Passend • Vertrouwd • Dichtbij
WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Bryan woont in een trainingshuis
Van Gogh los!
Samenwerking bij het Maasplein 1
Colofon Synchroon is een uitgave van Syndion, stichting voor dienstverlening en ondersteuning van mensen met een handicap. Het blad wordt verspreid onder externe relaties en medewerkers van Syndion. Voor cliënten wordt SynVol gemaakt, een uitgave in eenvoudige taal. Synchroon verschijnt drie keer per jaar. Synchroon wil bijdragen aan binding, betrokkenheid en draagvlak. Het blad geeft informatie en draagt bij aan de opinievorming rondom de onderwerpen die relevant zijn voor de (professionalisering van de) gehandicaptenzorg of de plaats van gehandicapten in de samenleving. De artikelen bevatten niet altijd de mening van Syndion. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten of te weigeren.
Syndion Postbus 3012, 4200 EA Gorinchem 0183 - 65 11 50 info@syndion.nl www.syndion.nl
Redactie Arianne de Leede - Lievaart Bianca Nederlof Brigitte Jacobs Harry Vogelaar (hoofdredacteur) Heleen Klop Ina Florusse Jaccolien Stein Mirjam Rinzema (eindredacteur) Yet Langerak
Aan de lezer Goede wensen voor het nieuwe jaar Nu het transitiejaar 2015 bijna voorbij is, maak ik graag van deze gelegenheid gebruik om alle lezers van Synchroon alle goeds te wensen voor het nieuwe jaar. We sturen onze relaties en medewerkers dit jaar geen nieuwjaarskaart. Met de achterkant van dit blad hopen we dat goed te maken! Tijdens de jaarbijeenkomsten voor cliënten (zie ook pagina 7) hebben we naar de toekomst gekeken. 2016 wordt opnieuw een spannend jaar. Maar ik kijk er met vertrouwen naar uit. Dat komt onder andere door onze geweldige medewerkers, die zich dag in dag uit maximaal inzetten voor het bieden van alle benodigde zorg en ondersteuning. Daar ben ik hen niet alleen dankbaar voor, het vervult mij ook met trots. De uitdaging is om, ondanks alle veranderingen, Syndion financieel gezond te houden. Dat is in 2015 opnieuw gelukt en daar blijven we in 2016 hard aan werken. We willen zo veel mogelijk mensen die zorg en begeleiding nodig hebben, ondersteuning blijven bieden. Harry Vogelaar, Bestuurder van Syndion
Syndion is HKZ-gecertificeerd en voldoet aan alle kwaliteitseisen. De regelingen m.b.t. medezeggenschap en klachten staan op www.syndion.nl/belangenbehartiging.
2
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Inhoudsopgave
Cliënt aan het woord
4
Bryan woont in trainingshuis: “Als ik hulp nodig heb, dan vraag ik dat”
Ik geef de pen door
6 7
Nieuwtjes uit de zorg
Functie: duizendpoot
10
Interview met Marjon Verhoeks
In beeld
12
Van Gogh los!
Column
17
Willeke de Jong
Klaas Leenman
Op de hoogte
Vrijwilliger in het zonnetje Column uit de Centrale Cliëntenraad
18
Hectische tijden
Ondersteuning thuis vanaf 2016
18
Eén werkwijze voor ‘nul tot honderd’
Gezinshuizen bieden veilig thuis
20
Investeren in de toekomst van een speciaal kind
“Ze komen!”
22
In Maasplein werken en spelen kinderen met en zonder handicap samen
14
Trots op onze samenwerking!
Veranderingen in de dagbesteding bij Syndion
15
“Kansen die we anders niet hadden bedacht”
3
Cliënt aan het woord
Bryan
“Als ik ergens hulp bij nodig heb, dan vraag ik dat” Trainingshuis werkt met jongeren aan zelfstandigheid Het Fonteinkruid in Hendrik-Ido-Ambacht biedt sinds 1 augustus 2015 een plek aan een aantal jongeren die graag willen leren om zelfstandiger te kunnen wonen. Wij waren nieuwsgierig naar hoe de jongeren dit zelf ervaren en besloten eens een kijkje te nemen bij het Fonteinkruid. De locatie bestaat uit twee delen. In het gedeelte waar voorheen ‘Logeren’ werd aangeboden, is nu het woontrainingshuis gevestigd. Bij binnenkomst word ik hartelijk ontvangen door begeleidster Arja. Helaas blijkt mijn komst niet aangekondigd te zijn. In de woonkamer zit Bryan aan tafel een kop thee te drinken. Hij is net thuisgekomen van zijn dagbesteding. Of hij het misschien leuk vindt om te vertellen over het woontrainingshuis? Dat wil hij wel. “Ik heb pas nog een interview aan het AD gegeven”, zegt Bryan. “Hij stond zelfs met een foto op de voorpagina”, vertelt Arja erbij.
Vijf jongens in één huis Bryan is 21 jaar en woont sinds eind september op het Fonteinkruid. “Hiervoor woonde ik bij mijn ouders in Papendrecht. Het trainingshuis was al eerder gestart, maar ik ging nog op vakantie. Dus ben ik hier iets later komen wonen.” Arja vult aan dat hij voor die tijd al af en toe logeerde
4
op Fonteinkruid-Logeren. Het huis is voor hem dus al een beetje vertrouwd. In totaal wonen er op dit moment vijf jongens. Op mijn vraag of daar bewust voor gekozen is, moet Bryan het antwoord schuldig blijven. Begeleidster Arja: “Er waren gewoon geen aanmeldingen van meisjes.” Hoe is dat dan, met vijf jongens in één huis? “Tijdens het eten aan tafel is het vaak wel heel erg gezellig”, zegt Bryan. Waarover ze dan praten? Hij lacht. “Het gaat vaak over vrouwen. Af en toe daalt het niveau een beetje... Dan moet de begeleider ons even afremmen.”
Vaste taken Hoe gaat het er verder aan toe in het trainingshuis? “Voor elke dag staat er een vaste taak op het
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Bianca Nederlof Foto’s Mirjam de Jong
programma”, vertelt Bryan. Hij somt op: “Maandag doe Dat is een volle werkweek. Hoe gaat dat, met al die taken in ik boodschappen, op dinsdag kook ik voor de hele groep. het trainingshuis erbij? Woensdag moet ik de was doen. Maar dat heb ik thuis “Ja, dat is best druk”, zegt hij. “Maar van vrijdagavond tot al geleerd. Ook hoe je de was moet ophangen. En op zondagavond logeer ik bij mijn ouders. Al moet ik dan af en donderdag maak ik mijn kamer schoon.” toe ook nog wel een taak doen, hoor.” Is dat niet lastig, voor zo’n grote groep koken? “Ik Wat vindt hij verder leuk om te doen? “Ik ga graag een verzin altijd zelf wat ik wil gaan maken. Er is ook stukje fietsen door de buurt. ’s Avonds kijk ik altijd een receptenmap waar we in kunnen kijken. Goede Tijden Slechte Tijden, met een kop koffie De boodschappen doe ik samen met een erbij. En ik vind het leuk om te computeren. begeleider. Als ik bij het koken zelf verder Dan kijk ik filmpjes op YouTube of zit ik “We hebben een hulp nodig heb, dan vraag ik dat.” op Facebook. Of ik zoek met Google naar schema voor het afbeeldingen van auto’s.” Een favoriet merk schoonmaken auto heeft hij niet. “Alle auto’s zijn mooi”, is Werk opgesteld.” hij van mening. Vijf dagen in de week, van maandag tot en met vrijdag, werkt Bryan op de Meer zelfstandigheid Noorderkroonstraat in Dordrecht. Daar voert Enkele huisgenoten van Bryan lopen in en uit. Een hij verschillende werkzaamheden uit, zoals van de jongens zou rijles hebben, terwijl vandaag zijn inpakwerk en het samenstellen van mappen voor Rivas. kookbeurt is. Daarom was besloten om friet te gaan eten. Daarnaast heeft hij kantinedienst. “Ik zet koffie en zorg dat In de keuken staat de frituurpan al klaar. De rijles blijkt niet er heet water is voor de thee. Dat gaat de hele dag door.” door te gaan. De friet wel. Bryan heeft het erg naar zijn zin op de Noorderkroonstraat. Ik vraag Bryan of hij ook zijn rijbewijs zou willen halen. “Voorlopig blijf ik daar nog wel werken.” “Dat is wel heel erg moeilijk”, zegt hij. “Vooral die theorie, met al die vragen. En met autorijden moet je ook heel goed op het verkeer kunnen letten.” Voorlopig ziet hij dat dus niet zitten. Wat zou hij verder wel graag willen leren? “Meer zelfstandig kunnen koken. En leren om mijn geld te beheren. Het is vaak lastig om de post te lezen en rekeningen te betalen.” Daar krijgt hij nu hulp bij van de begeleiding. Arja vult aan: “Iedereen heeft een ‘levensmap’, waarin doelen staan waar de jongens aan willen werken.”
Wel zo gezellig Als ik vraag of er dingen zijn die moeilijk zijn aan het wonen in het trainingshuis, vertelt Bryan dat ze de week ervoor een bewonersvergadering hebben gehouden. “Dat willen we vanaf nu elke maand gaan doen. We bespreken dan waar we tegenaan lopen en je kunt zeggen of er dingen zijn die je verbeterd wilt hebben. Het gaat vooral om praktische zaken. Zo hebben we nu een schema voor het schoonmaken opgesteld.” Bryan wil graag een keer iets leuks gaan doen met zijn huisgenoten. Dat moet hij dan wel zelf voorstellen en gaan plannen, iets wat hij lastig vindt. Maar hij wil het wel gaan proberen. En hoe ziet hij de toekomst? “Zolang het nodig is wil ik in het trainingshuis blijven wonen. Ik denk niet dat ik ooit helemaal zelfstandig zal kunnen wonen. Daar zal ik altijd nog wat ondersteuning bij nodig hebben.” Bryan denkt even na. “Misschien wil ik in de toekomst ook in een woongroep gaan wonen. Dat lijkt me wel zo gezellig.”
5
Ik geef de pen door
Het komt vast goed met die Wmo! Klaas Leenman is 54 jaar, woont samen met Cora en heeft twee kinderen: Sanne (18 ) en Sven (16). Klaas werkt twintig jaar bij Syndion. Op dit moment als concern controller. ‘Concern controller’. In de jaarbijeenkomst met cliënten die we in oktober hielden heb ik uitgelegd dat dat een duur woord is voor iemand die erop let dat Syndion goed met geld omgaat, niet te veel uitgeeft maar ook niet te veel overhoudt. Namens Syndion voer ik, samen met anderen, gesprekken met zorgkantoren en gemeenten over de contracten. Tot vorig jaar was dat met twee zorgkantoren. Nu zijn we met veel meer partijen in gesprek om de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Jeugdwet zo goed mogelijk uit te voeren.
Mopperen De afgelopen tijd ging het daarbij vooral over geld, omdat gemeenten die nu de zorg betalen hier veel minder geld voor hebben gekregen van overheid. En omdat het voor minder geld moet mopperen wij wel eens over deze veranderingen. Maar eigenlijk passen die nieuwe wetten heel goed bij Syndion. Organiseer de zorg en ondersteuning passend, vertrouwd en dichtbij. Doe het kleinschalig en midden in de samenleving; en maak gebruik van de mogelijkheden die onze cliënten zelf
hebben, maar ook die onze maatschappij heeft om verantwoord om te blijven gaan met gemeenschapsgeld.
Lekker voetballen In mijn vrije tijd ben ik trainer van een jeugdteam van de voetbalclub Unitas in Gorinchem. Toen mijn zoon ging voetballen dacht ik: ‘Ik kan bij die trainingen net zo goed óp het veld gaan staan, in plaats van ernaast te wachten tot hij klaar is’. Nu ben ik al acht jaar betrokken bij zijn team en gaan wij er op zaterdag samen op uit om lekker te voetballen. Als je wat doet bij een club als Unitas en je werkt bij Syndion, dan word je ook al snel gevraagd iets te doen voor het G-voetbalteam. Unitas heeft al 25 jaar een team voor mensen met een beperking. De laatste jaren hadden we zelfs twee voetbalteams. Toen de coördinatoren er na 25 jaar prachtig werk mee stopten, werd mij gevraagd die rol over te nemen. Maar ja, de coördinatoren waren ook de trainers en de begeleiders op zaterdag en dat kon ik er niet bij hebben. Ik heb toen Tamara Hoogesteger,
clustermanager van Syndion, erbij gevraagd. Een van de begeleiders van Syndion is nu vrijwilliger bij Unitas en vaste begeleider op de zaterdag. En niet omdat ze heel veel weet van voetbal (sorry Petrie), maar wél omdat ze in staat is dat voetbalteam de juiste ondersteuning en structuur te geven en borg te staan voor voetbalplezier. De trainingen worden bij toerbeurt door jeugdtrainers verzorgd; dat zorgt ervoor dat spelers van het G-team meer mensen in de vereniging kennen en ook goed gekend worden door veel mensen in de vereniging; op die manier horen ze daadwerkelijk bij de club!
Moraal van het verhaal: gebruik structuren die in onze maatschappij al in ruime mate aanwezig zijn, ga de samenwerking aan, maak gebruik van elkaars kennis en kunde en maak het mogelijk dat onze cliënten gewoon meedoen. Dan komt het vast goed met die Wmo.
6
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Op de hoogte
Ruimte over in huis en hart? Syndion heeft 20 gezinshuizen en 60 logeergezinnen. In een gezinshuis wonen één of meerdere kinderen met een handicap die niet bij de eigen ouders kunnen wonen. Gezinshuisouders zijn in dienst van Syndion. Eén volwassene in het gezin moet een zorgopleiding hebben afgerond. Lees ook het artikel op pagina 20 en 21! In een logeergezin logeren geregeld één of meerdere kinderen met een handicap, om het eigen gezin te ontlasten. Meestal gaat het om 1 of 2 weekenden per maand en/of een aantal dagen in schoolvakanties. Syndion is altijd op zoek naar nieuwe gezinnen met ruimte in hun huis en hart. Daarom werd half november een informatieavond gehouden, waar veel belangstelling voor was. We hebben goede hoop dat mensen zich aanmelden om gezinshuis of logeergezin te worden! Ook belangstelling? Meer weten? U kunt contact opnemen met de clustermanager Henriëtte van der Pijl (h.vanderpijl@syndion.nl).
Waardering voor jaarbijeenkomsten voor cliënten In oktober kregen alle volwassen cliënten van Syndion een uitnodiging om naar de jaarbijeenkomsten te komen. In elke regio werd een bijeenkomst gehouden. Er kwamen zo’n 150 cliënten naartoe. In het programma werd teruggeblikt naar de gebeurtenissen bij Syndion in 2014 en er werd een toelichting gegeven bij de plannen voor de toekomst. Het programma was heel afwisselend. Op twee locaties hadden cliënten van Syndion zelf een kort filmpje gemaakt, dat werd vertoond. De acteurs van het Toltheater speelden een paar korte sketches over het thema zeggenschap. Natuurlijk was er ook ruimte voor vragen en discussie. Alle bijeenkomsten werden door de aanwezigen heel goed gewaardeerd.
Arbeidstrainingscentrum (ATC) officieel geopend
Biggetjes geboren Op onze dagbestedingslocatie Kinderboerderij De Heuvel (Syndion werkt hier samen met Prezzent) gebeurt altijd wel wat! Eind november kwamen er bijvoorbeeld zes nieuwe biggetjes ter wereld. De biggen vinden het best leuk om even geknuffeld te worden.
Syndion heeft het nieuwe ATC in Sleeuwijk officieel geopend met het aansnijden van een mooie slagroomtaart (natuurlijk in de eigen bakkerij Syn in Zoet gemaakt). Bij het ATC kunnen cliënten zich ontwikkelen op het gebied van werk. Het doel is dat zij uiteindelijk doorgroeien naar de arbeidsmarkt. Eén van de cliënten is zich diverse vaardigheden op computergebied aan het aanleren. Hij heeft om te beginnen het logo van het ATC ontworpen. Het logo is geïnspireerd op het logo van Syndion. De trap in het logo is er niet voor niks: deze symboliseert de stappen die de cliënten kunnen zetten dankzij de training die zijn in dit centrum volgen. De volgende stap is het ontwikkelen van een website. We houden u op de hoogte!
7
Op de hoogte
Nóg een taart bij 2000 likes Begin november was het zo ver: 1000 mensen volgen actief de Syndion facebookpagina (www.facebook. com/syndionzorg). Dat vonden we een taartje waard: onder de likers van het bericht over de duizend volgers werd een taart verloot. De gelukkige winnares haalde op vrijdag de 13e november haar taart op bij onze bakkerij Syn in Zoet in Gorinchem. Wij hebben de smaak nu ook goed te pakken. We willen nog wel meer vrienden en volgers. Hierbij de belofte dat we bij 2000 likes nog een taart weggeven!
Samenwerking Syndion en Unitas “Unitas Gorinchem is méér dan een voetbalvereniging. Wij zijn ook een club die wil bijdragen aan activiteiten in de samenleving”, aldus Paul Piket van de Gorcumse voetbalclub. Eén van de maatschappelijke activiteiten is dat zij cliënten van Syndion de gelegenheid bieden om bij de club aan de slag te gaan in het groenbeheer en in de kantine. De samenwerking is gestart voor één dag per week, maar kan als het een succes is ook worden uitgebreid. “Dat is later aan de orde, we gaan eerst maar eens beginnen.”
8
Participatie bij Syndion breidt steeds verder uit Begeleid werken is al sinds de oprichting van Syndion een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening. Onze cliënten worden in dat werk ondersteund door een jobcoach. Maar het is niet voor iedereen haalbaar om meerdere dagen behoorlijk zelfstandig te werken ‘op de arbeidsmarkt’. Daarom is Syndion anderhalf jaar geleden begonnen met ‘participatietrajecten’ voor cliënten. Het idee is dat een cliënt – liefst in zijn of haar eigen omgeving – iets anders doet naast bijvoorbeeld het werk op een dagbestedingslocatie van Syndion. Een paar voorbeelden: twee uur per week poetst één van onze cliënten alle voorbeeldmonturen bij een vestiging van Hans Anders. Een ander hangt bij een winkel van Zeeman kleding op hangertjes. Iemand helpt bij het inpakken van de voedselpakketten bij de Voedselbank. Weer iemand anders helpt in een verzorgingshuis bij het garneren van de toetjes en de salades. En op de foto ziet u Elise, die sinds kort een middag in een galerie helpt bij het sorteren en rijgen van kralen. Mooie resultaten, die vaak weer leiden tot uitbreiding of nieuwe trajecten.
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Oproepje: Jonge(re) ouders – Oudere ouders Eind september jl. is er een bijeenkomst geweest van ouders die vragen hebben over bij wie hun zoon of dochter terecht kan als zij zelf niet meer in staat zijn de aandacht en eventuele zorg te kunnen geven. Er bleken bij ouders veel vragen en zorgen zijn over dit onderwerp. Niemand zorgt zo veel voor een kind als de ouder(s). Maar voor bijvoorbeeld broers en zussen is dit altijd zwaarder. Als ouders / familie heb je soms bemoeienis met: financieel beheer, medische begeleiding, het helpen structureren / organiseren van iemands leven en/of met sociale activiteiten. Ouders die hierbij tegen vragen aanlopen, kunnen misschien hulp gebruiken van jongere ouders. Zij maken misschien gebruik van andere manieren of middelen. Het zou mooi zijn als andersom jonge(re) ouders van oudere ouders weer iets opsteken vanwege de ruime levenservaring die zij inmiddels hebben. Syndion wil graag helpen bij deze vragen. Hiervoor gaan we twee dingen doen: 1. Themabijeenkomsten organiseren over inhoudelijke vragen (bijv. hoe regel je de bewindvoering, waar moet je op letten, wat kost het?) 2. Uitwisseling tussen ouders ondersteunen: wat kan van elkaar worden geleerd, ervaringen uitwisselen, tips / trucs. Herkent u dit en wilt u bij de volgende bijeenkomst zijn? Dan bent u welkom op 3 februari 2016, 20.00 uur bij Syndion, Stadhuisplein 4 te Gorinchem (vlakbij NS-station / gratis parkeren). Geef uw naam en contactinformatie door via h.klop@syndion.nl of bel met 0183 - 79 11 08.
Krachtenbundel gepresenteerd Op 2 december werd de Krachtenbundel gepresenteerd. Dit is een kleurrijk magazine met levensverhalen van mensen. Het magazine is tot stand gekomen op initiatief van Reëlle, een communicatiebureau waar uitsluitende professionals met een beperking werken. Reëlle gelooft in de kracht van kwetsbaarheid. In de kracht van mensen én verhalen. Die worden gebundeld in de Krachtenbundels. Eén van de cliënten van Syndion staat geportretteerd in de nieuwste Krachtenbundel. De bundel werd tijdens een feestelijke bijeenkomst overhandigd aan een aantal wethouders uit de regio ZuidGelderland.
HKZ-certificaat Syndion verlengd
Vrijwilligers, jullie zijn keien! 7 december was de Dag van de Vrijwilligers. Vrijwilligers spelen een steeds belangrijkere rol in het werk van Syndion. Zij verzetten vaak bergen werk om niet, waarvan de cliënten en de mededewerkers van Syndion veel profijt hebben. We zijn onze vrijwilligers hiervoor erg dankbaar. Daarom ontvingen zij een bedankje. En we hopen dat zij nog lang aan onze organisatie verbonden willen zijn.
In het najaar werd Syndion bezocht door de HKZ-certificerende instelling Lloyds. Zij keken goed rond in de organisatie en beoordeelden dat het HKZ-certificaat (dat Syndion al sinds 2006 mag voeren) zonder problemen voor drie jaar kan worden verlengd. Tussentijdse toetsingen zullen uiteraard blijven plaatsvinden. Syndion is trots op de twee certificaten: één voor Syndion algemeen en één voor de gezinshuizen van Syndion.
9
Interview
Foto: SKG Gorinchem
Functie: duizendpoot Syndion biedt expertise op ‘gewone’ kinderopvang
Stichting Kinderopvang Gorinchem (SKG) heeft een groot aantal locaties waar kinderen welkom zijn. Ze hebben peuterspeelzalen, kinderdagverblijven (KDV), bedrijfsopvang, buitenschoolse opvang (BSO), enzovoort. De SKG biedt een dynamische en lerende omgeving. Elke dag worden de kinderen uitgedaagd om spelend te ontdekken en daardoor te groeien. Soms heeft een kindje wat meer begeleiding, zorg of aandacht nodig. Niet zo veel dat zo’n kindje beter af zou zijn bij een specialistische opvang, maar wel zodanig dat extra deskundigheid gewenst is. SKG werkt daarom samen met diverse andere organisaties die op allerlei terreinen extra deskundigheid in huis hebben. Denk aan het consultatiebureau, jeugdzorg, een medisch kleuterdagcentrum én de gehandicaptenzorg. Syndion is één van de organisaties die met SKG samenwerkt.
Zaza Extra begeleiding of aandacht wordt gegeven op verschillende groepen. Het wordt ‘Zaza’ genoemd. De groepen zijn gemengd: er komen kinderen die gebruik maken van ‘gewone’ kinderopvang en er zijn kinderen die een indicatie hebben, bijvoorbeeld omdat ze een achterstand hebben in hun ontwikkeling, of vanwege gedrag. Op de groepen wordt extra begeleiding gegeven aan kinderen die dit nodig hebben.
10
Zaza is dus geen aparte groep, maar de naam van de werkwijze. Er zijn twee medewerkers die ingezet kunnen worden op alle groe-pen, bij de peuteropvang, bij het KDV en bij de BSO. Soms is nog niet duidelijk waarom een kind zich ‘anders’ ontwikkelt: is er ‘echt’ iets aan de hand of volgt het kind niet precies de ‘normale’ grafieken en de statistieken? Dan kan er ook nog niet altijd bepaald worden wat de juiste begeleiding is, maar is er wel volop extra aan-dacht voor het kind. Zo wordt steeds duidelijker wat het kind nodig heeft. Er wordt alvast ge-start met praktische begeleiding. Dat kunnen aanpassingen zijn op de groep, maar soms gaat het er ook om dat een manier wordt gevonden om in de praktijk met een kind om te gaan. Contact maken staat hierbij altijd voorop!
Eén doel: de beste begeleiding Marjon Verhoeks heeft Sociaal Pedagogische Hulpverlening gestudeerd en heeft veel ervaring in de
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Heleen Klop
zorg. Hierdoor weet ze veel over diverse beperkingen. Er wordt gewerkt in de bekende driehoek: kind-ouderOok heeft ze enige medische kennis opgedaan. Met begeleider. Daarin voelen niet alleen de kinderen zich deze bagage adviseert en begeleidt zij bij SKG. Zij vindt ‘gezien’, maar ook de ouders. Naast alle andere vragen het belangrijk zich te kunnen verplaatsen in de ouders. die zij hebben over hun kind ervaren zij een respectvolle Zij werkt nauw samen met Sonja Bijl van SKG. bejegening en raken een beetje wegwijs in Een samenwerking die plezierig verloopt een ingewikkelde omgeving van wet- en vanwege de korte lijnen. “En we willen regelgeving, indicaties, beschikkingen, hetzelfde bereiken”, aldus Marjon. “De rugzakjes, pgb’s, enzovoort. “We willen beste begeleiding voor de kinderen.” Voor de meeste kinderen geldt dat de beste ze na hun verblijf bij één van de begeleiding voor Marjon is sinds 2012 vanwege haar opvanglocaties van SKG naar school de kinderen.” specifieke kennis vanuit Syndion bij SKG gaan, al dan niet in het speciale gedetacheerd: “Ik ben er speciaal voor onderwijs. “We zorgen altijd voor een die kinderen die zonder extra begeleiding ‘warme overdracht’: we vertellen wat in het reguliere circuit sneller het risico lopen belangrijk is in de begeleiding van dit kind. tussen wal en schip terecht te komen.” En dat geldt Zo krijgt ieder kind de beste start.” vaak ook voor de ouders. Het Nederlandse zorgsysteem is erg ingewikkeld. Bovendien is er de laatste tijd veel veranderd. Wanneer de begeleiding langdurig en intensief is, hebben de kinderen een indicatie of een beschikking van de gemeente nodig. Ook hebben ouders veel vragen over de ontwikkeling van hun kind en hoe zij zelf het kind het beste kunnen begeleiden. Marjon en Sonja geven, naast de begeleiding aan de kinderen, ook opvoedingtips en informatie over ‘zorgen onderwijsland’. Zij adviseren ook de pedagogisch medewerkers van SKG. Over welke benadering het beste past bij dit kind in deze ontwikkelingsfase. Hoe zij hun werk zou-den omschrijven? Marjon en Sonja: “Een echte duizendpootfunctie.”
Laagdrempelig De ontwikkeling van de kinderen wordt bijgehouden met een ‘kindvolgsysteem’. Maar er wordt natuurlijk ook goed naar het kind zelf gekeken: wat heeft dit kind nodig aan begeleiding en sturing? Is dit de juiste plek? Wat betekent het voor het kind om in een, soms prikkelrijke, groep te zijn? Wat valt op? Soms is het nodig om één op één te begeleiden. Marjon: “Dat is wel heel intensief, en toch doen we het soms, omdat een kind anders niet naar de opvang zou kunnen komen.” Het valt Marjon op dat er minder indicaties (beschikkingen) worden afgegeven. Het is voor gemeenten vaak nog zoeken: er lijkt bij een kind op jonge leeftijd ‘iets’ aan de hand te zijn, maar het is nog niet precies duidelijk wat dat ‘iets’ dan is. Het risico van ‘buiten beeld’ raken is hierbij aanwezig. Maar ook dat kinderen doorverwezen worden naar specialistische begeleiding, die vaak een stuk duurder is. “Het is lang niet altijd nodig om die specialistische hulp op te zoeken. Juist laagdrempeligheid is voor de kinderen en hun ouders belangrijk”, zegt Marjon. En dat is juist mogelijk door een keuze te maken voor reguliere kinderopvang en dat te combineren met specialistische kennis van mensen zoals Marjon en Sonja.
Marjon Verhoeks en Sonja Bijl. Foto: De Stad Gorinchem / Charella Hulsbosch
Participatie In de Wet maatschappelijke ondersteuning is ‘participatie’ één van de meest prominente begrippen. Gemeenten voeren deze wet uit. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten schrijft dat meedoen belangrijk is voor mensen. Onder andere via de Wmo geeft een gemeenten vorm aan ‘meedoen’. Gemeenten bieden oplossingen om mensen zo gewoon mogelijk deel te nemen aan de samenleving en zo lang mogelijk zelfstandig te laten functioneren. Willen gemeenten meer weten of zien hoe een en ander in zijn werk gaat bij SKG? Hoe samenwerking tussen reguliere en specialistische begeleiding vorm krijgt? Dat kan! U bent van harte welkom op één van de locaties van SKG!
11
In beeld
12
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Van Gogh los! 2015 is het Jaar van Van Gogh. Over de hele wereld wordt herdacht dat het deze zomer 125 jaar geleden is dat de wereldberoemde kunstenaar overleed. Ook Syndion eert de schilder op allerlei verschillende manieren. Onze OutsiderArt- kunstenaars hebben kunst gemaakt. Zij lieten zich hierbij inspireren door het werk van Vincent van Gogh, maar gaven er tegelijk ook een heel eigen invulling aan: los van Van Gogh dus! De werken zijn te zien bij Van der Plank Interieurs, Tolsteeg 6 in Gorinchem. De expositie blijft hier te zien tot 10 januari. Daarna komt een deel van de expositie naar het Servicecentrum van Syndion, Stadhuisplein 4 in Gorinchem. Wilt u komen kijken? Dan wel graag van tevoren contact opnemen: 0183 651150 of info@syndion.nl.
13
Column
Trots op onze samenwerking! Kent u dat liedje van Paul de Leeuw: “Dat maakt mij elke dag veel kleine beetjes blij”? Als directeur van De Blije Borgh ben ik trots op de samenwerking met Syndion. Niet alleen trots, maar ik word er ook iedere dag een beetje blij van! Dat is wat onze samenwerking met mij doet.
Iedere dag word ik met veel enthousiasme begroet door de mensen van Syndion die bij ons werken. Van de één krijg ik een dikke knuffel, van de andere een high five en ook standaard klinkt het door het restaurant van De Blije Borgh: “Hé prins!”. Mijn dag als directeur begint dan ook eigenlijk altijd vrolijk en daar word ik blij van.
Structureel Niet alleen van de dagelijkse enthousiaste begroeting, maar ook van het vele werk en de klussen die door de mensen van Syndion gedaan worden. Nooit is hen iets te veel en zaken die normaal nog wel eens konden blijven liggen, worden nu structureel opgepakt.
Een goed besluit Als je het hebt over goede besluiten, dan is het besluit om samen te gaan werken met Syndion er één geweest. Ik zie het plezier waarmee er in De Blije Borgh gewerkt wordt. Ik zie het enthousiasme en ook de groei van de mensen van Syndion. Het erbij horen en een zinvolle dagbesteding geeft dat mensen zich ontplooien, dat ze groeien en zich ontwikkelen. Zij zijn gewoon een beetje gelukkiger.
Een aanrader! De afspraken zijn dat De Blije Borgh zorgt voor de ruimte en voor taken en klussen en dat Syndion de dagelijkse begeleiding van hun cliënten op zich neemt. Dit is een succesvolle manier van werken. Ik kan het andere organisaties van harte aanraden om ook een stap als deze te gaan maken en hun organisaties open stellen voor een samenwerkingstraject als dit. Je wordt er echt veel kleine beetjes Blij van! Han Hendrikse Directeur/ Bestuurder De Blije Borgh
14
De Blije Borgh is een zorg- en welzijnsorganisatie in Hendrik-Ido-Ambacht. Het motto in hun zorg- en dienstverlening is: “Wij staan open voor iedereen en willen dat u zich bij ons welkom voelt”.
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Karin Klomp
“Kansen die we anders niet hadden ontdekt!” Veranderingen in de dagbesteding bij Syndion
In 2012 waren de transities in de zorg al volop in het nieuws en werd voorzien dat de tarieven omlaag zouden gaan. Dat was voor Syndion aanleiding om maatregelen te nemen rondom de dagbesteding. Dat proces is nu vrijwel afgerond. Verschillende mensen schetsen hier wat er is gebeurd en wat het heeft opgeleverd.
Voor alle dagbestedingslocaties van Syndion werd een plan gemaakt. Een aantal locaties verhuisde of werd gesloten. Cliënten werden gestimuleerd om dichter bij huis te gaan werken. Dagbesteding werd centraler georganiseerd, om cliënten de mogelijkheid te geven in hun eigen omgeving ook buiten de dagbestedingslocatie activiteiten op te pakken. Dit sluit aan op de participatiegedachte: mensen die iets kunnen betekenen voor een ander en/of in de maatschappij, moeten daarvoor ook kansen krijgen.
Mireille Henderson (Programmamanager transities en transformatie): “De woorden ‘vrijwel afgerond’ wekken de indruk dat we min of meer klaar zijn. Maar dat is niet zo! De grote verhuizingen zijn inderdaad voor een groot deel voorbij. Veel cliënten en begeleiders gingen naar een andere plek. Begeleiders, cliënten en clustermanagers hebben hier samen keihard aan gewerkt. Daar ben ik echt trots op. Zo’n verandering gaat natuurlijk gepaard met afscheid en soms ook verdriet. Er is tijd nodig om te wennen aan de nieuwe situatie. De komende jaren zijn belangrijk voor Syndion. Straks gaan we verder met de tweede fase van het plan Dagbesteding. Daarin gaat het over de inhoud: hoe moet de dagbesteding eruitzien? De cliënt staat daarin centraal, zij krijgen een aanbod op maat en de begeleiders krijgen de ondersteuning en de ruimte om dat te kunnen organiseren.”
Monique en Sietske
Jopie Ebbers (clustermanager in regio Alblasserwaard): “Alleen al in mijn regio zijn er wel vijf verhuizingen geweest. Nu geeft een verhuizing altijd onrust, maar er waren ook nog wisselingen van begeleiders en cliënten. Dat heeft natuurlijk een behoorlijke impact op de directe ondersteuning. Het zal even duren voordat iedereen gewend is aan de nieuwe situatie. Begeleiders moeten nu de gelegenheid krijgen om hun nieuwe locatie en werkzaamheden vorm te gaan geven. Door de bezuinigingen op het vervoer
heb ook ik mooie ontwikkelingen gezien. Er zijn vervoerstrainingen georganiseerd en nu reizen 19 cliënten zelfstandig naar hun dagbestedingslocatie. Dat zijn kansen die je anders nooit had ontdekt.”
Sietske Dijkstra (cliënt GoedPunt): “Hiervoor werkte ik bij Pand 18 in Leerdam. Ik vond het eerst helemaal niet leuk dat ik ergens anders moest gaan werken. Ik ben gestart in januari dit
15
Dagbestedingscaroussel
Door Karin Klomp
jaar. Het is hier heel anders dan mijn oude werkplek. Ik werk nog wel met textiel, maar sinds een paar weken doe ik ook productiewerk. Op zaterdag werk ik weleens in de winkel van GoedPunt. Ik heb nog wel contact met mensen van mijn oude werk en een paar zijn met mij mee verhuisd. Verder heb ik allemaal nieuwe mensen leren kennen. Ik zou nog weleens terug willen naar Pand 18 voor een bakkie koffie, maar ik zou er niet meer gaan werken.” “Ik mis
Monique Verdonk
over wel 70 cliënten. Natuurlijk was die verandering lastig voor ze! Ook voor de begeleiders is er veel veranderd, bijvoorbeeld rondom werktijden, werkdagen en nieuwe collega’s. Je schudt aan de basis van zekerheden. Het kost tijd voordat iedereen zich weer comfortabel voelt. Ook nu moeten er nog dingen gebeuren. Bijvoorbeeld het opzetten van de belevingsgerichte zorg in deze regio. Gelukkig zien we mooie resultaten. Begeleiders gaan aan mijn de slag met participatie in de wijk oude collega’s door hun cliënten. Zij ontwikkelen wel” hierdoor nieuwe vaardigheden, door andere dingen te doen. Ze maken nieuwe contacten en worden herkend in de wijk.”
(begeleider GoedPunt): “Ik werkte eerst op P@per en Hout. Toen ik naar GoedPunt ben verhuisd zijn mijn werkzaamheden, en die van mij collega’s, behoorlijk veranderd. GoedPunt heeft een centrale ruimte waarin de meeste cliënten werken. Soms zijn er wel 34 cliënten per dag, en dat allemaal in één grote ruimte. We zijn op dit moment nog steeds met cliënten in gesprek over de juiste werkplekindeling en het programma. Het is belangrijk dat je ontevredenheid van cliënten serieus neemt. Elkaar opzoeken en op elkaar ingespeeld raken kost nu eenmaal wat tijd. Toch zou ik niet terug willen naar de oude situatie. Dit pand biedt veel meer mogelijkheden voor nu en de toekomst.”
Jannie en Chantal
Jannie Deelen (cliënt Naald en Daad): “Ik woonde al in Dordrecht, maar ik werkte vorig jaar nog bij Uit de Kunst in Sliedrecht. Ik had daar een goed plekje en leuke collega’s. Ik werkte ook bij Hans Anders in Sliedrecht. Dat vond ik zo zonde om achter te laten. Toen ik voor het eerst hoorde over de veranderingen, dacht ik: ‘Waarom wij nu weer?’ Maar het is wel allemaal goed gekomen, want nu zitten we in de wijk Sterrenburg in Dordrecht. Vroeger moest ik met de bus naar mijn werk, nu kan ik op de fiets. Dat is voor mij heel belangrijk; ik voel me hierdoor heel vrij. Aukje Smilda heeft ervoor gezorgd dat ik hier in de wijk bij Hans Anders weer een plekje kon krijgen. Ik mis mijn oude collega’s wel, maar daar ga nu ik nu in mijn vrije tijd naartoe.”
Chantal Waterham (begeleider Naald en Daad): “Voor ons team was het wennen! Een hechte groep cliënten en begeleiders die uiteen gaan, dat was heel moeilijk. Je kent elkaar zo goed, en bent zo op elkaar ingespeeld. Met een nieuw team is dat even zoeken. In het vormgeven van onze nieuwe locatie hebben we gekozen voor een sterke naam. Naald en Daad staat voor participatie van cliënten. Wij laten in daden zien hoe je er kan zijn voor je buurman, door bijvoorbeeld een klusje te doen. Het hoeft niet ingewikkeld te zijn. Het gaat om de kleine dingen die samen het geheel vormen.”
Petra Glastra (clustermanager in regio Drechtsteden): “Binnen onze regio zijn wij direct aan de slag gegaan. Locatie Uit de Kunst in Sliedrecht werd gesloten en een deel van de cliënten ging naar GoedPunt. Een ander deel ging werken bij het nieuwe Naald en Daad in Dordrecht. Copydrecht, Jan Valsterweg en Landelijk Hout sloten de deuren en verhuisden naar de Noorderkroonstraat. In totaal hebben we het
16
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Vrijwilliger in het zonnetje
Door Jaccolien Stein
Cheesecake met frambozen en aardbeien Halverwege de middag tref ik vrijwilligster Willeke de Jong, geboren en getogen in Hardinxveld, bij woonlocatie de Zes Molens in Hoornaar. Het is een zeldzaam zonnige middag in een regenachtige week. We besluiten de laatste zonnestralen van de dag mee te pakken en zetelen ons op een bankje met een vrij uitzicht op de polder achter het complex. Willeke deelt mee dat Mariska, ‘haar’ cliënt van Syndion, net terug is van haar dagbesteding in het Emmahuis in Leerdam, maar nog even rust nodig heeft. Ik ben benieuwd naar het verhaal achter deze rustige en jonge meid (21 jaar) en hoe ze zo aan deze vrijwilligersfunctie bij Syndion is gekomen. “Mijn opleiding tot Medewerker Maatschappelijke Zorg heb ik al even afgerond, maar werk kan ik helaas niet vinden. Ik sta tijdelijk in een tankstation en een winkel, puur om mijn huur te kunnen betalen. Soms werk ik wel 50 uur per week, maar de donderdagmiddag en -avond hou ik altijd vrij. Die zijn voor Mariska. De gehandicaptenzorg heeft mijn hart.” Ik bewonder Willekes overtuigende keuze voor dit vak op zo’n jonge leeftijd. Waar komt die binding met die zorg zo sterk
vandaan? “Vorig jaar raakte ik aan de praat met een begeleidster van een cliënt van Syndion die dagbesteding had op de boerderij van mijn ouders. Zij had daar via een vrijwilligersvacature een baan gevonden, en die tip heb ik direct ter harte genomen. Na een interessetest ben ik in maart 2015 aan Mariska ‘gekoppeld’. We houden allebei van koken en daardoor hadden we direct een match!” Als we aanbellen bij Mariska heet een levenslustige meid me warm welkom. Op iedere vraag die ik haar stel knikt ze enthousiast. Aan alles is te merken dat ze uitkijkt naar de donderdagen met Willeke. “Ik vind alles leuk met haar. Eten koken, een ‘spellichie’ doen. Het liefst eet ik bami, maar vanavond eten we restjes.” “We maken wel een toetje toch?”, vult Willeke aan. Ze opent de tablet en tikt www.lekkerensimpel.com in. “Mariska
kan niet lezen, maar ze kiest het mooiste plaatje en er staan soms filmpjes bij hoe je het moet maken”, fluistert ze me snel toe. “Deze!”, klinkt het al snel overtuigd. “Cheesecake met frambozen en aardbeien”, leest Willeke voor. Mariska glundert en ik voel dat het tijd is om een paar foto’s te maken en dan mijn spullen te pakken. Mariska staat overduidelijk te trappelen om de boodschappen voor het toetje te gaan doen en te genieten van ‘haar’ vrijwilliger. Voordat ik op mijn fiets stap delen ze allebei nog vlug iets met me. “Ze mag eigenlijk elke dag wel komen”, straalt Mariska. “Ook als ik een andere vaste baan vind, zal ik zeker de donderdag proberen voor jou vrij te houden”, beantwoordt Willeke de niet-gestelde vraag.
17
Column CCR
Veranderende zorg
Hectische tijden In mijn vorige bijdrage voor Synchroon (zomer 2014) schreef ik dat we als Centrale Cliëntenraad in een nieuwe formatie vergaderen: zes cliënten en vijf vertegenwoordigers. Elf personen in totaal, die allemaal zo goed mogelijk proberen op te vangen wat er leeft en speelt bij cliënten, ouders en verwanten. Op dit moment zijn we (tijdelijk even) met z’n tienen: vijf cliënten, vijf vertegenwoordigers. We merken dat er veel aan de hand is. Het zijn in de zorg, door alle acties van bovenaf (vanuit de regering), hectische tijden. We merken dat bij iedere CCR-vergadering: overvolle agenda’s en stapels post, waarbij heel wat gelezen moet worden om met elkaar een mening te vormen over allerlei beleidszaken en veranderingen. Syndion verandert ook - dat kan niet anders - en vraagt bij alle plannen en voornemens de CCR om advies. Dat betekent dat we als CCR aan de slag zijn gegaan om de taken te verdelen: Er zijn vijf themagroepen samengesteld (elke groep bestaat zowel uit een cliënt als een vertegenwoordiger). De themagroepsleden worden de gesprekspartner voor de bestuurder / de directie van Syndion. Nieuwsgierig geworden waar het over gaat? Dan volgen hierna de vijf eerste thema’s: 1. Cliënt(belang)-zaken, denk aan bijvoorbeeld medezeggenschap en zeggenschap. 2. Kwaliteit, denk aan alles rondom het Elektronisch Cliënten Dossier en de Persoonlijke Ondersteuningsplannen. 3. Zorginhoud, denk aan bijvoorbeeld dagbesteding, wonen, ambulante ondersteuning 4. Locaties en huisvesting 5. Organisatie, hieronder vallen bijvoorbeeld het management, verschillende projecten, ontwikkelingen, de Wmo, een nieuwe clusterindeling en dat soort onderwerpen. We gaan optimaal gebruik maken van de ‘grootheid’ van de CCR. Als het goed gaat, komen er misschien meer thema’s en themagroepen. Wie weet gaan we dan allemaal in twee themagroepen meedoen. Vragen? Opmerkingen? U kunt ze mailen! Rina van den Heuvel, voorzitter CCR (ccr@syndion.nl)
18
Ondersteuning thuis Eén werkwijze voor ‘nul tot honderd’ Over hoe de zorg het beste georganiseerd kan worden, veranderen de inzichten nog wel eens. Zorg is in beweging, ook bij Syndion. Met als uitgangspunt: we willen het zo goed mogelijk regelen voor onze cliënten. Daarom wordt vanaf 2016 de organisatie van de ambulante zorg (begeleiding en ondersteuning thuis) anders. Ambulante ondersteuning van volwassenen én de gezinsondersteuning horen vanaf 2016 bij elkaar. Hiervoor zijn drie clustermanagers verantwoordelijk: per werkgebied één. Syndion kiest voor deze indeling omdat we hiermee beter inspelen op de veranderingen die de overheid in de zorg heeft doorgevoerd. Sinds dit jaar hebben we bij die ondersteuning en begeleiding in huis te maken met drie verschillende wetten: de WLZ (Wet Landurige Zorg), de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en de Jeugdwet.
Terug naar de bedoeling Tot vorig jaar gold de Algemene Wet Bijzondere Zorg, de AWBZ. Deze wet was bij de start bedoeld om mensen die voor hun handicap speciale hulp nodig hadden en waarvoor geen ziektekostenverzekering gold, deze zorg ook konden krijgen. De overheid betaalde. Het geld hiervoor kwam uit de zorgpremies die iedere Nederlander betaalt. Maar de kosten voor deze AWBZ bleven maar stijgen. Omdat dit uiteindelijk zou leiden tot een bedrag dat niet meer op te brengen is, moest het anders. Hierdoor zijn
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Ellis van der Berg
bij het uitdenken van die structuur, gaan we eerst in gesprek. Daarin geeft Peter aan dat hij veel dingen zelf kan, maar soms iemand nodig heeft die hem even ‘een zetje’ geeft. Dat hoeft geen professioneel begeleider van Syndion te zijn, vindt Peter zelf ook. Zijn moeder en “Uiteindelijk een jongere zus wonen in de buurt. Peter hebben de cliënten vindt het wel lastig om hen te vragen hem hierbij te helpen, maar hij denkt voordeel van deze dat ze het wel zouden willen doen. Om werkwijze.” hierover afspraken te maken en dit op papier te zetten wil Peter graag dat iemand van Syndion hem helpt. Voor de toekomst wil Peter zelfstandiger worden, het liefst ook in zijn werk. Alles wordt vastgelegd in zijn Persoonlijk Ondersteuningsplan. Door hier geregeld met elkaar over te praten, wordt gewerkt aan het bereiken van wat Peter zelf graag wil: een grotere zelfstandigheid.
Twee doelen
vanaf 2016 we op een andere manier naar zorg gaan kijken, in Nederland (door de overheid), maar ook bij Syndion. Wij zien dat de veranderingen niet alleen nodig zijn, maar ook veel goede kanten hebben. Bij Syndion hebben we altijd gewerkt vanuit de visie: wij willen eraan bijdragen dat een cliënt zich kan ontwikkelen, kan functioneren als deelnemer in de samenleving. Dat betekent dat hij of zij de dingen die hij zelf kan, ook zelf doet. Of er nu een indicatie is of niet: overbodige zorg is niet nodig. Het doel van de drie nieuwe wetten is om ondersteuning en begeleiding zo dicht mogelijk bij de cliënt te organiseren. Dit hoeft niet altijd door een betaalde, professionele kracht te gebeuren. Wat de cliënt vraagt wordt naast de vraag gelegd wie de ondersteuning het beste kan leveren. Voordat er gestart wordt met zorg, wordt er eerst een gesprek gevoerd.
Even over Peter Peter, 35 jaar, heeft een lichte verstandelijke handicap. Hij werkt vier dagen per week bij een aannemer en woont zelfstandig. In zijn werk wordt hij ondersteund door een jobcoach. Hij redt zichzelf, maar heeft er moeite mee om structuur aan te brengen in de week. De post goed bijhouden, op tijd naar bed gaan en ook weer op tijd opstaan om naar het werk te gaan, de boodschappen in huis halen, (gezond) eten koken, het huishouden organiseren, geregeld douchen enzovoort. Hij zou graag ondersteuning krijgen om dit te verbeteren. Voordat Syndion hem komt helpen
Syndion is met deze manier van werken aan de slag gegaan en blijft ook voor 2016 zoeken naar of het nog beter kan. We werken aan twee doelen: in de eerste plaats wordt de cliënt in zijn of haar eigen kracht gezet. We kijken samen met hem of haar naar wat iemand zelf kan en waar echt een professionele begeleider bij nodig is. Bijkomend voordeel is dat de zorg betaalbaarder wordt en duurzaam voor de toekomst, het tweede doel.
Eén werkwijze Vanaf 1 januari geldt deze werkwijze voor alle ondersteuningsvormen thuis. ‘Van nul tot honderd’, zeggen we wel eens tegen elkaar bij Syndion. Dat staat voor: ondersteuning van volwassenen én van kinderen met een handicap en hun gezinnen. We pakken alle ondersteuning thuis op dezelfde manier op. Zo spelen we in op de nieuwe wetgeving, maar vooral blijven we werken aan zorg en dienstverlening zoals Syndion die wil blijven bieden: Passend, Vertrouwd en Dichtbij.
De drie clustermanagers die de ambulante ondersteuning onder hun hoede krijgen zijn: Rivierengebied (inclusief Leerdam en Zederik) Door Hoogveld Alblasserwaard/Land van Heusden & Altena (incl. KDC Sleeuwijk) Elna van der Stelt Drechtsteden en Hardinxveld Giessendam Tamara Hoogesteger Op de foto ziet u hen van links naar rechts
19
Door Willem van Tuijl
“Investeren in de toekomst van een speciaal kind” Gezinshuizen bieden een veilig thuis Steeds meer zorgvragers kiezen ervoor om kinderen tijdelijk of langdurig een veilige plek te bieden in een gezinshuis. Zo heeft ook Syndion inmiddels twintig gezinshuizen waar een of meer kinderen zijn geplaatst. ‘Waarom begin je in vredesnaam een gezinshuis?’ ‘Waarom kies je niet gewoon voor een 9 - tot - 5 baan?’ ‘Nou, goed hoor, dat je dat doet, maar dat is niets voor mij!’ Zomaar wat opmerkingen die gezinshuisouders zo nu en dan te horen krijgen. Maar hoe is het eigenlijk om een gezinshuis te zijn? Aan wie kunnen we dat beter vragen dan aan een aantal ervaren gezinshuisouders van Syndion!
20
Geregeld pittig Jantina Schilperoord, Gea van Muyden, Aline Streefkerk en Erica Blom zijn graag bereid om hierop te antwoorden. Zij bieden voor Syndion elk al tien jaar een of meer kinderen een veilig thuis in hun eigen gezin. Een hele uitdaging, die geregeld ook best pittig is. Maar… zoals deze gezinshuisouders unaniem stellen: ”Je krijgt er zo veel voor terug.”
Gezinshuizen in de praktijk Jantina, moeder van zes kinderen, meldde zich na haar scheiding in eerste instantie aan als logeerouder. “Ik wilde graag op die manier iets voor een kind met een handicap betekenen, maar ik had wel een paar voorwaarden. Het kind moest niet bang zijn voor honden en vanwege mijn vrijwilligerswerk
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Ina Florusse
op zaterdag zou hij mee moeten naar het zwembad”. het concept gezinshuis in beeld kwam, dachten mijn Dat lukte, en Remy kwam geregeld logeren. Maar man Bert in ik: ”Wow , dat is gaaf! Werken vanuit je later ontstond er een crisissituatie en nog weer later eigen huis, een kind volledig kunnen begeleiden van kwam de vraag of Remy permanent bij Jantina kon a tot z, en geen onregelmatige diensten meer!” komen wonen. Vanwege de constructie van “We hebben veel geleerd in de afgelopen een gezinshuis (gezinshuisouders zijn tien jaar, hele mooie, maar ook moeilijke in dienst van Syndion) kon Jantina, dingen”, blikt Erica terug. “Vaak “We hebben veel ondanks dat ze haar baan als begeleid je niet alleen de kinderen, gezinsondersteuner moest opgeven, maar ook de ouders . Ouders blijven geleerd in de toch voor haar eigen inkomen zó belangrijk in het leven van een afgelopen tien jaar, zorgen. “Wij, mijn eigen kinderen kind! Het is heel belangrijk om hier hele mooie, maar ook en ik besloten dus een gezinshuis te rekening mee te blijven houden.” moeilijke dingen” gaan vormen. Inmiddels beschouwen Niet ten koste van eigen ze Remy als hun jongste broertje.”
gezin
Aline werkte voorheen al met deze doelgroep bij Syndion, maar kon voor haar gevoel de kinderen niet echt bieden wat er nodig was. Aline: ”Omdat zowel mijn man als ik open stonden voor een groter gezin, waarbij de kinderen niet perse van onszelf hoeven te zijn, was de keuze om een gezinshuis te worden, snel gemaakt. Ik ben ervan overtuigd dat onze kinderen (nu 13, 11 en 9 jaar oud) er sterker en rijker van geworden zijn dat we de afgelopen tien jaar samengeleefd hebben met een kind dat een plekje in een gezin nodig had.”
Positief effect Eigenlijk zijn ze het er allemaal over eens dat het opvangen van een kind een positief effect heeft op het eigen gezin. En andersom werkt het ook. “Maar”, zo zegt Gea, ”zodra onze eigen kinderen ouder werden , wilden ze ook niet altijd rekening houden met het soms storende gedrag van hun pleegbroertje.” Mede om die reden planden we familie-aangelegenheden in de weekenden dat hij bij een ander gezin logeerde. En we gingen ook meestal zonder hem op vakantie.” Uiteindelijk moesten Gea en haar gezin de moeilijke beslissing nemen hem elders te laten wonen, omdat zijn gedrag echt niet meer te handhaven was binnen hun gezin. “We zien hem nu eens per twee maanden. Dat zijn heel leuke ontmoetingen, waar we over en weer van genieten. Maar daarna is het ook goed om weer afscheid te kunnen nemen.” Gea vervolgt: ”Sinds oktober 2014 woont er een 7-jarig jongetje bij ons en het gaat goed!” Erica, die naar eigen zeggen altijd al iets had met kinderen/mensen die ‘anders’ zijn, werkte als Z-verpleegkundige in allerlei groepen en instellingen. “Een leuke tijd, waarin ik heel veel geleerd heb.” Maar ook liep ze tegen allerlei dingen aan, zoals het niet nakomen van afspraken in een team, en de beperkte tijd die beschikbaar was om de juiste zorg te kunnen verlenen. “En onze eigen kinderen vonden de onregelmatige diensten niet fijn.” Zodra
Erica: ”We hebben ons altijd het volgende voorgenomen: als het ten koste gaat van onze eigen kinderen, dan stoppen we ermee”. Hetgeen vorig jaar resulteerde in het feit dat de jongen - die al jaren bij hen woonde - verhuisde naar een instelling. “Een hele moeilijke beslissing, waar veel aan vooraf is gegaan. Maar we hebben geen spijt van ons besluit. We hebben gedaan wat in ons vermogen lag, en meer kunnen we als gezin niet bieden.”
Lief en leed De gezinshuisouders van Syndion delen ook onderling veel lief en leed. Aline: ”Twee keer per jaar zijn er gezinshuisbijeenkomsten, dagen waarop we een training ontvangen, maar waarbij we ook ons verhaal bij elkaar kwijt kunnen. Maar dat doen we ook op een besloten Facebook groep, heel inspirerend. We noemen onze kinderen hier ‘speciaaltjes’ en vinden erkenning en herkenning bij elkaar.”
Begeleiding “Als het nodig is kunnen we de hulp inschakelen van jeugdzorg, een gedragsdeskundige en /of onze leidinggevenden. Er zijn periodes bij dat we hier heel veel gebruik van maken, en er zijn ook periodes bij dat het ‘vanzelf’ gaat. Ik vind het heel fijn om met deze mensen samen te werken, en te weten dat je er als gezin niet alleen voor staat!”
Gezinshuis: een uitdaging Het hebben van een gezinshuis is dus een hele uitdaging. Je levert wat in, en je krijgt er weer wat voor terug. De ouders concluderen met elkaar: “Het is een heel mooie manier om te investeren in de toekomst van een speciaal kind.”
21
Reportage
“Ze komen!” In Maasplein werken en spelen kinderen met en zonder handicap samen In Alblasserdam staat een groot pand, bekend als ‘Maasplein’. Als je er binnenkomt lijkt het ook op een plein. Allerlei zorgaanbieders zitten er. Ook zijn er een basisschool en ‘gewone’ kinderopvang. Helemaal aan de andere kant van het gebouw biedt Syndion ‘bijzondere’ kinderopvang. Syndion heeft hier een aanvangsgroep voor heel jonge kinderen: twee en drie jaar. Alle kinderen hebben een verstandelijke handicap en sommige ook nog bijkomende beperkingen als autisme, epilepsie of een lichamelijke handicap. Deze groep is voor heel veel kinderen, maar ook voor hun ouders/verzorgers, de poort naar verdere begeleiding of ondersteuning. Begeleiders van deze groep merken dat de ouders van de kinderen soms nog worstelen met het accepteren van de handicap van hun kind of nog zoeken naar de beste begeleiding.
22
Zeeparels en nokkenwielen! Connie Opmeer, begeleider bij Syndion vertelt enthousiast: “Vanaf de start van Maasplein waren we van plan om ‘iets’ te doen met ‘de andere kant van het pand’. Peuters spelen vaak nog niet echt samen, maar vooral naast elkaar. Kleuters spelen wel samen. Eén dag in de week was er al een gezamenlijk 10-uurtje: er wordt samen iets gedronken en gegeten. Ook werd er al volop op dezelfde speelplaats gespeeld door alle kinderen. Eigenlijk wilden we nog iets meer ontmoeting, maar dat was er nog niet van gekomen.”
SYNCHROON • WINTER 2015 • 6 e JAARGANG • NUMMER 3
Door Heleen Klop
En toen hielp de praktijk een handje: de peutergroep van Syndion kreeg veel extra aanmel-dingen, terwijl dat bij de basisschool juist terugliep. Daardoor kwam er een lokaal vrij bij de basisschool. Dit werd de start voor verdere samenwerking! De groep kinderen van Syndion, die ‘Zeeparels’ genoemd worden, en de kleuters van Dalton-basisschool ’t Nokkenwiel wor-den op vrijdag samengevoegd. Niet alle kleuters tegelijk, maar elke week een ander groepje. Wendy Sturrus, basisschoolleerkracht met groep 1 en 2 onder haar hoede, vertelt minstens zo enthousiast: “In de klas hangt een weekbord waarop de activiteiten voor die week worden genoteerd. Bij vrijdag staat ‘Zeeparels’. De kleuters kijken reikhalzend uit naar de vrijdag. En als het groepje Zeeparels er aankomt, stijgt de opwinding: “Ze komen!” Aan de kleuters kan heel goed uitgelegd worden wat wel kan en wat niet. Ook waarom dat zo is. Peuters leren van de kleuters. Kleuters leren weer van de peuters, want die doen soms dingen die zij niet doen: heel vaak opstaan van hun stoeltje, of zomaar iets roepen. Alle kin-deren leren dat iedereen verschillend is, en verschillende dingen kan. Ouders, zowel van de ‘Zeeparels’ als de ‘Nokkenwielers’ zijn allemaal enthousiast. Ouders van de kinderen met een handicap vinden het fijn dat hun kinderen ook in contact komen met kinderen zonder handicap.
“Hé, Jorg!” Connie vertelt dat die gezamenlijke vrijdagen echt iets opleveren. “Laatst vertelde een moeder hoe haar zoon van een afstandje werd toegeroepen door een kleuter van ’t Nokkenwiel: “Hééé Jorg!” Dus er ontstaan nu ook contacten in de buurt.” Connie vervolgt: “Ik vind het belangrijk dat kinderen elkaar over en weer leren kennen. Ieder kind heeft eigen kwaliteiten, of er nou wel of niet sprake is van een handicap.” Ze is ervan overtuigd dat kinderen hier in hun latere leven iets aan hebben. “Ze zullen niet zo gauw meer verbaasd opkijken van iemand die zich ‘anders’ gedraagt of eer anders uitziet. De kinderen van de basisschool vinden het helemaal niet meer raar dat er kleine kinderen zijn met een looprekje. Ook snappen ze dat voor sommige kinderen de kleuterklas soms moeilijk is. Dat sommige kinderen niet zo lang stil kunnen zitten, bijvoorbeeld.”
gedragen, hoe ‘het hoort’ en steken daar veel van op.” Moeiteloos voegt Connie nog een vierde en een vijfde reden toe: “Het netwerk van de kinderen wordt vergroot. Dat kinderen elkaar in de supermarkt of in het zwembad herkennen is winst. En dan… die blije gezichten! Niet alleen van de betrokken kinderen, maar ook van de ouders.” Wendy weet ook nog wel een paar tops: “Kinderen leren dat het niet nodig is om iemand zielig te vinden, maar leren tegelijk dat begrip hebben voor iemand heel belangrijk is. Dat het niet erg is of gek als iemand ‘anders’ is doet. En ook dat elk kind eigen talenten heeft.”
Tot slot Aan het eind van het gesprek noemt Connie nog dat er ook geregeld koffie wordt gedronken met oudere mensen die gebruikmaken van het Maasplein. Er zijn veel contacten over en weer. Dat maakt het een levendig geheel. Connie: “Bij nieuwbouw of verbouw van locaties moeten we rekening houden met dit soort dingen. Contacten ontstaan niet altijd ‘zomaar’. De inrichting van een ruimte kan hierbij bepalend zijn of een duwtje in de goede richting geven.” Ik zou zelf denken dat het in één gebouw brengen van ‘bijzondere’ en ‘gewone’ kinderopvang en school toch prachtig is, ook al zit het dan een eindje van elkaar af. “Kom dan maar eens kijken als we met zo’n groepje peuters of kleuters dat hele gebouw door moeten”, zegt Connie. “Dat is een heuse ‘tour de force’!” Het woord ‘Nokkenwiel’ zoek ik na dit gesprek nog even op. ‘Een overbrenging maken van rotatie naar translatie’, lees ik. Dus: het ronddraaien zorgt voor overdracht. Ja, dat is precies wat hier gebeurt: de uitwisseling tussen de twee groepen levert de overdracht op van kennis en kunde van de peuters en de kleuters ieder op zijn/haar eigen manier en van begrip voor elkaar!
Top drie? Top zeven! Aan Connie vraag ik naar haar top drie: wat vindt zij het belangrijkste van deze gezamenlijke vrijdag? “Kinderen worden op jonge leeftijd al geconfronteerd met wenselijk en ander gedrag. Zij leren hierdoor dat ander gedrag niet altijd ‘fout’ is, of aan te rekenen. Dat vind ik heel waardevol. Het kan ertoe leiden dat deze kinderen in hun latere leven kunnen nuanceren en verdraagzaam zijn. Ten tweede is de vervolgstap soms beter te bepalen. Kinderen worden door elkaar uitgedaagd, en trekken zich aan elkaar op. Dus voorbeeldgedrag is drie. Kinderen zien van elkaar hoe ze zich
23
. . . e j t s n e w n o i d n y S
F E G E K E R
I E E N K U !
J S N G I W
N T E E G J
E D N L N A
F A E U I A