AUDIODESKRYPCJA
JERZY BEREŚ MANIFESTACJA ROMANTYCZNA, 1975–1977, ZAPIS KONCEPCJI AKCJI DOKUMENT ARTYSTYCZNY: PLAN PRZEBIEGU AKCJI „MANIFESTACJE ROMANTYCZNE”, 1975 Dokument: Plan przebiegu akcji „Manifestacje romantyczne” Jerzego Beresia znajduje się w Kolekcji Bunkra Sztuki. Audiodeskrypcja powstała w ramach projektu Otwarta galeria. Kultura dostępna w Bunkrze Sztuki [http://sztuka24h. edu.pl/?p=5657], dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zakup pracy Jerzego Beresia został zrealizowany w ramach zadania Granice kolekcji. Rozbudowa kolekcji Bunkra Sztuki (priorytet Regionalne kolekcje sztuki współczesnej), dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 1
AUDIODESKRYPCJA Jerzy Bereś, Manifestacja romantyczna, dokument artystyczny: Plan przebiegu akcji „Manifestacje romantyczne”, 1975, tekturowa stojąca tabliczka z napisem wykonanym pisakiem, wymiary: 39 cm × 18 cm, podstawa 13,5 cm × 18 cm Tekturowa tabliczka ma wielkość przeciętego wzdłuż arkusza A4. Papier jest poszarzały, ma kolor kurzu, który długo pokrywał dokument. Lewy i dolny bok są wystrzępione. Tabliczka jest pierwszym z trzech dokumentów dotyczących akcji Jerzego Beresia Manifestacja romantyczna. Dokumenty te pozwalają prześledzić historię koncepcji całego wydarzenia. Tabliczkę wypełnia niemal całkowicie duże, odręczne pismo. Tekst jest wyrównany do lewej strony. Litery są czarne, grube i pochylone w prawą stronę. Niektórym brakuje pustych przestrzeni w środku. Artysta do pisania użył bardzo grubego pisaka. Okrągłe litery wyróżniają się od innych, sprawiają wrażenie jakby pisano je ze szczególną pieczołowitością. Pozostałe są trochę kanciaste, wąskie, mają w sobie coś z szybkiego nerwowego zapisku. Nie zmienia to jednak faktu, że dukt pisma jest dbały, równomierny i harmonijny. Litery przeważnie przechodzą płynnie w następne, jednak miejscami wyrazy nie są w środku połączone. W lewym dolnym roku widnieje sygnatura artysty. Tekst jest planem przebiegu akcji Manifestacji romantycznej. Głosi: „Program Zamierzam w drewnianym ubraniu, popychając wózek, zatoczyć krąg wokół rynku. Przystając w wybranych miejscach pragnę, po namalowaniu trwałą farbą tytułu każdego ogniska, rozpalić ogień z przygotowanych wiązek drewna. Rytuał ten może być powtarzany corocznie. W tym celu, po uzupełnieniu wiązkami drewna, wózek należy przechowywać w szklanej gablocie. Kraków 1975 [w lewym dolnym rogu podpisano:] JBereś” Opisane wydarzenie odbyło się pierwszy raz w Krakowie 18 listopada 1981 r, chociaż Jerzy Bereś opracował Manifestację… już w 1975 roku. Wtedy też skonstruował słynną, ruchomą drewnianą rzeźbę – Wózek romantyczny. Program akcji przewidywał rozpalenie na rynku jakiegoś miasta – najpewniej Krakowa - pięciu ognisk: NADZIEI, WOLNOŚCI, MIŁOŚCI, GODNOŚCI oraz PRAWDY. Wiązki drewna służące do rozpalenia ognia przywiązane były do toczonego przez artystę Wózka. Wspomnianym w opisie akcji „drewnianym 2
ubraniem”, były dwa płaskie kawałki drewna złączone sznurkiem. Zasłaniały one jedynie miejsca intymne. Podczas akcji w 1981 roku było jednak na tyle zimno, że artysta wystąpił w płaszczu. Jerzy Bereś planował coroczne powtarzanie Manifestacji romantycznej. Akcję udało mu się jednak odtworzyć dopiero w 2000 roku, w całkowicie nowej rzeczywistości politycznej i kulturalnej. Kolejne rocznicowe powtórzenia Manifestacji artysta przeprowadził w 2006 i 2011 roku. Po śmierci Jerzego Beresia Manifestacja romantyczna została ponownie odtworzona w roku 2014 przez Pracownię Sztuki Performance Wydziału Intermediów krakowskiej ASP z udziałem studentów. Zgodnie z wolą twórcy akcji, środowisko z nią związane miało stać się symbolicznym kontynuatorem i spadkobiercą jego gestu. Intencja ta została również dotrzymana w 2017 roku przy okazji piątego już powtórzenia Manifestacji.
3
BĄDŹ KREATYWNY – KORZYSTAJ Z PORTALU SZTUKA24H!
Opracowanie audiodeskrypcji: Mikołaj Spodaryk Konsultacje merytoryczne: Robert Więckowski (Fundacja Kultura bez Barier) Wszelkie prawa zastrzeżone. Audiodeskrypcja powstała w ramach projektu „Otwarta galeria. Kultura dostępna w Bunkrze Sztuki”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Kuratorka projektu i redaktorka portalu sztuka24h.edu.pl: Karolina Vyšata, vysata@bunkier.art.pl Współtwórczyni i pomysłodawczyni portalu sztuka24h.edu.pl: Anna Bargiel Korekta: Anna Żołnik Projekt graficzny portalu sztuka24h.edu.pl: Agata Biskup Skład tekstu: Agnieszka Janik
Organizator
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Projekt zrealizowany w ramach Akademia Orange
Partner
Patron