ISI KANDUNGAN Pelajaran 1
Perang Hunain
2
Pelajaran 2
Perang Taif
11
Pelajaran 3
Peperangan Tabuk
19
Pelajaran 4
Hajjatul Wada’
28
Pelajaran 5
Kewafatan Nabi Muhammad S.A.W.
35
Pelajaran 6
Uthman Bin Affan
44
Pelajaran 7
Ali Bin Abi Talib K.W.
53
Pelajaran 8
Said Bin Zaid Al-Quraisi
61
Pelajaran 9
Saad Bin Abi Waqas R.A.
67
Pelajaran 10
Maryam
75
Pelajaran 11
Asiah
82
Pelajaran 12
Imam Ghazali
88
Pelajaran 13
Ibnu Khaldun
95
Pelajaran 1
PERANG HUNAIN Punca Berlakunya Peperangan Kaum Quraisy dianggap sebagai golongan terkuat di kalangan orangorang Arab. Walau bagaimanapun setelah Makkah ditakluki oleh kaum Muslimin, kabilah-kabilah Arab tidak lagi menghormati kaum Quraisy. Mereka juga sedar kaum Muslimin semakin kuat. Sungguhnya demikian, suku Hawazin yang tinggal di Taif tidak mahu mengakui
kekuatan
Islam.
Mereka
berusaha
bersungguh-sungguh
mempengaruhi orang ramai supaya tidak menerima Islam. Mereka juga mengajak Bani Thaqif memerangi kaum Muslimin. Setelah Bani Thaqif bersetuju, mereka pergi pula mempengaruhi kabilah-kabilah Arab yang kecil yang tinggal di sekitar Taif. Akhirnya mereka berjaya membentuk satu pasukan tentera yang kuat. Mereka terdiri dari Bani Hawazin, Bani Thaqif, Bani Jusyam dan Bani Saad bin Bakar. Malik bin Auf dilantik sebagai panglima perang.
2
Persediaan Sebelum Perang Sebagai
persediaan,
kaum
Hawazin
dan
Thaqif
membuat
kubu
pertahanan di suatu tempat bernama Hunain. Kubu pertahanan mereka ialah
kawasan
yang
berbukit-bukit.
Mereka
bercadang
untuk
melancarkan serangan serentak ke atas umat Islam. Sementara itu Rasulullah s.a.w. mengetahui tentang rancangan kaum Hawazin dan Thaqif untuk menyerang orang-orang Islam. Baginda mengerahkan kaum Muslimin bersiap sedia untuk berperang. Sejumlah 12,000 orang tentera Islam dapat dikumpulkan. 10,000 orang terdiri daripada golongan Muhajirin dan Ansar manakala 2,000 orang lagi terdiri daripada orang yang baru memeluk Islam selepas penaklukan kota Makkah. Tentera Islam juga dilengkapi dengan kelengkapan perang yang banyak.
Di Sekitar Peperangan Jumlah tentera yang ramai menyebabkan sebahagian kaum Muslimin berasa bangga dan terlalu yakin bahawa mereka akan menang. Walau bagaimanapun pada 10 Syawal tahun 8 Hijrah bersamaan 629 Masihi, ketika tentera Islam melalui lembah Hawazin, mereka diserang secara tiba-tiba. Serangan yang datang secara mengejut itu menyebabkan tentera Islam menjadi kucar-kacir. Sebahagian
daripada
mereka
lari
mencari
tempat
perlindungan
manakala sebahagian lagi berusaha membalas serangan musuh. Ada di antara tentera Islam yang berasa kecewa dan menyesal kerana bersikap takabbur sebelum peperangan bermula.
3
Dalam keadaan cemas dan tidak teratur itu Rasulullah s.a.w. cuba menenangkan keadaan. Rasulullah meminta Saidina Abbas supaya menyeru tentera Islam untuk berkumpul. Tentera Islam disusun semula. Setelah itu, tentera Islam yang telah mula bersemangat menyerang tentera musuh dengan hebatnya.
Allah memberikan bantuan kepada barisan tentera Islam dengan menurunkan tentera yang terdiri daripada para malaikat. Keadaan ini menyebabkan tentera musuh kucar-kacir dan berundur. Sebahagian daripada mereka melarikan diri ke Taif.
Keputusan 1. Pada awalnya tentera Islam telah kalah disebabkan oleh penyakit hati iaitu takabbur. 2. Pihak musuh meninggalkan benteng pertahanan dan harta rampasan yang banyak. 3. Harta rampasan dan tawaran dibawa ke Ja’ranah yang letaknya kirakira 16 kilometer ke utara Makkah. 4. Bilangan tentera Islam yang syahid ialah seramai 14 orang, sementara tentera musuh yang gugur tidak diketahui. 6,000 orang musyirikin ditawan, 80 orang daripada mereka memeluk Islam.
4
Pengajaran 1. Allah sentiasa memberi bantuan kepada kaum Muslimin yang berusaha menegakkan Islam. Firman Allah:
Maksudnya: “Sesungguhnya Allah telah menolong kamu (hai para Mukminin) di medan peperangan yang banyak dan (ingatlah) peperangan Hunain, iaitu di waktu kamu menjadi takabbur kerana banyaknya jumlah kamu, maka jumlah yang banyak itu tidak memberi manfaat kepadamu sedikit pun, dan bumi yang luas itu telah terasa sempit olehmu, kemudian kamu lari ke belakang dengan bercerai-berai. Kemudian Allah menurunkan ketenangan kepada rasul-Nya dan kepada orang-orang yang beriman, dan Allah menurunkan bala tenteranya yang kamu tidak melihatnya, dan Allah menimpakan bencana kepada orang-orang kafir dan demikianlah pembalasan kepada orang-orang kafir.� ( At-Taubah : 25-26 ) 2. Sikap tidak putus asa Rasulullah s.a.w. yang memberi semangat kepada tentera Islam telah mengembalikan kekuatan kepada mereka. 3. Islam tidak membenarkan sifat bongkak, sombong dan bangga diri.
5
Tarikh : ________________ Pelajaran 1
Latihan 1
Markah :
Pilih jawapan yang tepat dan isikan dalam kurungan ( ). 1. Kaum Quraisy dianggap sebagai golongan _________________________ dikalangan orang-orang Arab. a. berani b. kuat c. lemah d. terkuat
(
)
2. Suku Hawazin yang tinggal di _________________________ tidak mahu mengaku kekuatan Islam. a. Hunain b. Taif c. Thaqif d. Makkah
(
)
3. Suku Hawazin telah mengajak _________________________ memerangi kaum Muslimin. a. bani Thaqif b. bani Hasyim c. bani Khuza’ah d. bani Salamah
(
)
6
4. Kaum Muslimin semakin kuat setelah menakluki ______________________. a. Makkah b. Madinah c. Hunain d. Quraisy
(
)
5. Bani Thaqif melantik _________________________ sebagai panglima perang. a. Malik bin Marwan b. Othman bin Affan c. Sa’ad bin Bakr d. Malik bin Auf
(
)
7
Tarikh : ________________ Pelajaran 1
Latihan 2
Markah :
Isikan tempat kosong dengan jawapan yang betul. Sebagai persediaan peperangan kaum Hawazin dan Thaqif telah membuat (1)____________________________ di kawasan yang berbukitbukit.
Mereka bercadang untuk melancarkan serangan serentak ke atas (2)____________________________.
Rasulullah s.a.w. mengetahui tentang (3)____________________________ kaum Hawazin dan Thaqif untuk (4)____________________________ orangorang Islam.
Baginda (6)____________________________ kaum Muslimin bersiap sedia untuk (7)____________________________. Tentera Islam dilengkapi dengan (8)____________________________ perang yang banyak.
8
Tarikh : ________________ Pelajaran 1
Latihan 3
Markah :
Jawab soalan-soalan berikut. 1. Mengapakah kaum Muslimin merasa bangga dan yakin bahawa mereka akan menang? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
2. Apakah yang berlaku ketika kaum Muslimin diserang dengan tibatiba? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
3. Apakah bantuan yang telah diberikan oleh Allah s.w.t. kepada kaum Muslimin? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
4. Kaum manakah yang merancang untuk menyerang kaum Muslimin? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
5. Berikan dua pengajaran dari peristiwa peperangan itu. a. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
b. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
9
Lengkapkan peta minda ini mengenai Perang Hunain. Permulaan
PERANG HUNAIN
Punca peperangan: _______________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Kaum Muslimin
Suku / Bani:
Diketuai: ____________________________
Diketuai: Malik bin Auf
Keputusan: ____________________________
1. _______________________
Mengapa? ____________________________
2. _______________________
________________________________________
3. _______________________
________________________________________
4. _______________________
Akhirnya
Keputusan: ____________________________ Mengapa? __________________________________________ ______________________________________________________
Bilangan tentera Islam:
Bilangan tentera musuh:
Mati syahid Æ ___________ orang
Gugur Æ __________________ Ditawan Æ ____________ orang Masuk Islam Æ ____________ orang
10
Pelajaran 2
PERANG TAIF
Punca Peperangan Kekalahan di medan perang Hunain menyebabkan kaum Hawazin dan Thaqif terus menyimpan dendam kepada kaum Muslimin. Mereka merancang untuk menyerang balas ke atas tentera Islam. Dengan diketuai oleh Malik bin Auf, mereka mula membina kubu-kubu pertahanan di sekeliling kota Taif. Mereka juga mengumpulkan barang makanan yang cukup selama setahun.
Di Sekitar Peperangan Perang Taif berlaku pada bulan Syawal tahun 8 Hijrah. Rasulullah s.a.w. bersama 12,000 orang tentera Islam bergerak menuju Taif. Setibanya mereka di Taif mereka telah diserang dengan panah. Pihak musuh memang terkenal kerana mahir memanah. Rasulullah s.a.w. segera memindahkan tenteranya ke tempat lain. Tentera Islam mengepung kota Taif. Pengepungan itu berlarutan selama 20 hari dan 20 malam.
11
Akhirnya Rasulullah s.a.w. mengancam untuk memusnahkan kebun anggur kepunyaan kaum Thaqif. Kebun tersebut merupakan sumber pendapat
kaum
memusnahkan
Thaqif.
kebun
Apabila
anggur
melihat
tersebut,
kaum
tentera Thaqif
Islam
mula
menghantar
utusannya merayu agar Rasulullah tidak berbuat demikian. Rasulullah s.a.w. menerima permintaan tersebut lalu membuat keputusan untuk
menghentikan
peperangan.
Malik
bin
Auf
serta
pengikut-
pengikutnya menyerah diri kepada Rasulullah s.a.w. dan akhirnya memeluk agama Islam.
Kembali Ke Makkah Dalam perjalanan pulang ke Makkah, Rasulullah s.a.w. singgah di Ja’ranah untuk menguruskan harta rampasan dan tawanan perang Hunain.
Tawanan
perang
dikembalikan
kepada
kaum
Hawazin
sedangkan harta rampasan dibahagikan kepada tentera Islam. Kemudian Rasulullah s.a.w. terus mengerjakan umrah di Makkah. Setelah segala-galanya selesai Rasulullah pun kembali ke Madinah untuk meneruskan usaha mengembangkan Islam. Peristiwa ini berlaku pada bulan Zulkaedah tahun 8 Hijrah.
Kesan Perang 1. Akibat daripada peperangan yang berlaku, kaum Muslimin telah berjaya menguasai ekonomi pertanian. 2. Hampir keseluruhan penduduk tanah Arab memeluk agama Islam.
12
Pengajaran 1. Sikap lemah lembut dan tolak ansur Rasulullah s.a.w. ternyata dapat melemahkan musuh Islam. 2. Rasulullah s.a.w. merupakan seorang yang adil. Keadilan baginda dapat dilihat sewaktu pembahagian harta rampasan.
13
Tarikh : ________________ Pelajaran 2
Latihan 1
Markah :
Pilih jawapan yang tepat dan isikan dalam kurungan ( ).
1. Kekalahan di medan perang Hunain menyebabkan kaum Hawazin dan Thaqif _________________________ kepada kaum Muslimin. a. berputus asa b. menyimpan dendam c. marah d. menyerah
(
)
2. Malik bin Auf dan tenteranya membina kubu-kubu pertahanan disekeliling _________________________. a. kota Madinah b. kota Makkah c. kota Taif d. kota Thaqif
(
)
3. Perang Taif berlaku pada bulan _________________________ tahun 8 Hijrah. a. Muharam b. Sya’ban c. Rejab d. Syawal
(
)
14
4. Tentera Islam mengepung kota Taif selama _________________________. a. 10 hari 10 malam b. 20 hari 20 malam c. 30 hari 30 malam d. 40 hari 40 malam
5. Rasulullah
s.a.w.
_________________________
(
mengancam yang
untuk
merupakan
)
memusnahkan
sumber
pendapatan
mereka. a. kebun kurma b. kebun buahan c. kebun anggur d. kebun kelapa
(
)
15
Tarikh : ________________ Pelajaran 2
Latihan 2
Markah :
Isi tempat kosong dengan jawpan yang betul.
lemah lembut
memusnahkan
kubu-kubu
Perang Taif
memanah
12,000 orang
1. ___________________________ berlaku pada bulan Syawal tahun 8 Hijrah. 2. Tentera Islam ___________________________ kebun anggur. 3. Rasulullah s.a.w. bersama ___________________________ tentera Islam bergerak menuju ke Taif. 4. Sikap ___________________________ dan tolak ansur Rasulullah s.a.w. ternyata dapat melemahkan musuh Islam. 5. Kaum Hawazin dan Thaqif mahir dalam bidang ______________________. 6. Kaum Hawazin dan Thaqif membina ___________________________ pertahanan di sekeliling kota Taif.
16
Tarikh : ________________
Pelajaran 2
Latihan 3
Markah :
Jawab semua soalan berikut. 1. Mengapakah kaum Thaqif menghantar utusannya kepada Rasulullah s.a.w.? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Apakah
yang
berlaku
kepada
Malik
bin
Auf
dan
pengikut-
pengikutnya? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Apa yang dilakukan oleh Rasulullah s.a.w. kepada harta rampasan dan tawanan perang? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. Nyatakan akibat peperangan ini. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 5. Beri dua pengajaran yang boleh kamu ambil dari peperangan ini. a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
17
Bersama rakan-rakan kamu, kelaskan mengikut kategorinya. memusnahkan kebun anggur Malik bin Auf serta pengikut-pengikutnya menyerah diri kaum Muslimin telah berjaya menguasai ekonomi pertanian sikap lemah lembut dan tolak ansur dapat melemahkan musuh pihak musuh memeluk agama Islam hampir keseluruhan penduduk tanah Arab memeluk agama Islam U Rasulullah seorang yang adil U U U U U U
Kesan Daripada Perang Taif
1. _______________________________
Iktibar Daripada Perang Taif
1. _______________________________
________________________________
________________________________
2. _______________________________
2. _______________________________
________________________________
________________________________
3. ________________________________ ________________________________ 4. ________________________________ ________________________________ 5. ________________________________ ________________________________ 18
Pelajaran 3
PERANG TABUK Latar Belakang Peperangan Kerajaan Rom merupakan sebuah kerajaan yang besar dan digeruni. Mereka selalu mencapai kemenangan apabila berperang. Rasulullah s.a.w. mendapat khabar bahawa tentera Rom hendak menyerang orang-orang Islam. Kaum Muslimin tidak mahu diserang di tempat sendiri. Oleh itu mereka keluar menuju Tabuk untuk mengahadapi tentera Rom. Firman Allah:
Maksudnya: “Hai orang-orang Islam yang beriman, perangilah orang-orang kafir yang di sekitar kamu itu, dan hendaklah mereka menemui kekerasan
daripadamu,
dan
ketahuilah
bahawasanya
Allah
berserta orang-orang yang bertakwa.� ( At-Taubah : 123 ) Perang Tabuk merupakan yang terakhir bagi Rasulullah s.a.w. Perang Tabuk berlaku pada bulan Rejab tahun 9 Hijrah. Pada ketika itu keadaan
19
cuaca panas terik. Tempat berlakunya perang iaitu Tabuk pula sangat jauh. Rasulullah s.a.w. berjaya mengumpulkan sejumlah 30,000 orang tentera termasuk 10,000 orang tentera berkuda. Pasukan ini dipimpin oleh Rasulullah s.a.w. sendiri. Tentera Rom dipimpin oleh Maharaja Rom, Herkulis. Oleh kerana keadaan panas terik, maka kaum munafik menjadikannya sebagai alasan untuk tidak mahu ikut berperang. Sebenarnya mereka takut akan kekuatan musuh yang sangat besar. Abdullah bin Ubai, ketua kaum munafik meminta izin daripada Rasulullah untuk tidak menyertai perang Tabuk. Pada mulanya Rasulullah mengizinkan mereka tetapi Allah s.w.t. menegur perbuatan Rasulullah itu. Rasulullah pun menarik balik keizinannya itu. Firman Allah:
Maksudnya: “Orang-orang yang ditinggalkan (tidak ikut ke medan perang) berasa gembira dengan tinggalnya mereka di belakang Rasulullah dan mereka tidak suka berjihad dengan harta dan jiwa mereka dalam jalan Allah, dan mereka berkata: “Janganlah kamu berangkat (pergi berperang) dalam panas terik ini.” Katakanlah: “Api neraka lebih sangat panasnya, jika mereka mengetahui.” ( At-Taubah : 81 )
20
Telah
menjadi
ditanggung
kebiasaan,
oleh
hartawan
perbelanjaan Muslimin.
perang
Uthman
kaum bin
Muslimin
Affan
telah
mendermakan 1,000 dinar sebagai persiapan untuk kelengkapan perang seperti senjata, makanan dan ubatan.
Menuju Ke Tabuk Di dalam perjalanan menuju ke Tabuk, tentera Islam telah diuji dengan kekurangan air. Mereka mengadu kepada Rasulullah lalu Rasulullah s.a.w. berdoa kepada Allah s.w.t. Allah telah menurunkan hujan yang lebat sehingga tentera Islam dapat minum dan mandi sepuas-puasnya.
Apabila tentera Rom melihat tentera Islam, mereka menjadi gentar. Mereka kemudiannya menarik diri dari peperangan.
21
Perdamaian Dengan Penduduk Di Sekitar Tabuk Rasulullah s.a.w. menawarkan jaminan keamanan kepada penduduk di sekitar Tabuk. Selagi mereka tidak menyebelahi musuh, selama itulah keselamatan mereka akan dijamin oleh pihak Islam. Setelah itu, seorang penguasa Allah, Yuhana bin Ru’bah datang meminta perdamaian. Beliau sanggup membayar jizyah. Begitu juga dengan penduduk Ja’aba dan Azrah. Mereka turut meminta jaminan keselamatan daripada pihak Islam. Rasulullah s.a.w. menghantar surat kepada setiap daerah itu mengenai syarat-syart jaminan daripada pihak Islam. Tujuan Rasulullah s.a.w. berbuat demikian ialah supaya musuh tidak menggunakan sempadan Syam sebagai pangkalan perang. Setelah segala-galanya selesai, Rasulullah s.a.w. bersama tentera Islam pulang ke Madinah dengan selamatnya. Tentera Islam berada di Tabuk selama 20 hari.
Kesan Perang Tabuk 1. Keselamatan kaum Muslimin lebih terjamin kerana telah berjaya menjalin perdamaian dengan sebuah kerajaan yang besar. 2. Rasulullah s.a.w. mengambil kesempatan untuk berdakwah kepada pembesar-pembesar di wilayah sempadan. 3. Pihak musuh iaitu kerajaan Rom telah membubarkan tenteranya dan berjanji untuk membayar jizyah kepada Rasulullah s.a.w.
22
Pengajaran 1. Orang-orang Islam mempunyai semangat berjuang yang tinggi walaupun untuk menghadapi tentera musuh yang besar dan kuat. 2. Rasulullah s.a.w. bersikap lemah lembut dan bertolak ansur sama ada terhadap kawan mahupun lawan. 3. Allah
s.w.t.
tidak
akan
membiarkan
hamba-Nya
menanggung
penderitaan.
23
Tarikh : ________________ Pelajaran 3
Latihan 1
Markah :
Padankan jawapan di bawah dengan soalannya yang sesuai.
1. Apakah khabar yang di dengar oleh Rasulullah s.a.w.? 2. Mengapakah kaum Muslimin keluar menuju Tabuk? 3. Mengapakah kaum membuat alasan untuk tidak ikut berperang? 4. Apakah sumbangan yang dibuat oleh Uthman bin Affan? 5. Apakah ujian di hadapi oleh tentera Islam dalam perjalanan menuju ke Tabuk?
a. Mereka diuji dengan kekurangan air. b. Mereka takut dengan kekuatan musuh. c. Tentera Rom hendak menyerang orang-orang Islam. d. Kaum Muslimin tidak mahu diserang di tempat sendiri. e. Beliau mendermakan 1,000 dinar sebagai persiapan kelengkapan perang.
24
Tarikh : ________________
Pelajaran 3
Latihan 2
Markah :
Senaraikan.
6 sebuah kerajaan yang
6 bubar tenteranya 6 tentera undur
besar dan digeruni
6 Rasulullah berdakwah
6 derma 1,000 dinar 6 keselamatan lebih terjamin
kepada pembesar-
6 10,000 tentera berkuda
pembesar di wilayah
6 Serang orang-orang Islam
sempadan
6 membayar jizyah
6 mendoa hujan turun
PERPERANGAN TABUK
Kaum Rom
Kaum Muslimin
25
Pelajaran 3
Latihan 3
Tarikh : ________________ Markah :
Jawab soalan-soalan di bawah ini. 1. Apakah tawaran Rasulullah s.a.w. kepada penduduk disekitar Tabuk? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Mengapakah Rasulullah s.a.w. menghantar surat kepada setiap daerah di situ? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Sebutkan dua kesan perang Tabuk. a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ 4. Berikan dua pengajaran perang Tabuk. a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ 5. Sebutkan dua perkara kerajaan Rom lakukan setelah kalah dari perang Tabuk. a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________
26
Bersama rakan-rakan kamu, apakah pengajaran yang dapat kita perolehi daripada peperangan Tabuk? a. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Senaraikan nilai-nilai terpuji yang terdapat di dalam peristiwa perang Tabuk. a. _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ d. _____________________________________________________________________ e. _____________________________________________________________________
27
Pelajaran 4
HAJJATUL WADA’ Menunaikan Haji Setelah
Rasulullah
s.a.w.
berjaya
menanamkan
keimanan
yang
mendalam ke dalam jiwa kaum Muslimin serta mengembangkan Islam secara meluas, baginda berhasrat untuk menunaikan haji. Haji yang mendapat keizinan Allah s.w.t. ini merupkan haji yang pertama dan terakhir bagi Rasulullah s.a.w. Ia dipanggil Hajjatul Wada’. Rasulullah s.a.w. berserta 100,000 kaum Muslimin keluar dari Madinah menuju ke Makkah pada akhir bulan Zulkaedah tahun 10 Hijrah. Sebelum keluar dari kota Madinah, Rasulullah s.a.w. sempat mengajarkan kaum Muslimin berihram serta segala yang wajib dan yang sunat mengenai haji. Sepanjang perjalanan ke Makkah, Rasulullah s.a.w. bersama kaum Muslimin mengucapkan kalimat talbiah secara berulang-ulang.
28
Tujuan Ke Makkah Tujuan utama Rasulullah s.a.w. ke Makkah ialah untuk menunaikan haji. Setelah selesai membersihkan Kaabah daripada berhala dan kesankesan jahiliah. Rasulullah s.a.w. belum sekali pun dapat menunaikan haji. Rasulullah s.a.w. berhasrat untuk menyampaikan beberapa perkara penting tentang syariat Islam. Antaranya ialah: 1. Tidak menumpahkan darah sesama manusia. 2. Tidak merosakkan kehormatan diri sendiri dan orang lain. 3. Tidak merampas harta orang lain sesuka hati. Di samping itu, Rasulullah sa.w. juga ingin memberi pesanan terakhir bagi menghilangkan pengaruh jahiliah di kalangan orang-orang Islam, terutamanya kepada mereka yang baru memeluk Islam.
Khutbah Rasulullah S.A.W. Rasulullah s.a.w. berada di kota Makkah selama 4 hari. Di sana baginda bertawaf di keliling Kaabah, mencium Hajarul Aswad dan berdoa di makam Ibrahim. Kemudian Rasulullah s.a.w. berangkat pula ke Arafah. Di dalam perjalan ke Arafah Rasulullah s.a.w. telah bermalam selama satu malam di Mina. Setibanya di Arafah, Rasulullah s.a.w. menuju ke Jabal Rahmah, lalu menyampaikan khutbah di hadapan para sahabat dan kaum Muslimin. Khutbah ini merupakan khutbah yang paling penting dalam Islam. Khutbah ini dianggap sama dengan seribu khutbah yang lain.
29
Rasulullah s.a.w. telah menyampaikan beberapa amanat penting kepada umat Islam iaitu: 1. Menerangkan tentang dasar-dasar Islam dan menghancurkan adat istiadat jahiliah. 2. Menetapkan perkara-perkara yang diharamkan oleh Allah s.w.t. seperti menumpahkan darah, merampas harta dan merosakkan kehormatan seseorang. 3. Menerangkan hak dan kewajipan kaum wanita – umat Islam hendaklah selalu berbuat baik serta memberi nafkah zahir dan batin kepada kaum wanita. 4. Berperang teguh kepada al-Quran dan as-Sunnah. Umat Islam tidak akan sesat selagi mereka berpegang teguh kepada kitab Allah dan sunnah Rasulullah. Pada masa inilah Rasulullah s.a.w. menerima ayat Quran yang terakhir iaitu dari surah al-Maidah ayat 3:
Maksudnya: “Pada hari ini Aku sempurnakan bagi kamu agama kamu (Islam) dan Aku lengkapkan nikmat-Ku itu atas kamu dan Aku telah redha bagi kamu Islam sebagai agama kamu.� ( Al-Maidah : 3 )
30
Tarikh : ________________ Pelajaran 4
Latihan 1
Markah :
Isi tempat kosong dengan perkataan yang disediakan. haji
Muslimin
berihram
mengajarkan
Hajjatul Wida’
berhasrat
keizinan
kota Makkah
keIslaman
Zulkaedah
Talbiah
mengembangkan
Rasulullah s.a.w. telah berjaya menanamkan (1)________________________ yang mendalam ke dalam jiwa kaum Muslimin serta (2)______________________ Islam secara meluas. Baginda (3)________________________ untuk menunaikan haji. Haji yang mendapat (4)________________________ daripada Allah s.w.t. ini merupakan haji yang pertama dan terakhir bagi Rasulullah s.a.w. Ia dipanggil (5)________________________. Rasulullah berserta 100, 000 kaum (6)________________________ keluar dari Madinah menuju ke Makkah pada akhir bulan (7)________________________ tahun 10 Hijrah. Sebelum keluar dari (8)________________________ Rasulullah sempat (9)________________________ kaum Muslimin cara (10)________________________ serta segala yang wajib dan yang sunat mengenai (11)________________________. Sepanjang perjalan ke Makkah, Rasulullah s.a.w. bersama kaum Muslimin mengucapkan kalimat (12)________________________ secara berulangulang.
31
Pelajaran 4
Tarikh : ________________
Latihan 2
Markah :
Tandakan ( 9 ) pada kenyataan yang betul atau ( X ) pada kenyataan yang salah. 1. Rasulullah s.a.w. berada di Kota Makkah selama 10 hari. 2. Baginda berdoa, bertawaf dan mencium Hajr Aswad. 3. Sepanjang perjalanan ke Makkah, Rasulullah s.a.w. bersama kaum Muslimin mengucapkan kalimat talbiah sekali. 4. Rasulullah menuju ke Jabal Rahmah untuk menyampaikan khutbah. 5. Khutbah ini adalah yang sangat penting dalam Islam. 6. Pada masa itu Rasulullah s.a.w. menerima ayat al-Quran yang pertama. 7. Umat Islam tidak akan sesat selagi mereka berpegang kepada kitab Rasul dan sunnah Nabi. 8. Kita harus biarkan adat istiadat jahiliah. 9. Umat Islam haruslah menjaga kehormatan diri sendiri dan orang lain. 32
Pelajaran 4
Tarikh : ________________
Latihan 3
Markah :
Jawab soalan-soalan berikut. 1. Tuliskan tiga daripada amanat penting yang disampaikan oleh Rasulullah s.a.w. kepada umat Islam. a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ c. __________________________________________________________________ 2. Berapa lamakah Rasulullah s.a.w. berada di kota Makkah? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Selain daripada menunaikan haji, apakah tiga hasrat lain yang ingin Rasulullah s.a.w. sampaikan tentang syariat Islam? a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ c. __________________________________________________________________ 4. Bilakah Rasulullah serta kaum Muslim yang lain keluar dari Madinah dan berapakah bilangan mereka? ________________________________________________________________________ 5. Apakah maksud Hajjatul Wada’? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
33
Lengkapkan peta minda tentang Hajjtul Wada’.
Tujuan ke Makkah
Amanat Penting
HAJJATUL WADA’ Cara
34
Pelajaran 5
KEWAFATAN NABI MUHAMMAD S.A.W. Rasulullah S.A.W. Jatuh Sakit Setelah selesai menunaikan Hajjatul Wada’, Rasulullah s.a.w. mula menunjukkan tanda-tanda akan menemui kekasihnya Allah s.w.t. Pada penghujung bulan Safar tahun 11 Hijrah, Rasulullah mula jatuh sakit. Kesakitan itu semakin kuat hari demi hari lalu baginda memanggil semua isteri baginda. Rasulullah s.a.w. meminta izin daripada isteri-isteri baginda untuk menetap di rumah Aisyah. Setelah mendapat persetujuan daripada mereka Rasulullah s.a.w. pun dibawa ke rumah Aisyah. Dalam keadaan sakit ini, Rasulullah s.a.w. mengutuskan satu pasukan tentera ke Syam. Rasulullah s.a.w. melantik Usamah bin Zaid yang baru berusia 17 tahun sebagai panglima tentera. Walaupun perlantikan Usamah dipertikaikan kerana usianya yang masih muda, Rasulullah s.a.w. tetap menegaskan bahawa Usamah memang layak.
35
Sikap Yang Ditunjukkan Oleh Rasulullah S.A.W. Pada hari-hari terakhir kehidupannya, Rasulullah s.a.w. telah melakukan beberapa perkara yang harus diambil peringatan oleh kaum Muslimin: 1. Rasulullah s.a.w. mendoakan kaum Muslimin serta mewasiatkan agar mereka sentiasa bertakwa kepada Allah. Mereka juga dilarang dari berlaku sombong. 2. Rasulullah s.a.w. menyuruh Aisyah menyedekahkan semua emas yang ada padanya kerana baginda tidak mahu wafat sedangkan emas masih menjadi miliknya. 3. Walaupun sedang sakit kuat, Rasulullah s.a.w. tetap mengambil berang tentang solatnya. Baginda sentiasa berusaha untuk solat di masjid bersama para sahabat. Ketika baginda benar-benar tidak berupaya untuk menjadi imam solat, baginda telah menyuruh Abu Bakar r.a. menggantikan baginda.
Wasiat Rasulullah S.A.W. Sebelum wafat, Rasulullah s.a.w. sempat berwasiat. Antara wasiat-wasiat Rasulullah s.a.w. ialah: 1. Memuji dan memuliakan Abu Bakar yang berakhlak mulia dan dermawan. Nabi Muhammad s.a.w. bersabda: “Sesungguhnya
manusia
yang
paling
banyak
memberikan
kesentosaan kepadaku dalam persahabatannya dan hartanya adalah Abu Bakar. Seandainya aku (diperintah) menjadi kekasih tentulah aku menjadikan Abu Bakar sebagai kekasih, tetapi (yang ada) hanyalah persaudaraan dalam Islam.� 36
2. Memberi wasiat kepada kaum Ansar. Baginda bersabda: “Aku wasiatkan kepada kamu tentang Ansar, bahawa mereka adalah keluargaku dan menyimpan rahsiaku, mereka sudah melaksanakan dan akan melaksanakan apa yang perlu mereka laksanakan. Terimalah kebaikan mereka. Lupakanlah kejilikan mereka.” 3. Melarang umatnya jangan menyembah kubur dan menjadikannya tempat ibadat. Sabda baginda: “Allah menyeksa Yahudi dan Nasrani kerana mereka menjadikan kuburan para nabi mereka menjadi tempat beribadat, dan jangan sampai ada dua agama di Tanah Arab.” 4. Mewasiatkan solat dan zakat. Sabda baginda: “Rasulullah s.a.w. mewasiatkan solat dan zakat dan budakbudakmu.”
37
Nabi Muhammad s.a.w. wafat pada hari Isnin 12 Rabiulawal tahun 11 Hijrah dalam usia 63 tahun. Ketika wafat baginda tidak meninggalkan harta kecuali keldai, senjata dan tanah yang disedekahkan. Mankala baju besi baginda masih tergadai tanpa ditebus.
Reaksi Umat Islam Umat Islam terkejut dan berasa sedih ketika menerima berita kewafatan baginda. Ada yang menangis terutama sekali Ummu Aiman. Ada juga yang tidak dapat menerima hakikat kewafatan baginda. Di antaranya ialah Umar bin al-Khattab r.a.. Umar telah menghunuskan pedangnya dan mengancam sesiapa sahaja yang mengatakan bahawa Rasulullah telah wafat. Apabila Abu Bakar r.a. sampai, beliau terus masuk ke rumah Aisyah dan menyelak kain yang menutupi jenazah Rasulullah s.a.w. Beliau mengucap wajah baginda dan menangis. Abu Bakar keluar kepada umat Islam dan cuba menenangkan mereka dengan berkata: “Barangsiapa menyembah Muhammad, maka Muhammad telah wafat. Barangsiapa menyembah Allah, maka Allah hidup dan tidak akan mati.� Lalu Abu Bakar r.a. membaca ayat yang berbunyi: “Muhammad itu tidak lain hanyalah seorang rasul, sungguh sudah berlalu seperti sebelumnya beberapa rasul. Apakah jika dia wafat atau terbunuh kamu berbalik ke belakang (murtad)? Barangsiapa yang berbalik ke belakang, maka dia tidak dapat mendatangkan
38
mudarat kepada Allah sedikit pun dan Allah akan memberi balasan kepada orang-orang yang bersyukur.�
( Ali Imran : 144 )
Setelah mendengar ayat tersebut Umar r.a. menyesal dan menyedari kesilapannya. Kaum Muslimin mengangkat Abu Bakar r.a. menjadi khalifah. Kaum Muslimin tetap bersatu dan tidak berpecah-pecah. Apabila selesai perlantikan khalifah, jenazah baginda disembahyangkan dan dikebumikan di bilik Saidatina Aisyah. Baginda telah meninggalkan kepada umat Islam dua perkara: 1. Kitab Allah yang tidak dapat diubah untuk selama-lamanya. 2. Hadis Nabi s.a.w. yang menjelaskan tentang agama dan maksudmaksud al-Quran.
Pengajaran 1. Semua yang hidup pasti akan mati kerana itu adalah ketentuan Allah s.w.t. kepada semua makhluknya termasuklah kekasih-Nya Nabi Muhammad s.a.w. 2. Orang-orang Islam akan dimuliakan selama mereka berpegang teguh kepada al-Quran dan hadis Rasulullah s.a.w.
39
Tarikh : ________________ Pelajaran 5
Latihan 1
Markah :
Tandakah ( 9 ) jawapan yang betul. 1. Rasulullah s.a.w mula jatuh sakit _____________________________________. a. sebelum menunaikan Hajjatul Wada’
[
]
b. ketika memunaikan Hajjatul Wada’
[
]
c. setelah menunaikan Hajjatul Wada’
[
]
2. Rasulullah s.a.w. mula menunjukkan tanda-tanda ____________________. a. kerasulannya
[
]
b. untuk menemui kaumnya
[
]
c. akan menemui Allah s.w.t.
[
]
3. Baginda meminta izin untuk menetap di rumah ______________________. a. Aisyah
[
]
b. Fatimah
[
]
c. Khadijah
[
]
4. Dalam keadaan sakit baginda mengutus pasukan tentera ke ________. a. Syam
[
]
b. Yaman
[
]
c. Habsyah
[
]
5. Rasulullah s.a.w. telah melantik ____________________________ sebagai panglima. a. Usamah bin Harithah
[
]
b. Usamah bin Abi Talib
[
]
c. Usamah bin Zaid
[
] 40
Pelajaran 5
Latihan 2
Tarikh : ________________ Markah :
Lengkapkan pernyataan berikut.
ÖRasulullah s.a.w. meminta izin daripada Öpada penghujung bulan Safar tahun 11 Hijrah Öpada hari Isnin 12 Rabiulawal tahun 11 Hijrah dalam usia 63 tahun Öketika wafat baginda tidak meninggalkan harta kecuali keldai Öyang baru berusia 17 tahun sebagai panglima tentera
1. Rasulullah mula jatuh sakit ___________________________________________ ____________________________________________________________________. 2. _______________________________________________________________ isteriisteri baginda untuk tinggal di rumah Aisyah. 3. Rasulullah melantik Usamah bin Zaid _________________________________ ____________________________________________________________________. 4. Nabi Muhammad s.a.w. wafat ______________________________________ ___________________________________________________________________. 5. ____________________________________________________________________, senjata dan tanah yang disedekahkan. 41
Pelajaran 5
Latihan 3
arikh : ________________ Markah :
Jawab semua solan berikut. 1. Bagaimanakah reaksi umat Islam ketika menerima berita kewafatan Rasululllah s.a.w.? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Apakah yang dilakukan oleh Abu Bakar r.a. ketika melihat jenazah Rasulullah s.a.w.? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Siapkah yang diangkat menjadi khalifah selepas kewafatan Rasulullah s.a.w.? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. Di manakah jenazah baginda dikebumikan? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 5. Terangkan dua perkara yang ditinggalkan Rasulullah s.a.w. kepada umat Islam. a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________
42
Bersama rakan-rakan kamu, apakah pengajaran yang dapat kita perolehi daripada kewafatan Nabi Muhammad s.a.w.? a. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ Senaraikan nilai-nilai terpuji yang terdapat di dalam peristiwa kewafatan Nabi Muhammad s.a.w. a. _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ d. _____________________________________________________________________ e. _____________________________________________________________________
43
Pelajaran 6
UTHMAN BIN AFFAN (Khalifah Islam Yang Ke-Tiga)
Peribadi Dan Akhlak Nama sebenarnya ialah Uthman bin Affan bin Abu al-As. Beliau dilahirkan di Taif, enam tahun selepas kelahiran Nabi Muhammad s.a.w. Beliau berasal keturunan yang kaya dan mulia. Beliau menjadi khalifah arRasyidin yang ketiga. Uthman bin Affan r.a. telah dididik dengan sifat-sifat yang mulia. Beliau telah menunjukkan keberaniannya dalam setiap peperangan yang disertainya. Uthman bin Affan r.a. seorang yang kuat berjihad dalam menegakkan Islam. Di antara sifat utama beliau ialah lemah lembut, jujur, pemurah, pemalu dan merendah diri. Beliau suka kepada kecantikan dan kebersihan. Beliau juga sangat disegani dan dihormati oleh orang ramai. Saidina Uthman r.a. juga seorang yang bertanggungjawab, tegas dan bertimbang rasa. Beliau adalah seorang ahli perniagaan yang gigih. Walaupun beliau seorang hartawan, namun beliau mempunyai sifat zuhud yang tinggi. Beliau lebih mengutamakan akhirat daripada dunia.
44
Hubungan beliau dengan Rasulullah s.a.w. amat rapat terutama apabila beliau berkahwin dengan Ruqayyah binti Rasulullah s.a.w. Beliau diberi gelaran “Zunurain� kerana mengahwini dua orang puteri Rasulullah.
Pengorbanan Uthman Bin Affran R.A. Uthman bin Affan r.a. sanggup meninggalkan perniagaan dan hartanya untuk turut serta berhijrah ke Habsyah dan Madinah. Beliau menyerahkan seluruh jiwa dan raga serta hartanya untuk menegakkan Islam. Uthman r.a. sering membantu Nabi Muhammad s.a.w. dalam menyelesaikan masalah umat. Uthman r.a. adalah seorang penulis wahyu dan telah dilantik sebagai penasihat pada masa khalifah Abu Bakar.
Perlantikan Sebagai Khalifah Ar-Rasyidin Ketika khalifah Umar al-Khattab r.a. masih memerintah, beliau tidak melantik sesiapa pun sebagai penggantinya. Umar r.a. melantik beberapa orang sahabat menjadi ahli majlis syura. Ahli majlis syura ini akan mengundi pemimpin yang layak menjadi khalifah. Setelah Umar al-Khattab r.a. meninggal dunia, ahli syura membuat pemilihan melantik khalifah baru. Melalui pemilihan yang dibuat, Saidina Uthman r.a. dipilih menjadi khalifah ar-Rasyidin yang ketiga. Beliau dilantik pada tahun 23 Hijrah.
45
Apabila peristiwa ini berlaku bermakna mereka telah melanggar salah satu daripada isi perjanjian Hudaibiyah.
Tugas-Tugas Khalifah Uthman R.A. 1. Beliau memastikan setiap gabenor, panglima dan hakim benar-benar menjalankan tugas dengan adil. 2. Pengembangan tanah jajahan Islam: a. Beliau meneruskan usaha khalifah Umar meluaskan dakwah dan menghantar tentera ke luar Arab. Beliau berjaya menakluki daerah Amerika, Afrika Utara dan pulau-pulau di lautan tengah termasuk Pulau Cyprus. b. Saidina Uthman r.a. telah membuat perjanjian damai dengan Raja Jorjani dan Khurasan.
46
c. Beliau telah menghantar panglima tentera Islam iaitu Ahknah Ibnu Qais untuk mengalahkan kerajaan Zakhistan dan Jordan. d. Abdullah bin Saad pula berjaya menghapuskan sisa-sisa kerajaan Rom. 3. Mengumpulkan dan membukukan semula al-Quran. a. Pada zaman khalifah Umar r.a., semua mashaf al-Quran telah dikumpulkan. Para sahabat yang menghafaz al-Quran telah dipanggil untuk menyalin semula dan menetapkan bacaan alQuran. b. Salinan mashaf Uthmani yang lengkap disebarkan ke seluruh negara Islam. 4. Khalifah Uthaman r.a. ialah khalifah yang membahagikan tanah kepada masyarakat. Beliau mengadakan pemisahan hak milik rakyat dan pemerintah. 5. Beliau memerintahkan supaya azan pertama diadakan pada hari Jumaat, khutbah sebelum sembahyang hari raya dan zakat kuda.
Saidina Uthman R.A. Meninggal dunia Seorang tokoh munafik, Abdullah bin Saba’ telah menghasut orang ramai supaya membenci khalifah dan pemerintahannya. Rumah Uthman r.a. telah dikepung oleh pemberontak-pemberontak selama 22 hari. Pada 18 Zulhijah tahun 35 Hijrah, seorang munafik bernama al-Ghafari telah menikam Saidina Uthman bin Affan r.a. Ketika itu beliau berusia 82 tahun. Beliau telah menjadi khalifah selama 12 tahun.
47
Pengajaran 1. Islam mahu umatnya bersifat taat, dermawan dan sifat terpuji yang lain. 2. Pemimpin hendaklah tegas, teliti dan memiliki sifat kepimpinan. 3. Setiap orang Islam dikehendaki bersifat kreatif dan berfikiran luas. 4. Untuk kemajuan sesebuah negara Islam, pandangan cerdik pandai perlu diambil kira. 5. Pemerintah hendaklah mengambil berat tentang kebajikan rakyatnya. 6. Pemerintah tidak sepatutnya mementingkan diri sendiri.
48
Tarikh : ________________ Pelajaran 6
Latihan 1
Markah :
Gariskan jawapan yang betul. 1. Saidina Uthman menjadi khalifah yang ke ___________________________. ( tiga / empat ) 2. Beliau diberi gelaran “ ______________________ “ kerana mengahwini dua orang puteri Rasulullah s.a.w. ( Nurul ‘Ain / Zinnurain ) 3. Saidina Uthman r.a. adalah seorang penulis _________________________. ( wahyu / hadis ) 4. Saidina Uthman r.a. dilantik menjadi khalifah oleh ____________________. ( ahli kitab / ahli syura ) 5. Beliau mempunyai sifat ______________________ yang tinggi. ( zahid / zuhud )
49
Pelajaran 6
Tarikh : ________________
Latihan 2
Markah :
Senaraikan kebaikan dan akibat tugas-tugas Saidina Uthman r.a.
Kebaikan Tugas
Akibat Tugas
Saidina Uthman r.a.
Saidina Uthman r.a.
1. _____________________________
1. _____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
2. _____________________________
2. _____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
3. _____________________________
3. _____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
4. _____________________________
4. _____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
5. _____________________________
5. _____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
_____________________________
50
Pelajaran 6
Latihan 3
Tarikh : ________________ Markah :
Jawab soalan-soalan di bawah ini. 1. Nyatakan tiga tugas-tugas yang dilakukan oleh Saidina Uthman r.a. a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ c. __________________________________________________________________ 2. Berikan dua pengajaran yang dapat kamu ambil dari kisah tersebut. a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ 3. Berikan dua pengorbanan yang telah Saidina Uthman r.a. lakukan demi kepentingan Islam? a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
4. Bagaimanakah kematian Saidina Uthman r.a. berlaku? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
5. Mengapakah Saidina Uthman r.a. diberi gelaran “Zunurain�? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
51
Lengkapkan peta minda ini. SAIDINA UTHMAN R.A. Nama sebenar: _____________________________________________________ Nama gelaran: _____________________________________________________ Tarikh meninggal dunia: _____________________________________________
Peribadi &
Tugas-Tugasnya
Akhlaknya
1. _________________________________________
1. _________________ _________________ 2. _________________ _________________ 3. _________________ _________________ 4. _________________ _________________ 5. _________________ _________________ 6. _________________ _________________ 7. _________________ _________________ 8. _________________
_________________________________________ 2. _________________________________________ _________________________________________ 3. _________________________________________ _________________________________________ 4. ________________________________________ _________________________________________ Pengorbanannya 1. _________________________________________ _________________________________________ _________________________________________ 2. _________________________________________ _________________________________________ _________________________________________
_________________
52
Pelajaran 7
ALI BIN ABI TALIB K.W. (Khalifah Islam Yang Ke-Empat)
Latar Belakang Nama sebenar beliau ialah Ali bin Abi Talib bin Abdul Matalib. Beliau dilahirkan pada tahun 602 Masihi iaitu 21 tahun sebelum Hijrah. Beliau adalah sepupu Rasulullah s.a.w. Ibu Saidina Ali bernama Fatimah binti Asad. Nabi Muhammad s.a.w. telah mengkahwinkan beliau dengan puteri baginda Fatimah az-Zahra r.a. sebagai bukti kasih sayang baginda kepada beliau.
Peribadinya Sejak kecil lagi Saidina Ali k.w. adalah seorang kanak-kanak yang berani, cekal, cergas dan pintar. Ketika Nabi Muhammad s.a.w. diangkat menjadi rasul, beliau baru berumur 8 tahun. Beliau adalah kanak-kanak pertama memeluk Islam. Saidina Ali k.w. adalah seorang yang berani dan tegas dalam menegakkan Islam. Beliau sangat patuh pada perintah Rasulullah s.a.w. 53
Dalam peristiwa hijrah Rasulullah s.a.w. ke Madinah, Ali k.w. bersedia menyerahkan nyawanya demi untuk menegakkan Islam. Beliau telah mengelirukan orang kafir Quraisy apabila beliau menggantikan Rasulullah s.a.w. di tempat tidur baginda. Saidina Ali k.w. adalah seorang yang berfikiran luas. Beliau juga merupakan seorang ahli ijtihad dan ahli syura. Beliau merupakan salah seorang ahli fatwa dan penasihat semasa pemerintahan Saidina Abu Bakar, Umar dan Uthman r.a. Di sepanjang pemerintah ketiga-tiga khalifah tersebut, beliau banyak menyumbangkan tenaga dan fikiran demi perkembangan agama Islam. Saidina Ali k.w. merupakan seorang sahabat yang kuat berjihad. Beliau telah menyertai banyak peperangan semasa hidupnya, Saidina Ali k.w. merupakan salah seorang panglima perang yang berani. Saidina Ali k.w. memang cekap bermain pedang baik di atas kuda mahupun di tengah padang pasir yang terik. Beliau menyertai semua peperangan yang disertai oleh Rasulullah s.a.w. kecuali peperangan Tabuk.
Penglibatan Ali K.W. Saidina Ali k.w. banyak melibatkan diri dalam dakwah Islam. Beliau sentiasa membantu Rasulullah s.a.w. apabila dikehendaki. Di antara tugas yang telah dilaksanakan oleh Ali k.w. ialah sebagai penulis wahyu. Beliau juga telah dilantik oleh Rasulullah s.a.w. sebagai penulis surat perjanjian Hudaibiah.
54
Setelah khalifah ar-Rasyidin yang ketiga meninggal dunia, Saidina Ali k.w. telah dilantik menjadi khalifah. Walaupun timbul sedikit perbalahan mengenai perlantikan itu, Ali k.w. sanggup menerima jawatan tersebut bagi mengelakkan berlakunya fitnah.
Menjadi Khalifah Ke-Empat Saidina Ali k.w. dilantik khalifah ke-empat selepas kewafatan Saidina Uthman r.a. Di antara perkara yang dilakukan oleh Ali k.w. sebaik sahaja menjadi khalifah ialah: 1. Memindahkan pusat pemerintahan ke Kufah. 2. Melucutkan jawatan gabenor-gabenor yang dilantik oleh Uthman r.a. 3. Menangguhkan hukuman qisas (tuntut balas) ke atas pembunuh khalifah Uthman r.a. Tindakan-tindakan tersebut telah menimbulkan huru-hara di seluruh negara Islam. Keadaan bertambah genting apabila Muawiyah (gabenor di Syam) tidak bersetuju jawatannya dilucutkan dan mengisytiharkan perang ke atas Saidina Ali k.w.
55
Pengajaran 1. Islam mahukan umatnya berani dan taat kepada Allah s.w.t. 2. Pemimpin mestilah sentiasa bertanggung-jawab ke atas dirinya dan orang yang dipimpinnya. 3. Orang Islam hendaklah sentiasa mencari ilmu dan selalu memikirkan tentang kemajuan agama Islam. 4. Kita mestilah sanggup berkorban jiwa dan harta untuk Islam.
56
Tarikh : ________________ Pelajaran 7
Latihan 1
Markah :
Tuliskan [ BETUL ] atau [ SALAH ] di tempat yang telah disediakan.
1. Saidina Ali k.w. berumur 5 tahun ketika Nabi Muhammad s.a.w. diangkat menjadi rasul.
2. Saidina Ali k.w. adalah kanak-kanak yang ketiga memeluk Islam. 3. Beliau telah menyerahkan nyawanya demi untuk menegakkan Islam.
4. Rasulullah s.a.w. telah mengkahwinkan Saidina Ali k.w. dengan puterinya yang bernama Zainab.
5. Saidina Ali k.w. menerima jawatan khalifah walaupun berlakunya fitnah. 6. Beliau memindahkan pusat pemerintahan ke Kufah. 7. Saidina Ali k.w. cekap bermain panah ketika berperang.
57
Tarikh : ________________
Pelajaran 7
Latihan 2
Markah :
Senaraikan Peribadi dan Penglibatan Saidina Ali Bin Abi Talib k.w. a. _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ d. _____________________________________________________________________ e. _____________________________________________________________________ f. _____________________________________________________________________ memperkemaskan lagi pentadbiran Islam menyerahkan nyawanya demi untuk Islam memerangi orang-orang yang tidak mahu membayar zakat menjadi pemimpin perang seorang ahli fatwa dan penasihat penulis wahyu dan surat perjanjian Hudaibiah. memperkembangkan tanah jajahan Islam melibatkan diri dalam dakwah Islam berani dan tegas
58
Tarikh : ________________ Pelajaran 7
Latihan 3
Markah :
Jawab soalan-soalan berikut. 1. Nyatakan bagaimanakah peribadi Saidina Ali k.w. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Sebutkan penglibatan Saidina Ali dalam Islam. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Apakah kelebihan Saidina Ali k.w. di dalam peperangan? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. Apakah tindakan Saidina Ali k.w. yang menimbulkan huru-hara di seluruh negara Islam? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 5. Berikan dua sifat Saidina Ali k.w. yang boleh kamu contohi. a. __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________
59
Saidina Ali k.w. telah menjadi kanak-kanak pertama memeluk agama Islam. Bersama rakan-rakan kamu, bincang dan tuliskan pendapat kamu apakah langkah-langkah yang boleh kita lakukan bagi memastikan generasi kita pada masa kini dan hadapan menjadi seorang yang benarbenar teguh imannya seperti Saidina Ali k.w. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
60
Pelajaran 8
SAID BIN ZAID AL-QURASYI Latar Belakang Said bin Zaid r.a. adalah ipar kepada Umar al-Khattab r.a. Beliau berkahwin dengan Fatimah, adik kepada Umar r.a. Bapanya bernama Zaid bin Amru bin Nafail dan ibunya bernama Fatimah binti Ba’jah. Said r.a. terkenal dengan panggilan Abu A’war atau Abu Tur. Beliau ialah seorang daripada “mubasyirin bil Jannah” (yang dijamin syurga) dan seorang periwayat hadis sebanyak 48 hadis.
Akhlaknya Said r.a. adalah seorang yang bersopan santun, berperibadi mulia dan mempunyai keyakinan yang tinggi terhadap Islam. Beliau juga sentiasa sabar, tawaduk dan berani di dalam mempertahankan kebenaran. Satu ketika, Umar r.a. yang belum menganut Islam mengetahui bahawa Said r.a. telah memeluk Islam. Beliau memukul Said sehingga berdarah. Said r.a. tidak melawan dan rela diperlukan begitu demi keyakinannya kepada agama Islam.
61
Penglibatan dan Pengorbanannya Said bin Zaid r.a. terlibat dalam kebanyakan perang bersama Rasulullah s.a.w. Dalam setiap peperangan Said r.a. sentiasa di barisan hadapan dan solat di belakang baginda. Semasa perang Badar berlaku, Said r.a. ditugaskan sebagai pengintip kafilah Arab Quraisy yang baru pulang dari Syam. Walaupun tidak dapat menyertai barisan hadapan di medan Badar, Rasulullah s.a.w. tetap menjamin pahala untuknya kerana niat dan semangat Said r.a. yang tinggi. Said r.a. pernah mengetuai angkatan kaum Muslimin menakluki Syam semasa pemerintahan Umar r.a. Beliau pernah ditawarkan memang jawatan gabenor di Damsyik tetapi menolaknya kerana lebih ingin berjihad di samping kaum Muslimin. Said r.a. meninggal dunia pada hari Jumaat tahun 51 Hijrah di Aqiq dan dikebumikan di Madinah. Pengajaran 1. Orang-orang Islam mesti mempunyai niat bersungguh-sungguh untuk memperjuangkan dan mempertahankan Islam tanpa ragu-ragu. 62
Tarikh : ________________ Pelajaran 8
Latihan 1
Markah :
Isi tempat kosong dengan jawapan yang tepat. 1. Said bin Zaid adalah ________________________ kepada Umar alKhattab. a. pakcik b. ipar c. sepupu
(
)
2. Said bin Zaid terkenal dengan panggilan ________________________. a. Abu Anuar b. Abu Nur c. Abu A’war
3. Semasa
perang
(
Badar,
Said
r.a.
)
ditugaskan
sebagai
________________________ khalifah Arab Quraisy. a. panglima b. pengintip c. pemanah
(
)
4. Said r.a. pernah mengetuai angkatan kaum Muslimin menakluki ________________________. a. Makkah b. Syam c. Syria
(
)
63
Tarikh : ________________ Pelajaran 8
Latihan 2
Markah :
Tuliskan ( B ) pada kenyataan yang betul dan ( S ) pada kenyataan yang salah. 1. Said r.a. ditugaskan sebagai pengintip kafilah Arab Quraisy di dalam perang Taif. 2. Setiap peperangan Said r.a. sentiasa di barisan hadapan dan solat di belakang baginda. 3. Beliau adalah seorang yang kaya. 4. Rasulullah s.a.w. menjamin pahala untuk Said r.a kerana niat dan semangatnya yang tinggi. 5. Beliau menerima jawatan gabenor di Damsyik. 6. Beliau adalah seorang periwayat hadis sebanyak 58 hadis. 7. Said r.a. mengetuai angkatan kaum Muslimin menakluki Syam semasa pemerintahan Umar r.a. 8. Beliau menerima jawatan gabenor di Damsyik. 9. Said bin Zaid r.a. terlibat dalam satu perang bersama Rasulullah s.a.w. 10.Said r.a. adalah ipar kepada Umar al-Khattab r.a.
64
Tarikh : ________________ Pelajaran 8
Latihan 3
Markah :
Jawab soalan-soalan berikut. 1. Berikan maksud perkataan “ Mubasyirin bil Jannah “. ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
2. Bilakah Said r.a. meninggal dunia? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
3. Mengapakah Said bin Zaid Al-Quraisyi r.a. menolak ditawarkan memang jawatan gabenor di Damsyik? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
4. Mengapakah Saidina Umar memukul Said hingga berdarah? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 5. Mengapakah Rasulullah s.a.w. menjamin pahala untuk Said r.a.? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
65
Bersama rakan-rakan kamu, lengkapkan peta minda tentang Said bin Zaid r.a Nama Iparnya:
________________________ Sebab diberi gelaran:
_______________________ _______________________ _______________________
Nama Isterinya:
Maknanya:
Nama Bapanya:
________________________
________________________
_______________________ ________________________
Nama Ibunya:
________________________
________________________
Latar Belakang
Gelaran
Peribadi
SAID BIN ZAID R.A. Penglibatannya
1.
2.
3.
4.
5.
1.
2.
3.
4.
66
Pelajaran 9
SAAD BIN ABI WAQAS R.A. Latar Belakang Semasa pemerintah Saidina Umar al-Khattab r.a., berbagai-bagai peristiwa telah berlaku. Antaranya ialah serangan angkatan bersenjata Farsi terhadap kaum Muslimin. Khalifah Umar r.a. bercadang mengetuai sendiri angkatan tentera Muslimin bagi berjuang menentang Farsi. Walau bagaimanapun beberapa orang sahabat tidak bersetuju lalu mencadangkan
seorang
sahabat
yang
digelar
“singa
yang
menyembunyikan kukunya� bagi menggantikan khalifah. Siapakah sahabat yang digelar sedemikian rupa? Beliau ialah Saad bin Abi Waqas r.a. atau nama sebenarnya Saad bin Malik az-Zuhri r.a. Ibunya bernama Hannah binti Sufian. Datuknya bernama Uhaib bin Manaf yang merupakan bapa saudara Aminah, ibu Rasulullah s.a.w. Saad r.a. memeluk agama Islam ketika berusia 17 tahun. Beliau adalah salah seorang daripada tiga orang yang terdahulu memeluk Islam. Saad bin Abi Waqas r.a. mempunyai banyak keistimewaan tetapi ada dua keistimewaan yang paling menonjol iaitu: 1. Beliau merupakan orang Islam yang mula-mula melepaskan anak panah dalam membela agama Allah. Beliau juga merupakan orang Islam yang mula-mula terkena anak panah.
67
2. Beliau merupakan satu-satunya orang yang dijamin oleh Rasulullah dengan jaminan kedua ibu bapa baginda. Rasulullah s.a.w. bersabda semasa perang Uhud: “Panahlah hai Saad! Ibu bapaku menjadi jaminan bagimu‌!â€?
Peribadi Dan Akhlaknya Saad bin Abi Waqas r.a. mempunyai dua senjata yang amat berharga iaitu panahnya dan doanya. Jika dia memanah dalam peperangan pasti akan mengenai sasarannya, dan jika dia berdoa kepada Allah s.w.t. pasti dimakbulkan-Nya.
Untuk memelihara keimanan dan ketakwaan kepada Allah, Saad r.a sentiasa memakan yang halal dan menolak setiap dirham yang mengandungi syubhat. Saad r.a. merupakan seorang Islam yang berharta. Hartanya bukan sahaja banyak tetapi juga baik dan halal kerana beliau tidak pernah lupa untuk menafkahkan hartanya di jalan Allah. 68
Pada suatu ketika, semasa Saad r.a. jatuh sakit, beliau telah bertanya kepada Rasulullah s.a.w. sama ada beliau boleh mendermakan semua atau separuh hartanya, Rasulullah s.a.w. hanya membenarkan 1/3 sahaja supaya warisnya nanti tidak meminta-minta pada orang. Saad r.a. sering menangis kerana takutkan Allah. Jika beliau mendengar Rasulullah
s.a.w.
berpidato
dan
menasihati
umat,
air
matanya
bercucuran sehingga membasahi ribanya. Apabila
sahabat
bertanya
kepada
beliau
apakah
ibadat
yang
menyebabkan beliau dijamin syurga, Saad r.a. menjawab: “Tidak lebih daripada amal ibadat yang biasa kita kerjakan, hanya saya tidak pernah menaruh dendam atau niat jahat terhadap seorang pun di antara kaum Muslimin.�
Penglibatan Dan Pengorbanan 1. Saad r.a. sentiasa melibatkan diri dalam semua peperangan bersama Rasulullah s.a.w. 2. Menjadi pemimpin perang semasa perang Farsi ketika pemerintahan Saidina Umar al-Khattab r.a. 3. Pengorbanan yang paling besar dalam hidup Saad r.a. ialah ketika berpisah dengan ibunya yang tersayang. Ibunya bertekad tidak mahu makan dan minum sehingga Saad kembali kepada agama nenek moyang mereka. Ibunya hampir menemui ajalnya tetapi Saad tetap dengan pendiriannya. Keimanannya kepada Allah s.w.t. dan Rasulnya melebihi dari segala-galanya.
69
Pengajaran Daripada peribadi Saad bin Abi Waqas beberapa pengajaran dapat diambil: 1. Seseorang yang mengaku beragama Islam mestilah mempunyai keimanan yang kental dan keikhlasan yang mendalam. 2. Seorang Islam hendaklah menjauhkan diri daripada memakan barang yang syubhat. 3. Bersikap pemurah dan sentiasa berinfak di jalan Allah adalah amalan terpuji. 4. Seorang Islam mestilah berani menghadapi musuh-musuh Islam.
70
Tarikh : ________________ Pelajaran 9
Latihan 1
Markah :
Isi tempat kosong dengan jawapan yang tepat.
berjuang
Farsi
peristiwa
angkatan
mengetuai
serangan
Semasa
pemerintahan
Saidina
(1)_________________________ (2)_________________________
Umar
telah
al-Khattab
berlaku.
r.a.
berbagai
Antaranya
angkatan
ialah
bersenjata
(3)_________________________ terhadap kaum Muslimin. Khalifah Umar bercadang
(4)_________________________
sendiri
angkatan
tentera
Muslimin bagi (5)_________________________ menentang Farsi.
71
Pelajaran 9
Tarikh : ________________
Latihan 2
Markah :
Pandankan kenyataan A dengan kenyataan B.
Kenyataan A
1. Singa yang menyembunyikan kukunya
Kenyataan B
tidak pernah dendam atau niat jahat terhadap orang.
2. Dua senjata yang amat berharga
untuk memelihara keimanan dan ketaqwaan kepada Allah s.w.t.
3. Sa’ad memakan makanan
Sa’ad bin Abi Waqas
halal dan menolak yang haram 4. Ibadat yang menyebabkan beliau masuk Syurga 5. Seseorang yang mengaku
mestilah mempunyai keimanan yang kental. panah dan doanya.
beragama Islam.
72
Pelajaran 9
Latihan 3
Tarikh : ________________ Markah :
Jawab soalan-soalan berikut. 1. Bilakah Saad memeluk agama Islam. _______________________________________________________________________ 2. Apakah dua senjata yang dimiliki oleh Saad bin Abi Waqas r.a. mempunyai yang amat berharga? _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 3. Berikan tiga penglibatan dan pengorbanan Saad bin Abi Waqas r.a.? a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ c. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ 4. Apakah keistimewaan Saad bin Abi Waqas r.a. yang amat menonjol? a. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ b. __________________________________________________________________ __________________________________________________________________
73
Lengkapkan peta minda mengenai latar belakang Saad Bin Abi Waqas r.a.
LATAR BELAKANG SAAD BIN ABI WAQAS R.A.
` 74
Pelajaran 10
MARYAM Latar Belakang Maryam ialah ibu kepada seorang rasul iaitu Nabi Isa al-Masih. Ayah Maryam bernama Imran dan ibunya bernama Hannah. Sejak dalam kandungan lagi, Maryam telah dinazarkan kepada Allah s.w.t. oleh ibunya. Hal ini diceritakan oleh Allah s.w.t. di dalam al-Quran.
Maksudnya: “Ketika isteri Imran berkata: Tuhanku! Sesungguhnya aku menazarkan untuk Engkau anak yang di dalam perutku untuk diperhambakan kepada Engkau, maka terimalah daripadaku (nazarku ini), sesungguhnya Engkau Maha Mendengar lagi Maha Mengetahui.� ( Ali Imran : 35 ) Setelah Maryam dilahirkan, beliau diserahkan kepada ibu saudaranya iaitu isteri Nabi Zakaria a.s. untuk dipelihara. Sejak kecil lagi Maryam telah mula memperhambakan dirinya kepada Allah s.w.t.
75
Beliau sentiasa berzikir kepada Allah s.w.t. di dalam Mihrab sehinggalah beliau dewasa. Pada suatu hari datanglah utusan Allah membawa khabar bahawa beliau akan hamil. Di dalam al-Quran diceritakan dalam surah Maryam: “Dia berkata: Bagaimana aku akan memperoleh anak lelaki, sedangkan aku belum pernah disentuh oleh manusia, dan aku bukan pula seorang perempuan yang jahat. Jawabnya: Begitulah keadaannya. Tuhanmu telah berkata: Hal itu pada-Ku mudah sekali, dan hal itu, Kami hendak jadikan keterangan bagi manusia, dan sebagai rahmat daripada kamu, dan menjadi suatu perkara yang telah diputuskan.� Tidak lama selepas itu, lahirlah Nabi Isa a.s. tanpa kehadiran seorang ayah. Walaupun Maryam dicemuh oleh masyarakat tetapi beliau tetap tabah dan berserah diri kepada Allah s.w.t.
Akhlak dan Peribadi Maryam merupakan seorang yang taat dan sentiasa beribadat kepada Allah
s.w.t.
Ketika
beliau
beribadat
di
Mihrab.
Allah
s.w.t.
menganugerahkan rezeki kepadanya berupa makanan dan minuman. Maryam juga merupakan seorang yang amanah dan kuat menyimpan rahsia. Beliau juga seorang yang tabah dan sabar menerima takdir dan ketentuan Allah s.w.t. Contohnya, apabila beliau ditakdirkan hamil sebelum berkahwin, beliau tetap bersabar walaupun masyarakat menghinanya.
76
Maryam ialah seorang ibu yang sentiasa mengutamakan pendidikan anaknya. Beliau telah mengajar Nabi Isa a.s. sejak dari kecil lagi dengan membaca kitab-kitab para nabi yang sebelumnya. Oleh kerana telah biasa dengan bacaan kitab-kitab, Nabi Isa a.s. sangat petah mengucapkan wahyu Allah daripada kitab-kitab tersebut. Tidak lama selepas itu Maryam membawa anaknya pergi ke sebuah gunung di Lubnan. Di situ beliau bekerja keras untuk menyara hidupnya dan anaknya. Antara kerja-kerja yang beliau lakukan ialah menenun kain dan menuai hasil tanaman.
Pengajaran 1. Kita hendaklah menerima segala ketentuan dan takdir Allah s.w.t. dengan redha. 2. Menyimpan rahsia yang telah diamanahkan adalah wajib kecuali pada perkara-perkara yang mungkar. 3. Kesemua pemimpin dunia dan para ulamak, seperti Nabi Isa a.s. amat banyak membaca.
77
Tarikh : ________________ Pelajaran 10
Latihan 1
Markah :
Lengkapkan kenyataan ini dengan ayat-ayat yang diberikan di bawah. 1. Maryam ialah ______________________________________________________ ____________________________________________________________________. 2. Sejak dalam kandungan lagi ________________________________________ __________________________________________________________________________.
3. Setelah Maryam dilahirkan __________________________________________ __________________________________________________________________________.
4. Beliau sentiasa berzikir kepada Allah s.w.t. ___________________________ __________________________________________________________________________.
5. Dia berkata “Bagaimana aku akan memperolehi anak lelaki _________ ________________________________________________________________________?”
∝ di dalam Mihrab sehinggalah beliau dewasa ∝ ibu kepada seorang rasul ∝ beliau diserahkan kepada ibu saudaranya ∝ ia telah dinazarkan kepada Allah s.w.t. ∝ sedangakan aku belum pernah disentuh oleh manusia dan aku bukan perempuan jahat
78
Tarikh : ________________
Pelajaran 10
Latihan 2
Markah :
Isikan tempat-tempat kosong di bawah ini.
Mihrab
wahyu Allah
Hannah
bersabar
Imran
pendidikan
1. Maryam
ialah
Nabi Zakaria as
memperhambakan
dilahirkan
seorang
ibu
yang
sentiasa
mengutamakan
__________________________ anaknya. 2. Beliau beribadat di __________________________. 3. Setelah Maryam __________________________, beliau diserahkan kepada ibu saudaranya iaitu isteri __________________________ untuk dipelihara. 4. Nabi Isa a.s. sangat petah mengucapkan __________________________. 5. Maryam
tetap
__________________________
walaupun
masyarakat
menghinanya 6. Sejak kecil lagi Maryam telah mula __________________________ dirinya kepada Allah s.w.t. 7. Ayah
Maryam
bernama
__________________________
dan
ibunya
bernama __________________________. 79
Pelajaran 10
Latihan 3
Tarikh : ________________ Markah :
Jawab semua soalan-soalan berikut. 1. Ceritakan akhlak dan peribadi Maryam. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Kemana Maryam membawa anaknya? Apakah yang dilakukannya di sana? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Mengapakah ibu Maryam menazarkan bayi di dalam kandungannya? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. Kepada siapakah beliau memberi Maryam? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 5. Apakah anugerah yang telah diberikan Allah s.w.t. kepada Maryam? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
80
Bersama rakan-rakan dan guru kamu, bincangkan sekiranya adakah wanita seperti Maryam di zaman ini? Juga sentuh bagaimanakah dapat kita mendidik wanita-wanita dan anak-anak perempuan kita kini dan akan datang untuk menjadi wanita solehah yang dituntut oleh syariat Islam. ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 81
Pelajaran 11
ASIAH (Pemaisuri Firaun)
Latar Belakang Perempuan yang disayangi oleh Firaun ini bernama Asiah binti Muzahin. Beliau berkahwin dengan Firaun ketika umurnya 12 tahun. Apabila Allah s.w.t. mentakdirkan Nabi Musa a.s. dipelihara oleh Asiah, beliau memberikan sepenuh kasih sayang kepada Nabi Musa a.s. Asiah selalu membela Musa a.s. apabila anak angkatnya itu dimarahi Firaun. Malah Asiah kerap kali memujuk Firaun apabila Firaun mahu membunuh Musa a.s. Ketika Musa a.s. kembali ke Mesir untuk mengajak orang ramai dan Firaun menyembah Allah s.w.t., Asiah terus beriman kepada Allah s.w.t. Asiah mempunyai keimanan yang teguh.
82
Beliau
diseksa
oleh
Haman,
ketua
menteri
Firaun
yang
tidak
berperikemanusiaan sehingga mati. Asiah menghembuskan nafasnya yang
terakhir
dalam
keadaan
lidahnya
terus
menyebut
dan
mengagungkan Allah s.w.t.
Akhlak Dan Peribadinya Asiah ialah seorang yang baik hati dan lemah lembut. Beliau selalu bersikap belas kasihan kepada orang susah dan bersedia membantunya. Walaupun begitu beliau tetap tegas dan mempunyai pendiri yang teguh. Asiah tidak terpengaruh dengan sikap suaminya yang kejam dan ganas itu. Beliau selalu bersabar dengan tingkah laku suaminya itu. Asiah juga selalu berusaha untuk memperbaiki sikap ganas Firaun tetapi tidak berjaya. Asiah merupakan seorang ibu yang penyayang. Beliau memelihara Musa a.s. dengan penuh kasih sayang walaupun Musa a.s. hanya anak angkatnya.
Pengajaran 1. Seseorang seharusnya tidak mudah terpengaruh dengan perkara yang mungkar walaupun disuruh oleh sahabat atau keluarga yang rapat. 2. Kita mesti sentiasa bersifat sabar dan lemah lembut walaupun dikasari oleh orang lain. 3. Sifat penyayang ialah sifat terpuji.
83
Tarikh : ________________ Pelajaran 11
Latihan 1
Markah :
Tuliskan ( B ) pada kenyataan yang betul dan ( S ) pada kenyataan yang salah. 1. Asiah berkahwin dengan Firaun pada usia 15 tahun. 2. Asiah adalah seorang yang penyayang. 3. Beliau sangat disayangi oleh Rasulullah s.a.w. 4. Firaun ingin membunuh Musa. 5. Asiah diseksa oleh Hanan, menteri kanan Firaun.
84
Tarikh : ________________
Pelajaran 11
Latihan 2
Markah :
Senaraikan.
6 ganas dan garang
6 belas kasihan
6 iman teguh
6 tiada keadilan
6 dilaknati Allah
6 membela Musa
6 memperbaiki sikap
6 ingin membunuh
6 dihormati ramai
6 diseksa Hanan 6 lemah lembut
6 kejam 6 penyayang
6 tidak berperikemanusiaan
PERIBADI Firaun
Asiah
85
Pelajaran 10
Tarikh : ________________
Latihan 3
Markah :
Jawab semua soalan-soalan berikut. 1. Ceritakan peribadi Asiah. ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 2. Siapakah Nabi Musa kepada Firaun dan Asiah? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 3. Mengapakah Firaun ingin membunuh Nabi Musa a.s.? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 4. Mengapakah Hanan menyeksa Asiah sehingga mati? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________ 5. Apakah khalimah Asiah yang terakhir? ______________________________________________________________________ ______________________________________________________________________
86
Lengkapkan peta minda berikut.
1
6
2
CIRI-CIRI YANG HARUS KITA CONTOHI DARI KISAH FIRAUN DAN ASIAH
3
5
4
87
Pelajaran 12
IMAM GHAZALI Riwayat Hidupnya Nama sebenarnya ialah Muhammad bin Muhammad bin Muhammad bin Ahmad. Beliau dilahirkan di Thusia pada tahun 450 Hijrah bersamaan 1058 Masihi. Bapanya ialah seorang peniaga benang yang cintakan ilmu dan suka bergaul dengan para ulamak. Beliau selalu berdoa kepada Allah agar mengurniakannya seorang anak yang akan menjadi ulamak. Walau bagaimapun bapa Imam Ghazali meninggal dunia ketika Imam Ghazali masih kecil lagi. Imam Ghazali diserahkan kepada seorang ahli tasawuf untuk dipelihara. Sejak muda hinggalah beliau meninggal dunia, Imam Ghazali sentiasa menghambakan dirinya kepada ilmu pengetahuan semata-mata kerana Allah s.w.t. Beliau meninggal dunia pada hari Isnin 14 Jamadilakhir tahun 505 Hijrah bersamaan 1111 Masihi.
Latar Belakang Pendidikannya Sejak muda lagi Imam Ghazali telah mula belajar ilmu agama. Beliau belajar daripada Imam Abi Nasr Al-Ismail. Imam Ghazali belajar dengan tekun. Beliau memang berminat dengan ilmu pengetahuan. Semua pelajarannya dihafaz. 88
Imam Ghazali begitu mahir dalam bidang fikah, mantiq dan falsafah. Beliau juga pandai berhujah. Apabila pemerintah melihat kehebatannya itu, beliau ditawarkan mengajar di Universiti Nizamiyah. Pada waktu itu Universiti Nizamiyah merupakan institusi pengajian tinggi yang termaju. Tenaga pengajaranya hanya terdiri daripda ulamak-ulamak besar. Pada tahun 48 Hijrah, Imam Ghazali dilantik menjadi Mudir Universiti Nizamiyah.
Peribadinya Imam Ghazali menjalani hidup yang sederhana walaupun beliau mampu hidup mewah. Semasa mengajar di Universiti Nizamiyah, pendapatannya bertambah dan namanya semakin dikenali ramai. Beliau merasakan dirinya tidak ikhlas lalu mengambil keputusan meletakkan jawatan untuk membersihkan jiwa. Beliau merupakan seorang yang kuat keazamannya. Beliau suka membaca dan belajar. Al-Quran merupakan bahan yang paling disukainya dan beliau sering membacanya.
89
Sumbangannya Imam
Ghazali
banyak
meninggalkan
pusaka
yang
tidak
ternilai
harganya. Sumbangan beliau dalam bidang ilmu dan pemikiran Islam tidak dapat dilupakan oleh umat Islam seluruh dunia. Beliau banyak mengarang buku-buku Islam. Jumlahnya hampir 100 buah. Karangan beliau yang paling besar ialah Ihya Ulumuddin. Terdapat dua buah karangan Imam Ghazali yang menyebabkan berlakunya perang pena antara ahli-ahli falsafah: Buku-buku tersebut ialah: 1. Tujuan Ahli-Ahli Falsafah 2. Kesesatan Ahli-Ahli Falsafah Karyanya memberi kesan bukan sahaja kepada pemikiran umat Islam dahulu dan sekarang tetapi juga kepada orang-orang barat. Karya Imam Ghazali tentang ekonomi, sosial, sejarah dan politik semuanya diterjemahkan oleh orang-orang barat untuk kegunaan mereka.
90
Tarikh : ________________ Pelajaran 12
Latihan 1
Markah :
Tuliskan jawapan kamu di dalam kurungan ( ) yang disediakan. 1. Imam Ghazali dilahirkan di Taus pada tahun _______________________. a. 450 Hijrah b. 420 Hijrah c. 430 Hijrah
(
)
2. Nama sebenar Imam Ghazali ialah _______________________. a. Ahmad bin Mohamad b. Muhamad bin Muhamad c. Mohamad bin Mohamad bin Ahmad
(
)
3. Bapa Imam Ghazali ialah seorang peniaga _______________________. a. kambing b. benang c. emas
(
)
4. Bapanya selalu berdoa kepada Allah s.w.t. agar mengurniakannya seorang anak yang akan menjadi _______________________. a. orang kaya b. raja c. ulamak
(
)
5. Semenjak kecil lagi, Imam Ghazali diserahkan kepada seorang ahli _______________________ untuk dipelihara. a. tasawuf b. nujum c. agama
(
) 91
Pelajaran 12
Latihan 2
Tarikh : ________________ Markah :
Senaraikan ayat-ayat mengenai Imam Ghazali. a. _____________________________________________________________________ b. _____________________________________________________________________ c. _____________________________________________________________________ d. _____________________________________________________________________ e. _____________________________________________________________________ f. _____________________________________________________________________ sumbangan di dalam bidang ilmu dan pemikiran Islam riak dengan jawatan tinggi dilahirkan di Thusia pada tahun 450 Hijrah Ibunya ialah seorang peniaga benang Semua karyanya diterjemahkan oleh orang barat untuk simpanan mereka karangan yang paling besar ialah Ihya Ulumuddin usaha menyebarkan agama Islam pelajarannya dihafaz menjadi Mudir Universiti Nizamiyah
92
Tarikh : ________________
Pelajaran 12
Latihan 3
Markah :
Jawab semua soalan-soalan berikut. 1. Nyatakan kemahiran Imam Ghazali dalam bidang ilmu agama. _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 2. Apakah tawaran pemerintah kepada Imam Ghazali? _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 3. Mengapa Imam Ghazali meletakan jawatannya? _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 4. Sebutkan nama kitab yang paling masyhur yang dikarang oleh Imam Ghazali? _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________ 5. Mengapakah
orang-orang
barat
menterjemahkan
buku-buku
karangan Imam Ghazali? _______________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
93
Bersama rakan-rakan kamu, lengkapkan peta minda tentang Imam Ghazali. Meninggal dunia pada: ____________________________
3.
2.
Tempat lahir: ____________________________
1.
Tarikh lahir: ____________________________
Latar Belakangnya
Khalifah ke-Dua IMAM GHAZALI
Sumbangan
Pendidikan
1.
1.
2.
2.
3.
3.
4.
4.
5. 94
Pelajaran 13
IBNU KHALDUN
Riwayat Hidupnya Nama sebenar tokoh yang terkenal ini ialah Abdul Rahman, tetapi beliau dikenali dengan nama Waliuddin atau Ibnu Khaldun. Ibnu Khaldun dilahirkan pada awal Ramadan tahun 732 Hijrah bersamaan dengan 29 Mei 1332 Masihi di Tunisia. Semasa hayatnya, Ibnu Khaldun banyak memberi sumbangan dalam ilmu pengetahuan. Selain daripada itu, beliau juga melibatkan diri dalam bidang politik ketika usianya masih muda lagi. Semasa berada di Mesir beliau pernah diangkat menjadi mufti mazhab Malik. Kemudian Ibnu Khaldun dilantik menjadi penasihat Raja Nasir Fakaj, Putera Raja Zahir Burkuk di Syam. Ibnu Khaldun meninggal dunia di Babun Nasr Kaherah, Mesir pada 26 Ramadhan tahun 808 Hijrah bersamaan 16 Mac tahun 1406 Masihi. Pada ketika itu beliau berusia 70 tahun 25 hari.
Latar Belakang Pendidikannya Ibnu Khaldun menuntut ilmu daripada ramai guru terutamanya guru alQuran, Ulumul Arabiyah dan Ilmu Hadis. 95
Beliau merupakan seorang pelajar yang pintar dan menghayati ilmu yang dipelarinya. Ketika berusia 9 tahun, Ibnu Khaldun sudah menghafaz al-Quran, sajak dan syair Islam. Beliau menguasai ilmu astronomi, ilmu kejuruteraan dan ilmu perbincangan semsa berumur 14 tahun. Apabila usianya menjangkau 45 tahun, Ibnu Khaldun mula memberikan tumpuan mengarang buku-buku mengenai al-Quran, Ulumul Arabiyah dan Ilmu Hadis. Beliau juga menghasilkan karya dalam bidang Matematik, Usul Fiqh, Geologi dan sebagainya. Buku Muqaddimah yang terkenal itu ditulisnya dalam jangka masa lima bulan sahaja iaitu pada tahun 779 Hijrah bersamaan 1377 Masihi.
Peribadinya Ibnu Khaldun mempunyai peribadi yang mulia yang membantunya mencapai
kejayaan.
Beliau
gemar
membaca
al-Quran,
banyak
menghafaz dan pandai mengajar. Ibnu Khaldun juga merupakan seorang yang peramah, berbudi pekerti mulia, pemalu dan lemah lembut dalam pergaulan. Beliau sentiasa berpakaian kemas dan bercitacita tinggi.
Sumbangannya Karya-karya yang dihasilkan oleh Ibnu Khaldun memberi kesan yang tidak kurang hebatnya kepada pemikiran umat Islam dahulu dan sekarang. Jumlah karyanya adalah antara 80 hingga 100 buah buku. Buku-buku falsafahnya dijadikan rujukan oleh orang-orang barat.
96
Tarikh : ________________ Pelajaran 13
Latihan 1
Markah :
Isikan tempat-tempat kosong di bawah ini. mulia
100 buah
mufti mazhab Malik
kejayaan
9 tahun
45 tahun
ilmu pengetahuan
buku-buku
1. Ibnu Khaldun banyak memberi sumbangan dalam___________________. 2. __________________________ falsafahnya dijadikan rujukan oleh orangorang barat. 3. Ketika berusia ______________________, Ibnu Khaldun sudah menghafaz al-Quran, sajak dan syair Islam. 4. Beliau
mempunyai
peribadi
yang
______________________
yang
membantunya mencapai __________________________. 5. Jumlah karyanya adalah antara 80 hingga ______________________ buku. 6. Ibnu Khaldun menjadi __________________________. 7. Pada usia ______________________, beliau mula memberikan tumpuan mengarang buku. 97
Pelajaran 13
Tarikh : ________________
Latihan 2
Markah :
Lengkapkan ayat-ayat ini supaya menjadi ayat-ayat yang sempurna. 1. Karya-karya yang dihasilkan oleh Ibnu Khaldun _______________________ ____________________________________________________________________. 2. Beliau menuntut ilmu daripada ramai guru terutamanya ______________ ____________________________________________________________________. 3. _____________________________________________________Matematik, Usul Fiqh, Geologi dan sebagainya. 4. Ibnu Khaldun dilantik menjadi penasihat ______________________________ ____________________________________________________________________. 5. Ibnu Khaldun menuntut ilmu daripada ramai guru terutamanya, ______ ____________________________________________________________________.
Ò memberi kesan yang tidak kurang hebatnya Ò kepada pemikiran umat Islam dahulu dan sekarang Ò Raja Nasir Fakaj, Putera Raja Zahir Burkuk di Syam. Ò guru al-Quran, Ulumul Arabiyah dan Ilmu Hadis sedaya upaya untuk membunuh Rasulullah s.a.w. Ò Beliau juga menghasilkan karya dalam bidang
98
Pelajaran 13
Tarikh : ________________
Latihan 3
Markah :
Jawab semua solan-soalan berikut.
1. Apakah yang digemari oleh Ibnu Khaldun? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 2. Bilakah Ibnu Khaldun dilahirkan? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 3. Berapa lamakah buku Muqaddimah diterbitkan? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ 4. Ilmu apakah yang dikuasi oleh Ibnu Khaldun pada usia 14 tahun? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________
5. Mengapakah karya-karya beliau digunakan sebagai rujukkan kepada umat Islam dahulu dan kini serta orang-orang barat? ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
99
Lengkapkan silang-kata ini. 1. ( ↓ ) Toko terkenal.
4. ( ↓ ) Jawatan tertinggi
2. (→ ) Tempat beliau
dalam bidang agama.
dilahirkan.
5. ( ↓ ) Bidang yang dilibati.
3. (→ ) Karya yang dihasilkan. 1↓
5↓
B 2→
T
O I
A 4↓
I
M K
T
H 3→
M
T
T
D
100