MAIN HU KISAN_JAN 2019

Page 1


2

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Contents

RNI No. RAJBIL/2017/72819

किसान के कच्चे मकान बारिश में टपकते हैं टूट जाते हैं फिर भी बारिश की दुआ मांगता हैं।

Main Hu Kisan मासिक : जयपुर से हिंदी-अंग्रेजी में प्रकाशित वर्ष : 2 - अंक : 9 - 5 जनवरी, 2019 प्रकाशन तिथि : प्रत्येक माह की 5 तारीख

Editor

Monika Gupta Chief Editor

Atul Gupta

Special Correspondents

10

सरकार की इन योजनाओं से मालामाल होंगे किसान

14

वाणिज्यिक बागवानी योजना

16

राष्ट्रीय कृषि विकास योजना

18

विशिष्ठ उद्योगों के लिए सब्सिडी योजनाएं

20

·ë¤çá â´¿æÜÙ ·Ô¤ çÜ° ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU ·¤è «¤‡æ âéçßÏæ°´

24

ÚUæcÅþUèØ çÌÜãÙ °ß´ ¥æòØÜ Âæ× ç×àæÙ

Gurjant Singh Dhaliwal Prashant Chaturvedi Avinish Agarwal Bureau Chief

Dr. Sanjay Vishvkarma (Surat-Gujrat) Circulation & Deliveries

Dependra Rajawat Sonu Bansiwal Mahesh Sharma

Marketing & Advertising

Prashant Chaturvedi Design By

Editorial & Marketing Office

J-890, Sitapura Industrial Area, Tonk Road, Jaipur-302022 Rajasthan India Mo. 91-9785015005

MainHuKisan mainhukisan132 mainhukisan

E-mail : mainhukisan132@gmail.com

Âç˜æ·¤æ ×ð´ Âý·¤æçàæÌ Üð¹ Üð¹·¤ô´ ·ð¤ ¥ÂÙð çß¿æÚU ãñ´U Âý·¤æàæ·¤ ß â¢Âæ¼·¤ ·¤æ ©UÙâð âãU×Ì ãUôÙæ ¥æßàØ·¤ ÙãUè´ ãñUÐ ¥æñáŠæèØ ¹ðÌè ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè ×ð´ ç·¤âè Âý·¤æÚU ·ð¤ ¥æñáŠæè ©UÂØæð» ·ð¤ çÜ° Âç˜æ·¤æ çÁ ×ðÎæÚU ÙãUè´ ãñUÐ ç·¤âè Öè çßßæ¼ ·¤è ¼àææ ×ð´ ‹ØæçØ·¤ ÿæð˜æ ÁØÂéÚU ‹ØæØæÜØ ÚUãðU»æÐ

सभी पद अवैतनिक हैं।

25 ·ë¤çá €UÜèçÙ·¤ ¥õÚU ·ë¤çá

·¤æÚUôÕæÚU ·Ô¤´Îý 30 ç·¤âæÙ ¹ÚUèÎð´ ¥ÙéÎæÙ ÂÚU ·ë¤çá Ø´˜æ 31 ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ 32 ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ØæðÁÙæ 33 ÂñÙ§´çÇØæ §Üð€UÅþæòçÙ·¤ ÃØæÂæÚU ÂôÅUüÜ 34 ÚUæÁSÍæÙ ×ð´ ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô ÎðØ âéçßÏæ°´, ·ë¤çá ØôÁÙæ °ß´ ¥ÙéÎæÙ

40 ¥æñáŠæèØ ÂæñŠææð´ ·¤è ¹ðÌè ·ð¤ çÜ°

ÚUæcÅþUèØ ¥çÖØæÙ 52 मान्यता लेकर करें जैविक खेती उत्पाद बेचना होगा आसान 54 जैविक खेती नए जमाने की नई शुरूआत 56 एक लीटर पानी में एक पेड़ उगाने में माहिर सुंडाराम वर्मा 70 सेहत के लिए किसी टॉनिक से कम नहीं करेला

S߈ßæçÏ·¤æÚUè Sßæ×è, Âý·¤æàæ·¤, ×é¼ý·¤ ×æðçÙ·¤æ »éŒÌæ mUæÚUæ ÂêÁæ çÂý‹ÅUâü, ŒÜæòÅU Ù´. w|, Üÿ×èÙ»ÚU, ÙðÌæÁè ·¤è ¿€·¤è ·ð¤ âæ×Ùð, çÙßæL¤ ÚUæðÇU, ÛææðÅUßæǸæ, ÁØÂéÚU ÚUæÁSÍæÙ âð ×éç¼ýÌ ÌÍæ v~z, »æðߊæüÙ Ù»ÚU, çÙØÚU Õ ÕæÜæ ÂéçÜØæ, çÙØÚU ÅUæðÜ ÅðU€â, ÅUæð´·¤ ÚUæðÇU, âæ´»æÙðÚU, ÁØÂéÚU âð Âý·¤æçàæÌÐ â¢Âæ¼·¤ Ñ ×æðçÙ·¤æ »éŒÌæ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

3


संपादकीय

ç·¤âæÙô´ ·¤ô âÚU·¤æÚUè ·ë¤çá ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ȤæØÎæ ç×ÜÙæ ÁL¤ÚUè ·¤ ç·¤âæÙ ¹ðÌ ×´ð ·¤Ç¸è ×ðãÙÌ ·¤ÚUÌæ ãñ Üðç·¤Ù ©â·¤ô ÌÕ È¤æØÎæ ç×ÜÌæ ãñ ÁÕ ©â·¤è ×ðãÙÌ ·¤æ âãè È¤Ü ç×Ü ÁæÌæ ãñÐ ãæÜæ´ç·¤ ç·¤âæÙô´ ·¤è â×ëçh ×ð´ âÚU·¤æÚUè Ì´˜æ ·¤æ °·¤ ÕǸæ ãæÍ ãñÐ §â ÕæÌ ·¤ô Ù·¤æÚUæ Ùãè´ Áæ â·¤Ìæ ç·¤ âÚU·¤æÚUè Ì´˜æ ç·¤âæÙô´ ·¤è çSÍçÌ ·¤ô ÕðãÌÚU ÕÙæÙð ·Ô¤ çÜ° ·¤§ü ØôÁÙæ°´ ¥õÚU ÂçÚUØôÁÙæ°´ ÌñØæÚU ·¤ÚUÌè ãñÐ §â×´ð ·¤æȤè â×Ø Öè Ü»Ìæ ãñÐ §‹ãè ØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·¤ô âÚU·¤æÚUè ÜæÖ ç×ÜÌæ ãñÐ Øð âÖè ØôÁÙæ°´ ·Ô¤´Îý âÚU·¤æÚU mæÚUæ â´¿æçÜÌ ·¤è ÁæÌè ãñ, ãæÜæ´ç·¤ ·é¤À ØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚUô´ mæÚUæ Öè àæéM¤ ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ Øã Öè âˆØ ãñ ç·¤ ç·¤âæÙô´ ·¤ô âÖè ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ÜæÖ Ùãè´ ç×Ü ÂæÌæ ãñ €UØô´ç·¤ °ðâè ØôÁÙæ°´ ·¤æ»Áô´ ÂÚU ãè âèç×Ì ÚUã ÁæÌè ãñ´Ð ç·¤âæÙô´ ·¤ô §Ù·¤æ âãè ÜæÖ ç×Ü â·Ô¤ §â·Ô¤ çÜ° §â â´S·¤ÚU‡æ ×ð ·é¤À °ðâè ãè âÚU·¤æÚUè ·¤ëçá ØôÁÙæ¥ô´ ÂÚU Âý·¤æàæ ÇæÜæ »Øæ ãñÐ ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU Ùð âææ ×ð´ ¥æÌð ãè ·¤§ü ·ë¤çá ØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô Üæ»ê ç·¤ØæÐ §â×ð´ ·é¤À ×éØ ØôÁÙæ°´ ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá ÕæÁæÚU (§üÙæ×), ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ, ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ØôÁÙæ, ÂýÏæÙ×´˜æè ·ë¤çá çâ´¿æ§ü ØôÁÙæ, ·ë¤çá Øæ´ç˜æ·¤è·¤ÚU‡æ ¥õÚU Âýõlôç»·¤è ØôÁÙæ ¥õÚU Õæ»ßæÙè ØôÁÙæ ¥æçÎ ·¤ô àæéM¤ ç·¤ØæÐ âÚU·¤æÚU Ùð §Ù âÖè ØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ ç·¤âæÙô´ çãÌ ·Ô¤ çÜ° àæéM¤ ç·¤Øæ ãñÐ §Ù âÖè ØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô àæéL¤¥æÌ ÚUæcÅþUèØ SÌÚU ÂÚU âæÜ w®vy âð w®v| ·Ô¤ ×ŠØ ×´ð ãé§üÐ çÁâ·¤æ ¥æuæÙ SßØ´ ÂýÏæÙ×´˜æè ÙÚUðÎý ×ôÎè Ùð ç·¤ØæÐ §â·¤è ÌÁü ÂÚU ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚUô´ Ùð Öè ·¤§ü ÌÚUè·Ô¤ ·¤è Ù§ü ·ë¤çá ØôÁÙæ°´ Üæ»ê ·¤èÐ âÚU·¤æÚUè ¥æ´·¤Ç¸ô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ °ß´ ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ØôÁÙæ §Ù×ð´ ¥Öè Ì·¤ ·¤è âÈ¤Ü ØôÁÙæ°´ ÚUãèÐ ØçÎ Øð ØôÁÙæ°´ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° ãñ´ Ìô ç·¤âæÙô´ ·¤ô §Ù·¤æ ȤæØÎæ ç×ÜÙæ ¿æçã°Ð ç·¤âæÙô´ ·¤æð §Ù·Ô¤ çßáØ ×ð´ Áæ»M¤·¤ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° âÚU·¤æÚU ·¤§ü ÌÚUè·Ô¤ ¥ÂÙæ ÚUãè ãñÐ Ò×ñ´ ãê´U ç·¤âæÙÓ ·Ô¤ ×æŠØ× âð ç·¤âæÙô´ ·¤ô §Ù âÚU·¤æÚUè ·ë¤çá ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ÜæÖ ç×Ü â·Ô¤ Øãè °·¤ ÂýØæâ ãñÐ ØçÎ ç·¤âæÙô´ ·¤ô §Ù ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ÜæÖ ç×Üð»æ ÌÖè Îðàæ ·¤è ·ë¤çá ×ð´ ßëçh ãô»è ¥õÚU ·¤æ»Áô´ Ì·¤ çâ×ÅUè âÚU·¤æÚUè ·ë¤çá ØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô Á×èÙè SÌÚU ÂÚU Üð·¤ÚU ¥æÙæ ãô»æ Ìô ãè ç·¤âæÙô´ ·¤ô âãè ×æØÙô´ ×´ð §Ù·¤æ ÜæÖ ç×Üð»æÐ ØçÎ âÚU·¤æÚU ·¤ô §Ù ØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô ç·¤âæÙô´ Ì·¤ Âãé´¿æÙæ ãñ Ìô âãè ×æŠØ× ·¤æ ¿éÙæß ·¤ÚUÙæ ¥æßàØ·¤ ãñÐ

°

×ôçÙ·¤æ »éŒÌæ â¢Âæη¤

4

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

5


किसानों के लिए वरदान

ऑर्गेनिक सेक्टर में यूरोपीय संघ बेमिसाल Á यूरोप : जैविक खेती में बढ़ा रुझान Á ऑर्गेनिक प्लस देगा नये आयाम Á Organic Agriculture Booming in Europe Á Global Production of and Market for Organic Produce Á Switzerland : Organic supermarkets are on the rise Á Indian Organic Farmers are Struggling Globally Á किसान उत्पादक संगठन (एफपीओ)

ÖæÚUÌèØ ç·¤âæÙ ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ¹ðÌè âð ¥Öè Öè ÁéǸæ ãñÐ ¥æÏéçÙ·¤ Ì·¤Ùè·¤ âð ¹ðÌè ©â·¤è Âãé´¿ âð ÎêÚU ãñÐ â×Ø-â×Ø ÂÚU ¥ææÂÎæ¥ô´ ·¤æ çàæ·¤æÚU ãô·¤ÚU ¥æçÍü·¤ ·¤×ÁôÚU ãôÌæ Áæ ÚUãæ ãñÐ ¹ðÌè ¥Õ ©â·Ô¤ çÜ° çÎÙô´-çÎÙ ×ã´»è âæçÕÌ ãô ÚUãè ãñÐ âÚU·¤æÚUð´ âô¿Ìè ãñ ç·¤ ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æØ ·ñ¤âð Õɸð? ç·¤âæÙ ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ¹ðÌè âð ãÅU ·¤Ú U°ðâè ¹ðÌè ·¤ÚUð´, Áô ©Ù·¤è ¥æØ ×ð´ ßëçh ·¤æ âæÏÙ ÕÙð ¥õÚU ©Ù·¤ô ¥æçÍü·¤ ×ÁÕêÌè Öè ÎðÐ ØçÎ ç·¤âæÙ ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ¹ðÌè ·Ô¤ âæÍ Øæ ÂêÚUè ÌÚUã âð Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ÚUð´ ß ¥õáÏèØ ÂõÏô´ ·¤è ¹ðÌè ·¤ÚUð´ Ìô çÙçà¿ÌÌõÚU ÂÚU ©â·¤è ÂýçÌ °·¤Ç¸ ¥æ×ÎÙè ×ð´ ßëçh ãô»èÐ ¥Õ ÂýàÙ Ø㠹Ǹæ ãôÌæ ãñ ç·¤ Áñçß·¤ °ß´ ¥õáÏèØ ÂõÏô´ ·¤è ¹ðÌè ·¤è Ì·¤Ùè·¤ ·¤ãæ´ âð âè¹ð´Ð §â·¤ô ·¤ÚUÙð ·¤è çßçÏ €UØæ ãñ âÚU·¤æÚUô´ Ùð §â ¹ðÌè ·¤ô ¥ÂÙæÙð, Õɸæßæ ÎðÙð ·Ô¤ çÜ° ¥ÙéÎæÙô´ ·¤è ÃØßSÍæ ·¤è ãé§ü ãñÐ Îðàæ ×ð´ ·¤§ü â´SÍæ°´ ãñ´, Áô §â çÎàææ ×ð´ ·¤æ× ·¤ÚU ÚUãè ãñÐ âÚU·¤æÚUô´ ·Ô¤ Âæâ â´âæÏÙô´ ·¤æ ¥Öæß ãñÐ ©ÎæâèÙÌæ ãñÐ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ — ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá ×ñ»ÁèÙ ·¤æ Âý·¤æàæÙ §‹ãè´ ©gðàØô´ ·¤ô ŠØæÙ ×ð´ ÚU¹·¤ÚU ç·¤Øæ »Øæ ãñ ç·¤ çÁÌÙæ Öè ÂýØæâ ãô ç·¤âæÙô´ Ì·¤ Áñçß·¤ ¹ðÌè, ¥õáÏèØ ÂõÏô´ ·¤è ¹ðÌè ·¤è â×SÌ ÁæÙ·¤æÚUè §â·Ô¤ ×æŠØ× âð ç×ÜÌè ÚUãðÐ ·ë¤çá ·Ô¤ §â ÿæð˜æ ×ð´ Ùßæ¿æÚUô´, Ì·¤Ùè·¤ô´, çßçÏØô´ ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè ç·¤âæÙô´ Ì·¤ Âãé´¿ðÐ ÁØÂéÚU âð Âý·¤æçàæÌ ãô ÚUãè §â ×ñ»ÁèÙ Ùð »Ì Îâ-‚ØæÚUã ×æãô´ ×ð´ °ðâæ ãè ·¤æØü ·¤ÚUÌð ãé° ç·¤âæÙô´ ·¤ô ßô â×SÌ ™ææÙ ©ÂÜŽÏ ·¤ÚUæØæ ãñ, Áô °·¤ ç·¤âæÙ ·¤ô Áñçß·¤ ÌÍæ ¥õáÏèØ ÂõÏô´ ·¤è ¹ðÌè ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÁM¤ÚUè ãôÌæ ãñÐ Øð ¹ðÌè ×æÙß ¥õÚU Âý·¤ëçÌ ·Ô¤ çÜ° Öè ç·¤ÌÙè ×ãˆßÂê‡æü ãñ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ Âý·¤æçàæÌ ãô ÚUãð ¥´·¤ô´ ×ð´ ÕÌæØæ ÁæÌæ ãñÐ ·¤ãÙð ·¤æ ÌæˆÂØü ãñ ç·¤ ç·¤âæÙô´, ÂæÆ·¤ô´ ·Ô¤ çÜ° ßÚUÎæÙ ãñ — Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓÐ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ×ð´ ·ë¤çá ÿæð˜æ ·Ô¤ ·¤§ü °ðâð ÂýðÚU‡ææÎæØ·¤ Âýâ´» Âý·¤æçàæÌ ãôÌð ãñ´, Áô ç·¤âæÙô´ ·¤è âô¿ ß çÎàææ ×ð´ ×ÎλæÚU âæçÕÌ ãô ÚUãð ãñ´Ð

नवम्बर, 2018

जैविक भारत बनने में दे शी गाय का योगदान

Á शुरू करें एलोवेरा जूस बनाने का हेल्दी बिजनेस Á Organic Agriculture Statistics at a Glance in 201718 Á भारतीय गाय की नस्ल/प्रजातियां

6

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Á जहर भी समाहित कर लेती है देशी गाय Á जैविक तरीके से बनाएं मिट्‌टी को उपजाऊ Á आंवला का मुरब्बा खाने के फायदे Á बेहतर आर्थिक लाभ एवं फसल विविधता के लिए मार्ग प्रशस्त करती संस्था - नेशनल हॉर्टिकल्चर बोर्ड


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

7


प्रकाशन के उद्देश्य Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ç·¤âæÙô´ ·¤ô çÙÑàæéË·¤ ©ÂÜŽÏ ·¤ÚUæ§ü Áæ ÚUãè ãñ, Ìæç·¤ §â×ð´ Âý·¤æçàæÌ ·ë¤çá °ß´ ç·¤âæÙ ·¤ËØæ‡æ ¥æÏæçÚUÌ ÁæÙ·¤æçÚUØô´ âð ç·¤âæÙ ÜæÖæç‹ßÌ ãô ÚUãð ãñ´Ð @ ÎðàæÖÚU ×ð´ Âý·¤æçàæÌ ãô ÚUãè ·ë¤çá ×ñ»ÁèÙô´ ×ð´ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ Ùð Âý·¤æàæÙ ·Ô¤ ·¤ÚUèÕ °·¤ ßáü ×ð´ ¥»ý‡æèØ SÍæÙ ÕÙæØæ ãñÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ mæÚUæ Áñçß·¤, ¥õáÏèØ ÂõÏô´ ·¤è ¹ðÌè ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙæÐ @ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ ¥æßàØ·¤ Áñçß·¤ ¹æÎ, ß×èü·¤ ÂôSÅU ·Ô¤ »é‡æ, ÕÙæÙð ·¤è çßçÏ ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè ÎðÙæÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ÂæçÿæÌ ÚUæcÅþUèØ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ ×é Ø â´Âæη¤ ¥ÌéÜ »éŒÌæ ·¤æ ·¤ãÙæ ãñ ç·¤ Øã ×ñ»ÁèÙ ©Ù·¤æ âÂÙæ ãñ ¥õÚU ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çãÌ ×𴠧ⷤæ Âý·¤æàæÙ ç·¤Øæ Áæ ÚUãæ ãñÐ ×ñ»ÁèÙ ·¤è â´Âæη¤ ×ôçÙ·¤æ »éŒÌæ ·¤æ ·¤ãÙæ ãñ ç·¤ Øã ×ñ»ÁèÙ â×æÁ ß ×çãÜæ¥ô´ ·¤ô Áæ»M¤·¤ ·¤ÚUÙð ×ð´ ¥ã× Öêç×·¤æ çÙÖæ ÚUãè ãñÐ @ ·ë¤çá ×ð́ ãô ÚUãð Ùßæ¿æÚUô´ ·¤è â×Ø-â×Ø ÂÚU Âý·¤æçàæÌ ¥´·¤ô´ ×ð́ ÁæÙ·¤æÚUè ·¤æ Âý·¤æàæÙÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ mæÚUæ ç·¤âæÙô´ ·¤è â×SØæ¥ô´ ·¤æ Âý·¤æàæÙ ·Ô¤ ×æŠØ× âð ÂýàææâÙ Ì·¤ Âãé´¿æÙæÐ @ ×çãÜæ¥ô´ °ß´ â×æÁ ·¤è Áæ»M¤·¤Ìæ âð ÁéǸ𠷤æØô´ü, ÚUñçÜØô´, çàæçßÚUô´, ¥çÖØæÙô´ ·¤è ÁæÙ·¤æçÚUØæ´ â翘æ Âý·¤æçàæÌ ·¤ÚU Áæ»M¤·¤Ìæ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙæÐ @ ×çãÜæ¥ô´ ·¤ô âàæ€Ì ÕÙæÙð ·¤è çÎàææ ×ð´ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ Âý·¤æçàæÌ ãô ÚUãð ¥´·¤ô´ ×ð´ ×çãÜæ SßØ´ âãæØÌæ â×êãô´ ·Ô¤ »ÆÙ, ·¤æØü, ¥æçÍü·¤ â´ÕÜÌæ ÕɸæÙð ßæÜð ·¤æØô´ü Áñâð °â°¿Áè mæÚUæ çÙç×üÌ ©ˆÂæÎô´ ·¤è ÂýÎàæüçÙØô´ ·¤è â×SÌ ÁæÙ·¤æÚUè ÎðÙæÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá ×ñ»ÁèÙ ·¤è âÎSØÌæ ·Ô¤ çÜ° âæÜæÙæ vw ¥´·¤ô´ ·Ô¤ çÜ° ~®® L¤Â° àæéË·¤ ÚU¹æ »Øæ ãñÐ ¿æãð´ Ìô w-x ßáô´ü ·¤è âÎSØÌæ °·¤ âæÍ Üè Áæ â·¤Ìè ãñUÐ @ ×ñ»ÁèÙ ×ð´ çß™ææÂÙ °ß´ âÎSØÌæ ·Ô¤ çÜ° â´Â·ü¤ 9785015005 ÂÚU ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ- Âæçÿæ·¤ ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ ©gðàØô´ ×ð´ ç·¤âæÙô´, ·Ô¤‹Îý âÚU·¤æÚU ·¤è ·ë¤çá °ß´ ç·¤âæÙô´ âð â´Õ´çÏÌ ÙèçÌØô´ ß ·¤ËØæ‡æ·¤æÚUè ØôÁÙæ¥ô´, ÙèçÌØô´ ·¤è çßSÌæÚU âð ÁæÙ·¤æÚUè ÎðÙæÐ §ââð ç·¤âæÙô´ ·¤ô ÁæÙ·¤æÚUè ç×Ü Áæ° ç·¤ ·ë¤çá ·Ô¤ ç·¤â ×Î ×ð´ ç·¤ÌÙè âçŽâÇè ç×Üð»è, ç·¤â-ç·¤â ȤâÜ ÂÚU Øã

âéçßÏæ ç×Üð»è §â·¤è ÂêÚUè ÁæÙ·¤æÚUè ç·¤âæÙô´ Ì·¤ Âãé´¿æÙæÐ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ, §â×ð´ ¥æ ÚUãè ·¤çÆÙæ§Øô´ ÂÚU ¥æÜð¹ mæÚUæ ÕÌæÙæÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ·Ô¤ ©gðàØô´ ·¤ô ŠØæÙ ×ð´ ÚU¹·¤ÚU ×ñ»ÁèÙ ·¤æ ÂýÍ× Âý·¤æàæÙ ÁéÜæ§ü w®vz âð ç·¤Øæ »Øæ ÍæÐ ç·¤‹ãè´ ·¤æÚU‡æô´ âð §â·¤æ Âý·¤æàæÙ Ùãè´ ãô ÂæØæÐ §â·¤æ ÂéÙÑ Âý·¤æàæÙ ¥€UÅUêÕÚU w®v{ âð çÙØç×Ì ãô ÚUãæ ãñÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ Âæçÿæ·¤ ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá ×ñ»ÁèÙ Îðàæ ·Ô¤ ·ë¤çá ßñ™ææçÙ·¤ô´, ·ë¤çá àæôÏ·¤Ìæü¥ô´, Ùßæ¿æÚU ·¤ÚUÙð ßæÜð â×SÌ »‡æ×æ‹Øô´ âð ©Ù·Ô¤ àæôÏ·¤æØü ¥õÚU ¥æÜð¹ ¥æ×´ç˜æÌ ·¤ÚU ©Ù·Ô¤ ·ë¤çá ·Ô¤ ÿæð˜æ ×ð´ âÚUæãÙèØ Øô»ÎæÙ ·¤ô Âý·¤æçàæÌ ·¤ÚUæÙæ ¿æãÌè ãñÐ Ø𠻇æ×æ‹Ø §â·Ô¤ çÜ° ~|}z®vz®®z ÂÚU â´Â·ü¤ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´ Øæ ×ñ»ÁèÙ ·¤è â´Âæη¤, ×é Ø â´Âæη¤ ·¤ô Öè ¥ÂÙð çß¿æÚU, ¥æÜð¹ àæôÏÂÚU·¤ ÁæÙ·¤æÚUè Âý·¤æàæÙ ·Ô¤ çÜ° ÖðÁ â·¤Ìð ãñ´Ð @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ×ð´ °ðâè â×SÌ ·¢¤ÂçÙØæ´, °Áðç‹âØæ´ Áô Áñçß·¤ ¥õÚU ¥õáÏèØ ÂõŠææð´ ¥æÏæçÚUÌ ©ˆÂæÎô´ ·¤æ çÙ×æü‡æ, çß·ý¤Ø ·¤ÚUÌè ãñ ßô ×ñ»ÁèÙ ×ð´ çß™ææÂÙ Îð·¤ÚU ÃØæÂæÚU ×ð´ ßëçh ·¤æ ¥æÏæÚU Âæ â·¤Ìè ãñÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ·¤æ ÂýÕ´ÏÙ â·¤æÚUæˆ×·¤ âô¿ ·Ô¤ âæÍ ÖçßcØ ×ð´ Öè ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ SßM¤Â ·¤ô ÕÙæ° ÚU¹Ìð ãé° §â×ð´ Âý·¤æçàæÌ âæ×ç»ýØô´ ·Ô¤ SÌÚU ×ð´ »é‡æßžææ ÕÙæ° ÚU¹Ùð ·Ô¤ ÂýçÌ â´·¤çËÂÌ ãñÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ °ðâð âÿæ× »‡æ×æ‹Øô´ âð ¥ÙéÚUôÏ ·¤ÚUÌè ãñ ç·¤ ßð ç·¤âæÙô´ ·¤ô çÙÑàæéË·¤ ×ñ»ÁèÙ ©ÂÜŽÏ ·¤ÚUæÙð ·Ô¤ çÜ° ¥æ»ð ¥æ°´ ¥õÚU §â ·¤æØü ×ð´ v®®, v®®® Øæ §ââð ¥çÏ·¤ ×ñ»ÁèÙô´ ·¤æ àæéË·¤ Á×æ ·¤ÚUæ ·¤ÚU ©Ù·Ô¤ mæÚUæ ç·¤âæÙ ×ñ»ÁèÙ Âæ â·Ô¤´Ð °ðâ𠻇æ×æ‹Øô´ ·¤æ çßßÚU‡æ ×ñ»ÁèÙ ·Ô¤ ¥´·¤ô´ ×ð´ Âý·¤æçàæÌ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ §â ÂéÙèÌ ·¤æØü ×ð´ âãØô» ·¤ÚUÙæ ¿æãð´ Ìô Öè â´Â·ü¤ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ·¤æ Âý·¤æàæÙ çmÖæáèØ ãôÙð ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ §â·Ô¤ ¥´·¤ô´ ×ð´ ¥´»ýðÁè Öæáæ ·Ô¤ ¥æÜð¹ ÌÍæ ÁæÙ·¤æçÚUØô´ ·¤æ Âý·¤æàæÙ Öè ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ @ Ò×ñ´ ãê´ ç·¤âæÙÓ ×ñ»ÁèÙ ·¤æ Âý·¤æàæÙ »éÁÚUæÌ âð »éÁÚUæÌè ×ð´, ×ãæÚUæcÅþU âð ×ÚUæÆè Öæáæ ×ð´ ÌÍæ Âê‡æüM¤Â âð ¥´»ýðÁè ×ð´ Öè Âý·¤æçàæÌ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ©gðàØô´ ×ð´ àææç×Ü ãñÐ @ ×ñ»ÁèÙ âÚU·¤æÚUô´ °ß´ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ Õè¿ °·¤ âðÌé ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ·¤æ× ·¤ÚU ÚUãè ãñÐ @ âÚU·¤æÚUð´ Öè ·ë¤çá ¥õÚU ç·¤âæÙ ·¤ËØæ‡æ ·Ô¤ çãÌ ×ð´, ×ñ»ÁèÙ ×ð´ çß™ææÂÙ ÎðÙð ·¤è ÂãÜ ·¤ÚUð´Ð

â×SÌ ÁæÙ·¤æçÚUØô´ ·Ô¤ çÜ° â´Â·ü¤ ·¤ÚUð´ — 9785015005, 9887555005 8

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

9


योजना..

सरकार की इन योजनाओं से

मालामाल होंगे किसान

·¤æ ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æ×ÎÙè ÕɸæÙð ·Ô¤ çÜ° ·¤§ü Âý·¤æÚU ·¤è ØôÁÙæ¥ô´ ÂÚU ·¤æØü ·¤ÚU ÚUãè ãñÐ §Uâ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ç·¤âæÙô´ ÕÙæÙð ·Ô¤ ¥æˆ×ÕÜ ¥æçÍü·¤ ¥õÚU ×æÙçâ·¤ ÎôÙô´ M¤Âô´ âð ×ÁÕêÌ ãô»æÐ Øð ØôÁÙæ°´ ãÚU ÌÚUȤ âð ç·¤âæÙô´ ·¤æð âéÎëɸ ¥õÚU ×ÁÕêÌ ¤´Ð çÜ° ãñ´Ð §Ù ØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ ÕæÚUð ãÚU ç·¤âæÙ ·¤ô ÁæÙÙæ ¥õÚU â×ÛæÙæ ¿æçã°Ð Ìæç·¤ §â·¤æ ÜæÖ ßô âãè ×æØÙð ×ð´ Üð´ â·Ô ãñ´Ð ØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ ÕæÚUð ×ð´ ÁæÙÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙ ¥ÂÙð ¥æâÂæâ ·Ô¤ Õñ´·¤ô´ ¥õÚU ·ë¤çá çßÖæ» ·ð¤ âðßæ ·Ô¤´Îýô´ ÂÚUâ´Â·ü¤ ·¤ÚU â·¤Ìð

10

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


âæòØÜ ãðËÍ ·¤æÇü (°â°¿âè) ØôÁÙæ

§â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ç·¤âæÙ ¥ÂÙè ç×^è ×ð´ ©ÂÜÏ ÕǸð ¥õÚU ÀôÅUð Âôá·¤ ̈ßô´ ·¤æ ÂÌæ Ü»æ â·¤Ìð ãñ´Ð §ââð ©ßüÚU·¤ô´ ·¤æ ©ç¿Ì ÂýØô» ·¤ÚUÙð ¥õÚU ç×^è ·¤è ©ßüÚUÌæ âéÏæÚUÙð ×ð´ ×ÎÎ ç×Üð»èÐ Ùè× ·¤ôçÅU´» ßæÜð ØêçÚUØæ ·¤ô Õɸæßæ çÎØæ »Øæ ãñ Ìæç·¤ ØêçÚUØæ ·Ô¤ §SÌð×æÜ ·¤ô çÙØ´ç˜æÌ ç·¤Øæ Áæ â·Ô¤, ȤâÜ ·Ô¤ çÜ° §â·¤è ©ÂÜÏÌæ Õɸæ§ü Áæ â·Ô¤ ¥õÚU ©ßüÚU·¤ ·¤è Üæ»Ì ·¤× ·¤è Áæ â·Ô¤Ð ƒæÚUðÜê ÌõÚU ÂÚU çÙç×üÌ ¥õÚU ¥æØæçÌÌ ØêçÚUØæ ·¤è â´Âê‡æü ×æ˜ææ ¥Õ Ùè× ·¤ôçÅU´» ßæÜè ãñÐ

ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ Îðàæ ×ð´ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ·ð¤ çÜ° ßáü w®vz ×ð´ ÂÚUÂÚUæ»Ì ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ (Âè·Ô¤ßèßæ§ü) ·¤è àæéM¤¥æÌ ·¤è »§ü ÍèÐ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU, ç·¤âæÙô´ ·¤ô â×êã ÕÙæ·¤ÚU ©U‹ãð´U Áñçß·¤ ¹ðÌè ·ð¤ ÌÚUè·¤ô´ ·¤ô â×Ûææ·¤ÚU §Uâ·ð¤ çÜ° ÂýæðˆâæçãUÌ ·¤ÚUÙæ ãñUÐ §â ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ ©ÆæÙð ·Ô¤ çÜ°, Âè·Ô¤ßèßæ§ü ·Ô¤ ÌãÌ ÂýˆØð·¤ â×êã ×ð´ z® ç·¤âæÙ ãôÙð ¿æçã° ¥õÚU ©Ù·Ô¤ Âæâ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ·¤× âð ·¤× z® °·¤Ç¸ Á×èÙ ·¤æ ·é¤Ü ÿæð˜æÈ¤Ü ÌñØæÚU ãôÙæ ¿æçã°Ð §â ØôÁÙæ ×ð´ Ùæ×æ´ç·¤Ì ÂýˆØð·¤ ç·¤âæÙ ·¤ô âÚU·¤æÚU mæÚUæ ÌèÙ âæÜ Ì·¤ w®,®®® L¤ÂØð ÂýçÌ °·¤Ç¸ ÂýÎæÙ ç·¤° ÁæÌð ãñ´UÐ §â ÚU·¤× ·¤æ ©ÂØô» Áñçß·¤ ÕèÁ Âýæ# ·¤ÚUÙð, ȤâÜô´ ·¤è ·¤ÅUæ§ü ¥õÚU SÍæÙèØ ÕæÁæÚUô´ ×ð´ ©ÂÁ Üð ÁæÙð ßæÜð ÂçÚUßãÙ ·Ô¤ çÜ° §SÌð×æÜ ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ §â ØôÁÙæ ·¤æ ×éØ ©gðàØ, ÌèÙ ßáôZ ×ð´ v®,®®® â×êãô´ ·¤æ çÙ×æü‡æ ·¤ÚU ·¤ÚUèÕ Âæ´¿ Üæ¹ °·¤Ç¸ ×ð´ ·ë¤çá ÿæð˜æ ·¤ô Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ ¥‹Ì»üÌ ÜæÙæ ãñÐ §Uâ·ð¤ ÌãUÌ ×æ¿ü w®v} Ì·¤ ·¤ÚUèÕ Îæð Üæ¹ ãðU€ÅðUØÚU ÿæð˜æ ×ð´ Áñçß·¤ ·ë¤çcæ ·¤è Áæ ÚUãUè ãñUÐ §Uâ·ð¤ ¥Üæßæ âÚU·¤æÚU Âý×æç‡æÌ Üæ»Ì ·¤ô âç×çÜÌ ·¤Ú ©âè ·Ô¤ ×æŠØ× âð Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ·¤æ Öè ÂýØæâ ·¤ÚU ÚUãUè ãñÐ §â Âý·¤æÚU Áô Áñçß·¤ ÖôÁÙ ©ˆÂæçÎÌ ãô»æ, ßã ¥æÏéçÙ·¤ ç߇æÙ ©Â·¤ÚU‡æ ¥õÚU ßãæ´ ·Ô¤ SÍæÙèØ ÕæÁæÚUô´ âð ÁéǸæ ãô»æÐ âÚU·¤æÚU ƒæÚUðÜê ¥õÚU çÙØæüÌ ÎôÙô´ ÕæÁæÚUô´ ·Ô¤ âæÍ ÖæÚUÌ ·Ô¤ ©æÚU Âêßèü ÚUæ’Ø ÂÚU çßàæðá ŠØæÙ Îð ÚUãUè ¥õÚU §Ù Öæ»ô´ ×ð´ Áñçß·¤ ©ˆÂæÎÙ ·¤ô ÁôǸÙð ·Ô¤ ÂýØæâ ·¤ô Öè Õɸæßæ çÎØæ Áæ ÚUãUæ ãñUÐ

ØæðÁÙæ ·ð¤ çÜ° Âæ˜æÌæ v. Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ çÜ° ¿ØçÙÌ â×êã ·¤æ ·é¤Ü ÿæð˜æ z® °·¤Ç¸ Ì·¤ ·¤æ ãôÙæ ¿æçã° ¥õÚU Áãæ´ Ì·¤ â´Öß ãô ¹ðÌ â×èÂSÍ ãôÐ §âð âéâæŠØ ÕÙæÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙ ·Ô¤ çÜ° âçâÇè ·¤è Âæ˜æÌæ °·¤ ãð€UÅUðØÚU ¥õÚU z® °·¤Ç¸ ·Ô¤ â×êã ·Ô¤ ç·¤âæÙ âÎSØô´ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü çßæèØ âãæØÌæ ·¤è Âæ˜æÌæ ¥çÏ·¤Ì× v® Üæ¹ L¤ÂØð ãñUÐ §â·Ô¤ âæÍâæÍ â´¿æÜÙ ¥õÚU ÂèÁè°â Âý×æ‡æÙ ·Ô¤ çÜ° y.~z Üæ¹ L¤Â° ãô´»ðÐ â×êã ·Ô¤ ·é¤Ü ç·¤âæÙô´ ×ð´ âð {z âÎSØ ç·¤âæÙ âè×æ´Ì ¥õÚU ÀôÅUð ß»ôZ ·Ô¤ ãôÙð ¿æçã°Ð Áãæ´ Ì·¤ â´Ö´ß ãô Øã Øã ×æÙ·¤ â×êã SÌÚU ÂÚU ÂêÚUæ ç·¤Øæ ÁæÙæ ¿æçã° ¥õÚU ØçÎ â´Ö´ß Ù ãô Ìô §âð ×´ÇÜ/Üæò·¤/ÌæÜé·¤æ ¥Íßæ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ÂêÚUæ ç·¤Øæ ÁæÙæ ¿æçã°Ð w. Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ô ÂãæǸè, ¥æçÎßæâè Áñâð ÿæð˜æô´ ×ð´ ÂýôˆâæçãÌ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ §âð °ðâð çâ´ç¿Ì ÿæð˜æô´ ×ð´ Öè ÂýôˆâæçãÌ ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñU Áãæ´ ÂÚU ÚUæâæØçÙ·¤ ©ßüÚU·¤ô´ ¥õÚU ·¤èÅUÙæàæ·¤ô´ ·¤æ ©ÂØô» ·¤× ç·¤Øæ ÁæÌæ ãôÐ

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá ç߇æÙ ØôÁÙæ (§ü°Ù°°×)

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá ç߇æÙ ØôÁÙæ âð ÚUæcÅþèØ SÌÚU ÂÚU §üç߇æÙ ×´¿ ·¤è àæéM¤¥æÌ ·¤è »§üU ãñUÐ Îðàæ ×ð´ âÖè ¥ÙæÁ ¥õÚU ȤÜâÁè ×´çÇØô´ ·Ô¤ ·¤æÙêÙ ×ð´ â´àæôÏÙ ·¤ÚU·Ô¤, §´ÅUÚUÙðÅU ·Ô¤ ×æŠØ× âð ÁôǸæ Áæ ÚUãæ ãñÐ ÂêÚUð Îðàæ ·¤è ¥ÙæÁ ¥õÚU È¤Ü ·¤è ×´çÇØô´ ·Ô¤ °·¤ ãô ÁæÙð âð ç·¤âè Öè »æ´ß ·¤æ ç·¤âæÙ Îðàæ ×ð´ ©ÂÁ ·¤ãè´ Öè Õð¿ â·¤Ìæ ãñÐ w®ww Ì·¤ Øã ÂêÚUè ÌÚUã âð ÃØßçSÍÌ ãô·¤ÚU °·¤ ãô ÁæÙð ·¤è çÎàææ ×ð´ ÌðÁè âð ¥æ»ð Õɸ ÚUãæ ãñÐ ¥Õ Ì·¤ z}z ×´çÇØô´ ·¤ô §üUÙæ× âð ÁôǸæ Áæ ¿é·¤æ ãñ çÁâ ÂÚU }|.z Üæ¹ ç·¤âæÙ ¥ÂÙæ ©ÂÁ Õð¿ ÚUãð ãñ´Ð ¥Õ Ì·¤ §üUÙæ× ÂÚU v{y.z Üæ¹ ÅUÙ ·ë¤çá ©ÂÁ Õð¿æ Áæ ¿é·¤æ ãñ, çÁââð ç·¤âæÙô´ ·¤ô yvz~v ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ç×Üð ãñ´Ð Øã Ùßæ¿æÚU ç߇æÙ Âýç·ý¤Øæ ÕðãÌÚU ×êËØ çÎÜæÙð, ÂæÚUÎçàæüÌæ ÜæÙð ¥õÚU ÂýçÌSÂÏæü ·¤æØ× ·¤ÚUÙð ×ð´ ×ÎÎ ·¤ÚUÌè ãñU, çÁââð ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥ÂÙ𠩈ÂæÎô ·Ô¤ çÜ° ÕðãÌÚU ÂæçÚUŸæç×·¤ ç×Ü â·Ô¤»æ ¥õÚU Ò°·¤ ÚUæcÅþ °·¤ ÕæÁæÚUÓ ·¤è çÎàææ ×ð´ ¥æ»ð Õɸæ Áæ ÚUãUæ ãñUÐ

ÂýÏæÙ×´˜æè ·ë¤çá çâ´¿æ§ü ØôÁÙæ (Âè°×·Ô¤°âßæ§ü) §â ØôÁÙæ ·¤ô Üæ»ê ·¤ÚUÙð ·¤æ ©UÎð÷àØ çâ´¿æ§ü ßæÜð ÿæð˜æ ·¤ô Õɸæßæ Îð·¤ÚU ç·¤âè Öè âêÚUÌ ×ð´ çâ´¿æ§ü ·¤è ÃØßSÍæ ·¤ÚUßæÙæ, ÂæÙè ·¤è ÕÕæüÎè ·¤× ·¤ÚUÙæ ß ÂæÙè ·¤æ ÕðãÌÚU §SÌð×æÜ ·¤ÚUÙæ ãñUÐ

ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ (Âè°×°È¤Õèßæ§ü) ØãU ØæðÁÙæ ·¤× Âýèç×Ø× ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° ©ÂÜÏ ãñÐ §â ØôÁÙæ âð ·é¤À ×æ×Üô ×ð´ ·¤ÅUæ§ü ·Ô¤ ÕæÎ ·Ô¤ Áôç¹×ô´ âçãÌ È¤âÜ ¿·ý¤ ·Ô¤ âÖè ¿ÚU‡æô´ ·Ô¤ çÜ° Õè×æ âéÚUÿææ ÂýÎæÙ ·¤è ÁæÌè ãñUÐ §Uâ·ð¤ ÌãUÌ âÚU·¤æÚU x Üæ¹ L¤ÂØð Ì·¤ ·Ô¤ ¥Ë ¥ßçÏ È¤âÜ «¤‡æ ÂÚU x ÂýçÌàæÌ ÎÚU âð ØæÁ çÚUØæØÌ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌè ãñÐ ßÌü×æÙ ×ð´ ç·¤âæÙô´ ·¤ô | ÂýçÌàæÌ ÂýçÌßáü ·¤è ØæÁ ÎÚU â𠫤‡æ ©ÂÜÏ ãñ çÁâð ÌéÚU‹Ì Öé»ÌæÙ ·¤ÚUÙð ÂÚU y ÂýçÌàæÌ Ì·¤ ·¤× ·¤ÚU çÎØæ ÁæÌæ ãñÐ

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ (¥æÚU·Ô¤ßèßæ§ü) ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·¤ô âÚU·¤æÚU ©Ù·¤è ÁM¤ÚUÌô´ ·Ô¤ ×éÌæçÕ·¤ ÚUæ’Øô´ ×ð´ Üæ»ê ç·¤Øæ »Øæ ãñUÐ §Uâ·Ô¤ çÜ° ÚUæ’Ø ×ð´ ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ ÕɸæÙð ÂÚU çßàæðá ŠØæÙ ÎðÙæ ÁM¤ÚUè ãñÐ ÚUæ’Øô´ ·¤ô ©Ù·¤è ÁM¤ÚUÌô´, ÂýæÍç×·¤Ìæ¥ô´ ¥õÚU ·ë¤çáÁÜßæØé ÁM¤ÚUÌô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´/·¤æØü·ý¤×ô´ ·Ô¤ ¿ØÙ, ØôÁÙæ ·¤è ×´ÁêÚUè ¥õÚU ©‹ãð´ ¥×Ü ×ð´ ÜæÙð ·Ô¤ çÜ° Ü¿èÜæÂÙ ¥õÚU SßØææ ÂýÎæÙ ·¤è »§ü ãñÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

11


योजना..

ÚUæcÅþèØ ¹æl âéÚUÿææ ç×àæÙ (°Ù°È¤°â°×) ·Ô¤‹Îý ÂýæØôçÁÌ §Uâ ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ w~ ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ {x} çÁÜô´ ×𴠰ٰȤ°â°× ÎæÜ, wz ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ v~y çÁÜô´ ×𴠰ٰȤ°â°× ¿æßÜ, vv ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ vw{ çÁÜô´ ×𴠰ٰȤ°â°× »ðãê´ ¥õÚU Îðàæ ·Ô¤ w} ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ w{z çÁÜô´ ×𴠰ٰȤ°â°× ×ôÅUæ ¥ÙæÁ Üæ»ê ·¤è »§ü ãñ Ìæç·¤ ¿æßÜ, »ðãê´, ÎæÜô´, ×ôÅUð ¥ÙæÁô´ ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ ·¤ô ÕɸæØæ Áæ â·Ô¤Ð °Ù°È¤°â°× ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ÕèÁô´ ·Ô¤ çßÌÚU‡æ (°¿ßæ§üßè/ãæ§üçÕýÇ), ÕèÁô´ ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ (·Ô¤ßÜ ÎæÜô´ ·Ô¤), ¥æ§ü°Ù°× ¥õÚU ¥æ§üÂè°× Ì·¤Ùè·¤ô´, â´âæÏÙ â´ÚUÿæ‡æ Âýõlôç»ç·¤Øô´/©Â·¤‡æô´, ÂýÖæßè ÁÜ ÂýØô» âæÏÙ, ȤâÜ Âý‡ææÜè Áô ç·¤âæÙô´ ·¤ô Âýçàæÿæ‡æ ÎðÙð ÂÚU ¥æÏæçÚUÌ ãñ, ·¤ô Üæ»ê ç·¤Øæ »Øæ ãñÐ

ÚUæcÅþèØ çÌÜãÙ ¥õÚU ÌðÜ ç×àæÙ ·¤æØü·ý¤× (°Ù°×¥ô¥ôÂè) ÚUæcÅþèØ çÌÜãÙ ¥õÚU ÌðÜ ç×àæÙ ·¤æØü·ý¤× ·¤æ ©gðàØ ¹æl ÌðÜô´ ·¤è ƒæÚUðÜê ÁM¤ÚUÌ ·¤ô ÂêÚUæ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° çÌÜãÙô´ ·¤æ ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ ·¤ô ÕɸæÙæ ãñÐ §â ç×àæÙ ·ð¤ çßçÖóæ ·¤æØü·ý¤×ô´ ·¤ô ÚUæ’Ø ·ë¤çá/Õæ»ßæÙè çßÖæ» ·Ô¤ ÁçÚUØð Üæ»ê ç·¤Øæ Áæ ÚUãæ ãñÐ

Õæ»ßæÙè ·Ô¤ â×ç‹ßÌ çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° ç×àæÙ (°×¥æ§üÇè°¿) ·Ô¤‹Îý ÂýæØôçÁÌ ØôÁÙæ ȤÜô´, âçÁØô´ ·Ô¤ ÁǸ ¥õÚU ·¤‹Î ȤâÜô´, ×àæM¤×, ×âæÜô´, ȤêÜô´, âé»´Ï ßæÜð ßÙSÂçÌ, ÙæçÚUØÜ, ·¤æÁê, ·¤ô·¤ô ¥õÚU Õæ´â âçãÌ Õæ»ßæÙè ÿæð˜æ ·Ô¤ â×»ý çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° Üæ»ê ãñÐ §â ç×àæÙ ×ð´ ÚUæcÅþèØ Õæ»ßæÙè ç×àæÙ, ÂêßôüæÚU ¥õÚU çã×æÜØè ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ çÜ°

12

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Õæ»ßæÙè ç×àæÙ, ÚUæcÅþèØ Õæ»ßæÙè ÕôÇü, ÙæçÚUØÜ çß·¤æâ ÕôÇü ¥õÚU Õæ»ßæÙè ·Ô¤ çÜ° ·Ô¤‹ÎýèØ â´SÍæÙ, Ùæ»æÜñ´Ç ·¤ô àææç×Ü ·¤ÚU çÎØæ »Øæ ãñÐ

ÀÌÚUè ØôÁÙæ ÒãçÚUÌ ·ý¤æ´çÌ·ë¤áô‹ÙçÌ ØôÁÙæÓ ·Ô¤´ÎýèØ ×´ç˜æ×´ÇÜ Ùð ·ë¤çá ÿæð˜æ ×ð´ ÀÌÚUè ØôÁÙæ ÒãçÚUÌ ·ý¤æ´çÌ·ë¤áô‹ÙçÌ ØôÁÙæÓ ·¤ô vwßè´ Â´¿ßáèüØ ØôÁÙæ âð ¥æ»ð ØæÙè w®v|v} âð w®v~w® Ì·¤ ÁæÚUè ÚU¹Ùð ·¤ô ×´ÁêÚUè Îè ãñÐ §â×ð´ ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâæ xxw{~.~|{ ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ·¤æ ãñÐ ÀÌÚUè ØôÁÙæ ×ð´ vv ØôÁÙæ°´ àææç×Ü ãñ´Ð §Ù ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ©gðàØ â×»ý ¥õÚU ßñ™ææçÙ·¤ ÌÚUè·Ô¤ â𠩈ÂæÎÙ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ Õɸ淤ÚU ÌÍæ ©ˆÂæÎ ÂÚU ÕðãÌÚU ÜæÖ âéçÙçà¿Ì ·¤ÚU·Ô¤ ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æØ ÕɸæÙæ ãñÐ Øð ØôÁÙæ°´ xx,w{~.~|{ ·¤ÚUôǸ M¤ÂØð ·Ô¤ ÃØØ ·Ô¤ âæÍ ÌèÙ çßæèØ ßáôZ ØæÙè w®v|v}, w®v}v~ ¥õÚU w®v~w® ·Ô¤ çÜ° ÁæÚUè ÚUãð´»èÐ §Ù vv ØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ Ȥô·¤â ©ˆÂæÎÙ â´ÚU¿Ùæ âëÁÙ, ©ˆÂæÎÙ Üæ»Ì ×ð´ ·¤×è ¥õÚU ·ë¤çá ÌÍæ â´Õ´h ©ˆÂæÎ ·Ô¤ ç߇æÙ ÂÚU ãñÐ

ÀÌÚUè ØôÁÙæ ×ð´ çÙÙ ØôÁÙæ°´ v. Õæ»ÕæÙè ·Ô¤ °·¤è·ë¤Ì çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° ç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ |zxx.®y ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ Õæ»ßæÙè ©ˆÂæÎÙ Õɸ淤ÚU, ¥æãæÚU âéÚUÿææ ×ð´ âéÏæÚU ·¤ÚU·Ô¤ ÌÍæ ·ë¤çá ÂçÚUßæÚUô´ ·¤ô ¥æØ â×ÍüÙ Îð·¤ÚU Õæ»ßæÙè ÿæð˜æ ·Ô¤ â×»ý çß·¤æâ ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙæ ãñÐ w. çÌÜãÙ ¥õÚU ÌðÜ Âæò× ÂÚU ÚUæcÅþèØ ç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ {}~x.x} ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ Îðàæ ·Ô¤ ç¿çqÌ çÁÜô´ ×ð´ ©ç¿Ì ÌÚUè·Ô¤ âð ÿæð˜æ çßSÌæÚU ¥õÚU


©ˆÂæη¤Ìæ Õɸ淤ÚU ¿æßÜ, »ðãê´, ÎæÜð´, ×ôÅUð ¥ÙæÁ ÌÍæ ßæç‡æç’Ø·¤ ȤâÜô´ ·¤æ ©ˆÂæÎÙ ·¤ÚU ¹æl ÌðÜô´ ·¤è ©ÂÜÏÌæ ·¤ô âéÎëɸ ·¤ÚU·Ô¤ ¥æØæÌ ·¤ô ·¤× ·¤ÚUÙæ ãñÐ x. âÌÌ ·ë¤çá ·Ô¤ çÜ° ÚUæcÅþèØ ç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·¤éÜ ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ x~}®.}w ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ çßàæðá ·ë¤çá ÂçÚUçSÍçÌ·¤è ×ð´ °·¤è·ë¤Ì ·ë¤çá, ©ç¿Ì ×ëÎæ SßæS‰Ø ÂýÕ´ÏÙ ¥õÚU â´âæÏÙ â´ÚUÿæ‡æ Âýõlôç»·¤è ·Ô¤ ×ðÜÁôÜ âð âÌÌ ·ë¤çá ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙæ ãñÐ y. ·ë¤çá çßSÌæÚU ÂÚU ©Âç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ w~{v.w{ ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚUô´, SÍæÙèØ çÙ·¤æØô´ ¥æçÎ ·¤è ÁæÚUè çßSÌæÚU ÃØßSÍæ ·¤ô ×ÁÕêÌ ÕÙæ·¤ÚU °ß´ ¹æl ¥õÚU ¥æãæÚU âéÚUÿææ ãæçâÜ ·¤ÚU·Ô¤ ç·¤âæÙô´ ·¤æ âæ×æçÁ·¤¥æçÍü·¤ âàæ€Ìè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãñÐ z. ÕèÁ ÌÍæ ÂõÏ ÚUô‡æ âæ×»ýè ÂÚU ©Âç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ ~w®.{ ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ÕèÁ ©ˆÂæÎÙ Ö´ÇæÚU‡æ, Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ÌÍæ »é‡æßææ ãðÌé â´ÚU¿Ùæ ·¤ô ×ÁÕêÌ ¥õÚU ¥æÏéçÙ·¤ ÕÙæÙæ ãñÐ {. ·ë¤çá ×àæèÙè·¤ÚU‡æ ÂÚU ©Âç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ xwz® ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ Üƒæé ¥õÚU âè×æ´Ì ç·¤âæÙô´ Ì·¤ ·ë¤çá ×àæèÙè·¤ÚU‡æ Âãé´¿ ×ð´ ßëçh ·¤ÚUÙæ ÌÍæ ©Ù ÿæð˜æô´ ×ð´ ·ë¤çá ×àæèÙè·¤ÚU‡æ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙæ Áãæ´ ·ë¤çá çÕÁÜè ·¤è ©ÂÜÏÌæ ·¤× ãñÐ |. ·ë¤çá »‡æÙæ, ¥ÍüÃØßSÍæ°´ ÌÍæ âæ´çØ·¤è ÂÚU °·¤è·ë¤Ì ØôÁÙæ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ |x®.z} ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ Îðàæ ·¤è ·ë¤çá ¥æçÍü·¤ â×SØæ¥ô´ ÂÚU àæôÏ ¥ŠØØÙ ·¤ÚUÙæ ÌÍæ ·ë¤çá âæ´çØ·¤è ·Ô¤ ÌõÚUÌÚUè·¤ô´ ×ð´ âéÏæÚU ·¤ÚUÙæ ¥õÚU ȤâÜ ÚUô‡æ âð Üð·¤ÚU ȤâÜ ·Ô¤ ·¤æÅUð ÁæÙð Ì·¤ ·¤è çSÍçÌ ·Ô¤ ÕæÚUð ×ð´ ¥ÙéR¤ç×·¤ âê¿Ùæ Âý‡ææÜè ÌñØæÚU ·¤ÚUÙæ ãñÐ }. ÂõÏ â´ÚUÿæ‡æ ¥õÚU ÂõÏô´ ·Ô¤ ¥Ü»æß ÂÚU ©Âç×àæÙ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ v®ww.{| ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ·¤èǸð×·¤ôǸð, Õè×æçÚUØô´, ¥Ù¿æãð ÂõÏô´, ÀôÅUð ·¤èÅUæ‡æé¥ô´ ¥õÚU ¥‹Ø ·¤èÅUæ‡æé¥ô´ ¥æçÎ âð ·ë¤çá ȤâÜô´ ÌÍæ ©Ù·¤è »é‡æßææ ·¤ô ãôÙð ßæÜð Ùé·¤âæÙ ·¤ô ·¤× ·¤ÚUÙæ ãñÐ ~. ·ë¤çá âãØô» ÂÚU °·¤è·ë¤Ì ØôÁÙæ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ v~®w.{x{ ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ·¤Âæâ ©ˆÂæη¤ô´ ·¤ô ©Ù·Ô¤ ©ˆÂæÎô´ ·Ô¤ çÜ° ÜæÖ·¤æÚUè ×êËØ çÎÜæÙæ ÌÍæ çß·Ô¤´Îýè·¤ÚU‡æ ÕéÙ·¤ÚUô´ ·¤ô ©ç¿Ì ÎÚUô´ ÂÚU »é‡æßææ â´Â‹Ù M¤§ü ·¤è ¥æÂêçÌü âéçÙçà¿Ì ·¤ÚUÙæ ãñÐ v®. ·ë¤çá ç߇æÙ ÂÚU °·¤è·ë¤Ì ØôÁÙæ : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ x}{x.~x ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ·ë¤çá ç߇æÙ â´ÚU¿Ùæ çß·¤çâÌ ·¤ÚUÙæ, ·ë¤çá ç߇æÙ â´ÚU¿Ùæ ×ð´ Ùßæ¿æÚU ÌÍæ ÙßèÙÌ× Âýõlôç»·¤è ÌÍæ SÂÏèü çß·¤ËÂô´ ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙæ ãñÐ vv. ÚUæcÅþèØ §ü»ßÙüð´â : §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ·é¤Ü ·Ô¤´ÎýèØ çãSâðÎæÚUè ֻܻ wvv.®{ ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ çßçÖóæ ·¤æØü·ý¤×ô´ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ç·¤âæÙ ¥õÚU ç·¤âæÙ ·Ô¤´çÎýÌ âðßæ¥ô´ ·¤ô ÜæÙæ ãñÐ

ÂàæéÏÙ ç߇æÙ

âÚU·¤æÚU Ùð ·ë¤çá ©ˆÂæÎ ¥õÚU ÂàæéÏÙ ç߇æÙ (â´ßÏüÙ ¥õÚU âÚUÜè·¤ÚU‡æ) ¥çÏçÙØ× w®v| ·¤ô ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ â´Õh ¥çÏçÙØ×ô´ ·Ô¤ ÁçÚUØð ©Ù·Ô¤ mæÚUæ ¥ÂÙæÙð ·Ô¤ çÜ° ÁæÚUè ç·¤Øæ »Øæ ãñUÐ Øã ¥çÏçÙØ× çÙÁè ÕæÁæÚUô´, ÂýˆØÿæ ç߇æÙ, ç·¤âæÙ ©ÂÖô€Ìæ ÕæÁæÚUô´, çßàæðá ßSÌé ÕæÁæÚUô´ âçãÌ ßÌü×æÙ °Âè°×âè çÙØç×Ì ÕæÁæÚU ·Ô¤ ¥Üæßæ ßñ·¤çË·¤ ÕæÁæÚUô´ ·¤æ çß·¤Ë ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌæ ãñ Ìæç·¤ ©ˆÂæη¤ ¥õÚU ¹ÚUèÎÎæÚU ·Ô¤ Õè¿ çÕ¿õçÜØô´ ·¤è â´Øæ ·¤× ·¤è Áæ â·Ô¤ ¥õÚU ©ÂÖô€Ìæ ·Ô¤ L¤Â° ×ð´ ç·¤âæÙ ·¤æ çãSâæ Õɸ â·Ô¤Ð

»ôÕÚUÏÙ ØôÁÙæ ÖæÚUÌ ×ð´ ×ßðçàæØô´ ·¤è ¥æÕæÎè ֻܻ x® ·¤ÚUôǸ ãñ ¥õÚU »ôÕÚU ·¤æ ©ˆÂæÎÙ ÂýçÌçÎ٠ֻܻ x® Üæ¹ ÅUÙ ãñÐ ·é¤À ØêÚUôÂèØ Îðàæ ¥õÚU ¿èÙ Âàæé¥ô´ ·Ô¤ »ôÕÚU ¥õÚU ¥‹Ø Áñçß·¤ ¥ÂçàæC ·¤æ ©ÂØô» ª¤Áæü ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ·Ô¤ çÜ° ·¤ÚUÌð ãñ´ Üðç·¤Ù ÖæÚUÌ ×𴠧ⷤè Âê‡æü ÿæ×Ìæ ·¤æ ©ÂØô» Ùãè´ ãô ÚUãæ ÍæÐ §Uâè ·ð¤ ×gðÙÁÚU ·ð´¤Îý âÚU·¤æÚU Ùð »ýæ×è‡æô´ ·Ô¤ ÁèßÙ ·¤ô ÕðãÌÚU ÕÙæÙð ·Ô¤ ¥ÂÙð ÂýØæâô´ ·Ô¤ ÌãÌ ÕÁÅU w®v}v~ ×ð´ »ôÕÚUÏÙ ØæÙè »ñÜßÙæ§çÁ´» ¥æò»üðçÙ·¤ ÕæØô°»ýô çÚUâôâü ØôÁÙæ Üæ»ê ·¤è ãñÐ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ÌãÌ »ôÕÚU ¥õÚU ¹ðÌô´ ·Ô¤ Æôâ ¥ÂçàæC ÂÎæÍôZ ·¤ô ·¤ÂôSÅU, ÕæØô»ñâ ¥õÚU ÕæØôâè°ÙÁè ×ð´ ÂçÚUßçÌüÌ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ â×æßðàæè â×æÁ çÙ×æü‡æ ·Ô¤ ÎëçC·¤ô‡æ ·Ô¤ ÌãÌ âÚU·¤æÚU Ùð çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° vvz çÁÜô´ ·¤è Âã¿æÙ ·¤è ãñÐ §Ù çÁÜô´ ×ð´ SßæS‰Ø, çàæÿææ, Âôá‡æ, çâ´¿æ§ü, »ýæ×è‡æ çßléÌè·¤ÚU‡æ, ÂðØÁÜ, àæõ¿æÜØ Áñâð ÿæð˜æô´ ×ð´ çÙßðàæ ·¤ÚU·Ô¤ çÙçà¿Ì â×ØæßçÏ ×ð´ çß·¤æâ ·¤è »çÌ ·¤ô ÌðÁ ç·¤Øæ Áæ°»æ ¥õÚU Øð vvz çÁÜð çß·¤æâ ·Ô¤ ×æòÇÜ âæçÕÌ ãô´»ðÐ Ò»ôÕÚU ÏÙ ØôÁÙæÓ âð »ýæ×è‡æ ÿæð˜æô´ ·¤ô ·¤§ü ÜæÖ ç×Üð´»ð ¥õÚU »æ´ß ·¤ô Sß‘À ÚU¹Ùð ×ð´ ×ÎÎ ç×Üð»èÐ @ §ââð Âàæé¥æÚUô‚Ø ÕðãÌÚU ãô»æ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ Õɸð»èÐ @ ÕæØô»ñâ âð ¹æÙæ ·¤æÙð ¥õÚU Üæ§çÅU´» ·Ô¤ çÜ° ª¤Áæü ·Ô¤ ×æ×Üð ×ð´ ¥æˆ×çÙÖüÚUÌæ Õɸð»èÐ @ ç·¤âæÙô´ °ß´ ÂàæéÂæÜ·¤ô´ ·¤ô ¥æ×ÎÙè ÕɸæÙð ×ð´ ×ÎÎ ç×Üð»èÐ @ ÕæØô»ñâ ·¤è çÕ·ý¤è ¥æçÎ ·Ô¤ çÜ° Ù§ü Ùõ·¤çÚUØô´ ·Ô¤ ¥ßâÚU ç×Üð´»ðÐ

°ðâð ãô»æ ·¤æ× @ »ôÕÚU ÏÙ ØôÁÙæ ·Ô¤ âé¿æM¤ ÃØßSÍæ ·Ô¤ çÜ° ¥æòÙÜæ§Ù ÅþðçÇ´» ŒÜðÅUȤæò×ü Öè ÕÙæØæ Áæ°»æ Áô ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¹ÚUèÎæÚUô´ âð ·¤Ùð€UÅU ·¤ÚUð»æ Ìæç·¤ »ôÕÚU ¥õÚU °»ý跤˿ÚU ßðSÅU ·¤æ âãè Îæ× ç×Ü â·Ô¤Ð - â´Âæη¤èØ ÇðUS·¤ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

13


योजना 01

वाणिज्यिक बागवानी योजना

14

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


©UÎðàØ Õæ»ßæÙè ȤâÜô´ ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ °ß´ ·¤ÅUæ§üÂpæÌ ÂýÕ´ÏÙ ·Ô¤ ×æŠØ× âð ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè ·¤æ çß·¤æâ ·¤ÚUÙæÐ ¹éÜð ÿæð˜æ ×ð´ ¥õÚU â´ÚUçÿæÌ çSÍçÌØô´ ×ð´ ßæç‡æç’Ø·¤ ©ˆÂæÎÙ §·¤æ§üØô´ ·¤è SÍæÂÙæ âð â´Õ´çÏÌ ¥õÚU ©ˆÂæÎô´ ·¤è ȤâÜ·¤ÅUæ§ü Âà¿æÌ ÂýÕ´ÏÙ ÌÍæ ÂýæÍç×·¤ Âýâ´S·¤ÚU‡æ ÂçÚUØôÁÙæ°´ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ âãæØÌæ ·Ô¤ çÜ° Âæ˜æ ãñÐ ÌÍæçÂ, âæßüÁçÙ·¤ ÿæð˜æ ·¤è §·¤æ§üØô´, ´¿æØÌô´, âã·¤æçÚUÌæ¥ô´, ´Áè·ë¤Ì âôâæØçÅUØô´/ÅþSÅUô´ ¥õÚU ÂçÜ·¤ çÜ. ·¤ÂÙè Áñâð â´SÍæÙô´ ·Ô¤ çÜ° âãæçØ·¤è ·¤æ ·ýð¤çÇÅUçÜ´€UÇ ãôÙæ ÁM¤ÚUè Ùãè´ ãñ ÕàæÌüð ç·¤ ßð ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·Ô¤ Õæ·¤è çãSâð ·¤ô ¥ÂÙð â´âæÏÙô´ âð ÂêÚUæ ·¤ÚUð´Ð °ðâè ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ ×êËØæ´·¤Ù ÚUæcÅþUèØ Õæ»ßæÙè ÕæðÇüU (ÚUæÕæÕô) mæÚUæ ¥Ùé×ôçÎÌ ×êËØæ´·¤Ù °Áð‹âè mæÚUæ ç·¤Øæ »Øæ ãUæðÐ

¹éÜð ÿæð˜æ ·¤è ÂçÚUçSÍçÌØô´ ×ð´ ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè ·Ô¤ çß·¤æâ ·¤è ÂçÚUØôÁÙæ ÚUæcÅþèØ Õæ»ßæÙè ÕôÇü ¹éÜð ÿæð˜æ ·¤è ÂçÚUçSÍçÌØô´ ßæÜè °·¤è·ë¤Ì ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè çß·¤æâ ·¤è ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô Sßè·¤æÚU ·¤ÚUð»æ çÁâ×ð´ ÂõÏÚUô‡æ âæ×»ýè, Õæ»æÙ, çâ´¿æ§ü, ȤçÅUü»ðàæÙ, ×àæèÙè·¤ÚU‡æ, ÂýðçâÁÙ ¹ðÌè, »ñ ¥æçÎ ƒæÅU·¤ àæç×Ü ãñ ¥õÚU Øã ÂçÚUØôÁÙæ w ãð€ÅðUØÚU (z °·¤Ç¸) âð ¥çÏ·¤ ßæÜð ÿæð˜æô´ ·Ô¤ çÜ° ãñ ÌÍæ §â×ð´ Ȥæ×ü Âè°¿°× ƒæÅU·¤ ÌÍæ ÂýæÍç×·¤ Âýâ´S·¤ÚU‡æ §·¤æ§üØæ´ âçãÌ °·¤è·ë¤Ì ©ˆÂæÎÙ §·¤æ§ü ·¤ô Öè àææç×Ü ç·¤Øæ Áæ°»æÐ Ù° Õæ»æÙ ·¤è Üæ»Ì ȤâÜßæÚU ȤâÜ ¥Ü» ãô»è çÁâ ÂÚU ÜæÖæÍèü ·¤ô âãæØÌæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌð â×Ø çß¿æÚU ç·¤Øæ Áæ°»æÐ §â ƒæÅU·¤ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ×àæM¤× ·¤è °·¤è·ë¤Ì ©ˆÂæÎÙ §·¤æ§ü ¥õÚU çÅUàæé ·¤Ë¿ÚU Öè âãæØÌæ ·Ô¤ çÜ° Âæ˜æ ãô»èÐ ©ˆÂæη¤Ìæ ÕɸæÙð ·Ô¤ çÜ° ×õÁêÎæ/ Ù° Õ»è¿ô´/ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ çÜ° âãæØÌæ ãðÌé §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ Øð ƒæÅU·¤ Áñâð Ȥæ×ü ×àæèÙÚUè ¥õÚU Âè°¿°× ¥ßâ´ÚU¿Ùæ, çâ´¿æ§ü ¥õÚU ×槷ý¤ô çâ´¿æ§ü ¥æçÎ Âæ˜æ ãô´»ðÐ

âãæØÌæ ç·¤ÌÙè âæ×æ‹Ø ÿæð˜æô´ ×ð´ ·é¤Ü ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤æ y® ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð ÂýçÌ ÂçÚUØôÁÙæ x® Üæ¹ L¤Â° Ì·¤ ¥õÚU ©æÚUÂêßèü, ÂãæǸè ß ÁÙÁæÌèØ ÿæð˜æô´ ×ð´ ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð ÂýçÌ ÂçÚUØôÁÙæ x|.z® Üæ¹ L¤Â° Ì·¤ ·ýð¤çÇÅUçÜ´€UÇ Õñ·¤°ç‹ÇÇ âãæçØ·¤è ÂýÎæÙ ·¤è Áæ°»èÐ

ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð z{ Üæ¹ L¤Â° ÂýçÌ ÂçÚUØôÁÙæ Ì·¤ »ýèÙ ãæ©â, àæðÇ ÙðÅU ãæ©â, ŒÜæçSÅU·¤ ÅUØêÙÜ, °´ÅUè ÕÇü/ãðÜ ÙðÅU ÌÍæ ÂõÏ ÚUô‡æ âæ×»ýè ·¤è Üæ»Ì ¥æçÎ ·Ô¤ çÜ° Sßè·¤æØü Üæ»Ì ÂýçÌ×æÙ·¤ô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÂýÎæÙ ·¤è Áæ°»èÐ

°·¤è·ë¤Ì ȤâÜ·¤ÅUæ§ü Âà¿æÌ ÂýÕ´ÏÙ ÂçÚUØôÁÙæ°´ ÕôÇü Âñ·¤ ãæ©â, ÚUæ§ÂçÙ´» ¿ðÕÚU, ÚUðȤÚU ßðÙ, ¹éÎÚUæ çÕ·ý¤è ·Ô¤‹Îý, Âêßü àæèÌÜÙ §·¤æ§ü, ÂýæÍç×·¤ Âýâ´S·¤ÚU‡æ ¥æçÎ âð â´Õ´çÏÌ °·¤è·ë¤Ì ȤâÜ·¤ÅUæ§ü ©ÂÚUæ‹Ì ÂýÕ´ÏÙ ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô Sßè·¤æÚU ·¤ÚUð»æÐ

âãæØÌæ ·¤æ ÌÚUè·¤æ âæ×æ‹Ø ÿæð˜æô´ ×ð´ ·é¤Ü ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤æ xz ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð ÂýçÌ ÂçÚUØôÁÙæ z®.|z Üæ¹ L¤Â° Ì·¤ ¥õÚU ©æÚUÂßê èü, ÂãæǸè ß ÁÙÁæÌèØ ÿæð˜æô´ ×ð´ ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð ÂýçÌ ÂçÚUØôÁÙæ |w.z® Üæ¹ L¤Â° Ì·¤ ·ý¤ð çÇÅUçÜ´€UÇ Õñ·¤°ç‹ÇÇ âãæçØ·¤è ÂýÎæÙ ·¤è Áæ°»èÐ

ØæðÁÙæ ·¤è âæ×æ‹Ø àæÌðZ ÂçÚUØôÁÙæ ·Ô¤ çßæÂôá‡æ ·Ô¤ âæÏÙ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ «¤‡æ ƒæÅU·¤ Õñç·¤´» ¥Íßæ »ñÚUÕñç·¤´» çßæèØ â´SÍæÙô´ âð âæßçÏ «¤‡æ ãôÙæ ¿æçã° ¥õÚU ÚUæ. Õæ.Õô. ·¤è ·ýð¤çÇÅU çÜ´€UÇ ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ×ð´ âãæçØ·¤è ÚUæçàæ ·¤ô «¤‡æÎæÌæ Õñ´·¤ô´/çßæèØ â´SÍæÙô´ mæÚUæ ×´ÁêÚU ç·¤° »° âæßçÏ «¤‡æ ·Ô¤ ÕÚUæÕÚU âèç×Ì ç·¤Øæ Áæ°»æÐ @ çßçÖóæ ƒæÅU·¤ô´ ·Ô¤ çÜ° ×æÙ·¤ Üæ»Ì ÚUæ.Õæ.Õô. mæÚUæ çÙÏæüçÚUÌ ãô»èÐ @ àæèÌ â»ýã»æÚU ØôÁÙæ ·Ô¤ çßçàæcÅU ƒæÅU·¤ô´ ·¤æ ÜæÖ âãæØÌæ ·Ô¤ ¥çÌçÚU€Ì ÂýßÌü·¤ô´ ·Ô¤ çÜ° Öè ©ÂÜÏ ãô»æ çÁâð ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè ØôÁÙæ ·Ô¤ ÌãÌ ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU Âè°¿°× ƒæÅU·¤ô´ ·Ô¤ çÜ° â×ðç·¤Ì ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤è SÍæÂÙæ ãðÌé çÎØæ Áæ°»æÐ @ Ù§ü §·¤æ§üØô´ ·¤è SÍæÂÙæ âð â´Õ´çÏÌ ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤æ Ì·¤Ùè·¤è ÌÍæ çßæèØ ÎëçC âð ×êËØæ´·¤Ù ç·¤Øæ Áæ°»æ çÁââð ç·¤ ©l×è ·¤ô ¥lÌÙ ©ÂÜÏ Âýõlôç»·¤è ·¤ô àææç×Ü ·¤ÚUÙð ·¤è çÎàææ ×ð´ â×Íü ÕÙæØæ Áæ â·Ô¤Ð @ ÂýˆØð·¤ ×Î ·Ô¤ çÙÏæüÚUÌ ÂýçÌ×æÙ·¤ô´ ·Ô¤ ÌãÌ ÜæÖæÍèü mæÚUæ Âè°¿°× ¥ßâ´ÚU¿Ùæ ƒæÅU·¤ô´ ·Ô¤ â´ƒæÅUÙ ·Ô¤ çÜ° âãæØÌæ Öè Üè Áæ â·¤Ìè ãñÐ

â´ÚUçÿæÌ ·¤ßÚU ×ð´ ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè ·¤æ çß·¤æâ ·¤è ÂçÚUØôÁÙæ ÕôÇü â´ÚUçÿæÌ ·¤ßÚU ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ßæç‡æç’Ø·¤ Õæ»ßæÙè çß·¤æâ ·¤è ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤ô Öè Sßè·¤æÚU ·¤ÚUð»æ §Uâ×ð´ ÂõÏ ÚUô‡æ âæ×»ýè, Õæ»æÙ, çâ´¿æ§ü, ȤçÅUü»ðàæÙ, ×àæèÙè·¤ÚU‡æ ¥æçÎ ƒæÅU·¤ àææç×Ü ãô´»ð ¥õÚU Øã ÂçÚUØôÁÙæ wz®® ß»ü ×èÅUÚU âð ¥çÏ·¤ ÿæð˜æ ·Ô¤ çÜ° ãô»èÐ »ýèÙ ãæ©âô´ ·¤æ çÙ×æü‡æ, àæðÇ ÙðÅU ãæ©â, ŒÜæçSÅU·¤ ×êÜç¿çÙ´» ¥õÚU ŒÜæçSÅU·¤ ÅUØêÙÜ, °´ÅUè ÕÇü/ãðÜ ÙðÅU ¥æçÎ Áñâè »çÌçßçÏØô´ ·¤ô Õɸæßæ çÎØæ Áæ°»æÐ °ðâè â´ÚU¿Ùæ¥ô´ ·Ô¤ çÙ×æü‡æ ·¤è Üæ»Ì ·¤ô ·¤× ·¤ÚUÙð ãðÌé ©ÂÜÏ SÍæÙèØ âæ×»ýè ·¤æ ©ÂØô» ·¤ÚUÙð ·¤ô ßÚUèØÌæ Îè Áæ°»èÐ

°ðâð ç×Üð»è âãUæØÌæ ·ýð¤çÇÅUçÜ´€UÇ Õñ·¤°ç‹ÇÇ âãæçØ·¤è ·é¤Ü ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·Ô¤ z®

¥çŠæ·¤ ÁæÙ·¤æÚUè ·ð¤ çÜ° ØãUæ´ ·¤ÚÔ´U â´Â·ü¤.... ×éØæÜØ

ÚUæcÅþèØ Õæ»ßæÙè ÕôÇü

·ë¤çá ¥õÚU ç·¤âæÙ ·¤ËØæ‡æ ×´˜ææÜØ, ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU }z, §´SÅUèÅU÷ØêàæÙÜ °çÚUØæ, âð€UÅUÚUv}, »éL¤»ýæ×vww®vz (ãçÚUØæ‡ææ) ÅUðÜèȤôÙ Ñ ®vwywxyw~~w, wxy|yyv, wxyw~}~~® Èñ¤€Uâ Ñ wxyw~~v ßðÕâæ§Å Ñ http://www.nhb.gov.in §ü×ðÜ Ñ info@nhb.gov.in Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

15


योजना 02

राष्ट्रीय कृषि विकास योजना

16

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


ÚUæ

cÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·¤æ ÜÿØ ·ë¤çá °ß´ â×ß»èü ÿæð˜æô´ ·¤æ â×»ý çß·¤æâ âéçÙçà¿Ì ·¤ÚUÌð ãé° vvßè´ ØôÁÙæ ¥ßçÏ ·Ô¤ ÎõÚUæÙ ·ë¤çá ÿæð˜æ ×ð´ y ÂýçÌàæÌ ßæçáü·¤ ßëçh Âýæ# ·¤ÚUÙæ ãñÐ

ØôÁÙæ ·Ô¤ Âý×é¹ ÜÿØ @ ·ë¤çá ¥õÚU â×ß»èü ÿæð˜æô´ ×ð´ âæßüÁçÙ·¤ çÙßðàæ ×ð´ ßëçh ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÚUæ’Øô´ ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙæ @ ÚUæ’Øô´ ·¤ô ·ë¤çá ¥õÚU â×ß»èü ÿæð˜æ ·¤è ØôÁÙæ¥ô´ ·Ô¤ çÙØôÁÙ ß çÙcÂæÎÙ ·¤è Âýç·ý¤Øæ ×ð´ Ü¿èÜæÂÙ ÌÍæ SßæØÌÌæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙæ @ ·ë¤çáÁÜßæØéßèØ çSÍçÌØæ´, Âýõlôç»·¤è ÌÍæ Âýæ·ë¤çÌ·¤ â´âæÏÙô´ ·¤è ©ÂÜÏÌæ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU çÁÜô´ ¥õÚU ÚUæ’Øô´ ·Ô¤ çÜ° ·ë¤çá ØôÁÙæ°´ ÌñØæÚU ç·¤Øæ ÁæÙæ âéçÙçà¿Ì ·¤ÚUÙæ @ Øã âéçÙçà¿Ì ·¤ÚUÙæ ç·¤ ÚUæ’Øô´ ·¤è ·ë¤çá ØôÁÙæ¥ô´ ×ð́ SÍæÙèØ ÁM¤ÚUÌô´/ ȤâÜô´/ ÂýæÍç×·¤Ìæ¥ô´ ·¤ô ÕðãÌÚU M¤Â âð ÂýçÌçÕ´çÕÌ ç·¤Øæ Áæ° @ ·Ô¤‹Îý ·ð¤ ãSÌÿæðÂô´ ·Ô¤ ×æŠØ× âð ×ãˆßÂê‡æü ȤâÜô´ ×ð´ ©ÂÁ ¥´ÌÚU ·¤ô ·¤× ·¤ÚUÙð ·¤æ ÜÿØ Âýæ# ·¤ÚUÙæ @ ·ë¤çá ¥õÚU â×ß»èü ÿæð˜æô´ ×ð´ ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æØ ·¤ô ¥çÏ·¤Ì× ·¤ÚUÙæ @ ·ë¤çá ¥õÚU â×ß»èü ÿæð˜æô´ ·Ô¤ çßçÖóæ ƒæÅU·¤ô´ ·¤æ â×»ý É´» âð â×æÏæÙ ·¤ÚU·Ô¤ ©Ù·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU ©ˆÂæη¤Ìæ ×ð´ ×æ˜ææˆ×·¤ ÂçÚUßÌüÙ ·¤ÚUÙæÐ

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·Ô¤ ÌãÌ Âý×é¹ ÿæð˜æ »ðãê´, ÏæÙ, ×ôÅUð ¥ÙæÁ, ÀôÅU𠷤΋Ù, ÎæÜô´, çÌÜãÙô´ Áñâè Âý×é¹ ¹æl ȤâÜô´ ·¤æ â×ðç·¤Ì çß·¤æâ @ ·ë¤çá Ø´˜æè·¤ÚU‡æ @ ×ëÎæ SßæS‰Ø ·Ô¤ â´ßÏüÙ âð â´Õ´çÏÌ ç·ý¤Øæ·¤Üæ @ ÂÙÏæÚUæ ÿæð˜æô´ ·Ô¤ ¥‹ÎÚU ÌÍæ ÕæãÚU ßáæü çâ´ç¿Ì Ȥæç×Z» Âý‡ææÜè ·¤æ çß·¤æâ ¥õÚU âæÍ ãè ÂÙÏæÚUæ ÿæð˜æô´, Õ´ÁÚU Öêç×Øô´, ÙÎè ƒææçÅUØô´ ·¤æ â×ðç·¤Ì çß·¤æâ @ ÚUæ’Ø ÕèÁ Ȥæ×ôZ ·¤ô âãæØÌæ @ â×ðç·¤Ì ·¤èÅU ÂýÕ´ÏÙ ØôÁÙæ°´ @ »ñÚU Ȥæ×ü ç·ý¤Øæ·¤ÜæÂô´ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙæ @ ׇÇè ¥ßâ´ÚU¿Ùæ ·¤æ âéÎëɸ跤ÚU‡æ ÌÍæ ׇÇè çß·¤æâ @ çßSÌæÚU âðßæ¥ô´ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ·Ô¤ çÜ° ¥ßâ´ÚU¿Ùæ ·¤ô ×ÁÕêÌ ÕÙæÙæ @ Õæ»ßæÙè ©ˆÂæÎÙ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð â´Õ´Ïè ç·ý¤Øæ·¤Üæ ÌÍæ âêÿ× çâ´¿æ§ü Âý‡ææçÜØô´ ·¤ô Üô·¤çÂýØ ÕÙæÙæ @ ÂàæéÂæÜÙ °ß´ ×æçˆSØ·¤è çß·¤æØ ç·ý¤Øæ·¤Üæ @ Öêç× âéÏæÚUô´ ·Ô¤ ÜæÖæÙéÖôç»Øô´ ·Ô¤ çÜ° çßàæðá ØôÁÙæ°´ @ ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ ·¤è Âê‡æüÌæ ·¤è ¥ßÏæÚU‡ææ àæéM¤ ·¤ÚUÙæ @ ·ë¤çá/Õæ»ßæÙè ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ßæÜð ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚU ·Ô¤ â´SÍæ¥ô´ ·¤ô ¥ÙéÎæÙ âãæØÌæ @ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ ¥ŠØØÙ ÎõÚUð @ ·¤æÕüçÙ·¤ ÌÍæ Áñß©ßüÚU·¤ °ß´ ¥çÖÙß ØôÁÙæ°´Ð

ÕÁÅU Sßè·ë¤çÌ vvßè´ Â´¿ßáèüØ ØôÁÙæßçÏ ·Ô¤ ÎõÚUæÙ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° wz ãÁæÚU ·¤ÚUôǸ L¤ÂØð Sßè·ë¤Ì ç·¤Øð »Øð ãñ´Ð

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ×ð´ ÚUðàæ× ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU â´Õh »çÌçßçÏØô´ ·¤æ â×æßðàæ ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ çßæ Âôá‡æ ·¤è Âæ˜æÌæ ·Ô¤ çÜ° âÚU·¤æÚU Ùð ÚUðàæ× ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU âÕh »çÌçßçÏØô´ ·¤æ RKVY ·Ô¤ ÌãÌ â×æßðàæ ·¤æ Èñ¤âÜæ ç·¤Øæ ãñÐ §â×ð´ ÚUðàæ× ·¤èÅU ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ·Ô¤ ¿ÚU‡æ Ì·¤ ÚUðàæ× ©ˆÂæÎÙ àææç×Ü ÚUãð»æ ¥õÚU âæÍ ãè ·ë¤çá ©l× ×ð´ ÚUðàæ× ·¤èÅU ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ß ÚUðàæ× Ïæ»ð ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ âð Üð·¤ÚU ç߇æÙ Ì·¤ çßSÌæÚU Âý‡ææÜè ÖèÐ ¥Õ RKVY ·¤æ ÜæÖ ÚUðàæ× ©ˆÂæÎÙ çßSÌæÚU Âý‡ææÜè ×ð´ âéÏæÚU, ç×^è ·Ô¤ SßæS‰Ø ·¤ô ÕðãÌÚU ·¤ÚUÙð, ßáæü âð ÂôçáÌ ÚUðàæ× ©lô» ·¤ô çß·¤çâÌ ·¤ÚUÙð ÌÍæ °·¤è·ë¤Ì ·¤èÅU ÂýÕ´ÏÙ ·Ô¤ çÜ° ×ð´ çÜØæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ ÜæÖ ÚUðàæ× ·Ô¤ ·¤èǸô´ ·Ô¤ ÕèÁ ÕðãÌÚU ·¤ÚUÙð ÌÍæ ÿæð˜æ ·Ô¤ ×àæèÙè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ çÜ° ãô´»ðÐ Øã çÙ‡æüØ ÕæÁæÚU ·Ô¤ ÕéçÙØæÎè Éæ´¿ð ·Ô¤ çß·¤æâ ÌÍæ âðÚUè ©l× ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ×ð´ âãæØÌæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUð»æÐ »ñÚU ·ë¤çá »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ çÜ° ÂçÚUØôÁÙæ°´ ãæÍ ×ð´ Üè Áæ â·¤Ìè ãñ´ ¥õÚU Öêç× âéÏæÚU ·Ô¤ ÜæÖæçÍüØô´ Áñâð âè×æ´Ì ß ÀôÅUð ç·¤âæÙô´ ¥æçÎ ·¤ô çßàæðá ØôÁÙæ°´ Sßè·ë¤Ì ·¤ÚU ÚUðàæ× ·¤èÅU ÂæÜÙ ç·¤âæÙ ·¤ô ¥çÏ·¤Ì× ÜæÖ çÎØæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§üÚUUÌæÚU ·Ô¤ ÌãÌ çÙÙçÜç¹Ì Ÿæðç‡æØô´ ×ð´ ·Ô¤‹Îý âÚU·¤æÚU mæÚUæ ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ÚUæ’Øô´ ·¤ô çÙçÏØæ´ ÂýÎæÙ ·¤è Áæ°»èÐ @ çÙØç×Ì ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§üÚUUÌæÚUçÙÙçÜç¹Ì àæèáü ·Ô¤ ÌãÌ ×æÙδÇô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÚUæ’Øô´ ·¤ô ßæçáü·¤ ÂçÚUÃØØ ·¤æ |® ÂýçÌàæÌ ¥æß´ÅUÙ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ @ ¥ßâ´ÚU¿Ùæ °ß´ ÂçÚUâ´ÂçæØæ´çÙØç×Ì ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§üÚUUÌæÚU ÂçÚUÃØØ ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ (|® ÂýçÌàæÌ ·¤æ)ȤâÜ ·¤ÅUæ§ü Âêßü ¥ßâ´ÚU¿Ùæw® ÂýçÌàæÌ, ȤâÜôÂÚUæ´Ì ¥ßâ´ÚU¿Ùæx® ÂýçÌàæÌÐ @ ×êËØ â´ßÏüÙ âð ÁéÇ¸è ©ˆÂæÎÙ ÂçÚUØôÁÙæ°´ (·ë¤çá ÃØßâæØ ×æòÇÜ) Áô â×ðç·¤Ì ·ë¤çá çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° âæßüÁçÙ·¤ çÙÁè âãÖæç»Ìæ (ÂèÂèÂè¥æ§ü°Çè) ÂçÚUØôÁÙæ¥ô´ âçãÌ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° âéçÙàç¿Ì/¥çÌçÚU€Ì ¥æØ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌè ãñçÙØç×Ì ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§ü ÂçÚUÃØØ ·¤æ x® ÂýçÌàæÌ (|® ÂýçÌàæÌ ·¤æ) @ UÜñ€Uâè çÙçÏØæ´ çÙØç×Ì ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§üÚUUÌæÚU ÂçÚUÃØØ ·¤æ w® ÂýçÌàæÌ (|® ÂýçÌàæÌ ·¤æ)Ð ÚUæ’Ø ·¤ëçá °ß´ â´Õ´h ÿæð˜æô´ ×ð´ Ùßæ¿æÚUè ·¤æØü·¤ÜæÂô´ ·Ô¤ çÜ° ¥çÏ×æ‹Ø ¥ÂÙè SÍæÙèØ ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ç·¤âè Öè ÂçÚUØôÁÙæ ·¤ô âãæØÌæ ÎðÙð ·Ô¤ çÜ° §â çÙçÏ ·¤æ ©ÂØô» ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð @ ¥æÚU·Ô¤ßèßæ§üÚUUÌæÚU çßçàæcÅU ©ÂØôÁÙæ·é¤Ü ßæçáü·¤ ÂçÚUÃØØ ·¤æ w® ÂýçÌàæÌÿæð˜æèØ °ß´ â×SØæ»ýSÌ çßçàæcÅU ÿæð˜æô´ ·Ô¤ çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° â×Øâ×Ø ÂÚU ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU mæÚUæ ØÍæ ¥çÏâêç¿Ì ÚUæcÅþèØ ÂýæÍç×·¤Ìæ¥ô´ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚUÐ @ Ùßæ¿æÚU °ß´ ·ë¤çá©l× çß·¤æâßæçáü·¤ ÂçÚUÃØØ ·¤æ v® ÂýçÌàæÌ·¤õàæÜ çß·¤æâ °ß´ çßæèØ âãæØÌæ ·Ô¤ ×æŠØ× âð Ùßæ¿æÚU °ß´ ·ë¤çá ©l×ô´ ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ°Ð Øã §Ù·ê¤ÕðÅUèÁ, §Ù€UØêÕðàæÙ ·Ô¤‹Îýô´, ·Ô¤ßè·Ô¤, ÂéÚUS·¤æÚU ¥æçÎ ·¤ô âãæØÌæ Îð»æÐ Øð çÙçÏØæ´ ·Ô¤‹Îý ÂÚU ÂýàææâçÙ·¤ Üæ»Ì ·Ô¤ w ÂýçÌàæÌ âçãÌ ·Ô¤‹Îý âÚU·¤æÚU (Çè°â谴ǰȤÇËØê) ·Ô¤ Âæâ ÚUãð»èÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

17


योजना..

विशिष्ठ उद्योगों के लिए सब्सिडी योजनाएं 18

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


ßS˜æ ©lô»Âýõlôç»·¤è ©óæØÙ çÙçÏ ØôÁÙæ (ÅUUâ) ßS˜æ ×´˜ææÜØ Ùð ¥ÂýñÜ v~~~ ×ð´ ßS˜æ ¥õÚU ÁêÅU ©lô» ãðÌé Âýõlôç»·¤è ©óæØÙ çÙçÏ ØôÁÙæ Âýæñlôç»·¤è ©óæØÙ çÙçÏ ØôÁÙæ ¥æÚU´Ö ·¤è, Ìæç·¤ ßS˜æ §·¤æ§Øô´ ×ð´ ÙßèÙÌ× Âýõlôç»·¤è ·¤æ Âýßðàæ âé»×ÌæÂêßü·¤ ãô â·Ô¤Ð §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ çÙÙçÜç¹Ì ÜæÖ ãôÌð ãñ´ @ «¤‡æÎæ˜æè °Áð´âè mæÚUæ ¥æÚUÅUè°Ü ÂÚU ÂýÖæçÚUÌ âæ×æ‹Ø ØæÁ ·¤è z ÂýçÌàæÌ ØæÁ ÂýçÌÂêçÌü ¥Íßæ @ °È¤âè°Ü ÂÚU ¥æÏæÚU ÎÚU âð z ÂýçÌàæÌ çßçÙ×Ø ©ÌæÚU ¿É¸æß (ØæÁ Øæ ¿é·¤ôÌè) ¥Íßæ @ ܃æé ©lô» ÿæð˜æ ·Ô¤ çÜ°vz ÂýçÌàæÌ «¤‡æ ¥æÏæçÚUÌ Âê´Áè âçâÇè ¥Íßæ @ ÂæòßÚUÜê× ÿæð˜æ ·Ô¤ çÜ° w® ÂýçÌàæÌ «¤‡æ ¥æÏæçÚUÌ Âê´Áè âçâÇè (°·¤ ¥€ÅêUÕÚU w®®z âð ÒÈý¤´ÅU °´ÇðÇÓ âçâÇè ·¤æ çß·¤Ë çÎØæ »Øæ ¥Íßæ @ çßçàæC Âýâ´S·¤ÚU‡æ ×àæèÙÚUè ãðÌé z ÂýçÌàæÌ ØæÁ ÂýçÌÂêçÌü ÌÍæ v® ÂýçÌàæÌ Âê´Áè âçâÇè ¥æ§üÇèÕè¥æ§ü, çâÇÕè ÌÍæ ¥æ§ü°È¤âè¥æ§ü ·ý¤×àæÑ »ñÚU܃æé ©lô» ßS˜æ ÿæð˜æ, ܃æé ©lô» ßS˜æ ÿæð˜æ ÌÍæ ÁêÅU ÿæð˜æ ãðÌé ÙôÇÜ °Áð´çâØæ´ ãñ´Ð ÌÍæç v ¥€ÅêUÕÚU w®®z âð, ÅUUâ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ vx ¥çÌçÚU€Ì ÙôÇÜ Õñ´·¤ ÕÙæ° »° ãñ´, Áô ©Ù·Ô¤ mæÚUæ çßæÂôçáÌ ×æ×Üô´ ×ð´ Âæ˜æÌæ çÙÏæüçÚUÌ ·¤ÚUð´»ð ¥õÚU âçâÇè ÁæÚUè ·¤ÚUð´»ðÐ

×ð´ ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ·¤ÚUƒæô´ ·¤ô ×àæèÙè·¤ëÌ ·¤ÚUƒæô´ âð ÂýçÌSÍæçÂÌ ·¤ÚUæÙð ·¤è ÃØßSÍæ ÍèÐ @ ØôÁÙæ ·¤æ ×éØ ©gðàØ ¥‹Ø ÕæÌô´ ·Ô¤ âæÍâæÍ, ·¤Ìæ§ü ¥õÚU ÕéÙæ§ü ÿæð˜æô´ ×ð´ ·¤ØÚU ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ÌÍæ Âýâ´S·¤ÚU‡æ ×ð´ ¥æÏéçÙ·¤ Âýõlôç»·¤è ·Ô¤ ÂýØô» âð ·¤ØÚU ©lô» ·¤æ ¥æÏéçÙ·¤è·¤ÚU‡æ; ©ˆÂæη¤Ìæ ¥õÚU »é‡æßææ ×ð´ âéÏæÚU ·Ô¤ çÜ° ©ˆÂæÎÙ ¥õÚU Âýâ´S·¤ÚU‡æ Âýõlç»·¤è ·¤æ ©óæØÙ; ¥õÚU ·¤æ×»æÚUô´ ÌÍæ ·¤Ìæ§ü ·¤ÚUÙðßæÜô´/ ¥çÌ܃æéÂæçÚUßæçÚU·¤ ÿæð˜æô´ ·¤è ¥æØ ×ð´ ßëçh ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÎÿæÌæ ÌÍæ ©ˆÂæη¤Ìæ ×ð´ ßëçh ãñÐ âãæØÌæ ·Ô¤ ×æÙ뫂 çÙÙçÜç¹Ì ãñ´

·¤Ìæ§ü §·¤æ§Øæ´ @ çßæèØ âãæØÌæ ¥Íßæ âÚU·¤æÚUè ¥ÙéÎæÙ/âçâÇè ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤è y® ÂýçÌàæÌ ãô»è, ç·¤´Ìé Øã }® ãUÁæÚU L¤ÂØð ÂýçÌ §·¤æ§ü âð ¥çÏ·¤ Ùãè´ ãô â·¤ÌèÐ

¥çÌ Üƒæé/ÂæçÚUßæçÚU·¤ §·¤æ§ü @ çßæèØ âãæØÌæ ¥Íßæ âÚU·¤æÚUè ¥ÙéÎæÙ/âçâÇè ÂçÚUØôÁÙæ Üæ»Ì ·¤è y® ÂýçÌàæÌ ãô»è, ç·¤´Ìé Øã Îô Üæ¹ L¤ÂØð ÂýçÌ §·¤æ§ü âð ¥çÏ·¤ Ùãè´ ãô â·¤ÌèÐ

¹æl Âýâ´S·¤ÚU‡æ ©lô»

·¤‘¿ð ×æÜ â´Õ´Ïè âãæØÌæ

¹æl Âýâ´S·¤ÚU‡æ ©lô»ô´ ãðÌé Âýõlôç»·¤è ©óæØÙ/ SÍæÂÙæ/ ¥æÏéçÙ·¤è·¤ÚU‡æ ØôÁÙæ

@ ·¤‘¿æ ×æÜ âãæØÌæ ØôÁÙæ ·¤æ ©gðàØ ·¤‘¿ð ×æÜ (ƒæÚUðÜê ¥õÚU çßÎðàæè, ÎôÙô´) ·¤è ¹ÚUèÎ ·Ô¤ çßæÂôá‡æ ·Ô¤ ÁçÚU° ܃æé ©lô»ô´/©Â·ý¤×ô´ ·¤è ×ÎÎ ·¤ÚUÙæ ãñÐ §ââð ܃æé ©lô»ô´ ·¤ô Øã ×õ·¤æ ç×ÜÌæ ãñ ç·¤ ßð »é‡æßææ ©ˆÂæÎô´ ·Ô¤ çßçÙ×æü‡æ ÂÚU ŠØæÙ ·Ô¤´çÎýÌ ·¤ÚU â·Ô¤´Ð

Øã ØôÁÙæ çÙÙçÜç¹Ì »çÌçßçÏØô´ ·¤ô ·¤ßÚU ·¤ÚUÌè ãñÐ @ ¹æl Âýâ´S·¤ÚU‡æ ©lô»ô´ ·¤è SÍæÂÙæ/çßSÌæÚU/¥æÏéçÙ·¤è·¤ÚU‡æÐ @ ¹æl Âýâ´S·¤ÚU‡æ ©lô»ô´ ×ð´ ©â·Ô¤ âÖè ¹´Ç È¤Ü ÌÍæ âçÁØæ´, ÎêÏ ©ˆÂæÎ, ×æ´â, ×é»èüÂæÜÙ, ×ÀÜèÂæÜÙ, çÌÜãÙ ÌÍæ °ðâð ¥‹Ø ·ë¤çáÕæ»ßæÙè ÿæð˜æ Áô ×êËØßhüÙ ÌÍæ àæðËȤ Üæ§È¤ °Ùãð´â×ð´ÅU ·¤ÚUÌð ãñ´ Áñâð ¹æl âé»´Ï ÌÍæ ÚU´», ¥ôçÜØôÚUðçâ‹â, ×âæÜð, ·¤ô·¤ôÙÅU, ×àæM¤×, ãôŒâ ¥æçÎ àææç×Ü ãñ´Ð âãæØÌæ ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ãôÌè ãñ, Áô â´Ø´˜æ ¥õÚU ×àæèÙÚUè ÌÍæ Ì·¤Ùè·¤è çâçßÜ ·¤æØü ·Ô¤ wz ÂýçÌàæÌ Ì·¤ ãôÌè ãñ ç·¤´Ìé Øã âæ×æ‹Ø ÿæð˜æô´ ×ð´ ¥çÏ·¤Ì× z® Üæ¹ L¤ÂØð ÌÍæ ·¤çÆÙ §Üæ·¤ô´ ×ð´ xx ÂýçÌàæÌ Ì·¤ ç·¤´Ìé ¥çÏ·¤Ì× |z Üæ¹ L¤ÂØð ãô â·¤Ìè ãñÐ

·¤ØÚU ©Ulæð» ·¤ØÚU ©lô» ·¤æ ÂéÙL¤’ÁèßÙ, ¥æÏéçÙ·¤è·¤ÚU‡æ ÌÍæ Âýõlôç»·¤è ©óæØÙ @ ·¤ØÚU ©lô» ·Ô¤ ÂéÙL¤’ÁèßÙ, ¥æÏéçÙ·¤èÚU‡æ ÌÍæ Âýõlôç»·¤è ©óæØÙ ·Ô¤ â´Õ´Ï ×ð´ °·¤ ·Ô¤´ÎýèØ ÿæð˜æ ØôÁÙæ w®®|®} ×ð´ ÂýæØôç»·¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ¥æÚU´Ö ·¤è »§ü Íè, çÁâ·¤æ ©gðàØ vvßè´ ØôÁÙæ ·Ô¤ ÎõÚUæÙ ·¤ØÚU ©lô» ·¤è ·¤Ìæ§ü ÌÍæ ¥çÌ Üƒæé/ ÂæçÚUßæçÚU·¤ ÕéÙæ§ü §·¤æ§Øô´ ·¤æ çÅU·¤æª¤ çß·¤æâ âé»× ÕÙæÙæ ÍæÐ §â·Ô¤ çÜ° ÂýÍ× ¿ÚU‡æ ×ð´ â×éç¿Ì ß·ü¤ àæðÇ÷â ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙð ¥õÚU ·¤Ìæ§ü ÿæð˜æ ×ð´ ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ÂéÚUæÙð ÚUñÅU÷â ·¤ô ×ôÅUÚUè·ë¤Ì ÚUñÅU÷â âð ÂýçÌSÍæçÂÌ ·¤ÚUæÙð ÌÍæ ¥çÌ Üƒæé/ ÂæçÚUßæçÚU·¤ ÿæð˜æ

ØôÁÙæ ·Ô¤ ©gðàØ @ ·¤‘¿ð ×æÜ ·¤è ¹ÚUèÎ ãðÌé ~® çÎÙ Ì·¤ çßæèØ âãæØÌæ @ ÕǸð Âñ×æÙð ÂÚU ¹ÚUèÎ ·Ô¤ ÜæÖ, Áñâð ßëãÌ ¹ÚUèÎ, Ù·¤Î çÇⷤ橴ÅU ¥æçÎ ÂæÙð ×ð´ ܃æé ©lô»ô´ ·¤è ×ÎÎ SSI helped @ °Ù°â¥æ§üâè ¥æØæÌ ·Ô¤ ×æ×Üð ×ð´ âÖè Âýç·ý¤Øæ¥ô´, ÂýÜð¹Ùô´ ÌÍæ «¤‡æ ˜æ ÁæÚUè ·¤ÚUÙð â´Õ´Ïè ×æ×Üô´ ·¤ô Îð¹Ìè ãñÐ

ç߇æÙ âãæØÌæ ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ âêÿ×, ܃æé °ß´ ׊Ø× ©l×ô´ ·¤ô ÚUæcÅþèØ Üƒæé ©lô» çÙ»× (°Ù°â¥æ§üâè) ·Ô¤ ÁçÚU° ç߇æÙ âãæØÌæ ÂýÎæÙ ·¤è ÁæÌè ãñ, Ìæç·¤ ßð çÙÙçÜç¹Ì »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ ÁçÚU° ¥ÂÙ𠩈ÂæÎô´ ·¤è ÂýçÌSÂÏæüˆ×·¤Ìæ ÌÍæ ç߇æÙèØÌæ Õɸæ â·Ô¤´ @ °Ù°â¥æ§üâè mæÚUæ çßÎðàæô´ ×ð´ ¥´ÌÚUÚUæcÅþèØ Âýõlôç»·¤è ÂýÎàæüçÙØô´ ·¤æ ¥æØôÁÙ ÌÍæ ¥´ÌÚUÚUæcÅþèØ ÂýÎàæüçÙØô´/ÃØæÂæÚU ×ðÜô´ ×ð´ âãÖæç»Ìæ @ ƒæÚUðÜê ÂýÎàæüçÙØô´ ·¤æ ¥æØôÁÙ ÌÍæ ÖæÚUÌ ×ð´ ÂýÎàæüçÙØô´/ ÃØæÂæÚU ×ðÜô´ ×ð´ âãÖæç»Ìæ @ ¥‹Ø â´»ÆÙô´/©lô» â´ƒæô´/°Áð´çâØô´ mæÚUæ ¥æØôçÁÌ ÂýÎàæüçÙØô´ ·Ô¤ âãÂýæØôÁÙ ãðÌé âãæØÌæ @ ·ýð¤Ìæçß·ýð¤Ìæ ÕñÆ·Ô¤´ @ »ãÙ ¥çÖØæÙ ÌÍæ ç߇æÙ â´ßÏüÙ ·¤æØü·ý¤× @ ¥‹Ø âãæØÌæ »çÌçßçÏØæ´ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

19


???

·ë¤çá â´¿æÜÙ ·Ô¤ çÜ° ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU ·¤è «¤‡æ âéçßÏæ°´ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü (·ð¤âèâè) ©gðàØ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ØôÁÙæ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ©Ù·¤è «¤‡æ ·¤è ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ (·ë¤çá â´Õ´Ïè ¹¿ô´ü) ·¤è ÂêçÌü ·Ô¤ çÜ° ÂØæü#U °ß´ â×Ø ÂÚU «¤‡æ ·¤è âéçßÏæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙæ âæÍ ãè ¥æ·¤çS×·¤ ¹¿ô´ü ·Ô¤ ¥Üæßæ âãæØ·¤ ·¤æØü·¤ÜæÂô´ âð â´Õ´çÏÌ ¹¿ô´ü ·¤è ÂêçÌü ·¤ÚUÙæÐ Øã «¤‡æ âéçßÏæ °·¤ âÚUÜè·ë¤Ì ·¤æØüçßçÏ ·Ô¤ ×æŠØU× âð ØÍæ ¥æßàØ·¤Ìæ ¥æÏæÚU ÂÚU ÂýÎæÙ ·¤è ÁæÌè ãñÐ

·ð¤âèâè ·¤æ âȤÚUÙæ×æ ·Ô¤´Îý âÚU·¤æÚU Ùð v~~}~~ ×ð´ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ÎðÙð ·¤è ƒæôá‡ææ ·¤èÐ §â·¤è çÁ×ðÎæÚUè ¥æÚUÕè¥æ§ü ¥õÚU ÙæÕæÇü Ùð â´ÖæÜè ¥æñÚU §UÙ ÎæðÙæð´ ·¤è â´Øé€Ì ÂãÜ ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü Áñâè ×ãˆßæ·¤æ´ÿæè

20

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

ØôÁÙæ ÌñØæÚU ·¤è »§üÐ §â ØôÁÙæ ×ð´ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ©â·¤è ÁôÌ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU «¤‡æ ©ÂÜÏ ·¤ÚUæØæ Áæ ÚUãæ ãñ, çÁ‹ãð´ çÁÌÙð M¤ÂØð ·¤è ÁL¤ÚUÌ ãñ, ©ÌÙæ L¤ÂØæ Õñ´·¤ âð ¥æâæÙè âð ç×Ü Áæ ÚUãæ ãñÐ

ØôÁÙæ ·¤æ ©Î÷ðàØ Õñ´ç·¤´» ÃØßSÍæ âð ç·¤âæÙô´ ·¤ô â×éç¿Ì ¥õÚU ØÍæ â×Ø âÚUÜ °ß´ ¥âæÙ ÌÚUè·Ô¤ âð ¥æçÍü·¤ âãæØÌæ çÎÜæÙæ ãñ Ìæç·¤ ¹ðÌè °ß´ ¥æâæÙ ÌÚUè·Ô¤ âð ¥æçÍü·¤ âãæØÌæ Îè Áæ â·ð¤Ð §Uâ·ð¤ ÁçÚU° ¹ðÌè °ß´ ÁM¤ÚUè ©Â·¤ÚU‡æô´ ·¤è ¹ÚUèÎ ·Ô¤ çÜ° ©Ù·¤è çßæèØ ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ·¤è ÂêçÌü ·¤è ÁæÌè ãñUÐ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ÁçÚU° ç·¤âæÙ âÚUÜ Âýç·ý¤Øæ ·Ô¤ ÌãÌ ¥æâæÙè âð ¥ÂÙè ÁM¤ÚUÌô´ ·¤ô ÂêÚUæ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð §â ØôÁÙæ ·Ô¤ Üæ»é ãôÙð ·Ô¤ ÕæÎ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ȤâÜ ·Ô¤ çÜ° ¥Ü»¥Ü» ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙð ·¤è Âýç·ý¤Øæ ·Ô¤ Ûæ´ÛæÅU âð Öè ×éç€Ì ç×Ü »§ü ãñÐ ¥Õ °·¤ ÕæÚU ÁôÌ Õãè ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ÌñØæÚU ç·¤° »Øð ·¤æÇü âð ßð ¥æâæÙè âð ¥ÂÙè ÁM¤ÚUÌô´ ·¤ô ÂêÚUæ ·¤ÚU ÚUãð ãñ´Ð


ÙÁÎè·¤è âæßüÁçÙ·¤ ÿæð˜æ ·Ô¤ Õñ´·¤ âð â´Â·ü¤ ·¤ÚU ÁæÙ·¤æÚUè ãæçâÜ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð

ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ §Uâ ·ð¤âèâè ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ ÜðÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙô´ ·¤ô ’ØæÎæ Öæ» ÎõǸU ·¤è ÁM¤ÚUÌ Ùãè´ ãñÐ ßð ¥ÂÙð §Üæ·Ô¤ ×ð´ çSÍÌ Õñ´·¤ ×ð´ Áæ°´ ¥õÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚU Îð´Ð ç·¤âæÙô´ ·¤ô °·¤ ÂæâÕé·¤ Îè ÁæÌè ãñÐ §â×ð´ ÂæâÕé·¤ ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·¤æ Ùæ× ¥õÚU ÂÌæ, Öêç× ÁôÌ ·¤æ çßßÚU‡æ, ©ÏæÚU âè×æ ¥õÚU ßñÏÌæ ¥ßçÏ, °·¤ ÂæâÂôÅUü ¥æ·¤æÚU ·¤æ ȤôÅUô Ü»æØæ ÁæÌæ ãñ, Áô Âã¿æÙ Â˜æ ·¤æ Öè ·¤æ× ·¤ÚUÌæ ãñÐ ¹æÌð ·¤ô ©ÂØô» ·¤ÚUÌð â×Ø ç·¤âæÙ ·¤ô ¥ÂÙæ ·¤æÇü, âã–ÂæâÕé·¤ çιæÙæ ãôÌæ ãñÐ «¤‡æ âè×æ ·Ô¤ ¥ÙéM¤Â Áô ç·¤âæÙ v® ãÁæÚU M¤ÂØð Ì·¤ «¤‡æ ÜðÌð ãñ´ ©‹ãð´ ×çÁ´ü» ×Ùè Ùãè´ Îè ÁæÌè ãñ, Üðç·¤Ù Áô ç·¤âæÙ wz ãÁæÚU L¤ÂØð âð ¥çÏ·¤ «¤‡æ ÜðÌð ãñ´ ©‹ãð´ vz âð wz ȤèâÎè Ì·¤ ×çÁ´ü» ×Ùè ·¤æ ÂýæßÏæÙ ç·¤Øæ »Øæ ãñÐ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ÌãÌ ç·¤âæÙ ¹ÚUèȤ °ß´ ÚUÕè âèÁÙ ×ð´ z® ãÁæÚU M¤ÂØð Ì·¤ ·¤æ «¤‡æ Üð â·¤Ìæ ãñÐ ßæSÌß ×ð´ ¥»SÌ v~}} ×ð´ àæéM¤ ãé§ü ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü (·Ô¤âèâè) ØôÁÙæ °·¤ °ðâð ¥çÖÙß «¤‡æ çßÌÚU‡æ Ì´˜æ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ©ÖÚUè ãñ çÁââð ç·¤âæÙô´ ·¤è ©ˆÂæÎÙ «¤‡æ â´Õ´çÏÌ ¥æßàØ·¤Ìæ°´ âãè â×Ø ÂÚU ¥õÚU çÕÙæ ç·¤âè ·¤çÆÙæ§ü ·Ô¤ ÂêÚUè ãôÌè ãñ´Ð çÂÀÜð vz ßáô´ü ·Ô¤ ÎõÚUæÙ ÙèçÌ çÙ×æüÌæ¥ô´, ·¤æØæü‹ßØÙ·¤Ìæü Õñ´·¤ô´ ¥õÚU ç·¤âæÙô´ ·¤ô §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ·¤æØæü‹ßØÙ âð â´Õ´çÏÌ ¥Ùð·¤ ÕæÏæ¥ô´ ·¤æ âæ×Ùæ Öè ·¤ÚUÙæ ÂǸæ, Üðç·¤Ù ãÚU ÕæÏæ ·Ô¤ çÜ° ×逷¤×Ü ÚUæSÌæ Éê´Éæ »ØæÐ ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU mæÚUæ ·¤æØüÎÜ ·¤è çâȤæçÚUàæð´ Sßè·¤æÚU ·¤ÚU ÜðÙð ·Ô¤ ÕæÎ ÙæÕæÇü mæÚUæ âã·¤æÚUè Õñ´·¤ô´, ÿæð˜æèØ Õñ´·¤ô´ ·¤ô ¥õÚU ÖæÚUÌèØ çÚUÁßü Õñ´·¤ mæÚUæ ßæç‡æ’Ø Õñ´·¤ô´ ·¤ô ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ÂÚU â´àôçÏÌ ÂçÚU¿æÜÙæˆ×·¤ çÎàææçÙÎðüàæ ßáüw®vw ·¤ô ÁæÚUè ç·¤° »° ãñ´Ð §â·Ô¤ ÌãÌ ÂðÂÚU ·¤æÇü (ÂæâÕé·¤) ŒÜæçSÅU·¤ ·¤æÇü ãô »Øæ ãñÐ

Âæ˜æÌæ B âÖè ç·¤âæÙô´°·¤Ü/ â´Øé€Ì ©ÏæÚU·¤Ìæü Áô ç·¤ Sßæôç×ˆß ÏæÚUè ·ë¤á·¤ ãñ´Ð B ç·¤ÚUæ° ·Ô¤ ·¤æàÌ·¤æÚU, ÁéÕæÙè Â^æÏæÚUè °ß´ âæÛææ ç·¤âæÙ §ˆØææçÎ B SßØ´ âãæØÌæ â×êã Øæ â´Øé€Ì ÎæçØˆß â×êã ·Ô¤ ç·¤âæÙ çÁâ×ð´ ç·¤ÚUæ° ·Ô¤ ·¤æàÌ·¤·¤æÚU, âæÛææ ç·¤âæÙ ¥æçÎ àææç×Ü ãñ´Ð B ç·¤âæÙ, àææ¹æ ·Ô¤ ÂçÚU¿æÜÙ ÿæð˜æ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ¥æÙæ ¿æçã°Ð

Ì·¤Ùè·¤è ÃØßãæØüÌæ B ç×^è ·¤è ©ÂØé€Ìæ, ×õâ× ¥õÚU ÂØæüŒÌ çâ´¿æ§ü ·¤è âéçßÏæ ·¤è ©ÂÜÏÌæ B ©ˆÂæÎ ·Ô¤ Ö´ÇæÚU‡æ ·¤è ©ÂØé€ÌÌæ B Ö‡ÇæÚU‡æ §ü·¤æ§ü ·¤è ©ÂØé€ÌUÌæ

·¤æÇü ÁæÚUè ãôÙæ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ¥çßÚUÌ ¥æÏæÚU ÂÚU â´ÃØßãæÚUô´ ·Ô¤ çÚU·¤æÇü ·¤ô ¥æâæÙè âð ÚU¹Ùð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙ ·¤ô °·¤ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇüâãÂæâÕé·¤ çÎØæ Áæ°»æ çÁâ×ð´ Ùæ×, ÂÌæ, Öêç×ÏæÚU·¤ ·¤æ ØõÚUæ, ©ÏæÚU âè×æ/©Ââè×æ ßñÏÌæ ¥ßçÏ ¥æçÎ ÚUãð»æÐ ÂæâÕé·¤ ×ð´ ¥‹Ø ÕæÌô´ ·Ô¤ âæÍ çãÌæçÏ·¤æÚUè ·¤æ ÂæâÂôÅUü ¥æ·¤æÚU ·¤æ ȤôÅUô çÎØæ Áæ°»æÐ

ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ·Ô¤ ¥Ü»¥Ü» Ùæ× B B B B B B B B B B B B B

§ÜæãæÕæÎ Õñ´·  ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ¥æ‹Ïý Õñ´·¤ °.Õè. ç·¤âæÙ »ýèÙ ·¤æÇü Õñ´·¤ ¥æòȤ ÕÇõÎæ Õè ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü Õñ´·¤ ¥æòȤ §´çÇØæ ç·¤âæÙ â×æÏæÙ ·¤æÇü ·Ô¤ÙÚUæ Õñ´·¤  ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ·¤æÂôüÚUðàæÙ Õñ´·¤ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ÎðÙæ Õñ´·¤ ç·¤âæÙ »ôËÇ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ¥ôçÚU°´ÅUÜ Õñ´·¤ ¥æòȤ ·¤æò×âü ¥ôçÚU°´ÅUÜ »ýèÙ ·¤æÇü (¥ô.Áè.âè.) ´ÁæÕ ÙðàæÙÜ Õñ´·¤ Âè.°Ù.Õè. ·ë¤çá ·¤æÇü SÅUðÅU Õñ´·¤ ¥æòȤ ãñÎÚUæÕæÎ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü SÅUðÅU Õñ´·¤ ¥æòȤ §´çÇØæ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü çâ´çÇ·Ô¤ÅU Õñ´·¤  çâ´çÇ·Ô¤ÅU ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü çßÁØ Õñ´·¤ çßÁØ ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü

B ¹æÌæ ÂçÚU¿æÜÙ ·¤ÚUÌð ß€Ì çãÌæçÏ·¤æÚUè ·¤ô ÂæâÕé·¤ ÎðÙæ ãô»æÐ

«¤‡æ ·¤è ÚUæçàæ B ÂãÜð ßáü ·Ô¤ çÜ° ¥ËÂßçÏ «¤‡æ âè×æ ÂýÎæÙ ·¤è »§ü ãñ Áô ç·¤ ÂýSÌæçßÌ È¤âÜ ÂhçÌ °ß´ çßæ ·Ô¤ ×æÙ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ©»æ§ü »§ü ȤâÜô´ ÂÚU ¥æÏæçÚUÌ ãô»èÐ B ȤâÜôˆ˜æ / ƒæÚUðÜê / ©ÂÖô» ·¤è ¥æßàØU·¤Ìæ¥ô´ °ß´ ·ë¤çá ¥æçSÌØô´, ȤâÜ Õè×æ, ßñØç€Ì·¤ ÎéƒæüÅUÙæ Õè×æ ØôÁÙæ (Âè°¥æ§ü°â) °ß´ ¥æçSÌ Õè×æ ·Ô¤ ÚU¹ÚU¹æß â´Õ´Ïè ¹¿ô´üÐ B ÂýˆØð·¤ ¥»Üð ßáô´ü (ÎêâÚUð, ÌèâÚUð, ¿õÍð ßáü) ×ð´ Øã âè×æ v® ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð Õɸæ Îè Áæ°»è (Âæ´¿ßð ßáü ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥ËÂæßçÏ «¤‡æ ·¤è âè×æ ÂãÜð ßáü âð ֻܻ vz® ÂýçÌàæÌ ¥çÏ·¤ ·¤è Sßè·ë¤çÌ Îè Áæ°»è) B ·Ô¤âèâè ·¤è âè×æ ·¤æ çÙÏæüÚU‡æ ·¤ÚUÌð â×Ø ·ë¤çá Ø´˜æô´ /©Â·¤ÚU‡æô´ ¥æçÎ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ÀôÅUè ÚUæçàæØô´ ·¤è çÙßðàæ ·¤è ¥æßàØ·¤Ìæ°´ (Áñâð Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

21


विशेष...

èÙô´ Ì·¤ ã × } v ô ¤ · ô´ æ٠緤⠫¤‡æ ð æÜ ß æ è× â æÙ ·¤è Öé»Ì æßæ ¥‹Ø Ü ¥ ¤ Ô · ôZ æØ ¤ · ·ë¤çá ÂÜÏ © ° çÜ ¤ Ô · ô´ Ø »çÌçßçÏ ¤‡æ Øæ ñã´Ð §‹ãð´ âæßçÏ « ßáü M¤Â ×ð´ vz ¤ Ô · æ ‡ ¤ « æ à ð ß çÙ â·¤Ìæ ãñ æ Á æ æØ É Õ ¤ · Ì

SÂýðØÚU, ãÜ ¥æçÎ) Áô ç·¤ °·¤ ßáü ·¤è ¥ßçÏ ×ð´ ÎðØ ãô»è ·¤ô àææç×Ü ç·¤Øæ »ØæÐ B («¤‡æ ·Ô¤ §â çãââð ·¤ô ÎêâÚUð âð Âæ´¿ßð ßáü ·Ô¤ ÎõÚUæÙ SßÌÑ ¥æÏæÚU ÂÚU àææç×Ü Ùãè´ ç·¤Øæ Áæ°»æ ÂÚU‹Ìé â´Õ´çÏÌ ßáü ·Ô¤ çÜ° ¥çÏ·¤Ì× ¥æãÚU‡æ âè×æ ·¤è »‡æÙæ ·¤ÚUÌð â×Ø ÂýˆØð·¤ ßáü ×𴠧⠥´àæ ·Ô¤ çÜ° «¤‡æ ·¤è ¥æßàØ·¤Ìæ ·¤ô àææç×Ü ç·¤Øæ Áæ°»æÐ B ¿õÍð çÕ´Îé ×ð´ ÕÌæ° ¥ÙéâæÚU Âæ´¿ßð ßáü ·Ô¤ çÜ° ¥ËÂæßçÏ «¤‡æ âè×æ ·¤è »‡æÙæ âæ‰æ ãè ª¤ÂÚU Âæ´¿ßð çÕ´Îé ×ð´ ÕÌæ° ¥ÙéâæÚU Îè »§ü çÙßðàæ «¤‡æ ¥Âðÿææ°´ (Âæ´¿ ßáô´ü ×ð´ âßæüçÏ·¤) ·¤ô ¥çÏ·¤Ì× ¥Ùé×æ âè×æ (°×Âè°Ü) ãô»è °ß´ ©âð ç·¤âæÙ ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü âè×æ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ Sßè·ë¤Ì ç·¤Øæ Áæ°»æÐ B ÂãÜð ßáü ·Ô¤ çÜ° ¥æ´·¤è »§ü ¥ËÂæßçÏ «¤‡æ âè×æ ·Ô¤ âæÍ ¥ÂðçÿæÌ ¥Ùé×æçÙÌ çÙßðàæ «¤‡æ âè×æ Áñâæ ç·¤ ª¤ÂÚU ÕÌæØæ »Øæ ãñÐ

çßàæðáÌæ°´ B ·Ô¤âèâè ·Ô¤ ©ÏæÚU·¤Ìæü ·¤ô °·¤ °ÅUè°× âã ÇðçÕÅU ·¤æÇü ÁæÚUè ç·¤Øæ

·Ô¤âèâè ¹æÌô´ ·¤æ ßæçáü·¤ ¥æÏæÚU ÂÚU Ùßè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ¥æßàØ·¤¤ ãñ Áô ç·¤ ©ÂØéü€Ì ÎðØ ÌæÚUè¹ô´ âð ·¤æȤè ÂãÜð ç·¤Øæ ÁæÙæ ¥æßàØ·¤ ãñ Ìæç·¤ z ßáô´ü ·Ô¤ çÜ° âÌÌ ¥æÏæÚU ÂÚU §â·¤è «¤‡æ âè×æ ·¤ô ÁæÚUè ÚU¹æ Áæ â·Ô¤Ð ¥ÌÑ àææ¹æ¥ô´ ·¤ô âéçÙçà¿ôÌ ·¤ÚUÙæ ãô»æ ç·¤ ßð ØÍæ ¥æßàØ·¤Ìæ ÂçÚUâè×Ù ¥çÏçÙØ× ·Ô¤ ÌãÌ x ßáô´ü ·¤è â×æçŒÌ ·Ô¤ Âêßü Ùßè·¤ÚU‡æ ˜æ ÂýæçŒÌ ·¤ÚU ÜðÐ 22

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Áæ°»æ (SÅUðÅU Õñ´·¤ ç·¤âæÙ ÇðçÕÅU ·¤æÇü) Ìæç·¤ ßð °ÅUè°×ô´ °ß´ Âè¥ô°â ÅUç×üÙÜô´ âð ¥æãÚU‡æ ·¤ÚU â·Ô¤´Ð B °·¤ çßçßÏ ¹æÌð ·Ô¤ SßM¤Â ·¤æ ãô»æÐ §â ¹æÌð ×ð´ ·¤ô§ü Á×æ àæðá ÚUãÙð ·¤è çSÍçÌ ×ð´ ©â ÂÚU Õ¿Ì ¹æÌð ·Ô¤ â×æÙ ØæÁ ç×Üð»æÐ B x Üæ¹ L¤Â° Ì·¤ ·¤è ÚUæçàæ ÂÚU Âýâ´S·¤ÚU‡æ àæéË·¤ Ùãè´ Ü»æØæ ÁæÌæ ãñÐ çÙÙçÜç¹Ì ·Ô¤ çÜ° â´ÂæçàæüßU·¤ ÂýçÌÖêçÌ ×ð´ ÀêÅU Îè »§ü ãñ B °·¤ Üæ¹ M¤ÂØð Ì·¤ ·¤è âè×æ ÂÚU B x Üæ¹ M¤ÂØð Ì·¤ ·Ô¤ «¤‡æô´ ·¤è âè×æ¥ô´ ·Ô¤ çÜ° çÁÙ·Ô¤ â´Õ´Ï ×ð´ ßâêÜè ·Ô¤ çÜ° »ÆÕ´ÏÙ ÃØßSÍæ ·¤è »§ü ãñÐ B ·Ô¤âèâè ¹æÌô´ ·¤æ ßæçáü·¤ ¥æÏæÚU ÂÚU Ùßè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ¥æßàØ·¤¤ ãñ Áô ç·¤ ©ÂØéü€Ì ÎðØ ÌæÚUè¹ô´ âð ·¤æȤè ÂãÜð ç·¤Øæ ÁæÙæ ¥æßàØ·¤ ãñ Ìæç·¤ z ßáô´ü ·Ô¤ çÜ° âÌÌ ¥æÏæÚU ÂÚU §â·¤è «¤‡æ âè×æ ·¤ô ÁæÚUè ÚU¹æ Áæ â·Ô¤Ð ¥ÌÑ àææ¹æ¥ô´ ·¤ô âéçÙçà¿ôÌ ·¤ÚUÙæ ãô»æ ç·¤ ßð ØÍæ ¥æßàØ·¤Ìæ ÂçÚUâè×Ù ¥çÏçÙØ× ·Ô¤ ÌãÌ x ßáô´ü ·¤è â×æçŒÌ ·Ô¤ Âêßü Ùßè·¤ÚU‡æ ˜æ ÂýæçŒÌ ·¤ÚU ÜðÐ B §â Ùßè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ ©gðàØU ·¤ô ŠØæÙ ×ð´ ÚU¹Ìð ãé° ßÌü×æÙ ¥ÙéÎðàæô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU àææ¹æ°´ (ª¤»æ§ü »§ü ȤâÜô´/ ÂýSÌæçßÌ È¤âÜô´ ·Ô¤ â´Õ´Ï ×ð´) â´Õ´çÏÌ ©ÏæÚU·¤Ìæü¥ô´ âð °·¤ âæÏæÚU‡æâæ ƒæôá‡ææ˜æ Âýæ# ·¤ÚU Üð´Ð B ·Ô¤âèâè ©ÏæÚU·¤Ìæü¥ô´ ·¤è â´àæôçÏÌ °×Çè°Ü ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ·¤æ çÙÏæüÚU‡æ ÂýSÌæçßÌ È¤âÜ ·¤è ÂhçÌ °ß´ ©Ù·Ô¤ mæÚUæ ƒæôçáÌ ÿæð˜æÈ¤Ü ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ç·¤Øæ Áæ°»æÐ B Âæ˜æ ȤâÜô´ ·¤ô ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ ÚUæcÅþUèØ ·ë¤çá Õè×æ ØôÁÙæ (°Ù°¥æ§ü°â) ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ·¤ßÚU ç·¤Øæ Áæ°»æÐ


¥‹Ø ×ãˆßÂê‡æü ÕæÌð´ B âè×æ ÌØ ·¤ÚUÌð â×Ø àææ¹æ°´ ç·¤âæÙ ·Ô¤ ÂêÚUð ßáü ·Ô¤ çÜ° â´Âê‡æü ©ˆÂæÎÙ ·¤è «¤‡æ ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ·¤ô Üð´ çÁâ×ð´ ȤâÜ ©ˆÂæÎÙ âð â´Õ´çÏÌ âãæØ·¤ »çÌçßçÏØæ´ Áñâð ·ë¤çá â´Õ´Ïè ×àæèÙÚUè/©Â·¤ÚU‡æ ·Ô¤ ÚU¹ÚU¹æß, çÕÁÜè ÂýÖæÚU ¥æçÎ ·¤è «¤‡æ ÁM¤ÚUÌð´ Öè àææç×Ü ãñ´Ð B ·ýð¤çÇÅU âè×æ ·Ô¤ ¥´ÎÚU ©ÏæÚU·¤Ìæü ·Ô¤ âÕh »çÌçßçÏØæ´ ¥õÚU ȤâÜôæÚUU ·ýð¤çÇÅU ÁM¤ÚUÌð´ Öè ×éãñØæ ·¤ÚUßæ§ü Áæ â·¤Ìè ã´ñÐ B ç·¤âæÙ ·ðýð¤çÇUÅU ·¤æÇü ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ «¤‡æ âè×æ çÁÜæ SÌÚUèØ Ì·¤Ùè·¤è âç×çÌ (Çè°ÜÅUèâè)/ÚUæ’Ø SÌÚUèØ Ì·¤Ùè·¤è âç×çÌ (°â°ÜÅUèâè) ·¤è çâȤæçÚUàæô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÂçÚU¿æÜÙ ÁôÌ, ȤâÜ ÂhçÌ ÌÍæ çßæ ·¤è ×æ˜ææ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU çÙØÌ ·¤è Áæ â·¤Ìè ãñÐ ØçÎ Çè°ÜÅUèâè/°â°ÜÅUèâè Ùð Áãæ´ ç·¤âè Öè ȤâÜ ·Ô¤ çÜ° çßæ ·¤è ×æ˜ææ ·¤è çâȤæçÚUàæ Ùãè´ ·¤è ãñ ¥Íßæ àææ¹æ ·Ô¤ çß¿æÚU ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ¥æßàØ·¤ ÚUæçàæ âð ·¤× ·¤è çâȤæçÚUàæ ·¤è »§ü ãñ Ìô àææ¹æ°´ ¥æ´¿çÜ·¤ ·¤æØæüÜØ ·Ô¤ çßçÏßÌ ¥Ùé×ôÎÙ ·Ô¤ ÕæΠȤâÜ ·Ô¤ çÜ° ©ç¿Ì çßæ ·¤è ×æ˜ææ ÌØ ·¤ÚU â·¤Ìè ãñ´Ð B ·ýð¤çÇÅU ·¤æÇü ·¤è âè×æ ÌØ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÂçÚU¿æÜÙ ÁôÌ ×ð´ Â^æ çÜ° »° Á×èÙ ·¤ô àææç×Ü ç·¤Øæ Áæ°»æ ¥õÚU Â^æ çΰ »° Á×èÙ ·¤ô ÀôǸ çÎØæ Áæ°»æÐ B àææ¹æ°´ ¥ÂÙð çßßð·¤ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU Sßè·ë¤Ì ç·¤° »° â´Âê‡æü ·ýð¤çÇÅU âè×æ ·Ô¤ ¥´ÎÚU, ·ýð¤çÇÅU ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ÂÚU, ×õâ× Ìˆß ·¤ô ÜðÌð ãé°, ©Ââè×æ ÌØ ·¤ÚU â·¤Ìè ãñÐ

«¤‡æô´ ·¤æ â´çßÌÚU‡æ B ȤâÜô´ ·¤è ·¤ÅUæ§ü â´Õ´Ïè ÁM¤ÚUÌô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU «¤‡æô´ ·¤æ Ù·¤Îè â´çßÌÚU‡æ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ

¿é·¤õÌè B B B B

¹ÚUèȤ (°·¤Ü) (v ¥ÂýñÜ âð x® çâÌÕÚU ) xv ÁÙßÚUè ÚUÕè (°·¤Ü) (v ¥€ÅêUÕÚU âð xv ¥€ÅêU ÕÚU) xv ÁéÜæ§ü ÎôãÚUè/çßçßÏ È¤âÜô´ (¹ÚUèȤ °ß´ ÚUÕè ȤâÜô´) xv ÁéÜæ§ü ÎèƒææüßçÏ È¤âÜô´ (ßáüÖÚU) vw ×æã (ÂãÜð â´çßÌÚU‡æ ·¤è ÌæÚUè¹ âð)

âæÏæÚU‡æ ÎSÌæßðÁ B B B B B B B B B

×æ´» ߿٠˜æ â´çןæ ÎëçCÕ´Ï·¤ ·¤ÚUæÚU ·¤æ çßÜð¹ (âè°¿°v) ÂýæçÏ·¤æÚU ˜æ (°¿Áèvz) ·ë¤çá«¤‡æ ¥çÏçÙØ× ¥Íßæ âæçØ·¤ Õ´Ï·¤ ¥Íßæ Á×èÙ ·¤æ ·¤æÙêÙè Õ´Ï·¤ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU Á×èÙ ·¤æ ¿æÁü (âè°¿°y) ç»ÚUßè ˜æ (¥ôÇèvz~) çßçßÏßÌ çÇS¿æÁü ç·¤Øæ ãé¥æ SÅUôÚUðÁ ÚUâèÎ ·¤è ç»ÚUßè vw ×ãèÙð ·Ô¤ ¥´ÎÚU ¥Íßæ ©ˆÂæÎ ·¤è çÕ·ý¤è ÂÚU ¥ç»ý× ·¤è ¿é·¤õÌè ·¤æ ß¿Ù SÅUôÏÚUðÁ §ü·¤æ§ü ·¤ô Õñ´·¤ ·Ô¤ »ýã‡ææçÏ·¤æÚU ·¤è âê¿Ùæ »ôÎæ×/·¤ôËÇ SÅUôÚUðÁ ·Ô¤ ×æçÜ·¤ âð ç»ÚUßè ÚU¹ð »° SÅUôÚUðÁ ÚUâèÎ ·Ô¤

·ë¤çá âæßçÏ «¤‡æ

ç·¤âæÙô´ ·¤ô v} ×ãèÙô´ Ì·¤ ·¤è Öé»ÌæÙ âè×æ ßæÜ𠫤‡æ ·ë¤çá ·¤æØôZ ·Ô¤ ¥Üæßæ ¥‹Ø »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ çÜ° ©ÂÜÏ ãñ´Ð §‹ãð´ âæßçÏ «¤‡æ Øæ çÙßðàæ «¤‡æ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ vz ßáü Ì·¤ ÕÉæØæ Áæ â·¤Ìæ ãñ ¥õÚU Øã ÇðØÚUè, ßëÿææÚUô‡æ, Õæ»ßæÙè, ·ë¤çá, ܃æé çâ´¿æ§ü, çÜUÅU çâ´¿æ§ü ØôÁÙæ°´, Öêç× çß·¤æâ »çÌçßçÏØô´, ÖðǸ/ Õ·¤ÚUè, âê¥ÚU çß·¤æâ, ÂôËÅþè çß·¤æâ, ¥´ÌÎüðàæèØ ×ˆSØ ÂæÜÙ, ÚUðàæ× ©ˆÂæÎÙ, »ýæ×è‡æ »ôÎæ×, ·ë¤çá ßæçÙ·¤è ßëÿææÚUôÂ‡æ ¥õÚU ¥‹Ø »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ çÜ° çÎØð ÁæÌð ãñ´Ð çßçÖóæ »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ çÜ° âæ´·Ô¤çÌ·¤ Üæ»Ì ÙæÕæÇü ·Ô¤ ÂÚUæ×àæü âð ÚUæ’Ø SÌÚUèØ Õñ´·¤âü âç×çÌ (°â°ÜÕèâè) mæÚUæ ÌØ ·¤è ÁæÌè ãñÐ ßæSÌçß·¤ «¤‡æ çßÌÚU‡æ ·Ô¤ â×Ø Õñ´·¤ âæ´·Ô¤çÌ·¤ §·¤æ§ü âð ßæSÌçß·¤ çSÍçÌ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU §âð ÕǸæ Øæ ƒæÅUæ â·¤Ìæ ãñÐ

ØæÁ ÎÚU ¥õÚU Á×æÙÌ ·¤è ¥æßàØ·¤Ìæ°´

¥ßçÏ ·Ô¤ «¤‡æô´ ÂÚU ØæÁ ·¤è ÎÚU Õñ´·¤ô´ ·Ô¤ â´Õ´çÏÌ ÕôÇü mæÚUæ ÖæÚUÌèØ çÚUÁßü Õñ´·¤ ·Ô¤ çÎàææçÙÎüðàæô´ °ß´ ©Ù·Ô¤ ¥æÏæÚU ÎÚU ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÌØ ·¤è ÁæÌè ãñ´Ð §â·Ô¤ ¥Üæßæ «¤‡æ x ßáü âð vz ßáü Ì·¤ ·¤è ¥ßçÏ ·Ô¤ çÜ° çΰ ÁæÌð ãñ´Ð Á×æÙÌ ×é€Ì ¥ßçÏ ·Ô¤ «¤‡æ ·¤è âè×æ ·¤ô z®®®® âð Õɸæ v®® ®®® ·¤ÚU çÎØæ »Øæ ãñÐ v®®®®® L¤ÂØð â𠪤ÂÚU ·Ô¤ «¤‡æ ·Ô¤ çÜ° Õñ´·¤ ÖæÚUÌèØ çÚUÁßü Õñ´·¤ ·Ô¤ çÙÎüðàæô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÂýçÌÖêçÌØô´ ÂýæŒÌ ·¤ÚUÌð ãñ´Ð ÂýSÌéçÌ ·Ô¤ Õ»ñÚU ×æÜ âéÂéÎü Ù ç·¤° ÁæÙð âð â´Õ´çÏÌ ß¿Ù ) °Üzvz B °Üzv{ (ØçÎ ÁM¤ÚUÌ ãô) ÙæðÅUØçÎ ç·¤âæÙ ·Ô¤ ÂçÚUâÚU ×ð´ SÅUôÚU ç·¤° »° ©ˆÂæÎ ÂÚU ©ˆÂæÎ ç߇æÙ âè×æ ·¤æ çßSÌæÚU ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñ Ìô SÅUôÚU ç·¤° »° ©ˆÂæÎ ÂÚU ÎëçcÅUÕ´Ï·¤ ÂýÖæÚU ·¤ô ·¤ßÚU ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÎëçcÅUÕ´Ï·¤ çßÜð¹ (âè°¿°v) ÂØæüŒÌ ãô»æÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

23


???

ÚUæcÅþUèØ çÌÜãÙ °ß´ ¥æòØÜ Âæ× ç×àæÙ

@ SÍæÙèØ ÁÜßæØé ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU çâȤæçÚUàæ ·¤è »§ü ÕèÁ ç·¤S×ô´, ÕèÁ ÎÚU °ß´ Âñ·Ô¤Á ¥æòȤ Âýñç€UÅUçââ ·¤ô ¥ÂÙæØð´Ð @ »ðãê´, ÏæÙ, Áõ, ÎÜãÙ (¥ÚUãÚU ·¤ô ÀôǸ·¤ÚU) çÌÜãÙ (ÚUæ§ü, âÚUâô´, âêÚUÁ×é¹è ·¤ô ÀôǸ·¤ÚU) ÌèÙ ßáü ×ð´ °·¤ ÕæÚU, ×€·¤æ, ÕæÁÚUæ, ’ßæÚU, ¥ÚUãÚU, ÚUæ§ü, âÚUâô´ °ß´ âêÚUÁ×é¹è Îô ßáü ×ð´ °·¤ ÕæÚU °ß´ â´·¤ÚU/ÕèÅUè ÕèÁ ÂýˆØð·¤ ßáü ÕÎÜð´Ð @ ·Ô¤ßÜ ¥çÏ·ë¤Ì °Áð´çâØô´ âð Âý×æç‡æÌ/×êÜ ÕèÁ ¹ÚUèÎð´ ¥õÚU §‹ãð´ Æ´Çè, âê¹è ¥õÚU âæȤ Á»ã ÂÚU ÚU¹ð´Ð @ ÕôÙð ·Ô¤ çÜ° ©Â¿æçÚUÌ ÕèÁô´ ·¤æ ©ÂØô» ·¤ÚUð´ ¥õÚU ÕôÙð âð Âêßü ÕèÁ »é‡æßææ ÂÚUèÿæ‡æ Áñâð àæéhÌæ, ¥´·é¤ÚU‡æ ¥õÚU ¹ÚUÂÌßæÚU ÚUçãÌ ãôÙð ·¤è Áæ´¿ ·¤ÚU Üð´Ð

24

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


योजनान्तर्गत क्रियान्वित घटक एवं देय अनुदान प्रक्रिया घटकों के नाम

इकाई

अनुदान/सहायता विवरण / पात्र हितग्राही

किव.

प्रजनक बीज भारत सरकार कृषि मंत्रालय के बीज डिविजन के द्वारा निर्धारित मूल्य का 100 प्रतिशत राशि आई.सी.ए.आर./एस.ए.यूएस. आदि से राज्य बीज निगम/ संस्था को खरीदने का प्रावधान।

किव.

राशी रु.1000/- प्रति किव. 10 वर्ष तक की प्रजाति हेतु एवं 5 वर्षों तक की प्रचलित प्रजाति / हायब्रिड के लिये राशि रु. 100 /-प्रति किव. अतिरिक्त सहायता का प्रावधान।

किव.

राशी रु.1000/- प्रति किव. 10 वर्ष तक की प्रजाति हेतु एवं 5 वर्षों तक की प्रचलित प्रजाति / हायब्रिड के लिये राशि रु. 100 /-प्रति किव. अतिरिक्त सहायता का प्रावधान।

प्रमाणित बीज वितरण

किव.

50 प्रतिशत या निर्धारित मुल्य राशि रु. 2500 /- प्रति किवंटल तिलहन हेतु जो की 10 वर्षो के अन्दर की प्रजातियों के लिए एवं संकर किस्म के लिए राशी रु. 5000/- प्रति किवंटल का प्रावधान।

लक्षित विशेष प्रजाति का बीज उत्पादन

किव.

बीज उत्पादन में 75 % मुल्य एन.एस.सी./एस.एफ.सी.आई. /राज्य संस्थाएँ / आई.सी.ए.आर. / एस.ए.यु.एस.एवं के.व्ही.के. हेतु जो कि 5 वर्ष तक की प्रजातियों के लिये प्रावधान|

संख्या

नेप्सेक / फूट आपरेटेड स्प्रेयर मूल्य का 40 % या अधिकतम सीमा राशी रु. 600/- प्रति यंत्र (अतिरिक्त 10 प्रतिशत सहायता अनुसूचित जाती , अनुसूचित जनजाति, लघुसिमांत कृषकों / महिला के लिये अधिकतम सीमा राशी रु. 800/- प्रति यंत्र)|

पावर स्प्रेयर

संख्या

नेपसेक पावर स्प्रेयर क्षमता 16 लीटर मूल्य का 50 % अधिकतम सीमा राशि रु. 3000 प्रति यंत्र (अतिरिक्त 10 प्रतिशत सहायता अनुसूचित जाती , अनुसूचित जनजाति, सीमांत कृषकों / महिला के लिये अधिकतम सीमा राशी रु. 3800/- प्रति यंत्र)। नेपसेक पावर स्प्रेयर क्षमता 16 लीटर मूल्य का 40 % अधिकतम सीमा राशि रु. 8000 प्रति यंत्र (अतिरिक्त 10 प्रतिशत सहायता अनुसूचित जाती , अनुसूचित जनजाति, लघु/ सीमांत कृषकों / महिला ग्रुप 5 सदस्य के लिये अधिकतम सीमा राशी रु. 00/- प्रति यंत्र)।

सीड ट्रिटिंग ड्रम

संख्या

मूल्य का 50% अधिकतम सीमा 20 किलोग्राम क्षमता हेतु राशी रु. 1750/- एवं 40 किलोग्राम क्षमता हेतु राशी रु. 2000/- का प्रावधान

पौध संरक्षण रसायन

हैक्टे.

मूल्य का 50% अधिकतम सीमा राशी रु. 500 प्रति हेक्टेयर पौध संरक्षण रसायन आवश्यकता के आधार प्र कीटनाशक, फफूंदनाशक, निंदानाश्क, बयोपेस्टीईड्स, बायोएजेंट्स, सूक्ष्म तत्व एवं बायो फर्टीलाईजर्स आदि दिए जाने का प्रावधान।

जिप्सम/पयाराईट/लाईमिंग/डोलोमाइट /सिंगल सुपर फास्फेट आदि का वितरण

हैक्टे.

मूल्य का 50% सामग्री एवं वाहन भांडा अधिकतम राशी रु. 750/हेक्टेयर जो भी कम हो, दिए जाने का प्रावधान

प्रजनक बीज खरीदी

आधार बीज उत्पादन

प्रमाणित बीज उत्पादन

पौध संरक्षण यंत्र हस्त चलित

Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

25


??? राईजोबियमकल्चर/ पी.एस.बी./जेड.एस.बी./ येजेटोबेक्टर/माइकोराईजा आदि का वितरण

हैक्टे.

मूल्य का 50% अधिकतम राशी रु. 300/- चूर्ण, कर्ण एवं तरल रूप में दिये जाने का प्रावधान

संख्या

हस्तचलित / बैल चलित मूल्य का 40 % अधिकतम राशी रु. 8000/- प्रति यंत्र (अतिरिक्त 10 % सहायता अनुसुचित जाति/ अनु. जनजाति / लघु / सीमांत कृषकों / महिला के लिये अधिकतम सीमा राशी रु. 10000 /- प्रति यंत्र)

संख्या

ट्रेक्टर चलित रोटावेत्र / सीड ड्रिल / जिरोटिल सीड ड्रिल / मल्टीकाप प्लांट / रिजफरो प्लान्टर / रेज्डबेड प्लान्टर / पावर वीडर / ग्राउंडनट डिगर एवं मल्टीकाप थ्रेशर, मूल्य का 40 प्रतिशत अधिकतम राशी रु. 50000 /- प्रति यंत्र (अतिरिक्त 10 प्रतिशत सहायता अनुसूचित जाति/ अनु. जनजाति / लघु / सीमान्त कृषकों / महिला के लिये अधिकतम सीमा राशी रु. 63000/- प्रति यंत्र)

संख्या

राशी रु. 19,600/- प्रति यूनिट कास्ट अनुसार अगहु सीमांत कृषकों को 35 प्रतिशत एवं अन्य कृषकों को 25 प्रतिशत जो की नान – डी.पी.ए.पी. / डी.डी.पी. क्षेत्र के लिए। राशी रूपये 19,600/- प्रति यूनिट कास्ट के लिये लघु सीमांत कृषकों को 50 प्रतिशत एवं अन्य कृषकों को 35 प्रतिशत डी.पी.ए.पी. / डीडी.पी. क्षेत्र के लिए।

पाईप लाईन

मीटर

मूल्य का 50% या अधिकतम राशी रु. 15000/- जो भी कम हो, 50 रूपये प्रति मीटर अधिकतम सीमा 600 मीटर हेतु प्रति कृषक अनुसार अनुदान डे होगा। इसमें सभी तरह के पाईप जैसे पी.वी.सी.एच.दी.पी.इ. आदि

सीड स्टोरेज बिन्स

संख्या

एक से दस किवंटल की क्षमता की बिन्स के लिए मूल्य का 25 प्रतिशत अधिकतम राशी रु. 1000 /- का प्रावधान

ब्लॉक प्रदर्शन

हैक्टे.

एक कृषक को प्रदर्शन हेतु एक हैक्टेयर की सीमा निर्धारित जिसमें आदान सामग्री का 50 प्रतिशत या अधिकतम फसलों के प्रदर्शन अनुसार राशि निम्नानुसार देय हैं। फसल अनुदान राशी रुपये में मुंगफली 7500 सोयाबीन 4500 राई/सरसों 3000 तिल/रामतिल 3000 अलसी 3000

एकीकृत कीट प्रबंधन (आई.पी.एम.)

संख्या

राशी रु. 26700/- प्रति फार्म फिल्ड स्कूल प्रति प्रदर्शन, प्रशिक्षण सामग्री, आई.पी.एम. सामग्री, साहित्य एवं अन्य आकस्मिक व्यय के लिये प्रावधान।

कृषि प्रशिक्षण

संख्या

राशी रु. 24000/- प्रति प्रशिक्षण, 30 प्रशिक्षणार्थी, के दो दिवस हेतु राशी रूपये 400 प्रति व्यक्ति प्रतिदिन के लिए प्रावधान।

न्यूक्लियर पॉली हाईड्रोसिस वायरस (एन.पी.वी.)

हैक्टे.

मूल्य का 50% अधिकतम राशी रु. 500/- का प्रावधान

उन्नत कृषि यंत्र हस्त चलित

ट्रेक्टर चलित / यंत्र

स्प्रिंकलर सेंट का वितरण

26

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


टी बोर्न ऑयल सीड्स एनएमओओपी एमएम – 3

क्र.

घटक

नाम टी.बी.ओ. पौध संख्या प्रति हैक.

पौध रोपण लागत प्रति हैक. (राशी रूप में)

करंजा (500)

20,000

महुआ (200)

15,000

नीम (400)

17,000

करंजा (4 वर्ष)

1,000

महुआ (8 वर्ष)

1,000

नीम (5 वर्ष)

1,000

क. 1.

नवीन एवं पूर्व स्थित वाटर शेड तथा अनुपयोगी वन भूमि के लिए नर्सरी का एकीकृत विकास एवं पौध रोपण कार्य।

ख. 1.

तिलहनी फसल के साथ अंतरवर्तीय दलहनी यें अन्य फसलों को पौध रोपण की परिपक्व अवधि अंतर्गत अतिरिक्त लाभ।

अनुदान 30% प्रति उपकरण अधिकतम 2.

तिलहनी फसल के प्रासेसिंग एवं तेल शोधन उपकरण

करंज डीकोरेटर क्षमता 50 किलोग्राम प्रति घंटा

30,000

नीम देकोरेटर (मैकेनिकल 2 हार्सपावर मोटर सहित क्षमता 100 किलोग्राम प्रति घंटा)

24,000

तेल शोधक उपकरण क्षमता 1 टन प्रति दिवस (टीपीडी)

60,000

राशी रु. 24000/- प्रति प्रशिक्षनार्थी, के दो दिवस हेतु राशी रु. 400 प्रति व्यक्ति प्रतिदिन के लिए प्रावधान।

24,000

ग. 1.

कृषि प्रशिक्षण

Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

27


???

·ë¤çá €UÜèçÙ·¤ ¥õÚU ·ë¤çá ·¤æÚUôÕæÚU ·Ô¤´Îý

ACABC

§â ØôÁÙæ ·¤æ ÜÿØ ÂêÚUð Îðàæ ×ð´ ·ë¤çá €UÜèçÙ·¤ ¥õÚU ·ë¤çá ·¤æÚUôÕæÚU ·Ô¤´Îý (°âè°Õèâè) ·¤è SÍæÂÙæ ·¤ô ÕÉUæßæ ÎðÙæ ãñÐ

·ë¤çá €UÜèçÙ·¤

ȤâÜô´/Âàæé¥ô´ ·¤è ©ˆÂæη¤Ìæ ·¤ô ÕɸUæÙð ¥õÚU ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æØ ·¤ô ÕɸUæÙð ·Ô¤ çÜ° çßçÖóæ ÂãÜé¥ô´ ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·¤ô çßàæðá™æô´ ·¤è âÜæã ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ©gðàØ âð ·ë¤çá €UÜèçÙ·¤ô´ ·¤è ÂçÚU·¤ËÂÙæ ·¤è »§ü ÍèÐ ·ë¤çá €UÜèçÙ·¤ çÙÙæÙéâæÚU ÿæð˜æô´ ×ð´ âãæØÌæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌð ãñ´ @ ×ëÎæ SßæS‰Ø @ ȤâÜ ÂhçÌ @ ÂõÏð ·¤è âéÚUÿææ @ ©ÂÁ ·Ô¤ Âà¿æÌ Ì·¤Ùè·¤è @ Âàæé¥ô´ ·Ô¤ çÜ° ©Â¿æÚU âéçßÏæ°´, ¹æl ¥õÚU ¿æÚUæ ÂýÕ´ÏÙ @ çßçÖóæ ȤâÜô´ ·¤æ ÕæÁæÚU ×ð´ ×êËØ (Öæß) §ˆØæçÎ

·ë¤çá ·¤æÚUôÕæÚU ·Ô¤´Îý ·ë¤çá ·¤æÚUôÕæÚU ·Ô¤´Îý, ÂýçàæçÿæÌ ·ë¤çá ÂðàæðßÚUô´ mæÚUæ SÍæçÂÌ ·ë¤çá ©l×ô´ ·¤è ÃØæßâæçØ·¤ §·¤æ§ü ãñÐ °ðâð ©l× ×ð´ ·ë¤çá ©Â·¤ÚU‡æ ç·¤ÚUæ° ÂÚU ÜðÙð ¥õÚU ©Ù·Ô¤ ÚU¹ÚU¹æß, ©lç×Ìæ çß·¤æâ ¥õÚU ¥æØ âëÁÙ ·Ô¤ çÜ° ȤâÜ ·¤ÅUæ§ü ·Ô¤ Âà¿æÌ ÂýÕ´ÏÙ ¥õÚU ÕæÁæÚU çÜ´·Ô¤Á âçãÌ ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ ÿæð˜æô´ ·¤è âðßæ¥ô´ ¥õÚU ©Â·¤ÚU‡æ ·¤è çÕ·ý¤è ·¤ô àææç×Ü ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ §â ØôÁÙæ ×ð´ Âýçàæÿæ‡æ ¥õÚU ¥æÚU´çÖ·¤ âãæØÌæ ·Ô¤ çÜ° âÂê‡æü çßæèØ âãæØÌæ àææç×Ü ãñ, §â ØôÁÙæ ×ð´ «¤‡æ âã Âà¿ÎæØ âçןæ âçâÇè ·¤æ ÂýæßÏæÙ ãñÐ

ØôÁÙæ ·Ô¤ ©gðàØ ç·¤âæÙô´ ·¤ô Öé»ÌæÙ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ¥Íßæ ·ë¤çá ©l×è ·Ô¤ ÃØæÂæÚU ×æòÇÜ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU, SÍæÙèØ ÁM¤ÚUÌô´ ¥õÚU ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ ÜÿØ â×êã ·Ô¤ âæ׉Øü ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ç·¤âæÙô´ ·¤ô çÙàæéË·¤ çßSÌæÚU ¥õÚU ¥‹Ø âéçßÏæ°´ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ×æŠØ× âð âæßüÁçÙ·¤ âðßæ¥ô´ ·Ô¤ ÂýØæâô´ ·¤ô ÂêÚU·¤ ·¤ÚUÙæÐ

28

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

·ë¤çá çß·¤æâ ·¤ô âãæØÌæ

ÕðÚUôÁ»æÚU ·ë¤çá SÙæÌ·¤ô´, ·ë¤çá çÇŒÜô×æ ÏæÚU·¤ô´, ·ë¤çá ×ð´ ©‘¿ÌÚU ×æŠØç×·¤ ¥õÚU Áñçß·¤ çß™ææÙ SÙæÌ·¤ ·Ô¤ âæÍ ·ë¤çá â´Õ´Ïè ÂæÆ÷Ø·ý¤× ×ð´ SÙæÌ·¤ôæÚUô´ ·Ô¤ çÜ° ÜæÖÂýÎ SßÚUôÁ»æÚU ·¤æ âëÁÙ ·¤ÚUÙæÐ

ØôÁÙæ ·ð¤ çÜ° Øð ãUæð´»ð Âæ˜æ Øã ØôÁÙæ çÙÙßÌ ¥ØçÍüØô´ ·Ô¤ çÜ° ãñ @ ¥æ§üâè°¥æÚU/ØêÁèâè âð ×æ‹ØÌæ ÚUæ’Ø ·ë¤çá çßàßçßlæÜØô´ (°â°Øê)/ ·Ô¤´ÎýèØ ·ë¤çá çßàßçßlæÜØô´ âð ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ ×ð´ SÙæÌ·¤, ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ ×ð´ SÙæÌ·¤ ·¤è çàæÿææ ÎðÙð ßæÜð ¥‹Ø °Áð´çâØô´ ·¤ô ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚU ·Ô¤ â´SÌéçÌ ÂÚU ·ë¤çá ¥õÚU âã·¤æçÚUÌæ ×´˜ææÜØ, ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU ·Ô¤ ¥Ùé×ôÎÙ ·Ô¤ ¥ÏèÙÐ @ ÚUæ’Ø ·ë¤çá çßàßçßlæÜØô´, ÚUæ’Ø ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßÖæ»ô´ ÌÍæ ÚUæ’Ø ·Ô¤ Ì·¤Ùè·¤è çàæÿææ çßÖæ» âð ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ ×ð´ çÇŒÜô×æ (‹ØêÙÌ× z® ÂýçÌàæÌ ¥´·¤)/ SÙæÌ·¤ôæÚU çÇŒÜô×æ ÏæÚU·¤Ð @ ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚU ·¤è â´SÌéçÌ ÂÚU ·ë¤çá ¥õÚU âã·¤æçÚUÌæ ×´˜ææÜØ, ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU ·Ô¤ ¥Ùé×ôÎÙ ·Ô¤ ¥ÏèÙ ¥‹Ø °Áð´çâØô´ âð ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ ×ð´ SÙæÌ·¤Ð @ Áñçß·¤ çß™ææÙ SÙæÌ·¤ ·Ô¤ âæÍ ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ ×ð´ SÙæÌ·¤ôæÚUÐ @ ØêÁèâè âð ×æ‹ØÌæ Âýæ# °ðâð SÙæÌ·¤ ÂæÆ÷Ø·ý¤× çÁâ×ð´ {® ÂýçÌàæÌ âð ¥çÏ·¤ ÂæÆ÷Ø·ý¤× ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ âð â´Õh ãôÐ @ ×æ‹ØÌæ ÂýæŒÌ ×ãæçßlæÜØô´ ¥õÚU çßàßçßlæÜØô´ âð Áñçß·¤ çß™ææÙ ·Ô¤ âæÍ çß™ææÙ ×ð´ SÙæÌ·¤ ·Ô¤ Âà¿æÌ çÇŒÜô×æ / SÙæÌ·¤ôæÚU çÇŒÜô×æ ÂæÆ÷Ø·ý¤× çÁâ×ð´ {® ÂýçÌàæÌ âð ¥çÏ·¤ ÂæÆ÷Ø·ý¤× ·ë¤çá ¥õÚU â´Õ´çÏÌ çßáØô´ âð â´Õh ãôÐ @ ‹ØêÙÌ× zz ÂýçÌàæÌ ¥´·¤ô´ ·Ô¤ âæÍ ·ë¤çá â´Õ´çÏÌ ÂæÆ÷Ø·ý¤×ô´ ×ð´ ©‘¿ÌÚU ×æŠØç×·¤ (¥ÍæüÌ ÕæÚUãßè´ ·¤ÿææ)Ð


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

29


???

ç·¤âæÙ ¹ÚUèÎð´ ¥ÙéÎæÙ ÂÚU ·ë¤çá Ø´˜æ

ç·¤âæÙ ãÚU çßæèØ ßáü ×ð´ ·¤Öè Öè ¥ÙéÎæÙ ÂÚU ·ë¤çá Ø´˜æ ·¤è ¹ÚUèÎæÚUè ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð §Uâ ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ ÜðÙð ·Ô¤ çÜ° Öè ©‹ãð´ ’ØæÎæ Öæ»ÎõǸ ·¤è ÁM¤ÚUÌ Ùãè´ ãñÐ Õâ ©â·Ô¤ çÜ° ·ë¤çá çßÖæ» ·¤è Õðßâæ§ÅU ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æòÙÜæ§Ù ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙæ ãñÐ ¥æßðÎÙ ·Ô¤ ßðÚUèçȤ·Ô¤àæÙ ·Ô¤ ÕæÎ ¥æòÙÜæ§Ù Sßè·ë¤çÌ Â˜æ ÁæÚUè ç·¤Øæ Áæ°»æÐ §Uâ·Ô¤ ÕæÎ ßð ÕæÁæÚU ×ð´ ¥ÂÙè Ââ´Î ·¤è ·¤´ÂÙè âð ·ë¤çá Ø´˜æ Üð â·¤Ìð ãñ´Ð ¥ÙéÎæÙ Öè ©‹ãð´ ¥æÚUÅUèÁè°â ·Ô¤ ×æŠØ× âð ãè ç×Üð»æÐ ØæÙè §â ·¤æ× ·Ô¤ çÜ° çßÖæ» ·ð¤ ¿€·¤ÚU Ü»æÙð ß ¥çÏ·¤æçÚUØô´ ·¤è Áè ãÁêÚUè ·¤è Öè ÁM¤ÚUÌ ÙãUè´ ãñÐ ©‹ãð´ ×ðÜð âð ·ë¤çá Ø´˜æ ¹ÚUèÎÙð ·¤æ §´ÌÁæÚU Ùãè´ ·¤ÚUÙæ ÂǸð»æÐ

ØôÁÙæ ·¤æ ©gðàØ

¥çÏ·¤Ì× z® ȤèâÎè Ì·¤ ãô»æ ¥ÙéÎæÙ

ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥æÏéçÙ·¤ Ì·¤Ùè·¤ âð ¹ðÌè ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ©gðàØ âð âÚU·¤æÚU Ùð ·ë¤çá Øæ´ç˜æ·¤ÚU‡æ ØôÁÙæ ·¤è àæéM¤¥æÌ ·¤è ãñÐ §â·¤æ ©gðàØ ©ˆÂæη¤Ìæ ßëçh ×ð´ Øæ´ç˜æ·¤ àæç€Ì ·¤æ ¥çÏ·¤Ì× ©ÂØô» ·¤ÚUÙæ ãñÐ âÚU·¤æÚU ·¤è ×´àææ ãñ ç·¤ ç·¤âæÙ ×æÙß Ÿæ× âð ’ØæÎæ ·ë¤çá Ø´˜æô´ ·¤æ ©ÂØô» ·¤ÚUð´»ð Ìô §ââð ©Ù·Ô¤ â×Ø, Ÿæ× ß Âñâð ·¤è Õ¿Ì ãô»èÐ §â ØôÁÙæ ×ð´ ÀôÅUð×æŠØ× ß ÕǸð âÖè Âý·¤æÚU ·Ô¤ ·ë¤çá Ø´˜æô´ ·¤ô àææç×Ü ç·¤Øæ »Øæ ãñÐ Ìæç·¤ âÖè Ÿæð‡æè ·Ô¤ ç·¤âæÙ §â·¤æ ÜæÖ ©Ææ â·Ô´¤ ¥õÚU §ââð ç·¤âæÙô´ ·¤è ¥æØ ×ð´ ßëçh ãô»èÐ §â ØôÁÙæ ·¤è àæéM¤¥æÌ ×ð´ Ì×æ× çÙØ×ô´ ·Ô¤ Âð´¿ ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ ’ØæÎæÌÚU ç·¤âæÙ §â·Ô¤ ÂýçÌ ©ÎæâèÙ ãè ÚUãðÐ ÌÕ ç΀·¤Ì Øã Íè ç·¤ ¥æßðÎÙ ·Ô¤ ÕæÎ ©‹ãð´ ·ë¤çá ×ðÜð ·¤æ §´ÌÁæÚU ·¤ÚUÙæ ÂǸÌæ ÍæÐ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ §âè ç΀·¤Ì ·Ô¤ ×gðÙÁÚU âÚU·¤æÚU Ùð §â âæÜ ×ð´ ×ðÜð ·¤è ÕæŠØÌæ â×æ# ·¤ÚU Îè ãñÐ ¥Õ ×ðÜð ·¤æ ¥æØôÁÙ ç·¤Øæ Áæ°»æ, ×»ÚU §â·¤æ ©gðàØ ç·¤âæÙô´ ·¤æð Âýçàæÿæ‡æ ß Ù§ü Ì·¤Ùè·¤ ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè ÎðÙæ ãô»æÐ

ãÚU ÌÚUã ·Ô¤ ·ë¤çá Ø´˜æô´ ·Ô¤ ¥ÙéÎæÙ ÂÚU ¥çÏ·¤Ì× z® ȤèâÎè Øæ yz ãÁæÚU Ì·¤ ·¤æ ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ Øã ¥ÙéÎæÙ ãÚU ÌÚUã ·Ô¤ ·ë¤çá Ø´˜æô´ ·Ô¤ çÜ° ×æ‹Ø ãñÐ ç·¤âæÙ ¥Õ ÕæÁæÚU âð ·¤Öè Öè ·ë¤çá Ø´˜æ ¹ÚUèÎ â·¤Ìð ãñ´Ð ×»ÚU àæÌü Øãè ãñ ç·¤ ©‹ãð´ ç·¤âè ´Áè·ë¤Ì Ø´˜æ çß·ýð¤Ìæ âð ¹ÚUèÎ ·¤ÚUÙè ãô»èÐ

30

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

¥æòÙÜæ§Ù ´Áè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ çÜ° Øð ãñ´ ÁM¤ÚUè ÎSÌæßðÁ @ ¥æßðη¤ ·¤è ÌSßèÚU @ ßôÅUÚU ¥æ§Çè ·¤æÇü @ ÖêSßæ×è Âý×æ‡æ Â˜æ ¥Íßæ ßÌü×æÙ ×æÜ »éÁæÚUè ÚUâèÎ

¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙð ·¤æ ÌÚUè·¤æ ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ¥æòÙÜæ§Ù âæòUÅUßðØÚU ·Ô¤ ãô× ÂðÁ ÂÚU ©ÂÜÏ ·¤æÙüÚU ¥ŒÜè·Ô¤àæÙ ×ð´ ¥‹Ø ¥æòŒàæÙ ·Ô¤ ÌãÌ ¥æßðÎÙ §´Åþè ·¤ÚU ç€UÜ·¤ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ÕæÎ çÎØð çÙÎüðàæ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ÁæÙ·¤æÚUè ÖÚUÙè ãñÐ


PMFBY

ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ ÚU âæÜ Âýæ·ë¤çÌ·¤ ¥æÂÎæ ·Ô¤ ¿ÜÌð ç·¤âæÙô´ ·¤ô ·¤æȤè Ùé·¤âæÙ ©ÆæÙæ ÂǸÌæ ãñÐ Õæɸ, ¥æ´Ïè, ¥ôÜð ¥õÚU ÌðÁ ÕæçÚUàæ âð ©Ù·¤è ȤâÜ ¹ÚUæÕ ãô ÁæÌè ãñÐ ©‹ãð´ °ðâð â´·¤ÅU âð ÚUæãÌ ÎðÙð ·Ô¤ çÜ° ·Ô¤´Îý âÚU·¤æÚU Ùð ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ (PMFBY) àæéM¤ ·¤è ãñÐ §âð vx ÁÙßÚUè w®v{ ·¤ô àæéM¤ ç·¤Øæ »Øæ ÍæÐ §â·Ô¤ ÌãÌ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¹ÚUèȤ ·¤è ȤâÜ ·Ô¤ çÜØð w ȤèâÎè Âýèç×Ø× ¥õÚU ÚUÕè ·¤è ȤâÜ ·Ô¤ çÜØð v.z ÂýçÌàæÌ Âýèç×Ø× ·¤æ Öé»ÌæÙ ·¤ÚUÙæ ÂǸÌæ ãñÐ Âè°×°È¤Õèßæ§üU ×ð´ Âýæ·ë¤çÌ·¤ ¥æÂÎæ¥ô´ ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ ¹ÚUæÕ ãé§ü ȤâÜ ·Ô¤ ×æ×Üð ×ð´ Õè×æ ·Ô¤ Âýèç×Ø× ·¤ô ÕãéÌ ·¤× ÚU¹æ »Øæ ãñÐ §ââð Âè°×°È¤Õèßæ§ü Ì·¤ ãÚU ç·¤âæÙ ·¤è Âãé´¿ ÕÙæÙð ×ð´ ×ÎÎ ç×Üè ãñÐ Âè°×°È¤Õèßæ§ü ØôÁÙæ ßæç‡æç’Ø·¤ ¥õÚU Õæ»ßæÙè ȤâÜô´ ·Ô¤ çÜ° Öè Õè×æ âéÚUÿææ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌè ãñÐ §â×ð´ ãæÜæ´ç·¤ ç·¤âæÙô´ ·¤ô z ÂýçÌàæÌ Âýèç×Ø× ·¤æ Öé»ÌæÙ ·¤ÚUÙæ ÂǸÌæ ãñÐ ÖæÚUÌèØ ·ë¤çá Õè×æ ·¤´ÂÙè (°¥æ§üâè) §â ØôÁÙæ ·¤ô ¿ÜæÌè ãñÐ

ã

ØôÁÙæ ·Ô¤ ©gðàØ @ Âýæ·¤ëçÌ·¤ ¥æÂÎæ, ·¤èǸð ¥õÚU ÚUô» ·¤è ßÁã âð âÚU·¤æÚU mæÚUæ ¥çÏâêç¿Ì ȤâÜ ×ð´ âð ç·¤âè Ùé·¤âæÙ ·¤è çSÍçÌ ×ð´ ç·¤âæÙô´ ·¤ô Õè×æ ·¤ßÚU ¥õÚU çßæèØ âãæØÌæ ÎðÙæÐ @ ç·¤âæÙô´ ·¤è ¹ðÌè ×ð´ L¤ç¿ ÕÙæØð ÚU¹Ùð ·Ô¤ ÂýØæâ °ß´ ©‹ãð´ SÍæØè ¥æ×ÎÙè ©ÂÜÏ ·¤ÚUæÙæÐ @ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ·ë¤çá ×ð´ §óæôßðàæÙ °ß´ ¥æÏéçÙ·¤ ÂhçÌØô´ ·¤ô ¥ÂÙæÙð ·Ô¤ çÜ° ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÙæÐ @ ·ë¤çá ÿæð˜æ ×ð´ «¤‡æ ·¤è ©ÂÜÏÌæ âéçÙçà¿Ì ·¤ÚUÙæÐ

·¤ãæ´ âð Üð´ Âè°×°È¤Õèßæ§ü ·¤æ Ȥæò×ü ÂýÏæÙ×´˜æè ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ ·Ô¤ çÜ° ¥æòȤÜæ§Ù (Õñ´·¤ Áæ·¤ÚU) ¥õÚU ÎêâÚUæ ¥æòÙÜæ§Ù, ÎôÙô´ ÌÚUè·Ô¤ âð Ȥæò×ü çÜ° Áæ â·¤Ìð ãñ´Ð Ȥæò×ü ¥æòÙÜæ§Ù ÖÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ¥æ http://pmfby.gov.in/ ·ð¤ çÜ´·¤ ÂÚU Áæ â·¤Ìð ãñ´ @ ¥»ÚU ¥æ Ȥæò×ü ¥æòȤÜæ§Ù ÜðÙæ ¿æãÌð ãñ´ Ìô ÙÁÎè·¤è Õñ´·¤ ·¤è àææ¹æ ×ð´ Áæ·¤ÚU ȤâÜ Õè×æ ØôÁÙæ ·¤æ Ȥæò×ü ÖÚU â·¤Ìð ãñ´Ð

ç·¤Ù ÎSÌæßðÁô´ ·¤è ãñ ÁM¤ÚUÌ @ °·¤ ȤôÅUô, ç·¤âæÙ ·¤æ ¥æ§üÇè ·¤æÇü (ÂñÙ ·¤æÇü, Çþæ§çß´» Üæ§âð´â, ßôÅUÚU ¥æ§üÇè ·¤æÇü, ÂæâÂôÅUü, ¥æÏæÚU ·¤æÇü) @ ç·¤âæÙ ·¤æ °Çþðâ ÂýêȤ (Çþæ§çß´» Üæ§âð´â, ßôÅUÚU ¥æ§üÇè ·¤æÇü, ÂæâÂôÅUü, ¥æÏæÚU ·¤æÇü) @ ¥»ÚU ¹ðÌ ¥æ·¤æ ¥ÂÙæ ãñ Ìô §â·¤æ ¹âÚUæ Ù´ÕÚU / ¹æÌæ Ù´ÕÚU ·¤æ ÂðÂÚU âæÍ ×ð´ ÚU¹ð´Ð @ ¹ðÌ ×ð´ ȤâÜ ·¤è Õéßæ§ü ãé§ü ãñ, §â·¤æ âÕêÌ Âðàæ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ §â·Ô¤ âÕêÌ ·Ô¤ ÌõÚU ÂÚU ç·¤âæÙ ÂÅUßæÚUè, âÚU´¿, ÂýÏæÙ Áñâð Üô»ô´ âð °·¤ ˜æ çܹßæ Üð â·¤Ìð ãñ´Ð @ ¥»ÚU ¹ðÌ ÕÅUæ§ü Øæ ç·¤ÚUæ° ÂÚU Üð·¤ÚU ȤâÜ ·¤è Õéßæ§ü ·¤è »Øè ãñ, Ìô ¹ðÌ ·Ô¤ ×æçÜ·¤ ·Ô¤ ·¤ÚUæÚU ·¤è ·¤æòÂè ·¤è ȤôÅUô·¤æòÂè ÁM¤ÚU Üð ÁæØð´Ð §â×ð´ ¹ðÌ ·¤æ ¹æÌæ/ ¹âÚUæ Ù´ÕÚU âæȤ ÌõÚU ÂÚU çܹæ ãôÙæ ¿æçã°Ð @ ȤâÜ ·¤ô Ùé·¤âæÙ ãôÙð ·¤è çSÍçÌ ×ð´ Âñâæ âèÏð ¥æ·Ԥ Õñ´·¤ ¹æÌð ×ð´ ÂæÙð ·Ô¤ çÜ° °·¤ ÚUg ¿ð·¤ Ü»æÙæ ÁM¤ÚUè ãñÐ

ŠØæÙ ÚU¹Ùð ßæÜè ·é¤À ¥‹Ø ÕæÌð´ @ ȤâÜ ·¤è Õéßæ§ü ·Ô¤ v® çÎÙô´ ·Ô¤ ¥´ÎÚU ¥æ·¤ô §Uâ ØæðÁÙæ ·¤æ Ȥæò×ü ÖÚUÙæ ÁM¤ÚUè ãñÐ @ ȤâÜ ·¤æÅUÙð âð vy çÎÙô´ ·Ô¤ Õè¿ ¥»ÚU ¥æ·¤è ȤâÜ ·¤ô Âýæ·ë¤çÌ·¤ ¥æÂÎæ ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ Ùé·¤âæÙ ãôÌæ ãñ, ÌÕ Öè ¥æ Õè×æ ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ ©Ææ â·¤Ìð ãñ´Ð @ Õè×æ ·¤è ÚU·¤× ·¤æ ÜæÖ ÌÖè ç×Üð»æ ÁÕ ¥æ·¤è ȤâÜ ç·¤âè Âýæ·ë¤çÌ·¤ ¥æÂÎæ ·¤è ßÁã âð ãè ¹ÚUæÕ ãé§ü ãôÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

31


???

×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ØæðÁÙæ ÚUßÚUè w®vz ×ð´ ÙÚUð´Îý ×ôÎè âÚU·¤æÚU Ùð ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ØôÁÙæ àæéM¤ ·¤è ÍèÐ §â ·¤æØü·ý¤× ·Ô¤ ÌãÌ, âÚU·¤æÚU ×ëÎæ ·¤è »é‡æßææ ·¤æ ¥ŠØØÙ ·¤ÚU·Ô¤ ÎðàæÖÚU ·ð¤ ֻܻ vy ·¤ÚUôǸ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ×ëÎæ ·¤æÇü ÁæÚUè ·¤ÚUÙð ·¤æ ©gðàØ ãñÐ ·¤æÇü °·¤ ×éçÎýÌ çÚUÂôÅUü ãñ Øã ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥ÂÙð ¹ðÌ Øæ Öêç× ÏæÚU‡æ ·Ô¤ çÜ° ÌèÙ âæÜ ×ð´ °·¤ ÕæÚU çÎØæ Áæ°»æÐ ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ×ëÎæ ·Ô¤ ¥ŠØØÙ ¥õÚU SßæS‰Ø ·¤è â×èÿææ ·¤ÚUÌæ ãñ §â·Ô¤ ¥çÌçÚUQ¤ ã× ¥ÂÙè ·¤æØæüˆ×·¤ çßàæðáÌæ¥ô´, ÂæÙè ¥õÚU Âôá·¤ ̈ßô´ ·¤è âæ×»ýè ¥õÚU ¥‹Ø Áñçß·¤ »é‡æô´ âð ç×^è ·¤è »é‡æßææ ·¤æ Âê‡æü ×êËØæ´·¤Ù ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð §â×ð´ âéÏæÚU·¤ ©ÂæØ Öè àææç×Ü ãUñ´, Áô ç·¤âæÙ ·¤ô ÕðãÌÚU ©ÂÁ Âýæ# ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ¥ÂÙæÙæ ¿æçã°Ð

Ȥ

Øã ·ñ¤âð ·¤ÚUÌæ ãñ ç·¤âæÙô´ ·¤è ×ÎÎ @ ·¤æÇü ·Ô¤ ÁæÚUè ãôÌð ãè, ç·¤âæÙô´ ·¤è ©â ç×^è ·¤è ¥‘Àè çÙ»ÚUæÙè ·¤è çÚUÂôÅUü ç×Üð»è Áô ȤâÜô´ ·¤è ¹ðÌè ·Ô¤ çÜ° ¿éÙè ÁæÌè ãñÐ @ çÙØç×Ì ¥æÏæÚU ÂÚU çÙ»ÚUæÙè ·¤è Áæ°»èÐ @ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ç×^è ·¤è »é‡æßææ ×ð´ âéÏæÚU ·Ô¤ â×æÏæÙô´ ·Ô¤ çÜ° çßàæðá™æô´ mæÚUæ çÙÎüðçàæÌ ç·¤Øæ Áæ°»æÐ @ çÙØç×Ì çÙ»ÚUæÙè âð ç·¤âæÙô´ ·¤ô Îèƒæü·¤æçÜ·¤ ×ëÎæ SßæS‰Ø çÚU·¤æòÇü Âýæ# ·¤ÚUÙð ×ð´ ×ÎÎ ç×Üð»è ¥õÚU ÌÎæÙéâæÚU çßçÖóæ ç×^è ÂýÕ´ÏÙ ÂýÍæ¥ô´ ·Ô¤ ÂçÚU‡ææ×ô´ ·¤æ ¥ŠØØÙ ¥õÚU ×êËØæ´·¤Ù ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð @ Øã ·¤æÇü â×Ø ·¤è ¥ßçÏ ×ð´ °·¤ ãè ÃØç€Ì¤ mæÚUæ çÙØç×Ì M¤Â âð ÖÚUð ÁæÙð ÂÚU âÕâð ¥çÏ·¤ ÂýÖæßè ¥õÚU ©ÂØô»è ãô â·¤Ìæ ãñÐ @ Øã çß¿æÚU ç×^è ·Ô¤ çßçÖóæ Âý·¤æÚUô´ ·¤è ÌéÜÙæ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° Ùãè´ ãñ ÕçË·¤ ç×^è ·¤è ©ßüÚUÌæ ×ð´ âéÏæÚU ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ãñ, ©Ù·¤è âè×æ¥ô´ ·Ô¤ ÕæßÁêÎ ¥õÚU ©Ù·¤è ÿæ×Ìæ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU çßçÖóæ Âý·¤æÚU ·¤è ç×^è

32

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Ì·¤ Âãé´¿Ùð ¥õÚU ©Ù·¤è ȤâÜ ©ˆÂæÎÙ ÿæ×Ìæ ·¤æ â×ÍüÙ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ãñÐ @ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ÂýˆØð·¤ Âý·¤æÚU ·¤è ç×^è ·¤æÇü ×ð´ ¥æßàØ·¤ Âôá·¤ ̈ßô´ ¥õÚU ©ßüÚU·¤ô´ ·¤è ȤâÜ ·¤è çâȤæçÚUàæô´ ÂÚU °·¤ çß¿æÚU Âýæ# ·¤ÚUÙð ×ð´ ×ÎÎ ·¤ÚUð»æÐ §ââð ȤâÜ ·¤è ÂñÎæßæÚU ×ð´ ßëçh ·¤ÚUÙð ×ð´ ×ÎÎ ç×Ü â·¤Ìè ãñÐ

Âýç·ý¤Øæ Îðàæ ×ð´ çßçÖóæ ×ëÎæ ÂÚUèÿæ‡æ ÂýØô»àææÜæ°´ ç×^è ·Ô¤ Ù×êÙô´ ·¤æ ÂÚUèÿæ‡æ ·¤ÚUßæ°´»è, çÁÙ·¤æ ÂçÚU‡ææ× çßàæðá™æô´ mæÚUæ çÙ·¤æÜæ Áæ°»æÐ ÂçÚU‡ææ× ç×^è ·¤è Ìæ·¤Ì ¥õÚU ·¤×ÁôçÚUØô´ âð â´Õ´çÏÌ ãñ´Ð çßàæðá™æô´ Ùð ç×^è ·¤è »é‡æßææ ×ð´ âéÏæÚU ·Ô¤ ÌÚUè·¤ô´ ·¤æ Öè âéÛææß çÎØæ ãñÐ Øã ÂçÚU‡ææ× ¥õÚU âéÛææß ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ×ð´ ÂýÎçàæüÌ ãôÌð ãñ´Ð

×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ·¤è ßðÕ ÂôÅUüÜ §â ØôÁÙæ ·¤ô ¥õÚU ¥çÏ·¤ âÈ¤Ü ÕÙæÙð ·Ô¤ çÜ°, ÖæÚUÌ âÚU·¤æÚU Ùð ÖæÚUÌ ·Ô¤ ·ë¤çá çßÖæ» ·Ô¤ âæÍ ç×Ü·¤ÚU, ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ·ë¤çá ÂôÅUüÜ www. soilhealth.dac.gov.in ·¤è àæéL¤¥æÌ ·¤è ãñÐ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ç×^è ·Ô¤ Ù×êÙô´ ¥õÚU ÅUðSÅU ÜñÕ çÚUÂôÅUôZ ·Ô¤ çßßÚU‡æ ·Ô¤ âæÍ ßðÕ ÂôÅUüÜ ÂÚU ´Áè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ °·¤ ÕæÚU ´Áè·ë¤Ì ãô ÁæÙð ÂÚU, ç·¤âæÙ ÂôÅUüÜ ×ð´ çÙÙçÜç¹Ì ·¤æ °·¤ Åþñ·¤ ÚU¹æ â·¤Ìæ ãñ

×ëÎæ Ù×êÙð ´Áè·¤ÚU‡æ @ @ @ @

×ëÎæ ÂÚUèÿæ‡æ Üñâ mæÚUæ ÂÚUèÿæ‡æ ·Ô¤ ÂçÚU‡ææ×Ð ©ßüÚU·¤ ¥õÚU Âôá·¤ ̈ßô´ ·¤è çâȤæçÚUàæð´Ð ×ëÎæ SßæS‰Ø ·¤æÇü ÂèɸèÐ Âý»çÌ ·¤è çÙ»ÚUæÙè ·Ô¤ çÜ° °×¥æ§ü°â ×æòÇ÷ØêÜÐ ßðÕ ÂôÅUüÜ ·Ô¤ ÂýÿæðÂ‡æ ·Ô¤ ÂèÀð ×êÜ ©gðàØ ×ëÎæ SßæS‰Ø ÂÚU °·¤Ü ÚUæcÅþèØ ÇæÅUæÕðâ ÕÙæÙæ ãñ Áô ÖçßcØ ×ð´ ç·¤âæÙô´ ¥õÚU ×ëÎæ çßàæðá™æô´ mæÚUæ àæôÏ ¥õÚU ØôÁÙæ ÎôÙô´ ·Ô¤ çÜ° ©ÂØô» ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ


ÂñÙ§´çÇØæ §Üð€UÅþæòçÙ·¤ ÃØæÂæÚU ÂôÅUüÜ §üÙæ× ·Ô¤ ©gðàØ ÚUæ

cÅþèØ ·ë¤çá ÕæÁæÚU (§üÙæ×) °·¤ ÂñÙ§´çÇØæ §Üð€UÅþæòçÙ·¤ ÃØæÂæÚU ÂôÅUüÜ ãñ Áô ·ë¤çá âð â´Õ´çÏÌ ©ÂÁô´ ·Ô¤ çÜ° °·¤ °·¤è·ë¤Ì ÚUæcÅþèØ ÕæÁæÚU ·¤æ çÙ×æü‡æ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ×õÁêÎæ °.Âè.°×.âè ×´Çè ·¤æ °·¤ ÂýâæÚU ãñÐ §üÙæ× ÂôÅUüÜ âÖè °.Âè.°×.âè âð â´Õ´çÏÌ âê¿Ùæ ¥õÚU âðßæ¥ô´ ·Ô¤ çÜ° °·¤ ãè SÍæÙ ÂÚU âðßæ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÌæ ãñÐ §â×ð´ ¥‹Ø âðßæ¥ô´ ·Ô¤ Õè¿ ©ÂÁ ·Ô¤ ¥æ»×Ù ¥õÚU ·¤è×Ìô´, ÃØæÂæÚU ÂýSÌæßô´ ·¤ô ¹ÚUèÎÙð ¥õÚU Õð¿Ùð, ÃØæÂæÚU ÂýSÌæßô´ ÂÚU ÂýçÌç·ý¤Øæ ·Ô¤ çÜ° ÂýæßÏæÙ àææç×Ü ãñ´Ð ÁÕ âæ×»ýè ÜðÙÎðÙ (·ë¤çá ©ÂÁ) ×´Çè ·Ô¤ ×æŠØ× âð ãôÙæ ¥æÚU´Ö ãôÌæ ãñ, Ìô ¥æòÙÜæ§Ù ÕæÁæÚU âð ÜðÙÎðÙ â´Õ´çÏÌ ÃØØ ¥õÚU ÁæÙ·¤æÚUè ¥â×ç×çÌ ·¤× ãôÌè ãñÐ ·ë¤çá ÕæÁæÚU ·¤ô ÚUæ’Øô´ mæÚUæ ©Ù·Ô¤ ·ë¤çáÃØßâæØ çßçÙ×Ø mæÚUæ â´¿æçÜÌ ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñ, çÁâ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ, ÚUæ’Ø ·¤ô çßçÖóæ ÕæÁæÚU ÿæð˜æô´ ×ð´ Õæ´ÅUæ ÁæÌæ ãñ, çÁâ×ð´ âð ÂýˆØð·¤ ·¤æ â´¿æÜÙ ¥Ü»¥Ü» ·ë¤çá ©ÂÁ ÕæÁæÚU âç×çÌ (°.Âè.°×.âè), Áô §â·Ô¤ ¥ÂÙð ÃØßâæØ çßçÙ×Ø (àæéË·¤ ·Ô¤ âæÍ) ·¤ô Üæ»ê ·¤ÚUÌæ ãñ, ·Ô¤ mæÚUæ ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ ÕæÁæÚUô´ ·¤æ Øã çß¹´ÇÙ, Øãæ´ Ì·¤ ç·¤ ÚUæ’Ø ·Ô¤ ÖèÌÚU, °·¤ ÕæÁæÚU âð ÎêâÚUð ÕæÁæÚU ×ð´ ·ë¤çá ©ÂÁô´ ·Ô¤ ¥æßæ»×Ù ÌÍæ ·ë¤çá©ˆÂæÎ ·Ô¤ ¥Ü»¥Ü» ÌÚUã âð çÙÂÅUæÙ ×ð´ ÕæÏæ Âãé´¿æÌæ ãñ ¥õÚU ×´Çè àæéË·¤ô´ ·Ô¤ ¥Ü»¥Ü» SÌÚU ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ ¥ÙéM¤Â ÜæÖ ·Ô¤ çÕÙæ ©ÂÖô€Ìæ¥ô´ ·Ô¤ çÜ° ·¤è×Ìð´ ÕɸÌð ÁæÌè ãñÐ §üÙæ× ÚUæ’Ø °ß´ ÚUæcÅþèØ ÎôÙô´ ãè SÌÚU ÂÚU ¥æòÙÜæ§Ù ÃØæÂæÚU ×´¿ ·¤æ çÙ×æü‡æ ·¤ÚU·Ô¤ §Ù ¿éÙõçÌØô´ ·¤ô ŠØæÙ çÎÜæÌæ ãñ, â´Âê‡æü °·¤è·ë¤Ì ÕæÁæÚUô´ ·¤è Âýç·ý¤Øæ¥ô´ ·¤ô ÃØßçSÍÌ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° °·¤M¤ÂÌæ ·¤ô ÂýôˆâæçãÌ ·¤ÚUÌæ ãñ, ¹ÚUèÎÎæÚUô´ ¥õÚU çß·ýð¤Ìæ¥ô´ ·Ô¤ Õè¿ ·¤è çßá× ÁæÙ·¤æÚUè ·¤ô ãÅUæÌæ ãñ ÌÍæ ßæSÌçß·¤ ×æ´» °ß´ ¥æÂêçÌü ÂÚU ¥æÏæçÚUÌ ßæSÌçß·¤ â×Ø ×êËØ ·¤è ¹ôÁ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÌæ ãñ, ÙèÜæ×è Âýç·ý¤Øæ ×ð´ ÂæÚUÎçàæüÌæ ·¤ô Õɸæßæ ÎðÌæ ãñ ¥õÚU ¥ÂÙè ©ÂÁ ·¤è »é‡æßææ ßæÜð ¥ÙéM¤Â ×êËØô´ °ß´ ¥æòÙÜæ§Ù Öé»ÌæÙ ÌÍæ ÕðãÌÚU »é‡æßææ ßæÜ𠩈ÂæÎ ·¤è ©ÂÜÏÌæ ·Ô¤ ÁçÚU° ç·¤âæÙ ·¤ô ÚUæcÅþÃØæÂè ÕæÁæÚU ·¤è Âãé´¿ Âýæ# ·¤ÚUßæÙæ ¥õÚU ©ÂÖô€Ìæ ·¤ô ¥çÏ·¤ ©ç¿Ì ×êËØ ÂÚU ©ˆÂæÎ ©ÂÜÏ ·¤ÚUßæÙæ ãñÐ

ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá ÕæÁæÚU

@ çßçÙØç×Ì ÕæÁæÚU ×ð´ ÂæÚUÎàæèü çß·ý¤Ø âéçßÏæ ¥õÚU ×êËØ ·¤è ¹ôÁ ·Ô¤ çÜ° ÚUæcÅþèØ §üÕæÁæÚU ×´¿ ãñÐ ¥ÂÙè ÚUæ’Ø ·ë¤çá ç߇æÙ ÕôÇü/°.Âè.°×.âè ·Ô¤ mæÚUæ §üÃØæÂæÚU ·Ô¤ çß™ææÂÙ ·Ô¤ çÜ° §‘Àé·¤ ÚUæ’Ø ¥ÂÙè °.Âè.°×.âè ¥çÏçÙØ× ×ð´ ÌÎÙéâæÚU ©ÂØé€Ì ÂýæßÏæÙô´ ·¤ô ÂêÚUæ ·¤ÚUÌð ãñ´Ð @ ÕæÁæÚU ØæÇü ×ð´ ÖõçÌ·¤ ©ÂçSÍçÌ Øæ Îé·¤æÙ/ÂçÚUâÚU ·Ô¤ ·¤Áð ·Ô¤ ç·¤âè Âêßü àæÌü ·Ô¤ çÕÙæ ÚUæ’Ø ·Ô¤ ¥çÏ·¤æçÚUØô´ mæÚUæ ÃØæÂæçÚUØô´ / ¹ÚUèÎæÚUô´ ¥õÚU ·¤×èàæÙ °Áð´ÅUô´ ·¤è çÜÕÚUÜ Üæ§âð´âÐ @ ÃØæÂæÚUè ·¤æ °·¤ Üæ§âð´â ÚUæ’Ø ÖÚU ·Ô¤ âÖè ÕæÁæÚUô´ ×ð´ ×æ‹Ø ÚUãð»æÐ @ ·ë¤çá ©ÂÁ ·¤è »é‡æßææ ×æÙ·¤ô´ ·Ô¤ ¥ÙéM¤Â ¥õÚU ¹ÚUèÎÎæÚUô´ mæÚUæ âêç¿Ì ÕôÜè âÿæ× ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ÂýˆØð·¤ ÕæÁæÚU ×ð´ ÂÚU¹ ·¤ÚUÙð ·¤è ç·ý¤Øæ ·Ô¤ çÜ° (»é‡æßææ ÂÚUèÿæ‡æ) ×êÜÖêÌ âéçßÏæ¥ô´ ·¤æ ÂýæßÏæÙÐ âæ×æ‹Ø ÃØæÂæÚU ·Ô¤ çÜ° »é‡æßçÌØô´ ·¤ô ¥Õ Ì·¤ ~® ©ÂÁô´ ·Ô¤ çÜ° çß·¤çâÌ ç·¤Øæ »Øæ ãñÐ @ ÕæÁæÚU àæéË·¤ °·¤˜æ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ °·¤ SÌÚU, ¥ÍæüÌ÷ ç·¤âæÙ ·Ô¤ ÂãÜð Íô·¤ ¹ÚUèÎ ÂÚUÐ @ ¥æÙð ßæÜð ç·¤âæÙô´ ·¤è âéçßÏæ ·Ô¤ çÜ° ×´Çè ×ð´ ãè §â âéçßÏæ ·¤æ ©ÂØô» ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ¿ØçÙÌ ×´Çè ×ð´/ Øæ ÙÁÎè·¤ ç×^è ÂÚUèÿæ‡æ ÂýØô»àææÜæ¥ô´ ·¤æ ÂýæßÏæÙÐ âéŸæè Ùæ»æÁüé٠ȤÅUüÜæ§Áâü ¥õÚU ·Ô¤ç×·¤Ëâ çÜç×ÅUðÇ ÚU‡æÙèçÌ·¤ âæÍè (°â.Âè) ãñ, Áô çß·¤æâ, ÂçÚU¿æÜÙ ¥õÚU ×´¿ ·¤æ ÚU¹ÚU¹æÙ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° çÁ×ðÎæÚU ãñÐ ÚU‡æÙèçÌ·¤ âæÍè ·¤è ×éØ Öêç×·¤æ ÕãéÌ ãè ÃØæ·¤ ãñ ¥õÚU §â×ð´ âæòUÅUßðØÚU ÕÙæÙæ, §üÙæ× ·Ô¤ âæÍ °·¤è·ë¤Ì ãôÙð ·Ô¤ §‘Àé·¤ ÚUæ’Øô´ ×ð´ ×´çÇØô´ ·¤è çßçàæC ¥æßàØ·¤Ìæ¥ô´ ·¤ô ÂêÚUæ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° §âð ¥Ùé·ê¤Ü ÕÙæÙæ ¥õÚU ×´¿ ÂÚU ¿ÜæÙæ àææç×Ü ãñÐ

â´Â·¤ü ·¤ÚUð´ : ܃æé ·ë¤á·¤ ·ë¤çá ÃØæÂæÚU â´ƒæ, ×éØ ·¤æØæüÜØ, °Ù.âè.Øê.¥æ§ü. ¥æòçÇÅUôçÚUØ× çÕçËÇ´», Âæ´¿ßè´ ×´çÁÜU, x, âèÚUè §´çSÅUÅU÷ØêàæÙÜ °çÚUØæ, ¥»SÌ ·ý¤æ´çÌ ×æ»ü, ãõÁ ¹æâ, Ù§üUçÎËÜè vv®®v{, (ÅUæðÜ Èý¤è) v}®® w|® ®wwy, (ȤæðÙ) +~vvv w{} {wx{|, ßðÕâæ§UÅU Ñ https://enam.gov.in/NAM/home_hindi/about_nam.html Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

33


???

ÚUæÁSÍæÙ ×ð´ ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô ÎðØ âéçßÏæ°´ ·ë¤çá ØôÁÙæ °ß´ ¥ÙéÎæÙ ÚUæ

ÁSÍæÙ âÚU·¤æÚU mæÚUæ ·ë¤çá ·¤è ©‹ÙÌ Ì·¤Ùè·¤ ¥ÂÙæÙð ß ©ˆÂæÎÙ °ß´ ©ˆÂæη¤Ìæ ×ð´ ßëçh ·¤ÚU ¥æ×ÎÙè ÕɸÙð ·Ô¤ çÜ° çßçÖóæ âÚU·¤æÚUè ØôÁÙæ°´ â´¿æçÜÌ ·¤è Áæ ÚUãè ãñÐ ÚUæÁSÍæÙ ×ð´ ßÌü×æÙ ×ð´ ¿Ü ÚUãè Âý×é¹ âÚU·¤æÚUè ·ë¤çá ØôÁÙæ°´ °ß´ ¥ÙéÎæÙ ·¤è â×SÌ ÁæÙ·¤æÚUè Ùè¿ð Îè Áæ ÚUãè ãñ Ìæç·¤ ¥æ ©Ù·¤æ ¥çÏ·¤ âð ¥çÏ·¤ ÜæÖ ©Ææ â·Ô´¤Ð çÁÙ·Ô¤ ÌãÌ ÎðØ âéçßÏæ¥ô´ ·¤æ çßßÚU‡æ çÙÙ Âý·¤æÚU âð ãñ @ çÇ‚»è çÙ×æü‡æ @ Ȥæ×ü Âõ‡Ç çÙ×æü‡æ (PMKSY) @ Âæ§Â Üæ§Ù (RKVY/NMOOP/NFSM) @ ȤÃßæÚUæ (Fountain) @ ÁÜ ãõÁ (Water Hove)

34

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

ÁÜ ÂýÕ´ÏÙ (ÃØç€Ì»Ì ÜæÖæÍèü ·ë¤á·¤ ØôÁÙæ) çÇ‚»è çÙ×æü‡æ @ ·¤ëá·¤ mæÚUæ ‹ØêÙÌ× ¿æÚU Üæ¹ ÜèÅUÚU °ß´ §ââð ¥çÏ·¤ ÿæ×Ìæ ·¤è ÂP¤è çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ·¤ÚUÙð ÂÚU Üæ»Ì ·¤è z® ÂýÌçàæÌ ÚUæçàæ (xz® L¤Â° ÂýçÌ ƒæÙ ×èÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ ·¤è ÎÚU âð) ÌÍæ ŒÜæçSÅU·¤ Üæ§çÙ´» (·¤‘¿è) çÇ‚»è ÂÚU Üæ»Ì ·¤è z® ÂýÌçàæÌ (ÚUæçàæ L¤. v®® ÂýçÌ ƒæÙ ×èÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ ·¤è ÎÚU âð) ¥Íßæ ¥çÏ·¤Ì× L¤. w Üæ¹ Áô Öè ·¤× ãô, ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ çÇU‚»è ¥ÙéÎæÙ ÚUæÁS‰ææÙ @ çÇU‚»è âçâÇUè ÚUæÁSÍæÙw®v} ·ë¤á·¤ mæÚUæ ‹ØêÙÌ× ¿æÚU Üæ¹ ÜèÅUÚU


°ß´ §ââð ¥çÏ·¤ ÿæ×Ìæ ·¤è €·¤è çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ·¤ÚUÙð ÂÚU Üæ»Ì ·¤è z® ÂýçÌàæÌ ÚUæçàæ (xz® L¤Â° ÂýçÌ ƒæÙ ×èÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ ·¤è ÎÚU âð) ÌÍæ ŒÜæçSÅU·¤ Üæ§çÙ´» (·¤‘¿è) çÇ‚»è ÂÚU Üæ»Ì ·¤è z® ÂýçÌàæÌ (ÚUæçàæ v®® L¤Â° ÂýçÌ ƒæÙ ×èÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ ·¤è ÎÚU âð) ¥Íßæ ¥çÏ·¤Ì× w Üæ¹ L¤Â° Áô Öè ·¤× ãô, ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ Âæ˜æÌæ çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ãðÌé @ ·ë¤á·¤ ·Ô¤ Âæâ ·¤× âð ·¤× v ãñ€UÅUðØÚU çâ´ç¿Ì ·ë¤çá ·¤æØü Øô‚Ø Öêç× ãôÙæ ¥æßàØ·¤ ãñÐ

¥æßðÎÙ Âýç·ý¤Øæ çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ãðÌé (¥) ç·¤ØôS·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð @ ·ë¤á·¤ ÙÁÎè·¤è Ùæ»çÚU·¤ âðßæ ·Ô¤‹Îý/§üç×˜æ ·Ô¤‹Îý ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚUæ â·Ô¤»æÐ @ ãSÌæÿæÚUØé€Ì ×êÜ ¥æßðÎÙ ·¤ô ÖÚU·¤ÚU ×Ø ÎSÌæßðÁ ç·¤ØôS·¤ ÂÚU Á×æ ·¤ÚUæØð ÁæÙð ·Ô¤ âæÍ ÚUâèÎ ÂýæŒÌ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ (e-Form) ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ (Scan & Upload) ·¤ÚUßæØð»æÐ (Õ) SßØ´ mæÚUæ çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ãðÌé ¥æßðÎÙ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ (e-Form) ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ (Scan & Upload) ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ¥æßðÎÙ Â˜æ ¥æòÙÜæ§üÙ Á×æ ç·¤Øð ÁæÙð ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ ¥æòÙÜæ§UÙ ãè Âýæ# ·¤ÚU â·Ô¤»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ÎSÌæßðÁô´ ·¤ô SßØ´ ¥Íßæ Çæ·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ ×ð´ çÖÁßæØð»æ çÁâ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ âð mæÚUæ Îè ÁæØð»èÐ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·Ô¤ âæÍ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ @ ¥æÏæÚU ·¤æÇü/ Öæ×æàææã ·¤æÇü, Á×æÕ´Îè ·¤è Ù·¤Ü (ÀãU ×æã âð ¥çÏ·¤ ÂéÚUæÙè Ùãè ãô) â×Ø ¥ßçÏ @ ·¤æØü Âê‡æü ãôÙð ·Ô¤ ©ÂÚUæ‹Ì x® çÎßâ ×ð çÙSÌæÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ÜæÖ Âýæç# ·¤æ S˜æôÌ

@ çÁÜæ SÌÚUèØ â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá ·¤æØæüÜØÐ çÇ‚»è çÙ×æü‡æ ãðÌé ·¤ãæ´ ·¤ÚÔ´ â·ü¤ @ »ýæ× Â´¿æØÌ SÌÚU ÂÚU ·ë¤çá ÂØüßðÿæ·¤ @ ´¿æØÌ âç×çÌ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUè @ ©Â çÁÜæ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/©læÙ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUèÐ @ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ©Â çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/ ©ÂçÙÎðàæ·¤ ©læÙÐ

Ȥæ×ü Âõ‡Ç çÙ×æü‡æ (PMKSY) @ ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ ÕæçÚUàæ ·Ô¤ ÁÜ â´»ýã‡æ ãðÌé â×SÌ çÁÜô´ ·Ô¤ ·ë¤á·¤ô ·Ô¤ çÜØð Ȥæ×ü Âõ‡Ç (¹ðÌ ÌÜæ§ü) çÙ×æü‡æ ×ãˆßÂê‡æü °ß´ ©ÂØô»è ·¤æØü ãñÐ §â·Ô¤ çÜ° âÚU·¤æÚU mæÚUæ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çÜ° âçâÇè ·¤æ ÂýæßÏæÙ ç·¤Øæ »Øæ ãñ Áô ·¤è §â Âý·¤æÚU ãñÐ ÎðØ ¥ÙéÎæÙ @ ÂýŠææÙ×´˜æè ·ë¤çá çâ´¿æ§üU ØæðÁÙæ âÖè Ÿæð‡æè ·Ô¤ ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ ¥Íßæ ¥çÏ·¤Ì× ÚUæçàæ zwz®® L¤Â° ·¤‘¿ð Ȥæ×ü Âõ‡Ç ÂÚU ÌÍæ ÚUæçàæ |z®®® L¤Â° ŒÜæçSÅU·¤ Üæ§çÙ´» ·¤æØü ·Ô¤ âæÍ (x®® ×æ§ü·ý¤ôÙ, Õè¥æ§ü°â, ×æÂÎ‡Ç ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ãô) Áô Öè ·¤× ãô, ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãô»æÐ Âæ˜æÌæ @ ·ë¤á·¤ ·Ô¤ Ùæ× ÂÚU Öêç× ·¤æ ‹ØêÙÌ× ·ë¤çá Øô‚Ø ÁôÌ Öêç× ¥æÏæ ãð€UÅUðØÚU ·¤æ Sßæç×ˆß ãôÐ

¥æßðÎÙ Âýç·ý¤Øæ v. ç·¤ØôS·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð @ ·ë¤á·¤ ÙÁÎè·¤è Ùæ»çÚU·¤ âðßæ ·Ô¤‹Îý/§üç×˜æ ·Ô¤‹Îý ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚUæ â·Ô¤»æÐ @ ãSÌæÿæÚUØé€Ì ×êÜ ¥æßðÎÙ ·¤ô ÖÚU·¤ÚU ×Ø ÎSÌæßðÁ ç·¤ØôS·¤ ÂÚU Á×æ ·¤ÚUæØð ÁæÙð ·Ô¤ âæÍ ÚUâèÎ ÂýæŒÌ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ (e-Form) ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ (Scan & Upload) ·¤ÚUßæØð»æÐ w. SßØ´ mæÚUæ ¥æßðÎÙ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ Main Hu Kisan

(e-Form)

जनवरी - 2019

×ð´

35


???

ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ (Scan & Upload) ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ¥æßðÎÙ Â˜æ ¥æòÙÜæ§üÙ Á×æ ç·¤Øð ÁæÙð ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ ¥æòÙÜæ§üÙ ãè Âýæ# ·¤ÚU â·Ô¤»æÐ @ ×êÜ ÎSÌæßðÁô´ ·¤ô SßØ´ ¥Íßæ Çæ·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ ×ð´ çÖÁßæØð»æ çÁâ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ âð mæÚUæ Îè ÁæØð»èÐ @ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·Ô¤ âæÍ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ¥æÏæÚU ·¤æÇü/ Öæ×æàææã ·¤æÇü, Á×æÕ´Îè ·¤è Ù·¤Ü (ÀÑ ×æã âð ¥çÏ·¤ ÂéÚUæÙè Ùãè ãô) ÌÍæ âæÎæ ÂðÂÚU ÂÚU àæÂÍ Â˜æ ç·¤ ×ðÚUð Âæâ ·é¤Ü çâ´ç¿Ì °ß´ ¥çâ´ç¿Ì Öêç× ãñÐ @ â´Øé€Ì ¹æÌðÎæÚU ·¤è çSÍçÌ ×ð´ âã ¹æÌðÎæÚU ¥æÂâè âã×çÌ ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU ÂýçÌ ·ë¤á·¤ çãSâæ °·¤ ãðU€UÅUðØÚU âð ¥çÏ·¤ ãôÙð ÂÚU ãè °·¤ ãè ¹âÚUð ×𴠥ܻ¥Ü» Ȥæ×ü Âõ‡Ç ÕÙæÙð ÂÚU ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ ã·¤ÎæÚU ãô´»ðÐ â×Ø ¥ßçÏ @ ·¤æØü Âê‡æü ãôÙð ·Ô¤ ©ÂÚUæ‹Ì x® çÎßâ ×ð çÙSÌæÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ÜæÖ Âýæç# ·¤æ S˜æôÌ @ çÁÜæ SÌÚUèØ â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá ·¤æØæüÜØРȤæ×ü Âõ‡Ç çÙ×æü‡æ °ß´ ¥ÙéÎæÙ ãðÌé ·¤ãæ´ ·¤ÚUð´ â·𴤠 @ »ýæ× Â´¿æØÌ SÌÚU ÂÚU ·ë¤çá ÂØüßðÿæ·¤ @ ´¿æØÌ âç×çÌ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ ·¤ëçá ¥çÏ·¤æÚUè @ ©Â çÁÜæ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/©læÙ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUèÐ @ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ©Â çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/ ©ÂçÙÎðàæ·¤ ©læÙÐ

Âæ§Â Üæ§Ù ãðÌé ¥ÙéÎæÙ @ ÚUæcÅþèØ ·¤ëçá çß·¤æâ ØôÁÙæ, ÚUæcÅþèØ ¹æl âéÚUÿææ ç×àæÙ, °Ù°×¥ô¥ôÂè mæÚUæ ÚUæÁSÍæÙ ÚUæ’Ø ·Ô¤ â×SÌ çÁÜô´ ×ð´ çâ´¿æ§ü ÁÜ (Irrigation water) ·¤è ·é¤àæÜÌæ °ß´ ©ÂØôç»Ìæ ·¤ô ÕÉæÙð ãðÌé ·¤æØü·ý¤× ¿ÜæØð Áæ ÚUãð ãñ´Ð §Ù ·¤æØü·ý¤×ô´ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ çâ´¿æ§ü Âæ§ÂÜæ§Ù ÂÚU ¥ÙéÎæÙ ·¤è

36

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

çßàæðá ÃØßSÍæ ·¤è »§ü ãñ Áô ·¤è §â Âý·¤æÚU ãñÐ

çâ´¿æ§ü Âæ§ÂÜæ§Ù ¥ÙéÎæÙ @ çâ´¿æ§ü Âæ§üÂÜæ§Ù ÂÚU âýôÌ âð ¹ðÌ Ì·¤ ÂæÙè Üð ÁæÙð ·Ô¤ çÜ° çÙÏæüçÚUÌ âæ§üÁ ·Ô¤ Âè.ßè.âè./°¿.Çè.Âè.§ü. Âæ§ü ·Ô¤ ·ý¤Ø ÂÚU â×SÌ Ÿæð‡æè ·Ô¤ ·ë¤á·¤ô ·¤ô Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ Øæ ¥çÏ·¤Ì× ÚUæçàæ z® L¤Â° ÂýçÌ ×èÅUÚU °¿ÇèÂè§ü Âæ§ü ÂÚU Øæ ÚUæçàæ xz L¤Â° ÂýçÌ ×èÅUÚU Âèßèâè Âæ§ü ÂÚU Øæ ÚUæçàæ w® L¤Â° ÂýçÌ ×èÅUÚU °¿ÇèÂè§ü Üðç×ÙðÅUðÇ ÜðȤÜðÅU ÅUØêÕ Âæ§ü ÂÚU ¥çÏ·¤Ì× ÚUæçàæ M¤ÂØð vz®®® Áô Öè ¥æÙéÂæçÌ·¤ L¤Â âð ·¤× ãô ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãô»æÐ Âæ˜æÌæ @ çÁÙ ·ë¤á·¤ô´ ·Ô¤ Ùæ× ÂÚU Öêç× ·¤æ Sßæç×ˆß ãñ ÌÍæ ·é´¤° ÂÚU çßléÌ/ ÇèÁÜ/ÅUñþ€UÅUÚU ¿çÜÌ Â âñÅU ãñ ßð ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ Âæ˜æ ãô´»ðÐ âæ×ÜæÌè ·é´¤° ÂÚU ¥Ü»¥Ü» ÂÂâñÅU ãôÙð ÂÚU Øæ ÂÂâñÅU âæ×ÜæÌè ãôÙð ÂÚU Öè ØçÎ âÖè çãSâðÎæÚU ¥Ü»¥Ü» Âæ§ü Üæ§Ù ÂÚU ¥ÙéÎæÙ ·¤è ×æ´» ·¤ÚUÌð ã´ñ Ìô ¥Ü»¥Ü» ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãô»æ ÂÚU´Ìé Öêç× ·¤æ Sßæç×ˆß ¥Ü»¥Ü» ãôÙæ ¥æßàØ·¤ ãñÐ âæ×ÜæÌè ÁÜ S˜æôÌ ãôÙð ·¤è çSÍçÌ ×ð´ âÖè âæÛæðÎæÚU ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô âýôÌ âð °·¤ ãè Âæ§üÂÜæ§Ù ÎêÚU Ì·¤ Üð ÁæÙð ×ð´ âÖè ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô ¥Ü»¥Ü» ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãô»æÐ @ ·¤ëá·¤ ·¤ô ¥ÙéÎæÙ ãðÌé ¥æÏæÚU ·¤æÇü/ Öæ×æàææã ·¤æÇü â´Øæ ÎðÙæ ¥çÙßæØü ãô»æÐ

¥æßðÎÙ Âýç·ý¤Øæ v. ç·¤ØôS·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð @ ·ë¤á·¤ ÙÁÎè·¤è Ùæ»çÚU·¤ âðßæ ·Ô¤‹Îý/§üç×˜æ ·Ô¤‹Îý ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚUæ â·Ô¤»æÐ @ ãSÌæÿæÚUØé€Ì ×êÜ ¥æßðÎÙ ·¤ô ÖÚU·¤ÚU ×Ø ÎSÌæßðÁ ç·¤ØôS·¤ ÂÚU Á×æ ·¤ÚUæØð ÁæÙð ·Ô¤ âæÍ ÚUâèÎ ÂýæŒÌ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô Online e-Form ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUßæØð»æÐ


w. SßØ´ mæÚUæ ¥æßðÎÙ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ (e-Form) ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ¥æßðÎÙ Â˜æ ¥æòÙÜæ§üÙ Á×æ ç·¤Øð ÁæÙð ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ ¥æòÙÜæ§üÙ ãè Âýæ# ·¤ÚU â·Ô¤»æÐ @ ×êÜ ÎSÌæßðÁô´ ·¤ô SßØ´ ¥Íßæ Çæ·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð â´Õ´çÏÌ ·¤ëçá çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ ×ð´ çÖÁßæØð»æ çÁâ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ âð mæÚUæ Îè ÁæØð»èÐ @ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·Ô¤ âæÍ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ¥æÏæÚU ·¤æÇü/ Öæ×æàææã ·¤æÇü, Á×æÕ´Îè ·¤è Ù·¤Ü (ÀãU ×æã âð ¥çÏ·¤ ÂéÚUæÙè Ùãè´ ãô) ÌÍæ âæÎæ ÂðÂÚU ÂÚU àæÂÍ Â˜æ ç·¤ ×ðÚUð Âæâ ·é¤Ü çâ´ç¿Ì °ß´ ¥çâ´ç¿Ì Öêç× ãñÐ

â×Ø ¥ßçÏ @ ·¤æØü Âê‡æü ãôÙð ·Ô¤ ©ÂÚUæ‹Ì x® çÎßâ ×ð´ çÙSÌæÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ÜæÖ Âýæç# ·¤æ S˜æôÌ @ çÁÜæ SÌÚUèØ â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá ·¤æØæüÜØÐ ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ çÜ° ·¤ãæ´ ·¤ÚÔ´U â·ü¤ @ »ýæ× Â´¿æØÌ SÌÚU ÂÚU ·ë¤çá ÂØüßðÿæ·¤ @ ´¿æØÌ âç×çÌ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUè @ ©Â çÁÜæ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/©læÙ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUèÐ @ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ©Â çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU) / ©ÂçÙÎðàæ·¤ ©læÙÐ

ÁÜ ãõÁ çÙ×æü‡æ ãðÌé ¥ÙéÎæÙ cÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ ·Ô¤ ÌãÌ ÚUæÁSÍæÙ ÚUæ’Ø ×´ð ¥çÏ·¤ »ãÚUæ§ü ßæÜð ·é´¤¥ô´ ÌÍæ ¥âæ×çØ·¤ çßléÌ ¥æÂêçÌü ÿæð˜æ ×ð´ ÁÜ ãõÁ ·¤æ çÙ×æü‡æ ·¤æØü ¥Íßæ ÙÜ·ê¤Â ·Ô¤ mæÚUæ ÁÜ ·¤ô ãõÁ ×ð´ °·¤ç˜æÌ ·¤ÚU ¹ðÌô´ ×ð´ çâ´¿æ§ü ãðÌé ·¤æ× ×ð´ çÜØæ ÁæÌæ ãñÐ §Ù ÁÜ ãõÁô´ ·Ô¤ çÙ×æü‡æ ·Ô¤ çÜ° âÚU·¤æÚU ·Ô¤ mæÚUæ âçâÇè ·¤è ÃØßSÍæ Öè ·¤è »§ü ãñ Áô ·¤è §â Âý·¤æÚU ãñÐ

ÚUæ

¥ÙéÎæÙ @ âÖè Ÿæð‡æè ·Ô¤ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ‹ØêÙÌ× °·¤ Üæ¹ ÜèÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ ¥æ·¤æÚU ·Ô¤ ÁÜ ãõÁ ·¤æ çÙ×æü‡æ ·¤ÚUÙð ÂÚU §·¤æ§ü Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ Øæ ÚUæçàæ xz® L¤Â° ÂýçÌ ƒæÙ ×èÅUÚU ÖÚUæß ÿæ×Ìæ Øæ ¥çÏ·¤Ì× M¤ÂØð |z®®® L¤Â° Áô Öè ·¤× ãô ¥ÙéÎæÙ ·¤è ÎÚU âð çÙØ×æÙéâæÚU ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãô»æÐ Âæ˜æÌæ @ ·ë¤á·¤ô´ ·Ô¤ Ùæ× ÂÚU Öêç× ·¤æ ‹ØêÙÌ× ·ë¤çá Øô‚Ø ÁôÌ Öêç× ¥æÏæ ãñ€UÅUðØÚU ·¤æ Sßæç×ˆß ãôÐ ¥æßðÎÙ Âýç·ý¤Øæ v. ç·¤ØôS·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð @ ·ë¤á·¤ ÙÁÎè·¤è Ùæ»çÚU·¤ âðßæ ·Ô¤‹Îý/§üç×˜æ ·Ô¤‹Îý ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚUæ â·Ô¤»æÐ @ ãSÌæÿæÚUØé€Ì ×êÜ ¥æßðÎÙ ·¤ô ÖÚU·¤ÚU ×Ø ÎSÌæßðÁ ç·¤ØôS·¤ ÂÚU Á×æ ·¤ÚUæØð ÁæÙð ·Ô¤ âæÍ ÚUâèÎ ÂýæŒÌ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ (e-Form) ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUßæØð»æÐ w. SßØ´ mæÚUæ ¥æßðÎÙ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ¥æßðÎÙ Â˜æ ¥æòÙÜæ§üÙ Á×æ ç·¤Øð ÁæÙð ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ

¥æòÙÜæ§üÙ ãè Âýæ# ·¤ÚU â·Ô¤»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ÎSÌæßðÁô´ ·¤ô SßØ´ ¥Íßæ Çæ·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ ×ð´ çÖÁßæØð»æ çÁâ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ âð mæÚUæ Îè ÁæØð»èÐ @ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·Ô¤ âæÍ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ¥æÏæÚU ·¤æÇü/ Öæ×æàææã ·¤æÇü, Á×æÕ´Îè ·¤è Ù·¤Ü (ÀãU ×æã âð ¥çÏ·¤ ÂéÚUæÙè Ùãè´ ãô)Ð â×Ø ¥ßçÏ @ ·¤æØü Âê‡æü ãôÙð ·Ô¤ ©ÂÚUæ‹Ì x® çÎßâ ×ð´ çÙSÌæÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ÜæÖ Âýæç# ·¤æ S˜æôÌ @ çÁÜæ SÌÚUèØ â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá ·¤æØæüÜØÐ ·¤ãæ´ â·¤ü ·¤ÚUð´ @ »ýæ× Â´¿æØÌ SÌÚU ÂÚU ·ë¤çá ÂØüßðÿæ·¤ @ ´¿æØÌ âç×çÌ SÌÚU ÂÚ âãæØ·¤ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUè @ ©Â çÁÜæ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/©læÙ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUèÐ @ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ©Â çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/ ©ÂçÙÎðàæ·¤ ©læÙÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

37


???

ȤÃßæÚUæ çâ´¿æ§ü °ß´ ×ôÕæ§üÜ ÚUðÙ»Ù ãðÌé ¥ÙéÎæÙ

ÚUæ

cÅþèØ ¹æl âéÚUÿææ ç×àæÙ ÎÜãÙ, »ð´ãê °ß´ National Mission on Oilseeds and Oil Palm (NMOOP)

ÁÜ ·Ô¤ â×éç¿Ì ©ÂØô» ãðÌé ȤÃßæÚUæ çâ´¿æ§ü ß ×ôÕæ§üÜ ÚUðÙ»Ù ·¤æØü·ý¤× ç·ý¤Øæç‹ßÌ ç·¤Øæ Áæ ÚUãæ ãñÐ §â ØôÁÙæ ·Ô¤ ¥´Ì»üÌ âÚU·¤æÚU mæÚUæ âçâÇè ÂýÎæÙ ·¤è ÁæÌè ãñ Áô ·¤è çÙÙ Âý·¤æÚU âð ãñÐ

¥ÙéÎæÙ ¥ȤÃßæÚUæ çâ´¿æ§ü ·¤æØü·ý¤× @ ÚUæcÅþèØ ¹æl âéÚUÿææ ç×àæÙ ÎÜãÙ ß »ðãê´ȤÃßæÚUæ çâ´¿æ§ü ·¤æØü·ý¤× ¥‹Ì»üÌ Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ ¥Íßæ ÚUæçàæ v®®®® L¤Â° ÂýçÌ ãñ€UÅUðØÚU Áô Öè ·¤× ãô, ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ

ÚUæcÅþèØ ç×àæÙ ¥æòÙ ¥æò§ÜâèÇ °‡Ç ¥æò§ÜÂæ× âæÚU‡æè..... Õ ×ôÕæ§üÜ ÚUðÙ»Ù ·¤æ ©ÂØô» çßàææÜ ÿæð˜æô´ ·¤è çâ´¿æ§ü ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ ¥ÙæÁ °ß´ ÎÜãÙè ȤâÜô´ ·¤è çâ´¿æ§ü ·Ô¤ çÜ° ×ôÕæ§üÜ ÚUðÙ»Ù ·¤æØü·ý¤× ¥‹Ì»üÌ Üæ»Ì ·¤æ z® ÂýçÌàæÌ ¥Íßæ ÚUæçàæ vz®®® L¤Â° ÂýçÌ §·¤æ§ü Áô Öè ·¤× ãô, ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ Âæ˜æÌæ @ ØôÁÙæ ×ð´ âÖè ß»ü ·Ô¤ ·ë¤á·¤ ¥ÙéÎæÙ ·Ô¤ Âæ˜æ ãô´»ðРȤÃßæÚUæ çâ´¿æ§ü °ß´ ×ôÕæ§üÜ ÚUðÙ»Ù ÂÚU ÂéÙÑ v® ßáôü ©ÂÚUæ‹Ì ÜæÖæç‹ßÌ ç·¤Øæ Áæ â·Ô¤»æÐ

¥æßðÎÙ Âýç·ý¤Øæ v. ç·¤ØôS·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð @ ·ë¤á·¤ ÙÁÎè·¤è Ùæ»çÚU·¤ âðßæ ·Ô¤‹Îý/§üç×˜æ ·Ô¤‹Îý ÂÚU Áæ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚUæ â·Ô¤»æÐ

@ ãSÌæÿæÚUØé€Ì ×êÜ ¥æßðÎÙ ·¤ô ÖÚU·¤ÚU ×Ø ÎSÌæßðÁ ç·¤ØôS·¤ ÂÚU Á×æ ·¤ÚUæØð ÁæÙð ·Ô¤ âæÍ ÚUâèÎ ÂýæŒÌ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUßæØð»æÐ w. SßØ´ mæÚUæ ¥æßðÎÙ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·¤ô ¥æòÙÜæ§üÙ §üÂý˜æ ×ð´ ÖÚUð»æ °ß´ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ·¤ô S·Ô¤Ù ·¤ÚU ¥ÂÜôÇ ·¤ÚUð»æÐ @ ¥æßðÎÙ Â˜æ ¥æòÙÜæ§üÙ Á×æ ç·¤Øð ÁæÙð ·¤è Âýæç# Receipt online ãè Âýæ# ·¤ÚU â·Ô¤»æÐ @ ¥æßðη¤ ×êÜ ÎSÌæßðÁô´ ·¤ô SßØ´ ¥Íßæ Çæ·¤ ·Ô¤ ×æŠØ× âð â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ ×ð´ çÖÁßæØð»æ çÁâ·¤è Âýæç# ÚUâèÎ çßÖæ» ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ âð mæÚUæ Îè ÁæØð»èÐ @ ¥æßðÎÙ Â˜æ ·Ô¤ âæÍ ¥æßàØ·¤ ÎSÌæßðÁ ¥æŠææÚU ·¤æÇüU/ Öæ×æàææã ·¤æÇü, Á×æÕ´Îè ·¤è Ù·¤Ü (ÀãU ×æã âð ¥çÏ·¤ ÂéÚUæÙè Ùãè´ ãô) â×Ø ¥ßçÏ @ ·¤æØü Âê‡æü ãôÙð ·Ô¤ ©ÂÚUæ‹Ì x® çÎßâ ×ð´ çÙSÌæÚU‡æ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ÜæÖ Âýæç# ·¤æ S˜æôÌ @ çÁÜæ SÌÚUèØ â´Õ´çÏÌ ·ë¤çá ·¤æØæüÜØÐ ¥ÙéÎæÙ ãðÌé ·¤ãæ´ â·¤ü ·¤ÚUð´ @ »ýæ× Â´¿æØÌ SÌÚU ÂÚU ·ë¤çá ÂØüßðÿæ·¤ @ ´¿æØÌ âç×çÌ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUè @ ©Â çÁÜæ SÌÚU ÂÚU âãæØ·¤ çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/©læÙ ·ë¤çá ¥çÏ·¤æÚUèÐ @ çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ©Â çÙÎðàæ·¤ ·ë¤çá (çßSÌæÚU)/ ©ÂçÙÎðàæ·¤ ©læÙÐ

ÁæÙ·¤æÚUè dôÌ  ª¤ÂÚU Îè »§ü âÂê‡æü ÁæÙ·¤æÚUè ÚUæ’Ø ·Ô¤ ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ çãÌ ·Ô¤ çÜ° ÚUæÁSÍæÙ âÚU·¤æÚU ·¤è ßðÕâæ§ÅU www.agriculture.rajasthan.gov.in âð Üè »§ü ãñÐ

38

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Âýçàæÿæ‡æ/ÂýôˆâæãÙ

·ë¤á·¤ô´ ·¤ô Ì·¤Ùè·¤è ÁæÙ·¤æÚUè âð M¤ÕM¤ ·¤ÚUßæÙð ·Ô¤ çÜ° ¥‹ÌÚUæü’Ø (ÚUæ’Ø ·Ô¤ ÕæãÚU) ß ÚUæ’Ø ·Ô¤ ¥´ÎÚU ÂéL¤á/×çãÜæ ·ë¤á·¤ Öý×‡æ ·¤æØü·ý¤× ¥æØôçÁÌ ç·¤Øð ÁæÌð ãñÐ Öýׇæ z| çÎßâèØ ãôÌæ ãñ, çÁâ×ð y®z® ·ë¤á·¤ Öæ» ÜðÌð ãñÐ

·ë¤çá çàæÿææ ×ð´ ¥ŠØØÙÚUÌ Àæ˜ææ¥ô´ ·¤ô ÂýôˆâæãÙ ·ë¤çá çßáØ Üð·¤ÚU v®+w (âèçÙØÚU âð·Ô¤‡ÇÚUè) ·ë¤çá, SÙæÌ·¤ °ß´ SÙæÌ·¤ôæÚU ·ë¤çá ÌÍæ Âè°¿Çè ·ë¤çá ×ð´ ¥ŠØØÙ ·¤ÚUÙð ßæÜè Àæ˜ææ¥ô´ ·¤ô ·ý¤×àæÑ ÚUæçàæ z®®® L¤Â°, vw®®® ÌÍæ vz®®® L¤ÂØð ÂýçÌ Àæ˜ææ ÂýçÌßáü ÂýôˆâæãÙ ÚUæçàæ ÚUæ’Ø ØôÁÙæ ¥´Ì»üÌ çÎØð ÁæÙð ·¤æ ÂýæßÏæÙ ãñÐ

ßëÿæ ÁçÙÌ çÌÜãÙ ·¤æ ÚUô‡æ (ÚUæcÅþèØ çÌÜãÙ °ß´ ¥æòØÜ Âæ× ç×àæÙ) ßëÿæ ÁçÙÌ çÌÜãÙ (TBOs) ·Ô¤ ÂõÏÚUô‡æ ãðÌé Ùè× ÂÚU ÂýçÌ ãð€UÅUðØÚU v|®®® L¤Â°, ÁôÁôÕæ ÂÚU xz®®® L¤Â°, ÁðÅþôȤæ ÂÚU yv®®® L¤Â° °ß´ ÁñÌêÙ ÂÚU y}®®® L¤Â° ÂýçÌ ãð€UÅUðØÚU ·¤æ ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ §â ŒÜæ´ÅUðàæÙ ·Ô¤ â´ÚUÿæ‡æ ãðÌé Ùè×, ·¤ÚU´Á °ß´ ×ãé¥æ ·Ô¤ çÜ° ÎêâÚUð ßáü w®®® ÌÍæ ÁôÁôÕæ, ÁñÌêÙ °ß´ ÁðÅþôÈ¤æ ·Ô¤ çÜ° xw®® L¤Â° ÂýçÌ ãð€UÅUðØÚU ÂýçÌ ßáü ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñРȤâÜô´ ·Ô¤ ¥´ÌÚUàæSØ ·Ô¤ çÜ° v®®® L¤Â° ÂýçÌ ãð€UÅUðØÚU ¥ÙéÎæÙ ÎðØ ãñÐ भारत सरकार द्वारा निर्धारित इकाई लागत

क्षेत्र डीपीएपी / डीडीपी

19600/- प्रति हैक्टेयर नोन डीपीएपी / नोन डीडीपी

कृषक श्रेणी

देय अनुदान प्रतिशत में

लघु / सीमान्त

60

अन्य

45

लघु / सीमान्त

अन्य

45

35 Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

39


विशेष...

¥æñáŠæèØ ÂæñŠææð´ ·¤è ¹ðÌè ·ð¤ çÜ° ÚUæcÅþUèØ ¥çÖØæÙ

©UˆÂæÎÙ, ÂýÕ´ŠæÙ, Âýâ´S·¤ÚU‡æ °ß´ ç߇æÙ ÂÚU ç×Üð»æ |z ȤèâÎè Ì·¤ ¥ÙéÎæÙ

·ð¤ ¥´Ì»üÌ ·¤æØü ·¤ÚUÌð ãéU° ¥æñáçŠæ ÂæÎÂæð´ ·¤è ÂñÎæßæÚU ·¤æð ÕɸUæßæ Îð ÚUãUæ ãñUÐ §Uâ·¤æ âãUØæð»è ãñU ·ð´¤Îý âÚU·¤æÚU ·¤è çßæ ÂæðçáÌ S·¤è×ÚUæcÅþUèØ ¥æØéá ç×àæÙ (°Ù°°×)Ð §Uâ S·¤è× ·ð¤ ÌãUÌ ¥æñáçŠæ ÂæΠÂýææ» ¥æñáŠæèØ ÂæñŠææ𴠷𤠩UˆÂæÎÙ, ·¤ÅUÙè ·ð¤ ÕæÎ ÂýÕ´ŠæÙ, Âýâ´S·¤ÚU‡æ °ß´ ç߇æÙ ¥æçÎ ·ð¤ ¥´Ì Ì·¤ ·ð¤ ·¤æØæðZ ÂÚU ŠØæÙ ÎðÙð ·¤æ ·¤æØü ·¤ÚU ÚUãUæ ãñUÐ §Uâ ©UÎðàØ âð â´Õh ÚUæ’Øæ𴠷𤠩UÂØé€Ì çÁÜæð´ ·¤æ ¿ØÙ ç·¤Øæ »Øæ ãñU çÁٷ𤠥´Ì»üÌ ÂãU¿æÙ ·¤è »§üU ¥æÕæçÎØæð´ (€ÜSÅUâü) ×ð´ ÁãUæ´ ¥æñáçŠæ ÂæÎÂæ𴠷𤠩UˆÂæÎÙ ·¤è ÂýÕÜ â´ÖæßÙæ°´ ãñU´ ©UÙ×ð´ ÕɸUßæ çÎØæ Áæ ÚUãUæ ãñUÐ §Uâ ©UÎðàØ âð ¥æßàØ·¤ ©Uæ× ·ë¤çá ÂhçÌØæ´ (Áè°Âè) ¥ÂÙæÙð ·ð¤ çÜ° ÂãUÜð ©Uæ× ç·¤S× ·¤è ßëÿææÚUæð‡æ âæ×»ýè Îè Áæ ÚUãUè ãñU çÁâ·ð¤ ÕæÎ ÂñÎæßæÚU ·¤è âãUè ÃØßSÍæ ·¤è ÁæÌè ãñUÐ §Uâ·ð¤ ÌãUÌ â´¿Ø, Ö´ÇUæÚU‡æ, Âýâ´S·¤ÚU‡æ, Âñ·ð¤çÁ´» ¥æñÚU ×æ·ðü¤çÅ´U» ·ð¤ ÁçÚU° ¥æØéá ©Ulæð» ·¤è ×æ´» ·¤æð ÂêÚUæ ·¤ÚU ÚUãUæ ãñUÐ

ç·ý¤Øæß‹ØÙ ·¤è Âýç·ý¤Øæ ¥æØéá ×´˜ææÜØ ·ð¤ ¥ŠæèÙ ·¤æØüÚUÌ, ÚUæcÅþUèØ ¥æñáçŠæ ÂæΠÕæðÇüU, ÚUæ’Ø âÚU·¤æÚU mUæÚUæ çÙŠææüçÚUÌ °Áð´çâØæð´ ÁñâðÚUæ’Ø ©UlæÙ/·ë¤çá çÙÎðàææÜØ Øæ ÚUæ’Ø ¥æñáçŠæ ÂæΠÕæðÇüU, çÁâð SÅðUÅU ç×àæÙ ·¤ãUÌð ãñ´U, ·ð¤ ×æŠØ× âð âÖè ÚUæ’Øæð´/ ØêÅUè ×ð´ °Ù°°× ·ð¤ ¥´Ì»üÌ ¥æñáçŠæ ÂæΠÂýÖæ» ·¤æð ·¤æØüM¤Â Îð ÚUãðU ãñ´UÐ ÚUæ’Ø ·ð¤ çßçæ‹Ù çÁÜæð´ âð â´Õh ¥æñáçŠæ ÂæΠ©UÂÁæÙð ¥æñÚU ©UˆÂæÎ ·¤æð Õð¿Ùð ·ð¤ §U‘ÀéU·¤ ©UˆÂæη¤/ ç·¤âæÙ °Ù°×ÂèÕè/¥æØéá ×´˜ææÜØ âð çÙÙçÜç¹Ì ƒæÅU·¤æð´ ·ð¤ çÜ° ¥æçÍü·¤ âãUæØÌæ ÂýæŒÌ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´UÐ §Uâ·ð¤ çÜ° °Ù°×ÂèÕè Ùð çßçÖ‹Ù ·ë¤çáÁÜßæØé ÿæð˜ææð´ ·ð¤ çÜ° ©UÂØé€Ì vy® ¥æñáçŠæ ÂæÎÂæð´ ·¤æð ç¿ç‹ãUÌ ç·¤Øæ ãñU ¥æñÚU §UÙ×ð´ âð ~z ¥æñáŠæèØ ÂæÎÂæð´ ·¤æð ÂýæÍç×·¤Ìæ Îè ãñUÐ

(ÙæðÅUÑ¥æçÍü·¤ âãUæØÌæ ·ð¤ çÜ° ¥æñáŠæèØ ÂæÎÂæð´ ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè ·ð¤ çÜ° Îð¹ð´ âæÚU‡æè)

ÚUÌ ·¤è ¥æØéßðüçη¤ ¥æñáçŠæ ÂÚ´UÂÚUæ âð â´Õ´çŠæÌ ÂæÚ´UÂçÚU·¤ ¥æñáçŠæ ÕæÁæÚUæð´ ·¤è ×æ´» ÂêÚUæ ·¤ÚUÙð ×ð´ ¥æñáçŠæ °ß´ âé»´çŠæ ÂæÎÂæð´ (°×°Âè) ·¤æ ÕǸæ ×ãUˆß ÚUãUæ ãñUÐ çßçÖ‹Ù ç·¤S× ·¤è Îðâè Îßæ¥æð´ ·ð¤ âæÍâæÍ ÂêÚU·¤ Øæ ßñ·¤çË·¤ Îßæ¥æð´ ×ð´ Öè §UÙ·¤æ çßçÖ‹Ù M¤Âæð´ ×ð´ ÂýØæð» ãUæð ÚUãUæ ãñU çÁââð ¥æØéßðüÎ ×ð´ Üæð»æð´ ·¤è ¥æSÍæ ÕɸUÌè Áæ ÚUãUè ãñUÐ ¥æñáçŠæ °ß´ âé»´çŠæ ÂæÎÂæð´ ×ð´ ÕɸUÌè ¥çÖM¤ç¿ ·ð¤ ÂçÚU‡ææ× SßM¤Â §Uââð »æ´ßÎðãUæÌ ×ð´ ¥æ×ÎÙè ·ð¤ Ù° ÚUæSÌð âæ×Ùð çι ÚUãðU ãñ´UÐ ¿ê´ç·¤ ÕãéUÌ âæÚÔU °×°Âè Á´»Üæð´ âð ÂýæŒÌ ãUæðÌð ãñ´U §UâçÜ° °×°Âè ·¤æð °·¤˜æ ·¤ÚUÙæ ¥æñÚU Õð¿Ùæ »æ´ßÎðãUæÌ ·¤è ÕðãUÎ »ÚUèÕ ¥æÕæÎè ·ð¤ çÜ° Ù·¤Îè ¥æ×ÎÙè ÕɸUæÙð ·¤æ âýæðÌ ÕÙ »Øæ ãñUÐ °×°Âè ·ð¤ ×ãUˆß ·¤æð ŠØæÙ ×ð´ ÚU¹Ìð ãéU° wy Ùß´ÕÚU w®®® ·¤æð ÚUæcÅþèØ ¥õáÏèØ ÂæΠÕæðÇüU (°Ù°×ÂèÕè) ·¤æ »ÆUÙ ç·¤Øæ »ØæÐ §Uâ ÕæðÇüU ·¤æ ÜÿØ ¥æñcæçŠæ ÂæÎÂæð´ âð â´Õh âÖè ×æ×Üæð´ ×ð´ ÌæÜ×ðÜ ·¤æØ× ÚU¹Ùæ ãñUÐ §Uâ·ð¤ ÕæÎ ßáü w®vy ×ð´ °·¤ SßÌ´˜æ ¥æØéá ×´˜ææÜØ ·¤æ »ÆUÙ ç·¤Øæ »Øæ Áæð ç·¤ °Ù°×ÂèÕè

Öæ

40

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

v. °·¤ Øæ ¿æÚU ãðU€ÅðUØÚU ×ð´ ÙâüÚUè ·¤æ çß·¤æâ ·¤ÚUÙð ·ð¤ çÜ° ¥æçÍü·¤ âãUæØÌæ ÎðØ ãñUÐ w. ¥æñáçŠæ ÂæÎÂæð´ ·¤è ¹ðÌè ·ð¤ çÜ° ¹ðÌè ¹¿ü |z ÂýçÌàæÌ, z® ÂýçÌàæÌ ÌÍæ x® ÂýçÌàæÌ ·¤è ÎÚU âð ¥ÙéÎæÙ âãUæØÌæÐ x. ÕèÁ/ Á×üŒÜæ’× â´ðÅUÚU ·¤è SÍæÂÙæ, Áñçß·¤/ Áè°Âè Âý×æ‡æÙÐ y. ·¤ÅUæ§üU ·ð¤ ÕæÎ ·¤è ÂýÕ´ŠæÙ â´»ýãU ·ð´¤Îý, âé¹æÙð ·ð¤ àæðÇU ¥æñÚU Ö´ÇUæÚU‡æ ·ð¤ çÜ° »æðÎæ×Ð z. Âýâ´S·¤ÚU‡æ °ß´ ×êËØߊæüÙ Âýâ´S·¤ÚU‡æ §U·¤æ§üU, ×æ·ðü¤çÅ´U» ·¤è ÕéçÙØæÎè ÃØßSÍæ

ØôÁÙæ ·¤æ ÜæÖ ©ÆæÙð ·Ô¤ çÜ° Âæ˜æÌæ ¥õáÏèØ ©ˆÂæη¤, ç·¤âæÙ â´ƒæ, SßØ´ âãæØÌæ â×êã, »ñÚU âÚU·¤æÚUè â´»ÆÙ, ·¤æòÂôüÚUðÅU ·¤´ÂÙè, çÙÁè/Üô·¤ ©Â·ý¤× °ß´ ¥õáÏèØ ÿæð˜æ ·Ô¤ ¥‹Ø ‡æÏæÚUè §â·¤æ ÜæÖ ©ÆæÙð ·Ô¤ Âæ˜æ ãñ´Ð çÁÜæ SÌÚU ÂÚU ·¤æØü ·¤ÚUÙð ßæÜð ‡æÏæÚUè Øæ â×êã, çÁÜæ Õæ»ßæÙè ç×àæÙ ·¤ç×ÅUè ·Ô¤ ×æŠØ× âð ÌÍæ ¥‹ÌçÁüÜô´ Øæ ÚUæ’Ø SÌÚU ÂÚU ·¤æØü ·¤ÚUÙð ·¤ô §‘Àé·¤ ‡æÏæÚUè ç×àæÙ ×éØæÜØ ×ð´ ÂçÚUØôÁÙæ ·¤æ ÂýSÌæß â×çÂüÌ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

41


विशेष...

42

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

43


विशेष...

44

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

45


विशेष...

46

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

47


विशेष...

Contact Details of RKVY Nodal Officers Nodal 1

Name of State

Name and Designation of the officer

Address and Phone No.

ANDHRA PRADESH

V. Jaya Kumar State Consultant

Directorate of Agriculture, Chuttugunta, Near Rythu bazar, Guntur, Andhra Pradesh Ph. No - 0863 - 2216461 Mobile No. - 8886614136 Email - rkvyap2@gmail.com

ARUNACHAL PRADESH

ANONG LEGO Joint Director (Agriculture)-cumState Nodal Officer(RKVY)

Directorate of Agriculture, Govt. of Arunachal Pradesh,Naharlagun-791110 Ph. No - 0360 - 2244252 Mobile No. - 9402632609 Email - anonglego@gmail.com

ASSAM

Sri Jaymal Barman Joint Director of Agriculture (Extension) & Nodal Officer, RKVY

Krishi Bhawan, Directorate of Agriculture, Assam, Khanapara, Guwahati-781022 Ph. No - 91 - 9435061794 Mobile No. - 9435061794 Email - rkvyassam@gmail.com

BIHAR

Sri Sanjay kumar singh Deputy Director (Chemist) Quality Control

P C Baghel CHATTISHGARH Joint Director Agriculture

Ph. No - 0612 - 2204388 Mobile No. - 9431818710 Email - rkvy.bihar@gmail.com IGKVV Campus, Krishak Nagar, Labhandi Raipur (C.G.) Ph. No - 0771 - 2442015 Mobile No. - 9424213551 Email - diagricg.cg@nic.in

Nodal 2 Name and Designation of the officer

Address and Phone No.

B. Srinivasu Deputy Director of Agriculture

Directorate of Agriculture, Chuttugunta, Near Rythu bazar, Guntur, Andhra Pradesh Ph. No - 0863 - 2216461 Mobile No. - 8886614303 Email - rkvyap@gmail.com

TADA DEBIA NECKOM Deputy Director, Agriculture (Dev)-cumDepartmental Nodal Officer(RKVY)

Directorate of Agriculture, Govt. of Arunachal Pradesh,Naharlagun-791110 Ph. No - 0360 - 2247722 Mobile No. - 9436055946 Email - rkvyita@rediffmail.com

Sri Prafulla Mahanta Deputy Director of Agriculture (B/A) & Nodal Officer, BGREI

Krishi Bhawan, Directorate of Agriculture, Assam, Khanapara, Guwahati-781022 Ph. No - 91 - 9435362281 Mobile No. - 9435362281 Email - bgreiassam@gmail.com

Sri Abhansu c. jain Joint Director of Agriculture (Agronomy) Extention

Rajendra Swarnkar SADO

Ph. No - 0612 - 2204388 Mobile No. - 9431818705 Email - rkvy.bihar@gmail.com IGKVV Campus, Krishak Nagar, Labhandi Raipur (C.G.) Ph. No - 0771 - 2442015 Mobile No. - 9425517533 Email - diagricg.cg@nic.in

GOA

Shri. Babal S. Prabhu Deputy Director of Agriculture

2nd Floor, Krishi Bhawan, Directorate of Agriculture, ToncaShri. Dattaprasad Caranzalem, Goa State Pin: Desai 403001 Agriculture Officer Ph. No - 0832 - 2465840 Mobile No. - 0800775808 Email - dydirpp-agri.goa@nic.in

3rd Floor, Krishi Bhawan, Directorate of Agriculture, ToncaCaranzalem, Goa State. Pin 403001 Ph. No - 0832 - 2465443 Mobile No. - 9822175438 Email - dydirpp-agri.goa@nic.in

GUJARAT

Dr. (Mrs.) M. K. Trivedi Deputy Director of Agriculture (Fertilizer)

Directorate of Agriculture,krishibhavan,sector10A,Gandhinagar-382010 Ph. No - 079 - 23257466 Mobile No. - 9924546515 Email - apicrkvy@gmail.com

Directorate of Agriculture,krishibhavan,sector10A,Gandhinagar-382010 Ph. No - 079 - 23257465 Mobile No. - 9157666851 Email - apicrkvy@gmail.com

48

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Shri J.H.Tabiyar Agriculture Officer


Department of Agriculture & farm-

Department of Agriculture &

HARYANA

HIMACHAL PRADESH

JAMMU AND KASHMIR

Dr. Suresh

farmers Welfare, Krishi Bhawan,

Gahlawat

Sector 21 Haryana, Panchkula

Additional Director

Ph. No - 0172 - 2563004

Agriculture(extn)

Mobile No. - 9466111156

Kamaljit Agriculture Development Officer(RKVY)

KARNATAKA

KERALA

MADHYA PRADESH

Sector 21 Haryana, Panchkula Ph. No - 0172 - 2590094 Mobile No. - 9034953390

Email - adaext2014@gmail.com

Email - rkvyhry@gmail.com

Directorate of Agriculture, H.P.

Directorate of Agriculture, H.P.

Dr. Ashok Kumar

Shimla-5.

Sh. Ravinder Singh

Shimla-5.

Verma

Ph. No - 0177 - 2830517

Chauhan

Ph. No - 0177 - 2830517

Vegetable Specialist

Mobile No. - 9418757850

Subject Matter Specialist Mobile No. - 9418063354

Email - krishibhawan-hp@gov.in

Email - krishibhawan-hp@gov.in

ALTAF AIJAZ

Agriculture complex Lalmandi

Agriculture complex Lalmandi

ANDRABI

Srinagar

DIRECTOR

Ph. No - 0194 - 2310675

AGRICULTURE

Mobile No. - 9419008391

KASHMIR

Email - diragrikmr@gmail.com

Email - dak.plg9@gmail.com

Krishi BhawanCampus, Kanke

Krishi BhawanCampus, Kanke

Nazeer Ahmad Bhat PIO

Srinagar Ph. No - 0194 - 2312478 Mobile No. - 9419007158

Road, Ranchi, Jharkhand -

Road, Ranchi, Jharkhand JHARKHAND

ers Welfare, Krishi Bhawan,

Sri Rajiw Kumar

834008

Sri Vikash Kumar

834008

I.A.S.

Ph. No - 0651 - 6550124

Dy. Director Planning,

Ph. No - 0651 - 6550124

Director Agriculture

Mobile No. - 9431106932

Directorate of Agriculture Mobile No. - 9431209010

Email - directoragriculture@

Email - ddagriplanning

gmail.com

@gmail.com

Deepaja S.M

Commissionerate of Agriculture,

Joint Director of

Sheshadri Road,

Agriculture

Bengaluru-560001

(Extension, Training

Ph. No - 080 - 22074161

& e-Governance &

Mobile No. - 8277929820

RKVY Nodal Officer)

Email - rkvykar@gmail.com

Deepaja S.M Joint Director of Agriculture(Extension, Training & e-Governance & RKVY Nodal Officer)

Commissionerate of Agriculture, Sheshadri Road, Bengaluru-560001 Ph. No - 080 - 22074161 Mobile No. - 8277929820 Email - rkvykar@gmail.com

Agriculture (PPM Cell)

Agriculture (PPM Cell)

Department, Government

Department,Government Secreta

Lina Kumari

Secretariat,

V.Sivaramakrishnan

riat,Thiruvananthapuram-695001

joint Director of

Thiruvananthapuram-695001

Assistant Director of

Ph. No - 0471 - 2461452

Agricul;ture

Ph. No - 0471 - 2461452

Agriculture

Mobile No. - 9446006574

D K Shrivastava Joint Director

Mobile No. - 9496062956

Email - ppmcell.agri@

Email - agrippmcell@yahoo.com

kerala.gov.in

Directorate of FW&AD IV Floor

Directorate of FW&AD IV Floor

Vindhyachal Bhawan Bhopal MP

Dr Ashok Kumar

Vindhyachal Bhawan Bhopal MP

Ph. No - 0755 - 2570860

Kumhar

Ph. No - 0755 - 2570860

Mobile No. - 9826299963

Assistant Director

Mobile No. - 9300641445

Email - dagrkvy@mp.gov.in

Email - ashok.kumhar@mp.gov.in

Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

49


विशेष... Shri. Shrikant MAHARASHTRA Andge Under Secretary

Department of Agriculture 5th floor, Annex Mantralaya, Mumbai - 32 Ph. No - 022 - 22836821 Mobile No. - 9967329828 Email - shrikant.andge@nic.in

Shri. Atul Nimbarte Technical Officer

Director, Agril. Proccesing & Planning, Sakhar Sankul, Shivajinagar, Pune - 411 005 Ph. No - 020 - 25510049 Mobile No. - 9404951016 Email - rkvynodelpune@gmail. com

J. Rothanga Deputy Director (Planning & Monitoring)

Directorate of Agriculture (CH), Tuikual, Aizawl Mizoram Ph. No - 0389 - 2311159 Mobile No. - 9436197226 Email - jrothanga333@gmail.com

ASINLO TAP Deputy Director of Agriculture

Directorate of Agriculture AG Colony, Kohima, Nagaland797001 Ph. No - 0370 - 2243116 Mobile No. - 9436012490 Email - agrilan@rediffmail.com

Rohmingthanga Colney Joint Director (Planning & Monitoring)

Directorate of Agriculture (CH), Tuikual, Aizawl Mizoram Ph. No - 0389 - 2327560 Mobile No. - 9436152017 Email - rovacolney@gmail.com

NAGALAND

G. IKUTO ZHIMOMI Director of Agriculture

Directorate of Agriculture AG Colony, Kohima, Nagaland797001 Ph. No - 0370 - 2243116 Mobile No. - 8119022849 Email - agrilan@rediffmail.com

ORISSA

Bhaskar Sarma I.A.S. Special Secretary,Agriculture & Farmers’ Empowerment Department -cumNodal Officer,RKVY

8th Floor,Agriculture & F.E. Department, Rajiv Bhawan,Govt. of Odisha,Bhubaneswar-751001 Ph. No - 0674 - 2390051 Mobile No. - 0000000000 Email - bhaskar.sarma@nic.in

Basanta Kumar Dey Agronomist,RKVY Cell,Agriculture &FE Department

RKVY Cell,Agriculture & F.E. Deptt.,6th Floor, Rajiv Bhawan, Govt. of Odisha, Bhubaneswar-751001 Ph. No - 0674 - 2395674 Mobile No. - 9437339574 Email - rkvycellorissa@gmail.com

Dr Jasbir Singh Bains Director of Agriculture Punjab

Institutional Site No.204, Kheti Bhawan, Near Dara Studio, Phase VI, SAS Nagar, Punjab Ph. No - 0172 - 2970602 Mobile No. - 9915938757 Email - directoragriculturepunjab@gmail.com

Dr Ranjodh Singh Bains Agriculture Development Officer(RKVY)

Institutional Site No.204, Kheti Bhawan, Near Dara Studio, Phase VI, SAS Nagar, Punjab Ph. No - 0172 - 2970826 Mobile No. - 9988312299 Email - rsbains14@gmail.com

Dr. Suwa Lal Jat Joint Director Agriculture (RKVY)

Directorate of Agriculture, Pant Krishi Bhawan, Jaipur (Rajasthan) - 302005 Ph. No - 0141 - 5110135 Mobile No. - 9414591020 Email - rkvy.raj@gmail.com

Sh. Kuldeep Bhardwaj Deputy Director Agriculture (RKVY)

Directorate of Agriculture, Pant Krishi Bhawan, Jaipur (Rajasthan) - 302005 Ph. No - 0141 - 5110135 Mobile No. - 9413902219 Email - ddagr.rkvy.agri@rajasthan.gov.in

Sherab L. Dorjee Director

Director NRM, FS & AD Department, Govt of Sikkim , Krishi Bhawan, Tasong-737102, Gangtok Sikkim Ph. No - 943 - 4382519 Mobile No. - 9434382519 Email - dirnrmagri@gmail.com

Sherab L. Dorjee Director

Director NRM, FS & AD Department, Govt of Sikkim , Krishi Bhawan, Tasong-737102, Gangtok Sikkim Ph. No - 943 - 4382519 Mobile No. - 9434382519 Email - dirnrmagri@gmail.com

MIZORAM

PUNJAB

RAJASTHAN

SIKKIM

50

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


R.Susila Assistant Director of Agriculture

O/o The Executive Director, Tamil Nadu Watershed Development Agency, No.55, TANCOF Building, Thiru.Vi.Ka T.Kayarkanni Industrial Estate, Ekkattuthangal, Agricultural Officer Chennai-32 Ph. No - 044 - 22250224 Mobile No. - 8248784656 Email - edtawdeva@gmail.com

O/o The Executive Director, Tamil Nadu Watershed Development Agency, No.55, TANCOF Building, Thiru.Vi.Ka Industrial Estate, Ekkattuthangal, Chennai-32 Ph. No - 044 - 22250224 Mobile No. - 9841021765 Email - nadptawdeva@gmail.com

TELANGANA

K. Vijaya Gowri Joint Director of Agriculture, RKVY

O/o Commissioner of Agriculture, Opp. L.B. Stadium, Basheerbagh, Hyderabad - 500 001 Ph. No - 040 - 23383530 Mobile No. - 7288833030 Email - jd-rkvy-agri@telangana. gov.in

S. S. Beena Asst. Director of Agriculture, RKVY

O/o Commissioner of Agriculture, Opp. L.B. Stadium, Basheerbagh, Hyderabad - 500 001 Ph. No - 040 - 23383530 Mobile No. - 7288894554 Email - rkvytg@gmail.com

TRIPURA

SRI SUKHLAL BAIDYA Dy. Director of Agricutlure

Directorate of Agriculture, Krishi Bhawan, Agartala 799001. Ph. No - 0381 - 2323883 Mobile No. - 9862781402 Email - rkvytripura@gmail.com

Sri Subrata Shib Assistant Director

Directorate of Agriculture, Krishi Bhawan, Agartala 799001. Ph. No - 0381 - 2323883 Mobile No. - 9436167525 Email - rkvytripura@gmail.com

Sri. R.C. Singh Additional Director Agriculture (General)

Madan Mohan Malviya Marg, Directorate of Agriculture, Krishi Bhawan, Lucknow-226001 Ph. No - 0522 - 2205857 Mobile No. - 9235629308 Email - rkvyagriculture@ yahoo.in

Madan Mohan Malviya Marg, Directorate of Agriculture, Krishi Sri Rajesh Gupta Bhawan, Lucknow-226001 Joint Director Agriculture Ph. No - 0522 - 4010652 Mobile No. - 9235629324 Email - rkvyagriculture@yahoo.in

GAURI SHANKAR DIRECTOR AGRICULTURE

Directorate of Agriculture Krishi Bhawan Prem Nagar Nanda ki Chauki Dehradun Uttarakhand Ph. No - 0135 - 2772677 Mobile No. - 8394990005 Email - dir-agri-ua@nic.in

Shri Jitendra Roy Joint Secretary, Agriculture Department, Govt. of West Bengal

Department of Agriculture, Govt. of West Bengal, NABANNA, 3rd Floor (Room No. 309), 325, Sarat Chatterjee Road, Howrah -711 102 Ph. No - 033 - 22535439 Mobile No. - 9433415479 Email - royjitendra92@gmail. com

TAMILNADU

UTTAR PRADESH

UTTARAKHAND

WEST BENGAL

K.C PATHAK ADDITIONAL DIRECTOR AGRICULTURE

Directorate of Agriculture Krishi Bhawan Prem Nagar Nanda ki Chauki Dehradun Uttarakhand. Ph. No - 0135 - 2772676 Mobile No. - 9412058641 Email - kcpathak1965@gmail. com

Shri Narayan Chandra Das Dy. Director of Agriculture (PP &QC), West Bengal

Department of Agriculture, Govt. of West Bengal, NABANNA, 3rd Floor (Room No. 309), 325, Sarat Chatterjee Road, Howrah -711 102 Ph. No - 033 - 22535411 Mobile No. - 9883428289 Email - snorkvywb@gmail.com

Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

51


जानकारी

मान्यता लेकर करें

जैविक खेती उत्पाद बेचना होगा आसान

ȤâÜ ©ˆÂæÎÙ ·Ô¤ çÜØð ßã °·¤Ü Áñçß·¤ ©ˆÂæη Øæ â×êã Áñçß·¤ ©ˆÂæη¤ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ â´SÍæ ×ð´ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ çÜØð ¥æßðÎÙ ·¤ÚU â·¤Ìæ ãñÐ ÎôÙô´ ß»ôü´ ØÍæ °·¤Ü ©ˆÂæη¤ ß â×êã ©ˆÂæη¤ ·Ô¤ çÜØð ¥æßðÎÙ Âý˜æ ßðÕâæ§üÅU ÂÚU ©ÂÜÏ ãñÐ 52

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

Âý

×æ‡æ˜æ Üð·¤ÚU Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ÚUÙð âð ç·¤âæÙ ·¤ô ©ˆÂæÎ Õð¿Ùð ×ð´ ¥æâæÙè ãô»èÐ €UØô´ç·¤ §âè ·Ô¤ ¥æÏæÚU ÂÚU çÙØæüÌ ·¤ÚUÙð ßæÜè °Áð´âè ç·¤âæÙô´ âð ¹ÚUèÎæÚUè ·¤ÚUÌè ãñÐ ç·¤âæÙô´ ·¤ô ÂÚU´ÂÚUæ»Ì ¹ðÌè ·Ô¤ ÕÁæØ Áñçß·¤ âð ÁôǸÙð ·Ô¤ çÜ° âÚU·¤æÚU Ùð ÂýØæâ àæéM¤ ç·¤° ãñ´Ð §â·Ô¤ ÌãÌ ÚUæÁSÍæÙ Áñçß·¤ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ â´SÍæ (ÚUô·¤æ) ·¤ô ·ë¤çá °ß´ Âýâ´S·ë¤Ì ¹æl ©ˆÂæÎ çÙØæüÌ çß·¤æâ ÂýæçÏ·¤ÚU‡æ (°çÂÇæ), Ù§ü çÎËÜè ·¤è ¥ôÚU âð ÙðàæÙÜ ¥æò»üðçÙ·¤ Âýô»ýæ×ØêÙæ§ÅUðÇ SÅUðÅU çÇÂæÅUü×ð´ÅU ¥æòȤ °»ý跤˿ÚU (°Ù¥ôÂèØê°âÇèÂè) âð â´ÕhÌæ ·¤è ×æ‹ØÌæ Îè »§ü ãñÐ ÚUô·¤æ ·¤ô °Ù¥ôÂèØê°âÇèÂè ·Ô¤ ×æÙ·¤ô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU ¥Ùé×çÌ ç×ÜÙð âð çßÎðàæô´ ×ð´ Áñçß·¤ ©ˆÂæÎô´ ·¤è Sßè·¤æØüÌæ Õɸð»èÐ ÚUô·¤æ ©æÚUæ´¿Ü ·Ô¤ ÕæÎ ÎêâÚUè âÚU·¤æÚUè ÿæð˜æ ·¤è Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ â´SÍæ ãñ, Áô Îðàæ ·Ô¤ ãÚU çãSâð ×ð´ Áñçß·¤ Âý×æ‡æ ˜æ ÁæÚUè ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° ×æ‹Ø ãñÐ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ãôÙð âð ç·¤âæÙ Áñçß·¤ ©ˆÂæÎô´ ·¤ô âæ×æ‹Ø ÎÚUô´ âð Çðɸ Øæ Îô »é‡ææ ¥çÏ·¤ Îæ×ô´ ÂÚU ƒæÚUðÜê çßÎðàæè ÕæÁæÚU ×ð´ Õð¿ â·Ô¤»æÐ ¥Õ Ì·¤ §â â´SÍæ âð x®xv ·ë¤á·¤ô´ ·¤ô Âý×æ‡æ ˜æ ç×Üð ãñ´Ð §ââð ÚUæ’Ø ·Ô¤


ÏçÙØæ, ÁèÚUæ, çÌÜ, §üâÕ»ôÜ ¥õÚU ÜãâéÙ ·Ô¤ ©ˆÂæη¤ ¥‘Àæ ÜæÖ ·¤×æ ÚUãð ãñ´Ð ¥æòçÇÅU ·¤ÚUæ·¤ÚU Âý×æ‡æ ˜æ ÁæÚUè ãôÌæ ãñÐ ç·¤âæÙ ©ˆÂæÎ ·¤ô ¥‘Àð Âýèç×Ø× ÂÚU Õð¿ â·¤Ìæ ãñÐ âÚU·¤æÚU âçâÇè Ìô Ùãè´ ÎðÌè, Üðç·¤Ù ÚUô·¤æ mæÚUæ çÜ° ÁæÙð ßæÜð àæéË·¤ ×ð´ w® ÂýçÌàæÌ Ì·¤ ·¤ÅUõÌè ·¤è ãñÐ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤æ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUæÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥æÆ ¿ÚU‡æô´ ·¤è §â Âýç·ý¤Øæ ×ð´ ÂãÜð ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ¥æßðÎÙ â´SÍæ ·Ô¤ ÁØÂéÚU ×ð´ ·¤ëçá ÖßÙ çSÍÌ ·¤æØæüÜØ âð Øæ www. rssopca.co.in âð Çæ©ÙÜôÇ ·¤ÚU·Ô¤ çÜØæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ â´SÍæ ·¤è ÅUè× ¥æßðÎÙ Âýæ# ãôÙð ·Ô¤ ÕæΠ´Áè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUð»è ¥õÚU ×õ·Ô¤ ·¤è Áæ´¿ ·¤ÚUð»èÐ ÂæÙè ÎðÙð ·¤è ¥ßçÏ ¥õÚU »õ×ê˜æ Øæ ¥‹Ø çßÏæ¥ô´ âð ÌñØæÚU Áñçß·¤ Îßæ¥ô´ ·Ô¤ §SÌð×æÜ ·¤æ ØõÚUæ ÚU¹Ùæ ãô»æÐ

Áñçß·¤ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ãðÌé ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙð ·¤è çßçÏ ©ˆÂæ‡æη¤ Áô Sßð‘Àæ âð Áñçß·¤ çßçÏ mæÚUæ ¥ÂÙð Ȥæ×ü ÂÚU ©ˆÂæÎÙ ÜðÙæ ¿æãÌæ ãñ Øæ Üð ÚUãæ ãñ ßã Áñçß·¤ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ Âýç·ý¤Øæ ×ð´ Öæ» ÜðÙð ·Ô¤ çÜØð â´SÍæß ×ð´ ´Áè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUßæ â·¤Ìæ ãñРȤâÜ ©ˆÂæÎÙ ·Ô¤ çÜØð ßã °·¤Ü Áñçß·¤ ©ˆÂæη Øæ â×êã Áñçß·¤ ©ˆÂæη¤ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ â´SÍæ ×ð´ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ çÜØð ¥æßðÎÙ ·¤ÚU â·¤Ìæ ãñÐ ÎôÙô´ ß»ôü´ ØÍæ °·¤Ü ©ˆÂæη¤ ß â×êã ©ˆÂæη¤ ·Ô¤ çÜØð ¥æßðÎÙ Âý˜æ ßðÕâæ§üÅU ÂÚU ©ÂÜÏ ãñÐ °·¤Ü Áñçß·¤ ©ˆÂæUη¤ ¥æßðÎ٠˜æ ÖÚU·¤ÚU ©â·Ô¤ âæÍ çÙÙ ÎSÌæßðÁ ¥ßàØ â´Ü‚Ù ·¤ÚUðÐ @ ¥æ»æ×è ßáüÖÚU ·¤è ȤâÜ ØôÁÙæ ·¤æ ØõÚUæ (ÂýôȤæ×æü ßðÕâæ§üÅU ÂÚU ©ÂÜÏ)Ð @ ¿ØçÙÌ Áñçß·¤ Ȥæ×ü ·Ô¤ Öêç× ·Ô¤ ÎSÌæÚUßðÁ ·¤è ȤôÅUô·¤æòÂèÐ @ ´Áè·¤ÚU‡æ ¥æßðη¤ ·Ô¤ ÂðÙ ·¤æÇü ·¤è ȤôÅUô ÂýçÌÐ @ Ȥæ×ü ·¤æ Ù€Uàææ ÂǸæðâè »çÌçßçÏØô´ ·¤æ ©ËÜð¹ ·¤ÚUÌð ãéØðÐ @ Áñçß·¤ çßçÏ â𠩈ÂæÎÙ ÜðÙð ·¤è ·ë¤Ì â´·¤ËÂÙæ ß §â·¤æ Áñçß·¤ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ â´SÍæ ·Ô¤ âæÍ ¥ÙéÕ‹ÏÐ @ ¿ØçÙÌ È¤æ×ü ·¤æ ©ÌÚUæ´ÿæ ß ¥´ÿææàæ ØçÎ çÚU·¤æÇü ç·¤Øæ »Øæ ãô/Áæ â·¤Ìæ ãôÐ @ ¥»ÚU Öêç× ÜèÁ ÂÚU Üè »§ü ãñ Ìô ÜèÁ ÂðÂÚU ¥õÚU ¥»ÚU ÂçÚUßæÚU âÎSØô´ ·¤è ãñ Ìô âÎSØ âð âã×çÌ Â˜æÐ

Áñçß·¤ â×êã ©ˆÂæη¤ ·Ô¤ çÜØð ¥æßàØ·¤ Øô‚ØÌæ ß ÎSÌæßðÁ @ ÀôÅUè ÁôÌ ßæÜð °ðâð Áñçß·¤ ·ë¤á·¤ çÁÙ·¤è ·ë¤çá Øô‚Ø Áñçß·¤ Öêç× y ãñ€ÅðUØÚU âð ·¤× ãô, ¹ðÌô´ ×ð´ Öõ»ôçÜ·¤ âçóæ·¤ÅUÌæ ãô ÌÍæ ·¤ÚUèÕ ·¤ÚUèÕ â×æÙ ÌÚUã ·¤è ȤâÜ ·¤æ ©ˆÂæÎÙ ·ë¤çá Öêç× ÂÚU ãô ß ÚUæcÅþèØ Áñçß·¤ ©ˆÂæÎÙ ·¤æØü·ý¤× ·Ô¤ ×æÙ·Çô´ ·Ô¤ çÎàææ çÙÎüðàæô´ ·¤è ¥ÙéÂæÜÙæ ·¤ÚUÙð ×ð´ âã×Ì ãô ßð â×êã »ÆÙ ·¤ÚU ¥æßðÎÙ ·¤ÚU â·¤Ìð ãñÐ â×êã ·Ô¤ â´¿æÜÙ ·Ô¤ çÜØð â×êã ¥æ‹ÌæçÚU·¤ çÙØ´˜æ‡æ Âý‡ææÜè ·¤æ »ÆÙ ·¤ÚUð»æÐ @ â×êã ×ð´ ·¤× âð ·¤× wz ß ¥çÏ·¤Ì× z®® Áñçß·¤ ·ë¤á·¤ àææç×Ü ãô´Ð @ ¥æßðÎÙ ·Ô¤ âæÍ Áñçß·¤ ·ë¤á·¤ô´ ·¤è ¥Ùé×ôçÎÌ âê¿èÐ

@ ßáüÖÚU ·¤è â×êã âÎSØô´ ·Ô¤ ȤâÜ ØôÁÙæ (ßðÕâæ§üÅU ÂÚU ÂýôȤæ×æü ©ÂÜÏ ãñ)Ð @ â×êã ·Ô¤ ¥æ´ÌçÚU·¤ çÙØ´˜æ‡æ Âý‡ææÜè ·¤æ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ â´SÍæ ·Ô¤ âæÍ ¥ÙéÕ´Ï @ ¥æ‹ÌçÚU·¤ çÙØ´˜æ‡æ Âý‡ææÜè ·¤æ ×ð‹ØéÜ (·¤æØü·¤æçÚU‡æè ß ·¤æØü Âý‡ææÜè ·¤æ çßßÚU‡æ)Ð @ ¥æ´ÌçÚU·¤ çÙØ´˜æ‡æ Âý‡ææÜè ·¤æ Øæ ÂýÕ´Ï·¤ ·¤æ ÂñÙ Ù´ÕÚU/ÅUñÙ Ù´ÕÚU ·¤è ȤôÅUô ÂýçÌÐ @ â×êã ØôÁÙæ ·¤æ Ȥæ×ôü´ ·¤è çSÍçÌ ß Ù€UàææÐ @ ¥æ‹ÌçÚU·¤ çÙÚUèÿæ‡æ ¿ñ·¤ çÜSÅU ·¤æ ÂýôȤæ×æüÐ @ ·ë¤á·¤ Ȥæ×ü ÇæØÚUè ·¤æ ÂýôȤæ×æüÐ Áñçß·¤ Âýâ´âS·¤ÚU‡æ, ÅþðÇÚU ¥æÎæÙ ¥Ùé×ôÎÙ·¤Ìæü ß ßÙÁ â´»ýã·¤Ìæü ·Ô¤ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ·Ô¤ ¥æßðÎÙ ·Ô¤ çÜØð â´SÍæ ·¤è ßðÕâæ§üÅU âð ÂýôȤæ×æü Çæ©ÙÜôÇ ·¤ÚU ¥æßàØ·¤ âê¿Ùæ ·¤è ÁæÙ·¤æÚUè Îð·¤ÚU â´SÍæ ×ð´ ¥æßðÎÙ ·¤ÚU â·¤Ìæ ãñÐ

Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤æ Âý×æ‡æè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUæÙð ·Ô¤ çÜ° ç·¤âæÙô´ ·¤ô ¥æÆ ¿ÚU‡æô´ ·¤è §â Âýç·ý¤Øæ ×ð´ ÂãÜð ¥æßðÎÙ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ ¥æßðÎÙ â´SÍæ ·Ô¤ ÁØÂéÚU ×ð´ ·¤ëçá ÖßÙ çSÍÌ ·¤æØæüÜØ âð Øæ www. rssopca.co.in âð Çæ©ÙÜôÇ ·¤ÚU·Ô¤ çÜØæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ â´SÍæ ·¤è ÅUè× ¥æßðÎÙ Âýæ# ãôÙð ·Ô¤ ÕæΠ´Áè·¤ÚU‡æ ·¤ÚUð»è ¥õÚU ×õ·Ô¤ ·¤è Áæ´¿ ·¤ÚUð»èÐ ÂæÙè ÎðÙð ·¤è ¥ßçÏ ¥õÚU »õ×ê˜æ Øæ ¥‹Ø çßÏæ¥ô´ âð ÌñØæÚU Áñçß·¤ Îßæ¥ô´ ·Ô¤ §SÌð×æÜ ·¤æ ØõÚUæ ÚU¹Ùæ ãô»æÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

53


विशेष...

ी त े ख िक व ै ज ई शुरूआत

नए जमाने की न ·¤Ë ãñÐ §ââð ç·¤âæÙô´ ·¤ô ·¤× Üæ»Ì ×ð´ ©‘¿ »é‡æßææ ·¤è ȤâÜ ÌÂýæ·¤ŒÌè

Áñçß·¤ ¹ðÌè °·¤ ¥‘Àæ çß Á×æÙæ àæéM¤ ç·¤Øæ ãñÐ ÖæÚU ¥»ÚU ¥æ Øéßæ ãñ´ Ìô ¥æ·Ԥ çÜ° ô´ Ùð §â×ð´ âéÚUçÿæÌ ß ÜæÖ·¤æÚUè ÖçßcØ ·¤ô Îð¹Ìð ãé° ¹éÎ ·¤ô ¥æ ¤ ¹ðÌè ©Ù ÿæð˜æô´ ·Ô¤ çÜ° Öè çß· Øéßæ¥ ãôÌè ãñÐ ÎðàæÖÚU ×ð´ ÕǸè â´Øæ ×ð´ êÙ ¥‘Àæ ¥õÚU ×ÁÕêÌ ãé¥æ Ìô ÕæÁæÚU Öè ×ÁÕêÌ ãôÌæ ãñÐ °ðâð ×ð´ Áñ ´ÎôÜÙ ¿Üæ·¤ÚU ÂýˆØð·¤ çÁÜð Ùâ æ ¥æ ¹ðÌè ×æÙâêÙ ÂÚU ¥æÏæçÚUÌ ãñÐ ×æ æü ÂÚU ¥æÏæçÚUÌ ãñ´Ð w®®v®w ×ð´ ×ŠØ ÂýÎðàæ ×ð´ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ çÎØæ »ØæÐ ßá Ùæ× È¤æØÎð ·¤æ âõÎæ âæçÕÌ ãé§ü ãñ, Áô ´ Áñçß·¤ ¹ðÌè àæéM¤ ·¤è »§ü ¥õÚU §Ù »æ´ßô´ ·¤ô ÒÁñçß·¤ »æ´ßÓ ·¤æ ´ß ×ð ·Ô¤ ÂýˆØð·¤ Üæò·¤ ×ð´ °·¤°·¤ »æ

€UØæ ãñ Áñçß·¤ ¹ðÌè Áñçß·¤ ¹ðÌè ßã âÎæÕãæÚU ·ë¤çá ÂhçÌ ãñ, Áô ÂØæüßÚU‡æ ·¤è àæéhÌæ ÕÚU·¤ÚUæÚU ÚU¹Ìè ãñÐ Öêç× ·Ô¤ Âýæ·ë¤çÌ·¤ SßM¤Â ·¤ô ÕÙæ° ÚU¹Ìè ãñÐ ç×^è ·¤è ÁÜ ÏæÚU‡æ ÿæ×Ìæ ÕɸæÌè ãñ, §â×ð´ ÚUâæØÙô´ ·¤æ ©ÂØô» ·¤× ãôÌæ ãñ ¥õÚU ·¤× Üæ»Ì ×ð´ »é‡æßææÂê‡æü ©ˆÂæÎÙ ãôÌæ ãñÐ §â ÂhçÌ ×ð´ ÚUæâæØçÙ·¤ ©ßüÚU·¤ô´, ÚUæâæØçÙ·¤ ·¤èÅUÙæàæ·¤ô´ ÌÍæ ¹ÚUÂÌßæÚUÙæàæ·¤ô´ ·¤è ÕÁæØ »ôÕÚU

54

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

·¤è ¹æÎ, ·¤ÂôSÅU, ãÚUè ¹æÎ, Õñ€UÅUèçÚUØæ ·¤Ë¿ÚU, Áñçß·¤ ¹æÎ, Áñçß·¤ ·¤èÅUÙæàæ·¤ô´ Áñâð âæÏÙô´ âð ¹ðÌè ·¤è ÁæÌè ãñÐ ¥´ÌÚUÚUæcÅþèØ ·ë¤çá ßñ™ææçÙ·¤ Âýô. ÕñÁÙæÍ çâ´ã ·¤æ ·¤ãÙæ ãñ ç·¤ ç×^è ×ð´ ¥â´Ø Áèß ÚUãÌð ãñ´, Áô °·¤ÎêâÚUð ·Ô¤ ÂêÚU·¤ Ìô ãôÌð ãè ãñ´, âæÍ ãè ÂõÏô´ ·Ô¤ çß·¤æâ ·Ô¤ çÜ° Âôá·¤ Ìˆß Öè ©ÂÜÏ ·¤ÚUæÌð ãñ´Ð Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤æ ×êÜ ©gðàØ ÌðÁè âð ÕɸÌè ÁÙâ´Øæ ·Ô¤ ×gðÙÁÚU ×ëÎæ â´ÚUÿæ‡æ ·¤è Âýç·ý¤Øæ°´ ¥ÂÙæÌð ãé°


Áñçß·¤ ÌÚUè·¤ô´ âð ·¤èÅU ß ÚUô» ÂÚU çÙØ´˜æ‡æ ÚU¹Ìð ãé° ÎÜãÙè ȤâÜô´ ·Ô¤ ©ˆÂæÎÙ ·¤ô ÕɸæÙæ ãñ, Ìæç·¤ Üô»ô´ ·¤ô âéÚUçÿæÌ SßæS‰Ø·¤æÚUè ·ë¤çá ©ˆÂæÎ ©ÂÜÏ ãô â·Ô¤´ ¥õÚU âæÍ ãè ·ë¤çá Âýç·ý¤Øæ¥ô´ ×ð´ ÂØæüßÚU‡æ ß Âýæ·ë¤çÌ·¤ â´âæÏÙô´ ·¤è ·¤× âð ·¤× ÿæçÌ ãôÐ

Ì·¤ Øã Õɸ·¤ÚU v® Üæ¹ }® ãÁæÚU ãð€UÅUðØÚU ãô »ØæÐ ×æ¿ü w®v} Ì·¤ §â×ð´ ·¤æÈ¤è §ÁæȤæ ãé¥æ ãñÐ ÖæÚUÌ ×ð´ Áñçß·¤ çÙØæüÌô´ ×ð´ ¥ÙæÁ, ÎæÜð´, àæãÎ, ¿æØ, ×âæÜð, çÌÜãÙ, ȤÜ, âçÁØæ´, ·¤Âæâ ·Ô¤ Ì‹Ìé, ·¤æòS×ðçÅU·¤ ß ÕæòÇè·Ô¤ØÚU ©ˆÂæÎ àææç×Ü ãñ´Ð

×æ´» ·Ô¤ ×éÌæçÕ·¤ ÕÎÜð´ ç·¤âæÙ

ØôÁÙæ°´ ÕÙ ÚUãè´ âãæØ·¤

Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ M¤Â ×ð´ ç·¤âæÙô´ ·¤æ ÖçßcØ ©”ßÜ ãñ, Üðç·¤Ù §â·Ô¤ çÜ° ©Ù·¤ô Üè·¤ âð ãÅU·¤ÚU ·¤æ× ·¤ÚUÙæ ãôÌæ ãñÐ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ ÎõÚUæÙ àæéL¤¥æÌ ×ð´ ©ˆÂæÎÙ ×ð´ ·é¤À ç»ÚUæßÅU ¥õÚU ¹ðÌè ·¤ô ÂÅUÚUè ÂÚU ¥æÙð ×ð´ ·é¤À â×Ø Ü» â·¤Ìæ ãñÐ ç·¤âæÙô´ ·¤ô §â·Ô¤ çÜ° ×æÙçâ·¤ M¤Â âð ÌñØæÚU ÚUãÙæ ãô»æÐ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ ÁçÚU° âÁè ©»æ ÚUãð ãñ´ Ìô ÕÎÜÕÎÜ ·¤ÚU (ÚUôÅUðàæÙ ×ð´) âÁè Õô°´Ð °·¤ ãè âÁè ÕæÚUÕæÚU ÕôÙð âð ©ÂÁ ·¤× ãô ÁæÌè ãñÐ

Áñß ©ˆÂæÎ ·¤è ×ãææ ·¤ô Îð¹Ìð ãé° ·ë¤çá ×´˜ææÜØ Îðàæ ×ð´ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ô Õɸæßæ ÎðÙð ·Ô¤ çÜ° ÚUæcÅþèØ Áñçß·¤ ¹ðÌè ÂçÚUØôÁÙæ, ÚUæcÅþèØ Õæ»ßæÙè ç×àæÙ, ÂêßôüæÚU ·Ô¤ çÜ° Âýõlôç»·¤è ç×àæÙ ¥õÚU ÚUæcÅþèØ ·ë¤çá çß·¤æâ ØôÁÙæ â´¿æçÜÌ ·¤ÚU ÚUãæ ãñÐ

âðãÌ ·Ô¤ çÜ° Öè ÕðãÌÚU Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ ÎæØÚUð ×ð´ ¹æÙðÂèÙð ·¤è ßð ¿èÁð´ ¥æÌè ãñ´, çÁ‹ãð´ ·ë¤ç˜æ× ¹æÎ, ·ë¤ç˜æ× ·¤èÅUÙæàæ·¤ Øæ ·ë¤ç˜æ× ãæò×ôüÙ ·¤è ×ÎÎ ·Ô¤ Õ»ñÚU ÌñØæÚU ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ Øð ·é¤ÎÚUÌè ÌÚUè·Ô¤ âð ÌñØæÚU ¿èÁð´ ãôÌè ãñ´Ð §Ùâð ÌñØæÚU ¿èÁô´ ×ð´ çÁ´·¤ ¥õÚU ¥æØÚUÙ Áñâð ¹çÙÁ Ìˆß ÕǸè ×æ˜ææ ×ð´ ×õÁêÎ ãôÌð ãñ´ ¥õÚU Øð âðãÌ ·Ô¤ çÜãæÁ âð ·¤æÈ¤è ©ÂØô»è ãñ´, €UØô´ç·¤ ÚUæâæØçÙ·¤ ¹æÎ ß ·¤èÅUÙæàæ·¤ô´ ·¤æ ÏǸËÜð âð §SÌð×æÜ Ù çâÈü¤ Á×èÙ ·¤è âðãÌ ·Ô¤ çÜ° ãæçÙ·¤æÚU·¤ ãñ, ÕçË·¤ §Ùâð ÌñØæÚU ·ë¤çá ©ˆÂæÎ §´âæÙô´ ß ÁæÙßÚUô´ ·¤è âðãÌ ÂÚU Öè ÕéÚUæ ¥âÚU ÇæÜÌð ãñ´Ð

©×èÎ ÁÌæ ÚUãð ¥æ´·¤Ç¸ð °·¤ ¥Ùé×æÙ ·Ô¤ ×éÌæçÕ·¤ ÎéçÙØæ ÖÚU ×ð´ âæɸð ÌèÙ ·¤ÚUôǸ ãð€UÅUðØÚU ·ë¤çá Öêç× ÂÚU ·¤ÚUèÕ vy Üæ¹ ©ˆÂæη¤ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ÚU ÚUãð ãñ´Ð ·ë¤çá Öêç× ·¤æ ·¤ÚUèÕ ÎôçÌãæ§ü çãSâæ ƒææâ ßæÜè Öêç× ãñРȤâÜ ßæÜæ ÿæð˜æ }w Üæ¹ ãð€UÅUðØÚU ãñ Áô ·é¤Ü Áñçß·¤ ·ë¤çá Öêç× ·¤æ °·¤¿õÍæ§ü ãñÐ ÖæÚUÌ ×ð´ ßáü w®®x®y ×ð´ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤ô Üð·¤ÚU »´ÖèÚUÌæ çιæ§ü »§ü ¥õÚU yw,®®® ãð€UÅUðØÚU ÿæð˜æ âð Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤è àæéL¤¥æÌ ãé§üÐ ×æ¿ü w®v®

ÀôÅUð SÌÚU âð ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´ àæéL¤¥æÌ Áñçß·¤ ¹ðÌè â×Ø ·¤è âÕâð ÕǸè ÁM¤ÚUÌ ãñÐ §Ù çÎÙô´ Üô» ÚUæâæØçÙ·¤ ¹æÎ ÂÚU ãè ÂêÚUè ÌÚUã âð çÙÖüÚU ãñ´Ð ØêÚUôÂ, ÁæÂæÙ ß ¥×ðçÚU·¤æ Áñâð Îðàæô´ ×ð´ Õ‘¿ô´ ×ð´ ·ñ¤´âÚU ·Ô¤ ¥çÏ·¤ ×æ×Üð ¥æÙð ÂÚU ¥Õ Âæ´¿ âæÜ Ì·¤ ·Ô¤ Õ‘¿ô´ ·Ô¤ çÜ° Áñçß·¤ ¹æl ÂÎæÍü ¥çÙßæØü ·¤ÚU çΰ »° ãñ´Ð ÁÕç·¤ ÖæÚUÌ ×ð´ °ðâæ Ùãè´ ãñÐ Üô» ÚUæâæØçÙ·¤ ¹æÎ ÂÚU ãè ÂêÚUè ÌÚUã âð çÙÖüÚU ãñ´Ð §Ù âÕ ·¤è ÚUô·¤Íæ× Áñçß·¤ ¹ðÌè âð â´Öß ãñÐ §â·Ô¤ çÜ° âÕâð ÁM¤ÚUè ãñ ç·¤ ç·¤âæÙ ·Ô¤ Âæâ Áñçß·¤ ÕèÁ ¥õÚU Áñçß·¤ ¹æÎ ·¤è ©ÂÜÏÌæ ãôÐ ¥Öè Öè Üô»ô´ ·¤æ ×æÙÙæ ãñ ç·¤ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·Ô¤ çÜ° ÕǸð Âñ×æÙð ÂÚU Á×èÙ ·¤è ÁM¤ÚUÌ ãôÌè ãñÐ ÁÕç·¤ ßæSÌçß·¤Ìæ Øã ãñ ç·¤ Øã ¹ðÌè ÀôÅUð âð ÖêÖæ» ÂÚU Öè ·¤è Áæ â·¤Ìè ãñÐ ç·¤âæÙ ¿æãð´ Ìô àæéL¤¥æÌ ×ð´ ¥ÂÙð ÂçÚUßæÚU ·Ô¤ çÜ° Áñçß·¤ ȤâÜ ©»æ â·¤Ìð ãñ´Ð ÕæÎ ×ð´ ßð §âð ÕÇ¸æ ¥æ·¤æÚU Øæ ÃØæßâæçØ·¤ M¤Â Îð â·¤Ìð ãñ´Ð §â·Ô¤ ÁçÚU° àæéM¤ ×ð´ »ðãê´, ÏæÙ, âÁè, ×€·¤æ, ¥ÚUãÚU ß ¿Ùæ ¥æçÎ ·¤è ¹ðÌè ·¤è Áæ â·¤Ìè ãñÐ Áñçß·¤ ¹ðÌè ·¤è âÕâð ÕǸè àæÌü Øã ãñ ç·¤ §â×ð´ ÚUæâæØçÙ·¤ ¹æÎ ·¤æ Ùæ××æ˜æ Öè ÂýØô» Ùãè´ ãôÌæÐ ¹æÎ ·Ô¤ Ùæ× ÂÚU §â×ð´ Ùè× ß âÚUâô´ ·¤è ¹Üè, Ùè× ·¤æ ÌðÜ, ß×èü ·¤ÂôSÅU ·¤ô ÂýØô» ×ð´ ÜæØæ ÁæÌæ ãñÐ Áñçß·¤ ¹æÎ ·Ô¤ çÜ° Éñ´¿æ âÕâ𠥑Àæ çß·¤Ë ãôÌæ ãñÐ Éñ´¿æ קüÁêÙ ×ð´ ÕôØæ ÁæÌæ ãñ ÌÍæ ·¤ÚUèÕ x®y® çÎÙ ·Ô¤ ÕæÎ §âð ÂÜÅU çÎØæ ÁæÌæ ãñÐ §â·Ô¤ ÕæÎ ÏæÙ ·¤è ÚUôÂæ§ü ·¤ÚU â·¤Ìð ãñ´Ð Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

55


रॉल मॉडल धरती पुत्र...

एक लीटर पानी में एक पेड़ उगाने में माहिर

सुंडाराम वर्मा

ÚUæÁSÍæÙ ·ð¤ âè·¤ÚU çÁÜð ·ð¤ »æ´ß Îæ´Ìæ ·¤è ÂãU¿æÙ ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ SÌÚU ÂÚU ãñUÐ ØãU ÂãU¿æÙ °·¤ °ðâð ÃØç€Ì Ùð ·ë¤çá ·ð¤ ÿæð˜æ ×ð´ çÎÜæ§üU ãñU Áæð ç·¤ çß™ææÙ çßáØ âð SÙææ·¤ ã´ñUÐ çÎâ´ÕÚUv~z® ×ð´ Á‹×ð âé´ÇUæÚUæ× ß×æü Ùð ·ë¤çá ·ð¤ ÿæð˜æ ×ð´ °ðâæ Ùßæ¿æÚU ç·¤Øæ ç·¤ àææØÎ ãUè ·¤æð§üU ÁæÙ·¤ÚU·ë¤çá çßàæðá™æ ãUæð»æ Áæð ©U‹ãð´U ÙãUè´ ÁæÙÌæ ãUæðÐ âé´ÇUæÚUæ× ß×æü Ùð ÂæÙè ·¤è ·¤×è ÛæðÜ ÚUãðU §Uâ ÚÔUç»SÌæÙè §UÜæ·ð¤ ×ð´ °·¤ ÜèÅUÚU ÂæÙè âð °·¤ ÂðǸ ©U»æÙð ·¤è çßçŠæ ¥æñÚU ·¤§üU ·ë¤çá ¹æðÁð´ ·¤ÚU ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ ÂãU¿æÙ ÕÙæ§üU ãñUÐ âé´ÇUæÚUæ× ·¤æð Ùßæ¿æÚUè ç·¤âæÙæð´ ×ð´ Ò»éL¤ÁèÓ ·ð¤ M¤Â ×ð´ ÁæÙæ ÁæÌæ ãñUÐ ßð ÂýçÌçcÆUÌ ÚUæcÅþUèØ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ ÂéÚUS·¤æÚUæð´ âð â×æçÙÌ ãUæð ¿é·ð¤ ãñ´UÐ

¹ðÌè ×ð´ »ãUÚUè M¤ç¿ ·ð¤ ·¤æÚU‡æ ÙãUè´ ·¤è âÚU·¤æÚUè Ùæñ·¤ÚUè âé´ÇUæÚUæ× ß×æü ·¤è àæéM¤ âð ãUè ¹ðÌè ×ð´ »ãUÚUè M¤ç¿ ãUæðÙð ·ð¤ ·¤æÚU‡æ ©U‹ãUæð´Ùð çß™ææÙ çßáØ ×ð´ ¥ŠØæ·¤ ·¤è âÚU·¤æÚUè Ùæñ·¤ÚUè ÌèÙ ÕæÚU ç×ÜÙð ·ð¤ ÕæßÁêÎ ’ßæ§UÙ ÙãUè´ ·¤èÐ ßáü v~|v ×ð´ Ö»ßÌè Îðßè ·ð¤ âæÍ çßßæãU ãUæðÙð ·ð¤ Âà¿æÌ âé´ÇUæÚUæ× ·¤æð ©UÙ·ð¤ çßçÖ‹Ù ÂýØæð»æð´ ×ð´ ˆÙè Ùð Öè ÖÚUÂêÚU âãUØæð» çÎØæÐ Õ·¤æñÜ, âé´ÇUæÚUæ× ß×æü v~|w ×ð´ SÙææ·¤ ·ð¤ ÕæÎ ÁÕ ©U‹ãUæð´Ùð ¹ðÌè ·¤ÚUÙð ·¤æ çÙ‡æüØ çÜØæ Ìæð ×ãUâêâ ç·¤Øæ ç·¤ ØçÎ ¹ðÌè ×ð´ ¥æÙð ßæÜè â×SØæ¥æð´ ·¤æð ÎêÚU ç·¤Øæ Áæ° Ìæð ¹ðÌè ÜæÖ·¤æÚUè ãUæð â·¤Ìè ãñUÐ çâ´¿æ§ü ÂæÙè ·¤è â×SØæ ÎêÚU ãéU§üU Ìæð Õéßæ§üU ·ð¤ çÜ° °·¤ °ðâæ ȤâÜ ¿·ý¤ ÌñØæÚ ç·¤Øæ çÁâ×ð´ ¥ÙæÁ, ÎæÜð´, ×âæÜð, âçÁØæ´ ÌÍæ ÌðÜ ßæÜè âÖè ȤâÜæð´ ·¤æ â×æßðàæ ç·¤ØæÐ §Uâ ȤâÜ ¿·ý¤ ·ð¤ ÌãUÌ âé´ÇUæÚUæ× Ùð ¥ÂÙð ¹ðÌ ×ð´ âæÌ ÌÚUãU ·¤è çßç֋٠ȤâÜæð´ ·¤è âÈ¤Ü ¹ðÌè ·¤èÐ

¹ðÌ ·¤æð ãUè ÕÙæØæ ÂýØæð»àææÜæ ·ë¤çcæ ßñ™ææçÙ·¤æð´ ·¤è ×ÎÎ âð âé´ÇUæÚUæ× Ùð ¥ÂÙð ¹ðÌ ·¤æð °·¤ ÂýØæð»àææÜæ ·ð¤ M¤Â ×ð´ ÕÙæ çÎØæÐ ©U‹ãUæð´Ùð ¹ðÌè ×ð´ Ù°Ù° ÂýØæð»æð´ ·¤è çÁ™ææâæ ·ð¤ ¿ÜÌð ç׿ü, âÚUâæð´, ŒØæÁ Áñâè Ù·¤Î ȤâÜæð´ ·¤æ ©UˆÂæÎÙ ç·¤ØæÐ âé´ÇUæÚUæ× Ùð ¿Ùð ·ð¤ ÁǸ»ÜÙ ß ©U·¤ÆUæ ÚUæð» ÌÍæ »ð´ãUê ß Áæñ ×ð´ ÚUæðÜè ß

56

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


âé´ÇUæÚUæ× ·¤æð ßáü v~~| ×ð´ âëçcÅU Ùæ×·¤ â´SÍæ ·ð¤ âãUØæð» âð ÂãUÜè ÕæÚU ¥æðÅUæßæ (·¤ÙæÇUæ) ·¤è â´SÍæ ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ çß·¤æâ ¥Ùéâ´ŠææÙ ·ð´¤Îý ·¤è ¥æðÚU âð °»ýæð ÕæØæð ÇUæ§UßçâüÅUè ÂéÚUS·¤æÚU ç×ÜæÐ Ì·¤Ùè·¤ ·ð¤ ÁçÚU° }® ÂýçÌàæÌ âð ’ØæÎæ ÂæñŠæð ÁèçßÌ ÚUãUÌð ãñ´Ð §Uâ Ì·¤Ùè·¤ ·ð¤ ÁçÚU° ¿æÚUæ, §U×æÚUÌè °ß´ §ZŠæÙØé€Ì ÂæñŠæð Ü»æ Ü»æ â·¤Ìð ãñ´UÐ ÎêâÚUè ÌÚUȤ âé´ÇUæÚUæ× Ùð àæéc·¤ Ì·¤Ùè·¤ ·ð¤ ÁçÚU° ȤâÜæð´ ×ð´ »é‡æßææ ßæÜè, ¥çŠæ·¤ ÂñÎæßæÚU ßæÜè Îðàæè ç·¤S×æð´ ×ð´ ¿ØÙ ·¤ÚU ¥‘ÀUè ç·¤S×æð´ ·¤æ çß·¤æâ ç·¤ØæÐ §Uâ Ì·¤Ùè·¤ ·ð¤ ÁçÚU° âé´ÇUæÚUæ× Ùð ç׿ü ·¤è °·¤ §Uâ Âý·¤æÚU ·¤è ç·¤S× ·¤æ çß·¤æâ ç·¤Øæ çÁâ·¤æ ©UˆÂæÎÙ Ìæ𠥑ÀUæ Íæ ãUè, ÌÍæ ©Uâ·¤æ Ú´U» Öè Îðàæ ·¤è ÂãUÜè ÌèÙ âÕâð ’ØæÎæ Ú´U» ßæÜè ç·¤S×æð´ ×ð´ âç×çÜÌ ãñUÐ §Uâè Âý·¤æÚU ŠæçÙØæ ×ð´ Öè °ðâè ç·¤S× Íè çÁâ×ð´ ÌðÜ ·¤è ×æ˜ææ âÕâð ’ØæÎæ ÍèÐ ¥‹Ø ç·¤S×æð´ âð ç׿ü Îæð»éÙè ß ŠæçÙØæ w.z ÂýçÌàæÌ ¥çŠæ·¤ ·¤è×Ì ÂÚU çÕ·¤Ìæ ÍæÐ §Uâ·ð¤ ȤÜSßM¤Â âé´ÇUæÚUæ× ·¤æð v~}z ×ð´ ×âæÜæ ÕæðÇüU ·¤æð¿èÙ ×ð´ âÎSØ ÕÙæ çÎØæ »ØæÐ ×æðËØæ ÚUæð»ÚUæðŠæ·¤ ç·¤S×æð´ ·¤è ÂãU¿æÙ ·ð¤ çÜ° ÂýˆØ𷤠ȤâÜ ·¤è ÕãéUÌ âæÚUè ç·¤S×ð´ ܻ淤ÚU ¹ðÌ ×ð´ ãUè ÂýØæð»àææÜæ ÕÙæ ÎèÐ §Uâè ·¤æ ÂçÚU‡ææ× Íæ ç·¤ ¥æÚUÇUèw®zw °·¤ °ðâè ç·¤S× ÌñØæÚU ·¤ÚU Îè Áæð ç·¤ ×æðËØæ ÚUæð»ÚUæðŠæ·¤ ç·¤S× ÕÙ »§üUÐ âé´ÇUæÚUæ× Ùð ÌèÙ ãðU€ÅðUØÚU ·ð¤ ÂêÚÔU ¹ðÌ ×ð´ ¿æÚUæØé€Ì ÂæñŠæð ¥ÚUÇ¸ê ·ð¤ Ü»æØð ¥æñÚU §Uâ ÕæÌ ·¤è çÚUâ¿ü ·¤è ç·¤ ßÙ çßÖæ» ÚUæÁSÍæÙ ×ð´ ~® ÂýçÌàæÌ ÅUæðÅUçÜSÅU Øæ ÁêçÜÜðÚUæ Áñâð ÕÕêÜ ×êÜ ·ð¤ ÂæñŠæð €Øæð´ Ü»æÌæ ãñU? âé´ÇUæÚUæ× Ùð §Uâ ¹ðÌè ·ð¤ ÁçÚU° çÙc·¤áü çÙ·¤æÜæ ç·¤ ¥ÚUÇ¸ê ·ð¤ ÂæñŠæð ·ð¤ßÜ ßáæü ß âÎèü ·ð¤ ×æñâ× ×ð´ ãUè ©U» ÂæÌð ãñ´U, »ç×üØæð´ ×ð´ ·¤ÚUèÕ }z ȤèâÎè ÂæñŠæð ÙcÅU ãUæð ÁæÌð ãñ´UÐ

àæéc·¤ ·ë¤çá ßæçÙ·¤è ·¤æð ¥ÂÙæØæ âé´ÇUæÚUæ× Ùð ·¤§üU ×æãU Ì·¤ ÚÔUÌèÜð ÅUèÜð ·¤è Á×èÙ ·¤æð â×ÌÜ ·¤ÚU ßãUæ´ çâÌ´ÕÚU ×æãU ×ð´ ÀUæðÅðUÀUæðÅðU »Ç÷UɸðU ¹æðη¤ÚU ©UÙ×ð´ °·¤ ÜèÅUÚU ÂæÙè Îð·¤ÚU ¥ÚUǸê, Øé·ð¤çÜŒÅUâ, ÕðÚU °ß´ âéÕÕêÜ ·ð¤ w®® ÂæñŠæð Ü»æ çÎØðÐ §Uâ·ð¤ ÕæÎ çÕÙæ ÂæÙè çΰ ãUè ÂæñŠæð ÂÙÂÌð ÚUãðU ¥æñÚU ÁêÙ ×æãU ×ð´ ßáæü ãUæðÙð ·ð¤ Âà¿æÌ ÂæñŠæð ÌðÁ »çÌ âð ÕɸUÙð Ü»ð ÌÍæ ~® ÂýçÌàæÌ âð ¥çŠæ·¤ ÂæñŠæð ÁèçßÌ ÚUãðUÐ §Uâ·ð¤ ÕæÎ âé´ÇUæÚUæ× Ùð v~}x ×ð´ ÃØßçSÍÌ É¸´U» âð ßñ™ææçÙ·¤ ¥æŠææÚU ·ð¤ âæÍ ¥ÚUǸê, àæèàæ×, ÕðÚU, Øê·ð¤çÜŒÅUâ, ÕÕêÜ, ·ñ¤M´¤Îæ, ¥æ´ßÜæ, ÚUæðçãUǸæ, Ùè× Áñâð çßçÖ‹Ù Âý·¤æÚU ·ð¤ ÂæñŠææð´ ·¤æð àæéc·¤ çßçŠæ âð Ü»æÙæ àæéM¤ ç·¤ØæÐ Õ·¤æñÜ, âé´ÇUæÚUæ× ¹ðÌ ·¤æð ¹ÚUÂÌßæÚU âð ×é€Ì ·¤ÚUÙð °ß´ ·ñ¤çÂÜÚUè ÌæðǸÙð ·ð¤ çÜ° ÂãUÜè ÁéÌæ§üU ×æÙâêÙ ·¤è ßáæü ·ð¤ ÕæÎ ÁéÜæ§üU ×ð´ ·¤ÚUÌð ãñ´U, Ìæç·¤ ßáæü âð ©U»è ¹ÚUÂÌßæÚU çÙ·¤Ü Áæ° ÌÍæ ÎêâÚUè »ãUÚUè ÁéÌæ§üU ×æÙâêÙ ·¤è ¥æç¹ÚUè ßáæü (çâÌ´ÕÚU Øæ ¥€ÅêUÕÚU ×ð´) ·ð¤ ÌéÚ´UÌ ÕæÎ ·¤ÚUÌð ãñ´UÐ °ðâæ ·¤ÚUÙð âð ÂæñŠææð´ ·ð¤ çÜ° ÂØæüŒÌ Ù×è â´ÚUçÿæÌ ãUæð ÁæÌè ãñUÐ ÎêâÚUè »ãUÚUè ÁéÌæ§üU ·ð¤ ÌéÚ´UÌ ÕæÎ { §´U¿ Ü´Õæ »é‡ææ { §U´¿ ¿æñǸæ ÌÍæ ÇðUɸU ȤèÅU »ãUÚUæ »Ç÷UɸUæ ç´ÇU âçãUÌ °·¤ ȤèÅU ãUæð ÁæÌæ ãñU ÌÍæ ©Uâ·¤æ àæðá Öæ» { §´U¿ Õ¿Ìæ ãñ çÁâ×ð´ °·¤ ÜèÅUÚU ÂæÙè Îð çÎØæ ÁæÌæ ãñUÐ §Uâ Âý·¤æÚU âð ÂæñŠææ Ü»æÙð ·ð¤ ÕæÎ ¥»Üð ×æÙâêÙ Ì·¤ ¿æÚUÂæ´¿ ÕæÚU ÂêÚÔU ÿæð˜æ ·¤è çÙÚUæ§üU»éǸæ§üU ·¤ÚUÌð ãñ´U Ìæç·¤ Ù Ìæð ¹ÚUÂÌßæÚU ÂÙÂð, Ù ãUè ·ñ¤çÂÜÚUè ÕÙðÐ âé´ÇUæÚUæ× mUæÚUæ ÕÙæ§üU »§üU àæéc·¤ çßçŠæ ·¤è Ì·¤Ùè·¤ ·¤æ âæßüÁçÙ·¤ ßÙ Öêç×, S·ê¤Ü, ´¿æØÌ °ß´ »æðàææÜæ Öêç× ÂÚU ÅþUæØÜ ç·¤Øæ »ØæÐ ÖæÚUÌèØ ·ë¤çá ¥Ùéâ´ŠææÙ ÂçÚUáÎ, ßÙ çßÖæ» ß ·ë¤çá çßÖæ» ·ð¤ ¥çŠæ·¤æçÚUØæð´ßñ™ææçÙ·¤æð´ Ùð §Uâ Ì·¤Ùè·¤ ·¤è âÚUæãUÙæ ãUè ÙãUè´ ç·¤ ÕçË·¤ ØãU Öè ÂæØæ ç·¤ ØãU Âý¿çÜÌ çßçŠæ âð âSÌè Öè ãñUÐ §Uâ

|®® ×ð´ âð y®® ç·¤S×ð´ â´ÚUçÿæÌ âé´ÇUæÚUæ× Ùð ÚUæÁSÍæÙ ·¤è Âý×é¹ vz ȤâÜæð´ ·¤è |®® âð ¥çŠæ·¤ SÍæÙèØ Õæð§üU ÁæÙð ßæÜè ç·¤S×æð´ ·¤æ â´·¤ÜÙ ·¤ÚU ©UÙ·¤æ çßSÌëÌ ¥ŠØØÙ ç·¤ØæÐ §Uâè ·¤æ ÂçÚU‡ææ× âé´ÇUæÚUæ× ·ð¤ ‚ßæÚU ·¤è ãUè °â¥æÚU wx °·¤ °ðâè ç·¤S× Íè çÁâð ßáü w®v® ·ð¤ ÚUæcÅþUèØ ·¤æòçÇüUÙðÅðUÇU ÂÚUèÿæ‡ææð´ ×ð´ Îðàæ ·¤è âÕâð ’ØæÎæ »æð´Î ßæÜè ç·¤S× ·ð¤ M¤Â ×ð´ ÂãU¿æÙ ·¤è »§üUÐ §Uâ·ð¤ ¥Üæßæ âé´ÇUæÚUæ× ·¤è â´·¤çÜÌ ·¤è »§üU |®® ×ð´ âð y®® ç·¤S×æð´ ·¤æð ·ë¤çcæ çßàßçßlæÜØ °ß´ ÙðàæÙÜ ØêÚUæð ¥æòȤ ŒÜæ´ÅU ÁñÙðçÅU·¤ çÚUâæðüâðÁ ×ð´ â´ÚUçÿæÌ ç·¤Øæ »Øæ, çÁâ×ð´ v~| ç·¤S×æð´ ·¤æ ¥æ§üUâè Ù´ÕÚU ÂýæŒÌ ãéU¥æ ãñUÐ ÎéçÙØæ ×ð´ SßÎðàæè ç·¤S×æð´ ÂÚU ç·¤âæÙ ·ð¤ SÌÚU ÂÚU §UÌÙæ ·¤æØü ÙãUè´ ãéU¥æ ãñUÐ

¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ â×ðÜÙæð´ ×ð´ çÜØæ çãUSâæ |®® ç·¤S×æð´ ·¤æ çßSÌëÌ ¥ŠØØÙ ·¤è ÕÎæñÜÌ â´éÇUæÚUæ× ·¤æð v~~} ×ð´ Õæ´‚ÜæÎðàæ, v~~~ ×ð´ ÙðÂæÜ °ß´ w®®® ×ð´ ·¤ÙæÇUæ ×ð´ ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ çß·¤æâ ¥Ùéâ´ŠææÙ ·ð´¤Îý °ß´ ×æ´çÅþUØÜ ×ð´ ØêÙæ§UÅðUÇU Ùðàæ‹â ØêçÙßçâüÅUè ¥æòȤ °»ý跤˿ÚU ×ð´ ·ë¤çá Áñß çßçߊæÌæ â´ÚUÿæ‡æ çßáØ ÂÚU ÃØæØæÙ ·ð¤ çÜ° ¥æ×´ç˜æÌ ç·¤Øæ »ØæÐ âé´ÇUæÚUæ× ¥·ð¤Üæ ÖæÚUÌèØ ç·¤âæÙ Íæ çÁâð ßáü v~~~ ×ð´ çßàß Õæñçh·¤ â´ÂÎæ â´»ÆUÙ ·¤è ÚUæ©´UÇU ÅðUÕÜ ·¤æ´Èýð´¤â ×ð´ çãUSâæ ÜðÙð ·¤æ ×æñ·¤æ ç×ÜæÐ §Uâ·ð¤ ¥Üæßæ âé´ÇUæÚUæ× Ùð §´UÅUÜè ×ð´ ¥æØæðçÁÌ ·¤æØü·ý¤× ×ð´ °·¤ ÜèÅUÚU ÂæÙè ßæÜè Ì·¤Ùè·¤ ÂÚU ¥ÂÙð çß¿æÚU ÚU¹ðÐ

¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ ß ÚUæcÅþUèØ ÂéÚUS·¤æÚUæð´ âð â×æçÙÌ âé´ÇUæÚUæ× ·¤æð ßáü v~~| ×ð´ âëçcÅU Ùæ×·¤ â´SÍæ ·ð¤ âãUØæð» âð ÂãUÜè ÕæÚU ¥æðÅUæßæ (·¤ÙæÇUæ) ·¤è â´SÍæ ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ çß·¤æâ ¥Ùéâ´ŠææÙ ·ð´¤Îý ·¤è ¥æðÚU âð °»ýæð ÕæØæð ÇUæ§UßçâüÅUè ÂéÚUS·¤æÚU ç×ÜæÐ §Uâè ßáü Îðàæ ×ð´ ÂãUÜè ÕæÚU àæéM¤ ç·¤Øæ »Øæ ÚUæcÅþUèØ SÌÚU ·¤æ ·ë¤çá ·ð¤ ÿæð˜æ ×ð´ âßæðü‘¿ ÂéÚUS·¤æÚU Á»ÁèßÙÚUæ× ç·¤âæÙ ÂéÚUS·¤æÚU ç×ÜæÐ §Uâ·ð¤ ÕæÎ w®®z ×ð´ S·¤æ©UçÅ´U» ·¤æ ÚUæcÅþUèØ ÂéÚUS·¤æÚU ÙðàæÙÜ §UÙæðßðçÅUß È¤æ×üÚU ¥æñÚU w®®{ ×ð´ Ù§üU çÎËÜè ×ð´ ãéU° ¥´ÌÚUÚUæcÅþUèØ â×ðÜÙ ×ð´ ¥ßæÇüU ȤæòÚU §UÙæðßðçÅUß È¤æ×üÚU ÂýÎæÙ ç·¤Øæ »ØæÐ w®®| ×ð´ ·ð´¤ÎýèØ ·ë¤çá ×´˜ææÜØ Ùð Áñß çßçߊæÌæ â´ÚUÿæ‡æ ÂéÚUS·¤æÚU ¥æñÚU ÂæñŠæ â´Áèß ©UhæÚU·¤ â×éÎæØ ¥çÖ™ææÙ ÂéÚUS·¤æÚU ÂýÎæÙ ç·¤° »°Ð ̈Âà¿æÌ SÅUðÅU ¥ßæÇüU Òß٠´çÇUÌÓ ÌÍæ ßáü w®v| ×ð´ Õè·¤æÙðÚU ×ð´ ¹ðÌæð´ ·ð¤ ßñ™ææçÙ·¤ ·ð¤ M¤Â ×ð´ â×æçÙÌ ç·¤Øæ »ØæÐ Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

57


58

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


âðßæ ×ð´, ÂÚU× ¥æÎÚU‡æèØ ß â ×æÙèØ çטææð´ ß âãUØæðç»Øæð´, ãU× âÙÚUæ§Á »ýé ¥æòȤ ·¢¤ÂÙèÁ ISO 9001:2008, ISO 22000:2005, CRISIL, APEDA, SPICE Board, NPOP, USDA, EU, Halal Certified ãñ´UÐ çÂÀUÜð 8 ßáæðZ âð â¢Âê‡æü ÖæÚUÌ Îðàæ ×ð´ ¥ÂÙ𠻇æ×æ‹Ø »ýæãU·¤æ𢠷¤è ¥æßàØ·¤Ìæ¥æð´ ·¤æð ×ãUâêâ ·¤ÚUÌð ãéU° ¥æñÚU Îðàæ ×ð´ ÕɸUÌè »¢ÖèÚU ƒææðÚU Õè×æçÚUØæð´ Áñâð ·ñ´¤âÚU, ç·¤ÇUÙè â¢Õ¢çŠæÌ Õè×æçÚUØæ¢, ÇUæØçÕÅUèÁ, ŽÜÇU ·ñ´¤âÚU, ÁæðǸæð´ ·¤æ ÎÎü, ¥æ¢ÌçÚU·¤ àæç€Ì ·¤æ çß·¤æÚU, ×æðÅUæÂæ, ÕæÜ ÛæǸÙæ, Ùð˜æ çß·¤æÚU §ˆØæçÎ Õè×æçÚUØæ¢ Îðàæ ·ð¤ 80 ÂýçÌàæÌ Üæð»æð´ ÂÚU ãUæßè ãUæðÌè çι ÚUãUè ãñUÐ çטææð´, °·¤ »ãUÚUæ ç¿¢ÌÙ ·¤æ çßáØ ØãU Öè ãñU ç·¤ çÎÙ-ÂýçÌçÎÙ ãU× ¥ÂÙð ÁèßÙ ·¤æð ¥æŠæéçÙ·¤ ÃØæßâæçØ·¤ÚU‡æ ·¤è ÌÚUȤ §ÌÙæ ’ØæÎæ Üð Áæ ¿é·ð¤ ãñ´U, çÁâ×ð´ ãU×ð´ ×æÙçâ·¤ ¥àææ¢çÌ ÌÍæ ×Ù×æçȤ·¤ çÚUÁËÅU ÙãUè´ ç×ÜÌæ Ìæð ãU× SßæÖæçß·¤ M¤Â âð ç¿Ç¸ç¿Ç¸ð ×ãUâêâ ·¤ÚUÌð ãñ´UÐ ·¢¤ÂÙè ·ð¤ ÂýÕ¢Šæ·¤ çÂÀUÜð 20 ßáæðZ âð ·ë¤çá ·ð¤ ¥æŠæéçÙ·¤è·¤ÚU‡æ, Âý×æç‡æ·¤ Áñçß·¤ ¹ðÌè, Âý×æç‡æ·¤ Èê¤ÇU ÂýæÇðU€ÅU, ’Øêâ, ·¤æòS×ðçÅU·¤, Âý×æç‡æÌ ãðUËÍ ‹ØêÅþUèçàæØ‹â, Âý×æç‡æÌ ¿æØ, Âý×æç‡æÌ ¥æò»ðüçÙ·¤ ÎæÜ, ×âæÜð, ƒæè, ÌðÜ, ÇUþUæ§üÈýê¤ÅU, ¥æò»ðüçÙ·¤ Âý×æç‡æÌ ÁǸè-ÕêÅUè ·ð¤ ÃØßâæØ ×ð´ ¥ÂÙæ ©U‘‘æ SÍæÙ ÕÙæØð ãéU° ãñ´UÐ ·¢¤ÂÙè ·¤è ©UˆÂæÎ Ÿæ뢹Üæ ×ð´ ֻܻ 300 âð ¥çŠæ·¤ ©UˆÂæÎ ×æñÁêÎ ãñ´UÐ ·¢¤ÂÙè ·¤æ ©UÎ÷ÎðàØ Âê‡æü §ü×æÙÎæÚUè âð »ýæãU·¤æð´ ·¤è âðßæ ×æ˜æ ãñUÐ ·¢¤ÂÙè ·ð¤ mUæÚUæ ¥ÂÙð Õýæ¢ÇU ·ð¤ ¥Üæßæ ×æ·ðü¤çÅ¢U» ·¤ÚUÙð ßæÜè âñ·¤Ç¸æð´ ·¢¤ÂçÙØæð´ ·¤è Õýæ¢ÇU ¥ÙéâæÚU ×ñ‹ØêÈñ¤€‘æçÚ¢U» ·¤ÚU·ð¤ (Third Party Manufacturing) ãUæðÜâðÜ ÕæÁæÚU ×ð´ ÌÍæ ·¤æòÚUÂæðüÚÔUÅU ÃØßâæØ ×ð´ ¥ÂÙæ °·¤ SÍæÙ ¥çÁüÌ ç·¤Øæ ãñUÐ ãU× ¥ÂÙð ÃØßâæØ ·¤æð Ü»æÌæÚU ¥æ»ð ÕɸUæÙð ãðUÌé ¥æŠæéçÙ·¤ ×àæèÙ, Åþð´UÇU ¥æñÚU ¥ÙéÖßè çßàæðá™ææð´, Åþð´UÇU SÅUæȤ ÌÍæ Ü»æÌæÚU ©U‘‘æ »é‡æßžææ ·¤æð ÕÉU¸æßæ ÎðÙð ·ð¤ ©UÎ÷ÎðàØ âð çÙÚ¢UÌÚU Âý»çÌàæèÜ ãñ´UÐ ßáü 2017-2020 ·¢¤ÂÙè ·ð¤ ÃØßâæØ ·¤è ÎëçcÅU·¤æð‡æ âð ¥çÌ×ãUˆßÂê‡æü ãññ, §â·ð¤ çÜ° ·¢¤ÂÙè Ùð çÙ Ù ÜÿØ ÚU¹ð ãñ´, Áæð §â Âý·¤æÚU ãñ´U — @ ·¢¤ÂÙè ·ð¤ °€â€Üêçâß ·¤æØü·ý¤× (¥æ»ðüçÙ·¤ âÙÚUæ§Á àææòÂè) ·ð¤ ¥¢Ì»üÌ Âê‡æüÌØæ Áñçß·¤ ÚUâæð§ü, SßæS‰Ø ¥æñÚU ˆß¿æ â¢Õ¢Šæè ¥æØéßðüçη¤ ·¢¤ÂÙè Õýæ¢ÇU ÂýæðÇU€ÅU ·ð¤ ©UžæÚU ÖæÚUÌ ×ð´ 500 SÅUæðÚU, ÚUæcÅþUèØ ÚUæÁŠææÙè ÿæð˜æ ×ð´ 50 SÅUæðÚU ¥æñÚU ÁØÂéÚU ×ð´ 10 SÅUæðÚUè ¹æðÜÙð ·¤æ ÜÿØ ÚU¹æ ãñUÐ @ ·¢¤ÂÙè ¥æòÙÜæ§Ù àææò碻 ßðÕ âæ§ÅU ·ð¤ ×æŠØ× âð »ýæã·¤æð´ ·¤æð ’ØæÎæ âð ’ØæÎæ ãUæð× âçßüâ Âãé¢U¿æÙð ·¤æ ©UÎ÷ÎðàØ Üð·¤ÚU ¥æ»ð ÕÉU¸ ÚUãè ãñUÐ çÁâ·¤æ URL www.sunriseagriland.com ãñUÐ @ ·¢¤ÂÙè ·ð¤ ©UˆÂæÎæð´ ·¤è €ßæçÜÅUè, Âñç·¢¤» ÌÍæ ¥‹Ø Âý×æç‡æ·¤ âçÅüUçȤ·ð¤ÅU ·ð¤ ¥æŠææÚU ©UˆÂæÎæð´ ·¤æð ¥¢ÌÚUÚUæcÅþUèØ ÕæÁæÚU ×ð´ ©UÌæÚÔU»èÐ çÁâ×ð´ ×é ØÌÑ USA, UK, UAE, Indian Ocean, EU Country ÅUæÚU»ðÅU ãUæð´»ðÐ @ ·¢¤ÂÙè ÕæÁæÚU ×ð´ ¥æßàØ·¤Ìæ ·ð¤ ¥ÙéâæÚU ¥ÂÙè ©UˆÂæÎ ÿæ×Ìæ ·¤æð ÕɸUæÙð ·¤æ ÜÿØ Öè Üð·¤ÚU ¿ÜÌè ãñUÐ @ ·¢¤ÂÙè ßáü 2017-2020 ×ð´ Îðàæ ·ð¤ 25 ÂýÎðàææð´ ×ð´ ¥ÂÙð SÅUæòç·¤SÅU çÙØé€Ì ·¤ÚUÙð ·¤æ ÜÿØ ÚU¹Ìè ãñU, âæÍ ãUè 28 ÚUæÁŠææçÙØæð´ ×ð´ 2017-2018 Ì·¤ ·¢¤ÂÙè ¥ÂÙð çÕÁÙðâ °çÚUØæ ×ñÙðÁÚU çÙØé€Ì ·¤ÚUð»èÐ çÁâ·¤æ ÜÿØ âæÜæÙæ 2 ·¤ÚUæðǸ L¤Â° ÂýçÌ ÂýÎðàæ ãUæð»æÐ @ âÙÚUæ§Á »ýæ×è‡æ ÿæð˜ææð´ ×ð´ ÚUæðÁ»æÚU ·¤æð ÕɸUæßæ ÎðÙð ·ð¤ çÜ° Øéßæ¥æð´ ·¤æð Öè âÙÚUæ§Á ·ð¤ Áñçß·¤ ©UˆÂæÎ ·ð¤ çß·ý¤Ø ·ð¤‹¼ý/àææòÂè SÍæçÂÌ ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥ßâÚU Öè ÂýÎæÙ ·¤ÚU ÚUãUæ ãñUÐ çßSÌëÌ ÃØæÂæçÚU·¤ ÁæÙ·¤æÚUè ·ð¤ çÜ° â¢Â·ü¤ ·¤ÚÔ´U — ×ôÕæ§Ü Ñ 9785015005, 9887555005 çÙÎðàæ·¤

www.sunriseagriland.com www.organicfoodproducts.co.in www.indiamart.com/sunriseagrilanddevelopment

www.steviacultivation.blogspot.in www.aloeveracultivation.blogspot.in www.amlablogspotcom.blogspots.in www.organiccultivator.blogspot.in

www.facebook.com/atulhcms www.facebook.com/organicsunrisenatural

atul.hcms@gmail.com sunrise_agri@yahool.co.in Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

59


60

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

61


62

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

63


64

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

65


66

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

67


68

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

69


हेल्थ टिप्स

सेहत के लिए किसी टॉनिक से कम नहीं

करे ला

ÚUðÜæ SßæÎ ×ð´ ÖÜð ãè ·¤Ç¸ßæ ãô Üðç·¤Ù âðãÌ ·Ô¤ çÜ° Øã ç·¤âè ÅUæòçÙ·¤ âð ·¤× Ùãè´ ãñÐ ·¤ÚUðÜð ×ð´ °ðâð Ìˆß ×õÁêÎ ãñ´ Áô ç·¤ ã×æÚUð çÜ° ÕãéÌ ÜæÖÎæØ·¤ ãñ´Ð §â·Ô¤ âðßÙ Øæ §â·¤æ Áêâ ÂèÙð âð ·¤§ü Õè×æçÚUØô´ ·¤è â´ÖæßÙæ¥ô´ ·¤ô ¹ˆ× ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ §âð ÕãéÌâè Îßæ§üØô´ ·¤ô ÕÙæÙð ×ð´ Öè §SÌð×æÜ ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ

·¤

ÇæØçÕÅUèÁ ·Ô¤ ÚUôç»Øô´ ·Ô¤ çÜ° ÅUæ§Â y ÇæØçÕÅUèÁ ·Ô¤ ×ÚUèÁô´ ·Ô¤ çÜ° ·¤ÚUðÜð ·¤æ Áêâ ÂèÙæ ÕãéÌ ãè ȤæØÎð×´Î ãñÐ §´âéçÜÙ ·¤è ©ç¿Ì ×æ˜ææ Ù ãôÙð ÂÚU ÜÇ ×ð´ àæé»ÚU ·¤è ×æ˜ææ Õɸ ÁæÌè ãñ Áô ÅUæ§Â w ÇæØçÕÅUèÁ ·Ô¤ çÜ° çÁ×ðÎæÚU ãñÐ ·¤ÚUðÜð ·¤æ Áêâ ÜÇ àæé»ÚU ÜðßÜ ·¤ô ·¤´ÅþôÜ ·¤ÚUÌæ ãñÐ ÇæØçÕÅUèÁ ·Ô¤ ÚUôç»Øô´ ·¤ô °·¤ ¿õÍæ§ü ·¤Â ·¤ÚUðÜð ·Ô¤ ÚUâ ×ð´ §ÌÙæ ãè »æÁÚU ·¤æ ÚUâ ç×Üæ·¤ÚU çÂÜæÙæ ¿æçã°Ð §ââð ÜÇ àæé»ÚU ·¤æ ÜðßÜ ÏèÚUðÏèÚUð ·¤× ãôÙð Ü»Ìæ ãñÐ âéÕã ·Ô¤ â×Ø ·¤ÚUðÜæ ·¤æ Áêâ ÂèÙæ ÕãéÌ ãè ȤæØÎð×´Î âæçÕÌ ãôÌæ ãñÐ ·¤ÚUðÜð ×ð´ ×ô×çâüÇèÙ ¥õÚU ¿ñÚUæçÅUÙ Áñâð °´ÅUèãæ§ÂÚU ‚Üðâðç×·¤ Ìˆß Âæ° ÁæÌð ãñ´Ð

¹êÙ ·¤è ·¤×è ÎêÚU ·¤ÚUÌæ ãñ ×çãÜæ¥ô´ ×ð´ çã×ô‚ÜôçÕÙ ·¤è â×SØæ ÕãéÌ ãè ¥æ× ãñ Üðç·¤Ù ¥æØÚUÙ âð ÖÚUÂêÚU âçÁØô´ ·¤æ âðßÙ ·¤ÚUÙæ âÕâð ’ØæÎæ ȤæØÎð×´Î ãñÐ çÎÙ ×ð´ °·¤ ÕæÚU ·¤ÚUðÜð ·¤è âÁè ¹æÙð Øæ §â·¤æ Áêâ ÂèÙð âð ãè×ô‚ÜôçÕÙ ·¤è ·¤×è ·¤ô ÎêÚU ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñ´Ð âæÍ ãè ¹êÙ Öè âæȤ ãôÌæ ãñÐ

70

जनवरी - 2019

Main Hu Kisan

·ñ¤´âÚU âð Õ¿æÌæ ãñ ·ñ¤´âÚU Áñâè Õè×æçÚUØô´ âð ÜǸÙð ·Ô¤ çÜ° ·¤ÚUðÜæ âãæØ·¤ ãôÌæ ãñÐ §â·¤æ Áêâ ÂèÙð ¥õÚU §â·Ô¤ »éÎð ·¤ô ÂæÙè ×ð´ ©ÕæÜ·¤ÚU ÂèÙð âð ·ñ¤´âÚU Áñâè ÖØæÙ·¤ Õè×æÚUè ·¤è â´ÖæßÙæ ·¤ô ·¤æȤè ãÎ Ì·¤ ·¤× ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ãñÐ

ÂÍÚUè ÚUôç»Øô´ ·Ô¤ çÜ° ÂÍÚUè ÚUôç»Øô´ ·¤ô Îô ·¤ÚUðÜð ·¤æ ÚUâ ÂèÙð ¥õÚU ·¤ÚUðÜð ·¤è âÁè ¹æÙð âð ¥æÚUæ× ç×ÜÌæ ãñÐ §ââð ÂÍÚUè »Ü·¤ÚU ÏèÚUðÏèÚUð ÕæãÚU çÙ·¤Ü ÁæÌè ãñÐ w® »ýæ× ·¤ÚUðÜð ·Ô¤ ÚUâ ×ð´ àæãÎ ç×Üæ·¤ÚU ÂèÙð âð ÂÍÚUè »Ü·¤ÚU ÂðàææÕ ·Ô¤ ÚUæSÌð çÙ·¤Ü ÁæÌè ãñÐ

Öê¹ ÕɸæÙð ×ð´ âãæØ·¤ Öê¹ ·¤× Ü»Ùð Øæ Ùãè´ Ü»Ùð ·¤è â×SØæ ãñ Ìô ·¤ÚUðÜð ·¤æ âðßÙ ©â·Ô¤ çÜ° ȤæØÎð×´Î âæçÕÌ ãô»æÐ ·¤ÚUðÜð ·Ô¤ Áêâ ·¤ô ÚUôÁæÙæ ÂèÙð Øæ ·¤ÚUðÜð ·¤è âÁè ¹æÙð âð Âæ¿Ù ç·ý¤Øæ âãè ÚUãÌè ãñ, çÁââð Öê¹ ÕɸÌè ãñÐ

ˆß¿æ ÚUô» ×ð´ Öè ÜæÖ·¤æÚUè ·¤ÚUðÜð ×ð´ ×õÁêÎ çÕÅUâü ¥õÚU °Ë·Ô¤Üæ§Ç Ìˆß ÚU€Ì àæôÏ·¤ ·¤æ ·¤æ× ·¤ÚUÌð ãñ´Ð ·¤ÚUðÜð ·¤è âÁè ¹æÙð ¥õÚU ç×€Uâè ×ð´ Âèâ ·¤ÚU ÕÙæ Üð ÚUæÌ ×ð´ âôÌð â×Ø ãæÍÂñÚU ÂÚU Ü»æÙð âð ȤôǸðÈ餴âè ¥õÚU ˆß¿æ ÚUô» Ùãè´ ãôÌðÐ ÎæÎ, ¹æÁ, ¹éÁÜè, çâØôÚUôçââ Áñâð ˆß¿æ ÚUô»ô´ ×ð´ Öè ·¤ÚUðÜð ·Ô¤ ÚUâ ×ð´ Ùè´Õê ·¤æ ÚUâ ç×Üæ·¤ÚU ÂèÙæ ȤæØÎð×´Î ãñÐ


Main Hu Kisan

जनवरी - 2019

71


Postal Regd. No. Jaipur City/449/2018-20

Date of Posting : 10.01.2019

प्रकाशन तिथि : प्रत्येक माह की 5 तारीख

5 जनवरी, 2019, अंक : 9


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.