TECHPRESS
1
1
Edito Λύσεις για ζεστό χειμώνα
M
πορεί να μοιάζει δύσκολη η «εξίσωση» που έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάθε χειμώνα, για να εξασφαλίσουμε θερμική άνεση στο σπίτι μας με όσο το δυνατόν λιγότερα έξοδα, αυτό, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν λύσεις για τις ανάγκες κάθε νοικοκυριού και κάθε οικογενειακού προϋπολογισμού. Μία τέτοια λύση είναι οι αντλίες θερμότητας, οι οποίες είναι μάλιστα ο οικονομικότερος και πιο «πράσινος» τρόπος θέρμανσης που υπάρχει σήμερα. Το μόνο μειονέκτημά τους είναι ότι στοιχίζουν από 3.500 ευρώ, ένα ποσό που ενδεχομένως δυσκολεύεται κανείς να διαθέσει. Αν, όμως, έχετε τη δυνατότητα να αγοράσετε ένα τέτοιο σύ-
στημα, θα ξαφνιαστείτε ευχάριστα από το πόσο λίγα χρήματα θα ξοδεύετε πλέον για να ζεσταθείτε, αλλά και από το πόσο γρήγορα θα κάνετε απόσβεση της επένδυσής σας. Αυτά και αρκετά ακόμη πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας εξηγούμε στο παρόν τεύχος, περιγράφοντας, επίσης, τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν, αλλά και για τις κατηγορίες των μοντέλων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στα καταστήματα. Το αφιέρωμα συμπληρώνεται από παρουσιάσεις των γνωστότερων ελληνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά, οι οποίες αναλύουν τις καινοτομίες των προϊόντων τους και τους λόγους για τους οποίους οι αντλίες «ήρθαν για να μείνουν» και στην Ελλάδα, έχοντας, ήδη, γνωρίσει πολύ
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
μεγάλη απήχηση στην Ευρώπη. Επειδή, όμως, καμία λύση θέρμανσης δεν είναι πανάκεια, στο παρόν τεύχος θα βρείτε ακόμα ένα άρθρο για τα υπέρυθρα πάνελ, όπως επίσης και οδηγίες για το πώς μπορείτε να «κρατήσετε» το κρύο μακριά από το σπίτι, πληρώνοντας λίγα ή και καθόλου χρήματα. Οδηγίες θα βρείτε και για την περίπτωση που πρόκειται να αγοράσετε κάποια ηλεκτρική συσκευή, ώστε να διαλέξετε ένα μοντέλο που τσιγκουνεύεται σε... ρεύμα και όχι σε δυνατότητες. Τέλος, δύο ακόμη άρθρα θα σας κάνουν να δικαιολογήσετε τον εαυτό σας, που οι λογαριασμοί της ΔΕΗ σάς φαίνονται ακαταλαβίστικοι και οι τιμές της βενζίνης διαχρονικά τσουχτερές. Κώστας Δεληγιάννης
Index Αφιέρωμα στις αντλίες θερμότητας
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015 • ΤΕΥΧΟΣ 12
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Κώστας Δεληγιάννης kostas@energyin.gr
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Αφροδίτη Ντάικου
ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Λήδα Κοντογιαννοπούλου Κώστας Σταματόπουλος
Ο πιο οικονομικός τρόπος για να ζεσταθείτε ......σελ. 2
Ιδιωτικές μονάδες παραγωγής ρεύματος «Ασπίδα» στα μπλακάουτ ................................................σελ. 10
Συνέντευξη Διαμαντής Λέντσιος (Sirecled Hellas ) ............................................................................σελ. 12
Αριστείδης Ζευγίτης Γιώργος Βασιλείου
Ταχυθερμοσίφωνες
Χρύσα Σίδερη
Ζεστό νερό γρήγορα και οικονομικά ......................σελ. 14
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ «ONLINE - TECHPRESS ΜΕΠΕ»
ΕΔΡΑ Αργοστολίου 108, Μοσχάτο, 18345
Αγορά ηλεκτρικών συσκευών Πρακτικές οδηγίες για να επιλέξετε τα κατάλληλα για εσάς προϊόντα ................................σελ. 16
ΤΗΛ: 210 7474890 - FAX: 210 7470108 site: www.energyin.gr
Συμβουλές θέρμανσης
e-mail: info@energyin.gr
Κρατήστε το σπίτι ζεστό με μικρό κόστος ............σελ. 18
Υγρά καύσιμα ISSN 2241-9837
«Φωτιά» η βενζίνη στην Ελλάδα ..................................σελ. 20
Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με αυτές της εφημερίδας. Υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως με το αν δημοσιεύθηκε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση οποιουδήποτε κειμένου, διαγράμματος ή φωτογραφίας, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε γλώσσα, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν.100/1975, ΝΔ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου
2 Αφιέρωμα: Αντλίες θερμότητας
Λύση από το μέλλον Παρά το κόστος αγοράς, οι αντλίες θερμότητας είναι ο πιο οικονομικός τρόπος για να ζεσταθείτε.
A
ν και ήταν άγνωστες μέχρι και πριν από μία δεκαετία στον μέσο Eλληνα, οι αντλίες θερμότητας τα τελευταία χρόνια βρίσκουν θέση σε ολοένα περισσότερα παλιά και καινούρια ακίνητα, όπως δείχνουν οι αυξανόμενες πωλήσεις τους στη χώρα μας. Ο λόγος; Πρώτα και κύρια η οικονομική τους λειτουργία, αφού αυτή τη στιγμή είναι με διαφορά ο πιο συμφέρων τρόπος θέρμανσης. Eτσι, ούτε λίγο ούτε πολύ, μια κατοικία με αντλία θερμότητας πληρώνει έως και 50% λιγότερα χρήματα για να ζεσταθεί, απ' ό,τι αν χρησιμοποιούσε πετρέλαιο. Αυτό το πλεονέκτημα οφείλεται στο γεγονός ότι η αντλία δεν ζεσταίνει το κτήριο παράγοντας θερμότητα, όπως κάνει π.χ. ένα ηλεκτρικό καλοριφέρ. Αντίθετα, αντλεί τη θερμότητα (εξού και το όνομά της) από το περιβάλλον, δηλαδή μεταφέρει μέσα στο κτήριο θερμότητα από νερό ή αέρα
από το εξωτερικό του κτηρίου. Επομένως, δαπανά μόνο όση ηλεκτρική ενέργεια χρειάζεται γι' αυτή τη μεταφορά. Σαν αποτέλεσμα, έχει ιδιαίτερα αποδοτική λειτουργία, όπως δείχνει και η τιμή που παίρνει ο ειδικός συντελεστής COP (Coefficient of Performance) για τις αντλίες θερμότητας. Ο COP αποτελεί ένα μέτρο της απόδοσης κάθε θερμαντικής συσκευής και ισούται με τον λόγο της ενέργειας που προσφέρει προς την ενέργεια που καταναλώνει. Για μια ηλεκτρική θερμάστρα φερ’ ειπείν, το COP είναι 1, αφού για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας παράγει 1 κιλοβατώρα θερμότητας. Στην περίπτωση των αντλιών θέρμανσης, αντίθετα, το COP κινείται από 2,5 έως 4, δηλαδή για κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας που δαπανούν, παράγουν 2,5-4 κιλοβατώρες θερμότη-
τας. Η ακριβής τιμή που παίρνει το COP σε μία συγκεκριμένη εγκατάσταση εξαρτάται από διάφορες παραμέτρους. Μία από τις βασικότερες είναι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, αφού όσο μικρότερη είναι, τόσο ελαττώνεται και η απόδοση της αντλίας. Συνεπώς, ένα τέτοιο σύστημα λειτουργεί πιο αποτελεσματικά σε σχετικά ήπιο χειμώνα, όπως για παράδειγμα στην Αθήνα, συγκριτικά με τη Δράμα. Ωστόσο, αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως οι αντλίες παύουν να είναι η πιο οικονομική λύση σε περιοχές όπου επικρατούν εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες αφού, ακόμη και σε συνθήκες ακραίου ψύχους (-15 βαθμοί Κελσίου), ο συντελεστής COP δεν πέφτει ποτέ κάτω από 1,5. Απόδειξη πως τα τελευταία χρόνια έχουν κερδίσει πολύ μεγάλη απήχηση στις χώρες της βόρειας Ευρώπης.
3
Συστήματα για κάθε ανάγκη Οι αντλίες θερμότητας χωρίζονται σε κατηγορίες, ανάλογα με το μέσο (ρευστό) που χρησιμοποιούν για τη μεταφορά θερμότητας. Οι δύο βασικοί τύποι είναι τα συστήματα αέρα/αέρα και αέρα/νερού, με την πρώτη περίπτωση να αφορά συσκευές που λειτουργούν όπως τα κλιματιστικά, αφού αποδίδουν τη θερμότητα στον εσωτερικό χώρο μέσω θερμαινόμενου αέρα. Στη δεύτερη περίπτωση, που είναι και η πιο διαδεδομένη για κατοικίες, η αντλία ζεσταίνει νερό, το οποίο με τη σειρά του θερμαίνει το σπίτι, μέσω είτε συμβατικών καλοριφέρ είτε ενός συστήματος ενδοδαπέδιας θέρμανσης είτε fan-coil. Οπως είναι φυσικό, οι αντλίες αέρα/νερού έχουν το πλεονέκτημα πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε παλιά κτήρια και να συνδυαστούν με την ήδη υπάρχουσα εγκατάσταση καλοριφέρ. Μάλιστα, με βάση την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση για την αυτονόμηση διαμερισμάτων στις πολυκατοικίες, οποιοδήποτε διαμέρισμα μπορεί να εγκαταστήσει μια αντλία και να αυτονομηθεί, σε περίπτωση που το κτήριο δεν μπορεί να συνδεθεί με το φυσικό αέριο και έχει πάψει να λειτουργεί η κεντρική θέρμανση. Οι αντλίες διακρίνονται, επίσης, σε υψηλών και χαμηλών θερμοκρασιών, με κριτήριο τη θερμοκρασία θέρμανσης του νερού που μπορούν να πετύχουν. Ετσι, οι αντλίες χαμηλών θερμοκρασιών ζεσταίνουν το νερό στους 45-55 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι υψηλών θερμοκρασιών στους 65-80. Στις περισσότερες αντλίες χαμηλών θερμοκρασιών μπορεί επίσης να αντιστραφεί η λειτουργία τους, ώστε να χρησιμοποιούνται και το καλοκαίρι, αυτή τη φορά για να δροσίσουν το σπίτι.
Κόστος και απόσβεση Ισως το μόνο επιχείρημα που δεν συνηγορεί υπέρ
Οικονομία στην πράξη Για έναν ενδεικτικό υπολογισμό της εξοικονόμησης που μπορεί να πετύχει μία αντλία θερμότητας, χρησιμοποιούμε το υποθετικό παράδειγμα ενός διαμερίσματος 120 τετ. μέτρων στην κεντρική Ελλάδα, το οποίο βρίσκεται σε ένα κτήριο που γειτνιάζει με κάποιο άλλο οίκημα μόνο στη μία του πλευρά. Ενα τέτοιο σπίτι χρειάζεται κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 8.400 kWh για να καλύψει τις θερμικές του ανάγκες, ενέργεια που μπορεί να εξασφαλίσει με την κατανάλωση περίπου 1.134 λίτρων πετρελαίου θέρμανσης. Με δεδομένο πως η τιμή του πετρελαίου κινείται φέτος στα 80 λεπτά ανά λίτρο, αυτό σημαίνει πως ο ιδιοκτήτης του ακινήτου θα ξοδέψει 907 ευρώ. Από την άλλη μεριά, η λειτουργία μίας αντλίας αναμένεται να στοιχίσει περίπου 336 ευρώ για όλη τη χειμερινή περίοδο, με συνέπεια να μειώνει τα έξοδα θέρμανσης κατά 570 ευρώ.
των αντλιών θερμότητας και το οποίο εξηγεί γιατί δεν έχει γίνει ήδη ο πιο διαδεδομένος τρόπος θέρμανσης στη χώρα μας, είναι το γεγονός ότι κοστίζουν σχετικά ακριβά. Πιο συγκεκριμένα, ένα σύστημα αντλίας θερμότητας μέσης ισχύος στοιχίζει από 3.500 έως 9.000 ευρώ. Με δεδομένο πως αυτή τη στιγμή πρακτικά έχει «παγώσει», το πρόγραμμα «Εξοικονομώ Κατ' Οίκον», το οποίο επιδοτούσε μια τέτοια αγορά σε ποσοστό 15-
70%, αυτό σημαίνει πως στοιχίζει περισσότερο από τις υπόλοιπες λύσεις που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα νοικοκυριό για να ζεσταθεί. Ωστόσο, το κόστος λειτουργίας της είναι τόσο χαμηλό, ώστε για την απόσβεση της αγοράς να μην χρειάζονται περισσότερα από 4,5-5 χρόνια. Το χρονικό αυτό διάστημα είναι ακόμη μικρότερο στην περίπτωση που η αντλία προορίζεται για κάποιο νοικοκυριό το οποίο χρειάζεται να θερμαίνεται για αρκετές ώρες το 24ωρο, επειδή σπάνια λείπουν όλοι οι κάτοικοί του. Μάλιστα, η πλάστιγγα γέρνει ακόμη περισσότερο υπέρ των αντλιών, στις περιπτώσεις ιδιοκτητών κατοικιών με ευνοϊκά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, όπως επίσης και στην περίπτωση κτηρίων που χρειάζεται να δροσίζονται και το καλοκαίρι, αφού ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να αναλάβει και αυτό τον ρόλο.
Αλλα πλεονεκτήματα Τα ατού των αντλιών δεν περιορίζονται μόνο στην οικονομική τους λειτουργία. Αντίθετα, ένας ακόμη λόγος που ξεχωρίζουν είναι η ασφάλεια στη χρήση τους, αφού δεν καίνε κάποια «πρώτη ύλη», και επομένως είναι εξαιρετικά απίθανο να προκαλέσουν κάποιο ατύχημα. Σημαντικό είναι ακόμα ότι με μία αντλία θα ξενοιάσει κανείς από το άγχος παραλαβής καυσίμου, ενώ παράλληλα δεν θα χρειάζεται να προπληρώνει για τη θέρμανση του σπιτιού του. Παράλληλα, οι αντλίες θερμότητας δεν χρειάζονται συχνά συντήρηση, όπως συμβαίνει π.χ. με τους λέβητες των καλοριφέρ, ενώ πρόκειται για μία τεχνολογία απολύτως φιλική στο περιβάλλον. Τέλος, είναι αρκετά εύκολες στην εγκατάσταση, ενώ οι μονάδες τους καταλαμβάνουν ελάχιστο χώρο, με συνέπεια να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες πρακτικά οποιουδήποτε σπιτιού ή διαμερίσματος. l
Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας Εκτός από τα συστήματα αέρα/αέρα και αέρα/νερού, υπάρχουν επίσης και οι γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, οι οποίες εκμεταλλεύονται τη λεγόμενη «αβαθή γεωθερμία», δηλαδή το γεγονός ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου παραμένει σταθερή η θερμοκρασία των υπόγειων υδάτων, αλλά και του εδάφους λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Η συγκεκριμένη λύση εφαρμόζεται κυρίως σε μονοκατοικίες ενώ, επειδή σχετικά σπάνια υπάρχουν υπόγεια ύδατα στον χώρο του ακινήτου, αυτό που συνήθως γίνεται είναι να εγκαθίσταται ένα δίκτυο από σωλήνες κάτω από το έδαφος. Το νερό που κυκλοφορεί μέσα στους σωλήνες αποκτά τη θερμοκρασία του υπεδάφους, η οποία, ακόμη και την πιο κρύα ημέρα του χειμώνα, δεν πέφτει ποτέ κάτω από τους 12-13 βαθμούς Κελσίου. Αυτό σημαίνει πως η αντλία χρειάζεται πολύ λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια για να θερμάνει το νερό και, κυκλοφορώντας το μέσα στο σπίτι, να ζεστάνει τους εσωτερικούς χώρους. Είναι χαρακτηριστικό πως ο ειδικός συντελεστής απόδοσης COP μιας γεωθερμικής αντλίας ενδέχεται να αγγίξει μέχρι και το 6, κάτι που σημαίνει πως μπορεί να παράγει εξαπλάσια θερμότητα από την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει. Επομένως, μειώνει το κόστος θέρμανσης έως και 60% συγκριτικά με το πετρέλαιο. Ο μόνος περιορισμός είναι πως στο οικόπεδο πρέπει να υπάρχει ελεύθερος χώρος για να γίνουν οι γεωτρήσεις, δηλαδή περίπου 100 τετ. μέτρα στην περίπτωση οριζόντιων γεωτρήσεων και 40 τετ. μέτρα αν το υπόγειο σύστημα σωλήνων εγκατασταθεί κατακόρυφα.
4 Αφιέρωμα: Αντλίες θερμότητας
Λύσεις για κάθε είδους κτήριο
Σ
ε μια εποχή που τα περισσότερα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν πολλές δυσκολίες για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους, η αναζήτηση εναλλακτικών τρόπων ψύξης-θέρμανσης έρχεται να δώσει μία αρκετά συμφέρουσα λύση, με στόχο τη μείωση των εξόδων. Η LG Electronics, με πολυετή εμπειρία στον χώρο του κεντρικού κλιματισμού και με χιλιάδες έργα αναφοράς, τόσο στο εξωτερικό, όσο και ανά την Ελλάδα, έχει να προτείνει σύγχρονες λύσεις που μπορούν να καλύψουν πλήρως τις ενεργειακές ανάγκες σε κτιριακές εγκαταστάσεις διαφορετικών απαιτήσεων. Ειδικότερα, στην κατηγορία των αντλιών θερμότητας, η LG διαθέτει μία μεγάλη γκάμα συστημάτων για κτήρια όλων των μεγεθών και χρήσεων. Οι αντλίες θερμότητας παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως είναι το μικρότερο κόστος λειτουργίας, σε σχέση με όλα τα γνωστά κεντρικά συστήματα θέρμανσης, ενώ ταυτόχρονα έχουν το μικρότερο «ενεργειακό αποτύπωμα», όσον αφορά στη μόλυνση του περιβάλλοντος και την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Η πρόταση της LG όσον αφορά στη θέρμανση και την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης είναι οι αντλίες θερμότητας LG Therma V. Οι συγκε-
Γιάννης Μαντάς Εμπορικός διευθυντής business solutions LGE Hellas
κριμένες αντλίες περιλαμβάνουν μονάδες υψηλών ή μεσαίων θερμοκρασιών split και μεσαίων θερμοκρασιών monobloc, ενώ αποτελούν ολοκληρωμένες λύσεις θέρμανσης
που προσφέρουν ταυτόχρονα μέγιστη ενεργειακή απόδοση, πιστοποιημένα από τον διεθνή οργανισμό Eurovent. Παράλληλα, έχουν τη δυνατότητα απευθείας τροφοδότησης ενδοδαπέδιων συστημάτων θέρμανσης και καλοριφέρ για εξοικονόμηση ενέργειας και αποδοτικότητα έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα πετρελαίου. Επιπλέον, οι αντλίες θερμότητας Therma V της LG αποτελούν τις πιο οικονομικές και αποδοτικές λύσεις θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού (παραγωγή νερού 80 °C / 55 °C) με χρήση ηλεκτρικής και ανανεώσιμης ενέργειας (ατμοσφαιρικός αέρας). Τέλος, οι μονάδες LG Hydrokit μεσαίων 14KW, 32KW και υψηλών θερμοκρασιών 14KW, 25KW αποτελούν οικονομικές και αποδοτικές λύσεις για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε μεγάλη κλίμακα όπως κτήρια, γραφεία ή μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, αξιοποιώντας και αυτές την ηλεκτρική ενέργεια αλλά και τον ατμοσφαιρικό αέρα ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Σε συνδυασμό μάλιστα με τις εξωτερικές μονάδες κλιματισμού νέας γενιάς Μulti V IV, εξασφαλίζουν έως και 50% εξοικονόμηση ενέργειας, ενώ, όπως και οι αντλίες θερμότητας και τα συστήματα Multi V, φέρουν πιστοποίηση eurovent. l
6 Αφιέρωμα: Αντλίες θερμότητας
Προϊόντα «φιλικά» στον χρήστη
H
κλιματική αλλαγή και η ανάγκη για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα αποτελεί μια παγκόσμια πρόκληση. Σε αυτό το πλαίσιο, από τις 26 Σεπτεμβρίου 2015, η νέα ευρωπαϊκή οδηγία Ecodesign έχει τεθεί σε εφαρμογή. Αυτή η οδηγία αποτυπώνει τους ευρωπαϊκούς στόχους για τη μείωση εκπομπών ρύπων, την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την εξοικονόμηση ενέργειας. Οι αντλίες θερμότητας μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη των τριών αυτών στόχων με τον καλύτερο τρόπο. Η συγκεκριμένη τεχνολογία λογίζεται ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και μπορεί, κατά συνέπεια, να συμβάλλει σε υψηλό βαθμό στην αειφόρο ανάπτυξη, την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος και την προστασία του περιβάλλοντος εν γένει. Η Bosch Compress 6000, η νέα αντλία θερμότητας της Bosch, τεχνολογίας inverter, με εξαιρετικά υψηλή απόδοση και με οικολογικό freon R410A, σχεδιασμένη για λειτουργία έως –20°C εξωτερική
Αναστασία Ραφτοδήμου Robert Bosch A.E, thermotechnology product manager/ μηχανολόγος μηχανικός
θερμοκρασία και ενσωματωμένο software στα ελληνικά, ορίζει εκ νέου τα δεδομένα στην ελληνική αγορά αντλιών θερμότητας. Επιπλέον, η τιμή του COP για την Bosch Compress 6000 φτάνει στο 4,9, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι καταναλώνοντας 1KW ηλεκτρικής ενέργειας, παράγονται έως και 4,9 KW χρηστικής θερμικής ενέργειας, κάτι το οποίο συνεπάγεται σημαντική εξοικονόμηση κατά τη λειτουργία. Η Bosch έχει αναπτύξει τέσσερις εναλλακτικές προτάσεις για την Compress 6000 για να μπορέσει να καλύψει τις διαφορετικές απαιτήσεις των πελατών, όπως είναι προσαρμοσμένες λύσεις για νέες κατασκευές, ανακαίνιση, υψηλές ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης, συνδυαστική εφαρμογή με ηλιακό σύστημα ή για περιορισμένο χώρο στο σημείο εγκατάστασης. Να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα φιλική στον χρήστη είναι η λειτουργία μέσω Smartphone: με τη βοήθεια μιας εφαρμογής, ο χρήστης μπορεί να χειρίζεται την αντλία θερμότητας από μακριά. l
Προσοχή στην επιλογή
Δ
εν χωράει αμφιβολία ότι οι αντλίες θερμότητας είναι με διαφορά η πιο οικονομική και «καθαρή» λύση θέρμανσης. Θα πρέπει, ωστόσο, να επισημάνουμε την προσοχή που πρέπει να δείχνουν οι καταναλωτές σε αμφιβόλου προέλευσης αντλίες θερμότητας, που μπορεί να τους κοστίσουν πολύ ακριβά
Πάνος Αλεξανδρής διευθύνων σύμβουλος Sieline AE σε περίπτωση βλάβης. Επιπλέον, καθώς δεν αποτελούν πανάκεια σε όλες τις περιπτώσεις, θα πρέπει πριν από την αγορά να γίνει μια τεχνικοοικονομική μελέτη, για να διαπιστωθεί αν αξίζουν από άποψη απόσβεσης. Παρόλα αυτά οι αντλίες θερμότητας είναι το μέλλον, με αποτέλεσμα τα μερίδιά τους να μεγαλώνουν κάθε χρόνο! Η Sieline είναι από τις πρώτες εταιρείες στην Ελλάδα που παρουσίασαν και προέβαλαν την λύση της αντλίας θερμότητας για την θέρμανση, αφού δραστηριοποιείται στη συγκεκριμένη αγορά εδώ και 16 χρόνια. Οι αντλίες θερμότητας
της Dimplex που εκπροσωπεί η Sieline σε Ελλάδα και Κύπρο κατασκευάζονται σε ένα από τα μεγαλύτερα εργοστάσια στον κόσμο, στο Kulmbach της Γερμανίας (πρώην εργοστάσιο της Siemens), ενώ τα 40 χρόνια εμπειρίας της εταιρείας και η συνεχής έρευνα την καθιστούν πρωτοπόρο στον τομέα αυτόν. Η Dimplex διαθέτει μία από τις μεγαλύτερες και αρτιότερες γκάμες αντλιών θερμότητας, η οποία συνοψίζεται σε τρεις γενικές κατηγορίες: 1) Αέρος / Νερού (για ζεστό νερό χρήσης μόνο, για θέρμανση και ψύξη, για θέρμανση με εσωτερική τοποθέτηση της Α/Θ, για θέρμανση σωμάτων υψηλών θερμοκρασιών - αντικατάσταση του λέβητα) 2) Εδάφους / Νερού - Γεωθερμία (για θέρμανση, για Θέρμανση και ψύξη, για θέρμανση υψηλών θερμοκρασιών - αντικατάσταση λέβητα) και 3) Νερού / Νερού - Γεωθερμία (για Θέρμανση και ψύξη, για θέρμανση υψηλών θερμοκρασιών) l
8 Αφιέρωμα: Αντλίες θερμότητας
Με 5 χρόνια εγγύηση
O
ι αντλίες θερμότητας Versati της εταιρείας Gree αποτελούν την πλέον ιδανική λύση για τις ενεργειακές προκλήσεις του μέλλοντος, καθώς μπορούν με αξιοπιστία να σας προσφέρουν απόλυτη θερμική άνεση (κλιματισμό του χώρου και ζεστό νερό χρήσης) όλες τις εποχές του χρόνου. Μάλιστα, εξασφαλίζουν έως 73% εξοικονόμηση ενέργειας, για την παραγωγή ζεστού νερού σε σχέση με μια ηλεκτρική αντίσταση. Παράλληλα, για τους καλοκαιρινούς μήνες, οι μονάδες Versati είναι σχεδιασμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε να παρέχουν ψύξη σαν ένα κεντρικό σύστημα κλιματισμού και ζεστό νερό χρήσης, ταυτόχρονα διαθέσιμο κάθε στιγμή, ακόμα και τις πιο ζεστές ημέρες του έτους. Στα πλεονεκτήματα του συστήματος Versati ξεχωρίζει η απόλυτη θερμική άνεση κάθε εποχή, χάρη στη δυνατότητα επιλογής από πλήθος λειτουργιών, συνδυασμού λειτουργιών και ειδικών λειτουργιών που μπορεί να εκτελέσει ο ευφυής ελεγκτής της μονάδας. Σημαντική είναι επίσης η δυνατότητα σύνδεσης σε σύστημα ηλιακού συλλέκτη, καθώς με τη
χρήση των δοχείων διπλής ενέργειας, το σύστημα μπορεί να συνδεθεί σε σύστημα ηλιακού συλλέκτη για την εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας στην παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Επιπλέον, η μοναδική τεχνολογία συμπίεσης 2 σταδίων (2stage compressor) παρέχει μεγαλύτερη οικονομία, ενώ η ομάδα χαρακτηρίζεται από μεγάλο εύρος λειτουργίας της μονάδας ανάλογα με την θερμοκρασία περιβάλλοντος. Yιοθετώντας την τεχνολο-
γία DC Inverter, η εξωτερική μονάδα μπορεί να αποδίδει σε οποιαδήποτε λειτουργία κάτω από οποιεσδήποτε εξωτερικές συνθήκες. Τέλος, το σύστημα Versati διαθέτει μεγάλη ευελιξία στην εγκατάσταση, καθώς μπορεί να συνδυαστεί με τους περισσότερους τύπους θέρμανσης όπως ενδοδαπέδιο κύκλωμα θέρμανσης, σώματα χαμηλών θερμοκρασιών και τερματικές μονάδες νερού (fan coil units). Η Gree Electric Appliances Inc. κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή συστημάτων κλιματισμού παγκοσμίως, καθώς ένα στα τρία κλιματιστικά που πωλούνται, κατασκευάζονται από αυτήν. Φιλοσοφία της αποτελεί η τεχνολογική εξέλιξη των προϊόντων με παράλληλη συνεχή βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής. Τα προϊόντα κλιματισμού Gree χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιότητα κατασκευής, η οποία επιτρέπει τη διάρκεια τους στο χρόνο. Για τους παραπάνω λόγους, η Nippon - Δ. Μαυρογένης Α.Ε. παρέχει 5 χρόνια εγγύηση στις αντλίες θερμότητας αέρος-νερού με το εμπορικό σήμα «GREE».l
Η «έξυπνη» λύση στη θέρμανση
O
καταναλωτής αντιλαμβάνεται όλο και περισσότερο το κόστος θέρμανσης λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών ενέργειας. Τα παραδοσιακά συστήματα και οι λέβητες κεντρικής θέρμανσης έχουν υψηλό κόστος λειτουργίας. Η πηγή θέρμανσης με αντλία θερμότητας Daikin Altherma αποτελεί την πλέον αποδοτική λύση, καθώς τα
2/3 θερμότητας που χρησιμοποιεί είναι ελεύθερα διαθέσιμα στο περιβάλλον, ενώ το κόστος συντήρησης είναι μηδαμινό. Το Daikin Altherma είναι ένα πλήρες σύστημα ψύξης και θέρμανσης για όλο το χρόνο και φιλικό στο χρήστη και τον εγκαταστάτη. Μπορεί να συνδυαστεί επίσης με ηλιακούς συλλέκτες για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Το Daikin Altherma Υψηλών Θερμοκρασιών αποτελείται από εσωτερική και εξωτερική μονάδα συνδεδεμένες μεταξύ τους με ψυκτικές σωληνώσεις. Εχει δυνατότητα νερού προσαγωγής έως 80°C. Αντικαθιστώντας το ήδη υπάρχον σύστημα θέρμανσης με το Daikin Altherma Υ.Θ., δεν είναι αναγκαία η αντικατάσταση των θερμοπομπών. Ακόμα και τις πιο κρύες ημέρες του χρόνου το Daikin Altherma καλύπτει πλήρως τις ανάγκες θέρμανσης. Η αντλία θερμότητας απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον σε θερμοκρασία περιβάλλοντος έως και -20°C. Το σύστημα χρησιμοποιεί αποκλειστικά θερμοδυ-
ναμική ενέργεια για να επιτύχει την επιθυμητή θερμοκρασία νερού χωρίς τη χρήση ηλεκτρικής αντίστασης. Το Daikin Altherma χρησιμοποιεί μια φυσική πηγή ενέργειας. Η εξωτερική μονάδα απορροφά θερμότητα από τον αέρα του περιβάλλοντος ακόμη και σε χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες και στη συνέχεια η θερμότητα αυτή μεταφέρεται στην εσωτερική μονάδα μέσω των σωληνώσεων και του ψυκτικού μέσου (έτσι, υπάρχει το επιπλέον πλεονέκτημα ότι οι σωλήνες δεν παγώνουν ποτέ). Το σύστημα έχει πολύ μεγάλο εύρος λειτουργίας και συνεχίζει να λειτουργεί ακόμη και κάτω από τους -20°C στη θέρμανση και πάνω από τους +46°C σε λειτουργία ψύξης (για τις εκδόσεις και με λειτουργία ψύξης) . Η μικρή εξωτερική μονάδα εγκαθίσταται εύκολα καθώς δεν απαιτείται γεώτρηση ή εκσκαφή που συνεπάγονται παράλληλα μεγάλο κόστος εγκατάστασης. Επιπλέον, η τεχνολογία inverter συμβάλλει σε ακόμα μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας και συνεπώς απόσβεση σε πολύ λίγα χρόνια. l
9 Αφιέρωμα: Αντλίες θερμότητας
Νέες αντλίες για βέλτιστη απόδοση
T
ις καινούριες αντλίες θερμότητας Carrier AquaSnap Greenspeed, μαζί με τη νέα μονάδα VRF της Toshiba SMMS-e, παρουσίασε η AΗΙ Carrier ΝΑ Ευρώπης Κλιματισμού Α.Ε., σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου. Στην εκδήλωση, όπου παρευρέθηκαν πάνω από 400 επαγγελματίες του χώρου, παρουσιάστηκαν, επίσης, οι διεθνείς εξελίξεις, καθώς και το θεσμικό πλαίσιο της αγοράς HVAC για τα επόμενα χρόνια. Στην εισήγησή της, η διευθύνουσα σύμβουλος της AΗΙ Carrier ΝΑ Ευρώπης Α.Ε., κ. Κατερίνα Δήμα, αναφέρθηκε στην ηγετική θέση της AHI CARRIER στην περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται και στην τεχνολογική υπεροχή των προϊόντων Carrier και Toshiba. Με αφορμή την ευρωπαϊκή πολιτική για το κλίμα και την ενέργεια, η Carrier ενημέρωσε το κοινό για τον Κανονισμό Φθοριούχων Αερίων (F-GAS), που αφορά στη μείωση των εκπομπών των αερίων ρύπων, που συμβάλλουν στο φαινόμενο του
θερμοκηπίου, και τον κανονισμό ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης συσκευών (ecodesign). Επιπλέον, έγινε αναφορά στις νέες αντλίες θερμότητας Carrier AquaSnap Greenspeed, που είναι σχεδιασμένες για να καλύπτουν, αλλά και να ξεπερνούν τα προαπαιτούμενα των παραπάνω αναφερόμενων κανονισμών. Οι νέες αντλίες απο-
τελούν την πιο συμφέρουσα λύση για εμπορικές και βιομηχανικές εφαρμογές που απαιτούν μειωμένο κόστος εγκατάστασης, βέλτιστη απόδοση και μέγιστη ποιότητα. Τέλος, παρουσιάστηκε η νέα, καινοτόμα μονάδα μεταβλητής ροής SMMS-e της Toshiba, που φέρνει για άλλη μια φορά την επανάσταση στον κλιματισμό κεντρικών εφαρμογών με πολλά πλεονεκτήματα για τον χρήστη, τον μελετητή και τον εγκαταστάτη. Με τη μοναδική τεχνολογία των δίδυμων περιστροφικών συμπιεστών All Inverter Toshiba, τον προηγμένο εναλλάκτη θερμότητας, τον μεταβλητό έλεγχο λειτουργίας και την ευφυή διαχείριση του ψυκτικού, η μονάδα SMMS-e προσφέρει μέγιστη ενεργειακή αποδοτικότητα (ESEER>7,00 σε όλα τα μοντέλα) και άρα μικρότερο κόστος λειτουργίας και συντήρησης. Τώρα μπορούν όλοι να απολαύσουν ψύξη, θέρμανση, ζεστό νερό χρήσης και υψηλή ποιότητα εσωτερικού αέρα με ένα απλοποιημένο και εύχρηστο σύστημα ελέγχου. l
Το μεγαλύτερο εργοστάσιο στην Ευρώπη
H
αγορά των αντλιών θερμότητας στην Ευρώπη, από άκρη σε άκρη, από τις Βόρειες χώρες (π.χ. Σουηδία) έως τις Νοτιότερες, βρίσκεται σε συνεχή άνοδο. Ακόμα και φέτος, με τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου, η οικονομία, που επιτυγχάνεται με μία αντλία θερμότητας στη χώρα μας, είναι της τάξης του 35%, ενώ για κάποιες εφαρμογές (π.χ. για ξενοδοχεία - ζεστά νερά χρήσης), η οικονομία δεν πέφτει κάτω από 50%. Αιχμή του δόρατος αποτελεί η τελευταία εξέλιξη των αντλιών θερμότητας, τα μοντέλα που είναι κατάλληλα για αντικατάσταση του καυστήρα πετρελαίου ή φυσικού αερίου, χωρίς καμία επέμβαση στο εσωτερικό των θερμαινόμενων χώρων. Πρόκειται για τις αντλίες θερμότητας «υψηλών θερμοκρασιών», που είναι ιδανικές για ενεργειακές αναβαθμίσεις και ανακαινίσεις κτηρίων κάθε χρήσης. Ετσι, σε όλο τον κόσμο, δεν υπάρχει σοβαρό έργο ανέγερσης ή ανακαίνισης κτηρίου
Ηλίας Πετσανάς Διευθυντής πωλήσεων όμιλος Δέλτα Τεχνική – Climaveneta
που να μην χρησιμοποιεί αντλίες θερμότητας. Η περιβαλλοντική και ενεργειακή πιστοποίηση κτηρίων (π.χ. LEED) δεν είναι δυνατό να επιτευχ-
θεί χωρίς αντλίες θερμότητας. Η Climaveneta, το μεγαλύτερο εργοστάσιο αντλιών θερμότητας της Ευρώπης, διαφοροποιείται από τον ανταγωνισμό, διότι ασχολείται αποκλειστικά με αυτό το αντικείμενο. Εχει επικεντρωθεί σε αυτό εδώ και 40 χρόνια, κάτι που αποδεικνύεται σημαντικός παράγοντας για νέα καινοτόμα μοντέλα, όπως το Prana EWHT, που κέρδισε πρόσφατα το βραβείο καλύτερου νέου προϊόντος θέρμανσης, τα fan coils slim ή τον «βασιλιά των αντλιών θερμότητας», την Integra, που προσφέρει θέρμανση και ψύξη ταυτόχρονα, με βαθμό απόδοσης 800%. Επίσης, ενώ πολλοί γνωστοί κατασκευαστές παράγουν μόνο οικιακές αντλίες θερμότητας (μέχρι 150 τετ. μέτρα), η Climaveneta έχει την τεχνογνωσία για να κατασκευάζει τόσο μεγαλύτερα μεγέθη, όσο και επαγγελματικά μοντέλα, με ειδικές προδιαγραφές για τις ανάγκες κάθε εφαρμογής (π.χ. ξενοδοχεία). l
10
«Ασπίδα» στα μπλακάουτ οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί Με τις μονάδες παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο, οι Ηρων, Elpedison και Protergia προσφέρουν ασφάλεια και ευελιξία στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, ενώ έχουν ήδη συμβάλει στη μείωση των τιμολογίων.
X
άρη στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, τρεις «μικρές ΔΕΗ» έχουν δημιουργηθεί μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, δηλαδή τρεις εταιρείες οι οποίες, όπως και η Δημόσια Επιχείρηση, όχι μόνο εμπορεύονται και προμηθεύουν ρεύμα σε καταναλωτές οποιασδήποτε κατηγορίας (οικιακούς, επαγγελματικούς και βιομηχανικούς), αλλά έχουν επίσης κατασκευάσει μονάδες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ο λόγος για τις Ηρων, Elpedison και Protergia, οι οποίες είναι μέλη του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) και σχηματίστηκαν από τη σύμπραξη των πέντε μεγαλύτερων ενεργειακών ομίλων στην Ελλάδα (Ελληνικά Πετρέλαια, Motor Oil Hellas, Μυτιληναίος, ΓΕΚ Τέρνα, Ελλάκτωρ) με τρεις εταιρείες ηγέτιδες σε διεθνές επίπεδο (GDF Suez, Edison/Group EDF και Qatar Petroleum International). Μέσα από αυτές τις συμπράξεις, μπόρεσε να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή των έξι μονάδων που διαθέτουν σήμερα οι παραπάνω εταιρείες. Ολες αυτές οι μονάδες λειτουργούν με καύσιμο φυσικό αέριο, ώστε να είναι όσο το δυνατόν λιγότερο ρυπογόνες, ενώ αξιοποιούν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Ενδεικτικό είναι πως κόστισαν περίπου 1,5 δισ. ευρώ, με συνέπεια να αποτελούν μία από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έγιναν στη χώρα μας εν μέσω κρίσης. Για κάθε πελάτη των τριών μελών του ΕΣΑΗ, το γεγονός πως δραστηριοποιούνται και στην ηλεκτροπαραγωγή αποτελεί εχέγγυο για την αξιοπιστία τους, ενώ «μεταφράζεται» και σε φθηνότερους λογαριασμούς. Ωστόσο, από την εγκατεστημένη ισχύ των 2.500MW των Ηρωνα, Elpedison και Protergia, ωφελημένο είναι επίσης όλο το σύστημα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και, επομένως έμμεσα, όλοι οι κάτοικοι της χώρας.
Εξοικονόμηση και ευελιξία Η ένταξη των μονάδων των ιδιωτών είχαν σαν αποτέλεσμα να εξοικονομούνται κάθε χρονιά πάνω από 200 εκατ. ευρώ στην παραγωγή, καθώς αντι-
κατέστησαν την παραγωγή ρεύματος από ρυπογόνες και ακριβές πετρελαϊκές μονάδες στο ηπειρωτικό δίκτυο. Επιπλέον, με τη δραστηριοποίηση των μελών του ΕΣΑΗ, αναπτύχθηκε ανταγωνισμός που έφερε μειώσεις στα τιμολόγια τελικών καταναλωτών πάνω από 10%, ενώ παράλληλα ώθησε και τη ΔΕΗ σε αλλεπάλληλες μειώσεις τιμολογίων. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι λειτουργούν με φυσικό αέριο, και επομένως μπορούν να τίθενται εύκολα εντός και εκτός λειτουργίας, βοηθά στη μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Αυτή η δυνατότητα για ευελιξία είναι απαραίτητη από τη στιγμή που τα φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα παράγουν ρεύμα μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας ή όταν επικρατούν άνεμοι σχετικά μεγάλης έντασης. Ετσι, οι μονάδες φυσικού αερίου μπορούν γρήγορα να προσαρμοστούν στις διακυμάνσεις που συνοδεύουν την αξιοποίηση της ηλιακής ή της αιολικής ενέργειας. Μάλιστα, οι απαιτήσεις για ευέλικτη παραγωγή αναμένεται να πολλαπλασιαστούν, καθώς η συνεισφορά των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της χώρας θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, ώστε να καλύψουμε τους εθνικούς στόχους για το 2020, όταν το 18% της τελικής κατανάλωσης θα πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Οριστικό τέλος στις διακοπές Με τα εργοστάσια των μελών του ΕΣΑΗ, αντιμετωπίστηκε, επίσης, το πρόβλημα έλλειψης ισχύος που παραδοσιακά χαρακτήριζε το ελληνικό σύστημα ηλεκτροδότησης μέχρι το 2008, ενώ απομάκρυνε οριστικά τον κίνδυνο μπλακάουτ, ο οποίος απειλούσε τη χώρα μας μέχρι και στις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ο λόγος είναι πως οι μονάδες εξασφάλισαν επάρκεια ισχύος στο σύστημα, επιτρέποντάς του να καλύπτει τη ζήτηση ακόμα και στις πιο απαιτητικές καταστάσεις, όπως
σε εκτεταμένες τεχνικές βλάβες ή σε περιπτώσεις όπου αυξάνεται κατακόρυφα η κατανάλωση. Η αλήθεια είναι πως, λόγω της οικονομικής κρίσης, τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται ότι το σύστημα μπορεί να καλύψει ακόμη και τις περιπτώσεις μεγάλης ζήτησης. Ωστόσο, ακόμη και τώρα, στις πιο απαιτητικές περιόδους πολλές φορές χρειάζεται η λειτουργία όλων, ή σχεδόν όλων, των μονάδων φυσικού αερίου, για να καλυφθεί η κατανάλωση. Επιπλέον, με την οικονομική ανάκαμψη, οι ανάγκες της χώρας θα αυξηθούν σημαντικά: η πιο πρόσφατη μελέτη του ΑΔΜΗΕ προβλέπει πως από το 2016 θα υπάρξουν αυξημένες ανάγκες για ισχύ. Εξάλλου, ήδη από τον Ιανουάριο μέχρι τον Αύγουστο του 2015, η ζήτηση εμφάνισε αύξηση σχεδόν 4%.
Το μετέωρο βήμα... απελευθέρωσης της αγοράς Αν και ο δρόμος για τις επενδύσεις των εταιρειών του ΕΣΑΗ άνοιξε με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού, που θεσμοθετήθηκε το 1999, στην πραγματικότητα οι συγκεκριμένες μονάδες θα έπρεπε να είναι σήμερα ένα μέρος του χαρτοφυλακίου των εταιρειών. Κι αυτό, γιατί κανονικά η ελληνική πολιτεία θα έπρεπε να εφαρμόσει στη συνέχεια ευρωπαϊκές οδηγίες που να προβλέπουν πως ο ιδιωτικός τομέας θα αποκτούσε πρόσβαση σε όλους τους διαθέσιμους ενεργειακούς πόρους, όπως για παράδειγμα στη λιγνιτική και υδροηλεκτρική παραγωγή ρεύματος. Αν και αυτό δεν έγινε ποτέ, σήμερα ετοιμάζονται να θεσπισθούν δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ («δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ»), κάτι που σημαίνει πως οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ θα έχουν έστω τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν ενέργεια που έχει παραχθεί από λιγνίτη και νερό. l
11
Πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης
Θαλπωρή και ευεξία με μικρό κόστος Λειτουργώντας όπως ο ήλιος, τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης δίνουν τέλος στο κρύο και την υγρασία, ενώ παράλληλα είναι ευεργετικά για την υγεία.
M
ηδενικά έξοδα συντήρησης και οικονομία που αγγίζει το 50% συγκριτικά με τον συμβατικό τρόπο θέρμανσης, και το 80% σε σχέση με τον κλιματισμό, συνδυάζουν τα πάνελ υπέρυθρης θέρμανσης. Δύο πλεονεκτήματα που οφείλονται στον τρόπο λειτουργίας τους, αφού κάθε τέτοια συσκευή εκπέμπει υπέρυθρη θερμική ακτινοβολία, όπως και ο ήλιος, η οποία είναι αόρατη και μπορεί να θερμάνει τα αντικείμενα στον χώρο, χωρίς να χρειάζεται να θερμάνει τον αέρα γύρω τους. Σε αντίθεση μάλιστα με τις υπεριώδεις ακτίνες, δηλαδή το τμήμα της ηλιακής ακτινοβολίας που μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για το δέρμα, η υπέρυθρη ακτινοβολία όχι μόνο δεν εγκυμονεί κανέναν απολύτως κίνδυνο, αλλά στην πραγματικότητα είναι ευεργετική για την ανθρώπινη υγεία. Κι αυτό γιατί βοηθά στην καλή κυκλοφο-
ρία του αίματος, την απομάκρυνση τοξικών ουσιών και την καύση λίπους, ενώ επίσης ανακουφίζει από ασθένειες, όπως τα αρθριτικά και οι ρευματισμοί. Σε συνδυασμό με την εύκολη εγκατάσταση, χωρίς καθόλου μερεμέτια, οι λόγοι αυτοί εξηγούν γιατί κάθε χρόνο πωλούνται περίπου 1,5 εκατ. πάνελ στην παγκόσμια αγορά, όπως επίσης και το γεγονός ότι η υπέρυθρη θέρμανση χρησιμοποιείται ήδη εδώ και μια δεκαετία σε χώρες με πολύ κρύο και υγρασία, όπως η Γερμανία, ο Καναδάς ή η Ελβετία. Ετσι, μόνο τυχαίο δεν είναι ότι μερικά από τα κορυφαία μοντέλα κατασκευάζονται σε αυτές τις χώρες, όπως για παράδειγμα τα προϊόντα της ελβετικής InfraWell, τα οποία κυκλοφορούν και στην Ελλάδα και ξεχωρίζουν για την υψηλή αισθητική και την ποιότητα κατασκευής τους. Κάτι που αποδεικνύεται από το ότι είναι πιστοποιημένα και συνοδεύονται με 5ετή εγγύηση. l
12
Διαμαντής Λέντσιος πρόεδρος Sirecled Hellas
Μια «φωτεινή» ιστορία επιτυχίας H Sirecled παράγει, σχεδιάζει και εγκαθιστά σε βιομηχανίες, εργασιακούς και δημόσιους χώρους «έξυπνα» συστήματα φωτισμού LED, τα οποία εξοικονομούν ηλεκτρική ενέργεια μέχρι και 80%. Ξεκινώντας το 2013 με την εξαγορά της ιταλικής Sireclab και της μονάδας παραγωγής της στη Μόντενα, η εταιρεία έχει δημιουργήσει μία ακόμη μονάδα παραγωγής φωτιστικών σωμάτων LED στο Κρυονέρι Αττικής, ενώ έχει καταφέρει να αποκτήσει πλούσιο πελατολόγιο, μέσω συνεργασιών με δήμους και πολύ γνωστές επιχειρήσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Συνέντευξη: Κώστας Δεληγιάννης - Η Sirecled Hellas S.A. αναπτύσσει και παράγει συστήματα φωτισμού LED. Για ποιους πελάτες προορίζονται αυτά τα συστήματα και ποια πλεονεκτήματα τους προσφέρουν; Τα συστήματα φωτισμού LED αποτελούν τεχνολογία αιχμής υψηλής ποιότητας και απόδοσης επένδυσης. Πρόκειται για λύσεις φωτισμού φιλικές προς το περιβάλλον και το χρήστη, με εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας έως 80%, 15ετή διάρκεια ζωής και μειωμένες απαιτήσεις συντήρησης. Η Sirecled εξειδικεύεται στο σχεδιασμό, την έρευνα, την παραγωγή και την εγκατάσταση έξυπνων λύσεων φωτισμού LED για βιομηχανικούς, εργασιακούς και δημόσιους χώρους, όπως είναι γραφεία, εργοστάσια, αποθήκες, εμπορικά καταστήματα, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, δρόμοι ή αθλητικές εγκαταστάσεις. Είμαστε χαρούμενοι, καθώς στα δύο χρόνια δραστηριοποίησής μας έχουμε αναπτύξει ένα διευρυμένο πελατολόγιο με ηχηρά ονόματα του ελληνικού και διεθνούς επιχειρείν. Ενδεικτικά αναφέρω τη στρατηγική μας συνεργασία με την αλυσίδα Metro/My Market, ενώ στο χαρτοφυλάκιό μας περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι: Papoutsanis, Barilla, EZA, Μινέρβα, Sarmed, Coca Cola Τρία Εψιλον, Praktiker, οι δήμοι Διονύσου και Ιλίου. Συγκεκριμένα, στο δήμο Ιλίου ολοκληρώσαμε πρόσφατα την εγκατάσταση φωτιστικών δρόμου και την αντικατάσταση συμβατικού φωτισμού με LED στο δημοτικό γήπεδο καλαθοσφαίρισης, βελτιώνοντας την ποιότητα φωτισμού και μειώνοντας την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος κατά 50%.
- Μαζί με τον κ. Διονύση Αλυσανδράτο, ιδρύσατε την εταιρεία το 2013. Δεν σας αποθάρρυνε η ομολογουμένως εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία, στην οποία ήδη από τότε βρισκόταν η Ελλάδα; Επιλέξαμε να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη καινοτόμου επιχειρηματικής δράσης και όχι στα εμπόδια που δημιουργεί η οικονομική συγκυρία, διαβλέποντας τις ευκαιρίες ανάπτυξης του τομέα δραστηριοποίησης. Η τεχνολογία LED αποτελεί το νέο κύκλο εξέλιξης του φωτισμού. Εδώ, διεκδικούμε πρωταγωνιστικό ρόλο για την ευρύτερη περιοχή της Ν.Α Ευρώπης. Ετσι, προχωρήσαμε το 2013 στην ίδρυση της Sirecled Hellas, μέσω της εξαγοράς της ιταλικής Sireclab. Πρόκειται για μια εταιρεία με πολυετή εμπειρία στην εφαρμοσμένη έρευνα και ανάπτυξη και τη δημιουργία προηγμένης τεχνολογίας φωτισμού. - Πιστεύετε πως η απόφασή σας τότε, να κινηθείτε κόντρα στο ρεύμα, έχει δικαιωθεί από την πορεία της Sirecled μέχρι σήμερα; Σίγουρα. Δύο χρόνια μετά την έναρξη δραστηριοποίησής της, η Sirecled έχει θέσει σε λειτουργία τη νέα μονάδα παραγωγής στο Κρυονέρι Αττικής, παράλληλα με την μονάδα παραγωγής στη Μόντενα, όπου διατηρεί το κέντρο σχεδιασμού και ανάπτυξής νέων προϊόντων. Επιπλέον, έχουμε ολοκληρώσει την πρώτη φάση της προϊοντικής γκάμας και το επενδυτικό πλάνο ύψους 4 εκατ. ευρώ, ενισχύοντας την εταιρική μας εικόνα ως ενός αξιόπιστου παραγωγού «έξυπνων» συστημάτων φωτισμού LED.
Η εμπιστοσύνη των ελληνικών επιχειρήσεων και η ανάπτυξη ισχυρού πελατολογίου επιβεβαιώνει τη στρατηγική μας, παράλληλα με την κατάκτηση των πρώτων μας βραβείων. Στο διαγωνισμό Energy Mastering Awards, διακριθήκαμε με το χρυσό βραβείο στην κατηγορία Energy Efficient & Saving Products και με το αργυρό στην κατηγορία Smart Lighting. - Ποιες εκτιμάτε πως είναι οι εμπορικές προοπτικές των συστημάτων φωτισμού LED στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά; Πόσο εύκολο είναι για μία ελληνική εταιρεία να αποκτήσει παρουσία στο εξωτερικό; Σύμφωνα με εταιρείες συμβούλων, όπως η McKinsey, εκτιμάται η κατάκτηση μεριδίου αγοράς της τάξης του 70% έως το 2020. Αρα, μέσα στα επόμενα 5-10 χρόνια θα δούμε ουσιαστική εφαρμογή της τεχνολογίας LED. Αναφορικά με το ελληνικό μας προφίλ, η ύπαρξη ξεκάθαρου οράματος, στρατηγικής και πίστης σε αυτό που κάνουμε αποδυναμώνει τα εμπόδια, κάνοντας πιο εύκολη τη διαδρομή. Αλλωστε, με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την παροχή ολοκληρωμένων λύσεων με προϊόντα άριστης ποιότητας και με 5ετή εγγύηση καλής λειτουργίας, συνεργαζόμαστε ήδη με μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού, σε επτά χώρες της Ν. Α. Ευρώπης. - Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Προτεραιότητα αποτελεί η περαιτέρω ανάπτυξή μας στις αγορές του εξωτερικού, με έμφαση στην ανάπτυξη της ιταλικής αγοράς, όπου δραστηριοποιείται η θυγατρική μας εταιρεία. Παράλληλα, επικεντρωνόμαστε στη διεύρυνση του προϊοντικού μας χαρτοφυλακίου, με την ανάπτυξη νέων προϊόντων και στόχο την ανάληψη έργων σε νέους τομείς οδοφωτισμού (π.χ. τούνελ, αυτοκινητόδρομους) και άλλων εφαρμογών, όπως πρατηρίων βενζίνης. l
13
Σε τέλμα το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» Εδώ και μήνες έχει «παγώσει» η χρηματοδότηση 34.000 περίπου αιτήσεων, οι οποίες έχουν εγκριθεί για ένταξη στο πρόγραμμα.
A
ν και η κυβέρνηση δηλώνει φανατική υπέρμαχος κάθε παρέμβασης για την εξοικονόμηση ενέργειας, δεν έχει κάνει τις απαραίτητες ενέργειες για να πάρει το «πράσινο φως» η αναβάθμιση χιλιάδων κτηρίων στη χώρα μας. Αυτή την πραγματικότητα ανέδειξε ο βουλευτής της ΝΔ Κώστας Χατζηδάκης, με επερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή τον περασμένο μήνα, σχετικά με το παρόν και το μέλλον του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον». Οπως σημειώνει ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το πρόγραμμα βρίσκεται ουσιαστικά σε αναστολή, αφού εδώ και μήνες, περίπου 34.000 ιδιοκτήτες, που οι αιτήσεις τους έχουν εγκριθεί σε πρώτη φάση, όχι μόνο δεν έχουν λάβει την επιχορήγηση που προβλέπεται από το πρόγραμμα, αλλά και ούτε γνωρίζουν πότε θα μπορέσουν να ξεκινήσουν οι εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης των ακινήτων τους. Ο λόγος είναι πως οι επιδοτήσεις δίνονται με το σταγονόμετρο το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ενας σημαντικός λόγος για το «πάγωμα» του προγράμματος είναι ότι έπεσε θύμα της επιτυχίας του, με συνέπεια να έχουν σχεδόν εξαντληθεί τα
διαθέσιμα κονδύλια. Ωστόσο, με δεδομένο ότι το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» είναι ενταγμένο και στο νέο ΕΣΠΑ, οι 34.000 αιτήσεις θα μπορούσαν κάλλιστα να μην έχουν μείνει στα… κρύα του λουτρού, αν ήδη από την περασμένη άνοιξη το υπουργείο Οικονομίας δεν ασχολιόταν αποκλειστικά με τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, αλλά είχε ξεκινήσει τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες για τη νέα φάση του προγράμματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, αν και το Υπουργείο προσπαθεί τώρα να επιταχύνει την προετοιμασία του μηχανισμού, θα χρειασθεί περίπου μισός χρόνος από σήμερα, ώστε το «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» να αρχίσει να «τρέχει» ξανά. Πάντως, στόχος της πολιτικής ηγεσίας σε αυτή τη δεύτερη φάση είναι να ενταχθούν ακόμη περισσότερα κτήρια και διαμερίσματα σε όλη την επικράτεια. Υπενθυμίζεται πως στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 η χρηματοδότηση του προγράμματος ανήλθε στα 548.200.000 ευρώ. Θεωρείται από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες ενεργειακής εξοικονόμησης που έχουν γίνει στην Ελλάδα, αφού μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 είχαν ενταχθεί σε
αυτό περίπου 50.000 νοικοκυριά. Στη νέα φάση του προγράμματος, το Υπουργείο θα ακολουθήσει τις βασικές προδιαγραφές που ίσχυσαν στην πρώτη φάση του. Ετσι, οι παρεμβάσεις στο κτήριο θα προκύπτουν βάσει των συστάσεων του ενεργειακού επιθεωρητή και θα αφορούν στην αντικατάσταση των κουφωμάτων, την τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κτηριακό κέλυφος, καθώς και στην αναβάθμιση των συστημάτων θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης. l
Ρυπογόνο το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Η αποστολή μόλις 65 e-mail επιβαρύνει την ατμόσφαιρα όσο και η οδήγηση ενός αυτοκίνητου μεσαίου κυβισμού για ένα χιλιόμετρο.
Α
πό τις τηλεδιασκέψεις που αντικατέστησαν έναν σημαντικό αριθμό αεροπορικών ταξιδιών μέχρι τις online έρευνες αγοράς, που μειώνουν καθημερινά τις μετακινήσεις πολλών καταναλωτών σε όλο τον κόσμο, το internet έχει βοηθήσει σημαντικά στον περιορισμό των αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται στην ατμόσφαιρα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως ο παγκόσμιος ιστός δεν συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή, αφού για να λειτουργήσει χρειάζονται εκατοντάδες κέντρα δεδομένων και servers που, κατά κανόνα, παίρνουν ρεύμα από ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες οι οποίες χρησιμοποιούν ορυκτά καύ-
σιμα. Eτσι, ακόμα και η πιο απλή online δραστηριότητα, όπως το ηλεκτρονική ταχυδρομείο, κάθε άλλο παρά «φιλική» είναι για το περιβάλλον. Κι αυτό, γιατί η αποστολή ενός σύντομου email εκτιμάται πως ευθύνεται για την εκπομπή τεσσάρων γραμμαρίων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Στην περίπτωση μάλιστα, που κάποιος στέλνει καθημερινά 65 e-mails, τότε επιβαρύνει το περιβάλλον όσο και αν οδηγούσε ένα αυτοκίνητο μεσαίου κυβισμού για απόσταση ενός χιλιομέτρου. Οπως είναι φυσικό, τα παραπάνω νούμερα αυξάνονται αρκετά, όταν μέσω του ηλεκτρονικού ταχυ-
δρομείου διακινούνται αρχεία μεγάλου μεγέθους, όπως φωτογραφίες ή βίντεο. Τότε, ένα μόνο e-mail ευθύνεται για 50 γραμμάρια CO2 στην ατμόσφαιρα, ενώ τα πέντε ισοδυναμούν με την καύση 120 γραμμαρίων λιγνίτη. Θα ήταν μάλλον ακραίο να ισχυρισθεί κανείς πως θα έπρεπε οι εκατομμύρια
χρήστες του internet να περιορίσουν την ηλεκτρονική τους αλληλογραφία. Αυτό, όμως, που θα μπορούσε να γίνει είναι να ελαττωθεί ο τεράστιος όγκος των spam μηνυμάτων, δηλαδή των ενοχλητικών e-mails που διακινούνται κατά εκατομμύρια σε καθημερινή βάση, διαφημίζοντας προϊόντα και υπηρεσίες. Εξάλλου, το ετήσιο «αποτύπωμα άνθρακα» των μηνυμάτων spam ισοδυναμεί ούτε λίγο ούτε πολύ με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται από 3,1 εκατομμύρια επιβατηγά οχήματα, τα οποία έκαψαν 7,6 δισεκατομμύρια λίτρα βενζίνης. l
14
Ταχυθερμοσίφωνες - Ταχυθερμαντήρες
Ζεστό νερό γρήγορα και οικονομικά Για όσα σπίτια δεν διαθέτουν ηλιακό θερμοσίφωνα, δεν είναι ο συμβατικός ηλεκτρικός θερμοσίφωνας, απαραίτητα, o μόνος τρόπος για να έχουν ζεστό νερό. Αντίθετα, ένας ταχυθερμοσίφωνας – ταχυθερμαντήρας μπορεί να θερμάνει νερό αυτοστιγμεί, και μάλιστα ακριβώς στην επιθυμητή θερμοκρασία. Πώς λειτουργεί ένας ταχυθερμοσίφωνας; Ουσιαστικά πρόκειται για συσκευές που καταναλώνουν ηλεκτρικό ρεύμα για να ζεστάνουν σχεδόν σε «πραγματικό χρόνο» το νερό που περνά από το εσωτερικό τους. Το μεγάλο πλεονέκτημά τους είναι πως το ζεστό νερό χρησιμοποιείται άμεσα και δεν αποθηκεύε-
ται, όπως συμβαίνει με τους ηλεκτρικούς θερμοσίφωνες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην σπαταλούν ηλεκτρική ενέργεια άσκοπα, για τη θέρμανση νερού που τελικά έμεινε αναξιοποίητο, καθώς επίσης και ότι μηδενίζουν τις τυχόν θερμικές απώλειες στις σωληνώ-
σεις. Αν και οι πρώτοι ταχυθερμαντήρες που έκαναν την εμφάνισή τους στη χώρα μας προορίζονταν για τον νεροχύτη της κουζίνας, αυτή τη στιγμή υπάρχουν μοντέλα κατάλληλα και για τον νιπτήρα του μπάνιου ή το ντουζ.
Πλεονεκτήματα Εγκαθίστανται εύκολα Ζεσταίνουν ακριβώς την ποσότητα νερού που θα καταναλωθεί n Δίνουν τέλος στον χρόνο αναμονής για τη θέρμανση του νερού, όπως συμβαίνει με τους κλασικούς θερμοσίφωνες n
n
Προσφέρουν εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία μπορεί να αγγίξει και το 50%
n
n n
Εχουν μικρό μέγεθος
Δίνουν τη δυνατότητα ακριβούς ρύθμισης της θερμοκρασίας εξόδου του νερού
Siemens DH21100 Ενδ. τιμή: 290€
Εξαιρετικά ανθεκτικός ταχυθερμοσίφωνας μπάνιου, που τοποθετείται εύκολα πάνω από το νιπτήρα και είναι κατάλληλος για όλους τους τύπους νερού. Εκτός από το ζέσταμα του νερού στη μέγιστη θερμοκρασία, προσφέρει τη δυνατότητα για μικρότερη θέρμανση, ενώ μπορεί αυτόματα να μειώνει την ισχύ του, όταν ελλατωθεί η ροή του νερού.
Thermitron T3 Ενδ. τιμή: 150€
Με μικρό όγκο και βάρος, για να εγκαθίσταται εύκολα στο μπάνιο, ο συγκεκριμένος ταχυθερμαντήρας εξασφαλίζει μέγιστη θερμοκρασία εξόδου 55 βαθμών Κελσίου. Συνοδεύεται από εγγύηση ενός έτους, ενώ την ασφάλεια λειτουργίας του εγγυώνται τα διεθνή στάνταρ TUV και ELOT, στα οποία ανταποκρίνεται.
Triton T90XR Ενδ. τιμή: 480€
Ιδανικός για περιοχές όπου το δίκτυο ύδρευσης εξασφαλίζει νερό χαμηλής πίεσης, ο εν λόγω ταχυθερμοσίφωνας προσφέρει δύο επιλογές ισχύος, πέρα από την παροχή κρύου νερού, διαθέτοντας πέντε διαφορετικές ρυθμίσεις για τη ροή του ντους.
Stiebel Eltron DEL 18SLi Ενδ. τιμή: 430€
Διαθέτοντας οθόνη LCD και ψηφιακές ενδείξεις, ο ταχυθερμαντήρας της Stiebel Eltron προσφέρει τη δυνατότητα ρύθμισης της θερμοκρασίας με ακρίβεια ενός βαθμού Κελσίου. Γι' αυτό τον σκοπό, χρησιμοποιεί την εξελιγμένη τεχνολογία 3i της εταιρείας, χάρη στην οποία ελέγχει ταχύτατα τις θερμοκρασίες εισόδου και εξόδου, καθώς και τη παροχή του νερού, ώστε να αυξομειώνει άμεσα την ισχύ των αντιστάσεων. Εξασφαλίζει θερμοκρασία εξόδου από 30 έως και 60, ενώ είναι συμβατός τόσο με «σκληρό» όσο και «μαλακό» νερό.
15
Eρχονται οι πρώτοι «έξυπνοι» μετρητές Eπειτα από πολλαπλές παρατάσεις, ανοίγει ο δρόμος για την εγκατάσταση 200.000 «έξυπνων» ρολογιών σε νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις.
T
ρία σχήματα θα διεκδικήσουν την πρώτη
εκδίδουν λογαριασμούς «έναντι». Οσον αφορά στη
παρτίδα 200.000 «έξυπνων» μετρητών για
χώρα μας, η δυνατότητα ελέγχου της κατανάλωσης
οικιακούς καταναλωτές και μικρές επιχει-
ρήσεις, μέσα από τον διαγωνισμό που έχει προκη-
από απόσταση αναμένεται να αποτελέσει, επίσης, σημαντικό «όπλο» στην καταπολέμηση των ρευμα-
ρύξει γι’ αυτό τον σκοπό ο ΔΕΔΔΗΕ. Ο
τοκλοπών, οι οποίες έχουν αποκτήσει εκρηκτικές
συγκεκριμένος διαγωνισμός αποτελεί ουσιαστικά
διαστάσεις τα τελευταία χρόνια.
«πιλότο» για την επόμενη προκήρυξη του ΔΕΔΔΗΕ
Από τους «έξυπνους» μετρητές θα έχουν όφελος,
και τη μαζική αλλαγή των «ρολογιών» που υπάρ-
όμως, και οι καταναλωτές, αφού θα έχουν τη δυνα-
χουν σήμερα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
τότητα να παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή την
Ωστόσο, έχει αναβληθεί τουλάχιστον πέντε φορές
κατανάλωση του ρεύματος. Ετσι, θα μπορούν πλέον
στο παρελθόν, λόγω των ενστάσεων και προσφυ-
να έχουν εικόνα για την ενεργειακή συμπεριφορά
γών από ενδιαφερόμενες εταιρείες, οι οποίες έκα-
οποιασδήποτε ηλεκτρικής συσκευής στο σπίτι τους.
ναν λόγο για κενά ως προς το τεχνικό σκέλος της
Παράλληλα, οι ψηφιακοί μετρητές είναι βασικός πυ-
προκήρυξης, καθώς και για απουσία ξεκάθαρων
λώνας των λεγόμενων «έξυπνων» δικτύων, τα οποία
προδιαγραφών.
θα διαχειρίζονται καλύτερα την ηλεκτρική ενέργεια,
μογές και υπηρεσίες (π.χ. υγεία, ασφάλεια).
Οπως συμβαίνει και στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.,
ώστε να αυξηθεί η διείσδυση των ΑΠΕ και να βελ-
Παράλληλα, θα δοθεί για πρώτη φορά η δυνατό-
τα «έξυπνα» ρολόγια θα επιτρέπουν στους παρό-
τιωθεί η ενεργειακή αυτονομία της χώρας. Επίσης,
τητα να δημιουργηθούν σύνθετα τιμολόγια, τα
τεχνολογίας, που θα προσφέρουν καινοτόμες εφαρ-
χους ηλεκτρικού να παρακολουθούν την κατανά-
με τους «έξυπνους» μετρητές θα ανοίξει ο δρόμος
οποία θα προτρέπουν τους καταναλωτές να είναι
λωση των πελατών χωρίς επιτόπια καταμέτρηση,
για το «έξυπνο» σπίτι, που με τη σειρά του δημιουρ-
πιο «φειδωλοί» στις ώρες με μεγάλη ζήτηση και θα
κάτι που σημαίνει πως δεν θα χρειάζεται πλέον να
γεί τις προοπτικές ανάπτυξης ελληνικών εταιρειών
τιμωρούν τους... σπάταλους. l
Πλωτό φωτοβολταϊκό πάρκο «μαμούθ» Η εγκατάσταση γίνεται για την United Utilities σε έναν ταμιευτήρα νερού κοντά στο Μάντσεστερ, ενώ αναμένεται να έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ισχύ παγκοσμίως.
Τ
ο μεγαλύτερο πλωτό ηλιακό σύστημα ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη θα αποκτήσει η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας, United Utilities, το οποίο θα εγκατασταθεί σε ταμιευτήρα νερού κοντά στο Μάντσεστερ. Το σύστημα θα διαθέτει 12.000 πάνελ και θα κοστίσει 3,5 εκατομμύρια βρετανικές λίρες. Οταν ολοκληρωθεί, θα αποτελεί τη μεγαλύτερη εγκατάσταση του είδους της στην Ευρώπη και τη δεύτερη μεγαλύτερη παγκοσμίως, καθώς μόνο ένα αντίστοιχο έργο στην Ιαπωνία θα υπερέχει σε ισχύ. Με το πάρκο, η United Utilities θα μειώσει το ενεργειακό της κόστος κατά την επεξεργασία νερού. Ετσι, τα 12.000 πάνελ, τα οποία ήδη τοποθετούνται στον ταμιευτήρα Godley, θα καλύπτουν το 1/3 της ηλεκτρικής ενέργειας που δαπανά η εταιρεία για τη συγκεκριμένη διαδικασία.
Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από τα Χριστούγεννα, με στόχο να πληροί τις προϋποθέσεις για την ένταξή του σε καθεστώς κρατικής επιδότησης, και θα παράγει 2,7 Gwh. Σύμφωνα με τον Chris Stubbs, επικεφαλής του τμήματος ΑΠΕ στην United Utilities, «έχουμε στόχο να καλύπτουμε με ΑΠΕ το 35% των αναγκών μας σε ηλεκτρική ενέργεια έως το 2020 και αυτό το έργο θα συμβάλει σημαντικά σε αυτό τον σκοπό. Τα πλωτά φωτοβολταϊκά δεν έχουν αναπτυχθεί πουθενά αλλού εκτός από την Ιαπωνία, κάτι που σημαίνει πως αποτελούν μια νέα τεχνολογία για το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, εγκαταστάσεις όπως το ηλιακό σύστημα του Godley θα μας βοηθήσουν να περιορίσουμε το ενεργειακό κόστος και να συγκρατήσουμε τους λογαριασμούς ύδρευσης των πελατών μας
στα σημερινά επίπεδα». Η βρετανική εταιρεία ύδρευσης έχει υποβάλει αίτηση για ένα ακόμη πλωτό φωτοβολταϊκό πάρκο, πάλι 12.000 πάνελ, το οποίο προορίζει για τον ταμιευτήρα Langthwaite στο Lancashire. l
16
«Eξυπνες» αγορές ηλεκτρικών συσκευών Πρακτικές οδηγίες για να επιλέξετε προϊόντα για το νοικοκυριό σας που θα… τσιγκουνεύονται το ρεύμα, χωρίς να υστερούν σε δυνατότητες.
O
ποιαδήποτε ηλεκτρική συσκευή έχει στην πραγματικότητα δύο τιμές αφού, εκτός από τα χρήματα που θα χρειαστεί να δώσετε για να την αγοράσετε, στη συνέχεια μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού θα πληρώνετε, επίσης, κάθε φορά που τη χρησιμοποιείτε. Βέβαια, όπως συμβαίνει και με το ποσό αγοράς, έτσι και αυτή η δεύτερη τιμή (δηλαδή το κόστος λειτουργίας) δεν είναι ίδια για όλα τα προϊόντα. Aν, λοιπόν, σχεδιάζετε να αγοράσετε κάποια καινούρια συσκευή μέσα στα Χριστούγεννα, μπορείτε να ακολουθήσετε μερικές πρακτικές συμβουλές για να διαλέξετε ένα μοντέλο που θα ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες σας, χωρίς να «φουσκώνει» σημαντικά τους λογαριασμούς και επομένως το πορτοφόλι σας.
Επιλέξτε συσκευές που πραγματικά χρειάζεστε Πριν προχωρήσετε σε οποιαδήποτε αγορά, σκεφτείτε πρώτα κατά πόσο σας είναι όντως αναγκαία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα στεγνωτήρια ρούχων, τα οποία απευθύνονται περισσότερο στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, όπου το χειμώνα είναι σχεδόν εξαιρετικά δύσκολο να στεγνώσουν τα ρούχα με διαφορετικό τρόπο. Στην περίπτωση της χώρας μας, ωστόσο, και ειδικά στις νοτιότερες περιοχές, μία απλώστρα στο μπαλκόνι ή την αυλή μπορεί άνετα να κάνει την ίδια δουλειά, χωρίς να καταναλώνει καμία κιλοβατώρα.
Διαλέξτε μέγεθος στα μέτρα σας Κατά κανόνα, όσο μεγαλύτερες είναι οι διαστάσεις μίας συσκευής, τόσο περισσότερο ρεύμα χρειάζεται για να λειτουργήσει. Επομένως, καλό θα ήταν να διαλέξετε ένα προϊόν με χωρητικότητα που να ανταποκρίνεται στον τρόπο ζωής σας. Στην περίπτωση που ζείτε μόνος σας και αποφασίσετε να αγοράσετε ένα ψυγείο ντουλάπα, πιθανότατα ένα σημαντικό ποσοστό του κόστους λειτουργίας του θα είναι άσκοπο, καθώς το ψυγείο θα κρατά σε χαμηλή θερμοκρασία αρκετά άδεια ράφια.
Συμβουλευτείτε την ενεργειακή ετικέτα Η εφαρμογή της ενεργειακής σήμανσης έγινε ακριβώς για να μπορούν οι καταναλωτές να σχηματί-
σουν εύκολα εικόνα για την απόδοση οποιασδήποτε οικιακής συσκευής. Στην αντίστοιχη ετικέτα, μεταξύ άλλων υπάρχει πάντοτε ένα γράμμα, συνήθως από A+++ μέχρι D, η οποία δείχνει την κατανάλωση του συγκεκριμένου μοντέλου. Συνήθως τα λιγότερο ενεργοβόρα μοντέλα είναι και πιο ακριβά. Ωστόσο, χάρη στην εξοικονόμηση ενέργειας που πετυχαίνουν, η απόσβεση της διαφοράς στην τιμή μπορεί να γίνει ακόμη και μέσα σε έναν μόλις χρόνο από την αγορά. Η ενεργειακή σήμανση περιλαμβάνει και άλλες χρήσιμες πληροφορίες, όπως τη στάθμη θορύβου κατά τη λειτουργία.
Ελέγξτε την κατανάλωση νερού Σε συσκευές όπως τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων, ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο είναι η ποσότητα νερού που δαπανούν, μία πληροφορία που επίσης περιλαμβάνεται στην ενεργειακή ετικέτα.
Πλυντήρια ρούχων Σε γενικές γραμμές, τα πλυντήρια με «πόρτα» στο πλάι είναι πιο αποδοτικά σε κατανάλωση ενέργειας και νερού. Αν έχετε ηλιακό θερμοσίφωνα, αναζητήστε ένα πλυντήριο διπλής παροχής, το οποίο θα αξιοποιεί νερό που έχει ζεσταθεί από τον ήλιο. Ενα επιπλέον σημαντικό κριτήριο είναι τα οικολογικά προγράμματα που διαθέτει κάποιο συγκεκριμένο μοντέλο, αφού εκτός από το περιβάλλον είναι «φιλικά» και στους λογαριασμούς του νερού και του ηλεκτρικού.
Πλυντήρια πιάτων Και σε αυτή την περίπτωση, θα βγείτε κερδισμένοι αν επιλέξετε ένα μοντέλο με οικολογικά προγράμματα. Επίσης, όσο μεγαλύτερο είναι το πλυντήριο, και επομένως όσο πιο αραιά χρησιμοποιείται, τόσο μικρότερη είναι η επιβάρυνση που προκαλεί.
Ψυγεία Εξαιρώντας τους θερμοσίφωνες, το ψυγείο είναι η συσκευή με τη μεγαλύτερη ενεργειακή κατανάλωση στο νοικοκυριό, αφού βρίσκεται συνεχώς σε λειτουργία. Συνεπώς, σε αυτή την περίπτωση είναι ακόμη πιο σημαντική η επιλογή ενός μοντέλου με την καλύτερη ενεργειακή απόδοση.
Τηλεοράσεις Προτιμήστε μια TV με οπίσθιο φωτισμό LED. Εκτός από την καλύτερη απόδοση των χρωμάτων, έχει 25% περίπου χαμηλότερη κατανάλωση από τις LCD τηλεοράσεις με φωτισμό CCFL.
Χρησιμοποιήστε τη συσκευή αποδοτικά Ακόμη και ένα λίγο ενεργοβόρο μοντέλο μπορεί να αποδειχθεί… σπάταλο στην πράξη, αν δεν χρησιμοποιηθεί σωστά. Για παράδειγμα, ένα ψυγείο ενεργειακής κλάσης Α+++ θα χάσει τα πλεονεκτήματά του, στην περίπτωση που η θερμοκρασία συντήρησης και ψύξης ρυθμισθεί υπερβολικά χαμηλά ή τοποθετηθεί δίπλα στην κουζίνα και σε ένα «σώμα» καλοριφέρ. l
17
«Oχι» στον λιγνίτη από τους Eλληνες Σε πανελλήνια έρευνα της WWF Ελλάς, το 90% των συμμετεχόντων δηλώνουν πως η ΔΕΗ πρέπει να στραφεί στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ε
ννιά στους δέκα πολίτες πιστεύουν πως η ΔΕΗ πρέπει να στραφεί στην καθαρή ενέργεια, ενώ μόλις το 7% δηλώνει πως προτιμά τον λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρισμού, σύμφωνα με πανελλήνια δημοσκόπηση που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η WWF Ελλάς. Η δημοσκόπηση πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία QED και, σύμφωνα με την περιβαλλοντική ΜΚΟ, καταρρίπτει άλλον έναν πολιτικό μύθο: την υποτιθέμενη δημοφιλία του λιγνίτη και των «εγχώριων» ορυκτών πηγών ενέργειας. Στόχος της δημοσκόπησης ήταν η μέτρηση του βαθμού ευαισθητοποίησης και γνώσης σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, η αποτύπωση του επιπέδου ενημέρωσης σε θέματα παραγωγής και διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και η ανάλυση του βαθμού επίγνωσης των περιβαλλοντικών και κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων από τη λειτουργία λιγνιτικών σταθμών. Τα ποσοστά που προέκυψαν από την έρευνα δείχνουν πως η κοινή γνώμη έχει αποκρυσταλλωμένες απόψεις. Eτσι, πάνω από το 80% των πολιτών κινείται υπέρ της «στροφής» της ενεργειακής πολιτικής στις ΑΠΕ, ενώ το 67% προτρέπει σε άμεση επένδυση της χώρας σε αυτές, σε μια περίοδο που η ΔΕΗ ζητά δωρεάν δικαιώματα εκπομπών για να διαιωνίσει το λιγνιτικό μοντέλο ηλεκτροπαραγωγής. Το 22% είναι υπέρ της εξάντλησης των κοιτασμάτων λιγνίτη, ενώ μόλις το 4% τελικά προκρίνει την επιλογή του λιγνίτη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ευρήματα της
έρευνας για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, όπου η σημερινή κυβέρνηση σχεδιάζει να συνεχίσει την επένδυση της νέας λιγνιτικής μονάδας, Πτολεμαΐδα V, που συμφωνήθηκε το 2009 και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες και απαιτήσεις της εποχής. Παρά την αστήρικτη εμμονή κυβερνήσεων και ΔΕΗ στην επιχειρηματολογία για το χαμηλό κόστος του λιγνίτη και τις αντιρρυπαντικές επιδόσεις της νέας μονάδας, το 58% του συνόλου και το 50% των κατοίκων της Δ. Μακεδονίας δηλώνει ότι πρέπει να ακυρωθούν τα σχέδια για νέες λιγνιτικές μονάδες. «Η δημοσκόπηση του WWF Ελλάς αποδεικνύει περίτρανα ότι η κοινωνία συμφωνεί σε συντριπτικό βαθμό με τα επιστημονικά πορίσματα που προτάσσουν ως επιτακτική την ανάγκη απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και την αποφασιστική στροφή στην καθαρή ενέργεια», τονίζει ο Νίκος Μάντζαρης, υπεύθυνος πολιτικής για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή. «Η πολιτική ηγεσία οφείλει να λάβει σοβαρά υπόψη το γεγονός ότι πλέον η σημασία αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής αντανακλάται και στην κοινή γνώμη ως ξεκάθαρο κοινωνικό αίτημα για αλλαγή του σημερινού, ρυπογόνου ενεργειακού μοντέλου που βασίζεται στον λιγνίτη. Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα φαινόμενο του μέλλοντος που δεν μας αφορά. Επηρεάζει κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας και αλλοιώνει τη φυσική εξέλιξη του πλανήτη μας», καταλήγει. l
«Βουτιά» της Volkswagen Οι παγκόσμιες πωλήσεις της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας μειώθηκαν κατά 3,5% τον Οκτώβριο, στον απόηχο του σκανδάλου παραποίησης των εκπομπών ρύπων.
Α
ρνητική επίδραση στις πωλήσεις της Volkswagen έχει το σκάνδαλο που ξέσπασε τον Σεπτέμβριο, όταν ανακαλύφθηκε πως η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία χρησιμοποιούσε ειδικό λογισμικό, το οποίο, στις δοκιμές, παραποιούσε τις μετρήσεις των εκπομπών ρύπων από τα ντιζελοκίνητα μοντέλα της. Eτσι, οι παγκόσμιες πωλήσεις ολόκληρου του ομίλου παρουσίασαν πτώση κατά 3,5% τον Οκτώβριο, με την εταιρεία να διαθέτει 831.300 οχήματα. «Οι καταναλωτές δείχνουν επιφυλακτικότητα, αφού έχει πληγεί η αξιοπιστία των μοντέλων της εταιρείας»,
ανέφερε χαρακτηριστικά σε δημοσιογράφους ο Bernd Osterloh, επικεφαλής του συμβουλίου εργαζομένων. Και αυτό είναι που, σύμφωνα με τον ίδιο, εξηγεί γιατί οι παραγγελίες των μοντέλων της Volkswagen μειώθηκαν τον προπερασμένο μήνα κατά 5,3%, στα 490.000 οχήματα, με συνέπεια οι πωλήσεις να ελαττωθούν κατά 4,7% από τον Ιανουάριο μέχρι τον
Οκτώβριο 2015, φθάνοντας τα 4,84 εκατομμύρια. Η πτωτική πορεία ανακόπηκε από την Κίνα, τη μεγαλύτερη αγορά στην οποία κατέληξαν σχεδόν τα μισά νέα οχήματα της εταιρείας (233.500). Ετσι, η οριακή αύξηση των παραγγελιών στην ασιατική χώρα, η οποία άγγιξε το 1,8% τον Οκτώβριο, μπόρεσε να συγκρατήσει σε σχετικά μικρά επίπεδα τη βουτιά των πωλήσεων. Αντίθετα, το σκάν-
δαλο φαίνεται πως έριξε βαρύτερη «σκιά» στη δυτική Ευρώπη, όπου ενδεικτικά οι πωλήσεις της σειράς Passenger ήταν ελαττωμένες τον Οκτώβριο κατά 1,3%, συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Οι μεγαλύτερες απώλειες καταγράφηκαν στη Βραζιλία, όπου άγγιξαν το 50% με τη διάθεση μόλις 23.800 οχημάτων τον προπερασμένο μήνα, συγκριτικά με τα 47.300 αυτοκίνητα που πούλησε η αυτοκινητοβιομηχανία τον Οκτώβριο του 2014. Αρκετά μεγάλη μείωση παρατηρήθηκε και στη Ρωσία, όπου η πτώση άγγιξε το 25,7%. l
18
Κρατήστε το σπίτι ζεστό με μικρό κόστος Απλές και «έξυπνες» κινήσεις που θα θωρακίσουν την κατοικία σας από το κρύο, χωρίς να χρειαστεί να ξοδέψετε πολύ χρόνο και χρήμα.
T
ο γεγονός πως τα περισσότερα κτήρια στην Ελλάδα δεν είναι επαρκώς μονωμένα, σε συνδυασμό με το ότι λόγω της οικονομικής κρίσης αρκετά νοικοκυριά δεν «αντέχουν» το οικονομικό βάρος παρεμβάσεων που θα βελτίωναν δραστικά την κατάσταση, κάνουν τους χειμερινούς μήνες αντίξοους σε μια χώρα που, χάρη στο μεσογειακό της κλίμα, η ανάγκη για θερμική άνεση κανονικά θα έπρεπε να καλύπτεται σχετικά εύκολα. Ωστόσο, ακόμη κι αν για οποιονδήποτε λόγο η θέρμανση έρχεται σε δεύτερη μοίρα για τον οικογενειακό σας προϋπολογισμό, αυτό σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει πως θα πρέπει να… παραδοθείτε στο έλεος των διαθέσεων του καιρού. Αντίθετα, με μερικές απλές και οικονομικές κινήσεις, μπορείτε να «θωρακίσετε» αρκετά αποτελεσματικά το σπίτι σας.
Μειώστε τις απώλειες θερμότητας Ερευνες έχουν δείξει πως οι απώλειες από τη θέρμανση μπορεί να αγγίξουν και το 60%, σε ένα σπίτι όπου υπάρχουν διαρροές. Επειδή ένας από τους βασικούς «ενόχους» για τις διαρροές είναι τα κουφώματα, όταν είναι παλιά, ελέγξτε αν υπάρχουν χαραμάδες και κλείστε τις με ειδικές μονωτικές ταινίες. Κάντε το ίδιο και με την εξώπορτα.
Προσαρμόστε την καθημερινότητά σας Φροντίστε να αερίζετε το σπίτι κατά τις μεσημεριανές ώρες, όταν δηλαδή η εξωτερική θερμοκρασία έχει τη μεγαλύτερη τιμή. Επίσης, κλείνετε τα παντζούρια και τις κουρτίνες όταν πρόκειται να φύγετε, όπως επίσης και το βράδυ, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι η χαμηλότερη του 24ωρου. Τις ηλιόλουστες ημέρες, ανοίξτε τις κουρτίνες στα παράθυρα, για να δώσετε τη δυνατότητα στις ακτίνες του ήλιου να ζεστάνουν τους εσωτερικούς χώρους.
Επιστρατεύστε χαλιά και μοκέτες Χαλιά και μοκέτες «μονώνουν» το πάτωμα, κρατώντας το επομένως ζεστό. Αυτό σημαίνει πως θα κλείσετε μία από τις βασικές «οδούς διαφυγής» της θερμότητας, διατηρώντας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τη θερμοκρασία στο σπίτι σε ανεκτά επίπεδα.
Συντηρήστε τη θέρμανση Είτε έχετε σπίτι με κεντρική θέρμανση είτε ζεσταίνεστε με κλιματισμό, καλέστε έναν τεχνικό για να κάνει συντήρηση στον λέβητα ή το κλιματιστικό αντίστοιχα, ώστε να αυξήσετε την απόδοσή τους. Αν έχετε τζάκι, θα πρέπει να φροντίσετε να είναι καθαρή η κα-
μινάδα από στάχτες ή άλλα υπολείμματα. Επίσης, όποτε δεν το χρησιμοποιείτε, θα πρέπει να κλείνετε το διάφραγμα (κλαπέτο), για να μην μπαίνει στο σπίτι κρύος αέρας.
Βελτιώστε τη λειτουργία των «σωμάτων» του καλοριφέρ Στην περίπτωση που ζείτε σε πολυκατοικία με κεντρική θέρμανση, τα «σώματα» θα λειτουργούν πιο αποδοτικά αν δεν είναι σκεπασμένα και δεν υπάρχουν έπιπλα μπροστά ή δίπλα τους. Επίσης, μην αμελείτε να κάνετε εξαέρωση ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Αν έχετε αυτόνομη θέρμανση, ρυθμίστε τον θερμοστάτη στους 19-20 βαθμούς Κελσίου. Επιπλέον, καλό θα ήταν να αποφεύγετε τις συχνές αυξομειώσεις του θερμοστάτη, γιατί αυξάνουν το κόστος λειτουργίας. Παράλληλα, μπορείτε να απομονώσετε τα «σώματα» που βρίσκονται σε δωμάτια τα οποία δεν χρησιμοποιείτε.
Μονώστε τυχόν εξωτερικές σωληνώσεις Στην περίπτωση που υπάρχουν σωλήνες, οι οποίοι βρίσκονται εκτεθειμένοι εκτός σπιτιού, είτε του θερμοσίφωνα είτε του καλοριφέρ, μην αμελήσετε να τους «ντύσετε» με ειδικά μονωτικά υλικά, για να μειώσετε τις απώλειες.
Διώξτε την υγρασία Στην πραγματικότητα, η άβολη αίσθηση που νιώθει κανείς σε ένα σπίτι το οποίο δεν θερμαίνεται επαρκώς είναι ένας συνδυασμός χαμηλής θερμοκρασίας και υψηλής υγρασίας. Ετσι, ένας αφυγραντήρας μπορεί να αφαιρέσει την υγρασία από τους εσωτερικούς χώρους ενώ, σύμφωνα με έρευνες, μπορεί να μειώσει το κόστος θέρμανσης μέχρι και 1520%. l
19
«Πράσινο φως» για 5 περιβαλλοντικά έργα 7 εκατ. ευρώ από την Κομισιόν στην Ελλάδα για τη βιώσιμη κινητικότητα, την καλύτερη διαχείριση αστικών αποβλήτων και την προστασία της βιοποικιλότητας των δασών.
Π
έντε έργα, που υποβλήθηκαν από ελληνικούς φορείς, περιλαμβάνονται στις 96 περιβαλλοντικές δράσεις που πρόσφατα αποφάσισε να συγχρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα έργα αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, πρωτοβουλίες για τη βιώσιμη κινητικότητα, την καλύτερη διαχείριση αστικών αποβλήτων και την προστασία της βιοποικιλότητας των δασών, ενώ τα ευρωπαϊκά κονδύλια για την υλοποίησή τους θα προέλθουν από τον προϋπολογισμό του προγράμματος LIFE για το περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας πήρε το «πράσινο φως» για το GreenYourMove, ένα έργο που στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη, με την καθιέρωση στρατηγικής για βιώσιμη κινητικότητα και με την προώθηση περιβαλλοντικά βέλτιστων επιλογών για τις μετακινήσεις και τα ταξίδια. Εγκριση πήρε, επίσης, το Natura Themis του Πανεπιστημίου Κρήτης, το οποίο θέλει να συμβάλει στην ευαισθητοποίηση στοχευμένων ομάδων και της κοινής γνώμης στην Κρήτη, αναφορικά με τα περιβαλλοντικά εγκλήματα και τα εγκλήματα εις βάρος των άγριων ειδών, καθώς και όσον αφορά
την ευθύνη πρόληψης και αποκατάστασης ζημιών στη βιοποικιλότητα. Παράλληλα, μέσα από το DEBAG, το Πανεπιστήμιο Πατρών θα αναπτύξει και θα εφαρμόσει μια ολοκληρωμένη εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την πρόληψη και τη μείωση της ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος με πλαστικές σακούλες. Επιπλέον, το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας και το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων και Υγροτόπων θα υλοποιήσουν το Forestlife, με σκοπό την ανάπτυξη μιας διαδικτυακής πλατφόρμα συνεργασίας για τα δάση, όπως επίσης και επιμορφωτικών εργαλείων για τη μείωση των ανθρωπογενών οχλήσεων στα δασικά περιβάλλοντα. Τέλος, ο δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανέλαβε το έργο PavetheWAySTE, στόχος του οποίου είναι να διευκολύνει την εφαρμογή της οδηγίαςπλαισίου για τα απόβλητα στις απομακρυσμένες περιοχές, επιτρέποντας στις τοπικές και περιφερειακές αρχές να βελτιώσουν τις επιδόσεις ανακύκλωσης των οικείων αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) και, κατά συνέπεια, να προλειάνουν το έδαφος για αποδοτικότερη χρήση των πόρων.
Τα 96 περιβαλλοντικά έργα, τα οποία πήραν την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προήλθαν από τις 1.117 αιτήσεις που υποβλήθηκαν στην Κομισιόν για ένταξη στο LIFE. Oσον αφορά στην κατάταξή τους στις επιμέρους κατηγορίες, τα 51 από αυτά αφορούν την πιο αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων, τα 39 την αντιμετώπιση της απώλειεας της βιοποικιλότητας και τα 6 την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για οικολογικά θέματα. l
Πρωταγωνιστής η αιολική ενέργεια στην E.E. Μελέτη της Ευρωπαϊκής Eνωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA) προβλέπει πως οι ανεμογεννήτριες θα μπορούσαν να κυριαρχήσουν στην ηλεκτροπαραγωγή, έως το 2030.
Α
ν οι κυβερνήσεις της Γηραιάς Ηπείρου υιοθετήσουν τα κατάλληλα μέτρα, τότε μέχρι το 2030 η αιολική ενέργεια μπορεί να αποκτήσει την πρώτη θέση στην παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη. Αυτό συμπεραίνει πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA), σύμφωνα με την οποία είναι απολύτως εφικτό τα αιολικά πάρκα να ξεπεράσουν σε εγκατεστημένη ισχύ τα
λιγνιτικά εργοστάσια και τις μονάδες παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο, μέχρι το τέλος της επόμενης δεκαετίας. Οπως αναφέρεται στην έκθεση, η ισχύς των αιολικών πάρκων θα μπορούσε να αγγίξει τα 392GW σε 15 χρόνια, με τα 294GW να αφορούν χερσαία πάρκα και τα 98GW θαλάσσια. Αυτή τη στιγμή, η εγκατεστημένη ισχύς είναι 128,8GW, κάτι που σημαί-
νει πως μπορεί να καλύψει περίπου το 10% της ετήσιας κατανάλωσης ρεύματος στην Ευρώπη. Η μελέτη παραθέτει μια σειρά από μέτρα που θα μπορούσαν να ενισχύσουν πολύ περισσότερο τη διείσδυση της αιολικής ενέργειας στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μίγμα. Εξίσου σημαντική είναι η επίδραση που εκτιμά πως θα είχε αυτή η εξέλιξη
στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς προβλέπει πως αντί να επιβαρύνει τους οικονομικούς δείκτες, θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη. Ετσι, η EWEA υποστηρίζει πως το όφελος από τη «στροφή» στα αιολικά θα αγγίξει τα 13 δισ. ευρώ, δημιουργώντας επίσης νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλοντας στη μείωση των λογαριασμών του ηλεκτρικού. l
20
«Φωτιά»τα υγρά καύσιμα στην Ελλάδα Η χώρα μας έχει την 6η ακριβότερη βενζίνη ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως και το 9ο ακριβότερο πετρέλαιο θέρμανσης.
T
ο δυσανάλογα υψηλό κόστος για βενζίνη και πετρέλαιο θέρμανσης, που πρέπει να πληρώσει ο Ελληνας καταναλωτής, αναδεικνύει το πρόσφατο δελτίο της Κομισιόν με τις τιμές των υγρών καυσίμων σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με βάση το δελτίο, το οποίο ανακοινώθηκε στις 30 Νοεμβρίου, η βενζίνη στη χώρα μας είναι η 6η ακριβότερη στην ευρωπαϊκή επικράτεια, ενώ το πετρέλαιο θέρμανσης το 9ο ακριβότερο. Πιο συγκεκριμένα, το κόστος για ένα λίτρο βενζίνης αγγίζει στη χώρα μας τα 1,403 ευρώ και είναι υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ο οποίος αγγίζει τα 1,339 ευρώ. Πάνω από εμάς στη σχετική λίστα βρίσκονται μόλις 5 χώρες, με «πρωταθλήτριες» τη Βρετανία και την Ολλανδία, όπου η τιμή της βενζίνης κινείται σε ευρώ στα 1,518 και 1,493 αντίστοιχα. Την ίδια στιγμή, όμως, ο μέσος Ελληνας πληρώνει για τις μετακινήσεις του ακριβότερα από τον Σουηδό
(1,363 ευρώ ανά λίτρο), τον Γάλλο (1,288) και τον κάτοικο του Λουξεμβούργου (1,124). Δηλαδή από χώρες όπου το μέσο εισόδημα απέχει παρασάγγας από τις απολαβές στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα μάλιστα μετά την κατάρρευσή τους λόγω της οικονομικής κρίσης.
Ακριβή θέρμανση Από άποψη, τουλάχιστον, κατάταξης, τα πράγματα φαίνεται να είναι καλύτερα στην περίπτωση του πετρελαίου θέρμανσης, όπου η χώρα μας καταλαμβάνει την 9η θέση. Ωστόσο, η τιμή του ενός λίτρου στην Ελλάδα που αγγίζει τα 0,833 ευρώ χωρίς την επιδότηση, είναι αρκετά υψηλότερη σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ο οποίος κινείται στα 0,641 ευρώ. Και αυτό γιατί σε αρκετά
κράτη που βρίσκονται σε χαμηλότερες θέσεις από τη χώρα μας, το πετρέλαιο πωλείται αρκετά φθηνότερα. Ενδεικτικά, η τιμή στην Αυστρία είναι 0,654 ανά λίτρο, στη Γαλλία 0,647 και στην Ισπανία 0,603 ευρώ. Από τις χώρες με τις υψηλότερες τιμές, τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η Δανία με 1,209 ανά λίτρα, η Ιταλία με 1,128 και η Ουγγαρία με 1,098. Ωστόσο, θα πρέπει να συνυπολογίσει κανείς πως σε αρκετές από αυτές τις χώρες, αν και το κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο είναι ακριβότερο από ό,τι στην Ελλάδα, πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις επιλέγουν διαφορετικούς τρόπους θέρμανσης, προκρίνοντας κατά κανόνα λύσεις που «περνούν» από το ηλεκτρικό δίκτυο.
Υψηλοί φόροι Αν και ένας λόγος για την αυξημένη τιμή των υγρών καυσίμων στη χώρα μας είναι ο τρόπος που τιμολογούνται από τα διυλιστήρια, τον πλέον σημαντικό ρόλο παίζει η αυξημένη φορολόγηση που ισχύει στην Ελλάδα, η οποία είναι και η αιτία που η μείωση των διεθνών τιμών του «μαύρου χρυσού» τους τελευταίους μήνες δεν έχει «μεταφρασθεί» σε αντίστοιχη μείωση των ποσών που πληρώνει ο Ελληνας για τις καθημερινές του μετακινήσεις ή για να ζεσταθεί. Χαρακτηριστικό είναι πως η φορολογία επιβαρύνει την τελική τιμή της αμόλυβδης βενζίνης από 62% μέχρι και 68%. Και μάλιστα, ένα μεγάλο μερίδιο της φορολόγησης είναι σταθερό, κάτι που σημαίνει πως δεν ακολούθησε την πρόσφατη ελάττωση των διεθνών τιμών των υγρών καυσίμων. Ισως δεν υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη για τα παραπάνω από το δεύτερο δελτίο με τις τιμές υγρών καυσίμων που επίσης εκδίδει η Κομισιόν, αυτή τη φορά χωρίς να συνυπολογίζονται οι φόροι σε κάθε κράτος-μέλος. Σε αυτή τη λίστα, με κριτήριο το κόστος της αμόλυβδης βενζίνης προ φόρων, η χώρα μας κατατάσσεται στην 15η θέση ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Οσον αφορά στην τιμή του πετρελαίου θέρμανσης χωρίς τη φορολόγηση, καταλαμβάνουμε την 13η θέση στη λίστα. l
21
Στην τελική ευθεία η έναρξη του ΤΑP Πιθανότατα μέσα στην επόμενη άνοιξη αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, για τον οποίο ήδη εξασφάλισε παραγγελία η Σωληνουργία Κορίνθου.
Σ
την τελική ευθεία μπαίνει η προπαρασκευαστική διαδικασία για την έναρξη κατασκευής του ελληνικού τμήματος του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP AG), καθώς η διεθνής κοινοπραξία και η κυβέρνηση κατέληξαν σε συμφωνία για την αύξηση των αντισταθμιστικών οφελών από τη μεριά των κατασκευαστών. Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο Ενέργειας εξασφάλισε διπλασιασμό του ποσού για έργα στις τοπικές κοινωνίες από τις οποίες θα διέλθει ο αγωγός. Ετσι, μέσα σε 5 χρόνια, οι κατασκευαστές θα πραγματοποιήσουν έργα ύψους περίπου 32 εκατ. ευρώ, από 15 εκατομμύρια που προέβλεπε η αρχική σύμβαση. Επιπλέον, σε αντίθεση με την αρχική σύμβαση, θα αποζημιωθούν και οι δημόσιες ή δασικές εκτάσεις που βρίσκονται στη γραμμή χάραξης του αγωγού, και όχι μόνο οι αγροτικές, όπως είχε αρχικά συμφωνηθεί. Οι βελτιώσεις θα περιληφθούν σε νέα, τροποποιημένη σύμβαση, η οποία θα υπογραφεί άμεσα με σκοπό να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την έναρξη κατασκευής. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι η δημιουργία του ελληνικού τμήματος θα μπορούσε να ξεκινήσει μέσα στην άνοιξη του επόμενου έτους. Παράλληλα, όπως συμβαίνει διεθνώς με ανάλογα έργα, επιθυμία της ελληνικής πλευράς είναι ένα
σημαντικό μερίδιο των παραγγελιών του έργου να ανατεθεί σε εγχώριες εταιρείες, κάτι που έγινε ήδη στην περίπτωση των σωλήνων για το χερσαίο τμήμα του αγωγού, οι οποίοι θα κατασκευασθούν από τη Σωληνουργεία Κορίνθου. Εκτός από τον TAP, ο oποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ιταλία, περνώντας από την Ελλάδα και την Αλβανία, έντονη κινητικότητα παρατηρείται επίσης, στην περίπτωση του Αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB). Ο IGB θα έχει μήκος περίπου 182 χιλιόμετρα και θα ξεκινά από την Κομοτηνή για να καταλήξει στη Stara Zagora, συνδέοντας τα δίκτυα φυσικού αερίου των δύο χωρών. Ηδη Ελλάδα και Βουλγαρία έχουν καταλήξει σε συμφωνία για όλα τα θέματα, κάτι που οδήγησε στην υπογραφή της τελικής επενδυτικής πρότασης (FID) από τους υπουργούς Ενέργειας των δύο κρατών, εξέλιξη που ενισχύει τις προοπτικές κατασκευής πλωτού τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη. Στον αντίποδα, η κατάσταση είναι πολύ πιο περίπλοκη για τον ρωσοτουρκικό Turkish Stream, ιδιαίτερα μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Πριν από το συγκεκριμένο «θερμό» επεισόδιο, οι πληροφορίες συνέκλιναν στην αλλαγή χάραξης του αγωγού, ώστε να καταλήγει στην Ιταλία. Το σενάριο αυτό, μάλιστα,
έβλεπαν θετικά όχι μόνο η Ρωσία, αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Γαλλία. Τα δεδομένα, ωστόσο, άλλαξαν άρδην μετά την πρόσφατη ένταση στις ρωσοτουρκικές σχέσεις, με εκτιμήσεις να μιλούν ακόμη και για αναβολή ή και ματαίωση του έργου, στο πλαίσιο των οικονομικών αντιποίνων που σχεδιάζει η Ρωσία για την κατάρριψη του μαχητικού της. Αν και είναι ακόμη νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, η διένεξη των δύο χωρών έρχεται να προστεθεί στα εμπόδια που προϋπήρχαν για την κατασκευή του, και πιο συγκεκριμένα στις αντιρρήσεις των ΗΠΑ σε μεγαλύτερο βαθμό, και σε μικρότερο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες θεωρούν πως με τον Turkish Stream θα αυξηθεί η εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από το ρωσικό φυσικό αέριο. l
50% λιγότερες εκπομπές CO2 από τα αεροπλάνα 14 προτάσεις του University College του Λονδίνου, του Παν/μίου της Καλιφόρνια και του MIT για να περιορισθεί το «ανθρακικό αποτύπωμα» και το κόστος των αεροπορικών ταξιδιών.
N
έα έρευνα, που εκπονήθηκε από ερευνητές του University College του Λονδίνου, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και του MIT καταδεικνύει τη δυνατότητα μείωσης των εκπομπών CO2 από τους στόλους των αεροπορικών εταιρειών έως και 50%, στα επόμενα 35 χρόνια. Οι ερευνητές, εξετάζοντας στοιχεία από προηγούμενες μελέτες καθώς και δεδομένα αεροπορικών εταιρειών ανακάλυψαν ότι οι αλλαγές σε αεροσκάφη στενής ατράκτου θα έχουν μεγαλύτερη επίδραση, καθώς αντιπροσωπεύουν σχεδόν
το 75% της χρήσης καυσίμων. Εξάλλου, οι εκπομπές CO2 των αεροπλάνων αντιπροσωπεύουν το 2-3% των συνολικών εκπομπών του πλανήτη. Μάλιστα, κατέληξαν σε 14 προτάσεις για ταυτόχρονη μείωση των εκπομπών και του κόστους. Μία από τις προτάσεις είναι να παραμένουν τα αεροπλάνα στην πύλη έως την απογείωση, αντί να περιμένουν αδρανή στο διάδρομο. Aλλες πιθανές αλλαγές περιλαμβάνουν τη χρήση λιγότερων κινητήρων κατά την τροχοδρόμηση ή και τη χρήση ηλεκτρικών κινητήρων, τον πιο συχνό καθαρισμό τους, τη μείωση του
βάρους, με μείωση της ποσότητας καυσίμων έκτακτης ανάγκης, και την αντικατάσταση καθισμάτων και φρένων με νέα, από ελαφρύτερα υλικά. Ακόμα, προτείνουν τη μείωση του αριθμού επιβατών, την απόσυρση παλαιότερων αεροσκαφών και την πραγματοποίηση αλλαγών στον αέρα, όπως πιο άμεσες διαδρομές και ρύθμιση του ύψους και της ταχύτητας για την αποφυγή αναταραχών. Τέλος, υπάρχει η πρόταση για συνθετικά καύσιμα, όταν αυτή καταστεί εφικτή. Σημείώνεται ότι οι προτάσεις
της μελέτης έγιναν βάσει των τρεχουσών τιμών των καυσίμων. Κάποιες εταιρείες έχουν ήδη προβεί σε ορισμένες από τις προτεινόμενες αλλαγές, γεγονός που μπορεί μέλλοντικά να σημαίνει συντομότερες πτήσεις, λιγότερη αναμονή στο έδαφος, ακόμη και χαμηλότερες τιμές εισιτηρίων, καταλήγει η μελέτη. l
22
«Οδικός χάρτης» για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα Eρευνα του αμερικανικού πανεπιστημίου Stanford δείχνει για την Ελλάδα και άλλες 138 χώρες ποιος συνδυασμός ΑΠΕ θα μπορούσε να καλύπτει τις ενεργειακές τους ανάγκες από το 2050, χωρίς την παραμικρή επιβάρυνση του πλανήτη.
H
ανθρωπότητα θα μπορούσε από το 2050 να καλύπτει όλες τις ενεργειακές της ανάγκες αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές, παύοντας επομένως να εκλύει στην ατμόσφαιρα αέρια του θερμοκηπίου. Αυτό είναι το συμπέρασμα μελέτης του αμερικανικού πανεπιστημίου Stanford, η οποία μάλιστα αναλύει ξεχωριστά την κατάσταση 139 χωρών του πλανήτη, για να δείξει σε κάθε μία από αυτές ποιος συνδυασμός «πράσινων» πηγών θα μπορούσε να την καταστήσει απόλυτα «φιλική» στο περιβάλλον. Για κάθε κράτος, η μελέτη υπολογίζει την παραγωγή από ΑΠΕ που θα χρειαζόταν για να καλυφθεί η ζήτηση για την ηλεκτροδότηση, τη γεωργία, τις μεταφορές, την ψύξη, τη θέρμανση, αλλά και τη λειτουργία του βιομηχανικού τομέα. Τα ενεργειακά μίγματα προέκυψαν από το δυναμικό που έχει κάθε ανανεώσιμη πηγή για κάθε κράτος, όπως και από το οικονομικό της κόστος. Αν και υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα, το γενικό συμπέρασμα είναι πως τη μερίδα του λέοντος σε αυτό το «πράσινο» μέλλον θα έχει η ηλιακή και η αιολική
ενέργεια, όπως και τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Σε ορισμένες περιπτώσεις επίσης, όπως στην Ισλανδία, πρωτεύοντα ρόλο θα παίξει και η γεωθερμία.
κρατικά κονδύλια που δαπανώνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ισούται με την εξοικονόμηση ενός ποσού που μέσα σε έναν χρόνο θα έχει αποσβέσει τις επενδύσεις για την υλοποίηση αυτού του σχεδίου. Μέσω του ίδιου
Η περίπτωση της Ελλάδας
σχεδίου, αναμένεται ακόμα να δημιουργηθούν
Στην περίπτωση της χώρας μας, η έρευνα συμπεραίνει πως το 40% των ενεργειακών αναγκών θα μπορούσε να καλυφθεί από χερσαία αιολικά πάρκα, με τα φωτοβολταϊκά πάρκα να συνεισφέρουν κατά 24,5%. Τα φωτοβολταϊκά στις στέγες σπιτιών και σε κρατικά κτήρια θα έπρεπε να καλύψουν το 14,2% και 9,1% αντίστοιχα, ενώ τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια θα χρειαστεί να συμβάλουν κατά 10% στην παραγωγή ενέργειας. Μικρότερη συμμετοχή θα έχει η γεωθερμική ενέργεια και τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, με 2,4% και 4% αντίστοιχα. Για να απεξαρτηθεί η χώρα μας από τα ορυκτά καύσιμα, θα χρειασθεί, πάντως, να εφαρμοσθούν εκτεταμένες παρεμβάσεις εξοικονόμησης, ώστε η κατανάλωση να μειωθεί κατά 45% σε σχέση με σήμερα. Το κέρδος, όμως, δεν θα αφορά μόνο το περιβάλλον, αφού η εξάλειψη της ρύπανσης θα έχει σαν αποτέλεσμα να μειωθούν ετησίως οι θάνατοι κατά 3.900. Σημαντικός θα είναι επίσης ο περιορισμός των ασθενειών που σχετίζονται με τη μόλυνση του περιβάλλοντος, με συνέπεια να ελαττωθούν κατά 36,8 δισ. ευρώ τον χρόνο τα έξοδα του συστήματος υγείας. Το νούμερο αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 8% του ΑΕΠ της χώρας μας και, σε συνδυασμό με τα
60.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ το μέσο ελληνικό νοικοκυριό θα μειώσει τους λογαριασμούς του ετησίως κατά περίπου 350 ευρώ.
Εφικτό σχέδιο Μιλώντας στο www.fastcoexist.com, ο Mark Z. Jacobson, επικεφαλής της ομάδας που συνέταξε την έκθεση, απέρριψε απόψεις σύμφωνα με τις οποίες η τόσο μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ θα είναι εξαιρετικά δαπανηρή και θα καταστήσει αναξιόπιστο το σύστημα παραγωγής ενέργειας. «Αυτό που δείχνει η έρευνά μας είναι πως τέτοιες εκτιμήσεις είναι εντελώς λανθασμένες», σημείωσε χαρακτηριστικά. Οσον αφορά στα βήματα που θα πρέπει να γίνουν μέχρι το 2050, η έρευνα υποστηρίζει πως κάθε χώρα θα πρέπει μέχρι το 2020 να σταματήσει να κατασκευάζει νέα λιγνιτικά και πυρηνικά εργοστάσια, όπως και μονάδες φυσικού αερίου. Από το 2025, θα πρέπει επίσης τα καινούρια εμπορικά πλοία, τα τρένα και τα λεωφορεία να κινούνται με ηλεκτρική ενέργεια. Σε πέντε χρόνια, θα πρέπει να ξεκινήσει ο «εξηλεκτρισμός» των μετακινήσεων με Ι.Χ., όπως και των κάθε λογής φορτηγών. l
23
Oι πλούσιοι «πρωταγωνιστές» στη ρύπανση Σύμφωνα με έρευνα της Oxfam, το πλουσιότερο 10% των κατοίκων του πλανήτη ευθύνεται για τις μισές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
T
ην άμεση σχέση ανάμεσα στο εισόδημα και την περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκαλεί, αποδεικνύει πρόσφατη μελέτη της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Oxfam. Με βάση τη μελέτη, το πλουσιότερο 10% των κατοίκων του πλανήτη ευθύνεται ούτε λίγο ούτε πολύ για τις μισές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Αντίθετα, από το 50% του φτωχότερου πληθυσμού προέρχεται μόλις το 10% των ποσοτήτων CO2 που καταλήγουν στην ατμόσφαιρα. Κατά μέσο όρο, λοιπόν, το πλουσιότερο 10% συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή εκπέμποντας 11πλάσιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από τους 3,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους που ανήκουν στο φτωχότερο ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού. Ανθρωποι που, αν και είναι λιγότερο υπαίτιοι για την υπερθέρμανση της Γης, λόγω του χαμηλού τους εισοδήματος απειλούνται περισσότερο από την ξηρασία και τα άλλα ακραία κλιματικά φαινόμενα που τη συνοδεύουν. Η βρετανική ΜΚΟ δημοσίευσε τη μελέτη της στις 2 Νοεμβρίου, με σκοπό να συμπέσει χρονικά με
τη διεθνή Διάσκεψη για την Κλιματική Αλλαγή στο Παρίσι (COP 21). Ο λόγος ήταν πως ένα από τα κομβικά ζητήματα της Διάσκεψης αφορούσε την εξεύρεση δισεκατομμυρίων δολαρίων, για ένα ταμείο που θα χρηματοδοτήσει τις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να σταματήσουν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα, αλλά και να προσαρμοστούν στα ακραία καιρικά φαινόμενα. «Η κλιματική αλλαγή και η οικονομική ανισότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους και δημιουργούν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του 21ου αιώνα, δήλωσε ο Tim Gore από την Oxfam, επικεφαλής της πολιτικής για τα τρόφιμα και το κλίμα. Να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τη ΜΚΟ, οι εκπομπές αυξάνονται ταχύτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ωστόσο, οι ρύποι που αντιστοιχούν σε αγαθά και υπηρεσίες που καταναλώνουν οι πλουσιότεροι πολίτες στην Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική παραμένουν μικρότεροι από αυτούς των οικονομικά εύπορων που ζουν στις πλουσιότερες χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και
Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Η ΜΚΟ διαπίστωσε επίσης πως το πλουσιότερο 10% της Ινδίας ευθύνεται κατά μέσο όρο μόλις για το 1/4 των ρύπων που προκαλεί το φτωχότερο 50% του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών. «Ολοι οι οικονομικά εύποροι θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες για τις εκπομπές που προκαλούν, ανεξάρτητα από το πού ζουν», δήλωσε ο Gore. «Ωστόσο, είναι εύκολο να ξεχνάμε το γεγονός πως στις αναδυόμενες οικονομίες κατοικεί επίσης η πλειονότητα των φτωχότερων ανθρώπων του πλανήτη. Επομένως, παρόλο που θα πρέπει να επωμισθούν το μερίδιο το οποίο τους αναλογεί, ακόμη και σήμερα οι πλούσιες χώρες είναι αυτές που θα πρέπει να δείξουν τον δρόμο». l
Ανεμογεννήτριες-σαΐτες από την Google Ο ιντερνετικός κολοσσός προσλαμβάνει επιστήμονες για την ανάπτυξη μιας τεχνολογίας που υπόσχεται την παραγωγή 50% περισσότερου ρεύματος από τα συμβατικά αιολικά πάρκα.
Π
ροσλήψεις επιστημόνων διάφορων ειδικοτήτων εξήγγειλε η Google για τη θυγατρική της εταιρεία Makani, η οποία αναπτύσσει ανεμογεννήτριεςσαΐτες με σκοπό την αξιοποίηση των ισχυρών ανέμων που επικρατούν λίγες εκατοντάδες μέτρα πάνω από το έδαφος. Η ιδέα της Makani είναι πως κάθε τέτοια σαΐτα θα είναι δεμένη με συρματόσχοινο σε έναν σταθμό βάσης και θα ανυψώνεται με τη βοήθεια ενός μικρού κινητήρα, μέχρι να φθάσει στο επιθυμητό ύψος. Εκεί, η σαΐτα θα παρασύρεται από τα ρεύματα αέρια, διαγράφοντας κυκλική πορεία και προκαλώντας έτσι την κίνηση του συρματόσχοινου. Κί-
νηση που θα μεταδίδεται σε μία γεννήτρια μέσα στον σταθμό βάσης, ώστε να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα χωρίς την παραμικρή εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Η τεχνολογία έρχεται να «απαντήσει» στο γεγονός ότι αυτή τη στιγμή, σε παγκόσμιο επίπεδο, μόλις το 3% της ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ανεμογεννήτριες, παρά το πλούσιο αιολικό δυναμικό που διαθέτουν πολλές περιοχές στον πλανήτη. Με δεδομένο πως οι άνεμοι γίνονται ισχυρότεροι με την αύξηση του ύψους, κάθε σαΐτα εκτιμάται πως θα παράγει 50% περισσότερο ηλεκτρικό ρεύμα από μία συμβατική ανεμογεννήτρια. Παράλληλα, θα χρειάζεται 90% λιγότερα
υλικά για να κατασκευασθεί, ενώ θα δεσμεύει πολύ λιγότερο χώρο στο έδαφος. Η Makani εξαγοράστηκε από την Google το 2013 και από τότε έχει υπαχθεί στο Google X, το εργαστήριο του ιντερνετικού κολοσσού που ασχολείται αποκλειστικά με την ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών. Σε σχέση με άλλα πρότζεκτ που «τρέχουν» στο Google X, όπως τα αυτοκίνητα με αυτόματο πιλότο ή τα αερόστατα για την παροχή ασύρματου ίντερνετ, η ιδέα της Makani αναπτύσσεται, κατά κύριο λόγο, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Το μόνο που έχει γίνει γνωστό ως σήμερα είναι πως, από τις αρχές της φε-
τινής χρονιάς, μία πρωτότυπη σαΐτα ισχύος 600 kW δοκιμάζεται σε περιοχή της Καλιφόρνια. Πάντως, οι προσλήψεις που έχει στα σκαριά της η Google δείχνουν πως αυτές οι δοκιμές έχουν αφήσει ελπίδες για την εφαρμογή της τεχνολογίας σε μαζικότερη κλίμακα. l
24
Εργα ΑΠΕ σε όλη την Ελλάδα Eνεργειακό «λίφτινγκ» θα γίνει, μέσω του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, σε νοσοκομεία, αθλητικές εγκαταστάσεις και άλλα δημόσια κτήρια.
Δ
εκατρία έργα εγκατάστασης συστημάτων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και ενεργειακής αναβάθμισης θα πραγματοποιηθούν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με στόχο νοσοκομεία, αθλητικές εγκαταστάσεις και άλλα δημόσια κτήρια να περιορίσουν δραστικά τις δαπάνες τους για ηλεκτρική ενέργεια, θέρμανση και ψύξη, και επομένως να επιτευχθεί μείωση και στο περιβαλλοντικό τους «αποτύπωμα». Οι παρεμβάσεις αυτές θα συγχρηματοδοτηθούν από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), ο οποίος προέκυψε από το σύμφωνο συνεργασίας που υπέγραψαν το 1992 τα κράτη–μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και η Νορβηγία, με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Στο πλαίσιο του παραπάνω συμφώνου, ιδρύθηκε ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του ΕΟΧ, ένα εργαλείο χρηματοδοτικής ενίσχυσης, με στόχο να μειωθούν οι ανισότητες και να ενισχυθεί η κοινωνική και οικονομική συνοχή των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κυρίως των πιο αδύναμων κοινωνικά και οικονομικά, και των περιφερειών του ΕΟΧ. Το ίδιο σκεπτικό βρίσκεται και πίσω από το πρόγραμμα ενεργειακών παρεμβάσεων, το οποίο θα καλύψει κατά 85% τον προϋπολογισμό των συγκεκριμένων 13 έργων, αφού η «πράσινη» ανάπτυξη θεωρείται ένας σημαντικός πυλώνας για την οικονομική και κοινωνική σύγκλιση των χωρών που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ανδρος
Ενίσχυση της απασχόλησης Οι παρεμβάσεις συντονίζονται από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) και αφορούν δημόσιους χώρους ή εγκαταστάσεις οι οποίοι, παρόλο που έχουν σημαντική αξία για τις τοπικές κοινωνίες, είναι εξαιρετικά ενεργοβόροι. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μεταξύ άλλων θα εγκατασταθούν γεωθερμικές αντλίες θερμότητας και ηλιοθερμικά συστήματα, αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα, αλλά και λέβητες βιομάζας για θέρμανση. Επίσης, σε κάποια έργα προβλέπεται η αγορά ενός στόλου ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όπως και η τοποθέτηση ηλιακών πάνελ για τη φόρτισή τους. Οπως είναι φυσικό, το αποτέλεσμα όλων αυτών των εφαρμογών θα είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η μείωση του κόστους λειτουργίας όλων αυτών των εγκαταστάσεων. Παράλληλα, η ενεργειακή εξοικονόμηση θα μειώσει την επιβάρυνση στο περιβάλλον. Σημαντικό, εξάλλου, είναι ότι θα ενισχυθεί και η τοπική απασχόληση, καθώς θα χρειασθούν αρκετά τεχνικά συνεργεία που θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τις παρεμβάσεις.
Από την Ξάνθη έως την Κρήτη Το ενεργειακό «λίφτινγκ» αφορά δημόσια κτήρια και εγκαταστάσεις σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, ξεκινώντας από τη Θράκη και φθάνοντας μέχρι την Κρήτη. Ετσι, η Πανεπιστημιούπολη της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης θα μεταμορφωθεί σε «πράσινη» κοινότητα, αφού θα τοποθετηθούν
Γεωπονική Σχολή
αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα με μπαταρίες για την ηλεκτροδότηση κτηρίων που δεν συνδέονται στο δίκτυο, ενώ επίσης θα αξιοποιηθούν ηλιοθερμικά συστήματα, λέβητες βιομάζας και γεωθερμικές αντλίες θερμότητας για την κάλυψη των αναγκών για ζέστη το χειμώνα. Παράλληλα, θα αγοραστούν ηλεκτρικά ποδήλατα, τα οποία θα επαναφορτίζονται με ηλιακά πάνελ και μικρές ανεμογεννήτριες. Ανάλογες παρεμβάσεις θα γίνουν και στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο θα αποκτήσει και ηλεκτρικά οχήματα, ενώ στο Μποδοσάκειο Νοσοκομείο στη Δυτική Μακεδονία θα επιστρατευθούν ηλιακοί συλλέκτες, οι οποίοι όχι μόνο θα καλύπτουν 100% τις ανάγκες για ζεστό νερό χρήσης, αλλά και θα υποβοηθούν το σύστημα θέρμανσης του κτηρίου, ώστε να μειωθεί η κατανάλωσή του. «Πράσινο» θα γίνει, όμως, και το Δημοτικό κολυμβητήριο Ναυπλίου, το οποίο θα θερμαίνεται πλέον με αντλία θερμότητας, ενώ όλο το ζεστό νερό θα προέρχεται από ένα κεντρικό ηλιακό σύστημα. Ηλεκτρικά οχήματα θα κάνουν την εμφάνισή τους και στην Ανδρο, όπου επίσης θα εγκατασταθούν σύστημα φωτισμού LED τα οποία θα παίρνουν ενέργεια από φωτοβολταϊκά, χωρίς να χρειάζεται να συνδέονται στο δίκτυο. Από την άλλη μεριά, στην Κρήτη έμφαση θα δοθεί στην ενεργειακή εξοικονόμηση για την άντληση νερού, αφού θα τοποθετούν νέες ηλεκτροκίνητες αντλίες σε δεξαμενές νερού του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, οι οποίες θα λειτουργούν αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια. l
25
Νέες υπηρεσίες εξόφλησης από τη ΔΕΗ Σύντομα οι πελάτες της ΔΕΗ θα έχουν τη δυνατότητα πληρωμής με «πλαστικό χρήμα», είτε μέσω της ιστοσελίδας της εταιρείας είτε μέσω συσκευών POS στα καταστήματά της.
Σ
το πλαίσιο της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών της και με στόχο πάντα την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της, η ΔΕΗ προωθεί νέες καινοτόμες υπηρεσίες για την εξόφληση
των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Ειδικότερα, με τις υπηρεσίες e-pos και pos, οι πελάτες της ΔΕΗ θα έχουν τη δυνατότητα να εξόφλούν τους λογαριασμών τους με τη χρήση πιστωτικών, χρεωστικών και προπληρωμένων καρτών είτε μέσω της ιστοσελίδας της ΔΕΗ (www.dei.gr) είτε ακόμα, μέσω των συσκευών POS που θα εγκατασταθούν σύντομα στα καταστήματα της ΔΕΗ. Οι εν λόγω υπηρεσίες θα είναι διαθέσιμες μετά την ολοκλήρωση του ανοικτού μειοδοτικού διαγωνισμού που θα προκηρύξει η ΔΕΗ, κάτι που αναμένεται να γίνει στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Ηδη, η ΔΕΗ έχει αναπτύξει το κατάλληλο λογισμικό και είναι καθ’ όλα έτοιμη για την υποστήριξη αυτών των καινούριων υπηρεσιών.
Σήμερα, οι λογαριασμοί μπορούν να εξοφληθούν στα 101 καταστήματα της ΔΕΗ πανελλαδικά, καθώς και σε άλλα εναλλακτικά δίκτυα, σε περισσότερα από 6.000 σημεία σε ολόκληρη τη χώρα, σε τράπεζες (ΑΤΜ, e-banking, phone banking, πάγια τραπεζική εντολή), στα καταστήματα των ΕΛΤΑ, σε συμβεβλημένους συνεργάτες (όπως σουπερμάρκετ και πρακτορεία του ΟΠΑΠ), καθώς επίσης και μέσω της υπηρεσίας e-bill της ΔΕΗ για τους χρήστες του e-banking. Η ΔΕΗ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τις τράπεζες για την ολοκλήρωση της υλοποίησης των νέων υπηρεσιών, τον καθορισμό των βέλτιστων όρων πληρωμής και προσδοκά στη θετική ανταπόκρισή τους. l
ΕΛ.ΤΕΧ. Ανεμος Aύξηση 25,3% του κύκλου εργασιών Ο όμιλος εταιρειών διαθέτει 14 αιολικά πάρκα, ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο και ένα φωτοβολταϊκό σταθμό.
E
νοποιημένο κύκλο εργασιών 28,7 εκατ. ευρώ κατέγραψε ο όμιλος εταιρειών ΕΛ.ΤΕΧ. Ανεμος την περίοδο από την 1η Γενάρη 2015 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2015, όπως φαίνεται από την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου για την περίοδο αυτή. Το νούμερο είναι σημαντικά αυξημένο από τα 22,9 εκατ. ευρώ που κατέγραψε το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2014, παρουσιάζοντας επομένως άνοδο 25,3%. Ο όμιλος διαθέτει 14 αιολικά πάρκα, ένα μικρό υδροηλεκτρικό έργο και ένα φωτοβολταϊκό σταθμό, με συνέπεια η εγκατεστημένη ισχύς του στα τέλη Σεπτεμβρίου να αγγίζει τα 207,55 MW. Αυτή τη στιγμή, βρίσκονται σε φάση υλοποίησης δύο αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 57 MW, ενώ έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 784 MW βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης, εκ των οποίων 236 MW με εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους.
Για το πρώτο εννιάμηνο του 2015, τα ενοποιημένα κέρδη του ομίλου προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 21,0 εκατ. ευρώ, έναντι 15,6 εκατ. ευρώ σε σχέση με την περσινή, και τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) ανήλθαν σε 14,9 εκατ. ευρώ έναντι 9,6 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Τα περιθώρια EBITDA και EBIT αυξήθηκαν από 68,0% σε 73,4% και από 41,9% σε 51,8% αντιστοίχως. Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 5,9 εκατ. ευρώ έναντι 3,4 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2014, εκ των οποίων τα αποδιδόμενα στη μητρική ανέρχονται σε 5,5 εκατ. ευρώ έναντι 3,2 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2014. Ο καθαρός δανεισμός (σύνολο δανείων μείον ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα, δεσμευμένες καταθέσεις και χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα
προς πώληση που αφορούν αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων) σε ενοποιημένο επίπεδο μειώθηκε σε 96,0 εκατ. ευρώ έναντι 104,3 εκατ. στις 31.12.2014. Σε επίπεδο εταιρείας, ο κύκλος εργασιών το εννεάμηνο του 2015 ανήλθε σε 26,4 εκατ. ευρώ έναντι 21,1 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 19,3 εκατ. ευρώ έναντι 14,0 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2014, και τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων (EBIT) ανήλθαν σε 13,6 εκατ. ευρώ έναντι 8,5 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2014. Τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 5,1 εκατ. ευρώ έναντι 2,7 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2014 και τα κέρδη μετά από φόρους ανά μετοχή διαμορφώθηκαν σε 0,0614 ευρώ έναντι 0,0403 ευρώ για την αντίστοιχη περίοδο του 2014. l
26
Δυσνόητοι οι λογαριασμοί ρεύματος Σε έρευνα σε όλη την Ε.Ε., το 60% των συμμετεχόντων ανέφερε πως δυσκολεύεται να καταλάβει τις διάφορες κατηγορίες χρεώσεων.
Π
αζλ... για δύσκολους λύτες είναι οι λογαριασμοί ρεύματος για τους περισσότερους Ευρωπαίους, όπως απέδειξε πρόσφατα έρευνα για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στα 28 κράτη-μέλη, το 60% των καταναλωτών δήλωσε πως δεν μπορεί να κατανοήσει τις διάφορες κατηγορίες χρεώσεων που υπάρχουν στους λογαριασμούς, με συνέπεια να δυσκολεύεται να αποκτήσει εικόνα για πώς επιμερίζεται το ποσό, το οποίο καλείται να πληρώσει. Από τους συμμετέχοντες ζητήθηκε να απαντήσουν στην ερώτηση «οι λογαριασμοί είναι ξεκάθαροι και εύκολο να κατανοηθούν», διαλέγοντας για απάντηση έναν αριθμό από το 1 (διαφωνώ πλήρως) μέχρι το 10 (συμφωνώ απόλυτα). Ετσι, οι βαθμοί 8-10 συγκέντρωσαν το 40% των επιλογών, κάτι που σημαίνει πως μόλις το 40% των Ευρωπαίων είναι ικανοποιημένο από τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται στους λογαριασμούς οι επιμέρους οφειλές. Μάλιστα, αυτό το ποσοστό είναι ακόμη μικρότερο στη χώρα μας, αγγίζοντας το 34%. Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να διερευνήσει κατά πόσο ο τρόπος αναγραφής των επιμέρους ποσών βοηθά τους καταναλωτές να παρακολουθήσουν το τιμολόγιο του προμηθευτή τους, ώστε να μπορούν να το συγκρίνουν
με αυτό άλλων προμηθευτών. Με την ίδια μελέτη, ωστόσο, φαίνεται πως οι καταναλωτές δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν και τον ίδιο τον τρόπο τιμολόγησης, όταν αυτός είναι περίπλοκος και για παράδειγμα περιλαμβάνει κλιμακούμενη χρέωση με εκπτώσεις. Ετσι, συγκρίνοντας τα τιμολόγια διαφορετικών προμηθευτών, το 66% μπόρεσε να επιλέξει την πιο συμφέρουσα προσφορά όταν ο τρόπος χρέωσης ήταν απλός, το 59% όταν η καλύτερη χρέωση ήταν κλιμακωτή και το 55% όταν η κλιμακωτή χρέωση συνδυαζόταν με έκπτωση. Η δυνατότητα εύρεσης της πιο συμφέρουσας λύσης αποδείχθηκε πως επηρεάζεται από την εκπαίδευση και την ηλικία. Πιο συγκεκριμένα, την καλύτερη επιλογή έκανε το 64% όσων κατείχαν
πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης, με το ποσοστό αυτό να μειώνεται στο 59% για τους απόφοιτους μέσης εκπαίδευσης και στο 54% για όσους είχαν ολοκληρώσει μόνο τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Την πιο συμφέρουσα λύση επέλεξε, επίσης, το 61% των συμμετεχόντων με ηλικία άνω των 65 ετών, σε αντίθεση με το 55% των ατόμων μικρότερης ηλικίας. Η ίδια έρευνα έδειξε, επίσης, πως ένα μεγάλο ποσοστό των Ευρωπαίων καταναλωτών επιλέγει να παραμείνει στον ίδιο πάροχο, παρόλο που διαπιστώνει πως κάποιος άλλος προμηθευτής προσφέρει πιο ανταγωνιστικά τιμολόγια. l
Η Apple επενδύει στην κυματική ενέργεια Η αμερικανική εταιρεία θα χρηματοδοτήσει με 1 εκατ. ευρώ τις έρευνες για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από την κίνηση των κυμάτων.
Σ
υνεχίζοντας τις πρωτοβουλίες για την οικονομική στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η Apple ανακοίνωσε πως θα χρηματοδοτήσει με ένα εκατ. ευρώ τις έρευνες για την ανάπτυξη διατάξεων που θα μπορούν να παράγουν ρεύμα από την κίνηση των κυμάτων. Τα χρήματα θα δοθούν στην Ιρλανδική Αρχή Αειφόρου Ενέργειας (SEAI), η οποία συντονίζει τις δοκιμές τέτοιων τεχνολογιών στον κόλπο Γκάλγουεϊ στη δυτική Ιρλανδία. Η εκπρόσωπος της αμερικανικής εταιρείας Lisa Jackson δή-
λωσε πως η Apple είναι ενθουσιασμένη με το ενδεχόμενο κάποια στιγμή στο μέλλον να ηλεκτροδοτείται μέσω κυματικής ενέργειας το κέντρο δεδομένων που πρόκειται να κατασκευάσει στην περιοχή. «Ο απώτερος στόχος μας είναι όλες οι εγκαταστάσεις μας να ηλεκτροδοτούνται κατά 100%
από ΑΠΕ, κάτι που πιστεύουμε πως θα επιτευχθεί χρηματοδοτώντας τέτοια καιτονόμα πρότζεκτ», συμπλήρωσε. Αφού θα βασίζονται στην κίνηση του νερού, θα μπορούν να παράγουν μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας και έτσι, θα είναι πιο αποδοτικές από άλλες ΑΠΕ, όπως η ηλιακή ενέργεια. Μάλιστα, εκτιμάται
πως το κόστος παραγωγής θα είναι τρεις φορές μικρότερο από τα φωτοβολταϊκά. Ακόμα, καθώς το μεγαλύτερο μέρος αυτών των διατάξεων θα βρίσκεται διαρκώς κάτω από τη στάθμη της θάλασσας, δεν θα είναι ορατές από τη στεριά και δεν θα προκαλούν αισθητική ρύπανση. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ενέργειας, μέσω της κυματικής ενέργειας θα μπορούσαν να παράγονται κάθε χρόνο δύο εκατ. κιλοβατώρες, καλύπτοντας έτσι το 12,5% της κατανάλωσης ρεύματος σε όλο τον πλανήτη. l
27
Πιο αποδοτική αφαλάτωση Η τεχνολογία της αμερικανικής εταιρείας Evoqua μετατρέπει το θαλασσινό νερό σε πόσιμο, δαπανώντας 55% λιγότερη ενέργεια από τις υπάρχουσες μεθόδους.
M
ονάδες αφαλάτωσης που θα χρει-
λαδή, κατά 55% αποδοτικότερη από τις υπάρχου-
άζονται πολύ λιγότερη ηλεκτρική
σες μεθόδους. Τα σημερινά εργοστάσια βασίζον-
ενέργεια, υπόσχεται μια νέα τεχνολο-
γία που ανέπτυξε η αμερικανική εταιρεία Evoqua,
ται κατά κανόνα στην τεχνική της αντίστροφης ώσμωσης, ωθώντας το θαλασσινό νερό μέσα από
για τη μετατροπή του θαλασσινού νερού σε πό-
μία μεμβράνη που κατακρατά τα άλατα, όπως το
σιμο. Η τεχνολογία χρησιμοποιείται πιλοτικά από
νάτριο, το χλώριο και το ασβέστιο. Η συγκέν-
το 2010 στη Σιγκαπούρη, καθώς η PUB, η εταιρεία
τρωση αυτών των αλάτων στο θαλασσινό νερό
ύδρευσης της χώρας έχει χρηματοδοτήσει τη δο-
είναι περίπου 3,5% και με τη διαδικασία αυτή μει-
κιμή της. Μέχρι σήμερα, έχει αποδειχθεί πως με
ώνεται σε τέτοιο βαθμό, ώστε να πληροί τα κριτή-
τη συγκεκριμένη μέθοδο μπορεί να παραχθεί ένα
ρια κατανάλωσης από τον άνθρωπο. Το
κυβικό μέτρο νερού καταναλώνοντας μόλις 1,65
πρόβλημα είναι όμως, πως για το φιλτράρισμα
έως 1,8 κιλοβατώρες ρεύματος, τη στιγμή που οι
του νερού δαπανώνται μεγάλα ποσά ρεύματος.
σημερινές μονάδες αφαλάτωσης χρειάζονται 3,5
Από την άλλη, η τεχνολογία της Evoqua βασίζεται
κιλοβατώρες για την ίδια ποσότητα. Μάλιστα, οι
στο γεγονός ότι τα άλατα βρίσκονται στο θαλασ-
εμπνευστές της τεχνολογίας υποστηρίζουν πως
σινό νερό υπό τη μορφή ιόντων, και επομένως τα
μπορούν να μειώσουν αυτό το νούμερο ακόμη
αφαιρεί με μία ηλεκτροχημική διαδικασία. Πιο
περισσότερο, στη 1,5 κιλοβατώρα. Θα είναι, δη-
συγκεκριμένα, επειδή αυτά τα ιόντα είναι φορτι-
σμένα είτε με αρνητικό είτε με θετικό φορτίο, το νερό περνά από μία δεξαμενή με ηλεκτρόδια, τα οποία απομακρύνουν τα ιόντα μέσω ηλεκτρικών δυνάμεων, διαδικασία που είναι πολύ λιγότερο ενεργοβόρα από την αντίστροφη ώσμωση. l
Οικολογική υπεροχή των ηλεκτρικών Ι.Χ. Αναλύοντας όλο τον κύκλο «ζωής» ενός ηλεκτροκίνητου οχήματος, Αμερικανοί επιστήμονες υπολόγισαν πως είναι 50% λιγότερο ρυπογόνο από ένα αυτοκίνητο που «καίει» βενζίνη.
Μ
πορεί ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο να μην εκπέμπει τον παραμικρό ρύπο όταν κυκλοφορεί στους δρόμους, τι γίνεται, όμως, με την επιβάρυνση που προκαλεί η κατασκευή του, αλλά και η παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που «καίει»; Το έμμεσο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των επαναφορτιζόμενων ηλεκτροκίνητων Ι.Χ. στον κύκλο «ζωής» τους υπολόγισε πρόσφατη έρευνα της Ενωσης Ευαισθητοποιημένων Επιστημόνων (Union of Con-
cerned Scientists, UCS), η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα πως είναι το μισό από αυτό ενός αντίστοιχου Ι.Χ. που καταναλώνει βενζίνη. Στην ανάλυσή τους, οι Aμερικανοί επιστήμονες συνυπολόγισαν τις εκπομπές που εκλύονται στην ατμόσφαιρα κατά την παραγωγή του αυτοκινήτου και των εξαρτημάτων του, βρίσκοντας ότι το μεγαλύτερο ποσοστό προέρχεται από την κατασκευή των μπαταριών ιόντων λιθίου που χρησιμοποιεί για την αποθήκευση της ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, έλαβαν υπόψη τις πηγές ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούνται στις ΗΠΑ και σε ποιο ποσοστό. Στην περίπτωση ενός συμβατικού Ι.Χ., συνυπολόγισαν τους ρύπους που προκαλούνται για την άντληση, τη διύ-
λιση και τη μεταφορά του καυσίμου. Για τη μελέτη τους, τα μέλη της UCS βασίσθηκαν στα Nissan Leaf και Tesla Model S, τα δύο ηλεκτρικά μοντέλα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Παρόλο που και τα δύο λειτουργούν αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια, το έμμεσο αποτύπωμά τους διαφέρει αρκετά, λόγω της διαφορετικής χωρητικότητας των μπαταριών τους. Ετσι, με δεδομένο ότι το Nissan Leaf έχει μικρότερη μπαταρία, όχι μόνο έχει μικρότερη αυτονομία, αλλά προκαλεί και λιγότερες έμμεσες εκπομπές. Οπως μάλιστα υπολόγισαν οι επιστήμονες, ο κάτοχος ενός Leaf θα αποσβέσει αυτές τις εκπομπές όταν θα έχει διανύσει 7.900 χιλιόμετρα, δηλαδή περίπου έπειτα από έξι μήνες χρήσης. Αντίθετα, η μεγαλύτερη μπαταρία του Tesla Model S σημαίνει πως η απόσβεση των ρύπων στην περίπτωσή του θα γίνει έπειτα από 30.500
χιλιόμετρα, δηλαδή μετά από 16 μήνες χρήσης. Οι ερευνητές επισημαίνουν πάντως ότι, παρά τις επιμέρους διαφορές, στα επόμενα χρόνια τα ηλεκτρικά οχήματα θα αποτελέσουν τον βασικό τρόπο για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που οφείλονται στις μεταφορές. Ο πρώτος λόγος είναι πως αλλάζει το μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής στις χώρες όπου χρησιμοποιούνται, με την ολοένα και μεγαλύτερη αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών. Επιπλέον, εξελίσσονται ραγδαία οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται τόσο στην κατασκευή των ηλεκτροκίνητων οχημάτων όσο και στη λειτουργία τους, με συνέπεια να γίνονται ολοένα περισσότερο «φιλικά» στο περιβάλλον. Εξάλλου, όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, είναι εντυπωσιακό το πόσο τα ηλεκτρικά Ι.Χ. έχουν γίνει λιγότερο ρυπογόνα μέσα στα τρία μόλις τελευταία χρόνια. l
28
Eνα project «διαστημικών» διαστάσεων για τις ΑΠΕ Με πρότυπο το πρόγραμμα της NASA για την κατάκτηση της Σελήνης, το Global Apollo Programme στοχεύει σε δέκα χρόνια να κάνει τις ανανεώσιμες πηγές πιο οικονομικές από τα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια.
T
ι χρειάστηκε για να κατακτήσει ο άνθρωπος τη Σελήνη; Η συνεργασία της «αφρόκρεμας» των επιστημόνων και τεχνικών της NASA, οι οποίοι στα πλαίσια του προγράμματος Apollo και με τη γενναία χρηματοδότηση των ΗΠΑ, κατάφεραν να αναπτύξουν τις απαραίτητες τεχνολογίες που έδωσαν τη δυνατότητα στους 12 Αμερικανούς αστροναύτες να περπατήσουν στο φεγγάρι. Σήμερα, μία άλλη ομάδα κορυφαίων Βρετανών επιστημόνων, οικονομολόγων και ανθρώπων της αγοράς χρησιμοποιεί το πρόγραμμα Apollo ως πρότυπο για ένα εξίσου φιλόδοξο στόχο που έχει στα σκαριά: να βελτιώσει τις μεθόδους παραγωγής ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές, ώστε σε μία δεκαετία το κόστος του να γίνει μικρότερο από την ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τις λιγνιτικές μονάδες. Το project ονομάζεται Global Apollo Programme και, όπως και το πρόγραμμα της NASA, θα χρειασθεί γενναίες επενδύσεις για να γίνει πραγματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι υπεύθυνοι του project υπολογίζουν πως το Global Apollo Programme θα χρειασθεί 15 δισ. δολάρια ετησίως, για την
Ο Nicholas Stern, οικονομολόγος και μέλος της βρετανικής ακαδημίας.
έρευνα, την ανάπτυξη και τη δοκιμή διάφορων καινοτομιών, οι οποίες θα αφορούν όχι μόνο την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και την αποθήκευσή της στην περίπτωση που δεν πρόκειται να καταναλωθεί άμεσα. Παρόλο που το συνολικό ποσό αγγίζει τα 150 δισ. και μοιάζει υπερβολικό, στην πραγματικότητα αν αφαιρεθεί ο πληθωρισμός, ισούται με τη χρηματοδότηση του προγράμματος της NASA. Επιπλέον, ισοδυναμεί με τα 2/3 των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών για έναν μόλις χρόνο.
Οι εμπνευστές της ιδέας Ανάμεσα στους εμπνευστές του προγράμματος είναι ο David King, καθηγητής χημείας στο πανεπιστήμιο του Cambridge, και ο Nicholas Stern, οικονομολόγος και μέλος της βρετανικής ακαδημίας. Στην ομάδα που ανέλαβε την πρωτοβουλία συμμετέχουν, επίσης, ο Adair Turner, επιχειρηματίας και ακαδημαϊκός, όπως και ο John Browne, πρώην CEO της BP. Σύμφωνα με τον King, οι ΑΠΕ έχουν ήδη να επιδείξουν αρκετά πλεονεκτήματα από τα ορυκτά καύσιμα, όπως τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του φαινομένου του θερμοκηπίου. Ωστόσο, όπως προσθέτει στην εφημερίδα Guardian, είναι σημαντική η ακόμη μεγαλύτερη μείωση του κόστους παραγωγής. «Οταν το πετύχουμε, τότε θα έχουμε κερδίσει όλες τις μάχες», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο Βρετανός καθηγητής είναι γνωστός για τις προσπάθειές του να αφυπνίσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για την κλιματική αλλαγή. Οπως συμπληρώνει στην εφημερίδα, από τις 60 χώρες που έχει επισκεφθεί, αρκετές έχουν δείξει ενδιαφέρον για την ιδέα. Μεταξύ τους, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Κορέα, το Μεξικό και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Επίσης, το project έχει συζητηθεί σε διάσκεψη κορυφής των G7.
Διπλάσια χρήματα στην έρευνα Σύμφωνα με τον καθηγητή Martin Rees, πρώην επικεφαλής της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών, η κατάκτηση της Σελήνης έχει αποδείξει πως τέτοιοι φιλόδοξοι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν εντυπωσιακά γρήγορα, αν υπάρχει πολιτική βούληση και τα απαραίτητα κεφάλαια. Τα κεφάλαια που προβλέπει το Global Apollo Programme αντιστοιχούν ουσιαστικά σε διπλασιασμό των χρημάτων που ξοδεύονται ήδη παγκοσμίως σε έρευνα και ανάπτυξη σε «πράσινες» τεχνολογίες. Σήμερα, υπολογίζεται πως σε παγκόσμια κλίμακα μόλις το 2% των ερευνητικών κονδυλίων αφορά την ανάπτυξη νέων μεθόδων παραγωγής ρεύματος από ΑΠΕ, την αποθήκευση ενέργειας και τα «έξυπνα» δίκτυα. Ετσι, όσα κράτη ενταχθούν στο πρόγραμμα, θα δεσμευθούν πως θα αξιοποιούν γι' αυτό το σκοπό το 0,02 του ΑΕΠ τους, αποφασίζοντας τα ίδια σε ποιες συγκεκριμένες εφαρμογές θα επικεντρωθούν. Ωστόσο, θα δημιουργηθεί μία διεθνής επιτροπή, η οποία θα συντονίζει τις πρωτοβουλίες όλων των χωρών-μελών, ώστε να μην «τρέχουν» παρόμοια ερευνητικά project. Για τον Richard Layard, καθηγητή στο London School of Economics και μέλος της πρωτοβουλίας, είναι σχεδόν αδιανόητο το γεγονός ότι η ανθρωπότητα, αυτή τη στιγμή αφιερώνει ένα τόσο μικρό ποσό για το «πιο επείγον πρόβλημα που αντιμετωπίζει», δηλαδή την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Νομίζουμε πως αυτό το πρόβλημα θα μπορέσει να λυθεί μόνον αν μειώσουμε το κόστος των ΑΠΕ κάτω από αυτό των ρυπογόνων τρόπων παραγωγής ρεύματος», προσθέτει. l