nr.2 NOVEMBER 2009
lekker interessant
Jef Geys
Vitalski en Van Loo
Louis De Boeck
Mise-en-plis
Olense Kartoenale
Vormingskalender
Kunstenaar Jef Geys is de beste ambassadeur die de Kempen ooit gehad heeft en ooit zal hebben. Overal ter wereld heeft hij het Kempische Informatieblad al uitgegeven. Dit jaar vertegenwoordigt hij België op de Biënnale van Venetië. Daarvoor verzamelde hij onkruid uit heel de wereld. Suiker ging ernaartoe en zag dat het goed was.
Vitalski en Van Loo zijn twee uitgeweken Kempenaars, die houden van literatuur en van lekker eten. Het kon niet anders dan dat ze mekaar vroeg of laat eens zouden tegenkomen. Uit de kruisbestuiving is een theatervoorstelling gegroeid: “Oot Kwisien”. Die blijkt een breed publiek aan te spreken. Vitalski: “Na de voorstellingen komen de 57-jarige leerkrachten zedenleer steevast naar Bart en de jonge, bevallige dames naar mij.”
Koks zijn tegenwoordig beroemdheden. Je ziet vaker een kok op tv dan een tv-presentator. Het BV-schap wenkt van zodra je een eitje kunt klutsen. Maar dat is ooit anders geweest. “In mijn tijd werden de koks in de kelder gesmeten en moesten ze hun mond houden,” zegt Louis De Boeck. Hij was 34 jaar chefkok in De Engel, het eerste Kempense restaurant met een ster.
Vrouwen met humor? Ze bestaan! En verdomd als het niet waar is: ze zijn dichterbij dan je denkt! Ann Waltherus en Dominique Minten van Mise-enplis omschrijven zichzelf als “twee dames met kronkels en in permanente staat van opwinding, maar geestelijk gezond tot het tegendeel bewezen is.” Het redactieteam van Suiker stuurde er veiligheidshalve zijn enige vrouwelijke medewerker naartoe.
21 jaar geleden lanceerde Cois Veldeman aan de toog van café De Zwarte Stier een idee: “Als we nu eens een kartoenale zouden organiseren.” Hij werd vriendelijk verzocht wat minder wartaal uit te kramen en zijn bier werd afgepakt. Maar Cois Veldeman vond enkele sympathisanten en zie: 21 jaar later bestaat de Olense Kartoenale nog steeds.
Bent u al gevormd? Neen? Dan hebben wij goed nieuws. Voortaan publiceren we in samenwerking met Vormingplus Kempen en ‘Uit In Vlaanderen’ een uitgebreide vormingskalender in Suiker. Cursussen, workshops, lezingen, ... You name it, we’ve got it. Een cursus digitale fotografie? Kennismaken met de Chinese cultuur? Wokken voor beginners? Of werken met een kettingzaag? Het kan allemaal.
3 blz.
4 blz.
14 blz.
22 blz.
24 blz.
26 blz.
Roel Sels
Kort
Balense wereldkunstenaar op de Biënnale van Venetië
Christine Van Broeckhoven DESSEL - De bibliotheek van Dessel ontvangt op 30 november Christine Van Broeckhoven, buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit van Antwerpen en wereldwijd een autoriteit in het wetenschappelijk onderzoek naar dementie en alzheimer. Onlangs haalde Van Broeckhoven nog de internationale pers nadat ze samen met een team van wetenschappers het onderzoek naar alzheimer in een stroomversnelling heeft gebracht. Sinds 2007 is Van Broeckhoven ook kamerlid
van de sp.a en actief in ethische en maatschappelijke vraagstukken zoals euthanasie of het gelijkekansenbeleid. Aansluitend zal Rob Philipsen, voorzitter van de Alzheimerliga regio Mol, uitleg geven over de werking van de Vlaamse Alzheimerliga. Inschrijven kan vanaf 3 november in de bibliotheek, of telefonisch op 014 38 99 31. Er is een beperkt aantal plaatsen. De lezing vindt plaats in het administratief centrum ‘De Plaetse’ in Dessel. Inkom: 2,50 euro, koffie inbegrepen.
Hij leve hoog, ja hoog Iemand de laatste tijd Frank De Winne nog gezien? Ik ook niet. Raar, want volgens het Nationaal Verbond van Weermannen en Weervrouwen (NVWW) passeert hij minstens één keer per dag. Het zal allemaal wel, maar ik heb niks gezien. Ik heb ook niet gekeken, moet ik zeggen. Uit het oog, uit het hart. Iedereen is Frank een beetje kwijt, heb ik de indruk. Vergeten. Naar ‘t schijnt kwam er laatst nog een ouwe schoolkameraad van De Winne langs bij zijn woning. De vrouw van Frank deed open. “Is Frank thuis?,” wilde de jeugdvriend weten. “Hij is boven”, zei zijn vrouw. Ze wees naar de hemel. “Ah, da’s goed. Voor ‘t zelfde geld was hij niet thuis geweest,” antwoordde de kerel. Madam de Winne moest hem tegenhouden of hij was de trap op gegaan. Hij dacht dat Frank op zolder zat. Mensen vergeten snel, ondanks de nooit aflatende strijd van het NVWW om onze ruimtevaarder in herinnering te brengen. “Morgenvroeg kunt u Frank zien om 5 uur 19 minuten en 57 seconden. Hij verschijnt in westnoordwestelijke richting. Om 5 uur 20 minuten en 22 seconden verdwijnt hij weer in oostzuidoostelijke richting. U kunt hem niet missen. Als u in de tuin gaat staan wuiven, kan hij u zien.” Maar niemand wuift. De enige die wuift, is De Winne zélf. En tegenwoordig ook al niet meer zoveel als vroeger. Want sinds hij boordcommandant geworden is, moet hij vooraan zitten en het stuur vasthouden. Het goede nieuws is dat zijn expeditie er bijna op zit. Want uit goede bron hebben we vernomen dat Frank De Winne zwaar depressief is en de dagen aftelt.
2 — November 2009
Jawel, op grote hoogte in een diep dal zitten: het kan. De voornaamste schuldige van Franks zwaarmoedigheid is brouwerij Guinness. Die bestaat dit jaar 250 jaar en om dat te vieren, wordt er een grootschalige wedstrijd georganiseerd. De gelukkige winnaar krijgt -écht waar- een drie dagen durende opleiding tot ruimtevaarder en ... hoppa: hij gaat de lucht in! Het valt te begrijpen dat De Winne er van zo’n toestanden helemaal onderdoorgaat. Twintig jaar gestudeerd, twaalf ton boeken van buiten geleerd, de zwaarste fysieke proeven doorstaan... en dan mag een of ander hersenloos en guinnesszwelgend stuk onbenul de ruimte in na een opleiding van godbetert drie dagen. Net genoeg om aan zo’n halve was uit te leggen hoe de ruitenwissers van een ruimteschip werken. Dat De Winne dagelijks zijn eigen urine moet drinken terwijl er in de guinnesshuttle een rijkgevulde koelkast staat, maakt het alleen nog erger. Los van het onrecht dat hem wordt aangedaan, voelt Frank De Winne zich ook compleet vereenzaamd. Vervreemd van planeet aarde. Ook dat kunnen wij ons goed voorstellen. Yasmine dood, Felice dood, Frank Vandenbroucke dood, Marco Borsato failliet, Helmut Lotti kaal en De Winne weet van niks. Hij beseft goed dat hij geen gespreksonderwerpen zal hebben als hij thuiskomt. Zelf heeft hij niks te vertellen -in de kringen waarin hij zich begeeft, scoor je niet met te zeggen dat je een halfjaar lang je eigen urine gedronken hebt- en gesprekken van andere mensen zal hij niet meer kunnen volgen. Een hel wordt het. Zeker bij de kapper, en daar moet hij vermoedelijk nog het eerst zijn. Want tegen de dag dat hij thuis is, is dat toch ook weer zes maanden geleden.
Musica Meridiana TURNHOUT – Voor het vierde jaar op rij organiseert Dirk Noyen van Musica Meridiana aperitiefconcerten in de raadzaal van het stadhuis van Turnhout. Op zeven zondagen -van oktober tot en met mei- stelt Musica Meridiana er kwalitatief hoogstaande ensembles voor.
De concerten beginnen telkens om 11u en duren een uur. Nadien krijgen de bezoekers een aperitiefje, dat inbegrepen is in de prijs van 10 euro. Op 8 november treedt een barokduo op: Marian Minnen (barokcello) en Wouter Dekoninck (klavecimbel). Zij verdienden hun sporen bij ensembles als La Petite Bande, Les Muffatti en het Hildebrandt Consort.
Jef Geys overtuigt met onkruid “Onkruiden zijn heel interessant omdat het planten zijn die gebieden koloniseren die eigenlijk door de mens gemaakt zijn. Deze planten moeten zich chemisch verdedigen en doen dat met stoffen die heel bruikbaar zijn voor de menselijke gezondheid,” vertelt etnobotaniste Ina Vandebroek midden in de installatie die de Balense ‘wereldkunstenaar’ Jef Geys in het Belgische paviljoen voor de 53ste Biënnale van Venetië vormgaf. De oud-leerlinge van Geys was een van de vier kennissen die de opdracht aanvaardden binnen een vierkant van 1 à 2km (‘quadra’) rond hun woonst twaalf wilde planten met helende kracht te zoeken. (On) kruid uit de grootsteden New York, Moskou, Brussel en Villeurbanne (Lyon) werd gefotografeerd, geoogst, gedroogd en voorzien van de nodige informatie. Jef Geys maakte van het vergaarde gewas geen pittoreske stillevens, zoals u ondertussen wel door zal hebben. “Natuurlijk weet ik dat er ongelooflijke schilderijtjes gemaakt zijn van een bos asperges.” Niet de esthetische kwaliteit van de planten draagt zijn belangstelling weg, maar wel wat ze kunnen betekenen voor het leven van mensen: “Op wat kan een dakloze die tandpijn heeft bijvoorbeeld kauwen om de pijn te verzachten.” Met al dat levende, getekende, geschreven en beeldende materiaal werden de zeven vertrekken van het Belgische paviljoen in de Venetiaanse ‘Tuinen‘ omgeturnd tot één uitermate zorgvuldig ingericht en gedocumenteerd herbarium van straatvegetatie, en werden bij elk kruid de mogelijke medische (‘Medicinale’) toepassingen uitgebreid genoteerd. De didactische, heldere opbouw leidde tot nogal wat onbegrip bij sommige
*
toeschouwers en critici, maar het is duidelijk dat deze niet de moeite hebben gedaan goed te kijken en te begrijpen.
*
Een kunstwerk van Jef Geys komt nooit uit de lucht vallen, zit altijd met zijn wortels diep in zijn en ander (kunst)leven. Al in het eerste ‘Kempische Informatieblad’ (1971), de (bijna) altijd kosteloze catalogus bij zijn tentoonstellingen, neemt hij in een overzicht van zijn toenmalige oeuvre onder de rubriek ‘Mensen –Relaties’ kunstwerken op als ‘Spruitkool geplant op vuilnisbelt’, ‘Kolen in mijn auto’ en ‘Kolen in dennenbos’ (1967/68). En ook nu, in de gelijknamige uitgave naar aanleiding van de Biënnale, maakt hij melding van 52 gebeurtenissen in zijn leven en kunst die rechtstreeks of onrechtstreeks verband houden met zijn ecologische ‘obsessies’: zelfgebakken broden in hartvorm, als carrosserieën glimmende fruitreliëfs, schilderend doorprikte valsheid van zaadzakjes, een zelf met recuperatiematerialen gebouwde chalet, voorstellen om een deel van de Parijse Cour Royale en het Antwerpse Middelheimdomein om te spitten tot groentetuin, Het was trouwens de bedoeling dat deze nieuwe editie van Geys’ lijfblad eetbaar zou zijn, maar dat idee liep spaak op onoverkomelijke technische bezwaren. Geys is echter te veel kunstenaar om De Biënnale van Venetië, nog tot 22 november 2009 in ‘Giardini della Biennale’ en ‘Arsenale’
**
VENETIË - Hij is zonder twijfel de grootste hedendaagse Kempense artiest, bij uitbreiding ‘met voorsprong de belangrijkste levende Belgische kunstenaar’ (dixit kunstcriticus Marc Ruyters in <H>ART) en bij verdere uitbreiding ‘One of the most important European artists to emerge since the war’ (dixit conceptueel pionier Dan Graham). Op zijn vijfenzeventigste actiever dan ooit, vertegenwoordigt hij dit jaar België op de Biënnale van Venetië en hij doet dit, zijn reputatie getrouw, met één omvangrijk en omstreden kunstwerk. Jef Geys maakte met ‘Quadra Medicinale’ in de Giardini van Venetië een krachtige, vertakte heester met tal van uitlopers naar zijn vroegere creaties en interventies.
het project eenzijdig op ecologische leest te schoeien. Het instructieve gedeelte van zijn ‘Quadra’ wordt stoeis afgewisseld met nieuwe en oude teksten, tekeningen en foto’s die allerhande andere betekenissen toevoegen en de overzichtelijke kernstructuur netjes overhoophalen.
**
Centraal in een van de zijkamers hangt zo de ‘Toets voor slaapdoosbewoners’, een cynisch beeldraadsel over wonen. De tekening gaat terug tot de expo ‘Wat eten we vandaag’ uit 1993 in het Witte de Withcentrum voor hedendaagse kunst in Rotterdam. Ze werd als cover van het Kempische Informatieblad op 258.000 exemplaren huis aan huis verspreid in de woonwijken van de Alexanderpolder. In 2007 staat hetzelfde dessin met de gewijzigde tekst ‘Test pour sans-abri’ op het voorblad van het Kempens Informatieblad, editie Villeurbanne. Ook in de straten van de stad komt de pagina als affiche te hangen. Slaapdoosbewoners en daklozen kunnen hun voordeel doen met het grootstedelijke, farmaceutische onderzoek ‘Quadra Medicinale’.
***
Een heel kluwen van tengels spruit uit, een op het eerste gezicht eenvoudig, zeshoekig portretje van een zwarte man. Het wordt omringd door zes driehoeken van verschillende kleur en door de namen van rijke en arme wereldsteden. In feite vormt deze losse compositie een davidsster waarvan de verbindingslijnen zijn weggelaten en verwijzen de kleuren naar de nazisymbo-
len voor minderwaardige rassen en groepen. De volledige tekening vinden we op de frontpagina van het Kempische Informatieblad dat verscheen in 1991 n.a.v. de biënnale van Sào Paulo. De zwarte man is de voetballegende Pelé. Nieuw in deze collage zijn het zwarte streepje door de ogen en de menselijke schaduwen op de achtergrond. Het zijn directe verwijzingen naar de fotootjes met geblindeerde kinderen en de omtrektekeningen van slachtoffers van ongevallen of misdaden die Geys in tal van vroegere projecten gebruikte. Davidsster, doorgehaalde ogen en omtrektekening zijn krachtige middelen om zelfs een wereldster onder te dompelen in anonimiteit, zo kenmerkend voor een miljoenenstad. Verder zijn er schetsen van vrouwen en mannen, bloot of bedekt met planten of plantennamen, van een militair in battledress en van gewassen omringd met namen van steden. Er hangen opsommingen van namen van mensen en kruiden, maar ook verklarende teksten in wel tien talen, soms door elkaar gebruikt en allemaal eigenhandig in hoofdletters geschreven en op het typische Geysiaanse bruine inpakpapier. Het zijn uitlopers waarover telkens een boom valt op te zetten. Het is onmogelijk ze hier allemaal bloot te spitten. Een kunstwerk van Jef Geys, en bij uitbreiding zijn hele oeuvre, woekert namelijk als onkruid, neemt artistieke en andere ruimten in en ontwikkelt hierbij artistieke en andere processen en beelden die heel bruikbaar zijn voor de bevordering van onze geestelijke gezondheid, ons kritisch vermogen. Tekst: Bart Janssen
***
Steun en word lid van de ‘Club van 100’ Hebt u een hart voor cultuur? Wilt u uw bedrijf een cultureel imago aanmeten? Bent u geïnteresseerd in een aantal vrijkaarten voor culturele voorstellingen? Wilt u lokale artiesten een hart onder de riem steken? Vindt u het ook een verademing om tussen de tientallen reclameblaadjes ook eens een informatieve en reclamevrije krant aan te treffen? Dan hebt u een goede reden om Suiker te steunen en toe te treden tot de ‘Club van 100’. Voor alle info belt u naar Leen Verwaest (0495 53 54 80) of mailt u naar leenverwaest@hotmail.com.
Suiker — 3
HERENTALS - “Oot Kwisien Literair”, zo heet de voorstelling waarmee performer Vitalski en auteur Bart Van Loo rondtoeren. Twee naar Antwerpen verkaste Kempenjongens gaan op zoek naar het lekkerste gerecht aller tijden door zich onder te dompelen in de onuitputtelijke bron der wereldliteratuur. Dat ze allebei gebeten zijn door het woord wordt snel duidelijk tijdens het gesprek dat we hadden met Vitalski en Bart Van Loo in de Arenbergschouwburg, enkele uren voor de première van hun eerste gezamenlijke podiumproject “Oot Kwisien Literair”. Vitalski spreekt in volzinnen zoals alleen hij dat kan. Van Loo diept de ene literaire anekdote na de andere op en heeft niet de minste moeite om zijn favoriete verzen uit het hoofd te declameren. Geen wonder dat het zo goed klikt tussen die twee.
Vitalski: (steekt gedecideerd van wal) “Ik sprak voor het eerst met Bart Van Loo toen hij me kwam opzoeken na een van mijn voorstellingen met Guido Belcanto. Na amper drie minuten waren we al in een geanimeerde discussie verzeild geraakt over Markies de Condorcet, een voor de meeste mensen onbekend figuur uit de 18de eeuw, behalve dan voor literatuurminnaars zoals wij. We kwamen er dus gauw achter dat wij allebei een zwak hebben voor literatuur uit de 18de en 19de eeuw. Die gedeelde passie moésten we gewoon naar het theater brengen. (onderbreekt zijn betoog plots) Zeg, ga jij dit allemaal opschrijven? Dan zal ik wat trager spreken. – Waarvoor dank. Maar wat ik wilde vragen: kunnen jullie de voorstelling eens omschrijven? Bart: “Ze situeert zich ergens tussen een encyclopedie en een moppenboek. “Oot Kwisien Literair” is een scheurkalender van culinaire wijsheden, aangevuld met de grappen van Vitalski. Zie het als infotainment. Voor het publiek is het lachen, maar tegelijkertijd ook iets bijleren. Vitalski: “Stand-upcomedy is dood, de mensen zijn dat beu. Lachen om te lachen is niet voldoende. Wij voegen iets toe. Het is een combinatie van humor en geschiedenis. Voor Bart is deze voorstelling trouwens een manier om los te breken uit dat muffe, literaire wereldje waarin hij zich doorgaans beweegt. Hij wilde ook wel eens weten wat het is om met twintig kilo affiches door de stad te zeulen, nietwaar Bart?” Bart: “Ja, was me dat een misvatting, zeg. Ik dacht dat Vitalski mensen in dienst had voor dat soort dingen. Maar neen, die doet gewoon alles zelf!” Vitalski: “Je ziet het: voor Bart is dit allemaal heel nieuw. Ikzelf sta al twintig jaar op de planken; vanuit die ervaring kan ik hem uiteraard veel bijbrengen. Bijvoorbeeld dat het niet nodig is om twee minuten voor je op moet je tekst nog na te lezen. Of dat hij, om zijn woorden kracht bij te zetten, niet telkens dat wijsvingertje in de lucht moet steken. Hij mag dat niet meer doen van mij, want dat heeft een te hoog brilsmurfgehalte.”
4 — November 2009
Vitalski en Bart Van Loo op culinair-literaire ontdekkingstocht in “Oot Kwisien Literair”
“
Eten is gewoon een manier om te stoppen met honger hebben.
In de voorstelling ben ik degene die vragen stelt aan Bart. Ik doe dat met veel plezier, want ik luister heel graag naar hem. Ik laat Bart de ruimte om zichzelf te zijn in Vitalskiland, is het niet?” Bart: “Juist. Ik voel me er dan ook heel erg welkom.” (lacht) – Tijdens de voorstelling wordt er gebruikgemaakt van een geurmachine. Hoe moet ik me dat voorstellen? Vitalski: “Kijk, ik maak al twintig jaar theatervoorstellingen, en elke keer is er tijdens de voorbereidende vergaderingen wel ne frisse die zegt: “We zouden eens iets met geuren moeten doen”. Wel, wij doen het nu gewoon.” Bart: “Het is wel subliminaal hé, die geur. Niet overheersend. Je zit in de zaal en plots merk je dat er een zweem van, bijvoorbeeld, chocoladegeur voorbijtrekt.” Vitalski: “Eigenlijk brengen wij best wel revolutionair theater, hoor. Met die nooit geziene combinatie van humor, educatie en geur.”
dat ik soep ging maken. En die twee maar gniffelen achter mijn rug.” Vitalski: (vleit zich neer op de sofa) “Zeg, mag ik misschien eens beleefd informeren of je nog niet genoeg input hebt? Wij zijn best wel moe en zouden graag nog even neerliggen voor we gaan eten.” – Ik heb nog enkele vragen, maar je mag ze gerust liggend beantwoorden. Ik wou het nog even over jullie blogs hebben. Bart: (enthousiast) “Ha, onze blogs! Wel, dat is in feite de mooiste illustratie van het verschil tussen ons beiden, want wij vullen onze blogs volledig anders in. Die van mij gaat bijvoorbeeld vrijwel uitsluitend over de Franse literatuur, en... Vitalski: (vult aan) “… ik verzamel bunnies op de mijne.” – Bunnies? Bart: “Ik zal het even uitleggen. Vitalski
plaatst bijna alleen maar foto’s op zijn blog. De vrouwen die hij fotografeert, noemt hij bunnies. Ga morgen maar eens kijken, want waarschijnlijk ben jij de volgende.” – Ik heb de indruk dat Vitalski zijn privéleven nogal te grabbel gooit op zijn blog. Vitalski: “Dat klopt eigenlijk wel. Ik zal je trouwens in primeur verklappen welk groot nieuws ik er morgen op ga posten. Ik word vader. Als alles goed gaat, zal mijn vriendin in mei bevallen. Als het een jongen is, noemen we hem Achil. En als het een meisje is, Liliane.” (Een medewerker van de schouwburg komt langs om te vragen wat de heren straks willen eten.) Vitalski: “Doe mij maar weer die bini’s, of hoe heet dat. Die zijn wel lekker.” Bart: “Het zijn blini’s, Vitalski. Je ziet het: hij kent echt niks van eten.” (lacht)
Bunnies
Bart: “We hebben afgesproken dat ik hem, telkens ik dat doe, een halve euro moet. De teller staat intussen al op twintig euro.” – Bestaat het gevaar niet dat Vitalski, met al zijn ervaring als performer, jou gaat overschaduwen? Bart: “Tijdens de repetities is er een rolverdeling gegroeid. Ik ben degene die als een soort professor iedereen bij de les houdt en zorgt voor het ernstige discours, terwijl Vitalski de grappen maakt. En dus ook met de meeste lachsalvo’s gaat lopen.” Vitalski: “Nochtans wordt de beste grap van de avond door Bart verteld. En ik wil
hier meteen toch ook even zeggen dat ik Bart heel grappig vind. Grappiger dan Alex Agnew zelfs.” Bart: “Dank je, Vitalski, maar da’s te veel eer. De lezingen die ik als auteur geef, zijn ook veelal ernstig van aard. Wanneer je daartussendoor eens een grapje verkondigt, scoor je natuurlijk makkelijk. In de voorstelling is dat anders. Ik de ernst, Vitalski de grappen.” Vitalski: “En dus ook de groupies. Na de voorstelling komen de jonge, bevallige dames steevast naar mij. Bart krijgt enkel 57-jarige leerkrachten zedenleer die komen vragen of hij op hun school een lezing wil
komen geven. Dat heb je dan met dat ernstige imago.” Bart: “Je moet er wel bij zeggen dat jij je boek gratis weggeeft na de voorstelling, terwijl ik dat van mij verkoop. Ik moet wel leven van mijn pen, hoor.” Vitalski: “Ach, boeken verkopen is niet meer van deze tijd. Ik leef van mijn stem. (op plechtige toon) En van the art of being Vitalski. Bart: “Da’s waar. Soms voelt het alsof ik te gast ben in Vitalskiland. Want Vitalski is en blijft de ster van deze voorstelling.” Vitalski: (op dreef)“Dat spreek ik tegen. Mijn rol is die van de voorname gastheer.
– In de voorstelling gaan jullie op zoek naar het lekkerste gerecht aller tijden. Zijn jullie zelf ook gastronomen? Bart: “Ik heb Vitalski culinair moeten opvoeden. Ik heb hem meegenomen naar het legendarische restaurant Le Train Bleu, in de Gare du Lyon. En vanmiddag hebben we hier in Antwerpen in La Ville koeienwangetjes gegeten, eveneens onbekend terrein voor Vitalski. Ooit wilde hij voor mij steak bakken, maar bij gebrek aan bakboter deed hij dat dan maar in mayonaise.” Vitalski: “Och, boter of mayonaise: dat komt op hetzelfde neer. Ik kan niet zo romantisch doen over eten. Voor mij is eten niets meer dan een manier om te stoppen met honger hebben. Niet dat het me onverschillig laat; natuurlijk eet ik liever een goed gebakken steak dan koud geworden lasagne. Maar ik snap niet hoe sommige mensen zo lyrisch kunnen doen over eten of wijn. Ik ben ervan overtuigd dat die mensen dat doen om een innerlijke leegte te verbloemen. Maar dat terzijde. Ik geef toe dat Bart een betere kok is dan ikzelf. Al komt dat bij hem wel veeleer voort uit een neurose. Bart moet altijd iets te doen hebben, anders wordt hij gek. Wanneer we bij mij thuis vergaderden over de voorstelling, vroeg ik hem wanneer hij vertrok altijd wat hij ging doen. “Soep maken”, zei hij dan. Bart: “Dat groeide uit tot een running gag, zonder dat ik het wist. Dan vroeg zijn vriendin, wanneer ze thuiskwam, schijnbaar achteloos: “Ben je al weg, Bart? En wat ga je doen?”, en antwoordde ik natuurlijk weer
Oot Kwisien Literair Bart Van Loo is romanist en vaandeldrager van de Franse literatuur. Hij is auteur van het reisboek “Parijs Retour”, waarin hij Frankrijk doorkruist op zoek naar herinneringen aan beroemde schrijvers als Balzac, Hugo en de Maupassant. Op dit moment werkt hij aan “O vermiljoenen spleet!”, een boek over de geschiedenis van de (Franse) erotische literatuur. Zijn tweede boek, “Als kok in Frankrijk”, vormde de basis voor de voorstelling “Oot Kwisien Literair”. Hierin gaan Bart Van Loo en Vitalski (schrijver, performer en zelfverklaard nachtburgemeester van Antwerpen) op zoek naar het lekkerste gerecht aller tijden. Aan de hand van fragmenten uit de wereldliteratuur brengt het duo op humoristische wijze verslag uit van onder meer de heldhaftige avonturen van meesterkok Vatel, de vraatzucht van Lodewijk XIV en het verband tussen Marie-Antoinette en de croissant. “Oot Kwisien Literair” is te zien in cc. ’t Schaliken in Herentals op 14 november 2009 om 20u (014 28 51 30) en in cc De Mol in Lier op 18 november om 20u15 (03 488 06 79). www.vitalskiblog.blogspot.com, www.bartvanloo.info
”
Lans voor Timmermans
– Jullie hebben allebei Kempense roots. Houden jullie die in ere? Vitalski: (veert recht) “Zeker en vast. De Kempenaar is de neger van de wereld! Dé underdog bij uitstek in Vlaanderen! Als je van Leuven of Brussel bent, krijg je vanzelf een platencontract aangeboden, zelfs als je geen muzikant bent. Zo erg is het. Terwijl de grootste artistieke talenten uit de Kempense zandgrond zijn opgetrokken. Ikzelf ben een cultfiguur in plaats van een superster, enkel en alleen omdat ik van de Kempen ben. Maar goed, ik ben wel blij dat de zalen vol zitten wanneer ik optreed. En dat ik vier uur lang geïnterviewd word door een Kempense journaliste, uiteraard.” (knipoogt) Bart: “Toch spreken wij nooit echt Kempens met elkaar, hè Vitalski? Eerder een soort gekuiste, Antwerps getinte versie.” Vitalski: “Turnhouts spreken, ik kan dat zelfs niet meer. Enfin, eigenlijk ben ik van Vosselaar afkomstig, en dat dialect ben ik nooit echt machtig geweest. Het was zelfs zo erg dat ze me daar uitscholden voor Hollander.” (hilariteit) – Hebben jullie als zelfverklaarde literatuurminnaars één favoriet schrijver of boek? Bart: “Goh, als francofiel is de verleiding natuurlijk groot om bekende literaire grootheden als Simenon of Balzac te noemen. Maar speciaal voor Suiker wil ik hier een lans breken voor Felix Timmermans. Een groot schrijver, met Kempense roots bovendien. De sterfscène van boer Wortel in Boerenpsalm, of een citaat als “Kweken is onze roep, zowel kinderen als savooien” uit datzelfde werk: ik vind dat geweldig schoon. Kort voor zijn dood heeft Timmermans nog een prachtige dichtbundel geschreven: “Adagio”. (declameert) “De kern van alle dingen is stil en eindeloos. Alleen dingen zingen, ons lied is kort en broos. En donker zingt mijn bloed, van heimwee zwaar doorwogen. Ik zeil langs regenbogen, Gods stilte tegemoet.” Vooruit Vitalski, nu jij nog. Wie is jouw favoriet? Vitalski: “Wel, ik wil eigenlijk een lans breken voor een stripverhaal dat nog moet verschijnen. Het is getiteld “Het Verdriet van Turnhout”, en de tekenaar is mijn broer Serge Baeken, thans ook stadstekenaar van Turnhout. Eindelijk erkenning! Voilà. En mogen we dan nu nog even gaan rusten?” – Ga jullie gang. Ik weet genoeg. Tekst: Floor Deckx Foto’s: Bart Van der Moeren
Suiker — 5
SCHOUWBURGKALENDER november
1
15:00 – ‘t Heilaar – Beerse
Nat Gras – Schaapwel – € 5 14:30 – ‘t Schaliken – Herentals
Laika en BonteHond – Peer – € 8 15:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout
3 4
17 18
D’Irque en Fien – Oh suivant – € 9
Passerelle – WeAllGo en SlowShow – € 10 20:15 – de Werft – Geel
19:00 – de Werft – Geel
Toneelschap Beumer & Drost – Maliënkolder – € 6,5
19
20:00 – ‘t Getouw – Mol
20:00 – De Djoelen – Oud-Turnhout
The Cowboy Angels XL ft Lais / De sons of Navarone – € 12,5
Kommil Foo – Wolf – € 22
12:15 – ‘t Getouw – Mol
20:15 – Rex – Mol
Alex Agnew – More human than human – € 15 20:00 – St:-Waldetrudiskerk – Herentals
7
Neeka en Marianne Dissard – Female singer-songwriters – € 12
20
Impropera – € 10 20:15 – Rex – Mol
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout 14:00 – ‘t Getouw – Mol
Van vlees en bloed (marathonserie) – (zonder buffet) – € 9
8 9
21
13:30 – de Warande, Kuub – Turnhout
Soetkin Verwilt, Vimala Nijenhuis, Zdenly Anton / Bad van Marie / Tg Boaz – Sojoez – € 10
Provinciaal Orkesttornooi – € 0 14:00 – de Werft – Geel
Bender Banjax – € 9 20:00 – ‘t Getouw – Mol
Thomas Smith – Will set you free – € 12
10 De Werf / Frank Adam – Duizend-en-één-nacht – € 9 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout 20:15 – Rex – Mol
11
Canadian Brass – Wereldtournee (exclusief in België) – € 30 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Oumou Sangaré – € 21
22 23
24
20:00 – ‘t Schaliken – Herentals
Canadian Brass – Wereldtournee (exclusief in België) – € 30 20:15 – St.-Pieter & Pauwelkerk – Mol
12
Kleinkunsteiland – Te vroeg, te mooi – € 19,5
13
25
26
Ensemble Leporello – Macbethbranding – € 12 20:15 – Het Gevolg – Turnhout
Het Gevolg – Cloaca – € 16 20:15 – de Werft – Geel
Bauwens, Pessemiers en De Vos – De Alpenzusjes – € 12,5 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:15 – de Warande, Kuub – Turnhout
Germán Jauregui – Sunset on Mars – € 12
Sam Vloemans – An evening with ::: Sam Vloemans – € 14
20:15 – Het Gevolg – Turnhout
19:30 – de Warande, Kuub – Turnhout
Bart Van Loo en Vitalski – Oot kwizien literair – € 12 Jan De Wilde & Vrienden – € 16,5 20:15 – ‘t Heilaar – Beerse
Het Gevolg – Cloaca – € 16 21:00 – Zaal Ootello – Mol
27
De Nieuwe Snaar – Foor 11 – € 20
Bord du Nord – Jazzconcert – € 9 21:30 – de Warande, Kuub – Turnhout
Mauro Pawlowski – € 14 19:00 – Parochiezaal Gompel – Mol
Mark Tijsmans – De Grote Mark Tijsmans Theatershow – € 6,5
20:15 – de Werft – Geel
20:15 – de Werft – Geel
Geen familie – Help ons – € 10
Academie voor Woord, Muziek en Dans – Laureatenconcert – € 8
20:15 – Rex – Mol
20:15 – Rex – Mol
Wim Helsen – Het uur van de prutser – € 16
Fred Delfgaauw – Minder is meer (Best of) – € 12
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Liebrecht Vanbeckevoort – € 18
15 16
Het Gevolg – Cloaca – € 16 20:00 – ‘t Schaliken – Herentals
FC Bergman – Wandelen op de Champs-Elysées – € 12
20:00 – De Wouwer – Ravels
Ultima Vez / Wim Vandekeybus / Mauro Pawlowski – Nieuwzwart – € 18 20:15 – Het Gevolg – Turnhout
20:15 – Splichal – Turnhout
20:00 – ‘t Schaliken – Herentals
14
Het Gevolg – Cloaca – € 16 20:00 – De Djoelen – Oud-Turnhout
Vernieuwd Gents Volkstoneel – Uniroyal – € 12
BeaT Dis feat. Nid & Sancy, Soldout, ... – € 12
Elvis Peeters – De sfeer van grote dagen – € 10 20:15 – Het Gevolg – Turnhout
20:15 – de Werft – Geel
FC Bergman Wandelen op de Champs-Elysées – € 12 Raf Walschaerts – Zoon – € 6,5
Zefiro Torna en Ensemble Polyfoon – In flagrante delicto – € 18
20:15 – de Werft – Geel
Simoens Trio 20:15 – de Werft – Geel
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:15 – Splichal – Turnhout 19:00 – Rex – Mol
Sprookjes en zo – Aquarium – € 6,5 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Comedy Café – Finalistentour Comedy Award 2009 – € 9
20:15 – de Werft – Geel
Compagnie Lodewijk / Louis – Camping Vaucluse – € 10
Vlaams Muziektheater en Marco Bakker – Dunkelrote rosen – € 12,5 15:30 – Rex – Mol
20:15 – de Werft – Geel
20:15 – de Werft – Geel
20:15 – Rex – Mol
20:15 – Splichal – Turnhout
Rupa & The April Fishes + David Krakauer – Dubbelprogramma 18
FC Bergman – Wandelen op de Champs-Elysées – € 12
20:15 – Het Gevolg – Turnhout
‘t Getouw – Mol
Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord – Laureatenconcert – € 6 14:30 – Rex – Mol
Theater Tieret – Kronkel – € 6,5
28
20:15 – ‘t Heilaar – Beerse
Leah Thys – My tribute to the diva (Marlene Dietrich) – € 14
Leki / DJ Zohra – Girl Power (Dubbel Staand) – € 12 14:30 – de Werft – Geel 14:30 – ‘t Schaliken – Herentals
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Andrew Bird – € 19
Het Gevolg – Cloaca – € 16 21:00 – ‘t Getouw – Mol
Ensemble Leporello & Emanon Ensemble – Hoe het varken aan zijn krulstaart kwam – € 6,5
De Nieuwe Snaar – Foor 11 – € 20 14:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout
29
Houthandel Antwerpen en Ensemble Explorations – Kampvuur – € 13 15:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Nova – Turn- en dansshow
Adressen en contactgegevens: De Warande , Warandestraat 42, 2300 Turnhout, tel: 014 41 69 91, info@warande.be, www.warande.be – De Werft , Werft 32, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66, info@dewerft.geel, www.dewerft.be – De Halle , Markt 1, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66; info@dewerft.geel, www.dewerft.be – ‘t Getouw , Molenhoekstraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 09 00, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be – Rex , Smallestraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 08 88, cultuurbalie@gemeentemol. be, www.getouw.gemeentemol.be – Zaal Ootello , Ezaart 162, 2400 Mol, tel: 014 31 81 16, www.ootello.be – ‘t Schaliken , Grote markt 35, 2200 Herentals, tel: 014 28 51 30, cultuurcentrum@herentals.be, www.herentals.be – ‘t Heilaar , Heilaarstraat 35, 2340 Beerse, tel: 014 60 07 70, cultuur@beerse.be, www.beerse.be – De Djoelen , Steenweg op Mol 3 bus 2, Oud-Turnhout, tel: 014 46 22 32, jeugd.cultuurdienst@oud-turnhout.be, www.oud-turnhout.be – De Wouwer , Kloosterstraat 4, 2380 Ravels, tel: 014 65 21 55, info@dewouwer.be, www.dewouwer.be – Het Gevolg , Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout, 014 42 63 27, info@hetgevolg.be, www.hetgevolg.be
6 — November 2009
ïsme? En zo ja, is dat een probleem? Hulpacties zijn van alle tijden, maar de invulling ervan is sterk aan verandering onderhevig. De laatste jaren worden de acties grootser en spectaculairder. Grote tv-shows, massale inzamelingen en BV’s die zich voor het goede doel laten opsluiten in een huis. Is spektakel nodig om mensen in beweging te krijgen? ‘Geen familie’ stelt enkele problemen aan de kaak en aangezien november zowat de hulpactiemaand bij uitstek is, kunt u maar beter goed opletten en naar hun wijze raad luisteren. De voorstelling vindt plaats op zaterdag 14 november om 20.15u. Tickets kosten 10 euro.
Guido Belcanto en Willy Willy – Bluesbroeders – € 15
Gino Sancti – V:I:P: – € 12 Compagnie Lodewijk / Louis – Camping Vaucluse – € 10
Het Gevolg – Cloaca – € 16 13:30 – Rex – Mol
20:15 – de Halle – Geel
The boy in the striped pyjamas (film + Molse getuigenissen over WOII) – € 0
Hollandse Comedy-meiden – Ruig / Rustig blijven – € 12 20:15 – Het Gevolg – Turnhout
Sprookjes en zo – Aquarium – € 6,5
Van vlees en bloed (marathonserie) – v(met buffet) – € 15 20:15 – Keiheuvel – Balen
20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Yevgueni + Buurman – € 16 20:15 – de Werft – Geel
De Xaverianen – Najaarsconcert – € 7
14:00 – ‘t Getouw – Mol
Het Gevolg – Cloaca – € 16 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:15 – de Warande, Kuub – Turnhout
Roberto Fonseca – € 18
GEEL - Tsunami’s, aardbevingen, bootvluchtelingen, oorlogsslachtoffers, voedseltekorten, pandemieën en verloren gelegde landmijnen: internationale hulporganisaties kunnen niet bijhouden met het helpen van mensen, overal ter wereld. “Help ons” is de tweede avondvullende cabaretvoorstelling van het nog redelijk nieuwe Nederlandse gezelschap “Geen familie”. De voorstelling concentreert zich rondom alle mogelijke manieren van hulp bieden. Wat is de beste manier om te helpen? Is geld altijd de oplossing? Wie bepaalt of iemand hulpbehoevend is? Komt hulp bieden altijd voort uit ego-
20:15 – Het Gevolg – Turnhout
The Nico Van Gendt Project + Cosmopolitics – In concert – € 10 20:15 – ‘t Heilaar – Beerse
Geen familie: “Help ons”
De Foorapen, de Heidediva’s, Pol en Freddy – Mollemuzement – € 10
Alex Agnew – More human than human – € 15 20:15 – de Werft – Geel
Masterclass Sigiswald Kuijken – Hohe Messe: mis in b-klein (Bach) – € 12
Toneelhuis / Wayn Traub – Wayn Wash III – Maria Magdalena – € 14 20:00 – ‘t Schaliken – Herentals
De Werf / Frank Adam – Duizend-en-één-nacht – € 8
20:00 – Zaal ‘t Hof – Herentals
6
Passerelle – WeAllGo en SlowShow – € 10 20:15 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:00 – ‘t Getouw – Mol
Amaryllis – € 0
No angry young man – € 9 19:00 – De Onthaasting – Mol
De Theaterfamilie – Pippi zet de boel op stelten – € 29
Operaprojectie Carmen – Georges Bizet – € 5
5
Theater Artemis en Theater Antigone – Woeste hoogten – € 10 20:15 – de Halle – Geel
17:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout
20:15 – ‘t Heilaar – Beerse
20:15 – de Warande, Kuub – Turnhout
20:15 – de Werft – Geel
Companie Trois Pipes – Welkom in het bos – € 10
De Theaterfamilie – Pippi zet de boel op stelten – € 29
GEEL - Cc de Werft is toonaangevend op het vlak van comedy. In oktober stond de Britse comédienne Sarah Millican er nog op de planken, in november nodigt de Werft al een nieuwe Engelse topper uit: Impropera. Kruis een aantal improvosatiekunstenaars met opera en je krijgt Impropera. Zo simpel is het, en tegelijk zo uniek. Een bende Britse comedians, operazangers en muzikanten maakt elke avond een verrassende, nieuwe voorstelling. Zonder partituur, zonder script, zonder vangnet. Maar
Dirk Van Der Linden Swing Trio – Jazzy dinnerconcert (inclusief brunch) – € 30
20:15 – de Werft – Geel
14:00 – de Warande, schouwburg – Turnhout
Impropera
mét de hulp van het publiek. Impropera is onweerstaanbaar grappig. In Groot-Brittannië stonden ze al op de grootste podia en traden ze op de grootste festivals op (Edinburgh, London, ...). Altijd gedacht dat opera saai was, of niks voor jou? Dan moet je het eens proeven als er doldwaze humor overheen wordt gegoten. Impropera brengt een avond vol improvisatie, humor, interactie en passie. Opera met de adrenaline van stand-upcomedy: de combinatie wérkt. Engeland ging al helemaal uit de bol. En nu u nog. Op zaterdag 21 november, om 20.15u, staat Impropera in de Werft. Kaarten kosten 10 euro.
TURNHOUT - Wayn Traub is op zijn zachtst gezegd een buitenbeentje in het podiumkunstenlandschap. Zelf omschrijft hij zijn eigenzinnige combinatie van theater, film, woord en muziek als “cinemaopera”. Een decennium lang sleutelt hij al aan deze theatrale vorm. Nu laat hij alles samenkomen in het derde deel van zijn Wayn Washtrilogie: “Maria-Magdalena”. De opvolger van “Maria-Dolores” en “Jean-Baptiste” is opnieuw een sublieme combinatie van film en theater. Een groot deel van de beelden werd gedraaid in China. Zhibo Zhao, een van China’s sterdanseressen, en muzikant Gabriel Rios spelen een onverwachte rol in de film. Wayn Traub: “Mijn fascinatie voor het oosten heeft te maken met hun gevoel voor esthetiek en schoonheid. De klassieke Chinese dans is een zeer verfijnde, zeer vrouwelijke manier van dansen. Het is een levenslange toewijding. Ik hou van die eenvoud en technische perfectie.” Het Noorse technowonder Jåån Hellkvist zorgde voor de muziek. Zijn eigentijdse muzikale score wordt doorweven met een beeldentaal die schatplichtig is aan MTV, de commerciële film, Amerikaanse feuilletons en internet. Wayn Traub creëert in “Maria-Magdalena” een universum waarin onder meer Aziatische nonnen, Afrikaanse warenhuisrappers, katholieke bisschoppen, twee kunstcritici en een soldaat-dichter een netwerk van bevreemdende verbanden spannen. Zijn wereld is er een waarin agressie, snelheid, nachtleven, verleiding, ondergang, depressie, angst en verlangen naar schoonheid en samenhang een hoofdrol spelen. Wayn Traub speelt zijn sterkste troeven uit in deze voorstelling: zijn uitste-
kende montagetechniek, zijn bijzondere podiumprésence en zijn unieke stemgeluid. In de rol van sjamaan-zanger Iokanaan staat hij alleen op de scène, in een universum dat het midden houdt tussen een installatie en een rituele setting. Zelf noemt hij het een terugkeer naar zijn beginperiode: “Mijn werk was stilaan geëvolueerd naar te veel esthetiek en te weinig ritueel. Daarom keer ik nu terug naar het begin. Ik sta opnieuw alleen op de scène zoals toen ik in mijn beginjaren bij het Gentse theater Victoria mijn performancereeks Mise-en-Traubs bracht. Ik wil het ambacht waarin ik mij heb bekwaamd, combineren met de strijdlust van toen. Mijn oplossing ligt in een extremisering van mijn werk: back to basics, maar dan met de ervaring die ik nu heb. Ik voel me eindelijk weer 100 procent gelukkig op de scène.” Wayn Traub is een kunstenaar pur sang. Voor wie daar nog aan zou twijfelen, tot slot nog even dit veelzeggende citaat: “In het theater, maar ook in andere kunsten, wordt nog maar weinig uit innerlijke noodzaak gemaakt. Kunst is voor velen een job waarvoor je subsidies krijgt en dan kan je, als het even meezit, jaren functioneren. Je voelt dat er geen passie in zit. Als je, zoals ik, zo lang aan een productie werkt, dan zie je ook echt af. Elke voorstelling die ik maak, is 100 procent creatie, van decor over muziek tot tekst. En toch word je continu vergeleken met en op het zelfde niveau beoordeeld als iemand die een Shakespeare neemt en er een muziekje van Mozart onder zet. Mijn roeping is te scheppen. Niet te recycleren.” Wayn Traub brengt “Maria-Magdalena” in De Warande op donderdag 19 november om 20u15.
Meer schouwburgnieuws MOL, HERENTALS – Elders in Suiker vind je nog schouwburgnieuws. Op de pagina All That Jazz lees je meer over Canadian Brass (woensdag 11 november in ‘t Getouw in Mol) en The Nico Van Gendt Project (vrijdag 6 november ‘t Schaliken in Herentals).
Op blz 4 en 5 vind je een dubbelinterview met Vitalski en Van Loo (donderdag 14 november in ‘t Schaliken in Herentals). En op blz 17 staat een uitgebreide aankondiging van de Ultima Vezdagen (van 21 tot 29 november in de Warande).
Suiker — 7
TURNHOUT - Open Doek brengt deze maand een aantal avant-premières in Utopolis. Een ervan is Altiplano, van het Belgische regisseurskoppel Peter Brosens en Jessica Woodworth. Altiplano is in alle opzichten een bijzondere film. Een film zoals je er nog nooit een gezien hebt. “Kan ook niet,” zegt Peter Brosens, “want in die streek en op die hoogte worden simpelweg geen films ingeblikt.” Als je films wil maken die zich onderscheiden van de meeste andere helpt het wel als je zelf ook een buitenbeentje bent. In de filmwereld zijn Peter Brosens en Jessica Woodworth dat. Geen van beiden heeft een opleiding tot regisseur gevolgd. Peter is een wetenschapper (geografie, antropologie) en Jessica journaliste. Ze zouden geen film volgens het boekje kunnen maken, zelfs al zouden ze dat willen. Ze hebben ‘het boekje’ immers niet gelezen. Maar dat is veeleer een voordeel dan een nadeel. “De manier waarop bijna alle films gemaakt worden, is onlogisch”, zegt Peter, “maar iedereen doet het wel zo.” – Wat doen jullie dan anders? Peter: “Alles. Pas op, ik zeg niet dat wij de enige juiste manier van werken hanteren en dat alle anderen fout zijn. Maar wij doen de meeste zaken precies andersom. Wij gaan niet op zoek naar mensen die een perfect script kunnen schrijven. En ook niet naar een locatie om dat script te kunnen verfilmen. En ook niet naar een cast om de personages gestalte te geven. Wij draaien het gewoon om. Wij vertrekken vanuit de realiteit. Overal ter wereld liggen de prachtige verhalen voor het grijpen. De werkelijkheid is fantastischer dan de fictie. Je moet gewoon je ogen en oren openhouden en de verhalen komen vanzelf naar je toe. Ze bestaan. Ze moeten alleen verfilmd worden. Wij hebben dus geen scriptschrijver, location scouts, location manager en casting managers nodig. We werken met alles wat voorhanden is. En dat is meer dan genoeg.” – Het is de manier waarop een documentairemaker te werk gaat. Toch is Altiplano geen documentaire. Peter: “Altiplano is inderdaad fictie, maar de film is helemaal gebaseerd op waargebeurde feiten. De bouwstenen die we hebben gebruikt om de film te maken, komen uit de werkelijkheid. In het dorpje Choropampa werd in 2000 het milieu zwaar verontreinigd door een kwikmijn. Dat voorval heeft ons inspiratie bezorgd voor deze film. Ook de rituele zelfmoorden die in Peru regelmatig voorkomen, hebben we in de film verwerkt. En zo zou ik nog tientallen voorbeelden kunnen geven.” – De eerste langspeelfilm die jullie samen maakten, Khadak, speelde zich af in Mongolië. Deze in Peru. Hebben jullie een voorliefde voor exotische of afgelegen locaties?
8 — November 2009
Altiplano filmen op vierduizend meter hoogte: het is een klotejob, maar iemand moet het doen. In dit geval Peter Brosens en Jessica Woodworth
“
De pastoor vervloekte wekelijks in zijn preek de volledige filmcrew... omdat hij geen rolletje in de film had gekregen.
Jessica: “Helemaal niet. Het toeval heeft ons daar gebracht. We dreigen het predicaat ‘globetrotters’ opgekleefd te krijgen, maar dat is onterecht. Onze volgende film zal zich trouwens in de Ardennen afspelen.” – Jullie zeggen dat jullie ‘ervaringscinema’ maken en geen ‘verhaaltjescinema’. Leg uit. Peter: “Klopt. Ook daarin onderscheiden we ons van andere filmmakers. In onze films hoef je niet op zoek te gaan naar “wat is hier gebeurd” of “wie heeft het gedaan”. Onze films moet je gewoon ondergaan: onderuitzakken in je zetel en al je zintuigen gebruiken om van de film te genieten. Laat de prent gewoon op je af komen en geniet van de schoonheid van de beelden, het geluid, de sfeer, ... Het verhaal ontwikkelt zich wel vanzelf. Deze ervaringscinema
staat dus vrij haaks op de klassieke ‘verhaaltjescinema’, waarin het verhaal centraal staat.” – Het is inderdaad een andere benadering. Vrees je niet dat je verweten zal worden ‘moeilijke’ films te maken? Peter: (licht geïrriteerd) “Ik begrijp die kritiek in elk geval niet. Het is net andersom. Ik maak gemakkelijke films. Want wat is er nog gemakkelijker dan een film gewoon te ‘ervaren’ of te ‘beleven’ en te zien wat er op je af komt? Als ik mensen over Loft hoor praten, hoor ik nooit iemand zeggen dat het een moeilijke film is. Terwijl ik dat juist wél een moeilijke film vind. Al die intriges, die verborgen verhoudingen, ... je kunt het bijna niet bijhouden. Om de haverklap word je opnieuw op het verkeerde been gezet. Je moet elke seconde alert zijn. Als je één zin mist, riskeer je dat je de rest van de
”
film niet meer kan volgen. Dát vind ik dus moeilijke films. Ik vergelijk onze films graag met muziek. Naar muziek luisteren is toch ook niet moeilijk? Muziek leg je op en je ondergaat het. Zo moet je onze films ook beleven.” – Je vorige film, Khadak, werd in het buitenland geweigerd. Peter: “Omdat hij anders was dan de andere, inderdaad. Frankrijk en Duitsland lagen om uiteenlopende redenen nogal dwars. Ik word daar woest van. Ten eerste kan ik niet begrijpen wie zich het recht mag toeëigenen om te bepalen of een film te moeilijk is voor het publiek. Het publiek wordt schromelijk onderschat, betutteld. Bovendien vind ik dat het de verdomde plicht is van overheden en filmcommissies om films in zoveel mogelijk zalen te brengen. Élke film, ook de onze, kan alleen
maar gemaakt worden met belastinggeld. De mensen hebben het recht om die films te zien, want onrechtstreeks hebben ze er mee voor betaald.” – Voor Altiplano trok je naar de hoogvlakte van Peru. Het leverde unieke beelden op. Maar het werk daar moet veeleisend geweest zijn. Ademen kan zelfs al vermoeiend zijn op een hoogte van vier- en vijfduizend meter, laat staan met materiaal sleuren en filmen. Peter: “En toch is dat niet de voornaamste reden waarom er op die hoogte nog nooit een langspeelfilm is opgenomen. Het verleden van Peru heeft er meer mee te maken. De mensen zijn de activiteiten van Het Lichtend Pad nog niet vergeten. Veeleisend was het inderdaad wel. In Mongolië hadden we al wel gefilmd bij -36°C. Dan film je in barre omstandigheden, maar je ondervindt daar al bij al niet veel hinder van. Je kleedt je extra warm aan en dan kan je er wel tegen. Maar tegen die grote hoogte kan je je niet wapenen. Het enige wat je kan doen, is zorgen dat er altijd een medische ploeg in de buurt is. En heel veel water drinken. Zoveel drinken als je lichaam kan verdragen. Dat helpt een beetje tegen hoogteziekte. – En op cocabladeren kauwen. Peter: “Dat zal geen kwaad kunnen, neen. De plaatselijke bevolking doet het ook. Maar of het echt helpt, durf ik toch te betwijfelen.” Jessica: “Het enige nadeel aan water drinken tot je niet meer kan, is dat er op vierduizend meter hoogte geen toilet te vinden is. Zelfs geen boom om achter te gaan zitten. Ik was blij dat onze vrachtwagen meestal niet te ver uit de buurt stond.” – Je hebt gefilmd en je tenten opgeslagen in Sibayo, een typisch Andesdorpje met hooguit een paar honderd inwoners. Hoe hebben jullie als gringo’s het vertrouwen van die mensen kunnen winnen? Jessica: “Peruvianen zijn heel vriendelijke mensen, maar ze zijn ook voorzichtig en afstandelijk. Ze kijken de kat uit de boom. Het opbouwen van een vertrouwensrelatie
Altiplano én zijn makers in Utopolis Open Doek brengt op dinsdag 17 november Altiplano in avant-première naar Utopolis in Turnhout. Peter Brosens en Jessica Woodworth zullen de filmvertoning bijwonen. De film begint -stipt- om 20u. Op onze filmbladzijde ‘Open Doek’ (pagina 25) vind je extra info en de synopsis van de film. vergt veel tijd. Daarom ben ik er gaan wonen voor we aan de film begonnen. Peter had voordien al in Peru gewoond. Hij kende de mentaliteit en de mensen al wel een beetje. Ik niet. Daarom vond ik het noodzakelijk om er een paar maanden te verblijven en me te integreren. Zo leerden zij mij kennen en ik hen.” Peter: “En ondertussen konden we iedereen informeren over onze plannen en wat we met de film wilden bereiken. De film die wij hebben gemaakt, kan je niet op een andere manier voorbereiden. Dat vergt nu eenmaal zoveel tijd. Als je als volslagen vreemden zo’n dorp zou komen binnenvallen en er opnames zou maken, kom je terug met een oppervlakkige film, een postkaartje. Zoals een toerist er een foto zou kunnen maken. Maar dat was dus niet onze ambitie.” – Aan wie vraag je in zo’n gemeenschap toestemming om te filmen? De burgemeester? De pastoor? De dorpswijze? Peter: Aan alle drie. Die Andesdorpjes hebben vaak een aparte structuur. Je hebt er inderdaad een burgemeester en een pastoor, die beiden invloedrijk zijn. Maar daarnaast moet je weten dat zo’n dorp meestal uit een linker- en een rechterdeel bestaat, die elk gedomineerd worden of zelfs eigendom zijn van twee clans of twee families. En je moet dus ook met beide families overeenkomen.” – Ging dat vlot? Peter: “Op een enkel incidentje na wél, ja.” – Welk incidentje? Peter: “Een akkefietje met de pastoor. Hij was verongelijkt omdat veel van zijn parochianen wél een rol of bijrol hadden gekregen in de film en hij niet. Maar zijn boosheid ging wel ver. In zijn preken vervloekte hij de volledige filmcrew. Dat klinkt grappig, maar dat is niet om mee te
lachen, want zo’n man heeft gezag en kan veel mensen beïnvloeden. We zijn dus toch maar eens met hem gaan praten.” – De drie hoofdrolspelers zijn beroeps. Zijn alle andere acteurs amateurs of zijn het Peruviaanse beroemdheden? Peter: “Jasmin Tabatabai, Magaly Solier en Olivier Gourmet zijn de professionals en alle anderen zijn inderdaad amateurs. We hebben hun gevraagd om zoveel mogelijk zichzelf te zijn. Ook wat de casting betreft, vertrekken wij van bouwstenen uit de werkelijkheid. Die blinde beeldhouwer, die je in de film ziet, is dus écht blind.” – Kun je er een idee van geven hoe moeilijk het was om daar te werken? Peter: “Het was zwaar, maar ik wil het ook niet overdrijven. Want je past je toch altijd automatisch aan de omstandigheden aan. Iedereen was supergefocust en -geconcentreerd omdat iedereen er het belang wel ook van inzag om zo snel en efficiënt mogelijk te werken. Het zou simpelweg niet te doen geweest zijn om elke scène vijf of tien keer opnieuw te moeten spelen.” Jessica: “Bijna alle takes waren van de eerste keer goed. Zelfs takes van vier minuten hebben we niet moeten overdoen. De film bestaat voor een heel groot deel uit first takes. We waren veel vroeger klaar dan voorzien. Dankzij de concentratie van iedereen die eraan meewerkte.” – Altiplano gaat duidelijk over de tegenstelling tussen natuur en zware industrie. Toch is het geen aanklacht of een pamflet. Jessica: “Ik vind het belangrijk dat je dat opmerkt. Want het laatste wat wij willen doen, is een schuldige aanwijzen. Natuurlijk laten we zien dat de kwikmijnen erg schadelijk zijn voor het milieu, want dat valt niet te ontkennen. En dat heel veel mensen in Peru een oogziekte hebben, is
ook waar. Maar wie heeft er schuld aan de doden die in de film vallen? De zware industrie? Of de indianen die vasthouden aan hun geloof of bijgeloof? We laten dat in het midden. De kijker mag zijn eigen conclusies trekken. Het is trouwens ook nooit de bedoeling van deze film geweest om misdaden aan de kaak te stellen.” – Jullie zijn een wetenschapper en een journalist. Beleven jullie aan het filmen zelf evenveel plezier als aan de research die eraan voorafgaat? Want dit soort films vraagt maanden en maanden onderzoek. Peter: “Ik hou evenveel van het filmen als van het onderzoeken, ja.” Jessica: “Ik ook. Ik ga er misschien zelfs nog een stap verder in dan Peter. Ik vind dat je geen film kan en mag maken zonder diepgaande research. Een film kost bergen tijd en geld en de inzet van honderden mensen. Dat vereist een degelijke voorbereiding, en dus research. Je kan de tijd, het geld en de energie van andere mensen toch niet gebruiken om dan op de bonnefooi een film te gaan maken, die gebaseerd is op hete lucht!” – Jullie volgende film nemen jullie vlak bij jullie woning op, in de Ardennen. Is dat puur toeval? Of willen jullie van het globetrottersimago af? Peter: “Met imago heeft het niks te maken. Ik kan me niet druk maken in wat mensen van mij vinden of hoe ze over mij denken. Daar heb je toch geen vat op. Misschien zit er wel een evolutie in mijn werk: eerst een langspeelfilm die in Mongolië werd opgenomen met Mongoliërs, daarna een film die in Peru werd opgenomen waaraan Belgen meewerkten en dan een film die in België zal worden opgenomen. Ach neen, eigenlijk is het allemaal toeval. We filmen gewoon waar we goede verhalen tegenkomen, en nu hebben we er zo eentje vlak bij huis gevonden. Maar het had ook elders kunnen zijn. De wereld is mijn bureau.” Tekst: Roel Sels Foto: Bart Van der Moeren
Suiker — 9
TURNHOUT - Het Turnhoutse kunstenaarscollectief ‘Creative Factory - Factory Creation’ pakt uit met een nieuw project. Onder de noemer ‘Jonge Wolven’ worden jonge kunstenaars gezocht die pas zijn afgestudeerd of die een masteropleiding volgen aan een academie of kunstenhogeschool. De vzw biedt dit jonge talent een forum: een gelegenheid om zichzelf te promoten via een website, een artistiek evenement, een tentoonstelling of een project. Sue Schiepers van Kunstforum Würth is meter van het initiatief. Zij promoot het project, is mee verantwoordelijk voor de
selectie van de kunstenaars, opent de tentoonstellingen en licht de werken toe. De eerste kunstenaars die aan bod komen in het project ‘Jonge Wolven’ zijn Anke Nijsmans en Wim Van der Celen. Ze studeerden aan de Provinciale Hogeschool Limburg en mochten al exposeren in binnen- en buitenland. Nu mag ook Turnhout met hen kennismaken. De expo ‘How tigers get striped’ in Creative Factory (boven het Museum van de Speelkaart) duurt nog tot 15 november en is te bezoeken op zaterdagen, zondagen en feestdagen van 13 tot 17u, of op afspraak (0497 88 03 63 of 0476 41 69 61).
MOL – In de expozaal van ’t Getouw loopt van 7 tot 29 november de tentoonstelling ‘Beelden uit Buchenwald’ van Georges Despaux. Despaux is een Frans kunstenaar. Hij leefde van 1906 tot 1969 en maakte dus de twee Wereldoorlogen mee. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij aangehouden, op 1 februari 1944. Hij werd als politiek gevangene naar Auschwitz gestuurd, en nadien naar Buchenwald. Daar maakte hij, op stukjes
klad- en afvalpapier, meer dan honderd indringende portretten van medegevangenen, scènes uit het dagelijkse leven in het kamp, de barakken, de latrines, de lijken, … Georges Despauxs tekeningen zijn oogverslagen, aangrijpende getuigenissen van de gruwelijkste feiten die zich in de geschiedenis van de mensheid hebben afgespeeld. De kunstenaar slaagde er merkwaardig genoeg in de tekeningen te bewaren tot na zijn bevrijding. Ze bleven allemaal intact.
Marinus Van Nistelrooij viert feest MEERHOUT – Marinus Van Nistelrooij is een Nederlands kunstenaar die zich jaren geleden gevestigd heeft in Meerhout. En hij heeft het daar zo naar zijn zin dat hij nu zijn tienjarig bestaan viert als ‘kunstenaar in de Kempen’. In geen tijd werd de Nederlander een echte Meerhoutenaar. “Ik ga naar het dorp, ik drink een koffie of een pint, ik lees de Gazet Van Antwerpen
en ontmoet mensen. En overal voel ik de warmte en de liefde voor cultuur. Ik voel me echt betrokken en opgenomen in deze samenleving.” En dus wil Marinus Van Nistelrooij nu dankjewel zeggen tegen iedereen. Hij zet de deuren van zijn atelier (Genebroek 110 in Meerhout) open op 14 en 15 en 21 en 22 november, van 11 tot 18u. U bent welkom.
De natuur door het oog van de camera Europalia in het Museum OUD-TURNHOUT - Tot en met 11 november kan je in het Hofke van Chantraine de prachtige natuurfoto’s komen bewonderen van fotograaf René Van Echelpoel. Voor René is het de tweede maal dat hij expo-
10 — November 2009
seert in het Hofke van Chantraine, maar geen paniek: deze tentoonstelling is opgebouwd rond een nieuwe verzameling foto’s. Van Echelpoel won met zijn foto ‘Grauwe ganzen’ de voorbije zomer nog de gou-
den medaille op een fotowedstrijd van de provincie Antwerpen. Het Hofke van Chantraine ligt in de Kerkstraat 46 in Oud-Turnhout. Info: 014 47 94 94 of toerisme@oud-turnhout.be.
van de Speelkaart TURNHOUT – Europalia, het internationaal gerenommeerde kunstenfestival dat tweejaarlijks wordt georganiseerd en de geschiedenis en de cultuur van een land centraal stelt, bezoekt Turnhout. China is deze keer het gastland. Het is geen toeval dat Europalia met gastland China als uithangbord Turnhout bezoekt. Turnhout is nog steeds de wereldhoofdstad van de speelkaart en het kaartspel werd in China uitgevonden. De oerversie van het spel is gebaseerd op het oude Chinese geldsysteem, met koperen muntjes en met snoeren van muntjes, die aan elkaar geknoopt zijn door de gaatjes in de muntjes. Dat Chinezen graag spelen en gokken, is geen geheim. Veel Chinezen zijn fervente kaartspelers. In de loop van de eeuwen heeft de keizerlijke overheid regelmatig ingegrepen om dat tegen te gaan. Zonder veel succes, overigens. Het kaartspel is nu alomtegenwoordig en Chinezen zijn ook verzot op typisch westerse spelletjes zoals poker. De tentoonstelling focust op drie thema’s: drukken, kaartspel en geluk. Het Museum van de Speelkaart bezit zelf een belangrijke verzameling Chinese speelkaarten. Heel wat onbekende stukken uit deze collectie zijn te zien, aangevuld met bruiklenen uit privéverzamelingen. De tentoonstelling loopt nog tot 30 april.
“
Ik schaam me niet voor mijn littekens
MOL - Allicht beginnen de meeste artikels die vandaag en morgen over Jo Mertens (46) uit Mol verschijnen met deze dramatische aanhef: “Vier jaar geleden, op 29 januari, veranderde het leven van Jo van de ene seconde op de andere. Een enorme steekvlam tijdens een onschuldig gourmetavondje met vrienden, verbrandde hem levensgevaarlijk.” Tot op de dag van vandaag draagt Jo de vreselijke gevolgen ervan. Morgen vertrekt hij naar Frankrijk voor een uiterst pijnlijke kuur in zwavelbronnen die hem -voor een paar maanden althans- van een ondraaglijke jeuk aan zijn gehavende huid moet verlossen. Maar wat ons vandaag zeker zo sterk intrigeert, is de vraag waarom Jo zich met zijn brandwonden levensgroot liet fotograferen voor de tentoonstelling en het boek ‘Mijn zachtste huid’ van fotografe Lieve Blancquart.
Schamen “Ik ben niet beschaamd voor mijn littekens. Neen, het is eerder andersom. Mensen zijn beschaamd om mij of andere brandwondenpatiënten aan te spreken. Je ziet ze vaak paniekerig denken: hoe moeten we reageren? Andere lopen snel een hoekje om. Als je morgen iemand ontmoet met een arm in het gips, vraag je hem wat er is voorgevallen. Kom je iemand tegen met brandwonden, dan begin je over het weer. Ik weet niet waarom. Is dit nog een taboe? Hebben ze schrik van de confrontatie? Ik zeg altijd met aandrang: spreek die mensen aan. De meesten hebben er heus geen problemen mee om hun verhaal te vertellen. We mogen niet geïsoleerd worden. Dat gevaar is echt reëel, want veel mensen met brandwonden hebben schrik om buiten te komen. Als ze dan nog gemeden worden, is de kans nog groter dat ze zich gaan opsluiten in hun woning. Ik ken een schrijnend verhaal van een jongen die zware brandwonden had in zijn aangezicht. Na een poosje durfde hij terug uit te gaan met zijn beste vrienden. Maar na een paar uitstapjes hebben ze hem gevraagd niet meer mee te komen. Waarom? Omdat de meisjes elk contact vermeden als hij in hun gezelschap was. Dat is toch bijzonder pijnlijk.”
”
BART VAN DER MOEREN
‘Jonge Wolven’ Anke Nijsmans en Wim Van der Celen
Beelden uit Buchenwald
Lieve BlancquaErt
expo bonjour
Jo Mertens liet zijn brandwonden fotograferen door Lieve Blancquaert
Zacht
Poseren
“Ik heb het emotioneel soms nog moeilijk. Ik werd na het ongeluk een maand in de coma gehouden. Pas een week later heb ik in de spiegel gekeken. Dat moment herinner ik me nog heel goed. Het was zeer vreemd (zwijgt). Maar toen besefte ik nog niet dat dit voor altijd zou zijn. Vandaag heb me neergelegd bij mijn littekens. Of die nu rood of dik zijn: het maakt me niet uit. Ik -en ook mijn vrouw- hebben er mee leren leven. Ik ben nog gespaard gebleven in mijn gelaat. Als ik op een school praat, doe ik mijn handschoen uit en mogen de kinderen mijn littekens voelen. Ze voelen zacht aan, helemaal niet ruw. Daarom is de titel van het boek ook: ‘Mijn zachtste huid’.
“Dat neemt niet weg dat ik ook getwijfeld heb om mijn medewerking te verlenen aan het boek en de tentoonstelling. Maar de boodschap die ik ermee wil brengen, heeft de doorslag gegeven. Ik ben binnengegaan met een klein hart, maar Lieve is een lieve madam die je heel goed opvangt en je op je gemak stelt. Een keer je ervoor gekozen had om je te laten fotograferen, legde je je lot in haar handen. Voor haar was het soms ook slikken, heeft ze achteraf verteld. De foto’s heb ik pas veel later gezien, als het boek er was. Het zijn vaak confronterende foto’s, zeker als je jezelf op die tentoonstelling zo sterk uitvergroot ziet. Maar ik ben tevreden over de foto’s. Sommige mensen zullen zich afvragen: wat is daar nu mooi aan. Maar ik vind ze mooi. En ze hebben niet de bedoeling te choqueren.”
Pesten “Vooral kinderen zijn keihard. Kinderen met brandwonden zijn voortdurend het slachtoffer van pesterijen. Gewoon mee gaan zwemmen is voor hen al een heel grote stap. Lien, die ook in het boek staat en een van de sterkste persoonlijkheden is die ik bij de brandwondenpatiënten ken, beweert dat haar niet de pijn, maar het pesten tijdens haar jeugd het felst is bijgebleven. Ik zeg altijd: staar hen niet aan. Behandel hen als gewone kinderen. Daaraan willen we zeker met dit boek iets veranderen. De mensen zullen zien en lezen dat mensen met brandwonden ook gewone mensen zijn. Dat zo’n wonde niet lelijk moet zijn. Het is ook niet vies of besmettelijk.”
Verschieten “Mijn leven is voor negentig procent veranderd. Ik spreek dan niet alleen over de lichamelijke ongemakken. Ik heb geen gevoel meer in mijn linkerhand en dat maakt veel handelingen erg moeilijk. Maar zelf ben ik ook veranderd. Ik schrik van het minste: als een gsm afgaat, als ik mijn vrouw per ongeluk in huis tegen het lijf loop of als een kennis me bij het fietsen “hallo” toeroept .... Telkens schrik ik me rot. Dat is waarschijnlijk nog een gevolg van het schrikken van die steekvlam. Je wordt er elke dag mee geconfronteerd. Zonder psychologische hulp lukt het ook niet. Maar ik ben ook socialer
geworden. We hebben ‘Help Brandwonden Kids’ opgericht waarmee we vooral kinderen met brandwonden willen helpen en steunen. Ik voel me soms tot last. Maar met de tijd die ik besteed aan ‘Help Brandwonden Kids’ probeer ik dat te compenseren en me weer nuttig te maken.”
Blij Ik hoor sommige mensen met brandwonden wel eens zeggen: “Had ik geweten wat me allemaal nog te wachten stond, dan was ik in de vlammen gelopen in plaats van ervan weg te vluchten.” Maar ik ben nog blij dat ik er ben. Ook over de manier waarop ik er ben. Ik weet vanwaar ik kom: slecht kunnen spreken, slecht kunnen stappen. Ik lees vaak in mijn dagboek en dan denk ik: wees gelukkig met wat je gepresteerd hebt. Ik ben er nog goed van afgekomen.” De tentoonstelling van Lieve Blancquaert, ‘Mijn zachtste huid’, over leven met brandwonden, kan je gaan bekijken van 15 tot 29 november in ’t Kristallijn, Blauwe Keidreef 3, Mol. Alleen open op zaterdagen en zondagen van 14u tot 17u. Meer info over Help Brandwonden Kids op www.helpbrandwondenkids.be.
Suiker — 11
Floor Deckx
Kort
De Sarooma’s
Circus Chiro Ze stonden met z’n allen in een kringetje te dansen. Op een feestje, in het jeugdhuis. Het waren pubermeisjes, zo ongeveer tussen de zestien en de achttien jaar oud. Te oordelen naar het samenhorigheidsgevoel dat ervan afdroop, waren ze ook allemaal lid van de Chiro (een andere jeugdbeweging zou in theorie natuurlijk ook mogelijk zijn, maar waar ik woon, telt er maar één). In de periode dat ik er eigenlijk had moeten komen, kwam ik er nooit; in het plaatselijke jeugdhuis. Op mijn zestiende verkoos ik vertrouwde huiselijke gezelligheid boven de van alcohol en zweet vergeven dansvloeren op boerenfuiven en in jeugdhuizen. Pintjes drinken? Bah, neen. Niet lekker. God mag weten waarom, maar ik heb pas op latere leeftijd de geneugten van het nachtleven ontdekt. Zo komt het dat ik nu pas -op mijn zevenentwintigste en na talrijke omzwervingen langsheen studentencafés, bruine kroegen en clubs allerhande (ja, ik heb de schade intussen wel ingehaald)- regelmatig een voet binnenzet in het jeugdhuis om de hoek. En me daar nog amuseer ook. Stel je voor zeg. Het was puberale onzekerheid die me er destijds van weerhield om er binnen te stappen. Dezelfde onzekerheid zag ik nu terug in de lichaamstaal van dat kladje dansende pubers. De cirkel die ze vormden, palmde zowat de hele dansvloer in. Soms draaide de dj een hitje waarop ze gezamenlijk hetzelfde dansje inzetten, wellicht iets dat ze ingestudeerd hadden op het jaarlijkse kamp. Echt uitbundig bewogen de Chirovriendinnen niet. Ze hielden zich in, alsof de ene zich zeker niet wilde onderscheiden van de andere door te opvallend te bewegen. Uniformiteit boven alles. Het groepsgevoel. Ik heb het nooit begrepen, dat groepsgevoel. Wat er zo leuk aan is om met z’n allen in een cirkel hetzelfde dansje uit te voeren, terwijl de andere feestvierders gewoon hun
12 — November 2009
eigen, individuele ding doen: het is me een raadsel. Hetzelfde met zingen. Luidkeels meebrullen met “Nobody’s wife” of “Killing in the name”: veel mensen lijken daar een groot genoegen in te scheppen. Ik niet. Ik heb het nochtans geprobeerd, hoor, meedraaien in het circus dat Chiro heet. Niet echt uit vrije wil, maar kom. Mijn ouders dachten wellicht dat ze me er een dienst mee bewezen. Goed voor je sociale ontwikkeling en zo. Jammer maar helaas. Ik had snel door dat Chiro op zondagmiddag niets voor mij was. Zo saai. Elke week was het óf een bosspel, óf een ruiltocht. Gevarieerder was het aanbod niet. De rituelen (liedjes, kreten, gebeden en iets met een vlag die gehesen moest worden) begreep ik niet. En voor activiteiten waar smurrie aan te pas kwam (vooral de combinatie water-bloem-eieren was bijzonder populair) was ik ook al niet te vinden. Neen, ik hield het snel voor bekeken, dat Chirogedoe. Jarenlang heeft het daarna nog zitten wringen. Had ik niet van alles gemist? Misschien is het deelnemen aan al die kampen, voettochten, drinkgelagen en bezinningsweekends wel essentieel voor je persoonlijke ontwikkeling (het zou me verwonderen, maar je weet nooit). Zou ik er later geen spijt van krijgen dat ik dat allemaal niet heb meegemaakt? Het antwoord kwam toen ik ging studeren aan de unief. En ik plots vrienden had die niet opgegroeid waren in een Kempens boerendorp, maar in de stad. Die helemaal geen graten zagen in het niet-bij-eenjeugdbeweging-geweest-zijn. En die aan het begin van het academiejaar, wanneer de studentenclubs traditioneel leden ronselen op de campus, tot mijn grote opluchting laconiek reageerden: “Een cantus? Neen, dank u. We gaan toch niet in groep zingen en dansen en drinken, zeker?”
nemen afscheid RETIE – De Sarooma’s, de Kempense band met roots in Schoonbroek, houden het na meer dan vijftien jaar voor bekeken. Wanneer De Sarooma’s precies ontstaan zijn, weten de bandleden niet meer. Maar het moet ergens begin jaren negentig geweest zijn. Sindsdien speelde de band enkele honderden concerten. Ze dweilden met volle goesting cafés, jeugdclubs, parochiezalen en festivals af, ze aten ter plaatse hotdogs met ketchup en zuurkool en ze dronken lauw bier. En op de terugweg vertelden ze 700 keer dezelfde grap. Die van Pudding en Gisteren. Zoiets kruipt niet in je koude kleren. De Sarooma’s vinden dat het nu goed geweest is, maar om de trouwe fans nog een keer te bedanken, organiseren ze een
afscheidsconcert. Dat vindt plaats op 20 november in de parochiezaal van Schoonbroek (waar anders?) De toegang is gratis. Het optreden begint om 21u.
Available Jelly
RIJKEVORSEL - Available Jelly concerteert op zaterdag 21 november in De Singer in Rijkevorsel. Available Jelly is een jazzgezelschap dat zich laat inspireren door alles wat enigszins mooi is en waarde heeft in de muziekwereld. Dat kan gaan van The Beach Boys of Burt Bacharach tot Duke Ellington of -we verzinnen het niet- muziek uit Sumatra. De ene keer is Available Jelly zo wild als een oceaan, dan weer is de band een kabbelend beekje. Als toeschouwer word je ook tussen die uitersten heen en weer geslingerd. Zo is elk concert van Available Jelly een belevenis, een feest. De groep is samengesteld rond de geniale altsaxofonist en klarinettist Michael Moore. Hij is afkomstig van California, maar hij verhuisde al snel naar Europa omdat hij het jazzklimaar hier veel leuker en uitdagender
vond. Hij woont al meer dan 25 jaar in Amsterdam. Hij onderhoudt weliswaar de beste contacten met Amerikaanse muzikanten. Met drummer Michael Vatcher bijvoorbeeld, die net als Michael Moore de overstap van de Verenigde Staten naar Europa maakte. Michael Vatcher smeet zich in Nederland in de rock- en punkscene, maar zijn drang naar improvisatie en muzikale experimenten dreef hem in de richting van de jazz. Wolter Wiebos, een van de meest vooraanstaande trombonisten ter wereld, maakt ook deel uit van de groep. Niemand minder dan rockgroep Sonic Youth vroeg Wiebos als studiomuzikant. Kornettist Eric Boeren, Goran Krmac (tuba) vervolledigen de band. Krmac vervangt bassist Ernst Glerum, die normaal ook tot het gezleschap behoort. Tickets voor Available Jelly kosten 15 euro. Zaal De Singer ligt in de Bavelstraat 35 in Rijkevorsel.
Jan Learbuch Orchestra
Klassiek op woensdag VOSSELAAR – In Herberg De Zwaan kan je op woensdag 11 november genieten van een dik uur klassieke muziek. In ‘Klassiek op woensdag’ staan dan Els
Swinnen en Fransje Dorst op het podium. Tickets kosten 8 euro. Het concert begint om 20u. Het einde is voorzien rond 21.15u.
Neem een abonnement op
KASTERLEE - Altsaxofonist Jan Learbuch is ruim 45 jaar actief in de theateren muziekwereld, waarvan de laatste 30 jaar als jazzmuzikant. Jan speelde de afgelopen 45 jaar met diverse orkesten in Nederland, België, Duitsland en Slowakije. Speciale muziekprojecten realiseerde hij met orkesten als The New Orleans Music Company, Just For You, The American Songbook Orchestra, The Jan Learbuch New Orleans Revival Jazz Orchestra en The Jan Learbuch 40 Years in Music Swingband. Ook is Jan Learbuch initiatiefnemer en producer van Het Swing Festival Breda: een professioneel festival dat voor het eerst in 2007 met veel jonge musici en vocalisten in Breda werd gerealiseerd. Jan Learbuch heeft schoon volk in zijn orkest en wat de zangeres betreft, mag je dat ook letterlijk interpreteren. Hilde Vanhove is een Belgische zangeres die in 1997 afstudeerde aan het
conservatorium van Maastricht. In 1999 toerde ze met een George Gershwinprogramma door het land, in 2003 presenteerde ze haar debuutalbum ‘Insense’. Ze deelde het podium met grote namen zoals Bert Joris, Jef Neve en John Ward. Vanhove staat bekend om haar gedreven en professionele werkwijze en présence. Sinds 2005 werkt ze samen met Jean Learbuch. Haar stem leent zich tot een brede waaier van stijlen, gaande van swing en bebop tot bossanova en blues. Het Jan Learbuch Orchestra bestaat verder uit Harry Kanters (piano), Bart Wouters (contrabas) en Jos Van Kesteren (drums). Het concert van Jan Learbuch Orchestra vindt plaats op maandag 2 november in jazzclub Houtum Street in Kasterlee. De jazzclub is gevestigd in Klaveren 3, aan Houtum 58. Kaarten kosten 8 euro.
The Nico Van Gendt Project
Suiker is gratis verkrijgbaar op meer dan 2.000 plaatsen in het arrondissement Turnhout. Je vindt het in horecazaken, bij bakkers en kappers, in wachtzalen van dokters en tandartsen, in sporten wellnesscentra, in stations, in bibliotheken en cultuurcentra. Je kan er niet naast kijken. Of toch … want als je tegenslag hebt, is de stapel Suikers al weg voor je er passeert.
jazz All that
Geen nood, je kan je abonneren! Voor het ronde bedrag van 20 euro krijg je Suiker een jaar lang (11 edities) in je brievenbus. Zo ben je zeker dat je je favoriete cultuurmagazine nooit zal missen. Schrijf 20 euro over op rekeningnummer 068-8890662-57 van GCV Procart, Otterstraat 8 bus 2, 2300 Turnhout, en je krijgt de volgende 11 Suikers toegestuurd. Vermeld duidelijk je naam en adres.
HERENTALS - Funky riffs, pompende baslijnen, strak drumwerk, swingende toetsen én songs die aan je ribben blijven kleven: dat is waar The Nico Van Ghendt Project voor staat. De band speelt een mix van jazz, rauwe rock, ambient en fusion. Het idee ontstond in de Antwerpse jazzstudio, waar de band bij wijze van eindwerk werd opgericht. Maar de gelegenheidsgroep kreeg al snel een definitief karakter. Drummer Nico Van Gendt is wellicht de man die met de meeste ideeën komt aandraven, maar mettertijd zijn ook de andere groepsleden prominenter en belangrijker geworden. Zonder de schitterende, jazzy, ietwat doorrookte stem van zangeres Kimberly Dhondt zou de band veel van zijn kracht verliezen. The Nico Van Gendt project bestaat nog geen twee jaar, maar werd al wel uitgeno-
digd voor een concerttournee in Spanje. Ook gerenommeerde concertzalen en festivals (Suikerrock, De Handelsbeurs, Arenberg, ...) legden The Nico Van Gendt Project al vast. The Nico Van Gendt Project is op vrijdag 6 november te zien en te horen in ‘t Schaliken in Herentals. De plaatselijke coverband Cosmopolitics speelt in het voorprogramma. Kaarten kosten 10 euro. Het concert begint om 20u.
Canadian Brass MOL - Met Canadian Brass heeft cultuurcentrum ‘t Getouw in Mol een absolute wereldtopper in huis gehaald. Wat The Beatles en The Stones zijn voor de pop- en rockwereld is Canadian Brass voor koperblazers. Vernieuwend, toonaangevend, hoogkwalitatief, trendsettend, ... Canadian Brass is het allemaal. De vijfkoppige band werd in 1970 gesticht door Charles Daellenbach (tuba) en Gene Watts (trombone), die ook vandaag de dag nog deel uitmaken van de groep. Canadian Brass bestaat dus volgend jaar veertig jaar. Wij kennen niet één band die nog harder heeft gewerkt dan Canadian Brass. Ze namen meer dan 80 (!) cd’s op, ze zijn voortdurend op tournee geweest en ze hebben de arrangementen van honderden -wellicht duizenden- bekende songs herschreven en herwerkt. The Washington Post noemt hen simpelweg ‘the world leading brass ensemble’ en omschrijft hen als ‘the men who put brass music on the map’. Het is inderdaad niet meer of niet minder dan dat. Canadian Brass kreeg als kamer-
muziekorkest zelfs de deuren open van grote rockconcertzalen. En niet alleen dat. Canadian Brass verzoende niet enkel alle mogelijke muziekstijlen, de band bracht zelfs culturen dichter bij elkaar. In 1977 waren zij de eerste westerse band die mocht optreden in het China van na de culturele revolutie. Twee jaar later was Canadian Brass het eerste kamerorkest ooit dat mocht optreden in Carnegie Hall. De tent was meteen uitverkocht. De grootste platenmaatschappijen ter wereld (RCA, BMG, Sony, Decca, Philips, ...) stonden zich te verdringen om Canadian Brass te kunnen vastleggen Canadian Brass is het beste van het beste. De absolute top. Daar zullen de vijf bandleden ook u van overtuigen. In maatpak én sportschoenen, want het verenigen van verschillende stijlen doen ze ook op het gebied van kleding. Kaarten voor de concerten, op 11 en 12 november, kosten 30 euro. Het optreden in Mol is het enige concert van Canadian Brass in België.
Suiker — 13
“
Louis De Boeck,
Vroeger staken ze de grote chefs in de kelder: hard werken en je mond houden.
de eerste topchef van de Kempen
BALEN - “Je mag al om zes uur komen, geen enkel probleem. Ik ben dan al op. Tijd heb ik nu genoeg.” We hebben Louis De Boeck aan de lijn, 34 jaar lang chef-kok van De Engel in Balen, decennialang het enige restaurant met een ster in de Kempen. De Boeck heeft gekookt voor presidenten, koningen, ministers en popsterren. Nu reist hij zelf de wereld af om sterrenrestaurants te bezoeken. Terwijl een gewone sterveling 200 jaar moet wachten om in El Bulli te gaan eten, heeft hij er al vier keer zijn voeten onder tafel gestoken.
Uiteindelijk spreken we af om 9 uur. Als Louis ons ontvangt in zijn chique villa aan de groene rand van Balen dampen de velden nog na. Hij is zichtbaar opgetogen dat er nog belangstelling bestaat voor zijn carrière als eerste topchef in de Kempen. Het is hem gegund, zeker nu zijn collega-chefkoks de nieuwe sterren zijn geworden zijn aan het tv-firmament. Louis heeft met die status geen probleem meer. “Sergio Herman (Oud Sluis in Sluis) en Peter Goossens (Hof Van Cleve in Kruishoutem) hebben een driesterrenzaak en hoog opgeleid personeel. Die kunnen het zich veroorloven om hun zaak voor een paar dagen in handen te laten van deze keukenbrigade. Het restaurant zal op hetzelfde niveau verderdraaien. Anders is dat voor een- of tweesterrenzaken. Een chef als Viki Geunes (‘t Zilte in Mol, twee sterren), een vriend van mij, kan nog niet terugvallen op hooggekwalificeerd personeel. Zij zouden voortdurend in hun keuken aanwezig moeten zijn.” – Vindt u niet dat ze te veel met nevenactiviteiten bezig zijn: zetelen in jury’s, boeken schrijven, kookprogramma’s presenteren, ...? Neen, ik vind het een positieve evolutie. Vroeger staken ze de grote chefs in de kelder waar ze hard moesten werken en verder hun mond houden. Nu zijn ze eindelijk boven water gekomen. Vandaag is het een eer om chef te zijn. Het beroep is echt opgewaardeerd en dat was absoluut nodig. Wij doen ook meer en meer ons best om alsmaar lekkerder te koken. Het is dan ook niet meer dan normaal dat we meer gewaardeerd worden. Peter Goossens en Sergio Herman doen dat ook subliem. Ze motiveren mensen echt om thuis meer en beter eten klaar te maken. Maak eens vers eten klaar, eerder dan een diepvriesmaaltijd in huis te halen. Ze brengen de kijkers ook warenkennis bij en leren hen om de verschillen in kwaliteit te herkennen. Allemaal erg belangrijk als je goed wil koken. Van ‘Mijn restaurant’ was ik echter geen fan. Niemand kan op een half jaar tijd een sterrenrestaurant uitbouwen. Het koksvak leer je niet op een half jaar. Met een mes werken, leer je niet door één prei te snijden. Je moet daarvoor een vrachtwagen groenten snijden. Goossens en Herman doen het waarschijnlijk ook voor het geld. Ik zou ze ongelijk geven als ze er niet aan verdienen.
14 — November 2009
Om meer klanten naar hun restaurants te lokken, hebben ze het niet nodig. Ik ken iemand die bij Goossens werkt en die zaak zit alle dagen stampvol. Allicht vinden ze het ook plezierig om bekend te zijn. – Hebt u zelf geen spijt dat u al die aandacht niet hebt mogen meemaken? Neen, ik ben niet jaloers. Ik heb het maximale uit mijn kunnen als chef gehaald. Wat de chefs vandaag presteren, zou ik ook niet kunnen. Schuimpjes maken lukt me nog wel, maar de moleculaire keuken roept bij meer vraagtekens op dan antwoorden. – Hoe staat u als ancien eigenlijk tegenover al die nieuwe invloeden? Ach, er is vroeger ook nog een tendens geweest: de zogenaamde ‘nouvelle cuisine’. Dat kwam in feite neer op ‘fruit bij vlees’. Dat was absoluut geen nieuwe keuken. Maar wat Ferran Adrià met El Bulli (restaurant in de omgeving van Barcelona, al viermaal uitgeroepen tot beste in de wereld) doet, is echt wel vernieuwende keuken. Die keuken wordt gevuld door tal van chefs die bij hem in de leer komen. – U bent al vier keer bij hem te gast geweest. Dat is een uitzonderlijk voorrecht. Vandaag zijn er wachtlijsten tot vijf jaar. Ik heb het geluk dat ik in de regio van Barcelona een appartement heb. We rijden regelmatig langs zijn restaurant. Ferran Adrià verdient de status van vernieuwer. Hij is net als ik een selfmade man: nooit een opleiding genoten en alles op zijn manier ontdekt. Juist daardoor is hij ook tot een topchef uitgegroeid. Ik heb mijn restaurant ook alleen naar een hoger niveau moeten brengen. Dat vraagt veel tijd en investeringen. Een gerecht is niet van de eerste maal lekker. Je moet veel wegkieperen en altijd blijven studeren. Ik ben destijds ook in de betere restaurants gaan eten, vooral in België en Frankrijk, om al ‘ziende’ bij te leren. De nieuwe methode bestaat erin vandaag een week of veertien dagen ergens te gaan werken bij een chef. Op de meeste plaatsen moet je als chef betalen om te mogen komen werken. – Maar hoe was het bij El Bulli? Ze kwamen ons vragen: “Wanneer wens je het volgende gerecht? Om zes minuten na één? Dat vond ik overdreven. Ik had zijn boeken gekocht en mocht ze gesigneerd in zijn keuken gaan halen. Ik ken een restaurantkeuken, maar daar vielen mijn ogen open. Er stond zeker 60 man aan het for-
nuis terwijl er maar 40 klanten in zijn zaak zaten. EL Bulli is in feite een restaurant voor gevorderde klanten en voor restaurateurs. Na tien gangen weet je nog niet of je aan het eten begonnen bent. Maar de eerste maal waren we zwaar onder de indruk. Ook hier in België merk je in bepaalde restaurants onmiddellijk zijn invloed. In mijn tijd zou ik ook zeker ‘meegeleefd’ hebben. Als kok moet je mee evolueren en je kennis voortdurend aanpassen. – De kritiek is dat zijn keuken een labo is en zijn koks laboranten. Dat is precies wat ik tegen mijn vrouw zei, acht jaar geleden na ons eerste bezoek aan El Bulli. Na zevenentwintig gangen vroeg ze wat ik ervan vond. Ik antwoordde: ik denk
dat ik bij een apotheker gegeten heb. Er was weinig of niets op aan te merken maar ik dacht dat ik in een apotheek zat. Alles is perfect op de gram afgewogen, punctueel juist. Ik ga akkoord dat je bij patisserie- en charcuteriebereidingen het gewicht nauwlettend in het oog moet houden. Maar om een stuk vlees goed te bakken, moet je de feeling hebben hoeveel boter je nodig hebt. Ik ondervind dat de chefs van de moleculaire keukens vaak technisch geen perfect stuk vlees kunnen bakken of een moot vis koken. Ze missen de techniek van de basiskeuken. – Is koken voor u een kunst? Ik vind het een ambacht maar er zijn een aantal chefs die richting kunst gaan. Je
moet zeker de liefde voor het vak hebben. Ook een grote kennis van producten is van primordiaal belang. Maar als je niet meer kunt proeven en herkennen wat er op je bord ligt, gaat het voor mij ook te ver. Die extreme zaken zullen echter wel verdwijnen. Maar de nieuwe technieken van bereiden, zoals de lange gaartijden, kan ik wel appreciëren. – Behoorde u destijds tot de top in België? Ja, dat mag ik wel zeggen. Maar er was toen nog niet die grote concurrentie zoals die vandaag bestaat. Er is een periode geweest dat er tussen Antwerpen en Hasselt maar 4 restaurants met naam waren: naast het onze waren dat Het Hert in Beringen, Het Lam in Geel en De Bosrand in Kaster-
lee. Van die vier hadden alleen wij een ster. Bij ons kwamen dan ook klanten uit het ganse land: van de kust tot Wallonië. Maar ook uit Duitsland en vooral veel gegoede klanten uit Nederland, waar de gastronomie nog niet zo echt ontwikkeld was. – Wat betekende die Michelinster destijds voor u? Weet je: toen ik een ster kreeg, wist ik niet eens dat er zoiets als een Michelingids bestond. Beter kan ik het niet uitleggen. – Sorry, maar dat geloven we niet ... Onbekend is een groot woord. Ik wist dat zo’n ster bestond maar ik droomde er niet van. Op een dag kwamen er twee klanten uit Limburg binnen - om 11.30 uur, dat weet ik nog goed - en die deelden mijn vrouw mee dat ze onze ster kwamen proeven. We wisten echt van niets. We zijn dan in een boekenwinkel een Michelingids gaan kopen en inderdaad: we stonden erin vermeld. Ik besefte ook de impact er niet van. Ik was toen amper 28 jaar. Ik geef het toe: die ster heeft ons geholpen om meer klanten te krijgen. Maar een klant binnenkrijgen is één, hem laten terugkomen is veel moeilijker. Een klant moet zó verwend worden dat hij bij het buitengaan denkt: hier kom nog eens terug. Met die ster werden de klanten er ook niet makkelijker op. – Die klanten waren ook niet van de minsten: ministers, sportvedetten, popsterren. Noemt u eens wat namen. Is bijvoorbeeld de koning hier ooit geweest? Neen, maar op een dag kreeg ik wel de politie op bezoek omdat de koning die dag zou komen eten. De koning heb ik toen nooit gezien. Allicht praat uit het dorp. Maar iedereen kwam hier. Alle sportvedettes: Eddy Merckx, Lomme Driessens, Bjarne Riis ... Ook veel ministers: Tindemans, Martens, Vanden Boeynants, Leburton. Die laatste kwam heel regelmatig. Sommige mannen uit het Brusselse kwamen liever naar hier omdat ze niet in een bepaald gezelschap gezien wilden worden. Hier hadden ze meer privacy. Een belangrijke klant voor mij was de PRB, de munitiefabriek in Balen. Daar kwamen ministers en hoge militaire pieten uit alle landen op bezoek om hun legers te bevoorraden. PRB betaalde dan hun diner bij ons. Ik heb militairen gezien die in putje winter met een hemd met korte mouwen hier binnenkwamen. Sommigen hadden
nog niet eens met mes en vork gegeten. Raùl Castro, die huidige president van Cuba, kwam ook elk jaar. Er kwamen ook veel mensen uit de showbizz: Will Tura, Vader Abraham, ... – En u vergeet de Rolling Stones! Ja, ik vermoed dat de Stones naar Balen kwamen om paarden te kopen bij Christine Jamar (heeft in Balen een wereldberoemde stal Arabische volbloeden, nvdr). Zij zal hen naar ons gestuurd hebben. Maar ik lag daar niet echt van wakker. Al maar goed ook, want je moet niet naast je schoenen gaan lopen omdat je zaal gefrequenteerd wordt door sterren. Voor ons waren dat klanten als alle anderen. Ik maakte voor iedereen het eten even lekker. Ik was wel op de hoogte als er bekende mensen in het restaurant zaten. Ik ging hen dan een goedendag zeggen, maar meer ook niet. Ik heb die namen ook nooit rondgebazuind omdat ik niet zeker wist of die mensen dat wel apprecieerden. Maar ik denk wel dat sommige mensen uit Balen bij ons niet durfden naar binnen kijken als de deur openging. – Hebt u nadien gestreefd naar nog meer sterren? Neen, ik bombardeer me niet tot een driesterrenchef. Ik wilde alleen goed eten serveren, elke dag beter en beter. Ik heb ook nooit gestreefd naar een ster. Ik streefde alleen naar perfectie in de keuken. Maar ik ben er fier op dat ik heel lang alleen geweest ben met een ster in de Kempen. Maar van trots kan je niet leven. Na die ster heb ik wel een wijnkelder uitgebouwd van uiteindelijk 25.000 flessen. Dat was ook al een grote investering. Een controleur van de belastingen heeft ooit al die flessen eens willen tellen om er nadien extra btw op te berekenen. Na twee dagen is hij ermee moeten ophouden en heeft hij mij enkel een forfait aangerekend. (lacht). – U bent dan in 1996 gestopt en hebt de zaak overgelaten aan uw zoon Stefan. Stefan zat al in de zaak en wou chef zijn. Twee chefs in de keuken, dat werkt niet. Mijn vrouw en ik hebben ons dan teruggetrokken. Ik ben iets te vroeg gestopt. De ene dag zit je er nog middenin en de andere dag valt alles plots stil. Het heeft veel pijn en moeite gekost, maar nu heb ik mij ermee verzoend. Ik help hem nog als het nodig is. Nadien ben ik nog gaan helpen bij mijn goede vriend Nicolas Lefevere, een zeer gekend traiteur in Brussel en hofleverancier.
”
Met hem heb ik banketten gedaan voor het koningshuis, onder meer het trouwfeest van Filip en Mathilde en de begrafenis van Boudewijn Als ik ergens trots op ben, dan is het dat ik voor het paleis heb mogen werken. Niet iedereen kan dat zeggen. – U gaat vandaag zelf vaak gastronomisch eten. Mijn vrouw en ik gaan minstens een tot twee keer per maand in een twee- of driesterrenzaak eten. In Oud Sluis bij Sergio of in Hof van Cleve bij Peter Goosens maar ook in Beluga (tweesterrenzaak in Maastricht). Veel van onze vakanties draaien rond bezoeken aan sterrenzaken. Van de beste vijftig restaurants heb ik er ondertussen toch al 38 bezocht. Het is niet eenvoudig, want vaak moet je erg lang vooraf boeken. Het is ook een dure hobby: het kost al snel 400 tot 500 euro voor twee personen en dan moet je geen al te gekke wijnen uitkiezen. – Bent u dan een kritische eter die constant opmerkingen maakt? Als ik op restaurant ga, heb ik maar één doel: genieten. Kom je er om alles af te breken, dan kan je nooit meer genieten van je geld. Ik zie wel wat er verkeerd loopt, maar lig er niet van wakker. Ik kan je twee restaurants aanbevelen waar ik perfect tevreden over ben: dat is Beluga en Arzak in San Sebastian (drie sterren). Daar ben ik meer dan 20 keer geweest, al vanaf zijn eerste ster. De laatste keer zat Woody Allen er te eten. Als je een week gastronomie wil beleven, is de omgeving van San Sebastian de ideale plaats. Zelfs de tapas die je er in de cafés eet, hebben het niveau van een ster. – Heb je zelf al nieuwe trends ontdekt? Ik merk dat de restaurants zich meer en meer perfectioneren in de nagerechten. Dat is niet echt aan mij besteed, want ik ben geen zoetebek. Maar ik zal u eens iets vertellen. Deze vakantie bezochten we een sterrenrestaurant in Italië. Ze serveerden op een groot bord 12 nagerechten. Naast het bord lag een draadje met daaraan 12 verschillende stukjes stof. Elk stukje hoorde bij een nagerecht. Als je je eerste nagerecht opat, moest je het eerste stukje stof aanraken,... Ik heb gedaan alsof, mijn vrouw heeft het spel meegespeeld. (lacht). Bedankt voor het gesprek. Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren
Suiker — 15
Stijn Janssen
Kort
Vierde Red Saturday HERENTHOUT - Liefhebbers van elektronische muziek -en dat zijn er in deze contreien nogal wat- kunnen op zaterdag 7 november in Herenthout terecht voor de vierde editie van Red Saturday. De vorige was goed voor een opkomst van maar liefst 1.500 technouten. “We hopen dit jaar op minstens evenveel volk”, zegt organisator Wouter De Herdt. “Uiteraard zijn we niet zo groot als ‘I love Techno’ maar we hebben wel dezelfde ambitie: de mensen hier laten kennismaken met een veel breder aanbod aan elektronische muziek dan ze normaal in discotheken te horen krijgen. We hebben het dan vooral over de verschillende Europese invloeden op het
genre. We proberen dan ook editie na editie een meer internationale line-up te programeren. Vorig jaar hadden we de populaire Duitse DJ Housemeister, dit jaar kunnen we uitpakken met de al even bekende Italiaanse set Congorock. Daarnaast zijn we ook trots op Partyharders. Hij komt uit Luik en is echt hot. Hij heeft dit jaar al elke festival van betekenis platgespeeld.” De vierde editie van Red Saturday vindt plaats in het GO, het gemeentelijk ontmoetingscentrum van Herenthout dat vertimmerd wordt tot een roodgloeiende discotheek. Het feestje begint om 21u. De volledige dj line up en nog meer info vind je op www. redsaturday.be.
Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? Met het geld dat ze deze zomer op Pukkelpop verdienden, hadden Tom en Mauro van dEUS zich een gps kunnen aanschaffen. Het toestel kwam hen nu aardig van pas bij hun wintertournee doorheen het noorden van Rusland. Ze zouden de grote afstanden tussen de vele Russische dorpen waar ze optraden, afleggen in hun geleasede Nissan Primastar, een luxueuze monovolume met airco. De eerste stop bracht hen naar Djoverotsko-Litskai: een plaatsje op 3772 km van Moskou. De band zou er optreden in het J. Karatovocentrum, genoemd naar de oprichter van de regionale kolchoz, gespecialiseerd in maïs en kool. Het adres van het centrum was door Andrei Savjekonti, de lokale cultuurfunctionaris, ruim op tijd naar het management van dEUS doorgemaild. Mauro, die naast bestuurder Tom zat, haalde de mail uit de plastic map om het exacte adres van het centrum in de gps in te geven. Na een tijdje vond hij het volgende adres, door Andrei nog duidelijk en netjes met een typmachine getypt: хет зевентиенде статутаир цонгрес ван де цоммунистище партий ондер тоезичт ван Й сталин страат.*. “Fuck”, zei Mauro, en de manier waarop hij toen moet hebben gekeken, zal allicht aardig in de buurt komen van de gelaatsuitdrukking van Tyson Maulhard op zaterdag 26 september toen hij ter hoogte van Düsseldorf een mail opdiepte en achter ‘location of the event’ het volgende adres aantrof: ‘Zeventiende Escadron van het Lichtvliegwezenlaan 14’**. Tyson was de zanger van de Amerikaanse groep Diego Umbrella met als thuisbasis California. De groep maakte in september een tournee
16 — November 2009
door Frankrijk, Duitsland en Nederland. Fiesta Mundial in Balen was het enige Belgische optreden in de rij. Dat festival vond al jaren plaats op de Keiheuvel, gelegen aan het ‘Zeventiende Escadron van het Lichtvliegwezenlaan 14*** . Ook Diego Umbrella had zich speciaal voor deze tournee een gps aangeschaft. De groep werd om 15 uur in Balen verwacht zodat ze nog ruimschoots de tijd konden nemen om te soundchecken en dan twee uur later, om 17 uur, geheel ontspannen het podium te betreden. Maar shit happens. Pas een kwartier na vijven stoof hun aftandse Ford Transit het festivalterrein op. De hyperventilerende organisator wierp zich voor de wagen, wrikte het portier open, wurmde zich tussen de bandleden in en begeleidde hen in een rotvaart naar de backstage. “Where the hell you have been”, beet hij hen toe. “The gps dind’t take your bloody adress: Seventeen ... fucking ”, kreeg hij als antwoord. De Diego’s liepen rechtstreeks van hun wagen het podium op, plugden de gitaren in en gaven een meer dan uitstekend concert. Van dEUS! hebben ze tot op heden in Djoverotsko-Litskai nog nooit gehoord. (Voordien ook niet). Rob De Nys zou dit nooit zijn overkomen: hij vroeg destijds gewoon de weg aan elke autochtone passant. * Het zeventiende statutaire congres van de communistische partij onder toezicht van J Stalin- straat. **Зевентиенде Есцадрон ван хет Личтвлиегвезенлаан 14 *** Squadron of the Seventeenth flyorphanslane 14
Misero Truffo
BEERSE - Drie mannen wonen in een kraakpand. Ze brengen hun dagen doelloos door met absurde conversaties en discussies over banale zaken. Theatergezelschap Hoogspanning brengt ‘Misero Truffo’ in lokaal ‘De Lage Heide (Lage Heude 5/1) op zaterdag 14 november. De voorstelling begint om 20.30u. Kaarten kosten 7,50 euro.
Herenthoutenaar Wim Vandekeybus palmt de Warande in
Ultima Vezdagen
Feest in de spiegeltent OLEN - De vzw Keizer Karel organiseert van 5 tot 15 november in de Spiegeltent, in Olen-Centrum, een hele reeks activiteiten voor liefhebbers van muziek en dans. Op 5 november beginnen de feestelijkheden met een kleinkunstavond. Will Ferdy, Bart Herman en Dimitri Van Toren treden op. Een dag later kan je in de Spiegeltent terecht voor een LatijnsAmerikaans dansfeest. Er speelt een salsaband. De toegang bedraagt 5 euro. Linedancen kan op zondagnamiddag 8 november vanaf 14u. De toegang is gratis. Een dag later zijn er twee workshops zumbadansen; om 19.30 en om 21u. Inschrijven kost 5 euro. Op dinsdag 10 november om 20u vindt er een tangoavond plaats (4 euro) en op zaterdag 14 november sluit Ruth Mckenny en zijn band af met een heuse rock-’-rollparty. Kaarten kosten 4 euro.
De Dansmariekes van Tongerlo WESTERLO – De Dansmariekes van Tongerlo geven in hun hometown Tongerlo een ‘eetdag en shownamiddag’. Die vindt plaats op zondag 8 november vanaf 11.30u. Terwijl u met volle teugen geniet van de frikandellen met krieken,
de pannenkoeken of de taart, geven de Dansmariekes en enkele bevriende verenigingen van katoen. Plaats van het gebeuren is de parochiezaal aan het Trannoyplein in Tongerlo. De toegang is gratis.
Uw evenement in De redactie van Suiker doet zijn uiterste best om op de hoogte te blijven van alles wat er op cultureel gebied leeft en beweegt in de Kempen. We hebben onze kanalen om overal geïnformeerd te blijven, maar we zien en horen natuurlijk ook niet alles. Organiseert u een cultureel evenement of kent u verenigingen of personen die het verdienen om eens in de aandacht te komen, laat het ons dan weten. Suiker bereik je het snelst en eenvoudigst via mail: roel.sels@skynet.be.
Verantwoordelijk uitgever: Procart GCV (Promotie van cultuur in het arrondissement Turnhout)
Redactieadres: Roel Sels Oranjemolenstraat 35, 2300 Turnhout roel.sels@skynet.be TURNHOUT - Wim Vandekeybus werd 46 jaar geleden geboren in Herenthout. Hij is een van de weinige Kempenaars die het tot ‘wereldberoemdheid’ schopte. Vandekeybus zette in de danswereld samen met AnneTeresa De Keersmaeker België op de kaart. Vandekeybus is een veelzijdig artiest, die vooral bekend is als choreograaf, maar die weinig voeling heeft met klassieke dansvoorstellingen. Liever combineert hij dans met concerten, films en video’s. In 1986 richtte wereldburger Wim Vandekeybus in Madrid zijn eigen dansgezelschap op: ‘Ultima Vez’, wat ‘Laatste keer’ betekent. Ultima Vez bestaat vooral uit jonge dansers met weinig ervaring. Vandekeybus heeft zijn band met de Kempen nooit verloochend. Hij trad vaak op in de Kempense cultuurtempels. In de Warande was hij zeer dikwijls te gast. Vandekeybus en de Warande hebben mekaar dit theaterseizoen opnieuw gevonden. De samenwerking heeft zelfs geleid tot een heus minifestival. Van 21 tot 29 november vinden in de Warande de Ultima Vezdagen plaats. Wim Vandekeybus en zijn gezelschap staan vanzelfsprekend centraal. Maar er zijn ook enkele mooie gastoptredens en unieke samenwerkingsverbanden. Zo concerteert Mauro Pawlowski -die onder anderen de soundtrack verzorgt van de nieuwste Ultima Vezproductie- op vrijdag 27 augustus in de Kuub (tickets 14 euro). Tijdens zijn show zullen Ultima Vezperfor-
mers op de catwalk dansen. En na het concert nemen Mauro én Wim Vandekeybus samen plaats achter de draaitafel voor een stomende afterparty. Vandekeybus is een autoriteit in de danswereld, maar hij is ook een onderlegd fotograaf. Zijn fototenstoonstelling kan je bekijken tot en met 29 november in tentoonstellingsruimte A van de Warande (gesloten op maandag). Maar natuurlijk is er ook dans. Veel dans. Op woensdag 25 november kan je kijken naar ‘nieuwZwart’, de nieuwe dansvoorstelling van Ultima Vez met livemuziek van Mauro (tickets 12 euro). In de Tuinzaal van de Warande wordt een inleiding tot de voorstelling gegeven. Vandekeybus brengt ook Germán Jauregui en Elena Fokena mee naar Turnhout: twee ex-dansers van Ultima Vez die nu samen een nieuwe voorstelling hebben: ‘Sunset on Mars’. Te zien op vrijdag 27 november in de schouwburg. Meer zin om zélf te dansen? Dat kan ook. Op 21 en 28 november, van 14 tot 18u, geeft Laura Aris Alvarez van Ultima Vez workshops in de Houten Zaal van de Warande. Tickets kosten 30 euro, inclusief een gratis ticket voor ‘nieuwZwart’. Sportieve kledij en enige danservaring is vereist. De Warande houdt de Ultima Vezdagen zo goedkoop mogelijk en geeft kortingen. Als je meer dan één voorstelling uit het gamma kiest, moet je alleen de duurste voorstelling betalen en krijg je er de andere voor 5 euro per voorstelling bij.
Adres Procart: Otterstraat 8 bus 3, 2300 Turnhout
Oplage: 20.000 exemplaren
Verspreidingsgebied: Arrondissement Turnhout (Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo).
Redactie: Roel Sels
Redactiemedewerkers: Stijn Janssen Floor Deckx Toon Horsten
Vormgeving: Dimitri Paeleman
Advertenties: Leen Verwaest (0495 53 54 80)
Drukkerij: DKZet (Hapert, NL)
Suiker — 17
zo 01-11-09 – 16:30 – Mezz Breda Kléan € 0 ma 02-11-09 – 20:30 – Chassé Theater Breda Heather Nova € 28 di 03-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Venice € 27,5 di 03-11-09 – 21:00 – Zaal 013 Tilburg Portugal. The Man. € 8 wo 04-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Wanda Jackson & The Seatsniffers € 20 wo 04-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Therapy? € 17 do 05-11-09 – 20:30 – Mezz Breda Luka Bloom € 17,5 do 05-11-09 – 21:00 – Effenaar Eindhoven Anne Soldaat € 10 do 05-11-09 – 21:00 – Zaal 013 Tilburg Pronghorn € 9 vr 06-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Wende Snijders - clubtour € 20 vr 06-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Michael Lee Firkins € 10 vr 06-11-09 – 21:30 – Mezz Breda De Heideroosjes € 14 za 07-11-09 – 21:00 – Effenaar Eindhoven The Death Letters € 10
popconcerten vlak over de grens
BE N
za 07-11-09 – 22:00 – Mezz Breda Simple Minds Tribute Band € 5 zo 08-11-09 – 16:30 – Mezz Breda Somewhere Man € 0 zo 08-11-09 – 16:30 – Effenaar Eindhoven Imperial Never say Die Club Tour 2009 € 18 zo 08-11-09 – 18:30 – Zaal 013 Tilburg F.R.E.U.D : afscheidsconcert € 6 zo 08-11-09 – 21:00 – Mezz Breda Gabriel Rios & Jef Neve € 9 ma 09-11-09 – 20:00 – Effenaar Eindhoven Sam Amidon, Ben Frost, Nico Muhly € 15 di 10-11-09 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Rockacademie performing night € 0 di 10-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Moby € 30
T
U
OVER DE SCHREEF
Agenda
di 10-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Johnny Winter € 25
HIER
wo 11-11-09 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Editors, The Maccabees, Wintersleep € 28 wo 11-11-09 – 19:30 – Zaal 013 Tilburg Rockacademie performing night € 0 wo 11-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Bone Thugs-N-Harmony € 35 wo 11-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Black Elk € 5 wo 11-11-09 – 21:00 – Mezz Breda De Dijk € 22,5 do 12-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Feest in je moerstaal: Dennie Christian, ... € 25 do 12-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Moss, Awkward I € 5 do 12-11-09 – 21:00 – Effenaar Eindhoven DIO € 12,5 do 12-11-09 – 21:00 – Mezz Breda De Dijk € 22,5 vr 13-11-09 – 20:00 – Effenaar Eindhoven FRIS € 13,5 vr 13-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Feest in je moerstaal: Dennie Christian, ... € 25 vr 13-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Orange Sunshine, Dzjenghis Khan € 5
Ontdek Marianne Dissard BREDA - Zin in een goed concert, maar een beetje krap bij kas? Da’s geen probleem. In concertzaal Mezz in Breda vinden regelmatig gratis concerten plaats. Meestal gaat het om aanstormende, jonge artiesten, maar soms ook om gerenommeerde muzikanten die je niet bij naam kent omdat ze altijd als ‘een groepslid’ gefungeerd hebben. Tot die laatste categorie hoort Marianne Dissard. Haar naam zegt je ongetwijfeld niks, maar als we zeggen dat ze al jarenlang de vaste zangeres is bij Calexico, gaat er ongetwijfeld wél een belletje rinkelen. Marianne Dissard werd geboren in Frankrijk, maar ze verhuisde naar de Verenigde Staten. Ze woont al vele jaren in Tuczon, Arizona. Ze verdient haar kost met zingen, maar ook met schrijven en films maken. Zopas bracht Marianne Dissard
The Tragically Hip
De Jeugd van Tegenwoordig TILBURG - Willie Wartaal, Vieze Fur, P. Fabergé en Bas Bron vormen samen De Jeugd van Tegenwoordig. Dat het maar een kwestie van tijd zou zijn voor dit gezelschap zijn naam oneer zou aandoen, stond op voorhand vast. Echt jeugdig is dit olijke viertal al lang niet meer te noemen. De gemiddelde leeftijd van de bandleden is 27. Maar als het waar is dat je maar zo jong bent als je je voelt, hebben deze knapen nog wel een heel eind te gaan. Dan doen ze over een jaar of dertig pas hun eerste communie Hoe de band ontstaan is, weten alleen de leden zelf. Als iemand het aan hen vraagt, antwoorden ze altijd met een hoop flauwekul. De ene vertelt dat ze samen aan idols meegedaan hebben, de andere vertelt dat hun doorbraakhit ‘Watskeburt?’ eerder toevallig in de metro werd
18 — November 2009
geschreven. Wat er ook van zij, de carrière van De Jeugd van tegenwoordig nam een vliegende start. In 2004 werd ‘Watskeburt’ uitgebracht en die ene single volstond om een optreden op Lowlands te versieren en in het voorprogramma van Snoop Dogg te mogen spelen. De debuutcd ‘Parels voor de zwijnen’ kreeg meteen de prijs voor ‘beste doorbraakalbum en De Jeugd van Tegenwoordig kreeg zelfs een eigen tv-programma. Vorig jaar kwam de langverwachte opvolger van ‘Parels voor de zwijnen’: ‘De machine’ bracht niet meer dezelfde gekte teweeg, maar was nog altijd behoorlijk succesvol, vooral dankzij de single ‘Deze donkere jongen komt zo hard’. Nederrap in zijn allerbeste gedaante, op donderdag 26 november in zaal 013 in Tilburg. Kaarten kosten 15 euro. Het concert begint om 21u.
EINDHOVEN - Gordon Downie, de frontman van de Canadese rockband The Tragically Hip, heeft een aantal officieuze wereldrecords achter zijn naam staan. “Het wereldrecord ingebeelde sigaretten roken” is gegarandeerd van hem. Hij is daarnaast de trotse bezitter van het wereldrecord “zakdoek gooien en weer opvangen tijdens een liveconcert”. Het wereldrecord “zweten op een podium”is al sinds 1989 in zijn handen, maar hij blijft het elke week scherper stellen. Om maar te zeggen dat Gordon Downie een podiumbeest is zoals je er nog nooit een gezien hebt, tenzij je de concerten van The Tragically Hip al hebt bijgewoond, natuurlijk. The Tragically Hip is een rockband zoals ze die in Canada graag horen. Geen franjes, altijd recht vooruit. Niet zeveren maar zin-
vr 13-11-09 – 21:00 – Mezz Breda I Am Kloot € 17 vr 13-11-09 – 22:00 – Effenaar Eindhoven Amusement Parks On Fire € 0 vr 13-11-09 – 23:30 – Effenaar Eindhoven Skinto, Lola Kite € 0
haar eerste cd uit. Die werd geproduceerd door de frontman van Calexico, Joey Burns. Ook John Convertino (jawel, ook van Calexico) verleende zijn medewerking. Het resultaat kan niet anders dan het midden houden tussen Franse chansons en zuiderse americana. Hoe dat precies klinkt, kom je op 14 november te weten in het café van Mezz in Breda. Kaarten kosten zoals gezegd nul euro. Het concert begint om 21u.
gen. En dat doet The Tragically Hip nu al dertien cd’s lang. Hun nieuwste album, ‘We are the same’, is misschien nog het rustigste van allemaal, maar daarom niet minder mooi en pakkend. Wij, Belgen, mogen toch maar van geluk spreken dat we in België wonen en niet in -pakweg- Canada. Daar kan The Tragically Hip alleen nog stadionconcerten spelen. Terwijl die arme stakkers van houthakkers zich tevreden moeten stellen met een plaatsje ergens hoog in een ijshockeytribune als ze The Hip willen zien, staan de Belgische en Nederlandse Hipfans nog altijd op de eerste rij als de band onze contreien aandoet. Want hoewel The Tragically Hip ook bij ons een trouwe schare fans heeft, hebben de rockers van over ‘t water hier nooit sportpaleizen of stadions kunnen vullen. Gelukkig maar, want zo komt het dat misschien wel ‘s werelds beste liveband nog altijd in gezellige clubs zoals de Ancienne Belgique in Brussel en Effenaar in Eindhoven speelt. En dan nog voor weinig geld ook. Neem nu Eindhoven. Daar passeert de groep op maandag 23 november. Kaarten kosten 25 euro. Het concert begint om 20.15u en je komt best op tijd. Tenzij het er nog op het laatste moment aan toegevoegd wordt, is er geen voorprogramma voorzien.
Steve Earle
EINDHOVEN - Het gaat goed met countryrocker Steve Earle. Daarmee bedoel ik: het is alweer een hele tijd geleden dat hij nog eens in de gevangenis heeft gezeten. De 54-jarige Steve Earle heeft twee uitzonderlijke talenten: hij schrijft songs die je tot op het bot raken én hij heeft al heel zijn leven een ingebouwd navigatiesysteem dat zonder fout de kortste weg naar een gevangenis weet te vinden. Niet dat Steve Earle zo’n zware jongen is, integendeel zelfs. Er is geen reden om bang te zijn als je hem ‘s nachts in een donker steegje zou ontmoeten. Alleen heeft hij in zijn jonge jaren véél te veel gedronken, gerookt, gesnoven en gespoten dan goed is voor een mens. En met de regelmaat van een klok werd Earle in de boeien geslagen. Decennialang zwalpte hij tussen gevangenissen en ontwenningsklinieken. Toen de jaren van verstand eindelijk kwamen en hij -weliswaar met vallen en opstaan- van alle verslavingen af raakte, ging Steve Earle dan weer zo’n bijtende protestliederen schrijven dat hij als staatsgevaarlijk werd bestempeld. Wat Earle er alleen maar toe aanzette om de overheid nog harder op de korrel te nemen, wat er op zijn beurt weer toe leidde dat hij opnieuw om de haverklap werd gearresteerd. Deze keer niet meer wegens drugsdelicten maar wegens subversief gedrag. Je kunt het zo gek niet verzinnen of Steve Earle schreef er een protestsong over of stond ervoor op de barricades: voor het milieu, tegen de doodstraf, tegen landmijnen, tegen de oorlog in Irak... In 2004 bracht hij de cd “The revolution starts now” uit. Michael Moore gebruikte de titelsong voor zijn antioorlogsfilm Fahrenheit 9/11. In 2002 had Steve Earle zich al de woede van miljoenen Amerikanen op de nek gehaald door namens de gearresteerde Amerikaanse talibanstrijder John Walker
een song te schrijven over de heilige oorlog. Steve Earle houdt van puurheid: in zijn muziek, in zijn teksten en in zijn gevoelens. “Ik houd van grenzeloze vreugde en van allesverscheurende pijn. Alles wat daartussen ligt, interesseert me niet”, zei hij ooit. Zeker geen verkeerde jongen, die Earle. Ondanks zijn heftige verleden is ie zelfs uit het juiste hout gesneden. “Hij heeft het hart altijd op de juiste plaats gehad. Maar op de momenten dat hij eventjes had moeten dimmen, begon hij juist altijd luider te roepen,” omschreef zijn muzikale soulmate Townes Van Zandt hem ooit, “en zo trek je natuurlijk problemen aan.” Op privévlak ging het Steve Earle ook al niet voor de wind. Hij trouwde zeven keer, onder meer twee keer met dezelfde vrouw. Maar één constante was er wel: of hij nu aan de drank of de drugs zat, problemen had met vrouwen, met justitie of met zijn platenmaatschappijen (die hem ook geregeld ontsloegen omdat hij weigerde in de pas te lopen), hij blééf in alle omstandigheden pareltjes van songs schrijven. Tot zijn meesterwerken behoren zowel zijn debuutalbum ‘Guitar Town’ uit 1986, ‘Copperhead Road’ uit 1988, ‘El Corazón’ uit 1997 als ‘Washington Square Serenade’ uit 2007. De jaren hebben geen vat op het songschrijverschap van Steve Earle: zoveel is wel duidelijk. Dit jaar verscheen zijn nieuwste werk: ‘Townes’. Het is een eerbetoon aan Townes Van Zandt, die door Earle nog altijd als zijn leermeester wordt beschouwd. Steve Earle speelt op donderdag 19 november solo in Eindhoven. In het voorprogramma zit songschrijver Joe Pug. Let op! Het concert wordt weliswaar medegeorganiseerd door Effenaar, maar het vindt plaats in het Frits Philips Muziekcentrum. Kaarten kosten 27,50 euro. Ter info: parkeergarage Heuvel Galerie ligt onder het muziekcentrum.
za 14-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Wolfsheart (eenmalige reünie) € 6 za 14-11-09 – 21:00 – Mezz Breda Marianne Dissard € 0 zo 15-11-09 – 16:00 – Effenaar Eindhoven Clash over de coverbands: halve finale € 10 zo 15-11-09 – 16:00 – Zaal 013 Tilburg London Burning: My Passion, The Boy Will Drown, ... € 20 zo 15-11-09 – 16:30 – Mezz Breda Ian Britt € 0 zo 15-11-09 – 19:00 – Mezz Breda Eric Sardinas € 18,5 zo 15-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Agua de Annique € 12,5 zo 15-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Milow € 20 di 17-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Wilco € 25 do 19-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Alice In Chains € 30 do 19-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Moke € 12,5 do 19-11-09 – 20:15 – Muziekcentrum Eindhoven Steve Earle € 27,5 do 19-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Waylon € 12,5 do 19-11-09 – 21:30 – Mezz Breda Gare Du Nord € 20 vr 20-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Colour Haze, My Sleeping Karma € 10 vr 20-11-09 – 20:00 – Effenaar Eindhoven Delinquent Habits € 15 vr 20-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Mando Diao € 16,5 vr 20-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg The Responders € 5 vr 20-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Walter Trout € 22 za 21-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Yellowman € 17,5 za 21-11-09 – 20:15 – Zaal 013 Tilburg Kyteman’s Hiphop Orkest € 20 za 21-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Drive Like Maria, Elle Bandita € 12 za 21-11-09 – 21:00 – Mezz Breda Deze € 0 zo 22-11-09 – 16:00 – Effenaar Eindhoven Clash of the coverbands € 10 zo 22-11-09 – 16:30 – Mezz Breda Awkward I € 0 ma 23-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven The Tragically Hip € 25 di 24-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven Peter Doherty € 25 wo 25-11-09 – 20:15 – Zaal 013 Tilburg Blöf € 27,5 wo 25-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg The Night Marchers, Dan Sartain € 8 do 26-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg The Germs, Lords € 15 do 26-11-09 – 20:15 – Effenaar Eindhoven The Living End € 17 do 26-11-09 – 20:30 – Mezz Breda De Nits € 14 do 26-11-09 – 21:00 – Zaal 013 Tilburg De Jeugd van Tegenwoordig € 15 vr 27-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Dÿse € 7 vr 27-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Golden Earring € 27,5 vr 27-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Gyration (cd-presentatie) € 10 vr 27-11-09 – 21:30 – Mezz Breda Ghinzu € 13 za 28-11-09 – 20:30 – Zaal 013 Tilburg Lee Perry € 25 zo 29-11-09 – 16:30 – Mezz Breda The Brew € 0 zo 29-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Volbeat € 27,5 zo 29-11-09 – 20:30 – Mezz Breda The Zombies € 20 ma 30-11-09 – 20:00 – Zaal 013 Tilburg Slayer € 39
Adressen en contactgegevens: – Zaal 013 , Veemarktstraat 44 Tilburg, 0031 13 460 95 00, www.013.nl – Effenaar , Dommelstraat 2 Eindhoven, 0031 40 239 36 66, www.effenaar.nl – Mezz , Keizerstraat 101 Breda, 0031 76 515 66 77, www.mezz.nl – Chassé Theater , Claudius Prinsenlaan 8, Breda, 0031 76 530 31 32, www.chasse.nl
Suiker — 19
Toon Horsten
Butch Cassidy Zeg nooit Oeigoer tegen een Kazak. Hoed u voor het onderscheid tussen een Tataar en een Krim-Tataar. En in Rwanda doet u er best aan te weten of de man tot wie u het woord richt een Hutu, een Tutsi of een Keniaanse VN-Blauwhelm is. Het leven van een wereldreiziger is ingewikkeld. Als wij het even niet meer weten, dan bellen wij naar Herentals. Want in Herentals woont Marc Helsen. Helsen is journalist, maar vooral wereldreiziger. Over de Oeigoeren, de Krim-Tataren en de Keniaanse VN-Blauwhelmen weet hij alles. Meer nog, hij kent ze in de meeste gevallen persoonlijk en mag ze bij de voornaam aanspreken. Helsen was erbij toen de Oeigoeren hun vijfde republiek uitriepen, scheidde persoonlijk de wateren tussen Hutu’s en Tutsi’s toen die het niet eens geraakten over de selectie voor het nationale Rwandese voetbalelftal, trok al vijftien keer naar de Himalaya en ontdekte tot nog toe drie voorheen onbekende toppen, zwom drie keer de Beringstraat over in de twee richtingen en leidde gedurende twaalf jaar van aan de Lichtaartsesteenweg in Herentals het verzet tegen de Birmaanse junta. De ideale man dus om -indien nodig- het onderscheid tussen een Oeigoer en een Kazak uit te leggen. Eens in de zoveel tijd leidt Helsens reisdrift ook tot een boek. ‘De Groote Trek’ en ‘De Groote Zijderoute’ waren spectaculaire bestsellers binnen de Vlaamse reisliteratuur, en voor ‘Op reis naar nergens’ bezocht hij drie jaar geleden twaalf door oorlog lamgeslagen ‘niemandslanden’. Zijn nieuwe boek ‘De lokroep van het avontuur’ bevat twaalf reisverhalen en is een heel stuk vrolijker dan zijn voorganger. Helsen doet het relaas van reizen naar enkele van
20 — November 2009
zijn favoriete wildernisgebieden, onder meer in de Himalaya en in Alaska. In Argentinië gaat hij op zoek naar sporen van Butch Cassidy en The Sundance Kid. Ook dit boek leest als een trein. Niet dat Marc Helsen een opvallend groot stylist is. Nergens pakt hij uit met literair bochtenwerk met de geur van verbrand rubber. Nee, Helsen is vooral een van de beste vertellers die het Vlaamse boekenland rijk is. Alles staat bij hem in functie van het verhaal, dat hij steeds met veel vaart, schijnbaar achteloos aan het papier toevertrouwt. Zelfs als hij door de meest onherbergzame gebieden trekt, staan ook steeds de mensen centraal. Zoals in Alaska, waar hij Charlie en Ross ontmoette. “Charlie zal nooit binnenkomen als Ross er is. Die twee spreken al twintig jaar niet meer met elkaar. De reden? Die weten ze zelf niet meer. Maar zo is het, omdat het altijd zo was.” ‘De lokroep van het avontuur’ is ondertussen ook een onnadrukkelijke ode aan de kameraadschap. Want de reizen in dit boek ondernam Helsen met enkele van zijn beste vrienden, die vaak ook uitgebreid aan bod komen. Vaak blijkt het ontstaan van al deze grote wereldreizen ergens tijdens nachtelijke esbattementen in de Herentalse horeca te liggen. Een idee tussen pot en pint gelanceerd, eindigt op een oude Royal Enfield-motorfiets ergens in de Himalaya. Over alle gebieden die hij in zijn leven bereisd heeft, heeft Marc Helsen ondertussen gepubliceerd. Slechts één boek, één reisbestemming, ontbreekt nog in zijn palmares: het grote boek over de Herentalse horeca. Want net als naar de Himalaya keert Helsen ook daar vaak en graag naar terug.
Kort
Het Père-Lachaise van de Campine
Striptekenaar Steven Dupré wint Brusselse stripprijs
MOL - Striptekenaar Steven Dupré won deze maand de Sint-Michielsprijs voor -hou u vast aan de takken van de bomen- ‘de beste strip van het afgelopen jaar van een Nederlandstalig auteur’. De bekroning wekt niet echt verwondering. De Mollenaar wordt in doorgaans welingelichte stripkringen al jaren getipt als potentieel winnaar van de meest prestigieuze stripprijs van de lage landen bij de zee: de Bronzen Adhemar. “Ik vrees toch dat ik de Poulidor van de Vlaamse strip ga worden”, reageert Dupré zelf Dupré is al bijna een kwarteeuw tekenaar en had reeds eigen reeksen als ‘Sarah en Robin’ en ‘Coma’. Naast zijn werk als striptekenaar werkt hij ook al jaren mee aan internationale tekenfilms. Dupré is een selfmade man die door zijn collega’s vaak wordt geprezen voor zijn ambachtelijke werk. Zijn commerciële doorbraak beleefde hij met de strip ‘Kaamelott’, een bewerking van een in Frankrijk razend populaire televisieserie. Voor die strip rond het leven van koning Arthur ontving hij nu de Sint-Michielsprijs. – Een toch wat bizarre bekroning, want Kaamelott is een reeks met Franse wortels, niet? Steven Dupré: “Zo bizar is dat niet. Mijn scenarist is wel een Fransman (Alexandre Astier, nvdr) maar ik ben wel degelijk Nederlandstalig. De tekst wordt uiteraard nadien in het Nederlands ver-
taald maar mijn tekeningen blijven wel dezelfde. Ik ben trouwens een paar jaar geleden nog eens voor diezelfde prijs genomineerd geweest, toevallig ook met een Franstalig scenarist. Maar het klopt dat die Sint-Michielsprijs vooral een Franstalige aangelegenheid is. Toch heb ik gemerkt dat ook de Vlaamse kranten er allemaal melding van gemaakt hebben. Voor mij was het was niet echt een verrassing. De organisatie had namelijk zijn mond voorbij gepraat.” (lacht) – Je bent wel een prijsbeest: begin dit jaar won je een prijs in Nederland voor ‘waargemaakte belofte.’ Ja, en dat vond ík dan weer bizar. Eerst wilden ze mij de ‘belofteprijs’ geven. Ik zei hen: “Jongens: ik ben ondertussen al meer dan 20 jaar bezig. Blijf ik tot mijn pensioen een belofte?” Toen hebben ze de naam maar ineens veranderd in ‘waargemaakte belofte’. (lacht) Er zijn redelijk wat prijzen in de stripwereld, maar de meeste stellen niet echt veel voor. De belangrijkste is en blijft de Bronzen Adhemar van Strip Turnhout. – Heel wat van uw collega’s vinden dat u die prijs absoluut moet krijgen. Ja, dat hoor en lees ik ook. Maar ik vrees dat ik de Poulidor van de Vlaamse Stripwereld ben. Ik maak me er in ieder geval niet meer druk om.
The Neon Judgement
VORSELAAR - Zaal Edma doet the eighties herleven. Op vrijdag 6 november treedt The Neon Judgement op, de Belgische band die bijna 25 jaar geleden de status van halfgod bereikte bij iedereen die zwarte kleren en puntschoenen droeg. The Neon Judgement was razend populair in de jaren tachtig, toen de new wave hoogtij vierde, maar het succes taande enkele jaren later. Toch duurde het tot in 1998 voor The Neon Judgement er mee ophield. Maar heel af en toe kruipen Dirk Dadavo en TB Frank toch nog eens samen op een podium. Voor 12 euro zie je hen aan het werk in Zaal Edma. Het voorprogramma wordt verzorgd door Interzone, een band die covers speelt van Joy Division.
Leen Persijn in Blauberg
Tekst: Stijn Janssen Foto’s: Bart Van der Moeren
en de bibliotheek: het perfecte koppel
Je kan cultuurkrant Suiker meenemen op meer dan 2.000 adressen in het arrondissement Turnhout: bakkers, kappers, cafés, dokters, ziekenhuizen, tandartsen, cultuurcentra en stations. Maar de grootste kans om een Suiker te scoren, heb je in de bibliotheek. Daar is de stapel Suikers het hoogst. Suiker is verkrijgbaar in élke bibliotheek van het arrondissement, dus ook in jouw gemeente of deelgemeente. De cultuurkrant verschijnt de laatste donderdag van de maand, behalve als die nog na de 27ste valt. In dat geval verschijnt Suiker op de voorlaatste donderdag. Wees er op tijd bij!
Er zijn graven en graven. Graven van veel te vroeg gestorvenen, graven van onbekende soldaten, graven van families en kindergraven... Er zijn praalgraven en massagraven. Graven van moordenaars en graven van helden. Op elke mens past wel een graf. Op Kempense kerkhoven liggen her en der graven waarvan de bewoners een seconde langer aan de onvermijdelijke vergetelheid ontsnappen. Het zijn de graven van jonge voetbalsterren, van schrijvers die nog zoveel beloofden, van werkmanshelden. Het PèreLachaise van de Campine
HERSELT – De KVLV van Blauberg nodigt op donderdag 12 november Leen Persijn uit in parochiezaal Sint-Norbertus in Blauberg. Leen Persijn brengt haar nieuwste productie ‘Springlevend’ en laat zien hoe veelzijdig ze is. Ze brengt poëtische chansons, korte monologen, pittige conferences en cabareteske liederen. De voorstelling begint om 19.30u. Tickets kosten 10 euro.
Dirk Versmissen (1956-2008) de Ry Cooder van de Kempen
TURNHOUT - Van de honderden concerten die je bijgewoond hebt, blijven naderhand slechts flarden in je geheugen ronddolen die vaak vele jaren later onverwacht uit een dikke mist terug opduiken. Zo kwam een jaar geleden een herinnering aan een optreden terug naar boven nadat we onverhoeds flink geraakt werden door een stukje op de regionale bladzijde van de krant. Het was een herinnering aan een concert -pakweg 30 jaar geleden- van de Turnhoutse groep de Gigolo’s in -als we ons niet vergissen- de Wir War. De Gigolo’s speelden uitsluitend rock-‘n-rollcovers, van Chuck Berry tot Little Richard. We schrijven de jaren tachtig wanneer de hitparade bevolkt werd door de Pet Shop Boys en Human League. Voor R&R haalden wij, babyboomers die toen nog onvoldoende jaren achter ons hadden om nostalgie te herkennen, onze neus op. Dat we aanwezig waren op het concert kwam alleen maar omdat we ons hadden laten overhalen door een man die wel verdronk aan nostalgische verlangens: naar de tijd dat in zijn provinciestad nog vrienden woonden waarmee hij in the days of rock&roll met de motor naar Frankrijk was getrokken. Die runaway boys zouden die avond opnieuw verzamelen in de Wir War omdat een van hen gitaar speelde bij de Gigolo’s. Die gitarist was Dirk Versmissen. Het artikel dat we die dag lazen en dat deze herinnering naar boven bracht, ging over hem. Het deelde koudweg mee dat hij verongelukt was tijdens een fietstocht.
Dirk was amper 52 jaar geworden. Van het concert dat de Gigolo’s die avond gaven, herinneren we ons weinig. Het was geen muzikale mijlpaal en bekeerde ons niet tot het genre. Dat het optreden was blijven hangen, had te maken met de zanger van de groep, Guido Versmissen, de broer van Dirk, die later de lokale bekendheid zou overstijgen als Guido Belcanto. We wisten vrijwel niets van de familie Versmissen. Alleen dat het een degelijke familie was uit het Turnhoutse. Van Belcanto hoorden we nadien verhalen over zijn jeugd die hij doorbracht in volkscafés in de Kempen. Hoe hij zich als jongetje onder cafétafels verschool en vanuit die schuilplaats de authentieke, werkende mens mocht aanschouwen. De soundtrack werd daarbij geleverd door de Presley’s en Schoepens die uit de wurlitzer dreinden. Daar in de cafés De Welkom en De Kroon was het idee onstaan om zanger van levensliederen te worden. Daar was Guido’s ultieme droom geboren om ooit zijn stem te horen schallen uit de boxen van de botsauto’s. Hoe het komt, weten we niet, maar telkens wekten die verhalen weerzin bij ons op. Belcanto bezondigde zich te veel aan zoeterige updating van alleen maar de helaasheid der gewone dagdagelijksheid. Hij bevestigde telkens het beeld van een poseur zonder het nodige talent om eenvoudige dingen in hun waarde te laten. Van een iconenkloon die het plaatje van nachtelijke bohemien, dat hij voor zichzelf voor ogen had, absoluut
wilde laten kloppen voor de buitenwereld. Het was -met permissie- wachten op een bericht dat Belcanto geheel conform zijn eigen mythevorming met een motor tegen een boom was geknald. Hope I die before I get old. En dergelijke onzin om het leven dat er niet is, op te peppen. Wat we dus tot onze ontsteltenis lazen, was dat zijn broer Dirk verongelukte tijdens een fietstochtje in de streek. Van Dirk wisten we niet veel. Alleen dat hij in het Turnhoutse OCMW werkte. Dat hij nog jarenlang slidegitaar en banjo had gespeeld bij de bluesgroep Full House. Dat hij gastmuzikant was op de platen van zijn broer. Dat hij vaak door Frankrijk trok om wijn te proeven en zelf een wijnhandeltje had opgezet. Dirk leefde een leven zoals het leven zo vaak is: gewoon. Niets daarvan refereerde naar het krampachtige adagio van R&R: better to burn out than to fade away. En net die Dirk vond de dood op een wijze die veel te dramatisch was voor zijn leven. Het scenario van zijn lot maakte een ongeloofwaardige plotwending. Dirk had vele jaren later -oud, wijs en tevreden- stilletjes moeten uitdoven onder een oude plataan met een glas wijn in de hand en omringd door zijn familie. Met op de achtergrond de gitaar van Ry Cooder in Paris, Texas. Dirk Versmissen ligt begraven op het kerkhof van Turnhout, aan de Steenweg op Merksplas. Tekst: Stijn Janssen Foto’s: Bart Van der Moeren
Suiker — 21
Ann Waltherus en Dominique Minten van Mise-en-plis OUD-TURNHOUT - Vrouwen en humor: de combinatie is regelmatig het onderwerp van discussie. Nochtans is er niets moeilijks aan. Toch niet wanneer je de dames van Mise-en-plis mag geloven. Voor hen is humor brengen een tweede natuur. Vrouwencabaret? Ja meneer, het bestaat wel degelijk! Op dinsdag 10 november kan je in zaal De Djoelen in OudTurnhout gaan kijken naar “Slagen en verwonderingen”, de eerste avondvullende voorstelling van Mise-en-plis. Het damesduo toert er nu ongeveer een jaar mee langs de zalen. “Het mag misschien een tikje arrogant overkomen, maar die zalen zaten elke keer vol”, klinkt het trots. Ann Waltherus en Dominique Minten zijn naar eigen zeggen “twee dames met kronkels en in permanente staat van opwinding, maar geestelijk gezond tot het tegendeel bewezen is”. Dat belooft! – Dames, over wat voor kronkels gaat het hier precies? Dominique: “We bedoelen daarmee dat wij vaak dezelfde gedachtekronkels maken. Soms kom ik in situaties terecht waarvan ik meteen denk: “Dit is gewoon te gek voor woorden, hier moét ik iets mee doen.” Diezelfde reflex is er ook bij Ann.” Ann: “Klopt helemaal. Wij hebben hetzelfde gevoel voor humor. Eén blik is vaak al voldoende om samen in de lach te schieten, omdat we weten dat de andere precies hetzelfde denkt. Het zou me niet verwonderen dat buitenstaanders ons maar rare madammen vinden. Gelukkig weten onze vrienden en collega’s intussen wel hoe wij in elkaar zitten.” – Zelf zijn jullie niet alleen collega’s op het podium, maar ook daarnaast. Dominique: “Dat klopt. Wij zijn allebei verbonden aan de KHK Turnhout. Daar geven we les aan studenten verpleegkunde. Ann doceert communicatie, ik gezondheids-
recht. Ik moet zeggen dat die omgeving al vaak de ideale voedingsbodem is gebleken voor het creëren van tekstmateriaal.” Ann: “Sommige verhalen die we brengen, komen bij wijze van spreken recht uit de leraarskamer.” Dominique: “Maatschappelijke problemen worden vaak weerspiegeld in het onderwijs. Het onderscheid tussen allochtonen en autochtonen bijvoorbeeld: dat ondervind je aan den lijve in de onderwijswereld.”
Bambischijf – Wanneer er dan zo’n hoofddoekenkwestie losbreekt, werkt dat dus inspirerend? Dominique: “Oh ja. Ik heb daar zelfs al een liedje over klaarliggen. Hetzelfde met het verhaal over die controversiële onthaalmoeder met nazisympathieën. Daarover ben ik ook een tekst aan het schrijven. Zulke dingen kan ik nu eenmaal niet laten liggen. Pas op, het hoeven niet altijd
“
de grote maatschappelijke thema’s te zijn, hoor. Ik vind evengoed inspiratie in het dagelijkse leven. De gewone, kleine dingen. Zoals een gesprek tussen vrienden, waarin iemand iets grappigs zegt. Of gisteren nog, in de frituur. (stoot Ann enthousiast aan) Een man komt binnen en bestelt: “Veur mai een bambischijf.” Een bambischijf! Ik vond dat ronduit hilarisch. Maar ik heb m’n lach toch maar ingehouden, want iedereen rondom mij bleef er bloedserieus bij. Mijn fantasie slaat te snel op hol, vrees ik.” Ann: “Wij staan er nog dagelijks van versteld hoe onnozel wij kunnen doen. Ook al brengen we deze voorstelling al een jaar, toch staan we nog steeds op elke repetitie te gieren van het lachen.” Dominique: “Ach, de samenleving is al hard en serieus genoeg. Humor kan ontwapenend werken, helend zelfs. Humor is schoon.” – Is humor voor jullie een manier om te reageren op die “harde” samenleving? Dominique: “Absoluut. Ik kan soms echt diep verontwaardigd zijn. Wat je tegenwoordig allemaal op televisie ziet, bijvoorbeeld. In de voorstelling zit een scène waarin Ann een kind speelt dat allerlei obscene woorden en allusies op seks en geweld in de mond neemt. We hebben daar al felle reacties op gekregen; mensen ervaren dat blijkbaar als choquerend. Maar ze vergeten dat onze kinderen zulke dingen wel gewoon dagelijks te zien en te horen krijgen op tv. Die normvervaging willen wij aanklagen.” Ann: “Privacy is ook zoiets dat hoog in het vaandel wordt gedragen, maar waarmee op tv een loopje wordt genomen. Dat programma waar mannen en vrouwen elkaar moeten verleiden, op dat eiland, allee, hoe heet het nu weer…” – Temptation Island? Ann: “Neen, het was nog iets anders…” Dominique: “Oh ja, je bedoelt Undercover Lover! De kandidaten moesten verzwijgen dat ze een relatie hadden. Hoe verzinnen ze het toch? Ongelooflijk vind ik dat. Het is vanuit die verontwaardiging dat bij mij alles begint. Mijn man moet mij soms intomen. “Wind je je daar toch zo niet in op”, zegt hij dan, “mensen zijn nu eenmaal zo”. Het is maar goed dat ik die verontwaardiging tenminste toch kwijt kan op het podium.”
Ann: “Dominique is echt wel de doordenker van ons twee. Zij schrijft de teksten en reikt het meeste materiaal aan. Zelf ben ik niet zo goed in dat uitdenken. Ik ga liever met het idee aan de slag dan dat ik het zelf moet bedenken.” Dominique: “Ik lever de basisideeën, maar die gaan dan een eigen leven leiden door ermee te improviseren. De inbreng van Ann is echt wel essentieel. Zij gaat heel respectvol om met het tekstmateriaal, en dat apprecieer ik. Maar ik geef toe dat ik al dat schrijven en creëren veruit het allerleukste aspect vind aan theatermaken.” Ann: “Jij weet ook van geen ophouden, hé. Zelfs op vakantie blijf je doorgaan. Dan krijg ik in de zomervakantie plots een sms’je: “Heb net een liedje afgemaakt”, terwijl ik in de waan verkeerde dat jij ergens aan een strand lag te luieren.” (lacht)
Moeder Theresa’s – Op jullie website staat een treffend citaat van Connie Palmen, waarin ze zegt dat alle entertainers het podium beklimmen, “waar de wet van het alsof regeert”. En dat ze dat doen omdat “enkel de wet van het alsof hun de mogelijkheid biedt om de waarheid te zeggen”. Dominique: “Ja, mooi hè? Zij verwoordt exact wat ik bedoel wanneer ik zeg dat ik blij ben dat ik mijn verontwaardiging kwijt kan op het podium. Die mogelijkheid is er niet in het dagelijkse leven. Integendeel zelfs; in het gewone leven moet je vaak méér acteren dan op het podium. Connie Palmen voegt er trouwens nog aan toe dat de wil om mensen te entertainen, getuigt van liefde.” Ann: “Zo zijn wij hé, twee Moeder Theresa’s.” (hilariteit) – Wat is de rode draad in “Slagen en verwonderingen”? Dominique: “De voorstelling gaat over de zoektocht van twee madammen naar een passend profiel, een manier om erbij te horen, om relevant te zijn voor de maatschappij. We proberen alles uit wat de consumptiemaatschappij ons te bieden heeft: we hangen de verleidster uit, restylen ons interieur, stellen ons assertiever op, … We doen alles om toch maar een etiket opgeplakt te krijgen, omdat we denken dat we ons daardoor beter zullen voelen. Want dat is wat
In het gewone leven moet je vaak meer acteren dan op het podium
de maatschappij ons voorspiegelt: dat er tal van oplossingen zijn voor wie zich ongelukkig voelt. Vroeger had je een dik gat, en dat was dat. Tegenwoordig word je scheef bekeken als je er niks aan doet.” Ann: “De onderliggende boodschap is dat het overaanbod aan keuzes de hedendaagse mens niet bepaald gelukkiger maakt. We schetsen het onvermogen van de mens om zichzelf een weg te banen doorheen het overaanbod in de consumptiemaatschappij.” Dominique: “We willen echt wel een verhaal vertellen. Het is meer dan gewoon mopje-mopje-scoren.” – Meer cabaret dan stand-upcomedy, met andere woorden? Ann: “Inderdaad. Wij gooien niet de ene grap na de andere het publiek in, zoals de meeste stand-upcomedians. Niet dat we iets tegen stand-upcomedy hebben, hoor. Verre van. Maar het is gewoon ons ding niet. Wij hebben allebei een verleden in het theater. Als tieners speelden we samen in De Warande in Turnhout, bij Theater 42. Die theatermicrobe zit er nog altijd in.” Dominique: “Theater, comedy, cabaret: het zit zo’n beetje allemaal in de voorstelling. Je kan ons moeilijk in één welbepaald hokje stoppen. We brengen overigens ook liedjes. Daarbij worden we live begeleid door de band Beaver Fever. Die interactie met de muzikanten is eveneens een essentieel onderdeel van de voorstelling.” Ann: “De band fungeert tijdens de repetities ook een beetje als onze graadmeter. Als de jongens erom kunnen lachen, weten we dat het goed zit met de humor.” Dominique: “We waken er wel over dat ze zich niet té belangrijk gaan voelen, hoor. Het is de bedoeling dat zij ons spel muzikaal ondersteunen. Zij moeten niet de show gaan stelen met hun gitaren.” (lacht) – Hoe slagen jullie er eigenlijk in om een gezinsleven en een drukke job te combineren met het project Mise-en-plis? Ann: “Ik moet toegeven dat dat bij momenten best zwaar is. Afgelopen zomer ben ik echt wel eventjes op adem moeten komen van het drukke jaar dat we achter de rug hadden. Maar dat weegt niet op tegen het plezier van het spelen. Ook de positieve reacties en de steun van vrienden en familie maken veel goed. Zolang je maar met ne goeie motor in het leven staat, lukt dat allemaal best.” Dominique: “Ik heb het theater bewust een plaats gegeven in mijn leven. Sinds enkele jaren werk ik 4/5 in het onderwijs, om daarnaast bezig te kunnen zijn met schrijven, ideeën uitwerken en theatervoorstellingen geven in scholen en rusthuizen. Het idee voor Mise-en-plis zat al langer in mijn hoofd, maar toevallig ben ik nu de juiste mensen tegengekomen om het project eindelijk écht vorm te geven. Want naast Ann zijn er nog heel wat mensen betrokken bij Mise-en-plis. Door de jaren heen hebben wij allebei een netwerk uitgebouwd van mensen die met theater, teksten en muziek bezig zijn, en die stonden nu klaar om ons te coachen.” – Is humor echt zo’n typische mannenaangelegenheid als altijd beweerd wordt? Ann: “Toch wel. Vrouwen die humor brengen: daar wordt met een andere blik naar gekeken, hoor. En het feit dat de meeste cultuurprogrammatoren mannen zijn, maakt het er ook al niet makkelijker op.” Dominique: “Maar we blijven knokken. De reacties zijn goed en dat geeft positieve energie. We hebben nog nooit voor een lege zaal moeten spelen. Laten wij hopen dat we dat zo kunnen houden.” (lacht) “Slagen en verwonderingen” door Mise-enplis is te zien op dinsdag 10 november in O.C. De Djoelen in Oud-Turnhout. Tickets: www.foesleur.be. Tekst: Floor Deckx Foto’s: Bart Van der Moeren
22 — November 2009
Suiker — 23
Cois Veldeman
en de Olense Kartoenale die géén eendagsvlieg bleek te zijn OLEN - De Olense Kartoenale is dit jaar aan zijn 21ste editie toe. De jury heeft zopas alle ingezonden cartoons bekeken en de winnaars geselecteerd. “Het was niet echt een hoogstaand jaar,” zo licht organisator Cois Veldeman een tip van de sluier. “Het thema archeologie sprak wellicht te weinig aan. Maar het publiek zal daar weinig van merken. We hebben immers wél voldoende goede werken kunnen selecteren om de tentoonstelling te kunnen opbouwen en een boek uit te geven.
“
Zie mij hier nu zitten, 21 jaar later
Het idee om een Olense Kartoenale te gaan organiseren ontstond in 1989 aan de toog van café De Zwarte Stier. Van de oorspronkelijke initiatiefnemers is Cois Veldeman nog steeds actief. Net als Paul Cerstiaens, trouwens. Cois Veldeman: “Toen we onze eerste Olense Kartoenale organiseerden, gingen we ervan uit dat het een eenmalig evenement zou zijn. Zie mij hier nu zitten, 21 jaar later.” – Muziekfestivals schoten eind jaren 80 als paddenstoelen uit de grond in de Kempen. Maar vijf jaar later was er van de meeste al geen sprake meer. Hoe is de Olense Kartoenale erin geslaagd om te overleven? Door voortdurend uit te breiden. We zijn natuurlijk nogal kleinschalig begonnen.
24 — November 2009
Maar cartoonisten zijn in België niet dik gezaaid. Na twee of drie jaar hadden we op regionaal en zelfs nationaal vlak ons plafond al bereikt. Om nieuwe tekenaars te kunnen aanspreken, moesten we internationaal gaan. Het aantal goede cartoonisten in ons land is te beperkt om er elk jaar opnieuw onze Kartoenale mee te organiseren. Je zou al snel in herhaling vallen. – Makkelijker gezegd dan gedaan. Maar hoe krijg je tekenaars van andere continenten zo ver om hun werk naar Olen op te sturen? Hoe bereik je hen? Dat valt mee, hoor. Het wereldje van cartoonisten is niet zo groot. Er bestaan vakbladen en op de meeste kartoenales vind je ook informatie over andere kartoenales. Met de komst van het internet is het na-
”
tuurlijk nog gemakkelijker geworden om geïnformeerd te blijven. Als je mij vraagt hoe een Chinees kunstenaar ons juist heeft gevonden, moet ik het antwoord schuldig blijven. Maar vermoedelijk is dat dus gebeurd via een van die informatiekanalen. – Heeft de Olense Kartoenale nooit concurrentie ondervonden van de kartoenale in Knokke-Heist? Niet echt. De organisatie in Knokke-Heist speelt in een andere klasse. Hun budget is het honderdvoudige, misschien het duizendvoudige van het onze. Wel hebben we ooit concurrentie gehad van de privésector. Bedrijven organiseerden, om promotie te maken of naambekendheid te verwerven, wel eens een kartoenale.
Ze schonken fameuze geldprijzen weg aan de winnaars. Er zijn jaren geweest dat die privékartoenales wel wat kunstenaars wegkaapten bij ons. Maar lang duurde dat gelukkig nooit. Eens het bedrijf zijn doel bereikt had en de nodige publiciteit had verworven, werd de kartoenale weer opgedoekt. Wij bleven ondertussen altijd maar verder doen en kregen op die manier een goede en betrouwbare naam. – Als andere kartoenales met geld smeten, moesten jullie passen. Wat konden jullie bieden om de kunstenaars toch nog te overtuigen zich voor de Olense Kartoenale in te schrijven? Bij ons hebben de kunstenaars altijd kunnen rekenen op een degelijke organisatie, die zijn beloftes nakomt. Ik kan de kartoenales amper tellen waar er wordt beloofd dat de tekenaars hun werken terugkrijgen na de tentoonstelling. Weinig kartoenales doen dat. En tekenaars hechten daar wel veel belang aan. Zowel de tentoonstelling met de geselecteerde werken als het boek dat wij jaarlijks uitgeven, wordt door ons tot in de puntjes verzorgd. Ook dat weten kunstenaars natuurlijk te appreciëren. – Jullie sturen alle tekeningen terug naar alle uithoeken van de wereld? Het gemeentebestuur doet dat voor ons. – Een flauw idee hoeveel dat kost? Neen! En ik wil het ook niet weten! – De jury heeft zich zojuist over de inzendingen van dit jaar gebogen. Tevreden? Niet echt, als ik heel eerlijk moet zijn. Niet dramatisch, hoor. Verre van. Maar we hebben op kwalitatief vlak ooit betere jaren gekend. Wellicht heeft het te maken met het thema archeologie dat niet echt aansprak ofwel te moeilijk was. Maar goed: meer dan 300 tekenaars uit bijna 50 landen schreven zich in en stuurden ongeveer 1.000 tekeningen op. Dat is nog altijd een behoorlijk gemiddelde. Maar ook die aantallen zijn niet echt top. Pas op, we hebben geen enkel probleem gehad om voldoende goede cartoons te selecteren, hoor. Maar andere jaren gebeurt het wel eens dat er grappige tekeningen zijn die niet eens geselecteerd konden worden omdat er zoveel hoogstaande werkjes binnenkwamen. Dat was nu niet het geval. – Trek je daar lessen uit? Je kunt daar niet echt lessen uit trekken. We nemen per definitie nooit hetzelfde thema. Dat we nooit meer voor ‘archeologie’ zullen kiezen, heeft dus niet eens te maken met dit mindere jaar. Bovendien kan je op voorhand onmogelijk inschatten welk thema zal aanslaan. Ik heb ooit een kartoenale bezocht rond het thema ‘molens’. Veel verwachtte ik er niet van, hoogstens een paar leuke Don Quichottes. Maar ik werd daar bijzonder aangenaam verrast door de vele geniale ingevingen. – Is het thema voor volgend jaar al gekend? Ja, en we denken écht dat we er een hoofdvogel mee afschieten. Het thema voor 2010 is ‘Body art, body talk and body language’. Ik kijk er al naar uit.
Open Doek NO
VE
MB
ER
Open Doek dankt zijn bekendheid vooral aan het filmfestival. Maar het hele jaar door programmeert Open Doek films. Suiker houdt je elke maand op de hoogte van het programma. Tenzij anders vermeld, worden de films vertoond in Utopolis (Graatakker in Turnhout) op dinsdagavond om 20u stipt.
Dinsdag 3 november FISH TANK
Dinsdag 10 november GOODBYE SOLO
Dinsdag 17 november ALTIPLANO
Dinsdag 24 november TOWELHEAD
Land: Groot-Brittannië Regisseur: Andrea Arnold Duur: 124 minuten Jaar: 2009
Land: Verenigde Staten Regisseur: Ramin Bahrani Duur: 91 minuten Jaar: 2008
Land: België Regisseur: Peter Brosens en Jessica Woodworth Duur: 109 minuten Jaar: 2009
Land: Verenigde Staten Regisseur: Alan Ball Duur: 124 minuten Jaar: 2008
Solo, een blijgemutst Senegalees immigrant, rijdt met de taxi in een godvergeten stadje. Op de achterbank zit William, een norse zeventiger met een mysterieus verleden. De oude man wil naar Blowing Rock worden gebracht, maar zegt niks over zijn terugreis. De ‘American dream’ van de ene is nog maar net begonnen; die van de andere lijkt ten einde. Maar op de eenzame wegen van North Carolina smeden deze twee mannen een onwaarschijnlijke vriendschap. Goodbye Solo is een prachtig gefotografeerde poëtische film vol droefheid en melancholie, waarheid en mededogen.
Wanneer de echtgenoot van Grace, een gevierde oorlogsfotografe, in verdachte omstandigheden overlijdt in de Andes, besluit zij af te reizen naar Zuid-Amerika. Daar ontdekt ze dat er een vete woedt tussen de vredige dorpelingen en een nabijgelegen kwikmijn. Grace ziet het als haar plicht om de wereld van beelden te voorzien over deze tragedie... Het is de tweede film van regisseurskoppel Brosens en Woodworth. Altiplano is een bijzonder lyrische en indringende film met onwaarschijnlijk mooie beelden. Een visueel prachtig en gestileerd cinematografisch werk. De film is in avant-première te zien in Utopolis. Regisseurs Peter Brosens en Jessica Woodworth zullen de voorstelling bijwonen.
Wanneer de vriend van haar moeder een ongezonde interesse in haar begint te vertonen, wordt de dertienjarige Jasira naar haar Libanese vader in Texas gestuurd. Haar eenzaamheid en haar groeiende frustratie over de tegenstrijdige regels van haar ouders drijven haar tot rebels gedrag. Het meest zorgwekkende is haar seksuele obsessie voor de ex-militair die naast haar woont. Gelukkig ontfermt een zwangere buurvrouw zich over haar. Scenarist-regisseur Alan Ball (American Beauty, Six Feet Under) presenteert een meeslepend drama waarin elke vorm van makkelijk zwart-witdenken overboord gaat.
Tekst: Roel Sels Foto: Bart Van der Moeren
Praktische gegevens: De prijsuitreiking van de Olense Kartoenale vindt plaats op vrijdag 13 november, om 20u in het gemeentehuis van Olen, Dorp 1. Daar worden de werken ook tentoongesteld. Ze zijn te bezichtigen op zondag 15 november, en daarna (tot en met 22 januari) tijdens de openingsuren van het gemeentehuis: elke weekdag tussen 9 en 12u, op maandag en woensdag ook van 13 tot 16u en op maandagavond van 17.30 tot 20u.
De 15-jarige Mia brengt zichzelf regelmatig in de problemen. Ze is van school geschopt en verstoten door haar vriendinnen. Samen met haar 11-jarige zusje en haar moeder woont ze in een kleine flat in een buitenwijk van Essex. Op een zomerse dag brengt haar moeder een mysterieuze en aantrekkelijke nieuwe minnaar mee naar huis. Deze man lijkt liefde en verandering in hun leven te brengen. Fish Tank vindt poëzie op plekken die niet voor de hand liggen en legt daarbij de schoonheid van intermenselijk contact bloot in al zijn ranzigheid, rauwheid en complexiteit. Deze voorstelling van Fish Tank is een avant-première voor België.
Suiker — 25
CURSUSSEN, WORKSHOPS, LEZINGEN november Wokken voor beginners Tijdens deze initiatiecursus wordt vooral de veelzijdigheid van het wokken aangetoond.
de druk en het ritme worden steeds hoger, veranderende milieu omstandigheden. Veranderingen die chaos en spanning kunnen meebrengen maar ook iets nieuws kunnen laten groeien.
Ontmoetingscentrum Steenovens Ramsel, Stationsstraat, 39A Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be
cc De Werft, Werft, 32 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail. php?id=47884
10 november om 20 uur
16 november van 09 tot 17.30 uur
De wereld op je bord Duurzame ontwikkeling? Dat zijn dure woorden, die op deze luister- en proefavond inhoud krijgen. We nemen je mee op een wereldreis van de Kempen tot de Amazone en brengen vol overgave verhalen over mensen, milieu en natuur.
Gierle –
t/m 4 november
10, 17 en 24 november om 19.30 uur
De kwetsbare mens Een fototentoonstelling over mensen die in kwetsbare situaties raakten door machtsmisbruik, door gezondheidsproblemen of ongunstige weersomstandigheden.
Herselt –
Openbare bibliotheek Herenthout, Zwanenberg, 27 Info +32 14 501040, herenthout@bibliotheek.be
Herenthout –
3 november om 20 uur
Aantrekking, verliefdheid, ... Alles is energie, energieën trekken elkaar aan of stoten elkaar af.Het hangt ervan af welke energieën met elkaar ontmoeten. Turnhout –
De Koekoek, Steenweg op Merksplas, 48 Info +32 3 2250227, Info@dekleinebron.be, www.dekleinebron.be
Kasterlee –
De Pastorij, Pastorijstraat, 10 Info +32 14 851125, natuur.kasterlee@telenet.be, www.natuurpuntkasterlee.be
4 november van 14 tot 16 uur
In het spoor van de cisterciënzers Het leven van de cisterciënzers staat in het teken van ‘Leven van gebed’, ‘Leven in gemeenschap’ en ‘Leven van arbeid’. In deze cursus maakt u van binnenuit kennis met de orde van Cîteaux, het ontstaan en de geschiedenis. Turnhout –
Instituut Heilig Graf (vorming), Baron Frans Du Fourstraat Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=49584
elke donderdagmiddag vanaf 12 november van 13.30 tot 15.30 uur
Praatpunt Spreek je al een beetje Nederlands en wil je verder oefenen? Kom dan naar het Praatpunt. Daar komen mensen uit verschillende culturen samen om te praten over alledaagse dingen zoals werk, hobby’s, kinderen, familie, ... Geel –
ACV, Stationsplein, 4 Info +32 14 44 68 30, jbollen@acv-csc.be
5 t/m 30 november
12 november van 14 tot 16 uur
De kwetsbare mens Een fototentoonstelling over mensen die in kwetsbare situaties raakten door machtsmisbruik, door gezondheidsproblemen of ongunstige weersomstandigheden.
Hoogstraten –
Olen –
Openbare bibliotheek Olen, Oevelseweg, 24 Info +32 14 257443, olen@ bibliotheek.be,
Van ‘demokratia’ tot ‘democratie’ n Van het ontstaan van de democratie in de 5de eeuw v.Chr. tot de verkiezing van Obama: André Van De Putte schetst een glashelder overzicht van het westerse politieke en sociale denken van de oudheid tot nu. Het Klein Seminarie (vorming), Vrijheid, 234 Info www.prettiggeleerd.be/ show_detail.php?id=49672
6 november om 19 uur
Weekend voor Vrouwen : Sensueel leven Er zijn vele kunsten en knepen te oefenen voor een vrouw die zélf wil leven: vrolijk, vervuld en vrij. Hier ontwikkel je de revolutionaire durf om te leven vanuit je plezier. Westerlo –
De Lotus vzw (vorming), Zoerleberg, 30 Info www.prettiggeleerd.be/ show_detail.php?id=51985 wekelijks op maandag vanaf 9 november van 19 tot 21.30 uur
Praatpunt Spreek je al een beetje Nederlands en wil je verder oefenen? Bij het Praatpunt praten mensen uit verschillende culturen samen over alledaagse dingen. Turnhout –
De Warande, Warandestraat, 42 Info Warandestraat 42, 2300 Turnhout, 014 42 08 21
12, 19 en 26 november om 19.30 uur
Wokken voor beginners Tijdens deze initiatiecursus wordt vooral de veelzijdigheid van het wokken aangetoond.
Herselt –
Ontmoetingscentrum Steenovens Ramsel, Stationsstraat, 39A Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be 12 november van 19 tot 22.15 uur Turnhout – Assertiviteit anders Assertief kunnen zijn wanneer dat nodig is. Dit is de wens en het verlangen van velen, maar het realiseren is veel moeilijker! Soms zeg je iets te bruut. Soms laat je te zwak zien wat je wilt of waar je grenzen zijn. Cultuurcentrum De Warande (vorming), Warandestraat, 42 Info www. prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=49083 13 november van 14 tot 16 uur
9, 16 en 23 november van 19 tot 22 uur Bouwel – Beginnerscursus Zeefdruk In drie lessen leer je de basis van het zeefdrukken. Voor deze cursus is geen speciale tekenervaring vereist. Atelier van ‘t Palet, Plein hoek Dorp en Kasteeldreef Info Langenheuvel 68, 2288 Bouwel, +3214232155, tpalet@msn.com, www.tpalet.be 10 november van 14 tot 16 uur
Onder vier ogen Wie bestelt portretten? Wat vertellen ze over de geportretteerden en over hun onderlinge relatie? Waarom willen opdrachtgevers dat hun portret overleeft?
Westerlo –
Gemeentehuis Westerlo, Boerenkrijglaan, 61 Info www.prettiggeleerd.be/ show_detail.php?id=49628 10 november om 13 uur
Verstandig omgaan met energie en budgetteren i.s.m. OCMW en Basiseducatie Kempen Ramsel (Herselt) –
Buurthuis Ramsel, Roteinde, 40 Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be 10 november om 20 uur
Breng je leven in balans Vele mensen hebben het gevoel geleefd te worden en dat het moeilijk is om evenwicht te vinden tussen hun verlangen en de mogelijkheden die het leven te bieden heeft. Turnhout –
Ontdekking van de Chinese cultuur China is ‘in’. Hoog tijd dus voor een degelijke inleiding in de Chinese geschiedenis, filosofie en cultuur. China is anders, vreemder, fascinerender dan we konden vermoeden. Met als afsluiter een geleid bezoek aan de tentoonstelling ‘Zoon van de hemel’ op vrijdag 18 december in het PSK te Brussel om 14 u. Herentals –
Oud Gasthuis OCMW (vorming), Nederrij, 133a Info www.prettiggeleerd. be/show_detail.php?id=49612
Cursus Insectendeterminatie Deze cursus van Natuurpunt Educatie laat geïnteresseerden kennismaken met het determineren van insecten die in het veld niet of zeer moeilijk te determineren zijn. Stereo-microscopen (binoculairs) zijn daarbij onmisbaar en zullen ter plaatse aanwezig zijn. De lessen kunnen afzonderlijk gevolgd worden. Turnhout –
Natuurpunt Educatie, Graatakker, 11 Info www.prettiggeleerd.be/show_ detail.php?id=49713
De Koekoek, Steenweg op Merksplas, 48 Info 03 2250227, info@dekleinebron.be, www.dekleinebron.be
Kettingzaag module 2 Dag 1: Theorie over het vellen van bomen. Demo-velling door instructeur. Veloefeningen door de cursisten. Dag 2 : Veloefeningen door de cursisten. Gebruik van hulpmiddelen bij het vellen.
10 november om 19 uur
Bosgroep Noorderkempen (vorming), Lichtaartsebaan, 73 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=45894
Kleur- en stijladvies Kracht en werking van kleuren, wat is de zin van een kleurenanalyse, hoe verloopt een analyse?, …Wat zijn de verschillende types volgens pigmentatie en kleurenpalet? Herselt –
Ontmoetingscentrum Steenovens Ramsel, Stationsstraat, 39A Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be
26 — November 2009
Kasterlee –
Het Fundament, Schoolblok, 3b Info www.prettiggeleerd.be/show_detail. php?id=49097
19 november van 9 tot 16 uur
17 november om 14 uur
Dochter van Iran, een lezing door Mani Amiri Het fascinerende verhaal van een sterke vrouw, die opgroeit in het Iran van de sjah, maar wier leven drastisch verandert wanneer ayatollah Khomeini aan de macht komt. Turnhout –
De Warande, Warandestraat, 42 Info +32 473 273039 17 november om 20 uur
Terug naar Siberië - Martin Heylen Martin Heylen laat ons genieten van de kleine en grote verhalen van de Siberische bevolking. In zijn voordracht laat hij ons inzien dat mensen, mensen zijn, waar ook ter wereld. Westerlo –
Hoe beweeg ik me in deze veranderende wereld? We leven in een sterk veranderende wereld; bestaande structuren die in mekaar lijken te stuiken, men praat over recessie en werkloosheid; Geel –
ADHD en tijd Op tijd naar school vertrekken betekent niet altijd dat kinderen en jongeren met ADHD ook op tijd op school komen! Tijdens deze workshop gaan we aan de slag met tips en trucs rond tijdsbeheer bij kinderen en jongeren met ADHD.
Turnhout –
Ontmoetingscentrum Janssen, Stationstraat, 60-62 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=50988
Aanvaarden, loslaten en verbinden Doorheen ons leven stuiten we op verlies en verandering. Maar er zijn verliezen waar we niet op gerekend hebben. Ze vallen binnen in ons leven en schudden en trekken aan ons. Geel –
Cultuurcentrum De Werft (vorming), Werft, 32 Info www.prettiggeleerd. be/show_detail.php?id=47914 19 november om 20 uur
Boekvoorstelling ‘Je mag mij altijd bellen’ Karin Kuiper vertelt over haar boek. Vorselaar –
Openbare bibliotheek Vorselaar, Nieuwstraat, 15 Info +32 14 512299, vorselaar@bibliotheek.be 20 november om 19.30 uur
Bibliotheek Westerlo, Kasteelpark, 5 Info +32 14 542633, info.westerlo@ bibliotheek.be
Workshop sjaal vilten We vilten op een stuk zijdemouseline met als resultaat een prachtige sjaal.
17 november om 19.30 uur
Ontmoetingscentrum Steenovens Ramsel, Stationsstraat, 39A Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be
Het leven waarvoor je geboren bent Is er voor ons meer weggelegd dan ‘métro, dodo, boulot’, zoals Sartre dat schreef? Sensua Natura, Langdonkenstraat, 61 Info 014/549841, cultuur@herselt.be, www.herselt. be Herselt –
17, 24 november, 1, 8 en 15 december om 19.30 uur
Websites maken voor beginners Je kan surfen op het internet en je wil zelf ook een website maken? We kijken achter de schermen van een website en maken aan de hand van een gratis programma onze eigen webstek. Inschrijven is de boodschap! Herselt –
Vrije Basisschool Ter Veste, Maria Gorettistraat, 4 Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be 17 november van 20 tot 22 uur
Digitale fotografie Lesavond over enkele leuke gratis toepassingen met digitale foto’s, zoals bijv. 3D-foto’s maken, foto’s digitaal aan mekaar naaien, enz.
Geel –
Parochiezaal Holvenia (vorming), Kapelstraat, 20 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=42846 17 november om 20 uur
Natuur en dieren als krachtig hulpmiddel Al hetgeen wat we ervaren in het leven is een weerspiegeling van onze eigen innerlijke wereld. De dieren en de natuur zijn een zuivere bron van het Leven zelf. Zij helpen ons op een vrij open, ontspannende, soms licht confronterende manier deze (oer)bron terug te herontdekken. De Koekoek, Steenweg op Merksplas, 48 Info +32 3 2250227, info@dekleinebron.be, www.dekleinebron.be
Theedegustatie In het kader van de Week van de Smaak en Europalia nodigt de bibliotheek van Hoogstraten je uit voor een heerlijke kennismaking met China. Tijdens deze namiddag maak je een reis door het Chinese theelandschap. Hoogstraten –
Bibliotheek Hoogstraten, Lindendreef, 1b Info +32 3 314 32 61, hoogstraten@bibliotheek.be 18 november om 19 uur
16 november van 09.30 tot 16.30 uur
De Banier Turnhout, Warandestraat, 97 Info +32 14 42 15 13, debanier@ debanier.be, www.debanier.be 18 november van 20 tot 22.30 uur
17 november om 14 uur 14 november van 8.30 tot 15.30 uur
Workshop feestelijk fimo Twee workshopmomenten gevuld met ideeën om fimo een feestelijke toets te geven: werken met design metall, parelmoer kralen maken. Turnhout –
Wie ben ik? Jezelf kennen is de basis om stevig in het leven te staan. Bewust zijn van je eigenheid en van je innerlijke kracht en je daarmee verbinden, maakt levensenergie vrij. Dit geeft je ook een fundament om op te steunen en het maakt je vrijer in relaties. Deze cursus helpt je meer bewust worden van je capaciteiten, van je eigen kleur van zijn.
Turnhout – 13 november van 19 tot 22 uur
18 t/m 25 november van 14 tot 16.30 uur
Voordracht Het onderwerp blijft momenteel nog een geheimpje, maar zoals in het verleden reeds gebleken, zijn deze voordrachten kwalitatief hoogstaand! Vorselaar –
Buurthuis Vorselaar, Oostakker, 16 Info www.vorselaar.be
Herselt –
21 november van 9 tot 16 uur
Kettingzaag module 3 Dag 1: Theorie over de inpact van het werken bij hout onder spanning. Hoe verwerkt men deze stammen. Zaagoefeningen aan de spanningsbank. Dag 2 : Oefeningen bij bomen die onder spanning staan. Westerlo –
Bosgroep Zuiderkempen (vorming), Britselaan, 20 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=45927 21 november van 9 tot 17.30 uur
Mijn kinderen helpen om zichzelf te worden Kinderen opvoeden is: hen de kans geven om zichzelf te worden, om hun eigenheid te ontplooien. Hiervoor hebben wij met tederheid en authenticiteit de voorwaarden te scheppen. Gierle –
Het Fundament (vorming), Schoolblok, 3b Info www.prettiggeleerd.be/ show_detail.php?id=49096 21 november van 09.30 tot 17 uur
Groeien in zelfvertrouwen Door te groeien in zelfvertrouwen ga je op een andere manier in je leven staan, in je werk, in je relaties. Bepaalde gebeurtenissen in ons leven kunnen echter ons zelfvertrouwen hebben aangetast. Deze cursus wil je helpen om stap voor stap te groeien in het vertrouwen in jezelf. Herentals –
Wit-Gele Kruis (vorming), Nonnenstraat, 12 Info www.prettiggeleerd.be/ show_detail.php?id=49183
de basis gevilt: een grote lap wolvilt op chiffon zijde. Deze wordt verknipt en gevormd om te komen tot een originele eigengemaakte hoed. De Banier, Warandestraat, 97 Info +32 14 42 15 13, debanier@debanier. be, www.debanier.be 24 november van 19.30 tot 22 uur
De Witte Mol, Galbergen, 21 Info +3232162990, gezinenhandicap@kvg. be, www.gezinenhandicap.be
Rozenberginstituut, Rozenberg, 2 Info www.prettiggeleerd.be/show_ detail.php?id=48487
Polyvalente zaal, Stijn Streuvelsstraat, 11 Info +32 14 54 68 47, shanitee@msn.com
24 november om 20 uur
28 november van 10 tot 12.30 uur
Het geweld begint in ons denken, de genezing ook De oorzaken van ons wel en wee zijn steeds terug te vinden in ons denken, een denken dat spijtig genoeg meer onbewust is dan bewust. Geweld begint in de negativiteit van ons denken. We kunnen ons eigenlijk geen negatieve gedachte veroorloven.
Turnhout –
De Koekoek, Steenweg op Merksplas, 48 Info +32 3 2250227, info@ dekleinebron.be, www.dekleinebron.be
Turnhout – Workshop bijzondere boomhangers Om de eindejaarsperiode nog specialer te maken kan je ideeën komen opdoen voor boomhangers in stof. Rozetten, engelen, harten en vogels zorgen voor een feeërieke sfeer in je boom.
Turnhout –
25 november en 2 december van 18.30 tot 21.30 uur Turnhout – Beleggersacademie module 1 Inleiding, organisatie van de markt, beleggen in de praktijk woensdagen 21 en 28/10/ van 18.30 tot 21.30 uur Syntra Turnhout, Kempenlaan, 36 Info +3233128312, info@vfb.be, www.vfb.be
Het dagelijk leven van 1800-1850 Na de Franse Revolutie gelden nieuwe politieke inzichten, ontwikkelen zich verbazingwekkende technologieën en wijzigen de arbeidsvoorwaarden. De burgers passen zich aan. Geel –
Het Wijnhuis, Stationsstraat, 56 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=49593 26 november om 19.30 uur Turnhout – Zelfhulp-workshop voor EFT Is je leven ontspoord en je wilt terug ‘on track’? Overweldigd de wereld je en wil je er meer tegen opgewassen zijn? Heb je hoogtevrees, spinnenangst, rijangst of faalangst en je hebt alles al geprobeerd om ervan af te komen?
De Banier, Warandestraat, 97 Info + 32 14 42 15 13, debanier@debanier. be, www.debanier.be 23 t/m 30 november van 19 tot 21.30 uur
Workshop hoed vilten Een hoed maken die mooi past bij je winterjas? Dat kan in deze workshop. Tijdens les 1 wordt Turnhout –
kookt
VORSELAAR - De erg jonge en hippe burgemeester Lieven Janssens (31) -zijn favoriete groep is Novastar- van Vorselaar gaat op 15 november in zaal Edma koken voor 150 van zijn onderdanen. Het is geen politieke stunt. De kookactiviteit past in de Week van de Smaak waarbij een honderdtal burgervaders in Vlaanderen zich geroepen voelen om -gelukkig maar- voor een maaltijd in de pot te roeren.
Workshop wenskaarten maken Dit najaar zijn het kaarten die een Aziatische sfeer uitstralen: kraanvogels, theezakjes, bamboemotieven, riet,… Mooie kaarten om je wensen te versturen. De Banier Turnhout, Warandestraat, 97 Info +32 14 42 15 13, debanier@ debanier.be, www.debanier.be 28 november van 14 tot 16.30 uur
De Banier Turnhout, Warandestraat, 97 Info +32 14 42 15 13, debanier@ debanier.be, www.debanier.be
Herentals – Heb je even tijd voor jezelf? Het dagelijks leven brengt veel drukte met zich mee. Uit die drukte stappen is niet gemakkelijk, ook al zou je dat zo graag willen. Je kan kleuren en vormen gebruiken om een moment van rust voor jezelf te creëren en om bij de positieve kracht in jezelf te komen. Wit-Gele Kruis (vorming), Nonnenstraat, 12 Info www.prettiggeleerd. be/show_detail.php?id=49184 29 november om 09.30 uur
Rotstuinen en rotsplanten We kijken soms met bewondering naar de mooie siertuinen met hun rotsen en – planten, aangepast aan de omgeving. Olen –
OC De Vrede - Olen, Lichtaartsesteenweg, 31 Info 014. 21 87 38, jozef. engelen@telenet.be, volkstuinen-provantwerpen.be
26 november om 19.30 uur
30 november van 10 tot 19 uur
Juweel met drie technieken in één Deze lange ketting is assymetrisch, een deel is geregen, een deel afgewerkt met lederen veter en de afwerking is geketteld. Zo maken we dus een juweel met alle basistechnieken die eerder aan bod kwamen.
Turnhout –
Herselt –
Ontmoetingscentrum Steenovens Ramsel, Stationsstraat, 39A Info +32 14 539841, cultuur@herselt.be 26 november om 13.30 uur
Infosessie Uitgeslapen wakker worden Een infosessie over slaapproblemen. Herentals –
Liberale Mutualiteit Herentals, Collegestraat, 6 Info 070/22 25 04, oit@ mut400.be, www.lieverthuis.be 26 november om 13 uur
Buurthuis Roteinde, Roteinde, 40 Info +32 14 539841, cultuur@herselt. be
Workshop kleurrijke kommetjes vilten Tijdens deze workshop ga je volledige ronde vormen vilten die achteraf opengeknipt worden waardoor het eindresultaat kan toegepast worden als kunstig kommetje of theelichthouder.
Paranormale lezing Gezellige, boeiende avond met Sofie Castermans, die een lezing zal geven over spiritualiteit. Na de pauze worden er foto’s gelezen.
Voortkapel –
De Rank, Tramstraat, 74 Info +32 3 2250227, info@dekleinebron.be, www.dekleinebron.be
De Banier Turnhout, Warandestraat, 97 Info +32 14 42 15 13, debanier@ debanier.be, www.debanier.be
Turnhout –
27 november om 20 uur
Lieven Janssens
28 november van 09.30 tot 12:45 uur 26 november van 14 tot 16 uur
Turnhout – Workshop sjaal vilten met etamine Op een basis van een etamine sjaal ga je verschillende kleuren wol leggen. Dit geheel ga je vervilten. Door op een wollen ondergrond te werken maak je een mooie winterse warme sjaal.
21 november van 14 tot 16.30 uur
Centrale registratie zorgvragen De laatste jaren is er een enorme verscheidenheid gegroeid wat betreft het zorg- en ondersteuningsaanbod voor mensen met een handicap.
Mol –
Structuur en grenzen stellen Als kinderen klein zijn, kunnen we hen nog gemakkelijk de baas. Maar al snel groeien ze ons boven het hoofd. Als we beter begrjipen hoe kinderen denken en leren, kunnen we hen ook gemakkelijker helpen een mooie toekomst op te bouwen. Mol –
Knopen van juwelen In deze workshop maken we een ketting met knopen op koord. De knopen worden op de koord geregen en geknoopt. Aan het einde van de workshop neem je dit unieke juweel mee naar huis.
21 november van 10 tot 12.30 uur
26 november om 19.30 uur
Burgemeester
Ramsel (Herselt) –
Interventiekunde en het leren van verschillen Hoe kunnen ‘verschillen’ benut worden, zodat dat zij kunnen leiden tot synergie, creativiteit en tot een samenwerkingsvorm waarin mensen hun kwaliteit kunnen inzetten en zich geïnspireerd voelen in het grotere samenwerkingsverband. Faculteit voor Mens en Samenleving, Stationsstraat, 82 Info www.prettiggeleerd.be/show_detail.php?id=48554
Je activiteit in deze kalender? Cursussen, lezingen en workshops voer je makkelijk en snel in op www.cultuurdatabank.be. Doe dat wel zo snel mogelijk. Als je ze aanvinkt als ‘educatieve activiteit’ komen ze niet alleen terecht op www.UiTinVlaanderen.be, maar ook op allerlei agenda’s, websites en redacties. En natuurlijk in deze Suiker! Meer details vind je op http://www.cultuurnet. be/uitdatabank
‘De Week van de Smaak’ is een initiatief van de voormalige minister van Cultuur Bert Anciaux, die daarmee het culinaire erfgoed van Vlaanderen -pensen, bier, witloof en zo meer- in de belangstelling wilde brengen. Een al dan niet smakelijk initiatief is de oproep aan burgemeesters om op 15 november voor hun dorpelingen een maaltijd te garen. In de Kempen neemt alvast Lieven Janssens, de jongste burgemeester van Vlaanderen, de handschoen op. “Elk jaar nemen in Vlaanderen een 80 burgemeesters eraan deel”, zegt Lieven Janssens. “In Vorselaar is het ook stilaan een traditie geworden. Het eerste jaar hebben we gekookt met streekproducten zoals pompoen, pastinaak, boekweit en noem maar op.” – En wat schaft de pot dit jaar? Het menu ligt nog niet voor honderd procent vast. Dit jaar was de opdracht te werken met fairtradeproducten (Wereldwinkelproducten). Vorselaar is sinds kort toegetreden tot de groep van fairtradegemeenten in Vlaanderen. – Het wordt dus een exotische maaltijd. We maken een volledig driegangenmenu met fairtradeproducten. Het nagerecht ligt al vast: dat wordt een brownie (koekje) gemaakt met fairtradechocolade met een granité (sorbet) van appelsien en cointreau. Als hoofdgerecht voorzien we een stoofpotje met de vleesvervanger quorn, geserveerd met een heel verassende saus van wel 24 ingrediënten. Naar het voorgerecht ben ik nog op zoek.
– Zo te horen hebben we te maken met een echte chef-kok Ik ben een hobbykok die regelmatig kookt. Koken is, naast de politiek, mijn grote passie. We hebben ook een kookclub in Vorselaar, ‘Veusseleir Culinair’, waarvan ik al een aantal jaren lid ben. Ik maak er ook steeds een punt van om alles van a tot z zelf te doen. En dat lukt aardig, moet ik zeggen. – Is op 15 november gans Vorselaar welkom op uw etentje? Nee, we koken altijd voor een bepaalde vereniging die zich verdienstelijk heeft gemaakt. Dit jaar hebben we de cultuurraad uitgenodigd om op onze kosten te komen eten. Onze gemeente werkte dit jaar rond het thema ‘Cultuur’. De cultuurraad heeft maar liefst 90 activiteiten georganiseerd, wat toch wel uniek is voor een dorp als Vorselaar. Daarvoor willen we hen bedanken. Ook het gemeentepersoneel is die dag welkom. Samen koken we die dag toch voor een 150 mensen. Mijn vrouw heeft beloofd om te komen helpen met het snijden van de groenten en ook het schepencollege gaat mee helpen opdienen. In andere Kempense gemeenten kan het wel eens mislopen maar hier ben ik redelijk gerust in een goede afloop. – Pas maar op of we sturen Sergio –dat geef ik zelfs mijn hond niet te vreten – Herman naar Vorselaar. ‘De Week van de Smaak’ loopt van 12 tot 22 november. In gans Vlaanderen worden in die periode meer dan 800 activiteiten georganiseerd. Gastland is dit jaar Turkije. Voor meer info: www.weekvandesmaak.be
Suiker — 27