Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información en Galicia

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n Ano 2009

Edita: Santiago de Compostela, Marzo de 2010

Este documento distribĂşese baixo licenza Creative Commons 3.0 Spain Atribution/non Comercial Compartir baixo a mesma licenza dispoĂąible en: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/deed.gl

Introdución da Secretaria Xeral A través do “Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información do ano 2009”, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica (SXMIT) pretende achegar os elementos necesarios para dar a coñecer e avaliar que é o que se está a facer e con que ritmo se están a acadar os obxectivos definidos neste ámbito, o que nos permite ter unha visión completa do desenvolvemento e do estado da Sociedade da Información en Galicia.

A pesar de que o Plan Estratéxico Galego da Sociedade da Información (PEGSI 20072010) aínda ten un ano de vixencia, a falta de planificacións anuais do mesmo e a situación actual de crise económica obrigaron ao novo goberno, dentro das directrices do “Plan TIC de Medidas Urxentes da Xunta de Galicia”, a abordar unha revisión da estratexia a seguir para o desenvolvemento da Sociedade da Información en Galicia.

A avaliación dos resultados acadados ata o de agora no marco do PEGSI e a priorización de actuacións específicas neste eido por parte da SXMIT, materializáronse na definición e na posta en marcha do “Plan de acción para o desenvolvemento da Sociedade da Información no 2010”, para dar resposta ás necesidades e esixencias do contexto actual, aliñado cos obxectivos da estratexia TIC da Xunta de Galicia e no que se enmarca a elaboración deste Informe de seguimento.

Neste sentido, cabe destacar o esforzo realizado pola Xunta de Galicia e o conxunto da sociedade para que no 2009 se superase nun 1,3% o orzamento previsto nese período, acadando os 175,4 millóns de euros. Ademais, promovéronse varios plans operativos, especialmente nos eidos das infraestruturas de telecomunicacións, da educación, da xustiza e para o desenvolvemento do e-Goberno.

Esas cifras orzamentarias xunto co compromiso adquirido pola Xunta de Galicia para continuar no deseño e posta en marcha de medidas para favorecer o desenvolvemento da Sociedade da información en todo o territorio e en igualdade de condicións para todos, e as tendencias mostradas nos datos publicados no Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia (OSIMGA) conforman un futuro esperanzador.

Do informe podemos destacar o avance das infraestruturas de telecomunicacións, principalmente no relativo ao plan de acendido da televisión dixital terrestre (TDT), a posta en marcha do Plan de Banda Larga; os resultados da rede da dinamización e da rede de telecentros; os avances en materia de eAdministración, así como no emprego das TIC no ámbito da sanidade co despregue da e-receita, e o impulso ao sector empresarial da sociedade da información, Finalmente, cómpre salientar que o desenvolvemento da Sociedade da Información é unha tarefa de todos e para todos, administracións, cidadanía e empresas, polo que desde aquí quero agradecer a súa colaboración a todos os axentes implicados ao tempo que facer unha chamada para xuntar as máximas capacidades e tratar de facer de Galicia un modelo de referencia na inserción da comunidade no mundo dixital.

Mar Pereira Álvarez Secretaria Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica

ÍNDICE

RESUMO EXECUTIVO ................................................................ 7 Presentación ..................................................................................... 9 A estratexia da Xunta de Galicia en materia da Sociedade da Información ........ 11 Estado actual da Sociedade da Información en Galicia................................. 16 Avaliación económica ........................................................................ 27 Metodoloxía .................................................................................... 30

DESCRICIÓN DAS ACTUACIÓNS ............................................... 33 Telecomunicacións ............................................................................ 35 Banda Larga ......................................................................................... 37 Televisión Dixital Terrestre (TDT).............................................................. 41

eGoberno ....................................................................................... 43 eGoberno ............................................................................................ 45 eAdministración Local ............................................................................. 47 eEducación .......................................................................................... 49 eSanidade ........................................................................................... 53 eXustiza .............................................................................................. 57 Outros servizos ..................................................................................... 61

Dinamización do uso das TIC ................................................................ 65 Cidadanía ............................................................................................ 67 Empresas ............................................................................................ 74 Contidos ............................................................................................. 79 Medio Ambiente .................................................................................... 83 Desenvolvemento rural ........................................................................... 85

Sector Empresarial da Sociedade da Información ....................................... 87 Apoio a Innovación ................................................................................. 89 Profesionais galegos da Sociedade da Información .......................................... 94 Apoio ao audiovisual ............................................................................... 96

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

6

RESUMO EXECUTIVO

7

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

8

Presentación

Na actualidade, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica configúrase como o órgano superior da Administración autonómica ao que lle corresponde entre outros, o deseño e posta en marcha de medidas que contribúan a impulsar, promocionar, e difundir o desenvolvemento da Sociedade da Información en Galicia.

Consecuentemente, foi a encargada de avaliar os resultados acadados ata o de agora no contexto do Plan Estratéxico e de priorizar as actuacións específicas na materia que derivaron na definición e posta en marcha do Plan de Acción para o 2010.

Tamén ven de asumir as competencias relacionadas coa coordinación, asesoramento e recollida da información das iniciativas realizadas tanto pola Administración galega como polo resto de axentes en materia de Sociedade da Información, que se encarga de divulgar e difundir a través da páxina web (imit.xunta.es).

Nun eido tan cambiante coma este, a SXMIT está a levar un seguimento de todas estas actividades cun dobre obxectivo, por unha banda, analizar o grao de execución das mesmas, de xeito que se poidan detectar eivas sobre a planificación prevista e por outra, estudar o resultado e impacto que estas actuacións están a producir na sociedade.

Ademais, está a revisar de xeito permanente o diagnóstico e a propia estratexia neste campo co obxecto de promover novas actuacións que poidan dar o impulso para crear novas oportunidades e así mellorar o nivel de vida dos cidadáns e a competitividade das empresas, a través dunha maior integración das ferramentas e prácticas da Sociedade da Información.

Froito destes traballos de control e recollida de información, así como resultado da estreita colaboración co Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia (OSIMGA) na análise e diagnose da nosa comunidade en materia de innovación tecnolóxica e do uso das tecnoloxías da información e das comunicacións nace este terceiro informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información, correspondente ao ano 2009.

O seu obxectivo consiste en poñer en valor as principais medidas realizadas desde a Xunta de Galicia no ámbito da Sociedade da Información, para que tanto a administración como os cidadáns teñan un marco de referencia onde poder visualizar o que se leva feito, onde nos atopamos e cales son as propostas para seguir avanzando.

O informe, ademias de recoller a información principal das distintas actuacións despregadas polos organismos implicados, tamén realiza unha análise económica das actuacións no marco dos catro eixos operativos do Plan de Acción e repasa o estado actual da Sociedade da Información en Galicia mediante unha avaliación dos principais indicadores neste eido.

Para finalizar cómpre agradecer a colaboración dos diferentes interlocutores de Presidencia, das Consellerías da Xunta de Galicia e dos órganos dependentes que participaron proporcionando a información necesaria para facer posible a elaboración do informe de seguimento do ano 2009.

9

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

10

A estratexia da Xunta de Galicia en materia da Sociedade da Información Ao longo dos tres últimos anos, o Plan Estratéxico Galego da Sociedade da información foi a base para referenciar e planificar os proxectos e iniciativas que debían impulsar a extensión da Sociedade da Información en Galicia, enmarcandoas nalgunha das oito estratexias operativas que conformaban a súa estrutura principal, tal e como se resume na seguinte figura:

Figura 1. Estratexias operativas do PEGSI

Estas oito estratexias agrupábanse en tres categorías atendendo ao seu ámbito de actuación:  As estratexias sectoriais, que estaban dirixidas especificamente aos catro colectivos nos que se ten segmentado a Sociedade da Información en Galicia -empresas do sector TIC, tecido empresarial e produtivo, sector público, e cidadanía e sociedade en xeral- co obxectivo de implementar medidas máis orientadas ás necesidades e características de cada un, e polo tanto máis efectivas.  As estratexias transversais, que interviñan sobre factores presentes en todos os campos de influencia do PEGSI, desde os estruturais ata os orientados ás aplicacións, contidos e servizos, isto é, aos aspectos que máis facilmente perciben os usuarios como Sociedade da Información.  Unha estratexia instrumental, para incidir sobre os factores presentes en todos os campos de influencia, desde os estruturais ata os orientados ás aplicacións, contidos e servizos, isto é, aos aspectos que máis facilmente perciben os usuarios como Sociedade da Información1.

Sen embargo, estas oito liñas estratéxicas que inicialmente foron deseñadas para contribuír ao desenvolvemento económico e social de Galicia aproveitando as innumerables vantaxes das Tecnoloxías da Información e a Comunicación (TIC), ofrecían, pola súa densidade operativa, certas dificultades para facer fronte dunha forma áxil á con1

Para un maior coñecemento das liñas estratéxicas deseñadas polo PEGSI pódese acceder á seguinte ligazón: http://www.imit-xunta.es/portal/estrategia2/sociedadedainformacion2010/pegsi/presentacion.html

11

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

torna socioeconómica de crise actual, a unha xestión pouco eficiente dos recursos tecnolóxicos e á falta de liderado TIC. Co obxectivo de reconducir esta situación o novo goberno da Xunta aprobou, en xullo de 2009 o “Plan TIC de Medidas Urxentes da Xunta de Galicia”(PMU), o primeiro paso na planificación estratéxica no ámbito tecnolóxico da administración galega.

Figura 2. Planificación temporal da execución do Plan TIC de Medidas Urxentes

O PMU, cun período de vixencia dende maio de 2009 ata decembro do 2010, contempla entre as súas actuacións, unha revisión da estratexia a seguir para o desenvolvemento da Sociedade da Información en Galicia, así como unha avaliación do impacto producido polas actuacións desenvolvidas nos anteriores períodos.

Froito desta revisión deseñouse e púxose en marcha o “Plan de acción para o desenvolvemento da Sociedade da Información no 2010”, orientado e adecuado ao contexto actual e aliñado cos obxectivos da estratexia da Xunta de Galicia no ámbito das Tecnoloxías da Información e as Comunicacións.

Neste Plan de acción fixáronse os catro novos eixos de actuación (Telecomunicacións; eGoberno; Dinamización do uso das TIC e Sector Empresarial da Sociedade da Información) que a modo de proxectos tractores ou singulares deberán ser acometidos no 2010, e servirán de guía á Xunta de Galicia en materia de Sociedade da Información.

Figura 3. Evolución das estratexias operativas do PEGSI cara o modelo en catro eixos de actuación proposto no Plan de acción para o desenvolvemento da Sociedade da Información no 2010

A identificación destes catro eixos realizouse atendendo aos seguintes criterios:  O grao actual de implantación das diferentes estratexias segundo a avaliación dos seus indicadores.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

12

 Os obxectivos estratéxicos da Xunta de Galicia.  Os obxectivos do Plan TIC de Medidas Urxentes da Xunta de Galicia.  Os principios básicos que rexen o plan de austeridade da Xunta.

Cómpre aclarar que este novo modelo operativo en materia da Sociedade da Información non supón unha substitución, nin moito menos unha ruptura co corpus estratéxico definido no PEGSI. As súas liñas de acción non desaparecen, senón que se difuminan nalgúns casos e se aglutinan noutros ao redor dos catros eixos fixados polo novo Plan de acción.

Trátase, xa que logo, dun esforzo por se adaptar ás esixencias dunha contorna socieconómica inestable e por establecer as bases dunha xestión máis eficaz e eficiente das actuacións relacionadas coa sociedade da información.

A continuación percórrense os catro eixos de actuación, identificando en cada un deles os proxectos ou liñas de acción no que se enmarcan.

Telecomunicacións As infraestruturas e os servizos de telecomunicacións son un recurso imprescindible para o desenvolvemento de calquera comunidade posto que constitúen a vía de acceso ás aplicacións, servizos e contidos na sociedade da información. Os datos facilitados polo Instituto Nacional de Estatística (INE) e pola Comisión do Mercado de Telecomunicacións (CMT) sitúan a Galicia nos últimos postos no referido a porcentaxe de fogares con acceso a banda larga. Ademais as diferenzas increméntanse entre a contorna urbana e a rural.

NOVOS EIXOS DE ACTUACIÓN

TELECOMUNICACIÓNS

eGOBERNO

DINAMIZACIÓN DO USO DAS TIC

SECTOR EMPRESARIAL DA SOCIEDADE DA INFORMACIÓN

Por tanto, o despregue de redes de alta capacidade e extensión das infraestruturas de telecomunicacións será un factor clave para o desenvolvemento de Galicia. De feito, o escenario global de telecomunicacións para a extensión e pleno aproveitamento dos novos servizos tecnolóxicos recolle diferentes actuacións:  Rede de banda larga. Para garantir a capacidade de acceso de todos os galegos á sociedade da información, a Xunta de Galicia busca achegar a banda larga ás zonas infraservidas polos operadores privados. Para lograr este obxectivo o Plan de Acción contempla a necesidade de definir e executar un Plan de Banda Larga que garanta a cobertura de calidade a toda Galicia.  Rede de Televisión Dixital Terrestre (TDT). A Xunta de Galicia busca conseguir unha cobertura dun 98% da poboación galega neste servizo dixital antes do 3 de abril de 2010, en colaboración coa Fegamp, deputacións, concellos e o sector galego das telecomunicacións. O Plan de Acción promove a posta en marcha de medidas de apoio ao plan de acendido dixital, para facilitar o cumprimento dos prazos establecidos no Plan Técnico Nacional de TDT.  Rede de telecomunicacións corporativa. Búscase modernizar toda a infraestrutura tecnolóxica de telecomunicacións da Xunta de Galicia, facilitando así o acceso a rede a todos os centros da administración, especialmente os ligados aos servizos básicos: educación, sanidade, xustiza, administración local, etc.  Rede de investigación. Infraestrutura de alta capacidade que proporciona conectividade e servizos de internet de alta calidade á comunidade científica. Neste ámbito, faise necesario levar a cabo a adquisición de fibra propia, o cal proporcionará vantaxes no referente ao custo, capacidade, flexibilidade, eficiencia,… asegurando a cohesión e mellorando a competitividade ao redor da ciencia e a innovación de Galicia.

13

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

NOVOS EIXOS DE ACTUACIÓN

TELECOMUNICACIÓNS

eGOBERNO

DINAMIZACIÓN DO USO DAS TIC

SECTOR EMPRESARIAL DA SOCIEDADE DA INFORMACIÓN

eGoberno O concepto de eGoberno representa o novo modelo de relación entre Administración, cidadanía e empresas, que inclúe o soporte completo a todos os procesos entre Administración e administrado, independentemente do lugar, momento ou canle de comunicación que se utilice.

No eido da Administración electrónica, a entrada en vigor da Lei 11/2007 do 22 de xuño obriga a todas as administracións públicas a realizar un importante esforzo por modernizarse e introducir as TIC en todos os ámbitos, para deste xeito garantir os dereitos dos cidadáns a relacionarse coa administración nos seus distintos niveis (local, autonómica e estatal), a través dos medios electrónicos o que permite unha xestión máis áxil e transparente.

Por este motivo a Xunta de Galicia busca potenciar o uso das TIC en beneficio da sociedade galega a través de diversos plans de actuacións:  Plan eGoberno2013, no que se plantexa un novo modelo de prestación de servizos públicos electrónicos, baseado nos principios de acceso universal, sen exclusión e garantindo a todos os cidadáns o mesmo nivel de servizos, presente en ámbitos tan diversos como sanidade e benestar, xustiza, educación, turismo, cultura e mesmo na participación cidadá na actividade política (eDemocracia)  Plan Estratéxico Tecnolóxico Global da Xunta de Galicia.  eConcellos, unha iniciativa co ánimo de pór a disposición dos concellos de Galicia unha oficina técnica de apoio e asesoramento no desenvolvemento das TIC e a promoción de proxectos de modernización.

NOVOS EIXOS DE ACTUACIÓN

TELECOMUNICACIÓNS

eGOBERNO

DINAMIZACIÓN DO USO DAS TIC

SECTOR EMPRESARIAL DA SOCIEDADE DA INFORMACIÓN

Dinamización do uso das TIC Xerar as condicións idóneas para que as TIC sexan accesibles e a posta en marcha dos mecanismos necesarios para que tanto os cidadáns como as empresas galegas podan aplicalas na consecución dos seus obxectivos asegurando a participación na Sociedade da Información en igualdade de condicións, son os principais obxectivos que a Xunta de Galicia persegue con esta estratexia:  Como instrumento esencial para fomentar a difusión, formación e iniciativas encamiñadas a impulsar as TIC e a sociedade da información en Galicia, o Plan de acción contempla a posta en marcha da Nova Rede de Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica (Rede CeMIT). Esta rede integrará aos instrumentos existentes ata o de agora (Rede de Dinamización, Rede de Telecentros e CNTG) baixo unha estratexia clara e definida, que permita achegar

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

14

as actividades de formación e difusión no uso das novas tecnoloxía á meirande parte da poboación.  Polo que respecta á penetración destas tecnoloxías no sector empresarial, potenciaranse as liñas de actuación orientadas a estimular e favorecer a integración das TIC nos diferentes sectores produtivos, destacando neste ámbito a posta en marcha dun centro demostrador de software para pemes, como lugar de encontro entre a oferta do sector TIC e a demanda dos empresarios.  Ademais, neste mesmo eido está o impulso á implantación de software libre e o uso de estándares abertos na nosa comunidade, establecendo mecanismos que faciliten a compartición e reutilización do software.

Sector Empresarial da Sociedade da Información O sector TIC galego debe converterse nun dos sectores produtivos claves no desenvolvemento económico e social de Galicia, pola súa condición de acelerador do cambio tecnolóxico e polo seu carácter transversal ao resto de sectores.

Para acadar este obxectivo a Xunta artellará unha política global que abranga todos os eidos de apoio ao sector, dende a estruturación de redes de cooperación e innovación até o financiamento ou o soporte á comercialización no exterior. Algunhas das medidas que facilitarán a converxencia de Galicia co resto de Comunidades Autónomas neste ámbito concrétanse nun Plan integral de impulso ao sector empresarial da sociedade da información e en medidas de apoio á produción de contidos e servizos innovadores.

Instrumentos de apoio ás políticas da Sociedade da Información Ademais das propias actuacións nos catro ámbitos prioritarios, o Plan establece medidas concretas para os instrumentos de apoio ás políticas da Sociedade da Información, entre as que destaca a posta en marcha do Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia.

Este Observatorio, resultado da integración do Observatorio Galego da Sociedade da Información e do Observatorio Galego de Calidade e da eAdministración, nace coa finalidade de avaliar o impacto das iniciativas de desenvolvemento da Sociedade da Información e a modernización das administracións públicas de Galicia.

Estes catro eixos operativos definidos polo Plan de acción non só servirán de guía para a elaboración do informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información 2009 senón que sentarán as bases para o deseño da nova estratexia galega da sociedade da información para o período 2011-2014.

15

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

NOVOS EIXOS DE ACTUACIÓN

TELECOMUNICACIÓNS

eGOBERNO

DINAMIZACIÓN DO USO DAS TIC

SECTOR EMPRESARIAL DA SOCIEDADE DA INFORMACIÓN

Estado actual da Sociedade da Información en Galicia O establecemento dos catro eixos operativos que conforman o Plan de Acción é produto dunha exhaustiva análise dos aspectos clave da situación de transformación na que está inmersa Galicia na actualidade, como consecuencia do impulso que as novas tecnoloxías da información e comunicación (TIC) están a exercer como instrumento dinamizador da sociedade e mecanismo de promoción da modernización e do progreso da mesma.

A prospección e avaliación dos principais indicadores relativos ao avance das TIC na nosa comunidade, permitiu establecer un diagnóstico a partir do que se determinaron e priorizaron as áreas de mellora e se artellaron as medidas precisas.

TELECOMUNICACIÓNS Galicia está inmersa no proceso de desenvolvemento das telecomunicacións e a Sociedade da Información onde as redes de banda larga son un impulsor da modernización que debe permitir mellorar o benestar da cidadanía e aproveitar todos os medios de dinamización económica dos seus sectores produtivos.

Sen embargo, con carácter xeral, pode dicirse que os datos actuais seguen a situar a Galicia como unha das comunidades autónomas menos desenvolvidas en materia de acceso ás infraestruturas e aos servizos de telecomunicacións e, por tanto, en progreso da Sociedade da Información.

Banda larga Segundo o INE no 2009 só o 38,3% de fogares galegos dispón de banda larga, o que supón 13 puntos menos que a media española. No 2005 esta diferenza era de 7,3 puntos, o que implica que non se está a producir unha converxencia co Estado.

Ademais, o informe 2008 da CMT (Comisión do Mercado das Telecomunicacións) recentemente publicado, sitúa a Galicia con 14,8 liñas por cada cen habitantes, case cinco puntos por baixo da media estatal (19,6 liñas).

60% 51,3%

50% 44,6%

40%

39,2%

30%

38,3% 31,8%

29,3%

España

25,7%

20%

21,1%

Galicia

19,4%

13,8%

10% 0% 2005

2006

2007

2008

2009

Figura 4. Porentaxe de fogares con conexión a banda larga Fonte: Enquisa sobre equipamento e uso de tecnoloxías da información e comunicación nos fogares. INE 2009

Cun maior grao de profundidade, o actual Mapa de Infraestruturas de Telecomunicación de Galicia 2009 aborda á situación do acceso á banda larga na nosa comunidade dende unha triple óptica: o sector residencial, os servizos públicos e os servizos empresarias. Segundo os datos facilitados polos operadores para a súa realización, no sector residencial hai máis de 786.000 galegos que actualmente non poden acceder á banda larga, o que representa case un 30% da poboación de Galicia.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

16

Ademais, as provincias de Lugo e Ourense son as máis castigadas, por riba do 40% da poboación destes dous territorios non dispón de banda larga, mentres que para o caso de A Coruña e Pontevedra esa porcentaxe redúcese ata o 24% aproximadamente.

Estes datos reflicten a falta de vertebración territorial de Galicia e a desigualdade social en materia de acceso a servizos de telecomunicacións.

Se descendemos ao nivel dos núcleos de poboación, os datos tampouco son moi alentadores, xa que máis da metade dos núcleos de poboación en toda Galicia non contan con posibilidade de acceso a banda larga. En concreto, dos 30.759 núcleos de poboación do último censo, diseminados por toda a xeografía, máis de 17.000 non contan con posibilidade de acceso á banda larga.

Por outra parte, a situación dos núcleos en canto ao acceso á banda larga é moi diferente segundo a poboación dos mesmos, tal e como se amosa na seguinte gráfica: 88,70% 90,00% 80,00%

63%

70,00% 60,00%

42,20%

50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Núcleos de menos de 100 hab.

Núcleos entre 100 Hab. e 1.000 hab.

Núcleos de mais de 1.000 hab.

Figura 5. Poboación con posibilidade de acceder á banda larga por tamaño de núcleo Fonte: Mapa de Infraestruturas de Telecomunicación de Galicia. Ano 2009

Con respecto aos servizos públicos, hoxe en dia hai en Galicia 1.421 entidades de poboación nas que existe algún punto de demanda de banda larga por parte da administración publica, das que o 41,4% non contan coa posibilidade de acceder aos servizos e prestacións da sociedade da información.

Se afondamos nesta análise podemos atopar datos preocupantes en ámbitos como a sanidade, a educación ou a xustiza:  Un terzo dos centros sanitarios contan cun acceso insuficiente a este servizo ou directamente non teñen acceso ao mesmo.  Un 25% dos centros educativos presentan largos de banda insuficientes que deben ser ampliados de cara a dar soporte ás actividades do centro e aos seus alumnos.  No 10% dos xulgados de paz tamén existen carencias na actualidade.  Un 53% das casas consistoriais carecen dun acceso a Internet coa capacidade axeitada para a xestión administrativa e o despregue da e-administración local.  No caso das bibliotecas públicas municipais existen carencias de acceso nun 18% do total.  Outros servizos públicos de interese xeral nos cales se detectan carencias no acceso a Internet de banda larga son os albergues e os telecentros. En canto aos primeiros, un 48% do total de albergues amosa deficiencias de conectividade. Pola súa banda, nun 43% dos telecentros, a capacidade das conexións das que dispoñen non é suficiente para satisfacer as necesidades do centro.

17

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

90% 90,00%

70%

80,00% 70,00% 60,00%

47%

52%

75%

57%

50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Casas Consistoriais

Albergues

Telecentros

Centros Sanitarios

Centros Educativos

Xulgados de Paz

Figura 6. Cobertura de Banda Larga nos servizos públicos Fonte: Mapa de Infraestruturas de Telecomunicación de Galicia. Ano 2009

Finalmente, estímase que a demanda empresarial de banda larga non cuberta ascende a un 16,1% da demanda empresarial total de Galicia, o que resulta unha barreira importante para o aproveitamento das TIC como motor para a dinamización empresarial, e do crecemento dos sectores produtivos chave.

A situación é sensiblemente peor naquelas actividades empresariais fortemente vinculadas co mundo rural. Un 64% das explotacións gandeiras están localizadas en zonas onde non existen posibilidades de conexión de banda larga. No sector do turismo rural as carencias na conectividade afectan ao 51% das casas de turismo rural.

Ademais estanse a executar accións para a implantación do servizo de banda larga mediante as novas redes sen fíos nos 22 polígonos industriais que aínda sofren carencias de conectividade, limitada ou nula. No servizo de acceso a Internet, ademais prevese actuar noutros 11 polígonos que se atopan na mesma situación.

Televisión Dixital Terrestre (TDT) O Real Decreto 944/2005, de 29 de xullo, polo que se aproba o Plan Técnico Nacional da Televisión Dixital Terrestre deu lugar ao lanzamento da TDT en España e adiantou o cese das emisións da televisión analóxica ao 3 de abril de 2010.

Segundo o Plan, as entidades que prestan o servizo de televisión terrestre con tecnoloxía analóxica de cobertura estatal ou autonómica deben realizar de maneira progresiva o cese de emisións en analóxico por áreas técnicas2.

No caso de Galicia con 6 áreas técnicas, a Xunta está a acometer o plan de acendido dixital, en colaboración coa FEGAMP, deputacións, concellos e o sector galego das telecomunicacións co obxectivo final de conseguir unha cobertura do 98% da poboación galega antes do 3 de abril de 2010, sen embargo o retraso na primeira fase da desconexión das emisións de televisión analóxica, prevista para o 30 de xuño nas áreas de Santiago e Ourense Leste, puxo de manifesto a necesidade de reforzar as actuacións neste ámbito.

2 Un

área técnica é a zona do territorio cuberta desde o punto de vista radioeléctrico polo centro principal de difusión, os centros secundarios que tomen sinal primario de devandito centro e os centros de menor entidade que non tomen sinal primario do centro principal pero teñan cobertura. Un área técnica debe cubrir un tamaño de poboación de entre 100.000 e un millón de habitantes.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

18

Finalmente, é preciso aclarar que a transición á TDT, con independencia do despregue de equipamento para ampliar as zonas de cobertura, tamén está a ofrecer certos atrancos por o lado dos usuarios, dada a necesidade de realizar modificacións en moitas das instalacións e a de instalar os decodificadores nos vellos televisores.

A pesar das trabas sinaladas, a tendencia en canto ao uso da TDT é positiva. Así, mentres que en xaneiro do 2009 a audiencia en Galicia era un 19,6% a mediados de ano xa se alcanzaba un 36,2% de toda a televisión, fronte ao 42,9% de cota da televisión analóxica.

Ademais en agosto de 2009 a TDT en Galicia superou por primeira vez cun 39,6% de audiencia á tradicional analóxica. En xaneiro do 2010 a penetración da TDT acadaba xa o 53,7% fronte ao 56,5% da media estatal.

19

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eGOBERNO O sector público desempeña un papel esencial no modelo social de Galicia, facendo posible que todos os galegos gocen dun elevado nivel de benestar, accedendo a servizos básicos como o ensino e a sanidade ou gocen das prestacións sociais que lles dean cobertura ante calquera situación desfavorable, temporal ou permanente.

Na actualidade, a entrada en vigor da Lei 11/2007, de 22 de xuño obrigou a todas as Administracións públicas a realizar un importante esforzo por modernizarse e introducir as TIC en todos os ámbitos, para deste xeito garantir os dereitos dos cidadáns a relacionarse coa administración nos seus distintos niveis (local, autonómica e estatal), a través dos medios electrónicos.

Neste sentido, segundo o Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia (OSIMGA) no 2009 o 53,3 % dos galegos contactou xa nalgunha ocasión coa administración pública central, autonómica ou local a través de Internet para obter información das páxinas web, o 28,8% para descargar formularios oficiais, e o 15 % para enviar formularios cumprimentados, o que supón un incremento con respecto a anos anteriores.

Cómpre sinalar tamén que un 67,4% das empresas galegas de 10 e máis empregados/as con conexión a Internet interactuaron coas Administracións Públicas a través da rede no último ano. Isto supón un incremento do 5,1% respecto aos datos do ano 2008 e sitúa ás empresas galegas en valores practicamente iguais á media estatal (67,8%). As empresas de 10 e máis empregados/as de Galicia ocupan o noveno posto no uso da e-Aministración con respecto ao resto de comunidades.

Ademais, a posta en marcha de programas como eGoberno2013, están a axudar no desenvolvemento dun novo modelo de prestación de servizos públicos electrónicos, baseado nos principios de acceso universal, sen exclusión e garantido a tódolos cidadáns o mesmo nivel de servizos, presente en ámbitos tan diversos como Sanidade e Benestar, Xustiza, Educación, Turismo e a Cultura, Seguridade Cidadán e incluso na participación cidadá na actividade política (eDemocracia)

Sanidade O Sistema Público de Sanidade de Galicia está a apostar polo emprego das TIC como ferramenta innovadora na mellora da xestión dos centros e para dar á cidadanía uns servizos de calidade.

Nesta liña, IANUS é o proxecto global de informatización sanitaria da Consellería de Sanidade da Xunta de Galicia que fai realidade o concepto de Historia Clínica Electrónica única.

A integración de toda a información clínica nun documento dixital e a súa posta a disposición dos profesionais sanitarios permiten que calquera paciente poida ser atendido en distintos puntos de Galicia en calquera dos niveis asistenciais. Deste xeito, o facultativo está capacitado para tomar a mellor decisión posible, xa que ten acceso a toda a información dispoñible que está na rede sanitaria galega. O número profesionais con acceso a IANUS incrementouse notablemente dende o 2005, superando nun 54,5 % as cifras do 2008, e pasando de 11 millóns de accesos aos 17 millóns, no mesmo intervalo 2008-09.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

20

22.145

25.000 20.000

15.516

15.000 8.934 10.000 3.569

642 5.000 0

2005

2006

2007

2008

2009

Figura 7. Evolución do número profesionais con acceso a IANUS Fonte: Datos facilitados pola Consellería de Sanidade

Como columna vertebral da Historia Clínica Electrónica, IANUS compleméntase con outros ambiciosos proxectos que impulsarán un novo modelo de atención sanitaria como son a dixitalización da imaxe médica (actualmente operativa en todos o hospitais) e a receita electrónica.

A e-receita, que comenzou a implantarse a finais do 2008, despois de case un ano utilizase na maioría das áreas sanitarias, conseguindo que no ano 2009 foran prescritas dixitalmente 41 millóns de receitas (o 63,81 por cento do total), das que 7,5 son do formato e-receita. Ademais posouse de 8 farmacias conectadas ao sistema a finais do 2008 a 867 no presente ano.

Educación En canto á incorporación das TIC ao ámbito educativo, Galicia atópase nunha boa posición con respecto á media do Estado, ocupando unha posición intermedia en relación ao resto de comunidades autónomas.

O número medio de alumnos por ordenador nos centros educativos evolucionou positivamente nos últimos anos, ata acadar cifras converxentes coa media do estado. A principal fenda neste ámbito existe fundamentalmente entre os centros de titularidade pública e os de titularidade privada onde o número de alumnos por ordenador é moito mais elevado (4,2 puntos de diferenza). Este mesmo suposto reprodúcese se atendemos ao número medio de profesores por ordenador.

Total Centros

Total Centros Públicos

Total Centros Privados

2005/06

2006/07

2007/08

2005/06

2006/07

2007/08

2005/06

2006/07

2007/08

Media España

8

6,6

6,1

7

5,7

5,3

11,1

10,9

9,4

Media Galicia

10,5

7,9

6,3

9,9

7,9

5,5

12,9

11,3

9,7

Táboa 1. Número medio de alumnos por ordenador nos centros educativos Fonte: “Las cifras de la Educación en España. Estadísticas e indicadores. Ministerio de Educación” Edición 2009

Por outra banda, a práctica totalidade dos centros públicos de ensino de Galicia dispoñen de conexión a Internet. A banda larga continua sendo o tipo de conexión máis

21

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

empregado nos centros cun 75,7%. En cambio estas cifras sitúan a nosa comunidade case dez puntos por baixo da media do estado neste ámbito.

Conexión a Internet

Tipo de Conexión Curso 2007/08 Liña Normal

RDSI

ADSL

Outra

Media España

99,5 %

6,3 %

7,2 %

86,5 %

11%

Media Galicia

98,1 %

3,2 %

15,7 %

75,7%

3,5 %

Táboa 2. Porcentaxe de centros públicos con conexión a Internet e tipo de conexión Fonte: “Las cifras de la Educación en España. Estadísticas e indicadores. Ministerio de Educación” Edición 2009

Xustiza Nos últimos anos a incorporación das TIC no ámbito da Administración de Xustiza comeza a ser unha realidade, estando cada vez máis presentes no uso cotiá conceptos como os sistemas de información, as redes de telecomunicación, a sinatura dixital, etc.

Maís a situación en Galicia indica que non se ten alcanzado un nivel adecuado de aproveitamento das TIC na mellora e modernización dos seus procesos, posto que os sistemas de información actuais non acadan a cubrir todas as necesidades dos profesionais, existen procedementos iniciados que non están finalizados (rexistro en liña, audiovisuais, etc.), e as infraestruturas de base necesitan melloras para construir sobre elas un proxecto integral de modernización.

Neste sentido, segundo os datos recollidos no Plan TIC de Medidas Urxentes de Xustiza antes da posta en marcha das actuacións que nel se promoven, o número de equipos instalados nos órganos xudiciais aínda que acada case 3.400 postos de traballo informatizados, é preciso facer unha renovación importante dada a antigüidade do parque ofimático.

3.994 4.000 3.500 3.000 2.500 1.727 2.000 1.012

1.500

525

1.000 500

130

0 Anteriores a 2001

Entre 2001 e 2002

Entre 2003 e 2004

Posteriores a 2004

Total

Figura 8. Postos de traballo informatizados en base aos anos de antigüidade dos equipos Fonte: Plan TIC de Medidas Urxentes de Xustiza

Tamén se desprende do Plan TIC de Medidas Urxentes no ámbito da Administración de Xustiza, unha serie de indicadores que nos mostran un certo atraso neste eido:  A implantación do sistema de información INFOREG 4.0 nos rexistros civís principais e nos rexistros civís delegados nos 270 xulgados de paz de Galicia, para facilitar a posta en marcha dos asentos rexistrais e o almacenamento electrónico de datos acada a 221 xulgados, o 81% do total e: dixitalizáronse máis de 6.400 tomos dos 45 rexistros civís galegos..

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

22

 En relación coa execuxión de escritos e notificacións certificadas vía telemática, sistema Lexnet, nos órganos xudiciais da Comunidade Autónoma, o nivel de implantación é moi baixo, estando en produción nuns 26 xulgados concentrados na provincia da Coruña, se ben alí onde está implantado ó sistema o nivel de uso é alto.

Prep. Ent.

Formación

Produción

Provincia

Organos Xudiciais

Total

%

Total

%

Total

%

A Coruña

95

47

49,7%

44

46,32 %

26

27,37 %

Lugo

29

4

13,79 %

0

0%

0

0%

Ourense

30

6

20 %

0

0%

0

0%

Pontevedra

87

6

6,9 %

6

6,9 %

0

0%

Totais

241

63

26,14 %

50

20,75 %

26

10,79 %

Táboa 3. Grao de implantación de Lexnet naos órganos xudiciais Fonte: Plan TIC de Medidas Urxentes de Xustiza

 Finalmente cómpre engadir que a lexislación procesal esixe a gravación audiovisual das vistas orais, polo que a Administración de xustiza ten implantados equipos de videoconferencia e sistemas de gravación, aínda que precisan de melloras en número e capacidades tecnolóxicas.

23

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

DINAMIZACIÓN DO USO DAS TIC As TIC convertéronse nos últimos anos nun instrumento imprescindible para a participación de cidadáns e empresas na Sociedade da Información, polo que vanse repasar a continuación os principais indicadores que se usan como referencia para medir o grao de uso e penetración nos tres ámbitos mencionados..

Cidadáns O nivel de emprego das novas Tecnoloxías da Información e Comunicación e de Internet entre os cidadáns en Galicia é o ámbito no que existen maiores diferenzas con respecto ao resto de España.

Malia que a “Enquisa sobre o Equipamento e Uso de Tecnoloxías da Información e Comunicación nos fogares 2009” do INE evidencia que en Galicia aumentou notablemente a utilización das TIC por parte da poboación, aínda se atopa lonxe da media do Estado: o 54,3% da poboación galega utilizou o ordenador nos tres últimos meses, unha porcentaxe 7,7 puntos maior que o valor acadado en 2007, pero 8,9 puntos por baixo da media española.

65% 63,2%

61%

60% 57,2%

55% 50% 45%

54,3%

54% 52,1%

España

52,1% 48,7%

Galicia 46,6%

45,1%

40% 2005

2006

2007

2008

2009

Figura 9. Porcentaxe de persoas que empregaron o ordenador nos 3 últimos meses Fonte: Enquisa sobre equipamento e uso de tecnoloxías da información e comunicación nos fogares. INE 2009

Os datos do INE tamén constatan un incremento na utilización de Internet por parte da poboación galega: case a metade dos cidadáns galegos (49,8%) utilizaron Internet nos últimos 3 meses, 6,8 puntos porcentuais máis que no 2007, e reducindo a distancia coa media estatal a 10 puntos porcentuais en 2009.

65% 59,8%

60%

56,7%

55% 52%

50% 47,9%

45% 40%

44,4%

41,9%

49,8%

España

47,6%

Galicia

43%

38,1%

35% 2005

2006

2007

2008

2009

Figura10. Porcentaxe de persoas que accederon a Internet nos 3 últimos meses Fonte: Enquisa sobre equipamento e uso de tecnoloxías da información e comunicación nos fogares. INE 2009

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

24

Empresas O tecido empresarial galego susténtase fundamentalmente sobre a actividade desenvolvida por un armazón de pequenas empresas e microPEMEs. Na actualidade, das 203.374 empresas existentes en Galicia un 94,78% son microPEMEs (menos de 10 traballadores) e autónomos, mentres que un 4,52% pertencen ao grupo das pequenas empresas (entre 10 e 49 traballadores).

Sen embargo o grao de desenvolvemento da Sociedade da Información nas empresas galegas está condicionado en parte pola profunda fenda existente entre PEMEs e MicroPEMEs, principalmente no que respecta aos seus niveis de equipamento tecnolóxico e de presenza na rede.

As empresas galegas de 10 e máis empregados/as están na actualidade nun nivel similar ao resto das Comunidades Autónomas en canto a equipamento e presenza na Rede: o 97,7% dispoñen de ordenador, o 89,3% dispón de conexión de banda larga e o 55,1% das que dispoñen de conexión a Internet teñen páxina web.

97,7%

100%

98,6%

89,3%

80%

93,8%

58,9%

55,1%

60% 40% 20% 0%

Galicia Ordenador

España Conexión de Banda Larga

Páxina Web

Figura 11. Equipamento TIC e presenza na Rede das empresas de máis de 10 empregados Fonte: Enquisa de uso de TIC e Comercio Electrónico (CE) nas empresas. INE 2009

Pola contra as empresas galegas de menos de 10 empregados/as (microempresas) presentan niveis baixos de equipamento tecnolóxico e de presenza na Rede. Mentres que un 57% deste tipo de empresas posúe ordenador, 9,2 puntos porcentuais por baixo da media estatal, só un 43% (9,1 puntos por baixo da media estatal) dispoñen de conexión de Banda Larga e o 19,5% das microPEMEs que dispoñen de conexión a Internet teñen páxina web.

66,29%

70%

57%

52,1%

60% 43%

50% 40%

21,87%

19,5%

30% 20% 10% 0%

Galicia Ordenador

España Conexión de Banda Larga

Páxina Web

Figura 12. Equipamento TIC e presenza na Rede das empresas de menos de 10 empregados Fonte: Enquisa de uso de TIC e Comercio Electrónico (CE) nas empresas. INE 2009

25

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

SECTOR EMPRESARIAL DA SOCIEDADE DA INFORMACION O sector TIC galego está a se converter nun dos sectores produtivos claves no desenvolvemento económico e social de Galicia, pola súa condición de acelerador do cambio tecnolóxico e polo seu carácter transversal ao resto de sectores.

O número de empresas deste sector en Galicia acada xa as 1.575 empresas e experimentou un crecemento dun 21,8% entre 2005 e 2008, lixeiramente superior ao incremento estatal (19,6%) neste mesmo período3.

2.000 1.500

1.293

1.575

1.514

1.404

1.000 500 0

2005

2006

2007

2008

Figura 13. Número de empresas do Sector TIC Fonte: Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia

Como consecuencia deste incremento, o nivel de emprego no sector TIC pasou dos 9.193 traballadores no ano do 2005 aos 16.327 no ano 2009 o que representa o 1,59 % da poboación ocupada galega. Malia a conxuntura actual da economía, o emprego neste sector segue unha tendencia crecente nos últimos cinco anos cun incremento do 77,6%. Estas cifras constatan o peso do o impacto do sector TIC na produtividade e desenvolvemento económico de Galicia.

18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

16.327 12.441 9.193

2005

13.521

9.811

2006

2007

2008

2009

Figura 14. Número de empregados do Sector TIC Fonte: Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia

Sen embargo, segundo os datos máis actualizados do Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia, o sector empresarial das TIC contribúe co 2,13% ao PIB de Galicia, situándose por baixo da contribución deste sector ao PIB de España que é do 3,06%.

Por outra banda, un 37,1% das empresas galegas do sector TIC de Galicia desenvolveron actividades de I+D no 2008 (OSIMGA), observándose un descenso do valor de 10,6 puntos con respecto ao 2007, e situándose por baixo do 45,01% da media estatal (INE).

Segundo o OSIMGA, no 2009 contabilizáronse un total de 1.542 empresas do Sector TIC en Galicia, o que supón un descenso con respecto ao ano 2008. Esta baixada explícase, en parte porque no 2009 aplicouse un cambio na metodoloxía de clasificación CNAE. 3

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

26

Avaliación económica das actuacións para o desenvolvemento da SI en Galicia Os catro eixos operativos entorno aos que xirará a nova estratexia galega en materia da Sociedade da Información descritos nos epígrafes anteriores, tamén foron tomados como marco de referencia para a elaboración dunha análise económica na que se recolleron todos os investimentos realizados neste ámbito durante o último ano 4.

Deste xeito, na táboa seguinte amósase a distribución orzamentaria para cada un dos catros eixos, comparando ademais o orzamento executado no 2009 co previsto para ese mesmo ano. Tamén se inclúe o orzamento executado e previsto acumulado nas tres anualidades realizadas pola Xunta de Galicia, así coma o total estimado para os catro anos de duración do Plano.

2009

Acumulado 2007-2009

Executado

Previsto

Executado

Previsto

Previsto para o periodo 2007-2010

Telecomunicacións

12.453.229,1 €

21.135.450 €

69.543.779,1 €

73.485.558 €

98.056.000 €

eGoberno

88.707.210,03 €

77.283.912 €

232.764.730,5 €

204.741.362 €

302.977.600 €

Dinamización do uso das TIC

40.218.543,87 €

35.001.107 €

128.805.772,3 €

99.122.457 €

138.453.400 €

Sector Empresarial da Sociedade da Información

34.077.561,4 €

39.786.560 €

90.754.810,4 €

96.499.560 €

139.980.000 €

TOTAL

175.456.544,4 €

173.207.029 €

521.869.092,4 €

473.848.937 €

679.467.000 €

Táboa 4. Distribución do orzamento do PEGSI segundo a nova estratexia en catro eixos operativos definida pola Xunta.

Fonte: Oficina de Seguimento das actuacións en materia da SI en Galicia

Da táboa anterior despréndese que o orzamento adicado pola Xunta de Galicia en materia de Sociedade de Información no ano 2009, mais de 175 millóns de euros, atópase un 1,3% por riba do estimado polo PEGSI para ese mesmo período. Esta cifra cobra maior valor se temos en conta o contexto socioeconómico de crise e a política de austeridade do Goberno, e que motivaron unha redución orzamentaria co obxectivo de reverter ou cando menos, suavizar o seu impacto.

Durante esta anualidade resulta especialmente significativo o incremento con respecto das cifras previstas para o ano 2009 (un 14,7 %), correspondentes ao eixo operativo de eGoberno, como resultado dos fortes investimentos realizados pola Xunta de Galicia para o desenvolvemento da eAdministración en todos os niveis (autonómico, local, etc.) e en diferentes ámbitos (sanidade, xustiza, educación, …).

O orzamentos neste eixo distribuíronse fundamentalmente entre o mantemento e adquisición de equipamento ofimático, a mellora das infraestruturas tecnolóxicas internas, o desenvolvemento de aplicativos e a evolución de plataformas orientadas á tramitación dos procedementos administrativos e servizos en liña.

Tamén resulta destacable, o feito de que os investimentos realizados no eixo de Dinamización do uso das TIC se sitúen case nun 13% sobre as estimacións iniciais. Este incremento, canalizouse en gran medida a través de axudas e subvencións a asociacións, autónomos, empresas e á formación TIC, que condensaron máis do 62 % do orzamento (24,89 millóns de euros).

A realización da análise económica en base aos catro novos eixos, non supón variación algunha sobre a distribución orzamentaria prevista para cada unha das oito liñas estratéxica definidas inicialmente no PEGSI. 4

27

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Estas axudas complementáronse con importantes iniciativas orientadas a asegurar a participación de toda a cidadanía na Sociedade da Información en igualdade de condicións (Rede de Dinamización, Rede de Telecentros, Convenios de colaboración para o impulso da SI, etc) e a garantir a posta en marcha dos mecanismos necesarios para que as empresas galegas, especialmente PEMES e MicroPEMES, puideran aplicar as novas tecnoloxías na consecución dos seus obxectivos (servizos de apoio e asesoramento en materia TIC, plataformas para a dinamización, impulso e promoción empresarial, …)

Con respecto ao eixo do Sector Empresarial da Sociedade da Información, a Xunta de Galicia realizou un importante traballo con obxectivo de impulsar a innovación empresarial neste eido mediante a concesión de axudas por un importe de mais de 2,63 millóns de euros, ás que hai que sumar as liñas de axuda desenvolvidas para apoiar a I+D+i galega a través do Programa IN.CI.TE (2,8 millóns de euros).

Tamén se enmarcan aquí todas as actuacións postas en marcha polo Centros Tecnolóxicos (CESGA, GRADIANT, RETGALIA, etc.), as iniciativas encamiñadas á formación dos profesionais galegos das TIC, e ás medidas de apoio ao audivisual galego.

Finalmente, no eixo das Telecomunicacións, cuxo orzamento se sitúa sensiblemente por baixo das espectativas iniciais, a maior parte dos investimentos executados durante o 2009 (case o 74 %), foron destinados ao cumprimento das fases de apagamento analóxico definidas no Plan Técnico Nacional de Televisión Dixital Terrestre mediante a adquisición e mantemento das infraestruturas necesarias para o despregamento desta nova tecnoloxía en toda Galicia.

En canto aos orzamentos previstos paro o despregamento da banda larga, diferíronse co obxectivo de definir un plan que ordenara e canalizara os recursos dos que dispoñía a Xunta de Galicia para dar unha resposta coherente ás necesidades da sociedade galega neste eido.

Atendendo á distribución porcentual destes investimentos entre os catro eixos, reprodúcese case a mesma situación que nos dous primeiros anos de vida do plan, onde a inversión en eGoberno se establece entorno a metade do seu orzamento, co obxectivo de facer fronte á sempre complexa modernización dos servizos públicos.

Figura 15. Distribución porcentual dos orzamentos de 2009 entre os catro eixos operativos Fonte: Oficina de Seguimento das actuacións en materia da SI en Galicia

Cando a penas queda un ano para a extinción deste Plan Estratéxico 2007-2010 xa se levan investidos máis de 521 millóns, o que supón estar situados un 10,1 % por riba do orzamento acumulado previsto para os tres primeiros anos de existencia do PEGSI.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

28

Figura 16. Distribución do orzamento acumulado do PEGSI Fonte: Oficina de Seguimento das actuacións en materia da SI en Galicia

Por outra parte estes orzamentos atopan a súa materialización nun conxunto elevado de accións, considerando como tal un grupo de medidas ou actividades homoxéneas dunha ou varias consellerías para acadar un obxectivo determinado.

Entre estas accións podemos mencionar os concursos públicos para a contratación de bens e servizos, convenios con entidades colaboradoras, ordes de axudas e subvencións, desenvolvemento de normativas e outras.

Como resultado do seguimento ao que foi sometido o plano desde a súa aprobación o 30 de marzo do 2007, lévanse detectadas ata o de agora un total 783 accións TIC. Cómpre aclarar que o número de accións entre as estratexias operativas non se reparte por igual respondendo tanto a dimensión como a entidade do eixo estratéxico, así como aos criterios de agrupación utilizados e outros parámetros como poden ser os recursos dedicados, prazo de execución, etc.

783

Total

2009

2008

2007

283 208 292

Figura 17. Número de accións en materia TIC (2007-2009)

Cos datos recollidos e presentados da actividade e orzamento dedicado e investido pola Xunta de Galicia é salientable o pulo dado desde a Administración ao desenvolvemento da Sociedade da Información en Galicia, especialmente pola capacidade que actualmente ofrecen as tecnoloxías da información e das comunicación para ofertar igualdade de servizos, en todos os ámbitos, a todos os cidadáns e empresas unha vez superadas as barreiras do que se vén a chamar fenda tecnolóxica e que se están a enfrontar tanto desde a dotación das infraestruturas de acceso como da formación.

29

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Metodoloxía

Metodoloxía do seguimento A SXMIT, conta con diferentes instrumentos de apoio co obxectivo de facer fronte a unha contorna tan cambiante e dinámica como é a da Sociedade da Información. Un deles, a Oficina de Seguimento das actuacións en materia da SI en Galicia, naceu en 2007 co obxectivo de velar polo cumprimento das actuacións e das iniciativas neste eido, ademais de monitorizar o seu grao de execución mediante a realización das seguintes tarefas:  Tarefa 1. Control e coñecemento da información publicada dende os diferentes organismos da Xunta de Galicia no referente á Sociedade da Información. Para levar a cabo este seguimento a Oficina dispón de varios mecanismos: 

Catálogo de fontes de información, que asegura o seguimento periódico de toda a información en materia de Sociedade de Información xerada a nivel estatal, autonómico e local (páxinas web, informes, diario oficial, plataformas de contratación, novas de prensa, etc.)  Catálogo de entidades , a través da cal se identifican os responsables directos de cada iniciativa e facilita o establecemento de lazos de comunicación.  Repositorio de Información, que permite levar a cabo un control da información detectada, un resumo dos principais aspectos da mesma (descrición, obxectivos, progreso, indicadores, responsables, orzamento, etc), da comunicacións establecida cos responsables ata a data e das medidas de promoción tomadas ao respecto  Tarefa 2. Colaboración co OSIMGA no análise e diagnose da nosa comunidade en materia tecnolóxica e da SI, conforme á transformación da realidade e á innovación das tecnoloxías e dos servizos: 

Prospección dos principais indicadores relativos ao avance das TIC na nosa comunidade a través do Observatorio da Sociedade da Información e da Modernización de Galicia e dos responsables das diferentes iniciativas e proxectos identificados.  Análise comparativo dos indicadores propios cos do resto de comunidades autónomas do Estado e cos de ámbito estatal e europeo.  Determinación das áreas de mellora e puntos fortes da situación da Sociedade da Información na nosa comunidade.  Posta en coñecemento da situación e artellamento das medidas precisas.  Tarefa 3. Establecemento das medidas de comunicación e difusión axeitadas acerca das actuacións e logros acadados polo goberno galego tanto de forma interna coma externa, mediante a celebración de reunións informativas e de seguimento periódicas do avance da Sociedade da Información, a través das que se persegue identificar e clasificar as diferentes iniciativas detectadas con información de primeira man así coma coñecer indicadores de avance das principais medidas.  Tarefa 4. Volcado de toda a información recompilada no portal web da Sociedade da Información, a través do cal se lle da visibilidade as actuacións do Goberno Galego nesta materia, analízanse outros modelos dinamizados dende outras CCAA, preséntanse boas prácticas, etc.  Tarefa 5. Elaboración do informe anual co resumo de todas as actuacións desenvolvidas polos organismos dependentes da Xunta de Galicia relacionados co desenvolvemento e uso das TIC tanto no ámbito interno como na relación cos cidadáns e empresas e na difusión e promoción das vantaxes dos usos e servizos da sociedade da información.

A través da Oficina de Seguimento identificáronse durante o último ano case 300 actuacións aliñadas con algún dos obxectivos dos diferentes eixos operativos do Plan de Acción, executáronse as accións de comunicación necesarias cos interlocutores de cada proxecto, preparando e realizando entrevistas de traballo cos mesmos a través das cales se recolleu a información sobre a elaboración e execución das actividades, e

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

30

alimentáronse e actualizáronse as bases de datos documentais internas da propia Oficina.

A realización destas labouras permitiu a redacción do Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información 2009, no que se concentran todas as actuacións dinamizadas neste eido durante o último ano.

31

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

32

DESCRICIÓN DAS ACTUACIÓNS

33

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n

34

Telecomunicacións Este eixo operativo trata de desenvolver as infraestruturas para o acceso aos servizos da Sociedade da Información, empezando polas infraestruturas de banda larga para cidadanía e empresas, fundamentais neste contexto, e continuando polo despregue da Televisión Dixital Terrestre (TDT).

Para levar a cabo este propósito a Xunta de Galicia adicou durante o 2009, 12,4 millóns de euros, o que supón un 7% do orzamento total executado en materia de Sociedade da Información e que se materializaron na posta en marcha de iniciativas nalgún dos eidos que se sinalan a continuación:

Banda Larga Televisión Dixital Terrestre Con respecto á banda larga, nos últimos anos, leváronse a cabo diversas actuacións dende diferentes entidades, Administración estatal, autonómica, local e deputacións provinciais, para tratar de estender este servizo a todos os núcleos de poboación de Galicia. O conxunto de todas estas actuacións, dende o 2005, contou cun investimento de entorno aos 225M€, dos que case o 50% -110M€- procedeu de fondos públicos.

Figura 18. Proxectos de banda larga en Galicia

Non obstante, os cambios tecnolóxicos co constante aumento de velocidade nos lugares xa conectados a banda larga, xa fose por cable ou ADSL, e sociais, con unha maior necesidade dos usuarios para intercambiar contidos na rede, configuraron un mapa de actuacións que careceron dunha política común de actuación en materia de despregue e que non conseguiron diminuir a fenda dixital inicial ao prover só a prestación dun servizo básico insuficiente para a maioría dos usuarios.

Ademais, tanto os datos sobre a accesibilidade a banda larga como da contratación deste tipo de liñas seguen a situar a Galicia como unha das CCAA menos desenvolvidas na materia e, por tanto, en progreso da Sociedade da Información.

Consciente desta realidade a Xunta de Galicia, a través da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, e despois de examinar as condicións de entorno

35

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

das infraestruturas de telecomunicacións, xa foran tecnolóxicas, económicas e sociais a través da actualización do mapa de telecomunicacións, iniciou a finais do 2009 os traballos de elaboración do Plan de Banda Larga de Galicia 2010-2013.

O Plan nace co obxectivo de garantir a capacidade de acceso de calidade de todos os galegos á Sociedade da Información, logrando unha penetración xeneralizada das novas redes de telecomunicacións de banda larga e contribuíndo así a consolidar a economía do coñecemento.

Realizouse o primeiro Plan de Banda Larga de Galicia que contará cun investimento de 102 millóns para o período 2010-2013 Para elo establece as directrices e liñas de acción para que os diferentes axentes involucrados, tanto operadores, como Administración, leven a cabo o desenvolvemento das infraestruturas necesarias para dotar de banda larga a toda a comunidade galega.

En relación á TDT, tecnoloxía que substituirá á televisión analóxica tradicional en abril do ano 2010, a maior parte dos esforzos realizados durante o 2009, estiveron orientados ao cumprimento das fases de apagamento analóxico definidas no Plan Técnico Nacional de Televisión Dixital Terrestre.

Actualmente, e a pesar dos atrasos dos planos de acendido dixital da fase I (zona técnica de Ourense-Leste e Santiago), estanse a cubrir notablemente os prazos de cobertura marcados polo citado Plan.

Neste eido tamén se levaron a cabo importantes medidas de acompañamento, como a continuidade da Oficina Técnica da TDT e o desenvolvemento de accións divulgativas e de formación dirixidas tanto a cidadanía en xeral como a profesionais.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

36

Banda Larga

Accións salientables

Obxectivos

O mapa de telecomunicacións 2009

Nos últimos anos leváronse adiante diferentes actuacións promovidas tanto pola Administación do Estado, a autonómica ou mesmo polas administracións locais, aínda que os resultados mostrados no informe de seguimento do ano pasado así como no informe da CMT presentado en xullo, indicaban que as porcentaxes de cobertura, así como os niveis de contratación estaban por debaixo dos esperados.

O Plan de Extensión de Banda Ancha (PEBA) posto en marcha no 2005 polo Ministerio de Industria, Turismo e Comercio en coordinación coas comunidades autónomas e rematado a finais do 2008, indicaba unha cobertura do 100%. Sen embargo, os criterios de medición baseábanse en parámetros de velocidade e calidade baixos para as necesidades dos usuarios de finais da década, xa que naquel momento considerábase banda larga 256Kbit/s e hoxe en día cando menos 1 Mbit/s.

Por mor desta situación, o propio Ministerio puxo en marcha un subprograma de infraestruturas dentro do Plan Avanza, no que se crearon liñas de crédito para que as comunidades autónomas promovesen plans axeitados as súas necesidades sociais e xeográficas. Tamén os organismos da Unión Europea están a axudar a solventar os problemas da fenda dixital coas súas políticas.

A finais do 2009, e como paso previo e imprescindible para a elaboración do Plan de banda larga, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, realizou os traballos de actualización do mapa de infraestruturas de telecomunicacións de Galicia, para o que se recompilaron datos dos operadores dos diferentes tipos de redes de telecomunicacións (telefonía fixa, móbil, fibra óptica e televisión), así coma das deputacións provinciais e dos concellos galegos.

Por outra parte, seguindo a terminoloxía europea dividíronse as zonas en negras, grises ou brancas, segundo o número de operadores existentes na mesma, dous ou máis, un ou ningún respectivamente. Cómpre engadir que por mor da dispersión xeográfica, mesmo nos concellos máis poboados, só se poden considerar como zonas negras, non susceptibles de recibir axudas, aquelas áreas máis urbanas dos núcleos principais dos concellos, onde existen as redes de pares de cobre e de cable. Na seguinte figura realízase un resumo atendento á clasificación europea.

En xullo, o “Informe de penetración dos servizos e infraestruturas de telecomunicacións por provincias e CCAA. 2008” da Comisión do Mercado de Telecomunicacións (CMT) viña a confirmar que tamén o nivel de contratación do servizo de banda larga aínda que medraba de xeito significativo, case un 16%, 5 puntos por riba da media estatal; a penetración en valores absolutos, 14,8 liñas por cada 100 habitantes, estaba case un 25% por debaixo da media das comunidades autónomas, e situaba a Lugo e Ourense nos últimos lugares do ranking por provincias.

Por tanto, a Xunta de Galicia logo de examinar a situación do grado de cobertura do servizo por parte dos diferentes operadores de telecomunicacións, así como do exame das necesidades, análise da demanda tanto propia como dos concellos, empresas e didadanía, que se realizou mediante a actualización do mapa de infraestructuras de telecomunicacións do 2009, aprobou en setembro, a elaboración dun Plan de Banda Larga, plan que se enmarca dentro da estratexia global de telecomunicacións que se prevé poñer en marcha xunto co despregamento da infraestrutura de TDT, a modernización da rede de telecomunicacións da Administración galega, así como da rede de investigación de Galicia.

37

Figura 19. Distribución de concellos segundo zona predominante de oferta

Da análise da fígura anterior podemos extraer que dos 315 concellos de Galicia, en 169 son predominantes os núcleos de poboación sen infraestrutura de banda larga, é dicir, en ditos concellos predominan as zonas brancas.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Do mesmo xeito, en 106 concellos, os núcleos de poboación predominantes son aqueles denominados como zonas grises, zonas nas que só existe un operador que pode dar o servizo de banda larga, e por tanto, non existe competitividade que poida derivar en mellores servizos a un prezo máis razoable.

Por tanto, só 40 concellos de Galicia contan cun número predominante de núcleos de poboación con máis dun operador que oferte conexión de banda larga – as denominadas zonas negras-.

Ademais no mapa de telecomunicaciós tamén quedaron patentes as grandes diferenzas existentes entre os núcleos máis poboados e os menos poboados, factor que contribúe ao crecemento do desequilibrio territorial. Se descendemos a este nivel obtemos datos pouco alentadores, posto que máis da metade dos núcleos de poboación en toda Galicia non contan con posibilidade de acceso a banda larga, en concreto, dos máis de 30.000 núcleos de poboación diseminados por toda a xeografía galega, máis de 17.000 non contan con posibilidade de acceso á banda larga.

Núcleos de poboación -100 hab Entre 100 e 1000 hab Máis de 1000 hab TOTAL

Ningún operador (zona branca)

Servizos públicos  Moitos concellos non poden contar con servizos públicos de calidade, un 53% das casas consistoriais carecen de acceso axeitado, o que está a xerar problemas co cumprimento da Lei 11/2007 de acceso electrónico dos cidadáns aos servizos públicos.  120 centros sanitarios, ao redor de 300 centros educativos e o 10% dos xulgados de paz teñen deficiencias ou no poden acceder ao servizo, así como o 18% das bibliotecas municipais.

Servizos empresariais  A situación no referido ás empresas de 10 o menos traballadores e semellante ao indicado no caso do sector residencial, situando a Galicia entre as comnidades menos desenvolvidas: 42% das empresas contan con banda larga fronte ao 52% da media estatal.  Os datos son sensiblemente peores nas actividades ligadas ao mendo rural: explotacións gandeiras e mesmo as casas de turismo rural.

Un operador (Zona gris)

Dous operadores (Zona negra)

16247

11303

53

949

1956

54

15

77

105

17211

13336

212

Táboa 5. Situación dos núcleos en canto ao acceso á banda larga segundo a poboación dos mesmos.

Como aspecto, novidoso respecto de anos anteriores, no mapa incorporouse unha análise da demanda, xa fora da propia administración e ligada as políticas de saúde (historia clínica dixital e receta electrónica), educación, xustiza ou mesmo a dispoñibilidade dun punto de acceso, cando menos, no núcleo principal de todos os concellos para poder acceder a e-administración, ou das necesidades das empresas e da cidadanía.

Do informe executivo do estado da banda larga en Galicia, resultado da análise de datos do mapa extráense as seguintes conclusións: Sector residencial  Máis de 780.000 galegas e galegos non teñen posibildade de acceso a banda larga.  As provincias de Lugo e Ourense son as máis castigadas neste aspecto, superando o 40% a poboación que non dispón de acceso a Internet fronte ao 21% de Pontevedra.  Nos núcleos pequenos de menos de 100 habitantes a dispoñibilidade de banda larga rolda o 40%, fronte ao 82,2 % dos núcleos maiores de 1000 habitantes.

Plan de Banda Larga de Galicia A Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica inicou a finais do 2009 a elaboración do Plan de Banda Larga co obxectivo de recoller a situación do estado de desenvolvemento do servizo en Galicia e logo de examinar as condicións de entorno das infraestruturas de telecomunicacións, xa sexan tecnolóxicas, económicas e sociais, definir posibles escenarios futuros e os investimentos necesarios para acadar o nivel que de unha resposta efectiva ás necesidades da sociedade galega.

A innovación e continuo desenvolvemento dos servizos de telecomunicacións esixe melloras de calidade, capacidade e velocidade das redes que os soportan e van acompañados dunha evolución tecnolóxica destas redes, para que todos os usuarios teñan unha calidade e largo de banda que garantan o acceso a todos os servizos de forma axeitada.

Para poder aportar o máximo valor, a visión de que se dispón é desenvolver e estender as novas tecnoloxías e infraestruturas de tele-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

38

comunicacións de banda larga aos cidadáns, organismos públicos e tecido empresarial de Galicia, con especial foco naquelas zonas máis desfavorecidas ou desatendidas, para deste xeito ao impulsar unha estratexia global tratar de:  reducir o desequilibrio territorial na cidadanía, contribuíndo ao benestar e desenvolvemento social e a súa integración na sociedade da información e asegurar a vertebración dixital do noso territorio.  impulsar o sector empresarial mediante o uso das novas tecnoloxías de banda larga como dinamizadoras económicas e xeradoras de competitividade e innovación.

e da poboación galega, podan estar en marcha no primeiro semestre.

O plan contará cun investimento de 102 millóns de euros ata o ano 2013, fondos procedentes do Plan Avanza e de fondos FEADER.

Subprograma Avanza Infraestruturas Como xa se adiantou anteriormente, unha vez concluído o PEBA, o Ministerio de Industria, Turismo e Comercio a través do Plan Avanza, dentro do subprograma de infraestruturas puxo en marcha no ano 2009 un novo programa, co obxectivo por unha parte de dar cobertura de banda larga e servizos de telecomunicacións ás contornas rurais e illadas ás que o PEBA non chegara, e por outra, desenvolver infraestruturas de redes troncais para conectar aos concellos rurais ás grandes redes de transmisión de datos, que no caso de Galicia afecta a 72 concellos.

 impulsar a modernización dos servizos públicos mediante a utilización das novas infraestruturas de banda larga.  incentivar a participación dos distintos axentes implicados e motivar a coordinación dos distintos organismos públicos para a unificación de esforzos e maximizar o seu impacto.

O plan englobou dous tipos de accións, unhas definidas como marco estratéxico e escenario obxectivo e outras máis operativas, onde se detallarán os plans de actuación, o modelo económico e o modelo de despregamento.

Guía para o desenvolvemento de infraestruturas para a innovación e o desenvolvemento tecnolóxico A Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, remitiu en novembro ao presidente da Federación Galega de Municipios e as empresas do sector TIC galego unha Guía de Recomendacións en materia de infraestruturas.

Para a súa elaboración tivéronse en conta as seguintes fases: Fase 1. Recompilación da demanda potencial e das infraestruturas existentes.

Fase 2. Análise comparativa da oferta e da demanda do servizo.

Fase 3. Priorización das zonas de cobertura.

Fase 4. Análise de factores de contorno relacionados coas políticas de telecomunicacións.

O Plan de Banda Larga de Galicia presentouse o 19 de Febreiro do 2010 e cóntase con que as primeiras medidas para favorecer o desenvolvemento de infraestruturas acorde coas necesidades e demandas das empresas, do sector público,

39

Consello Asesor de Telecomunicacións e Audiovisual En novembro do 2009 volveuse a reunir este órgano, máximo órgano asesor da Xunta de Galicia en materia de Telecomunicacións e Audiovisual, que ten entre as súas funcións as de propoñer medidas no ámbito das telecomunicacións e do audiovisual, emitir informes sobre as liñas estratéxicas, proxectos e demais temas relacionados co sector, así como funcións de arbitraxe na resolución de conflitos que se lle sometan.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

O Consello está adscrito á Secretaría Xeral de Medios e pode funcionar en Pleno (polo menos unha convocatoria ao ano), en Comisión Permanente (dous veces ao ano) ou en comisións sectoriais, que se crean no seno da comisión permanente como órganos de traballo especializados.

da) na de Pontevedra; Vilamarín, O Carballiño e Pontedeva na de Ourense.

No mes de xaneiro do 2010, iniciaron a prestación do servizo de banda larga as instalacións dos polígonos de Boiro e Mirallos (Moraña).

Faltan por rematar as instalacións de Porto Meloxo (O Grove), Monte Afieiras (Moraña), Pedreira (Meaño), Botos (Lalín), Bamio (Vilagarcía) e Castiñeiras (Bueu) na provincia de Pontevedra; Agualevada (Noia) e Arzúa na Coruña e Pazos (Verín) en Ourense.

O pleno deste ano reuniu a 95 membros, representantes de todos os sectores, entidades e asociacións relacionadas co mundo das telecomunicacións e audiovisual de Galicia (Administración autonómica e local, universidades, sindicatos, operadores de servizos, medios de comunicación ou persoeiros de recoñecido prestixio).

Axencia Estatal de Radiocomunicacións A Xunta de Galicia, mostrou a seu apoio decidido a iniciativa do Colexio Oficial de Enxeñeiros de Telecomunicacións para a sede da futura axencia se estableza en Galicia, xa que dita institución terá unha importante proxección internacional, contribuirá a crear unha relevante infraestrutura de servizos relacionada coas telecomunicacións e repercutirá positivamente na xeración de empregos de alta cualificación.

Ademais do acceso a Internet con largo de banda, a unha velocidade e prezos competitivos tamén estarán dispoñibles en case todos os casos: a transmisión de voz sobre IP, contas de correo con antispam e antivirus, mensaxería de voz e fax, vídeo supervisión (cámaras vixía para ver e gravar o interior e o entorno da empresa), etc.

Outra característica destes proxectos e a súa capacidade para extender os beneficios da instalación non só ás empresas do parque senón tamén a toda a poboación das zonas estremeiras nun radio de 1,5 km ao redor da torreta e con visión directa, xa que teñen a posibilidade de ser usuarios e contratar a dispoñibilidade do servizo.

Por outra parte, a Comisión de Industria do Congreso dos Diputados tamén aprobou unha proposición non de lei, apoiada por todos os grupos políticos galegos para instar ao Goberno do Estado a estudar a candidatura para súa instalación na nosa comunidade.

Infraestruturas para o desenvolvemento empresarial A principios de ano empezaron a prestar servizo de acceso a banda larga, as redes sen fíos con tecnoloxía Wimax para dar servizo aos polígonos industriais que segundo un estudo anterior realizado pola Xunta de Galicia presentaban deficiencias ou ausencia do mesmo.

Entre as instalacións operativas dende entón están: Cervo, Reboredo (Monforte), Acebreiro (A Pastoriza) na provincia de Lugo, Vilar de Santos e en Xinzo da Limia na provincia de Ourense e Setepías (Cambados) na de Pontevedra.

En outono puxéronse en marcha os proxectos de Curtis e Narón na provincia de A Coruña, Guitiriz, Xove, Foz, Xermade, Muimenta (Cospeito) e Castro Ribeiras de Lea (Castro de Rei), Merlín (Agola-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

40

Televisión Dixital Terrestre Obxectivos Ademais da banda larga, outro dos servizos de telecomunicacións básicos para a sociedade e de actualidade é a Televisión Dixital Terrestre (TDT), tecnoloxía que substituirá á televisión analóxica tradicional en abril de 2010.

Tamén se presentaron en novembro os plans de acendido das áreas técnicas da fase II do plan nacional de transición a TDT, da área técnica de Meda (Ourense) e da de Ares (A Coruña) que supuxeron a posta en marcha de respectivamente, 73 e 37 novos centros emisores, cun investimento total de 3,7 millóns de euros.

Do mesmo xeito que a banda larga, o despregamento desta nova tecnoloxía presenta numerosas dificultades no seu despregamento en Galicia debido, principalmente, a dis-persión poboacional e complicada orografía presentes na nosa comunidade autónoma.

Para dar resposta a esta problemática a Xunta de Galicia, a través da Secretaría Xeral de Medios e de Retegal S.A. levou a cabo durante o 2009 numerosas actuacións co obxectivo de garantir o cumprimento dos prazos de cobertura establecidos polo Plan Técnico Nacional da TDT-.

Accións salientables Acendido dixital A transición do sistema análoxico á TDT terá importantes vantaxes para a sociedade, desde a mellora da calidade do sinal, ata a liberación dunha parte importante do espectro, o que se ven chamando dividendo dixital e para o que xa se están a facer plans para desenvolver a banda larga no rural mediante redes sen fíos ou a televisión de alta definición.

Ademais, o Ministerio de Industria, Turismo e Comercio firmou dous convenios de colaboración coa nosa comunidade en materia de TDT, un en febreiro que supuxo a dotación de 1,65 milllóns de euros para a fase I, e outro en outubro dotado de 4,5 millóns para as fases II e III. Deste xeito, a finais de xaneiro de 2010, están finalizadas as fases I e II,que se corresponden cos concellos en cor no mapa da figura que se presenta a continuación, logo dos apagados analóxicos que se produciron desde o 18 dese mesmo mes. Quedan, por tanto, por rematar as zonas técnicas da fase III (Páramo e Domaio) previstas segundo o calendario inicial para o mes de abril.

Galicia segundo o Plan de Nacional de Acendido Dixital está dividida en 3 fases e 6 zonas: Ourense-Leste (16 concellos de Ourense), Santiago (39 concellos da provincia de A Coruña e 5 de Pontevedra), Ares (50 concellos da provincia de A Coruña e 1 de Lugo), Ourense-Meda (76 concellos da provincia de Ourense, 8 de Lugo e 1 de Pontevedra), Páramo (58 concellos de Lugo) e Domaio (5 concellos da provincia de A Coruña e 56 de Pontevedra).

Os planos de acendido dixital da fase I previstos para xuño de 2009, zona técnica de OurenseLeste e Santiago, sufriron un certo atraso ata os últimos meses do ano, así o primeiro acendido fíxose no centro de Cortegada (Riós) o 20 de outubro, ao que seguiron outros 18 centros emisores. A inversión realizada na fase I acadou os 3,2 millóns de euros, dos que 2,4 corresponderon á Figura 20. Situación do despregue da TDT en Galicia (31-1-2010), zona de Santiago para instalar 55 equipos. acorde coas fases do Plan Nacional de Transición á TDT

41

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Entre as vantaxes da dixitalización da televisión pódense salientar o uso máis eficiente do espectro radioeléctrico que permite incrementar o número de canles dispoñibles, pasando dos 8 canles de televisión tradicionais aos 24 dixitais. Tamén o sistema dixital elimina ruídos, interferencias e dobre imaxe, é dicir, a TDT recíbese con maior calidade de imaxe; pode ofrecer contidos con formato de imaxe panorámico (16/9); múltiples subtítulos e unha mellor calidade de son.

Por outra parte, a dixitalización do sinal permitirá o desenvolvemento de novas funcionalidades que van máis aló dos simples contidos audiovisuais: guía electrónica de programas (EPG), o teletexto dixital cunha contorna máis visual e amigable, servizos interactivos (xogos, votacións, chats, etc), emisión de canles de radio a través da televisión, posibilidade nun futuro de acceder a contidos mediante a modalidade de pago por visión, etc.

Cómpre salientar, tamén que nos próximos meses ademais da finalización do Plan de Transición, coa conseguinte ampliación a todo o territorio dos multiplex das canles estatais, tamén aumentou e vai aumentar a oferta de televisión de ámbito autonómico. Primeiro, en febreiro do 2009 empezou as emisións a segunda canle da Televisión de Galicia (G2), en xaneiro de 2010 principiou Popular TV e nos próximos meses vai comenzar Vtelevisión a outra canle de autonómica, así como as emisións dos concesionarios das demarcacións de ámbito local.

Figura 21.Demarcacións locai s da TDT

Finalmente, indicar que a transición á TDT, con independencia do despregue de equipamento para ampliar as zonas de cobertura, tamén está a ofrecer certos atrancos polo lado dos usuarios, dada a necesidade de realizar modificacións en moitas dos cableados e antenas dos edificios e instalar os decodificadores nos vellos televisores.

Neste sentido promovéronse plans de axudas para repartir estes equipos a grupos sociais en risco de exclusión como maiores con altos niveis de dependencia, persoas con discapacidade ou fogares con maiores de oitenta anos que se fixeron efectivos en diferentes concellos de Galicia.

Porén, malia as trabas sinaladas, a tendencia en canto ao uso da TDT é positiva. Así, mentras que en xaneiro do 2009 a audencia en Galicia era do 19,6%, a mediados de ano xa se alcanzaba un 36,2% de toda a televisión, fronte ao 42,9% de cota da televisión analóxica.

Ademais en agosto de 2009 a TDT en Galicia superou por primeira vez cun 39,6% de audiencia á tradicional analóxica, e finalmente en xaneiro do 2010 a penetración da TDT acadaba xa o 53,7% fronte ao 56,5% da media estatal.

Oficina Técnica da TDT Durante o ano 2009, a Secretaría Xeral de Medios deulle continuidade a este servizo que naceu co obxectivo de harmonizar, con todos os axentes implicados no proceso, as diversas actuacións necesarias para o aseguramento dun axeitado despregamento da TDT en Galicia. Estas actuacións abrangueron, entre outras:

 Elaboración de guías/titoriais de actuación para o desenvolvemento dos proxectos de TDT en Galicia e o asesoramento e soporte técnico na demanda de información dos cidadáns.  Elaboración dun mapa de infraestruturas da TDT en Galicia e sobre as medidas e controis da cobertura real  Elaboración de xornadas de formación para os instaladores de telecomunicacións e tarefas de comunicación ao conxunto da sociedade.

Para facilitar a información do proceso transición aos usuarios deseñouse a campaña “Comunícate”, que incluía puntos de información fixos e móbiles, anuncios en medios de comunicación, e diverso material informativo, como as tituladoras nas emisións das canles analóxicas para informar dos cambios a realizar no equipamento dos fogares. Asemade, puxéronse a disposición dos cidadáns dous números telefónicos especializados fundamentalmente sobre todo na sintonización dos equipos, complementarios da web da oficina www.tdtgalicia.es.

Ademais desenvolvéronse varias xornadas formativas, en colaboración coa Asociación Galega de Empresarios Instaladores de Telecomunicacións e os operadores Abertis e Retegal, para abordar diferentes cuestións técnicas: características do sinal, posibles problemas da rede de transmisión e na recepción, e dos comportamentos dos receptores dixitais existentes no mercado. Tamén outra dirixida aos instaladores de telecomunicación inscritos no rexistro coa categoría A, co obxectivo de mostrar as condicións das instalacións de TDT por satélite

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

42

eGoberno O sector público desempeña un papel absolutamente esencial no modelo social de Galicia, xa que fai posible que todos os galegos gocen dun elevado nivel de benestar, accedan a servizos básicos como o ensino e a sanidade ou gocen das prestacións sociais que lles dean cobertura ante calquera situación desfavorable, temporal ou permanente.

Neste sentido, a Xunta de Galicia, a través da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica puxo en marcha o programa eGoberno2013, que plantexa un novo modelo de prestación de servizos públicos electrónicos, baseado nos principios de acceso universal, sen exclusión e garantido a todos os cidadáns o mesmo nivel de servizos, presente en ámbitos tan diversos como sanidade e benestar, xustiza, educación, turismo e cultura, seguridade cidadán e mesmo participación cidadá na actividade política (eDemocracia).

No marco deste programa, que se está a converter nun dos eixos de actuación prioritarios, a Xunta de Galicia levou a cabo durante o último ano diferentes actuacións ás que destinou un total de 88,7 millóns de euros co obxectivo de garantir eses servizos públicos de calidade.

O desenvolvemento do eGoberno é un dos obxectivos prioritarios da Xunta de Galicia Esta contía que consitue o 51 % do orzamento total executado en materia de Sociedade da Información, materializouse na posta en marcha de diferentes iniciativas nalgún dos eidos que se sinalan a continuación:

eAdministración eEducación eSanidade eXustiza Outros Servizos Públicos de Calidade A mellora dos servizos públicos pasa, polo tanto, por unha aposta e impulso decididos polos servizos en liña. Esta implantación de novas funcionalidades cara o cidadán debe realizarse dun xeito homoxéneo e aproveitando racionalmente as bases tecnolóxicas dispoñibles para a administración electrónica.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

43

A este respecto resulta fundamental a posta en marcha de iniciativas encamiñadas ao desenvolvemento da eAdministración en todos os niveis (autonómico, local, etc.), que van a repercutir positivamente na eficacia e eficiencia dos servizos públicos e permitirán a apertura de novas canles de participación.

Entre as actuacións máis salientables relacionadas co impulso da eAdministración na Xunta de Galicia, destacan a mellora que se está a realizar sobre a plataforma orientada a servizos ou o desenvolvemento da sede electrónica ou portal do cidadán, a canle que servirá de porta de acceso a toda aquela información e servizos on-line, que se poñen a súa disposición da sociedade.

Nesta mesma liña a Xunta de Galicia colaborou durante o último ano coas administracións locais galegas (deputacións e concellos) no proceso de adopción das TIC para a súa adaptación á lexislación vixente, co obxectivo de dotalas de servizos públicos máis eficientes e que requiran dun menor custo e esforzo para os cidadáns, a través de actuacións destacables como a sinatura do “Protocolo de colaboración para o impulso administración electrónica na contorna local” ou co inicio dos traballos para a elaboración e desenvolvemento do Plan eConcellos.

Ademais, no eido da administración electrónica, un dos servizos fundamentais no cal o emprego das TIC se está a facer progresivamente máis patente é no sistema educativo, xa que hoxe en día non se pode concibir unha sociedade sen un sistema educativo enxergado coas novas tecnoloxías, non só co obxectivo de incrementar a calidade da práctica pedagóxica se non coma un contido chave para a formación básica de calquera persoa.

O proxecto educativo Abalar crea a figura dos Centros Educativos Dixitais Así a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria puxo en marcha a finais de ano o proxecto Abalar, unha estratexia para a integración plena das TIC na práctica educativa en Galicia e creando a figura do Centro Educativo Dixital, que no 2010 equipará máis de 700 aulas que alcanzarán a 14.000 alumnos e preto de 2.500 profesores.

Outro dos piares básicos dentro dos servizos públicos da administración é a sanidade.

A este respecto, o Sistema Público de Saúde de Galicia deulle continuidade a súa aposta polo emprego das TIC como ferramenta innovadora na mellora da xestión dos centros e para dar á cidadanía uns servizos de calidade. A través de Rede de Saúde: Plan de Tecnoloxías da Información da Sanidade Galega para o período 2006-2009, continuouse neste ano coa implantación da Historia Clínica Única (IANUS), a receita electrónica, e cos servizos cara o profesional como a Oficina Virtual do Profesional (FIDES) ou a plataforma de formación a distancia (Mestre).

Dentro deste eixo operativo cobraron especial relevancia durante o ano 2009, ademais dos servizos relativos ao ensino e á sanidade, aquelas actuacións no eido da Xustiza directamente relacionadas coa posta en marcha do Plan TIC de Medidas Urxentes no ámbito da Administración de Xustiza en Galicia.

Finalmente, tamén se incluen neste liña de actuación todos aqueles servizos públicos susceptibles dalgunha mellora a través do achegamento das TIC (cultura, turismo, medio ambiente, traballo, etc.)

44

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eGoberno Obxectivos Actualmente os cidadáns e as empresas demandan das administracións públicas (local, autonómica, estatal…) unha xestión máis áxil dos procedimentos e transparente da súa actividade.

Ademais a Lei 11/2007 de Acceso Electrónico dos Cidadáns aos Servizos Públicos consagra o dereito do cidadán a comunicarse coas Administracións por medios telemáticos, obrigandoas a dotarse das infraestruturas para soportalas e que garantan a necesaria coordinación entre os distintos niveis administrativos.

Deste xeito resulta imprescindible mellorar os servizos públicos a través dunha aposta decidida polos servizos en liña, o que leva aparellado un proceso primordial de calidade e modernización das organizacións públicas.

Detrás dese propósito atópanse numerosos aspectos que trascenden ao tecnolóxico: cambio cultural no concepto de servizo, integración funcional e operativa das diferentes unidades e a coordinación nas actuacións.

Estes conceptos, ademais, obrigan a un aproveitamento racional e homoxéneo das bases tecnolóxicas que deben proporcionar os elementos básicos para o desenvolvemento dos servizos a cidadanía en cada ámbito de competencia.

Accións salientables

deben acompanar as actuacións estratéxicas da Xunta de Galicia, e que demanden cada unha das areas orgánicas, garantindo a calidade e continuidade do servizo e a seguridade e integración da información, mediante:  Análise os actuais procesos de información e identificación das necesidades en sistemas TIC, así como dos servizos prestados aos cidadáns a través de canles telemáticos, tendo presente o cumprimento da Lei 11/2007 de acceso electrónico aos servizos públicos.  Definición duns obxectivos estratéxicos alcanzables e cunha clara orientación á prestación dun servizo útil e de calidade para a propia administración e a cidadanía.  Identificación e organización dun modelo de relación e coordinación con outras administracións e axentes afectados para dar resposta ás necesidades da SXMIT dentro do novo marco competencial definido no decreto da súa constitución.  Establecemento dunhas liñas estratexicas de actuación nas que o seu seguimento asegure o cumprimento dos obxectivos definidos e que enmarquen todas as actuacións do ámbito dos sistemas de información da Xunta de Galicia.

Ademais identificar o modelo organizativo, de xestión económico e de recursos materiais e humanos preciso para levar a cabo a execución do Plan.  Definición do alcance, planificación e orzamento das actuacións que xurdan das liñas estratexicas, co obxecto de que os decisores politicos e responsables técnicos dispoñan dun escenario operativo de proxectos que lles permita dimensionar os recursos necesarios no escenario temporal previsto.

Web institucional da Xunta de Galicia

Plan Estratéxico Tecnolóxico Global

A finais do 2009 a Xunta de Galicia presentou a remodelación da web institucional xunta.es, co obxectivo de converter ao portal na ferramenta de referencia da Administración fronte á cidadanía.

A SXMIT, como o órgano superior da Administración autonómica en materia TIC, con ámbito de actuación sobre tódalas Consellerias, organismos dependentes das mesmas, centros, servizos e unidades, iniciou en 2009 os traballos de elaboración do Plan Estratéxico Tecnolóxico Global da Xunta (PETGX).

O PETGX supón un proceso ambicioso pero realista de evolución do ambito TIC e dos procesos operativos e de control das TI que lle dan soporte, sendo o seu obxectivo asegurar a capacidade da infraestrutura tecnolóxica e dos sistemas de información (corporativos e departamentais) para satisfacer as necesidades de servizos TIC que

http://xunta.es

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

45

Esta versión é un primeiro paso cara á nova posición da Xunta en internet, orientada a resaltar a súa misión como canle de información e servizos públicos á sociedade e supuxo unha reestruturación dos contidos existentes, unha reordenación das áreas de portada e unha reestruturación das páxinas interiores.

tración autonómica, así como doutra información de interese sobre convenios de colaboración, noticias ou actos que se poñan en marcha.

Ademais, o portal integrará a curto prazo unha importante evolución aliñada co espallamento da plataforma eTrámite entre os departamentos da Xunta de Galicia, e incorporará servizos de valor engadido para que cidadanía, empresas e colectivos poidan desenvolver a súa relación cotiá coa Administración dun xeito máis fácil e cómodo.

De maneira complementaria ao redeseño da páxina web corporativa, no último ano fíxose un importante esforzo para coordinar todas as web vencelladas á Administración autonómica baixo uns criterios mínimos comúns mediante: Primeiro, la elaboración dun catálogo de webs, un directorio que será integrado en versións futuras de tal xeito que ó cidadán poderá dispoñer facilmente de información das áreas de servizo que ten a administración pública.

Tamén, a creación dunhas directrices xerais a seguir por calquera web vinculada a administración pública, en aspectos como: a xestión de contidos; o uso de servizos colaborativos da web 2.0; as canles audiovisuais e a publicación de documentos; a indexación e buscas xunto coas taxonomías de clasificación; os criterios de asignación de dominios e os criterios tecnolóxicos; os principios de accesibilidade e a aplicación de guías de identidade corporativa; os manuais de estilo, etc.

Por último, a constitución do grupo de traballo para a coordinación web.

http://imit.xunta.es

Este portal web é pois reflexo do traballo que o Goberno está a realizar neste campo e mostra como as tecnoloxías da información e a comunicación constitúen un dos seus eixes de actuación estratéxicos.

Portal web iMit A Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica puxo en marcha durante o 2009 un novo portal web, iMit (Iniciativas de Modernización e Innovación Tecnolóxica), co obxectivo de converterse nun instrumento de comunicación, divulgación e promoción das diversas actividades que en materia de sociedade da información se realicen dende a Xunta de Galicia. Polo tanto, búscase que este espazo sirva de punto de referencia para a cidadanía dos plans e servizos propostos dende a Administración autonómica.

Os contidos incluídos nesta web reflicten cal é a estratexia da Xunta de Galicia en materia de promoción, desenvolvemento e difusión da sociedade da información, unha estratexia integradora e próxima á cidadanía que se plasma en todos os plans e documentos que aquí se recollen.

Neste sentido, iMit concíbese como a canle de comunicación acerca dos programas e proxectos que se están a levar a cabo por parte da Adminis-

46

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eAdministración Unha das medidas prioritarias identificadas no Plan de Medidas Urxentes aprobado pola Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica (en diante SXMIT) en xullo de 2009.

Neste plano definirase o modelo de eAdministración mediante actuacións encamiñadas a analizar o grao de adecuación da administración galega con respecto á Lei 11/2007, a garantir e normar o dereito dos cidadáns ao acceso electrónico aos servizos públicos, establecendo o modelo de relación cos cidadáns e empresas (sede electrónica, multicanalidade, etc), redefinindo o posto de traballo do funcionario público, consolidando a plataforma tecnolóxica e de servizos, racionalizando dos procedementos e a organización da administración, etc.

Enmarcadas neste contexto, a Xunta de Galicia, fundamentalmente a través da propia SXMIT como órgano ao que lle corresponde o impulso, asesoramento técnico e apoio en materia de tecnoloxías da información e as comunicacións, ao longo do 2009 desenvolveu diversas iniciativas destinadas a impulsar a eAdministración.

Por exemplo, na plataforma de administración electrónica, creada para axilizar a tramitación de procedementos e, en xeral, contribuir na mellora da calidade dos servizos públicos.

Entre os servizos que ofrecerá a sede electrónica podemos destacar o inicio de trámites, a consulta de estados de expedientes, o acceso a publicacións oficiais (DOG), o taboleiro de anuncios, etc.

Esta canle serve de porta de acceso ao cidadán a toda aquela información e servizos on-line, que se poñen a súa disposición de forma actualizada é preferentemente personalizada.

Entre os servizos que ofrecerá a sede electrónica podemos destacar o inicio de trámites, a consulta de estados de expedientes, acceso a publicacións oficiais (DOG), taboleiro de anuncios, etc.

Identidade dixital do empregado público A SXMIT tamén estivo a traballar durante o último ano na definición dos criterios básicos a aplicar de xeito corporativo nos seguintes supostos:  A identidade dixital do empregado público, mediante o uso da certificación dixital, o soporte das mesmas, a loxística de asignación de certificados, validación, etc.  A sinatura dixital, formas de uso e integración na documentación, almacenamento, …

En canto á xestión telemática dos procedementos administrativos abordouse un proxecto de construcción dun sistema integral de tramitación de administración electrónica coa finalidade de incorporar o cumplimento dos requerimentos da Lei 11/2007 e de proveer servizos comúns de administración electrónica a calquera proxecto ou iniciativa da Xunta neste ámbito .

 Finalmente, a identidade dixital do cidadán, establecendo os criterios da identificación do cidadán fronte a Administración nas canles telemáticas, que poderán ser diferentes en base os criterios de seguridade esixidos nos procedementos.

Deste xeito ofrecerá servizos telemáticos aos diferentes departamentos da Xunta como: inicio de expediente, identificación, asinado, eDNI, xestión de formularios, tramitación, control do proceso, arquivo, integración, auditoría e interoperabilidade entre sistemas e con outras administracións, Seguridade Social, Correos, ministerios, etc., que poden ser utilizados polos distintos departamentos e outras administracións para, combinados axeitadamente, poñer en marcha novas aplicacións informáticas.

Durante o 2009 a Secretaria Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, responsable de supervisar, detectar e diagnosticar os problemas de hardware ou software que puideran producirse nos elementos de rede da Xunta de Galicia, comezou os traballos de mellora da dispoñibilidade dos servizos proporcionados pola Rede Corporativa, mediante a ampliación do Sistema de Protección contra Intrusos (IPS) Tamén se estivo a traballar no último ano na ampliación do Sistema de Filtrado de Contidos actual que protexe a Rede Corporativa na co-nexión a Internet xa que estaba saturado e non tiña capacidade para analizar todo o tráfico.

Sede electrónica A Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, comezou o desenvolvemento da sede electrónica ou portal do cidadán, canle que serve de porta de acceso ao cidadán a toda a información e servizos en liña, que se poñen a súa disposición de forma actualizada é xeralmente personalizada.

Seguridade nos sistemas de información

Mapa de Servizos de eAdministración e Interoperabilidade A administración electrónica vai sempre vinculada ao concepto de interoperabilidade nas súas acepcións organizativas, técnica e semántica.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

47

Deste xeito a Secretaría Xeral de Modernización comezou a traballar na definición do chamado “Mapa de interoperabilidade” no que se recollerán os axentes implicados, procedementos, datos, documentos que participan nos procesos da administración pública. Isto permitirá identificar os procedementos que se consumen en toda a adminis-tración para así basearse en datos cuantitativos a hora de tomar decisións sobre automatización e interoperabilidade (conexións entre aplicaciones, evitar presentación de documentación, etc).

Revisión do rexistro presencial e do rexistro telemático En novembro consituiuse un grupo de traballo de análise, para revisar o modelo existente de rexistro presencial e de rexistro telemático, co obxectivo de unificar e integrar todos os sistemas de rexistro da administración autonómica, mellorar os circuitos loxísticos de movemento de papel, integrar a dixitalización e os servizos de administración electrónica (compulsa electrónica) e revisar os requerimentos do servizo de rexistro telemático.

Formación do empregado da administración xeral da Xunta de Galicia A Escola Galega de Administración Pública puxo en marcha ao longo do 2009 un Plan de Formación Continua co obxectivo de capacitar aos empregados públicos para realizar funcións e tarefas en calquera posto de traballo ao longo da súa carreira profesional.

Este Plan de Formación incluía un total de 97 cursos de formación en materia TIC que sumaban un total de 2.420 horas programadas. Entre algúns dos cursos ofertados podemos sinalar o curso de Oracle, o curso de Base de datos Access, o curso de folla de cálculo Excel avanzado ou o curso de Procesador de textos Word básico, entre outros.

Durante o último ano a EGAP tamén organizou xornadas, entre as que destaca a “Xornada sobre internet e servizos en nube: retos e oportunidades para a empresa e a Administración”.

En virtude diso, os datos deixan de almacenarse nos servidores do usuario (Administración, empresa, individuo), para facelo nos da empresa que presta o servizo, ou como algúns prefiren dicir, en internet, na «nube».

Esta evolución producirá sen dúbida importantes vantaxes para a Administración e a empresa (maior cooperación e aforro de custos, entre outras moitas), aínda que tamén apunta serios riscos (intimidade e protección de datos, ou seguridade destes).

Ademais no 2009 a EGAP puxo en marcha unha experiencia piloto pioneira de formación telepresencial en tecnoloxías da información, en ofimática e en idiomas.

A plataforma sobre a que se apoia o piloto integra as potencialidades de videoconferencia con outros servizos virtuais avanzados e ferramentas para compartir ordenadores, escritorios e aplicacións en modo remoto. Este proxecto explota ao máximo as capaci-dades da tecnoloxía para poñelas ao servizo da comunicación e a xestión do coñecemento entre grupos dispersos, mantendo a interactividade e a relación en vivo e en directo entre o profesor e o alumno.

Esta plataforma desenvolveuse utilizando a tecnoloxía multimedia, integrando imaxe, voz e datos, para ofrecer ao alumno tódalas vantaxes da formación presencial pero aproveitando tamén tódalas vantaxes da educación a distancia. En definitiva, a experiencia do alumno será como asistir a unha clase presencial, pero a través dunha plataforma web. A plataforma ofrece dúas modalidades de traballo, en directo e en diferido.

Finalmente a Escola, creou o „Xogoleco‟, un xogo interactivo que pretende impulsar o coñecemento e as boas prácticas no tratamento da nova Lei de contratos do sector público entre os traballadores da Xunta de Galicia. Así, dun xeito sinxelo e divertido, os empregados da Administración e todas as persoas interesadas nesta normativa, poderán familiarizarse con ela a través de cinco modalidades de xogo diferentes. O xogo está accesible a través da páxina web da Escola (http://egap.xunta.es/xogoleco).

Esta xornada, absolutamente pioneira en España, analizou a prestación de servizos «en nube» (cloud computing), hoxe en día o desenvolvemento de maior envergadura na internet. Utilidades que de ordinario só se prestan desde o propio ordenador ou rede corporativa, comezan a ofrecerse en cada vez maior medida a través da rede: contas de correo electrónico, tratamento de textos ou programas esenciais para administracións ou empresas (para xestionar nóminas, por exemplo).

48

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eAdministración Local Outro dos eixos fundamentais tanto do Plan de medidas Urxentes da Xunta de Galicia como do Plan Operativo de eGoberno 2013, é o desenvolvemento da administración electrónica é a modernización da Administración Local, último chanzo e interlocutora directa da administración coa cidadanía.

Neste sentido a Xunta colaborou durante o último ano coas Administracións Locais galegas (deputacións e concellos) no proceso de adopción das TIC para a súa adaptación á lexislación vixente, co obxectivo de dotalas de servizos públicos máis eficientes e que requiran un menor custo e esforzo para os cidadáns.

Protocolo de colaboración para o impulso administración electrónica na contorna local No marco da iniciativa eGoberno 2013 a sinatura en setembro do 2009 do “Protocolo de Colaboración entre a Xunta de Galicia, as Deputacións Provinciais de A Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra, e a Federación Galega de Municipios e Provincias (FEGAMP) para o desenvolvemento da e-Administración en Galicia” puxo de manifesto a vontade de todas as Administracións de avanzar nunha estratexia de apoio á modernización integral das Administracións e a súa adecuación á Lei 11/2007.

Elaboración do Plan eConcellos A finais do 2009 a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica iniciou os traballos de elaboración do Plan, mediante unha primeira fase de análise da situación actual de desenvolvemento da administración electrónica nos concellos de Galicia, na que se identificaron os servizos existentes, proxectos en marcha e carencias a cubrir.

O fin do Plan eConcellos é identificar as actuacións necesarias no ámbito da administración electrónica que deben acometer as distintas administracións implicadas: Xunta, deputacións, e concellos.

Oficina eConcellos En novembro 2009 a SXMIT puxo en marcha a Oficina eConcellos, unha oficina técnica virtual cuxos obxectivos xerais pódense ver resumidos nos seguintes puntos: Identificar e informar sobre necesidades comúns de administracións locais no desenvolvemento dos seus sistemas e infraestruturas tecnolóxicas.

O protocolo busca establecer un marco de colaboración permanente que permita a coordinación das iniciativas que se van levar a cabo en Galicia para a implantación dos servizos de Administración electrónica, co obxectivo é presentar un modelo único fronte ao cidadán, aliñando os distintos proxectos que se están a desenvolver e racionalizando os investimentos.

Adicionalmente constitúese a “Comisión de Dirección da Administración Electrónica en Galicia”, o instrumento permanente de coordinación e colaboración administrativa, formado por representantes da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, da Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, a Consellería de Facenda, das Deputacións provinciais e da FEGAMP.

Impulsar a acción coordinada entre a Xunta e as entidades locais, como elemento fundamental para acelerar a incorporación das TIC nos concellos de Galicia.

Por último, dar soporte aos concellos sobre os proxectos a definir dentro do Fondos Estatais de Emprego e Sostibilidade Local (FEESL.)  Informar as entidades competentes da situación global das actuacións municipais enfocadas hacia o uso das TIC.  Orientar as entidades locais no desenvolvemento dos seus sistemas, canalizando os esforzos hacía a reutilización dos proxectos liderados polas autoridades autonómicas.  Coordinar os esforzos das administracións locais e autonómica evitando que se aborden proxectos de igual alcance en ambos ámbitos.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

49

Entre as principais actuacións levadas a cabo dende a súa creación destaca a participación na elaboración do Plan eConcellos, a coordinación da implantación do rexistro civil en liña nos xulgados de paz e a publicación de dous documentos de recomendacións, a “Guía de proposta para os FEESL2010” e a “Guía de boas prácticas na implantación dunha rede de telecomunicacións municipal sen fíos”

Concellos dixitais Durante o 2009 déuselle continuidade ao Programa Concellos Dixitais, enmarcado dentro do Plan Avanza, a través do que se concedían axudas para subvencionar actuacións no eido da administración local relativas a servizos e aplicacións de administración electrónica, servizos dixitais dirixidos a cidadáns e empresas da contorna local ou a elaboración de planos directores da Sociedade da Información.

Curso TIC

Curso de información europea na rede

25

Curso de base de datos Access

30

Curso de folla de cálculo Excel básico

25

Curso de folla de cálculo Excel avanzado

25

Curso de PowerPoint

25

Curso de procesador de textos Word básico

25

Curso de procesador de textos Word avanzado

25

Total

180 h

Táboa 6. Cursos TIC na modalidade de teleformación para empregados das administración locais. EGAP 2009

Na convocatoria de 2009 concedéronse un total de 80 axudas cunha subvención asociada de case 1 millóns de euros fronte ao 1.379.045 € concedido ao abeiro deste mesmo Programa en 2008.

O progrma Concellos Dixitais xerou dende a súa posta en marcha un investimento total de máis de 3,5 millóns de euros.

Teleformación para os empregados das administración locais A Escola Galega de Administración Pública, realizou 12 cursos de formación na modalidade de teleformación para empregados ao servizo das administracións locais, dos cales 7 estaban relacionados coas novas tecnoloxías da información e as comunicacións.

50

Horas

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eEducación Obxectivos As TIC xogan un papel fundamental no ensino, xa que son un contido básico na formación de calquera persoa e poden incrementar a calidade da práctica pedagóxica, facilitar as relacións entre a comunidade educativa e explotar as posibilidades en canto a personalización do ensino, eliminación de barreiras, etc.

Fronte aos tradicionais libros, vídeos e xogos, os novos contidos educativos creados con recursos tecnolóxicos permiten presentar a información doutra forma. Os contidos fanse máis dinámicos (interactividade) máis atractivos (presentación simultánea de texto, sons e imaxes) e máis variados. Estas novas prestacións poden facilitar a aprendizaxe e permitir melloras cognitivas sobre todo dos alumnos con dificultades, ao aplicar metodoloxías máis activas e menos expositivas.

Pero levar isto a práctica, supón un importante esforzo para fomentar unha participación activa, para integrar as vantaxes e afastar as malas prácticas e dinamizar un proceso de desenvolvemento social continuo e sostible para acadar unha cidadanía, presente e futura, plenamente inserida na Sociedade da Información.

Accións salientables Proxecto ABALAR Neste contexto a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria definiu a finais de 2009 a estratexia para a integración plena das TIC na práctica educativa en Galicia, o proxecto Abalar.

Este proxecto nace co obxectivo de integrar todas as iniciativas no ámbito educativo, xuntando os esforzos cara a modernización e mellora da educación como parte da estratexia transversal do Goberno Galego de promoción das TIC a todos os sectores de actividade, recollida no marco da iniciativa “egoberno2013” Trátase xa que logo dunha estratexia educativa global e integradora a longo prazo, definida con obxectivos claramente determinados para maximizar o aproveitamento dos recursos na mellora das competencias formativas das novas xeracións de cidadáns, que coordina e impulsa un cambio de modelo educativo en Galicia apoiado na formación do profesorado e a modernización global do ensino.

Abalar persegue tamén un salto cualitativo e cuantitativo no modelo educativo galego, co fin de mellorar a súa eficiencia nun proceso de modernización, integrando ás TIC en todos os ámbitos educativos, apoiarase na posta en marcha de forma coordinada de diferentes iniciativas en cada un das seguintes áreas:  Equipamento e infraestrutura: garantirase a dotación e o mantemento da infraestrutura TIC para todos os centros educativos, favorecendo a conversión dos centros educativos tradicionais en Centros Educativos Dixitais , a través da subministración de proxectores, pizarras Dixitais, ultraportátiles a alumnos e profesores, de cableado e canalizacións, do acondicionamento de aulas, etc.

Este eixo aproveitarase da sinatura do Convenio de Colaboración entre a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria e o Ministerio de Educación para a aplicación en Galicia do proxecto 'Escuela 2.0' e que suporá o desembolso de catro millóns de euros por cada unha das partes asinantes, co fin de integrar as tecnoloxías da información e comunicación (TIC) nos centros educativos.

Coa implantación do proxecto 'Escuela 2.0', dotarase ás aulas galegas de 5º e 6º de primaria e de 1º e 2º de secundaria obrigatoria de taboleiros dixitais e conexión sen fíos a internet. Ademais, cada docente, alumno e alumna destes mesmos cursos terá o seu ordenador portátil, que empregará como ferramenta de traballo, tanto na clase como na casa.  Fomento da cultura dixital: Buscase a adopción e integración cultural das TIC en todos os ámbitos do proceso educativo. Nos docentes, deseñando un plan de formación específico para a súa habilitación no uso das TIC na práctica docente, e proporcionándolles recursos educativos dixitais para empregar nas distintas materias. Nas familias, difundindo as novas canles e soportes audiovisuais de comunicación, favorecendo con elo o acceso aos servizos que proporciona a e-administración.  Contidos educativos: Dotarase ao profesorado, así como ao resto da comunidade educativa de contidos e recursos educativos dixitais. Para elo facilitarase o desenvolvemento de novos modelos pedagóxicos e a incorporación dos últimos avances tecnolóxicos na educación, aroveitaranse as mellores prácticas desenvolvidas nos centros máis avanzados e fomentarase o espírito colaborativo e participativo dos docentes para establecer unha comunidade de desenvolvemento de contidos propios.  Integración e participación: Abalar contará cun portal que será o referente dos servizos educativos en Galicia para toda a Comunidade, que permitirá achegar a educación aos cida-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

51

dáns e involucrando ás familias na educación dos fillos, promoverá o desenvolvemento das TIC no ámbito educativo, e fomentará a participación colaborativa dos centros e da comunidade docente, incorporando como peza fundamental o Repositorio de Contidos Educativos de Galicia.

Nunha primeira fase (2009-2010), 'Abalar' equipará máis de 700 aulas de primaria e secundaria, alcanzando 14.000 alumnos e preto de 2.500 profesores. O proxecto, durante os próximos catro anos, estenderá as súas actuacións a máis de 4.400 aulas distribuídas en 1.085 centros, o que permitirá dar cobertura técnica a 87.400 alumnos.

Novo Portal Web A finais do 2009 a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria comezou os traballos de desenvolvemento dunha nova versión do portal web (www.edu.xunta.es), que viu a luz a medidados de febreiro do ano 2010.

A creación da nova web da Consellería, abordouse dende unha dobre perspectiva, a tecnolóxica e a organizativa.

Dende o punto de vista tecnolóxico, o portal anterior non resultaba operativo. Deste xeito foi preciso despregar unha nova plataforma baseada no sistema de xestión de contidos que dotou a ao novo portal de maior flexibilidade e escalabilidade, garantindo ao mesmo tempo un mantemento máis doado do mesmo.

TFT/LCD para os centros educativos públicos dependentes da Consellería por un importe total de case 1.650.000 euros.

Modernización dos sistemas de información A Consellería de Educación e Ordenación Universitaria durante o 2009 tamén realizou diferentes traballos orientados á mellora e modernización dos seus propios sistemas de información a través das varias iniciativas como:  Aplicación para a xestión de títulos, co obxectivo de dispoñer dunha ferramenta que permita xestionar a emisión de títulos educativos de ensinanzas non universitarias de xeito centralizado e en contorno web.  Melloras na aplicación de xestión de persoal, na aplicación de xestión académica do ensino para ensinanzas secundaria e ciclos formativos e na aplicación de xestión de formación do profesorado.  Migración da plataforma de correo electrónico corporativo a unha arquitectura baseada en software libre en previsión de que o número de usuarios vaia en aumento. Na actualidade a plataforma de correo electrónico proporciona servizo aos centros educativos, profesorado, alumnos e servizos centrais da consellería cun total de 50.000 contas de correo electrónico e xestionando máis de 1.200.000 mensaxes diarios.

Plan de mellora de bibliotecas escolares A biblioteca escolar serve de canle para a integración nos centros educativos das tecnoloxías da comunicación que a sociedade vai desenvolvendo, e ofrece a posibilidade de acceso igualitario aos bens culturais, independentemente do estrato económico e cultural de procedencia, actuando como axente de compensación social.

Dende a óptica organizativa, a web ofrece unha nova imaxe tanto dende o punto de vista estético como dende o punto de vista dos diferentes servizos que se ofrecen aos usuarios.

Equipamento para os centros educativos públicos galegos A Consellería de Educación e Ordenación Universitaria continuou durante o ano 2009 coa introdución das novas tecnoloxías nos seus centros a través da dotación de equipamento informático.

Para elo licitou dous concursos, tanto para a adquisición de ordenadores portátiles como para a adquisición de ordenadores persoais e monitores

52

Partindo desta base a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria convocou por quinto ano consecutivo o Plan de mellora de bibliotecas escolares, que se desenvolverá durante o curso 2009/2010, e no que se sufragaron, entre outros, os gastos comprendidos como concepto de adquisición de equipamentos audiovisuais ou informáticos.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eSanidade

rio onde se xere ou dos profesionais que participaron no proceso de atención.

Obxectivos

Durante o ano 2009 este proxecto desenvolveuse en todas as áreas de Atención Primaria e en todos os hospitais. Isto supón que un total de 2.775.971 historias clínicas están accesibles a través do sistema IANUS e hai máis de 22.145 profesionais acreditados. En concreto, superáronse os 17 millóns de accesos por parte dos nosos profesionais (6 millóns de accesos máis que en 2008).

O achegamento das TIC ao eido da Sanidade converteuse nun dos ámbitos de actuación prioritarios durante os últimos anos, co obxectivo de facilitar aos cidadáns o acceso o ao sistema público de saúde, favorecendo o emprego dos servizos interactivos e de administración electrónica na xestión sanitaria, de xerar sinerxías e promover a cooperación intersectorial dentro do tecido empresarial e promovendo a integración dos profesionais sanitarios na Sociedade da Información a través da súa formación e capacitación.

A este respecto, o Sistema Público de Saúde de Galicia aposta polo emprego das TIC como ferramenta innovadora na mellora da xestión dos centros e para dar á cidadanía uns servizos de calidade. É por iso que durante o 2009 continuou o desenvolvemento da Rede de Saúde: Plan de Tecnoloxías da Información da Sanidade Galega para o período 20062009 no cal se recollen diversas actuacións que teñen por obxectivo a mellora da eficiencia e calidade do traballo así coma o achegamento da administración á cidadanía a través do emprego intensivo das TIC. Este plan está estruturado ao redor de seis liñas estratéxicas:

Ademais, baixo este proxecto, vertébranse outras actuacións coma a dixitalización da imaxe médica ou a receita electrónica. No que respecta á primeira convén salientar que a porcentaxe de estudos con imaxe dixitalizada asociada supera o 90%, estando en marcha en todos os hospitais do Sistema Público de Saúde, aos que tamén se incorporaron sistemas de recoñecemento de voz.

A receita electrónica (e-receita), pola súa parte, comezou no 2008 e despois dun ano estáse a implantar en concellos de todas as áreas sanitarias; No ano 2009 foron prescritas dixitalmente 41 millóns de receitas (o 63,81 por cento do total) e xa foron prescritas 7,5 millóns de e-receitas a 1.217.423 persoas.

Con respecto ao número de oficinas farmacia conectadas, pasouse de 38 no 2008 a 866 a finais do 2009. Do mesmo xeito tamén se incrementou a porcentaxe de facultativos que usan a prescripción electrónica, pasándose dun 75,2% no 2008 a un 91,50% no último ano.

 Dixitalizar a actividade asistencial.  Promover novas canles de acceso e participación no sistema sanitario público.  Optimizar os procesos de xestión interna.  Dar soporte ás redes de vixilancia da saúde.  Dispor de información de calidade para a toma de decisión.  Reforzar as infraestruturas.

Accións salientables Historia Clínica Única: IANUS Dentro das actuacións desenvolvidas baixo deste plan cabe salientar o proxecto de Historia Clínica electrónica (IANUS), que é o eixo vertebrador desta modernización, pois fará accesible toda a información e documentación clínica que se xera durante o proceso asistencial, para poder consultala e rexistrala de forma clara, rápida e igual para todos, independentemente do centro sanita-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

53

2005

2006

2007

2008

2009

2.610.293

2.775.971

Historia Clínica Única IANUS Nº de historias dixitais Nº de Tarxetas de Profesional

224.540 …

6.658

13.174

20.387

26.061

642

3.569

8.934

15.516

22.145

Cursos de formación

…

674

588

679

525

Horas de formación

…

2.652

2.412,8

3.709,5

3.450

Profesionais formados

…

5.187

3.630

4.571

3.489

Nº de altas hospitalarias dixitalizadas

8%

92%

72%

0.5 mll.

11 mll.

17 mll

Nº de hospitais con imaxe dixital

2

14 (todos)

14 (todos)

% estudios con imaxe dixitalizada

20%

90,6%

90%

0

14 (todos)

14 (todos)

Nº de profesionais con acceso a IANUS

Nº accesos anuais IANUS

Dixitalización da imaxe médica

Hospitais con recoñecemento de voz

e-Receita % prescrición electrónica sobre o total % de facultativos que usan a prescricións electrónica Nº oficinas farmacia conectadas Nº e-receitas

4%

9%

26%

46,26 % (28.112.942)

63,81 % (40.907.040)

5,5 %

21,20%

26,68%

75,20%

91,50 %

0

38

866

0

131.536 (57.000 per.)

7.572.958 (1.217.423)

Fonte: Datos proporcionados pola Consellería de Sanidade

Accesibilidade ao sistema sanitario A accesibilidade ao sistema sanitario público é outra das liñas estratéxicas de Rede de Saúde.

Neste sentido durante o ano 2009 acadáronse 5,5 millóns de accesos á web da sanidade pública galega, o que representa un incremento do 389 por cento, respecto dos accesos rexistrados no ano 2005.

En canto ao uso dos servizos web como a consulta individualizada de lista de espera recibiu 6.802 accesos en 2009, un total de 1.701 persoas incribíronse no servizo de alerta sms e realizáronse máis de 36 mil solicitudes de cambio de médico a través de Internet.

Ademais, no ano 2009, o 16,48 % da poboación pediu cita co seu médico de familia a través da web (fronte ao 1 por cento do ano 2005), remitíronse un total de 13.030 solcitudes de tarxeta sanitaria por Internet e, a finais dese mesmo ano, eran xa 141 os centros sanitarios que contan con solucións de telemedicina implantada.

Entre os servizos para os profesionais destaca a Oficina Virtual do Profesional (FIDES), que durante o ano 2009 rexistrou un total de 547.554 accesos, o que supón un incremento do 127 % con respecto a 2008.

De cara á cidadanía, hai que destacar o proxecto Queres, un sistema de información de queixas e suxestións coma canle de escoita de participación da cidadanía, que recolleu un total de 1.976 queixas no 2009, 825 máis que no ano anterior.

54

A través da plataforma de formación a distancia (Mestre) creada co obxectivo de facilitar a accesibilidade dos profesionais aos plans docentes, realizáronse durante o 2009 un total de 722 cursos impartidos a 19.857 profesionais.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

En relación á Biblioteca Virtual do Sistema Sanitario Público Galego, a finais do ano 2009 xa recibía 159.247 accesos a 2.240 revistas.

nidade de forma áxil, rápida e sinxela e que rexitrou un total de 17.004 accesos no último ano. Ademais o 46% dos provedores con facturación superior a 300.000 euros xa teñen acceso a esta oficina virtual.

Finalmente, indicar que 394 provedores contan cunha ferramenta específica (OFPRO), que permite acceder e comunicarse coa Consellería de Sa-

2005

2006

2007

2008

2009

SERVIZOS EN LIÑA – Accesibilidade aos servizos sanitarios Nº de accesos á Web

1.124.161

1.702.579

3.681.862

5.447.803

5.501.481

10,3

12,9

17,8

19,11

3

3

3

10

14

1%

5,66%

8,89%

12,14%

16,48%

Nº de tarxetas emitidas por Internet

6.201

9.631

12.378

13.557

13.030

Nº de cambios de médico e outros trámites realizados pola Internet

16.971

32.377

36.120

35.390

36.142

% de citas entre diferentes niveis asistenciais concertadas por medios telemáticos

21,76 %

28,15 %

34,02 %

36,53 %

39,16%

Nº centros de AP con cita telemática especialista

199

241

278

312

343

Nº accesos lista de espera individualizada na web

0

219

4.185

6.802

Nº inscricións no servizo de alerta sms (Nº inscricións/Nº mensaxes)

0

900

810

1.701

1.047

634

511

e-mails/ano (millóns)

Servizos para a cidadanía Nº de servizos públicos sanitarios en liña para o cidadán % cidadáns cita Internet

Nº de tarxetas de doador solicitadas a través da web

358

1.246

Queres (Sistema de Queixas e Reclamacións)

0

1.151

1.976

Nº de centros con telemedicina

31

127

141

5

6

8

759

43.881

49.529

6

19

757

722

304

812

Servizos para os profesionais Número de servizos en liña para o profesional

1

Número de profesionais con acceso á Oficina Virtual do Profesional Número de cursos e-learning realizados Número de usuarios matriculados en cursos e-learning Número de accesos a FIDES

11.912

19.857

240.760

547.554

Aula Virtual e MESTRE Nº cursos/nº profesionais formados

0

757/ 11.912

722/ 19.857

Mergullador e Bibliosaúde Nº accesos/nº revistas electrónicas

0

42.461 / 1.500

159.247/ 2.240

6

7

416 / 13.803

394/ 17.004

Servizos para os provedores Número de servizos en liña para a empresa

1

Oficina Virtual Provedores/nº accesos

0

2

2

Número total de provedores con usuarios autorizados no sistema

130

324

416

394

% de provedores con facturación superior a 300.000 € con acceso ao sistema

38%

48%

55%

46%

Fonte. Datos proporcionados pola Consellería de Sanidade

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

55

Plataforma tecnolóxica Por último, Rede de Saúde supón un importante esforzo na consolidación das infraestruturas tecnolóxicas que garantan o almacenamento seguro da información clínica dos doentes, así como a súa accesibilidade e dispoñibilidade en calquera punto da rede asistencial as 24 horas do día.

Para iso estableceuse unha potente rede de telecomunicacións corporativa á que están conectada o 93 % dos centros de atención primaria, atención especializada e hospitais adcritos ao sistema

Público. Ademais o 69 % das liñas de comunicación destes centros son de banda larga e o número de usuarios xestionados incrementouse ata 47,726 o que supón un crecemento do 54% respecto das cifras do ano.

En canto á dotación de equipamento, aumentou o número de servidores ata 821, así como; multiplicouse o volume de información sanitaria almacenada en formato dixital, acadando os 561 terabytes almacenados; e chegando a un total de 17.124 postos clínicos informatizados.

2005

2006

2007

2008

2009

% de centros de Atención Primaria, Atención Especializada e Hospitais conectados á Rede Corporativa do Servizo Galego de Saúde

55 %

72 %

76 %

87 %

93 %

Porcentaxe de centros de Atención Primaria, Atención Especializada e Hospitais conectados en banda ancha (>=512 Kbps)

8%

9%

27 %

49 %

69 %

9.991

17.124

PLATAFORMA TECNOLÓXICA

Postos clínicos informatizados

3.064

Servidores

306

322

720

821

Switches

673

722

1.098

1.213

5.076

8.008

8.821

779

1.034

100TB

402 TB

561 TB

Impresoras Routers Volume información dixitalizada

47TB

Equipos comunicacións

1.051

1.877

2.399

Liñas comunicacións

803

1.511

1.805

Centros de Atención primaria conectados a banda larga

33

232

331

41.054

47.726

21.041

27.052

Usuarios/as dos Sistemas

22.132

Profesionais con tarxetas e sinatura dixital

25.935

642

Fonte: Datos proporcionados pola Consellería de Sanidade

Outras actuacións no ámbito sanitario Portal SAGa En febreiro do 2009, dentro do portal SAGa habilitouse a última fase da súa implantación, unha ferramenta para a xestión integral da información do Sistema Acreditador da Formación Continuada das profesións sanitarias de Galicia.

A plataforma contén un modelo normalizado acreditación das actividades de formación continuada dirixidas aos profesionais sanitarios, con formatos específicos para as actividades presenciais e as non presenciais ou mixtas, no que debe constar o nome da entidade solicitante, a actividade para acreditar e as súas características, o financiamento e aquela información adicional que o peticionario considere relevante.

56

Portal Gripe A Tamén se puxo en marcha durante o 2009 un portal específico sobre gripe A que ofrecía información tanto á cidadanía en xeral, como aos profesionais sanitarios e outros colectivos.

A web tiña un dobre obxectivo, por unha banda, manter o compromiso da Consellería ao redor da transparencia e da información permanente de todo o relacionado coa gripe A; e por outro, xerar unha vía de acceso á información para clarexar calquera tipo de dúbida relacionada con ela.

No apartado dirixido á cidadanía, os internautas podían consultar as preguntas e respostas máis frecuentes relacionadas con este virus (modo de contaxio, síntomas, medicamentos, uso de máscaras, grupos de risco, cando solicitar atención médica, etc. Ademais dispoñía de información para o enfermo, para o coidador e consellos para viaxeiros e era posible recibir novas mediante mensaxes SMS.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eXustiza Obxectivos Tal e como xa se avanzou, nos últimos anos a incorporación das TIC no ámbito da Administración de Xustiza vén ser unha realidade.

Están cada vez máis presentes no uso cotiá conceptos como os sistemas de información, as redes de telecomunicación, a sinatura dixital, etc.

Sen embargo, tamén é unha realidade, que non se ten alcanzado un nivel adecuado de aproveitamento das TIC na mellora e modernización da Administración de Xustiza.

Consciente desta situación, e acompañando ao lanzamento do Plan de Sistemas de Xustiza que vai permitir establecer o marco xeral e as actuacións concretas a realizar, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, en colaboración coa Dirección Xeral de Xustiza, no marco do Plan TIC de Medidas Urxentes no ámbito da Administración de Xustiza en Galicia aprobado en Xullo de 2009, identificou unha serie de actua cións prioritarias a abordar no período 20092010, que non podían agardar á realización do Plan de Sistemas por ser especialmente críticas.

Accións salientables

Consolidación dos sistemas de información Sistema de xestión procesal Minerva No último trimestre do 2009 continuaron os traballos de migración dos procedementos rexistrados dende os sistema Lybra ao sistema Minerva, un sistema troncal de xestión procesal dos asuntos en órganos xudiciais que soporta as funcionalidades de recepción, rexistro e repartición, tramitación de asuntos e xestión documentos procesais e esquemas de tramitación.

O obxectivo que se persegue con esta migración consiste por un lado, en homoxeneizar toda a plataforma base de sistema de información e garantir unha evolución homoxénea en todos os órganos xudiciais e por outro, dinamizar e potenciar o grao de uso do sistema, posto que ata o de agora presentaba moitas carencias e en xeral a satisfacción dos usuarios era moi baixa.

Implantación de Lexnet e da e-sinatura Lexnet, é unha aplicación para o transporte seguro de información que permite a realización de actos de comunicación por parte dos órganos xudiciais e a presentación de documentos a devanditos órganos.

A súa implantación estaba prevista para ó 2008, sen embargo nas datas de elaboración do Plan de Medidas Urxentes puido comprobarse como o seu nivel de implantación estaba moi por debaixo das previsións. A complexidade deste proceso veu dada fundamentalmente porque non só están implicadas as oficinas xudiciais senón que afecta a comunidade xurídica: avogados, graduados sociais e outros operadores xurídicos, en particular os procuradores.

Deste xeito a finais do 2009 comezou a definirse un plan de implantación que permita minimizar as dificultades actuais e que inclúa ademais unha planificación e execución do propio proceso de implantación, co obxectivo de acadar a plena implantación da aplicación Lexnet en tódalas sedes e órganos xudiciais.

Rexistro civil en liña O proceso de dixitalización dos rexistros civís é o resultado dun proxecto de colaboración entre a Xunta de Galicia e Red.es no contexto do Plan Avanza, nacido co obxectivo de axilizar e mellorar a calidade do servizos prestados polos rexistros civís e os xulgados de paz grazas ao emprego das TIC, axudando ao mesmo tempo ao cumprimento do establecido pola lexislación para ó acceso electrónico dos cidadáns aos servizos públicos.

Para a consecución destes obxectivos o proxecto contempla a implantación do sistema de información INFOREG 4.0 nos rexistros civís principais e nos rexistros civís delegados nos 270 xulgados de paz de Galicia.

O plan de despregamento deste sistema de información estrutúrase en tres fases:  Fase inicial. Dixitalización e informatización de 45 rexistros civís. Esta fase rematada a finais do 2009, ten dixitalizado en Galicia máis de 6.400 tomos dos 45 rexistros civís galegos, 14 pertencen á provincia de A Coruña (2.383 libros dixitalizados), 9 a Lugo (922 libros), 9 a Ourense (764) e 13 a Pontevedra (2.413).

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

57

 Fase 1. Implantación, formación e dinamización de 74 xulgados de paz. Esta fase tamén rematada, supuxo que a 31 de decembro de 2009, o 100 % dos xulgados de paz contemplados na 1ª fase teñan implantado INFOREG 4.0 e recibiran a formación programada. Ademais, 62 destes xulgados empregan con asiduiade a aplicación.  Fase 2. Implantación, formación e dinamización de 196 xulgados de paz. Nesta fase, todavía en curso, implantouse INFOREG en 147 xulgados de paz, dos 196 previstos. En canto á formación e a dinamización concluirá previsiblemente na primavera de 2010.

Xestión de Fiscalías: Fortuny A finais do 2009, comezáronse os traballos de dinamización do uso do sistema Fortuny nas fiscalías, unha aplicación de xestión de rexistro e tramitación dos expedientes xudiciais no ámbito do Ministerio Fiscal.

Para elo será preciso a migración do sistema á última versión liberada polo Ministerio de Xustiza, a análise de adecuación do sistema aos requerimentos dos usuarios e a formación dos mesmos na nova versión.

Sistema de Xestión para a Sala de Goberno do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia O Consello Xeral do Poder Xudicial puxo en marcha una sistema integral cuxo obxectivo é a xestión dixitalizada de todos os documentos mediante un sistema integral, compatible e común para todos os Tribunais Superiores de Xustiza.

Neste sentido a SXMIT, a finais do 2009 iniciou os traballos para a posta en marcha do sistema de Xestión para a Sala de Goberno do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, co obxectivo de integrar o sistema no modelo de sistemas de información da Administración de Xustiza en Galicia.

Plataforma Audiovisual e Multimedia A lexislación procesual esixe a gravación audiovisual das vistas orais no caso dos xuízos civís. Na última década, sobre todo a partir da reforma chamada dos “xuízos rápidos” (ano 2004) foron implantados progresivamente sistemas de vídeconferencia e de gravación de vistas, que cada día son máis utilizados pola Administración de Xustiza, e como consecuencia demándanse máis e mellores equipos.

Unha das primeiras medidas neste ámbito durante o 2009 por parte da SXMIT, foi a elaboración dun diagnóstico da situación actual dos medios audiovisuais: sistemas de gravación e sistemas de videoconferencia distribuídos nas diferentes sedes xudiciais da xeografía galega.

58

Como consecuencia deste diagnóstico definíronse unhas medidas de actuación urxentes na sedes xudiciais de A Coruña, Lugo e a Estrada, que afectaban a infraestrutura de soporte, ao equipamento e aos servizos (formación, soporte dos sistemas audiovisuais, etc.)

Finalmente tamén se definiu un modelo obxectivo preeliminar para o despregue completo dos sistemas audiovisuais en condicións que satisfagan plenamente as necesidades da Administración de Xustiza en Galicia.

Revisión e adecuación á LOPD O feito de que no referente á protección de datos de carácter persoal se detectara unha situación de irregularidade na que estaba a incurrir de forma xeneralizada a Administración de Xustiza de Galicia, fixo necesario regularizar a situación e adecuar á lexislación vixente en materia de LOPD, así como definir o marco de seguridade para tódolos ficheiros xestionados, tanto como Neste sentido a finais do 2009 iniciáronse diferentes actuacións neste eido que terán continuidade durante o 2010, entre as que destacan o diagnóstico de adecuación ao Regulamento de desenvolvemento da LOPD, a revisión dos ficheiros xa inscritos na AGPD ou a elaboración do Documento de Seguridade.

Infraestruturas de soporte aos Sistemas de Información Auditoría dos CPD Durante o 2009 fíxose unha primeira análise dos centros de proceso de datos (CPD) ubicados na Dirección Xeral, concluíndo na necesidade de facer melloras para cumprir coas especificacións mínimas segundo a normativa TIA-942 en materia de acondicionamento, ubicación e seguridade, garantía do servizo, etc.

Tamén se examinaron as condicións dos sistemas de información de Xustiza periféricos, dos 49 órganos xudiciais das principais cidades e dos xulgados de 1ª Instancia do resto de cabeceiras de partidos xudiciais.

Nunha primeira análise de situación de estas ubicacións (principalmente nas que no corresponden ás principais ciudades) detectáronse carencias tanto a nivel tecnolóxico, de infraestrutura (comunicacións, eléctricas, redundancia a fallos,..) como de seguridade (físico como lóxico, copias de seguridade,..) polo que é preciso trasladar ese equipamento e facer un estudo de viabilidade de migración deses sistemas a unhas novas instalacións.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Plan de renovación progresiva do equipamento ofimático Nos últimos anos o número de equipos instalados nos órganos xudiciais foi aumentando ata un inventario de 3.400 postos de traballo informatizados. Mais non se puxo en marcha ningún plan de renovación progresiva dos equipos o que orixinou que actualmente exista no parque ofimático unha porcentaxe moi ampla de PCs con máis de 5 anos de antigüidade.

Por tanto, a SXMIT, a finais do ano 2009 comezou os traballos para a definición dun plan progresivo de renovación, no que se contemplaban medidas de urxencia como a renovación do 10-15% dos equipos de maior antigüidade e a contratación dos servizos de mantemento..

Tamén se adxudicou a finais do último ano un concurso para a subministración de equipamento informático para a Administración de Xustiza, mediante o que adquirirá 500 ordenadores persoais e 300 impresoras, por un importe total de case 550.000 €.

Mellora das comunicacións existentes e asegurar o seu correcto funcionamento Os usuarios dos sistemas de información de xustiza están ubicados en diversas localizacións distribuídas por toda a xeografía galega, cada unha das cales atópase conectada á rede corporativa según a distribución inicial que foi realizada en función da capacidade do ancho de banda que era posible conectar nese momento e dos custos que levaba asociados.

O crecemento do número de usuarios dos sistemas de Información e das necesidades de cada unha das localizacións existentes fan que o rendemento dos mesmos non cumpra coas expectativas esperadas.

Deste xeito a SXMIT considerou necesario a realización dun estudo exhaustivo sobre a infraestrutura de comunicacións, co obxectivo de mellorar o funcionamento e o rendemento dos sistemas de Información no que a infraestrutura de comunicacións se refire.

Mellora do servizo aos usuarios finais A pesar de que dentro da organización dos sistemas de información de Xustiza, xa existía o servizo de soporte aos usuarios finais, presentaba carencias importantes.

Co obxectivo de corrixilas a SXMIT, iniciou no último trimestre do ano a mellora do servizo prestado mediante a súa unificación e homoxenización, a definición dun modelo de relación e a definición dos niveis de servizo para o cumprimento polas empresas provedoras de tecnoloxía.

Plan de Sistemas de Xustiza Calquera iniciativa dirixida á modernización da Xustiza require con carácter previo dun estudo no que se analice a situación actual dos servizos e sistemas de información. Por esta razón, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica en decembro do 2009 adxudicou o concurso para a elaboración do Plan de sistemas TIC na Administración de Xustiza en Galicia.

O plan, liderado dende a Dirección Xeral de Xustiza (Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza) e a SXMIT abordará unha análise integral da situación actual en canto á adecuación dos sistemas dispoñibles ás necesidades reais e definirá o escenario obxectivo e a viabilidade do mesmo.

Para a elaboración do Plan de Sistemas estase a contar coa participación de representantes de distintos sectores da administración de Xustiza de Galicia, que son os que mellor coñecen as deficiencias dos sistemas actuais e os que mellores iniciativas poden achegar.

Os eixos sobre os que pivotará o novo plan de sistemas que se está a definir son os que se enumeran a continuación:  Definición dun novo modelo de sistemas de información. Revisión integral do modelo de sistemas de información buscando materializar o expediente electrónico xudicial. Este modelo debe ser integrador da información procesal, baseado en procesos e integrador de funcionalidades, reducir tempos de tramitación e resposta, garantir calidade, coherencia, fiabilidade …  Accesibilidade do cidadán. Xustiza electrónica.

A demanda da sociedade dunha Administración de Xustiza accesible concretarase coa configuración da web de Xustiza e o catafol do cidadán como canle principal de acceso do cidadán á Administración.  Cadro de mando. Análise de información. A integración de sistemas de análise e explotación da información facilitarán o seguimento e control, tanto á organización xudicial de Galicia como ao exterior.  Interoperabilidade con todos os intervinientes e outras administracións. O desenvolvemento do EJIS permitirá a xestión integrada da información procesal.  Adecuación á normativa de proteción dos datos de carácter persoal dos cidadáns

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

59

 Dinamización do uso dos sistemas de información. Fomento do uso xeralizado e correcto dos sistemas de información a través de plans de formación …  Revisión do modelo de prestación de servizos de soporte TIC.  Consolidación de infraestruturas. O nodo tecnolóxico de Xustiza de Galicia. Establecemento dunha base tecnolóxica robusta e fiable (CPD seguro e con capacidade de redundancia, concentración de infraestruturas que minimicen custos, rede de comunicacións axeitada) que posibilite o expediente electrónico, a súa mobilidade…

Unha vez posto en marcha o Plan de medidas urxentes, a SXMIT creou unha Oficina Técnica para o seu seguimento tanto económico como de consecución de obxectivos, que garanta unha visión de xestión centralizada do servizo, así como a coordinación e o aliñamento de todas as actuacións e recursos coas necesidades da Administración de Xustiza.

Interoperabilidade e Seguridade En decembro de 2009, a Xunta a través da SXMIT, asinou a adhesión de Galicia ao Convenio do “Esquema Xudicial de Interoperabilidade e Seguridade no ámbito da Administración da Xustiza (EJIS)”.

Con esta iniciativa, apoiada por outras dez comunidades, preténdese avanzar no expediente xudicial electrónico e na modernización e axilidade dos procedementos xudiciais. Búscase, tamén, facilitar o máximo aproveitamento das tecnoloxías da información e as comunicacións na actividade xudicial, en condicións de eficacia, eficiencia, racionalidade económica e calidade. A intención é aunar esforzos por parte de todas as administracións implicadas para acadar o obxectivo de interoperar os distintos sistemas informáticos existentes.

Neste sentido, a Xunta de Galicia, a través da Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, reforza o seu compromiso co proceso de modernización da Xustiza, ámbito no que ven traballando no último ano, primeiro, co desenvolvemento do Plan de medidas urxentes, e agora coa elaboración do Plan de Sistemas de Tecnoloxías da Información e a Comunicación para a Xustiza.

60

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Outros Servizos Públicos Obxectivos Baixo este epígrafe recóllense todos aqueles servizos públicos (cultura, turismo, medio ambiente, traballo, etc.) nos cales a aplicación intensiva das tecnoloxías da información supón unha oportunidade identificable de mellora.

Accións salientables

incorporarán á descrición bibliográfica unha copia dixital, co obxectivo de integralos no actual sistema de información do CSBG e da futura Biblioteca Nacional de Galicia.

eTurismo A Sociedade de Imaxe e Promoción Turística de Galicia, S.A. (Turgalicia) é o instrumento esencial da política do turismo en Galicia, encargada de realizar unha adecuada promoción dos recursos turísticos da nosa Comunidade Autónoma.

eCultura Web do Xacobeo-2010 A finais do 2009 a Consellería de Cultura e Turismo desenvolveu un portal web (www.xacobeo.es) para achegar información e asistencia en liña sobre o Camiño de Santiago, así como para potenciar o Xacobeo 2010.

Deste xeito esperase facilitar a interacción e a participación de peregrinos e visitantes, ofrecendo un punto de encontro e un espazo onde compartir a “Experiencia” do Camiño.

Por outra parte, tamén tenta de facer unha base de datos de persoas interesadas no Camiño de Santiago e Galicia en xeral, así como xerar contidos para difundilos na rede.

Dixitalización do patrimonio bibliográfico galego O Centro Superior Bibliográfico de Galicia (CSBG) iniciou a finais da década dos anos 90 un programa de dixitalización de materiais bibliográficos xa accesibles, a meirande parte deles, na páxina web da “Biblioteca Dixital de Galicia”.

Este programa de dixitalización do patrimonio bibliográfico galego, tense convertido nun programa estable, continuado e a longo prazo, que permite xa actualmente o acceso a unha importante cantidade de fondos de interese para Galicia e permitirá no seu momento a difusión do inmenso patrimonio bibliográfico, gráfico e documental que alberga boa parte da herdanza cultural galega.

No ano 2009 iniciáronse os traballos de incorporación a esta biblioteca dixital galega dunha selección de libros manuscritos, impresos e material gráfico que, partindo do Catálogo Colectivo do Patrimonio Bibliográfico de Galicia cando proceda,

Para levar a cabo este cometido con éxito, durante o 2009 puxo en marcha diferentes iniciativas encamiñadas á mellora na prestación dos seus servizos, como un sistema de xestión de recursos turísticos que manexa información estruturada en non estruturada para satisfacer a demanda tanto do público final como dos profesionais do sector.

Esta plataforma xestora de contidos constituirá a infraestructura básica para o desenvolvemento e implementación de portais web e a posta en marcha dun contorno de colaboración.

Tamén puxo en produción unha nova central de reservas de Turismo Rural para garantir o incremento no número de reservas efectuadas e mellorando a profesionalización do sector.

Cursos na Rede de Bibliotecas de Galicia A Escola Galega de Administración Pública (EGAP) en colaboración coa Consellería de Cultura e Turismo, realizou realizou durante o 2009, diferentes actuacións formativas en materia TIC dirixidas a persoal da Rede de Bibliotecas de Galicia.

Medio Ambiente Rede foronómica de Galicia Augas de Galicia, organismo autónomo adscrito á Conselleria de Medio Ambiente, realizou as tarefas de explotación e mantemento da rede foronómica de Galicia-Costa, co fin de proporcionar uns datos de niveis e caudais cos que se poida obter unha estatistica para a planificación e explotación das concas.

A rede foronómica de Galicia-Costa conta na actualidade con 47 puntos de control de aforo,

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

61

dos que once estan en funcionamento dende os anos 1990-1991, tres dende os anos 2001-2002, catro forman parte dun Sistema Automótico de Información Hidrolóxica (SAIH do Umia) e o resto foron postas an funcionamento e incorporadas a rede oficial no ultimo trimestre de 2008.

Nos últimos anos acometóronse labores de modernización e ampliación da rede, instalando novos sensores de nivel (radar) e de presión, así como da infraestructura necesaria para a transmisión de datos en tempo real. Ademais nos 14 puntos nos que se conta con medidas históricas existen sondas Thalimedes con data-logger e escala de niveis que se manterán durante un período de tempo para realizar análises comparativas, calibracións e como medida de seguridade no caso de fallo ou avaría.

lario do catastro como resultado, tanto das alegacións e solicitudes de modificación presentadas polos solicitantes de axudas da Política Agraria Comunitaria (PAC) de acordo co procedemento ao efecto se estableceu na campaña de axudas do 2009, como pola realización de novas ortoimaxes aéreas, que permitiron verificar a correcta posta ao día dos usos dos recintos.

O obxectivo desta actuación, consistía en corrixir posibles erros na asignación de usos que estean relacionados coas parcelas declaradas na PAC polos agricultores, co que actualizou a información dos seguintes 42 concellos.

Detalle dos concellos con renovación do SIXPAC durante o ano 2009

Sistemas de visualización exterior de datos para as estacións de calidade do aire No 2009 púxeronse en marcha 12 sistemas de visualización exterior de datos para estacións de calidade do aire, con destino as estacións urbanas da Rede Galega de Control da Calidade do Aire. As cidades e vilas onde se levou a cabo esta mellora foron Santiago, Lugo, Ferrol, A Coruña, Carballiño, Arzúa, Vigo, Pontevedra e Ourense.

Comisión de Coordinación de Sistemas de Información Xeográfica e Cartográfica Deste xeito en outubro de 2009 (Decreto 394/2009, do 8 de outubro), modificouse o Decreto 148/2003, do 9 de xaneiro, polo que se creara a Comisión de Coordinación de Sistemas de Información Xeográfica e Cartográfica, para poder contar cun departamento que puidera desenvolver e dar soporte técnico en materia de cartografía, coordinar e pór en marcha a infraestrutura de datos espaciais de Galicia (IDEG), en que están incluídas as deputacións provinciais e os concellos, Co este novo Decreto a Comisión pasou a estar adscrita á Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, a través da Dirección Xeral de Sostibilidade e Paisaxe, mentres que o soporte técnico para o desenvolvemento das súas funcións serán prestados polo Sistema de Información Territorial de Galicia (SITGA), dedicado á recompilación e tratamento de información do territorio, así como á produción cartográfica.

Medio Rural SIXPAC No ano pasado produciuse a actualización no SIXPAC das modificacións tiveron lugar no parce-

62

Arzúa

Boiro

Boqueixón

Brión

Dodro

Lousame

Melide

Noia

Outes

Padrón

Pino (O)

Pobra do Caramiñal

Porto do Son

Rianxo

Ribeira

Rois

Santiso

Touro

Trazo

Val do Dubra

Vedra

Alfoz

Barreiro

Cervo

Foz

Xove

Lourenzá

Ourol

Ribadeo

Valadouro

Vicedo

Viveiro

Burela

Meira

Mondoñedo

Rábade

Cartelle

A Merca

Cotobade

A Estrada

Meis

Silleda

Proxecto SIOSE - Galicia Durante o 2009 iniciaronse os traballos para establecer un método de observación en campo dirixido ao control e comprobación da clasificación dos polígonos proxecto SIOSE5 no que a Xunta de Galicia participa a través do convenio asinado entre a Consellería de Medior Rural e o Centro de Información Geográfica (CNIG).

O obxectivo que se perseguía con este proxecto era xerar unha base de datos de fotografías xeorreferenciadas que aseguren a calidade da fotointerpretación segundo as especificacións técnicas do proxecto SIOSE e serva como testemuño gráfico da cobertura existente nun polígono. Esta información poderá servir como base para unha futura fototeca nacional de paisaxes, coberturas e/ou usos do solo.

SIOSE é o Sistema de Información sobre Ocupación do Solo de España, que integra a información das coberturas e usos do solo das Comunidades Autónomas e da Administración Xeral 5

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

eMelloras A Consellería de Medio Rural, puxo a disposición das Organizacións Profesionais Agrarias e Cooperativas Agrarias de Galicia unha aplicación de xestión das axudas para a mellora da eficacia e sustentabilidade das explotacións agrarias e para a incorporación de novos activos agrarios.

As principais funcionalidades da aplicación emelloras son as de permitir o coñecemento dos índices esixidos para poder acceder a unha axuda para primeira instalación e/ou unha axuda para plans de mellora.

Tamén a realización de estudos de plans de mellora nas explotacións para determinar a viabilidade dos mesmos. A persoa que use o sistema poderá gardar o seu estudo e modificalo ata que o envíe a través da rede informática á Consellería do Medio Rural.

Finalmente pódense emitir os impresos de solicitude, do estudo, e da proposta á entidade financeira, etc., necesarios para concluír a tramitación.

Novo xeoportal do SITGA-IDEG No 2009 lanzouse un novo xeoportal para a difusión da información espacial da comunidade autónoma. Trátase dun novo portal que aglutina todas as iniciativas IDE (Infraestruturas de Datos Espaciais) que surxan en Galicia, tanto da administración autonómica como provinciais e locais, así como as feitas no marco transfronteirizo.

transporte (datos mestres) e actúa de intermediario nos fluxos de información entre as diferentes partes involucradas: operadores, provedores de tecno-loxía, entidades financeiras, Dirección Xeral de Mobiliadade (DXM) e concellos. Ademais, proporciona a automatización na xestión da información para o funcionamento do PTM, e en particular, da operativa da Tarxeta Metropolitana de Galicia (TMG).

Durante o ano 2009, realizouse o aliñamento funcional do SITME co ordenamento do transporte (implantación nova tarxeta TMG Dual, Lei do transporte e aplicación de novas políticas tarifarias), continuouse coa súa evolución e consolidación (mellora analítica, administrativa e ampliación de servizos aos usuarios) e levouse a cabo o mantemento e soporte da aplicación no contorno de produción.

Sistema de localización e control da frota de vehículos A Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas conta cunha frota de vehículos para que o persoal desenvolva as súas funcións de forma adecuada.

Co gallo de ter unha mellor xestión e control destes vehículos, a Consellería durante o 2009 deseñou un sistema que permita facer o seguimento e localización da súa flota de vehículos.

Para a posta en marcha do sistema de localización foi preciso a adquisición de: equipos electrónicos posicionadores GPS con envío de posición GPRS, xunto co software necesario para recoller e almacenar as posicións enviadas nunha base de datos, datos que poden seren visualizados ou procesados a posteriori.

Finalmente, un software para o centro de control que permita visualizar e xestionar as unidades móbiles e configurar de xeito remoto os posicionadores.

Transportes

Servizos de Emerxencias

Sistema de Información do Transporte Metropolitano (SITME)

Melloras dos sistemas da Axencia galega de Emerxencias e do CAE 112 Galicia

A Xunta de Galicia puxo en marcha, no ano 2006, o plan de Transporte Metropolitano de Galicia (PTM) para a mellora cualitativa e cuantitativa da oferta aos cidadáns e o fomento do emprego do transporte público a través de subvencións aos usuarios.

Neste sentido a Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas dispón dun Sistema de Información do Transporte MEtropolitano, en adiante SITME, que recolle e mantén os datos do

No ano 2009, a Axencia Galega de Emerxencias adxudicou un concurso para o desenvolvemento, explotación e mantemento dos sistemas informáticos da AXEGA112 e especialmente dos da Central de Atención de Emerxencias 112..

A través desta actuación perséguese a administración e operación das plataformas tecnolóxicas, prestar o servizo de mantemento 24x7, o

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

63

desenvolvemento e cobertura de proxectos internos de migración e atención e a canalización e resolución de anomalías e incidencias xurdidas-.

Simulador de conducción A Axencia Galega de emerxencias tamén adquiriu no 2009 un simulador de camión de emerxencias para o apoio nas intervencións dos servizos de emerxencias e para o adestramento nas técnicas de condución do seu persoal.

Así, permite practicar a condución por un circuíto virtual, tanto urbano como periurbano, no que se somete ao condutor a diferentes situacións en diferentes localizacións e condicións atmosféricas, tanto de día como de noite. Nel reflíctese un entorno similar ao que podería atopar na realidade. Este mecanismo, é de semellantes características aos empregados na formación de pilotos de avións de combate, helicópteros e outros.

evolución anual da normativa reguladora de cada procedemento. Tamén se realizaron actuacións de baixo nivel sobre o SXPA xa que moitas funcionalidades deste non están orientadas ao usuario e é necesario coñecemento técnico. Ademais soporte a usuarios ante incidencias relacionados co uso do sistema.

Por outra parte, dadas as necesidades dos novos servizos desenvolvidos no ámbito do Servizo Público de Emprego de Galicia, do aumento do número de datos e en previsión do crecemento futuro veuse necesaria a adquisición dun novo servidor e dun sistema de backup para mellorar o rendemento dos sistemas.

Traballo e emprego Sistema de xestión de espera A Dirección Xeral de Formación e Colocación está a despregar distintas medidas para achegar aos cidadáns o uso dos Servizos Públicos de Emprego. Unha destas medidas é a instalación nas oficinas de emprego de xestores de espera intelixentes que faciliten a realización dos trámites por parte dos cidadáns.

Neste sentido, a finais do 2009 sacou a concurso os sistemas a instalar nas oficinas de emprego San Xurxo Badía e Calvario (Vigo) e Vilagarcía, que cun só display a ambas administracións na esma oficina (SPEE e XUNTA) ao mesmo tempo que permitirá a identificación do cidadán, a regulación de quendas, o direccionamento a postos de atención, a visualización de mensaxes informativas, o control e supervisión de todo o conxunto e a obtención de estatísticas.

Explotación e mantemento de aplicacións A A Dirección Xeral de Promoción do Emprego e os Servizos Provinciais de Promoción do Emprego utilizan un conxunto de aplicacións que pertencen ao Sistema de Xestión de Procedementos Administrativos (SXPA) para realizar as súas tarefas.

Estas aplicacións necesitan un mantemento constante para adecuarse aos cambios nos procedementos administrativos e, nalgúns casos, coñecementos técnicos para o uso xa que o SXPA non está orientado ao usuario final.

Neste contexto durante o 2009 iniciáronse os traballos de adaptación dos procedementos SXPA, en coordinación coa Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza, de acordo á

64

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Dinamización do uso das TIC A participación da cidadanía na Sociedade da Información ofrece grandes vantaxes para todos, polo que se fai necesario acelerar e reforzar todo tipo de accións cara a incorporación integral das TIC, especialmente mediante o movemento asociativo ou en programas dirixidos a colectivos en risco de de exclusión, para facer desta inclusión un elemento de cohesión social co que superar as actuais fendas dixitais.

Por outra banda, o grao de desenvolvemento na sociedade da información nas empresas galegas está condicionado en parte pola profunda fenda existente entre PEMEs e MicroPEMEs, principalmente no que respecta aos seus niveis de equipamento tecnolóxico e de presenza na rede. Deste xeito é preciso configurar unha contorna dinámica de actividade empresarial a través da integración das tecnoloxías da información e comunicacións nos seus procesos de negocio, con especial atención ás pequenas empresas, principais axentes do tecido produtivo galego.

Finalmente, a aplicación das TIC á produción de contidos, ao medio ambiente e sostibilidade ou ao desenvolvemento rural, está a contribuír tanto a dar a coñecer os beneficios das novas tecnoloxías nestes ámbitos, como a acadar un equilibrio no desenvolvemento económico e social de Galicia.

A formación en materia TIC é un dos eixos fundamentais para a inclusión dixital da cidadanía e das pequenas empresas Para levar a cabo este propósito durante o 2009 a Xunta de Galicia adicou 40,2 millóns de euros, o que supón un 23% do orzamento total executado en materia de Sociedade da Información, que se materializaron na posta en marcha de iniciativas nalgún dos eidos que se sinalan a continuación:

Cidadanía Empresas Contidos Medio Ambiente e Sostibilidade Desenvolvemento Rural No ámbito da cidadanía, trátase de asegurar a participación da Sociedade da Información en igualdade de condicións de toda a cidadanía non só facilitando o acceso e emprego das novas tecnoloxías a calquera galego ou galega, senón desenvolvendo os mecanismos apropiados para que aqueles con algún tipo de barreira (física, xeográfica, persoal, psíquica, formativa…) sexan quen de superala e poidan inserirse con total normalidade.

A este respecto, volve a destacar unha vez máis a labor da Rede de Dinamización da Sociedade da Información na celebración de charlas, obradoiros e cursos de alfabetización dixital de temática variada, así como o papel da Rede de Telecentros, que puxo a disposición de cidadáns e empresas toda a súa infraestrutura para a realización de cursos formativos e relatorios, teleformación, roldas de prensa, videoconferen-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

65

cias/multivideoconferencias, reunións de traballo, visionado de audiovisuais, e edición e creación de material multimedia e/ou audiovisual.

Para xestionar e coordinar mellor a actividade de ambas as dúas redes, dende a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica, promoveuse a creación da rede galega de Centros para Modernización e Inclusión Tecnolóxica (Rede CeMIT) que no 2010 colaborará co Centro de Novas Tecnoloxías de Galicia para achegar formación en diversos campos a todas as comarcas, aproveitando as infraestruturas de aulas existentes e facilitando o acceso a contidos de calidade, en moitos dos casos avaliados con certificacións recoñecidas a nivel internacional polo mercado laboral.

No ámbito das empresas perséguese en primeiro lugar, axudar ás pequenas empresas na dotación dos equipamentos tecnolóxicos, mecanismos de conectividade, así como a ter unha presenza activa en Internet e favorecer o uso do comercio electrónico e da factura electrónica, tanto nas relacións económicas entre empresas como entre empresas e particulares.

Destaca, neste contexto, a continuidade que dende a Xunta de Galicia se lle deu neste último ano á liña de axudas dirixida aos traballadores autónomos galegos para a adquisición de ordenadores, cun investimento de 1 millón de euros e as liñas de axuda dirixidas á integración das TIC no ámbito empresarial a través da mellora do equipamento tecnolóxico e implantación de aplicacións informáticas.

Tamén, o Instituto Galego de Promoción Económica, promoveu a liña de axudas dirixida a mellorar a organización das PEMES a través da implantación de ferramentas de xestión e cadros de mandos e o Programa Innoempresa de apoio á innovación e competitividade das PEMES galegas no ámbito tecnolóxico.

Por último, o desenvolvemento de solucións sectoriais e de actuacións formativas necesarias para que os traballadores e traballadoras melloren as súas capacidades para o manexo das TIC no seu posto de traballo son outras das iniciativas que se levaron a cabo baixo este eixo operativo.

No ámbito da produción de contidos, que persegue incluir á cidadanía nunha dinámica de achegamento e emprego dos servizos que ofrecen as tecnoloxías da información e as comunicacións dando resposta ás demandas emerxentes e garantindo a presenza de Galicia e do galego en Internet, a maior parte dos esforzos do último ano estiveron centrados na posta en marcha de plataformas para promover o patrimonio cultural galego (patrimonio.org, biblioteca das letras galegas, galiciaaberta.org, etc.) e ao desenvolvemento produtos de software libre en galego (AraOs, OpenOffice 3.1).

Outro dos campos de actuación do eixo de dinamización, é aquel que atende á importancia das TIC na súa aplicación en eidos coma a protección do medio ambiente e a xestión de recursos naturais, na agricultura ou na prevención de catástrofes así como ao establecemento de pautas de produción e consumo sostibles.

Durante o ano 2009 levouse a cabo, baixo este propósito, unha importante mellora da web de MeteoGalicia que ampliou a súa oferta de servizos. Tamén incorporou á súa rede de predición e observación, un radar de última xeración no monte Xesteiras (Cuntis) que permite detectar coa máxima precisión os fenómenos adversos con 6 horas de antelación e que se materializou nun investimento de máis de 1 millón de euros.

O último ámbito de actuación, que se recolle baixo o eixo de dinamización do uso das TIC, corresponde ao desenvolvemento rural a través da incorporación das TIC nos seus procesos, destacando a liña de apoio aos proxectos dinamizadores das áreas rurais de Galicia, a través da que se subvencionaron no 2009 varios proxectos.

66

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Cidadanía Obxectivos Facer partícipe a toda a cidadanía en igualdade de condicións das prestacións que a Sociedade da información ofrece, facilitando o acceso e emprego das novas tecnoloxías a calquera galego ou galega, e desenvolvendo os mecanismos apropiados para que aqueles con algún tipo de barreira (física, xeográfica, persoal, psíquica, formativa, etc.) sexan quen de superala e inserirse con total normalidade.

mais, o número de veces que estes/as usuarios/as utilizaron os recursos da rede desde os seus inicios chegou a 299.453 no ano 2009.

Por outra banda, o 63,3% dos usuarios 6 ou tiña coñecementos básicos ou non tiña ningún tipo de coñecemento informático, o 29,1% tiña coñecementos a nivel usuario e tan só o 3,4% tiña coñecementos técnicos ou avanzados. Ademais, un 26,5% dos usuarios non dispoñían de computador na súa casa, e un 57,8% non tiñan conexión a Internet, polo que neste contexto o uso dos centros da Rede cobra aínda máis importancia.

No 2009, déronse de alta na Rede de Dinamización, 9.104 usuarios

Accións salientables Rede de Dinamización A Rede de Dinamización continua a ser un dos instrumentos fundamentais para o desenvolvemento das políticas de inclusión na Sociedade da Información e para o desenvolvemento rural en Galicia, ao promover a alfabetización dixital e o achegamento ás novas tecnoloxías daquelas persoas que son máis alleas a elas e que carecen de contactos previos co mundo da Informática.

Un dos elementos principais da Rede segue a ser a súa dispersión territorial, especialmente no rural que permite achegar a través dos dinamizadores/as un conxunto de múltiples servizos, entre os que destaca a realización de actividades de difusión (charlas, xornadas), de formación (obradoiros, cursos específicos, teleformación, formación continua …), iniciativas, colaboracións, etc. En decembro de 2009 a Rede dispoñía de 48 dinamizadore/as en outas tantas localidades .

Ademais a Rede posúe un modelo de coordinación e xestión administrativa e técnica que vén de ser certificado por AENOR na norma UNE-EN ISO 9001:2008, para facilitar a organización de toda a súa actividade e permitir o seguimento e avaliación tanto dos centros como das actividades que se realizan en cada un deles.

En termos globais, desde que iniciou o seu traballo, o número de usuarios/as non fixo máis que medrar. Así, pasouse dos 4.150 a finais do ano 2007 a case 28.000 a finais do ano 2009, ade-

Tamén indicar que das 159.369 veces que se usou7 a rede no 2009 , o 53% foi con fins profesionais, o 37% empregouse para fins non profesionais e o 10% restante con ambos fins.

Das actividades levadas a cabo desde a Rede de Dinamización durante o último ano, os obradoiros (presenciais e on-line) seguen a conformar a principal actividade formativa. A finais do 2009, realizaranse 1.997 obradoiros, nos que participaron un total de 13.412 persoas. No concerninte á súa tipoloxía, a finalidade é variada: alfabetización dixital, comunicacións TIC, administración electrónica, redes sociais, ocio e servizos na rede, comercio e banca, equipamento TIC e conectividade, seguridade TIC, deseño gráfico, ofimática e orientación laboral, etc.

Outro tipo de actividades desenvolvidas desde a Rede de Dinamización son as charlas e xornadas de difusión das novas tecnoloxías, con temáticas que foron desde a propia presentación dos servi-

Por usuario/a entendemos aquela persoa que utiliza os servizos ou as instalacións dun centro da Rede, tanto acudindo as actividades formativas como a facer uso libre do equipamento, previa inscripción e obtención do carnet de usuario da Rede.

6

Considérase “uso” cada acceso que os usuarios e as usuarias fan dos centros e servizos da Rede de Dinamización da Sociedade da Información.

7

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

67

zos que ofrece a Rede ata aquelas centradas no software libre, na administración electrónica, na seguridade en Internet, en redes sociais, saúde na rede, etc. Así, desde que este proxecto comezou a súa andaina impartíronse un total de 251 charlas e 10 xornadas, o que nos da unha idea do importante labor que se está a desenvolver no eido da sensibilización nas TIC.

O 42,8 % dos obradoiros realizados no 2009 foron de alfabetización dixital Ademais da celebración destes obradoiros, cursos e charlas de temática variada, destaca a posta en marcha doutras actividades que intentan conxugar o emprego das TIC e da lingua galega, desenvolvendo proxectos innovadores que van máis aló das actividades formativas habituais.

Entre estes proxectos, destacan os relacionados coa participación da muller nas novas tecnoloxías e á Sociedade da Información, para mostrarlles a súa utilidade e reducir deste xeito a fenda dixital que se fai máis evidente neste colectivo.

Tamén seguindo o seu ronsel de actividades, a comezos do 2009 botou a andar un proxecto para recuperar os modelos de traballo tradicionais: Memoria dos oficios, iniciativa que ten como obxetivo crear documentos audiovisuais para dixitalizar todo o coñecemento posible sobre oficios tradicionais a través das lembranzas directas dos nosos maiores. Ao longo do ano realizaronse 19 documentos en diferentes entidades de Galicia.

Outra iniciativa con moito calado foi o Plan de Teleformación para Cidadanía, dirixido á cidadanía en xeral, e no que se oferta un catálogo de 18 Obradoiros TIC on-line gratuitos impartidos en modalidade de teleformación titorizada a través dun centro virtual. A acollida por parte dos uauarios dos Centros de Dinamización foi inmellorable, xa que houbo 1036 inscricións das que 992 persoas remataron a formación.

Por outro lado, co gallo da celebración do 17 de maio, Día das Letras Galegas, Día da Internet, e Día Mundial das Telecomunicacións e da Sociedade da Información organizouse a “3ª Edición do Concurso de Iniciativas da Rede de Dinamización” para fomentar a posta en marcha de iniciativas que promovan o uso do galego e das Tecnoloxías da Información e da Comunicación nos diferentes colectivos, ao que se presentaron un total de 46 iniciativas.

A Rede tamén colaborou co proxecto “Mayores cON Iniciativa”, que liderado por FUNDETEC e enmarcado no subprograma Avanza Cidadanía Dixital, tiña como obxectivo achegar as TIC

68

ás persoas maiores e lograr que cheguen a desempeñar un papel activo na Sociedade da Información. Dende Galicia presentáronse 16 proxectos ao concurso de iniciativas que se promoveu ao efecto.

Rede de Telecentros A Rede de Telecentros de Comunicación (RTC) é tamén un servizo público e de balde para todos os cidadáns financiado pola Secretaría Xeral de Medios en colaboración cos concellos onde se sitúan ditas aulas. O Centro Multimedia de Galicia encárgase da xestión da rede, realizando de forma coordinada, a posta en marcha de actividades formativas e a implantación de servizos.

O principal activo da Rede de Telecentros de comunicación (RTC) é a infraestrutura da que está dotada e que permite realizar calquera evento, tanto de formación (específica ou de alfabetización dixital), como de comunicación (roldas de prensa, conexións nacional e internacional, etc.) e de teleformación (elearning, blended-learning, etc). A finais de 2009 existen un total de 56 telecentros de comunicación, dos que 6 inaguraronse no último ano (Santiago, Brión, Padrón, Fisterra, Celanova e Ares) Os Telecentros de Comunicación, uns espazos duns 100m2 acondicionados con diverso material informático, equipos de videoconferencia, pantallas de proxección e de plasma, etc. son tamén utilizados por los distintos organismos de Xunta para facilitar a descentralización de cursos, co conseguinte aforro para a propia administración.

A comezos de 2009 púxose en marcha un novo portal (telecentros.comunicacion.xunta.es) que ten como principais obxectivos potenciar o traballo en rede e achegar novas canles de comunicación para impulsar a colaboración e o concepto de “comunidade” social virtual. O novo portal permite promocionar as actividades dos telecentros, tanto a nivel informativo coma de mostra de traballos realizados.

A evolución da actividade na RTC ao longo do 2009 foi notable, tanto no número de eventos, como no tempo de uso dos centros. Pasouse de 774 eventos no ano 2008 e 15.494 horas de uso a 1.427 eventos e 30.762 horas de uso ata outubro de 2009. Unha das causas deste incremento atopase no éxito do programa Comunícate mediante o que se realizaron diferentes contactos

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

con asociacións de cara a promover entre as mesmas o uso dos TC.

Dos 1.427 eventos realizados no 2009, o 29,5% foron de alfabetización dixital, o 5,5% multimedia, o 34% de formación específica e o 31% restante repartíronse entre roldas de prensa, reunións, presentacións, clausura de actividades, etc.

Entre os cursos formativos na programación da Rede para 2009, figuraban o de creación de contidos multimedia para dispositivos móbiles, o de xestión e protección de contidos audiovisuais, o de creación de videoxogos, o de Software Libre, o de fotografía dixital e o de streaming de video e audio, todos eles cunha duración aproximada de 40 horas.

Ademais realizáronse no último ano un total de 11 videoconferencias dende a rede cara o exterior (internacionais: Arxentina e Buenos Aires, Ecuador, Caracas, Bruxelas e nacionais: Tenerife e Extremadura) e 38 eventos con videoconferencias entre os propios centros.

Adicionalmente, a RTC tamén ofrece a posibilidade de acceder a diferentes titoriais sobre a TDT, as redes sociais, e como buscar emprego por Internet entre outros.

un modelo de Rede que integrará ás redes existentes baixo as premisas de eficiencia e austeridade, e que servirá de elemento xerador de crecemento e desenvolvemento económico no marco das directrices da Estratexia Galega para a Sociedade da Información.

A nova Rede prestará unha carteira de servizos definida desde unha perspectiva estratéxica, transversal e multinivel, o que favorecerá o desenvolvemento de actividades diversas vinculadas á consecución de obxectivos comúns.

Entre os principais servizos que prestará a nova rede destaca a alfabetización e a capacitación dixital da poboación en xeral, facendo especial fincapé naqueles colectivos onde a fenda dixital é máis evidente (mulleres, maiores, persoas con discapacidade, etc.) e dando asesoramento TIC ás pemes, micropemes e autónomos a través de actividades de difusión e formación. Contará coa participación do Centro de Novas Tecnoloxías de Galicia dada a súa experiencia na realización de actividades dirixidas aos profesionais dos sectores privado e público na formación técnica de alto nivel relacionada coas TIC..

Outros servizos que se ofrecerán a través da rede son aqueles orientados á divulgación e promoción dos servizos prestados polas diferentes Administracións, mediante a formación previa a cidadáns, empresas e empregados públicos nos aspectos básicos da tecnoloxía que os posibilita.

Nova Rede de Centros para a Modernización e Inclusión Tecnolóxica (Rede CeMIT) Tal e como acabamos de comprobar as redes existentes en Galicia naceron co obxectivo común de achegar as novas tecnoloxías á poboación, especialmente a do rural, facilitar a inclusión dos colectivos menos favorecidos e impulsar o uso das TIC nas PEMES e micro-PEMES, e todo iso servíndose da infraestrutura e equipamentos necesarios (sistemas informáticos, conexión a Internet de banda larga, etc.).

Sen embargo, a falta dun criterio de especialización (territorial, económico ou social) ou estratexia de diversificación de servizos e de mecanis- Ilustración 4. Centros da RTC e da RDSI que se integrarán na mos que facilitaran a transferencia de coñece- Nova Rede CeMIT mento e o aproveitamento das potencialidades de cada unha das redes fixo necesario promover un novo elemento que vertebrase as iniciativas e Axudas TIC ás asociacións integrase a todos os axentes implicados.

A Xunta de Galicia promoveu no 2009 a conceNeste contexto a Secretaría Xeral de Moderniza- sión de subvencións destinadas a entidades de ción e Innovación Tecnolóxica definiu e está a dereito público e privado, sen ánimo de lucro, desenvolver a nova Rede de Centros para a Mo- para impulsar a realización de actuacións de difudernización e Inclusión Tecnolóxica (Rede CeMIT), sión e formación relacionadas especificamente co

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

69

desenvolvemento e implantación da Sociedade da Información en Galicia.

 Convenio coa Asociación PuntoGal para o impulso do dominio .Gal.

A través desta liña de axudas apoiáronse un total de 177 actuacións, cun investimento de case 2,3 millóns de euros. As axudas están repartidas segundo se mostra no cadro seguinte en 5 liñas que acadan tanto á promoción e difusión como a formación e a xeración de contidos.

Orzamento Previsto 2009

Orzamento Executado 2009

Liña A: Actuacións de promoción e difusión da Sociedade da Información

300.000 €

272.465,86 €

Liña B: Actuacións formativas dirixidas á cidadanía en xeral

300.000 €

427.222,66 €

Liña C: Actuacións formativas especializadas, no ámbito das TIC

300.000 €

62.260,85 €

Liña D: Actuacións formativas dirixidas ás Pemes

300.000 €

427.846,59 €

1.100.000 €

1.101.301,16 €

2.300.000 €

2.291.097,12 €

Tipo de actuación

Liña E: Xeración de contidos dixitais Total Táboa 7. Distribución das axudas ás asociación por liña de actuación

Convenios de colaboración Ao longo do 2009 asináronse diferentes convenios de colaboración con distintas entidades e relacionados co impulso á Sociedade da Información en distintos campos:

A Secretaría Xeral de Medios continuou durante o 2009 coa difusión das creacións galegas máis avanzadas no eido do audiovisual e multimedia a través da exposición “galiciadixital”.

 Convenio co Colexio Profesional de Enxeñería Técnica en Informática de Galicia para a realización de actuacións de formación, capacitación e promoción no ámbito das TIC.

Esta exposición, que ten unha sede permanente no Mosteiro de San Martiño Pinario, en Santiago de Compostela, onde se pode ollar unha Galicia que procura unha mirada diferente, onde as novas tecnoloxías se conxugan co audiovisual e a tradición coa modernidade. A exposición recibiu ao longo do 2009 un total de 56.680 visitas, nos que destaca a presenza de numerosos centros educativos que planifican a súa visita por motivos didácticos para os seu alumnado.

 Convenio coa Universidade de Vigo para a realización do Máster Universitario en Consultoría de Software Libre.  Convenio co Colexio Oficial de Enxeñeiros de Telecomunicación de Galicia co obxecto da posta en marcha de actuacións para o fomento da sociedade da información, entre as que estarían a Noite Galega das Telecomunicacións e da Sociedade da Información, a realización de cursos sobre o uso seguro de internet na infancia e actividades de difusión e presentación do Dicionario galego das TIC.  Convenio coas universidades da Coruña, Santiago de Compostela e Vigo para o establecemento dun sistema de voto electrónico nas eleccións universitarias, o que comprende varias accións: adquisición de servidores, elaboración do programa, adquisición de licenzas e un plan de formación.

70

Galicia Dixital

Por outro lado, a través dunha mostra itinerante (“galiciadixital itinerante”) permite somerxer aos seus visitantes no mundo do audiovisual e o multimedia desenvolvido polas universidades e empresas galegas así como servir de plataforma de experimentación de novos sistemas e contidos audiovisuais.

Durante todo o 2009 galiciadixital itinerante contou con 23.114 visitantes e percorreu 16 concellos de Galicia.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Formación TIC aos consumidores

Proxectos 2.0

A Escola Galega de Consumo (EGC), órgano depedente do Instituto Galego de Consumo, reforzou durante o 2009 as súas actividades orientadas á formación dos consumidores no eido do uso das novas tecnoloxías e as compras por Internet coa posta en marcha dun simulador de contratación e compra a través da rede pioneiro en España.

Nos momentos actuais, no eido pedagóxico, existe unha demanda académica crecente de proxectos e contidos de calidade, que se establezan como referentes formativos de capacitación tecnolóxica e se difundan como modelos innovadores de xestión das TIC en aras a propiciar un cambio metodolóxico no ensino.

O simulador é unha ferramenta dirixida á formación en comercio electrónico, cun sistema que simula unha tenda virtual e unha zona de administración para configurar o sistema, e ter un control sobre as accións dos usuarios. Ademais, a tenda virtual engádenselle outros módulos como o de correo electrónico, o portal bancario e o servizo de atención telefónica, para simular un contorno o máis real posible no eido do comercio electrónico, ca finalidade de que os participantes nestas actividades poidan coñecer as formas máis axeitadas de actuación neste tipo de contratacións. A esta ferramenta, engadíuselle unha tenda de contratación de viaxes por ser este o servizo de compra en liña máis utilizado polos usuarios.

Atendendo a esta demanda, a Consellería de Educación e Ordenación Universitaria publicou e resolveu unha convocatoria na que se establecía a concesión de axudas a proxectos de innovación para a dinamización educativa das TIC que, pola súa innovación metodolóxica, a súa coherencia coa realidade do centro e a súa representatividade como modelo autoformativo poidan contribuír ao desenvolvemento da Sociedade da Información nos centros educativos.

Tamén a EGC realizou outras actividades formativas que se agrupan en diferentes áreas como a de consulta e información, que dispón dunha mediateca con libros, revistas e materiais didácticos en soporte multimedia, publicada na rede web de Bibliotecas Meiga da Consellería de Cultura; a aula polivalente de formación, na que se imparten cursos técnicos xerais, e seminarios dirixidos a profesionais de consumo; e as aulas de obradoiros para traballar en actividades relacionadas cos dereitos dos consumidores.

Consumópolis 5: E ti de que vas?

A min mólame o consumo responsable O Instituto Galego de Consumo, participou xunto cos organismos competentes doutras comunidades autónomas, na promoción dun xogo en liña orientado a instruír a pais, nenos e profesores no consumo responsable.

No xogo podían inscribirse equipos formados por cinco alumnos de entre 10 e 16 anos, coordinados por un profesor e consistía en ir resolvendo diversas probas de carácter pedagóxico e lúdico, tanto de forma individual como en equipo que se presentaban aos participantes ao longo do percorrido virtual. A finalización do xogo on-line por cada un dos cinco compoñentes do equipo, daba acceso á participación na fase autonómica, que se convocará a principios do 2010.

Aos docentes implicados no proxecto facilitóuselles o acceso ao espazo web da Rede TIC (http://centros.edu.xunta.es/contidos/redetic), así como para difundir as súas experiencias e publicar os materiais educativos producidos á revista dixital electrónica „BOLETIC‟. e ao portal de contidos educativos. http://www.edu.xunta.es/contidos

Digatic O Dicionario galego das TIC é froito dunha iniciativa conxunta da Xunta de Galicia e da Asociación de Enxeñeiros de Telecomunicacións de Galicia, desenvolvida coa colaboración da Universidade de Vigo e da Real Academia Galega. Trátase dun compendio documental de referencia que aglutina os termos conceptuais que expresan o amplo universo das TIC e da Sociedade da Información, reunindo máis de 4.000 vocablos.

O obxectivo do Digatic é que as comunidades profesionais tecnolóxicas e empresariais, así como no ensino de bacharelato e a universidade, teñan ao seu alcance unha ferramenta lingüística que lles permita expresar e entender na lingua propia todos os termos e conceptos que definen á sociedade da información.

Ademais do volume físico, os usuarios poden acceder ao diccionario no enderezo web http://www.digatic.com/, onde será actualizado de xeito permanente, creándose no seu contorno comisións técnicas mixtas, para o desenvolvemento conxunto da lingua e as tecnoloxías.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

71

Centro Demo O Centro Demo foi unha iniciativa pioneira desenvolvida pola Consellería de Presidencia, Administracións Públicas e Xustiza grazas ao cal preto de 500 mozos de centros educativos galegos aprenderon sobre os procesos electorais. Instalouse no Palacio de Congresos e Exposicións de Galicia e permitiu darlles a coñecer aos mozos o desenvolvemento do proceso electoral en todas as súas fases dun xeito didáctico e participativo.

Neste sentido, a visita está dividida en catro zonas de ensinanza práctica. Na primeira, a área audiovisual de presentación, proxectábase un vídeo informativo con detalles sobre o proceso polo que se elixen os representantes no Parlamento de Galicia.

Na segunda dispoñíanse paneis para fomentar o interese dos xoves e a súa participación activa no evento, como murais gráficos que resumían diferentes aspectos como a convocatoria, a presentación de candidaturas, as fases da campaña electoral ou a composición das mesas electorais.

Tamén había dúas vitrinas con mostras de material electoral real.

A terceira zona era unha área de simulación na que os participantes recreaban un proceso electoral, para o que interpretan os roles de cada un dos axentes involucrados nel. Os asistentes constituían unha mesa, votaban elixindo entre o Partido dos Cantantes, o dos Actores e o dos Deportistas, e logo realizaban o escrutinio.

Por último, na área de xogos cada alumno dispoñía dun ordenador no que se lles presentaban diversas actividades, baseadas en xogos populares como o Pasapalabra, o Aforcado ou o Trivial, para comprobar o nivel de asimilación dos contidos expostos durante a xornada. O nivel de acertos de cada alumno se podía seguir en tempo real nunhas pantallas que indicaban quen ía gañando.

Sistema Móbil de Información de Portos Deportivos de Galicia (SMIT Portos) Portos de Galicia puxo en marcha un sistema multimedia que permite dispoñer con facilidade aos usuarios a través do seu teléfono móbil de datos básicos dos portos deportivos galegos, tanto os relativos ás infraestruturas e ás instalacións, como aqueles que se refiren aos servizos que presta o porto a embarcaciós e tripulantes.

Tamén permite consultar dende o teléfono móbil o modo de acceso ou os puntos de interese turístico existentes nas inmediacións.

Hai dous formatos de SMIT PORTOS: unha versión ONLINE que opera en tempo real conectando

72

directamente o teléfono móbil a internet. Neste caso, os datos non residen na memoria do terminal, se non que se "baixan" de Internet ao teléfono a demanda do usuario. Esto significa que hai un tráfico de datos polo que o seu operador de telefonía lle facturará según o seu tipo de contrato. Esta versión online dispón de formatos multimedia avanzados (video, mapas dixitalizados dos portos e esquemas gráficos de modo de aceso) que a versión OFFLINE non ten, xa que ésta foi deseñada para que corra no maior número de modelos de terminais.

+Internet+galego+futuro No 2009, o 17 de maio como hai varios anos desenvolveuse a campaña +internet+galego +futuro, co gallo do Día Mundial de Internet, das Telecomunicacións e da Sociedade da Información, que coincide ademais co Día das Letras Galegas,.

A web da campaña, ofrece información sobre o autor ao que se lle rendeu homenaxe no 2009, Ramón Piñeiro, e sobre as actividades que se desenvolveron para a difusión da lingua e da Sociedade da Información.

Tecnociencia A campaña de divulgación científica “Tecnociencia”, trátase dunha iniciativa conxunta do Centro de Innovación e Servizos de Galicia (CIS-Galicia), o Centro Galego do Plástico (CGAP) e o Centro Tecnolóxico do Naval de Galicia (CETNAGA) que persegue sensibilizar sobre a importancia das distintas aplicacións da ciencia.

Tecnociencia consiste nunha exposición de divulgación científica para crear un espazo de coñecemento no que se desenvolven diversos obradoiros e actividades guiadas. A actividade está dirixida a alumnos de Bacherelato e de Formación Profesional pero tamén ao público xeral.

O obxectivo do proxecto é informar e formar sobre a importancia das diferentes aplicacións da ciencia, como a ciencia dos materiais, a enerxía e os seus usos, as aplicacións matemáticas cotiás, a realidade virtual e a robótica.

A exposición componse de cinco módulos didácticos con paneis expositores e experimentos dirixidos por persoal especializado. O primeiro deles leva por título “Procurando...” e nel explícanse os usos do algoritmo, a elaboración de buscas, as bases de datos e os números primos. Este panel completarase con xogos numéricos, lóxicos e de tangram.

Outro panel céntrase na realidade virtual (“Realidade Irreal”) e aborda o mundo das realidades virtuais, a visión estereoscópica e os anáglifos, os procesos cerebrais relacionados coa visión, etc.

Está complementado tamén con xogos de ilusións

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

ópticas, esteroscopías a través de sensores e cámaras.

“Eu Robot” abordaba o mundo da robótica, desde os primeiros autómatas e robots, os seus principios de funcionamento, os sensores cos que interactúan co medio que os rodea e as bases da hidráulica e pneumática. O panel complétase cuns robots autodirixibles que funcionan coa axuda dun código binario programable dun xeito moi sinxelo e con distintas mostras de brazos hidráulicos..

Por último, hai outros dous relacionados co plástico e coas fontes de enerxía.

Enfoca o Galego A comezos do 2009 a Secretaría Xeral de Política Lingüística, convocou a segunda edición do do concurso Enfoca o galego. Segundo se recollía nas bases deste certame, para participar nel só era preciso facer unha fotografía dunha palabra ou dunha frase en galego, que chamara a atención por ser enxeñosa, creativa ou divertida, e que se atopara nun lugar público.

mencionadas coa implantación progresiva do galego como opción idiomatica nos menús de usuario e outras aplicacións dos terminais que dispoñan de pantallas interactivas, e nas guías rápidas existentes en formato electrónico destes produtos, que se poderán descargar dende a web.

Pola súa parte, a Secretaría Xeral de Política Lingüística facilitaralles asesoramento lingüístico na revisión terminolóxica das traducións. Ademais, comprométese a darlle apoio institucional a calquera iniciativa da empresa asinante que teña como finalidade a promoción da lingua e da cultura galegas, e incluirá todas as novidades deste ámbito na web oteumobilengalego.com, onde se ofrece a información sobre os produtos deste tipo que dispoñan da opción idiomática do galego, e na que se poden descargar actualizacións.

O seguinte paso consistía en subir a imaxe á web achegando tamén unha serie de datos sobre a autoría da mesma. O tamaño das fotografías non podía exceder de 800x600 píxeles e debía ter un máximo de 400 Kb. As imaxes máis votadas polos internautas formaron parte dunha terna final, que foi valorada por un xurado formado por profesionais do ámbito audiovisual. O gañador do concurso recibiu como premio unha cámara dixital.

Anenotario Para as experiencias dos máis cativos, a Secretaría Xeral de Política Lingüística tamén habilitou un espazo na rede, encadrado na nova edición da xeración E logo!

O Anenotario é un espazo participativo no que os pais, as nais ou calquera outro membro da familia pode remitir as anécdotas ou vivencias máis divertidas dos nenos. Trátase de compartir as palabras inventadas, as respostas sorprendentes, as preguntas máis inverosímiles ou calquera situación divertida na que os protagonistas sexan os máis pequenos da casa. Neste caso, as 20 “anénotas” máis enxeñosas recibiron outros tantos lotes de libros, música e películas infantís.

O galego nos móbiles O Consello da Xunta aprobou no 2009 convenios de colaboración entre a Secretaría Xeral de Política Lingüística e varios fabricantes de terminais móbiles, como Nokia, Motorola e Sony-Ericsson para a normalización lingüística dos seus equipos que se comercialicen en Galicia. O acordo supón o afianzamento do compromiso das empresas

http://www.xunta.es/linguagalega/o_galego_nas_novas_tecnoloxias

Bolsas de Formación A teleformación estase configurando e afianzando como unha ferramenta de estratexia, sobre todo, nas organizacións públicas como a Xunta de Galicia. Pero a súa implantación equivale a xerar escenarios específicos e redes na virtualidade cuxas funcións sexan basicamente educativas, graduando os contidos educativos multimedia cos seus respectivos materiais e adecuándoos aos diferentes perfís dos empregados públicos.

Con este obxectivo a EGAP convocou en decembro de 2009 dúas bolsas de formación nesta área, unha destinada á formación en dinamización e xestión de contidos na área da teleformación (análise de contidos e ferramentas educativas web 2.0 e deseño de materiais para a formación a distancia baseados en internet; preparación, guionización, implementación e mantemento de recursos educativos en liña, etc) e outra destinada á formación en competencias técnicas vinculadas a sistemas de xestión da teleformación (desenvolvemento de test de aplicacións: validación e execución de probas funcionais de produtos desenvolvidos para a organización, etc).

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

73

Empresas Obxectivos Partindo da base de que o tecido empresarial galego se sustenta fundamentalmente sobre a actividade desenvolvida por un armazón de pequenas e medianas empresas, nesta liña de actuacións teñen cabida todas aquelas iniciativas encamiñadas a facilitar o acceso das pemes e micropemes ás TIC, e contribuír, deste xeito, á mellora da competitividade das empresas galegas e ao desenvolvemento económico do país.

Tamén se recollen actuacións sectoriais destinadas a impulsar a implantación das TIC nas pemes e micropemes, tendo en conta que estas aproximacións sectoriais son a única posibilidade de acadar solucións tecnolóxicas eficaces, ao afrontárense deste xeito a problemáticas concretas, acotadas e orientadas a unhas necesidades precisas.

Finalmente, as actividades formativas encamiñadas a mellorar as capacidades para o manexo das Tecnoloxías da Información e as Comunciacións por parte dos traballadores galegos, tamén ocuparán un lugar importante neste epígrafe, posto que a capacitación TIC para o desenvolvemento profesional, converteuse nos últimos anos nun requisito imprescindible tanto para o desempeño das competencias profesionais como para a inserción no mercado laboral.

Apoio aos investimentos das empresas en materia das TIC A Xunta de Galicia apoiou os investimentos das empresas no 2009 cunha orde na que se investiron case 3,5 millóns de euros.

Do total de 253 proxectos subvencionados, 174 estaban adicados á implantación de aplicacións informáticas baseadas en código aberto e na adquisición de aplicacións de caracter produtivo, con máis de 2,7 millóns. A outra liña de apoio, na que se subvencionaron 79 proxectos, foi a mellora da infraestrutura interna (ordenadores, redes, etc.) cun orzamento global de máis de 700.000 euros de axudas.

Orzamento Previsto 2009

Orzamento Executado 2009

Liña A: Infraestrutura interna das empresas para a Sociedade da Información

750.000

735.105,41

Liña B: Aplicacións informáticas nas empresas para a Sociedade da Informanción

2.750.000

2.708.520,65

Total

3.500.000

3.443.626,06

Tipo de actuación

Táboa 8. Detalle das subvencións concedidas ao abeiro da orde de axudas TIC. Liñas A e B

Accións salientables

Proxecto DifundeTic

Axudas aos traballadores autónomos para o acceso á Sociedade da Información

A dinamización no emprego das Tecnoloxías da Información e a Comunicación (TIC) por parte das empresas galegas constitúe un elemento diferenciador e de mellora da súa competitividade.

Os traballadores por conta propia supoñen unha porcentaxe significativa do emprego e da actividade económica existente en Galicia, mentres que a súa incorporación ás novas ferramentas da Sociedade da Información está por baixo da media das empresas que adoptan outras formas xurídicas.

Co obxectivo de potenciar e mellorar o uso das novas tecnoloxías da información e as comunicacións neste sector, a Xunta de Galicia continuou coa liña de axudas destinada a promocionar o acceso empresarial á Sociedade da Información en Galicia entre os traballadores por conta propia dados de alta no Réxime Especial de Traballadores Autónomos, subvencionando ata o 45% da base impoñible do custo da adquisición dun ordenador (portatil ou de sobremesa) ata un máximo de 350 €.

Esta iniciativa, enmarcada dentro do Programa Cidadanía Dixital do Plan Avanza e cofinanciada co Fondo Europeo de Desenvolvemento (FEDER)

74

da Unión Europea, contou cunha axuda orzamentaria para 2009 de 1 millón de euros, por riba dos 660.000 que se destinaron a esta mesma liña no 2008.

Con este obxectivo no 2009, a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica puxo en marcha o proxecto DifundeTic, que se desenvolveu en diferentes polígonos industriais e parques empresariais de Galicia para sensibilizar aos empresarios ubicados nos mesmos das vantaxes que a utilización das TIC poden supoñer para as súas pemes.

Esta campaña de difusión realizouse entre os empresarios, os autónomos e o persoal das pequenas e medianas empresas a través dunha unidade móbil equipada con 12 ordenadores, cañón proxector e pantalla para demostracións desde a que se repartirán manuais- guías.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

As actuacións de difusión incluídas neste proxecto estaban orientadas é a Administración electrónica, a banca electrónica e a factura electrónica, e para qué serven, ademais de cómo implantar ferramentas de software libre para a xestión empresarial.

Subvencións ao comercio galego A evolución da sociedade e dos hábitos de consumo obrigan ao pequeno e mediano comercio a un necesario proceso de modernización da súa xestión e a súa adecuación continuada para se poder adaptar ao seu contorno competitivo.

Esta situación fixo necesaria a adopción dun conxunto de medidas, que se plasmaron na creación do “Plan de renovación e mellora do comercio galego”, orientado a dar resposta aos problemas actuais do sector, e que ten como obxectivo xeral adoptar os recursos materiais e tecnoloxías ás necesidades do sector, e mellorar o poder de negociación e capacidade de investimento das pequenas e medianas empresas.

No marco do Plan de renovación, a Consellería de Economía e Industria concedeu en 2009 unha subvención de adecuación dos establecementos comerciais ao seu contorno competitivo co obxectivo aumentar a competitividade dos pequenos e medianos comercios, que contiña unha importante compoñente TIC. Entre as actuacións TIC subvencionables podemos destacar, os equipamentos para o proceso de información destinados a aplicacións de contabilidade, facturación, almacén e automatización das vendas, o deseño e implantación de sistemas de venda non presenciais (comercio electrónico), paxinas web promocionais do establecemento comercial, terminais punto de venda, lectores ópticos de códigos de barras, etc.

Implantación de ferramentas de xestión e cadros de mandos nas PEMES O Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE) desenvolveu no 2009 varias liñas de axudas dirixida a mellorar a organización das empresas.

Así, concedéronse axudas a pemes para aloxamento en remoto das aplicacións implantadas, hardware necesario para o manexo das aplicacións de xestión, instalacións de redes informáticas e software e aplicacións de xestión por un importe de 4,1 millóns de euros, o que supón un incremento con respecto ao 2008, dun 42,7%.

Tamén dentro das do organismo está o Programa Innoempresa, no que se concedeu unha axuda total de case 600.000 euros a proxectos no eido das tecnoloxías da información e comunicacións, concretamente, na adquisición do hardware necesario para o manexo das aplicacións de xestión e do software e aplicacións de xestión interna.

Portal Exportgalicia O Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE), lanzou no ano 2009 un novo portal web, www.exportgalicia.com, para apoiar a internacionalización das empresas galegas, das asociacións de empresarios galegas e das asociacións de empresarios galegos no exterior.

A finalidade é poñer ao alcance de todos os usuarios rexistrados, de xeito gratuito, a información máis actual sobre a operativa e práctica do comercio exterior, os servizos personalizados e os datos de interese nos ámbitos da internacionalización en xeral e, especialmente, da importación e da exportación.

http.//www.exportgalicia.com

Os usuarios atopan 5 grandes seccións con ampla información relativa a perfís de países obxectivo, información sectorial, busca de posibles socios comerciais e alfándegas e trámites necesarios.

Deste xeito, os empresarios e organismos intermedios poden obter información sobre aqueles países do seu interese (ficha país), estudos de mercado, oportunidades de negocio, fluxos de importación-exportación, documentos necesarios para iniciarse na exportación, aranceis, certificados sanitarios ou documentos de transporte. Ao mesmo tempo, tamén poden realizar cálculos aproximados sobre os custos de exportación dos seus produtos atendendo ás regras e usos internacionais (INCOTERMS) que regulan a circulación de mercadorías, e ao medio de transporte seleccionado.

O portal www.exportgalicia.com inclúe ademais información actualizada sobre accións abertas a facilitar a presenza do empresariado galego en feiras e eventos nacionais e internacionais organizados directamente polo Igape ou por organismos de promoción exterior cos que o Instituto colabora activamente -como por exemplo o ICEX-, co empeño de achegar sempre os servizos e os apoios máis efectivos.

Por outra banda, este novo portal expón de forma detallada, estruturada e accesible a información máis completa sobre todos os servizos, instrumentos e axudas que o IGAPE pon a disposición

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

75

do tecido empresarial galego nos procesos de internacionalización; desde os apoios en destino como os facilitados mediante os centros de promoción de negocios (CPN) do instituto no exterior ou a través dos axentes comerciais mediadores, ata axudas a iniciativas de internacionalización, pasando por información e formación especializadas para todo o proceso, ou servizos especializados como os de interpretación telefónica.

Servizo de apoio ao autónomo A Consellería de Economía e Industria puxo en marcha o Servizo de Apoio ao Autónomo, como resposta a unha necesidade manifestada polas organizacións de autónomos, preocupadas pola especial fraxilidade que presenta este colectivo ante a situación económica actual.

O servizo centralízase na plataforma web AutónomosGalicia.org e ten como obxectivo satisfacer as necesidades das persoas emprendedoras en materia de asesoramento, formación e información, de xeito que contempla accións dirixidas tanto aos propios autónomos, como a técnicos e asociacións .

http.//www.autonomosgalicia.org

A través da plataforma os usuarios poden atopar publicacións específicas como a Guía Básica do Autónomo e os Cadernos do Autónomo, e tamén guías de oportunidades de negocio, manuais prácticos de xestión, modelos de plan de negocio, un mapa de Galicia onde aparecen os recursos de asesoramento de cada concello, unha base de datos de axudas e subvencións, un apartado de consultas, un calendario de eventos e un boletín de noticias.

Esta iniciativa tamén inclúe un plan de formación de carácter xeral e de carácter sectorial, orientado a mellorar a formación específica deste colectivo.

Neste contexto a Consellería de Economía e Industria, a través da Dirección Xeral de Comercio, publicou en 2009 diferentes subvencións co obxectivo de facer da artesanía unha actividade de futuro vinculada ás TIC, de creación de postos de traballo, de asentamento poboacional e xeración de identidade:  Subvencións ás asociacións profesionais de artesáns cuxo ámbito de actuación se desenvolva na Comunidade Autónoma de Galicia, para o fomento do sector artesanal galego: adquisición de equipamentos para procesos de informatización; creación de redes de comunicación que posibiliten a interconexión en rede das asociacións profesionais entre si ou cos seus artesáns, así como a posta en funcionamento de plataformas que faciliten o comercio electrónico.  Subvencións aos/ás titulares de obradoiros artesanais para actuacións de fomento e desenvolvemento do sector artesanal galego, nas que subvencionábanse entre outras, algunhas actuacións en materia TIC, como a adquisición de equipos para procesos de informatización, cun máximo dunha unidade por entidade solicitante, e instalacións de deseño asistido por ordenador.

Actualización da web artesanía de Galicia Durante o 2009 a Consellería de Economía e Industria actualizou a web artesaniadegalicia.org, que está a funcionar dende finais de 2007 ao tempo que incorporou novos servizos orientados a impulsar a divulgación dos artesáns galegos e das súas pezas.

A través da Dirección Xeral de Comercio e da Fundación Centro Galego da Artesanía e do Deseño, a Consellería puxo a disposición de todos os artesáns e obradoiros artesáns inscritos no Rexistro Xeral de Artesanía a posibilidade de crear e de xestionar o seu propio espazo web – inserido na propia web institucional da marca – permitíndolles dar a coñecer o seu xeito de traballo, a súa experiencia e a peculiaridade dos seus produtos.

Axudas ao sector artesanal galego A importancia das actividades artesanais en Galicia reside tanto no plano social como cultural, co que se adoitan identificar, mais tamén constitúen actividades con gran capacidade de xeración de emprego e riqueza desde o punto de vista económico, e abrangue unha longa lista de oficios que se traduce nunha oferta produtiva moi diversa que pode responder de xeito eficaz ás exixentes demandas do mercado actual.

A innovación, o deseño e a calidade son as bazas coas que conta a artesanía para sobrevivir e facerse forte nun contexto de globalización e elevada competitividade.

76

http.//www.artesaniadegalicia.es

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Ademais dos seus datos de contacto, os artesáns poderán incluír información sobre os lugares nos que distribúen habitualmente ou sobre a posibilidade de realizar encargos ou pedidos personalizados, de xeito que se lles facilita comercialización destas pezas de artesanía.

Unha das novidades máis destacables da nova páxina foi a creación dun apartado dedicado á divulgación das técnicas empregadas polos propios artesáns no que se inclúen vídeos que amosan o seu traballo. Trátase dunha ferramenta fundamental para conservar e para dar a coñecer tanto as técnicas máis tradicionais, algunhas en perigo de esquecerse pola falta de relevo xeracional, ata os oficios artesanais máis recentes ou innovadores.

O novo sitio actua como un punto de referencia para o sector artesán galego xa que ofrece un servizo integral para profesionais e interesados na artesanía. Na páxina hai espazo para reportaxes, a información sobre trámites e lexislación, sobre cursos de formación, eventos e feiras de artesanía, liñas de apoio ao sector, etc.

Nesta nova versión da páxina tamén hai un espazo dedicado ás zonas de artesanía, onde se ofrecen diferentes propostas para combinar o contacto cos propios centros de produción da artesanía con calquera outra opción turística ou de lecer relacionada coa paisaxe, co patrimonio histórico, coa cultura en xeral ou coa gastronomía.

Trazabilidade para a flota de baixura O Centro Tecnolóxico del Mar - Fundación CETMAR, dependente da Consellería de Mar está a desenvolver un sistema integral de trazabilidade para a flota de baixura e produtos derivados en base a novas tecnoloxías.

O obxectivo do proxecto é dotar ao conxunto global da empresa, tanto a parte armadora como a transformadora e a comercializadora, dun sistema especificamente desenvolvido atendendo ás súas necesidades en materia de trazabilidade que interrelacione as tres áreas mencionadas e o faga mediante a adopción das tecnoloxías máis aconsellables, como a introdución de códigos EAN 128, xestión telemática da información, captación automática de datos, etc.).

Rexistro dos cambios de arte e modalidade das embarcacións A actividade diaria da comercialización e a normativa que a regulamenta fixa a necesidade de obter unha serie de documentos que acompañen aos produtos pesqueiros antes da súa primeira venda

para acadar un mellor control das descargas e das cantidades de mercadoría vendidas.

No caso dos moluscos bivalvos, gasterópodos, equinodermos e tunicados, tamén teñen unha regulamentación específica que establece a necesidade de acreditar as características sanitarias das zonas de produción de onde proveñen, tanto se se trata de produtos extraídos de bancos naturais como no caso de parques de cultivo ou en instalacións acuícolas. Así mesmo, os buques de artes menores que realizan a súa actividade en augas de competencia da comunidade autónoma teñen a obriga de comunicar o despacho da arte á que está dedicando a súa actividade.

Neste sentido, a xestión de comunicar e rexistrar toda esta información contida nestes documentos actualmente seguía mecanismos pouco áxiles e lentos polo que a Consellería do Mar dediciu implantar un sistema para a xestión do rexistro de cambios de arte das embarcacións que faenan en augas da comunidade autónoma de Galicia.

Os cambios poderán ser solicitados polo patrón ou armador dunha embarcación ante a confraría de pescadores, entidade asociativa do sector ou delegación territorial ou comarcal da Consellería de Pesca. A solicitude de rexistro deberá ser realizada alomenos cun día de antelación.

Esta informatización foi o resultado da posta en marcha do proxecto TICPES, un plan piloto para verificar a idoneidade do novo sistema, e para o que se contou co apoio dos profesionais do mar e as entidades asociativas do sector, a quen se lles informou e explicou polo miúdo o funcionamento do novo modelo.

Para o piloto instaláronse terminais en seis portos pesqueiros: inicialmente na Illa de Arousa, Bueu, Cariño, Cedeira, Muros e Baiona ou Cambados.

Constando dunha parte dos dispositivos de estrutura encastrable que se ubicaron no exterior.

No interior, estes dispositivos contaban cun equipamento informático de última xeración, teclado de aceiro, elementos de accesibilidade aos menús das aplicacións informáticas e sistemas de lectura de tarxetas de recoñecemento dos usuarios. Ademais, de comunicación on line a través de redes de ADSL ou sen fíos.

Accións complementarias á formación A Consellería de Traballo e Benestar concedeu no 2009 máis 800.000 euros a un total de 10 empresas en axudas para o apoio e o acompañamento á formación de ámbito autonómico. Dentro das accións subvencionables estaban as destinadas á elaboración e experimen-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

77

tación de produtos, técnicas e/ou ferramentas de carácter innovador para mellorar os sistemas pedagóxicos, organizativos e de xestión da formación profesional para o emprego.

Valorabanse especialmente as referidas á elaboración e/ou experimentación de ferramentas e metodoloxías de aprendizaxe baseadas nas TIC que estenderan a formación aos traballadores de pequenas empresas.

Algunhas das accións complementarias á formación máis destacadas foron a creación dun portal multilingue de formación coorporativa, o desenvolvemento dunha guía interactiva para a igualdade de oportunidades entre homes e mulleres, o desenvolvemento dun módulo de alfabetización informática ou a creación dun sistema informático para a xestión da formación continua.

Apoio ao desenvolvemento de cursos de formación en materia TIC Outro dos ámbitos desenvolvidos desde a Xunta de Galicia foron as relacionadas coa formación tanto as dirixidas a ocupados (FSE Ocupados) como as dirixidas prioritariamente aos traballadores e traballadoras desempregados/as (AFD), ambas cofinanciadas polo Fondo Social Europeo, e das que arredor do 20% estaban relacionadas co uso das TIC. Liña de axuda

Cursos

Alumnos

Total Subvención

AFD (Desempregados)

238

4.039

7.956.157,076

FSE (Ocupados)

145

1.620

1.934.166

TOTAL

383

5.659

9.890.323,076

Liña de axuda

Horas

Alumnos

Plans de Formación Sectoriais

14.696

4.816

1.996.039,19

Plans de Formación Intersectoriais

16.543

4.872

3.221.213,75

TOTAL

31.239

9.688

5.217.252,94

Táboa 9. Detalle das actuacións formativas en TIC contidas nos plans de formación sectorial e intersectorial. Ano 2009

Divulgación do software libre nas empresas O Centro de Referencia e Servizos de Software Libre de Galicia, Mancomún, puxo en marcha durante o 2009 unha serie de actuacións para divulgar o software libre entre as PEMEs galegas: Así pódese destacar a convocatoria e coordinación da 2ª Edición do Plan de capacitación en Vigo, a publicación dunha Guía de capacitación TIC en software libre, a publicación da guía de ferramentas informáticas para a PEME. Tamén colaborou en eventos de difusión do software libre como os organizados polo IES Fermín Bouza Brey de Vilagarcía de Arousa, o IES a Sangriña sobre as vantaxes do seu uso e as oprtunidades de negocio.

Táboa 10. Detalle das axudas concedidas no 2009 para a realización de cursos AFD e FSE en materia TIC

As dúas axudas permitiron a realización de 383 cursos relacionados coas TIC en 2009, nos que participaron un total de 5.659 alumnos.

A Xunta investiu máis de 15,1 millóns de euros en formación relacionada coas TIC Nesta mesma liña, a Consellería de Traballo e Benestar tamén desenvolveu actuacións formativas baixo a execución dos plans de formación sectoriais e intersectoriais, entre os que se encontran os relativos á implantación das novas tecnoloxías nas artes gráficas, domótica, automatismos, alfabetización informática, etc.

78

Total Subvención

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Contidos Obxectivos Incluir á cidadanía nunha dinámica de achegamento e emprego dos servizos que ofrecen as tecnoloxías da información e as comunicacións dando resposta ás demandas emerxentes e garantir a presenza de Galicia e do galego en Internet, tanto nas ferramentas que o utilizan de xeito máis oculto, como pode ser o emprego das ferramentas de xestión de contidos ou de linguaxes de programación en galego, como aquelas que sexan o escaparate da nosa lingua como o acceso libre aos contidos de orixe pública ou a posta en valor do patrimonio galego.

Accións salientables Patrimonio.org A Consellería de Cultura e Turismo puxo en marcha un novo portal Patrimonio.org unha plataforma que reúne os recursos na Rede sobre patrimonio cultural galego.

tos patrimoniais máis destacados. As rutas están pensadas para ser descargadas como PDF e acompañar aos viaxeiros, ademais de poder descargar a ruta en formato GPS. Por outra parte, a web do patrimonio tamén incorpora fichas dos xacementos, museos, arquivos e monumentos, así como das últimas novas da Consellería de Cultura e Tursimo, unha axenda de actividades, e os avisos e convocatorias (premios, subvencións, etc.) relacionadas co patrimonio cultural.

Tamén conta cun apartado dedicado ao marco normativo, no que se pode descargar a lexislación galega do patrimonio cultural, publicacións da consellería e vídeos sobre o patrimonio. Outra sección está dirixida ao entorno escolar, con información sobre o patrimonio deseñada para o público infantil, xunto con unidades didácticas pensadas para os diferentes niveis educativos do ensino.

Patrimonio.org pretende tamén ser unha ferramenta para que os cidadáns e cidadás poidan advertir sobre calquera incidencia ou agresión ao patrimonio. Para iso localízase na web un formulario de contacto para informar sobre accións contra o patrimonio.

Biblioteca das Letras Galegas A web nace coas fichas de 122 dos máis destacados elementos do patrimonio cultural galego: castelos, pazos, pontes, igrexas, mosteiros, patrimonio etnográfico, castros, gravados rupestres, megálitos, patrimonio industrial, museos, arquivos e demais elementos do patrimonio forman parte desta base de datos de bens patrimoniais.

Cada ficha incorpora unha descrición do ben, con información sobre os seus valores históricos e artísticos, fotografías, o grao de protección do ben e outros datos de interese. Achégase tamén unha información práctica sobre a súa localización a través das coordenadas e da súa posición nun mapa. As fichas de bens patrimoniais están en continua actualización, polo que a diario iranse incorporando novos elementos patrimoniais á web. Desde Patrimonio.org pódense enviar por Internet como postais as imaxes dos elementos patrimoniais presentes nas fichas.

Para facilitar a busca dos elementos do noso patrimonio cultural, a web incorpora un buscador que permite localizalos atendendo a criterios diversos: área xeográfica, comarca e concello no que se atopan, tipo de ben, datación, estilo ou grao de protección.

A web reserva un espazo para rutas culturais.

Trátase de propostas de percorridos por varias comarcas galegas para coñecer os seus elemen-

O Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades puxo en marcha un novo portal de internet denominado Biblioteca das Letras Galegas, ao que se pode acceder a través do enderezo www.letrasgalegas.org, nado coa vocación de converterse nun espazo de referencia para obter información sobre o patrimonio literario galego do que se ten constancia desde as primeiras manifestacións da Idade Media ata a actualidade. Esta iniciativa foi desenvolvida pola Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes, en colaboración co Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.

O obxectivo deste novo espazo electrónico, localizado dentro da Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes, reside en poñer á disposición do público xeral obras dixitalizadas da literatura galega de todos os tempos, desde as primeiras manifestacións medievais ata a actualidade, con preto de 100 autores nestes momentos.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

79

Na actualidade, a Biblioteca das Letras Galegas permite o acceso a diversas seccións nas que se ofrece información exhaustiva sobre autores como o trobador Martín Codax ou Rosalía de Castro.

Inclúe ademais outros servizos, como unha fonoteca con textos literarios en formato sonoro, entre os que figuran cantigas medievais e poemas de Rosalía de Castro, e unha hemeroteca na que se poden atopar publicacións periódicas xa desaparecidas como Eco de Galicia (A Habana, 19171936), Galicia (Centro Galego de Caracas, 19521954) e Tierra Gallega (Montevideo, 1917-1918).

O portal www.letrasgalegas.org ofrécelles tamén aos internautas a posibilidade de consultar edicións facsímiles de textos medievais, así como boa parte do catálogo do Centro Ramón Piñeiro en formato PDF, no que figuran obras como unha recompilación de estudos sobre o Cancioneiro de Ajuda (século XIII) a cargo de Mercedes Brea; Refraneiro galego e outros materiais de tradición oral, compilado por Francisco Vázquez Saco en 1952; a obra en lingua galega de Manuel Lugrís Freire e Xosé Otero Espasandín e a guía de recursos electrónicos Libros galegos en Internet, realizada por Henrique Neira Pereira en 2008.

Proxecto Ronsel A Consellaría de Cultura e a Axencia Galega de Desenvolvemento Rural (Agader) e as universidades de Vigo, Santiago e A Coruña asinaron un convenio para continuar co proxecto Ronsel no ano 2009. Esta será a terceira anualidade dun programa que ten por obxectivo o inventario, salvagarda e posta en valor do patrimonio cultural inmaterial de Galicia.

O proxecto pretende evitar a desaparición das formas inmateriais do noso patrimonio inseríndoas na economía e na sociedade da Galicia actual.

A acción coordenada de Cultura e Agader e o traballo dos investigadores das universidades permiten poñer en marcha medidas conxuntas para aproveitar ao máximo as sinerxias.

Os dous aspectos nos que pon énfase o proxecto Ronsel son por unha banda a investigación e por outra a promoción. No que se refire á investigación, búscase facer un inventario completo do patrimonio inmaterial e contactar coas persoas e grupos que manteñen vivo o noso patrimonio inmaterial e aqueles que traballan a prol da súa conservación.

No que se refire á promoción, puxéronse en marcha as Mostras de Patrimonio Cultural Inmaterial, que se celebran anualmente para dar a coñecer a importancia e riqueza destes saberes e tradicións.

80

Gastronomía de Galicia Co apoio da Consellería de Cultura e Turismo, e co patrocinio de Gas Natural e Unión Fenosa púxose en marcha unha páxina web para consolidar a Galicia como destino turístico.

Esta nova ferramenta, cuxa autoría recae sobre a Real Academia de Gastronomía Española, servirá para promocionar e divulgar a nosa oferta gastronómica, impulsar o recoñecemento dos nosos produtose e aumentar o prestixio enogastronómico galego.

www.gastronomiadegalicia.com

A parroquia en Galicia.

Pasado, presente e futuro O Sistema de Información Territorial (SITGA), dependente de Sociedade para o Desenvolvemento Comarcal de Galicia, publicou en 2009 o libro "A Parroquia en Galicia. Pasado, presente e futuro", resultado do proxecto de investigación "Parroquias de Galicia" acometido por este departamento cartográfico da consellería do Medio Rural.

Trátase dunha nova cartografía referida á delimitación territorial das parroquias de Galicia, ao mesmo tempo que pretende axudar a facer unha reflexión sobre o sentido actual da parroquia.

Ademáis, e aproveitando as posibilidades que ofrecen as novas tecnoloxías aplicadas á cartografía, fíxose todo o posible por integrar as diferentes informacións procedentes tanto de fontes documentais escritas como cartográficas (concentración parcelaria e delimitación de montes veciñais de man común) para poder elaborar un documento que achegue unha aproximación duns límites territoriais que son moi difíciles de precisar na actualidade. É preciso, polo tanto, deixar constancia de que a información sobre a delimitación parroquial non ten carácter oficial nin valor legal, só serve de información de referencia para a localización e realización de certos estudos e/ou análises territoriais.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Esta publicación vai acompañanda dun CD e o Mapa de Parroquias de Galicia a escala 1:200.000. No CD recóllese diferente cartografía temática e información estatística referida á parroquia e o mapa supón a revisión e actualización do publicado con anterioridade, no ano 1991. O libro pódese mercar xunto co CD e o mapa a un prezo de 20 euros, e o mapa pódese mercar por separado por 6 euros.

Disco duro de información cartográfica O Sistema de Información Territorial (SITGA), dependente de Sociedade para o Desenvolvemento Comarcal de Galicia, comezou a comercializar no 2009 un disco duro que ofrece todo tipo de información cartográfica de Galicia, como por exemplo, bases topográficas, cartografía de escalas medias, mapas relacionados co medio natural (litolóxico, hidroxeolóxico, de espazos naturais e de usos e coberturas do solo), mapa comarcal, mapa de parroquias, mapas de densidade de poboación ou mapas de relevo.

Este servizo tamén inclúe capas de información que xa están preparadas para seren utilizadas con programas de sistemas de información xeográfica. As temáticas deste apartado son os camiños de Santiago (percorridos diferentes e localización dos albergues), as vías de comunicación, os espazos naturáis (tamén a nivel estatal e europeo), a hidrografía, límites e poboación, toponimia relacionada co relevo, marcos das series cartográficas, usos do solo, vexetación e xeoloxía.

Durante o 2009 continuouse coa labor de dinamización e evolución do portal, dándolle un novo aspecto, máis claro e sinxelo a través do seu redeseño e e implementando tamén os programas informáticos precisos para obter o máximo das súas posibilidades, non só como medio de comunicación, se non tamén como un verdadeiro prestador de servizos para os colectivos de emigrantes, inmigrantes e retornados.

Software libre en galego O Centro de Referencia e Servizos de Software Libre, Mancomún, co obxectivo de favorecer o uso da lingua galega nas TIC ademais de servir como incentivo para o uso da suite ofimática libre realizou unha serie de accións para o desenvolvemento e mantemento de ferramentas para o emprego da lingua galega na suite ofimática OpenOffice.org, entre as que destaca o mantemento do corrector ortográfico de galego e o desenvolvemento e publicación dun guionizador de galego.

Tamén, durante o 2009, actualizouse un escritorio ofimático multimedia en galego incluíndo os seguintes aplicativos: OpenOffice.org como suite ofimática, Mozilla Firefox como navegador web, Thunderbird como xestor de correo electrónico, Pidgin como xestor de mensaxería instantánea e Gnome como escritorio base.

Esta iniativa implicou a realización do seguimento do plan de versións de cada un dos aplicativos, a tradución dos mesmos en coordinación cos grupos de tradución existentes correspondentes, comprobacións de calidade, así como a publicación das memorias para favorecer a súa reutilización pola comunidade.

http://www.sitga.xunta.es/cartografia/

O obxectivo desta iniciativa consiste en facilitar que tanto departamentos da administración como particulares podan adquirir e manexar grande cantidade de información cartográfica de Galicia.

O portal galiciaaberta.com O portal galiciaaberta.com é unha aplicación da Secretaría Xeral de Emigración que ofrece servizos e contidos de valor para os colectivos de emigrantes, inmigrantes e retornados, entre os que se poderían destacar: boletíns, axenda, novidades, novas, subscricións, programas e axudas, formación, guía do retorno, publicacións, raíces, directorio de comunidades galegas, directorio de asociacións de inmigrantes, correo electrónico (Web Mail), postais, foros, reserva de salas multimedia, etc.

Tamén, presentouse unha nova versión do metapaquete AraOS, unha utilidade que automatiza a galeguización do sistema operativo Ubuntu. A versión coincide coa 9,04 e modifica tamén o seu aspecto gráfico.

Entre as aplicacións que traduce automaticamente están o Firefox, Thunderbird e OpenOffice.org, ademais de incluír como predeterminado o dicionario do corrector ortográfico en galego.

Obradoiro de artesanía A Consellería de Economía e Industria desenvolveu una web para promocionar a revista “Obradoiro de Artesanía”, unha publicación especializada que se realiza a través da Fundación Centro Galego da Artesanía e do Deseño e que se distribúe en galego e en inglés entre artesáns, tendas adheridas á marca, centros de ensino, institucións rela-

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

81

cionadas co sector e establecementos turísticos de toda Galicia.

Pola súa banda, cara aos concellos, a web contempla un apartado no que se incorporarán os convenios de adhesión que se asinen con cada municipio que decida adherirse á APLU.

http://www.obradoirodeartesania.com

O novo sitio web permite un acceso masivo de todos os interesados a esta publicación de carácter semestral e especializada en artesanía ao tempo que demostra a forte aposta da Consellería pola divulgación do sector artesanal galego.

Axencia de Protección da Legalidade Urbanística A Axencia de Protección da Legalidade Urbanística (APLU) puxo en servizo a súa páxina web, na que se dispón de apartados de información xeral sobre a propia axencia así como espazos concretos orientados tanto á cidadanía como aos concellos.

Nela infórmase das competencias e estrutura da axencia e recóllese a lexislación tanto estatal como autonómica que é de aplicación en materia urbanística

http://www.axenciaurbanistica.es

Para os cidadáns, a web inclúe un apartado no que calquera persoa interesada poderá descargar os impresos necesarios para denunciar as presuntas infraccións urbanísticas das que teña coñecemento. Isto facilitará que a cidadanía poida exercer a acción pública que se establece tanto na Lei do Solo autonómica como na estatal.

Tamén estarán dispoñibles os impresos necesarios para solicitar autorizacións para obras, instalacións ou usos na zona de servidume de protección do dominio público marítimo-terrestre.

82

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Medio Ambiente Obxectivos Atende á importancia da aplicación das TIC en eidos tan importantes na sociedade actual coma a protección do medio ambiente e a xestión de recursos naturais, na agricultura ou na prevención de catástrofes así como ao establecemento de pautas de produción e consumo sostibles.

Accións salientables Meteogalicia MeteoGalicia tense consolidado tamén como o servizo metereolóxico de proximidade para os cidadáns de Galicia.

determinando dende o seu movemento ata a cantidade e tipo de precipitacións que se van producir, ao que haberá que sumar nun futuro próximo a rede de medición de raios, que conta xa con catro dispositivos, un en cada provincia: en Mabegondo (A Coruña); Alto do Rodicio (Ourense); Vigo; e Castro de Rei (Lugo).

Outras das actuacións levadas a cabo por Meteogalicia en 2009 foron, a posta en funcio-namento do novo sistema de predición a medio prazo por cidades, a incorporación de novas estacións meteorolóxicas, océano- eteorolóxicas e meteoescolas, o novo sistema de publicación dos adversos meteorolóxicos baseado no código de cores do sistema de meteoalerta e a predición de mareas para móbiles.

Sistema integral de información da biodiversidade A Consellería de Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas puxo en marcha o Sistema de Información Territorial e de Biodiversidade de Galicia (SITEB), co obxectivo de mellorar o proceso de intercomunicación entre o cidadán e a consellería.

Así, a nova páxina web en formato Java, acadou todo un record de visitas, ao contar con preto de 173 millóns de accesos anuais e unha media de 473.767 visitas diarias. Igualmente incorporáronse novos productos derivados do satélite Meteosat na web e puxéronse en marcha novos servizos como o envío de previsións vía móbil ou RSS.

Visitas Anuais Web (millóns)

200

172.924.993

150 96.821.174

100 62.148.220

50

20.128.037 5.755.320

0 2005

2006

2007

2008

2009

Figura 22. Evolución do número de visitas a web de Meteogalicia

Ademais Meteogalicia incorporou á súa rede de predición e observación, un radar de última xeración no monte Xesteiras (Cuntis) que permite detectar coa máxima precisión os fenómenos adversos 6 horas antes da súa chegada á terra,

O SITEB ten un acceso doado, a través da páxina web (http://inspire.xunta.es/siteb), que permite consultar bases de datos, documentación e información ambiental de interese a través dun visor cartográfico. Esta ferramenta pretende dotar aos técnicos da administración, consultores e investigadores de Galicia, dunha ferramenta para a análise, valoración, planificación e ordenación do territorio dende o punto de vista da conservación da natu-reza.

A información ofrécese dun xeito intelixible, dividíndoa en diferentes apartados: o territorio: descrición da información relacionada coa xeografía galega integrada no apartado de cartografía, incluíndo os mapas de unidades territoriais e administrativas, principais núcleos de poboación e vías, límites de espazos protexidos, modelo dixital do terreo e cartografía ambiental básica.

Outra parte é unha base de datos, núcleo do sistema, dende onde poder acceder á consulta dos elementos do medio natural galego e á descrición da información cartográfica do visor cartográfico.

Os diferentes bloques nos que se divide o banco de datos do SITEB son: xeodiversidade, especies, ecosistemas e espazo.

Tamén a Cartografía: composta polo visor cartográfico, que integra tódalas capas xeográficas do SITEB e as achega graficamente, posibilitando en

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

83

todo momento a consulta dos diferentes elementos que integran as capas.

Por último, a Documentación: aglutina textos de interese en relación ao medio natural galego, incluíndo informes técnicos, diversas publicacións, textos legais e formularios.

Xunto a esta información, engádese outra de interese que permite dispoñer dos datos sobre especies do territorio galego, árbores senlleiras, especies invasoras na Rede Galega de Espazos Protexidos e, en materia de biodiversidade, os informes técnicos e estudos da Consellería de Medio Ambiente e os puntos de interese xeolóxico, xeomorfolóxico, paleoecolóxico, covas, cavidades e fervenzas de Galicia.

O Banco de Datos Ambiental completarase coa información e cartografía dos límites e unidades de xestión establecidas nos espazos protexidos de Galicia, que se vincularán cos instrumentos de ordenación e xestión existentes para os mesmos.

Xeoportal de información sobre o transporte público galego Dende o 2009 o SITGA (Sistema de Información Territorial de Galicia), organismo dependente da Consellería do Medio Rural, está a colaborar coa empresa Signo Enxeñería do Territorio e o CARTOLAB, laboratorio de cartografía de enxeñería de camiños da Universidade da Coruña, para poñer a disposición dos galegos un novo xeoportal que aglutinará toda a información relacionada co transporte público galego co fin de facilitar a información e planificación dos desprazamentos en medios de transporte interurbano dentro do territorio de Galicia.

Esta ferramenta calculará automaticamente as posibilidades que se ofrecen ao viaxeiro para cubrir o percorrido que lle interese, tano en autobús coma en tren. Bastará con introducir o punto de destino e a orixe para se lle presenten ao usuarios as distintas opcións de paradas, horarios, transbordos e medios de transporte que pode utilizar. Ademais poderase coñecer a ruta máis económica, a que levará menos tempo e cal é a opción máis ecolóxica, na que menos emisións de CO2 se xera.

Con esta iniciativa preténdese fomentar e facilitar o uso do transporte público, evitando que se use o coche privado por descoñecemento doutras alternativas. Tamén busca implicar á cidadanía na concienciación e deseño dunha mobilidade sostible, para o cal a rede social será fundamental.

Climántica No marco do proxecto de educación ambiental climántica leváronse a cabo no 2009 dúas actuacións salientables: A realización dunha primeira exposición interactiva, realizada no IES Francisco Asorey de Cambados, correspóndese coa primeira etapa do proxecto que se pechou no mes de marzo. Consta de 8 paneis, un por cada capítulo da unidade didáctica global “Cambia o clima?”. Está deseñada para expoñer nos centros piloto de Climántica en semanas temáticas transversais de Educación Ambiental, e propón 3 retos por cada panel que se resolven traballando en paralelo cos cursos interactivos multimedia de autoaprendizaxe do apartado de Formación e coas dinámicas de grupos de Climántica.

A aplicación na aula do curso "Climántica na materia de CC. para o Mundo Contemporáneo dende a sostibilidade e as TIC” púxose en común con todas as actividades de investigación desenvolvidas con bloges no marco do primeiro curso de posgrao semipresencial “Climántica na materia de CC. para o Mundo Contemporáneo dende a sostibilidade e as TIC".

Tamén este xeoportal virá acompañado dunha rede social aberta á participación de todos os usuarios onde se recollerá un “feedback” de información relacionada co mundo do transporte, o que axudará a solucionar os problemas que se detecten e, en definitiva, a mellorar o sistema público de transporte.

Cabe salientar que xa se está ultimado unha terceira aplicación do proxecto, isto é, a adaptación dos datos de maneira que se poidan consultar dende calquera dispositivo móbil, que se pretende estea operativa a finais de este ano.

84

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Obxectivos

O segundo, co fomento de actividades turísticas: como as accións de promoción e comercialización de produtos e servizos turísticos que aproveiten as vantaxes das TIC.

Superar as barreiras presentes no mundo rural para a súa incorporación á Sociedade da Información. Esta inclusión resulta fundamental posto que os seus habitantes son dos que máis poderían obter beneficios poderían obter da súa incorporación, contribuíndo a acadar un equilibrio no desenvolvemento económico e social de Galicia.

Por último, os servizos básicos para a economía e a poboación rural como o desenvolvemento das TIC no medio rural (telecentros fixos ou móbiles, equipamento TIC para asociacións) e implantación de servizos de teleasistencia (posta en marcha de fórmulas innovadoras de servizos de transporte de viaxeiros, que melloren a mobilidade dos habitantes das áreas rurais)

Accións salientables

Modernización do asociacionismo agrario

Desenvolvemento Rural

Turismo rural e turismo activo As distintas análises tanto por parte da oferta como da demanda poñen en evidencia que as necesidades das casas de turismo rural e empresas de turismo activo de Galicia non atopan unha oferta axeitada de servizos tecnolóxicos, ao mesmo tempo que se fai preciso incentivar a cultura innovadora que actualmente se encontra nun número moi pequeno delas.

Por estes motivos, a Axencia Galega de Desenvolvemento Rural (AGADER) incorporou un Asesor Técnolóxico para as casas de turismo rural e empresas de turismo activo, para poder ofertar un conxunto ordenado de servizos que servan para satisfacer as necesidades empresariais turísticas en materia de Innovación e Tecnoloxía.

A prestación dos servizos tecnolóxicos especializados por parte do asesor, foi en todo momento, un produto final adaptado ás necesidades de cada caso e realizouse sobre a base das seguintes liñas de actuación: formación sobre diversas temáticas, tanto de forma presencial como nonpresencial, asesoría tecnolóxica incluindo accións de difusión, diagnóstico e asesoramento e o desenvolvemento dun proxecto piloto con modelos de negocio virtual que poñan os servizos das empresas na rede.

Proxectos dinamizadores das áreas rurais Tamén a Axencia Galega de Desenvolvemento Rural (AGADER) promoveu unha liña de axudas aos proxectos dinamizadores das áreas rurais de Galicia, especialmente nos tres seguintes ámbitos de actuación.

O primeiro, para a promoción de actividades non agrarias relacionadas co desenvolvemento das TIC, como servizos dirixidos á poboación, atención á infancia, asistencia a persoas de idade avanzada e discapacitados ou dependentes, e servizos educativos, entre outros.

O asociacionismo agrario e, en especial, o cooperativismo son instrumentos fundamentais que contribúen moi positivamente na continua modernización do sector agrario galego en todas as súas vertentes, e de xeito amplamente visible na orientación dos procesos produtivos e na súa progresiva adaptación aos mercados cada vez máis amplos, complexos e exixentes.

En consecuencia, a Consellería do Medio Rural considera de interese apoiar actuacións orientadas a propiciar a modernización, dimensionamento e desenvolvemento sustentable do asociacionismo agrario galego, que representa un modelo dinámico e eficiente desde un punto de vista socieconómico, mediante a convocatoria de “Axudas para a promoción, modernización e dimensionamento do asociacionismo agrario en Galicia” Estas axudas levan asociada unha importante compoñente TIC, xa que se consideran como conceptos subvencionables a adquisición e mellora de equipamento e programas informáticos, así como as actuacións que no ámbito da transformación e comercialización de determinados produtos favorezan a introdución das TIC.

Formación e divulgación do cooperativismo Durante o 2009 a Consellería de Traballo e Benestar, a través do Consello Galego de Cooperativas –máximo órgano de promoción e difusión do cooperativismo na Comunidade Autónoma de Galicia e órgano consultivo e asesor das administracións públicas galegas naqueles temas que afectan ao cooperativismo- ten en marcha, a través da súa plataforma de teleformación, unha oferta de cursos de formación e desenvolvemento cooperativo.

Con estes cursos o Consello pretende achegar as novas tecnoloxías da información e a comunicación as cooperativas galegas, ao tempo que promove que as persoas destas entidades e dos

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

85

eidos nas que as mesmas se asentan adquiran unha formación sobre a propia fórmula empresarial cooperativa, as habilidades sociais ou o xeito de xestionar e dirixir estas entidades.

Os cursos ou módulos que se ofertaron dende a plataforma de teleformación do Consello son os seguintes:  Formación cooperativa básica.  Formación cooperativa en xestión e dirección.  Habilidades sociais básicas en cooperativas.  Habilidades sociais básicas en cooperativas: nivel avanzado.  Marketing/comercialización de produtos.  Responsabilidade social das cooperativas.  Planeamento estratéxico.  Muller, cooperativismo e igualdade de xénero.

Os contidos destes cursos foron elaborados e adaptados pedagóxicamente, e deseñados para ser desenvolvidos para un número de entre 5 e 15 participantes por módulo aproximadamente.

Cursos de formación agroforestal A Consellería do Medio Rural, a través da Dirección Xeral de Innovación e Industrias Agrarias e Forestais, realizou durante o 2º trimestre do 2009 diferentes cursos de carácter práctico orientados a agricultores e gandeiros, que están directamete relacionados co uso das novas tecnoloxías. Os cursos foron impartidos nos centros de formación agroforestal da Consellería.

86

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Sector Empresarial da Sociedade da Información O sector das tecnoloxías da información e das comunicacións é fundamental para o desenvolvemento da sociedade da información, tanto na liña de propostas a sociedade sobre os produtos tecnolóxicos, como na elaboración de contidos e na de dar resposta as necesidades que nacen das empresas e da propia administración.

A través deste eixo operativo trátase de impulsar o desenvolvemento do Sector Empresarial da sociedade da información galego no seu sentido máis amplo, desde un crecemento da oferta de servizos e aplicacións TIC ata a creación de empresas de base tecnolóxica, pasando por unha mellora das condicións de competitividade das empresas existentes e a ampliación dos seus mercados.

Por tanto, para conquerir un grao de desenvolvemento importante da sociedade da información é necesario contar cun corpo empresarial forte, consolidado e con capacidade para asumir novos retos neste novo mundo global no que nos atopamos.

No ano 2009, investíronse máis de 34 millóns de euros no apoio a innovación no sector e na formación dos profesionais Para levar a cabo este propósito a Xunta de Galicia adicou durante o 2009, 40,2 Para levar a cabo esta misión a Xunta de Galicia adicou durante o 2009, máis de 34 millóns de euros, o que supón un 19 % do orzamento total executado en materia de Sociedade da Información, que se materializaron na posta en marcha de iniciativas nalgún dos eidos que se sinalan a continuación:

Innovación e desenvolvemento tecnolóxico Profesionais da Sociedade da Información Apoio ao audiovisual galego Neste contexto, durante o último ano a Xunta mostrou o seu apoio a este sector de diversas maneiras: mediante axudas ou subvencións, mediante formación e mediante o apoio as iniciativas empresariais de consolidación do sector, como as asociacións empresariais, as plataformas tecnolóxicas e a participación en eventos que sexan quen de dar pulo as iniciativas na materia.

Neste sentido segundo a propia estratexia en materia de Sociedade da Información da Xunta e o proposto no Plano de galego de I+D+i, resulta fundamental dispoñer dun sistema eficiente de innovación no eido das TIC que forneza a cultura diferencial na empresa galega e que teña coma fundamentos o desenvolvemento de servizos avanzados de apoio a esta innovación e a cooperación dentro de cada sector tecnolóxico.

Para iso durante o último ano realizouse un importante esforzo dende a Consellería de Economía e Industria por impulsar a innovación empresarial no sector TIC mediante a concesión de axudas por un importe de case 3 millóns de euros.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

87

A estas iniciativas súmanse as liñas de axuda desenvolvidas co obxectivo de apoiar a I+D+i galega a través do Programa IN.CI.TE, cos programas sectoriais de investigación aplicada e os de fomento da investigación e innovación empresarial.

Ademais, os Centros Tecnolóxicos, constituídos cunha misión de liderado dun sector empresarial determinado, son os axentes dinamizadores da transferencia de tecnoloxía por excelencia e principais xeradores de innovación.

Respecto dos centros existentes, destacaríase as actuación postas en marcha polo CESGA (Centro de Supercomputación de Galicia) así como as impulsadas polo Centro Tecnolóxico de Telecomunicacións de Galicia (GRADIANT).

Outro dos elementos determinantes neste eixo operativo é o coñecemento dos profesionais que desenvolven a súa actividade laboral no sector empresarial da Sociedade da Información, destacando a importante labor realizada durante o último ano polo Centro de Novas Tecnoloxías de Galicia, centro de formación especializado no que se desenvolven actividades tanto para os empregados públicos ou privados, como para engadir competencias na materia aos desempregados.

Finalmente no eido audiovisual desenvolveronse varias actuacións e liñas de axudas tanto para o desenvolvemento deste sector como para a súa promoción, a través da Axencia Galega das Industrias Culturais (AGADIC) da Consellería de Cultura e Turismo, e do Consorcio Audiovisual Galego, da Secretaría Xeral de Comunicación.

88

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Apoio á Innovación Obxectivos A Xunta de Galicia considera esencialmente necesario dispoñer dun sistema de innovación e desenvolvemento, no cal se fomente a cooperación entre os axentes da contorna, se estimule o despregue de servizos avanzados de apoio a esa innovación e se favoreza a creación de novos centros tecnolóxicos e de investigación.

Todos estes factores permitirán o artellamento dun sector empresarial da Sociedade da Información competitivo, que englobe as actividades empresariais relacionadas coas novas tecnoloxías, a electrónica e o audiovisual, e que teña un peso importante na actividade económica galega.

Accións salientables Axudas á innovacion empresarial Nesta iniciativa enmárcanse dúas actuacións da Consellería de Economía e Industria.

En primeiro lugar, a través da Dirección Xeral de I+D+i, convocou ao longo do último ano diversas axudas de carácter xeral das que moitas tiveron como destinatarias as empresas do sector TIC, e que se resumen na táboa seguinte.

En segundo lugar, tamén a través desta Consellería convocaronse en xuño as subvencións correspondentes aos programas sectoriais de Investigación aplicada, PEME I+D e I+D Suma do Plan Galego de Investigación, Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica (INCITE). Dita orde de axudas cun investimento total de case 37,5 millóns de euros, para proxectos a desenvolver no periodo 2009-2012, ten dúas liñas específicas para investigación aplicada nos sectores das tecnoloxías da información e as comunicacións (TIC) e da sociedade da información (SIN).

Os proxectos podían ser individuais ou colaborativos de varias entidades: empresas, universidades e centros tecnolóxicos e a duración máxima era de tres anos.

Descrición

Información e as Comunicacións (TIC) Sociedade da Información (SIN) Medio Mariño (MMA) Medio Natural e Desenvolvemento Sustentable (MDS) Tecnoloxía de Deseño e Produción Industrial (DPI) Recursos Enerxéticos e Mineiros (REM) Medio Rural (MRU) Sociedade e Cultura (SEC) Materiais e da Construción (TMT) Turismo (TUR) SUBTOTAL TIC Porcentaxe sobre o total das axudas

2009

2009-2012

1.780.108,27

5.152.674,07

327.430,11

1.558.047,66

19.453,62

61.250,00

50.569,10

346.903,25

298.253,13

1.439.819,06

6.163,96

220.601,25

9.615,65

64.500,00

115.013,99

617.978,79

57.134,61

140.041,18

21.777,25

98.386,50

2.685.519,69

9.700.201,76

36,40%

25,93%

Táboa 11. Axudas INCITE 2009

Orde

Descrición

Total Subvención a empresas TIC

IN515B

Realización de actuacións e estratexias de promoción e internacionalización

263.189,00 €

IN828A

Mobilización, dinamización e sistematización da innovación

154.300,00 €

IN841A

Fomento da investigación e a innovación empresarial: Plataformas tecnolóxicas

300.800,00 €

IN841B

Fomento da investigación e a innovación empresarial: Realización de estudos de viabilidade

83.319,00 €

IN841C

Fomento da investigación e a innovación empresarial: Realización de proxectos de innovación

IN841E

Fomento da investigación e a innovación empresarial: Preparación de novos proxectos para a participación noutras convocatorias de axudas estatais e internacionais

IN848

Dotacións de unidades de I+D dentro das empresas e investimentos innovadores

738.411,30 €

IN515B

Realización de actuacións e estratexias de promoción e internacionalización

263.189,00 €

TOTAL

1.023.585,31 € 59.836,00 €

2.886.629,61 €

Táboa 12. Contía das axudas concedidas a empresas do Sector TIC pola Consellería de Economía e Industria. Ano 2009

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

89

Apoio ao desenvolvemento, formación e promoción do sector TIC Posto que a Secretaría Xeral de Modernización, asumiu as competencias na xestión das actuacións da Xunta de Galicia en materia das tecnoloxías da información e as comunicacións, resolveu no 2009 a concesión de subvencións aos investimentos das empresas en materia das tecnoloxías da información e das comunicacións, no ámbito da Comunidade Autónoma de Galicia Nesta liña de axudas había dúas liñas específicas para o apoio ao sector TIC, mediante a que se apoiaron un total de 84 proxectos cun investimento de 1.522.207,11 €, o que supón máis do 30% do total da orde axudas que case alcanzaba os 5 millóns de euros.

Do total de proxectos subvencionados 41 estaban adicados ao apoio ao desenvolvemento do sector TIC, ao que se se adicaron 1,1 M€. Outra liña de apoio, na que se subvencionaron 43 proxectos, foi a de formación e promoción do sector cun orzamento global de 411.368,30 €.

Tipo de actuación

Liña C: Apoio ao desenvolvemento do Sector TIC Liña D: Formación e promoción do Sector TIC

Total

Orzamento Previsto 2009

Orzamento Executado 2009

1.000.000

1.110.838,81

500.000

411.368,30

1.500.000

1.522.207,11

Táboa 13. Detalle das subvencións concedidas ao abeiro da orde de axudas TIC. Liñas C e D

IGAPE Outro dos organismos fundamentais no apoio ao desenvolvemento das empresas de Galicia empresarial e neste caso referido ao sector das TIC, é o Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE). No apartado de axudas específicas ao sector TIC é destacable a liña IG113 para Proxectos tractores de empresas desenvolvedoras de software en código aberto que no ano 2009 supuxo que se subvencionaran iniciativas por un importe de case 600.000 euros.

Ademais dentro das liñas de axudas xerais do IGAPE e relacionadas por exemplo coa participación en proxectos colaborativos, investimentos empresariais, acceso ao financiamento das pequenas e medianas empresas, á internacionalización da súa actividade o mesmo aos estudos e análises empresariais para o acceso ao Mercado

90

Alternativo Bursatil (MAB), a entidade dotou case 1,8 millóns de euros para accións promovidas por empresas do sector relacionado coas TIC.

Iniciativas de Emprego con Base Tecnolóxica (IEBT) Esta actuación, á que se lle deu continuidade durante o 2009 dende a Consellería de Traballo, ten como obxectivo facilitar é impulsar a posta en marcha de proxectos empresariais innovadores de contido científico e/ou tecnolóxico, mediante o aproveitamento intensivo e a colaboración coas diferentes estruturas que xa existen, como as tres universidades galegas ou outras entidades vinculadas á innovación.

No programa de promoción de IEBT, recóllense catro tipos de axudas: á creación de emprego estable, á contratación de persoal técnico de alta cualificación, á función xerencial, á subvención financieira e para o inicio e posta en marcha da actividade.

Os sistemas de apoio á creación de novas empresas de base tecnolóxica (IEBT) teñen como requisitos: a viabilidade técnica, económica, financeira e comercial; que a actividade, produto ou servizo teña caracter innovador contido científico ou base tecnolóxica, que sexa unha empresa privada de nova creación e que contemple a creación de emprego estable para persoas desempregadas inscritas no Servizo Público de Emprego ao longo do primeiro ano de actividade.

No ano 2009, subvencionáronse máis de 15 proxectos vinculados a empresas do sector TIC, entre os que podemos destacar un relacionado coa seguridade dixital; outro coa aplicación da xeomática á xestión do territorio, outro co escaneado e visualización en 3D; outro coa formación on-line con método Blended-learning; e outro coa posta en marcha de solucións para o intercambio de datos de telefonía móbil.

Xacobeo 2010 Tamén e vinculado a celebración do Ano Santo en Santiago de Compostela, en outubro convocouse unha orde para a concesión de axudas para financiar accións orientadas a produtos ou servizos de innovación tecnolóxica recolacionados co Xacobeo 2010.

O importe da axuda acadou o millón de euros e permitiu a decisión de apoiar 10 proxectos que son tan variados como a realización de guias informativas ou produtos ligados a mobilidade e aplicacións baseadas en sistemas de información xeográfica.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

Gradiant A Xunta asinou co Centro Tecnolóxico das Telecomunicacións (GRADIANT) un convenio para o período 2009-2010, por importe de case 2,5 millóns de euros para o desenvolvemento de actuacións encamiñadas ao crecemento e consolidación do centro, como os gastos do persoal, equpamento de laboratorio, material informático e outros. O centro, logo de pouco máis de 7 meses de funcionamento, leva captados máis de un millón de euros para os seus proxectos.

Entre as actividades do centro desenvolvéronse seminarios como o celebrado en novembro sobre “Creación de spin-off de base tecnolóxica” con máis de 70 inscritos; a convocatoria do certame de relatos curtos "A túa escola do futuro", no que se recibiron traballos procedentes de centros de toda Galicia; a xornada sobre videoxogos organizada dentro da semana da Ciencia, a que asistiron 300 rapaces e na que mostrou o potencial da biometría, dos novos interfaces home-máquina e da realidade aumentada aplicados ao ocio e á publicidade ou mesmo a participación noutros eventos alleos como o organizado por FEUGA: "As TIC como axuda para optimizar os negocios".

Dentro do ámbito dos proxectos xestionados polo centro, no 2009 foi especialmente exitosa a convocatoria do Plan Avanza 2009, no que se obtivo un millón de euros para financiar diferentes proxectos ligados a ámbitos como a publicidade interactiva, a tele-formación, os videoxogos, a electrónica no fogar, a accesibilidade de persoas discapacitadas ou a seguridade.

En xeral, os proxectos presentados son para 2 anos e na maioría dos casos buscan unha aplicación directa na vida dos ciudadáns, especialmente daqueles que teñen necesidades especiais e tratar de mellorar a súa calidade de vida.

Tamén destacar que neste último ano asinouse un convenio coa Escola de Negocios de Caixanova; dotouse un premio á mellor tese doutoral entregado na Noite Galega das Telecomunicacións; editouse un boletín electrónico e o seu sistema biométrico destacou nunha competición fronte a outros 18 proxectos europeos, o que se fixo público na International Conference on Biometrics (ICB) 2009, celebrada en Alghero (Italia).

Computacional, podemos destacar aprobación do financiamento para unha nova sede en Santiago de Compostela, o inicio da implantación do sistema de xestión de I+D+i, UNE-166002, así como o inicio da realización dun novo portal web do Centro de Supercomputación de Galicia.

Ademais, durante o 2009 o CESGA participou en 44 proxectos de I+D+i nos campos da computación, redes de comunicacións, ferramentas colaborativas e de e-learning, sistemas de información xeográfica (XIS), transferencia tecnolóxica e sistemas e-business. Tamén se traballou de modo activo en 19 redes temáticas de investigación e plataformas tecnolóxicas.

No campo das actividades de promoción tecnolóxica promovidas polo CESGA poderíase citar a primeira convocatoria pública de retos computacionais aberta á comunidade de usuarios do centro, a primeira edición do "CESGA Computational Science Summer School", así como a recepción dos premios Prace Award 2009, Itanium Solutions Alliance Innovation Award e o Grundtvig da Comisión Europea, polo proxecto e-Hospital.

Outros feitos salientables do ano foron a realización dunha simulación electromagnética con máis de 500 millóns de incognitas co programa HEMCUVE no Finis Terrae por parte de investigadores das Universidades de Vigo e Extremadura e máis do CESGA e o inicio en decembro das actividades de campo para o tendido do cabo óptico escuro nos tramos: Tui-Vigo-Pontevedra-Santiago da Rede de Ciencia e Tecnoloxía de Galicia, RECETGA.

RETGALIA A Rede de Centros Tecnolóxicos de Galicia– RETGALIA- que agrupa a todos os centros tecnolóxicos galegos, actualmente 21, persegue fundamentalmente acadar tres obxectivos estratéxicos: actuar como un punto de encontro para potenciar a colaboración e o intercambio de coñecemento entre os seus membros; crear unha imaxe “tecnolóxica” conxunta que favoreza a internacionalización dos centros e constituírse no interlocutor válido ante os axentes do Sistema de I+D+i na defensa dos intereses dos centros tecnolóxicos galegos.

CESGA Entre as actuacións máis salientables do último ano do Centro de Supercomputación de Galicia, un dos centros especializados no estudo e desenvolvemento tecnolóxico relacionados coas Ciencia

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

91

A comezos do 2009, RETGALIA elixiu o seu comité estratéxico na súa primeira asemblea. Deste xeito a Rede contará cunha mesa ou asemblea formada polos directores de todos os centros tecnolóxicos, o director da Rede e representantes da Xunta de Galicia, que se encargará de definir a estratexia e garantir a operatividade da Rede. Así mesmo, disporá dun comité executivo formado por representantes dos tres centros tecnolóxicos galegos consolidados de carácter privado (AIMEN, ANFACO-CECOPESCA e CTAG), un representante dun centro tecnolóxico público (CESGA) e cadanseu representante dun centro público e doutro privado (CIS-Madeira e Energylab, respectivamente), intentando deste xeito representar toda a diversidade sectorial da Rede. Información aos medios Na asamblea tamén se presentou o programa de actividades para o periodo 2009-2010 que foi ratificado pola asemblea. As actividades ligadas á promocion dunha cultura de cooperación entre os centros tecnolóxicos son a celebración de reunións de seguimento, a celebración de foros e de obradoiros para técnicos e xestores dos centros tecnolóxicos. Entre as actuacións previstas co obxectivo de ordenar o mapa de centros e as súas capacidades, atopábase o deseño e elaboración do mapa de capacidades dos centros, a implementación dun entorno interactivo para a identificación das capacidades e a difusión e promoción do mapa de capacidades. En canto á tarefa de identificar sinerxias en materia de I+D+i entre os centros, prevese a identificación de actividades comúns e de valor engadido para os centros tecnolóxicos.

Plataforma Tecnolóxica Agroalimentaria A plataforma tecnolóxica agroalimentaria (PTGAL) organizou a comezos do 2009 nas instalacións do Centro Tecnolóxico da Carne, no Parque Tecnolóxico de Galicia (San Cibrao das Viñas – Ourense) con motivo da segunda reunión dos grupos de traballo, unha xornada sobre a xeración de proxectos de I+D +i no sector agroalimentario Ademais, tamén se desenvolveron unha serie de charlas centradas na estratexia de dinamización que a PTGAL debería acometer durante o ano 2009, así como nas vantaxes que suporá para as empresas que a integran contar cun servizo de vixilancia tecnolóxica sistematizada.

Ao remate, celebráronse as reunións das empresas e investigadores participantes en tres das seis mesas de traballo da PTGAL. Trátase dos grupos de Alimentos funcionais, nutrición e saúde; Novas tecnoloxías de procesado e envasado;

92

e novos produtos e valorización de subprodutos e residuos.

Centro Tecnolóxico da Automoción (CTAG) O Consello da Xunta aprobou en marzo do 2009 o proxecto sectorial para a ampliación do Centro Tecnolóxico da Automoción de Galicia no Concello do Porriño, que na práctica suporá a creación do Centro de Excelencia en Electrónica para Vehículos Intelixentes.

O investimento total estimado entre a Administración pública e o CTAG para o desenvol-vemento do Centro de Excelencia en Electrónica para Vehículos Intelixentes ascende a 50 millóns de euros, correspondentes á adquisición dos terreos, á urbanización do ámbito e á construción das instalacións do novo centro.

En canto á distribución dos usos, da superficie total de 47.164 metros cadrados, destina-ranse 32.111 metros cadrados a uso industrial e terciario, 4.818 m2 para espazos libres e zonas verdes, 5.377 m2 para equipamentos, e os 4.857 metros restantes para o sistema viario.

O novo centro que se construirá na ampliación do CTAG albergará cinco laboratorios especializados en deseño electrónico, área de fabricación de compoñentes prototipo, laboratorio de calidade e laboratorio de fiabilidade electrónica, Ademais, o Centro disporá doutras instalacións complementarias, como bancos especiais para ensaios de sistemas dinámicos de vehículos intelixentes, un túnel óptico para funcións avanzadas de iluminación e sinalización, unha área de simulación de condución, prototipos tecnolóxicos con funcións avanzadas, e infraestruturas de desenvolvemento de software de automoción.

Impulso ao software libre En xullo do 2009 a Secretaría Xeral de Modernización e Innovación Tecnolóxica promoveu unha xuntanza cos principais axentes que están a colaborar coa administración autonómica nas actuacións para o impulso ao software libre.

Unha das directrices marcadas dende o Goberno galego consiste en impulsar a implantación de software libre e o uso de estándares abertos, establecendo mecanismos que faciliten a compartición e reutilización do software, Como consecuencia desta xuntaza estableceronse as principais áreas de actuación para potenciar o software libre en Galicia:

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

 Achegar o Software Libre á Peme galega, potenciando o desenvolvemento da industria TIC local (Para iso apoiarase na creación dun Centro Demostrador de produtos de Software Libre que permita dar a coñecer casos de éxito en sectores concretos, dun Servizo Integral á Peme, sectorizando solucións baseadas en Software Libre, traballando coas empresas para analizar en que liñas ten máis senso o uso do Software Libre, e facilitando o soporte e mantemento de ditas solucións e elaboración dun estudo comparativo sobre software de xestión empresarial para a mellora competitiva da industria galega, identificando ámbitos clave de actuación).  Establecemento de liñas de colaboración coas universidades así como con outros centros e organismos para a investigación no campo do software libre aplicado aos sectores produtivos estratéxicos de Galicia.  Fomento do Repositorio de software Libre en Galicia, como ferramenta estratéxica para o desenvolvemento do software libre en Galicia, e impulso á implantación efectiva dos estándares abertos.  Establecemento dun plan de acción a medio – longo prazo coas institucións interesadas no desenvolvemento do Software Libre (universidades, grupos e comunidades de usuarios de software libre, asociacións, centros tecnolóxicos, CESGA, etc.)  Colaboración con outros organismos para a coordinación de accións formativas no ámbito de estándares abertos e software libre á sociedade e ás empresas.  Colaboración coa Consellería de Educación para a formación ao profesorado de primaria e secundaria nos usos didácticos das ferramentas libres, a elaboración de contidos dixitais orientados ao teleensino como apoio aos programas educativos, o fomento das iniciativas de tradución ao galego das ferramentas de Software Libre e promoción do mantemento destas traducións nas sucesivas versións dos produtos, contando co apoio de Política Lingüística.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

93

Profesionais da Sociedade da Información Obxectivos Aproveitando as fortalezas presentes na nosa comunidade en relación ao continuo fornecemento de profesionais cualificados ao mercado e ás ben desenvolvidas infraestruturas educativas neste campo, trátase de poñer énfase no fortalecemento destes procesos formativos, especialmente dirixidos aos profesionais da Sociedade da Información.

Búscase, ademais, xerar un tecido empresarial competitivo capaz de absorber ese conxunto de profesionais e evitar un fenómeno de descapitalización interna, froito da emigración dos mellores profesionais galegos en canto a potencial de innovación.

Por outra parte, en relación coa tipoloxía dos cursos e alumnos durante o 2009 dedicaronse 120 prazas (16%) para cur-sos dedicados exclusivamente a desempregados, das que o 15% eran mulleres. A nivel global o 21% dos admitidos foron mulleres e segundo a clasificación de emprego: o 51% eran empregados do sector privado, o 8% do sector público e o 41% eran desempregados.

Como novidade este curso 2009-2010 varias accións desenvolveranse noutras cidades como Vigo e A Coruña e engadíronse novos formatos a meirande parte dos cursos, como foros integrandos no portal do centro, para resolver durante un tempo as dúbidas relacionadas cos contidos dos cursos unha vez que remata a acción formativa.

Nesta iniciativa enmárcanse dúas actuacións da Consellería de Economía e Industria.

Accións salientables CNTG O Centro de Novas Tecnoloxías de Galicia (CNTG), organismo dependente da Dirección Xeral de Formación e Colocación da Consellería de Traballo e Benestar da Xunta de Galicia, desenvolve a súa actividade principalmente no campo da formación especializada relacionada coas novas tecnoloxías e a Sociedade da Información.

Ilustración 5. Lista de fabricantes formadores

Tamén se desenvolveron diversos seminarios tecnolóxicos e xornadas informativas, sensibilizadoras ou dinamizadoras sobre a LOPD, a accesibidade web ou calidade do software.

Formación TIC a emigrantes A actividade está orientada aos profesionais do sector privado, aínda que se reservan uns pequenos cupos para traballadores do sector público e para traballadores en busca de emprego, que demanden formación técnica de alto nivel relacionada coa materia, polo que colabora activamente coas asociacións empresariais e colexios profesionais do sector.

Respecto ás actividades formativas a para o 2009, cómpre indicar que se realizaron 50 cursos con case 3.000 horas de formación, dos que máis da metade levaban exames de certificación ao seu remate. En termos de horas, o 66,4% tiñan a posiblidade de obter a dita validación final, que posuen recoñecemento e validez mundial.

O grao de coñecemento da actividade do centro, a calidade dos seus cursos e a gratuidade tanto da formación como da certificación, fixeron que para as 750 prazas ofertadas houbera máis de 4000 solicitudes. Tamén é salientable que o 96,6% que inician os cursos cheguen ao final.

94

A Fundación Galicia Emigración ten como un dos seus obxectivos fundamentais, “a promoción dos colectivos vinculados aos movementos migratorios” e como resposta ás dificultades de integración laboral dos emigrantes retornados, puxo en marcha o “II PROXECTO TIC”: Selección, Capacitación profesional e Prácticas laborais no campo das Tecnoloxías da Información e das Comunicacións (TIC´s), dirixido a cidadáns españois residentes en Arxentina e Uruguai.

Este Programa está financiado polo Ministerio de Traballo e Inmigración de España e consta de dúas fases:  FASE I.- Reclutamento e capacitación profesional en orixe. Esta fase realizarase de forma paralela nas localidades de Bos Aires (Arxentina) e de Montevideo (Uruguai).

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

 FASE II.- realización de prácticas laborais non remuneradas en empresas radicadas en españa dentro do sector das TIC´s. Un mínimo do 30% e un máximo do 50% das persoas que superen con éxito a Fase I do Programa, terán a opción de acceder á Fase II, consistente na realización de prácticas laborais non remuneradas en empresas radicadas en España dentro do sector das TIC´s.

Manexo de ferramentas da Internet 2.0 A comezos do 2009 unha ducia de empresarios da Tecnópole participaron nun obradoiro sobre habilidades na Internet 2.0.

O obxectivo do obradoiro foi adestrar aos empresarios nas utilidades de negocio da nova Internet, a denominada Web 2.0 ou Internet participativa, e ter os coñecementos básicos para manexarse.

Tecnópole promoveu esta acción formativa, de carácter gratuíto para os asistentes, no seu compromiso polo fomento das novas tecnoloxías e a prestación de servizos avanzados de cara aos seus empresarios, neste caso coa convicción de que se están producindo cambios no entorno dos negocio que están relacionados en gran medida con Internet.

Aprender a buscar información máis rápido e mellor en Internet, manexarse coas suscripcións RSS, localizar as redes sociais con maior potencial e coñecer casos prácticos de éxito do uso destas tecnoloxías para facer negocio foron algunhas das claves que se puxeron ao alcance dos asistentes.

Formación sectorial Por último, no ámbito formativo pódense salientar as liñas de axudas á formación dos traballadores promovidas desde a mesma Consellería de Traballo, e nas que dentro da convocatoria de subvencións para o financiamento de plans de formación sectoriais houbo varias solicitudes aprobadas e desenvolvidas por asociacións empresariais do sector TIC.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

95

Apoio ao Audiovisual Obxectivos O audiovisual galego constitúe unha parte moi importante para o desenvolvemento da Sociedade da Información en relación á elaboración de contidos, xa que tanto nos procesos de produción, elaboración como nos de distribución dos produtos elaborados hai unha converxencia a un formato común, a dixitalización e ao uso da Rede.

películas que se obteñan mediante esta campaña de recuperación serán revisadas, reparadas, lubrificadas e, finalmente, telecinadas dixitalmente e debidamente catalogadas. Os orixinais cinematográficos poden devolverse aos propietarios ou quedar en depósito na Consellería de Cultura. En calquera caso, os dereitos das imaxes seguen sendo do depositario do filme.

Accións salientables Axencia Galega de Industrias Culturais Este organismo da Consellería de Cultura e Turismo, convoca anualmente diferentes axudas para impulsar o talento audiovisual, a elaboración de longametraxes, telefilmes, formatos innovadores para televisión e pilotos de series para animación para televisión, asi como para o desenvolvemento de produtos interactivos.

Total Subvención 2009 Subvencións para a amortización dos custos de produción de longametraxes cinematográficas, telefilmes e documentais de interese cultural galego Subvencións para producións ou coproducións audiovisuais en lingua galega con decidido contido artístico e cultural Subvencións de creación audiovisual para o desenvolvemento e promoción do talento audiovisual galego

600.000 € 1.099.996,09 € 400.000 €

Subvencións para o desenvolvemento de proxectos audiovisuais en lingua galega

250.000 €

Subvencións para a produción de curtametraxes en versión orixinal en lingua galega, así como de videoclips

200.000 €

Subvencións para o desenvolvemento e produción de contidos interactivos en lingua galega

150.000 € 2.699.996,09

Táboa 14. Subvencións para o desenvolvemento do sector audiovisual galego. AGADIC 2009

Estas liñas de axudas están dirixidas, segundo os casos, a creadores individuais, a produtoras audiovisuais e a empresas TIC e limitan os importes subvencionables, tanto de xeito porcentual como no total do importe do proxecto.

Ademais durante o 2009, AGADIC tamén iniciou a segunda fase do proxecto "Memoria do século XX" para recuperar o patrimonio fílmico que permanece agochado Ao longo deste ano a axencia traballou na recuperación de filmacións en pequenos formatos (súper 8 e 16mm, principalmente) que se atopan en mans de particulares. O obxectivo é sacar á luz boa parte do patrimonio audiovisual galego que ata agora permanecía agochado.

AGADIC encárgase de restaurar as películas e devolvelas aos propietarios sen custe algún nun formato dixital moderno, como o DVD. Todas as

96

Consorcio Audiovisual de Galicia Este organismo dependente da Secretaria Xeral de Medios desenvolve unha importante actividade tanto no apoio ao desenvolvemento do sector como á promoción do sector.

Durante o ano 2009 destacaríanse:  Promoción de producións audiovisuais a través de Internet. O Consorcio potenciou a promoción das producións en internet, a través dunha liña de axudas por un importe de 80.000 euros, para a que estableceu unha cantidade máxima de 9.000€ por proxecto e coa finalidade de brindar apoio ás produtoras no proceso de creación de páxinas web.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

 Curtas09, para a promoción das curtametraxes, producións audiovisuais, tanto de ficción como de animación, en formatos tradicionais ou dixitais e duración non superior aos 20 minutos. O obxecto desta axuda consistía na promoción e difusión dun total de catro curtametraxes, por unha contía de 12.000 €.

Outras actuacións audiovisuais Curtametraxes na Rede A Secretaría Xeral de Medios convocou no 2009 a IV edición do Concurso de Curtametraxes na Rede, “Curtas na Rede”. O certame rematou a súa IV edición cun gran éxito de participación, xa que foron case 250 pezas as presentadas, tres veces máis que en edicións anteriores e á que concurriron ademais de obras de autores galegos , proxectos audiovisuais procedentes de países como Portugal, Arxentina, México, Chile ou Australia.

O concurso repartiu este ano máis de 30.000 euros, sen deixar de lado os seus obxectivos orixinais. En primeiro termo, a exploración e o coñecemento da creatividade audiovisual presente na poboación, servindo de escaparate para a creación fora da industria e promovendo a súa actividade. O certame persegue o consolidación de internet como un espazo útil para a exposición visual dos traballos, ao tempo que logra crear un punto de encontro e interatividade.

Cable e Telecomunicacións Galicia S.A, a Fundación Caixa Galicia, o Consejo de la Juventud de España (CJE), a Fundaçao da Juventude e a participación do Eixo Atlántico.

Ademais, calquera das 250 pezas inscritas presentadas pódese visualizar na páxina web www.curtasnarede.es.

O cine galego na rede Durante o 2009 a Secretaría Xeral de Medios deulle continuidade a iniciativa “O Cine Galego Na Rede” nacida co obxectivo de promocionar o audiovisual galego a través de Internet. Este proxecto conta co apoio e colaboración de Televisión de Galicia.

Esta canle abre unha nova vía para a promoción e difusión das obras feitas en Galicia e tamén permite abrir unha nova ventá de explotación comercial, aproveitando as vantaxes de inmediatez e universalidade que ten a rede.

Os obxectivos fundamentais deste proxecto son:  Facilitar o acceso os contidos audiovisuais as canles de televisión locais e da TDT, permitindo o acceso os datos fundamentais para negociar a súa emisión.  A dixitalización das obras audivisuais galegas, facilitando o camiño cara ás novas demandas que se producirán nos vindeiros anos.  Clasificar as producións galegas seguindo estándares internacionais.  Promocionar o noso audiovisual e servir de apoio ás accións de marketing desenvolvidas polas produtoras e distribuidoras.

Ritos e lendas da catedral O certame divídese en tres seccións, e a modalidade estrela é a de curtametraxes, na que participaron 167 proxectos, o dobre que na edición anterior. As curtas debían ser inéditas e non podían exceder dos cinco minutos de duración, cinguíndose este ano a catro xéneros: ficción, experimental, documental e animación. As outras dúas seccións son as micromovies e as cápsulas.

Para levar a cabo a edición deste ano contouse coa colaboración de numerosas entidades. Así, participan en Curtas na Rede 2009, a Secretaría Xeral de Emigración, a Secretaría Xeral de Política Lingüística, a Dirección Xeral de Creación e Difusión Cultural, a Axencia Galega de Industrias Culturais (AGADIC), a Compañía de Radiotelevisión de Galicia (programa Onda Curta), a Compañía R

A Secretaría Xeral de Medios, tamén adxudicou a finais do último ano un contrato para a realización da produción audiovisual "Ritos e lendas da catedral" nun contido 3-D estereoscópico e en alta definición para incluír na exposición GaliciaDixital.

Este proxecto enmárcase na celebración do Xacobeo 2010, e será a primeira vez que un filme grave en 3D os tellados da Catedral compostelá.

Posteriormente proxectarase na exposición.

Informe de seguimento das accións para o desenvolvemento da Sociedade da Información

97

98

Informe de seguimento das acci贸ns para o desenvolvemento da Sociedade da Informaci贸n