2
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kamp
TAK Kamp
İÇERİK ................................................................
4
Giriş ....................................................................
6
TAK Kartal .......................................................... TAKım
8
Önsöz
Program ve Tema Yürütücüleri ........................
30
Aydos Tepesi; Zirve ............................................
32
Sahil; Deniz .........................................................
48
Taş Ocağı; Çukur ................................................
76
Çarşı; Merkez .......................................................
116
Sanayi; Yeni Merkez ............................................
158
Soğanlık; Miras ...................................................
176
Atalar Caddesi; Yaşayan Sokak .........................
194
Dragos Kazı Alanı; Tarihsel Derinlik ...................
208
Yunus Mahallesi; Dönüşen Mahalle ...................
222
TAK Kondu-TAK Gezici; ETKİleşim Mekanı .......
238
Tasarımcılar Gözüyle TAK Kamp 4! ...................
254
TAK nedir? ......................................................... TAKtik Adımlar .....................................................
260 262
Tasarımcılar Kartal’da
10
TAK
......................................
Tasarımcılar Kartal’da TAK Kamp 4
3
TAK Kamp
Önsöz Göreve geldiğimiz 2009 yılından bu yana “Kartal’ı seviyoruz” dedik. Bunu dememizin temel nedeni aidiyet duygusu geliştirmekti. Kartallılara “Nerelisin?” diye soruyoruz, “Erzincanlıyım” diyor, “Sivaslıyım” diyor; cevaplar hep farklı farklı şehirler... Kartal’da doğmuş, büyümüş, okumuş, gençliğini burada geçirmiş insanların böyle bir aidiyet duygusu yoktu. Çocuklara “Nerelisin?” sorusunu sora sora, “Kartal’ı seviyorum” dedirte dedirte, insanlar artık “Kartallıyım” demeye başladı. Bu şekilde Kartal’a olan aidiyet duygusunu geliştirmeyi amaçladık. Çünkü biliyoruz ki aidiyet duygusuna sahip insanlar, kendi kentlerine zarar vermez.
TAK
2009 yılında göreve gelince Kartal’da bir dönüşüm başlattık. Dönüşüm sadece binaları dönüştürmek, geliştirmek ile olacak iş değil. Binaları değiştirip dönüştürebiliriz; ama ruh vermezsek, o binalar dönüşürken insanları da dönüştürmezsek, dönüşümün hiç bir anlamı olmaz. Peki insanlar nasıl dönüşür? Hep konuşulanlar; Kültür ve Sanat... Kültür ve Sanat bize göre yanlış bir ifadedir. Kültür, sanatla gelişir. O halde onun adını “Sanat ve Kültür” diye ifade etmekte fayda var. Biz, Kartal’ı düşleyerek ve düşünerek dönüştürüyoruz. Yani, vizyon ortaya koyuyoruz. Kartal’ın geleceğini tasarlıyoruz. Geleceği tasarlarken geçmişin kimlik ve kişiliklerini koruyoruz. Örneğin; bilenler vardır. Ören Bayan İplik fabrikası şimdi dönüşüyor. İplik fabrikasından kalan bir hangarı Ören Bayan müzesi yapacağız. Makinesiyle, enstrümanlarıyla 1960’lı, 70’li yıllardaki fotoğraflarıyla. Ören Bayan reklamları vardı mesela; bu müzede onları sergileyeceğiz. Ama sadece onların sergilendiği bir yer olmayacak. Aynı zamanda bir buluşma alanı da yaratmaya çalışacağız bu müze içinde.
Tasarımcılar Kartal’da
Aynı zamanda Kartal’da geçmişi olan herkesi anmaya çalışıyoruz. Örneğin; Kartal’da her yıl mezarı başında Neyzen Tevfik’i anıyoruz. Bu sene eşekli kütüphane heykelini açtık, bize demedikleri kalmadı. Eşek sırtında kütüphane yapmış; köy köy dolaşıp özellikle kadın-çocuk okuma oranını artırmış. Böyle bir şahsiyetin heykelini tabi ki yapacağız.
4
Bir zamanların sanayi kenti Kartal dönüşürken de bazı alanlar, bazı depolar bize kalıyor. Bunları farklı amaçlarla değerlendiriyoruz. 2015 yılında İKSV’nin düzenlediği İstanbul Bineali’nin baş sanatçısı Arjantinli Adrian Villar Rojas bütün eserlerini Kartal’da yaptı. O eserleri Büyükada’da sergiledik. İkinci planımız Sunay Akın ile Masal Müzesi açmak. Çocukluğumuzda dinlediğimiz masalların geçmişini bilmek durumundayız. Örnek vermek gerekirse Anderson hiç New York’a gitmemiştir; ama New York’ta heykeli vardır. Aksine Anderson Türkiye’de yaşamıştır. “Gördüğüm en iyi millet Türk milletidir” diye kendi eliyle yazdığı bir yazı bile bulunmaktadır. Ama biz bunu bilmeyiz. Türkiye’de Anderson ile ilgili ne bir heykel ne de onu hatırlatacak bir yazı vardır. Demek ki bizim geçmişimizi çok iyi öğrenmemiz lazım ki geleceğimizi tasarlayabilelim.
TAK Kamp
Geçmişin değerleri ile geleceğin hayallerini ‘Sanat ve Kültür Kenti Kartal’ vizyonu ile hayata geçireceğiz. TAK Kartal’ı bu nedenle kurduk. Tasarıma, Araştırmaya ve Katılıma önem veren genç tasarımcılara fırsatlar sunuyoruz. Genç tasarımcılarla, mahalleleri TAK Kondu ve TAK Gezicide bir araya getiriyoruz. Programlarımızı ve projelerimizi Kartallılar ile birlikte kararlaştırıyoruz, sorunları birlikte tartışıyor ve birlikte çözüm yolları arıyoruz. Yani, TAK Kartal, Kartal Belediyesi’nin sosyal ARGE’si olarak çalışıyor. Kentlere kimlik kazandırmak tasarımcının işidir. Onu da yapacak olan, siz genç tasarımcılarsınız. TAK Kartal ile bağlantınızı kesmeyin; sizlerin bakış açısı bizlere katkıda bulunuyor ve bu sayede Kartal gelişiyor ve dönüşüyor. Hepinize tekrardan teşekkür ediyor, TAK Kartal’ın bir parçası olmanızdan dolayı hepinizi canı gönülden kutluyorum. Op. Dr. Altınok Öz Kartal Belediye Başkanı
TAK Tasarımcılar Kartal’da
5
TAK Kamp
Giriş ‘Kentleri yeniden düşünmek’ ve ‘mahalleleri yeniden keşfetmek’ söylemi ile kurduğumuz etkileşim atölyelerinde; tasarım, araştırma, katılım, vizyon, etki, kalkınma ana temaları ile geliştirdiğimiz program ve etkinliklerle pek çok deneyim elde edildi. Artık, atölye deneyimlerinin Anadolu kentleri ile paylaşılması zamanı geldi. Aynı zamanda Anadolu deneyimlerinin de İstanbul ile paylaşılması zamanı geldi. O nedenle, farklı kentler, farklı üniversiteler ve farklı disiplinlerden oluşan tasarımcıların; kentleri ‘keşfetme’ ve ‘görünür kılma’ etkinlikleri sürecini başlattık. ‘Tasarımcılar Kartal’da’’ ilk etkinliğimiz oldu. Ardından “Tasarımcılar Kapadokya’da”. Sonra da diğer kentler ile etkinliklerin yaygınlaşacağını umuyorum.
TAK
Hedefimiz ise Anadolu Tasarımcı Ağı (ATA) oluşturmak. ATA’nın temel amacı ise, Anadolu coğrafyasının kültürel ve demografik çeşitliliği ve zenginliğini genç tasarımcılarla birlikte yeniden keşfetmek ve keşfedilenleri ise görünür kılmak olacak. Tasarımcılar Kartal’da etkinliğimiz, 20 Kentten, 27 Üniversite ve 280 tasarım öğrencisi ile gerçekleşti. Katılımcıların pek çoğu kendi üniversitelerinde kurdukları tasarım toplulukları ile çok aktif bir şekilde, pek çok etkinlik ile farklılıklarını ortaya koymuşlardı. Kendi kentlerinde deneyimli katılımcılar; bu kez farklı bir etkinlik ile Kartal’ın bilinen ve bilinmeyenlerini birlikte ve ayrı ayrı keşfettiler, keşfettiklerini ise farklı araçlarla görünür kıldılar. İki günlük süreç içinde katılımcılar, Anadolu deneyiminden yararlanarak, Kartal’ın farklılık ve farkındalıkları ortaya çıkardılar. Katılımcılar, araştırmaları ve önerileri ile tasarımın yalnızca bir ürün olmadığını, TAK’ın temel felsefesini oluşturan tasarım, araştırma ve katılım kavramlarının önemini Kartallılar ile birlikte deneyimlediler.
Tasarımcılar Kartal’da
Karşılıklı olarak farklı kent üniversitelerinden gelen katılımcıların etkileşimi, farklı görüş ve önerilerin etkileşimi, bilindik ve yeni kavramların etkileşimi ile Kartallı ve tasarımcı etkileşimi iki günlük etkinliğimizin önemli süreçleri idi.
6
Çalışmaları detaylı incelediğinizde her alandaki etkileşim sonucunda ortaya çıkan yazılı ve görsel ürünlerin farklı bakış açıları ile üretildiğini göreceksiniz. Bütün çalışmalarda farklı keşfetme yöntemlerini ve farklı görünür kılma araçlarını göreceksiniz. Bir başka deyişle, farklı coğrafyalarda eğitim gören ve yaşayan genç tasarımcıların, gerek eğitim, gerekse bireysel gelişim dinamikleri ve becerileri önerilerine yansımış durumda. Kitapta yer alan tüm çalışmalar, tasarım düşüncesi yoluyla sorunu anlama ve çözüme yönelik farklı bakışlar ortaya koyma yaklaşımının ürünleri.
TAK Kamp
Tasarımcılar Kartal’da etkinliğini düzenleyen ve destekleyen Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz ve yöneticileri ile organizasyonu yapan TAK Kartal Ekibine teşekkür ederim. Anadolu’nun dört bir tarafından gelen genç tasarımcı katılımcılara ise farklı bakış açıları ile ortaya çıkardıkları farklı önerileri için TAK Kartal adına teşekkür ederim. Tasarımcılar Kapadokya’da etkinliğinde buluşmak üzere. A.Faruk Göksu TAK Kartal Kurucusu
TAK Tasarımcılar Kartal’da
7
TAK Kamp
TAK KARTAL TAK Kartal; Kartal Belediyesi ve DESTEK Platformu gönüllü ortaklığı ile yürütülmektedir. Kartal‘ın sorunlarının çözümü için mahalleliler ile tasarımcıları bir araya getiren TAK Kartal; Tasarım, Araştırma ve Katılım program ve projeleriyle Kartal’da yaşam kalitesinin artırılmasını amaçlamaktadır.
TAK
KURUCU ORTAKLAR
Op. Dr. Altınok Öz Kartal Belediye Başkanı
Faruk Göksu Şehir Plancısı
Tasarımcılar Kartal’da
KORDİNATÖRLER
8
Sıla Akalp Şehir Plancısı
Zeynep Öz Küratör
TAK Kamp
TAK Kartal TAKımı
Eylül Şenses Mimar
Sarp Keçeli Metin Yazarı, Siyaset Bilimci
Nur Deveci Astronom, Zeka Oyunları Eğitmeni
Fatma Küçük Mimar
Ezgi Çiftçi Mimar
Cansu Türkay Mimar
Oğulkan Erden İç Mimar ve Çevre Tasarımcısı
Ramis Tosun Grafik Tasarımcı
TAK
Deniz Taylan Batur Grafik Tasarımcı
Tasarımcılar Kartal’da
9
TAK Kamp
TASARIMCILAR KARTAL’DA Kartal’ı KEŞFETTİLER , Keşfettiklerini GÖRÜNÜR Kıldılar ! Kartal Belediyesi ve TAK Kartal 20 Kent, 27 Üniversitesinden 280 tasarım öğrencisi ile 10-12 Haziran 2017 tarihleri arasında TAK Kamp etkinliğinin dördüncüsünü gerçekleştirdi. Amaç, farklı kentler, farklı üniversiteler ve farklı disiplinlerden oluşan katılımcıların; Kartal’ın bilinen ve bilinmeyenlerini birlikte ve ayrı ayrı keşfetmeleri, keşfettiklerini ise farklı araçlarla görünür kılmalarını sağlamaktı. Anadolu deneyiminden yararlanarak, Kartal’ın farklılık ve farkındalıklarını ortaya çıkarmalarına ortam yaratmaktı. Önce Çalışma Alanları Belirlendi!
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
TAK Kartal ekibi tarafından daha önce hazırlanan ‘Mahalle Eylem Planı’ dikkate alınarak tüm Kartal ilçesini kapsama alanına alacak 10 çalışma alanı belirlendi.
10
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Aydos Tepesi; Zirve Artı (537 m) Sahil; Deniz Sıfır Taş Ocağı; Çukur Eksi (60 m) Çarşı; Merkez Alışveriş Sanayi Yeni Merkez Soğanlık / Gümüşpınar Miras Atalar Caddesi Yaşayan Sokak Dragos Kazı Alanı Tarihsel Derinlik Yunus Mahallesi Dönüşen Mahalle TAK Kondu-TAK Gezici (Yersiz) ETKİleşim Mekanı
Dragos Kazı alanında yapılan açılış konuşmasının ardından katılımcılar, gruplar halinde öğlene kadar grup yürütücüleri ile birlikte yöntem ve içerik üzerinde çalıştılar.
TAK Kamp
1.Gün; Tasarımcılar Kartal’ı Keşfetti!
Öğleden sonra, katılımcılar Kartal’a dağıldılar. Bakmak, görmek, anlamak ve algılamak temel kavramları çerçevesinde Kartal’ın mekânsal ve yaşamsal değerleri, farklılıkları kendilerinin belirledikleri yöntem ve etkinlikler ile keşfedildi. 2.Gün; Keşfedilenler Görünür Kılındı! Katılımcılar ikinci gün Büyükada Kartal Tesislerinde tüm gün boyunca keşfettiklerini görünür kılacak çalışmalar yaptılar. Katılımcılar; sözel ve görsel ürünlerini akşam üzeri TAK ekibi ve Belediye yetkililerine sundular. Sunumlar hem sözel hem de görsellerden oluşturulmuştu. Hikaye Yazma Söylem ve Kavram Üretme Kimlikler ve Kişilikler Diğer
TAK
Sözel; - - - - Görsel; - - - -
İnfografik Gösterimler, İllüstrasyon, Çizimler Video, Fotoğraf Görsel Sanat İfadeleri Diğer
Tasarımcılar Kartal’da
11
TAK Kamp
TAK Tasarımcılar Kartal’da
12
20 Kentten 280 tasarımcı Kartal Kordonboyu Mahallesindeki Saman Kafe’de buluştular.
Buluşmanın ardından, ada motoru ile Büyükada’ya doğru yola çıktılar.
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
Tesisdeki odalarına ve çadırlarına yerleştiler.
TAK
Kısa bir deniz yolculuğunun ardından, katılımcılar Kartal Belediyesi Büyükada tesisine ulaştılar.
13
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Farklı kent ve bölümlerden katılımcılar birbirlerini tanıma fırsatı buldular.
14
Katılımcılara TAK Kartal sunumu yapıldı, TAKım tanıtıldı ve Tasarımcılar Kartal’da etkinliğinin temaları anlatıldı.
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
Katılımcılara etkinlik süresince ihtiyaç duyacakları çanta, tshirt, yaka kartı, broşür ve program dağıtıldı.
TAK
Sunum sonrasında, tasarımcılar çalışacakları temaları seçtiler. Farklı disiplinlerden ve üniversitelerden katılımcıların bir araya geldiği heterojen ekipler oluşturuldu.
15
16
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kamp
TAK Kamp
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
17
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Etkinliğin ikinci gününde tasarımcılar Dragos Arkeolojik Kazı alanında bir araya geldi ve açılış konuşması yapıldı.
18
Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz ve TAK kurucu ortağı A.Faruk Göksu etkinliğe dair konuşma yaptılar.
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
Açılış konuşmasının ardından katılımcılar, gruplar halinde öğlene kadar grup yürütücüleri ile birlikte yöntem ve içerik üzerinde çalıştılar. Çalışma sırasında Öz ve Göksu, gruplara Kartal hakkında temel bilgiler verdiler. (Zirve ekibi)
TAK
Tema yürütücüleri katılımcılara tanıtıldı; etkinliğin amacı ve Kartal’ın vizyonu hakkında konuşuldu.
19
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Öğleden sonra, katılımcılar Kartal’a dağıldılar, Kartal’ı keşfe çıktılar. (Sanayi ekibi, keşif)
20
Bakmak, görmek, anlamak, ve algılamak temel kavramları çerçevesinde Kartal’ın mekânsal ve yaşamsal değerleri, farklılıkları kendilerinin belirledikleri yöntem ve etkinlikler ile keşfedildi. (Deniz ekibi, keşif)
TAK Kamp
ve
Tasarımcılar Kartal’da
Yoğun bir günün ardından, tasarımcılar kumsalda ateş yakıp şarkılar söylediler.
TAK
Gün sonunda gruplar Büyükada’da çalışmaya başladılar; günün keşfedilenlerin değerlendirmesini yaptılar. (Çukur ekibi, akşam çalışması)
21
TAK Kamp
TAK Tasarımcılar Kartal’da
22
Katılımcılar üçüncü gün Büyükada Kartal Tesislerinde tüm gün boyunca keşfettiklerini görünür kılacak çalışmalar yaptılar. (Çukur ekibi, keşfedileni görünür kılma çalışması)
(Soğanlık ekibi, keşfedileni görünür kılma çalışması)
TAK Kamp
(Deniz ekibi, keşfedileni görünür kılma çalışması)
TAK Tasarımcılar Kartal’da
(Mahalle ekibi, keşfedileni görünür kılma çalışması)
23
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Çalışmaların tamamlanmasının ardından grup yürütücüleri, katılımcılara sertifikalarını dağıttılar. (Mahalle ekibi, sertifika dağıtımı)
24
Sertifikalarını alan katılımcılar, sunumlara başlamak üzere Büyükada Kartal Tesisinin terasında bir araya geldi.
TAK Kamp
Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Öz, sertifikalarını alan katılımcıları kutladı. (Merkez ekibi, sertifika dağıtımı)
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Grup sunumlarına başlamadan önce, Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz grup yürütücülerine sertifikalarını verdi ve etkinliğe katılımlarından dolayı teşekkür etti. (Sanayi grubu yürütücüsü Buket Metin’e sertifikasının takdimi)
25
TAK Kamp Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sunumlar bütün grupların ve yürütücülerin katılımıyla başladı.
26
(TAK Kondu grubu, sunum)
TAK Kamp
(Sokak grubu, sunum)
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Grup sunumlarının ardından, Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz kapanış konuşmasını yaptı; katılımcılara ve yürütücülere teşekkür etti.
27
28
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kamp
TAK Kamp
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
29
TAK Kamp
TAK Tasarımcılar Kartal’da
30
Program Temala
Aydos
Sahil
Taş
Yürütücü Aslı Altanlar
Yürütücü Deniz Altay Baykan
Yür Deme
Semiha Sultan Eryılmaz
Erhan Vural
Özgün
Eski Köy Merkezi
Atalar Caddesi
Yürütücü Çağla Küçükergör
Yürütücü Özgür Aslan Sıla Akalp Sonia B.Irani
Özlem Kevseroğlu
Sunay Paşaoğlu
Dragos K
Yürü Ayse S Deniz
Zeyn
TAK Kamp
arı ve Yürütücüleri
Ocağı
Çarşı
Kartal Sanayi Alanı
rütücü et Dinçer
Yürütücü Enif Yavuz Hasan Emre Dipşar
Yürütücü Burak Asiliskender Buket Metin
TAK
n Demiröz
Yunus Mahallesi
TAK Kondu
ütücü Sabuncu z Kırkali
Yürütücü Batuhan Akkaya Miray Özkan
Yürütücü Enes Uzun Hazal Ebru Çetin Tolga Akyürek
nep Öz
Tasarımcılar Kartal’da
Kazı Alanı
31
Zirve
01
01
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Aydos Tepesi, Zirve
32
Artı (537 m)
01 Zirve
Aslı Altanlar 2001 yılında Abant İzzet Baysal Üniversitesi Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nden mezun olmuştur. 2007 yılında aynı üniversitenin Fen Bilimleri Enstitüsü’nün Peyzaj Mimarlığı programında yüksek lisansını tamamlamıştır. 2015 yılında YTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir Planlama Doktora Programı’ndan mezun olarak doktor unvanını almıştır. 2010 yılında Amasya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olmuştur. 2011-2015 yılları arasında YTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya devam etmiştir. Aralık 2015’ten itibaren Amasya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.
Semiha Sultan Eryılmaz TAK
1998’te lisans eğitimini Selçuk Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde, 2002’de Yüksek Lisansını “Küresel Kent ve Mekânsal Dönüşüm (İstanbul örneği)” başlıklı tezi ile Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü ŞBP Bölümü’nde, 2012’de Doktorasını “Mega Etkinliklerin Kent Mekânına Yansımaları Formula 1 Türkiye Grand Prix’i İstanbul Park Örneği” başlıklı tezi ile Yıldız Teknik Üniversitesi ŞBP Bölümü’nde tamamlamıştır. Şehir Planlama Tarihi, Şehir Sosyolojisi, Şehir Ekonomisi, Bilimsel Düşünce Tarihi, Bölge Planlama vb. alanlarda ders veren Eryılmaz’ın; Çocuk, Kadın, Küreselleşme, Turizm, Kentlerarası rekabet, Bölgesel Gelişme konularında çalışmaları olup Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde Yrd.Doç.Dr. olarak görev yapmaktadır.
Tasarımcılar Kartal’da
33
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Zirve
01
34
ZİRVE KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.
Cihad Ari Ümit Şahin Sevda Can Sevval Öztürk Berna Kaya Hacer Doğanay Begüm Temiz Sırrı Ağras Enes Tarık Günay Rafet Alagöz Deniz Engin Ege Bent Gizem Çulha Melisa Elme Hasan Berat Aydın Hülya Olgaç Sezen Gültekin Dilan Demirci Eyüp Doğan Göker Öncel Askın Kızılarslan Akın Akçay Simge Güngör Süleyman Ensar Kaya İhsan Özkökeci Hasan Akın Ceren Pehlivan
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Amasya Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Mardin Artuklu Üniversitesi Mardin Artuklu Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi
01
TAK
AYDOS Aydos tepesi adını Roma ve Bizans döneminde tepede bulunan Aydos kalesinden alır ve Aydos adı Yunanca Kartal anlamına gelen Aetos kelimesinden türemiştir. Eteklerinde bulunan su kaynakları yakın tarihe kadar çevre yerleşim birimlerinin su ihtiyacını karşılamıştır. Kartal’ın doruk noktası Aydos tepesi, kenti yukarıdan gözlem imkanı tanır. Ziyaret alanı olması sebebiyle ve yaşamsal yönüyle de ilçedeki diğer bölgelerden ayrılır.
Tasarımcılar Kartal’da
35
Zirve
01 TAK Kartal Atölyesi, çeşitli kentlerden bilim insanlarını, eğitimcileri, sektör temsilcilerini ve 200’den fazla tasarım öğrencisini bir araya getirerek Kartal’ın geçmişten günümüze sahip olduğu değerleri ve kimliği dikkate alarak “Sanat ve Kültür Eksenli Dönüştürme” eylemi bağlamında araştırma ve tartışma ortamı sunmayı hedeflemiştir. 1.
Atölye İçeriği
TAK Kartal Atölyesi kapsamında; Aydos Tepesi, Kartal Sahil, Taş Ocağı, Çarşı, Sanayi, Soğanlık, Atalar Caddesi, Dragos Kazı Alanı, Yunus Mahallesi, TAK KonduTAK Gezici olmak üzere 10 çalışma alanı belirlenmiştir. Ülke genelinden katılım sağlayan proje yürütücüleri ve tasarım öğrencileri 09 Haziran Cuma akşamı yapılan Tak Sunumu’nun ardından kendi seçtikleri 10 gruba ayrılmışlardır.
TAK
10 Haziran Cumartesi günü, Kartal Kazı ve Tak Kamp alanı’nda yapılan “TAK Kamp Buluşma” etkinliğinde Kartal Belediye Başkanı Op. Dr. Altınok Öz ve Kentsel Strateji Kurucu Ortağı, TAK Kadıköy, TAK Kartal ile Vizyon Atölyesi kurucusu Ali Faruk Göksu’nun konuşmalarının ardından sa:11.00-13:00 arasında Tematik Grup çalışmalarına başlamıştır. Aynı gün sa:13:00-18:00 arasında TAK Kazı Alanı’ndan ayrılarak, çalışma alanları gezilmiştir. “Aydos Tepesi_Zirve+537” temalı grup kapsamında; Şehir Plancısı ve Peyzaj Mimarı iki akademisyenin yürütücülüğünde; Endüstri Ürünleri Tasarımı (1 öğrenci), İç Mimarlık (1 öğrenci), Kentsel Tasarım (2 öğrenci), Mimarlık (16 öğrenci) ile Şehir ve Bölge Planlama (7 öğrenci) olmak üzere beş farklı disipline dâhil 27 tasarımcı yer almıştır. 2.
Üretim Süreci ve Yöntemi
Tasarımcılar Kartal’da
Atölye kapsamında ‘Kartal’ı Keşfedip, Keşfedilenleri Görünür kılmak amacıyla, TAK ekibi tarafından tema yürütücülerine; Toplama-Çıkarma, Mahallenin EN’leri, Sessiz Yürüyüş, Prototip, Yaratıcı Atölye ve Deneyim Turu vb. öneri yöntemler sunulmasının yanında katılımcıların istedikleri yöntemleri kullanmalarına da izin verilmiştir. Atölye süresinin kısıtlı olması nedeniyle; mahalleliler ile tasarımcıları bir araya getiren ve bir sokak atölyesi çalışması kapsamında olan toplama-çıkarma yöntemi ile mahallelilerin sorunlarına yönelik çözümlerin üretilerek mahalleli ile paylaşıldığı prototip yöntemi uygulama imkanı bulunamamıştır.
36
Üretim süreci; 10 Haziran Cumartesi günü sa:13:00-18:00 çalışma alanı gezisini, sa:21:00-00:00 fikir tartışmalarının gerçekleştirildiği atölye çalışmasını ve 11 Haziran Pazar günü sa:09:00-17:00 arasında devam eden grup çalışmalarını kapsamaktadır. Bu tarih ve saatler kapsamında Aydos Tepesi_Zirve+537 temalı grup tarafından kullanılan yöntemler, çalışma şekilleri ve sonuç ürünler aşağıda ifade edildiği şekilde gerçekleşmiştir. Aydos Tepesi çalışma alanının belirli odak noktalarına yapılan geziler ile öneri yöntemlerden; Sessiz Yürüyüş, Mahallenin EN’leri, Yaratıcı Atölye ve Deneyim Turu
01 Zirve
yöntemleri ile “Ağaç Diyagramı”, “Zihin Haritası” yöntemleri; “İmaj Analizi ” ve “GZFT (SWOT)” analizleri kullanılmıştır. Tasarımcılar, kullandıkları bu yöntemlerin birbirine girdi-çıktı vermesi ile bilgi ve deneyimlerini aktardıkları sonuç ürünlere ulaşmışlardır. Sessiz Yürüyüş Yöntemi ile; Yapıların, sokağın, gündelik hayatın gözlemlenmesi ile çevredeki en belirgin kokuların, güçlü seslerin, etkileyici görüntülerin ve hislerin duyumsanması gerçekleştirilmiştir. 10 Haziran Cumartesi günü Tematik Grup çalışması kapsamında; “Aydos Tepesi; ZİRVE; Artı 537” olarak adlandırılan ve sınırları harita üzerinde belirlenen çalışma alanlarımızı temsil eden rota boyunca tasarımcılardan tüm duyularını kullanarak mekânı hissetmeleri, keşfetmeleri ve duyumsamaları istenmiştir. Katılımcılara gezi boyunca hissettiklerini ifade etmek için hem sözel hem de görsel iletişim araçlarını kullanmaları tavsiye edilmiştir. Çalışma alanı bu ilkeler çerçevesinde deneyimlendikten sonra, katılımcılardan gezi rotası kapsamında haritada belirlenen sınırları sorgulamaları ve bu sorgulamadan çalışma alanını en iyi ifade ettiklerini düşündükleri soyut ve/veya somut kavramları üretmeleri istenmiştir.
TAK
Mahallenin EN’leri Yöntemi ile; Tasarımcılar, gerek gözlemleyip duyumsadıkları gerekse sessiz yürüyüş ile paralel olarak mahalleli ile görüşmelerinden yola çıkarak gezi kapsamındaki odak noktalarını analiz etmişler, bazı bulgulara ulaşmışlar ve bu bulguları kategorize ederek daha sonra pafta üzerinde gerçekleştirecekleri diğer analizlerde ve tasarım aşamasında kullanılacak verilere ulaşmışlardır. Bu şekilde katılımcıların bilginin keşfi, analizi ve sentezi ile görsel ifade teknikleri arasında bir bağlantı kurmaları amaçlanmıştır. Bu çerçevede katılımcılar kendilerine Sosyal Etki Tasarım Rehberi Yöntem Kartları (SET) ve “Mahallenin EN’leri” ile ilgili verilen bilginin ardından; analizlerden yararlanarak bilgi ve deneyimlerini ifade etmişlerdir. Yaratıcı Atölye Yöntemi ile; Atölye kapsamındaki gezilerden sonra Kartal Ada Tesisleri’nde tema kapsamında farklı disiplinlerden bir araya gelen 27 tasarımcı, gruplara ayrılmış ve her bir grubun kendi içinde müzakereler yapması ve yaptıkları müzakereler sonucunda üzerinde uzlaşıya vardıkları kavramları seçmeleri ve kavramları neden seçtiklerini ifade etmeleri istenmiştir.
3. https://kentselstrateji.com/proje/sosyal-etki-tasarim-rehberi-set/
Tasarımcılar Kartal’da
1.Kevin Lynch kentte yaşayan tüm sosyal aktörlere rehberlik edecek olan zihinsel haritaların oluşmasında kullanılabilecek en önemli kavramın “imgelenebilirlik” (imageability) olduğunu ifade etmektedir. İmgelenebilirlik, herhangi bir gözlemcide güçlü bir imge yaratma olasılığı taşıyan fiziksel objenin niteliği olarak tanımlanmaktadır . Bu bağlamda Kevin Lynch kent imgesi ve bileşenlerini yollar (paths), sınırlarayrıtlar (edges), düğüm noktaları (nodes), bölgeler (districts) ve anıtsal öğeler-işaretler (landmarks) olarak ifade etmiştir (Lynch, 2010, s.51-54). 2. Bir yerleşimin içsel olarak barındırdığı güçlü ve zayıf yanlarla; yerleşim dışında bulunan, ancak yerleşimi etkileyebilecek olan fırsat ve tehditlerin sistematik ve gerçekçi olarak analiz edilmesini sağlayan bir yöntemdir (Akgün ve Ark., 2014: 63-71).
37
Zirve
01 Yaratıcı atölye kapsamındaki verimli ve etkin tartışmalar sonucunda; fikir geliştirme aşamasına geçilmiştir. Grupların yaptıkları sunumlar ve sunumlar sonrası yapılan tartışmalardan elde ettikleri deneyimleri kendi belirledikleri sözel ve görsel ifade teknikleri ile görünür kılmaları istenmiştir. Tasarımcılar, pafta üzerine yazılı-görsel olarak aktarımlarına yön verecek girdiler konusunda dil birliğine ulaşmışlardır. Katılımcılar içinde bir grup öncelikle gezi rotası kapsamındaki mekânlar için üretilen kavramları toplamış, sonrasında benzer kavramları aynı gruplar altında toplamış ve bu kavramlar içinden mekanı en iyi ifade ettiğini düşündükleri kavramları seçerek ön plana çıkarmışlardır. Başka bir grup SET yöntem kartlarından “Deneyim Turu”na odaklanarak “Bu turun odaklandığı konu ne?”, “Kimler bu alanı kullanıyor?”, “Hangi eylemler gözlemleniyor?”, “Neler işliyor?”, “Nelerin işleyişinde sorun var?”, “Geliştirilebilir tarafları neler? ve Sosyal Etkileşim Mekanları nereler?” sorularına yanıt aramışlar ve bunun üzerine söylevler üretmişlerdir (Çizelge 1).
TAK
Bu bağlamda katılımcılar Aydos Tepesi için “ıssız, sessizlik, yeşil iz, pastorallik, üretim-tüketim-alışveriş, kirlilik, atıl ve çeşitlilik” kavramlarını; Ayazma Balkon Hattı için “izolasyon, rehabilitasyon, teknoloji, sürdürülebilirlik” kavramlarını; Ayazma Meydanı için “İstanbul’un balkonu, hakimiyet, mola, tekinsiz, kirlilik, hançer, meydan” kavramlarını; Yakacık için “soyutlama, asimilasyon, güvensiz, eski-yeni-yıkıntı, kadının yeri, farklılaşma, mahallileşme, çarpıtlık/zıtlık” kavramlarını; Havuz Park için “uyumsuz, farklı, ait olmayan” kavramlarını üretmişlerdir. SET yöntem kartlarından mahallenin EN’leri yöntemine göre yapılan çalışmada çalışma alanının ENleri olumlu ve olumsuz özelliklerine göre gruplandırılarak ifade edilmiştir. Örneğin, olumsuz yöndeki algılarını ifade edebilmek için “EN işlevsiz yer: Ayazma meydan”, “EN unutulmuş objeler: çeşmeler”; “EN kirli yer: sokaklar” gibi söylevleri kullanırken, olumlu yöndeki algılarını ise “EN temiz hava: AYDOS”, “EN ilginç: Havuz”, “EN keyifli: Yakacık Meydanı”, “EN nostaljik: Masal Müzesi”, “EN belirgin renk: Yeşil” gibi söylevleri kullanmışlardır. Atölye sürecinde yapılan müzakereler sonunda üretilen tüm kavram ve söylevler infografik gösterimler ile görsel ürünlere de dönüştürülmüştür.
Tasarımcılar Kartal’da
Benzer bir şekilde bir başka grup da; gezi rotasındaki mekanların içsel olarak barındırdığı güçlü ve zayıf yanlarla; yerleşim dışında bulunan, ancak mekanları etkileyebilecek olan fırsat ve tehditleri ifade etmeye çalışmışlardır (Çizelge 2).
38
11 Haziran Pazar günü TAK Atölye kapsamında yer alan 10 grubu temsil eden tasarımcılar, gözlemleyip deneyimledikleri ve ulaştıkları yazınsal ve görsel ürünleri sunarak sertifikalarını almışlardır. 3.
Sonuç yerine
Sürekli bir toplumsal gelişme içinde bulunan kentin doğasını anlamadan kentin geleceğine dair kestirimler yapmak mümkün değildir. Çünkü kent, bir üretim alanıdır, insanla yerin etkileşiminin tarihi kayıtlarının tutulduğu bir arşiv gibidir ve
01 Zirve
Çizelge 1. SET yöntem kartlarından “Deneyim Turu” temalı yöntem kartına göre çalışma alanı için geliştirilen söylemler
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Çizelge 2. SWOT analizine göre çalışma alanı için geliştirilen söylemler
39
TAK
Zirve
01 aynı zamanda o toplumdaki değer yargılarının, felsefenin ve yönetim biçiminin sembolüdür. Bu nedenle kentin farklı katmanlarının birbiriyle nasıl örtüştüğünü anlamadan o katmanlardan herhangi birine müdahale etmek doğru değildir. Kentin farklı katmanlarını okumak için bir yerin tarihsel, güncel, işlevsel ve simgesel bağlamlara dair katmanlarını ayrıştırarak bunların ilişkilerini anlamaya çalışmak gerekir (Çil, 2006, s. 219). Kentteki aktörlerin davranışları hem yaşadıkları çevreyi etkilemekte hem de bu çevreden etkilenmektedir. Kentteki aktörler ve içerisinde yer aldıkları çevre arasındaki ilişkinin keşfedilmesi, kentteki aktörlerin farklı senaryolar karşısında alacakları kararların, verecekleri tepki ve davranışlarında anlaşılmasına olanak sağlayacak ve bu şekilde karar vericilerin de daha sağlam temellere dayanan kararları alabilmeleri olanaklı hale gelecektir. (Yalçıner, 2012,s.2). Bir kentin tarihsel derinliğine bağlı mirası ve kimliği, sosyo-ekonomik yapısı ile bütünleşme durumu, birey ile mekânın kendi içlerinde barındırdıkları çeşitliliğin kültürel bir zenginlik olduğu bilinciyle geçmiş-günümüz ve gelecek uyumu sağlanabilecek, kendine ait bir ruh ve özgünlük taşıyan mekânlar üretilebilecektir. Bir yerleşmeyi bir diğerinden farklı kılan unsur; o mekânın kimliğidir. Ancak burada daha da öne çıkan temel unsur; sahip olunan kimliğin farkında olabilmek, farkındalık bilincini yükseltebilmektir. Bu bakış açısıyla “Kartal’ın değerlerini yeniden keşfetmek” ve “keşfedilenleri görünür kılmak” temasıyla yola çıktığımız bu atölye çalışmasında farklı kentler, farklı üniversiteler ve farklı disiplinlerden oluşan tasarımcılar ile birlikte Kartal’ı “Sanat ve Kültür eksenli Dönüştürmek” için neler yapılabileceğinin tartışıldığı bir ortam oluşturulmuştur. Bu çerçevede tasarımcılar, mekânı yaşayarak deneyimlemişler, mekâna ait deneyimlerini birlikte tartışma imkânı bulmuşlar, bu tartışmalardan elde ettikleri tüm bilgi ve becerileri farklı ve özgün ifade teknikleri kullanarak sunmuşlardır.
Tasarımcılar Kartal’da
Bu atölye; geçmişin izlerini arayan ve sahip çıkan, mevcut durumun ve dinamiklerin farkında olarak geleceği tasarlamaya odaklanan çalışmaların multidisipliner katılımla nasıl yaratıcı ürünlerle sonuçlanacağının başarılı bir göstergesi olmuştur. Bu bağlamda Tak Kartal Atölyesi ve Kampını organize eden yetkililere, Kartal Belediyesi Başkanlığı’na, farklı disiplinlerden katılım sağlayan proje yürütücülerine ve dinamik, heyecanlı ve üretken gençlerden oluşan tasarımcılara teşekkürü borç biliriz.
40
4. Kaynaklar Akgün, A., A., Alkay, E., Kerimoğlu, E., Kormaz, T., K., Kundak, S., Okumuş, G., Özçevik, Ö., (2014), Şehir Planlamada Analiz ve Değerlendirme Teknikleri, Literatür Yayınları, İstanbul. Çil, E., (2006), “Bir kent okuma aracı olarak mekan dizim analizinin kuramsal ve yöntemsel tartışması”, Megaron YTÜ Mim Fak. E-Dergi, 1(4): 218-233. Yalçıner, Y., (2012), Davranışsal İktisat Yaklaşımıyla Rekabetçi Piyasa Analizi, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No: 133, Ankara.
01 Zirve
Dragos Kazı Alanı, Grup Buluşması
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“Aydos Tepesi çalışma alanının belirli odak noktalarına yapılan geziler ile öneri yöntemlerden; Sessiz Yürüyüş, Mahallenin EN’leri, Yaratıcı Atölye ve Deneyim Turu yöntemleri ile “Ağaç Diyagramı”, “Zihin Haritası” yöntemleri; “İmaj Analizi ” ve “GZFT (SWOT)” analizleri kullanılmıştır.”
41
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Zirve
01
42
“Sessiz Yürüyüş Yöntemi ile; yapıların, sokağın, gündelik hayatın gözlemlenmesi ile çevredeki en belirgin kokuların, güçlü seslerin, etkileyici görüntülerin ve hislerin duyumsanması gerçekleştirilmiştir.”
“Mahallenin EN’leri Yöntemi ile; tasarımcılar, gözlemleyip duyumsadıkları sessiz yürüyüş ile paralel olarak mahalleli ile görüşmelerinden yola çıkarak odak noktalarını analiz etmişler, bazı bulgulara ulaşmışlar ve bunları kategorize etmişlerdir.”
01 Zirve Tasarımcılar Kartal’da
“TAK Atölye kapsamında, tasarımcılar, gözlemleyip deneyimledikleri ve ulaştıkları yazınsal ve görsel ürünleri sunarak sertifikalarını almışlardır.”
TAK
“Yaratıcı Atölye Yöntemi ile; geziden sonra Kartal Ada Tesisleri’nde farklı disiplinlerden bir araya gelen 27 tasarımcı, yaptıkları müzakereler sonucunda üzerinde uzlaştıkları kavramları seçmişlerdir.”
43
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Zirve
01
44
01 Zirve
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
45
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Zirve
01
46
01 Zirve
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
47
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
02
Sahil, Deniz
48
Sıfır
02 Deniz
Deniz Altay Baykan ODTÜ, Şehir Planlama Bölümü Mezunudur. Doktorasını Paris’te EHESS’de, Kentsel Coğrafya Bölümünde tamamlamıştır. Bilkent Üniversitesi Kentsel Tasarım bölümünde görev yapmakta ve araştırmalarını kentsel coğrafya, kentsel sosyoloji, kadın çalışmaları konularında sürdürmektedir. BM ve yerel yönetimlere projeler ve danışmanlık yapmaktadır. Paris’te SciencePo, ‘’Cities Back in Town’’ üyesidir. EHESS/CETOBAC, IFEA ve Fransız Kültür desteği ile Ankara İmar Planı yarışmacılarından Mimar L.Jaussely üzerine gerçekleşecek serginin hazırlıklarını yürütmekterdir. Meslek odaları ve sivil girişimlerin çalışmalarında gönüllü olarak görev yapmaktadır.
Erhan Vural TAK Tasarımcılar Kartal’da
Ödüllü mimarlık ve kentsel tasarım ofisi ABOUTBLANK’ in kurucu ortaklarından Erhan Vural, 2007’de YTÜ Mimarlık Fakültesi’nden mezun oldu. 2005’ten beri kendisinin, Ozan Özdilek’ in, Hasan Sıtkı Gümüşsoy’un ve Gökhan Kodalak’ ın birlikteliğiyle süregelen ABOUTBLANK ile birlikte tekil konut ölçeğinden stratejik kentsel tasarım ölçeğine dek geniş bir skalada projeler üretti, ulusal ve uluslararası yarışmalarda yirminin üzerinde ödül kazandı. Skopje Architecture Week (Üsküp), İTÜ, YTÜ, BAÜ, ÇAÜ, KÜ, MEF, UÜ gibi saygın ulusal ve uluslararası platformlarda seminerler verdi. 2011 yılında ABOUTBLANK’ in resmi ofis statüsüne kavuşmasından bu yana ofis bünyesinde profesyonel hayatına devam ediyor ve MVRDV Rotterdam, AECOM Londra, KCAP Rotterdam gibi saygın ofisler ile birlikte birçok uluslararası projede ortak çalışmalar yürütüyor. Aynı zamanda 2014’ten bu yana Yıldız Teknik Üniversitesi Mimari Tasarım stüdyolarında grup yürütücüsü öğretim üyesi olarak deneyimlerini paylaşıyor.
49
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Deniz
02
50
DENİZ KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Zeynep Gülsüm Özcan Fatma Nur Işık Azizah Salimipoov Çağrı Ünver Jamila Baibarieva Salih Oral Deniz Bekler Burcu Bulut Mehmet Akif Sarı Cansu Soysal Cihad Sinan Güneş Şeyma Çiçek Zeynep Nur Karaca Duygu Karabel Emine Tanrıverdi Muhammed Çelik Selman Kahveci F. Damla Yılmaz Seçil Özkan Ayşenur Şekerci Rümeysa Savruk Merve Erdoğan
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi İstanbul Gedik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
02
TAK
KARTAL SAHİL 8.5 km uzunluğuna sahip sahil şeridi ve yolu Kartal’da hem ulaşım hem de rekreasyon için önemlidir. 1857 yılında inşa edilen iskele ile deniz ulaşım ağına dahil olan Kartal’dan Adalar ilçesine vapur, Yalova iline ise deniz otobüsü seferleri yapılmaktadır. Kartal Sahili’nde Kartal Marina, Dragos Yelken İhtisas Kulübü ve yerel balık restoranları bulunur.
Tasarımcılar Kartal’da
51
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
52
02 Deniz
İki gün süren atölye çalışmasında ‘’0’’ da dolaştık, keşfettik’;’ Burası sahil. Ne kara ne de deniz...’’ diye gördük.
TAK
Ama; Sahil Kara’nın denize, denizin karaya karıştığı, farklı yaşam biçimlerine yaşama hakkı tanıyan, doğayı sürdüren, yeni ve eskiyi uzlaştıran, geçirgen, erişilebilir, canlıların farklı ruh hallerini misafir edebilecek, sanatı barındırabilecek, coğrafi zenginliğini sosyal zenginliklere aktarabilecek bir ‘YER’ olsa dedik !
Tasarımcılar Kartal’da
53
Deniz
02 Kartal TAK Kamp Alanında 21 genç ile tanışmanın ardından çalışmayı nasıl yürüteceğimiz üzerine tartışıp ortak bir çalışma süreci tanımlamak istedik. Bir beyin fırtınası ile, atölye çalışması öncesinde yürütücüler olarak aramızda konuştuğumuz yaklaşımı öğrencilerle birlikte netleştirmeye çalıştık ve izleyeceğimiz yol/yöntemi tanımladık. Çalışmayı 3 etaba ayırdık. Her bir etap başka bir düzeyde/biçimde keşif ve görünür kılma süreci oluşturacak ve farklı tür ürünler ortaya çıkarmaya yardımcı olacaktı. 3 ETAP - 3 ÜRÜN 1 KAVRAM olarak ‘’Sahil’’ ZİHİN HARİTASI 2 ÇAĞRIŞIM’la ‘’ KARTAL Sahil’’ OBJE BUL YERLEŞTİR 3 MEKAN ve YER olarak ‘’KARTAL Sahil’’ PSİKO-COĞRAFİ İŞLER
TAK
Benimsediğimiz yaklaşım, bireysel algıların ve özgün kimlik ve farkındalıkların tüm süreci şekillendirmesini hedefledi. İşe bir ‘’itiraz’’ ile başladık; ‘’İçinde yaşadığımız kentler, rutin istikametlerle örülmüş, etkileşimsiz, katılımsız mekânlar olmamalı, alışkanlıklar, düşünmeden, körcesine yapılan gelgitler kırılabilmeli, etrafın farkına varılmalı! Durup, kentin bize neler anlattığını bireysel olarak, hissetmeli, soluduğumuz havanın ayırdında olmalı ve gerçekte neler istediğimizi bulmalıyız. Bunun için dolanma, hissetme ve farketmeye yönelik özgür bir ‘’gezme’’ yaparak işe başlamayı düşündük. Sahil boyu veya sahil için yapılan bu yolculuk, plan ve uygulamaların bizi yönlendirdiği rotaların teknik ve otoriter yol göstermelerine bir reaksiyon olabilecek ve yeni ipuçları yakalamamıza olanak sağlayabilecekti. Bu özgür gezi, tüm atölye süreci için öngördüğümüz 3 etaplı çalışmanın temelini oluşturdu. Özgür gezi boyunca düşünülen, hissedilen, farkedilen, kafaya takılan, toplananlar öğrencilerin kendilerini ‘birey’ olarak ortaya koyabilecekleri, yeni imajlar, yeni rota ve haritalar, yaşam imkanları yakalayabilecekleri bir araç oldu. ‘özgür gezi’ kavram, çağrışım ve mekan-yer olarak ‘’Sahil’’ i derinlemesine düşünme olanağı sundu, etapların her biri için beklenen ürünlerin sekillenmesini sağladı.
Tasarımcılar Kartal’da
1 KAVRAM olarak ‘’Sahil’’ : Birinci etapta, ‘’Sahil’’ kavramının farklı anlam ve çağrışımları üzerinden, grup çalışması olarak bir ‘zihin haritası’1 hazırlanması beklendi. Bu egzersiz ile ‘’Kartal Sahil’’ üzerinde çalışmadan önce ‘’Sahil’’ kelimesinin zihindeki soyut ve genel tasarısının yapılması düşünüldü.
54
Böylece, ‘’Sahil’’ kavramının felsefi olarak tartışılması; -yapısının farkedilmesi ve farklı anlamlarının anlaşılması sağlandı, -kavram üzerinden yeni çağrışımlar üretilmesi ve yeni bakışların gelişmesine yardımcı olacak biçimde çeşitlemesine, örneklerinin farkedilmesine yardımcı oldu, -zihinlerde ortak algılar üreten yönlerinin biçimlenmesine katkıda bulundu. Öğrencilerin bireysel olarak sahil üzerinden sürecekleri izlerin netleşmesine de katkısı olan bu zihin haritası ekte izlenebilir: (FOTO 3)
02 Deniz
Bu haritadan izlenebileceği gibi Sahil kavramı ilk düşünsel püskürtmede mekan/ form, duygu, nesneler bütünü veya sunduğu olanaklar üzerinden köprü / sınır, huzur, martı, vista kavramları ile çağrışımlar üretmiştir. Ardından bu kelimelerin her biri ikinci bir çağrışım paketi olarak çeşitlenmiştir. Bu felsefi düşünme çalışması hemen hemen tüm ‘’sahiller’’ için geçerli birer çağrışım içermektedir. Böylece , TAK Kartal’da sahil’i diğer temalardan veya diğer mekansal kategorilerden ayıracak bir yapısal çerçeve olarak gruba yol gösteren bir çalışma olmuştur. 2-3 Çağrışım’la -Mekan ve Yer olarak ‘’Kartal Sahil ‘’
İkinci gün Kartal Büyük Ada tesislerinde ‘’Sahil’’ grubuna ayrılmış çalışma alanında kavramsal tartışmayı (zihin haritasından seçilen kavramlar) ve mekansal-YER e dair geliştirilen düşünceleri birleştirmeye yönelik çalışma süreci yürütüldü. Farklı vurguları olan ve farklı süreçleri değerlendiren çalışmalar ekte izlenebilir. Bireysel çalışmalar tamamlandıktan sonra ‘sahil ekibi’ Kartal Sahile ilişkin olarak farkedilen konuları toparlayıp grup ürünü olarak ortak bir harita hazırladılar. Çok kısıtlı bir sürede, hızla ve her bir grup üyesinin içinde yeraldığı bu çalışma bir anlamda kavramsal bir öneri şeması olarak düşünülebilir.
Tasarımcılar Kartal’da
1 Zihin haritası nedir? Bir Zihin Haritası, merkezi bir anahtar kavram veya düşünceye bağlı veya bunlarla bağlantılı olan kelimeleri, fikirleri, görevleri veya diğer öğeleri temsil eden Püskürtme Diyagramları, Örümcek Şemaları, Spidogramlar veya Örümcek Programları olarak da adlandırılan bir diyagramdır. Zihin haritaları fikir üretmek, görselleştirmek, yapılandırmak ve sınıflandırmak için kullanılır; çalışma, organizasyon, problem çözme, karar verme ve yazmada bir yardım olarak kullanılır. Tony Buzan tarafından popülerleştirilen Zihin Haritaları, klasik not almanın liste formatını terk ederek, daha çok bayutlu bir düşünme süreci sağlar.
TAK
İlk gün öğleden sonra gerçekleştirilen özgür gezi sırasında çok yoğun yağmur yağması gezimizi aksatmadı ama planladığımız 2. ve 3 etabı ayrı ayrı gerçekleştirmemize engel oldu. Gezi sırasında sahil boştu, kıyı boyunca yer alması beklenen farklı sosyal süreçleri gözleyemedik, ancak izlerine rastladık. Bu nedenle baştan düşündüğümüz 2. etap ve 3. etabı birleştirmeye karar verdik. Böylece 2. Etapta gerçekleştirmek istediğimiz Kartal Sahilini hatırlatacak farklı deneyimleri yansıtacak nesneler ‘’Şey’’ler toplama ile 3. Etabın Kartal sahilini içinde sosyal ilişkilerin yeniden üretildiği bir mekan ve ‘’yer’’ olarak izleme ve yeni farkındalıklar yaratma süreşleri Çağrışım’la -Mekan ve Yer olarak ‘’Kartal Sahil ‘’ adı altında toplanarak başlatıldı. Yoğun veri toplama sürecinin ardından öğrencilerin herbirinin kafasında farklı ve zengin düşünceler, sorunlar, olanaklar ve öneriler oluştu . Gezi sonunda, bir sonraki gün ürüne dökecekleri bu fikirleri dinledik, tartıştık.
55
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Deniz
02
56
“Çalışmayı nasıl yürüteceğimiz üzerine tartışıp ortak bir çalışma süreci tanımlamak istedik. Bir beyin fırtınası ile, atölye çalışması öncesinde yürütücüler olarak aramızda konuştuğumuz yaklaşımı öğrencilerle birlikte netleştirmeye çalıştık ve izleyeceğimiz yol/yöntemi tanımladık.”
“Dolanma, hissetme ve farketmeye yönelik özgür bir ‘’gezme’’ yaparak işe başlamayı düşündük. Sahil boyu veya sahil için yapılan bu yolculuk, plan ve uygulamaların bizi yönlendirdiği rotaların teknik ve otoriter yol göstermelerine bir reaksiyon olabilecek ve yeni ipuçları yakalamamıza olanak sağlayabilecekti.”
02 Deniz Tasarımcılar Kartal’da
“İkinci gün Kartal Büyük Ada tesislerinde ‘’Sahil’’ grubuna ayrılmış çalışma alanında kavramsal tartışmayı (zihin haritasından seçilen kavramlar) ve mekansal-YER hakkında geliştirilen düşünceleri birleştirmeye yönelik çalışma süreci yürütüldü.”
TAK
“Yoğun veri toplama sürecinin ardından öğrencilerin herbirinin kafasında farklı ve zengin düşünceler, sorunlar, olanaklar ve öneriler oluştu . Gezi sonunda, bir sonraki gün ürüne dökecekleri bu fikirleri dinledik, tartıştık.”
57
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Deniz
02
58
“Farklı vurguları olan ve farklı süreçleri değerlendiren çalışmalar ürettiler.”
02 Deniz Tasarımcılar Kartal’da
“Çok kısıtlı bir sürede, hızla ve her bir grup üyesinin içinde yer aldığı bu çalışma bir anlamda kavramsal bir öneri şeması olarak düşünülebilir.”
TAK
“Bireysel çalışmalar tamamlandıktan sonra ‘sahil ekibi’ Kartal Sahile ilişkin olarak farkedilen konuları toparlayıp grup ürünü olarak ortak bir harita hazırladılar.”
59
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
60
02 Deniz
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
61
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
62
02 Deniz
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
63
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
64
Deniz
Scanned by CamScanner
02
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
65
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
66
Scanned by CamScanner
02 Deniz
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
67
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
68
Deniz
Scanned by CamScanner
02
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
69
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
70
Deniz
Scanned by CamScanner
02
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
71
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
72
Deniz
Scanned by CamScanner
02
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
73
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Deniz
02
74
02 Deniz
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
75
Çukur
03
03
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Taş Ocağı, Çukur
76
Eksi 60 m
03 Çukur
Demet Dinçer 2007 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden fakülte ve bölüm birincisi olarak mezun olmustur. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı’nı, TU Delft Urban Body programındaki araştırma süreciyle 2010 yılında tamamlamıstır. Fulbright bursiyeri olarak Columbia Üniversitesi’nde arastırmacı statüsünde çalışmış, “Inquiring Limits in Architecture” baslıklı doktora tezini tamamlamıstır (İTÜ, 2016). Transdisipliner araştırma yöntemleri, tasarım eğitimi ve kamusal alan konuları ile ilgilenmekte, grafik anlatı ile uğraşmaktadır. İstanbul Kültür Üniversitesi’nde Yardımcı Doçent olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Özgün Demiröz
TAK
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik ve Cam Bölümünü bitirdi. Kadıköy Tasarım Bakkalı, Pedalla Sanat kişisel sergilerinin yanı sıra Engelsiz Çorba, Askıda Bisiklet projelerinde görevler aldı. Alman Konsolosluğu Buddy Bear Dost Ayıcık Tasarımı Yarışmasında birincilik ödülü aldı. LeColor Defter Kapağı Tasarım yarışmasında ise mansiyon ödülü kazandı. Serbest olarak, duvar resmi, graffiti ve grafik tasarımı işlerini yürütmektedir.
Tasarımcılar Kartal’da
77
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Çukur
03
78
ÇUKUR KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.
Duygu Dereli Gülsüm Oygur Seda Bahar Merve Gelici Fulya Kırbıyık Harika Tos Melike Ülker Melike Şentürk M. Kemal Özdemir Murat Usta Melis Yüksel İlkay İnce Ayça Melikoğlu Sena Kiremitçi Zübeyir Çetin Ahsen İkiz Naciye Kara İlknur Baydenk İbrahim Emre Erkek Fırat Altundağ Furkan Alisinoğlu Alper Akgül Sümeyye Karakaya Zehra M. Öztürk Ecem Güven
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Amasya Üniversitesi Amasya Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi Düzce Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Mardin Artuklu Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Okan Üniversitesi Okan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi
03
TAK
TAŞ OCAĞI E-5 üzerinde yer alan 35 hektar büyüklüğündeki taş ocağı bir zamanlar sahilde bulunan çimento fabrikasına malzeme sağlamıştır. Eksi 60 m olan çukurda yağmur ve yeraltı sularının birikerek oluşturduğu 130m2 genişliğinde bir yapay göl bulunur. Göl çeşitli balık ve kuş türlerinin yaşam alanına dönüşerek kent içinde önemli bir doğal yaşam döngüsü oluşturma potansiyeli taşır.
Tasarımcılar Kartal’da
79
Çukur
03 Taş Ocağı, -60 Değerlerin keşfi ve keşfedilenlerin görünür kılınması amacı ile oluşturulmuş atölyede, Kartal’daki taş ocağı “çukur” başlığı altında ele alınmıştır. Atölye, Kartal’daki bu “çukur”u hiç deneyimlememiş, en yakın (görsellikle sınırlı) ilişkiyi çukurun çevresindeki yollardan geçişleri esnasında kurabilmiş bir grupça çalışılmıştır. Grubun bahsedilen çukuru deneyimlememiş olması, kavrama dair olan ön-bilgilerin ve önyargıların sorgulanabilmesine bir zemin sağlamıştır. Süreç altı adımda ilerlemiş (Resim 1), mevcut durumun ve potansiyellerinin görünür kılınması amacıyla toplam 24 adet kartpostal hazırlanmıştır. Adım 1: Çukur Nedir? Atölye “Çukur Nedir?” sorusu ile başlamış; çukur olanın tanımlanmasındaki faktörlerin, çukur olanı var kılan fiziksel bağlamın, algısal potansiyellerin ve katılımcıların geçmişteki çukur deneyimlerinin tartışılması ile ilerlemiştir. Yinelenen ve öne çıkan soru, “Neye göre çukur?” olmuştur. Katılımcılar çukura dair olan düşüncelerini bir sonraki adımda tartışmak üzere ve serbest olarak (yazarak ve/veya çizerek) belgelemişlerdir.
TAK
Adım 2: Hikaye Hikayeleştirme, üretim sürecinin bütünselliği ve grup bilincinin oluşması adına oynanan, yerden ve konudan bağımsız bir oyundur. Bu adım için dokuz adet hikaye-zarı kullanılmıştır. Zarların her yüzünde farklı imgeler bulunmaktadır. İlk zara rastgelen imge ile ilk katılımcı bir hikaye başlatmakta, her katılımcı attığı zarda üste denk gelen diğer imgelerle başlatılmış olan hikayeyi sürdürmüştür. Hikayenin oluşturulması, sürecin takibini, sürece katkıda bulunabilmeyi ve bir sonraki aşamada hikayeyi yönlendirebilecek unsurları oluşturabilmeyi sağlamıştır.
Tasarımcılar Kartal’da
Adım 3: Pano
80
Katılımcılar, ilk adımda ortaya koyduğu öncül düşünceleri kavramlarla ve/veya çizimlerle küçük kağıtlara aktarmışlardır. Bireysel olarak oluşturulmuş kağıtlar, bir panoda –ikinci adımdaki hikaye kurgusu baz alınarak ve ilişkisel kılınarakyerleştirmiştir (Resim 2). Çukur’a dair olan ilk düşünceler çoğunluğun karar verdiği öncül ilişkiler bağlamında panoya yerleştirilmiş, eleştirilen ya da eksik görülen “ikincil” ilişkiler de oklar çizilerek panoya işlenmiştir. Pano çalışması, Taş Ocağı gezisi sonrasında eklenen kavramlar ve/veya çizimler ile geliştirilmiştir. Adım 4: Mevcut Aktörler Kartal’daki Taş Ocağı gezisinde çukura tek bir yerden giriş sağlanabilmiş, ölçek olarak öngörülen, ilk adımda bahsedilen çukur algısının farklılaştığı özellikler irdelenmiştir. İşçilerin günlük ritüelleri ve mekan kullanımları gözlemlenmiş, taş ocağının eksi 60 kotu ile kent ile etkileşimi ve etkileşimsizliği değerlendirilmiştir.
03 Çukur
Çukura tek bir yerden giriş sağlanabilmekte, ve bu giriş çevresinde inşa edilmiş duvarlar / panolar nedeniyle algılanamamaktadır. Çukuru mevcut girişinden değil bir diğer “duvarsız” noktadan görebileceğimiz IETT araçlarının garajı yaya girişine izin vermemekte, çukurun kent ile kurduğu ilişki, ilişkisizleştirme olarak öne çıkmaktadır. Bu ilişkisizleştirmeye rağmen, oluşmuş kot farkı ve doğasal olaylar neticesinde alan “kullanımdadır”. Gezi esnasında katılımcılar sadece üretimin gerçekleştiği ve üretimi gerçekleştiren çalışanlarca uğrandığı sanılan bu alanı farklı aktörlerin gözüyle keşfetmişlerdir: Fabrika çalışanları, kendiliğinden var olmuş bitkisel çeşitlilik, yağışla oluşmuş su birikintisindeki balıklar, mekanı durak kılmış kuşlar, çevre yollardan geçerken görsel olarak alana uğrayanlar ve çevredeki yüksek yapılardan bu çukuru izleyebilenler. Altı başlık altında toplanan bu aktörlerin, panoda hangi kavramlar ile ilişki kurduğu, hangi aktörlerce hangi “durum”ların oluştuğu tartışılmış, panoya bu verileri işleyerek bir lejant eklenmiştir. Adım 5: Kartpostal
TAK
Kartpostal, yakın geçmişte yerini e-kart’lara bırakmış, günümüzde azalan bir değer olarak “mevcut aktörler”in aktarımındaki araçlar olmuşlardır. Katılımcılar, tespit edilen mevcut aktörlere göre 5-6 kişilik gruplar oluşturmuş, aktörlerin her biri için ikişer kartpostal tasarlamışlardır. Kartpostal tasarımı için ilk olarak panoda yer verilmiş kavramlar bağlamında bir PUL çalışması yapılmıştır. Pullar, o aktörü temsil eden bir logo oluşturmakta, her aktörün kartpostalı o pul ile ayrıştırılabilmektedir. Katılımcılar, verilmiş ve tanımlı olan bir format çerçevesinde kartpostalları tasarlamıştır: Kartpostalın ön yüzü, “mevcuttaki potansiyelleri aktaran” bir görseli, arka yüzü tasarlanan pulu, adres kısmında ilişki kurulan kavramları ve sol alanda da o aktörün hitabı ile mevcudun aktarımını içermektedir (Resim 4). Adım 6: Olası Aktörler
Kartpostallar ve Çalışma (Aktör) Grupları: 1. Balık: Zübeyir Çetin, Harika Tos, İlknur Baydenk, Gülsüm Oygur, Merve Gelici 2. Fabrika: Murat Usta, Duygu Dereli, Sümeyye Karakaya, Seda Bahar 3. Yollar: Naciye Kara, Ecem Güven, M.Kemal Özdemir, Alper Akgül 4. Bitkiler: Ayça Melikoğlu, İlay Ayşın İnce, Melike Şentürk, Furkan Alisinoğlu 5. Kuşlar: Ahsen İkiz, Sena Kiremitçi, Melis Yüksel, İbrahim Emre Erkek 6. Ofis ve Konut: Fulya Kırbıyık, Melike Ülker, Merve Zehra Öztürk
Tasarımcılar Kartal’da
Mevcudun analizi ve kartpostallaştırılması sonrası, öne çıkarılan potansiyeller çerçevesinde “gelecekte bu alandan yazılmış bir kartpostal nasıl olmalı?” sorusu ile son adım olan “Olası Aktörler” aşaması gerçekleştirilmiştir. Bu adımda alana önerilecek fonksiyonlar ve/veya öne çıkarılacak mevcut ögeler bir önceki adımdaki kartpostal formatı yinelenerek tasarlanmıştır (Resim 5).
81
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
05
82
Atölye Süreci
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
83
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Çukur
03
84
“Atölye “Çukur Nedir?” sorusu ile başlamış; çukur olanın tanımlanmasındaki faktörlerin, çukur olanı var kılan fiziksel bağlamın, algısal potansiyellerin ve katılımcıların geçmişteki çukur deneyimlerinin tartışılması ile ilerlemiştir.”
“Yinelenen ve öne çıkan soru, “Neye göre çukur?” olmuştur. Katılımcılar çukura dair olan düşüncelerini bir sonraki adımda tartışmak üzere ve serbest olarak (yazarak ve/veya çizerek) belgelemişlerdir.”
03 Çukur
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“Taş Ocağı gezisinde çukura tek bir yerden giriş sağlanabilmiş, ölçek olarak öngörülen, ilk adımda bahsedilen çukur algısının farklılaştığı özellikler irdelenmiştir.”
85
Çukur
03
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
“İşçilerin günlük ritüelleri ve mekan kullanımları gözlemlenmiş, taş ocağının eksi 60 kotu ve kent ile etkileşimi ve etkileşimsizliği değerlendirilmiştir.”
86
“Gezi esnasında katılımcılar sadece üretimin gerçekleştiği ve üretimi gerçekleştiren çalışanlarca uğrandığı sanılan bu alanı farklı aktörlerin gözüyle keşfetmişlerdir.”
03 Çukur Tasarımcılar Kartal’da
“Mevcudun analizi ve kartpostallaştırılması sonrası, öne çıkarılan potansiyeller çerçevesinde “gelecekte bu alandan yazılmış bir kartpostal nasıl olmalı?” sorusu ile son adım olan “Olası Aktörler” aşaması gerçekleştirilmiştir.”
TAK
“Kartpostal, günümüzde azalan bir değer olarak “mevcut aktörler”in aktarımındaki araçlar olmuşlardır. Katılımcılar, tespit edilen mevcut aktörlere göre gruplar oluşturmuş, her biri için ikişer kartpostal tasarlamışlardır.”
87
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
88
İlişkiler Çalışması, Pano
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
89
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
90
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
91
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
92
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
93
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
94
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
95
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
96
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
97
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
98
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
99
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
100
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
101
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
102
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
103
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
104
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
105
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
106
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
107
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
108
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
109
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
110
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
111
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
112
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
113
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Çukur
03
114
03 Çukur
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
115
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
04
Çarşı, Merkez
116
Alışveriş
04
Hasan Emre Dipşar
Tasarımcılar Kartal’da
1997-2001 yılları arasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Heykel Bölümünde okudu. 2001 yılında aynı üniversitenin Fotoğraf Bölümünü kazandı ve bu bölümden mezun oldu. 1998 yılında Genç Etkinlik’e katıldı. 2003 yılında Art-Alan karma sergisinde yeraldı. 2012 yılında Thessaloniki Göthe Enstitüsünde yapılan “Aspects of Balkan Photography. New route in the time of crisis” isimli karma sergide yeraldı. 2005 yılında Enif Yavuz ie birlikte İlmisimya Fotoğraf Ajansı’nı kurdular. Harper’s Bazaar, Elele, Marie Claire, Trendsetter vb moda dergilerine çekimler yaptı. Halen Türkiye’nin önde gelen reklam ajanslarıyla ve T.H.Y. ,Toyota, K.F.C. gibi markalarla çalışmaktadır. Reklam fotoğrafçılığı yanısıra, farklı projelerde yönetmenlik, görüntü yönetmenliği de yapmaktadır.
TAK
Pera Güzel Sanatlar Lisesi resim bölümünde başladığı lise eğitimini A.B.D’de Duke Ellington School of The Arts’ta tamamladı. Parsons, Otis College of Art gibi A.B.D’nin önde gelen sanat okullarından burs kazandı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fotoğraf Bölümüne ikincilikle girdi ve birincilikle mezun oldu. 6 yaşında eğitim almak için girdiği Şehir Tiyatroları’nda birçok oyunda oynadı, daha sonra Dormen Tiyatrosu’na oyunculuk kariyerine 20 yıl devam etti. Yemek fotoğrafında uzmanlaştı ve birçok kampanya fotoğrafı çekti. Ulusal bir gazetede önce foto muhabir sonra fotoğraf editörü olarak görev yaptı. New York Moda Haftasında çektiği fotoğraflar oldukça ilgi gördü. Yazarların İstanbul’u kitabını fotoğrafladı. Yazar Masaları projesini gerçekleştirdi. Yurtdışı ve yurtiçinde bir çok karma sergiye katıldı. Fotoğrafları Amerika Yüksek Mahkemesi fotoğraf koleksiyonuna girdi. Kadın Sığınma Evi’nde altı ay kalarak çektiği fotoğraflarla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden berat ile ödüllendirildi. Fotoğraf atölyeleri, seminerleri vermekte ve fotoğraf çalışmalarına devam etmektedir.
Merkez
Enif Yavuz
117
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Merkez
04
118
MERKEZ KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
Irmak Tombak Muhittin Tahıl Gamze Deveci Fatih Utku Gamze Bayındır Seda Gamze Terzi Deniz Kocabaş Aybüke Okumuş Alperen Asım Akbaş Ebranur Yılmaz Burak Yemen Meltem Durmuş Beyza Akın Mustafa İyinacar Alican Erkuş Sedat Yazıcı Pelin Bayar Fatih Varcı Simay Kılınç Fatma Esra Kara
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi
04
TAK
ÇARŞI Ticaret ve hizmet sektörünün en yoğun olduğu Hamam Sokak ve Ankara Caddesi, Kartal’ın Merkezi, yani çarşısıdır. Sahile yakın konumdaki çarşı, Kartallıların en çok kullandığı buluşma yerlerinden biridir. Batı merkez projesi ile riskli alan ilan edilen merkez bölgesi yeni bir dönüşüm sürecine girecektir.
Tasarımcılar Kartal’da
119
Merkez
04 Çarşı-Merkez Farklı şehirlerden, farklı kültürlerden gelen ve farklı disiplinlerde eğitim alan üniversite öğrencileri ile kentin kalbini keşif macerasını yaşayacağımız TAK Kamp 4 çok büyük bir heyecanla başladı.
TAK
Öncelikle tüm farklılıkların farkında olarak grubumuz bir takım olmayı, birlikte çalışmayı, ortak bir iş üretebilmeyi, ortak akıl hareket edebilmeyi sağlayacak bir yöntem bulmaya çalıştı. Birbirimizi tek tek tanıdıktan sonra herkesin kafasında ilk önyargılar oluşmuştu. Ama bunları bir yana bıraktılar ve daha önce belki de hiç görmedikleri İstanbul’da, Kartal’da Çarşının, çarşı kelimesinin onlara ne ifade ettiğini düşündüler ve dile getirdiler. Çarşının merkez olduğuna, merkez kelimesinin hem ticaret hem kültür merkezi anlamını taşıyacağına, bir kentin ruhu olduğuna, tüm kentlilerin bildiği, tanıdığı, esnafla dertleştiği, selamlaştığı, hayatın kalabalık, akışkan bir bölümü olduğu ortak fikirlerine vardılar. Ama Çarşı için tasarım yapmak, fikir üretmek için önce Kartal’da Çarşı bölgesini iyice anlamaları gerekirdi. Bu o şehirde hiç vakit geçirmemiş tamamen yabancı olan genç tasarımcılar için kolay olmayacaktı. Önce kalbi parçalara ayırmak gerekti. Gruplara ayrıldılar. Tek tek esnafı gezdiler, röportajlar yaptılar, video çektiler, durup seyrettiler, sokaklarda kayboldular. Saat başlarında buluşup gruplar çalışmalarının ne yönde gittiği hakkında bilgi verdi ve birbirleriyle kopmadan bu izleme değerlendirme, materyal toplama, gözlem yapma sürecine devam ettiler. Çarşı Grubundaki tüm alt gruplar nihayetinde planlama yapma amacıyla bir masa etrafında toplandığında toplanan verilerin değerlendirilmesi ve yapılacak tasarım için beyin fırtınası sürecine geçildi. Grup yürütücüleri olarak görsel sanatlar özellikle de fotoğraf ve video disiplini üzerine eğitim almış iki kişi olarak bu yöne ağırlık verdik. Sonuçta videolar ve ses kayıtları içeren bir fotoğraf sunumu hazırlamaya, bu sunumu el emeği olan bir çıktı ile tamamlamaya karar verildi.
Tasarımcılar Kartal’da
Tüm günlerini çarşıda geçiren alt grupların önce kavramlarını belirlemesine karar verdik. Ortaya çıkan sonuç beklenilenden oldukça farklıydı. İnsana dair, binalara dair, çarşının fonksiyonuna dair bir çok kavram tartışıldı.
120
- Ötekileştirme / ırksal ekonomik mezhepsel - Bellek kaybı, kent belleği silinmiş, insanı yerel hissetiren ögeler yok olmuş - Ticaret fonksiyonu gerilemiş, modası geçmiş ürünler satan nispeten küçük esnaf kalmış, çarşı işlevini yitirmiş, - Engelliler için rampalar yapılmamış, yollar planlanmamış - Göç sorunu - Mutsuz robotlaşmış insan toplulukları - Mimari tasarım hataları, üst üste binalar - Kimliksiz
04 Merkez
Tasarımcılar yukarıdaki konular hakkında topladıkları tüm bilgi ve belgeyi önce tasnif ettiler ve sunum için bir grup harıl harıl çalışmaya başladı. Diğer alt grup bu bilgiler ışığında karışık teknik kullanarak bir tasarım yapmaya karar verdiler. Ve ortaya bu tasarım çıktı. Kartal’ın kalbinin burada attığına artık hiçbiri inanmıyordu ve acilen bu durumu önce ortaya çıkarmak, göstermek ve sonra yenilemek gerekliliğini kafalarına koymuşlardı.
TAK
Çizimin ortasında en çarpıcı, yalnız, bütünleşmeyen ve hemen göze çarpan trendi. Tren Kartal’ı ortadan ikiye böldüğü ve denizle , sahille Kartallıların arasına mesafe koyduğu gibi bir de bitmeyen hızlı tren inşaatı ile tam bir çile haline gelmişti. Tren aynı zamanda göçü de simgeliyordu. Çünkü yıllar içinde sanayi kentinden dönüşen Kartal işçi kentiyken de şimdi de sürekli göç almaya devam ediyordu. Göç farklı kültürler, çatışmalar, uyum süreçleri anlamına geliyordu ve yenilenen Kartal’da bu entegrasyon süreci bitecek gibi görünmüyordu. Daha sonra sağda en işlek denilen bankalar caddesindeki çarpık binalar, ruhsuz robotlaşmış insanlar ve oranın en eskisi olamsına rağmen mekana en yabancı görünen ağaçlar var. Ağaçlar ve insanlar binaların arasına sıkışmış, üstlerinde tren yoluna dönük bir vinç göze çarpıyor. Alt taraf tamamen deniz ve kayık, gemi tasvirleri ile bezenmiş. Zamanında arabalı vapur kalkan Kartal’ı anlatıyor çarşının eski esnafı, yaşlıları fakat şimdi deniz ulaşımı o kadar kısıtlanmış ki adeta deniz ile insan arasına bir mesafe konmak istenmiş. Merkez planının çizili olduğu sol bölümde engelliler ikonu ile yolların engelsiz hale getirilmesi vurgulanıyor ve sistemin insan üzerindeki baskısı yine bu bölümde ele alınmak istenen konular arasında yer alıyor. Merkez planda bulunan kilise, camii aslında farklılıklara saygıyla yaşanabileceğini gösteriyor fakat genele bakıldığında büyük bir karmaşa hakim. Tescilli harabelerin, ağaçların, sokak hayvanlarının kente direnişi söz konusu. Mimari uslübün tamamen eklektik olduğu merkezde kent insan ilişkisi de bir o kadar eklektik. İşin özü, İstanbul’un yeni parlayan yıldızı olma yolunda ilerleyen, tüm mahallelerinde ciddi bir kentsel kültürel dönüşüm yaşayan Kartal, bu dönüşümü tüm cepherinde, kentin ruhunda gerçekleştirmiş fakat kalbinde merkezinde bu dönüşüm ya başlamamış ya da başladıysa tamamlanamamış.
Tasarımcılar Kartal’da
Türkiye’nin farklı illerinden gelen tasarımcılarla çarşının hikayesini oluşturmak, herkesin gözü önünde olana bu kadar körleşmesini TAK Kamp 4 çatısı altında deneyimlemek oldukça aydınlatıcıydı.
121
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Merkez
04
122
“Farklı şehirlerden, farklı kültürlerden gelen ve farklı disiplinlerde eğitim alan üniversite öğrencileri ile kentin kalbini keşif macerasını yaşayacağımız TAK Kamp 4 çok büyük bir heyecanla başladı.”
“Tüm farklılıkların farkında olarak grubumuz bir takım olmayı, birlikte çalışmayı, ortak bir iş üretebilmeyi, ortak akıl hareket edebilmeyi sağlayacak bir yöntem bulmaya çalıştı.”
04 Merkez Tasarımcılar Kartal’da
“Gruplar, saat başlarında buluşup çalışmalarının ne yönde gittiği hakkında bilgi verdi ve birbirleriyle kopmadan bu izleme değerlendirme, materyal toplama, gözlem yapma sürecine devam ettiler.”
TAK
“Çarşı için tasarım yapmak, fikir üretmek için önce Kartal’da Çarşı bölgesini iyice anlamaları gerekirdi. Tek tek esnafı gezdiler, röportajlar yaptılar, video çektiler, durup seyrettiler, sokaklarda kayboldular.”
123
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Merkez
04
124
“Çarşı Grubundaki tüm alt gruplar nihayetinde planlama yapma amacıyla bir masa etrafında toplandığında toplanan verilerin değerlendirilmesi ve yapılacak tasarım için beyin fırtınası sürecine geçildi.”
“Görsel sanatlar özellikle de fotoğraf ve video disiplini üzerine eğitim almış grup yürütücülerinin bu yöne ağırlık vermesiyle, son ürün olarak videolar ve ses kayıtları içeren bir fotoğraf sunumu hazırlamaya, bu sunumu el emeği olan bir çıktı ile tamamlamaya karar verildi.”
04 Merkez Tasarımcılar Kartal’da
Tasarımcılar atölyenin sonunda, ortaya çıkan ortak çalışmalarını sundular.
TAK
“Tasarımcılar belirledikleri konular hakkında topladıkları tüm bilgi ve belgeyi önce tasnif ettiler ve sunum için bir grup harıl harıl çalışmaya başladı. Diğer alt grup bu bilgiler ışığında karışık teknik kullanarak bir tasarım yapmaya karar verdiler.”
125
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
126
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
127
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
128
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
129
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
130
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
131
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
132
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
133
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
FARKLILIKLAR
134
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
135
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
136
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
137
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
138
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
139
Merkez
04
İNSAN TAK
Sistemin İnsana Baskısı
Tasarımcılar Kartal’da
Mekanın İnsana Baskısı
140
Mutsuzluk
Sistemin Mekana Baskısı
04 Merkez
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Sistemin İnsana Baskısı, YERSİZLİK
141
Merkez
04
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sistemin Mekana Baskısı / Sistemin İnsana Baskısı, YERSİZLİK
142
Sistemin Mekana Baskısı
04 Merkez
Mekanın İnsana Baskısı, SIKIŞIKLIK
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Zamanın İnsana ve Mekana Baskısı, YERSİZLİK
143
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Merkez
04
144
Sistemin İnsana Baskısı, KARMAŞA
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
145
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
146
DİRENİŞ
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
147
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
GÖÇ
148
Göçün Ticarete Etkisi
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
149
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
150 Göç - Kültür İlişkisi
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
151
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
152
Göç - Yoğunluk Etkisi
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
153
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
154
Göç - Mimari İlişkisi
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
Göçün Mimariye Etkisi
155
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Merkez
04
156
Göçün Mimariye Etkisi
04 Merkez
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
Göçün Mimariye Etkisi
157
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sanayi
05
05
Sanayi
158
Yeni Merkez
05 Sanayi
Buket Metin Mimarlık Lisans, Yüksek Lisans ve Doktora eğitimlerini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde tamamlamıştır. Doktora çalışmaları sırasında Delft Teknik Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak bulunmuştur. İstanbul Teknik Üniversitesi ve Gebze Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümlerinde araştırma görevlisi olarak çalışmış, lisans ve yüksek lisans düzeyinde yapı ve yapım teknolojileri ile ilişkili teorik dersler ve stüdyolarda görev almıştır. Çeşitli tasarım ve uygulama projelerinin yanı sıra bina yapım sürecinin çevresel performansı, performansa dayalı mimari detay tasarımı, mimarlıkta yapım teknolojileri ve binalarda enerji etkin yenileme konularında araştırmaları ve yayınları bulunmaktadır.
Burak Asiliskender
TAK
Abdullah Gül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde Doçent ve Mimarlık Bölüm Başkanı olarak görev yapmaktadır. Argeus Mimarlık’ın ortakları arasındadır. Mimarlıkta lisans çalışmasını Yıldız Teknik Üniversitesi’nde; bina bilgisi programında yüksek lisans ve mimari tasarım programında doktora çalışmalarını ise İstanbul Teknik Üniversitesi’nde tamamlamıştır. 2001-2011 yılları arasında, TOL Mimarlık Kültürü Dergisi’nin yayın koordinatörlüğünü yapmıştır. Docomomo, EAHN ve TICCIH uluslararası üyesidir. Erken Cumhuriyet dönemi modernleşme ve sanayileşme süreci, modernlik, kimlik, yer ve mekan üzerine yayınlanmış çeşitli ulusal ve uluslararası makale ve bildirileri ve derleme kitabı bulunmaktadır. Mimari tasarım ve kuramı üzerine dersler vermektedir.
Tasarımcılar Kartal’da
159
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sanayi
05
160
SANAYİ KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19.
Beyzanur Demir Hale Nur Aydın Meryem Gür İsmail Tanrıverdi Özge Karaman Ece Sultan Karacık Mehmet Yazıcı Burak Ergül Ruşen Eroğlu Gülçin Tunçel Didem Tekin Gülsüm Alban Tuğçe Esentürk Burak Aydın Sinan Kinik Merve Uslu Merve Cüre Barış Pişkin Fatmanur Atasoy
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bozok Üniversitesi Çukurova Üniversitesi Düzce Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
05
TAK
KARTAL SANAYİ ALANI 1950’li yıllarda Yunus Çimento Fabrikası ve takiben diğer yeni fabrikaların da kurulmasıyla aktif bir sanayi bölgesi olan alan, bugünlerde fabrikaların bölgeden taşınmasıyla tekrar bir dönüşüm beklemektedir. İstanbul planında Anadolu Yakasının merkezi rolünü üstlenen Doğu Merkez Projesi çalışmaları devam etmektedir. Yakın gelecekte, 100.000 çalışan ve 40.000 yaşayanın olacağı yeni merkez, karma kullanımları ile bölge için önemli fırsatlar yaratacaktır.
Tasarımcılar Kartal’da
161
Sanayi
05 Sanayi ||||| beklenti
TAK
Olası senaryolar üzerindeki tartışmalar bir süredir devam eden bir dönüşüm hikayesinin kahramanı Kartal Sanayi Bölgesi… Yüzölçümü olarak Kartal’ın önemli bir bölümünü oluşturan bu bölgenin dönüşümünde belirleyici olacak kavramlar ve söylemleri belirlemek amacıyla Sosyal Etki Tasarımı yöntemlerinden üçünü kullanarak Kartal Sanayi’de keşfe başladık. Bölgede yaşayan/çalışan kullanıcılarla yapılan görüşmelerle Mahallenin EN’leri; Deneyim Turu ile mevcut yapılaşmanın durumu, kullanıcılar, fonksiyonlar ve bunlar arasındaki ilişkiler ve Sessiz Yürüyüş ile en güçlü duyumsama(lar) atölye katılımcıları tarafından belirlendi. Atölye katılımcılarının alana ilişkin gözlemlerini ve deneyimlerini kavramlar/söylemler aracılığıyla ifade etmelerinin ardından, alanın onlarda bıraktığı izleri görsel olarak ifade ettikleri bilişsel haritalar hazırlandı. Bu analizler sonucunda, bölgede baskın olan duyumsamanın ses olduğu ve bölgenin dönüşümünde anahtar rol üstlenecek [SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK], [EKMEK TEKNESİ], [SINIR(SIZLIK)], [AİDİYET], [ÇELİŞKİ] ve [KİMLİK DÖNÜŞÜMÜ] kavramlarının mahallelinin [BEKLENTİ]lerini ortaya koyma noktasında buluştukları tespit edilerek, kolajlar, analizler ve fotoğraflardan oluşan bir video çalışması ile görünür kılındı. [SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK] kavramı, mevcut yapı stokunun dönüşümünün ortaya konacak sosyal, çevresel ve ekonomik prensipler çerçevesinde ele alınması ve dönüşümün ekolojik etkilerinin göz ardı edilmemesi gerekliliği ile mahallelinin yeşil alanlara duydukları ihtiyaca yaptıkları vurguya odaklanmaktadır. Mahallelinin özellikle çevresel sürdürülebilirlik konusunda dikkate değer düzeyde duyarlılık ve farkındalığa sahip olmaları ve bu konudaki talepleri, bölgede devam etmekte olan dönüşüm sürecinin yarattığı etkilerin yansıması olarak da ele alınabilir.
Tasarımcılar Kartal’da
[EKMEK TEKNESİ] mahalleli ile yapılan görüşmeler sırasında yoğun olarak vurgulanan kavramlardan biri olarak göze çarpmaktadır. Özellikle halen aktif olarak kullanılan işletmelerde ve konut bölgelerinde yer alan hizmet sektörü bileşenlerinde çalışanlar tarafından Kartal’ın onlar için emeklerinin karşılığı olan kazanç dışında bir anlamı olmadığı ifade edilirken; kendilerine zaman ayırmak için gerekli refah düzeyine sahip olmadıkları gerekçesiyle dönüşüm sürecinde rol alma/söz sahibi olma konusunda da istekli olmadıkları görülmüştür. Sanayi ve konut alanlarının heterojen olarak birlikte var olduğu bölgede halen aktif sanayi işletmelerinde çalışanların ekonomik gerekçelerle başka ilçelerde barınmaları ve bu durumu “Kartal benim için dükkanımdan ibaret” söylemi ile desteklemeleri, bu kavramın öne çıkmasında etkili olmuştur.
162
[SINIR(SIZLIK)] kavramı, sanayi bölgesi olarak gelişmiş bu alanda fabrikaların konut bölgeleri ile sınırsızlık üzerine kurulmuş ilişkisini ve alanın keskin sınırlarla kuşatılmasını ifade etmektedir. Bölgede Taş Ocağı (Çukur), Kartal Sahili ve Sanayi Caddesi gibi keskin ve tanımlı sınırların yanı sıra tanımsız/belirsiz sınırlar ile konut, sanayi ve eğitim işlevleri bir arada görülmektedir. Bu sınır(sızlık)ların mahalleli tarafından içselleştirilmesi, bölgenin önemli karakteristik özelliklerinden biri olarak dönüşüm çerçevesine dahil edilmesinin önemine işaret etmektedir.
05 Sanayi
[AİDİYET] kavramı, bölgede çalışan/yaşayan tüm mahallelinin çeşitli söylemler aracılığıyla işaret ettikleri bir problem olarak ele alınmıştır. Bölgeye göç etmiş halkın yanı sıra, Kartal’da doğmuş ve büyümüş mahallelinin bile kendini Kartallı olarak tanımlamadığı ve bir kültür çatışması ekseninde aidiyet sorunu yaşadıkları gözlemlenmiştir. [ÇELİŞKİ], birçok zıttı/çatışmayı/birlikte var ol(ama)mayı ifade eden bir kavram olarak ortaya konmuştur. Konut ve fabrika yapılarının bir arada var olması ve bu durumun ne yerleşik nüfus ne de fabrika çalışanları tarafından yadırganmaması, makine ve insanın birlikteliği/işbirliği, yaya ve araç akslarının kesişmesi, bu çelişkilerin yarattığı korku ve cesaret duygularının harmanlandığı günlük yaşam, dönüşümün sahip olabileceği güçlü ve zayıf yönleri işaret etmesi açısından önemli potansiyele sahiptir.
Mahalleli ile yapılan sohbetler ve gözlemler sonucu ortaya konan tüm bu kavramlar, bölgede bir [BEKLENTİ] duygusunun hakim olduğunu göstermiştir. Mevcut durumun yarattığı belirsizlik, gündelik hayatın parçası haline gelen çelişkiler ve sınır(sızlık)lar, aidiyet duygusunun eksikliği, dönüşüm sürecinin en temel sorularından biri olan kimlik arayışı… Tüm bu beklentilerin karşılanması Sanayi bölgesinin tüm paydaşlarının dönüşüm sürecinde etkin olarak yer alması gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermiştir.
TAK
[KİMLİK DÖNÜŞÜMÜ] dönüşüm sürecindeki bölgenin birçok yönüyle karşı karşıya kaldığı bir kavram olarak ortaya konmuştur. Birçok sanayi işletmesinin dönüşüm girişimlerinin başlaması ile bölgeyi terk etmesi, süreçteki belirsizliklerin yarattığı geçmişe/geleceğe tutunma sorunları, konut-sanayi-sahil fonksiyonlarının birbiriyle çatışmadan var olması ancak bu durumun kimlik sorunlarının önüne geçememesi, dönüşüm sürecinin tüm paydaşların ihtiyaç duyduğu bir kimlik dönüşümü problemini de ele alması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Tasarımcılar Kartal’da
163
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sanayi
05
164
“Bölgenin dönüşümünde belirleyici olacak kavramlar ve söylemleri belirlemek amacıyla Sosyal Etki Tasarımı yöntemlerinden üçünü kullanarak Kartal Sanayi’de keşfe başladık.”
“Bölgede yaşayan/çalışan kullanıcılarla yapılan görüşmelerle Mahallenin EN’leri; Deneyim Turu ile mevcut yapılaşmanın durumu, kullanıcılar, fonksiyonlar ve bunlar arasındaki ilişkiler belirlendi.”
05 Sanayi
“Sessiz Yürüyüş ile en güçlü duyumsama(lar) atölye katılımcıları tarafından belirlendi.”
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Saha gezisi, Kartal Sanayi Bölgesi.
165
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sanayi
05
166
“Atölye katılımcılarının alana ilişkin gözlemlerini ve deneyimlerini kavramlar/ söylemler aracılığıyla ifade etmelerinin ardından, alanın onlarda bıraktığı izleri görsel olarak ifade ettikleri bilişsel haritalar hazırlandı.”
“Bu analizler sonucunda, bölgede baskın olan duyumsamanın ses olduğu anlaşıldı.”
05 Sanayi Tasarımcılar Kartal’da
“Bu tespit üzerinden kolajlar, analizler ve fotoğraflardan oluşan bir video çalışması ile görünür kılındı.”
TAK
“Bölgenin dönüşümünde anahtar rol üstlenecek [SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK], [EKMEK TEKNESİ], [SINIR(SIZLIK)], [AİDİYET], [ÇELİŞKİ] ve [KİMLİK DÖNÜŞÜMÜ] kavramlarının mahallelinin [BEKLENTİ]lerini ortaya koyma noktasında buluştukları tespit edildi.”
167
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sanayi
05
168
05 Sanayi
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
169
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sanayi
05
170
05 Sanayi
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
171
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sanayi
05
172
05 Sanayi
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
173
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sanayi
05
174
05 Sanayi
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
175
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Soganlık
06
06
Soğanlık, Gümüşpınar
176
Miras
06
2008 yılında Işık Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümünü burslu okumuş olup, 2012 yılında bölüm üçüncülüyle mezun olmuştur. Öğrencilik stajını 2011 yılında Arçelik A.Ş’de yaptıktan sonra ik iş tecrübesine Determinal Mimarlık’la başlamıştır. 2013 yılından bu yana Polin Waterparks firmasının mimari tasarım bölümünde endüstriyel tasarımcı olarak görev almaktadır. Mesleki çalıştaylar ve Tübitak destekli Girişimcilik programlarına katılmıştır. Bir yandan da Gebze Teknik Üniversitesi İşletme yüksek lisans programına devam etmektedir.
Soganlık
Çağla Küçükergör
Özlem Kevseroğlu
TAK
Özlem Kevseroğlu, İTÜ Peyzaj Mimarlığı’nı 2008 yılında tamamlamasının ardından İTÜ Kentsel Tasarım Yüksek Lisans programını 2011 yılında tamamladı. 2011-2014 yılları arasında peyzaj mimarlığının uygulama alanında ve Erciyes Üniversitesi’nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak çalıştıktan sonra 2015 yılında Şehir ve Bölge Planlama doktora programına dahil olan Kevseroğlu doktora tez aşamasında olmakla birlikte kültürel peyzaj, kent-kültür-toplum etkileşimleri, kentsel katmanlaşma, kentsel hafıza konuları üzerine çalışmayı planlmaktadır. 2014 yılından itibaren AGÜ Mimarlık Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapmaktadır.
Tasarımcılar Kartal’da
177
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Soganlk
06
178
SOĞANLIK KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
Zeynep Yılman Burcu Tokaç Büşra Bayrak Ceren Bilen Hasan Basri Kadıoğlu Aybüke Karaaslan Erdinç Barış İbin İrem Zorba Sena Kuyucu Zehra Gül Dokuzparmak Yavuz Çay Şule Kandemir Beyza Özçelik Sefa Öztürk Osman Soner Birinci Hatimet Taraçio Harika Shehabi Alper Demirsoy Dilara Yeğen Büşra Sezgin
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Düzce Üniversitesi Erciyes Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Sabiha Gökçen Meslek Lisesi Sabiha Gökçen Meslek Lisesi
06
TAK
Eski Köy Merkezi Kartal’ın en eski mahallelerinden olan Soğanlık Mahallesi adını bölgede yetiştirilip Kanuni Sultan Süleyman döneminde Hollanda Kralına hediye olarak gönderilen lale soğanlarından alır. Eski bir yerleşim bölgesi olan alan, köy merkezi, çeşme ve çınar gibi az da kalsa tarihi ve kültürel miras yapılarına sahiptir.
Tasarımcılar Kartal’da
179
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Soganlık
06
180
Soğanlık Grubu “Kartal’ın en eski mahallelerinden olan Soğanlık Mahallesi adını alan bölgede yetiştirilip Kanuni Sultan Süleyman döneminde Hollanda Kralı’na hediye olarak gönderilen lale soğanından almaktadır. Eski bir yerleşim bölgesi olan alan, köy merkezi, çeşme ve çınar gibi az da kalsa tarihi ve kültürel miras yapılarına sahiptir”. Öncelikle alan keşfimizden bahsedecek olursak, bize verilen bu kısa bilgilendirme ışığında çok büyük hayallerimiz ve beklentimiz vardı; heyecan duyduk çünkü orada tarihin izlerine şahit olmuş bir köy merkezi ve Osmanlı Devleti’nin sembollerinden biri olmuş lale figürümün anavatanı olması bize bu tarihi alanın korunmuş olduğunun ümidini vermişti. Fakat alana gittiğimizde gördük ki birçok somut ve somut olmayan kültürel mirasa sahip çıkılmamış, tarihi yapılar kentsel dönüşüme uğramış, lale soğanının sinyalini verecek hiçbir izin bulunmaması bizi hayal kırıklığına uğratmıştı. Sadece tarihi Gümüşpınar Camisi, Gümüşpınar ve Haseki Sultan Çeşmesi, köy kahvesi ve etrafında bir takım tarihi yapı ve esasen Soğanlık’ın tarihine şahitlit etmiş 3 (üç) adet çınar ağacına şahit olduk. Bizim için bu çınar ağaçları, oranın tarihi için çok önemliydi ve yapacağımız herhangi birşey de o ağaçlara dokunmalıydık ve görünür kılmalıydık. Sonrasında cami çıkışı konuştuğumuz yıllar önce Soğanlık’a çeşitli nedenlerle göç etmiş insanlar bize bu civarların hep bostan olduğunu ve çok ciddi oranda Balkan göçüne uğradığına hatta bu bölgede derneklerinin bulunduğunu dile getirdiler. Sokaklarda gezerken sokak adlarının “ Karadut, Armut, Muzağacı, Ananas, Kayısı, Erik, Armut, Ayva, Kestane, Alıç, Abanos, Meşedibi, Köknar, Limon, Elmaağacı” olması mahallelnin de daha önce bu mevkinin bostan olarak kullanıldığının somut göstergesiydi bizim için diğer önemli teşhisti alana dair. Diğer teşhis ise şüphesiz ki Balkanların mübadeleden sonra bu bölgeye yerleştirilmiş olması idi, hatta Balkan Dernek binasının ve tek katlı evleri ve arka bahçeleri ile az da olsa kalmış olan Balkan evlerinin olduğu bunun göstergesiydi. Bizi en çok etkileyen de Mustafa Kemal Atatürk’ün Balkan Dernek binasının üzerindeki söz oldu: “ Muhacirler kaybedilmiş topraklarımızın milli hatıralarıdır”. Öğrenciler ve yürütücülerle birlikte dedik ki bizim için önemli olan bu 3 temel yapıtaşını kendi logomuz altında birleştirelim ve söz üretelim. Sözlerimizi DÜĞÜM-TEMAS-CANLANDIRMA” olarak belirledik. Düğüm tanımı bizim için geçmiş ile geleceğin çakıştırılması ve bu bölgede yeniden hayat bulması idi. Bu hayat bulmayı cadde ismi olan ve tarihe gönderme yapan At Arabası yolundan geçecek şekilde “bostanlar, lale sağanı üretim yerleri, meyve isimli sokaklar, tarihi çınarlar, çeşmeler, çıkmaz sokak, köy merkezi” gibi yerler üzerinden oluşturduk ve buranın görünür kılınması için alanda hepsine dokunacak şekilde Düğüm Rotası önerdik. İkinci tanımımız Canlandırma idi. Amacımız geçmişin izlerini ortaya çıkarmak, az da olsa kalan kültürel mirasımıza sahip çıkmak ve orayı canlandırmak olmalıydı. Bu rotayı tanımlarken de “Kültür Merkezi, tarihi cami, kahvehane, çınarlar, hamam, çıkmaz sokaktan” geçmesini ve alanda
06 Soganlık
gezdirmesi için Canlandırma rotasını ekledik. Üçüncü tanımımız ise Temas idi, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin milli hatıraları olan Balkan göçmenlerinin sahip oldukları dernek ve yaşadıkları sokak ile Osmanlı Devleti zamanında yaşanmış olan tarihi köy merkezinin fiziksel ve sosyal temasını sağlamak ve ona göre bir Temas Rotası önermeyi düşündük. Bu önerdiğimiz rotalar sayesinde burayı hiç bilmeyen insanlara gezdirmiş, kültürünü yaşatmış ve tarihe yolculuk yapmasını sağlamış olacaktık bu sayede Soğanlık’ı keşfettik ve bu keşfettiklerimizi görünür kıldık. Rotaların geçtiği ve uğradığı yerleri görsel olarak pafta üzerinde gösterdik. Bu rotalar bizim için 3 önemli kavram 3 tarihi çınarla eşleşmiş olup hepsinin kesiştiği alanda bir meydan ve arkasında bulunan çıkmaz sokakla bitişini sağlayacak şekilde sosyo-kültürel bir Alana dönüşecek alanlar ürettik ve sokak canlandırmasını içeren kolajlar ürettik. Alt kavramlar olarak “KATMAN – PALİMPSEST - İZ PEŞİNDE - BİTİŞ” tanımlar ürettik. Traihi Soğanlık Merkezi’nin süreci anlatacak, oranın tarihine ışık tutacak ve geçmişi yaşatacak bir mizansenle, grup arkadaşlarımızın seslendirmesi ile 3 çınar ağacının dilinden Soğanlık’ı anlattık oluşturduğumuz videoyla. Bizim için çok keyifli bir çalıştaydı. Soğanlık merkez için yapmış olduğumuz çalıştay eğer günün birinde gerçeğe dokunabilirse ne mutlu bize…
TAK Tasarımcılar Kartal’da
181
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Soganlık
06
182
“Alana dair çok büyük hayallerimiz ve beklentimiz vardı. Fakat alana gittiğimizde gördük ki birçok somut ve somut olmayan kültürel mirasa sahip çıkılmamış, tarihi yapılar kentsel dönüşüme uğramış, lale soğanının sinyalini verecek hiçbir izin bulunmaması bizi hayal kırıklığına uğratmıştı.”
“Tarihi Gümüşpınar Camiisin çıkışında konuştuğumuz, yıllar önce Soğanlık’a çeşitli nedenlerle göç etmiş insanlar bize bu civarların hep bostan olduğunu ve çok ciddi oranda Balkan göçüne uğradığını, hatta bu bölgede derneklerinin bulunduğunu dile getirdiler.”
06 Soganlık Tasarımcılar Kartal’da
“Düğüm tanımı bizim için geçmiş ile geleceğin çakıştırılması ve bu bölgede yeniden hayat bulması idi. Bu hayat bulmayı cadde ismi olan ve tarihe gönderme yapan At Arabası yolundan geçecek şekilde oluşturduk ve buranın görünür kılınması için alanda hepsine dokunacak şekilde Düğüm Rotası önerdik.”
TAK
“Öğrenciler ve yürütücülerle birlikte dedik ki bizim için önemli olan bu 3 temel yapıtaşını kendi logomuz altında birleştirelim ve söz üretelim. Sözlerimizi DÜĞÜM-TEMAS-CANLANDIRMA” olarak belirledik.”
183
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Soganlık
06
184
“İkinci tanımımız Canlandırma idi. Amacımız geçmişin izlerini ortaya çıkarmak, az da olsa kalan kültürel mirasımıza sahip çıkmak ve orayı canlandırmak olmalıydı.”
“Üçüncü tanımımız ise Temas idi, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminin milli hatıraları olan Balkan göçmenlerinin dernek ve yaşadıkları sokak ile Osmanlı Devleti zamanında yaşanmış olan tarihi köy merkezinin fiziksel ve sosyal temasını sağlamak ve ona göre bir Temas Rotası önermeyi düşündük.”
06 Soganlık
Katılımcılara sertifikaların takdimi, Kartal Büyükada Tesisi.
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“Bu önerdiğimiz rotalar sayesinde burayı hiç bilmeyen insanlara gezdirmiş, kültürünü yaşatmış ve tarihe yolculuk yapmasını sağlamış olacaktık bu sayede Soğanlık’ı keşfettik ve bu keşfettiklerimizi görünür kıldık.”
185
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Soganlık
06
186
06 Soganlık
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
187
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Soganlık
06
188
06 Soganlık
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
189
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Soganlık
06
190
06 Soganlık
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
191
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Soganlık
06
192
06 Soganlık
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
193
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sokak
07
07
Sokak
194
Atalar Caddesi
07 Sokak
Özgür Aslan Gaziantep Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümünden mezun oldu. ZF-Sachs, Alstom, Bosch Rexroth firmalarında Tasarım Mühendisliği yaptı. 2011 yılında 3D yazıcılarla ilgilenmeye ve donanım geliştirmeye başladı. 2012 yılında açık kaynaklı Sigma3D yazıcıyı geliştirerek dosyaları tüm dünyada herkesin erişimine açtı. 2013-2016 yılları arasında Darüşşafaka Robot Kulübü’ne gönüllü mentorluk yaptı. 2014-2017 yılları arasında Liselerarası 3D yazıcı ve FRC Robot yarışmalarında jüri ve komite üyesi olarak görev aldı. Halen SIEMENS A.Ş.’de Teknoloji ve Uygulama Merkezi Lideri olarak görev yapmaktadır. !
Sıla Akalp
TAK
2006 yılında ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nü ve İTÜ Kentsel Tasarım Yüksek Lisans Programını tamamlayarak, profesyonel iş yaşamına İstanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezinde (IMP) başlamıştır. 2009 yılından beri Kentsel Strateji şirketinde Yol Haritası, Strateji ve Eylem Planı, Mekansal Gelişim Strateji Çerçevesi, Vizyon Planı, büyük ölçekli mekânsal gelişim stratejileri, Kentsel Strateji ve Stratejik Tasarım Çalıştayları konularında deneyim kazanmıştır. 2010 yılından bu yana Yerel Girişime DESTEK Platformu, Stüdyo 33, TAK Kadıköy, TAK Kartal, Atölye Muğla Bir ve Vizyon Atölyesi koordinatörlüğüne devam etmektedir.
Sonia B. Irani Lisansını İsfahan’da Şehircilik, yüksek lisansını Tehran’da Kentsel Tasarım bölümünde tamamlayan Irani, eş zamanlı olarak 3 yıl boyunca plancı ve tasarımcı olarak özel şirketlerde çalışmıştır. 2014 yılında İstanbul’a yerleşmiş, İTÜ Şehir ve Bölge Planlama bölümünde doktoraya başlamıştır. Mekansal Sermaye ve yaşam kalitesi ile ilgili tez çalışmaları devam etmektedir. Yaklaşık 1 yıldır Vizyon Atölyesi ve TAK Kartal ekibiyle birlikte kamusal alanlar üzerine rehberler hazırlamaktadır.
Sunay Paşaoğlu Tasarımcılar Kartal’da
İTÜ Mimarlık Mezunu, 6 aydır Muğla’da kırsal kalkınma adına Atölye Muğla Bir’de görev yapıyor. Lisans dönemi boyunca aktivist yaklaşım olarak Yerden Yüksek Çocuklar ile Mimarlık Topluluğu’nu ve Efkarlı Yaprak konuşmalar serisini yürüttü. 2.5 senedir İstanbul’da çeşitli ölçeklerde mimari ve kentsel projelerde çalıştı. İnisiyatif olarak Limyra ve Zeugma’da arkeolojik sahalarda görev aldı. Mimari unsurları farklı disiplinlerle anmaktan öte yorumlamak adına iki kitap yazdı. Çalışmalarına Muğla’da devam ediyor
195
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sokak
07
196
SOKAK KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22.
Süleyman Eyigün Sabır Elalmış Emine Aksoy Gamze Tahtalı Gülşah Ural Burcu Bilecen Tuna Musa Doğru Melda Erdir Sezin Karcan Kaya Enes Çetinbakış Sibel Öksüz Sidar Alışık Şeyda Kıraç H. Kübra Daşçı Edanur Güntürkün Ozan Yiğit Gül Ecem Çam Sinem Şahin Afife Özkan Dilan İşsever Betül Öztürk Bilal Yetiş
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniveritesi Mardin Artuklu Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
07
TAK
Atalar Caddesi 1.4 km uzunluğa sahip olan Atalar Caddesi, Kartal’ın önemli ticari akslarından biridir. Çarşamba günleri Halk Pazarı ile kesişen caddede aynı zamanda Atalar Merkez Cami, Kartal İstek Uluğbey Anaokulu ve Çanakkale Şehitleri Parkı gibi hizmet alanları bulunur.
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Kartal’ın kamusal alan tasarımı sürecinde yeni yaklaşımlar, yöntemler ve ilkeler geliştirmek için kurguladığı bir program olan Yaşayan Sokak programı, kullanıcılar ve farklı disiplinlerden tasarımcılar ile yerel yöneticileri katılımcı ve yaratıcı ortamlarda bir araya getirir.
197
Sokak
07 YAŞAYAN SOKAK İlk gün yapılan Atalar Caddesi keşif turu sohbet ve yürüyüş olarak iki temel sekansa ayrılmıştı. Bu iki grup, caddenin aktörleri ve fiziki yapısı ile ilgili fragmantal tespitlerde bulundu ve tartışma ortamı ile üzerine düşünülecek alt başlıklar oluştu. Cadde en kesitleri ve olası farklılık tipolojileri, Malzeme değişimleri, Eski-yeni arakesitleri, Yoğunluk yaratan odaklar
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
gibi ayrışan başlıklar üzerine atölyenin çıktıları haline gelebilecek türden somut önerilere geçmek gerekiyordu. Bu anlamda, katılımcılar düşüncelerini eskizler ve fikir haritaları ile ortaya serdiler. Yapılacak olan ise, ayrışan grupların mikro ölçekte önerdiklerini, tasarladıklarını görünür kılmaktı. Bu anlamda 3D-Printer olanaklarıyla basit prototipler üretmek mümkün olacağından, mekanizmanın nasıl çalıştığı ve prensiplerinin neler olduğu üzerine yapılan sunum sonrasında, fikirlerin üretilme gerçekliğini ve süreyi de hesaba katan yeni parametreler oluşmaya başladı. Tamamını mı yapacağız, bir kısmını mı yapacağız, sadece bir detay mı üreteceğiz ? En nihayetinde nasıl görünür kılacağız?
198 45
3D-Printer gibi katılımcıların çok da haşır neşir olmadığı yeni bir medyanın sürece eklenmesi ilk günkü tartışma ortamını teknik hadiseler ve süreden dolayı bir parça kısıtlasa da, ara tartışmalar ve fikir alışverişleri süreci sadece nihai ürüne odaklanmaya eğilimli bir yapıdan, yeniden bozulup yapılabilir ve yan tarafındaki düşünce ile ilişki kurabilir bir hale getirdi. Özellikle cadde en kesitleri üzerine aynı profilin eksenel değişimleriyle önerilen parçacıl strüktürler ve caddenin su toplama senaryosuna dair geliştirilen detay önerisi birleşmeye başladı. Silindir kesitli malzemelerin dikey eksendeki hareketlenmelerinden yola çıkan kıyı-köşe enstelasyon önerisi ile yine benzer bir tektonik ile yola çıkan kent mobilyaları fikri de birbiriyle iletişime geçen ögelerdi. Bununla birlikte bazı katılımcılar ise, fikirlerini kendi öznel becerileri üzerinden yorumlamakta ısrar ettiler. Eski ve yeni yapıların sınır boyları için önerilen, kalınlaşıp içinde antropo-morfik boşluklar bulundurarak farklı kamusal deneyimler sunmayı öneren tasarım eskiz üzerinde birçok değişime uğradı. Beden ve eylemin örüntülediği bir mekanın görünüş ve kesitleri üzerine diyagramatik denemeler oluştu. Katılımcılara sıklıkla aktarılan durum ise, bir yandan 3D-Printer ile prototip üretimi devam ederken, bir yandan eskizler üzerinde çoğalan fikirlerin nasıl bir matriste çözümlenebileceğini tartışmaktı. Durumlar, eylemler ve mekanlar üzerine analizlerin nasıl kümelenmeler oluşturduğu, bir çizelge üstünde dökümlense nasıl bir iş akışına sahne olabileceği, üretilse kaç tip form ve eylem biçimi gerektirdiği… gibi çözümlemeler. Bu anlamda, ilk günkü saha gezisi ve ikinci günkü potporik üretim biçimi, kampın kendi iç hedefleri içinde anlamlı kesitler ve rasyonel tartışmaların bulunduğu deneyim transferine doğru salındı. Katılımcılara, tüm TAK Kartal ekibine ve Kartal Belediyesi’ne teşekkürlerimizle.
05 07 Tarih Sokak
Grup Buluşması, Dragos Kazı Alanı.
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“İlk gün yapılan Atalar Caddesi keşif turu sohbet ve yürüyüş olarak iki temel sekansa ayrılmıştı.”
199 45
Sokak
07
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
“Bu iki grup, caddenin aktörleri ve fiziki yapısı ile ilgili fragmantal tespitlerde bulundu ve tartışma ortamı ile üzerine düşünülecek alt başlıklar oluştu.”
200
Atalar Caddesi maketi, TAK Kartal atölyesi.
07 Sokak
Toplama Çıkarma Çalıştayı, TAK Kartal atölyesi.
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Toplama Çıkarma Çalıştayı, TAK Kartal atölyesi.
201
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Sokak
07
202
“Katılımcılar düşüncelerini eskizler ve fikir haritaları ile ortaya serdiler. Yapılacak olan ise, ayrışan grupların mikro ölçekte önerdiklerini, tasarladıklarını görünür kılmaktı.”
Kartal Büyükada Tesisi, Görünür Kılma Çalışması.
07 Sokak Tasarımcılar Kartal’da
“İlk günkü saha gezisi ve ikinci günkü potporik üretim biçimi, kampın kendi iç hedefleri içinde anlamlı kesitler ve rasyonel tartışmaların bulunduğu deneyim transferine doğru salındı.”
TAK
“Katılımcılara sıklıkla aktarılan durum, bir yandan 3D-Printer ile prototip üretimi devam ederken, bir yandan eskizler üzerinde çoğalan fikirlerin nasıl bir matriste çözümlenebileceğini tartışmaktı.”
203
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sokak
07
204
07 Sokak
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
205
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Sokak
07
206
07 Sokak
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
207
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Tarih
08
08
Tarih
208
Dragos Kazı Alanı
08 Tarih
Ayşe Sabuncu Impact Hub Istanbul’un kurucu ortaklarındandır. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Bilgisayar Mühendisliği anadal ve iş idaresinden yandal dereceleri ile mezun olduktan sonra 5 yıl Citi Group’un New York ofisinde bankacılık sektöründe çalıştı. Adım Adım aracılığı ile Toplum Gönüllüleri Vakfı’nın “Gençlere Değer Projesi” için düzenlediği bir bağış kampanyası için arkadaşlarıyla beraber Kilimanjaro dağına bir tırmanış gerçekleştirdi ve sonrasında yaşamına yeni bir yön vermeye karar verdi. New York Üniversitesi Stern School of Business’de; sosyal etki, inovasyon ve girişimcilik üzerine MBA yaptı. 2014 yazında Kiva ile Zimbabwe ve Güney Afrika’da mikrofinans alanında çalışmaya başladı. Yaklaşık 2 senedir ortakları ile beraber sosyal girişim eko-sisteminin haritalandırılması ve analizi üzerine çalışmaktadır.
Deniz Kırkali TAK
Deniz Kırkalı 1992 yılında İzmir’de doğmuştur. New York Üniversitesi’nde Medya, Kültür ve İletişim okumuştur. Güncel sanat ortamında çeşitli insiyatiflerde deneyimlerinden sonra Sharjah Bienali 13 İstanbul ayağı olan BAHAR’ın asistan küratörlüğünü yapmıştır. Şu anda Goldsmiths Üniversitesi’nde Güncel Sanat Teorisi üzerine yüksek lisans yapmaktadır.
Zeynep Öz
Tasarımcılar Kartal’da
Zeynep Öz güncel sanat alanında çalışan bir küratördür. Sanat seminerleri düzenleyen SPOT ve yeni sanatsal üretimleri destekleyen Domates Biber Patlıcan organizasyonlarını başlatmıştır. Özellikle Ortadoğu’da güncel sanat üzerine çalışmış ve Almanya, Amerika olmak üzere değişik ülkelerde sergiler düzenlemiştir. Japonya’daki 3. Aichi Trienali’nin küratörlerinden biridir. Sharjah Bienali 13 İstanbul ayağı olan BAHAR’ın küratörlüğünü yapmıştır.
209
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Tarih
08
210
TARİH KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Fatma Yıldız Ali Karaaslan Mehmet Burak Kaya Ayşegül Parlak Kardelen Kalafat Günay Sever Ahmet Can Çuvalcı Ceren Gülaydın Sıla Durukan Büşra Geçal Gizem Uçar Nurşah Bağıran Yağmur Aslan Tahircan Yarımoğlu Şeyma Altın Melis Özaltun Cansu Erdağ Havva Geçener Sevinç Yılmaz Beritan Demirpolat Delal Doğan İrem Uran Uğur Baran Sarıbaş S. Sayim Pamuk İrem Nur Tokuroğlu İbrahim Özgür
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abant İzzet Baysal Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Amasya Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Bozok Üniversitesi Trakya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Okan Üniversitesi Okan Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
08
TAK
DRAGOS KAZI ALANI Bizans dönemi saray ve hamam kalıntılarının bulunduğu Dragos Sahil’de Kartal Belediyesi tarafından kazı çalışmaları devam etmektedir. Her yıl TAK Kamp ve Kartal Zirvesi gibi etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Hemen bitişiğinde bulunan ve bir endüstriyel miras olan Tekel Fabrikası ise yakın zamanda Şehir Üniversitesi Kampüsü olarak faaliyete başlayacaktır.
Tasarımcılar Kartal’da
211
Tarih
08 TARİH
TAK
Tasarımcılar Kartal’da Tarih grubunda üç yürütücü olarak yaklaşık 30 öğrenciyle çalıştık. Atölye, Dragos Arkeolojik Kazı Alanı’nda gerçekleşti. Atölyenin ilk günü genel plan tanıtımından sonra grubumuzla bir araya gelerek günün metodolojisini geliştirdik ve bu metodoloji doğrultusunda günü üç kısıma ayırdık. İlk olarak öğrencilerden kendilerini tanıtmalarını isteyip daha sonrasında küçük gruplara ayrılıp atölyeye bir giriş olarak ‘Şehriniz bir yemek olsaydı hangi yemek olurdu?’ sorusunu sorduk. Herkes şehirlerinin coğrafi yapısı ve yerel kültürü doğrultusunda cevaplar verdi. Yemek arasından sonra ise öğrencilerden Dragos Arkeolojik Kazı Alanı’na tek başlarına dağılıp yarım saat boyunca beş duyularından yararlanarak bireysel gözlem yapmalarını istedik. Gördüklerini sorgulayarak ve ‘neden’ sorusunu sorarak notlar aldılar. Araştırma süreci için insan odaklı tasarımın araştırma sürecinde uygulanan metodlardan ilham alındı. Ardından önce küçük gruplar halinde daha sonra da her gruptan seçilen bir sözcü ile bütün grup ile izlenimlerini paylaştılar. Kazı alanındaki doğal güzellikler, ağaçlar, bitkiler, kazı alanın ve alanın dışarısının ayrımı ve tezatlığı, eski ve yeni, geçmiş ve günümüz ile kurulan bağ ve bütün bu değerlerin korunması gibi bir çok konuya değinildi. Günün ikinci kısmında ise gözlemlerine dayanarak ‘Kazı alanı bir yemek olsa hangi yemek olurdu?’ diye sorduk. Küçük gruplar halinde düşüncelerimizi paylaştık ve üç gruptan da oldukça benzer sonuçlar çıktı. Kazı alanı hem geçmişe hem geleceğe ait, çok sayıda farklı malzemelerden oluşan ve genellikle oldukça heterojen olan yemeklere benzetildi. Bazı öğrenciler var olan yemeklerden yola çıkarken diğerleri mekanın akla getirdiği malzemelerle kendi hayal ürünleri olan yemekler yarattılar. Üçüncü kısma geçmeden önce gruplar arası kaynaşma amaçlı, çifleri oluşturularak taş-kağıt-makas oyunu oynandı. Günün üçüncü ve son kısmında ise yine üç gruba bölünerek kazı alanının ne olduğuna, neye benzediğine fiziksel form katarak seramikten modeller yaptılar ve birbirlerine yaptıkları modelleri sundular.
Tasarımcılar Kartal’da
Büyükada’da gerçekleşen atölyenin ikinci gününde Dragos Arkeolojik Kazı Alanı gelecekte ne olabilir, neye dönüşebilir diye grupça beyin fırtınası yaptık ve bu sürecin sonucunda ortaya dört arkeopark fikri çıktı.
212
08 Tarih
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
213
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Tarih
08
214
“Atölyenin ilk günü genel plan tanıtımından sonra grubumuzla bir araya gelerek günün metodolojisini geliştirdik ve bu metodoloji doğrultusunda günü üç kısıma ayırdık.”
“Öğrencilerden Dragos Arkeolojik Kazı Alanı’na dağılıp beş duyularından yararlanarak bireysel gözlem yapmalarını istedik.”
08 Tarih Tasarımcılar Kartal’da
“Büyükada’da gerçekleşen atölyenin ikinci gününde Dragos Arkeolojik Kazı Alanı gelecekte ne olabilir, neye dönüşebilir diye grupça beyin fırtınası yaptık ve bu sürecin sonucunda ortaya dört arkeopark fikri çıktı.”
TAK
“Gördüklerini sorgulayarak ve ‘neden’ sorusunu sorarak notlar aldılar. Araştırma süreci için insan odaklı tasarımın araştırma sürecinde uygulanan metodlardan ilham alındı.”
215
Tarih
08
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Dragos Arkeolojik Kazı alanı çalışması, Büyükada.
216
Dragos Arkeolojik Kazı alanı hakkında beyin fırtınası, Büyükada.
08 Tarih
Dragos Arkeolojik Kazı alanı hakkında beyin fırtınası, Büyükada.
TAK Tasarımcılar Kartal’da
Atölye sunumu, Büyükada.
217
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Tarih
08
218
KÖPRÜ
08 Tarih
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
AKICILIK
219
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Tarih
08
220
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
08 Tarih
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
221
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Mahalle
09
09
Mahalle
222
Yunus Mahallesi
09
1986 doğumlu. Yıldız Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nü ve İTÜ Kentsel Tasarım Master Programı’nı tamamladı. ÇEKÜL Vakfı, Kentsel Strateji, TAK Kadıköy, TAK Kartal, Kentsel Vizyon Platformu ve Kadıköy Belediyesi çatıları altında stratejik planlama, kültür öncelikli planlama, kentsel projelerde süreç tasarımı, yeniden işlevlendirme, katılımcılık ve sosyal etki değerlendirme alanlarında çalışmaları bulunuyor.
Mahalle
Batuhan Akkaya
Miray Özkan
TAK
Lisansını ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama bölümünde, yüksek lisansını ise yine aynı üniversitenin Kentsel Tasarım bölümünde tamamladı. İTÜ Şehir ve kentsel dönüşüm siyaseti ile ilgili doktora tezini yazdı. 20052008 yılları arası İstanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezinde İstanbul Çevre Düzeni Planı çalışmalarında yer aldı. 2008’den beri Kartal Kentsel Dönüşüm Projesi için, Kartal Kentsel Geliştirme Derneği’nin Şehir Planlama Uzmanı olarak çalışıyor. Kent siyaseti, dönüşüm, kentsel tasarım, kent kültürü ve belleği konularında araştırma ve çalışmalar yapıyor.
Tasarımcılar Kartal’da
223
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Mahalle
09
224
MAHALLE KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21.
Gamze Altundal Nurefşan Batmaz Samet Boyalı Cemre Küçükyıldız Harun Ozan Begümnaz Özçelik Hidaye Çakmakçı Selvinur Kuru Şiba Tek Özne Hızlı Gülden Öner Devrim Nasmir Ayşenur Yazımcı Selin Gülşen Abdullah Koz Halise Ergün Sinem Ahmetoğlu Gülşah Güneş Tolga Şişmanşar Ece Akpınar Orhun Emre Yılmaz
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bozok Üniversitesi Düzce Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Erciyes Üniversitesi Gazi Üniversitesi Gazi Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
09
TAK
YUNUS MAHALLESİ Bir zamanların sanayi mahallesi olan, bugün ise dönüşüm beklentisi içinde olan Yunus Mahallesi Kartal Belediyesi’nin Sanayiden Dönüşüm modeli kapsamında örnek bir alandır. Bugün mahalleli, karar süreci içinde ve civarda yapılan çalışmalar sebebiyle de erişim ve güvenlik gibi kentsel sorunlar yaşamaktadır.
Tasarımcılar Kartal’da
225
Mahalle
09 YUNUS MAHALLESİ Atölye alanı İstanbul’un doğu yakasında, Kartal ilçesindeki Yunus Mahallesidir. Geçmişte sanayi mahallesi olan Yunus Mahallesi Kartal Doğu Merkez Proje alanı içinde ve bu nedenle mahallede yaşayanlar dönüşüm sürecinden etkileniyor.Atölyeye konu olan mahallenin batısında yer alan sahil yolu-E5 bağlantı yolu ve sanayi alanları, kuzeyinde E5 ve güneyinde banliyö tren hattı tanımlayıcı öğelerdir. Adını kapatılan banliyö tren istasyonu durağından alan Yunus Mahallesi, Kartal’ın batıya doğru sahil tarafındaki en uç noktasıdır. Kuzeyinde Topselvi, güneyinde Marmara Denizi, batısında Pendik, doğusunda ise Çavuşoğlu mahallesi bulunuyor. Kartal Belediyesi’nin Deprem Dönüşümü modeli kapsamında Belediye’nin beklentisi mahallelinin karar süreçlerine dahil edilmesidir. Dönüşüm beklentisi, çevredeki sanayi çöküntü bölgesi ve inşaat gelişmeleri içindeki mahallede var olan belirsizlik ve endişenin yanısıra erişim ve güvenlik ile ilgili sorunlar yaşanıyor.
TAK
MAHALLE ATÖLYESİ SÜRECİ Mahalle Atölyesinin çerçevesini tanışma, keşif, ve kavramsal düşünme etkinlikleri oluşturdu. Bu etkinlikler atölye süreci içinde tekrarlandı. Katılımcıların birbirleri, atölye yürütücüleri ve mahalleli ile etkileşime girmesi desteklendi. Tüm süreç sonuç yerine süreç odaklı bir yaklaşımla atölye katılımcıları ile birlikte kurgulandı. Tanışma süreçlerinde katılımcıların birbirini daha iyi tanıması için grup aktiviteleri düzenlendi. Keşif sürecinde klasik metotlar dışında çıkarak merak uyandırarak kentsel alanlardaki fiziksel ve sosyal dokuyu keşfederek öğrenmeyi sağlayacak aktiviteler düzenlendi. Kavramsal düşünerek süreçlere sorun odaklı yaklaşımdan çözüm odaklı yaklaşıma nasıl geçileceği katılımcılarla birlikte tartışıldı ve bu yaklaşım diğer atölye katılımcıları ile paylaşıldı. Birinci Gün Birbirimizle Tanışma
Tasarımcılar Kartal’da
Mahalle Atölyesi’nin ilk etkinliğinde katılımcılar birbirleriyle tanışması için hafıza oyunu oynandı bu oyunda tüm katılımcılar dairesel bir döngü içinde birbirlerinin isimlerini tekrarladılar. İlk tanışma aktivitesinden sonra katılımcılar neden “mahalle” konusu ile ilgilendiğini birbirlerine bilgi verdiler.
226
Tanışma etkinliğinin ikinci aşamasında atölye sürecini genel çerçevesi katılımcılara sunuldu ve katılımcılar mahalleyi keşfe çıktı. Mahalleyi Keşif Bölgedeki dönüşüm sürecinin sanayi alanlarının dönüşümü ile birlikte 2006 yılında geliştirilen bir proje ile başlamış olduğunu, projenin başlangıçta insanların evlerini kaybedeceğine yönelik endişe oluşturduğunu, ancak daha sonra Kartal
09 Mahalle
Belediyesi’nin “yerinde yenileme” yaklaşımı ile vatandaşların proje ile ilgili bilgilendirildikleri ve projeye etkin olarak katılabildikleri öğrenildi. Çeşitli nedenlerle proje sürecinin uzamış olmasının bölgede yarattığı belirsizliğin hem gündelik yaşamı hem de kentsel çevreyi olumsuz yönde etkilediği anlaşıldı. Harita üzerinden, mahalle ve çevresindeki yapılaşmanın özellikleri ve çevredeki gelişmelerle ilgili bilgi alındı. Mahalle kahvesinin önünde mahalle sakinleri katılımcılara yaşadıkları süreçle ve sorunlarla ilgili bilgi verdi. Katılımcılar mahalleye dağılarak fotoğraflar çekti ve karşılaştığı insanlarla sohbet etti. Mahallede bazı evlerin terk edildiğini ve dükkânların kapandığı öğrendiler. Mahalle çevresinin inşaatlar, boş alanlar ve terk edilmiş sanayi alanları ile çevrili olduğunu, insanların huzursuz ve endişeli olduğunu gözlemlediler. Kavramsal Düşünme Etkinliği
TAK
Akşam, mahalle ile ilgili izlenimleri konusunda katılımcılar ile atölye yürütücüleri bir forum yaptı. Katılımcılar keşif aktivitesinin ardından mahalle ile ilgili akıllarında kalan kavramları post-it’lere yazarak tahtaya yapıştırdılar. Bu kavramlar; çaresizlik, umutsuzluk, hediye paketi, farklılaştırma, hapsolmak, rant, baskı, mecburiyet, sınırlar, yol(suzluk), ikilem, meyve ağacı, asma, yabancılaşma, baskıcı düzen olarak listelendi. Forumdan çıkan en önemli sonuç mahallenin hep olumsuz kavramlar ile tanımlandığı oldu. Atölyenin devamında katılımcılar bir tasarımcı olarak olumsuzlukları nasıl olumluya dönüştürebileceklerini tartışmaya karar verdiler. İkinci Gün Sahilde Tanışma İkinci günün sabahında deniz kenarında buluştuk. Katılımcılara dünyanın neresinde yaşamak istedikleri soruldu ve neden orada yaşamak istedikleri hakkında diğer katılımcılara bilgi verdiler. Daha sonra sıfat oyunu oynandı. Bu oyunda katılımcılar kendilerini en iyi ifade eden sıfatlar ile kendi isimlerini nitelendirdiler. Böylece katılımcılar birbirlerini daha iyi tanıdılar. Olumlama
Tasarımcılar Kartal’da
Katılımcılar ilk gün forumda listelenen kavramları tartışmaya devam etti. Olumsuz her kavram için olumlu bir öneri kavram bulmaya ve öneri geliştirmeye karar verdiler. Her katılımcı sahildeki kumların üstüne bir yazı tahtası tasarladı ve aklına gelen olumsuz kavramı ve bunu değiştirmek için önerisini yazdı. Katılımcılar panonun fotoğrafını çekerek belgelediler. Daha sonra her bir kavramla ilgili sahadan topladığı görsel malzemeyi bu fotoğraflarla birleştirerek bir video oluşturmaya karar verdiler. Öğleden sonra ise videoyu hazırladılar.
227
Mahalle
09 Atölye çalışmasında katılımcıların tartıştığı kavramlarla ve önerilerine yönelik özet bilgi aşağıdadır. Çaresizlik/ Çare bulmak için “bilgilendirme” Güvensizlik- Huzursuzluk/ Eşgüdüm Mahallede yaşayanlar belirsizlik nedeniyle güvensiz ve çaresiz hissediyorlar. Huzursuzluğun giderilmesi için planlama ve proje süreçlerinin her aşamasında bilgilendirme yapılmalı, mahalleli, belediyeler ve proje geliştiriciler arasında eşgüdüm sağlanmalı. Umutsuzluk/ Umut için örgütlen ve mahallene sahip çık! Proje süreçlerinin uzaması mahallede mevcut koşulların daha fazla devam edeceğine ve projenin bekledikleri gibi gerçekleşemeyeceğine ilişkin umutsuzluğa neden olmuş. Beklentilerin gerçekleşmesi için mahalleli bir araya gelip daha iyi bir yaşam alanı için taleplerini dile getirmeli.
TAK
Hediye paketi/ Gerçek imaj Etraftaki inşaatlar estetik olarak bölge ile uyumsuz, birer hediye paketi gibi görünüyor. Bunun yerine bölgenin kimliğine uygun bir imaj yaratılmalı. Farklılaştırma/ Az beton çok toprak Betonlaşma/ Toprak yüzey! Yeni projelerde yerler betonla kaplı oluyor. Mahalle zemini farklı kullanımlara olanak sağlayacak şekilde farklılaştırılmalı. Çocukların oynaması için ve yeterli yeşil alan oluşturulması için zemin az beton, daha çok toprakla kaplı olmalı.
Tasarımcılar Kartal’da
Hapsolmak/ Hapsolmamak için merkezileş! Kültür çeşitliliği/ Fazla konutu değil çarşıyı seç Yunus Mahallesi, sanayi alanlarının ortasında, tren yolunun kaldırılmasıyla bir alana hapsolmuş. Bu hapsolmuş alandaki dönüşüm yalnızca konut alanı olarak dönüştürülürse yine kapalı ve tekdüze bir alan oluşturulacak. Bunun yerine mahalle daha merkezi işlevlerin, farklı kullanımların yer alacağı bir alan olarak tasarlanmalı ve kültürel çeşitlilik arttırılmalı.
228
Rant/ Rant için değil halk için! Soylulaştırma- Kimliksizleştirme/ Hegemonyayı önlemek için “insan” odaklı tasarım! Bölgedeki kentsel dönüşümün rantı arttırma hedefiyle yapıldığı izlenimi oluştu. Bunun yerine halkın beklenti ve ihtiyaçları odaklı bir yaklaşım geliştirilmeli. Baskı / Gönüllü Dönüşüm Mecburiyet/ Gönüllülük Sınırlar- Eşik- Yersizlik/ Yerinde Dönüşüm Mahalleli dönüşüm baskısı altında, mecburen konutlarını dönüşüm için veriyorlar. Dönüşüm süreci mahalleyi sınırlandırmış ve çöküntü haline getirmiş, hem de aidiyet hissi kaybolmaya başlamış.
09 Mahalle
Dönüşüm süreci mahallenin gönüllü olarak katıldığı ve kendini ait hissettiği bir şekilde gerçekleşmeli ve mahallelinin proje sonrasında da burada yaşamaları sağlanmalı. Yol (suzluk) / Plaj yolu Çevredeki inşaatlar nedeniyle mahallenin erişim olanakları kısıtlanmış durumda. Özellikle sahil yoluna ve plaja inen yollar çok kısıtlı ve tehlikeli patikalar halinde. Mahallenin denizle buluşması kolaylaştırılmalı, yeni projelerde sahille kuvvetli bağlantılar kurulmalı. İkilem- Emek/ Emeğe saygı! Meyve ağacı/ Ortak mekan kendi ağacım! Asma/ İletişim için asma altında buluşalım Yunus Mahallesi 50 yıllık bir işçi mahallesidir. Buradaki evler ve bahçeler yıllar içinde yaşayanların emekleriyle oluşmuştur. Pek çok ağaç ve bitki bulunuyor. Meyve ağaçlarının dalından meyve yeme şansınız var. Eski ağaçlar ve asma altları insanların bir araya gelmesi için sakin ve huzurlu bir ortam oluşturuyor. Bu nedenle dönüşüm sürecinde ağaçların korunması ve toplanma alanı olarak kullanılması çok önemli.
TAK
Yabancılaşma/ Komşu ol yabancılaşma Baskıcı düzen/ Sevin, sevilin, sev... Bu dönüşüm süreci betonlaşma ile birlikte yabancılaşma ve aynılaşmayı beraberinde getiriyor. Mahalle yeniden tasarlanırken ve proje süreçleri ilerlerken insanlar arasındaki ilişkilerin gelişmesi için komşuluk, beraberlik gibi değerler öncelikli olmalı.
Tasarımcılar Kartal’da
229
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Mahalle
09
230
“Mahalle Atölyesi’nin ilk tanışma aktivitesinden sonra katılımcılar neden “mahalle” konusu ile ilgilendiklerini birbirlerine anlattılar. Daha sonra atölye sürecinin genel çerçevesi sunuldu ve katılımcılar mahalleyi keşfe çıktı.”
“Mahalle kahvesinin önünde mahalle sakinleri katılımcılara yaşadıkları süreçle ve sorunlarla ilgili bilgi verdi.”
09 Mahalle
“Katılımcılar mahalleye dağılarak fotoğraflar çekti ve karşılaştığı insanlarla sohbet etti.”
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“Mahallede bazı evlerin terk edildiğini ve dükkânların kapandığı öğrendiler. Mahalle çevresinin inşaatlar, boş alanlar ve terk edilmiş sanayi alanları ile çevrili olduğunu, insanların huzursuz ve endişeli olduğunu gözlemlediler.”
231
Mahalle
09
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
Saha çalışması, gözlem, Yunus mahallesi.
232
“Akşam, mahalle ile ilgili izlenimleri konusunda katılımcılar ile atölye yürütücüleri bir forum yaptı. Katılımcılar keşif aktivitesinin ardından mahalle ile ilgili akıllarında kalan kavramları post-it’lere yazarak tahtaya yapıştırdılar.”
09 Mahalle Tasarımcılar Kartal’da
“Daha sonra her bir kavramla ilgili sahadan topladığı görsel malzemeyi bu fotoğraflarla birleştirerek bir video oluşturmaya karar verdiler. Öğleden sonra ise videoyu hazırladılar.”
TAK
“Her katılımcı sahildeki kumların üstüne bir yazı tahtası tasarladı ve aklına gelen olumsuz kavramı ve bunu değiştirmek için önerisini yazdı. Katılımcılar panonun fotoğrafını çekerek belgelediler.”
233
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Mahalle
09
234
09 Mahalle
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
235
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Mahalle
09
236
09 Mahalle
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
237
TAK Kondu
10
10
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
TAK Kondu
238
TAK Kondu - TAK Gezici
10
Enes Uzun 1997 yılında istanbul’da doğmuştur. Okan Üniversitesi Mimarlık fakültesinde lisans eğitimi almaktadır. Okan üniversitesi Tasarım topluluğunda Mimarlık öğrencilerine okul imkanlari dısında olusturulan etkinliklerle sosyal girişken mimar adayları yetistirerek piyasada ceşitli disiplinler icerisinde farkındalık olusturabilicek adaylar icin alt yapı olusturmaktadır. Ulusal mimarlık ögrencileri bulusmasinda yönetim ekibinde Türkiyenin 81 şehrindeki mimarlik ögrencilerine kaynaşıp farklı sehirleri tanımaları icin ortam hazırlamaktadır.
TAK Kondu
Enes Uzun
Hazal Ebru Çetin
TAK
Hazal Ebru Çetin 1997 yılında Kadıköy’de doğmuştur. Yüksel İlhan Alanyalı Fen Lisesinde orta öğretimini tamamlamıştır. Okan Üniversitesinde Mimarlık bölümünde öğrenimine devam etmektedir. Okan Üniversitesi Tasarım Topluluğu’nun yönetim ekibinde yer almaktadır ve her alanda tasarımın güncel takipçisidir. Kentsel Vizyon Platformu ve TAK ile bir çok programda ortak çalışmalar yürütmüştür.
Tolga Akyürek
Tasarımcılar Kartal’da
Tolga Akyürek 1995 yılında Kastamonu’da doğmuştur. Kastamonu Göl Anadolu Öğretmen Lisesinde orta öğretimini tamamlamış olup, Okan Üniversitesinde Mimarlık bölümünde eğitimine devam etmektedir. Okan Üniversitesi Tasarım Topluluğunda yönetim ekibinde yer almaktadır ve Okan Üniversitesi Halk Oyunları ekibinde ulusal ve uluslararası sahne almaktadır. Bir çok ulusal mimarlık etkinliğinde organizatörlük ve yürütücülük deneyimi vardır.
239
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
TAK Kondu
10
240
TAK KONDU KATILIMCILARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.
Betül Bilgehan Büşra Yılmaz Dilara Kalli Hatice Kübra Temiz Yıldız Akçin Hazal Kamer H. Merve Tomo Elif Merve Budak Beliz Büşra Şahin Muhammet Zeki Allak Ezgi Yardımcı Hatice Özdemir Tuba Ayluçtarhan Pınar Kodal Feyyaz Erarslan Mahmut Yaşa Betül Altuntaş Önder Çakıoğlu Elif Yazıcı Ufuk Demir Ali Ünal Barış Bulut Rabia Demir Kaan Yıldız
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Abdullah Gül Üniversitesi Alanya HEP Üniversitesi Amasya Üniversitesi Amasya Üniversitesi Bilkent Üniversitesi Bozok Üniversitesi Bozok Üniversitesi Çukurova Üniversitesi Düzce Üniversitesi Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Namık Kemal Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Necmettin Erbakan Üniversitesi Okan Üniversitesi Okan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ortadoğu Teknik Üniversitesi Pamukkale Üniversitesi Trakya Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi
10
TAK
TAK KONDU Mahallelier ile tasarımcıların buluşma ortamı olan TAK Kondu ve TAK Gezici mahallelilerin sorunlarının, fikirlerinin, beklentilerinin tartışılması için tasarlanmış mekanlardır. Kartal’ın merkezinde park alanında konumlandırılan TAK kondu, TAK gezici ile bir araya geldiğinde iyi bir etkileşim mekanı oluşturmaktadır.
Tasarımcılar Kartal’da
241
TAK Kondu
10 TAK KONDU ATÖLYESİ 20 farklı şehirden 280 katılımcı ile “Tasarımcılar Kartal’da” etkinliğinde buluştuk. 24 katılımcı ile etkinlik boyunca sosyal etki mekanlarını TAK Kondu ve TAK Gezici özelinde ele aldığımız “TAK Kondu Atölyesi’ni yürüttük.
TAK
İlk olarak TAK Kondu’nun ve TAK Gezici’nin kullanıcı ile tasarımcıyı bir araya getirmek için tasarlandığını ve tasarım ilkelerini anlattık. Uygulanmış TAK Kondu projesi için düzenlenen yarışmadan bahsettik ve yarışma ile ilgili dokümanlardan TAK Kondu için geliştirilen tüm süreç ve konteyner tasarımlarını inceledik. Kartal’ı daha önce görmemiş olan katılımcılarımız ile Kartal Meydanı’nı, Ankara Caddesi’ni ve Hamam Sokağı gezdik. Tarihi Şifa Hamamı, Hasan Ali Yücel Kültür Merkezi, Atatürk Heykeli, Surp Nisan Ermeni Kilisesi gibi önemli noktalara dikkat çektik. Bunların kentin sosyal yapısına etkilerini konuştuk. Daha sonra bir süre katılımcıları serbest bırakarak halk ile iletişime geçmelerini, röportaj yapmalarını; etrafı inceleyerek fotoğraf, video, yerel gazete ve benzeri dokümanlar toplamalarını istedik. Bireysel olarak Kartal’a dair edinilen bu deneyimleri birbirimiz ile paylaştık. Kartal’a dair ilk izlenimleri, karşılaşılan sorunları, beğenilen yönleri ve özellikle TAK Kondu’nun bilinirliğini tartıştık. Toplama-Çıkarma yöntemi ile fikirlerimizi paylaşıp, atölyedeki herkesin aynı fikirde olduğu konuları bulmaya çalıştık. Kentliler ile iletişim süreçlerimiz üzerinden kentin sorunlarına yöneldik. Kartal Medyanı’nın kullanıcıdan ve günlük hayattan kopukluğunu, kullanıcıların güvensizlik sebebi ile kamusal alanlardan uzaklaştığını, gelişen sanayi ve İstanbul’un aldığı göç ile kentlilerin aslında aidiyet duygusunu kaybettiğini konuştuk.
Tasarımcılar Kartal’da
Tüm bu problemleri tasarım dahilinde çözebilmenin mümkün olduğunu fakat şu an TAK Kondu’nun mevcut durumu ile bunun için yetersiz olduğunu düşündük. Bu yetersizliğin sebebi; TAK Kondu’nun meydandaki konumunun doğru olmaması, görünürlüğünü ve dışa dönüklüğünü kaybetmesiydi. Bunların yanı sıra meydanın tanımsızlığı, kırmızı kemerler ile baskın bir görüntü oluşturulması, kentli söylemlerinden yola çıkarsak yeşilliğini kaybetmesi ve betona dönüşmesi de Takkondu’nun işlevi için büyük dezavantajlardı.
242
Atölyemiz boyunca TAK Kondu ve bulunduğu meydana yönelik yaptığımız değerlendirmeler ile olumlu olumsuz birçok sonuca ulaştık. 20 farklı noktada bulunması planlanan TAK Kondu prototipi için mevcut TAK Kondu üzerinden dezavantajları en aza indirmeyi hedefledik. Gelecekteki tasarımlara ve tasarımcılara rehberlik edeceğini düşündüğümüz yeni tasarım ilkeleri belirledik. Bu ilkelerin yanı sıra TAK Kondu bilinirliğinin arttırılması için önerdiğimiz “Gazete TAK” tasarısı da, meydanda ve caddelerde insanlara dağıtılacak geçmiş ve gelecek etkinlikler hakkında bilgi sahibi olunmasını sağlayacak bir dökümandır.
10 TAK Kondu
“İlk olarak Takkondu’nun ve Tak Gezici’nin kullanıcı ile tasarımcıyı bir araya getirmek için tasarlandığını ve tasarım ilkelerini anlattık.”
TAK Tasarımcılar Kartal’da
“Uygulanmış Takkondu projesi için düzenlenen yarışmadan bahsettik ve yarışma ile ilgili dokümanlardan Takkondu için geliştirilen tüm süreç ve konteynır tasarımlarını inceledik.”
243
Tasarımcılar Kartal’da
TAK
TAK Kondu
10
244
“Atölyemiz boyunca TAK Kondu ve bulunduğu meydana yönelik yaptığımız değerlendirmeler ile olumlu olumsuz birçok sonuca ulaştık. Gelecekteki tasarımlara rehberlik edeceğini düşündüğümüz yeni tasarım ilkeleri belirledik.”
“20 farklı noktada bulunması planlanan TAK Kondu prototipi için mevcut TAK Kondu üzerinden dezavantajları en aza indirmeyi hedefledik.”
10 TAK Kondu Tasarımcılar Kartal’da
“Toplama-Çıkarma yöntemi ile fikirlerimizi paylaşıp, atölyedeki herkesin aynı fikirde olduğu konuları bulmaya çalıştık.”
TAK
“Bireysel olarak Kartal’a dair edinilen deneyimleri birbirimiz ile paylaştık. Kartal’a dair ilk izlenimleri, karşılaşılan sorunları, beğenilen yönleri ve özellikle TAK Kondu’nun bilinirliğini tartıştık.”
245
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kondu
10
246
10 TAK Kondu
TAK Tasarımcılar Kartal’da
atölyeyle ilgili bir parafraflık yazı/////////atölyeyle ilgili bir parafraflık yazı/////////atölyeyle ilgili bir parafraflık yazı/////////atölyeyl
247
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kondu
10
248
10 TAK Kondu
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
249
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kondu
10
250
10 TAK Kondu
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
251
Tasarımcılar Kartal’da
TAK TAK Kondu
10
252
10 TAK Kondu
TAK
Tasarımcılar Kartal’da
253
TAK Kamp
Tasarımcılar Gözüyle TAK Kamp 4! Hayatım boyunca bir çok etkinliğe katıldım fakat en güzeli ve en faydalısıydı. Gerçek bir mastırdı. Bu sebeple TAK benim için bir değer oldu. Pek çok imkan ve olanak sundu. Şimdi çok daha farklı bir bakış açısına sahibim. Bu etkinliğin bir parçası olmamı sağladığınız için çok teşekkür ederim. Sıla Durukan Her şey tek kelime ile mükemmeldi. Muhakkak katılın, eşinizi dostunuzu kapın, TAK’a gelin. Şiba Tek
TAK
Her şey için asıl biz teşekkür ederiz. O kadar memnun ettiniz ki :)Unutamayacağım bir deneyim yaşadım. Çok farklı bakış açılarıyla tanıştım. Belki de bir daha yaşaması mümkün olmayacak anılar biriktirdim. Çok da güzel bir tatil yaptım. 20 şehirden bir sürü öğrencinin buluşup kaliteli, faydalı, eğlenceli, öğretici vakit geçirmesine vesile olduğunuz için tekrar tüm ekibe teşekkür ederim. Devamını dört gözle bekliyorum. Gülden Öner TAK, fikirlerimin sadece sözde kalmak zorunda olmadığını gösterdi, yaşadığım şehirde de böyle etkin bir oluşumun eksikliğini hissettim. Birlikte olduğumuz süre boyunca aklımda sürekli “Neden TAK Türkiye’nin dört bir tarafında da hayat bulmasın ki “sorusu vardı, düşünüp durdum ve evet neden olmasın ki Kadıköy’de başlayan macera Türkiye’nin farklı pek çok üniversitesindeki öğrencilere ulaşabilmiş ise, mahalle mahalle, sokak sokak dolaşıp her yaş grubundan insana sesini duyurabilmişse bu hayal engel tanımayacaktır. Egolardan arınmış ve eşit şekilde el ele omuz omuza sürdürüldüğüne tanık olduğum bu harika oluşum için emeği geçen herkese teşekkürler....Yaşasın TAK :) Elif Yazıcı
Tasarımcılar Kartal’da
TAK KONDU EKİBİ KARTAL’DAN UÇTU Hayatımda belki de bir daha yaşayamayacağım bir deneyimdi. 2 gün. yani 48 saat bana bir an gibi kısa geldi. Keşke dedim keşke çok daha uzun sürseydi. Yürütücülerimiz ve ekip arkadaşlarımız ile birlikte fikirler türetmekle kalmayıp sunulan fikirleri onlarca adım ötesine taşıdık. Kendimle gurur duyma şansı veren hocalarıma, TAK ekibi ve Belediye Başkanımıza sonsuz teşekkürler... Sabırsızlıkla tekrar bir kente daha TAK KONDU umuduyla Mahmut YAŞA
254
Bu kadar farklı ve faydalı görüşleri bir araya getirdiğiniz ve bu fırsatı bizlere verdiğiniz için öncelikle bizler teşekkür etmeli size. Sanata ve kültüre verdiğiniz bu değer umuyorum her yere yayılır ve yayabiliriz. Ayrıca, bakmakla görmek arasındaki fark bu kadar güzel tanımlanamazdı ve bu kazandığım bakış açısı için sizlere çok minnettarım. Katıldığım ilk etkinlikti ve son etkinlik olmayacağını anladım. Her şey için tekrar çok teşekkür ederim. Ümit Şahin
TAK Kamp
Katıldığım etkinlikler arasında en güzeliydi, yaşadığımız bu deneyim bize farklı insanların farklı bakış açılarını da keşfetmemizde çok yardımcı oldu. Bir yandan öğrenirken diğer yandan da eğlendik. Bu güzel etkinliğinden dolayı TAK ekibine çok teşekkür ederim :) Hatimat Taracio Yerel yönetimlerin istediği zaman halkıyla bir bütün haline gelip mekanı güzelleştirebildiğini gördüğüm inanılmaz bir organizasyondu. Keşke bütün alanları aynı anda çalışabilseydim ancak sahil ekibinde olmak da, o sahili çalışmak da bir ayrıcalıktı. Tüm TAK ekibine ve Kartal Belediyesine teşekkürler hepinizi çok sevdik. Çağrı Şimdiye kadar hiç kimseyi tanımadan girdiğim tek ortamdı ama çok samimi çok tatlı bir ortamla karşılaştım. ‘İyi ki’lerin bol olduğu 4 gün geçirdim. Kaldığımız odalar, yemekler, çalışanların ilgisi çok iyiydi. Her şey için çok teşekkürler. Belediyenin desteklemesi çok güzel bir durum bize gelecek hakkında umut verdiniz. Umarım ilişkilerimi bu toplulukla koparmadan diğer etkinliklerde de bulunurum. TAK ekibine, Kartal Belediyesine sevgiler :) Aybüke Karaaslan
TAK
Her şey küçük bir kıvılcımla başladı sonra devasa bir ekibe, dostluğa ve mutluluğa dönüştü. Deneyimlerin en iyisini yaşatan TAK’a ve emeği geçen diğer herkese sonsuz teşekkürler... Feyyaz Eraslan Bundan önce Muğla’ da ki planlama odasının etkinliğine katılmıştım ve harika bulmuştum buda aynı şekilde çok sevdim ve çok eğlendim.. Öğretici bir kamp oldu. Çok teşekkür ederim. Her şey planladığımdan daha güzel ve eksiksizdi. Umarım başka etkinliklerinize katılma fırsatı bulabilirim :) Cemre Küçükyıldız
Kağıt üzerinde bir proje yapmakla projenin bir parçası olmak çok farklı durumlar. Bu durumu bize gösteren TAK’a ve Kartal Belediyesine teşekkür ederim. Bize sunulan iyi bir fırsat olduğunu ve iyi değerlendirdiğimizi düşünüyorum. Ege Bent
Tasarımcılar Kartal’da
TAK Kartal gerçekten öğrenciyi düşünen bir kuruluş. Yaptığımız etkinliklerle projeye nasıl başlamam gerektiğini öğrendim yeni arkadaşlar kazandım birlikte fikirlerimizi ortaya koyduk. En sevdiğim durum ise çok laik bir ortam vardı. Herkesin birbirine saygılı olduğu bir ortam ve saygı varken sevgi eksik kalır mı?:) hepsini bir arada yaşattığınız için TAK ekibine, Kartal Belediyesine çok teşekkür ederiz:) Sibel Öksüz
255
TAK Kamp
Sevgili TAK, çok güzeldin daha da güzel olacağından kuşkum yok. sen yarınlar gibi aydınlık ve güzelsin. Ülkemin her bir köşesine böyle şeyler kurmak lazım. Hocalar ekip bir harikaydı çokta keyif aldım. Sen beni çağırmasan ben yine de seni bulup gelirim bundan sonra. Fulya Kırbıyık
TAK
Hem çok verimli bir atölye süreci geçirdik hem de birbirinden güzel yeni insanlar tanıdık, teşekkürler TAK Kondu Atölyesi.Yaşadığım ilk workshop deneyimiydi ve hem TAK ekibiyle hem de 20 ayrı üniversiteden gelen insanlarla beraber vakit geçirmek, bir şeyler paylaşmak çok keyif vericiydi. 2 gün boyunca içinde bulunduğum “Deniz” grubuyla birlikte sahil kavramı üzerine beyin fırtınası yaptık. Başka şehirlerde yaşayan arkadaşlarımızın görüşleri çok önemliydi çünkü onlar kenti daha farklı bir bakış açısıyla yorumladılar. Etkinliğin sonunda yaptığımız “keşfet, görünür kıl” çalışmaları da hem bizleri bir araya getirip kaynaştırması hem de yaratıcılık pratiğimizi arttırması açısından çok değerliydi. Bence gerçek anlamda bir TAKım olduk. Bizlere bu etkinlikte yer alma fırsatı verdiğiniz için sizlere çok teşekkür ediyorum ve bu sonraki etkinliği heyecanla bekliyorum… Ayşenur Şekerci Sevgili TAK, iyi ki varsın. Çok keyifli, verimli, düşündürücü, yaşama olan bağlılığımı arttırdığım bir süreç oldu. Sizi tanımış, beraber düşünmüş, üretmiş, emek vermiş olmak çok değerli benim için. Organizasyon ekibine birbirinden güzel insanları bir araya getirdiği, konforumuza önem verdikleri, hafızalarımıza bu tatlı kampı da ekleme fırsatı verdikleri için sonsuz teşekkürler. Bu kampın gülümsemeyle anılmasına sebebiyet veren herkese gönülden selamlar. Umarım sık sık karşılaşmaya devam ederiz. Begümnaz Özçelik
Tasarımcılar Kartal’da
Yeşilin içinden griye bakarak; Eleştirdik, olumladık, geliştirdik Kendimizi, kentimizi, birbirimizi. TAK artık her yerde. Beliz Büşra ŞAHİN
256
20 kentten öğrencileri ağırlayan ve her detayı en ince ayrıntısına kadar düşünülmüş harika bir organizasyon. Kendi fikirlerimi özgürce ifade edebildiğim, diğer kentlerden gelen arkadaşlarla fikir paylaşımlarında bulunabildiğim, bakış açımı genişleten geliştiren harika bir deneyim sunan özlenilesi bir etkinlik. Son olarak bu kadar güzel ve değerli bir etkinlikte bulunma şansına sahip olduğum için çok mutluyum, Umarım bu şansı yine yakalarım, TAKip’teyim. Burcu Tokaç
TAK Kamp
Bu kamp hayatım boyunca unutamayacağım günler verdi bana. Bence en önemlisi de bu. Bütün her şey en ince ayrıntısına kadar düşünülmüş, her şeyin bizim için tasarlanmıştı. Sanata hâlâ değer veren insanların olduğunu bilmek bile çok güzel. Hem tatil yapıp hem de kendimizi geliştirebileceğimiz bir ortam sağladığınız için çok teşekkürler. Beyza Akın 20 şehirden farklı fikirlere sahip bir çok öğrenciyi bir araya getirdiniz. Böylece tartışma ortamları ve güzel dostluklara vesile oldunuz. Yapılan arazi gezileri ve atölye çalışmaları eğlenceli ve eğiticiydi. Bütün TAK atölye ekibiyle ve özellikle Ali Faruk GÖKSU ile tanışmak ve fikirlerinden faydalanmak çok güzeldi. Her şey için teşekkür ederim ve diğer workshop ve atölyelerde tekrar bir arada olmayı çok isterim. Sinem Şahin Meslek hayatına atıldığımda “Öğrencilik yıllarımın en güzel günleri ve en eğlenceli ve öğretici deneyimi” diye bahsedeceğim bir etkinlikti. Her şey için teşekkür ederiz Dilan Demirci
TAK
Tasarım anlamında okuldan çok daha eğlenceli ve faydalı bir atölye oldu. Şimdiye kadar katıldığım en iyi 3 atölye arasına rahatlıkla alabilirim. Kapadokya buluşmasını sabırsızlıkla bekliyorum. Gülay Sever Tasarım anlamında okuldan çok daha eğlenceli ve faydalı bir atölye oldu. Şimdiye kadar katıldığım en iyi 3 atölye arasına rahatlıkla alabilirim. Kapadokya buluşmasını sabırsızlıkla bekliyorum. Hasan Kadıoğlu Tam anlamıyla mükemmel bir 3 gün yaşadık. Yeni arkadaşlıklar, hocalar, bulunduğumuz ortam ve fikirler her şey çok güzeldi. Aynı zamanda TAK bize yeni bakış açısı kazandırdı. Ufkumuzu açan bu etkinliğine öncülük eden herkese teşekkür ederim. Diğer etkinliklerde görüşmek dileğiyle :) Kübra Daşcı
Tasarımcılar Kartal’da
Asıl biz teşekkür etmeliyiz her şehirden mimarlık öğrencilerini bir araya getirip bir kültür karmaşası olan farklı fikirlerin havada uçuştuğu bir ortama düştük. Çok güzel arkadaşlık kurduk. Eğitim hayatım boyunca birçok workshop’a katıldım fakat bu kadar eğlendiğim, gruplar olarak karşılığını fazlasıyla aldığımız ve öğrencilerin bakış açıla görüşlerini bu derece ciddiye alan bir etkinliğine katılmamıştım, her zaman sizi takip edeceğim. Herşey için tekrar teşekkürler Kapadokya da görüşmek üzere . He bir de TAK iyi ki varsın... Selin Gülşen
257
TAK Kamp
Tasarımcılar Kartal etkinliği ile yeni arkadaşlıklar, farklı fikirler ile tanışma fırsatım oldu. Her şey çok güzeldi. Bizi ağırladığınız için çok teşekkür ederim. Kapadokya’da görüşmek üzere. Sevgiler Emine Tanrıverdi Herşey için ben teşekkür ederim. Çok güzel bir organizasyondu. 200’ün üzerinde tasarımcıyı çalışma programından taviz vermeden ancak eğlenmekten de geri kalmadan bir arada tutabilmek, şahane fikirler paylaşılmasına, tartışılmasına imkan vermek doğrusu gıpta edilecek bir işti. TAK ekibini böyle bir çalışmaya imza attıkları için tebrik ediyorum. Devamını sabırsızlıkla bekliyorum. İren Nur Tokuoğlu Her şey küçük bir kıvılcımla başladı sonra devasa bir ekibe, dostluğa ve mutluluğa dönüştü. Deneyimlerin en iyisini yaşatan TAK’a ve emeği geçen diğer herkese sonsuz teşekkürler.. Feyyaz Eraslan
TAK
Yoğun bir proje döneminin üzerine bizleri zirveye çıkaran tüm TAK ekibine teşekkür ederiz. Zirvedekiler yalnızdır sözüne karşın bir çok arkadaşlık edindik bu süre içerisinde :) bize hatırlanacak güzel anılar bıraktınız. İleride karşılaşmak ümidi ile... Cihad Arı TAK kamp çok güzel bir etkinlik oldu. Bir belediyeciliğin nasıl benimsenerek yapılabileceğini de görmüş oldum aynı zamanda. Farklı arkadaşlarla tanışıp kaynaşmak birbirinitanımadan birlikte eğlenmek çok güzel bi duygu. Bir sonraki etkinliği iple çekiyorum. Tüm TAK ekibine çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum. Umarım birçok kişiye yaptıklarınızla örnek olursunuz. Mehmet Yazıcı
Tasarımcılar Kartal’da
Yürütücü olarak katıldığım TAK Kamp’ta çok güzel deneyimler kazandık. Atölyemizde, Anadolu’nun dört bir yanından gelen arkadaşlarımızla, eksiklikleri not ettik, ve çözümler ürettik. Üretilen çözümleri Sn Belediye Başkanı Altınok Öz’e sunduk. Emeği geçen herkese teşekkürler.
258
Türkiye’de vakıf üniversiteleri dahil olmak üzere sadece 22 üniversitede Şehir ve Bölge Planlama Bölümü bulunmakta. Ülke nüfusuna oranla çok az sayıda Şehir Plancısı ve Şehir planlama öğrencisi var. Bu etkinlik sayesinde şehir plancılarıyla ve bizim gibi ŞBP öğrencileri ile bir araya gelmiş olduk. Bu yüzden bizleri bir araya getiren bu etkinliği organize eden Kartal Belediyesine ve TAK Kartal ekibine çok teşekkür ediyoruz. Bizi gerçekten çok iyi misafir ettiler. Bizim için gerçekten çok faydalı oldu. Umarım bu tür etkinliklere herkes katılma şansı bulur. Ahmet Can Çuvalcı Etkinlik kapsamında çalışmalarını her daim aykırı ve ufuk açıcı bulduğum TAK oluşumu ile birlikte olmak beni çok mutlu etti. TAK perspektifinden Kartal’a bakabilmek, üretebilmek, düşünebilmek...
TAK Kamp
Bunun yanı sıra bütün Anadolu’yla aynı açıdan bakıp farklı şeyler görmek.. Her yönüyle unutamayacağım bir buluşmaydı. Herkesin emeğine sağlık. Halise Ergun TAK bizlere, her birimize birden çok değer kattı. Hepimiz için vazgeçilmez bir deneyim oldu. Bu süreçte farklı yaşamlardan ve kültürlerden değişik eğitimlerden birçok bakış açıları birleşerek, yepyeni farklı fikirler ve tasarımlar oluşturmaya çalıştık. En önemlisi de doğaya, insanlara ve de kütleler içerisinde sıkışmış olan görünmez kentler için; yaşanabilir kentleri, nasıl tasarlayabileceğimiz konusunda birer anahtar oldu. TAK’a Bizlere “Denizde Birer Damla” olmayı öğrettiği için teşekkür ederiz. Harika Tos İlk defa böyle büyük ve kapsamlı bir etkinliğe katıldım. Benim icin iyi bir deneyim oldu ve bana yeni fikirler yeni hedefler belirleme sağladı. Bu imkanı sağlayan tak ailesine teşekkür ederim. Ayşegül Parlak
TAK
Farklı bakış açılarına sahip 280 öğrenciyi bir araya getirip; hem eğlenmemizi hem de bir şeyler öğrenmemizi sağladığınız için öncelikle bizler teşekkür ederiz. Buraya gelirken, buranın bana 4 günde bu kadar çok şey katacağını ve bu kadar çok eğleneceğimi tahmin etmemiştim. Aynı zamanlarda çok güzel dostluklar edinme ve deneyimlerimizi paylaşma fırsatı bulduk. Bu sürecin sonunda; bir tasarıma bir soruna nasıl yaklaşmam, sorunu nasıl ele almam gerektiği, olaylara nasıl bakmam gerektiğini daha iyi anladım ve öğrendim. Buranın tarif edilemez bir atmosferi var ve her tasarımcının bunu tatması gerekiyor. Her şey için teşekkürler. Diğer etkinliklerde görüşmek üzere. Dilara Kalli 4 gün boyunca durmadan söylediğim gibi ‘her şey mükemmel’ idi. Farklı şehir ve üniversitelerden gelen öğrenciler olarak tasarım için buluştuk ve hem tatil hem de eğlenceli bir çalışma süreci yaşadık. Bu kadar kısa bir zamanda böyle bir tecrübe edindiğim için çok mutluyum. Her şeyin mükemmel olmasını sağlayan Kartal Belediyesi’ne ve TAK ekibine çok teşekkür ederim. Meltem Durmuş
‘Keşfet ve görünür kıl ‘Bir kampın teması ancak bu kadar uyumlu olabilirdi .Başta kendimizi olmak üzere çevremizi, yeni arkadaşlıkları, yeni fikirleri keşfettiğimiz yaratıcılıklarla dolu bir hafta sonu oldu benim için. Huzurlu bir tatille tasarım kokan bir hafta sonunu mükemmel bir şekilde birleştirdiğiniz için teşekkür ederim En kısa sürede tekrar görüşmek dileğiyle Tahir can Yarımoğlu
Tasarımcılar Kartal’da
Daha önce İstanbul’da bulunmamış kişiler olarak bir şehri önce tanıyıp sonra görünür kılmak çok güzel bir deneyimdi. Oluşturduğunuz İmkanlar ve Profesyonel ve samimi uygulama çalışmalarınız bizi size çok bağladı artık hep hayatımda olacak. Sedat Yazıcı
259
TAK nedir?
TASARIM ARAŞTIRMA KATILIM
TOPLUM AĞ KOORDİNASYON 260
Yaşam ve mekan kalitesinin artırılması Bilgi ve araştırmaya dayalı sorun çözülmesi Beklenti ve fikirleri paylaşan ortamlar yaratma temel ilkelerinin benimsenmesi
Toplumsal program ve projelerin geliştirilmesi Gönüllü tasarım ağı oluşturulması Tasarımcılar ile destekçileri buluşturma ve iş yaratma ortamının sağlanması
261
2 PROGRAM BALONLARI Program balonları; öncelikler ve talepler dikkate alınarak Tasarım, Araştırma ve Katılım kategorilerinde sınıflanır.
1 FİKİR SEPETİ
Sorunlar ve beklentiler TAK Kondu’ lar ve TAK Gezici aracılığıyla fikir sepetinde toplanır.
TAKtik
7 UYGULAMA
Belediye ve/veya destekçilerin TAKdim edilen yada TAKdir edilen projelerin uygulanması için hizmet alım ortamı sağlanır.
262
3 AÇIK ÇAĞRI
Program, gönüllülük ilkesi ile açık çağrı yoluyla kamuoyu ve tasarımcılara duyrulur.
4 ETKİLEŞİM MEKANI
Çalıştay, etkinlik ve tartışma ortamlarında taraflar; belediye, mahalleli ve tasarımcı TAK konudu’ larda buluşturulur.
Adımlar
5 TAKdimler
Ürünler, belli zaman dilimi içinde kamuoyuna ve belediye yönetimine TAKdim edilir.
6 TAKdir
Katılımcılar ve mahallelinin katılımı ile bazı program, projeler oylama ile TAKdir alır.
263
takortak.org kartal@takortak.org www.twitter.com/takkartal www.facebook.com/tasarimatolyesikartal www.instagram.com/tasarimatolyesikartal