Περί Υγείας 23

TEYXOΣ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Αφροδίτη Ντάικου afroditi.daikou@allabouthealth.gr

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Αλέξανδρος Κοταχέας alexandros@allabouthealth.gr

ART

Φοίβος Ντάσης

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ

Κοντογιαννοπούλου Γιάννης Παλαιολόγος

Aννα Σταυράκη

Ζήσης Ψάλλας

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ

ΣYNEPΓΑTEΣ ΑΥΤΟΥ

ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ

Στέργιος Ε. Δουβετζέμης Παναγιώτα Ντασίου Αθανασία Παππά Φιορίτα Πουλακάκη

Ευάγγελος Φραγκούλης Θεοδώρα Ψαλτοπούλου

ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Παναγιώτα Αλευρίτη ΕΔΡΑ

Αργοστολίου 108 Τ.Κ. 183 45 Μοσχάτο Tηλ.: 210 7474890 Φαξ: 210 7470108

IΔIOKTHΣIA

«ONLINE-TECHPRESS MΕΠΕ» info@online-techpress.gr

Αλευρίτης (t.alevritis@gmail.com)

Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν

α κρούσματα και οι νοσηλείες λόγω Covid αυξάνονται ραγδαία μέσα στον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα νούμερα από το υπουργείο Υγείας. Επίσης, ο καθηγητής Βασιλακόπουλος σε πρόσφατη συνέντευξή του δήλωσε πως ακόμα κι αν είναι διαθέσιμο το νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο για τον Covid, ο αριθμός των ημερήσιων εμβολιασμών δεν είναι υψηλός, υπολογιζόμενος περίπου στους 13.000 ημερήσιους εμβολιασμούς. Ο ίδιος μάλιστα προέτρεψε όλους σε επιτακτικό εμβολιασμό, που μπορεί να γίνει 3 μήνες μετά από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό. Αναλυτικότερα τώρα, σε 55.242 ανέρχονται τα κρούσματα κορωνοϊού που καταγράφηκαν την εβδομάδα 10 Οκτωβρίου 2022 – 16 Οκτωβρίου 2022, σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).Βάσει των στοιχείων του ΕΟΔΥ, τα κρούσματα ανήλθαν σε 5.295 ανά εκατoμμύριο πληθυσμού, με το ποσοστό της εβδομαδιαίας μεταβολής να είναι +8%. Οι επαναλοιμώξεις αφορούν το 21% των λοιμώξεων. Ο συνολικός αριθμός των λοιμώξεων από την έναρξη της πανδημίας ανέρχεται σε 5.081.981, εκ των οποίων 52.0% γυναίκες. Το σύνολο των εισαγωγών, στα νοσοκομεία της επικράτειας, την εβδομάδα αναφοράς ήταν 1.351 ασθενείς. Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας αναφοράς ήταν 74 (58.1% άνδρες) με διάμεση ηλικία 73 έτη και το 95.9% να έχει υποκείμενο νόσημα ή/και ηλικία 70 ετών και άνω. Την εβδομάδα αναφοράς καταγράφηκαν 107 θάνατοι ασθενών Covid, εκ των οποίων οι 13 (12%) απεβίωσαν μετά την παρέλευση τουλάχιστον 29 ημερών από την ημερομηνία εργαστηριακής επιβεβαίωσης της λοίμωξης. Από την έναρξη της επιδημίας έχουν καταγραφεί συνολικά 33.426 θάνατοι, το 96.0% είχε υποκείμενο

άνω.

39 έτη, ενώ

διάμεση

διάμεση

υγείας

να περιορίσει τον αριθμό

ατόμων

θα λάβουν ενισχυτική δόση. Τα στοιχεία

στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγεί ας (ΠΟΥ) δείχνουν ότι ο αριθμός των κρουσμάτων στην ΕΕ αυξάνεται –παγκοσμίως, πάντως, ο αριθ μός των κρουσμάτων εξακολουθεί να μειώνεται.  Οι υποπαραλλαγές B4/5 της Oμικρον που κυρι άρχησαν το καλοκαίρι εξακολουθούν να ευθύνο νται για την πλειονότητα των κρουσμάτων, αλλά κερδίζουν έδαφος νεότερες υποπαραλλαγές της Ομικρον. Εκατοντάδες νέα στελέχη της Oμικρον εντοπίζονται από τους επιστήμονες, ανακοίνωσαν αξιωματούχοι του ΠΟΥ. Τώρα βρισκόμαστε στο επόμενο κύμα λοιμώξεων από Covid στην Αγγλία και πιθανώς σε άλλες περιοχές. Υπάρχει πάντα μια υστέρηση μεταξύ των νέων λοιμώξεων που αρχί ζουν να αυξάνονται και αυτό αντικατοπτρίζεται στα στοιχεία, επομένως ο αριθμός των νέων κα θημερινών κρουσμάτων έχει αρχίσει να αυξάνεται περίπου μια εβδομάδα πριν από τα τέλη Αυγού στου. Και ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί μέχρι τώρα είναι πιθανό να είναι κάπως μεγαλύτερος από 900.000 στην Αγγλία. Αυτό το κύμα λοιμώξεων είναι διαφορετικό. Τα προ ηγούμενα μεγάλα κύματα Covid οφείλονταν στην

όπως οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατε σταλμένοι. Τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο, καθώς υπάρχει «επιλογή» του εμβολίου που μπορεί να λάβει κά ποιος ως ενισχυτική δόση. Αλλά η προθυμία των πολιτών να εμβολιαστούν μία ακόμη φορά, τέταρτη ή και πέμπτη για κάποιους, μειώνεται. Πόσο θα διαρκέσει αυτό το κύμα; Πιθανόν ο κύριος μοχλός πίσω από αυτό το τρέχον κύμα είναι η φθίνουσα ασυλία. Γνωρίζουμε ότι για τις περισσότερες εξαιρετικά μεταδοτικές ενδημι κές λοιμώξεις η συχνότητα της μόλυνσης οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον ρυθμό με τον οποίο χάνεται η ανοσία στον πληθυσμό. Γνωρίζουμε, επίσης, ότι η προστασία από λοίμωξη ή επαναμόλυνση μετά από εμβολιασμό κατά της Covid μπορεί να μη δι αρκέσει πολύ –ευτυχώς η προστασία από σοβαρές ασθένειες είναι πιο ανθεκτική. Πολλές λοιμώξεις του αναπνευστικού όπως η γρίπη, ο RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός) και οι άλλοι ανθρώπινοι κορωνοϊοί προκαλούν περισσότερες λοιμώξεις τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μή νες. Αν και δεν καταλαβαίνουμε πλήρως όλους τους λόγους γι’ αυτό, οι παράγοντες που συμβάλλουν μπορεί να περιλαμβάνουν την πτώση της θερμο κρασίας, τη μειωμένη ηλιακή

τα ποσοστά μόλυνσης αυτόν τον χειμώνα είναι δύ σκολο να προβλεφθεί με οποιαδήποτε ακρίβεια. Οι προηγούμενες μοντελοποι ημένες εκτιμήσεις για

μελλοντικές τάσεις μόλυνσης ήταν συχνά εκτενείς. Επίσης, δεν γνωρίζουμε εάν μια νέα πα ραλλαγή μπορεί να εμφανιστεί τις επό μενες εβδομάδες που θα μπορούσε να αυξήσει ακόμη περισσότερο τις λοιμώ ξεις, ιδιαίτερα εάν είναι πιο μεταδοτική ή καλύτερη στην αποφυγή της ανοσοποιητικής μας άμυνας. Ισως ακόμη μεγαλύτερη σημασία από τα ποσοστά μόλυνσης είναι η πιθανή επίδραση που θα έχουν οι λοιμώξεις στα νοσοκομεία και άλλες υπη ρεσίες υγείας αυτό το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Η φθινοπωρινή αναμνηστική εκστρατεία, η οποία προσφέρει τέταρτες δόσεις σε άτομα άνω των 50 ετών, σε άτομα με ορισμένες ιατρικές παθήσεις και προσωπικό υγείας και κοινωνικής φροντίδας θα πρέπει να συμβάλει στη μείωση αυτής της πίεσης. Σημειωτέον, ότι οι περισσότερες νέες λοιμώξεις εί ναι πλέον επαναμολύνσεις. Για παράδειγμα, σχεδόν το 90% του πληθυσμού της Αγγλίας είχε ήδη τουλά χιστον μία μόλυνση μέχρι τον Αύγουστο του 2022.  Η άλλη μεγάλη ανησυχία είναι το πόσο άσχη μα θα επανέλθει η γρίπη αυτόν τον χειμώνα και εάν η κορύφωση των λοιμώξεων από τη γρίπη θα συμπέσει με την κορύφωση της Covid. Μέχρι στιγμής, η δραστηριότητα της γρίπης παραμέ νει χαμηλή, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει πολύ γρήγορα, για παράδειγμα η Αυστραλία έχει δει μεγάλο αριθμό κρουσμάτων γρίπης φέτος. Η πανδημία δεν έχει ακόμη τελειώσει και δεν είναι απίθανο να δούμε υψηλούς αριθμούς μολύνσεων αυτόν τον χειμώνα. Το εάν οι αριθμοί των μολύν σεων ξεπεράσουν τα προηγούμενα κύματα φέτος μόνο ο χρόνος θα το δείξει. u

και να διακοπεί η ελεύθερη συνταγογράφηση στους γιατρούς που δεν θα ενταχθούν στον θεσμό του Προσωπικού Γιατρού. Από την πλευρά της η Επαγγελματική Ενωση Παθολόγων Ελλάδας χαρακτηρίζει αναφαίρετο δικαίωμα την πρόσβασή τους στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση και στην παραπομπή για εξετάσεις, το οποίο κατακτήθηκε προ δεκαετίας και δεν αμφισβητείται. Οι αρμοδιότητες

Ο Προσωπικός Γιατρός είναι αυτός που έχει στη διάθεσή του τον φάκελο υγείας του πολίτη και του ανοίγει την πρόσβαση, εφόσον θεωρηθεί απαραίτητο, στις άλλες δομές του συστήματος υγείας, κυρίως στα νοσοκομεία, αλλά και δύναται να δρομολογεί με τα παραπεμπτικά του τις επισκέψεις των ασφαλισμένων σε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Ωστόσο, ειδικές κατηγορίες ασθενών, για παράδειγμα όσοι πάσχουν από καρδιοπάθειες, θα μπορούν να παρακολουθούνται από τον ειδικευμένο γιατρό τους, σε αυτήν την περίπτωση τον καρδιολόγο τους, ο οποίος θα λειτουργεί ως οικογενειακός γιατρός. Η εγγραφή των πολιτών σε ιδιώτες καρδιολόγους και πνευμονολόγους άνοιξε

rv/p), όπου

είσοδος γίνεται

και

ΑΜΚΑ του πολίτη.

αυτοπροσώπως σε δομή υγείας Π.Φ.Υ. ή σε προσωπικό γιατρό, φέροντας μαζί του τον ΑΜΚΑ του και προς απλή επίδειξη έγγραφο ταυτοποίησης (π.χ. Δελτίο Ταυτότητας) ή φωτοαντίγραφο.

3)  στο φαρμακείο της γειτονιάς του, φέροντας μαζί του τον ΑΜΚΑ του και προς απλή επίδειξη έγγραφο ταυτοποίησης (π.χ. Δελτίο Ταυτότητας) ή φωτοαντίγραφο. Ο θεσμός του Προσωπικού Γιατρού είναι μία δωρεάν παροχή σε όλους τους πολίτες, οι οποίοι για πρώτη φορά θα έχουν σύμβουλο υγείας για θέματα αγωγής υγείας, πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας και καθοδήγησής τους σε σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος απέστειλε προς τους φαρμακοποιούς οδηγίες διασύνδε-

σης και επεξήγησης της λειτουργίας της πλατφόρμας εγγραφών στον οικογενειακό γιατρό. O φαρμακοποιός επιλέγει Προσωπικό Γιατρό με βάση την επιθυμία του πολίτη και ολοκληρώνει την εγγραφή του σε αυτόν. Με την ολοκλήρωση της εγγραφής ο πολίτης λαμβάνει ενημερωτικό SMS ή/και email για την ολοκλήρωση της εγγραφής του στον συγκεκριμένο Προσωπικό Γιατρό, καθώς και τους προσωπικούς κωδικούς του για την ηλεκτρονική πρόσβαση στον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας. Οσοι δεν έχουν κινητό θα τα λαμβάνουν αποκλειστικά σε εκτυπώσιμη μορφή. Τα ανήλικα μέλη τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει το 16 ο έτος της ηλικίας τους δεν μπορούν ακόμη να εγγραφούν σε Προσωπικό Γιατρό.

στους περισσό τερους τύπους καρκίνου του μα στού, εκτός από το φλεγμονώδη καρκίνο μαστού, τον τοπικά προ χωρημένο καρκίνο και κάποιους εξαιρετικά επιθετικούς τύπους κα κοήθειας –όπου θα πρέπει πρώτα η ασθενής να προχωρήσει σε χη μειοθεραπεία για τη «συρρίκνω ση» του όγκου και να ακολουθή σει η χειρουργική θεραπεία. Η αλ λαγή αυτή στην σειρά των θερα πειών δηλαδή πρώτα χημειοθερα πεία και στη συνέχεια χειρουργική επέμβαση, (όταν βέβαια υπάρχει ένδειξη) έχει σημαντικά οφέλη για τις ασθενείς. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που μπορεί να αποφευχθεί η μαστεκτομή και η ασθενής να διασφαλιστεί πλή ρως διατηρώντας ταυτόχρονα τον μαστό της. Πρώτιστη μέριμνα για όλες τις επεμβάσεις στο μα στό είναι η ογκολογική εξασφάλιση του ασθενούς, στην οποία δε χωράει κανένας συμβιβασμός. Πα ράλληλα βέβαια θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια για το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα που μπορεί να επιτευχθεί ακολουθώντας τις αρχές της ογκο πλαστικής χειρουργικής. Πλέον οι ογκοπλαστικές τεχνικές, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της χει ρουργικής του μαστού. Στα πλαίσια αυτής της πρα κτικής, η εκτομή του όγκου θα πρέπει να γίνεται με τομή, η οποία θα φαίνεται όσο το δυνατό λιγό τερο λόγω θέσης χωρίς να αλλάξει το σχήμα του μαστού. Τα υλικά που χρησιμοποιούμε, σε συνδυασμό

ελάχιστα και αργότερα σχεδόν καθόλου.

Η τεχνολογία αιχμής στην απεικόνι ση του μαστού που πλέον διαθέ τουμε έχει οδηγήσει στη διάγνω

καρκίνου

κά

εξαιρετι

μέγεθος, συνήθως

μερικών χιλιοστών γεγονός

απεικονιστικό εύρημα είναι μόνο

στη μαστογραφία

επίσης δεν είναι δυνατόν να

Σε όλες αυτές τις

θα πρέπει να προη

επέμβασης (συνήθως λί

γες ώρες πριν), ο εντοπισμός του

όγκου με την καθοδήγηση υπε

ρήχου, μαστογραφίας ή μαγνη

τικής μαστογραφίας, επιτυγχάνε

ται τοποθετώντας ένα πολύ λε

πτό συρμάτινο οδηγό. Επιλέγου

με πάντα την απεικονιστική μέθο

δο που ανέδειξε καλύτερα το εύ

ρημα. Στη συνέχεια η ασθενής κα τευθύνεται στο χειρουργείο όπου

με πολύ μικρή τομή ακολουθού

με τον συρμάτινο οδηγό και γίνε

ται εκτομή του όγκου με ασφαλή χειρουργικά όρια. Στο σημείο από το οποίο έχει αφαιρεθεί το τμή μα του μαστού τοποθετούμε μικροσκοπικά clips τι τανίου ώστε να είναι αποτελεσματικότερη η ακτινο θεραπεία λαμβάνοντας επιπλέον ακτινοβολία (boost στο σημείο που ήταν όγκος και έχουν τοποθετηθεί τα cips). Επιπλέον σε μελλοντικές μαστογραφίες ελέγχε ται ο μαστός ασφαλέστερα. Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μα στού περιλαμβάνει την αφαίρεση τμήματος του

μαστού που περιέχει τον όγκο και την αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού της μασχαλιαίας κοιλό τητας στην πλειοψηφία των επεμβάσεων. Η χει ρουργική της μασχάλης, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της χειρουργικής αντιμετώπισης του καρ κίνου του μαστού. Ο πρώτος λεμφαδένας της μα σχαλιαίας κοιλότητας που προσλαμβάνει τη λέμ φο του μαστού ονομάζεται Λεμφαδένας Φρουρός. Η αξία της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού στη σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση είναι πλέον αδιαμφισβήτητη. Έπειτα από πολυάριθμες μελέτες με μεγάλους αριθμούς ασθενών έχει αποδειχθεί ότι στην συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού είναι αρκετή τόσο για την σταδιοποίηση του καρκίνου, όσο και θεραπευτικά υπό κάποιες προϋποθέσεις. Τα τελευ ταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι ενδείξεις για βιοψία μόνο του λεμφαδένα φουρού χωρίς να απαιτεί ται συμπληρωματικά λεμφαδενικός καθαρισμός. Για τους ασθενείς που πληρούν τις ενδείξεις αυτές, έχει αποδειχθεί ότι η συνολική πρόγνωση αυτών που έχουν υποστεί λεμφαδενικό καθαρισμό, δεν διαφέρει στο ελάχιστο σε σχέση με εκείνους που έκαναν μόνο βιοψία λεμφαδένα φρουρού. Στα πλεονεκτήματα της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού συγκαταλέγονται ο μικρός χρόνος διάρ κειας του χειρουργείου στο οποίο υποβάλλεται η ασθενής με λιγότερη νοσηρότητα εξαιτίας του μειω μένου χρόνου της επέμβασης αλλά και της έκτασής της. Επιπλέον τόσο οι άμεσες επιπλοκές, όπως η με τεγχειρητική λεμφόρροια, αλλά και οι απώτερες επι πλοκές, όπως πόνος και λεμφοίδημα, είναι σημα ντικά λιγότερες σε σχέση πάντα με την εφαρμο γή του κλασικού λεμφαδενικού καθαρισμού, στον οποίο παλαιότερα υποβάλλονταν όλες οι ασθενείς με καρκίνο μαστού. Αναφορικά με την τοπική θεραπεία θα

πάντα η επέμβαση διατήρη

του μαστού, να συνοδεύεται

ακτινοθεραπεία. Έχουμε

διάθεση

α φρούτα και τα λαχανικά θεωρούνται απαραίτητο μέρος μιας υγιεινής δια τροφής και ο ρόλος τους στην πρό

ληψη χρόνιων ασθενειών είναι γνω στός, κυρίως για την προστατευτική τους δράση στις καρδιαγγειακές παθήσεις και τον καρκίνο. Ωστόσο, τα συμβατικώς καλλιεργούμε να φρούτα και λαχανικά είναι επίσης ο κυριότερος τρόπος έκθεσης σε φυτοφάρμακα. Εχουν λοιπόν εκδηλωθεί ανησυχίες για την περιεκτικότητά τους σε φυτοφάρμακα και έχει προταθεί η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων. Το 2015 ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνας για τον Καρ κίνο ταξινόμησε ορισμένα φυτοφάρμακα ως «πιθα νώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο». Το «πιθανώς» σημαίνει ότι υπάρχουν περιορισμένα στοιχεία για τον άνθρωπο, αλλά επαρκή στοιχεία σε πειραματι κές μελέτες σε ζώα. Ενώ στον άνθρωπο κάποια στοι χεία δείχνουν ότι τα βιολογικά τρόφιμα συνδέονται με χαμηλότερα ποσοστά καρκίνου, το ερώτημα είναι αν πρόκειται για σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Οι άν θρωποι που επιλέγουν να τρώνε βιολογικά τρόφιμα είναι πιθανό να είναι πιο υγιείς, πιο πλούσιοι και πιο μορφωμένοι, άρα δεν είναι σαφές ποιοι παράγοντες μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Internal Medicine διαπίστωσε ότι όσοι επέλεξαν βιολογι κά τρόφιμα για 4,5 χρόνια είχαν κάπως χαμηλότε ρα ποσοστά καρκίνου και ειδικότερα, μετεμμηνο παυσιακού καρκίνου του μαστού

φίμων». Η υγεία αξιολογούταν κάθε χρόνο και πα ρακολουθούταν για μια διάμεση περίοδο 4,5 ετών. Οταν εμφανίζονταν οποιεσδήποτε περιπτώσεις καρκίνου, οι λεπτομέρειες επιβεβαιώθηκαν από το νοσοκομείο ή τον θεράποντα ιατρό του ατόμου. Τι διαπιστώθηκε; Ο συνολικός κίνδυνος καρκίνου ήταν 25% χαμηλότερος για όσους είχαν την υψηλό τερη βαθμολογία βιολογικών τροφίμων. Οι καρκί νοι που εμφάνισαν τη μεγαλύτερη συσχέτιση με μει ωμένο κίνδυνο ήταν ο καρκίνος του μαστού (στις με τεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που κατανάλωναν τα πε ρισσότερα βιολογικά προϊόντα ήταν μειωμένος κατά 34%) και τα λεμφώματα (το λέμφωμα μη Hodgkin είχε μειωμένο κίνδυνο κατά 86% με τη βιολογική δια τροφή). Δεν εμφανίστηκε συσχέτιση με τον καρκίνο του προστάτη ή του παχέος εντέρου, αλλά η μελέτη δεν ήταν μακράς διάρκειας και θα μπορούσε να κατα γραφεί κάτι τέτοιο αν κρατούσε περισσότερα χρόνια. Τι πρέπει να λάβουμε υπόψη μας Ομως αυτού του είδους οι μελέτες δεν είναι αποδει κτικές. Τα άτομα που επιλέγουν προϊόντα βιολογι κής καλλιέργειας τείνουν να έχουν υψηλότερο εισό δημα, υψηλότερα επίπεδα μόρφωσης και πιο υγι εινή διατροφή. Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη αυ τούς τους παράγοντες στην παραπάνω μελέτη. Εκα ναν επίσης προσαρμογές για άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα, όπως ηλικία, φύλο, οικογενειακή κατάσταση, φυσι κή δραστηριότητα, κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, δείκτης μάζας σώ ματος, ύψος, πρόσληψη θερμίδων και φυτικών ιών, καθώς επίσης και πρόσληψη κόκκινου και επεξερ γασμένου κρέατος. Ωστόσο,

λοιπόν ότι τα φυτοφάρμακα των φρούτων

λαχανικών μπορεί να αυξάνουν ορισμέ

τροφίμων, όπως φρούτα, λαχα νικά, προϊόντα με βάση τη σόγια, γαλακτοκομι κά, κρέας, ψάρι κ.λπ. Στη συνέχεια δόθηκε στους συμμετέχοντες μια «βαθμολογία βιολογικών τρο

καρκίνους, όπως του μαστού, και ότι η επιλο γή βιολογικών προϊόντων μειώνει τον κίνδυνο;  Μια έρευνα με κάποια ομοιότητα με την προανα φερθείσα μελέτη NutriNet-Santé έγινε από Bρε τανούς ερευνητές το 2014, η οποία ρώτησε πάνω

από 600.000 γυναίκες αν έτρωγαν βιολογικά τρό φιμα και τις κατέταξε σε κατηγορίες: «ποτέ», «μερι κές φορές», «συνήθως», «πάντα». Σε αυτήν τη με γάλη μελέτη που διήρκεσε 9,3 χρόνια υπήρξε μι κρή ή καθόλου μείωση στη συχνότητα εμφάνι σης καρκίνου που σχετίζεται με την κατανάλωση βιολογικών τροφίμων, εκτός από το λέμφωμα μη Hodgkin. Οι Βρετανοί ερευνητές βρήκαν ότι οι γυ ναίκες που έτρωγαν «συνήθως» ή «πάντα» βιολο γικά προϊόντα είχαν κατά 21% μικρότερο κίνδυνο για μη Hodgkin λέμφωμα, αλλά στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού δεν υπήρξε όφελος. Επίσης, μια αμερικανική μελέτη του 2021 δεν βρήκε κάποια αξιόλογη συσχέτιση της πρόσλη ψης φυτοφαρμάκων και συνολικών καρκίνων, αν και βρήκε μια μικρή αύξηση του κινδύνου, κατά 4%, για τον καρκίνο του μαστού –η μεγαλύτε ρη αύξηση κινδύνου ήταν για τον καρκίνο του πνεύμονα, κατά 17%. Φυτοφάρμακα: Το συμπέρασμα είναι πως τα ερευνητικά δεδομένα είναι αβέβαια για τον ρόλο των φυτοφαρμάκων στην περίπτωση του καρκί νου του μαστού. Οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερα προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας έχουν χαμηλό τερα επίπεδα υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα ούρα τους, αυτό είναι αποδεδειγμένο, και ορι σμένες έρευνες δείχνουν ότι η αυτοαναφερόμε νη πρόσληψη βιολογικών προϊόντων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πρόβλεψη των επιπέδων των μεταβολιτών ορισμένων φυτοφαρμάκων στα ούρα. Είναι λοιπόν ένας τομέας που αξίζει περισ σότερη έρευνα. Ο ιδανικός τρόπος για να εξεταστεί ο ρόλος των φυτοφαρμάκων θα ήταν η παρακολούθηση των ποσοστών εμφάνισης καρκίνου σε μια ομάδα πα ρόμοιων ανθρώπων. Στους μισούς θα δίνονταν κα θορισμένες ποσότητες τροφίμων βιολογικής καλ λιέργειας και στους άλλους μισούς συμβατικά τρό φιμα. Τα επίπεδά στα ούρα των υπολειμμάτων φυ τοφαρμάκων και η συχνότητα εμφάνισης καρ κίνου για μερικά χρόνια θα συγκρινόταν και θα υπήρχε ένα ασφαλές συμπέρασμα. Για την ώρα όμως μια τέτοια, κλινική, μελέτη

μαστού.

προστασία

τον

ότι σχετίζεται με ορμονικές αλλαγές, κατά τη δι άρκεια της γαλουχίας, που κα θυστερούν τις περιόδους εμ μηνόρροιας

συμβαίνει, όμως, όταν εμφανίζεται καρκίνος του μαστού σε γυναίκες που θηλάζουν; Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε

συμβάλλουν στην καθυστέρηση στη δι άγνωση, μεταγενέστερα στάδια κατά τον εντοπι σμό και, κατά συνέπεια, σε κακή πρόγνωση. Επιπρό σθετα, ένα πιο επιθετικό πρότυπο ανάπτυξης ενός όγκου, που προκαλείται από τις βιολογικές επιδρά σεις της εγκυμοσύνης, συνδέεται επίσης με κακή πρόγνωση για τους όγκους αυτούς. Φαίνεται ότι πε ρισσότερο από το 50% των όγκων είναι υψηλής κα κοήθειας. Περισσότεροι από 50% έχουν μετάσταση στους λεμφαδένες, αρνητικούς ορμονικούς υποδο χείς και θετικό HER2/neu.

εβδομάδες), φλεγμονή δέρματος και όψη φλοιού πορτοκαλιού που δεν υποχωρεί με συντηρητικά μέσα, αιματηρό έκκριμα από τη θηλή που επιμένει πέραν της πρώτης εβδομάδας θηλασμού, έκζεμα θηλής που επιμένει (N. Paget – σπάνιο) και μασχα λιαία λεμφαδενοπάθεια με ύποπτους απεικονιστικά λεμφαδένες, θα πρέπει να διερευνώνται διεξοδικά. Από τη στιγμή που θα διαπιστωθεί κάποιο εύρημα, θα πρέπει όλες οι ειδικότητες που θα αναλάβουν τον έλεγχο, και ενδεχομένως τη θεραπεία της ασθενούς, να είναι εξειδικευμένοι στον θηλάζοντα μαστό και στις αλλαγές που υφίσταται ο μαζικός αδένας κατά την περίοδο αυτή, καθώς και στα ιδιαίτερα ευρήμα τα που

στις εξετάσεις των γυναικών αυ τών.

εξετάσεις δύνανται να

εγκυμοσύνης. Οι καρκίνοι που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη/θη λασμό συνήθως προϋπάρχουν, έστω και σε μορφή insitu, και ενεργοποιούνται με την κύηση. Ως εκ τού του, σε γυναίκες ηλικίας άνω των 30 που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν είναι απαραίτητο να υπάρχει κα λός έλεγχος των μαστών προ εγκυμοσύνης. Επίσης, στον 4ο και 8ο μήνα της κύησης, προτείνεται έλεγ χος με υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση. Οι γιατροί που έχουν αναλάβει τη φροντίδα της γυ ναίκας κατά την κύηση και τη λοχεία πρέπει να εί ναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά στον καρκίνο του μαστού, ακόμη και στις νεαρές ηλικίες. Συμπτώματα, όπως μάζα που δεν υποχωρεί (> 2

λαμβάνει τον μαιευτήρα, χειρουργούς, ογκολόγους, ακτινοθεραπευτές και ψυχολόγους. Οι ειδικοί προτείνουν τη διακοπή του θηλασμού μετά τη διάγνωση για πολλούς λόγους. Αφενός η διακοπή του θηλασμού βελτιώνει τις συνθήκες του χειρουργείου (μείωση υπεραιμίας, μειωμένη πιθανότητα επιπλοκών) και αφετέρου οι συμπλη ρωματικές θεραπείες που θα χρειαστούν δεν είναι συμβατές με τον θηλασμό. Όσον αφορά μελλοντικές εγκυμοσύνες, οι γυναίκες θα πρέπει να ενημερώνονται ότι η εγκυμοσύνη εί ναι δυνατή και δεν φαίνεται να σχετίζεται με χειρό τερη πρόγνωση για τον καρκίνο του μαστού. Δεδο μένου ότι οι περισσότερες υποτροπές του καρκί νου του μαστού εμφανίζονται μέσα σε τρία-πέντε χρόνια μετά την αρχική διάγνωση, πρέπει να συνι στάται στις ασθενείς να αναβάλουν την εγκυμοσύ

νη για το διάστημα αυτό, ανάλογα με τον κίνδυ νο υποτροπής της νόσου. Είναι καθοριστικής ση μασίας, πριν από οποιαδήποτε προσπάθεια για εγκυμοσύνη, να υποβάλλεται η ασθενής σε πλή ρη ογκολογική αξιολόγηση. Οι γυναίκες που έχουν λάβει προηγούμενη θερα πεία για καρκίνο του μαστού και δεν παρουσιάζουν κανένα στοιχείο υπολειμματικού όγκου, θα πρέπει να ενθαρρύνονται να θηλάζουν τα παιδιά τους, κα θώς δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο θηλασμός αυξά νει τον κίνδυνο για υποτροπή του καρκίνου του μα στού ή ανάπτυξη ενός δεύτερου καρκίνου, ούτε ότι φέρει κάποιο κίνδυνο για την υγεία του παι διού. Υπάρχουν, όμως, ενδείξεις ότι η συντηρητική επέμβαση του μαστού και η επακόλουθη ακτινοβο λία μειώνουν την ικανότητα του πάσχοντος μαστού για παραγωγή γάλακτος. Ωστόσο, υπάρχουν ανα φορές για πολλές γυναίκες που μπόρεσαν να θη λάσουν τα παιδιά τους και από τους δύο μαστούς, μετά από θεραπεία για καρκίνο του μαστού. Συ νήθως, όμως, οι μητέρες που έχουν επιβιώσει από καρκίνο του μαστού δεν επιθυμούν οι ίδιες να θη λάσουν τα παιδιά τους, ιδίως από τον πάσχοντα μα στό, κυρίως για ψυχολογικούς λόγους. Συμπερασματικά, ο μητρικός θηλασμός είναι από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορεί να προσφέρει μία μητέρα στο παιδί της. Φαίνεται, όμως, από τη βιβλι ογραφία ότι και η μητέρα επωφελείται σημαντικά, δεδομένου ότι ο αποκλειστικός θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, αλλά και των ωοθηκών σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα. Οι ει δικοί, όμως, που αναλαμβάνουν την παρακολού θηση και τη φροντίδα μιας γυναίκας κατά την εγκυ μοσύνη και τον θηλασμό, θα πρέπει να είναι ενη μερωμένοι για τον τακτικό έλεγχο στον οποίο πρέ πει να υποβάλλεται η μέλλουσα μητέρα και να δεί χνουν ιδιαίτερη ευαισθησία και προσοχή σε οποιο δήποτε σύμπτωμα ή τυχαίο απεικονιστικό εύρημα εμφανισθεί κατά την περίοδο αυτή. u

Μήπως όμως φέτος αντιμετωπίσουμε τον εφιάλτη; Για διάφορους λόγους, πολλοί ειδικοί είχαν προβλέ ψει ότι η περίοδος γρίπης 2021-22 θα ήταν σοβαρή. Η αμέσως προηγούμενη, η πρώτη πλήρης περίοδος γρίπης από την έναρξη της πανδημίας, ήταν πρα κτικά ανύπαρκτη, κάτι που εν πολλοίς αποδόθηκε στα μέτρα ατομικής προστα σίας έναντι της Covid-19, όπως η εξ αποστάσεως εκπαίδευση και εργασία, η κοινωνική αποστασιοποί ηση και η χρήση μάσκας. Ωστόσο, η απουσία ουσι αστικά γρίπης ισοδυνα μούσε με απουσία έκθεσης του πληθυσμού σε ιούς γρίπης και αποδυνάμωσε τη συλλογική ανοσία σε αυτούς κατά τον πρώτο ενάμιση χρόνο της παν δημίας. Αν συνυπολογίσουμε την επιστροφή στο σχολείο

Παρά τον

αριθμό κρουσμάτων, ο αντίκτυπος, όπως αξιολογήθηκε από τον αριθμό των ασθενών που χρειάστηκαν νοσηλεία ή των ασθενών που απου σίασαν από την εργασία ή το σχολείο, παρέμεινε χαμηλός έως μέτριος. Ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύτηκαν με γρίπη στην Αυστραλία κορυ φώθηκε νωρίς, αλλά δεν βρέθηκε υψηλότερος σε σχέση με τις προηγούμενες 5 περιόδους γρίπης. Παρόλο που η προσπάθεια να προβλεφθεί η σο βαρότητα της επερχόμε νης περιόδου γρίπης στην Ευρώπη στη βάση των δεδομένων της περιόδου γρίπης στην Αυστραλία που προηγήθηκε δεν μπο ρεί να μας οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα, καθώς δεν υπάρχει απόλυ τη αντιστοιχία, είναι πιθα νό η περίοδος γρίπης 2022-23 για τη χώρα μας να έχει σημαντική βαρύτητα και θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο σενάριο και ας μην επαληθευθεί

χορήγηση αναμνηστικής δόσης με τα επικαιρο ποιημένα διδύναμα εμβόλια που περιλαμβάνουν και την παραλλαγή Ομικρον (ΒΑ.1, ΒΑ.4/ΒΑ.5) σε χρονικό διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών μετά την τελευταία δόση του εμβολίου ή τη νόσηση από κορωνοϊό σε: όλα τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, σε άτομα ηλικίας 12-59 ετών που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου σύμφωνα με τις οδη γίες του θεράποντα ιατρού, σε διαμένοντες και ερ γαζομένους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων ή άλλες μονάδες φροντίδας χρονίως πασχόντων, σε επαγγελματίες υγείας και σε άτομα που διαβιούν ή φροντίζουν ασθενείς με ανοσοκαταστολή ή άλλο υποκείμενο νόσημα. Σε σχέση με τον εμβολιασμό έναντι τις γρίπης, αυ τός συστήνεται σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, παιδιά και ενήλικες με χρόνια υποκείμενα νοσήμα τα, έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες, άτομα με νοσογόνο πα χυσαρκία, άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, σε εργα ζομένους σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και σε κλειστούς πληθυσμούς. Πέρυσι πολλοί πολίτες αμέλησαν τον αντιγριπικό εμβολιασμό παρακολουθώντας τη δραστηριότη τα της γρίπης να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα με το ποσοστό

συστήνει

βλέπουμε τα ποσοστά να αυξάνονται. Συνιστάται να κάνετε το εμβόλιο κατά της γρίπης τον Οκτώβριο. Εάν εμβολιαστείτε πολύ νωρίς, υπάρχει πιθανότητα η ανοσία σας να εξα σθενήσει. Ορισμένα παιδιά μπορεί να χρειαστούν αναμνηστικό εμβόλιο μετά τον αρχικό εμβολια σμό. Το ρινικό εμβόλιο είναι μια αποτελεσματική εναλλακτική λύση για άτομα ηλικίας 2 έως 49 ετών με φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα. Δεν εί ναι για έγκυες γυναίκες, παιδιά που λαμβάνουν ασπιρίνη ή ασθματικά παιδιά κάτω των 4 ετών.

Μπορούμε να κάνουμε εμβόλια για την Covid-19 και τη γρίπη ταυτόχρονα; Ναι. Αρχικά, συστάθηκε μια απόσταση δύο εβδομάδων μεταξύ του εμβολίου Covid-19 και άλλων εμβολιασμών, αλλά τώρα ξέρουμε ότι μπορούμε να κάνουμε το εμβόλιο Covid-19 ή τον αναμνηστικό εμβολιασμό ταυτόχρονα με το εμβόλιο για τη γρίπη. Μελέτες δείχνουν ότι το να τα κάνετε και τα δύο μαζί δεν επηρεάζει την αποτελεσματικότητα.

Ποιος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στο να προσβληθεί από γρίπη; Το εμβόλιο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για όσους διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών

κρούσμα

σοβαρά

άλωτους ηλικιωμένους, παιδιά και όσους έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ασθενείς με καρκίνο και άτομα με HIV ή πνευ μονική νόσο. Οσο περισσότερο καταστέλλετε τη γρίπη μέσω του εμβολιασμού τόσο λιγότερες ευκαιρίες έχει ο ιός να μεταλλαχθεί και να μολύ νει περισσότερους ανθρώπους. Θα έχετε επίσης χαμηλότερα ιικά φορτία. Πώς μπορεί να με βοηθήσει ένα εμβόλιο γρίπης εάν κολλήσω τη γρίπη; Η λήψη εμβολίου κατά της γρίπης μειώνει τις πιθανότητες να αρρωστήσετε. Εάν το κάνετε, η ασθένειά σας θα είναι λιγότερο σοβαρή. Μια μελέτη του 2018 διαπίστωσε ότι ο εμβολιασμός κατά της γρίπης μεταξύ των ενηλίκων μείωσε τον κίνδυνο εισαγωγής σε μονάδα εντατικής θεραπείας κατά 59% και μια μελέτη του 2014 έδειξε ότι ο αντιγριπικός εμβολιασμός μείω σε τον κίνδυνο εισαγωγής παιδιών σε παιδική μονάδα εντατικής θεραπείας που σχετίζεται με τη γρίπη κατά 74%.

Τι ομοιότητες έχει η γρίπη με την Covid-19; Και τα δύο εξαπλώνονται

ρούν

ημέρες.

προκαλέσουν

συμπτωμάτων

με αυτά της Covid-19. Εάν αρχίσετε να αισθάνεστε άρρωστοι, είναι σημαντικό να μπεί τε σε καραντίνα και να κάνετε τεστ για Covid-19, ώστε να την αποκλείσετε.

Είναι ασφαλή τα εμβόλια κατά της γρίπης; Είναι τα πιο ελεγμένα και οι παρενέργειες είναι μι κρές. Σπάνιες παρενέργειες –όπως μια αλλεργική αντίδραση– μπορεί να συμβούν, αλλά ο κίνδυνος εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από ό,τι με πολ λά άλλα κοινά φάρμακα. Αν κάποιος με αλλεργία στο αβγό δεν είχε αλλεργική αντίδραση στο εμβό λιο της γρίπης στο παρελθόν, θα πρέπει να κάνει το εμβόλιο. Εάν η αλλεργία είναι σοβαρή, θα πρέπει να παρακολουθείται κατά τη λήψη του εμβολίου. Επίσης, υπάρχουν δύο εμβόλια που δεν παρα σκευάζονται σε αβγά: το rIIV, μια ανασυνδυασμένη πρωτεΐνη, και το ccIIV, το οποίο παρασκευάζεται σε κυτταρική καλλιέργεια. Συνιστάται κάποιο από τα διαθέσιμα εμβόλια κατά της γρίπης έναντι άλλων; Ναι, για κάποιους ανθρώπους. Για την εποχή της γρίπης 2022-2023, συνιστώνται κατά προτίμη ση τρία εμβόλια για άτομα 65 ετών και άνω –το τετραδύναμο εμβόλιο υψηλής δόσης Fluzone, το τετραδύναμο ανασυνδυασμένο εμβόλιο γρί πης Flublok ή το τετραδύναμο ανοσοενισχυτικό εμβόλιο γρίπης.

Μπορούμε να κολλήσουμε γρίπη από το εμβόλιο της γρίπης; Το εμβόλιο χρειάζεται δύο εβδομάδες για να είναι αποτελεσματικό, επομένως θα μπορούσε κάποιος να προσβληθεί από τη γρίπη κατά τη διάρκεια αυ τής της περιόδου. Το εμβόλιο εκθέτει το σώμα σε μια εξασθενημένη

χοντρούς ή λεπτούς τρόπους ποιος είναι ο νικητής ή ο «άλφα». Το Man Box περιλαμβάνει ιδέες του τύπου ότι οι άντρες δεν πρέπει να εκφράζονται συναισθηματικά, πρέ πει να είναι επιθετικοί, σκληροί και δυνατοί. Αυτό διαδίδεται από ταινίες δράσης, βιντεοπαιχνίδια, αθλήματα και σε άλλες μορφές λαϊκής κουλτούρας και όσοι δεν ταιριάζουν στην προδιαγεγραμμένη έννοια περιθωριοποιούνται. Αλλά φαίνεται πως τα στερεότυπα βλάπτουν σο βαρά την ψυχική υγεία των ανδρών. Μερικοί από αυτούς πίνουν υπερβολικά ή αισθάνονται απελπι σμένοι ή αυτοκτονικοί και μια αυστραλιανή έρευνα –The Men’s Project– βρήκε ότι σ’ αυτό συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό οι στερεοτυπικές ιδέες σχετικά με το τι σημαίνει να είσαι άνδρας. Αυτές οι απόψεις έχουν μεγαλύτερη επιρροή στην αρνητική συ μπεριφορά από άλλους παράγοντες, όπως η εκ παίδευση,

οι άντρες θα πρέπει να χρησιμοποιούν βία για να έχουν σεβασμό εάν είναι απαραίτητο ή ότι δεν είναι καλό για ένα αγόρι να διδάσκεται πώς να μαγειρεύει, να ράβει, να καθαρίζει το σπίτι ή να φροντίζει τα μικρότερα παιδιά. Οι αυτοκτονικές σκέψεις συσχετίστηκαν πιο έντονα όταν οι άνδρες πίστευαν ότι πρέπει να έχουν όσο περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους

l το

αλικά σχόλια σε μια γυναίκα που δεν γνώριζε, δημόσια ή διαδικτυακά, τον περασμένο μήνα, σε σύγκριση με το 7% έξω από το κουτί.

l το 52% των ανδρών στο κουτί είχε βιώσει σωμα τικό εκφοβισμό και βία τον περασμένο μήνα, σε σύγκριση με το 15% έξω από το κουτί.

l το 38% των ανδρών στο κουτί είχε εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα τον περασμένο χρόνο, σε σύ γκριση με το 11% έξω από το κουτί. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, οι εκπαιδευ τικοί και άλλοι που επιδιώκουν να αντιμετωπί σουν τη βία, την ψυχική υγεία, την αυτοκτονία, την κατάχρηση αλκοόλ και άλλα ζητήματα θα πρέπει να δώσουν προσοχή στον ρόλο των αν δρικών κανόνων. Για να σημειώσουμε πρόοδο, πρέπει επίσης να διερευνήσουμε πώς να αλλά ξουμε

έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής πάνω από 4.900.000 κρούσματα, το οποίο σημαίνει ότι περίπου 490.000 ασθενείς θα υποφέρουν από εμμένοντα συμπτώματα μισό χρόνο μετά την αρχική νόσηση και ο αριθμός αυτός θα συνεχίζει να αυξάνει όσο αυξάνονται τα κρούσματα. Τα ερωτήματα σχετικά με τη long Covid είναι πολλά δεδομένου ότι τα παρατεινόμενα συμπτώματα

Covid περιλαμβάνουν

η οποία αναφέρεται στις διάφορες μελέτες σε ποσοστό 15%-87%, δύσπνοια (10%-71%), δυσφορία στον θώρακα (12%-44%), βήχα (17%-34%), ανοσμία (10%-13%). Λιγότερα συχνά σε ποσοστό κάτω από 10% αναφέρονται αρθραλγίες, μυαλγίες, κεφαλαλγία, ίλιγγος, αίσθημα ζάλης, δυσγευσία, αϋπνία, αλωπεκία,

είχαν μολυνθεί με το στέλεχος Ομικρον του SARS-CoV-2, συγκριτικά με 10,8% μεταξύ 41.000 ατόμων που είχαν μολυνθεί με το στέλεχος Δέλτα του SARS-CoV-2. Ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσησης κατά την οξεία φάση οι ασθενείς αξιολογούνται σε

φρικής λειτουργίας, στη διάρκεια 6μήνου, ενώ σε άλλο ποσοστό μπορεί να εμφανιστεί διαταραχή στο μεταβολικό προφίλ των ασθενών με εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη, δυσλιπιδαιμίας, ενδοκρινολογικές διαταραχές, αναιμία. Ανάλογα με τη συμπτωματολογία και τα εργαστηριακά ευρήματα οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω εξειδικευμένο έλεγχο από διαφορετικές ειδικότητες, καθώς και πιο ειδικές εξετάσεις (π.χ. υπερηχογράφημα καρδιάς, μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, υπερηχογράφημα ήπατος κ.λπ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι ιατρικές ειδικότητες

Ασθενών Ελλάδας επισφράγισαν τον αντίκτυπο της Φωνής των Ασθενών τα τελευταία χρόνια τόσο σε διαδικασίες χάραξης πολιτικών υγείας όσο και συμ μετοχής στο φάσμα της καθημερινότητας. Η ενιαία Φωνή των 65 συλλόγων ασθενών μελών της Ενωσης από κάθε θεραπευτική κατηγορία έχει επιτύχει τα τελευταία χρόνια να προσκαλέσει όλους τους εκπρο σώπους της πολιτείας όχι μόνο σε εγκαίνια γραφείων, αλλά και στο τραπέζι του διαλόγου, προκειμένου να βρεθούν από κοινού λύσεις στο πεδίο της υγείας. Αυτό το μονοπάτι διαβούλευσης, που ζύμωσε με ταξύ άλλων και την ίδρυση της Ενωσης Ασθενών Ελλάδας το 2019, απέφερε τον περασμένο Μάιο μια νίκη σε ένα πάγιο αίτημα των χρόνιων ασθενών, τη θεσμοθέτηση της Ενωσης από την πολιτεία ως τη συνομιλήτριά της σε θέματα χάραξης πολιτικών υγείας με το Αρθρο 60 του Νόμου 4931/2022. Με τον χρόνιο ασθενή και τις ανάγκες του στο επίκε ντρο, δημιουργήσαμε από το 2020 την πενταψήφια γραμμή ΜΑΖΙ 11132, το καθημερινό σημείο επικοινω νίας των ασθενών με την Ενωση Ασθενών Ελλάδας, συμβάλλοντας παράλληλα μέσα από τεκμηριωμένες

τελευταία δεκαετία επέφερε σειρά προκλήσεων στις ζωές των χρόνιων ασθενών αλλά και γενικό τερα στην κοινωνία. Στον απόηχο της δεκαετούς οικονομικής ύφεσης, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για την έγκαιρη πρόσβαση σε θεραπείες και την οικο νομική συμμετοχή σε αυτές, η πανδημία απέκοψε

σύνολο

και

ασθενών από το Σύστημα

ιατρό.

Στην ίδια λογική υλοποιούνται ήδη ανάλογα ψη φιακά προγράμματα, όπως το Πρόγραμμα προσυ μπωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού «Φώφη Γεννηματά», στα οποία η πολιτεία πλέον επικοινωνεί με τον πολίτη και όχι το αντίθετο, όπως γίνονταν στα χρόνια πριν από την πανδημία. Ανα φερόμαστε συνεπώς σε μια νέα εποχή για τη σχέση πολιτείας και ασθενών, την οποία φυσικά θα αξιο λογήσουμε στο προσεχές μέλλον.

- Ως Ενωση Ασθενών Ελλάδας πού θεωρείτε ότι επείγει να υπάρξουν βελτιώσεις στο σύστη μα υγείας, μετά και το πρόγραμμα του Προ σωπικού Γιατρού; Η βελτίωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας θα πρέπει να αποτελεί μια καθημερινή πρόκληση αλλά και πρόσκληση για θεσμικές αλλαγές για τους εμπλεκόμενους φορείς της υγείας, με τον πήχη να παραμένει πάντοτε ψηλά. Στη στρεβλή αντιμετώπι ση αλλά και τη συμφόρηση της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης, στα οποία έχουμε ανα φερθεί πολλές φορές στο παρελθόν, ο θεσμός του Προσωπικού Γιατρού φαίνεται πως θα συμβάλει με θετικό πρόσημο. Ωστόσο τα προβλήματα υποστε λέχωσης αλλά και οι ελλείψεις κινήτρων προς το ια τρικό προσωπικό εξακολουθούν να υφίστανται, με αποτέλεσμα οι εκροές στο εξωτερικό αλλά και τον ιδιωτικό τομέα να συνεχίζονται. Η υποχρηματοδότηση

5%

ξεπερνά

ιδιωτι

να αντιμετωπί ζεται πλέον ένας χρόνιος ασθενής.

που έχουν ανάγκη. Επιζητάμε τη δομική μεταρρύθμιση του Συστήματος Υγείας που περιλαμβάνει τις αλλαγές που ήδη δρομολογούνται, όπως η ψηφιοποίηση και η θέσπιση του Προσωπικού Γιατρού αλλά και αύξηση των δημόσιων δομών, καθώς και του αριθμού των ιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας εξασφαλίζοντας την πρόσβαση των πολι τών

ολοκληρωμένες, αξιόπιστες και ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.

του αίματος και η αργή εκκαθάρισή της σημαίνουν ότι μια δόση καφεΐνης έχει αρκετό χρόνο για να ασκήσει τα αποτελέσματά της.

Η αδενοσίνη Η καφεΐνη μπορεί να εισέλθει σε κάθε κύτταρο ασκώντας πολλές επιδράσεις και μια από αυτές είναι ότι παρεμποδίζει τη δράση της αδενοσί νης, ενός μορίου που κάνει πολλά πράγματα μέσα στο σώμα και παντού υπάρχουν υποδο χείς της. Στον εγκέφαλο, η αδενοσίνη λειτουρ γεί ως νευροδιαβιβαστής και όταν συνδεθεί

τους

μέσα σε 30 λεπτά αφότου πιούμε ένα ποτό με καφεΐνη αρχίζουμε να νιώ θουμε μια διανοητική και σωματική διέγερση, ακόμα και ευφορία. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι αθλητές, μετά το 1900, άρχισαν να καταφεύ γουν στην καφεΐνη. Επίσης, οι φοιτητές, κατά τη διάρκεια των εξετάσεων καταναλώνουν καφέ για να έχουν μεγαλύτερες αντοχές. Μια μελέ τη μεταξύ 496 φοιτητών που δημοσιεύθηκε στο Nutrition Journal βρήκε ότι αυτοί που κατανά λωσαν ενεργειακά ποτά με καφεΐνη είχαν καλύ τερους βαθμούς στα διαγωνίσματά τους. Δεν επηρεάζεται μόνο ο εγκέφαλος από την κα φεΐνη. Υπάρχουν υποδοχείς

λόγω

ματισμού είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν θρόμβωση τόνισαν όλοι οι ομιλητές κατά τη διάρκεια Συνέντευ ξης Τύπου που οργάνωσε το ΙΜΕΘΑ, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου). Στον εορτασμό συμμετέχουν 19 Επιστη μονικές Εταιρείες και έχει την Αρωγή και Στήριξη του Υπουργείου Υγείας. «Για την πρόληψη της Φλεβικής Θρομβοεμβολής (ΦΘΕ), το προσωπικό του νοσοκομείου θα πρέπει να αξιολογεί τους ασθενείς κατά την εισαγωγή τους για τον κίνδυνο ανάπτυξης ΦΘΕ και να χρησιμοποιεί τις κατάλληλες διαδικασίες πρόληψης και θεραπείας» τό νισε ο κ. Αλέξανδρος Τσελέπης, Καθηγητής Βιοχη μείας-Κλινικής Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και απερχόμενος Πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ. «Η θρόμβω ση είναι μία πολύ κοινή κατάσταση που περίπου οι μι σοί από εμάς δεν γνωρίζουμε και συχνά παραβλέπου με. Ένας στους τέσσερις ανθρώπους παγκοσμίως πε θαίνει από καταστάσεις που σχετίζονται με τη θρόμ βωση. Σημειώστε, ότι στη θρόμβωση γενικότερα οφείλονται  κυρίως οι 3 πρώτες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκόσμια: Το Εγκεφαλικό Επεισόδιο, το ‘Εμ φραγμα του Μυοκαρδίου και η Φλεβική Θρομβοεμ βολική Νόσος» κατέληξε.  Στη χώρα μας εκτιμάται ότι οι θάνατοι ετησίως φτάνουν τις 50.000.

Φλεβική Θρομβοεμβολή (ΦΘΕ), είναι η κύρια αιτία

την μείωση

θνητότη

θανάτων παγκόσμια»

, Καθηγητής Αγ

Θεσσαλίας, Πρό εδρος του Ι.Μ.Ε.Θ.Α. «Τη νόσο αποτελούν η Θρόμ βωση των περιφερικών Φλεβών και η Πνευμονι κή Εμβολή. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν, ότι πολ λοί νοσηλευόμενοι ασθενείς που κινδυνεύουν από ΦΘΝ δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη, η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομ βωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλ τσών και με κατάλληλη κιητοποίηση εντος του Νο σοκομείου ή του Κέντρου Αποκατάστασης, ενώ σε κάποιους άλλους η διάγνωση της ΦΘΕ καθυστερεί καθως προεξάρχει η νόσος για την οποία εισήλθαν στο Νοσοκομείο», επεσήμανε ο καθηγητής. «Για την πρόληψη της σχετιζόμενης με το νοσοκο μείο ΦΘΕ και της σχετικής νοσηρότητας, κάθε νο σοκομείο παγκοσμίως θα πρέπει να καθιερώσει και να επιβάλει πρωτόκολλο ΦΘΕ. Τα πρωτόκολλα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το ίδρυμα και τη χώρα, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνουν αξιολό γηση κινδύνου ΦΘΕ που συνδέεται με τις κατάλλη λες οδηγίες πρόληψης και θεραπείας. Ενώ ορισμέ νες χώρες έχουν καθιερώσει τέτοια πρωτόκολλα, η πλειονότητα δεν τα εφαρμόζει ακόμη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η to ISTH, το ΙΜΕ ΘΑ και οι 19 συμμετέχουσες στον εορτασμό Επι στημονικές Εταιρείες παροτρύνουν τα νοσοκο μεία, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους ορ γανισμούς ελέγχου ποιότητας νοσοκομείων στην χώρα μας να καταστήσουν το πρωτόκολλο

κατέληξε

κος Ματσάγκας.

Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλι νικής Αθηνών και Μέλος Δ.Σ του Ι.Μ.Ε.Θ.Α, Δημή τρης Ρίχτερ διευκρίνισε

«ορισμένες χειρουργι κές επεμβάσεις και ιατρικές διαδικασίες θεωρεί ται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για ΦΘΕ». Ενδεικτικά: l Ορθοπεδική χειρουργική (π.χ. ολική χειρουργική ισχίου ή γόνατος)

l Μείζονα γενική χειρουργική επέμβαση (ειδικά που αφορά την κοιλιά, τη λεκάνη, το ισχίο ή τα πόδια)

l Μεγάλη γυναικολογική χειρουργική επέμβαση

l Ουρολογική χειρουργική

l Νευροχειρουργική

l Καρδιοθωρακική χειρουργική

l Μείζονα αγγειοχειρουργική

l Χημειοθεραπεία για τη θεραπεία του καρκίνου «Εάν εσείς ή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο θα υποβληθείτε σε κάποια από αυτές τις διαδικασί ες, φροντίστε να ζητήσετε μια αξιολόγηση κιν δύνου ΦΘΕ και να μιλήσετε για την πρόληψη αυ τής» προτρέπει ο κ. Ρίχτερ , συμπληρώνοντας ότι «η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και θερα πεία της θρόμβωσης θα οδηγήσει στη μείωση των θανάτων από θρόμβωση και στη σημαντική ελάττωση των συνολικών ποσοστών θνησιμό τητας αλλά και θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής στην χώρα μας». Τις δράσεις του Ι.Μ.Ε.Θ.Α, που περιλάμβαναν Δια Ζώσης Συνέντευξη Τύπου, τηλεοπτικό και ραδιο φωνικό σποτ, αποστολή newsletter με προωθητικό υλικό για τη Θρόμβωση και την Παγκόσμια Ημέρα & social media campaign υποστήριξαν οι εταιρείες ΒΙΑΝΕΞ, BAYER, LEO PHARMA, SANOFI. u

ταν κάθεστε για μεγάλες περιόδους χωρίς να σηκώ νεστε, οι μεγάλοι μύες των ποδιών σας παραμένουν αδρανείς. Χωρίς καμία δράση αυτοί οι μύες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα σάκχαρα και τα λίπη που επιπλέουν στο αίμα σας –και θεωρητικά, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση βάρους και μεταβολικές ασθένειες όπως ο διαβήτης τύπου 2. Ταυτόχρονα, η μειωμένη ροή αίματος στις αρτηρίες οδηγεί σε εχθρικές κα ταστάσεις που προάγουν τον τραυμα τισμό στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων. Κατά τη διάρκεια της ζωής, αυτός ο τραυματισμός πιθανότατα συμβάλλει σε καρδιακές παθήσεις και σε νόσο των περιφερικών αρτηριών. Επιπλέον, όταν οι μύες των ποδιών σας παραμένουν αδρανείς για μεγά

λες περιόδους, το αίμα συλλέγεται στις φλέβες σας, γεγονός

νται τακτικά αφού κάθονται για σύ ντομες περιόδους. Αυτό λέγεται δια κοπτόμενο κάθισμα. Είναι τα μοτίβα καθίσματος σημαντικά για τη μετα βολική υγεία; Τα αναδυόμενα στοι χεία δείχνουν πως είναι. Από μελέτες παρατήρησης μάθαμε ότι οι ενήλι κες με παρατεταμένη καθιστική ζωή έχουν μεγαλύτερη περιφέρεια μέ σης, υψηλότερο ΔΜΣ (Δείκτη Μάζας Σώματος) και στο αίμα τους έχουν λιγότερα καλά λιπαρά, περισσότερα κακά λιπαρά και υψηλότερα επίπεδα σακχάρου σε σύγκριση με ενήλικες με διακεκομμένα καθίσματα. Για να ελέγξουν εάν τα προβλήματα με τον μεταβολισμό του λίπους και του σακχάρου προκαλούνται από τα μοτίβα καθίσματος, οι ερευνητές σε όλο τον κόσμο, έχουν πραγματο ποιήσει πειράματα. Εφεραν άτομα στο εργαστήριο, βάζοντάς

και η κόπωση ήταν επίσης υψη λότερες τις ημέρες με παρατεταμένο κάθισμα σε σύγκριση με τις ημέρες με διακεκομμένα μοτίβα. Αυτές οι πρωτοποριακές εργαστη ριακές μελέτες παρείχαν ισχυρές ενδείξεις ότι τα μοτίβα καθίσματος είχαν άμεση επίδραση στον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται τα λίπη και τη ζάχαρη, κάτι που είναι γνωστό ως μεταβολισμός. Αυτό οδή γησε στην ιδέα ότι η παρατεταμένη καθιστική ζωή κατά τη διάρκεια της ζωής θα μπορούσε να συμβάλει σε μεταβολικές ασθένειες όπως ο δια βήτης. Δεδομένου ότι ο διαβήτης μπορεί να πάρει πολύ χρόνο για να αναπτυχθεί, αυτό το θέμα δεν μπορεί να ελεγχθεί πρακτικά στο εργαστή ριο. Ετσι μια μελέτη στράφηκε στην παρατήρηση του πληθυσμού για να απαντήσει στην ερώτηση.

βήτη. Η ομάδα με τα περισσότερα δι ακοπτόμενα μοτίβα είχε τις λιγότερες γυναίκες με διαβήτη.

Πρότυπα καθίσματος Τα μοτίβα καθίσματος περιγράφουν πώς κάθονται οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μερικοί άνθρω ποι συνήθως κάθονται για μεγάλες περιόδους τη φορά και σπάνια ση κώνονται. Αυτό αναφέρεται ως παρα τεταμένο μοτίβο καθίσματος. Αλλοι σπάνια κάθονται ακίνητοι. Σηκώνο

τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα. Τις ημέρες με παρατετα μένα μοτίβα, το σώμα μας δεν είναι

θέση

μεταβολίσει τα λίπη ή τη ζάχαρη με τον τρόπο που το κάνει με διακεκομμένα μοτίβα. Η αρτηριακή

Σχετίζονται τα μοτίβα καθίσματος με τον διαβήτη; Οι ερευνητές επιστράτευσαν πάνω από 6.000 γυναίκες ηλικίας 65-99 ετών από τη μελέτη Women’s Health Initiative και μέτρησαν την καθιστική ζωή τους για επτά ημέρες χρησιμο ποιώντας μόνιτορ δραστηριότητας ερευνητικού επιπέδου. Είχαν, επίσης, αναλυτικά αρχεία υγείας για πάνω από 20 χρόνια, τα οποία περιελάμ βαναν πληροφορίες για το εάν οι γυναίκες είχαν ποτέ διαγνωστεί με διαβήτη. Οπως ήταν αναμενόμενο, η μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες με την πιο παρατεταμένη καθιστική ζωή εί χαν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για δια

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν προ ηγμένες στατιστικές διαδικασίες, για να ληφθούν υπόψη οι διαφορές σε άλλους παράγοντες όπως οι διατροφι κές συνήθειες, η σωματική δραστηρι ότητα, η χρήση φαρμάκων, το βάρος, η ηλικία, η χρήση αλκοόλ και τσιγάρου και η γενική υγεία, δίνοντας περισσό τερη σιγουριά ότι τα μοτίβα καθίσμα τος συνδυάζονταν με τον διαβήτη. Ωστόσο, απαιτούνται πρόσθετες μελέ τες ειδικά κατάλληλες για την απάντη ση στο ερώτημα της αιτιότητας. Ενώ αυτή ήταν μια μελέτη για τη σχέ ση της καθιστικής ζωής και του δια βήτη αποκλειστικά σε ηλικιωμένους, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά παρόμοια με τα πρόσφατα ευρήμα τα μιας άλλης μελέτης που περιέλαβε μια νεότερη ομάδα. Ερευνητές από την Ολλανδία μελέτησαν 2.500 ενήλι κες ηλικίας 40-75 ετών και διαπίστω σαν ότι τα παρατεταμένα καθίσματα σχετίστηκαν με διαβήτη τύπου 2 και με μεταβολικό σύνδρομο. Με βάση τα ευρήματα από αυτές τις δύο μελέτες, και λαμβάνοντας υπό ψη τα επιδημιολογικά δεδομένα και τα εργαστηριακά πειράματα, φαί νεται ότι η καθιστική ζωή μπορεί να συμβάλλει στην αυξανόμενη επιδη μία του διαβήτη. Τούτου λεχθέντος, αυτή είναι μόνο η αρχή της ιστορίας. Υπάρχει πολύ περισσότερη έρευνα που πρέπει να γίνει. Για την ώρα, αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι το διακοπτόμενο κάθισμα μπορεί να πα ρέχει προστασία από την εμφάνιση

διαβήτης

καθαρά

διαταραχή του παγκρέατος

διαβήτης επηρεάζει πράγματι το πάγκρεας, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται απλώς ως ασθένεια που επηρεάζει το σώμα από τον αυχένα και κάτω. Αν έχουμε αυτήν την άποψη, χάνουμε τον ψυχολογικό αντίκτυπο της ζωής με αυτήν την πάθηση. Και είναι μεγάλος. Εκτός από το ζήτημα της προσαρμογής στη διάγνωση μιας μακροχρόνιας πάθησης υγείας, τα άτομα με διαβήτη είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη. Υπάρχει και μια συγκεκριμένη μορφή κατάθλιψης που σχετίζεται με τον διαβήτη, γνωστή ως διαβητική δυσφορία. Είναι όταν ένα άτομο παλεύει να αντιμετωπίσει την κατάστασή του. Ο διαβήτης επηρεάζει τις πνευματικές ικανότητες. Η έρευνα δείχνει ότι η ασθένεια μπορεί να επηρεάσει την ικανότητά σας να σκέφτεστε καθαρά, να εστιάσετε και να ανακαλείτε αναμνήσεις. Επηρεάζει επίσης άλλες διεργασίες του εγκεφάλου, όπως το πώς σταθμίζετε τις επιλογές των τροφίμων. Οι ερευνητές διερευνούν πώς οι ορμόνες, όπως η ινσουλίνη, φαίνεται να ρυθμίζουν τις διατροφικές επιλογές. Αυτές οι επιδράσεις στον εγκέφαλο, μέσα σε ένα σύστημα

στα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας. Είναι μια πολύ επιτυχημένη επίθεση και ένας διαβητικός τύπου 1 δεν είναι πλέον σε θέση να παράγει ινσουλίνη ή παράγει ελάχιστη ποσότητα. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ο διαβήτης τύπου 1 είναι γενετικός, ωστόσο δεν θα αναπτύξουν διαβήτη όλοι όσοι έχουν τα γονίδια κινδύνου. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι ο διαβήτης τύπου 1 μπορεί να προκαλείται από ιό.

3. Πρέπει να κάνετε τακτικές ενέσεις ινσουλίνης Για τους διαβητικούς τύπου 1 απαιτείται ινσουλινοθεραπεία, αλλά αυτή μπορεί να χορηγηθεί χρησιμοποιώντας αντλίες ινσουλίνης. Αυτές οι συσκευές μειώνουν την ανάγκη για τακτική ένεση ινσουλίνης. Η ινσουλίνη εξακολουθεί να παρέχεται μέσω μιας βελόνας, η οποία είναι προσαρτημένη σε ένα σωληνάκι και στη συνέχεια στην αντλία. Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα με αυτήν τη μέθοδο. Το ένα είναι η διακριτικότητα και ο διαβητικός αποφεύγει

μπορεί να επαναφέρει τα επίπεδα γλυκόζης νηστείας στο αίμα σε φυσιολογικά επίπεδα σε διαβητικούς τύπου 2, γεγονός που οδήγησε σε προτάσεις ότι αυτό μπορεί να είναι μια θεραπεία. Αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι πρόκειται για κάτι μόνιμο και οι περισσότεροι γιατροί συμφωνούν ότι ο διαβήτης (εξαιρουμένου του διαβήτη κύησης) είναι δια βίου. Οι σοβαρές μακροχρόνιες επιπλοκές του διαβήτη είναι ο ακρωτηριασμός των άκρων, η απώλεια όρασης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο υπάρχει έλεγχος ρουτίνας για την παρακολούθηση αυτών των πτυχών της διαβητικής υγείας. Εν ολίγοις, ορισμένες επιπλοκές του διαβήτη μπορεί να σκοτώσουν. Ο διαβήτης είναι μια κρυφή ασθένεια και για πολλούς ανθρώπους σίγουρα δεν είναι εύκολο να τη διαχειριστούν. Η παροχή συμβουλών και εκπαίδευσης για την υγιεινή διαβίωση δεν αρκεί για να βοηθήσει όλους και πολλοί αποτυγχάνουν να διαχειριστούν την πάθησή τους (αν και ορισμένοι τα καταφέρνουν με επιτυχία μέχρι να προχωρήσει η ασθένειά τους και να αλλάξουν όλα). Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα επηρεάζονται από τη διατροφή, την άσκηση, τις διαταραχές του ύπνου, το στρες και άλλες ορμονικές επιδράσεις. Ετσι τα σημεία και τα συμπτώματα του διαβήτη σπάνια είναι σταθερά. ◆

σύγκριση

εκείνους

αυξημένος κίνδυνος

ισχίου

Γράφει ο Γιάννης Παλαιολόγος

κάταγμα

σχεδόν δέκα χρόνια. Eνας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για κατάγ ματα ισχίου είναι η οστεοπόρωση, μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από χαμηλή οστική μάζα και υποβάθμιση του οστικού ιστού. Η οστεοπόρωση και η οστεοπενία (όπου η οστική μάζα είναι χαμη λότερη από το φυσιολογικό, αλλά όχι ακόμη οστε οπορωτική) επηρεάζουν μία στις τρεις γυναίκες και έναν στους πέντε άνδρες που βιώνουν κάταγμα που προκαλείται από ευθραυστότητα των οστών. Πέρα από τον πόνο, ένα κάταγμα ισχίου οδηγεί σε απώλεια σωματικής λειτουργίας, μειωμένη κοινω νική δέσμευση, αυξημένη εξάρτηση και χειρότε ρη ποιότητα ζωής. Πολλοί άνθρωποι που έχουν κάταγμα ισχίου πρέπει να αλλάξουν τις συνθή κες διαβίωσής τους, όπως η μετεγκατάσταση από το σπίτι τους σε μια μονάδα φροντίδας ηλικιωμέ νων. Τελικά, η συχνά ταχεία υποχώρηση της υγεί ας ενός ηλικιωμένου μετά από κάταγμα ισχίου ση μαίνει ότι τα αποτελέσματα είναι φτωχά. Η ηλικία είναι ένας βασικός παράγοντας κινδύνου, καθώς τα κατάγματα του ισχίου είναι πιο πιθανό να συμβούν σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Εί ναι κυρίως αποτέλεσμα πτώσης ή όταν ο γοφός συ γκρούεται με ένα συμπαγές

μια υποκείμενη νό σος μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο θα νάτου. Ο θάνατος μετά από κάταγμα ισχίου μπορεί επίσης να σχετίζεται με πρόσθετες επιπλοκές του κατάγματος, όπως λοιμώξεις, εσωτερική αιμορρα γία, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή ανεπάρκεια. Μια μελέτη έδειξε ότι οι καρδιακές παθήσεις, το εγκεφαλικό και η πνευμονία είχαν ως αποτέλεσμα μακροπρόθεσμο διπλασιασμό του κινδύνου θα νάτου μετά από κάταγμα ισχίου και αυτός ο κίνδυ νος παρέμεινε υψηλός για έως και 10 χρόνια στις γυναίκες και 20 χρόνια στους άνδρες. Οι μελέτες υποδεικνύουν ότι ζητήματα που σχετίζονται με τη νοσηλεία, τη χειρουργική επέμβαση ή την ακινησία (που θα μπορούσε να θέσει τους ασθενείς σε κίν δυνο πνευμονίας) μετά από ένα κάταγμα οδηγούν σε άλλες επιπλοκές και τελικά σε πρόωρο θάνατο.

Πώς μπορούν να βελτιωθούν τα αποτελέσματα των ασθενών; Μαζί με τον έλεγχο του άμεσου μετεγχειρητικού πόνου και των συμπτωμάτων, οι ασθενείς θα πρέ πει να λαμβάνουν θεραπευτική αποκατάσταση και λειτουργική προπόνηση για την καλύτερη πιθανό τητα να ανακτήσουν την κινητικότητα. Λαμβάνο ντας υπόψη τις ατομικές ικανότητες, τη σωμα τική υγεία και τη λειτουργία,

δεδομένα δείχνουν

τέταρτα

υφίστανται κάταγμα

ανθρώ

σωματικής δραστηριότητας

δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα. Η υγιεινή διατροφή μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποκατάσταση. Ορισμένοι θεωρούν ότι οι ηλι κιωμένοι πρέπει να τρώνε περισσότερες πρωτεΐνες για να διατηρούν τη μυϊκή μάζα και τα οστά τους πιο δυνατά. Τα δεδομένα έχουν δείξει ότι η κακή διατροφή κατά τη στιγμή του κατάγματος μείωσε την ικανότητα των ανθρώπων να περπατούν χωρίς βοήθεια έξι μήνες μετά το κάταγμα, σε σύγκριση με εκείνους με καλή διατροφή. Υπάρχουν ανάμεικτα μηνύματα σχετικά με το εάν τα συμπληρώματα διατροφής βοηθούν στη βελ τίωση της λειτουργίας μετά από κάταγμα ισχίου. Αλλά ο συνδυασμός πρόσληψης πρωτεΐνης και σω ματικής δραστηριότητας είναι γνωστό ότι αυξάνει τη μυϊκή μάζα και τη λειτουργία. Η καλή μυϊκή μάζα και λειτουργία μειώνουν την αδυναμία και βελτιώ νουν την ισορροπία, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο πτώσεων και τα επακόλουθα του κατάγματος. u

γίνεται. Βαθιά ανθρώπινο, γραμμένο με περίσσευμα κατανόησης και αγάπης, ιδωμένο από τις οπτικές της θεραπευμένης και των θεραπευτών. Τεκμηριωμένο από διακεκριμένους επιστήμονες, με απλές και καθημερινές συμβουλές και διανθισμένο

θα πρέπει η ιατρική κοινότητα να υιοθετήσει μια ευρύτερη θεώρηση της θεραπείας που παίρνει υπόψη της κάθε παράμετρο της καθημερινότητας των ασθενών. Οπως ο ίδιος λέει: «Προσπάθησα να κινηθώ πέρα από τις δίαιτες του συρµού και τα εντατικά προγράµµατα γυµναστικής του τύπου αποκτήστε γρήγορα το σώµα που ονειρεύεστε. Η υγεία µας είναι εξαιρετικά πολυσύνθετη –κι εγώ θέλω να απλουστεύσω τα πράγµατα». Ετοιµαστείτε να αλλάξετε τον τρόπο ζωής σας προς το καλύτερο υιοθετώντας τις συµβουλές αυτού του επαναστατικού οδηγού. Με µια προσέγγιση που δίνει προτεραιότητα στην αιτία και όχι στο σύµπτωµα, ο διάσηµος Δρ Rangan Chatterjee, εµβληµατική µορφή του κλάδου της «προοδευτικής

καλύτερη επιλογή από

αυθεντικό νορβηγικό μουρουνέλαιο αρκτικού κύκλου Moller’s.Το μουρουνέλαιο Moller’s με γεύση λεμόνι αποτελεί εξευγενισμένο έλαιο από φρέσκο συκώτι μουρούνας ή άλλων ψαριών της οικογένειας Gadidae, όπως ο βακαλάος και ο γάδος. Είναι πλούσιο σε Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη D, ενώ περιέχει και βιταμίνη Α και βιταμίνη Ε (σαν αντιοξειδωτικό). Ετσι, τα οφέλη για τον οργανισμό είναι πολλαπλά: Προστατεύει την καρδιά.Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα DHA και EPA συνεισφέρουν στην εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς. Το μουρουνέλαιο Moller’s λεμόνι περιέχει το DHA Ωμέγα-3 λιπαρό οξύ που συμβάλλει στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς και στην καλή όραση. Ενισχύει

απαλό, λείο και ελαστικό. Χρησιμοποιήστε το επίσης ως μάσκα για πιο εντατική φροντίδα του δέρματός σας ή ακόμα και ως λάδι μασάζ για ένα χαλαρωτικό αποτέλεσμα αρωματοθεραπείας. Απλώστε το λάδι, αφήστε να δράσει τουλάχιστον 30 λεπτά

ή ακόμη και όλη τη νύχτα. Περιέχει φυσικά συστατικά όπως:

• έλαιο καρύδας, που συμβάλλει στο έντονο, βαθύ και διαρκές μαύρισμα, κλειδώνει την υγρασία και θρέφει το δέρμα.

έλαιο κακάο, που διευκολύνει το ομοιόμορφο, βαθύ

Septona

πρόκει-

πολλούς

Πάρτε τα μέτρα

χειμερινή

προμηθευτείτε την αντισηπτική lotion καθαρισμού χεριών με αλόη & 70% οινόπνευμα. Βοηθά στην απομάκρυνση των ρύπων και στη μείωση μετάδοσης μικροβίων απο τα χέρια. Περιέχει πανθενόλη και αλόη, που προστατεύουν και ενυδατώνουν

Physiomer Kids

διάλυμα για παιδιά από 2 ετών Φθινοπωρινός καιρός και πολλά παιδάκια ταλαιπωρούνται από τη βουλωμένη μυτούλα. Το Physiomer Kids είναι ρινικό διάλυμα ιδανικό για παιδάκια απο 2 ετών. Διατηρεί τη μύτη του παιδιού σας καθαρή κάθε μέρα! Το Physiomer Kids είναι ένα ισότονο ρινικό σπρέι, που καθαρίζει και ενυδατώνει τις ρινικές διόδους. Αποκαθιστά τη ρινική αναπνοή και μειώνει την ένταση και τη διάρκεια των ρινικών συμπτωμάτων, ενώ παράλληλα προλαμβάνει τις ΩΡΛ επιπλοκές. Με καθημερινή χρήση, συμβάλλει στην προστασία του παιδιού σας από το κρυολόγημα και τις επαναλαμβανόμενες ρινικές λοιμώξεις από τον παιδικό σταθμό ή το σχολείο. Ενδείξεις: Ρινική συμφόρηση Ρινική καταρροή Κρυολόγημα Καθημερινή υγιεινή Πρόληψη

Paranix

Το νούμερο 1 αντιφθειρικό προϊόν

σχολείο ξεκίνησε και μαζί οι μικροσκοπικοί επισκέπτες που ταλαιπωρούν το παιδί σας. Το Paranix είναι το νούμερο1 αντιφθειρικό προϊόν σε Ελλάδα και Ευρώπη, ο απόλυτος σύμμαχός σας και στην πρόληψη κατά των φθειρών. Το Paranix Protection Spray έχει διπλή δράση. Girl: Προστατεύει από τις φθείρες, ξεμπλέκει και δίνει λάμψη στα μαλλιά. Χρήση από 3 μηνών. • Δοκιμασμένο σε ατοπικό δέρμα

• Δερματολογικά ελεγμένο

• Ελαιο τσαγιού και έλαιο καρύδας

• Διμεθικόνη

πρωτεΐνες κερατίνης, έλαιο αβοκάντο & βούτυρο κακάο, που βοηθάει τα μαλλιά να ανακτήσουν τη δύναμη & την απαλότητά τους, ενώ παράλληλα ενισχύει την ομοιογένεια της επιδερμίδας του κεφαλιού, χαρίζοντας μεταξένια λάμψη στα μαλλιά. Η συνταγή φροντίδας  OGX Brazilian Keratin Therapy: • Λάδι καρύδας: Βελτιώνει και ενυδατώνει τα ταλαιπωρημένα μαλλιά. Βοηθάει στην αποτροπή στο σπάσιμο και στην απώλεια.

• Avocado: Λειτουργεί ως μαλακτικό που απαλύνει τους πόρους της τρίχας.

• Βούτυρο κακάο: Επανορθώνει και διατηρεί την υγρασία των μαλλιών χωρίς να φράζει τους θύλακες της τρίχας.

διατηρώντας

φυσική υγρασία των χεριών

βιολογικό χυμό aloe vera

βιολογικό ελληνικό ελαιόλαδο.

Θρέφει και ενισχύει το δέρμα και τα νύχια με βούτυρο κακάο, λάδι αβοκάντο, βιοτίνη, βιταμίνη E και πανθενόλη.

• Προσφέρει αντιοξειδωτική προστασία χάρη στο πατενταρισμένο έγχυμα από τον συνδυασμό 3 βιολογικών ειδών σιδερίτη και την πρόπολη.

• Αφήνει τα χέρια απαλά και ελαφρώς αρωματισμένα με θυμαρίσιο μέλι και αιθέριο έλαιο γιασεμί.

• Εχει ανάλαφρη

● άτομα

γιατί συνθέτουν λιγότερη

κατά

της πραγματοποιείται κυρίως στο δέρμα κατά την έκθεσή μας στο φως του ήλιου και ιδίως από την UVB ακτινοβολία για αυτό και αποκαλείται «βιταμίνη του ήλιου». Ο χρόνος έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία που απαιτείται για τη σύνθεση των απαραίτητων ποσοτήτων βιταμίνης D εξαρτάται από την ηλικία, το χρώμα του δέρματος και τυχόν υποκείμενα προβλήματα υγείας. Μικρή ποσότητα βιταμίνης D προσλαμβάνεται και από τις τροφές. Ωστόσο λίγες τροφές είναι πλούσιες σε βιταμίνη D όπως τα «λιπαρά» ψάρια (σολομός, σκουμπρί, τόνος, μπακαλιάρος, πέστροφα, σαρδέλες), το μοσχαρίσιο συκώτι, τα ιχθυέλαια, ο κρόκος αυγού, τα μανιτάρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Πηγή βιταμίνης D αποτελούν και τα συμπληρώματα διατροφής. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη στον οργανισμό

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη καθώς ρυθμίζει

έκθεσή τους στον ήλιο

● τα παχύσαρκα άτομα καθώς η βιταμίνη D αποθηκεύεται στον λιπώδη ιστό και είναι λιγότερο βιοδιαθέσιμη

● οι χορτοφάγοι επειδή απέχουν από την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και άλλων ζωικής προέλευσης τροφίμων που είναι πλούσιες πηγές βιταμίνης D. Επιπλοκές & συμπτώματα έλλειψης / ανεπάρκειας βιταμίνης D Η ανεπάρκεια βιταμίνης D έχει αρνητική επίδραση στη συνολική υγεία και ισορροπία του οργανισμού με σοβαρότερες επιπλοκές:

● τα χαμηλά επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα

● την εμφάνιση ραχίτιδας στα παιδιά μια πάθηση που οδηγεί σε παραμόρφωση των οστών και καθυστέρηση της ανάπτυξης

● την ανάπτυξη οστεομαλακίας (διαταραχή που οδηγεί σε λέπτυνση των οστών) και οστεοπόρωσης στους ενήλικες ● την αυξημένη συχνότητα πτώσεων και συνοδών καταγμάτων.

συνηθέστερα συμπτώματα που προκαλεί η έλλειψη

Το πανίσχυρο πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα διατροφής Strath® Original + Vitamin D περιέχει υψηλής ποιότητας βιταμίνη D από φυτική μαγιά και περισσότερα από 50 επιλεγμένα φυτικά εκχυλίσματα. Η βιταμίνη D στο Strath® Original + Vitamin D δεν είναι συνθετική, δεν έχει προστεθεί με τεχνητή διαδικασία καθώς η μαγιά Strath® έχει την ιδιότητα να παράγει τη δική της φυσική βιταμίνη D εάν εκτεθεί σε υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία (UV), όπως ακριβώς συμβαίνει και στον ανθρώπινο οργανισμό.

Το Strath® Original + Vitamin D περιέχει 61 απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (11 βιταμίνες, 20 αμινοξέα, 19 μέταλλα & ιχνοστοιχεία, 11 δομικά συστατικά) στην πλέον φυσική και απορροφίσημη μορφή τους για τη βελτιστοποίηση της σωματικής και πνευματικής υγείας, με κλινικά αποδεδειγμένη δράση. Το Strath® Original + Vitamin D είναι κατάλληλο για ενήλικες, ηλικιωμένους, έγκυες, θηλάζουσες και παιδιά από 1 έτους. Έχει ευχάριστη γλυκιά γεύση και είναι δυνατό να συμπληρώσει τη διατροφή με φυσικό τρόπο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους εφόσον συνεχίζει να υφίσταται ανάγκη για αυξημένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.

D

κόπωση, γενικευμένη μυϊκή