Prima TRIP 6

Page 1

nr 1/2015 (6)

m a g a z y n

egz em pla rz bez pła tny

b i u r a

p o d r ó ż y

KOBIETA WIELOZADANIOWA


wszystkie wydania on-line na www.primapoltravel.pl porady dla podróżujących relacje z egzotycznych wyjazdów wskazówki dla wyjeżdżających prywatnie i służbowo oraz wiele innych

POLECAMY!


Bohaterowie 6. wydania naszego magazynu łączą różne aktywności i patenty na życie, których nierozerwalnym spoiwem są podróże. Bywa, że długo z nich nie wracają, jak magnes przyciągani przez jej urok. Bywa też tak, że przywożą jej smaki w plecaku, grając na kubkach smakowych domowników. Z takiego sposobu korzysta Gość numeru, Monika Mrozowska - związana z programem Dzień Dobry TVN, propagatorka zdrowego odżywiania, aktywna mama i miłośniczka włoskich klimatów. Pierwszy zdobywca ośmiotysięcznika Gaszerbrum I, Janusz Gołąb opowie o aktywnościach, które pomagają mu w osiąganiu kolejnych rekordów. U boku Marka Śliwki przebiegniemy po zamarzniętym Bajkale i zdobędziemy rajskie Hawaje. Razem z Ewą Porzycką pożeglujemy Euphorią w kierunku Indonezji, a z Piotrem Stósem zgłębimy tajniki podwodnej fotografii. Czym różni się touroperator od pośrednika i co zrobić, gdy nasz lot sie opóźnia? Podróż bez cienia wątpliwości zapewnią Wam porady mecenasa Daniela Anweilera, który w przejrzysty sposób wyjaśni wszystkie problematyczne kwestie. Wyjazdy no limits z ofertą dla aktywnych, szkolne podróże małe i duże oraz wakacje nastolatków to tylko niektóre z artykułów, które przygotowaliśmy dla Was w tym numerze. Nie brakuje w nim także ciekawych propozycji dla podróżujących służbowo oraz tych, którzy oczekują luksusu.

Bon voyage!

Zespół Polskiego Biura PRIMAPOL Sp. z o.o.

PRIMA TRIP W WERSJI MOBILE:

Prima TRIP to więcej niż drukowany magazyn. To również dodatkowe treści i zdjęcia. Pobierz aplikację ISSUU na telefon (wymaga połączenia z Internetem za pomocą sieci 3G, 4G lub Wi-Fi) i znajdź nasz magazyn, wpisując hasło: Prima TRIP 6. Publikacja reklamowa Biura Podróży PRIMAPOL Sp. z o.o. copyright: Polskie Biuro Podróży PRIMAPOL Sp. z o.o. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty w rozumieniu prawa. Koncepcja i realizacja: Korporacja Stylu; www.korporacjastylu.pl


GDY

ISLANDIA – gorące gejzery, wulkany, lodowce i nietypowe Spa „Blue Lagoon”.

ISLANDIA

NAJWYŻSZA PORA PRZESTAĆ PODRÓŻOWAĆ PALCEM PO MAPIE. CZAS SPAKOWAĆ WALIZKĘ I ŻYCZYĆ SOBIE BON VOYAGE! NASZ ZESPÓŁ SYSTEMATYCZNIE REALIZUJE TĘ IDEĘ, BO PODRÓŻOWANIE JEST NIE TYLKO NASZĄ PRACĄ. TO PASJA I STYL ŻYCIA, KTÓRY PRAGNIEMY WAM PRZYBLIŻYĆ. NA MAPCE ZAZNACZYLIŚMY MIEJSCA, KTÓRE NASI PRACOWNICY POLECAJĄ NA SEZON LATO 2015. NIE MOŻE ICH ZABRAKNĄĆ NA SZLAKU WASZEJ WAKACYJNEJ PRZYGODY!

PODRÓŻOWANIE

JEST

PASJĄ PORTUGALIA – klifowe wybrzeże, „Bacalhau” czyli dorsz po portugalsku i muzyka fado.

REJS STATKIEM – luksusowy, pływający hotel, wyjątkowa forma podróżowania.

4 ALBANIA – kraj pełen kontrastów, życzliwych i niezwykle gościnnych mieszkańców.

CHORWACJA – unikatowe krajobrazy Dalmacji i przepyszna kuchnia bałkańska.

PORTUGALIA

ANDALUZJA – kraina słońca, corridy i flamenco.

TENERYFA

CHORWACJA

MAJORKA

ALBANIA

CYPR – wyspa miłości, golfa i windsurfingu.

ANDALUZJA SYCYLIA

KRETA

TENERYFA – wulkaniczne plaże, strelicje i Loro Park.

MAJORKA – urzeka malowniczymi zatoczkami.

SYCYLIA – zawsze będzie się kojarzyła z Vito Corleone i wulkanem Etna.

KRETA – taniec Zorba i niezwykła plaża z różowym piaskiem Elafonisi.

fot.: pixabay

CYPR


HENRYK JUCHNIK

MICHAŁ LERACZYK

KRZYSZTOF NYCZ

WŁAŚCICIEL tel. +48 33 82 72 621 gsm: 508 049 998 henryk.juchnik@primapoltravel.pl Business Travel Service

WŁAŚCICIEL tel. +48 33 82 72 622 gsm: 508 049 999 michal.leraczyk@primapoltravel.pl Business Travel Service

WŁAŚCICIEL tel. +48 3 3 82 72 631 gsm: 508 049 997 krzysztof.nycz@primapoltravel.pl Obsługa Klienta Indywidualnego, Administracja, Księgowość

ul. 3-go Maja 9a 43-300 Bielsko-Biała

Teatr Lalek Banialuka

5

Hotel Prezydent

BUSSINESS TRAVEL SERVICE

kompleksowa obsługa podróży służbowych i prywatnych (bilety lotnicze, ubezpieczenia, wynajem samochodów, hotele, bilety kolejowe DB)

tel.: +48 33 82 72 630 gsm: 506 031 040.

OBSŁUGA KLIENTA INDYWIDUALNEGO

(turystyka, wizy, ubezpieczenia, hotele, bilety lotnicze, promowe i autokarowe)

tel.: +48 33 82 72 630 gsm: 508 069 896

ANDRZEJ DZIADZIO

MONIKA ADAMCZYK

tel. +48 33 82 72 624 andrzej.dziadzio@primapoltravel.pl

tel. +48 33 82 72 633 monika.adamczyk@primapoltravel.pl

JAKUB NYCZ

GRAŻYNA WIECZOREK

LIDIA PRZYBYŁA

tel. +48 33 82 72 627 jakub.nycz@primapoltravel.pl

tel. +48 33 82 72 623 grazyna.wieczorek@primapoltravel.pl

tel. +48 33 82 72 632 lidia.przybyla@primapoltravel.pl

PAWEŁ BIERNOT

ALEKSANDER RESZKA

ALEKSANDRA DOBIJA

tel. +48 33 82 72 626 pawel.biernot@primapoltravel.pl

tel. +48 33 82 72 625 aleksander.reszka@primapoltravel.pl

tel. +48 33 82 72 634 aleksandra.dobija@primapoltravel.pl

www. p r im ap olt rave l . pl


G O Ś Ć

N U M E R U

W KUCHNI, NA STOKU I NA EKRANIE WIELE RÓL MONIKI MROZOWSKIEJ

fot.: East News

6

Z PODRÓŻY PRZYWOZI ZWYKLE KSIĄŻKI KUCHARSKIE, CZASAMI NACZYNIA, A Z WŁOCH OBOWIĄZKOWO BIAŁE WINO I PROSECCO. ZAKRĘCONA NA PUNKCIE EKOLOGII, WEGETARIANIZMU I ZDROWEGO TRYBU ŻYCIA, KOBIETA WIELOZADANIOWA, MAMA TRÓJKI DZIECI, KTÓRA SWOIMI PRZEKONANIAMI ZARAŻA WIDZÓW POPULARNEGO PROGRAMU “DZIEŃ DOBRY TVN”. AUTORKA KSIĄŻEK KUCHARSKICH I PASJONATKA RÓŻNYCH AKTYWNOŚCI NA ŚWIEŻYM POWIETRZU.


Pr im aTr i p: Nieco starsi widzowie kojarzą Cię z roli Majki w kultowym serialu „Rodzina zastępcza”, z kolei dla młodszych uchodzisz za propagatorką zdrowego odżywiania, występującą m.in. w telewizji TVN. A co jest Twoją największą pasją? M on ika Mrozowska: Najbardziej cieszy mnie to, że mogę robić tyle różnych rzeczy. Faktycznie w tej chwili najwięcej czasu poświęcam gotowaniu i jest to moje główne zajęcie. Będąc w ciąży opracowywałam specjalne menu dla kobiet spodziewających się dzieci. Efekty mojej pracy były publikowane przez 6 kolejnych miesięcy w jednym z magazynów parentingowych. Sporo fotografuję, głównie przy okazji wymyślania nowych przepisów kulinarnych. Aparat towarzyszy mi także w trakcie podróży, zawsze mam go ze sobą, bo uwielbiam fotografować moje dzieci.

fot.: archiwum M. Mrozowska

PT. : Jesteś autorką kilku książek kucharskich i ambasadorką bloga Wszechsmaki.pl. Czy gotowanie idzie w parze z podróżowaniem? Czy coś łączy te dwie dziedziny?

N U M E R U

w ekskluzywnych restauracjach. Każde z tych miejsc ma swoją specyfikę i każde potrafi mnie czymś zaskoczyć. Podobnie jest zresztą z miejscami, które odwiedzam podczas podróży. P T.: Na jakie najciekawsze potrawy trafiłaś podczas podróży? M.M.: Z tym bywa bardzo różnie. Dla przykładu, to może być bardzo znana potrawa, ale podana z niezwykłą starannością. Chociażby we Włoszech trafiłam do restauracji z gwiazdką Michelin, w której jedzenie było tak podane, że aż szkoda je było jeść! Tak też było podczas jednego z wyjazdów do Grecji, gdy trafiłam przez przypadek do małej, lokalnej knajpki i dostałam tradycyjne, greckie dania, ale ugotowane „jak u mamy”. W ogóle uwielbiam greckie wyspy poza sezonem! Gdy trafiam do małej wioski, w której uśmiechnięta staruszka sprzedaje trzy butelki swojskiego wina, orzechy i domową oliwę, to mam ochotę zostać tam już na zawsze...

M . M. : Według mnie, kuchnia jest nierozerwalnie związana z podróżowaniem. Z każdego wyjazdu przyP.T. : W czerwcu pojawiłaś się wożę gotowe w Bielsku-Białej na przepisy, które “Z KAŻDEGO WYJAZDU Festiwalu Wszechpóźniej modyfismaki. Opowiedz kuję w domu lub PRZYWOŻĘ GOTOWE proszę, co tam robiciekawe patenty PRZEPISY, KTÓRE łaś i czy był to Twój wykorzystywapierwszy przyjazd PÓŹNIEJ MODYFIKUJĘ ne w kuchni. do tego miasta. Uwielbiam W DOMU LUB CIEKAWE odwiedzać M.M.: Oczywiście lokalne knajpki PATENTY WYKORZYSTY- gotowałam! Przygoi jeść w przytowałam dla uczestWANE W KUCHNI.” drożnych lub ników wegetariań-

ską sałatkę na bazie makaronu pełnoziarnistego, w ramach akcji „Be fit - śniadanie z gwiazdami”. Samo miasto znam dość dobrze, gdyż bardzo często zatrzymywałam się tam w drodze do Szczyrku na snowboard. P T. : Nadal jesteś wegetarianką? Czy to właśnie jest Twoja recepta na młodzieńczy wygląd? M . M . : Jestem i byłam wegetarianką. I raczej tak już zostanie. Zbyt dużo korzyści dostrzegam w tej diecie, aby z niej zrezygnować. Lubię domową kuchnię i uwielbiam spędzać wolny czas na świeżym powietrzu. Gdy tylko mam możliwość wsiadam w samochód, pociąg , autobus lub samolot i ruszam przed siebie. Zwiedzać, pływać w morzu, szaleć na desce, jeździć na rowerze... Kocham aktywnie spędzać czas! Oprócz gotowania, to podróże są moją największą pasją. P T. : Co możesz powiedzieć o podróży, jako wartości samej w sobie? Jaką wartość ma dla Ciebie? M . M . : Każda podróż ma dla mnie przynajmniej dwa wymiary. Jeden z nich to poznawanie nowych miejsc, a drugi to poznawanie siebie. W nowych okolicznościach zawsze dowiadujemy się o sobie czegoś nowego, czasem zaskakującego. Lubię niespodzianki podczas podróży, na przykład kiedy nagle zbaczam z trasy, bo zaciekawiło mnie jakieś miejsce. Miasteczko, którego nie miałam w planach zwiedzać, ale gdybym tego nie zrobiła, to myśl o nim nie dawałaby mi spokoju. Tej ekscy-

7

G O Ś Ć


tacji nie da się z niczym porównać. Z każdego wyjazdu przywożę również kulinarne inspiracje, które nierzadko modyfikuję, nadając im nieco innego smaku. P T.: Właściwie niewiele wiemy o Twoich podróżach, mogłabyś nam coś na ten temat zdradzić? Masz jakieś ulubione destynacje, a może są miejsca, do których bardzo chciałabyś pojechać?

8

M.M.: Pamiętam jak podczas pewnych wakacji najpierw pojechałam ze znajomymi na lodowiec do Austrii, gdzie przez tydzień jeździłam na snowboardzie. Kolejny tydzień planowaliśmy spędzić zupełnie inaczej - na plaży w Chorwacji. Z powodu brzydkiej pogody zdecydowaliśmy jednak o wyjeździe do Włoch. Wschodnim wybrzeżem jechaliśmy samochodem aż do Rzymu, nocując za każdym razem na innym polu namiotowym, w innym miasteczku. Było cudownie! Mile wspominam także ubiegłoroczny urlop w nadmorskiej, greckiej miejscowości zdominowanej przez „lokersów”. Razem z przyjaciółmi postanowiłam, że w tym roku znów musimy tam jechać - tym razem na dłużej. PT. : Sport to chyba kolejna - po gotowaniu, dziedzina, w której się spełniasz. Jakie aktywności uprawiasz na co dzień? Może jakieś sporty ekstremalne? M. M . : Uwielbiam sporty zimowe, na przykład wspomnianą już jazdę na snowboardzie. Staram się żyć aktywnie, o czym wiedzą bywalcy siłowni, do której chodzę pięć razy w tygodniu... Jestem mamą trójki dzieci, w tym małego synka. To cudowny maluch, jednak zajmowanie się nim wiąże się nie tylko z mnóstwem wspaniałych chwil, ale również ze stresem. Intensywne ćwiczenia pomagają mi wyłączyć myślenie, skupić się tylko na oddychaniu

N U M E R U

i liczeniu powtórzeń. To właśnie na siłowni ładuję swój akumulator na cały dzień! P T. : Podobno interesujesz się garncarstwem! Masz jeszcze inne, nietypowe zainteresowania? M . M . : Skończyłam studium ceramiczne i przez kilka lat prowadziłam własną pracownię. Miałam też epizod z malarstwem! Moja praca dyplomowa złożona była z kilkuczęściowego dzieła, przedstawiającego przeskalowane kwiaty i gigantycznego pawia! Z kolei dla mojej koleżanki, właścicielki jednej z firm odzieżowych specjalizującej się w ubraniach sportowych, stworzyłam grafikę wykorzystaną później na bluzie. Przyjemnie jeździ się na snowboardzie w bluzie własnego projektu. Tak, zdecydowanie chciałabym mieć więcej czasu na malowanie! P T. : Jak wygląda podróżowanie z dziećmi? Na co zwracasz uwagę przed wyjazdem? M . M . : Na to, żeby każdy zabrał jak najmniejszy bagaż! (śmiech) Na miejscu i tak z reguły nie korzystamy ze wszystkich rzeczy, które bierzemy. Uczę dzieci, że zabieranie gigantycznych walizek jest po prostu bardzo niewygodne i niepraktyczne. P T. : Jesteś autorką takich tytułów autorskich książek m.in. jak „Fajna babka ale ciacho”, „Przemytnicy na wakacjach”, piszesz również felietony o zabarwieniu ekologicz-

nym. Na co zwracasz uwagę w życiu codziennym, jeżeli chodzi o bycie eko? Kolejne książki w planie? M . M . : To bardzo proste zasady, np. kupuję minimalną ilość detergentów. Praktycznie wszystko myję płynem na bazie octu. Kupuję produkty w dużych, ekonomicznych opakowaniach, nie marnuję jedzenia i gaszę światło w pomieszczeniach, w których nikogo nie ma. Jeśli chodzi o książkę, to do końca czerwca muszę oddać materiał do kolejnej publikacji - tym razem o zdrowych słodyczach. Książka ujrzy światło dzienne już we wrześniu! P T. : Jaki jest następny krok w Twoich podróżniczo-kulinarnych poczynaniach? Czego możemy Ci życzyć? M . M . : Najpierw krótki wypad do Wiednia. Pewnie trudno będzie Wam w to uwierzyć, ale jeszcze tam nie byłam! Później wspomniana Grecja i gotowanie na bazie tamtejszych produktów. Chciałabym przywieźć stamtąd piękne zdjęcia. Mam nadzieję, że moje dzieci mi to umożliwią!

fot.: archiwum M. Mrozowska

G O Ś Ć


N U M E R U

Tylko w południowym Tyrolu ulegniemy fuzji austriackich i włoskich wpływów. Coś, co z pozoru nie powinno się udać, tam funkcjonuje pierwszorzędnie. Regionalna kuchnia odzwierciedla to dobitnie, dlatego obok typowych knedli pojawia się totalny miks włosko-austriackich smaków, np. makaron w sosie z typowego tyrolskiego pieczywa tzw. schuttelbrot z dodatkiem kminku, białego sera i szczypiorku. Monika Mrozowska - ambasadorka bloga Wszechsmaki.pl poleca kulinarną przygodę w Tyrolu bez konieczności ruszania się z domu!

PAPPARDELLE W TERCECIE

fot.: archiwum M. Mrozowska, pixabay

wg Moniki Mrozowskiej Składniki: »» 300 g Czanieckiego Makaronu Pappardelle »» 300 ml wywaru warzywnego »» 100 g śmietankowego twarogu »» pęczek szczypiorku »» ½ łyżeczki mielonego kminku »» 5 łyżek masła »» 50 g włoskich paluchów grissini »» sól do smaku Makaron gotujemy w lekko osolonej wodzie al dente. Wywar warzywny odparowujemy przynajmniej o 1/3 . Następnie dodajemy masło, zmielone paluchy grissini, mielony kminek, sól do smaku i całość bardzo dokładnie mieszamy. Ugotowany makaron łączymy z aromatycznym sosem z grissini, posypujemy kawałkami sera i drobno poszatkowanym szczypiorkiem. Finito. Buon appetito!

i n h c u k d Tyrol o

Zimą kusi najlepszymi ośrodkami narciarskimi, a latem malowniczymi, pieszymi szlakami prowadzącymi od łagodnych alpejskich hal aż po szczyty majestatycznych trzytysięczników. Razem z Moniką Morozowską, należącą do Klubu Południowego Tyrolu, zachęcamy do spędzenia wolnego czasu wśród alpejskich krajobrazów i przepięknej, górskiej przyrody!

9

G O Ś Ć


I N F O R M A T O R

SZKOLNE P O D R Ó Ż E,

MAŁE I DUŻE

fot.: shutterstock

10 W górach , n a d morzem c z y w mieście ? P o z a p o z n a n i u s i ę z n a s z y m i p r o p o z y c j a m i w y b ó r w c a l e n i e b ę d z i e ł a t w y . C i e k a w e programy wycieczek, s p r a w d z e n i piloci i miejscowi PRZEWODNICY zapewnią bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom wyjazdu. D o t e g o w y s e l e k c j o n o w a n A bazA noclegowA i żywieniowA . D Y S P O N U J E M Y W Ł A S N Y M I SYSTEMAMI Guidetour , c z y l i mobilnyMI zestawAMI audio ( z a s i ę g n a w e t d o 1 0 0 m ) . D z i ę k i n i m u c z e s t n i c y lepiej przyswajają p r z e k a z y w a n e i n f o r m a c j e , n i e m u s z ą c skupiać całej uwagi na oprowadzającym. Mogą wygodniej smakować atrakcji i l e p i e j przeżywać wyjazd . T e r a z można j u ż t y l k o ruszać w d r o g ę !


I N F O R M A T O R

MOŻE MORZE?

11

Nocnym pociągiem z kuszetkami można dotrzeć do Gdańska, jednego z najpiękniejszych miast w Polsce! Nie można pominąć Sopotu z „molem wrażeń” i Gdyni z Darem Pomorza.

GÓRY WRAŻEŃ

MIEJSKI KLIMAT

fot.: shutterstock, pixabay, sxc

Warszawa da się lubić, Wrocław pod panowaniem krasnalów, a Kraków z zabytków słynie. A może nocleg w podziemiach Kopalni Soli w Wieliczce?

Tatry i Zakopane. Po eskapadach w góry czekają baseny termalne w Białce i Bukowinie. Bieszczady, a po drodze Sanok z największym skansenem w Polsce i Łańcut. Pieniny to Trzy Korony i spływ Dunajcem przy gawędach flisaka. Szlak Orlich Gniazd, Ojcowski Park Narodowy a do tego zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach!

Te i wiele innych ofert przygotowanych przez PBP Primapol.


I N F O R M A T O R

W A K A C J E NASTOLATKÓW

12 t o c z a s z a b aw y, odpoczynku i rozwijania swoich pa s j i . Nasze p r o p o z yc j e spędzenia tego czasu zachwycą każdego m ł o d e g o p o d r ó ż n i k a , który wyrósł już z jeżdżenia palcem po mapie. Nad bezpieczeństwem początkujących zdobywców c z u w a wykwalifikowana kadra opiekunów.

Ahoj przygodo! (OK TOURS) CHORWACKI RZYM Zadar to chorwacki raj sportu i rozrywki nad Adriatykiem. Stawiany na równi z Dubrownikiem i Wenecją, nazywany „małym, chorwackim Rzymem”. Młodym turystom polecamy Youth Hostel Zadar, zlokalizowany w miasteczku Borik, 5 km od zabytkowego centrum Zadaru oraz 300 m od najbliższej plaży. W pobliżu znajdują się liczne boiska do piłki nożnej, siatkówki czy tenisa, a nad samym morzem - wypożyczalnie sprzętów wodnych.

(OK TOURS) WŁOSKA FIESTA Mnóstwo pizzerii, pubów i klubów wabiących na nocne fiesty. Młodość to zabawa, a jak zabawa to tylko w dzielnicy Dance Party Rimini, przyciągającej młodzież z całej Europy! Polecamy zakwaterowanie w Corno D’Oro, Ca Vanni, Brenita. W pobliżu znajduje się m.in. park rozrywki Fiabilandia - jeden z najstarszych we Włoszech oraz park wodny Beach Village, gdzie oprócz wodnych atrakcji do dyspozycji jest także laboratorium farby i koloru.

fot.: shutterstock

Wakacje


I N F O R M A T O R

(OK TOURS, ATAS) OLIMPIJSKA GRECJA Położona nad Morzem Egejskim Leptokaria zapewni boskie wakacje u podnóża góry Olimp dla ciekawych świata podróżników! Szczególnie polecamy tu hotel Filoxenia Beach oraz Hotel Attica Beach*** oddalony od Aten o ok. 30 km. Będąc w Leptokarii koniecznie zobaczcie Olimpijski Park Narodowy oraz schronisko Stawros, z którego roztacza się piękny widok na Zatokę Termańską. (OK TOURS) BUŁGARSKIE PIASKI Złote Piaski to najpopularniejszy wśród młodych turystów region Bułgarii. Na miłośników sportów wodnych czekają tu m.in. skutery wodne, loty spadochronowe nad morzem, windsurfing. Mniej usportowionym polecamy Aquapolis - największy aquapark we wschodniej Europie. Dużą atrakcją są także pokazy delfinów w warneńskim delfinarium, a przyszłym speleologom polecamy wycieczkę do Ałdży eremickiego klasztoru skalnego. Warto zatrzymać się w Hotelu Dana Palace, Mak lub Zdravets.

(OK TOURS) HISZPAŃSKIE WAKACJE Z DUCHAMI Lloret de Mar na Costa Brava to najpopularniejszy hiszpański kurort, nie brakuje tam bowiem knajp, dyskotek, barów, tawern oraz pubów, gdzie zabawa nigdy się nie kończy. Najlepszym miejscem na nocleg będą tam hotele: Frigola lub Havai / Montevista, oddalone zaledwie o kilka minut od plaży Sa Caleta i Zamku Sant Joan, będącego zapowiedzią wakacji z duchami!

Pompeje i Neapol. Dodatkowo rejs na wyspę Capri! Zakwaterowanie w Hotelu Casa Rossa*** Torre del Greco, położonym nad samym morzem.

(ATAS) JĘZYKOWY LONDYN Podczas 9-dniowej podróży szlakiem historycznych miast uczestnicy poznają najciekawsze miasta Anglii, ich język i kulturę. To jedyna okazja zobaczenia 2 najstarszych uniwersytetów anglojęzycznych w Oxfordzie i Cambridge oraz poznania zasad studiowania. Zakwaterowanie u rodzin stwarza okazję do poznania zwyczajów panujących w Wielkiej Brytanii. W trakcie obozu będą realizowane ćwiczenia językowe w formie „project in English”.

(JUVENIA) PIRACKA POGORZELICA Pogorzelica to niewielka nadmorska miejscowość wyróżniająca się malowniczą plażą, otoczoną pasmem wysokich wydm porośniętych sosnami. W pobliżu znajduje się zabytkowa latarnia w Niechorzu, z której roztacza się piękna panorama okolicy. Młodym piratom polecamy rejs po Bałtyku, a indiańskim duszom wycieczkę do Zieleniewa, będącego „rezerwatem” Indian.

(ATAS) WŁOCHY Zapraszamy na wycieczkę w czasie! Wędrując z północy na południe zajrzycie do najważniejszych i najciekawszych miast Italii. Ukoronowaniem wyjazdu będzie zabawa w jednym z największych parków rozrywki – Gardaland. Na szlaku znajdują się m.in. Wenecja, Bolonia, Florencja, Rzym, Monte Cassino, Torre del Greco,

(ALMATUR) JURAJSKI PONIK W Ośrodku w Poniku, położonym nad zbiornikiem wodnym z piaszczystą plażą, w sercu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, w bliskości tajemniczych jaskiń i zamków na szlaku Orlich Gniazd, nie ma czasu na nudę! Każdy może spróbować swoich sił we wspinaczce, zafascynować się paintballem, pływać kajakiem, jeździć rowerem lub konno

oraz zasmakować off-roadu w jurajskich plenerach. A w razie niepogody, obozowy turniej gier komputerowych – w tym WORMS-ów! (ALMATUR) PRZYGODY W POKRZYWNEJ W Ośrodku Złoty Potok położonym wśród gór i lasów, na terenie Parku Krajobrazowego – Góry Opawskie, czeka „Zaginione Miasto”. Interaktywny Park Edukacji i Rozwoju Rosenau ulokowany jest wokół strzeżonego kąpieliska otoczonego piaszczystą plażą, parkiem linowym, ogromną huśtawką linową, trampoliną, karuzelami i wypożyczalnią sprzętów wodnych. W Pokrzywnej dzieciaki nauczą się m.in. wyznaczania kierunków świata, posługiwania się mapą i szyfrowania wiadomości.

Wymienione wyżej propozycje to tylko przykłady z bogatej oferty kolonii i obozów młodzieżowych, przygotowanej przez różnych organizatorów. Wszystkie dostępne są w PBP Primapol. Zapraszamy!

13

(ALMATUR) CRIKVENICA NAD ADRIATYKIEM Nauka nurkowania, podwodny tor przeszkód i przeciąganie liny, wyścigi na rowerach wodnych - to tylko niektóre z atrakcji, jakie przygotowaliśmy w tej części Chorwacji. Zgodnie z hasłem „nauka przez zabawę” proponujemy m.in. udział w symulowanej akcji ratunkowej, grach na orientację i rozgrywkach w darta.


K L A S A

14

PODRÓŻ BEZ CIENIA WĄTPLIWOŚCI. OPÓŹNIONY LOT, ODSZKODOWANIA, KRUCZKI PRAWNE.

B I Z N E S

CZYM RÓŻNIĄ SIĘ OD SIEBIE ORGANIZATORZY WYCIECZEK ZWANI TOUROPERATORAMI, POŚREDNICY I AGENCI TURYSTYCZNI? JAK SPRAWDZIĆ CZY SĄ WYPŁACALNI? CO ZROBIĆ, GDY NASZ LOT SIĘ OPÓŹNIA? KIEDY I JAK STARAĆ SIĘ O ODSZKODOWANIA? PLANUJĄC PODRÓŻ, NIE ZASTANAWIAMY SIĘ NAD FORMAMI PRAWNYMI, NIE “GDYBAMY”. REFLEKSJA POJAWIA SIĘ WTEDY, KIEDY MUSIMY DZIAŁAĆ. POLECAMY UWADZE KILKA SŁUSZNYCH SPOSTRZEŻEŃ PRZYGOTOWANYCH PRZEZ DANIELA ANWEILERA, ADWOKATA SPECJALIZUJĄCEGO SIĘ M.IN. W PRAWIE TURYSTYCZNYM. W 2013 R. WYBRANO GO PRAWNIKIEM ROKU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO PORTALU SKUTECZNYADWOKAT.PL. »»TOUROPERATORZY Na polskim rynku usług turystycznych wyróżnia się trzy formy prawne prowadzenia działalności turystycznej. Pierwszą z nich są organizatorzy turystyki zwani touroperatorami, którzy w całości od samego początku organizują wyjazdy. Zawierają umowy z hotelami, przewoźnikami oraz dostawcami innych usług niezbędnych do realizacji wyjazdów. Na tej podstawie przygotowują oferty tzw. katalogowe, które sprzedają w salonach

własnych i swojej sieci agentów. Touroperator odpowiada przed Klientem za całość usług zawartych w pakiecie.

»»POŚREDNICY TURYSTYCZNI Kolejną formą świadczenia usług turystycznych są pośrednicy turystyczni, którzy zgodnie z naszym zleceniem rezerwują dla nas hotel, samochód lub przelot - przy czym za każdą usługę płacimy oddzielnie. W praktyce wygląda to tak, że w przypadku, gdy lot będzie odwołany i nie będziemy mogli wykorzystać wykupionego miejsca w hotelu, nie mamy prawa żądać od pośrednika zwrotu ani żadnej rekompensaty z tego tytułu. »»CZY DZIAŁA LEGALNIE? Do prowadzenia wskazanych wyżej działalności konieczne jest uzyskanie wpisu do Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych. Taka ewidencja jest ogólnie dostępna na stronie www.turystyka.gov.pl i możemy łatwo sprawdzić, czy biuro podróży figuruje w tym wpisie. Wpis oznacza, że mamy do czynienia z legalnie działającym touroperatorem lub pośrednikiem, który jest przede wszystkim ubezpieczony w razie swojej niewypłacalności. »»AGENCI TURYSTYCZNI Większość biur podróży działa na zasadzie agenta turystycznego. Polega to na sprzedaży ofert tu-


K L A S A

fot.: pixabay

»»A MOŻE PRZEZ INTERNET? Chcąc zaoszczędzić czas i pieniądze coraz częściej siadamy przed komputerem jako narzędziem, dzięki któremu szybko znajdziemy interesującą nas ofertę urlopową w korzystnej cenie. Jak najbardziej polecamy to rozwiązanie, jednak większość z nas nie radzi sobie w tej kwestii aż tak dobrze, narażając się przez to na niepotrzebne ryzyko i stratę czasu. Trzeba sprawdzić biuro podróży, wybrać hotel, sprawdzić opinie na jego temat... Może się okazać, że wymarzone wakacje zakupione prze Internet będą zupełnie inne niż na ekranie monitora. Pewnie nie każdy z Was wie, że oferty dostępne on-line kosztują tyle samo w biurach stacjonarnych! Rozmowa z profesjonalną obsługą pomoże dopasować ofertę na miarę indywidualnych potrzeb. Takie rozwiązanie zaoszczędzi nam czas i ewentualne nerwy podczas wyjazdu. »»LOT SIĘ OPÓŹNIA. CO TERAZ? W takim przypadku uprawnienia przysługujące pasażerom określa Konwencja Montrealska z 1999r. oraz Rozporządzenie nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. Przepisy zawarte w drugim z nich dotyczą stricte odszkodowań za odmowę przyjęcia na pokład, odwołanie lotu lub jego duże opóźnienie na terenie UE oraz gdy lecimy z kraju trzeciego świata, a lądujemy na terenie UE. Rozporządzenie dotyczy zarówno lotów rejsowych, jak i czarterowych. Prawo do posiłku oraz napojów na koszt przewoźnika przysługuje nam, gdy nasz lot opóźnia się o dwie lub więcej godzin w przypadku lotów do 1500 km, trzy lub więcej godzin w przypadku lotów od 1500 km wewnątrz UE oraz od 1500 do 3500 km w przypadku wszystkich innych lotów, cztery i więcej godzin w przypadku wszystkich pozostałych lotów, także tych poza UE.

Gdy lot opóźnia się powyżej pięciu godzin, możesz się starać o zwrot całej kwoty zapłaconej za bilet.

Na stronie www.turystyka.gov.pl możesz sprawdzić, czy masz do czynienia z legalnie działającym touroperatorem lub pośrednikiem, który jest ubezpieczony w razie swojej niewypłacalności. W przypadku, gdy musimy zostać na jedną lub kilka nocy z powodu opóźnienia lotu, przysługuje nam prawo do bezpłatnego noclegu oraz transportu na miejsce zakwaterowania. Gdy lot opóźnia się powyżej pięciu godzin, można się starać o zwrot całej kwoty zapłaconej za bilet.

»»ODSZKODOWANIA. PRZYSŁUGUJĄ CZY NIE? Oprócz posiłku, napojów oraz zakwaterowania przysługuje nam także stałe odszkodowanie za opóźnienie lotu. Są to kwoty w wysokości: • 250 EURO w przypadku lotów do 1500 km, • 400 EURO w przypadku lotów w UE powyżej 1500 km oraz wszystkich innych lotów od 1500 – 3500 km, • 600 EURO w przypadku pozostałych lotów. Odszkodowanie nie przysługuje nam w przypadku, gdy opóźnienie lotu wynika z okoliczności nadzwyczajnych, takich jak złe warunki pogodowe czy zagrożenie bezpieczeństwa lotu. »»KIEDY O NIE WYSTĄPIĆ? W przepisach nie ma określonego terminu, w którym musimy wystąpić o odszkodowanie. Tylko przepisy kraju, w jakim o nie występujemy

określają, kiedy nasze roszczenie o odszkodowanie ulega przedawnieniu. W Polsce roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po 2 latach. O odszkodowanie musimy starać się sami, ale warto skorzystać z fachowej pomocy pracownika biura podróży, w którym dokonaliśmy zakupu biletu. Pamiętajcie, że w czasie podróży należy zebrać odpowiednią dokumentację potwierdzającą zdarzenie. Na koniec życzymy Wam, aby urlop zawsze przebiegał bez problemu!

Oferty dostępne on-line kosztują tyle samo w biurach stacjonarnych! Rozmowa z profesjonalną obsługą pomoże dopasować ofertę na miarę indywidualnych potrzeb.

15

rystycznych w imieniu i na rzecz touroperatorów, z którymi podpisał umowy o sprzedaż. Działający na takiej zasadzie agent turystyczny nie musi być wpisany do wskazanego wyżej rejestru. Agent nie odpowiada za działania touroperatora, ale zawsze pomoże nam w złożeniu reklamacji czy innych problematycznych kwestiach.

B I Z N E S


K L A S A

B I Z N E S

TECHNOLOGIA W PODRÓŻY

16

PBP Primapol podczas realizacji swoich wyjazdów stawia na nowoczesne technologie, maksymalnie zwiększające komfort podróżowania.


K L A S A

B I Z N E S

MOBILNY STANDARD

Standardem jest, że podczas wycieczek organizowanych przez PBP Primapol Klienci korzystają z systemu Guide Tour, dzięki czemu nie muszą gromadzić się przy przewodniku, gdyż słyszą go nawet ze 100 metrów.

Nowością na rynku jest testowana w PBP Primapol - PAD TRAVEL BOOK mobilna teczka pilota wycieczki. To wyjątkowy niezbędnik pilota, w którym zgromadzone są wszystkie istotne na wycieczce objazdowej informacje. Tutaj znajdują się: program wyjazdu, potwierdzenia zamówionych świadczeń, wszystkie kontakty i adresy (do hoteli, restauracji, przewodników, miejsc wstępów), telefony alarmowe (konsulatów, ubezpieczyciela, lokalnej policji i pogotowia ratunkowego), telefony do uczestników wraz z numerami pokojów. PAD TRAVEL BOOK w bardzo funkcjonalny sposób liczy i identyfikuje Uczestników w bezpośrednim sąsiedztwie pilota, dzięki czemu pilot może poświęcić jeszcze więcej czasu grupie i każdemu Uczestnikowi oddzielnie. PAD TRAVEL BOOK również doskonale spisuje się przy organizacji konferencji, spotkań biznesowych oraz eventów. Dzięki zintegrowanym opaskom i rozpoznawaniu Gości (do każdego Uczestnika można przypisać indywidualne zdjęcie) nie muszą Państwo nawet się przedstawiać, by otrzymać komplet potrzebnych informacji. Nigdy wcześniej nie było dostępu do tylu informacji w tak krótkim czasie.

KOMFORT I BEZPIECZEŃSTWO

fot.: padtravel

Dzięki aplikacji podróżujący z PBP Primapol mają komfort, że pilot - opiekun grupy posiada wszystkie potrzebne informacje, by jak najlepiej realizować program wycieczki, a świadczony serwis będzie zawsze na najwyższym poziomie. Dostawcą aplikacji jest PAD TRAVEL z Katowic.

www.padtravel.com

PAD TRAVEL ul. Żeliwna 26 40 - 599 Katowice tel: +48 737 45 44 41 e- mail: contact@padtravel.com

17

PAD TRAVEL BOOK


DISCOVER

POLAND

W tym roku, po raz kolejny, będziemy gościli między innymi 90 osób z USA. Organizujemy również wycieczki na zlecenie zamawiającego (termin, program, zakres świadczeń, ilość osób), w tym dla obcokrajowców pracujących na kontraktach w Polsce.

Zapraszamy!

fot.: pixabay, sxc

Polska znana i nieznana to autorski projekt PBP Primapol dedykowany głównie do obcokrajowców. W trakcie organizowanych wycieczek pokazujemy jak piękny i różnorodny jest nasz kraj. Nasi Goście zachwycają się wspaniałymi zabytkami, nowoczesną architekturą, piękną przyrodą oraz bogatą tradycją i zwyczajami ludowymi. Zapewniamy im wiele atrakcji, np.: lot balonem nad jeziorami, spływ kajakowy, poławianie bursztynu na plaży, przejażdżki zaprzęgami konnymi, warsztaty rzemieślnicze, występy zespołów folklorystycznych i wiele innych.



no limit s! WAKACJE DLA AKTYWNYCH

NO LIMITS BY ITAKA – NAJNOWSZA OFERTA ITAKI WŁAŚNIE WCHODZI NA RYNEK. PO ITAKA&GALA - LUKSUSOWYCH PODRÓŻACH W STYLU GWIAZD I RODZINNYCH WAKACJACH W KLUBACH PRZYJACIÓŁ ITAKI, TERAZ KOLEJNE OTWARCIE! OFERTA DOSTĘPNA JEST W PBP PRIMAPOL.

PROGRAMY MULTIAKTYWNE to odkrywanie na nowo znanych miejsc: Wysp Kanaryjskich, Madery, Majorki czy Kapadocji oraz codzienne aktywności: caving, coasteering, kanioning, rafting, Najnowszy katalog ITAKI to 68 wyjątkowych propozycji na Lato 2015, adresowanych do osób preferujących aktywny wypoczynek. downhill - oczywiście Oferta podzielona jest na 6 kategorii: obozy i wczasy sportowe, wycieczki multiaktywne, rowerowe, trekkingi, ekspedycje, wycieczki pod okiem fachowców, tematyczne. Warto polecić ekspedycje do Indii: aż 4 trasy, podczas których podróżując kilkoma środkami transportu można poznać czuwających nad bezpieróżne oblicza tego kraju. Wycieczki tematyczne to z kolei połączenie urlopu, rozwijania pasji do fotografowania i poznawanie świata czeństwem uczestników. „od kuchni”, wśród osób o podobnych zainteresowaniach.

ATUTY OFERTY: DD bogaty program rekreacyjny DD zwiedzanie największych atrakcji Kapadocji na rowerze, quadzie, jeepem i konno DD spływ raftingowy po rzece Zamanti lub Kizilirmak DD zwiedzanie Goreme DD lot balonem

WYCIECZKA ROWEROWA

TOUR DE BUŁGARIA (Bułgaria) Bardzo urozmaicona trasa stanowi doskonały program dla osób ciekawych świata i lubiących rowery. Trasa prowadzi wybrzeżem Morza Czarnego ze stromymi skalistymi brzegami Kamen Briag. W programie jest jedna z najpiękniejszych czarnomorskich plaż – Bolata i Bałczyk – białe miasto otoczone przez skały. Będzie można zażyć błotnej kąpieli, a także wziąć udział w pokazie tańca nad rozżarzonymi węglami. Łącznie trasy rowerowe: ok. 305 km. ATUTY OFERTY: DD symbole Bułgarii: kamienny las i jeździec wykuty w skale DD połączenie rekreacji ze zwiedzaniem DD wieczór regionalny z tańcem na węglach DD ponad 300 km tras rowerowych WYCIECZKI ROWEROWE pozwolą nie tylko udoskonalić technikę jazdy lecz także poznać ciekawe zakątki Europy poza utartymi szlakami. Podczas trekkingów zdobywaniu szczytów towarzyszą wspaniałe widoki, a ekspedycje to niesamowita przygoda dla tych , którzy pragnąc odkrywać nieznane miejsca nie będą bać się kurzu, zmęczenia i nagłych zwrotów akcji.

fot.: materiały prasowe ITAKA

WYCIECZKA MULTIAKTYWNA

SPOSÓB NA KAPADOCJĘ (Turcja) Kilkudniowa przygoda w jednej z najpiękniejszych tureckich krain! Kapadocja od lat przyciąga swoim urokiem podróżników. Proponujemy program dostarczający wiele wrażeń - najpiękniejsze doliny podczas jazdy rowerem, spływ raftingowy rzeką Zamanti, słynny lot balonem nad bajkowymi dolinami Kapadocji, oglądanie skalnych miast z grzbietu konia oraz jeep i quad safari. Program dla wszystkich, którzy chcą zwiedzić tę przepiękną krainę z innej perspektywy, a przy tym aktywnie wypocząć.


C H A R A K T E R

P O D R Ó Ż Y

TREKKING

Camino de Santiago (Hiszpania) Pielgrzymka do grobu św. Jakuba to niezwykłe duchowe doświadczenie. Trasa piesza rozpoczyna się w León i po przejściu 150 km kończy się w Santiago de Compostela. Została ona uznana za pierwszy Europejski Szlak Kulturowy i jest wpisana na listę UNESCO. Znakiem rozpoznawczym szlaku jest muszelka, która wskazuje drogę pielgrzymom. Każdego roku drogę św. Jakuba przemierza ok. 100 tys. osób. Po pielgrzymce będzie także czas na odpoczynek na Costa Brava. Łącznie trasa trekkingu: ok. 153 km.

TREKKINGI - od Dachu Afryki Północnej po mityczne szlaki Masywu Olimpu. Dla jednych wyzwaniem będzie pielgrzymka Camino de Santiago, a dla innych zdobycie marokańskiego Dżebel Tubkal.

ATUTY OFERTY: DD piesza wędrówka słynnym szlakiem św. Jakuba do Santiago de Compostela DD połączenie trekkingu z wypoczynkiem na plażach Costa Brava DD transport bagażu na trasie wędrówki

ATUTY OFERTY:

DD rafting rzeką Tarą w najgłębszym

kanionie Europy

bezdrożach samochodami 4x4

Alp Albańskich

DD wzlot balonem DD wyprawa po bałkańskich DD noclegi w namiotach DD przepiękne krajobrazy

fot.: materiały prasowe ITAKA

WCZASY SPORTOWE

X-Camp NO LIMITS - Hotel Las Playitas (Fuerteventura) Połączenie różnych aktywności, mocnych wrażeń i próby charakteru. Urozmaicone treningi w terenie, zajęcia ogólnorozwojowe, stabilizacyjne i wydolnościowe, a przede wszystkim świetna zabawa w grupie, która dodatkowo motywuje i wspiera w ćwiczeniach. Koncepcja obozu wzorowana jest na szkoleniach armii amerykańskiej, jednak u nas bardziej przypomina to zabawę niż sztywną musztrę. Zajęcia prowadzone są w języku polskim przez wykwalifikowanych trenerów fitness, którzy są do dyspozycji uczestników przez cały czas trwania obozu. Dodatkowo zajęcia fitness uzupełniane są wykładami na temat treningów sportowych, zdrowego stylu życia i indywidualnymi konsultacjami. OBOZY I WCZASY SPORTOWE to alternatywa dla wypoczynku na plaży, sportowa wersja wakacji nad morzem, bez rezygnacji ze sprawdzonego standardu, z zakwaterowaniem w wybranych hotelach z oferty ITAKI.

ATUTY OFERTY: DD poprawa wydolności organizmu i samopoczucia oraz ogólnej sprawności fizycznej

21

EKSPEDYCJA

BAŁKAŃSKA WŁÓCZĘGA (Chorwacja, Czarnogóra, Albania) Ekspedycja stworzona dla rodzin i grup przyjaciół. Jadąc terenowym samochodem można z bliska przyjrzeć się pięknym krajobrazom, jakie oferują Bałkany, wciąż dzikie a tak bliskie. Rafting rzeką Tarą i wzlot balonem w najgłębszym kanionie Europy to niezapomniane przeżycia. Noclegi w namiotach, obserwacja gwiazd, górskie drogi i lokalna kuchnia to wszystko powoduje, że wyjazd staje się wyprawą, którą sami kreujemy. Podróż po bezdrożach Alp Albańskich, przystanki w osadach górskich, w których czas zatrzymał się wiele lat temu. „Bałkańska włóczęga” to kwintesencja całkowitego odpoczynku i swobodnego podróżowania z dala od głównych szlaków turystycznych. Łączna trasa: ok. 1000 km.


C H A R A K T E R

P O D R Ó Ż Y

MALOWNICZA LEFKADA MALOWNICZE KLIFY, BIAŁE PLAŻE, RAJ DLA WINDSURFERÓW. SPĘDŹ SWOJE WAKACJE NA WYSPIE MARZEŃ!

W SKRÓCIE:

DD białe plaże i malownicze klify DD świetne warunki do uprawiania wind i kitesurfingu

DD Porto Katsiki - najpiękniejsza plaża wyspy DD piękne, małe wysepki wokół Lefkady DD klimatyczne tawerny serwujące pyszne lokalne specjały DD idealne miejsce na kameralne wakacje

Oferta dostępna jest również w PBP Primapol.

fot.: materiały prasowe ITAKA, shutterstock

22 Piękna wyspa na Morzu Jońskim, w zachodniej części Grecji, połączona z lądem długą groblą i mostem. Jej główne miasto to Lefkada zlokalizowana na północy i oddalona o ok. 20 km od lotniska Aktion (PVK). Wyspa ma tylko 35 na 15 km powierzchni, przeważają tu tereny górzyste, a najwyższy punkt Stavrota (1158 m n.p.m.) leży prawie na jej środku. Na wschodnim wybrzeżu leżą niewielkie miejscowości wypoczynkowe: Ligia, Nikiana, Perigiali oraz Nidri – największy resort na wyspie, z widokiem na Scorpios, kiedyś własność Aristotelesa Onassisa. Na południu znajduje się małe miasteczko Vasiliki, centrum windsurfingu. Niedaleko stąd podziwiać można Przylądek Lefkada, gdzie według legendy odebrała sobie życie Safona, skacząc z 30-metrowego klifu. Najsłynniejsza plaża wyspy to Porto Katsiki na zachodnim wybrzeżu: krystalicznie czyste morze stwarza tu idealne warunki nie tylko do snurkowania!


C H A R A K T E R

HOTEL LYDIA’S BEACH 4*

Kameralny hotel atrakcyjnie Kameralny, pięknie położony przy plaży zaprasza położony w centrum urokliwej na spokojne wakacje w rodzinnej atmosferze. miejscowości – Vasilikia Do dyspozycji Gości jest restauracja, tawerna, z lokalnymi tawernami i portem ogród z basenem i wydzieloną częścią dla dzieci. rybackim. To idealne miejsce dla Funkcjonalnie urządzone pokoje wyposażone są wielbicieli sportów wodnych. we wszystkie niezbędne wygody. Blisko stąd do najpiękniejszych AT U T Y O F E R T Y: plaż Lefkady – Porto Katsiki, DD rodzinny wypoczynek Agiofili i Egremni, znanych DD przy plaży z doskonałych warunków do DD piękny, palmowy ogród uprawiania surfingu. W hotelu DD basen z wydzieloną częścią dla dzieci mały basen, zadbane pokoje i restauracja serwująca śniadania i obiadokolacje. Domowa atmosfera i miła AT U T Y O F E R T Y: DD aktywny wypoczynek obsługa DD w centrum Vasiliki sprawia, DD blisko kameralnej plaży że każdy czuje się DD zadbane pokoje tutaj jak DD w pobliżu szkoła u siebie. nurkowania i surfingu

fot.: materiały prasowe ITAKA

HOTEL RED TOWER 3*

AT U T Y O F E R T Y:

DD kameralna atmosfera DD blisko centrum

Położony na wzgórzu, zachwyca pięknymi widokami na otaczające miejscowości Nikiana góry i morze. Bardzo spokojna DD pomocna i miła obsługa okolica, kameralna atmosfera, DD malownicze krajobrazy komfortowe pokoje i przyjazna obsługa, która troszczy się o dobre samopoczucie Gości HOTEL ESPERIDES 4* czyni go idealnym miejscem na Stylowy hotel słynący pełne relaksu, greckie wakacje. z zachwycajacych widoków i pięknie Uwagę przyciąga również zaprojektowanego basenu infinity. wspaniały, To najlepsze miejsce na relaks duży basen AT U T Y O F E R T Y: i podziwianie uroków malowniczej z atrakcyjnym DD kameralny i komfortowy wyspy - Meganisi. W basenie jest widokiem na wydzielona część dla dzieci i jacuzzi, DD zadbane pokoje morze. Warto DD profesjonalna obsługa w którym można się prawdziwie wybrać się też DD piękne widoki zrelaksować. W hotelu przestronne, do pobliskiej jasne pokoje, część z widokiem miejscowości na morze i wyspę Scorpios i dwie Nikiana i spróbować tradycyjnych restauracje serwujące zarówno lokalne jak greckich dań serwowanych i międzynarodowe przysmaki. Do plaży i portu kursuje w tutejszych tawernach. bezpłatny bus, blisko stąd również do przystanku autobusowego.

HOTEL PEGASOS 3*

Otoczony ogrodem z kolorowymi kwiatami i zielonymi wzgórzami, rodzinny hotel w spokojnej lokalizacji. Panuje w nim przyjazna atmosfera, a obsługa jest zawsze otwarta i chętna do pomocy. Hotel i pokoje są zadbane, zdobione obrazami lokalnych malarzy. Blisko stąd do centrum urokliwej miejscowości Nikiana z portem, przy którym znaleźć można wiele restauracji i tawern serwujących świeże ryby. Świetny, jako baza wypadowa do zwiedzania wyspy.

AT U T Y O F E R T Y:

DD polecany dla rodzin DD basen infinity z częścią dla dzieci DD bus do plaży i portu DD przepiękne widoki

23

HOTEL VASSILIKI BAY 3*

P O D R Ó Ż Y


C H A R A K T E R

SZCZYTNY CEL

24

Cztery pomysły na życie, różne pasje i jeden wspólny mianownik - podróżowanie. Pierwszy z bohaterów naszego cyklu traktuje wspinanie trochę po amatorsku, choć doświadczenia ma konkretne. Nie ma managera - bez planu, bez programu. Cieszy się samym wspinaniem. Morze też lubi, ale jak sam przyznaje, po 3 dniach w piasku wykopałby pewnie z nudów bardzo głęboką dziurę. JANUSZ GOŁĄB - alpinista i himalaista,

wspina się niemal od 30 lat. Pierwszy zimowy zdobywca ośmiotysięcznika Gaszerbrum I, członek legendarnego tzw. „Wunder team”, który na przełomie wieków dokonał serii najznakomitszych wspinaczek o charakterze alpejskim w historii polskiego alpinizmu. ENDURO I W DROGĘ! Przyznaje, że z treningami przed wyprawą jest u niego kiepsko. Nie chce zawracać głowy trenerowi, zresztą i tak nie ma czasu, by regularnie

ćwiczyć. To zupełna amatorka, jak sam przyznaje. Najlepiej byłoby biegać jak Simone Moro, Adam Bielecki i inni. Janusz miał jednak dwukrotnie zoperowane kolano, więc nie może biegać. Za to jeździ na rowerze - tak trenuje. Jak tylko ma czas, bierze rower enduro i jedzie w Beskidy. Przeczuwa, że Beskidy, które go wychowały, ponownie się o niego upomną, kiedy podróż w Himalaje przestanie być możliwa. Na szczęście nie tylko forma jest tu istotna. Są jeszcze wrodzone predyspozycje, których Januszowi nie brakuje. Głównie chodzi o tolerowanie wysokości. Im wyżej, tym mniej tlenu.

ZIMOWE KARAKORUM 9 marca 2012 roku to data jego ataku na Gaszerbrum I pod skrzydłami Polskiego Związku Alpinizmu i kierownictwem Artura Hajzera. Pierwsze zimowe wejście na ten wierzchołek i bardzo trudne warunki. Ośmiotysięczniki w Karakorum stanowią poważne wyzwanie, bo umiejscowione są w paśmie górskim znacznie dalej wysuniętym na północ niż np. Himalaje. Atak szczytowy trwał kilkanaście godzin, ale sam pobyt zespołu pod górą liczył blisko 3 miesiące. Z Adamem Bieleckim wyszli ok. północy z namiotu szturmowego na wysokości 7050 m. Księżyc świecił tak jasno, że wyłączyli swoje czołówki. Gdy zaczęło świtać, byli już w kopule szczytowej. Zrozumieli, że z tak dobrym tempem na pewno uda im się osiągnąć cel. Mieli szczęście, zdążyli przed dramatycznym pogorszeniem pogody. Z drugiej strony góry atakowała wyprawa międzynarodowa - zaginęło w tym dniu 3 wspinaczy, do dzisiaj ich nie odnaleziono. PODSZEPTY WYOBRAŹNI Jesienią wyjeżdża ponownie w Himalaje na Annapurna IV, na bardzo trudny sportowy cel i w dodatku w małym zespole osobowym. Zapytany o strach przed wejściem, opowiada nam o adrenalinie, która towarzyszyła mu na początku: „Pamiętam: godz. 2.00 w nocy, dzwoni budzik, a ja nie dość, że nie mogłem spać, to jeszcze z tego stresu leciała mi krew z nosa. Dzięki doświadczeniu, które zdobyłem, jest już inaczej. Myślę trzeźwo o potencjalnym zagrożeniu, eliminuję podszepty wyobraźni. Adrenalina to dla wspinaczy zguba”.

fot.: archiwum J. Gołąb

STYLE OF TRIP

P O D R Ó Ż Y


C H A R A K T E R

P O D R Ó Ż Y

PIOTR STÓS - instruktor nurkowania z ponad 20-letnim stażem. Od 1998 r. jest współwłaścicielem firmy Nautica, w ramach której (oprócz kursów nurkowania) prowadzi również Akademię Fotografii Podwodnej we współpracy z firmą Olympus, w bazach na wyspach Hvar i Vis w Chorwacji.

fot.: archiwum P. Stós

ŻADNEJ MONOTONII Jego praca jest bardzo urozmaicona, bo z jednej strony Piotr zajmuje się sprawami administracyjno-organizacyjnymi, a z drugiej pełni rolę przewodnika nurkowego, instruktora oraz lidera grupy, dbającego o dobrą atmosferę i realizację programu. Na monotonię nie narzeka tym bardziej, że znajduje również czas na rozwijanie swojej pasji fotograficznej, a jako hydrobiolog wciąż poszerza wiedzę o organizmach morskich. Przez 17 lat działalności swojej firmy odwiedził wiele egzotycznych miejsc nurkowych. Nurkowanie przypomina mu stan nieważkości, dając pełną swobodę w poruszaniu się pod wodą. NA SPOTKANIE Z ŻARŁACZEM Bazy nurkowe Nautici znajdują się w Egipcie i Chorwacji, ostatnio także na wyspie Vis, proponując polskim płetwonurkom nurkowania wśród antycznych amfor, wraków, podwodnych urwisk skalnych, grot i tuneli. Jest tam wszystko, o czym płetwonurek może tylko zamarzyć! Piotr przyznaje, że chętnie wraca w sprawdzone miejsca, takie jak: Laguna Truk, Palau, Galapagos czy na rafy Belize. Ambitnym poleca safari nurkowe w Sudanie oraz wyprawy na Kostarykę i Wyspę Kokosową - największą niezamieszkałą wyspę na świecie z podwodnym parkiem narodowym wokół brzegów, gwarantującą spotkania z dużymi rybami: stadami rekinów młotów, białonosych żarłaczy rafowych, a także wielkich ławic makreli i barakud.

PSTRYK POD WODĄ PSTRYK POD WODĄ Podwodnego fotografowania nauczył się sam. Kiedy zaczynał, nie było podręczników czy tutoriali. Warsztat opanował dość wcześnie, bo zarówno jego tata jak i dziadek fotografowali, w domu była ciemnia i pod dostatkiem sprzętu. Jak mówi Piotr, fotografia podwodna dostarcza zupełnie innych wyzwań, nieznanych na powierzchni: mniej światła, barw, paproszki unoszące się w wodzie, niestabilna pozycja, uwaga podzielona na robienie zdjęć i nurkowanie. Przyznaje, że początki mogą być frustrujące. Kursy fotografii podwodnej mają przede wszystkim nauczyć poradzenia sobie z ograniczeniami narzucanymi fotografowi w warunkach nurkowania oraz odpowiedniego dbania o sprzęt. W ciągu 3-4 nurkowań zaczynają pojawiać się udane ujęcia i dużo, dużo frajdy! Osoby, które nie posiadają własnego sprzętu mogą go wypożyczyć na miejscu i przy okazji przetestować kilka modeli przed ich zakupem. Piotr najdokładniej zna (i cały czas poznaje) wody Adriatyku i Morza Czerwonego, a 1-2 razy do roku stara się odwiedzić nowe miejsce, szukając świeżych wrażeń, wiedzy i inspiracji fotograficznych. Razem z Piotrem gorąco polecamy ten patent!

25

Z przekazu rodzinnego wynika, że zainteresowania nurkowaniem pojawiły się u niego w wieku 5 lat. Ulubioną książką, przy której karmiono go szpinakiem, była „Moana” Bernarda Gorsky’ego z fascynującymi, czarno-białymi zdjęciami płetwonurków polujących na manty i walczących z rekinami. Lekturę uzupełniała praktyka, czyli nurkowanie w wannie. Potem poszło z górki.


C H A R A K T E R

P O D R Ó Ż Y

W REJS EUPHORIĄ 26

EWA PORZYCKA - wraz z grupą przyjaciół, nurków i podróżników z Polski postanowiła spełnić swoje marzenia. Podróże stały się nieodłącznym elementem jej pracy i niecodzienną codziennością. Oferta BP Euphoria Travel, którego jest współwłaścicielką, zapewnia podwodne ekspedycje i rejsy w okolicach bajecznej Indonezji. Możecie z nich skorzystać także w PBP Primapol!

Pierwszy raz przyjechali tam jakieś 15 lat temu. W 2 miesiące, z plecakiem i ograniczonym budżetem objechali cały kraj od Sumatry przez Jawę, Celebes, Papuę, na Borneo kończąc. Zachwyciła ich przyroda ze swoim podwodnym światem, kuchnia i mieszkańcy. Po podróży pozostało marzenie, aby jeszcze tam wrócić. WSZYSCY NA POKŁAD! Chcieli wrócić, ale trudno wyjechać, mając puste kieszenie. Choć nigdy nie byli związani z turystyką, postanowili organizować surwiwalowe wyprawy nurkowe na Borneo. Chętnych przybywało z roku na rok - najpierw znajomi, później znajomi znajomych. I właściwie tak się poznali, zostając później wspólnikami. Pomysł na wybudowanie statku pojawił się wraz z rosnącymi wymaganiami klientów. Oprócz większego komfortu gwarantował niezależność. Od pomysłu na Euphorię do realizacji planów minęły 3 lata.

PODWODNY RAJ Nieprzypadkowo na miejsce lądowo-wodnych eskapad wybrali Papuę Nową Gwineę. Dziewicza przyroda ściąga wszystkich, którzy chcą zanurzyć się w okolicach Wysp Raja Ampat będących obszarem chronionym i należących do światowej czołówki tego typu miejsc. Nurkowanie w regionie objętym ochroną gwarantuje bogate podwodne życie - od koników morskich po manty i rekiny wielorybie oraz nietkniętą rafę. W Zatoce D’Ore leżą zatopione japońskie wraki z II wojny światowej. Nurkowanie tam ma same zalety. Wraki leżą na niewielkich głębokościach, blisko Manokwari i wyspy Mansinam. Woda jest ciepła i prawie nikt tam nie nurkuje. Chyba na każdym zrobiłby wrażenie wielki transportowiec Shinwa Maru

fot.: archiwum E. Porzycka

Wpłynęła na to technika wykonania - statek został zbudowany ręcznie, tradycyjnymi metodami, ze szlachetnych lokalnych gatunków drewna (drzewo stalowe, teak, merbau) oraz tamtejsza mentalność, czyli brak pośpiechu, zamiłowanie do celebrowania różnego typu świąt i biurokracja.


P O D R Ó Ż Y

27

C H A R A K T E R

fot.: archiwum E. Porzycka

(Dobry Duch) - doskonale zachowany, z ciekawym ładunkiem. Albo już bliżej Wysp Auri, dosłownie na głębokości 2m, leżą dwa samoloty. Podczas odpływu wystają ponad poziom morza. Nawet nienurkujące osoby mają szansę doświadczenia czegoś, co wydawałoby się zarezerwowane tylko dla nurków. KAŻDY JEST ODKRYWCĄ Powtarzają, że trzeba się spieszyć z podróżami w dzikie miejsca, póki nie utraciły swojej wyjątkowości. Podróżowanie jest ciekawe, kiedy dostarcza nowych wrażeń i zaskakuje, dlatego proponują m.in. rejsy śladami rekina wielorybiego. Zdarzały się również wyprawy eksploracyjne, podczas których każdy mógł się poczuć jak odkrywca, ale jak mówią: zanim się dokona jakiegoś spektakularnego odkrycia, trzeba przyjąć wcześniejsze niepowodzenia. Z reguły sami opracowują i testują programy swoich wycieczek. Nie mogliby sobie pozwolić na testowanie ich z gośćmi, ponieważ większość z nich dysponuje ograniczonym urlopem. Eksplorując nieznane wody, odkryli wiele wspaniałych miejsc nurkowych. Zdarza się, że jeśli z jakiś powodów nie można zanurkować tam, gdzie planowali, po prostu wymyślają coś innego. I czasami to drugie miejsce jest lepsze. Wtedy uzu-

pełniają swój plan o nowe odkrycie. ŚLADAMI LUDOŻERCÓW Uczestników ich wypraw czekają także piesze wycieczki górskie po okolicznych wioskach, m.in. plemion Dani, Yende, czy wyprawa do serca Parku Cenderawasih - skalistych wysp zamieszkałych przez lud Roon, potomków dawnych ludożerców. Z naciskiem na „dawnych”, dlatego wyprawy są jak najbardziej bezpieczne. Rdzenni mieszkańcy są przyjaźnie nastawieni do turystów, a nawet uważają ich za pewnego rodzaju atrakcję. Jadąc tak daleko, szkoda byłoby popłynąć jedynie w rejs, dlatego pani Ewa poleca również off-roadowe wyprawy jeepami wokół gór otaczających Manokwari. Kto może wyruszyć w taką podróż czy rejs? Odpowiedź jest prosta: każdy. Euphoria zabiera każdego, kto lubi podróżować! A gdzie wypoczywają właściciele Euphoria Travel? Zamawiają bilety lotnicze w PBP Primapol i ruszają dalej w świat!


C H A R A K T E R

P O D R Ó Ż Y

Ekstremalnie zabiegany

28 ZIMNA KALKULACJA Ten, kto „biega, bo lubi” mógłby zacząć od maratonów na Islandii czy w Izraelu – stosunkowo blisko, w umiarkowanej cenie, dosyć łatwe do przebycia, z bogatym programem zwiedzania. Może coś trudniejszego, np. Antarktyda? Tu nie można liczyć na gorący doping, nie ma miejsca dla tych, którzy się poddają. Najpierw kolejka, 4-5 lat czekania, mimo że pakiet startowy to wydatek kilkunastu tysięcy euro. Później żelazna

MAREK ŚLIWKA -

od 11 lat jest maratończykiem i biega na trasach, które mogą się wydać trudne nawet dla kogoś, kto chciałby je pokonać pieszo. Od 20 organizuje wyprawy w najdalsze zakątki świata, a od roku także ekstremalne maratony na 7 kontynentach. Oferta Logos Travel, którego jest właścicielem, dostępna jest również w PBP Primapol, z którego usług korzysta, zamawiając bilety lotnicze na swoje wyprawy.

konsekwencja, łut szczęścia i odpowiednie rozłożenie swoich sił. W lutowej edycji Maratonu na Antarktydzie udało mi się zająć 2. miejsce w klasyfikacji ogólnej - mówi pan Marek, który mimo skrajnie trudnych, zmieniających się co kwadrans warunków pogodowych, pofalowanego mocno terenu i śliskiej nawierzchni wywalczył miejsce na podium. CO NA TO SĄSIEDZI? Pomysł chodził za nim już od kilku lat, ale brakowało determinacji. Aż podczas przedostatniej zimy zapisał się na maraton po zamarzniętym Bajkale, wyłączył ogrzewanie w sypialni i dołączył do Klubu Morsów. W końcowej

fot.: archiwum M. Śliwka

Już w dzieciństwie fascynowała go literatura podróżnicza, która rozbudzała jego wyobraźnię i apetyt na dalekie wyprawy. Dziś nazywa się „zawodowym włóczęgą” i przyznaje, że zwiedził już niemal cały świat. Teraz, jakby było mu mało, organizuje ekstremalne maratony na 7 kontynentach. Może w nich wziąć udział każdy, kto odnajdzie w sobie dostateczny entuzjazm i kocha bieganie!


P O D R Ó Ż Y

fot.: archiwum M. Śliwka

CIEPŁO, CIEPLEJ – MARATON W BRAZYLII, ETIOPII Maraton w Rio to trochę jak udział w karnawałowej paradzie, z tą tylko różnicą, że tam się tańczy, a tu biega. Jednej i drugiej imprezie przyglądają się tysiące widzów, a uroda okolicy oraz lekka bryza wiejąca od oceanu sprawiają, że każdy zawodnik jest bliski euforii. Inaczej jest na maratonie w Etiopii, w którym wziął udział w ubiegłym roku. Trasa prowadziła raz kamienistymi wykrotami pośród kolczastych krzewów, raz po wulkanach. Był to pierwszy tak trudny maraton w tamtym regionie. Część zawodników po zapoznaniu się z jego ekstremalną trasą zrezygnowała z udziału. Największą przeszkodą był dość stromy wulkan, wyłaniający się zza kolczastych zarośli po ok. 30 km biegu, czyli w sytuacji, kiedy organizm funkcjonuje na resztkach glikogenu, goni ostatkiem sił i pojawia się umowne pojęcie tzw. „ściany”. A tam, oprócz tej niewidzialnej ściany, pojawiła się jeszcze ta realna - wulkaniczna, bardzo wyniosła, porowata i rozgrzana do 500°C!

fazie przygotowań, oprócz treningu na śniegu i lodzie, dołączyło spanie w śpiworze na tarasie, co w połączeniu z rannym bieganiem na bosaka po zaśnieżonym ogródku dostarczało sąsiadom sporo swoiście rozumianej uciechy. Reputację odbudował dopiero wtedy, gdy dowiedzieli się o maratonie. Zajął 1 miejsce wśród startujących w nim Polaków. Pod koniec był prawie na pograniczu hipotermii, jednak nie żałował ani przez sekundę decyzji o udziale w tym biegu.

CZY GRIZZLY GRYZIE? Mimo, że biegowy katalog funkcjonuje w obiegu od niespełna roku, chętnych nie brakuje. W najbliższym czasie pan Marek wraz z grupą ok. 10 osób wyrusza na maraton odbywający się w Kanadzie, na Yukonie. O tej porze roku, w noc świętojańską, słońce świeci tam przez całą dobę. Olbrzymia ilość światła sprawia, że na synapsach nerwowych wytwarza się spora ilość serotoniny, dzięki której zawodnicy podczas biegu i po jego zakończeniu mają olbrzymie pokłady optymizmu, graniczącego wręcz z euforią! Trasa prowadzi z centrum miasta na jego obrzeża, wije się serpentynami, wiodąc tzw. srebrnym szlakiem, dawną drogą poszukiwaczy srebra. Czeka na nich malownicza przyroda i kulinarne specjały przygotowywane przez lokalnych mieszkańców. Mniej przyjemne doznania zapewniają bezlitosne komary i możliwość spotkania na swojej drodze niedźwiedzia grizzly... Życzymy więc powodzenia i 3-mamy kciuki za pana Marka i wszystkich ekstremalnych maratończyków!

29

C H A R A K T E R


ZAMÓW TAKSÓWKĘ

PRZY ZAKUPIE BILETU LOTNICZEGO: »»

»»

»»

»» »» »»

bezpieczny transfer godną zaufania taksówką na i z lotniska w ponad 200 miejscach na całym świecie, gwarantowana, zryczałtowana opłata pomoże uniknąć negocjowania opłat z lokalnymi taksówkarzami (opłata jest pobierana przy rezerwacji), możliwość zamówienia lub rezygnacji z taksówki w przypadku zmiany planów najpóźniej na 2 godziny przed samą podróżą, bez dodatkowych opłat w przypadku opóźnienia lotu, obsługa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, rezerwacje i szczegóły w PBP Primapol.

ROSJA Moskwa, St. Petersburg, Samara, Jekaterynburg, Niżny Nowogród, Kazań

AMERYKA ŁACIŃSKA Lima, Rio De Janeiro, São Paulo, Santiago

AFRYKA Kapsztad, Durban, Johannesburg, Port Elizabeth, Pretoria Kair

AZJA Chiny: Pekin, Chongqing, Hong Kong, Szanghaj, Shenzhen, Xi’an. Nowe Delhi, Mumbaj, Bangalore, Pune, Karachi, Wientian, Manila, Singapur, Bangkok, Phuket, Da Nang, Ho Chi Minch, Hanoi POŁUDNIOWY WSCHÓD Abu Dhabi, Beirut, Dubaj, Rijad,Damman, Dżedda, Doha, Al Manamah

AUSTRALIA I NOWA ZELANDIA Adelajda, Brisbane, Cairns, Canberra, Darwin, Hobart, Melbourne, Perth, Port Douglas, Sydney, Auckland, Christchurch, Dunedin, Wellington

fot.: www.cabforce-travel.com

AMERYKA PÓŁNOCNA USA: 18 miejscowości Kanada: Toronto, Vancouver Meksyk: Meksyk

EUROPA ponad 100 kluczowych kierunków cała Wielka Brytania Niemcy: wszystkie główne miasta Kraje nadbałtyckie: Tallin, Ryga, Wilno Polska: Gdańsk, Warszawa, Kraków


Wspólnie odkrywajmy najpiękniejsze zakątki świata

Lato sprzyja zwiedzaniu najpiękniejszych zakątków świata. Zrealizuj swoje marzenia z największą na świecie siecią wynajmu samochodów Hertz posiadającą 10 000 punktów w 145 krajach. Tych z Państwa, którzy planują zwiedzanie Polski, zapraszamy do nowego punktu wynajmu w Bielsku-Białej w Hotelu Orbis Magura, ul. Żywiecka 93. Rezerwacje na www.hertz.pl lub w PBP Primapol.


PLANUJESZ PODRÓŻ? ZAREZERWUJ HOTEL W PBP PRIMAPOL! Proponujemy kilkaset tysięcy hoteli na całym świecie o zróżnicowanym standardzie z możliwością wyboru:

lokalizacji rodzaju pokoju i zakresu świadczeń (nocleg, wyżywienie, usługi dodatkowe) formy płatności: w PBP Primapol (gotówka / karta / przelew) lub bezpośrednio w hotelu opcji bezkosztowej rezerwacji nawet do 24 godzin przed przyjazdem.

Posiadamy umowy ze wszystkimi uznanymi systemami oferującymi rezerwacje hotelowe. Nie doliczamy marży (otrzymujemy prowizję od dostawcy). Gwarantujemy bezpieczeństwo każdej transakcji. Zadbaj o swoją wygodę i bezpieczeństwo z nami!

www.primapoltravel.pl

Polskie Biuro Podróży PRIMAPOL Sp. z o.o. ul. 3-go Maja 9a 43-300 Bielsko-Biała


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.