Suikerkrant november 2013

DE CULTUURKRANT VAN DE KEMPEN nr. 46 NOVEMBER 2013 www.suikerkrant.be

GRATIS MAANDBLAD Wereldster

22

Mariza

brengt saudade naar de Warande

Suiker sprak met

Luk Lemmens (N-VA)

gedeputeerde voor cultuur 18

4

TV-maker

Michel Van Hove

“Ik ben, vrees ik, veel te normaal.”

Accordeonist

Ludo Mariën

3

‘Dit wordt een aangrijpend concert. Voor mij en voor het publiek.”

WIN 84 VRIJKAARTEN

SUIKER DANKT

MARK LANEGAN, JASON ISBELL, EVA DE ROOVERE, LEO VAN DER ELST, THE FUREYS, THEATER MALPERTUIS, LIONEL BEUVENS QUARTET …

ROEL SELS

HORECA TROEF Suiker houdt van lekker eten en drinken. Dat we, in samenwerking met onze partner Horeca Vlaanderen, elke maand een Kempense horecazaak in de schijnwerpers zetten, zal dus niemand verbazen. Deze maand stellen wij met gepaste trots aan u voor: Café De Rijkswacht in Hoogstraten.

Blote borsten

Er zijn veel manieren om een verjaardag te vieren. Blote borsten tellen is er maar één van.

Het zal u verbazen: het is niet mijn zieke geest, maar de redactie van het maandblad National Geographic -allemaal mensen van goed fatsoen- die met het idee op de proppen kwam. National Geographic vierde zopas zijn 125ste verjaardag. Het onverdachte en kuise tijdschrift, altijd even kurkdroog en wetenschappelijk verantwoord, deed dat met een meer dan 200 pagina’s tellende jubileumuitgave vol foto’s. Een goeie keuze, want als het gaat om het publiceren van spraakmakende foto’s kent het magazine zijn gelijke niet. National Geographic mag trots zijn op zijn foto’s en op zijn fotografen. Een overzicht was op zijn plaats.

Ik was dus met bekwame spoed naar de krantenwinkel getrokken om het feestelijke ‘fotonummer’ van National Geographic te kopen. Om me er languit mee in de zetel te vlijen. Theetje en koekje erbij. U kent het ritueel.

‘Jubileumeditie. Extra dik. Het fotonummer.’ Ik verlekkerde me op die 200 bladzijden kijkplezier. Maar het waren niet de foto’s die mijn aandacht trokken, wél -op blz. 37- een stukje tekst met als titel ‘De naakte waarheid’. Bizar. Een redacteur had te uwer en mijner informatie even opgezocht hoeveel blote borsten er in die 125 jaar te zien waren geweest in National Geographic.

539. Paar, wel te verstaan. Zijn paginagrote artikel, niet eens geïllustreerd met een foto, maar met een grafiek -anders waren het er 540 geweest- stak schril af tegen al die andere kleurrijke fotopagina’s.

Een bloteborstenoverzicht in National Geographic. In een grafiekje gegoten. Aantal blote borsten per decennium. (Probeer vooral het septembernummer van 1912 te pakken te krijgen als u interesse hebt. Daar staan er 20 in). Ik verslikte me haast in mijn kamillethee. Hoe was dat ar-

2 - November 2013

tikel in dat magazine beland?

Beeld het je in: een lange tafel met aan de kop een hoofdredacteur en eromheen tientallen redacteurs en fotografen die allemaal ideeën spuwen om het jubileum­nummer van het blad nog mooier, beter en spectaculairder te maken dan alle voorgaande. De ene stelt voor een stuk te brengen over smeltende gletsjers, een andere haalt een nooit eerder gepubliceerde reportage over Mursiherders in Ethiopië boven en nog een andere weet zijn prachtige reeks foto’s van de gouden stompneusaap te slijten. Zo gaat het maar door.

De hoofdredacteur kirt van plezier bij het aanhoren van zoveel creativiteit van ‘zijn ploeg’. De feesteditie zal niet alleen een schitterende terugblik, maar meteen ook een nieuwe mijlpaal worden in de geschiedenis van het blad.

Het vergt een flinke dosis lef om in dat exquise gezelschap van journalisten het woord te nemen. Toch heeft één man het gedaan. (Ik durf veronderstellen dat het een man was). “En zal ik de 1.500 verschenen National Geographics eens doorbladeren en het aantal blote borsten tellen?”

Het moet even stil geworden zijn aan de tafel. Kan niet anders. Sommigen hebben binnensmonds gelachen; de meesten hebben vanuit hun ooghoek naar de kop van de tafel geloerd, bang wachtend op een scherpe uitval van de baas. Die uitval kwam er niet. Integendeel, de journalist in kwestie mocht beginnen te turven.

Het moet gezegd: die hoofdredacteur van National Geographic heeft er verstand van. Het stuk over de 539 blote borsten is met grote voorsprong het interessantste artikel in de feesteditie van het wetenschappelijk verantwoorde blootblad, dat wij in de krantenwinkel zelfs in het bijzijn van onze buurvrouw uit het rek durven nemen.

We hoeven er niet eens bij te vertellen dat we het magazine eigenlijk voor de interviews kopen.

De Rijkswacht HOOGSTRATEN – In het centrum van Hoogstraten, langs de Vrijheid, ligt café De Rijkswacht.

De Rijkswacht is een praatcafé met een sportief karakter. Als er voetbal op tv is, verzamelen de liefhebbers zich steevast voor de buis. Vooral Rode Duivelssupporters zijn talrijk aanwezig. Dat belooft voor de zomer van 2014!

De Rijkswacht Vrijheid 208/3 in Hoogstraten 03 344 16 44 www.cafederijkswacht.be tom@cafederijkswacht.be Openingsuren: Dindag t.e.m. donderdag: van 11 tot 24u Vrijdag en zaterdag: van 11 tot 2u Zondag: vanaf 9.30 tot 24u Maandag gesloten

Het café is gelegen in de oude rijkswachtkazerne en dankt daar zijn naam aan. Op het rustieke binnenplein is er -vrij van wind- een aangenaam terras.

In het café wordt een uitgebreid assortiment bieren, wijnen en frisdranken geserveerd. Elke maand is er een nieuw ‘bier van de maand’. Speciaalbieren die worden aangeboden, zijn bijvoorbeeld ‘Brigadier’, een eigen blond bier van het vat, en Lamme Goedzak, een donker bier dat gebrouwen wordt in de Scheldebrouwerij in Hoogstraten. Vanzelfsprekend staan er ook warme dranken op de kaart. Er zijn ook enkele hapjes te verkrijgen.

Voor fietsers is De Rijkswacht een vaste halte langs een van de vele routes die door Hoogstraten en omstreken gaat.

Maar ook wie met de wagen is, kan gemakkelijk in De Rijkswacht terecht. Er is parkeergelegenheid voor de deur.

Foto: Bart Van der Moeren

Ludo Mariën solo met ‘Goelag’.

Ludo Mariën: “ Het wordt een zware avond.”

MOL – Met ‘Goelag’, een muziekstuk over de gruwelijke werk- en opvoedingskampen in het Russische Siberië, brengt het Molse accordeonfenomeen Ludo Mariën op 9 november een opmerkelijk geëngageerd concert in zaal Rex. “Het wordt een zware avond, niet alleen voor mij als solomuzikant, maar ook voor het publiek”, zegt hij. In elk geval levert Mariën met dit optreden het zoveelste bewijs dat het accordeon de balzalen is ontgroeid.

‘Goelag’, geschreven door de Rus Viktor Vlasov, evoceert met naar de strot grijpende muziek de mensonwaardige toestanden in de werkkampen van de toenmalige Sovjet-Unie, onvergetelijk beschreven door Alexander Solzjenitsyn in zijn ‘De Goelag Archipel’. Dat Mariën een Russisch stuk brengt, is niet toevallig. Rusland is voor een accordeonspeler wat New York is voor de jazz.

“Rusland is voor accordeonspelers het belangrijkste land, zeker voor wat partituren en uitvoerders betreft”, zegt Ludo Mariën. “Ze hebben een heel grote markt aan accordeonisten en componisten, en dat op alle domeinen: van klassieke tot lichte muziek. Het accordeon is er zeer sterk ingeburgerd in de volksmuziek en omdat voor veel klassieke Russische componisten volksmuziek zeer belangrijk is, is ook het aantal klassieke accordeonisten er erg snel gegroeid. Ik nodig ook jaarlijks veel Russen naar hier uit en op mijn beurt ga ik regelmatig naar ginder. Zo heb ik er de componist van ‘Goelag’ -Victor Vlaslov- ontmoet toen we samen in een wedstrijdjury zaten ergens in zuidelijk Siberië. De man componeert veelal voor het lichte muziekgenre, maar deze compositie is daar een uitzondering op.

Toen ik ‘Goelag’ voor het eerst hoorde, kende ik nog niet echt de betekenis van het woord. De muziek sprak mij echter wel enorm aan. Iedereen die het stuk voor het eerst hoort, wordt er trouwens sterk door aangegrepen.”

−‘Goelag’ − zou het eerste sociaal geëngageerd muziekstuk zijn voor accordeon?

Dat durf ik zo niet te stellen, maar voor mij is die geschiedenis van de ‘Goelag’ wel belangrijk om te weten met welke muziek ik bezig ben. Daarom ben ik veel over de ‘Goelag’ gaan lezen en kwam ik te weten dat ‘Goelag’ voor meer staat dan enkel werkkampen. Het

begrip goelag is in Rusland verbonden met politieke veranderingen en met de degout van burgers van ‘systemen’.

Het is een Russisch ‘cultuurfeit’ dat erg vaak terugkeert in muziek van de tweede helft van de twintigste eeuw. Veel Russische componisten hebben zich in die periode afgezet tegen het systeem.

−Wij − kennen de goelags wel als de enorme strafkampen waar tijdens het Sovjet-communisme dissidenten naartoe werden gestuurd.

Goelags zijn klein begonnen met enkele kampen en beleefden hun hoogtepunt eind jaren veertig -na de Tweede Wereldoorlog- met enorme kampcomplexen waar 3 tot 4 miljoen mensen zaten. Ooit zaten er ook echte gevangenen. Pas later werden ze gebruikt als strafkamp voor politieke gevangenen.

We kennen allemaal de uitdrukking: zie wat je doet, want ze sturen je naar Siberië.

−Dat − gebeurt vandaag nog in Rusland. Denk maar aan de leden van Pussy Riot.

Dat zijn nog steeds uitvloeisels van de Goelag. Tijdens mijn studies over ‘Goelag’ ben ik ook geen Russische muzikant tegengekomen die het stuk in Rusland zelf heeft gebracht. Alleen waren er concerten van Russen die in het westen verblijven. Ik weet niet of dit met schrik voor het huidige regime te maken heeft.

Ik ben vaak in Rusland geweest en buiten de steden die verwesterd zijn, heerst op het platteland nog steeds een grote gehoorzaamheid voor alles wat met het leger te maken heeft.

−Je − hebt zelf gelukkig nooit een kamp meegemaakt. Lukt het dan om je in een dergelijk stuk in te leven?

Ik heb inderdaad nooit in een gevangenis gezeten en hoop er ook uit te blijven (lacht). Of toch! Ik ben ooit wel in een gevangenis geweest, maar dan om er muziek te spelen. Ik vergeet het nooit:

het was op kerstavond 1993. We moesten met een strijkkwartet spelen in de gevangenis van Ieper. Ik ben nooit zo ‘menselijk ziek’ geweest als na dat concert. De beklemmende geuren die er hingen! Ik wilde ook per se weten wat de mensen die voor me zaten, hadden uitgespookt. Zo wil ik nu ook weten wat er in de Goelag is gebeurd. Maar in een gevangenis is het niet alle dagen continu kommer en kwel. Daar wordt ook gelachen en plezier gemaakt. Ook in de goelagwerkkampen, waar mensen 14 uur aan een stuk hout moesten kappen of met hun handen steenkool moesten uitgraven, werd gezongen. Dat waren vaak melancholische, vrolijke deuntjes en dan kom je weer bij volksmuziek terecht. Ook die muziek komt aan bod tijdens het concert. Maar het grootste deel van het concert zal zeer diep menselijk en zeer melancholisch zijn. Het wordt ook voor mij een zware avond, niet alleen omdat het erg virtuoos is, maar ook omwille van het zeer beladen thema.

−Je − brengt een solo-optreden. Is één accordeon voldoende om het immense leed over te brengen?

We brengen tijdens ‘Goelag’ niet alleen muziek. Ik zit wel alleen op het podium, maar heb drie technici rond mij.

Ik heb samengewerkt met theaterman Pat Caers. Samen hebben we beelden en geluiden uitgezocht om het idee van ‘Goelag’ nog te versterken. Vrolijke beelden zijn het niet en ze zullen best wel choqueren. Maar dat moet ook zo zijn. Ik wil een intense culturele avond brengen waarvan de mensen achteraf niet alleen zeggen dat ik hopelijk nog een goede muzikant ben, maar ook dat ze de verschrikkelijke boodschap van de Goelag mee naar huis nemen.

−Tot − slot: je hebt bijna in je eentje het accordeon in Vlaanderen salonfähig gemaakt. Sta je vandaag waar je hoopte te staan?

Ik kan vandaag met mijn accordeon op mijn rug hier door de muziekschool van Mol lopen en iedereen bekijkt mij met respect. Dat was 20 jaar anders: toen hing boven het accordeon nog het aureool van ‘tierlantijntjesmuziek’. Ik ben ook zeker tevreden als ik merk dat iedereen die bij me is afgestudeerd van-

daag in een orkest zit. Velen zitten in het variété, bij Raymond van het Groenewoud of Bart Peeters. Ik vind het wel erg als anderen zeggen dat accordeon vandaag eindelijk zijn plaats heeft verworven. Het accordeon heeft al jaren in Vlaanderen zijn plaats in de klassieke en symfonische orkesten. Het accordeononderwijs kampt zelfs met een lerarentekort. Studenten die in het hoger onderwijs zitten, zijn al aan het lesgeven. We hebben in Mol 75 leerlingen en in Herentals evenveel. Er ontbreken alleen nog mensen die het -zoals ik- heel hun carrière blijven volhouden om klassieke muziek op hoog niveau te spelen.

Ook dit soloconcert zal ik om de zoveel jaren moeten blijven doen. Ze willen zien dat je ‘het’ nog kunt. Zo’n concert is een bewijs dat je nog leeft en dat je geen reuma of artrose aan het krijgen bent.

−Jouw − opvolging is verzekerd met je zoon Seppe, die ook voltijds met accordeon bezig is?

Seppe is dit jaar gestart aan het conservatorium van Antwerpen en is al aan het lesgeven in Begijnendijk. Samen met hem ben ik vorig jaar begonnen klassieke concerten te geven. Dat is heel plezant. Maar hij is nog maar 19 jaar en wil nog van heel veel andere dingen proeven. Ik hoop dat hij, net zoals ik, niet alleen bij zijn accordeon gaat blijven. Accordeon is voor mij een muziekinstrument als alle andere instrumenten. Het is de persoon achter het instrument die zijn creatieve talent gebruikt in combinatie met het instrument dat hij in handen heeft. Ik zal hem daarbij helpen en altijd zijn eerste en laatste supporter zijn. Hij wil in ieder geval bij niemand anders les gaan volgen en hij volgt al heel zijn leven les bij mij (lacht).

−Veel − succes gewenst.

‘Vijf gezichten op het land van de Goelag Archipel’, op 9 november om 20u in schouwburg Rex in Mol, Prijs: €12, Tickets: cc ’t Getouw – 014 33 09 00 – www.getouw.be Organisatie & info: vzw Prudentia, Ludo Mariën – info@ludomarien.be

Tekst: Stijn Janssen Foto: KRIMS&KRIMS

Suiker - 3

r u u lt u C n a v e d r e e t u p e d e g t e m k a r p s r Suike

: ) A V N ( s n e m m e L k u L

n é é s i n e p r e w “ De provincie Ant n e t e o m e W . e i r d gebied, geen s l a t a d e e d i t e h afstappen van , t g j i r k s t e i t n e m e één arrondiss h c s i t a m o t u a r a a d de andere twee ” . n e b b e h p o t h c ook re 4 - November 2013

ANTWERPEN – Een jaar geleden won N-VA, met 36% van de stemmen, op overtuigende manier de provincieraadsverkiezingen. Met Luk Lemmens uit Wilrijk eiste N-VA de portefeuille ‘Cultuur’ op. De cultuursector huiverde. Was N-VA immers niet de partij die de provinciebevoegdheden en dus ook de bijhorende provinciale subsidies wilde afbouwen? En zou men met de conservatieve Vlaams-nationalisten niet terugkeren naar de tijd van het volksdansen en het vendelzwaaien? Hoe terecht of onterecht was de schrik? Een jaar nadat N-VA stormenderhand het provinciegebouw veroverde, maakt Suiker met gedeputeerde voor Cultuur Luk Lemmens een stand van zaken op.

De Kempense cultuursector is verwend geweest. Jarenlang mocht het de cultuurdeputé leveren. Daar kwam in 2012 abrupt een einde aan. Dat het provinciale cultuurbeleid plots door N-VA zou worden uitgestippeld, mag dan al voor de nodige onrust gezorgd hebben in de provincie; in de Kempen was die onrust nog groter dan elders, want na de verkiezingen van vorig jaar moest het arrondissement Turnhout zijn cultuurdeputé inleveren.

Voor het eerst sinds vele jaren had de Kempen geen lange arm meer om in de koekenstad de Kempense culturele belangen te verdedigen. Het lot van de regio lag plots in handen van een in de Kempen nobele onbekende Wilrijkenaar, die we bij deze graag aan u voorstellen.

−Wie − is Luk Lemmens?

Ik ben geboren en getogen in Wilrijk en woon daar nog altijd. Ik ben 57 jaar oud, gelukkig getrouwd en vader van vijf kinderen.

−Iedereen − is een kind van zijn tijd.

U werd geboren in de fifties en groeide op in de sixties. Wat betekende dat voor u?

Wat ik me vooral herinner, is de tijd die mijn generatiegenoten en ik hadden. Er was heel weinig. De tv stond nog in zijn kinderschoenen. Voor Kapitein Zeppos en Nonkel Bob ging je bij de tv zitten.

En de overige uren vulden we met buiten spelen. We leken zeeën van tijd te hebben. Een luxe. Wat dat betreft, benijd ik de kinderen en jongeren van nu niet.

Het was ook de tijd van de Vlaamse ontvoogding. Het tv-programma ‘Hier spreekt men Nederlands’, bedoeld om de bevolking ‘Algemeen Beschaafd Nederlands’ te leren spreken, werd dagelijks voor het journaal uitgezonden.

Tien jaar lang. Ongelooflijk. Het lijkt een eeuwigheid geleden, maar in feite behoort dat toch tot onze recente geschiedenis.

−Hoe − was de situatie thuis?

Ik groeide op in relatieve weelde. Ik bedoel daarmee niet dat we rijk waren, maar mijn ouders werkten alle twee. Mijn moeder was naaister bij een haute-couturezaak en mijn vader was arbeider bij Agfa-Gevaert. In die tijd, de jaren vijftig, was het niet zo moeilijk om dan een huis te kopen én daarnaast nog een spaarcent over te houden. Ook dat is helaas wel veranderd. Nu zijn ouders al vaak verplicht om met twee te gaan werken om rond te kunnen komen.

−Werd − je katholiek opgevoed? ’t Is te zeggen: ik ging wekelijks naar de mis met mijn ouders en ik ging naar een katholieke school.

−Waren − het je ouders die je politiek bewust maakten?

Neen, dat gebeurde zelfs eerder toevallig. Ik toonde op school weliswaar een bijzonder interesse voor het vak geschiedenis. Ik vind nog altijd dat ons verleden belangrijk is. Je moet je verleden kennen om naar de toekomst te kunnen kijken. Toch was het niet in de eerste plaats de school die mij inspireerde. Ik was 16 toen ik ging babysitten bij een man die bijzonder boeiend kon vertellen over de Vlaamse Beweging. Mijn politieke interesse was al snel gewekt en ik werd lid van de VUJongeren en nam deel aan de acties van het TAK. Mijn politieke carrière begon.

Intussen ben ik gepokt en gemazeld in de politiek. Ik heb functies en man-

daten bekleed in de gemeenteraad, de districtsraad, de provincieraad en het OCMW van Antwerpen.

−Was − je als jongere actief op cultureel vlak?

Niet bij een vereniging. Ik was bij de Chiro en heb ook even gevoetbald. Ik heb altijd wel een liefde gehad voor taal. Dat zal wel aangeboren zijn. Op het vlak van cultuur heb ik veel meegekregen van mijn moeder en mijn grootvader. Dankzij hen leerde ik de haute couture kennen, maar ook design en klassieke muziek. Muziek is nog altijd heel belangrijk in mijn leven. Ik ben trouwens bestuurslid en liefhebber van deFilharmonie.

−Voor − N-VA was cultuur geen prioriteit bij de provincieraadsverkiezingen. Het programma bestond uit vijf krachtlijnen: het vereenvoudigen en afslanken van het provinciebestuur, het versterken van de economie, aandacht voor mobiliteit, investeren in toeristische en recreatieve troeven en tot slot: het verhogen van de gemeentelijke bestuurskracht. Cultuur stond letterlijk niet op de agenda.

Dankzij de interne staatshervorming zijn de krijtlijnen van het provinciale bestuur duidelijk afgebakend. De nadruk ligt hierbij vooral op de grondgebonden materies. Voor de N-VA vormden deze dan ook de krachtlijnen van de campagne.

Voor de partij en voor mij persoonlijk is cultuur wel degelijk belangrijk. Toen mij gevraagd werd de lijst te trekken, heb ik meteen duidelijk gemaakt dat naast de grondgebonden kwesties ruimtelijke ordening en mobiliteit ook cultuur voor mij van prioritair belang was.

−Krachtlijn − 1 van het programma was de afslanking van het provinciebestuur. Uitgerekend voor de cultuursector kan dat nefaste gevolgen hebben. Veel culturele diensten, instellingen en verenigingen hebben immers een regionale werking die het lokale, gemeentelijke niveau overstijgt, maar die te beperkt is om op Vlaams niveau te kunnen rekenen op steun. Voor tientallen cultuurspelers is het tussenniveau van de provincie van kapitaal belang. Als alleen het gemeentelijke en het Vlaamse niveau nog bevoegd zijn voor subsidies dreigen zij tussen twee stoelen te vallen.

Die angst is onterecht. Feit is dat op dit moment het systeem van subsidiëren een kluwen is, waar verenigingen vaak niet wijs uit raken. Vlaanderen kent subsidies toe, de provincies ook en de gemeenten ook. “Een neen heb je; een ja kan je krijgen,” is de filosofie en verenigingen richten hun pijlen dan meestal op alle drie. Sommige verenigingen krijgen niks, andere worden drie keer gesubsidieerd. Dat systeem deugt niet. Het is niet gestroomlijnd.

In de toekomst zal de provincie alleen nog projectsubsidies toekennen, maar geen structurele subsidies meer. Daarvoor verwijzen wij naar Vlaanderen.

Wij willen het de verenigingen wel gemakkelijker maken om bij Vlaanderen gehoor te vinden, en eventueel zelfs hun aanvraag begeleiden.

De projectsubsidies, die we nog wel blijven toekennen, schoeien we op een andere leest. Het toekennen van de subsidies wordt geobjectiveerd. Er is een

commissie van specialisten opgericht die bestaat uit mensen uit het culturele veld. Die commissie beslist wie in aanmerking komt voor projectsubsidies. De deputé zal niet langer alleen, zelfs niet samen met zijn kabinet, kunnen beslissen over subsidies.

We zijn de subsidieaanvraag ook aan het vereenvoudigen. We hebben de tientallen subsidiekanalen teruggebracht tot een stuk of vijf. Verenigingen of diensten moeten door de bomen het bos kunnen zien.

Tot slot, en dat is niet onbelangrijk: voor de honderden kleine, lokale, gemeentelijke initiatieven verandert er niets. Zij blijven gewoon bij de gemeente terechtkunnen voor steun.

−Wat − subsidies betreft: een beetje veralgemenend kan je zeggen dat er twee grote theorieën over bestaan.

De eerste zegt dat experimentele kunsten, of kunsten in nichemarkten, recht hebben op subsidies, omdat ze omwille van hun eigenheid nooit zelfbedruipend kunnen zijn.

De tweede theorie zegt het tegenovergestelde: verenigingen of projecten die goed georganiseerd zijn, goed lopen en een breed publiek aanspreken, moeten daarvoor beloond worden en de nodige steun krijgen. Welke van de twee theorieën onderschrijft u?

Geen van beide. Zoals ik net gezegd heb: er is nu een objectieve commissie die daarover oordeelt. De commissieleden bekijken alle aspecten. Niet alleen of er veel of weinig volk naar een voorstelling komt kijken, maar vooral hoe goed de subsidieaanvraag onderbouwd is.

−Het − belang van goede dossierschrijvers die tegen een vergoeding professionele subsidieaanvragen opstellen, lijkt nog groter te gaan worden.

Ach, die dossierschrijvers bestaan nu ook al. Dat is niks nieuws. En ik moet je opnieuw naar de commissie verwijzen. De commissieleden hebben genoeg ervaring in de sector om ook naar de inhoud van een dossier kijken en niet alleen naar de stijl waarin het is opgesteld.

−U − bent op een ondankbaar tijdstip verkozen. U moet fors bezuinigen.

Daar maakt niemand zich populair mee en een gedeputeerde van Cultuur al zeker niet.

Dat schrikt mij niet af. Als je aan politiek doet, weet je dat je je verantwoordelijkheid moet durven nemen als het erop aankomt. Dat is nú. Wij moeten de tering naar de nering zetten. Als we blijven uitgeven wat er in het verleden uitgegeven is, stevenen we in ijltempo af op een catastrofe. Ik heb er geen probleem mee dat te zeggen. In 2018 wordt de rekening gemaakt en moet de provincie break-even draaien over de voorbije ambtstermijn van zes jaar.

Daarvoor is een zeer grote inspanning nodig van iedereen.

−Hoe − gaat u daarin slagen?

Via het trapsysteem ‘3-5-8’. Dit jaar moeten we 3% bespaard hebben, volgend jaar 5% en in 2015 moet de besparing opgelopen zijn tot 8%. In 2016 bekijken we de situatie opnieuw en beslissen we wat er nog nodig is om tegen eind 2018 break-even te draaien.

−Geldt − de ‘3-5-8’ voor alle portefeuilles? Of heeft cultuur meer moeten inleveren dan andere?

Neen. Elke gedeputeerde heeft evenveel moeten inleveren. Iedereen kreeg de vrijheid om binnen zijn bevoegdheden na te gaan hoe hij dat wil bewerkstelligen.

−Iedereen − kreeg dus carte blanche, zolang de eindafrekening maar klopte.

Carte blanche is natuurlijk een te groot woord. Je overlegt voortdurend met je diensten en samen kom je tot resultaten.

−De − eenvoudigste manier om binnen het departement cultuur tot de besparing van 3, 5 en 8% te komen, lijkt mij een lineaire besparing: iedereen, elke dienst afzonderlijk, zal het met 3, 5 en 8% minder moeten stellen.

Dat is de theorie. In de praktijk werkt het anders. Vlaanderen zegt dat we meer moeten inzetten op monumentenwacht en erfgoed. Dat wil dan zeggen dat je op die post al niet kan bezuinigen. Het omgekeerde gebeurt ook. Er zijn zaken en bevoegdheden die in de toekomst de provincie niet meer zullen toebehoren. Die zaken kan je volledig van je afschuiven en dan bespaar je veel meer dan 8% op drie jaar.

Ik heb zoveel mogelijk geprobeerd tot de gewenste besparingen te komen via het efficiënter gebruiken van de middelen.

−Mag − in 2018, als er een break-even blijkt te zijn, de riem dan weer wat losser?

Dat durf ik nu nog niet beweren. Dat hangt af van te veel factoren. Hoe zal de crisis de komende jaren evolueren?

Welke financiële consequenties zal de volgende staatshervorming hebben?

Wat zal in de verdere toekomst de rol van de provincie nog zijn?

−Let − u bij het uitstippelen van uw beleid op de wensen, noden en verzuchtingen van de drie regio’s binnen de provincie: Antwerpen, de Rupelstreek en de Kempen? Ik kan me voorstellen dat u als Wilrijkenaar niet erg vertrouwd bent met het arrondissement Turnhout.

Toch wel. Ik ben vaak genoeg in de Kempen geweest om een goed zicht te hebben op wat er leeft en beweegt.

Maar je vraag verbaast me. Ik beschouw de provincie als de provincie.

Als één gebied. Niet als drie. Ik ben gedeputeerde voor de volledige provincie, niet voor een deelgebied ervan. Van dat wij-zijverhaal wil ik niet weten.

−De − theorie klinkt mooi, maar in de praktijk bestaat dat wij-zijverhaal wel degelijk. Het hypothekeert zelfs een aantal goeie projecten. Het is

Staalkaart Luk Lemmens:

Geboortedatum: 8 september 1956

Woonplaats: Wilrijk

Studeerde aan: Don Bosco Hoboken

Gezinssituatie: Gehuwd met Kristel

Kinderen: Saartje, Gorik, Sanne, Robbe en Marieke

Huisdier: Mex (kat)

Goede gewoonte: Op tijd komen

Slechte gewoonte: Onbegrip voor mensen die te laat komen Weinig geduld met technologie

Favoriete uitspraak: ‘Het is niet nodig te hopen om te onder nemen, noch te slagen om te volharden’ (Willem Van Oranje)

Favoriete muziekgenres: Klassiek en kleinkunst

Favoriete muziekgroep: deFilharmonie

Favoriete film: The Sound of Music, Remains of the Day, De Witte van Sichem

Favoriete tv-programma’s: Het betere Vlaamse werk

Favoriete acteur: Warre Borgmans

Favoriete schrijver: Willem Elsschot

Favoriete gerecht: Steak met frieten

Favoriete sportclub: KFCO Beerschot-Wilrijk

meer dan eens gebeurd dat een goed initiatief in de Kempen geen steun kreeg omdat dan eenzelfde bedrag vrijgemaakt moest worden voor projecten in Mechelen en Antwerpen. Of omgekeerd, natuurlijk.

Dat zal definitief tot het verleden behoren. Het kan niet de bedoeling zijn dat we elke vorm van steun met drie moeten vermenigvuldigen om alle arrondissementen te bedienen. Daar hebben we trouwens geen geld meer voor. Wie een goed dossier indient, zal nog in aanmerking komen voor een projectsubsidie, los van het feit dat er in een ander arrondissement een gelijkaardig project loopt. Als het ene dossier goed is en het andere niet, zal het ene project steun krijgen en het andere niet. Zo simpel is dat. We moeten afstappen van het idee dat als één arrondissement iets krijgt, de andere twee daar automatisch ook recht op hebben.

−U − zei dat u gedeputeerde voor Cultuur bent voor de hele provincie en niet voor een deelgebied. Dat is niet helemaal waar. Om een reden die niemand begrijpt, behoort cultuurhuis de Warande niet tot de portefeuille cultuur. Het is alsof een minister van sport niet verantwoordelijk zou zijn voor voetbal. En om de zaken nog wat complexer te maken, is de gedeputeerde die verantwoordelijk is voor de Warande niet eens een partijgenoot van u. Kunt u dat uitleggen?

Die constructie is een gevolg van een politieke afspraak. En op het eerste gezicht lijkt die misschien niet logisch.

Ik geef dat toe. Maar ze is ook niet zo vergezocht als je zou denken. Ik ben collega Peter Bellens (CD&V) opgevolgd als gedeputeerde voor Cultuur.

Hij had zich de voorbije twee jaar perfect ingewerkt in het Warandedossier en heeft dat luik bij zich gehouden.

Dat leidt niet tot grote problemen.

We zitten heel vaak samen en dat we niet tot dezelfde partij behoren, speelt geen rol. De meeste zaken binnen onze bevoegdheden zijn trouwens niet partijpolitiek gebonden. Het is trouwens niet omdat je met twee bent, dat je niet tot een goed beleid kan komen.

Er zijn afspraken en die worden goed nageleefd.

−Tot − slot. Hoe zal men in de verre toekomst terugkijken op het provinciale cultuurbeleid onder jouw bewind? Hoe denkt u in de geschiedenisboeken te komen? Als de man die verantwoordelijk was voor de ingrijpende besparingen?

Ik ben absoluut niet bezig met hoe ik zal herinnerd worden, laat dat duidelijk zijn. Maar deze periode wordt nu eenmaal gekenmerkt door de forse inspanningen die iedereen zal moeten leveren om de begroting terug in evenwicht te krijgen. Daar kan ik niet omheen. Dat ligt trouwens niet aan mij en dat ligt ook niet aan N-VA. Eender welke andere partij met verantwoordelijkheidszin zou nu zwaar moeten bezuinigen. Het is de eerste keer in de geschiedenis van de provincie dat we de riem zo strak moeten aanhalen. Wellicht zal dat inderdaad herinnerd worden.

Maar N-VA zorgt ook voor een trendbreuk. Wij leggen heel sterk de focus op de responsabilisering van onze mensen.

Er zal veel minder inmenging zijn van bovenaf. Ik wil alleen krijtlijnen uittekenen binnen dewelke gewerkt moet worden, maar ik ga me zelden of nooit persoonlijk moeien met producties, de werking van instellingen of verenigingen of het toekennen van subsidies. Die aanpak is nieuw en een breuk met het verleden.

Los van de besparingen waar we simpelweg niet buiten kunnen, reken ik er toch op dat we zelfs in deze moeilijke periode regelmatig van mooie, boeiende, pakkende en spraakmakende voorstellingen en tentoonstellingen kunnen genieten. Ik weet zeker dat dat zal lukken, want in tijden van crisis is iedereen genoodzaakt nog creatiever te zijn en uitgerekend de cultuursector moet daarin kunnen slagen.

Suiker - 5

BONJOUR EXPO It takes two to tango Randverschijnselen (2010-2013) van Marc Bogaerts Turnhoutse grafiek TURNHOUT – In het voorjaar van 2012 liep in het Heilig Grafinstituut in Turnhout de tentoonstelling ‘Turnhout herontdekt – een grafische impressie’ van Bie Flameng. Wie de bekende en minder bekende hoekjes van de stad toen gemist heeft of ze opnieuw wil bewonderen, kan nog tot 2 januari 2014 naar De Meerloop, Turnhout, Begijnhof 44. Open maandag tot vrijdag van 13.30 tot 17u, zondag van 14-18u.

Albert Van Dyck, meester & Jan Vaerten, leerling

vlak heenschiet. Of kijken we hier naar een mistig weidelandschap, of…? Als ik met Bogaerts voor het bedoelde werk sta en mijn interpretatie ten gehore breng, zwijgt hij in alle talen en klopt me bemoedigend op de schouder. Het is me wat met die kunstenaars tegenwoordig: alles moet je zelf doen.

SCHILDE – Het Museum Albert Van Dyck in Schilde wijdt een tentoonstelling aan het werk van twee geboren Turnhoutenaars: Jan Vaerten en Albert Van Dyck. Het lijkt een vreemde combinatie, want het werk van beiden loopt vanaf de jaren veertig helemaal uit elkaar. Van Dyck is een vaandeldrager van het zachtaardige animisme; Vaerten gaat resoluut de modernistische kant op van de Jeune Peinture Belge. Toch heeft een confrontatie zin, al was het maar omwille van dit onloochenbare biografische feit: van 1934 tot 1937 had Jan Vaerten er elke zondag een stevige fietstocht van Turnhout naar Schilde voor over om bij Van Dyck les te gaan volgen. De tentoonstelling probeert een antwoord te geven op de vraag of de jonge wolf iets geleerd heeft van de bedaarde meester. De curatoren hebben een dertigtal relevante werken verzameld om de vergelijking te stofferen. Dat is op zich al een prestatie, want Vaerten heeft naar eigen zeggen veel van zijn vroege werk vernietigd.

Aan het werk

Museum Albert Van Dyck

En dat was exact de boodschap die inleider Dirk Boes de aanwezigen op de vernissage meegaf: de kunst van Bogaerts is een ‘it takes two to tango’ervaring. Kunstenaar en kijker gaan met elkaar in dialoog en moeten dan maar onder elkaar zien uit te maken wat hier aan de hand is. De kunstenaar heeft zijn part van het werk gedaan. Nu is het aan ons. De vaagheid van de getoonde vormen zet ons op weg, maar waar die weg heenleidt is een open vraag. Een enkele keer is de schilder wat duidelijker en explicieter. Een zeldzame titel als ‘Kunstkenner’ bijvoorbeeld lijkt waarachtig niet van enige ironie gespeend, maar doorgaans is hier de kijker evenzeer de maker van het kunstwerk als de kunstenaar.

Of die opdracht aan elke bezoeker besteed is, is een andere vraag, maar voor wie zich de moeite getroost om zelf een bijdrage te leveren tot invulling van Bogaerts’ werk, wacht bij Würth een boeiende tentoonstelling.

Brasschaatsebaan 30, 2970 Schilde 03 380 16 37 van 8 oktober tot 15 december dinsdag tot vrijdag 10 - 17u zaterdag en zondag 13-17u op feestdagen gesloten

TURNHOUT – Hoewel de tentoonstelling ‘Randverschijnselen’ van Marc Bogaerts (°1956) maar werk toont van de laatste drie jaar, zit er toch verrassend veel evolutie en variatie in zijn doeken. Om te beginnen al in de formaten: we zien lappen van een paar vierkante meter naast piepkleine doekjes van nauwelijks een vierkante decimeter, en alles wat daartussen ligt. Dat blote feit maakt een wandeling door de grote zaal van Würth al tot een wondere ervaring: de wisselende formaten (en hoe ze zijn opgehangen) vragen een inspanning van de bezoeker. Altijd weer moet die ‘herfocussen’, om klein en groot tot hun recht te laten komen.

Zonder titel Met de getoonde onderwerpen is het al niet anders: ‘behoorlijk verschillend’ is een understatement. Bogaerts schildert strakke, geometrische rasters in harde kleuren, maar recentelijk nemen rondere vormen, en met name het ovaal, de overhand. Soms werkt hij in donkere tot pikzwarte tinten, dan weer in zachte, subtiele pastelkleuren. En er zijn enkele doeken die duidelijk een overgang vormen tussen die twee uitersten. Intrigerende materie, net als de vraag die toch altijd weer onvermijdelijk blijkt: wat staat er nu eigenlijk op?

Bogaerts zelf reikt daar nu niet bepaald de helpende hand. Naast zowat alle werken hangt het etiket ‘Zonder titel’.

Een voorbeeld. Een doek op groot formaat, ruw geschat twee meter hoog en anderhalve meter breed, een enorm vlak in vaalrozige tinten, met daarin een stuk of wat donkere vlekken. Een blikvanger. Is dit abstract? Zonder twijfel, maar ik heb er terzelfdertijd geen enkele moeite mee om hier een vijver in te zien met hier en daar een eenzame plant die door het wateropper-

Marc Bogaerts - Randverschijnselen 2010-2013 Nog tot 22 december 2013 bij Würth Everdongenlaan 29, 2300 Turnhout 014 44 55 57 Alle dagen open van 10 tot 17u.

Gesloten op feestdagen

6 - November 2013

Tekst: Ivo Verheyen

Videokunstenaar Filip Sterckx in Tarmac MEERHOUT – In november is de Leuvense videokunstenaar Filip Sterckx (1985) te gast in het onvolprezen kunstencentrum Tarmac in het hartje van Meerhout. Tarmac heeft een patent op intrigerende videokunst. Denk maar aan de eerdere, bijzonder geslaagde expo rond het werk van Nicolas Provost, vandaag een gevierd cineast.

Filip Sterckx kende vorig jaar zijn doorbraakjaar. Met zijn installatie ‘Peepshow’ bereikte hij de finale van ‘De Canvascollectie’ en won hij ook meteen de publieksprijs. Ook zijn video ‘Sweater’ voor de Leuvense popgroep Willow werd met een miljoen hits een regelrechte internethit op YouTube en goed voor een MIA voor beste videoclip.

Sterckx is een man die de grenzen van de videokunst voortdurend verkent en meteen ook verlegt. Al tijdens zijn studies ‘animatiefilm’ aan Sint-Lucas in Brussel ontwikkelde hij voor zijn afstudeerproject ‘Stroom’ een unieke animatietechniek waarbij hij ‘live action’ en animatie combineerde tot een bevreemdende eigen wereld, een procedé dat hij nu nog vaak toepast. Aan de hand van 2D projecties op 3D installaties geeft hij zijn films een betoverende kracht mee die de naïeve kijker blij verrast achterlaat. Hij maakt ook vaak ‘live (!) visuals’ voor dans- en theaterstukken.

De laatste jaren legt Sterckx zich toe op zogenaamd ‘project mapping’, waarbij beelden worden geprojecteerd op gebouwen en pleinen. Een dergelijk werk was vorig jaar te zien tijdens het Festival van de Creativiteit in Turnhout.

Werk van Sterckx werd al geselecteerd voor verschillende prestigieuze festivals in Europa en was al te zien in onder meer Museum M in Leuven en Bozar Brussel. Nu dus in Tarmac in Meerhout.

Video’s van Filip Sterckx in Tarmac, P. Van Haechtstraat 9 in Meerhout, tijdens de weekends van 9 en 10, 16 en 17 en 23 en 24 november telkens van 14 tot 19u. Meer info: www.tar-mac.be.

Selected prints KASTERLEE – Nog tot 15 december wordt in de exporuimte van het Frans Masereel Centrum een selectie prints getoond die de voorbije tien jaar in het atelier van het grafisch centrum gemaakt werden. Het gaat om werken van meer dan veertig artiesten uit heel de wereld, die te gast waren in Kasterlee. Onder meer is er werk van Micha Wobbe, Endi Poskovic, Kurt Cornelis, Koen Caerels, Tinka Pittoors, Emily Hui, Filip Van Dingenen en vele anderen. Gratis toegang van maandag t.e.m. vrijdag, telkens van 8u30 tot 16u30.

Het Frans Masereel Centrum is gelegen aan de Masereeldijk 5 in Kasterlee Meer info: www.fransmasereelcentrum.be.

Het jaaroverzicht volgens GAL HERENTALS – Van zaterdag 30 november tot en met zondag 22 december stelt GAL zijn cartoons en spotprenten voor in de Lakenhal.

Vorig jaar verraste cc ’t Schaliken met een originele eindejaarstentoonstelling.

Tekenaar Kim Duchateau toonde in de Lakenhal zijn cartoons. Dit jaar krijgt GAL de eer om het nieuws van 2013 samen te vatten aan de hand van zijn cartoons. De huiscartoonist van Knack selecteert zijn scherpste spotprenten en geeft een overzicht van de meest memorabele gebeurtenissen en nieuwsfeiten van het voorbije jaar.

Cc ’t Schaliken duidt de prenten met een overzicht van krantenartikels waarmee de cartoons de draak steken.

“Goed geïnformeerd, maar met de glimlach 2014 tegemoet”, is de leuze van deze expositie.

De expo is te bezichtigen op woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 14 tot 17u. De toegang is gratis.

Alla Prima in ’t Hofke OUD-TURNHOUT – Van 15 tot en met 24 november stelt schilderatelier Alla Prima tentoon in ’t Hofke van Chantraine in de Kerkstraat in OudTurnhout.

Alla Prima werd in 2006 opgericht door negen afgestudeerden aan de Turnhoutse Academie voor Schone Kunsten, afdeling schilderkunst. Na de opleiding kozen ze ervoor om samen te blijven schilderen en mekaar te blijven inspireren. De vereniging telt nu vijftien leden. Driewekelijks komen ze samen om een volledige dag te schilderen. De vruchten van hun arbeid worden in november tentoongesteld in ’t Hofke van Chantraine. De werken zijn divers, van figuratief tot abstract. De meeste schilderijen zijn gemaakt met olieverf.

Je ziet werken van Lisette Baelemans, Anne Cavents, Elly Celie, May Geudens, Emmy In ’t Ven, Chris Martens, Marianne Smits, Remy Sterkens, Paul Thijs, Gerrit Van Andel, Frans Van Deuren, Anja Van Gool, Joyce Van Strien, Lisette Cremers en Mieke Dresselaers. De toegang is gratis en je kan alle dagen in ’t Hofke terecht van 13 tot 17u.

Paul Van Hees: ‘’s Zondags eet ik worstenbrood’

Pop-Up (H)Art Shop bij Hanolux

TURNHOUT – Paul Van Hees eet ’s zondags worstenbrood. Dat doet hij in zijn stamcafé, de Ranonkel, als hij terugkomt van de rommelmarkt. Het worstenbrood laat hij opwarmen en de broodzak scheurt hij open om er vervolgens alles wat in hem opkomt op te kribbelen: teksten, citaten, schetsen, tekeningen, spotprenten…

Door de jaren heen heeft Van Hees tientallen (honderden?) broodzakken volgeschreven. Die zijn nu netjes naast mekaar opgehangen. “Als je alles wil lezen en bekijken, moet je drie weken verlof nemen,” zegt Van Hees. Klopt. Maar je hoeft niet alles gelezen te hebben om de expo de moeite te vinden en om af en toe hartelijk te kunnen lachen met zijn hersenspinsels.

De broodzakken van Van Hees geven een bijna voyeuristisch inzicht in de gedachtewereld en de hersenspinsels van de kunstenaar. Paul Van Hees had immers nooit de bedoeling de zakken tentoon te stellen. Hij hield ze bij als een soort dagboek. Als een ‘weekboek’, beter gezegd.

Het was een kameraad van hem die hem op het idee bracht om ze tentoon te stellen. “Ik had hem zo’n beschreven broodzak cadeau gegeven. Later zag ik dat hij hem had ingekaderd en opgehangen.

Toen ging er een lichtje branden.”

Van Hees draagt de tentoonstelling trouwens op aan Johan Machielsen, de eerste man ter wereld die een broodzak inkaderde en aan de muur hing, en aan de Heilige Rita, beschermheilige van de hopeloze gevallen.

De expo is nog te zien op 2, 3, 9 en 10 november, van 14 tot 17u bij Creative Factory, boven het Museum van de Speelkaart in de Druivenstraat in Turnhout.

Opgelet: Creative Factory zit op de derde verdieping. Er is geen lift. De toegang is gratis.

TURNHOUT – A Pop-Up (H)Art Project, het Kempense initiatief dat lokale kunstenaars steunt en kansen geeft om op een laagdrempelige manier deel te nemen aan een tentoonstelling, strijkt op 16 en 17 november neer bij Hanolux aan de Steenweg op Zevendonk in Turnhout.

Voor het eerst wordt er geen Pop-Up (H)Art Gallery, maar een Pop-Up (H) Art Shop georganiseerd. Daar was vraag naar, zegt drijvende kracht Sarah Beyens. “Op twee jaar tijd hebben we al vijf pop-uptentoonstellingen georganiseerd met zestig kunstenaars, vijftien muzikanten, twintig dj’s en tweeduizend bezoekers. Met deze artshop willen we kunstliefhebbers betaalbare werken aanbieden. Zo zorgen we ervoor dat hedendaagse kunst toegankelijk wordt voor iedereen. Dat Hanolux de eerste zaak is die de tijdelijke kunstshop verwelkomt, ligt bijna voor de hand. Zaakvoerster Annemie Daniels: “We hebben zelf een aantal creatievelingen in de familie. Door onze showroom open te stellen voor dit project helpen we de creativiteit in de regio te stimuleren.”

Er worden werken getoond van Akim Willems (schilderijen), Aniëla Czekaj (film/animatie) Anthony Segers (tekeningen), Bram Luyts (grafische vormgeving), Charline Janssen (fotografie), Haute Cuisine (design), Marieken Meeuwssen (juwelen), Maxime De Cock (fotografie) en Tinne Roza Van Der Steen (schilderijen).

Het centrale thema waarrond de kunstenaars gewerkt hebben, is ‘water en vuur’.

Marcel Somers en Modamske: ‘Space cowboys’ HERENTALS – Marcel Somers en Modamske, die mekaar voor het eerst sinds lang weer ontmoeten, hebben iets met ruimtevaart. Of misschien zijn ze gewoon wel ‘space cowboys’.

In kasteel Le Paige tonen ze in elk geval onder die naam hun werken.

Modamske blikt met zijn schilderijen en tekeningen terug op de beginjaren van de ruimtevaart. Naast de iconen Joeri Gagarin en Neil Armstrong komen ook de echte pioniers aan bod. Somers creëert met zijn objecten en installaties een universum volgens eigen inzichten. Zijn persoonlijke museum van de verwondering bevindt zich steevast op het raakvlak tussen wetenschap en kunst.

‘Space cowboys’ van Somers en Modamske is te bezichtigen van 16 november tot 8 december, van woensdag tot en met zondag van 14 tot 17u.

Piet Stockmans HERENTALS – Met Piet Stockmans verwelkomt cc ’t Schaliken een grootmeester in de keramische kunst. De tovenaar met porselein, die alleen blauw-witte creaties maakt, behaalde al tal van nationale en internationale onderscheidingen. Stockmans viert dit jaar 50 jaar vakmanschap. In Kasteel Le Paige is nog tot en met zondag 3 november een expositie van hem te zien, van woensdag tot zondag van 14 tot 17u. De toegang is gratis.

Verantwoordelijk uitgever

Procart GCV (Promotie van cultuur in het arrondissement Turnhout)

Redactieadres

Oranjemolenstraat 35, 2300 Turnhout roel@suikerkrant.be

Adres Procart

Otterstraat 8 bus 3, 2300 Turnhout

Oplage

10.000 exemplaren

Verspreidingsgebied

Arrondissement Turnhout (Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo), Nijlen, Lier, Heist op den berg, Overpelt, Neerpelt, Antwerpen, Brussel, Breda, Tilburg, Eindhoven, Zundert, Goirle, Reusel.

Verdeelpunten zie website

Redactie

Stijn Janssen

Redactiemedewerkers Caroline Haverans Ivo Verheyen Katrien Lodewyckx

Foto's

Bart Van der Moeren

Vormgeving

Dimitri Paeleman

Advertenties

Leen Verwaest (0495 53 54 80) leen@suikerkrant.be

Drukkerij

DKZet (Hapert, NL)

Website

www.suikerkrant.be

Suiker - 7

PROGRAMMA CULTUURCENTRUM ‘T GETOUW • MOL

november 2013

Riguelle Un premier amour de luxe Zaterdag 9 november om 20 uur in de schouwburg

do 7 nov

za 2 nov familievoorstelling theater / 7+

Het Gevolg

Delphine en haar vriend

concert

The British Pop Invasion III

New Edition

vr 8 nov

vr 8 nov concert

do 14 nov

theater

comedy

LAATSTE TICKETS

Schoolband Rozenberg Broodje Mol: Especially for you

GRATIS MIDDAGCONCERT

Theater Malpertuis

Recht zal zijn wat ik zeg

Bert Kruismans Vaderland vr 22 nov

vr 15 nov

(poppen)theater

concert

Fred Delfgaauw, Ida Van Dril, Mik Van Goor en Esmay Usmany

Axl Peleman Volksliekes 2

De Verteller

za 23 nov tango

za 24 nov

wo 27 nov theater

familievoorstelling concert /vanaf 4 jaar

Orquesta Tanguedia Alfonsina

Jan De Smet

Ook de Sint steekt zijn vinger in de lucht

‘t Arsenaal en Theater Malpertuis Verre Vrienden

vr 29 nov

vr 29 nov

za 30 nov

middagconcert

jazz

concert

Euryanthe

Ring of Fire...

Euryanthe goes West!

Lionel Beuvens Quartet Jazzconcert november

Bl!ndman 32 Foot / The Organ of Bach Vrijdag 22 november om 20 uur in de Sint-Catharinakerk, Begijnhof

No Angry Young Man

RElaX-concert: Paris Rains

OPENINGSUREN CULTUURBALIE: IN SCHOUWBURG SMALLESTRAAT L DINSDAG ZATERDAG: R ÉÉN UUR VOOR AANVANG VAN ELKE VOORSTELLING INFO EN RESERVATIE: GETO CULTUURBALIE@GEMEENTEMOL.BE

Info en tickets | cc ‘t Schaliken | Grote Markt 35 | 2200 Herentals tel. 014-28 51 30 | cultuurcentrum@herentals.be | www.schaliken.be

Mariza r de g

ote s Wara terug an de nde fado ter v in de v e m be ijdag r o 29 n v r

DE WARANDE TURNHOUT WWW.WARANDE.BE // 014416991

bru

Schouwburgen

A Two Dogs Company / Kris Verdonck: ‘H, an incident’ TURNHOUT – Theatermaker en beeldend kunstenaar Kris Verdonck gooit hoge ogen in binnen- en buitenland. Zijn werken worden overal gesmaakt. Voor ‘H, an incident’ werkt hij samen met IJslandse muzikanten.

Hij gebruikt ook automatische muziekinstrumenten die ontworpen werden door de Herentalse firma Decap.

Neem daar nog bij dat het theaterstuk over een Russische schrijver gaat en je hebt Kris Verdonck ten voeten uit. Een Russisch verhaal, IJslandse muziek en Herentalse instrumenten: je moet Verdonck heten om daar een coherent geheel van te maken. Hij slaagt er wonderwel in.

Centraal in het stuk staat de Russische schrijver Daniil Harms. Hij is de auteur van een oeuvre dat vooral bestaat uit heel korte, compleet absurde verhaaltjes. De humor van Harms doet denken aan Monthy Python.

Wandelende trommels en trompetten en een IJslands vrouwenkoor wekken de wondere wereld van Harms tot leven. U kan er op vrijdag 15 november getuige van zijn, in de schouwburg van de Warande. Kaarten kosten 19 euro.

Op www.suikerkrant.be zijn duotickets te winnen.

2 duotickets

De Schedelgeboorten: ‘Veel is mogelijk’ BEERSE – Wouter Van Lierde, Rik Tans, Danny Van Rietvelde en Francis Wildemeersch vormen samen De Schedelgeboorten. Op vrijdag 1 november staan zij op het podium van ’t Heilaar in Beerse met de voorstelling ‘Veel is mogelijk’: een grappige voorstelling vol muzikale en visuele humor. Met zeemzoete liedjes met een hoek af. En met het betere smoelenwerk. Dat is waar De Schedelgeboorten een patent op hebben.

Kaarten voor deze nieuwste productie van De Schedelgeboorten kosten 15 euro.

Eva De Roovere en vriend(inn) en: ‘History of Folk’ GEEL – Een uitgelezen gezelschap van Vlaamse folkartiesduotickets ten houdt op vrijdag 22 november halt in de Werft in Geel om het aanwezige publiek een aangename les muziekgeschiedenis te geven. ‘History of folk’ heet het project. Presentator en folk­ liefhebber Wouter Mattelin vertelt enkele plezierige anekdotes en sappige verhalen. Muzikanten Eva De Roovere, Hans Quaghebuer (Kadril), Tom Theuns (Ambrozijn), Tim Vandenbergh (Jackobond, Walrus, Eva De Roovere) en Seraphine Stragier (Walrus, Anveld, Hannelore Bedert) zorgen voor de muzikale illustraties.

Kaarten voor deze folkavond kosten 18 euro, maar je kan ook naar www. suikerkrant.be surfen om duotickets te winnen.

2

The Fureys and Davey Arthur

Kabinet K: ‘Rauw/raw’

GEEL – Wie Ierland zegt, zegt folk. The Dubliners, The Chiefduotickets tains, The Clancy Brothers… het zijn allemaal traditionele bands die al decennia meegaan en die aan populariteit niets hebben ingeboet. The Fureys is ook zo’n groep. De folkband werd in 1978 opgericht door de broers Eddie, Finbar, Paul en George Furey, die op dat ogenblik afzonderlijk of in andere groepen al enkele jaren muzikaal actief waren. Het vijfde groepslid dat er vanaf het eerste uur bij was, is Davey Arthur.

De broers Furey zijn afkomstig uit Dublin, Arthur uit Donegal.

The Fureys en Davey Arthur spelen op zaterdag 2 november in de Werft in Geel een meer dan twee uur durend concert. Wie dat overzicht van hun indrukwekkende carrière -met meer dan één passage in Vorst Nationaal- niet wil missen, moet er 20 euro voor over hebben of rekenen op een beetje geluk: op www.suikerkrant.be geven we duotickets weg.

GEEL – Met ‘Rauw/ raw’ keren choreografen Kwint Manshoven duotickets en Joke Laureyns terug naar de sfeer van hun eerste creaties: voorstellingen met een hoog energiegehalte, waarin het kind als danser centraal staat.

Een bende kinderen balanceert op het scherpst van de snee in een voorstelling die getuigt van hun veerkracht, hoop en idealisme. Een oefening in rechtop blijven staan, in verzet tegen een constante, onzichtbare dreiging. Ze ontwikkelen hun eigen medicijn tegen de chaos van een wereld die te groot is om te omvatten, te begrijpen en te beheersen.

‘Rauw/raw is’ een voorstelling over spelen, dromen, doen alsof, kind zijn ook als het niet kan. Het gaat over opgroeien in soms moeilijke omstandigheden, gezien vanuit het perspectief van kinderen. En over de volwassenen die voor hen moeten zorgen, die ondoorgrondelijk zijn, soms dichtbij, maar meestal ver weg.

‘Rauw/raw’ is op zondag 24 november om 14.30u te zien in de Werft in Geel.

Kaarten kosten 7 euro. Op www.suiker­ krant.be kan je duotickets winnen.

2

Fred Delfgaauw (en vrienden): ‘De verteller’ MOL, HERENTALS – Fred Delfgaauw is een poppenspeler die duotickets in België en Nederland zijn gelijke niet kent. Hij is immers ook een uitstekend tekstschrijver en acteur. Zijn nieuwste voorstelling heet ‘De verteller’. Samen met Delfgaauw staan drie getalenteerde dames op de planken.

‘De verteller’ is een doldwaze komedie over hebzucht en opportunisme. Het is een romantisch sprookje met vlijmscherpe randjes. Het is een bewerking van ‘Volpone’ van auteur Ben Jonson.

‘Volpone’ is erg rijk, maar er ligt een crisis op de loer. Volpone probeert de tijd te doden. Maar de tijd doodt hem.

‘De verteller’ is op vrijdag 22 november te zien in schouwburg Rex in Mol (tickets: 13 euro) en op vrijdag 29 november in ’t Schaliken in Herentals (14 euro). Voor beide shows geven we op www.suikerkrant.be vrijkaarten weg.

3

5

Suiker - 9

Schouwburgen

Theater Malpertuis: ‘Recht zal zijn wat ik zeg’ MOL – Politici die opduiken in spelletjes en quizzen om zich duotickets populair te maken: u dacht dat het typisch was voor onze tijd? Niks is minder waar. Bij de Oude Grieken gebeurde het ook al. Politicus Ktesifon biedt zijn collega Demosthenes een gouden kans aan in het theater. Maar Aischines, de politieke tegenstander van Demosthenes, ziet hierin juist een kans om zijn rivaal te breken. De twee politici komen lijnrecht tegenover mekaar te staan.

Thomas Janssen en Matthias Meersman treden in de voetsporen van Demosthenes en Aischines en vuren als volleerde retorici de ene spitsvondig geformuleerde volzin na de andere af.

Wat is echt en wat is gespeeld? Hoe echt is een politiek debat? Is het niet alleen bedoeld om zieltjes te winnen?

Gaan de politici na afloop van een debat op het scherp van de snee niet gewoon samen tafelen? Zijn politici dan in feite geen acteurs? Acteurs zoals Janssen en Meersman? Deze schitterende voorstelling kreeg overal de allerbeste kritieken. Op vrijdag 8 november is ‘Recht zal zijn wat ik zeg’ te zien in schouwburg Rex in Mol. Kaarten kosten 13 euro. Surf naar www.suikerkrant.ve voor duotickets.

3

10 - November 2013

Leo Van der Elst en Ruben Van Gucht: ‘Met de ogen dicht’ HERENTALS – Mexico 1986. Strafschoppen. Leo Van der Elst duotickets neemt de laatste. Met de ogen dicht. De bal vliegt binnen. België wint en gaat weer een ronde verder.

In ‘Met de ogen dicht’ -in een regie van Stijn Meuris- brengen sportjournalist Ruben Van Gucht en voetballer en held Leo Van der Elst Mexico ‘86 weer tot leven. De twee rijgen de anekdotes en nooit vertelde verhalen aan mekaar.

Veel aandacht gaat uit naar wat zich buiten het oog van de camera’s heeft afgespeeld. Hoe reageerde Guy Thys na een nederlaag tegenover zijn spelers?

Hoe was de sfeer in de kleedkamer?

Hoe stevig vierden de spelers de winst tegen Spanje? Glijd mee op de roetsjbaan van emoties.

‘Met de ogen dicht’ is te zien op zaterdag 23 november in ’t Schaliken in Herentals. Als je niet het geluk hebt duotickets te winnen op www.suikerkrant. be, zit er niks anders voor je op dan 14 euro te betalen aan de kassa.

2

De Frivole Framboos: Terra rare OUD-TURNHOUT – Eind september kwam De Frivole Framboos voor twee voorstellingen naar Oud-Turnhout.

Wegens stemproblemen van Peter Hens moest de tweede voorstelling toen geannuleerd worden, maar van uitstel komt geen afstel. Op zondag 10 november speelt De Frivole Framboos ‘Terra Rare’ opnieuw in De Djoelen.

De Frivole Framboos bestaat nog steeds uit de flamboyante conferencier, musicoloog en cellist Peter Hens en toetsentovenaar Bart Van Caenegem.

In ‘Terra Rare’ doen zij een aantal spectaculaire muzikale onthullingen. Werd Michael Jackson ooit geschoren door De Barbier van Sevilla? Bleef Beethoven doof voor de muziek van Stevie Wonder omdat die geen oog had voor Beethovens sonate?

Kaarten voor de voorstelling kosten 25 euro. Ook de originele tickets van 28 september zijn nog geldig.

Cie Barbarie: ‘The end is dear’ GEEL – ‘The end is dear’ is een voorstelling met zeven jonge duotickets vrouwen die bang zijn om te sterven.

Het lijkt alsof hun jeugd al jaren achter hen ligt. Hou ouder ze worden, hoe banger. Er zit niks anders op dan de angst maar onder ogen te zien. Of beter nog: de angst omarmen. If you can’t beat it, join it.

‘The end is dear’ wordt gespeeld op dinsdag 26 november in de Werft.

Kaarten kosten 10 euro, tenzij je de duotickets wint die we weggeven op www.suikerkrant.be.

3

The Opposites TURNHOUT – Op zaterdag 30 november concerteren The Opposites in de Kuub in Turnhout. Nadien is er nog een afterparty met vijf dj’s. Willy en Big2 vormen sinds 2005 het hiphopduo The Opposites. Ze scoorden enkele hits, zoals ‘Dom, lomp en famous’, ‘Fok jou’, ‘Thunder’, ‘Licht uit’, ‘Sukkel voor de liefde’ en het megasuccesnummer ‘Broodje Bakpao’.

The Opposites zijn live een sensatie, wat voor hiphopbands trouwens eerder uitzondering is dan regel. Hun uitstekende concerten bracht hen al op het podium van Lowlands, Tomorrowland, Pinkpop, TW Classic, Pukkelpop, Suikerrock…

In het voorprogramma van The Opposites speelt de Amterdamse rapper MC Fit, die vroeger lid was van de hiphopformatie Flinke Namen.

Er is ook een afterparty: Dj Mattiv, Upbeat & Mickey House, Manuccii, Belgian Squad en Thomas Estro & Popr3b3l spelen ten dans. Kaarten voor dit hiphopfeestje kosten 12 euro.

Ugo Dehaes: ‘Grafted’ GEEL – Op donderdag 14 november kan je in De Werft duotickets terecht voor ‘Grafted’ van Ugo Dehaes. Dehaes brengt vijf danskoppels samen en maakt er een zeer bijzondere voorstelling mee. De twee leden van elk koppel zijn onafscheidelijk. De meesten van hen zijn trouwens in het echte leven ook een koppel. De Siamese tweelingen werken hard om de zwaartekracht te overwinnen, maar doorheen de spectaculaire choreografie ziet de toeschouwer toch vooral hoe de mensen met mekaar en met zichzelf worstelen om hun relatie in stand te houden. Het leven zoals het is, door de ogen van Ugo Dehaes.

Tickets kosten 10 euro. Op www.suikerkrant.be geven we duotickets weg.

4

vr 1/11/13 za 2/11/13 za 2/11/13 za 2/11/13 zo 3/11/13 zo 3/11/13 zo 3/11/13 zo 3/11/13 zo 3/11/13 zo 3/11/13 wo 6/11/13 wo 6/11/13 wo 6/11/13 wo 6/11/13 do 7/11/13 do 7/11/13 do 7/11/13 do 7/11/13 do 7/11/13 vr 8/11/13 vr 8/11/13 vr 8/11/13 vr 8/11/13 za 9/11/13 za 9/11/13 zo 10/11/13 zo 10/11/13 zo 10/11/13 di 12/11/13 wo 13/11/13 wo 13/11/13 do 14/11/13 do 14/11/13 do 14/11/13 do 14/11/13 do 14/11/13 vr 15/11/13 vr 15/11/13 vr 15/11/13 vr 15/11/13 vr 15/11/13 za 16/11/13 za 16/11/13 zo 17/11/13 zo 17/11/13 zo 17/11/13 zo 17/11/13 zo 17/11/13 zo 17/11/13 ma 18/11/13 wo 20/11/13 do 21/11/13 do 21/11/13 do 21/11/13 vr 22/11/13 vr 22/11/13 vr 22/11/13 vr 22/11/13 za 23/11/13 za 23/11/13 za 23/11/13 za 23/11/13 za 23/11/13 zo 24/11/13 zo 24/11/13 di 26/11/13 di 26/11/13 wo 27/11/13 wo 27/11/13 wo 27/11/13 wo 27/11/13 do 28/11/13 do 28/11/13 do 28/11/13 do 28/11/13 do 28/11/13 vr 29/11/13 vr 29/11/13 vr 29/11/13 vr 29/11/13 vr 29/11/13 za 30/11/13 za 30/11/13 za 30/11/13 za 30/11/13 za 30/11/13

20:15 gc ‘t Heilaar Beerse 19:00 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, Houten Zaal Turnhout 11:00 Lakenhal Herentals 14:00 de Warande, schouwburg Turnhout 14:30 cc de Werft Geel 15:00 gc ‘t Heilaar Beerse 16:00 de Warande, schouwburg Turnhout 20:15 de Warande, Houten Zaal Turnhout 20:15 t Origineel, Logen 104 Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 20:15 Het Gevolg Turnhout 20:00 gc de Wouwer Ravels 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 12:15 Zaal ‘t Getouw Mol 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 Het Gevolg Turnhout 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 20:00 cc ’t Schaliken Herentals 20:15 gc de Djoelen Oud-Turnhout 10:30 de Warande, Tuinzaal Turnhout 13:30 de Warande, schouwburg Turnhout 18:30 de Warande, schouwburg Turnhout 14:00 cc de Werft Geel 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 gc de Djoelen Oud-Turnhout 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 20:00 cc ’t Schaliken Herentals 20:15 gc de Djoelen Oud-Turnhout 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 14:00 cc de Werft Geel 20:15 cc de Werft Geel 12:30 cc ’t Schaliken Herentals 14:00 de Warande, expohal Turnhout 14:00 de Warande, Kuub Turnhout 14:30 cc ‘t Schaliken Herentals 14:30 cc de Werft Geel 16:00 de Warande, Kuub Turnhout 20:15 De Halle Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 14:00 de Warande, schouwburg Turnhout 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 19:00 de Warande, Kuub Turnhout 20:00 Sint-Catharinakerk, Begijnhof Herentals 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:00 cc de Werft Geel 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 14:30 Schouwburg Rex Mol 14:30 cc de Werft Geel 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 cc de Werft Geel 14:30 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 12:15 Foyer cc ’t Schaliken Herentals 20:15 Schouwburg Rex Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, Kuub Turnhout 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 14:00 Zaal ‘t Getouw Mol 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 Zaal Ootello Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 20:00 cc ‘t Schaliken Herentals 20:15 RElaX Mol 20:15 cc de Werft Geel 20:15 de Warande, schouwburg Turnhout 20:15 de Warande, Kuub Turnhout

PRIJS

ZAAL PLAATS

dag uur

Schouwburgkalender NOVEMBER De Schedelgeboorten Het Gevolg The Fureys and Davey Arthur Toneelgroep Alligator Joost Maegerman en Anouk Sturtewagen De Efteling Nieuw Muziektheater Brasschaat Kapitein Winokio De Efteling Toneelgroep Alligator Hans Mortelmans & Groep Theater Zuidpool Ugo Dehaes Het Gevolg Tom Van Stiphout Vernieuwd Gents Volkstoneel The British Pop Invasion III Haider Al Timimi / Kloppend Hert Giant Giant Sand Broodje Mol november: Schoolband Rozenberg Theater Malpertuis Het Gevolg Lloyd Cole Riguelle Bart Cannaerts Overlezen met Pascal Verbeken en Reinhilde Decleir 65ste Provinciaal Orkesttornooi 65ste Provinciaal Orkesttornooi The Golden Glows en B.O.X. Wim De Vilder Sterke Mensen!

Wouter Deprez Echt Antwaarps Teater Bert Kruismans Ugo Dehaes Vieux Farka Touré Wouter Deprez Echt Antwaarps Teater Axl Peleman Cirque Inextremiste A Two Dogs Company / Kris Verdonck Compagnie Maandacht Compagnie Maandacht

Jef Geys - kinderatelier Tuning People / Kinderenvandevilla tmg LAP Sprookjes En Zo Tuning People / Kinderenvandevilla Ivan Paduart Trio TG Stan en Toneelhuis / Olympique Dramatique Grupetto & Kurt Van Eeghem Theater Antigone Micha Wertheim Kabinet K Bl!ndman Fred Delfgaauw, Ida Van Dril, Mik Van Goor & Esmay Usmany Eva De Roovere, Wouter Mattelin, Tom Theunis, …

Leo Van der Elst en Ruben Van Gucht Academie voor Muziek, Woord en Dans Orquesta Tanguedia L’ Orchestre d’ hommes orchestres The Umbilical Brothers Jan de Smet Kabinet K Film Compagnie Barbarie Film ‘t Arsenaal & Theater Malpertuis Frans Pelgrims, Evi Hendrickx, Patrick Van den Kieboom Ultima Vez / Wilm Vandekeybus Dip and Dive on the Mess o’ Jive Bart Cannaerts Toneelgroep NUNC t Arsenaal Yossiv Ivanov en Luc Devos Euryanthe Fred Delfgaauw, Ida Van Dril, Mik Van Goor en Esmay Usmany Lionel Beuvens Quartet Jakop Ahlbom Mariza Jelle Cleymans No Angry Young Man Symfonieorkest van de Zuiderkempen Jakop Ahlnom en Alamo Race Track The Opposites

Veel is mogelijk 15 Delphine en haar Vriend 7

20 Freudsaft 8 Duo harp en contrabas (aperitiefconcert) 12 Sprookjesboom de musical 2 16 Orpheus in de onderwereld 18 De winter van Kapitein Winokio 10 Sprookjesboom de musical 2 16 Freudsaft 8 Bedwants - (re)tour 10 Phaedra 19 Grafted 16 De kus 17 Guitars & vocal 19 Sinatra 16 New Edition 22 Ich bin wie Du 10 20 Especially for you 0 Recht zal zijn wat ik zeg 13 De kus 17 19 Un premier amour de luxe 15 Wanneer gaan we nog eens bowlen? (Avant-Première) UITVERKOCHT 12 u 6 0 0 A Folksongbook 10 Achter de schermen van het journaal 10 Mijn land! Mijn land! De chocoprince van Tsuide 6 Hier is wat ik denk 19 u UITVERKOCHT Mijn Poolse kuisvrouw 18 Vaderland 18 Grafted 10 19 Hier is wat ik denk 19 u UITVERKOCHT UITVERKOCHT Mijn Poolse kuisvrouw 18 u Volksliekes II: een duik in het collectieve geheugen 14 Extrêmités 14 H, an incident 19 Zingelong workshop 5 Zingelong 14 Kunstendag voor kinderen 0 Kinderkunstendag 0 Leeghoofd 11 Niet Wiet wel Nel (+6 jaar) 8 Klein Duimpje 7 Leeghoofd 11 10 Het wijde land 19 De laatste wals op de Titanic 15 Lange dagreis naar de nacht 12 Voor je het weet 15 Rauw / Raw 11 32 Foot / The Organ of Bach 18 De Verteller 13 History of folk 18 Met de ogen dicht (De legende van Mexico ‘86 ontrafeld) 14 Laureatenconcert 8 Alfonsina 14 Cabaret Brise-Jour / performs Kurt Weill 18 The rehearsal 23 Ook de Sint steekt zijn vinger in de lucht 7 Rauw / Raw 7 The Place Beyond The Pines 5 The end is near 10 Jagten 5 Verre Vrienden 15 Comedy Lab - Hoe zou het zijn met … 10 What the body does not remember 21 Boke Hertals 0 Wanneer gaan we nog eens bowlen?

18 u UITVERKOCHT Het geslacht Borgia / Homo Fatale 12 Kamer 411 16 Concertcyclus concertvereniging 23 Middagje Getouw: Ring of Fire... Euryanthe goes West! 7 De verteller 14 Jazzconcert november 11 Levensraum 14 35 Welk oog en hoeveel tranen? 15 RElaX-concert: Paris Rains 13 Kleine Nachtmuziek - The opera, The opera, We all like the opera 15 Levensraum 19 Cube District 12

Adressen en contactgegevens: de Warande , Warandestraat 42, 2300 Turnhout, tel: 014 41 69 91, info@warande.be, www.warande.be PC De Blijde Boodschap , Lode Peetersplantsoen 2, 2300 Turnhout Het Gevolg , Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout, 014 42 63 27, info@hetGevolg.be, www.hetGevolg.be De Werft , Werft 32, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66, info@dewerft.geel, w ­ ww.dewerft.be De Halle , Markt 1, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66; info@dewerft.geel, www.dewerft.be ‘‘t Getouw , Molenhoekstraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 09 00, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be Rex , Smallestraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 08 88, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be ‘t Schaliken , Grote markt 35, 2200 Herentals, tel: 014 28 51 30, cultuurcentrum@herentals.be, www.herentals. e ‘t Heilaar , Heilaarstraat 35, 2340 Beerse, tel: 014 60 07 70, cultuur@beerse.be, www.beerse.be De Djoelen , Steenweg op Mol 3 bus 2, Oud-Turnhout, tel: 014 46 22 32, jeugd.cultuurdienst@oud-turnhout.be, www.oud-turnhout.be De Wouwer , Kloosterstraat 4, 2380 Ravels, tel: 014 65 21 55, info@dewouwer.be, www.dewouwer.be Zaal Ootello , Ezaart 162, 2400 Mol, tel: 014 31 81 16, www.ootello.be Theobaldus Kunsthuis , Koningin Elisabethlei 2, 2300 Turnhout, www.theobalduskunsthuis.be De Onthaasting , Laar 14, 2400 Mol, tel: 014 32 20 15, www.deonthaasting.be De Kruierie , Bevrijdingsstraat 1, 2490 Balen, tel: 014 82 92 30, dekruierie@balen.be, www.balen.be

Suiker - 11

TRAM 41 maakt zich op voor boeiend jaareinde TURNHOUT – Het Turnhoutse museumcollectief TRAM 41 eindigt het jaar in schoonheid, met twee bijzondere tentoonstellingen. In het Nationaal Museum van de Speelkaart zijn nog tot 31 januari de ‘Gekruiste speelkaarten’ te zien: hedendaagse kunst van Victor Ramirez. En op 16 november opent in het Taxandriamuseum de tentoonstelling ‘Vondsten vertellen’, die een overzicht geeft van wat het archeologische speurwerk de laatste 200 jaar heeft opgeleverd.

Deze kleurige kraaltjes lijken zo uit een hedendaagse hobbywinkel te komen, maar in werkelijkheid zijn het kralen van glaspasta uit de Merovingische periode (500- 750 na Chr.). Ze zijn dus ongeveer 1400 jaar oud!

Het kralensnoer is gevonden tijdens de archeologische opgraving van een vroeg middeleeuws grafveld in Beerse. “ (Foto TRAM 41)

Victor Ramirez: ‘Gekruiste speelkaarten’ TURNHOUT – Victor Ramirez is een 63-jarige Chileense kunstenaar die al bijna veertig jaar in Barcelona woont.

Hij studeerde schilderkunst en grafische kunsten in de Chileense hoofdstad Santiago en in de provinciehoofdstad Concepción.

Toen generaal Pinochet in 1973 middels een bloedige staatsgreep een einde maakte aan het socialistische regime -en het leven- van Salvador Allende, was er voor kunstenaar Ramirez geen plaats meer in Chili. Hij richtte de blik naar Europa. Hij verliet zijn vaderland en vluchtte naar Spanje, waar hij zich in 1975 vestigde.

Ramirez heeft in twee werelddelen geleefd en dat heeft hem getekend als kunstenaar. Hij is bijzonder geboeid door wat Europa en Zuid-Amerika met mekaar gemeen hebben, waarin ze verschillen en hoe ze mekaar beïnvloeden.

In zijn kunst slaat hij bruggen tussen Europese en Zuid-Amerikaanse culturen en tradities. Voor de serie ‘Gekruiste speelkaarten’ liet Ramirez zich inspireren door wat zich in de zestiende eeuw, tijdens de Spaanse kolonisatie, afspeelde in Patagonië.

Gokken is van alle tijden en culturen.

Dat was met de indianen in Patagonië niet anders. Spelen en gokken vormden een onvervreemdbaar onderdeel van hun cultuur. Wanneer ze door de Spanjaarden werden gekoloniseerd, leerden

12 - November 2013

de Patagoniërs het kaartspel kennen.

Ze namen dit nieuwe speeltuig, bij uitstek geschikt om mee te gokken, dan ook onmiddellijk over. Maar de Patagoniërs zetten de Spaanse kaarten en spelen ook naar hun hand. Zo werden eigen tradities vermengd met invloeden van de Europese overheersers.

‘Gekruiste speelkaarten’ is een reeks van een veertigtal schilderijen waaraan Ramirez enkele jaren heeft gewerkt.

De werken zijn beeldend, warm, kleurrijk en sterk. De doeken zijn meer dan een reflectie over een exotische cultuur of een gekolonialiseerde maatschappij.

Kijk naar de speelkaarten van Ramirez en voel de hartslag van Patagonië in je aderen kloppen.

Praktische info De ‘Gekruiste speelkaarten’ van Victor Ramirez zijn nog tot 31 januari te zien in het Nationaal Museum van de Speelkaart, Druivenstraat 18 in Turnhout. Je kan er terecht van dinsdag tot en met vrijdag van 10 tot 17u en op zaterdag en zondag van 11 tot 17u.

De toegang bedraagt 5 euro (kortingen voor groepen, studenten en 65-plussers en gratis voor wie nog geen 18 is). In de marge van de expositie verschijnt een kunstenaarsboek in beperkte oplage met reproducties van het werk en met poëzie uit Europa en Zuid-Amerika.

Alle info: tram41@turnhout.be.

Vondsten vertellen TURNHOUT - Als kind liep ik niet hoog op met archeologen. Ik vond hen nogal wereldvreemde figuren. Daar kwam verandering in toen een klasgenoot op de vraag ‘Wat zijn archeologen?’ antwoordde: “Eigenlijk zijn dat boeren, maar in plaats van ons eten, schuppen zij ons verleden uit de grond”. In één klap werden die rare geleerden mensen zoals iedereen en had ik er bewondering voor. Briljant! Voor alle gelijkgezinden die archeologen bewonderen, is de tentoonstelling ‘Vondsten vertellen’ in het Taxandriamuseum een absolute must. Nooit werden zoveel topvondsten uit de Kempen met zoveel duiding getoond aan het publiek.

Op de vooravond van de opening van ‘Vondsten vertellen’ spraken we met Stephan Delaruelle, archeoloog bij ‘AdAK’, de Archeologische Dienst Antwerpse Kempen. Die dienst is al tien jaar actief in onze regio. Dat was de aanleiding om een tentoonstelling te bouwen. “Maar we kozen ervoor om het niet alleen over onze werking te hebben,” vertelt Stephan. “Dat zou een gemiste kans zijn. Er bestond immers al archeologisch onderzoek lang voor wij kwamen. De tentoonstelling biedt een overzicht van wat er de afgelopen tweehonderd jaar aan archeologie is gebeurd in de regio. We beogen daarbij twee zaken. Ten eerste willen we enkele spectaculaire vondsten opnieuw onder de aandacht brengen. We maken ons immers geen illusies: veel van die vondsten zijn alleen bij archeologen gekend. Door ze tentoon te stellen, kan een breed publiek ze komen bekijken.

De expo is voor een stukje interactief.

Je kan opzoeken wat er in jouw gemeente, bij wijze van spreken in jouw

achtertuin, ooit uit de grond is gehaald.

Dat geeft de expo extra pigment.”

“De wijze waarop er aan archeologie wordt gedaan, is in de loop der eeuwen enorm veranderd. Dat is een tweede aspect waarop deze tentoonstelling focust. Niet alleen brengen we enkele erfgoedpio­niers onder de aandacht. Wat ‘Vondsten vertellen’ vooral zo interessant maakt, is de duiding die we geven bij de vondsten. Vandaar ook de titel van de tentoonstelling. Er was een tijd dat archeologie in feite stopte bij het bovenhalen van een vondst. Toegegeven, het is een boutade, maar eigenlijk begint archeologie daar nu pas. Dankzij de modernste technieken kunnen we veel verhalen traceren die aan zo’n vondst vasthangen. We kunnen het kader schetsen.

Veel van die verhalen zijn nog nooit verteld. Dat doen we nu. Er is in de Kempen nog nooit een archeologietentoonstelling geweest waarbij we zoveel toelichting kunnen geven bij de vondsten.”

Overdaad schaadt, maar daar hebben AdAK en medeorganisator Erfgoedcel Noorderkempen zich niet aan bezondigd. “We hebben de zaalteksten beperkt gehouden. Voor mensen die zich willen verdiepen in de materie, brengen we speciaal een boek ‘Vondsten vertellen’ uit.”

Praktische info: ‘Vondsten vertellen’ is van 9 november tot 2 maart te zien in het Taxandriamuseum in de Begijnenstraat 28 in Turnhout, van dinsdag tot en met zaterdag van 14 tot 17u en op zondag van 11 tot 17u. De toegang bedraagt 5 euro (kortingen zijn mogelijk en voor wie nog geen 18 is, is de toegang gratis).

Alle info: tram41@turnhout.be.

All that Jazz

Lionel Beuvens Quartet

Kaisei

Agusti Fernández

Ivan Paduart Trio

MOL – Op vrijdag 29 november treedt Lionel Beuvens (uit duotickets Charleroi) op in zaal Ootello in MolEzaart. De drummer brengt Brice Soniano (contrabas), Alexi Tuomarila (piano) en Kalevi Louhivuori (trompet) mee. De bandleden komen uit alle hoeken van Europa en dat hoor je aan de muziek die wordt gespeeld. Verwacht je aan een avondje vol frisse en exotische jazz. Exotisch fris. Geef toe: u wist niet dat het bestond.

Kaarten kosten 11 euro. Het concert begint om 20.15u. Op www.suikerkrant.be kan je duotickets winnen.

RIJKEVORSEL – Altsaxofonist Paul van Kemenade (Nederland), pianiste Aki Takase (Japan) en drummer Han Bennink (Nederland) vormen samen het trio Kaisei. Het oudste en meest ervaren groepslid is Han Bennink. Zijn drumcarrière duurt al vijftig jaar en hij is still going strong. Bennink trad al op in alle continenten, onder anderen met legende Dexter Gordon. Paul van Kemenade is een artiest die volgens het Amerikaanse jazztijdschrift ‘Down Beat’ in 2011 zijn beste cd ooit maakte: ‘Close enough’. Het tijdschrift voegde er zelfs aan toe dat er dat jaar wereldwijd -slechts- zeven jazzmeesterwerken waren uitgebracht. De cd van van Kemenade was er daar een van. Pianiste Aki Takase is in onze contreien relatief onbekend. Ze studeerde in Tokyo, specialiseerde zich in New York en verhuisde dan naar Berlijn.

Op vrijdag 1 november concerteert het trio in zaal De Singer in Rijkevorsel.

Kaarten kosten 15 euro. Het optreden begint om 20.30u.

RIJKEVORSEL – Op 4 november kan u in zaal De Singer in Rijkevorsel terecht voor een soloconcert van de virtuoze pianist Agusti Fernández. De Spanjaard behoort tot het beste wat de Europese improvisatiemuziek te bieden heeft. Hij is lid van het Evan Parker Electro-Acoustic Ensemble en het Barry Guy New Orchestra. Verder vormt hij een trio met trompettist Peter Evans en saxofonist Mats Gustafsson.

Vorig jaar tekende hij bovendien met zijn soloconcert nog voor een absoluut hoogtepunt op het Follow The Sound Festival.

Het concert in De Singer begint met een voorprogramma van Niels Van Heertum, om 20.30u. Tickets kosten 12 euro.

GEEL – Ivan Paduart is een pianist die furore maakte met zijn duotickets band ‘Aftertouch’. Op maandag 18 november concerteert hij in De Halle in Geel met het Ivan Paduart Trio.

Paduart speelde samen met Toots Thielemans, Didier Lockwood, Philip Catherine en Richard Galliano.

Tickets voor dit jazzconcert kosten 10 euro, maar met een beetje geluk geraak je gratis binnen. Surf voor vrijkaarten naar www.suikerkrant.be.

3

Mike del Ferro Trio RIJKEVORSEL – Het Mike del Ferro Trio is een van de strafste pianotrio’s van Nederland.

Toots Thielemans is fan van Mike del Ferro en ook Branford Marsalis werkte met hem samen. En hoewel de muziekindustrie half op zijn gat ligt, geloven zelfs platenbonzen onvoorwaardelijk in het talent van Mike del Ferro. Nog maar enkele jaren geleden mocht hij bij Challenge Records International een platencontract tekenen voor tien (!) cd’s. In voetbaltermen zou dat ongeveer overeenkomen met het vastleggen van een trainer voor vijftig jaar.

Het Mike del Ferro Trio treedt op 29 november op in De Singer in Rijkevorsel. Kaarten kosten 15 euro.

Four Swing Giants KASTERLEE – Ricoh Zoroh (toetsen), Gene Summer (zang), Nico duotickets Schepers (trompet) en Dirk Dergent (drums) noemen zich ‘Four Swing Giants’ als ze samen muziek maken. Ze brengen boeiende improvisaties en originele versies van wereldberoemde liedjes. Op 4 november treden ze op in jazzclub Houtum Street in Kasterlee. Kaarten kosten 10 euro. Het concert begint om 21u. Op www.suikerkrant.be geven we duotickets weg.

2

Rein de Graaff Trio ft. Ronnie Cuber RIJKEVORSEL – Het Rein de Graaff Trio staat al jaren bekend als een van de beste bebopformaties in Europa. De grote voorbeelden van Rein de Graaff zijn Charlie Parker en ook Dexter Gordon en Johnny Griffin, met wie hij nog samenspeelde. Voor het concert in De Singer in Rijkevorsel brengt het trio een special guest mee: New Yorker Ronnie Cuber. Een legende op de baritonsax. Hij speelde op talloze jazzplaten, maar maakte ook schitterende uitstappen naar de pop- en soulwereld. Hij deelde het podium met onder anderen Aretha Franklin, Steely Dan, Frank Zappa, Chaka Khan, B.B. King en Eric Clapton.

Het Rein de Graaff Trio en Ronnie Cuber concerteren op zaterdag 9 november in De Singer in Rijkevorsel. Tickets kosten 15 euro.

5

Luc Ex’ Assemblee RIJKEVORSEL – Bassist Luc Ex heeft een punkverleden. Hij was een van de stuwende krachten van The Ex. Gaandeweg verliet hij de dampende punkzaaltjes. Als bandlid van Fugazi en Sonic Youth speelde hij in grote rocktempels en arena’s. Maar zijn interesse ging steeds meer uit naar jazz. Met saxofoniste Ingrid Laubrock (Duitsland), saxofonist en klarinettist Ab Baars (Nederland) en drummer Hamid Drake (USA) vormt hij nu Luc Ex’ Assemblee, een prettig gestoord gezelschap met een heel eigen geluid. Op 18 november treden ze op in De Singer in Rijkevorsel. Tickets kosten 15 euro.

Suiker - 13

The Rise and Fall of BENT: Deel 3 (einde) KASTERLEE – Van 1977 tot 1986 vormden Annelies Vaes en Jaak Vissenaken de spil van het reizende theatergezelschap BENT, dat met succesvolle producties voor een groot publiek Vlaanderen en Nederland veroverde.

Tot - om nog steeds duistere redenen - na tien jaar de subsidiekraan werd dichtgedraaid en BENT van de ene op de andere dag ophield te bestaan.

Het koppel emigreerde daarop naar het zuiden van Frankrijk waar ze 20 jaar lang een hotel met wijngaard runden. Vandaag wonen ze al zes jaar terug in Kasterlee. Annelies (69) -ondertussen schilderes- heeft er een atelier en exporuimte. Jaak (77) werpt zich op als enthousiaste promotor van het literaire leven in Kasterlee. Aan Suiker doen beiden het verhaal van BENT: een verhaal over vreugde, verdriet en verbittering in Kasterlee.

Vandaag het laatste deel: “Geliquideerd door jaloerse collega’s.”

Wat voorafging

Besmet

1986: terwijl BENT zich in zijn uitvalsbasis Kasterlee opmaakt voor de viering van zijn 10-jarig bestaan, wordt in mei van dat jaar de heldere hemel boven het Kempense dorp verstoord door een donderslag van formaat: toenmalig minister van Cultuur Patrick Dewael beslist om het theatergezelschap geen overheidssubsidies meer toe te kennen.

De verbijstering is compleet…

Na het opdoeken van BENT en de laatste grote productie “Het Loon van Boon” leken Jaak en Annelies voor de theaterwereld wel met het pestvirus besmet. “Twee jaar lang kregen we geen aanbiedingen meer van geen enkel theatergezelschap”, zegt Vissenaken. “Ze wilden niet met ons werken uit vrees zelf mee de dieperik in te gaan.

Ik ben uiteindelijk van lieverlee op de markt polo’s gaan verkopen. Elke morgen om zes uur uit de veren. Pijnlijke vertoning soms. In een dorp in Limburg stonden drie plaatselijke ‘toneelknechten’ mij aan mijn kraam uit te lachen.

Op andere markten vroegen mensen mij wat ik daar in godsnaam deed. Eerbaar beroep nochtans. Ik was vijftig, een leeftijd waarop een acteur of regisseur zijn ambacht kent en nog beter zou renderen. Ook kwam ik er achter dat theaterbonzen rondstrooiden dat met Annelies niet meer te werken viel omdat ze doof was. Maar toen ik voor het eerst met haar speelde, hoorde ze praktisch al niets meer. Ze speelde met twee hoorapparaten en niemand heeft dat ooit gemerkt.”

Jaloezie De liberale minister Dewael motiveerde zijn beslissing om BENT geen subsidies meer te verlenen vanuit de vrijemarktgedachte dat BENT financieel zelfbedruipend was en daarom voor zijn werking niet langer overheidssteun nodig had. “Maar dat was niet zo!”, zegt Jaak Vissenaken beslist. “Die subsidies vormden een broodnodige basis voor de werking van BENT. Het was een van de poten waarop onze werking stoelde. En als je één poot uit een stoel trekt, valt hij om. Zonder die subsidies was het gewoon onmogelijk om verder te werken.” Dewael verschool zich voor zijn drastische beslissing achter zijn adviescommissie. “Die bestond grotendeels uit andere theaterdirecties”, zegt Vissenaken. “Achter hun beslissing om BENT te liquideren, zat niet meer dan jaloezie. Ze wilden de subsidies van BENT inpikken voor hun eigen gezelschappen. Zelf zat ik niet in die commissie: ik had geen tijd voor lobbywerk of voor het schooien van geld. Bovendien zaten we in de Kempen ver van alles. We kwamen hier geen politici tegen waarmee we platte broodjes konden bakken. Dramatisch was dat de minister later in een interview verklaarde dat hij een vergissing had begaan, maar toen was het te laat.”

Van de ene op de andere dag BENT was een vogel voor de kat. Een deurwaarder legde beslag op het wagenpark, waardoor het reisgezelschap niet meer kon reizen en dus ten dode opgeschreven was. Het dichtdraaien van de subsidiekraan fnuikte niet alleen de theaterambities van Vaes en Vissenaken; ook een tiental technici van BENT kwamen op straat te staan.

“Het was verschrikkelijk”, zegt Vissenaken. “Al die medewerkers kwamen nog wekenlang trouw opdagen op de werkvloer. Ze konden maar niet geloven dat een onervaren minister een hardwerkend gezelschap met één pennentrek had geliquideerd. Ze waren radeloos. Vandaar ook die periode van verbittering in Tielen. Gelukkig kon ik hen aanbevelen bij andere gezelschappen die op zoek waren naar een ervaren reisploeg. Binnen de kortste keren schoven ze op naar posten met verantwoordelijkheid. Alleen Kris Eelen, onze klankspecialist en roadmanager, is op z’n eigen begonnen en runt nog steeds vanuit Kasterlee het sterkste theateragentschap van Vlaanderen. Al die jongens mis ik nu nog steeds.”

14 - November 2013

Frankrijk Pas twee jaar na het opdoeken van BENT kreeg Jaak in 1988 opnieuw een rol aangeboden als Jonathan Hiks in de VRT-jeugdreeks Postbus X. Ook Rudi Van Vlaenderen (1994), directeur BKT, bood Jaak dat jaar een opvallende hoofdrol in het stuk ‘De kunstopmeter’. Dat werd evenwel een prachtig afscheid want toen had het koppel al besloten naar Frankrijk te verhuizen.

“Ik las toevallig in de krant dat er in Frankrijk iets te koop was”, vertelt Vissenaken. “Een boerderij uit de twaalfde eeuw met een wijngaard, gelegen in het dorp Caixas in de Pyreneeën. We zijn ernaartoe gereden en er meteen verliefd op geworden. We hadden er op onze berg een onmetelijk uitzicht op 75 km kustlijn. Omdat het zo een grote ‘doening’ was, kostte het veel geld. Er moesten inkomsten komen en daarom hebben we het verbouwd tot hotel en restaurant. Ik ben als vijftiger zelfs naar de hotelschool gegaan en heb elke dag staan koken. Tussen het schilderen door deed Annelies de kamers en diende zij op in het restaurant. Naast het hotel moesten we ook nog eens 10 hectaren wijngaard onderhouden. Dertien jaar lang hebben we er keihard gewerkt om de lening terug te betalen aan de bank. De volgende zeven jaar die we er verbleven, beleefden we als een beloning.”

Missen En toch bleef het een drastische carrière­ switch: van regisseur en actrice tot kok en kamermeisje. “Ik heb het theater in Frankrijk waarschijnlijk wel gemist, maar heb er zo hard moeten werken dat ik geen tijd had om het te missen”, zegt Vissenaken.

“Ik bleef mijn rol in Postbus X ook behouden. Al mijn scènes werden samengebundeld en om de twee maanden liet men mij overkomen om ze dan in een week op te nemen. Het toppunt was dat er bij ons veel Vlaamse collega’s kwamen overnachten, zoals Jo De Meyere en Frank Van Laecke, de man van de musicals in Vlaanderen.

We kregen er ook de directies van het Festival van Avignon over de vloer en hoorden vaak praten over de toestanden in het theater in Frankijk. Na tien jaar zijn ze me komen halen om mee te spelen in ‘Je Anne’, een musical over Anne Frank. Die ging maar drie maanden lopen, maar dat werd altijd maar hernomen.”

Terugkeer Na twintig jaar Frankrijk besloot het koppel in 2007 terug te keren naar Vlaanderen. “De aanleiding was dat ik op drie maanden tijd zes doodsprent-

jes van Belgische vrienden aankreeg”, zegt Vissenaken. “Sommige van die mannen waren een pak jonger dan ik en vielen plots weg. Ik zei tegen Annelies: “Als ik hier zou wegvallen, sta je er alleen voor.” Dat beeld maakte me erg ongerust. Bovendien wilde ik op tijd terugkomen om in België nog een sociaal leven op te bouwen. Ik wilde niet wachten tot mijn tachtigste om dan hier in een ‘gesticht’ te gaan zitten.

We zijn nu zes jaar terug en ontmoeten weer tal van mensen van vroeger. Annelies schildert elke dag en ik fiets naar de winkels en kook. Ik ben haar ‘oor’ en verzorg haar pr.”

“Ik heb me op het schilderen toegelegd en daar ga ik nu helemaal in op”, zegt Annelies Vaes. ”Maar ook als schilder blijf ik kijken met de ogen van een acteur. Mijn schilderdoek is nu mijn medespeler. Je moet met het doek praten, maar de plastische taal is helemaal anders dan de theatertaal. Toch zijn

theater en schilderen mijn manier om de wereld aan te kunnen en te verwerken.”

Jaak Vissenaken heeft zich opgeworpen als promotor van het literaire leven in Kasterlee en lanceerde onder meer de streekdichter Geert de Kockere. “Ik heb niet meer de ambitie om een eigen gezelschap uit de grond te stampen”, besluit Vissenaken. “Overal is nu een nieuwe generatie prachtige theatermensen aan de slag die nooit geweten hebben dat ik ooit speelde of regisseerde. Mochten ze toevallig een oude man nodig hebben, zal ik dat voorstel op een gezonde manier bekijken. Maar spelen: nee … het is geen levensbehoefte meer.

Het liefst vertoef ik in het atelier van Annelies. Of met bezoekers in haar permanente expo. Kan ik mee kijken.”

Wie interesse heeft in het werk van Annelies Vaes kan terecht op volgende site: www.anneliesvaes.be.

“ BENT werd geliquideerd door jaloerse collega’s.”

STIJN JANSSEN De Koep grijpt naast de Watertoren

Marleen Merckx: ‘Leven in een krabbenmand”

TURNHOUT – Wat cultuurminnend Turnhout vreesde, is gebeurd. De Watertoren komt niet in handen van de gemeenschap, maar van een particulier.

Welke bestemming hij eraan wil geven, is nog niet geweten.

Burgerinitiatief De Koep voerde tot op het allerlaatste moment gesprekken met PIDPA, Stichting Kempens Landschap en het Turnhoutse schepencollege om een openbare verkoop te af te wenden. Dat mislukte. De stad Turnhout wilde geen gebruik maken van haar (voorkoop)recht om de toren te kopen tegen de geschatte waarde: 64.000 euro.

De Koep trok naar de openbare verkoop met 30.000 euro ingezameld geld op zak. De burgerbeweging wist zich bovendien geruggensteund door Daniel Le Bon, die zich bereid had verklaard het verschil bij te passen. Le Bon deed uiteindelijk veel meer dan dat. Hij bood mee tot 180.000 euro, maar zelfs dat was nog te weinig. De toren ging uiteindelijk voor 220.000 euro van de hand.

Roger Verreet uit Mol mag zichzelf de eigenaar noemen.

“Spijtig dat de toren verloren gaat voor de gemeenschap,” aldus Koepvoorzitter Koen Aerts. “Wanneer later de geschiedenis van Operatie Watertoren geschreven wordt, zal blijken dat dit een grote gemiste kans is. Waarom moest PIDPA deze toren per se ten gelde maken? Waarom kon de stad ons geen duwtje in de rug geven?”

“Deze teleurstelling moeten we even doorspoelen, maar we komen dat wel te boven. We hebben immers altijd gezegd dat de Watertoren geen doel op zich was voor ons, maar een middel om andere doelstellingen te verwezenlijken.

Dat blijft zo. We blijven niet bij de pakken zitten en beraden ons nu over de toekomst en over de eerstvolgende projecten, die we op korte termijn al zullen lanceren. Op 9 november houden we een volksvergadering in café Barzoen bij de Warande. Daar kunnen we al die mensen ontmoeten die ons gesteund en geld gegeven hebben. Zij kunnen ons vragen stellen en nieuwe ideeën lanceren. Samen kunnen we vooruitblikken naar de toekomst.”

HERSELT – “Mensen die in de shit zitten, kan je vergelijken met een mand vol krabben. Iedereen wil eruit, maar zo simpel is het niet. Iedere keer als je een beetje houvast vindt aan de rand van de mand is er wel een andere krab die zich aan je vasthaakt en jouw poot als steun wil gebruiken. En je wordt opnieuw de dieperik ingetrokken.”

De theatermonoloog van Guy Bernaert is gebaseerd op de waar gebeurde roman ”Ik beniemand/niemand” van Guy Didelez en Lieven De Pril. Een vrouw vertelt daarin over haar leven in armoede. Het is een beklijvend, humoristisch en confronterend hard relaas, waarbij de kracht en het doorzettingsvermogen van de vrouw sterk aan bod komt. Het is ook een liefdesgeschiedenis van een koppel dat elkaar door dik en dun blijft steunen.

Armoede zit in Vlaanderen vaak verborgen achter de gevels. Nochtans is het de realiteit voor 1 op 10 mensen. De roman en de monoloog geven een inkijk in deze onbekende, andere wereld.

‘Leven in een krabbenmand’ is te zien op zaterdag 16 november om 14u in zaal Bergom. De toegang bedraagt 8 euro.

Mieke, Frank Galan en Bart Kaëll WESTERLO – Mieke, Frank Galan en Bart Kaëll treden op donderdag 7 november op in Zoerla in Westerlo. Alle drie zullen ze hun grootste hits zingen.

De ambiance is verzekerd. Kaarten voor dit driedubbel concert kosten 18 euro aan de kassa. Het eerste optreden begint om 14u.

Along Comes Mary GEEL – Mary Hulsmans is zangeres van ‘Along Comes Mary’. De Limburgse spring-in-‘t-veld met blonde dreadlocks geeft op het podium een dansbaar overzicht van de jaren 40, 50 en 60 én van hedendaagse hits, verpakt in een variété­ jasje. Haar begeleidingsgroep -compleet met ukelele, wasbord en kazoo- is al even prettig gestoord als zijzelf.

Op zaterdag 16 november om 20.30u concerteert ‘Along Comes Mary’ in Carte Postale, Winkelom 34 in Geel. Kaarten kosten 12 euro.

Kontrabone KASTERLEE – De aperitiefconcerten van Musica Meridiana, die de voorbije zeven seizoenen nog plaatsvonden in de raadzaal van het Turnhoutse stadhuis, worden voortaan in Hof ter Rielen, Turnhoutsebaan 18 in Kasterlee, gehouden.

Op zondag 3 november om 11u concerteren Koen Severens (trombone) en Dirk Van Gorp (contrabas). Samen vormen ze Kontrabone. Ze brengen een gevarieerd programma met werk van o.a. Bach, Elgar en Stravinsky. Zoals ook alle andere concerten in deze reeks duurt dit aperitiefconcert van 11 tot 12u en kosten tickets 10 euro.

Retie Rockt zoekt bands RETIE – Retie Rockt is op zoek naar muziekbands die willen deelnemen aan de Retie Rockt Rally. Uit alle inzendingen pikt de organisatie vier bands die mogen deelnemen aan de rally, op kerstdag in de jeugdclub van Retie.

Daar beslissen een vakjury en het publiek wie uiteindelijk een plaatsje krijgt in de finale van het openluchtfestival Retie Rockt op 14 juni.

Deelnemende groepen moeten afkomstig zijn uit de Kempen en minstens één bandlid hebben dat ouder is dan 16 jaar. Alle muziekgenres zijn toegelaten.

Voor alle info en inzendingen: info@retierockt.be.

Jazzmissen Nee, we raden u de brochure ‘Beheersen van moslimradicalisering’ van De Wever en co. niet aan. We hebben de 44 bladzijden tellende brochure -die een handleiding wil zijn voor plaatselijke gezagdragers om extremisten in hun dorp voortijdig te ontmaskeren- wel behapt, maar kregen het er Spaans benauwd van. We moeten dan ook bekennen: mocht de brochure in de jaren zeventig verschenen zijn, dan hadden we elk moment van de dag moeten leven met de vrees dat een special force zou binnenvallen, ons geboeid en geblinddoekt zou meenemen in een gepantserd voertuig en ons tot het einde van onze dagen zonder vooruitzicht op een proces zou dumpen in een plaatselijke Abu Ghraib.

De redenen voor onze paniek met terugwerkende kracht zijn onze herinneringen aan de zogenaamde ‘jazzmissen’ die we als zestienjarige knaap ‘s zondags bijwoonden. Destijds leken ze onschuldig, maar na het lezen van de brochure weten we wel beter. Die bijeenkomsten mochten dan voor de buitenwereld zuiver religieus geïnspireerd zijn; bij nader inzien was het evenzeer een dekmantel voor radicalisering die niet moest onderdoen voor de vrijdaggebeden in een of andere moskee in een buitenwijk in A., M. of V. Om onze jazzmissen bij te wonen, moesten we ons niet naar een broeierige grootstad begeven. Integendeel, ze vonden plaats in het ontiegelijke gehucht G. op slechts twee kilometer van onze woonplaats M. Door de week was deze gemeenschap even slapend als een bergdorp in het Tora Boragebergte, maar om de veertien dagen werd het op zondag een bedevaartsoord voor katholieken die zichzelf christenen lieten noemen.

Deze jazzmissen waren een moordende concurrentie voor de heilige missen op hetzelfde uur, die hondstrouw bezocht werden door traditionele kerkgangers.

Terwijl deze in alsmaar kleinere aantallen warmte zochten in sacristieën, zakten honderden progressieven van heinde en verre af naar de kerk van G. Onder hen ook ondergetekende.

We maakten van onze reis naar G. zelfs een bedevaart. Hoewel we de avond voordien nog fuiven onveilig hadden gemaakt, stonden we op zondagochtend onmenselijk vroeg op en begonnen

ruim twee uren voor de aanvang van de jazzmis aan onze tocht naar G. Te voet!

Eerst stapten we alleen op, maar al snel kregen we het gezelschap van broeders en zusters die ons op onze reis vergezelden. Op het moment dat we in G. aankwamen, waren we uitgegroeid tot een fors en geanimeerd gezelschap. Op tijd komen was de boodschap, want ruim een uur voor aanvang van de jazzmis zat de kerk al afgeladen vol. Trouwens, die kerk was op zich een buitenbeentje: ze leek in niets op een traditioneel gebedshuis met toren, schip en glasramen. Ze was destijds een opzienbarend voorbeeld van moderne architectuur.

Het gebouw bestond in feite uit niet meer dan een grote dakconstructie die als een hellend vlak schuin opliep. Op het dak stonden tientallen glazen piramides waarlangs schaars daglicht binnenviel. Los van het kerkgebouw stond een toren die meer leek op de schoorsteenpijp van de verderop gelegen textielfabriek. Het interieur was tegelijkertijd sober en spectaculair. Aan het plafond hing over de ganse breedte een gigantische metalen mecanoconstructie gevormd door een doolhof van buizen.

Op de vloer waren lange rijen aan elkaar bevestigde kuipstoelen verankerd en vooraan stond alleen een altaar in de vorm van een uitgehouwen rots. Wie deze kerk betrad, kreeg het weidse gevoel dat ook heerst in concerttempels.

Kortom, dit spectaculair kader was uitermate geschikt voor de jazzmissen die ondanks die naam meer affiniteit hadden met de vrolijke gospelvieringen die in de Bronx in New York werden gehouden. De muziek werd niet gebracht door een koster op het orgel en een koor van 20 bewust ongehuwde maagden.

Neen: er stond vooraan een heus balorkest opgesteld met op de drums een leraar percussie, op de synthesizer een ongeschoren nozem en op de gitaar een lookalike van Philip Catherine. Het koor bestond uit enthousiaste vrouwen en mannen die elkaar eerder vonden in hun mimiek van opperste gelukzaligheid dan in toonvastheid. Er werden geen gregoriaanse gezangen of eeuwenoude psalmen gezongen, maar moderne liedjes, gecomponeerd op hedendaagse deuntjes. Sommige staan tot onze spijt in ons geheugen gegrift. ‘Laat zingen de bloemen, zingen de wei, ons hart is

licht en blij.’ Of : ‘Zit neer in ‘t gras, eet uit de hand van de Heer, als een mus, als een duif, als een tortelduif, eet uit de hand van de Heer’…

Maar toch was het niet deze halfslachtige popmuziek, noch de jeugdige samenhorigheid of de frisse omkadering waar het allemaal om draaide bij deze jazzmissen. Dat alles was -zo beseffen we nu- niet meer dan een lokmiddel om ons, makkelijk beïnvloedbare jongeren, te verleiden de zondagse plicht te vervullen. Ze vormden een mistgordijn voor de verkondiging van de Blijde Boodschap. Van wie? Van de progressieve charismatische priester die de jazzmis voorging! Daar stond hij dan vooraan te imponeren in zijn grijs, lang gewaad met op zijn buik een groot bengelend houten kruis. Op hoogdagen bediende hij zich van een loopmicrofoon -destijds ongezien- waarmee hij als een popster van links naar rechts liep en zich zelfs onder de gelovigen begaf. Ik zag de grootvader van Prince en hij leidde daar een kerkdienst, olé ola.

En Jezus… wat ging hij tekeer! Tegen het kapitalisme, het kolonialisme, het katholisme! Wat trok hij van leer! Tegen presidenten, dictators, generaals!

Tegen bisschoppen, kardinalen en pausen. Wat gaf hij van jetje! Tegen fabrieksdirecteurs, grootgrondbezitters, oliemagnaten! Wat nam hij het op voor vrijheidsstrijders, partizanen en priesters-arbeiders. Hoe leefde hij mee met verdrukten, vervolgden en vrouwen. In onze verbeelding zagen we hem hangen in het ijzeren staketsel boven onze hoofden, zwevend van de ene buis naar de andere. Halleluja, zo zong het koor ondertussen in extase. En geef me vuur!

Nee, geen lucifer natuurlijk, maar passie elk uur!

In de brochure ‘Beheersen van moslimradicalisering’ lazen we: “Naar schatting 60 tot 100 personen tussen 15 en 45 jaar zouden zich vanuit steden als Antwerpen, Vilvoorde, Maaseik en Brussel hebben aangesloten bij een rebellengroepering. Meteen rijzen enkele vragen. Waartoe zal dit leiden?” Waar de jazzmissen in G. achteraf toe leidden, weten we wel. Naar de toog in het aanpalende parochiecentrum. En aan de kerk geven we vandaag niet meer ondersteuning dan een bh: tijdens Begrafenissen en Huwelijken.

Suiker - 15

U zoekt...

U wil begrijpen...

U wil van gedachten wisselen met gelijkgestemden in een sfeer van vertrouwelijkheid, openheid en discretie...

De Vrijmetselarij is een eeuwenoude Orde die mensen bij elkaar brengt die elkaar anders nooit zouden ontmoeten.

Wil U meer weten: www.evenwicht-kempen.be lid van Lithos CL

7 NOV MADELEINE PEYROUX THE BLUE ROOM

TURNHOUTSEBAAN 286 - BORGERHOUT TICKETS: WWW.DEROMA.BE - 03 292 97 40 - FNAC

TOSCA Giacomo Puccini

LieFde, PASSie en jALOezie dRijVen PRimA dOnnA TOT heT uiTeRSTe Floria Tosca is een onafhankelijke vrouw, die sterk gelooft in haar sterrenstatus.

Als bekende prima donna wordt ze geliefd en begeerd. Vooral politiechef Scarpia zou wel eens een nachtje met haar willen doorbrengen. zelf valt de diva voor de charmes van de innemende kunstenaar Cavaradossi. dat komt haar duur te staan. zo duur, dat ze haar eigen leven op het spel zet. is dat de prijs voor ware liefde? in deze semi-scenische uitvoering legt regisseur Frans Willem de haas de nadruk vooral op de hoofdpersonages en hun ingewikkelde driehoeksrelatie. de veelgevraagde maurizio Barbacini dirigeert Puccini’s passionele muziekdrama, tot op vandaag één van de populairste en spannendste opera’s ter wereld.

Suiker zoekt ambassadeurs

vanaf 5 tot 13 november Vlaamse Opera Antwerpen

Cultuurkrant Suiker bestaat vier jaar. Op die korte tijd zijn we een vaste waarde geworden in de Kempen. Maar we willen meer. Suiker wil zich met twee voeten verankeren in alle gemeenten waar het verspreid wordt (het volledige arrondissement Turnhout plus enkele randgemeenten). Daarvoor hebben we de hulp nodig van vrijwillige ambassadeurs. Als het even kan in elke gemeente één. Wie ben jij? • Je bent geïnteresseerd in cultuur • Je kent je gemeente goed • Je wil Suiker verdelen en/of de verdeling van Suiker • mee coördineren in jouw gemeente • Je kan de redactie tips geven over wat in jouw gemeente op cultureel vlak gebeurt • Je hebt 1 dag per maand tijd voor Suiker En wat schuift dat zoal? • Ons grenzeloos en eeuwigdurend respect • Vrijkaarten • Filmtickets voor Mooov • Evt. een vergoeding van onkosten Interesse? Mail als de bliksem naar leen@suikerkrant.be. We zitten op jou te wachten.

Kaarten en info vlaamseopera.be of 070 22 02 02 Vanuit de Kempen bereikbaar met openbaar vervoer: snelbus 416, halte Rooseveltplaats.

Frankrijklei 3, 2000 Antwerpen

1314_SUIKER_okt_nov.indd 1

16 - November 2013

17/09/13 15:29

Wie Schrijft Die Blijft Max Temmerman ‘Bijna een Amerika’

Monika Van Paemel Weduwenspek

Maarten Jagermeester Ozzie

Lief Vleugels Omdat de dagen liegen

Ik heb niet veel met poëzie, maar wel met Max Temmerman. Twee jaar na zijn debuut ‘Vaderland’ heeft hij een nieuwe bundel klaar. Verlies was het hoofdthema van ‘Vaderland’: het definitieve verlies van een vader en een geliefde en het nakende verlies van een land. Het verlies was niet vers. Er lag een nostalgische waas op de gedichten die op anekdotes leken. In ‘Bijna een Amerika’ slaat de pijn van het verlies je daarentegen hard in het gezicht. Een moeder raakt haar spraak kwijt en ten slotte haar leven. Ze nam wekenlang weloverwogen afscheid en de dichter nam zich voor om te blijven praten over haar. Temmerman beschrijft de horror als een sprookje met een heel andere, bijna metaforische, taal dan in zijn eerste bundel. Langzaam krabbelt hij gedicht na gedicht overeind en gaat van gitzwart naar rozigheid, de toekomst tegemoet. Het pleidooi in het titelgedicht blijft hangen: “We moeten lichter durven leven… Niet weten wat morgen komt, kan een zegen zijn.”

‘Bijna een Amerika’ is net als ‘Vaderland’ een bundel die je kan lezen en herlezen, om dan te glimlachen en te denken: “Zo is het.”

Verschenen bij uitgeverij Vrijdag - € 15

De barones uit Mechelen heeft na drie jaar een nieuwe roman klaar over schaamte en schuldgevoel, woede en rouw. ‘Weduwenspek’ begint beklijvend: na elkaar een lange tijd niet gezien te hebben, zet een vrouw zich aan het sterfbed van haar man. Ze heeft hem lang geleden verlaten, maar is nog steeds getrouwd. Een etmaal lang denkt ze terug aan de verschrikkelijke periode die is voorafgegaan en aan het kind dat ze verloren heeft. Van haar voornemen om na al die tijd eindelijk haar gram te halen, komt niks in huis.

De man die toepasselijk Herr Gleicher heet, haalt ook nu weer zijn gelijk. Hij verkeert in het niemandsland tussen leven en dood en is te ver heen om alles te beseffen. De nachtzuster geeft de vrouw de opdracht zijn pijn te bestrijden met een morfinepomp die -o ironie- tussen zijn benen is geplaatst, alsof zij daar nog ooit met haar handen wil komen. Ze overpeinst het seksuele misbruik en de verwensingen die ze naar het hoofd kreeg geslingerd. In stilte stampvoet ze omdat ze ook nu -hoe weerloos die ook is- de strijd der seksen niet kan winnen.

Verschenen bij Querido - € 19, 95

HERENTALS – Dierenarts Sus Van Tendeloo, die er als Maarten Jagermeester al jaren een tweede carrière als schrijver op nahoudt, gooit het met zijn nieuwe roman over een andere boeg. Terwijl hij vroeger schreef voor een jong publiek, richt hij zich nu op volwassenen. De hoofdrol is echter nog steeds weggelegd voor een viervoeter. Osiris, roepnaam Ozzie, is een zwarte labrador die als reddingshond voor de brandweer werkt. Het is een heerlijke, uitgelaten familiehond die samen met zijn geleider en instructeur Thomas een heldhaftig team vormt. De labrador wordt ingezet om vermiste of verongelukte mensen op te sporen. ‘Ozzie’ vertelt ook het verhaal van de twee boezemvrienden van Thomas: Bart en Matthijs en hun reddingshonden Hector en Schubert. Bart is een collega-brandweerman en Matthijs werkt voor een operationele eenheid van de Civiele Bescherming. De drie kameraden hebben één gemeenschappelijk doel, de ultieme droom van elke hondengeleider: lid worden van het B-Fastteam.

Hun droom komt uit en ze worden door de Belgische regering ingezet als interventieploeg in Haïti, dat getroffen is door een aardbeving. Ozzie wordt een legende. Of Jagermeester dat met zijn nieuwe oeuvre voor volwassenen ook wordt, valt nog af te wachten.

Verschenen bij Linkeroever Uitgevers - € 16,95

HERENTALS – Na 3 dichtbundels komt de voormalige directeur van de Antwerpse Schrijversacademie begin september op de proppen met een nieuwe roman. ‘Omdat de dagen liegen’ doet het relaas van de complexe liefdesgeschiedenis van Lara, een tweeënzestigjarige schrijfster uit de Antwerpse Kempen. Ze trekt zich terug op Kreta om in de beslotenheid van haar huis in de bergen te werken aan een roman, een simpel liefdesverhaal gebaseerd op haar eigen leven. Ze schrijft over Simon, de man die drie keer wegging en weer terugkwam, en die daarna voorgoed verdween. Schrijvenderwijs ontdekt de in haar ziel gekrenkte Lara dat een beetje soms meer is dan niets.

Vleugels laat de poëzie in haar nieuwe boek niet helemaal los en gebruikt enkele van haar eerder gepubliceerde gedichten om de hoofdstukken aan elkaar te rijgen en de lezer ruimte te geven om te contempleren over het verhaal en tussen de regels te lezen. Een oeroud verhaal van de strijd tussen het hart en de rede in een stilistisch verfijnde verpakking.

Verschenen bij uitgeverij Xanten - € 18,95

Oog Voor Architectuur Voor architectuurcentrum Ar-Tur speurt Evelien Pieters de Kempen af naar opmerkelijke verhalen over architectuur. Sinds begin 2013 werkt ze als projectleider voor Ar-Tur. Evelien komt uit Nederland waar ze architectuur studeerde aan de Technische Universiteit in Eindhoven en ervaring opdeed in de wereld van de architectuurcultuur als programmamaker en journalist.

Fluisterarchitectuur KASTERLEE – Vorige zomer schreef Bjorn Houttekier in deze column al over het masterplan voor de Hoge Rielen bij Kasterlee (column ‘Precisiebouwwerken’, Suiker juli 2012). Een volgend gebouw in de reeks van nieuwe architectuur op het recreatiedomein is het hostel Wadi. Dit gebouw weet architectuur en natuur verfijnd samen te brengen.

Hostel Wadi is een ontwerp van de Italiaanse architecten Secchi en Viganò.

Zij maakten ook het masterplan voor het domein. De Hoge Rielen zet met het hostel een volgende stap in de uitbreiding van het verblijfsaanbod. De twintig kamers hebben een uitklapbare indeling, waardoor ze als tweepersoons- maar ook als vierpersoonskamer te gebruiken zijn. Het is als het concept van het loodskamperen een antwoord in de zoektocht naar meer comfortabele verblijfsvormen, passend bij het do-

mein. Het hostel zal een nieuw publiek kunnen trekken, evenals het theater en de picknickzone die de komende jaren worden gebouwd.

In de binnenruimte is een ecologisch infiltratiesysteem voor regenwater gemaakt, een wadi, waaraan het hostel zijn naam dankt.

Transparante ronde

Japanse droomarchitectuur

Studio Secchi-Viganò ontwierp een ringvormig gebouw dat zich geruisloos tussen de bomen heeft neergevlijd.

Aan de buitenzijde is het gebouw gesloten, bekleed met houten lamellen die het ritme van de bomen weerspiegelen. Aan de binnenzijde is de gevel geheel van glas. Langs de glazen wand loopt rondom een lange gang waarop de verschillende kamers uitkomen.

Als je ‘s ochtends je kamer uitkomt, sta je direct midden in het bos. De bomen en het groen in de omringde ruimte worden als het ware onderdeel van het gebouw. De ring is op een aantal plekken door te steken, zodat er verschillende toegangen zijn.

De ijle architectuur van het hostel, bijna verdwijnend in het bos, doet denken aan Japanse architectuurprojecten. Dit voorjaar nog toonde het Vlaamse Architectuurinstituut een expositie over de droomarchitectuur van architect Junya Ishigami. Delicate tekeningen en maquettes toonden zijn zoektocht naar een samenhang tussen architectuur en natuur. Van woningen waarvan de vertrekken versnipperd in een groene tuin zijn geplaatst, tot steden, uitgerekt als parelsnoeren rond enorme hoven van bos en hei.

Ishigami ziet architectuur en landschap als gelijkaardige concepten en zoekt in zijn ontwerpen naar de ver-

smelting van beide. Zijn dromerige zoektocht vindt zijn kiem in het sterk verstedelijkte Japan. We kunnen een vergelijking trekken met ons volgebouwde Vlaanderen waar we naarstig op zoek zijn naar een eigen dialect om ons met onze gebouwen tot de natuur en het gefragmenteerde landschap te verhouden.

Natuurlijk samenspel Bjorn Houttekier wees in zijn column van vorig jaar op de mogelijke educatieve waarde voor jongeren, die kan uitgaan van de precieze architectuur in de Hoge Rielen. Met de bouw van het hostel van Secchi-Viganò toont het domein zich opnieuw een inspiratiebron voor het Vlaamse landschap. Met een voorbeeld van een ingetogen samenspel van architectuur en natuur, als alternatief voor een versteende monoloog.

Tekst: Evelien Peeters

Suiker - 17

TV-maker Michel Vanhove bestaat echt!

GEEL – Hij is een van de meest gewaardeerde Vlaamse tv-makers van de voorbije twintig jaar, maar toch is het weinig waarschijnlijk dat de naam Michel Vanhove bij u een belletje doet rinkelen.

Nochtans was hij als regisseur, eindredacteur -en vaak ook coscenarist- betrokken bij VRTproducties als ‘De Drie Wijzen’ en ‘Schalkse Ruiters’ en nadien bij Woestijnvisprogramma’s als ‘De Mol’, ‘De Parelvissers’ en ‘Van vlees en bloed’, allemaal goed voor een miljoenenpubliek.

Zijn Wikipedia-pagina telt -en dat is evenzeer tekenend voor de man- niet meer dan zes regels. En ook daarin wordt zijn publieksschuwheid nog eens extra beklemtoond. “Hij werkt uitsluitend achter de schermen”, zo luidt het. Suiker kon hem, weliswaar na enig aandringen, vanachter die schermen vandaan halen voor een zeldzaam interview.

We hebben op een vroeg uur afgesproken in café Het Forum op de Geelse Markt. Op de dinsdagochtenden zit het afgeladen vol met bezoekers van de wekelijkse markt. Daarom is het tussen de massa even zoeken naar Michel Vanhove. Want hoe hij eruitziet, weten we ook niet. Op YouTube hebben we slechts één filmpje van hem teruggevonden waarop hij samen met zijn kompanen Michiel Devlieger en Tom Van Dyck te zien is tijdens de uitreiking van ‘De HA! van Humo’ voor hun meesterwerk ‘Van vlees en bloed’. Maar ook daarop staat hij ergens op het achterplan bescheiden te wezen. Zou er iemand in dit café beseffen dat er hier in hun midden een dorpsgenoot vertoeft die nu een privéjet ter beschikking had voor zijn woon- en werkverkeer, mocht hij in Amerika zijn geboren? Nu rijdt hij -zo had hij ons toevertrouwd- al dertig jaar heen en weer van de Kempen naar Brussel. Als we hem gevonden hebben -een man alleen aan tafeltje- steken we dan ook meteen van wal met de vraag die het meest voor de hand ligt.

−Waarom − kies je zo resoluut voor een leven achter de schermen en presenteer je niet mee je eigen programma’s zoals je collega’s Michel Devlieger of Tom Lenaerts?

Omdat ik daar gewoon geen behoefte aan heb en ook niet de geschiktste persoon voor ben. Het belangrijkste in mijn professionele leven is programma’s maken en die programma’s moeten de kans krijgen op de best mogelijke manier ‘verkocht’ te worden aan het publiek. Ik denk echt niet dat ik ‘de best mogelijke manier’ ben om dat te doen.

Daar zijn anderen veel beter in. Ik voel me in de schijnwerpers ook niet op mijn gemak. Ik bedenk graag programma’s, maar ermee naar buiten komen… nee: dat niet. Ik vind dat al dertig jaar een zeer comfortabele positie.

−We − hebben ons suf gesurft op het internet naar info over jou, maar buiten een YouTubefilmpje tijdens

18 - November 2013

“ Ik lijd een zeer interessant en rijk leven, maar vind mezelf geen interessant mens.”

de uitreiking van ‘De HA! van Humo’ hebben we niets gevonden.

Ik ben er dan wel graag bij en wil ervan genieten als we een mooie prijs winnen.

Iedereen is ergens wel ijdel. Maar ik vind mijn persoonlijk verhaal geweldig irrelevant. Ik kan alleen maar zeggen: ‘Kijk naar de programma’s die ik maak, maar voor de rest…’ Ik heb een zeer interessant en rijk leven, maar vind mezelf geen interessant mens. Ik lijd een zeer gewoon leven, ben al dertig jaar samen met dezelfde vrouw, heb vier kinderen die het goed doen en heb verder geen of weinig problemen in mijn leven. Verder verdien ik mijn kost zoals iedereen en woon ik al mijn ganse leven in de Kempen.

−Je − bent een echte Kempenzoon?

Als kind woonde ik hier maar op 200 meter vandaan, in het centrum van Geel. Ik ben wel al vroeg van huis weg.

Op mijn elfde zat ik al op internaat in Turnhout, bij de jezuïeten. Eind jaren zestig was het blijkbaar de mode om je kinderen op internaat te sturen. Je was zeker van een goede opvoeding, zoals dat heet. Je vertrok zondagavond en pas zaterdagmiddag was je terug thuis.

Was dat erg? Ik weet het niet. Mijn ouders maakten die keuze. Ik dacht daar toen niet over na.

−Je − hebt er geen jeugdtrauma aan overgehouden?

Op internaat gaan heeft sowieso geweldig veel voordelen. Ik heb daar vooral erg hard leren werken. De jezuïeten geven je dat wel mee. “Als je een talent hebt, gebruik dat dan.” Ik probeer dat ook aan mijn kinderen mee te geven.

“Als je ergens voor kiest, ga er dan voor.” De jezuïeten konden het talent uit je halen. “Plus est en vous.” Je wordt wel weggetrokken uit je thuisomgeving, maar leert zoveel meer andere dingen kennen. Nadien ben ik onmiddellijk naar Brussel getrokken, naar het Rits (een hogeschool voor audiovisuele kunsten, nvdr). Dat was wel een confrontatie met een totaal andere wereld en met een leven op een studentenkot.

−De − keuze voor een beroep als regisseur ligt na een klassieke jezuïetenopleiding niet voor de hand. Was dat toch een vorm van rebellie?

en verlegd hebben naar entertainment.

Het was een wissel van de wacht, een nieuwe generatie tv-makers die het roer overnam. Maar alles is eindig.

−Wat − bedoel je met dat laatste?

Ik heb een geweldige bewondering en vriendschap voor Mark Uytterhoeven, maar ik merk nu, dertig jaar later, dat ook op die manier van werken sleet komt. Het tv-programma dat Mark in 1990 tijdens het WK in Italië bracht, was fantastisch. Het was de eerste maal dat dit gebeurde. Mocht een dergelijk programma nu ontstaan zijn met de hype van de Rode Duivels, dan zou dat ook ongelofelijk geweest zijn.

−Jij − voelde je thuis tussen deze rebellen?

Heel zeker. Ik was destijds een jong broekje van 24 jaar. Het was samen zoeken en experimenteren. Ik was regisseur van studioprogramma’s als ‘Extra time’ en ‘Sportweekend’. Als we weer eens iets hadden uitgehaald, kregen we ook regelmatig ‘naar ons voeten.’ Ik herinner me nog dat Mark een baard had laten groeien. We hadden vooraf zijn beginpresentatie -‘Goedenavond, welkom bij Sportweekend’- opgenomen met baard. Hij had zich daarna geschoren zodat hij er tien seconden later, na een filmpje, bijzat zonder baard. In die tijd hing er ook een stukje ‘sport’ vast aan het journaal. Guy Polspoel presenteerde het journaal met een bordeaux vestje aan, en terwijl hij een tekst over het beeld aan het inlezen was, deed Mark de jas van Polspoel uit en trok hij die aan voor zijn presentatie. Zo van die spielerei. Kwajongensstreken.

Na de sport ben ik vier jaar gaan werken voor de dienst ‘Amusement’ met programma’s als ‘Margriet aan zee’ en ‘De Drie Wijzen’. Pas toen Mark Uytterhoeven een nieuwe redactie zocht voor ‘Morgen Maandag’ ben ik terug met hem beginnen te werken, samen met Tom Lenaerts. We hebben daarna nog het improvisatieprogramma ‘Onvoorziene Omstandigheden’ gemaakt met onder anderen Michiel Devlieger.

Mark is dan weggegaan bij de VRT, maar zijn erfgenamen Tom, Michiel en ikzelf, aangevuld met Bart De Pauw, hebben nog ‘Schalkse Ruiters’ gemaakt.

Neen, ik had toen al een brede interesse voor cultuur, voor radio, tv en film.

Ik wilde mijn ei kwijtraken. Vooral het vertellen van verhalen, op welke manier dan ook, interesseerde me geweldig. Ik denk dat ik al dertig jaar probeer verhalen te vertellen. Ik heb in die tijd met een vriend ook twee experimentele filmpjes gemaakt. Hij was meer een ‘kunstenaar’, lag vooral in bed joints te paffen, en heeft na een jaar Rits al afgehaakt. Ik ben blijven verderstuderen. Dat ‘volhouden’ had ik bij de jezuïeten geleerd (lacht). Discipline, eh.

−We − hebben ook opgevangen dat jij de man bent die het format van ‘De Mol’ heeft bedacht.

−Na − je opleiding als regisseur ben je onmiddellijk aan de slag gegaan bij de toenmalige BRT.

Allebei, denk ik. Ik heb een regisseursdiploma, maar ben ook een conceptbedenker. Ik heb ‘Van vlees en bloed’ geregisseerd als beeldregisseur. Tom Van Dyck was de acteursregisseur. Als je dit werk al dertig jaar doet, kan je een beetje van alles. De laatste 5 jaren hou ik me vooral bezig met eindredactiewerk. Als ik daar wat titels op mag plakken: Leuven Hulp, De Rechtbank, God en klein Pierke, De school van Lukaku, De Bende Haemers, Meneer Doktoor, Nonkel Pater, Livingstone...

Iedereen uit de branche moest in die tijd naar de BRT. Er was toen nog geen sprake van VTM. Ik ben er op de Sportdienst begonnen. En vervolgens bestaat het leven uit een aaneenschakeling van toevalstreffers.

−Is − dat zo? Noem dan eens zo’n toevalstreffer.

Ik ben er begonnen toen er een lichting zeer getalenteerde mensen zat, zoals Carl Huybrechts en Mark Uytterhoeven, die net een jaar eerder dan ik was begonnen. Ik heb er de eerste vijf jaar heel veel geëxperimenteerd met alles wat je met tv kon doen. Mark zag je ook heel snel naar programma’s als ‘De Taalstrijd’ evolueren. Er werkte op de sportredactie toen ook een bont allegaartje. De oudere generaties met mensen als Louis De Pelsmaeker, Daniel Mortier en Ivan Sonck botsten met de nieuwe generatie van Mark Uytterhoeven, Wouter Vandenhaute en Carl Huybrechts. Dat waren gasten die het sérieux van de sportjournalistiek destijds voor een stuk onderuit hebben gehaald

Dat zal je me nooit horen zeggen. Maar ‘De Mol’ was wel een van de mooiste periodes uit mijn leven. Samen met Michiel Devlieger, Tom Lenaerts en Bart De Pauw hebben we heel lang samengezeten om erop te broeden. Het klikte tussen ons, ook omdat we zeer complementair waren.

−Waar − zit dan jouw inbreng? In het aanbrengen van ideeën? In het in beeld brengen van het programma...?

−Hoe − moeten we ons het bedenken van zo’n nieuw format voorstellen?

Is het werkelijk van een leeg blad beginnen en buitenkomen met een totaal nieuw programma?

Ach, je laat je allicht altijd inspireren door je verleden en door de dingen die je ziet. Zoveel nieuwe zaken worden er niet gemaakt, vaak zijn het afgeleide producten van elkaar. Of zoals een collega van mij het formuleerde: alles is al eens gemaakt, maar nog niet door ons.

−Kom, − niet te bescheiden zijn. ‘De Mol’ was toch een uniek concept dat later aan tal van andere zenders is verkocht.

Ja, maar toch kan ik niet uitsluiten dat we ons niet door iets anders hebben laten inspireren. Ik herinner me dat we na ‘Schalkse Ruiters’ een reisprogramma wilden maken: ‘Schalkse Ruiters gaat te ver’. Het zou een sitcomachtig reisprogramma worden. Maar van het een komt het ander en voor je het weet, zit je met een totaal ander concept van reisprogramma met tien onbekende mensen en daar een saboteur tussen. Het uitwerken van ‘De Mol’ is heel snel gegaan. We zaten toen net op de wip tussen de VRT en Woestijnvis.

‘Schalkse Ruiters’ is gestopt in februari 1998 en nadien heeft heel de redactie die toen voor de VRT werkte, een collectieve overstap gemaakt naar Woestijnvis. Acht maanden later werd ‘De Mol’ al op de VRT uitgezonden. ‘De Mol’ was volgens mij het juiste programma op het juiste moment. Ik weet niet of de mensen dat nog beseffen, maar na de komst van VTM in 1989 heeft de VRT lange tijd in een geweldig dal gezeten.

Vandaag heeft de VRT weer een marktaandeel van 33 %, wat onwaarschijnlijk hoog is. In heel Europa vind je dat bijna niet meer. Straf hoor. We hebben met Woestijnvis jaren aan dat succesverhaal mee mogen werken. We hebben toen de zondagavond voor de VRT kunnen claimen met fictie, ‘Schalkse Ruiters’ en ‘De Mol’.

−Is − ‘Van vlees en bloed’ jouw meesterwerk?

‘Van vlees en bloed’ was niet mijn creatie. Ik was beeldregisseur en coscenarist. Ik heb geen dialogen geschreven, maar wel de structuur van het verhaal mee uitgewerkt en nagedacht over bepaalde scènes.

−Je − wordt als Gelenaar wel mee verantwoordelijk gesteld voor de sterke Kempense inkleuring van de reeks.

Nee, dat heeft vooral te maken met een aantal acteurs die toevallig Kempense roots hebben, zoals Herwig Ilegems, Tom van Dyck en Lucas Van den Eynde. Je bent ook op zoek naar locaties en de beenhouwerij in Dessel was een goede locatie. Maar veel interieurscènes van het ouderlijk huis van de Van Genechtens zijn bijvoorbeeld gedraaid in een huis in Puurs. Fictie is gefoefel, hé. Ik zou dat Kempense niet al te veel uitvergroten. Dat valt op omdat jij van de Kempen bent. Maar ik vind het verhaal vooral heel universeel.

−Waar − zat volgens jou de kracht van ‘Van vlees en bloed’?

De kracht was dat het verhaal vertrok vanuit de leefwereld die Tom, Michiel en ook ik goed kenden, namelijk die van het middenstandmilieu. Ook mijn ouders hadden een eigen parfumeriezaak in Geel. Bij Tom en Michiel zat dat in de genen en zij hebben het idee bedacht. Eerst zaten ze te broeden op een totaal andere piste. Het was zelfs geen fictie, dat is pas later gekomen. De titel zegt ook alles: ook de personages zijn van vlees en bloed. De acteurs staan niet te acteren, maar zíjn hun personages. Don’t act, be. Ik zie vaak fictie met acteurs die een rol spelen, maar ik voel daar geen echte mensen achter. Ik zelf ben een geweldige fan van Scandinavische fictie. ‘Borgen’ bijvoorbeeld vind ik het beste wat ik ooit gezien heb. Dat is een reeks die ik in mijn leven ooit had willen maken. Ik heb ooit met hetzelfde idee gespeeld om iets te doen rond politiek. ‘Borgen’ is zo over te planten op de Belgische politiek.

−Jouw − prachtige beeldvorming van ‘Van vlees en bloed’ werd zeer geroemd, en dan vooral die fantastische begingeneriek.

Ja, die generiek was innovatief. Door met een highspeedcamera heel veel beelden per seconde te maken, wordt een erg korte actie plots een traag beeldenballet. Voorzien van de juiste tango-achtige muziek zorgde dat blijkbaar voor een onvergetelijke indruk.

Kijk: het is vooral hard werken en lang nadenken. We hebben de serie met z’n

drieën gemaakt. Zo’n fictiedag is zeer belastend. Je maakt vaak draaidagen tot zeven uur ‘s avonds. Daarna gingen we met ons drieën nog samen zitten om de scènes van de volgende dag te bespreken. Je kruipt pas om middernacht in je bed en staat om zes uur weer op.

Maar je moet daar zo maniakaal mee bezig zijn, want anders lukt dat niet.

Ik geloof echt dat je alleen maar een goed programma kan maken als je er zo hard aan werkt. Ik wil niet nadenken over het aantal uren dat we aan programma’s werken. In het geval van ‘Schalkse Ruiters’ was ik gedurende drie maanden niet thuis. Maar zoiets gebeurt maar eenmaal in het leven. (verbetert zich). Nee, dat gebeurt wel vaker. Want met fictie is dat ook het geval. Voor ‘Van vlees en bloed’ waren dat vier en een halve maand, vijf dagen per week van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat opnemen en in de weekends alles nakijken, bijschrijven, montage bekijken, enzovoort.

−We − kregen ook de indruk dat jullie bij Woestijnvis steeds carte blache kregen zonder dat er van hogerhand vragen gesteld werden.

Ja, ik denk dat die vragen vandaag meer gesteld worden. Die periode van volledig vrijgevochten zijn, is voorbij.

Dat had destijds natuurlijk te maken met dat geweldige contract dat Woestijnvis met de VRT had. Er was veel kritiek op, maar ik denk dat iedereen daar wel bij gevaren is. Wij mochten onze goesting doen en ik denk dat we dat vertrouwen zelden beschaamd hebben. Ik ben een van de mensen die het bijzonder jammer vinden dat we de VRT hebben verlaten. Je zal me niet horen zeggen dat het onze verdienste is dat de VRT vandaag staat waar hij staat, maar dat we een wezenlijke bijdrage geleverd hebben, is het minste wat er moet gezegd worden.

−Nu − lijken de bruggen tussen beide partijen wel opgeblazen. Is Woestijnvis ook niet met te veel zelfvertrouwen aan een eigen zender begonnen?

We komen nu op gevaarlijk terrein. Ik heb binnen het huis soms een dissidente mening. Ik vind dat ik de leeftijd heb om die te mogen hebben. Ik was niet gelukkig met het afscheid van de VRT, maar wat heb ik te vinden? Ik ben geen aandeelhouder. Ik ben een werknemer.

Laten we zeggen dat er fouten zijn gemaakt. Zo dachten we dat we met alleen programma’s van Woestijnvis een volledige avond konden samenstellen.

Dat was een illusie. Vorig jaar in september, toen de zender startte, waren er twee programma’s die het hart van de programmering uitmaakten: ‘De Kruitfabriek’ en ‘De Slimste Mens’. Volgens mij -en ik heb dat destijds ook gezegd- waren dat twee programma’s die te veel op elkaar leken. Ze werden gepresenteerd door twee zeer prominente presentators: Tom Lenaerts en Erik Van Looy. Het waren ook twee studioprogramma’s met publiek waar je met humor probeerde te werken. Kortom, je zat met een blok van tweeënhalf uur dat te veel op elkaar geleek. Terwijl ik vind dat je een goede afwisseling moet hebben tussen ‘human intrest’, studioprogramma’s, humor en noem maar op. Een ander probleem was dat Woestijnvis zowat de enige leverancier was van Vier. Dat wordt wat claustrofobisch. Bovendien zat je met een ijzersterk primetime VRT-blok bestaande uit Blokken, Het Journaal, Iedereen beroemd en Thuis. De kijker vond bijgevolg niet de weg naar VIER en naar onze programma’s.

−Dit − seizoen lijkt ‘Vier’ toch stilaan meer vorm en kijkers te krijgen. Aan wat ligt dat volgens jou?

Ik heb altijd gevonden dat we ‘van achter naar voren’ moesten programmeren. Ik probeer je dat uit te leggen met een voorbeeld. ‘De Slimste Gemeente’ is ook een concept van mij, en ik wilde dat het programma om tien uur ‘s avonds

geprogrammeerd werd. Op dat uur was er volgens mij een publiek voor. Was dat programma een succes? Ik denk het wel. Het eerste seizoen haalde op dat tijdstip gemiddeld 327.000 kijkers.

Toen merkte je de potentie van zo’n laatavondprogrammering. ‘De Slimste Mens’ zit nu ook op dat tijdstip en dat werkt erg goed. Bovendien zie je dat de programma’s vóór ‘De Slimste Mens’, zoals ‘De Rechtbank’ , en ‘Geubels en de Belgen’ ook erg goed bekeken worden.

Plots merk je dat Vier een goed samengestelde en gedoseerde tv-avond begint aan te bieden. Alleen ‘De Ideale Wereld’ werkt nog niet, maar dat moet dan ook opboksen tegen dat sterke VRT-blok.

−Denk − je dat er ooit nog samengewerkt gaat worden tussen Woestijnvis en de VRT? Officieel klinkt dat als volgt: er moeten Chinese muren opgetrokken worden tussen de SBS-zenders Vier en Vijf enerzijds en het productiehuis Woestijnvis anderzijds. We moeten met andere woorden volledig onafhankelijk kunnen werken. Als dat niet gebeurt, zal het moeilijk zijn voor Woestijnvis om programma’s te maken voor de VRT. Dat betekent ook dat er een andere CEO moet komen in het bedrijf.

Wouter Vandenhaute kan dan niet tegelijkertijd CEO zijn van ‘De Vijver’, de holding die SBS bestuurt, en van Woestijnvis. Maar ik wil graag terug programma’s maken voor de VRT.

−Het − moet toch pijn doen dat programma’s die destijds op de VRT moeiteloos 1 miljoen kijkers haalden, nu nog maar een half miljoen kijkers halen?

Ja, absoluut. Ik wil dan nu ook reclame maken voor een ander programma. Het heet ‘2013’ en is een puur human interestprogramma. We hebben aan tien totaal verschillende mensen gevraagd gedurende twaalf maanden zelf hun eigen leven te filmen. Tussen die tien zit bijvoorbeeld ook Luc Hooyberghs, de CEO van Nike in Laakdal. Ze zijn begonnen te filmen op 31 december vorig jaar en doen dat nog tot 31 december dit jaar.

Uit hun opnames proberen we verhalen te distilleren waarbij elke aflevering over één maand gaat. Dat programma zit goed. Je voelt aan alles, aan de intimiteit van de scènes en aan de setting, dat het een geweldige naturel heeft. Elk leven krijgt zo zijn dramatische waarde.

Ik ben er geweldig trots op.

Ik vertel graag verhalen. We zijn altijd op zoek naar innovatieve vormen om verhalen te vertellen. En de manier waarop je het vertelt, moet het verhaal nog beter maken. Wat ik ook belangrijk vind, is authenticiteit en spontaniteit.

Je wilt de mensen niet laten doen wat ze niet willen doen. Dat hebben we nooit gedaan.

−Tot − slot: ondanks je drukke leven ben je nog een geëngageerd man die elk jaar op Reggae Geel staat te tappen?

Dat is geen engagement. Dat is gewoon plezant. Wat ik nog wel doe, is een zaalvoetbalploeg uit Geel coachen. Mijn broer organiseert trainingen voor een 50-tal jonge voetballers die niet in het reguliere circuit aan hun trekken komen. Versta daaronder vooral allochtonen, maar ook gasten uit de bijzondere jeugdzorg waarin mijn broer werkt.

We hebben één competitieploegje, ‘Esperanza’, en dat coach ik. Ze spelen telkens in de top drie, maar winnen is bijkomstig. Veel belangrijker is dat ze een aantal vaardigheden leren. Zo zijn ze verplicht om Nederlands te spreken.

Het is een zeer interessante wereld die ik niet kende. Nogmaals: ik lijd een zeer rijk en interessant leven, maar vind mezelf geen interessante mens. Ik ben, vrees ik, veel te normaal.

−Bedankt − nochtans voor dit interview en nog veel succes bij Woestijnvis.

Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren

Suiker - 19

Over de schreef

Frank McComb

The Holmes Brothers

Jason Isbell

CCC Inc.

Mark Lanegan

BREDA – Frank McComb verwierf wereldfaam toen hij in duoticketS 1997 als zanger en toetsenist van hiphop-, fusion- en jazzband Buckshot LeFonque de hit ‘Another day’ aan de planeet schonk. Intussen staat hij al ettelijke jaren op eigen benen. Met zijn korrelige stem, die vaak doet denken aan de jonge Stevie Wonder, betreedt McComb het pad van de soul en de jazz.

Prince en Chaka Khan zijn fan. Hij werkte al regelmatig met hen samen.

De met prijzen en awards overladen Frank McComb vereert op zondag 10 november Nederland met een bezoek.

Dan concerteert hij in Mezz in Breda.

Tickets kosten 17,50 euro, maar met wat geluk win je een van de duotickets op www.suikerkrant.be.

BREDA – Halleluja! The Holmes Brothers komen naar onze contreien. Sherman Holmes, Wendell Holmes en Popsy Dixon begonnen samen te musiceren in 1979. Gospel is hun corebusiness, al zijn aanverwante muziekgenres zoals blues, soul en country nooit ver weg.

Over The Holmes Brothers kunnen we kort zijn. Als er jaarlijks wereldkampioen­ schappen zouden gehouden worden voor het schrijven en zingen van gospelmuziek zou de band nu een een stuk of dertig gouden medailles in de kast hebben liggen. The Holmes Brothers zijn onovertroffen en zelfs ongeëvenaard. De lange lijst artiesten die al in de rij hebben gestaan om met hen te mogen samenwerken, is indrukwekkend: Van Morrison, Peter Gabriel, Willie Nelson, Levon Helm en Joan Osborne zijn er enkelen van.

The Holmes Brothers dragen een eredienst op in Mezz in Breda, op vrijdag 29 november. Sit down, the power of the lord comes down! Kaarten kosten 16 euro.

EINDHOVEN – Jason Isbell is de ex-frontman van duoticketS ‘Drive-By Truckers’, de band die een patent had op het maken van puntgave americana­ songs. Isbell is intussen al aan zijn vierde soloplaat toe. Hij zingt nog steeds graag over heimwee en verlangen en verstaat de kunst om daar muziek bij te schrijven die door merg en been gaat. Ook zijn nieuwste album ‘Southeastern’ staat weer vol met tearjerkers.

In het voorprogramma van Jason Isbell staat zangeres Amanda Shires, die de echtgenote is van Jason Isbell en ook meespeelt in zijn band.

Het concert vindt plaats op donderdag 28 november om 20u in Effenaar.

Kaarten kosten 10 euro. Op www.suikerkrant.be zijn gratis duotickets te winnen.

EINDHOVEN – Op zondag 24 november vindt in Effenaar een duoticketS concert plaats van een band die in België nauwelijks bekendheid geniet, maar die in Nederland de status van supergroep heeft: CCC Inc. Met een beetje goeie wil zou je dat de verre voorvader van Doe Maar kunnen noemen. CCC Inc. werd opgericht in 1967. Dankzij enkele spraakmakende concerten verwerft de band in een mum van tijd nationale bekendheid. De groep bestaat dan ook uit bijzonder getalenteerde muzikanten: Ernst Jansz, Appie Rammers, Joost Belinfante, Jaap Van Beusekom, Huib Schreurs en Jan Kloos.

Later zouden zij deel uitmaken van bands als Doe Maar en Claw Boys Claw of van de begeleidingsgroep van artiesten als Fay Lovsky, Freek De Jonge of Boudewijn de Groot.

CCC Inc. hield er in 1974 mee op. Veertig jaar later bewijzen ze dat hun folk, americana en blues nog even springlevend zijn als in de jaren zestig en zeventig.

Het concert begint om 20u. Kaarten kosten 20 euro. Benieuwd hoe fris oude muziek nog kan klinken? Dan kan je op www.suikerkrant.be een gooi doen naar de gratis tickets.

EINDHOVEN – Onder de noemer ‘3 nights in heaven’ preduoticketS senteren Effenaar en Muziekgebouw drie concerten in de Catharinakerk. Een van de optredens wordt verzorgd door klasbak Mark Lanegan.

Lanegan begon zijn carrière als frontman van The Screaming Trees. Hij concerteert ook vaak samen met zijn muzikale vrienden Queens Of The Stone Age, Pearl Jam, Isobell Campbell en PJ Harvey. Onlangs nam hij nog een plaat op met de Britse gitaarvirtuoos Duke Garwood, die ook in Effenaar op de planken zal staan. Lanegan is doorgaans geen vrolijke Frans. Zijn teksten gaan meestal over liefde en het gebrek eraan, over de hel, de dood en het verderf. Zijn doorrookte en doorzopen stem voegt daar nog een extra dimensie aan toe. Soms neigt de muziek van Lanegan zelfs naar die van Tom Waits, en dat moet zowat het grootste compliment zijn dat je een muzikant die in dat genre zijn heil zoekt, kan geven.

Mark Lanegan werkt trouwens volop aan de cd ‘Imitations’, die vol staat met covers van zijn helden. Wellicht stelt hij ook enkele nummers uit die cd voor.

Mark Lanegan speelt op woensdag 13 november in de Catharinakerk in Eindhoven. Het voorprogramma wordt verzorgd door Lyenn, een Belg die veel instrumenten bespeelt en geen onbekende is voor Lanegan. Hij was ooit bassist in zijn groep. Het concert begint om 20u. Kaarten kosten 22,50 euro. Op www.suikerkrant.be kan je twee duotickets winnen.

2

Javier Guzman ZUNDERT – Op zaterdag 16 november staat het enfant terrible van de Nederlandse comedy, Javier Guzman op het podium van cc Zundert. De cabaretier die met zijn persoonlijke verhalen door merg en been snijdt, had het in zijn vorige zaalshow ‘Delirium’ al uitgebreid over zijn alcoholverslaving. Zijn nieuwste voorstelling heet ‘Delirium II’ en daarin gaat Guzman dieper in op zijn seks-, wiet-, medicijnen- en cocaïneverslavingen. Hij loodst de toeschouwer mee langs gore straathoeken, steriele afkickklinieken en sporadische bezoeken aan een speelparadijs. ‘Delirium II’ is het meest autobiografische en confronterende stuk dat Guzman ooit maakte. Niet voor gevoelige zielen, snoerhard, doodeerlijk en adembenemend mooi. Kaarten kosten 19 euro. De voorstelling begint om 20.30u.

20 - November 2013

2

The Tallest Man On Earth TILBURG – Hij wordt vergeleken met Woody Guthrie en duoticketS Nick Drake en zelfs met Bob Dylan. De Zweedse singer-songwriter is wat men dan noemt ‘niet slecht bezig’.

Hij maakte in 2006 zijn debuut met een minialbum en sindsdien bracht hij al vier cd’s uit, de man die zich ‘The Tallest Man On Earth’ noemt, maar voor de burgerlijke stand Kristian Mattson heet. In folkmiddens wordt de amper dertigjarige Mattson op handen gedragen.

‘The wild hunt’ uit 2010 wordt algemeen als zijn beste cd beschouwd, maar zijn nieuwste parel ‘There’s no leaving now’ (2012) komt aardig in de buurt van dat meesterwerk. Om maar te zeggen dat The Tallest Man On Earth nog lang niet uitgezongen is. Inspiratie blijkt geen probleem te zijn voor deze workaholic, die op maandag 25 november -solo- op het podium staat van 013 Poppodium in Tilburg.

Kaarten kosten 25,50 euro, maar uw favoriete cultuurkrant mag vrijkaarten weggeven. Dat doen we op onze website www.suikerkrant.be.

2

2

2

vr 1/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven vr 1/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven vr 1/11/13 20:30 za 2/11/13 20:00 za 2/11/13 20:30

013 Poppodium Tilburg Mezz Breda 013 Poppodium Tilburg

za 2/11/13 22:00 Effenaar Eindhoven zo 3/11/13 15:30 Effenaar Eindhoven ma 4/11/13 20:00

Mezz Breda

ma 4/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

di 5/11/13 19:30

013 Poppodium Tilburg

do 7/11/13 20:00

Mezz Breda

do 7/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven vr 8/11/13 19:30

013 Poppodium Tilburg

vr 8/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven vr 8/11/13 20:30

cc Zundert Zundert

vr 8/11/13 21:00 Effenaar Eindhoven za 9/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven za 9/11/13 21:00 zo 10/11/13 16:30 zo 10/11/13 19:30 zo 10/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg Mezz Breda 013 Poppodium Tilburg Mezz Breda

zo 10/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven ma 11/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

di 12/11/13 19:30

013 Poppodium Tilburg

wo 13/11/13 20:00

Catharinakerk Eindhoven

wo 13/11/13 21:00

The Rambler Eindhoven

do 14/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

do 14/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven do 14/11/13 20:15 do 14/11/13 20:30 do 14/11/13 20:30 vr 15/11/13 19:30

Catharinakerk Eindhoven Chassé Theater Breda Mezz Breda 013 Poppodium Tilburg

vr 15/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven vr 15/11/13 20:15 vr 15/11/13 20:30

Catharinakerk Eindhoven Mezz Breda

vr 15/11/13 23:00 Effenaar Eindhoven za 16/11/13 20:30

cc Zundert Zundert

za 16/11/13 20:30

013 Poppodium Tilburg

za 16/11/13 21:00

013 Poppodium Tilburg

zo 17/11/13 16:30

Mezz Breda

zo 17/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven ma 18/11/13 20:30

013 Poppodium Tilburg

wo 20/11/13 20:00

Mezz Breda

wo 20/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

wo 20/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven do 21/11/13 20:00

Mezz Breda

do 21/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven do 21/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven do 21/11/13 20:30

Mezz Breda

do 21/11/13 21:00

013 Poppodium Tilburg

vr 22/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

vr 22/11/13 20:30

cc Zundert Zundert

vr 22/11/13 20:30

Mezz Breda

vr 22/11/13 21:15 Effenaar Eindhoven za 23/11/13 21:00

013 Poppodium Tilburg

za 23/11/13 22:00 Effenaar Eindhoven zo 24/11/13 15:00 Effenaar Eindhoven zo 24/11/13 16:30

Mezz Breda

zo 24/11/13 20:00

Mezz Breda

zo 24/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven ma 25/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

di 26/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

di 26/11/13 20:45

013 Poppodium Tilburg

wo 27/11/13 20:15 Effenaar Eindhoven wo 27/11/13 20:30

013 Poppodium Tilburg

wo 27/11/13 20:30

013 Poppodium Tilburg

do 28/11/13 20:00

Mezz Breda

do 28/11/13 20:00

013 Poppodium Tilburg

do 28/11/13 20:00 Effenaar Eindhoven vr 29/11/13 20:00 vr 29/11/13 20:30 vr 29/11/13 21:00

Mezz Breda 013 Poppodium Tilburg Mezz Breda

vr 29/11/13 21:00 Effenaar Eindhoven za 30/11/13 20:30

cc Zundert Zundert

za 30/11/13 21:00

Mezz Breda

za 30/11/13 21:00 Effenaar Eindhoven

Over de schreef NOVEMBER Monomyth, Zamora Queensrÿche Dez Mona Dead Elvis, The Great Munzini & The Astonishing Sotos Maison Du Malheur Loadstar, Aphrodite, Black Sun Empire Hit The City: METZ, Yuck, Glass Animals, …

Josh Ritter The Cult Disgorge, Internal Bleeding Bettens Douwe Bob Amon Amarth, Carcass White Lies ZEP-Projecten Anneke Van Giersbergen De Jeugd Van Tegenwoodig Soul Sister Dance Revolution Sofie Letitre Dark Tranquillity, Tristania Frank McComb Trentemöller Ian Anderson (Jethro Tull) plays ‘Thick as a brick’ Bring me the horizon Mark Lanegan Drenge Amanda Sommerville’s Trillium, My Favorite Scar Nielson Mister and Mississippi Moke, Almost Home Jan de Bruijn Kamelot Navarone Aimee Mann Nielson Suono Culture: Arado Xavier Guzman Skindret Monomyth Bart van der Lee Lisa Lois Asgeir Newton Faulkner Vieux Farka Touré Kane Claw Boys Claw The Posies Kane Hömpfdinga, Tududuh Baskerville Backfire!

Cameretten Finaletournee Giovanca Shantel & Bucovina Club Orkestar Erol Alkan, Surkin, Darko Esser, …

Thunderground Paul Van Loon & Andere Snuiters Marten de Paepe Lloyd Cole CCC Inc The Tallest Man On Earth Beth Hart Chris Ayer, Julian Velard Maria Mena An Evening With Venice Camilla Sparksss, Krause De Staat Daily Bread, Pien Feith Jason Isbell The Holmes Brothers The Opposites Monomyth De Coronas Clubnacht Niet Schieten a balladeer Scott Matthew

PRIJS

ZAAL PLAATS

dag uur

8

35

12,5

6

10

15

17,50

18

40

12

30

15

25

UITVERKOCHT 27,50 u

Feeks 15

13,5

17,50

7,50

0

17,50

17,50

22,5

48

17,5

22,5

7,50

10

UITVERKOCHT 12,0 u

15

27,8

9

26,00

12

25

UITVERKOCHT 12,5 u

10

Delirium III 19

16,5

10

0

12,5

13

17

15

25

18

15

UITVERKOCHT 25 u

0

10

12

12,50

16

17,5

25

20

12,5

0

19

20

25,5

28

10

30

27,50

7,50

18

10

10

16

16,5

0

15

Vrouwen willen maar één ding 17,5

6

10

Adressen en contactgegevens: – 013 Poppodium , Veemarktstraat 44 Tilburg, 0031 13 460 95 00, www.013.nl – Effenaar , Dommelstraat 2 Eindhoven, 0031 40 239 36 66, www.effenaar.nl – Mezz , Keizerstraat 101 Breda, 0031 76 515 66 77, www.mezz.nl – Chassé Theater , Claudius Prinsenlaan 8 Breda, 0031 76 530 31 00, www.chasse.nl – cc Zundert , Molenstraat 5 Zundert, 0031 76 597 19 99, www.cczundert.nl – cc Jan Van Besouw , Thomas van Diessenstraat 1 Goirle, 0031 13 534 34 00, www.janvanbesouw.nl – De Kei , Kerkplein 69 Reusel, 0031 497 64 14 84, www.tschouw.nl

Suiker - 21

22 - November 2013

Mariza, the leading lady of fado, concerteert in de Warande TURNHOUT – ‘Koningin van de fado’ mag je haar niet noemen, want die titel nam fadista Amalia Rodrigues in 1999 mee in haar graf. Maar in Portugal zelf -en waar kunnen ze het beter weten?- wordt Mariza beschouwd als de opvolgster van Rodrigues. Ze treedt op in de grootste zalen ter wereld, krijgt de ene onderscheiding na de andere, heeft een Grammy Award op zak, opende de Olympische Spelen in Athene 2004 en verkocht wereldwijd meer dan een miljoen cd’s. Haar nieuwste wereldtournee brengt haar behalve in Sydney, Shanghai, Montreal, Chicago, Los Angeles, München, Londen en Rio de Janeiro ook in Turnhout. Snappen doen wij dat niet, maar we worden er gelukkig van.

Mariza trad al een paar keer op in de Warande. Of ze zich de stad ook herinnert? “Helaas niet. We hebben zelden of nooit de tijd om de steden te bezoeken waar we optreden. Wat ik mij meestal wel herinner, is de zaal waar ik opgetreden heb en de sfeer die er heerst in de zaal. Voor Turnhout geldt dat zeker.

Ik kan me de Warande nog voor de geest halen en ik herinner mij ook het publiek, dat heel attent en respectvol was.”

−Turnhout − is een van de kleinste steden waar je tijdens deze tournee optreedt. Hoe ga je daarmee om?

Hoe groot of klein een stad is, houdt ons niet bezig. We vergelijken dat niet. Wij concentreren ons op de muziek. Optreden is wat ons bezighoudt en wat wij graag doen. Of dat in een grote of een kleine zaal is, maakt geen verschil.

Waar wij ook komen, zitten er mensen in de zaal die betaald hebben om ons te zien en die ons met open armen ontvangen. Ik voel me elke keer opnieuw bijzonder vereerd dat te mogen meemaken. De grootte van de stad speelt echt geen rol.

−Je − bent bijna voortdurend op tournee. De ene wereldtournee begint als de andere stopt. Jaar in, jaar uit. Het gaat maar door. Hoe houd je het vol? Slopen de hotellounges en luchthavens je niet?

Dat valt nog mee. De luchthavens zijn inderdaad de grootste pest. Daar valt geen vreugde te rapen. Maar voor de rest amuseren wij ons nog altijd kostelijk. De ploeg die op tournee is, vormt een hechte groep. We lachen veel en we zijn graag samen. Het voelt aan alsof we een echte familie zijn. En ik zei het al: we treden dolgraag op. De

passie voor de concerten en voor de muziek bindt ons. Dat compenseert ruimschoots alle kleine ongemakken.

−Wie − maakt tijdens deze tournee deel uit van je band?

Het zijn allemaal muzikanten die ik al heel lang ken en met wie ik al lang samenspeel: José Manuel Neto op Portugese gitaar, Pedro Joiá op akoestische gitaar, Yami op bas en Vicky Marques op drums en percussie.

−Fado − is Portugese volksmuziek die vooral populair is bij de armen. De crisis, die Portugal bijzonder hard trof, heeft het leven van de man en de vrouw in de straat ingrijpend veranderd. Is daardoor ook de liefde voor en de beleving van fado veranderd?

Ik heb stellig de indruk dat fado nu populairder is dan ooit. Dat is niet dankzij of ondanks de crisis. Die staat daar gewoon los van. Portugal is op economisch vlak nooit erg stabiel geweest.

De laatste bloeiperiode van Portugal dateert van de 16de eeuw. Sindsdien is het er altijd crisis geweest. Je zou kunnen zeggen dat fado juist ontstaan is dankzij die armoede en de troost die mensen zochten in de muziek. Maar de recentste crisis heeft daar dus geen invloed op gehad.

Toch merk ik dat steeds meer mensen steeds nadrukkelijker op zoek gaan naar hun Portugese identiteit. Wat

Mariza in de Warande TURNHOUT – Het concert van Mariza vindt plaats in de schouwburg van de Warande, op vrijdag 29 november om 20.15u. Kaarten kosten 35 euro.

“ Portugal is armoede gewend.

De laatste bloeiperiode dateert uit de zestiende eeuw.

Neen, de huidige crisis heeft dus geen invloed op de manier waarop fado wordt beleefd”. hen bezighoudt, is de vraag: wat maakt een Portugees tot een Portugees. Mensen zijn zich bewust van hun verleden en willen de cultuur van hun ouders en voorouders in stand houden. UNESCO heeft daarin een cruciale rol gespeeld door in 2011 fado toe te voegen aan de lijst van immaterieel cultureel werelderfgoed. Daar zijn we bijzonder trots op. Sindsdien zijn meer mensen fado gaan studeren. Lissabon heeft ook een fantastisch fadomuseum met een schat aan researchmateriaal, platen en cd’s.

En er zijn nu nog meer plaatsen om op te treden. Er is trouwens een nieuwe generatie fadista’s die daar volop gebruik van maakt.

−Bestaan − er fadoscholen in Portugal?

Je kan fado niet leren zingen op school.

Ook niet in academies of conservatoria. Fado is een traditie die mondeling overgeleverd wordt. Je leert het door de liedjes te zingen die je kent. Zo heb ik het zelf ook geleerd.

Voor sommige deelaspecten van de muziekcultuur kan je wel cursussen of lessen volgen. In het fadomuseum kan je bijvoorbeeld leren hoe je een Portugese gitaar bouwt.

−Op − je jongste cd ‘Fado tradicional’ zing je liederen die je vroeger als kind al kende en zong. Het is een eerbetoon aan de traditionele fado, terwijl je vroeger juist nieuwe richtingen opzocht en bijvoorbeeld Braziliaanse invloeden in je nummers verwerkte. Wat mag het publiek in Turnhout verwachten?

Laat me om te beginnen zeggen dat er geen verschillende soorten fado bestaan. Er zijn weliswaar de traditionelere en de modernere benaderingen, maar beide strekkingen worden beschouwd als gelijkwaardig en als fado erkend. Ik heb in mijn carrière zowel traditionele als moderne fado gezongen. Ik zal dat ook in Turnhout doen.

Twaalf jaar geleden bracht ik mijn eerste cd uit. Het publiek mag nummers verwachten uit alle cd’s die ik intussen maakte. Je zou het dus een overzicht van mijn carrière kunnen noemen.

Nieuw is wel dat ik zal proberen er een nog intiemere voorstelling van te maken. Ik wil nog dichter bij het publiek zijn dat mij al zoveel mooie momenten heeft bezorgd.

We zijn blij en dankbaar opnieuw in Turnhout te mogen optreden.

TURNHOUT – Dik tien jaar geleden trad Mariza nog op in bars en restaurants, maar vandaag de dag staat ze in Carnegie Hall in New York, The Opera House in Sydney en The Royal Albert Hall in Londen. De tocht van de horeca naar de beroemdste concertzalen en operahuizen ter wereld verliep via de Warande. Toon Horsten was tien jaar geleden muziekprogrammator in de Warande. Hij herinnert zich de eerste passage van Mariza nog levendig.

“Ik had in een Brits folkblad iets gelezen over een jonge, beloftevolle fadozangeres die in Brussel zou komen optreden. Die dag kon ik jammer genoeg niet gaan luisteren, omdat er in de Warande een voorstelling was.

Een vriend signaleerde me dat ze de dag daarop in een restaurant in Antwerpen zou optreden. Ik daar dus naartoe. Het was écht een restaurant, waar vrolijk getafeld werd, maar waar geen noemenswaardig podium stond.

Toen die zangeres, de piepjonge Mariza, niet veel later binnenkwam, wilde ze eerst niet optreden. Toen ze hoorde dat er een geïnteresseerde bookingsagent en de programmator van een

theater speciaal waren overgekomen, gaf ze toe. Ze kwam vooraf zelfs heel vriendelijk gedag zeggen en handjes schudden. Ze zong, zegge en schrijve, drie nummers. Maar dat was genoeg om mij helemaal van mijn sokken te blazen. (En die bookingsagent ook, want meteen daarna gingen ze samen in zee.)”

“Die avond sloot ik -letterlijk op een bierkaartje- met haar vriend, percussionist en manager een overeenkomst af voor een datum een dik jaar later in Turnhout. Voor de ronde som van, als ik het me goed herinner, 2.500 euro (vluchten vanuit Portugal inbegrepen voor de hele groep) zou Mariza met haar band naar de Warande komen.”

“De dag erna stond ik op en sloeg de twijfel toe. ‘Wat heb ik nu gedaan? Een zangeres die niemand kent en die zelfs nog geen plaat heeft uitgebracht, geboekt voor de schouwburg van de Warande? Tja.’ Maar goed, we zouden wel zien. Een paar maanden later kwam haar debuut-cd uit die alle prijzen won die er op het vlak van folk en wereldmuziek te winnen zijn, en tegen dat ze in Turnhout stond, zat de zaal zo goed

−−Foto Wendy Marijnissen / de Warande

“ Een wereldster werd geboren in de Warande”

als vol. Ik geloof dat een ticket toen amper 10 euro kostte, en nog minder voor abonnees.”

“Het werd misschien wel het meest memorabele concert uit de zeven jaar dat ik programmator was in de Warande. Al wie er toen bij was, zal zich die avond blijven herinneren, denk ik, want voor de ogen van het publiek werd die avond een wereldster geboren. Heel vreemd was dat, want je voelde dat al toen ze het podium kwam opgestapt. En nadat ze met haar groep

Mariza groet het publiek, na haar eerste optreden in Turnhout, in april 2003. Toon Horsten: “Dat was misschien wel het meest memorabele concert dat ik meemaakte in de Warande”.

een paar bisnummers, onversterkt, tussen het publiek had gezongen, ontplofte die zaal echt. Ik denk niet dat ik ooit zo’n euforische zaal heb meegemaakt.”

Suiker - 23

Fotograaf Dries Segers: artist in residence in de Warande

“ Mijn angst heeft te maken met het feit dat ik zo jong gelauwerd werd.”

KASTERLEE, TURNHOUT – Neem onze bescheiden mening voor wat ze waard is, maar geheid dat we van de jonge fotograaf Dries Segers, amper 23 jaar, nog gaan horen! Alvast deze feiten geven ons gelijk. Op zijn zeventiende was Dries de jongste kunstenaar ooit die de gigantische preselectie van de Canvascollectie overleefde. Nog voor hij afstudeerde aan de Sint-Lukashogeschool in Brussel kreeg hij al opdrachten voor onder meer Standaard Magazine en Knack Weekend. En nu is hij als ‘angry young man’ door de Warande in huis gehaald als ‘artist in residence’. Moet er nog sant in eigen streek zijn?

We ontmoeten Dries Segers in het Turnhoutse café De Ranonkel, waar we hem aantreffen in een hoekje, lezend in een boek met lederen kaft. Hij woont nog welgeteld één weekeinde bij zijn ouders in Kasterlee. “Volgende week, zo vertelt hij, “verhuis ik naar een gerenoveerd huis aan ’t Zuid in Antwerpen.

Niet gelegen in het ‘tu m’as vu’-deel van de wijk, maar in het volkse deel. Een heel levendige buurt waar ik me erg thuis voel.”

Privilege Al in zijn prille wonderjaren trok Dries Segers naar de kunstrichting van het Heilig Graf in Turnhout en later naar de kunsthumaniora in Antwerpen.

Vorig jaar studeerde hij als fotograaf af aan het Brusselse Sint-Lukas. “Ik werd door mijn vader subtiel aangespoord om fotografie te gaan studeren”, zegt hij (lacht). “Als kind was ik aldoor foto’s aan het nemen. In het begin met het kodakje van mijn moeder, later met mijn eigen cameraatje. Ik stelde ganse albums samen met boven de foto’s tekstballonnetjes. Vaak zijn ouders niet zo enthousiast als hun kinderen een artistieke richting kiezen, maar mijn ouders hebben me steeds gestimuleerd om een creatief beroep te kiezen. Ze waren van mening dat hun kinderen zich moesten kunnen ontplooien in wat ze graag deden. Ik besef dat dit een groot privilege is. Mijn zus is architecte en mijn broer muzikant.

Misschien zijn ze, nu ik afgestudeerd ben en op zoek moet naar werk, minder blij dat ze me naar een risicojob hebben geleid.”(lacht)

Lef Lef heeft Dries zeker. Als zeventienjarige fotografiestudent stuurde hij een reisfoto, genomen in Brazilië, naar de Canvascollectie. “Een van de juryleden was kunstenares Anne-Mie van Kerckhoven,”, vertelt hij. “Toen ze mijn

24 - November 2013

werk zag, werd ze een beetje gek. “Dit is het beste wat ik vandaag gezien heb”, zei ze. “Ik kreeg onmiddellijk te horen dat ik weerhouden werd, maar wist niet wat het woord betekende. Ik antwoordde: “Hopelijk de volgende keer beter.” (lacht). Ik was stomverbaasd dat ik door de preselectie was geraakt.

Mijn foto werd later in de BOZAR in Brussel opgehangen. Ik kende de hoge standaard van dat museum en stond -zo vrees ik- een tijdje niet meer met mijn beide voeten op de grond. Achteraf bekeken was die selectie een lekkere appel met een rotte plek. Maar ik heb dat wel nodig gehad om bescheidener te worden.”

Angst “Ook de angst die ik nu voel, heeft te maken met het feit dat ik zo jong gelauwerd ben geweest”, gaat hij op verrassend ernstige toon verder. “Ik krijg echt ongelooflijk veel kansen, zoals nu die ‘artist in residence’, maar toch leeft de angst in mij dat het elke keer mijn laatste kans zou kunnen zijn. Maar die angst houdt me ook scherp. Als dit het einde is van mijn leven als fotograaf , moet ik er het beste van maken. Ik ben tijdens mijn studies altijd wel ambitieus geweest. Als je je dromen zo onbereikbaar maakt, vind je -zo denk ikonderweg wel een tussenstap waarmee je tevreden bent. Ik vind dat ik nu op een punt ben gekomen waarop ik ofwel succesvol kan zijn of alleen maar kan teleurstellen.”

Artist in residence Het is alvast zeker opmerkelijk dat een net afgestudeerde wordt binnengehaald als een ‘artist in residence’ door een van Vlaanderens belangrijkste cultuurhuizen. “Ik liep al jaren de deuren van de Warande plat en kende de programmatoren vooraleer ze mij kenden”, vertelt Dries. “Door die ‘artist in residence’ kan ik het zwarte gat dat me na mijn

afstuderen stond te wachten, kleurrijk maken. Ik heb een budgetje ter beschikking dat ik vrij mag gebruiken om projecten uit te voeren. Ik geef de Warande veel -misschien te veel- ideeën.

Dat is mijn manier van werken: veel plannen maken en er dan een paar van overhouden. Ik wil zeker linken leggen met de werking en de geschiedenis van de Warande. Zo ga ik onder andere een project doen rond de architecten van het eerste gebouw van de Warande, Frans Schoeters, Carli Vanhout en Eugène Wauters, vertegenwoordigers van de ‘Turnhoutse school’. Dat wordt mijn meest ambitieuze project. Ik wil grote glasramen installeren in hun modernistische huizen. Het landschap dat je uit het raam ziet, wil ik gaan inkleuren op het raam zelf.”

Back Een ander opmerkelijk idee is zijn stoutmoedige voornemen om de artiesten die in de Warande dit seizoen optreden vanop de rug -back- te fotograferen.

“De echte blik van een artiest kan je niet vangen”, legt hij uit. “Trouwens, als fotograaf regisseer ik mijn onderwerpen amper. Ik beveel hen nooit zus of zo te kijken. Daarom wilde ik geen enkele blik in mijn portretten. Ik wilde me op het lichaam concentreren.

Ik vraag hun om met de rug naar me toe te poseren. Dat voelt aan of ik een vaas of een plant aan het fotograferen ben. Het wordt een stilleven. Bij Toots Thielemans heb ik niet zijn rug, maar zijn handen gefotografeerd. Achteraf was ik zeer aangedaan. Ik zag hoe fragiel zijn handen geworden zijn. Net handen van papier.”

The Bony King Dries Segers is vandaag nog erg veelzijdig als fotograaf. Zo bevat zijn portfolio evengoed portretten genomen bij interviews als sterk gestileerde beelden waarmee hij de traditionele natuurfo-

tografie wil heruitvinden. Daarnaast is Dries al jaren de huisfotograaf van ‘The Bony King Of Nowhere’: de artiestennaam van de Gentse singer-songwriter Bram Vanparys. “Bram is een van mijn beste vrienden”, zegt hij. “Hij staat zeer schuw tegenover fotografen.

Elk beeld dat van hem gemaakt wordt, vindt hij akelig. Hij laat hen nauwelijks toe, behalve mij omdat hij me vertrouwt. Tussen hem en mij is er iets dat maakt dat we geen fotograaf en onderwerp meer zijn, maar twee vrienden die op pad zijn.”

Verhaal Dries heeft als fotograaf zeker een verhaal te vertellen. De waan om iedere dag van het ene ‘lucky shot’ naar het andere te hollen, is niet aan hem besteed. “Als fotograaf ben ik me er terdege van bewust dat een foto nooit de realiteit weergeeft”, zegt hij. “Het is maar een fragment van de realiteit, een moment dat gezien wordt door de ogen van de fotograaf. Een foto is daarom sowieso manipulatief. Ik wil ook geen leugens in mijn foto’s. Allicht is ‘leugen’ een te groot woord. Een betere omschrijving is: ‘een andere waarheid’, de waarheid van de maker, niet die van de realiteit. Een goed beeld maken, vind ik het belangrijkste in fotografie. Esthetiek komt bij mij dan ook op de eerste plaats. De uitleg van de fotograaf mag het beeld niet overstijgen.”

Een van de eerste werken die Dries Segers als ‘artist in residence” maakte, is een groot muurfresco in de Warande. De enorme foto zet je op het verkeerde been.

De toeschouwer denkt een levensecht landschap te zien, terwijl het in realiteit gaat om een foto van een modelbouwspoorweg. Hier toont Dries zijn fascinatie voor de dunne grens tussen fictie en realiteit. Wie benieuwd is naar het werk van Dries Segers, kan surfen naar zijn website: www.driessegers.com.

De abstracte beelden van

Maurice Brams

“ Beeldhouwen is kappen.

Hard labeur. Met aaien kom je er niet.”

OUD-TURNHOUT – Maurice Brams (°1938) viert dit jaar, behalve zijn vijfenzeventigste verjaardag, nog een mooi jubileum: veertig jaar beeldhouwen.

Zijn eerste tentoonstelling dateert inderdaad van 1973 en ze vond plaats in Kasteel Horne bij Sint-Truiden. Brams was toen druk doende het vak onder de knie te krijgen en maakte figuratief werk: moeder en kind, handen en voeten, ogen en oren, alles heel natuurgetrouw. Maar om het met een cliché en een understatement te zeggen: sindsdien is er veel gebeurd.

Strak en verticaal Al snel merkte Brams dat figuratie toch niet echt zijn ding was. Langzaamaan werden zijn vormen strakker. Het werden ‘verwijzingen’, en wel naar universele thema’s als vruchtbaarheid en evolutie. En waar zijn vormen eerst bij voorkeur rond en vrouwelijk waren, werden ze nu hoekiger, scherper, harder. Een overtuigd verticalisme deed zijn intrede en die oriëntatie zou hem eigenlijk nooit meer verlaten. Wie zich van dat verticalisme wil vergewissen, moet zeker de levensgrote arduinen beelden voor het gemeentehuis van Oud-Turnhout (zijn woonplaats) of voor het Jakob Smitsmuseum in Mol even gaan bekijken.

Eén ding veranderde in al die jaren niet: het kappen. Wat ook zijn materiaal is: brons, hout, gelijk welke marmersoort, arduin , albast of plexiglas: Brams blijft tot vandaag een ‘weghakker van wat overbodig is’, een overtuigd beoefenaar dus van wat men in de vaktaal de ‘taille directe’ noemt.

Voor die andere vorm van beeldhouwen, waarbij de kunstenaar met klei of gips aan de slag gaat en meer en meer ‘toevoegt’, om dan ten slotte al dan niet te gaan afgieten, heeft Brams nooit wat gevoeld. “Beeldhouwen is voor mij kappen”, zegt hij. “En onderschat alstublieft de fysieke kant van het vak niet. Het is zwaar labeur. Met aaien kom je er niet.” Zelfs het brons, een materiaal dat haast altijd gegoten wordt (bijvoorbeeld om meer dan één exemplaar van hetzelfde werk te kunnen maken), gaat Brams met slijpschijf, hamer en beitel te lijf, voor zover wij weten als enige. Ook zijn bronzen beelden zijn dus telkens unieke stukken. Hij koopt het goudgele metaal aan in industriële blokken, waarna het eindeloze proces van hakken, schuren en polijsten begint, tot er een perfect glad en -letterlijk- schitterend beeld overblijft.

De evolutie die Brams doorlopen heeft -van figuratief naar abstract- is weliswaar indrukwekkend, maar uiteindelijk niet zo ongewoon. Ze is wel bij meer kunstenaars gezien. Maar

Dinamo biedt een gevarieerd vormingsaanbod dat mensen samenbrengt die willen leren en mensen die willen aanleren. De activiteiten vinden overdag en op maandagavond plaats, in en om de Warande in Turnhout, en richten zich tot iedere volwassene in de brede regio. Bijzonder is dat al de activiteiten uitsluitend door vrijwilligers worden begeleid en plaatsvinden in een ontspannen sfeer.

daarbij dient toch opgemerkt te worden dat Brams zijn eigenheid wel degelijk weet te behouden. Hij knipt de band met de figuratie namelijk niet helemaal door. In zijn titels blijft hij verwijzen naar die aspecten van het menselijke bestaan die hem vanaf de eerste dag hebben beziggehouden.

Hij geeft zijn beelden namen als ‘Onderweg, evolutief, knoppend, ontvankelijk, uitdeinen...’. Makkelijk maakt hij het zichzelf bij dit alles zeker niet.

In de loop van de tijd zijn zijn vormen dermate uitgepuurd dat er haast niets meer overblijft. In sommige van zijn beelden lijkt het minimum minimorum echt wel bereikt. Een doodlopend spoor?

Kleur Neen. Als de authentieke kunstenaarsziel die hij is, weet Brams op het juiste ogenblik toch altijd weer een lichtelijk nieuwe richting in te slaan, zonder evenwel de eenheid van zijn oeuvre te schaden of in het gedrang te brengen. Stilstaan lijkt voor hem, zelfs op zijn gezegende leeftijd, geen optie.

Zijn laatste bocht (als we die onvriendelijke term hier mogen gebruiken) gaat richting constructivisme, een kunstvorm uit de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Russische avant-gardekunstenaars als Tatlin en Malevitsj drukten hun bewondering voor techiek en machinerie uit in ‘onderwerploze’ werken met de typische geometrische vormen: cirkel, vierkant, driehoek. Alles moest duidelijk, exact en objectief.

Bij Brams is dat mathematische altijd wel in mindere of meerdere mate aanwezig geweest, maar wat hij nu introduceert, is kleur. Dat hadden we van hem tot nog toe niet of nauwelijks gezien. Als we er onze verwondering over uitspreken, blijft Brams zijn eigen rustige zelf: ‘Het is voor mij toch een vrij logische stap’, zegt hij. ‘Het is maar de bewuste en controleerbare uitbreiding van het licht-en-donkerspel dat ik vroeger in mijn marmers en bronzen stak.’

Wie die laatste, kleurrijke sculpturen wil bewonderen, kan nog tot 22 december terecht in galerie Den Heeck in Bornem. En wie op reis is, moet niet verwonderd zijn als hij beelden van Brams ziet in de Britse Midlands (galerie Wolseley), Luxemburg (Schortgen), Den Haag (galerie Ariana) en recentelijk ook in Amsterdam (galerie Nine aan de Keizersgracht). U ziet het: Brams gaat doodgemoedereerd en complexloos internationaal. Maar zoals boven al gezegd: de man zelf woont in Oud-Turnhout, of all places.

Tekst: Ivo Verheyen Foto: Bart Van der Moeren

EEN GREEP UIT DE KALENDER VAN NOVEMBER

Maandag 4 november (20.30u) – Notenkrakers, vrij podium voor muziek & voordracht Vanaf dinsdag 5 november (13u) – Praatpunt, wekelijks praatcafé voor anderstaligen Vanaf woensdag 6 november (9.30u) – zesdelige reeks rond Kinderboeken Vanaf woensdag 6 november (13.30u) –vijfdelige workshop Foto’s presenteren Zaterdag 9 november (14u) – slotmanifestatie Turnhout trapt het af van U Turn hout Woensdag 13 november (13u) – Doen! Duurzame ateliers en Repaircafé Vanaf maandag 18 november (18.30u) – twaalfdelige workshop Gitaar voor beginners Dinsdag 19 november (12u) – lunch Vlaamse hutsepot (Week van de Smaak) Vrijdag 22 november (13u) – infosessie en degustatie Feestelijke landwijnen (Week van de Smaak) Donderdag 28 november (13.30u) – Relativiteitstheorie (tweedelige cursus)

U TURN HOUT

TURNHOUT TRAPT HET AF

U Turn hout, de transitiegroep die binnen Dinamo werd opgericht, staat op scherp. Het tweede seizoen zit erop en er werd op die korte tijd al heel veel gerealiseerd.

U Turn hout verbindt mensen die zelf aan de slag willen gaan voor verandering dicht bij huis. U Turn hout biedt binnen Dinamo vorming aan voor duurzaam leven in de praktijk. Tegelijk wil de groep werken aan een breed en lokaal draagvlak. U Turn hout inspireert, informeert en daagt uit om mee te doen. Iedereen is welkom om de groep te versterken.

U Turn hout heeft nu verschillende werkgroepen. In kleine groepjes wordt gewerkt rond een specifiek thema: mobiliteit, draagvlakverbreding, duurzame voeding, persoonlijke actie.

Wil je graag op de hoogte gehouden worden van het allerlaatste nieuws of wil je aansluiten bij een van de werkgroepen, mail dan naar bieke.suykerbuyk@warande.be.

‘Turnhout trapt het af’, een initiatief van U Turn hout, is een succes geworden. De deelnemers legden samen 100.000 km af. Opdracht geslaagd, dus.

Want dat was de uitdaging: gedurende 6 maanden 100.000 km fietsen. In ruil daarvoor maakt Stad Turnhout van de Apostoliekenstraat een fietsstraat, waar fietsers de baas zijn!

Op zaterdag 9 november wordt er een slotevenement georganiseerd. Kom op die dag de laatste kilometers fietsen.

De start wordt gegeven om 14 uur aan het Warandeplein. Een verrassende aankomst is voorzien om 16 uur. Zorg dat je erbij bent, op je fiets!

Turnhout Trapt het af is een project van U Turn hout, Dinamo, Fietsersbond regio Turnhout en Fietshuis Turnhout.

PRAKTISCH Dinamo – de Warande Warandestraat 42 2300 Turnhout 014 47 21 60 dinamo@warande.be www.warande.be/dinamo openingsuren onthaal educabalie: elke werkdag van 9 tot 12u en van 13 tot 20u (maandagavond ook van 18 tot 20u)

Suiker - 25

MOOOV NOVEMBER

TURNHOUT – Overal in de wereld worden films gemaakt. Helaas geraakt maar een fractie van dit aanbod tot bij ons in de bioscoop. Vanuit deze bezorgdheid programmeert vzw MOOOV anders. MOOOV kiest voor films uit de hele wereld en gaat daarbij actief op zoek naar die regisseurs die kwaliteit combineren met maatschappelijk engagement, of naar films die een -toegankelijk- artistiek verhaal vertellen. Iets minder vanzelfsprekend, maar zeker zo boeiend.

MOOOV is -na de fusie met het Brugse Cinema Novo- de nieuwe naam van Open Doek.

MOOOV is het hele jaar door actief. Wekelijks wordt op dinsdagavond om 20u in Utopolis in Turnhout een film geprogrammeerd. Jaarlijks (eind april) organiseert MOOOV een filmfestival in Turnhout, Brugge, Genk, Sint-Niklaas, Lier, Roeselare en Koersel.

Dinsdag 5 november, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 12 november, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 19 november, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 26 november, 20u, Utopolis Turnhout

Regisseur: Menno Meyjes Land: Nederland Jaar: 2013 Duur: 87 minuten Serge en Paul gaan met hun vrouwen uit eten. Serge is leider van de grootste oppositiepartij; Paul is huisman. De ware reden waarom ze samenzitten, wordt verzwegen. Er heerst een duidelijke spanning. Toch moeten ze het over hun kinderen hebben. Die hebben een gruwelijke misdaad gepleegd. Tot dusver hebben alleen hun ouders hen op de beelden van de bewakingscamera’s herkend.

Moeten de twee echtparen hun zonen aangeven? Zijn ze als ouders mee verantwoordelijk? Spannende film, die opgebouwd is als een thriller en die nog een tijd zal ronddwalen in je hoofd. Gebaseerd op de gelijknamige roman van Herman Koch.

Regisseur: Valeria Golino Land: Italië Jaar: 2013 Duur: 96 minuten Irene woont alleen aan de kustlijn van Rome. Haar vader en vriendje denken dat zij studeert. Maar in werkelijkheid smokkelt ze inslaapmiddelen voor honden van Mexico naar Italië. Werkend onder de naam Miele (honing), is het haar taak terminaal zieken in waardigheid te laten sterven door ze het inslaapmiddel toe te dienen. Op een dag voorziet ze een nieuwe cliënt van een fatale dosis, maar dan blijkt dat de man wel dood wil, maar niet ziek is. Hij is levensmoe. Irene is vastbesloten niet verantwoordelijk te zijn voor zijn dood.

Vanuit dit punt zijn Irene en de man ongewild tot elkaar veroordeeld. Er ontstaat een bijzondere band tussen de twee, waardoor Irenes leven voor altijd zal veranderen.

De film en hoofdrolspeelster Jasmine Trinca (‘La meglio gioventù’) wonnen tal van prijzen.

Regisseur: Spiros Stathoulopoulos Land: Griekenland Jaar: 2012 Duur: 82 minuten Op de steile rotspilaren van het Griekse Metéora werden tussen de 12de en de 14de eeuw orthodoxe kloosters gebouwd die hoog uittorenen boven de vlakte en door eeuwenlange erosie alsmaar lastiger bereikbaar zijn. De jonge monnik Theodoros wijdt er zijn leven aan de strikte regels van een ascetisch kloosterleven, tot hij de beeldschone Urania ontmoet, een jonge non die in een klooster op de nabijgelegen heuveltop woont. Ze raken al snel in de ban van elkaar, communiceren door het zonlicht via spiegeltjes te laten weerkaatsen. Na een vrijage tijdens een picknick komen de geliefden en de serene film pas echt tot leven.

Een bijzonder contemplatief filmgedicht over de spanning tussen de liefde tot God en de liefde voor elkaar. Intrigerend en bezwerend.

Regisseur: Gabriela Pichler Land: Zweden Jaar: 2012 Duur: 103 minuten Raša is een Kroatische immigrante in Zweden. Ze heeft geen schooldiploma’s en moet haar vader in de avonduren verzorgen. Wanneer zij haar fabrieksbaantje kwijtraakt en haar vader plots naar Noorwegen vertrekt, lijkt Raša eenzamer dan ooit tevoren. Moederziel alleen maakt zij de balans op en besluit om niet bij de pakken te blijven neerzitten.

Deze veelbekroonde Zweedse film schetst een nuchter beeld van de klassenverhoudingen en de rol van immigranten in het hedendaagse Zweden.

De niet-professionele acteurs schitteren. Vooral de hoofdrolspeelster verovert in een mum van tijd het hart van de toeschouwer met haar botte humor.

Ze rookt als een schoorsteen, heeft overgewicht en laat zich de kaas niet van het brood eten, maar is tegelijkertijd een zorgzame dochter.

HET DINER

26 - November 2013

MIELE

METÉORA

EAT SLEEP DIE

ONZE PARTNERS

V.I.P.-PARTNER PARTNERS L

Website: www.warande.be

HoReCa provincie Antwerpen

Gemeente Westerlo

Adres: Boerenkrijglaan 61 Afdelingen Noorderkempen en 2260 Westerlo

Provincie

Cc ‘t Schaliken Middenkempen Mail: sofie.claes@westerlo.be Antwerpen Adres: Grote Markt 35,

Adres: Tuinbouwstraat 1, Tel: 014 53 91 77 Adres: Kon. Elisabethlei 22, 2200 Herentals 2300 Turnhout De Poppenzaal 2018 Antwerpen Openingsuren: ma 9-12u / 17-19.30u,

Tel: 0495 53 54 80 di, do, vr 9-12u / 13.30-16u,

Adres: Steenweg op Oosthoven 114, Tel: 03 240 50 11 wo 9-12u.

De Roma 2300 Turnhout Fax: 03 240 54 75 Adres: Turnhoutsebaan 286 Ticketbalie ook op Tel: 014 42 33 22 Mail: info@provant.be wo 13.30-16u en za 10-14u.

2140 Borgerhout

Fax: 014 42 43 55

Website: www.provant.be Tel: 014 28 51 30 Ticketbalie: Turnhoutsebaan Mail: info@propop.be MOOOV – Fax: 014 22 28 56 327

Website: www.propop.be films met zicht op de wereld Mail: cultuurcentrum@herentals.be 2140 Borgerhout Adres: festival – 17 tot 29 april 2013 Website : www.schaliken.be

Openingsuren: ma-vr: 9u30-12u30 / 13u30- Hofke van Chantraine Adres: Kerkstraat 46 Warandestraat 42 17u Cc de Werft 2360 Oud-Turnhout 2300 Turnhout

Tel: 03 292 97 40 (reserveringen) Adressen: Werft 32, Markt 1, 2440 Geel Tel: 014 47 94 94 Tel: +32 14 47 23 31 03 292 97 50 (algemeen) (exporuimte de Halle) Fax: 014 65 25 18

Mobile: +32 495 37 54 88 Website: www.deroma.be Centrumparking Nieuw Mail: info@hofkevanchantraine.be

Website: www.mooov.be straat, 2440 Geel (exporuimte Cc Zundert

Thomas More Adres: Molenstraat 5 Productiehuis de Schrijnwerkerij) Adres: Zandpoortvest 13 Het Gevolg Zundert Balie: ma 13.30-16.30u, di-vr 9-12u / 13.30-16.30u, Adres: Otterstraat 31-33, 2300 2800 Mechelen

Tel: 0031 76 597 19 99 za 10-12u Turnhout België

Website: www.cczundert.nl Tel: 014 56 66 60 (administratie) Tel: 014/42.63.27 Tel: +32 (0)15 36 91 01 014 56 66 66 (reserveringen) Cc Jan van Besouw

Fax: 014/42.82.36 Mail: info@thomasmore.be Adres: Thomas van Diessenstraat 1 Mail: info@hetgevolg.be Fax: 014 56 66 80 Goirle Mail: admin.dewerft@geel.be, res.dewerft@geel.be Stadsbestuur Geel

Tel: 0031 13 534 34 00 Adres: Werft 20, 2440 Geel Website: www.dewerft.be

Website: www.janvanbesouw.nl Tel: 014 56 60 00 Vormingplus Kempen Cc ‘t Getouw

Vlaamse Opera Mail: info@geel.be

Adres: Graatakker 4 (schouwburg Rex – Antwerpen zaal ‘t Getouw) Adres: Van Ertbornstraat 8, Groezrock

2300 Turnhout

Adres balie : Smallestraat 2, 2400 Mol

27th-28th April 2013 2018 Antwerpen Tel: 014 41 15 65 Adres: Gestelsesteenweg 211

Website: www.vlaamseopera.be

Mail: info@vormingpluskempen.be Openingsuren: di-vr : 9-12u / 13.30-16u, za 10-12u 2450 Meerhout Mail: info@vlaamseopera.be Website: www.vormingpluskempen.be Tel: 014 33 09 00

Website: www.groezrock.be Tel: 03 202 10 08 Sabam Cultuur Fax: 014 33 09 07 Adres: Aarlenstraat 75-77 Gemeentebestuur Mail: cultuurbalie@gemeentemol.be 013 Poppodium 1040 Bruxelles Adres: Veemarktstraat 44 Meerhout

Website : www.getouw.be 5038 CV TILBURG Adres: Markt 1, 2450 Meerhout Tel: + 32.2.286.82.11 Bibliotheek Turnhout Tel: 013 460 95 00 Tel: 014 24 99 20

Fax: + 32.2.230.05.89 Adres: Warandestraat 42, 2300 Fax: 013 460 95 01

Fax: 014 24 99 57 Mail: frontoffice@sabam.be Turnhout Mail: informatie@013.nl Mail: info@meerhout.be

Website: www.sabam.be Openingsuren: ma 14-20u, di t.e.m. do 11 TRAM 41 (Turnhoute

Frans Masereel Centrum Gemeentebestuur Olen 20u, vr 11-18u, za 10-17u

Adres: Masereeldijk 5 & Gladiolen - vzw Keizer Route Archief en Musea) Tel: 014 47 22 41 Adressen: Stadsarchief (Stadhuis/ Karel Olen 2460 Kasterlee Fax: 014 41 61 41 Adres: Dorp 1, 2250 Olen Erfgoedhuis, Grote Markt 1, Mail: Tel: +32(0)14 85 22 52 bibliotheek@turnhout.be Tel: 014 26 31 11 2300 Turnhout, 014 44 33 98) Website: Fax: +32(0)14 85 05 91 www.turnhout.be/bib Nationaal Museum van de Fax: 014 26 31 20

Website: www.fransmasereelcentrum.be Effenaar

Speelkaart (Druivenstraat 18, Mail: info@olen.be

Adres: Dommelstraat 2, Eindhoven Kunstforum Würth 2300 Turnhout, 014 41 56 21) Adres: Everdongenlaan 29 PFL

Tel: 0031 (0)40 239 36 66 Taxandriamuseum Adres: Sound, Light, Projection, 2300 Turnhout

Mail: info@effenaar.nl (Begijnenstraat 28, Video & Meeting Support Tel: +32 (0)14 44 55 95

Website: www.effenaar.nl 2300 Turnhout, 014 43 63 35) Achterstenhoek 9 Fax: +32 (0)14 44 56 62 Begijnhofmuseum (Begijnhof Dinamo 2275 Lille Mail: kunstforum@wurth.be Adres: Warandestraat 42, 56, 2300 Turnhout, Openingsuren: Ma-vr 10-18 u 014 42 12 48) Miko Koffie N.V. 2300 Turnhout Za 10-14 u

Adres: Steenweg op Mol 177 Openingsuren: musea: di-za 14-17u, Openingsuren: educabalie ma-vr 9-12u en Tel: 014 / 44 08 70 zo 11-17u 2300 Turnhout 13-16u, ma 18-20u Mail: Info@pfl.be Stadsarchief:

Tel: 014 46 27 70 Tel: 014 47 21 64 (educabalie)

Website: www.pfl.be ma: alleen telefonisch of per Mail: dinamo@warande.be

Erfgoedcel mail, Website: www.warande.be (cursussen) di-vr 9-12.30u / 13-16.30u Noorderkempen

Mezz Stadhuis/Erfgoedhuis Mail: tram41@turnhout.be

Adres: Keizerstraat 101,

Adres: Grote Markt 1, Website: www.tram41.be

De Singer 4811 HL Breda 2300 Turnhout De Warande

Adres: Bavelstraat 35,

Tel: 0031 76 515 66 77

Tel: 014 44 33 62

Adres: Warandestraat 42 2310 Rijkevorsel

Fax: 0031 76 520 02 37

Mail: info@erfgoedcelnoorderkempen.be 2300 Turnhout

Website: www.desinger.be of

Mail: info@mezz.nl

Ticketbalie : ma-vr 9u-17u www.ajazzexperience.be

Website: www.mezz.nl OC De Djoelen Za 9u-14u IOK

Jakob Smitsmuseum Oud-Turnhout

Tel: 014 41 94 94 (algemeen) Intercommunale Adres: Sluis 155a, 2400 Mol

Adres: Steenweg op Mol 3 b2

Tel: 014 41 69 91 (ticketbalie) Ontwikkelingsmaatschappij Openingsuren: wo-zo: 14-18u 2360 Oud Turnhout voor de Kempen

Tel en fax: 014 31 74 35

Mail: tickets@djoelen.be

Adres: Antwerpseweg 1, 2440 Geel Mail: info@jakobsmits.be

Tel: 014 46 22 27

Tel: 014 58 09 91 Website: www.jakobsmits.be

Website: www.oud-turnhout.be

Fax: 014 58 97 22

Openingsuren: di-vr : 8u30-12u

Theater Stap

Mail: info@iok.be di-wo : 12u30-16u Adres: Brugstraat 55, 2300 Turnhout di : 17u30-19u30

Website: www.iok.be Tel: 014 42 85 90 Fax: 014 42 84 19 Mail: info@theaterstap.be Website: www.theaterstap.be

PARTNERS XL

PARTNERS S

Erfgoedcel k.ERF

Adres: Gasthuisstraat 5, 2440 Geel Tel: 014 566 688

Mail: info@erfgoedcelkerf.be Website: www.erfgoedcelkerf.be

artObe+

Adres: Rolleken 10 2275 Lille Belgium

Tel: 0032 (0)14 883343

Mail: mail@artobe.org Website: www.artObe.eu

Art Center Hugo Voeten

Adres: Vennen 23, 2200 Herentals

Tel: +32 475 555 125

Mail: bart@office.hugovoeten.org Website: www.artcenter.hugovoeten.org

De Scherf vzw

Adres: Neerhofstraat 48 2300 Turnhout

Tel: 014 41 82 83

Gsm: 0476 59 89 07

Mail: de.scherf@telenet.be Website: www.descherf.be

Kaaipot Festival Han Coppens en Toon Otten

Arlis Investments – Kaaipot Festival Tel: +32 474 635 678

Mail: toon.otten@arlis-investments.be

de kringwinkel

Adressen: goedkoop en origineel Mol (Sint-Appolonialaan, 014 32 61 63), Turnhout (Steenweg op Tielen 70), Retie (Sint-Martinusstraat 50), Hoogstraten (Meerseweg 135, 014 44 20 40), Geel (Heidebloemstraat 93), Herentals (Lierseweg 136), Kasterlee (Krokuslaan 10), Balen (Kerkstraat 21), Herselt (Blaubergsteenweg 113), Heist-op-den-Berg (Noordstraat 25/1, 015 23.73.93).

STORMOPKOMST Adres:

Tel: Mail:

Warandestraat 42 ingang via plein 2300 Turnhout +32 (0) 14 41 94 94 info@stormopkomst.be

Grasshopper Int. vzw c/o Peter Van der Flaes Adres: Molenbergstraat 45 Bus 4 2300 Turnhout Belgium Tel: +32 485 883 260

Fax: +32 14 652 565 Mail: peter@grasshopper.be

Kempens Karakter Fundatiehuis Adres: Begijnhof 27 2200 Herentals.

Mail: info@kempenskarakter.be Tel: 014/21 97 00

VZW Octave

Orgelcomité Turnhout

Website: www.vzw-octave.be

Hoppin’ around vorselaar Zaterdag 6 april 2013

GC ‘t Heilaar

Adres: Heilaarstraat 35 2340 Beerse

Tel: 014 600 770

Mail: cultuur@beerse.be

Website: www.heilaar.be

Suiker - 27

De club van 100

EEN HART VOOR CULTUUR OOK LID WORDEN VAN DE CLUB VAN 100? VRAAG NAAR ONZE VOORWAARDEN. BEL 0495 53 54 80.

V.I.P.-PARTNER

PARTNERS XL

Bibliotheek Turnhout

PARTNERS L

De Djoelen , Oud-Turnhout

vzw octave OrgelComitĂŠ Turnhout Anders Vormend Eigentijds

Goedkoop en origineel!

Mol (014/32.61.63) Turnhout,Retie en Hoogstraten (014/44.20.40) Geel, Herentals, Kasterlee, Balen, Herselt en Heist-op-den-Berg (015/23.73.93)

PARTNERS S Met steun van de gemeentes Olen, Geel, Turnhout, Oud-Turnhout, Mol, Herentals, Westerlo, Balen, Meerhout, Beerse