Santipath final by Swaminarayan Gurukul Kandari

>> ð]¥tt÷Þu Ë ¼ ðt T sÞr n Ëtûtt T >>

ðihtøÞ{q

Ë. w. ©er »fw¤t k Mðt{e hr[

þtkr‚…tX (¼õ ®[ t{rý «. : 29 Úte 33)

-: ËtisLÞ :y.r . ht{ tE ht{S¼tE ft heÞt n. Ëw wºt ©e fhË ¼tE ft heÞt ( tuz h, nt÷ tuÕx ÷kz )

: . q. Ë. w. Mðt{e ©e ½ ~Þt{«ftþ tËS : «Út{ t. 7-03-04 : 5000 : ©eS ytxo - y{ tðt . Vtu : (079) 31011092 «trÃ‚ MÚtt™ : ©e Mðt. „wYfw÷ fkzthe «uhf ytð]r‚ «‚ {wÿf

Vtu : 232334, 232734

©e Mðt. „wYfw÷ - ðztuŒht (ðt½turzÞt htuz)

-: «ftþf :-

Vtu : (0265) 3134099

ŒþtÂçŒ {ntuíËð™t W…¢{u ©e Mðtr{™thtÞý „wYfw÷ fkzthe

©e Mðt. {krŒh - ÷tuÞtÄt{

t. : fhsý, S. : ðztu ht. Vtu : (02666) 232334, 232734

Vtu : (02755) 265441, 265451

þtkr

þtkr‚…tX (¼õ‚®[‚t{rý «fhý : 29 Úte 33)

«fhý :- 29 -: …qðoAtÞtu :íÞth Ae e su ðth t, {u Ëtk ¼ ¤tu Ënw Ëw ò ý íÞt ði h tøÞ su tÚt tu , u t rþÞtk fÁk nw k ð¾tý ¼q Õ Þu ý r s u n u , {t u rn ftu E Eïh EåAtyu hÌtw k , ý tu u fÞw O s Ae «¼w S u X t n t, unuhe k t u eh íÞtk Ú te QXe W heÞt, su n w k yÚttn eh W¥th r þt{tk [t÷ðt, yr yk h{tk Au yt k ÍÞo u r Íhýu , [tÕÞt ½ ~Þt{ Ëw ¾ fk

> >>1>> > >>2>> > >>3>> > >>4>>

þtkr

1. yt Ë{Þu 2. {t o 3. ®[ ð

-: [tu…tE :[tÕÞt W¥th r þu Þt¤, r ½zf ÚtE ft¤ > {tuxt {tuxt ðo u tËu, òýwk yrÿ1 yzât Au ytftþu >>5>> Ët{ Ët{e Íwfe Au rþ¾Þtuo, nw r nt{ýe ½ýe ÍÞtuo > [t÷u r Íhýu eh ½ýtk , ÚttÞ ½tu » t y¾k z u ýt >>6>> su{ hM h ÍwõÞt ntz, u{ Ífwk e hÌtt Au Ítz > {e hÌtwk fhtzâwk fht¤, u{tk [tÕÞt òÞ Au Þt¤ >>7>> Ët{e eyu [tÕÞt Au ~Þt{, su ftuE Ëðuo t yt {tht{ > íÞtk tu ytztu ytÔÞtu Au y[¤2, ytðu u e wVt{tkÚte s¤ >>8>> ðnu ðu {tk Ätht «[k z , ÚttÞ ½tu » t u n tu y¾k z > ºtÛÞu ftuhu òðt rn òøÞ, ð¤u fu{ su u Au ðihtøÞ >>9>> 1., 2.

ðo

Ae uXt r Þtk ½ ~Þt{, r yM tBÞtu yun Xt{ > ð¤ wk òuÞwk qðuo rð÷tufe, eXtu wÁ»t íÞtk yuf y÷tufe >>10>> uýu ðý qAu fne ðt , feÞtk òðwk Au nu s t > Ae nrh tur÷Þt Au íÞtkE, {thu òðwk Au W¥th {tkE >>11>> ft¤ > ý {u ftuý Atu Þt¤, ytÔÞt ytýu Ë{u1 íÞthu u fnu Ëwýtu ¼ ðt , rn{t[¤ nwk {qhr {t >>12>> yu { fne u tðe ðtx, htu w V t{tk ðhrýhtx > u¾týtu >>13>> yu{tk [t÷ tk ytðþu { 2, yu{ fne 3 Ae [tÕÞt yu{tk yrð tþ, su u Úte un tu yæÞtË > uXt ½tuh ykÄthe wVt{tk, ytð e s¤Ätht u Ët{t >>14>> [t÷ tk [t÷ tk rðíÞtu ntuh, eò wk fu{ niÞwk hnu Xtuh4 > {tkne {tuxt {tuxt {rýÄh, fq{o ¢[÷t fhe hÌtt ½h >>15>> 3

4. rMÚth

þtkr

{e {½Þtuo t wh su{tk, r :þkf { u [tÕÞt òÞ u{tk Ae t{eÞt yun tu th, r ËÞto ½tuh wVt u th íÞtk tu ytðeÞtu Au yuf Äútun,3 ztu yÚttn sk w Ë{tun rðíÞt ºtý r ðË òu íÞtkE, V¤ Vw÷ {éÞwk rn ftkE ¼qÏÞt ze hÌtt r Þtk htíÞ, þwk fnwk yu ÄehßÞ e ðt Ëq t r :þkf ÚtE E huý, òøÞt «¼t u f{¤ uý tne ËkæÞt fhe unðth, {éÞtk V¤ Vw÷ fÞtuo ytnth Ae [tÕÞt íÞtkÚte Úttuzwk ½ýwk, {éÞwk yukÄtý {th ýwk íÞthu [tÕÞt yu {th ÷E, r Þtk r rðr Þt fE Ae w÷n úñt t Ëw , ytÔÞwk yt©{ u wk tð 1

1. {tA÷e 2. uzft 3. týe tu Ähtu

> >>16>> > >>17>> > >>18>> > >>19>> > >>20>>

þtkr

[{ fthe Au yu n , ÚttÞ Ëw ¾ e Ëu ð u s su n V¤ {¤u r Þtk h , SÞtk fÞwO yt u ¼h {w{wûtw u Au Ëuððt suðwk, sÞtk ©ef]»ý u Au r íÞ hnuðwk [¢ e SÞtk [thu ftuh, tÞt Au u{tk Ä{orfþtuh fhe r¢Þt íÞtk tX q s , fÞw O {w õ tÚt w k þo Ae ¼h u fÞwO SÞtk, tu u ý uXt sE r Þtk u e uXu yt ÞwO Au , u t suðtu fhu r íÞ s òÛÞwk tBÞt ¼h {] un, {txu tu u hnu Au r M«un yu{ Ëk ßÞtu ßÞthu th, Ae yk hu fÞtuo rð[th whks e fÚtt Ëk¼the, {wõÞtu wÂØ tu Ëk rðËthe þwØ MðY ytí{t fnuðtÞ, tu t ýwk {tLÞwk Au u{tkÞ Ae Qæðo tnw fhe yt , fhu tÞºte tu r íÞ ò

> >>21>> > >>22>> > >>23>> > >>24>> > >>25>> > >>26>>

þtkr

ÄÞwO ËqÞo thtÞý wk æÞt , kzfe{tk fhe r íÞ M t > {w õ tÚt Ëu ð t { {u , V¤-Vw ÷ su {¤u u s{u >>27>> 1 u u òuE e íÞtk hnu th, rðM{Þ t{u { {tuÍth > fnu yt tu «n÷t Au yt u2, ftk tu Äúwð u {qõÞt Vhe t u >>28>> ftk tu Mðt{e ft f fneyu, ftk tu Ë fw{th ÷Eyu > ftk tu Ë ftr f Ëw ò ý, ftk tu ¥ttºtu Þ h{tý >>29>> É]¼w ftk tu thtÞýÉr»t, un rð t rn yt Ëe > òu u fXý fhu u, tuÞ z t Úte {tu¤t { u >>30>> swð tu {w¾þtu¼t {w r ELÿ, òýw k q h ý{tËe tu [k ÿ > ytðt úñË]Âü{tk ¼téÞt, u tu yts shu r ntéÞt >>31>> 1.

Mðeytu, 2. MðÞk

þtkr

{tuxwk { w»Þu ÚttÞ, u yt ÞwO Au yr WAtÞ > yu u yt éÞ yt ýw k , ÚtÞw k ¾u ÷ ðýw k t¤ ýw k >>32>> eËu t¤ ý {tuxt nw, òuE rðM{Þ tBÞt Aeyu Ënw > yu{ {tkntu{tkne fnu {wr , òuE þt un «¼w e >>33>> yuðwk òuE eò s , «¼w w:¾u w:¾týt Au { > ¼Âõ Ä{o r ÔÞ un Ähe, hnu Au tËu tuÞ2 nu u fhe >>34>> yr f]þ W¼t yuf u, Úte u¾e þf tk u ÿ u3 > òÛÞwk ÷zÚtze zþu tÚt, ¾{t¾{t fne eÞu ntÚt >>35>> yr nu Au nrh u {tÚtu, uýu k e hnu Au ËtÚtu > un w o¤ uÏÞwk òÞ, hr YrÄh rn {tkÞ >>36>> 1

1. WíËtn 2. L u 3. ytk¾u

yk tuyk e su Ëðuo tze, u tuu ÚtE hne Au W½tze > r Ëu yÂMÚt ytr{»t r Ëu, íð[t [tUxe hne Au u rð»tu >>37>> u n òu tk u n ð hnu , yu { s òu E Ënw fnu > yu ð u þhehu yt Þw O , fhu Au {w ¾ u tÞºte s >>38>> u{tk Ähu Au ËqÞo wk æÞt , ¼tðu fhe tu u ¼ ðt > fhu Au yu ð w k nk { u þ , u ð t Mðe u W u þ >>39>> yu { fÞw O {tË [th, Ëne {u ½ ýe ½ýe Äth > fhe u { tk W tË t ½ýe, u tu Ëq Þ o thtÞý ýe >>40>> yu{ fh tk yuft þe sun, ytðe « turÄ e t{u un > íÞthu yr yt k ðÄthe, fÞwO ò hý òr{ e1 Ëthe >>41>> 1. htºte

þtkr

íÞthu Ëq Þ o thtÞýu íÞtk Þ , eÄw k þo yu r rþ{tk Þ yr Ëwk h MðY , yk tuy k u þtu¼t Au y w tu Þ fh f{¤ Au ntÚtu , k srz {w x {tÚtu f f fztk Au fh{tk ftsw, tuÞ ¼wòyu tkæÞt Au tsw ft u fw k z ¤ þtu ¼ u Au Ëth, u s u s u s t yk th ntMÞu Ërn þtu¼u ð , u{tk fÁýtyu ¼Þto ÷tu[ yu ð tk Ëq Þ u o eÄtk hþ , yr yt u ÚtE u «ËÒt u u u¾e WXât nrh h , fÞto ¼rõ yu þwk kzð ÚtÞt T T fk X u ðýeo , «u { u ¼q Õ Þt þw Ø ýe ytkÏÞu ytkËw htu{tkr[ , òuze ntÚt fhu Au M ð {u u s w k s {th k z 2, r s u s u «ftþtu ú ñ tk z Ähe f~Þ ½uh yð th, yuðt {u u u {Mfth

1. htºteyu 2. ËqÞo

> >>42>> > >>43>> > >>44>> > >>45>> > >>46>> > >>47>>

{thu Q ðu fhe Þt¤w , ÚttÞ Ëðo u s Ëw ¾ t¤w k > u { tk t e eztÞu y th, yu ð t {u u u {Mfth >>48>> {thu Q ðu fhe fnw k , fhu ft¤ e ý t Ënw > r fh tu Þ ftk E r hÄth, yu ð t {u u u {Mfth >>49>> {thu Q ðu fhe yt , Ëðuo «týe tk tkæÞtk Au {t > u ð t ð u h th, yu ð t {u u u {Mfth >>50>> {u «¼w « x Atu uð, Ënw s òýu Au yu ¼uð1 > Úte At tu « t ÷ th, yu ð t {u u u {Mfth >>51>> yuðe M wr fhe òuze fh, íÞthu ¼tðu tuÕÞt ¼tËfh2 > {t tu nrh {wkw tËuÚte yts, íÞthu nrh fnu {t kw {nthts >>52>> 1. ¼u - nrff

2. ËqÞo

þtkr

ft{ ¢tuÄ k¼ ÷tu¼ {tun, ErLÿ wý ytr su Ë{tun uÚte hûtt fhßÞtu y{the, suýu hneyu iÂüf úñ[the ð¤e ßÞthu ßÞthu nwk Ëk¼tÁk, íÞthu þo ÚttÞ {tÁk yus ðh {t wk Awk {Úte, {trÞf Ëw¾ {t tu Úte íÞthu Ëq Þ o fnu Ëw ¾ tE, { ðzu {the Au {tu x tE ytðtu us « t Au {thtu, u tu Ëðuo òýtu Au {thtu Úte Ë{Úto {Úte y{u, ý Úttþu su {tøÞwk Au {u yu{ nrh u yt e ðh t , tu u ÚtÞt Ae yk Äto Ae Ë{tÂó fhe, yu n ûtu º t ð¾týu Au nrh hÌtt r Þtk ît þe tu , Ae fÞwO Au [t÷ðt { 11

þtkr

> >>53>> > >>54>> > >>55>> > >>56>> > >>57>>

yu{ [rhºt fhu nw t{e, su ftuE Ëðuo Ät{ t Ät{e > su e yt LÞt{tk ys Eþ, rð»ýw rð wÄ þth t þu»t >>58>> su e yt LÞt{tk {tÞt ft¤, Ëðuo ÷tuf ð¤e ÷tuf t¤ > su e yt LÞt{tk ðtÞw ÔÞtu{1, ð¤e fneyu us tuÞ2 ¼tu{3 >>59>> yun Ëðuo t r Þk t Mðt{e, fhu yu{ [rhºt nw t{e > h ÄÞw o Au u {tx, yu { ðh u Au ð ýhtx >>60>> (Rr‚ ©e{ŒT yuftkr‚fÄ{o«ð‚of ©eËnò™kŒMðt{e rþ»Þ r™»fw÷t™kŒ{wr™ rðhr[‚u ¼õ‚®[‚t{rý {æÞu nrh‚…ùÞto ðýo™ ™t{u ytu„ýºteË{wk «fhý{T -29) 1. ytftþ 2. týe 3. ]Úðe

þtkr

«fhý - 30 -: …qðoAtÞtu :íÞth Ae f] » ý u ð e, fnw k fÚtt yr hËt¤ > [k [ ¤ ÚtÞt [t÷ðt, W¥th r þt{tk Þt¤ >>1>> t{e {M f {w õ tÚt u , Ae tBÞw k {w õ u þeþ > «¼t u QXe ÄtheÞt, yu n yt©{Úte s eþ >>2>> eytu ¤tð íÞtk , he W Þto u th > {nt yhÛÞ sÞtk { w»Þ rn, [tU u [tÕÞt un {tuÍth >>3>> rn{t[÷ ¼ýe [t÷eÞt, òu Þ tk u e ¤txe tk ð > Ítz ntz òu E ] Ú ðe, òu Þ tk rðrðÄu ð] û t Ë½ >>4>>

þtkr

u fE frh hu > ®Ën þt wo÷ ft ðu fuËhe hu, f e fwhk 4 Uzt htuÍ u {rn»tt ½ýt hu, ÔÞt½ú ðthtn nw r nt{ýt hu >>10>> Ëwht tÞtu u Ëu{h ~Þt¤ hu, þþt tu¤ tu¤ r Þtk ÔÞt¤ hu > ßÞthu tu÷u hM h yun hu, ÚttÞu þç ¼Þkfh un hu >>11>> { w»Þ òr yu íÞtk sðtÞ hu, òu òÞ tu tAwk yðtÞ hu > yuðt ð {tk yuftyuf Vhu hu, yr Äeh ftuEÚte zhu hu >>12>> ¼q «u ws u iíÞ hu, yuðtk {¤u ð {tkne r íÞ hu > Þût htûtË htûtËe sun hu, ¼ihð ¼ihðe ði t÷e un hu >>13>> yuðtk yntur þ ð {tk h{u hu, íÞtk nrh yuftyuf ¼{u hu > ò tk ò tk zu htíÞ SÞtk hu, Ëwðu r ¼oÞ ÚtE u r Þtk hu >>14>> 1

1. ðtk h 2. nhý 3. ntÚte 4. tzt

-: [tu…tE :Ítz ntz ô[t Au y th hu, òÛÞwk yzÞt ytftþ {tuÍth hu > Ët{ Ët{e þt¾t Ëkf¤týe hu, yuf eò{tk ½ýe ½w[týe hu >>5>> ð¤e rðæÞu rðæÞu ðu÷e sun hu, yuf eò{tk WÍhe un hu > ð ðu÷e ½wk[týe Au ½txe hu, su u òuE At e òÞ Vtxe hu >>6>> yuðwk ½txwk ð Au rð»t{ hu, su{tk zu ht r e { hu > r Ëu W e ytÚt{u hu, yuðwk Ítzu Au ð Ë½ hu >>7>> íÞtk V¤ Vw÷ VwÕÞtk fE hu, fk {q¤ ýtu th E hu > ð¤e Ëh Ërh t y th hu, yr y{¤ s¤ u {tuÍth hu >>8>> ð¤e unuhe wVt íÞtk ½ýe hu, òýwk nw hÌtwk {kr h ýe hu > ð¤e þw u ûte íÞtk ½ýt hu, Vhu xtu¤tk tu ¤t un ýtk hu >>9>>

yu{ òu tk u ð Ë{ ú hu ytÔÞwk yuf íÞtk wxtu÷ ú hu > u tu htò {nt ¥t t{ hu, Ëðuo ðor htò tu ~Þt{ hu >>15>> uýu eXt íÞt e ½ ~Þt{ hu, yr nu u htÏÞt r sÄt{ hu > fhu yr «eíÞu r íÞ Ëuð hu, òýu yt Au {tuxt ftuE uð hu >>16>> ] ¼r e t{ {ÞtS hu, u¾e nrh ÚtÞtk nw htS hu > fnu yt tu {tuxt ftuE yr hu, tuÞ { w»Þ e ytðe r hu >>17>> òuE nrh tk {tuxt yt[hý hu, Ëuðu fÕÞtý ËtÁ u [hý hu > Ae tÚtu Þt fhe u u hu, ytÃÞwk r s ¿tt yun u u hu >>18>> sL{{hý ýwk ò¤ ftÃÞwk hu, Ëw¾ yk hu y¾kz ytÃÞwk hu > hÌtt íÞtk Úttuzt ½ýt r hu, Ae íÞtkÚte [tÕÞt Au Sð hu >>19>> fhðt Eþf Au yr hu, eS ðt u Úte { e hu > þnuh wh ú ½tu»t t{ hu, Úte { wk hnuðt u yu Xt{ hu >>20>> 16

þtkr

{uze {ntu÷ nðu÷e ytðtË hu, u{tk hnu tk hnu Au W tË hu > {txu ðu u [tÕÞt íÞtkÚte ð u hu, iÞu htS ÚtÞt nw { u hu >>21>> {wõ tÚtÚte ytÔÞt yu yhÛÞ hu, u u ðe e Þt ft¤ ºtý hu > [tÕÞt n ð u {tkE hu, ¾tðt V¤-Vw÷ r íÞ íÞtkE hu >>22>> u ý {¤u fu {¤u xtýu hu, tuÞ { yÄeh ytýu hu > yuðt Útft rð[hu Au ð u hu, yr íÞt ðihtøÞ Au u hu >>23>> ò tk W¥th r þt u {tkE hu, ytÔÞtu ðz Yztu yuf íÞtkE hu > íÞtkÚte e ¤tð r fx hu, yr [tu rðM thu Au ðx hu >>24>> u u ytË tËu s Vhu hu, eò þç ¼Þkfh fhu hu > íÞtkÚte W {ýwk yuf t÷ hu, ðnu W¥th{{tk s¤{t÷1 hu >>25>> 1. s¤Úte ¼h qh Íhýwk

fnu yt ýu hnuþwk u {¤e hu, tuÕÞt «¼wS yuðwk Ëtk¼¤e hu > fÌtwk {u wÁ u nwk rþ»Þ hu, yt tu Yztu { u W uþ hu >>31>> hÌtt tu t¤Þtur u tË hu, fÞtuo Þtu þtMºt tu yÇÞtË hu > ftðu su ftuE yütk Þtu hu, rþÏÞt suÚte {xu ¼ð htu hu >>32>> {tuxe wÂØðt¤t ½ ~Þt{ hu, rþÏÞt Þtu yk fnwk t{ hu > Þ{ r Þ{ ytË sun hu, «týtÞt{ «íÞtnth un hu >>33>> Äthýt ð¤e æÞt su fneyu hu, yü{wk yk Ë{trÄ ÷neyu hu > u{tk swsðt ¼u Au nw hu, rþÏÞt Úttuzu r u nrh Ënw hu >>34>> yuf ðth Ëtk¼¤u Au sun hu, rþr¾ fhe u¾tzu Au un hu > ð¤e rþÏÞt Au «Út{ u÷u hu, u ý fhe u¾tzu Au Au÷u hu >>35>> ÂM u «fth e ÷rnyu hu, ur fwksh r¢Þt1 u fneyu hu > tu¤e þk¾«ûtt÷ 2 t{ hu, {tuÞo rþÏÞt Au yu ½ ~Þt{ hu >>36>> 1. 2. Þtir f r¢Þtytu

z Útw kz ðªxâtu Au ðz hu, uXt eXt Þtuu e u u Útz hu > {] trs 2 h uXt yt hu, {tÚtu sxt {tuxe Au r » t hu >>26>> ytåAt u Ztkfu÷ fti e hu, Úte u ý ðMºt ðe hu > un rð t Úte eswk tË hu, {trÞf Ëw¾Úte Au W tË hu >>27>> þtr¤ út{ e Ëuðt feÄe Au hu, e t tX fhðt ÷eÄe Au hu > yuðt tu t¤Þtu e W th hu, u u tÚtu fÞtuo {Mfth hu >>28>> íÞthu W¼t ÚtE Þtu ehtÞ hu, {éÞt nu ytýe Wh{tkÞ hu > su{ ðnt÷tk ðu ¤uÚte ytðu hu, u u {¤u su{ yr ¼tðu hu >>29>> yu{ tBÞt Au yr yt k hu, Ae {¤e uXt {wr EL hu > fÌtwk yuf eò wk ð] tk hu, íÞthu ðtÄeÞwk nu yíÞk hu >>30>> 1. ze rð uhu ½tËÚte 2. {] [{o

þtkr

þtkr u1

þtkr

u tu Ëðuo u¾tzu Au fhehu, wÁ tu t¤Þtur u nrh hu > òuE wÁ fhu Au rð[th hu, tuÞ { w»Þ yt r hÄth hu >>37>> yt tu f]»ý Au tu÷tuf r hu, ytÔÞt Au tu u Ähe {qhr hu > ytðtu nwk su yr r M«un hu, u u ÚttÞ esu Ë un hu >>38>> {txu òýwk Awk sYh f]»ý hu, yuðu ¼tðu fhu r íÞ ÿ»ý1 hu > yu{ hM h wÁ ýwk hu, ht¾u yuf eò {tkne ½ýwk hu >>39>> fk {q¤ V¤ Vw÷ ð¤e hu, s{u yt k u yufXt {¤e hu > yu{ rðíÞwk yu MÚtt fu ð»to hu, fhe W ú ÚtÞt f]þ hu >>40>> þe W»ý u {u½ e Äth hu, ËÌtwk Ëðuo þheh {tuÍth hu > yu{ fhu ð {tkÞ hu, yr Äehs ðo «tÞ hu >>41>> yuðt Þtu e {tuxt su Þt¤ hu, òuE tËu ðMÞt þw t¤ hu > ðMÞt tÞtu ýt ½tu»t2 fhe hu, íÞtk tu fuzu zeÞt fuËhe3 hu >>42>> 1. þo

2. Íwk zt 3. ®Ën

þtkr

r íÞ fhu u tÞtu e ½t hu, u e fne Þtur yt u ðt hu > fnu tuðt¤ y{u y tÚt hu, y{thu Au yu tÞtu r{htÚt hu >>43>> u u ðt½ fhþu òu tþ hu, íÞthu y{thu ËE wkòþ hu > yuðe Ëtk¼¤e e t ðtýe hu, tuÕÞt Þtu e u u w:¾e òýe hu >>44>> fnu {t eytu {u tuðt¤ hu, fhþu nrh Ënw e h¾ðt¤ hu > yu{ fne ÷eÄtu þk¾ ntÚtu hu, ðòzeÞtu Au u Þtur tÚtu hu >>45>> ð¤e íÞtk ðË t t su ðt½ hu, uýu ý fÞwO ð íÞt hu > sux÷t{tk Ëk¼¤týtu þç hu, ¼tøÞtk rnkËf {wfe yu n hu >>46>> hÌtt Ëw¾u tÞtu u tuðt¤ hu, «¼w ti- útñý «r t¤ hu > hÌtt ftkEf tu u Ae íÞtkÞ hu, ðtk[u e t tu eòu yæÞtÞ hu >>47>> 1

Ae ytí{t wk þwØ MðY hu, r ùÞ fheÞwk suðwk Au Y «íÞtnth fhe {nt{r hu, ErLÿ «tý yk :fhý ð]r u u yt {t{tk ðt¤e ÷eÄe hu, Ae Äehsu Äthýt feÄe yu{ fux÷tf ft¤ Þt hu, yt {t u rð»tu rMÚth hÌtt æÞt Þtu u e su Ë{trÄ hu, u e õð þt yr ËtÄe fÌtwk yu{ Þtur u Sð u hu, yuðe r¢Þtytu fhu Au ð u

hu hu hu hu hu hu

> >>48>> > >>49>> > >>50>>

(Rr‚ ©e{ŒT yuftkr‚fÄ{o«ð‚of ©eËnò™kŒMðt{e rþ»Þ r™»fw÷t™kŒ{wr™rðhr[‚u ¼õ‚r[k‚t{rý {æÞu ©enrh „tu…t¤Þtu„e™u {éÞt yu ™t{u ºteË{wk «fhý{T-30)

1. ®nËt

þtkr

«fhý :- 31 ð¤e f] tr tÚt u e yu ð t M unu uýu yr

-: …qðoAtÞtu :fnw k yu f ðth t, Ëw ý tu Ënw ÚtE ËtðÄt rÄ f] » ý u ð tk , fnw k [rhºt y{] Ë{t « t u r s yt {t, u ¾ u y¾k z Y y w ú ñ ËtÚtu fhe yu f t, Ae ÚtÞt ú ñ Y Þtu u rþr¾Þt, tu t¤ Þtu e su n fhe ©enrhyu , u u rþ¾ðeÞw k Au un fhe o ÚtÞt, Þtu e u ú ñ MðY «ftþf yt {t, u n òÛÞw k tu t w k Y 23

> >>1>> > >>2>> > >>3>> > >>4>>

-: [tu…tE :Ae Þtur u sýtýwk yu{, yt u { w»Þ fnuðtÞ fu{ > ÚtÞwk ¿tt ÞÚtthÚt ßÞthu, tuÕÞt tu t¤Þtu e u ðthu >>5>> h thtÞý Ér»thtÞ, ÚtE ú ñ [the ytÔÞt ytk Þ > nw Sð tk fhðt fts, yt u «fx ÚtÞt {nthts >>6>> yu { r ùÞ fÞtu o r hÄth, thtÞý u yt ú ñ [th > yuðt òýe Ae ÄÞwO æÞt , [tUxe ð]r {q {tk yuf t >>7>> u ý u rðËheÞtu r s u n , ÚtÞtu {q {tk yr Ë u n > òÛÞwk yt {éÞwk Ëw¾ {tuxwk, eswk Ëhðu ÷tøÞwk Au ¾tuxwk >>8>> yuðt {tuxt Þtu e su tu t¤, u tu ¼wÕÞt un Úttuzu ft¤ > yr rðM{]r ÚtE ßÞthu, {wõÞtu {trÞf un u íÞthu >>9>> Ae ©ef]»ý uð « t u, Þt tu÷tuf{tk Þtu e yt u > Ae ú ñ [the e÷fk X u , fhe r¢Þt u e Yze u X âu >>10>> 24

þtkr

Ae {qfe tu u yun MÚtt , [tÕÞt qhð{tk ¼ ðt hne y¾k z ú ñ MðY , [tÕÞt yt u yt úñY tËt ú á Âü fhe u rMÚth, [tÕÞt su { f{t w k r h f]»ý {tkne Au áÂü y¾kz, Úte u¾ t r kz úñtkz r þ rð t Úte r òu htn, Þt íÞtk Útfe ytr ðthtn r Þtk ºtý r ðË tu u hÌtt, íÞtk t ðtrË u þo ÚtÞtk r ¾ yt k tr{Þtk yr , òýwk ytÔÞt þwk yt ]nM r yu{ s u yt k yt÷e, Ae íÞtk Útfe r ËÞto [t÷e Þt 1 k uþ{tk Þt¤, ytÔÞwk rËh wh þnuh rðþt¤ rËØðÕ÷¼ u tu Au htÞ, Þt tu u íÞtk yýEåAtÞ 1. k t¤

þtkr

> >>11>> > >>12>> > >>13>> > >>14>> > >>15>>

fi f ¾t¾e fi f nw z Äk t, yu { {éÞt nw yz k t > ÚtÞt rËØ ¼wkËe nw þur÷, ¼k e1 sk e2 ¼u¤t ÚtÞt Vu÷e >>22>> u u htò òýe {tuxt rËØ, yt u hËtuEÞtu Yze rðØ > ytË ËtÁ yt e t ÷tk, fhu Ë {t htò ¼÷tk >>23>> íÞthuÞtu e tu÷u ¤u nw, fhu ðt rËØtE e Ënw > yu{ fh tk ytÔÞtu ðh»tt , ðtÞtu ðtÞw ÚtÞtu W t >>24>> »tðu rðs¤e ðth{ðth, ðh»tu {u ½ u {w þ ¤Äth > hsu ½tu h u fztft fhu , W hu s¤ y¾k z Íhu >>25>> yuðe y¾kz {kztýe yu÷e, [tÕÞtk ]Úðeyu qh hu÷e > u{tk turZ hÌtt tu u tÚt, h [Ze hur ntÚt >>26>> 1. ¼tk

u huþu «tÚto t fhe, htÏÞt [tu{tËwk íÞtk ¼tð ¼he > eXt yr íÞt e yuftyuf, htÏÞtu tË¤u yuf Ëuðf >>16>> u wk t{ Au tu t¤ tË, fhu xuÕÞ hnu r íÞ tË > r Þtk eò ¼u¾Äthe nw, htÏÞt [tu{tËwk fhðt Ënw >>17>> u {tu w ý e {k º t yæÞtËe, Ëðu o ûtw ÿ u ð t W tËe > u t sq s ðt sw s ðt ðu þ , ftu E {w k z u ÷ fu u f fu þ >>18>> ftuE t t ftuE u fti e , ftuE ht¾u ðMºt ðe > u{tk Ëtuyuf Mðe ËE, u tu uËu zft{tk sE >>19>> ftuE ðýeo u ftuE ËkLÞtËe, ftuE nkË u ftuE W tËe > ftu E fnu {w ¾ u ft¤e ft¤e, ftu E fnu w k u [ htðt¤e >>20>> ftuE ¼ihð ¼ihð hÌtt ¼ýe, ftuE ¼su ¼ðt e òu ýe > ftuE {wr u ftuEf tuu÷u, ftuEf yntur þ ytkÏÞ ¾tu÷u >>21>>

þtkr

e tht 2. tkòu e tht

þtkr

Ae Ëuðf ytðe Ëðthu, ftZât ft ð {tknªÚte thu > ð»tuo {u½ {[e nw Íze, ytkÏÞ W½zu rn yuf ½ze >>27>> yu{ [thu {tË ðwXtu ½ , ntU[u rËØtE fux÷t > yr ð»tto u yËtuÞt ÚtÞt, Ae ht u ht u ¼t e Þt >>28>> Äehu Äehu Þt tËe, fhðt ÷tøÞt ÷tuf u e ntkËe > fnu {tuxt rËØ Þt [t÷e, yt òu zâtk Au ytË ¾t÷e >>29>> yuf uXt hÌtt úñ[the, u u òuE BÞtk h the > fnu rËØ tu yt yuf ¾ht, eò k¼e ¼t e Þt ht >>30>> htò BÞtu òýe nrh {tuxt, eò Ëðuo u òÛÞt Au ¾tuxt > ðtæÞw k «¼w S w k nw {t , eò w k fhu Ë {t >>31>> uýu fhe éÞt r ò nw, ytÔÞt {¤e {thðt u Ënw > t¾e yz {k he {qXwk, zâwk su su fÞwO u u sqXwk >>32>> 28

þtkr

Ae Ëuðf n tu su tË, fh tu Ëuðt su tu t¤ tË u u {tÚtu t¾e yuýu {wXâ, zâtu ¼wr{yu Vuhu wkXâ ytÔÞwk {tuZu Veý u u òuE, rn Sðu fnu Ënw ftuE Ae htòyu rËØ tu÷tðe, fÌtwk yt u ÷uðtu s QXtðe íÞthu rËØ u Au {hz1 ¼the, fÌtwk Sðtzþu úñ[the íÞthu htÞu òuzât ytðe ntÚt, fÌtwk yt u Sðtzeyu tÚt Ae nrh u u tËu sE, QXtzâtu ©ef]»ý{kºt fE QXâtu o ÷t e rn ðth, tBÞtk rðM{Þ Ënw h th fnu yt tu Au tu u ©ef]»ý, {tuxtk ¼tøÞ ÚtÞtk yu t ÿ»ý ð¤e yu{ fnu h the, f]»ý rn tu f]»ý¼õ ¼the

þtkr

> >>33>> > >>34>> > >>35>> > >>36>> > >>37>>

1. yr¼{t

þtkr

÷tðe ðMºt Ä yt u Ähu, nrh íÞt e Au u u þwk fhu > yux÷tf{tk rð« i÷k , ytÔÞtu the Ëw ÷E Ëk >>43>> ¼ÛÞtu ðu þtMºt u whtý, «rËØ rð« ]Úðe «{tý > ytÔÞtu rËØðÕ÷¼htÞ tË, { u t ÷uðt e Au ytþ >>44>> Ae u htò Au Ä{oðt , ytÃÞwk ¼ÛÞtu òýe ¼thu t > ytÃÞtu nÂM u ft¤ wÁ»t, ÷u tk rð« ÚtÞtu ft¤tu {»t >>45>> tih {xe u ÚtÞtu Au ~Þt{, íÞthu r k t fhðt ÷tøÞwk t{ > Ae nrh tËu rð« ytðe, yr e tyu ðtýe ft ðe >>46>> nu {nthts nwk tu n tu w:¾e, t ÷E Útðt Þtu Ëw¾e > íÞtk tu Ët{wk w:¾ ÚtÞwk ½ýwk, nðu þwk {tntíBÞ SÔÞt ýwk >>47>> {txu íÞt eþ nwk nðu , ÚttÞ tu {u fhtu s > Ae w:¾e rð« nrh òýe, Þt¤u Þt yu h ytýe >>48>> 31

Ae {wXâ tr¾r su rËØu, ze u u {tÚtu ¼r÷ rðæÞu > zâtu ztf ] Ú ðe{tk R , {w ¾ {tk E Äq z â ¼htE >>38>> ytÔÞwk {tuZu Veý VtxÞwk zt[wk, ÚtÞwk SÔÞt e ftuh wk ft[wk > Ae uýu u t rËØ ÷tðe, fÞto W tÞ nw tu÷tðe >>39>> uýu Vuh zÞtu rn hr , íÞthu fhe nrh u rð r > Ae tÚt u u tË ytðe, fne {kºt u ÷eÄtu Sðtðe >>40>> íÞthu rËØhtò Ënw {¤e, fhe M wr nrhS e ð¤e > òÛÞt htòyu {tuxt Au Ëhu,1 ÚtÞtu rhðth Ërn ytþhu >>41>> su su n tu yu rËØ tuð to,2 {wXâ tk¾e ðt¤e ux ¼h t > u tu e÷fkXu ¼tkøÞtu ¼Þ, ÚtÞtk { w»Þ Ënw r h¼Þ >>42>> 1. ©uc

2. rËØtu t y wÞtÞe

þtkr

fÌttu ©ef]»ý tu {kºt ft u, {xe ~Þt{ ÚtÞtu tih ðt u > Ae útñý ÷t eÞtu tÞ, fÌtwk hÌttu nwk {LÞ¾t{tkÞ >>49>> Ae t tu «¼wS t wý, Þtu uþ tu t u útñý > yuðt «¼wS nw « t e, fÞto Ëw¾e nw w:¾ ft e >>50>> íÞt ði h tøÞ Wh{tk yr , Ënw h ð u o {nt{r > yu{ fh t Þwk [tu{tËwk, ytÔÞtu ft f W Þtuo ytËw >>51>> Ae nrh u eò su rËØ, u u qßÞt ] u nwrðÄ > Ae [tÕÞt Au íÞtk Útfe Ënw, nrh Ëk u eò rËØ nw >>52>> ytÔÞt ft{trût uðe e Ítzeyu, W Þto rËØ Ënw ðtzeyu > Ae hËtu E fhðt fts, fÞtu o ¼u ¤ tu Ëhðu Ë{ts >>53>> u u Ë{e u Au yuf t{, ðËu Âîs íÞtk r uf t{ > rËØ{kz¤ ytÔÞwk Ëtk¼¤e, QXâtu o r Þtk Útfe ¤e >>54>> 32

þtkr

fnu rËØtE yu e [qkÚte t¾wk, fhe w÷t{ u ½uh ht¾wk > òußÞtu {t tS yu fhe {uh, ytÔÞt ðý tuíÞtk þw ½uh >>55>> (Rr‚ ©e{ŒT yuftkr‚fÄ{o «ð‚of ©eËnò™kŒMðt{e rþ»Þ r™»fw÷t™kŒ{wr™ rðhr[‚u ¼õ‚®[‚t{rý {æÞu nrh‚…ùÞto ðýo™ ™t{u yufºteË{wk «fhý{T-31)

«fhý :- 32 -: …qðoAtÞtu :þw ¼ {r Ënw Ëtk ¼ ¤tu , nrhfÚtt fnw k y q wü u w : ¾ tÞe Au , Au Ëk u Ëw ¾ Y yËw h su yð e hÌtt, ÷tðe u eòu ðu þ u u u yÚtu o ©enrh, Vhu Au uþ « uþ

> >>1>> > >>2>>

þtkr

su fthý yð th Au , u fhðt ÚtÞt Au i Þ th nrh EåAtyu ytðeÞt, «¼w yu n ðtze {tu Í th r u f íÞtk rhÞtk ý eÞtu , fhðt u rËØtu e ½t r t u{tkÚte su r ßÞwk, u e Ëtk¼¤òu Ënw ðt -: [tu…tE :n tu útñý {tuÞo yu þwØ, {¤e ðt{eyu fÞtuo yþwØ fti ÷ týo ð 1 ¼ýu ÷ u ¼q u ð u , {¤e ¼ú ü fÞtu o ¾u ð u ÚtÞtu ft¤e W tËf ¼the, r íÞ «íÞu eðu fw÷ðthe 2 ð¤e rËØ u S ðt fts, u r ËßÞtu Ëhðu Ë{ts

> >>5>> > >>6>>

{ã {tkË ¾tE ÚtÞtu {M , r ¾wk rºtþq¤ ÷eÄwk Au nM > fÞtu o ®Ë w h ÷u ÷÷txu , [tÕÞtu rËØ u S ðt {txu >>7>> hsu ®¼su ÷ 1 fw k f w { ÷E, [tÕÞtu f t¤u [tk ÷tu E > ð¤e fw ÷ ðtrh ¾q eÄw k , ðæÞw k u þhehu Atk x e ÷eÄw k >>8>> [tÕÞtu {íMÞ [tðe { {t tu, rþþu tkæÞtu Au xftu ht tu > {tÚtu ½ýt ½wk[t¤t {wðt¤t, u eËu Au ¼qkzt ¼{ht¤t >>9>> rËØ «rËØ tu u fnu ð tÞ, u u òýu Ënw u þ {tk Þ > ftuE Ët{wk ytðe u ¼tk¾u, ¼tk¾u òu ftuE tu {the tk¾u >>10>> yuðtu ¼qkztE ¼Þtuo y th, {ã [th ðth tu e th > fkXu tkæÞt Au yÂMÚt {tkòh,2 ÚtÞtu rËØ S ðt iÞth >>11>> 1. hsMð÷t t ÷turn{tk ½qxu÷wk 2. r ÷tze t ntzftk

> >>3>> > >>4>>

1. ðt{{t eo tu úkÚt 2. tY

þtkr

h the su hnu t{ðtËu, Ëk u ÷E ytÔÞtu rËØ u tËu ð¤ tu ytðe u tur÷Þtu yu{, t¾kzeytu rËØ ft ðtu fu{ rËØ tu yuf nwk Aô yts, { suðt tu Au {tÁk ¾ts {tuxt {tuxt u {U S e ÷eÄt, { suðt rþ»Þ fE feÄt su su ytðe u { u {eÞt, u u Ëðuo Sð t heÞt suýu suýu tkÄe {ws ËtÚtu, u u {tÞto {qfe ðeh {tÚtu {txu {u { {tk rð[the, Úttytu rþ»Þ {t¤tytu W the W thtu W ðe yr[h,1 rn tu n{ýtk ntufthwk Awk ðeh ¼q «u ÷tðe Ëk u ½ýt, ¾tE òþu {tkË { ýtk yu{ tuÕÞtu yu ¤{tk nw, r t nrh rð t rËØ Ënw 1. íft¤

> >>12>> > >>13>> > >>14>> > >>15>> > >>16>>

þtkr

fnu su{ yu fnu u{ fheyu, tu ytÔÞt {tu {tkÚte W heyu > rn tu {thþu ðeh u {u÷e, {txu {u÷eyu {t¤t Ëkfu÷e >>17>> {u÷tu s tuE ý W the, yu{ Ënw rËØu ðt rð[the > íÞthu nrhyu rËØ «íÞu fÌtwk, ht¾tu ÄehßÞu ntf÷e niÞwk >>18>> fhu rþ»Þ {tu hu {h { u , Ae Útðw k {thu Ënw u > tuÞ rËØu Äehs Äthe, fÌtwk tk¾þu { u {the >>19>> {nt wü yu t e Au nw, yu u y{u òýwk Aô Ënw > yuðe rËØ nrh e su ðtýe, Ëwýe tuÕÞtu yr ¢tuÄ ytýe >>20>> íÞthu r uf fnu úñ[the, u u¾tzwk Ët{ Út {the > òu wk yt ÷e÷t ðz t nt÷, n{ýtk fÁk Awk Ëwfðe Ët÷ >>21>> yu{ fne tk¾e {qX ßÞthu, ðz Ëqfe Þtu unðthu > fnu {tLÞ ðýeo ðt {the, rn tu yt r òýsu the >>22>> 37

þtkr

íÞthu nrh fnu eðwk y{u, fhðwk ntuÞ u fhtu Ëw¾u {u yu { fne u ðeh ytË u , u X t nrh u y[¤ { u eò e tu ÄehßÞ hE, uXt f]»ý fuzu fk u sE Ae r uf yz {k he, tÏÞt nrh W h heþ fhe uýu nrh u ÚtÞwk ftkE, íÞthu Âîs ftuÃÞtu { {tkE fnu hnußÞu ¾ z th ÚtE, yts {tÞto rð t {wfwk E yu{ fne t¾e {qX yuýu, Vuh zÞtu rn ftkE uýu íÞthu r ufu ý yu ÷eÄwk, u {tÞto wk r ùÞ {U feÄw fhðwk ntuÞ u fh M{hý, yts ytÔÞwk thwk [t÷e {hý t¾wk Awk ft¤¼ihð e {qXwk, tht Sððt wk òýu sqXwk íÞthu nrh fnu uXtu Awk nwk s, fhðwk ntuÞ u fh u wks íÞthu {wõÞt Au ¼ihð ðeh, tuÞ nrh uXt hÌtt ÂMÚth 38

ytÔÞt ¼ihð u ðeh tuE, u tu Ët{wk þõÞt rn òuE > tAt r u f W h zât, W÷xt t¾ ÷ u 1 zât >>29>> zâtu ft¤e W tËf Z¤e, [tÕÞwk {w¾uÚte ÷tune ef¤e > ytðe {qAto hne ËqÄ, zâtu yð eyu ôÄ {wÄ >>30>> Ae {tuzuÚte {qhAt ð¤e, QXe tuÕÞtu Au ¤{tk ð¤e > fÌtwk Q¼tu hnusu úñ[the, {u÷wk xw ¼ihð t¾u {the >>31>> íÞthu nrh fnu {tuf÷tu Ëw¾u, {wõÞt xwðeh u rð{w¾u > u tu r u tAt ð¤e Þt, tAt r uf u ð¤r Þt >>32>> tÏÞtu ¼qr{yu tze ztf, ÄúwS Ähýe yu zâtu Äztf > ð¤e ze zVze QXâtu, tuÕÞtu «¼wS W h YXâtu >>33>> 1. tk¾ th u

þtkr

fnu {qfwk Awk ðeh {ntft¤e, u rn {thu eò yu xt¤e1 > yu{ fne u u u {qfeÞtk, u tu nrh tËu XwkXeÞt >>34>> tAtk Vhe u ÷t eÞtk yu u, Zt¤e tzeytu ¼qr{yu u u > ÚtÞtu yËtuÞtu hne ËqÄ, tuÞ ðt{e {qfu rðÁØ >>35>> ze ntuh QXe Q¼tu ÚtÞtu, ð¤e «¼wS u fnuðt hÌttu > fnu Au Q¼tu hnßÞu úñ[the, nðu fhwk Awk ð÷u nwk the >>36>> nw rðh Ërn n w { k , {q f w k u u fhu thtu yk > yu{ fne u {wõÞt uðth, ytðe uýu fÞtuo {Mfth >>37>> fhe «rý tAt r Þt, nw r i f h ftu r yt > ytðe ð¤øÞt u rð« u Ënw, zâtu rð« ¼qkzu nt÷u nw >>38>> 1. yu rð t

> >>23>> > >>24>> > >>25>> > >>26>> > >>27>> > >>28>>

þtkr

Vtxâwk {tuZwk u ytðeÞwk rVý, ze yk e tzeytu ûteý {tÚtwk rh Þwk {rn{tkE, {w¾{tk E Äwzâ ¼htE zâtu ¼u[f ÚtE heíÞ ¼qkze, ytk¾tu W he E Au ze tf {w¾{tkÚte ÷tune ðÌtwk, Ae QXðt suðwk hÌtwk íÞthu u tk Ëk kÄe Ënw {¤e, ÷tøÞtk tÞ «¼wS u ÷¤e fnu Þt fhtu yu u nrh, nðu rn fhu yu ytðwk Vhe {t tu n tu u V¤ {éÞwk, {nt ynkftrh wk {t éÞwk Ae «¼wyu u u QXtzâtu, QXe rð« «¼w u zâtu fÞto k z ð nw ðth, fnu ytÔÞtu ðu yð th Ae rËØ n t u u òuE, yt e útñýu u u hËtuE

þtkr

> >>39>> > >>40>> > >>41>> > >>42>> > >>43>>

yu{ fne Þtu ½uh ßÞthu, { hÌtwk rn yuðwk íÞthu > q ß Þtu ft¤ ¼i h ð u sE, {ã {tk Ë r÷ t E >>44>> {w õ Þtu nrh {tÚtu ft¤, ytÔÞtu ¼Þk f h rðfht¤ > ¼wkzwk {w¾ u ¼ÞwO ÁrÄhu, ÷tk tu u Úte ðMºt þhehu >>45>> ytk¾tu htr yr ft¤tu þtne, ÷eÄwk rºtþw¤ u fh{tkne > yuðu Y u u «¼w tËu ytÔÞtu, ý ytðe u ftkE VtÔÞtu >>46>> Auxu uËe hÌttu yt¾e htíÞ, nrh nMÞt òuE h¼tíÞ > Ae t ðt [tÕÞt ßÞthu nrh, íÞthu yu t Ët{e áÂü fhe >>47>> íÞthu Úth Úth ÄúwS u ¼tøÞtu, sE r uf u fuzu ÷tøÞtu > fnu yts r ùÞ yu u {thwk, íÞthu «¼wSyu fÞwO ðtYk >>48>> 42

þtkr

fnu yu w k ¾tÄw k rËØu yÒt, u e thu fhðe s > Ae ú t ñý tËu ¼i h ð, sE fne Au ðt Ëhð >>49>> yts {]íÞw fhðwk wk tÁk, ý ð ýyu fÞwO Au ðtYk > yu{ fne u ¼ihð r Þtu, Âîs «¼w u tËu ytðeÞtu >>50>> òýe Eïh t{eÞwk þeþ, fnu fhòu w t frþþ > yu { fne u ðth{ðth, fhu nw tu t u rÄ¬th >>51>> fnu ¼ýe ýe ¼ßÞtk ¼q , fÞto nw ¼qkztk fh w > fÞto fwf{o S yt[th, yuðtu t e nwk u u rÄ¬th >>52>> yu{ fne úÌtwk nrh[hý, «¼w ytÔÞtu nwk {thu þhý > yu{ fne u ÚtÞtu Au rþ»Þ, òýe {nthts u s eþ >>53>> 43

þtkr

ÄtÞtuo «Út{ fti÷týoðtr ¼t ð e yuðwk [rhºt n t rËØ { w » Þtf] r

t suðtuÄ{o, {qõÞtk eòk su fhðtk fwf{o > úkÚt Ëk¼t¤e, þtMºt tÌt òýe eÄtk t¤e >>54>> t Ae ¼ÛÞtu, Ët[tu ¼õ ©ef]»ý tu ÛÞtu > fhe Þt¤, Ae íÞtkÚte [tÕÞt ft¤ >>55>> u u rþ¾ eÄe, tu u ðtx ð÷¾t e ÷eÄe > Ët{ Út y th, ÄLÞ s {tu ¼k z th >>56>>

(Rr‚ ©e{ŒT yuftkr‚fÄ{o«ðo‚f ©eËnò™kŒMðt{e rþ»Þ r™»fw÷t™kŒ{wr™ rðhr[‚u ¼õ‚®[‚t{rý {æÞu ©enrh[rhºt ™t{u ƒºteË{wk «fhý{T-32)

þtkr

«fhý :- 33 -: …qðoAtÞtu :nw t{e f] » ý u ð tk , Ëw ý tu [rhºt Ëðu o hËt¤ ¼õ y¼õ fthýu , Vhu nã u n ãu Þt¤ Ëk u Ëw ¾ yt ðt, uðt wüs u kz u s fthý «¼w y u , ] Ú ðeyu ÄÞw O Au kz rsÞtk rsÞtk òðw k ½xu , r Þtk r Þtk òÞ sYh Ëw ¾ w : ¾ ¼q ¾ ÃÞtË w k , Úte ý t r fx q h Ae yu f tyu f [t÷eÞt, {nt rðfx yrÿ{tk Þ ð÷t¾Þtu r u r h¾ðt, [tÕÞt «¼w S nw WAtÞ

> >>1>> > >>2>> > >>3>> > >>4>>

-: [tu…tE :[tÕÞt ðo u¾ðt nrh, ytÔÞtu yr ðË{tu y rh > òðt ðtx szu rn rsÞtk , òðw k sYh tu t u r Þtk >>5>> ò tk yu r þu { w»Þu ðtÞwO, ý fÞwO Au tu t wk ÄtÞwo > [zât ðo W h tu u , [tÕÞt þi ÷ ýe þtu ¼ t òu u >>6>> ytðe ð ÷t¾ Äqýe Y t¤e, u tu Ënusu ¤u ðý t¤e > r Þtk fwkz eXt Au y th, ¼ÞtO s¤ y{¤ u {tuÍth >>7>> õÞtkf tZtk s¤ õÞtkf W tk, yu{ nw fwkz eXt eY t > Ae íÞtk t hnu tht su rËØ, {éÞt u ý ytðe «rËØ >>8>> su e ftuE u ¼ux ntuÞ, {h {tuxt {wõ Þtu e ntuÞ > u u Ënw u {éÞt yu f ðth, fÞto hM h {Mfth >>9>> 46

þtkr

Ae «u{u uXt Ënw tË, wAÞtu Þtur u Þtu yÇÞtË > fÌtw k u ý u u w k ðh k , Ëw ý e nrh nhÏÞt yíÞk >>10>> fÌtwk rËØ u Atu ÄLÞ ÄLÞ, yu{ fne hÌtt ºtý > yt e yt k íÞtkÚte W Þto, [tÕÞt nrh nw {tu ¼Þto >>11>> ð ÷t¾ Þtur u r h¾e, [tÕÞt nÂM {th u nh¾e > íÞtk Ú te þw Ä W¥th{tk ð¤e, hÌttu ht{ftu x s¤{¤e >>12>> r Þtk òðt wk feÄwk Au { , ý íÞtk tu Þt Sð > òu t ð ðo rðþt¤, Þt t÷ðtfw k z u Þt¤ >>13>> òuÞtu fwkz yu sw u fhe, ºtý heíÞ u hÌttu u Ähe > ðtÞw yÂø s¤ ºtÛÞ {¤e, u t Ë{tun hÌtt ef¤e >>14>> 47

þtkr

r Þtk hÌtt tu u ºtý , Ae íÞtkÚte [tÕÞt ¼ ð > fÞtuo yÂø ¾qýu hðuþ, [tÕÞt òu t òu t Ëðuo uþ >>15>> Þt k t rËkÄw u Ëk {u, t Þt u{tk tu u sE Ë{u > hÌtt ºtÛÞ r ðË r Þtk nrh, [tÕÞt Ë{wÿ ¾tze W he >>16>> ytÔÞt fr ÷S u yt©{u , su n òÞ t Ënw u {u > [thu ftu h u þtu ¼ u Ë{w h, {æÞu yt©{ yr Ëw k h >>17>> ËtkÏÞ þtMºt t yt[tÞo sun, u t wÁ fr ÷S un > fhu Au tu u Ë{Úto , Ëðu o Sð t fÕÞtý yÚto >>18>> ¿tt ðihtøÞ ¼Âõ u Ä{o, Þtu Ërn tk[ su {o1 > u t MÚtt t fh th, yu ð t fr ÷ t fÞto u th 2 >>19>> 1. h{ 2. þo

þtkr

hÌtt ¼Âõ Ëw r Þtk {tË, Ae íÞtkÚte [tÕÞt yrð tþ > ytÔÞt wÁ»ttu¥t{ whe {tkE, r hÏÞt s ÒttÚtS u íÞtkE >>20>> Ae hÌtt tu u yun Xt{, ftkÞuf ÄtÞwO Au fhðwk ft{ > t Þ Ë{wÿ{tk sE r íÞu, r h¾e s ÒttÚtS u «eíÞu >>21>> fÞwo ytË þnuhÚte tYk, ELÿãwB Ëh òuE ËtYk > r Þtk eXt Au yËwh ½ýt, ðu»t ÷E rËØ ËtÄw ýt >>22>> ft{ ¢tuÄ u {íËh yr , {tkntu{tkne Au ðih e {r > Ä{o îu»te f xe u ft{e, ðu»t þiðe ði»ýðe u ðt{e >>23>> {k º t sk º t òýu Au y th, u ý u ðþ fÞto h th > {w f tðe ðýto © { tu Ä{o , fÞto ¼ú ü tze u þ {o >>24>> {tuxt {tuxt ËtÄwËuðt V¤, fne u¾tzu the yt ¤ > yu { fne u Ä{o Ú te tzu , ËtÄw - ® t w k t u ¾ tzu >>25>>

þtkr

yuðt yÄ{uo ¼Þto y th, eXt nrhyu nòhtu nòh ÄÞtO ntÚtu e¾tk nrÚtÞth, ÷eÄt Ätuft Aht u fxth ¾z ¾tkzt ÷tfze ÷wðtøÞwk, fh f{tLÞwk Ë÷fu ËtkøÞwk nw kÄwfwk u ftuf tý, [¢ r[r yt ÷eÄt Au tý þwo rºtþq¤ hAeytu ÷E, skò¤tu ytr þMºt Au fE yr þqht RåAu r íÞ ÞwØ, fux÷tf ht¾u ytÞwÄ fux÷tf íÞt e fh t, fux÷tf ËtiBÞ ðuþ Äh t fti÷týoð úkÚt ðtk[u r íÞu, qsu þÂõ ¼ihð u «eíÞu yuðt eXt Au tÚtu y th, {nt t Y ¼qr{¼th r Þtk hÌtt tu u yrð tþ, fhðt yuðt yËwh tu tþ

ý tu tÚte ÚttÞu hr , ftksu ht¾u Au y®nËtð]Â¥t > uËe hÌtt rð[the yu rðÄ, íÞthu ÷tufu òÛÞt Au yt rËØ >>31>> yu{ òýe u qAu Au sun, fnu nrh ÚttÞ u{ un > íÞthu ÷tuf u ytðe « eíÞ, ÷tðu yÒt ðMºt ÿÔÞ r íÞ >>32>> un {tkÞ÷wk ftkE ÷eÞu, ¼q ¼rð»Þ wk fne eÞu > yu { fh tk u yu f , ytÔÞt tË¤u yËw h s >>33>> fnu fÞo y{tYk w k fts, ÷tÔÞ s¤ $Äý Ë{ts > E zthtu u nw zhtÔÞt, fhðt tk ft{ fhtÔÞtk >>34>> fhu ft{ sz¼h su{,íÞthu eò fu { fhtu yu{ > iÞu u þwk tuÕÞt ¢tuÄ fhe, yu tu ût {u÷tu hnhe >>35>> 51

> >>26>> > >>27>> > >>28>> > >>29>> > >>30>>

þtkr

yu{ ð tk zÞtu rðhtuÄ, {tkntu{tkne W LÞtu fhtuÄ Ae u { tk zâtk z u n w , ® t hM h fhu u n w yu{ fh tk kÄtýw ðuh, EåAÞt {thðt rn su u {u h «Út{ tu tur÷ Xtu÷e ÚtE, Ae QXât ÷êt {tuxt ÷E ÷eÄe ÷zðt nu÷e ÷tfze, u tu hM h nw ze Ae ÷eÄtk ¾tkztk fh{tkÞ, ytÔÞt Ët{Ët{t {¤e ÄtÞ t¾u Aeoytu Ënw Ët{Ët{e, [t÷u ÷wðtøÞwk hnu ¾t{e Ë÷fu ËtkøÞ u Ëýuýu eh, ÷zu {tkntu{tknu þqhðeh fhu þw o t nw «nth, tk ¾ u Ätu f t Aht u fxth r ¾tk rºtþq¤ [t÷u íÞtk ½ýtk, fhu ½t [¢ r[r Þt ýt 52

> >>36>> > >>37>> > >>38>> > >>39>> > >>40>>

þtkr

kÄwftu skòéÞtu ftuf tý, t¾u {tkntu{tknu yËwhtý > yu{ òuhu {kztýwk Au ÞwØ, tBÞt ºttË ytftþu rð wØ1 >>41>> ðtsu Ztu÷ thtk swòÞtuo, [t÷u Ët{Ët{e hðtÞtuo > whe hýþª t tu÷u þk¾, zu t e tk {tÚttk yËkÏÞ >>42>> {åÞtu ÞwØ hne rn {ýt, zâtk ]Úðeyu Äz ½ýtk > u u u¾e nhÏÞtk {tkËtnthe, fnu ¾tþwk yts ¾q fhe >>43>> ¼q «u u ytÔÞt ¼ihð, r þt[ Þût htûtË Ëðo > ztfýe Ëtfýe u òu ýe, ytðe ¼q¾e ¼ihðeytu ½ýe >>44>> fk f ft u ð¤e fq ht, ÚtE ] Ä rþÞt¤ u Ëht > zâtk {tÚttk ]Úðe h hzu, òÛÞwk iíÞ h{e Þt zu >>45>> 1. uð tytu

fIf t ntÚt f týt, fikf tþe ¼t e u A týt yu{ ÞwØ ÚtÞwk nw uh, þ ËnMºt Þt Þ{ ½uh yux÷t tu EÞtk ¤ hÌtt, eò tþe ¼t e ý Þt u tu uþu « uþu «ðhe, eò iíÞtu yt u ðt fhe fÌtwk yuf n tu t tu t¤, u u òý t y{u Þt¤ u u yÚtuo ðtÎÞtu rðhtuÄ, {wðt {tuntu{tkne fhe ¢tuÄ íÞthu yËwh tur÷Þt yu{, yu u ytu¤r¾yu y{u fu{ íÞthu fÌtw k yt eyu yu k Ä tý, u ý u zu { u u A tý yr íÞt e Mðe Au u, Úte ÷tu¼t tu the u Ä u hnu Au Ë{trÄ{tk r ht , ð¤e òýu Au { e ðt

yuÚte zâtu hM h ¼u , ÚtÞtu uýu yt ýtu WåAu {txu {¤u tu {u÷ðtu rn, yuðe ðt yËwh u fne yu ð w k Ëw ý e u tu Õ Þt yËw h , nðu tu þw k yu u sYh òu {¤þu tu {thþw k A¤u , yu { k Ä týw k ðu h Ë½¤u yu { i í Þu fÞw o rhÞtý, u u òýu Au nrh Ëw ò ý fnu Au su{ Útþu u{ Xef, Úte yt {t u fu e ef yu { frn òu Þ w k ¾u ð , eXt i ð e Ëk Â¥t t Sð u u tu u W u þ yt e, fÞto Ëw ¾ e ¼ð w : ¾ ft e yt su nrh-[rhºt y q , f] » ý¼õ u Au Ëw ¾ Y u u fnu þ u Ëtk ¼ ¤þu su n , {ntfüÚte {w f tþu u n 55

> >>46>> > >>47>> > >>48>> > >>49>> > >>50>>

þtkr

> >>51>> > >>52>> > >>53>> > >>54>> > >>55>>

yt ÷tuf{tk ý Ëw¾e hnuþu, h÷tufu h{ Ëw¾ ÷uþu t nhýe fÚtt Au rðºt, su{tk « x «¼w tk [rhºt ¼õ nþu u Ëwýþu ¼tðu, y¼õ u yÚto rn ytðu fnuþu nu u Ëtk¼¤þu ft , u h htS Úttþu ¼ ðt

> >>56>> > >>57>>

(Er‚ ©e{ŒT yuftkr‚fÄ{o«ðo‚f ©eËnò™kŒMðt{e rþ»Þ r™»fw÷t™kŒ{wr™ rðhr[‚u ¼õ‚®[‚t{rý {æÞu nrh[rhºt ™t{u ‚uºteË{wk «fhý{T -33)

Rr‚ þtkr‚…tX Ëk…qýo

þtkr

r™ðuŒ™{T

¼ ð T÷e÷thË y{] fh t ý yr W¥t{ Au. y{] t fhe u y{h¥ð u ðhu÷t Mð oðtËe uð tytu u ý yt ÷e÷thË {nt w÷o¼ Au. yux÷u s þwf uðS suðt ¼orËØ Þtu eyu ý r íÞ nrh÷e÷thË wk ðýo fÞwo Au. yu{t ý Ëðtoð the ðh t÷ rðnthe t r ÔÞ [rhºttu ntuÞ y u y w¼ð e ytÄthþe÷tyuÚte rn ý «íÞût áÂüyuÚte r nt¤e ÷¾ tht h{nkËtu e f÷{u ÷¾tÞt ntuÞ, u wk {tntíBÞ ý fkEf y÷tirff s ntuÞ Au.

eht t tihðY úLÚt “¼õ‚®[‚t{rý” ¾hu¾h ®[ t{rý Ëtr ÚttÞ Au. y uf ytí{tytu t y w¼ð tu÷u Au fu rð Â¥t t rðfx Ë{Þu rðºt ÚtE u yt tu tX fhu tu, {t{ w:¾ qh ÚttÞ Au. yux÷w s ne y¼eü «trÃ ý ÚttÞ Au.

Ëtk« Þw {tk yt ËB qýo úLÚt t tX tu Ë{Þ t ftrZ þftÞ tu {nt wY»ttuyu «fhý 29 Úte 33 “þtkr‚…tX” t tXÚte ý Eü rËÂØ t ytrþ»t ytÃÞt Au. þtkr tX Ëðoþtkr fthf Au. yþtkr tu þt{f Au. ¼÷u yu yþtkr tB íÞ Sð wh e Ëer{ ntuÞ fu rðhtx Ë{ts e ÔÞt f ntuÞ, ftixwkr f ntuÞ fu trhðtrhf ntuÞ, yt Útf ntuÞ II

þtkr

Þt irnf htu tr f e ntuÞ. xwkf{tk Sð {tk Ëtu-Ëtu yþtkr t yt¾÷t {tÚtt WAt¤ t nþu tu ý yt þtkr tX e yuf s ÷tfze u u ðxÚte ntkfe ftZþu. yux÷u s „wYfw÷ fkzthe™t ŒþtÂçŒ {ntuíËð r r{¥tu su ¼s -¼Âõ tu y¾kz Þ¿t þY ÚtÞtu Au u{tk …h{…qßÞ ËŒT„wY þt. ©e ½™~Þt{«ftþŒtËS Mðt{eyu yt þtkr tX fhðt e «uhýt yt e Au. þtkr t rËkÄw hV yk wr÷r uoþ fÞtuo Au. yt ýe yþtkr ytu qh fhðt e ðt yt e Au. {ntfüÚte {wõ Útðt w yti»tÄ tÔÞwk Au.

ht{S¼tE ftƒheÞt™t Ëw…wºt y u qßÞ þtMºteS Mðt{e t f] t tºt ….¼. ©e fhË™¼tE ftƒheÞtyu ( tuz h, nt÷ tuÕx ÷kz ) Ëuðt e y{qÕÞ f Íz e u yt Útf ËnÞtu yÃÞtuu Au. ¼ ðt ©e nrh u{ u Útt u{ t {t{ rhðth s tu u y th þtkr ËtÚtu rðþu»t u rðþu»t Ëuðt wk ¤ yt u yus «tÚto t fheyu. y u ytðtu, yt ýu yt þtkr tX t tX fhe h{ þtkr t {t uo yt ¤ ðÄeyu.

y u yt þtkr tX tu tX yËkÏÞ ËíËk eytu Ëh¤ tÚte fhe þfu yux÷t {txu {ntuuíËð Ër{r îtht yuf t fze wÂM ft At ðt tu r ýoÞ fÞtuo íÞthu yt wÂM ft At ðt {txu y.r™. ht{ƒtE

þt. Ëk ðÕ÷¼ tË t

III