Περί Υγείας 38

ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

TEYXOΣ 38

ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

IΔIOKTHΣIA

«ONLINE-TECHPRESS MΕΠΕ» info@online-techpress.gr

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ

Αφροδίτη Ντάικου afroditi.daikou@allabouthealth.gr

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ Αλέξανδρος Κοταχέας alexandros@allabouthealth.gr

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ

Κωνσταντίνα Κόντα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Απαρτίζεται αποκλειστικά

από συντάκτες Υγείας

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ

ΣYNEPΓΑTEΣ

ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ

Στυλιανός Γιασσάς

Άγγελική - Ινέτζη Κων. Δημητρακάκη

Γεωργία Καπώλη

Aντώνιος Λέπουρας Αθανασία Παππά

Ευάγγελος Φραγκούλης

ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ

Παναγιώτα Α. Αλευρίτη

ΕΔΡΑ

Αργοστολίου 108

Τ.Κ. 183 45 Μοσχάτο

Tηλ.: 210 7474890

Φαξ: 210 7470108

ΙΔΡΥΤΗΣ Τρύφων Αλευρίτης (t.alevritis@gmail.com)

Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με αυτές του περιοδικού. Υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως με το αν δημοσιεύθηκε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση οποιουδήποτε κειμένου, διαγράμματος ή φωτογραφίας, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε γλώσσα, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, ΝΔ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Περιεχόμενα

Υπουργείο Υγείας

Ξεκίνησαν τα απογευματινά χειρουργεία στα δημόσια νοσοκομεία 2

Συνέντευξη - Ειρήνη Αγαπηδάκη

Αναπληρώτρια υπουργός Υγείας

«Σημειώνουμε μεγάλη πρόοδο

στον εκσυγχρονισμό των υποδομών υγείας» ........................................4

Περιεμμηνόπαυση και άγχος

Συμπτώματα, θεραπείες και προκλήσεις της μέσης ηλικίας 6

Ακράτεια ούρων

Μπορεί να είναι πρόβλημα για γυναίκες όλων των ηλικιών 8

Στυλιανός Γιασσάς

Παθολόγος - ογκολόγος, διευθυντής

Β’ Ογκολογικής Κλινικής ΙΑΣΩ Γενική Κλινική

Καρκίνος του μαστού: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε 10

Aντώνιος Λέπουρας

Ειδικευμένος ιατρός παθολόγος-διαβητολόγος, διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής

Κλινικής και Διαβητολογικού Κέντρου Metropolitan General Σακχαρώδης διαβήτης και γυναίκες ........................................................

12

Άγγελική-Ινέτζη Κων. Δημητρακάκη

Ειδικός καρδιολόγος- εντατικολόγος MSc, ΜΗΤΕΡΑ (Όμιλος HHG) Member of GMC (General Medical Council-UK)

Καρδιαγγειακά νοσήματα στις γυναίκες

Βία κατά των γυναικών

Πότε θα σταματήσει;

Συνέντευξη - Νίκη Τσούμα

Πρόεδρος ΔΣ & διευθύνουσα σύμβουλος Η.ΔΙ.Κ.Α Α.Ε.

«Στα 17 χρόνια λειτουργίας μας έχουμε σχεδιάσει, υλοποιήσει

13

14

Edito

Μάρτιος: Mήνας

αφιερωμένος στη γυναίκα

Mκαι παραδώσει μια σειρά υπηρεσιών προς τους πολίτες» ............... 15

Αθανασία Παππά, επισκέπτρια υγείας

Πώς να διαχειριστείτε την περίοδο της περιεμμηνόπαυσης 16

Ποιοτικός ύπνος

Ποια είναι η καλύτερη διατροφή; 17

Έρπης ζωστήρας

Γιατί παρατηρείται αύξηση κρουσμάτων; 18

Ευάγγελος Φραγκούλης

Γενικός οικογενειακός ιατρός,

Γ.Γ. της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής Οικογενειακής Ιατρικής

Τι μας προκαλεί σύνδρομο χρόνιας κόπωσης; .................................... 19

Φυματίωση

Τρόποι μετάδοσης και θεραπεία .............................................................. 20 Μιχάλης Μπλέτσας

«Στην Αμερική υπάρχει ήδη το πρώτο εμβόλιο για το μελάνωμα».......21 Γεωργία Καπώλη

Κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος, ΜSc επιστημονική

διευθύντρια Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Νεμέας Συναισθηματική υπερφαγία: Τι πρέπει να γνωρίζετε 22

Παχυσαρκία

Γιατί την προκαλούν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα; ................... 24

οβ, πράσινο και λευκό είναι τα χρώματα που εξυμνούν τη γυναικεία ισ τορία – μοβ για τη δικαιοσύνη, πράσινο για την ελπίδα και λευκό για την αγνότητα της γυναικείας φύσης. Η ιστορία μαρτυρά τους αγώνες των γυναικών για την κατάκτηση των αυτονόητων δικαιωμάτων τους. Εν έτει 2024 παραδειγματική είναι η συμπεριφορά εκείνων των γυναικών που αγωνίζονται για την ισότητα, τη διαφορετικότητα, την ένταξη κι έχουν δεσμευτεί να αγκ αλιάζουν τους πάντες και να μην αποκλείουν κανέναν από την κοινή αναζήτηση για ε λευθερία και ευκαιρίες. Ειδικότερα στην Ελλάδα, θετικές κρίνονται οι πολιτικές, οι οποίες στηρίζουν τις γυναίκες σε όλες τις ηλικίες – την καθιέρωση από την 1 η Ιανουαρίου 2020 του επιδόματος γέννησης ύψους 2.000 ευρώ, το οποίο αυξήθηκε καλύπτοντας αναδρομικά και τις γεννήσεις του 2023, αλλά και την παρέμβαση για τη μείωση της τιμής στο βρεφικό γάλα. Την επέκταση του επιδόματος μητρότητας σε ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες, το πρόγραμμα «Σπίτι μου» για την ενίσχυση νέων ζευγαριών προκειμένου να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία, τη ν αύξηση των voucher για παιδικούς σταθμούς και το πρόγραμμα «Νταντάδες της γειτονιάς», που υλοποιείται πιλοτικά σε 60 δήμους, με χ ρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Προοδευτικό είναι και το κίνημα «MeToo» ενάντια στη σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών, η γραμμή καταγγελίας SOS 15900, µια υπηρεσία εθνικής εµβέλειας που δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες-θύµατα βίας ή σε τρίτα πρόσωπα να επικοινωνήσουν άµεσα µε ένα φορέα αντιµετώπισης της έµφυλης βίας, ενώ το panic button, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να σώσει ζωές από τα βαριά περιστατικά κ ακοποίησης και βίας κατά των γυναικών. Στο τρέχον τεύχος μάς απασχολούν οι εξελίξεις στον τομέα της υγείας με έμφαση στις πρόσφατες ανακοινώσεις του αρμόδιου Υπουργείου για τα απογευματινά χειρουργεία, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη μάς απαντά σε καίρια ερωτήματα όπως η προστασία της υγείας των γυναικών, η παχυσαρκία, ο εμβολιασμός, η τηλεϊατρική κ.ά., με τη θεματολογία να επικεντρώνεται σε ζητήματα που αφορούν στην υγεία της γυναίκας.

Καλή ανάγνωση Αφροδίτη Ντάικου

Ξεκίνησαν τα απογευματινά

χειρουργεία

στα δημόσια νοσοκομεία

Το Υπουργείο Υγείας προχώρησε στην υλοποίηση του σχεδίου για τη λειτουργία

απογευματινών χειρουργείων, με στόχο τη μείωση της ατελείωτης λίστας αναμονής στο ΕΣΥ.

Ρεπορτάζ: Αφροδίτη Ντάικου

Oυπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης και ο υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους παραχώρησαν τη Δευτέρα 19 Φεβρουαρίου 2024, συνέντευξη Τύπου, κατά την οποία παρουσίασαν το πλαίσιο λειτουργίας των απογευματινών χειρουργείων. Το παρών έδωσαν η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος και η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, Λίλιαν Βιλδιρίδη.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης τόνισε πως σκοπός δεν είναι η ιδιωτικοποίηση ή η αποδυνάμωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, απεναντίας στόχος είναι η ισχυροποίηση και διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του, λέγοντας πως η ιδιωτική υγεία μπορεί να λειτουργεί μόνο επικουρικά. Η ιδέα των απογευματινών χειρουργείων είναι παλιά και ανήκει στον τότε υπουργό του ΠΑΣΟΚ, Αλέκο Παπαδόπουλο, ανέφερε ο υπουργός, ενώ επεσήμανε πως ο κ. Θάνος Πλεύρης και η κα Μίνα Γκάγκα επανέφεραν στον δημόσιο διάλογο το θέμα της αναγκαιότητας των απογευματινών χειρουργείων.

«Θα δημιουργηθεί site με την ενιαία λίστα χειρουργείων και ο κάθε πολίτης θα μπορεί να επιλέξει πού θέλει να χειρουργηθεί» είπε ο υπουργός, με τους πολίτες να μπορούν, πλέον, με απόλυτη διαφάνεια να επιλέξουν σε ποια κλινική θα πάνε, γνωρίζοντας τον ακριβή χρόνο αναμονής των χειρουργείων.

Επισήμανε, ωστόσο, πως κάθε μεταρρύθμιση κρίνεται στην πράξη.

Ακολουθούν ορισμένα από τα ερωτήματα και οι απαντήσεις που αφορούν στο εν λόγω θέμα:

Ποια είναι η σημαντικότητα

της ενιαίας λίστας χειρουργείου;

Η ορθή τήρηση της ενιαίας λίστας χειρουργείου διασφαλίζει την καθολική και ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στο σύστημα Υγείας.

Μέσω της ενιαίας λίστας χειρουργείου εξασφαλίζονται οι έξι παρακάτω αρχές και αξίες που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία ενός αξιόλογου συστήματος Υγείας.

n Διαφάνεια

n Διασφάλιση ποιότητας

n Διασφάλιση υγείας

n Προσβασιμότητα

n Αποτελεσματικότητα

n Συντονισμός περίθαλψης

Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη; Λίστες χειρουργείου τηρούνται σε όλα τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας. Η κατάσταση του χρόνου αναμονής στις χώρες τις Ευρώπης, σχετικά με τις αναμονές των χειρουργικών επεμβάσεων στα νοσοκομεία, ποικίλει ανάλογα τη χώρα. Σε ορισμένες χώρες, όπως για παράδειγμα η Σουηδία, ο χρόνος αναμονής του πολίτη για μη επείγουσα χειρουργική επέμβαση κυμαίνεται στις 50 μέρες κατά μέσο όρο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο αντίθετα, η κατάσταση είναι διαφορετική, καθώς ο μέσος χρόνος αναμονής των πολιτών για την πραγματοποίηση μη επείγουσας επέμβασης ξεπερνά τις 120 ημέρες, σύμφωνα με τα δεδομένα του αρμόδιου φορέα της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, η λίστα χειρουργείου είχε ξεπεράσει τις 7,6 εκατομμύρια εγγραφές, τον Αύγουστο του 2023, 37% προσαυξημένες σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021, όταν οι εγγραφές ήταν 5,6 εκατομμύρια. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των πολιτών που αναμένουν για χειρουργική επέμβαση περισσότερο από 4 μήνες. Περισσότεροι από 4 στους 10 πολίτες περιμένουν περισσότερο από 4 μήνες για χειρουργική επέμβαση.

Ποια είναι η ιστορία της λίστας

χειρουργείου στη χώρα μας και γιατί δεν λειτουργεί;

Μέχρι το 2017 δεν υπήρχε λίστα χειρουργείου στην Ελλάδα, όταν και θεσμοθετήθηκε, με σκοπό την καταγραφή και παρακολούθηση των πολιτών που χρήζουν χειρουργικής επέμβασης. Η λειτουργία της όμως δεν έχει αποδώσει για 3 βασικούς λόγους:

n Έλλειψη προτυποποιημένης διαδικασίας συντήρησης. n Απουσία δυνατότητας συνεχούς παρακολούθησης. n Απουσία διασύνδεσης της λίστας χειρουργείου με τις υπόλοιπες διαδικασίες του νοσοκομείου (π.χ. πραγματοποιηθέντα χειρουργεία).

Μέχρι και τον μήνα Ιούνιο του 2023 υπήρχαν 120.000 πολίτες εγγεγραμμένοι στη λίστα χειρουργείου, σύμφωνα με τα δεδομένα.

Ποιες ήταν οι πρωτοβουλίες για τη διαχείρισή της;

Ένα από τα υφιστάμενα προβλήματα της λίστας χειρουργείου, ήταν η αδυναμία εκκαθάρισής της και συνεπώς η μη αξιοπιστία των δεδομένων. Με βάση τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας, συστάθηκε μία επιτροπή, για να εκκαθαριστούν οι λίστες χειρουργείου. Πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 150.000 κλήσεις σε πολίτες, προκειμένου να επικαιροποιηθεί η πληροφορία για το αν επιθυμούν να παραμένουν εγγεγραμμένοι σε αυτή. Η εκκαθάριση ήταν ένα σημαντικό βήμα, καθώς όπως φάνηκε, κρίνοντας από το αποτέλεσμα, περισσότερο από το 38% των εγγεγραμμένων πολιτών δεν επιθυμούσε να παραμείνει στη λίστα για διάφορους λόγους. Οι βασικοί λόγοι που

οι πολίτες δεν επιθυμούσαν να παραμένουν στη λίστα χειρουργείου ήταν:

n Επέλεξαν να χειρουργηθούν είτε σε άλλα δημόσια νοσοκομεία ή σε ιδιωτικές κλινικές για επίσπευση της διαδικασίας.

n Δεν επιθυμεί πλέον ο πολίτης να πραγματοποιήσει το χειρουργείο.

Τέλος για τη μείωση των περιστατικών, τα οποία είναι σε αναμονή, έχει εξεταστεί μία σειρά μέτρων σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργείου Υγείας, τα οποία θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μέσα στους πρώτους μήνες του 2024.

Τι μεταρρυθμίσεις θα συμβούν για τον εκσυγχρονισμό της λίστας χειρουργείου;

Για τη βελτίωση της λειτουργικότητας της λίστας χειρουργείου, θεσμοθετήθηκε από το Υπουργείο Υγείας η νέα Ψηφιοποιημένη Ενιαία Λίστα Χειρουργείου. Η νομοθετική διάταξη έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του 2023, με σκοπό την προτυποποίηση της διαδικασίας. Η λειτουργία της Ψηφιοποιημένης Ενιαίας Λίστας Χειρουργείου έχει ξεκινήσει πιλοτικά, με τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας να έχουν ήδη ενταχθεί σε αυτή και αναμένεται εντός των επόμενων εβδομάδων να είναι σε πλήρη ισχύ.

Ποια είναι η κατάσταση στη χώρα μας; Ο συνολικός αριθμός εγγεγραμμένων πολιτών στη λίστα χειρουργείου στην Ελλάδα, μέχρι και το τέλος του 2023, ανέρχεται στους 102.000 πολίτες. Το 43% των περιστατικών, αναμένουν για

χειρουργική επέμβαση λιγότερο από 4 μήνες.

Από 4 έως 12 μήνες περιμένει το 31% της συνολικής λίστας, ενώ για περισσότερο από 12 μήνες αναμένει το 26% των ασθενών.

Η γεωγραφική κατανομή ασθενών με

διάστημα αναμονής από 4-12 μήνες Το σύνολο των πολιτών που περιμένουν να χειρουργηθούν περισσότερο από 4 και λιγότερο από 12 μήνες, είναι 31.954. Ο καταμερισμός των περιστατικών στην ελληνική επικράτεια για τη συγκεκριμένη περίοδο αναμονής είναι ο ακόλουθος:

n Βόρεια Ελλάδα - 14.060 περιστατικά (44%)

n Αττική και νησιά Αιγαίου - 11.183 περιστατικά (35%)

n Κρήτη - 3.515 περιστατικά (11%)

n Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησος - 2.557 περιστατικά (8%)

n Κεντρική Ελλάδα - 639 περιστατικά (2%)

Η γεωγραφική κατανομή ασθενών με διάστημα αναμονής που υπερβαίνει τους 12 μήνες

Το σύνολο των πολιτών που περιμένουν να χειρουργηθούν περισσότερο από 12 μήνες, είναι 26.221. Ο καταμερισμός των περιστατικών στην ελληνική επικράτεια για το εν λόγω διάστημα είναι ο ακόλουθος:

n Βόρεια Ελλάδα - 13.897 περιστατικά (53%)

n Αττική και νησιά Αιγαίου - 6.566 περιστατικά (25%)

n Κρήτη - 4.447 περιστατικά (17%)

n Δυτική Ελλάδα και Πελοπόννησος - 1.049 περιστατικά (4%)

n Κεντρική Ελλάδα - 262 περιστατικά (1%)

Ποιο είναι το κόστος για τον πολίτη και ποιος θα καλύψει τα έξοδα; Για τη διενέργεια απογευματινών χειρουργείων στα νοσοκομεία της χώρας, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με σκοπό να μην επιβαρυνθούν οικονομικά οι πολίτες. Πιο συγκεκριμένα, 60 εκ. ευρώ θα αξιοποιηθούν από το Ταμείο για την εξυπηρέτηση των πολιτών που αναμένουν χειρουργική επέμβαση. Η συγκεκριμένη χρηματοδότηση αφορά στη διενέργεια χειρουργείων για ασθενείς που παραμένουν στις λίστες χειρουργείου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Προτεραιότητα θα δοθεί με χρονολογική σειρά (από πα -

λαιότερη σε νεότερη), όπως αυτή αποτυπώνεται στην Ενιαία Λίστα Χειρουργείων.

Τα απογευματινά χειρουργεία

αποτελούν ένα προσωρινό μέτρο; Η απάντηση είναι όχι. Τα απογευματινά χειρουργεία σχεδιάζονται και υλοποιούνται με ορίζοντα να αποτελέσουν μόνιμη λύση για το σύστημα Υγείας. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία μαζί με τη χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για την άμεση μείωση του χρόνου αναμονής των πολιτών στη λίστα χειρουργείου, όμως ο απώτερος σκοπός είναι να αποτελέσει μόνιμη δυνατότητα του ΕΣΥ.

Τα πιο συχνά είδη επέμβασης που βρίσκονται στις λίστες χειρουργείου

Το πλαίσιο λειτουργίας των απογευματινών χειρουργείων

Για τη λειτουργία των απογευματινών χειρουργείων έχει δημιουργηθεί η κατηγοριοποίηση των χειρουργικών επεμβάσεων, με βάση ιατρικά κριτήρια. Οι συ-

γκεκριμένες κατηγορίες συνδέονται και με τα αντίστοιχα κόστη που θα προκύψουν από τη διενέργεια των επεμβάσεων.

Το κόστος συγκριτικά με αυτό των ιδιωτικών νοσοκομείων

Συγκρίνοντας επεμβάσεις στα απογευματινά χειρουργεία με τα αντίστοιχα είδη επεμβάσεων στα

ιδιωτικά νοσοκομεία, παρατηρείται σημαντική διαφορά που αφορά στο κόστος. u

της παχυσαρκίας και η εξασφάλιση ενός δυνατού ξεκινήματος στη ζωή, με περισσότερα υγιή χρόνια. Αυτό που κάνουμε επί της ουσίας είναι η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου, καινοτόμου και βιώσιμου εθνικού προγράμματος με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας μέσω της προώθησης και υιοθέτησης υγιεινών διατροφικών συνηθειών και σωματικής άσκησης, στοχεύοντας σε ένα υψηλό επίπεδο υγείας και ποιότητας ζωής.

– Τον φετινό χειμώνα υπήρξε αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού, η οποία σε συνδυασμό με την γρίπη δημιούργησαν πίεση στα νοσοκομεία. Είστε ικανοποιημένη με την πορεία των εμβολιασμών στην Ελλάδα τόσο κατά της COVID-19 όσο και κατά της γρίπης;

Αν και υπήρξε αύξηση στον ρυθμό των εμβολιασμών, δεν μπορώ να πω πως είμαι πλήρως ικανοποιημένη. Το γεγονός, δηλαδή, ότι έχουμε λιγότερους από τους μισούς θανάτους, σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι είναι σίγουρα σημαντικό, αλλά δεν μας ανακουφίζει, καθώς με τα εργαλεία

που υπάρχουν, όπως φάρμακα και εμβόλια, δεν θα έπρεπε να χάνεται ούτε μία ανθρώπινη ζωή.

Τα ευάλωτα άτομα και οι πολίτες άνω των 60 ετών δεν θα πρέπει να αμελούν να εμβολιάζονται για τη γρίπη και τον κορωνοϊό και εφόσον έχουν συμπτώματα ή νοσούν να επικοινωνούν άμεσα με τον γιατρό τους, για να λαμβάνουν τη σχετική αντιική αγωγή.

– Πώς θα σχολιάζατε τα αυξημένα περιστατικά βίας ενάντια των γυναικών στη χώρα μας και πώς θα μπορούσε ο τομέας της υγείας να στηρίξει περισσότερο αυτές τις γυναίκες;

Τα αυξημένα περιστατικά βίας εναντίον των γυναικών τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως είναι ένα σοβαρό και ανησυχητικό φαινόμενο. Η καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών απαιτεί συνεκτικές πολιτικές και προγράμματα που να προστατεύουν

τα δικαιώματα των γυναικών και να τιμωρούν τους δράστες, τα οποία υλοποίησε η κυβέρνηση στην προηγούμενη της θητεία και εξακολουθεί να εφαρμόζει μέσα από τις πολυδιάστατες πολιτικές του νέου Υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής, το οποίο μεταξύ άλλων επιχειρεί συστηματικά την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του κοινού για τη σημασία της ισότητας των φύλων και του σεβασμού των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας των γυναικών. Ο τομέας της υγείας παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, προσφέροντας υποστήριξη σε θύματα βίας, παρέχοντας ψυχολογική και ιατρική περίθαλψη και συνδιαμορφώνοντας πολιτικές για την πρόληψη και την εκπαίδευση. Στην Ελλάδα, ο τομέας της υγείας έχει αναλάβει ορισμένες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Παρόλα αυτά, υπάρχει ακόμα ανάγκη για περαιτέρω βελτίωση και ενίσχυση των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών σε όλα τα επίπεδα. Αυτό περιλαμβάνει την ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών προγραμμάτων πρόληψης, την ενίσχυση της πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας για τα θύματα και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Συνολικά, η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών απαιτεί συνεχή προσπάθεια και συνεργασία από όλα τα επίπεδα της κοινωνίας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον που να προάγει την ισότητα, τον σεβασμό και την ασφάλεια για όλες τις γυναίκες.

– Η τηλεϊατρική θα βελτιώσει τις συνθήκες στη δημόσια υγεία;

Η τηλεϊατρική μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην αποτελεσματική καταπολέμηση –αν όχι εξάλειψη– των ανισοτήτων στην πρόσβαση.

Ήδη η κυβέρνηση, στο πλαίσιο της ψηφιακής υγείας, επεκτείνει το έργο της τηλεϊατρικής, έτσι ώστε να καλύψουμε κάθε σπιθαμή της χώρας, τα νησιά μας, τις ορεινές και αγροτικές περιοχές. Δημιουργούμε 305 νέους σταθμούς τηλεϊατρικής ιατρού - ασθενούς και 35 νέους σταθμούς τηλεϊατρικής ιατρού συμβούλου, που θα εγκατασταθούν σε συγκεκριμένες υγειονομικές δομές. Θα είναι διαθέσιμα 500 tablet γιατρών και 3.000 συστήματα κατ’ οίκον παρακολούθησης με άμεση διασύνδεση με το ΕΔΙΤ κι αντίστοιχο λογισμικό. Επίσης, θα συσταθούν 5 νέοι εκπαιδευτικοί σταθμοί τηλεϊατρικής, 3 νέα περιφερειακά κέντρα ελέγχου (Helpdesk) και 1 κέντρο παρακολούθησης και ελέγχου στο Yπουργείο Υγείας. Εκπαιδεύοντας τους γιατρούς και ενημερώνοντας τους ασθενείς σχετικά με τη χρήση και τα οφέλη της τηλεϊατρικής, μπορούμε να εξοικονομήσουμε πολύτιμο χρόνο και κόστος. Eπιπλέον, όπως έχουμε ήδη εξαγγείλει, προκηρύσσουμε συνολικά 1.375 προσλήψεις, εκ των οποίων 360 θέσεις ιατρών, 600 θέσεις νοσηλευτών, 385 θέσεις λοιπού προσωπικού και 30 θέσεις ΔΕΠ για τη στελέχωση των 7 πανεπιστημιακών Κέντρων Υγείας.

– Πώς βλέπετε την «επόμενη ημέρα» στον χώρο της υγείας; Είστε αισιόδοξη; Η «επόμενη ημέρα» στον χώρο της υγείας φέρνει ανάπτυξη και ευκαιρίες για βελτίωση. Οι προκλήσεις που προέκυψαν λόγω της πανδημίας, μας παρείχαν σημαντική γνώση, και ναι, μπορώ να πω πως υπάρχει αισιοδοξία για το μέλλον. Έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία για να είμαστε αισιόδοξοι. Η χώρα μας σημειώνει πρόοδο στον εκσυγχρονισμό των υποδομών υγείας, καθώς και στην ενίσχυση των πρωτοβουλιών για την παροχή καινοτόμων υπηρεσιών. Παράλληλα, συνεχίζεται η ψηφιακή μετάβαση στον τομέα της υγείας. Παρέχουμε αναβαθμισμένες υπηρεσίες για όλους τους πολίτες, επεκτείνουμε την τηλεϊατρική και ενισχύουμε το προσωπικό του ΕΣΥ. Το σύστημα της πρωτοβάθμιας υγείας περνάει σε μια νέα εποχή, η εξυπηρέτηση του πολίτη γίνεται καλύτερη. Με τη στρατηγική που εφαρμόζει το Υπουργείο Υγείας, με συνεργασία και προσήλωση στους στόχους της δημόσιας υγείας και της παροχής δωρεάν ποιοτικής υγειονομικής περίθαλψης, αντιμετωπίζουμε ολιστικά και έγκαιρα τις ανάγκες των πολιτών. Στόχος μας μια κοινωνία υγιής που θα εντάξει στην καθημερινότητά της τη σημαντική έννοια της πρόληψης. u Κυρία Αγαπηδάκη σας ευχαριστώ.

Η ακράτεια ούρων μπορεί να είναι πρόβλημα για όλες τις γυναίκες

Περίπου το 37% πάσχει από κάποια μορφή, σε σύγκριση με το 13% των ανδρών.

Hακράτεια ούρων είναι η διαρροή των ούρων από απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης. Επηρεάζει

κυρίως τις γυναίκες μετά τον τοκετό, αλλά μπορεί να συμβεί στον καθένα. Η ήπια ακράτεια είναι η πιο κοινή μορφή, που επηρεάζει περίπου δύο στους τρεις πάσχοντες. Αυτό συμβαίνει, όταν μικρές ποσότητες ούρων διαρρέουν στα ρούχα μερικές φορές την εβδομάδα και απαιτούν ένα ελαφρύ επίθεμα ή σερβιετάκι.

Γράφει ο Ζήσης

Η μέτρια έως σοβαρή ακράτεια είναι λιγότερο συχνή και επηρεάζει περίπου το ένα τρίτο των πασχόντων. Οι γυναίκες πρέπει να χρησιμοποιούν ένα συγκεκριμένο επίθεμα ακράτειας (με απορροφητικό τζελ) και να το αλλάζουν περισσότερες από μία ή δύο φορές την ημέρα. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην είναι αρκετό και μπορεί να «βρέξουν» κατά λάθος τα ρούχα τους, ακόμα και αν χρησιμοποιούν «μαξιλαράκι». Όποια μορφή κι αν πάρει η ακράτεια ούρων, ο αντίκτυπος μπορεί να είναι εξουθενωτικός. Ωστόσο, οι πάσχοντες συχνά διστάζουν να ζητήσουν βοήθεια από τον γιατρό τους. Αυτό είναι ατυχές, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα θεραπείας, όταν γίνει έγκαιρη διάγνωση.

Οι κύριες μορφές

και οι παράγοντες

Υπάρχουν δύο κύριες μορφές ακράτειας ούρων: η ακράτεια λόγω σωματικής

πίεσης (εξαιτίας προσπάθειας) και η

επιτακτική ακράτεια.

Στην ακράτεια ύστερα από προσπά -

θεια, τα ούρα διαρρέουν με τον βήχα, το φτάρνισμα, το γέλιο ή την άσκηση. Τα άτομα με αυτή την πάθηση έχουν αδύναμους πυελικούς μύες γύρω από την ουρήθρα, οι οποίοι κατακλύζονται σε περιόδους σωματικής πίεσης. Περίπου το 28% των νεαρών γυναικών που ασχολούνται με αθλήματα υψηλής έντασης –όπως η γυμναστική, το μπάσκετ και το τένις– αναπτύσσει τέτοια μορφή ακράτειας.

Η δεύτερη μορφή, η επιτακτική ακράτεια, είναι μια απελπισμένη ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα λόγω σπασμών στον μυ της ουροδόχου κύστης. Μερικές φορές αυτό οδηγεί σε διαρροή ούρων –οι άνθρωποι συχνά πηγαίνουν στην τουαλέτα περισσότερες από οκτώ φορές την ημέρα και σηκώνονται, για να πάνε περισσότερες από μία φορές τη νύχτα. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στην ακράτεια, επειδή η ουρήθρα τους είναι κοντή (4 εκατοστά), ενώ των ανδρών είναι πιο μακριά (11 εκατοστά).

Αν φανταστείτε έναν εύκαμπτο σωλήνα κήπου –όσο πιο κοντός είναι, τόσο πιο πιθανό είναι να διαρρεύσει νερό από τη βρύση. Σε έναν μακρύτερο σωλήνα, το νερό της βρύσης μπορεί να σταματήσει να ρέει πριν φτάσει στο τέλος του. Περίπου το ένα τρίτο των γυναικών που έχει τεκνοποιήσει, πάσχει από ακράτεια κάποια στιγμή στη ζωή του. Αυτή, γίνεται πιο συχνή μετά την εμμηνόπαυση, καθώς οι γυναίκες παράγουν λιγότερα οιστρογόνα που εξασθενούν τους συνδέσμους και τους μύες του πυελικού εδάφους, οι οποίοι υποστηρίζουν την ουρήθρα. Η παχυσαρκία αυξάνει, επίσης, την πιθανότητα ακράτειας, καθώς το κοιλιακό λίπος ασκεί πίεση στους μύες του πυελικού εδάφους. Ομοίως, η δυσκοιλιότητα και η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση, προκειμένου να γίνει μια κίνηση του εντέρου εξασθενεί αυτούς τους μύες, αυξάνοντας τον κίνδυνο. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ακράτεια περιλαμβάνουν την ουρολοίμωξη, η οποία είναι γνωστό ότι επιδεινώνει τον επιπολασμό και τη σοβαρότητά της. Το άγχος συμβάλλει, επίσης, στα συμπτώματα –οι μελέτες δείχνουν ότι το 28-32% των γυναικών με επείγουσα ακράτεια και το 22% με ακράτεια από σωματική πίεση υποφέρει από στρες.

Ψάλλας

Επιλογές θεραπείας

Η ακράτεια ούρων συνεπάγεται έλλειψη ελέγχου που οδηγεί σε αισθήματα ντροπής και απροθυμίας αναζήτησης βοήθειας. Όπως έδειξε μια μελέτη, το 55% των γυναικών που φορούσε επιθέματα για ακράτεια, δεν είχε συμβουλευτεί γενικό

γιατρό για 12 μήνες. Αυτό είναι ατυχές, καθώς οι θεραπευτικές επιλογές έχουν προχωρήσει πάρα

πολύ τα τελευταία 20 χρόνια. Εάν μια ασθενής

αναζητήσει θεραπεία, όταν η διαρροή είναι ήπια, είναι πολύ πιο πιθανό αυτή να είναι επιτυχής.

Όσο πιο σοβαρή είναι η ακράτεια, τόσο πιο δύσκολη και ακριβή είναι η αντιμετώπισή της.

Η θεραπεία πρώτης γραμμής για την ακράτεια από προσπάθεια είναι η εκγύμναση των μυών του πυελικού εδάφους από ειδικό φυσιοθεραπευτή ακράτειας. Αυτό, έχει 65% πιθανότητα ίασης για ήπια και 35% για μέτρια ακράτεια χωρίς παρενέργειες ή κίνδυνο. Εάν αυτό δεν λειτουργήσει, υπάρχουν

δύο είδη κολπικών δακτυλιοειδών πεσσών που υποστηρίζουν την ουρήθρα. Αυτά είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για γυναίκες που έχουν διαρροή μόνο με ενεργά αθλήματα ή μαθήματα γυμναστικής.

Η τελική επιλογή αφορά στην επέμβαση. Η πιο διαδεδομένη είναι αυτή, κατά την οποία μια ταινία πλέγματος τοποθετείται κάτω από την ουρήθρα σαν σφεντόνα για στήριξη. Περίπου το 93% των γυναικών βρέθηκε να έχει θεραπευτεί τρία χρόνια μετά την επέμβαση –αυτό δείχνει καλά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα.

Για την επείγουσα ακράτεια, η θεραπεία πρώτης γραμμής είναι η εκπαίδευση για την αύξηση της χωρητικότητας της κύστης. Ένα δισκίο ή ένα έμπλαστρο που μειώνει τους σπασμούς της ουροδόχου κύστης συνταγογραφείται, παράλληλα με την προπόνηση, για τουλάχιστον τρεις έως έξι μήνες. Μετά την εμμηνόπαυση η επείγουσα ακράτεια αντιμετωπίζεται με κολπική κρέμα οιστρογόνων, που βοηθά στην ενίσχυση της ουρήθρας και της χωρητικότητας της ουροδόχου κύστης. u

Οι βαριές περίοδοι και τα προβλήματα

υγείας που προκαλούν

Η μηνορραγία είναι μια πάθηση με καθυστερημένη διάγνωση που, εξαιτίας της ελλιπούς ενημέρωσης, δυσχεραίνει την καθημερινότητα χιλιάδων γυναικών.

Γράφει η Λήδα Κοντογιαννοπούλου

Περίπου το ένα τέταρτο των γυναικών βιώνει μια κλινική κατάσταση, γνωστή ως μηνορραγία –που ονομάζεται επίσης βαριά αιμορραγία της περιόδου. Αυτό συμβαίνει όταν η έμμηνος ρύση είναι ασυνήθιστα βαριά ή παρατεταμένη.

Συνήθως, κατά τη διάρκεια μιας «κανονικής» περιόδου, χάνετε 70-80ml υγρών (το ισοδύναμο περίπου δύο διπλών εσπρέσο). Το 50% των υγρών που χάνονται είναι αίμα. Ωστόσο, οι γυναίκες με βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία μπορεί να χάσουν περίπου 160-400ml υγρών.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της έντονης εμμηνορροϊκής αιμορραγίας είναι: αιμορραγία από ταμπόν κάθε μία έως δύο ώρες, περίοδος που διαρκεί περισσότερο από επτά ημέρες και θρόμβοι αίματος μεγαλύτεροι από 2-2,5 εκατοστά.

Πολλές γυναίκες υποθέτουν ότι η περίοδός τους είναι «φυσιολογική».

Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι πάντα σωστό, καθώς μερικές φορές είναι σημάδι ενός υποκείμενου προβλήματος –όπως ινομυώματα, ενδομητρίωση, πυελική λοίμωξη ή αιμορραγικές ασθένειες. Μια πρόσφατα τοποθετημένη ενδομήτρια συσκευή (IUD: intrauterine device) μπορεί, επίσης, να προκαλέσει προσωρινά βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία.

Περίπου τα δύο τρίτα των γυναικών με βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία παρουσιάζουν μακροχρόνια σιδηροπενική αναιμία. Όταν έχετε έμμηνο ρύση, χάνετε ερυθρά

αιμοσφαίρια –τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα. Εάν έχετε έντονη αιμορραγία κάθε μήνα, χάνετε περισσό -

τερα ερυθρά αιμοσφαίρια από το κανονικό. Η αναιμία μπορεί να πάρει λίγο χρόνο για να αναπτυχθεί, αλλά μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα που έχουν σημαντική επίδραση στην καθημερινή σας ζωή.

Ενώ το χλωμό δέρμα ή τα χείλη είναι ενδεικτικά φυσικά σημάδια, ένα άτομο με αναιμία μπορεί, επίσης, να αισθάνεται κούραση, περισσότερη από τη συνηθισμένη, ευερεθιστότητα, σύγχυση ή ακόμα και κατάθλιψη. Η αναιμία μπορεί επίσης να προκαλέσει πονοκεφάλους, ομίχλη εγκεφάλου, αυξημένο καρδιακό ρυθμό και απώλεια βάρους.

Τι μπορείτε να κάνετε για τις βαριές περιόδους;

Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία, είναι σημαντικό να μιλήσετε με τον γιατρό σας το συντομότερο δυνατό. Η διάγνωση μπορεί να

γίνει έως και αρκετούς μήνες μετά την πρώτη επίσκεψη, επομένως είναι σημαντικό να μην την αναβάλλετε. Το να πηγαίνετε στα ραντεβού σας οπλισμένοι με πληροφορίες είναι πάντα χρήσιμο. Για παράδειγμα, είναι καλό να έχετε μια ιδέα για τη συνηθισμένη σας απώλεια αίματος είτε χρησιμοποιώντας κύπελλα εμμήνου ρύσεως, για να μετρήσετε τον όγκο είτε παρακολουθώντας πόσα είδη υγιεινής χρησιμοποιείτε σε κάθε κύκλο. Η τήρηση ενός ημερολογίου εμμήνου ρύσεως ή η χρήση μιας εφαρμογής παρακολούθησης μπορεί να βοηθήσει, όπως και το να γνωρίζετε το οικογενειακό σας ιστορικό . Εάν δεν το έχετε κάνει αυτό, είναι πιθανό ο γιατρός σας να σας ζητήσει να παρακολουθήσετε αυτά τα πράγματα για μερικούς μήνες πριν καταλήξει σε κάποια διάγνωση.

Ο γιατρός μπορεί, επίσης, να σας συνταγογραφήσει ορισμένα φάρμακα που μειώνουν την επίδραση της έντονης εμμηνορροϊκής αιμορραγίας –συμπεριλαμβανομένου του αντισυλληπτικού χαπιού ή του τρανεξαμικού οξέος (το οποίο ελέγχει την αιμορραγία και βοηθά τους θρόμβους του αίματος). Επιπλέον, ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση, εάν η κατάσταση προκαλείται από άλλο πρόβλημα, όπως τα ινομυώματα. Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε αναιμία, είναι

σημαντικό να παρακολουθείτε προσεκτικά τα συμπτώματά σας, ειδικά το πώς αισθάνεστε πριν και μετά την περίοδό σας. Πολλές κοινές παθήσεις, όπως το άγχος, ο βήχας, η γρίπη και οι τροφικές αλλεργίες έχουν αλληλεπικαλυπτόμενα συμπτώματα με την αναιμία, λόγω έλλειψης σιδήρου, επομένως είναι σημαντικό να ζητήσετε από τον γιατρό σας μια εξέταση αίματος, η οποία θα προσφέρει μια ξεκάθαρη εικόνα. Εάν έχετε διαγνωστεί με αναιμία, μπορεί να σας συνταγογραφηθούν συμπληρώματα σιδήρου, τα οποία θα βοηθήσουν το σώμα σας να δημιουργήσει νέα ερυθρά αιμοσφαίρια. Μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή με τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο –όπως κόκκινο κρέας, ρεβίθια, φασόλια, φυλλώδη λαχανικά και ξηρούς καρπούς– μπορεί επίσης να βοηθήσει.

Γιατί είναι σημαντικό

να λαμβάνετε βοήθεια Όπως γνωρίζουν πολλές γυναίκες με βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία, συχνά χρειάζεται πολύς χρόνος, για να λάβουν τη βοήθεια που χρειάζονται. Αυτό, μπορεί να σημαίνει χρόνια περιττής ταλαιπωρίας, με την πάθηση να επηρεάζει κάθε πτυχή της καθημερινότητας, από την προσωπική ζωή, τη φοίτηση στο σχολείο, τη συμμετοχή σε αθλήματα, μέχρι και τη δουλειά. Όσες γυναίκες εμφανίζουν αναιμία, θα βιώσουν ακόμα περισσότερες επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική τους υγεία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια και ενημέρωση σχετικά με την υγεία των γυναικών. Κάτι τέτοιο σημαίνει όχι μόνο ότι μιλάμε περισσότερο για το τι είναι και τι δεν είναι φυσιολογικό, αλλά και ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι σχετικά με τα συμπτώματα και τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν. Η πιο ανοιχτή συζήτηση και η ευαισθητοποίηση μπορούν να βοηθήσουν περισσότερες γυναίκες να λάβουν βοήθεια και θεραπεία συντομότερα.u

Νίκη Τσούμα

Πρόεδρος ΔΣ & Διευθύνουσα Σύμβουλος ΗΔΙΚΑ ΑΕ

«Στα 17 χρόνια λειτουργίας μας έχουμε

σχεδιάσει, υλοποιήσει και παραδώσει

μια σειρά υπηρεσιών προς τους πολίτες»

Πληθώρα υπηρεσιών και εφαρμογών που βοηθούν καθημερινά τόσο τους πολίτες όσο και τους επαγγελματίες στον τομέα της υγείας προέρχονται από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ, με την πρόεδρό της να αναλύει στο «Περί Υγείας» την όλη διαδικασία.

Συνέντευξη στον Αλέξανδρο Κοταχέα

– Η Ανώνυμη Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ» (ΗΔΙΚΑ ΑΕ) ιδρύθηκε και δραστηριοποιείται από το 2007. Ποιο είναι το έργο που έχει επιτελέσει μέχρι σήμερα;

Πράγματι η ΗΔΙΚΑ ιδρύθηκε το 2007, όμως η ιστορία της ξεκινάει από πολύ πιο πίσω, καθώς είναι μετεξέλιξη του ΚΗΥΚΥ, του Κέντρου Ηλεκτρονικού Υπολογιστή Κοινωνικών Υπηρεσιών. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι στο DNA της υπάρχει έντονο το στοιχείο της πληροφορικής. Φέτος συμπληρώνουμε 17 χρόνια λειτουργίας ως ΗΔΙΚΑ και στο διάστημα αυτό νομίζω ότι έχουμε σχεδιάσει, υλοποιήσει και παραδώσει προς χρήση στους πολίτες και τους επαγγελματίες υγείας μια σειρά από εξαιρετικά χρήσιμες υπηρεσίες. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση νομίζω ότι αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η εφαρμογή του ΑΜΚΑ, η άυλη συνταγογράφηση, ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ), το Ενιαίο Σύστημα Ελέγχου & Πληρωμών Συντάξεων, η εφαρμογή «MyHealth» που βρίσκεται σήμερα εγκατεστημένη στα smartphone μισού εκατ. συμπολιτών μας, οι εφαρμογές για το επίδομα στέγασης, το κοινωνικό τιμολόγιο, το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης είναι μερικές μόνο από τις υπηρεσίες που λειτουργούμε.

– Από το 2008 σάς έχει ανατεθεί ο ρόλος της χορήγησης του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ). Πόσο, κατά τη γνώμη σας, έχει συνεισφέρει στην καθημερινότητα του Έλληνα ασθενή;

Νομίζω πάρα πολύ και ο λόγος είναι ότι πάνω στον ΑΜΚΑ έχουμε δομήσει μια σειρά από υπηρεσίες. Ο ΑΜΚΑ αποτελεί τον μοναδικό κωδικό ταυτοποίησης των πολιτών σε ασφάλιση και παροχές υγείας. Με τη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ενοποιήθηκαν τα πρώην ταμεία, οπότε επιτυγχάνεται η ταυτοποίηση του πολίτη για τον ασφαλιστικό του βίο και την απονομή σύνταξης. Ταυτόχρονα, αυτός ο κωδικός είναι και ο ενιαίος κωδικός με τον οποίον παρέχονται οι υπηρεσίες υγείας προς τον πολίτη. Από τη συνταγογράφηση φαρμάκων και παραπεμπτικών μέχρι και τη δημιουργία του ενιαίου προσωπικού φακέλου υγείας του ασθενή.

– Τι περιλαμβάνει το σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ); Πόσο έχει συμβάλει στην εξυπηρέτηση των ασθενών; Το σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας δίνει στους πολίτες πρόσβαση σε μια σειρά υπηρεσιών όπως είναι ο προσωπικός ιατρός, τα ηλεκτρονικά ραντεβού και ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας. Πρόκειται για υπηρεσίες που, όπως αντιλαμβάνεστε, βοηθούν πολύ στην καθημερινότητα των πολιτών, αλλά συνεισφέρουν και στην καλύτερη οργάνωση των πρωτοβάθμιων δομών υγείας. Δεν σταματάμε εδώ, επεκτείνουμε την πλατφόρμα των ηλεκτρονικών ραντεβού και για τα νοσοκομεία και ολοκληρώνουμε το έργο του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας, με έργο προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ. Μετά την επιτυχία του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού προχωράμε με δύο ακόμα προγράμματα για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και για τις καρδιαγγειακές παθήσεις, ενώ προχωράμε και τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων των νοσοκομείων, με έργο προϋπολογισμού 140 εκατ. ευρώ περίπου. Βλέπετε λοιπόν ότι η στρατηγική μας είναι πολύπλευρη, προκειμένου να προχωρήσουμε στον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών υγείας, να βελτιώσουμε το επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών και παράλληλα να υποστηρίξουμε το έργο του Δημοσίου για τη βέλτιστη αξιοποίηση των κονδυλίων που διατίθενται σήμερα στην υγεία.

– Πόσο επαρκής είναι η ενημέρωση του Έλληνα πολίτη για τα επιδόματα (παιδιού, κ.α.), τα οποία μπορεί να βρει μέσα από το idika.gr; Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος μπορώ να πω ότι είναι σε πολύ καλά επίπεδα. Για κάθε επίδομα υπάρχει ξεχωριστή υποσελίδα με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και οδηγίες για τις αιτήσεις που γίνονται ηλεκτρονικά. u

Πώς να διαχειριστείτε την περίοδο

της περιεμμηνόπαυσης

Ποια είναι η ηλικία όπου εκδηλώνεται, τα στάδια, τα σημάδια, τα συμπτώματα και ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισής της;

OΓράφει η Αθανασία Παππά επισκέπτρια υγείας –Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης Διεύθυνση: Σταδίου 51 Ομόνοια www.eletem.org

ι περισσότερες γυναίκες δεν ξέρουν τι να περιμένουν, όταν έχουν μάθει να περιμένουν κάθε μήνα την περίοδό τους και εκείνη σταδιακά σταματάει να έρχεται. Ξεκινάει μια νέα φάση στη ζωή για τις περισσότερες γυναίκες, η οποία είναι άγνωστη. Πρόκειται για μια μεταβατική ορμονικά φάση, που ξεκινά σε διαφορετική στιγμή για καθεμία από εμάς. Για αρκετές κυριαρχεί ο φόβος και η αβεβαιότητα, οι επιπτώσεις στην υγεία, δυσάρεστα συμπτώματα και άγνοια για ένα νέο ταξίδι που ξεκινάει. Οι περιορισμένες αναφορές στην εμμηνόπαυση υιοθετούν την άποψη της ωοθηκικής ανεπάρκειας ως μια ασθένεια. Η σιωπή που επικρατεί ακόμα και σήμερα γύρω από την εμμηνόπαυση στερεί από τις γυναίκες τη σωστή ενημέρωση που χρειάζονται και προκαλεί φόβο και ανασφάλεια. Για τις περισσότερες γυναίκες είναι μια μοναχική εμπειρία.

Ε-mail: info@eletem.org & emminopausis@ hotmail.com, τηλέφωνα επικοινωνίας –γραμματεία: 211 1828572

Μέσα από την ίδρυση της ΕΛΕΤΕΜ, καταλάβαμε ότι οι γυναίκες απεγνωσμένα επιθυμούν και ψάχνουν να βρουν πληροφορίες σχετικά με την εμμηνόπαυση και τα συμπτώματα της, καθώς και την καταπολέμηση αυτών. Θέλουν να καταλάβουν τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα τους και να πάρουν τις καλύτερες αποφάσεις. Ακόμα, θέλουν να μιλήσουν και να μοιραστούν τα όσα βιώνουν.

Προκειμένου να διανύσουν αυτό το μεταβατικό στάδιο της ζωής τους χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες, και φυσικά ενδυνάμωση.

Πολλές γυναίκες βιώνουν τα συμπτώματα είτε ήπια, είτε μέτρια και κάποιες πιο σοβαρά. Αυτά, μπορεί να είναι προσωρινά αλλά και μακροχρόνια.

Η διαχείριση της περιεμμηνόπαυσης και της εμμηνόπαυσης θα λέγαμε ότι είναι το ιδανικό πεδίο της καθολικής ιατρικής, μιας και παίζει σημαντικό

ρόλο η ηλικία, η άσκηση, η διατροφή, διάφορες παθήσεις που μπορεί να υπάρχουν, θεραπείες που λαμβάνονται και η ψυχολογική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η γυναίκα. Η εμμηνόπαυση δεν είναι ασθένεια. Ωστόσο κάθε σύμπτωμα δεν θα πρέπει να το αντιμετωπίζουμε επιπόλαια.

Είναι σημαντικό να ενημερωθούν οι γυναίκες και να καταλαβαίνουν το σώμα τους και το τι συμβαίνει, ώστε να το αξιολογούν και να ζητούν την κατάλληλη φροντίδα, όταν και εφόσον τη χρειάζονται.

Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση χαρακτηρίζεται από ορμονικές διακυμάνσεις που συνεπάγονται ακανόνιστη εμμηνόρροια ή βαριά εμμηνόρροια και συμπτώματα όπως εξάψεις, νυχτερινή εφίδρωση, διαταραχή ύπνου, προσωρινές μεταβολές στη γνωστική λειτουργία όπως σύγχυση, δυσκολία συγκέντρωσης, κολπική ξηρότητα, επώδυνη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία), μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και πόνος στις αρθρώσεις. Ένας όρος που μοιάζει, αλλά δεν είναι ταυτόσημος είναι η περιεμμηνόπαυση, η οποία περιλαμβάνει τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση, συν το πρώτο έτος μετά την τελευταία έμμηνο ρύση. Όσο μεγαλώνουμε μπορεί να αντιμετωπίσουμε κι άλλες δυσκολίες, οι οποίες δυσχεραίνουν τον διαχωρισμό των συνεπειών που έχουν να κάνουν με την πτώση των ορμονών, σε αντίθεση με τη γήρανση. Όσο περνούν τα χρόνια κάποιες γυναίκες αποκτούν διάφορες άλλες παθήσεις ή κάποιες από αυτές μπορεί να προϋπάρχουν και ορισμένα συμπτώματα φαίνεται να είναι ίδια με αυτά της εμμηνόπαυσης. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που πάσχει από κατάθλιψη ή άνοια μπορεί να έχει και διαταραχές ύπνου ή κάποια να έχει νυχτερινή εφίδρωση και εξάψεις που ενδεχομένως να σχετίζονται και με την οστεοπόρωση. Για αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να αποφεύγεται μια επιπόλαιη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, γιατί μπορεί να κρύβεται μια πάθηση εν δυνάμει σοβαρή.

Η ηλικία της γυναίκας έχει μεγάλη σημασία ιατρικά, καθώς η πρώιμη εμμηνόπαυση συνεπάγεται κίνδυνο για πολλές παθήσεις, όπως η οστεοπόρωση και η καρδιαγγειακή νόσος.

Το κάπνισμα φαίνεται να έχει μεγάλη επίδραση, οδηγώντας σε μικρότερη ηλικία εμμηνόπαυσης, κατά δυο περίπου χρόνια. Η διακοπή του καπνίσματος παραμένει ό,τι καλύτερο μπορεί να κάνει μια γυναίκα για τον εαυτό της και για την ομαλή πορεία της προς την εμμηνόπαυση. Το ουρογεννητικό σύνδρομο της εμμηνόπαυσης είναι εκείνο που επηρεάζει ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών, αγγίζοντας το 80%, με τα συμπτώματα να ξεκινούν από την προεμμηνόπαυση. Τα συνήθη συμπτώματα είναι η κολπική ξηρότητα, ο καύσος, ο κνησμός κι η επώδυνη σεξουαλική επαφή. Θεμέλιο για την αντιμετώπιση του ουρογεννητικού συνδρό-

μου της εμμηνόπαυσης είναι η φροντίδα του δέρματος του αιδοίου και της περιπρωκτικής περιοχής με λιπαντικά και προϊόντα ενυδάτωσης.

Ο καλύτερος τρόπος προσέγγισης της εμμηνόπαυσης είναι η σωστή πληροφόρηση, ώστε οι γυναίκες να γνωρίζουν τι ακριβώς συμβαίνει και το πρώτο πράγμα που μπορεί κάποια να κάνει είναι να καταγράψει τα συμπτώματα που ενδεχομένως σχετίζονται με την εμμηνόπαυση και να τα συζητήσει με έναν επαγγελματία υγείας. Η εμμηνόπαυση είναι μια περίοδος όπου οι γυναίκες μπορούν και προσφέρουν σπουδαία πράγματα στην κοινωνία, χάρη στη γνώση και τις εμπειρίες τους. u

Ποια είναι η καλύτερη διατροφή

για ποιοτικό ύπνο;

Οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν

την ποιότητα του ύπνου, ωστόσο πρόκειται για μια κυκλική σχέση.

Γράφει ο Γιάννης Παλαιολόγος

Eνα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού πάσχει από κακή ποιότητα ύπνου και διαταραχές, όπως η αϋπνία και η αποφρακτική άπνοια ύπνου (κατάσταση κατά την οποία ο ανώτερος αεραγωγός αποφράσσεται και η αναπνοή σταματά κατά τη διάρκεια του ύπνου).

Ταυτόχρονα, πολλοί καταναλώνουν επεξεργασμένα τρόφιμα με ελάχιστες

φυτικές ίνες, φρούτα ή λαχανικά. Αν και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί εάν αυτές οι δύο τάσεις συνδέονται αιτιωδώς η μία με την άλλη, όλο και περισσότερες έρευνες επισημαίνουν τη σύνδεση μεταξύ ύπνου και διατροφής και προσφέρουν υποδείξεις για το βιολογικό υπόβαθρό της.

Μια αμερικανική μελέτη παρακολούθησε πάνω από 1.000 άτομα ηλικίας 21 έως 30 ετών, που εγγράφηκαν σε μια διαδικτυακή μελέτη διατροφικής

παρέμβασης, η οποία σχεδιάστηκε για να τα βοηθήσει να αυξήσουν τις καθημερινές τους μερίδες φρούτων και λαχανικών. Αυτοί που αύξησαν την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

σε διάστημα τριών μηνών ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ύπνου και μείωση στα συμπτώματα αϋπνίας. Άλλη έρευνα, εκτός των ΗΠΑ, δείχνει επίσης ότι τα πιο υγιεινά διατροφικά πρότυπα συνδέονται με καλύτερη ποιότητα ύπνου και λιγότερες διαταραχές. Αυτά τα διατροφικά πρότυπα περιλαμβάνουν τη μεσογειακή διατροφή –μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές τροφές, ελαιόλαδο και θαλασσινά και χαμηλή σε κόκκινο κρέας και πρόσθετη ζάχαρη– και αντιφλεγμονώδεις δίαιτες

– είναι παρόμοιες με τη μεσογειακή διατροφή και περιλαμβάνουν πρόσθετη έμφαση σε ορισμένα συστατικά όπως τα φλαβονοειδή, μια ομάδα ενώσεων που βρίσκονται στα φυτά, τα οποία αποδεικνύεται ότι μειώνουν τους βιοπαρασκευαστές φλεγμονών στο αίμα. Στα γενικά πρότυπα υγιεινής διατροφής, υπάρχουν πολυάριθμες μεμονωμένες τροφές και θρεπτικά συστατικά

που μπορεί να συνδέονται με την ποιότητα του ύπνου, με ποικίλους βαθμούς απόδειξης. Για παράδειγμα, μελέτες έχουν συνδέσει την κατανάλωση λιπαρών ψαριών, γαλακτοκομικών, ακτινιδίων, τάρτας κερασιού και μούρων, όπως φράουλες και βατόμουρα, με καλύτερο ύπνο. Μία από τις κοινές οδούς μέσω των οποίων αυτές οι τροφές μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο είναι η μελατονίνη, ένας σημαντικός ρυθμιστής των κύκλων ύπνου και αφύπνισης στον εγκέφαλο. Τα καρύδια και τα αμύγδαλα, καθώς και τα φρούτα όπως τα ακτινίδια και οι μπανάνες, αποτελούν φυσικές πηγές μελατονίνης.

Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως τα φασόλια και το πλιγούρι βρώμης και ορισμένες πηγές πρωτεΐνης –ειδικά εκείνες που είναι πλούσιες στο αμινοξύ τρυπτοφάνη, όπως τα πουλερικά– συνδέονται, επίσης, με ύπνο υψηλότερης ποιότητας. Τα μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να είναι ωφέλιμα περιλαμβάνουν μαγνήσιο, βιταμίνη D, σίδηρο, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και μαγγάνιο. Ορισμένες τροφές όπως ο σολομός είναι πηγή πολλών θρεπτικών συστατικών.

Μια σημαντική προειδοποίηση σχετι-

κά με τα μεμονωμένα τρόφιμα, καθώς και με τα πρότυπα διατροφής, είναι ότι οι περισσότερες μελέτες δεν μπορούν εύκολα να διαλευκάνουν την κατεύθυνση της συσχέτισης. Με άλλα λόγια, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε εάν η διατροφή είναι αυτή που επηρεάζει τον ύπνο ή ο ύπνος επηρεάζει τη διατροφή. Η πραγματικότητα είναι ότι πρόκειται για μια κυκλική σχέση, όπου η υγιεινή διατροφή προάγει την καλή ποιότητα ύπνου, η οποία με τη σειρά της βοηθά στην ενίσχυση των καλών διατροφικών συνηθειών.

Τροφές που πρέπει να αποφεύγετε Η επιδίωξη μεγαλύτερης πρόσληψης τροφών που προάγουν τον ύπνο δεν είναι απαραίτητα αρκετή. Είναι, επίσης, σημαντικό να αποφεύγετε συνήθειες που τον επηρεάζουν. Παρακάτω είναι μερικοί από τους κύριους ένοχους:

1) Τα κορεσμένα λίπη, όπως αυτά στα μπιφτέκια και τα επεξεργασμένα τρόφιμα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μειωμένο ύπνο βραδέων κυμάτων, ο οποίος θεωρείται ο πιο επανορθωτικός ύπνος.

2) Επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, όπως π.χ. στο λευκό ψωμί και τα ζυμαρικά, μεταβολίζονται γρήγορα. Εάν τρώτε αυτά τα τρόφιμα για βραδινό, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα να ξυπνήσετε από την πείνα.

3) Το αλκοόλ διαταράσσει την ποιότητα του ύπνου. Αν και οι ηρεμιστικές επιδράσεις του μπορεί

αρχικά να τον διευκολύνουν, διαταράσσει τα πρότυπα ύπνου, μειώνοντας την ποσότητα του REM ή την ταχεία κίνηση των ματιών –τον ύπνο στο πρώτο μέρος της νύχτας– ενώ οδηγεί σε περισσότερα νυχτερινά ξυπνήματα.

4) Η καφεΐνη που καταναλώνεται, ακόμα και 6 ώρες πριν τον ύπνο, μπορεί να τον διαταράξει, επειδή μπλοκάρει την ορμόνη αδενοσίνη, η οποία προάγει την υπνηλία.

5) Η συνεχής υπερκατανάλωση θερμίδων μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, έναν από τους ισχυρότερους προγνωστικούς παράγοντες της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου. Το υπερβολικό βάρος μπορεί να ασκήσει πρόσθετη πίεση στο διάφραγμα και τους πνεύμονες και να οδηγήσει σε στενότερο αεραγωγό, εάν συσσωρευτεί λίπος γύρω από τον λαιμό. Οι τοξικές ουσίες στις συσκευασίες τροφίμων, τα φυτοφάρμακα, ο υδράργυρος και οι φθαλικές ενώσεις –χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών– μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο. Αυτές οι ουσίες μπορούν να βρεθούν τόσο σε υγιεινά όσο και σε ανθυγιεινά τρόφιμα. Ο χρόνος και η συνέπεια του φαγητού (χρονοδιατροφή) είναι μερικοί ακόμα παράγοντες. Το φαγητό αργά το βράδυ συνδέεται συνήθως με πιο ανθυγιεινή πρόσληψη τροφής –όπως τα επεξεργασμένα σνακ– και θα μπορούσε να προκαλέσει διαταραχές ύπνου.u

Γιατί παρατηρείται αύξηση

κρουσμάτων έρπητα ζωστήρα;

Υπάρχουν

ενδείξεις ότι η μεθερπητική νευραλγία σχετίζεται με προηγούμενη νόσηση από COVID-19.

Mια αναδρομική μελέτη του 2022 συνέκρινε σχεδόν 395.000 άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών που

είχαν νοσήσει με COVID και διαπίστωσε ότι είχαν 15% αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα, σε σχέση με τα άτομα που δεν είχαν νοσήσει –ο κίνδυνος αυξανόταν στο 21% γι’ αυτούς που η

κατάστασή τους ήταν σοβαρή και απαιτούσε εισαγωγή σε νοσοκομείο. Αυτή η εξέλιξη δεν φαίνεται να είναι τυχαία.

O έρπητας ζωστήρας είναι μια κοινή ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό της ανεμοβλογιάς, έρπητα ζωστήρα. Δεν πρέπει να μπερδεύουμε αυτόν τον ιό με άλλους

παρόμοιους ερπητοϊούς όπως π.χ. τον ιό που προκα -

λεί τον έρπητα στα χείλη. Την πρώτη φορά που μας προσβάλει ο ιός της ανεμοβλογιάς, είτε είμαστε μικρά παιδιά είτε 60 χρονών, εκδηλώνουμε ανεμοβλογιά. Στη συνέχεια, ο ιός παραμένει στο νευρικό μας σύστημα σε μια λανθάνουσα κατάσταση, συνήθως στα νευρικά γάγγλια, όπου απλώς «κοιμάται».

Όταν ο οργανισμός μας έρχεται αντιμέτωπος με κάποια δύσκολη συνθήκη, όπως το στρες, μια χρόνια ασθένεια ή μια λοίμωξη από άλλον ιό (π.χ. κορωνοϊός), τότε μπορεί ο ιός της ανεμοβλογιάς-έρπητα ζωστήρα να ενεργοποιηθεί και, αυτή τη φορά, να εκδηλωθεί ως έρπητας ζωστήρας. Κάτι τέτοιο, μπορεί να συμβεί, μόνο, αν είχαμε περάσει στο παρελθόν ανεμοβλογιά.

Πώς εκδηλώνεται ο ιός; Όταν ιός της ανεμοβλογιάς-έρπητα ζωστήρα (VZV: Varicella-zoster virus) εκδηλώνεται για δεύτερη φορά, εμφανίζει επώδυνα εξανθήματα με τη μορφή φυσαλίδων που περιέχουν ένα διαυγές υγρό. Λίγες μέρες πριν βγουν τα εξανθήματα προηγείται πόνος σε αυτό το σημείο.

Η έρευνα δείχνει ότι ο ιός μπορεί να έχει μια ελαφρά ενεργοποίηση στη

Θεραπείες

Οι φυσαλίδες με το υγρό κάποια στιγμή σκάνε, μαραίνονται και αφήνουν ένα ξεραμένο εξάνθημα. Στο 90% των περιπτώσεων ο έρπης ζωστήρας περνάει, αλλά ο ασθενής πρέπει να πάρει οπωσδήποτε αγωγή, όπως αντιικά φάρμακα και παυσίπονα και σε σπάνιες περιπτώσεις κορτιζόνη. Ενώ κανονικά η ασθένεια κάνει τον κύκλο της, όπως όλες οι ιογενείς λοιμώξεις, και μετά από δύο με τέσσερις εβδομάδες υποχωρεί –αν και μπορεί να αφήσει καφέ στίγματα στο δέρμα– σε κάποιους ασθενείς ο πόνος θα παραμείνει και σε ορισμένους μπορεί να κρατήσει χρόνια. Η μεθερπητική νευραλγία είναι το κακό σενάριο και εγκαθίσταται στο 10% των ασθενών που εμφάνισαν εξανθήματα. Μετά την επιδημία του κορωνοϊού βλέπουμε αύξηση της μεθερπητικής νευραλγίας και υπάρχουν επίσης ορισμένα στοιχεία που υποδεικνύουν ότι και το εμβόλιο

διάρκεια της ζωής, αλλά εκδηλώνεται μόνο όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα είναι πεσμένο. Τα συμπτώματα εμφανίζονται πιο συχνά στους ανοσοκατεσταλμένους, σε άτομα άνω των 60 ετών και σε αυτούς που υπόκεινται σε στρες, είτε ψυχολογικό είτε ιατρικό. Υπάρχουν πολλές ασθένειες που ρίχνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ο καρκίνος, η πολλαπλή σκλήρυνση, οι ρευματολογικές ασθένειες, ο σακχαρώδης διαβήτης, ασθένειες του αίματος, καθώς και εάν έχει γίνει σπληνεκτομή. Οτιδήποτε μας καταβάλλει πολύ, ακόμα και η σωματική κούραση, έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Η εκδήλωση του ιού προκαλεί οξύ, βασανιστικό πόνο, ενώ λαμβάνοντας μια κλίμακα πόνου από το ένα έως το 10, βαθμολογείται από 8 έως 10. Το χειρότερο όμως είναι ότι μερικές φορές υπάρχουν επιπλοκές, ιδιαίτερα, εάν δεν αντιμετωπιστεί η λοίμωξη νωρίς. Η βασική επιπλοκή είναι ότι, ενώ η ερπητική λοίμωξη φεύγει και τα εξανθήματα εξαφανίζονται, ο πόνος μπορεί να μείνει και μάλιστα για καιρό, κάτι που ονομάζεται η μεθερπητική νευραλγία.

κατά της COVID, σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως ενεργοποιεί τον ιό. Ποιες θεραπείες υπάρχουν για τη μεθερπητική νευραλγία; Εάν έχουν επουλωθεί τα εξανθήματα αλλά ο πόνος παραμένει, ο ασθενής πρέπει να επισκεφθεί οπωσδήποτε κάποιο ιατρείο πόνου, όσο πιο νωρίς γίνεται, για λήψη εξατομικευμένης φροντίδας από ειδικό. Υπάρχουν ειδικά φάρμακα και επεμβατικές θεραπείες, για παράδειγμα, καψαϊκίνη, λιδοκαΐνη και κορτιζόνη, που χρησιμοποιούνται τοπικά. Δεν δίνονται τόσο φάρμακα από το στόμα, αλλά ακολουθείται στοχευμένη θεραπεία, παρεμβαίνοντας στα νεύρα που ευθύνονται για τον πόνο. Ο εξειδικευμένος γιατρός ξέρει ποια νεύρα έχουν προσβληθεί και κάνει νευροτροποποίηση, δηλαδή αλλάζει τον τρόπο που αυτά λειτουργούν, δίνοντάς τους μια άλλη κατεύθυνση που δεν είναι επώδυνη. Τι μπορούμε να κάνουμε για να προλάβουμε τον έρπητα ζωστήρα; Η μόνη πρόληψη είναι ο εμβολιασμός, το να έχουμε καλή υγεία και ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα. Ο εμβολιασμός είναι το άλφα και το ωμέγα στην πρόληψη του έρπητα ζωστήρα. H υγιεινή διατροφή, η άσκηση και η αποφυγή του καπνίσματος επίσης βοηθούν. Με το εμβόλιο που κάνουμε στην παιδική ηλικία προφυλασσόμαστε από την ανεμοβλογιά, αλλά όχι και από τον έρπητα ζωστήρα. Γι’ αυτό το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών έχει στη φαρέτρα του δύο εμβόλια για τη λοίμωξη. Στο ένα, το Zostavax, υπάρχει ένας εξασθενημένος ιός και προσφέρεται δωρεάν μετά από κάποια ηλικία. Το νεότερο, το Shingrix, περιέχει έναν ανασυνδυασμό μιας πρωτεΐνης που διεγείρει την παραγωγή αντισωμάτων για την καταπολέμηση του ιού. Η αποτελεσματικότητά του είναι μεγαλύτερη από το παλαιότερο εμβόλιο, φτάνοντας έως το 97% και είναι γνωστό, μέχρι στιγμής, ότι προστατεύει για τουλάχιστον 10 χρόνια. Είναι επίσης ενδεδειγμένο για τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. u

Ζ. Ψ.

Τι μας προκαλεί σύνδρομο

χρόνιας κόπωσης;

Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τα συμπτώματα, τα αίτια και τους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης.

To σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (ΣΧΚ) είναι μια κατάσταση που κάποιος αισθάνεται

τόσο κουρασμένος και εξαντλημένος που αδυνατεί να ολοκληρώσει την καθημερινή

Γράφει ο

Ευάγγελος Α. Φραγκούλης γενικός οικογενειακός ιατρός, Γ.Γ. της Ελληνικής Ακαδημίας Γενικής Οικογενειακής Ιατρικής

του ρουτίνα ή ακόμα και να σηκωθεί από το κρεβάτι. Η κούραση του δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση και επιδεινώνεται μετά από σωματική δραστηριότητα ή πνευματική καταπόνηση. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν για έξι μήνες ή περισσότερο. Συναντάται στο 0,25% έως 0,40% του πληθυσμού, δηλαδή σε 4 άτομα σε κάθε 1.000 που επισκέπτονται ένα ιατρείο γενικής/οικογενειακής ιατρικής. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ΣΧΚ από τους άνδρες (αναλογία 4 προς 1). Μικρά παιδιά και έφηβοι μπορούν να αναπτύξουν ΣΧΚ, αλλά είναι πολύ πιο συχνό σε ενήλικες μεταξύ 40 -60 ετών. Το 90% αυτών που εμφανίζουν

ΣΧΚ δεν λαμβάνουν διάγνωση, παρόλο που ζουν με

την πάθηση. Τα κύρια εμπόδια στη διάγνωση είναι η δυσχερής πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα και η ανεπαρκής ευαισθητοποίηση σχετικά με το σύνδρομο. Τα συμπτώματα του ΣΧΚ περιλαμβάνουν:

n Σοβαρή κόπωση που διαρκεί τουλάχιστον έξι μήνες και δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση ή τον ύπνο.

n Δυσκολία στον ύπνο (στην έλευση ή στη διατήρησή του).

n Πονοκεφάλους.

n Πόνους στις αρθρώσεις.

n Μυϊκούς πόνους.

n Ορθοστατική δυσανεξία (αδυναμία να σταθεί κάποιος όρθιος χωρίς να εμφανίζει συμπτώματα).

n Δυσκολία στη σκέψη, την προσοχή, τη συγκέντρωση και τη μνήμη.

Άλλα συμπτώματα του ΣΧΚ περιλαμβάνουν:

n Διαταραχές όρασης.

n Ρίγη.

n Νυχτερινές εφιδρώσεις.

n Διογκωμένους λεμφαδένες.

n Ευερέθιστο έντερο, επώδυνο φούσκωμα, αέρια, δυσκοιλιότητα και διάρροια.

n Αλλαγές διάθεσης, ευερεθιστότητα και άγχος.

n Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στα πόδια, τα χέρια ή το πρόσωπο.

n Ζάλη, αδυναμία και λιποθυμία.

Για πολλούς ανθρώπους, τα συμπτώματα του ΣΧΚ μοιάζουν με άλλες καταστάσεις, όπως η γρίπη. Τα συμπτώματα μπορεί να έρχονται και να παρέρχονται με την πάροδο του χρόνου και να αυξομειώνονται σε σοβαρότητα, ενώ είναι πιθανό να χειροτερεύουν μετά από σωματική άσκηση ή έντονη πνευματική καταπόνηση. Πολλά από τα συμπτώματα του ΣΧΚ κάνουν την καθημερινή ζωή δύσκολη, ενώ συνήθως ποικίλλουν ευρέως από άτομο σε άτομο.

Δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτία του ΣΧΚ. Η έρευνα δείχνει ότι είναι δυνατόν να υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτό όπως:

n Χαμηλή πίεση αίματος.

n Στρες.

n Μια λοίμωξη.

n Μεταβολές στο ανοσοποιητικό σύστημα (πώς ανταποκρίνεται το σώμα στο στρες ή σε μια λοίμωξη).

n Μεταβολές στον τρόπο με τον οποίο το σώμα παράγει και χρησιμοποιεί ενέργεια.

Είναι πιθανό να υπάρχει γενετική προδιάθεση στο ΣΧΚ. Μελέτες διαπίστωσαν ότι μπορεί να υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να προσδιοριστεί κάποιο υπεύθυνο γονίδιο.

Για μερικούς ανθρώπους, η κόπωση που σχετίζεται με το ΣΧΚ καθιστά τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής πολύ δύσκολες ή και αδύνατες. Η έρευνα δείχνει ότι μόνο οι μισοί από όσους έχουν διαγνωστεί με ΣΧΚ εργάζονται με πλήρη ή και μερική απασχόληση. Το ΣΧΚ προκαλεί κατάθλιψη. Η διάγνωση του από τον γιατρό γίνεται μετά από φυσική εξέταση και αξιολόγηση της ψυχικής υγείας του ασθενούς. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εργαστηριακή εξέταση για τη διάγνωση του ΣΧΚ, αλλά ο εργαστηριακός έλεγχος (όπως εξετάσεις αίματος ή ούρων) βοηθούν τον γιατρό να αναζητήσει πιθανές αιτίες και να αποκλείσει καταστάσεις με παρόμοια συμπτώματα.

Δεν υπάρχει θεραπεία για το ΣΧΚ. Αλλαγές στον ύπνο και στη δραστηριότητα, καθώς και φάρμακα, μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Στόχος της θεραπείας είναι να καταστήσει τα συμπτώματα όσο το δυνατόν πιο διαχειρίσιμα, ώστε να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής. Είναι σημαντικό να γίνουν προσπάθειες βελτίωσης των συνηθειών του ύπνου (υγιεινή ύπνου). Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:

n Ανάπτυξη μιας τακτικής ρουτίνας, όπως να πηγαίνει κανείς για ύπνο και να ξυπνάει την ίδια ώρα κάθε μέρα.

n Να μην υπάρχει ύπνος διάρκειας μεγαλύτερης από 30 λεπτά συνολικά κατά τη διάρκεια της ημέρας.

n Χρήση του κρεβατιού και της κρεβατοκάμαρας μόνο για ύπνο και σεξ. Αφαίρεση όλων των ηλεκτρονικών συσκευών από το δωμάτιο.

n Αποφυγή μεγάλων γευμάτων, αλκοόλ και καφεΐνης πριν τον ύπνο.

Θα πρέπει να υπάρχει οριοθέτηση τόσο της πνευματικής, όσο και της σωματικής καταπόνησης, ώστε να βοηθηθεί το σώμα να ανακάμψει. Τα διαλείμματα και η εναλλαγή μεταξύ σωματικών και πνευματικών εργασιών μπορεί να είναι χρήσιμα. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία είναι χρήσιμη για πολλά άτομα με ΣΧΚ. Μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη ανοχή συμπτωμάτων, σκέψεων και συμπεριφορών. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη συμμετοχή σε ομάδα υποστήριξης για άτομα που ζουν με ΣΧΚ. Αυτές οι ομάδες μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης, φέρνοντάς τους ασθενείς σε επαφή με άλλους που γνωρίζουν ακριβώς τι περνούν. Επιπλέον, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης και στη βελτίωση του ύπνου, τα μη στεροείδη αντιφλεγμονώδη στην ανακούφιση του πόνου και τα κορτικοστεροειδή στην αντιμετώπιση της κακουχίας. Με τη θεραπεία, τα περισσότερα συμπτώματα βελτιώνονται. Μερικοί άνθρωποι όμως δεν επιστρέφουν στην ίδια κατάσταση υγείας ή λειτουργική κατάσταση που διατηρούσαν πριν εμφανιστούν αυτά. Η πάθηση επηρεάζει τον καθένα διαφορετικά.u

Φυματίωση

Τρόποι μετάδοσης και θεραπεία

Μολονότι θεωρείται, συχνά, ως μια απειλή του παρελθόντος, παραμένει μια σημαντική ανησυχία παγκοσμίως, με τα διεθνή ταξίδια να αποτελούν παράγοντα εξάπλωσης.

Hφυματίωση είναι ένα τεράστιο πρόβλημα σε πολλές χώρες. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι το 11% των 10,6 εκατομμυρίων περιπτώσεων φυματίωσης παγκοσμίως αφορά σε παιδιά. Περίπου το 14% όλων των θανάτων που σχετίζονται με την ασθένεια συμβαίνουν

σε παιδιά κάτω των 15 ετών.

Ενώ η φυματίωση είναι σπάνια στις δυτικές χώρες και δεν γίνονται πλέον τακτικοί εμβολιασμοί, μερικές φορές παρατηρούνται κρούσματα. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν πάνω από 1.000 περιστατικά κάθε χρόνο. Τι ακριβώς είναι λοιπόν η φυματίωση και πώς αντιμετωπίζεται; Προκαλείται από το βακτήριο Mycobacterium tuberculosis (μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης) και σπανιότερα από άλλους τύπους μυκοβακτηριδίων. Αρχικά, εκδηλώνεται ως λοίμωξη του αναπνευστικού. Μόλις εισέλθει στους πνεύμονες, το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται, σχηματίζοντας κοκκιώματα, ομάδες ανοσοκυττάρων (κυρίως μακροφάγα και Τ κύτταρα), σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει τη μόλυνση. Με την πάροδο του χρόνου, ορισμένα κοκκιώματα μπορεί να ασβεστοποιηθούν, με άλατα ασβεστίου να συσσωρεύονται μέσα σε αυτές τις δομές. Αυτές οι αποτιτανώσεις είναι ορατές στις ακτίνες Χ και υποδηλώνουν λανθάνουσα φυματίωση. Αυτό, σημαίνει ότι το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση, χωρίς να προκαλεί άμεσα συμπτώματα, αλλά αποτελεί πιθανό κίνδυνο επανενεργοποίησης, εάν εξασθενήσει η ανοσοποιητική άμυνα του ξενιστή. Η επανενεργοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε ενεργό φυματίωση, που χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως επίμονος βήχας, πυρετός, απώλεια βάρους και κόπωση. Η ενεργός φυματίωση είναι μεταδοτική, ειδικά όταν προσβάλλει τους πνεύμονες, καθώς εξαπλώνεται κυρίως μέσω των αναπνευστικών σταγονιδίων που απελευθερώνονται κατά τον βήχα ή το φτάρνισμα.

Η έγκαιρη θεραπεία είναι το κλειδί Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μειώνει τη μολυσματική περίοδο και βοηθά στην πρόληψη της εξάπλωσης

υγείας

της νόσου σε άλλους. Μπορεί επίσης να σταματήσει την εξέλιξη μιας λανθάνουσας λοίμωξης σε ενεργό νόσο. Η καθυστερημένη θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές όπως βλάβη στους πνεύμονες και ουλές, βλάβη στα οστά, τα νεφρά, τους λεμφαδένες και το κεντρικό νευρικό σύστημα. Επιπλέον, ενδέχεται να προκαλέσει λοίμωξη στον εγκέφαλο και στον νωτιαίο μυελό, ακόμα και να αποβεί μοιραία. Η αντιβιοτική θεραπεία, που συχνά περιλαμβάνει πολλά φάρμακα, είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στην εξάλειψη των βακτηρίων. Ωστόσο, μπορεί να είναι μακρά, να διαρκέσει αρκετούς μήνες ή και περισσότερο. Αυτό, μπορεί να είναι σωματικά και συναισθηματικά προκλητικό για τους ασθενείς, ειδικά καθώς περιλαμβάνει περιόδους απομόνωσης.

Η θεραπεία της φυματίωσης μπορεί, επίσης, να είναι μια αξιοσημείωτη επιβάρυνση για το σύστημα υγείας, λόγω της ανάγκης για απομόνωση, εντοπισμό επαφών και εξειδικευμένη φροντίδα.

Αντιμετώπιση ανθεκτικών βακτηρίων Τα βακτήρια Mycobacterium tuberculosis μπορούν γρήγορα να γίνουν ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, επομένως η θεραπεία ρουτίνας περιλαμβάνει πολλαπλά αντιβιοτικά που αυξάνουν τις παρενέργειες. Η εμφάνιση ανθεκτικών στα φάρμακα στελεχών της φυματίωσης αποτελεί μείζονα ανησυχία, γιατί καθιστά τη θεραπεία πολύ πιο δύσκολη και δαπανηρή. Η διαχείριση της ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης απαιτεί, συχνά, εκτεταμένους κύκλους θεραπείας με φάρμακα δεύτερης γραμμής, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε πιο σοβαρές παρενέργειες και να απαιτούν στενή παρακολούθηση. Τα ανθεκτικά στα φάρμακα στελέχη της φυματίωσης συνδέονται επίσης με υψηλότερα ποσοστά θανάτου. Τα παρατεταμένα και πολύπλοκα θεραπευτικά σχήματα αυξάνουν τον κίνδυνο μη συμμόρφωσης και αποτυχίας της θεραπείας, θέτοντας όχι μόνο απειλή για τους πληγέντες, αλλά και εγείροντας ανησυχίες για πιθανή μετάδοση από την κοινότητα αυτών των ανθεκτικών στα φάρμακα στελεχών.

Ποιος είναι επιρρεπής στη φυματίωση; Ο κίνδυνος μετάδοσης είναι υψηλότερος μεταξύ όσων ζουν σε πυκνοκατοικημένες κατοικίες, ατόμων με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα και ατόμων με κακή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Τέτοιες ομάδες περιλαμβάνουν άτομα με υποκείμενες παθήσεις (όπως HIV ή διαβήτη), άτομα σε σωφρονιστικές εγκαταστάσεις, απομακρυσμένες και αγροτικές κοινότητες, ηλικιωμένους και άστεγους, καθώς και εργαζόμενους στον τομέα της υγείας.

Τα παιδιά διατρέχουν, επίσης, μεγαλύτερο κίνδυνο φυματίωσης, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Η φυματίωση εμφανίζεται συχνά διαφορετικά στα παιδιά, καθιστώντας δύσκολη την εκτίμηση της πραγματικής παγκόσμιας επιβάρυνσης. Τα κοινά συμπτώματα της παιδιατρικής φυματίωσης περιλαμβάνουν παρατεταμένο βήχα, συριγμό, απώλεια βάρους, απώλεια όρεξης, αναπνευστικά συμπτώματα, αδυναμία ανάπτυξης, πρήξιμο των λεμφαδένων, πυρετό και νυχτερινές εφιδρώσεις. Τα βρέφη διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο για: 1. Διάχυτη φυματίωση. Αυτή, εξαπλώνεται σε όλο το σώμα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του λεμφικού συστήματος, προσβάλλοντας το συκώτι, τον σπλήνα, τον μυελό των οστών, τα νεφρά και τον εγκέφαλο.

2. Φυματιώδης μηνιγγίτιδα. Αυτή είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση, όταν η μόλυνση από τους πνεύμονες έχει πάει στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.

3. Συγγενής φυματίωση. Πρόκειται για μια σπάνια κατάσταση, όταν ένα νεογέννητο μωρό γεννιέται με ενεργό φυματίωση, που μεταδίδεται από μολυσμένη μητέρα. Το εμβόλιο Bacille Calmette-Guérin (BCG) παρέχει μερική προστασία, κυρίως έναντι σοβαρών μορφών φυματίωσης. Δεν χορηγείται συνήθως σε χώρες χαμηλού κινδύνου, αλλά σε τοπικές περιοχές με κρούσμα. u

Ζ.Ψ.

Συναισθηματική υπερφαγία

Τι πρέπει να γνωρίζετε

Τρέχετε στο ντουλάπι όταν αισθάνεστε πεσμένοι ή αναστατωμένοι; Δεν είστε μόνοι. Είναι σύνηθες για τους ανθρώπους να στρέφονται στο φαγητό ως ένα τρόπο, ώστε να αντιμετωπίσουν μεγάλα, δύσκολα συναισθήματα.

Oταν τρώτε ως απάντηση σε συναισθήματα, ονομάζεται συναισθηματική κατανάλωση. Όλοι το κάνουν μερικές φορές.

Το σώμα μας χρειάζεται τροφή, ώστε να επιβιώσει. Είναι λογικό ότι το φαγητό φωτίζει το σύστημα ανταμοιβής στον εγκέφαλο κάνοντάς μας να νιώθουμε καλύτερα. Όταν η συναισθηματική κατανάλωση φαγητού συμβαίνει συχνά και δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι να αντιμετώπισης, μπορεί αυτό να αποτελέσει πρόβλημα. Αν και μπορεί να φαίνεται σαν ένας τρόπος να αντεπεξέλθουμε σε αυτές τις στιγμές, το φαγητό δεν αντιμετωπίζει το πραγματικό πρόβλημα. Εάν κάποιος νιώθει άγχος, πλήξη, μοναξιά, θλίψη ή κούραση, το φαγητό δεν θα διορθώσει αυτά τα συναισθήματα. Για μερικούς ανθρώπους, αυτός ο κύκλος της στροφής προς το φαγητό για να αντεπεξέλθουν δημιουργεί ενοχές και ντροπή, συναισθήματα τα οποία είναι πιο δύσκολα να διαχειριστούν.

Γράφει η Γεωργία Καπώλη κλινική διαιτολόγοςδιατροφολόγος, ΜSc επιστημονική διευθύντρια Κέντρου

Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Νεμέας, www.logodiatrofis.gr

Το φαγητό είναι στο επίκεντρο πολλών πραγμάτων που κάνουμε στην καθημερινότητά μας και αποτελεί και μέρος των γιορτών μας. Το να φτιάχνετε φαγητό για κάποιον που περνάει δύσκολες στιγμές μπορεί να είναι ένας τρόπος να δείξετε ότι

νοιάζεστε γι αυτόν και το να μοιράζεστε φαγητό με άλλους είναι ένας ακόμα τρόπος σύνδεσης.

Είναι λογικό να υπάρχει συναισθηματική σχέση με το φαγητό. Ο στόχος είναι να σας επιτρέψει να πάρετε μια συνειδητή απόφαση για το πότε, τι και πώς τρώτε. Θα υπάρξουν στιγμές που είναι λογικό το φαγητό να είναι μέρος της αντιμετώπισης μεγάλων συναισθημάτων. Άλλες φορές, υπάρχουν καλύτεροι τρόποι αντιμετώπισης.

Τι αναγκάζει κάποιον να φάει λόγω των συναισθημάτων του; Οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει την επιθυμία για φαγητό. Οι συνήθεις εξωτερικοί λόγοι για συναισθηματική διατροφή μπορεί να περιλαμβάνουν:

n εργασιακό άγχος

n οικονομικές ανησυχίες

n προβλήματα υγείας

n αγώνες μεταξύ των σχέσεων Τα άτομα που ακολουθούν περιοριστικές δίαιτες ή έχουν ιστορικό δίαιτας είναι πιο πιθανό να τρώνε συναισθηματικά.

Άλλες πιθανές εσωτερικές αιτίες περιλαμβάνουν: n έλλειψη ενδοσκοπικής επίγνωσης (συνειδητοποίηση του πώς αισθάνεστε).

n αλεξιθυμία (έλλειψη ικανότητας κατανόησης, επεξεργασίας ή περιγραφής συναισθημάτων).

n δυσλειτουργία συναισθημάτων (αδυναμία διαχείρισης συναισθημάτων).

n αντίστροφος άξονας στρες υποθαλαμικής υπόφυσης επινεφριδίων (HPA) (υποενεργή απάντηση κορτιζόλης στο στρες).

Η συναισθηματική κατανάλωση φαγητού είναι συχνά μια αυτόματη συμπεριφορά. Όσο περισσότερο χρησιμοποιείται το φαγητό για την αντιμετώπιση, τόσο πιο εδραιωμένη γίνεται η συνήθεια.

Είναι η συναισθηματική κατανάλωση μια διατροφική διαταραχή; Η συναισθηματική κατανάλωση φαγητού από μόνο της δεν αποτελεί διατροφική διαταραχή. Μπορεί να είναι όμως σημάδι διαταραγμένης διατροφής, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη διατροφικής διαταραχής.

Η διατροφική διαταραχή μπορεί να περιλαμβάνει: n ένα άτομο το οποίο να είναι πολύ άκαμπτο με τις επιλογές τροφίμων.

n τα τρόφιμα να χαρακτηρίζονται με ταμπέλες ως «καλά» ή «κακά».

n συχνή δίαιτα ή περιορισμός τροφής.

n συχνή κατανάλωση τροφής ως απάντηση σε συναισθήματα και όχι λόγω σωματικής πείνας.

n ακανόνιστο χρόνο γεύματος.

n εμμονικές σκέψεις για το φαγητό που αρχίζουν να παρεμβαίνουν στην υπόλοιπη ζωή σας.

n αισθήματα ενοχής ή ντροπής μετά την κατανάλωση τροφών που θεωρούνται «ανθυγιεινές».

Γιατί τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν παχυσαρκία;

Ορισμένες τροφές μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους, επειδή απλώς καταναλώνονται γρήγορα.

Για τέσσερις εβδομάδες, 20 υγιείς εθελοντές εισήχθησαν σε ένα νοσοκομείο ερευνητικού κέντρου και έτρωγαν διάφορα δελεαστικά γεύματα: τοστ με κανέλα, μοσχάρι με μπρόκολο και κρεμμύδια, κεσαντίλιες γαλοπούλας, καραβίδες και γαρίδες. Οι ερευνητές εξέτασαν ό,τι καταναλωνόταν και κατέληξαν σε στοιχεία που υποστηρίζουν μια μακροχρόνια υποψία: τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα θα μπορούσαν να είναι ένας βασικός παράγοντας στην επιδημία παχυσαρκίας στην Αμερική. Η ασυνήθιστη κλινική δοκιμή συνέκρινε την κατανάλωση θερμίδων και την αύξηση βάρους των εθελοντών όταν έτρωγαν γεύματα, βασισμένα

σε μη επεξεργασμένα συστατικά και όταν έτρωγαν γεύματα, βασισμένα σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρό -

φιμα. Και τα δύο μενού είχαν παρόμοιες ποσότητες θερμίδων, λίπους, ζάχαρης, υδατανθράκων και αλατιού ενώ οι συμμετέχοντες είπαν ότι ήταν εξίσου νόστιμα και χορταστικά.

«Νόμιζα ότι όλα αφορούσαν σε θρεπτικά συστατικά», είπε ένας από τους ερευνητές της μελέτης, ο κ. Kevin Hall που είναι επικεφαλής του τμήματος στο Εθνικό Ινστιτούτο Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων, το οποίο ανήκει στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας. «Υπάρχει κάτι άλλο πέρα από τη ζάχαρη και το λίπος που κάνει τους ανθρώπους να τρώνε υπερβολικά και να παχαίνουν», είπε ο κ. Hall «Δεν γνωρίζουμε ακόμη πλήρως τον μηχανισμό, αλλά τα επεξεργασμένα τρόφιμα δεν είναι αθώα».

Ο Hall και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν ότι ήρθε η ώρα για μια σοβαρή τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη

δοκιμή, που θεωρείται το χρυσό πρότυπο για την ιατρική έρευνα.

Επιστράτευσαν 20 άτομα που ήταν πρόθυμα να περάσουν έναν μήνα στη Μεταβολική Κλινική Ερευνητική Μονάδα του NIH, στο Bethesda. Οι εθελοντές λάμβαναν τρία γεύματα την ημέρα και τους επετράπη να γεμίζουν τα πιάτα τους όσο ήθελαν. Είχαν, επίσης, πρόσβαση σε απεριόριστα σνακ. Τους ανατέθηκε να καταναλώσουν είτε μια εξαιρετικά επεξεργασμένη δίαιτα είτε μια μη επεξεργασμένη δίαιτα τις δύο πρώ -

τες εβδομάδες του πειράματος και στη συνέχεια άλλαξαν μενού για τις υπόλοιπες δύο εβδομάδες.

Οι ερευνητές σέρβιραν γιγαντιαίες ποσότητες φαγητού –κατά μέσο όρο 5.400 θερμίδες την ημέρα– και οι συμμετέχοντες άφηναν διάφορες ποσότητες φαγητού στα πιάτα τους. Οι εθελοντές επέλεξαν να καταναλώνουν, κατά μέσο όρο, 508 πρόσθετες θερμίδες την ημέρα με την εξαιρετικά επεξεργασμένη διατροφή. Μετά από δύο εβδομάδες, ζύγιζαν κατά μέσο όρο, περίπου 1 κιλό περισσότερο, όταν ακολουθούσαν τη διατροφή αυτή. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Cell Metabolism», θα αναγκάσουν τους επιστήμονες να επανεξετάσουν την περίπλοκη σχέση μεταξύ διατροφικών συνηθειών και υγείας. Ο λόγος είναι ότι οι επεξεργασμένη διατροφή πρόσφερε περισσότερες θερμίδες, χωρίς όμως να θεωρείται πιο εύγευστη. Οι ερευνητές έχουν υποθέσει ότι στους ανθρώπους απλώς αρέσουν περισσότερο τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, αλλά οι εθελοντές της μελέτης ήταν εξίσου ευχαριστημένοι και με τις δύο δίαιτες. Είπαν ότι και οι δύο δίαιτες ήταν χορταστικές και νόστιμες. Αυτό μπορεί να ακούγεται ασήμαντο, αλλά είναι πολύ σημαντικό για μια συγκριτική διατροφική μελέτη, επειδή βοηθά στην εξάλειψη της επιρροής ορισμένων πα -

ραγόντων όπως η προτίμηση των τροφίμων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα του πειράματος. Παράλληλα, δείχνει ότι μπορεί να μην είναι η νοστιμιά που οδηγεί σε περισσότερο φαγητό, αλλά κάτι άλλο. Οι ερευνητές παρακολούθησαν όχι μόνο το πόσο έτρωγαν οι εθελοντές, αλλά και την ταχύτητα με την οποία έτρωγαν. Όταν σερβίρονταν εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, έτρωγαν, κατά μέσο όρο, 37 γραμμάρια και 50 θερμίδες το λεπτό.

Ωστόσο, όταν έτρωγαν μη επεξεργασμένα τρόφιμα, κατανάλωναν, κατά μέσο όρο, μόνο 30 γραμμάρια και 32 θερμίδες ανά λεπτό. Ο κ. Hall είπε ότι αυτή η διαφορά μπορεί να οφείλεται σε διαφορές στην υφή των τροφίμων. Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα είναι γενικά πιο μαλακά και οι άνθρωποι τείνουν να τρώνε γρήγορα τις μαλακές τροφές. Αυτό σημαίνει ότι οι εθελοντές έτρωγαν περισσότερη ποσότητα

μέχρι το στομάχι και τα έντερά τους να είναι σε θέση να καταγράψουν την πληρότητα και να στείλουν σήματα στον εγκέφαλο ότι το φαγητό πρέπει να σταματήσει.

Όποια κι αν είναι η εξήγηση, οι συμμετέχοντες πήραν, κατά μέσο όρο, 1 κιλό κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων που έτρωγαν εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα. Ευτυχώς για αυτούς, έχασαν τα παραπανίσια κιλά τις δύο εβδομάδες που έκαναν δίαιτα χωρίς επεξεργασία. Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους και οι εξετάσεις για την υγεία του ήπατος παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό τα ίδια και στις δύο δίαιτες, πιθανώς επειδή οι συμμετέχοντες ήταν υγιείς. Είναι ενδιαφέρον ότι η εξαιρετικά επεξεργασμένη δίαιτα φάνηκε να προκαλεί υψηλότερη δαπάνη ενέργειας –αλλά όχι αρκετή για να εξουδετερώσει τις 508 πρόσθετες θερμίδες που καταναλώνονταν κάθε μέρα. Αρκετοί αξιοσημείωτοι παράγοντες θα μπορούσαν να έχουν συμβάλει στη θερμιδική διαφορά μεταξύ των δύο διατροφών, είπαν οι ερευνητές. Για παράδειγμα η πρωτεΐνη. Στη μη επεξεργασμένη διατροφή, η πρωτεΐνη αποτελούσε το 15,6% των θερμίδων που σερβίρονταν και μόλις το 14% στην υπερεπεξεργασμένη. Εάν οι άνθρωποι λαχταρούσαν πράγματι περισσότερη πρωτεΐνη, πιθανότατα έτρωγαν περισσότερη τροφή για να τη βρουν. u

Γράφει ο Ζήσης Ψάλλας

Στρατηγική συνεργασία της

Lavipharm

με την Tikun Olam

Στις 22 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση της Lavipharm για την κυκλοφορία του πρώτου τοπικώς παραγόμενου σκευάσματος φαρμακευτικής κάνναβης στη χώρα μας.

Hκυκλοφορία αυτή είναι αποτέλεσμα

της στρατηγικής συνεργασίας της Lavipharm με την Tikun Olam, η οποία παράγει τα φαρμακευτικά σκευάσματα στις εργοστασιακές εγκαταστάσεις της στην Κόρινθο, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ποιότητας και ασφάλειας.

Το φαρμακευτικό σκεύασμα είναι συνταγογραφούμενο και στοχεύοντας στην ανακούφιση και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών με χρόνιες παθήσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:

n Πρόληψη και αντιμετώπιση σοβαρής ναυτίας ή εμετού που προκαλούνται από συγκεκριμένες θεραπείες.

n Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου που σχετίζεται με συγκεκριμένες χρόνιες και επίπονες ιατρικές καταστάσεις.

n Αντιμετώπιση σπαστικότητας που σχετίζεται με ορισμένα νευρολογικά νοσήματα.

n Ως ορεξιογόνο στην ανακουφιστική φροντίδα ασθενών που υποβάλλονται σε ορισμένες θεραπείες.

Την εκδήλωση χαιρέτισε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος δήλωσε: «Είμαι ευτυχής που βρίσκομαι σήμερα σε αυτήν εδώ την εκδήλωση, με αφορμή την κυκλοφορία του πρώτου τοπικώς παραγόμενου συνταγογραφούμενου σκευάσματος φαρμακευτικής κάνναβης στη χώρα μας, ως αποτέλεσμα της στρατηγικής συνεργασίας της Lavipharm με την Tikun Olam. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Εγώ θα είμαι περισσότερο ευτυχής, όταν η εταιρεία Tikun Olam θα έχει περισσότερο ανταγωνισμό και θα υπάρχουν περισσότερες εταιρείες που θα παράγουν φαρμακευτική κάνναβη στην Ελλάδα. Γιατί εμείς οραματιζόμαστε, μιλάω πάντα από την σκοπιά της κυβερνήσεως και της ανάπτυξης, η Ελλάδα να γίνει εξαγωγική χώρα για τη φαρμακευτική κάνναβη και να μπορέσει να είναι ένα προϊόν που θα αποτελέσει ένα ακόμα βήμα στην αύξηση των ελληνικών εξαγωγών και στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας». Ο κ. Τηλέμαχος Λαβίδας, εκτελεστικό μέλος Δ.Σ. της Lavipharm, κηρύσσοντας την έναρξη της εκδήλωσης, ανέφερε ότι «πρόκειται για ιστορική στιγμή η οποία σηματοδοτεί ένα άλμα προς τα εμπρός στην προσέγγισή μας στον τομέα της υγείας» αφιερώνοντας την εκδήλωση σε όλους τους επιστήμονες, ρυθμιστικές αρχές, φορείς, ομάδες ασθενών, που με την επιμονή και τη συμβολή τους την έκαναν πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που γίνεται εφικτή χάρη στην πρωτοπόρο εταιρεία Tikun Olam και το έργο της στην έρευνα και παραγωγή φαρμακευτικής κάνναβης, τα

Ο κ. Τηλέμαχος Λαβίδας με μέλη του Δ. Σ και της διοίκησης της Lavipharm. Aπό αριστερά προς τα δεξιά: ο κ. Παναγιώτης Γιαννουλέας, COO & Country Manager, ο κ. Βασίλης Μπαλούμης, CFO, ο κ. Χρήστος Διαμαντόπουλος, μέλος του Δ.Σ, η κα Βίκυ Κεφαλά, μέλος του Δ.Σ και ο κ. Αριστείδης Πολυβός, Head of Marketing Rx & Oncology.

σκευάσματα της οποίας θα κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά από τη Lavipharm. Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Λαβίδας τόνισε ότι «απόψε γιορτάζουμε για όλους τους ασθενείς, των οποίων η ζωή θα αλλάξει για πάντα από αυτήν τη στιγμή. Για εκείνους, τα συνταγογραφούμενα σκευάσματα της φαρμακευτικής κάνναβης δεν είναι απλά ένας τρόπος θεραπείας –είναι μια νέα ευκαιρία, που τους προσφέρει ελπίδα, ανακούφιση και ένα καλύτερο αύριο».

Κατά τη διάρκεια της παρουσίασής τους, οι προσκεκλημένοι ομιλητές, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής και επιστημονικής κοινότητας αλλά και φορέων, επεσήμαναν τη δυνατότητα της φαρμακευτικής κάνναβης να αποτελέσει μία πρόσθετη λύση για τη διαχείριση συμπτωμάτων διαφόρων παθήσεων. Στην εκδήλωση, επίσης, συνάνθρωποι μας με σοβαρά προβλήματα υγείας, περιέγραψαν τη δική τους δύσκολη καθημερινότητα.

Η εκδήλωση κατέδειξε ότι η φαρμακευτική κάνναβη μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμα ισχυρό «όπλο» στη θεραπευτική φαρέτρα των ειδικών για μια καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών.

Η Lavipharm, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 1995 (ΛΑΒΙ), είναι μια φαρμακευτική εταιρεία με πλούσια κληρονομιά στην προαγωγή της φροντίδας των ασθενών μέσω της παροχής πρωτοποριακών λύσεων υγείας. Με αφετηρία το 1911 στην Ελλάδα, η Lavipharm έχει μια μακρά και επιτυχημένη ιστορία εμπορικών δραστηριοτήτων στις εγχώριες αγορές συνταγογραφούμενων φαρμάκων και προϊόντων αυτοφροντίδας. Παγκοσμίως αναγνωρισμένη για την τεχνογνωσία της στην ανάπτυξη και την παραγωγή διαδερμικών συστημάτων χορήγησης φαρμάκων (TDDS), έχει ισχυρή παρουσία μέσω των προϊόντων που διαθέτει διεθνώς. Για περισσότερα από 110 χρόνια, η Lavipharm βοηθά τους ανθρώπους να έχουν περισσότερα και καλύτερα χρόνια ζωής. https://lavipharm.com/ u

«Όταν το σώμα μου υποφέρει από χρόνιο πόνο, ολόκληρη η ζωή μου επηρεάζεται. Ο πόνος μάς επηρεάζει όλους σε διάφορα επίπεδα, με διάφορους τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό. Αυτό που δεν θέλω να ακούσω είναι ότι όλος αυτός ο πόνος βρίσκεται στη φαντασία μου. Ο χρόνιος πόνος μπορεί να είναι αφόρητος και η ταλαιπωρία είναι πραγματική. Δεν ξέρω πώς είναι να μην πονάω», ανέφερε η κα Αθανασία Παππά, ασθενής που πάσχει από χρόνιο ρευματικό νόσημα. «Για εμάς τους ασθενείς σημασία έχει να μπορέσουμε να εμπιστευθούμε μια θεραπεία. Θέλουμε ασφάλεια και αξιοπιστία», είπε κλείνοντας τη βιωματική της ομιλία η κα Μόιρα Τζίτζικα, η οποία πάσχει επίσης από χρόνιο νόσημα.

Το φαρμακείο της γειτονιάς

Οι γυναίκες ως δυναμικά και μοναδικά πλάσματα προσφέρουν καθημερινά το μέγιστο των δυνατοτήτων τους, συμμετέχοντας σε κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας (8 Μαρτίου) και τις πολλαπλές προκλήσεις που αυτή αντιμετωπίζει, τα προϊόντα που επιλέγουμε για αυτόν τον μήνα αφορούν στη γυναικεία περιποίηση.

Επιμέλεια: Αφροδίτη Ντάικου

Vichy Neovadiol

αντιγηραντική κρέμα ημέρας Η εμμηνόπαυση αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο στη ζωή μιας γυναίκας και αντιπροσωπεύει το 1/3 αυτής. Με περισσότερα από 20 χρόνια κλινικής έρευνας, σε περισσότερες από 1.200 γυναίκες στην εμμηνόπαυση, η Vichy πρωτοπορεί στην επιστημονική γνώση που σχετίζεται με τις ορμονικές μεταβολές και την επίδρασή τους στην επιδερμίδα.

Η Vichy με την εξειδικευμένη σειρά προϊόντων περιποίησης της επιδερμίδας, σχεδιασμένων για κάθε στάδιο της εμμηνόπαυσης, παρουσιάζει τη νέα Neovadiol, κρέμα ημέρας σύσφιξης και μείωσης κηλίδων με δείκτη προστασίας SPF50, την 1η κρέμα με SPF50 για τη μετεμμηνόπαυση, με ενεργά συστατικά υψηλής δερματολογικής αξιολόγησης και δράσης κατά των κηλίδων.

Η νέα κρέμα διορθώνει τις ρυτίδες, μειώνει τις κηλίδες και βελτιώνει την ελαστικότητα, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες της επιδερμίδας την περίοδο της μετεμμηνόπαυσης. Κατά την μετεμμηνόπαυση, οι ορμονικές αλλαγές που βιώνουμε επιταχύνουν τη γήρανση του δέρματος. Η επιδερμίδα χάνει την πυκνότητά της και γίνεται ορατά πιο θαμπή, ενώ το περίγραμμα αλλοιώνεται. Η σύνθεσή της έχει κλινικά αξιολογηθεί από δερματολόγους σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες με ευαίσθητο δέρμα.

Centrum Women

βιταμίνες για ενέργεια

Οι διατροφικές ανάγκες της γυναίκας διαφέρουν από εκείνες του άνδρα. Το Centrum Women έχει ειδικά διαμορφωμένη σύνθεση βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων, ώστε να ανταποκρίνεται στις διατροφικές ανάγκες του γυναικείου οργανισμού. Είναι κατάλληλο για ενήλικες

και έφηβες από 12 ετών και άνω.

Χάρη στις προσαρμοσμένες ποσότητες βιταμινών και μετάλλων, το Centrum Women παρέχει πολλαπλά οφέλη στη γυναίκα:

• Διατροφική υποστήριξη: προσαρμοσμένες ποσότητες ασβεστίου, σιδήρου και φυλλικού οξέος που υποστηρίζουν τις διατροφικές ανάγκες της γυναίκας.

• Μείωση της κούρασης: βιταμίνες Β6, Β12 και σίδηρος που συμβάλλουν στη μείωση της κόπωσης.

• Ενίσχυση του ανοσοποιητικού: βιταμίνη C, σελήνιο και ψευδάργυρος που συμβάλλουν στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

• Δέρμα, μαλλιά και νύχια: βιοτίνη, σελήνιο και ψευδάργυρος για τη διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης.

• Αντιοξειδωτική δράση: βιταμίνες C, E, ψευδάργυρος και χαλκός που συμβάλλουν στην προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες.

Durex Perfect

Connection λιπαντικό 50ml Το λιπαντικό σιλικόνης Perfect Connection προσφέρει μια μεταξένια και αισθησιακή εμπειρία για εσάς και τον/τη σύντροφό σας για περισσότερο χρόνο. Ιδανικά για προκαταρκτικά και ερωτικές εμπειρίες, τα λιπαντικά με βάση τη σιλικόνη διαρκούν περισσότερο από αυτά με βάση το νερό. Μείνετε συγκεντρωμένοι στη στιγμή με λιγότερες διακοπές, καθώς δεν θα χρειάζεται να σταματάτε και να εφαρμόζετε ξανά το προϊόν.

Χρησιμοποιήστε τα σε συνδυασμό με τα Durex προφυλακτικά Perfect Connection (10 τεμαχίων) για μια ακόμα πιο υγρή, απολαυστική αίσθηση.

• Εξαιρετικά απαλό, μεταξένιο λιπαντικό.

• Φτιαγμένο με σιλικόνη, οπότε διαρκεί περισσότερο μέχρι την επόμενη χρήση του.

• Μπορεί να χαρίσει πιο απαλή αίσθηση, οδηγώντας σε πιο απολαυστική εμπειρία.

La Roche Posay

Pure Vitamin C10

Ο ορός διορθώνει τα σημάδια γήρανσης και βελτιώνει την ποιότητα του δέρματος.

Συνδυάζει ανάλαφρη υφή, που απορροφάται γρήγορα, βελούδινο και μη λιπαρό φινίρισμα και ευχάριστο άρωμα. Η καθαρή βιταμίνη C (L-ασκορβικό οξύ) είναι η πιο βιολογικά δραστική μορφή της βιταμίνης C, γνωστή για την ικανότητά της να βελτιώνει τη λάμψη και την υφή του δέρματος. Το Pure Vitamin C10 αποτελεί έναν μοναδικό συνδυασμό αποτελεσματικών συστατικών με καλή ανοχή. Έχει αντιγηραντική αποτελεσματικότητα με δε ρματολογικά μόρια αναφοράς όπως καθαρή βιταμίνη C, σα λικυλικό οξύ, υαλουρονικό οξύ και καταπραϋντικά ενεργά συστατικά όπως Neurosensine και ιαματικό νερό. Είναι κατάλληλο ακόμα και για το ευαίσθητο δέρμα.

Στις 8 εβδομάδες: Το 79% παρατηρεί ότι οι ανομοιομορφίες του δέ ρματος είναι λιγότερο ορατές. Στις 4 εβδομάδες: Το 84% παρατηρεί ότι οι πόροι συσφίγγονται και είναι λιγότερο ορατοί. *Κλινική αξιολόγηση, 53 άτομα, μετά από 8 βδομάδες.

EveryDay υγρά μαντήλια

ευαίσθητης περιοχής Τα υγρά μαντήλια για την ευαίσθητη περιοχή προσφέρουν λύση σε κάθε δραστήρια γυναίκα που απαιτεί υγιεινή και αίσθηση καθαριότητας, όλες τις ώρες της ημέρας, όπου και αν βρίσκεται.

Κατάλληλα για καθημερινή χρήση, ακόμα και κατά τη διάρκεια της περιόδου, οπότε οι ανάγκες περιποίησης της ευαίσθητης περιοχής είναι ιδιαίτερα αυξημένες!

Χάρη στο ιδιαίτερα απαλό τους ύφασμα από 100% φυτικές ίνες χωρίς πλαστικ, και την ειδικά μελετημένη σύνθεσή τους, η οποία είναι πλούσια σε φυσικά συστατικά, καθαρίζουν αποτελεσματικά και περιποιούνται την ευαίσθητη περιοχή, ενώ εξασφαλίζουν μία μοναδική αίσθηση φρεσκάδας που διαρκεί.

• Σέβονται το φυσιολογικό pH της ευαίσθητης περιοχής.

• Δερματολογικά ελεγμένα.

Caudalie Promo The Des Vignes hand & nail repairing cream

κρέμα

χεριών 30ml & lip conditioner 4,5g

Η κρέμα επανόρθωσης χεριών και νυχιών The des Vignes θρέφει και επανορθώνει τα ξηρά χέρια, χωρίς να αφήνει λιπαρότητα, ενώ τα προστατεύει από την αφυδάτωση και τ ους εξωτερικούς επιθετικούς παράγοντες. Το αίσθημα του τραβήγματος καταπραΰνεται, το δέρμα είναι πιο απαλό και τα νύχια και τα πετσάκια ενισχύονται. Αφήνει το δέρμα ελαφρώς αρωματισμένο με το εμβληματικό άρωμα The des Vignes με νότες από λευκό μόσχο, νερόλι και τζίντζερ.

• 98% συστατικά φυσικής προέλευσης

• Δερματολογικά ελεγμένο

• Vegan Στη συσκευασία περιέχεται και το lip conditioner 4,5g για ενυδάτωση των χειλιών.

Το ε νυδατικό χειλιών είναι εμπλουτισμένο με θρεπτικό έλαιο σταφυλιού και αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες σταφυλιού, ώστε να προστατεύει και να καταπραΰνει διαρκώς τα ξηρά χείλη. Η υφή του λιώνει αμέσως, χωρίς να αφήνει λιπαρότητα και διατηρεί τα χείλη ε νυδατωμένα. Το γλυκό άρωμα πορτοκαλιού με μια νότα βανίλιας κρατά απαλα τα χείλη όλη μέρα. Με 99% συστατικά φυσικής προέλευσης.

Caudalie Smooth & Glow Elixir

ενυδατικό λάδι σώματος, μαλλιών & ντεκολτέ 50ml

Το Smooth & Glow Oil Elixir είναι ένα φυσικό λάδι πολλαπλών χρήσεων για το σώμα, τα μαλλιά και το ντεκολτέ. Εμπλουτισμένο με πολύτιμα έλαια και φραγκόσυκο, θρέφει και ομορφαίνει όλους τους τύπους δέρματος, κάνει τα μαλλιά λαμπερά και λειαίνει το ντεκολτέ.

Το 100% φυσικό του άρωμα σύκου τυλίγει το δέρμα σε ένα αισθησιακό και εθιστικό άρωμα. Φόρμουλα:

• Με 99% συστατικά φυσικής προέλευσης

• Δερματολογικά ελεγμένη • Vegan

• Μη λιπαρή

Vichy Promo Capital Soleil UVClear αντηλιακό προσώπου φωτοπροστασίας SPF50+ 40ml & Mineral 89 κρέμα bοοster ενυδάτωσης 15ml

Λεπτόρρευστο αντηλιακό προσώπου κατά των ατελειών. Δρα ενάντια σε λιπαρότητα, ατέλειες και σημάδια. Εμπλουτισμένο με σαλικυλικό οξύ, νιασιναμίδη και ιαματικό ηφαιστειακό νερό Vichy, είναι κατάλληλο για τη λιπαρή επιδερμίδα με ατέλειες, προλαμβάνοντας και διορθώνοντας σπυράκια και σημάδια που προκαλούνται από τις ακτίνες UV. Άμεσο ματ αποτέλεσμα και δράση κατά της γυαλάδας που διαρκεί όλη μέρα. Χαρίζει 24ωρη ενυδάτωση και είναι ανθεκτικό στον ίδρωτα. Τεχνολογία netlock: αντηλιακά φίλτρα ευρέος φάσματος σε ένα εξαιρετικά λεπτό φιλμ για ένα ανάλαφρο, αόρατο, μη λιπαρό τελείωμα. Προστατεύει την επιδερμίδα σε κυτταρικό επίπεδο. Δεν δημιουργεί μαύρα στίγματα, είναι υποαλλεργικό και οφθαλμολογικά ελεγμένο. Vichy Mineral 89 κρέμα bοοster ενυδάτωσης 15ml:

Ο μοναδικός συνδυασμός ιαματικού μεταλλικού νερού της Vichy, για 1η φορά σε συγκέντρωση 89%, σε συνδυασμό με υαλουρονικό οξύ φυσικής προέλευσης. Η ενυδατική κρέμα προσώπου Mineral 89 ενισχύει τη λειτουργία του επιδερμιδικού φραγμού, για να κάνει καθημερινά την επιδερμίδα πιο δυνατή απέναντι σε εξωτερικές επιθέσεις, όπως ρύπανση, άγχος και κούραση. Μέρα με τη μέρα, η επιδερμίδα είναι ενυδατωμένη, τονωμένη και αποκτά λάμψη. Είναι κατάλληλη για όλους τους τύπους δέρματος. Χρησιμοποιήστε την ως 1η κίνηση στην καθημερινή ρουτίνα φροντίδας σας, αμέσως μετά τον καθαρισμό.

Επιμέλεια: Αφροδίτη Ντάικου

Εμμηνόπαυση: Καλώς ήρθατε

στο καλύτερο μισό της ζωής σας

Hδρ Louann Brizendine είναι από τους πρώτους που εξήγησαν γιατί οι γυναίκες σκέπτο -

νται, επικοινωνούν και αισθάνονται διαφορετικά από τους άντρες. Αντλώντας έμπνευ -

ση από τις δικές της εμπειρίες, αλλά και από αυτές των χιλιάδων γυναικών που επισκέφτηκαν την κλινική της, μεταφέρει ένα μήνυμα που θεωρείται τουλάχιστον επαναστατικό: κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης ο εγκέφαλος των γυναικών αναμορφώνεται προς το καλύτερο, με έναν τρόπο που δημιουργεί νέα δύναμη και καινούριους στόχους.

Μάλιστα την εμμηνόπαυση η ίδια τη χαρακτηρίζει «Αναβάθμιση», λέγοντας πως πρόκειται για το στάδιο της σοφίας που αναδύεται αφού έχουμε περάσει δεκαετίες στην εμπόλεμη ζώνη των ορμονών. Αυτή η φάση, μέχρι πρότινος γνωστή και ως εμμηνόπαυση ή μεταεμμηνόπαυση, εμφανίζεται, όταν η ζωή μιας γυναίκας βρίσκεται στην πιο δυναμική φάση αναζήτησης και επαναπροσδιορισμού της ταυτότητάς της.

Με εύκολα εφαρμόσιμες συμβουλές και επιστημονικά τεκμηριωμένα βήματα και στρατηγικές, το βιβλίο αυτό θα σας βοηθήσει σε θέματα όπως οι ορμόνες, η άσκηση, ο ύπνος, η πνευματική και ψυχική υγεία σας. Οι γυναίκες μπορούν και παίρνουν πλέον τη ζωή στα χέρια τους, αποκτώντας μια εντελώς νέα –και απολύτως θετική– αντίληψη της εμμηνόπαυσης.

Το δεύτερο φύλο

«Και στα δύο φύλα παίζεται το ίδιο δράμα της σάρκας και του πνεύματος, της τελικότητας και της υπερβατικότητας· τους ροκανίζει και τους δυο ο χρόνος, τους παραμονεύει ο θάνατος, έχουν και οι δυο την ίδια ανάγκη ο ένας του άλλου· και μπορούν να αντλήσουν από την ελευθερία τους την ίδια δόξα· αν ήξεραν πώς να την απολαύσουν, δεν θα έμπαιναν στον πειρασμό να διεκδικούν απατηλά προνόμια· και τότε θα μπορούσε να γεννηθεί μεταξύ τους η αδελφοσύνη». (Απόσπασμα από το βιβλίο) Χειραφέτηση της γυναίκας δεν σημαίνει απαγόρευση των σχέσεών της με τον άντρα, αλλά άρνηση του εγκλωβισμού της στις σχέσεις αυτές. Η κυκλοφορία του βιβλίου στη Γαλλία, το 1949 προκάλεσε σκάνδαλο δίχως προηγούμενο. Τα 50.000 αντίτυπα της πρώτης έκδοσης εξαντλήθηκαν μέσα σε μία εβδομάδα, ενώ το Βατικανό το περιέλαβε στη «μαύρη» λίστα του. «Το δεύτερο φύλο» που σημείωσε θρίαμβο στην Αμερική και έκανε διάσημη την Μποβουάρ σε όλο τον κόσμο αποτελεί, μέχρι σήμερα, έναν από τους βασικούς θεωρητικούς πυλώνες του φεμινιστικού κινήματος. u