Synchroon najaar 2014 - voor onze relaties en medewerkers by Syndion

Passend • Vertrouwd • Dichtbij

NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Meer dan duizend petitfours

Kan iedereen voor een baby zorgen?

De tijd dat alles kon is voorbij 1

Colofon Synchroon is een uitgave van Syndion, stichting voor dienstverlening en ondersteuning van mensen met een handicap. Het blad wordt verspreid onder externe relaties en medewerkers van Syndion. Voor cliënten wordt SynVol gemaakt, een uitgave in eenvoudige taal. Synchroon verschijnt drie keer per jaar. Synchroon wil bijdragen aan binding, betrokkenheid en draagvlak. Het blad geeft informatie en draagt bij aan de opinievorming rondom de onderwerpen die relevant zijn voor de (professionalisering van de) gehandicaptenzorg of de plaats van gehandicapten in de samenleving. De artikelen bevatten niet altijd de mening van Syndion. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te weigeren.

Syndion Postbus 3012, 4200 EA Gorinchem 0183 - 65 11 50 info@syndion.nl www.syndion.nl

Redactie Arianne Lievaart Bianca van der Zouwen Harry Vogelaar (hoofdredacteur) Heleen Klop Ina Florusse Jaccolien Stein Mirjam Rinzema (eindredacteur) Yet Langerak

Aan de lezer Vertrouwen in de toekomst Voor dit nummer van Synchroon werd ik ‘aan de tand’ gevoeld over de strategische keuzes van Syndion voor 2015/2016. Niet door iemand van de communicatieafdeling of door iemand uit de redactie van Synchroon, maar door een collega uit de dagelijkse praktijk, Peter van Dijk, begeleider op de woonlocatie Parijsche Hof in Culemborg. Los van het feit dat het een erg leuk gesprek was - lees het interview maar op pagina 4 en 5 - was ik vooral onder de indruk van iets wat niet in het interview staat. Ik vroeg Peter naar zijn mening over Syndion, waarop hij aangaf dat hij Syndion ervaart als een organisatie die bereid is om te leren en te veranderen. Tegelijk was er de constatering dat het werk soms veel vraagt. Op een locatie als de Parijsche Hof is er soms sprake van agressie richting medewerkers of tussen cliënten onderling. En er is een veelheid aan taken te verdelen sinds de teams zelfstandig zijn. Dat is wennen en er zal nog wel wat tijd overheen gaan voor is bereikt wat we graag willen bereiken. Maar Syndion heeft met zulke kundige collega’s zoveel kwaliteit in huis! Ook in de rest van dit nummer leest u dat terug. Daarom heb ik, ondanks alle perikelen in de zorg, veel vertrouwen in de toekomst van Syndion.

Syndion is HKZ-gecertificeerd en voldoet aan alle kwaliteitseisen. De regelingen m.b.t. medezeggenschap en klachten staan op www.syndion.nl/belangenbehartiging.

Harry Vogelaar, Bestuurder van Syndion

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Inhoudsopgave

“De tijd dat alles kon is voorbij” 4

Vr ije t ijd

Syndion kiest voor zeggenschap en eigen regie, maar kan niet om bezuinigingen heen

Zingen is favoriet

I k g e e f d e p e n d o o r…

“De dingen die het verschil maken”

Op de hoogte

Nieuwtjes uit de zorg

Client aan het woord

“Daan weet feilloos wie er nog moet betalen” Al 12,5 jaar aan de slag in Grand Café van Batenstein

In beeld

Opening van De Zes Molens in Hoornaar

Column

Cliënten hebben een stem bij Syndion

Ogen en Oren

Column van de Centrale Cliëntenraad

2015: een spannend jaar

Syndions verkoopteam volop bezig met de transities

Participatie: voor Syndion niets nieuws!

Bijzondere samenwerking geeft mooie resultaten

Kim Putters: Steun ouders en mantelzorgers!

Kan iedereen voor een baby zorgen?

Cliëntmedezeggenschap

Per week meer dan duizend petitfours

Bij bakkerij Syn in Zoet gaan professionaliteit en kwaliteit hand in hand

Begeleiding van cliënten met een kinderwens

Interview

“De tijd dat alles kon is voorbij” Syndion kiest voor zeggenschap en eigen regie, maar kan niet om bezuinigingen heen “In deze enerverende tijd zou je kunnen zeggen dat het enige constante is dat er voortdurend veranderingen zijn”, start Peter van Dijk dit interview met bestuurder Harry Vogelaar. Zij spreken elkaar over het wat en waarom van de strategische keuzes die Syndion maakt voor 2015 / 2016. Het gesprek vindt plaats in de woonlocatie voor jongeren met een verstandelijke handicap, De Parijsche Hof in de wijk Parijsch in Culemborg. De laatste bewoner staat op het punt om naar zijn werkplek bij DiSyn, tegenwoordig in het naastgelegen complex BonVie gehuisvest, te gaan. Als hij met zijn begeleider de deur uit is, schuiven we met een kop koffie aan tafel in een van de kamers beneden. Het idee voor dit interview kwam tot stand in een van de redactievergaderingen van Synchroon.

‘Laten we er eens voor kiezen om iemand van de werkvloer te vragen om de directie te bevragen op de plannen van Syndion’, zei iemand. ‘Dat levert vast een heel ander gesprek op dan wanneer iemand uit de redactie dat doet’. Aldus werd besloten. Peter van Dijk, sinds 2011 werkzaam bij Syndion, is op dit moment vaste begeleider 2 in het team van de Parijsche Hof. Hij bood zich aan om dit interview voor zijn rekening te nemen.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Peter van Dijk (interviewer) en Mirjam Rinzema (auteur)

Geen paniek “Ik haak eerst even in op jouw opening”, begint Harry. “Je zegt het mooi en het klopt helemaal: er verandert heel veel. Maar ik hecht er aan om dit interview te beginnen met de opmerking dat we niet moeten doorschieten en mensen in paniek brengen. Voor een groot deel van onze cliënten verandert er niet veel. Ongeveer tachtig procent van de cliënten aan wie Syndion nu ondersteuning biedt, gaat over naar de Wet Langdurige Zorg. Het gaat om de mate van zorg die de cliënten nodig hebben. Voor het merendeel van onze cliënten geldt dat zij op een hoog niveau van benodigde zorg zitten. Deze cliënten houden alle rechten. Ik vind het belangrijk om als Syndion uit te stralen dat er weliswaar veranderingen zijn, maar dat deze grote groep cliënten gegarandeerd de zorg houdt die ze nu ook krijgen.”

Een grote rol voor gemeenten

handelt. Toch haakt het ook: door die bezuinigingen is de keuzevrijheid niet optimaal. Levert Syndion toch niet in? Is de visie houdbaar?” Dit is een vraag die Harry vaker heeft moeten beantwoorden. Het is een heel wezenlijke vraag, omdat de visie nu eenmaal het beginpunt is van de dienstverlening door Syndion. Hij zegt er het volgende over: “Er is een tijd geweest dat alles kon, maar die tijd is voorbij. En ik realiseer me dat we rondom de dagbesteding al veel hebben gevraagd van onze cliënten. Voor verschillende cliënten is dat moeilijk, maar we hebben te maken met een nieuwe situatie. Gemeenten willen voor hun eigen inwoners kwalitatief goede en betaalbare voorzieningen in hun eigen gemeente. Vergoedingen voor vervoer zijn enorm gedaald. We moeten niet in de valkuil stappen dat we beloften doen die we niet kunnen waarmaken. Syndion biedt cliënten een keuze, maar er zit een grens aan. Het is niet realistisch om een cliënt aan de ene kant van ons werkgebied woont, dagbesteding te beloven aan de andere kant van het gebied. Ik zeg het altijd zo: Syndion geeft die visie niet op, maar de visie moet wel zo worden ingevuld dat deze past in de huidige tijd.”

“Maar het is toch ook een onzekere tijd”, aldus Peter. “Syndion heeft ook cliënten die overgaan naar de Wmo. Dan hebben we niet meer te maken met een of twee zorgkantoren, maar met een veelvoud aan Strategie voor de toekomst gemeenten. Wat willen die gemeenten? Wat betekent Tenslotte wil Peter graag even vooruit blikken: Hoe ziet dat voor onze dienstverlening en vooral: voor onze Harry als bestuurder de toekomst voor zich? Op de cliënten? Moeten we er rekening mee houden dat korte termijn en daarna? Harry: “Ik vind het de manier waarop ondersteuning beschikbaar van groot belang dat we in gesprek blijven is voor mensen met een handicap straks met cliënten en hun vertegenwoordigers. per gemeente zal verschillen? En hoe ga Er zijn nog veel onzekerheden, maar je daar als organisatie dan mee om?” “De tijd dat ‘alles waar we duidelijkheid kunnen bieden, “Ja”, beaamt Harry, “iedere gemeente kon’ is voorbij. We moeten we dat doen. Daarom zullen we bepaalt zelf het beleid, soms wel kiezen samen wat cliënten en hun vertegenwoordigers in samenwerking met omringende nodig en mogelijk is. steeds blijven informeren over de gemeenten. Maar dat zal door heel Realistisch” veranderingen. Het is belangrijk dat Nederland verschillen opleveren. Toch cliënten vragen kunnen stellen en kritiek is over het algemeen de insteek met kunnen geven. Kritiek is belangrijk! Het betrekking tot zorg als volgt: wat mensen is een teken van betrokkenheid. Waar het niet zelf kunnen of zelf kunnen organiseren, doen ze goed gaat, moeten we er alles aan doen om dat weer zelf. Als ze ondersteuning nodig hebben, wordt gekeken terug te buigen. naar hun omgeving. Als daar geen mogelijkheden zijn, kijkt de gemeente naar voorzieningen die binnen de Het overgangsjaar 2015 staat in de steigers; Syndion gemeente beschikbaar zijn. Pas als er op die manier wordt in de gemeenten van ons werkgebied als geen oplossing te vinden is, wordt een maatwerkaanbieder van zorg heel serieus genomen. Maar we zijn oplossing gezocht. In feite past het bij de visie van er nog niet! Vanaf 2016 moet Syndion zich bewijzen. In Syndion: regie ligt bij de cliënt zelf. Dan neem je de de eerste plaats bij onze eigen cliënten. Als zij bij hun cliënt serieus, geef je hem zeggenschap over zijn eigen gemeente kunnen aangeven waarom zij geen andere leven. En de kracht van Syndion zit voor een deel ook zorgaanbieder wensen dan Syndion, dan doen we het in dat maatwerk, want daarvan heeft onze organisatie goed. En dan kunnen ze niet om ons heen.” veel verstand. We hebben professionele medewerkers die weten wat voor een cliënt met een bepaalde handicap nodig kan zijn en hoe dat geboden kan worden. Maar… en daar wil ik niet omheen draaien, het moet wel goedkoper!”

Is de visie houdbaar? Peter: “Ik zie zeker de positieve kanten van die zeggenschap en eigen regie van de cliënt. Mooi dat gemeenten aansluiten bij hoe Syndion daar al lang naar

Ik geef de pen door...

“De dingen die het verschil maken” Behandel de ander zoals de ander behandeld wil worden. Dit is voor mij een belangrijk uitgangspunt in mijn werk. Al vroeg wist ik dat ik wilde werken met mensen. Mensen helpen met het vinden van eigen antwoorden op hun (levens) vragen. Niet voor iemand lopen, niet achter iemand lopen, maar een tijdje met iemand mee lopen op zijn of haar levenspad. Mensen vragen mij weleens naar mijn achtergrond en hoe ik bij Syndion terecht ben gekomen. Ik heb een andere weg gevolgd dan de meeste mensen die in de gehandicaptenzorg werken. Ik heb namelijk de vrij onbekende studie Humanistiek gevolgd. Dit is een multien interdisciplinaire menswetenschap, die zich richt op vragen over levensbeschouwing, zingeving en de inrichting van een humane samenleving. Tijdens mijn studie heb ik mij voornamelijk gefocust op geestelijke begeleiding, maar ook op onderwerpen als organisatie en beleid. Na mijn studie

kon ik gelukkig al snel beginnen bij een stichting voor Rouwbegeleiding. Toen ik door financiële problemen binnen het bedrijf op zoek moest naar een nieuwe baan, gaf Syndion mij gelukkig de kans om een nieuwe uitdaging aan te gaan als begeleider 2 bij Kindzorg. Twee jaar later kon ik ook als begeleider 1 bij Ambulante zorg aan de slag. Ik werk nu bijna 4 jaar bij Syndion en heb nog steeds veel plezier in mijn werk en voel mij op mijn plek. In het begin was het wel even wennen. Het vroeg van mij een ander gebruik van de kennis en kunde in mijn ‘rugzak’ een andere manier van begeleiden. Op veel punten is het veel praktischer en (zingevings- en levens)vragen komen vaak tussen de bedrijven door naar boven en zitten vaak ook nog ‘verpakt’ in een andere vraag. Het is erg belangrijk dat er aandacht en tijd is voor zulke vragen en dat je als begeleider open blijft staan voor de dingen die voor cliënten het verschil maken in hun leven. In het werk is het een bijzondere uitdaging om benieuwd te blijven naar het verhaal van de cliënt, om steeds weer te kijken naar de kansen voor een cliënt, om elke keer ‘opnieuw’ te beginnen en jezelf open te blijven stellen voor feedback en groei. Aan het einde van een lange drukke week

reed ik terug naar huis en liep ik de dag door in mijn hoofd, zoals ik wel vaker doe. Even een moment om te reflecteren en rustig na te denken. Die dag had ik een cliënt die aan mij zag dat ik moe was en die mij hiernaar vroeg. Ik zei hem dat het een drukke week was geweest. Hij antwoordde hierop dat ik hem help met rustiger aan doen en beter op zichzelf te passen, maar dat ik het zelf ook altijd zo druk heb. Ik moest wel naar mijn eigen advies luisteren, zei hij met een grote grijns. En hij had helemaal gelijk. Ook ik moet niet zoveel tegelijk willen doen en ik moest er dan ook om lachen. Een leuke situatie, omdat ik weer extra aan het denken werd gezet en het bij hem ook echt binnen was gekomen. Thuis aangekomen liet ik de dag weer los. Een voorwaarde om ‘opnieuw’ te kunnen beginnen is om je ook af te kunnen sluiten en jezelf weer op te kunnen laden. Ik vind het heerlijk om te lezen, filmpje te kijken, creatief bezig te zijn of lekker te eten met vrienden en familie. Ik had bedacht dat ik nog zou stofzuigen als ik thuis kwam, maar ik ben naast mijn man op de bank geploft en ben daar lekker de hele avond blijven zitten. Morgen weer een dag.

In de rubriek ‘Ik geef de pen door…’ schrijft iedere keer een andere medewerker van Syndion iets over wat hem of haar bezighoudt. Dit keer: drs. Anna de BoonDubbeldam, begeleider ambulante ondersteuning.

Anna geeft de pen door aan Aukje Smilda.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Op de hoogte

Samenwerking Syndion en De Lange Wei Maandag 19 mei tekenden Wil Markesteijn (De Lange Wei) en de bestuurder van Syndion Harry Vogelaar een samenwerkingsovereenkomst voor locatie De Zes Molens in Hoornaar. In dit nieuwe woonzorgcomplex heeft Syndion dertien appartementen voor mensen met een verstandelijke of lichamelijke handicap. De appartementen van De Lange Wei zijn voor ouderen met een zorgbehoefte. Kijk voor foto’s van de officiële opening in september op pagina 12 en 13.

Nieuw servicecentrum Syndion in Gorinchem geopend Eind mei heeft Syndion de kantoorpanden aan de Schelluinsevliet en Schelluinse straat in Gorinchem verlaten. Het nieuwe Servicecentrum is gehuisvest aan het Stadhuisplein, een zijvleugel van het gemeentehuis. In juni werd het nieuwe kantoor officieel geopend door burgemeester Barske van Gorinchem. Dit was tevens de start van de buitenexpositie Down’s Upside, die zes weken op het Stadhuisplein te zien was. Na een welkomstwoord van Harry Vogelaar, bestuurder van Syndion, was er een optreden van cliënten van het Toltheater, en was het kantoor open voor belangstellenden. Dankzij de verhuizing (van drie kantoren naar één kantoorruimte, want later dit jaar komen ook de medewerkers van het Tolhuis naar het Stadhuisplein) bespaart Syndion ruim 40% op de huisvestingskosten.

Wijkcentrum Sterrenwiel Dinsdag 2 juli is het wijkcentrum Sterrenwiel in Dordrecht officieel geopend. Verschillende zorgaanbieders, De Wielborgh met Syndion, Spectrum en Vitaliz hebben de handen ineen geslagen en hebben hun onderkomen in zorgcentrum Sterrenwiel voor elkaar gekregen. Syndion biedt al ruim een jaar dagbesteding in Sterrenwiel. Een groot voordeel van de locatie is dat veel cliënten nu lopend naar hun dagbesteding kunnen komen. Anneke Golverdingen, die als bewoonster van de Syndion-locatie Stierstraat ook gebruik maakt van de dagbesteding in Sterrenwiel, kreeg symbolisch een ‘zilveren sleutel’ van de wethouder mevr. Lambrechts overhandigd.

Communicatie met cliënten Syndion gaat in de dienstverlening uit van de wens van de cliënt. Probeert zo goed mogelijk te luisteren naar de wensen van cliënten. Maar op welke manier cliënten het liefst informatie krijgen van Syndion, was niet goed bekend. Daarom is rond de zomer naar alle cliënten een vragenlijst gestuurd, die zij zelf of met hulp van een ouder, verwant of begeleider hebben ingevuld. Heel veel cliënten vulden het onderzoek in. Uit het onderzoek werd duidelijk dat cliënten de informatie die over hen zelf gaat, het liefst van hun begeleider horen. Veel cliënten gaven aan dat ze informatie over overige onderwerpen graag digitaal zouden ontvangen. Onder de inzenders werd een taart van de eigen bakkerij Syn in Zoet verloot, die in september door één van de cliënten in ontvangst werd genomen.

Op de hoogte

Vijf jaar DAC Sleeuwijk! Binnenkort bestaat het DAC Sleeuwijk alweer vijf jaar! De cliënten die er naartoe gaan hebben intussen hun draai helemaal gevonden op deze mooie, ruime locatie. Er worden tal van werkzaamheden verricht: van papier versnipperen tot snoezelen. Iedere cliënt krijgt activiteiten aangeboden op zijn eigen niveau en naar eigen wens en belangstelling.

25 jaar dagopvang voor ouderen in Gorinchem Al 25 jaar heeft Syndion in Gorinchem een plek waar ouderen met een handicap terecht kunnen. De laatste tien jaar komen de cliënten bij elkaar in een hoekpand in de Boerenstraat. Dit prachtige jubileum wil de begeleiding niet ongemerkt voorbij laten gaan! Eind september was er een receptie op de Boerenstraat, waar veel belangstellenden een bezoekje kwamen brengen.

College- en praktijkdagen voor wethouders Wethouder koopt kunstwerk Outsider Art Wethouder Marcel Doodkorte bezocht de expositie van Outsider Art Syndion in galerie De Etage in Gorinchem. Daar zag hij het werk ‘Uilskuiken’ hangen, een werk van Florine Kikkert. Florine werkt al verscheidene jaren op het atelier Outsider Art en heeft al heel wat kunst gemaakt. Het Uilskuiken sprak de wethouder zo aan, dat hij het aanschafte voor zijn werkkamer in het gemeentehuis. In het bijzijn van Florine zocht hij een mooie plek aan de muur uit, waar het werk intussen hangt.

Bijna zestig wethouders, raadsleden en beleidsmedewerkers hebben in mei een praktijkdag bij een zorgorganisatie in de Alblasserwaard en Drechtsteden gevolgd. De praktijkdagen waren opgezet door meerdere zorgorganisaties, waaronder Syndion. Deelnemers aan deze praktijkdag konden kennismaken met de diverse doelgroepen, die vanaf 2015 te maken krijgen met de veranderingen in het sociale domein. Voorafgaand aan de praktijkdag waren er voor de deelnemers ook twee collegeavonden. Deze colleges werden verzorgd door Prof. dr. Paul Frissen en dr. Menno Fenger, die veel konden vertellen over welke AWBZvoorzieningen en doelgroepen er zijn en of en hoe zij te maken krijgen met de Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

DiSyn in Culemborg verhuisd

Gameworld: nieuwe voorstelling van het Toltheater Na succesvolle producties als Hotel de Goede Afloop en Comeback van Ooit brengt het Toltheater van Syndion deze winter weer een nieuwe voorstelling: Gameworld. Tim, een jongen die dol is op gamen, wordt gepest. Hij trekt zich het liefst terug in zijn eigen wereld. Op een dag gebeurt dat werkelijk: hij wordt als hij zijn spelcomputer aanzet op een wonderlijke reis gestuurd. Zijn favoriete gamepersonage smeekt om zijn hulp. Tim moet het raadsel der raadsels oplossen. Durft hij dat? Zal hij slagen? Een spannende en eigentijdse voorstelling! Te zien op 12 december in Theater De Peeriscoop in Gorinchem. Kaarten kosten € 12,50 en voor jongeren onder de 18 jaar €7,50. Reserveren via www.peeriscoop.nl of 0183-690022.

Syndion is bezig met de herinrichting van de dagbesteding. Dit vloeit voort uit het strategisch plan voor de toekomst, waarin we rekening moeten houden met een lager budget. Eén van de gevolgen is de start van de nieuwe locatie aan de Noorderkroonstraat in Dordrecht (zie de achterzijde van dit blad). Een ander aspect is dat sommige locaties zijn gestopt of gaan stoppen met de winkelfunctie. Dit geldt bijvoorbeeld voor de winkel van DiSyn in Culemborg. In de zomer is DiSyn verhuisd naar het multifunctioneel centrum BonVie in Culemborg. De nadruk op deze nieuwe plek ligt op de begeleiding van cliënten bij hun dagelijkse activiteiten. Het is nog steeds mogelijk om producten te kopen bij DiSyn, maar de winkelfunctie is naar de achtergrond geschoven.

Raad van Toezicht van Syndion uitgebreid

Handleiding Slecht nieuws brengen aan mensen met een verstandelijke handicap Hoe breng je slecht nieuws aan mensen met een verstandelijke handicap? Die vraag staat centraal in een boek van Irene Tuffrey-Wijne, dat onlangs verscheen. Niemand houdt van het brengen van slecht nieuws. Toch mag slecht nieuws niet worden achtergehouden, ook niet als de ontvanger een verstandelijke handicap heeft. Iedereen heeft recht op informatie, ook als dat geen goed nieuws is. Hoe familie, begeleiders of andere professionals dat nieuws het beste kunnen brengen, staat beschreven in dit boek. Hoe breng je slecht nieuws aan mensen met een verstandelijke beperking? Een handleiding voor familie, begeleiders en andere professionals. Door Irene TuffreyWijne, uitg. Bohn Stafleu van Loghum, 2014. Prijs: €27,99.

In 2013 bestond de Raad van Toezicht van Syndion uit vijf personen. Voorheen was dit toezichthoudend orgaan een stuk groter; er zijn jaren geweest dat er negen Raad van Toezicht-leden waren. In de loop van 2014 bleek dat er binnen de Raad van Toezicht toch behoefte was aan een extra lid, met kennis op het juridische vlak. Een zesde lid is inmiddels gevonden in de persoon van mr. J.M. (Jeanette) Schenk-Kraaiveld. Zij is al gestart met haar werkzaamheden.

Cliënt aan het woord

Danielle van Dam. 34 jaar jong. Woonachtig in ouderinitiatief de Regenboog, Vianen. 12,5 jaar werkzaam in zorgcentrum Batenstein, Vianen. Begeleidster Batenstein: Ellen Plooi. Joboach Syndion: Mia Wijgers

“Daan weet feilloos wie er nog moet betalen” Al 12,5 jaar aan de slag in Grand Café van Batenstein Het is bloedheet buiten als Daniëlle, haar begeleidster Ellen, haar jobcoach Mia en ik een plekje zoeken voor dit interview. Binnen bij Batenstein, een verpleeghuis en woonzorgcentrum in Vianen, is de temperatuur aangenamer. Daniëlle duwt een bedienkar met een kan koffie en een kan thee de lift in. Er staat een schaaltje met een paar cakejes naast. “Dinsdag is mijn favoriete dag” vertelt Daniëlle. “Dan zijn er cakejes die ik mag uitdelen aan de ouderen.” Daniëlles ogen kruisen de mijne steeds maar kort. Ik merk aan alles dat ze zenuwachtig is voor dit interview. Jobcoach Mia Wijgers fluisterde me eerder al toe dat ze vanmorgen pas verteld hadden dat ik langs zou komen, omdat Daniëlle zich anders te druk zou maken. Mia neemt dan ook het voortouw op mijn vraag naar Daniëlles komaf. “Je woont nu ongeveer dertien jaar bij de Regenboog, toch?” Daniëlle knikt instemmend. “Eerst heb ik gelogeerd, en daarna ben ik naar de Regenboog gegaan.

Ik heb een echt appartement daar. Met een Ipad en een voordeur. Ik zie mijn ouders in ieder geval ieder weekend. Dan ga ik naar de soos. En ik hou van dansen en zwemmen. Elke dinsdag ga ik met andere bewoners naar het zwembad. En maandag en woensdag kook ik, in onze gezamenlijke keuken.” Daniëlle blijkt een pittige tante nadat ze ontdooid is. De schuchtere blik heeft plaatsgemaakt voor een scherpe. “En ik werk hier iedere dag”, rondt ze met trots de introductie over zichzelf af.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Jaccolien Stein

Een volwaardige collega

en neemt initiatief als er dingen niet lekker lopen. Ze vertelt me dan dat ze een onderbuikgevoel Al 12,5 jaar werkt Danielle inmiddels in het heeft. Dat is zo gegroeid. En niet in de grootte of Grand Café in Batenstein. Hiervoor had ze via dikte”, grapt ze, als Daniëlle haar ietwat vragend Baanvak een betaalde baan bij een autobedrijf. aankijkt. Baanvak is een onderdeel van Syndion, speciaal voor mensen die over voldoende sociale en Nieuwe werkplekken gezocht praktische vaardigheden beschikken om - met Jobcoach Mia hoopt stiekem dat dit artikel enige ondersteuning door een jobcoach - in bijdraagt aan nog meer bekendheid van begeleid een ‘gewone’ betaalde baan in een bedrijf werken. “Werkplekken zijn zo belangrijk voor aan te kunnen. Maar bij dit bedrijf liep het groei van cliënten. Het vraagt in beginsel extra niet zo lekker: Daniëlle was te onzeker en inspanning om de mogelijkheden van de cliënt kwam daardoor niet goed tot haar recht. Toen te laten matchen met de werkzaamheden, heeft ze kort in het Emmahuis gewerkt, een maar we hebben veel voorbeelden waarin dat verzorgingshuis in Leerdam waar meerdere heel goed gelukt is. Veel van de cliënten die cliënten vanuit Syndion dagbesteding hebben. met ondersteuning van hun jobcoach aan het Toen werd er een plek voor haar gevonden in werk zijn, verrassen met hun kunde. Hun Batenstein. Daniëlle: “Ik vind het erg leuk kwaliteiten zijn altijd het uitgangspunt. met de ouderen. Ik schenk koffie en We hebben cliënten die in kantines thee en natuurlijk breng ik ze veel van grote bedrijven werken, maar “Ik vind het erg koekjes.” Haar begeleidster op ook in de zorg, op instellingen leuk met de de werkvloer, Ellen, beaamt dat voor kinderdagopvang, in ouderen. Ik schenk Daniëlle erg geliefd is bij de bibliotheken, bij supermarkten koffie en thee en ouderen. “Ik begeleid haar nu en op scholen. Het aanbod natuurlijk breng ik drie jaar. Zelf werk ik al 32 jaar is heel divers, maar het mag ze veel koekjes.” hier in Batenstein. Nadat haar uitgebreid worden”, besluit Mia. vorige begeleider weg ging heeft “Zet je dat er wel ook in?” Daniëlle mij zelf als haar nieuwe begeleidster aangewezen. We missen Daan, zo noemen we haar hier allemaal, echt als ze er niet is. Ze onthoudt feilloos wie er nog af moet rekenen. Of welke spullen we voor een bepaalde activiteit, bijvoorbeeld sjoelen of jeu de boules, klaar moeten zetten. Ze is echt een volwaardige collega.” Zowel Mia als Ellen concluderen dat Daniëlle een sterke groei door heeft gemaakt sinds ze hier werkt. Mia: “Ze is veel zekerder geworden

Werkkleding “Bedankt voor het interview”, zeg ik terwijl ik de drie dames aankijk. “Daniëlle, mag ik van jou nog een foto maken?” Ze antwoordt: “Zal ik dan toch mijn werkkleding maar aandoen?” Haar begeleidster Ellen reageert: “Daar ben je trots op, toch?” Danielle geeft haar antwoord door er in draf vandoor te gaan. Ze komt in een prachtige, professionele outfit terug. Met een ongelooflijk brede grijns op haar gezicht.

Haar begeleidster op de werkvloer, Ellen, beaamt dat Daniëlle erg geliefd is bij de ouderen.

In beeld

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Feestelijke opening van De Zes Molens Woonzorgcomplex De Zes Molens staat in de dorpskern Hoornaar, gemeente Giessenlanden. De locatie is dankzij samenwerking tussen Syndion en De Lange Wei tot stand gekomen. In mei betrokken de eerste bewoners hun appartementen. Zij kunnen er gebruik maken van verpleeghuiszorg, thuiszorg, huishoudelijke hulp, dagbesteding, maaltijden thuis, restauratieve diensten en activiteiten. In het hoofdgebouw zijn er 20 appartementen bestemd voor mensen met een verpleeghuisindicatie, 24 levensloopbestendige huur- en koopwoningen, een restaurant en een ruimte voor dagbesteding. In het andere gebouw wonen cliĂŤnten van Syndion. Er zijn 13 appartementen voor mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap. Het zorgaanbod aan de bewoners gebeurt gezamenlijk. Op 23 september was het tijd voor de feestelijke opening, waar bewoners en begeleiders enorm van genoten.

Column

Steun ouders en mantelzorgers! We staan aan de vooravond van de grootste herziening van de Nederlandse verzorgingsstaat ooit. Niet langer is de overheid, maar zijn mensen zelf allereerst aan zet om elkaar te helpen als er zorg nodig is. Tijdens het mini-symposium ‘Samen een beetje eigen-wijs’ in juni van dit jaar (in het kader van 40 jaar Kindzorg bij Syndion) werd besproken wat dit betekent.

Dat gaat over mantelzorg, waarbij een langdurige zorgrelatie ontstaat. Het gaat ook om vrijwilligers die kortdurend en meer afgebakend ‘klusjes’ doen, zoals een boodschap, een keer de ramen zemen voor de buren of iemand naar de dokter brengen. En het gaat over logeermogelijkheden om ouders van kinderen met beperkingen te ontlasten. De bereidheid onder Nederlanders is desgevraagd groot om dit allemaal te doen. Als je echter doorvraagt, dan zitten er heel wat haken en ogen aan. In de eerste plaats is mantelzorg niet altijd voorhanden. Mensen willen wel zorgen voor directe familie en soms voor buren, maar niet voor zomaar iedereen. De ‘flitsvrijwilliger’, die kortdurende en snelle klusjes tussendoor wil doen, is wel in opkomst. Dat geldt ook voor bewonersinitiatieven die vaak door ouderen zelf georganiseerd worden, zoals kookkringen. Het maakt daarbij veel uit om wat voor activiteit het gaat en voor wie. Bij buren worden de meeste mensen namelijk al minder stellig dat ze zorgtaken op zich willen nemen. Als het gaat om onbekenden in een wijk verderop dan is die bereidheid grotendeels verdwenen. In de tweede plaats lukt het niet altijd. De mantelzorg komt namelijk grotendeels op dezelfde groep neer. Dat zijn veelal vrouwen van boven de 45 jaar oud die verzorgende beroepen of opleidingen achter de rug hebben. Zij gaan steeds meer zorgen en daar soms

zelfs minder voor werken. Ze leveren ADV dagen of salaris in, maar de druk wordt regelmatig te groot om het allemaal voor elkaar te krijgen. Een grotere groep mensen is wel bereid om vrijwilligersactiviteiten te doen, maar ook dat lukt niet altijd in combinatie met andere werkzaamheden. De tijd laat het vaak niet toe. Veel mensen zijn al enorm druk. Dit komt erbij. In de derde plaats is het niet altijd de beste oplossing. Niet ieder kind kan en wil de billen van zijn ouders wassen of andersom. Dat is geen onwil, maar het raakt de ethiek van de ouder-kindrelatie. In de privésfeer is niet alles vanzelfsprekend. Het is niet wenselijk dat af te dwingen, zeker als dat de afhankelijkheidssituatie verder versterkt. Een beroep op de kinderen is niet altijd wenselijk als deze te ver weg wonen. Dat is veel vaker dan vroeger het geval. Het is dan niet met werk te combineren en het leidt eerder tot zwaardere belasting van een gezin dan tot een oplossing. Er is dus meer nodig dan een eenzijdig pleidooi voor meer mantelzorg. Gemeenten krijgen hier de sleutel in handen. Gaat de Wmo-ambtenaar u verplichten om ook nog voor uw buren te zorgen? Blijft er ook ruimte voor logeerhuizen zodat ouders van kinderen met beperkingen ook af en toe op adem kunnen komen? Als je dat serieus neemt dan blijft er zorg en ondersteuning nodig.

Door Kim Putters, directeur Sociaal en Cultureel Planbureau en bijzonder hoogleraar Beleid en Sturing van de Zorg in de Veranderende Verzorgingsstaat bij het instituut Beleid en Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Astrid Brand, Maria Jorna en Diana Sprong

Kan iedereen voor een baby zorgen? Begeleiding van cliënten met een kinderwens

Yvon (27) is dolgelukkig: ze heeft verkering met de leukste jongen van de wereld. Haar vriend en zij hebben de trouwdatum al vastgelegd. Als ze getrouwd zijn, willen ze graag een gezin. Maar… Yvon en haar vriend zijn zwakbegaafd. Zij hebben ondersteuning nodig bij het organiseren van hun leven. Kunnen zij voor een baby zorgen? Kinderwens en ouderschap wordt binnen Syndion gezien als iets dat hoort bij het leven van onze cliënten. Ook onze cliënten maken een seksuele ontwikkeling door. Zij worden verliefd, gaan samenwonen of trouwen en daarna komt soms een kinderwens om de hoek kijken.

vanuit een oplossingsgerichte houding, waarbij zij neutraal in gesprek gaan met de cliënt, de cliënt volgen in zijn of haar proces. Behalve het in gesprek gaan met elkaar, zijn er ook andere mogelijkheden om verder te komen in het proces. Syndion gebruikt hiervoor De Kinderwenskoffer en diverse spelmaterialen.

Op een echte of bijna echte baby passen Sinds enige tijd is er een extra mogelijkheid, de Realcarebaby. Dit is een levensechte babypop met een ingebouwde computer. Soms is praten over de wens om een kind te hebben niet genoeg en kan het een cliënt helpen om met een baby om te gaan. Oppassen op een baby is een mogelijkheid, als de cliënt die kans krijgt in zijn of haar omgeving. De babypop kan worden benut als dat niet het geval is. Hiermee kunnen cliënten ervaren hoe het is om 24 uur of langer voor een baby te zorgen. De babypop bootst de situatie van het hebben van een echte baby na. De baby gaat huilen als zij honger heeft of een schone luier nodig heeft, maar wil ook slapen en getroost worden.

Kinderwens en ouderschap van mensen met een handicap is een onderwerp dat op de werkvloer bespreekbaar moet zijn. Als we met een cliënt over zijn of haar wens spreken, gebeurt dat open, respectvol en neutraal.

Alles wordt anders Als een cliënt van Syndion laat merken dat hij of zij een kinderwens heeft, moet daar goed over worden nagedacht en gepraat. Met een kind wordt alles anders. Wil een cliënt het echt? Kan hij of zij het aan? Kan de cliënt terugvallen op iemand die kan helpen? Veel cliënten kunnen niet overzien welke gevolgen een bepaalde keuze heeft. Zij hebben geen realistisch beeld van het ouderschap. Begeleiding is erop gericht om samen met cliënten te onderzoeken wat het betekent om vader of moeder te worden. Syndion ondersteunt de cliënt (en het netwerk) om alle vragen samen te onderzoeken, zonder dat van te voren vaststaat wat de uitkomst zal zijn. Praten over een kinderwens is een belangrijk onderdeel in de begeleiding van cliënten met zo’n wens. Het onderzoeken van de kinderwensvragen doen begeleiders

Als er op een goede manier voor de baby wordt gezorgd zal ze stoppen met huilen en tevreden geluidjes maken. Als er niet de goede zorg wordt geleverd (de juiste kleding, het nekje onvoldoende ondersteunen) zal ze alleen maar harder gaan huilen. Cliënten kunnen maximaal 5 dagen met de zorgbaby in hun eigen omgeving ervaren hoe het is om voor een baby te zorgen. De intensiteit van zorgvraag van de baby is wisselend. De pop kan zich gedragen als een makkelijke baby, maar ook als een baby die intensieve zorg nodig heeft en veel huilt. Na de logeerpartij kan met een computer worden uitgelezen hoe de zorg voor de baby gegaan is: is er op tijd een fles gegeven? Zijn de luiers op tijd verschoond? Werd het hoofdje goed ondersteund? Op basis van de uitkomsten wordt samen met de wensouder(s) geëvalueerd en verder gesproken. Het begeleiden van cliënten met een kinderwens is een zoektocht, een ontdekkingreis, waarbij we schouder aan schouder gaan… De auteurs zijn gedragskundigen bij Syndion

Vrije tijd

Door Diane van der Wind

Catechisatie voor mensen met een beperking: zingen is favoriet In deze rubriek ‘Vrije tijd’ vertelt een collega over zijn of haar activiteiten buiten het werk voor Syndion voor mensen met een handicap.

Om de week, op maandagavond, geef ik samen met negen andere mensen catechese aan een groep van 25 volwassenen met een beperking. Hun leeftijd loopt zeer uiteen: ze zijn tussen de 17 en 72 jaar. We maken onderdeel uit van de Protestantse Kerk in Gorinchem, en vanaf september tot en met april komen we bij elkaar. De meeste deelnemers wonen in huizen van Philadelphia of Syndion. Eén van de deelnemers woont nog thuis. Vanaf 19.00 uur gaan we met de auto op pad om de deelnemers thuis op te halen, iedereen heeft zijn eigen vaste rit, wat door de deelnemers zeer wordt gewaardeerd. Rond half 8 zijn we allemaal in Onderdak (een dagbestedingslocatie van Philadelphia) en dan gaan we beginnen.

Zingen is favoriet De avonden hebben een vaste structuur en één van ons heeft afwisselend de leiding. Zingen is favoriet, daar beginnen we dan ook altijd mee. Aan mij de schone taak om de juiste toonhoogte in te zetten! Iedereen heeft een eigen map met daarin de liedjes. Om het opzoeken gemakkelijker te maken, hebben de liedjes een kleur sticker en een plaatje. Na het zingen bidden we met elkaar en iedere avond zijn er een aantal deelnemers die aan mogen geven waar we voor gaan bidden of danken. Er wordt goed geluisterd of je niets vergeet, en als dat gebeurt, dan krijg je dat na het gebed zeker te horen!

Jozef Ieder jaar kiezen we een thema of een persoon uit de Bijbel waar we het over gaan hebben met elkaar. Dit jaar gaat het over Jozef, en daar leren we dan ook een themalied over. Tijdens het verhaal stellen we vragen om zo de deelnemers er bij te betrekken, soms is het hele verhaal al verteld voor je bent begonnen. Het is een korte vertelling waarbij we ook gebruik maken van een groot flanel bord met platen, om het visueel te maken. Daarna volgt een belangrijk onderdeel van de avond: de pauze! Tijd voor koffie, thee of

iets fris, met natuurlijk iets lekkers erbij. Er is even tijd om bij te praten met elkaar. En omdat het een flinke groep is, is er vaak iemand jarig geweest en wordt er getrakteerd. Dat wordt natuurlijk altijd zeer gewaardeerd.

Collecte Ook wordt er in de pauze gecollecteerd. De groep ondersteunt een dagbestedingproject in Egypte voor kinderen en jongeren met een beperking, de Woestijnroos. Zelf ben ik als bestuurslid betrokken bij dit project, en een aantal deelnemers wil altijd erg graag weten of alles goed gaat in Egypte. Zeker in de tijd dat het zo onrustig was in Egypte waren de catechisanten heel benieuwd of alles wel goed ging en leefden ze erg mee De deelnemers krijgen een sticker als ze zijn geweest en ook dit vaste onderdeel mag niet overgeslagen worden. Anders herinneren ze ons daar wel aan! Als de pauze voorbij is, is er tijd voor vrije inbreng. Iedereen die dit wil kan naar voren komen en bijvoorbeeld een stukje voorlezen. Dat kan uit een boekje zijn, of uit de Bijbel. Maar er is ook iemand die bijna altijd wel een mooie tekst helemaal uit haar hoofd opzegt. Hierna mag één van de deelnemers de geloofbelijdenis voorlezen. We maken gebruik van een versie met eenvoudige taal. Om ervoor te zorgen dat iedereen een keer aan de beurt komt, werken we met een roostertje. Als iemand niet kan lezen, doen we het samen. Dan zingen we nog wat en sluiten de avond af met gebed. Het laatste gebed wordt altijd door één van de deelnemers gedaan. Tenslotte komt als laatste de vraag aan bod: ‘wie is er jarig geweest?’ Want ja, dan mag je naar voren komen en wordt er zeer hard en enthousiast voor je gezongen. Zo vergeet je niet snel dat je jarig was! Rond half 9 ronden we de bijeenkomst af en worden de deelnemers door ons weer thuis gebracht. Tot over 2 weken!

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Helmine Hello en Mirjam Rinzema

Cliëntmedezeggenschap Cliënten hebben een stem bij Syndion

Meedenken, meepraten en meebeslissen. Dat is wat de cliëntenraden binnen Syndion doen. De leden van de cliëntenraden hebben als taak om aan Syndion te laten weten wat hun mening is over onderwerpen die voor meerdere cliënten belangrijk zijn. Syndion vindt het belangrijk dat de stem van de cliënten en, als cliënten daartoe onvoldoende in staat zijn, die van ouders en vertegenwoordigers, gehoord wordt. In de visie van Syndion staat centraal dat cliënten zelf moeten kunnen kiezen hoe zij wonen, werken en leven. Dit wordt ook wel ‘zeggenschap’ genoemd. Zeggenschap kan gezien worden als basis voor ‘medezeggenschap’: mee kunnen praten en meebeslissen over belangrijke zaken, die meerdere cliënten en soms heel Syndion aangaan en die daardoor invloed hebben op (de dienstverlening aan) cliënten.

Advies door cliënten Zorginstellingen zijn volgens de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) wettelijk verplicht om cliëntmedezeggenschap in hun organisatie te regelen. Deze wet regelt dat een zorginstelling bepaalde beslissingen alleen kan nemen nadat hierover advies is gevraagd aan de cliëntenraad. Bijvoorbeeld als het gaat om besluiten over een fusie van de organisatie, de benoeming van bepaalde leidinggevenden, huisregels en beleid rondom maaltijden en veiligheid.

Bij bepaalde onderwerpen hoeft de zorginstelling het advies niet over te nemen, maar bij sommige onderwerpen mag het advies van de cliëntenraad niet zomaar terzijde geschoven worden. In dat geval kan bij een meningsverschil de kwestie voorgelegd worden aan de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden. Cliëntenraden kunnen ook ongevraagd advies geven. Dankzij een (ongevraagd) advies van de Centrale Cliëntenraad is bijvoorbeeld besloten dat binnenkort ook cliënten ambassadeur kunnen worden voor Syndion. Op die manier kunnen zij, samen met medewerkers, bij diverse gelegenheden informatie geven over Syndion.

Twee soorten cliëntenraden Binnen Syndion zijn twee soorten cliëntenraden actief: de Centrale Cliëntenraad en de clusterraden. De Centrale Cliëntenraad bespreekt zaken die voor veel cliënten van Syndion belangrijk zijn. Van de Centrale Cliëntenraad zijn zowel cliënten als familieleden lid. De Centrale Cliëntenraad overlegt

Ogen en Oren Door Marcel Koot

tijdens de vergadering met de bestuurder van Syndion, Harry Vogelaar. De clusterraden bespreken zaken, die binnen een cluster spelen. Een cluster bestaat meestal uit enkele locaties of projecten van Syndion. In de clusterraden hebben meestal cliënten van Syndion zitting, maar soms ook ouders of vertegenwoordigers. Er worden zaken besproken die in het cluster aan de orde zijn, bijvoorbeeld een verbouwing of verhuizing van een locatie. Syndion heeft 24 clusters. Op dit moment zijn er 17 clusterraden en er wordt gewerkt aan de instelling van nog enkele clusterraden De clusterraden overleggen met de clustermanager van het betreffende cluster.

Ondersteuning door een coach cliëntenraden Omdat het niet voor iedereen vanzelfsprekend is om vergaderingen te houden, deze goed te organiseren, besluiten te nemen en er een verslag van te maken , worden alle cliëntenraden van Syndion waar cliënten lid van zijn ondersteund door een onafhankelijke coach cliëntenraden.

Extra waarborg Behalve de ondersteuning van de cliëntenraden door een coach, heeft Syndion een extra waarborg ingebouwd om rondom de medezeggenschap van cliënten de vinger aan de pols te houden. Al bijna twee jaar is Helmine Hello aan de slag als functionaris medezeggenschap bij Syndion. Vanuit deze functie zorgt zij ervoor dat de afspraken over medezeggenschap in de praktijk goed vorm krijgen en dat cliënten, ouders / vertegenwoordigers en medewerkers goed geïnformeerd worden over medezeggenschap.

Andere vormen van medezeggenschap Naast de cliëntenraden is er cliëntenoverleg op locaties. In dit overleg wordt gesproken over zaken, die in de woonlocatie of op het werk /de dagbesteding spelen. Het is belangrijk dat er een goed contact is tussen de deelnemers aan het locatie-overleg en de clusterraad, bijvoorbeeld door het uitwisselen van notulen. Verder kunnen er themabijeenkomsten gehouden worden voor cliënten en/of ouders en vertegenwoordigers. Deze kunnen over verschillende onderwerpen gaan, zoals ‘vervoer’ of ‘voeding’. Wat er aan klachten, wensen of ideeën uit deze bijeenkomsten komt, kunnen cliëntenraden meenemen in hun vergaderingen. Dit kan leiden tot een ongevraagd advies aan Syndion.

Een stukje medezeggenschap Ik kreeg de vraag of ik dit keer het stukje Ogen en Oren voor Sychroon wilde schrijven. In ieder nummer van Synchroon schrijft iemand uit de Centrale Clientenraad een stukje over het werk van de medezeggenschap. Dit keer ben ik aan de beurt. Ik wil graag beginnen met ons allemaal even voor te stellen: Wij zijn zes cliënten en zes ouders van een zoon en/of dochter die begeleiding krijgen van Syndion. Samen vormen wij de Centrale Cliëntenraad (CCR) van Syndion. En dan iets over mij zelf: ik ben Marcel Koot en ik zit als cliënt in de CCR. Ik ben vice-voorzitter van de CCR. Wij proberen de belangen van de cliënten zo goed mogelijk te behartigen bij het bestuur van Syndion, bijvoorbeeld als het gaat om de dagbesteding, scheiden van wonen en zorg, maar ook over de bezuinigingen die de overheid Syndion voorschrijft. Deze onderwerpen bespreken wij in vergaderingen met de bestuurder van Syndion. In onze vergadering hebben wij het ook over het cliënttevredenheidsonderzoek en de begroting van Syndion. Alle cliënten die vragen hebben, bijvoorbeeld over de veranderingen in de zorg, kunnen die vragen aan ons voorleggen. De CCR is er immers voor de belangen van de cliënten! Mochten jullie vragen hebben over de bovenstaande onderwerpen of andere dingen mogen jullie deze vraag of vragen ook aan ons voorleggen, wij zijn er immers om jullie zo goed mogelijk te vertegenwoordigen . Iedereen die met de CCR in contact wil komen, kan dat doen via ons e-mailadres: ccrsyndion@syndion.nl Wij hopen u zo iets verteld te hebben over een stukje medezeggenschap.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Stand van zaken inkoop syndion

Door Mireille Henderson

2015: een spannend jaar Syndions verkoopteam volop bezig met de transities

Zo langzamerhand is het bij iedereen wel bekend: een deel van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) gaat per 1 januari 2015 over naar gemeenten. Menig nieuwsitem, vele columns en niet te vergeten de sociale media staan bol van de op hand zijnde veranderingen binnen de zorg. Deze overweldigende aandacht betekent echter niet dat Nederland al klaar is voor 2015. Syndion is volop bezig met de gevolgen van de transities. Veel van die activiteiten vinden ‘achter de schermen’ plaats en zijn dus niet zo zichtbaar. Wel mag duidelijk zijn dat we ervan doordrongen zijn dat alles wat er in deze tijd verandert, veel onzekerheid meebrengt voor onze cliënten en hun netwerk. Syndion voelt zich dan ook verantwoordelijk voor het ‘in goede banen’ leiden van de gevolgen van de transities. Daarom heeft Syndion een ‘verkoopteam’ in het leven geroepen. Dit team onderhoudt contacten met de gemeenten in ons werkgebied, onder andere voor de verkoop van ons zorgaanbod. Gemeenten moeten de zorg die hun burgers nodig hebben immers inkopen, en zij moeten besluiten bij welke organisaties zij dit doen.

Hoe werkt het verkoopteam

orde is. Door deze analyse te maken is duidelijk geworden in welke gemeenten of regio’s Syndion vertegenwoordigd wil zijn. Dankzij de goede contacten is het verkoopteam erin geslaagd om in de kerngebied-gemeenten aan tafel te zitten bij de gesprekken over aanbesteding.

Inkoop 2015 De diensten voor huidige cliënten die vanaf 2015 onder de verantwoordelijkheid vallen van gemeenten, worden nu door gemeenten ingekocht. Sommige gemeenten kiezen ervoor om de inkoop voor 2015 los te zien van 2016 en verder. Gemeenten en aanbieders hebben hierdoor langer de tijd om met elkaar over bepaalde onderwerpen en processen te praten. Denk aan toegang, kwaliteit, administratie of sturen op resultaten. Anderen gemeenten organiseren hun inkoop wel voor de komende drie jaar of langer. Cliënten die nu zorg van Syndion ontvangen, kunnen erop vertrouwen dat deze ondersteuning op 1 januari 2015 voortgezet zal worden.

Het verkoopteam van Syndion bestaat uit twee projectleiders ‘Decentralisatie’, Ellis van den Berg en Mireille Henderson. Zij zijn contactpersonen naar de gemeenten toe. Zij wonen diverse overleggen bij Bezuinigingen die gemeenten initiëren rondom de transities, Ook algemeen bekend mag zijn dat zij zijn vraagbaak en aanspreekpunt voor “Dankzij het de veranderingen gepaard gaan met mensen die zich bij gemeenten en andere overgangsrecht bezuinigingen. Dit speelt mee bij de stakeholders bezighouden met de transities. kunnen cliënten besprekingen. Niet alleen kijkt het Verder maken financieel deskundigen, vertrouwen op verkoopteam naar de wereld buiten Syndion een applicatiebeheerder en een voortzetting van de (de gemeenten, andere zorginstellingen en managementassistente bij Syndion deel zorg in 2015” mogelijke samenwerkingspartners), maar uit van het verkoopteam. In een wekelijks ook intern wordt er gezocht naar manieren om overleg met de directie lichten zij de voortgang onze ondersteuning op een goedkopere manier toe en worden knelpunten waar het team tegen te organiseren. aan loopt besproken.

Werkgebied Syndion

Stand van zaken

Syndion maakt onderscheid tussen gemeenten binnen haar kerngebied en gemeenten daar buiten. Syndion heeft vanaf 2015 te maken met circa 29 gemeenten. Daarnaast wordt ook onderscheid gemaakt tussen gemeenten die binnen een samenwerking (met andere gemeenten) hun nieuwe taken willen organiseren. Het gevolg hiervan is dat er per product en/of wet (dus Wmo, Jeugdwet, Participatiewet, Wet Langdurige Zorg) een ander inkoopniveau aan de

Op dit moment is de stand van zaken dat Syndion bezig is met het indienen van offertes bij de gemeenten of andere opdrachtgevers. In het laatste kwartaal van dit jaar wordt duidelijk of de gemeenten dit aanbod door Syndion willen laten uitvoeren, of en hoe de zorg voor de huidige cliënten (na 2015) gecontinueerd kan worden en welke afspraken er gemaakt kunnen worden voor nieuwe cliënten.

Participatie: voor Syndion niets nieuw Bijzondere samenwerking geeft mooie resultaten Participatie, of nog mooier: de participatiesamenleving. Het is zo’n woord dat sinds enige tijd overal opduikt. Op de websites van het ministerie van Sociale Zaken. In de beleidsstukken van de gemeenteraden. En zelfs in de nieuwjaarstoespraak van de koning van Nederland. Ook al ligt dat woord participatie nu bij iedereen zo voor in de mond, voor Syndion is het in feite niets nieuws. Al sinds Syndion (en voorlopers) bestaan, doen we ons best om in onze zorg en dienstverlening de cliënt een plek te geven midden in de samenleving. Al voordat de voorlopers van de huidige organisatie fuseerden tot Syndion, werd de inhoud van het werk aangehouden tegen de ‘Vijf kernwaarden’, geformuleerd door de Amerikaanse schrijver en denker John O’Brien. Hij heeft veel

boeken gepubliceerd over het onderwerp inclusie, in relatie tot mensen met een handicap. Eén van die vijf kernwaarden die centraal staat in de zorg en dienstverlening door Syndion is: ‘Mensen maken deel uit van en dragen op unieke wijze bij aan de samenleving. Syndion werkt aan een inclusieve samenleving.’ Deze kernwaarde komt zowel tot uiting in de woonlocaties van Syndion, als in de wijze waarop wordt omgegaan met dagbesteding en overige arbeidsmatige activiteiten.

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Mirjam Rinzema

Dirk (of Dick) den Hartog, 51 jaar, ging in 1994 aan de slag bij de Avelingen-groep. In 1998 begon hij op een kwekerij in Giessenburg. Hij werkte er lang, 19 jaar, maar had het er vooral de laatste jaren niet meer zo naar zijn zin. “Er was voor mij te veel druk: het werk moest af binnen een bepaalde tijd en dat werd steeds lastiger.” Dick is een van de mensen die dankzij de samenwerking tussen Avelingen en Syndion kon gaan werken op een Syndionlocatie. Sinds een half jaar werkt hij bij de Houtnijverij in Arkel. “Ik heb het heel goed naar mijn zin”, vertelt hij. “Ik heb iets met hout, vroeger op school deed ik al veel met houtbewerking. Nu ben ik terug op het nest. Ik hou vooral van frezen. Voor mij is het hier beter. Ik kan in mijn eigen tempo werken. Als het werk nog niet af is, ga je er de volgende dag mee verder. Voor mij is dat erg prettig.” Dirk vindt het een goede zaak dat hij door de samenwerking tussen Avelingen en Syndion nu op deze werkplek aan de slag is. “Ik wil niet meer terug hoor. Ik blijf hier tot mijn 67e werken.”

ws! Werk Het hebben van een baan is één van de belangrijkste voorwaarden voor mensen om zich te kunnen ontplooien, om zich gewaardeerd te voelen, om zelfvertrouwen te krijgen en om sociale contacten op te bouwen. Maar werk is soms ook een struikelblok: als het te zwaar is, als het meer vraagt dan iemand aan kan. Voor mensen met een (verstandelijke) handicap is een ‘gewone’, zelfstandige baan vaak niet haalbaar. Door Hoogveld, clustermanager begeleid werken bij Syndion, vertelt: “Natuurlijk zijn wij ons daarvan bewust. Werk moet ‘passen’ an-

ders houdt iemand het niet vol. Daarom bieden we vanuit de tak dagbesteding mogelijkheden op maat. En zoeken we samen met de cliënt wat er het beste bij hem of haar past.”

Verschillende mogelijkheden

voor mensen met een arbeidshandicap. Eind 2012 startten Syndion en RSD Alblasserwaard/Vijfheerenlanden de pilot ‘Leerwerktrajecten horeca’. Doelgroep: moeilijk bemiddelbare uitkeringsgerechtigden van de RSD.

Welke werkzaamheden of activiteiten Uit de evaluatie van de pilot bleek dat de iemand wil of kan verrichten, verschilt samenwerking mooie resultaten heeft per persoon. Soms is er intensieve opgeleverd. Zeven participanten hebben zorg en begeleiding nodig, in andere een begeleidingstraject (van maximaal gevallen heeft een cliënt genoeg aan drie maanden) gevolgd. Begeleiding doelgerichte ondersteuning. Soms werd gegeven door Pieter Hofman, jobzijn arbeidsmatige activiteiten niet coach van Syndion en projectcoördina(meer) mogelijk. Voor cliënten met een tor van de pilot. De participanten deden ernstige en/of meervoudige handicap werkervaring op in één van de horecabeheeft Syndion basisvoorzieningen en drijven van Syndion. Vier van de zeven dagactiviteitencentra. Daarnaast heeft mensen zijn inmiddels ingestroomd in Syndion tal van (kleine) bedrijven, waar een betaalde baan bij een reguliere homensen met een handicap kunnen werken. reca werkgever. Inmiddels is een tweede Dit kan agrarisch werk zijn, werken met groep deelnemers gestart. dieren, werk in de catering, werken met hout of textiel, inpakwerkzaamheden of Dit jaar werd een uitwisseling gestart werken in een winkel of restaurant. De met de Avelingen Groep: cliënten vanbedrijven zijn een beschutte werkplek, uit de dagbesteding van Syndion gingen met deskundige begeleiding, en tegelijk aan de slag bij de sociale werkvoorziemaken zij deel uit van de samenleving. ning, en medewerkers van de sociale Cliënten die op een van deze werkvoorziening gingen in een dagbestedingslocaties werken, van de houtprojecten van zien dit vaak als ‘een gewone Syndion werken. ‘Samen “Daarnaast heeft baan’. En omdat zij vaak in Participatie’ is deze saSyndion tal van zelf kiezen voor het soort menwerking genoemd, (kleine) bedrijven, bedrijf waar zij gaan en ook hier zijn de resulwaar mensen met werken, past het werk taten erg positief. een handicap kunnen goed bij hen en genieten werken.” Steeds belangrijker ze er van. Met de nieuwe particiBegeleid werken patiewet, die regelt dat geVoor cliënten die sociaal en meenten verantwoordelijk zijn praktisch vaardig genoeg zijn, is er de voor mensen met arbeidsvermogen die mogelijkheid om via Syndion begeleid te ondersteuning nodig hebben, wordt sawerken. Syndion heeft contact met allerlei menwerking tussen zorgen gemeentebedrijven in het werkgebied waar mensen lijke instellingen steeds belangrijker. Met met een handicap met de begeleiding de ervaringen die er inmiddels zijn opvan een jobcoach van Syndion werken. gedaan in beide pilots, is Syndion overHij of zij ondersteunt de cliënt op de tuigd van de nieuwe kansen die dit biedt. werkplek zoveel als nodig is. Soms gaat In de tekst naast de foto leest u wat één het om vrijwilligerswerk, en soms om een van onze cliënten hiervan vindt. betaalde baan.

Samenwerking Vanuit het onderdeel begeleid werken is de laatste jaren ingezet op vernieuwing en samenwerking. Dit heeft in Gorinchem geresulteerd in twee bijzondere pilots: samenwerking met de RSD (regionale sociale dienst) en met de Avelingen Groep, werkleerbedrijf van de regio AlblasserwaardVijheerenlanden. Zij zoeken passend werk

Reportage

Bij bakkerij Syn in Zoet gaan professionaliteit en kwaliteit hand in hand Of ik een kijkje wil nemen bij Syn in Zoet, de banketbakkerij van Syndion in Gorinchem, vraagt de redactie van dit blad. Dat wil ik wel. Misschien valt er wel iets zoets “van de kar”. Op de afgesproken dag word ik opgewacht door Kim. Kim zal me rondleiden door de bakkerij. Ik moet een speciale jas aan en een kapje op, waar al mijn haar in moet. “Dat is voor de hygiëne”, zegt Kim. We spreken af dat we ‘je en jij’ tegen elkaar zeggen en ze gaat me voor in haar rolstoel. We beginnen bij de kantine, waar een werkrooster hangt van alle medewerkers. Hier staat de planning van die dag op. In een tussenruimte staan voorraden koekjes. Alles is gelabeld met de productiedatum en de naam van het koekje. “Tonykoekje?”, vraag ik. Kim vertelt dat een paar koekjes namen hebben gekregen van collega’s. Ze hebben bij een nieuw recept de koekjes de eerste keer gemaakt.

Strenge eisen We komen in de ‘grondstoffenruimte’. Hier staan grote zakken bloem, voorraden rozijnen, noten, suiker en andere ingrediënten. Met grote machines wordt in deze werkruimte het deeg ‘gezet’. Dat betekent dat de ingrediënten worden gemengd tot een mooi samenhangend deeg. Een medewerker is er bezig met schoonmaken. “Nu al?” vraag ik aan Kim, omdat het pas ochtend is. Ze vertelt dat dit moet van de Keuringsdienst van Waren. Alles moet

schoon en netjes geproduceerd worden, “anders worden mensen die onze producten eten ziek”, verduidelijkt Kim. Af en toe komt er een controleur van de keuringsdienst langs, licht ze toe “en die is heel streng.” De bakkerij voldoet aan alle eisen die voortkomen uit de weten regelgeving. Daarom worden alle materialen en ruimtes tussendoor steeds schoon gemaakt.

De koude bakkerij We komen in de ‘blauwe werkruimte’. Hier worden producten gemaakt die niet met bloem in aanraking mogen komen zoals petitfours en marsepein. Vier mensen werken hier aan de overheerlijke en kleurrijke petitfours. Ik zie echt handwerk: met kleine stekertjes wordt van marsepein decoratie gemaakt voor de petitfours, iemand anders plaatst de bitterkoekjes op een plaat die de bodem vormen van de mini-gebakjes. Als alle koekjes voorzien zijn van een toef crème gaan ze de koeling in. Als ze koud genoeg zijn worden ze door gekleurde chocolade gehaald en gedecoreerd met prachtige garnering van marsepein. Verpakt worden ze hier ook: acht verschillende petitfours in een doosje. Ik geef binnenkort een feest en vraag of een bestelling

SYNCHROON • NAJAAR 2014 • 5 e JAARGANG • NUMMER 3

Door Heleen Klop

van 75 stuks haalbaar is, vanwege het handwerk. Daar wordt hier smakelijk om gelachen. Per week worden er meer dan duizend geproduceerd!

De warme bakkerij Als ik binnen de bakkerij zou werken, zou de warme afdeling mijn voorkeur hebben. De heerlijke zoete geur stijgt uit de grote oven op. En door diezelfde oven is het hier lekker warm. De bedrijvigheid spitst zich hier toe op een groot assortiment koekjes, groot en klein. De medewerkers zijn druk bezig met grote appelkoeken die net kleine appeltaartjes lijken. Kim wijst me op een attribuut dat ik nooit eerder heb gezien: een soort raster dat de mal vormt op de bakplaat waarmee de koekjes precies op de juiste afstand van elkaar komen te liggen. Als de koekjes in de oven gaan, wordt het raster verwijderd en de koekjes kunnen niet aan elkaar plakken in de oven. Ik vraag aan de bakkers, die druk aan het werk zijn, of ze tussendoor soms weleens iets snoepen van al dat overheerlijke deeg. Mij loopt het water me in de mond bij het zien van al dat lekkers. Maar dat mag niet. Daar zijn alle bakkers die hier aan het werk zijn heel resoluut in. Alles wat hier geproduceerd wordt, gaat naar de klant. Er wordt bij de koffie natuurlijk wel een lekker koekje gegeten en als er een nieuw product wordt gemaakt, dan wordt dit door alle medewerkers gekeurd.

Duizenden koekjes, duizend petitfours Ik ben verrast door de forse aantallen koekjes en petitfours. Alles is handwerk, en niet alle bakkers zijn even snel door de beperking die ze soms hebben. De bakkerij heeft een aantal grotere opdrachtgevers onder haar klanten. Er wordt geproduceerd voor bakkers in de regio. Er wordt geleverd binnen de eigen organisatie zoals aan restaurant Metropole (een dagbestedingsproject

in Gorinchem waar cliënten begeleid de heerlijkste lunches bereiden en serveren), het servicepunt in Dordrecht en het Syndion Service Centrum in Gorinchem. Ook verzorgingshuizen in Dordrecht en het Gorcums museum behoren tot de klantenkring. Dit museum laat speciale koekjes bakken: in de vorm van ‘het Martelaartje’. Deze koekjes worden daar verkocht en bij de koffie gepresenteerd. Ook worden er koekjes in de vorm van een kerk gemaakt: een speciale bestelling van een kerkgenootschap. Er wordt mij op het hart gedrukt dat er van alles mogelijk is en dat er grote hoeveelheden kunnen worden geleverd. We lachen nog eens om die luttele bestelling van mij.

Op de website van de bakkerij is het assortiment te bekijken. Zo ook het wisselende assortiment rond de feestdagen. Ik ben onder de indruk. Dit is niet zo maar een leer/werkbedrijf. Dit is een professionele banketbakkerij waar kwaliteit en professionaliteit hand in hand gaan met een persoonlijke aanpak. Met heel veel oog voor wat de klant wil: het logo van het eigen bedrijf op de petitfours? Dat kan! Een eigen koekje? Dat kan! Relatiegeschenken of andere cadeaus gevuld met lekkernijen uit de bakkerij? Dat kan ook! Syn in Zoet kan er nog (grote) klanten bij hebben: klanten die koekjes bij de dagelijkse koffie willen. Of klanten met een eenmalige bestelling. In overleg is veel mogelijk, vertelt Kim.

De winkel

Alles wat wordt geproduceerd, wordt via de winkel verkocht of op bestelling gemaakt. Op donderdag brengen een vrijwilliger en een medewerkers de bestellingen rond. De winkel is drie dagen per week open. Een aantal medewerkers van de bakkerij werkt ook in de winkel. Klanten te woord staan en met de kassa/ geld omgaan is ingewikkeld, maar Werk toelichting geven op een bepaald De medewerkers die hier werken product gaat uitstekend. stromen soms door naar het De winkel is het laatste reguliere bedrijfsleven. gedeelte in het pand dat Medewerkers leren ik te zien krijg. We keren “Per week hier zoveel mogelijk: terug naar de kantine, meer dan duizend over de productie, over waar alle medewerkers petitfours” hygiënisch werken, over zich verzameld hebben verkopen. Kim vertelt dat voor de lunch. Mijn hier specialisten werken rondleiding zit erop en en generalisten: collega’s die van al die zoete geuren heb heel goed zijn in het maken van ik zelf ook trek gekregen. Ik koekjes en collega’s die verschillende bedank iedereen voor de uitleg en producten kunnen maken. Er worden Kim voor de rondleiding. Voordat ik op ook seizoensgebonden producten mijn fiets stap kijk ik nog snel even over geproduceerd: voor Sinterklaas mijn schouder naar de openingstijden. worden er kruidnoten, diverse Voor dit weekend maar een doosje met speculaasproducten en marsepeinen van die lekkere petitfours halen! figuurtjes gemaakt. Elk seizoen of thema heeft zijn eigen lekkernijen.

Wilt u een bestelling plaatsen, een opdracht geven of gewoon een boodschap doen in de winkel van Syn in Zoet? Bakkerij Syn in Zoet Marinus Spronklaan 65a 4205 CG Gorinchem Tel: 0183-353108 bakkerij@syndion.nl

Openingstijden: woensdag, donderdag en vrijdag van 09.00 - 16.00 uur. www.syndion.nl/syninzoet

De Noorderkroonstraat

Nieuwe locatie in Dordrecht! De Noorderkroonstraat is een van de nieuwste locaties van Syndion. Drie locaties van Syndion zijn samengegaan in dit prachtig verbouwde pand in Dordrecht. Copydrecht, de Jan Valsterweg en Landelijk Hout. Alle vertrouwde activiteiten worden op de nieuwe locatie ook uitgevoerd: kopieer- en inpakwerk, maken van kaarten, vervaardiging van mooie producten van steigerhout. Ook is er een bak/kookgroep, die heerlijke producten maakt.

Wilt u een kijkje komen nemen? De Noorderkroonstraat is open van maandag tot en met vrijdag, vanÂ 9.00-15.30 uur.

Voor meer informatie: Locatie Noorderkroonstraat Noorderkroonstraat 160 3318 VT Dordrecht 078-6188805

Elke maandag tot en met vrijdag, vanÂ 9.00-15.30 uur.