Biuletyn Informacyjno Instrukcyjny

Miejska Biblioteka Publiczna w Krakowie

BIULETYN INFORMACYJNO INSTRUKCYJNY

Krak贸w Rok 1981 Nr 1/125

Zespół redakcyjny TERESA BIEŃKOWSKA ANNA JAWORSKA JÓZEF KORPAŁA ZOFIA MAŃKA KRYSTYNA STRZELECKA ZDZISŁAWA VOGEL EWA WARGOWSKA JÓZEF ZAJĄC

Redaktor STANISŁAW KASZYŃSKI

Projekt okładki ZYGFRYD GARDZIELEWSKI

MBP Kraków-Pracownia Małej Poligrafii 31/81, 400 A5,

JÓZEF ZAJĄC

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BIBLIOTEK PUBLICZNYCH WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO W 1980 ROKU I.

1.

Podstawowy

wysiłek

organizacyjnych

sieci

rowany był c e l ó w

mimo

biających

Krakowie

pogarszających

politycznych

księgarskim teriały,

pracowniczych w

na realizację wyznaczonych d z i a ł a l n o ś c i

środowisku, darczych,

zespołów bibliotek

i

się

poszczególnych

ogniw

województwie

skie­

i

k i e r u n k ó w czytelniczo-oświatowej warunków

towarzyszących

społeczno-gospo­

trudności

w

zaopatrzeniu

bibliotek

mimo

zahamowań

inwestycyjno-remontowych

się

niedoborów

bazy

w

im

sprzęt,

lokalowej,

i w

na

urządzenia

rynku i

oraz

zatrudnienia

ma­ pogłę­

i

środ­

ków na działalność.

2.

Szczególne w

1980

dynku z

r.

utrudnienie wynikło

Biblioteki

działalności

z

w

Głównej,

ponad

rozwoju

działalności

s y t u a c j i której

50%

konsekwencją

powierzchni

czytelniczej

a w a r y j n e j było

budynku,

bu­

wyłączenie

zawieszenie

u-

dostępniania w czytelni czasopism i ograniczenie dostępu do części zbiorów starych a także nowo zakupionych w czytelni głównej• 3.

T r u d n o ś c i l o k a l o w e bibliotek filialnych przy­ czyniły się do likwidacji 1 filii (Wyciąże w Nowej Hucie) i za­ wieszenie czynności 4 (Kobierzyn,Rajsko-Podgórze, Żaczek-Krowodrza, ul.Jana - Śródmieście). Dokonana reorganizacja: wyodręb­ nienie sieci bibliotek w Krowodrzy i połączenie filii działa­ jących w obrębie wspólnych pomieszczeń w wielooddziałowe pla­ cówki

biblioteczne,

Uwzględniając

dzielnicową,końcowym ci

jest:

punktów

218

zmniejszyły

przyrost

o

1

efektem

bibliotek

bibliotecznych.

z

statystycznie

bibliotekę

filialną

organizacyjnym

1.513 Zabiegi

miejscami u

liczbę i

1

filii.

bibliotekę

porządkowania w

władz

czytelniach

sie­ i

300

administracyjnych

i współpraca ze spółdzielniami budownictwa mieszkaniowego (Do-

3

my

Pogodnej

niowa dla

)

Jesieni

stworzyły

filii

"KRAKUS", możliwość

bibliotecznych

w

Wojewódzka

pozyskania

nowo

Spółdzielnia

pomieszczeń

wznoszonych

Mieszka­

zastępczych

osiedlach:

Proko-

cim] Nowy, Piaski Wielkie w Podgórzu, Prądnik Czerwony w Śród­ mieściu,

lub

punktów

bibliotecznych

w

Domach

Pogodnej

Jesieni

przy ul. Brogi i Ułanów w śródmieściu.

4.

Trudności

w

zaopatrzeniu

w

sprzęt

techniczny

i

audiowizualny

(maszyny do pisania, liczenia i reprografii, urządzenia łączności i transportu, typowe meble biblioteczne) przyczyniły się do dalszej dewastacji zaplecza pomocniczo-technicznego biblio­ tek i zubożenia form oddziaływania w środowisku.

5.

Niedobory finansowe na zakup nowości wydawniczych (w granicach 50%

potrzebnych

środków)

i

na

wydatki

rzeczowe,

wyposażenie

oraz konserwację zbiorów i urządzeń (ok. 25%) spowodowały dal­ sze pogarszanie się warunków pracy i obsługi czytelniczej mie­ szkańców: zmniejszył się wskaźnik zasięgu z 16,2 na 1 5 , 9 czy­ telników na 100 mieszkańców województwa, zakupiono tylko 9,6 wol. na 100 mieszkańców, przy 13 wol/100 mieszkańców, uznanym przez Ministerstwo rozwoju zbiorów.

6.

Utrzymanie chomienia nie

Kultury

zatrudnienia nowej

pozwoliło

na

filii

i

Sztuki

na

poziomie

i

wyodrębnienia

zmniejszenie

zakresu

świadczonych

b o r y

odczuwane

za

usług są

i

minimum

roku

niedoborów

ubiegłego,

mimo

biblioteki obsługi

realizowanych

szczególnie

prawidłowego

w

stosunku

funkcji.

dotkliwie

w

uru­

dzielnicowej do

N i e d o ­

11

bibliotekach

gminnych bez obsady etatowej oraz w bibliotekach Nowej Huty i Podgórza, gdzie stałemu wzrostowi liczby czytelników i wypo­ życzeń nie towarzyszy proporcjonalny wzrost zatrudnienia.

Działalność oświatowo-czytelnicza, informacyjna i metodyczno-organizacyjna zespołów koncentrowała się na: 1. W zakresie usługowo-czytelniczym: -

poszerzaniu nych

czynników

czytelnictwa rozwoju

książek kultury

względnieniem środowisk: dzieży pracującej; -

odbudowie i rozbudowie dla dzieci i młodzieży; wzbogacaniu

księgozbiorów

i

czasopism

środowiska,

robotniczego, zasobów dla

ze

jako

wiejskiego bibliotecznych,

dorosłych

i

u-

mło­

zwłaszcza

wartościowymi

łami literatury polskiej i tłumaczonej oraz publikacjami

istot­

szczególnym

dzie­

niebeletrystycznymi, wzbogacaniu

zawierającymi

wiedzy,

bogate

wrażliwości

treści,

humanistycznej

służące

i

kształto­

w

środowi­

waniu aktywnych postaw obywatelskich; -

rozwijania sku,

aktywności

współdziałaniu

informacyjnej

z

innymi

bibliotek

bibliotekami

i

instytucjami

oświatowo-wychowawczymi oraz z organizacjami społecznymi; -

unowocześnianiu

form

cych

kształtowaniu

zacji

odbioru

upowszechniania

umiejętności

dzieł

czytelnictwa,

wyboru

literackich

i

służą­

lektury

i

optymali­

artystycznych

z

wykorzy­

staniem niegraficznych form przekazu.

2. W zakresie metodyczno-organizacyjnym dokonano: -

reorganizacji sieci bibliotek w Krowodrzy, przeorganizowa­ nia zakupu i opracowania zbiorów w bibliotekach dzielnico­ wych

w

Nowej

Hucie,

liach Śródmieścia; kompleksowych

-

reinwentaryzacji

analiz

części

działalności

zbiorów

sieci

w

fi­

bibliotecznej

w

wybranych gminach i dzielnicach miasta; -

opracowania,

powielenia

i

rozpowszechniania

todycznych i bibliograficznych jako w popularyzacji bibliotek i ich zasobów.

3.

W

zakresie

nalenia

szkoleniowym

zawodowego

utrzymano

pracowników

materiałów

inspiracji

pomocy

formy

dosko­

poszerzono

współ­

dotychczasowe

własnych

i

me­

i

pracę z bibliotekami szkolnymi, związkowymi i szpitalnymi.

4.

W cznej

związku w

licznych

z

35

Krakowie (wystawa

rocznicą

powołania

przypomniany zagraniczna

-

Miejskiej

został Lipsk),

udział

Publi­

bibliotek

w

loletnich dyrektorów ("Biuletyny" monograficzne) (rozpoczęto publikację okolicznościowych materiałów).

III.

Biblioteki

dorobek

nim i

pub­

jej

wie­

pracowników

Dokonały się znaczne zmiany w zakresie społeczno-ideowym, zapo­ czątkowane historycznymi wydarzeniami na Wybrzeżu w sierpniu 1980

roku:

powstał

Niezależny

Samorządny

Związek

Zawodowy

"SOLI­

DARNOŚĆ" skupiający pracowników bibliotek miejskich i terenowych.

W dotychczasowym Związku Zawodowym Pracowników Kultury i Sztuki wyłączonym Związek

z

CRZZ

Zawodowy

i

przekształconym

Pracowników

Kultury

w i

Samorządny Sztuki

i

pozostało

Niezależny 44

pra­

cowników. Część pracowników została poza związkami.

W

atmosferze

przemian

przeprowadzono

analizę

sytuacji,

w

opar­

ciu o wnioski pracowników sformułowano postulaty, które w liczbie

5

21

zostały

ce

spraw

wysłane

do

władz

wewnętrznych,

nadrzędnych,

zostały

omówione

pozostałe

na

zaś,

dotyczą­

spotkaniach

pracowni­

ków z kierownictwami bibliotek i przyjęte do realizacji w formie umowy społecznej. W uzgodnieniu z nowymi władzami związków zawo­ dowych

przeprowadzono

datku,

uwzględniając

dodatek

-

1.000

zł.,

pierwszy

etap

zróżnicowany 2.300

-

regulacji

poziom

2.800

płac

płac:

dodatek

w

formie

poniżej

-

900

2.300

zł.,

do­ -

3.000

3.700 dodatek 800 zł., powyżej 4.100 - dodatek 700 zł.

Różnorodna

działalność

bibliotek

w

1980

roku

wyraża

się

w

nastę­

pujących wskaźnikach: 1. Biblioteka Główna a/

Wzbogaciła

zbiory

o

3.542

wol.

wydawnictw

zwartych,

793

wol. czasopism, 5 1 2 jednostek zbiorów specjalnych tzn.: 10 map, 228 jednostek nutowych, 74 płyty, 12 przeźroczy i 187 innych zbiorów specjalnych przybytkami roku ubiegłego zbiorów

specjalnych

(o

(fotokronika).

W porównaniu z znacznie rozszerzył się dopływ

266

audiowizualnych (74 płyty, zbiorów kartograficznych).

Do

dyspozycji

czytelników,

życzalń

Biblioteki

91.597

woluminów

oprawnych głównie jedn.),

jednostek) 187

innych

korzystających

Głównej,

czasopism,

i

fotokronik

nut (9.527 jedn. ), kartograficznych (808

z

zwartych, jednostek

materiałów

10

jednostek

czytelń

przeznaczonych

wydawnictw 12.319

i

i

było

15.065

zbiorów

wypo­ łącznie

jednostek specjalnych:

wydawnictw graficznych (1.184 jedn.) oraz materiałów au­

diowizualnych (137 przeźroczy, 198 zestawów fotokroniki).

Z magazynów zbiorów rezerwowych, przekazano

bibliotekom

sieci jako depozyt, oddano nieodpłatnie innym bibliotekom 1.824 wol., w rezerwie zasilającej Wypożyczalnię Książek Naukowych pozostało 83 854 wol.

Z i

braku miejsc, nabytki Czytelni Głównej opracowane, ale do zbiorów włączono

Dział dencji

Informacyjno-Bibliograficzny zbiorów fotokronik (198

także prace nad cia społecznego.

porządkowaniem

dokonał zestawów i

zostały zakupione tylko ich część. częściowej ewi­ rocznych), podjęto

ewidencją

dokumentów

ży­

b/ Usługi czytelnicze 3 czytelń i 2 wypożyczalń uległy dal­ szemu zmniejszeniu:

x - bez bibliotek filialnych (75) xx - łącznie z Klubem Książki Współczesnej

7

Liczba zaś

odwiedzin

aż

o

w

czytelniach

18.283,

co

stanowi

spadła 13,5%

o

12.023

wypożyczeń

zeszłorocznych

wyników.

W Czytelni Głównej liczba wypożyczeń zmalała w stosunku do najwyższego Zjawiska nymi; nie

wyniku

z

1975

nie

da

się

zmienił

się

czas

tego

nie

było

zmian

w

r.

o

pracy,

zespole.

mógł wpłynąć tak nie spadła także

aż

2.486,

wytłumaczyć

czyli

o

czynnikami

ani

sposób

Utrudniony

dopływ

znacząco na liczbę liczba czytelników

24,4%.

obiektyw­

udostępniania nowości

wypożyczeń. wypożyczalń

nie

Nieznacz­ (o 48),

którym wypożyczono o 3.335 wol. więcej.

Dalszy wzrost odnotowano w wypożyczeniach m i ę d z y b i ­ b l i o t e c z n y c h (z 1.044 do 1.223 wydawnictw zwar­ tych ), spadły natomiast wypożyczenia czasopism z 72 w 1979 do 4 w 1980 r.

0 blisko 400 zwiększyła się ilość o d b i t e k g r a f i c z n y c h płatnych, zamówionych i

kserowykonanych

w

z

liczbie

1.426

(z

Czytelni

Czasopism

-

878,

Czytelni

Głównej - 431 i Wypożyczalni Muzycznej - 117).

D z i a ł a l n o ś ć statystycznym wyraża

się

i n f o r m a c y j n a w ujęciu liczbą 2.482 udzielonych informa­

cji ustnych, rzeczowych niami tematycznymi i 10

i bibliograficznych, 57 zestawie­ innymi opracowaniami oraz 15.000

opisów

bibliograficznych

topsji. odwiedziło

pierwotnych,

Czytelnię Działu 5.773 czytelników (o

sporządzonych

z

au­

Informacyjno-Bibliograficznego 2.447 mniej niż w roku po­

przednim), którym wypożyczono 4.220 wol. wydawnictw tych i 4.728 wydawnictw ciągłych (o 1.964 wyd. zwartych

zwar­

i 1.840 wyd, ciągłych mniej niż w 1979 r.), Spadek usług wyraża się wskaźnikami: 30% odwiedzin oraz ok.32% wydaw­ nictw zwartych i 278% wydawnictw ciągłych. Wyniki te po­ twierdzają ogólną tendencję zmniejszania się odwiedzin i udostępniania zbiorów na stawieniom tematycznym przygotowanym

dla

miejscu w Bibliotece Głównej.Ze­ i opracowaniom bibliograficznym,

placówek

terenowych

lub

instytucji,

na­

dano formę p u b l i k a c j i : Rocznym pisarzy

przeglądom oraz

miasta Krakowa", oraz 2 zestawom pały,

książek

tłumaczy

o

Krakowie

Krakowa,

i

wykazom

przygotowanym

twórczości

dla

"Kroniki

wykazom ważniejszych rocznic i obchodów bibliografii osobowych doc. dr. Józefa Kor-

przygotowanych

z

okazji

75.

rocznicy

urodzin

i

50-le-

cia

pracy

Haliny

twórczej

Fleszar)

dla

i

"Przeglądu

"Roczników

Bibliotecznego"

Bibliograficznych"

(w

oprac.

w

oprac.

Teresy Bieńkowskiej i Zdzisławy Vogel.

Opracowano

i

wydano

5.

tom

Bibliografii

Krakowa

rok, zorganizowano 21 wystawek okolicznościowych godniowych kronik fotograficznych (480 zdjęó).

Bibliotekom dzielnicowym i no 33 zestawy fotograficzne

za i

1974

48

ty­

filiom bibliotecznym wypożyczo­ (600 fotosów). Założono 4 nowe

k a r t o t e k i informacji o regionie: kartoteka adre­ sów krakowskich (ok. 500 pozycji), "kto jest kto" w Krako­ wie, indeks miejscowości województwa miejskiego krakow­ skiego, wykazy członków związków twórczych w Uzupełniano i meliorowano na bieżąco kartoteki ce

materiały

do

Bibliograficzny konsultacyjnego: Biblioteki

zagadnień.

zlecenie i

3-dniowe

działów

bibliotek

500

funkcję

na

Narodowej

ganizowano ników

blisko podjął

Dział

Informacyjno

ponadregionalnego Zakładu

Ministerstwa

seminarium

i

z

Przemyśla,

Naukowej

Sztuki

specjalistyczne

-

ośrodka

Informacji

Kultury

dla

informacyjno-bibliograficznych

publicznych

Krakowie. rejestrują­

zor­

pracow­

wojewódzkich

Zamościa,

Tarnobrzegu,

Rzeszowa, Krosna, Chełmu, Tarnowa i Nowego Sącza, Semina­ rium było poświęcone zasadom metodycznym tworzenia i wyko­ rzystywania bibliotek.

Ponadto mentację

kartotek Dział pracy

studenckie nego czeń

(dla

zagadnieniowych

w

pracy

informacyjnej

Informacyjno-Bibliograficzny prowadził doku­ instytucji, organizował miesięczne praktyki 4

osób),

lekcje

dla uczniów szkół średnich z bibliotekami z Bytomia,

przyspasabiania

cownicy Czytelni Głównej dokonali melioracji stematycznego (20 poddziałów w dziale 3 3,5 rowe nt.

tys.

jedn.),

oraz

wybranych publikację

" C r a c o v i a n a

Publicznej*. z

propagowali

przygotowali

okazji

Zorganizowana 60-lecia

istnienia

w

bibliotecz­

(4) oraz wymianę doświad­ Szczecina i Rzeszowa.Pra­

pisarzy

serii

i

fakty

kultu­

metodyczno-informacyjną

zbiorach

została

katalogu sy­ na materiale

Miejskiej

wystawa wydawniczej

Narodowa"; na jej kanwie została przygotowana diowa do programu lokalnego i ogólnopolskiego.

Biblioteki przeglądowa "Biblioteka

audycja

ra­

Wzbogacił się także warsztat informacyjny Wypożyczalni Mu­ zycznej dzięki założeniu kartoteki biograficznej muzyków z wyróżnieniem muzyków krakowskich oraz katalogu płyt.

9

Kontynuowane kalnych,

były

prace

wykazem

rową

pod

mację

o

chętą

dla

nad

nabytków,

hasłem

"0

kartoteką

muzykach

programach

i

był

oraz

muzyce".

muzycznych

uczestnictwa

tytułów

muzycznych,

stały

utworów

wo­

informacją

zbio­

Propagowano

infor­

Filharmonii

Krakowskiej;

abonament

dla

za­

pracowników

MBP. P o m o c zowana nikom

i n s t r u k c y j n o - m e t o d y c z n a

była

nadal

bibliotek

zdrowotnej

w

dzielnicowych

publicznych,

i

na

dwóch

Krakowie zaś

terenie

związkowych nowego, 2

zakresach

służby

służyło

4-osobowy

cyjno-Metodycznego, licznych

w

zdrowia

radą

zespół

i

i

opieki

instruktorów

Działu

sieci

oraz

2

reali­

pracow­

zakładów

pomocą

instruktorski

bibliotekarzom województwa

udzielały bibliotek

terytorialnych:

Instruk­

bibliotek

pracownikom

pub­ bibliotek

pomocy metodycznej zespoły Działu rejonowych (Myślenice, Proszowice)

Tere­ oraz

instruktorzy bibliotek miejskich w Skawinie i Wieliczce.

W

sieci

miejskiej

przeprowadzano

łącznie

648

(+

Podgórze)

w i z y t a c j i (w tym 23 kompleksowe i hospitacji imprez.

Wizytacje miały na celu pomoc w selekoji zbiorów, nadzór nad szkontrami, tyczących

kontrolę

stanu

reklasyfikacji

aktualizacji

źródeł

czytelnictwa,

i

melioracji

informacji

oraz

koordynację katalogów

inspirację

prac

do­

rzeczowych,

działań

popu­

laryzacyjnych.

Przygotowano fikacji, 9 W oparciu

pomoce

metodyczne

dotyczące

selekcji

i

reklasy­

różnych materiałów informacyjno-popularyzacyjnych. o materiały z konkursu-ankiety opracowano zestaw

najpoczytniejszych zaopatrzenia filii

książek dla dzieci.

Przeprowadzono sondaż bibliotecznych Krakowa w najwybitniejsze

dzieła prozy współczesnej (zebrane wyniki są opracowywane).

Zespół instruktorski Działu Metodycznego i Terenowego kiero­ wany przez wicedyrektora dr. J. Wojciechowskiego dokonał kom­ pleksowej analizy działalności sieci bibliotek w Nowej Hucie.

Sieć terenowa objęta była - podobnie jak w latach ubiegłych pomocą instrukcyjno-organizacyjną liotek rejonowych.

Instruktorzy dycznych

Działu

Terenowego

przepracowali

k a c h działalności

430

Działu oraz

dni

dyrektora

instrukcyjnych

t e r e n o w y c h , bibliotek,

z-ca

Terenowego

planowania

dokonując pracy

w

i

2

d/s

bib­ meto­

p l a c ó w ­

nadzoru

oświatowej

organizacyjno-gospodarczej (budżet, wykorzystanie środków, po-

całokształtu a

także

średnictwo lowano

w

zakupie

także

gminnych waniem,

i

mebli

pracę filii

też

pomoce

zagadnień

życia

wieczorów

sprzętu

z

społecznego,

literackich,

czuwając

warsztaty

metodyczne wystaw

i

bibliotecznego).

rejonowych,

bibliotecznych,

organizowano

opracowano

i

bibliotek

Kontro­

miejsko-gminnych,

nad

jej

ukierunko­

naukowo-informacyjne

zakresu

informacji

lekcje

biblioteczne,

innych

form

oraz

literatury, scenariusze

pracy

z

czytelni­

kiem. e/

D o s k o n a l e n i e z a w o d o w e pracowników sieci bibliotek publicznych oraz kształcenie pracowników innych sieci stanowiło nadal strukcyjno-metodycznych,

ważny element działalności kadry specjalistycznej

zespołów in­ i dyrekcji

Miejskiej Biblioteki Publicznej.

W tym zakresie zrealizowano: 3 s e m i n a r i a ników nadzoru nnych, -

8

seminariów

średniej

podstawowe

metodycznego

obsługi

dla

bibliotek

dla

kierowników

(3),

rejonu

kierowników

gminnych

filii

i

i

pracow­

miejsko-gmi-

bibliotecznych:

myślenickiego

(2)

i

bezpo­

proszowic-

kiego (3), -

2 seminaria dla bibliotekarzy związkowych,

-

6

seminariów

su

literatury

ne

(2)

i

specjalistycznych: (1),

pracy

z

międzywojewódzkie dziećmi

informacyjno-bibliograficzne

(2),

z

zakre­

biblioterapeutycz-

(3-dniowe

dla

pracow­

ników informacji wojewódzkich bibliotek Polski południo­ wej: Przemyśl, Zamość, Tarnobrzeg, Rzeszów, Krosno, Chełm, Tarnów, Nowy Sącz), -

6

seminariów

problemowych

dla

pracowników

filii:

Śródmieś­

cia (2), Krowodrzy (1), Nowej Huty (2), Podgórza (1), 6 konferencji metodycznych i narad poświęconych działalności bibliotek (reklasyfikacja).

Zorganizowano ników

lub

ponadto

bibliotek

działaniom

konferencje

metodyczne

filialnych

ki bibliograficznej" struktorów.

oraz

S e m i n a r i u m ru instrukcyjnego szawy.

2

bieżącym

i

miasta

nt.

konferencję

w y j a z d o w e kadry

kierowniczej

dla

"Problemów metodyczną

analizom

technicznym kierow­ pedagogi­ dla

in­

pracowników nadzo­ bibliotek

do

War­

Pracownicy Biblioteki Głównej zapewnili pełny cykl kształ11

cenią

pomaturalnego

f i l i i tekarzy.

W

1980

r.

rym

uczestniczyło

mało

59

79

w

ramach

kolejny

słuchaczy. tym

(krakowskie, Pracownicy

w

Ustawicznego

ukończono

absolwentów,

wództw skie).

bibliotekarzy

C e n t r u m

9

opracowali

i

cykl

Dyplomy z

Biblio­

szkolenia,w

któ­

ukończenia

własnej

tarnowskie,

krakowskiej

Kształcenia

sieci,

50

otrzy­ z

woje­

nowosądeckie,bielsko-bial­

opublikowali

32

artykuły

(w

tym 7 o MBP) oraz 10 publikacji w "Biuletynie" (w tym 9 o MBP).

Przygotowano coviana

do

w

publikacji

Miejskiej

materiał

Bibliotece

2

informatorów:

Publicznej"

oraz

"Cra-

informator

ogólny "Miejska Biblioteka Publiczna", opublikowano niemiecką pt. "35 Jahre im Dienste der Gesellschaft".

W s p ó ł p r a c a z innymi mi w kraju i :3 granicą wyraziła się: -

Organizacją

w y s t a w y

bibliotekami informującej

i

o

wersję

instytucja­

35-letnim

do­

robku Miejskiej Biblioteki Publicznej w Krakowie»ekspo­ nowanej w Lipsku od 12 czerwca 1980 r. Z uwagi na wy­ soką nia

ocenę oraz

treści

informacyjnej,

interesującej

oprawy

metodycznego

graficznej

na

rozwiąza­

życzenie

go­

spodarzy wystawa została im ofiarowana.

-

P r a c ą d y d a k t y c z n ą 3 pracowników Miejs­ kiej Biblioteki Publicznej w Zakładach Bibliotekoznaw­ stwa i

Uniwersytetu

WSP

(dr

J.

Jagiellońskiego

Zając,

mgr

S.

(dr

telnictwa i specjalizacji bibliotek dy i seminaria); wykonano 10 prac kresu

czytelnictwa

tygodniowe

-

i

.praktyki

informacji,

zawodowe,

9

Wojciechowski)

w

zakresie

czy­

publicznych (wykła­ magisterskich z za­

przeprowadzono studentów

WSP

cztero­ i

trzyty­

godniowe słuchaczy Studium kulturalno-oświatowego i Bi­ bliotekarskiego w Krośnie (2) i Opolu (1).

Zorganizowaniem tygodniowego pobytu stypendystki Mini­ sterstwa szycach,

Kultury i Sztuki z biblioteki publicznej w Ko­ czterodniowego pobytu pracowników biblioteki z

Lipska, trzydniowego ków SBP w Łodzi i in.

-

J.

Kaszyński)

programu

wymiany

doświadczeń

człon­

Kontynuowaniem współdziałania z Wojewódzką Biblioteką Bi­ blie grafii

zną

w

Tarnowie

regionalnej)

i

(współredagowanie innymi

bibliotekami

ciennych (wymiana materiałów, riach specjalistycznych).

Biuletynu,

biblio­

województw

uczestnictwo

w

oś­

semina­

g/ V zakresie g r o i a d * e a i a i o p r a c o w a n i a z

b

i o r <5 w kontynuowano system organizacyjny z lat po­

przednich: zakup Głównej i filii MBP)

oraz

dla

inspiracja

dzielnicowymi

i

nabytków

nej

i

filii

uzyskano

zaknpu)

2«100

wol.,

ze

Z

do

tego

do

zbiorów

7.885 lekcji

za

i

qpracowa-

Biblioteki książek,

Łączny

filii

1

Głów­

z

darów

809

wol.,

przybytek

punktów włączono

wycofano

oraz

bibliotekami

zagubione

wol*

rezerwowych

zaś do Czytelni Głównej 1.865 wol.

Ze zbiorów Biblioteki Głównej

Dla

18.616

621

nad

zakupu

filii«

Biblioteki Zbiorów

Terenowy),

nadzór

zwrotów

obowiązkowego wol.

im

zakupiono

wol.,

(Dział

1

dokonujących

podległych

Śródmieścia

22.146

18.759

podkrakowskich do

rejonowymi dla

egzemplarza

niósł

filii

(wskazówki

nla

z

i opracowanie centralne dla Śródmieścia (Dział Uzupełnienia

1.755

11.121

wy­

przekazano

wol

wol.,

(w

tym

wol. przekazano do innych bibliotek). Przyjęto z se­ 26.500 wol* książek zniszczonych lub zdeaktualizcwa-

nych jako materiał przeznaczony w części Przeprowadzono kontrolę zbiorów w 8 zbiorach

62.617

wol.

Konserwacji

na makulaturę. filiach o łącznych

poddano

łącznie

2.052

wol.

biblioteki

fi­

dzieł zwartych i 500 wol. wydawnictw ciągłych.

Podjęto

gromadzenie

książek

dla

przyszłej

lialnej w Prądniku Czerwonym, zakupując 1.930 wol.

Wykonano

prace

ul.św.Jana, tecznych w

w

Klubie

wodrza) lowej czne kiej.

domach nowo

Jadwigi przy

ul.

czasie

i

3.815

do

Jesieni

rencistów, wol.).

przy

wizytacje

Brogl,

Zakątek

kontrole

w

Ułanów, ul.

punkty

Jadwigi, 2

przy biblio­

Lawendowej

zorganizowano

h/ P r a c e a d m i n i s t r a c y j n i usługowe w 1980 roku dotyczyły: -

ul.

ul.

Zlikwidowano

ul. i

przy

filii

punktów

bibliotecznej(przy

Królowej

letnich

zbiorów

nowych

przy

filii

Filtrowej, ferii

62

przeniesieniem

otwieranej

lioteczne na koloniach dzieci w 2 turnusach).

Przeprowadzono tecznych.

z

zbiorów

Pogodnej

emerytów i

W

związane

sformowaniem

(Kro­ Kró­

bibliote­

Białoprądnicpunkty

bib­

i

Wileńskiej

(100

17

punktach

biblio­

o - g

o s p o d a r c z e

remontu i modernizacji 3 placówek (przy ul.Modrzewskiego, Czarnowiejskiej, Morsztynowsklej ),

-

przysposobienia do pracy i wyposażenia w sprzęt pomiesz13

ezeń _

dla

nowo

otwieranych

Brogi i Ułanów 27, remontu kotłów c,o.

i

punktów

konserwacji

bibliotecznych

windy,

Maszyn

pny

ul.

biurowych,

urządzeń małej poligrafii i centrali telefonicznej, -

kapitalnego remontu samochodu "Żuk", zakupu lub zleceń wykonania mebli

bibliotecznych:

biurowych,

regałów

2

szaf

katalogowych,

30

11

szaf

metalowych,

2

wózków bibliotecznych, 7 skrzyń na książki i in«, -

zaopatrzenia

w

artykuły

introligatorskie,

poligraficzne,

biurowe i chemiczne, węgiel i materiały pędne, -

zakupu odzieży ochronnej i materiałów bhp, przeprowadzenia

bieżących

wodnokanalizacyjnej,

remontów

renowacji

starych

sieci mebli

elektrycznej, (42

szt.

re­

przy

ul,Krako­

gałów ), -

koordynacji wskiej

13

remontu 1

wynikających

kapitalnego

pomieszczeń z

awarii

i

w

pomieszczeń

obrębie

konieczności

gmachu

głównego

wykonania

IBP,

niezbędnych

prac zabezpieczających, i/ W zakresie k o o r d y n a c y j n

o - k

wykonane zostały praee związane z: wyodrębnieniem sieci bibliotek wania

sprawnej

cznej wej

w

Krowodrzy,

Biblioteki

szeniem

działalności

i

powołania

Dzielnicowej

usprawnieniem

Publicznej

reinwentaryzacji

i e r o w n i c s y m

w

Howej

zbiorów

w

oraz

zorganizo­

Biblioteki

działalności Hncie

Publi­

Dzielnico­

oraz

przyspie­

bibliotekach

filialnych

śródmieścia; -

przeprowadzeniem badaniem

stanu

prac

1

podłoża

mykologiczna, budowlana, konserwacja dynku przy ul* franciszkańskiej 1 ), -

w

zabezpieczających

fundamentów

oficynie

gruntowego

części

naziemnej

przygotowaniem ków

zawodowych

analizy w

kosztów

mieście

i

utrzymania

województwie,

placówkach odo urealniania bibliotek podjęciem

kierunkowych działań (publicystyczno-lnformacyjne zjednania opinii społecznej na rzecz utrzymania związkowych i placówek kultury w środowiskach pracy,

H

bu­

opracowaniem analizy rocznej działalności, aktualnego sta­ nu sieci w województwie miejskim, esobno w poszczególnych dzielnicach oraz w krakowskich szpitalach 1 pieki zdrowotnej jako materiału wyjściowego planów rozwoju bibliotek na najbliższe lata;

-

oraz

(analiza

związ­ różno) dla bibliotek

-

podjęciem starań, zmierzających do przyspieszenia decyzji władz w sprawie ostatecznej lokalizacji Biblioteki Głównej MBP

i

pomieszczeń

zastępczych

na

czas

remontu

(rozmowy

z władzami, artykuły, działania admlnistracyjno-społeczne).

Z.

Działalność

bibliotek

publicznych

w

środowisku

wielkomiejskim

Krakowa wyraziła się: a/

Zakończeniem, bibliotek

procesu

publicznych

dostosowania

do

podziału

s t r u k t u r y

administracyjnego

sieci

miasta

o-

raz niezbędnymi korektami struktur a Ino-organizacyjnymi.

W

dzielnicy

Dzielnicową

Krowodrza

działające

dotąd

Stycznia

usamodzielniono

Bibliotekę 59

blioteki*

V

teczne

przy

Publiczną

samodzielnie

w

z

dzieci,

przy

liczbę

liczba

ganizowaniu ‘Pogodnej

do:

1

2

nowych

łalność filii przy kalu zastępczego*

ków

stan

także

przy ul.

o

80

3

(z

i

punktów ul*

Podgórzu

bi­

biblio­ punktu

na

z

21),

13

z

bibliotek

w

czytelń, 7

utrzymany

Nowej 8

filii

których ujęte

w

został

Hucie i

15

dzięki w

w

stan

dzia­

bez

lo­

os.Sta­ publi­

w oddział dziecię­ 1fyciążu z powo­ powodu tych ubyt­

koniec

roku

roku

wyniósł

1

Zweryfikowano

rzeczywistości

roku

się zor­

domach

Zawieszono

punktów.

poprzednim

i

zmniejszając

wykwaterowania

na 11

7

filie

zwiększyła

do

Ułanów.

powodu

i

dorosłych

biblioterapeutycznych i

filii

dwuoddziałowe

Masarskiej,

24

Brogi 8

17

dla

w

bibliotecznych

Jana

dzielnicową,

lecz 5. Pozostałe kąciki czytelnicze.

1

cele

Hucie przekształcono filię dla dorosłych na oddział udostępniania Dzielnicowej Biblioteki

liczbę

18

tej

zbiory

f i l i e

cznej, oraz filię dla dzieci na os.Młodości cy biblioteki filialnej, zlikwidowano filię w du zburzenia budynku, w którym działała. Z bibliotekę

na

biblioteki,

oddzielnie,

Dietla

filii

punktów

Jesieni*

W Nowej lowym w

się

dotąd

ul.Bobrowskiego,

natomiast

lokalu

przeniesiono

filie

ul.

udostępniania

nowego

Jadwigi

p o ł ą c z o n o

liczone

statystycznie

dział

3

przy

z pomieszczeń przy ul* Białoprądnickiej i roz­ księgozbiór nowej filii. W wyniku tych zmian sieć

Śródmieściu

dla

prawno-organizacyjnie

przekształcono

pomieszczeniach

uzyskaniem

ul.Królowej

w tej dzielnicy zmniejszyła punktów bibliotecznych.

W

w

wielooddziałowy

związku

bibliotecznego budowano w

i

jest jako

poprzedniego

nie

12,

czytelnie,to (1

biblio­

teka dzielnicowa, 15 filii i 12 punktów bibliotecznych), choć 15

stan

rzeczywisty

stwisko

na

uległ

skntek

pogorszeniu:

pożaru

filia

budynku

przy

została

ul*

Pa­

przeniesiona

do

Osiedlowego Domu Kultury w Kurdwanowie i zamieniona w punkt biblioteczny, generalny remont budynku spowodował przenie­ sienie trzu

filii i

ła filia działalność nicy

z

Rajska

zamienienie

o

do jej

Osiedlowego także

w

Domu

punkt

Kultury

w

Kos

biblioteczny,nie

-

dzia­

publiczno-szkolna we Wróblowicach, ograniczono filii w Bieżanowie i Tyńcu* Zmiany te w dziel­

najmniejszym

dotąd

wskaźniku

powierzchni

na

100

mieszkańców C 5#8 m2) i znacznym przyroście ludności (o bli­ sko

6*000)

stanowią

niepokojący

proces

degradacji

bazy

ma­

terialnej bibliotek, wymagający szybkiego przezwyciężenia. b/

Z b i o r y

bibliotek

Krakowa

(bez

Biblioteki

wzrosły ogółem o 62*278 wol., wycofano co daje bezwzględny przyrost 29.925

Głównej)

z obiegu 32.353wd. wol., czyli wzrost

zbiorów do 898.020 wol. Zmiany w zasobności w stosunku do liczby mieszkańców ilustruje poniższa tabela:

Dzielnica

Śródmieście*

Krowodrza

Podgórze

Nowa Huta

Ogółem

Rok

Lud­ ność

1979 1980

171.528

1979 1980

162.544 163.221

1979 1980

159.570

1979 1980

209.023

1979 1980

702.665 713.916

171.369

165.460

213.866

Z b i o r y Przybyło

Stan ogółem

Na 100 znieszk.

11.518

260.766

152,0

9.357

268.799

156,8

15.596

6.485

210.483

20.476

15.005

216.749

129,0 133,2

9.945 8.970

450

140.945

88,0

798

149.057

90,0

17.264 15.502

8.241 .7.197

255.899 264.204

122,0

61.316

26.694 32.353

868.095 898.020

123,0

62.278

18.511 17.390

* - Filie i punkty bez Biblioteki Głównej i KDK

16

Ubyło

123,5

125,0

We za

wszystkich mało

w

dzielnicach

stosunku

wskaźnika

zasobności:

(w

Polsce

250

się

w

mieszkańców.

w

wol.

Podgórzu,

do

wskaźnik

zasobności,

osiągając

zaledwie

Krakowie

na

gdzie

wzrósł potrzeb, 100

liczba

Przyczyną

tego

125,8

wol.

mieszkańców). woluminów stanu

na

jest

100

Najgorszą

osiąga

ale

5056

niska

wiele

mieszkańców,

sytuację

zaledwie

zbyt

o

źalecanego

90

notuje na

100

liczba

przybyt-,

przedstawia

poniższa

kdw w stosunku do potrzeb wzrastającej liczby ludności.

Z a k u p

n o w o ś c i

i

jego

strukturę

tabela:

w tym literatura Zakup ogółem

Dzielni­ ca

Rok

Śród­ mieście

1979 19 511 1980 17 390

Krowo­ drza

1979 14 629 1980 12 342

Podgó­ rze

1979 1980

piękne dla dzieci

wskaź­ nik % zakupu na 100 mieszk

inne % dziedz. w iedzy

piękna dla dorosł

%

6158

333

3262 177 1522

ą2

6145

33P

2759 15jP 1355

7,0 7131

41,0 10,1 39,0

SO

41,0

7,6

społ. % polit

7564

1Q8

4Q7

5610

3ąo

2601 iap

4665

33P

1939 i6p

649 680

5P 5769 6,0 5058

9 763

4158

4,0 2549 6p 2373

6,1

3645

43P 2632 27,0 424 41,0 2272 26,0 585

26,0

8 875

27,0

5,4

Nowa Huta

1979 14 340 1980 14 506

5188

36.0 3520 25P 1360 330 3673 26p 1200

9,0 4272

3Q0

Bp

330

V $8

Ogółem

1979 57 243 24114 1980 53 113 19274 •

3$9 12020 21P 3955 3^P 10643 19,0 3820

6.9 20154 70 19376

4819

4814

8,1

352 36,5

7,4

Oprać, wg sprawozdania J. Słomczyńskiego Uwidacznia

ona

ewidentny

spadek

zakupu

nowości

we

wszystkich

dziel­

nicach w porównaniu z rokiem ubiegłym o ponad 4.000 wol. i zmniej­ szenie W

się

wskaźnika

porównanin

wskaźnik

zakupu

z

z

8,1

sytuacją w

do

7,4

dla

ogólnopolską

bibliotekach

całej

sieci

szczególnie

Podgórza,gdzie

z

wielkomiejskiej. rażąco

wypada

najniższego

wskaź­

nika w 1979 r. (61 wol. na 100 mieszkańców) zmniejszył się do 5,4 wol. na 100 mieszkańców. Niewiele lepszą sytuację notują bibliote­ ki Now«j Huty i Śródmieścia.

Niepokoją

także

tendencje

zmian

w

strukturze

literatury pięknej dla dzieci (spadek o setka ogólnomiejakiego) i zbyt niski

zakupu

na

niekorzyść

2% i tak niewysokiego od­ procent tego typu lektury 17

w nabywanych nowościach w Krowodrzy (1 6 £) i Śródmieścia (15SŁ) oraz beletrystyki dla dorosłych (wskaźnik zakupu mniejszy od roku ubieg­ łego

o

blisko

1%,

w

Śródmieściu

i

Nowej

micie

osiągający

tylko

33.3 i 3356). W bibliotekach tych wzrósł odsetek literatury niebeletrystycznej, mimo iż główne zainteresowanie czytelników kieruje się nadal ku beletrystyce. Stan ten jest wynikiem przede wszystkim słabej

podaży

wartościowej

literatury

pięknej

na

rynku

księgarskim

i zbyt niskich nakładów. c/ Nie udało się zwiększyć środków na z a k u p

Wydano na zakup zł Dzielni­ ca

1979

Śródmieście(fi­ lie i Bibl.GłJ Krowo­ drza Podgórze Nowa Huta Ogółem

Zakupiono ogółem Średnia cenalwoi

%

1980

k s i ą ż e k :

wzro­ stu

1979

1980

1979

1980

890.488

908.715

102,0

19.891

18.876

44,0

45,6

600.427

501.459

84,3

14.629

12.342

40,0

41,0

400.000

400.000

100,0

9.763

8.875

38,0

45,0

579.572

624.220

107,7

14.340

14.506

41,5

43,0

2.460.480 2.439.394

99,1

58.623

54.339

41,6

44,9

Jak wynika z zestawienia, łączne środki na zakup utrzymały się w granicach wydatków roku ubiegłego, w Śródmieściu i Nowe j &icie wzrfcsły (o 2% i 7%)f w Krowodrzy spadły o 15,7* na skutek zmniejszenia

dotacji

ze

środków

zakładowych.

Równocześnie

z tendencją do stabilizacji lub spadku środków na zakup wzra­ stały nadal ceny książek (z przeciętnej 4-1 f6 zł. w 1979 ł do 44,9 zł. w 1980 r. ), co spowodować musiało spadek liczby za­ kupów. d/

Zasięg

oddziaływania

bibliotek

w

Krakowie

wzrósł

nieznacznie

w Nowej Bicie i Podgórzu9 gdzie liczba pozyskanych czytelników zwiększyła się w stosunku do poprzedniego rokn. W pozostałych dzielnicach odnotowano spadek nie się wskalnika zasięgu»

18

liczby

czytelników

i

zmniejsze­

Czytelni­ ków ogółem

Rok

Dzielnica

Struktura zawodowa P

Wskaźnik zasięgu (czyt. na 100 mieszki

tJ

K

Wz

J

28,4 31,9

40,4 37,6

17,2 16,8

3,3

17,0 16,3

3,0

Śródmieś­ cie*

1979 1980

29.292

Krowodrza

1979 1980

23.675 22.401

6,0

26,0

53,0

14,0

0,6

14,6

5,0

24,6

52,8

13,5

0,7

13,7

1979 1980

13.674 14.158

11,0

25,0

46,0

17,0

1,0

8,6

10,2

24,5

47,2

17,3

0,3

8,6

1979 1980

33.351

15,0

20,0

57,0

6,0

1,6

15,9

36.083

13,2

19,4

59,7

6,3

1,4

16,9

1979 99.992 1980 101.554

11,0

24,4

50,0

12,9

1,7

14,2

9,6

25,1

49,3

13,4

1,4

14,2

Podgórze

Nowa Huta

Razem

1-1,0 10,0

28.912

m - bez Biblioteki Głównej i KDK V Śródmieściu spadek działalności Filii Starej wanie), w przy ul.3 zjawisko nicach ry

spadku od

niepokojące,

także w

Krowodrzy natomiast Maja (remont). Jak

już

rosłych),

spadek dalszy

nawet

np.

W

poziomie

gdyż

w

rzeczywistości

nych, zwłaszcza pokojąco*

roku

w

Ile zmieniła się też bibliotek publicznych młodzież

(49,3*)

kilku

ich

tej

ubiegłego zasięg

osiedlach

w

tych

dla

nie

oddziaływania

odnoto­

nie

biblioteki

filii

do­ budzi

filialnych

które

ogólna

osiąga filialnej.

publiczno-szkol-

utrzymanie

(14,2)

dla

bibliotek

liczba

dziel­ rozmia­

Niepokój

Tyniec),

działalności sytuacji

akademickiej szczegółowe,

(wypożyczalnia

Praska, a

zawieszeniem (wykwatero­

przybrało

Mydlniki.

przewidzianego

informacji

na

59

oddziaływania Rajska,

się

filiach

zwłaszcza

czytelników,

Wróblowicach.

powtarza

niektórych Stycznia

a

minimum

także

we

w

ul*18

sięgu

jest.

a

zasięgu

odpływ

zawieszeniem filii wykazują analizy

czytelników

lat,

(Pastwisko,

połowy

Brakuje nej

liczby 3

Dzierżyńskiego

Podgórzu

wały

ten jest usprawiedliwiony Książki przy ul*Jana 8

wskaźnika mole

bibliotek

peryferyjnych,zmniejsza

za­

zadawalać, publicz­ się

nie­

struktura wiekowa 1 zawodowa czytelników w Krakowie: nadal przeważającą grupą i

pracownicy

umysłowi

(25,1*).

Zmniej­

19

szył

się

odsetek

czytelników

ze

środowisk

robotni

czy

cli

o

1,4^

(9,6%) a w bibliotekach Krowodrzy spadł nawet do 5%• e/ A k t y w n o ś ć pożyczeń

ogółem

c z y t e l n i c z a ,

wzrosła

nieznacznie,

liczona ilością wy­

jedynie

w

Krowodrzy

i

w

Nowej Hucie nastąpił spadek wypożyczeń (o ponad 14.000 w Kro­ wodrzy z

i

3.000

ubytku

tywności

(Nowa

śródmieścia (26,6

w

Nowej

czytelników i

wol.)

Bita).

Wzrosła

Podgórza. pozwala

Hucie).

(Krowodrza)

to

spadku

natomiast

Przeciętna

zaliczyć

Wynika lub

przede

aktywność

wypożyczeń

publiczność

wszystkim

indywidualnej na

1

czytającą

ak­

czytelników czytelnika

Krakowa

do

. 1 3 j aktywniej szych odbiorców w Polsce (przeć. 25 wypożyczeń na 1 czytelnika).

Dziel­ nica

Rok

Wypoży­ czenia ogółem

Na 1 czyt

beletryst.

w tym literatura: I niebe­ społ.% letry% poli­ stycz. tyczna

%

Księ- Cza­ gozb. sopi­ pod­ sma stawo wy

Śród- ^ 1979 mieście 1980

794968 24,9 511090 64,3 76354 % 207524 26,1 11419 21479 797226 27,6 494501 62P 97756 133 204969 25,7 13019 17438

Krowo­ drza

1979 1980

522956 22,1 344820 6^9 ^ 35335 6,8 142761 27,3 2554 21330 508621 227 343855 67,6 ' 27772 5,5 136 994 26,9 8155 9012

Podgó­ rze

1979 1980

418763 29,6 326802 730

Nowa Huta

1979 1930

977572 2^3 973298 2^9

Razem

1979 2674959 24,3 1789066 66,9 178224 6,7 707669 26.4 59175 50106 1980 2697908 266 1804691 66.9 184039 6.8 711417 26.4 67166 38437

379503 27,8 273437 72,1 18231 4,8

35835 23,1 7468 94200 22P 8788

2087

659719 67.5 48304 4,9 269549 27,6 37734 639533 65,7 58511 6.0 275254 2a3 37204

5210 8872

3115

2 - bez Biblioteki Głównej i KDK Opracowano na podstawie analitycznych Działu Instrukcyjno-Metodycznego MBP.

sprawozdań

instruktorów

Wzrosło wykorzystanie księgozbiorów podręcznych, lecz zmalało zaskakująco wykorzystanie czasopism.

Jakość czytelnictwa ais uległa znaczniejszym przemianom: utrzymał się wskaźnik zain­ teresowań lekturą niebeletrystyczną w granicach dość wysokie­ go (33,2%) odsetka ogółu wypożyczeń, zaś zapotrzebowanie na

20

literaturę społeczno-polityczną wzrosło głównie w bibliote­ kach Śródmieścia i Nowej Hnty. f/

Działalność nych pracą

informacyjno

-

popularyzacyjna

bibliotek

publicz­

Krakowa rozwija się prawidłowo, simo dużych obciążeń techniczno-obsługową i pojawiających się tendencji jed­

nostkowych liotekarzy*

do negowania zasadności tych form Statystyczny obraz zakresu działań

aktywności bib­ ujmuje poniż­

sze zestawienie:

Dzielnica

Rok

Filie dla dorosłych Śródmieś­ 1979 cie 1980 Krowo­ drza

1979 1980

Podgó­ rze

1979 1980

Pr

Informacja

ас az

сz

Spot­ Prel Prze-) ImIndy­ Zbio­ widu­ rowa Ra­ kaniapo­ arlad orezv zem dysk arty alna ga­ akiedanki st.

уte i1n iкi .em Le­ Kon­ Wie­ kcje kur­ czory Inne baśni bisy bliol 1

8566

881 126

6

36

66

553 163 16

28

31

15 21

2

8877 6265

490

43

4

4

11

24

.

-

408

45

2

27

9

-

-

2

13

2

-

25

3

-

-

64

-

-

7

4 1

1

1

8

-

9 6

3

_

2518

182

37

6270

288

45

5 2

Nowa Huta 1979 28346 1980 35012

387

43 21

-

6

22

-

_

0

3

11

3

15 1

-

291

-

-

-

4

Filie dla 1979 7554 dzieci r a z e m 1980 14222

607 290 11 801 296 14

60

42

31

21

56

35

34

41

13 17

58

42

51

62

114 154 108 103

87

27

15

59

65

59

45

25

51

143

Ogółem

1979 57136 1940 547 26 1980 64381 2341 570 37

Opracowano na podstawie analitycznych sprawozdań instruktorów Dzia­ łu Instrukcyjno-Metodycznego Szczególnie

efektywnie

rozwijana

jest

praca

informacyjna

i

kulturalno-oświatowa w bibliotekach dziecięcych (52* ogółu imprez) i w Śródmieścia (29#). Niewątpliwy udział w tych wy­ nikach obok pracowników bibliotek dla dzieci i filii dla do­ rosłych w Śródmieściu mają inspiratorskie rania instruktorek: mgr Marii Pieniążek i

i organizacyjne sta­ mgr Alicji Warmuzek.

Wśród form pracy z czytelnikami na uwagę zasługują centralne z okazji Dnia Działacza Kultury, Dnia Matki oraz

4

imprezy

21

Inauguracji skich

roku

udział

czestniczyli

kulturalno-oświatowego*

brało w

16

pisarzy

organizacji

w

spotkaniach

krakowskich,

Krakowskich

Dni

autor­

bibliotekarze Literatury

u-

(maj)•

Dużym zainteresowaniem cieszyły się wieczory poetyckie i słow­ no-muzyczne , zwłaszcza laureata literackiej nagrody NOBLA 1980 - Czesława Miłosza* W Dzielnicowej Bibliotece

Publicznej

Krowodrza

wykształciła

się ciekawa forma cyklicznych spotkań pod tytułem: f i e c z ory myś li ' p o l i t y c z n e j , prowadzonych przez dr.

Jerzego

J a s k i e r n i ę

sie społecznym* Do pogadanek i sowaniem

prelekcji

zaliczają

granicznych

lub

się

dużym

rezonan­

cieszących się największym

zaintere­

wszelkie

reporterskie

czami» zwłaszcza w formie nej przy ul. Młyńskiej.

V bibliotekach nadal wieczory

(18

dla (51

prelekcji)

formy

relacji

pogadanki

cyklu*

jak

o

z

podróży

ilustrowane

np.

w

za­

przeźro­

bibliotece

filial­

dzieci najliczniejszymi formami pozostały )# pogadanki (42),lekcje biblioteczne (41)»

a także przeglądy książek (45)* Wśród wielu aktywnych biblio­ tek na wyróżnienie zasługuje biblioteka dla dzieci przy ul.

Lublańskiej» kierowana przez kol. Ewelinę Kaletę, która za­ stosowała systematyczne i szerokie formy działalności teki w środowisku (m.in. cykl prelekcji z7 przeźroczami).

biblio­

K o ł a P r z y j a c i ó ł B i b l i o t e k kontynuowały wypróbowane formy pracy utrwalające więź bibliotek ze środo­ wiskiem.

Zmniejszyła

się

liczba

kół

o

1,

wzrosła

natomiast

liczba członków: w 19 Kołach zrzeszonych było 2.242 czytelni­ najwięcej w bibliotekach Śródmieścia ( 1 3 kół - 1918 członków). Ze składek członkowskich zgromadzono 33.273 zł.Zor­ ków,

ganizowano 85 zebrań, współorganizowano i współfinansowano szereg imprez bibliotecznych, dokonano uzupełniających zaku­ pów materiałów technicznych czy audiowizualnych. W

dorocznym

spotkaniu przedstawicieli Kół Przyjaciół Bibliotek z dyrekcją Miejskiej Biblioteki Publicznej w Dniach Kultury, Oświaty, Książki 1 Prasy, nsjaktywniejsi członkowie Kół otrzymali na­ grody książkowe i pieniężne. Do Imprez szczególnie integrują­ cych środowisko zaliayó należy recenzje, nowości i spotkania, upamiętniające jubileusze 4 bibliotek filialnych (4). Człon­ kowie KPB organizowali także wycieczki do muzeów, na wystawy (np.

"Polaków portret własny*), w bibliotekach dziecięcych działają zespoły aktywu, liczące 302 osoby.

Członkewie

Kół

Przyjaciół

i

aktywu

czytelniczego

uczestniczy­

li w pomocy chorym przez dostarczanie książek; zanotowano 865 odwiedzin

u

189

czytelników

przekraczając

nieznacznie

ubieg­

łoroczne wyniki w tym zakresie* Podobnie

jak

współpracę

w

z

latach

licznymi

(Archeologicznym, które

29

współpracę kultury

eksponaty

Listopada,

z

klubami

(Dobrego

biblioteki Lenina,

wzbogacające

18

seniora

Pasterza,

utrzymywały

organizacjami

Etnograficznym,

wypożyczały

(Masarska,

poprzednich,

instytucjami,

Stycznia

-

(Dietla

50),

Lublańska,

i

muzeami

Czartoryskich),

wystawy dzieci).

biblioteczne Kontynuowały

osiedlowymi Masarska),

domami Biblioteki

dla dzieci rozwijały współpracę z bibliotekami szkolnymi, na­ uczycielami przedmiotów, organizatorami olimpiad, konkursów 1 innych form wprowadzania dzieci do uczestnictwa w kulturze.

3* B i b l i o t e k i

t e r e n o w e

a/ Liczba placówek stałych nie uległa zmianie; s i e ć n o w a nych

składa

oraz

się

115

filii,

z

38

246

bibliotek punktów

t e r e ­

miejsko-gminnych bibliotecznych

(o

i

gmin­

10

mniej

niż w 1979 r. ) 1 37 czytelń (76t miejsc). Utrzymano dotych­ czasową

strukturę

organizacyjną,

torialno-administracyjnym szkoleniowymi,

z

odpowiadającą

pomocniczymi

sprawowanymi przez

układowi

funkcjami

tery­

metodyczno-

Dział Terenowy oraz

biblio­

teki rejonowe w Myślenicach i Proszowicach.

S t a n

b a z y

lokalowej nie uległ poprawie. Dowodzą tego

wskaźniki zestawione w tabelach. Przeciętne ilości mieszkań­ ców przypadających na 1 placówkę w rejonie pozakrakowsklm (od 1.068 w Koniuszy do 5.123 w Skawinie) wskazują, że sieó bibliotek terenowych jest wystarczająco gęsta, ale standard stanowczo za niski. Zaledwie 6 bibliotek dysponuje powierz­ chnią zupiną pomieścić posiadane zbiory zgodnie z normami (250 wol. na 1 m2 pow. użytkowej), w pozostałych 32 placów­ kach norma zagęszczenia zbiorów została przekroczona, w nie­ których przypadkach nawet dwukrotnie (np. Dobczyce 502,7, Mo­ gilany - 535,8). b/

Z

b

i

o

1.592.035

r zł;

y

bibliotek w

terenowych

przeliczeniu

na

wzrosły

100

o

50,208

mieszkańców

wol.

za

osiągnięto

wskaźnik tylko 11,1 (o blisko 2 książki na 100 mieszkańców mniej niż w 1979 r,, a także od zalecanego minimalnego wskaź­ nika zakupu).

23

W przypływie nowości do bibliotek terenowych w 1980 r. (zob.

8* ), notuje się duże zróżnicowanie od 22.6 wol. (Mowe Brze­ sko) do 4,6 wol. na 100 mieszkańców (Sułkowice i Świątniki).

Poniżej wojewódzkiego wskaźnika (11,1) spadł zakup w 12 bib­ liotekach, głównie miejsko-gminnych* obok wymienionych znala­ zły (7,8),

się

biblioteki

Liszek

(7),

Gdowa

(9,1),

(ąi),

Wieliczki

(6,5)»

Zabierzowa

Kocmyrzowa

(5,4),

Mogilan

Skawiny

(5,4), Dobczyc (4,9).

Ten alarmujący stan wynikł ze znacznych z aniżeli środków na zakup i podnoszenia się średniej ceny książek.

Zasobność bibliotek terenowych zwiększyła się ogółem o 31.320 wol. (w tym na wsi o 25*513)« Liczba tomów w przeliczeniu na mieszkańca osiągnęła ogółem normę krejową (2 wol. ), lecz roz­ mieszczenie zbiorów nie jest równomierne* poniżej normy liczą ^księgozbiory bibliotekach

10

bibliotek

gminnych

miejsko-gminnych,

zasobność

zbiorów

w

jest

pozostałych

28

wyższe od prze­

ciętnej, w 13 od 150 do 200% (w Koniuszy 4,7f ffowym Brzesku 4,2, Alwerni! 4,1). W 6 bibliotekach gminnych, których zasoby są niższe od normy ogólnopolskiej, wskaźnik zakupu nowości był bardzo niski (Wieliczka 8,1, Kocmyrzów 7,8, Skawina 5,4, Dobczyce 4,9, Sułkowice 4,6, Świątniki 4,6 wol. na 100 mieszki Struktura

treści

najliczniejsza zbiorów),

zbiorów

jest

nie

literatura

piśmiennictwo

uległa piękna

popularne

z

poważniejszym dla różnych

zmianom:

dorosłych dziedzin

(50,9% wiedzy

stanowi czwartą część zasobów (25»8%), literatura dla dzieci - 23,2%. с/ Zbiorowość czytelnicza zmniejszyła się z 76.076 w 1979 r. do 74.260; ubytek ponad 1.800 czytelników powstał głównie w bib­ liotekach wiejskich, w których zmalałe liczba czytelników 0 1.686. Ifajwiększe ubytki odnotowano w gminach: Krzeszowice (553), Gołcza (480), Czernichów (312), Wlelke Wieś (257) 1 Kłaj (205). niepokojące jest, że spadek ten nastąpił w bib­ liotekach, które nie osiągnęły przeciętnego wskaźnika zasięgu w Krakowie (15,6) i dość dalekie są od wskaźnika ogólnopol­ skiego za 1979 (21 czytelników na 100 mieszkańców) zwłaszcza w takich jak Gołcza (8,2), czy Liszki (6,5). d/

Spadła także liczba wypożyczonych książek z 1.304.157, w tym na wsi z 1.024.452 do 084.895 wol.

1.384.185

do

Przeciętna wypożyczeń na 1 czytelnika zmalała z 18,2 do 17,6, przy przeciętnej w Krakowie - 25,4.

V rozkładzie zainteresowań nie zaszły poważniejsze zmiany: największą poczytnością cieszyła się literatura piękna dla dzieci (44* wypożyczeń), literatura dla dorosłych stanowiła 41,2% wypożyczeń a piśmiennictwo niebeletrystyczne 14,8*. e/

Ha

p r e n u m e r a t ę

76.922 skie.

zł.

Centralnie

Pozostałe

funduszy bardziej

i

zamawiały

ograniczeń

potrzebne

łeczno-kulturalne

w i

czasopism

wydano

zaprenumerowano w

biblioteki

gminne.

prenumeracie

środowisku literackie

województwie

Z

abonuje

bibliotekar­

powodu się

niskich

tylko

naj­

gazety,

tygodniki

spo­

czasopisma

rolnicze.

Ty­

pisma,

oraz

w

czasopisma

godniki ilustrowane, pisma problemowe zamawiały biblioteki w miarę możliwości i posiadanych środków, mimo że ich brak na rynku

nakazywał

umożliwienie

wykorzystania

ich

w

liotecznym. Wykorzystanie czasopism w bibliotekach wobec niemożności kupienia ich w kioskach - jest duże. f/ Realizacja programu r o z w o j u

obiegu

bib­

terenowych

i n f o r m a c j i

w pla­

cówkach województwa zmierzała do zorganizowania warsztatu in­ formacji regionalnej, głównie w bibliotekach rejonowych. Roz­ poczęto prace nad warsztatem w bibliotekach miejsko-gminnych w

Dobczycach,

kach, dza

się

kartoteki

gminnych, na

i

szkół,

czytelniach

Niepołomicach,

Skawinie,

i Wieliczce. Opracowano schemat środowiskowe

kontynuowano

potrzeby

kach

Krzeszowicach,

Sułkowicach

we

prowadzenie

zakładów

pracy

województwa

wszystkich warsztatów

i

bibliotekach

informacyjnych

środowiska;

udzielono

Słomni­

i zaprowa­

łącznie

w

bibliote­

30.171

in­

formacji czyli 75* więcej niż w 1979 roku (17.169). g/W d z i a ł a l n o ś c i kontynuowano istniejącą od

lat

p o p u l a r y z a c y j n e j współpracę ze szkołami i bib­

liotekami szkolnymi przez profilowanie zbiorów, wypożyczanie podręczników i lektur, udzielanie informacji, organizowanie różnych form przysposobienia bibliotecznego, lekcji biblio­ tecznych, wystaw oraz imprez czytelniczych. Przede wszystkim organizowano spotkania z autorami książek dla dzieci: Mirą Jaworczakową (Michałowice), Tadeuszem Śliwiakiem (Staniątki), Stanisławem Pagaczewskim (Zabierzów Bocheński, Pcim, Gruszów) itp. Odbyły się także cykliczne spotkania z młodzieżą szkolną w Proszowicach (Jacek Kajtoch, Wiesław Paweł Szymański, Jerzy Harasymowicz, Ryszard Zieliński, Maria Leśniewska).

W pracy z czytelnikami dorosłymi cykliczne formy prowadziły biblioteki w Myślenicach (A. Krawczuk, J. Kawalec, J.Rosz25

ko i in.) i Skaulnie (J* Krasicki, R. Zieliński).

W

pracy

wszystkich

bibliotek

zaakcentowano

450-lecie

urodzin

Jana Kochanowskiego* * Organizowano wystawy (większa wystawa: "Kto im dał skrzydła"Myślenice). Dział Terenowy opracował, wykorzystany potem w bi­ bliotekach,

montaż

cję biblioteczną* Z okazji polskiej liograficzne

o

nagrany nagrody

na

taśmie

NOBLA

Miłoszu*

opracowano

W

kilku

poświęcone

temu

wieczory

literackie

teatrów

krakowskich:

magnetofonowej

materiały

bibliotekach poecie

M*Przybylskiej

i

oraz

z

lek­

bio-bib-

zorganizowano

udziałem

aktorek

M.Wojciechowskiej

(Mi­

chałowice, Skała, Niepołomice)* Ocena

działalności

bibliotek

publicznych

i

jej

uwarunkowań

w 1980 r* Zakres usług czytelniczych zmniejszeniu* Niepokojący jest

bibliotek nie tyle

uległ nieznacznemu rozmiar spadku (1%

liczby czytelników i tyle samo wypożyczeń), rzalność, zwłaszcza na wsi i rozszerzanie się

co na

jego powta­ obszar wiel­

komiejski (Krowodrza, Śródmieście, Nowa Huta). Wskaźniki in­ tensywności czytelnictwa, struktury społecznej czytelników, a także rozkład zainteresowań czytelniczych nie uległy więk­ szym zmianom* Osiągnięty został rozwoju z symptomami spadkowymi*

widocznie

krytyczny

stopień

Przyczyny tego stanu tkwią niewątpliwie w; a/

pogorszeniu

się

bibliotecznych

bazy

w

wszelkiego

postępu

większości

bibliotek

b/

niedoborze bibliotek,

co

w

i

wyposażenia

wielkomiejskim

rozwiązywaniu

wiejskich

środków przy

lokalowej

środowisku

na

i

złych

zwyżce

zbiorów cen

braku

warunków

kilkunastu

uzupełnianie

systematycznej

pomieszczeń oraz

pracy

gminnych, i

działalność

książek

i

ma­

teriałów bibliotecznych spowodowało dalsze obniżenie śred­ niego wskaźnika zakupu z 11 do 9,6 wol. na100 mieszkańców, mimo podwyższenia zalecanej normy z 13 do 18 wol. na 100 mieszkańców , c/

w kryzysie książki, uwidaczniającym się coraz szymi niedoborami rynku księgarskiego zwłaszcza w literatury dla dzieci i młodzieży, lektur»klasyki i

obcej,

poszukiwanych

wydawnictw

encyklopedycznych

borów poezji. Zmniejszyły się także możliwości prenumeraty

ostrzej­ zakresie polskiej i

wy­

poszukiwanych gazet i czysopism, co samiejsza możliwość zaspakajania potrzeb czytelniczych środowiska, d/ w niedoborze kadr bibliotekarskich utrzymujących się od paru lat na niezmienionym poziomie mino wysokich obciążeń usługami 1 pracami technicznymi« 3*

Działalność cza form,

informacyjna,

utrzymała

instrukcyjno-szkolenlowa

systematyczność,

rozszerzając

zasięg}

miast wymaga dalszych

różnorodność

działalność

1

i

wydawni­ wlelorakość

popularyzacyjna

nato­

poszukiwań metod skuteczniej oddziału­

jących na świadomość współczesnego odbiorcy* 4#

Współdziałanie i

środowiskami

stronnych

z

organizacjami

twórczymi

inicjatyw

w

społecznymi,

większości

miało

organisator8ko-metodycznych

Instytucjami

charakter ze

jedno­

ątrony

bi­

bliotekarzy z nie zawsze pozytywnym rezonansem (brak odpowie­ dzi na raport 1 wnioski do dalszej szpitalnymi, brak odzewu na próby pracy

losami

bibliotek

związkowych,

współpracy z bibliotekami zainteresowania środowisk zbyt

słaby

odzew

Instytu­

cjonalnych 1 Indywidualnych odbiorców na propozycje programo­ we Krakowskich Dni Poezji 1 Krakowskich Dni Literatury itp. )• Zagadnienia nie rozwiązane w działalności roku 1980 wejdą do planów pracy w roku 1981*

27

BIBLIOTEKI PUBLICZNE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO W 1980 ROKU L i c z Rejon B - kPilii Kr. Śródmieście ' 1 21 1 Kr.Krowodrza 17 1 8 Kr.Nowa Huta 1 Kr.Podgórze 15 Alnernia 1 5 1 2 Biskupice 1 Czernichów 4 1 1 Dobczyc^ 1 Drwinia 2 Gdów 1 4 1 2 Gołcza Iwanowice 1 3 Jerzmanowice 1 3 1 Kłaj 2 Kocmyrzów 1 2 1 Koniusza 7 1 Krzeszowice 7 Liszki 1 2 Michałowice 1 2 Mogilany 1 1 Myślenice 1 8 Niepołomice 1 4 1 Nowe Brzesko 2 Pcim 1 3 1 Proszowice 7 1 Raciechowice 1 1 Radziemice 1 Siepraw 1 1 1 Skała 2 1 6 Skawina Słomniki 1 3 1 Sułkowice 2 1 1 Sułoszowa Świątniki G. 1 1 Tokarnia 1 2 Trzyciąż 1 2 Wawrzeóczyce 1 2 1 Wieliczka 8 Wielka Wieś 1 3 Wiśniowa 2 Zabierzów 1* 3 Zielonki 1 2 Miasto Kraków 61 4 Teren 38 115 w tym: wieś 29 109 Województwo 42 176 28

Pun­ Miejsc któw w czyt, 17 8 16 13

311 160 223 58

-

24 14 30 6 76 20

2 6 9 7 18 3 -

1 5 11 15 5 5 6 4 10 8 2 5 14 12 8 2 5 11 6 4 1 1 5 3 5 17 5 4 9 12 54 246 229 300

-

40 12 24 6 21 26 -

54 76 -

32 12 10 -

24 6 12 -

10 -

72 -

96 20 -

38 752 761 611 1.513

b a

Tomów

Czytel­ ników

621.943 210.935 264.224 149.059 46.672 18.246 38.866 20.107 20.005 34.713 20.850 19.673 22.039 22.013 19.756 40.272 80.774 19.591 21.388 18.753 63.624 44.798 23.713 22.511 55.888 14.188 12.863 13.075 24.249 55.114 32.384 18.099 11.624 13.559 13.870 23.231 24.851 72.381 -25.159 17.892 32.210 25.698

38. 806 22. 401 36. 153 14. 158

Wypożyczeń

1. 964 809 1. 587 2. 160 1. 517 3. 093 594 666 866 1. 356 1. 276 2. 730 4. 060 845 1. 261 718 6. 504 3. 456 1. 150 2. 056 1. 445 2. 454 753 832 1. 346 4. 366 1. 870 1. 889 719 824 1. 938 1. 031 935 6. 641 1. 219 1. 589 1. 904 1. 680

931.647 508.621 973.298 418.763 51.288 24.656 27.175 38.324 19.812 36.029 11.039 9.503 11.746 19.804 24.367 42.542 95.633 19.005 22.457 11.486 98.478 73.643 18.448 28.792 46.972 27.371 11.594 17.203 19.695 94.806 40.780 38.977 12.862 16.718 28.564 17.057 15.686 130.326 22.131 25.849 34.040 19.294

1.246.161 111. 518 1.104.699 74. 260 911.173 55. 730 2.350.860 185. 778

2.832.329 1.304.157 984.895 4.1 36.4.86

CZYTELNIKÓW na 100 MIESZKAŃCÓW WZROST lub SPADEK LICZBY CZYTELNIKÓW 1.Raciechowice 2.Koniusza 3.Wiśniowa 4. Drwini a 5.Tokarnia 6.Kr.Śródmieście 7.Gdów 8*Pcim 9«Radziemice 10*Dobczyce 11•Michałowice 12.Nowe Brzesko 1 3 *Proszowice 14*Niepołomice 1 5 *Myślenice 16,Alwernia 1?.Zielonki 18.Sułkowice 19.Wielka Wieś 20.Wieliczka 21.Kr,-Nowa Huta 22.Skała 23.Kłaj 24.Kr.Krowodrza 25.Czernichów 26.Siepraw 27.Słomniki 28.Trzyciąż 29.Krzeszowice 30.Wawrzeńczyce 31 .Skawina 32.Biskupice 33.Sułoszowa 34.Świątniki G. 35.Kocmyrzów 36.Zabierzów 37.Mogilany 33.Iwanowice 39.Kr.Podgórze 40.Jerzmanowice 41.Gołcza 42.Liszki Miasto Kraków Teren w tym: wieś WOJEWÓDZTWO

42,6 31,9 26,8 26,0 23,8 22,6 21,6 21,1 20,9 20,6 20,5 20,2 20,0 19,6 18,4 17,5

16,5 16,2 16,0 15,6 15,3 13,7 13,7 13,6 13,6 13,6 13,5 13,1 12,7 12,1 11,8 11,6 11,2 10,7 10,3 9,1 8,7 8,6 3,3 8,2 6,5

1.Kr.Nowa Huta 2.Kr,Podgórze 3.Zielonki 4.Wieliczka 5.Koniusza 6.Mogilany 7.Drwinia 8,Michałowice 9,Słomniki 10.Gdów 11.Wiśniowa 12.Myślenice 1 3 .Iwanowice 14.Biskupice 15.Jerzmanow ice 16.SkawIna 17.Świątniki G. 18.Sułoszowa 19.Siepraw 20.Skała 21.Kocmyrzów 22.Proszowice 23.Niepołomice 24.Radziemice 25.Wawrzeóczyce 26.Sułkówice 27.Pcim 28.Tokarnia 29.Nowe Brzesko 30.Dobczyce 3 1 .Liszki 32.Zabierzów 33.Trzyciąż 34.Raciechowice 35.Alwernia 36. Kłaj 37.Wielka Wieś 38.Czernichów 39.Kr.Śródmieście 40.Gołcza 41.Krzeszowice 42.Kr.Krowodrza

.803 484 267 137 136 113 79 57 49 44 43 34 + 20 18 + 14 10 ♦ + 9 + 3 5 8 15 16 17 21 30 40 45 48 56 62 89 99 _ 111 118 147 205 _ 257 312 _ 350 _ 480 _ 553 - 1 .274

15,6 16,4 15,3 15,9

Miasto Kraków Teren w tym: wieś WOJEWÓDZTWO

♦ 1 .663 - 1 .816 - 1 .686

16,6

+2 + + + + + + ♦ + + +

-

253

29

TOMÓW NA 1 m2 /powierzchni magaz./

ZAKUPIONO TOMÓW na 100 MIESZKAŃCÓW

POSIADANYCH TOMÓW na 100 MIESZKAŃCÓW

22,6 I.Nowe Brzesko 2. Drwinia 21,1 3.Michałowice 20,5 4.Alwernia 19,9 5.Radziemice 17,3 6.Iwanowice 16,0, 7.Wielka Wieś 15,7 8.Niepołomice 15,2 9 . Jerzmanow ice 15,0 lO.Pcim 14,9 11.Czernichów 14,8 12.Gołcza 14,7 13*Kr.Śródmieście 14*7 14»Koniusza 14,3 15.Trzyciąż 14,2 16.Siepraw 13,7 17.Tokarnia 13,7 18.Wiśniowa 13,1 19.Suło,szowa 12,6 20.Skała 12,5 21.Myślenice 12,0 22.Zielonki 12,0 23.Słomniki 11,9 24.Kłaj 11,7 25.Wawrzeóczyce 11,7 26.Biskupice 11,5 27.Krzeszowice 11,5 28.Proszowice 10,9 29.Raciechowice 10,2 30.Gdów 9,1 31.Kr.Krowodrza 8,3 32.Wieliczka 8,1 33.Kocmyrzów 7,8 34.Liszki 7,0 35.Kr.Nowa Huta 6,8 36.Zabierzów 6,5 37. Mogilany 5,4 38.Kr.Podgórze 5,4 39 .Skawina 5,4 40. Dobczyce 41.Sułkowice 4,6 42. Świątniki 4,6

1.Koniusza 471,2 2.Nowe Brzesko417,4 414,8 3.Alwernia 4.Kr.Sródm.

362,9 5.Radziemice 357,4 6.Michałowice 347,8 7.Drwinia 343,8 8.Wawrzenczyce338,1 9.Czernichów 337,5 10.Proszowice 336,4 11.Wielka Wieś 334,9 12.Wiśniowa 330,9 13.Trzyciąż 309,7 14.Gołcza 297,6 15.Skała 282,2 270,6 16.Krzeszówice 17.Pcim 269,1 18.Biskupice 266,2 19.Ra c iechow ice 26 4,9 20.Gdow 259,8 21 .Iwanowice 258,2 22.Niepołomice 257,4 23.Zielonki 254,3 24.Mogilany 237,2 25.Słomniki 236,0 26.Jerzmanowice227,2 27.Tokarnia 224,3 28.Kłaj 223,2 29.Siepraw 214,2 30. Myślenice 198,3 31.Dobczyce 197,1 32.Sułoszowa 188,3 33.Świątniki G, .183,3 34.Wieliczka 178,2 35.Zabierzów 173,4 36.Sułkowice 169,7 37. Kocmyrzów 164,9 38. Skawina 153,7 39.Liszki 150,7 40. Kr. Kr ow od. 129,2 41.Kr.Nowa Euta123,5 42.Kr.Podgórze 90,1

1.Kłaj 2.Kr.Podgórze 3.Michałowice 4.Drwinia 5.Koniusza 6.Wieliczka 7.Siepraw 8.Skała 9.Krzeszowice 10.Wiśniowa 11.Tokarnia 12.Sułkowice 13.Słomniki 14.Myślenice 15.Niepołomice 16.Kr.Krowodrza 17.Kocmyrzów 18.Zielonki 19. Proszowice 20.Sułoszowa 21.Kr.Nowa Huta 22.Czernichów 23.Gołcza 24.Liszki 25.Radziemice 26.Nowe Brzesko 27.Jerzmanowice 28.Gdów 29.Zabierzów 30.Trzyciąż 31.Skawina 32.Wielka Wieś 33.Iwanowice 34. Pcim 35*$iskupice 36.Świątniki G. 37.Alwernia 38.Wawrzeńczyce 39.Raciechowice 40.Kr.Śródm.

41.Dobczyce 42.Mogilany

183,4 186,1 198,0 200,0 216,0 216,7 246,7 252,6 270,6 288,6 295,1 296,7 308,4 310,4 311,1 327,1 329,3 338,3 338,7 341,7 345,8 347,0 347,7 356,2 357,4 359,3 367,3 369,3 378,9 387,2 388,1 393,1 393,5 402,0 405,5 410,7 424,3 436,0 443,4 451,0 502,7 535,8

M,Kraków Teren w'tym: wieś

8,7 11,1 11,0

M.Kraków Teren w tym: wieś

M.Kraków Teren w tym: wieś

347,2 315,8 314,7

WOJEWÓDZTWO Norma minimalna

9,6 13,0

WOJEWÓDZTWO 201,7 Norma krajowa 200,0 Norma UNESCO 350,0

WOJEWÓDZTWO

331,7 250.0

30

174,6 244,7 249,8

| GĘSTOŚĆ SIECI:# WSPÓŁCZYNNIK AKTYWNOŚCI:LICZBA WYPOŹ.LIT.NIEBE] PRZEĆ.LICZBA MIESZK ILOŚĆ WYPOŻYCZEŃ ROCZ­ na 100 WYPOŻ. OGÓŁEM W REJONIE OBSŁUGI 1 /wraz z czytelniami/ NIE na 1 CZYTELNIKA PLACĆWKI BIBLIOT. 1.Kr.Śródm.

2.Kr.Nowa Huta 3.Siepraw 4.Drwinia 5.Sułkówice 6.Kr.Krowodrza 7.Kr.Podgórze 8.Mogilany • 9.Świątniki G. 10.Myślenice 11.Kłaj 12.Michałowice 13.Wieliczka 14.Tokarnia 15.Krzeszowice 16.Liszki 17.Gdów 18.Alwernia 19.Niepołomice 20.Wielka Wieś 21.Kocmyrzów 22.Pcim 23.Wiśniowa 24.Proszowice 25.Nowe Brzesko 26.Dobczyce 27.Gołcza 28.Biskupice 29.Skawina 30.Koniusza 3 1 .Skała 32.Słomniki 33.Zielonki 34.Jerzmanowice 35.Raciechowice 36.Trzyciąż 37.Zabierzów 38.Czernichów 39.Sułoszowa 40. Iwanowice 41.Wawrzeńczyce 42.Radziemice

37,2 1.Koniusza 1.068 2.Radziemice 1.800 30,9 29,8 3.Wiśniowa 1.802 26,1 4.Alwernia 1.875 26,1 5.Wielka Wieś 1.878 24,2 6.Nowe 3rzesko1.894 7. Iwanowice 24,1 1.905 22,8 8. Drwinia 1.940 22,8 9. Michałow ice 2.050 10.Tokarnia 2*062 22,5 11.Proszowice 21,4 2.077 21,2 12. Pcim 2.090 1 3 .Biskupice 21,2 2.285 20,0 ' 14.Czernichów 2.303 15.Gołcza 19,5 2.335 16. Jerzmanowice 2.425 19,4 19,0 17. Wawrzeńczyce 2.450 17,0 18.Trzyciąż 2.500 19.Gdów 17,0 2.672 16,8 20.Raciechowice 2.678 21. Skała 2.866 15,7 22.Siepraw 15,6 3.052 23.Sułoszowa 3.092 15,5 3.238 24.Kłaj 15,3 25. Zielonki 14,4 3.369 26.Słomniki 14,2 3.430 14,2 27.Niepołomice 3.481 28.Sułkowice 3.556 14,0 13,8 29.Myślenice 3.564 13,6 30.Świątniki 3.693 13,4 31.Krzeszowice 3.731 32.Mogilany 12,9 3.953 33.Kocmyrzów 3.994 12,7 34.Liszki 4.334 12,3 4.514 35.Wieliczka 11,8 36.Zabierzów 11.5 4.643 37.Dobczyce 5.100 10,7 38.Skawina 10,5 5.123 39. Kr. Śródm.

9,5 7.789 40. Kr. Kr ow od. 9.068 9,1 7,2 41.Kr.PodgórzelO.341 5,5 42.Kr.N.Huta 23.763

1.Biskupice 2.Kr.Podgórze 3.Kr.Nowa Huta 4.Alwernia 5. Kr. Śródmieście 6.Krzeszowice 7.Kr.Krowodrza 8.Liszki 9.Słomniki 10.Skawina 11.Niepołomice 12.Siepraw 13.Sułkowice 14.Świątniki G. 15.Wieliczka 16.Kocmyrzów 17.Gołcza 18.Wielka Wieś 19.Sułoszowa 20.Zabierzów 21.Michałowice 22.Dobczyce 23.Czernichów 24.Wawrzeńczyce 25.Trzyciąż 2 6 .Mogilany 27.Nowe Brzesko 28.Koniusza 29.Radziemice 30.Myślenice 31.Tokarnia 32.Kłaj 33.Skała 34.Iwanowice 35.Pcim 36.Jerzmanowice 37.Drwinia 38.Proszowice 39.Gdów 40.Zielonki 41.Wiśniowa 42.Raciechowice

30,5 29,6 26,9 26,1 24,0 23,6 22f 7 22,5 21,8 21,7 21,3 20,7 20,6 20,3 19,6 19,1 18,6 18,2 17,9 17,9 17,8 17,7 17,1 16,8 16,5 16,0 16,0 15,6 15,4 15.1 14,7 14,6 14,6 14,3 14,0 13,6 13,1 13,0 11.7 11,5 11,3 11,2

M.Kraków Teren w tym: wieś

25,4 M.Kraków 17,6 Teren 17,7 w tym: wieś

31,9 17,4 15,8

M.Kraków 10.983 Teren 2.951 w tym: wieś 2.643

WOJEWÓDZTWO

22,3 WOJEWÓDZTWO

27,5

WOJEWÓDZTWO 5.346 oprać.J. Woj ciechowski

* łącznie z Biblioteką Główną MBP i Biblioteką KDK

31

KRYSTYNA STRZELECKA

KORZYSTAMY Z ENCYKLOPEDII I SŁOWNIKÓW JĘZYKOWYCH

Lekcja

powstała

na

go

(przedmiot:

Książka

py

uczestnicy

zajęć

scharakteryzować cech

-

stawowej

lekcji ze

polskiego.

Lekcja

podręcznego torami.

Uwagi poznali

oraz

liotek,

przy

stąpić

je

nować

z

"odszukaj

wykazać

Jest

nie

słownikami

to

pytania.

metody

uczniów

lekcja

do

która

korzys w

czytelnia

ćwiczebne

wyszukaj

w

poszukiwania klas

w

dla

nimi

z

lub

uzupełnić

dziale...»przynieś

w ten sposób, by zaakcentować przynależność działów katalogu i księgozbioru podręcznego.

książek

Pozycje,

innych

Można

poleceniami książkę do

z

*a-

zrezyg­ typu: półki",

poszczególnych

- 45 min.

- 10 min.

1. Al.Brflckner - Słownik etymologiczny języka polskiego, Wwa 74 ¥P 2. Encyklopedia wiedzy o książce. Wrocław 1971 Oss 3. Encyklopedia wiedzy o języku Dolskim. Wrocław 1978 Oss

bib­

też

ostatecznie

- pogadanka wstępna, rozdanie kartek ćwiczebnych - 10 min.

- ćwiczenia w grupach - 25 min.

32

którzy Materiał

biblioteki.

Zespoły opracowujące pytania powinny liczyć 2-3 osoby.

Czas trwania lekcji (2 z po 45 minut):

- omówienie wykonanych zadań - podsumowanie B i b l i o g r a f i a :

informa­

uczniów,

z

pod­ języka

księgozbioru się

dysponuje.

charakterze, należy

szkoły

informatorami.

wypożyczyć

się infor­

nauczaniu

ania

konkretnej

należałoby

gru­

przydatności,

posługiwaniu

się

na

starając

ich

starszych

pomocnymi

przeznaczona

zbiorów

podobnym

Kartki

katalogu,

oraz

posługiwania

póaiada, o

kątem

przydatność

Bibliotekarskie­

Podzieleni

zagadnienia,

pod

samodzielność

zasady

wskazaniu,

w

korzystania

dostosowany

biblioteka

kolejne

encyklopediami,

wyrobić

Studiom

środowisku).

pozycje

zapoznanie i

aa

ogólne

być

których

być

metodycżne: już

powinien

ma

w

opracowywali

zasad

słownikami

Policealnego

biblioteka

poszczególne

indywidualnych,

macji* Celem

zajęciach i

4* Mały ełcmnik: języka polskiego. Wwa 1968 Pil 5. St.Sierotwiński - Słownik terminów literackich. Wrocław 1970 Oss 6. St.Skorupka - Słownik frazeologiczny języka polskiego. Wwa 74 WP 7* St.Skorupka - Słownik wyrazów bliskoznacznych. Wwa 1972 WP 8. Słownik ortograficzny języka polskiego. Wwa 1977 IWS 9. Słownik poprawnej polszczyzny. Wwa 1973 FMW 10.Słownik wyrazów obcych. Wwa 1978 РИГ Pogadanka wstępna, którą przeprowadza nauczyciel lub bibliotekarz, powinna zawierać: - wskazanie celu lekcji« -

przypomnienie i leksykonach, wskazanie ły

ogólnych

metody

księgozbioru

wiadomości

poszukiwania

podręcznego,

ze

o

książek

encyklopediach« (katalogi,

szczególnym

słownikach

odpowiednie

uwzględnieniem

dzia­ działu

80 (językoznawstwo), -

objaśnienia dotyczące technicznego sposobu wykonania ćwiczeń.

K a r t y

ć w i c z e b n e

1. Odszukaj hasło: e n c y k l o p e d i a .

Powiedz, co to jest encyklopedia, jakie

eą

rodzaje

encyklopedii.

Co to jest słownik encyklopedyczny.

2. Przeczytaj hasło: s ł o w n i k . Wyjaśnij pojęcie wyrazu.

Wymień rodzaje słowników i daj przykłady.

3. Odszukaj hasła: p a g i n a , ż y w a Wskaż żywą paginę w encyklopedii.

p a g i n a . Wyjaśnij.

II.Ęnęyklo2ędia_wiedzy_o_łi|Z2ku_golskim 1. Przeczytaj wstęp na stronie 6. Powiedz, jakie jest przeznacze­ nie słownika. Wymień tematy zawarte w treści słownika.

2. Przeczytaj hasło: K o l b e r g Oskar. Powiedz, kim był Kol­ berg i jakie jest jego najważniejsze dzieło.

3. Wyjaśnij znaczenie wyrazu " o n o m a s t y k a " . Wymień języ­ koznawców zajmujących się tym działem nauki.

4* Wyjaśnij na podstawie odpowiednich haseł co to jest w y r a z p o c h o d n y i upodobnienie fonetyczne.

III. St._Sierotwiński_-_Słownik_t|rminów_litęraękięh 1. Przeczytaj przedmowę na stronie 8. Objaśnij, jakim celom słu­ ży słownik.

2. Odszukaj hasła: A r t y k u ł , k w i l ,

F e l i e t o n ,

P a s z ­

L i n g w i s t y k a . Wyjaśnij ich znaczenie.

33

3* Korzystając s przedmowy, powiedz, jakich rodzajów o d s y ł a ­ c z y używa autor w słowniku. Wyszukaj odpowiednie przykłady.

IV. Mały słownik języka polskiego 1.

Przeczytaj

fragment

wstępu

na

stronie

V.

Powiedz,

jakie

jest

przeznaczenie s ł o w n i k a oraz jakie zawiera hasła.

2.

Odszukaj

hasło:

K s i ą ż k a .

Powiedz,

w

jakich

znaczeniach

używamy tego wyrazu. Wymień wyrazy pokrewne i pochodne od sło­ 3.

wa książka.

Przeczytaj

hasło:

K s i ę g o z b i ó r .

cy wstępu na stronie X i XIII, matyczne uzyskałeś o tym wyrazie.

7.

powiedz,

Korzystając jakie

z

pomo­

informacje

gra­

Słownik poprawnej polszczyzny 1.

2.

Przeczytaj przedmowę. Powiedz, kto powinien być o d b i o r c ą słownika. Jakiego typu informacje o poprawności języka pols­ kiego zamieszczone są w słowniku.

Odszukaj hasło: L e k t u r a .

Na podstawie spisu skrótów oraz

tablic deklinacyjnych (strona XXIX)-wymień informacje ne o tym wyrazie. Powiedz, w jakich używa się go znaczeniach.

uzyska­

3.

Odszukaj wyraz: K o n t r o l a .

W jakich formach używa się tego wyrazu niepoprawnie?

4. Powiedz, jakim wyrazem możesz zastąpić słowo: K o n t r p a r t n e r.

71. St. Skorupka - Słownik wyrazów bliskoznacznych 1.

We wstępie wyrazu. Indeks.

przeczytaj

rozdziały:

Cel

słownika.Bliskoznacznośó

Powiedz: - dla kogo przeznaczony jest słownik?

- co to są wyrazy bliskoznaczne?

- z jakich części składa się słownik?

2. Odszukaj w indeksie hssła: d r a m a t , d r a m a

t

o p i s a r -

s t w o, dramatopisarz, dramaturg, dramaturgia, dramatyczny.

W części I słownika odszukaj odpowiednie grupy haseł, rych odsyła indeks. Wyjaśnij znaczenia haseł.

do

któ­

VII. St. Skorupka - słownik frazeologiczny języka polskiego 1.

Odszukaj

w

słowniku

hasło:

Fr a z e o l o g i c z n y .

nij znaczenie tego pojęcia. Przy pomocy nij cel i sposób korzystania ze słownika.

2.

34

fragmentu

wstępu

Znajdź hasło: I l u s t r a c j a .

Powiedz w jakich niach używamy tego wyrazu. Ułóż zdania, używając zwrotów fraze-

Objaś­ wyjaś­ znacze­

ologicznych podanych przez słownik.

VIII.

Al. Brdckner słownik etymologiczny języka polskiego 1. Korzystając ze wstępu, wyjaśnij, czym zajmuje się e t y m o1 o g i a, jako dziedzina językoznawstwa. Powiedz, jakie in­ formacje możesz uzyskać w tym słowniku.

2.

Odszukaj

hasło:

P i s a ć .

Wyjaśnij

jego

pierwotne

znacze­

nie. Wymień wyrazy pochodne.

3.

Korzystając

z

indeksu,

odszukaj

wyraz:

L i t e t u r a .

Powiedz, od jakiego wyrazu pochodzi oraz dlaczego musiałeś ko­ rzystać z pomocy indeksu.

IX. Słownik ortograficzny języka polskiego 1.

Na

podstawie

części

składa

spisu się

treści

słownik.

spróbuj Wymień

się

zorientować,

kilka

z

rozdziałów.

jakich

Posługu­

jąc się przedmową - określ zadania spełniane przez słownik.

2.

Korzystając zów:

ze

słownika

wpisz

właściwe

litery

(rz,ż)

do

wyra­

g.eg.ółka, .e.ucha 3. Napisz właściwie słowa: nie/zależny, nie/wykonany.

Posługując się spisem treści odszukaj właściwy rozdział i wy­ jaśnij * kiedy "nie" piszemy razem, a kiedy rozdzielnie z wy­ razem.

X. Słownik wyrazów obcych 1.

Przejrzyj haseł, kiem.

słownik.

jakie

to

są

Ns

podstawie

hasła,

kiedy

wstępu, należy

powiedz,

ile

zawiera

posługiwać

aię

słowni­

2. Odszukaj wyrazy: K o m u n i k a t , Komunikacja, Hobby.

Objaśnij Ich znaczenia. Powiedz z jakiego pochodzą języka.

3-

Odszukaj hasło: E r r a t a . erratę w słowniku.

Podaj

4. Objaśnij znaczenie powiedzenia: e r r a r e e s t. nie.

Powiedz w

jego

wyjaśnienie.

Wskaż

h u m a n u m

jakim rozdziale słownlks znalazłeś wyjaśnie­

Zakończenie lekcji ma być podsumowaniem zdobytych wiadomości i pro­ pozycja szerszego wykorzystania księgozbioru podręcznego. Należy przy­ pomnieć: poznane pozycje oraz sytuacje, w których się nimi posługujemy, sposoby wyszukiwania informacji, potrzebę korzystania ze wstępu, przed­ mowy, indeksów, tablic itp.

Przy okazji warto zaproponować zapoznanie się z działem "Językoznaw. stwo", wskazać wartościowe pozycje naukowe i podręczniki. A także przy­ pomnieć o możliwości korzystania ze słowników, encyklopedii, podręczni­ ków 1 dzieł naukowych w innych dziedzinach wiedzy.

35

* PIAN NAUCZANIA W POKB W JAROCINIE NA 1981 ROK*

Kursy kwalifikacyjne i specjalistyczne Termin 7.1. - .4. II. 10,II.-26.II. 3.III. -10.III. 16.III.-31.IH. 6.IV.-14.IV. 23.IV.- 8.V.

14.V. -16.V.

Liczba dni

Kwalifikacyjny kurs bibliote­ karski. Część I. Kurs gromadzenia zbiorów

25 14

140 84

40 40

7

42

40

14

84

40

8

48

40

13

82

40

Kurs dla organizatorów doskona­ lenia zawodowego Kurs metodyki pracy z dziećmi i młodzieżą Kurs dla pracowników działów muzycznych Kwalifikacyjny kurs bibliote­ karski dla b-k wojskowych.

Część II. Seminarium nt. bibliografii terytorialnej

21.V. - 4.VI. 9.VI.-11.VI.

Kurs Uniw. Klas. Dzies.

14.VI.-16.VI.

Seminarium metodologii badać czytelniczych Kurs dla kierowników b-k dot. współpracy środowiskowej

4.H.- 15.1.

2G.-24.X.

3

18

13

78

40 .

40

3

18

40

3

18

40

Kwalifikacyjny kurs bibliotekar­ ski dla b-k wojskowych. Cz.I. Kwalifikacyjny kurs bibliotekar­ ski. Część II

10

60

90

36

200

40

5

Bgzaminy

Kwalifikacyjny kurs bibliotekar­ ski. Część II

5

Bgzamlny

Seminarium dla pracowników dzia­ łów instr.-metodycznych

3

18

11.-13.XI.

Konferencja metodyczna nauczy­ cieli PSKOiB

3

18

16.-19.XI.

Seminarium dla pracowników działów inf.-bibliograficznych Konferencja metodyczna nauczy­ cieli filii CUKB

4

24

60

2

12

40

27.-31.1.

5.-7.H.

23.-24.XI. 26.XI. -23.XII.

Kwalifikacyjny kurs bibliotekar­ ski. Część I.

R o c z n i e S t u d i u m

24

B i b l i o t e k a sr

7.1. -25.III. RSB 1-22.IV. Praktyka zawodowa 27.IV.- 6.VI. Praktyka zawodowa 6.VII.-21.VIII P r z e r w a w a k a c jy 25.-31.VIII Egzaminy wstępne na RSB 36

Liczba godzin

Sesja popularnonaukowa nt. Rola i zadania b-k gminnych 1 miejsko gminnych

19.VI.-30.VI.

Liczba uczest.

N8zwak u r s u

68 18 35 n a

40

140 k

i 400 126 210

40 e 60 60 60

JADWIGA K0Ł4IAJ0WA

60 LAT ISTNIENIA SERII WYDAWNICZEJ "BIBLIOTEKA NARODOWA”

Niedawna polskiej

wystawa

książek

zorganizowana łym

locum

trosze po

w

i

w

scem

Bibliotece

bibliotecznych

czytelnianej.

przestała się

zasłużonej

Stało

trosze

się

tak

z

wdzięcznym

współpracowników

tego a

aby

oprócz

że

kultury

na

poza I na

edytorskiego

kroniki

inne

cela

portretów

dzieła,

Czasopism

umieścić

po

wystawowa

galerię

Czytelnią

zwyk­

piętra,

sala

zaadaptowana

miejscem

Główną

się

korytarzu

dlatego,

Czytelnią

poczesnym,

odbyła w

konieczności

dla

N a r o d o w e j "

Publicznej po

jednak

między

dostatecznie

-

istnieć,

szacownych

pasażu

jubileuszowi

" B i b l i o t e k i

Miejskiej

okazał

twórców lota

w

poświęcona

serii

wystaw sali

prostu

Korytarz

z

gab­

-

tam

miej­ odbitkę

kserograficzną dokumentu przyznania zespołowi redaktorskiemu Serii Nagrody Państwowej I stopnia - 1979 r. Tu też znalazło się hasło wy­ brane dla tej ekspozycji a zaczerpnięte z Norwida: Ni-czyje, wszędy - własne, nigdzie - nie miejscowe Skądsiś natchnione Duchem..* dopiero takową Zmierzona próbą, wybrzmi ta rzecz wielka - S ł o w o !

Tak

więc

Biblioteka

nie

nasza

w

sali

mieści

wystawowej się

w

ale

za

byłym

to

pałacu,

w

kordegardzie,

wszak

zasygnalizowaliśmy

na­

szym czytelnikom, że książki przez nich tak preferowane wśród humani­ stycznych lektur mają swoją ciekawą historię i że tę historię wsrto poznać.

Wśród nie

wielu

zmieniona

materiałów dotąd

dewiza

rii "Biblioteka Narodowa", Wacława B o r o w e g o , re w

dokumentalnych wydawnicza,

takich

czy

jak

Instrukcja

choćby dla

w

niczym

autorów

Se­

opracowana w latach okupacji przez prof. zaprezentowano kilka spośród 20 tomików,któ­

ukazały się podczas okupacji niemieckiej w różnych krajach a nawet różnych częściach świata.

Były to "Treny" Kochanowskiego (1942,

Edynburg), "Maria" Malczewskiego (1945, Chicago), "Pan Tadeusz" kiewicza (1945, Pittsburgty, "Anhelli" Słowackiego (1945, Nowy Jork).

Wśród nich 2 tomiki odnalazły się w naszych własnych zbiorach a je-

Mic­

BIBLIOTEKA NARODOWA

ZAKŁAD NARODOWY IM. OSSOLIŃSKICH

den tytuł z tych dwu - "Marla" A.Malczewskiego, wydany w Chicago (1945 \ nie

był

dotąd

znany

obecnym

wydawcom

Serii

żadnym katalogu wydawniczym.

Cała ekspozycja książkowa,

z

wała

sygnalizowały

tylko

te

tomiki,

które

konieczności

i

nie

został

bardzo

odnotowany

skromna,

najważniejsze

w

prezento­

etapy

w

roz­

woju tego edytorskiego przedsięwzięcia.

Wystawa z

naszej

miarów cji

w

ciągu

Czytelni

6

najmniejszych,nie

serii,

użytkowanie Bibliotekarze

pełniła

tygodni

codzienną

służbę

tomów

i

tak

samo

bowiem

czytelnikom

obecnością.

rezygnująca

swoją

swoich

towarzyszyła

swoją

jednak

kulturową

poprzez jak

nawet

z

nad

do

dokumentów

równolegle

refleksję wydawcy

korzystającym

Skondensowana poprzez ich

normalne

rolą

przeświadczeni,

społeczną. że

"Litera­

tura w stopniu wyższym niż jakikolwiek inny wytwór kultury decyduje 0 samowiedzy społeczeństwa i kształtuje ciągłość świadomości wej"

starają

się

w

każdych,

choćby

tak

skromnych

roz­ recep­

warunkach,

narodo­ dać

temu

przeświadczeniu wyraz poprzez swoje normalne udostępnianie książek 1 ilustrację ich historii.

Wystawa przyjęta się

inspiracją

z

redaktorem

odnotowana żyła

i

przez

Radiu

do

ogólnopolskim.

z

zainteresowaniem

przeprowadzonego

naczelnym

została

Polskiemu

kalnym

została

wywiadu

serii

prof.

przez

J.Hulewiczem

Tygodnik

Powszechny

nagrania

na

Taśma

z

tym

czytelniczym,

red.

jej

nr

audycji

nagraniem

21) w

znajduje

stała

Wernichowską

(Przekrój

(1980

temat

3.

nr

1836),

oraz

posłu­

programie się

w

lo­

zbio­

rach archiwalnych MBP. Wystawę

przygotowała

J.Kołątajowa,

oprawę

plastyczną

zaprojektowa­

ła i wykonała Izabela Nogalska.

Bibliografia 1. Katalog "Biblioteki Narodowej". W sześćdziesięciolecie Serii 1919 -1979. Wrocław 1979 2. Almanach Biblioteki Narodowej. W pięćdziesięciolecie Wydawnictwa 1919-1969. Wrocław 1969 3. Księgozbiór klasyków. Kultura 1979 nr 28 8.1 i 6 4. Siekierski S. Najstarsza seria literacka. Nowe Książki 1978 nr 1 s. 6 i 8 5. Wojciechowski J. Trwałość tradycji. Nowe Książki 1979 nr 21 s. 83 -84 6. Baran S. Krakowskie Ossolineum. Gazeta Południowa 1979 nr 171 (1 VIII 79 r.)

39

JACEK WOJCIECHOWSKI

CZYTAĆ -

CZYTAĆ

W niniejszej rubryce nie zamierzam powielać recenzji bieżących, których na ogół nie brakuje. Chciałbym natomiast zasygnalizować inte­ resujące teksty, wyprzedzając moment wprowadzenia ich do sprzedaży.

Tym razem, spośród zapowiedzi na II kwartał 1981 roku, proponu­ ję lekturę następujących powieści:

FUENTES CARLOS: Urodziny. Tł. z hisz. M. Kaniowa.

WL 1981 1—2 kw, — 5 ark. 17,5 cm ISBN 83-08-00656-6 20 000 egz. lak. 14 zł.

Meksykański prozaik, Carlos Fuentes, to jeden z tych pisarzy, dzięki którym przed laty literatura iberoamerykańska podbiła światowy rynek wydawniczy. Z czasem jakby odsunięty w cień przez innych powieściopisarzy z tamtych rejonów, utrzymuje się jednak - żeby użyć sportowego sformułowania - niezmiennie w wysokiej formie literackiej.

Znamy go w Polsce z licznych tekstów. Szczególne za­ interesowanie wzbudziła zwłaszcza powieść "Śmierć Artemia Cruz" ora* - swoisty majstersztyk -filozoficzna mikropowieść "Aura". Cechą współną tej prozy jest mądra refleksja nad ludzką kondycją oraz (co nie bez znaczenia) umiejętne połączenie wymyślnej formy z doskonałą czytelnoś­ cią.

W kolejnej, objętościowo skromnej powieści, Fuentes kontynuuje ulu­ bione wątki. Są więc w niej rozważania o wartości intelektu i niedo­ skonałości świata w którym żyjemy - a wszystko w atmosferze niejakiej tajemniczości, kiedy to troje bohaterów wciela się kolejno w coraz in­ ne postacie.

40

GRIEKOWA Y.: Katedra. TL z, ros. H. Broniatowska.

Czytelnik 1981 2 kw. — 15 ark. 20,5 cm ISBN 83-07-00329-6 20 000 egŁ obw. 32 xł

Radziecką Wentzel

i

pisarkę

jest

I.Griekową

-

która

język"

ale

także

z

to

gorzej

niż

niezwykle

nie, wywoływać aplauz lub błędnie opanowane rzemiosło matyki je

to

niewątpliwe

kapitalny

zmysł

zalety

wpaść

pisarstwa

obserwacyjny

i

W

powieści etyki

że wiwisekcja te oburzenie", A

zaś

"sportretowane"

zawodowej,

w

wydaje sensie

się

Griekowej

skłonność są

śmiała

ogólniejszym

ale i

-

-

dostać

może

-

do

się

autor­

przekonywać

z

naukowe, i

to

czym

lub

korespondu­

oryginalnych

nacechowane

można jest

-

ale wyklucza obojętność. Bez­ i doskonała znajombść proble­

środowisko

biurokracji

z

ironią

wrzątku

oburzenie, literackie

leń, Aczkolwiek niektóre konkluzje nastawieniem "pro-feministycznym". drów

zjadliwą do

już

Helena

wzbudziła

humorem,

znamy

się

"Fryzjer damski1* oraz "Ogniowe próby". Jej nowa powieść przed kilku laty w ZSRR duże zainteresowanie i ostre polemiki.

Bo też jest to tekst rzeczywiście prowokujący, Napisany z werwą "na

-

nazywa

opowiadań

i

naukowym

naprawdę

tomów

ce

pracownikiem

dość w

przemyś­

ekstremalnym

kontekście

mean­

nadziei.

Powiedzmy

od

z

przewidzieć

t.zw."świę­

góry

zaduma

nad

kiej natury ale i podziwu godnym uporem człowieka, borykać się z tym wszystkim, co nu współczesność sprokurowała.

razu,

słabościami któremu

W aktualnej sytuacji edytorskiej, kiedy wydawnicze przekraczają wszelkie wyobrażenia,

ludz­

przyszło

poślizgi rubry­

ka anonsów księgarskich traci jakikolwiek sens.

W związku z tym - ponieważ robota bez sensu jest za­ wsze złą robotą - uwagi pt. "Czytać - nie czytać" ulegają l i k w i d a c j i .

Co wcale nie znaczy, iżby czytać nie było warto.

Jacek Wojciechowski

41

NOWOŚCI Z SERII "KSIĄŻKI O KSIĄŻCE”

Korpałs Józef: Karol Estreicher [st.] polskiej".Wrocław: Zakład Narodowy im.

twórca "Bibliografii Ossolińskich 1980,

282 s. il. portr. 8° bibliogr.

Książka

omania

polskiej.

Autor, w

znany

których

dzieło

życie, z

pionierskich

Estreicherów

słoniu

-

"zdecydowałem

grafii"

i

jej

biografię i grafa oraz

działalność

twórcy

się do

było

podjąć serii

charakterystykę charakterystykę

i

prac

omawiane próbę

dzieło

"ojca

bibliografii"

históryczno-bibliograficznych, tym

razem

opracowania

popularnonaukowej.

-

pisze

książki

w

Po-

o

"biblio­

Opracowałem

zwięzłą

Karola Estreichera [starszego] jako jego dzieła.

Uwzględniłem również

biblio­ wkład

kontynuatorów "Bibliografii polskiej", a więc jego syna Stanisława i wnuka Karola [młodszego]". Życie i mentalnego ju W

działalność K. Estreichera dzieła umiejscowił autor

Est.] oraz znaczenie jego monu­ na tle sytuacji politycznej kra­

oraz życia naukowego i kulturalnego Lwowa, Warszawy i Krakowa. pracy wykorzystane zostały materiały źródłowe, korespondencja i rę­

kopisy wykładów cherem.

jak

również

rozmowy

przeprowadzane

z

Karolem

Estrei­

Książka doc. dr. Korpały ukazała się w kilka lat po wydaniu reprin­ tu

całości

"Bibliografii

polskiej".

Zaopatrzona

jest

w

bibliografię

załącznikową,która rejestruje rękopisy, korespondencję Karola chera ogłoszoną drukiem oraz opracowania. Uzupełnieniem tekstu

Estrei­ są li­

czne portrety i ilustracje, które przybliżają czytelnikowi wielkiego bibliografa i jego kontynuatorów.

Recenzja książki ukazała się w 21 numerze NOWYCH KSIĄŻEK w roku 1980.

42

JADWIGA K0Ł4TAJ0WA

"SOLIDARNOŚĆ" W MBP

Historia

Niezależnego

Samorządnego

Związku

Zawodowego

" S o l i ­

d a r n o ś ć " rozpoczęła się w dniu 6 XI 1980 r. Wtedy to na ogólnym żebranin kandydatów do NSZZ "Solidarność" wybrano w wyborach bezpośrednich i tajnych Komitet Założycielski tej organizacji.

Do K o m i t e t u Z a ł o ż y c i e l s k i e g o weszli przedstawi­ ciele

pracowników

Biblioteki

Głównej

i

wszystkich

Bibliotek

Dzielni­

cowych* Skład Komitetu przedstawiał się następująco: Krystyna S t r z e ­ l e c k a przewodnicząca (Dział Terenowy) oraz członkowie: Małgo­ rzata (Filia

J u d y e k a (Filia nr 11 - Śródmieście),

nr 3 w Nowej Hucie), Irena Jadwiga K o ł ą t a j o w a

G r e ń - Czy­

telnia Główna MBP), Roman P o s a c k i (DBP -Krowodrza), Elżbie­ ta

S z u m s k a

(Filia

dzielnicy

Podgórze),

Anna

W ó j c i k

(Księgowość MBP)* Najważniejszym było

zadaniem

uporządkowanie

borczych

oraz

nowowybranego

ewidencji

stworzenie

członków

podstaw

i

Komitetu

Założycielskiego

przeprowadzenie

organizacyjnych

w

zebrań

wy­

poszczególnych

grupach pracowniczych, aby ukonstytułowały się najpierw - m okresie około miesiąca Komisje Oddziałowe oraz po ich powstaniu - Komisja Za­ kładowa.

Część historyczna NSZZ "Solidarność" w MBP ma wszakże i swoją część przedhistoryczną.

Do jej prehistorii należy zebranie informacyjne o sytuacji w ruchu związkowym, które dla ogółu pracowników przeprowa­ dzone zostało w specjalnie wynajętej sali Pałacu pod Baranami w dniu 23 X 1980 r. Przedstawiciele zarówno dęwnego Związku Branżowego znaj­ dującego się w stadium reorganizacji jak 1 krakowskiego MKZ "Solidar­ ność"

poinformowali

zebranych

o

ich organizacji. Część obecnych niem do nowego związku.

założeniach, osób

celach

opowiedziało

i się

strukturze za

swo­

przystąpie­

W dniach od 4 HI do 15 HI 1980 r. powstało 5 Komisji Oddziało­ 43

wych

NSZZ

Zakładowej,

"Solidarność". które

odbyły

Akcję się

wyborczą

15

HI

zakończyły

1980

r*

Całe

wybory Koło

do

NSZZ

Komisji "Solidar­

ność" przy MBP liczy 248 członków* A oto pełny skład Komisji Oddziałowych i Komisji Zakładowej: SKŁAD KOMISJI ZAKŁADOWEJ: Maria

P a s s o w i c z -

Maria

P i e n i ą ż e k

przewodnicząca -

Krystya* S t r z e l e c k a Ann* K o s a k o w s k a -

(MBP

Kraków-Dział

v-przewodnicząca(MBP

"

Dział

Terenowy

\

Instr*Met.),

sekretarz (MBP " Dział Terenowy), skarbnik (MBP Kraków - Dział Terenowy),

Jadwiga K o ł ą t a j o w a - MBP Kraków - Czytelnia Główna, Zofia B a t k o - MiGBP Wieliczka, Małgorzata J u d y c k a - DBP Nowa Huta (Filia nr 3), Stanisława K u r o w s k a - MiGBP Myślenice, Jolanta S a m e k - DBP Krowodrza, Alojzy S o 1 a w a - MBP Kraków - Dział Terenowy.

Komisja Rewizyjna Komisji Zakładowej: Zofia Z i e m b i ó s k a - MBP Kraków (Dział Opracowania), Zofia B i l s k a - MBP Kraków, Jadwiga B a r a n o w s k a - MBP Kraków (Dział Obsługi Sieci).

I.

К o ł o przy MBP w Krakowie, nr 1038, ul. Franciszkańska 1 (Biblioteki Śródmieścia). Liczba członków: 81. Skład Komisji:

Maria P i e n i ą ż e k przewodnicząca, j o w a wice przewodnicząca, Irena G r e ń , Barbara H a n d z l

Jadwiga K o ł ą t a ­ Elżbieta S z u m s k a ,

i k - M u c h a , Elżbieta S t r a c h o w s k a .

Komisja Rewizyjna Koła Śródmieście: Zofie B a d u r a - MBP Kraków - Czytelnia Czasopism, Zofia B a s i s t a - MBP Kraków -Dział Obsługi Sieci.

II.К

o ł o przy Dzielnicowej Bibliotece Publicznej Krowodrza,nr 1257.

Liczba członków: 24. Skład Komisji:

Jolanta S a m e k przewodnicząca, Anna M a z u r o w a wodnicząca, Roman P o s а с к i, Maria S t e f a ń s k a .

III.К

«wiceprze­

o ł o przy Dzielnicowej Bibliotece Publicznej Nowa Huta,nr 1157.

Liczba członków: 42. Skład Komisji:

Małgorzata

J u d y c k a -

przewodnicząca,

przewodnicząca, Józefa N i e d ź w i e d ź , P i s z c z k o w s k a *

Teresa E w a

K i s z k a S ł a b a ,

-wice­ Maria