Po swojej wystawie oprowadzi nas artysta Łukasz Jastrubczak. Wyruszymy z nim w podróż pełną niespodzianek. Ile trwała Twoja najdłuższa podróż? Trzy miesiące. Jaka była Twoja najdalsza wycieczka? Najdalej pojechałem do San Francisco w Stanach Zjednoczonych. Co przywozisz ze swoich podróży? Zbieram kamienie, patyki i stare książki. W jaki sposób przygotowujesz się do swoich wędrówek? Myślę o swojej podróży i oglądam mapy, którymi fascynuję się od dzieciństwa.
A jakie są Wasze wspomnienia z podróży? Czy jakaś wycieczka szczególnie zapadła Wam w pamięć?
Wystawa, na którą zaprasza nas Łukasz to wyprawa pełna niespodzianek i zagadek. Przygotujcie się na poszukiwanie skarbów i niejedno wyzwanie.
Co zabierzecie ze sobą? s
Ruszamy! Jesteście w holu Bunkra Sztuki. Na spotkanie wyszła nam Morgana Le Fay, wróżka, której przypisuje się zdolność wywoływania miraży i złudzeń optycznych. Ciekawe, czy i tym razem jej się uda?
Wszystko zniknęło. Czy wystawa Łukasza Jastrubczaka zatytułowana Miraż to też tylko złudzenie optyczne?
Przekonajmy się!
Podczas podróży warto nie tylko obserwować wszystko, co nas otacza, ale także wsłuchiwać się w dźwięki, które nam towarzyszą. Co słyszycie w pierwszej sali wystawy?
fot. Stan Osborne, http://en.wikipedia.org/wiki/File:Hitch-at-work; 1975-FamilyPlot;SF-On-Location.jpg, Creative Commons BY 3.0
Rozejrzyjcie się i znajdźcie rzutnik do slajdów. To z niego wydobywa się to stukanie. Co chwilę przeskakują kolejne zdjęcia, wyświetlane bez przerwy na ścianie. Łukasz Jastrubczak przygotował ich aż 109! Są to zdjęcia, które artysta wykonał naśladując ujęcia z filmu Alfreda Hitchcocka Zawrót głowy. Zrobił je w tych samych miejscach, w których rozgrywała się akcja filmu, nawet kadrował je w taki sam sposób. Na wystawie można znaleźć kilka prac inspirowanych filmami Zawrót głowy i Okno na podwórze. Policz
ile jest tych prac?
Przyjrzyjcie się tym zdjęciom. Czy możecie stworzyć z nich swój „film”? Opowiedzcie historię, która Waszym zdaniem pojawia się na slajdach. Możecie naśladować głosy bohaterów lub być narratorami historii.
Macie ochotę na przejażdżkę samochodem? Wsiadamy! Przed Wami film Łukasza Jastrubczaka, opowiadający historię jego podróży po Stanach Zjednoczonych, zatytułowany Need for Speed, co można przetłumaczyć jako „potrzeba prędkości”. To również tytuł gry komputerowej – popularnych wyścigów samochodowych. A Wy lubicie się ścigać?
Uważnie obejrzyjcie film. Jest długi, trwa aż 46 minut. Może jednak akcja wciągnie Was tak bardzo, że uda Wam się zobaczyć go w całości. My teraz potrzebujemy 5 minut. Poproście rodzica, opiekuna o ustawienie stopera. Postarajcie się naliczyć jak najwięcej trójkątów, które pojawiają się w filmie. Pamiętajcie, że kształt trójkąta może ukrywać się pod różnymi elementami otaczającego nas świata, np. górą czy drzewem.
Motyw trójkąta to wskazówka, którą zostawił nam artysta. Łukasz Jastrubczak bardzo często używa tego kształtu w swoich pracach. Znajdź jak najwięcej trójkątów. Zapisz tytuły prac, w których
pojawiają sie te figury.
A teraz zatrzymajmy się na chwilę i pomyślmy o prędkości. Łukasz Jastrubczak w swoim filmie przedstawił jazdę samochodem. Jak inaczej można wyobrazić sobie prędkość? Czy można namalować ruch, szybkie przemieszczanie się?
Film Alfreda Hitchcocka Zawrót głowy opowiada kryminalną historię detektywa Jamesa Stewarta cierpiącego na lęk wysokości. Czy wiecie jakie to uczucie, gdy znajdujecie się gdzieś wysoko i za nic na świecie nie chcecie spojrzeć w dół? Niektórych śmiertelnie to przeraża…
Przyjrzyjcie się pracy Łukasza Jastrubczaka zatytułowanej Upadek. To trwający trzy sekundy fragment filmu Hitchcocka, który dzięki nowatorskiemu zabiegowi technicznemu daje złudzenie zawrotu głowy.
Zapewne wiecie jak wywołać zawrót głowy – wystarczy kręcić się przez chwile w kółko. Spróbujcie. Czy uda się Wam zachować równowagę, gdy staniecie w miejscu? Uwaga! Bądźcie ostrożni!
Poczekajcie… zanim pójdziemy dalej, posłuchajcie pewnej historii.
Dawno, dawno temu w odległej krainie, a dokładnie w Nowej Grenadzie, dzisiejszej Kolumbii, w Ameryce Południowej żył człowiek, władca indiańskiego państwa, nazywany El Dorado („el hombre dorado” czyli „człowiek olśniony złotem”). Podczas rytuałów religijnych posypywany złotym proszkiem, czczony był jako bóstwo słońca. Hiszpanie, a później inni Europejczycy, podejmowali ryzyko wypraw za ocean, na egzotyczne lądy, kierowani żądzą wzbogacenia się i nadzieją na poprawę losu. Upragnionym symbolem zamożności było złoto. El Dorado stało się nazwą mitycznej Krainy Złota, której Europejczycy poszukiwali przez wieki.
I my ruszajmy na poszukiwania skarbów!
Przed nami góra. Wysoka góra ujęta w perspektywie powietrznej. Co to znaczy?
Zwróćcie uwagę na jej kolor. A teraz przypomnijcie sobie statki, które zapewne widzieliście na horyzoncie, spędzając czas nad morzem. Jakiego były koloru? Z bliska mogły być kolorowe, ozdobione barwnymi banderami. Jednak im bardziej oddalały się od nas, tym mniej kolorów widzieliśmy, a statki stawały się coraz bardziej rozmyte. Ich kształty zlewały się z morzem i niebem, by wreszcie całkiem zniknąć. Rozpływały się w powietrzu. Tak właśnie działa nasze oko – oddalone przedmioty postrzega w kolorach „powietrza”, tzn. w kolorze niebieskim lub szarym. Tę zasadę podchwycili artyści, którzy w ten sposób na płaskim obrazie mogli przedstawić wrażenie głębi i trójwymiarowości. Za wynalazcę perspektywy powietrznej uznawany jest Leonardo da Vinci.
Czy znajdziemy coś za górami?
Pamiętajcie, że szukamy złota! Jest! Udało się – przed nami złote naczynia. Czy jednak na pewno są cenne? Wyglądają na lekko zniszczone, powyginane i dziwne. Na czym są ustawione? Ta złota kompozycja to kolejna zabawa z perspektywą, tzn. z naszym sposobem postrzegania przedmiotów.
Obejdźcie rzeźbę dookoła. Ile czasu zajęło Wam jej obejrzenie? To bardzo ważne, zawsze potrzebujemy chwili, aby dokładnie się czemuś przyjrzeć, nie da się zatem pokazać wszystkiego w jednym momencie. Ale jak przedstawić to na obrazie? Jak przedstawić czas, którego potrzebujemy na obejście rzeźby dookoła?
A teraz może uda nam się znaleźć samego El Dorado? W sali znajduje się jego portret – to praca zatytułowana Spotkanie z wodzem plemienia Muisica. Oto on! A więc tak wyglądał?! Portret wodza to wizerunek przekazany przez robota. Zgodnie z legendą nie widział go żaden człowiek, ponieważ nikt nigdy tak naprawdę nie odkrył Krainy Złota.
A jak Wy wyobrażacie sobie „człowieka olśnionego złotem”?
Czy nasza podróż poszła na marne? Czy to znaczy, że nie znajdziemy prawdziwych ukrytych skarbów?
Mamy jeszcze jedną szansę. Spójrzcie przez czarną tubę. Co widzicie? Czy to Wasze wyśnione skarby? A może Wasze skarby to Wasze marzenia, czyli to czego nie widać, a co zawsze macie przy sobie i wcale nie trzeba tego daleko szukać? Czas wracać z naszej wyprawy. Czy pamiętacie trasę, którą przeszliśmy? Czy potraficie odnaleźć drogę powrotną? Może przyda Wam się mapa?
Znajdźcie fotografię przedstawiającą powyginany drut, który Łukasz Jastrubczak umieścił w krajobrazie pustyni. Czy jesteście w stanie wyobrazić sobie, że to mapa?! To zapis trasy bohatera filmu Zawrót głowy. Linia, która powstała z wygiętego drutu przypomina drogę, którą przebył bohater, krążąc ulicami San Francisco. Zastanówcie się, w jaki sposób można zapisać trasę przebytej wędrówki. Niech to będzie Wasze zadanie do domu. Mapą może być np. zbiór rzeczy, które znajdziecie po drodze. Dla zwolenników tradycyjnych map mamy jeszcze jedno zadanie. Przed Wami znajduje się betonowy odlew rzeźby, która pierwotnie przedstawiała Śpiącego Kowboja. Łukasz Jastrubczak wykonał rzeźbę z czarnej plasteliny i wysłał ją statkiem do Nowego Jorku. Po miesięcznej podróży wróciła samolotem do Polski. To, co widzicie to odlew rzeźby, zdeformowanej przez podróż. Wyobraźcie sobie skrzynię, w której
podróżował Śpiący Kowboj i zaznaczcie na mapie świata trasę jego podróży.
Gazeta dla dzieci towarzysząca wystawie Łukasza Jastrubczaka Miraż Koncepcja: Karolina Vyšata Konsultacje merytoryczne: Anna Bargiel, dr Monika Nęcka Opracowanie graficzne: Aleksandra Pięta (NOBO design) Korekta: Karolina Więckowska
Łukasz Jastrubczak Miraż Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki Wystawa otwarta od 6 kwietnia do 6 maja 2012 od wtorku do niedzieli, od 11 do 18 Kuratorzy: Anna Bargiel, Dawid Radziszewski