Suiker januari2014

DE CULTUURKRANT VAN DE KEMPEN

HH H

GRATIS MAAN

H

DBLAD

HH

nr. 48 www.sui – januari 2014 kerkrant .be

IGNACE CO

RNELISSEN

W I N >> >

RETRO

STOPT

SPECT MAX S IEVE ELEN

52 VRIJKAARTEN 2013 LIJST IN JES

Journaliste

Kathleen Huys “ Als het zo doorgaat, zal het erg worden op deze wereld.”

MET DANK AAN

ROEL SELS

ZOR U heeft het in de loop der jaren ongetwijfeld al wel gemerkt. Het schrijven van een editoriaal: daar doen wij bij Suiker niet aan mee. We houden niet zo van stukjes die geschreven worden ter meerdere eer en glorie van het magazine waarin ze verschijnen. “Lees op blz. 18 wat onze reporter overkwam in Oost-Ossetië”. “Zie op blz. 25 wat Lady Gaga uitspookt tussen 2 en 4u ’s nachts”. “Primeur! Marc Wilmots verklapt op blz. 11 de ploegopstelling van de Rode Duivels voor de wereldbekermatch tegen Rusland.” Die schaamteloze vorm van zelfbevlekking: daar passen wij bij Suiker voor. ‘ZOR’ noemen wij dergelijke artikels, met een knipoog naar Walter van den Broeck.

Hij verzon dat letterwoord ten tijde van zijn hoofdredacteurschap bij Turnhout Ekspres. Als hij af en toe een -commercieel- stukje moest plegen waar hij als literatuurschrijver niet te fier op kon zijn, ondertekende hij dat niet met zijn eigen naam, maar steevast met ‘ZOR’.

Niemand die hem ooit gevraagd heeft waar die letters voor stonden, maar ons heeft hij het verteld: “Zeik Op ne Riek”.

Wij huldigen één principe. Een voorwoord, een column, een editoriaal -noem het zoals je wil- heeft slechts zin als het nergens over gaat. Hang de ple-

zante uit, verkoop wat flauwekul. Dat werkt altijd. Maar als het stuk moet dienen om de lezer zo snel mogelijk naar een andere bladzijde te krijgen, is zo’n artikel waardeloos. Bovendien, als je ervoor zorgt dat je krant of magazine interessant genoeg is, geraakt de lezer vanzelf wel tot blz. 11, 18 of 25. Daar heeft hij geen voorwoord voor nodig.

Dit gezegd zijnde, moeten we het belang van principes ook weer niet overdrijven. Het is zoals Groucho Marx ooit zei: “Dit zijn mijn principes. En als ze je niet bevallen, heb ik er wel andere.” Er zijn een aantal goede redenen om principes overboord te gooien. Omdat het je goed uitkomt, bijvoorbeeld. Omdat je tot andere inzichten bent gekomen.

Of omdat je vergeten bent wat ze ook weer juist inhielden. Het kan allemaal.

U hoort mij al van ver aankomen. Ik ga zondigen tegen de heilige Suikerprincipes. Voor één keer ga ik het in deze column wél hebben over wat er in dit eigenste krantje te zien en te lezen is.

Wie daar niet tegen kan, moet nu maar de ogen afwenden.

Nood breekt wet. We moeten het kwijt en daar moeten alle principes dan maar voor wijken: wij hebben een nieuwe cover. Voilà. Het is eruit.

Dank voor uw aandacht.

HORECA TROEF Suiker houdt van lekker eten en drinken. Dat we, in samenwerking met onze partner Horeca Vlaanderen, elke maand een Kempense horecazaak in de schijnwerpers zetten, zal dus niemand verbazen. Deze maand stellen wij met gepaste trots aan u voor: Mokkaffee in Beerse.

MOKKAFFEE BEERSE – Kerkplein 2. Nog centraler kan je niet liggen. Mokkaffee, een gezellige eet- en drankgelegenheid, ligt recht tegenover de kerk van Beerse.

Mokkaffee opende de deuren op 16 augustus 2013. Het is, op maandag na, alle dagen open van ’s morgens tot ’s avonds en spreekt een breed publiek aan.

“Dat is ook de bedoeling,” zegt uitbater Ellen Lemmens. “Sommige mensen bezoeken Mokkaffee voor de lekkere koffie. Anderen vinden juist onze uitgebreide bierkaart, met een dertigtal speciaalbieren, een reden

Mokkaffee Kerkplein 2 in Beerse Website (via facebook) Mail: mokkaffee@gmail.com Tel: 014 73 37 57 Openingsuren: Di, do, vr: van 10 tot 21u Za, zo: van 10 tot 22u Wo: van 8 tot 21u Ma: gesloten

om binnen te springen.”

De dorstigen laven is een werk van barmhartigheid dat ze bij Mokkaffee serieus nemen, maar ook wie honger heeft, zit er gebeiteld. ’s Morgens wordt er ontbijt geserveerd. “Vooral op zondag wordt daar gebruik van gemaakt,” zegt Ellen. “En ’s middags en ’s avonds neemt Mokkaffee de gedaante van een brasserie aan. “Eerlijke en lekkere gerechten. Daarvoor kan je bij ons altijd terecht.”

Mokkaffee beschikt over meer dan vijftig zitplaatsen en in de zomer, wanneer aan de straatkant het terras opgesteld staat, wordt dat aantal meer dan verdubbeld. Parkeren is zelden of nooit een probleem. Op het Kerkplein is parkeren nog altijd gratis, en is er altijd wel een plaatsje vrij. Behalve misschien op woensdagochtend. Dan slaat de wekelijkse markt er zijn tenten op. Op die dag is Mokkaffee trouwens al open vanaf 8u. De klant is koning bij Mokkaffee. Dat geldt ook voor de marktklant.

Foto: Bart Van der Moeren

2 - Januari 2014

All that Jazz

Joachim Badenhorst en Oak Tree

Koen De Cauter & Fapy Lafertin Groep: Djangofollies

Jeremiah Cymerman Solo & De Kleurencirkel

GEEL – Op maandag 13 januari kan je in De Halle in het duotickets centrum van Geel terecht voor een dubbelconcert van Oak Tree en Joachim Badenhorst.

Oak Tree bestaat uit Sarah Klenes (zang), Annemie Osborne (cello) en Thibault Dille (accordeon). De groep speelt avontuurlijke muziek die het midden houdt tussen klassiek, jazz, balkan, wereldmuziek en vrije improvisatie.

Joachim Badenhorst is een van de weinige jazzmuzikanten die het aandurfde om in zijn carrière een solo-cd op te nemen. Alleen door die lef doet de dertigjarige klarinettist en saxofonist, die ook meespeelt in de groep van Koen De Cauter (maar daar vooral klarinet speelt), zich opmerken. Badenhorst behoort al enkele jaren tot de boeiendste figuren uit de Belgische improvisatiewereld, een figuur die respect afdwingt tot in de verste uithoeken van de wereld. Getuige zijn plaats in het Han Bennink Trio of Tony Malaby’s Novela.

Badenhorst studeerde en speelde enkele jaren in de jazzhoofdstad van de wereld, New York, maar woont nu weer in België. Zijn eerste soloalbum, ‘The Jungle He Told Me’, is een fantastisch bewijs van zijn muzikale vocabularium en zijn ideeën. Het is nu al een mijlpaal in de Belgische improvisatietraditie.

Joachim Badenhorst werd in 2011 door een groep internationale jazzjournalisten verkozen tot ‘beste klarinettist’ en Knack plaatste zijn cd in de top tien van beste jazzplaten van 2012. Tijdens deze tournee stelt Joachim zijn tweede solo-cd voor, die dit keer geënt is op jazzstandards.

Tickets voor het dubbelconcert van Oak Tree en Joachim Badenhorst kosten 10 euro.

Op www.suikerkrant.be kan je duotickets winnen.

MOL – Op vrijdag 31 januari brengt de Koen De Cauter & duotickets Fapy Lafertin Groep de muziek van Django Reinhardt weer tot leven in Zaal Ootello in Mol-Ezaart.

De uitgebreide band bestaat uit Koen De Cauter (sopraansax, gitaar en zang), Fapy Lapertin (gitaar), Joachim Badenhorst (klarinet en basklarinet), Jon Birdsong (concert), Waso De Cauter (gitaar), Dajo De Cauter (contrabas) en Lionel Beuvens (drums).

Als geen ander kan de familie De Cauter (& vrienden) de fameuze sfeer van de Hot Club overbrengen op een podium.

Genieten van dit avondje gipsyjazz kost 11 euro, behalve natuurlijk als je een van de duotickets wint op www.suikerkrant.be. Het concert begint om 20.15u.

RIJKEVORSEL – Avant-garde op het scherpst van de snee. Dat is wat je mag verwachten van het soloconcert van Jeremiah Cymerman, een Amerikaanse klarinettist, componist en geluidstechnicus die op solotournee is door Europa.

Cymerman oogstte tijdens het Amerikaanse luik van deze tournee al lof van improvisatiekunstenaar en avantgardegrootheid John Zorn.

Diezelfde avond vindt ook een concert plaats van De Kleurencirkel, een Belgisch trio dat vrije improvisatie, noise, jazz en elektronische muziek mixt.

Toegankelijke muziek is het niet, maar kwalitatief hoogstaand is dit dubbelconcert op 24 januari zeker wel. Kaarten kosten 12 euro. Het concert begint om 20.30u.

5

3

Benjamin Herman TURNHOUT – Op 31 januari is het Nederlandse Benjamin Herman Trio te gast in de Kuub. Saxofonist Benjamin Herman wordt begeleid door Ernst Glerum op contrabas en Joost Patocka op drums. Benjamin Herman is naast frontman van zijn eigen trio ook bandleider van de zevenkoppige New Cool Collective. Hij speelt al saxofoon van zijn twaalf jaar, en op zijn zeventiende stond hij al op het podium van het North Sea Jazz festival. Aan het conservatorium van Hilversum studeerde hij cum laude af. In 2013 was hij de enige Europeaan die uitgenodigd werd om deel te nemen aan de Thelonious Monk Competition.

Benjamin Herman werkte, als lid van diverse formaties, al mee aan 35 albums. Zonder meer indrukwekkend.

Benjamin Herman komt met zijn eigen trio naar de Warande. Dat betekent dat je je mag verwachten aan virtuoos uitgevoerde muziek. Vaak brengt hij speels herwerkte klassiekers van Thelonious Monk, Cole Porter of Dexter Gordon. Maar met Herman weet je het nooit. Hij is een van de creatiefste jazzmuzikanten van Nederland.

Suiker - 3

BONJOUR EXPO Retrospectieve Max Selen in Art Center Hugo Voeten

Daar kan ik die Amerikaanse scènes het best mee reproduceren. En ja, olieverf is mijn favoriete medium. Ik heb vroeger veel geaquarelleerd, en dat doe ik af en toe ook nog wel. Grafiek maak ik nu minder omdat ik geen drukpers meer heb. Ik besteed wel eens wat uit aan meesterdrukker Rudolf Broulim in Ekeren. In acryl werk ik niet graag.

Zo af en toe zal ik het eens gebruiken voor een achtergrond, als die snel droog moet zijn. Maar olieverf heeft mijn voorkeur.

−Merk − ik hier en daar niet wat maatschappijkritiek in die Amerikaanse doeken?

KASTERLEE, HERENTALS – Max Selen woont goed verscholen in de Kastelse bossen. Hij wordt in april 82 jaar en schildert nog zo goed als dagelijks. “Ik heb nu eenmaal die creatieve drang in mij. Die slijt niet met de leeftijd. Als ik niet werk, word ik onrustig en krijg ik gewetensproblemen. En daar is dan maar een remedie tegen: de schildersezel in mijn atelier”, zegt hij.

Max Selen: 81 en nog lang niet uitgeschilderd

Voor een gesprek met Suiker wou hij na enig aandringen het penseel toch even terzijde leggen. Een goed gesprek, trouwens. Max is van het gedreven type: hij schenkt meteen een stevige kop koffie, en voor je het weet heb je het over serieuze dingen.

heb daar veel geleerd. Van Jan Vaerten bijvoorbeeld, om een naam te noemen: snel schetsen naar model. En compositie, bij Van Vlasselaer. Heel nuttig.

−Ik − zie op je website ook werk van je beginjaren staan, zo uit de jaren zestig: kubistische dingen, popart, stromingen die toch al wat achter ons liggen. Je verloochent je vroegere werk kennelijk niet.

Nee, dat klopt. Daar zie ik echt geen reden toe. Ik heb dat gemaakt, het heeft uiteindelijk allemaal bijgedragen tot wat ik geworden ben, zelfs als het jeugdzonden betreft. Nogal wat kunstenaars, Herman Diels onder anderen, gaan zover dat ze hun vroegere werk vernietigen. Onbegrijpelijk voor mij, dat ‘afrekenen met het verleden’. Een mens blijft toch leren? Hetzelfde met dat denigrerende gedoe over de opleiding. Eergisteren zat ik te kijken naar een televisieprogramma over de jarige Antwerpse academie. Al die kunstenaars -Tuymans, Daan, Fabre- komen daar exact hetzelfde, vervelende verhaaltje vertellen: “Ik heb daar niks geleerd”. Een volmaakt voorspelbaar verhaaltje trouwens, want we hebben dat al duizend keer gehoord. Wat een pretentie. Ik durf het duidelijk zeggen: ik

4 - Januari 2014

−Je − was zelf leraar aan de academie in Turnhout. Een zinnige bezigheid?

Zeker. Ik heb daar van 1966 tot 1994 tekenen gegeven. Zeggen dat je als academiedocent van je hobby je beroep maakt, is niet correct, want schilderen is voor mij veel meer dan een hobby.

Maar je begrijpt wat ik bedoel: je kost kunnen verdienen met wat je het liefste doet, dat is toch een voorrecht. Ik heb het nooit als ‘werken’ beschouwd.

De leerlingen komen bovendien uit vrije wil, ze zijn gemotiveerd. Maar het dient gezegd: uiteindelijk zijn er maar weinigen die echt doorgaan en iets worden. Let wel: dat was vroeger niet anders. Ik heb in Antwerpen het Hoger Instituut gedaan. Ik schrok mij een ongeluk toen ik er in 1956 toekwam: al die gebaarde artistieke types die daar rondliepen, en ik ocharmen in mijn deftige pak en das. Maar aan het einde van de rit bleef er van die rij indrukwekkende figuren nauwelijks iemand over. In de vier disciplines samen -beeldhouwen, grafiek, schilderen en monumentaal- hebben er daar in het jaar dat ik afgestudeerd ben zegge en schrijve twaalf studenten de eindmeet

gehaald. En van die twaalf is dan nog lang niet iedereen kunstenaar geworden. Ga maar na.

−Naar − het heden. Ik zie in je schilderijen nogal wat verwijzingen naar Amerika.

Toeval, zoals zoveel in het leven. We hebben een tijdje een Amerikaans koppel als buren gehad, waar we heel goed mee konden opschieten. Toen die weer naar ginder verhuisden, bleven we contact houden. Uiteindelijk zijn we ingegaan op hun vaak herhaalde verzoek: kom toch eens af. Zij woonden op een eilandje aan de oostkust en hebben ons op weg geholpen. Daarna zijn we zelf het land gaan verkennen, jaar na jaar, in alle richtingen. Zelfs Route 66 hebben we gedaan. Ik maakte overal foto’s van mensen, gebouwen, dingen die me troffen, en als ik weer thuis kwam, ging ik die op het doek zetten.

−Hyperrealistisch, − en doorgaans in olieverf.

Inderdaad. Die stijl ligt me het best.

Praktisch: Retrospectieve tentoonstelling Max Selen van 24 januari tot 27 februari Art Center Hugo Voeten Vennen 23, Herentals Tel. 0475 555 125

Ja, toch wel. Ik hou ontzettend veel van de ongecompliceerde, losse, spontane levensstijl van de Amerikanen. Maar diezelfde levensstijl heeft ook een hele generatie opgezadeld met een graad van obesitas die je niet voor mogelijk houdt. Ik toon hun wereld zoals hij is: de grootstad, de prachtige architectuur van Time Square in New York, maar ook de dikke dame die er zit uit te puffen. Reizen is trouwens altijd een belangrijke pijler van mijn kunst geweest. Zodra Mandela vrijkwam en de apartheid was afgeschaft, zijn we naar Zuid-Afrika getrokken, om van daaruit het zwarte continent te ontdekken. Ongelooflijk boeiend en verrijkend.

−Zijn − er kunstenaars die je erg bewondert?

Zeker, te veel om op te noemen. Laat ik me beperken tot twee totaal verschillende figuren: Francis Bacon, een hedendaagse Brit -Sis Spek noem ik hem altijd (lacht)- en Frederic Remington, een Amerikaan uit de negentiende eeuw. Bij Francis Bacon gaat het me vooral om de bewuste, intrigerende deformering van de menselijke figuur.

Zo vervormen, dat kan alleen een grote. Remington was dan weer een doorgewinterde realist. Hij had vooral belangstelling voor de Amerikaanse burgeroorlog en voor de Far West. Zijn schetsen en schilderijen van soldaten te velde, van paarden, van cowboys en indianen zijn prachtig. Een geweldige stielman! Hij heeft zijn eigen museum in Ogdensburg (in de staat New York.)

Dat konden we uiteraard niet links laten liggen. Zijn werk, inclusief de bronzen beelden, is nu zeer gezocht en onbetaalbaar.

−Tot − besluit: ik hoor dat er een retrospectieve tentoonstelling Max Selen staat aan te komen. Was daar een aanleiding voor?

Niet echt. Die is eigenlijk min of meer uit de lucht komen vallen. Ik ken Hugo Voeten van het Art Center van in mijn jeugd. We hadden mekaar vele jaren niet gezien, en toen het enige tijd geleden dan toch gebeurde, kwam van het een het ander. En zeg nu zelf: als je eenentachtig bent, is het moment voor een retrospectieve toch wel gekomen.

Er gaan een vijftigtal werken van mij te zien zijn, toch vooral uit eigen bezit.

Ik ben aan de selectie bezig, maar probeer zo weinig mogelijk bruikleengevers lastig te vallen.

−Alvast − gefeliciteerd. We komen kijken.

Tekst: Ivo Verheyen Foto Selen: Bart Van der Moeren

Trombini en Aerts in Kasteel Le Paige HERENTALS – In Kasteel Le Paige in Herentals kan je de dubbeltentoonstelling ‘Waan en Wezen’ bezoeken van keramist en beeldhouwer Marc Aerts (Oostmalle) en schilder Didier Trombini (Zandhoven). Terwijl voor Aerts de natuur een onuitputtelijke inspiratiebron vormt, zet Trombini in zijn flamboyante beeldende taal de mens centraal. Beiden ontmoeten elkaar in een expositie die verbeelding en werkelijkheid verweeft en eerlijke kunst met diepe roots brengt.

Trombini en Aerts , Waan en Wezen, van 11 januari tot 2 februari, open op zo, woe, do, vrij, za van 14 tot 17u (ma, di gesloten). Gratis. Kasteel Le Paige is gelegen aan de Nederrij 135.

Raymond Minnen ‘tegen de muur’.

HERENTALS – Productief is hij als geen ander: na zijn opgemerkte Lenintentoonstelling in de Zwarte Panter in Antwerpen is de Molse popartkunstenaar Raymond Minnen alweer te gast in de Herentalse Lakenhal. Minnen is dan ook onuitputtelijk en onvermoeibaar. Hij assembleert met ongebreidelde fantasie en grote dosis humor telkens wonderlijke en zelfrelativerende objecten. Zijn vormtaal is kitsch, zijn werkwijze bricoleren, zijn boodschap maatschappijkritisch. In de Lakenhal ‘houdt hij zijn steigerende paarden in’ en toont hij voor de allereerste keer in zijn carrière zijn driedimensionale werk enkel en alleen ‘tegen een muur’.

Eerst zien en dan geloven.

Raymond Minnen, Tegen de muur, van 18 januari tot 9 februari op zo, woe, do, vrij, za van 14 tot 17u (ma, di gesloten), gratis, De Lakenhal is gelegen aan de Grote Markt.

Lucky Luke en Marc Legendre in de Warande TURNHOUT – Nog tot 19 januari kan je in de exporuimte van de Warande terecht voor de uitgebreide tentoonstellingen rond stripicoon ‘Lucky Luke’ en Bronzen Adhemarwinnaar ‘Marc Legendre’(o.a. Biebel, Amoras). Beide expo’s waren de blikvangers tijdens het recente Stripgids Festival in Turnhout.

‘Lucky Luke’ onderzoekt hoe tekenaar Morris van deze gelijknamige strip, in de ban raakte van de Far West. ‘Legendre’ toont aan de hand van talloze objecten en tekeningen de veelzijdigheid van deze tekenaar, scenarist, uitgever en hoofdredacteur.

Meer info op www.stripgids.org

Schilderij van het jaar TURNHOUT – Na een eerste succesvolle editie in Nederland werd in 2013 ook een verkiezing van ‘Schilderij van het jaar’ gehouden in België. Het ‘Schilderij van het jaar’ is een unieke, landelijke wedstrijd waaraan iedereen kan deelnemen. Een vakjury beoordeelt alle inzendingen. De dertien werken die de finale haalden, worden tentoongesteld bij Kunstforum Würth in Turnhout.

De tentoonstelling loopt van vrijdag 10 januari tot en met maandag 24 februari. Onmiddellijk nadien (van 28 februari tot 14 april) zullen ook de 13 Nederlandse finalisten exposeren in het Kunstforum.

Het winnende schilderij werd gemaakt door Hans van Aalst. Het draagt de titel ‘Onnodige dood’ en toont een moeder die het levenloze lichaam van haar dochter vasthoudt. Het is een actueel en realistisch werk: het meisje werd gedood door Chinese politiediensten omdat zij ‘Falun Gong’ beoefende: een boeddhistische discipline die verboden werd door de Communistische Partij.

Wim Van Aalst is een autodidact die pas in 2008 begon te schilderen. Hij leerde het met behulp van boeken en het internet. Jarenlang kopieerde hij de oude meesters om de stiel te leren.

Sinds kort maakt hij eigen werk.

Kunstforum Würth is alle dagen geopend van 10 tot 17u, en op feestdagen gesloten. De toegang bedraagt 2 euro.

Duo’s bij De Modernen ANTWERPEN – Nu het Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen wegens grondige verbouwing en renovatie gesloten is, krijgen we met regelmaat een thematische selectie van zijn schatten (de term is voorwaar geen overdrijving) te zien in de Fabiolazaal, niet ver van de Meir. Ook nu loont het weer de moeite. Nog tot 20 april loopt er de tentoonstelling ‘Duo’s’.

Veelzijdige Freddy Van Dyck in Hofke van Chantraine OUD- TURNHOUT – Nog tot 12 januari kan je in Hofke van Chantraine in Oud-Turnhout het veelzijdig werk -schilderijen, beelden en collages- van Turnhoutenaar Freddy Van Dyck (1942) bewonderen. Deze neef van schilder Albert Van Dyck groeide met rasse schreden uit tot een kunstenaar met een volkomen eigen expressiewijze.

Of hij nu een ballerina, een kind of een naakt schildert, tekent of boetseert: steeds tast Van Dyck gevoelsmatig de mogelijkheden van het menselijk lichaam af. Het virtuoze eindresultaat trilt vaak van expressie.

Freddy Van Dyck in Hofke van Chantraine, Kerkstraat 46 in Oud-Turnhout, tot 12 januari, op do, vrij, zat van 13.30 tot 17u en zondag van 10 tot 17u. Gesloten op 25/12 en 1/1.

Op 12 januari om 15u. :Finissage met concert in Sint-Bavokerk, inkom € 5.

Meer info: www.hofkevanchantraine. be

Het concept is origineel: een werk uit de collectie van het KMSK wordt gekoppeld aan een werk uit de collectie van de provincie Antwerpen. Voor wie het niet wist: laatstgenoemde heeft sinds de vroege jaren zeventig een mooie kunstverzameling van om en bij de tweeduizend stuks aangelegd. Het merendeel daarvan zijn schilderijen, maar er zijn ook tekeningen, grafiek, beeldhouwwerk en toegepaste kunst.

Voor de buitenwereld is dat werk grotendeels onbekend, omdat het zich doorgaans in de beslotenheid van werken ontvangstruimtes bevindt. Des te meer redenen om nu een kijkje te gaan nemen en ons er met z’n allen van te vergewissen dat er met ons geld goed is aangekocht.

De Modernen: Duo’s Een keuze uit de collecties van het KMSK en de Provincie Antwerpen - Koningin Fabiolazaal Jezusstraat 28, Antwerpen Di tot zo: 10 tot 17u, za.: 10 tot 18u Gesloten op ma., 25 en 26 december, 1 en 2 januari, en van 27 tot 31 januari.

Kunstenaars, zo verschillend als René Guiette, Frans Van Leemputten, Koen Van den Broek, Isidoor Opsomer, Gust De Smet, Luc Peire en Fred Bervoets, passeren in de Jezusstraat de revue.

Enkele koppels zijn regelrechte blikvangers. ‘Jonge meid met korf (Leonie)’ van Albert Van Dyck naast ‘Meisje met mand’ van Léon Devos bijvoorbeeld.

Of ‘Portret van Roger Avermaete’ (Jan Cockx) naast de ‘Metropoliet van Beiroet’ (Kees Van Dongen): absolute topklasse. Heel erg aanbevolen dus, deze tentoonstelling. Je blijft er geen uren binnen -het gaat om 65 werken in totaal- maar je kijkt je ogen uit.

Een waarschuwing op de valreep is misschien nog wel gepast. De oorspronkelijke tentoonstelling werd opgebouwd door de curatoren van het KMSK en de Provincie, en is nog te zien tot 26 januari. Dan wordt de samenstelling ervan overhoopgegooid door de onruststokers van ‘Jongbloed!’, de jongerendenktank van het museum. Hoe die tegen al dat moois hebben aangekeken, ziet u vanaf 1 februari.

Tekst: Ivo Verheyen

Suiker - 5

Schouwburgen

Villanella & Maria Clara Lobos: ‘Koppie koppie’

Abattoir Fermé: ‘A brief history of hell’

Akram Khan Company: ‘iTMOi’

Radio Modern ft.

The Revolutionaires

HERENTALS – ‘Koppie koppie’ is een dansvoorstelling met duotickets videoprojecties, geïnspireerd op kunst en cartoons. De personages lijken stripfiguren in een surrealistisch universum waar kleuren exploderen in ware Jackson Pollockstijl. De voorstelling steunt op de interactie van het personage met de beelden en de tekeningen die geprojecteerd worden.

‘Koppie koppie’ is geschikt voor peuters vanaf 3 jaar en is te zien op zondag 12 januari om 14.30u. Tickets kosten 8 euro, maar op www.suikerkrant.be zijn duotickets te winnen.

HERENTALS – In ‘A brief history of hell’ wordt er gepraat, veel duotickets gepraat, waanzinnig getaterd en wansmakelijk gelachen. In steeds wisselende rollen en door elkaar lopende verhaallijnen geven vier acteurs gestalte aan een reeks kunstenaars, verzamelaars, liefhebbers, kenners, critici en charlatans.

Abattoir Fermé is een Mechels gezelschap dat hedendaagse, fysieke en filmische creaties maakt. Een productie van Abattoir Fermé geeft inkijk in een bijzonder universum dat, hoe donker en verstoord het soms is, veel gemeen heeft met ‘de echte wereld’.

Met Tine Van den Wyngaert, Chiel van Berkel, Kirsten Pieters en Hilde Segond von Banchet. Stef Lernaus is verantwoordelijk voor de tekst en de regie.

Kaarten voor de voorstelling, op zaterdag 11 januari om 20u in cc ’t Schaliken, kosten 14 euro. Op www.suikerkrant.be zijn er duotickets te winnen.

TURNHOUT – Honderd jaar geleden werd de dans- én muziekwereld op zijn kop gezet met een van de grootste theaterschandalen uit de geschiedenis. Igor Stravinsky schreef zijn baanbrekende compositie ‘Le Sacre du Printemps’, met ‘barbaarse’ klanken en sterke nadruk op ritmiek. Een eeuw later inspireert Stravinsky’s compositie nog altijd. Ook Akram Khan is gefascineerd door de wijze waarop Stravinsky emoties kan laten klinken. Met ‘iTMOi’ (in the mind of Igor) brengt Akram Khan een ode aan de kracht van de geest en de menselijke verbeelding. Drie componisten (Nitin Sawhney, Jocelyn Pook en Ben Frost) schreven muziek voor deze voorstelling, met Stravinsky als leidraad.

De Brits-Bengaalse choreograaf Akram Khan is een van de meest succesvolle choreografen ter wereld. In 2012 danste zijn gezelschap met vijftig dansers op de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen. Daarnaast werkte hij ook al met internationale topartiesten als Sidi Larbi Cherkaoui, Juliette Binoche en Sylvie Guillem.

Tickets voor ‘In the mind of Igor’ van de Akram Khan Compagny kosten 26 euro. Te zien op zaterdag 11 januari om 20.15u in de schouwburg van de Warande.

TURNHOUT – Trek je beste danskleren aan en blink je dansduotickets schoenen op. Met Radio Modern word je back to the nifty fifties and the swinging forties gekatapulteerd. Herbeleef een stukje geschiedenis en geniet een avond lang van deze unieke retrosfeer met old school swing in een mooi decor en met knetterende rootsmuziek. Daarvoor staat Radio Modern garant.

Radio Modern brengt véél meer dan een avondvullend muziekprogramma.

Radio Modern staat immers ook voor dansinitiaties, voor een beauty boudoir met kapsalon en make-upstand, en voor een onversneden rock-‘n-rollconcert. Daarvoor zorgen The Revolutionaires (foto) uit Groot-Brittannië.

Een zinderende sfeer, een knallende liveband, zwierende petticoats, mooi uitgedoste vrouwen en rockers, een tot de laatste centimeter gevulde dansvloer: dát is Radio Modern. Eerder al te zien op Pukkelpop, en vorig jaar ook opgenomen in het programma van het cultuurjaar Turnhout 2012.

Op zaterdag 25 januari slaat Radio Modern zijn tenten op in de Kuub. Kaarten kosten 19 euro. Op www.suikerkrant.be zijn duotickets te winnen.

2

Krokusfestival & Theater Stap: ‘Zwaluwzang’ TURNHOUT – ‘Zwaluwzang’ is een ontroerende, soms grappige, maar altijd herkenbare voorstelling voor kinderen vanaf 6 jaar. En voor iedereen die zich nog in de leeftijd van 6 jaar kan verplaatsen. Het is een voorstelling over vriendschap, met veel speelse elementen en veel zang en dans. Zwaluwzang is vooral beeldend theater, met weinig tekst.

De voorstelling is te zien op zondag 26 januari om 17u. Tickets kosten 11 euro.

6 - Januari 2014

2

Blues Night GEEL – Wat is er mis met een stevige portie blues? Inderdaad, duotickets helemaal niks! Zeker niet als die van de hand van Danny Bryant komt, of van Lightnin’ Guy & The Mighty Gators.

Danny Bryant is ondanks zijn jonge leeftijd (32) al een begrip in het Verenigd Koninkrijk. Hij mocht al samenwerken met Buddy Guy, Carlos Santana en Peter Green.

De veteranen van Lightnin’ Guy & The Mighty Gators zijn ’s lands blueshoop in bange dagen. Ze mochten al spelen op Blues Peer en toerden in 2011 en 2012 nog succesvol door Europa.

Tickets voor dit dubbelconcert, op 31 januari in cc De Werft in Geel, kosten 13 euro, maar op www.suikerkrant.be zijn duotickets te winnen.

2

2

vr 3/01/14 12:15

Zaal ‘t Getouw Mol

za 4/01/14 14:30

cc ‘t Schaliken Herentals

di 7/01/14 14:00

cc de Werft Geel

di 7/01/14 20:15

gc de Wouwer Ravels

wo 8/01/14 14:00

cc de Werft Geel

wo 8/01/14 19:00

de Warande, Kuub Turnhout

wo 8/01/14 20:15

gc de Wouwer Ravels

do 9/01/14 20:00

gc de Wouwer Ravels

do 9/01/14 20:00

cc ‘t Schaliken Herentals

vr 10/01/14 20:15 Schouwburg Rex Mol vr 10/01/14 20:15

gc de Wouwer Ravels

za 11/01/14 20:00

cc ‘t Schaliken Herentals

za 11/01/14 20:15 Schouwburg Rex Mol za 11/01/14 20:15

concertkerk St.-Jozef-Olen

za 11/01/14 20:15

de Warande, schouwburg Turnhout

zo 12/01/14 10:30

de Warande, Tuinzaal Turnhout

zo 12/01/14 14:00

de Warande, Kuub Turnhout

zo 12/01/14 14:30

cc ‘t Schaliken Herentals

zo 12/01/14 14:30 zo 12/01/14 16:00

cc de Werft Geel de Warande, schouwburg Turnhout

ma 13/01/14 20:15 De Halle Geel wo 15/01/14 20:15 RElaX Mol wo 15/01/14 20:15 do 16/01/14 20:00

cc de Werft Geel cc ‘t Schaliken Herentals

do 16/01/14 20:15 Schouwburg Rex Mol do 16/01/14 20:15 do 16/01/14 20:15

cc de Werft Geel de Warande, Kuub Turnhout

vr 17/01/14 20:00

cc ‘t Schaliken Herentals

vr 17/01/14 20:15

de Warande, Kuub Turnhout

za 18/01/14 20:00

cc ‘t Schaliken Herentals

za 18/01/14 20:15 za 18/01/14 20:15

cc de Werft Geel gc de Djoelen Oud-Turnhout

za 18/01/14 20:15 Schouwburg Rex Mol zo 19/01/14 10:30 Lakenhal Herentals zo 19/01/14 20:15

cc de Werft Geel

wo 22/01/14 20:15

cc de Werft Geel

do 23/01/14 20:00

gc de Wouwer Ravels

do 23/01/14 20:15

cc de Werft Geel

do 23/01/14 20:15

de Warande, schouwburg Turnhout

vr 24/01/14 20:15

gc de Djoelen Oud-Turnhout

vr 24/01/14 20:15 RElaX Mol vr 24/01/14 20:15 za 25/01/14 20:00

cc de Werft Geel foyer cc ’t Schaliken Herentals

za 25/01/14 20:15 Schouwburg Rex Mol za 25/01/14 20:15 za 25/01/14 20:15

de Warande, Kuub Turnhout

zo 26/01/14 11:00

Zaal ‘t Getouw Mol

zo 26/01/14 14:30

Zaal ‘t Getouw Mol

zo 26/01/14 14:30

cc de Werft Geel

cc de Werft Geel

zo 26/01/14 17:00

de Warande, Kuub Turnhout

zo 26/01/14 20:15

de Warande, schouwburg Turnhout

wo 29/01/14 14:30

cc de Werft Geel

wo 29/01/14 20:15 Studio Filmtheaters Geel wo 29/01/14 20:15

de Warande, schouwburg Turnhout

do 30/01/14 14:00 Schouwburg Rex Mol do 30/01/14 20:15

de Warande, Kuub Turnhout

vr 31/01/14 20:15

Zaal Ootello Mol

vr 31/01/14 20:15

cc de Werft Geel

vr 31/01/14 20:15

de Warande, Kuub Turnhout

PRIJS

ZAAL PLAATS

dag uur

Schouwburgkalender JANUARI Broodje Mol: Petticoat De Bonanzas Connie Neefs, Lisa Del Bo, De Romeo’s Het Gevolg Connie Neefs, Lisa Del Bo, De Romeo’s De Toneelmakerij/Firma Rieks Swarte Het Gevolg Het Gevolg Lankmoed De Komedie Compagnie Het Gevolg Abattoir Fermé Katinka Polderman Laïs Akram Khan Company Overlezen: Lieve Joris en Lukas De Vos Laika Villanella en Maria Clara Villa Lobos Els Trio Laika Joachim Badehorst en Oak Tree Trio Nilgun Yerli Bart Cannaerts Duett Complett KVS / Josse De Pauw Kaaiman Jan Decorte/Bloet, Comp.Marius & Kaaitheater Ensor Strijkkwartet en Dimitri Verhulst Roel Dieltiens Kamerfilharmonie Vlaanderen o.l.v. Herman Engels Els de Schepper Free Souffriau Gabriel Rios Erik Goris Els de Schepper Bloet vzw / Comp. Marius Ivan Pecknik Jan Martens, Frascati Producties, Icl en CDC du Val du Marne Kleinkunsteiland - Lucas Van den Eynde, Jan De Smet, Barbara Dex & Nele Goossens Arnout Van den Bossche Chris Lomme en Seckou Ouologuem Geert Hunnaerts Liesa Van der Aa (voorprogramma : Imaginary Family) Fernando Lameirinhas & Maria de Fátima Steven Mahieu Radio Modern XL KIJKDOO3 KIJKDOO3 Laika Krokusfestival/Theater Stap Kleinkunsteiland - Lucas Van den Eynde, Jan De Smet, Barbara Dex & Nele Goossens The Primitives Steven Goegebeur, Begijn Le Bleu, Erhan Demirci, Gili, Bert Gabriels Thomas Gunzig, Manu Riche & Josse De Pauw/KVS & Théâtre National Jacques Raymond en Ingriani Paulien Cornelisse Djangofolies: DjanGo3 Danny Bryant’s Redeyeband, Lightin’ Guy & The Mighty Gators Benjamin Herman Trio

0

A Tribute to the Sixties 10 Nieuwjaarsfeest voor senioren 15 Petrus en den Doodendraad 16 Nieuwjaarsfeest voor senioren 15 UITVERKOCHT De Storm 16 u Petrus en den Doodendraad 16 Petrus en den doodendraad, liefde is sterker dan 2.000 volt 16 Stilt (uitgestelde voorstelling) 12 UITVERKOCHT Taxi Taxi 17 u Petrus en den Doodendraad 16 A Brief History of Hell (inleiding om 19:15) 14 Polderman baart zorgen 14 Midwinter tales 12 iTMOi 26

6

Nipt 11 Koppie koppie (+3 jaar) 8 Roomvlekpieternel 7 Nipt 11

10

Try-out: Onbeperkt Genieten 13 UITVERKOCHT Wanneer gaan we nog eens bowlen?

16 u Grandioso 14 Raymond 15 Metamorfosen 10 Shylock 18 De dood en het meisje 14

17

UITVERKOCHT Slavische romantiek 18 u Feest! 25 Radio Souffriau 20 UITVERKOCHT Theatertour 21 u Boeken en Bubbels 10 Feest! 25 Shylock 12 Bootsman 15 Dialogue 10

Humor was nooit ver weg 23 De relatiefluisteraar 12 Chris vs Seckou 13 Het blauwe plaatje van Geert Hunnaerts 14 Tapijtconcert 12 Terno e Terna 16 Maniak 12

19

UITVERKOCHT Het Kind van de Gruffalo 7 u UITVERKOCHT Het Kind van de Gruffalo 7 u Een dame in de kast 7 Zwaluw zang 11

Humor was nooit ver weg 23 The wood 7 Comedu in ‘t donker 10 Raymond 17 Middagje Rex: Het Laatste Rondje 5 Maar ondertussen 17 Jazzconcert: Koen De Cauter en Fapy Lafertin Groep 11 Blues Night 13

15

Adressen en contactgegevens: de Warande , Warandestraat 42, 2300 Turnhout, tel: 014 41 69 91, info@warande.be, www.warande.be PC De Blijde Boodschap , Lode Peetersplantsoen 2, 2300 Turnhout Het Gevolg , Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout, 014 42 63 27, info@hetGevolg.be, www.hetGevolg.be De Werft , Werft 32, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66, info@dewerft.geel, w ­ ww.dewerft.be De Halle , Markt 1, 2440 Geel, tel: 014 56 66 66; info@dewerft.geel, www.dewerft.be ‘‘t Getouw , Molenhoekstraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 09 00, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be Rex , Smallestraat 2, 2400 Mol, tel: 014 33 08 88, cultuurbalie@gemeentemol.be, www.getouw.gemeentemol.be ‘t Schaliken , Grote markt 35, 2200 Herentals, tel: 014 28 51 30, cultuurcentrum@herentals.be, www.herentals. e ‘t Heilaar , Heilaarstraat 35, 2340 Beerse, tel: 014 60 07 70, cultuur@beerse.be, www.beerse.be De Djoelen , Steenweg op Mol 3 bus 2, Oud-Turnhout, tel: 014 46 22 32, jeugd.cultuurdienst@oud-turnhout.be, www.oud-turnhout.be De Wouwer , Kloosterstraat 4, 2380 Ravels, tel: 014 65 21 55, info@dewouwer.be, www.dewouwer.be Zaal Ootello , Ezaart 162, 2400 Mol, tel: 014 31 81 16, www.ootello.be Theobaldus Kunsthuis , Koningin Elisabethlei 2, 2300 Turnhout, www.theobalduskunsthuis.be De Onthaasting , Laar 14, 2400 Mol, tel: 014 32 20 15, www.deonthaasting.be De Kruierie , Bevrijdingsstraat 1, 2490 Balen, tel: 014 82 92 30, dekruierie@balen.be, www.balen.be

Suiker - 7

Schouwburgen

Chris Lomme en Seckou Ouologuem: Chris vs Seckou MOL – Tussen actrice Chris Lomme en slam poet Seckou Ouoloduotickets guem gaapt een leeftijdskloof van bijna 50 jaar. Maar op het podium is daar niks van te merken. De twee vullen mekaar perfect aan. Lomme bloemleest uit het werk van haar favoriete vrouwelijke dichters. Ouologuem vrolijkt de voorstelling op met zijn snedige slam poetry. De combinatie werkt wonderwel.

Op het eerste zicht is het een onwaarschijnlijk koppel. Chris Lomme is een gevierde theaterdiva en een van onze meest geëngageerde vertolkers van de prachtigste gedichten. Gepokt en gemazeld in het vak. Inhoud is voor haar van het grootste belang.

Seckou Ouologuem is de Borgerhoutse Malinees van nog geen dertig jaar en ’s lands grootste slam poet. Hij weet dat je soms poëzie in de gezichten van de mensen moet slaan. Teksten worden door hem als een sneltrein gedeclameerd. Wanneer ze samen op het podium staan, hangt er magie in de lucht.

Opvallend is dat de teksten je raken, of ze nu zacht en broos voorgedragen worden door Lomme, of Ouologuem ze als een mitraillette op je afvuurt. Een merkwaardige voltreffer, deze ontmoeting in vrije verzen.

Op vrijdag 24 januari is ‘Chris vs Seckou’ te zien in RElaX, de foyer van schouwburg Rex. Kaarten kosten 13 euro. Op www.suikerkrant.be geven we duotickets weg.

2

8 - Januari 2014

Fernando Lameirinhas & Maria de Fátima: ‘Terno en Terna’ MOL – Zielsverwanten Fernando Lameirinhas en Maria de duotickets Fátima wonen beiden al zeer lang in Amsterdam. Alhoewel ze alle twee een lange geschiedenis hebben in het brengen van duetten, werkten ze nog nooit samen. Maar natuurlijk moest het er ooit van komen. Eindelijk is het zover. In een oneindig teder programma gaan ze op zoek naar het hart van de fado.

Fernando Lameirinhas mengt in zijn geheel eigen stijl fado met muziek uit andere genres en culturen. Naast duetten met onder anderen Stef Bos en Raymond van het Groenewoud, toerde hij ook met zijn eigen programma al meermaals succesvol door Vlaanderen.

Maria de Fátima deelde in Portugal het podium met de grootste fadoartiesten, waaronder Amália Rodrigues, Jorge Fernando en Camané. Bij ons is ze vooral bekend van haar samenwerking met Thé Lau. De Fátima en Lameirinhas worden begeleid door Antonio Lameirinhas (contrabas), Juan Pablo (piano) en Daniel Raposo (Portugese gitaar).

Het fadoconcert vindt plaats op zaterdag 25 januari in schouwburg Rex in Mol. Kaarten kosten 16 euro. Op www. suikerkrant.be kan je duotickets winnen.

3

Jan Martens: Dialogue GEEL – Na het succes van vorig jaar presenteert cc De duotickets Werft opnieuw een ‘double bill’. Centraal staat deze keer de jonge choreograaf Jan Martens. Hij maakte twee solovoorstellingen op maat van twee inspirerende vrouwen. ‘BIS’ schreef hij voor de 62-jarige choreografe en danseres Truus Bronkhorst en LA BETE voor de 23-jarige Joke Emmers. De twee voorstellingen vloeien naadloos in mekaar over. Waar BIS pijn doet, is La BETE juist zalvend en hoopgevend. Implosief versus explosief, jong versus oud. Zo gaan beide performances in interactie met mekaar en vormen ze samen een ‘Dialogue’.

Dialogue vindt plaats op donderdag 23 januari. Kaarten kosten 10 euro Op www.suikerkrant.be kan je duoticket winnen.

3

Lankmoed: ‘Stilt’ HERENTALS – Jan Geubbelmans en Peter Van Ewijk zijn Lankmoed. Twee dertigers met elk hun zeer specifieke visie op het leven. Dat verschil komt ook tot uiting op het podium en zorgt voor een unieke dynamiek van tekst en muziek.

Met ‘Stilt’ brengt Lankmoed muzikaal totaalcabaret. Het duo wordt omschreven als de nieuwe Kommil Foo en dat is niet zo verwonderlijk: Mich Walschaerts is hun coach.

In ‘Stilt’ weigeren Geubbelmans en Van Ewijk samen met de huidige maatschappij te versnellen. Zij verliezen zich liever in hun eigen spel en houden daarbij enkel rekening met hun eigen regels. En terwijl ze zo spijbelen van het leven, proberen ze zich een beeld te vormen van de normen en waarden van onze hysterische beschaving.

Lankmoed speelt ‘Stilt’ op donderdag 9 januari in cc ’t Schaliken in Herentals.

De voorstelling begint om 20u. Tickets kosten 12 euro.

Paulien Cornelisse: ‘Maar ondertussen’ TURNHOUT – In België verwierf ze bekendheid door haar deelname aan ‘De slimste mens’. Ze scoorde er bijzonder goed. Tot de taalkunstenares -het moest juist haar overkomen- struikelde over een taalkundig misverstand. De vraag luidde: wat doen pendelaars in de trein? Cornelisse begreep in het finalespel ‘pendelen’ als ‘wichelroedelopen’, antwoordde compleet naast de kwestie en werd uitgeschakeld.

In Nederland is Cornelisse al veel langer bekend: als cabaretière, als schrijfster (ze is buiten E.L. James -auteur van de ‘Vijftig tinten’-trilogie- de enige schrijfster die meer dan een half miljoen exemplaren van een boek verkocht) en gewoon als bijzonder grappig vrouwmens.

Ze is al aan haar derde avondvullende voorstelling toe. In ‘Maar ondertussen’ buigt ze zich over wat normaal buiten beschouwing blijft, veronachtzaamd wordt of simpelweg niet wordt opgemerkt. Daar is de 37-jarige Cornelisse goed in. Ze signaleert waar de meeste mensen aan voorbijgaan en verbindt haar observaties met een scherpe opmerking of goede grap. Het uitgangspunt voor deze voorstelling: “Het meeste op deze wereld gebeurt ondertussen”.

Dat is de kapstok waaraan alles wordt opgehangen.

Paulien Cornelisse staat op donderdag 30 januari op het podium van de Kuub in Turnhout. Een kaartje kost 17 euro.

De voorstelling begint om 20.15u.

EEN HART VOOR CULTUUR PROGRAMMA CULTUURCENTRUM ‘T GETOUW • MOL

iT MO i AKRAM KHAN COMPANY zaterdag 11 januari

januari 2014 vr 3 jan

za 11 jan

Petticoat

Katinka Poldeman

Broodje Mol januari



“65 vreugedevolle minuten van meedogenloze terreur en verbazing. Nooit gezien.”

Time Out Sydney

GRATIS MIDDAGCONCERT

gratis middagconcert

cabaret

wo 15 jan

do 16 jan

Nilgün Yerli

Josse De Pauw KVS

Try-out: Onbeperkt Genieten



“Grillig, passioneel en fascinerend. Khan op zijn sterkst en vrij als een vogel.”

Metro UK

Polderman baart zorgen

Raymond

cabaret

theater

vr 24 jan

za 25 jan

Chris Lomme en Seckou Ouologuem

Fernando Lameirinhas & Maria de Fátima

Chris vs Seckou

Terno e Terna

literatuur/slam poetry

fado/portugese folk

do 30 jan

vr 31 jan

Jaques Raymond en Ingriani

Koen de Cauter en Fapy Lafertin Group

Het Laatste Rondje

DE WARANDE TURNHOUT WWW.WARANDE.BE // 014416991

middagconcert

Djangofolies: DjanGo3 jazz

OPENINGSUREN CULTUURBALIE: IN SCHOUWBURG

DINSDAG ZATERDAG:

INFO EN RESERVATIE:

SMALLESTRAAT L R ÉÉN UUR VOOR AANVANG VAN ELKE VOORSTELLING GETO

CULTUURBALIE@GEMEENTEMOL.BE

Erik Goris Boeken en Bubbels Zondag 19 januari 2014 om 10.30 uur in de Lakenhal

Liesa Van der Aa voorprogramma: Imaginary Family Tapijtconcert Zaterdag 25 januari 2014 om 20 uur in de schouwburg Info en tickets | cc ‘t Schaliken | Grote Markt 35 | 2200 Herentals tel. 014-28 51 30 | cultuurcentrum@herentals.be | www.schaliken.be

Suiker - 9

Het jaaroverzicht 2013 van radiojournaliste Kathleen Huys MOL, ANTWERPEN – ’s Morgens staan we met haar op en soms gaan we ook met haar slapen. Overdag luisteren we meer naar haar dan naar onze eigenste vrouw. Ze is ons anker in de ether: Kathleen Huys, de ribfluwelen nieuwslezerstem van onze favoriete radiozender Radio 1. Met zachte doch kordate stem bezorgt ze ons de boodschappen van rampen en tegenspoed, van gekrakeel en gekonkelfoes, van moord en brand, van exploten en mijlpalen. Omdat Kathleen Huys dagelijks zo in de weer is met nieuws, leek ze ons de ideale ervaringsdeskundige voor een jaaroverzicht.

10 - Januari 2014

Journaliste Kathleen Huys: “ Als het zo doorgaat, zal het erg worden op deze wereld.”

Kathleen Huys (1959) is een geboren West-Vlaamse, maar ze bracht haar jeugd grotendeels door in het fabrieksdorp Mol-Wezel waar haar vader bij het munitiefabriek PRB ging werken. Die fabriek -nu volledig gesloopt- haalde het nieuws op 27 mei 1975 toen een reeks treinwagons, geladen met dynamiet, ontploften. De enorme knal behoort tot het orale erfgoed van de Kempen en drong ook doorheen de muren van het Rozenberginstituut in MolCentrum, waar Kathleen les volgde. “Ik herinner me dat uiteraard nog”, zegt ze.

“Het was het eerste uur van de namiddag. We hadden Latijn of Grieks en ik weet nog in welk lokaal ik zat. Iedereen vond het vreemd dat ik me het ongeluk zo weinig aantrok. “Je vader werkt er toch”. Maar dat was allicht omdat er thuis over het werk nauwelijks gepraat werd.”

Na haar studies Germaanse talen ging ze eerst een paar jaar lesgeven in Mol om nadien te gaan werken voor Agalevsenator Magda Aelvoet. Vandaag heeft ze een vaste stek als journaliste op de radionieuwsdienst van de VRT met als hoofdopdracht het nieuws lezen. Maar Huys vindt dat ze meer in huis heeft dan een stem. “Alleen nieuws lezen begon me na een tijd te frustreren. Ik moet bijvoorbeeld teksten van anderen verbeteren, maar ik doe dat niet graag.

Ik voelde me een recyclagepark. Iedereen gooide zijn afval in een fysieke bak en ik moest dat dan recycleren. Ik maak veel liever zélf iets. Nu heb ik een nieuwe opdracht gekregen: voor primeurs zorgen (lacht). Hoe ik dat doe? Ik bel intensief rond en heb vaker beet dan men denkt. Nieuws ligt eigenlijk voor het rapen. Ik doe niets liever dan ergens naartoe gaan, uitleg vragen aan de mensen, hun verhalen opnemen en daar iets mee ‘knutselen’. Als kind bouwde ik al een vlot en vaarde ermee op de Nete, waarvan ik later hoorde dat die radioactief was.”

Op een donderdagmorgen reisden we per trein naar Mortsel-Oude-God waar Kathleen ons ontving in haar net herenhuisje met een piano en zelfbeschilderde muren. Om niet te verdwalen in een doolhof van feiten, hebben we voor haar telkens een aantal opmerkelijke feiten van 2013 opgedist. We beginnen met de categorie ‘Binnenland’ met als keuzes:

−− De gewelddadige dood van Jonathan Jacob in een politiecel −− De zesde staatshervorming van Mollenaar Servais Verherstraeten −− Het aantreden van de nieuwe koning Filip −− De dood van Wilfried Martens Mag ik een ander feit kiezen? Het is geen feit, maar eerder een trend, nl. de files. De voorbije maanden september en oktober waren vreselijke filemaanden. Dat is door het Vlaamse Verkeerscentrum ook zo vastgesteld. Het fenomeen houdt maar niet op en dat is verschrikkelijk. Ik snap het echt niet.

We zijn zo’n kuddedieren: we gaan ’s

morgens allemaal op hetzelfde moment naar het werk, keren op het zelfde moment terug en staan allemaal in diezelfde file. Ik vind files zo belangrijk als fenomeen omdat ze symbool staan voor ons individualisme, een van de ergste kwalen van onze tijd. Iedereen zit in zijn eigen auto, helemaal alleen.

‘Als wij maar comfortabel op ons werk geraken.’ Als ik kan, neem ik de trein.

−Zijn − files enkel een gevolg van onze gemakzucht of ligt het ook aan een mank lopend beleid op het vlak van mobiliteit?

Allebei. De trein of tram nemen, vinden we te lastig. Maar als niemand het openbaar vervoer neemt, is dat weer een argument meer voor het beleid om er niet in te investeren. Om te beginnen zou de regering het al fiscaal moeilijker moeten maken om bedrijfswagens uit te delen aan werknemers. Hoeveel van de auto’s die in de file staan, zijn bedrijfswagens? Ik vind het te gek dat het beleid hierdoor een maatschappelijk fenomeen subsidieert. Files zijn zeker het resultaat van een slecht beleid. Het zegt veel over onze ministers en over de ruimtelijke ordening in ons land. Ik begrijp niet dat het openbaar vervoer geen prioriteit is. Er bestaat allicht een oplossing voor, maar die wordt niet geleverd door de ingrepen die men aan de Brusselse ring wil gaan doorvoeren.

Ook hier in Antwerpen zijn veel maatregelen aangekondigd, maar ook van het nut ervan ben ik niet overtuigd. Ik vind het echt verontrustend. Mensen staan binnenkort gewoon stil.

−Naar − het buitenland dan. Je had de keuze tussen: −− Het afluisterschandaal uitgebracht door Edward Snowden −− De gifgasaanval in Damascus in Syrië −− De dood van Margaret Thatcher −− De aanval op een winkelcentrum in Nairobi door leden van Al-Shabaab Snowden mag voor mij de man van het jaar zijn. Ik besef dat hij een zeer omstreden figuur is: de ene helft van de wereld wil hem ophangen; de andere helft wil hem op een piëdestal zetten.

Vermoedelijk zal hij zijn onthullingen ook wel voor een deel gedaan hebben om zichzelf in de picture te werken. Maar hij is nu toch ‘persona non grata’ en riskeert wel wat. Snowden heeft het Amerikaanse idealisme -of hoe zal ik dat noemen- doorprikt. Ze zijn al sinds de 2de WO bezig met ons af te luisteren! En ik las vandaag nog dat het ergste nog gaat komen. Ik ben zeer benieuwd. Iedereen doet vandaag alsof de koude oorlog voorbij is en dan blijkt dat de VS hun bevriende naties wantrouwen en nog bezig zijn hen af te luisteren.

−Waarom − ben je hierdoor zo gechoqueerd?

Omdat het een ander beeld van de realiteit geeft, zo anders als die ons wordt voorgespiegeld. De bondgenoot USA die gewoon baas wil zijn over alles én niet -zoals het werd voorgesteld- samen met

anderen tegen het communisme streed.

Iedereen valt blijkbaar te wantrouwen en moet afgeluisterd worden want ‘wij zijn de grootste macht in de wereld’. Ik vind dat echt een revelatie. Wat zijn organisaties tussen de landen vandaag nog waard als Amerika op eigen houtje denkt alles in geheim te mogen doen?

Dat is ontluisterend.

−Vrees − je ook voor je eigen privacy?

Ik denk niet dat de NSA in mij geïnteresseerd is. Maar van de technologie om via internet binnen te breken in iemands privéleven hebben we het einde nog niet gezien. Ik heb vandaag alleen maar een e-mailadres en doe niet mee met Facebook en Twitter. Ik zou me te veel versnipperd voelen als ik elk moment van de dag met zoveel mensen bezig moet zijn. Bovendien gaat het ook niet alleen over het verkondigen van meningen, maar ook over het feit dat iemand naar de bakker gaat of zich heeft overslapen. Dat is toch voor niemand interessant. Als ik iets van iemand wil weten, ga ik naar hem toe, bel hem of stuur een sms. Mogelijkheden genoeg.

−Toch − is Twitter al aardig doorgedrongen tot de nieuwsverslaggeving. Op het late tv-journaal is het zelfs een vast item.

Ach, al die tweets… Twitteraars vormen een zo beperkt kringetje en die krijgen dan zo’n respons in kranten.

Op de radio besteden we er alleen aandacht aan als het een belangrijke tweet is en niet enkel een oprisping van een minister. Soms wordt er een primeur via Twitter verspreid. Facebook is ook wel eens handig als er een ramp gebeurt en je op zoek moet naar Belgen in de buurt. Op professioneel vlak moet je er wel aandacht aan besteden, maar persoonlijk ben ik er niet mee bezig.

−Op − naar het item ‘Sport’. Je liet ons al verstaan dat sport volstrekt niet aan jouw besteed is.

Ik ben wel sportief, maar lees of luister niet naar sportverslaggeving. Het boeit me absoluut niet. Ik zet het gewoon af.

−We − lazen op je VRT-status dat je als kind naast de ouders van Tom Boonen woonde.

Dat klopt niet. Ik kan me dat althans niet herinneren. Je moet internet niet altijd geloven (lacht). Ik herinner me wel motorcrosser Eric Geboers. Ik ging als kind paardrijden in de manege aan de Keiheuvel in Balen. Geboers ging altijd vlakbij in de duinen trainen. Het was telkens bang afwachten, want als hij er croste, werden onze paarden opgeschrikt.

−Is − je absolute desinteresse voor sport hoorbaar aan je stemtimbre op de radio?

We haspelen het sportnieuws vlug af én in het jargon dat de sportjournalisten schrijven (lacht) We trekken ons er niks van aan dat er gesproken wordt over een ‘rode lantaarn’ of ‘bezemwagen’. Als in een bericht 14-0 als uitslag wordt vermeld -wat niet kan- dan lezen we toch 14-0. Maar uiteraard ga ik sport niet uit het nieuws houden. Voor veel mensen is dat belangrijk. Zelf fiets ik redelijk vaak. Maar de fiets is voor

mij vooral een nuttig vervoermiddel. Ik fiets bijvoorbeeld zélfs naar Ikea om er prospectie te gaan doen.

−Nochtans − is het vrouwenfietsen sterk in opmars.

Is dat zo? En doen vrouwen dat op een beschaafdere manier? Hebben hun fietsen wel een fietsbel? Je kan wel gebeten zijn door fietsen en toch beschaafd laten weten dat je er in volle vaart aankomt. Ik begrijp dat niet. Er is toch een reglement dat een fietsbel verplicht maakt. Maar dat geldt blijkbaar niet voor wielertoeristen. Ze moeten gewoon beboet worden! Nee, ze gaan van die ribbelstroken aanleggen waarvan blijkt dat je die niet voelt als je er zeer snel over rijdt.

−Je − werd destijds niet mee naar het voetbal gesleurd door een van je zonen?

Jawel. Door de op een na oudste zoon.

Het zijn mijn slechtste herinneringen aan het moederschap. Ik vond dat echt onwaarschijnlijk saai. Ik stond daar in de kou tussen al die ellendig roepende vaders te kijken naar iets wat ik totaal niet begreep, terwijl ik zoveel andere dingen kon doen.

−Je − gaat tijdens het WK-voetbal dus niet supporteren voor de Rode Duivels?

Neen, dat laat ik aan me voorbijgaan.

Ik kan wel blij zijn als een Belg een goede prestatie levert, maar ik kan niet naar een voetbalwedstrijd of koers kijken. Ik heb daar gewoon niets aan.

−Toch − even doorbijten. De keuze was: −− De dopingbekentenissen van Lance Armstrong −− De kwalificatie van de Rode Duivels voor het WK in Brazilië −− De verkoop van voetballer Gareth Bale voor 100 miljoen aan Real Madrid Neem maar Armstrong. Je mag dus blijkbaar liegen! Misschien moeten we anders naar sport gaan kijken en kan sport niet zonder doping. Misschien is sport meer een wetenschap -een soort chemie- met als doel hoe ver we kunnen gaan met doping zonder dat het gevaarlijk wordt. Misschien moeten we ook ophouden al die sporthelden als helden te bekijken. Hun prestaties zijn natuurlijk bewonderenswaardig, maar als dat niet zonder chemie of hulpmiddelen kan, zijn het dan nog wel helden?

−Snel − over naar het item ‘cultuur’.

We gaven je de keuze uit: −− De internationale doorbraak van Stromae −− Het Radio 1-programma ‘Joos’ dat wordt geschrapt −− De dood van Lou Reed Ik heb zelf gekozen voor de tentoonstelling ‘De erfenis van Rogier van der Weyden’ in het KMSK in Brussel, die gewoon moest sluiten omdat het dak lekte. Hoeveel jaren hebben ze niet aan die expo gewerkt? Hoeveel lange reizen hebben ze niet moeten maken om de werken naar hier te krijgen, en

Suiker - 11

dat na lang onderhandelen. En dan komt er een externe firma gaten boren in het dak van het museum! Dat werk wordt niet goed gedaan waardoor er water binnensijpelt en de tentoonstelling gesloten moet worden. Dat is toch doodzonde. Konden die werken niet beter gecontroleerd worden? Dat het zo ver kan komen, zegt toch veel over het cultuurbeleid in ons land. In Nederland werd het Rijksmuseum gedurende jaren helemaal gerenoveerd. Aan de renovatie is enorm veel aandacht besteed. Die gebouwen zijn in orde, de collectie is prachtig en de mensen staan er in rijen voor aan te schuiven. Hier in België kan dat niet. Ik lees dat er in het KMSK al zoveel blunders zijn gemaakt.

Is dat nu omdat het museum in Brussel ligt? Is het voor de federale regering niet belangrijk genoeg om er mee uit te pakken. Ik vind het zo erg dat een cultuurbeleid niet voor gans België gevoerd wordt. Ze laten maar begaan.

Terwijl het wel een prachtige locatie is en je met zo’n museum toch kunt uitpakken.

−We − dachten dat je voor het schrappen van Joos zou gaan. Je steekt je bewondering niet weg voor haar.

Spring je dan op tafel om haar programma te verdedigen?

Ik werk op de nieuwsdienst en heb daar niet veel mee te maken. Ik heb wel een programmavoorstel gedaan voor Radio 1 en daarmee, vind ik, al een positieve bijdrage geleverd. Maar om op de barricade te gaan staan voor Ruth? Ik zeg het haar persoonlijk wel. Er zijn veel mensen die er zich aan ergeren hoe het met ‘Joos’gegaan is. Ik ben zeker niet iemand die vindt dat er geen plaats is voor een programma als het maar zoveel luisteraars heeft. Wie luistert er naar Klara? Klara is toch ook nodig.

Misschien wordt ‘Joos’ niet op het juiste moment van de dag uitgezonden. Ik vind in elk geval dat er plaats moet zijn voor cultuur op Radio 1. Er moet over nagedacht worden, maar ik weet niet of erover nagedacht wordt.

−Naar − de ‘maatschappelijke feiten’ dan. Wat is voor jou het belangrijkste fenomeen van 2013? −− De heisa rond de GAS-boetes −− De heisa rond de ‘racistische’ Zwarte Piet −− Het aantreden van de nieuwe paus Ik zou het graag hebben over een trend, namelijk ‘het eenzaam zijn’. Ik koppel dit aan het nieuwsfeit van de man of vrouw -ik ben het kwijt- die al meer dan een jaar dood was en van wie de partner er gewoon bij bleef wonen. Dat is toch waanzinnig. Dat er in deze tijden van internet nog veel mensen eenzaam zijn, vind ik zo’n schrijnend contrast. De contacten via internet zijn zo oneindig groot, maar langs de andere kant zijn er mensen die er niet in slagen -of dat niet willen- enige band met iemand te hebben. Er is veel fake aan al die contacten op het internet. Mensen leven in de waan dat ze veel vrienden hebben, maar die blijken uiteindelijk geen vrienden te zijn. Er bestaat hier in Antwerpen een organisatie, de Sint-Egidiusgemeenschap, die een dienst heeft gehouden voor alle mensen die dit jaar in eenzaamheid zijn gestorven. Dat gebeurt dus nog vaak. Ik vind die eenzaamheid bijna een filosofisch probleem. Ik ben van mening dat ieder mens de plicht heeft om sociaal te zijn. De mens is toch per definitie een sociaal wezen. We kunnen het niet alleen. We hebben affectie nodig. We kunnen niet zonder eten of verzorging.

De mens heeft de plicht om niet in een sociaal isolement te geraken. Contacten onderhouden, niet alleen zijn: dat is de bedoeling. Hij moet buiten komen en aan andere mensen laten weten dat hij bestaat. Het is uiteraard een wisselwerking tussen mensen en maatschappij. Maar toch heeft niemand ervoor gekozen om geboren te worden. Ik zou daar graag eens met een filosoof over discuteren. We zijn verplicht om te le-

12 - Januari 2014

ven, maar zijn misschien liever dood.

Hoe zit dat nu?

−Je − bent niet de moeder Teresa die eenzamen gaat uitnodigen met kerst?

Ik heb wel oog voor mensen die de aansluiting met anderen niet vinden. Ze moeten het natuurlijk zelf ook willen en er iets voor opbrengen. Maar soms zijn ze op een punt beland dat ze er geen moeite meer voor willen doen. Toch is het niet altijd hun eigen keuze. Mensen die ongelukkig zijn in hun eenzaamheid hebben er zelf niet voor gekozen.

Wat rest hen dan nog dan doodgaan?

−Dan − zijn we tot slot bij de grote drama’s van dit jaar gekomen. −− De tyfoon Haiyan treft de Filipijnen −− De treinramp in Wetteren −− Het instorten van een textielfabriek in Savar in Bangladesh Aan Syrië geven we niet omdat het over oorlog gaat. Maar zeg me eens: wat is het verschil met een natuurramp? Alsof die oorlog hen niet overkomt. Elk drama overkomt de mensen en brengt hen in nood. Het is dan weer typisch voor westerlingen dat we onze geldbeugel dichthouden als er moet gegeven worden, zeker als het dan nog eens over moslims gaat.

Haiyan is veroorzaakt door de opwarming van de aarde. We geven dan wel geld als steun, maar in opstand komen tegen de opwarming doen we niet. Dat zal pas gebeuren als de Noordzee tot hier komt en we zelf natte voeten hebben. Ik lig er niet van wakker. Ik en mijn kinderen zullen het niet beleven.

Maar het is wel een schande dat er niets aan gebeurt en iedereen maar op het zelfde pad blijft doorgaan van: ‘We moeten meer technologie ontwikkelen.

We moeten vooruit en nog meer auto’s produceren …’

−Ben − je pessimistisch?

Het maakt me vooral kwaad dat de mensen niet nadenken over alles wat ze doen en zo weinig mogelijk energie verbruiken. Of de opwarming nu wetenschappelijk vaststaat of niet, is een kwestie van geloven. Maar als het zo doorgaat, zal het erg worden op deze wereld. Ik vind dat de opwarming als

oorzaak te weinig wordt benadrukt.

Ook bij Haiyan wordt het maar in de marge vermeld. Opwarming moet veel meer een issue worden. Van warme zomers ligt niemand wakker, integendeel. Maar als ze kouder zouden worden, zouden er misschien wel meer mensen opstaan om er iets aan te doen.

Het wordt nog te veel afgedaan als praat van groene jongens.

−Ben − je zelf consequent in je dagelijkse leven?

Ik koop in biowinkels, rijd op lpg, ga nooit met de auto naar Antwerpen, maar wel met de fiets of de tram. Ik heb nog maar een jaar een vaatwasser, maar ik ben er wel heel blij mee (lacht).

Wat kan ik nog meer doen?

−Zou − je zelf in de politiek gaan?

Nee, ik hou veel te veel van een goede tekst of van een goedgemaakte reportage. Ik heb gewerkt in de senaat voor senator Magda Aelvoet (Groen!, nvdr).

Wat er in het parlement aan slechte teksten wordt gemaakt, hou je niet voor mogelijk. Bovendien gaat politiek me te traag. Ik ben voor een snel resultaat.

−Wat − is voor jou het woord dat 2013 het best samenvat?

“Ik heb het woord ‘maskerade’ eens opgezocht. Het wil zeggen dat mensen of feiten zich anders voordoen dan ze zijn. Het is een rode draad doorheen veel onderwerpen die ik heb aangesneden. Neem bijvoorbeeld het internet. Veel mensen doen zich voor als iemand anders: jonge mannen blijken oude vieze venten te zijn.

We zetten een masker op. Dat geldt ook voor Amerika. Daar doen ze of de koude oorlog voorbij is, maar in het geniep zijn ze nog steeds met afluisterpraktijken bezig. Ik denk ook aan de NV-A. Sinds de partij succes heeft, begint ze af te strijden dat ze voor de splitsing van België is -ze noemen dat dan confederalismemaar in hun statuten staat wel degelijk de splitsing van België. Ze doet zich anders voor dan ze is en maakt de mensen blaasjes wijs. Bart De Wever ging voor het burgemeesterschap van Antwerpen. Maar als deze ‘Suiker’ verschijnt, zal misschien al bekend zijn dat hij voor het premierschap van België gaat. Van het nietgesplitste België, hé! Bij de opening

van het Red Star Line-museum trof het me ook dat het voorgesteld werd als een eerbetoon aan al die mensen die destijds een nieuw leven gingen zoeken aan de andere kant van de oceaan. Ze worden als helden beschreven. Terwijl vandaag zoveel mensen vanuit verre landen naar hier komen en echte paria’s worden.

We zijn niet zo consequent in het bekijken van onze maatschappij.”

−Het − hoogtepunt van 2013 “Mijn oudste zoon die steeds zei dat hij nooit ging trouwen, kondigde plots aan toch te trouwen. Het was een erg mooi feest, dat het koppel volledig zelf had georganiseerd. De ceremonie vond plaats in een boomgaard in Voeren. Zo ontroerend en vol echte, pure emoties.

Ze deden die belofte niet alleen voor henzelf, maar wilden er al hun vrienden bij betrekken. Dat doet deugd, zo’n feest.”

−Het − dieptepunt van 2013 “Mijn vader is een halfjaar geleden gestorven, maar mijn broer en ik zijn er nog steeds mee bezig. Het geeft enorm veel praktische beslommeringen. Al die zaken te moeten afsluiten, is zeer ingrijpend. Het is ook een moment om terug te kijken op mijn jeugd. Was ik wel een goede dochter? De slotsom was: neen, ik was geen goede dochter. Er was geen goede band. Had dat niet beter kunnen zijn? Lag dat aan mij of aan mijn vader? Allicht aan beiden. Daar ben ik nu veel mee bezig en dat weegt wel een beetje. Het is ook een vorm van loutering. Erover nadenken is op zich al goed.

Mijn vader vormde met mijn moeder een twee-eenheid. Toen zij vier jaar geleden stierf, had hij geen behoefte meer om nog iemand te zien of om buitenshuis nog iets te doen. Dat is niet goed, hé. Hij is plots overleden. In elkaar gezakt en pas een dag later gevonden.

Dat was een schok. We telefoneerden iedere donderdag en hij nam niet op.

Anderzijds is het een mooie dood. Hij was niet iemand om half verlamd verder te moeten leven. Dat zou hij afschuwelijk gevonden hebben. Dat is dan weer een troost. “

Tekst: Stijn Janssen Foto’s: Bart Van der Moeren

God bij klein pierke De Kempen was lang tijd een streek van klein pierke, door God verlaten. Maar op memorabele dagen daalde God als een deus ex machina neer in deze contreien. Over die hoogdagen geraakt klein pierke tot vandaag niet uitgepraat. Suiker gaat op zoek naar die verhalen: wereldsterren die nederdalen in Kempense negorijen. Aflevering 2: Marc Helsen bij Nelson Mandela.

Verantwoordelijke uitgever

Kempense cultuurpromotie vzw

1 december 2000: Marc groet ’s morgens (beleefd) Mandela

Redactieadres

Oranjemolenstraat 35, 2300 Turnhout roel@suikerkrant.be

Zakelijke leiding en distributie Leen Verwaest 0495 53 54 80 leen@suikerkrant.be

Adres Kempense cultuurpromotie vzw Otterstraat 8 bus 3, 2300 Turnhout

Oplage Zo moet het gegaan zijn volgens het nog perfecte geheugen van onze eerste getuige, journalist Marc Helsen uit Herentals. “Ik stond op 1 december 2000 aan de grens van Zuid-Afrika met Zimbabwe toen mijn telefoon rinkelde. Het was de Belgische ambassade in Pretoria. “Mijnheer Mandela wil u morgenochtend ontvangen”, zo kreeg ik te horen. Ik dacht: “Verdomme, ik heb geen kostuum bij me.”

Marc Helsen bekeek zich die dag in de achteruitkijkspiegel van de 4X4 waarmee hij het Afrikaanse stof omwoelde en zag een ongeschoren landloper in zweterige reiskledij. Helsen was voor een krant al een jaar on the road om ‘a state of the earth’ op te maken nu de planeet en zijn bewoners de stap gingen zetten naar de 21ste eeuw. “Ik sprak met iedereen die ik onderweg ontmoette, maar vooral met gewone mensen”, vertelt hij. “Die stukken verschenen dan de dag nadien als een soort dagboek in de krant. Toen ik in Afrika reisde, kreeg ik het stoutmoedige idee om Mandela te interviewen. Ik begon brieven te schrijven naar de Belgische ambassade en de Nelson Mandela Foundation, maar ik ving telkens bot. Iemand deelde me mee dat de kans op slagen 1 op 10.000 was. Dat ontmoedigde me niet. Die kans was namelijk duizend maal groter dan het winnen van de Lotto.”

Toen Helsen in Pretoria arriveerde, deed hij alsnog een laatste poging. Hij haalde zijn kroontjespen en blauwe inkt boven en schreef in schoon schuin schrift een sierlijke brief aan Mandela: ‘Wilt u mij ontvangen op de thee nu ik toch in de buurt ben. Yours sincerely, Marc”, en gaf hem af aan de ambassade. Hij besloot ter plaatse nog een paar dagen het antwoord af te wachten. Tevergeefs: Mandela gaf niet thuis. Hel-

sen frommelde zijn reisgerief terug in zijn rugzak en zou de volgende dag zijn reis gewoon verderzetten. Niet ontgoocheld. Hij had tenslotte naar de sterren gereikt. En wie een kans waagt, heeft enkel die kans te verliezen. Tot aan de grens het wonderlijke bericht kwam: de bekendste mens ter wereld wilde ‘mister nobody’ uit Herentals (België) ontvangen. ‘Moeder, wat moet ik aantrekken’, dacht Helsen.

“Ik heb onmiddellijk rechtsomkeer gemaakt”, vertelt hij. “Het eerste wat ik gedaan heb, is een supermarkt binnengelopen om een kostuum te kopen: een broek, een hemd, een vest en bijpassende das. Maar de broek was veel te lang.” Helsen bezocht een kleermaker om de pantalon in te korten. Maar dat loste maar de helft van zijn probleem op. Ook de vest was te groot. Zijn handen, die Mandela’s handen moesten schudden, kwamen nauwelijks uit de mouwen te voorschijn. “Maar er zat niets anders op dan zo te gaan”, zegt Helsen.

En zo zat onze fiere reporter in zijn veel te grote pak de volgende dag om 10 uur te wachten op zijn gastheer. “Om er zeker van te zijn dat ik op tijd zou komen, had de ambassade een taxi voor me geregeld”, vertelt Helsen. “De ontmoeting ging door in Mandela’s huis en kantoor in Johannesburg. Ik had de avond voordien mijn interview voorbereid. Tijdens mijn reis had ik zijn biografie gelezen: ‘Long Walk to Freedom’. Ik was journalist en kwam niet zomaar bij hem op de koffie.”

Helsen had zich ook voorbereid op uren van wachten en ijsberen in een hel verlichte wachtkamer voordat zijn gastheer de kans zou zien hem tussen zijn zoveel plichtplegingen te ontvangen.

“Maar ik kreeg de kans niet eens om mijn vest uit te trekken”, zegt Helsen.

“Zijn secretaresse kwam meteen naar me toe en zei: ‘Meneer Mandela wacht op u’. En ja: toen ik binnentrad in zijn kantoor, zat hij daar achter zijn statige bureau”.

Helsen voelde zich als een middelbare student die de directeur van de school ging interviewen voor het schoolkrantje. “Zo kwam Mandela over: als een oude hoofdonderwijzer”, zegt Helsen. “Maar ik had een goed gesprek met hem. Mandela ontpopte zich als een echte verteller. Hij sprak over zijn kindertijd, over de periode dat hij nog gebokst had en over zijn studies in Engeland voor hij werd opgesloten.”

En terwijl Marc met Nelson ook nog de grote vraagstukken behandelde -de toekomst van Zuid-Afrika, de problemen met aids en straatcriminaliteit- verschoven de wijzers van de grote klok aan de wand van het kantoor. “Ik had een halfuur gekregen”, vertelt Helsen. “Maar dat liep al snel uit tot een uur. We hebben ook nog gepraat over zijn ontmoeting met koning Boudewijn, die hij als een vriend beschouwde. België vond hij trouwens zelfs een voorbeelddemocratie. Uiteindelijk heb ik het gesprek zelf stopgezet. Ik had namelijk zijn agenda mogen inzien. Die stond boordevol met afspraken, van 7u ’s morgens tot 22u ’s avonds. Tussendoor moest hij nog naar het ziekenhuis voor een dagelijkse controle, want zijn gezondheid was toen al wankel.”

Toch neemt Mandela nog de tijd voor een gezamenlijke foto. Denk je zijn kostuum weg, dan lijkt de blanke Helsen op die foto welhaast het fotonegatief van de zwarte Mandela. Er is nog tijd voor een laatste vraag. “Waarom hebt u mij ontvangen?”, wil Helsen wel eens weten. “Omdat u het zo beleefd hebt gevraagd”, antwoordde Mandela.

10.000 exemplaren

Verspreidingsgebied Arrondissement Turnhout (Arendonk, Baarle-Hertog, Balen, Beerse, Dessel, Geel, Grobbendonk, Herentals, Herenthout, Herselt, Hoogstraten, Hulshout, Kasterlee, Laakdal, Lille, Meerhout, Merksplas, Mol, Olen, OudTurnhout, Ravels, Retie, Rijkevorsel, Turnhout, Vorselaar, Vosselaar, Westerlo), Nijlen, Lier, Heist op den berg, Overpelt, Neerpelt, Antwerpen, Brussel, Breda, Tilburg, Eindhoven, Zundert, Goirle, Reusel.

Verdeelpunten zie website

Redactie

Stijn Janssen

Redactiemedewerkers Caroline Haverans Ivo Verheyen Katrien Lodewyckx

Foto's

Bart Van der Moeren

Vormgeving

Dimitri Paeleman

Advertenties

Sabine Clijmans 0496 87 42 52 sabine@suikerkrant.be

Drukkerij

DKZet (Hapert, NL)

Website

www.suikerkrant.be

Suiker - 13

Oprichter Ignace Cornelissen stopt bij Het Gevolg

TURNHOUT – Van een coup de théâtre gesproken: na dertig jaar stopt Ignace Cornelissen als artistiek directeur van het Turnhoutse productiehuis Het Gevolg. Met Cornelissen verliest het enige professionele theatergezelschap in de Kempen zijn ‘founding father’. “Voor velen komt mijn ontslag als een verrassing”, zegt hij. “Maar er moest een moment komen. Ik heb dit dertig jaar gedaan.”

Wat de verrassing nog groter maakte, was het feit dat Cornelissen zich dit jaar nog volop in de strijd wierp om te vermijden dat ‘zijn kind’ zonder subsidies werd gezet door de adviescommissie van Vlaams cultuurminister Joke Schauvliege. Nu blijkt dat zijn ontslag niet helemaal losstaat van de harde realiteit dat Het Gevolg een deel van zijn betoelaging verloor. “We hebben lang nagedacht en veel gepraat over de richting die het ‘huis’ verder moest inslaan met de verminderde subsidies”, zegt Cornelissen. “Het is gewoon een heel moeilijke oefening geweest omdat je niet met het volledige team verder kon werken. Ik vond dat het moment gekomen was om me terug te trekken.”

−Wil − je daarmee zeggen dat jij je opgeofferd hebt om ‘Het Gevolg’ te redden?

Dat is extreem gesteld, maar omdat ik vertrek, kan het huidige team nu verder.

−Als − de subsidies niet verminderd waren, had je geen ontslag genomen?

Dat durf ik niet te stellen. Ik ben er al veel langer over aan het nadenken.

Dertig jaar is niet niks, hé.

−Het − is tijdens die gesprekken niet tot een conflict gekomen over de richting die Het Gevolg in de toekomst moest inslaan?

14 - Januari 2014

“ Door mijn vertrek kan het huidige team verder.”

Als je praat over de richting die je wil uitgaan, dan zijn er altijd verschillende pistes mogelijk. Maar de keuze om zelf te blijven, zou drastische gevolgen hebben voor de rest van het team op het vlak van werkgelegenheid. Je hebt minder middelen en moet keuzes maken.

waren wij vrij uniek in het aanbieden van dat segment binnen het theater. Ik merk dat er nu veel meer spelers zijn bijgekomen die heel goede kwaliteit leveren en vaak aan prijzen die veel lager liggen dan de grotere huizen als ‘Het Gevolg’ dat doen. De concurrentie is sowieso groter.

−Het − Gevolg heeft laat weten expliciet te kiezen voor kinder- en jeugdtheater? Lag die keuze voor jou moeilijk?

−Je − stelt dat je al langer speelde met het idee om je terug te trekken. Was je er dan op uitgekeken en zocht je nieuwe uitdagingen?

Het jeugdtheater is voor mij nooit een keuze geweest. Ik zou het nooit gedaan hebben, omdat ik niet geloof in het herhalen van succesformules uit het verleden. Maar die keuze is gemaakt nadat ik beslist had om te vertrekken. Het is zeker niet de aanleiding voor mijn vertrek. Ik heb duidelijk gesteld dat ik niet meer de schoonmoeder ga spelen.

Er is een tijdje sprake van geweest dat ik nog advies zou blijven geven. Maar ik had zoiets van: als ik ga, dan ga ik en moeten de mensen die aan het roer staan de nieuwe keuzes maken.

Het heeft zeker te maken met het zoeken naar nieuwe uitdagingen. Als je in een klein huis werkt, heb je veel minder mogelijkheden om vernieuwing bij je medewerkers te creëren. Daarmee geef ik zeker geen kritiek op de medewerkers waarmee ik heb samengewerkt. Maar het is wel zo dat we samen oud werden. Je hebt in zo’n huis toch soms nood aan nieuw bloed. Mijn ontslag is in alle sereniteit gebeurd. Uiteraard doet zo’n afscheid ook pijn. Dat ik ook de founding father was, maakte het moeilijker om de knoop door te hakken.

−Maar − zo te horen geef je de keuze voor het jeugdtheater weinig kans op slagen?

−Wat − ga je nu doen?

Nee, dat durf ik zeker zo niet te stellen.

Ik stel wel vast dat de markt in Vlaanderen op het vlak van het aanbod van jeugdtheater heel anders is dan twintig jaar geleden. Twintig jaar geleden

Er liggen nog een aantal projecten klaar. Ik ga eind volgend seizoen in Nederland ‘De Ontdekking van de Hemel’ van Harry Mulisch regisseren, een grote productie die veel gaat rondreizen. Daarnaast loop ik al een tijd rond met plannen voor een kunstproject over

deze regio en de ‘grens’. Daarmee bedoel ik de grens tussen Vlaanderen en Nederland. Ik ga de volgende maanden uitmaken met welke partners uit Vlaanderen en Nederland ik dat artistiek project wil gaan invullen.

−Nog − een traditionele slotvraag.

Kan je een productie van Het Gevolg uitkiezen die voor jou het hoogtepunt was uit die dertig jaar?

Een productie is erg moeilijk. Ik heb het eens becijferd: we hebben onder mijn leiding 84 producties gerealiseerd, waarvan ik de helft hebt geregisseerd en één vijfde ook zelf geschreven. Dat heeft geresulteerd in meer dan 700.000 toeschouwers. Ook het omzetcijfer dat we verleden jaar gerealiseerd hebben, is gigantisch geweest. Maar wat zijn de hoogtepunten geweest? De Shakespearereeks voor kinderen die we gemaakt hebben, was vrij uniek. Ik kijk ook met veel plezier terug op de reeks ‘Littekens in het landschap’ die ikzelf niet gemaakt, maar wel geproduceerd heb. Op het vlak van het volwassentheater denk ik aan ‘Nora - Het poppenhuis’, als een zeer bijzonder moment.

−Dank − voor het gesprek en nog erg veel succes toegewenst.

Tekst: Stijn Janssen Foto: Bart Van der Moeren

STIJN JANSSEN

Woestijnvisser Michel Vanhove naar De Chinezen

Anna Luyten wint Nederlandse journalistiekprijs

GEEL – Woestijnvisser Michel Vanhove stapt vrij onverwachts over naar het productiehuis De Chinezen. Hoewel, onverwachts? Suiker had in november een zeldzaam interview met deze erg bescheiden Gelenaar. Toen liet hij al zijdelings verstaan geen voorstander te zijn geweest van de eigen ‘Woestijnviszender’ Vier. “Ik was niet gelukkig met het afscheid van de VRT, maar wat heb ik te vinden? Ik ben geen aandeelhouder. Ik ben een werknemer”, zei hij. Michel Vanhove, die een plek achter de schermen verkiest, is allicht een van de meest succesvolle Vlaamse tv-makers van de voorbije twintig jaar.

In zijn VRT-periode was hij als regisseur onder meer betrokken bij ‘De Drie Wijzen’ en ‘Schalkse Ruiters’ en nadien bij Woestijnvis bij cultprogramma’s als ‘De Mol’, ‘De Parelvissers’ en ‘Van vlees en bloed’, allemaal goed voor een miljoenenpubliek. Een paar van zijn laatste programma’s voor Woestijnvis waren ‘De Rechtbank’ en het succulente ‘2013’. U kunt het interview met Michel Vanhove nog lezen op www.suiker­ krant.be. (foto Bart Van der Moeren)

AMSTERDAM – Journaliste Anna Luyten -afkomstig uit Mol- won op 12 december in Amsterdam de ‘Mercur Tijdschriftreportage van het Jaar 2013’, zeg maar de Oscar voor het beste journalistieke werk dat afgelopen jaar in Nederland verscheen. Anna krijgt de prijs voor ‘Een gruwelijke healing’, een lijvig stuk dat in een extranummer van Vrij Nederland verscheen en een aantal verhalen bundelde met als uitgangspunt: ‘onwaarschijnlijk, maar toch waar’. Naast Anna Luyten aanvaardde ook een aantal gerenommeerde auteurs als Maarten ‘t Hart en Herman Koch deze vrije opdracht. In ‘Een gruwelijke healing’, doet Anna Luyten een reconstructie van een rituele moord in de sekte van de zogenaamde levende standbeelden in de bossen van Bekkevoort.

“Het is een grote eer voor mij om deze prijs van een Nederlandse vakjury te mogen ontvangen, met een prachtig juryrapport om in te kaderen”, reageert Anna Luyten verheugd.

Uit dat juryverslag: “Het verhaal leest als een trein. De originele invalshoek is razend knap uitgewerkt. Het artikel scoorde veel free publicity en werd op sociale media aanbevolen als beste voorbeeld van verhalende journalistiek. De jury is het daar volmondig mee eens. Een gruwelijke healing van Vrij Nederland, griezelig goed gereconstrueerd en vlijmscherp opgetekend, is een ode aan het ambacht.” Aan de prijs is een beeld verbonden van een lezende mens.

Voor Anna Luyten is deze prijs vooral een erkenning van het genre ‘verhalende journalistiek’ of ‘longreads’. “Het is een zeer arbeidsintensieve vorm van journalistiek.”, zegt ze. “Het is deugddoend dat er nog interesse is voor een verhalend stuk van toch ettelijke pagina’s lang, prachtig geïllustreerd met tekeningen. Zeker in een tijd dat teksten in de geschreven media al zo onder druk staan. Zo’n ‘longreads’ hebben volgens mij nog wel toekomst.”

Anna Luyten is vandaag freelancer. In Vlaanderen werkte ze onder meer voor De Morgen, De Standaard en Knack.

Wie ‘Een gruwelijke healing’ wil lezen, kan nog terecht op de website van Vrij Nederland: http://www.vn.nl/. (foto Bart Van der Moeren)

Icoon Nee, we willen het niet hebben over de dood van Mandela, net zo min als over ‘het komen te gaan’ -eerder dit jaarvan Thatcher of Martens. Wat zouden we moeten toevoegen aan de duizenden commentaren en lofbetuigingen die hen te beurt vielen? We hebben noch Nelson, noch Margareth noch Wilfried persoonlijk gekend. Wat we over hen weten, hebben we alleen van horen zeggen. “En van horen zeggen, is van horen liegen”, zei grootmoeder ooit. En mocht ons al gevraagd zijn geweest een woordje te zeggen bij hun graf, dan zouden we één ding vermijden: het gebruik van het woord ‘icoon’. Kwestie van niet in herhaling te vallen.

Telkenmale duikt het op: het woord icoon. Icoon is vandaag het ultieme woord geworden om aan een overledene de allerhoogste status te verlenen.

Het wordt dermate veel gebruikt dat de rooms-katholieke kerk met al die iconen straks een orthodox versierde godstempel in zijn hiernamaals heeft staan.

Doodsberichten worden steeds meer doorslagjes van mekaar. Nadat in regel één het feit van overlijden nog sec wordt meegedeeld -‘Vannacht is X overleden in het bijzijn van zijn naaste familie en vrienden’- doet in regel twee het woord icoon al zijn intrede. Daarmee is in de heiligverklaring al meteen het orgelpunt gezet en wordt de rest gedegradeerd tot garnituur bij de kaviaar.

Icoon: hoger bestaat niet. ‘Al bij leven een legende’ (Ayrton Senna), ‘een heilige’ (moeder Teresa), ‘een martelaar van het volk’ (Martin Luther King), ‘a working class hero’ (Andre Hazes). Al die voormalige nummers 1 in lofbetuigingen hebben vandaag hun tijd gehad.

Icoon is het hoogste wat een mens kan bereiken.

Wanneer ‘icoon’ voor het eerst opdook in elegieën weten we niet meer zo exact. Bij het ter ziele gaan van Elvis was het zeker nog niet in de running.

Ook bij het overlijden van Koning Boudewijn was het nog geen gemeengoed.

Bij de dood van John Lennon komen al de twijfels. Maar heel zeker is dat de bal aan het rollen werd gebracht na de dood van Michael Jackson, het popicoon. Vanaf toen stootte ‘icoon’ alle andere omschrijvingen om een overleden mens de allerhoogste eer te geven van de troon.

Wie overdadig strooit met het woord icoon devalueert meteen de ware icoon tot een meeloper. Op de dag van Mandela’s dood werd ons een perfecte les geleerd in het zuinig omspringen met superlatieven. ‘s Morgens werd gewaarschuwd voor strakke wind, tegen de

middag was die wind al een storm en tegen de avond was hij al aangegroeid tot een orkaan. Honderden bedreigden werden geëvacueerd, dijken versterkt, noodplannen uitgevaardigd. ’s Morgens trokken we angstig de gordijnen open en toen bleek dat de orkaan niet eens de laatste bladeren van onze notenboom had loskregen. Haiyan en Katrina zijn nog niet uitgeraasd van woede.

Ook een juiste inschatting is op zijn plaats. Zo kunnen al bij leven iconische figuren overgaan tot een biecht en van hun voetstuk vallen. Evenzo kan de geschiedenis parten spelen. Zo ligt er op een plein een ingevroren icoon te wachten tot hij ontdooid wordt.

Om het veelvuldige gebruik van het woord icoon te vermijden, zouden er regels kunnen uitgevaardigd worden die bepalen wanneer een sterveling onsterfelijk mag worden. Zo zouden armoedige kinderjaren en jaren van ontbering in isoleercellen goed staan op het icooncv. Als de kandidaat kan aantonen dat hij of zij zoveel voetbalstadions heeft doen vollopen en minstens zoveel Nobelprijzen op het dressoir heeft staan, stijgen ook zijn of haar kansen. Het leven van een icoon moet tal van aanslagen doorstaan en zijn bijna-doodverklaring regelmatig de drukpersen doen stoppen. Zijn portret moet niet alleen de vertrekken van keizers, koningen en admiralen sieren, maar zeker en vooral ook opgehangen worden in studentenkamers, volkshuizen en metrogangen.

Jonge vrouwen duwen spontaan hun pasgeborene in hun armen en kerels ballen hun vuisten als hij op een balkon verschijnt.

Eigenlijk is er bij leven maar één lakmoesproef om het icoonschap te bewijzen: een brief met enkel de naam van het icoon op de omslag wordt perfect aan huis geleverd. Hij moet bekend zijn van Hvolsvollur in IJsland tot Mto wa Mbu in Tanzania. De brief reist de wereld af en vindt zijn bestemming.

Over idolen kan gediscuteerd worden, maar over een icoon niet. Iconen hebben geen voor- of tegenstanders. Iconen vragen niet om bewijzen, doen nooit twijfels rijzen, hebben geen lof meer nodig. Er is geen mens vandaag, gisteren of morgen die een icoon niet in zijn buik herkent.

Nelson Mandela is niet zomaar een icoon, hij is het icoon onder alle iconen.

Margareth Thatcher of Wilfried Martens zijn dat niet.

En er is nog maar één man op de wereld die het verdient om -net als Mandela- als een icoon onder de iconen te worden geëerd: een voormalig bokser uit Louisville.

Suiker - 15

Wie Schrijft Die Blijft Christine Bols Waverly

Leo Pleysier De zoon, de maan en de sterren

Christophe Vekeman Marie

Arthur Japin De man van je leven

HERSELT – Als op een nacht het lichaam van een jonge, zwangere vrouw op het voetpad naast een flatgebouw wordt gevonden, wordt ervan uitgegaan dat ze zelfmoord heeft gepleegd. De autopsie wijst echter uit dat het om een zeer geraffineerde moord gaat. Inspecteurs Tim Sackley en Mike Delano nemen de zaak in handen. Terwijl het onderzoek in volle gang is, wordt de eigenaar van een grote hotelketen in zijn villa vermoord. Het toch al onderbemande politiekorps van Corvallis moet alle zeilen bijzetten om beide zaken tegelijk aan te kunnen en de hongerige pers op afstand te houden.

Vierhonderd kilometer verder, in Seattle, onderzoekt de FBI de moord op een regeringsambtenaar en zijn vriendin, die op een brutale manier werden afgeslacht op hun luxejacht. Op het eerste gezicht lijkt er geen enkel verband te bestaan tussen de moorden in Seattle en deze in Corvallis, maar waarom heeft de FBI dan dringend de hulp nodig van Sackley en Delano bij hun onderzoek? Niets is wat het lijkt. ‘Waverly’ is de tweede thriller van Bols die zich in Corvallis afspeelt. Een nieuwe thrillerreeks van het Kempense label Kramat lijkt in de maak.

Verschenen bij Kramat - € 19,95

Rijkevorsel – In de loop van januari is het uitkijken naar het nieuwe boek van Leo Pleysier. Drie jaar na het verschijnen van ‘Dieperik’ komt de Kempense schrijverminiaturist op de proppen met ‘De zoon, de maan en de sterren’. Een vader die in gedachten meevliegt met zijn dochter, die diep in Afrika haar oudere broer gaat bezoeken. Een zoon die vertwijfeld probeert om letters en woorden los te pulken uit het brein van zijn volledig verlamde moeder. Een ballonvaart over een landschap dat vooral een geschakeerd taallandschap blijkt te zijn. In het nieuwe boek van Leo Pleysier staan verhalen van het hier en nu naast verhalen die baden in de glans van het verleden en van een betoverde kindertijd. Maar ongeacht de tijd en het decor zijn al deze vertellingen doorspekt met vlijmscherpe, af en toe onthutsende observaties. Het belooft een Pleysierig boek te worden.

Verschijnt bij De Bezige Bij - € 17,90

‘Marie’, zo heet de tiende roman van Christophe Vekeman. Wie zo prominent op de cover mag pronken, zal wel een belangrijke rol spelen, dacht ik. Toch gaat ‘Marie’ niet echt over Marie. Het gaat over een dokter. Twee jaar lang was Marie voor hem het liefste meisje van de wereld, tot ze op een ochtend niet meer wakker werd. Tot zover de beschrijving van de relatie tussen Marie en de dokter. De rest van het boek gaat over het onooglijke dorpje Abraham, waar het leven voor de bewoners weinig goeds in petto heeft. De burgemeester van het dorp vermoordt mensen die lastig doen en een vrouw in een rolstoel bijt haar mans penis af. Vekeman laat een stoet absurde personages passeren en verbeeldt op deze manier de ongelooflijke bodemloosheid van verdriet.

Verschenen bij De Arbeiderspers - € 17,95

De nieuwe roman van deze Nederlandse bestsellerauteur laat een ander geluid horen. Van Japin is de lezer goedgeschreven historische romans gewoon, zoals ‘De overgave’ en ‘Vaslav’ of gebalanceerde psychologische drama’s zoals ‘Maar buiten was het feest’. Hier verrast hij met een zwarte komedie. Hoofdpersonage Tilly houdt graag de touwtjes in handen.

Wanneer ze het verdict krijgt dat ze terminaal is, besluit ze het leven van haar ietwat hulpeloze man Markus -na haar dood- te regelen. Op een datingsite zoekt ze naar een geschikte nieuwe echtgenote.

In Iris vindt ze de perfecte kandidaat.

Het op zich al bizarre plan wordt nog vreemder als blijkt dat Iris het jaar voordien een passionele affaire beleefde met Markus. Wie is waarvan op de hoogte? Is het allemaal puur toeval of een georkestreerd spel? Japins klucht is vermakelijk, maar toch lijkt het soms te veel op een deurenkomedie.

Verschenen bij De Arbeiderspers – € 19,95

Oog Voor Architectuur Een paleisje om te fuiven Voor architectuurcentrum Ar-Tur speurt Joep Gosen de Kempen af naar architectuur en haar verhaal.

Joep (1981, Geldrop, Nederland) is architect, stedenbouwkundige en schrijver en studeert fotografie aan de Academie te Hasselt.

16 - Januari 2014

Iedereen herinnert zich de fuiven uit zijn jeugd. Goeie ambiance, straffe muziek, vrienden en vriendinnen, schoon vrouwkes (en mannekes), de eerste pint, de eerste zoen, misschien de eerste sigaret en ‘s anderendaags de geur van schraal bier.

Vaak gingen die fuiven door in de ietwat bedompte parochiezaal of de lokale kroeg.

De laatste twintig jaar is de wetgeving sterk verstrengd. Een fuif organiseren is een stuk complexer geworden. Diverse instanties moeten verwittigd worden en allerlei vergunningen aangevraagd. De accommodatie moet aan een hele resem eisen voldoen op het gebied van brandveiligheid, luchtverversing enz. Het animo onder vrijwilligers om spontaan iets te organiseren, is daardoor sterk verminderd. Gemeentebesturen nemen daarom tegenwoordig vaak zelf het initiatief een feestzaal te bouwen en uit te baten. Alles is dan juridisch in orde en bovendien biedt het organisatorische voordelen.

Drank wordt verzorgd, de politie automatisch verwittigd, de accommodatie wordt gekuist…

De nieuwe stadsfuifzaal ‘De Waai’ in Geel

maakt deel uit van het cultuurcluster de Werft, midden in het centrum. Zo’n plaats brengt natuurlijk een reële kans op overlast mee. Op andere plaatsen, zoals in Turnhout en Gent, is dat opgelost door de bron onder de grond te bouwen. Daardoor is er automatisch voldoende massa om het geluid te dempen. Vanwege de bijzondere locatie en de wens om de fuifcultuur niet te verstoppen, hebben DAG (De Architectengroep) en A2O dat in Geel niet gedaan. Sterker nog: ze hebben geopteerd een complementaire gevel te maken aan het tegenoverliggende stadhuis zodat de openbare stadstuin waardige wanden krijgt.

Het geluidprobleem is opgelost door een ‘slimme’ plattegrond. De hoge zaal ligt midden in het gebouw. Daaromheen liggen foyer, sanitair, vestiaire, … Om vanaf de inkom in de zaal te geraken, moet je twee (geluids)sassen door en verschillende keren de hoek om. Het geluid moet dezelfde grillige weg afleggen als het naar buiten wil. Zelfs met geopende toegangsdeuren is er buiten niets van het feestgedruis te horen. Een andere oplossing is beleidsmatig. Eenmaal het ticket gekocht,

mag men niet meer naar buiten. Daarom is er voor de rokers een buitenruimte in de foyer gemaakt.

De gevel is opgebouwd uit kolommen van helderwit geprefabriceerd beton. Afhankelijk van de kijkhoek oogt het gebouw extreem transparant -en dus openbaar- of meer gesloten. Door het strakke, rigide ritme krijgt het gebouw een klassieke uitstraling en lijkt het op de cultuurpaleizen die in de jaren 60 en 70 in Oost-Europa gebouwd werden. Een positieve connotatie vanwege hun sociale en culturele inbedding.

De zaal is omhuld met een betonnen ‘gordijn’ dat tot binnen doorloopt. Dat versterkt het publieke karakter van de foyer.

Want is die nu eigenlijk binnen of buiten?

In het ganse gebouw is gekozen voor een sobere, maar degelijke afwerking die ze in Nederland het mooie woord ‘hufterproof’ zouden geven. In de wand aan de inkom zijn twee verzonken banken gemaakt van waarop men een overzicht over de straat en het plein heeft. Zo kan je zien of diegene op wie je zit te wachten er al aankomt.

De foyer kan door zijn transparante uitstraling als forum voor openbare activi-

teiten -zoals kerstmarken en beurzengebruikt worden. Desalniettemin had er meer gedaan kunnen worden om de monofunctionaliteit van het gebouw te voorkomen. Waar is bijvoorbeeld de fysieke verbinding met de andere openbare gebouwen van het cultuurcluster?

Daarnaast moeten we nadenken over de hoeveelheid regels en papierwerk die inherent zijn aan de organisatie van bijvoorbeeld een fuif. Het is goed dat dingen geregeld worden, maar het spontane, het charmante is er wel af. En dat is tegelijk het mooie en het lelijke, of zoals u wilt het voor- en het nadeel, aan een gebouw als De Waai.

AR-TUR in 2014 Ook in 2014 organiseert Ar-Tur weer vele activiteiten, waaronder een lezingenreeks over duurzaam ruimtegebruik in samenwerking met Kamp C. Deze reeks gaat op 6 februari 2014 van start met een lezing van architect en duurzaamheidsexpert Thomas Rau. Kijk voor meer informatie op www.ar-tur.be.

Tekst: Joep Gosen

EEN HART VOOR CULTUUR

JANUARI TIPS 9 JAN JAUNE TOUJOURS: ROUTES 12 JAN FILM- & VINYLBEURS 16 JAN DIMITRI VERHULST & ENSOR STRIJKKWARTET: DE DOOD EN HET MEISJE 17 JAN MEURIS: MIRAGE (dernière) 18 JAN NIEUWJAARSBAL MET LOU ROMAN BAND & SPECIALE GASTEN SOFIE, ELS DOTTERMANS EN PAUL MICHIELS 19 JAN DE BONANZAS: A TRIBUTE TO THE SIXTIES 23 JAN ROCÍO MOLINA: DANZAORA 26 JAN KOEN DE CAUTER - FAPY LAFERTIN & GROUP: DJANGO-ON 30 JAN TOM ROBINSON & BAND: POWER IN THE DARKNESS DE ROMA: TURNHOUTSEBAAN 286 - 2140 BORGERHOUT INFO & TICKETS: WWW.DEROMA.BE - 03 292 97 40

EEN HART VOOR CULTUUR

?

OP ZOEK NAAR EEN UNIEKE MANIER OM UW BEDRIJF TE PROMOTEN

?

ADVERTEER NU IN CULTUURKRANT SUIKER

!

ALLE INFO: SABINE@SUIKERKRANT.BE 0496 87 42 52

Suiker - 17

Over de schreef

Stromae

And The Band Played On

Maaike Ouboter

New Cool Collective

EINDHOVEN – Op vrijdag 24 januari speelt de Rwandese Dendermondse Brusselaar Stromae ten dans in de Effenaar in Eindhoven. Maestro Stromae zal er zijn beproefd succesrecept serveren: een mix van dance, luisterlied en afro en het publiek zal daar ‘Alors on danse’- en ‘Papaoutai’-gewijs uit de bol gaan. Formidable!

Kaarten kosten 18,50 euro. Het concert begint om 20.15u.

BREDA – Vijf gerenommeerde muzikanten die hun strepen duoticketS verdienden bij Normaal, Ricky Koole en Sjako!, brengen een ode aan de legendarische muziek van The Band, de groep die aanvankelijk als begeleidingsband van Bob Dylan furore maakte, maar op eigen benen minstens even verdienstelijk was. The Band scoorde wereldhits met ‘The weight’, ‘Up on Cripple Creek’, ‘The night they drove old Dixie down’, ‘Stage fright’, ‘It makes no difference’, ‘I shall be released’ en vele, vele andere.

And The Band Played On speelt al die nummers met veel respect en overgave en zo authentiek mogelijk, compleet met driestemmige zangpartijen. Liefhebbers van Amerikaanse rootsmuziek mogen dit optreden niet missen.

Te zien op zondag 19 januari in Mezz in Breda. Op www.suikerkrant.be kan je duotickets winnen voor dit concert.

EINDHOVEN – Het meest pakkende Nederlandstalige nummer van de weliswaar nog jonge eeuw werd vorig jaar geschreven door de Nederlandse Maaike Ouboter. Toen zij het lied ‘Dat ik je mis’ speelde in ‘De beste singersongwriter van Nederland’ gingen presentator Giel Beelen, zangeres Sanne Hans en acteur/dj Eric Corton snotterend ten onder. De juryleden lagen uitgeteld te snikken in mekaars armen, terwijl Ouboter zich met een monkellachje op het podium stond af te vragen of de specialisten ook nog met een beetje feedback zouden willen komen.

Die kwam er uiteindelijk vooral van Eric Corton. Hij loofde niet alleen het liedje, maar ook de podiumprésence van Maaike Ouboter.

Op 25 januari concerteert ze in De Kapel, in de Kanaalstraat in Eindhoven.

Kaartjes kosten slechts 11 euro. Geloof ons gerust: het is de laatste keer dat je deze superster in wording voor die prijs kan zien.

BREDA – New Cool Collective, de zevenkoppige op jazz georiënteerde band uit Nederland, bestaat twintig jaar.

Dat wordt gevierd met een uitgebreide concertreeks. De band doet ook Mezz in Breda aan. Op donderdag 16 januari zijn ze daar te gast. Ze hebben een gloednieuw album ‘Chin chin’ onder de arm, dat deels uit opzwepende jazz en deels uit filmmuziek bestaat. Wie houdt van dansbare, energieke, instrumentale muziek mag dit concert niet missen. Kaarten kosten 16 euro. Het concert begint om 21u.

The Pink Floyd Sound EINDHOVEN – De ‘real thing’ is niet altijd binnen handbereik en dus moeten we af en toe genoegen nemen met een surrogaat. Maar in het geval van The Pink Floyd Sound, met grote voorsprong de beste coverband van Pink Floyd in België en Nederland, is dat niet eens zo erg.

The Pink Floyd Sound concerteerde al twee keer in Effenaar. Dat ze met elke nieuwe show opnieuw uitgenodigd worden, zegt genoeg over hun performance.

Op zaterdag 11 januari staat The Pink Floyd Sound voor de derde keer in Effenaar. Deze keer staat hun show in het teken van het oudere werk van Pink Floyd. De periode 1968-1972 krijgt speciale aandacht. De band experimenteerde toen met hun instrumenten en was voortdurend op zoek naar nieuwe geluiden. The Pink Floyd Sound brengt de pionierstijd van Pink Floyd opnieuw tot leven. De show begint om 20.15u.

Kaarten kosten 17,50 euro.

18 - Januari 2014

2

Rue Royale TILBURG – Het Brits-Amerikaanse duo Rue Royale komt opnieuw naar Tilburg. Het optreden vindt plaats in De NWE Vorst, op zondag 12 januari.

Onder de naam Rue Royale begon het echtpaar Ruth en Brookln Dekker in 2006 aan een muzikaal avontuur. “Het gaat om de reis, niet om de bestemming,” zeiden ze. En ze begonnen kwaliteitsvolle albums af te leveren alsof het niets is en alsof je meesterwerkjes op bestelling kan schrijven.

Ze hebben nu hun derde cd uitgebracht, ‘Remedies ahead’. Die overtreft zelfs de vorige twee nog. Fans van het ingetogen werk van bijvoorbeeld Damien Rice of Ed Sheeran zullen ook dit koppel zeker in de armen sluiten.

Het concert begint om 20.30u. Kaarten kosten 10 euro.

Claw Boys Claw, Bettie Serveert, Hallo Venray EINDHOVEN – Effenaar in Eindhoven laat op vrijdag 10 januari de nineties herleven. Claw Boys Claw, Bettie Serveert en Hallo Venray beleefden toen hun hoogdagen. Ze speelden op de grootste festivals en kenden wereldwijd succes.

Op het podium van Effenaar bewijzen ze waarom dat was, hoe goed hun muziek de tand des tijds heeft overleefd en waarom ze nog steeds groepen zijn die er toe doen.

Kaarten voor dit fantastische driedubbelconcert kosten 17,50 euro. Het eerste concert begint om 19.30u.

Lamb Of God TILBURG – Lamb Of God, de razend populaire metalband uit de Verenigde Staten, zakt voor een uniek concert -het enige in Nederland- af naar onze contreien. In ons land spelen ze alleen op 11 januari in de AB in Brussel, maar een dag eerder kan je hen aan het werk zien in 013 Popcentrum in Tilburg.

Da’s een stuk dichter bij huis én je hebt minder fileleed.

Lamb Of God bestaat al meer dan twintig jaar en bracht in die periode acht albums uit. In 2012 speelden ze Graspop Metal Meeting plat. Ze waren toen headliner in de Marquee.

Even zag het er beroerd uit voor de band. In 2010 kwam het tijdens een concert in Tsjechië tot een handgemeen met een fan. Zanger Randy Blythe zou hem van het podium geduwd hebben. De ongelukkige fan kwam slecht neer en overleed later aan zijn verwondingen. Blythe werd beschuldigd van slagen en verwondingen met de dood tot gevolg en riskeerde een effectieve gevangenisstraf van 18 maanden. Het proces sleepte lang aan. De toekomst van Lamb Of God stond op het spel. In de zomer van 2013 werd Blythe vrijgesproken.

Lamb Of God staat op 10 januari op het podium van 013 Poppodium in Tilburg.

Het concert begint om 20u, maar in het voorprogramma spelen eerst nog Decapited uit Polen en Huntress uit de VS. Kaarten kosten 24 euro.

Over de schreef JANUARI

PRIJS

ZAAL PLAATS

dag uur

Mezz Breda

WC Experience

13,5

013 Poppodium Tilburg

Blèrconcours

6

Mezz Breda

Northern Lights, Slack Alice

0

013 Poppodium Tilburg

Long Distance Calling

15

zo 5/01/14 16:30

Mezz Breda

Dangling Man

0

di 7/01/14 21:00

Mezz Breda

VanTeckle, Waingro

0

zo 4/01/14 21:00 za 4/01/14 20:00 za 4/01/14 21:00 za 4/01/14 21:00

do 9/01/14 20:00 Effenaar Eindhoven do 9/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle

vr 10/01/14 20:00

vr 10/01/14 21:00

Jeugdherinneringen 3 (try-out) 27,5

17,50

Mezz Breda

Mell Tierra, Tommy Walker

8,50

013 Poppodium Tilburg

Lamb of God

24

New Cool Collective

15

Mezz Breda

Isabelle Amé

0

013 Poppodium Tilburg

Chef’Special

vr 10/01/14 21:00 Effenaar Eindhoven vr 10/01/14 21:00

Danny De Munk en Hank Poort

8,5

Claw Boys Claw, Bettie Serveert, Hallo Venray

vr 10/01/14 19:30 Effenaar Eindhoven vr 10/01/14 20:00

Soul Sister Dance Revolution, Automatic Sam, Taymir

za 11/01/14 20:15 Effenaar Eindhoven

The Pink Floyd Sound

UITVERKOCHT 14 u

17,5

za 11/01/14 20:30

Mezz Breda

Laura Jansen

19

za 11/01/14 21:00

Mezz Breda

The Medics

0

013 Poppodium Tilburg

Euphoria, Frontliner, Digital Punk,…

Mezz Breda

Driving Mrs. Satan, Awash

0

zo 12/01/14 20:30 De NWE Vorst Tilburg

Rue Royale

10

za 11/01/14 22:00 zo 12/01/14 16:30

do 16/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle

Rick Engelkes, Lone van Roosendaal …

22,50

Liefde half om half (try-out) 23,5

do 16/01/14 21:00

Mezz Breda

Hunting The Robot

0

do 16/01/14 21:00

Mezz Breda

New Cool Collective

16

vr 17/01/14 19:30

cc Zundert Zundert

Volle Maon

vr 17/01/14 19:30 Effenaar Eindhoven vr 17/01/14 20:00 vr 17/01/14 20:30

013 Poppodium Tilburg cc Jan Van Besouw Goirle

Defeater Incubated XL, Money, Steve Gunn Enge Buren

2014 8,5

16

12,5

De naakte waarheid! 21

vr 17/01/14 20:30

Mezz Breda

ReVamp, My Propane

15

vr 17/01/14 21:00

Mezz Breda

We Sell Guns

0

za 18/01/14 19:30

cc Zundert Zundert

Volle Maon

za 18/01/14 20:00

013 Poppodium Tilburg

Steak Number Eight, Oathbreaker, Hessian

2014 8,5

10

za 18/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle

Voice Male

Big Bang 24

zo 19/01/14 12:00

cc Jan Van Besouw Goirle

Kapelconcert Grupo del Sur

12

zo 19/01/14 16:30

Mezz Breda

Kalle Mattson

0

zo 19/01/14 20:30

Mezz Breda

And The Band Played On

16

cc Zundert Zundert

Histrorische films van Zundert vanaf 1941 (deel 3)

5

ma 20/01/14 20:00 do 23/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle

Eric Koller

Fire in the hole 19,5

2014 8,5

vr 24/01/14 19:30

cc Zundert Zundert

Volle Maon

vr 24/01/2014 19:30

013 Poppodium Tilburg

A Day To Remember, Everytime I Die, The Story So Far

vr 24/01/14 20:15 Effenaar Eindhoven vr 24/01/14 20:30 vr 24/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle 013 Poppodium Tilburg

vr 24/01/14 23:00 Effenaar Eindhoven za 25/01/14 19:30 za 25/01/14 20:30

cc Zundert Zundert cc Jan Van Besouw Goirle

za 25/01/14 21:00 De Kapel Eindhoven za 25/01/14 21:00

Mezz Breda

za 25/01/14 22:00 Effenaar Eindhoven zo 26/01/14 14:00

cc Jan Van Besouw Goirle

zo 26/01/14 15:00 Effenaar Eindhoven

Stromae Ogham

25

18,50

From Robert Burns to Shane 16

Coely, Delv!s

9

Egbert

15

Volle Maon Eaden

2014 8,5

The road 15

Maaike Ouboter

11

Counter Jib

0

Coone

15

Theater Terra The Clash of the Coverbands

Mr. Finney 12,50

12,50

013 Poppodium Tilburg

EMP Persistence Tour 2014, Suicidal Tendencies, Terror, …

zo 26/01/14 16:30

Mezz Breda

Jasper Mook

0

do 30/01/14 20:00

Mezz Breda

MaYaN, The New Dominion

16

do 30/01/14 20:30

cc Jan Van Besouw Goirle

Leon van der Zanden

do 30/01/14 21:00

Mezz Breda

Taymir

zo 26/01/14 16:00

30

Rebel 19,50

8

Adressen en contactgegevens: – 013 Poppodium , Veemarktstraat 44 Tilburg, 0031 13 460 95 00, www.013.nl – Effenaar , Dommelstraat 2 Eindhoven, 0031 40 239 36 66, www.effenaar.nl – Mezz , Keizerstraat 101 Breda, 0031 76 515 66 77, www.mezz.nl – Chassé Theater , Claudius Prinsenlaan 8 Breda, 0031 76 530 31 00, www.chasse.nl – cc Zundert , Molenstraat 5 Zundert, 0031 76 597 19 99, www.cczundert.nl – cc Jan Van Besouw , Thomas van Diessenstraat 1 Goirle, 0031 13 534 34 00, www.janvanbesouw.nl – De Kei , Kerkplein 69 Reusel, 0031 497 64 14 84, www.tschouw.nl

Suiker - 19

2013 ingelijst!

Nog op zoek naar een geschikt cadeau voor de feestdagen? Dan hebben nog wel een paar goeie ideeën. Zoals elk jaar laten we enkele specialisten ter zake zeggen welke de beste boeken, films, cd’s, tentoonstellingen, theaterstukken en concerten van 2013 waren. Als je daar geen inspiratie in vindt voor een fantastisch cadeau, vind je het nergens.

Meer dan drie trefwoorden -‘2013’, ‘hoogtepunten’ en ‘vijf regels’- hadden journaliste Kathleen Huys, MOOOVdirecteur Marc Boonen, fotograaf Dries Segers, adjunct-curator Leni Van Goidsenhoven, directeur Strip Turnhout Koen Van Rompaey, jazzkenner Tom Baeten en actrice Kim Hertogs niet nodig om 2013 in te lijsten met boeken, films, concerten en cd’s, expo’s, strips en theater. Bij deze: 2013 ingelijst voor jullie Nieuwjaar!

20 - Januari 2014

Films:

MOOOV-directeur Marc Boonen

Boeken:

radiojournaliste Kathleen Huys VRT-radiojournaliste Kathleen Huys bracht haar jeugdjaren door in Mol. “Ik lees zeer veel en zeer graag”, vertelt Huys. “Om zelf iets te schrijven, voel ik mezelf niet belangrijk genoeg.

Of de drang is niet groot genoeg. Maar stel dat ik op een onbewoond eiland of in een gevangenis terechtkom, dan zou ik zeer gelukkig zijn met pen en papier.

Dan zou ik het moeten doen. Het zou uit ontbering zijn. Maar voorlopig ben ik daar te lui voor.”

Pier en Oceaan Oek de Jong Kreeg dit jaar de Gouden Boekenuil. De twee boeken bestrijken de periode van net na de Tweede Wereldoorlog tot de jaren zestig en zeventig. De maatschappij in Nederland maakt een intense revolutie door, die wordt verpersoonlijkt door de jonge Abel, zijn ouders en grootouders. Zelden zo’n spannend boek gelezen waar eigenlijk niets in gebeurt.

On Chesil Beach Ian Mc Ewan Twee jonge twintigers, just married, zijn voor het eerst alleen, want op huwelijksreis. We zijn begin van de jaren zestig, als de seksuele bevrijding op het punt staat los te barsten. De schroom, de vertwijfeling en het verlangen van twee jonge mensen werd nooit zo fijnzinnig beschreven. Een pareltje. Ik heb nog niet alles van Mc Ewan gelezen, maar ik was ook weg van Saturday, Enduring Love, Solar en zijn nieuwste: Sweet Tooth.

The Sisters brothers Patrick deWitt Californië, halfweg negentiende eeuw.

De goudkoorts heeft veel avonturiers te pakken. De twee broers Sisters, want dat is hun naam, zijn te paard onderweg voor hun baas. Opdracht: een man opruimen. Het wordt een tocht vol geweld, hilariteit en diepmenselijkheid.

Sinds het Turnhoutse filmfestival Open Doek dit jaar officieel fuseerde met het Brugse Cinema Nova, staat Marc Boonen aan het hoofd van Vlaanderens grootste filmorganisatie ter promotie van de zogenaamde wereldcinema. Boonen en zijn MOOOV-gezellen bezoeken jaarlijks grote en kleine festivals om er de parels te ontdekken die ze tijdens het MOOOV-festival aan tienduizenden liefhebbers tonen.

La vie d’Adèle Abdellatif Kechiche Wanneer de 15-jarige Adèle een jonge vrouw met blauw haar ontmoet, wordt haar hele leven op z’n kop gezet. Misschien wel een van de beste liefdesfilms ooit, met twee fenomenale actrices. Terecht kregen de twee jonge vrouwen samen met regisseur Abdellatif Kechiche de Gouden Palm in Cannes dit jaar. De drie uren film vliegen voorbij in deze bij momenten letterlijk adembenemende cinema.

La Grande Bellezza Paulo Sorrentino Een film met een sterk operatesk karakter. Hypnotiserend met een camera die van het ene beeld naar het andere zweeft, door Rome, door het nachtleven, langs kunstgeschiedenis en cinema en met een soundtrack vol hitsige disco van Raffaele Carra en serene muziek van Arvo Pärt. De Italiaanse regisseur Paulo Sorrentino weet als geen ander het verhaal van de 65-jarige mondaine, feestende kunstjournalist Jep Gambardelle zo virtuoos te vertellen en tegelijkertijd Rome als eeuwig mooie stad zo oogstrelend in beeld te brengen. Betoverende cinema!

12 Years a Slave Steve McQueen Zoals in zijn andere twee films (Hunger en Shame) maakt Steve McQueen cinema in zijn meest rauwe vorm, die heftige emoties oproept. Solomon Northup is een vrije slaaf en muzikant uit de 19de eeuw die met zijn vrouw en kinderen in New York leeft maar door twee mannen ontvoerd wordt en gedwongen wordt tot een leven als slaaf in het zuiden van de Verenigde Staten. Maar door zijn intellect valt hij steeds te veel op. Racistische landeigenaars pikken hem er al snel uit om hun sadistische gevoelens te kunnen botvieren. Dat zorgt voor indringende scènes waarin de kijker keihard geconfronteerd wordt met de duistere kant van de mens. Niet alleen een confrontatie met een vies stuk Amerikaanse geschiedenis, maar ook een universele aanklacht tegen onderdrukking en ongelijkheid.

Cd’s en concerten:

fotograaf Dries Segers

De pas afgestudeerde fotograaf Dries Segers uit Kasterlee is dit cultuurseizoen de nog piepjonge -23 jaar!- ‘artist in residence’ van cultuurhuis de Warande. Dries is ook een verwoed muziekliefhebber. Soms raken in zijn veelbelovend werk muziek en fotografie elkaar. Zo is Dries al jaren de huisfotograaf van ‘The Bony King Of Nowhere’: de artiestennaam van de Gentse singer-songwriter Bram Vanparys.

CD The River Bill Callahan Ik kende Bill Callahan voordien niet zo grondig, maar toen ik dit album ontdekte, kreeg ik meteen zijn prachtig beeldende en muzikale taal over me heen. Het openingsnummer ‘The Sing’ beschrijft een man die zich in een hotelbar bevindt tussen slapende vreemden.

In de 2de strofe beschrijft Callahan deze situatie zeer gevat: “Looking out a window that isn’t there. Looking at the carpet and the chairs”. Schoonheid vinden in simpele dingen: dat is toch kunst?

City/Same City Flying Horseman Het lijkt wel dat 2013 het jaar van Bert Dockx was. De singer-songwriter achter Flying Horseman en een derde van de formatie Dans Dans werd door ieder de hoogte in geprezen. Terecht, want hij is een man met een grote persoonlijkheid, bescheiden en steeds in beweging. Tekstueel en muzikaal is hij erg gevoelig, maar vaak ook erg concreet.

Zo kan je ook ietwat in zijn ziel kijken, maar zeker niet in zijn kaarten. ‘Twist’, zijn tweede album, is ook niet te vergeten. Beide albums hebben iets van een onderaardse eruptie.

Reflektor Arcade Fire Vanaf het eerste album hebben deze Canadezen indruk op me gemaakt, maar bij dit album zijn ze muziekgeschiedenis aan het schrijven en verdienen ze de mainstream tot hun beweegruimte. Daar moet ik niet meer woorden aan vuil maken. U weze gewaarschuwd voor deze wezens. En dansen doet geen pijn.

Expo’s:

Adjunct-curator Leni Van Goidsenhoven

Theaterwetenschapster Leni Van Goidsenhoven was de rechterhand van curator Jan Hoet voor de erg succesvolle tentoonstelling ‘Middle Gate ’13’ dit najaar in Geel. Leni legde een enorm groeipad af en deed onuitwisbare indrukken op tijdens de voorbereidingen, de ontelbare prospecties en locatiebezoeken en de opbouw. Van Goidshoven over werken met Hoet: “De ene dag zegt hij ‘a’, de andere dag ‘z’. Hij gaat maar door tot de pendel stilhangt en hij hét gevonden heeft.”

CONCERTEN Ifa Y Xango + Guests KAVKA Antwerpen (12.01.2013) Deze jonge jazzband is niet te beschrijven. In de originele bezetting zijn ze met 7, maar voor hun optredens met guests breiden ze uit met 3 elektronische muzikanten. Meestal spelen ze 2 magische sets van 2 uur zonder rustpauzes, zonder applaus, zonder verstoring. Pure passie, pure muziek, met als resultaat een absolute trance. Als je jezelf op een concert niet aanwezig voelt in tijd en ruimte, dán is het optreden geslaagd voor mij. Dit geldt voor alle kunstvormen en Ifa Y Xango is daar de perfecte vertaling van.

Nick Cave Lotto Arena Antwerpen (18.11.2013) Meneer Cave heeft zich al in verschillende identiteiten getoond, maar tijdens zijn optreden in de Lotto Arena wou hij iets voor eens en altijd duidelijk stellen: dat hij God is. Vanaf het eerste akkoord verplichtte hij de fans op de eerste rij hem aan te raken (niet dat zij daar problemen mee hadden). Later tijdens het optreden drapeerde hij met 30 handen zijn borst en liet hij hen zijn hartslag voelen. God is ook maar een mens. Dat moest ook duidelijk zijn.

Nick Cave en zijn Bad Seeds zaten vanaf het tweede lied op hun hoogtepunt en wilden niet meer dalen. Gelukkig maar.

Neil Young & Patti Smith Nîmes (17.07.2013) Ik heb een nogal oudere muzieksmaak: alles wat gemaakt is vóór de jaren 80 heeft een voorsprong. Zo zijn ook Neil Young en Patti Smith 2 van mijn helden. Hen beiden op één podium in het amfitheater van Nîmes kunnen zien, is dus een unicum. Al deze geschiedenis op één plaats op één moment met daarbovenop goed gezelschap brengt alleen maar vreugde. Dankjewel Patti.

Dankjewel Neil.

Theater:

actrice Kim Hertogs

Strips:

directeur Strip Turnhout Koen Van Rompaey

Middle Gate Geel ‘13’: verschillende kunstenaars Geel, 28/09/2013 - 19/01/2014

Als directeur van Strip Turnhout organiseert Koen Van Rompaey tweejaarlijks het Stripgidsfestival in de Warande, meteen het grootste stripgebeuren in de lage landen bij de zee. Eerder dit jaar mocht Van Rompaey al in de Turnhoutse bibliotheek het ‘Vlaams Documentatiecentrum voor de Strip’ openen, dat niet minder dan 2000 naslagwerken en 25.000 strips telt.

Middle Gate uiteraard op 1. Is hier extra uitleg voor nodig? Elke vezel van mijn lijf zit in die expo.

Building Stories Chris Ware

Maria Lassnig Deurle, Museum Dhondt-Dhaenens 17/10/2013 - 19/01/20142 Voor mij een grote ontdekking. Een tentoonstelling die werken uit de jaren 60 confronteert met recenter werk van deze kunstenares. Typerend is de kleurenpracht en de expressionistische vervorming van het lichaam. Werken die de grenzen en fragiliteit van de mens aftasten. Dat deze vrouw nog zulke krachtige werken maakt op een leeftijd van meer dan 90 jaar, maakt de bewondering alleen maar groter.

Voor haar oeuvre kreeg ze dan ook de Gouden Leeuw op de laatste Biënnale van Venetië. Dat juryrapport luidde: “De 93-jarige, uit Karinthië afkomstige schilderes en mediakunstenares Lassnig heeft met haar concept van “bodyawareness paintings” de schilderkunst via haar zelfportretten omgebogen tot een instrument van zelfanalyse”.

Praise of Folly van Javier Téllez Gent, S.M.A.K. 12/10/2013 26/01/2014 Een monografische tentoonstelling rond het werk van de Venezolaanse kunstenaar Javier Téllez: “DER GANZE STERN IST EINE PSYCHIATRIE”. Een tentoonstelling die me toelaat om mijn visie over normaliteit, oustiderkunst, psychiatrie en inclusie verder te ontwikkelen.

Studio Matters +1 van Massimo Bartolini Gent, S.M.A.K. 22/06/2013 22/09/2013 ‘De studio die er toe doet’ stond centraal in deze tentoonstelling. Hoewel de grotere werken van Bartolini vrij bekend zijn, waren de ‘kleinere werkjes’, zoals hier getoond, voor mij geheel onbekend. De tentoonstelling speelde een poëtisch spel dat mij zowel emotioneel als rationeel erg aansprak. Deze kleine ‘sculpturen’ in combinatie met het metershoge orgel (Otra Fiesta) maakten de expo compleet.

Subtiele Lichamen, verschillende kunstenaars Lille, LaM (LaM, Métropole Musée d’art moderne, d’art contemporain et d’art brut): 08/06/2013 tot 20/10/2013 ‘Subtiele Lichamen’ was een ‘inclusieve tentoonstelling’. De privéverzameling van een psychiater werd op een nietmuseale manier gepresenteerd in het LaM. Je kon er letterlijk verloren lopen in de gedachtekronkels van zowel de psychiater als diens patiënten.

Ware is een van de belangrijkste stripmakers van de laatste 30 jaar. Building Stories is niet één boek, maar een doos vol boekjes die recht doet aan de beleving van het bestaan als niet-lineair.

Met makers als Chris Ware zal het boek ook nooit verdwijnen: bij hem is een boek meer dan een materiële drager; het is een gans concept.

De avonturen van Lucky Luke.

Morris Uiteraard niet nieuw, maar allemaal herlezen in functie van de Stripgidstentoonstelling in de Warande. Zeer begaafd ambachtsman, die de visuele vertelling perfect onder de knie had, met Goscinny (Asterix) als zijn beste scenarist. Het bewijs: mijn oudste dochter leest het zo graag dat ze met en dankzij Lucky Luke zindelijk geworden is.

Amoras.

Charel Cambré en Marc Legendre Niet het beste boek, maar ik ben opgetogen dat men het eindelijk heeft aangedurfd drastisch in te grijpen in een instituut als ‘Suske & Wiske’. Heeft veel controverse uitgelokt, maar ik ben voor. Ook de uitgekiende marketingcampagne was heel effectief.

Voor de Turnhoutse actrice Kim Hertogs -jarenlang kind aan huis bij de Warande- was 2013 een boerenjaar.

‘SpielZeit’ -haar sterk geëngageerd theaterproject dat ze samen met haar soulmate Kaat Haest maakte- kreeg erg veel respons in het theaterwereldje.

Daarnaast vond ze via een grote rol in de tv-serie De Vijfhoek en een hoofdrol in de VTM-krimi Zone Stad de weg naar het grote publiek.

San Francisco De Warme Winkel De Warme Winkel is een Nederlands gezelschap dat met San Francisco een stuk heeft afgeleverd dat gaat over de crisis. Ze hebben dit thema op een briljante manier aangepakt waardoor het stuk nooit zwaarmoedig of belerend wordt, maar waar ze de toeschouwer op een speelse manier bij hun… pietje hebben.

Het wijde land TG Stan & Olympique Dramatique In deze tragikomedie van Arthur Schnitzler wisselen de spelers de typische Stan-manier van spelen af met het springerige komische van Olympique, maar er is ook plaats voor verstilling en ontroering. Echt drama dus.

DegrotemonD SKaGeN Deze voorstelling ging al in 2008 in première, maar is nog steeds op tournee, voornamelijk in het buitenland. Valentijn Dhaenens rijgt in zijn eentje en op grandioze wijze allerlei wereldberoemde politieke redevoeringen aan elkaar.

Beklijvend, relevant en minutieus uitgevoerd. Een parel voor oog en oor.

Jazzconcerten:

Tom Baeten, organisator De Singer Rijkevorsel

De Singer, gelegen in de schaduw van de kerktoren van Rijkevorsel, is veruit de meest interessante jazzclub in de Kempen, om niet te zeggen in de provincie Antwerpen, en bij uitbreiding ook in Vlaanderen. Hoe Tom Baeten en co. het voor elkaar krijgen, is ons een raadsel, maar niet zelden staan er muzikanten op het podium -saxofoonlegende Lee Konitz was er maar een van dit jaar- waarvoor je jezelf naar grootsteden moet transporteren. We vermoeden dat het iets te maken heeft met passie en liefde voor muziek.

Jon Irabagon Trio Hnita-Hoeve Heist o/d Berg (29 april) In 2008 won de Amerikaanse tenorsaxofonist Jon Irabagon de Thelonious Monk Award en sindsdien is zijn ster rijzende. De Hnita-Hoeve, een van de oudste jazzclubs van ons land, was dan ook goed gevuld om de Amerikaanse ster te kunnen begroeten. Het concert van zijn trio deed denken aan dat van de legendarische Sonny Rollins. Maar terwijl deze laatste tegenwoordig vaak voorspelbare en kabbelende concerten speelt, greep het Jon Irabagon Trio het publiek vast om het pas aan het einde van de avond weer los te laten. Een groep voor op Jazz Middelheim of Gent Jazz!

Cel Overberghe & Chris Corsano Stadslimiet Antwerpen (20 augustus) De Antwerpenaar Cel Overberghe (1937) concentreerde zich jarenlang vooral op zijn carrière als schilder.

Maar tegenwoordig speelt hij terug meer en meer saxofoon. Dit doet hij in de meest diverse bezettingen en meestal met muzikanten die een stuk jonger zijn dan hijzelf (o.m. met zijn zoon Tom die gitarist is). In de Stadslimiet, een piepkleine Antwerpse club die uitgebaat wordt door enkele kunstenaars, speelde hij in duo met drummer Chris Corsano (o.m. bekend van Björk). Beide muzikanten hadden elkaar nog nooit ontmoet en toch was het concert meteen raak. Dit maakt geïmproviseerde muziek zo bijzonder!

Joe McPhee Survival Unit III De Singer Rijkevorsel (7 december) Als organisator is het moeilijk kiezen tussen de verschillende concerten die je organiseert. In de Singer brengen we verschillende stijlen en muzikanten van diverse leeftijden en uithoeken van de wereld. Zo was het een hele belevenis om saxofoonlegende Lee Konitz te kunnen brengen. En van de jongere Belgische generatie maakten accordeonist Tuur Florizoone en klarinettist Joachim Badenhorst grote indruk.

Maar een concert dat nog lang zal nazinderen, is dat van de Amerikaan Joe McPhee. Zijn rauwe saxofoonklanken waren doordrenkt van de blues en ze gingen door merg en been. Alhoewel hij al vaker in ons land speelde -veelal in grote bezettingen- was dit concert een zeldzame kans om hem met zijn eigen trio Survival Unit aan het werk te zien.

Suiker - 21

Masereel Centrum organiseert derde ‘Print Art Fair’

KASTERLEE – Het Frans Masereel Centrum in Kasterlee organiseert op zondag 2 februari voor de derde maal een Print Art Fair, een grafiekbeurs waarop een internationaal keur aan grafisch kunstenaars hun werk aan het publiek toont. Je kan er werk kopen of gewoon kennismaken met de kunstenaars.

Niet minder dan 36 grafisch kunstenaars en 13 uitgevers van kunstboeken hebben zich ingeschreven voor deze derde grafiekbeurs. “De kunstenaars waren duidelijk meer dan andere jaren gemotiveerd om deel te nemen”, licht Carolyne Basyn van het Masereel Centrum toe. “Ik concludeer daaruit dat de meeste kunstenaars in het verleden aan hun deelname blijkbaar goede contacten hebben overgehouden. Het is dan ook onze intentie om de beurs jaarlijks te gaan organiseren. Naar de juiste vorm zijn we nog zoekende, maar wel steeds in dezelfde periode zodat het een soort traditie wordt.”

Groot publiek Onder de deelnemende kunstenaars zijn bekende namen, onder wie bolwerK, Caroline Coolen, Damien De Lepeleire, Kris Fierens, Peter Lemmens, Tom Liekens, Michèle Matyn, Tinka Pittoors, Lieven Segers, Adrien Tirtiaux, Roeland Tweelinckx en Filip Van Dingenen. “Alle kunstenaars zullen persoonlijk aanwezig zijn”, zegt Carolyne Basyn. “Enerzijds richt de beurs zich tot kopers en verzamelaars van grafisch werk of echte kenners die een specifieke kunstenaar volgen. Maar we willen zeker ook het grote publiek aanspreken. Onze vorige editie trok toch 300 bezoekers, en dat waren niet alleen kopers. De mensen leren op zo’n beurs de kunstenaars kennen en kunnen over hun werk praten en vragen stellen. Indien ze zich een kunstwerk wensen aan te schaffen, kunnen ze dat op de beurs ook rechtstreeks met de kunstenaars regelen.”

22 - Januari 2014

Bemiddelaar

Uitgevers

Om aan de beurs te kunnen deelnemen, moet je door het Masereel Centrum uitgenodigd worden. “De meeste van de kunstenaars zijn bij ons in residentie geweest”, zegt Caroline Basyn. “Het Frans Masereel Centrum is voornamelijk een stek waar grafisch kunstenaars op uitnodiging een periode komen werken en ondertussen ook verblijven. De internationale deelnemers aan de beurs -een Mexicaan en twee Kroaten- verblijven op het moment van de beurs in het centrum. De anderen waren hier de voorbije twee jaar te gast. De beurs is een soort van verlengde verbintenis met onze residenten. We willen hun een kans geven om hun werk te tonen aan het publiek. Ons centrum speelt op die manier een bemiddelaarsrol tussen kunstenaars en publiek.”

Omdat deze derde beurs in het bijzonder focust op het segment kunstenaarsboeken en kunstenaarsedities heeft het Masereel Centrum 13 uitgevers uitgenodigd om hun publicaties te tonen.

Het gaat meer bepaald om Art Paper Editions, CNEAI (FR), Für dich Verlag, From me to you, Gagarin, Keymouse, Knust/Extrapool (NL), Komplot, MER Paper Kunsthalle, More Publishers, Onomatopee (NL), Printroom (NL) en Théophile’s Papers. “Allemaal uitgevers die kunstenaars begeleiden in hun publicaties of werk van hen uitgeven”, vertelt Caroline Basyn. “Tussen hen ook kleine publishers die je niet in de reguliere boekhandel aantreft. Je zal hier prachtige boeken kunnen bewonderen. Vaak zeer mooi verzorgde publicaties rond het oeuvre van een kunstenaar of conceptuele publicaties en multiples. Dit aanbod aan boeken beperkt zich niet tot grafische kunst alleen, maar omvat publicaties van alle vormen van hedendaagse kunst.”

PRINT ART FAIR, GRAFIEKBEURS, Editions, artist books, multiples, prints, op zondag 1 februari van 14 tot 19u, met afsluitend een optreden van de Antwerpse band ‘Dans Dans’.

De Kastelse biervereniging zorgt voor speciale bieren en lokale lekkernijen.

De toegang tot de beurs is gratis. Het Frans Masereel Centrum is gelegen aan de Masereeldijk 5, in Kasterlee, meer info op 32 (0)14 85 22 50 en www. fransmasereelcentrum.be

Gevarieerd Het samenbrengen van een grote groep kunstenaars resulteert automatisch in een gevarieerd aanbod aan grafische kunst op de beurs. “De rode draad doorheen het aanbod is ‘prints’”, zegt Caroline Basyn. “Je kan deze beurs vergelijken met een kleine boekenbeurs, maar dan uitsluitend met prints. De meesten hebben werken bij die ze onmiddellijk kunnen verkopen, bijvoorbeeld een zeefdruk in printvorm of een kunstenaarsboek.

Sommigen hebben een portfolio bij met prints in een bepaalde oplage gedrukt.

Er zijn ook kunstenaars, zoals een Tom Liekens, die werken maken van een paar meters groot. De man toont op de beurs dan ook maar één werk en illustreert zijn ander werk met prints. Sommigen, zoals Tinka Pittoors, tonen unieke werken waarvan er maar één bestaat.”

Expo kunstenaarstijdschrift E IL TOPO

Tijdens de grafiekbeurs -en nadien nog tot 7 maart- kan je in het Frans Masereel Centrum een tentoonstelling bezoeken, gewijd aan het internationale kunstenaarstijdschrift E IL TOPO. “Dit is van oorsprong een Italiaans tijdschrift, maar vandaag werkt de redactie vanuit verschillende Europese steden, onder meer vanuit Brussel, Parijs en Milaan”, vertelt Caroline Basyn.

“Het ontstond in 1992 uit de goesting van kunstenaars om een eigen tijdschrift te maken. Voor sommigen betekende hun medewerking eraan ook hun doorbraak als kunstenaar. Het werd telkens in een oplage van 1000 exemplaren uitgebracht, maar het bijzondere was dat het geen vast publicatiemoment kende. Kunstenaars deden een voorstel en bepaalden zelf hoe het eindresultaat eruit zou zien. Dat resulteerde in uitgaven die op zich echte kunstwerken waren. Je kan gerust spreken van een conceptueel tijdschrift waarbij vorm en inhoud sterk bij elkaar aansluiten.”

E IL TOPO verscheen een aantal jaren niet, maar werd in 2012 opnieuw leven ingeblazen. De tentoonstelling toont, naast alle verschenen nummers, ook affiches en originele kunstwerken die erin verschenen, nog aangevuld met foto’s en video’s van performances gekoppeld aan het tijdschrift.

Meer info www.eiltopo.org en www. fransmasereelcentrum.be

TURNHOUT – In januari zijn in De Poppenzaal aan de Steenweg op Oosthoven in Turnhout drie voorstellingen te zien. ‘De zandman’ is een intieme voorstelling voor peuters van 2 tot 5 jaar. Het stuk gaat over gaan slapen, over niet willen slapen en over niet kunnen slapen. De kinderen zitten mee op een groot bed en worden betrokken bij het spel. ‘De zandman’ duurt ongeveer 50 minuten en wordt gespeeld op 5, 8 en 12 januari.

‘De beer’, te zien op 15 en 19 januari, is een grappig en herkenbaar poppenspel voor kinderen van 3 tot 7 jaar. Centraal in het verhaal staat een troetelbeer die steeds van eigenaar verandert.

Op 22, 26 en 29 januari wordt in De Poppenzaal ‘Het lelijke eendje’ gespeeld, geschikt voor kinderen van 4 tot 10 jaar. Een heleboel poppen geven vorm aan de levensloop van het lelijke eendje, dat in een fout nest werd geboren en door iedereen wordt gepest.

De voorstellingen op zondag beginnen om 10.30u, die op woensdag op 14.30u.

Kinderen betalen 5 euro, volwassenen 6 euro.

Sons of the new world ZOERLE-PARWIJS – Pianist en componist Jef Neve is een geëngageerd artiest. Met zijn groep ‘Sons of the new world’ wijkt hij af van het traditionele jazzpad dat hij graag en vaak bewandelt. Maar Jef Neve laat zich geen etiket opplakken. Hij stichtte de band ‘Sons of the new world’ vanwege zijn betrokkenheid bij actuele thema’s als de kernramp in Japan, het drama op Pukkelpop, de revolutie in het MiddenOosten… “Die maatschappelijke thema’s laten mij niet koud,” zegt hij. “In de muziek van ‘Sons of the new world’ probeer ik hoop te laten weerklinken.

Noem het een soort naïef optimisme, dat in elke mens wel aanwezig is en dat kan aangesproken worden als alles om je heen zwart wordt.”

‘Sons of the new world’ bestaat uit Jef Neve (piano), Sean Fasciani (contrabas), Teun Verbruggen (drums), Myrddin Decauter (klarinet & gitaar), Michael Campagne (sax), Jo Hermans (trompet), Peter Kindt (trombone) en Bart Indevuyst (hoorn).

Het concert vindt plaats op vrijdag 24 januari om 20u in zaal de Zoerla in Zoerle-Parwijs. Kaarten kosten 22 euro.

Deze maand in De Singer RIJKEVORSEL – Zaal De Singer, Bavelstraat in Rijkevorsel, krijgt in januari enkele grote namen op bezoek.

Naast het jazzconcert van Jeremia Cymerman (24 januari, zie pagina 3 ‘All that jazz’) is ook de top van de Belgische muziekwereld te gast. Roland Van Campenhout concerteert op 11 januari, van het Groenewoud op 23 januari, The Customs -de revelatie van 2012- op 25 januari en de Kempense folkband The Cluricauns op 18 januari. Alle info op www.desinger.be.

Journalist Karl van den Broeck zoekt nazaten van missionarissen Kuppens en Van Gorp TURNHOUT – Karl van den Broeck, de freelancejournalist die tijdens het cultuurjaar Turnhout 2012 tekende voor de tentoonstelling ‘Turnhout Terminus Turnhout Centraal’ in het Taxandriamuseum en voor de documentaire over de pil van dokter Nand Peeters, werkt nu aan een boek over pater Pieter-Jan De Smet.

Deze missionaris uit Dendermonde bekleedde al een prominente plek in de historische expo van Turnhout 2012.

Dat had te maken met zijn relatie tot Turnhout. Zijn missies bij de indianen van Noord-Amerika werden gefinancierd door Pieter-Jan De Nef, de oprichter van de school die later het Sint-Jozefcollege werd. De Smet noemde in de staat Washington ook een rivier naar Turnhout en een meer naar De Nef. De Smet bezocht Turnhout verschillende keren. Hij was hier vaak om geld in te zamelen en missionarissen te ronselen. In 1856 sprak hij voor een groep enthousiaste studenten van de school van De Nef. “Onder de toehoorders bevonden zich Francis Xaveer Kuppens (1838-1916) en Leopold Van Gorp (1834-1905),” zegt Karl van den Broeck.

“Zij reisden diezelfde avond nog met pater De Smet naar Antwerpen en vertrokken daarna naar de Verenigde Staten. Ze keerden nooit meer terug naar Turnhout.”

Van Gorp en Kuppens (foto) lieten hun stempel na in de Verenigde Staten. Zo was Van Gorp een van de eerste rectoren van de universiteit van Gonzaga in Spokane (Washington). Er is nog steeds een straat die naar hem is genoemd.

Van Gorp maakte ook een woordenboek van de taal van de Kalispel-indianen.

Kuppens beschreef als een van de eerste blanken de ‘zonnedans’ van de Sioux en bezocht ook Sitting Bull, de grote leider van deze beroemde stam.

Het was ook Kuppens die oorspronkelijk het idee opperde om van Yellowstone een nationaal park te maken; het eerste ter wereld.

“Voor mijn onderzoek ben ik op zoek naar familieleden van Kuppens en Van Gorp”, zegt Van den Broeck. “In de archieven van de jezuïeten in de VS en in België vind ik veel informatie over deze missionarissen, maar ik zou willen achterhalen of er hier in Turnhout nog sporen zijn overgebleven van hen.

Misschien hebben ze vroeger wel nog brieven geschreven naar hun familieleden. Of misschien zijn er nog foto’s in familiearchieven.”

Wie informatie heeft over Van Gorp en Kuppens kan contact opnemen met Karl van den Broeck via mail: karlvandenbroeck@gmail.com.

Retourticket naar de prehistorie TURNHOUT – Op zondag 19 januari bedient het Taxandriamuseum de teletijdmachine en stuurt het jongeren van 11 tot 14 jaar duizenden jaren terug in de tijd.

Verkleden hoeft niet. Dat kan in het museum tijdens de workshop ‘Wat trek ik aan’. De jongeren krijgen de kans om uit te testen welke kleren hun overoveroudgrootvader en -moeder droegen tijdens de verschillende perioden van de prehistorie.

Toekijken mag, en aanraken zelfs ook.

In en rond het museum worden aspecten uit het dagelijkse leven in de prehistorie in scène gezet. Bovendien kan je de schitterende expo ‘Vondsten vertellen’ bezoeken. Die toont welke schatten de afgelopen 150 jaar in de Kempense zandbodem gevonden werden en welke verhalen daaraan gekoppeld kunnen worden.

De workshops beginnen om 13.30 en 15u en duren een uur. Reserveren doe je via een mailtje naar tram41@turnhout.be.

Zowel de workshops als de toegang tot het museum zijn gratis.

Het Taxandriamuseum is open van 11 tot 17u.

Archiefbank Kempen KEMPEN – De gemeentelijke archiefdiensten van Brecht, Geel, Lier, Mol en Turnhout en de drie Kempense erfgoedcellen Kempens Karakter, k.ERF en Erfgoedcel Noorderkempen hebben onlangs “Archiefbank Kempen” (www.archiefbankkempen.be) gelanceerd.

Dankzij deze onlinedatabank is het voortaan mogelijk om op een snelle en overzichtelijke manier de archieven en collecties te doorzoeken die door de vijf archiefdiensten worden bewaard. Deze regionale archiefbank is uniek in Vlaanderen en betekent een hele stap vooruit op het vlak van onlinedienstverlening!

Archiefbank Kempen bevat beschrijvingen van documenten uit het eigen gemeentearchief, maar ook uit archieven van personen, verenigingen en bedrijven die ooit aan de deelnemende gemeenten werden geschonken. Sommige documenten dateren uit de middeleeuwen, andere zijn heel recent. De databank laat toe om een bezoek aan de leeszaal thuis grondig voor te bereiden. Van sommige documenten zijn scans gemaakt zodat ook de inhoud online weergegeven wordt.

De regionale databank maakt het mogelijk om met één zoekterm de collecties van verschillende archiefdiensten uit onze regio te doorzoeken. Zo kan men snel en makkelijk verbanden leggen tussen uiteenlopende collecties. Tegelijkertijd biedt de archiefbank uitgebreide zoekmogelijkheden en filters die onderzoekers in staat stellen om zeer gericht te werken. Een printfunctie zorgt ervoor dat men de zoekresultaten (inventarisnummers, datum, titel) kan afdrukken of opslaan.

Nog niet alle documenten die worden bewaard bij de vijf archiefdiensten zijn beschreven in de databank. Archiefbank Kempen is een werk in uitvoering. Maandelijks komen er nieuwe beschrijvingen bij. Het loont de moeite om regelmatig een kijkje te nemen.

Vanaf 2014 worden bovendien andere gemeenten en heemkringen uit de regio uitgenodigd om deel te nemen. Op die manier groeit Archiefbank Kempen -samen met de Kempense Erfgoedbanken, die vooral digitale foto’s en voorwerpen tonen- uit tot dé online-informatiebron over de geschiedenis van Lier en de Antwerpse Kempen.

Foto Ludo Verhoeven

Foto Deuoxtonion vzw

Deze maand in De Poppenzaal

Help het enige Turnhoutse ‘Topstuk’ te digitaliseren TURNHOUT – Laten we eens kort door de bocht gaan. Turnhout heeft één ‘Topstuk’ en daar heeft niemand wat aan. Het is een boek van 450 jaar oud, met gregoriaanse gezangen. Maar het is zo broos dat het alleen gesloten getoond wordt, achter glas, in een vitrinekast. Het zou natuurlijk veel leuker zijn als iedereen in dat boek kon bladeren. En als die authentieke gregoriaanse liederen na honderden jaren weer gelezen en gezongen konden worden. Dat kán, als het volledige boek gedigitaliseerd wordt. Dat kost 2.600 euro. Via crowdfunding hoopt TRAM 41, het Turnhoutse museumcollectief, dat bedrag bijeen te krijgen.

Het belang van een ‘Topstuk’ -een stuk dat voorkomt op de officiële Vlaamse Topstukkenlijst- is groot. Slechts enkele tientallen gemeenten beschikken over een Topstuk. Er zijn ongeveer 400 erkende Topstukken in Vlaanderen.

De meeste daarvan bevinden zich in de grote of historisch belangrijke steden.

Om een idee te geven: Brugge alleen al heeft er bijna 50, Antwerpen zit ver over de 100. Dat Turnhout een Topstuk in zijn bezit heeft, is dus echt wel bijzonder.

Het stuk, een ‘processionale’ of processieboek, werd in februari 2000 pardoes ontdekt bij het opruimen van de zolder van de infirmerie van het Begijnhof.

Men haalde onder andere 17 oude muziekhandschriften van onder het stof.

Het oudste en meest waardevolle was van 1550. Het kreeg een ereplaats in het Begijnhofmuseum.

Het ‘processionale’ bevat gregoriaanse gezangen voor de jaarlijkse processies en heiligenfeesten. Het is uniek omdat het de lokale gebruiken en de begijnentradities weerspiegelt. Twee eeuwen lang werd het boek actief gebruikt en zelfs aangevuld door de Turnhoutse begijnen.

Vier jaar geleden nam de Vlaamse overheid het boek op in de Topstukkenlijst. Goed! Maar het kan nog veel beter. Want wat heb je aan een boek als je er niet in kan lezen? Om het te beschermen tegen lichtinval kan het ‘processionale’ immers alleen dicht-

gevouwen worden bewaard en zie je als bezoeker alleen de omslag. Beetje saai. Maar daar hebben de dames en heren van TRAM 41 nu iets op gevonden. Het processionale zal worden gedigitaliseerd, zodat iedereen het digitale boek kan doorbladeren en zodat stokoude liederen, die gedurende 200 jaar door de begijnen werden gezongen, een nieuw leven krijgen. Maar digitaliseren kost geld. 2.600 euro om precies te zijn. Via een crowdfundingproject wordt dat geld bijeengesprokkeld. Bij het ter perse gaan van deze krant was ongeveer de helft van het bedrag ingezameld. Er moet dus nog een gat dichtgefietst worden. Wil je het Turnhoutse Topstuk helpen digitaliseren en het een nieuw, digitaal leven schenken? Surf dan naar www. boekensteun.be en steun daar (onderaan de pagina) het project ‘Geef de Turnhoutse begijnen een stem’.

TRAM 41 werkte enkele toffe returnpakketten uit. Hoe groter het gestorte bedrag, hoe groter de return.

U kan het project ook steunen met een vrije gift. Dan ontvangt u geen tegenprestatie, maar krijgt u van de Koning Boudewijnstichting een fiscaal attest voor schenkingen vanaf 40 euro. In dat geval moet de gift wel rechtstreeks overgemaakt worden aan de Koning Boudewijnstichting. Via een link op www.boekensteun.be komt u rechtstreeks bij het overschrijvingsformulier terecht.

Suiker - 23

Dirk Barrez breekt een lans voor coöperaties:

GEEL – “De taal is een barometer voor wat er in de samenleving aan de hand is. In de lijst van ‘Woord van het jaar 2013’ staan de termen ‘deeleconomie’, ‘geefplein’, ‘vrijwilligen’ (als werkwoord), ‘samentuin’ en ‘geefkast’. Dat zegt iets.

Burgerinitiatieven en coöperaties zijn hot. Onze samenleving evolueert van een ik- naar een wijmaatschappij.” Met die woorden leidde Guy Van Den Eeckhaut, voorzitter van de Raad van Bestuur van Vormingplus Kempen, in De Waai in Geel een avond in met als titel ‘Gemeen Goed’. Dirk Barrez, journalist en stichter van DeWereldMorgen. be en medeoprichter van de coöperatieve bank NewB, praatte uitvoerig over het beheren van gemeenschappelijk bezit. Een tiental verenigingen, burgerinitiatieven en bedrijfjes stelden zich aan het talrijk opgekomen publiek -meer dan honderd personen trotseerden het gure weer- voor.

“ We moeten terug in handen krijgen wat ooit “Hoe beheren we wat van iedereen is?

Met die vraag begon Dirk Barrez zijn uiteenzetting. “Bossen, visgronden, vrije kennis, cultuur… hoe is het mogelijk dat we deze gemeenschappelijke goederen de voorbije eeuwen uit het oog zijn verloren? Hoe konden we vergeten dat ze goed beheerd moeten worden?

We moeten die commons, van natuurlijke rijkdommen tot open software, altijd opnieuw kunnen delen. Zeker in deze crisistijden moeten we het belang herontdekken van een betere beheersvorm van het gemeengoed.”

In de middeleeuwen ging het perfect.

Gemeenschappelijke gronden werden ook gemeenschappelijk beheerd en gebruikt. Die schaalvergroting leverde tal van voordelen op: het was makkelijker om grote weiden te omheinen en om grote kuddes te hoeden en te bewaken.

Het is makkelijker die dingen samen te doen dan ieder voor zich. De prikkeldraad, vriend van privatisering en commercialisering, heeft daar een einde aan gemaakt. Wat eens gemeenschappelijk was, werd in stukjes gehakt. Het kapitalisme delfde het graf van de commons.”

Keizer Facebook Het gaat niet alleen over zee, grond en lucht, maar ook over de wereld van computers. Dirk Barrez trok fel van leer tegen de sociale media, die welig tieren op internet. Facebook, Twitter, LinkedIn, YouTube, Flickr… Volgens Barrez zijn ze precies het tegengestelde van wat hun omschrijving laat uitschijnen. “Sociaal zijn ze allerminst.

Zij zijn de digitale prikkeldraad. Ze omheinen het open en vrije internet en reglementeren het digitale verkeer.

We weten allemaal hoe belangrijk het digitale verkeer vandaag de dag is. We gebruiken het voor alles: voor privécontacten, voor ontmoetingen allerhande, voor culturele manifestaties, voor sollicitaties, voor maatschappelijk debat, voor de verspreiding van informatie en ideeën, voor petities en sociale strijd…

Tal van verenigingen, bewegingen, bedrijven, partijen, media, culturele en onderwijsinstellingen omarmen deze nieuwe media en verdringen zich om aandacht te werven. Deze sociale netwerken zijn immens belangrijke publieke ruimten. Facebook telt een miljard gebruikers. Dat zegt genoeg. Je moet

24 - Januari 2014

op Facebook zitten of je bestaat niet. En toch aanvaarden wij dat Facebook het vrije internetverkeer aan banden legt.

Meermaals heeft Facebook al pagina’s geschrapt of foto’s verwijderd. Zonder enige uitleg en zonder recht op verweer.

Kan Facebook zomaar eigenmachtig beslissen over de invulling van de publieke ruimte? Dat is toch ondenkbaar!

Zouden we het pikken als een nazaat van Thomas Edison persoonlijk mocht beslissen wie er op het elektriciteitsnet mag en wie niet? Dat is nét hetzelfde.

Facebook noch een ander ‘social network’ heeft het recht te bepalen wie zich aan de digitale stroom van informatie mag laven. Zoals mensen zich vrij aan rivieren konden vestigen en steden zich konden ontwikkelen, zo

moet iedereen ook vrije toegang hebben tot de ‘digitale rivieren’. Zonder dat een of ander bedrijf daar beperkingen aan koppelt.”

Media en bank Het terugwinnen van het gemeengoed: dat is de strijd waarin Dirk Barrez vooropgaat, of het nu oude of nieuwe commons zijn. Barrez gelooft dat hij -of liever: wij allemaal samen- die strijd kan winnen. “Met NewB en DeWereldMorgen zijn we het aan het bewijzen,” zegt hij. “Zowel de coöperatieve bank als de nieuwssite werden opgestart in 2009. DeWereldMorgen is intussen al een volwassen nieuwssite; de ontwikkeling van NewB gaat trager. Logisch ook, want dat verhaal is veel com-

Sympathieke voorbeelden ‘Gemeen Goed’ werd afgesloten met een infosessie door een tiental burgerbewegingen en coöperaties. Na de uiteenzetting door Dirk Barrez konden de aanwezigen een praatje slaan aan de standjes van enkele burgerbewegingen en coöperaties die gemeengoed en duurzaamheid hoog in het vaandel dragen.

• Behaag onze Kempen: 24 Kempense gemeentebesturen, de IOK en vrijwilligers van natuurverenigingen JNM, Natuurpunt vzw en Velt vzw stimuleren mensen tot het aanleggen van ecologische tuinen.

• Bronsgroen: investeert in hernieuwbare energieprojecten en ondersteunt coöperanten en gezinnen in energiearmoede bij het verlagen van hun energiefactuur.

• Cohousing Kempen: een opstartende groep van individuen en gezinnen die ecologische en sociale cohousingprojecten willen vormgeven.

• Gageleer: bier dat gebrouwen wordt van het basisproduct gagel door geëngageerde brouwers -vrijwilligers van Natuurpunt vzw- die zich verenigd hebben in een coöperatieve.

• Ministerie van Ideeën: bedenkers en uitvoerders van lokale initiatieven en projecten en experimenten die duurzaam of waardevol zijn voor de samenleving.

• NewB: een nieuwe bank in oprichting, die participatief, transparant, sober en eenvoudig is en die investeert in

de reële, lokale en duurzame economie.

• Online Weggeefwinkel: biedt een platform dat het mogelijk maakt om op een eenvoudige manier spullen weg te geven en aan te nemen.

• Repair Café: vrijwilligers voorzien de nodige faciliteiten voor toegankelijke bijeenkomsten waarop allerlei handige en deskundige mensen apparaten, meubels, fietsen en zelfs computers herstellen.

• Samentuin De Tuinfluiter: samen -al dan niet fluitend- tuinieren en de biologische groenten mag je houden. Leuk, ontspannend, duurzaam en goedkoop.

• Taxistop: is een initiatief dat op vele poten steunt die allemaal aan autodelen doen. Daarnaast is Taxistop ook oprichter van de Minder Mobielen Centrales waar in totaal 30.000 personen die zich niet zelfstandig kunnen verplaatsen, gebruik van maken.

• Transitie Mol/Balen: wil in hun eigen buurt mensen samenbrengen om na te denken over de ontwikkeling van initiatieven voor een duurzame en zorgzame toekomst.

plexer. Maar ook NewB heeft al grote stappen gezet in zijn ontwikkeling.”

“Wat de nieuwssite betreft, vond ik enkele jaren geleden dat er iets moest gebeuren. Er was nood aan verandering.

Niet eens zo lang geleden waren de media in handen van de samenleving: van politieke stromingen of bewegingen, van vakbonden of van stichtingen. Via de krant verkondigden zij hun ideeën en dat was perfect. Ieder was vrij om te kiezen bij welk gedachtengoed hij het meest aanleunde. Op basis daarvan koos men een krant. Die verzuiling had natuurlijk ook zijn nadelen, maar wat we nu zien, is nog veel erger. De meeste media zijn in handen beland van grote, commerciële mediaconcerns en nieuws is koopwaar geworden. Als in legbatterijen worden journalisten tot maximale knip- en plakproductiviteit en winstgevendheid gedreven. In versneld tempo zijn zij de zeggenschap over hun job en hun media kwijtgespeeld. Alles wat echt belangrijk is, geraakt ondergesneeuwd in die commercialisering.

Vele cruciale maatschappelijke thema’s halen amper of niet de huidige massamedia, zeker niet op een consistente wijze. Aandacht voor oplossingen is nog schaarser. Nochtans is de democratisering van informatie cruciaal om elke burger en vereniging van burgers, en alle sociale bewegingen, in staat te stellen actief en met kennis van zaken deel te nemen aan de samenleving en de democratie. Onafhankelijke en betrouwbare media zijn meer dan ooit nodig. En die media moeten in handen zijn van journalisten. Bij DeWereldMorgen.be is dat het geval. Verenigingen, particulieren en de overheid zien het belang ervan in en steunen ons financieel. Meer dan 300 burgerjournalisten zorgden in 2012 voor meer dan één bijdrage. In datzelfde jaar bezochten 1,4 miljoen lezers onze nieuwssite. In oktober van dit jaar bereikten we 275.000 mensen.”

Met DeWereldMorgen bewijst Dirk Barrez dat wat ooit gemeengoed was, terug in handen van de gemeenschap kán komen. Met de coöperatieve bank NewB beoogt hij hetzelfde, maar die weg is langer. “Met 50.000 euro kan je een degelijke nieuwssite starten. Maar om een bank op te starten, heb je 50 miljoen nodig. En natuurlijk is er niet alleen de ‘factor geld’ die maal duizend gaat. Ook wat reglementering betreft,

DINAMO biedt een gevarieerd vormingsaanbod dat mensen samenbrengt die willen leren en mensen die willen aanleren. De activiteiten vinden overdag en op maandagavond plaats, in en om de Warande in Turnhout, en richten zich tot iedere volwassene in de brede regio. Bijzonder is dat al de activiteiten uitsluitend door vrijwilligers worden begeleid en plaatsvinden in een ontspannen sfeer.

Gratis energie

gemeengoed was” is alles veel moeilijker. Maar zoals het er nu naar uitziet, zal de bank in 2015 echt bestaan. “Ze zal ten dienste staan van de gemeenschap, en van een sociale en rechtvaardige en democratische economie,” zegt Dirk Barrez. “Want daar ontbreekt het aan. Bankieren heeft een totaal andere betekenis gekregen. Vroeger waren er banken om je te helpen. Je kon er sparen, advies krijgen, een toekomst uitstippelen. Tegenwoordig worden in banken alleen nog commerciële producten verkocht die in de hoofdzetel zijn bedacht. Dat een klant er financieel onderdoor gaat door zo’n producten te kopen, daar ligt geen bankier van wakker. De klant is zijn vertrouwen in banken terecht verloren.

We moeten de wereld van het geld terug in handen krijgen. Om er zinvolle dingen mee te doen waar we allemaal beter van worden.”

Buitenlandse voorbeelden Als het gaat om burgerbewegingen en coöperaties is België geen koploper.

Om de kracht van coöperatieven te ontdekken, kijken we het best over de grens. “Canada is een land waar coöperaties thuis zijn. 17 miljoen Canadezen -de helft van de totale bevolking- zijn verenigd in 8.500 coöperaties. Samen zorgen ze zo voor betaalbare huizen, landbouwers die kunnen overleven, hernieuwbare en fossiele energie, telecommunicatie, de leefbaarheid van afgelegen streken, verzekeringen, eerlijke handel, kinderopvang, begrafenissen, gezondheidszorg, noem maar op… 100.000 vrijwilligers leiden dat in goede banen. Met groot succes overigens: de coöperaties blijken veel beter bestand te zijn tegen crisissen. Hun overlevingsgraad is dubbel zo groot als die van de klassieke bedrijven. In Zwitserland gebeurt hetzelfde. Je ziet er nauwelijks of geen Carrefour, Aldi, Lidl of Colruyt. De markt van de grootwarenhuizen is voor 70% in handen van twee coöperaties: Migros en Coop, die trouwens ook hun eigen banken, restaurants en musea hebben. Het zijn ijzersterke bedrijven, die bovendien niet afwijken van hun principes.

Om maar één voorbeeld te geven: ze strijden beide om de wereldkampioen duurzaamheid te zijn door biologische producten, wasmiddelen zonder fosfaat en loodvrije benzine aan te bieden.”

“Het bekendste voorbeeld is wellicht de coöperatie Mondragón in Spaans Baskenland. De eerste coöperatie werd er in de jaren 50 van de vorige eeuw gestart. Nu zijn er meer dan 120 coöperaties actief, die samen goed zijn voor meer dan 80.000 jobs.” Ook een coöperatie kan over de kop gaan. Dat gebeurde bij de Mondragóncoöperaties, waar het grote bedrijf Fagor in faling ging. De zeepbel doorprikt? Neen, het tegendeel is waar. “Een coöperatie staat niet buiten of boven de realiteit,” aldus Barrez. Ook daar kan het dus fout lopen. Maar ironisch genoeg heeft de faling van één van de meer dan honderd coöperaties aangetoond hoe sterk het coöperatieve model in zijn totaliteit is. De solidariteit was groot. Veel werknemers van Fagor zijn tewerkgesteld bij de andere coöperaties. Ons dominante economische model is dat van de middeleeuwse stad. Als het brandt, gaat niet één huis in de vlammen op, maar staat de halve stad in de fik. Kijk maar naar de recente voorbeelden. In het Mondragónmodel zijn alle andere coöperaties overeind gebleven. Er is geen sprake van een domino-effect geweest. Nu nog, met het faillissement van Fagor al in de cijfers verwerkt, scoort de regio Mondragón veel beter dan elke andere regio in Spanje. De werkloosheid in Spanje bedraagt 25%.

In Baskenland -de zeer ruime Mondragónregio- is dat 15% en in het lokale Mondragóngebied is dat 10%.”

Wat hebben we nu geleerd?

Als een onvervalste Piet Huysentruyt sluit Dirk Barrez zijn betoog af met de lessen die we getrokken hebben uit de recente geschiedenis.

Ten eerste: overal wordt bewezen dat coöperaties sterkere overlevers zijn dan klassieke bedrijven. Dat komt omdat ze zich focussen op de lokale economie en niet op speculatie of financiële zeepbellen die het hele systeem kunnen ondermijnen.

Ten tweede: door hun eigenheid stuwen coöperaties de economie in de richting van meer duurzaamheid.

Ten derde: in streken waar veel coöperaties actief zijn, zijn mensen gelukkiger. Want de economie draait er en er zijn meer jobs voorhanden dan waar ook.

Dagelijks zie ik nieuwe gezichten, ontmoet ik nieuwe mensen die zo blij zijn dat ze DINAMO hebben leren kennen. Ik zie ook mensen die er twintig jaar geleden al bij waren, en er nog steeds bij zijn… Tevreden, blij, met een warm hart voor DINAMO. ”Wij zouden dat hier niet kunnen missen.”

“Wat een geluk dat hier zo veel mogelijk is.”

“Tof dat hier zoveel verschillende soorten mensen komen en dat iedereen welkom is.”

“Iedereen is hier zo tevreden. Dat is plezant.”

“Noem het, en je vindt het bij DINAMO.”

RITUELEN – MAROKKAANS TROUWFEEST TURNHOUT – Van 8 tot 15 februari organiseert de Warande een ‘Rituelenfestival’. Voor het volledige programma kan je terecht op: http://www.warande. be/pagina/rituelen.

Dinamo participeert aan dit festival met enkele lezingen, een workshop, een bezoek aan de tentoonstelling en een heus Marokkaans trouwfeest!

Marokko heeft een heel rijk cultureel erfgoed en vele tradities. Veel van deze tradities en rituelen zijn te zien bij een Marokkaans huwelijk. In het kader

Wil je snel en op een milieuvriendelijke manier geïnformeerd worden over alle relevante en actuele zaken van DINAMO? Surf naar de website www.warande.be/dinamo en/ of schrijf u in op de digitale nieuwsbrief dinamo@warande.be.

De vele vrijwilligers -meer dan 200- die alles mee in beweging zetten: ik sta er telkens van versteld met hoeveel ze zijn. Ik ken het aantal wel, maar als ik al die mensen samen zie, dan word ik altijd even stil.

Zoveel mensen, zoveel dynamiek, zoveel goesting… zo mooi!

Al deze warme menselijke energie is er, zo maar, voor niets... de motor van DINAMO blijft draaien, elke dag weer. De plannen voor het volgende jaar liggen voor u. Ik heb er alvast zin in. Hopelijk u ook!

Namens DINAMO wens ik u allen een warm en dynamisch nieuw jaar, Lut Mertens

van het festival van de Warande rond rituelen krijg je de kans om deel te nemen aan een zo getrouw mogelijke weergave van een Marokkaans trouwfeest: een unieke ervaring, want een Marokkaans trouwfeest is een aaneenschakeling van symbolen, rituele handelingen, dans en muziek, snoeperijen voor oog en maag.

Het Marokkaans trouwfeest vindt plaats op zaterdag 8 februari, maar je kan nu al inschrijven. De deelnameprijs bedraagt 19 euro, maaltijd inbegrepen. Inschrijven kan via de website van de Warande of via het onderstaande contactadres van DINAMO.

PRAKTISCH DINAMO – de Warande Warandestraat 42 2300 Turnhout 014 47 21 60 dinamo@warande.be www.warande.be/dinamo openingsuren onthaal educabalie: elke werkdag van 9 tot 12u en van 13 tot 20u (maandagavond ook van 18 tot 20u)

Suiker - 25

MOOOV JANUARI

TURNHOUT – Overal in de wereld worden films gemaakt. Helaas geraakt maar een fractie van dit aanbod tot bij ons in de bioscoop. Vanuit deze bezorgdheid programmeert vzw MOOOV anders. MOOOV kiest voor films uit de hele wereld en gaat daarbij actief op zoek naar die regisseurs die kwaliteit combineren met maatschappelijk engagement, of naar films die een -toegankelijk- artistiek verhaal vertellen. Iets minder vanzelfsprekend, maar zeker zo boeiend.

MOOOV is -na de fusie met het Brugse Cinema Novo- de nieuwe naam van Open Doek.

MOOOV is het hele jaar door actief. Wekelijks wordt op dinsdagavond om 20u in Utopolis in Turnhout een film geprogrammeerd. Jaarlijks (eind april) organiseert MOOOV een filmfestival in Turnhout, Brugge, Genk, Sint-Niklaas, Lier, Roeselare en Koersel.

Dinsdag 7 januari, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 14 januari, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 21 januari, 20u, Utopolis Turnhout

Dinsdag 28 januari, 20u, Utopolis Turnhout

Regisseur: Malgoska Szumowska Land: Polen Jaar: 2013 Duur: 102 minuten Adam, een priester, wordt aangesteld in een kleine parochie op het platteland, waar hij zich ontfermt over een centrum voor probleemjongeren. Hij probeert de jongeren opnieuw op het rechte pad te brengen. Diep in zijn binnenste hunkert Adam echter naar gezelschap. De avances van een jonge blondine wijst hij kordaat af, maar zijn groeiende belangstelling voor een knappe, mysterieuze jongen zal hem ertoe dwingen om lang onderdrukte verlangens onder ogen te zien. Beetje bij beetje halen die verlangens zijn hele leven overhoop.

‘In the name of’ is een film over seksuele verlangens met intense beelden van religieuze iconen, verlangen en passie.

De filmmaakster mijdt gelukkig zowel elke vorm van sensatie als elke neiging tot preekzucht in deze wel zeer trefzeker geregisseerde film uit Polen.

Regisseur: Nabil Ben Yadir Land: Frankrijk, België Jaar: 2013 Duur: 120 minuten Frankrijk wordt in 1983 geplaagd door racistisch geweld. Drie tieners en een priester lanceren een grotendeels vreedzame mars tussen Marseille en Parijs, voor gelijkheid en tegen racisme.

Ondanks de weerstand die ze voortdurend ondervinden, zal hun initiatief in Frankrijk leiden tot een echte golf van hoop die in de lijn ligt van het werk van Gandhi en Martin Luther King. Op een bepaald moment stappen zelfs meer dan 100.000 mensen van verschillende achtergronden mee in de mars.

Na het luchtige ‘Les Barons’ gooit de Molenbeekse regisseur Nabil Ben Yadir het over een andere boeg. Hij zette zijn zinnen op een in Frankrijk waargebeurd verhaal, met een cast om u tegen te zeggen. Jamel Debbouze, Olivier Gourmet, Lubna Azabal en een resem jonge acteurs spelen mee. Het resultaat is een groots, meeslepend epos met muziek die alle registers opentrekt en een cameraman die op verbluffende wijze de mars in beeld brengt. Maar het is vooral een verhaal dat 30 jaar later nog niets aan belang heeft ingeboet.

Regisseur: Stephen Frears Land: Verenigd Koninkrijk Jaar: 2013 Duur: 94 minuten Philomena Lee is een zwangere, ongetrouwde vrouw in het Ierland van de jaren vijftig. Ze bevalt bij nonnen, die na drie jaar eisen dat ze haar kind afstaat voor adoptie. Philomena tekent een wettelijke verklaring nooit meer achter haar zoontje aan te gaan en moet machteloos toekijken hoe het kind naar Amerika vertrekt. Philomena blijft zich aan die afspraak houden, tot vijftig jaar na datum. Door een toevallige ontmoeting met Martin Sixsmith, een ontslagen sterjournalist, gaat ze samen met hem toch op zoek naar haar zoon.

Regisseur Stephen Frears verkeert opnieuw in topvorm met de verfilming van dit waargebeurde verhaal. Philomena’s stugge katholicisme en Sixsmiths scepticisme zorgen doorheen het verhaal voor de nodige conflicten over geloof en vergiffenis, maar ze voelen steeds authentiek en gebalanceerd aan.

Het resultaat is een verbluffend meeslepende film, waarin de regisseur erin slaagt uw hart te breken én te lijmen tegelijkertijd.

Regisseur: Ryan Coogler Land: Verenigde Staten Jaar: 2013 Duur: 90 minuten De 22-jarige Oscar Grant is pas uit de gevangenis ontslagen, handelt in drugs en heeft een kort lontje. Maar hij wil zijn leven beteren. Oscar heeft een vrouw en kind, met wie hij op een serieuze manier verder wil.

Op oudejaarsnacht 2008 raakte hij betrokken bij een vechtpartij in de metro, waarna het tot een confrontatie kwam met de politie. Verschillende medereizigers waren gechoqueerd door het machtsmisbruik en filmden het hele gebeuren. Niemand kon vermoeden hoe erg de situatie zou escaleren, maar Oscar werd doodgeschoten. Na dit drama braken er in Amerika rellen uit.

Regisseur Ryan Coogler was getuige van de rellen. Hij besloot deze film te maken en kon daarvoor rekenen op de steun en medewerking van Oscars familie. De film is nooit belerend, maar erg realistisch en zonder veel opsmuk.

Er wordt nooit expliciet verwezen naar racisme, kansarmoede of politiegeweld.

Michael B. Jordan schittert als Oscar: onzeker, boos, machteloos, maar ook liefdevol en grappig. Een film die je raakt waar het pijn doet.

IN THE NAME OF

26 - Januari 2014

LA MARCHE

PHILOMENA

FRUITVALE STATION

ONZE PARTNERS

V.I.P.-PARTNER PARTNERS L

Provincie Antwerpen

Adres: Kon. Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen Tel: 03 240 50 11 Fax: 03 240 54 75 Mail: info@provant.be

Website: www.provant.be

MOOOV – films met zicht op de wereld

Adres: festival – 25 april tot 4 mei 2014 Warandestraat 42 2300 Turnhout Tel: +32 14 47 23 31

Mobile: +32 495 37 54 88

Website: www.mooov.be

Cc ‘t Schaliken Adres: Grote Markt 35, 2200 Herentals Openingsuren: ma 9-12u / 17-19.30u, di, do, vr 9-12u / 13.30-16u, wo 9-12u.

Ticketbalie ook op wo 13.30-16u en za 10-14u.

Tel: 014 28 51 30 Fax: 014 22 28 56 Mail: cultuurcentrum@herentals.be

Website : www.schaliken.be

Cc de Werft

PARTNERS S De Roma

Adres: Gasthuisstraat 5, 2440 Geel Tel: 014 566 688 Adres: Brugstraat 55, 2300 Turnhout Mail: info@erfgoedcelkerf.be Tel: 014 42 85 90 Website: www.erfgoedcelkerf.be Fax: 014 42 84 19 Art Center Hugo Voeten Mail: info@theaterstap.be

Adres: Vennen 23, 2200 Herentals Website: www.theaterstap.be

Tel: +32 475 555 125 Groezrock

Mail: bart@office.hugovoeten.org Adres: Gestelsesteenweg 211 Website: www.artcenter.hugovoeten.org 2450 Meerhout De Scherf vzw

Website: www.groezrock.be

Adres: Neerhofstraat 48

Gemeente Westerlo 2300 Turnhout Adres: Boerenkrijglaan 61

Tel: 014 41 82 83 2260 Westerlo

Gsm: 0476 59 89 07 Mail: sofie.claes@westerlo.be

Mail: de.scherf@telenet.be Tel: 014 53 91 77 Website: www.descherf.be

OC De Djoelen Oud-Turnhout

Cc Zundert

PARTNERS XL

Afdelingen Noorderkempen en Middenkempen

Adres: Tuinbouwstraat 1, 2300 Turnhout

Tel: 0495 53 54 80

De Singer

Adres: Bavelstraat 35, 2310 Rijkevorsel

Website: www.desinger.be of www.ajazzexperience.be

Adres: Molenstraat 5 Adressen: Werft 32, Markt 1, 2440 Geel Zundert (exporuimte de Halle)

Tel: 0031 76 597 19 99 Centrumparking Nieuw Website: www.cczundert.nl straat, 2440 Geel (exporuimte

Vlaamse Opera de Schrijnwerkerij)

Thomas More Antwerpen Balie: ma 13.30-16.30u, Adres: Zandpoortvest 13 di-vr 9-12u / 13.30-16.30u, Adres: Van Ertbornstraat 8, za 10-12u 2800 Mechelen 2018 Antwerpen Tel: 014 56 66 60 (administratie) België Website: www.vlaamseopera.be 014 56 66 66 (reserveringen) Mail: Tel: +32 (0)15 36 91 01 info@vlaamseopera.be Fax: 014 56 66 80 Mail: info@thomasmore.be Tel: 03 202 10 08 Mail: admin.dewerft@geel.be, res.dewerft@geel.be 013 Poppodium Adres: Veemarktstraat 44 Website: www.dewerft.be 5038 CV TILBURG Cc ‘t Getouw Tel: 013 460 95 00

Vormingplus Kempen (schouwburg Rex – Fax: 013 460 95 01

Adres: Graatakker 4 zaal ‘t Getouw) Mail: informatie@013.nl

Adres balie : Smallestraat 2, 2400 Mol

2300 Turnhout

Frans Masereel Centrum Openingsuren: di-vr : 9-12u / 13.30-16u, Tel: 014 41 15 65 za 10-12u Artist in Residence

Mail: info@vormingpluskempen.be Vlaams Centrum voor Website: www.vormingpluskempen.be Tel: 014 33 09 00 Grafische kunsten Fax: 014 33 09 07 Sabam Cultuur Mail: cultuurbalie@gemeentemol.be Adres: Masereeldijk 5, Adres: Aarlenstraat 75-77 2460 Kasterlee, BE

Website : www.getouw.be 1040 Bruxelles Tel: +32 (0)14 85 22 50

Effenaar Tel: + 32.2.286.82.11 Website: www.fransmasereelcentrum.be

Adres: Dommelstraat 2, Eindhoven

Fax: + 32.2.230.05.89 Kunstforum Würth

Tel: 0031 (0)40 239 36 66 Mail: frontoffice@sabam.be Adres: Everdongenlaan 29

Mail: info@effenaar.nl

Website: www.sabam.be 2300 Turnhout

Website: www.effenaar.nl De Warande Tel: +32 (0)14 44 55 95

Adres: Warandestraat 42

DINAMO Fax: +32 (0)14 44 56 62 Adres: Warandestraat 42, 2300 Turnhout Mail: kunstforum@wurth.be 2300 Turnhout

Ticketbalie : ma-vr 9u-17u

TRAM 41 (Turnhoute Openingsuren: educabalie ma-vr 9-12u en Za 9u-14u Route Archief en Musea) 13-16u, ma 18-20u

Tel: 014 41 94 94 (algemeen) Adressen: Stadsarchief (Stadhuis/Erf Tel: 014 47 21 64 (educabalie)

Tel: 014 41 69 91 (ticketbalie) goedhuis, Grote Markt 1, 2300

Mail: dinamo@warande.be

Website: www.warande.be Turnhout, 014 44 33 98) Website: www.warande.be (cursussen) Nationaal Museum van de

Mezz Speelkaart (Druivenstraat 18,

Adres: Keizerstraat 101, 2300 Turnhout, 014 41 56 21) 4811 HL Breda Taxandriamuseum

Tel: 0031 76 515 66 77 (Begijnenstraat 28,

Fax: 0031 76 520 02 37 2300 Turnhout, 014 43 63 35)

Mail: info@mezz.nl Begijnhofmuseum (Begijnhof

Website: www.mezz.nl 56, 2300 Turnhout, IOK 014 42 12 48) Intercommunale Openingsuren: musea: di-za 14-17u, Ontwikkelingsmaatschappij zo 11-17u Stadsarchief: voor de Kempen ma: alleen telefonisch of per

Adres: Antwerpseweg 1, 2440 Geel mail,

Tel: 014 58 09 91 di-vr 9-12.30u / 13-16.30u

Fax: 014 58 97 22 Mail: tram41@turnhout.be

Mail: info@iok.be Website: www.tram41.be

Website: www.iok.be

HoReCa provincie Antwerpen

Adres: Turnhoutsebaan 286 2140 Borgerhout Ticketbalie: Turnhoutsebaan 327 2140 Borgerhout

Openingsuren: ma-vr: 9u30-12u30 / 13u30-17u

Tel: 03 292 97 40 (reserveringen) 03 292 97 50 (algemeen) Website: www.deroma.be

DELTA MOTOR

Adres: Otterstraat 120, 2300 Turnhout

Tel: 014 42 08 08

Mail: deltamotor@skynet.be Website: www.deltamotor.be

Jakob Smitsmuseum

Adres: Sluis 155a, 2400 Mol Openingsuren: wo-zo: 14-18u

Tel en fax: 014 31 74 35 Mail: info@jakobsmits.be Website: www.jakobsmits.be

Erfgoedcel k.ERF

Theater Stap

De Poppenzaal

Adres: Steenweg op Mol 3 b2 2360 Oud Turnhout

Mail: tickets@djoelen.be

Tel: 014 46 22 27

Website: www.oud-turnhout.be

Openingsuren: di-vr : 8u30-12u di-wo : 12u30-16u di : 17u30-19u30

Adres: Steenweg op Oosthoven 114, 2300 Turnhout Tel: 014 42 33 22 Fax: 014 42 43 55 Mail: info@propop.be Website: www.propop.be

Hofke van Chantraine

Adres: Kerkstraat 46 2360 Oud-Turnhout Tel: 014 47 94 94 Fax: 014 65 25 18 Mail: info@hofkevanchantraine.be

Productiehuis Het Gevolg

Adres: Otterstraat 31-33, 2300 Turnhout Tel: 014/42.63.27

Fax: 014/42.82.36 Mail: info@hetgevolg.be

Gemeentebestuur Meerhout

Adres: Markt 1, 2450 Meerhout Tel: 014 24 99 20

Fax: 014 24 99 57 Mail: info@meerhout.be

de kringwinkel

Adressen: goedkoop en origineel Mol (Sint-Apollonialaan 198 en 190, 014/32.61.63), Turnhout (Steenweg op Tielen 70), Retie (Sint-Martinusstraat 50), Hoogstraten (Meerseweg 135, 014 44 20 40), Geel (Heidebloemstraat 93), Herentals (Lierseweg 136), Kasterlee (Krokuslaan 10), Balen (Kerkstraat 21), Herselt (Blaubergsteenweg 113), Heist-op-den-Berg (Noordstraat 25/1, 015 23.73.93).

STORMOPKOMST Adres:

Tel: Mail:

Warandestraat 42 ingang via plein 2300 Turnhout +32 (0) 14 41 94 94 info@stormopkomst.be

Grasshopper Int. vzw c/o Peter Van der Flaes Adres: Molenbergstraat 45 Bus 4 2300 Turnhout Belgium Tel: +32 485 883 260

Fax: +32 14 652 565 Mail: peter@grasshopper.be

Gemeentebestuur Olen & Gladiolen - vzw Keizer VZW Octave Karel Olen Adres: Dorp 1, 2250 Olen Tel: 014 26 31 11

Fax: 014 26 31 20 Mail: info@olen.be

Erfgoedcel Noorderkempen

Stadhuis/Erfgoedhuis

Adres: Grote Markt 1, 2300 Turnhout

Tel: 014 44 33 62

Mail: info@erfgoedcelnoorderkempen.be

Orgelcomité Turnhout

Website: www.vzw-octave.be

GC ‘t Heilaar

Adres: Heilaarstraat 35 2340 Beerse

Tel: 014 600 770

Mail: cultuur@beerse.be

Website: www.heilaar.be

Galerie de Chêne

Adres: Steenweg op turnhout 171 2330 Merksplas Tel: 014 557396

Suiker - 27

De club van 100

EEN HART VOOR CULTUUR OOK LID WORDEN VAN DE CLUB VAN 100? VRAAG NAAR ONZE VOORWAARDEN. BEL 0495 53 54 80.

V.I.P.-PARTNER

PARTNERS XL

PARTNERS L

De Djoelen , Oud-Turnhout

vzw octave OrgelComité Turnhout Anders Vormend Eigentijds

PARTNERS S Met steun van de gemeentes Olen, Geel, Turnhout, Oud-Turnhout, Mol, Herentals, Westerlo, Balen, Meerhout, Beerse