COVER_AirNews_65 14/07/2020 12:11 μ.μ. Page 1
1 TECHPRESS
_ADDS 14/07/2020 12:07 μ.μ. Page 1
EDITO_AIRNEWS_65 14/07/2020 12:48 μ.μ. Page 1
AirNews B1
Editorial Το μετέωρο βήμα του καλοκαιριού
T
ο διπλό καλοκαιρινό τεύχος της εφημερίδας Airnews έφτασε και υποδέχεται ίσως το πιο ασταθές καλοκαίρι στην ιστορία του αεροπορικού κλάδου. Ασταθές και μετέωρο γιατί, όπως θα διαβάσετε και στις σελίδες που ακολουθούν, οι αεροπορικές είναι ακόμα «μουδιασμένες» από το lockdown του κορονοϊού, τα αεροδρόμια ναι μεν τηρούν ευλαβικά τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, αλλά «τρέμουν» στην ιδέα ενός δεύτερου κύματος πανδημίας και ό,τι αυτό συνεπάγεται, και οι επιβάτες θέλουν να πάνε διακοπές, αλλά σε πολλές περιπτώσεις φοβούνται. Τι προβληματίζει τους επιβάτες στην πτήση, σύμφωνα με την ΙΑΤΑ; Πώς έχει επηρεαστεί η οικονομική και προσωπική κατάσταση του ταξιδιώτη, σύμφωνα με έρευνα; Ποια μέτρα έχει λάβει το αεροδρόμιο της
Αθήνας για την προστασία του επιβατικού κοινού; Ποιες είναι οι αεροπορικές εταιρείες που έλαβαν χρηματική ενίσχυση και ποιες άλλες χρεοκόπησαν; Αυτά και πολλά άλλα θέματα θα διαβάσετε στις σελίδες που ακολουθούν, μαζί φυσικά με την αποκλειστική συνέντευξη της διευθύντριας Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ του αεροδρομίου της Αθήνας, Ιωάννας Παπαδοπούλου, η οποία μας μίλησε για το μέγεθος της ζημιάς στο αεροδρόμιο την περίοδο του lockdown, για τις προσωπικές τις εμπειρίες, αλλά και για την επόμενη ημέρα, όσο ασταθής και αν είναι. Εμείς, από την πλευρά μας, σας ευχόμαστε, κατά τη διάρκεια αυτού του μετέωρου καλοκαιριού, να κάνετε τις διακοπές σας ασφαλείς και να πετάξετε ξανά!
Ηλέκτρα Αλευρίτη
EL BENIZELOS_x2 14/07/2020 11:57 π.μ. Page 1
B2 AirNews
B11
Στο αεροδρόμιο Αθηνών την εποχή του COVID-19 Βρεθήκαμε στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και είδαμε από κοντά τα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής που τηρούνται ευλαβικά, αλλά και την υποτονική, σε σχέση με άλλες χρονιές, επιβατική κίνηση. Φωτορεπορτάζ: Ηλέκτρα Αλευρίτη
O
ι αλλαγές που έφερε ο κορονοϊός στο
εμάς, τους ανθρώπους που συνδεόμαστε με
Εκδοσης Ταυτοτήτων και Αδειών Εισόδου,
αεροδρόμιο είναι εμφανείς, πριν καν
τον έναν ή τον άλλον τρόπο με το ταξίδι και το
Γιώργος Μπελιός.
μπει κανείς στο εσωτερικό του. Ο κό-
αεροπλάνο, το στομάχι μας είναι δεμένο, αλλά
Κατ’ αρχάς, μπαίνοντας και προχωρώντας στο
σμος ακόμα και στους εξωτερικούς χώρους φο-
η σκέψη μας πάντα αισιόδοξη και θετική.
εσωτερικό του αεροδρομίου υπάρχουν παντού
ράει μάσκα, χωρίς να είναι απαραίτητο -απλά
«Για να ταξιδέψει κανείς, πρέπει να αισθάνεται
οθόνες και πράσινες σημάνσεις στα ελληνικά
υποθέτω ότι φοβάται- τα αυτοκίνητα είναι ελά-
ασφαλής. Και εμείς εφαρμόζουμε όλα τα απα-
και στα αγγλικά για τα μέτρα που πρέπει να τη-
χιστα και αυτό το περιβάλλον που μέχρι πριν λί-
ραίτητα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, για να
ρούνται. Οι ίδιες οδηγίες ακούγονται από τα με-
γους μήνες έσφυζε από ζωή, τώρα, μέσα Ιουλί-
νιώσουν οι επιβάτες στο αεροδρόμιο Αθηνών
γάφωνα ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Συνι-
ου, προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες συν-
όσο το δυνατόν περισσότερο ασφαλείς», ανα-
στώνται χρήση μάσκας, τήρηση αποστάσεων,
θήκες και να σταθεί και πάλι στα πόδια του. Για
φέρει ο τομεάρχης Ελέγχων Πρόσβασης και
πλύσιμο χεριών και χρήση αντισηπτικού, όπως
Οι σημάνσεις στα γκισέ των αεροπορικών εταιρειών για την τήρηση των αποστάσεων.
Κάθε καλαθάκι μετά τη χρήση του από τον επιβάτη απολυμαίνεται.
EL BENIZELOS_x2 14/07/2020 11:58 π.μ. Page 2
AirNews B3
Το ρομπότ Pepper… έχει αναλάβει και εκείνο ρόλο ενημέρωσης του επιβατικού κοινού.
επίσης και παρότρυνση για να χρησιμοποιούμε χαρτομάντιλο ή το εσωτερικό του αγκώνα, εάν θέλουμε να βήξουμε ή να φτερνιστούμε. Τις ίδιες οδηγίες μάς επισημαίνει και ο Pepper, το δημοφιλές ρομπότ, που με το μήνυμα «Προτεραιότητά μας η υγεία σας», επιστρατεύτηκε από το αεροδρόμιο Αθηνών, για να ενημερώνει σε ελληνικά και αγγλικά με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο τους ταξιδιώτες για τα μέτρα υγιεινής. Στις οθόνες, οι αφίξεις και οι αναχωρήσεις δεν θυμίζουν σε τίποτα άλλα καλοκαίρια -είναι, προφανώς, πολύ πιο λίγες- και ο κόσμος στον γκισέ είναι περιορισμένος και τηρεί, φυσικά, τις αποστάσεις, όπως το υπενθυμίζουν και οι σημάνσεις-κυκλάκια στο πάτωμα. Αλλωστε, υπάρχει ισχυρή σύσταση από τις αεροπορικές εταιρείες για ηλεκτρονικό check-in από το σπίτι, όπως επίσης και για τους αποχαιρετισμούς, όπου συνιστάται να γίνονται στον εξωτερικό χώρο του αεροδρομίου, για να αποφεύγεται ο συνωστισμός στο εσωτερικό και οι ουρές στον γκισέ.
Οι ειδικές σημάνσεις που υπενθυμίζουν την τήρηση ασφαλούς απόστασης.
Φτάνουμε, λοιπόν, στον χώρο του ελέγχου. Εκεί, όπως μας ενημερώνει ο Γιώργος Μπελιός, κάθε καλαθάκι που χρησιμοποιεί ο εκάστοτε επιβάτης για να βάλει τα προσωπικά του αντικείμενα, έπειτα αποστειρώνεται από το προσωπικό, ενώ αν κάποιος ταξιδιώτης «χτυπήσει» περνώντας, εξετάζεται με σωματικό έλεγχο, αλλά χωρίς να υπάρχει επαφή πρόσωπο με πρόσωπο. Εννοείται, προφανώς, ότι το προσωπικό φοράει μάσκα. Παράλληλα, σε πολλά σημεία του αεροδρομίου υπάρχουν αντισηπτικά. «Οταν δίνουμε την οδηγία και λέμε ότι πρέπει να απολυμαίνουμε τα χέρια μας, πρέπει ο επιβάτης μας να έχει τη δυνατότητα να το κάνει, γι’ αυτό και υπάρχουν πάνω από 300 σημεία με αντισηπτικά υγρά στον χώρο του αεροδρομίου», μας αναφέρει η διευθύντρια Επικοινωνίας και Μάρκετινγκ του αεροδρομίου Αθηνών, Ιωάννα Παπαδοπούλου. Στις σελίδες που ακολουθούν, η κα Παπαδοπούλου μάς δίνει μια εκτενή συνέντευξη για τις αεροπορικές αφίξεις, την αεροπορική κίνηση του αεροδρομίου,
Ενα από τα 300 σημεία με αντισηπτικά υγρά στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών.
καθώς επίσης και τις προσωπικές τις εμπειρίες από όλο αυτό που ζει ο κλάδος. Προχωρώντας, duty free shops, καφετέριες, lounges και καταστήματα είναι ανοιχτά, όχι όλα, αλλά τα περισσότερα. Πηγαίνοντας στο gate, τα καθίσματα στον χώρο αναμονής έχουν ειδική σήμανση, έτσι ώστε να μένει μία θέση κενή. «Παντού μας υπενθυμίζει η σήμανση ότι πρέπει οπωσδήποτε να κρατάμε τα 1,5 μέτρα απόσταση. Από την οδηγία αυτή, βέβαια, εξαιρούνται οι οικογένειες», τονίζει η κα Ιωάννα Παπαδοπούλου. Τέλος, προχωρώντας προς το αεροπλάνο, εάν πάτε με φυσούνα, υπάρχουν και πάλι σημάνσεις στο πάτωμα για τήρηση αποστάσεων, ενώ αν χρησιμοποιήσετε το λεωφορείο, η πληρότητά του φτάνει το 50%, έτσι ώστε να αποφευχθεί για ακόμα μια φορά ο συνωστισμός. Κάπως έτσι, λοιπόν, θα είναι το ταξίδι σας στο αεροδρόμιο Αθηνών. Κλείνουμε με την ευχή να ταξιδέψετε όλοι ασφαλείς. n
Μεγάλες σημάνσεις στον χώρο του αεροδρομίου για τα μέτρα ασφάλειας και υγιεινής.
LUFTHANSA_L 16/07/2020 10:25 π.μ. Page 1
B4 AirNews
B11
Το θερινό πρόγραμμα της Lufthansa Ο όμιλος αλλάζει την τακτική σχεδιασμού των πτήσεών του από βραχυπρόθεσμη σε μακροπρόθεσμη και ανακοινώνει το πλάνο του έως και το τέλος Οκτωβρίου.
T
ο νέο πρόγραμμα θα ισχύει έως και τις 24 Οκτωβρίου, όταν και ολοκληρώνεται τυπικά η θερινή περίοδος. H Lufthansa ανακοίνωσε και την έναρξη ενός νέου δρομολογίου από το Μόναχο στη Ρόδο αυτή τη φορά, από τις αρχές Ιουλίου. Με τις νέες προσθήκες, οι εταιρείες του ομίλου θα προσφέρουν τους επόμενους μήνες πάνω από το 40% των αρχικά προγραμματισμένων πτήσεων. Συνολικά, πάνω από 380 αεροσκάφη του ομίλου θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του πτητικού έργου μέχρι τον Οκτώβριο. Αυτό σημαίνει ότι πλέον θα βρίσκεται στον αέρα ο μισός στόλος της εταιρείας, με 200 αεροσκάφη περισσότερα από τον Ιούνιο. «Βήμα-βήμα, τα σύνορα ανοίγουν και πάλι και η ζήτηση αυξάνεται, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Κατά συνέπεια, επεκτείνουμε σταθερά το πρόγραμμα πτήσεών μας και το παγκόσμιο δίκτυό μας, ενισχύοντας την επανεκκίνησή μας. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που πλέον μπορούμε να προσφέρουμε στους επιβάτες μας ακόμα περισσότερες συνδέσεις σε όλο τον κόσμο, μέσω όλων των αεροπορικών του ομίλου και των κομβικών μας αεροδρομίων», σχολίασε το μέλος του Δ.Σ. της Deutsche Lufthansa AG, Harry Hohmeister. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, θα διατίθενται και πάλι στους επιβάτες πάνω από το 90% των αρ-
χικών προγραμματισμένων short– και medium–haul προορισμών και πάνω από το 70% των long–haul πτήσεων του ομίλου. Μέχρι τον Οκτώβριο, θα αποκατασταθούν οι πτήσεις από τη Φρανκφούρτη σε προορισμούς, όπως Μαϊάμι, Νέα Υόρκη (JFK), Ουάσιγκτον, Σαν Φρανσίσκο, Ορλάντο, Σιάτλ, Ντιτρόιτ, Λας Βέγκας, Φιλαδέλφεια, Ντάλας, Σιγκαπούρη, Σεούλ, Κανκουν, Βίντχοκ και Μαυρίκιο. Αντίστοιχα, από το Μόναχο θα αποκατασταθούν οι πτήσεις προς Νέα Υόρκη/Νιούαρκ, Ντένβερ, Σάρλοτ, Τόκυο/Χανέντα και Οσάκα. Η Lufthansa προσφέρει συνολικά πάνω από 2.100 εβδομαδιαίες πτήσεις κοντινών και μακρινών αποστάσεων. Από τη Φρανκφούρτη θα προστεθούν περίπου 105 ακόμη προορισμοί και από το Μόναχο περίπου ακόμη 90. Πριν από τον Οκτώβριο θα αποκατασταθούν οι παρακάτω προορισμοί από τη Φρανκφούρτη: Σεβίλλη, Γλασκώβη, Εδιμβούργο, Σαντιάγκο ντε Κομποστέλα, Βασιλεία, Λίνζ και πολλοί ακόμα. Από το Μόναχο, η Lufthansa θα πετάει σε περισσότερους προορισμούς στη Μεσόγειο, όπως η Ρόδος και η Κέρκυρα, η Ολμπια, το Ντουμπρόβνικ, η Μάλαγα, το Φάρο και η Φουνσάλ στη Μαδέρα. Μετά την επιτυχημένη επανεκκίνηση, η αποκατάσταση των πτήσεων της Austrian Airlines προχωρά σύμφωνα με το αρχικό πλάνο και από τον Ιούλιο και έπειτα η εταιρεία θα πετά σε
περισσότερους από 50 προορισμούς. Η Swiss θα συνεχίσει να επεκτείνει τις πτήσεις από Ζυρίχη και Γενεύη τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, προσθέτοντας ακόμα περισσότερους νέους προορισμούς στο τρέχον δίκτυό της. Η Swiss θα προσθέσει 12 νέους ευρωπαϊκούς προορισμούς από τη Ζυρίχη τον Ιούλιο και ακόμα 24 από τη Γενεύη, ενώ παράλληλα εξυπηρετεί συνολικά 11 προορισμούς μακρινών αποστάσεων από τη Ζυρίχη τον Ιούλιο και 17 τον Οκτώβριο. Η Eurowings στοχεύει στην επαναφορά του 80% των πτήσεών της μέσα στο καλοκαίρι. Η Brussels Airlines επεκτείνει και αυτή τις πτήσεις της τόσο για ταξιδιώτες αναψυχής όσο και για business ταξιδιώτες. Τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο η εταιρεία σχεδιάζει να λειτουργήσει στο 45% των αρχικώς προγραμματισμένων πτήσεων. n
_ADDS 15/07/2020 4:05 μ.μ. Page 1
IATA_L 14/07/2020 12:00 μ.μ. Page 1
B6 AirNews
Τι προβληματίζει τους ταξιδιώτες; Η Διεθνής Ενωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA), σε έρευνα που έδωσε στη δημοσιότητα, καταγράφει τους προβληματισμούς των επιβατών. Γράφει η Μάρθα Φραγκάκη
Η
Διεθνής Ενωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA) δημοσίευσε έρευνα κοινής γνώμης, που δείχνει ότι η προθυμία για ταξίδι μετριάζεται από τις ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους του COVID-19 κατά τη διάρκεια των αεροπορικών ταξιδιών. Οι ταξιδιώτες λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για να προστατευθούν από τον κορονοϊό, με το 77% να αναφέρει ότι πλένει τα χέρια του συχνότερα, το 71% ότι αποφεύγει τις μεγάλες συγκεντρώσεις κόσμου και το 67% ότι φορά μάσκα προσώπου σε δημόσιους χώρους. Περίπου το 58% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι αποφεύγει τα αεροπορικά ταξίδια, ενώ το 33% αναφέρει ότι θα αποφύγει τα ταξίδια στο μέλλον ως συνεχιζόμενο μέτρο για τη μείωση του κινδύνου του COVID-19. Οι ταξιδιώτες εντοπίζουν τις 3 κυριότερες ανησυχίες τους στα εξής:
Στο αεροδρόμιο 1. Η παρουσία σε τρένο ή λεωφορείο γεμάτο κόσμο για τη μεταφορά προς το αεροσκάφος (59%). 2. Οι ουρές στο ckeck-in, στους ελέγχους ασφαλείας, στους διασυνοριακούς ελέγχους ή στην επιβίβαση (42%). 3. Η χρήση εγκαταστάσεων αποχωρητηρίου (38%).
Στο αεροσκάφος 1. Η θέση δίπλα σε κάποιον που μπορεί να είναι κρούσμα κορoνοϊού (65%). 2. Η χρήση εγκαταστάσεων αποχωρητηρίου (42%). 3. Ο αέρας μέσα στην καμπίνα του αεροσκάφους (37%). Οσον αφορά στα μέτρα που θα τους έκαναν να νιώσουν πιο ασφαλείς, το 37% ανέφερε την καταγραφή θερμοκρασίας σώματος στα αεροδρόμια αναχώρησης, το 34% την υποχρέωση μάσκας και το 33% την κοινωνική αποστασιοποίηση στο αεροσκάφος.
Οι ταξιδιώτες προτίθενται να παίξουν ρόλο στην ασφάλεια της πτήσης, κάνοντας τα εξής: n Να περνούν από έλεγχο θερμοκρασίας σώματος (43%). n Να φορούν μάσκες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού (42%). n Να κάνουν ckeck-in διαδικτυακά για να περιορίσουν την αλληλεπίδραση με άλλους στο αεροδρόμιο (40%). n Να κάνουν τεστ για τον κορονοϊό πριν το ταξίδι (39%). n Να απολυμαίνουν τη θέση τους (38%). Επιπλέον, η έρευνα ανέδειξε ζητήματα-κλειδιά όσον αφορά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών στη βιομηχανία, με τα σημαντικότερα εξ αυτών να είναι: Η ποιότητα αέρα στην καμπίνα. Ενώ το 57% πιστεύει ότι η ποιότητα του αέρα στις πτήσεις είναι επικίνδυνος παράγοντας, το 55% θεωρεί ότι ο αέρας αυτός είναι το ίδιο καθαρός με ενός νοσοκομείου.
Κοινωνική αποστασιοποίηση. Οι κυβερνήσεις συμβουλεύουν την κάλυψη του προσώπου με μάσκα, όταν η κοινωνική αποστασιοποίηση δεν είναι εφικτή, όπως στη δημόσια συγκοινωνία. Επιπλέον, παρότι οι επιβάτες στις πτήσεις κάθονται κοντά ο ένας στον άλλον, η ροή αέρα στην καμπίνα ξεκινά από το ταβάνι και κατευθύνεται προς το πάτωμα, περιορίζοντας την πιθανή διασπορά ιών ή βακτηρίων στην καμπίνα. Ενώ το 45% δήλωσε ότι θα επιστρέψει στα ταξίδια μέσα σε μερικούς μήνες αφότου υποχωρήσει η πανδημία, το ποσοστό αυτό τον Απρίλιο του 2020 ήταν στο 61%. Συνολικά, η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι δεν έχουν χάσει τη διάθεσή τους για διακοπές, όμως υπάρχουν ακόμα εμπόδια για την αποκατάσταση της ζήτησης. Η πλειονότητα των ταξιδιωτών που μετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι το συντομότερο δυνατόν, μετά την υποχώρηση της πανδημίας, προγραμματίζουν να κάνουν ταξίδι, προκειμένου να συναντήσουν μέλη της οικογένειάς τους και φίλους (57%), να κάνουν διακοπές (56%) ή για επαγγελματικούς λόγους (55%). Ομως, το 66% θα ταξιδέψει λιγότερο για διακοπές και επαγγελματικούς λόγους μετά την πανδημία και το 64% θα αναβάλει τα ταξίδια μέχρι να βελτιωθούν οι οικονομικοί παράγοντες, προσωπικοί και ευρύτεροι. Ενα από τα σοβαρότερα εμπόδια στα ταξίδια αυτή την περίοδο είναι η καραντίνα. Το 85% των ερωτηθέντων απάντησε ότι ανησυχεί για το ενδεχόμενο να τεθεί σε καραντίνα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ποσοστό δηλαδή παρόμοιο με όσους ανησυχούν μήπως μολυνθούν από τον κορονοϊό (84%). Από τα μέτρα που προτίθενται να ακολουθήσουν οι περισσότεροι ταξιδιώτες κατά τη διάρκεια ή μετά την πανδημία, σε καραντίνα θα ήθελε να τεθεί μόλις το 17%. n
TRAVELPORT_OMEGA KTX_R 16/07/2020 12:41 μ.μ. Page 1
AirNews B7
Συνεργασία Travelport - Air France KLM Η εταιρεία τεχνολογίας επεκτείνει τη συμφωνία της με τον αεροπορικό όμιλο.
H
Travelport, η κορυφαία εταιρεία τεχνολογίας που εξυπηρετεί την παγκόσμια ταξιδιωτική βιομηχανία, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι έχει επεκτείνει την private channel συμφωνία της με την Air France KLM. Η συμφωνία διασφαλίζει ότι οι συνεργάτες της εταιρείας, οι οποίοι επιλέγονται από την Air France KLM, είναι σε θέση να συνεχίσουν να αποφεύγουν την προσαύξηση, η οποία έχει επιτευχθεί στις κρατήσεις πτήσεων
με τα παγκόσμια συστήματα διανομής. Ο αντιπρόεδρος της Enterprise Air Partnersat Travelport, Chris Ramm, δήλωσε σχετικά: «Η Travelport έχει δεσμευτεί να
βοηθήσει τον ταξιδιωτικό κλάδο να κάνει τη μετάβαση στο Νέο Πρότυπο Ικανότητας Διανομής (NDC) της IATA. Για να υποστηρίξουμε τη μετάβαση της Air France
KLM ως προσωρινό μέτρο, έχουμε επεκτείνει την private channel συμφωνία μας, για να προσφέρουμε στο σύστημα ταξιδιού χρόνο για την ανάπτυξη τεχνικών δυνατοτήτων NDC και για τη σύνδεση του περιεχομένου των αερογραμμών στην πλατφόρμα μας. Ελπίζουμε εγκαίρως να καταλήξουμε σε μια εναλλακτική συμφωνία με την Air France KLM, που αναγνωρίζει την αξία που παρέχεται από κάθε συμβαλλόμενο μέρος στη διαδικασία κράτησης της NDC». n
INSETE_EMIRATES_L 14/07/2020 12:59 μ.μ. Page 1
B8 AirNews
B11
Διάθεση για διακοπές; Η μελέτη της GWI σε 14 χώρες αναδεικνύει πώς επηρεάζει η πανδημία την όρεξη και τη δυνατότητα για ταξίδια.
H
οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία θα επηρεάσει την προσωπική κατάσταση πάνω από το 60% του πληθυσμού και σε ορισμένες χώρες πάνω από το 90%. Αντίθετα, ανάλογα με τη χώρα, ανεπηρέαστο από την οικονομική κρίση παρέμεινε ένα ποσοστό από 4% έως 29%, ενώ ένα μικρότερο ποσοστό (1% έως 15%) δεν είναι σίγουρο για το αν θα επηρεαστεί ή όχι. Αυτό είναι ένα βασικό συμπέρασμα από τη διαδικτυακή έρευνα της GWI σε 14 χώρες, την οποία παρουσιάζει το ΙΝΣΕΤΕ. Πιο συγκεκριμένα, αναφορικά με τις 5 κύριες αγορές του εισερχόμενου ελληνικού τουρισμού:
Γερμανία: 29% εκτιμά πως δεν θα επηρεαστεί καθόλου, 41% ότι θα επηρεαστεί λίγο και 22% ότι θα επηρεαστεί πολύ ή δραματικά. n Μεγάλη Βρετανία: Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 24% καθόλου, 41% λίγο, και 26% πολύ ή δραματικά. n Η.Π.Α.: 22% καθόλου, 37% λίγο, και 34% πολύ ή δραματικά. n Γαλλία: 25% καθόλου, 43% λίγο, και 26% πολύ ή δραματικά. n Ιταλία: 12% καθόλου, 43% λίγο, και 40% πολύ ή δραματικά. Σε όλες τις εξεταζόμενες χώρες οι καταναλωτές ανέβαλαν, λόγω της πανδημίας, τη δαπάνη για n
διακοπές και ταξίδια, με μεγαλύτερη ένταση σε σύγκριση με άλλα καταναλωτικά αγαθά. Το ποσοστό κυμαίνεται από 37% στο Βέλγιο έως 61% στην Κίνα. Για το top 5 των τουριστικών αγορών της Ελλάδας, τα ποσοστά ανέρχονται σε 40% των Γερμανών, 44% των Αγγλων, 47% των Αμερικανών, 41% των Γάλλων, και 50% των Ιταλών. Τέλος, κυριότερο παράγοντα επιλογής διακοπών αποτελεί η «αίσθηση ασφάλειας», ακολουθούμενη από τη «χαλάρωση» για όλες τις υπό ανάλυση χώρες, με εξαίρεση τη Γερμανία, όπου η «χαλάρωση» φαίνεται να υπερτερεί ελαφρά της ασφάλειας. n
Η Emirates SkyCargo στην Αθήνα Tο τμήμα των εμπορευματικών αερομεταφορών της Emirates επεκτείνει τις υπηρεσίες του και στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Ιουλίου.
H
Emirates SkyCargo θα προσφέρει υπηρεσίες φορτίων (cargo) και στην Αθήνα, επεκτείνοντας τις υπηρεσίες της σε 100 προορισμούς σε 6 ηπείρους, κατά τη διάρκεια του Ιουλίου. Εκτός από την Αθήνα, μερικές από τις νέες πόλεις που προστέθηκαν στο δίκτυο των εμπορευματικών αερομεταφορών της Emirates είναι οι παρακάτω: n Λάρνακα n Ρώμη n Λος Αντζελες n Μόσχα n Γλασκώβη n Σαντιάγο Η επέκταση του δικτύου της Emirates SkyCargo ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη οικονομική δραστηριότητα και στη ζήτηση για χωρητικότητα αεροπορικού φορτίου από αγορές σε όλο τον κόσμο, σε συνδυασμό με την επέ-
κταση του δικτύου στις επιβατικές πτήσεις της αεροπορικής. Με αυτόν τον τρόπο, η Emirates προσφέρει σε επιχειρήσεις και καταναλωτές πτήσεις cargo σε καθημερινή ή εβδομαδιαία συχνότητα σε μεγάλες αγορές, με αποτέλεσμα να συνεισφέρει στη διευκόλυνση της προμήθειας απαραίτητων αγαθών που απαιτούνται για
την καταπολέμηση της πανδημίας, όπως είναι ο ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός (PPE) και τα φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και στη μεταφορά τροφίμων και υπερμεγέθων μηχανημάτων και εξαρτημάτων. Το τμήμα εμπορευματικών αερομεταφορών της Emirates προσφέρει ευρεία γκάμα καινοτόμων επι-
λογών χωρητικότητας φορτίου για επιχειρήσεις και εξαγωγείς, με σύγχρονο στόλο αεροσκαφών φαρδιάς ατράκτου. Επιπροσθέτως της φόρτωσης φορτίου στην «κοιλιά» του αεροσκάφους, η Emirates SkyCargo εισήγαγε φόρτωση επιλεκτικών φορτίων στα καθίσματα και στους εναέριους κάδους της καμπίνας των επιβατών αεροσκαφών Boeing 777-300ER. Πρόσφατα, επίσης, ο αερομεταφορέας τροποποίησε 10 αεροσκάφη Boeing 777-300ER από τον στόλο του, αφαιρώντας θέσεις από την οικονομική θέση της καμπίνας επιβατών, ώστε να προσφέρει χώρο για επιπλέον φορτία. Επιπλέον, η Emirates SkyCargo διαθέτει 11 Boeing 777 F αποκλειστικά για εμπορευματικές μεταφορές, που προς το παρόν μεταφέρουν αποκλειστικά φορτίο σε περισσότερους από 30 προορισμούς κάθε εβδομάδα. n
LUFTHANSA_KTX_R 14/07/2020 12:02 μ.μ. Page 1
AirNews B9
Lufthansa: Περικοπές στη διοίκηση Η Εκτελεστική Επιτροπή της Deutsche Lufthansa AG ενέκρινε ένα δεύτερο πακέτο μέτρων στο πλαίσιο του προγράμματος αναδιάρθρωσης μετά την κρίση του κορονοϊού.
Π
ερικοπή 1.000 θέσεων σε διοικητικές υπηρεσίες και του 20% των διευθυντικών θέσεων ανακοίνωσε η Lufthansa, με στόχο την αποπληρωμή των 9 δισεκατομμυρίων ευρώ που έλαβε από τη γερμανική κυβέρνηση. Η εταιρεία ανακοίνωσε μεταξύ άλλων ότι στις παραγγελίες θα παραμείνουν μόνο 80 αεροσκάφη έως το 2023, περιορίζοντας έτσι τα έξοδα για την αγορά νέων αεροσκαφών στο μισό, ενώ ο στόλος της, ο οποίος το 2019 αριθμούσε 763 αεροπλάνα, θα μειωθεί κατά 100. Επιπρόσθετα, έχει ήδη ανακοινωθεί ότι κλείνει η θυγατρική της, Germanwings. Αναλυτικά, εγκρίθηκαν τα εξής:
Μετά τη συρρίκνωση του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Deutsche Lufthansa AG, το εκτελεστικό συμβούλιο και τα διοικητικά όργανα των θυγατρικών εταιρειών θα μειωθούν σε μέγεθος, σε σύγκριση με το 2019. n Τα κρατικά δάνεια, καθώς και οι κεφαλαιακές συµµετοχές πρέπει να μειωθούν όσο το δυνατόν πιο σύντομα, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων. n Ο αριθμός των διευθυντικών θέσεων σε ολόκληρο τον όμιλο θα μειωθεί κατά ποσοστό 20%. n Η διοίκηση της Deutsche Lufthansa AG θα μειωθεί κατά 1.000 θέσεις. n Η μετατροπή της Lufthansa Airline σε ξεχωριστή νομική οντότητα επιταχύνεται. n
Θα εφαρμοστεί η ήδη προγραμματισμένη μείωση των υποστόλων και η ομαδοποίηση των πτήσεων. Το συγκεκριμένο μέτρο περιλαμβάνει τα δρομολόγια αναψυχής μεγάλων και μικρών αποστάσεων στους κόμβους Φρανκφούρτης και Μονάχου. Μόνο στη Lufthansa, 22 αεροσκάφη έχουν ήδη σταματήσει τη λειτουργία τους. n Ο οικονομικός προγραμματισμός έως το 2023 προβλέπει την έλευση κατ‘ ανώτατο όριο 80 νέων αεροσκαφών. Αυτό θα μειώσει τον όγκο των επενδύσεων για νέα αεροσκάφη κατά το ήμισυ. Η Lufthansa έχει ανακοινώσει ότι, αν και στον όμιλο πλεονάζουν τουλάχιστον 22.000 θέσεις πλήρους απασχόλησης, θα αποφύγει να απολύσει προσωπικό, όπου αυτό είναι εφικτό. n n
INTERVIEW_PAPADOPOYLOY_DAA 14/07/2020 12:03 μ.μ. Page 1
B10 AirNews
Ιωάννα Παπαδοπούλου Διευθύντρια Επικοινωνίας & Μάρκετινγκ Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών
«Η κρίση που περνάμε είναι όλες οι προηγούμενες κρίσεις μαζί επί 100» Στο μείον 99% της επιβατικής κίνησης έφτασε το αεροδρόμιο Αθηνών την περίοδο του lockdown. Τώρα, ανασκουμπώνεται και είναι έτοιμο για την επόμενη ημέρα, με μέτρα ασφάλειας, τήρηση των κανόνων και ελπίδα για τις καλύτερες μέρες, που θα έρθουν σίγουρα. Συνέντευξη: Ηλέκτρα Αλευρίτη
Δ
ως μοι πα στω και ταν γαν κινάσω Δώσε μου μέρος να σταθώ και ως και τη γη μπορώ να κινήσω. Με αυτή τη φράση του Αρχιμήδη θέλησε να τονίσει η κα. Ιωάννα Παπαδοπούλου την ανάγκη του κλάδου των αερομεταφορών για ένα σταθερό περιβάλλον, έτσι ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να κινηθεί αναπτυξιακά, αλλά και την αβεβαιότητα της αυριανής μέρας, λόγω της υγειονομικής κρίσης. Αεροδρόμια και αεροπορικές δεν έχουν «από πού να πιαστούν», δεν υπάρχει αυτή η σταθερά, που επιτρέπει την ανάπτυξη, εκείνα τα στιβαρά βήματα που σου εξασφαλίζουν ότι θα προχωρήσεις μπροστά, no matter what, αρκεί να δουλέψεις σκληρά. Το αεροδρόμιο της Αθήνας και η ομάδα του δουλεύουν σκληρά χρόνια τώρα και αυτό φαίνεται στη συνεχή, μέχρι το 2019, ανάπτυξη του αεροπορικού δικτύου, στα οικονομικά, στα βραβεία διεθνώς, στην αγάπη του επιβατικού κοινού. Ποτέ, όμως, δεν περίμεναν, ούτε αυ-
τοί, ούτε κανείς πως μπορεί όλη αυτή η δουλειά και όλα αυτά τα νούμερα επιτυχίας να παγώσουν εν μία νυκτί. «Εχω κρατήσει στο αρχείο μου τα mails των αεροπορικών εταιρειών που μας γνωστοποιούσαν στις αρχές Μαρτίου, η μία μετά την άλλη, ότι σταματούν τα δρομολόγιά τους προς την Αθήνα λόγω κορονοϊού. Δουλειά δέκα ετών κατέρρευσε μέσα σε μία εβδομάδα. Αυτό, επίσης, που δεν θα ξεχασω ποτέ είναι η αίσθηση του τρομακτικά άδειου αεροδρομίου, κατά τη διάρκεια του lockdown. Eρχόμουν στο γραφείο κάθε μέρα και μία από εκείνες τις ημέρες, κατέβηκα στους χώρους του αεροδρομίου. Είχα στο μυαλό μου την εικόνα του αεροδρομίου μας που έσφυζε από ζωή και χαρούμενους ταξιδιώτες και το έβλεπα τώρα έρημο, τρομακτικά άδειο. Πολύ έντονα συναισθήματα, σχεδόν έβαλα τα κλάματα. Αυτές τις δύο στιγμές, δεν θα τις ξεχάσω ποτέ», μου εκμυστηρεύεται η κα. Ιωάννα Παπαδοπούλου.
- Μπορούμε να εκτιμήσουμε σε μέγεθος την κρίση του κορονοϊού στον αεροπορικό κλάδο; Αυτή η κρίση είναι αθροιστικά όλες οι προηγούμενες κρίσεις που περάσαμε επί 100. Δίδυμοι πύργοι, όλα τα υγειονομικά, SARS, H1N1, η νόσος των χοίρων, η οικονομική κρίση που βιώσαμε στην Ελλάδα, η Lehman Brothers, όλα αυτά επί 100! Δεν έχει τύχει ποτέ αεροπορικές εταιρείες να έχουν καθηλώσει τον στόλο τους κατά 90% και δεν έχει τύχει ποτέ αεροδρόμια να έχουν επιβατική κίνηση μειωμένη κατά 99%, δηλαδή σχεδόν καθόλου δραστηριότητα. Και βεβαίως δεν είναι μόνο αυτό, είναι και ότι οι παράμετροι δεν είναι ελέγξιμες αυτή τη στιγμή. Δεν είναι ελέγξιμο το πώς θα εξελιχθεί το υγειονομικό, δεν είναι προβλέψιμο αυτή τη στιγμή το πώς θα αντιδράσει ο κόσμος και πότε θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού πλήρως και σε γοργούς ρυθμούς στο αεροπορικό ταξίδι κ.ά. Πολλές παράμετροι, λοιπόν, που είναι «άγνωστοι χ».
INTERVIEW_PAPADOPOYLOY_DAA 14/07/2020 12:03 μ.μ. Page 2
AirNews B11
- Πώς ήταν τα πράγματα το τελευταίο τετράμηνο στο αεροδρόμιο της Αθήνας; Πολύ δύσκολα. Εμείς φτάσαμε στο μείον 99%. Πολύ λίγες εταιρείες παρέμειναν και δραστηριοποιούντο στο αεροδρόμιο της Αθήνας, σε πολύ βασικές γραμμές. Και πολύ λίγος κόσμος. Σκεφτείτε πως υπήρχε μέρα που είχαμε 300 επιβάτες όλη την ημέρα! Τα μεγέθη οπότε είναι τελείως διαφορετικά σε σχέση με το τι είχαμε μέχρι και το πρώτο δίμηνο του 2020. Το πρώτο δίμηνο του 2020 ήταν συν 4,3% σε σχέση με το πρώτο αντίστοιχο δίμηνο του 2019 που ήταν, όπως γνωρίζετε, η καλύτερη χρονιά στην ιστορία του αεροδρομίου.
(πρακτικά δηλαδή ο ταξιδιώτης μπορεί να βρει παντού υγρό απολύμανσης για τα χέρια). Παράλληλα, ενθαρρύνουμε τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, ενώ ειδικά plexiglass έχουν τοποθετηθεί στα εκδοτήρια και στα σημεία check-in, ώστε να περιορίζονται στο μέτρο του δυνατού οι φυσικές επαφές. Παράλληλα, στον έλεγχο ασφαλείας επιβατών και χειραποσκευών, όταν ο επιβάτης τοποθετεί την τσάντα του στο καλαθάκι, αυτό το καλαθάκι μετά απολυμαίνεται. Τέλος, μια ισχυρή σύσταση είναι το να γίνονται οι αποχαιρετισμοί συγγενών και φίλων στον εξωτερικό χώρο του αεροδρομίου, έτσι ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός.
- Πώς ήταν ο Ιούνιος και πώς είναι μέχρι στιγμής ο Ιούλιος; Ο Ιούνιος ήταν στο μείον 88%. Τώρα ο Ιούλιος, μέχρι στιγμής, είναι στο μείον 76%. Είναι ακόμα πολύ νωρίς να προβεί κανείς σε οποιαδήποτε πρόβλεψη αυτή τη στιγμή για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Είναι τελείως διαφορετικά μεγέθη σε σχέση με αυτά που είχαμε συνηθίσει.*
- Εστιατόρια, café, lounges είναι ανοιχτά; Και ποια μέτρα ασφάλειας υπάρχουν; Τα καταστήματα εστίασης είναι ανοιχτά. Τα lounges των αεροπορικών εταιρειών που λειτουργούν αυτή τη στιγμή είναι οι Aegean Airlines στην εντός Σένγκεν περιοχή (I/S) (ωράριο λειτουργίας 04:00-24:00) και της Skyserv «ONASSIS» στην εκτός Σένγκεν περιοχή (X/S), (ωράριο λειτουργίας 15:00-19:00). Ολα τα άλλα CIPs παραμένουν ακόμα κλειστά μέχρι νεοτέρας.
- Ποια είναι η εκτίμησή σας για το πώς θα κλείσει ο Ιούλιος; Νομίζω ότι είναι πολύ δύσκολο να κάνει κανείς κάποια πρόβλεψη. Οπως είπαμε, δεν θα είναι δυνατή οποιαδήποτε πρόβλεψη στον αεροπορικό και στον τουριστικό τομέα για ένα χρονικό διάστημα. - Και τώρα πάμε στον επιβάτη που αποφασίζει να ταξιδέψει το καλοκαίρι μέσω του «Ελ.Βενιζέλος». Πώς θα αισθανθεί ασφαλής; Ποια μέτρα υπάρχουν; Τα μέτρα είναι πολύ συγκεκριμένα και επαφίενται και στην προσωπική ευθύνη του καθενός. Είναι ατομική ευθύνη όλων μας το να τηρούμε τα μέτρα. Πρώτα απ’ όλα, η υποχρεωτική χρήση μάσκας προσώπου. Αυτό ισχύει από τη στιγμή που θα μπει κάποιος στους χώρους του αεροδρομίου και καθόλη τη διάρκεια του αεροπορικού του ταξιδιού. Πρέπει να έχει παραπάνω από μία μάσκα για να την αλλάξει αν χρειαστεί, αυτό βέβαια εξαρτάται και από τη διάρκεια του ταξιδιού. Επίσης, physical distancing, όπως λέμε, δηλαδή αποστάσεις τουλάχιστον 1,5 μέτρα. Παντού στο αεροδρόμιο, άλλωστε, υπάρχουν σημάνσεις, και στους πίνακες με τις πτήσεις και σε πολλά σημεία του αεροδρομίου για physical distancing. Αλλο πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η απολύμανση των χεριών. Για να διευκολύνουμε τον επιβάτη μας σε αυτόν τον βασικό κανόνα υγιεινής, σε περισσότερα από 300 σημεία στον χώρο του αεροδρομίου, υπάρχουν αντισηπτικά
- Σε κοινόχρηστους χώρους, όπως τουαλέτες; Πολύ βαθιά απολύμανση. Και τήρηση όλων των κανόνων. - Το αεροδρόμιο της Αθήνας βοηθάει επικοινωνιακά τις αεροπορικές εταιρείες. Ποια είναι η συνεργασία σας το τελευταίο διάστημα; Κυρίως μέσω των digital μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας. Επίσης, ένα βασικό στοιχείο είναι
η πληροφόρηση. Είναι η επικοινωνία με τις αεροπορικές μας εταιρείες για την ανταλλαγή στοιχείων και η έγκυρη, αλλά και έγκαιρη πληροφόρηση και για τον επιβάτη και για τις αεροπορικές εταιρείες, μέσω του site μας, aia.gr, και των social media. Και βέβαια, ψηφιακά μέσα, και διοργάνωση ψηφιακών εκδηλώσεων. - Κάποιες αεροπορικές εταιρείες είχαν ανακοινώσει ότι θα έρθουν το 2020-2021 στην Αθήνα. Ολα αυτά πια έχουν παγώσει; Τώρα ναι. Σκέψου ότι τώρα, αυτή την εποχή, θα είχαμε καλωσορίσει την Juneyao από Σανγκάη (23 Ιουνίου θα ήταν η πρώτη πτήση) και συζητούσαμε βέβαια και με άλλες αγορές. Θα είχαμε ενδεχομένως περισσότερους προορισμούς από Ηνωμένες Πολιτείες και πολλές ακόμη συνδέσεις από Ευρώπη. Ολα αυτά έχουν παγώσει, γιατί πρωτίστως οι αεροπορικές εταιρείες προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, το ίδιο και τα αεροδρόμια, οπότε αυτή τη στιγμή όλα αυτά έχουν «στολλάρει», για να χρησιμοποιήσουμε μία έκφραση γνωστή στον αεροπορικό χώρο. - Αεροπορικές εταιρείες με προσφορές προσπαθούν να δελεάσουν το επιβατικό κοινό για να μπει ξανά στο αεροπλάνο. Εσείς εχετε βγάλει κάποια προσφορά, στο parking για παράδειγμα, ώστε να προσελκύσετε το κοινό; Μέσω του aia.gr δίνεται η δυνατότητα στους επιβάτες μας να κλείνουν το parking τους από 5€ την ημέρα. Πέραν αυτού υπάρχουν συχνά διάφορες προσφορές, για παράδειγμα για αυτή την περίοδο που ο κόσμος φεύγει για τις καλοκαιρινές του διακοπές και λείπει συχνά μεγάλα διαστήματα θα ενεργοποιηθεί μέσα στον Ιούλιο και η καλοκαιρινή μας προσφορά, σύμφωνα με την οποία θα δίνεται δωρεάν η δεύτερη εβδομάδα παραμονής σε όποιον κλείνει θέση parking μέσω του site μας. Η διαδικασία στο parking αεροδρομίου, επίσης, είναι ανέπαφη, κάτι πολύ σημαντικό για την εποχή αυτή. Πέρα από αυτό, είναι πολύ σημαντικό για εμάς να επικοινωνούμε τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, για να γνωρίζει ο επιβάτης ότι είναι ασφαλής. Είναι πολύ βασική η σωστή πληροφόρηση, έτσι ώστε να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού στο αεροπορικό ταξίδι τόσο κατά τη διάρκεια παραμονής στο αεροδρόμιο όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. n
*Η συνέντευξη δόθηκε το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου.
OIKONOMIKH BOHTHEIA_x2 14/07/2020 12:05 μ.μ. Page 1
B12 AirNews
B11
Αεροπορικές και οικονομική βοήθεια Ποιες είναι οι ευρωπαϊκές εταιρείες που έλαβαν χρηματική ενίσχυση λόγω του κορονοϊού; Γράφει ο Αλέξης Αντιμάντο
H
πανδημική κρίση κατάφερε σημαντικό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία, με τις αεροπορικές μεταφορές να επηρεάζονται σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό. Ο κλάδος των αερομεταφορών βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση παγκοσμίως, με την Ευρώπη να επηρεάζεται λίγο παραπάνω, εξαιτίας της εξάρτησης των αεροπορικών εταιρειών, αλλά και των οικονομιών των περισσότερων χωρών της Γηραίας Ηπείρου από τον τουρισμό, τόσο τον ενδοευρωπαϊκό όσο και τον διεθνή. Η ραγδαία μείωση των πτήσεων και της επιβατικής κίνησης γονάτισε τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες κάθε μέρα που περνούσε με τα αεροσκάφη τους καθηλωμένα στα αεροδρόμια της Ευρώπης αιμορραγούσαν, αφού έκαιγαν πολλά εκατομμύρια ευρώ, δίχως παράλληλα να βάζουν μετρητά στα ταμεία τους. Υπολογίζεται ότι στα μέσα Απριλίου η επιβατική κίνηση στην Ευρώπη ήταν κατά 89% πεσμένη σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα την περασμένη χρονιά. Η εξάπλωση και η παρατεταμένη παρουσία του κορονοϊού στις χώρες της Ευρώπης, σε συνδυασμό με την απουσία κάποιου φαρμάκου για την άμεση καταπολέμησή του, έφερε τις αερομεταφορές αντιμέτωπες με μια πρωτοφανή κατάσταση, που όμοιά της δεν έχει υπάρξει τις τελευταίες δεκαετίες. Οι περισσότεροι ευρωπαϊκοί αερομεταφορείς βρέθηκαν, και ακόμα βρίσκονται, σε
σημείο κατάρρευσης. Ανάμεσά τους και παραδοσιακές εταιρείες κολοσσοί του χώρου, για τις οποίες κανείς δεν φανταζόταν ότι θα κληθούν να πολεμήσουν για τη σωτηρία τους, όπως οι άλλοτε πανίσχυρες Lufthansa, British Airways και Air France-KLM. Για να αντιμετωπίσουν αυτή την πρωτοφανή κρίση, οι αερομεταφορείς εξετάζουν κάθε πιθανή λύση, όπως για παράδειγμα τη λήψη κρατικής βοήθειας, δανείων, ακόμα και την κρατικοποίησή τους. Οσον αφορά στο εσωτερικό τους, οι αεροπορικές εταιρείες προχωρούν σε μεγάλη μείωση των εξόδων τους, καταργώντας θέσεις εργασίας και συνδέσεις και μειώνοντας τον στόλο τους. Από τον περασμένο Μάρτιο στις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες έχει χορηγηθεί σημαντική ένεση ρευστότητας, που ισοδυναμεί με περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι εθνικοί αερομεταφορείς βρίσκονται σε προνομιούχα θέση, αφού η επιβίωσή τους είναι ύψιστης σημασίας για τα επιμέρους κράτη και την οικονομία τους. Σε δεύτερη μοίρα περνούν οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους, αφού μέχρι στιγμής πολλές εξ αυτών δεν έχουν λάβει καθόλου βοήθεια. Σε αυτή την ανισότητα είχε σταθεί, άλλωστε, πριν λίγο καιρό και ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, Michael O’Leary, και είχε εξαπολύσει επίθεση σε βάρος της Lufthansa αναφορικά με την οικονομική βοήθεια που θα λάμβανε από το γερμανικό κράτος
και τις επιπτώσεις που αυτή θα είχε στην ανταγωνιστικότητα της αεροπορικής αγοράς.
Lufthansa Στις 25 Ιουνίου το ειδικό ταμείο για τη σταθεροποίηση της αγοράς στη Γερμανία ενέκρινε δάνειο ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ προς τη Lufthansa, για την ανακεφαλαιοποίηση της γερμανικής εταιρείας. Επιπλέον, στη Lufthansa χορηγήθηκαν και 3 δισεκατομμύρια ευρώ ως βοήθεια από το γερμανικό κράτος. Η κρατική βοήθεια, πάντως, συνοδεύεται από διάφορους όρους, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η υποχρέωση της Lufthansa να παραχωρήσει έως και 24 δικαιώματα απογείωσης και προσγείωσης στις βάσεις της σε Μόναχο και Φρανκφούρτη σε ανταγωνίστρια εταιρεία. Επιπλέον, στο γερμανικό κράτος θα περάσει μέρος των μετοχών του αερομεταφορέα, όμως θα παραμείνει σιωπηλός εταίρος, αφού δεν θα εμπλέκεται ενεργά στο μάνατζμεντ της εταιρείας.
Austrian Airlines Η αυστριακή αεροπορική εταιρεία απέσπασε δάνειο ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ από το αυστριακό κράτος, με το 90% αυτού να είναι εγγυημένο. Παράλληλα, χορηγήθηκε βοήθεια και από τη μητρική Lufthansa, με τον γερμανικό κολοσσό να της προσφέρει ένεση ρευστότητας αξίας 150 εκατομμυρίων ευρώ.
OIKONOMIKH BOHTHEIA_x2 14/07/2020 12:06 μ.μ. Page 2
AirNews B13
TAP Portugal H Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα ενέκρινε, με βάση τους κανόνες της Ε.Ε. περί κρατικών ενισχύσεων, το σχέδιο διάσωσης της ΤAP από το πορτογαλικό δημόσιο, που περιλαμβάνει την παραχώρηση δανείου ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ στον εθνικό αερομεταφορέα της χώρας. Η χρονική διάρκεια του δανείου ανέρχεται στους έξι μήνες και οι αρχές της Πορτογαλίας έχουν δεσμευτεί πως ο αερομεταφορέας είτε θα αποπληρώσει το δάνειο είτε θα παρουσιάσει σχέδιο αναδιάρθρωσής του.
Finnair Στο τέλος Μαΐου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άναψε το πράσινο φως για το κρατικό δάνειο ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ που χορήγησε η φινλανδική κυβέρνηση προς τη Finnair, ενώ στις 10 Ιουνίου ενέκρινε τη συμμετοχή της στην ανακεφαλαιοποίηση της εταιρείας με την παροχή 286 εκατομμυρίων ευρώ.
Air France-KLM Η γαλλική κυβέρνηση ανακοίνωσε στις αρχές Ιουνίου ένα πακέτο 15 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη διάσωση της αεροπορικής βιομηχανίας της χώρας. Από το συγκεκριμένο ποσό, τα 7 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για την Air
France-KLM υπό τη μορφή δανείου, ενώ τα υπόλοιπα θα καταλήξουν σε άλλες μικρότερες αεροπορικές εταιρείες, αλλά και σε αεροναυπηγικούς κολοσσούς, όπως η Airbus. Επιπρόσθετα, στη διάσωση της Air France-KLM συμμετέχει και το ολλανδικό κράτος, το οποίο χορήγησε δάνειο 3,4 δισεκατομμυρίων ευρώ στον όμιλο. Αξίζει να σημειωθεί πως τόσο το ολλανδικό όσο και το γαλλικό κράτος διαθέτουν από 14% στον αερομεταφορέα.
Scandinavian Airlines (SAS) Οι κυβερνήσεις της Δανίας και της Σουηδίας συνέβαλαν στη χρηματοδότηση της SAS με 137 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, το σουηδικό κράτος έχει κατανείμει συνολικά 455 εκατομμύρια ευρώ στο σχέδιο που έχει καταστρώσει για τη στήριξη των αεροπορικών εταιρειών με σουηδική άδεια εκμεταλλεύσεως. Η βοήθεια έρχεται με τη μορφή εγγυημένων από το κράτος δανείων.
Οι αερομεταφορείς της Μεγάλης Βρετανίας Στη Μεγάλη Βρετανία οι British Airways, EasyJet και Ryanair έκαναν χρήση του έκτακτου προγράμματος παροχής χρηματοδότησης εταιρειών, λόγω COVID-19, που σύστησε η τρά-
πεζα της Αγγλίας. Η British Airways έλαβε 300 εκατομμύρια λίρες, ενώ οι Ryanair και EasyJet από 600 εκατομμύρια λίρες έκαστη.
Οι αεροπορικές εταιρείες της Ισπανίας Στην Ισπανία οι Iberia και Vueling εισέπραξαν 750 και 260 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα από την κρατική τράπεζα Instituto de Credito Oficial.
Ο μακρύς δρόμος προς την ανάκαμψη Η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια εκτιμάται ότι θα πάρει αρκετά χρόνια για να ανακάμψει και θα γίνει σταδιακά. Στην Ευρώπη η αεροπορική κίνηση το 2020 υπολογίζεται ότι θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα και συγκεκριμένα 60% μειωμένη σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ εκτιμάται ότι από το 2023 και μετά θα φτάσει και πάλι στα επίπεδα του 2019. Μέχρι τότε το μοτίβο που φαντάζει σχεδόν σίγουρο ότι θα επικρατεί στον χώρο των αερομεταφορών θα είναι οι αεροπορικές εταιρείες να περιορίζονται στα απολύτως απαραίτητα, να μειώνουν το μέγεθός τους, προκειμένου να είναι βιώσιμες και τα κράτη να χορηγούν πακέτα διάσωσης για να κρατάνε όρθιους τους στενά συνδεδεμένους με την οικονομία αερομεταφορείς τους. n
XREOKOPIA_x2 14/07/2020 12:06 μ.μ. Page 1
B14 AirNews
B11
Ο COVID-19 έφερε χρεοκοπίες Πολλές ήταν οι αεροπορικές εταιρείες που πτώχευσαν, με αφορμή ή λόγω της πανδημίας. Σας παρουσιάζουμε, λοιπόν, τα… λουκέτα στους αιθέρες. Γράφει ο Αλέξης Αντιμάντο
H
πανδημία, δίχως αμφιβολία, γονάτισε τη βιομηχανία των αεροπορικών μεταφορών, αφού οι αερομεταφορείς καθήλωσαν για σχεδόν δύο μήνες τα αεροσκάφη τους, ενώ η ζήτηση του επιβατικού κοινού έπεσε δραματικά και κυμαίνεται σε πρωτοφανή για τον κλάδο χαμηλά επίπεδα. Ετσι, μοιραία όσες αεροπορικές εταιρείες παρέμειναν όρθιες συρρικνώθηκαν, προκειμένου να περιορίσουν τις ζημίες και να μεγιστοποιήσουν τα περιθώρια κέρδους σε αυτή την αβέβαιη εποχή. Αλλες εταιρείες, πάλι, δυστυχώς δεν κατάφεραν να ανταπεξέλθουν στην πρόκληση της πανδημικής κρίσης και κήρυξαν πτώχευση. Ας δούμε, ορισμένες από αυτές:
Air Italy Η αραβικών συμφερόντων αεροπορική εταιρεία τέθηκε τον Φεβρουάριο σε διαδικασία εκκαθάρισης και ρευστοποίησης του ενεργητικού της, όταν η Alisarda SpA, που κατέχει το 51% των μετοχών της, πήρε την απόφαση να σταματήσει να βάζει πλάτη. Η Αir Italy, της οποίας το υπόλοιπο 49% ανήκει στην Qatar Airways, από το 2018 που ιδρύθηκε δεν κατάφερε να καταστεί κερδοφόρα, με τις ζημίες της το πρώτο έτος λειτουργίας της να ανέρχονται στα 160 εκατομμύρια ευρώ και το 2019 στα 230 εκατομμύρια ευρώ. Η καθήλωση των 737 ΜΑΧ επέφερε ισχυρό πλήγμα πάντως στην Air Italy και έβαλε φρένο στα σχέδια του αερομεταφορέα για ταχεία ανάπτυξη.
Flybe Η βρετανική Flybe ήταν η πρώτη αεροπορική εταιρεία στην ευρωπαϊκή ήπειρο που κατέβασε ρολά εν μέσω κορονοϊού και συγκεκριμένα στις αρχές Μαρτίου. Η κατάρρευση της Flybe δεν έσκασε ξαφνικά, αφού από καιρό αντιμετώπιζε σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Μάλιστα, η βρετανική κυβέρνηση και οι μέτοχοι της εταιρείας είχαν καταλήξει τον Ιανουάριο σε συμφωνία διάσωσης της Flybe, ωστόσο ούτε αυτό ήταν αρκετό για τη σωτηρία του αερομεταφορέα, απ’ ό,τι φάνηκε τελικά μερικούς μήνες αργότερα. H βρετανική εταιρεία ήταν ο μεγαλύτερος χρήστης αεροσκαφών Dash-8 Q400 στον κόσμο, ενώ διέθετε και αρκετά Embraer Eseries jets. Είχε δε ένα ευρύ δίκτυο περιφερειακών προορισμών τόσο εντός του Ηνωμένου Βασιλείου όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η Flybe πλέον βρίσκεται υπό καθεστώς αναγκαστικής διαχείρισης και παρόλο που ακούγονται κατά καιρούς φήμες για την επιστροφή της στις επάλξεις, κάτι τέτοιο φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο επί της παρούσης.
NokScoot H ασιατική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους είναι από τα πιο πρόσφατα θύματα της πανδημικής κρίσης. Η εταιρεία, που έχει έδρα την Μπανγκόκ και ανήκει κατά ποσοστό 51% στην ταϊλανδέζικη Nok Air και κατά 49% στη Scoot, αποφασίστηκε να τεθεί σε καθεστώς εκ-
καθάρισης και ρευστοποίησης του ενεργητικού της, εξαιτίας της χαμηλής ζήτησης, της μη χορήγησης κρατικής βοήθειας, καθώς και των δυσμενών προβλέψεων για επιστροφή του αεροπορικού ταξιδιού στα προ κορονοϊού επίπεδα, όχι νωρίτερα από το 2022. Ο αερομεταφορέας, επιπλέον, αντιμετώπιζε και σημαντικές οικονομικές δυσκολίες. Η NokScoot διέθετε στόλο, αποτελούμενο εξ ολοκλήρου από Boeing 777 και εκτελούσε πτήσεις σύντομων και μεσαίων αποστάσεων από το αεροδρόμιο Don Mueang της Μπανγκόκ, μεταξύ άλλων, προς Νέο Δελχί, Τόκιο, Ταϊπέι και Σανγκάη.
Avianca Θύμα του χάους, που προκάλεσε στις διεθνείς αερομεταφορές η πανδημική κρίση, έπεσε και η Avianca, ο εθνικός αερομεταφορέας της Κολομβίας, αλλά και εκ των αρχαιότερων παγκοσμίως. Η Αvianca ταλαιπωρούταν από συσσωρευμένα χρέη, καθώς και από έλλειψη ρευστότητας πριν ξεσπάσει η πανδημική κρίση, αλλά το αυστηρό lockdown που επέβαλε η Κολομβία, προκειμένου να αντιμετωπίσει την εξάπλωση του ιού και κατά τη διάρκεια του οποίου δεν επιτρεπόταν στην εταιρεία να εκτελεί πτήσεις, αποτέλεσε, θα λέγαμε, το κερασάκι στην τούρτα. Η λατινοαμερικάνικη αεροπορική εταιρεία δεν πέταξε καθόλου από το τέλος Μαρτίου μέχρι τον Μάιο. Οι περισσότεροι υπάλληλοί της έμειναν απλήρωτοι εν μέσω κρίσης και ο αερομεταφορέας κήρυξε στα μέσα Μαΐου, για
XREOKOPIA_x2 14/07/2020 12:07 μ.μ. Page 2
AirNews B15
δεύτερη φορά στην ιστορία του, πτώχευση, με την υπαγωγή του στο άρθρο 11 του πτωχευτικού κώδικα των Η.Π.Α. Το συγκεκριμένο άρθρο επιτρέπει σε μια εταιρεία, που δεν έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις οικονομικές υποχρεώσεις της, να αναδιαρθρωθεί, τελώντας σε καθεστώς προστασίας από τους πιστωτές της.
LATAM To 2020 φάνηκε από την αρχή ότι θα είναι περιπετειώδες έτος για τη LATAM. Συγκεκριμένα, στις αρχές Ιανουαρίου ολοκληρώθηκε η εξαγορά του 20% των μετοχών της εταιρείας από την Delta Air Lines. Στο τέλος του ίδιου μήνα, η εταιρεία ανακοίνωσε πως πρόκειται να αποχωρήσει τον Μάιο από την αεροπορική συμμαχία Oneworld, ενώ στο τέλος Μαρτίου ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου LATAM, Ενρίκε Κουέτο, παραιτήθηκε και τον διαδέχτηκε ο μέχρι τότε εμπορικός διευθυντής, Ρομπέρτο Αλβο. Μέσα σε όλα αυτά, η LATAM κλήθηκε να αντιμετωπίσει και μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Στα μέσα Μαΐου προχώρησε σε απολύσεις υπαλλήλων της σε Χιλή, Κολομβία, Ισημερινό και Περού. Τελικά, στις 26 Μαΐου ο αερομεταφορέας τέθηκε σε καθεστώς πτώχευσης, με την υπαγωγή του στο άρθρο 11 του πτωχευτικού κώδικα των Η.Π.Α., όπως ακριβώς έκανε λίγες μέρες νωρίτερα η κολομβιανή Avianca.
Aeromexico O εθνικός αερομεταφορέας του Μεξικού αποτελεί το πιο πρόσφατο θύμα της κρίσης που περνάει ο τομέας των αερομεταφορών, εξαιτίας της πανδημίας. Τι κι αν διέψευσε προ ολίγων ημερών τις φήμες που ήθελαν την εταιρεία να χρεοκοπεί, η Aeromexico δεν κατάφερε να αποτρέψει το μοιραίο και στις 30 Ιουνίου κήρυξε πτώχευση και υπάχθηκε και αυτή στο άρθρο 11 του πτωχευτικού κώδικα των Η.Π.Α. Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Αντρές Κονέσα, επικαλέστηκε τις πρωτοφανείς προκλήσεις που αντιμετωπίζει πλέον όχι μόνο η Aeromexi-
co, αλλά ολόκληρη η βιομηχανία των αεροπορικών μεταφορών ως συνέπεια της πανδημίας, με τη ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια να έχει πέσει κατακόρυφα. Ο εθνικός αερομεταφορέας του Μεξικού πάντως θα συνεχίσει να πετάει όσο θα βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αναδιάρθρωσης της εταιρείας, με τον Κονέσα να δηλώνει πως η Aeromexico στοχεύει πλέον στη δημιουργία μιας βιώσιμης πλατφόρμας, που θα της επιτρέψει να σταθεί με επιτυχία μελλοντικά στην αβέβαιη παγκόσμια οικονομία.
κή εταιρεία έναν τύπο αεροσκάφους αντί για πολλούς διαφορετικούς. Τέλος, η Virgin Australia ανοίχτηκε πολύ με ανεπικερδείς διεθνείς πτήσεις μακρινών αποστάσεων, στις οποίες ανταγωνιζόταν όχι μόνο την Qantas, αλλά και ξένες αεροπορικές εταιρείες, αντί να επικεντρωθεί και να ενισχύσει την παρουσία της στο εσωτερικό της Αυστραλίας, που επί σειρά ετών της επέφερε αρκετά κέρδη. Μέσα σε όλη αυτή τη δυσμενή κατάσταση που είχε διαμορφωθεί για τη Virgin Australia ήρθε
Virgin Australia Δίχως αμφιβολία, η θέση σε καθεστώς εθελοντικής διοίκησης της Virgin Australia τον περασμένο Απρίλιο τάραξε τα νερά στον χώρο των αερομεταφορών, μιας και πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της Αυστραλίας. Ο αερομεταφορέας κλήθηκε τα τελευταία χρόνια να ξεπεράσει ανυπέρβλητες οικονομικές δυσκολίες που προκλήθηκαν από ατυχείς διοικητικές επιλογές και εταιρικές στρατηγικές. Για παράδειγμα, πριν από μια δεκαετία η Virgin Australia άλλαξε επιχειρηματικό μοντέλο και από εταιρεία χαμηλού κόστους μετατράπηκε σε εταιρεία πλήρους εξυπηρέτησης, με σκοπό να κοντράρει την Qantas. Η στροφή αυτή της Virgin Australia επέφερε κέρδη τα πρώτα δύο χρόνια και συγκεκριμένα το 2010 και το 2012, ωστόσο έκτοτε η εταιρεία δεν κατέστη ξανά κερδοφόρα. Επιπλέον, η μετατροπή της Virgin σε αερομεταφορέα πλήρους εξυπηρέτησης επέφερε μοιραία σημαντική αύξηση εξόδων, όπως η εισαγωγή προϊόντος business class, καθώς και των lounge (σαλονιών) σε αεροδρόμια που εξυπηρετεί η εταιρεία. Μια ακόμα ατυχής επιλογή υπήρξε η διαμόρφωση στόλου, αποτελούμενου από διαφορετικούς τύπους αεροσκαφών, όπως Airbus A320 και A330, Embraer E-jets, Boeing 777 και ATR, τη στιγμή που πρώτα πετούσε μόνο με Boeing 737. Και όπως είναι γνωστό, είναι πολύ οικονομικότερο να χρησιμοποιεί μια αεροπορι-
και η πανδημική κρίση σαν τελειωτικό χτύπημα για την αυστραλιανή εταιρεία. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η Virgin Australia δεν έβαλε λουκέτο, αφού συνέχισε να εκτελεί έναν πολύ περιορισμένο αριθμό πτήσεων κατά το διάστημα που βρισκόταν σε φάση αναδιάρθρωσης υπό τη διαχείριση της Deloitte, ενώ μόλις πρόσφατα βρέθηκε και επενδυτής για την εταιρεία.
Ο κορονοϊός θέρισε τις θυγατρικές και παραμονεύει στη γωνία Πέρα από τις προαναφερθείσες αεροπορικές και άλλες θυγατρικές εταιρείες μεγάλων αεροπορικών ομίλων κήρυξαν πτώχευση και έβαλαν λουκέτο. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι: Germanwings, LEVEL Europe, LATAM Argentina και South African Express. Η λίστα αυτή είναι πολύ πιθανό να μεγαλώσει στο προσεχές μέλλον, μιας και η πανδημία όχι μόνο δεν έχει εξαλειφθεί, αλλά αντιθέτως σε περιοχές που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν πλέον ασφαλείς δείχνει να επιστρέφει, όπως για παράδειγμα στην Κίνα. Και αν όντως επαληθευτεί η πρόβλεψη των ειδικών για δεύτερο κύμα κορονοϊού και μάλιστα ανάλογης έντασης, τότε θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για τα χειρότερα, τόσο αναφορικά με τον κλάδο των αεροπορικών μεταφορών όσο και γενικότερα με την παγκόσμια οικονομία. n