4 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Σοβαρές επιπλοκές προκαλεί ο Covid-19
Π
ολλοί συμπατριώτες μας πιστεύουν πως το νεαρό της ηλικίας εγγυάται την ελαφριά νόσηση από covid-19. Ξέρουμε πέρα πάσης αμφιβολίας πως η θνησιμότητα είναι θεαματικά μικρότερη στους νέους. Κανείς όμως δεν θεωρείται άτρωτος στην παρουσίαση επιπλοκών από τη νόσηση με covid-19. Όλο και περισσότερα δεδομένα υποστηρίζουν πως δεν μιλάμε μόνο για αναπνευστική νόσο, αλλά ίσως να επηρεαστούν η καρδιά, το συκώτι, το νευρικό σύστημα και το αίμα.
Του ΧρΗστου Δαενα Πνευμονολόγου
Σε ποσοστό 30 ώς 50% των ανθρώπων που επιβίωσαν από πνευμονία, οι επιστήμονες, τόσο στην Κίνα όσο και στη Δύση, ανακάλυψαν μια βλάβη που αφήνει ο κορονοϊός στον πνεύμονα. Στην αξονική τομογραφία παρατηρείται μια εικόνα σαν θολό τζάμι, κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε σκλήρυν-
ση του πνεύμονα. Ουσιαστικά, στιβάδες ουλώδους ιστού συσσωρεύονται και προκαλούν ίνωση του πνεύμονα, εμποδίζοντάς τον να συγκρατεί οξυγόνο από τον αέρα που αναπνέουμε. Στην ευρύτερη ομάδα των κορονοϊών, ανήκουν οι ιοί που προκάλεσαν τις νόσους SARS (σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο) στη νοτιοανατολική Ασία το 2003 και MERS (αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής) το 2012. Ένας στους τρεις ασθενείς που επιβίωσαν, παρουσίασαν βλάβες στους πνεύμονες στον τρίτο χρόνο παρακολούθησης, που σε μεγάλο βαθμό ήταν μόνιμες με τη μορφή ίνωσης των πνευμόνων. Τυπικά, οι ιοί των SARS και MERS προσέβαλαν μόνο τον ένα πνεύμονα, ενώ ο covid-19 φαίνεται να προ-
σβάλει κεραυνοβόλα και τους δύο πνεύμονες, με πολλαπλές εστίες. Δεν ξέρουμε ακόμα σε πόσους και ποιους ανθρώπους οι βλάβες θα αυτοπεριοριστούν ή θα εξελιχθούν προς το χειρότερο. Αφού όμως μιλάμε για πανδημία covid-19, αναμένουμε χιλιάδες κρούσματα μέσα στα επόμενα χρόνια. Όταν οι πνεύμονες δεν δουλεύουν σωστά για να προμηθεύσουν με οξυγόνο το σώμα, η καρδιά είναι η πρώτη που πληρώνει το τίμημα. Προκειμένου να προωθήσει αποτελεσματικότερα την υπάρχουσα ποσότητα οξυγόνου στο αίμα, η καρδιά χτυπάει πιο δυνατά και πιο γρήγορα, με αποτέλεσμα να ζορίζεται. Όσο υπάρχουν εφεδρείες, το όλο σύστημα αντέχει. Σε προδιατεθειμένους ανθρώπους με καρδιολογικά προβλήματα, το έντονο καρδιακό στρες ίσως οδηγήσει σε επικίνδυνες καταστάσεις, όπως αρρυθμίες, πνευμονικό οίδημα ή καρδιακή ανακοπή. Επιπρόσθετα, οι καρδιολόγοι προσπαθούν να καταλάβουν αν ο ιός μπορεί και σε τι ποσοστό να χτυπήσει άμεσα τον ίδιο τον καρδιακό μυ, κατάσταση που παρατηρείται και με πλείστους άλλους εποχιακούς ιούς. Κάτι ακόμα που παρατηρείται σε αρκετούς νοσηλευόμε-
νους με covid-19, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι η αυξημένη παρουσία θρομβώσεων, είτε σε φλέβες των ποδιών είτε σε πνευμονικά αγγεία. Πρόκειται για δυνητικά πολύ επικίνδυνες επιπλοκές. Υπάρχει μία παράμετρος που πρέπει πάντα να τονίζεται και είναι το κάπνισμα. Οι καπνιστές κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από όλες τις καταστάσεις που προαναφέρθηκαν. Η επιβάρυνση της λειτουργίας των πνευμόνων και των στεφανιαίων αγγείων, καθώς και η αύξηση της πιθανότητας σχηματισμού θρόμβου ή ίνωσης είναι καθομολογούμενα χαρακτηριστικά όλων των καπνιστών, ανεξαρτήτως ηλικίας. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε πλήρως την μετάδοση της νόσου, ούτε να προβλέψουμε με ακρίβεια ποιος θα εμφανίσει επιπλοκές. Είναι σίγουρο όμως πως η διακοπή του καπνίσματος μειώνει δραστικά την πιθανότητα να αρρωστήσουμε βαριά. Μπορούμε να δούμε λοιπόν και αυτήν την κρίση σαν μια ευκαιρία να αναθεωρήσουμε τον τρόπο ζωής μας και να επισπεύσουμε σημαντικές αποφάσεις που αφορούν την Υγεία μας.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /5 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
«Δίαιτες αποτοξίνωσης: Oι ευεργετικές ιδιότητες και οι παγίδες των detox diets»
Ο
ι δίαιτες αποτοξίνωσης ή όπως είναι γνωστές ως detox diets (προέρχεται από την αγγλική λέξη detoxification που σημαίνει αποτοξίνωση) είναι ένας τρόπος που πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να χάσουν βάρος ή απλά να αποβάλουν τοξίνες από το σώμα τους, με απώτερο σκοπό να αισθανθούν καλύτερα και να έχουν περισσότερη ενέργεια για να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα τους. Οι δίαιτες αποτοξίνωσης, όμως σήμερα θυμίζουν περισσότερο ένα μύθο του μάρκετινγκ, παρά μια υγιεινή διατροφική επιλογή, και αυτό γιατί οι περισσότερες οδηγούν σε μια ταχεία απώλεια βάρους, χωρίς όμως να καλύπτουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Του Νικόλαου Καραγιάννη BSc, SRD, MPhil Κλινικού Διαιτολόγου - Διατροφολόγου Ερευνητή
Οι τοξίνες είναι χημικές ή δηλητηριώδεις ουσίες που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα μας. Το σώμα μας δέχεται τοξίνες από την περιβαντολλογική μόλυνση, το κάπνισμα, τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται, τα πρόσθετα στο φαγητό, αλλά και από την άστατη διατροφή και το αλκοόλ. Όταν αυτές οι τοξίνες αυξάνονται στο σώμα μας μπορούν να προκαλέσουν διάφορα προβλήματα στην υγεία μας, όπως είναι αύξηση του σωματικού μας βάρους, κυτταρίτιδα, πονοκεφάλους, ανθυγιεινή όψη του δέρματος, φούσκωμα, κόπωση, μειωμένη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος, πόνους και γενική υπολειτουργία του οργανισμού. Συνεπώς η «φιλοσοφία» των detox diets είναι η αποβολή των τοξίνων με απώτερο σκοπό να αισθανθούμε καλύτερα. Οι detox diets περιλαμβάνουν πολλές και διαφορετικές μεθόδους για να αποτοξινωθεί το σώμα μας οι οποίες περιλαμβάνουν από σάουνα και χαλαρωτικά μασάζ έως και πιο ακραίες μεθόδους, όπως είναι το κλύσμα και η ολοκληρωτική νηστεία από φαγητό για μερικές μέρες. Επίσης, στο εμπόριο υπάρχουν σκευάσματα τα οποία δηλώνουν ότι μπορούν να βοηθήσουν τη διαδικασία της αποτοξίνωσης και συνήθως βρίσκονται σε μαγαζιά που προμηθεύουν συμπληρώματα διατροφής και είδη υγιεινής διατροφής. Πολλές detox diets, σε γενικές γραμμές, επιτρέπουν την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, ξηρών καρπών, τσαγιών με βότανα και άπλετες ποσότητες νερού. Σε αντίθεση, τρόφιμα όπως το σιτάρι, τα γαλα-
κτοκομικά, το κρέας το ψάρι, τα αυγά, η καφεΐνη, το αλκοόλ, το αλάτι, η ζάχαρη και τα βιομηχανοποιημένα σκευάσματα, όπως είναι τα αλλαντικά και τα αναψυκτικά (αγαπημένα τρόφιμα για πολλούς), απαγορεύονται. Η πραγματικότητα είναι ότι πολλοί επιστήμονες υγείας θεωρούν ότι το σώμα είναι σε θέση να αποβάλει τις τοξίνες μέσα από το συκώτι, τους πνεύμονες, τα νεφρά και το δέρμα επαρκώς χωρίς την βοήθεια μιας detox diet. Επίσης, οι detox diets που είναι ιδιαίτερα αυστηρές μπορούν να οδηγήσουν στην υποβιταμίνωση και σε προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, με την αποβολή των γαλακτοκομικών προϊόντων από τη διατροφή μας για μεγάλα χρονικά διαστήματα θα έχουμε έλλειψη ασβεστίου, με αποτέλεσμα να εκθέτουμε τον εαυτό μας στην πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης.
Από την άλλη, αυτά τα οποία προτείνουν οι detox diets, όπως η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, και κατά συνέπεια η αυξημένη κατανάλωση αντιοξειδωτικών ουσιών, έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα και την όψη του δέρματος. Παράλληλα, η αυξημένη κατανάλωση νερού θα μειώσει τους πονοκεφάλους και η αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών σε σχέση με την κατανάλωση λίπους θα μας δώσει ενέργεια.
Σε ότι αφορά την απώλεια βάρους, είναι λογικό επακόλουθο αυτού του τύπου της δίαιτας, εφόσον με την αποβολή των γαλακτοκομικών προϊόντων, του κρέατος και των σιτηρών και την αντικατάσταση αυτών με φρούτα και λαχανικά, οι θερμίδες που καταναλώνουμε μειώνονται κατά πολύ και συνεπώς, η απώλεια βάρους είναι αναπόφευκτη. Από τη μία, λοιπόν, οι detox diets μπορούν να προωθήσουν πολλές θετικές συνήθειες στη διατροφή ενός ατόμου, όπως είναι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και νερού, αλλά από την άλλη πολλά σημαντικότατα διατροφικά στοιχεία εξαιρούνται, με αποτέλεσμα η απώλεια βάρους να είναι παροδική και με το που επιστρέφουμε στις παλιές διατροφικές μας συνήθειες το βάρος να επανέρχεται. Επιπρόσθετα, υπάρχουν παρενέργειες από αυτού του είδους τις δίαιτες, όπως πονοκέφαλοι, κούραση και ίλιγγοι, που δεν είναι αποτέλεσμα της αποτοξίνωσης άλλα της έλλειψης φαγητού. Επίσης, σε ακραίες καταστάσεις παρουσιάζονται διαταραχές σίτισης και όσο κάποιος ακολουθεί μια detox diet δεν μπορεί να έχει ενεργή κοινωνική ζωή. Εκεί, λοιπόν, που καταλήγουμε είναι ότι είναι προτιμότερο να ακολουθήσουμε μια υγιεινή διατροφή και γενικότερα έναν υγιεινό τρόπο ζωής παρά να καταβάλουμε τον οργανισμό μας με τέτοιους ακραίους τρόπους απώλειας βάρους, οι οποίοι τελικά επιβαρύνουν, παρά ευνοούν το σύστημα μας.
6 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Κορονοϊός και παιδιά: Μια ήπια σχέση;
Ο
κορονοϊός έχει μονοπωλήσει τις ζωές μας. Ανασφάλεια αλλά και συνεχώς καινούρια δεδομένα που έρχονται να προστεθούν σε αυτά που ξέρουμε και κυρίως σε αυτά που ΔΕΝ ξέρουμε. Το τίμημα στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης ήταν βαρύ, φαίνεται όμως ότι αυτός ο ιός δείχνει μια σαφή προτίμηση στους ηλικιωμένους, ενώ αντίθετα τα παιδιά νοσούν πολύ ελαφρύτερα από όλες τις ηλικιακές ομάδες. Αυτό καθιστά τον ιό πραγματικά «μοναδικό». Όλοι οι αναπνευστικοί ιοί ως σήμερα, ήταν γνωστό ότι προσβάλλουν με μεγαλύτερη ευκολία τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, οδηγώντας ένα ποσοστό από αυτά στο νοσοκομείο. Ο COVID19 όμως ; Θα στείλει τον παππού στον αναπνευστήρα, ενώ αρκείται απλά στο να «κλείσει το μάτι πονηρά» στον εγγονό.
Του Γεώργιου Χαρίτου, Ειδικού Παιδιάτρου
Όσοι ζητούν ξεκάθαρες και οριστικές απαντήσεις για τον κορονοϊό, μάλλον θα πρέπει να περιμένουν. Σε ένα όμως συμφωνούν όλοι: τα παιδιά όμως «το περνούν ελαφρύτερα». Όλως περιέργως, φαίνεται ότι το ανώριμο ανοσοποιητικό των βρεφών είναι «σύμμαχος». Στους ενήλικες, αυτό που έχει περιγραφεί είναι μια κεραυνοβόλο αντίδραση του ανοσοποιητικού μετά την επώαση του ιού, μία «καταιγίδα κυτοκινών» όπως αναφέρεται, και η οποία οδηγεί τον ασθενή σε ραγδαία επιδείνωση της υγείας του και ακολούθως στον αναπνευστήρα. Το ανώριμο, όμως, ανοσοποιητικό των βρεφών φαίνεται ότι δεν είναι «προγραμματισμένο» να αντιδρά με τόσο έντονο τρόπο στην παρουσία του ιού. Η απουσία, λοιπόν, «στιβαρού» ανοσοποιητικού οδηγεί μάλλον σε αδυναμία μαζικής πυροδότησης των διαμεσολαβητών της φλεγμονής και επομένως σε απουσία σοβαρών εκδηλώσεων από τον πνεύμονα. Μία από τις λίγες περιπτώσεις στην φύση που τελικά ο αδύναμος «ευνοείται». Μέχρι σήμερα, στα χέρια μας κρατούμε δύο αντίπαλους καθρέφτες, οι οποίοι όμως φαίνεται ότι αντικατοπτρίζουν το ίδιο αποτέλεσμα. Από την μια, το Αμερικάνικο CDC (κέντρο ελέγχου λοιμώξεων) με μία μεγάλη μελέτη 2.500 παιδιών. Και από την άλλη, η πρώτη μεγάλη μελέτη της Κίνας, η οποία χρονικά προηγείται, με 2.100 παιδιά ηλικίας από 1 έως 13 ετών. Και οι δύο ταυτίζονται: τα παιδιά ΔΕΝ κινδυνεύουν σημαντικά από τον κορονοϊό. Χαμηλός επιπολασμός, μηδενικοί θάνατοι. Ένα ακόμη ενδιαφέρον πεδίο που χρήζει όμως περαιτέρω έρευνας, είναι με ποιό τρό-
πο τα νεογέννητα προστατεύονται τελικά από τις ίδιες τους τις μητέρες. Οι μελέτες της Κίνας δείχνουν ότιοι έγκυες που προσβλήθηκαν από τον ιό, πέρασαν πιθανώς αντισώματα στα νεογέννητα τους χωρίς τα μωρά τους όμως να ανιχνευθούν θετικά στον ιό.Ο θηλασμός επιπρόσθετα φαίνεται ότι διαδραματίζει προστατευτικό ρόλο και επομένως τα μαιευτήρια δεν πρέπει να αμφιβάλλουν για τα αυτονόητα που έχουν ήδη απαντηθεί με επίσημο τρόπο από τον ίδιο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
«Ελαφριά» σημαίνει «ύπουλα»; Είναι ήδη όλα γνωστά : ● 4 στα 10 παιδιά με τον ιό δεν θα έχουν καν πυρετό. ● 1 στα 7 παιδιά δεν θα έχει ΚΑΝΕΝΑ απολύτως σύμπτωμα. Η διάγνωση επομένως κλινικά είναι μάλλον αδύνατη. Ο μοριακός έλεγχος (τα λεγόμενα «τέστ») μπορεί βεβαίως να βοηθήσει εάν ληφθεί με τον σωστό τρόπο και την κατάλληλη χρονική στιγμή, αλλά εν μέσω τόσης ασάφειας, ποιό παιδί τελικά ο παιδίατρος θα στείλει για «τέστ» ; Σε τοπικό επίπεδο όσα τεστ έγιναν σε παιδιά, ήταν όλα αρνητικά. Αντιθέτως, κανείς δεν μας λέει ότι ενδεχομένως υπήρχαν άλλα παιδιά, με ηπιότερα συμπτώματα, τα οποία «πέρασαν» τον ιό. Εφόσον όμως η νόσηση είναι ελαφριά και επιπλοκές δεν υπάρχουν, το διακύβευμα είναι άλλο: Πόσο αυτά τα σχεδόν ασυμπτωματικά παιδιά, που η διάγνωση τους μας διαφεύγει, μπορούν να διασπείρουν εντός της οικογένειας ; Οι απόψεις εδώ διίστανται. Και για όσο καιρό θα διίστανται, θα προσέχουμε.
Εμβόλιο για τον κορονοϊό και άλλα όνειρα θερινής νυκτός; Να μην περιμένουμε, οι γονείς τουλάχιστον, το εμβόλιο για τον κορωνοϊό ως άλλη «σανίδα σωτήριας». Προσπάθειες για να παρασκευαστεί το εμβόλιο γίνονται, το εάν αυτές τελεσφορήσουν είναι άλλο θέμα. Τα εμβόλια όμως δεν κυκλοφορούν έτσι απλά.
Χρειάζεται πολύς χρόνος για κλινικές δοκιμές που αφορούν τόσο την αποτελεσματικότητα του εμβολίου, όσο και την ασφάλεια του. Για το πρώτο SARS (κορωνοϊός και εκείνο) δεν παρασκευάστηκε ποτέ εμβόλιο. Η βιομηχανία εγκατέλειψε την προσπάθεια. Αφενός η διασπορά του ήταν λιγότερο ευρεία από τον COVID-19, αφετέρου το όλο θέμα «έσβησε» πρακτικά εντός της σεζόν. Ελπίζουμε ότι το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και τώρα. Ή ότι απλά ο ιός θα γίνει του χρόνου «ενδημικός» και θα κινηθεί πολύ πολύ χαμηλότερα. Έστω όμως ότι τελικά έχουμε το εμβόλιο. Και είναι και ασφαλές και αποτελεσματικό. Γεννιούνται αυτόματα δύο ερωτήματα :
Α) Θα ήταν λογικό να γίνει αρχικώς στα παιδιά που νοσούν τόσο ελαφρά; Δεν θα «προσανατολιστούμε» περισσότερο στις ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή στους ηλικιωμένους με συνοδά προβλήματα ; Β) Με πόση δυσπιστία και πόσα «πέπλα αγαπημένης συνωμοσιολογίας» θα υποδεχτεί ο κόσμος αυτό το νεό εμβόλιο; Κλείνοντας, οι γονείς να προσέχουν, αλλά να μην φοβούνται. Ας εκμεταλλευτούμε αυτήν την συγκυρία για να μάθουμε στα παιδιά μας τα βασικά από την αρχή. Πλένουμε χεράκια, δεν αγγίζουμε το πρόσωπο μας, σεβόμαστε τα άλλα παιδάκια γύρω μας. Δεν βήχουμε, δεν φταρνιζόμαστε επάνω τους, δεν στέλνουμε το παιδί μας άρρωστο στο σχολείο. Ο κορονοϊός θα φύγει, όλα αυτά όμως πρέπει να μείνουν σαν παρακαταθήκη για το μέλλον. Έπρεπε δυστυχώς να το μάθουμε με τον δύσκολο τρόπο, αφού στα «εύκολα» χωλαίνουμε. Να εκμεταλλευτούμε και το καλοκαίρι που ξεκινά. Θα είναι ζωτικό για την ψυχολογία μας. Το χρειαζόμαστε όσο ποτέ. Και τα παιδιά μας το ίδιο.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /7 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Αυξητική Στήθους με ενθέματα σιλικόνης
H
αυξητική στήθους με ενθέματα σιλικόνης είναι η πιο διαδεδομένη επέμβαση της πλαστικής χειρουργικής παγκοσμίως. Περίπου 830.000 αυξητικές στήθους με ενθέματα πραγματοποιήθηκαν το 2018 στις ΗΠΑ, ενώ και στην Ευρώπη το νούμερο είναι αντίστοιχα μεγάλο. Στη χώρα μας η αυξητική στήθους είναι επίσης η συχνότερη επέμβαση πλαστικής χειρουργικής.
Του Κωνσταντίνου Πάτση Πλαστικού Χειρουργού
Η εξέλιξη της επέμβασης στο πέρασμα του χρόνου, οδήγησε σε νέες χειρουργικές τεχνικές αλλά και υψηλής τεχνολογίας ενθέματα σιλικόνης, με απώτερο σκοπό το φυσικό αποτέλεσμα και την απόλυτη ασφάλεια μακροχρόνια. Ενθέματα ανατομικά («σταγόνα»), στρογγυλά, υψηλού προφίλ, υψηλής συνεκτικότητας (επιδρά στην αίσθηση κατά την αφή), με επικάλυψη πολυρουρεθάνης, μικροεπεξεργασμένης επιφάνειας είναι μερικές από τις καινοτομίες των τελευταίων χρόνων που πλέον είναι σταθερά στις υπηρεσίες της γυναίκας η οποία επιθυμεί να αυξήσει το μέγεθος του στήθους της. Η αύξηση του στήθους και σε κάποιες περιπτώσεις και η ανόρθωση του , είναι σήμερα ευκολότερη από ποτέ, καθώς όλη η χειρουργική διαδικασία είναι προσανατολισμένη στην τάχιστη και άμεση ανάρρωση. Περιπτώσεις που το στήθος είναι πολύ μικρό (υποπλαστικό) ή ίσως και ανύπαρκτο, άδεια ή «πεσμένο», επωφελούνται στο μέγιστο βαθμό από τη συγκεκριμένη επέμβαση. Είναι απαραίτητο, πρίν την επέμβαση να προηγηθεί η κλινική εξέταση της ενδιαφερόμενης από τον πλαστικό χειρουργό, έτσι ώστε να καθοριστεί το ακριβές χειρουργικό πλάνο και η ασθενής να ενημερωθεί με κάθε λεπτομέρεια για την επέμβαση που πρόκειται να ακολουθήσει. Οι τομές που χρησιμοποιούνται κατά την αυξητική για την είσοδο του ενθέματος είναι περίπου 3-4 εκατοστών , και συνήθως είναι στην υπομάστιο πτυχή (κάτω από το στήθος) ή στη μασχάλη, ενώ όλο και λιγότερο χρησιμοποιείται η περιθηλαία (γύρω από τη θηλή) τομή. Τα ενθέματα που θα πρέπει να χρησιμοποιούν-
ται είναι απαραίτητο να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (όπως αυτά καθορίζονται με βάση τις διεθνείς οδηγίες) και φυσικά έγκριση FDA (Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων) ώστε να είναι αποδεδειγμένα ασφαλή και αποτελεσματικά. Το σχήμα (ανατομικό/ στρογγυλό), η διάσταση (προβολή/ διάμετρος) και άλλες παράμετροι (συνεκτικότητα) , καθορίζονται από τον πλαστικό χειρουργό μετά την κλινική εξέταση και τις σχετικές μετρήσεις, πάντα λαμβάνοντας υπόψη τις επιθυμίες της ασθενούς , και αφού έχει προηγηθεί προσομοίωση σε υπολογιστή ή/ και με δοκιμαστικά ενθέματα στο ιατρείο. Το ανατομικό επίπεδο τοποθέτησης των ενθεμάτων είναι το υπομυικό (Submuscular- κάτω από τον μύ που καλύπτει το θώρακα), το υποαδενικό (SubGlandular - κάτω από το λίπος που υπάρχει στο στήθος) και το υποπεριτονιακό (subfascial- κάτω από την περιτονία που καλύπτει τον Μ. Θωρακικό μύ). Η νεότερη τεχνική τοποθέτησης είναι η τεχνική Dual Plane, όπου το ένθεμα τοποθετείται μισό κάτω από τον μύ και μισό κάτω από το λίπος τους στήθους (τεχνική διπλού επιπέδου). Με τον τρόπο αυτό, εξασφαλίζεται η φυσικότητα του αποτελέσματος, η ανώδυνη μετεπεμβατική πορεία και η ασφάλεια στο πέρασμα των ετών. Η Dual Plane τεχνική, απαιτεί χειρουργική εξοικείωση από τον Πλαστικό χειρουργό, εξασφαλίζει όμως εξαιρετικά αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα. Η ανάρρωση μετά από μια τέτοια επέμβαση που διαρκεί περίπου 2μιση ώρες, είναι άμεση. Ο πόνος είναι ήπιος, και η επάνοδος στις δραστηριότες της καθημερινότητας είναι άμεση εντός των επόμενων 2 ημερών. Τα αποτελέσματα είναι άμεσα ορατά και μόνιμα χωρίς όμως να είναι «κραυγαλέα» αν δεν το επιθυμεί η ενδιαφερόμενη. Η συνεισφορά της αυξητικής στήθους στη ψυχολογία της γυναίκας είναι βιβλιογραφικά αποδεδειγμένη καθώς βοηθά στην ανάκτηση της αυτοπεποίθησης .
24 μήνες μετά
12 μήνες μετά
7 ημέρες μετά την επέμβαση
6 μήνες μετά την επέμβαση
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /9 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Διαδερμική χειρουργική παραμορφώσεων του ποδιού
H
δημιουργία εξόστωσης («ΚΟΤΣΙ») στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού αποτελεί μία από τις συχνότερες παραμορφώσεις του άκρου ποδός, ταλαιπωρεί κυρίως γυναίκες και οι αιτίες που την προκαλούν διακρίνονται σε ενδογενείς ( Κληρονομικότητα, βλαισοπλατυποδία, αστάθεια αρθρώσεων ταρσού κτλ) και εξωγενείς (στενά παπούτσια με ψηλά τακούνια) !!
Του Δρ. Στέφανου Π. Λαζαρίδη*, MD, PhD, Ορθοπαιδικού Χειρουργού
Σε αρχικά στάδια με μικρή παραμόρφωση, που συνήθως αφορά το πρώτο μετατάρσιο που αναπτύσσει την εξόστωση («κότσι») και το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού που αποκλίνει από την ευθεία του, η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική. Η εφαρμογή ειδικών ναρθήκων, η κατασκευή ορθωτικών πελμάτων από ποδολόγους ή/και η εφαρμογή φυσιοθεραπείας στα υποκείμενα αίτια, μπορούν να καθυστερήσουν ή και να αποτρέψουν την εξέλιξη. Σε κάθε περίπτωση, οι ασθενείς πρέπει να επισκεφθούν ορθοπαιδικό, σχετικό με το αντικείμενο, προκειμένου να κατευθυνθεί σωστά η θεραπεία τους. Γενικά, ο «Βλαισός Μεγάλος Δάκτυλος» όπως ονομάζεται η παραμόρφωση έχει ιδιαίτερη τάση να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Η μεταβολή των δυνάμεων που δέχεται το πόδι κατά τη βάδιση, εξαιτίας της απόκλισης των αξόνων των μεταταρσίων και του μεγάλου δακτύλου, προκαλεί σταδιακά διεύρυνση του πρόσθιου πέλματος, εφίππευση των μικρών δακτύλων επί του μεγάλου, «πτώση» των μεταταρσίων με σχηματισμό κάλων και μεταταρσαλγία. Για το λόγο αυτό, η παραμόρφωση πρέπει να αντιμετωπίζεται νωρίς και αρχικά συντηρητικά, όπως προαναφέρθηκε. Εάν η παραμόρφωση έχει ήδη προχωρήσει ή τα συντηρητικά μέσα δεν αποδίδουν, η ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί και μάλιστα σχετικά νωρίς, διότι η παραμόρφωση εξελίσσεται σε βαρύτερη με την πάροδο του χρόνου. Η Διαδερμική Χειρουργική είναι μια ελάχιστα παρεμβατική τεχνική που αναπτύχθηκε αρχικά στις ΗΠΑ και εφαρμόζεται και στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία. Η βασική της φιλοσοφία είναι ο ελάχιστος δυνατός τραυματισμός των μαλακών
μορίων κατά την επέμβαση, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο πόνος και το οίδημα μετεγχειρητικά, ενώ ο ασθενής μπορεί να βαδίσει άμεσα. Δεν γίνεται χειρουργική τομή, αλλά μόνο διαδερμικές «τρύπες» περίπου 1 – 3 χιλιοστά και το χειρουργείο πραγματοποιείται με τη χρήση ακτινοσκόπησης και απεικόνιση σε οθόνη. Δεν τοποθετείται ίσχαιμος επίδεσμος και η κυκλοφορία του αίματος είναι φυσιολογική καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης, μηδενίζοντας την πιθανότητα μικροβιακής φλεγμονής. Απαιτεί εξειδικευμένα χειρουργικά εργαλεία και φυσικά, άρτια χειρουργική τεχνική και εκτεταμένη εμπειρία στον τομέα αυτό. Επιγραμματικά, οι Ιδιαιτερότητες Πλεονεκτήματα της τεχνικής φαίνονται παρακάτω: ●Τοπική Αναισθησία ( ο ασθενής λαμβάνει «μέθη» για την άνεσή του) ●Τομές 2-3 χιλιοστών ( αποφυγή ουλής ) Ελαχιστοποίηση μετεγχειρητικού πόνου ●Άμεση κινητοποίηση (βάδισμα) με πλήρη φόρτιση, χωρίς νοσηλεία ●Ήπιο ως μέτριο οίδημα ●Γρήγορη αποκατάσταση ●Καμία παρενόχληση της αγγείωσης ( ιδιαίτερα ελκυστική για τους ηλικιωμένους ασθενείς, τους Ρευματοειδείς ασθενείς και τους Διαβητικούς )
Σύνθετη παραμόρφωση όλων των δακτύλων
Παράδειγμα διόρθωσης της παραμόρφωσης απεικονίζεται παρακάτω, όπου με 6 ελάχιστες τομές των 2 χιλιοστών, διορθώνεται μια σύνθετη παραμόρφωση, χωρίς πόνο, με ελάχιστο οίδημα και με άμεσο βάδισμα.
Αμέσως μετά το χειρουργείο. Η ασθενής βαδίζει αμέσως
* Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Διαδερμικής Χειρουργικής Άκρου Ποδός (AAFAS) Επιστημονικός συνεργάτης ΙΑΣΩ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Professional site : www.ortho-innovations.gr
4 εβδομάδες μετά το χειρουργείο. Ελάχιστο οίδημα ποδιού («πρήξιμο»)
10 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Ο καρκίνος στη μετά COVID -19 εποχή
H
πανδημία COVID-19 υπήρξε μια πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους μας. Πολλά έχουν γραφτεί για τους επαγγελματίες υγείας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης. Αυτοί είναι οι πραγματικοί ήρωες και τους χρωστάμε ένα μεγάλο ευχαριστώ. Όπως ήταν αναμενόμενο δόθηκε λιγότερη προσοχή στις έμμεσες επιπτώσεις της πανδημίας στη φροντίδα των ασθενών με καρκίνο και άλλες χρόνιες νόσους. Παρόλο που είναι νωρίς για οριστικά συμπεράσματα, οι επιπτώσεις της πανδημίας στους ασθενείς αυτούςφαίνεται ότι θα είναι σημαντικές.
Του Δρ. Ευάγγελου Βούλγαρη, Ογκολόγου Δεν υπάρχει προφανώς καλή εποχή για να διαγνωστείς με καρκίνο. Η πανδημία το έκανε ακόμα πιο δύσκολο. Αν και τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι ακόμα διαθέσιμα, τους τελευταίους τρεις μήνες έχει πρακτικά διακοπεί κάθε προληπτικός έλεγχος (πχ μαστογραφίες ή κολονοσκοπήσεις). Οι χειρουργικές επεμβάσεις για αντιμετώπιση του καρκίνου έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά παγκοσμίως παρά το γεγονός ότι δε μπορούν να συμπεριληφθούν τυπικά στα «τακτικά χειρουργεία» που αναβλήθηκαν επίσημα. Σε ποιο βαθμό η κατάσταση αυτή θα οδηγήσει σε καθυστερημένες διαγνώσεις καρκίνου με χειρότερη πρόγνωση θα φανεί στο επόμενο χρονικό διάστημα. Προς το παρόν, δεν είναι ξεκάθαρο πόσος καιρός θα χρειαστεί για να αποκατασταθεί η κανονική ροή των προληπτικών εξετάσεων. Η παράλειψη τέτοιων εξετάσεων για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα δε μπορεί να συστήνεται στον πληθυσμό. Εδώ θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και εκείνους τους πολίτες που έχουν κάποιο ύποπτο σύμπτωμα για καρκίνο και καθυστερούν την επίσκεψη στο γιατρό τους λόγω του φόβου για έξοδο από το σπίτι ή της επιθυμίας τους να τηρήσουν το socialdistancing.Τι θα συμβεί για παράδειγμα στη γυναίκα που ψηλάφησε κάτι στο στήθος της και αναβάλλει την επίσκεψη σε γιατρό «μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα»; Οι ασθενείς που υποβάλλονται στην παρούσα φάση σε αντικαρκινική θεραπεία, ειδικά εκείνοι που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, αντιμετωπίζουν διαφορετικές προκλήσεις. Οι ασθενείς αυτοί θεωρούνται ανοσοκατασταλμένοι τόσο λόγω της θεραπείας τους όσο και λόγω της ίδιας της νόσου και κινδυνεύουν περισσότερο από μία λοίμωξη. Αυτό που είναι σαφές από τα πολύ περιορισμένα δεδομένα που υπάρχουν είναι ότι αυτή η ανοσοκαταστολή είναι δυνητικά απειλητική για τη ζωή όταν προκύψει
και λοίμωξη με COVID19, με πολύ υψηλότερο κίνδυνο για επιπλοκές και θάνατο. Οι ασθενείς αυτοί βρίσκονται μπροστά σε ένα σημαντικό δίλημμα. Να αφήσουν το σπίτι τους, να συγχρωτιστούν με άλλους ασθενείς, γιατρούς και νοσηλευτές στα νοσοκομεία και τις κλινικές; ‘Η να το αναβάλλουν; Και τι θα σημάνει αυτό για την υγεία τους; Οι οδηγίες που δόθηκαν και στην Ελλάδα ήταν να μη διακοπούν οι θεραπείες όταν αυτές είναι «δυνητικά θεραπευτικές» ή μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικό κλινικό όφελος. Τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι τα περισσότερα ογκολογικά τμήματα διατήρησαν σταθερό τον αριθμό των θεραπειών τους. Οι επισκέψεις follow up ασθενών που έχουν ολοκληρώσει τη χημειοθεραπεία ή λαμβάνουν άλλη θεραπεία (π.χ. ορμονική θεραπεία)είναι σημαντικές για πολλούς λόγους. Παρακολουθείται η υποκείμενη κακοήθεια και οι καθυστερημένες τοξικότητες της θεραπείας. Επαναλαμβάνονται οι οδηγίες για διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής. Είναι καθησυχαστικές και επιβεβαιωτικές για τον ασθενή ενισχύοντας τον προσωπικό δεσμό του με τους θεράποντες. Εάν διαγνωστούν προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα. Αυτές οι επισκέψεις ήταν οι πρώτες που αναβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Σε κάποιο βαθμό, αφού περίπου το 40% των ασθενών με καρκίνο δεν διαθέτουν έξυπνο τηλέφωνο ή πρόσβαση σε υπολογιστή στο σπίτι, έχουν αντικατασταθεί από την τηλεϊατρική. Αλλά μη γελιόμαστε. Τίποτε δε μπορεί να αντικαταστήσει την κλινική εξέταση. Ή το να μπορείς να πιάσεις το χέρι του ασθενούς και να τον καθησυχάσεις. Είναι πρακτικά αδύνατο να μετρηθεί ο αντίκτυπος που θα έχει η ακύρωση αυτών των επισκέψεων, τόσο στη σωματική αλλά και στη ψυχική υγεία των ασθενών. Αν προσθέσουμε και την αναμενόμενη αύξηση της ανεργίας που θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη την πρόσβαση στη φροντίδα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πανδημία θα αυξήσει τη θνησιμότητα για τους καρκινοπαθείς ακόμη και μεταξύ εκείνων που δε νόσησαν ποτέ από τον ιό. Οι ογκολόγοι βιώνουμε αντίστοιχες κλινικές προκλήσεις με τους ασθενείς μας. Η λήψη αποφάσεων σχετικά με το ποιος θα πρέ-
πει να λάβει θεραπεία και ποιος μπορεί να καθυστερήσει χωρίς να έχει αρνητικές συνέπειες για την υγεία του είναι εξαιρετικά δύσκολη. Ο αντίκτυπος αυτών των αποφάσεων στην πρόγνωση των ασθενών είναι σχεδόν άγνωστος και έτσι θα παραμείνει για αρκετό ακόμα χρονικό διάστημα. Για τον ογκολόγο που παρέχει τις υπηρεσίες του εκτός μεγάλου νοσοκομείου, τα πρακτικά ζητήματα σχετικά με την ασφάλεια του ιατρείου του είναι μια διαρκής πρόκληση. Ο ασθενής έρχεται μόνος του λαμβάνοντας όλα τα μέσα προστασίας και οι συνοδοί αποκλείονται από την επίσκεψη τις περισσότερες φορές. Το προσωπικό αισθάνεται το άγχος του κινδύνου μόλυνσης αλλά και του κινδύνου της απόλυσης λόγω σημαντικής μείωσης του όγκου εργασίας. Το ιατρείο του σήμερα δεν μοιάζει καθόλου με το χθεσινό. Τα νοσοκομεία και οι ιδιωτικές κλινικές αντιμετωπίζουν ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις αφού κάποια χρειάστηκε να μετατραπούν σε υγειονομικές δομέςCOVID19. Οι ασθενείς με κορωνοϊό καταναλώνουν πόρους υγειονομικής περίθαλψης που δεν επιστρέφονται επαρκώς.Οι μη επείγουσες επεμβάσεις που ήταν σημαντικό έσοδο για πολλές κλινικές αναβλήθηκαν στερώντας πόρους και βάζοντας σε κίνδυνο θέσεις εργασίας. Όπως πολλές άλλες επιχειρήσεις έτσι και αρκετές κλινικές, ιδίως στις ΗΠΑ, κινδυνεύουν. Η πανδημία ήταν καταστροφική για τις κλινικές μελέτες στον καρκίνο. Αναβολές στην έναρξη νέων μελετών, αναστολή εισαγωγής νέων ασθενών σε τρέχουσες μελέτες και συνεχή προβλήματα στον ομαλό εφοδιασμό των ερευνητικών κέντρων με τα νέα δοκιμαζόμενα φάρμακα. Οι περισσότεροι ογκολόγοι πιστεύουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις, η συμμετοχή σε κλινική δοκιμή προσφέρει την καλύτερη επιλογή θεραπείας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν η δοκιμή εξετάζει μια πολλά υποσχόμενη νέα θεραπεία σε έναν τύπο καρκίνου στον οποία οι συμ-
βατικές θεραπευτικές επιλογές είναι λίγες. Πώς θα ξεκινήσουν νέες μελέτες όταν όλα τα διαθέσιμα κονδύλια έχουν στραφεί στην έρευνα για τον COVID19;Πώς θα μπορέσουμε να αναλύσουμε την αποτελεσματικότητα και την τοξικότητα όταν παραλείπονται οι δόσεις ή χάνονται επισκέψεις; Σε κάθε περίπτωση, τη ζημιά της διακοπής μιας επιτυχημένης κλινικής μελέτης θα την πληρώσουν αυτοί που θα ωφελούνταν πιο πολύ από αυτή δηλαδή οι ασθενείς με καρκίνο. Μπορούμε να κερδίσουμε κάτι για τον ασθενή με καρκίνο από τη νέα κατάσταση; Ναι αν αυτή αποτελέσει την αφορμή για να επανεξετάσουμε το πώς ασκούμε την ογκολογία. Η πρακτική μας πρέπει αλλά συχνά δε στηρίζεται σε ισχυρά δεδομένα. Πόσο συχνά για παράδειγμα πρέπει να βλέπουμε έναν ασθενή με πρώιμο καρκίνο μαστού που δεν παίρνει μια τοξική χημειοθεραπεία και είναι καλά; Η απάντηση σε τέτοιες ερωτήσεις είναι ότι δεν υπάρχει απάντηση. Η τηλεϊατρική παρά τα προβλήματά της θα βρει τελικά τη θέση της. Με τις σωστές πολιτικές για την υγεία η τηλεϊατρική μπορεί να εξυπηρετήσει τους ασθενείς παρέχοντάς τους πιο ολοκληρωμένες υπηρεσίες χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν. Μπορεί επίσης να διευκολύνει την ολοκληρωμένη φροντίδα του καρκίνου ακόμα και στο επίπεδο των κλινικών δοκιμών. Η πανδημία υπήρξε καταστροφική για τα υγειονομικά συστήματα πολλών χωρών. Περαιτέρω δυσκολίες στην αντιμετώπιση του καρκίνου φαίνεται ότι θα είναι κάποιες από τις παράπλευρες ζημίες της. Όσοι ασχολούμαστε με τον καρκίνο οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε τις εμπειρίες που αποκομίσαμε το προηγούμενο διάστημα για να μπορέσουμε να τις αξιοποιήσουμε με ασφάλεια προς όφελος αυτής της ευάλωτης ομάδας του πληθυσμού. ●Το άρθρο στηρίχθηκε στο Editorial του “Cancer Letter”, May 8,2020
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /11 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Κεφαλαλγίες: Η διάγνωση και η αντιμετώπισή τους
Ο
ι κεφαλαλγίες, οι γνωστοί μας πονοκέφαλοι, είναι το συχνότερο νευρολογικό πρόβλημα υγείας. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον ο μισός ενήλικος πληθυσμός είχε τουλάχιστον έναν πονοκέφαλο το τελευταίο έτος. Εκτός από την μεγάλη τους συχνότητα όμως οι πονοκέφαλοι προκαλούν και μεγάλο βαθμό αναπηρίας. Και ως αναπηρία εδώ, μιλάμε για ώρες και ημέρες χαμένες από την ζωή μας. Χαμένες από την εργασία, τον ποιοτικό οικογενειακό και κοινωνικό χρόνο και την ανάπαυσή μας. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι κεφαλαλγίες συνολικά εμφανίζονται ως τρίτη στις παθήσεις με τα περισσότερα χρόνια αναπηρίας.
Του Δρ. Ρίκου Δημήτρη Νευρολόγου Συνεργάτη ΙΑΣΩ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν είναι όλοι οι πονοκέφαλοι ίδιοι. Κάποιοι είναι μεγάλης έντασης και άλλοι ήπιας, κάποιοι είναι συχνοί και άλλοι όχι ενώ κάποιοι μπορεί να αποτελούν απειλή για την ζωή μας. Και κάθε κατηγορία από αυτούς θα πρέπει να αντιμετωπισθεί διαφορετικά. Το θετικό είναι ότι ο ιατρός με την κατάλληλη εξειδίκευση δηλαδή ο Νευρολόγος, μπορεί να προσεγγίσει το πρόβλημα διαγνωστικά και τις περισσότερες φορές να προτείνει αποδοτικές λύσεις. Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι βασικές κατηγορίες αυτών των κεφαλαλγιών.
Κατηγορίες κεφαλαλγίας Ίσως το πιο σημαντικό πράγμα στην αξιολόγηση μιας κεφαλαλγίας είναι ο διαχωρισμός της σε πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή. Δευτεροπαθείς λέμε τις κεφαλαλγίες οι οποίες οφείλονται σε κάποια άλλη υποκείμενη αιτία όπως η υπαραχνοειδής αιμορραγία, η θρόμβωση των φλεβωδών κόλπων του εγκεφάλου ή κάποιος όγκος. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει άμεσα να γίνει νευρολογική εξέταση και απεικονιστικός έλεγχος (Μαγνητική ή Αξονική τομογραφία εγκεφάλου). Κάτι τέτοιο θα πρέπει να γίνεται σε κάθε άνθρωπο που: έχει για πρώτη φορά στη ζωή του μια έντονη κεφαλαλγία, εμφανίζει μια καινούργια καθημερινή κεφαλαλγία, η κεφαλαλγία έχει κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό όπως να αυξάνεται όταν ξαπλώνει, πρόκειται για με νέα κεφαλαλγία σε άνθρωπο πάνω από 50 ετών ή σε μια έγκυο γυναίκα και σε άλλες περιπτώσεις. Εάν έχει αποκλειστεί η δευτεροπαθής κεφαλαλγία τότε μιλάμε για τις πρωτοπαθείς
με πιο γνωστή την ημικρανία. Θα πρέπει να πούμε ότι η ημικρανία είναι μια συγκεκριμένη πάθηση με διαγνωστικά κριτήρια και δική της αντιμετώπιση. Δηλαδή κάθε άνθρωπος που πονάει το κεφάλι του συνήθως από την μία πλευρά δεν σημαίνει ότι έχει ημικρανία! Θα πρέπει να συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες ώστε ο Νευρολόγος να θέσει αυτήν την διάγνωση και να μπορεί να προτείνει τις εξειδικευμένες για την ημικρανία θεραπείες.
Ημικρανίες Ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις ημικρανίες είναι η συχνότητα τους. Με βάση αυτήν τις χωρίζουμε σε επεισοδιακή ημικρανία (δηλαδή με αραιές ημι-
κρανικές κρίσεις μέσα σε έναν μήνα) και σε χρόνια ημικρανία (δηλαδή με συχνές κρίσεις). Στην πρώτη περίπτωση ο Ιατρός θα προτείνει αγωγή για την αντιμετώπιση κάθε κρίσης χωριστά ενώ στην δεύτερη ίσως χρειαστεί καθημερινή αγωγή ώστε να μειωθεί η συχνότητα των ημικρανιών (προφυλακτική αγωγή). Σε κάποιες περιπτώσεις χρόνιας ημικρανίας υπάρχει και η επιλογή έγχυσης αλλαντικής τοξίνης (Botox) σε μυς στο πρόσωπο και το κεφάλι, που σύμφωνα με τις μελέτες αλλά και την εμπειρία μας μειώνει αρκετά τις ημικρανίες σε πολλούς ασθενείς. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μεγάλος αριθμός ερευνών στον τομέα της ημικρανίας που είχαν σαν αποτέλεσμα την ανακάλυψη νέων ασφαλών και αποτελεσματικών φαρμάκων που πλέον είναι διαθέσιμα και στην χώρα μας. Περιμένουμε λοιπόν ότι μεγάλος αριθμός ασθενών θα ωφεληθεί σημαντικά από αυτά τα νέα φάρμακα (μονοκλωνικά αντισώματα). Για να γίνει σωστά η διάγνωση της ημικρανίας και η ταξινόμηση της σε επεισοδιακή ή χρόνια θα βοηθήσει σημαντικά τον Ιατρό η τήρηση ενός ημερολογίου κεφαλαλγίας στο οποίο θα σημειώνετε τα χαρακτηριστικά κάθε πονοκεφάλου που σας απασχολεί και θα προσκομίζετε στην επί-
σκεψή σας.
Κεφαλαλγίες τύπου τάσεως Ο συνηθισμένος πονοκέφαλος Μία άλλη κατηγορία πρωτοπαθούς κεφαλαλγίας είναι η κεφαλαλγία τύπου τάσεως. Εδώ μιλάμε για τον πιο συνηθισμένο πονοκέφαλο που σχεδόν όλοι έχουμε βιώσει κάποια στιγμή. Κάποιοι βέβαια έχουν πιο συχνά τέτοιους πονοκεφάλους που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής τους και θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτικό ή άλλο τρόπο. Η λίστα με τις πιθανές διαγνώσεις μιας κεφαλαλγίας φυσικά δεν τελειώνει εδώ. Στην πιο πρόσφατη έκδοση της διεθνούς ταξινόμησης των κεφαλαλγιών (ICHD-3) υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικές διαγνώσεις με τα αντίστοιχα διαγνωστικά κριτήρια. Ο Νευρολόγος θα αξιολογήσει και θα ταξινομήσει την κατάστασή σας και θα προτείνει, εάν είναι απαραίτητο, επιπλέον διαγνωστικό έλεγχο και την ενδεδειγμένη αντιμετώπιση. Έως τότε όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η καλύτερη πρόληψη και κάποιες φορές αντιμετώπιση των πονοκεφάλων (και πολλών άλλων καταστάσεων) είναι η υιοθέτηση ενός σταθερού και ισορροπημένου προγράμματος άθλησης και διατροφής. Μια συνήθεια με ελάχιστο κόστος και τεράστιο όφελος.
14 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις (Κ.Ε.Κ.)
Ω
ς Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις χαρακτηρίζουμε κάθε διαταραχή της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου εξαιτίας τραύματος της κεφαλής με άμεση εμφάνιση τουλάχιστον ενός από τα κάτωθι συμπτώματα: 1. Απώλεια ή πτώση του επιπέδου συνείδησης 2. Περιτραυματική αμνησία 3. Διαταραχή νοητικών λειτουργιών, π.χ. διαταραχή προσανατολισμού και σύγχυσηΟι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις έχουν χαρακτηριστεί ως η «σιωπηρή επιδημία», καθώς αποτελούν την τέταρτη κατά σειρά αιτία θανάτου στον γενικό πληθυσμό μετά τον καρκίνο, τα καρδιαγγειακά και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Είναι η πρώτη αιτία θανάτου και αναπηρίας στους νέους.Οι Κ.Ε.Κ. είναι πιο συχνές στις πολύ μικρές παιδικές ηλικίες και ακολουθούν οι έφηβοι. Οι ηλικιωμένοι >75 ετών ασθενείς έχουν μεγαλύτερη συχνότητα εισαγωγής σε νοσηλευτικό ίδρυμα, αλλά και μεγαλύτερο ποσοστό θανάτου.
Γράφει ο Γεωργιάδης Κ. Ιορδάνης, Νευροχειρουργός Συνεργάτης ΙΑΣΩ Θεσσαλίας
Πώς γίνεται η εκτίμηση των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων Η εκτίμηση της βαρύτητας της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης γίνεται σε οργανωμένο τμήμα επειγόντων περιστατικών (Τ.Ε.Π.) από εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. Ο πιο διαδεδομένος τρόπος εκτίμησης του επιπέδου συνείδησης του ασθενούς είναι η κλίμακα Γλασκώβης ( G.C.S. Glasgow ComaScale), η εκτίμηση του οποίου γίνεται απαντώντας σε τρείς βασικές δοκιμασίες: 1. Το άνοιγμα των οφθαλμών του (αυθόρμητο, μετά από παραγγελία, μετά από επώδυνο ερέθισμα, χωρίς αντίδραση) 2. Τη λεκτική αντίδραση (προσανατολισμένος, σε σύγχυση, χωρίς αντίδραση) 3. Την κινητική αντίδραση (εντοπίζει σε ερέθισμα, υπακούει, χωρίς αντίδραση) Με βάση λοιπόν την κλίμακα Γλασκώβης οι ΚΕΚ χωρίζονται σε: Α. ήπιες (G.C.S. 13-15) B. μέτριες (G.C.S. 9-12) Γ. βαριές (G.C.S. <8) Οι παράγοντες κινδύνου στις πολύ μικρές ηλικίες (0-4 έτη) καθώς επίσης και στις μεγαλύτερες (>65 έτη) είναι οι πτώσεις και τα τροχαία ατυχήματα.
Επιφανειακές βλάβες των κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων Σε μια Κ.Ε.Κ. μπορεί να συνυπάρχουν κακώσεις στο τριχωτό της κεφαλής με αποτέλεσμα, π.χ. θλαστικό τραύμα ή εκχύμωση. Η παρουσία αυτού του τύπου των βλαβών μπορεί να βοηθήσει τον Νευροχειρουργό να εντοπίσει την βλάβη και την φύση της κάκωσης. Εκχυμώσεις σε μια περιοχή της κεφαλής είναι δυνατόν να συνοδεύονται από εγκεφαλικές θλάσεις. Για παράδειγμα εκχυμώσεις στην περιοχή του κροτάφου μπορεί να συνοδεύονται από επισκληρίδιο αιμάτωμα. Όσο πιο βαριά είναι η κλινική εικόνα του ασθενούς με Κ.Ε.Κ. τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να υπάρχουν κατάγματα στο κρανίο. Αυτομάτως αυτό υποδηλώνει και πιθανή παρουσία αιματώματος εντός του εγκεφάλου το ποίο χρήζει άμεσης διερεύνησης.
Τι είναι η διάσειση Ο όρος διάσειση αναφέρεται κυρίως σε παροδική διαταραχή της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα απώλεια συνείδησης, λιποθυμικό επεισόδιο με πτώση στο έδαφος ή ακόμα και παροδική παύση ης αναπνευστικής λειτουργίας. Η διάσειση λαμβάνει χώρα άμεσα μετά την κάκωση και τα συμπτώματα αυτής συνήθως είναι αναστρέψιμα, μπορεί όμως να παραμείνουν συμπτώματα όπως ζάλη, κεφαλαλγία, μειωμένη συγκέντρωση ακόμα και ένα έτος μετά.
Διάγνωση της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδη-
γίες η διενέργεια αξονικής τομογραφίας εγκεφάλου χωρίς ενδοφλέβια χορήγηση σκιαγραφικού ενδείκνυται σε όλους τους ασθενείς που εμφανίζουν απώλεια συνειδήσεως ή μετατραυματικής αμνησίας. Επίσης ασθενείς οι οποίοι αναφέρουν εμμένουσα κεφαλαλγία, εμετό, κατάχρηση αλκοόλ ή ουσιών και γενικά εστιακή νευρολογική σημειολογία χρήζουν έλεγχο με αξονική τομογραφία εγκεφάλου. Ασθενείς με ιστορικό στεφανιαίας νόσου που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή
ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες κινδύνου, για να εμφανίσουν κάποιου είδους ενδοεγκεφαλική βλάβη. Εφόσον ο απεικονιστικός έλεγχος αναδείξει τραυματική κάκωση η οποία αντιμετωπίζεται χειρουργικά ο ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο, ενώ σε περίπτωση όπου ο έλεγχος αποδειχθεί αρνητικός για βλάβη ο Νευροχειρουργός δύναται να παρακολουθήσει τον ασθενή για μερικές ώρες, έως και 24 ώρες, και εν συνεχεία να λάβει εξιτήριο με οδηγίες για επανέλεγχο.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /15 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Νεότερες εξελίξεις στην αντιμετώπιση του Γλαυκώματος με ερωτήσεις και απαντήσεις Τι είναι το Γλαύκωμα;
Πώς λειτουργεί;
To Γλαύκωμα με δύο λόγια είναι μία σοβαρότατη και όχι σπάνια νόσος των ματιών που προκαλείται από την αύξηση της πίεσης του οφθαλμού πέρα από τα φυσιολογικά όρια. Αυτό οδηγεί στην προοδευτική εκφύλιση του οπτικού νεύρου η οποία αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα προκαλεί την ολική τύφλωση του οφθαλμού.
Με τη συγκεκριμένη επαναστατική τεχνολογία χρησιμοποιούμε εξωτερικά από τον οφθαλμό ένα ειδικό Laser διοδίου με την τεχνολογία των μικροπαλμών (micropulse transscleral cyclophotocoagulation ή MP-CPC) για να διοχετεύσουμε ελεγχόμενα ενέργεια στην περιοχή γύρω από το κυκλικό σώμα του οφθαλμού. Έτσι ενεργοποιούμε πληθώρα μηχανισμών ( tissue remodeling, increased uveoscleral outflow) με τελικό αποτέλεσμα την σημαντική και διαρκή ελάττωση της ενδοφθάλμιας πιέσεως.
Γράφει ο Αντώνιος Πίπης,
Χειρουργός οφθαλμίατρος του οφθαλμολογικού κέντρου IRIS στη Λάρισα www.iris-eyecenter.gr
Ποια η αντιμετώπισή του;
To Γλαύκωμα αντιμετωπίζεται με την μείωση της ενδοφθάλμιας πιέσεως σε επίπεδα τέτοια που να σταματά η εξέλιξη της νόσου. Αυτό επιτυγχάνεται κατά κανόνα σε πρώτο στάδιο με σταγόνες οι οποίες είναι συνήθως πολύ αποτελεσματικές στο να μειώνουν την πίεση του οφθαλμού στα επιθυμητά επίπεδα και να ελέγχουν τη νόσο. Αυτό βέβαια είναι σημαντικό να επιβεβαιώνεται και με την τακτική διενέργεια ειδικών εξετάσεων (πχ οπτικό πεδιο, OCT). Παρόλα αυτά όταν η πίεση αδυνατεί να ρυθμιστεί με τη χρήση σταγόνων τότε ο ασθενής δεν έχει άλλη επιλογή από το να οδηγηθεί σε χειρουργική επέμβαση για να αποφύγει την απώλεια της όρασης του η οποία δυστυχώς στην περίπτωση του γλαυκώματος είναι μη αναστρέψιμη.
Τι το καινούργιο υπάρχει στο κομμάτι της αντιμετώπισης του Γλαυκώματος; Εδώ και λίγα χρόνια αναπτύχθηκε στην Αμερική και πλέον εφαρμόζεται σήμερα παγκόσμια από όλο και περισσότερους οφθαλμιάτρους μια πρωτοποριακή μέθοδος με Laser η οποία δίνει την δυνατότητα να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα της μείωσης της πιέσεως του οφθαλμού και του ελέγχου της εξέλιξης του γλαυκώματος χωρίς χειρουργείο.
Ποια τα πλεονεκτήματα αυτής της νέας μεθόδου με Laser; Η παραπάνω μέθοδος έρχεται ουσιαστικά να καλύψει το κενό ανάμεσα στη σταγονοθεραπεία που αποτελεί όπως είπαμε και την πρώτη επιλογη στην αντιμετώπιση του Γλαυκώματος και στην ανάγκη για χειρουργική επέμβαση όταν η ρύθμιση μόνο με σταγόνες δεν επαρκεί. Να πούμε εδώ πως οι κλασσικές χειρουργικές επεμβάσεις του Γλαυκώματος αν και κάποιες φορές απολύτως αναγκαίες χαρακτηρίζονται από πολύ υψηλότερα ποσοστά αποτυχίας ή και επιπλοκών από άλλες επεμβάσεις στην οφθαλμολογία όπως αυτή του καταρράκτη ή ακόμη και της σοβαρότατης επέμβασης αποκόλλησεως αμφιβληστροειδούς. Η νέα αυτή μέθοδος είναι ιδιαίτερα ασφαλής, σχετικά απλή και αποτελεσματική στο να χαμηλώνει την πίεση σε μεγάλο ποσοστό των ασθενών και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι ένα σημαντικό ποσοστό (πάνω από 3 στους 4) ασθενών με Γλαύκωμα θα μπορέσουν, χάρη στη μέθοδο αυτή, να καθυστερήσουν σημαντικά ή και να αποφύγουν οριστικά την ανάγκη για χειρουργική επέμβαση.
Ποιοι ασθενείς είναι κατάλληλοι για τη μέθοδο αυτή; Ένα σημαντικό ακόμη πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι χάρη στο υψηλό προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας της μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα στάδια του Γλαυκώματος. Από ένα αρχόμενο στάδιο όπου απλά επιθυμούμε την ελάττωση ή απαλλαγή από τις αντιγλαυκωματικές σταγόνες έως και τα πιο προχωρημένα στάδια όπου κάθε άλλη αντιμετώπιση έχει αποτύχει.
Τι γίνεται με το κόστος; Αν και απαιτεί τη χρήση πολύ νεότερης τεχνολογίας εξοπλισμού το κόστος της μεθόδου είναι σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο των κλασσικών χειρουργικών επεμβάσεων για το Γλαύκωμα.
Εφαρμόζεται και στην περιοχή μας; Πλέον ο εξοπλισμός υπάρχει και η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται και στην περιοχή μας προς όφελος φυσικά του ντόπιου πληθυσμού.
Κ
άθε Δημόσια Επιχείρηση Ύδρευσης κάνει έντιμη προσπάθεια, το νερό που ρέει στη πόλη υπ` ευθύνη της να είναι όσο καλύτερο γίνεται, σύμφωνα πάντα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και τη νομοθεσία. Η πόλη μας πίνει ένα μείγμα νερού από τις πηγές του Πηλίου και από διάφορες γεωτρήσεις, υποβοηθούμενες από μονάδες αντίστροφης όσμωσης, που κάνουν αφαλάτωση, γιατί δυστυχώς το πηγαίο νερό δεν επαρκεί. Διανύουμε μια περίοδο, ωφελούμενη και από την αυξημένη βροχόπτωση, εξαιρετικής ποιότητας νερού όπως επισήμανε πρόσφατα και η ΔΕΥΑΜΒ. Ένα τεράστιο δίκτυο σαν αυτό του Καλικρατικού δήμου μας, έχει και τις αδυναμίες του. Μερικές από τις αιτίες που συντελούν στη μόλυνση είναι οι διαρροές και επισκευές στο παλαιό δίκτυο που παραμένει απαρχαιωμένο με αμιαντο-σωλήνες Ο ευρωπαϊκός νόμος επιβάλει το αναγκαίο κακό που λέγεται Χλώριο. Αφενός είναι χρήσιμο καθώς σκοτώνει τα μικρόβια, αφετέρου υπάρχουν πάρα πολλές έρευνες για τις αρνητικές επιπτώσεις του σε βάθος χρόνου. Αυτό όμως που κυρίως οδηγεί τους καταναλωτές να επιλέξουν άλλες λύσεις είναι η οσμή και η γεύση του βάση της εμπειρίας μας. Η οσμή του νερού που το καθιστά αποκρουστικό, οφείλεται στο υπολειμματικό ελεύθερο χλώριο, που έχει ως επακόλουθο να μην πίνει ο κόσμος το απαιτούμενο νερό για σωστή ενυδάτωση. Συχνά παρουσιάζεται το φαινόμενο των χλωριόντων να είναι πολύ πάνω από την ενδεικτική τιμή των χλωριούχων που θεσπίζει η Εθνική Νομοθεσία και τη Διεύθυνση Υγείας να παροτρύνει νεφροπαθείς και υπερτασικούς να αποφεύγουν να πίνουν νερό βρύσης. Κατά καιρούς διαβάζουμε ότι το δίκτυο της Αγριάς είναι επιβαρυμένο με Μόλυβδο και Αρσενικό, ενώ πηγαία νερά που δεν χλωριώνονται να έχουν μικροβιακό φορτίο. Όσοι δεν αντέχουν την γεύση και την οσμή του χλωρίου, προτιμούν τα εμφιαλωμένα ως εύκολη λύση, κυρίως επειδή το νερό δεν μυρίζει, χωρίς να υπολογίζουν το επιπρόσθετο κόστος. Αυτό που δεν συνειδητοποιούν οι καταναλωτές είναι ότι το εμφιαλωμέ-
νο νερό δεν έχει απαραίτητα τις ίδιες υψηλές προδιαγραφές που έχει το νερό της βρύσης της κουζίνας τους. Τα εμφιαλωμένα νερά κρύβουν τους δικούς τους κινδύνους και
δεν αποτελούν βιώσιμη και μόνιμη λύση. Αναρωτηθείτε λοιπόν... Έχει γίνει η μεταφορά και αποθήκευσή τους στις σωστές συνθήκες; Όταν το ίδιο το μπουκάλι αναγράφει
ανεξαρτήτως μάρκας “Να φυλάσσεται σε δροσερό και σκιερό μέρος κάτω των 18 Κελσίου”, ποιό σπίτι στην Ελλάδα έχει 18 °C χειμώνα-καλοκαίρι; Και ας μην αγνοήσουμε τι γίνεται στα σούπερ μάρκετ, στις αποθήκες και στα φορτηγά ή τα πεζοδρόμια. Σας έχει προβληματίσει το γεγονός ότι ενώ η ύδρευση σας παρέχει χημικές αναλύσεις του νερού, αναρτημένες στο διαδίκτυο ανά μήνα, στα περισσότερα εμφιαλωμένα η χημική ανάλυση που τα συνοδεύει είναι 2-3 χρονών από τον καιρό που πήρε άδεια κυκλοφορίας; Έχετε αναλογιστεί τη ζημιά που γίνεται στο περιβάλλον από τα άδεια πλαστικά μπουκάλια που καταλήγουν στις χωματερές και στη θάλασσα; Πολλοί είναι αυτοί που σπαταλούν χρήματα στα εμφιαλωμένα νερά και ταυτόχρονα χρησιμοποιούν το νερό του δικτύου, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν τις αρνητικές επιπτώσεις και των δύο. Ή μήπως έχετε απλώς κουραστεί με το κουβάλημα; Εμείς εδώ και πάνω από 30 χρόνια, ως οικογενειακή τοπική επιχείρηση, δραστηριοποιούμαστε αποκλειστικά με συστήματα καθαρισμού του νερού. Παρέχουμε ολοκληρωμένες, οικονομικές λύσεις για όλες τις ανάγκες σας για καθαρό, φιλτραρισμένο νερό, είτε είναι για οικιακή είτε για επαγγελματική χρήση. Η εγκατάσταση φίλτρου στο σημείο χρήσης για καθαρισμό και αποχλωρίωση του νερού είναι απαραίτητη τόσο στη μαγειρική, όσο και στο νερό που πίνουμε ή λουζόμαστε. Παρέχουμε φίλτρα παροχής, φίλτρα ενεργού άνθρακα, αντίστροφες οσμώσεις, φίλτρα μπάνιου, ακόμη και θερμοψύκτες νερού που αντικαθιστούν τα συστήματα με τις μπουκάλες για το σπίτι ή το γραφείο. Τέλος διαθέτουμε αποσκληρυντές για τα προβλήματα που προκαλούν τα άλατα στις συσκευές και σε ολόκληρο το σπίτι. Τα φίλτρα που εισάγουμε είναι της μεγαλύτερης Αμερικάνικης εταιρίας στο κλάδο,PentairWater και έχουν πιστοποίηση από τον διεθνή οργανισμό NSF. Σας περιμένουμε στη γνωστή διεύθυνση, Γαλλίας 5 (Πλατεία Ελευθερίας) στο Βόλο, να σας ενημερώσουμε λεπτομερώς για τα προϊόντα μας και να σας προσφέρουμε εξατομικευμένες λύσεις για το νερό της περιοχής σας.
18 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
H λαπαροσκοπική χειρουργική στη θεραπεία της ομφαλοκήλης και των μετεγχειρητικών κηλών
H
λαπαροσκοπική χειρουργική έφερε επανάσταση σε πολλούς τομείς της γενικής χειρουργικής, αλλά και άλλων χειρουργικών ειδικοτήτων.Πλέον ο χειρουργός μπορεί, με την βοήθεια μιας λεπτής κάμερας (λαπαροσκόπιο) και μερικών λεπτεπίλεπτων εργαλείων να επεμβαίνει μέσα στην κοιλιά, αποφεύγοντας τις μεγάλες τομές και το τραύμα στο κοιλιακό τοίχωμα, στους ιστούς και τα σπλάχνα. Από αυτήν την επανάσταση δενέμεινε ανεπηρέαστη και η χειρουργική των κηλών του κοιλιακού τοιχώματος.
Του Μάριου Κωνσταντίνου Κόκκαλη Χειρουργού Μιας και η χειρουργική των κηλών αποτελεί ένα τεράστιο και εξαιρετικά πολύπλευρο κεφάλαιο της γενικής χειρουργικής, στο παρώνάρθρο θα παρουσιάσουμε τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής στην αντιμετώπιση των κηλών του προσθίουτοιχώματος της κοιλιάς, δηλαδή τις ομφαλοκήλες, τις κήλες της λευκής γραμμής και τις μετεγχειρητικές κήλες, η χειρουργική θεραπεία των οποίων διέπετε από τις ίδιες αρχές και αφορά τις ίδιες τεχνικές. Κήλη είναι η προβολή ενός σπλάχνου της κοιλιάς, συνήθως μιας έλικας του λεπτού εντέρου, μέσα από ένα χάσμα - τρύπα του κοιλιακού τοιχώματος. Μία τυπική κήλη εμφανίζεται ως μία διόγκωση (μπαλάκι) ή ως ψηλαφητή αντίσταση στην περιοχή της κοιλιάς, για παράδειγμα στον ομφαλό ή στην ουλή ενός παλιού χειρουργείου και μπορεί να συνοδεύεται από αίσθημα ξένου σώματος ή και πόνου. Μία κήλη αν παραμεληθεί μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις και να δημιουργήσει συμπτώματα όπως πόνο στην μέση και στην πλάτη, δυσκολίαστην κίνηση, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις κοινωνικής αποξένωσης για αισθητικούς λόγους.Αυτό δε που φοβόμαστε περισσότερο σε μια κήλη είναι η πιθανότητα περίσφιξης, όπου ο ασθενής οδηγείται συνήθως επειγόντως στο χειρουργείο. Μέχρι σήμερα η μόνη υπάρχουσαθεραπεία για της κήλες του κοιλιακού τοιχώματος είναι ηχειρουργική. Στην κλασική ανοιχτή χειρουργική πρέπει να ανοιχτεί το δέρμα, να απελευθερωθεί ηκήλη και το χάσμα της από το περιεχόμενό της και τέλος η κήλη να κλειστεί με ράμματα και συνηθέστερα με ένα πλέγμα, εάν το χάσμα είναι μεγαλύτερο των 2-3 εκατοστών. Σε μικρές κήλες και λεπτούς ασθενείς το
τραύμα δεν είναι μεγάλο. Αυτό όμως δεν ισχύει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, όπου έχουμε ασθενείς υπέρβαρους και κοίλες μεγάλες, όπως σε μία τυπική μετεγχειρητικήκήλημε μία μέση τομή μήκους 20 και 30 εκατοστών. Αυτοί οι ασθενείς υποβάλλονται ουσιαστικάσε ένα χειρουργείο λαπαροτομίας, μεδιάνοιξητου κοιλιακού τοιχώματος και έκθεση των οργάνωντης κοιλιάς, αλλά και τουπλέγματοςστο περιβάλλον. Αντιθέτως, στην λαπαροσκοπική τεχνική της ενδοπεριτοναικής τοποθέτησης πλέγματος, την διεθνώς επονομαζόμενη laparoscopic Itra Peritoneal Onlay Meshtechnique (lap.IPOM), η κήλη διορθώνεται μέσω πολύ μικρών τομών μισού έως ενός εκατοστού, όπου εισερχόμαστε στην κοιλιά από τα πλάγια, μακριά από την κήλη και με την βοήθεια μιας κάμερας και εργαλείων, επίσης πάχους μερικών χιλιοστών, ελευθερώνουμε την κήλη από το περιεχόμενό της και αφού αποκτήσουμε μία πλήρη εικόνα της βλάβης και της ανατομίας, εισάγουμε από τις ίδιες μικρές τομές ένα ειδικό πλέγμα διπλής όψης, κατάλληλο για ενδοκοιλιακή χρήση, μεγέθους 10x10 ή ακόμα και πάνω από 20x30 εκατοστά ικανό να καλύψει το σύνολο της βλάβης ή και των βλαβών, εάν υπάρχουν περισσότερες από μία κήλες. Τέλος το πλέγμα στερεώνεται στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα με ράμματα ή και ειδικές καρφωτικές συσκευές κατασκευασμένες για αυτόν τον σκοπό. Τα βασικά πλεονεκτήματα της lap.IPOM σε σχέση με της ανοιχτές τεχνικές, που επιβεβαιώνει η ιατρική έρευνα,είναι ο λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος, η μείωση της επιμόλυνσης του χειρουργικού τραύματος σε ποσοστά και βαρύτητα και το σημαντικότερο όλων η ελαχιστοποίηση του κινδύνου επιμόλυνσης του πλέγματος. Επιπλέον έχουμε μικρότερο χρόνο νοσηλείας και γρηγορότερη επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες, στην εργασία και άσκηση, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και το πολλές φορές καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα μιας και η ήδη μικρές ουλές της lap.IPOM βρίσκονται στα έξω πλάγια της κοιλιάς. Τέλος η τεχνική lap.IPOMέχει τα ίδια χαμηλά ποσοστά
υποτροπής (επανεμφάνισης) της κήλης σε σχέση με την ανοιχτή χειρουργική. Ασθενείς με υψηλό κίνδυνο διαπύησης του τραύματος ή και επιμόλυνσης του πλέγματος ή ασθενείς των οποίων η γενική κατάσταση της υγείας τους ή ο ψυχισμός τους δεν τους επιτρέπει ένα μεγάλο, τραυματικό χειρουργείο, με μεγάλο χρόνο ανάρρωσης, επωφελούνται περισσότερο από την lap. IPOM. Τέτοιοι ασθενείς είναι κυρίως: ●Οι ηλικιωμένοι ●Οι παχύσαρκοι ● Οι διαβητικοί ●Οι φέροντες στομία ● Ασθενείς υπό κορτιζόνη ● Μεταμοσχευθέντες και άλλοι ανοσοκατεσταλμένοι ●Ψυχιατρικοί άρρωστοι ● Ογκολογικοί ασθενείς Εδώ πρέπει να γίνει σαφές πως, όπως και η ανοιχτή χειρουργική των κηλών, έτσι και η lap.IPOMδεν είναι εντελώς ελεύθερη επιπλοκών, έχει τα όρια της και δεν είναι κατάλληλη για όλους τους ασθενείς με κήλη. Από το 1993, όμως, που πρωτοπαρουσιάστηκε η lap.IPOM, μέσα από την ιατρική έρευνα και την κλινική εμπειρία, την πρόοδο της τεχνολογίας, την ανακάλυψη και-
νούργιων ιατρικών υλικών, αλλά και την προσπάθεια ανάπτυξης νέων προηγμένων μικροεπεμβατικών τεχνικών, στα χνάρια της lap.IPOM, έχει διευρυνθεί κατά πολύ ο αριθμός των περιστατικών που δεν χρειάζεται να χειρουργηθούν ανοιχτά. Σήμερα οι πρώτες συσκευές στερέωσης του πλέγματος από μέταλλο, έχουν αντικατασταθεί από υλικά που απορροφούνται από το σώμα μειώνοντας ακόμα περισσότερο τα ήδη χαμηλά ποσοστά χρόνιου πόνου. Ενώ τα τελευταία χρόνια αντί να καρφώνουμε το πλέγμα μπορούμε να το κολλάμε στο κοιλιακό τοίχωμα με επίσης απορροφήσιμα υλικά, μειώνοντας κι άλλο της πιθανότητα τραυματισμών και πόνου την ημέρα του χειρουργείου. Πλέον διαθέτουμε κάμερες λαπαροσκόπησης με ποιότητα εικόνας 3Dή 4Κ, που κάνουν την ζωή του χειρουργού των κηλών πιο εύκολη και το χειρουργείο ακόμα πιο ασφαλές, ενώ τα εργαλεία μας σε ορισμένα κέντρα είναι μόλις 3 χιλιοστών, με συνέπεια το ακόμα μικρότερο τραύμα και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα. Τέλος δεν πρέπει να ξεχάσουμε να αναφερθούμε στην ανάπτυξη νέων προηγμένων τεχνικών της λαπαροσκοπικής (eTEP, eTAR) και ρομποτικής χειρουργικής (roboTAR), με τις οποίες μπορούμε να εφαρμόσουμε τις πολύπλοκες τεχνικές διαχωρισμού των ανατομικών στοιχείων (componentseparation)σε περιστατικά πολύ μεγάλων κηλών, που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν απαγορευμένα για την τεχνική lap.IPOM. Με την περαιτέρω ανάπτυξη των άνω τεχνολογιών και χειρουργικών τεχνικών, είναι σχεδόν βέβαιο, πώς το μέλλον της χειρουργικής των κηλών ανήκει στις μικροεπεμβατική χειρουργική με ότι αυτό συνεπάγεται στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με κήλη.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /19 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Θεραπεία φλεβών κάτω άκρων
Η
λειτουργία των φλεβών είναι να επαναφέρουν το αίμα από όλα τα μέρη του σώματος πίσω προς την καρδιά. Αυτό γίνεται με τις επιπολής φλέβες (δηλαδή, της επιφάνειας) που είναι πιο κοντά στο δέρμα, (ii) τις εν τω βάθη φλέβες (δηλαδή, του βάθους) που βρίσκονται μεταξύ μυϊκών ομάδων και (iii) τις διατιτραίνουσες φλέβες που συνδέουν τις επιπολής με τις εν τω βάθη φλέβες. Οι εν τω βάθη φλέβες οδηγούν το αίμα στην κάτω κοίλη φλέβα, τη μεγαλύτερη φλέβα του σώματος, που ενώνεται με την καρδιά.
Του ΙΣΑΑΚ ΤΟΠΑΛΙΔΗ ΙΑΤΡΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΟΥ
Η λειτουργία των φλεβών είναι να επαναφέρουν το αίμα από όλα τα μέρη του σώματος πίσω προς την καρδιά. Αυτό γίνεται με τις επιπολής φλέβες (δηλαδή, της επιφάνειας) που είναι πιο κοντά στο δέρμα, (ii) τις εν τω βάθη φλέβες (δηλαδή, του βάθους) που βρίσκονται μεταξύ μυϊκών ομάδων και (iii) τις διατιτραίνουσες φλέβες που συνδέουν τις επιπολής με τις εν τω βάθη φλέβες. Οι εν τω βάθη φλέβες οδηγούν το αίμα στην κάτω κοίλη φλέβα, τη μεγαλύτερη φλέβα του σώματος, που ενώνεται με την καρδιά. Ο όρος εν τω βάθη φλεβική θρόμβωση ή φλε-
βοθρόμβωση (ΕΒΦΘ) (ΑΡΙΣΤΕΡΑ) αναφέρεται στη θρόμβωση του αίματος μέσα στις εν τω βάθη φλέβες . Η θρόμβωση επιπολής φλεβών ονομάζεται επιπολής θρομβοφλεβίτιδα (ΔΕΞΙΑ ) και συνήθως αποτελεί επιπλοκή των κιρσών σε περίπτωση ΧΡΟΝΙΑΣ ΦΛΕΒΙΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Είναι επικίνδυνη κατάσταση, επειδή μπορεί να προκαλέσει πνευμονική θρομβοεμβολή. Σ’ αυτή την περίπτωση τμήμα θρόμβου αίματος αποσπάται από τις εν τω βάθη φλέβες και σφηνώνει στους πνεύμονες, οπότε μπορεί να εμποδίσει τη ροή του αίματος προς τους πνεύμονες και να επιβαρύνει την καρδιακή και αναπνευστική λειτουργία. Η πνευμονική θρομβοεμβολή είναι μια πολύ επείγουσα κατάσταση που απειλεί τη ζωή , με πολύ υψηλή θνησιμότητα . Συμπτώματα δεν έχουμε περίπου στις μισές περιπτώσεις θρόμβωσης . Αυτό εξαρτάται από το μέγεθος του θρόμβου και από το πού εντοπίζεται .. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν οίδημα , , πόνο στο κάτω μέλος που χειροτερεύει με την ορθοστασία ή το βάδισμα, αίσθημα θερμότητας και κυάνωση (μπλε χρώμα) του δέρματος . Στην επιπο.λής θρομβοφλε-
◊
ΤΡΙΠΛΕΞ ΦΛΕΒΑΣ ΜΕ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ ΘΡΟΜΒΩΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΕΓΧΡΩΜΟ ΤΡΙΠΛΕΞ ΛΑΓΟΝΙΟΜΗΡΙΑΙΑΣ ΦΛΕΒΑΣ βίτιδα έχουμε έντονη ερυθρότητα και πόνο κατά μήκος της επιφανειακής φλέβας Ποιοι παθαίνουν θρομβώσεις : άνθρωποι με παρατεταμένη ακινησία (λόγω νοσηλείας, λόγω πολύωρου ταξιδιού με αεροπλάνο ή λεωφορείο, δηλαδή το «σύνδρομο οικονομικής θέσης» κλπ) , οικογενειακό ιστορικό ΕΒΦΘ , θρομβοφιλία , κακοήθεια (καρκίνος) ή προηγηθείσα θεραπεία για κακοήθεια , εγχείρηση ή τραύμα, ειδικά στα ισχία, τα γόνατα, την κοιλιά ή το θώρακα , παχύσαρκο άτομο. , σε γυναίκες που:παίρνουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά, θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης) είναι έγκυες ή γέννησαν πρόσφατα Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ γίνεται εύκολα με το ΕΓΧΡΩΜΟ ΦΛΕΒΙΚΟ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΤΡΙΠΛΕΞ , σπάνια χρειάζεται μια ΕΙΔΙΚΗ ΦΛΕΒΟΓΡΑΦΙΑ και σε περίπτωση υποψίας ΕΜΒΟΛΗΣ εξετάσεις αίματος (D DIMERS ) και ΑΞΟΝΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΣ ! Η Θεραπεία σε θρομβώσεις που περιορίζονται κάτω από την λαγόνιο περιοχή ( μέχρι 3ου βαθμού ) γίνονται στο σπίτι με αντιπηκτικές ενέσεις και ειδικά αντιπηκτικά χάπια για 6-12 μήνες . Σε περίπτωση θρόμβωσης 4ου Βαθμού η ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ
γίνεται άμεσα εισαγωγή στο Νοσοκομείο. Ο ασθενής φοράει ειδική κάλτσα η καλσόν διαβαθμισμένης συμπίεσης για τουλάχιστο 6-12 μήνες για να αποφήγουμε την δημιουργία του ΜΕΤΑΘΡΟΜΒΩΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ με σοβαρές χρόνιες δερματικές αλλαγές στην κάτω κνημιαία περιοχή (ΑΤΟΝΑ ΕΛΚΗ ) ΠΡΟΛΗΨΗ : αποφεύγουμε την πολύωρη ορθοστασία και την καθιστική ζωή. Αν πρόκειται να υποβληθείτε σε εγχείρηση να ληφθούν κατάλληλα προληπτικά μέτρα ανάλογα με τον κίνδυνο που διατρέχετε για ΕΒΦΘ, κατά την εκτίμηση του Αγγειολόγου .. Τέτοια μπορεί να είναι αντιπηκτικές ενέσεις , κάλτσες αντιθρομβοεμβολισμού, ενωρίς κινητοποίηση κλπ. Αν πρόκειται να ταξιδέψετε – Μη φοράτε στενά και σφικτά ρούχα. Κάνετε συχνά ασκήσεις των ποδιών και περπατάτε στο διάδρομο του αεροπλάνου ή του λεωφορείου. Πίνετε αρκετά υγρά, αλλά όχι αλκοόλ . Στην περίπτωση που είστε άτομο με αυξημένο κίνδυνο για ΕΒΦΘ, ρωτήστε τον ιατρό σας αν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε κατάλληλες πιεστικές κάλτσες ή ακόμη και να κάνετε ενέσεις Ηπαρίνης.
◊
Θεραπεία χρόνιων παθήσεων με βελονισμό - Εναλλακτική ιατρική θεραπεία
Β
ελονισμός είναι η εξέλιξη μιας αρχαίας θεραπευτικής μεθόδου που ξεκίνησε τον 2ο αιώνα π.Χ. στην Κίνα. Στηρίζεται στην παρατήρηση ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από ενεργειακούς δρόμους (μεσημβριανούς), στους οποίους ρέει η ενέργεια. Σε περιπτώσεις ελεύθερης ροής της ενέργειας, ο άνθρωπος βρίσκεται σε ισορροπία, είναι υγιής. Μια ασθένεια σηματοδοτεί την δυσαρμονία του σώματος, δηλαδή η ροή της ενέργειας είναι διαταραγμέμη.
Της ΓΙΟΛΑΝΤΑΣ Ε. ΣΤΕΠΙΝ ΤΟΠΑΛΙΔΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΙΑΤΡΟΥ
Με τον βελονισμό (είτε σώματος, είτε ωτοβελονισμός ή ηλεκτροβελονισμός ) , επεμβαίνοντας με μηχανικό ερεθισμό, δηλαδή εισάγοντας τις
βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, βελτιώνουμε την ροή της ενέργειας με θεραπευτικό αποτέλεσμα. Θεραπεύοντας τον ασθενή με βελονισμό δεν ασχολούμαστε μόνο με τον τοπικό πόνο του αλλά και με το σύνολο των διαταραχών, αντιμετωπίζοντας τον άνθρωπο στην ολότητά του ( σωματικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά κλπ.). Σε πολλές χώρες του κόσμου ο βελονισμός συνδυάζεται αρμονικά με την κλασσική ιατρική. Πλέον δεδομένο είναι, με βάση πολλές μελέτες, ότι ανάλογα με την πάθηση η αποτελεσματικότητα του βελονισμού κυμαίνεται μεταξύ 70-95% και η κατανάλωση φαρμάκων (αντι-
φλεγμονώδων, παυσίπονων κλπ.) μειώνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό ή τερματίζεται. Ενδείξεις για τον βελονισμό υπάρχουν πολλές. Κάποιες από τις πιο συχνές είναι: ● Νευρολογικές παθήσεις: Θεραπεία της επίμονης χρόνιας κεφαλαλγίας, σοβαρής επίπονης ημικρανίας, χρόνια νευραλγία τριδύμου, πάρεση προσωπικού , ΜΕΘΕΡΠΗΤΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ● Μυοσκελετικά νοσήματα: αυχενικό σύνδρομο με κεφαλαλγίες και ριζιτική συνδρομή άνω Ακρων, περιαρθρίτιδα ώμου, επικονδυλίτιδα, οσφυαλγία και ισχιαλγία με ριζιτική συνδρομή κάτω Ακρων, άλγος γονάτων με οστεοαρθρίτιδα κ.ά.
● Παθήσεις αναπνευστικού: ιγμορίτιδα, αλλεργική ρινίτιδα κ.ά. ● Ψυχοσωματικές παθήσεις: αυπνία, άγχος, μελαγχολία, παχυσαρκία και εξαρτήσεις (κάπνισμα, αλκοόλ κ.ά.) Ο βελονισμός δεν είναι μονόδρομος, μοναδική θεραπεία, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται εκεί που πολλές φορές η κλασσική ιατρική φτάνει στα όριά της. Γι αυτό είναι σημαντικό ένας θεραπευτής-βελονιστής να είναι και γιατρός . Στην κεντρική σκέψη του βελονισμού πρέπει να είναι ο ασθενής με τον πόνο του, την λύπη του και την απογοήτευσή του, συχνά και την κατάθλιψη που ακολουθεί ύστερα από χρόνιο πόνο.
20 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Σύγχρονη αντιμετώπιση της λιθίασης ουροποιητικού Παθήσεις Προστάτη
Ο
ι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την αποβολή τοξικών ουσιών από το αίμα μέσω παραγωγής των ούρων καθώς και για μία σειρά από άλλες σημαντικές διεργασίες. Τα ούρα που παράγονται στους νεφρούς μεταφέρονται μέσω δύο λεπτών σωληναρίων που ονομάζονται ουρητήρες, στην ουροδόχο κύστη . Γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη, η Λιθίαση χαρακτηρίζεται από την ανεύρεση λίθων εντός του νεφρού , του ουρητήρα ή της ουροδόχου κύστεως. Αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες για τις οποίες ένας ασθενής ζητά τη βοήθεια του ουρολόγου μια και στον γενικό πληθυσμό εμφανίζεται περίπου στο 10 % αλλά δυστυχώς έχει πολύ υψηλά ποσοστά υποτροπής.
Του Δρ. Ευσταθίου Κωνσταντίνου MD, FEBU, PhD Xειρουργού ΟυρολόγουΑνδρολόγου
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΛΙΘΙΑΣΗΣ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤIΚΟΥ Οι νεφροί είναι υπεύθυνοι για την αποβολή τοξικών ουσιών από το αίμα μέσω παραγωγής των ούρων καθώς και για μία σειρά από άλλες σημαντικές διεργασίες. Τα ούρα που παράγονται στους νεφρούς μεταφέρονται μέσω δύο λεπτών σωληναρίων που ονομάζονται ουρητήρες, στην ουροδόχο κύστη . Γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη, η Λιθίαση χαρακτηρίζεται από την ανεύρεση λίθων εντός του νεφρού , του ουρητήρα ή της ουροδόχου κύστεως. Αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες για τις οποίες ένας ασθενής ζητά τη βοήθεια του ουρολόγου μια και στον γενικό πληθυσμό εμφανίζεται περίπου στο 10 % αλλά δυστυχώς έχει πολύ υψηλά ποσοστά υποτροπής. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι νεφρικοί λίθοι δεν προκαλούν συμπτώματα. Όταν όμως μετακινούνται από το νεφρό προς τον ουρητήρα προκαλούν απόφραξη στη ροή των ούρων, με αποτέλεσμα τον έντονο πόνο και σπασμό του ουρητήρα. Ο πόνος αυτός, που λέγεται κολικός των νεφρών και μπορεί να συνοδεύεται από την αποβολή αίματος στα ούρα.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ Εξωσωματική Λιθοτριψία
Αυτή η τεχνική είναι κατάλληλη κυρίως
για λίθους του ανώτερου ουρητήρα ή του νεφρού, αλλά μέχρι ένα ορισμένο μέγεθος.
Ουρητηροσκόπηση Η επέμβαση συνήθως διενεργείται υπό γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία. Ένα ειδικό ουρητηροσκόπιο προωθείται διαμέσου της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστεως μέσα στον ουρητήρα έως το σημείο που βρίσκεται η πέτρα. Το ουρητηροσκόπιο μπορεί να είναι άκαμπτο ή εύκαμπτο. Μια ίνα laser προωθείται διαμέσου οπής και με κατακερματίζει ή κονιορτοποιεί την πέτρα .Αυτή είναι μια ελάχιστα επεμβατική πράξη, η οποία εκμεταλλεύεται τις φυσιολογικές οπές και διόδους του ανθρωπίνου σώματος. Αποφεύγονται έτσι τομές και ουλές στο δέρμα. Η πέτρα είναι συνήθως άμεσα ορατή μέσα από το ενδοσκόπιο, το οποίο επιτρέπει την προώθηση εργαλείων για άμεση σύλληψη και αφαίρεσή της ή το θρυματισμό της με χρήση μιας ειδικής ίνας Laser. Το ουρητηροσκόπιο μπορεί να είναι ημιάκαμπτο ή εύκαμπτο. Η ημιάκαμπτη ουρητηροσκόπηση εκτελείται με ένα ευθύ ενδοσκόπιο, το οποίο «κοιτάζει» σε ένα ευθύ άξονα. Η εύκαμπτη ουρητηροσκόπηση εκτελείται με ένα πολύ λεπτό και ευέλικτο εργαλείο, το οποίο μπορεί να καθοδηγηθεί ώστε να «στρίψει» σε γωνίες έως και 270ο. Αυτό επιτρέπει την πρόσβαση σε κάθε σημείο του νεφρικού αποχετευτικού συστήματος. Έτσι, η εύκαμπτη ουρητηροσκόπηση χρησιμοποιείται για λίθους του νεφρού, ενώ η ημιάκαμπτη για λίθους του ουρητήρα. Σε γενικές γραμμές, το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο είναι λιγότερο τραυματικό εργαλείο. Το εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο μπορεί
να φτάσει σε όλα τα σημεία εντός του νεφρού, επιτρέποντας την αφάιρεση ή θρυματισμό λίθων οποιασδήποτε σύστασης ή εντόπισης, ιδιαίτερα εάν το μέγεθός τους δεν υπερβαίνει τα 2.5 cm.
Διαδερμική Νεφρολιθοτριψία PCNL Αυτή είναι μια καλή επιλογή για μεγάλες πέτρες μέσα στο νεφρό. Εκτελείται υπό γενική αναισθησία. Διενεργείται μια μικρή τομή στο δέρμα και με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων ελάχιστα επεμβατικών εισάγεται ένας σωληνίσκος που φτάνει στο νεφρό. Μέσω του οδηγού αυτού προωθείται ένα ειδικό νεφροσκόπιο με πολύ μικρή διάμετρο πλέον που φτάνει έως την πέτρα στο νεφρό. Εκεί εισέρχεται ειδική ίνα LASER που κονιορτοποιεί την πέτρα στο σημείο . Συμπερασματικά, η ουρολιθίαση αποτελεί συχνή πάθηση του ουροποιητικού συστήματος. Η δυνατότητα όμως σήμερα εφαρμογής υψηλής τεχνολογίας έχει δώσει νέα διάσταση στην αντιμετώπιση της λιθίασης.
ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ ΑΔΕΝΑΣ Ο προστάτης αδένας είναι ένα από τα όργανο του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη και περιβάλλει το αρχικό τμήμα της ουρήθρας. Βασική λειτουργία του είναι η παραγωγή προστατικού υγρού, μέσα στο οποίο μεταφέρονται τα σπερματοζωάρια και εμπλουτίζονται με θρεπτικά συστατικά.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Το μέγεθος ενός φυσιολογικού προστάτη σε έναν άντρα ηλικίας 30 ετών αντιστοιχεί στο μέγεθος ενός κάστανου 20-20 gr. Μεγαλώνοντας η ηλικία ο προστάτης σε κάποιους άντρες αρχίζει και διογκώνεται, με αποτέλεσμα το αδένωμα να συμπιέζει την ουρήθρα και έτσι να εμποδίζει την ελεύθερη ροή των ούρων.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Η Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη αντιμετωπίζεται χειρουργικά με:
●Ανοικτή προστατεκτομή με τομή ●Διουρηθρική προστατεκτομή, χωρίς τομή ,που πραγματοποιείται μέσα από ειδικό ενδοσκόπιο μέσω της ουρήθρας με μονοπολική ή διπολική διαθερμία ●Eκτομή με LASER ●Εκτομή με τη μέθοδο TURIS
TURIS ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ Ένα ειδικό εργαλείο με οπτική και κάμερα εισάγεται δια της ουρήθρας στην προστατική ουρήθρα και ένα ηλεκτρόδιο εξάχνωσης εισέρχεται με ειδικό μηχανισμό στον προστάτη. Όλη η εικόνα ελέγχεται μέσω κάμερας υψηλής ευκρίνειας από τον Χειρουργό Ουρολόγο. Με τη χρήση φυσιολογικού ορού, η ηλεκτρική ενέργεια μετατρέπεται σε plasma με τελικό αποτέλεσμα ένα εξαιρετικά ιονισμένο αέριο που περιέχει ελεύθερους φορείς φορτίου από ιόντα και ηλεκτρόνιο με τελικό αποτέλεσμα την εξάχνωση του ιστού. Η εξάχνωση πλάσματος TURIS αποτελεί την πιο καινοτόμο θεραπευτική χειρουργική μέθοδο για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Η ταυτόχρονη πήξη της επιφανειακής εκτομής σημαίνει ότι το ηλεκτρόδιο εξάχνωσης αφήνει λείες επιφάνειες και επιτρέπει τη πραγματοποίηση ουσιαστικά της αναίμακτης εκτομής ιστού. Με το νέας γενιάς μηχάνημα TURIS 2, που έχουμε την ευκαιρία και δυνατότητα να έχουμε και στην περιοχή μας, η ταχύτητα εκτομής και εξάχνωσης, είναι η βέλτιστη για την επέμβαση. Στο τέλος της επέμβασης τοποθετείται καθετήρας μέσω του οποίου εφαρμόζονται πλύσεις με φυσιολογικό ορό. Ο καθετήρας συνήθως αφαιρείται μέσα στις επόμενες 2-3 ημέρες από την χειρουργική επέμβαση. Μετεγχειρητικά όλοι οι ασθενείς λαμβάνουν ειδικές οδηγίες μαζί με το εξιτήριο που παίρνουν, για τη λήψη αντιβίωσης, για καλή ενυδάτωση καθώς και αποφυγή σωματικής κόπωσης για 1-2 εβδομάδες. Εντός 3 εβδομάδων ο ασθενής αποκτάει ευχερή ούρηση που όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι ίδιοι τους θυμίζει τα νεανικά τους χρόνια.
ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ /21 ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Αρτηριακή υπέρταση
Α
ρτηριακή υπέρταση ονομάζεται η νόσος στην οποία η πίεση του αίματος είναι σταθερά μεγαλύτερη από τις επιθυμητές. Χωρίζεται σε συστολική και διαστολική: Συστολική ΑΠ είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών κατά τη διάρκεια της σύσπασης της καρδιάς. Διαστολική ΑΠ είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών στο διάστημα μεταξύ των συσπάσεων της καρδιάς (στη διαστολή). Ωστόσο, τα οφέλη αυτού του χαμηλότερου στόχου δεν έχουν τεκμηριωθεί επαρκώς.
Της ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΚΑΡΟΤΣΑΚΗ Ειδικού Καρδιολόγου Μετριέται σε mmΗg (χιλιοστά στήλης υδραργύρου) και αν κάποια από τις δύο τιμές βρίσκεται πάνω από τα επιθυμητά όρια, τότε η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως υπέρταση, ανεξάρτητα αν η άλλη είναι φυσιολογική. Έτσι υπέρταση ονομάζουμε σήμερα τιμές ΑΠ. >140mmHg για τη συστολική > 90 mmHg για τη διαστολική Η συστολική ΑΠ είναι η πιο σημαντική. Αποτελεί τη βάση για τη διάγνωση στην πλειονότητα των ασθενών. Ορισμένες κατευθυντήριες οδηγίες προτείνουν τιμές 130/80 για ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή χρόνια νεφροπάθεια.
Ταξινόμηση της Αρτηριακής Πίεσης Φυσιολογική Συστολική .....................<120mmHg Διαστολική ..............<80mmHg Προϋπέρταση Συστολική ...............120-139 Διαστολική ..............80-89 Υπέρταση σταδίου Ι Συστολική 140-159 Διαστολική ..............90-99 Υπέρταση σταδίου ΙΙ Συστολική..>160 Διαστολική ..............>100
Ποια είναι τα αίτια; Περίπου το 95% των ενηλίκων με υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ιδιοπαθείς. Τα αίτια δεν είναι γνωστά παρότι αναφέρονται περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση. ● Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως υπερβολική πρόσληψη άλατος, παχυσαρκία, καθιστική ζωή. ● Γενετικοί παράγοντες που προκαλούν αυξημένη δραστηριότητα του συστήματος ρενί-
νη - αγγειοτενσίνη - αλδοστερόνη και του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. ● Η αγγειακή σκληρία, η οποία προκαλεί μεμονωμένη συστολική υπέρταση και τη συναντάμε κυρίως σε ηλικιωμένους. Η δευτεροπαθής ΑΠ αφορά το 5% του συνόλου των υπερτασικών, όπου η αιτία μπορεί να εντοπισθεί και να αντιμετωπισθεί. Τα κύρια αίτια δευτεροπαθούς είναι : ● Χρόνια νεφροπάθεια ● Πολυκυστική νόσος των νεφρών ● Στένωση της νεφρικής αρτηρίας ● Υπεραλδοστερονισμός ● Φαιοχρωμοκύτωμα ● Νόσοι θυροειδούς ● Υπνική άπνοια
Πώς μετράμε σωστά; Μπορεί να μετρηθεί είτε με ένα κλασικό πιεσόμετρο ή με τη βοήθεια μιας αυτόματης ηλεκτρονικής συσκευής. (Αυτά που εφαρμόζουν στον καρπό είναι συχνά ανακριβή και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται) . Είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε σωστό μέγεθος περιχειρίδας. Ο ασθενής πρέπει να είναι καθιστός σε άνετη θέση για τουλάχιστον 5 λεπτά. Είναι καλύτερο να γίνονται 3 μετρήσεις. Την 1η δεν την υπολογίζουμε. Οι άλλες δύο να έχουν 1-2 λεπτά διαφορά και να χρησιμοποιείται ένας μέσος όρος των μετρήσεων.
Ποιές οι συνέπειες της Αρτηριακής Υπέρτασης; Η αυξημένη αρτηριακή πίεση μπορεί μακροχρόνια να προκαλέσει βλάβες στα αγγεία των οργάνων του σώματος. Έτσι ως συνέπεια μπορούν να εκδηλώθουν παθήσεις της καρδιάς ( καρδιακή
ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος ) του εγκεφάλου ( αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), των νεφρών (νεφρική ανεπάρκεια), των ματιών (αμφιβληστροειδοπάθεια) και των αγγείων (ανευρύσματα).
Πως αντιμετωπίζεται; Το πιο σημαντικό είναι η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και διατροφής που περιλαμβάνει : I. Υγιεινή διατροφή : Ελάττωση κατανάλωσης αλατιού και έμφαση στην πρόσληψη τροφών, όπως τα λαχανικά, φρούτα και ψάρια. Αντίστοιχα περιορισμός στη λήψη κρεάτων-λιπαρών τροφών. II. Καθημερινή σωματική άσκηση. III. Διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους. IV. Διακοπή καπνίσματος.
Τι φάρμακα διαθέτουμε για την αντιμετώπισή της; Κυκλοφορούν πολλές ομάδες φαρμάκων που βοηθούν τον ανθρώπινο οργανισμό. Μπορεί να χρειαστεί η λήψη από μία έως και παραπάνω από τρεις διαφορετικές κατηγορίες για να πετύχουμε το στόχο μας. Είναι πολύ σημαντικό όμως να θυμόμαστε ότι : ● Κάθε οργανισμός είναι ιδιαίτερος γι’ αυτό και η θεραπεία διαφέρει από άτομο σε άτομο. ● Απαραίτητη είναι η στενή συνεργασία του ασθενούς με τον θεράποντα ιατρό του και η σχέση εμπιστοσύνης που αναπτύσσεται μεταξύ τους. Η ΛΗΨΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΠΙΕΣΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΝ ΥΓΙΕΙΝΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, ΔΕΝ ΤΟΝ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ!
22 / ΠΕΡΙ ΥΓΕΙΑΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
Μυωπία
H
μυωπία είναι διαθλαστική ανωμαλία κατά την οποία είναι ιδιαίτερα δυσχερής η μακρινή όραση, αλλά με οπτικά ή όχι βοηθήματα στην πλειονότητα των περιπτώσεων επιτυγχάνεται φυσιολογική όραση. Ο μύωπας (αρχ. μύωψ) καθώς αδυνατεί να δει καθαρά τα αντικείμενα που βρίσκονται μακριά μισοκλείνει τα μάτια για να το καταφέρει καλύτερα, κάτι που φαίνεται και από την ετυμολογία της λέξης μύωψ : (μύω = κλείνω ελαφρώς τα μάτια) + (ὢψ = βλέμμα, όψη).
Του ΝΤΑΦΟY Κ. ΑΝΤΩΝΙΟY Χειρουργού οφθαλμίατρου
Συγκεκριμένα η μυωπία εμφανίζεται όταν τα οπτικά ερεθίσματα δεν εστιάζονται πάνω στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδή χιτώνα αλλά μπροστά από αυτόν. Αυτό συνήθως οφείλεται είτε στην επιμήκυνση του οφθαλμού (αξονική), είτε στην αύξηση της καμπυλότητας του κερατοειδούς χιτώνα ή ακόμα και σε κατασκευαστικά προβλήματα του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις (διαθλαστική) είτε σε συνδυασμό των παραπάνω. Μια ειδική κατάσταση εμφάνισης μυωπίας σε μεγάλη ηλικία, αποτελεί η περίπτωση του πυρηνικού καταρράκτη, ο οποίος αυξάνει την διαθλαστική δύναμη του κρυσταλλοειδούς φακού.Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα μείωση της μακρινής όρασης και ταυτόχρονη βελτίωση της κοντινής, κάτι που λανθασμένα εκλαμβάνεται ως θετική εξέλιξη. Πολλές φορές η μυωπία συνυπάρχει και με άλλες διαθλαστικές ανωμαλίες, όπως αστιγματισμό και πρεσβυωπία.
Αιτίες Η μυωπία είναι αρκετές φορές κληρονομική - να σημειωθεί ότι σε πρόωρα μωρά μπορεί να εμφανισθεί μια μορφή ιδιαίτερα υψηλής μυωπίας με μεγάλες διακυμάνσεις, που όμως τείνει να μειωθεί με τη πάροδο του χρόνου. Παρότι έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα 24 γονίδια που δεκαπλασιάζουν την πιθανότητα της μυωπίας, σημαντικός παράγοντας αναδεικνύεται το περιβάλλον. Η κατάχρηση της καθιστικής εργασίας σε κλειστούς χώρους, καθώς και η καθιέρωση της οθόνης του υπολογιστή σε καθημερινό εργαλείο πιθανώς να συνδέονται ισχυρά με τη μεγάλη αύξηση της διαθλαστικής ανωμαλίας της μυωπίας. Tα παλιότερα χρόνια τα ποσοστά μυωπίας ήταν μικρότερα και είναι επίσης γνωστό ότι ορισμένες φορές τα παιδιά παρουσιάζουν μυωπία η οποία στη συνέχεια εξαφανίζεται. Αυτό έχει κάνει τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι υπάρχει σχέση με το πόσο μα-
κριά βλέπουν τα μάτια και με το αν εκτίθενται στο φυσικό ή τεχνητό φως. Τα παιδιά που παίζουν συχνά εκτός σπιτιού φαίνεται πως αντιμετωπίζουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης μυωπίας λόγω του φυσικού φωτός στο οποίο εκτίθενται. Αυτά κάνουν τους ειδικούς να πιστεύουν ότι η μυωπία είναι συνήθως επίκτητη. Αρχίζει συνήθως στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, αν και αυτό μπορεί να γίνει και πιο πριν και πιο μετά.
Συμπτώματα Η μυωπία διαπιστώνεται συχνά στην παιδική ηλικία, από τα πρώτα σχολικά χρόνια μέχρι και την ενηλικίωση. Ένα παιδί μπορεί να μισοκλείνει τα μάτια του, να κάθεται κοντά στην τηλεόραση, στο σινεμά ή στον πίνακα, να κρατάει βιβλία πολύ κοντά, όταν διαβάζει, και να μη φαίνεται να παρατηρεί μακρινά αντικείμενα. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της μυωπίας περιλαμβάνουν: ● Θαμπή ή θολή μακρινή όραση ● Συχνή προσπάθεια εστίασης των ματιών ● Κόπωση των ματιών ή και πονοκεφάλους, λόγω της προσπάθειας για εστίαση
Η πάθηση επηρεάζει εξίσου αγόρια και κορίτσια και συνήθως είναι κληρονομική. Οι αλλαγές στην όραση μπορεί να είναι ραγδαίες ή αργές και να χειροτερεύουν σταδιακά κατά την παιδική ηλικία ή τα ενήλικα χρόνια. Η πάθηση συνήθως σταθεροποιείται κατά την αρχή της ενήλικης ζωής.
Θεραπεία Τα γυαλιά της μυωπίας (αποκλίνοντες φακοί) καθώς και οι φακοί επαφής διορθώνουν την οπτική οξύτητα χωρίς ωστόσο να αποτελούν θεραπεία ή οριστική αντιμετώπιση. Μία όλο και πιο αυξανόμενη σε δημοτικότητα εναλλακτική των γυαλιών ή των φακών επαφής είναι η εγχείρηση λέιζερ για τη διόρθωση της καμπυλότητας του κερατοειδούς. Η διαθλαστική χειρουργική – επεμβάσεις με laser δεν αποτελείπλέον μια ριψοκίνδυνη και αμφίβολης αποτελεσματικότηταςκαι ασφάλειας εναλλακτική λύση. Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα η διαθλαστική χειρουργική έχει καθιερωθεί ως μόνιμη,ασφαλής και οικονομική λύση σχεδόν σε όλες τις διαθλαστικέςανωμαλίες (μυωπία, αστιγματισμός, υπερμετρωπία, πρεσβυωπία).