DE CULTUURKRANT VAN DE KEMPEN nr. 29 - APRIL 2012 www.suikerkrant.be
GRATIS MAANDBLAD 4
Bartel Van Riet giet Groenland in een boek
Boerenzonen Op Speed waanzin in het kwadraat
17
10
Filmfestival Open Doek
viert 20ste verjaardag
Joachim Pohlmann
22
“Ik krijg de puisten van dat Kempische minderwaardig heidscomplex”
28
Pieter Paul Rubens was een Turnhoutenaar
HORECA TROEF
ROEL SELS
Suiker houdt van lekker eten en drinken. Dat we, in samenwerking met onze partner Horeca Vlaanderen, elke maand een Kempense horecazaak in de schijnwerpers zetten, zal dus niemand verbazen. Deze maand stellen wij met gepaste trots aan u voor: My Place in Turnhout.
Middenmeet Het grote -en, toegegeven, ook wel enige- voordeel van een slechte coiffeur te hebben, is dat je nooit lang moet wachten voor een afspraak. Dit gezegd zijnde: ik heb de slechtste kapper ter wereld. Zo slecht dat ik hem er zelfs van verdenk geen kapper te zijn. Volgens mij heeft hij een jaar of veertig geleden -zo oud is hij wel- een grote spiegel en twee kappersstoelen op de kop kunnen tikken. Hij heeft in grote letters HAARKAPPER op de gevel gehangen, hij heeft een scheerapparaat en een keukenschaar op de salontafel gelegd en hij is begonnen. Een mens moet iets doen om zijn boterham te verdienen. Gediplomeerde concurrenten lieten hem maar betijen. Klanten had hij toch niet. Zo is het gegaan, als je ’t mij vraagt. Toch doet mijn coiffeur altijd alsof hij het druk heeft. Ik vind dat allemaal best. Hoewel ik zonder overdrijven nog nooit één klant in zijn kapsalon heb zien zitten, werkt mijn kapper alleen op afspraak. Het maken van de afspraak verloopt volgens een vast stramien. Ik rijd er ’s ochtends vroeg naartoe, ik parkeer mijn auto vlak voor de deur - ik heb er nog nooit een andere auto zien staan - ik ga binnen en ik vraag of hij in de loop van de dag tijd heeft voor mij. Zoals altijd is er in de verste verte geen klant te zien. Hij zou onmiddellijk aan het karwei kunnen beginnen, maar dat doet hij niet. Achter een hoge toog begint hij papieren te verleggen en in een agenda te bladeren. Hij puft, sist, schudt met zijn hoofd, doet alsof hij binnen het kwartier een puzzel van 10.000 stuks moet leggen en zucht dan: “Twintig voor vijf” of “twintig over drie”, of wat er in hem opkomt. Ik speel het spel mee. Ik herhaal het uur en zeg: “Tot dan”. Stipt op het afgesproken uur zet ik mijn wagen op de lege parkeerplaats. De kapper begroet me hartelijk. Zijn enthousiasme is niet gespeeld. Ik ben
2 - april 2012
welkom. “Hoe mag het zijn?”, vraagt hij me op opgewekte toon. “Hetzelfde maar dan korter’, antwoord ik beleefd. Je vraagt een kind dat pas tot tien heeft leren tellen ook niet om logaritmes te berekenen. In zijn zaak staan twee leren kappersstoelen uit een ander tijdperk. Charmant, maar lelijk. Hij wijst aan in welke ik mag plaatsnemen. De zetels zien er nog uit als nieuw, maar aan de vorm, de stijl en de kleur - fel oranje kan je duidelijk afleiden dat ze uit de sixties of de vroege seventies stammen. In beide armleuningen zit een asbakje ingewerkt. Heel attent van de ontwerper, maar tegenwoordig zouden alleen openluchtkappers zo’n zetel nog mogen hebben. Mijn coiffeur doet er tien minuten over om mijn haar te knippen. Negen minuten gaat alles naar wens, maar in de laatste minuut -je kan er je klok op gelijkzetten- gaat het steevast fout. Dan kamt hij mijn haar, ter afronding, in een middenmeet. Ik heb nooit begrepen waarom hij dat doet. Ik heb mijn haar nog nooit in een middenmeet gedragen. De gewenste coupe ‘hetzelfde maar dan korter’ kan dan ook moeilijk verkeerd geïnterpreteerd worden. Het is blijkbaar de specialiteit van het huis. De kers op de taart. Het toetje dat je er gratis bij krijgt. Wat je ook vraagt of hoe je je haar ook wil: zonder middenmeet ga je niet buiten. Ik heb daar geen problemen mee. Een middenmeet is tenslotte erg makkelijk weer weg te krijgen. “Zo. Nu kan je weer onder de mensen komen,” zegt mijn kapper ongepaster dan hij het bedoelt. Hij veegt nog wat geknipte haren van mijn schouders terwijl ik afreken. 19 euro. 20 eigenlijk, want het wisselgeld mag hij houden. Dat is voor de middenmeet. Waar vind je ze nog, mensen die méér voor je doen dan je vraagt?
My Place Langs een drukke invalsweg van Turnhout, de Gierlesteenweg, ligt een oase van rust: My Place. Praat- en eetcafé My Place is een frisse en moderne horecazaak die scoort met haar veelzijdigheid. Wie van een goedgetapte pint (Corsendonk van ’t vat) wil genieten, is er aan het juiste adres, maar ook eters vinden er alles wat ze zich kunnen wensen. Van salades, pasta’s en tapas (Franse, Italiaanse en Portugese) tot volwaardige maaltijden met een deftige keuze aan vlees- en visgerechten. Scampi’s zijn de specialiteit van het huis. Ze staan in een aantal diverse bereidingswijzen op de menukaart. Nog opvallend aanwezig op de kaart is Belgische steak van 250 gram. “We werken met dagver-
My Place Gierlesteenweg 263 in Turnhout Elke dag open van 10 tot 22u Tel: 0493 63 89 62
se producten,” zeggen de uitbaters, “en die kunnen het best tot hun recht laten komen door seizoensgebonden suggesties aan te bieden”. En als je de maaltijd helemaal ‘af’ wil maken, heb je de keuze uit een aantal zorgvuldig geselecteerde wijnen. Lekker en betaalbaar. De zaak is ruim. Ze biedt plaats aan bijna honderd personen, en ze straalt een grote rust uit. Daarvoor zorgen de charmante houten vloer en de stijlvol in groen en grijs geschilderde muren. Voor wie wil feesten, vergaderen of een receptie wil houden, zijn er ook uitgebreide mogelijkheden. Het topseizoen zit er voor My Place ongetwijfeld nu aan te komen. Het eetcafé beschikt immers over een ruim terras dat bovendien helemaal afgesloten is. Kinderen kunnen er dus veilig ravotten. Nog een niet onbelangrijke troef: My Place heeft ook een aantal privéparkeerplaatsen vlak voor de deur. Gratis, dus.
Kies je eigen Kempische held ZUIDERKEMPEN - Met politiek heeft het gelukkig niets te maken. Toch kan je -als je in de juiste gemeente woontnu al naar het stemhokje, want erfgoedcel k.ERF heeft een heuse verkiezing op het getouw gezet: die van ‘Grootste Kempische Held’. Veertien historisch belangrijke figuren uit de gemeenten Geel, Meerhout, Laakdal, Balen, Mol, Dessel en Retie strijden op 22 april -de Vlaamse Erfgoeddag- om de felbegeerde titel. Wie zijn die helden en hoe hebben ze hun gemeente op de kaart gezet? Suiker zet met k.ERF-coördinator Nelle De Beuckeleer hun heldendaden op een rij en helpt je zo een doordachte keuze te maken.
“Erfgoeddag is de hoogdag van onze sector en die is elk jaar gebonden aan een ander thema. Dit jaar is dat ‘helden’. Omdat onze erfgoedcel nog maar pas is opgericht en we alle partners nog aan het leren kennen zijn, vonden we het een leuk idee om met de 7 gemeentes samen één grote activiteit te organiseren. We hebben de gemeentes dus de opdracht gegeven op zoek te gaan naar hun helden. Dat begrip is voor ons heel breed. Je hebt de mannen die in de oorlog hebben gevochten, maar evengoed de mensen achter de schermen, de harde werkers. Met een kleine werkgroep hebben we uit de voorgedragen helden 14 figuren genomineerd.”
−Uit − die lijst blijkt dat het begrip ‘held’ telkens op een andere manier is ingevuld? De helden komen inderdaad allemaal uit een verschillende hoek. Je hebt de historische figuren, die heel wat hebben betekend voor de gemeente en regio en daarnaast heb je er met Sam Mondelaers ook een erfgoedheld bij. Hij is een levende held omdat hij zich al zo lang inzet om het erfgoed uit zijn gemeente, nl. de klompenmakerij, te bewaren. We hadden zelf stiekem gehoopt dat er toch vrouwen zouden bij zijn, want dat is niet vanzelfsprekend. Vrouwen traden vroeger immers niet echt op de voorgrond. Met die 3 zusters is dat toch gelukt. Het geeft ook een mooi beeld van de Kempen als regio. We zijn bekend als noeste arbeiders en dus staan er ook zo’n 2 groepen op, maar evengoed zijn de hogere adel en de dokters erbij.
−−Wat opvalt: er zitten niet echt grote, bekende namen tussen. Is zo’n dorpsheld toch echt een lokaal gegeven? Het zijn geen beroemdheden, dat klopt. De bekendste helden zijn waarschijnlijk de zinkarbeiders van de Vieille Montagne, en die bekendheid danken ze dan nog aan de film ‘Groenten uit Balen’. Maar toch: als je ter plaatse gaat luisteren, kennen ze hun dorpsheld wel. Zo weet iedereen in Dessel met de achternaam Minnen wel dat hij een afstammeling is van de beruchte Napoleonsoldaat Karel Minnen. Het is allemaal heel lokaal, maar met de wedstrijd proberen we ze toch wat bekender te maken in de hele regio.
−Op − dit moment lopen de voorverkiezingen, maar D-day is 22 april. Op dat slotmoment wordt de winnaar bekendgemaakt. Wat valt er nog te beleven daar? Het leuke is dat we beschikken over
een unieke locatie. De Villa de Schans op de terreinen van Sibelco, het zandontginningsbedrijf op de grens tussen Dessel en Mol, is nog volledig intact zoals Baron Van Eetvelde -zoon van genomineerde held Antoon Van Eetvelde- het in 1908 achterliet. Het huis is normaal niet toegankelijk voor het publiek. Dit is dus wel heel uitzonderlijk. De 14 helden zullen aanwezig zijn om hun verhalen te vertellen en stemmen te ronselen. We hebben ook een walk of fame-pad met alle helden die de shortlist niet gehaald hebben. Er zijn activiteiten voor de kinderen én er zullen ook Kempische heideschapen te bewonderen zijn: een stukje levend erfgoed. Stemmen op uw favoriete ‘Kempische Held’ kan online op www.erfgoedcelkerf.be of live op 22 april in het stemhokje aan Villa de Schans.
14 op een rij Gerebernus (Geel): Deze Ierse priester uit de 7de eeuw hielp de heilige Dimpna, de ‘first lady’ van Geel die niet wilde trouwen, bij haar vlucht uit Ierland. Beiden werden om hun geloof een kopje kleiner gemaakt. Karel Minnen (Dessel): Deze Kempense reus vocht aan de zijde van Napoleon in o.a. Rusland, Oostenrijk en Duitsland én keerde heelhuids van deze veldslagen terug. Zijn verhalen inspireerden Hendrik Conscience tot het schrijven van ‘Rikke-tikke-tak’. Zink (stakers van de Vieille Montagne – Balen): 1.500 arbeiders van deze fabriek bewezen 41 jaar geleden dat je samen sterk kan staan. De solidariteit tussen de werkmannen zorgde uiteindelijk voor een fikse loonsverhoging en een verbetering van de werkomstandigheden. Zand (zandmijnwerkers – Mol): Zij werkten in de helft van de 19de eeuw 13 uur per dag aan € 0,0035 per uur. Als je in de zomer een bezoek brengt aan de Molse meren, denk dan eens aan het ploeterwerk van degenen die deze plassen met de hand hebben uitgegraven. Edward Sneyers (Retie): Onderwijsvernieuwing was het stokpaardje van deze held. De lagereschoolinspecteur experimenteerde met pedagogische principes en leerde zo de leraars in Retie lesgeven. Zuster Joanna Donckaerts (Geel): Zij is de Kempense Florence Nightingale. Deze gasthuiszuster uit het begin van de 17de eeuw overleefde de pest en slaagde
er ondanks oorlog en plunderingen in de ziekenzorg in Geel draaiende te houden. Zuster Nicasie (Meerhout): Voor een borrel of een goed gesprek was je bij zuster Nicasie aan het juiste adres. De Meerhoutse kloosterlinge zette zich haar leven lang in voor de zwaksten van de samenleving. Zuster Antonia Schellens (Retie): Onder impuls van deze grote dame beleefde de orde van de franciscanessen een heropleving. Moeder Antonia stichtte 5 nieuwe kloosterhuizen en zorgde er voor onderwijs. In Retie stond de wieg van haar congregatie. Op haar wens werd ze er ook begraven. Vincent Beyens (Meerhout): Deze jongeman staat symbool voor de meer dan 300 Meerhoutse jongemannen die in 1914 naar de ‘Groote Oorlog’ trokken. Hij zat de ganse oorlog in een krijgsgevangenenkamp in Duitsland en overleed er vlak voor de wapenstilstand aan de Spaanse griep. Marcel Coenen (Laakdal): Koen is Marcel Coenen in elk geval. Hij is de grote verzetsheld in het rijtje. In de Tweede Wereldoorlog hielp hij geallieerde piloten onderduiken en bracht hen veilig naar Brussel. In 1944 bekocht hij zijn heldendaad met de dood. Karel Ooms (Dessel): Deze Kempische held hanteerde het penseel als de beste. Na de lagere school trok hij naar de Academie in Antwerpen, waar hij later ook zijn atelier zou hebben. Velen adelijke Kempenaars lieten zich door de ‘Desselse Rubens’ vereeuwigen. Sam Mondelaers (Laakdal): Niet velen kunnen dit zeggen, maar deze man is een ‘living hero’. Met zijn 92 jaar is hij waarschijnlijk de oudste klompenmaker van het land. Om het ambacht te vrijwaren, geeft hij nog geregeld workshops in het Laakdalse Klompenmuseum. Jozef Rademaekers en Gustave Alenus (Balen): Rademaekers en Alenus, alias ‘de zwarte’ en ‘de rosse’, bonden eind 19de eeuw de strijd aan tegen de tuberculose en bepaalden het gezondheidsbeleid in Balen. Antoon Van Eetvelde (Mol): In 1860 zag hij het gat in de markt. Bij de aanleg van de Kempische kanalen bleek er wit zand in de Molse bodem te zitten. Voor de overheid die er bomen op wilde planten, was het onvruchtbare troep, maar voor Van Eetvelde een lucratieve broodwinning.
Verantwoordelijk uitgever
Tekst: Katrien Lodewyckx Foto: Bart Van der Moeren
www.suikerkrant.be
Procart GCV (Promotie van cultuur in het arrondissement Turnhout)
Redactieadres
Roel Sels Oranjemolenstraat 35, 2300 Turnhout roel@suikerkrant.be
Adres Procart
Otterstraat 8 bus 3, 2300 Turnhout
Oplage
20.000 exemplaren
Verspreidingsgebied
Arrondissement Turnhout (Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, Oud-Turnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo), Nijlen, Lier, Heist op den berg, Overpelt, Neerpelt, Antwerpen, Brussel, Breda, Tilburg, Eindhoven, Zundert, Goirle, Reusel.
Verdeelpunten zie website
Redactie
Roel Sels Stijn Janssen
Redactiemedewerkers Caroline Haverans Ivo Verheyen Katrien Lodewyckx
Foto's
Bart Van der Moeren
Vormgeving
Dimitri Paeleman
Advertenties
Leen Verwaest (0495 53 54 80) leen@suikerkrant.be
Drukkerij
DKZet (Hapert, NL)
Website
Suiker - 3
Bartel Van Riet giet Groenland in een boek
GROBBENDONK - Het gaat Bartel Van Riet (29) voor de wind. De sympathieke Kempenaar maakte furore als presentator van het avonturenprogramma X-treem op Ketnet en de natuurreeks Groenland op Eén. En nu ligt zijn tweede boek in de rekken. Logisch getiteld ‘Groenland’, “een bundel met leuke insteekjes over tuinieren”, vat Bartel samen. De natuurliefhebber in hart en nieren heeft een oerdrukke periode achter de rug. “Het zal deugd doen om opnieuw in de tuin te kunnen wroeten.”
Chance. Bartel Van Riet heeft nog één gaatje vrij in zijn agenda voor een interview. Suiker palmde het gretig in. We kunnen er niet omheen: de man van de survivaltips, Groenlandpresentator én boomverzorger van zijn tuinbedrijf Tree Musketeers figureert vandaag als
4 - april 2012
gast in menig tv-programma en haalt pretentieloos de boekskes. Op één jaar tijd brengt hij even twee boeken uit: de ‘X-Treem Survivalgids’ en nu ‘Groenland’. “Als een programma het goed doet, hoort daar een boek bij”, klinkt het nuchter. Op onze afspraak geeft Bartel een ontspannen indruk. Maar zijn afwezige blik, waarvoor hij zich meermaals verontschuldigt, verraadt dat hij van hot naar haar crost. “Ik slaap te weinig”, bekent hij. Het boek Groenland, dat hij samen met tuinconsulente Laurence Machiels schreef en dat net op de markt is, zit daar gegarandeerd voor iets tussen.
−Wat − mogen we verwachten van je nieuwe boek? Het richt zich tot beginners die willen bijleren over tuinieren, maar ook de tuinier die er al een en ander van afweet, vindt zijn gading. Alle info die niet in het tv-programma geraakt is, geven we mee in het boek. Het boek heeft hetzelfde concept als het programma en daar ben ik blij om: het gaat over mijn manier van tuinieren en groenbeleving. Ja, ik ben er tevreden over. Het is een tof boek met leuke insteekjes over tuinieren. Ben je op zoek naar tuinmateriaal? Hol dan niet meteen naar de winkel. Oud materiaal heeft ook zijn charme. De riek van bompa bijvoorbeeld. Die riek heeft geleefd, heeft zijn
dienst bewezen en doet het nóg. Het laatste hoofdstuk vermeldt leuke plekjes in België die de moeite waard zijn om er een zondag aan te besteden. Ik denk aan de Kalmthoutse Heide of het Hallerbos bij Halle. Dit laatste ontpopt zich half april tot één groot tapijt van boshyacinten. Zover je kan zien. Prachtig, net een sprookje! Je valt er plat van op je gat.
−Waar − komt jouw passie voor de natuur vandaan? Die is altijd al aanwezig geweest. Het begon bij bomma als we er met de familie in de tuin gingen werken. Mijn moeder is leerkracht biologie. Ik overstelpte haar als kind met vragen: Wat is dit? En wat is dat? Natuur heeft me altijd geprikkeld. Ik vond het fascinerend om iets te planten en een week later te ontdekken dat het er helemaal anders uitzag. Ik speelde veel buiten en in het bos. Ik vond braakballen en schedeltjes waarmee ik mijn eigen verhaal maakte. Met vogelnestjes had ik ook iets gezelligs. (lacht)
−Heeft − je scoutsverleden ook een rol gespeeld in je groene aard? Ik denk het wel. Vanaf mijn zes jaar trippelde ik rond bij de scouts en ravotte met vriendjes in de bossen. Als groepsleider was ik later met het scoutsgebeuren in een georganiseerde context bezig. Plezier maken buiten,
dat is niet moeilijk, hé.
−Waarom − kiest een regent lichamelijke opvoeding voor een bijkomende opleiding tot boomverzorger? In het tweede jaar regentaat ontmoette ik mijn beste kameraad. Samen fantaseerden we over de opleiding tot boomverzorger. Toen we werkten en woonden in onze stageplaats Durbuy reden we twee keer per week naar Anderlecht om te studeren: plantkunde, boomkunde, kettingzaagkunde. Dat was superleuk. We hadden in onze fantasie al een naam voor ons bedrijf. Het was dus nog een kwestie van alles te regelen.
−En − plots was er X-treem en Groenland Ja, bizar. Op één week tijd ontving ik twee telefoons. Op een maandag, nog een beetje moe van het weekend en duf in de auto, kreeg ik de vraag om mee te werken aan het survivalprogramma X-Treem. En even later kwam de vraag van Hotel Hungaria voor een tuinprogramma. Mensen van de redactie hadden me vreemd genoeg via via gevonden. Tof, want ik sta volledig achter de visie van de programma’s. Het doel van X-Treem bestaat erin kinderen opnieuw buiten te laten spelen en te laten kennismaken met de natuur. Voor Groenland geldt hetzelfde maar voor een breder publiek. Daarin willen we tonen dat groen zo makkelijk en dicht-
“ De nacht in het park doorbrengen. Gewoon boef de kant in. Ongedwongen pret. Zo’n momenten heb ik nodig.” bij is. Je moet er geen schrik van hebben.
−Wat − zijn de succesingrediënten van Groenland? De eenvoud. We geven geen opsomming van plantnamen en kweekvormen. Op een simpele manier willen we mensen plezier laten beleven van hun moestuin of kruidenbakje. Gewoonweg wandelingen maken. Groenland is eenvoudig en leerrijk voor jong en oud. Bovendien werken we met de seizoenen mee. Zo zie je de tuinen mee veranderen door het programma heen.
−Van − welke opname heb je erg genoten? Ik was vertederd door de moestuinbakken op een meter hoogte voor de bejaarden in Ieper. Op die manier konden de bejaarden tuinieren zonder zich te moeten bukken of hun rug te forceren. Dat vond ik erg charmant. Het was mooi om die mensen zo gelukkig te zien. De Westhoek is bij uitstek een streek van ‘boerekes’ en zelfbedruipende mensen. Elke week denk ik: “Potverdekke, ik heb weer boeiende mensen leren kennen. Ik beschouw dat als een voorrecht.”
−Rest − er naast je tv-werk nog tijd voor je tuinbedrijf Tree Musketeers? Momenteel ben ik te weinig in de tuin bezig. Vermits we het bedrijf met vier runnen, wordt het werk goed opgevolgd, waarvoor ik blij ben. De voorbije
weken heb ik wat extra tijd vrijgemaakt voor Musketeerwerk. Dat deed me veel deugd want ik had het gemist. Niets zo heerlijk als buiten werken, je lichaam voelen, een frisse neus halen. Dat alles geeft me voldoening. Het doet deugd om werkelijk resultaat te zien. Dat is anders bij de tv-opnames. Ook al ben je planten in de grond aan het steken, je moet je werk onderbreken voor een tweede shot of een vliegtuig dat passeert. Ik geniet ervan om te kunnen doorwerken.
−Als − je moet kiezen: tv of Musketeerwerk? (resoluut) Musketeers. Het tv-werk is leuk omdat het aansluit bij wat ik doe. Maar tv is op zich niets voor mij. Ik ben wie ik ben en dat wordt gefilmd. Natuurlijk geniet ik van aandacht, maar het mag niet te gefixeerd zijn. Je werkt samen met een hele ploeg die de hele dag rond jou draait. En dat doet raar. Na de eerste fotosessie dacht ik: wat is dit voor een circus? Ik verricht liever het echte werk in de natuur. Ik heb de luxe om van mijn hobby mijn beroep te maken. Ik werk altijd en nooit.
in een mooie omgeving. Ik maak ook graag tijd voor kameraden. De voorbije twee dagen heb ik in Brugge een cursus over de risicoanalyse van bomen gevolgd. Met de collega’s ben ik pintjes gaan pakken en hebben we de nacht in het park doorgebracht, gewoon boef de kant in. Ongedwongen pret. Zo’n momenten heb ik nodig. Anders ben ik mezelf niet meer en is het leven te voorspelbaar. Binnenkort zou ik graag een taalbad Spaans volgen. Ik ben zot van Italiaans, maar als je nog veel van de wereld wil zien, lijkt Spaans me als wereldtaal nuttiger. Ik hoop ergens op een boerderij in Spanje te kunnen logeren. Zonder voorbereiding, we zien wel. De taal leren en me amuseren.
gen in de buurtwinkel en een praatje maken met de dame achter de toonbank. Fantastisch toch?
−Voorlopig − geen straffe reis meer? Nu ik een huis gekocht heb, moet ik het even rustig aan doen met de portefeuille. Het huis is gelukkig goed onderhouden en simpel van structuur. Ik hoef alvast geen muren uit te breken om er tof en comfortabel te kunnen wonen. Maar het blijft een droom om Alaska of Mongolië te verkennen. Twee ongerepte gebieden met uitgestrekte vlakten, bossen, meren, rivieren en wilde dieren, én gebieden die leefbaar zijn. Dat spreekt me enorm aan. In mijn fantasie zie ik me al in Mongolië op een paard over de vlakte knallen.
−Put − je nog plezier uit je eigen tuin?
−Wat − ontroert jou in de natuur?
Jawel. Het voorbije weekend heb ik nog knollen gekocht om in de grond te steken. Ik heb zopas een huis gekocht in Bouwel. Er is ook een tuintje aan. Ik fantaseer nu wat ik ermee ga doen. Het is zalig om in je eigen serre tomaatjes, komkommer en raketsla te kweken. De rabarber op de mesthoop. Schitterende beelden zijn dat.
Bijna alles. Mooi licht. Straks is de lente daar met jonge, frisse, groene blaadjes. Daar word je toch stilletjes van?
−Wat − is voor jou genieten?
−Een − stek in de stille Kempen?
Een koffietje of printje drinken. Afhankelijk van het uur. (lacht) Of een wandeling maken. Als ik te vroeg op de set arriveer, kan ik genieten van een wandeling. Sowieso zitten we altijd
De kerktoren is te belangrijk voor mij. Je woont hier, je leeft hier. Ik ga graag weg, maar ik kom even graag weer naar huis. Thuis kan ik met makkers afspreken. Of simpelweg binnensprin-
−Wat − is jouw meest extreme ervaring? Het zotste wat ik ooit gedaan heb, was deelnemen aan 71° Noord (survivalprogramma van het toenmalige Kanaal 2, nvdr) in Noorwegen. Daar zit je dan bij -36 graden in een tentje. In Lapland was het op een gegeven moment -50 graden. Ik herinner me goed het ijs- en watervalklimmen. Er gaat geen week voorbij of ik denk terug aan die reis. Graag zou ik dat avontuur opnieuw be-
leven. Maar dan op mijn eigen tempo. Het was een prachtreis. Met het nadeel dat je platzak bent als je die zelf moet betalen. (lacht)
−Zijn − er nog wilde tv-plannen? Groenland loopt tot einde juni. Een tweede reeks zit in de pijplijn. Wat we in België kunnen doen op survivalvlak hebben we gehad. Het zou tof zijn om iets in de sneeuw, de woestijn of een oerwoud te doen. Maar dat kost veel tijd en centen. Er wordt momenteel over gebabbeld. En op paasmaandag is het X-Treemdag waarop we zoveel mogelijk kinderen willen laten rondcrossen in het Zilvermeer in Mol. Die dag staat bol van de workshops voor kinderen. De focus ligt op buiten ravotten: vuur maken, kampen bouwen, oriëntatie en veel meer.
−Hoe − zie je je toekomst? Geen idee waar ik zal terechtkomen. Als er op een bepaald moment een kans en ruimte is om iets te doen, dan doe je dat. Of ik ooit terug in het onderwijs ga? Ik geef graag les. Zeg nooit nooit. (lacht)
−Geniet − nog van je avond. Ik ga iets zoeken om te eten. Ik maak steevast verse soep. En daar een goede boterham bij: lekker!
Tekst: Caroline Haverans Foto: Bart Van der Moeren
Suiker - 5
nieuws uit de Kempense bibliotheken
Bib bib hoera! Finale Frappant TXT op 27 april in Permekebibliotheek Antwerpen
Nieuwe bibliotheek in Arendonk
OUD-TURNHOUT - De bibliotheken van Arendonk, Beerse, Oud-Turnhout, Ravels en Vosselaar hebben met de financiële steun van de provincie Antwerpen weer enkele schrijvers uitgenodigd. Voor al deze lezingen kan je gratis kaarten afhalen in de vijf deelnemende bibliotheken. Op 26 april om 20 uur komt Peter Vandekerckhove, bekend van het boek en de televisiereeks ‘Meneer Doktoor’, naar het ontmoetingscentrum De Djoelen in Oud-Turnhout. Vandekerckhove interviewde meer dan zestig oude, Vlaamse dokters wat een reeks prachtige verhalen opleverde uit de jaren 1940, ’50 en ’60, toen de huisdokter voor heel wat mensen vaak de enige vertrouwenspersoon was.
ARENDONK - Arendonk krijgt een volledig nieuwe bibliotheek in een nog te renoveren pand in het park Deroissart, waarin voorheen de tekenacademie was gevestigd. Dit groene plein, waar al heel wat gemeentelijke diensten bij elkaar gebracht zijn, is vandaag het kloppende hart van de gemeente. De nieuwe bib zal maar liefst 2,5 maal groter zijn dan de huidige en uitgebreid met een tentoonstellingsruimte, een makkelijk-lezen-plein en een vertelhoek voor de kinderen. Achteraan komt een leeshoek/praatcafé die ook open zal zijn buiten de openingsuren. Op het gelijkvloers en de eerste verdieping komen twee polyvalente ruimten voor de organisatie van eigen, kleine culturele activiteiten en ten behoeve van de verenigingen. De renovatie wordt betoelaagd door het provinciaal bibliotheekcentrum Vrieselhof.
Zelfuitleenbalie in Baarle-Hertog
Subsidies voor samenwerking
BAARLE-HERTOG - Ook de bibliotheek van Baarle-hertog beschikt in augustus over een zelfuitleenbalie. De bezoekers kunnen dan terecht aan 3 zelfbedieningsapparaten met touchscreens en helpteksten. Niet alleen het innemen en uitlenen maar ook reserveringen, verlengingen en betalingen zullen geautomatiseerd worden. Er komt daarvoor een betaalautomaat waarmee de klant al zijn betaalverrichtingen, zonder tussenkomst van het personeel, kan uitvoeren. Door de invoering van deze zelfbediening wordt het personeel minder belast met administratieve taken en krijgt het meer tijd om de bezoeker te helpen bij zijn zoektocht naar informatie. Ook zal de bezoeker meer privacy ervaren. De werken in de bib starten in april en worden gesubsidieerd door het provinciaal bibliotheekcentrum Vrieselhof.
PROVINCIE - Bibliotheken uit de provincie Antwerpen maken nog steeds veelvuldig gebruik van subsidies die het provinciaal bibliotheekcentrum Vrieselhof jaarlijks uitkeert voor samenwerkingsverbanden tussen bibliotheken onderling of tussen bibliotheken en andere socioculturele organisaties. Dat blijkt het jaarverslag van het Vrieselhof. In 2011 werden 17 projecten ondersteund voor een totaal bedrag van 110.548 euro. Het gaat onder meer over gezamenlijke auteurslezingen, promotie van de bibs, leesondersteuning van lokaal onderwijs en toeleidingsprojecten voor bijzondere doelgroepen, zoals kansarmen. Het volledige jaarverslag 2011 van het Vrieselhof kan je downloaden via de website: http://www.provant.be/bibliotheekcentrum
Mijnheer Doktoor
Turnhoutse Charlene Schmeltz in finale talentwedstrijd voor woordkunstenaars
TURNHOUT - De voorbije maanden vonden in een aantal bibliotheken de voorrondes plaats van Frappant TXT, de tweejaarlijkse Text-on-stagewedstrijd van de provincie Antwerpen in samenwerking met Creatief Schrijven. Frappant TXT gaat op zoek naar ‘jonge woordkunstenaars met podiumpersoonlijkheid’ uit de provincie. De Turnhoutse Charlene Schmeltz (29) won de voorronde in Heist-op-den-Berg en sleepte een van de acht plaatsen voor de finale, op 27 april in de Antwerpse Permekebibliotheek, in de wacht. Suiker belde haar op en kreeg zowaar een halfbloed Nederlandse aan de lijn. “Ik kom oorspronkelijk uit Nederland”, vertelt Charlene. “Mijn vader is een Surinamer; ik ben een halfbloedje. Ik ben geboren in Tilburg maar heb 10 jaar in Amsterdam gewoond. Tot ik op een avond in Antwerpen een leuke man uit Turnhout tegenkwam en naar hier ben verhuisd. Ik woon er ondertussen al drie jaar.”
−Had − je voor Frappant TXT al enige ervaring op een podium? Ik ben jeugdtheateractrice en heb bij het Antwerpse gezelschap Luxemburg gewerkt en hier in Turnhout bij gezelschap ‘De generaal in zijn tuin’ van Tinne Van Gestel. In Amsterdam heb ik twee jaar theaterwetenschappen
6 - april 2012
gestudeerd en nadien een jaar op de toneelschool gezeten. Op dit moment speel ik niet. Maar acteren is wel helemaal iets anders dan wat van je verwacht wordt bij Frappant. Je krijgt als opdracht een eigen tekst te brengen voor een volwassen publiek. Voor mij was het ook de eerste maal dat ik met een eigen geschreven tekst op een podium stond. Dat is toch iets totaal anders dan acteren. Ik voelde me veel kwetsbaarder.
−Wat − heb je in Heist-op-den-Berg gebracht? Het thema van Frappant is voor deze editie ‘ego’. Ik heb een tekst geschreven over allemaal zaken die ik zou kunnen,
maar niet doe. (declameert) “Ik kan oneindig veel zijn. Ik kan bergen verzetten. Angsten overwinnen. Ik kan aanmoedigen. Ontmoedigen. Bemoederen tot je er moe van wordt …”. Het is een monoloog over vervreemding.
−Hoe − luidde de kritiek van de vakjury? Die was kort en bondig. De presentator vroeg mij waar ik mijn inspiratie vandaan had gehaald. Ik antwoordde als grap: “Ik doe weinig om inspiratie op te doen”. Daarop reageerde Rudy Vanschoonbeek (uitgever): “Dan moet je nog wat minder doen, want ik vond het heel goed’. Stefan Perceval (acteurregisseur) beweerde dat mijn tekst bij
hem veel beelden opriep. Leuk om te horen.
−Maar − je had wellicht minder last dan anderen van podiumangsten. Neen hoor. Zenuwen heb ik altijd. Zeker als je daar alleen voor een microfoon staat, zonder kostuum aan, zonder decor of een tegenspeelster. Ik was heel erg blij dat het zo goed was gegaan.
−Dit − smaakt dus naar meer? Zeker. Het lijkt me erg leuk om zelf een soloproductie te schrijven, iets wat het midden houdt tussen kleinkunst en cabaret. Ik zing ook. Misschien bewaar ik dat als een troef voor de finale van Frappant.
−En − hoe groot schat je je kansen in? Ik heb ondertussen al de helft van de kandidaten gezien tijdens de gezamenlijke workshops die Frappant organiseert. Er zitten mooie teksten en veel fijne mensen tussen. Er volgt nog een voorronde in Herentals waaraan ook Wim Paeshuyse meedoet. Je weet wel: de man van de gedichtenautomaat. Ik ben erg benieuwd wat hij gaat doen.”
−Alvast − veel succes toegewenst voor de finale. De winnaar van Frappant TXT krijgt een cheque van 1200 euro, een podiumplaats op het Felix Poetry Festival en een publicatie in Deus ex Machina.
nieuws uit DE PROVINCIE
Een leven in mode. Vrouwenkleding 1750-1950. Uit de collectie van Jacoba de Jonge. ANTWERPEN - Tot 12 augustus kan je in het Modemuseum (MoMu) in Antwerpen nog de tentoonstelling ‘Een leven in mode’ bezoeken. De expo geeft een boeiend overzicht van twee eeuwen modieuze kleding. Mode heeft altijd bestaan, maar vanaf het begin van de 19de eeuw was er plots veel belangstelling voor. Er was immers een nieuwe groep rijken ontstaan, de burgerij, en die etaleerden hun verworven status graag via hun kleding én hun gedrag. Zo hield de bourgeosie van reizen en sporten. Daarvoor was aangepaste kledij vereist. Ook de dagindeling werd aangepast. De voormiddag was voor huiselijke activiteiten, maar in de namiddag en ’s avonds moesten er bezoekjes afgelegd worden en was er tijd om te flaneren. Elke activiteit had een eigen kledingscode. Zo kwamen ook andere lagen van de bevolking in aanraking met ‘fashion’. De minder gefortuneerde bevolkingsklassen keken vol bewondering naar al dat fraais en gingen met hun zuurverdiende spaarcentjes ook modieuze kledij kopen. Geld om elke modegril te volgen, was er niet. Daarom werd er inventief en creatief omgesprongen met kledij die al in de kast hing: oude jurken werden aangepast en soms getransformeerd om te passen in het nieuwe modieuze silhouet. Het recycleren van materialen was een normale zaak, zelfs voor de hogere klassen. Aan de hand van historische silhouetten uit de omvangrijke kledingcollectie van de Nederlandse verzamelaarster Jacoba de Jonge -die grotendeels wordt opgenomen in de collectie van het MoMu-, wordt een beeld geschetst van de relatie tussen mode-ideaal en werkelijk gedragen kleding.
Bruegelland Vertier en trammelant LIER - Pieter Bruegel de Oude is al eeuwenlang een bron van inspiratie voor kunstenaars. De tentoonstelling ‘Bruegelland’ in het Stedelijk Museum in Lier gaat na hoe groot zijn invloed was op de schilders die na hem kwamen. De volkse taferelen die Bruegel schilderde, staan in ons collectieve geheugen gegrift. Zelfs bij leven was de artiest al grenzeloos populair. Keizers, koningen en rijke burgers telden grote sommen geld neer voor een werk van zijn hand, al was het maar om aan te geven dat ze zich distantieerden van het liederlijke en boertige gedrag dat de schilder met zijn genretaferelen uitbeeldde. De expo ‘Bruegelland’ is te zien in het Stedelijk Museum van Lier en toont werken van het KMSK in Antwerpen, dat wegens grote verbouwingswerken gesloten is. De expo duurt tot in 2017, maar elk jaar wisselt de focus, zodat de bezoeker steeds nieuwe accenten kan ontdekken. Tot maart 2013 wordt er ingezoomd op het thema ‘Vertier en trammelant’. De titel zegt alles: in dit deel van de expo staan werken centraal die nadrukkelijk gaan over de vrijetijdsbesteding van mensen. Hun plezier, hun vertier, maar ook hun nijd. Van smoutebollen tot sport en spel. Soms ingetogen en statig, dan weer boers en met veel drank. Bruiloften, stoeten en cafés passeren de revue. Vechtpartijen en ruzies blijven niet uit. Het leven zoals het is.
Mechelen hoort stemmen MECHELEN – ‘Mechelen hoort stemmen’ is een muziekfestival dat deel uitmaakt van de voorjaarsconcerten van het Festival van Vlaanderen-Mechelen. Het brengt de mooiste vocale muziek naar het hart van de stad. Verschillende stijlen komen aan bod, van een swingend Requiem door het Brussels Jazz Orchestra tot de indrukwekkende polyfonische klanken uit Corsica. Een van de toppers wordt ongetwijfeld het concert van L’ Arpeggiata in de SintRomboutskathedraal. ‘Mechelen hoort stemmen’ vindt plaats van 21 april tot 23 mei. Het is de ideale manier om de stad te ontdekken en 21 april leent zich daar het best toe. Dan vindt het openingsfeest plaats en hoor je overal in Mechelen mooie stemmen en warme klanken. Portugese fadista’s verzorgen het slotconcert.
L’ Arpeggiata Tien concerten staan in Mechelen op het programma. Dat van L’ Arpeggiata (foto) geven we graag extra aandacht. L’Arpeggiata is een gezelschap van topmuzikanten uit alle windstreken, die zich verzamelen rond harpiste en luitspeelster Christina Pluhar. Het ensemble ontketende een ware revolutie in de barokmuziek. Met zijn erg levendige uitvoeringen brengt L’Arpeggiata als geen ander schwung in eeuwenoude muziek. Je moet het horen om het te kunnen geloven. L’ Arpeggiata komt in XL-versie naar
Mechelen, met in de rangen de magische sopraan Raquel Andueza, het Corsicaanse herenkwartet Barbara Furtuna en de multigetalenteerde zangeres -ze kan werkelijk alles met haar stem- Lucilla Galeazzi. Voor tickets en info kan je terecht bij www.mechelenhoortstemmen.be of 070 22 28 00.
De kalender 21 april - Openingsfeest met o.a. Thomas Blondelle, BLINDMAN en La Roza Enflorese, vanaf 14u, Stadhuis 26 april - Scherzi Musicale o.l.v. Nicolas Achten, 20.15u, Sint-Janskerk 28 april - L’Arpegiatta o.l.v. Christina Pluhar, 20.15u, Sint-Romboutskathedraal 3 mei - Jan Garbarek en The Hilliard Ensemble, 20.15u, Sint-Romboutskathedraal 5 mei - Liesbeth Devos en Jozef De Beenhouwer, 20.15u, kc nOna 11 mei - Tempus Fugit, 20.15u, SintJanskerk 12 mei - BL!NDMAN, 19u30, SintRomboutskathedraal 15 mei - Rebecca Ockenden en Sofie Vanden Eynde, 20.15u, Manufactuur De Wit 19 mei - La Hispanoflamenco o.l.v. Bart Vandewege, 20.15u, Hoogkoor Sint-Romboutskathedraal 23 mei - Brussels Jazz Orchestra en Vlaams Radio Koor, 20.15u, ’t Arsenaal
Suiker - 7
BONJOUR EXPO Bpost geeft postzegel uit van Geys’ laatste ‘KOME’
Jef Geys toont verzameling ‘Kunstwerken Op Meerdere Exemplaren’
Ontwerp Luc Derycke, Copyright bpost.
Moeder en zoon stellen samen tentoon in ‘t Hofke Justine Michiels en Barth Verheyen
BRUSSEL - Van 20 april tot 8 juli geeft Balenaar Jef Geys in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (Regentschapstraat 3 in Brussel) een compleet, maar - zoals gebruikelijk- tegendraads overzicht van alle kunstwerken die hij op meerdere exemplaren maakte. Naar aanleiding daarvan geeft Bpost op 21 mei 2012, met een postzegel, het (voorlopig) laatste, 270ste werk op meerdere exemplaren uit van de hand van deze toonaangevende Belgische kunstenaar. Het is meteen ook het kunstwerk in het grootste aantal stuks dat hij ooit creëerde (oplage: 161.600 postzegels). Multipels. Dat is vanaf de 20ste eeuw de geëigende benaming in de artistieke wereld voor de werken die door kunstenaars op meer dan één exemplaar worden gemaakt. Ook in voorgaande tijden werden uiteraard kunstwerken in grotere oplage gemaakt. Neem bijvoorbeeld de houtsnijkunst die al vanaf de 14de eeuw in Europa doorbrak. In de 19de eeuw wordt met de uitvinding van de fotografie het fenomeen van de reproductie een echte uitdager voor de beeldende kunst. Maar cruciaal voor het ontstaan van de ‘multipel’ in de huidige betekenis van het woord is het jaar 1914. Dan introduceert de Franse kunstenaar Marcel Duchamp een gewone flessendroger uit een Parijs’ grootwarenhuis als kunstwerk. De eerste ‘readymade’ is gebo-
8 - april 2012
ren. Met dit gebaar breekt Duchamp radicaal met het voor de kunst (en de kunstmarkt!) zo belangrijke begrip van de ‘uniciteit’. Want dat is het wat de artiesten met en na Duchamp met hun ‘multipels’ in vraag stellen: het belang van de unieke, onnavolgbare schepping. In de jaren 1960, met de grote democratiseringsgolf, komt de productie van multipels pas echt op gang. Kunstenaars gaan hun werk vermenigvuldigen om het voor het volk bereikbaar te maken. Het is in die tijdsgeest dat ook de ‘KOME’ van Jef Geys moeten worden gesitueerd. De kunstenaar weigert deze werken ‘multipels’ te noemen, omdat de creaties die belangrijke artiesten zogenaamd voor de grote massa maken door hun signatuur weer een ‘uniek’ cachet krijgen en voor hoge prijzen worden verkocht. Het is deze consequente, fundamenteel kritische instelling tegenover maatschappij en kunstwereld die van Jef Geys een zo invloedrijk kunstenaar maakt. Zijn werk zit in zowat alle Belgische museumcollecties, was op de grootste kunstmanifestaties ter wereld te zien (Kassel, Venetië, Sao Paulo,…) en critici en artiesten onderstreepten zijn belang voor de naoorlogse kunst. Hij gaat stilaan naar de tachtig en is al vijftig jaar actief als artiest en nog steeds maakt hij, met grote persoonlijke inzet, in binnen- en buitenland indrukwekkende tentoonstellingen. Ook de Belgische filatelie erkende vroeger al zijn belang. In de postzegelserie ‘This is Belgium’ van 2005, met een overzicht van de meest gerenommeerde
Kadertje Alle ‘KOME’ (Kunstwerken Op Meerdere Exemplaren) van Jef Geys in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België te Brussel, van 20 april tot 8 juli 2012.
hedendaagse Belgische kunstenaars, verscheen een zegel waarop een tekening staat uit zijn reeks ‘ABC Ecole de Paris’. Een ‘KOME ‘ gemaakt op basis van dit zegelblaadje zal trouwens te zien zijn in de Koninklijke Musea te Brussel. Ook de postzegel die op 21 mei verschijnt, past in een reeks uit Jef Geys’ oeuvre. De artiest schildert namelijk al vanaf 1963 elk jaar uiterst nauwgezet een zaadzakje na. Hij maakt er telkens één groot paneel (140 bij 90cm) met lakverf van en één klein doek (17 bij 26cm) in gemengde techniek. Op de postzegel verschijnt het kleine exemplaar dat Jef Geys tijdens de eerste week van 2012 van een nieuw zaadzakje schilderde. Het gaat om een builtje met zaaigoed van de Floristan, een zonnebloem met ‘bruinrode en geelgerande bloemblaadjes die contrasteren met een donkerbruin bloemenhart’. Zo wil ons de publiciteit toch laten geloven. De vraag die Jef Geys zich echter stelt, is of het zaad dat hij zal planten wel degelijk tot zulk rooskleurige resultaat zal leiden. Hij is sceptisch. Zoals steeds. Regelmatig toont hij in galerijen en musea een selectie uit de ondertussen (haast) vijftig geschilderde zaadzakjes waarbij hij, zoals op de zegel, onder de panelen telkens het jaartal van de schildering en de naam van de plant vermeldt. In het ‘Kunstverein’ van München hing hij bij het zakje met preizaad een fotootje met wat de inhoud ervan in zijn tuin had opgeleverd. “Het verschil tussen de illusie van de lokkende commerciële afbeelding op het zaadzakje en de werkelijkheid is er een perfect voorbeeld van hoe Jef Geys de schijn in de (kunst)wereld ontmaskert”, schrijft kunstcriticus Luk Lambrecht hierover. En ook de postzegel -op een felgroene achtergrond, recht uit de tuincatalogusstelt deze vraag. Wel 161.600 keer!
Tekst: Bart Janssen
OUD-TURNHOUT – In ’t Hofke van Chantraine loopt van 31 maart tot en met 9 april een tentoonstelling met werk van Justine Michiels (88) en Barth Verheyen (59). Beiden hebben niet alleen hun afkomst gemeen, maar ook een passie voor de schilderkunst. Daarnaast zijn zowel moeder als zoon ook laatbloeiers. Justine Michiels begon pas te schilderen toen haar kinderen waren opgegroeid. Ze maakt figuratieve, kleurrijke schilderijen. Zoon Barth begon te schilderen toen bij hem de ziekte van Parkinson werd vastgesteld. Hij experimenteert met verschillende stijlen, gaande van portretten en zwart-witdoeken tot kleurrijke abstracte werken. De expo is te bezichtigen van dinsdag tot en met vrijdag van 13.30u tot 17u, en op zaterdag, zondag en paasmaandag van 11 tot 17u. ’t Hofke van Chantraine ligt in de Kerkstraat 46 in het centrum van Oud-Turnhout.
Turnhout 2012 TURNHOUT – Turnhout is dit jaar cultuurstad van Vlaanderen. In dat kader worden tientallen tentoonstellingen georganiseerd van zowel professionele als niet-professionele kunstenaars. Op bladzijde 33 vind je een overzicht van expo’s die in de maand april lopen.
Kollectief Maksimaal: [frax’ment] HERENTALS – In de Week van de amateurkunsten, van zaterdag 14 april tot en met zondag 6 mei, palmt het Herentalse kunstenaarscollectief ‘Kollectief Maksimaal’ kasteel Le Paige (gelegen in de Nederrij) in. Het gezelschap verbouwt het idyllische kasteel met lichtsculpturen, fotografie, schilderkunst, video en geluidslandschappen tot een submoderne installatie. Muren verdwijnen, duistere krochten verschijnen. Gefragmenteerde kunstuitingen dompelen de bezoeker onder in een desolate en verbroken bunker van harde rockmuziek, verzopen liefdes en failliete bankinstellingen. Poëzie loert achter een scheefgetrokken muur, waar niemand haar nog vinden kan. [frax’ment] is dus geen tentoonstelling zoals u ze gewend bent. De expo is te bezoeken op woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 14 tot 17u, maar op vrijdag ook vanaf 20u. Dan zijn er optredens van dichters en muzikanten. Tijdens weekends en op woensdagnamiddagen geven de kunstenaars van Kollectief Maksimaal ook workshops. De toegang is gratis.
Gerard Godal en het Lam Gods Brecht Goris: ‘Borderlives’
Mady Mariën
TURNHOUT - ‘BorderLives - Afghanistan-Pakistan-Kashmir’ is een fotoreportage die een artistieke blik werpt op de conflictzones die onze toekomst zullen bepalen. Fotograaf Brecht Goris heeft vooral oog voor de mensen die gevangen zijn tussen religie en politiek en voor volkeren die gekneld zitten tussen stippellijnen op een landkaart. De regio vloeit over van geopolitieke betekenissen en geschiedenissen, maar de beelden van Goris vatten vooral de alledaagse poëzie op plaatsen waar de media meestal alleen op zoek zijn naar het reproduceren van altijd dezelfde gewelddadige basisbeelden. De tentoonstelling toont wat in de mediadrukte rond tien jaar ‘War on Terror’ en oorlog in Afghanistan over het hoofd gezien wordt. Brecht Goris is freelance verbonden aan het persagentschap Reporters. Hij beweegt zich tussen artistieke fotografie en reportagewerk. De tentoonstelling is een samenwerking tussen de Warande en Filmfestival Open Doek. Ze is te zien tijdens de duur van het filmfestival, van vrijdag 20 tot en met zondag 29 april, in het festivalcafé van Open Doek in Utopolis aan de Graatakker in Turnhout.
HERSELT – Tot en met zaterdag 7 april worden in TC de Mixx werken tentoongesteld van Mady Mariën. De expo is open van maandag tot zaterdag van 9 tot 21u. De kunstenares is aanwezig op woensdag van 14 tot 16u en op zaterdag van 15 tot 18u. VTC de Mixx ligt aan Asbroek 1 in Herselt.
Carine Fol: Identitities TOO GEEL - Na een eerste tentoonstelling rond het thema identiteit -Identities I in 2007- kiest curatrice Carine Fol nu voor een andere invalshoek. ‘Identities I’ focuste op de verschillende identiteiten van de deelnemende kunstenaars, terwijl dit vervolg de fascinatie voor identiteiten in het algemeen centraal stelt. Wanneer ben je gefascineerd door een identiteit en hoe ge ja daarmee om? Op die vragen proberen de deelnemende kunstenaars antwoorden te formuleren. Aan ‘Identities TOO’ werken volgende artiesten mee: Sieberen De Vries (Nederland), Jacques Lennep, Curzio di Giovanni (Italië), Théo (Duitsland), Yves-Jules, Peter Verleysen, Dominique Goblet, Arnulf Rainer (Oostenrijk), Ingeborg Lüscher (Zwitserland), Emil Siemeister (Oostenrijk), Messieurs Delmotte en anderen. De expo is te bezichtigen van 27 april tot en met 10 juni in de Halle, Markt 1.
Moderne beeldende kunst in Wechelse industriezone WECHELDERZANDE Het kunstenaarskoppel Jaak Hillen en May Oostvogels, de initiatiefnemers van ‘artObe+’, hebben in de industriezone aan Heihoef 3 in Wechelderzande een ruimte ingenomen om hun beeldhouwwerken en schilderijen tentoon te stellen. “Vroeger werden kunstenaars door de Kempen aangetrokken door de stilte en de rust die ze er vonden,” zeggen Hillen en Oostvogels. “Maar die landschappelijke ruimte is steeds meer onder druk komen te staan. Tot in de kleinste dorpen toe zijn er industriële zones en complexen gekomen. Wechelderzande is daar een mooi voorbeeld van.” May Oostvogels en Jaak Hillen zien het als een symbolische daad om uitgerekend in een industriezone kunst te tonen. Alsof ze willen aantonen dat kunst niet per se hoeft te wijken voor industrie en economische belangen. Het magazijn dat ze betrekken, is zes meter hoog. Met enkele minimale ingrepen hebben ze de loods aangepast en er een dubbele exporuimte van gemaakt. Beneden stelt Jaak Hillen zijn sculpturen en objecten tentoon; boven worden de schilderijen van May Oostvogels tentoongesteld. De expo loopt van 21 april tot 6 mei, en is alleen tijdens de weekends (of op afspraak: 014 88 33 43) open: op zaterdag en zondag telkens van 14 tot 18u. Info: www.artobe.eu
Jan Franssen in ‘t Getouw MOL – Tot 15 april zijn in cc ’t Getouw in de Molenhoekstraat 2 in Mol werken te zien van Jan Franssen. In de muziek- en festivalwereld is hij geen onbekende. Hij maakt bijvoorbeeld de kleurrijke schilderijen op de Antilliaanse Feesten. Tijdens de rustigere wintermaanden schildert hij wat meer huiselijke taferelen op papier, zijde of doek. Gebeurtenissen uit zijn dagelijkse leven of uit de actualiteit zetten hem ertoe aan het penseel ter hand te nemen. Zo ontstaat als het ware een visueel dagboek. Hij geeft daar zelfs online aantekeningen bij op zijn www.schilderenzoalshetkomt.skynetblogs.be. Voor deze tentoonstelling duikt Jan Franssen terug in het verleden, met taferelen uit zijn jeugd die hij doorbracht in Mol-Millegem.
GIERLE - Gerard Godal, artiestennaam van Geert Verdonck (°1960), is van zijn eerste paradox niet gestorven. Zo is zijn motto ‘Lust for life’, maar de dood is een constante in zijn werk. Hij is ook heel ernstig bezig met dingen die er bijzonder ludiek uitzien. En al drukt hij zijn publiek op het hart dat choqueren absoluut niet de bedoeling is, toch schrikt de gewone burger zich vaak een ongeluk als hij oog in oog staat met werk van de Gierlenaar. Nu deelt zowaar Het Lam Gods in de klappen. Als Gerard Godal met een tentoonstelling uitpakt, mag men zich aan een spraakmakend evenement verwachten. Dit is de man die ooit het ontbindingsproces van een lijk wou tonen, en die nu al enkele jaren lijkenmaden verfsporen laat trekken over zijn schilderijen. Bizar voor de buitenstaander, maar Godal blijft er heel rustig onder. Zoals wel vaker in de kunst is ook hier niet alles wat het lijkt. Is hij gefascineerd of geobsedeerd door dat laatste en sterkste van alle taboes: de dood? Helemaal niet. De dood of wat erna komt, interesseert hem eigenlijk maar matig. Godal is een epicurist, en als zodanig zowat uitsluitend geïnteresseerd in het hier en nu. De dood, zo stelt hij, is wel de grote gelijkmaker. We kunnen er geen van allen omheen. Rijk of arm, slim of dom, het leven eindigt voor iedereen op exact dezelfde manier. De lijkenmaden zijn zijn metafoor om ons dat duidelijk te
Gerard Godal: ‘Als ich can’ Galerie Ludwig Trossaert Museumstraat 29, 2000 Antwerpen Van 9 tot 15 april, van 14 tot 18u
maken. Maar de klemtoon in zijn werk ligt echt wel op het diesseits, niet op het jenseits. Godals echte bedoeling is eigenlijk verrassend eenvoudig en gewoon: in grote vrijheid, via de kunst, zin geven aan het bestaan, een wat tolerantere samenleving helpen maken, orde scheppen in de chaos. En geef toe: er is geen krachtiger symbool mogelijk om ons de vergankelijkheid van het leven in te peperen dan lijkenmaden.
Doodlopende straat In Godals recente werk speelt het verkeersteken ‘doodlopende straat’ een belangrijke rol. Dat is natuurlijk ook een metafoor, en niet eens zo’ n moeilijke: een mens loopt in het leven vaker vast dan hem lief is. Zijn devies: even een paar stappen achteruit, en er is vast wel een uitweg te vinden. Als die uitweg ook een doodlopende straat blijkt te zijn, tant pis. In 2009 richtte Godal zijn aandacht op het Gentse altaarstuk Het Lam Gods. Hij integreerde het bewuste verkeersteken en zijn zelfportret in het meesterwerk van Van Eyck. Drie jaar en 60.000 euro later heeft hij van dat schilderij niet alleen het culminatiepunt van zijn oeuvre gemaakt, maar heeft hij ook het gestolen paneel, De Rechtvaardige Rechters teruggevonden. Dat komt goed uit: op 11 april 2012 is het exact 78 jaar geleden dat dat paneel verdween. 78 is geen rond getal? Een kniesoor die daar op let. Alles bij elkaar is dit project van Godal, net als de rest van zijn werk, een authentieke uitnodiging aan de kijker om na te denken over het bestaan. Wie nader kennis wil maken met Godals interpretatie van Het Lam Gods en met zijn queeste naar het beroemdste aller verloren voorwerpen, moet eerst maar eens naar de website www.lamgodal. be kijken. Daar valt veel op te steken over zijn kunst in het algemeen en over het altaarstuk in het bijzonder. Hoogtepunt van de zoektocht wordt de onthulling van het gestolen paneel in galerie Ludwig Trossaert op ’t Zuid te Antwerpen, waar Godal al enkele jaren onder dak is. Kijk wel een beetje uit en houd afstand. De kunstenaar zelf omschrijft het kleinood als ‘explosief’.
Tekst: Ivo Verheyen Fotograaf: Bart Van der Moeren
Suiker - 9
Boerenzonen op Speed strike again
MEERHOUT - Ruim tien jaar lang was de wereld verlost van het stelletje weirdo’s die zich The Boerenzonen op Speed noemden. Om een reden die we niet wensen te kennen, besloten ze eind vorig jaar opnieuw de mensheid te verblijden met hun waanzin in het kwadraat, ook wel eens bestempeld als pretpunk of beter nog triphoptractorpunk. Wie een van hun optredens meemaakt, vraag zich wel eens af of er van enige menselijke evolutie sprake is geweest.
In het midden van de jaren negentig waren The Boerenzonen op Speed een uit de hand gelopen studentengrap van onder meer Eric Lesier en Meerhoutenaar Jan Stevens (huidig opperhoofd van Humo). Stevens verliet alras de groep en gaf zijn Kempense aandelen in de ‘Boerenzonen’ door aan dorpsgenoten Yves Kinnaer (drummer), diens schoonbroer Carl Vandevoort (bassist) en Gelenaar Roel Peeters (gitarist). Suiker sprak af met Yves Kinnaer in ‘Het Magazijn’, de uitstekende nieuwe staminee op de Markt van Meerhout, met de prangende vraag waarom de ‘Boerenzonen’ terug ten tonele zijn verschenen. “Eerst waren de ‘Boerenzonen’ een grap, nu stellen we het voor als een midlifecrisis”, zegt hij.
Waanzin “In het begin brachten The Boerenzonen op Speed vooral de meest waanzinnige covers”, vertelt Yves Kinnaer. “Ik herinner me nog ‘Bonen met fricassee’, een cover van ‘Born in the USA’ van Bruce Springsteen. (lacht). Nadien is ‘Vliegtuig (Ik Ga U Komen Halen)’ helemaal uit het niets gekomen. Een nummer dat haaks stond op alles wat we voordien hadden gebracht. Maar het sloeg ongelooflijk aan en werd grijsgedraaid op Studio Brussel. Het was ook de eerste Nederlandstalige triphop. Dat genre bestond namelijk nog niet. Nadien is het pijlsnel gegaan. We scoorden nog een tweede ‘hit’ met ‘Vel tegen vel’. Aan die nummers hebben we twee fantastische zomers te danken. We hebben toen opgetreden op zowat alle grote festivals.”
10 - april 2012
Drummer Yves Kinnaer: “ Op onze rider staan nog altijd drie balen stro.”
Totaal geschift The Boerenzonen op Speed waren destijds vooral berucht om hun waanzinnige optredens die qua geschiftheid hun gelijke niet hadden. “De rode draad was altijd tongue-in-cheek, ironie en dubbele bodems,” vertelt Yves Kinnaer. “Tijdens de optredens daagde onze zanger voortdurend het publiek uit. We hebben altijd de waanzin en het extreme opgezocht. Omdat niemand ons kon vatten, kwamen we ook in de meest bizarre situaties terecht. Zo speelden we zaterdags in een punkkroeg en stonden we zondags te playbacken in een groot shoppingcentrum in Vichte. We speelden vaak voor of na groepen die zichzelf enorm serieus namen zoals De Mens of Noordkaap. Nadien kwamen wij: een bende absurde kwieten die alles in het belachelijke trokken.”
Compleet verzonnen “The Boerenzonen op Speed’ lapte ook heel het serieuze van de muziekscène aan hun laars. Zo speelden ze constant een spelletje met de muziekjournalisten. “We hebben sommigen van hen ook echt kwaad gekregen”, zegt Yves Kinnaer. “We hingen het verhaal op dat de Boerenzonen allemaal broers waren. Onze vader was een boer, maar die was gestorven. (Uit hun song ‘Onze pa is dood’: “Onze pa is dood. Hij reed met zijn tractor door het rood.”) Journalisten waren daar echt mee weg. Een gast van Joepie is eens woest geworden en heeft naar de platenfirma gebeld met de eis dat hij onze voor- en achternamen moest weten. Hij had argwaan gekregen dat het verhaal niet klopte
(lacht). Bart Steenhaut van De Morgen heeft ons ooit met de grond gelijkgemaakt. Nadien hebben we een single gepromoot met een zogenaamd citaat van hem waarin hij beweert dat hij ons gewoon fantastisch vond! We hebben nog een fictief Humo-interview gelanceerd met Serge Simonart, opgemaakt in perfect dezelfde layout. “Laat de rechtszaken maar komen”. Dergelijke spelletjes zullen we nu ook nog blijven spelen. Dat past in ons mediaplan (lacht).”
Ambras met The Pogues In 1999 gaven The Boerenzonen op Speed er, na een wat tegenvallende respons op hun cd, de brui aan. “De echte grote doorbraak met een gigantische cd-verkoop is er in Vlaanderen niet gekomen,” zegt Yves Kinnaer. “We zijn ook nooit doorgebroken in het alternatieve circuit. In feite stonden de ‘Boerenzonen’ overal buiten. We waren te mainstream voor het alternatieve circuit en te ranzig voor het puur Nederlandstalige circuit. De muziekscène heeft ons altijd als een rariteit bekeken. Die ganse periode is ook een zwart gat. Onlangs hebben we eens geprobeerd wat optredens van toen te reconstrueren, maar dat lukte niet. Alleen een aantal faits divers zijn blijven hangen. Zo hebben we ooit een incidentje gehad met The Pogues. Dat geheugenverlies heeft mogelijk ook te maken met drankgebruik en alles wat errond hing. (lacht). Maar het was wel dik oké. Die periode cultiveren we nog steeds en willen we nu terug in het leven roepen.”
Kuisvrouw Na meer dan tien jaar bracht The Boerenzonen op Speed in oktober vorig jaar met ‘Gemeen’ opnieuw een single uit. “We hebben die single naar de pers gelost met als uitleg: “Dit is het lijflied van alle hopeloze liefdes die in de maling worden genomen door stiletto’s dragende Flairlezende bitches”, zegt Yves Kinnaer. “Het idee is: een beetje de loser gaan uithangen. De losgeslagen gekte van vroeger hebben we wat losgelaten. Muzikaal proberen we onszelf wat serieuzer te nemen. Het gevolg is blijkbaar dat Radio I de single heel goed heeft opgepikt, maar dat we bij Studio Brussel nauwelijks voet aan de grond krijgen. Blijkbaar hebben we onszelf verkeerd ingeschat. Een nieuwe generatie radiomakers heeft met ons geen band meer, denk ik. Maar er is misschien nog een andere reden. Toen we de single gingen afgeven aan Studio Brussel was er niemand aanwezig. We hebben hem dan maar afgegeven aan de kuisvrouw met de vraag hem ’s maandags te bezorgen aan de radiomannen. Volgens mij zit hij nog gewoon tussen de collectie van de kuisvrouw (lacht).”
Drie balen stro “We hebben de ambitie om een full cd te gaan opnemen”, zegt Yves Kinnaer. “Maar ons hoofddoel is vooral opnieuw veel op te treden. Muzikaal zijn we dan wat serieuzer geworden, maar op het podium is het nog steeds volstrekte waanzin. Onlangs hebben we nog een optreden gedaan in Aalst. Als je daarvan dan de foto’s terugziet! Een man van 45 die als een gek met een gitaar op de grond ligt tussen de verpulverde balen stro.
Want dat staat nog steeds in onze rider: drie balen stro! Daar zijn destijds heel wat PA’s onder gesneuveld. In het begin ligt dat stro op het podium maar naargelang het optreden vordert, begint dat zijn eigen leven te leiden.”
Bosnië En dan is er nog een verhaal waar we het fijne van willen weten: hun legendarische tournee destijds in Bosnië. “Dat ging maar om een enkel optreden”, maakt Yves Kinnaer duidelijk. “Jan Stevens was daar toen aan het werk voor Artsen Zonder Grenzen”. Hij had voor ons een optreden geregeld in Zenica. We zijn in Leuven op de trein gestapt met al onze instrumenten en versterkers en dan via Oostenrijk in één ruk naar Zagreb gereisd. Daar werden we opgepikt door een jeep van Artsen Zonder Grenzen en dwars door het oorlogsgebied gereden. We hadden altijd een grote teut, maar toen we door de verwoeste dorpen reden, waren we nog zó groot (wijst het aan). We hebben er een optreden gegeven. De mensen waren door het dolle heen. De oorlog was juist afgelopen. In het totaal reisden we 50 uren naar ginder en vijftig uren terug. We zijn altijd op zoek naar een hoek, een kapstok om ons ding aan op te hangen. Ook al is er een hoek af.” The Boerenzonen op Speed staan op 30 maart op LO-festival in Kessel-Lo, parochiezaal Boven-Lo, aanvang 19u. Meer optredens ‘to be announced’. Zie www.boerenzonen.be.
Tekst: Stijn Janssen Foto (links): Bart Van der Moeren
All that Jazz BLAFF RIJKEVORSEL - Op 7 april kan je in jazzclub de Singer in Rijkevorsel terecht voor een portie opzwepend saxofoongeweld, gebracht door zes saxofonisten van BLAFF. De zes vonden elkaar in de gangen van het Antwerpse conservatorium en in andere bands waaronder The Rhythm Junks en BRZZVLL. In 2010 richtten ze zelf een eigenzinnig saxofoonsextet op. Dat werd dus BLAFF: een naar verluidt dampend saxofoonsextet dat catchy deuntjes, opzwepende funkritmes en ronkende solo’s uit de onderbuik brengt. Door hun uiteenlopende muzikale achtergronden te combineren in aanstekelijke songs creëerden de zes een unieke sound. Dat gebeurt in een opstelling van de kleine sopranino tot de grote bassax. BLAFFF brengt eigen creaties gecomponeerd door bandlid Peter Verdonck. Met: Nele Geubels (sopraninosax), Aida Van de Perre (sopraansax), Viktor Perdieus (altsax), Walter Baeken (tenorsax), Vincent Brijs (baritonsax) en Peter Verdonck (bassax). BLAFF, 7 april in de Singer, Bavelstraat 35, Rijkevorsel. Aanvang 20.30u, inkom 10 euro.
Aka Moon RIJKEVORSEL - Aka Moon is ongetwijfeld een van de meest vooruitstrevende en toonaangevende jazzgroepen van ons land. De groep ontstond in ‘90 toen jazzclub ‘de Kaai’ in Brussel dé plek was waar jonge muzikanten druk experimenteerden. De drie leden woonden zelfs een tijd samen met de pygmeeën en ondervonden hoe leden van deze stam urenlang zongen en dansten, louter improviserend. Deze manier van musiceren is een belangrijke inspiratiebron voor Aka Moon. Een andere belangrijke invloed vormde hun verblijf in India bij Sivaraman, de absolute grootmeester van de mridangam (percussie-instrument). In de Singer komen ze met de originele triobezetting: Fabrizio Cassol (altsax), Michel Hatzigeorgiou (basgitaar) en Stéphane Galland (drums). Aka Moon, 21 april in de Singer, Bavelstraat 35, Rijkevorsel. Aanvang 20.30u, inkom 16 euro.
Descarga Amsterdam
Nieuw! Jazzclub Jazzoet
Masha Bijlsma
The Rhythm Chiefs
MOL - In zijn jazzclub Othello in MolEzaart ontvangt cc ’t Getouw op 27 april de Amsterdamse jazzband Descarga, een groep van zeven rasmuzikanten die een muzikale explosie van vette latin groove in de beste AfroCubaanse traditie brengen. Descarga betekent ontlading, in dit geval muzikale ontlading. Jazz, latin jazz en wereldmuziek worden versmolten tot een festijn van aanstekelijke improvisaties. De band werd reeds in 1999 opgericht door frontman-trompettist Loet van der Lee, die de beste latin muzikanten uit zijn omgeving samenbracht. De groep splitte maar in 2010 lukte het van der Lee opnieuw om een echte ‘Latin Jazz All Star’-bezetting bij elkaar te krijgen. Met hun nieuwste cd ‘Many Crazy People’ bewijst Descarga Amsterdam niet langer een loutere projectgroep te zijn, maar verder te willen gaan als volwaardige band. Met: Loet Van der Lee (trompet en flügelhorn), Angelo Verploegen of Rick Mol (trompet en flügelhorn), Adinda Meertins (babybass), Marc Bischoff (piano), Lucas van Merwijk (timbalen), Nils Fischer (conga en chekere) en Janiv Nachum (sopraansaxofoon). Descarga Amsterdam, in zaal Othello, Ezaart 162, aanvang 21 uur, inkom 10 euro.
MOL - De Kempen is een nieuwe jazzclub rijker: de Jazzoet aan de Rozenberg in Mol, uitgebaat door de al bij leven legendarische Eddy Schellekens. Eddy vertimmerde op geheel eigenwijze manier een eeuwenoud pand tot een bijzonder sfeervol etablissement met een vast podium voor jazzoptredens. Op 6, 7 en 8 april kan je een jazzdriedaagse bijwonen om beleefd yes tegen te zeggen. Vrijdag om 19u opent Fourtissimo met als gast Frank Ermgodts (ex Pop Gun) en om 21u is het de beurt aan het nieuwe Kempens jazzfenomeen-saxofonist Robin Verheyen, die vaste voet heeft in New York. Op zaterdag komt om 22u niemand minder dan Jules Deelder (foto), de nachtburgemeester van Rotterdam, afzakken. Deze dichter, performer en jazzkenner bij uitstek, is samensteller van de alom gerespecteerde jazzcompilaties ‘Deelder draait door’. Zondag wordt om 20u afgesloten met het huisorkest ‘Het Dirk Freemouse Quartet.’ Jazzoet is gevestigd in Mol, Rozenberg 107.
KASTERLEE - Op maandag 2 april staat de veel gelauwerde Nederlandse jazzvocaliste Masha Bijlsma met haar band op het podium van de Kastelse Jazzclub Houtum Street, sinds begin dit jaar gevestigd in zaal Den Eyck. Deze dame vertegenwoordigt de great vocal jazz from Holland. Masha brengt met grote overtuigingskracht zowel klassieke jazzsongs als eigen composities. Met verve leidt zij haar Masha Bijlsma Band waarmee zij in binnenen buitenland veelvuldig en succesvol optreedt. Zij heeft ondertussen al haar vierde cd uit, waarvan één met een nominatie voor de Edison Jazz Award 2000, de oudste en meest prestigieuze muziekprijs van de Nederlandse muziekindustrie. Bezetting: Masha Bijlsma (vocals), Rob Van Den Broeck (piano), Henk De Ligt (bas) en Dries Bijlsma (drums). Masha Bijlsma, 2 april in Jazzclub Houtemstreet, zaal Den Eyck, Houtum 39, Kasterlee. Aanvang 21u, inkom 10 euro.
RIJKEVORSEL – In 2008 wist de recensent van het Nederlandse Music Maker even niet waar hij het had toen hij de eerste schijf beluisterde van The Rhythm Chiefs. “De halve dag heb ik rondgelopen met opengevallen mond na het beluisteren van de cd “Ships Of Wonder” van het bluestrio The Rhythm Chiefs. Het is werkelijk niet te geloven. Drie muzikanten van nog geen 18 jaar die blues spelen alsof ik naar de laatste schijf van Jimmie Vaughan, The Hoax of The Paladins, aan het luisteren ben.” Hopelijk had hij toen geen pindakaas gegeten. The Rhythm Chiefs worden vandaag nog steeds de jongste bluesband van Nederland genoemd, maar zijn dat stadium met hun 18, 19 en 20 jaar misschien wel ontgroeid. Het lijdt echter geen twijfel dat menig volwassen muzikant alleen maar kan dromen van de manier waarop ‘The Chiefs’ uit Dordrecht hun instrumenten nu al beheersen. Wat muziekstijlen betreft, gaat het ook veel verder dan slechts blues, met elementen uit country/bluegrass, rock-’n-roll/rockabilly, funk en jazz. Met: Dusty Ciggaar (zang & gitaar), Danny van ’t Hoff (basgitaar) en Rafael Schwiddessen (drums). The Rhythm Chiefs, 14 april in de Singer, Bavelstraat 35, Rijkevorsel. Aanvang 21u, inkom 12 euro.
Suiker - 11
Guga en Bas Birker Try-out Humor Donderdag 26 april om 20 uur Foyer
De Maan Ik geef je een zoen (+3 jaar) Theater Woensdag 11 april om 14.30 uur Schouwburg Info en tickets cc ‘t Schaliken | Grote Markt 35 | 2200 Herentals tel. 014-28 51 30 | cultuurcentrum@herentals.be | www.schaliken.be
CULTUURCENTRUM DE WERFT GEEL
APRIL
0 0 1 1 1 1 1 2 2
4 7 4 5 6 8 9 0 1
hetPALeIs
1 9 u 0 0
Ans en wilma
woensdag
zaterdag
zaterdag
z o n d a g
maandag
woensdag
d o n d e rd a g
Met ‘On the move’ benaderen de Warande en haar partners migratie vanuit een artistieke hoek en laten we kunstenaars aan het woord. Zij hebben vaak een eigenzinnige visie op de thematiek en vertellen een genuanceerd verhaal. Eerder dan politieke standpunten zetten we persoonlijke ervaringen en emoties in de kijker. van vrijdag 20 tot en met maandag 30 april
tg jImmenAs (sint)Bonifatius DAAD
double bill
2 0 u 1 5 1 4 u 0 0
20u15
wILLem veRmAnDeRe Alles gaat over
2 20u15
0 u 1 5
20u15
De nIetjesfABRIekj Derwazeens
1 4 u 3 0
20u15
toIne thys oRgAn tRIo
2 0 u 1 5
20u15
BRuno vAnDen BRoecke en nIco stuRm Low-La
2 0 u 1 5
20u15
kABInet k I see you ader, moeder, Ik en wij
2 0 u 1 5
20u15
steven goegeBeuR / steven mAhIeu De geknipte man / mahieustueus (double bill)
2 0 u 1 5
centRumhARmonIe opus IvZware metalen
2 0 u 1 5
v r i j d a g
zaterdag
24 25
van vrijdag 20 tot zondag 29 april: Open Doek - een selectie uit het filmfestival woensdag 25, donderdag 26 en vrijdag 27 april: ’t Arsenaal en Walpurgis - HAVEN 010
20u15
fRAnk cooLs mijn pappie is enkel een foto
1 4 u 0 0
koen DecA Affectie aan de rand
2 0 u 1 5
dinsdag
van vrijdag 6 april tot en met zondag 24 juni: fototentoonstelling Bart Van der Moeren organisatie: gemeente Merksplas
woensdag
dinsdag 24 april: Ultima Thule - Oosterlengte
20u15
comeDy cAfé
the Line up
maandag 30 april: Graindelavoix en Muntagna Nera
2 0 u 1 5
van donderdag 26 april tot zondag 6 mei: Dinamo - expo ‘The Global Soul’
DE WARANDE TURNHOUT WWW.WARANDE.BE // 014416991
014-56 66 66
RES.DEWERFT@GEEL.BE
WWW.DEWERFT.BE
Schouwburgen 2 duotickets De Maan: ‘Ik geef je een zoen’ HERENTALS – Voor ‘Ik geef je een zoen’ een voorstelling van De Maan werd, was het al een klein prentenboek met gedichten van Bette Westera. Op een eenvoudige en speelse manier geeft ze in haar gedichten emoties uit de kindertijd in dagdagelijkse situaties de vrije loop. Machteld en Danny Timmermans doen in de theatervoorstelling hetzelfde. Ze nemen het publiek mee op een roetsjbaan doorheen de gedichten van Bette Westera. En bijna altijd komt er de onvermijdelijke vraag: “Kussen ze wel of kussen ze niet?” De voorstelling wordt gespeeld op woensdagnamiddag 11 april om 14.30u. Je kan twee duotickets winnen op www.suikerkrant.be, anders betaal je 8 euro.
Het Gevolg, de Warande en Theater Stap vieren tien jaar Kaaiman
Wayne McGregor en Random Dance: ‘FAR’
TURNHOUT - Dik 10 jaar geleden vonden Het Gevolg en de Warande elkaar in de wens om samen een werking rond theater voor jongeren op te zetten. Tien jaar later is Kaaiman dankzij een bevlogen professioneel docententeam uitgegroeid tot een werking met meer dan 80 jongeren en zeven labogroepen. Elk jaar brengen ze twee nieuwe producties, die in Vlaanderen erg gegeerd zijn en onlangs zelfs nog hoge ogen gooiden in Berlijn. Ook dit jaar kan je weer zeven labovoorstellingen en twee nieuwe theaterstukken bekijken. De voorstellingen vinden plaats tussen 12 april en 3 mei. In onze schouwburgkalender vind je er meer info over. En op pagina 3 laten we Wim Paeshuyse en Stijn Van de Wiel aan het woord over ‘Doolhoofd’, een van de nieuwe Kaaimanproducties die deze maand in première gaat.
TURNHOUT - Op donderdag 19 april kan je in de Warande naar de Belgische première van ‘FAR’ van Wayne McGregor komen kijken. McGregor is een internationaal gelauwerde choreograaf. Begin dit jaar werd hij door Queen Elizabeth geridderd tot ‘Commander of the British Empire’. Hij is een van ’s werelds meest inventieve choreografen en slaagt erin om baanbrekende bruggen te bouwen tussen dans, film, muziek, visuele kunst, technologie en wetenschap. Die brede blik brengt hem ook tot buiten de gangbare dansomgeving: zo bedacht hij choreografieën voor films (‘Harry Potter & de vuurbeker’), videoclips (‘Lotus flower’ van Radiohead) en installaties (Saatchi Gallery en Centre Pompidou). Nadat hij eerder met onder meer wonderkind Jon Hopkins werkte, kiest hij nu voor de soundscapes van de in IJsland residerende Ben Frost. Wayne McGregor is op 19 april in de schouwburg van de Warande. Tickets kosten 21 euro.
Kabinet K: ‘I see you’
TG Jimmenas: (Sint-)Bonifatius
Guga en Bas Birker: ‘Try-out’
GEEL – Kabinet K is een jong dansgezelschap dat twee jaar geleden al eens te gast was in de Werft in Geel. Bij die eerste kennismaking -de voorstelling heette ‘Unfold’- wisten de dansers van Kabinet K het publiek aangenaam te verrassen. Het was dus logisch dat er vroeg of laat een vervolg aan gebreid zou worden. Met de nieuwe show ‘I see you’ onder de arm wordt Kabinet K op donderdag 19 april hartelijk verwelkomd in de Werft. ‘I see you’ is een tweeluik. In het eerste deel staan een kind en een oudere persoon centraal. Choreografe is Joke Laureyns. Ze zijn verbonden met mekaar, maar tegelijkertijd ook afgescheiden. Afstandelijk bekijken ze mekaar. De ene is de schaduw van de andere, de echo, de dubbelganger… Het tweede deel toont opnieuw een kind en een oudere persoon. Deze keer is Kwint Manshoven choreograaf. Net zoals in het eerste deel hebben het kind en de oudere persoon een unieke relatie. Maar deze keer uit zich dat iets extremer, barokker, luider. Choreografen Laureyns en Manshoven zijn al jaren een onafscheidelijk duo. Voor deze nieuwe voorstelling zijn ze elk hun eigen weg gegaan. Ze vertrokken bij hetzelfde thema: de relatie tussen een kind en een volwassene. Maar volledig los van mekaar hebben ze daar elk een -halve- voorstelling van gemaakt. Dat geeft ‘I see you’ nog een extra dimensie. Want net zoals het kind en de volwassene apart staan en toch veel gemeen hebben, zijn de twee choreografen een twee-eenheid. ‘I see you’, op donderdag 19 april in de Werft. Tickets kosten 10 euro. Liefhebbers van dans opgelet: op www.suiker krant.be kan je drie duotickets winnen.
GEEL – Noorderhout is een onooglijk klein dorp. Het zou zomaar in de Kempen kunnen liggen. Het dorpje staat plots in het middelpunt van de belangstelling wanneer op een mooie ochtend tranen gevonden worden op het beeld van pater Bonifatius. Meteen gaan enkele dorpsbewoners naarstig op zoek naar hun vijf minuten bekendheid, terwijl anderen in de eerste plaats aan het geld denken dat dit ‘mirakel’ kan opbrengen. Wanneer het Vaticaan het voorval inderdaad als mirakel erkent, is het hek helemaal van de dam. De paus himself belooft naar Vlaanderen te komen. TG Jimmenas is een Kempisch gezelschap, waarvan de kern bestaat uit Dominique Mondelaers, Assunta Geens en Wim Vandenhoudt. Ze kunnen rekenen op de medewerking en de appreciatie van Ben Segers en Tania Van de Sande. TG Jimmenas gaat in dit stuk op heel eigen, relativerende wijze op zoek naar leugen en waarheid, gemeenschapsbelang en volksverlakkerij en naar de dunne grens tussen goed zijn of goed zot. TG Jimmenas speelt (Sint)-Bonifatius op zaterdag 7 april in de Werft in Geel. Kaarten kosten 11 euro. Op www.suikerkrant.be kan je twee duotickets winnen.
HERENTALS – Guga en Bas Birker zijn op zoek naar proefkonijnen om hun nieuwste zaalshow op uit te testen. Dat doen ze onder andere in de foyer van cultuurcentrum ’t Schaliken, op donderdag 26 april. Het duo trekt in de najaar langs de schouwburgen met een eigen avondshow. Die is nu al klaar, maar Guga en Bas Birker geven eerst nog try-outs voor ze aan het ‘echte werk’ beginnen. Kaarten kosten 10 euro.
2 duotickets
3 duotickets Suiker - 13
Schouwburgen 5 duotickets Toine Thys Organ Trio
2 duotickets Jaak Van Assche, Tuur de Weert, Arnold Willems: ‘Helden’ MOL – ‘Le vent des peupliers’ is een tragikomedie die geschreven werd door Gérald Sibleyras. Het stuk gaat over drie mannen op leeftijd die allen op hun eigen manier ‘Den Grooten Oorlog’ meegemaakt hebben. Ze slijten hun oude dag in een home voor oud-strijders, maar zijn niet echt tevreden met dit monotone bestaan. Elke dag zitten ze op hun terras, terwijl ze uitkijken op de populieren in de verte. Ze ergeren zich bijna dood aan elkaar, maar kunnen elkaar ook niet missen. En zo slepen de dagen zich voort tot één van hen op de proppen komt met een werkelijk geniaal ontsnappingsplan... De Vlaamse versie werd geregisseerd door Stany Crets en Peter Van den Begin en heeft de theaterreuzen Jaak Van Assche, Tuur De Weert en Arnold Willems in de hoofdrollen. Ze staan voor het eerst samen op de planken. Ze spelen niet alleen ‘Helden’. Ze zijn het ook écht. ‘Helden’ wordt op 20 april gespeeld in schouwburg Rex. Kaarten kosten 14 euro. Op www.suikerkrant.be kan je twee duotickets winnen.
Gregory Frateur, Tijs Delbeke en Roger Nupie: ‘Stemmen op God’ HERENTALS - We staan er te weinig bij stil, maar gospelmuziek is ‘hot’. Een berg populaire, succesvolle, hedendaagse artiesten halen hun inspiratie uit gospel. Dat zette Gregory Frateur, frontman van Dez Mona, ertoe aan een theatervoorstelling op te hangen aan het fenomeen ‘gospel’. Frateur nestelt zich in een decor dat veel weg heeft van een tv-studio. Hij nodigt een aantal gasten uit, zoals Roger Nupie, die in zijn vrije tijd voorzitter is van de internationale fanclub van Nina Simone. Multi-instrumentalist Tijs Delbeke helpt Frateur en Nupie bij de aangrijpende interpretaties die zij geven van een tiental gospelsongs. Snel wordt duidelijk hoe gospel andere muziekgenres zoals blues, pop, jazz, r&b en ook hiphop heeft beïnvloed. Zin in een heel subjectieve en bijzonder onderhoudende les geschiedenis over gospel? Dan is er geen betere en aangenamere cursus dan ‘Stemmen op God’: op donderdag 19 april in cc ’t Schaliken in Herentals. Tickets kosten 12 euro, maar op www.suikerkrant.be kan je twee duotickets winnen.
Great Lake Swimmers TURNHOUT - Great Lake Swimmers is een folkrockband uit Toronto, Canada. Frontman Tony Dekker schrijft melodieuze, intieme nummers, begeleid op banjo, gitaar, contrabas en percussie. De muziek van Great Lake Swimmers past perfect in het rijtje van Will Oldham, Timesbold, Fleet Foxes. Sinds hun start in 2001 worden ze hoe langer hoe populairder. En ook steeds beter. Hun vierde album ‘Lost Channels’ is hun artistieke hoogtepunt. Dit album werd volledig op locatie opgenomen op Thousand Isles, een gebied op de grens van de VS en Canada. Vlak bij Amerika dus. Kan ook moeilijk anders, want daar komt de ‘americana’ van deze band natuurlijk het beste tot zijn recht. Maar de band zit niet stil. In april verschijnt hun vijfde cd: ‘New wild everywhere’. De verwachtingen zijn hooggespannen. Great Lake Swimmers concerteert op vrijdag 27 april in de Kuub in Turnhout. Kaarten kosten 17 euro. Op www. suikerkrant.be geven we drie duotickets weg.
3 duotickets 2 duotickets
14 - april 2012
Brabants Kamerkoor: ‘Vlamingen en Nederlanders II’ MOL - Het Brabants Kamerkoor is afkomstig uit het Nederlandse Den Bosch. Het telt een dertigtal leden en bereikt een professioneel niveau. Met ‘Vlamingen en Nederlanders II’ kiest het koor voor een a-capellaprogramma dat een aantal heel bekende Vlaamse en Nederlandse koorcomponisten samenbrengt. Zo zullen de zangers en zangeressen werk brengen van onder anderen Vic Nees, Daan Manneke, Josquin des Prés, Kurt Bikkembergs en Jan Pieterszoon Sweelinck. Het gezelschap brengt een harmoniumorgel mee om een aantal vocale werken te ondersteunen. Tickets voor dit concert op 22 april (om 15u!) kosten 12 euro. Tenzij je op www. suikerkrant.be gratis tickets wint.
2 duotickets
2 duotickets Capriola Di Gioia MOL - Capriola di Gioia is een hoog aangeschreven kamermuziekensemble dat zich specialiseert in barokmuziek. Met zangeres Amaryllis Dieltiens, orgelist/klavecimbelspeler Bart Naessens en teorbe-bespeler Jurgen de Bruyn hebben ze topmusici in huis. Met ‘Ohimé’ bracht Capriola di Gioia in 2011 een eerste cd uit. Het programma begint en eindigt met mystieke composities van de Italiaan Giovanni Felice Sances. Met werk van Pistocchi belicht het ensemble de wereldlijke kant van afscheid en lijden. Het instrumentale werk wordt grotendeels ontleend uit het oeuvre van Girolamo Frescobaldi en een aantal composities komen uit de collectie van het Archivio Doria Pamphilj (17de eeuwse manuscripten uit Rome). Het concert vindt op 1 april plaats in de kapel van Ezaart. Kaarten kosten 14 euro, maar www.suikerkrant.be geeft ook twee duotickets weg.
GEEL – Hoewel de sublieme saxofonist Toine Thys de initiatiefnemer is van het Toine Thys Organ Trio is in feite organist Arno Krijger de spilfiguur van de groep. Hij is een van de weinige muzikanten die nog overweg kan met het grote, supercoole Hammond B3-orgel, dat een heel eigen en ongeëvenaarde klank voortbrengt. Krijger bespeelt het instrument zoals het hoort, met handen én voeten. Het doet onmiddellijk terugdenken aan de lang vergane dagen waarin zijn illustere voorgangers Larry Young en Jimmy Smith dat ook deden. Maar er is weinig tijd voor nostalgie, want de drie muzikanten staan met beide voeten stevig in de hedendaagse muziek. Denk maar aan Thys’ vorige bands ‘Rackham’ of ‘Take the Duck’: projecten waarin hij meer dan eens flirtte met de rockmuziek. De grandioze toon van het hammondorgel vermengt zich perfect met de elegante improvisaties van de tenorsax of de basklarinet van Toine Thys. De twee muzikanten begrijpen elkaar wonderwel. Drummer Joost van Schaik -ook drummer van Philip Cathérine, Bert Joris en Toots Thielemans- aarzelt nooit om stevig tussen te komen en zijn twee collega’s van repliek te dienen. Het Toine Thys Organ Trio speelt op 16 april in de Halle in Geel. Kaarten kosten 9 euro, maar met een beetje geluk kan je er ook gratis naartoe. Op www. suikerkrant.be zijn vijf duotickets te winnen.
zo 1-04-12 10:30 Heilaar Beerse zo 1-04-12 11:00 Kapel van Ezaart Mol zo 1-04-12 15:00 Heilaar Beerse wo 4-04-12 14:30
cc ‘t Schaliken Herentals
wo 4-04-12 19:00
cc de Werft Geel
vr 6-04-12 12:15
Zaal ‘t Getouw Mol
za 7-04-12 20:15
cc de Werft Geel
wo 11-04-12 14:30
cc ‘t Schaliken Herentals
do 12-04-12 18:00
de Warande Turnhout
do 12-04-12 20:00
de Warande Turnhout
do 12-04-12 20:00
cc de Werft Geel
vr 13-04-12 18:00
de Warande Turnhout
vr 13-04-12 20:00
de Wouwer Ravels
vr 13-04-12 20:15 Schouwburg Rex Mol za 14-04-12 20:00
de Wouwer Ravels
za 14-04-12 20:15
cc de Werft Geel
zo 15-04-12 14:30
cc de Werft Geel
zo 15-04-12 15:00
de Warande, Kuub Turnhout
do 16-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
ma 16-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
ma 16-04-12 20:15 di 17-04-12 20:15 wo 18-04-12 20:15
de Halle Geel de Warande, schouwburg Turnhout cc de Werft Geel
do 19-04-12 20:00
Theater Stap Turnhout
do 19-04-12 20:00
cc ‘t Schaliken Herentals
do 19-04-12 20:15
cc de Werft Geel
do 19-04-12 20:15 Heilaar Beerse vr 20-04-12 20:00
Theater Stap Turnhout
vr 20-04-12 20:00
de Wouwer Ravels
vr 20-04-12 20:15 vr 20-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout cc de Werft Geel
vr 20-04-12 20:15 Schouwburg Rex Mol za 21-04-12 20:00
Theater Stap Turnhout
za 21-04-12 20:00
cc ‘t Schaliken Herentals
za 21-04-12 20:00
de Wouwer Ravels
za 21-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
za 21-04-12 20:15 Het Gevolg Turnhout za 21-04-12 20:15
cc de Werft Geel
za 21-04-12 20:15 Schouwburg Rex Mol za 21-04-12 20:15 Heilaar Beerse zo 22-04-12 14:00
de Warande, schouwburg Turnhout
zo 22-04-12 15:00 Het Gevolg Turnhout zo 22-04-12 15:00
schouwburg Rex Mol
zo 22-04-12 15:00 Schouwburg Rex Mol zo 22-04-12 16:00 di 24-04-12 14:00 di 24-04-12 19:00
de Warande, schouwburg Turnhout cc de Werft Geel de Warande, Kuub Turnhout
wo 25-04-12 20:15 Kapel Kolonie Merksplas wo 25-04-12 20:15 wo 25-04-12 20:15 do 26-04-12 20:00
de Halle Geel de Djoelen Oud-Turnhout cc ‘t Schaliken Herentals
do 26-04-12 20:15 Kapel Kolonie Merksplas do 26-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
vr 27-04-12 19:00
cc ‘t Schaliken Herentals
vr 27-04-12 20:15 Kapel Kolonie Merksplas vr 27-04-12 20:15
de Warande, Kuub Turnhout
vr 27-04-12 20:15
Theater Stap Turnhout
vr 27-04-12 20:15 Heilaar Beerse vr 27-04-12 21:00
Zaal Ootello Mol
za 28-04-12 19:30
cc de Werft Geel
za 28-04-12 20:15 Kapel Kolonie Merksplas za 28-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
za 28-04-12 20:15
Theater Stap Turnhout
za 28-04-12 20:15 Schouwburg Rex (foyer) Mol zo 29-04-12 13:30 zo 29-04-12 18:00
cc de Werft Geel cc de Werft Geel
zo 29-04-12 20:15
Theater Stap Turnhout
ma 30-04-12 20:15
de Warande, schouwburg Turnhout
PRIJS
ZAAL PLAATS
dag uur
Schouwburgkalender April Pantalone Capriola Di Gioia Pantalone Miek en Roel HetPaleis Willemsson TG Jimmenas De Maan Kaaimanlabo’s Kaaimanlabo’s Balletschool Czestochowa Kaaimanlabo’s Kadril Hubert Damen, Ludo Mariën, Dagmar Feyen ea. De Gezellen Willem Vermandere De Nietjesfabriek BRONKS Wayne McGregor / Random Dance HetPaleis Toine Thys Organ Trio HetPaleis Bruno Vanden Broecke en Nico Sturm Theater Stap / Kaaiman Gregory Frateur, Tijs Delbeke en Roger Nupie Kabinet K De Beenhouwerij Theater Stap / Kaaiman Toneelvereniging Content Race Horse Company Steven Goegebeur / Steven Mahieu Jaak Van Assche, Tuur De Weert & Arnold Willems Theater Stap / Kaaiman Kopergietery en Ontroerend Goed Toneelvereniging Content Stacey Kent Kaaiman Centrumharmonie Hans Liberg Jean Blaute en Eric Melaerts Theater De Spiegel / Kaboca Babszinhaz Kaaiman Het Brabants Kamerkoor Brabants Kamerkoor Theater De Spiegel / Kaboca Babszinhaz Frank Cools Ultima Thule t Arsenaal en Walpurgis Doen Deca Wigberts Straffe Gasten Club Guga en Bas Birker t Arsenaal en Walpurgis Xander De Rycke HetPaleis t Arsenaal en Walpurgis Great Lake Swimmers Theater Stap / Kaaiman Kathleen Vandenhoudt Descarga Amsterdam Dansatelier Impuls o.l.v. Natascha Pire t Arsenaal en Walpurgis Lucas Van den Eynde, Tine Embrechts, Nele Bauwens Theater Stap / Kaaiman Hannelore Bedert in Trio Dansatelier Impuls o.l.v. Natascha Pire Dansatelier Impuls o.l.v. Natascha Pire Theater Stap / Kaaiman Graindelavoix + Muntagna Negra
UITVERKOCHT De pantoffeltrein 6 u Maddalena ai Piedi di Cristo 14 De pantoffeltrein 6 45 jaar samen 10 Ans en Wilma 6,5 Broodje Mol april 0 Sint-Bonifatius 11 Ik geef je een zoen (+3 jaar) 8 Het wilde jong 5 Het wilde jong 5 Choreografische studies van filmmuziek van Poole componisten 9 Het wilde jong 5 Kadril Grand Cru 18 Als de dood voor het leven 12 Eigen-wijs 10 Alles gaat over 13,5 Derwazeens 6,5 Sasja en Natasja 9 FAR 21 De tocht van de olifant 12
9
UITVERKOCHT De tocht van de olifant 12 u Low-La 12,5 Geen wonder dat ik ween 8 Stemmen op God 12 I see you 10 Binen zonder kloppen 17 Geen wonder dat ik ween 8 Wie wint de pot? 8 Petit mal 15 De geknipte man / Mahieustueus 12,5 Helden 14 Geen wonder dat ik ween 8 Teenage Riot 10 Wie wint de pot? 8
21
Doolhoofd 8 Opus IV 13 UITVERKOCHT Ick Hans Liberg 28 u Gedeelde adoraties III 14 Ha Dede 9 Doolhoofd 8 Vlamingen en Nederlanders II 12 Vlamingen en Nederlanders II 12 Ha Dede 9 Mijn pappie is enkel een foto 8 Oosterlengte 9 HAVEN 010 15 Affectie aan de rand 9
18
Try-out 10 HAVEN 010 15 Mijn zwarte parade 14 De tocht van de olifant 12 HAVEN 010 15
17
Alice, klein, klein beesteke 8 Kraaien 12 April Jazz 10 Dansvoorstelling 10 HAVEN 010 15 Jukebox 2000 20 Alice, klein, klein beesteke 8 RElaX-concert: Uitgewist 14 Dansvoorstelling 10 Dansvoorstelling 10 Alice, klein, klein beesteke 8
18
Adressen en contactgegevens: de Warande , Warandestraat 42, 2300 Turnhout, tel: 014 41 69 91, info@warande.be, www.warande.be PC De Blijde Boodschap , Lode Peetersplantsoen 2, 2300 Turnhout Het Gevolg , Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout, 014 42 63 27, info@hetGevolg.be, www.hetGevolg.be De Werft , Werft 32, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66, info@dewerft.geel, w ww.dewerft.be De Halle , Markt 1, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66; info@dewerft.geel, www.dewerft.be ‘t Getouw , Molenhoekstraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 09 00, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be Rex , Smallestraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 08 88, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be ‘t Schaliken , Grote markt 35, 2200 Herentals, tel: 014 28 51 30, cultuurcentrum@herentals.be, www.herentals. e ‘t Heilaar , Heilaarstraat 35, 2340 Beerse, tel: 014 60 07 70, cultuur@beerse.be, www.beerse.be De Djoelen , Steenweg op Mol 3 bus 2, Oud-Turnhout, tel: 014 46 22 32, jeugd.cultuurdienst@oud-turnhout.be, www.oud-turnhout.be De Wouwer , Kloosterstraat 4, 2380 Ravels, tel: 014 65 21 55, info@dewouwer.be, www.dewouwer.be Zaal Ootello , Ezaart 162, 2400 Mol, tel: 014 31 81 16, www.ootello.be Theobaldus Kunsthuis , Koningin Elisabethlei 2, 2300 Turnhout, www.theobalduskunsthuis.be De Onthaasting , Laar 14, 2400 Mol, tel: 014 32 20 15, www.deonthaasting.be De Kruierie , Bevrijdingsstraat 1, 2490 Balen, tel: 014 82 92 30, dekruierie@balen.be, www.balen.be
Suiker - 15
Punkrockers en rock-’n-rollers aan het feest
April! 5/4: Symfollies: Groot feest in het dorp (3+) 6/4: Wigbert’s Straffe Gasten Club
— CONCERT — WAGNER & DE VERLOSSING Paasconcert
10+11/4: Tom Van Stiphout doet iets …
Een paasconcert rond Wagner. Op het programma staat de Wesendonck Lieder die hij schreef op poëzieteksten van zijn minnares en daarnaast fragmenten uit de opera’s Lohengrin, Tristan und Isolde en Parsifal.
12/4: Lizz Wright
deSingel Antwerpen 7 april
13/4: Jungle By Night & Shakara United
— BALLET —
14/4: Absynthe Minded: As It Ever Was 19/4: Groenten uit Balen 20/4: NITS 21/4: FocuS 22/4: Frank Boeijen 24/4: Groundation 25/4: Makis Seviloglou 26/4: Ensor Strijkkwartet & Dimitri Verhulst: Zeven laatste woorden 27/4: Filip Jordens, Ensemble Martenot & Gents Universitair Symfonisch Orkest: Hommage à Brel Symphonique 28/4: Balkan Fever Antwerp: 10 jaar Ambrassband 29/4: Graindelavoix: Muntagna Nera TURNHOUTSEBAAN 286 2140 BORGERHOUT
INFO & TICKETS: WWW.DEROMA.BE 03 292 97 40
MEERHOUT, TURNHOUT – Op 28 en 29 april trapt Groezrock in Meerhout het festivalseizoen 2012 officieel op gang. Als de weergoden een beetje meewillen, worden dat weekend meer dan 30.000 punkrockers op de festivalweide verwacht. Drie weken van tevoren strijken enkele duizenden rock-‘n-rollers neer in Turnhout om Rockin’ Around Turnhout mee te maken.
TuSSEN hEmEL EN AARDE Tussen Hemel en Aarde is een triple bill die zowel publiek als dansers op hun wenken bedient. Balanchine’s Serenade is een ode aan de melodische en ritmische lijnen van Tsaikovski’s Serenade voor Strijkers. Van Elo is een wereldcreatie te zien. Wheeldon’s After the rain is een ballet op de stille beat van Arvo Pärt die menig emotionele snaar raakt. Alle drie balletten worden muzikaal begeleid door deFilharmonie. Opera Antwerpen 6, 7, 8, 11, 12, 13 april
— PLUS — RONDLEIDING Een kijkje achter de schermen, ideaal voor een eerste kennismaking met opera! Opera Antwerpen 14 april
OPEN huIS GENT – Erfgoeddag Tijdens de meest heroïsche Erfgoeddag ooit nodigen we je uit om op zoek naar helden en hun verhalen. De deuren van de Vlaamse Opera Gent staan wijd open voor iedereen die benieuwd is naar het heldenverhaal van Vina Bovy. Zij werd directeur van de Gentse opera in een tijd dat het nog allerminst evident was voor vrouwen. Met muziek, woord en beeld komt zij terug tot leven. Opera Antwerpen 14 april
Kaarten en info op www.vlaamseopera.be en 070 22 02 02 Frankrijklei 3, 2000 Antwerpen Schouwburgstraat 3, 9000 Gent Desguinlei 25, 2018 Antwerpen
Rockin’ Around Turnhout Noem Rockin’ Around Turnhout nooit zomaar een kroegentocht, want dat doet denken aan een door de plaatselijke middenstand georganiseerd muziekfeestje, waarop lokaal talent de gitaar mag omgorden om voor vrienden en kennissen enkele inderhaast gerepeteerde nummers ten gehore te brengen. Rockin’ Around Turnhout heeft daar in de verste verte niets mee te maken. Geen goed bedoeld amateurisme bij R.A.T., maar een professioneel georganiseerde muziekkroegentocht die tot de top in Europa gerekend wordt. In zijn muziekgenre (rootsrock en rock-’n-roll) behoort de Turnhoutse ‘bar crawl’ tot de top vijf in Europa. Geen wonder dat jaarlijks honderden Zuid-Europeanen een weekend lang komen feesten in Turnhout. Vanzelfsprekend is er meer nodig dan een professionele organisatie om het als festival -want in feite is R.A.T. een festival met veertien podiazo ver te schoppen. Je hebt ook artiesten nodig. Geen local heroes, maar internationale toppers. Dat hebben ze bij R.A.T. goed begrepen. Behalve de absolute Belgische top (The Baboons en The Be-Bops) staan er dit jaar alleen maar buitenlandse bands geprogrammeerd. De grote kroegentocht vindt plaats op zondag 8 april, maar op vrijdag kan je in ’t Keizershof op de Grote Markt al aperitieven bij de tonen van 44 Shakedown. Op zaterdagavond vanaf 18.45u concerteren in de Kuub The Horny Horses, The Taildraggers, Bob Wayne, The Domestic Bumblebees en Mike Sanchez. Op zondagnamiddag kan je je in de Kuub opwarmen met een stijlvolle autoshow, danslessen en een concert van Nico Duportal. ’s Avonds barst in heel Turnhout het feest los. Dan spelen veertien bands op evenveel podia. Top of the bill is Ray Collin’s Hot Club uit Duitsland. Je kan hen aan het werk zien in de Kuub, vanaf kwart voor
twaalf. De andere dertien bands spelen van 20 uur tot een stuk na 1u. Ze wisselen vier sets van 45 minuten af met vier pauzes van 45 minuten. Op www. grasshopper.be vind je alle namen, locaties en time schedules. Ticketprijzen aan de kassa: zaterdag 26 euro, zondag 21 euro, weekend 46 euro. In voorverkoop ben je een paar euro goedkoper af.
Groezrock Groezrock is het eerste festival in de letterlijke betekenis van het woord. En dan hebben we het dus over een festivalweide, campings, torenhoge podia en meer dan 30.000 bezoekers. Het is nog niet eens zó lang geleden dat Rock Werchter heel tevreden was met zo’n opkomst. Twee festivaldagen, vier podia, tachtig bands: dat is de enige manier om Groezrock samen te vatten in enkele woorden. Op vrijdag 28 april zijn Rancid, Lagwagon, De Heideroosjes en Parkway Drive de toppers; een dag later is het vooral uitkijken naar de concerten van Refused, Good Riddance en Simple Plan. Tickets kosten in voorverkoop 70 euro per dag of 110 euro voor het hele weekend (80 en 125 euro aan de kassa). Er is een comfortabele camping vlak bij het festivalterrein. Die kost je 15 euro. In tijden van belachelijk dure drankprijzen op festivals is Groezrock een verademing, en dat mag ook wel eens gezegd worden. Betaal je op de festivalweide van Werchter de waanzinnige prijs van 2,50 euro, dan moet je daarvoor op Groezrock welgeteld 1,67 euro voor neerleggen (3 bonnetjes voor 5 euro). Volgens Schuermans is de ‘prijs van de grondstoffen’ fors gestegen. Misschien moet hij in Meerhout eens vragen welke grondstoffen ze daar gebruiken. Het volledige programma van Groezock vind je op www.groezrock.be.
SPECIAL FILMFESTIVAL OPEN DOEK
6
15
40
37
12 31
4
30
13 20
33 16
35
24
28
27
26 23
2
11
8 22
34
32
9 5
7
36
25
19
21
18
14
39
1
27
17
10
38
3
The Boy Mir 1. Afghanistan El Gusto 2. Algerije Abrir puertas y ventanas 3. Argentinië Medianeras Un cuento Chino Dry Branches of Iran 4. België L’affaire Chebeya un crime d’état Little Heaven The Invader Awakening of the Beast 5. Brazilië Histórias que só existem quando lembradas Snuff - Vitímas do prazer Father’s Chair The Margin The Red Light Bandit Xingu Monsieur Lazhar 6. Canada Rebelle De jueves a domingo 7. Chili Old Cats Violeta went to Heaven 11 Flowers 8. China Under the Hawthorn Tree Choco 9. Colombia Porfirio Empire of Dust 10. Congo Habanastation 11. Cuba Armadillo 12. Denemarken Almanya 13. Duitsland Vivan las antipodas With My Heart in Yambo 14. Ecuador Le Havre 15. Finland Mama Africa Le fils de l’autre 16. Frankrijk The Lady Zarafa Frankrijk, België Le cochon de Gaza Frankrijk, Duitsland, België Le collier du Makoko 17. Gabon, Frankrijk When the Drum is Beating 18. Haïti A Simple Life 19. Hong Kong, China Just the Wind 20. Hongarije Black Friday 21. India Chillar Party Dev D Gulaal Michael That Girl in Yellow Boots Circumstance 22. Iran Dusk 23. Israël Footnote Une bouteille dans la mer de Gaza Israël, Frankrijk 5 Broken Cameras Israël, Palestina Terraferma 24. Italië I Wish 25. Japan Little Ghostly Adventures of Tofu Boy The Last Friday 26. Jordanië The Island President 27. MalEdiven, USA Le thé ou l’électricité 28. Marokko, België Bacalar 29. Mexico Canela Mama Illegal 30. Moldavië Blijf! 31. Nederland Aujourd’hui 32. Senegal, Frankrijk Color of the Ocean 33. Spanje The Clay Diaries The Double Steps (Los Pasos Dobles) In April the Following Year, There Was a Fire 34. Thailand Once Upon A Time in Anatolia 35. Turkije La demora 36. Uruguay Marley 37. VK Trishna Skoonheid 38. Zuid-Afrika Black Dove 39. Zuid-Korea Play 40. Zweden
Suiker - 17
Filmfestival eert muzikale helden
TURNHOUT – Tradities zijn er om in ere te houden. Dat betekent dat Open Doek tijdens het filmfestival opnieuw veel aandacht besteedt aan wereldmuziek. Dit jaar eert het filmfestival misschien wel de grootste twee helden die de 20ste eeuw op dat vlak heeft gekend, met de documentaires ‘Marley’ over Bob Marley en ‘Mama Africa’ over Miriam Makeba.
Je kan je nauwelijks voorstellen hoe het leven er vandaag de dag uit zou zien als Bob Marley en Miriam Makeba er nooit waren geweest. Misschien zou het tot de uitvinding van het internet hebben geduurd voor we grondig hadden kennisgemaakt met hun wereldmuziek. Marley bracht als eerste reggae buiten de landsgrenzen van Jamaica. Hij veroverde als allereerste reggaeartiest de wereld. Miriam Makeba liet heel de wereld zingen en dansen op de tonen van ‘Pata pata’ en op die manier kennismaken met (Zuid-)Afrikaanse muziek. Marley en Makeba zetten Jamaica en Zuid-Afrika op de wereldkaart en maakten van die gelegenheid dankbaar gebruik om ook de -vaak plaatselijke- wantoestanden aan te klagen. Een enorme verdienste, want zonder het world wide web was in de jaren 50, 60 en 70 van de vorige eeuw iedereen aangewezen op ‘het journaal’ om op de hoogte te blijven van wat er leefde in derdewereldlanden. Artiesten zoals Bob Marley en Miriam Makeba maakten gebruik van een nieuw communicatiemiddel: de muziekindustrie. Via hun concerten en albums deelden ze hun boodschappen met miljoenen luisteraars in heel de wereld. Jef Van Eyck, op dit ogenblik coördinator van het cultuurjaar Turnhout 2012, was in een vorig leven medeorganisator van het (wereld)muziekfestival Open Tropen. Wereldmuziek is zijn passie. Niemand beter dan hij kan schetsen wat Bob Marley en Miriam Makeba betekend hebben en welke hun verdiensten zijn.
mee toen ze in 1960 internationale bekendheid verwierf met de nummers ‘The Click Song’ en vooral ‘Pata pata’. Ze had bijvoorbeeld gezongen in de musical King Kong, die het verhaal van een boksheld vertelt. Ze had ook geacteerd in de film ‘Come back Africa’, een antiapartheidsfilm uit 1957. Nadat in 1948 het apartheidssysteem werd ingevoerd in Zuid-Afrika was er alles veranderd. Zwarten uit Sophiatown moesten verhuizen naar Soweto, er kwam een pasjeswet, muzikanten hadden vergunningen nodig om te mogen spelen, en vrij reizen werd niet langer toegestaan voor zwarten. Dat hield vaak in dat muzikanten zich niet meer konden verplaatsen en dat het publiek niet meer bij de concerten kon geraken. De hele muziekindustrie kwam in handen van blanken. De musical King Kong was zo’n groot succes dat hij in 1960 in Londen kon worden opgevoerd. De artiesten scheepten in naar Engeland en de helft van hen keerde niet terug naar Zuid-Afrika. Onder hen onder anderen Miriam Makeba en de legendarische trompettist Hugh Masekela. Datzelfde jaar vestigde Miriam Makeba zich nog in de Verenigde Staten, waar ze bevriend raakte met Harry Belafonte, die haar platen ging produceren. Haar politieke activisme bracht haar in 1963 bij de Verenigde Naties, waar zij pleitte tegen de gruwelen van de apartheid. Na een eerste huwelijk met Hugh Masekela hertrouwde ze met Stokely Carmichael, een radicale Amerikaanse Black Poweractivist, en ves-
Miriam Makeba Van Eyck wordt lyrisch als hij over het duo Marley en Makeba vertelt. “Hun muzikale verdiensten zijn intussen genoegzaam bekend, maar ze hebben beiden veel meer dan alleen een muzikale erfenis achtergelaten.” “Miriam Makeba draaide al een tijdje
18 - april 2012
Praktische info: • Mama Africa, zondag 22 april om 17u en donderdag 26 april om 20u • Marley, zaterdag 28 april om 20u en zondag 29 april om 17u
tigde zich in 1969 in Guinea. Miriam Makeba was dan al ‘Mama Africa’. Ze werd beschouwd als ambassadrice van de (Zuid)Afrikaanse cultuur. In die hoedanigheid werd ze vaak gevraagd bij concerten. Paul Simon nam haar in 1987 mee op zijn Gracelandtournee. Na dertig jaar ballingschap keerde Miriam Makeba in 1990 op uitnodiging van de vrijgekomen Nelson Mandela terug naar haar geboorteland. Behalve de ex-president zelf hebben maar weinig mensen zoveel betekend voor Zuid-Afrika en zoveel internationale druk uitgeoefend om het apartheidsregime af te schaffen dan Miriam Makeba.”
Bob Marley Jef Van Eyck: “Bob Marley was de zoon van een Engelse vader en een Jamaicaanse moeder. Hij groeide op in Trenchtown, Kingston, Jamaica. Hij begon in 1960 (op zijn 15de) te musiceren en te zingen, samen met zijn vrienden Bunny Livingston (‘Bunny Wailer’) en Peter McIntosh (‘Peter Tosh’). Het trio probeerde -niet zonder succes- in de gunst te komen van de talentscouts van ‘Studio One’ van de legendarische muziekproducer Sir Coxsone Dodd. In 1963 namen ze als The Wailing Wailers de single ‘Simmer Down’ op, begeleid door de al even legendarische Skatalites, die het huisorkest vormden van Studio 1.” Marley trouwde in 1966 met Rita en bekeerde zich tot het rastafarigeloof. Eind jaren 60 nam de groep -ondertussen noemden ze zich kortweg ‘The Wailers’- platen op bij producer Lee Perry, de grondlegger van de dub.” Toch scheelde het maar weinig of we hadden nooit van Bob Marley gehoord. Jef Van Eyck: “In 1971 trokken The Wailers naar Europa om er te toeren met de Amerikaanse zanger Johnny Nash. Die had toen grote Europese en Amerikaanse hits met bijvoorbeeld ‘I Can See Clearly Now’ en Marley’s ‘Stir
It Up’. De tour flopte en The Wailers zaten in diepe financiële nood. Ze trokken naar Chris Blackwell in Londen, een blanke Jamaicaan die daar als producer aan de slag was en er een grote hit had gescoord met het softskanummer ‘My boy lolipop’. Blackwell gaf The Wailers 8.000 pond om terug naar huis te vliegen en vroeg hen in ruil een plaat te maken voor zijn Islandlabel. Het resultaat is het briljante ‘Catch A fire’. Het werd de grote doorbraak van Bob Marley & The Wailers. De volgende tien jaren realiseerde Marley een reeks schitterende albums waarvan ‘Uprising’, vlak voor zijn dood in 1981, de laatste was. In die 10 jaar toerde Marley door de hele wereld. In 1976 was er een heuse reggaemania in de Verenigde Staten. Bob Marley & The Wailers werden door Rolling Stone Magazine zelfs uitgeroepen tot “band van het jaar”. Groeide hij in Amerika en Europa uit tot een symbool van verzet en rebellie -wat in het decennium na mei 68 perfect paste bij de tijdsgeest- dan was zijn faam en populariteit in zwart Afrika nog vele malen groter. Hij was erg geïnspireerd door de pan-Afrikaanse ideeën van de Jamaicaanse burgerrechtenactivist Marcus Garvey en de Ethiopische (eerste zwarte) keizer Haile Selassie. Het repatriëren van alle zwarten naar Afrika is een centraal thema in Marleys songs; het gevecht van zwarte helden tegen de blanke onderdrukkers (Babylon, het westen) een ander. Tot vandaag is Bob Marley een symbool voor velen: bewuste, jonge Afrikanen, blanken die zich afzetten tegen ‘the system’ of wereldwijd jong reggaetalent dat in Marley the godfather van hun muziek ziet. Geef toe, een zanger die teksten als ‘Emancipate yourselves from mental slavery, none but ourselves can free our minds’ uitschreeuwt over de wereld, heeft iets te vertellen.”
Centrale gasten op het ste 20 filmfestival Open Doek
Anurag Kashyap TURNHOUT - Dat de naam Anurag Kashyap u (nog) niet veel zegt, nemen wij u niet kwalijk. We zouden het zelfs al fijn vinden als u zijn naam correct kan uitspreken. Maar laten we toch vooral niet te geringschattend doen over deze baanbrekende filmmaker uit India. Hij is het boegbeeld van de nieuwe Indische cinema. Niemand is beter geschikt dan Anurag Kashyap om aan te tonen dat Indische cinema veel meer is dan de bonte bollywoodproducties met hun gekke genresprongen, muzikale momenten en over the top acteerprestaties. Het weerbarstige karakter van de 39-jarige filmmaker kreeg vorm tijdens zijn universiteitsjaren. Als dierkundestudent in het Delhi van de ‘early nineties’ maakte hij niet alleen kennis met drugs en alcohol, maar ook met wereldcinema. Toen zijn vrienden hem meenamen naar het International Film Festival of India, verslond hij maar liefst 55 films. Zijn favoriet? ‘Ladri di biciclette’, de neorealistische klassieker van Vittorio De Sica. Hoewel Kashyap vastbesloten was om het te maken in de filmwereld, duurde het een tijdje vooraleer hij de platgetreden paden kon verlaten. Zijn eerste jaren in Mumbai stonden in het teken van mislukte projecten en artistieke
twijfel, veroorzaakt door het lezen van Ibsen en Kafka. Een ontmoeting met gevestigde waarde Ram Gopal Varma deed het tij echter keren. Op die manier scoorde Kashyap immers de opdracht om het scenario van ‘Satya’ (1998) te schrijven, een lowbudgetmisdaaddrama dat bij zowel pers als publiek scoorde. Toen Kashyap voor het eerst zelf in de regisseursstoel plaatsnam, werd onmiddellijk duidelijk dat de Indische cinema een uniek en uitdagend talent rijker was. De release van ‘Paanch’ (2003) -gebaseerd op een reeks gruwelijke moorden- werd door de censuurcommissie verboden omdat de prent geweld, drugs en seks zou promoten. Het remde Kasyap niet af, integendeel. Meteen volgde ‘Black Friday’ (2004), een eveneens op explosieve feiten geïnspireerde prent die Kashyap internationaal op de kaart zette met een première op het Locarno International Film Festival. Voor zijn derde langspeler ‘No Smoking’ (2007) haalde de rasfilmer de mosterd bij een brutaal kortverhaal van Stephen King. Zijn volgende project, ‘Return of Hanuman’ (2007), was dan weer een animatiefilm, geschikt voor kinderen. De grote doorbraak kwam er met ‘Dev D.’ (2009) - een bewerking van de Indische literatuurklassieker ‘Devdas’die geprezen werd voor zijn eigenzinnige, Quentin Tarantino-achtige aanpak. Niet veel later volgde de release van ‘Gulaal’ (2009), een lang uitgestelde productie over politieke machtsspelletjes. De film werd ook op het London Film Festival getoond. Kashyap wist duidelijk van geen ophouden. In 2010 ging zijn op 13 dagen gedraaide thriller ‘That Girl with the Yellow Boots’ in première op het Toron-
to International Film Festival én het Venice Film Festival. Vorig jaar deed Kashyap Toronto opnieuw aan met ‘Michael’. Later dit jaar wordt het tweedelige gangsterdrama ‘Gangs of Wasseypur’ verwacht. En het aantal projecten in de pijplijn valt niet te overzien.
Vier keer Kashyap TURNHOUT - Het filmfestival toont vier films van Anurag Kashyap, die tot 23 april in levende lijve in Turnhout zal zijn. Het publiek zal (tot 23 april, dus) de mogelijkheid hebben om na zijn films vragen te stellen aan Kashyap. Ook de hoofdrolspeelster van ‘That girl with the yellow boots’ tekent present. Zij is immers Kalki Koechlin, de vrouw van Kashyap.
Black Friday (2004) Een studie van de gevolgen van de bomaanslagen in 1993 in Bombay. - Dinsdag 24 april om 14u en vrijdag 27 april om 17u
Dev. D (2009) Een kerel wiens relatie op de klippen loopt, vindt heil in drank en drugs. - Zondag 22 april om 22u en vrijdag 27 april om 14u
Gulaal (2009) Een Shakespeareaanse tragedie over de corrumperende kracht van macht. - Maandag 23 april om 14u en zaterdag 28 april om 14u
That Girl with the Yellow Boots (2010) Een Brits meisje gaat in Mumbai op zoek naar haar vader. - Zaterdag 21 april om 20u en zaterdag 28 april om 17u
Emad Burnat TURNHOUT - Een opgemerkte gast op het filmfestival zal zéker ook Emad Burnat zijn, landarbeider van beroep en filmmaker tegen wil en dank. Emad Burnat woont in Palestina, op enkele kilometers van de westelijke Jordaanoever. Op gevaar voor eigen leven filmde hij vanuit zijn woning het voortdurende getreiter, het geweld en de onderdrukking door Israël. Enkele keren raakte hij daarbij gewond. Eén keer redde de camera zijn leven. Overbodig om zijn docu ‘5 broken cameras’ nog te omschrijven als ‘aangrijpend’, nemen we aan? Burnat woont in Bil’in, een dorp dat tegen de bezette westelijke Jordaanoever ligt en dat zich verzet tegen de onderdrukking door Israël. Emad legde in 2005 vast hoe Israëlische bulldozers olijfbomen uit de grond kwamen trekken, dwars door het land van zijn dorpsgenoten. Hij filmde hoe de muur werd gebouwd die de Joodse nederzettingen van de Palestijnse moest scheiden. “Ik had een camera in huis en ik begon te filmen. Het was nooit de bedoeling er een documentaire
van te maken. Ik wilde gewoon mijn camera als wapen gebruiken om mezelf en mijn vrienden te beschermen. Mijn camera was mijn getuige”, zegt Burnat. Op zes jaar tijd raakte hij even vaak gewond, en hij kreeg huisarrest. “Maar ik ben nooit gestopt met filmen. Tot groot ongenoegen van mijn vrouw, die -niet helemaal onterecht overigens- bang was voor represailles. Maar ik wilde per se vastleggen welk onrecht ons werd aangedaan.” Zo werden de camera’s van Burnat journalistieke getuigen. Of zelfs meer. “Hij was de enige cameraman die bleef filmen als alle journalisten al weg waren,” zegt filmmaker en vredesactivist Guy Davidi. Burnat en Davidi kennen mekaar al vele jaren. Pas toen Burnat het concrete idee kreeg om met al het filmmateriaal effectief iets te gaan doen en het te gaan gebruiken, zocht hij zijn kameraad op. Davidi was de geknipte man. Hij kende de filmwereld en hielp bij de totstandkoming van de docu. ‘5 broken cameras’ vertelt het verhaal van Emad, en tegelijk ook dat van zijn dorpsgenoten en van alle Palestijnen. We zien de zoon van Emad geboren worden. En naarmate hij groeit, zien we ook de scheidingsmuur groeien. ’t Is dat we beloofd hadden om de overbodige term ‘aangrijpend’ niet te gebruiken, anders …
5 broken cameras - Maandag 23 april om 20u en donderdag 26 april om 17u Emad Burnat en zijn vrouw wonen de voorstellingen bij en beantwoorden na de vertoningen vragen van het publiek.
Suiker - 19
‘Trishna’ van Michael Winterbottom is de openingsfilm van Open Doek
10 FESTIVALDAGEN. 10 AVONDKRANTEN.
Elke avond Suiker TURNHOUT – Filmfestival Open Doek en cultuurkrant Suiker zijn vriendjes. Op Facebook, maar ook in het echt. Ze hebben de handen in mekaar geslagen om tijdens het filmfestival een heuse festivalkrant te maken. Die wordt ’s morgens gemaakt, ’s namiddags gedrukt en ’s avonds door u gelezen. Met nieuws dat zo heet van de naald is dat u uw pollen eraan verbrandt. Vanzelfsprekend is de avondkrant van Suiker net zo gratis als de maandelijkse editie, die trouwens ook verkrijgbaar is tijdens het festival. Moet er nog Suiker zijn?
Marc Boonen: “Veelzijdig, supersnel en geëngageerd. Dat is Winterbottom ten voeten uit.”
TURNHOUT - Marc Boonen, artistiek leider van filmfestival Open Doek, is zo gelukkig als een kind in een snoepwinkel. Voor ‘zijn’ filmfestival, dat dit jaar zijn twintigste verjaardag viert, heeft hij als openingsfilm ‘Trishna’ kunnen vastleggen, de nieuwste prent van Michael Winterbottom. Reden genoeg om de klokken te luiden, want laat Marc Boonen nu al jaar en dag een onvoorwaardelijke fan zijn van Winterbottom. “Dat we het filmfestival kunnen openen met een film van Winterbottom doet mij werkelijk veel plezier,” zegt Boonen. “Ik ben al vijftien jaar fan van die man. De eerste film die ik ooit van hem zag, was ‘Welcome to Sarajevo’ (1997). Ik merkte al meteen dat hij een straffe regisseur was. ‘Sarajevo’ was de eerste westerse film die in Sarajevo was opgenomen sinds het einde van de belegering. Het is tot op vandaag een van de meest relevante en geloofwaardige films die over de Bosnische tragedie gemaakt zijn. Ik zou hem dringend nog eens moeten terugzien.”
Alle genres “Ik ben de voorbije 15 jaar Michael Winterbottom blijven volgen. Met Open Doek hebben we ook heel wat van zijn films vertoond. Als je één kenmerk moet noemen van de regisseur, dan is het zijn veelzijdigheid. Je ziet bij Winterbottom nooit twee keer dezelfde film. Hij pakt letterlijk alle genres aan: van muziekfilm tot sciencefiction, van kostuumdrama tot thriller, van seksfilm tot komedie. Als er iemand is die durft te experimenteren, is het Winterbottom. Ze noemen hem soms wel eens ‘de kameleon’, omdat hij schijnbaar moeiteloos van genre naar genre kan springen”.
Supersnel in alles “Naast die veelzijdigheid is Winterbottom ook extreem productief. Sinds 1994 levert hij minstens één film per jaar. Je kan het je nauwelijks inbeelden, maar op dit ogenblik is hij aan het filmen, heeft hij een film in productie én een in preproductie. Er zijn er weinigen die het hem nadoen. Hij leeft en praat trou-
20 - april 2012
wens even snel als hij werkt. Een echt ADHD-type. Ik heb hem enkele keren ontmoet op een filmfestival. Hij spreekt werkelijk zo supersnel dat je moeite hebt om hem te verstaan. Alles wat hij doet, moet vooruitgaan.”
Politiek geëngageerd “Een derde duidelijke kenmerk is zijn politieke engagement. Je ziet het in al zijn films terugkomen. Films van Winterbottom zijn nooit vrijblijvend. Bij Open Doek houden we wel van films die ergens over gaan. En dus ligt Winterbottom bij ons in de bovenste schuif. Herinner je de film ‘In this world’ (2002) over Afghaanse vluchtelingen die Groot-Brittannië proberen te bereiken. Of recenter, The Road to Guantanamo (2006), over vier Britten van Pakistaanse afkomst die de brute pech hebben op het verkeerde moment én op de verkeerde plaats te zijn in Afghanistan. Hoewel ze er gewoon op vakantie zijn, worden ze als vermeende Al Qaedastrijders opgepakt en opgesloten in Guantanamo, de Amerikaanse gevangenis op Cuba. De hel bestaat en veel dichter dan deze film van Winterbottom kan je er niet bij komen. Open Doek haalde de drie Britse Pakistani die dit onwaarschijnlijke maar waargebeurde verhaal hadden doorstaan, naar het filmfestival. Hun getuigenissen gingen door merg en been. Mensen die er toen bij waren, zullen het zich zeker nog herinneren.” “Ook ‘A Mighty Heart’ (2007) past in het rijtje van de grote Winterbottomfilms. De film vertelt het verhaal van Mariane Pearl, wier echtgenoot -correspondent voor de Wall Street Journal- in Karachi ontvoerd wordt door een groep Pakistaanse militanten. Angelina Jolie
speelde de hoofdrol, Brat Pitt coproduceerde de film. Michael Winterbottom slaagde erin een genuanceerd beeld van de complexe werkelijkheid na 11 september 2001 neer te zetten, in tegenstelling tot tal van andere Hollywoodfilms die niet verder dan het simplistische wij-tegen-zijverhaal komen.”
Trishna En wat mogen we verwachten van Winterbottoms nieuwste parel: Trishna? Marc Boonen: “Het is een merkwaardig toeval dat we die film hier hebben, samen met regisseur Anurag Kashyap. Dat we in deze editie een retrospectieve zouden brengen van Anurag Kashyap stond al lang vast. Dat is al een prestatie op zich. Je moet weten dat er tot op heden nog nooit een film van hem vertoond is in België. Open Doek maakt dat ineens goed met vier films. Het toeval wil nu dat Kashyap ook coproducent is van ‘Trishna’ van Winterbottom. Hij heeft er zelfs een klein rolletje in gekregen (hij speelt een regisseur, en dus min of meer zichzelf, nvdr). Het is een raar toeval dat Open Doek nu zowel Trishna van Winterbottom kan tonen als de retrospectieve van Kashyap.” “Trishna is gebaseerd op het boek ‘Tess of the d’Urbervilles’ van Thomas Hardy. Polanski verfilmde het Victoriaanse drama al ooit. Maar Winterbottom zou Winterbottom niet zijn als hij er niet compleet iets anders van zou maken. Hij blijft ver weg van het kostuumdrama en verplaatst het verhaal naar het hedendaagse India. Daar moet de ontluikende liefde tussen een boerendochter en een jongeman van rijke komaf het opnemen tegen oude vooroordelen en halsstarrige klassenverschillen. Ik ben erg blij met Trishna als openingsfilm van het festival. Ik weet dat we de eer hoog moeten houden, na ‘A separation’ vorig jaar. Dat we toen een juiste keuze maakten, is onlangs gebleken: ‘A separation’ won een Oscar. Ik durf nu al zeggen dat Trishna er kwalitatief niet voor moet onderdoen”.
Tekst: Roel Sels
Nieuws van onze partners Van 17 tot en met 20 mei: Tornooi ‘Turnhout Pokert’ TURNHOUT - In het kader van de pokertentoonstelling in het Nationaal Museum van de Speelkaart organiseert de Pokerliga in samenwerking met Cartamundi -wereldmarktleider in speelkaarten- en TRAM 41 een vierdaags pokertornooi voor 200 gekwalificeerde spelers. Inschrijven voor de voorrondes kan je nu online doen: www.pokerliga.be. Deelnemen aan het tornooi is gratis. De prijzenpot is zonder meer indrukwekkend. De winnaar mag een week naar Las Vegas (vluchten en hotel inbegrepen) en krijgt daar een ‘buy-in’ ter waarde van 340 dollar om deel te nemen aan een prestigieus pokertornooi.
Tejaterbende Oeps! in Brussel OLEN – BRONKS is een professioneel theatergezelschap voor kinderen en jongeren in Brussel. Naar aanleiding van hun twintigjarige bestaan hebben ze Tejaterbende Oeps! uit Olen uitgenodigd om in hun zaal de voorstelling ‘Hamlet, zot zijn doet wel zeer’ te spelen, op 21 en 22 april. Het Olense gezelschap mocht eerder al in Antwerpen en Gent optreden met die voorstelling.
Content: ‘Wie wint de pot?’ RAVELS – In gemeenschapscentrum de Wouwer in Ravels speelt Toneelvereniging Content op 20 en 21 april om 20u het stuk ‘Wie wint de pot?’ van Dick Van Maasland. Tickets kosten 7 euro.
STIJN JANSSEN
De Kringwinkel beloont ‘brengers’ met een badge ZUIDERKEMPEN – In april beloont Kringwinkel Zuiderkempen mensen die goederen naar de kringwinkel brengen. Ze krijgen toffe badges. Die badges zijn heuse collector’s items die je kan verzamelen, want er zijn een aantal varianten gemaakt. Ze dragen allemaal de boodschap ‘Ik breng geluk’. Kringwinkel Zuiderkempen heeft filialen in Balen, Geel, Heist-op-den-Berg, Herentals, Kasterlee en Herselt.
Hoppin’ Around Vorselaar VORSELAAR - Op zaterdag 14 april concerteren 13 groeduotickets pen in 11 zalen en cafés in Vorselaar. De concerten starten om 21u. Bands die deelnemen, zijn o.a. The Buckshots, Moonshine Reunion, Sons Of Lioth, en The Delegators. Kaarten kosten 10 euro aan de kassa. Op www.suikerkrant.be zijn 5 duotickets te winnen.
5
Deze maand in de Poppenzaal TURNHOUT – De Poppenzaal brengt in april vier voorstellingen voor kleuters en kinderen. De klassieker ‘Holle Bolle Billy’ (van 4 tot 10 jaar), over een onfatsoenlijk uitziende kerel die zijn woonwagen in de tuin van een heel nette mevrouw parkeert, wordt gespeeld op 1 en 4 april. ‘Het meisje en de muur’ is een gastvoorstelling van Verteltheater Arto voor kinderen van 3 tot 7 jaar. Te zien op 11 april om 10.30u én om 14.30u. ‘Ati’ is een poëtisch handpoppenspel voor kinderen van 3 tot 7 jaar. Het wordt vertoond op 15 en 18 april. ‘De winkel van Sinkel’ gaat over verveling en is bestemd voor 3- tot 7-jarigen. Voorstellingen op 22, 25 en 29 april. Tenzij anders vermeld vinden alle voorstellingen op woensdag plaats om 14.30u en die op zondag om 10.30u.
De sirene Er is maar één categorie mensen die nog erger zijn dan zij die altijd te laat komen, namelijk de mensen die altijd op tijd komen. We kunnen ervan meespreken: we behoren immers tot die tweede categorie. We komen altijd en overal, zonder uitzondering, steeds op tijd. Ook als we met man en macht proberen te laat te komen, dan nog komen we op tijd. Onlangs kregen we de opdracht om vijf uur onze dochter N. te gaan ophalen op een verjaardagsfeestje. Het is een ongeschreven regel dat je op dergelijke afspraken ruimschoots te laat komt opdagen. Daarom deden we voor onze aankomst nog verschillende boodschappen, stopten met nog een halve tank brandstof aan het benzinestation en remden voor elk zebrapad. Het leverde voldoende tijdverlies op, zo hoopten we. Tot we aanbelden bij de jarige en we op onze gsm keken. Het was nog vijf minuten vóór het afgesproken uur. Het resultaat was een mokkend kind op de achterbank. Stipt op tijd zijn, rekenden we lange tijd tot een van onze positieve eigenschappen. Tegen beter weten in, want op tijd komen, wekt bij anderen alleen maar ergernis en irritatie op. Op tijd komen wordt geassocieerd met ‘Aufmachen, bitte!’ te laat komen met ‘Laat het gras maar groeien’. Sinds kort weten we ook waarom we altijd en overal op tijd komen. Het rigoureus op tijd komen wordt veroorzaakt door de wijze waarop een onderwijsinstelling in ons dorp al meer dan een eeuw het begin van een schooldag aankondigt. Dat gebeurt niet met een bel zoals in 99 procent van de scholen,
maar met een sirene. ‘Eiiiiiiiiiauw’ doet ze sinds mensenheugenis. Als we niet beter wisten, zouden we de buurman ervan verdenken onze kater iedere ochtend in een put in de grond te stoppen. Sirenes zijn altijd en overal de boodschappers van slecht nieuws. Ze kondigen oprukkende bommenwerpers aan of waarschuwen voor smeltende kerncentrales. In ons geval luidde -of beter gezegd- jankte de sirene telkens het begin van de schooldag in … Wij groeiden op in de schaduw van deze school. Duizenden malen is die sirene erin geslaagd door te dringen tot onze hersenen. De schriele klanken hebben zich genesteld in de kleinste cellen van ons zenuwstelsel en zijn tot een instinct gemuteerd dat tot op de dag van vandaag ons levensritme bepaalt. Op tijd komen! Altijd op tijd komen! Telkens onze hersenen een begin- of einduur krijgen opgelegd, wordt die sirene in werking gezet. Op dat moment verliezen we elke zeggingskracht over ons lichaam en worden we robots die -zoals in slechte sciencefictionfilmsgeleid worden door een onzichtbare big brother. Sinds we vijf jaar geleden naar het centrum van het dorp verhuisden, bevindt het eertijds zuivere jongenscollege zich vandaag weer op slechts een boogscheut van onze woning. Onze dochters F. en L. lopen hier al een halfjaar school. Hun ochtenden verlopen altijd in volstrekte ordeloosheid. Bij opgroeiende puberdochters moeten dan op een tijdbestek van een kwartier 101 handelingen gebeuren: de krultang moet nog door het haar gehaald
worden, er dient nog gekozen te worden uit dertien mogelijke outfits, op het laatste nippertje moeten nog handtekeningen gezet worden in agenda’s, fietssleuteltjes gezocht, boterhammen gesmeerd … Die chaos komt als bij wonder tot stilstand wanneer in de verte weer de sirene weerklinkt. Net als destijds in ons ouderlijk huis dringt dit klagelijk janken weer ongevraagd door ramen en deuren binnen. Het geluid kan door onze dochters niet genegeerd worden. De ijselijke golven dringen in hun hoofden binnen als zenuwgas, doen automatisch hun spieren verkrampen en hun passen versnellen. De sirene stoort het ritme van hun ademhaling, doet hun mondvocht opdrogen en zet hun zweetklieren aan tot activiteit. Op dat moment bevriezen in een klap al hun ongestuurde handelingen en wordt bij hen de automatische piloot ingeschakeld. F. en N. verlaten binnen de minuut het huis en zetten koers naar school, als werden ze aangestuurd door een onzichtbare kracht, zoals deze die potvissen op het strand gooit. Een gewisse dood tegemoet. Op die manier komen ze steeds op tijd op school. Net als wij dat deden …Ook wij hoorden als kind in onze achterkeuken dezelfde sirene afgaan. Ook wij lieten alles vallen en verlieten spoorslags ons huis om exact op tijd op de speelplaats aan te komen en aan te sluiten bij de colonnes opmarcherende lotgenoten. Daarom pleiten we onschuldig voor het altijd maar weer op tijd komen. Het is een onweerstaanbare drang die zich telkens weer van ons meester maakt.
Suiker - 21
Het is altijd iets
MOL - De speechschrijver van Bart De Wever is een Kempenaar én de auteur van een nieuwbakken roman. Joachim Pohlmanns ‘Altijd iets’ verscheen zopas bij uitgeverij Van Halewyck en is een portret van zijn generatie. Het boek schetst ook een mooi beeld van zijn geboortestreek, maar dat wil Pohlmann niet met zoveel woorden gezegd hebben: “Het was echt niet mijn bedoeling, maar toch zegt iedereen die het leest dat het een boek over de Kempen is.”
‘Het is altijd iets, hé’. Het is de slagzin van mijn grootmoeder. Ik hoorde het haar al zovele malen zeggen vanuit haar leunstoel in de veel te warme keuken, terwijl ze luisterde naar de verwezenlijkingen en verzuchtingen van haar kinderen en kleinkinderen. Het waren stopwoorden, zo dacht ik altijd, maar sinds het lezen van Joachim Pohlmanns roman hebben ze een andere betekenis gekregen: elke medaille heeft een keerzijde. Het waren dus de relativerende woorden van een vrouw die al wat watertjes had doorzwommen. Ook in het boek zijn alle goede dingen nooit alleen maar positief en omgekeerd, want zo gaat het leven. En dat is precies wat ‘Altijd iets’ wil weergeven: het leven van een groep vrienden in
22 - april 2012
het begin van de 21ste eeuw, hoe ze in de wereld staan en wat ze ermee aanvangen. In de eerste helft van de roman tekent Pohlmann met een cynische blik zijn generatie: de jongeren komen uit de verkaveling gekropen, gaan studeren of werken, bezoeken baandancings, drinken liters sangria van de Aldi en hebben vooral geen ambitie om aan het ‘echte leven’ te beginnen. Het deed me wat denken aan ‘De avonden’ van Gerard Reve, de roman uit de jaren 50 die iconisch is geworden als dé karakterschets van de naoorlogse generatie. Zijn de jongeren dan niet veranderd? “Ik denk dat dat zo is. Dat cynisme en die verveling zijn eigen aan elke generatie die opgroeit. Kijk naar de eerste boeken van Herman Brusselmans,
bijvoorbeeld ‘De man die werk vond’. Dat personage Louis Tinner was net hetzelfde: de angst voor de grote wereld. Ook bij ‘Alles moet weg’ van Tom Lanoye zie je dat. We moeten de literatuur niet telkens opnieuw gaan uitvinden, hé. (lacht)
−Hoewel − je zelf deel uitmaakt van die generatie geef je er ook wel kritiek op. Als je een eerlijk boek wil schrijven, kan dat ook niet anders, denk ik. De jongeren krijgen heel veel kansen maar doen er vaak niets mee. En dáár geef ik wel kritiek op. Je hebt het hoofdpersonage Joris, die zijn studies heeft afgemaakt en daarna met heel veel geluk ergens binnengerold is. Het is hem allemaal maar overkomen en hij onder-
neemt tijdens de eerste 200 pagina’s niks meer. Hij leeft in het luchtledige. Zijn vriend Wesley heeft ook alle kansen gekregen: hij kon gaan studeren of profvoetballer worden maar eindigt uiteindelijk aan de lopende band. Daarnaast laat ik ook een andere figuur zien, Demident, die door zijn familiale omstandigheden geen kansen krijgt en daar enorm hard tegen vecht, maar er desondanks toch niet uitgeraakt. Hiermee geef ik dus ook kritiek op mijn persoonlijke visie dat mensen hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen en het leven moeten maken. Soms staan er toch omstandigheden in de weg. Als ik dus kritiek lever, is het uit liefde en is het op iedereen, mezelf incluis.
−Behalve − een portret van een gene-
ratie is het voor mij ook een portret van de Kempen. Op misschien één uitzondering na komt het woord ‘de Kempen’ niet in het boek voor. Ik wilde niet per se over deze streek schrijven. Het moest een boek zijn waar mensen uit Zottegem of Gingelom zich ook in zouden herkennen, iets Vlaams. Ik heb heel allegorische plekken genomen: het dorp, de stad, de cité, de fabriek waar mijn personages die ook allegorisch bedoeld zijn, geplaatst worden én toch zegt iedereen mij: “Het is een boek over de Kempen”.
−Het − is een streek waar jongeren uitgaan in baandancings, de kerstverlichting veel te lang blijft hangen en dorpskroegen zo’n 80 jaar door dezelfde vrouw worden uitge-
Joachim Pohlmann: “ Als ik kritiek lever, is het uit liefde en is het op iedereen … mezelf incluis.”
−Hoe − heb jij je jeugd hier beleefd?
veel boeren. De bossen van Bel waren ook fantastisch om in op te groeien, bijna feeëriek. In mijn herinnering is het in Bel altijd zomer. Nu is dat veranderd hé, Bel is een echt verkavelingsdorp geworden. Da’s ook typisch mijn generatie. Wij zijn de eersten die zijn geboren en opgegroeid in een verkaveling en dat typeert de Kempen van nu hé: de urbaniteit. De landelijke gebieden zijn aan het verstedelijken. Van Antwerpen tot Turnhout is het één aaneengesloten gebied.
Ik ben van Mol-Postel, maar heb mijn kindertijd voor het grootste deel doorgebracht in Geel-Bel bij mijn grootvader. Bel was toen nog het archetype van het Kempense dorp: één straat met daarachter een paar wijken en heel
−In − jouw roman trekt het hoofdpersonage ook weg uit het dorp naar Antwerpen. Dat is ook de realiteit: de jongeren trekken weg en de Nederlanders komen naar hier. Hoe komt dat?
baat. Het is wel herkenbaar. (lacht) Ik heb het uit liefde gedaan. Ik ben hier zelf ook opgegroeid en ben ook naar die dancings geweest. Elke keer dacht ik wel: “Help, ik wil hier weg”. Ik heb het neergezet zoals het is. Ik wilde me er niet tegen afzetten maar het ook zeker niet mooier maken. Als je de Kempen leest als in de boeken van Ernest Claes … dat bestaat alleen in zijn hoofd. Zo heeft het er nooit uitgezien, volgens mij.
Door het idee dat het, als je van de Kempen komt, niet zal lukken. Dat je verbonden moet zijn met de grootstad. Van dat Kempense minderwaardigheidscomplex kan ik de puisten krijgen. “Als we buiten de grenzen komen, zullen we maar zwijgen, want wij zijn maar van de Kempen”. De Vlaming in het algemeen heeft dat, maar de Kempenaar heeft dat in het kwadraat. Dat beeld klopt niet, hé. Er zijn voldoende Kempenaars die uitbreken en een internationaal bedrijf beginnen. Kijk maar naar de baggeraars en de Sniffers. Ook op het vlak van cultuur is dat zo. Toch blijft dat in ons zitten.
Ze mochten de staking niet opgeven en gedurende de 2 maanden dat die staking heeft geduurd, was heel Wezel één. Dat leeft daar nu nog heel hard in dat dorp. Op het einde van het toneelstuk krijgen Germaine en haar vriend een kind. Toen ik lang geleden aan het nadenken was over mijn verhaal was het mijn idee om uit te werken in wat voor een gemeenschap ‘die kleine’ was opgegroeid. Dat werd dan mijn gemeenschap, mijn generatie. In mijn boek heb ik die staking om verhaaltechnische redenen wel 10 jaar moeten opschuiven naar 1981, anders klopte de leeftijd van die generatie niet meer. (lacht)
−Is − dat ook de reden waarom jij naar Antwerpen bent getrokken?
−Jef, − de politicus uit de vriendengroep, houdt ergens in je boek een speech waarin hij zegt dat ‘elke gemeenschap nood heeft aan een zelfbeeld waarin ze kan geloven’. Spreekt hier de politicus Joachim Pohlmann?
(lacht) Nee, dat was puur om professionele redenen. Ik kom ooit terug, da’s zeker. Het zal wel nog even duren want ik wil eerst nog een paar dingen realiseren op het grotere plan, maar daarna kom ik terug. Je kunt het manneke uit de Kempen halen, maar de Kempen nooit uit het manneke. Dat is natuurlijk niet alleen in deze streek. Jongeren van West-Vlaanderen gaan ook allemaal naar Gent, maar als ze kinderen hebben, trekken ze er ook vaak terug weg naar de dorpen errond.
−Pohlmann − is wel een allesbehalve Kempense naam. Er is zelfs een Duits politicus die net als jij Joachim Pohlmann heet. Dat was de kandidaat-burgemeester van Dortmund, geen familie van mij. Mijn naam vind je over heel Europa terug, maar oorspronkelijk zijn mijn voorouders van Oostenrijk. Mijn familie heeft heel de ontwikkeling van het moderne Europa gevolgd en is dan in de Kempen aangespoeld. Dat wil wat zeggen, hé?
−In − je boek hebben de personages een duidelijke verbondenheid met hun dorp. De plaats waar je opgroeit en met wie je dat doet, maken je tot wie je bent. Identiteit vorm je altijd met anderen. Ken je David Hume, de Schotse filosoof? Die had een gedachte-experiment ontwikkeld. Hij zei: ‘Stel je een kind voor dat geboren wordt met een zeldzame ziekte. Het is verlamd en heeft geen enkele zintuigelijke capaciteit, maar ze houden het in leven. Als het 18 wordt, kan dat kind denken? Het heeft enkel zichzelf als referentiepunt. Nu ja, je kan zeggen dat het iets puur biologisch is en dat het dus kan denken. Maar wat denkt het? Dit maar om aan te tonen hoe moeilijk het is om identiteit te vormen die niet in relatie staat tot anderen. Zelfs de meest individuele identiteit is sociale identiteit. Als je opgroeit, kom je in contact met anderen, met je ouders, vriendjes, de school en de jeugdbeweging. Hiervan krijg je een hele hoop gedragscodes mee die je in je opneemt. Wat is goed en kwaad, wat is arrogantie, wat is gedienstigheid… Je krijgt het overal mee. Die gedragscodes deel je met anderen die dezelfde codes krijgen aangeleerd. En zo ontstaat gemeenschap. Het hoofdpersonage Joris denkt ook dat hij zonder die gemeenschap kan leven, dat hij als individu alleen verder kan. Later komt hij dan tot de ontdekking dat dit niet lukt: hij zal altijd een kind zijn van zijn ouders, een kind van zijn omgeving, deel van een groter geheel.
−Op − de flaptekst van het boek staat: ‘Groenten uit Balen, the next generation’. Was dit jouw idee of een promotiestunt van de uitgeverij? Ik heb het zelf gekozen. Het boek speelt zich niet in Wezel af. Iedereen zegt dat het de Kempen is, maar het is zeker niet Wezel. Toch lijkt het wel wat op de setting uit ‘Groenten uit Balen’. Het gaat ook over een dorpsgemeenschap die leeft rond een fabriek. In dat boek komt ook die gemeenschap en de gedeelde identiteit heel hard naar voren.
Dat boeit me bijzonder, ja: hoe gemeenschappen een bepaald zelfbeeld vormen en hierop voortgaan. De uitspraak over dat zelfbeeld komt eigenlijk van Agnes Heller, een Hongaarse filosofe. Een gemeenschap kan niet bestaan zonder een beeld van ‘dat zijn wij’. Dat beeld moet niet feitelijk juist zijn, maar mensen moeten er zich aan kunnen spiegelen. Kijk maar naar Nederland. Die hebben jarenlang een stabiel zelfbeeld gehad: “Wij zijn open en tolerant en het gidsland voor heel Europa. Wat hier gebeurt, zal zich over de hele wereld verspreiden en dan zal er vrede zijn.” Dat was het beeld dat ze hadden sinds de jaren 50. Toen kwam er een kale politicus en die begon te poken in dat zelfbeeld en nog later knalde een activist die politicus neer. Heel het zelfbeeld viel aan duigen en nu zijn ze al een tijd in de discussie verwikkeld over wie ze nu eigenlijk zijn. Ze zijn over het zelfbeeld aan het heronderhandelen; iets wat wij in België als sinds 1870 doen omdat we geen consensus kunnen vinden. Ook Duitsland zit met dat probleem. Zij zijn al heel vaak veranderd van zelfbeeld. Tijdens het Derde Rijk hadden ze een sterk, duidelijk zelfbeeld maar dat was opgelegd vanuit het autoritair regime. Dat is natuurlijk helemaal faliekant afgelopen. Omwille van hun economische en politieke macht zijn ze nu weer de facto de leiders van Europa, maar ze hebben het heel moeilijk om die rol op te nemen omdat ze bang zijn om veel van die gevoeligheden uit het verleden terug naar boven te halen en dat kunnen ze nog niet aan. Iedereen heeft dus een zelfbeeld: of je nu een land, een dorp of een scoutsbeweging of een vriendengroep bent, je hebt altijd zoiets van: “Dat zijn wij”. Da’s puur menselijk.
−Wanneer − mensen weten dat dit boek geschreven is door een NVA’er gaan ze bewust of onbewust op zoek naar elementen van hun ideologie. Heb je daar rekening mee gehouden? De uitgeverij vroeg me dat ook. Ik wilde niet per se bekendstaan als iemand van N-VA, maar dat kan je niet verbergen, hé. Jij hebt mij ook “gegoogled”. Ik kom er eerlijk voor uit: dit is geen N-VA boek. Ik denk zelfs dat Bart het niet helemaal eens zou zijn met de inhoud. Er zullen uiteraard wel wat van mijn ideeën in gesijpeld zijn. Een van mijn favoriete schrijvers is Louis Paul Boon. Op ideologisch vlak staat hij helemaal aan het andere uiterste, maar dat wil niet zeggen dat het niet raak is wat hij in zijn boeken over de mens en over Vlaanderen zegt. Het is dus mijn roman, geen N-VA pamflet.
−Buurgemeente − Dessel is traditioneel een echt Volksunienest (nu N-VA), Mol helemaal niet. Hoe komt iemand van Mol-Postel bij die partij terecht? Ik had al heel vroeg intuïtief door dat het gemeenschapsgevoel, het ergens
“Van dat Kempense minderwaardigheidscomplex kan ik de puisten krijgen.” willen bijhoren, heel belangrijk voor mij was. Toen ik puber was, begin jaren 90, was het Vlaams Blok net doorgebroken en alles wat Vlaams was, was verwerpelijk. Daar werd heel negatief op gereageerd door de culturele elite en ook op school. Het politiek correcte denken begon toen zowat repressieve vormen aan te nemen, vond ik. Om me daartegen af te zetten, ging ik dat Vlaamse eerder in de verf zetten. Ook om mijn ouders te treiteren die van de mei ’68-generatie waren. Ik was actief binnen de Volksunie en hielp mee dingen te organiseren. Nu ben ik niet meer zoals vroeger. Ik zal niet meer het gemeentehuis van Strombeek-Bever gaan bezetten met een Vlaamse Leeuw op mijn rug.
−En − dan word je speechschrijver van Bart De Wever. Da’s allemaal heel organisch gegroeid. Ik ken Bart al lang. Van toen ik nog in Leuven studeerde en hij er nog assistent was. Geen kat was toen in hem geïnteresseerd, want who the fuck was Bart De Wever. Tijdens de campagne van 2007 ben ik dan voor hem gaan werken en ik heb hem alsmaar groter en groter zien worden én belangrijker ook. Toen zijn politieke agenda zo druk werd, vroeg hij al wel eens aan mij om zijn speechen voor te bereiden. Dat is dan verder gegroeid tot de samenwerking die er vandaag is.
−Heeft − hij het boek gelezen? Nee, ik heb het hem wel gegeven maar ik weet niet of hij het gaat lezen. Hij heeft me ooit eens gezegd dat hij geen romans meer leest, alleen nog non-fictie. Blijkbaar komt dat wel vaker voor. Gerrit Komrij zei het onlangs nog in HUMO. Op een gegeven moment kom je op een leeftijd dat je over alle grote literaire thema’s als liefde, vriendschap en de dood wel genoeg gelezen hebt en dat je weet en denkt dat je ze onder de knie hebt. Maar Bart blijft er wel mee bezig hoor, want politiek is niks anders dan een voortdurende test van die grote thema’s.
−“Het − is altijd iets”. Klonk het gewoon goed of is het echt de slagzin van het boek? Het is toch wel belangrijk hoor. Het is echt mijn overtuiging dat iets nooit alleen maar positief of alleen maar negatief kan zijn. Alles wat de mens ten goede doet, heeft ook een negatieve kant. Kijk naar de uitvinding van het wiel. Daar is heel wat ontwikkeling uit voortgekomen, maar door het wiel kunnen we ook tanks maken bijvoorbeeld. Toen Einstein zei: E = mc² was dat een enorme vooruitgang, maar het betekende ook dat er een atoombom kon vallen op Hiroshima. Het is dus altijd iets. Dat is de baseline van het leven. ‘Altijd iets’ werd uitgegeven bij Van Halewyck - € 19,95
Tekst: Katrien Lodewyckx Foto: Bart Van der Moeren
Suiker - 23
Over de schreef
1 VRIJKAART Motorpsycho
Anneke van Giersbergen
Spinvis
Dan Mangan
EINDHOVEN – Effenaar heeft iets met Motorpsycho. Op 11 april houden de Noorse rockers voor de vijftiende keer in hun bestaan halt in Eindhoven. Deze keer brengen ze de fonkelnieuwe plaat ‘The death defying unicorn’ mee: het is de meest ambitieuze plaat die ze ooit maakten. Het is een psychedelische rockopera geworden waaraan een hele ‘bataclan’ aan jazzartiesten en klassieke muzikanten meewerkten. Ståle Storløkken bijvoorbeeld. Hij was toetsenist met dienst. Hij zal er ook in Eindhoven bij zijn. Tickets voor Motorpsycho kosten 22,50 euro. Op www.suikerkrant.be is een vrijkaart te winnen.
BREDA – Anneke van Giersbergen heeft al een aantal muzikale levens achter de rug. Ze verwierf internationale bekendheid met metalband The Gathering, waarvan ze dertien jaar lang de frontvrouw was. Toen The Gathering er vijf jaar geleden mee ophield, startte ze de groep Agua de Annique. Daarmee nam ze drie studioalbums en één livealbum op. Maar vorig jaar verklaarde Anneke van Giersbergen plots dat ze liever onder haar eigen naam verder ging. Exit Agua de Annique. Van Giersbergen bracht begin dit jaar haar solodebuutplaat ‘Everything is changing’ uit. Ze schreef ondertussen ook nog muziek voor het project Raveleijn van de Efteling en af en toe klust ze nog wat bij voor de americanaband Lorrainville. Om maar te zeggen dat Anneke van Giersbergen niet voor één gat te vangen is. Ze ‘houdt van veel muziekjes, speelt alles graag en wie doet haar dat na’, om het eens met de woorden van Raymond Van het Groenewoud te zeggen. Op vrijdag 6 april staat ze op het podium van Mezz in Breda. Daar zal ze voornamelijk nummers van haar recente album ‘Everything is changing’ brengen. Kaarten kosten 14,50 euro. In het voorprogramma spelen The Jacks en The Kabeedies.
TILBURG - Na een aantal jaren alleen theatertours te hebben gedaan, zocht VRIJKAARTEN ‘Spinvis’ Erik de Jong de afgelopen maanden met zijn nieuwe album ‘Tot Ziens, Justine Keller’ het clubcircuit weer op. Met succes, want de meeste concerten werden lang op voorhand uitverkocht. De tour werd daarom uitgebreid met een extra aantal concerten. Dat is goed nieuws voor Kempenaars, want wie er niet bij was om Spinvis al te zien, krijgt nu een herkansing. Op vrijdag 20 april concerteert hij in 013 Poppodium in Tilburg. Kaarten kosten 20 euro. Spinvis ontstond tien jaar geleden als eenmansband van Erik de Jong. Op zijn zolderkamertje knutselde hij zijn fantastische, titelloze debuutalbum in elkaar. Hij maakt daarbij vooral gebruik van computers, maar ook van allerlei andere attributen zoals fluitjes en deksels van potten en pannen. De mix van eenvoudig klinkende, maar zeer zorgvuldig gearrangeerde popmuziek en veelzeggende poëtische teksten resulteerde in een succesvol en opzienbarend cultalbum. Nummers als ‘Smalfilm’ en ‘Bagagedrager’ werden instant hits. Een veelschrijver is Erik de Jong niet. ‘Tot ziens, Justine Keller’, dat eind vorig jaar verscheen, is nog maar zijn derde album. Dat komt omdat Spinvis graag lang, zorgvuldig en minutieus aan zijn nummers werkt. Hij is een perfectionist. Alles moet kloppen. Alles moet juist zijn. Zelf omschrijft hij de nummers op zijn laatste cd als ‘mooie liedjes over gebroken harten, droeve sneeuw en oorlog.’ Tristesse met een hoofdletter T dus. Daarvoor gaan mensen graag naar een optreden. Lezers van Suiker kunnen vrijkaarten winnen. Op onze website www.suikerkrant.be geven we twee tickets weg.
EINDHOVEN – Op zaterdag 7 april is Dan Mangan te gast VRIJKAART in Effenaar in Eindhoven. Deze Canadese artiest speelt indiefolk, zoals bijvoorbeeld ook Mumford & Sons dat doen. Vorig jaar brak Mangan door met het album ‘Oh Fortune’. Dan Mangan schrijft simpele liedjes die onder je huid kruipen. Wellicht heeft zijn mooie stem, ongetwijfeld gerijpt in Canadese of andere whisky, daarmee te maken. Dan Mangan is een verhalenverteller. Melancholie is nooit ver weg bij hem. Dan Mangan concerteerde nog nooit in België, maar al wel enkele keren in Nederland. Hij heeft er een vaste schare fans. Ook op deze concerttour slaat hij België over. Maar laat dat je niet afschrikken. De grens is vlakbij en kaarten voor Dan Mangan, die wel eens de revelatie van 2012 zou kunnen worden, kosten slechts 10 euro. Nog niet overtuigd? Dan gooien we er nog een vrijkaart tegenaan op www.suikerkrant. be.
De Hyena’s GOIRLE – De Hyena’s is een bont cabaretgezelschap dat nog maar vier jaar geleden werd opgericht. Hun thuishaven is Noord-Nederland. Groningen, om precies te zijn, al zit er ook een Friese Hyena in de groep. De Hyena’s vormen samen een hecht team van jonge en vrij onervaren comedians die één ding gemeen hebben: ze hebben talent. Razend populair zijn ze in het noorden van Nederland, en met vrij veel gemak hebben ze het voorbije jaar ook de rest van het land overwonnen. Tot in Vlaanderen zijn ze nog niet geraakt, maar dat scheelt nog maar enkele kilometers. Op vrijdag 6 april staan Anne Jan Toonstra, Ronald Smink, Gijs Nilissen, Pieter Jouke en Ebel Jan van Dijk op het podium van cc Jan van Besouw in Goirle. Karten kosten 15 euro.
24 - april 2012
Koninginnecomedy Night 2012 ZUNDERT – Cultuurcentrum Zundert sluit het theaterseizoen af met Koninginnecomedy Night. Vier comedians die nog aan het begin van hun carrière staan, treden op. Cc Zundert wil immers een broedplaats voor ontluikend talent zijn. Het Brabantse cultuurcentrum fungeerde al wel vaker als springplank voor artiesten. De Koninginnecomedy Night gaat door op 29 april. Kaarten kosten 17,60 euro.
2
1
Jasper van Kuijk: ’t Kan nie op REUSEL – Jasper van Kuijk won in 2010 de jury- én de publieksprijs van duoticketS het fameuze ‘Cameretten’, een van Nederlands grootste wedstrijden voor kleinkunst en cabaret. Hij heeft een bijzonder nuchter gevoel voor humor, dat zeker bij Vlamingen ook wel aanslaat. Bizarre redeneringen, scherpe analyses van alledaagse dingen en mooie liedjes aan de piano: dat is wat je van Jasper van Kuijk mag verwachten. De voorstelling is op 21 april te zien in De Kei in Reusel. Kaarten kosten 16 euro. Op www.suikerkrant.be zijn twee duotickets te winnen.
2
zo 1-04-12 15:00 cc Jan Van Besouw Goirle zo 1-04-12 16:30 Mezz Breda zo 1-04-12 19:00 013 Poppodium Tilburg zo 1-04-12 19:30 Klokgebouw Eindhoven zo 1-04-12 20:30 Mezz Breda zo 1-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg di 3-04-12 21:00 Mezz Breda wo 4-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg do 5-04-12 20:00 Effenaar Eindhoven do 5-04-12 20:30 cc Zundert Zundert do 5-04-12 21:00 Mezz Breda do 5-04-12 22:00 013 Poppodium Tilburg vr 6-04-12 20:30 013 Poppodium Tilburg vr 6-04-12 20:30 Mezz Breda vr 6-04-12 20:30 cc Jan Van Besouw Goirle vr 6-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg vr 6-04-12 21:00 Mezz Breda vr 6-04-12 21:15 Effenaar Eindhoven za 7-04-12 20:00 013 Poppodium Tilburg za 7-04-12 20:30 cc Jan Van Besouw Goirle zo 8-04-12 20:00 013 Poppodium Tilburg ma 9-04-12 16:00 Effenaar Eindhoven ma 9-04-12 19:30 Mezz Breda di 10-04-12 19:30 013 Poppodium Tilburg wo 11-04-12 20:15 Effenaar Eindhoven wo 11-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg do 12-04-12 16:00 013 Poppodium Tilburg do 12-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven do 12-04-12 21:00 Mezz Breda vr 13-04-12 16:00 013 Poppodium Tilburg vr 13-04-12 19:30 cc Zundert Zundert vr 13-04-12 20:30 Mezz Breda vr 13-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven vr 13-04-12 21:00 Mezz Breda za 14-04-12 16:00 013 Poppodium Tilburg za 14-04-12 19:30 cc Zundert Zundert za 14-04-12 20:00 Effenaar Eindhoven za 14-04-12 20:30 De Kei Reusel za 14-04-12 20:30 cc Jan Van Besouw Goirle zo 15-04-12 14:30 cc Zundert Zundert zo 15-04-12 16:00 013 Poppodium Tilburg zo 15-04-12 16:30 Mezz Breda zo 15-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven ma 16-04-12 20:00 013 Poppodium Tilburg di 17-04-12 20:00 Mezz Breda wo 18-04-12 15:30 Mezz Breda wo 18-04-12 20:30 Mezz Breda do 19-04-12 20:00 Effenaar Eindhoven do 19-04-12 20:15 013 Poppodium Tilburg do 19-04-12 20:30 013 Poppodium Tilburg do 19-04-12 20:30 Mezz Breda do 19-04-12 21:00 Mezz Breda do 19-04-12 21:45 013 Poppodium Tilburg vr 20-04-2012 19:30 cc Zundert Zundert vr 20-04-12 20:00 Effenaar Eindhoven vr 20-04-12 20:15 013 Poppodium Tilburg vr 20-04-12 20:30 013 Poppodium Tilburg vr 20-04-12 20:30 Mezz Breda vr 20-04-12 21:00 Mezz Breda vr 20-04-12 21:30 013 Poppodium Tilburg za 21-04-12 19:15 013 Poppodium Tilburg za 21-04-2012 19:30 cc Zundert Zundert za 21-04-12 20:00 013 Poppodium Tilburg za 21-04-12 20:00 Mezz Breda za 21-04-12 20:30 013 Poppodium Tilburg za 21-04-12 20:30 De Kei Reusel zo 22-04-12 12:00 cc Jan Van Besouw Goirle zo 22-04-12 14:30 cc Zundert Zundert zo 22-04-12 20:00 013 Poppodium Tilburg zo 22-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven do 26-04-12 15:00 Mezz Breda do 26-04-12 20:30 Mezz Breda do 26-04-12 21:00 013 Poppodium Tilburg do 26-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven vr 27-04-12 20:15 Effenaar Eindhoven vr 27-04-12 20:30 cc Jan Van Besouw Goirle vr 27-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg vr 27-04-12 21:00 Mezz Breda vr 27-04-12 22:00 013 Poppodium Tilburg za 28-04-12 20:30 De NWE VORst Tilburg za 28-04-12 20:30 Mezz Breda za 28-04-12 20:30 cc Jan Van Besouw Goirle za 28-04-12 20:45 013 Poppodium Tilburg za 28-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven za 28-04-12 21:00 Effenaar Eindhoven za 28-04-12 21:00 Mezz Breda zo 29-04-12 16:30 Mezz Breda zo 29-04-12 20:15 Effenaar Eindhoven zo 29-04-12 20:30 cc Zundert Zundert zo 29-04-12 23:00 Effenaar Eindhoven ma 30-04-12 13:30 Effenaar Eindhoven
Over de schreef April De Muziekfabriek Hartog Animals As Leaders Primus Candy Dulfer Sound Of Guns Double Mess, Pick Up Theory Comedytrain: Daniël Arends + Merijn Scholten Kensington Carolien Borgers New Ivory Student Sounds The Long Haul + Midnight Souls Anneke van Giersbergen De Hyena’s Davie Lawson and band + Lucky Fonz III + Mathijs Leeuwis The Kabeedies Jacuzzi Boys Go Back To The Zoo De Bende van Beuving & Ladies First Pete Murray Verse eieren 65daysofstatic Rockacademie afstudeerpresentatie Motorpsycho & Stale Storlokken Rockacademie Afstudeerpresentatie Roadburn Festival Denvis & The Real Deal: ‘Corazon’ Flying Horseman Roadburn Festival Repelsteeltjes Alain Clark (try out) School Is Cool Staton Roadburn Festival Repelsteeltjes Comedy Night: Hakims of comedy Ryan van den Akker Ko Theaterproducties Repelsteeltjes Roadburn Festival: Roadburn Afterburner Kev Fox Isbells Earth, Wind & Fire Experience Uriah Heep Helden op noten (kindervoorstelling) Slagsmalsklubben 3FM Serious Talent on Tour: Chagall, ED … Pokey LaFarge & The South City Three The Kyteman Orchestra Moss Audio Adam Middleman (Free Show) Repelsteeltjes Only Seven Left Tim Akkerman Spinvis Milwaukee Wildmen Clockwork Radio Odonis Odonis (Free Show) Clash Of The Coverbands - Benelux Finale Repelsteeltjes LostAlone Brainless, Tommy Walker, … Mr. Polska - De ‘Waardevolle Gezelligheid’ Album Tour Jasper van Kuijk Harmonie Oefening en Uitspanning Repelsteeltjes Elvis 35 Concert Ben Captain & The Casual Smokers Isbells Capeman Pinkunoizu + Sleep Party People Black Box Revelation De Dijk Daniel Lohues Shaking Godspeed + Bombay Show Pig HARD76 Touch Of Clazz feat. Bobby Valentino Hotelgasten: André Manuel in de NWE Vorst Black Box Revelation iNtrmzzo Hit Me TV Rochelle (met band) Sencity Eindhoven met: Nobody Beats The Drum, … Minus the tiger The Blues Against Youth, Reverse Cowgirls Balthazar, Wolfendale Comedy Night Koninginnenachtfestival Koninginnenachtfestival
PRIJS
ZAAL PLAATS
dag uur
0 0 15 37 22,5 9 0 12,5 13 U bevindt zich hier 17,6 0 6 5 14,5 15 8 0 10 16 De klap van de korenmolen 17,5 28 0 13,5 0 22,5 0 UITVERKOCHT 197,5 u 10 0 UITVERKOCHT 197,5 u 10 23 9 0 UITVERKOCHT 197,5 u 10 10 Lève 16 Mama! 23,5 10 197,5 u UITVERKOCHT 0 12,5 30 0 16 9 12,5 28 14,5 0 0 10 12 12 20 9 0 0 20 10 10 8,5 UITVERKOCHT 7,5 u t Kan nie op 16 Uitwisselingsconcert 7,5 10 39,5 8,5 15 0 9 14 26 Gunder 23,5 10 15 18,5 15 14 Close II perfection 19,5 10 7,5 20 0 0 15 17,6 12,5 0
Adressen en contactgegevens: – 013 Poppodium , Veemarktstraat 44 Tilburg, 0031 13 460 95 00, www.013.nl – Effenaar , Dommelstraat 2 Eindhoven, 0031 40 239 36 66, www.effenaar.nl – Mezz , Keizerstraat 101 Breda, 0031 76 515 66 77, www.mezz.nl – Chassé Theater , Claudius Prinsenlaan 8 Breda, 0031 76 530 31 00, www.chasse.nl – cc Zundert , Molenstraat 5 Zundert, 0031 76 597 19 99, www.cczundert.nl – cc Jan Van Besouw , Thomas van Diessenstraat 1 Goirle, 0031 13 534 34 00, www.janvanbesouw.nl – De Kei , Kerkplein 69 Reusel, 0031 497 64 14 84, www.tschouw.nl
Suiker - 25
Doolhoofd
Nieuwe Kaaimanproductie onderzoekt de waarheid achter de waarheid TURNHOUT - Kaaiman bestaat 10 jaar. Voor wie het nog niet weet: Kaaiman is de Turnhoutse organisatie die jongeren laat kennismaken met theater in al zijn facetten: maken, spelen, bedenken, kijken, …
Eind april, begin mei is het ook weer Kaaimanfestival. In die periode kan je gaan kijken naar labo’s en voorstellingen van de groep die bestaat uit maar liefst tachtig jongeren en negen professionele theatermakers. Ieder jaar rond die periode komt Kaaiman naar buiten met een nieuwe productie. Deze keer tekent maker Stijn van de Wiel daarvoor. Hij ging aan de slag met dichter/ performer Wim Paeshuyse en zo kwam ‘Doolhoofd’ tot stand: een zoektocht naar nieuwe vormen én naar de waarheid. Stijn van de Wiel: “Ik had geen zin om op de klassieke manier te werk te gaan: tekst kiezen, instuderen, repeteren en de voorstelling maken.” “Omdat Wim en ik regelmatig elkaars werk bekijken, had ik zin om samen iets te maken. En Wim had zin om mee te doen. Daarbij wou ik niet dat Wim een tekst zou schrijven en ik die zou gaan regisseren, want dan zat ik weer in datzelfde stramien en dat wilde ik net vermijden. Ik wou dat dit iets van ons twee was. Wim vond dat oké.”
−Had − jijzelf de behoefte om het anders aan te pakken, of vond je dat
26 - april 2012
het voor de Kaaimannen een meerwaarde zou zijn? Stijn: “Dat is dubbel. Ik wou zeker zelf opnieuw uitgedaagd worden om weer iets anders te maken dan wat de typische “Stijn-dingen” zijn geworden. Dat moet je doen op een plek waar kan geëxperimenteerd worden en dan is de Kaaiman de plek bij uitstek.” Wim Paeshuyse: “Ik wilde al lang iets voor theater maken. Maar als jonge kerel iets met theater doen, is lastig omdat je geen ervaring hebt. Omdat je nog niet weet hoe het er aan toe gaat. Voor mij was het dus een mooie kans om te leren en te zien hoe Stijn het doet.” Stijn: “Wim is er hoe dan ook altijd wel mee bezig geweest iets over te dragen naar een publiek. En ik vind dat hij een maffe kijk heeft op de wereld en op de dingen. Hij schrijft niet alleen, maar ik denk dat zijn schrijfsels nog beter worden als hij ze kan presenteren voor een publiek. Volgens mij doet hij dat ook graag.” Wim: “Momenteel vind ik het schrijven het leukste. Maar ik heb wel jaren geschreven met in mijn achterhoofd het performen. De verhalen die ik nu schrijf, schrijf ik omdat ik ze zelf grappig vind.”
−Wat − mogen we verwachten van de voorstelling ‘Doolhoofd’? Stijn: “Om te beginnen zijn we op zoek gegaan naar iets wat ons allebei fascineert.” Wim: “En toen zijn we uitgekomen bij de waarheid.” Stijn: “Da’s natuurlijk heel breed.”
−De − waarheid en of die, dan wel of niet bestaat. Zoiets?
Wim: “Ja. En ook: waarover hebben we het als we spreken over de waarheid? In mijn eerste boek zit dat thema ook. Ik ben er dus al wel mee bezig geweest. Da’s iets heel engs: de waarheid bestaat niet. Ze is sowieso subjectief. Nochtans klinkt het heel objectief als je spreekt over ‘de waarheid’. Dat is dan plezant om mee te gaan spelen. Je kan je publiek, of iedereen, op het verkeerde pad zetten, terwijl je toch nog de waarheid aan het vertellen bent. Je kan op een bepaalde manier de waarheid vertellen, of delen van de waarheid weglaten, wat niet hetzelfde is als liegen, en zo een verhaal vertellen en dat verkopen als de waarheid. Maar eigenlijk is de waarheid veel ruimer en is de waarheid veel ingewikkelder… en dat is dan plezant.”
−Zoals − mensen met de beste wil kunnen geloven dat ze de waarheid zeggen, terwijl dat niet zo is? Wim: “Juist. En als mensen ervan overtuigd zijn dat ze de waarheid spreken, terwijl ze niet de waarheid spreken, wat is dan de waarheid nog?” Stijn: “En wie weet dat? We hebben ook in de mythologie raakpunten met ons thema gezocht. En zo kwamen we bij de minotaurus in de doolhof, op zich al een fantastisch verhaal. Het wezen -half mens, half stier- zat opgesloten in het labyrint. Jaarlijks werden zeven jongens en meisjes het doolhof ingedreven als voedsel voor de minotaurus. Omdat onze groep spelers bestaat uit zeven jonge dames kwam dat mooi uit. En dan is er ook nog een film: ‘The Tracey Fragments’. Wim: “In die film is men ernaar op zoek gegaan hoe je met korte fragmen-
ten toch een verhaal kan vertellen. Het beeld bestaat vooral uit split screens. Daar hebben ze fijne dingen mee gedaan en is dat heel interessant geworden.” Stijn: “Je ziet een meisje in een beeld aankomen. In een ander beeld, dat tegelijk loopt, zie je voetstappen de trap op gaan. In nog een beeld zie je een sleutel het sleutelgat in gaan. En het volgende shot is binnen gefilmd. De chronologie vervalt dus. Je ziet alles tegelijkertijd. In een andere film wordt dat allemaal netjes achter elkaar gezet. Zo moet je in de film zelf op zoek gaan naar wat er écht gebeurt. En dat is natuurlijk onmogelijk, want het is film en dus per definitie niet de waarheid.”
−Hoe − pak je het aan om dat soort vertelvorm naar het theater te brengen? Wim: “We gebruiken beelden, die wij met beamers projecteren. Als toeschouwer zie je dus livebeelden en geprojecteerde beelden. Die lopen door elkaar. Personages kunnen op die manier twee, drie keer op hetzelfde moment op dezelfde scène staan. We werken ook nog eens met spiegels.” Stijn: “Op den duur weet je niet meer wat het opgenomen beeld is en wat live is. Dat geeft veel mogelijkheden. En ik vind een spiegel als symbool ook heel interessant in verband met de waarheid.”
−Zal − het voor het publiek louter boeiend zijn om deel te nemen aan jullie onderzoek, of kan je uit de voorstelling ook inzichten meenemen over de waarheid en de manier waarop je daarmee omgaat? Stijn: “De teksten zijn heel concreet,
geen filosofisch geneuzel. In de teksten gaat het om de heel concrete scènes: “Jij lag op dat bed, ik bekeek je in de spiegel en ik beeldde mij in dat jij een beest was…” De vorm zal complexer zijn dan de tekst die erin zit. En als kapstok hebben we de figuur van Ariadne, die met een draad Theseus hielp ontsnappen uit de doolhof, maar later door hem werd verlaten. Dat kennen we allemaal: in de zak worden gezet door de liefde.” Wim: “Dat universele liefdesverhaal zit er veel meer in dan het aspect van de mythologie. In die zin zal het -zeker voor jongeren- herkenbaar zijn. Dat is belangrijker dan het verhaal van de minotaurus.”
−Hoe − was voor jou de kennismaking met theater, Wim? Wim: “Verhalen vertellen vind ik een interessant medium. Ik ben er heel erg mee bezig hoe ik een verhaal kan vertellen. Vaak vraag ik me af of ik een bepaald verhaal in een kortverhaal wil gieten dan wel in een gedicht of in een roman of in comedy. Theater is ook een medium waarin sommige verhalen goed tot hun recht komen. Daarom vind ik het heel interessant om daar nu mee te kunnen werken en te experimenteren.”
−Om − af te ronden: wát van dit gesprek was nu waar? Stijn: “Niks natuurlijk. Maar de waarheid blijft een interessant thema. Je kan er over blijven doorbomen.”
−Dat − is waar. Tekst: Dominic Depreeuw Foto: Bart Van der Moeren
Stacey Kent TURNHOUT – Op 21 april concerteert Stacey Kent in de Warande in Turnhout. Stacey Kent is een “Blue Note Records Artist” en wie een beetje van muziek kent, staat dan in stille bewondering, want muziek mogen maken bij Blue Note is als mogen voetballen bij FC Barcelona. Het is alleen de allerbesten gegeven. Suiker had een gesprek met Stacey Kent.
Stacey Kent (44) is afkomstig van New York. Ze trok naar Engeland om in Londen drama en muziek te studeren. Daar leerde ze saxofonist Jim Tomlinson kennen, met wie ze trouwde. Ook als muzikanten zijn Kent en Tomlinson een bijna onafscheidelijk duo. Ze schrijven samen muziek, spelen mee op mekaars albums en gaan samen op tournee. Ze wonen intussen weer in Amerika, in de Rocky Mountains.
−Is − de plaats waar je woont belangrijk voor jou? Of zou je eender waar muziek kunnen schrijven? Mijn woonplaats is erg belangrijk voor mij. Voor iedereen, denk ik. Ik denk dat ik in New York andere muziek zou schrijven dan in Colorado in de Rocky Mountains. Probeer het je voor te stellen: Jim en ik leven daar afgesloten van de buitenwereld. Er is geen enkele stad in de buurt, en we hebben geen telefoon en geen televisie. Computers wel. We zijn niet helemáál onbereikbaar. Maar toch: de Rockies zijn een onophoudelijke bron van inspiratie voor mij.
−Maar − muzikanten zijn ook regelmatig op tournee. Lukt het schrijven van songs ook dan? Neen, maar op tournee schrijf ik ook niet. Jim en ik houden het schrijven en ‘touren’ nogal strikt gescheiden. Gewoon omdat dat voor ons het beste werkt. Schrijven doen we thuis. Dan worden we door niets of niemand gestoord en hoeven we ons ook om niks anders te bekommeren. Op tournee is het net andersom. Dan ligt de focus helemaal op de concerten die we geven. We doen onderweg veel ideeën op en we jammen vaak met de bandleden. Maar het uitwerken van die ideeën bewaren we voor thuis. Die wisselwerking is perfect. Op tournee verzamel je ideeën voor nieuwe songs die je thuis schrijft. En als ze klaar zijn, kan je een album uitbrengen en ga je weer op tournee. Heerlijk.
−Hoe − ziet jouw dag eruit als je een concerttour afwerkt? Het reizen zelf neemt natuurlijk heel veel tijd in beslag. Als we op de plaats van bestemming zijn, vraag ik meestal waar het dichtstbijzijnde park is. Een goeie wandeling doet me altijd veel
“ De Rockies zijn mijn grootste inspiratiebron” deugd: de benen strekken, ademhalen, de lucht opsnuiven … Want hoe comfortabel een tourbus ook is: het blijft een tourbus, hé. Als er tijd is na de show én we er ’s anderendaags niet te vroeg uit moeten, gaan we met de band eten. Samen. Napraten over het concert. Lachen. Eten doen we sowieso na de show, maar afhankelijk van de tijd die we hebben, is het de ene keer wat uitgebreider dan de andere.
−Je − hebt een platencontract gekregen bij Blue Note Records. Hoe gaat zoiets in zijn werk? Komt er op een mooie dag iemand van de platenmaatschappij op je schouder tikken en je vragen of je een contract wil tekenen? Eigenlijk wel, ja. We hadden net opgetreden op een festival in Parijs, in de openlucht, voor 10.000 man. Mensen van Blue Note zochten me na het concert op. “We hebben je gezien en we waren onder de indruk van de sfeer die jij
creëert,” zeiden ze. “We zouden graag hebben dat je dat ook voor Blue Note zou kunnen doen.”
−Welke − sfeer bedoelden ze precies? Hoewel het publiek nogal omvangrijk was, vonden ze dat ik een intieme sfeer had weten te creëren. Daar waren ze door gecharmeerd.
−Heb − je nog getwijfeld voor je tekende? Of is Blue Note Records per definitie ‘an offer you can’t refuse’? Ik heb niet getwijfeld, omdat de reden juist was. Ze wilden mij graag mijn ding laten doen bij hun platenmaatschappij. Ze vonden mijn muziek en mijn manier van werken goed. Ik moet dus alleen mezelf zijn bij Blue Note. Dan heb je natuurlijk geen enkele reden om ‘neen’ te zeggen. Ik ben dus in de eerste plaats gevallen voor het vertrouwen dat ze schonken en niet voor de grote naam die ze hebben. Al is dat laatste natuurlijk -laat ik daar maar eerlijk over zijn- ook wel iets waar ik apetrots op ben.
−Blue − Note is onlosmakelijk verbonden met jazz. Een nadeel is wel dat je nu geboekstaafd staat als een jazzartiest. Terwijl je ook pop zingt, Franse chansons, bossanova, … Zo had ik het nog niet bekeken, maar je hebt waarschijnlijk gelijk. Nu ja: je wordt als artiest toch in een vakje geduwd. Daar kan je niks tegen doen en eigenlijk vind ik het zelfs niet zo erg. Ik bedoel daarmee: ik begrijp dat het zo werkt. Er is ook niet echt een alternatief om aan te duiden welk soort muziek je maakt. Vaak is men wel genoodzaakt om er een etiket op te plakken. En als dat dan jazz is, so be it. Ik kan alleen zeggen dat ik evenveel door Crosby Stills, Nash & Young en Julie Andrews ben beïnvloed als door Ella Fitzgerald.
−Je − nam ooit een Frans album op. Je spreekt bijna accentloos Frans, wat niet zo voor de hand ligt voor een Engelstalige. Ik ben opgegroeid bij mijn grootvader. Hij was een Rus en hij leerde me de Franse taal al toen ik nog een kind was. Later praatte ik alleen nog Frans met hem. Ik heb dus heel mijn leven Engels én Frans gesproken.
−Wordt − dit je eerste optreden in België? Neen, we hebben er al vaker gespeeld. Maar nog nooit in Turnhout. Jim, mijn man, is saxofonist. Telkens we in België komen, vertelt hij me steevast dat de saxofoon in België uitgevonden is. Door Adolphe Sax. In Dinant. Toch?
−Helemaal − juist. Deze tournee brengt je niet alleen in Turnhout, maar daarnaast ook in Londen, Lissabon, München, Stockholm, Kopenhagen en Rio de Janeiro. Ik moet altijd heel erg lachen als ik Turnhout in zo’n rijtje zie staan. Jij ook? Het plezante aan een tour is juist die mix. Als je alleen maar in altijd dezelfde vijftig grootsteden zou komen, zou de lol er snel af zijn. Kleine steden kunnen even leuk zijn als grote, en ze zorgen voor de broodnodige variatie.
−Turnhout − heeft in elk geval een park om in te wandelen. Succes! Tekst: Roel Sels
Suiker - 27
Turnhout Terminus Turnhout Centraal
Zeven straffe verhalen. Deel 2. De aarde is rond en dus kan elke plek die erop ligt er het middelpunt van zijn. Zoerle-Parwijs evengoed als New York. Of Turnhout. ’t Is maar waar je de punt van de passer zet. Vanuit dat relativerende gegeven gaat de tentoonstelling ‘Turnhout Terminus Turnhout Centraal’ op zoek naar de Turnhoutse -en bij uitbreiding Kempense- identiteit. Aan de hand van zeven straffe verhalen wordt de Turnhoutse geschiedenis in een verrassend perspectief geplaatst. • Pieter Paul Rubens was een Turnhoutenaar. • De eerste moderne vrouwen van Europa kwamen uit de Kempen • Kwam de ‘Dead Man’s Hand’ van Turnhout? • Turnhout was bijna het Leopoldstad van België • Ligt de vredespijp van Sitting Bull in Turnhout? • Waar is het laatste hert van Turnhout naartoe? • Was Kurt Cobain een Turnhoutenaar? En wat ben jij? Suiker houdt wel van straffe verhalen en laat Karl van den Broeck elke maand een van de zeven ‘mythes’ toelichten. Deze maand:
Pieter Paul Rubens was een Turnhoutenaar Waarom hangt er geen Rubens (meer) in Turnhout? Pieter Paul Rubens was toch een Turnhoutenaar? Of niet? En hangt er misschien wél een Rubens in Turnhout? Of is dat een ‘verdienstelijke’ kopie? Het verhaal van de waarheid achter een mythe of een mythe met waarheid?
‘Turnhout Terminus Turnhout Centraal’ is een van de blikvangers van het cultuurjaar ‘Turnhout 2012’. De tentoonstelling loopt van 17 maart tot 31 oktober in het Taxandriamuseum, Begijnenstraat 28 in Turnhout. Info: www.tram41.be en www.turnhout2012.be Openingsuren: di-za 10-17u, zo 11-17u Tickets: 7, 50 euro, kortingstarief 5 euro, jonger dan 18 gratis Reservaties gidsen: www.uitinturnhout.be, gidsen@turnhout.be, 014 44 33 55 Bij de tentoonstelling hoort een rijkelijk geïllustreerde catalogus die naast zeven straffe verhalen vier essays en een stripverhaal bevat. Het Taxandriamuseum maakt deel uit van TRAM 41: Turnhoutse Route Archief en Musea.
28 - april 2012
In augustus 1837 maakte de Franse schrijver Victor Hugo met zijn minnares Juliette Drouet een reis doorheen België. Hij hoopte in elke stad minstens één Rubens aan te treffen. Wanneer hij op 20 augustus in Turnhout belandt, is hier geen Rubens te bespeuren. Dat is niet verwonderlijk, want Turnhout heeft nooit veel beroemde kunstschatten op zijn grondgebied gehad. Een stad zonder muren is moeilijk te verdedigen en veel uiterlijk vertoon zou roversbendes wel eens op slechte ideeën kunnen brengen. In het prachtige privémuseum van Walter F.J. Van Genechten, dat in de negentiende eeuw in de Gasthuisstraat gevestigd was, bevonden zich wel werken van Breughel, Grossaert en Teniers, maar niet van Rubens. Enkel in 1688 zag Balthasar Moretus III nog ‘vele constighe portretten, onder andere die van Rubens’ in het kasteel. Wellicht is dat doek later naar Nederland overgebracht.
Pieter Paul junior Wat Victor Hugo niet wist, is dat hij tijdens zijn wandeling door het centrum van Turnhout wellicht vlak bij het graf van Pieter Paul Rubens heeft gestaan. Inderdaad. Pieter Paul Rubens was een Turnhoutenaar die op het kerkhof van het gasthuis in de huidige Gasthuisstraat begraven werd. Voor de goede orde: we hebben het hier niet over de grote schilder Pieter Paul Rubens zelf, maar wel over zijn jongste zoon, die de naam van zijn vader droeg. Pieter Paul Rubens junior werd op 1 maart 1637 gedoopt in Antwerpen, maar tussen ten laatste 1681 en het jaar van zijn dood (1684) woonde hij in Turnhout. In het stadsarchief worden een aantal notariële akten en kerkrekeningen bewaard die een fragmentarisch
inzicht kunnen verschaffen in het leven van Rubens in de hoofdstad der Kempen. Pieter Paul Rubens jr. was een priester. Vermoedelijk had hij gezondheidsklachten en oordeelde hij dat de lucht in de Kempen hem goed zou doen. Hij verbleef in het huis van het gezin Van Alphen. In zijn testament zal hij de familie bedanken voor hun goede zorgen door hun een som geld na te laten. Uit de officiële notariële akten blijkt dat hij twee huizen bezit in de Begijnenstraat, recht tegenover de ingang van het kasteel en een akker op de Broekzijde. Die laat hij na aan het Sint-Elisabethhospitaal, dat ook een jaarlijkse rente krijgt.
‘Mooiste schilderij’ Vader Pieter Paul heeft zijn jongste zoon geschilderd op... zijn laatste schilderij: ‘Maria omringd door heiligen’, een altaarstuk dat boven zijn graf in de Sint-Jacobskerk in Antwerpen werd gehangen, en dat daar nog steeds hangt. Eigenlijk is dit een vermomd familieportret van de familie Rubens. Grootvader Bartholomeus wordt voorgesteld als de heilige Bonaventura. De heilige Maria Magdalena heeft de gelaatstrekken van Rubens’ eerste vrouw Isabella Brandt. Martha lijkt sterk op Hélène Fourment en Rubens zelf is te herkennen in Sint-Joris. Vader Jan Rubens zit verstopt in de heilige Hiëronymus. Waar Pieter Paul junior precies is afgebeeld, is niet duidelijk. Sommige wetenschappers herkennen hem in een engeltje dat boven de maagd Maria zweeft. Anderen zeggen dat het kindje Jezus naar zijn beeld en gelijkenis is geschilderd. Max Rooses, die de eerste oeuvrecatalogus van Rubens maakte, noemt het paneel “het verrassendste, het meest weergaloze dat de grootmeester ooit heeft gecreëerd, het mooiste misschien dat de schilderkunst ooit heeft voortgebracht.” Pieter Paul jr. had veel belangstelling voor de Sint-Jacobskerk. Al in 1675 liet hij, toen nog in Antwerpen, een codicil maken bij een testament dat hij eerder in Brussel had laten opstellen. Daarin liet hij een rente van ‘vyftich gulden jaerlijcx’ schenken aan de priester van de kapel waar zijn vader en moeder begraven werden. Met dat geld moesten elk jaar vier missen worden opgedragen. Nog eens dertig gulden ging elk
jaar naar het onderhoud van de kapel zelf. In 1684, vlak voor zijn dood, liet hij die rente overmaken aan een zekere Catharina Vander Veken, wellicht verwant met de familie Van Alphen bij wie hij in Turnhout woonde. Na haar dood moest de rente opnieuw naar de grafkapel van zijn ouders gaan. Hoewel verschillende kinderen van Pieter Paul Rubens begraven werden in de Rubenskapel van de Sint-Jacobskerk verkoos Pieter Paul jr. een begrafenis in Turnhout. Zijn graf is nu verdwenen.
De oorlogskopie Anno 2012, ter gelegenheid van ‘Turnhout, Vlaamse Cultuurstad 2012’, is het schilderij ‘Maria omringd door heiligen’ te zien in het Taxandriamuseum. Het werd in bruikleen gegeven door de kerkfabriek van de Sint-Jacobskerk. Het zou van veel gebrek aan historisch besef getuigen, mocht Turnhout het originele schilderij tentoonstellen. Het is niet omdat de stad zich een jaar lang Vlaamse Cultuurstad mag noemen dat ze moet pronken met iets wat ze al meer dan vierhonderd jaar niet (meer) heeft: een échte Rubens. De organisatoren van de tentoonstelling ‘Turnhout Terminus Turnhout Centraal’ zijn dan ook heel blij dat ze een merkwaardige kopie van het schilderij (op doek) mogen tentoonstellen. Deze zogenaamde oorlogskopie heeft een wel erg opmerkelijke voorgeschiedenis. ‘Maria omringd door heiligen’ werd in 1794 door de Franse revolutionairen naar Parijs gevoerd. In 1803 schilderde Nicolas Delin een kopie van het werk en die werd boven het graf van Rubens gehangen. In 1815 keerde het origineel terug naar de SintJacobskerk. De kopie werd verstopt in een kapel die niet voor het publiek toegankelijk is. Tijdens woelige periodes, zoals de Wereldoorlogen, werd ze opnieuw boven het graf van Rubens gehangen en werd het origineel in veiligheid gebracht. Volgens wijlen pastoor De Maere van de Sint-Jacobskerk is de kopie zelfs voor het geoefende oog ’niet van het origineel te onderscheiden’”. Zou dan toch de échte Rubens in Turnhout tentoongesteld zijn? Of is het wel degelijk de oorlogskopie? Ziet u het verschil? Echt?
Tekst: Karl van den Broeck
Turnhout 2012 Programma APRIL 30 maart tot 3 juni Vitrine
4 april, 20u Octave
24 april - 6 mei The Global Soul
Leopoldstraat 13 Turnhout ‘Vitrine’ is een tijdelijke tentoonstellingsruimte waar elke week een nieuwe jonge kunstenaar aan bod komt. Iedereen kan 24 uur op 24 uur naar binnen kijken, maar de deuren blijven gesloten. Met Dries Segers (curator), Nick Geboers (fotografie), Tom Woestenborghs (beeldende kunst), Hannelore Dreher (illustratries), Julie Fontenelle (juweelontwerp), Kristof Van Gestel (beeldende kunst), Marieke Vanwuytswinkel (beeldende kunst), Laurens Mariën (beeldende kunst), Oona Mäkelä (illustratie).
Sint-Pieterskerk Op woensdag 4 april om 20u worden de ‘Treurmetten van Witte Donderdag’ uitgevoerd door het Gregoriaans Koor van Turnhout. Centraal staan de ‘Leçons de Ténèbres’ van François Couperin voor twee sopranen en basso continuo. Tickets kosten 10 euro, maar wie nog geen 18 jaar is, hoeft niet te betalen. Alle info op www.vzw-octave.be.
Leegstaande bibliotheekgebouw de Warande Tentoonstelling van kunstwerken die tot stand kwamen door het engagement van vrijwilligers die met hun cursisten in verschillende bijeenkomsten werkten rond het thema migratie. Met werk uit de workshops van Johanna Lismont, Catherine Salaün, Alice Catarina Volta, Peter Gevers en anderen.
15, 22 en 29 april Joop De Chêne
25, 26 en 27 april, 20.15u ’t Arsenaal en Walpurgis: ‘Haven 010’
1 april Draaiorgelfestival Stadscentrum Het centrum van Turnhout wordt ingenomen door de beste orgeldraaiers van het land. Zij nemen deel aan het Belgisch Kampioenschap orgeldraaien.
Het Watertorenfestival Verspreid over negen maanden worden in de Watertoren honderd voorstellingen georganiseerd. Die hebben met mekaar gemeen dat ze gratis zijn, dat ze om 19u stipt beginnen en niet langer dan een uur duren. Reserveren kan niet. Wees dus op tijd. Vol is vol, en de Watertoren biedt slechts plaats aan enkele tientallen personen. 4 april: East Court (zeskoppig jazzcombo) 5 april: Allie Sees (akoestisch concert) 6 april: Les Enfants Terribles (frisse folk) 11 april: Le Plaisir des Dames (gevarieerde blokfluitmuziek) 12 april: Tintel Toneel (monologen van Dario Fo) 13 april: Influenz (alternatieve rock) 18 april: Klimaatpodium (Dinamo) 19 april: Jamageddon (akoestisch trio) 20 april: Anonymus Consort (renaissancemuziek) 25 april: Sus Van de Leest (solo) 26 april: Hofpoortteater Elckerlijc (hertzeer -tussen heimwee en verlangen) 27 april: Cocktail (muzikale zwerftocht)
Het (t)huiskamerfestival Het (t)huiskamerfestival bevat 45 optredens van Kempense artiesten in Kempense huiskamers in Beerse, OudTurnhout, Turnhout en Vosselaar. Dit multidisciplinaire festival wordt bevolkt door jong talent en gevestigde waarden. De ontvangst voor zowel de artiesten als het publiek wordt door de gastgezinnen verzorgd. De gezelligheid die een (t)huiskamerconcert met zich meebrengt, vind je nergens anders en brengt artiest en publiek dichter bij mekaar. Je zit als het ware bij mekaar op schoot! Voor reserveringen en de adressen van de huiskamers: www. uitinturnhout.be. 4 april: Robin Verheyen 6 april: The Deer Friends 7 april: Esther Van Hees Quartet 13 april: De Bonanza’s 14 april: Octet Red 14 april: Mise En Plis 20 april: Yannick Peeters & Natashia Kelly 20 april: Walter van den Broeck 21 april: You Raskal You 27 april: Veston 28 april: Leen Braspenning 30 april: EaZe
Galerie De Chêne, Steenweg op Turnhout 171, Merksplas Kunstenaar Joop De Chêne stelt in zijn eigen galerie in Merksplas zijn werken voor.
Van 18 april tot 30 juni KIJK op Turnhout AZ Turnhout campus Sint-Jozef In het kader van Turnhout 2012 en het 25-jarig bestaan van de vereniging werd de leden van Akademie+3 gevraagd een ‘Kijk op Turnhout’ te geven op een doek van 50 x 50 cm. De doeken worden samengebracht zodat ze één groot mozaïek vormen.
21 april A Pop-Up (H)♥ Project Oude postgebouw Grote Markt A Pop-Up (H)♥ Project is een cultureel jongerenproject. Een nieuwe lichting kunstenaars stelt zich voor aan het publiek. Vanaf 10u is er een expo met werk van Tinne Roze Van Der Steen, Geertje Christiaensen, Ruben Schotanus en de zussen Aniëla en Frania Czekaj. Vanaf 20.30u concerteren een aantal Kempense bands. Ook de ‘Automaat’ van Collectief Dichterbij & Collectief Gigant is aanwezig. De avond wordt afgesloten met enkele dj-sets. Info: Facebookpagina van Pop-Up (H)♥Project.
22 en 29 april en 6 en 13 mei van 13.30 tot 17.30u Voor de Romeinen kwamen … Innovatiewerkplaats Refontiro, Molenstraat 31 in Turnhout De expo ‘Voor de Romeinen kwamen …’ geeft een beeld van de Oude Belgen. Daarbij ligt de nadruk op het gewone leven van deze hardwerkende, jagende mensen. De vrouwen hadden er meer rechten dan in Rome. Ze konden zich zelfs opwerken tot legeraanvoerder. De Oude Belgen waren matriarchaal in vergelijking met het zuiden, wat daar als een vorm van ‘barbaarsheid’ werd beschouwd. Welkom in de oeroude gemeenschap van vóór de Romeinen, tussen doornige moerasbossen met schrale landbouwgrond, verse melk, bier en gezouten vlees van wilde zwijnen.
24 april, 19u Ultima Thule: ‘Oosterlengte’ De Warande - Kuub Ultima Thule maakte de jeugdvoorstelling ’Oosterlengte’, waarin een Vlaamse jongen en een Afrikaans meisje op de vlucht elkaar ontmoeten. Een verhaal over pure vriendschap die een vlucht neemt, over prikkeldraad en muren heen, met een droom als motor.
Kapel Merksplas Kolonie Michael De Cock regisseerde een muzikale documentaire theatervoorstelling over twee migranten op een hedendaagse odyssee. Een Algerijnse vluchteling is op weg naar Oostende waar hij de oversteek naar Engeland wil wagen. Op zijn tocht raakt hij aan de praat met een gefrustreerde vrachtwagenchauffeur.
27 april – 6 mei Week van de amateurkunsten Het aanbod van amateurkunsten in Beerse, Oud-Turnhout, Turnhout en Vosselaar (kortom: stadsregio Turnhout) is divers én van hoog niveau: expo’s, theater, een ‘klavierdag’… Het zit er allemaal in. Raadpleeg de website (www.wak.be) voor alle info.
30 april, 20.15 uur Graindelavoix & Muntagna Nera De Warande - schouwburg Graindelavoix doet de fameuze ItaloBelgische muziekclub Muntagna Nera na enkele decennia herrijzen. De zangers en muzikanten van toen, oorspronkelijk uit Italië, maar allemaal opgegroeid in de Limburgse mijnstreek, worden opnieuw samengebracht. Björn Schmelzer, oprichter van het collectief Graindelavoix, gaat voor dit project op zoek naar de wortels van de Zuid-Italiaanse volksmuziek.
LOPENDE TENTOONSTELLINGEN - Turnhout Terminus Turnhout Centraal. Zeven straffe verhalen. Tot 31 Oktober in het Taxandriamuseum. - Tweespoor. Kunsten en erfgoed ontmoeten mekaar in Turnhout. Tot zondag 20 mei op diverse locaties. - Open Asia. Kris Dewitte toont Aziatische filmsets in Kunstforum Würth. Tot 3 juni. - Reservatorio. Kunstvoorstellingen van Creative Factory i.s.m. Fontis Hogeschool Tilburg. Op 27 april, 11 mei en 15 juni. - Bie Flameng, ‘Turnhout herontdekt’. 22 Turnhoutse prenten. Tot 30 juni in de Bloemengang van het Heilig Grafinstituut. - Turnhoutse mannekensbladen. Tot eind december in de Historsche Drukkerij.
Tickets & Info: www.turnhout2012.be en www.uitinturnhout.be
Suiker - 29
Suiker op bezoek bij Tinne Rombouts en Ward Kennes in het Vlaams parlement NOORDERKEMPEN - Vormingplus Kempen organiseert op 21 april de tweede editie van Boost!: een dagje workshops voor vrijwilligers in verenigingen, georganiseerd door een dertiental cultuur- en sportdiensten van gemeenten uit de Noorderkempen. Het opzet van Boost! is vooral gemeenteoverschrijdend. Specialisten worden uitgenodigd om het gezamenlijk Kempense voluntariaat vorming te geven in ingewikkelde materies als bijvoorbeeld de wetgeving rond vzw’s en het vrijwilligerswerk. Boost! was voor Suiker dan weer de aanleiding om naar het Vlaams parlement in Brussel te reizen om er bij twee Kempense volksvertegenwoordigers -CD&V’ers Tinne Rombouts en Ward Kennes- te polsen naar de stand van zaken van het verenigingsleven in hun gemeenten. “Het verenigingsleven bloeit in onze dorpen beter dan ooit”, zo is hun enigszins verrassende vaststelling.
Verrassend inderdaad, omdat uit een uitgebreid onderzoek van Vormingplus Kempen in 2009 bleek dat de Kempen nog wel een sterk uitgebouwd verenigingsleven kende, maar dat dit weefsel gebouwd was op een verouderde maatschappelijke realiteit. “Mensen vullen hun vrije tijd anders in dan vroeger: gevarieerder, met minder langlopende engagementen, gericht op individuele behoeften”, zo was een van de conclusies. Of met andere woorden: de huidige mens consumeert liever tijdens zijn vrije tijd dan dat hij zich uitslooft voor zijn buurt of dorp. Rombouts en Kennes vinden echter dat het zo’n vaart niet loopt. Ze weten allicht waarover
30 - april 2012
ze praten, want beiden zijn niet enkel parlementslid, maar ook actief in hun eigen dorp. Rombouts is eerste schepen in Hoogstraten en Kennes burgemeester van Kasterlee.
−Zijn − jullie zelf gepokt en gemazeld in het verenigingsleven? Tinne Rombouts: “Dat kun je wel zeggen. Vanuit interesse en hobby’s sloot ik mij bij verschillende verenigingen aan: Chiro, kinderkoor, KLJ, studentenvereniging, LRV (Landelijke Rijvereniging), KVLV,…. Ook mijn eerste werkervaring was in het jeugdwerk. Ik schat dat mijn verenigingscarrière al op mijn zevende is gestart. Ik werd vooral gestimuleerd door mijn zussen
die actief waren in tal van verenigingen. Op die manier groei je er mee op en krijg jezelf de goesting om ook de stap te zetten.” Ward Kennes: “Ik ben vooral tijdens mijn studententijd in het verenigingsleven gestapt. Voordien was ik in mijn dorp wel actief in het parochieleven: als misdienaar, koorknaap en lector. Ik ben nooit als ‘consument’ in het verenigingsleven gestapt. Er was altijd wel sprake van een vorm van ‘engagement.’ Ik ben niet iemand die lidgeld betaalt bij een tennisclub om alleen eens een wedstrijd te kunnen tennissen. Ik was vooral maatschappelijk geëngageerd. Ik voelde me niet aangetrokken tot het
‘Boost!’: een dagje workshops voor vrijwilligers liederlijke studentenleven, maar ik was wel actief in de studentenparochie en politieke verenigingen.”
−Is − het voor een politicus met ambitie geen absolute noodzaak om actief te zijn in het lokale verenigingsleven? Dat bezorgt je immers de noodzakelijke naambekendheid om verkozen te worden. Rombouts: “Ik denk niet dat het voor een politicus een absolute vereiste is om actief te zijn in het verenigingsleven. Heel wat politici komen niet uit het verenigingsleven. Toen ik in het verenigingsleven actief was, was ik niet politiek geëngageerd. Dat is pas achteraf gekomen. Voor mij waren die verenigingen mijn natuurlijke biotoop. Het waren plaatsen waar ik me thuis voelde en een vriendenkring had. Ze roepen herinneringen op met ‘plezier maken’ en zich verbonden weten met anderen. Maar het is wel belangrijk dat je als politicus aanspreekbaar bent en een netwerk hebt. Je staat als politicus toch niet alleen voor je eigen ideologie. Je moet geëngageerd zijn. Als je een vereniging in je netwerk hebt, heb je meteen al een grote groep als klankbord.” Kennes: “Ik zit vandaag in het comité dat de lijst voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen samenstelt. Alle kandidaten die voorgesteld worden, zijn toch ergens actief in het verenigingsleven in hun dorp. Er worden zelden mensen genoemd, louter omdat ze heel slim zijn of het goed kunnen uitleggen. Zulke mensen zouden wel goed kunnen functioneren als burgemeester of schepen, maar onze ervaring is dat dergelijke mensen niet verkozen geraken. De vraag is daarom altijd: in welke verenging is die man of vrouw actief?” Rombouts: “Dat moeten niet altijd socioculturele verenigingen zijn, want ook buurtcomités, ouderverenigingen of bedrijvenorganisaties komen in aanmerking. Je moet toch vaststellen dat heel onze maatschappij opgebouwd is uit verenigingen. Als je een dorp op kaart zet, kom je zelden uit bij grote groepen mensen die geen binding met mekaar hebben. Ze hebben vrijwel altijd als rode draad dat ze groepen vormen en zich verenigen.” Kennes: “Dat sterke verenigingsleven is ook typisch voor onze samenleving. Ik heb al veel samenlevingen bezocht waar dat niet het geval was. Met Kasterlee hebben we bijvoorbeeld een partnergemeente in Roemenië. Daar is het zeer moeilijk om mensen te verenigen. Jeugd- of vrouwenverenigingen bestaan er niet. Het communisme heeft dat sociale weefsel vernietigd. Maar ook na de val van het communisme komt dat moeilijk van de grond. We hebben geprobeerd er een jeugdbeweging op te starten, maar het is niet evident om dat aan de gang te houden.”
−Toch − wordt in studies zoals die van ‘Vormingplus’ de alarmbel geluid. Het verenigingsleven zou achteruitboeren. Mensen zouden meer en meer kiezen voor individuele vrijetijdsbesteding. Kennes: “Dat klopt niet. In Kasterlee zijn er vandaag nog ongeveer 200 er-
kende verenigingen. Vroeger waren er dat zeker minder. Zo zijn er heel veel sportverenigingen bijgekomen rond nieuwe sporten, zoals Start to Run. Of zijn er een aantal nieuwe clubs ontstaan rond nieuwe hobby’s zoals digitale fotografie. Al die verenigingen hebben een eigen structuur met leden en een bestuur. Ze organiseren ledenfeesten en tornooien. Het zijn geen individuele consumenten: er hangt ook een sociaal weefsel rond.” Rombouts: “Ik kan Ward daar alleen maar in bijtreden. In Hoogstraten zijn nog meer dan 380 verenigingen actief. Ook ik stel vast dat er heel veel nieuwe verenigingen bijkomen. Zo is er een nieuwe club rond nordic walking en zijn er uit de viering van ‘800 jaar Hoogstraten’ een aantal nieuwe verenigingen ontstaan. Ik voel gewoon aan dat onze verenigingen het inderdaad goed doen en zeker niet afbouwen. Als er sommige het iets moeilijker hebben, hangt dat vaak samen met het wegvallen van mensen die de kar trekken. Voor de traditionele verenigingen is het wel een uitdaging om systematisch een aantrekkelijk vernieuwend programma uit te bouwen. Er is vandaag zoveel aanbod dat je als vereniging wel naar buiten moet komen met ‘net dat ietsje meer’ dan de anderen om je leden te kunnen behouden.” Kennes: “Het zijn de grote traditionele verenigingen die wat in crisis zijn, de zogenaamde emanciperende verenigingen, zoals KWB’s. Maar ook dat mag je niet veralgemenen. Ik stel vast dat sommige een sluimerend bestaan lijden terwijl andere, die inspelen op nieuwe trends zoals ‘koken met mannen’, juist wel floreren.” Rombouts: “De traditionele verenigingen die nu boosten, zijn zij die zich regelmatig vernieuwen.”
−Waar − zit volgens jullie nog de waarde van een vereniging voor een gemeenschap? Kennes: “Volgens mij zit het belang vervat in het woord ‘participatie’. Ik situeer dat op twee niveaus. Een: via de verenigingen kunnen de mensen deelnemen aan activiteiten als sport, koken of andere hobby’s. En twee: ze kunnen ook participeren aan het bestuur ervan. Maar ik zou daar niet te veel over discuteren. Gewoon al het feit dat mensen samen aan activiteiten deelnemen, is op zich al belangrijk. Aan grote woorden als engagement of ontvoogding zou ik niet te veel aandacht besteden.” Rombouts: “Hoe ver hij of zij zich wil engageren -of hij of zij nu alleen als consument aansluit of mee in bestuur wil zetelen- maakt de persoon in kwestie zelf wel uit. Maar het feit dat mensen samen zijn, samen willen bouwen aan projecten is een grote meerwaarde voor een dorp of gemeenschap.” Kennes: “Mensen zijn wel steeds minder geneigd om via een vereniging mee in een bepaalde ideologische richting te stappen. Onze maatschappij is niet meer zo gepolariseerd als vroeger. Ik ervaar de samenleving als meer ontspannen. Mensen zeggen nog wel eens hun gedacht en gaan een tijd mee met een bepaalde trend. Een tijd terug was het Verhofstadt, Stevaert of Leterme,
nu is het De Wever. Maar hun ideeën ook politiek vertalen is er niet zo meer bij. Ik denk dat er binnen families of onder vrienden en buren nog maar weinig ruzie gemaakt wordt over politiek. Vroeger -in de jaren zestig- waren die discussies er wel, over Vietnam bijvoorbeeld. Mensen gaan er meer ontspannen mee om. Je kunt dat betreuren en zeggen dat er minder sociaal engagement is of dat er te weinig wordt gestreefd naar verandering in de wereld. Ik stel zelf ook met enige spijt vast dat de solidariteitsorganisaties in Kasterlee alsmaar kleiner worden. 11.11.11 bijvoorbeeld wordt al jaren gedragen door slechts twee mensen.”
−Zijn − er naast voor de hand liggende zaken als subsidies en materiele ondersteuning nog speciale initiatieven die jullie ondernemen om de verenigingen te ondersteunen? Kennes: “Waar ik fier op ben, is ons ‘evenementenloket’. Als verenigingen vroeger een evenement wilden organiseren, moesten ze bij vrijwel elke dienst gaan aankloppen: bij de politie, de technische diensten, de jeugddienst en zo meer. Nu is er slechts één loket waar ze met alle aanvragen voor materialen, vergunningen subsidies, geluidsafwijkingen en noem maar op terechtkun-
“Het verenigingsleven bloeit vandaag in onze dorpen beter dan ooit” nen. Eén aanspreekpunt en één dossier! De evenementencoach neemt het grootste deel van de administratie uit handen en dat bespaart veel tijd.” Rombouts: “Naast ons evenementenloket zetten wij in Hoogstraten binnenkort nog meer in op het vrijwilligerswerk. We stellen vast dat in onze gemeente heel veel vrijwilligers actief zijn. Ze zetten zich in tijdens zwerfvuilacties, de 11.11.11-actie of bij het OCMW voor het uitbaten van de cafetaria of voor het begeleiden van wandelingen. Hier zijn ook mensen bij die zich niet willen settelen in een vereniging en maar af en toe eens willen meewerken. We gaan daarom een poule van vrijwilligers samenstellen die we kunnen inzetten tijdens evenementen van gemeenten of verenigingen of voor andere uitdagingen waarvoor een gemeente of ocmw vandaag staat.”
−Jullie − zijn beiden ook Vlaamse volksvertegenwoordigers. Worden er op het Vlaamse niveau initiatieven genomen? Kennes: “Ik maak deel uit van de com-
missie ‘Binnenland’. Daarin komen ook de kerkelijke besturen aan bod. Ik heb al vaak aangekaart dat mensen die in dergelijke besturen zitten ook maar vrijwilligers zijn die regelmatig met ingewikkelde materies te maken krijgen op het vlak van wetgeving en boekhouding. Het is noodzakelijk om voor hen studiedagen te organiseren of de wetten te vereenvoudigen. In die commissie hebben we het ook over ‘inburgering’. We pleiten voor inburgeringscoaches: vrijwilligers die bereid zijn om mensen die zich aan het inburgeren zijn, wegwijs te maken in onze samenleving of meer vertrouwd te maken met onze taal. Concreet zouden die coaches eenmaal per week afspreken om eens met die mensen te gaan rondwandelen in de gemeente of samen het Nederlands te oefenen.” Rombouts: “Op het Vlaamse niveau worden de meeste initiatieven op het vlak van verenigingen doorgespeeld naar de gemeenten. Dat lijkt me ook voor de hand liggend: op het Vlaamse niveau kent niemand de noden en behoeften van pakweg de Chiro van Meer. Het Vlaamse niveau fungeert als doorgeefluik. Het geeft aan de gemeenten de nodige middelen om hun lokale verenigingen te ondersteunen.”
−Hoe − staan jullie tegenover een initiatief als Boost! van Vormingplus? Is het zinvol om de verenigingen over de gemeentegrenzen heen te ondersteunen? Kennes: Dat is zeker zinvol. Een aantal zaken die te maken hebben met de algemene werking en omkadering zijn voor alle verenigingen hetzelfde. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de vorming van de bestuurleden over de nieuwe vzw-wetgeving of aan de regels rond vrijwilligerswerk. Het is vaak niet eenvoudig om te weten te komen waaraan je allemaal moet voldoen. Je kunt je dan afvragen of het steeds nodig is dat ze die allemaal apart moeten uitwerken of organiseren. Een hapklare, goede vorming lijkt me dan zeer zinvol.” Rombouts: “We hebben samen met Vormingplus het project ‘buurtbank’ ondernomen. Hoogstraten is een landelijke gemeente met nog echte ‘gebuurten’. Maar die straatwerking staat onder druk. Gezinnen bestaan vandaag vaak uit tweeverdieners met een druk leven. Nog eens even bij een buur binnenspringen voor een babbeltje zit er vaak niet meer in. Maar het buurtleven bestaat nog wel. Hoogstraten wil dat bewaren en prikkelen. We hebben daarom de ‘gebuurten’ uitgenodigd en gevraagd of ze een eigen buurtbank in hun buurt wilden hebben. Zo’n buurtbank is een bank die ze zelf volledig mogen ontwerpen. Vorm of grootte spelen geen rol. Het moet een bank zijn waarrond het aangenaam is om samen te komen en te babbelen. Het VITO, een technische school in Hoogstraten, gaat de betreffende bank nu in hout vervaardigen. Ondertussen heeft dit ‘gebuurte’ al twee jaar werking achter de rug. Ze hebben samen gefeest, barbecues gehouden en mekaar leren kennen.” Kennes: “Aansluitend daarop stel ik vast dat de buurfeesten bij ons enorm
in de lift zitten. We ondersteunen die feesten vanuit de gemeenten en de Vlaamse overheid. Dat heeft zijn effect duidelijk niet gemist. Niet alleen in bestaande wijken maar ook in nieuwe verkavelingen komen ze van de grond.”
−Kijken − lokale verenigingen wel over de gemeentegrenzen heen? Kennes: “Als het over de werking zelf gaat, is iedereen graag onder zijn eigen kerktoren bezig. Het is zelfs moeilijk om in Kasterlee verenigingen te laten samenwerken met die van de deelgemeenten uit Lichtaart of Tielen. Iedereen heeft graag zijn fanfare of voetbalploeg. Daar moet je dan ook niet tegen ingaan. Die nabijheid is juist hun kracht. Je kunt dat niet verbeteren door een grootschaligheid op te leggen. Maar als het gaat over vorming is dat wel zinvol. Als je dan specialisten kan samenbrengen, moet je dat zeker doen.” Rombouts: “Ik onderschrijf zeker deze visie, maar ervaar ook wel een onderscheid tussen soorten verenigingen. Voor sportverenigingen is de onderlinge verbondenheid groter. Neem bijvoorbeeld een voetbalploeg: daar is het gezamenlijke doel voetbal spelen. Dat is evident. In de sector cultuur ligt dat moeilijker. Cultuurbeleving is meer divers. Vraag aan honderd inwoners van Hoogstraten wat cultuur is en je krijgt honderd verschillende antwoorden. Iemand kan een voorkeur hebben voor theater maar nauwelijks interesse betonen voor muziek. Het is een grotere uitdaging voor een lokaal cultuurbeleid om daar een gezamenlijke lijn in te krijgen en een aanbod uit te werken op maat van je gemeente of regio, rekeninghoudende met het feit dat je niet in elke gemeente een Warande kan hebben.”
−Dus − moet Hoogstraten mee de Warande subsidiëren? Rombouts: “Niet onmiddellijk! Hoogstraten moet zelf kijken wat het aan cultuur wil aanbieden. Zo vind ik dat we op vlak van cultuur met een ‘grote C’ zeker nog uitdagingen hebben om die dichter bij de mensen te brengen.” Kennes: “De provincie heeft de voorbije jaren fors geïnvesteerd in de Warande. Diezelfde inspanningen levert ze niet in Hoogstraten of Kasterlee. Dat verwachten we ook niet. Maar de mensen uit onze gemeenten betalen ook provinciebelasting en financieren op die manier mee de Warande. Dat is een prima zaak en we hebben daar ook geen problemen mee.”
−Tot − slot: als jullie één onvergetelijk moment uit jullie verenigingsleven mogen kiezen, welk is dat dan? Rombouts: “De onuitwisbare momenten zijn voor mij de kampen geweest. Iedereen zou in zijn leven een dergelijk kamp moeten meegemaakt hebben. Je voelt dan wat echte samenhorigheid betekent. Fantastisch.” Kennes: “Voor mij zijn dat kampvuren: samenzitten rond een vuur, zingen, warme chocomelk, wafels, een deken rond je heen … Ik heb er al tientallen meegemaakt.”
−Bedankt − voor het gesprek. Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren
Suiker - 31
Lezingen Workshops Cursussen Uitstappen De Liereman wordt stiltegebied
Leo Van Miert
OUD-TURNHOUT - Op zondag 22 april ontvangt Oud-Turnhout als vierde gemeente in Vlaanderen officieel het kwaliteitslabel “Stiltegebied” voor De Liereman. Vormingplus Kempen startte zo’n zes jaar geleden met de gemeente Oud-Turnhout, Waerbeke, Natuurpunt Educatie en Hofke van Chantraine het Stilteplatform op. Dat wil een praktijkgemeenschap ontwikkelen rond stilte en rust in de Kempen. Leo Van Miert, schepen van Milieu in Oud-Turnhout, sprong meteen mee op de ‘stiltekar’. “Met De Liereman hebben we een schitterend natuurgebied dat gekend is tot over de gemeentegrens heen,” legt hij uit. “Meer en meer mensen die de dagdagelijkse drukte willen ontvluchten, vinden de weg ernaartoe. Om te vermijden dat het gebied slachtoffer van zijn eigen succes zou worden, groeide het besef dat we het moesten vrijwaren. Maar om het label ‘Stiltegebied’ te krijgen, moet je eerst binnen je gemeente een draagvlak creëren, want een stiltegebied schrikt een beetje af. De mensen in het gebied voelen het vaak aan als een dreigement en vrezen nog meer beperkingen. Maar dat is niet zo. Er zal alleen niet geraakt worden aan de activiteiten die eigen zijn aan het gebied. Dat moet in eerste instantie aan de bevolking kenbaar gemaakt worden.” Voor het creëren van een gemeentelijk draagvlak riep Oud-Turnhout de hulp in van Vormingplus. Leo Van Miert: “Samen met Vormingplus lanceerden we in het kader van de landelijke campagne ‘Cultuur van de Stilte’ vanuit het gemeentebestuur een oproep aan de inwoners om in de vorm van een tekst of fotomateriaal weer te geven wat stilte en rust voor hen betekent. De talrijk binnengekomen werkjes hebben we tentoongesteld. We waren aangenaam verrast door de massale respons. Ook door het aantal bezoekers en hun interesse. Van die gelegenheid hebben we gebruikgemaakt om de bevolking te informeren over het stiltegebied en de metingen.” Christa Truyen van Vormingplus Kempen beaamt: “De samenwerking was uniek, op verschillende beleidsdomeinen, maar ook op verschillende niveaus: het politieke beleid, de organisaties en de bevolking. Uiteindelijk heeft iedereen iets met stilte te maken. Het is levensnoodzakelijk om verder te kunnen.” Meer info: www.destillekempen.be
Tekst: Caroline Haverans Foto: Bart Van der Moeren
Praatpunt
Ben jij een van de mensen die zijn Nederlands wil verbeteren? Spring dan eens binnen op maandagavond. Het is gratis en je hoeft je ook niet in te schrijven. (Niet tijdens schoolvakanties) - Turnhout, de Warande, lokaal A, Warandestraat, 42, elke maandag van 19 tot 21u (niet in de schoolvakantie). Info 014 47 21 10, 014 47 21 64 of nic.vangrootel@warande.be. - Herentals, deN Babbelhoek, Huis van het Nederlands, Fraikinstraat, 38, elke dinsdag van 12.30 tot 15u. Info +32 14 22 17 81 of bieh28@hotmail.com of www.denbabbelhoek.be. - Hoogstraten, Gemeentelijke basisschool, Koningin Elisabethlaan, 21, elke woensdag van 19 tot 21u (niet in de schoolvakantie). Info 03 314 37 86 of kreatief@skynet.be. - Geel, ‘t oriGinEEL, Logen, 104, elke donderdag van 13.30 tot 15.30u (niet in de schoolvakantie). Info 014 56 05 95 of kreatief.geel@skynet.be. - Mol, CVO Kempen-Mol, ingang Chrysantenlaan, elke donderdag van 19 tot 21u (niet in de schoolvakantie). Info 014 31 69 18 of kreatief.mol@skynet.be.
KALENDER APRIL za 31 maart, zo 1 en ma 2 april – Westerlo
Van kinderwens tot hechting Over de imprint van conceptie, zwangerschap en geboorte op het verdere leven. Lotushuis, Zoerleberg, 30. Info 0497 62 50 48 of www.hetrodepaleis.be zo 1, ma 2 en di 3 april van 9 tot 18u – Lille
Kunst en Karma
Door middel van de beeldende kunst, het schilderen, het tekenen, het maken van installaties en objecten, het werken met klei, … gaan we op zoek naar de het wezen van onze eigen essentie. artObe, Rolleken, 10. Info www.artobe.org/programma.pdf Van 9 tot 11 april – Lille
Bijscholing voor Beeldhouwers In deze workshop geven we een bijscholing voor mensen die zelf met beeldhouwen bezig zijn en voor mensen die het onderrichten. Alle soorten materialen en richtingen kunnen hierbij aan bod komen. artObe - Kunst en Kreatie, Rolleken, 10. Info 014883343 of www.artobe.org/programma.pdf wo 11 april van 19.30 tot 22u – Grobbendonk
Workshop “Voetreflexologie” met als doel de deelnemers deze branche te leren kennen en wat het doet voor het lichaam. Kleine Zaal “VOLLE VAART”, Vaartkom, 6. Info 014 51 34 94 Van 14 tot 15 april – Lille
Schilderen vanuit het materiaal Pigmenten, diverse bindmiddelen en verschillende dragers, conventionele en niet- conventionele materialen, vormen in deze workshop de bron van inspiratie. Het accent ligt op het experimenteren met het vlak, textuur, kleur, lijn, vorm. artObe, Rolleken, 10. Info 014 88 33 43 of www.artobe.org/programma.pdf ma 16 april van 13.30 tot 16.30u – Oud-Turnhout
Generische geneesmiddelen Informatie over generische geneesmiddelen en de actualiteit hierrond. Je komt ook te weten welk financieel voordeel je persoonlijk zou kunnen halen uit de overschakeling van klassieke naar generische geneesmiddelen. GC De Heischuur, Schuurhoven, 2. Info 015 21 59 47 of ziekenzorg.rmt@cm.be vanaf ma 16 april van 9.30 tot 17.30u – Herentals
Wie ben ik? JOUW activiteit in deze kalender? Cursussen, lezingen en workshops voer je makkelijk en snel in op www.cultuurdatabank.be. Doe dat wel zo snel mogelijk. Als je ze aanvinkt als ‘educatieve activiteit’ komen ze niet alleen trecht op www. UitinVlaanderen.be, maar ook op allerlei agenda’s, websites en redacties. En natuurlijk ook in Suiker! Meer details vind je op www.cultuurnet.be/uitdatabank.
Zin om iets te organiseren?? Vormingplus Kempen betaalt voor een aantal activiteiten tot 75% terug van je kosten voor de begeleiding (met een maximum van 200 euro). Ons aanbod en honderden cursussen, lezingen, workshops vind je op www.vormingpluskempen.be.
32 - april 2012
De eigen persoonlijkheid, basis voor een krachtige dynamiek, is een vijfdaagse cursus waarmee je de PRHvorming aanvat. Eerste van vijf sessies. Wit-Gele Kruis, Nonnenstraat, 12. Info 014 22 36 06 of www.prh.be Van 19 april tot 14 juni, telkens van 13-15u – Herentals
Faalangsttraining
Faalangst is die vorm van angst die optreedt bij het leveren van prestaties op cognitief, motorisch en/of sociaal gebied. Kinderen én volwassenen presteren door deze angst minder goed en de concentratie neemt af. In iedere faalangsttraining wordt gewerkt met oefeningen die de faalangst reduceren, groepsdynamiek creëren en veiligheid en vertrouwen opbouwen. Zandstraat, 42. Info 03 285 42 91 of www.well2day.be
vanaf do 19 april van 13.30 tot 16.30u – Kasterlee
Over begrijpen en begrepen worden
Deze cursus is bedoeld voor mensen die ervaren dat ze niet of moeilijk begrepen worden in hun ziekteproces. Samen zoeken we naar concrete oplossingen en proberen we inzicht te krijgen in het soms moeizame proces van ‘communicatie’ en je eigen aandeel hierin. Eerste van vier sessies. De Hoge Rielen, Molenstraat, 62. Info 015 21 59 47 of ziekenzorg.rmt@cm.be vr 20 april om 19u – Mol
Poëziewandeling langs de Nete Het Mols Poëzieatelier bezielt de Poëzieroute, een rustige wandelweg in het hart van Mol. Het Getouw, Molenhoekstraat Info 015 28 03 54 of www.viva-svv.be in samenwerking met Vormingplus Kempen za 21 april van 13.30 tot 15.15u – Beerse
Werken in the cloud: Flickr- of Picasawebalbums
Post op je computer krijgen, daar is iedereen mee vertrouwd. Maar er kan natuurlijk nog veel meer over het internet gedeeld en opgeslagen worden. Foto’s delen na een feestje? Het wordt een klein kunstje met een webalbum van Picasa of Flickr. Workshop voor beginnende computergebruikers. Digidak Boudewijnstraat, Boudewijnstraat, 18. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be vanaf za 21 april van 10 tot 12.30u – Mol
Schrijven voor eerste lezers
Voor wie voor kinderen schrijft, bestaat geen betere oefening dan een verhaal schrijven voor beginnende lezers. Je hebt een beperkte woordenschat ter beschikking en een aantal strikte regels, bevat in de AVI-niveaus. Je verhaal moet kinderlijk zijn, maar niet kinderachtig. De taal mag niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. Spanning, humor, ritme en klank spelen een belangrijk... Eerste van drie sessies. CC Het Getouw, Molenhoekstraat, 2. Info 016/25 16 21 of info@wisper.be za 21 april van 10 tot 11u – Beerse
Werken in the cloud: Doodle Post op je computer krijgen, daar is iedereen mee vertrouwd. Maar er kan natuurlijk nog veel meer over het internet gedeeld en opgeslagen worden. Op een gemakkelijke manier met een groep een afspraak maken kan via Doodle. Workshop voor beginnende computergebruikers. Digidak, Boudewijnstraat, 18. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be za 21 april van 15.30 tot 17.15u – Beerse
Werken in the cloud: Skydrive- of Googledocuments of dropbox. Post op je computer krijgen, daar is iedereen mee vertrouwd. Maar er kan natuurlijk nog veel meer over het internet gedeeld en opgeslagen worden. Met Skydrive- of Googledocuments kan je documenten opstellen, delen en met anderen bewerken. Misschien nuttig voor huis-, tuin- en keukencomputergebruikers. Workshop voor beginnende computergebruikers. Digidak Beerse, Boudewijnstraat, 18. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be
za 21 april van 11.15 tot 13u – Beerse
Werken in the cloud: Remember the milk
Post op je computer krijgen, daar is iedereen mee vertrouwd. Maar er kan natuurlijk nog veel meer over het internet gedeeld en opgeslagen worden. Een lijst van taken of boodschappen opstellen en beheren via het internet kan via Remember the milk. Workshop voor beginnende computergebruikers. Digidak Boudewijnstraat, Boudewijnstraat, 18. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be zo 22 april van 9.30 tot 16u – Geel
Kennismaken met eutonie en met sacrale dans
di 24 april om 20u – Rijkevorsel
wo 25 april van 13 tot 17u – Beerse
Gewapend met zelfgemaakte foto’s, geluidsfragmenten, pittige verhalen, hilarische anekdotes en weetjes vertelt Chris Dusauchoit boeiend over het zwarte continent. bibliotheek, Molenstraat 20 Info evi.nelis@rijkevorsel.be of 03 340 00 51 in samenwerking met Vormingplus Kempen
Met de workshop ‘Van video naar pc’ leer jij hoe je oude videobanden naar de computer omzet en ze kan bewerken, animatie en/of muziek kan toevoegen, ... . Digidak Boudewijnstraat, Boudewijnstraat, 18. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be
di 24 april en do 26 april van 13 tot 17 – Turnhout
Infomoment Ontmoetingscentrum Olsene, onstraat, 60-62. Info 014 414624 of similes.turnhout@skynet.be
Wild van Afrika
Computerbeveiliging en privacy online voor gevorderden
Een eutonie-introductie helpt je om met de juiste vitale spankracht in het nu-moment aanwezig te komen in de kring. Hoeve Middenin, Buitensteinde, 33. Info 014 43 65 11 of renild.vdp@gmail.com
Wil je meer weten over computerbeveiliging en internet, dan is deze workshop beslist iets voor u. We gaan hier dieper in op het begrip “computerbeveiliging” en er wordt verder uitgediept hoe je je privacy online kan waarborgen. Prisma, Sint Antoniusstraat, 24. Info 014 42 06 69 of www.digidak.be
zo 22 april van 14 tot 17u – Herentals
di 24 april van 9 tot 12u – Turnhout
Via zachte yogaoefeningen, meditatie en vertellingen word je als mens bewust gemaakt van je eigen kracht. Fysiek, mentaal en emotioneel kunnen we hoe langer hoe meer meester worden van onszelf. Dit wil zeggen dat we ons niet laten meeslepen door alle emoties en toestanden van het leven. Sandra Deakin geeft concrete tips en tricks om met het leven van alledag om te gaan. Zandstraat, 42. Info 03 285 42 91 of www.well2day.be
Wat is Facebook nu eigenlijk en hoe kan je ermee werken? In deze workshop leer je een profiel aanmaken, je vrienden opzoeken, foto’s delen, mensen/foto’s taggen, privacy instellen,... Projectencentrum, Kongoplein, 2. Info 014 42 10 57 of www.digidak.be
De weg naar vrijheid
Facebook voor beginners
di 17 april, 9u
Van video naar pc
do 26 april van 20 tot 22 – Turnhout
Borderline
Stati-
De Bonte Klepper & De Volharding in Rijkevorsel Geleide natuurwandeling 5 euro
wo 18 april, 19u
Klimaatpodium In het najaar startte Dinamo een transitiewerkgroep ‘U turn hout’ op. Lig jij wakker van het klimaat en wil je er op een positieve manier iets aan doen in je eigen stad? Kom dan langs! Vanavond stellen de deelnemers voor waarrond zij willen werken. Je mag je verwachten aan een ecologisch extraatje. Let op: het enthousiasme en de positieve energie van deze mensen werken aanstekelijk!
do 26 april om 20u – Olen
Fietssters Nicole en Ingrid over hun wereldreis Het bekende fietsduo Nicole en Ingrid reisde zes jaar lang de wereld rond, door 55 landen, met enkel niet-gemotoriseerde voertuigen, over een afstand van 100.000 km. Boekelheem, Stationsstraat 3 Info 014 21 61 24 of bibliotheek@olen.be in samenwerking met Vormingplus Kempen
do 19 en 26 april, 3, 10, 17, 24 en 31 mei en 07 juni, 9.30u
Buiten schetsen
Open atelier voor zowel beginners als gevorderden. Vrij deel te nemen. Gratis van di 24 april tot zo 06 mei
On the move
Ziekenzorg CM-thuisoppasdienst is op zoek naar vrijwilligers die zich willen engageren om oppas te doen bij zorgbehoevenden in de thuissituatie. Om de kandidaten goed voor te bereiden op hun taak, bieden we een tweedaagse basisvorming aan. Wij voorzien een onkostenvergoeding. ACW, Stationsstraat, 158. Info 014 40 34 08 of ziekenzorg.rmt@cm.be
do 26 april van 09 tot 12u – Turnhout
Picasa-webalbum is een website waar je gratis foto’s kunt uploaden, bekijken, reageren en delen met familie en vrienden. YouTube is een website waar je gratis filmpjes kunt bekijken, uploaden en delen met je familie en vrienden. Projectencentrum, Kongoplein, 2. Info 014 42 10 57 of www.digidak.be
in de oude leeszaal van de bib vrije toegang In het kader van Turnhout 2012 organiseert de Warande het festival ‘On the move’, waarbij we migratie vanuit een artistieke hoek benaderen. Dinamo sluit daarbij aan met een unieke tentoonstelling, die het thema migratie vanuit verschillende kunstdisciplines belicht en één waarheid aan het licht brengt: ‘The Global Soul’: we zijn allemaal mensen. Migratie betekent beweging en emotie. Foto’s, collages, aquarellen, schetsen, geboetseerde figuren en graffiti brengen een persoonlijke beleving in beeld. Deze verhalen krijgen een beeldende stem, die vaak meer zegt dan woorden alleen. De kunstwerken kwamen tot stand door het engagement van vrijwilligers die met hun cursisten in verschillende bijeenkomsten werkten rond dit thema. Met werk uit de workshops van Johanna Lismont, Catherine Salaün, Alice Catarina Volta, Peter Gevers en anderen. De tentoonstelling is een zijspoor van Tweespoor, een tentoonstellingsproject van de Warande en de Erfgoedcel, te zien en te bewandelen in de binnenstad van 17 maart tot 20 mei. Openingsuren: van ma tot vr van 10 tot 16u en za en zo van 10 tot 13u
Van 24 april tot 28 juni – Herentals
do 26 april van 09 tot 12u – Turnhout
do 26 april, 13.30u
Hoe maak ik een mooie foto met mijn digitale camera? Kom het ontdekken bij Digidak! Projectencentrum, Kongoplein, 2. Info 014 42 10 57 of www.digidak.be
De diagnose borstkanker krijgen is zeer ingrijpend. Mindfulness kan een effectief hulpmiddel zijn om met klachten om te gaan. Zandstraat, 42 Info 03 285 42 91 of www.well2day.be
In deze workshop maken we je wegwijs in de website van tax-on-web. Via deze website kan je dan nadien zelf op een eenvoudige manier een digitale aangifte doen. Digidak Senior, Albert Van Dyckstraat, 10. Info 014 47 47 60 of www.digidak.be
aan de Rode Toog Vrije toegang Kom meer te weten over de deelnemende kunstenaars en hun inspiratiebronnen. Zij geven je een nieuwe kijk op de tentoongestelde werken!
ma 23 april van 13 tot 17u – Beerse
di 24 april van 13 tot 15.30u – Turnhout vr 27 april van 19 tot 21u – Turnhout
Vrij dansen aan de Rode Toog Gratis
ma 23 april van 20 tot 22u – Geel
Gespreksbijeenkomst. Wie mag weten… dat we in problemen zitten? OPZ Geel, Sanodreef, 4. Info 014 59 06 00 of similes.geel@gmail.com ma 23 april van 13 tot 14.30u en van 15.30 tot 17u – Turnhout
Internetbeveiliging met K9 Webprotection
K9 Webprotection is een programma dat je toelaat bepaalde instellingen te doen om jezelf, je kinderen en/of kleinkinderen te beschermen om op ongewilde websites terecht te komen. Wil je meer weten over deze vorm van ouderlijk toezicht, schrijf je dan zeker in! Digidak 7 DONK, Kapelweg, 54. Info014 42 81 90 of www.digidak.be ma 23 april van 9 tot 12u – Turnhout
Werken met digitale camera
Computerwegwijs voor gevorderden
In deze workshop computerwegwijs voor gevorderden leer je hoe je kleine ICT-problemen kan oplossen, je computer kan onderhouden, virusvrij en up-to-date houden. Deze workshop is voor de al wat gevorderde computergebruiker. Bibliotheek Beerse, Heilaarstraat, 6. Info 014 71 11 03 of www.digidak.be
di 24 april van 9 tot 12u – Turnhout
Privacy en internet
Privacy en internet, je hoort er tegenwoordig zoveel over. Hoe kan je thuis zelf zorgen dat je veilig bent op het internet. Wat mag je wel doen, wat kan je best niet doen? Digidak Senior, Albert Van Dyckstraat, 10. Info 014 47 47 60 of www.digidak.be di 24 en do 26 april van 9.30 tot 16.30 – Geel
Basisvorming voor oppasvrijwilligers
Mindfulnesstraining gericht naar borstkankerpatiënten
Leef je uit op de Wii
Tijdens deze namiddag kan je met verschillende spelletjes op de WII kennismaken en ze uitproberen. Het spel registreert lichaamsbewegingen, waardoor je op een actieve manier het spel speelt. vzw ‘t ANtWOORD, Otterstraat, 116. Info 014 44 26 78 of www.digidak.be
do 26 april van 13 tot 16.30u – Turnhout
Gedragen door muziek
Niemand twijfelt aan het effect van muziek op het welzijn van de mens. Waar woorden ontoereikend zijn, begint de muziek te spreken. In deze workshop wordt muziek ingezet om te ontspannen, om te verbinden met anderen en om jezelf te uiten. Samen muziek beluisteren of improviseren geeft vorm aan gewaarwordingen of gevoelens die niet altijd in woorden uit te drukken zijn. Geen muzikale voorkennis nodig. Thuiszorgwinkel, Patersstraat, 85. Info 014 40 35 55 of thuiszorgcentrum.turnhout@cm.be
Picasa-webalbum en YouTube
Tax-on-web
Tax-on-web
Wil je meer weten over Tax-on-web, dan is deze workshop beslist iets voor u. We maken je wegwijs in de website van Tax-on-web. Na deze workshop kan je zelf aan de slag om je digitale aangifte te doen. Digidak Schorvoort, Den Brand, 135. Info 014 47 47 60 of www.digidak.be
Migratiesalon On the move
vr 27 april, 13.30u
Thé Dansant
INFO Lut Mertens Dinamo Warandestraat 42, Turnhout 014 47 21 64 dinamo@warande.be www.warande.be/dinamo
wo 25 april van 13 tot 17u – Turnhout
Een strip maken met de computer
za 28 april van 13 tot 17 – Oud-Turnhout
Wie droomt ervan om net als Hergé (Kuifje) een bekend striptekenaar te worden? Kom naar Digidak en we leren je om op je computer of laptop zelf een strip te maken! Digidak Schorvoort, Den Brand, 135. Info 014 47 47 60 of www.digidak.be
Ervaar wat het is om je idee vorm te geven in een juweel. Atelier Kathleen Delaplace, Jan de Beerstraat, 7. Info 014 40 92 84 of www.viva-svv.be
Creëer je zilveren juweel
Suiker - 33
Wie Schrijft Die Blijft
Joost Vandecasteele Massa
Elvis Peeters Dinsdag
Herman Dejonghe De idolen van Halle
Joël De Ceulaer Denken als ambacht
BRUSSEL - Met Joost Vandecasteele is het simpel: je bent voor hem of je bent tegen hem. Veel mensen vinden zijn lichtjes pessimistische drukdoenerij zenuwslopend, maar ik vind Joost en zijn half Antwerps, half West-Vlaams taaltje bijzonder geestig. Vandaar dat hij dus ook in deze door Kempenaars bevolkte boekenrubriek mag opdraven. Massa is al het derde boek van ‘enfant terrible’ Vandecasteele. De vorige twee werden bijzonder goed onthaald door de pers en de vakjury’s van de literaire prijzen en ook voor dit boek liggen de kaarten goed. Spilfiguur Margot wordt aangenomen door Blurred Inc., een bedrijf dat voor de financiële wereld verhalen verzint om de economische bubbel intact te houden. Zij moet “verwondering uit cijfers creëren, engagement uit winstmarges en ontroering uit geleden verliezen” en blijkt in deze nieuwe vorm van fictie een natuurtalent. In zijn roman jaagt Vandecasteele van Brussel naar Hong Kong en weer terug. Actie volgt op actie zonder er veel bij stil te staan, want zo gaan de dingen in een wereld die steeds onpersoonlijker wordt en steeds meer in de greep van de technologie komt. ‘Massa’ is Vandecasteeles blik op het verval van Europa en het economische bestel en als we zijn fictie moeten geloven, ziet het er niet goed uit. Uitgegeven bij De Bezige Bij Antwerpen - € 19,95
KESSEL - Elvis Peeters is een man met vele gezichten. Met Aroma di Amore maakt hij experimentele rockmuziek en zijn samenwerking met illustratrice Gerda Dendooven resulteerde in de eigenzinnige kinderboekenreeks ‘Mijnheer Papier’. Daarnaast schrijft hij ook gedichten en romans die je doen nadenken over het normen-en-waardenstelsel van onze samenleving. Ook ‘Dinsdag’ is er zo eentje. Kan je zonder spijt door het leven gaan, zelfs als je ontzettend vreselijke dingen hebt gedaan? Daar mag de lezer van ‘Dinsdag’ met zichzelf een ethisch debat over voeren. Een oude man kijkt terug op zijn leven. Terwijl de wereld voor zijn ogen veranderde, nam hij het leven zoals het kwam. Met weemoed denkt hij aan zijn overleden geliefdes en vertelt hij ook over de zonden op zijn kerfstok, de moorden, verkrachtingen, de brandstichtingen. De spijt laat hij gewoon niet toe in zijn leven. Hedonisme en opportunisme als leidmotief: het is een treurig wereldbeeld, maar is het fictie? Daar denkt u best zelf nog eens over na. Uitgegeven bij Podium - € 17,50
WESTERLO - Oud-schooldirecteur Herman Dejonghe stortte zich na zijn onderwijscarrière aan het Sint-Lambertusinstituut in Westerlo op een nieuw avontuur: het schrijverschap. ‘De idolen van Halle’ is zijn vierde boek en het tweede in het misdaadgenre. Wanneer Harry Michielsen in alle rust een biertje drinkt op de Marktplatz van het Duitse stadje Halle an der Saale, ziet hij een moordenaar voorbijkomen. Het is meer dan twintig jaar geleden, de dossiers zijn gesloten, de speurders met pensioen. Die nacht herbeleeft hij dat verschrikkelijke jaar 1989, het jaar van Tienanmen, het jaar van de Muur, het jaar van de moord op zijn oude vriend. Kost wat kost wil Harry achter de waarheid komen. Uitgegeven bij Houtekiet - € 17,95
OLEN - Journalist Joël De Ceulaer interviewde vorige zomer voor Knack negen Vlaamse professoren-emeriti filosofie. Een reeks die nu in boekvorm verschijnt met een voorwoord van professor Jean-Paul Van Bendegem. De belangrijkste hedendaagse denkers delen hun kennis die ze hun leven lang hebben vergaard en vertellen wat hun filosofische arbeid voor ons zou kunnen betekenen. De Ceulaer gaat in op de grote levensvragen maar legt hen ook de maatschappelijke vraagstukken van onze tijd voor. Wat zijn de wetenschappelijke uitdagingen voor de toekomst en kunnen we überhaupt met elkaar samenleven? ‘Denken als ambacht’ is geen zwaar abstract boek maar geeft de filosofie -ook dankzij de portretten van Filip Van Roe- een menselijk gezicht. Uitgegeven bij de Bezige Bij Antwerpen - € 24,95
Tekst: Katrien Lodewijckx
Oog Voor Architectuur 1. Zitmeubilair, Herentals 2. Place Georges Pompidou, Parijs
Pleinvrees
Architectuurcentrum Ar-Tur stuurt een jaar lang een reporter op pad. Als luis in de pels speurt hij de Kempen af naar opmerkelijke architectuur. De komende maanden krijgt u hier zijn verslag . Architectuurtip van de maand: Op vrijdag 11 mei organiseert ArTur een architectuurexcursie naar Mons en Charleroi. Meer info op www.ar-tur.be (binnenkort beschikbaar).
34 - april 2012
Geel, Herentals en Turnhout maken zich op voor de zomer. Alle drie met een heraangelegde binnenstad: in Herentals werd het nieuwe marktplein vorig jaar geopend, in Turnhout kan men sinds een maand rond de kerk gaan zitten, in Geel worden de laatste kasseien gelegd en houten banken geplaatst. Belastinggeld dat dient om een marktplein op te frissen: kan het democratischer? Iedereen koopt naar vermogen een stukje stad en kan ’s zomers kommerloos gaan zitten roddelen. Want mensen willen naar mensen kijken, een voyeuristische traditie die in de openheid van het stadsplein tot kunst verheven wordt. Stadspleinen zijn uitvoerig onderzocht en gedocumenteerd. Enkele zijn zelfs gekend om hun onweerstaanbare charme: San Marco in Venetië of Place Pompidou in Parijs. Wat altijd terugkeert, is de precieze verhouding van het plein ten opzichte van de omliggende gebouwen en de functies die in de sokkels van die gebouwen zijn ondergebracht. Goede verhoudingen zorgen voor geborgenheid, cafés met terrassen aan de rand voor sfeer en sociale controle. In Geel en Turnhout is die combinatie duidelijk aanwezig. Beide marktpleinen zijn mooi omringd door aaneensluitende gebouwen en vormen het hart van hun stad. De Herentalse markt lijkt met zijn smalle taille veeleer een passage-
ruimte. De anonieme rand van banken, apotheken en parkeerplaatsen maakt het geheel stroever. Vorm en functies wrikken hier tegen, alsof het plein twijfelt tussen straat en stadsterras. De heraanleg van pleinen is in principe eenvoudig: met bomen en banken kom je al een heel eind. Toch wordt tegenwoordig niets meer aan het toeval overgelaten: een kassei wordt pas gelegd na uitvoerig studiewerk. De mankracht die daarbij komt kijken, is imposant. In Turnhout bijvoorbeeld werd in 2006 een ideeënwedstrijd georganiseerd. Dertig kantoren schreven zich in, een jury van zeven experts boog zich over de voorstellen en ambtenaren van de stad waren vijf jaar lang bezig met beraadslagen over de kwestie: een indrukwekkend bataljon. Je zou veronderstellen dat zoveel denkwerk een fenomenaal plein zou opleveren. Het bleef echter bij... banken. En struiken. En bushokjes. En kasseien. En dan toch als geniale ingeving: een...fontein! Origineel? Niet
echt, want ook Geel krijgt zo’n opgetogen waterpartij...en banken. En bomen. En kasseien. Kortom, boerenverstand getooid in een designjasje. Onlangs publiceerde fotograaf Hans van der Meer ‘Nederland - uit voorraad leverbaar’. Een boek met verveeld ogende beelden van Nederlandse slaapdorpen. Bij de foto’s stak hij een ontluisterende catalogus. Wie aandachtig bladert, merkt snel waarom. Alle winkelstraten en pleintjes op van der Meers foto’s tonen keer op keer hetzelfde gestandaardiseerde straatmeubilair: fietsrekken, vuilbakken, lampen, banken, parkeerpaaltjes. Allemaal afkomstig uit een foldertje. Waarom zou je nog ontwerpers aanstellen als het kan met doorslagspullen die de plaatselijke penningmeester aardig vindt? Van der Meers beelden wijzen ook in Turnhout, Herentals of Geel op de ‘IKEA-ficatie’ van onze buitenruimte. Stijlloze lichtpylonen en doordeweekse stoeptegels bewijzen dat jarenlang denkwerk vaak
eindigt in charme van bordkarton. Ik voel een vraagje: als de centen voor onze pleinen naar wedstrijden gaan en we vervolgens met een lege beurs paaltjes en putdeksels uit een catalogus moeten halen, is er dan iets fout met onze prioriteiten? En als de geheimen voor de aanleg van een aangenaam plein op een bierviltje passen, moet er dan jarenlang gedebatteerd en gejureerd worden? Met belastinggeld? Op de Grote Markt van Brussel -het plein met het mooiste geroezemoes van België- liggen de kasseien schots en scheef en met een lichte bult naar het midden toe: een toevalligheid die voor voelbare spankracht zorgt. Geen architect kwam eraan te pas, geen commissie gaf zijn jawoord, fonteinen noch paaltjes waren er nodig. Toch zit iedereen er ’s zomers lanterfantend op trappen en zelfs op de grond. Gemoedelijkheid is jammer genoeg nog steeds geen modewoord.
Tekst: Bjorn Houttekier
ONZE PARTNERS V.I.P.-PARTNER
TRAM 41 (Turnhoute IOK Route Archief en Musea) Intercommunale
Adressen: Stadsarchief (Stadhuis/Erfgoedhuis, Grote Markt 1, 2300 Turnhout, 014 44 33 98) Adres: Kon. Elisabethlei 22, Nationaal Museum van de 2018 Antwerpen Speelkaart (Druivenstraat 18, Tel: 03 240 50 11 2300 Turnhout, Fax: 03 240 54 75 014 41 56 21) Mail: info@provant.be Taxandriamuseum Website: www.provant.be (Begijnenstraat 28, 2300 Turnhout, 014 43 63 35) Begijnhofmuseum (Begijnhof 56, 2300 Turnhout, 014 42 12 48) Openingsuren: musea: di-za 14-17u, RenoHuis zo 11-17u Renovatie - Sleutel op de Deur Stadsarchief: Tel: 0478 / 42 77 71 ma: alleen telefonisch of per Fax: 014 / 42 77 71 mail, di-vr 9-12.30u / 13-16.30u Filmfestival Mail: tram41@turnhout.be Open Doek Website: www.tram41.be Adres: Warandestraat 42, 2300 Turnhout Tel: 014 41 94 94 Fax: 014 42 08 21 Mail: info@opendoek.be Cc ‘t Schaliken Website: www.opendoek.be Adres: Grote Markt 35, 2200 Herentals Openingsuren: ma 9-12u / 17-19.30u, di, do, vr 9-12u / 13.30-16u, wo 9-12u. de Warande Ticketbalie ook op Adres: Warandestraat 42, wo 13.30-16u en za 10-14u. 2300 Turnhout Tel: 014 28 51 30 Ticketbalie: ma-vr 9-17u, za 9-14u Fax: 014 22 28 56 Tel: 014 41 9494 (algemeen) Mail: cultuurcentrum@herentals.be 014 41 69 91 (ticketbalie) Website : www.schaliken.be Website: www.warande.be
Provincie antwerpen
PARTNERS XXL
Ontwikkelingsmaatschappij voor de Kempen Adres: Antwerpseweg 1, 2440 Geel Tel: 014 58 09 91 Fax: 014 58 97 22 Mail: info@iok.be Website: www.iok.be
HoReCa provincie Antwerpen
PARTNERS S Delta Motorcycle n.v. Adres: Otterstraat 120, 2300 Turnhout Tel: 014 42 08 08 Fax: 014 42 74 78 Mail: deltamotor@skynet.be Website: www.deltamotor.be
Gemeentebestuur Meerhout
Adres: Markt 1, 2450 Meerhout Tel: 014 24 99 20 Fax: 014 24 99 57 Mail: info@meerhout.be
Gemeentebestuur Olen Adres: Dorp 1 - 2250 Olen Tel: 014 26 31 11 Fax: 014 26 31 20 Mail: info@olen.be
Café Wirwar Afdelingen Noorderkempen en Een eigentijds café met een Middenkempen vleugje heimwee naar vroeger PFL Sound, Light, Projection, Adres: Ieperstraat 4, 2300 Turnhout Adres: Otterstraat 8, 2300 Turnhout Adres: Video & Meeting Support Tel: 0495 53 54 80 De Singer Achterstenhoek 9 Katholieke Adres: Bavelstraat 35, 2275 Lille Hogeschool kempen 2310 Rijkevorsel Openingsuren: Ma-vr 10-18 u met campussen in Geel, Lier, Website: www.desinger.be of Za 10-14 u Turnhout en Vorselaar www.ajazzexperience.be Tel: 014 / 44 08 70 Tel: 014 56 23 10 Mail: Info@pfl.be Jakob smitsmuseum Fax: 014 58 48 59 Website: www.pfl.be Adres: Sluis 155a, 2400 Mol Mail: info@khk.be Fiesta Mundial Openingsuren: wo-zo: 14-18u Website: www.khk.be Adres: Keiheuvel Balen Tel en fax: 014 31 74 35 De Roma Mail: fiesta@fiestamundial.be Mail: info@jakobsmits.be Adres: Turnhoutsebaan 286 Website: www.jakobsmits.be Tickets: ticket@fiestamundial.be 2140 Borgerhout Theater stap Galerie ES Ticketbalie: Turnhoutsebaan Adres: Brugstraat 55, 2300 Turnhout Adres: Koningsbaan 68A 327 Tel: 014 42 85 90 2560 Nijlen 2140 Borgerhout Website: www.galerie-es.be Openingsuren: ma-vr: 9u30-12u30 / 13u30- Fax: 014 42 84 19 Mail: info@theaterstap.be Mail: info@galerie-es.be 17u www.theaterstap.be Tel: 03 481 93 59 Tel: 03 292 97 40 (reserveringen) Website: 03 292 97 50 (algemeen) Storm op komst Recreatie-en Natuurpark Website: www.deroma.be Kinderkunstenfestival Keiheuvel vzw cc Zundert Adres: 17de Esc. Lichtvliegwezenlaan Vrijdag 19 - dinsdag 23 maart Adres: Molenstraat 5 14, 2490 Balen Adres: Warandestraat 42, Zundert Tel: 014 81 03 01 2300 Turnhout Cc de Werft Tel: 0031 76 597 19 99 Website: www.keiheuvel.be Mail: info@stormopkomst.be Adressen: Werft 32, Markt 1, 2440 Geel Website: www.cczundert.nl Mail: info@keiheuvel.be Website: www.stormopkomst.be (exporuimte de Halle) cc Jan Van Besouw Vrijetijdscentrum Erfgoedcel Centrumparking NieuwThomas van Diessenstraat 1 De Kruierie Noorderkempen straat, 2440 Geel (exporuimte Adres: Adres: Bevrijdingsstraat 1 Stadhuis/Erfgoedhuis Goirle de Schrijnwerkerij) 2490 Balen Adres: Grote Markt 1, Tel: 0031 13 534 34 00 Balie: ma 13.30-16.30u, Tel: 014 82 92 30 2300 Turnhout Website: www.janvanbesouw.nl di-vr 9-12u / 13.30-16.30u, Fax: 014 81 79 59 Tel: 014 44 33 62 za 10-12u Vlaamse Opera Mail: dekruierie@balen.be Mail: info@erfgoedcelnoorderkem Tel: 014 56 66 60 (administratie) Antwerpen pen.be 014 56 66 66 (reserveringen) Adres: Van Ertbornstraat 8, gemeente Westerlo Fax: 014 56 66 80 Adres: Boerenkrijglaan 61 Cultuur noord 2018 Antwerpen Mail: admin.dewerft@geel.be, CC Palethe 2260 Westerlo Website: www.vlaamseopera.be res.dewerft@geel.be Adres: Jeugdlaan 2, 3900 Overpelt Mail: sofie.claes@westerlo.be Mail: info@vlaamseopera.be Website: www.dewerft.be Tel, Info, Tel: 014 53 91 77 Tel: 03 202 10 08 Cc ‘t Getouw (schouwburg reservaties, Amuz [festival Rockin’ Rex – zaal ‘t Getouw) tickets: 011/64.59.52 Adres balie : Smallestraat 2, 2400 Mol van vlaanderen Around Turnhout Fax: 011/64.45.04 ‘s Werelds grootste Openingsuren: di-vr : 9-12u / 13.30-16u, antwerpen] Adres: Kammenstraat 81, 2000 Erfgoedcel k.ERF rock-’n-rollkroegentocht za 10-12u Adres: Gasthuisstraat 5, 2440 Geel Antwerpen Tel: 014 33 09 00 DE poppenzaal Tel: 014 566 689 Tel: +32 (0)3 202 46 62 Fax: 014 33 09 07 Adres: Steenweg op Oosthoven 114, Website: www.erfgoedcelkerf.be Fax: +32 (0)3 202 46 64 Mail: cultuurbalie@gemeentemol.be 2300 Turnhout Website: www.amuz.be Website : www.getouw.be artObe+ Tel: 014 42 33 22 Bibliotheek Turnhout M HKA Adres: Rolleken 10 Fax: 014 42 43 55 Adres: Warandestraat 42, 2300 Museum van Hedendaagse B-2275 Lille Mail: info@propop.be Turnhout Kunst Antwerpen Belgium Website: www.propop.be Openingsuren: ma 14-20u, di t.e.m. do 11 Adres: Leuvenstraat 32 2000 Ant Tel: 0032 (0)14 883343 Hofke van Chantraine 20u, vr 11-18u, za 10-17u werpen Mail: mail@artobe.org Adres: Kerkstraat 46 Tel: 014 47 22 41 Tel: +32 (0)3 260 99 99 Website: www.artObe.eu 2360 Oud-Turnhout Fax: 014 41 61 41 Fax: +32 (0)3 216 24 86 Art Center Hugo Voeten Tel: 014 47 94 94 Mail: bibliotheek@turnhout.be Mail: info@muhka.be Adres: Vennen 23, 2200 Herentals Fax: 014 65 25 18 Website: www.turnhout.be/bib Website: www.muhka.be Tel: +32 475 555 125 Mail: info@hofkevanchantraine.be Effenaar Würth Belux N.V. Mail: bart@office.hugovoeten.org Adres: Dommelstraat 2, Eindhoven Adres: Everdongenlaan 29 Productiehuis Website: www.artcenter.hugovoeten.org Het Gevolg Tel: 0031 (0)40 239 36 66 2300 Turnhout Adres: Otterstraat 31-33, 2300 Mail: info@effenaar.nl Tel: +32 (0)14 44 55 66 Turnhout Website: www.effenaar.nl Fax: +32 (0)14 44 55 67 Tel: 014/42.63.27 Mail: info@wurth.be Dinamo Fax: 014/42.82.36 Adres: Warandestraat 42, 013 Poppodium Mail: info@hetgevolg.be Adres: Veemarktstraat 44 2300 Turnhout Stadsbestuur geel 5038 CV TILBURG Openingsuren: educabalie ma-vr 9-12u en Adres: Werft 20, 2440 Geel Tel: 013 460 95 00 13-16u, ma 18-20u Tel: 014 56 60 00 Fax: 013 460 95 01 Tel: 014 47 21 64 (educabalie) Mail: info@geel.be Mail: informatie@013.nl Mail: dinamo@warande.be Website: www.warande.be (cursussen)
PARTNERS L
PARTNERS XL
de kringwinkel Adressen: goedkoop en origineel Mol (Sint-Appolonialaan, 014 32 61 63), Turnhout (Steenweg op Tielen 70), Retie (Sint-Martinusstraat 50), Hoogstraten (Meerseweg 135, 014 44 20 40), Geel (Heidebloemstraat 93), Herentals (Lierseweg 136), Kasterlee (Krokuslaan 10), Balen (Steenweg op Leopoldsburg 71/2), Herselt (Blaubergsteenweg 113), Heist-op-denBerg (Noordstraat 25/1, 015 23.73.93). Pure Kempen
RURANT vzw Adres: Hooibeeksedijk 1 2440 Geel Tel: 014 / 85 27 07 Website: www.purekempen.be www.rurant.be (Merk Kempen) Mail: johny.geerinckx @rurant.provant.be
Vormingplus Kempen Adres: Graatakker 4 2300 Turnhout Tel: 014 41 15 65 Mail: info@vormingpluskempen.be Website: www.vormingpluskempen.be
Sabam Cultuur
Adres: Aarlenstraat 75-77 1040 Bruxelles Tel: + 32.2.286.82.11 Fax: + 32.2.230.05.89 Mail: frontoffice@sabam.be Website: http://www.sabam.be
Turnhout 2012
Adres: Stadhuis, Grote Markt 1, 2300 Turnhout Openingsuren: ma-vr: 9-12.30u en 13.30-16.30u Tel: 014 40 96 74 Mail: info@turnhout2012.be Website: www.turnhout2012.be
Mezz
Adres: Keizerstraat 101, 4811 HL Breda Tel: 0031 76 515 66 77 Fax: 0031 76 520 02 37 Mail: info@mezz.nl Website: www.mezz.nl
Frans Masereel Centrum
Cultureel Centrum "De Kei"
Adres: Masereeldijk 5 2460 Kasterlee
Groezrock
28th-29th April 2012 Adres: Gestelsesteenweg 211 B-2450 Meerhout Mail: info@groezrock.be
Adres: Kerkplein 69 5541 KB Reusel Tel: 0497-641484
Suiker - 35
De club van 100 V.I.P.-PARTNER
EEN HART VOOR CULTUUR OOK LID WORDEN VAN DE CLUB VAN 100? VRAAG NAAR ONZE VOORWAARDEN. BEL 0495 53 54 80.
PARTNERS XXL
Goedkoop en origineel! Mol (014/32.61.63) Turnhout,Retie en Hoogstraten (014/44.20.40) Geel, Herentals, Kasterlee, Balen, Herselt en Heist-op-den-Berg (015/23.73.93)
PARTNERS XL
Bibliotheek Turnhout
PARTNERS L
DELTA M OTO R C YC L E
Otterstraat 120 2300 Turnhout 014 42 08 08 www.deltamotor.be deltamotor@skynet.be
DELTA M OTO R C YC L E
Openingsuren: alle dagen van 9.30u tot 19.00u zaterdag van 9.30u tot 17.00u zondag en maandag gesloten
PARTNERS S Met steun van de gemeentes Olen, Oud Turnhout, Geel, Turnhout, Mol, Herentals, Westerlo, Balen, Meerhout