Arwain Abertawe - yr haf 2018

Arwain

Abertawe

Rhifyn 111

Haf tu mewn

Papur newydd Cyngor Abertawe

-Yr Haf 2018

eich dinas: eich papur

Helô i fyny fanna!

Mae Sioe Awyr Cymru'n dychwelyd yma hefyd

tudalen 3

• YSGOL PUM SEREN Mae disgyblion Cwymrhydyceirw yn dathlu am mai eu hysgol nhw yw'r ysgol gynradd Saesneg gyntaf i sgorio 'Ardderchog' drwyddi draw yn ei harolygiad diweddaraf gan Estyn. Mwy o wybodaeth ar dudalen 9

YR HAF hwn, bydd gwaith yn dechrau i drawsnewid Abertawe'n un o'r dinasoedd digidol mwyaf clyfar ym Mhrydain a fydd yn addas ar gyfer yr 21ain ganrif.

Mae buddsoddiad yn nyfodol y ddinas a'r rhanbarth, a fydd yn werth mwy nag £1.3 biliwn yn y blynyddoedd i ddod, yn dechrau gyda chamau bach iawn. Mae gwaith wedi dechrau i drawsnewid Ffordd y Brenin yng nghanol y ddinas yn barc dinesig ac yn Bentref Digidol a fydd yn denu mentrau cychwynnol uwch-dechnoleg, gan droi syniadau o'r radd flaenaf sy'n deillio o brifysgolion y ddinas yn fusnesau blaengar a fydd yn denu diddordeb o'r DU a'r byd.

Bydd gwaith galluogi ar gyfer yr arena a'r bont ddigidol nodedig a fydd yn croesi Heol Ystumllwynarth yn dechrau ym mis Awst.

dau gam mawr

Gwaith i drawsnewid y ddinas ym mynd rhagddo’r haf hwn • MAE ATG (Ambassador Theatre Group), cwmni adloniant arweiniol yn fyd-eang, â phortffolio o leoliadau o Lundain i Manhattan, wedi'i benodi i gynnal arena ddigidol dan do arfaethedig Abertawe.

• FIS nesaf bydd Skyline, y cwmni o Seland Newydd sydd wrth wraidd menter car cebl Mynydd Cilfái sy'n werth miliynau o bunnoedd, yn ôl yn y ddinas i lofnodi prif delerau'r fargen.

Meddai Rob Stewart, Arweinydd Cyngor Abertawe, "Yr haf hwn y cymerir y camau go iawn cyntaf i drawsnewid ein dinas a'n rhanbarth.

Bydd gwaith galluogi ar gyfer yr arena ddigidol, y gwesty drws nesaf iddi a'r bont dros Heol Ystumllwynarth, a fydd yn cysylltu canol y ddinas â'r arena, yn dechrau yn yr ardal y tu ôl i Tesco yng nghanol

y ddinas. Bydd y prif waith adeiladu'n cychwyn ddechrau'r flwyddyn nesaf."

Meddai, "Gweledigaeth y Fargen Ddinesig ar gyfer Abertawe yw creu dinas ddigidol gyda chymunedau wedi'u cysylltu â'i gilydd a chyda'r byd cyfan, gan wneud yn fawr o'n doniau, ein syniadau a'n huchelgais.

"Bydd technoleg a chysylltedd band eang cyflym iawn yn fodd i'r sector cyhoeddus, busnesau'r sector preifat, cymunedau, entrepreneuriaid, addysgwyr a'r byd academaidd gydweithio, sy'n hanfodol i lwyddiant.

"Rydym eisoes yn cymryd ein camau cyntaf ar hyd llwybr a fydd yn trawsnewid ein heconomi leol a'r economi ranbarthol ac yn creu miloedd o swyddi. Mae lleoedd fel Bryste a Chaergrawnt eisoes yn gwneud cynnydd mawr ar y daith ar hyd y llwybr hwnnw. Bydd Abertawe a de-orllewin Cymru, diolch i'r Fargen Ddinesig a'n huchelgais ein hunain, yn mynd yno hefyd."

Ailgylchu Syniadau da Busta'n troi bwyd yn danwydd tudalen 6

Rho 5 Leon yn arwain y chwiliad am arwyr lleol tudalen 7

gwybodaeth

2

Arwain

Abertawe Rhifau ffôn defnyddiol Canolfannau Hamdden Abertawe Actif Penlan 01792 588079 Treforys 01792 797082 Penyrheol 01792 897039 Cefn Hengoed 01792 798484 Pentrehafod 01792 641935 Canolfan Chwaraeon Llandeilo Ferwallt 01792 235040

Yr haf yn Abertawe 2018

Buddsoddiad gwerth miliynau er mwyn gwella ffyrdd y ddinas

Priffyrdd Carthffosydd - 24 awr 0800 0855937 Draenio - dydd Llun i ddydd Gwener 01792 636121 Difrod i ffyrdd etc.

0800 132081 Materion eraill y priffyrdd 01792 843330 Tai Y prif rif 01792 636000 Atgyweiriadau (tenantiaid y tu allan i oriau arferol) 01792 521500 Y Gwasanaethau Cymdeithasol Ymholiadau Cyffredinol 01792 636110 Tîm Ymchwilio Mynediad Plant a Theuluoedd 01792 635700 Tîm Derbyn yr Henoed a’r Anabl 01792 636519 Anableddau Plant, Cymorth i Deuluoedd 01792 635700 Addysg Y prif rif 01792 636560 Yr Amgylchedd 01792 635600 Prif Switsfwrdd y Cyngor 01792 636000

CADW GOLWG AR Y FFYRDD: Mae tua £7.5m yn cael ei wario ar wella'r ffyrdd yn Abertawe eleni 1,240 tunnell o dar wrth iddynt osod Buddsoddiad sy'n gwneud gwahaniaeth 12,000 metr sgwâr o darmac er HEFYD yn rhan o'r rhaglen gwerth £7.5m mae grant Llywodraeth mwyn cwblhau'r atgyweiriadau.

Cymru gwerth £1.8m a fydd yn helpu i ariannu gwelliannau ffyrdd Bydd cynlluniau eleni hefyd yn ar Heol Peniel Green, Heol Caerfyrddin yn Nyfaty a Heol Gŵyr, Cilâ. cynnwys parhau â'r gwaith a Bydd cynlluniau eraill yr eir i'r afael â hwy yn ystod y flwyddyn amlygwyd yn rhaglen cyfalaf yn cynnwys cynnal a chadw rhai o'r 157 o bontydd yn Abertawe. priffyrdd y cyngor ar gyfer 2015Bydd gwaith pellach hefyd yn cael ei gwblhau i gynnal a chadw 2020. Mae'r rhaglen yn rhestru cyfres goleuadau stryd a rhwydwaith beicio'r ddinas. o gynlluniau cynnal a chadw ar gyfer gaeaf yn llenwi'r tyllau a gafodd eu oedd datrys y problemau oedd yno'n ffyrdd a phalmentydd ar draws hadrodd wrthym. gyntaf. Ond doedd hynny ddim wedi Abertawe.

“Yn ystod tri mis cyntaf eleni tynnu ein sylw oddi ar ein Ychwanegodd y Cyng. Thomas, llenwodd y timau dros 2,500 o hymrwymiad i lenwi'r tyllau yn y "Mae ein hisadeiledd priffyrdd yn dyllau, a hynny oedd ein cyfnod ffyrdd ac ymgymryd â phrosiectau cynnwys amrywiaeth eang o prysuraf ers amser hir." ailwynebu ffyrdd hefyd, ac ni fydd nodweddion, gan gynnwys pontydd, Wrth i'r tywydd wella, mae'r tîm yn tynnu ein sylw yn y dyfodol. goleuadau stryd, yn ogystal â ffyrdd a priffyrdd yn cynllunio i dimau "Fel pob man arall yng Nghymru, phalmentydd.

PATCH ymweld â phob ward yn y mae cyfuniad y gaeaf a thraffig di“Mae angen i ni sicrhau ein bod yn ddinas er mwyn mynd i'r afael â ddiwedd wedi achosi problemau ar defnyddio'r adnoddau cyfyngedig diffygion mwy difrifol ar ffyrdd a ein ffyrdd. sydd gennym yn synhwyrol." phalmentydd.

“Dyna'r rheswm pam bod ein Tîm I roi gwybod am dyllau yn y ffordd Yn ystod rhaglen y llynedd Trwsio Tyllau yn y Ffordd wedi ewch i defnyddiodd y ddau dîm PATCH gweithio gyda'r hwyr yn ystod y www.abertawe.gov.uk/tyllauynyffordd

BYDD cymunedau ar draws y ddinas gyfan yn profi haf llawn newid ar ei strydoedd wrth i'r cyngor fynd ati i drwsio tyllau yn y ffordd a thrwsio ffyrdd.

Yn dilyn rhaglen ailwynebu gwerth £480,000 ar Ffordd Fabian, bydd Timau Trwsio Tyllau yn y Ffordd a PATCH yn brysur ym mhob ward yn y ddinas yn ystod y misoedd nesaf.

Dywedodd Mark Thomas, Aelod y Cabinet dros Wasanaethau'r Amgylchedd, y byddai cyllideb y cyngor gwerth £7.5m ar gyfer ffyrdd, palmentydd a gwelliannau eraill i briffyrdd yn gwneud gwahaniaeth mawr ar gyfer preswylwyr.

Meddai, "Ffordd Fabian yw un o'r ffyrdd prysuraf yn y ddinas - mae o leiaf 10,000 o gerbydau'n ei defnyddio'n ddyddiol. Y peth iawn

Mehefin - Medi Med 2018 Cysylltwch ag Arwain Abertawe

Arwain Abertawe yw papur newydd Cyngor Dinas a Sir Abertawe

Nid yw Dinas a Sir Abertawe'n derbyn unrhyw atebolrwydd dros unrhyw gynnyrch neu wasanaethau a hysbysebir yn Arwain Abertawe nac yn eu hyrwyddo.

Gŵyl Gŵ yl Jazz Ryngwladol Abertawe 14 - 17 Mehefin Lleoliadau Amrywiol 01792

01792 473238 Sioe Awyr Cymru 30 Mehefin - 1 Gorffennaf Bae Abertawe sioe sioeawyrcymru.co.uk Theatr tr Awyr A Agored: A Midsumm mmer Night’s Dream Midsummer 19 Gorffennaff Castell Ystumllwynart narth Ystumllwynarth

01792 637300 01792

Diwrnod Dreigiau a Daeargelloedd Daeargelloed rgelloedd 28 Gorffennaf Castell Ystumllwynarth abertawe.gov.uk/ castellystumllwynarth Sioe Deithiol Aer Glân gyda rali gan tech.driven tech driven 28 Gorffennaf Sgwâr y Castell 01792 01792 637300 Cwrdd â’r Anifeiliaid yn y Gwyllt 31 Mehefin - 2 Awst Plantasia 01792 01792 474555 Am fwy o ddigwyddiadau dd gwych, ewch i joiobaeabertawe. joiobaeabertawe.com

T yr Agored: A Theatr Awyr The T Reluctant an Dragon 9 Awst C m Castell Ystumllwynarth 01792 637300 01792

Gŵyl Ryngwladol Ryyngwla wladol Gŵyl Abertaw we Abertawe 22 Medi - 7 Hydref Lleoliad ada au Amrywiol Lleoliadau 017 1792 2 411570 01792

G yl Bwytho Gŵ Gŵyl Abertawe A 2018 10 1 - 24 Awst Lleoliadau Amrywiol L 07715 07715 711798

Nawr Na Yrr Arwr 2 - 29 Medi M 25 Bae Abertawe Abe ertawe 01792 2 637300 01792

10k 1 a Rasys Iau Bae Abertawe A Admiral 16 1 Medi Bae B Abertawe 01792 01792 637300

joiobaeab joiobaeabertawe.com bertawe.com

I gysylltu â’r tîm newyddion ffoniwch 01792 636092

Gŵyl Gerdded Gŵ Gŵyl Gŵyr yr 2 - 10 Mehefin Gŵyr Gw ŵyr 07340

07340 672963

Yr haf yn Abertawe 2018

Arwain

Abertawe

3

Crynodeb o’r

newyddion Llwybrau beicio newydd wedi'u cynllunio CAFODD map ar gyfer llwybrau cerdded a beicio newydd posib ei gymeradwyo gan Lywodraeth Cymru.

Bu ymgynghoriad ar draws y ddinas gan Gyngor Abertawe yn 2017, a oedd yn gofyn am syniadau gan y cyhoedd ar gyfer lle y dylid cyflwyno neu ymestyn llwybrau cerdded a beicio fel rhan o weledigaeth 15 mlynedd.

Cwblhawyd y gwaith er mwyn i'r cyngor fodloni gofynion y Ddeddf Teithio Llesol.

Mae mapiau bellach wedi eu cyhoeddi sy'n dangos llwybrau posib y gellid eu datblygu rhwng heddiw a 2033.

Ar hyn o bryd mae oddeutu 50km o lwybrau beicio yn Abertawe ac mae'r cyngor yn creu darn newydd 1.2km o hyd ar Heol Cwm yn yr Hafod.

Ewch ar wefan www.abertawe.gov.uk/deddftei thiollesol i gael mwy o wybodaeth am y llwybrau arfaethedig.

• Y RED ARROWS: Bydd goreuon yr RAF yn galw heibio ar ddau ddiwrnod Sioe Awyr Cymru

BYDD copïau o awyrennau ymladd o'r Rhyfel Byd Cyntaf yn hedfan yn yr awyr dros draethau Abertawe pan fydd Sioe Awyr Cymru'n dychwelyd i'r ddinas yr haf hwn.

Mae'r digwyddiad am ddim mwyaf yng Nghymru yn dychwelyd i ddominyddu'r awyr yr haf hwn a bydd y Red Arrows a Hediad Coffa Brwydr Prydain yn arwain dychweliad yr hen ffefrynnau.

Mae Sioe Awyr Cymru bellach wedi sefydlu ei hun yn un o'r prif ddigwyddiadau yn ystod tymor yr haf yng Nghymru. Dywedodd Robert Francis-Davies, Aelod Cabinet y Cyngor dros Ddiwylliant, Twristiaeth a

Ar y ddaear

Awyrennau’n dychwelyd i’r ddinas i ddechrau’n haf YN ogystal â darparu adloniant o safon ryngwladol i breswylwyr ac ymwelwyr, mae'r sioe awyr hefyd yn ddigwyddiad pwysig i fusnesau oherwydd nifer yr ymwelwyr ychwanegol a'r gwariant o ganlyniad i hynny. Mae Sioe Awyr Cymru bellach yn ddigwyddiad allweddol yn ein calendr blynyddol o ddigwyddiadau.

Ochr yn ochr â'r arddangosiadau awyr, bydd adloniant ar y ddaear yn sioe awyr yr haf hwn.

Ewch ar wefan sioeawyrcymru.co.uk am fwy o wybodaeth neu lawrlwythwch ap y sioe awyr, sydd ar gael ar yr Appstore ac ar Google Play

Phrosiectau Mawr, mai'r peth iawn oedd coffáu canmlwyddiant yr Awyrlu Brenhinol a dyddiad diwedd y Rhyfel Byd Cyntaf yn y sioe awyr.

Meddai, "Braf yw clywed sôn bod copïau o rai o'r awyrennau a oedd yn ymladd dros ffosydd gogledd Ffrainc a

Gwlad Belg yn ymddangos yn Sioe Awyr Cymru. Nid yw'r CL1 Almaenig a'r SE5 Prydeinig wedi bod yn y sioe awyr o'r blaen, felly bydd yn drît go iawn ar gyfer y cannoedd ar filoedd o wylwyr ar hyd y traeth a'r prom i brofi'r digwyddiad."

Ychwanegodd, "Ni fyddai Sioe Awyr Cymru yn gyflawn heb i Red Arrows a Typhoon yr RAF ymddangos bob dydd, felly mae'n gyffrous cael cadarnhau y bydd y ddau'n dychwelyd eleni."

Denodd y sioe awyr, un o'r digwyddiadau am ddim mwyaf yn y DU, dros 250,000 o ymwelwyr y llynedd ac amcangyfrifir bod y digwyddiad yn cyfrannu £8.4m at economi Abertawe.

Meddai'r Cyng. Francis-Davies, "Mae'r sioe awyr wedi bodoli ers 2007 ond fe'i cynhaliwyd bob yn ail flwyddyn yn wreiddiol. Fodd bynnag, dyma fydd y bedwaredd flwyddyn yn olynol ers i ni gytuno i gynnal y digwyddiad yn flynyddol. Mae'n ddigwyddiad mawr sy'n rhan o raglen ddigwyddiadau amrywiol Joio Bae Abertawe."

Pennod arbennig yn hanes llyfrgell MAE un o lyfrgelloedd prysuraf Abertawe'n dechrau pennod newydd yn dilyn gwaith adnewyddu sylweddol.

Gwariwyd dros £125,000 ar y gwaith i drawsnewid cynllun Llyfrgell Townhill a'i gwneud yn fwy addas i blant a defnyddwyr, gan ddiweddaru cyfarpar a gwella'r amrywiaeth o stoc ar y silffoedd.

Gwnaed y gwaith adnewyddu'n bosib oherwydd grant gan Is-adran Amgueddfeydd, Archifau a Llyfrgelloedd Llywodraeth Cymru.

Mae'r llyfrgell yn cynnig ardal chwarae fwy i blant gyda Wal Straeon ryngweithiol gyda nodweddion synhwyraidd a chwtsh darllen. Ceir llyfrau a DVDs newydd, a silffoedd gwell hefyd.

Arddangosfa ardderchog i'r teulu ENILODD Arddangosfa Dylan Thomas yng Nghanolfan Dylan Thomas gategori'r Lleoliad Gorau i Deuluoedd yng ngwobrau Fantastic for Families.

Cystadleuaeth ledled y DU ar gyfer lleoliadau diwylliannol a chelfyddydol yw gwobrau Fantastic for Families, gyda mwy na 500 o leoliadau yn y DU sydd wedi'u hachredu gyda bathodyn Safonau Celfyddydau i'r Teulu.

Enillodd Canolfan Dylan Thomas wobr am ei chyfraniad i gelfyddydau a diwyllliant i deuluoedd yn ystod 2017.

Eich Arwain Abertawe Y Post Brenhinol sy’n dosbarthu’ch Arwain Abertawe i chi. Fodd bynnag, nid yw unrhyw bost a ddosberthir ynghyd ag Arwain Abertawe’n cael ei gefnogi gan Ddinas a Sir Abertawe.

4

Arwain

Abertawe

Yr haf yn Abertawe 2018

Cysylltwch â’ch Cydlynydd Ardaloedd Lleol (CALl) MAE mwy o breswylwyr nag erioed o'r blaen yn gwneud cysylltiadau cymdeithasol ac yn magu perthnasoedd sy'n addas iddynt gyda help gan gydlynwyr ardaloedd lleol y cyngor.

Mae ychwanegu dau weithiwr arall yn ddiweddar er mwyn gweithio yn ardaloedd Sgeti, Townhill a Mayhill yn golygu bod gan ran helaeth o'r ddinas gydlynwyr fel bod pobl yn gallu cael y gefnogaeth sydd ei hangen arnynt i fod yn aelodau hyderus ac iach o'r gymuned.

Cafodd y Cydlynwyr Ardaloedd Lleol (CALl) eu sefydlu yn y ddinas dair blynedd yn ôl ac maent yn ceisio atal pobl sy'n wynebu heriau caled yn eu bywydau rhag dechrau dioddef o unigrwydd neu ynysu.

Mae hyn yn un o'r ffyrdd y mae Cyngor Abertawe'n cefnogi pobl sy'n byw'n annibynnol yn eu cartrefi, a'u hatal rhag gofyn am gefnogaeth gan wasanaethau gofal cymdeithasol arbenigol.

Meddai'r Cyng. Mark Child, Aelod y Cabinet dros Iechyd a Lles, "Nid yw gwasanaethau megis cydlynu ardal leol yn addas i bawb ond mae manteision mawr ar gyfer y bobl hynny nad ydynt wedi gorfod

• Helô: Dewch i gwrdd â Dan Garnell, Cydlynydd Ardal Leol diweddaraf ardal Sgeti a Townhill derbyn gofal cymhleth oherwydd ein bod yn gallu camu i mewn a'u helpu i helpu eu hunain cyn i'r sefyllfa waethygu ymhellach. Ar un llaw maent yn fwy hapus o'i herwydd ac ar y llaw arall mae'n lleihau'r pwysau ar ein darparwyr gofal

cymhleth arbenigol fel eu bod yn gallu canolbwyntio ar y rhai sydd angen y fath ofal."

Dywedodd arweinydd tîm CALl, Jon Franklin, fod y tîm wedi helpu cannoedd o bobl eisoes i wneud cysylltiadau o fewn eu

cymunedau, magu perthnasau newydd a rhannu eu sgiliau a'u diddordebau.

Meddai Jon, "Rydym yn cwrdd â phobl ac yn treulio amser gyda nhw, rydym yn sgwrsio, yn dod o hyd i gryfderau a diddordebau pobl ac yn gweithio gyda

nhw i oresgyn rhwystrau er mwyn mynd hwnt ac yma."

Gallwch ddod o hyd i dîm CALl Abertawe ar y cyfryngau cymdeithasol a gwefan y cyngor www.abertawe.gov.uk/cydlynuardalleol

Help llaw ar ôl bod yn yr ysbyty

Helpwch ni i lunio dyfodol gofal cymdeithasol yn ein dinas

MAE Tŷ Bonymaen, cartref gofal preswyl y cyngor yng nghanol Bôn-ymaen, bellach yn un o ganolfannau ailalluogi Cyngor Abertawe ac mae'n mynd o nerth i nerth.

Ei ddiben yw cefnogi pobl sydd wedi'u rhyddhau o'r ysbyty neu eraill sydd wedi bod yn sâl ac mae angen peth cefnogaeth arnynt i wella cyn dychwelyd adref.

Roedd Tŷ Bonymaen wedi arloesi ymagwedd at ofalu am bobl hŷn sydd bellach yn arferol ledled Cymru a'r DU. Mae'r hyn a ddechreuodd fel prosiect ailalluogi peilot gyda phedwar gwely yn 2012 bellach yn wasanaeth 26 gwely sy'n darparu gofal a chefnogaeth sy'n fath o bont rhwng yr ysbyty a'r cartref.

Meddai Lee Lloyd-Jones, Rheolwr Cynorthwyol yn Nhŷ Bonymaen, fod llawer o'r rhai sy'n defnyddio'r gwasanaeth yn cyrraedd yno â phryderon ei fod yn gam ar y ffordd i ofal preswyl tymor hir yn hytrach na'n llwybr yn ôl i'w cartrefi eu hunain.

Meddai, "Fel tîm rydym yn deall y pryderon ac rydym yn gweithio'n agos gyda nhw a'u teuluoedd yn emosiynol ac yn gorfforol. Mae'r hyn sy'n digwydd yn gwbl ddibynnol ar yr hyn y mae ei angen arnynt.

Ychwanegodd, "Erbyn yr amser maen nhw'n gadael, bydd unrhyw becyn gofal y bydd ei angen arnynt eisoes wedi'i roi ar waith."

MAE preswylwyr, defnyddwyr gwasanaethau dydd a phobl sy'n byw mewn cartrefi gofal preswyl a reolir gan y cyngor yn cael cyfle i helpu i lunio dyfodol gwasanaethau gofal cymdeithasol.

Dechreuwyd y broses o gynnal ymgynghoriadau ar gynlluniau i aillunio'r gwasanaethau fis diwethaf a bydd yn parhau tan 23 Gorffennaf.

Bydd adborth gan deuluoedd, pobl sydd eisoes yn defnyddio'r gwasanaethau a phobl sydd â diddordeb mewn dyfodol gofal cymdeithasol yn Abertawe'n dylanwadu ar adroddiad pwysig i'r cabinet yn nhymor yr hydref.

Dywedodd Mark Child, Aelod y Cabinet dros Iechyd a Lles yn Abertawe, fod y cynlluniau sy'n cael eu rhannu'n uniongyrchol â'r

Amser o hyd i chi ddweud eich dweud NID oes penderfyniadau wedi'u gwneud ac ni fydd pethau'n newid yn syth. Ni wneir penderfyniadau ar ddyfodol y gwasanaethau nes bod y cabinet wedi ystyried unrhyw adborth ac, os ceir cytundeb ar y cynlluniau, ni fydd newid i'r gwasanaethau cyn 2019.

Bydd y broses ymgynghori'n parhau tan 23 Gorffennaf 2018, a bydd adborth yn cael ei gynnwys mewn adroddiad i'r cabinet.

Er mwyn darganfod mwy ac i ddweud eich dweud ewch i....

defnyddwyr gwasanaethau yn anelu at drawsnewid gofal cymdeithasol a reolir gan y cyngor dros y blynyddoedd nesaf.

Mae'r cynlluniau'n ceisio delio â'r ffaith bod 125 yn ormod o leoedd mewn gwasanaethau gofal dydd a 42 mwy o welyau nag sydd eu hangen mewn cartrefi gofal a reolir gan y cyngor. Yn ogystal bydd y cynlluniau'n helpu i ganolbwyntio gwasanaethau gofal cymdeithasol y cyngor ar yr hyn maent yn ei wneud orau - sef cyflwyno gofal

cymdeithasol cymhleth i'r rhai sydd ei angen.

Meddai, "O ganlyniad i'n cynlluniau, bydd y bobl hynny sydd angen ein cefnogaeth fwyaf yn derbyn y gofal mwyaf addas iddynt, fel eu bod yn gallu byw bywyd yn y modd mwyaf annibynnol posib.

"Allwn ni ddim fforddio talu am welyau ac am leoedd mewn gwasanaethau dydd os nad oes eu hangen ac os nad ydynt yn cael eu defnyddio. Mae'n wariant diangen o'n harian ni.

"Mae angen canolbwyntio gofal a ddarperir gan y cyngor, sy'n defnyddio ein profiad a'n harbenigedd, ar y rhai ag anghenion cymhleth; er enghraifft, pobl â dementia, anableddau cymhleth neu anghenion iechyd meddwl cymhleth.

"Os ceir cytundeb, bydd ein cynlluniau yn gofyn i ni drosglwyddo'n hadnoddau o'r canolfannau gofal dydd a'r cartrefi preswyl hyn na chânt eu defnyddio ddigon fel ein bod yn gallu canolbwyntio'n hymdrechion ar ddarparu gwasanaethau gwell i'r rhai â'r anghenion dwysaf.

"Er y gall yr ymagwedd hon arwain at gau dwy ganolfan gwasanaeth dydd ac un cartref gofal preswyl mae ein gweithwyr cymdeithasol wrthi'n siarad â'r rhai yr effeithiwyd arnynt a'u teuluoedd er mwyn eu sicrhau am effaith y broses arnynt.

Defnyddwyr yn canmol gwasanaeth newydd MAE pobl hŷn ag anableddau dysgu a symudwyd o wasanaeth dydd yn Uplands i leoliad arall yn Fforest-fach wedi canmol eu hamgylchiadau newydd.

Oherwydd nifer y lleoedd dros ben penderfynodd Cyngor Abertawe gyfuno gwasanaethau a ddarperir yng ngwasanaeth dydd y Beeches a gwasanaeth dydd Abergelli.

Darparwyd y gwasanaeth mewn un lleoliad sef

Abergelli yn Fforest-fach ac yn ystod y cyfnod trosglwyddo rhoddwyd cefnogaeth wedi'i theilwra'n bersonol i bawb a fynychodd The Beeches i symud i Abergelli neu i ddewis grwpiau eraill i fynd iddynt yn lle Abergelli.

Ar ôl symud gofynnwyd iddynt fynegi eu barn a chafwyd ymateb cadarnhaol iawn.

Meddai un ohonynt, "Pan ddaethon ni i Abergelli am y tro cyntaf teimlon ni braidd yn

rhyfedd ac yn nerfus.

“Ni pharhaodd hyn a daeth staff y Beeches gyda ni er mwyn ein helpu i ymgartrefu. Nawr rydym wrth ein bodd yma yn Abergelli a dydyn ni ddim eisiau symud."

Roedd sylwadau eraill yn cynnwys canmoliaeth am fynediad gwell oherwydd bod Abergelli ar un lefel, yn wahanol i'r sefyllfa yn y Beeches.

Yr haf yn Abertawe 2018

Arwain 5

Abertawe Crynodeb o’r

newyddion Dechrau gwych i brentisiaid MAE Cyngor Abertawe yn y broses o recriwtio 18 prentis newydd.

Bydd yn dod â nifer y prentisiaid sydd gan y cyngor i 96 a bydd pob un ohonynt yn dysgu crefft a fydd o fantais iddynt ar gyfer gyrfa yn y dyfodol.

Dechreuodd ugain o brentisiaid iechyd a gofal cymdeithasol weithio yn y cyngor ym mis Ionawr, gan ychwanegu at y prentisiaethau sydd wedi'u cyflwyno mewn adrannau eraill, gan gynnwys TG, ystadau, parciau, archifau a gwasanaethau parcio.

Mae'r ymgyrch recriwtio ddiweddaraf yn adeiladu ar y rhaglen brentisiaeth a gynhaliwyd gan dîm Gwasanaethau Adeiladau ac Eiddo Corfforaethol y cyngor am y 14 mlynedd diwethaf. Ers 2003, mae'r tîm wedi recriwtio dros 170 o brentisiaid er mwyn dysgu crefftau fel gosodiadau trydanol, gwaith saer, gosod brics, plymio a phlastro.

• • NEWIDIADAU: Gwaith ar Ffordd y Brenin yn paratoi'r ffordd at adfywio a'r Pentref Digidol

Prosiect adfywio Ffordd y Brenin yn addo cyfnod newydd TRAWSNEWIDIAD Ffordd y Brenin yw'r cam cyntaf mewn cyfnod newydd a fydd yn arwain at greu cannoedd o swyddi ynghyd â gwythïen werdd yng nghanol y ddinas.

Mae'n fusnes fel arfer ar Ffordd y Brenin wrth i waith ddatblygu'n gyson i ddod â thraffig dwyffordd, palmentydd llydan, coed a digon o wyrddni i'r ardal.

Mae hwn yn fuddsoddiad £12 miliwn a groesawyd gan arweinwyr busnes a masnachwyr a dywedodd Rob Stewart, Arweinydd Cyngor Abertawe, "Mae hyn yn gynnydd go iawn ac mae'n rhywbeth y gall pobl ei weld yn digwydd. Nid argraff artist mo hyn, ond y cam cyntaf yn nhrawsnewidiad ein dinas a fydd o fudd i genedlaethau i ddod."

Mae'r contractwyr, Dawnus, wedi bod ar y safle ers y mis diwethaf i

Busnes fel arfer i fasnachwyr PWYSLEISIODD Cadeirydd BID Abertawe, Juliet Luporini, y bydd busnesau ar hyd Ffordd y Brenin ac o'i chwmpas yn gweithredu fel arfer yn ystod y gwaith ailddatblygu.

Meddai, "Mae bwysig ein bod yn parhau i gefnogi'r busnesau ar hyd Ffordd y Brenin, Stryd y Berllan a thu hwnt yn ystod cyflwyno'r cynllun pwysig hwn - byddant yn parhau â'u busnes fel arfer wrth i'r gwaith hwn gael ei gynnal - felly rydym yn annog cwsmeriaid i barhau i gefnogi'r busnesau hyn yn ystod y gwaith, wrth i ganol dinas Abertawe gael ei drawsnewid."

weithio ar adeiladu ardaloedd newydd i gerddwyr ar hyd y ffordd gerbydau i gyfeiriad y de (llwybr y metro). Disgwylir i'r cam bara nes mis Hydref, 2018.

Bydd y gwaith hefyd yn helpu i osod yr olygfa ar gyfer datblygiad pentref digidol newydd, o'r radd flaenaf ar gyfer busnesau technolegol ar Ffordd y Brenin.

Wedi'i glustnodi ar gyfer hen safle clwb nos Oceana, bwriedir i'r pentref

digidol gael ei ariannu'n rhannol gan Fargen Ddinesig gwerth £1.3 biliwn Bae Abertawe.

Sicrhawyd Bargen Ddinesig Bae Abertawe gan Ddinas-ranbarth Bae Abertawe ar gyfer de-orllewin Cymru ac mae'n cynnwys cyllid gan Lywodraeth y DU, Llywodraeth Cymru, y sector cyhoeddus a'r sector preifat.

Mae Prosiect Isadeiledd Ffordd y Brenin yn cynnwys cyllid gwerth

£4.5 miliwn gan Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru a fydd yn cynorthwyo gyda'r gwaith dymchwel ac adnewyddu adeiladau ar hyd y ffordd.

Ychwanegodd y Cyng. Stewart, "Gallwn weld bod hyder y sector cyhoeddus yn yr ardal yn annog hyder y sector preifat yng nghanol y ddinas, gyda gwaith eisoes yn dechrau ar y datblygiad i fyfyrwyr ar Ffordd y Brenin ac ailddatblygiad Loosemore i ddod yn y dyfodol agos.

"Rydym am drawsnewid canol y ddinas yn ganolfan fywiog a phrysur ar gyfer busnes a hamdden.

“Bydd buddsoddiad yng ngwythïen werdd newydd y ddinas a'r system draffig newydd yn paratoi Ffordd y Brenin ar gyfer ei thrawsnewidiad yn ardal ddigidol wrth i ni ddechrau cyflawni prosiectau'r Fargen Ddinesig, gwerth £1.3 biliwn.”

Cynllun ceir cebl ar Fynydd Cilfái yn gwneud cynnydd MAE cynlluniau ar gyfer un o atyniadau mwyaf trawiadol i dwristiaid y DU wedi cymryd cam mawr ymlaen.

Mae'r datblygwyr o Seland Newydd, sy'n gyfrifol am y cynllun i greu reid car cebl, reidiau toboganau, reidiau gwifrau sip, bwyty a lleoliad digwyddiadau ar Fynydd Cilfái yn Abertawe, wedi dod i gytundeb â Chyngor Abertawe i ddatblygu'r cynllun.

Maent bellach yn bwriadu ymweld â'r ddinas am wythnos ym mis Mehefin i ddechrau penodi timau proffesiynol a fydd yn gweithio ar y cynllun, dechrau ar waith tirfesur a datblygu eu

gweledigaeth ymhellach.

Cafwyd caniatâd gan gyfarwyddwyr Skyline i ddechrau dyluniad manwl a thrafodaethau cyfreithiol y llynedd. A bellach mae'r cwmni a'r cyngor wedi llunio cytundeb a fydd yn mynd gerbron Cabinet y cyngor a bwrdd cyfarwyddwyr Skyline i'w gymeradwyo.

Meddai'r Cyng. Robert Francis-Davies, Aelod Cabinet y Cyngor dros Ddiwylliant, Twristiaeth a Phrosiectau Mawr, "Mae ymweliad Skyline ym mis Mehefin yn wirioneddol arwyddocaol; bydd yn paratoi'r ffordd at gynnal gwaith ar y safle a fydd yn mynd â'r prosiect cyffrous hwn o'r bwrdd

lluniadu i realiti.

"Mae penderfyniad y cwmni i weithio gyda ni'n rhoi hwb mawr o hyder i Abertawe fel cyrchfan i dwristiaid ac yn adeiladu ar y gwaith gwych sy'n cael ei wneud drwy'r Fargen Ddinesig a'n statws fel dinas diwylliant Cymru.

Meddai prif weithredwr Skyline, Geoff McDonald, "Rydym yn edrych ymlaen at ymweld ag Abertawe unwaith eto a pharhau â'r trafodaethau â'r cyngor ac ymgynghorwyr datblygu posib."

Mae'r cyngor yn cysylltu â chydberchnogion tir ar Fynydd Cilfái helpu i sicrhau cytundeb.

Dod â thwyll inswleiddio i ben MAE deiliad tai yn Abertawe'n cael eu rhybuddio am alwyr carreg drws yn y ddinas sy'n cynnig hawlio yn erbyn inswleiddio waliau ceudod diffygiol.

Meddai Rhys Harries, Arweinydd Tîm Safonau Masnach Cyngor Abertawe, fod adroddiadau diweddaraf y tîm yn dangos bod cwmnïau'n gwneud datganiadau camarweiniol i ddeiliaid tai ynghylch symiau mawr o arian sydd wedi'u neilltuo iddynt eu hawlio. Mewn gwirionedd, mae'r mwyafrif o eiddo y mae eu waliau ceudod wedi'u hinswleiddio wedi'u gwarchod gan warant 25 mlynedd gan Asiantaeth Gwarantau Inswleiddio Waliau Dwbl, a bydd unrhyw faterion a nodir dan y warant gyda'r crefftwaith yn cael eu harchwilio a'u cywiro am ddim.

Newyddion da i'r clwb criced MAE timau iau a thimau hŷn Clwb Criced Abertawe'n edrych ymlaen at haf cyffrous ar faes criced San Helen oherwydd partneriaeth newydd gyda'r cyngor.

Mae'r clwb a'r cyngor wedi bod yn gweithio gyda'i gilydd ar drwydded newydd ar gyfer Maes Criced San Helen a fydd yn caniatáu i dimau iau a hŷn y clwb fwynhau mwy o ddefnydd o'r maes enwog.

I gael mwy o fanylion, dilynwch @SwanseaCricket ar Twitter neu Facebook neu ewch i www.swanseacricketclub.co.uk

Edrych yn dda GALLAI cannoedd o swyddi gael eu creu yn hen waith tunplat Felindre yn dilyn lansio ymgyrch farchnata.

Mae'r safle 40 erw oddi ar gyffordd 46 yr M4, a elwir yn Barc Felindre, yn lleoliad pwysig ar goridor yr M4 a gallai fod yn gartref i genhedlaeth newydd o swyddfeydd o safon a mangreoedd diwydiannol ar gyfer busnesau sydd wedi'u sefydlu a rhai sy'n tyfu.

Arwain

Abertawe

Ffordd glyfar o helpu LANSIWYD cynllun newydd i gefnogi pobl ddigartref a phobl mewn angen yng nghanol dinas Abertawe.

Mae'r cynllun prawf, a gefnogir gan amrywiaeth o sefydliadau lleol, yn annog y cyhoedd i roi arian i elusennau digartrefedd lleol yn lle'n uniongyrchol i gardotwyr ar y stryd.

Fel rhan o fenter genedlaethol 'Have a Heart Give Smart' a gymeradwyir gan y Gymdeithas Rheoli Canol Trefi, cefnogir y cynllun gan Gyngor Abertawe, Heddlu De Cymru a Rhanbarth Gwella Busnes Abertawe.

Bydd y cynllun, y cyntaf o'i fath yng Nghymru, yn arwain at nifer o fusnesau yng nghanol y ddinas yn rhoi posteri hyrwyddol ar eu ffenestri a rhoi pwynt rhoddion y tu mewn. Bydd ymgyrch hefyd yn dechrau er mwyn hyrwyddo manteision rhoi i bobl ddigartref yn y modd hwn.

Meddai'r Cyng. Will Evans, Aelod Cabinet Cyngor Abertawe dros Gymunedau Cryfach, "Mae hon yn fenter dda sydd wedi'i datblygu er mwyn ymateb i adborth ein masnachwyr lleol. Mae'n un o nifer o fesurau i helpu i leihau cardota ar y strydoedd, felly rydym yn falch iawn o'i dreialu yng nghanol y ddinas gyda golwg ar ei gyflwyno i ardaloedd eraill yn Abertawe os yw'n llwyddiannus."

Rhyddid i’r Cambria MAE Uned wrth gefn y Llynges Frenhinol HMS Cambria wedi derbyn Rhyddid er Anrhydedd Abertawe.

HMS Cambria, a gomisiynwyd ym 1947, yw unig uned wrth gefn y Llynges Frenhinol yng Nghymru. Mae gan HMS Cambria gysylltiadau lleol cryf, gyda thros draean o griw'r llong yn byw yn Abertawe a llawer o forwyr wrth gefn yn gweithio yn y ddinas.

Bydd HMS Cambria yn ymuno â Sgwadron Cadetiaid Awyr 215 (Dinas Abertawe), cyn-reolwr tîm pêl-droed Cymru Chris Coleman, cynarlywydd UDA Jimmy Carter, yr Arglwydd Callaghan a John Charles.

Yr haf yn Abertawe 2018

Ymgyrch ‘Mwnci o’r Gofod’ ar gyfer Ysgolion Abertawe

• CAPTEN BUSTA: Mae masgot WRAP yn credu ei bod yn hawdd i wneud ailgylchu gwastraff bwyd yn rhan o'ch bywyd pob dydd

MAE ymgyrchwyr yn defnyddio bagiau te, crwyn bananas a mwnci gofod rhyngalaethog er mwyn annog mwy o bobl Abertawe i ailgylchu'r haf hwn.

Mae Capten Busta, mwnci o'r gofod, wedi bod yn gweithio er mwyn annog plant ysgolion cynradd i ddarganfod y gwahaniaeth y gall eu teuluoedd ei wneud drwy ailgylchu gwastraff bwyd.

Mae'r ymgyrch eisoes wedi'i lansio mewn nifer o ysgolion yn Abertawe ac mae arbenigwyr ailgylchu WRAP - y grŵp sy'n gweithio gyda Chyngor Abertawe i hybu ailgylchu bwyd yn y ddinas - yn gobeithio y bydd yn trawsnewid ymroddiad teuluoedd i ailgylchu gwastraff.

Dim gwastraff

6

CYNHYRCHU trydan trwy'r prosiect creu ynni o wastraff gan Agrivert De Cymru ym Mhen-y-bont ar Ogwr yw'r ffordd werddaf bosib o gael gwared ar gasgliadau gwastraff bwyd wythnosol.

Nid yw taith y gwastraff i'r ffatri ynni yn un hir a llosgir y bagiau bwyd a ddefnyddir gan y bobl i leinio'r blychau er mwyn cynhyrchu rhagor o ynni.

Mae'r ffatri ym Mharc Stormy ym Mhen-y-bont ar Ogwr yn prosesu 48,000 tunnell o wastraff bwyd a hylif y flwyddyn, a 18,000 tunnell o hynny'n dod o ardaloedd cynghorau Pen-y-bont ar Ogwr ac Abertawe. Mae'n cynhyrchu 3MW o drydan adnewyddadwy'r flwyddyn sy'n ddigon i bweru 5,900 o gartrefi.

Meddai Mark Thomas, Aelod y Cabinet dros Wasanaethau'r Amgylchedd, "Mae ymgyrch Capten Busta'n glyfar, yn ddoniol ac yn ffordd arloesol o annog plant i ddarganfod mwy am sut y gallant wneud gwahaniaeth wrth ailgylchu.

"Nid yw rhoi croen banana neu fagiau tê yn y blwch gwastraff bwyd yn ymddangos fel peth mawr. Ond os

ydy un teulu'n ailgylchu 32 o fagiau tê, byddai'r trydan a gynhyrchir ar ben arall y gadwyn ailgylchu'n rhoi cymaint o bŵer i'r teledu fel y gellir gwylio awr o raglen Britain's Got Talent, er enghraifft.

Mae 72% o breswylwyr ar draws dinas Abertawe eisoes yn ailgylchu peth gwastraff bwyd ond petai pob teulu'n rhoi un croen banana

ychwanegol yn ei flwch, byddai'r trydan a gynhyrchir yn gallu cadw ysgol i fynd am dri diwrnod."

"Yr hyn rydym ni a WRAP yn ei wneud yw gweithio gyda phobl ifanc er mwyn iddyn nhw a'u teuluoedd ddeall y gall pethau bach gael effaith fawr ar yr amgylchedd.

"Ond mae'r cyfan yn dechrau gyda phlant a'u teuluoedd yn rhoi eu gwastraff bwyd yn y blychau gwastraff bwyd gwyrdd."

Cesglir blychau gwastraff bwyd yn Abertawe yn wythnosol a gellir cau'r biniau er mwyn cadw arogl bwyd i mewn a chadw anifeiliaid allan.

Er mwyn darganfod rhagor o ffeithiau am wastraff bwyd ac ailgylchu ewch i www.recycleforwales.org.uk/cy/bwyd

Syniad gwych wedi’i ariannu gan ynni solar MAE ysgolion ac adeiladau cymunedol eraill yn Abertawe'n helpu i gynhyrchu ynni solar gwyrddach wrth osod paneli solar.

Mae cyfanswm o naw ysgol ac un cartref gofal wedi gosod 1,440 o baneli solar ar eu toeon. Bydd y paneli i gyd yn helpu i gynhyrchu hyd at 400,000kWh y flwyddyn, a chreu trydan glanach a mwy fforddiadwy i bob un o'r safleoedd dros yr 20 mlynedd nesaf.

Sefydlodd Cyngor Abertawe Gynllun Ynni a

Menter Gymunedol Abertawe (SCEES) yn 2015 er mwyn helpu i gynhyrchu trydan rhatach ar gyfer adeiladau cymunedol mewn ardaloedd difreintiedig.

Sefydlwyd cronfa budd cymunedol ac hefyd mae gobaith y bydd y gronfa'n gallu helpu i gefnogi sgiliau lleol, twf economaidd a chreu swyddi yn y cymunedau ble mae'r paneli solar wedi'u gosod.

Mae ysgolion sy'n elwa o'r cynllun yn cynnwys Ysgol Gynradd Gymunedol Townhill, Ysgol Gynradd y Clâs ac Ysgol Gynradd Gendros, ynghyd â chwe

ysgol arall yn y ddinas.

Gosodwyd paneli yn Nhŷ Rose Cross ym Mhenlan hefyd.

Meddai Andrea Lewis, Aelod y Cabinet dros Wasanaethau Tai, Ynni ac Adeiladau, "Bydd pob ysgol sy'n cymryd rhan yn gallu manteisio ar ynni adnewyddadwy rhatach a glanach am flynyddoedd lawer. Fel cyngor, rydym yn hollol ymroddedig i archwilio pob ffordd o gyflwyno ffynonellau ynni newydd a chynaliadwy."

Yr haf yn Abertawe 2018

Arwain

Abertawe

7

Crynodeb o’r

newyddion Hwb gwerth £100,000 i Barc Briallu MAE gwirfoddolwyr ymroddedig lleol sy'n neilltuo eu hamser am ddim i wella parc yn Abertawe wedi sicrhau bron £100,000 er mwyn darparu cyfleusterau newydd ac i wneud gwelliannau.

Mae Cyfeillion Parc Briallu wedi cyflwyno cais llwyddiannus i WREN am gyllid ar gyfer ardal gemau amlddefnydd, gan gynnwys arwyneb chwaraeon pob tywydd, llwybr cerdded a chadw'n heini, a gwelliannau tirlunio.

Bydd y cyfleusterau newydd yn darparu gweithgareddau i bobl o bob oedran o Lansamlet a bydd yn helpu'r Cyfeillion i gynyddu nifer yr ymwelwyr â'r parc.

Mae'r grŵp cymunedol, a sefydlwyd gan breswylwyr lleol ddwy flynedd yn ôl, wedi arwain y ffordd i sefydlu partneriaeth â Chyngor Abertawe er lles y parc.

Rhoddwyd tir Parc Briallu i'r cyngor fel rhan o ddathliadau Jiwbilî y Frenhines Victoria ym 1897.

Gwybodaeth fusnes ar flaenau eich bysedd RHO 5: Mae arwr Abertawe, Leon Britton, yn arwain yr ymgyrch ar gyfer enwebiadau

Leon yw ein capten recriwtio Rho 5 MAE seren pêl-droed Abertawe, Leon Britton, yn chwilio am sêr Rho 5 Abertawe wrth i'r gwobrau i bobl ifanc ysbrydolus gyrraedd ei seithfed tymor.

Mae canolwr yr Elyrch yn annog unrhyw un i ystyried enwebu plentyn, person ifanc, grŵp neu ddosbarth mewn ysgol y maent yn teimlo eu bod yn haeddu gwobr Rho 5 oherwydd yr hyn maent wedi'i gyflawni neu'i oresgyn yn sgil adfyd, yn enwedig os yw hyn wedi gwneud gwahaniaeth i'w bywyd, eu hysgol neu eu cymuned.

Caiff y gwobrau eu harwain gan Gyngor Abertawe, eu noddi gan Goleg Gŵyr Abertawe a'u cefnogi gan fusnesau a sefydliadau ar draws y ddinas. Meddai Leon, "Dechreuodd Rho 5 gyda'r nod o ddangos pa mor

Diolch yn fawr NI fyddai'n bosib cynnal Gwobrau Rho 5 heb gefnogaeth deyrngar ein noddwyr. Eisoes wedi cofrestru eleni y mae: • Coleg Gŵyr (Prif Noddwr) • Clwb Pêl-droed Dinas Abertawe • Denny’s; Canolfannau Awyr Agored Gŵyr; WG Davies; McDonald’s; Cymdeithas Adeiladu Abertawe; AB Glass; Oldwalls; Stenor Environmental Services Ltd; Day's Rental; Tîm Ailgylchu Cyngor Abertawe; Parc Trampolinau Go Air, Abertawe.

ysbrydolus yw plant a phobl ifanc yn y ddinas hon. Flwyddyn ar ôl blwyddyn mae eich enwebiadau yn ein helpu i brofi bod hyn yn wir.

"Trwy ymdrechu i fod y gorau a gweithio'n galed, mae'r plant a'r bobl ifanc sydd wedi'u henwebu yn ysbrydoliaeth i eraill, yn glod iddynt eu hunain, eu cymunedau neu'u hysgolion, ac yn haeddu cydnabyddiaeth.

“Peidiwch â gadael i berson ifanc teilwng rydych chi'n ei adnabod golli'r cyfle. Ewch ar-lein ac

enwebwch yn: www.abertawe.gov.uk/gwobraurho5 Mae dwsinau o fusnesau eisoes yn noddi'r gwobrau, gan gynnwys Stenor Environmental Services Ltd, ac roedd Pam Norman ar banel beirniadu'r llynedd.

Meddai, "Mae Stenor yn falch o fod yn rhan o Wobrau Rho 5. Fel beirniad, rydych yn cael gwybod yr heriau sy'n wynebu rhai pobl ifanc yn ein cymunedau, a heb yr enwebiadau hyn ni fyddech yn clywed am y straeon anhygoel hyn a gall y

gydnabyddiaeth y mae'r bobl ifanc hyn yn ei derbyn drwy wobr Rho 5 fod yn gam cadarnhaol a gallant wneud yn fawr o'u dyfodol."

Mae'n hawdd enwebu person ifanc am wobr Rho 5 gan fod popeth mae ei angen arnoch ar-lein. Mae'r gwobrau yn agored i unrhyw blentyn neu berson ifanc neu grŵp mewn tri ystod oedran - dan 13 oed, 19 oed neu iau neu bobl 20-25 oed sy'n byw yn Abertawe, neu'n cael addysg neu gefnogaeth yma.

Mae'r beirniaid yn chwilio am enghreifftiau o unigolion neu grwpiau sy'n dyheu i gyrraedd nodau personol neu i wella bywydau eraill yn eu teulu, eu hysgol neu'u cymuned ac, wrth wneud hynny, maen nhw'n ysbrydoli eraill.

I enwebu rhywun ar gyfer gwobr Rho 5, ewch i www.abertawe.gov.uk/rho5

Cyrsiau’n agor drws i fyd cwbl newydd MAE preswylwyr yn heidio i fynd ar-lein gyda help cyrsiau am ddim gan Gyngor Abertawe.

Dyluniwyd ymgyrch Dewch Ar-Lein Abertawe er mwyn helpu pobl sy'n ceisio dod i'r afael â thechnoleg megis cyfrifiaduron a thabledi.

Bydd cyfres newydd o gyrsiau Dewch Ar-lein Abertawe, yn dechrau ddydd Llun 11 Mehefin, yn dangos i bobl sut i gyflawni tasgau megis anfon a

derbyn e-byst, dod o hyd i arbedion ariannol a manteisio arnynt ar-lein, a defnyddio'r we yn effeithiol er mwyn cadw mewn cysylltiad â ffrindiau neu deulu.

Mae'r cyrsiau'n para am ddwy awr a byddant yn cael eu cynnal yn wythnosol am bum wythnos. Mae lleoliadau'r cyrsiau'n cynnwys y Ganolfan Ddinesig, Llyfrgell Ganolog Abertawe, Canolfan Addysg Daniel James a llyfrgelloedd lleol.

Meddai Aelod y Cabinet dros Drawsnewid Gwasanaethau a Gweithrediadau Busnes, Clive Lloyd, "Deallwn fod rhai pobl yn poeni am fynd ar-lein am y tro cyntaf, a bydd ein cyrsiau ni'n dangos iddynt sut i fod yn ddiogel ar-lein a'u helpu i fanteisio ar ddefnyddio'r we."

Ewch i www.abertawe.gov.uk/dewcharleinabertawe neu ffoniwch 01792 470171 am fwy o wybodaeth.

I HELPU i gadw arian yn economi Abertawe, lansiwyd cyfeiriadur ar-lein o fusnesau lleol.

Mae'r cyfeiriadur newydd am ddim wedi'i integreiddio'n llawn gyda chyfeiriadau, Google Maps a Google Street View. Mae'r cyfeiriadur, sydd ar gael yn www.itslocalswansea.co.uk, yn cysylltu â gwefannau a chyfrifon cyfryngau cymdeithasol yr holl fusnesau a gynhwysir.

Gellir cael mynediad i'r cyfeiriadur newydd drwy anfon neges destun '123Swansea' ar ffonau symudol a thabledi i 88802.

Gall busnesau ychwanegu eu manylion am ddim ac mae bron 2,000 o gwmnïau wedi nodi eu manylion hyd yma.

Blychau dengar MAE blychau cyfleustodau hyll ar y Stryd Fawr yn Abertawe wedi'u haddurno i wella golwg porth allweddol i ganol y ddinas.

Bu myfyrwyr o Goleg Celf Prifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant yn datblygu dyluniadau ar gyfer y blychau cyfleustodau fel rhan o gynllun o'r enw Lapio Lonydd Abertawe.

Yn rhan o brosiect o'r Orsaf i'r Môr, cyflawnwyd y cynllun diolch i bartneriaeth rhwng Cyngor Abertawe, Grŵp Tai Coastal a Theatr Volcano.

Cloddio'n ddwfn MYNEGODD dros 70 o wirfoddolwyr ddiddordeb mewn cyfrannu at brosiect hanes ac archaeoleg yng Ngwaith Copr yr Hafod-Morfa.

Mae Prosiect Darganfod y Gwaith Copr yn cynnig cyfleoedd i ddysgu am y diwydiant copr a cheir manylion yn: www.blackmountainsarchaeolo gy.com

8

Arwain

Abertawe

Yr haf yn Abertawe 2018

Hyn oll a Gŵyr hefyd NID teithiau cerdded yn y goedwig yw'r unig beth ar gynnig i'r rhai sydd am fynd hwnt ac yma i fwynhau awyr iach yr haf.

Mae gan wyth man hardd Abertawe statws y Faner Werdd ac maent yn werth ymweld â nhw.

Maent yn cynnwys Parc Victoria, Parc Llywelyn, Parc Cwmdoncyn, Gerddi Clun, Parc Brynmill, Gerddi Botaneg ac Addurnol Singleton, Prifysgol Abertawe a Choed Cwm Penllergaer sy'n cael ei reoli gan Ymddiriedolaeth Penllergaer. Ac os oes awydd taith gerdded arnoch ym mhenrhyn Gŵyr, ewch ag arweiniad ap gyda chi. Mae'r ap 'Dyma Gŵyr' yn cynnig 15 taith dywys ar eich ffôn, mae hefyd yn tynnu sylw at gerrig milltir hanesyddol ar hyd y ffordd. I wybod mwy: https://www.abertawe.gov. uk/apiau

• AR DAITH: Mae'r ap 'Dyma Gŵyr' yn eich cadw ar y llwybr i weld golygfeydd gwych GYDA’R haf ar y gorwel, mae pobl yn cael eu hannog i wisgo'u hesgidiau cerdded ac archwilio cefn gwlad arbennig Abertawe a'r cyffiniau.

Ac i'w hysbrydoli i ymweld â lleoedd nad ydynt wedi ymweld â nhw o'r blaen, mae manylion am 6 thaith gerdded o gwmpas coetiroedd hynafol y ddinas yn cael eu hyrwyddo.

Mae'r llwybrau, a ddewiswyd i ddarparu amrywiaeth o deithiau cerdded i'r rheiny sydd am fynd am dro hamddenol neu dro mwy heriol, wedi cael eu hychwanegu at wefan Cyngor Abertawe a gallwch eu lawrlwytho am ddim.

Mae Abertawe a phenrhyn Gŵyr yn gymharol gyfoethog o ran coetiroedd hynafol, ac maent ar eu gorau am ychydig wythnosau'n gynnar yn y gwanwyn pan fydd blodau'r coetiroedd megis clychau'r gog a garlleg gwyllt yn blodeuo. Yn fuan ar ôl hynny mae'r canopi dail yn agor, gan rwystro'r rhan

Cerdded yn y goedwig

Chwa o awyr iach

Gadewch i ni fynd am dro

fwyaf o oleuni i lawr y goedwig.

Crëwyd y llwybrau'n wreiddiol fel rhan o brosiect Cronfa Dreftadaeth y Loteri tair blynedd i gofnodi bioamrywiaeth coetiroedd hynafol yn Abertawe, sef prosiect ar y cyd rhwng Tîm Cadwraeth Natur y cyngor a Gwasanaeth Archifau Gorllewin Morgannwg.

Meddai'r Cyng. Robert FrancisDavies, Aelod Cabinet Cyngor Abertawe dros Ddiwylliant, Twristiaeth a Phrosiectau Mawr, "Roedd llawer o wirfoddolwyr a roddodd o'u hamser i gofnodi bioamrywiaeth ein coetiroedd hynafol prydferth yn ystod tair blynedd y prosiect.

"Ysbrydolwyd y teithiau coetir hyn gan y prosiect hwnnw ac rydym wrth ein boddau eu bod wedi'u hychwanegu at y dwsinau o lwybrau cerdded cefn gwlad y gellir eu lawrlwytho o wefan Cyngor Abertawe."

Ewch i: www.abertawe.gov.uk/teithiaucerddedc efngwlad

Ein chwe thaith gerdded arall 1) Coed Cwm Iorwg - Tro 2.2km yng ngwarchodfa'r Ymddiriedolaeth Natur yng Nghoed Cwm Iorwg ger Llanmadog ar benrhyn Gŵyr, gyda golygfeydd dros Foryd Llwchwr sydd gerllaw.

2) Coed Nicholston – Tro diarffordd 3.5km drwy goetir amrywiol ar lethrau sy'n wynebu'r de sy'n edrych dros Fae Oxwich a'r môr.

3) Dyffryn Llandeilo Ferwallt - Tro hynod ddiddorol 2 km drwy ddyffryn cudd.

4) Coed yr Esgob - Tro byr 1km ger Caswell drwy goed ynn hynafol aeddfed, gyda golygfa odidog o'r môr 5) Coed Cwm Penllergaer - Tro 5.6km drwy frithwaith o goetir hynafol, planhigion a blannwyd yn oes Victoria a choedwigaeth fodern.

6) Cwm Clydach – Tro diarffordd 5km sy'n dilyn cwm ag ymylon serth, Cwm Clydach Isaf.

Yr haf yn Abertawe 2018

Arwain

Abertawe

9

Crynodeb o’r

newyddion Canolfan deuluoedd newydd arbennig Mayhill MAE’R ganolfan teuluoedd a gofal sylfaenol gwbl integredig gyntaf yng Nghymru wedi agor yn Abertawe.

Mae canolfan newydd sbon a chyfoes Golwg y Mynydd yn rhoi mynediad i breswylwyr at fwy o wasanaethau plant a theuluoedd, gofal iechyd o'r radd flaenaf a chyrsiau a gweithgareddau a fydd yn gwneud gwahaniaeth go iawn i'w bywydau.

Mae'n disodli'r hen ganolfan deuluoedd hen ffasiwn ar Heol Mayhill ac mae'n gartref newydd i feddygfa Mayhill.

Agorodd Rebecca Evans, Gweinidog Llywodraeth Cymru dros Dai ac Adfywio, y cyfadeilad sy'n bartneriaeth rhwng Cyngor Abertawe a Bwrdd Iechyd Prifysgol Abertawe Bro Morgannwg (PABM). Bydd yr adeilad newydd hefyd yn gartref i fferyllfa Mayhill a gwasanaethau cymunedol eraill.

Ar y rheng flaen yn erbyn caethwasiaeth • PUM SEREN: Mae disgyblion Cwmrhydyceirw'n dathlu marciau llawn gan Estyn

Rhagoriaeth yw’r safon bob tro yn ein hysgol ni MAE dwy ysgol yn gosod esiampl i eraill wrth iddynt fod yr ysgolion cyntaf yng Nghymru i gael eu barnu i fod yn rhagorol ym mhob agwedd dan system arolygu genedlaethol newydd.

Cafwyd canmoliaeth gan arolygwyr Estyn am safon yr addysgu, ymddygiad arbennig y disgyblion a'r awyrgylch braf, gofalgar a llawn parch yn Ysgol Gynradd Cwmrhydyceirw yn Nhreforys wedi iddynt ymweld â'r ysgol yn gynharach eleni.

Dyma'r ysgol gynradd cyfrwng Saesneg gyntaf yng Nghymru sydd wedi'i barnu'n 'rhagorol' yn y pum maes arolygu newydd.

Yn gynharach eleni, Ysgol Gyfun Llandeilo Ferwallt oedd yr ysgol uwchradd gyntaf i gyflawni'r gamp hon hefyd.

Canmolodd arolygwyr yr ysgol am

Ysgolion sy'n helpu i lywio dyfodol plant LLYNEDD derbyniodd Ysgol Gynradd Llanrhidian adroddiad rhagorol a gofynnodd Estyn iddi fod yn astudiaeth achos er mwyn dangos sut olwg sydd ar ysgol ardderchog.

Mae ysgolion cynradd y Garreg Wen, Brynhyfryd a Phengelli ynghyd ag Ysgol Gynradd Gymraeg Pontybrenin ac Ysgol Gyfun Tre-gŵyr wedi derbyn sgorau uchel gan arolygwyr. Ym mis Ionawr dangosodd system categoreiddio ysgolion Llywodraeth Cymru fod ysgolion yn Abertawe wedi gwella am y bedwaredd flwyddyn yn olynol a bod mwy o ysgolion yn y ddinas yn y categori cefnogaeth gwyrdd nag erioed o'r blaen.

greu ethos lle mae disgyblion yn datblygu sgiliau cymdeithasol, dysgu a bywyd rhagorol.

Ers hynny, llwyddodd yr Olchfa i dderbyn beirniadaeth ragorol ym mhob safon arolygu hefyd. Mae Ysgol Gynradd Craigfelen yng Nghlydach newydd dderbyn adroddiad arolygiad arbennig gan Estyn hefyd. Yn y system newydd mae arolygwyr Estyn yn barnu pum maes o berfformiad ysgolion pan fyddant yn ymweld - safonau; lles ac agweddau at ddysgu; profiadau dysgu

ac addysgu; gofal, cefnogaeth ac arweiniad, yna arweinyddiaeth a rheolaeth.

Derbyniodd Ysgol Gatholig yr Esgob Vaughan ac ysgolion cynradd Cwmglas a Thre-gŵyr glod gan arolygwyr hefyd eleni. Fel arfer, bydd pob ysgol yng Nghymru'n cael arolygiad gan Estyn bob chwe blynedd.

Meddai'r Cyng. Jennifer Raynor, Aelod y Cabinet dros Blant, Addysg a Dysgu Gydol Oes, "Mae perfformiad

nifer o'n hysgolion yn arbennig a chafodd hyn ei gadarnhau gan yr adroddiadau arolygu rhagorol sydd wedi'u cyhoeddi eleni.

"Gall y cymunedau sy'n cael eu gwasanaethu gan yr ysgolion hyn fod yn falch iawn o'r hyn sy'n cael ei gyflawni ganddynt."

Ychwanegodd y Cyng. Raynor, "Addysg yw ein prif flaenoriaeth ac rydym wedi rhoi buddsoddiad a chyllid ychwanegol sy'n cyfateb i'r ymrwymiad hwn. Mae'r straeon llwyddiant ar draws ein hysgolion yn adlewyrchu ymdrech tîm go iawn.

"Mae Abertawe'n ffodus i gael rhai penaethiaid ac athrawon ardderchog, llywodraethwyr ymrwymedig ac wrth gwrs mae'n rhaid rhoi llawer o glod i rieni, gofalwyr ac aelodau eraill o deuluoedd am y modd y maent yn cefnogi eu plant ac i'r ysgolion y maent yn eu mynychu."

Buddsoddiad uchelgeisiol yn yr arfaeth ar gyfer ysgolion MAE cynlluniau uchelgeisiol wedi cael eu llunio i fuddsoddi bron £150m ychwanegol mewn adeiladau ysgolion yn Abertawe dros y blynyddoedd sydd i ddod.

Defnyddir yr arian i drawsnewid y ddarpariaeth ar gyfer rhai o bobl ifanc fwyaf diamddiffyn Abertawe, ehangu nifer y lleoedd ar gyfer disgyblion a addysgir yn Gymraeg i ateb y galw cynyddol a lleihau ôl-groniad o waith cynnal a chadw ac atgyweirio strwythurol.

Bydd hyn yn adeiladu ar effaith sylweddol y rhaglen Band A hyd yn hyn a fydd wedi buddsoddi

£51.3m mewn cyfleusterau ysgolion erbyn mis Mawrth 2019. Mae hyn ar ben rhaglen cynnal a chadw strwythurol flynyddol y cyngor ac ariannu blaenorol gan Lywodraeth Cymru - cyfanswm o bron £100m.

Bydd rhan nesaf y rhaglen yn cynnwys y cyfnod o 2019 i 2024.

Fel rhan o gyflwyno Cynllun Strategol y Gymraeg mewn Addysg y cyngor, mae yna gynlluniau i wella llety a chyfleusterau yn yr ysgolion uwchradd presennol yn ogystal â chyfleusterau gwell i YGG Tan-y-lan, YGG

Tirdeunaw ac YGG Pontybrenin.

Gallai mynediad at gyllid ar gyfer gwaith dichonoldeb a dylunio priodol ac unrhyw waith paratoi safleoedd ac ymchwiliadau hefyd gefnogi buddsoddiad yn y dyfodol er mwyn gwella darpariaeth addysgol yn ardal Penderi.

Byddai rhaglen barhaus o waith ailosod ac ailfodelu hefyd yn gwella llety a chyfleusterau mewn ysgolion uwchradd Saesneg. Byddai'r gwaith yn cael ei flaenoriaethu a'i wneud fesul cam er mwyn mynd i'r afael â'r rheiny sydd yn y cyflwr gwaethaf.

MAE Abertawe wedi dod yn un o'r awdurdodau lleol cyntaf yng Nghymru i gofrestru ar gyfer côd ymarfer newydd am gyflogaeth foesegol mewn cadwyni cyflenwi.

Lluniwyd y côd gan Lywodraeth Cymru fel rhan o ymgyrch Cymru gyfan i gael gwared ar faterion megis caethwasiaeth fodern, gwahardd mewn cyflogaeth a hunangyflogaeth anwir. Mae'r côd ymddygiad ar gyfer busnesau'r sector preifat yn ogystal â'r sector cyhoeddus.

Meddai'r Cyng. Clive Lloyd, Aelod y Cabinet dros Drawsnewid Gwasanaethau a Gweithrediadau Busnes, "Trwy gofrestru ar gyfer y côd rydym yn anfon neges glir sy'n nodi nad ydym yn goddef caethwasiaeth fodern a materion megis gwahardd mewn cyflogaeth."

Haf blodeuog ar y ffordd MAE miloedd o flodau'n cael eu paratoi er mwyn ychwanegu ychydig o liw at Abertawe yr haf hwn.

Mae arbenigwyr o wasanaeth parciau Cyngor Abertawe wedi bod yn trin dros 1,000 o fasgedi crog, 900 o arddangosfeydd polion lampau a 200 o gafnau blodau yn barod i'w dosbarthu i fusnesau a phreswylwyr.

Caiff unrhyw elw o'r archebion, sy'n werth dros £90,000, ei ail-fuddsoddi yng ngwasanaethau'r cyngor.

Peidiwch â chael eich twyllo MAE preswylwyr yn Abertawe'n cael eu rhybuddio i fod yn wyliadwrus o bobl sy'n ceisio twyllo preswylwyr i brynu talebau iTunes a throsglwyddo'r codau.

Mae Safonau Masnach Cyngor Abertawe wedi rhoi'r rhybudd ar ôl derbyn galwad gan ddioddefwr a dwyllwyd i wario £700 ar dalebau iTunes ar ôl iddo dderbyn 'galwad diwahoddiad' gan dwyllwr a honnodd ei fod yn ffonio ar ran CThEM.

Yr haf yn Abertawe 2018 Canmoliaeth Newid byd i'r ymgyrch plentyn geffylau

10

Arwain

Abertawe

MAE ymdrechion i leihau nifer y ceffylau ar dennyn ar dir cyhoeddus yn Abertawe wedi'i chanmol gan grwpiau ac elusennau lles anifeiliaid.

Mae Cyngor Abertawe wedi bod yn gweithio gydag RSPCA Cymru, Cyfeillion Ceffylau Abertawe (FOSH) ac asiantaethau eraill i leihau nifer y ceffylau ar dennyn sydd wedi'u cadw ar dir cyhoeddus.

Yn dilyn archwiliad diweddar o'r broblem, amcangyfrifir bod llai nag 20 o geffylau yn cael eu cadw mewn mannau poblogaidd ledled Abertawe.

Mae'r nifer wedi lleihau ers dwy flynedd yn ôl lle'r oedd archwiliadau wedi amlygu bod dros 100 o geffylau ar dennyn.

Yn dilyn pryderon gan asiantaethau gan gynnwys FOSH, sefydlodd y cyngor Weithgor Craffu Ceffylau ar Dennyn i edrych ar yr hyn y mae'r cyngor yn ei wneud a sut gallai wella pethau a helpu i leihau niferoedd.

Un o'r canlyniadau oedd creu Fforwm Ceffylau Abertawe, sy'n cynnwys sawl sefydliad.

Meddai Mark Thomas, Aelod y Cabinet dros yr Amgylchedd a Chludiant, "Mae ffurfio'r fforwm a'r cyfle i rannu gwybodaeth a siarad â'i gilydd wedi helpu'r holl sefydliadau ac asiantaethau sy'n rhan ohono i symud ymlaen gyda'i gilydd.”

Ailgylchwch eich cewynnau MAE Cyngor Abertawe wedi cyflwyno cyfleusterau ailgylchu cewynnau newydd ym mhob un o'i bum safle ailgylchu i alluogi rhieni i waredu cewynnau ac osgoi gorfod eu rhoi mewn gwastraff sachau du.

Y llynedd, bu'n rhaid i'r cyngor waredu oddeutu 32,000 tunnell o wastraff sachau du o eiddo preswyl, ac amcangyfrifir bod tua 10% ohono'n gewynnau.

Meddai Mark Thomas, Aelod y Cabinet dros yr Amgylchedd a Chludiant, "Rydym ni am i holl aelwydydd y ddinas geisio lleihau'r gwastraff sachau du a gynhyrchir ganddynt drwy ailgylchu mwy o'u gwastraff domestig.

"Mae'r cyfleusterau ailgylchu newydd yn ein safleoedd bellach yn rhoi opsiwn i rieni i ddargyfeirio gwastraff cewynnau o safleoedd tirlenwi."

• MAETHU: Dywed Serena a Sarah Jones fod y rôl yn golygu newid y byd i un plentyn ar y tro

MAE Abertawe'n chwilio am fwy o bobl leol i ystyried maethu fel cyfle iddynt roi rhywbeth yn ôl i'w cymuned.

Mae angen mwy o ofalwyr maeth i ddarparu cartrefi diogel a hapus i blant, yn enwedig i blant hŷn a grwpiau o frodyr a chwiorydd.

Er bod nifer o chwedlau'n bodoli o hyd am y bobl sy'n gallu maethu neu beidio, mae Cyngor Abertawe'n annog preswylwyr lleol i ystyried sut gallai hyn drawsnewid eu bywydau mewn ffordd gadarnhaol, yn ogystal â bywydau plant a phobl ifanc diamddiffyn.

Un chwedl am ofal maeth yw'r ffaith nad ydych yn gallu maethu os ydych yn LGBT+.

Mae Sarah a Serena Jones wedi bod yn maethu gyda Maethu Abertawe am dair blynedd, a dywed Sarah fod hyn wedi trawsnewid eu bywydau a'u canfyddiadau o'r hyn yw maethu.

Meddai Sarah, “Cawsom

ein synnu i gael ein recriwtio fel gofalwyr maeth yn nigwyddiad Pride Abertawe yn ystod haf 2014. Byddwn wedi bod yn nerfus iawn i gynnig fy hun rhag ofn i mi gael fy ngwrthod. Roeddem ni'n anghywir. Mae ein hangen ni ac mae gennym lawer i'w roi.

Mae angen cartref ar blant lle gallant deimlo'n ddiogel ac yn hapus - a gallwn ni roi hynny iddynt".

Meddai, “Un o'r pethau gorau am faethu yw y gallwch newid y byd i un plentyn. Mae gofal maeth wir yn trawsnewid bywydau, nid yn unig i'r plant ond i'r teulu maethu cyfan.

"Peidiwch â bod ofn gofyn am faethu, bydd y gwasanaethau cymdeithasol yn trafod unrhyw bryderon sydd gennych - mae angen gofalwyr maeth o bob math o gefndir."

• Am fwy o wybodaeth, ffoniwch Maethu Abertawe ar 0300 555 0110 neu ewch i www.maethuabertawe.org

Timau’r RNLI yn barod i gadw’r traethau’n ddiogel BYDD achubwyr bywydau'r RNLI yn patrolio rhai o draethau mwyaf poblogaidd penrhyn Gŵyr eleni am y degfed flwyddyn yn olynol.

Ers penwythnos Gŵyl y Banc Calan Mai, mae achubwyr bywydau'r elusen wedi bod yn patrolio traeth Porth Einon, Bae Langland, Bae Caswell a Bae y Tri Chlogwyn gan gynnig cyngor diogelwch a chymorth i bobl sy'n ymweld â'r traeth.

Bydd achubwyr bywydau'n darparu gwasanaeth diogelwch bob dydd ym Mae Langland, ar draeth Porth Einon ac ym Mae Caswell tan 2 Medi.

Bydd gwasanaeth dyddiol ar gael hefyd ar draeth Abertawe o 30 Mehefin tan 2 Medi.

Mae traethau yn Rhosili a Bae y Tri Chlogwyn yn ymddangos ymysg 10 traeth gorau Ewrop Trip Advisor, ac meddai Robert Francis-Davies, Aelod y Cabinet dros Ddiwylliant, Twristiaeth a Phrosiectau Mawr, fod y

Gadewch olion traed yn unig wrth ymweld â'r traeth MAE ymwelwyr sy'n mynd i'r traeth yr haf hwn yn cael eu hannog hefyd i wneud eu rhan i'w gadw'n lân drwy fynd â'u sbwriel adref gyda nhw.

Bydd timau casglu sbwriel a gwacáu biniau ar waith ar draethau Abertawe, Caswell, Langland a Phorth Einon bob dydd yn ystod cyfnod yr haf. Ond mae angen i ymwelwyr chwarae eu rhan hefyd.

Er y gall y llanw olchi sbwriel i'r lan o'r môr, ymwelwyr difeddwl nad ydynt yn gwaredu eu sbwriel mewn modd ystyriol sy'n gyfrifol am lawer o'r gwastraff. Gosodwyd biniau barbeciw ym Mae Rotherslade, Bae Caswell, Bae Langland a thraeth Abertawe ger caffi 360, ond anogir ymwelwyr i gael gwared arnynt adref yn hytrach na'u gadael ar y traeth lle gallant fod yn beryglus iawn i ddefnyddwyr eraill.

gwobrau ynghyd â'r traethau baner las yn dangos pam mai penrhyn Gŵyr yw'r em yng nghoron Abertawe.

Yn ogystal â chefnogaeth yr RNLI sy'n cael ei werthfawrogi'n fawr, mae'r cyngor hefyd wedi bod yn gweithio gyda'r elusen Cariad i osod diffibrilwyr ym Mae Langland, Bae Caswell, Knab Rock a Chastell Ystumllwynarth.

Meddai'r Cyng. Robert FrancisDavies, Aelod Cabinet Cyngor Abertawe dros Ddiwylliant, Twristiaeth a Phrosiectau Mawr, "Yn Abertawe, rydym yn ffodus o gael peth o'r golygfeydd a'r tirnodau arfordirol gorau yn y byd ar garreg ein drws.

“Ond mae'n bwysig bod pobl yn gallu mwynhau ein hatyniadau glan y

môr ac arfordirol, ac yn hyderus bod cefnogaeth achub bywyd ar gael pan fydd angen hynny arnynt.

"Dyna pam rydym mor falch o weithio'n agos gyda'r RNLI ac elusen Cariad ar fesurau sy'n helpu i gadw pobl yn ddiogel ac a allai achub bywydau yn y dyfodol."

Mae achubwyr bywydau'r RNLI wedi bod yn patrolio traethau mwyaf poblogaidd Abertawe ers 2009, a meddai Tom John o'r RNLI, ‘Rydym yn annog pobl sy'n ystyried ymweld â'r traeth dros yr wythnosau a'r misoedd nesaf i fynd i un sydd ag achubwr bywyd bob tro, a dylai unrhyw un sydd am fentro i'r dŵr barchu'r môr bob amser a nofio rhwng y baneri coch a melyn.

"Mae ein hachubwyr bywyd wedi'u hyfforddi'n llawn ym mhob agwedd ar ddiogelwch traeth felly dylai unrhyw un sydd ag ymholiad holi achubwr bywyd a fydd yn fwy na pharod i gynnig cymorth neu gyngor.”

Ymagwedd tîm yn mynd i’r afael â cham-drin domestig MAE strategaeth newydd wedi'i datgelu i helpu i sicrhau bod preswylwyr Abertawe'n ddiogel, yn hapus ac yn iach ac yn byw heb ofni trais na chamdriniaeth.

Mae'n dod â Chyngor Abertawe a'i bartneriaid yn y maes iechyd, yr heddlu a'r trydydd sector at ei gilydd i helpu plant a theuluoedd sy'n dioddef cam-drin domestig neu broblemau perthnasoedd sy'n gwaethygu. Gall trais sy'n seiliedig ar ryw, cam-drin domestig a thrais rhywiol gynnwys pob math o gamdriniaeth gorfforol, rywiol ac emosiynol, a gall

ddigwydd mewn pob math o berthynas.

Yn Abertawe o fis Gorffennaf i fis Medi 2017, adroddwyd am 537 o droseddau trais a oedd yn gysylltiedig â cham-drin domestig yn erbyn pobl ar draws Abertawe, sef cynnydd o 14% o'i gymharu â'r un cyfnod yn 2016. Fodd bynnag, nid adroddir am lawer o achosion o gam-drin domestig.

Mae'r strategaeth hon yn nodi ymagwedd bartneriaeth at raglenni atal ac er mwyn cynorthwyo dioddefwyr, lle bydd ymyrryd ac atal cynnar yn flaenoriaeth.

Mae amcanion yn cynnwys cynyddu ymwybyddiaeth a herio agweddau at drais a chamdriniaeth wrth gynyddu ymwybyddiaeth ymhlith plant a phobl ifanc o bwysigrwydd perthnasoedd diogel, cyfartal ac iach.

Mae'r strategaeth hefyd yn ceisio rhoi ffocws cynyddol ar ddal troseddwyr i gyfrif a darparu cyfleoedd i newid eu hymddygiad yn seiliedig ar ddiogelwch dioddefwyr. Caiff gweithwyr proffesiynol eu hyfforddi i ddarparu ymatebion effeithiol, amserol a phriodol i ddioddefwyr.