Ενέργεια και οικονομία 63 by Techpress

COVER_EO_63 1/20/22 11:14 AM Page 1

_ADDS_EO 1/20/22 11:19 AM Page 1

EDITO-PERIEXOMENA_63 1/20/22 11:21 AM Page 1

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Index

Edito Εφιάλτης οι τιμές της ενέργειας…

Αφιέρωμα ............................................................σελ. 2

νέα χρονιά κατέφτασε και έφερε μαζί της τις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Η ανοδική τάση στο ενεργειακό κόστος συνεχίζεται και το 2022, μέσα στο οποίο οι διεθνείς αναλυτές περιμένουν ακόμα πιο δυσθεώρητες αυξήσεις. Στο αφιέρωμά μας, σας παρουσιάζουμε το πόσο, αλλά και το γιατί είναι τόσο «φουσκωμένοι» οι λογαριασμοί των καταναλωτών, ενώ αναφέρεται συγκεντρωτικά το νέο πακέτο επιδοτήσεων της κυβέρνησης απέναντι στην ενεργειακή αυτή κρίση. Διαβάστε ποιο είναι το ποσό που θα απορροφήσει η κυβέρνηση τόσο στα οικιακά, όσο και στα επαγγελματικά τιμολόγια, τα οποία επιδοτούνται για πρώτη φορά. Την ίδια στιγμή, πληροφορηθείτε για τις ισχύουσες οικονομικότερες και οι ακριβότερες μορφές θέρμανσης, αλλά και για το νέο πρόγραμμα επιδότησης αντικατάστασης παλαιών ηλεκτρικών συσκευών. Παράλληλα, σας παραθέτουμε κάποιες χρήσιμες οδηγίες εξοικονόμησης ενέργειας, ώστε να καίτε όσο το δυνατόν λιγότερο ρεύμα. Επιπλέον, αξίζει να ενημερωθείτε για το πώς η αποθήκευση ενέργειας, μέσω υδροηλεκτρικών και αιολικών σταθμών, δίνει τη λύση στην ακρίβεια του ρεύματος και αυξάνει το επενδυτικό ενδιαφέρον. Στην ενότητα «ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ& οικονομία», δεν πρέπει να χάσετε τη συνέντευξη που μας παραχώρησε η διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη, Μαρία Ξυτάκη, η οποία μας μίλησε για την πορεία της ηλεκτροκίνησης στη χώρα μας και τη στρατηγική της Honda προς την «πράσινη» μετάβαση. Τέλος, διαβάστε για τη δοκιμή που πραγματοποίησε ο συνεργάτης μας και ειδικός στον κλάδο του αυτοκινήτου, Τρύφωνας Αλεξόπουλος, στο νέο Honda e Advance 145 PS.

Καλή ανάγνωση Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

ΕΝΕΡΓΕΙΑ οικονομία &

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2022 • ΤΕΥΧΟΣ 63

Μέχρι πού θα φτάσει η ενεργειακή κρίση;

Θέρμανση .............................................................σελ. 6 Οικονομικότερες και ακριβότερες επιλογές

Ηλεκτρικές Συσκευές ............................σελ. 10 Νέο πρόγραμμα επιδότησης

Motor oil

..............................................................σελ.12

Νέο Αγκυροβόλιο Ανοικτής Θαλάσσης

ΔΕΠΑ..........................................................................σελ. 13 Ευνοϊκή συμφωνία με την Gazprom

Υδροηλεκτρικοί Σταθμοί ..................σελ. 14 Η αντλησιοταμίευση της Αμφιλοχίας

Αποθήκευση Ενέργειας ......................σελ. 15 Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών

ΙΔΡΥΤΗΣ Τρύφων Αλευρίτης ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιάννης Παπαδάκης

ΑΔΜΗΕ ....................................................................σελ. 16

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Αριστείδης Ζευγίτης ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Μαργαρίτα Ασημακοπούλου margarita@energyin.gr ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ Ιφιγένεια Αθανασοπούλου ΕΞΩΤ. ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Τρύφωνας Αλεξόπουλος Γιάννης Παλαιολόγος Κώστας Σταματόπουλος ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ «ONLINE - TECHPRESS ΕΠΕ» ΕΔΡΑ Αργοστολίου 108, Μοσχάτο, 18345 ΤΗΛ: 210 7474890 - FAX: 210 7470108 site: www.online-techpress.gr e-mail: info@online-techpress.gr

Νέο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία Συνέντευξη ........................................................σελ. 23 Μαρία Ξυτάκη Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας Ομίλου Σαρακάκη

Δοκιμή ....................................................................σελ. 26 Honda e Advance 145 PS

ISSN 2241-9837 Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με αυτές της εφημερίδας. Υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως με το αν δημοσιεύθηκε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση οποιουδήποτε κειμένου, διαγράμματος ή φωτογραφίας, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε γλώσσα, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν.100/1975, ΝΔ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου

AFIERWMA_ENERGY CRISIS_x4 1/20/22 11:21 AM Page 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία Κείμενο: Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

Μέχρι πού θα φτάσει η ενεργειακή κρίση;

Ηλεκτροσόκ διαρκείας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις Στο αφιέρωμα αυτό, σας παρουσιάζουμε τα νέα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης για τα νοικοκυριά και τους επαγγελματίες, σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της πρωτόγνωρης κρίσης στην αγορά της ενέργειας. Οι τιμές του φυσικού αερίου παραμένουν σε υψηλά επίπεδα και ασκούν πληθωριστικές πιέσεις που απειλούν την οικονομία, αλλά και τους ίδιους τους καταναλωτές. Η κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει την ελληνική οικογένεια απέναντι σε αυτή την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, επεκτείνοντας τα μέτρα στήριξης και στις επιχειρήσεις, που επίσης βάλλονται βάναυσα από τις εκρηκτικές αυξήσεις στην ενέργεια.

ίναι η πρώτη φορά που ο λογαριασμός ρεύματος και φυσικού αερίου έχει απασχολήσει τόσο πολύ τα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά και τις επιχειρήσεις. Σε εποχές προ κρίσης, η ηλεκτρική ενέργεια θεωρούνταν ένα αγαθό δεδομένο και σχετικά οικονομικό για τα νοικοκυριά. Η επιλογή παρόχου ήταν η μοναδική μας απασχόληση, όμως η εποχή αυτή έχει παρέλθει οριστικά. Σε περιόδους ενεργειακής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε τώρα, οι επιπτώσεις είναι σοβαρές σε πολλά επίπεδα. Με τη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος να έχει ξεπεράσει τα 400 ευρώ τον Δεκέμβρη της χρονιάς που μας πέρασε, τα δύσκολα είναι μπροστά για τους καταναλωτές. Ολοι κάνουν λόγο για τις υψηλότερες τιμές που έχει γνωρίσει ποτέ η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης. Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει από την ενεργειακή αυτή-

κρίση είναι το εξής: αν πρόκειται για ένα συγκυριακό φαινόμενο που θα κάνει τον κύκλο του, ή αν το πρόβλημα είναι δομικό και η κρίση αυτή θα έχει μακρά και άγνωστη διάρκεια. Η έλλειψη σχεδιασμού της Ε.Ε. οσον αφορά την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τους φυσικούς πόρους, εντείνει το πρόβλημα και τα γεωπολιτικά αδιέξοδα. Οι διεθνείς εκτιμήσεις χαρακτηρίζουν τα νούμερα του ενεργειακού κόστους τρομακτικά, ενώ τονίζουν πως λίγοι έχουν συνειδητοποιήσει τι είναι αυτό που έρχεται. Οι λογαριασμοί για τους οικιακούς πελάτες όλων των προμηθευτών ήταν «φουσκωσμένοι» κατά 880 εκ. ευρώ! Οι αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου για το πρώτο τετράμηνο της νέας χρονιάς θα ξεπεράσουν το 200%, αφού λόγω της χειμερινής περιόδου, οι ενεργειακές ανάγκες είναι μεγάλες και τα αποθέματα μικρά. Επιπροσθέτως, η εξάρτηση της Ευρώπης από τις

διαθέσεις της Ρωσίας και η γεωπολιτική σύγκρουση της τελευταίας με την Ουκρανία δεν βοηθάει καθόλου την κατάσταση. Πρωτόγνωρη είναι η επιβάρυνση και για τους επαγγελματίες της χαμηλής τάσης, αλλά και για τις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες της μέσης τάσης. Οι λογαριασμοί και γι’ αυτή τη μερίδα καταναλωτών αποτελούν πραγματικό Γολγοθά. Σύμφωνα με στοιχεία από στελέχη επιχειρήσεων ηλεκτρισμού, υπολογίζεται ότι, το τελευταίο εξάμηνο του 2021, οι προαναφερόμενες κατηγορίες καταναλωτών πλήρωσαν 2,3 δισ. ευρώ ακριβότερα την ηλεκτρική ενέργεια. Για τους επαγγελματίες της χαμηλής τάσης, το σύνολο της επιπρόσθετης επιβάρυνσης εκτιμάται σε 825 εκατ. ευρώ και για εκείνους της μέσης τάσης, οι αυξήσεις άγγιξαν τα 600 εκ. ευρώ. Το επιπλέον κόστος είναι σοκαριστικό, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της

AFIERWMA_ENERGY CRISIS_x4 1/20/22 11:22 AM Page 3

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία αγοράς για όλη την περσινή χρονιά, επιχειρήσεις αλλά και νοικοκυριά, πλήρωσαν για την κατανάλωση ρεύματος 3,9 δισ. ευρώ. Αν αναλογιστεί κανείς ότι οι τιμές που θα διαμορφωθούν το προσεχές διάστημα θα είναι σίγουρα πολύ πιο αυξημένες από τις περσινές, βλέποντας τα συμβόλαια φυσικού αερίου TTF (Title Transfer Facility ή Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, το εικονικό σημείο διαπραγμάτευσης και συναλλαγών φυσικού αερίου στην Ολλανδία) τότε οι μελλοντικοί λογαριασμοί, θα προκαλέσουν πραγματικό… πονοκέφαλο. Ας δούμε όμως μερικά παραδείγματα, προκειμένου να γίνει αντιληπτή η χαοτική διαφορά των τιμών σε σχέση με πέρυσι: l Τετραμελής οικογένεια τον Γενάρη του 2021 πλήρωσε στον εκκαθαριστικό λογαριασμό 147 ευρώ για ρεύμα. Εναν χρόνο μετά, τον Ιανουάριο του 2022, παρέλαβαν εκκαθαριστικό 435 ευρώ, αυξημένο δηλαδή κατά 200%. l Εναν χρόνο πριν, μικρομεσαίος επιχειρηματίας με βιοτεχνία έδινε για ρεύμα 368 ευρώ, αλλά τον Γενάρη του 2022, έβγαλε από την τσέπη του 1.163 ευρώ, δηλαδή 216% περισσότερα. l Εάν πρόκειται για φούρνο, μια εξαιρετικά ενεργοβόρα δραστηριότητα που καταναλώνει φυσικό αέριο, ο επιχειρηματίας θα πρέπει να προμηθευτεί… αρκετά υπογλώσσια, προτού παραλάβει τον λογαριασμό του και τη νέα χρονιά. Στις αρχές του 2021 είχε πληρώσει 112 ευρώ, ο λογαριασμός όμως που θα του έρθει την περίοδο αυτή, θα αναγράφει 770 ευρώ! Δηλαδή αύξηση 588% μέσα σε έναν χρόνο. l Ακόμα χειρότερα όσα έπονται για ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας, που επίσης καίει αέριο. Αντί για 1.280 ευρώ που είχε πληρώσει στις αρχές του 2021, ο λογαριασμός τους πρώτους μήνες του 2022 θα είναι… επτά φορές αυξημένος. Δηλαδή 8.800 ευρώ, ήτοι 590%. Τα νούμερα είναι πραγματικά. Αφορούν τιμολόγια καταναλωτών, κάποιων από τα εκατομμύρια πελατών ρεύματος και φυσικού αερίου που ήδη από τη νέα χρονιά έχουν αρχίσει να παραλαμβάνουν τον πραγματικό λογαριασμό της κρίσης. Τα τωρινά τιμολόγια έχουν ενσωματωμένα τον Δεκέμβριο του 2021, τον μήνα δηλαδή που η ενεργειακή ακρίβεια ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, όταν το φυσικό αέριο έφτασε να ανατιμάται 20% μέσα σε μία μέρα, να κοστίζει δηλαδή 900% πάνω από τον ίδιο μήνα πέρυσι, ως απόρροια της εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία. Τα ράλι στο ενεργειακό κόστος διαμόρφωσαν ένα νέο τοπίο ενεργειακής φτώχειας, δημιουργώντας μια καινούργια γενιά απλήρωτων λογαριασμών, αθέτησης πληρωμών επιχειρήσεων που είναι δανεισμένες και φυσικά ανατροπών στον προϋπολογισμό του 2022. Τα επίπεδα τιμών του φυσικού αερίου, που έχει ανατιμηθεί στα 960% το τελευταίο χρόνο, δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από κανέναν.

Πάροχοι Οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετώπισαν μια πολύ δύσκολη πραγματικότητα. Οι ιδιωτικοί πάροχοι αγοράζουν το ρεύμα πιο ακριβά από κάθε άλλη φορά για τους πελάτες τους, με

αποτέλεσμα να εισπράττουν το αντίτιμο με καθυστέρηση. Ο ανταγωνισμός των εταιρειών για το πιο οικονομικό ρεύμα είναι μεγάλος, αλλά αυτό πρόκειται πάντα για στοιχείο υπέρ του καταναλωτή. Μέσα στις πρωτόγνωρες αυτές για την αγορά συνθήκες, οι εταιρείες προσπαθούν να ακολουθήσουν μια πολιτική με ελκυστικά τιμολόγια. Μάλιστα, ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, είχε ζητήσει από τους προμηθευτές να απορροφήσουν, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό, τις ανατιμήσεις στις λιανικές τιμές ρεύματος. Κάθε καταναλωτής αναζητά τώρα, πιο πολύ από ποτέ, τρόπους για να «ξεφουσκώσει» τους λογαριασμούς του. Ας εξετάσουμε αναλυτικά τις χαμηλότερες χρεώσεις των εταιρειών παροχής ρεύματος ανά κιλοβατώρα για τα νοικοκυριά: ΔΕΗ: My Home Enter: 0,1800 με πάγιο 2,75€ για τους πρώτους 6 μήνες (800 900 1000) Zenith: Power Home: 0,075 με μηνιαίο πάγιο 1€ (18 121) Watt+Volt: Liberty Choice: 0,058 με μηδενικό πάγιο (2310 431543) Elpedison: Elpedison Max: 0,075€ με μηνιαίο πάγιο 3€ (18 128) NRG: Smart Nrg: 0,0619 με μηδενικό πάγιο (2310 805070) Volton: Volton Smart: Σταθερή μηνιαία χρέωση: 27,90€ έως 150 kWh (11 300) ΗΡΩΝ: Up Home: 0,060 με μηνιαίο πάγιο 2,90€ τον μήνα (2130 333000) Protergia: Οικιακό MVP: 0,054 με μηνιαίο πάγιο 3,95€ (18 311) Volterra: 360° οικιακό: 0,234 με μηνιαίο πάγιο 1€ (2130 883000) Ενα μεγάλο μέρος, πάντως, του λογαριασμού ρεύματος αντιστοιχεί σε τέλη υπέρ τρίτων (δήμοι, ΕΡΤ κ.λ.π.) και χρεώσεις που δεν έχουν καμία σχέση με το ρεύμα. Οι καταναλωτές συνεχίζουμε απρόσκοπτα να πληρώνουμε διάφορες λοιπές χρεώσεις, από τα τέλη των δήμων και το κοινωνικό τιμολόγιο για τους

ευάλωτους καταναλωτές, μέχρι τις επιδοτήσεις στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, οι οποίες δεν πέφτουν, και ας έχουν πολλά διασυνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας. Ας δούμε, όμως, αναλυτικά τις χρεώσεις αυτές: 1. Χρέωση Προμήθειας Ρεύματος. Αυτή είναι η βασική χρέωση που διαφοροποιείται από πάροχο σε πάροχο, ανάλογα με το συμβόλαιο που υπογράφει ο καταναλωτής. Συνήθως είναι χαμηλή, γιατί χρησιμοποιείται ως δέλεαρ από τους παρόχους για να πείσουν τους καταναλωτές να επιλέξουν αυτούς και όχι τους ανταγωνιστές τους. Η χρέωση είναι ανάλογη της κατανάλωσης ρεύματος και τυχόν παγίου που συνοδεύει το τιμολόγιο. Η κατανάλωση ενέργειας βασίζεται στις μετρήσεις του

AFIERWMA_ENERGY CRISIS_x4 1/20/22 11:22 AM Page 4

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

ρολογιού και μετριέται σε κιλοβατώρες. Το ποσό που χρεώνεται για ενέργεια κάθε μήνα υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τις κιλοβατώρες που έχουν καταναλωθεί με την τιμή μονάδας του κάθε τιμολογίου. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι πάροχοι συνοδεύουν αυτές τις χρεώσεις με έκπτωση συνέπειας. 2. Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρεώσεων Προμήθειας. Είναι αυτή που έχει εκτινάξει από τον Αύγουστο και μετά στα ύψη το τελικό ποσό που πληρώνουν για ρεύμα οι καταναλωτές. Συχνά δεν αναφέρεται καν ως ρήτρα αναπροσαρμογής, αλλά παραπέμπει σε κάποιο άρθρο της σύμβασης που υπέγραψε με τον πάροχο ο καταναλωτής, ο οποίος, έκπληκτος, ανακαλύπτει αναδρομικά πόσο σημαντικά είναι τα ψιλά γράμματα. Πέρυσι, που η χονδρεμπορική τιμή ήταν στα 40 ευρώ η μεγαβατώρα, κανείς δεν έδινε σημασία σε αυτή την κρίσιμη γραμμή του τιμολογίου. Φέτος όμως, που η χονδρεμπορική τιμή έχει εκτοξευτεί, έχει καταστεί το πιο μεγάλο ποσό του λογαριασμού. Την εφαρμόζουν όλοι οι ιδιώτες πάροχοι, όχι πάντα διαφανώς, και από τον περασμένο Αύγουστο και η ΔΕΗ (με εξαίρεση τα σταθερά τιμολόγια). Με την ενεργοποίησή της, οι πάροχοι μετακυλίουν στην κατανάλωση τις αυξήσεις του κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και αντιστοίχως τις μειώσεις. Η δεύτερη αυτή εκδοχή είναι κυρίως θεωρητική, αφού τυχαίνει οι πάροχοι να θέτουν κατώτατα όρια ενεργοποίησης που δεν ανταποκρίνονται στις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, αλλά και όταν αυτό συμβαίνει, όπως για παράδειγμα την περίοδο του lockdown πέρυσι με την κατάρρευση των τιμών του φυσικού αερίου και των ρύπων, η ρήτρα, αντί για μειώσεις στους καταναλωτές, ενίσχυσε τα περιθώρια κέρδους των παρόχων. Αντιθέτως, σε περιόδους μεγάλης ανόδου του κόστους προμήθειας όπως η τρέχουσα, η ρήτρα ενεργοποιείται άμεσα μεταφέροντας το σύνολο των αυξήσεων στους καταναλωτές. Αυτός είναι ο λόγος που οι ρήτρες αναπροσαρμογής έγιναν τους τελευταίους μήνες ευρέως γνωστές, εκπλήσσοντας δυσάρεστα τους καταναλωτές. 3. Χρέωση Χρήσης Συστήματος Μεταφοράς. Καλύπτει τις δαπά-

νες λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης του συστήματος μεταφοράς από τα εργοστάσια παραγωγής στους υποσταθμούς των αστικών περιοχών. Μέσω αυτής της χρέωσης, οι καταναλωτές πληρώνουμε στον ΑΔΜΗΕ τις σχετικές δαπάνες, οι οποίες εγκρίνονται από τη ΡΑΕ. Για το 2021, θα πληρώσουμε στον ΑΔΜΗΕ 211,6 εκατ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 6% σε σχέση με το 2020. 4. Χρέωση Χρήσης Συστήματος Διανομής. Καλύπτει τις δαπάνες λειτουργίας, συντήρησης και ανάπτυξης του δικτύου διανομής μέσης και χαμηλής τάσης και ο υπολογισμός είναι παρόμοιος με την αντίστοιχη χρέωση χρήσης του συστήματος μεταφοράς. Η χρέωση συναρτάται από το ρολόι (μονοφασικό ή τριφασικό) της παροχής και την κατανάλωση ρεύματος. Για το 2021, οι καταναλωτές θα πληρώσουν στον ΔΕΔΔΗΕ μέσω αυτής της χρέωσης 771 εκατ. ευρώ που ενέκρινε η ΡΑΕ, αφού έκοψε δαπάνες για μπόνους στελεχών και «τροφείο» εργαζομένων ύψους 1,5 εκατ. ευρώ που είχε συμπεριλάβει ο ΔΕΔΔΗΕ, κρίνοντας ότι δεν έχουν ανταποδοτικότητα για τους καταναλωτές και άρα δεν πρέπει να τις πληρώσουν. Η ΡΑΕ έχει αμφισβητήσει ευθέως συνολικότερα την ανταποδοτικότητα των δαπανών των δύο διαχειριστών και έχει θέσει ένα νέο πλαίσιο υπολογισμού του ετήσιου επιτρεπόμενου εσόδου στη βάση κινήτρων για τη βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών. «Η παρωχημένη λογική της εγγυημένης κερδοφορίας (cost-plus) σταδιακά θα εγκαταλειφθεί, ωθώντας τους διαχειριστές να βελτιώσουν την απόδοση των υπηρεσιών τους προς όφελος των καταναλωτών» είναι η άποψη που έχει διατυπώσει δημοσίως ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας, ο οποίος κινείται σε αυτή την κατεύθυνση. Συμβαίνει πράγματι οι καταναλωτές να χρηματοδοτούν επενδύσεις υψηλών αποδόσεων σε ένα σύστημα διανομής που εμφανίζει τη μεγαλύτερη συχνότητα βλαβών στην Ευρώπη υπό κανονικές συνθήκες και είναι εξαιρετικά ευάλωτο σε ακραία καιρικά φαινόμενα. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ότι, ενώ πληρώνουμε πανάκριβα τις υποδομές για να φτάσει το ρεύμα στο σπίτι, στο γραφείο και στην επιχείρηση, επιβαρυνόμαστε με ένα ετήσιο κόστος που ξεπερνάει τα 300 εκατ. ευρώ και προσαυξάνεται όσο ανεβαίνει η τιμή της κιλοβατώρας, όσον αφορά στις απώλειες

ενέργειας, οι οποίες, στο μεγαλύτερο μέρος τους, αναλογούν σε ρευματοκλοπές. 5. Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας. Οι χρεώσεις ΥΚΩ καλύπτουν το αυξημένο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας των μη διασυνδεδεμένων νησιών, ώστε να παρέχεται ένα ενιαίο τιμολόγιο σε όλη την επικράτεια. Καλύπτουν επίσης το κόστος του επιδοτούμενου τιμολογίου για τους πολύτεκνους και το κόστος του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου στο οποίο εντάσσονται ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, μακροχρόνια άνεργοι, χαμηλά εισοδήματα κ.λπ. Μέσω του ΚΟΤ, διασφαλίζεται η προστασία των ευάλωτων καταναλωτών. Το κόστος ανέρχεται σε 500 εκατ. ευρώ. Ακόμα μεγαλύτερο, της τάξης των 800 με 1 δισ. ευρώ είναι το κόστος που πληρώνεται μέσω των λογαριασμών ρεύματος ως χρέωση ΥΚΩ για την ηλεκτροδότηση των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Αν και ο ΑΔΜΗΕ έχει ολοκληρώσει ένα σημαντικό μέρος των διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας, η εξοικονόμηση των περίπου 500 εκατ. ευρώ που προκύπτει μέχρι στιγμής (Κυκλάδες και Κρήτη-Πελοπόννησο) δεν έχει μεταφερθεί στους καταναλωτές επί του παρόντος. Το πιθανότερο, μάλιστα, είναι να μην υπάρξει καμία ελάφρυνση το 2022 για τους οικιακούς, αφού το αρμόδιο υπουργείο προσανατολίζεται να κατευθύνει το πλεόνασμα του σχετικού λογαριασμού στη βιομηχανία, για να μετριάσει τις υπέρογκες επιβαρύνσεις από την κούρσα των αυξήσεων. Σε τετραμηνιαία βάση, η χρέωση ΥΚΩ ξεκινάει από 6,90 ευρώ η μεγαβατώρα για καταναλώσεις έως 1.600 κιλοβατώρες, 50 ευρώ για καταναλώσεις έως 2.000 κιλοβατώρες και φτάνει τα 85 ευρώ για καταναλώσεις πάνω από 2.000 κιλοβατώρες. 6. Ειδικό Τέλος Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων. Η χρέωση καλύπτει τις εγγυημένες τιμές για τους παραγωγούς ΑΠΕ και έχει μειωθεί το 2019 για τους οικιακούς καταναλωτές από 23 ευρώ, στα 17 ευρώ η μεγαβατώρα. Σε μηνιαία βάση, για ΕΤΜΕΑΡ πληρώνουμε γύρω στα 46 εκατ. ευρώ. 7. Δημοτικά Τέλη – Δημοτικός Φόρος – Τέλος Ακίνητης Περιουσίας. Εισπράττονται με υποχρέωση νόμου υπέρ τρίτων μέσω των λογαριασμών ρεύματος από τους προμηθευτές και υπό την απειλή της διακοπής ρεύματος. Η χρέωση υπολογίζεται βάσει των τετραγωνικών της οικίας.

AFIERWMA_ENERGY CRISIS_x4 1/20/22 11:23 AM Page 5

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

8. Τέλος υπέρ ΕΡΤ. Το ανταποδοτικό τέλος υπέρ ΕΡΤ επιβλήθηκε με νόμο και το ύψος του ανέρχεται σε 3 ευρώ τον μήνα (δηλαδή 36 ευρώ ετησίως) ανά παροχή. 9. Ειδικό Τέλος ΔΕΤΕ. Επιβλήθηκε επίσης με νόμο (2093/92) υπό τον τίτλο «Δικαιώματα Εκτελέσεως Τελωνειακών Εργασιών (ΔΕΤΕ)» και αποδίδεται στο κράτος υπέρ… των τελωνειακών υπαλλήλων. Υπολογίζεται επί της αξίας του ρεύματος που έχει καταναλωθεί, προσαυξημένης με τη χρέωση ΕΦΚ. 10. Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης. Επιβλήθηκε με νόμο το 2010. Υπολογίζεται επί της κατανάλωσης με συντελεστή 13 τοις χιλίοις και χρεώνεται μόνο στους εκκαθαριστικούς λογαριασμούς, ενώ υπόκειται και σε ΦΠΑ. 11. ΦΠΑ. Είναι ο φόρος προστιθέμενης αξίας που μπαίνει στην κατανάλωση ρεύματος και έχει προσδιοριστεί στο 6%. Για τον υπολογισμό του, δεν λαμβάνονται υπόψη τα τέλη και οι φόροι υπέρ τρίτων. Αμφότεροι αυτοί οι φορολογικοί συντελεστές είναι πολύ χαμηλοί, γι’ αυτό εξάλλου δεν έχει νόημα η περαιτέρω μείωσή τους ως μέτρο στήριξης των καταναλωτών.

Μέτρα Στήριξης Στα 395 εκατ. ευρώ ανέρχεται η συνολική αξία των μέτρων στήριξης για την επιδότηση των τιμολογίων ρεύματος και φυσικού αερίου όλων των νοικοκυριών και όλων των επαγγελματιών απέναντι στην ενεργειακή κρίση για τον Ιανουάριο. Το ποσό αυτό προέρχεται από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών CO2 και από τα αυξημένα έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Ειδικότερα, σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας, οι επιδοτήσεις για τον Ιανουάριο έχουν ως εξής: Νοικοκυριά Πρόκειται να επιδοτηθούν όλες οι παροχές κύριας κατοικίας, όπως αυτές δηλώνονται στο E1 (4,2 εκατ. παροχές), ανεξαρτήτως εισοδή-

ματος, εμβαδού κατοικίας ή παρόχου. Η επιδότηση θα είναι κλιμακωτή ώστε να κινητροδοτείται η εξοικονόμηση ενέργειας ως εξής: l για τις πρώτες 150 KWh κατανάλωσης ανά μήνα επιδοτείται το 80% της αύξησης με 160 €/MWh l για την μηνιαία κατανάλωση από 151-300KWh επιδοτείται το 60% της αύξησης με 120 €/MWh Αρα, η μέση μηνιαία ενίσχυση αντιστοιχεί σε 42 ευρώ για τις πρώτες 300KWh. Στα νοικοκυριά ενταγμένα στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), η επιδότηση θα ανέλθει στα 180€/MWh, δηλαδή θα απορροφηθεί το 90% της αύξησης. H μέση μηνιαία ενίσχυση για το ΚΟΤ αντιστοιχεί σε 54 ευρώ για τις πρώτες 300KWh. Η συνολική αξία της επιδότησης για τα νοικοκυριά τον Ιανουάριο ανέρχεται στα 157 εκατ. ευρώ. Εμπορικά Τιμολόγια Θα επιδοτηθούν οριζόντια όλα τα μη οικιακά τιμολόγια (αγροτικά, εμπορικά, βιομηχανικά, επαγγελματικά, λοιπές χρήσεις κ.λ.π), ανεξαρτήτως μεγέθους και επιπέδου τάσης (χαμηλή, μέση, υψηλή τάση). Η επιδότηση θα ανέλθει στο 50% του αυξημένου κόστους και αφορά όλη τη μηνιαία κατανάλωση. Η μοναδιαία τιμή της επιδότησης ορίζεται σε 65€/MWh. Το σύνολο του μέτρου επιδότησης των επιχειρήσεων για τον Ιανουάριο εκτιμάται σε 133 εκατ. ευρώ. Από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022, ισχύει επιπροόσθετα και η αναστολή της πληρωμής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), για τη στήριξη των επιχειρήσεων οι οποίες είναι συνδεδεμένες στη μέση τάση. Από τον Φεβρουάριο και μετά, εξετάζεται, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, το ενδεχόμενο η επιδότηση να είναι προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο, ανάλογα με τη βαρύτητα του ενεργειακού κόστους στη λειτουργία της επιχείρησης.

Επιδοτήσεις τιμολογίων φυσικού αερίου σε νοικοκυριά Η επιδότηση θα ανέλθει σε 20 €/MWh για όλους τους παρόχους αναφορικά με όλη τη μηνιαία κατανάλωση. Αφορά 540.000 οικιακούς καταναλωτές ανεξαρτήτως εισοδήματος ή μεγέθους κατοικίας. Επίσης, θα δοθεί και έξτρα έκπτωση από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας στους πελάτες της, ύψους 20€/MWh για όλη τη μηνιαία κατανάλωση και θα ζητηθεί η ανάλογη συμβολή από τους υπόλοιπους παρόχους. Το συνολικό ύψος της επιδότησης από την κυβέρνηση και τη ΔΕΠΑ θα ανέλθει σε 54 εκατ. ευρώ για τον Ιανουάριο, μήνα για τον οποίο η μέση τιμή φυσικού αερίου εκτιμάται στα 114 ευρώ/Mwh. Το μέτρο θα επαναξιολογείται κάθε μήνα και θα προσαρμόζεται η μοναδιαία τιμή της επιδότησης. Επιδοτήσεις τιμολογίων φυσικού αερίου σε Εμπορικά-Βιομηχανικά τιμολόγια Επεκτείνεται η επιδότηση του φυσικού αερίου για τον Ιανουάριο του 2022, η οποία θα είναι στα 30 ευρώ/MWh, προκειμένου να καλυφθεί το επιπλέον κόστος που δημιουργείται σε όλους τους εμπορικούς καταναλωτές και στη βιομηχανία, ανεξαρτήτως μεγέθους, τζίρου και αριθμού εργαζομένων. Η συνολική αξία της επιδότησης ανέρχεται σε 51 εκατ. ευρώ για τον Ιανουάριο. Ο Κ. Σκρέκας ανέφερε καταληκτικά ότι το προσεχές διάστημα θα αξιολογηθεί εκ νέου η κατάσταση και θα επανακαθοριστούν οι τιμές επιδότησης. Το εφιαλτικό ράλι των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας στις διεθνείς αγορές συνεχίζεται, λοιπόν, με αμείωτη ένταση. Η προσπάθεια της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση αυτού του «εφιάλτη» είναι σημαντική. Ας ελπίσουμε να υπάρχει και συνέχεια στην κρατική στήριξη, καθώς οι αντοχές, γενικότερα στην Ευρώπη, αλλά κυρίως στην Ελλάδα, έχουν μειωθεί. Οι ελπίδες για αποκλιμάκωση των τιμών είναι μηδαμινές, όμως η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία… l

THERMANSH_L 1/20/22 11:24 AM Page 6

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία Κείμενο: Κώστας Σταματόπουλος

Ποιες είναι οι ακριβότερες και ποιες οι οικονομικότερες λύσεις θέρμανσης; Συγκριτικό τεστ για φυσικό αέριο, πετρέλαιο και ηλεκτρικό ρεύμα Φυσικό αέριο και ηλεκτρική ενέργεια συγκαταλέγονται στις πιο ακριβές μορφές θέρμανσης, ενώ πετρέλαιο και αντλίες θερμότητας είναι οι πλέον συμφέρουσες λύσεις.

ίναι πλέον δεδομένο ότι η ακρίβεια στην ενεργειακή αγορά έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, γι’ αυτό και τα νοικοκυριά εξετάζουν τις επιλογές που έχουν για τη θέρμανσή τους, σε μια προσπάθεια να μειώσουν τα έξοδά τους. Τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί ως προς το κόστος θέρμανσης, ανάλογα με την τεχνολογία που επιλέγεται για να καλυφθούν οι ανάγκες των νοικοκυριών, αναδεικνύει η μελέτη που διεξήγαγε το Εργαστήριο Ατμοκινητήρων και Λεβήτων του ΕΜΠ, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του ΕΚΕΤΑ και τα αποτελέσματα της μελέτης αποτυπώνουν την αύξηση του κόστους θέρμανσης για ένα μέσο νοικοκυριό στην Ελλάδα, τουλάχιστον σε ό,τι έχει να κάνει με την παρούσα χρονική συγκυρία. Βασικός στόχος της μελέτης είναι η βραχυπρόθεσμη αποτίμηση του κόστους θέρμανσης στην Ελλάδα υπό το ράλι ανατιμήσεων που παρατηρείται σήμερα πανευρωπαϊκά στην ηλεκτρική ενέργεια, το πετρέλαιο θέρμανσης και το φυσικό αέριο αντίστοιχα. Ειδικότερα, χαρακτηριστικότερη των αλλαγών είναι η σύγκριση μεταξύ των τιμών που ισχύουν σήμερα με το κόστος θέρμανσης προ τετραετίας: το φυσικό αέριο έχει αυξηθεί κατά 128%, η αντλία θερμότητας έχει αυξηθεί πάνω από 73%, η θέρμανση με συσκευές ηλεκτρικών αντιστάσεων έχει αυξηθεί κατά 59%, ενώ η θέρμανση με συνήθη λέβητα πετρελαίου έχει αυξηθεί κατά 6,56%. Μια από τις ακριβότερες μορφές θέρμανσης θεωρείται το φυσικό αέριο (σ.σ. τρίτη κατά σειρά μετά από την ηλεκτρική ενέργεια και το τζάκι ανοικτού θαλάμου σύμφωνα με τη μελέτη, ενώ προ κρίσης η πλέον φθηνότερη λύση), απλησίαστη η θέρμανση

με ηλεκτρικές σόμπες και μία από τις φθηνότερες μορφές ενέργειας το πετρέλαιο. Το φυσικό αέριο από τις αρχές του χρόνου έχει αυξηθεί κατά 150% με 200%, σύμφωνα πάντα με τη μελέτη. Ο λέβητας συμπύκνωσης, είτε αυτόνομος είτε κοινόχρηστος, είναι ακριβότερος πλέον και από το πετρέλαιο. Το φυσικό αέριο θα κοστίσει (χωρίς να έχουν συνυπολογιστεί οι εκπτώσεις που ανακοινώθηκαν πρόσφατα) 0,16 ευρώ ανά κιλοβατώρα για αυτόνομη και 0,169 ευρώ ανά κιλοβατώρα για κοινόχρηστη οικιακή θέρμανση. Σημειώνεται ότι, το βασικό σενάριο που ελήφθη υπόψη για την εξαγωγή του κόστους της ωφέλιμης θερμικής ενέργειας, είναι η τετραμηνιαία κατανάλωση καυσίμου ή ηλεκτρικής ενέργειας ενός μέσου νοικοκυριού με θερμικές ανάγκες που προσεγγίζουν τις 3.000 kWhth (κιλοβατώρες) ανά τεράμηνο (βασικό σενάριο), ή ισοδύναμα τις 4.500 kWhth ανά σεζόν (όπου η χειμερινή σεζόν ισούται με 6 μήνες, δηλαδή από τον Οκτώβριο του 2021, έως και τον Μάρτιο του 2022). Για τον υπολογισμό του κόστους ανά είδος θέρμανσης, ελήφθη υπόψη τιμή πετρελαίου στα 1,13 ευρώ ανά λίτρο. Η τιμή αυτή έγινε αναγωγή σε κιλοβατώρα, ώστε να είναι ευχερέστερη και δόκιμη η σύγκριση. Η μελέτη λαμβάνει υπόψη σειρά παραδοχών και σε πλήρη επιστημονική ανάλυση. Οπως προκύπτει από την έρευνα, την πιο ακριβή θέρμανση τη δίνει η ηλεκτρική ενέργεια, το τζάκι ανοικτού θαλάμου πρό-

κειται για το δεύτερο ακριβότερο είδος θέρμανσης, ενώ το τρίτο ακριβότερο μέσο θέρμανσης είναι το φυσικό αέριο. Επί παραδείγματι, μία συσκευή που έχει ηλεκτρικές αντιστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας κι άλλων ηλεκτρικών οικιακών συσκευών σε ένα σπίτι (ισχύος 1.200 Κιλοβατωρών/4μηνο), κοστίζει 0,329 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Μια συσκευή με ηλεκτρικές αντιστάσεις (ηλεκτρικός λέβητας), χωρίς να συνυπολογιστούν οι υπόλοιπες καταναλώσεις συσκευών του σπιτιού, θα αυξήσει την τιμή της κιλοβατώρας στα 0,302 ευρώ. Το κόστος επένδυσης υπολογίζεται σε 1.500 ευρώ, εάν αντικατασταθεί ο λέβητας πετρελαίου. Η κατανάλωση 4.500 kWh/σεζόν (ισοδύναμη κατανάλωση πετρελαίου 516 λίτρα) θα στοίχιζε σε ένα νοικοκυριό 1.349 ευρώ, επένδυση μη αποδοτική. Η πλέον συμφέρουσα λύση, αν και με υψηλό κόστος επένδυσης, εκτιμάται ότι είναι οι αντλίες θερμότητας, που έχουν υψηλό βαθμό απόδοσης και η θέρμανση με βιομάζα (πέλετ ξύλου). Η τελευταία κοστίζει συγκεκριμένα 0,097 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Συνεπώς, για κάθε νοικοκυριό, οι λύσεις για θέρμανση είναι αρκετές και διαφορετικές μεταξύ τους, άλλες οικονομικές και άλλες όχι. Σε κάθε περίπτωση, στην εποχή της ενεργειακής κρίσης, οποιαδήποτε μέθοδος θέρμανσης είναι επίπονη για τον καταναλωτή, ο οποίος θα πρέπει να «οπλιστεί» με υπομονή, καθώς όλα δείχνουν πως το τοπίο δεν θα αλλάξει ούτε αυτή τη χρονιά. l

_ADDS_EO 1/20/22 11:27 AM Page 1

SVAP_L 1/20/22 12:53 PM Page 8

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία Επιμέλεια: Γιάννης Παλαιολόγος

ΣΒΑΠ: Βιομηχανίες κλείνουν εγκαταστάσεις λόγω των τιμών ενέργειας Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Αττικής Πειραιώς παραθέτει επτά προτάσεις για τη μείωση του ενεργειακού κόστους των επιχειρήσεων.

ον προβληματισμό των επιχειρήσεων μεταποίησης να περιορίσουν ή και να αναστείλουν προσωρινά τις εγκαταστάσεις τους και τις εξαγωγικές δραστηριότητές τους, καθώς οι πιέσεις στις τιμές ενέργειας επηρεάζουν σημαντικότατα την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές, μετέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής Πειραιώς (ΣΒΑΠ), Δημήτρης Μαθιός, στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, σε συνάντηση στο υπουργείο Ενέργειας με τη διοίκηση του Συνδέσμου. «Υπό τις παρούσες συνθήκες, οι ελληνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες αναγκάζονται να περιορίσουν ή και να κλείσουν προσωρινά τις εγκαταστάσεις τους. Ιδιαίτερα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, η συνεχιζόμενη αυτή κατάσταση επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές, καθώς το ενεργειακό κόστος αποτελεί υψηλό μερίδιο του κόστους παραγωγής και δραστηριότητάς τους. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι οι πιο εκτεθειμένες στις δραματικές αυξήσεις των τιμών του ρεύματος και του φυσικού αερίου», δήλωσε ο κ. Μαθιός. Την ίδια στιγμή, παρέδωσε υπόμνημα με τις θέσεις του ΣΒΑΠ, στο οποίο προτείνονται οι παρακάτω λύσεις εν όψει της διαμόρφωσης μέτρων παρέμβασης της κυβέρνησης: Προστασία των καταναλωτών Μέσης Τάσης (ΜΤ) από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), με παροχή δυνατότητας για επιλογή τιμολογίου (σταθερό για 1-2 έτη, κυμαινόμενο με ανώτατο πλαφόν ή ανοικτό), ώστε να περιοριστεί η απόλυτη εξάρτηση από τη χρηματιστηριακή τιμή ενέργειας. Δυνατότητα σύναψης ειδικής τιμής για τους καταναλωτές ΜΤ και ιδιαίτερα για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις με τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας (ανάλογα με το ενεργειακό προφίλ, το ύψος κατανάλωσης, τη συνεχή και σταθερή κατανάλωση κ.λπ. και εφαρμογή μπόνους εκπτώσεων) –να εφαρμοστεί ό,τι γίνεται και στους καταναλωτές

υψηλής τάσης (ΥΤ). Εφαρμογή της αρχής ίσης μεταχείρισης καταναλωτών ΜΤ και ΥΤ με κοινά κριτήρια. Αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης, καθώς σήμερα η τιμή υπολογίζεται με τον μηχανισμό της επόμενης μέρας και βασίζεται στη μεταβολή των τιμών του ΦΑ. Με αυτό το μηχανισμό και, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν αποθέματα ασφαλείας, οι ημερήσιες μεταβολές είναι μεγάλες και μεταφέρονται στην κατανάλωση. Σύναψη μεσοπρόθεσμων συμβάσεων των επιχειρήσεων MT με παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας, βάσει του μέσου συνολικού κόστους ενέργειας και με πρόβλεψη ασφαλίστρου κινδύνου έναντι ακραίων διακυμάνσεων των χρηματιστηριακών τιμών. Αφαίρεση –και όχι αναστολή– της χρέωσης υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), των Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας (ΥΚΩ) και του Ειδικού Τέλους Ταξινόμησης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) για τις επιχειρήσεις ΜΤ: Το τιμολόγιο των ΑΠΕ δεν αντιστοιχεί στο μικρότερο κόστος που έχουν. Τα υπερβάλλοντα έσοδα των ΑΠΕ πρέπει να διανεμηθούν με τρόπο τέτοιο, ώστε να μειωθεί η τιμή της ενέργειας. Με την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών να έχει ολοκληρωθεί κατά ένα μεγάλο και ικανοποιητικό ποσοστό μέχρι σήμερα, υποχωρούν οι χρεώσεις ΥΚΩ που επιβάρυναν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Η εξοικονόμηση από τα έργα που υλοποιήθηκαν την τελευταία τριετία αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ και αναμένεται να προσεγγίσει το 1,5 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Αυτό το αποθεματικό θα υποστηρίξει τις επιχειρήσεις ΜΤ. Δυνατότητα υπαγωγής στο καθεστώς μειωμένων χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ για το σύνολο των επιχειρήσεων, με την κατανάλωση να εισάγεται ως κριτήριο επιλεξιμότητας, ώστε να επιτρέπεται η ένταξη ενεργοβόρων επιχειρήσεων ΜΤ. Οι επιχειρήσεις ΜΤ που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια μέσω φωτοβολταϊκών, αλλά και αυτές που έχουν μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα, να μην χρεώνονται με ΕΤΜΕΑΡ. Επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο: Για τις επιχειρήσεις με αμιγώς εξαγωγικό προφίλ,

να επιστρέφεται ο ΕΦΚ συναρτήσει της αξίας των εξαγωγών τους, όπως ακριβώς γίνεται και με το πετρέλαιο. Ειδικά για τις ενεργοβόρες εξαγωγικές επιχειρήσεις, που η ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο αποτελούν μεγάλο μερίδιο του κόστους παραγωγής τους, ο ΕΦΚ αποτελεί αντίστοιχα σημαντικό μέρος του λογαριασμού της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου. Η χρέωση του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο να γίνεται με βάση τους ελάχιστους δείκτες τους οποίους ορίζει η αντίστοιχη οδηγία της ΕΕ. Net Metering –η λύση στις αυξήσεις ρεύματος. Θα αποτελέσει πράγματι λύση με: Αξιοποίηση από τα αρμόδια Υπουργεία σε συνεργασία με τις Περιφέρειες όλων των διαθέσιμων πόρων και των χρηματοδοτικών μέσων που διατίθενται από την ΕΕ για επιδότηση των επιχειρήσεων ΜΤ, όσον αφορά επενδύσεις σε ΑΠΕ. Απλοποίηση των αδειοδοτήσεων των φωτοβολταϊκών μέσω fast track διαδικασιών. Εφαρμογή του Virtual Net Metering για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις ΜΤ, που το μέγεθος της κατανάλωσής τους, αλλά και η γεωγραφική θέση που είναι εγκατεστημένες, τις δεσμεύουν και δεν καθιστούν πραγματοποιήσιμη την εφαρμογή του Net Metering με τις σημερινές ισχύουσες διατάξεις και κανονισμούς. Π.χ. μια ενεργοβόρα βιομηχανία ΜΤ με εγκατεστημένη ισχύ 4 MWh, για να έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει το Net Metering, χρειάζεται θεωρητικά έκταση 50 στρεμμάτων για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε γη που πρέπει να βρίσκεται είτε στο ίδιο οικόπεδο, είτε σε όμορο. Είναι πρακτικά αδύνατον αυτή η μεγάλη έκταση να βρίσκεται δίπλα σε ενεργοβόρες επιχειρήσεις ΜΤ, πόσω μάλλον να πληροί τις προδιαγραφές για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών (χρήση γης, κλίση, προσανατολισμός κλπ). Βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών των δικτύων που αυτή τη στιγμή δεν επαρκούν για να υποδεχτούν τις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών που πρόκειται να λειτουργήσουν. Δημιουργία ενός τύπου αφορολόγητου αποθεματικού στις επιχειρήσεις, για την αντιμετώπιση αυτών των έκτακτων καταστάσεων. Την παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις για αποπληρωμή των λογαριασμών που έχουν ήδη εκδοθεί με τις αυξημένες τιμές από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, σε διάστημα έξι μηνών, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η ήδη επιβαρυμένη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Αμεση εφαρμογή των μέτρων, αφενός κατά της αύξησης της ηλεκτρικής ενέργειας και, αφετέρου, της στήριξης των επιχειρήσεων, αντίστοιχα με αυτά που εφάρμοσαν με ορατή ελάφρυνση άλλες χώρες του Νότου, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.l

5. 6. 7.

_ADDS_EO 1/20/22 11:27 AM Page 1

HLEKTRIKES SYSKEBES EPIDOTHSH_L 1/20/22 11:28 AM Page 10

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία Κείμενο: Ιφιγένεια Αθανασοπούλου

Hλεκτρικές συσκευές Νέο πρόγραμμα αντικατάστασης Δικαιούχοι είναι όλοι οι Ελληνες, αλλά θα ισχύσουν εισοδηματικά κριτήρια Στα πρότυπα του «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» η επιδότηση για την ενεργειακή αναβάθμιση των οικιακών συσκευών.

σχετική πλατφόρμα του υπουργείου Περιβάλλοντος βρίσκεται στον «αέρα» και είναι έτοιμη για υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στο πρόγραμμα ήδη από το πρώτο εξάμηνο του έτους. Εκτός από τα air conditions, η αντικατάσταση σε πρώτη φάση θα αφορά επιπλέον πλυντήρια, ψυγεία και κουζίνες με χαμηλότερες ενεργειακές αποδόσεις, που ανεβάζουν σε σημαντικό βαθμό το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος. Σε δεύτερη φάση, το υπουργείο Περιβάλλοντος είναι πιθανό να εντάξει και άλλες οικιακές συσκευές, όπως για παράδειγμα τις αντλίες θερμότητας, επιδότηση που ήδη υπάρχει στο «Εξοικονομώ». Ο στόχος του προγράμματος είναι διπλός: αφενός μεν η καλύτερη ενεργειακή απόδοση και αφετέρου οι χαμηλότεροι λογαριασμοί ρεύματος. Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος, Κώστα Σκρέκα, «το νέο πρόγραμμα αντικατάστασης παλαιών ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών θα είναι στα πρότυπα του «Εξοικονομώ», δηλαδή θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν και να επιδοτηθούν όλα τα νοικοκυριά, ωστόσο οικογένειες που είναι ευάλωτες και ενδεχομένως να έχουν αρκετά παλιές ηλεκτρικές συσκευές να λάβουν περισσότερη ενίσχυση». Πρακτικά, αυτό σημαίνει πως θα υπάρχουν κριτήρια προτεραιοποίησης ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του κάθε νοικοκυριού, χωρίς όμως να αποκλείεται κάποιος πολίτης.

Η μελέτη του υπουργείου Οπως προκύπτει από μελέτη του υπουργείου, οι ηλεκτρικές συσκευές παλαιότερης τεχνολογίας καταναλώνουν περισσότερο ρεύμα από ό,τι οι σύγχρονες, ενώ ταυτόχρονα δεν αποδίδουν, δημιουργώντας πρόβλημα στα νοικοκυριά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι παλιές κλιματιστικές μονάδες που χρησιμοποιούν διάφοροι πολίτες ειδικά κατά τη χειμερινή περίοδο, σε πολυκατοικίες μάλιστα που δεν βάζουν πια πετρέλαιο, έχοντας ως αποτέλεσμα οι λογαριασμοί ρεύματος να εκτοξεύονται στα ύψη. Μάλιστα, ενώ αρκετοί διατηρούν μια σταθερή θερμοκρασία,ο πέλεκυς

εξακολουθεί να είναι μεγάλος. Αξίζει να σημειωθεί ότι, στο σύστημα βαθμολόγησης στις περισσότερες κατηγορίες συσκευών, εκτός από την ενεργειακή κλάση Α, υπάρχουν ακόμα οι B, C, D, E, F, G. Η πιο ενεργειακά αποδοτική συσκευή ανήκει στην υψηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (με έντονο πράσινο χρώμα/Α), ενώ η λιγότερο αποδοτική συσκευή ανήκει στη χαμηλότερη τάξη ενεργειακής απόδοσης (με έντονο κόκκινο χρώμα/G). Για μερικές συσκευές, οι κλάσεις Α+ εξακολουθούν να απεικονίζονται στην ετικέτα, αλλά θα αφαιρεθούν σύντομα για να υπάρχει μεγαλύτερη σαφήνεια.

Οδηγίες εξοικονόμησης ενέργειας Οπως προκύπτει από παλαιότερη έρευνα της ΕΚΠΟΙΖΩ, κατά τη χρήση της κουζίνας τα οικιακά σκεύη πρέπει να εφαρμόζουν ακριβώς στην επιφάνεια του ματιού. Ειδικότερα: l Αν η βάση του σκεύους είναι μικρότερη, τότε σπαταλάτε περισσότερη ενέργεια από ό,τι χρειάζεται. l Χρησιμοποιώντας τη χύτρα ταχύτητας, εξοικονομείτε έως και 60% ρεύμα και χρόνο. l Ο καλύτερος τρόπος μαγειρέματος είναι το μαγείρεμα του φαγητού σε χαμηλή φωτιά. l Ρυθμίστε τον φούρνο στη θερμοκρασία που χρειάζεστε και όχι μεγαλύτερη. l Συνιστάται ο φούρνος να λειτουργεί και με θερμό αέρα. Προτιμότερο είναι να μην ανοιγοκλείνετε συχνά την πόρτα του φούρνου, αφού κάθε φορά που το κάνετε, χάνεται το 20% της θερμότητας. l Χρησιμοποιείτε το αυτόματο

σύστημα λειτουργίας, αν ο ηλεκτρικός φούρνος το διαθέτει. Αναφορικά με το ψυγείο, θα πρέπει ο θερμοστάτης να έχει ρυθμιστεί σύμφωνα με τις προτεινόμενες τιμές του κατασκευαστή, προκειμένου να αποφεύγεται η υπερβολική ψύξη (έτσι, μπορείτε να εξοικονομήσετε μέχρι και 15% από την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει το ψυγείο). Επίσης, συνιστάται να γίνεται τακτική απόψυξη, αν το ψυγείο δεν έχει αυτόματη απόψυξη. Ενα στρώμα πάγου πάχους 5 χιλιοστών αυξάνει κατά 30% την κατανάλωση ρεύματος. Σημαντικό, επίσης, είναι το λάστιχο της πόρτας να είναι καθαρό και να εφαρμόζει πολύ καλά, αλλά και να μην καλύπτετε τα κενά εξαερισμού του ψυγείου. Τέλος, να ξεσκονίζετε καλά τις σωληνώσεις (πλέγμα) στην πίσω πλευρά του και να αφήνετε τουλάχιστον 5-10 εκατοστά απόσταση από τον τοίχο.

Οδηγίες για πλυντήρια Για τα πλυντήρια ρούχων, η ΕΚΠΟΙΖΩ, (Ενωση Καταναλωτώω - Ποιότητα Ζωής), μεταξύ άλλων, είχε σημειώσει ότι πρέπει να εφαρμόζονται οι οδηγίες του κατασκευαστή, προκειμένου να εξοικονομήσετε ηλεκτρική ενέργεια, νερό, απορρυπαντικό και να εξασφαλίσετε την καλή λειτουργία της συσκευής. Πιο συγκεκριμένα: Φροντίστε να γεμίζετε το πλυντήριο με όλη τη δυνατήποσότητα l Οταν απουσιάζετε, να κλείνετε την παροχή νερού του πλυντηρίου. l Να καθαρίζετε τακτικά το φίλτρο του πλυντηρίου και να ελέγχετε το σωλήνα παροχής νερού στο σημείο σύνδεσης. l Προτιμήστε καλύτερα το κλασικό πλυντήριο με την πόρτα μπροστά, όχι από πάνω, αφού αυτά τα μοντέλα συνήθως καταναλώνουν διπλάσια ενέργεια και νερό. l l

DEDA_L 1/20/22 11:33 AM Page 11

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Κείμενο: Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

Δημοπρατήθηκαν έργα φυσικού αερίου στην Περιφέρεια Ηπείρου Ξεκίνησαν από τη ΔΕΔΑ τα έργα σε Βέροια, Γιαννιτσά και Λιβαδειά μετά το «πράσινο φως» του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ε ταχείς ρυθμούς προχωρά η υλοποίηση του Προγράμματος Ανάπτυξης 2021-2025 της ΔΕΔΑ. Στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, δημοπρατήθηκαν τα έργα για την επέκταση του δικτύου διανομής φυσικού αερίου, συνολικού ύψους 29,1 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), σε 4 πόλεις της Περιφέρειας Ηπείρου: τα Ιωάννινα, την Αρτα, την Πρέβεζα και την Ηγουμενίτσα. Οι πόλεις αυτές θα τροφοδοτηθούν με την τεχνολογία του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) μικρής κλίμακας, την οποία η ΔΕΔΑ εισάγει για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Τα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2022 και θα ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2025. Αναλυτικά, οι νέοι διαγωνισμοί της ΔΕΔΑ για τα έργα φυσικού αερίου στην Περιφέρεια Ηπείρου προβλέπουν τα ακόλουθα: Ιωάννινα: Το έργο αφορά στην κατασκευή 119 χιλιομέτρων δικτύου χαμηλής πίεσης στον αστικό ιστό της πόλης των Ιωαννίνων και 10 χιλιομέτρων δικτύου μέσης πίεσης για τη μεταφορά του φυσικού αερίου από την ΒΙΠΕ Ιωαννίνων, όπου θα εγκατασταθούν οι μονάδες LNG. Μέχρι το 2026, θα πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 2.650 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών (οικιακών, εμπορικών, βιομηχανικών). Το έργο κατασκευής του δικτύου στα Ιωάννινα έχει προϋπολογισμό 14,8 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και συγχρηματοδοτείται από τη ΔΕΔΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ποσό επιχορήγησης 9,7 εκατ. ευρώ). Αρτα, Πρέβεζα και Ηγουμενίτσα: Το έργο προβλέπει την κατασκευή 30 χιλιομέτρων δικτύου χαμηλής πίεσης στον αστικό ιστό κάθε πόλης. Η τροφοδότηση των πόλεων αυτών με φυσικό αέριο θα γίνει μέσω μονάδων LNG, οι οποίες θα

εγκατασταθούν σε σημεία πέριξ των πόλεων. Μέχρι το 2026, θα πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 1.650 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών. Το έργο κατασκευής του δικτύου στην Αρτα, την Πρέβεζα και την Ηγουμενίτσα έχει προϋπολογισμό 5,47 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και συγχρηματοδοτείται από τη ΔΕΔΑ και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ποσό επιχορήγησης 3,6 εκατ. ευρώ). Σημειώνεται ότι, σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, ο αριθμός των συνδέσεων καταναλωτών είναι ο ελάχιστος που προβλέπεται να πραγματοποιηθεί. Εφόσον υπάρξει μεγαλύτερη ζήτηση, αυτή θα καλυφθεί πλήρως. Εκτός των ανωτέρω διαγωνισμών που αφορούν στα κατασκευαστικά έργα στην Περιφέρεια Ηπείρου, δημοσιεύθηκαν επίσης οι διαγωνισμοί που αφορούν στις υπηρεσίες επίβλεψης, επιθεώρησης και διοίκησης των έργων, καθώς και στην προμήθεια υλικών. Εκκρεμεί μόνο η δημοπράτηση των διαγωνισμών για την προμήθεια των μονάδων LNG που θα εγκατασταθούν στις παρυφές κάθε πόλης. Οι διαγωνισμοί αυτοί θα δημοπρατηθούν εντός του πρώτου τριμήνου του 2022, μετά την ολοκλήρωση των μελετών βασικού σχεδιασμού. Επίσης, το Ελεγκτικό Συνέδριο ολοκλήρωσε επιτυχώς τον προσυμβατικό έλεγχο για τα έργα επέκτασης του δικτύου διανομής φυσικού αερίου στη Βέροια και τα Γιαννιτσά της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και στη

Λιβαδειά της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, ενώ το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, θα υπογραφούν οι συμβάσεις μεταξύ της ΔΕΔΑ και των αναδόχων εταιρειών. Υπενθυμίζεται επίσης ότι, τα έργα αυτά προβλέπουν τα ακόλουθα: Βέροια–Γιαννιτσά: Για την τροφοδότηση των δύο πόλεων με την τεχνολογία του Συμπιεσμένου Φυσικού Αερίου (CNG) θα κατασκευαστούν 80 χιλιόμετρα δικτύου και υποδομές, ενώ θα γίνουν περισσότερες από 2.100 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών έως το 2023. Το έργο είναι προϋπολογισμού 7,9 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και συγχρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία 2014-2020». Λιβαδειά: Το έργο είναι προϋπολογισμού 5,9 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και συγχρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Στερεά Ελλάδα 2014-2020». Προβλέπει την κατασκευή 57 νέων χιλιομέτρων δικτύου και περισσότερες από 1.200 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών (οικιακών, εμπορικών, βιομηχανικών) έως το 2023. Παράλληλα, η υλοποίηση των μεγάλων έργων της ΔΕΔΑ συνεχίζεται απρόσκοπτα σε άλλες πόλεις της χώρας. Ενδεικτικά, στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σε εξέλιξη βρίσκονται τα έργα επέκτασης του δικτύου διανομής φυσικού αερίου στην Κομοτηνή, την Ξάνθη, τη Δράμα, την Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα, όπου έχουν ήδη πραγματοποιηθεί οι πρώτες συνδέσεις καταναλωτών, ενώ το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσει και το έργο στην Ορεστιάδα. Επιπλέον, συνεχίζονται με ταχείς ρυθμούς οι συνδέσεις καταναλωτών στις Σέρρες, το Κιλκίς και την Κατερίνη της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς και στη Χαλκίδα, τη Θήβα και τη Λαμία της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. l

WATTnVOLT_MOTOROIL_L 1/20/22 1:10 PM Page 12

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

WATT+VOLT & Aegean Rebreath Δίνουν «ανάσα» στις θάλασσές μας Αρωγός στην προσπάθεια για την προστασία του περιβάλλοντος στέκεται ο ολοκληρωμένος πάροχος ενέργειας, με τη δωρεά ενός οχήματος van, ενισχύοντας τις δράσεις σε όλη τη χώρα.

πεύσει το κέντρο επιχειρήσεων για τις επόμενες δράσεις της οργάνωσης. Χάρη σε αυτή τη δωρεά της WATT+VOLT, οι άνθρωποι της Aegean Rebreath θα έχουν την ευκαιρία να προχωρήσουν σε ακόμα περισσότερες δράσεις ανά την Ελλάδα, χειμώνα-καλοκαίρι. Η πρωτοβουλία αυτή θα συμβάλει ουσιαστικά τόσο στην προστασία του περιβάλλοντος, όσο και στην οικονομική και κοινωνική ευημερία όλων των κατοίκων, όχι μόνο στα νησιά, αλλά και σε όλες τις περιοχές που θα δραστηριοποιηθεί το κέντρο επιχειρήσεων της Aegean Rebreath. Με τη βοήθεια της WATT+VOLT και της Aegean Rebreath, μπορούμε να φανταζόμαστε, έμπρακτα και με σιγουριά, ακόμα περισσότερα για το περιβάλλον μας. l

WATT+VOLT, μια εταιρεία με ειλικρινές ενδιαφέρον για το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα σε συνδυασμό με την καινοτομία, συμμετέχει με κάθε ευκαιρία σε πράξεις κοινωνικής ευθύνης, δείχνοντας την ευαισθητοποίησή της σε θέματα που προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος. Ετσι, στηρίζει μέσα από μια σημαντική συνέργεια το σπουδαίο έργο της Aegean Rebreath, μιας καινοτόμας περιβαλλοντικής οργάνωσης, που φροντίζει για την προστασία των θαλασσών μας μέσω της ανακύκλωσης και της επαναξιοποίησης των θαλάσσιων απορριμμάτων. Η WATT+VOLT γίνεται κοινωνός και «συνοδοιπόρος» στο έργο της, δωρίζοντας ένα όχημα τύπου van, που θα αντιπροσω-

Νέο Αγκυροβόλιο Ανοικτής Θαλάσσης από τη Motor Oil Η σημαντικότερη επένδυση με περιβαλλοντικό αποτύπωμα στις λιμενικές εγκαταστάσεις της χώρας.

ο μεγαλύτερο Αγκυροβόλιο Ανοικτής Θαλάσσης πολλαπλών ναυδέτων της Ελλάδας (Multi Buoy Mooring), τόσο από πλευράς μεγέθους πλοίων, όσο και βάθους τους, ξεκίνησε τη λειτουργία του στους Αγίους Θεοδώρους Κορινθίας, στο διυλιστήριο της Motor Oil. Πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση διευρυμένης αποδοτικότητας, που προσδίδει μεγαλύτερη ευελιξία στο διυλιστήριο και μπορεί να εξυπηρετήσει πετρελαιοφόρα χωρητικότητας άνω των 300,000 DWT (Suezmax). Το νέο Αγκυροβόλιο Ανοικτής Θα-

λάσσης της Motor Oil αποτελεί ορόσημο στις ειδικές λιμενικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη και αναπτύσσει την οικονομική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή. Ταυτόχρονα, διασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια μέσω παθητικών και ενεργητικών συστημάτων, όπως επίσης ελαχιστοποιεί το αποτύπωμα στο περιβάλλον. Η ασφάλεια με σύγχρονα και εξελιγμένα συστήματα επιτυγχάνεται μέσω εξοπλισμού με τα αρτιότερα συστήματα παρακολούθησης στα επτά πλωτά ναύδετα, τα οποία χρησιμοποι-

ούνται για την πρόσδεση του πλοίου. Με αυτές τις δυνατότητες, παρέχονται ασύρματα και σε πραγματικό χρόνο από την ξηρά συνεχής παρακολούθηση ελέγχου των δυνάμεων που ασκούνται σε κάθε κάβο του σκάφους και δυνατότητα απελευθέρωσης του σκάφους με τηλεχειρισμό. Επιπροσθέτως, τα σύγχρονα αυτά συστήματα διαθέτουν φωτοβολταϊκά πάνελς, κεραία ασύρματης επικοινωνίας, φάρο, ανακλαστήρα ραντάρ για τη ναυσιπλοΐα και διαρκή παρακολούθηση μετεωρολογικών δεδομένων. Η διασφάλιση της περιβαλλοντικής

αναβάθμισης αποτελεί ένα ακόμα επίτευγμα της επένδυσης. Η εκφόρτωση του αργού πετρελαίου από το σκάφος γίνεται μέσω δύο ειδικών εύκαμπτων σωλήνων διπλού τοιχώματος και, μέσω δύο υποθαλάσσιων αγωγών, οδηγούνται σε χερσαίο βανοστάσιο και στις δεξαμενές του διυλιστηρίου. Οι δύο αγωγοί 32 ιντσών βρίσκονται σε βάθος 3 μέτρων κάτω από τον πυθμένα και είναι προστατευμένοι με εξωτερικό κάλυμμα και τσιμεντοστρώματα, ενώ η φυσική επιφάνεια του πυθμένα έχει επανέλθει στην αρχική της μορφή. l

DESFA_DEPA_L 1/20/22 12:13 PM Page 13

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Επιτυχής συμφωνία μεταξύ ΔΕΠΑ Εμπορίας και Gazprom Σε συμφωνία με ευνοϊκούς όρους για την ελληνική αγορά κατέληξαν οι πολύμηνες διαπραγματεύσεις σε εταιρικό επίπεδο, με 80% TTF για το 2022.

νέα συμφωνία, που εντάσσεται στο πλαίσιο του υφιστάμενου συμβολαίου με την Gazprom, με ορίζοντα έως το 2026, εξασφαλίζει μια ιδιαίτερα ανταγωνιστική τιμή για τη χώρα μας όσον αφορά όλη τη νέα χρονιά, σε σύγκριση με τα επίπεδα στα οποία κυμαίνονται την περίοδο αυτή οι τιμές του φυσικού αερίου στην περιοχή μας, αλλά και στην Ευρώπη εν γένει. Σημειώνεται ότι, στη συμφωνία ρυθμίζονται και επί μέρους θέματα πέραν της τιμής του φυσικού αερίου, με όρους που καθιστούν ακόμα πιο ελκυστικό το εν λόγω συμβόλαιο για τα επόμενα χρόνια. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, δήλωσε σχετικά: «Η επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της ΔΕΠΑ Εμπορίας και της Gazprom για την αναπροσαρμογή στην τιμή προμήθειας φυσικού

αερίου, είναι εξαιρετικά σημαντική για τη χώρα μας, καθώς δημιουργεί ανάχωμα προστασίας για τα ελληνικά νοικοκυριά, εν μέσω μιας παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης. Τόσο το υπουργείο, όσο και η κυβέρνηση στηρίζουν και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την εξασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας στην ελληνική αγορά». Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας, Κωνσταντίνος Ξιφαράς (φωτό), σημείωσε ότι: «Πάγια επιδίωξη της ΔΕΠΑ Εμπορίας είναι η εξασφάλιση ανταγωνιστικών τιμών στην προμήθεια φυσικού αερίου, με γνώμονα το όφελος των οικιακών και βιομηχανικών καταναλωτών στη χώρα μας. Συνεχίζουμε με σταθερότητα και αξιοπιστία να συμβάλλουμε στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και να βελτιώνουμε το αποτύπωμά μας στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.»

Επικυρώθηκε η συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ στη Gastrade Η συμφωνία πραγματοποιήθηκε μετά και την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για απόκτηση κοινού ελέγχου της Gastrade από τον Διαχειριστή και τους υπόλοιπους μετόχους.

πικυρώθηκε και επίσημα η συμμετοχή του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) στο μετοχικό σχήμα της Gastrade Α.Ε., της εταιρείας που αναπτύσσει την Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης (FSRU) υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη, με την απόκτηση του 20% του μετοχικού της κεφαλαίου από πλευράς του Διαχειριστή. Η συμφωνία για τη μεταβίβαση των μετοχών υπεγράφη από την ανώτατη εκτελεστική διευθύντρια του ΔΕΣΦΑ, κ. Maria Rita Galli και την ιδρύτρια μέτοχο και πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Gastrade, κ. Ελμίνα Κοπελούζου, στα γραφεία της Gastrade στην Αθήνα. Η υπογραφή της συμφωνίας ήρθε αφότου δόθηκε και η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –βάσει του κανονισμού συγκεντρώσεων της ΕΕ– για την απόκτηση του κοινού ελέγχου της Gastrade από τον ΔΕΣΦΑ, την κ. Ελμίνα Κοπελούζου, τη ΔΕΠΑ Εμπορίας A.E., την GasLog Cyprus Investments Ltd. και τη βουλγαρική Bulgartransgaz EAD («BTG»).

Τα οφέλη Η κατασκευή του Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) Αλεξανδρούπολης θα συμβάλει ενεργά στην ενεργειακή ασφάλεια, ρευστότητα και αποδοτικότητα της χώρας και θα ενισχύσει τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στη ΝΑ Ευρώπη, προσφέροντας ευκαιρίες για νέες εξαγωγές φυσικού αερίου στην περιοχή. Πρόκειται για ένα κρίσιμο ευρωπαϊκό έργο κοινού

ενδιαφέροντος (Ενδιαφέροντος PCI-Project of Common Interest-Κανονισμός 347/2013 της ΕΕ), το οποίο αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ενωση, αφού ενισχύει την ασφάλεια του εφοδιασμού και διαφοροποιεί τις πηγές και τις οδούς του ενεργειακού εφοδιασμού. Επιπροσθέτως, το έργο προωθεί την ανάπτυξη ανταγωνισμού μεταξύ των προμηθευτών φυσικού αερίου και υποστηρίζει τη δημιουργία ενός Κόμβου Συναλλαγών (Hub) στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, οδηγώντας σε μείωση των τιμών από την οποία θα επωφεληθούν όλοι οι τελικοί καταναλωτές. Το FSRU θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία.

Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει εντός του 2023. Η ιδρύτρια μέτοχος και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Gastrade, κ. Ελμίνα Κοπελούζου, δήλωσε σχετικά: «Εγινε ένα ακόμα σημαντικό βήμα για την ανάδειξη της Ελλάδας και ειδικότερα της Αλεξανδρούπολης σε ενεργειακό κόμβο για τα Βαλκάνια και την Ευρώπη. Καλωσορίζουμε στην Gastrade τον ΔΕΣΦΑ, έχοντας την πεποίθηση πως, με το πλήρες πλέον μετοχικό μας σχήμα, το έργο του Τερματικού Σταθμού στην Αλεξανδρούπολη θα πρωταγωνιστήσει στην πράσινη μετάβαση των ευρωπαϊκών δικτύων, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, προς όφελος τόσο των εθνικών οικονομιών που υπηρετεί, όσο και των πολιτών». Η CEO του ΔΕΣΦΑ, κ. Maria Rita Galli, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Με την υπογραφή της συμφωνίας, ο ΔΕΣΦΑ γίνεται και επίσημα μέρος της Gastrade και ενός έργου που θα συμβάλει καθοριστικά στην ενεργειακή ασφάλεια και στην αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στις περιφερειακές ενεργειακές εξελίξεις. Η μακρά εμπειρία του ΔΕΣΦΑ στη διαχείριση του τερματικού σταθμού LNG της Ρεβυθούσας, τον καθιστά έναν πολύτιμο εταίρο με κορυφαία τεχνογνωσία και αποτελεί απόδειξη της διαρκούς προσήλωσής του στην ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου. Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε καινούργιες τεχνολογίες και νέες χρήσεις του φυσικού αερίου, σε εγχώρια και διεθνή ενεργειακά έργα, κινούμενοι πάντα στη στρατηγική κατεύθυνση της ενεργειακής μετάβασης». l

YDROHLEKTRIKOI STATHMOI_L 1/20/22 11:35 AM Page 14

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία Κείμενο: Γιάννης Παλαιολόγος

Υδροηλεκτρικοί σταθμοί Η λύση στην ακρίβεια του ρεύματος Το μεγάλο project της αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή.

όγω της γεωπολιτικής έντασης μεταξύ της παραγωγού φυσικού αερίου Ρωσίας –μιας εκ των μεγαλύτερων καταναλωτών του ορυκτού καυσίμου– με την Ε.Ε., οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη βρίσκονται πιο ψηλά από ποτέ. Οι επιπτώσεις της μεγάλης εξάρτησης της Γηραιάς Ηπείρου από τον κολοσσό της Gazprom φάνηκαν με αφορμή τη διένεξη Βρυξελλών και Μόσχας για τον αγωγό Nord Stream 2, αλλά και της Ρωσίας με την Ουκρανία. Ετσι, οι τιμές χονδρικής πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν εκτοξευθεί σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές. Μάλιστα, καταρρίπτεται συνεχώς κάθε ρεκόρ, καθώς βοηθάει και η θέση εκτός λειτουργίας πυρηνικών μονάδων της Γαλλίας. Ακόμα, οι πολικές θερμοκρασίες που επικρατούν στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. την περίοδο αυτή, έχουν αυξήσει τη ζήτηση του φυσικού αερίου που κυριαρχεί στο μίγμα της ηλεκτροπαραγωγής, ενώ αντίθετα, η προσφορά του καυσίμου είναι περιορισμένη. Η Ε.Ε. με σημαντική χρονοκαθυστέρηση δρομολογεί πολιτικές απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα στο όνομα της ενεργειακής μετάβασης για καθαρότερο περιβάλλον, αλλά και αναζητώντας τον δρόμο για την ανεξαρτησία της από τα γεωπολιτικά παιχνίδια. Η σημασία, λοιπόν, της διείσδυσης των ΑΠΕ, που παράγουν φθηνότερη ενέργεια, αναδεικνύεται όλο και περισσότερο και ιδίως τώρα που βαθαίνει η κρίση. Ακόμα μεγαλύτερη είναι η αξία που φανερώνεται τελευταία και από τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, που λειτουργούν και ως «μπαταρίες» ενέργειας. Παράδειγμα αποτελεί η Ελβετία, μία από τις πιο πλούσιες χώρες της Ευρώπης, που επίσης πλήττεται από την ενεργειακή κρίση. Αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρικούς σταθμούς και, σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα, δεν είναι τυχαίο που η χώρα προχωρά όλο και εντονότερα στην κατασκευή και άλλων τέτοιων έργων. Οι ταμιευτήρες λειτουργούν ως «μπαταρίες» ενέργειας και στις κρίσιμες περιόδους παράγουν φθηνό ρεύμα.

Η χώρα θα εξετάσει το ενδεχόμενο κατασκευής φραγμάτων από σκυρόδεμα στις Ελβετικές Αλπεις, τα οποία θα χρησιμοποιούν δεξαμενές νερού για να κινούν τουρμπίνες και να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια χωρίς, όμως, να παράγουν άνθρακα. Μεταξύ των πιθανών νέων φραγμάτων είναι το «Gornerli» κοντά στο Zermatt που θα μπορούσε να έχει ύψος 85 μέτρα (278 πόδια), πλάτος 285 μέτρα και να κοστίσει περίπου 250 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα (271 εκατομμύρια δολάρια), σύμφωνα με τη Le Matin Dimanche.

Το προτεινόμενο φράγμα, κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο του Zermatt, θα έχει θέα τη διάσημη κορυφή του βουνού Matterhorn. Το έργο υποστηρίζεται από την ενεργειακή εταιρεία Alpiq AG και θα μπορούσε να παράγει αρκετή ενέργεια έως και για 150.000 νοικοκυριά. Χάρη στα υδροηλεκτρικά φράγματα, η Ελβετία παράγει αρκετή ενέργεια το καλοκαίρι, αλλά πρέπει να την εισάγει το χειμώνα. Η υδροηλεκτρική ενέργεια αντιπροσωπεύει περίπου το 57% των ενεργειακών αναγκών της Ελβετίας, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. l

Η αντλησιοταμίευση της Αμφιλοχίας Στη χώρα μας, συναντάμε τη μορφή της υδροηλεκτρικής ενέργειας στην Αμφιλοχία, από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Πρόκειται για μια παρόμοια φυσική «μπαταρία» ενέργειας, η οποία έχει σχεδιαστεί εδώ και χρόνια. Παρ’όλ’αυτά, το project είναι κολλημένο εξαιτίας της απουσίας θεσμικού πλαισίου για τη στήριξη της κατασκευής και της λειτουργίας εγκατάστασης αποθήκευσης υδροηλεκτρικής ενέργειας μέσω άντλησης. Η Κομισιόν ενέκρινε, όμως, στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, το σχέδιο στήριξης του αντλησιοταμιευτικού έργου της Αμφιλοχίας, το οποίο έχει τη δυνατότητα αποθήκευσης ενέργειας ισχύος 680 MW. Ετσι, έγινε ένα μεγάλο βήμα για την αποθήκευση ενέργειας μεγάλης διάρκειας, που μπορεί να αντιμετωπίζει τόσο τη στοχαστικότητα των ΑΠΕ, αλλά και να «ρίχνει» τις τιμές ενέργειας.

Για να γίνει κατανοητό το θετικό οικονομικό αποτέλεσμα της αποθήκευσης, αρκεί να αναφερθούν τα ποσοτικά αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης του ΕΜΠ για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά, η λειτουργία ενός αντλησιοταμιευτικού σταθμού μεγάλης κλίμακας οδηγεί σε ετήσια εξοικονόμηση σταθερού και μεταβλητού (λειτουργικού) κόστους για το εθνικό ηλεκτρικό σύστημα, της τάξης των 174.000 ευρώ/MW/έτος, ή π.χ. για τον αντλησιοταμιευτικό σταθμό της Αμφιλοχίας (680 MW), σε μία ετήσια εξοικονόμηση 118 εκατ. ευρώ ανά έτος. Το ποσό αυτό θα μπορούσε, κάθε χρόνο, να χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των νοικοκυριών που πλήττονται από τις υπέρογκες αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί, σε συνδυασμό και με τις υπόλοιπες ΑΠΕ,

έχουν τη δυναμική λόγω του χαμηλού κόστους ηλεκτροπαραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας να «ρίχνουν» τις τιμές της ενέργειας. Λίγο πριν μας καλωσορίσει το 2022, η μεγάλη διείσδυση των υδροηλεκτρικών στο ενεργειακό μίγμα της εγχώριας αγοράς (16.51%), αλλά και των αιολικών και φωτοβολταϊκών (31.13%), οδήγησε μέσα σε 24 ώρες τη μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας στα 197.24 ευρώ/MWh. Η τιμή έπεσε σε μία μέρα κατά 60 ευρώ/MWh ή κατά 22,55%. Η Ελλάδα ήταν η φθηνότερη χώρα της Ε.Ε. όσον αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, όταν στη Γαλλία πωλούνταν ακριβότερα κατά 132 ευρώ/MWh. Συνεπώς, αναδεικνύεται αισθητά η σημασία των υδροηλεκτρικών σταθμών, καθώς η αποθήκευση ενέργειας με τη χρήση του νερού οδηγεί αποδεδειγμένα σε φθηνότερο ρεύμα.

APOTHIKEFSI ENERGEIAS_R 1/20/22 11:35 AM Page 15

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Κείμενο: Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

Αποθήκευση Ενέργειας Ποιοι ποντάρουν και τι θα αλλάξει στην εθνική οικονομία Η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών οδηγεί στην ενεργειακή μετάβαση και την αποκλιμάκωση των τιμών.

ν υπάρχει ένα θετικό στοιχείο της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης που διανύουμε, αυτό είναι η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας. Ολα δείχνουν πως το 2022 θα είναι η χρονιά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και του υδρογόνου. Γιατί, όμως, αυτό είναι θετικό; Διότι, μέσα από αυτές τις τεχνολογίες, λύνεται το πρόβλημα των μεγάλων αυξήσεων στις τιμές της ενέργειας. Κατ’ επέκταση, δίνεται νέα πνοή στην ελληνική οικονομία, λόγω των μηδενικών ρύπων. Ενα επιπρόσθετο πλεονέκτημα αυτών των τεχνολογιών είναι ότι σταθεροποιούν την παραγωγή των ΑΠΕ, βάζοντας έτσι τέλος στην ευμεταβλητότητά της. Η αστάθεια των τιμών θα αποτελεί παρελθόν, αφού θα εξισορροπηθεί πλήρως η προσφορά και η ζήτηση. Ηδη, λοιπόν, από φέτος, οι επενδύσεις στις μονάδες αποθήκευσης ενέργειας εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 20 φορές, νούμερο το οποίο αγγίζει συνολικά τα 358 GW. Σύμφωνα με σχετική έρευνα του BloombergNEF, μέχρι το 2030 η διαθέσιμη αποθήκευση παγκοσμίως θα φτάσει τα 1.03TWh. Αρκεί μόνο να αναφέρουμε ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα, δύο ενεργειακοί «κολοσσοί», έχουν ως στόχο τους μέχρι τότε να χρησιμοποιήσουν πάνω από τις μισές εγκαταστάσεις τους για αποθήκευση ενέργειας. Η τάση προς την ανάπτυξη τέτοιων τεχνολογιών ενισχύεται έντονα και στη χώρα μας. Δεν είναι λίγοι οι εγχώριοι όμιλοι που έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους για επενδύσεις σε τεχνολογίες αποθήκευσης. Αλλωστε, η Ελλάδα διαθέτει το κατάλληλο έδαφος για τέτοιες εγκαταστάσεις. Το θέμα έχει ήδη αποκτήσει κεντρική θέση στο Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, ενώ την ίδια στιγμή το Ταμείο Ανάκαμψης έχει διασφαλίσει χρηματοδότηση 450 εκατ. ευρώ, συνολικής ισχύος 1.380 MW. Οι ανάγκες του ελληνικού συστήματος για έργα αποθήκευσης, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, υπολογίζονται περί τα 1.500-1.750 MW. Η τελική έγκριση για την υλοποίηση αδειοδοτημένων έργων συνολικής ισχύος 10 GW, θα δοθεί από το ΥΠΕΝ (Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Την έκδοση του θεσμικού πλαισίου περιμένουν, πέρα από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή για τα έργα αντλησιοταμίευσης στην Αμφιλοχία και στο Αμάρι της Κρήτης, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες για το έργο της Μεγαλόπολης, η Intrakat, η MYTILINEOS, η Εγνατία Group αλλά και ξένες εταιρείες, όπως η ιταλική Enel Green Power και η γαλλική ACUO Energy για παρόμοια έργα.

Ειδικότερα, όσον αφορά την αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς «πολλά υποσχόμενη». Ο Κ. Σκρέκας παρουσίασε θεσμικό πλαίσιο, στο οποίο η εγκατάσταση στις ελληνικές θάλασσες θα φτάσει τα 1,5-2 GW ως το 2030, ενώ το ύψος των κεφαλαίων σε αυτές, αγγίζει τα 6 δισ. ευρώ. Η ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) θα αναλάβει τη χωροθέτηση των θαλάσσιων εγκαταστάσεων, αλλά και τη διενέργεια των διαγωνισμών, ενώ ο ΑΔΜΗΕ θα μελετήσει τις λύσεις για τη σύνδεση των πάρκων. Δυνητικά, στη χώρα μας θα μπορούσαν να αναπτυχθούν θαλάσσια αιολικά πάρκα από τη Βόρεια Εύβοια μέχρι ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης, ενώ ιδανικές περιοχές θεωρούνται οι Κυκλάδες, η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Ετσι εξηγείται το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένους ομίλους. Το βλέμμα των μεγάλων εταιρειών είναι στραμμένο και στην αγορά του υδρογόνου. Τόσο ελληνικοί, όσο και ξένοι όμιλοι, στοχεύουν στη χρήση του υδρογόνου σε μεταφορές και βιομηχανίες. Μια από τις μεγαλύτερες σχετικές επενδύσεις είναι το έργο «White Dragon», στη Δυτική Μακεδονία. Στο έργο αυτό συμμετέχουν μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η ΔΕΠΑ, ο ΔΕΣΦΑ, τα ΕΛΠΕ, η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ, η ΤΕΡΝΑ και η MYTILINEOS. Το «White Dragon» ξεπέρασε τα 3 δισ. ευρώ, ενώ

είναι πολύ πιθανό να αγγίξει και τα 4 δισ., αναλόγως και τον τελικό αριθμό φωτοβολταϊκών πάρκων. Η μονάδα παραγωγής υδρογόνου που θα περιλαμβάνεται στο έργο αυτό θα φτάσει τα 3.875 GW ηλεκτρολυτών και, κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα ενισχυθεί σημαντικά η διαδικασία απολιγνιτοποίησης στη Δυτική Μακεδονία. Επιπλέον, η ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ και η ΔΕΗ ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους στον τομέα του «πράσινου» υδρογόνου. Η συμμετοχή της ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ στο κοινό μετοχικό σχήμα θα ανέλθει σε 51% και της ΔΕΗ σε 49%. Τα πρώτα projects της συμφωνίας θα είναι δύο έργα, ένα φωτοβολταϊκό 100 MW με ηλεκτρολύτη στην Πτολεμαΐδα και μια παρόμοια επένδυση στη Μεγαλόπολη. Η παραγωγή του «πράσινου» υδρογόνου θα γίνεται είτε σε μονάδες γειτνιάζουσες με τα δύο φωτοβολταϊκά, είτε στις ίδιες τις εγκαταστάσεις της Motor Oil στους Αγ. Θεοδώρους, εφόσον κριθεί ότι το σενάριο αυτό είναι οικονομικότερο. Βλέπουμε, λοιπόν, πως η φετινή χρονιά «ανοίγει» τον δρόμο για τις επενδύσεις στην αγορά της αποθήκευσης ενέργειας, τόσο από εταιρείες του εξωτερικού, όσο και από τις εγχώριες. Η ανάπτυξη έργων παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου και υπεράκτιων αιολικών πάρκων στη χώρα μας διευκολύνει την ενεργειακή μετάβαση και διαμορφώνει ένα περιβάλλον καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Η αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας και η ανάπτυξη της οικονομίας αποτελεί, επίσης, από τα πολύ βασικά πλεονεκτήματα των νέων τεχνολογιών.l

ADMHE_10ETES_L 1/20/22 11:36 AM Page 16

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

ΑΔΜΗΕ: Σε δημόσια διαβούλευση το δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 4 δισ. ευρώ.

ε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το προκαταρκτικό σχέδιο του δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης 2023-2032 του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Το σχέδιο περιλαμβάνει σημαντικά νέα έργα που θωρακίζουν την ανθεκτικότητα του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς και ενισχύουν τις εγχώριες και διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Με το νέο ΔΠΑ 2023-2032 συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ, ο ΑΔΜΗΕ συνεχίζει δυναμικά το επενδυτικό του πρόγραμμα, το οποίο έχει εμπροσθοβαρή σχεδιασμό, καθώς περισσότερα από τα μισά κεφάλαια θα επενδυθούν έως το 2026.

Αναβαθμίζονται στρατηγικά τα έργα διεθνών διασυνδέσεων

Νέα έργα ανάπτυξης στην Κρήτη Ενα σημαντικό νέο έργο του ΑΔΜΗΕ που θα θωρακίσει την ασφάλεια και αξιοπιστία του συστήματος της Κρήτης σε συνθήκες αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ, είναι η εγκατάσταση νέου συστήματος AC Chopper. Ο προϋπολογισμός του έργου, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024, εκτιμάται σε 20 εκατ. ευρώ. Επίσης, στην Κρήτη δρομολογείται η καλωδιακή σύνδεση του νέου υποσταθμού Χανιά ΙΙ και το κλείσιμο του βρόχου Καστέλι-Χανιά, με την κατασκευή νέου υποσταθμού 150 kV στον Κάντανο και δύο νέων γραμμών μεταφοράς 150 kV Καστέλι-Κάντανος και Χανιά-Κάντανος.

Στον δεκαετή σχεδιασμό 2023-2032 του ΑΔΜΗΕ, Ανανεώνονται κρίσιμες υποδομές αναφέρεται για πρώτη φορά η διασύνδεση Ελλάστη Βόρεια και Δυτική Ελλάδα δας-Αιγύπτου. Το επόμενο διάστημα, προβλέπεται Το ΔΠΑ 2023-2032 προβλέπει νέα έργα αντικατάνα αναπτυχθεί στενότερη συνεργασία για το κομβικό στασης πεπαλαιωμένου εξοπλισμού σε υποσταθαυτό έργο, ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τον Διαχειμούς και κέντρα υπερυψηλής τάριστή Συστήματος Μεταφοράς της σης στη Βόρεια και Δυτική ΕλλάΑιγύπτου. δα, ενισχύοντας περαιτέρω την l Στη φάση εκπόνησης μελετών σκοανθεκτικότητα της λειτουργίας πιμότητας βρίσκεται η σχεδιαζότου ΕΣΜΗΕ. Συγκεκριμένα, πρόμενη νέα διασύνδεση Ελλάδας- Ιτακειται να υλοποιηθούν νέα έργα λίας. Με την ολοκλήρωση των μεαναβάθμισης στα ΚΥΤ Μελίτης, λετών το αμέσως επόμενο διάστηΑμυνταίου, Αγίου Δημητρίου και μα, οι διαχειριστές ΑΔΜΗΕ και ΤΕΡΑράχθου, καθώς και στον υποΝA θα αποφασίσουν από κοινού σταθμό ορυχείου Νοτίου Πεδίου, την πλέον ενδεδειγμένη τεχνοοιεπιτρέποντας την ασφαλέστερη κονομική λύση για την υλοποίηση διακίνηση της παραγωγής μονάτης δεύτερης διασύνδεσης μεταξύ O επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, δων ΑΠΕ. Παράλληλα, δρομολοτων δύο χωρών, η οποία προγραμΜάνος Μανουσάκης. γείται νέο έργο αντικατάστασης ματίζεται να ενσωματωθεί στο τεπεπαλαιωμένων καλωδίων σε πελικό σχέδιο ΔΠΑ 2023-2032, στα ριοχές της Θεσσαλονίκης, με καλωδιακές γραμμές τέλη Μαρτίου 2022. σύγχρονης τεχνολογίας. l Ο διαγωνισμός που αφορά τη διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο 2022. Συνεχίζονται τα μεγάλα έργα Ο προϋπολογισμός για το ελληνικό τμήμα του των νησιωτικών διασυνδέσεων έργου προσεγγίζει τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ το έργο l Στη γραμμή εκκίνησης βρίσκεται η τέταρτη έχει ορίζοντα κατασκευαστικής ολοκλήρωσης το δεύτερο εξάμηνο 2022. Με τη νέα διασύνδεση, η και τελευταία φάση της διασύνδεσης των Κυμεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών κλάδων, με την οποία η Σαντορίνη, η Φολέαυξάνεται σημαντικά και αναμένεται να ανέλθει γανδρος, η Μήλος και η Σέριφος θα ενωθούν σε 800 MW για την κατεύθυνση από την Ελλάδα με τον ηπειρωτικό κορμό με καλώδια συνολικού προς τη Βουλγαρία και σε 1.350 MW για την καμήκους 350 χλμ. Το έργο έχει συνολικό προτεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα. ϋπολογισμό 410 εκατ. ευρώ και συγχρηματοl Ο ΑΔΜΗΕ έχει κινήσει τις διαδικασίες για τη μελέτη δοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 165 νέας διασύνδεσης Ελλάδας-Αλβανίας και στην παεκατ. ευρώ. Η κατασκευαστική φάση για το ρούσα φάση συγκροτείται, για τον σκοπό αυτό, πρώτο σκέλος του έργου, που αφορά στη διαομάδα εργασίας από κοινού με τον Διαχειριστή σύνδεση Σαντορίνης-Νάξου, αναμένεται να ξετου Συστήματος της Αλβανίας. κινήσει το αμέσως επόμενο διάστημα και να

ολοκληρωθεί το 2023. Στις αρχές του 2022, θα πραγματοποιηθούν και οι διαγωνισμοί για τα τρία υπόλοιπα νησιά των νοτιοδυτικών Κυκλάδων που θα διασυνδεθούν με την Αττική μέσω Λαυρίου, έναν χρόνο αργότερα, το 2024. l Μέχρι το τέλος της δεκαετίας, ο ΑΔΜΗΕ πρόκειται να διασυνδέσει τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, στο πλαίσιο ενός νέου κύκλου επενδύσεων, συνολικού προϋπολογισμού 2,35 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το ΔΠΑ 2023-2032, η πρώτη φάση, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027, προβλέπει τη διασύνδεση της Κω και της Ρόδου με την ηπειρωτική χώρα μέσω Κορίνθου, καθώς και τη διασύνδεση Λήμνου-Λέσβου, μέσω Ανατολικής MακεδονίαςΘράκης. Η δεύτερη φάση, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2028, προβλέπει τις διασυνδέσεις Σκύρου-Εύβοιας, Λέσβου-Χίου, Κω-Σάμου και Ρόδου-Καρπάθου, ενώ το έργο ολοκληρώνεται το 2029 με τις διασυνδέσεις Λέσβου-Σκύρου και Χίου-Σάμου. l Το καλοκαίρι του 2022 ολοκληρώνεται η διασύνδεση της Σκιάθου με το ηπειρωτικό σύστημα μέσω της Εύβοιας, στο πλαίσιο επένδυσης 57 εκατ. ευρώ. Με το έργο αυτό, θα διασφαλιστεί στο σύνολό της η ομαλή ηλεκτροδότηση του νησιωτικού συμπλέγματος των Βορείων Σποράδων. l Το επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ για τα Ιόνια Νησιά προβλέπει έργα ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ μέχρι το 2025, με στόχο την ασφαλή τροφοδότησή τους από το χερσαίο σύστημα. Τα προγραμματισμένα έργα περιλαμβάνουν την αντικατάσταση της καλωδιακής σύνδεσης Κυλλήνης-Ζακύνθου, την αναβάθμιση της διασύνδεσης Λευκάδας-Κεφαλονιάς, καθώς επίσης και τη νέα διασύνδεση μεταξύ Ηγουμενίτσας και Κέρκυρας. Ο πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης, δήλωσε σχετικά: «Ο ΑΔΜΗΕ, με τα επικαιροποιημένα δεκαετή προγράμματα ανάπτυξης που καταρτίζει κάθε χρόνο, αποδεικνύει την υψηλή του προσαρμοστικότητα στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής και το όραμά του για ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον. Την τελευταία τετραετία, έχουμε ολοκληρώσει κρίσιμες στρατηγικές επενδύσεις άνω του 1,1 δισ. ευρώ. Το 2021, χάρη στις άοκνες προσπάθειες όλων των ανθρώπων μας, κάναμε το πρώτο καθοριστικό βήμα για την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κρήτης, ολοκληρώνοντας τη διασύνδεση του νησιού με την Πελοπόννησο και πετυχαίνοντας σημαντική πρόοδο στη μεγάλη διασύνδεση με την Αττική. Και συνεχίζουμε». l

_ADDS_EO 1/20/22 11:37 AM Page 1

ELPE_L 1/20/22 11:38 AM Page 18

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Ελληνικά Πετρέλαια: Κατασκεύασε με ΑΠΕ τρεις παιδικές χαρές Η νέα κατασκευή παιδικών χαρών προσβάσιμων από ΑμεΑ, πραγματοποιήθηκε με τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

όμιλος Ελληνικά Πετρέλαια παρέδωσε τρεις πλήρως εξοπλισμένες παιδικές χαρές στους Δήμους Ασπροπύργου, Αμπελοκήπων– Μενεμένης και Ελευσίνας. Η μελέτη, ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των παιδικών χαρών έγιναν με βασικό μέλημα την προσβασιμότητα και την ασφαλή χρήση τους, κυρίως από παιδιά με ειδικές ανάγκες, καθώς και τη μείωση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος, με την αξιοποίηση τεχνολογιών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η συγκεκριμένη δωρεά αποτελεί άλλη μια στοχευμένη πρωτοβουλία του ομίλου ΕΛΠΕ για τη βελτίωση των υποδομών στις τοπικές κοινωνίες, ενώ παράλληλα έχει ενταχθεί στο Εθνικό Ημερολόγιο Δράσεων και Εκδηλώσεων για την Επέτειο των 200 χρόνων μετά την Επανάσταση και τελεί υπό την Αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021». Κι αυτό γιατί οι προσβάσιμες παιδικές χαρές, εκτός του πρακτικού τους χαρακτήρα, ενσωματώνουν συμβολικά τη σύγχρονη Ελλάδα ως κοινωνία που προοδεύει με αξίες, όπως ο σεβασμός, η αποδοχή και η ανάγκη όλοι να εξελισσόμαστε μαζί, χωρίς ανισότητες και αποκλεισμούς. Οι ίδιες αυτές παραδοχές, εξάλλου, οδήγησαν πρόσφατα τον όμιλο Ελληνικά Πετρέλαια στην απόφαση να επεκτείνει και να αναβαθμίσει την υποστήριξή του προς την Ελληνική Παραολυμπιακή Επιτροπή, ως «Μέγας Χορηγός» για την επόμενη τριετία. Οι τρεις νέες παιδικές χαρές σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν με τα πιο αυστηρά κριτήρια και προδιαγραφές όσον αφορά στις απαιτήσεις ασφάλειας των οργάνων, του εξοπλισμού ασφάλειας και της εγκατάστασής τους, ενώ στο σύνολό τους έχουν λάβει πιστοποίηση συμμόρφωσης με τα ισχύοντα πρότυπα. Προάγουν το δημιουργικό και βιωματικό

παιχνίδι, με έμφαση στην πλήρη προσβασιμότητα στα παιδιά με ειδικές ανάγκες, δημιουργώντας χώρους διάδρασης και από κοινού παιχνιδιού για όλα τα παιδιά, με απόλυτο σεβασμό στη διαφορετικότητα και την αναπηρία. Παράλληλα, κατά τη δημιουργία τους αξιοποιήθηκαν τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως για παράδειγμα τα ηλιακά φωτιστικά που εκμηδενίζουν το κόστος λειτουργίας για τους δήμους, λειτουργώντας ως μια μόνιμη υπενθύμιση της ανάγκης για εξοικονόμηση ενέργειας και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών για την ενεργειακή μετάβαση. Οι παρεμβάσεις που έγιναν δίνουν νέα πνοή στις περιοχές, ως σύγχρονοι χώροι φιλοξενίας και συμπεριληπτικότητας για παιδιά και

Η κατασκευή Παιδική Χαρά Δήμου Ασπροπύργου Η νέα παιδική χαρά βρίσκεται στην οδό 28ης Οκτωβρίου 47 και δημιουργήθηκε σε χώρο αντίστοιχης παλαιάς εγκατάστασης, σε έκταση 420 τ.μ. Περιλαμβάνει 7 νέα όργανα για παιδιά με ειδικές ανάγκες, καθώς και τον συνοδευτικό εξοπλισμό (παγκάκια, χλοοτάπητας, ηλιακά φωτιστικά, κάδοι απορριμμάτων με φωτοβολταϊκό σύστημα και βρύση ειδικού σχεδιασμού για ΑμεΑ). Παιδική Χαρά Δήμου Ελευσίνας Δημιουργήθηκε σε τμήμα υπάρχουσας παιδικής χαράς που βρίσκεται στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου 108. Διαθέτει 6 σύγχρονα όργανα για παιδιά με ειδικές ανάγκες και όλο το συνοδευτικό εξοπλισμό. Παιδική Χαρά Δήμου Αμπελοκήπων – Μενεμένης Δημιουργήθηκε σε αδιαμόρφωτο ελεύθερο χώρο και βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Δαβάκη και Ελευθερίου Βενιζέλου. Καταλαμβάνει έκταση 300 τ.μ., με 5 σύγχρονα όργανα για παιδιά με ειδικές ανάγκες και όλο τον συνοδευτικό εξοπλισμό.

γονείς της ευρύτερης περιοχής κάθε δήμου. «Ο όμιλος ΕΛΠΕ δηλώνει συνεχώς παρών όπου απαιτείται, με δράσεις που συμβάλλουν στη διαρκή βελτίωση των συνθηκών στις τοπικές κοινωνίες. Η παράδοση σύγχρονων, άρτιων και πλήρως προσβάσιμων παιδικών χαρών σε τρεις γειτονικούς με τις εγκαταστάσεις μας δήμους, είναι μία από την πληθώρα των δράσεων του ομίλου που αποδεικνύουν στην πράξη και όχι στα λόγια ότι ενδιαφερόμαστε για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, στις περιοχές όπου βρίσκεται η καρδιά των δραστηριοτήτων μας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η ικανοποίησή μας είναι διπλή, επειδή η προσφορά μας απευθύνεται στα πιο πολύτιμα μέλη της κοινωνίας μας, τα παιδιά», ανέφερε σε δήλωσή του ο πρόεδρος της Ελληνικά Πετρέλαια, Γιάννης Παπαθανασίου. Η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου–Δασκαλάκη, ανέφερε: «Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια για τη δημιουργία παιδικών χαρών προσβάσιμων από ΑμεΑ έχει τεράστια σημασία για την Επιτροπή. Και αυτό, διότι από την πρώτη στιγμή ζητούμενο για εμάς ήταν να πραγματοποιηθούν δράσεις που θα αφήνουν μία σημαντική παρακαταθήκη, όχι μόνο σε υποδομές, αλλά κυρίως σε νοοτροπίες και στάσεις. Η υλοποίηση, λοιπόν, δράσεων που αντιμετωπίζουν τον αποκλεισμό ευπαθών ομάδων, ειδικά όταν πρόκειται για παιδιά, έχει τεράστια σημασία. Αφαιρούν εμπόδια από τη ζωή ανθρώπων, διευκολύνοντάς τους να ενταχθούν στο σύνολο και να αναπτύξουν τα ταλέντα και τις δεξιότητές τους. Ηταν από τις δράσεις των οποίων η υλοποίηση μάς έδωσε ιδιαίτερη χαρά και αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στην εταιρεία για την ευαισθησία που έδειξε υποστηρίζοντάς την». l

ZEVGITHS ENERGEIAKES EPISHMANSEIS 63_L 1/20/22 11:38 AM Page 19

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Ενεργειακές επισημάνσεις και σχόλια Ο δημοσιογράφος Αριστείδης Ζευγίτης* γράφει και σχολιάζει στο www.energyin.gr ενεργειακά και επίκαιρα θέματα. Παρακάτω, σας παραθέτουμε μερικά ενδιαφέροντα αποσπάσματα. *Ο Αριστείδης Ζευγίτης υπήρξε διευθυντής σύνταξης της ημερήσιας οικονομικής εφημερίδας «Express».

Γερμανικό stop στην πυρηνική ενέργεια

προσπάθεια της ΕΕ να αξιοποιήσει την πυρηνική ενέργεια, προκειμένου να στηρίξει την ενεργειακή της αυτοδυναμία, συναντά στο ξεκίνημα της αντιδράσεις από τη Γερμανία. Οπως έγινε γνωστό, η ομοσπονδιακή υπουργός Περιβάλλοντος, Steﬃ Lemke, δήλωσε ότι απορρίπτει το σχέδιο της Επιτροπής της ΕΕ να χαρακτηρίσει την παραγωγή ενέργειας από πυρηνικές εγκαταστάσεις βιώσιμη. «Θεωρώ απολύτως λανθασμένο το ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να συμπεριλάβει την πυρηνική ενέργεια στην ταξινόμηση της ΕΕ για βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες», δήλωσε η Lemke στις εφημερίδες του ομίλου μέσων ενημέρωσης Funke, σύμφωνα με τον Spiegel. «Μια μορφή ενέργειας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε καταστροφικές περιβαλλοντικές καταστροφές και να αφήσει πίσω της μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων, εξαιρετικά ραδιενεργών αποβλήτων, δεν μπορεί να είναι βιώσιμη» πρόσθεσε. Εξίσου αρνητικός για τα σχέδια ήταν και ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ. «Δεν παρατηρούμε καμία έγκριση των νέων προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η επισήμανση της πυρηνικής ενέργειας

ως βιώσιμης είναι λάθος. Πρόκειται για τεχνολογία υψηλού κινδύνου», δήλωσε. Αυτό συσκοτίζει την άποψη των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των πυρηνικών αποβλήτων στους ανθρώπους και στο περιβάλλον, σύμφωνα με τον Χάμπεκ. Δεν παρέχονται επίσης αυστηρά κριτήρια ασφαλείας. «Αυτό είναι κάτι παραπάνω από αμφίβολο», τόνισε. Σε κάθε περίπτωση, επίσης αμφίβολο είναι αν αυτή η «πράσινη πλύση» θα συναντήσει καθόλου αποδοχή στη χρηματοπιστωτική αγορά, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα αξιολογήσει το σχέδιο της Επιτροπής για τις επιπτώσεις του και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει το διάστημα αυτό κανόνες που θα ορίζουν αν τα έργα φυσικού αερίου και πυρηνικής ενέργειας θα συμπεριληφθούν στην «ταξινομία βιώσιμης χρηματοδότησης» της ΕΕ. Οι επενδύσεις σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο θα θεωρούνται επίσης «πράσινες» αν παράγουν εκπομπές κάτω από 270 γραμμάρια ισοδύναμου CO2 ανά κιλοβατώρα, αντικαθιστώντας έτσι μια πιο ρυπογόνα μονάδα ορυκτών καυσίμων και λαμβάνοντας άδεια κατασκευής έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030. l

Ζητείται στήριξη σε ΟΤΑ και ενεργειακές κοινότητες

έσα στο έντονο κλίμα αντιπαράθεσης, συζητήθηκε από την αντιπολίτευση το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν και οι ΟΤΑ από τις μεγάλες αυξήσεις του ενεργειακού κόστους. Ειδικότερα, βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατέθεσαν ερώτηση προς τους συναρμόδιους υπουργούς στη Βουλή, σχετικά με το κρίσιμο ζήτημα της αντιμετώπισης της ενεργειακής ακρίβειας και γενικότερα της ενεργειακής επάρκειας, μέσω και της χρηματοδότησης των δήμων, αλλά και ενεργειακών κοινοτήτων που αυτοί έχουν συστήσει, προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Οι βουλευτές επισημαίνουν ότι, η αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, επηρεάζει εκτός όλων των άλλων και τη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, ιδίως των ΟΤΑ Α’ βαθμού, ενώ σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση είναι τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ενεργειακής φτώχειας, καθώς και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που, λόγω της φύσης τους, μεγάλο μέρος των εξόδων τους αντιστοιχεί στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας. Εντός αυτού του πλαισίου, στην ερώτηση τονίζεται ότι «οι ΟΤΑ Α’ Βαθμού είναι σε θέση να με-

τριάσουν ή και να καλύψουν πλήρως το κόστος κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για τις λειτουργίες τους, αν επενδύσουν οι ίδιοι σε παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και συμψηφίσουν την κατανάλωσή τους μέσω εικονικού συμψηφισμού (Net Metering)». Οι υπουργοί ερωτώνται: 1. Ποια χρηματοδοτικά εργαλεία σκοπεύουν να ενεργοποιήσουν προκειμένου να καθίσταται δυνατή η υλοποίηση επενδύσεων σε ΑΠΕ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των δήμων της χώρας; 2. Ποια χρηματοδοτικά εργαλεία σκοπεύουν να ενεργοποιήσουν για την υλοποίηση επενδύσεων σε ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες, με τη συμμετοχή ΟΤΑ Α’ Βαθμού για την κάλυψη των αναγκών νοικοκυριών και επιχειρήσεων και ιδαίτερα των αναγκών των νοικοκυριών σε κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας; 3. Θα αξιοποιηθούν οι πόροι του ΕΣΠΑ 20212027 και του Ταμείου Ανάκαμψης, προκειμένου να διασφαλιστούν ευνοϊκοί όροι χρηματοδότησης, για να διευκολυνθούν και να επιταχυνθούν οι σχετικές επενδύσεις, Εάν ναι, σε τι θα συνίστανται οι όροι αυτοί; Αναμένουμε τις απαντήσεις της κυβέρνησης.l

Μέτρα για διαφάνεια στην αγορά ενέργειας

ην τελική μορφή των Πρότυπων Εντύπων αίτησης προσφοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλής τάσης και υποδείγματος λογαριασμού κατανάλωσης χαμηλής τάσης, ενέκρινε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στη βάση της υπ’ αρ. 967/2021 απόφασης «κατευθυντήριες οδηγίες για την υιοθέτηση πρότυπου εγγράφου αίτησης προσφοράς προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ΧΤ και υποδείγματος λογαριασμού κατανάλωσης ΧΤ» , μετά τη αξιολόγηση των σχολίων που υποβλήθηκαν από τους συμμετέχοντες στη δημόσια διαβούλευση. Σκοπός της τυποποίησης των Πρότυπων Εντύπων είναι η ενημέρωση των καταναλωτών με πληρότητα, διαφάνεια, σαφήνεια και αξιοπιστία, τόσο πριν τη σύναψη σύμβασης για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και κατά τη διάρκειά της, και η κατανόηση του τρόπου διαμόρφωσης του λογαριασμού ηλ. ενέργειας και του κόστους που συνεπάγεται η εκάστοτε επιλογή προμηθευτή και τιμολογίου. Τέλος, στόχος είναι και η πρόσβαση των καταναλωτών σε ενημερωμένες επιλογές με ενεργητικότερη συμμετοχή στην αγορά. H ενδυνάμωση των καταναλωτών συνιστά κεντρικό στόχο της ΡΑΕ, όπως τονίζεται στη σχετική ανακοίνωση της Ρυθμιστικής Αρχής, η οποία, στη βάση των αρμοδιοτήτων της για την παρακολούθηση και εποπτεία της αγοράς ενέργειας και με έμφαση στο επίπεδο διαφάνειας, την τήρηση του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας και την προστασία των καταναλωτών, μερίμνησε για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των κείμενων διατάξεων. Ετσι, διασφαλίζεται η αποτελεσματική άσκηση από τους καταναλωτές των δικαιωμάτων που τους εγγυάται το ενωσιακό και το εθνικό δίκαιο. Ταυτόχρονα, με την έγκριση των Πρότυπων Εντύπων, προωθείται ο υγιής ανταγωνισμός μεταξύ των προμηθευτών και η εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού αποφάσισε να διερευνήσει αυτεπάγγελτα τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού και ειδικότερα, να εξετάσει τις πρακτικές μετακύλισης των υψηλών χονδρεμπορικών τιμών, μέσω της Ρήτρας Αναπροσαρμογής, στα τιμολόγια ηλεκτρισμού καταναλωτών χαμηλής τάσης. Τα μέτρα έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού περιλαμβάνουν 18 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην προμήθεια ρεύματος. l

DIETHNH NEA 63 1/20/22 11:38 AM Page 20

ΕΝΕΡΓΕΙΑ & οικονομία

Διεθνή νέα Οι πιο σημαντικές ειδήσεις από τη διεθνή επικαιρότητα του ενεργειακού κλάδου.

Νορβηγία: Ηλεκτρικά τα 6 στα 10 αυτοκίνητα

Γερμανία: Ετος ηλιακής ενέργειας το 2021

Στη Νορβηγία, το ποσοστό ηλεκτρικών αυτοκινήτων που πωλήθηκαν το 2021 άγγιξε το 65%. Μάλιστα, η Tesla απέσπασε το μεγαλύτερο ποσοστό πωλήσεων, στη χώρα που σκοπό έχει να τερματίσει τις πωλήσεις αυτοκινήτων βενζίνης και ντίζελ. Η πετρελαιοπαραγωγός Νορβηγία έχει ενθαρρύνει τη μετάβαση σε αυτοκίνητα μηδενικών εκπομπών, εξαιρώντας τα ηλεκτρικά οχήματα με μπαταρία από φόρους που επιβάλλονται στα οχήματα με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Αυτό αναμένεται ότι θα συμβάλει στην αύξηση του ποσοστού των συνολικών πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων το 2022 μέχρι και 80%, ενόψει της προθεσμίας για τον τερματισμό των πωλήσεων βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων έως το 2025. Αν και μικρή χώρα, με πληθυσμό μόλις 5,4 εκατομμυρίων κατοίκων, η εύπορη Νορβηγία θεωρείται μια σημαντική αγορά, στην οποία πιστεύουν ότι μπορούν να διεισδύσουν νέοι παίκτες, όπως η κινεζική Nio και η σουηδική Volvo Cars.

Συνολική ισχύς 5.300 MW ηλιακών συστημάτων εγκαταστάθηκε πέρυσι στη Γερμανία, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα του Γερμανικού Συνδέσμου Ηλιακής Βιομηχανίας (BSW). Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι, περίπου 240.000 νέες μονάδες συνδέθηκαν στο δίκτυο το 2021, σημειώνοντας αύξηση 10% στις πωλήσεις σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η BSW ανέφερε ότι, περίπου το 10% της εγχώριας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία, καλύπτεται πλέον από ηλιακά φωτοβολταϊκά συστήματα. Η νέα εγκατεστημένη δυναμικότητα φωτοβολταϊκών πρόκειται να τριπλασιαστεί στο άμεσο μέλλον, όπως πρόσθεσε ο φορέας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μάλιστα, διεξήχθη μια ενδεικτική έρευνα σε περισσότερους από 200 επιχειρηματίες ηλιακής ενέργειας, η οποία δείχνει ότι τα σχέδια της κυβέρνησης δίνουν στη βιομηχανία ηλιακής ενέργειας θετική προοπτική για ολόκληρη τη νέα χρονιά.

Ιταλία: Νέο αιολικό πάρκο

Βενεζουέλα: Διπλάσιες οι εξαγωγές πετρελαίου

Η RWE συνεχίζει να επεκτείνει τις δραστηριότητές της στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη: η εταιρεία έθεσε σε πλήρη λειτουργία το χερσαίο αιολικό πάρκο Morcone κοντά στη Νάπολη στην Ιταλία. Το πάρκο διαθέτει 19 τουρμπίνες των οποίων τα πτερύγια του ρότορα φτάνουν σε ύψος 140 μέτρων. Με συνολική ισχύ 57 MW, το αιολικό πάρκο μπορεί να τροφοδοτήσει με ενέργεια έως και 65.000 νοικοκυριά ετησίως . Η κατασκευή της νέας εγκατάστασης στο ορεινό ανάγλυφο γύρω από το Morcone ξεκίνησε το 2018 και το εργοστάσιο λειτουργεί ήδη εν μέρει από τον Ιούνιο του 2019. «Η τοποθεσία της Morcone αντιπροσωπεύει ένα ακόμα βήμα για να ενισχύσουμε τη θέση μας ως κορυφαίος παραγωγός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Είναι το μεγαλύτερο χερσαίο αιολικό μας πάρκο σε χωρητικότητα στην Ιταλία», τονίζει η AnjaIsabel Dotzenrath, διευθύνων σύμβουλος της RWE Renewables, τονίζοντας τη σημασία της αγοράς για την RWE.

Διπλασιασμό υπέστησαν οι εξαγωγές του μαύρου χρυσού από τη Βενεζουέλα τη χρονιά που μας πέρασε σε σχέση με την προηγούμενη, καθώς η χώρα, αψηφώντας τις αμερικανικές κυρώσεις, αυξάνει συνεχώς την παραγωγή υδρογονανθράκων που παράγουν έσοδα. Πιο συγκεκριμένα, οι αποστολές ήταν κατά μέσο όρο 619.000 βαρέλια την ημέρα τον Δεκέμβριο του 2020. Η παραγωγή άγγιξε το κρίσιμο όριο του 1 εκατομμυρίου βαρελιών σε μία μόνο μέρα, δήλωσε η κρατική εταιρεία πετρελαίου Petroleos de Venezuela SA. Σύμφωνα και με το Bloomberg, οι εξαγωγές αυξάνονται μετά την άνοδο της τιμής του πετρελαίου Brent κατά 50% πέρυσι, που σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση από το 2016, καθώς η παγκόσμια ζήτηση ανακάμπτει από την πανδημία. Η αύξηση εμφανίζεται επίσης τη στιγμή που ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών και οι σύμμαχοί του ενδέχεται να ενισχύσουν τις προμήθειες εν μέσω αυστηρότερου πλεονάσματος πρώτου τριμήνου από αυτό που αναμενόταν αρχικά.

_ADDS_EO 1/20/22 11:39 AM Page 1

AUTO_INT_KSYTAKI_HONDA_x3 1/20/22 11:40 AM Page 22

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία Συνέντευξη: Τρύφωνας Αλεξόπουλος

Μαρία Ξυτάκη Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη

«Επιταχύνεται η τάση προς την απόκτηση αμιγώς ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων στη χώρα μας» Στη συνέντευξη που μας παραχώρησε η διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη, μας μίλησε για την πορεία της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα, τη στρατηγική της Honda και τη πράσινη μετάβαση όσον αφορά στην αντικατάσταση του στόλου των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

- Ποια ήταν η ανταπόκριση των Ελλήνων καταναλωτών το 2021 στα πρώτα εξηλεκτρισμένα οχήματα και πόσο επηρεάστηκε από την πανδημία και τις ελλείψεις ημιαγωγών; To 2021, η ελληνική αγορά κατάφερε να σπάσει το φράγμα των 100.000 ταξινομήσεων στα επιβατικά αυτοκίνητα, θέτοντας έτσι τα θεμέλια για μια καλύτερη πορεία εντός του 2022. Αν μάλιστα εξομαλυνθεί η κατάσταση στα εργοστάσια παραγωγής αυτοκινήτων, αναμένεται να ξεπεράσουμε τις 150.000 μονάδες. Τα στοιχεία που λαμβάνουμε από τις επίσημες αρχές δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης ως προς την ραγδαία αύξηση των πωλήσεων των επαναφορτιζόμενων (BEV & PHEV) αυτοκινήτων στη χώρα μας. Από τις αρχές του έτους μέχρι και τον Νοέμβριο 2021, το μερίδιο αγοράς τους έκλεισε στο 6,5%, όταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2020 έφθανε μετά βίας το 1,9%. Οι καθυστερήσεις στις παραλαβές οχημάτων είναι παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο οφείλεται σε μια σειρά από λόγους. Ο πρώτος είναι η κρίση στο supply chain και τα logistics και ο δεύτερος είναι τα «απόνερα» από την υγειονομική κρίση του κορωνοϊού, στην οποία ήρθε να προ-

στεθεί η μεταδοτικότατη μετάλλαξη Ομικρον. Σημαντική παράμετρο αποτελεί η έλλειψη ημιαγωγών που βρίσκουν εφαρμογή σε χιλιάδες προϊόντα, όπως και στα οχήματα. Ειδικά για την αυτοκινητοβιομηχανία, η μετάβαση στην κινητικότητα μηδενικών εκπομπών ρύπων και η ψηφιοποίηση των οχημάτων αυξάνουν δραματικά την ανάγκη της βιομηχανίας της Ευρώπης για ημιαγωγούς. Η πρόβλεψη είναι ότι η έλλειψη μικροτσίπ θα συνεχιστεί και το 2022. - Ποια είναι η στρατηγική της Honda για τα επόμενα χρόνια; Η Honda πρόκειται για τον μεγαλύτερο κατασκευαστή μονάδων ισχύος παγκοσμίως. Από την ίδρυσή της, συνέβαλε στην πρόοδο της κινητικότητας και την αλλαγή της καθημερινότητας των ανθρώπων, παρέχοντάς την απαραίτητη «δύναμη» για δράση. Tο όραμα της Honda είναι να βοηθάει τους ανθρώπους να επεκτείνουν τις δυνατότητές τους και να βελτιώνουν τις συνθήκες της ζωής τους. Για αυτό τον σκοπό, τα επόμενα έξι χρόνια, η Honda θα επενδύσει συνολικά πάνω από 38 δισεκατομμύρια ευρώ, ως δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις σε θέματα περιβάλλοντος και ασφάλειας, επιδιώκοντας την επίτευξη της ουδετερότητας άνθρακα μέχρι το 2050, για όλα τα προϊόντα και τις εταιρικές δραστηριότητές της. Αναφορικά με τον εξηλεκτρισμό των μοτοσυκλετών και των αυτοκινήτων, η Honda θα προσπαθήσει να αυξήσει στις συνολικές πωλήσεις σε όλες τις μεγάλες αγορές ηλεκτροκίνησης της την αναλογία πλήρως ηλεκτρικών οχημάτων (EVs) και ηλεκτρικών οχημάτων κυψελών καυσίμου (FCVs) κατά 40% μέχρι το 2030, κατά 80% μέχρι

AUTO_INT_KSYTAKI_HONDA_x3 1/20/22 11:40 AM Page 23

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία

H διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη με τον δημοσιογράφο Τρύφωνα Αλεξόπουλο.

το 2035, και στο 100% παγκοσμίως μέχρι το 2040. Επιπλέον, θα επεκτείνει την γκάμα εξηλεκτρισμένων προϊόντων με την ανταλλάξιμη μπαταρία Honda Mobile Power Pack και θα διευρύνει τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προωθώντας ενεργά την αξιοποίηση του υδρογόνου. Οσον αφορά στα θέματα ασφαλείας, η Honda έχει θέσει ένα πολύ φιλόδοξο πλάνο για μηδενικά θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα σε όλο τον κόσμο μέχρι το 2050. - Ποια εξηλεκτρισμένα μοντέλα αναμένεται να λανσαριστούν το 2022 από τις εταιρείες που αντιπροσωπεύετε; Η σειρά, με τη γενική ονομασία e:TECHNOLOGY, αντιπροσωπεύει τη φιλοδοξία της Honda να προσφέρει στην ευρωπαϊκή αγορά μια ολοκληρωμένη γκάμα εξηλεκτρισμένων μοντέλων, κατάλληλων για τους σύγχρονους ρυθμούς ζωής. Στο πλαίσιο της υλοποίησης του “Electric Vision” της, μετά το CR-V Hybrid, προχώρησε στην παρουσίαση του Honda e, του Jazz e:HEV και του Jazz Crosstar. Σειρά έχει το νέο HR-V e:HEV, το οποίο έχουμε ήδη παραλάβει και πετυχαίνει έναν συνδυασμό αποδοτικής λειτουργίας και άμεσης απόκρισης, καθώς υιοθετεί την προηγμένη υβριδική τεχνολογία της Honda. Εφοδιάζεται με δύο συμπαγείς και ισχυρούς ηλεκτροκινητήρες, συνδεδεμένους με έναν βενζινοκινητήρα i-VTEC 1.5L, προσφέροντας μέγιστη ισχύ 96 kW (131 PS). Με το νέο HR-V e:HEV, η Honda στόχευσε σε ένα ελκυστικό μίγμα ξεχωριστής σχεδίασης, εξαιρετικής αποδοτικότητας και βέλτιστης πρακτικότητας. Σχεδιασμένο για να ικανοποιεί τις υψηλές απαιτήσεις και ανάγκες του σύγχρονου τρόπου ζωής, το νέο μοντέλο πετυχαίνει μια σπάνια ισορροπία μεταξύ premium SUV σχεδίασης, που παραπέμπει σε coupe, αλλά και εξαιρετικής ευρυχωρίας, καθώς διαθέτει συμπαγείς διαστάσεις και εύκολη πρόσβαση για τους επιβάτες. Διαθέτει προηγμένη και διαισθητική συνδεσιμότητα και εφοδιάζεται για πρώτη φορά με το Honda SENSING, προσφέροντας βελτιωμένη ασφάλεια. Μετά το HR-V e:HEV, αναμένουμε εντός του 2022 το νέο Civic, με υβριδικό σύστημα κίνησης e:HEV.

Αργότερα, θα παρουσιαστεί ένα νέο, αμιγώς ηλεκτρικό SUV, καθώς και ένα ακόμα αμιγώς ηλεκτροκίνητο (BEV) μοντέλο. - Το Honda-e αποτελεί ένα αυτοκίνητο που παρομοιάζεται με gadget, αλλά ταυτόχρονα είναι πολύ ευχάριστο και δυναμικό οδηγικά. Είναι αυτή η κατεύθυνση που θα έχουν τα μελλοντικά αμιγώς ηλεκτρικά μοντέλα της εταιρείας; Η Honda μοιράστηκε πρόσφατα λεπτομέρειες σχετικά με την ολοκληρωμένη της στρατηγική

για την ηλεκτροκίνηση, η οποία περιλαμβάνει την παρουσίαση 10 αμιγώς ηλεκτρικών μοντέλων μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ξεκινώντας από την αγορά της Κίνας και συνεχίζοντας με τις υπόλοιπες αγορές, συμπεριλαμβανομένης βέβαια της Ευρώπης. Από το 2025 και μετά, η Honda θα λανσάρει στην αγορά μια νέα σειρά ηλεκτρικών μοντέλων, που θα βασίζονται στη νέα e:Architecture πλατφόρμα. Το πρώτο ηλεκτρικό μοντέλο της νέας ηλεκτρικής σειράς «Ε. N: Series» θα είναι η έκδοση παραγωγής του SUV e:prototype, το e:NS1, που παρουσιάστηκε μαζί με το e:NP1 και θα κυκλοφορήσουν την άνοιξη του 2022. Παράλληλα, η Honda παρουσίασε 3 πρωτότυπα, τα e:N SUV, e:N GT και E:N Coupe. Τα ηλεκτρικά μοντέλα της Honda θα διαθέτουν το “e:N” στο όνομά τους, που θα ακολουθείται από έναν αλφαριθμητικό συνδυασμό. Το «e:» προέρχεται από το «e: Technology», το εμπορικό σήμα για τις τεχνολογίες ηλεκτροκίνησης. Το γράμμα «Ν» σημαίνει «Νέο», κι έτσι αντιπροσωπεύει τη δημιουργία μιας νέας αξίας, που συμβαδίζει με τη νέα εποχή της κινητικότητας. - Είναι, κατά την άποψή σας, προτιμότερη η αγορά ενός αμιγώς ηλεκτρικού αυτοκινήτου το 2022 στην Ελλάδα ή είναι καλύτερη η αγορά ενός υβριδικού; Υπάρχει μια παγκόσμια τάση για ταχεία μετάβαση στις πράσινες μετακινήσεις και τη φιλική προς το περιβάλλον κινητικότητα, τα οποία σε συνδυασμό με τα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα κίνητρα απόκτησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων που τέθηκαν σε ισχύ από την ελληνική κυβέρνηση, έδωσαν ώθηση στην αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου στην Ελλάδα.

AUTO_INT_KSYTAKI_HONDA_x3 1/20/22 11:41 AM Page 24

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία Καθημερινά, διαλέγονται και ανακυκλώνονται δεκάδες τόνοι συσκευασιών από πλαστικό, χαρτόνι, σίδηρο και ξύλο, ηλεκτρικές στήλες και συσσωρευτές, ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, λιπαντικά έλαια, ανταλλακτικά και ελαστικά οχημάτων και μηχανημάτων. Οι νέες παγκόσμιες προκλήσεις επιβάλλουν οι επιχειρήσεις να λειτουργούν με έναν υπεύθυνο τρόπο, στοχεύοντας όχι μόνο σε οικονομικές επιδόσεις και κερδοφορία, αλλά και σε ενέργειες που σε ό,τι κάνουν, θα θέτουν τον άνθρωπο και το περιβάλλον στο επίκεντρο.

Who is who

Μαρία Ξυτάκη βρίσκεται στον όμιλο Επιχειρήσεων Σαρακάκη τα τελευταία δύο χρόνια. Εχει αναλάβει τη διεύθυνση των εταιρικών υποθέσεων και Επικοινωνίας του ομίλου συνολικά, καθώς και των επιμέρους brands που αντιπροσωπεύει. Διαθέτει μια 20ετή εμπειρία στο στρατηγικό marketing και την επικοινωνία, ενώ έχει δραστηριοποιηθεί στους τομείς των καταναλωτικών προϊόντων, της μόδας, της τεχνολογίας, της ενημέρωσης, της εστίασης, της ψυχαγωγίας, της ενέργειας, καθώς και των χρηματοοικονομικών και τραπεζικών υπηρεσιών. Ασχολείται ενεργά με τον εθελοντισμό, ενώ από τον Μάρτιο του 2012 έως και τον Μάρτιο του 2016, ήταν η εκλεγμένη πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του London School of Economics. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου (MSc in New Media, Information and Society) από το London School of Economics and Political Science, ενώ είναι και απόφοιτος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος-Deree College με πτυχίο στην Ψυχολογία (BSc in Psychology), από όπου αποφοίτησε με διάκριση.

Το 2030, αναμένεται το 30% των νέων ταξινομήσεων επιβατικών αυτοκινήτων να είναι ηλεκτρικά. Η επείγουσα ανάγκη για πράσινες μετακινήσεις, φιλικές προς το περιβάλλον, θα συνεχίσει να επιταχύνει την τάση προς απόκτηση αμιγώς ηλεκτροκίνητων μοντέλων στη χώρα μας. Εχει παρατηρηθεί ότι, ανασταλτικός παράγοντας στην αγορά μοντέλων μηδενικών ρύπων στην Ελλάδα είναι το ελλιπές δημόσιο δίκτυο ταχυφορτιστών. Η υλοποίησή του, που έχει ήδη σχεδιαστεί και που θα εξασφαλίσει στους οδηγούς την απρόσκοπτη πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα με χαμηλή χρέωση, σε συνδυασμό με τη μείωση των τιμών των αμιγώς ηλεκτρικών αυτοκινήτων ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης ζήτησης και άρα παραγωγής τους, θα εκτινάξει το μερίδιο των BEV στην Ελλάδα. - Ποιο είναι το προφίλ του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη όσον αφορά στη βιώσιμη ανάπτυξη; Αποτελεί δέσμευσή μας να είμαστε χρήσιμοι και ωφέλιμοι. Με τον τρόπο που δραστηριοποιούμαστε, επιδιώκουμε να υπηρετούμε τον άνθρωπο, υιοθετώντας τις βέλτιστες πρακτικές περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης. Ετσι, στον όμιλο Επιχειρήσεων Σαρακάκη, έχουμε ενσωματώσει στην επιχειρηματική μας κουλτούρα

την έννοια της κοινωνικής αποστολής. Μέσα από συγκεκριμένες δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας, αλλά και από πρακτικές που υιοθετούμε στον τρόπο που λειτουργούμε ως οργανισμός, δίνουμε έμφαση σε αξίες των οποίων η σπουδαιότητα για το κοινωνικό σύνολο γίνεται καθημερινά όλο και πιο εμφανής, όπως είναι η διαφύλαξη της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, η κυκλική οικονομία, οι υπεύθυνες επενδύσεις, η κοινωνική αλληλεγγύη, η επιχειρηματική ηθική και η διαφάνεια. Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει και εγκαταστήσει ένα ενοποιημένο σύστημα διαχείρισης ποιότητας, περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας κατά την εργασία, το οποίο εφαρμόζεται πιστά από όλους τους εργαζόμενους μας. Είμαστε μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), συνεργαζόμαστε με την Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδος (ΕΔΟΕ) και είμαστε εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών Αποβλήτων (ΕΜΠΑ). Δίνουμε έμφαση στην ελαχιστοποίηση των ποσοτήτων των τελικώς παραγομένων αποβλήτων, με την εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών ανάκτησης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης στις εγκαταστάσεις μας στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.

- Πόσο σημαντική είναι η αντικατάσταση του παλαιού στόλου των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς με νέας τεχνολογίας, φιλικά προς το περιβάλλον οχήματα και ποια η συμβολή του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη σε αυτό τον κλάδο; Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη ορατές και τις βιώνουμε μέσα από τα έντονα και απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα, που ταλανίζουν τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Η επιτάχυνση της μετάβασης σε δημόσιες αστικές μετακινήσεις με θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, μέσω του εξηλεκτρισμού του στόλου των λεωφορείων, είναι απαραίτητη και πρέπει να γίνει με γοργούς ρυθμούς. Η μείωση των ρύπων από τις οδικές μεταφορές και μετακινήσεις είναι η γρήγορη νίκη που χρειάζονται οι πόλεις, σε μια περίοδο που η ρύπανση της ατμόσφαιρας επιδεινώνει την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Ο όμιλος Επιχειρήσεων Σαρακάκη, κατέχοντας ηγετική παρουσία στο ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα εδώ και έναν αιώνα, έχει μακρά και επιτυχημένη ιστορία στη βιομηχανία των λεωφορείων στην Ελλάδα, καθώς επίσης και μεγάλη τεχνογνωσία στην κατασκευή και τη συναρμολόγησή τους. Είμαστε ο παραδοσιακός προμηθευτής αρκετών εκατοντάδων λεωφορείων σε πολλούς ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς στην Ελλάδα, στο Ελληνικό Υπουργείο Μεταφορών και σε άλλες δημόσιες υπηρεσίες μεταφορών. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η υπογραφή σύμβασης του ομίλου Επιχειρήσεων Σαρακάκη με την ΟΣΥ ΑΕ για τη μίσθωση μέσω leasing 59 λεωφορείων αστικού τύπου, με διάρκεια 3 έτη. Ως ένας αξιόπιστος και στρατηγικός συνεργάτης, διαθέτουμε την εμπειρία και την οργάνωση στον τομέα των δημόσιων αστικών μετακινήσεων, έτσι ώστε να μπορούμε να εγγυηθούμε την αποτελεσματική υποστήριξη στους τομείς τόσο των πωλήσεων, όσο και του after-sales, παρέχοντας την επίβλεψη της προμήθειας και της συντήρησης σε όλο τους το εύρος και εισάγοντας έτσι την έννοια του «360 degrees supply». Για την αντικατάσταση του παλαιού στόλου των ΜΜΜ με λεωφορεία νέας τεχνολογίας, φιλικής προς το περιβάλλον, παραχωρήσαμε στην ΟΣΥ ΑΕ για δοκιμαστική περίοδο ένα Volvo 7900 Hybrid Bus, το πρώτο Full Hybrid αστικό λεωφορείο στην Ελλάδα μήκους 12 μέτρων και συνολικής χωρητικότητας 102 επιβατών, το οποίο αυτοφορτίζεται, καθώς και το αμιγώς ηλεκτρικό λεωφορείο Irizar ie tram, που έχει την εμφάνιση ενός τραμ. Αξίζει να συμπληρώσουμε ότι υπάρχει η ανάγκη ανανέωσης του στόλου των αστικών ΚΤΕΛ της Ελλάδας, για τα οποία ειδικά θα χρειαστεί να δοθούν επιπλέον κίνητρα, ώστε να γίνει εισαγωγή νέων τεχνολογιών χαμηλών και μηδενικών ρύπων.l

_ADDS_EO 1/20/22 11:47 AM Page 1

AUTO_Honda e Advance 145 PS_x3 1/20/22 12:15 PM Page 26

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία Επιμέλεια: Τρύφωνας Αλεξόπουλος

Δοκιμή Honda e Advance 145 PS To Honda e μοιάζει λες και βγήκε από ταινία Sci-Fi και σαγηνεύει το βλέμμα της πλειονότητας των περαστικών. Απευθύνεται σε πολύ συγκεκριμένο κοινό, ενώ δεν του λείπει τίποτα. Χαρακτηρίζεται από μοναδική ρετρό-μοντέρνα αισθητική, ασυναγώνιστο ψηφιακό εσωτερικό κόσμο, πληρέστατο εξοπλισμό και ευχάριστη οδηγική συμπεριφορά. Δίνει μια πρόγευση όχι μόνο του μέλλοντος της Honda, αλλά και εν γένει της αυτοκίνησης!

ο Honda e είναι ένα από τα πιο φουτουριστικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Εχει αναλογίες εμπνευσμένες από τα ιστορικά για την εταιρεία Ν360 και N600, ενώ η ομοιότητα με το πρώτο Civic είναι αδιαμφισβήτητη. Ξεχωρίζει ακόμα περισσότερο για το μπροστινό μέρος, που είναι παρόμοιο με το πίσω, χάρη στα στρογγυλά LED φώτα και την παραλληλόγραμμη γυαλιστερή μαύρη επιφάνεια στην οποία είναι τοποθετημένα. Σαν σύνολο δεν ξεπερνά τα 3,9 μέτρα στο μήκος, ενώ είναι ακριβώς αυτό που αποκαλούμε ρετρόμοντέρνο, με τις απλές σχεδιαστικές γραμμές, τις λείες επιφάνειες, την επιρροή από το παρελθόν, αλλά και τα στοιχεία για την καλύτερη αεροδυναμική. Οι καθρέπτες είναι κάμερες και εξέχουν ελάχιστα, τα χερούλια είναι κρυμμένα τόσο στις μπροστινές πόρτες, όσο και στις πίσω και οι ζάντες αλουμινίου 17 ιντσών έχουν σχήμα εστιασμένο στην απόδοση. Στο μπροστινό μέρος του καπό, ένα μαύρο γυαλιστερό τμήμα αποτελεί τη θύρα φόρτισης, η οποία είναι τοποθετημένη με τέτοιο τρόπο, ώστε το καλώδιο να μην έρχεται ποτέ σε επαφή με το αυτοκίνητο. Εάν η εξωτερική σχεδίαση μπορεί να χαρακτηριστεί εντυπωσιακή, τότε το εσωτερικό δεν μπορεί παρά να οριστεί ως επαναστατικό, θυμίζοντας

το σαλόνι ενός σπιτιού. Κυριολεκτικά, η διάταξη του ταμπλό με τις οθόνες από άκρη σε άκρη, η επένδυση ξύλου σε διάφορα σημεία και τα αναπαυτικά καθίσματα παρέχουν στους επιβαίνοντες ένα πολύ οικείο περιβάλλον, το οποίο παραπέμπει σε τηλεόραση, τραπέζι και καναπέ αντίστοιχα. Το «wow factor», βέβαια, ανήκει στις οθόνες. Μπροστά από τον οδηγό, συναντούμε έναν ψηφιακό πίνακα οργάνων 8.8", ο οποίος προβάλλει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την οδήγηση, την αυτονομία και τη κατάσταση της μπαταρίας. Στο κέντρο του ταμπλό και μπροστά από τον συνοδηγό, υπάρχουν άλλες δύο μεγαλύτερες οθόνες 12.3" αφής, οι οποίες συνδέονται μέσω του λογισμικού τους. Το ανανεωμένο σύστημα έχει κατανοητά μενού, καλή ανάλυση και πολλά χρώματα, αλλά θα χρειαστεί λίγος χρόνος εκμάθησης, μιας και πρόκειται για κάτι πρωτόγνωρο. Το λογισμικό σύστημα περιλαμβάνει, πέραν των βασικών, ειδικά γραφικά για τη χρήση ή την κατανάλωση ενέργειας και το ποσοστό της μπαταρίας. Είναι παραμετροποιήσιμο και προσφέρει πολλές λειτουργίες και εφαρμογές για ψυχαγωγία, μέσω του Honda App Store. Πέρα από το USB, για αναπαραγωγή αρχείων ήχου και βίντεο υπάρχει θύρα HDMI και κανονική πρίζα 230V. Με άλλα λόγια, είναι δυνατή η σύνδεση πολλών ηλεκτρικών συσκευών για φόρτιση και

χρήση, ακόμη και Playstation 5, το οποίο προβάλλεται σε μια από τις δύο κεντρικές οθόνες με τη κατάλληλη σύνδεση. Τα USB ταχυφορτίζουν ένα κινητό τηλέφωνο, εφόσον δεν υπάρχει κάποια θέση επαγωγικής φόρτισης ούτε ως προαιρετικός εξοπλισμός. Το σύστημα υποστηρίζει επίσης την ασύρματη σύνδεση με Android Auto ή Apple Car Play και δέχεται ασύρματες ενημερώσεις. Βέβαια, υπάρχουν άλλες τρείς (!) οθόνες για τους καθρέπτες. Δεξιά και αριστερά του πάνελ που βρίσκεται στο ταμπλό με τις οθόνες αφής και το πίνακα οργάνων, θα βρει κανείς δύο ακόμα μικρές οθόνες, που προβάλλουν μια πλευρική εικόνα. Εκτός από τον παράγοντα της αεροδυναμικής, οι κάμερες-καθρέπτες προσφέρουν πάντα καθαρή και καλή εικόνα, ενώ διαθέτουν ενσωματωμένο σύστημα ειδοποίησης τυφλού σημείου, αυτόματη ρύθμιση της φωτεινότητας το βράδυ και γραμμές υποβοήθησης που υποδεικνύουν τα υπόλοιπα οχήματα στο δρόμο. Ακόμα, στην έκδοση Advance, ο κεντρικός καθρέπτης μετατρέπεται σε οθόνη με το τράβηγμα ενός διακόπτη στο κάτω μέρος του, ολοκληρώνοντας έτσι την πλήρως ψηφιακή εμπειρία που προσφέρει το Honda e. Το υπόλοιπο εσωτερικό κλέβει επίσης την παράσταση, καθώς διαθέτει πολύ απλή σχεδίαση, με οριζόντιες γραμμές και ένα διάκτινο τιμόνι. Η ξύλινη επένδυση στο ταμπλό και τη κεντρική κον-

AUTO_Honda e Advance 145 PS_x3 1/20/22 11:48 AM Page 27

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία σόλα συνδυάζεται με καθίσματα και υφασμάτινες επενδύσεις στις πόρτες, σε ανοιχτόχρωμο τόνο και μπρονζέ ζώνες. Η ποιότητα κατασκευής φαίνεται από την συναρμογή των υλικών. Αν εξαιρέσουμε τις μεγάλες υφασμάτινες επιφάνειες στις πόρτες, η πλειοψηφία των υλικών χαρακτηρίζεται από σκληρή υφή. Εργονομικά πάντως, το εν λόγω αυτοκίνητο, παρά το ψηφιακό του ταμπεραμέντο, παίρνει άριστα. Η Honda διατήρησε μια διάταξη με φυσικούς περιστροφικούς διακόπτες και κουμπιά, τόσο για το κλιματιστικό, όσο και για τις συντομεύσεις της οθόνης. Από πρακτικής πλευράς, υπάρχουν αρκετές θήκες για μικροαντικείμενα και μεγάλα μπουκάλια, χωρίς να χάνεται ο αέρας που δημιουργεί το επίπεδο πάτωμα και το κενό μεταξύ κεντρικής κονσόλας και ταμπλό. Τα μπροστινά θερμαινόμενα καθίσματα προσφέρουν ικανοποιητική πλευρική στήριξη και είναι πολύ αναπαυτικά, καθώς έχουν καλή υποστήριξη για τη μέση και ιδανικές ρυθμίσεις για μια σωστή και άνετη θέση οδήγησης. Οι πίσω επιβάτες, που με βάση τις ζώνες περιορίζονται στους δύο, απολαμβάνουν ένα ενιαίο κάθισμα, ικανοποιητικό χώρο για το κεφάλι, όπως και απόσταση από τα μπροστινά καθίσματα. Αυτό που ξεχωρίζει είναι τα τέσσερα LED σποτάκια στην οροφή, με τα κουμπιά ενεργοποίησης στις πλαϊνές κολώνες, μεταφέροντας και στο πίσω μέρος την αίσθηση «σαλονιού». Δεν λείπουν οι θύρες ISOFIX και το ικανοποιητικό άνοιγμα στις πίσω πόρτες για τοποθέτηση παιδικών καθισμάτων, όμως το άνοιγμα των πίσω παραθύρων είναι σχετικά μικρό. Ο χώρος αποσκευών περιορίζεται στα 171 λίτρα και ενδείκνυται μόνο για σακούλες από ψώνια ή τσάντες. Για μεταφορά μεγαλύτερων αντικειμένων, χρειάζεται οπωσδήποτε να αναδιπλωθεί η μονοκόμματη πλάτη των πίσω καθισμάτων, ενώ τα καλώδια φόρτισης θα «κλέβουν» μερικά από τα λιγοστά διαθέσιμα λίτρα. Το Honda e βασίζεται σε μια πλατφόρμα που σχεδιάστηκε από το μηδέν για ένα αμιγώς ηλεκτρικό αυτοκίνητο και επωφελείται από αυτή με κάθε δυνατό τρόπο. Η ευρυχωρία στο εσωτερικό με το επίπεδο πάτωμα είναι μόνο ένας από αυτούς, καθώς πρόκειται για ένα μοντέλο που, παρά την τεχνολογική του προσέγγιση, έχει πολύ ευχάριστη οδηγική συμπεριφορά. Η διάταξη είναι διαφορετική από τους ανταγωνιστές, καθώς εδώ ο ηλεκτροκινητήρας βρίσκεται στον πίσω άξονα, όπου και μεταφέρεται η κίνηση. Αυτό είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς μειώνει το «σπινάρισμα» και ταυτόχρονα αποφορτίζει τους μπροστινούς τροχούς, οι οποίοι έχουν μία και μοναδική λειτουργία: να στρίβουν. Εχει ακριβές μπροστινό σύστημα διέυθυνσης, καθώς και τιμόνι με ιδανικό βάρος, αφού δεν είναι ούτε πολύ ελαφρύ αλλά ούτε ιδιαίτερα

βαρύ, προσφέροντας καλή πληροφορία και αίσθηση. Διαθέτει επίσης κύκλο στροφής στα 9,2 μέτρα, επομένως και χάρη στο μήκος του, που δεν ξεπερνά τα 3,9 μέτρα, είναι πολύ ευέλικτο και ευχάριστο εντός πόλης, ενώ παράλληλα κάνει τις αναστροφές και τις μανούβρες να μοιάζουν «παιχνίδι» στον οδηγό. Η ανάρτησή του είναι σχετικά σφιχτή χωρίς να ενοχλεί στην καθημερινότητα, μιας και δεν γίνονται εύκολα αισθητοί οι κραδασμοί στο εσωτερικό Η ποιότητα κύλισης είναι πολύ ποιοτική, ειδικότερα σε καλή άσφαλτο, όχι όμως και τα επίπεδα θορύβου κύλισης. Στην έκδοση Advance, οι ζάντες αλουμινίου 17 ιντσών «τυλίγονται» με ελαστικά Michelin Pilot Sport 4, σε αντίθεση με τα οικολογικά της βασικής έκδοσης. Μπορεί χάρη σε αυτά να έχει καλύτερα επίπεδα πρόσφυσης, αλλά σε κακή άσφαλτο, ο θόρυβος κύλισης είναι αυξημένος. Η ηχομόνωση είναι καλή, όχι όμως στα premium επίπεδα άλλων ηλεκτρικών μοντέλων. Ο ηλεκτροκινητήρας αποδίδει στην έκδοση Advance με 154 ίππους και 315 Nm ροπή. Είναι ισχυρός και η ακαριαία ροπή του το εκτοξεύει σε κάθε πάτημα του γκαζιού, κολλώντας τους επιβάτες στο κάθισμα. Η τελική ταχύτητα, την οποία αγγίζει με εξαιρετική ευκολία, περιορίζεται στα 145 χιλιόμετρα την ώρα και είναι αρκετή για να κινηθεί κάποιος με ασφάλεια στον αυτοκινητόδρομο, ενώ το σπριντ 0-100 σε 8,3" αποτελεί τεκμήριο για το ότι είναι ένα γρήγορο, μικρό, με σπορτίφ αίσθηση αυτοκίνητο. Το κέντρο βάρους είναι χαμηλά λόγω των μπαταριών, ενώ τα 1.514 κιλά του μοιράζονται σε μια ιδανική κατανομή 50-50 και, χάρη στη σφιχτή ανάρτηση και το στιβαρό πλαίσιο, δεν γίνονται αισθητά. Το Honda e αλλάζει κατεύθυνση και το πίσω μέρος πλαισιώνεται σωστά, ενώ ακόμη και

εκτός ορίων υπό πίεση, δεν θα απογοητεύσει με τις αντιδράσεις του. Η ουρά μπορεί στιγμιαία να ξεκολλήσει, όμως το σύστημα ευστάθειας «μαζεύει» αμέσως το γλίστρημα και επαναφέρει το αυτοκίνητο στη σωστή τροχιά. Σε βρεγμένο οδόστρωμα είναι εύκολο να ξεδιπλώσει την τροχιά του περισσότερο, αλλά σε κάθε περίπτωση, δεν επιτρέπει ένα πλήρες «drift». Προκειται, πάντως, για ένα δυναμικό, ευχάριστο και σίγουρα παιχνιδιάρικο αυτοκίνητο. Τα φρένα είναι δυνατά και αποτελεσματικά, αν και έχουν, όπως τα περισσότερα αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τεχνητή αίσθηση στο πεντάλ, χωρίς να χρειάζονται ιδιαίτερα μεγάλη περίοδο προσαρμογής. Ιδιαίτερα στην πόλη, με τη λειτουργία αναγεννητικής πέδησης στο μέγιστο, που λειτουργεί σαν «one pedal», έως την ακινητοποίηση με το άφημα του γκαζιού, δεν χρειάζεται να τα χρησιμοποιείτε καθόλου. Αυτό, πέρα από τη μικρότερη φθορά που προκαλεί, το καθιστά και ιδιαίτερα ξεκούραστο όταν έχει κίνηση. Διαθέτει άλλα τρία επίπεδα αναγεννητικής πέδησης όταν είναι ενεργοποιημένη η λειτουργία, τα οποία δεν το ακινητοποιούν. Διαφορετικά, ρυθμίζετε στιγμιαία ως ένα επίπεδο την ανάκτηση ενέργειας, χωρίς να σταματήσει να ρολλάρει ελεύθερα. Και στις δύο περιπτώσεις, οι ρυθμίσεις γίνονται με τα paddles που υπάρχουν πίσω από το τιμόνι. Η ορατότητα είναι πολύ καλή χάρη στις λεπτές μπροστινές κολώνες, ενώ το σύστημα υποβοήθησης τυφλού σημείου βοηθάει αρκετά. Οι καθρέπτες-κάμερες χρειάζονται να τους συνηθίσει κανείς και θα πάρει αρκετές ώρες οδήγησης για να μην χρειαστεί διπλοτσεκάρισμα. Πρόκειται για θέμα προοπτικής, αφού η εικόνα που προβάλλουν μπορεί να έχει πολλή πληροφορία μεν,

AUTO_Honda e Advance 145 PS_x3 1/20/22 11:49 AM Page 28

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ & οικονομία

Δείτε την αναλυτική δοκιμή εδώ:

είναι σταθερή δε. Επίσης, δεν αλλάζει με το κοίταγμα από διαφορετική γωνία, όπως στους συμβατικούς καθρέπτες. Το ίδιο ισχύει και για τον κεντρικό καθρέπτη, που με τη λειτουργία της κάμερας, η εικόνα που προβάλλει αφορά το εξωτερικό του αυτοκινήτου και πίσω, επομένως δε δίνεται ακριβώς η αίσθηση της απόστασης από τα εμπόδια. Οι αισθητήρες παρκαρίσματος εμπρόςπίσω θα βοηθήσουν σε αυτό, αλλά πάντα υπάρχει η επιλογή του συμβατικού καθρέπτη με το τράβηγμα ενός διακόπτη, καθώς και η πανοραμική κάμερα από την οθόνη, που, αν μη τι άλλο, καθιστά το παρκάρισμα του μικρού Honda πανεύκολο. Το αυτόματο παρκάρισμα λειτουργεί σωστά υπό καλές συνθήκες, ενώ το adaptive cruise control κεντράρει και στη λωρίδα. Κάτω από τα καθίσματα, βρίσκεται μια συστοιχία μπαταριών χωρητικότητας 35,5 kWh που τροφοδοτεί τον κινητήρα. Η μπαταρία είναι σχετικά μικρή, σκόπιμα σύμφωνα με τη Honda, για να διατηρηθεί το βάρος και το κόστος χαμηλά. Αλλωστε, η θεωρητική αυτονομία των 210 χιλιομέτρων είναι υπεραρκετή για καθημερινή χρήση εντός πόλης και χάρη σ’αυτή φορτίζει γρήγορα.

ριστικά Τεχνικά χαρακτη Τιμή: Από 38.990 € για την έκδοση Advance (χωρίς την επιδότηση). Κινητήρας: Ηλεκτροκινητήρας με μπαταρία 35,5 kWh Ισχύς-Ροπή: 145 hp–315 Nm Μετάδοση: Εμπρός τροχοί με κιβώτιο μιας σχέσης Αυτονομία: Εως 210 (WLTP) Επιτάχυνση: 0-100 χλμ./ώρα σε 8,3 δευτερόλεπτα Τελική ταχύτητα: 145 χλμ./ώρα Μέση κατανάλωση εταιρείας/δοκιμής: 17,2/17,7 kWh/100 χλμ. Εκπομπές CO2: 0 g/km Τέλη κυκλοφορίας: 0 € Διαστάσεις (Μ/Π/Υ): 3.894/1.752/1.512 mm Βάρος: 1.543 κιλά Χώρος αποσκευών: 171 λ.

Σίγουρα, βέβαια, δε φορτίζει μέσω οικιακής πρίζας, αφού θα χρειαστούν 16.5 ώρες για μια πλήρη φόρτιση, αλλά με τη χρήση επιτοίχιου wallbox 7.4 kW, με το οποίο ο χρόνος μειώνεται στις 4 περίπου ώρες και ουσιαστικά αφήνει περιθώρια για εξάντληση της μπαταρίας σε καθημερινή βάση. Στα ΣΕΑ και σε ταχυφορτιστή 50 kW, χρειάζεται 40 λεπτά, ενώ σε ταχυφορτιστή 100 kW, θα χρειαστεί μόλις μισή ώρα. Η αυτονομία εξαρτάται πάντα από τον τρόπο οδήγησης και τη διαδρομή. Εντός αστικού κύκλου, με κίνηση και την αναγεννητική πέδηση στο μέγιστο, είχαμε ελάχιστη μέση κατανάλωση 11,3 kWh/100 χλμ. Η πραγματική μέση κατανάλωση σε μεικτό κύκλο, ωστόσο, διαφέρει αρκετά και ξεπερνάει τις 17,5 kWh χωρίς συντηρητική οδήγηση, ενώ στον αυτοκινητόδρομο ξεπερνάει ακόμα και τις 20. Η ρεαλιστική αυτονομία που υπολογίσαμε ξεπερνάει οριακά τα 180 χιλιόμετρα και αυτό με το πρόγραμμα οδήγησης Normal. Στο Sport, χάρη στην άμεση απόκριση του γκαζιού και τα 315 ακαριαία Nm ροπής, μειώνεται ακόμα περισσότερο l

_ADDS_EO 1/20/22 11:50 AM Page 1