Περί Υγείας 10 by Techpress

COVER_PY_10 15/07/2021 1:00 μ.μ. Page 1

_ADDS 15/07/2021 1:01 μ.μ. Page 1

EDITO_PY10_L 15/07/2021 3:20 μ.μ. Page 1

Περιεχόμενα ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ TEYXOΣ 10 ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2021 ΙΔΡΥΤΗΣ Τρύφων Αλευρίτης IΔIOKTHΣIA «ONLINE-TECHPRESS ΕΠΕ» info@online-techpress.gr ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιάννης Παπαδάκης ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ Μάρθα Φραγκάκη martha@allabouthealth.gr

Τέταρτο κύμα Σαρώνει τα νεανικά στέκια ................................................................................σελ. 2

Σακχαρώδης διαβήτης και καλοκαίρι Tips για να περάσετε ξέγνοιαστα τους καλοκαιρινούς μήνες! ............................σελ. 4

Μετάλλαξη Δέλτα Γιατί (να) τη φοβόμαστε ....................................................................................σελ. 6

COVID εμβόλια O,τι νεότερο από το μέτωπο της πανδημίας ......................................................σελ. 8

Εμβολιασμός εφήβων Υψώνουμε τείχος ανοσίας για τα παιδιά ............................................................σελ. 10

Συνέντευξη Απόστολος Βαλτάς Πρόεδρος Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου ..........................................σελ. 12

Συμβουλές υγείας Για ένα αλλιώτικο καλοκαίρι ..............................................................................σελ. 14

ART DIRECTOR Σωτήρης Ανδρίτσος

Υψηλές θερμοκρασίες Τι πρέπει να κάνετε για να παραμείνετε... δροσεροί ..........................................σελ. 16

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Βίκυ Καρατζαφέρη Λήδα Κοντογιαννοπούλου Αφροδίτη Ντάικου Αλεξία Σβώλου Αννα Σταυράκη Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣYNEPΓΑTEΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ Μάνος Αρβανιτάκης Δήμητρα Γλυνού Κωνσταντίνος Κουσκούκης Λευτέρης Μπουρνουσούζης Γεώργιος Π. Παναγάκης Αθανασία Παππά ΕΔΡΑ Αργοστολίου 108 Τ.Κ. 183 45 Μοσχάτο Tηλ.: 210 7474890 Φαξ: 210 7470108

Ηλιακή ακτινοβολία Πώς θα νικήσετε τη φωτογήρανση ..................................................................σελ. 17

Καλοκαιρινά τσιμπήματα Μην αφήσετε τα έντομα να σας χαλάσουν τη διάθεση ......................................σελ. 18

Τραυματισμοί Οι συχνότεροι των διακοπών ............................................................................σελ. 20

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα Μην θυσιάσεις σε μια στιγμή χαράς το μέλλον σου ............................................σελ. 22

Γυναίκα και καλοκαίρι Μακριά από λοιμώξεις, κολπίτιδες κ.ά. ............................................................σελ. 23

Ασφαλής κολύμβηση Oλα όσα πρέπει να ξέρετε..................................................................................σελ. 25

Καλοκαιρινές θερμίδες Oι θερμιδικές παγίδες των διακοπών ................................................................σελ. 26

Ενυδάτωση Η χρησιμότητα των ηλεκτρολυτών ....................................................................σελ. 27

Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με αυτές του περιοδικού. Υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως με το αν δημοσιεύθηκε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση οποιουδήποτε κειμένου, διαγράμματος ή φωτογραφίας, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε γλώσσα, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, ΝΔ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Ηπατίτιδα C Κάντε την εξέταση τώρα....................................................................................σελ. 28

Καρκίνος Πολλές θετικές εξελίξεις ....................................................................................σελ. 30

ΚΥΑΔΑ Κι όμως την εποχή της πανδημίας έγιναν και… θαύματα! ................................σελ. 34

Ψηφιακός μετασχηματισμός στην υγεία SMS για ιατρικές εξετάσεις και mobile app υγείας! ............................................σελ. 36

Ονυχομυκητίαση

Edito Το 4ο κύμα ήρθε γρηγορότερα

ο περιμέναμε μέσα στο φθινόπωρο, όμως εκείνο έκανε την εμφάνισή του πριν καν μπούμε στην καρδιά του καλοκαιριού. Ο λόγος για το 4ο πανδημικό κύμα, το οποίο, όπως ήδη δείχνει η καθημερινή αλματώδης αύξηση των κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού, απειλεί να μετατραπεί σε «τσουνάμι» με συνέπειες πρωτίστως σε ανθρώπινες ζωές αλλά και στην κοινωνία και στην οικονομία. Ενοχος για αυτή την κατάσταση πρέπει να κριθεί το πολυσυζητημένο στέλεχος Δέλτα του SARS-CoV-2, το οποίο είναι άκρως μεταδοτικό – εκτιμάται ότι ένα άτομο μπορεί να μολύνει άλλα οκτώ, ενώ 15-30 δευτερόλεπτα επαφής είναι αρκετά για τη μετάδοση - σε συνδυασμό βέβαια με το άνοιγμα του τουρισμού και των δραστηριοτήτων αλλά και τη χαλάρωση στην τήρηση μέτρων προστασίας. Ταυτόχρονα, σημειώθηκε και μία πτώση στους ημερήσιους εμβολιασμούς, γεγονός που κάνει το περίφημο τείχος ανοσίας να μοιάζει μακρινό. Ωστόσο, τα μέτρα γύρω από τον εμβολιασμό συνεχίζονται και η κυβέρνηση πρόσφατα αποφάσισε τα εξής: Πρώτον, καθίσταται υποχρεωτικός ο άμεσος εμβολιασμός των εργαζόμενων σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, που είναι και η πιο ευπαθής κατηγορία. Οσοι δεν το πράξουν θα τεθούν σε αναστολή εργασίας από την 16η Αυγούστου και μετά. Δεύτερον, από την 1η Σεπτεμβρίου, ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα ισχύσει και για τους υγειονομικούς, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Είναι αδιανόητο, για παράδειγμα, ένας ανεμβολίαστος νοσηλευτής να φροντίζει έναν ανοσοκατεσταλμένο καρκινοπαθή ασθενή. Τρίτον, ειδική πρόνοια λαμβάνεται για τις Ενοπλες Δυνάμεις. Στο εξής, μόνιμοι και στρατεύσιμοι θα έχουν τη δυνατότητα, αλλά και κίνητρα, να εμβολιάζονται μέσα στις μονάδες τους. Οποτε το θελήσουν οι πρώτοι και με τη στράτευσή τους οι δεύτεροι. Κι αυτό γιατί η ζωή στο στράτευμα είναι από τη φύση της ομαδική και συνεπώς ο συγχρωτισμός είναι αναπόφευκτος. Τέταρτον, μέχρι τα τέλη Αυγούστου, όλοι οι κλειστοί χώροι, κέντρα διασκέδασης και μπαρ, σινεμά και θέατρα, θα λειτουργούν αποκλειστικά για εμβολιασμένους. Και με αυξημένο, αλλά προκαθορισμένο, αριθμό επισκεπτών.

Γιάννης Παπαδάκης

Σύνηθες πρόβλημα μετά το καλοκαίρι ..............................................................σελ. 44

| περί υγείας | 1

TETARTO KYMA_x2 15/07/2021 1:03 μ.μ. Page 2

Το τέταρτο κύμα σαρώνει νεανικά στέκια και παιδικές κατασκηνώσεις Στο στόχαστρο του ινδικού στελέχους βρίσκονται πλέον τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι.

μήνες σε γηροκομεία και επιβεβαιώνουν τα λόγια έσα στο κατακαλόκαιρο και κατά τρεις του καθηγητή παθολογίας-λοιμωξιολογίας του μήνες νωρίτερα ήρθε το 4ο κύμα, αποΠανεπιστημίου Πατρών, Χαράλαμπου Γώγου, καλύπτοντας το «νεανικό πρόσωπο πώς όσα μέτρα κι αν ληφθούν σε «κλειστές» δοτης πανδημίας» όπως πολύ εύστοχα σχολιάζει ο μές, πάντα ένα κρούσμα θα ξεφύγει». Γι’ αυτό αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, ο οποίος εκτιμά ότι το άλλωστε είναι πολύ σημαντικός ο εμβολιασμός πρωτίστως όλων των ενηλίκων και το εξονυχιστικό κύμα αυτό θα είναι μικρής διάρκειας και το κατά testing για τους εργαζόμενους, καθώς και ο ταπόσο θα χαρακτηριστεί από μεγάλη κορύφωση κτικός έλεγχος με self-test για τα παιδιά. ή γρήγορη υποχώρηση θα εξαρτηθεί από τον Τα κρούσματα στις κατασκηνώσεις φέρρυθμό των εμβολιασμών στους νέους. νουν ξανά στο προσκήνιο τη μεγάλη συΜέσα σε ένα 15νθήμερο και εξαιτίας ζήτηση για τον εμβολιασμό των εφήβων της αυξημένης μεταδοτικότητας της και των παιδιών. Οι έφηβοι και τα παιδιά μετάλλαξης Δέλτα, η πορεία της πανσυνήθως νοσούν ασυμπτωματικά, με δημίας ανατράπηκε και ο καθηγητής την καθηγήτρια, Βάνα Παπαευαγγέλου, Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαϊδης, από το Εθνικό Δίκτυο Επινα θυμίζει πως στατιστικά ο ένας στους δημιολογίας Λυμάτων προβλέπει ότι δέκα νέους ηλικίας κάτω των 24 ετών στις αρχές Αυγούστου θα ξεπεράπου θα προσβληθεί από COVID θα χρειαστεί νοσηλεία. Παρ’ ότι τα παιδια κατά σουμε τα 3.000 κρούσματα καθημεκανόνα δεν κινδυνεύουν από βαριά ρινά. Με βάση αυτά τα δυσοίωνα Γράφει η COVID λοίμωξη ούτε από επιπλοκές, στοιχεία ο Νίκος Θωμαϊδης εκτιμά Αλεξία Σβώλου υπάρχει ένας υπολογίσιμος πληθυσμός ότι δεν θα αποφευχθεί η λήψη τοπιπαιδιών ηλικίας 12-15 ετών με υποκείμενα κών μέτρων για την αναστροφή της νοσήματα, που κινδυνεύουν από βαρύτερη νόεπιδημικής έξαρσης και προτάσσει την ανάγκη σηση, εφόσον κολλήσουν τη λοίμωξη και σε κατάργησης των μεικτών χώρων και την είσοδο αυτά ακριβώς θα εστιάσει η Εθνική Επιτροπή στους εσωτερικούς χώρους μόνο για εμβολιασμένους, σαν μέτρα στα οποία θα χρειαστεί να Εμβολιασμών, σε επόμενο στάδιο. καταφύγουμε για να ανακόψουμε την επέλαση της μετάλλαξης Δέλτα. Επιπλοκή με χρονοκαθυστέρηση Στο στόχαστρο του ινδικού στελέχους βρίσκονται το post COVID syndrome πλέον τα παιδιά, οι έφηβοι και οι νέοι, που παρότι Από τη δική του μεριά πάντως ο διευθυντής του νοσούν σπανιότερα σοβαρά, δεν βρίσκονται στο Κέντρου Παιδιατρικής Μέριμνας, παιδίατρος, απυρόβλητο. Oπως εξηγεί η καθηγήτρια παιδιαΜάριος Ανδρέου, θυμίζει ότι τα παιδιά εκτός τρικής- λοιμωξιολογίας, Βάνα Παπαευγγέλου, από τον κίνδυνο να νοσήσουν από κορονοϊό το 80% των νέων διαγνώσεων αφορούν νέους που είναι βέβαια μικρότερος σε σύγκριση με κάτω των 40 ετών και οι νοσηλείες στα νεαρά εκείνον των ενηλίκων- αντιμετωπίσουν τον κίνάτομα έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με παλιότερα, δυνο 15 -30 μέρες μετά την ασυμπτωματική νόμε ένα στα 10 παιδιά που θα νοσήσουν να χρήζει σηση να εμφανίσουν το post COVID σύνδρομο νοσηλείας. Το ότι οι νέοι οδηγούν σήμερα την που μοιάζει με τη νόσο Kawasaki. Το σύνδρομο πανδημία προκύπτει από όλα τα διαθέσιμα ευαυτό, που εκδηλώνεται σαν εκτεταμένη αγγειίτιδα, ρήματα, τόσο από τα κέντρα νυχτερινής διασκέμπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία και την δασης όσο και από τις παιδικές κατασκηνώσεις. ζωή τους, καθώς πλήττει ζωτικά όργανα και Μόλις 10 μέρες μετά το άνοιγμα της πρώτης κααυτός είναι ένας λόγος παραπάνω να προωθήτασκηνωτικής περιόδου, η μετάλλαξη Δέλτα κασουμε τον εμβολιασμό των εφήβων. τάφερε να διεισδύσει στις κατασκηνώσεις μέσα «Τα παιδιά που φεύγουν από μία κατασκήνωση από το εργαζόμενο προσωπικό ή τους ανθρώπους της τροφοδοσίας. «Το στέλεχος Δέλτα ευθύνεται ξεκάθαρα για τις συρροές των κρουσμάτων. Είναι Στο 4ο κύμα η κάτι που πέρσι δεν είχαμε δει στις κατασκηνώσεις, πανδημία μάς φατόσο νωρίς στην κατασκηνωτική περίοδο», επινερώνει το νεανικό σημαίνει η καθηγήτρια παιδιατρικής-λοιμωξιολογίας Βάνα Παπαευαγγέλου, μέλος της Επιτροπής της πρόσωπο Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας. Η Βάνα Παπαευαγγέλου προσθέτει ότι στις κατασκηνώσεις υπάρχουν αυστηρά πρωτόκολλα που ακολουθούνται, αλλά όταν εκεί έξω κυκλοφορεί μια τόσο μεταδοτική μετάλλαξη, τέτοια φαινόμενα μπορούν να συμβούν. Δημήτρης Παρασκευής Οι συρροές των κρουσμάτων στις κατασκηνώσεις αναπληρωτής καθηγητής ανασύρουν δυσάρεστες μνήμες από αντίστοιχα επιδημιολογίας ΕΚΠΑ φαινόμενα που συνέβησαν τους περασμένους

2 | περί υγείας |

“

και μπορεί να είναι θετικά ασυμπτωματικά μπορούν να καταστούν υπέρ μεταδότες για την ενδοοικογενειακή μετάδοση και γι’ αυτό όταν επιστρέψουν στο σπίτι τους θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ, ειδικά αν υπάρχουν παππούδες και γιαγιάδες στον οικογενειακό κύκλο που είναι μη εμβολιασμένοι», λέει ο καθηγητής πνευμονολογίας Νίκος Τζανάκης από το πανεπιστήμιο της Κρήτης. Ο καθηγητής Νίκος Τζανάκης προτείνει τα παιδιά που φεύγουν από τις κατασκηνώσεις είτε γιατί οι γονείς επιθυμούν να τα πάρουν είτε γιατί βρέθηκαν θετικά και είναι υποχρεωτικό να φύγουν, να συνοδεύονται μόνο από έναν γονέα και οι ηλικιωμένοι συγγενείς να μην μείνουν στο ίδιο σπίτι με το παιδί που θα επιστρέψει από την κατασκήνωση. Αναφορικά με το ζήτημα του ανοίγματος των σχολείων που είναι σχετικά κοντά μετά το τέλος της τελευταίας κατασκηνωτικής περιόδου, ο Νίκος Τζανάκης θυμίζει ότι πρέπει οπωσδήποτε να έχουν εμβολιαστεί όλοι οι εκπαιδευτικοί και πως ο εμβολιασμός τους πρέπει να καταστεί πριν το Σεπτέμβριο υποχρεωτικός, ώστε τα παιδιά να είναι περισσότερο θωρακισμένα στο σχολικό περιβάλλον -ειδικά τα παιδιά κάτω των 15 ετών που δεν θα είναι εμβολιασμένα καθώς θα προκριθεί μόνο ο εμβολιασμός των παιδιών με υποκείμενα νοσήματα τις ηλικίες 12 με 15 ετών.

Νοσούν βαρύτερα οι κάτοικοι υποβαθμισμένων περιοχών Σε ό,τι αφορά τη μετατροπή της λοίμωξης COVID σε εκτεταμένη αγγειίτιδα (φλεγμονή των αγγείων σε όλο τον οργανισμό), ένα νέο εύρημα από το πανεπιστήμιο της Σορβόννης ρίχνει φως στο μεγάλο ερωτηματικό «ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο». Ο καθηγητής Αιματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Γρηγόρης Γεροτζιάφας, διευθυντής του INSERM U-938 (το INSERM είναι το Εθνικό Γαλλικό Ινστιτούτο Ερευνών Υγείας), εξηγεί ότι νέα δεδομένα από πληθώρα χωρών δείχνουν πως κινδυνεύουν περισσότερο από τις επιπλοκές της COVID οι κάτοικοι των υποβαθμισμένων και βιομηχανικών περιοχών που ζουν εκεί όπου υπάρχει αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση. Κι αυτό γιατί η ρύπανση πλήττει το ενδοθήλιο των αγγείων, καθιστώντας πιο εύκολη της μεταφορά των βλαβών του κορωνοϊού από τις πνευμονικές κυψελίδες στα αγγεία, ώστε να εκδηλωθεί η αγγειίτιδα. Από το Παρίσι, ο καθηγητής, Γρηγόρης Γεροτζιάφας, αναλύει τι πρέπει να κάνουμε ώστε να αποφύγουμε νέα πίεση στο ΕΣΥ το φθινόπωρο, όπου οι δραστηριότητες θα μεταφερθούν σε εσωτερικό χώρο και τότε θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα. Μετά την ερευνητική διαπίστωση από τον ΟΟΣΑ ότι η Ελλάδα και η Εσθονία έχουν την πιο άνιση πρόσβαση των πολιτών, ο καθηγητής Γρηγόρης Γεροτζιάφας αναλύει ένα πλάνο δράσης που περιλαμβάνει 3 άξονες και που έχει καταρτιστεί από 55 εξέχοντες επιστήμονες, από 32 χώρες

TETARTO KYMA_x2 15/07/2021 1:04 μ.μ. Page 3

Τα πιθανά σενάρια εξέλιξης της πανδημίας Το πρώτο σενάριο -το οποίο είναι κι αυτό που όλοι ευχόμαστε να ισχύσει- αφορά την ικανοποιητική εξέλιξη του εμβολιαστικού προγράμματος. Να δείξουν προθυμία να εμβολιαστούν τόσο οι νέοι που «οδηγούν» αυτή τη στιγμή την πανδημία, είναι οι υπερμεταδότες του κορωνοϊού, όσο και οι άνω των 80 ετών, αλλά και οι μεσήλικες που έχουν αυξημένη κινητικότητα, με συνέπεια να δημιουργήσουμε εγκαίρως έως τις αρχές φθινοπώρου το απαιτούμενο τείχος ανοσίας, ώστε να μην χρειαστεί να ληφθούν περαιτέρω μέτρα. Οπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής, Δημήτρης Παρασκευής, η εμφάνιση τόσο νωρίτερα του 4ου κύματος λειτουργεί σαν κίνητρο για τον εμβολιασμό και ενδεχομένως θα βοηθήσει να προσέλθουν περισσότερο οι νέοι να εμβολιαστούν, αφού το επιχείρημα «δεν πειράζει, τώρα είναι καλοκαίρι -άσε να δούμε το φθινόπωρο» δεν ευσταθεί πλέον. «Είναι πάρα πολύ σημαντικό να ξέρουμε πόσα

“

από τις 5 ηπείρους (μεταξύ των οποίων ΗΠΑ, Ρωσία, και Κίνα), το οποίο αποκαλείται «Στρατηγική PDA» ή στα ελληνικά «Στρατηγική Πρόληψης, Ανίχνευσης-Επιτήρησης και Πρόνοιας για Eγκαιρη Χορήγηση Ιατρικής Φροντίδας». Τα τρία αυτά μέτρα στα οποία κατέληξαν οι συμμετέχοντες στο INSERM, περιλαμβάνουν πρώτον, την εντατική συνέχιση των εμβολιασμών, δεύτερον την αυστηρή επιδημιολογική επιτήρηση και τρίτον, τη δημιουργία ενός δικτύου πρωτοβάθμιας περίθαλψης σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης -για όσους έχουν κίνδυνο βαριάς νόσησης από COVID. Στο δίκτυο αυτό θα πρέπει να εμπλακούν όλοι οι τοπικοί φορείς και όλες οι κοινωνικές οργανώσεις, ώστε να εντοπιστούν οι άνθρωποι που έχουν βαρύτερο κίνδυνο να νοσήσουν βαριά και να τους προσφερθεί με τη συμβολή των Dημοτικών προγραμμάτων «βοήθεια στο σπίτι» και της τηλεϊατρικής κατ’οίκον φροντίδα, για να μην μετακυλιστεί η πίεση στο ΕΣΥ (γι ακόμα μια φορά). «Ετσι θα καλυφθεί το χαμένο έδαφος και θα δημιουργηθεί ένα δίχτυ προστασίας, ώστε να μην χρειαστεί το φθινόπωρο να επιστρατευτούν περιοριστικά μέτρα -οριζόντια ή τοπικάκαι να μην ξαναζήσουμε στιγμές lockdown, που η χώρα δεν αντέχει ούτε ψυχικά, ούτε κοινωνικά, ούτε εκπαιδευτικά, ούτε βέβαια οικονομικά», λέει ο καθηγητής Γ. Γεροτζιάφας.

Η πρόσβαση στους κλειστούς χώρους ψυχαγωγίας θα πρέπει να είναι μόνο για τα εμβολιασμένα άτομα, ώστε να ανακοπεί η επιδημική έξαρση Νίκος Θωμαϊδης, καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ

άτομα έως 30 ετών εμβολιάζονται την εβδομάδα ή έστω κλείνουν ραντεβού, γιατί ανάλογα με τον ρυθμό των εμβολιασμών σε αυτήν την ηλικία, τους νέους έως 30 ετών, θα ξέρουμε εάν το 4o κύμα θα κάνει μεγάλη κορύφωση ή μικρή κορύφωση και θα εκτονωθεί γρήγορα», λέει ο καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, με τον καθηγητή περιβαλλοντικής μηχανικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Δημοσθένη Σαρηγιάννη, να εκτιμά ότι το 4ο κύμα, το κύμα της μετάλλαξης Δέλτα θα είναι μικρής διάρκειας δηλαδή η βάση του θα είναι στενή και υψηλής κορύφωσης, λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας της μετάλλαξης Δέλτα, Το δεύτερο σενάριο ένα ενδιάμεσο σενάριο που βρίσκεται και αρκετά κοντά στη σημερινή κατάσταση έτσι όπως διαμορφώνεται. Στο σενάριο αυτό οι εμβολιασμοί δεν θα μπορέσουν να τρέξουν στο ικανοποιητικό επίπεδο που απαιτεί η μετάλλαξη Δέλτα, ώστε να χτίσουμε εγκαίρως το τείχος ανοσίας, με συνέπεια να χρειαστούν κάποια τοπικά μέτρα στις περιοχές όπου η εμβολιαστική κάλυψη θα παραμείνει χαμηλή. Το τρίτο σενάριο είναι το κακό σενάριο, κατά το οποίο δεν θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε εγκαίρως την κορύφωση της Δελτα, τα πράγματα θα ξεφύγουν, ενώ μετά το στέλεχος Δέλτα θα έρθουν μεταλλάξεις, όπως είναι η Εψιλον, που θα αλλάξουν τελείως τα δεδομένα του παιχνιδιού, καθώς παρουσιάζουν ανθεκτικότητα στα υπάρ-

χοντα εμβόλια. Ηδη η μετάλλαξη Εψιλον που ανήκει στις μεταλλάξεις ανησυχίας σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) σχετίζεται με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε ο καθηγητής οργανικής χημείας και φαρμακοχημείας, Γιώργος Κόκοτος, με μειωμένη πάνω από 70% παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων, καθώς οι αλλαγές που έχει υποστεί η ακίδα του κορωνοϊού στις πρωτεΐνες του την καθιστούν μη αναγνωρίσιμη. u

“

Tα αυξημένα κρούσματα στις παιδικές κατασκηνώσεις καταδεικνύουν την ανάγκη να αυξηθεί η εμβολιαστική κάλυψη στους εκπαιδευτικούς, πριν ανοίξουν τα σχολεία.

“

Νίκος Τζανάκης, καθηγητής πνευμονολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης | περί υγείας | 3

DIABHTIKOI KALOKAIRI_L 15/07/2021 2:09 μ.μ. Page 4

Σακχαρώδης διαβήτης και καλοκαίρι Tips για να περάσετε ξέγνοιαστα τους καλοκαιρινούς μήνες! Γράφουν οι:

που θα χρειαστείτε. Είναι καλό, επίσης, να μην τα έχετε εκτεθειμένα στον ήλιο, καθώς μπορεί να επηρεαστεί η δράση τους (π.χ. των ινσουλινών) ή η αποτελεσματικότητά τους (π.χ. ταινίες μέτρησης γλυκόζης). Ειδικά για τις ινσουλίνες, μπορείτε να τις έχετε στο ψυγείο ή σε ειδική θήκη με παγοκύστες, αλλά ποτέ στην κατάψυξη και γενικά σε θερμοκρασία από 6-25ο C.

ο καλοκαίρι είναι εδώ και μαζί με αυτό οι υψηλές θερμοκρασίες και η υγρασία. Είτε είστε από τους τυχερούς οι οποίοι θα απολαύσουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους μακριά από την πόλη και την καθημερινότητα είτε όχι, είναι καλό να έχετε στο μυαλό σας μερικά σημαντικά πράγματα, ώστε να είστε όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς και ξένοιαστοι!

Αφυδάτωση

Αποφυγή υπογλυκαιμιών Γεώργιος Τσούτσας Χρήστος Δαραμήλας Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος, Τα άτομα με διαβήτη που ακολουθούν Οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού Βιολόγος, MSc «Φροντίδα στον Υποψήφιος Διδάκτωρ ΑΠΘ, Ταευνοούν την εμφάνιση αφυδάτωσης, ειδικά Σακχαρώδη Διαβήτη», Πρόεδρος αγωγή με ινσουλίνη, είναι καλό να γνωρίζουν μίας της Πανελλήνιας Ομοσποναν η γλυκαιμική σας ρύθμιση δεν είναι καλή της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας ότι η αυξημένη θερμοκρασία είναι πιθανό δίας Σωματείων – Συλλόγων και αντιμετωπίζετε συχνά υπεργλυκαιμίες Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων να επηρεάσει τα επίπεδα της γλυκόζης στο Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη με Σακχαρώδη Διαβήτη ή αν πάσχετε από άλλα νοσήματα και λαμαίμα, καθώς έχει αποδειχτεί ότι αυξάνει την (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) (ΠΟΣΣΑΣΔΙΑ) βάνετε δισκία που προκαλούν διούρηση. απορρόφηση στο σημείο της ένεσης. ΕπιΤόσο η λήψη αυτών των δισκίων, όσο και πλέον, η αυξημένη σωματική δραστηριότητα οι υπεργλυκαιμίες αυξάνουν τη διούρηση, το καλοκαίρι (κολύμπι, θαλάσσια σπορ κ.λπ.) με αποτέλεσμα να είστε πιο επιρρεπείς στην μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των επιπέδων γορεύεται να περπατάτε ξυπόλητοι, ενώ προσοχή αφυδάτωση. Καλό είναι να μένετε πάντα ενυδαγλυκόζης σε όλα τα άτομα με διαβήτη. Στην πεχρειάζεται και η καυτή άμμος η οποία μπορεί να τωμένοι, με αρκετό νερό ή ροφήματα χωρίς ζάρίπτωση αυτή είναι καλό, σε συνεργασία με τον δημιουργήσει ακόμη και εγκαύματα στα πόδια. χαρη. Από την άλλη, είναι καλό να αποφεύγετε θεράποντα ιατρό σας, να αναπροσαρμόσετε την Δεν ξεχνάμε ούτε κατά τη διάρκεια των διακοπών ροφήματα με ζάχαρη ή με πολλή καφεΐνη. αγωγή σας και παράλληλα να κάνετε συχνές μεμας να ελέγχουμε τα πόδια μας από τυχόν τραυτρήσεις για τον έγκαιρο εντοπισμό υπογλυκαιμιματισμούς ή για την περίπτωση εμφάνισης μυκών επεισοδίων. κήτων στο εσωτερικό των δαχτύλων. Σε αυτές Αλκοόλ τις περιπτώσεις, επικοινωνούμε άμεσα με τον Ορισμένα ποτά, όπως τα γλυκά ποτά ή αυτά που θεράποντα ιατρό μας. Τι θα πρέπει να προσέξετε περιέχουν χυμούς φρούτων και λικέρ, μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και να οδηγήσουν σε υπεργλυκαιμία. Γι’ αυτό και θα πρέπει να είστε προσεκτικοί και να προσαρμόσετε ανάλογα τη φαρμακευτική σας αγωγή. Από την άλλη, τα αλκοολούχα ποτά μπορούν να απορρυθμίσουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και να προκαλέσουν καθυστερημένα υπογλυκαιμία ακόμη και 12 ώρες μετά την κατανάλωσή τους. Καλό είναι όταν καταναλώνετε αλκοόλ, να κάνετε τακτικότερες μετρήσεις, ώστε να αποφύγετε οποιοδήποτε ενδεχόμενο υπεργλυκαιμίας ή υπογλυκαιμίας που μπορεί να σας θέσει σε κίνδυνο.

Προσοχή στη φροντίδα των ποδιών! Τους καλοκαιρινούς μήνες είναι πιο πιθανό να περπατάμε ξυπόλητοι, ειδικά στην παραλία. Απα-

4 | περί υγείας |

κατά τη διάρκεια του ταξιδιού; Τα… συνοδευτικά του διαβήτη! Σε περίπτωση που θα βρίσκεστε σε διακοπές για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να εφοδιαστείτε με όλα τα απαραίτητα για τη διαχείριση του διαβήτη, όπως φαρμακευτικά σκευάσματα (ινσουλίνη, αντιδιαβητικά δισκία, ενέσιμα σκευάσματα), μετρητή γλυκόζης και τα αναλώσιμα (ταινίες μέτρησης και σκαρφιστήρες, βελόνες ινσουλίνης), αναλώσιμα υλικά αντλίας ινσουλίνης (καθετήρες ινσουλίνης, δεξαμενές, καθετήρες γλυκόζης). Καλό είναι να έχετε πάντα στο μυαλό σας ότι θα χρειαστεί για λόγους ασφαλείας να πάρετε μαζί σας μεγαλύτερη ποσότητα φαρμάκων ή αναλωσίμων από αυτή που τελικά θα χρειαστείτε κατά τη διάρκεια των διακοπών σας. Υπολογίστε τη διπλάσια σε σχέση με αυτήν

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού είναι καλό να αποθηκεύσετε τα φάρμακα και τα αναλώσιμα υλικά σε ασφαλές σημείο, ώστε να μην είναι εκτεθειμένα στον ήλιο. Επιπλέον, αν το ταξίδι είναι πολύωρο, θα πρέπει να έχετε μαζί σας σνακ ή ελαφρύ φαγητό, ώστε να μην μείνετε για πολλές ώρες νηστικοί. Είναι καλό να έχετε πάντα μαζί σας τα απαραίτητα για την αντιμετώπιση της υπογλυκαιμίας (ταμπλέτες ή τζελ γλυκόζης, καραμέλες τύπου ζελέ, χυμό με ζάχαρη). Σε περίπτωση ταξιδιού με αεροπλάνο, μην αφήνετε φάρμακα και αναλώσιμα υλικά διαβήτη στο αμπάρι των αποσκευών και φροντίστε να τα έχετε στη χειραποσκευή σας, διότι οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι πολύ χαμηλές και αυτό θα οδηγήσει στην καταστροφή τους.u

_ADDS 15/07/2021 1:08 μ.μ. Page 1

METALLAKSH DELTA_L 15/07/2021 1:09 μ.μ. Page 6

Μετάλλαξη Δέλτα Γιατί (να) τη φοβόμαστε, γιατί πρέπει να ελέγχεται η διασπορά της Το τελευταίο διάστημα ζούμε κάτι σαν μια νέα πανδημία. Η μετάλλαξη Δέλτα του κορωνοϊού SARS-CoV-2 επελαύνει -ειδικά σε περιοχές με εμβολιαστικές «τρύπες»μεταδιδόμενη ταχύτατα και σκορπίζοντας άγχος και φόβο. Τα κρούσματα COVID-19 τραβούν την ανηφόρα και οι προβλέψεις των επιστημόνων μόνο ευοίωνες δεν είναι.

κούμε από παντού απόψεις ειδικών, κάποιες εμπεριστατωμένες, άλλες τρομολαγνικές και είναι λογικό να υπάρχει ανασφάλεια μεταξύ των πολιτών. Μέχρι την ώρα, που τυπώνονταν αυτές οι γραμμές, οι επιστήμονες εκτιμούσαν ότι είναι θέμα ημερών να επικρατήσει το μεταλλαγμένο στέλεχος Δέλτα και στην Ελλάδα. Τι ισχύει τελικά και τι όχι; Oπως φαίνεται με τα μέχρι τώρα δεδομένα:

ρέχει προστασία 95%. Πάνω από 80% είναι η κάλυψη για όσους έχουν κάνει και τις δύο δόσεις του εμβολίου της Moderna. Μεγάλη κάλυψη προσφέρει και το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson. «Από αυτούς, οι οποίοι έχουν εμβολιαστεί πλήρως, ένα 15% θα νοσήσει με ελαφρά συμπτώματα από τη μετάλλαξη Δέλτα, η οποία, όμως, φαίνεται να στέλνει με μεγαλύτερη συχνότητα τους ανεμβολίαστους σε νοσοκομεία», εξήγησε η καθηγήτρια Επιδημιολογίας, Αθηνά Λινού.

Η εν λόγω μετάλλαξη (ή παραλλαγή) απειλεί να τινάξει στον «αέρα» την προσπάθεια για συλλογική Μεταδίδεται ταχύτατα ανοσία Η μετάλλαξη Δέλτα μπορεί να μεταΟ καθηγητής Αιματολογίας στην Ιαδοθεί μέσα σε 15 με 30 δευτερόλεπτα τρική Σχολή του Πανεπιστημίου της από άτομο σε άτομο, σε αντίθεση με Γράφει η Σορβόννης και υπεύθυνος του Τμήτην αρχική μορφή του ιού, που χρειΒίκυ Καρατζαφέρη ματος Θρόμβωσης στο Νοσοκομείο αζόταν 15 λεπτά. Η ινδική παραλλαγή, Tenon στο Παρίσι, Γρηγόρης Γεροδε, θεωρείται 60% πιο μεταδοτική από τζιάφας, σημειώνει πως: «O εμβολιατη βρετανική. σμένος, που θα έρθει σε επαφή με τον ιό, όχι «Το επιδημιολογικό φορτίο σημειώνει ανοδική μόνο νοσεί ελαφρύτερα σε σχέση με τον ανεμπορεία και γι’ αυτό πρέπει να συνεχίσουμε να βολίαστο, αλλά μεταδίδει κατά 40%-50% λιγότερο τηρούμε τα μέτρα και να φοράμε μάσκα. Πρέπει να εμβολιαστούν όλοι», δήλωσε ο καθηγητής τον ιό». Παρ’ όλα αυτά ξεκαθαρίζει πως: «Τα στοιΠεριβαλλοντικής Μηχανικής, Δημοσθένης Σαχεία ισχύουν για τις μορφές του ιού, που κυκλορηγιάννης. φορούν το πολύ μέχρι σήμερα. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο πρέπει να προσπαθήσουμε, ώστε η μετάλλαξη Δέλτα να μην κυριαρχήσει Εχει μετατοπίσει το ενδιαφέρον σύντομα, καθώς με τον ρυθμό, που μεταδίδεται, για τον εμβολιασμό στις νεαρές ηλικίες δεν προλαβαίνει να φτιαχτεί όχι μόνο πρωτοβάθμια Οπως τόνισε η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής περίθαλψη, αλλά ούτε να γίνει στοιχειώδης αναΕμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, ο κίνδυνος σύνταξη των νοσοκομείων μετά από το σοκ της νόσησης για αυτές τις ηλικίες είναι μικρός, αλλά υπαρκτός. προηγούμενης χρονιάς». Τα εμβόλια προσφέρουν υψηλό ποσοστό κάλυψης, εφόσον έχουν γίνει οι απαραίτητες δόσεις Σε ό,τι αφορά στην κάλυψη, που παρέχουν τα εμβόλια, από τη μετάλλαξη Δέλτα, η δεύτερη δόση των Pﬁzer/BioNTech και AstraZeneca πα-

6 | περί υγείας |

«Ωστόσο το κύριο χαρακτηριστικό αυτών των ηλικιών είναι η διασπορά στο περιβάλλον, στο οποίο κινούνται. Επιπλέον επιστημονική μελέτη υποστηρίζει ότι οι ανεμβολίαστοι λειτουργούν ως εργαστήριο παραγωγής νέων μεταλλάξεων. Τέλος, χρειάζεται μεγάλη προσοχή στους εμβολιασμένους με μόνο μία δόση», είπε χαρακτηριστικά. Κρίσιμη παράμετρος ο αριθμός των νοσηλειών και των ασθενών που θα χρειαστούν μηχανική υποστήριξη Στα μέσα Ιουλίου τα κρούσματα ξεπέρασαν τις 3.000 την ημέρα, με αποτέλεσμα να καταγράφεται ξανά κατακόρυφη αύξηση των εισαγωγών σε σχέση με τα εξιτήρια ασθενών με COVID-19. Είναι ενδεικτικό, πιο συγκεκριμένα, ότι στις 28 Ιουνίου οι εισαγωγές ήταν 33 έναντι 62 εξιτηρίων, ενώ στις 4 Ιουλίου έγιναν 59 έναντι 15 εξιτηρίων. Στις 7 Ιουλίου οι εισαγωγές άγγιξαν τις 68, με τα εξιτήρια να είναι 60, ενώ στις 11 Ιουλίου οι εισαγωγές έφτασαν τις 85, έναντι μόλις 22 εξιτηρίων. Προβλέψεις για δραματική αύξηση των θανάτων Τα κρούσματα από τη μετάλλαξη Δέλτα αυξάνονται σαρωτικά ανά τον κόσμο, ανατρέποντας σχεδιασμούς χαλάρωσης περιορισμών. Σε εγρήγορση είναι οι υγειονομικές αρχές των ΗΠΑ, όπου καταγράφεται άνοδος των επιδημιολογικών δεικτών και οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα για τρομακτική αύξηση των θανάτων. Οι μολύνσεις που καταγράφηκαν στα μέσα Ιουλίου στις ΗΠΑ ήταν κατά μέσο όρο 19.455. Σημείωσαν άνοδο της τάξης του 47% σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, όπως φάνηκε από τα επίσημα στοιχεία καταγραφών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Ειδικότερα, η επιβάρυνση του επιδημιολογικού φορτίου εντοπίστηκε σε πέντε Πολιτείες: στη Φλόριντα, στη Λουιζιάνα, στο Αρκάνσας, στο Μιζούρι και στη Νεβάδα. u

_ADDS 15/07/2021 1:10 μ.μ. Page 1

EMBOLIA EKSELIKSEIS_L 15/07/2021 1:10 μ.μ. Page 8

O,τι νεότερο από το μέτωπο των COVID εμβολίων Εμβολιασμοί πόρτα-πόρτα και κατ’ οίκον, τακτική «mix and match», εμβόλια και μετάλλαξη Δέλτα και νέα «όπλα» που αναμένουμε.

“

νέα έρευνα, το εμβόλιο της Pfizer ε το ραντεβού με το εμHρθε η ώρα να εμπλέξουμε όλους τους προστατεύει έως 64% από τον βόλιο να είναι το «ραντεφορείς, την εκκλησία, τους οικολόγους, τους κίνδυνο μετάδοσης, ενώ μία μικρή βού ζωής», το ραντεβού που θα μας φτιάξει ή θα μας χαλάσει συνδικαλιστικούς, τοπικούς και κοινοτικούς φορείς υστέρηση παρουσιάζουν το εμβόλιο της ΑZ με 92% προστασία τις διακοπές σύμφωνα με ένα από και να στείλουμε το μήνυμα σε κάθε ηλικιακή από βαριά νόσηση και το εμβόλιο τα πρώτα σποτ που βγήκαν στην της Johnson & Johnson με 85% τηλεόραση για να στοχεύσουν σε ομάδα ξεχωριστά και να πάμε να τους βρούμε προστασία πάλι από βαριά νόσησυγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες στη ση. Ηδη στη φαρμακοβιομηχανία μεγάλη εκστρατεία πειθούς που έχει επιστρατεύσει η Πολιτεία για να πείΙωάννα Παυλοπούλου, καθηγήτρια παιδιατρικής-λοιμωξιολόγος, AstraZeneca σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης προσει τους σκεπτικούς και να μεταμέλος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών χωρά η ανάπτυξη ανοσοενισχυστρέψει με επιχειρήματά τους αρτικής δόσης του εμβολίου που θα νητές, η λέξη εμβόλιο είναι η πιο έχει καλύτερη προστασία έναντι πολυσυζητημένη του φετινού κατο μήνυμα σε κάθε ηλικιακή ομάδα και να πάμε των μεταλλάξεων. λοκαιριού. να τους βρούμε, να στείλουμε μονάδες εμβολιαΓια την ώρα είμαστε εν αναμονή και των άλλων Τα εμβόλια για τη λοίμωξη του κορωνοϊού στην σμού στον τόπο τους». «όπλων», πάντως επάρκεια εμβολίων αυτή τη πατρίδα μας παραμένουν τέσσερα, διαθέσιμα Η επιχείρηση «εμβολιασμοί πόρτα-πόρτα» ξεκίστιγμή υπάρχει, και όπως λέει ο καθηγητής πνευπλέον για όλους, με αρκετούς ανθρώπους που νησε από δύο χωριά της Κρήτης δειλά-δειλά και μονολογίας, Νίκος Τζανάκης, από το πανεπιστήμιο έχουν κάνει το πρώτο εμβόλιο με το AstraZeneca μέσα σε λίγες ώρες ο ένας κάτοικος έφερε τον της Κρήτης. Εφόσον υπάρξει και η πρόθεση να να αναρωτιούνται αν θα μπορέσουν να κάνουν άλλο, όπως είθισται να γίνεται σε τέτοιες δράσεις. κλείσουν το ραντεβού με το εμβόλιο οι πολίτες τη δεύτερη δόση με άλλο εμβόλιο -κάτι που Μέσα στην πρώτη μέρα των αποστολών σε ορειπου ακόμα δεν έχουν εμβολιαστεί, μπορούμε έπραξε στη Γερμανία και η καγκελάριος Ανγκελα νούς προορισμούς τα εμβόλια εξαντλήθηκαν, μέχρι τα μέσα Αυγούστου να έχουμε υψώσει το Μέρκελ, η οποία μετά την πρώτη δόση με Astra ενώ παράλληλα έχει ξεκινήσει και το πρόγραμμα τείχος της ανοσίας στο 60% του πληθυσμού ή ολοκλήρωσε το εμβολιαστικό σχήμα κατά την του εμβολιασμού στο σπίτι των κατάκοιτων συμκαι λίγο παραπάνω -ας μην ξεχνάμε πως σε αυτό τακτική του «mix and match» με mRNA εμβόλιο πολιτών μας, με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnτο ποσοστό θα πρέπει να αθροιστεί και ένα περίτης Pfizer. son. Αυτές οι δράσεις θα ανεβάσουν την εμβοπου 12% των ατόμων που έχουν φυσική ανοσία Η μεγαλύτερη εξέλιξη των τελευταίων ημερών λιαστική κάλυψη στις μεγάλες κυρίως ηλικίες, μετά από νόσηση. είναι καταρχάς το γεγονός ότι μπήκε μπροστά η εκεί που θέλουμε μία καθολική συμμετοχή του Για τα εμβόλια που θα έρθουν τα ευρήματα είναι πολιτική μηχανή που πηγαίνει το εμβόλιο και κόσμου στον εμβολιασμό, ώστε το τείχος ανοσίας πολύ ευοίωνα για το πρωτεϊνικό σκεύασμα της συγκεκριμένα το εμβόλιο της Pfizer στους δύνα μην είναι ένα απλό 70% του πληθυσμού, αλλά Novavax, το οποίο έχει φανεί εξαιρετικά αποτεσπιστούς και γεωγραφικά αποκομμένους ηλικιωνα έχει εκείνα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που λεσματικό, ενώ με ανυπομονησία περιμένουμε μένους και μη, πολίτες της χώρας. θα εμποδίσουν τη δημιουργία μιας νέας πίεσης και ένα ακόμα mRNA εκπρόσωπο, το εμβόλιο Ετσι λοιπόν τα εμβόλια της Pfizer μαζί με κινητά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. της Curevac. Αλλο ένα νέο αφορά το άνοιγμα της πλέον συνεργεία από την «Επιχείρηση Ελευθερία» Στα αισιόδοξα νέα των ημερών που πέρασε ανήκει εμβολιαστικής γραμμής με το εμβόλιο της Pfizer ξεκίνησαν από την Κρήτη το μεγάλο μας νησί, το γεγονός ότι οι έρευνες που έγιναν με τα γνωστά για τους εφήβους 15, 16 και 17 ετών που έχουν τον μεγάλο τουριστικό προορισμό με τα χαμηλά και εγκεκριμένα εμβόλια δείχνουν πως η αποτεσυμπεριφορά που παρομοιάζει με τους ενήλικες, ποσοστά εμβολιασμού, να οργώνουν τις ηπειλεσματικότητα τους απέναντι στην πολύ μετακαθώς και η σύσταση για εμβολιασμό των παιδιών ρωτικές περιοχές και να πηγαίνουν όπως πηγαίνουν δοτική μετάλλαξη Δέλτα παραμένει ικανοποιητική 12 με 15 ετών, εφόσον έχουν υποκείμενα νοσήματα και οι κινητές Μονάδες Μαστογράφων στις πλαδιευρύνει τις ομάδες πληθυσμού που μπορούν τείες των χωριών, για να προσφέρουν εμβολιασε ό,τι αφορά την πρόληψη της σοβαρής νόσησης, να συμμετέχουν στο τείχος ανοσίας και βοηθάει σμούς, χτυπώντας την πόρτα των κατοίκων. Πρότης νοσηλείας και της διασωλήνωσης. Σύμφωνα στο να μειωθεί η διασπορά του κορονοϊού στην κειται για μια πρακτική που η Εθνική Επιτροπή με τα όσα μας μεταφέρουν οι αναπληρωτές κακοινότητα. Το μέλλον μάς επιφυλάσσει κι άλλες Εμβολιασμών είχε προαναγγείλει ότι θα χρειαστεί θηγητές επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής καλές ειδήσεις, καθώς υπάρχει μία στρατηγική εδώ και καιρό με την καθηγήτρια παιδιατρικής – και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου το εμβόλιο της Pfizer ενσωμάτωσης του εμβολίου της γρίπης με το εμλοιμωξιολόγο Ιωάννα Παυλόπουλου να τονίζει προσφέρει πάνω από 93% προστασία από σοβαρή βόλιο του κορωνοϊού σε μία mRNA κάψουλα, ότι: «Ηρθε η ώρα να εμπλέξουμε όλους τους φονόσηση και εισαγωγή στο νοσοκομείο, εξαιτίας ώστε με ένα τσίμπημα να μπορούμε να ξεμπερρείς, την εκκλησία, τους οικολόγους, τους συνδιτης μετάλλαξης Δ και ίδια προστασία επαγωγικά δεύουμε και από τις δύο φονικές λοιμώξεις. καλιστικούς, τοπικούς και κοινοτικούς φορείς, τις θα προσφέρει και το εμβόλιο της Moderna, καθώς Αλεξία Σβώλου φιλοζωϊκές οργανώσεις και όλοι μαζί να στείλουμε πρόκειται για παρόμοιο σκεύασμα. Σύμφωνα με

“

8 | περί υγείας |

PODIATRIKO KENTRO METATARSIA_R 15/07/2021 1:11 μ.μ. Page 9

Πόνος στα μετατάρσια Αίτια, συμπτώματα, θεραπεία και πρόληψη!

εταταρσαλγία είναι γενικός όρος που αναφέρεται σε πόνο (άλγος) στην περιοχή των μεταταρσίων. Σχετίζεται με την αυξημένη πίεση στη συγκεκριμένη περιοχή και εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε γυναίκες άνω των 30 ετών που φοράνε στενό, μυτερό και ψηλό υπόδημα. Η μεταταρσαλγία εμφανίζεται στο ένα ή και στα δυο πόδια και αφορά στην κάκωση των παρακείμενων οστών και αρθρώσεων, των μαλακών μορίων και του αρθρικού θύλακα. Το κυριότερο σύμπτωμα της μεταταρσαλγίας είναι ο πόνος στο πρόσθιο μέρος του άκρου ποδός πελματιαία, ακριβώς πίσω από τα δάχτυλα, κυρίως στο δεύτερο μετατάρσιο, αλλά μπορεί να επεκταθεί και στα υπόλοιπα μετατάρσια και σε ακόμα πιο χρόνιες περιπτώσεις φτάνει μέχρι τις άκρες των δακτύλων. Οι κυριότερες αιτίες μεταταρσαλγίας είναι οι εξής: n Λάθος υπόδημα n Υπερκόπωση n Παχυσαρκία n Πλατυποδία n Κοιλοπόδια n Βλαισός μέγας δάκτυλος (κότσι) n Ηλικία n Σφυροδακτυλία & γαμψοδακτυλία

Ο ποδίατρος - ποδολόγος θα εξετάσει τον ασθενή και θα εκτελέσει στατική και δυναμική ανάλυση βάδισης με τη βοήθεια του πελματογράφου, καθώς και λήψη προπλάσματος για την κατασκευή ζεύγους ειδικών ορθωτικών πελμάτων. Τα ορθωτικά πέλματα κατασκευάζονται σύμφωνα με τις παραπάνω μετρήσεις και πάντα παίρνοντας υπ’ όψιν την ηλικία, το βάρος και τις δραστηριότητες του κάθε ασθενή. Με άλλα λόγια το ειδικό ορθωτικό πέλμα κατασκευάζεται από τον ποδολόγο – ποδίατρο, για το πόδι του κάθε ασθενή ξεχωριστά, για να έχει την καλύτερη δυνατή προσαρμογή. Σκοπός του ορθωτικού πέλματος είναι να αποφορτίσει τα μετατάρσια, να υποστηρίξει τα οστά του ταρσού και να ελευθερώσει κινητικά της υπόλοιπες αρθρώσεις του άκρου ποδός. Πρόληψη: Ως γνωστόν η πρόληψη είναι η καλύτερη μορφή θεραπείας. Προτιμήστε παπούτσια ευρύχωρα με ορθοπεδική δομή, έτσι ώστε να γίνεται καλύτερη κατανομή των πιέσεων σε όλα τα μήκη και πλάτη του πέλματος, χωρίς να συμπιέζονται τα δάχτυλα. Φροντίστε το τακούνι να μην ξεπερνάει τα 4-5 εκατοστά. Επισκεφτείτε τον ποδολόγο σας, κάντε ένα πελματογράφημα και φορέστε ένα ζευγάρι ορθωτικά πέλματα. u

EMBOLIA PAIDIA_L 15/07/2021 1:11 μ.μ. Page 10

Υψώνουμε τείχος ανοσίας και ψυχικής προστασίας για τα παιδιά Το εμβόλιο που προκρίθηκε για τον εμβολιασμό των εφήβων και των παιδιών είναι της Pﬁzer. Της Αλεξίας Σβώλου

ταν μιλάμε για την προστασία από τη λοίμωξη του κορωνοϊού στα παιδιά και τους εφήβους, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο νου είναι όλα αυτά που υπέστησαν σε ψυχικό και συναισθηματικό επίπεδο από τους 16 μήνες της πανδημίας και φυσικά από τις τραγικές επιπτώσεις των κλειστών σχολείων και της απομόνωσης που βίωσαν στα αλλεπάλληλα lockdown. Γι’ αυτό άλλωστε και έχει ανέβει πολύ ψηλά στην ατζέντα το θέμα του εμβολιασμού των εφήβων, που η ζωή τους έχει πολύ περισσότερη κινητικότητα: εξωσχολικές δραστηριότητες, πάρτι, sleep-over διασκέδαση με συγχρωτισμό σε μπαρ και club, με αποτέλεσμα πολλοί ειδικοί να εκφράζουν την άποψη ότι καλό είναι να εμβολιαστούν οι έφηβοι, ώστε να μην διακινδυνέψει για τρίτη χρονιά το κλείσιμο των σχολείων -κάτι που

καμία ελληνική οικογένεια δεν αντέχει να το (ξανα)ζήσει. Το εμβόλιο που προκρίθηκε για τον εμβολιασμό των εφήβων και των παιδιών είναι της Pﬁzer και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών ζύγισε τα υπέρ και τα κατά, μελετώντας εξονυχιστικά τα περιστατικά περιμυοκαρδίτιδας που έχουν εμφανιστεί κυρίως μετά τον εμβολιασμό με τα mRNA εμβόλια, όπως και τη συμμετοχή των εφήβων και των παιδιών στη διασπορά του κορωνοϊού. Κι αφού ζύγισαν όλα τα ευρήματα, η καθηγήτρια παιδιατρικής – λοιμωξιολογίας, Μαρία Θεοδωρίδου, πρόεδρος της Επιτροπής έδωσε το πράσινο φως για μία πρακτική που έχει ήδη ξεκινήσει και σε άλλες χώρες με πρωτεργάτες τον Καναδά και τις ΗΠΑ. Ωστόσο επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις την δεύτερη όψη σε αυτή την ιστορία δίνει ο καθη-

γητής πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, λέγοντας πως: «Δεν θα βάλουμε τα παιδιά να βγάλουν το φίδι από την τρύπα και να καλύψουν τα κενά στον εμβολιασμό από τους επιφυλακτικούς παππούδες και γιαγιάδες». Πρώτα οι ηλικιωμένοι πρέπει να κλείσουν το ραντεβού τους με το εμβόλιο, ενώ όταν με το καλό ανοίξουν τα σχολεία το φθινόπωρο, πρώτα θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί όλοι οι εκπαιδευτικοί. Μαζί με τον εμβολιασμό των εφήβων (15-17 ετών) που σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να λάβει υποχρεωτικό χαρακτήρα, οι ειδικοί της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών προκρίνουν τον εμβολιασμό των παιδιών (ηλικίας 12-15 ετών) με υποκείμενα νοσήματα που υπάγονται στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.

Ψυχική ενδυνάμωση και δομές στήριξης για τους εφήβους στη γειτονιά

α Ελληνόπουλα, όπως και όλα τα παιδιά σε κάθε χώρα, πλήρωσαν το μεγαλύτερο τίμημα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς στερήθηκαν όλα όσα συνιστούσαν τον φυσιολογικό τρόπο ζωής τους. Ωστόσο έχοντας άριστα αντανακλαστικά, οι επιστήμονές μας και ειδικότερα η Μονάδα Εφηβικής Υγείας του νοσοκομείου Π & Α Κυριακού, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια παιδιατρικής - εφηβικής υγείας, Αρτεμις Τσίτσικα, επιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ και πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής, οργάνωσε σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας και την υφυπουργό, Ζωή Ράπτη, ένα μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο πρόγραμμα ψυχικής ενδυνάμωσης των εφήβων που μέσω της ειδικής κατάρτισης υγειονομικών κι εκπαιδευτικών προσφέρει στα παιδιά όλα εκείνα τα εφόδια που χρειάζονται για να ανθίστανται σε τέτοιες δύσκολες εποχές. Μέσα από αυτό το πρόγραμμα ψυχικής ενδυνάμωσης, η Ελλάδα πρωτοπορεί παγκο-

10 | περί υγείας |

Περιφέρειας Αττικής, με τον Δήμο Αγίας Παρασκευής να είναι ένας από τους πρωτεργάτες στο εγχείρημα. Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε ολοένα και πιο συχνά φαινόμενα βίας στα οποία πρωταγωνιστούν ανήλικοι, είτε με συμπλοκές μεταξύ συμμοριών που μετατρέπουν φιλήσυχες γειτονιές σε ελληνική εκδοχή του Bronx είτε ακραία φαινόμενα βίας, όπως εγγόνια να σκοτώνουν τους παππούδες τους γιατί τους…φώναζαν. Οι νέες δομές που πρόκειται να λειτουργήσουν στις γειτονιές θα μπορέΕνα πιλοτικό πρόγραμμα συνεργασίας ανάμεσα σουν να προσφέρουν εξειδικευμένη στήριξη στα παιδιά, ανάλοστη Μονάδα Εφηβικής Υγείας του νοσοκομείου Π γα και με τον μικρόκοσμο στο & Α Κυριακού και της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής οποίο ζει το καθένα. Το πρώτο βήμα σε αυτό το νέο εγχείρημα Ιατρικής με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων είναι η σύσταση ειδικής επιτροφέρνει τις φιλικές προς τους εφήβους Δομές σε πής, που θα συντονίζει τις δράσεις σε δημοτικό επίπεδο, προκάθε γειτονιά. σφέροντας στους μικρούς δημότες ένα κέντρο ημέρας με δια Αρτεμις Τσίτσικα, αν. καθηγήτρια παιδιατρικής-εφηβικής υγείας, ζώσης επικοινωνία με τους ειδιΓιατί δεν πρέπει και δεν πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και κούς. μπορεί να γίνονται όλα ιντερνετιεπιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ κά σε αυτό τον κόσμο…. u

σμίως, βοηθώντας τους εφήβους και τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τη μελαγχολία, την απομόνωση, τον διαδικτυακό εκφοβισμό και εθισμό, τη βία μέσα κι έξω από τους κόλπους της οικογένειας και όλα τα άλλα φαινόμενα των καιρών που έλαβαν διαστάσεις επιδημίας στην εποχή της COVID. Μέσα από ένα δεύτερο πιλοτικό πρόγραμμα, η μονάδα εφηβικής υγείας η μοναδική πιστοποιημένη από τον

Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως δομή φιλική για τους εφήβους και τους νέους, αποκτά «μιμητές» σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Το πιλοτικό πρόγραμμα σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, την Περιφέρεια Αττικής και το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων δημιουργεί σε κέντρα Υγείας και Δημοτικά Ιατρεία μια μικρή δομή κατ’ εικόνα και ομοίωση της ΜΕΥ αρχικά σε 3 Δήμους της

_ADDS 15/07/2021 1:13 μ.μ. Page 1

SYNENTEFKSI_Valtas_x2 15/07/2021 4:29 μ.μ. Page 12

Απόστολος Βαλτάς Πρόεδρος Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου

Στα φαρμακεία η «μάχη» κατά του κορωνοϊού με εμβόλια και self tests Για τον σημαντικό ρόλο των φαρμακείων στον αγώνα κατά του κορωνοϊού αλλά και την μετάCOVID εποχή, τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη διενέργεια εμβολιασμών από τους φαρμακοποιούς, τη διάθεση των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα φαρμακεία, τις ελλείψεις φαρμάκων, αλλά και για την ανάγκη θεσμοθέτησης των υπηρεσιών υγείας που παρέχονται από τους φαρμακοποιούς μιλά ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου.

ρά την υγεία, θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα α φαρμακεία στη χώρα μας αποτέφαρμακεία της κοινότητας. λεσαν από την πρώτη στιγμή της πανδημίας μία από τις σημαντικότερες δομές στήριξης - Κύριε Βαλτά, η πανδημία ανέστην μάχη κατά της εξάπλωσης του δειξε τον κομβικό ρόλο του φαρκορωνοϊού, καθώς είναι ένα από μακείου στον σχεδιασμό της αντα πρώτα σημεία επαφής των ποτιμετώπισης υγειονομικών κρίλιτών με το σύστημα υγειονομικής σεων στη χώρα μας. Τι σημαίνει περίθαλψης. Για τον εμβολιασμό πρακτικά αυτό για την επόμενη έναντι της COVID-19 υπάρχουν κράημέρα μετά τη COVID-19 εποχή; τη-μέλη της ΕΕ όπου τα φαρμακεία Οι φαρμακοποιοί απέδειξαν ότι είναι διενέργησαν έως και 500.000 εμοι επαγγελματίες υγείας που μποβόλια την ημέρα. Όλα αυτά τα στοιρούν σε τόσο κρίσιμες περιστάσεις Συνέντευξη: χεία, όπως επισημαίνει στο «Περί Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή να στηρίξουν καθοριστικά τα ΣυΥγείας» ο πρόεδρος του Πανελλήστήματα Υγείας. Η συνεχής μετακίνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου(ΠΦΣ) κ. Απόνηση των πληθυσμών, η ελαχιστοποίηση των αποστολος Βαλτάς, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι στάσεων με τα σύγχρονα μέσα οι νέες συνθήκες οποιοσδήποτε μελλοντικός σχεδιασμός που αφοόπως διαμορφώνονται δημιουργούν τις προϋπο-

12 | περί υγείας |

θέσεις για ενδεχόμενες υγειονομικές κρίσεις. Επομένως τα συστήματα υγείας θα πρέπει να ενισχυθούν τόσο με τις δημόσιες δομές όσο και με τις ιδιωτικές. Αξίζει μάλιστα να αναφερθεί ότι η PGEU (Ένωση κοινοτικών φαρμακοποιών της ΕΕ) εξέδωσε πλήρες κείμενο θέσεων όπου αναφέρεται σε κάθε χώρα αλλά και πανευρωπαϊκά η συνεισφορά των φαρμακοποιών της κοινότητας στη διαχείριση την πανδημίας (https://www. pgeu.eu/wp-content/uploads/2020/03/PGEU-Position-Paper-onon-the-Lessons-Learned-from-COVID-19-ONLINE.pdf). Η άποψή μου είναι ότι όλα αυτά που επιτεύχθηκαν αποτελούν μια τεράστια παρακαταθήκη για το μέλλον. Οι αριθμοί δείχνουν ότι τα φαρμακεία σε όλη την Ευρώπη στήριξαν αυτόν τον δύσκολο αγώνα κατά της πανδημίας. Ειδικά για τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19 αξίζει να αναφερθεί ότι υπάρχουν και κράτη-μέλη της ΕΕ όπου τα

SYNENTEFKSI_Valtas_x2 15/07/2021 1:14 μ.μ. Page 13

- Τον Φεβρουάριο του 2020 ο ΠΦΣ υπέγραψε σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ για την διάθεση μιας σειράς Φαρμάκων Υψηλού Κόστους (ΦΥΚ) από τα ιδιωτικά φαρμακεία για ένα χρόνο. Σε ποιο βαθμό ευοδώθηκε το εγχείρημα; Ποιες είναι οι προτάσεις που έχετε καταθέσει στο υπουργείο Υγείας για την διάθεση των ΦΥΚ; Οι φαρμακοποιοί συνέβαλαν τα μέγιστα και στην διάθεση των συγκεκριμένων κατηγοριών των ΦΥΚ δίνοντας μια λύση στους ασθενείς που ταλαιπωρούνταν να λάβουν τα φάρμακα τους μέσω των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ. Με την καθοριστική συνδρομή μας επιλύθηκαν τα προβλήματα λειτουργίας της πλατφόρμας διάθεσης των ΦΥΚ και η διαδικασία ομαλοποιήθηκε. Όμως το πρόβλημα της διάθεσης των ΦΥΚ για τις συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών που δικαιούνται ανθρώπινη αντιμετώπιση δεν επιλύθηκε. Οι ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ συνεχίζονται, αλλά αυτό πρέπει να σταματήσει. Η πρόταση του ΠΦΣ για την αποκλειστική διάθεση των ΦΥΚ από τα φαρμακεία μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσό θα επιλύσει μια για πάντα το πρόβλημα της ταλαιπωρίας των ασθενών. Πεποίθηση μας είναι ότι επειδή τα ΦΥΚ απευθύνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών και χρονίως πασχόντων, αυτοί οι συμπολίτες μας δικαιούνται μια αξιοπρεπή αντιμετώπιση. - Οι ελλείψεις φαρμάκων αποτελούν ένα διαχρονικό πρόβλημα. Τι κινήσεις έχουν γίνει ώστε κάποια στιγμή να λυθεί αυτό το θέμα; Με τις ελλείψεις φαρμάκων έχουν ασχοληθεί όλες οι διοικήσεις του ΠΦΣ αλλά δυστυχώς το πρόβλημα παραμένει. Εμείς ως διοίκηση του ΠΦΣ πήγαμε ένα βήμα παραπάνω, σε συνεννόηση με τον πρό-

εδρο του ΕΟΦ κ. Φιλίππου και μετά από επαφές με τις αρμόδιες υπηρεσίες του οργανισμού. Ειδικοί συνεργάτες μας δημιούργησαν ένα πρόγραμμα το οποίο θα ενημερώνεται απευθείας από τους φαρμακευτικούς συλλόγους, θα ενημερώνει τον ΕΟΦ για τις ελλείψεις και στη συνέχεια τη βάση δεδομένων της ΗΔΙΚΑ και όταν ο γιατρός προσπαθήσει να συνταγογραφήσει θα βγαίνει αυτόματη ενημέρωση ότι είναι σε έλλειψη το συγκεκριμένο φάρμακο. Δυστυχώς η πρωτοβουλία μας αυτή έχει σκοντάψει στις γραφειοκρατικές διαδικασίες του ΕΟΦ αλλά και στο γεγονός ότι ενέσκηψε η πανδημία και μπλοκάρισε τα πάντα. Είναι όμως ένα θέμα που είναι ψηλά στην ατζέντα μας γιατί τόσο οι πολίτες όσο και οι φαρμακοποιοί είναι αυτοί που κυρίως ταλαιπωρούνται. Για το συγκεκριμένο ζήτημα, το οποίο είναι πανευρωπαϊκό, είμαστε σε συνεχή επικοινωνία και με φαρμακευτικούς συλλόγους άλλων κρατών, όπως πχ της Ισπανίας όπου έχει αναπτυχθεί μια αντίστοιχη πλατφόρμα δήλωσης ελλείψεων. - Ποιες είναι οι προτάσεις σας ώστε το ελληνικό φαρμακείο να αποκτήσει τη θέση που του αναλογεί ως πυλώνας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, της πρόληψης και της Δημόσιας Υγείας; Καταρχήν θα πρέπει να καταγραφούν και να θεσμοθετηθούν οι υπηρεσίες που παρέχονται από τα φαρμακεία, ο εμβολιασμός να αποτελεί παροχή των φαρμακοποιών, συμμετοχή των φαρμακοποιών ως επιστημονικών εταίρων σε όλες τις πανελλαδικές εκστρατείες ευιασθητοποίηση του κοινού για θέματα υγείας, ένταξη των φαρμακοποιών σε προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης με συνεργασία του ΙΔΕΕΑΦ και των φαρμακευτικών σχολών των πανεπιστημίων. Στο σημείο αυτό θέλω να σταθώ και να επισημάνω ότι ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος μέσω του ΙΔΕΕΑΦ έχει προχωρήσει σε σημαντικά προγράμματα επιμόρφωσης των φαρμακοποιών όπως έγινε με την πιστοποίηση για τον εμβολιασμό. Χάρη στην προσπάθεια μας αυτοί οι εμβολιασμοί έφτασαν τα 4 εκατομμύρια. Αντίστοιχα εκπαιδευτικά προγράμματα μέσω ΙΔΕΕΑΦ πραγματοποιήθηκαν και για τα COVID-19 εμβόλια, όπως και για τα συμπληρώματα διατροφής και το ρόλο τους έναντι της συγκεκριμένης νόσου. Όμως

οι δράσεις του ΠΦΣ δεν αρκούν από μόνες τους ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, παρά τη διαρκή ενημέρωση και δια βίου εκπαίδευση των φαρμακοποιών. Απαιτείται κρατικό σχεδιασμός ο οποίος μάλιστα να έχει αφετηρία την αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών τον φαρμακευτικών σχολών και να καταλήγει στην άσκηση του φαρμακευτικού επαγγέλματος στον «πάγκο». Όμως αυτό δεν είναι κάτι που απασχολεί μόνο τους Έλληνες φαρμακοποιούς. Η ΕΕ έχει ξεκινήσει και προσπάθεια επικαιροποίησης των γνωστικών απαιτήσεων των φαρμακοποιών μέσω διαβούλευσης για την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών των πανεπιστημίων. Συμμετέχουμε ενεργά και σε αυτή τη διαβούλευση εδώ και μήνες και μόνοι μας σαν ΠΦΣ αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο μέσω της PGEU. - Σε αυτή τη δύσκολη υγειονομική συγκυρία ποιες είναι οι δράσεις σας για την ενημέρωση των πολιτών για θέματα Δημόσια Υγείας; Όπως είναι ήδη γνωστό ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος για δυο συνεχόμενες χρονιές έχει δημιουργήσει ισάριθμα κοινωνικά σποτ και προέτρεπε τον πληθυσμό να εμβολιασθεί για την εποχική γρίπη. Ως αποτέλεσμα αυτών είχαμε την εκθετική αύξηση των εμβολιασθεντων και την δραστική μείωση των κρουσμάτων και των θανάτων τις προηγούμενες χρονιές. Με δική μας πρωτοβουλία επήλθε νομοθετική χρήση για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών και εκδώσαμε ενημερωτικά φυλλάδια και αφίσες για τον σκοπό αυτό. Με την εκδήλωση της πανδημίας εκδώσαμε 2.000.000 ενημερωτικά φυλλάδια και αφίσες με τα κυριότερα σημεία για την COVID -19. Τα φυλλάδια αυτά επικαιροποιούνταν σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας. Η σημαντικότερη συμβολή όμως των Ελλήνων φαρμακοποιών της κοινότητας είναι μέσω της καθημερινής άσκησης του φαρμακευτικού επαγγέλματος. Οι συνάδελφοι είναι πλήρως καταρτισμένοι και ευαισθητοποιημένοι για όλα τα ζητήματα που μπορούν να σχετίζονται με τους ασθενείς που επισκέπτονται τα φαρμακεία τους και έτσι είναι σε θέση να παρέχουν από άκρη σε άκρη της Ελλάδος φαρμακευτική φροντίδα υψηλού επιπέδου, δίνοντας σημαντικές ανάσες στο σύστημα Δημόσιας Υγείας.u

“

Οι ουρές στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ συνεχίζονται, αλλά αυτό πρέπει να σταματήσει. Η πρόταση του ΠΦΣ για την αποκλειστική διάθεση των ΦΥΚ από τα φαρμακεία μέχρι ένα συγκεκριμένο ποσό θα επιλύσει μια για πάντα το πρόβλημα της ταλαιπωρίας των ασθενών.

“

- Με ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να ξεκινήσει ο εμβολιασμός των πολιτών κατά της COVID-19 στα φαρμακεία με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson; Τι έχετε συζητήσει με το υπουργείο Υγείας; Οποιαδήποτε συζήτηση για εμβολιασμούς στα φαρμακεία για να ξεκινήσει πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Το Μνημόνιο Συνεργασίας με το Υπουργείο Υγείας για την διάθεση των ΦΥΚ αλλά και για την δωρεάν διάθεση των self tests από τα φαρμακεία μας, αποτελούν τον πρόδρομο των συζητήσεων για οποιοδήποτε άλλο θέμα. Οφείλω να ομολογήσω ότι οι ενδείξεις από αυτές τις δυο δράσεις μας κάνουν πολύ επιφυλακτικούς. Στην περίπτωση των self tests όπου οι φαρμακοποιοί επιφορτίστηκαν ένα τεράστιο έργο, οι δηλώσεις ορισμένων κυβερνητικών παραγόντων δεν βοήθησαν στην καλλιέργεια ενός καλού κλίματος. Εν πάσει περιπτώσει, οι φαρμακοποιοί δρουν πάντως ως λειτουργοί υγείας και λιγότερο ως επαγγελματίες υγείας και είναι έτοιμοι να συμβάλλουν ακόμη και στη διενέργεια εμβολιασμών έναντι της COVID-19. Αρκεί, βέβαια, να υπάρχει οργάνωση στο εγχείρημα και ενεργή συμμετοχή του ΠΦΣ σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού του εγχειρήματος.

“

Οι φαρμακοποιοί απέδειξαν ότι είναι οι επαγγελματίες υγείας που μπορούν σε τόσο κρίσιμες περιστάσεις να στηρίξουν καθοριστικά τα Συστήματα Υγείας. Η συνεχής μετακίνηση των πληθυσμών, η ελαχιστοποίηση των αποστάσεων με τα σύγχρονα μέσα οι νέες συνθήκες όπως διαμορφώνονται δημιουργούν τις προϋποθέσεις για ενδεχόμενες υγειονομικές κρίσεις.

“

φαρμακεία διενέργησαν έως και 500.000 εμβόλια την ημέρα. Επομένως όλα αυτά τα στοιχεία, σε συνδυασμό με τη διασπορά των φαρμακείων στη χώρα μας - η σημασία της οποίας φάνηκε και από την ομαλή διάθεση δεκάδων εκατομμυρίων self tests - οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οποιοσδήποτε μελλοντικός σχεδιασμός που αφορά την υγεία, θα πρέπει να περιλαμβάνει και τα φαρμακεία της κοινότητας.

| περί υγείας | 13

KALOKAIRI TIPS YGEIAS_x2 15/07/2021 1:15 μ.μ. Page 14

Καλοκαίρι στη σκιά της Δέλτα Oλοι έχουμε καταλάβει πως το ζητούμενο για τις φετινές διακοπές, πέρα από τη χαλάρωση και την ξεκούραση, είναι η υγεία. Γράφει η Μάρθα Φραγκάκη

ι προσδοκίες όλων για τις φετινές καλοκαιρινές διακοπές αλλιώς ξεκίνησαν και ίσως αλλιώς να κατέληξαν, μα το δεδομένο που μένει είναι πως όλοι έχουμε ανάγκη έστω μία μικρή απόδραση μετά τον δύσκολο χειμώνα που διανύσαμε, όντας κάτω από τον φόβο της μετάδοσης του κορωνοϊού και κυρίως κλεισμένοι μέσα στα σπίτια μας, μακριά από αγαπημένα μας πρόσωπα. Ο κορωνοϊός σε πολλούς έδειξε ακόμα σκληρότερο πρόσωπο είτε επειδή νόσησαν βαριά είτε επειδή έχασαν κάποιον δικό τους και αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι πως δυστυχώς βρίσκεται ακόμα εδώ. Ωστόσο, πολλοί είναι αυτοί που πήραν την απόφαση να πάνε διακοπές (και όχι άδικα) και εμείς

δεν έχουμε παρά να τους δώσουμε οδηγίες, ώστε να ταξιδέψουν χωρίς προβλήματα και να παραμείνουν ασφαλείς.

Πώς ταξιδεύετε; Για να πάτε είτε ακτοπλοϊκώς είτε αεροπορικώς στον προορισμό σας πρέπει να πληροίτε κάποιες προϋποθέσεις, οι οποίες ισχύουν από τις 5 Ιουλίου. l Οι εμβολιασμένοι πολίτες θα επιβιβάζονται επιδεικνύοντας το πιστοποιητικό εμβολιασμού. Ωστόσο, όσοι έχουν λάβει μόνο την πρώτη δόση ή είναι πλήρως εμβολιασμένοι για διάστημα μικρότερο των 14 ημερών, θα πρέπει προσκομίζουν αρνητικό τεστ (rapid ή PCR). l Οσοι δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμα, θα πρέπει

να έχουν μαζί τους είτε το αρνητικό αποτέλεσμα από ένα PCR τεστ, το οποίο πρέπει να έχει διενεργηθεί έως 72 ώρες πριν την προγραμματισμένη ώρα του ταξιδιού, είτε το αρνητικό αποτέλεσμα από ένα rapid έως 48 ώρες πριν. l Οσοι έχουν νοσήσει επιδεικνύουν πιστοποιητικό νόσησης που εκδίδεται 30 ημέρες μετά από τον πρώτο θετικό έλεγχο και η ισχύς του διαρκεί έως 180 ημέρες μετά από αυτόν. l Για τους 12-18 ετών (γεννημένοι πριν τις 30/6/2009) η υποχρέωση καλύπτεται με βεβαίωση αρνητικού self-test από τον κηδεμόνα, 24 ώρες πριν την προγραμματισμένη ώρα ταξιδίου. l Οι κάτω των 12 ετών (γεννημένοι μετά την 1/7/2009) ταξιδεύουν ελεύθερα. l Υπάρχει σύσταση για όλους όσοι επιστρέφουν από τις διακοπές τους να κάνουν self-test. l Επισημαίνεται πως, σε κάθε περίπτωση, για την επιβίβαση των επιβατών από λιμάνια της ηπειρωτικής Ελλάδας προς τα νησιά και αντίστροφα, συμπληρώνεται υποχρεωτικά το Ερωτηματολόγιο Δήλωσης Υγείας πριν την Επιβίβαση που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα 1 των μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης κρουσμάτων COVID-19 στα επιβατηγά και επιβατηγά – οχηματαγωγά πλοία που εκτελούν θαλάσσιες ενδομεταφορές, τα οποία βρίσκονται αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθώς και στην ιστοσελίδα https://sea.travel.gov.gr/

Ταξίδι με αυτοκίνητο Ολοι οι τύποι ταξιδιού ενέχουν κίνδυνο, αλλά ο ασφαλέστερος τρόπος είναι με το αυτοκίνητο με άτομα της οικογένειας. Αυτό συμβαίνει επειδή άλλα μέσα μεταφοράς προϋποθέτουν το ταξίδι με άτομα που ενδέχεται να εξαπλώσουν ασυμπτωματικά τον ιό. Το ταξίδι με το αυτοκίνητο

14 | περί υγείας |

KALOKAIRI TIPS YGEIAS_x2 15/07/2021 1:15 μ.μ. Page 15

μπορεί να είναι ασφαλέστερο, καθώς υπάρχει λιγότερη έκθεση, ειδικά εάν δεν έχετε εμβολιαστεί. Αν, όντως, σκοπεύετε να ταξιδέψετε με αυτοκίνητο, θα πρέπει να συμμορφωθείτε στον περιορισμό, αναφορικά με τον αριθμό των επιβαινόντων. Συγκεκριμένα: l Για ΙΧ έως επτά θέσεων, επιτρέπονται μέχρι τρεις επιβάτες πλέον του οδηγού. l Για ΙΧ έως εννέα θέσεων, επιτρέπονται μέχρι τέσσερις επιβάτες πλέον του οδηγού. Η υπέρβαση του ορίου επιβαινόντων επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις που στο όχημα επιβαίνουν: l Ανήλικα τέκνα, η κατ’ οίκον παραμονή των οποίων υπό την εποπτεία ενηλίκου είναι αδύνατη l Ατομο που χρήζει βοήθειας από δεύτερο επιβάτη για τη μετακίνησή του. Επιπλέον, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η χρήση μάσκας μέσα στο αυτοκίνητο είναι υποχρεωτική, εκτός αν σε αυτό επιβαίνουν: l Μόνο ο/η οδηγός l Σύζυγοι/συγκάτοικοι l Συγγενείς α’ και β’ βαθμού

Αν έχετε εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις να νιώθετε ασφαλείς; Τα άτομα που μολύνονται με τον νέο κορωνοϊό Sars-CoV-2 μετά τον εμβολιασμό τους είναι πιθανό να έχουν χαμηλότερο ιικό φορτίο, μικρότερη διάρκεια λοίμωξης και πολύ ηπιότερα συμπτώματα από τους μη εμβολιασμένους, σύμφωνα με έρευνα που περιλαμβάνει στοιχεία από τις συνεχιζόμενες έρευνες του Τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine. «Οι πλήρως εμβολιασμένοι σε ποσοστό 90% δεν πρόκειται να νοσήσουν με COVID-19», επισημαίνει ο Δρ. Jeﬀ Burgess, καθηγητής στο Κολλέγιο Δημόσιας Υγείας Mel & Enid Zuckerman και συνεχίζει: «Aλλά ακόμη και αν νοσήσετε, το ιικό σας φορτίο θα είναι χαμηλό και η νόσος πολύ ηπιότερη». Αν είστε εμβολιασμένοι, λοιπόν, θεωρητικά είστε σχετικά ασφαλείς από τη νόσο COVID-19, ωστόσο είναι απαραίτητο να συνεχίσετε να τηρείτε τα προβλεπόμενα μέτρα (μάσκες, υγιεινή χεριών κ.τ.λ.), γιατί είναι πιθανό να μεταδίδετε τον ιό, χωρίς να νοσήσετε βαριά οι ίδιοι. Επίσης, αν σκέφτεστε να ταξιδέψετε στο εξωτερικό, πρέπει να είστε ενήμεροι σχετικά με την πολιτική κάθε χώρας για τους ταξιδιώτες. Κατά πάσα πιθανότητα, θα σας ζητηθεί αρνητικό μοριακό τεστ (PCR) πριν

την είσοδο και την έξοδό σας από τη χώρα, καθώς και να επιδείξετε το πιστοποιητικό εμβολιασμού σας ή ακόμα και να παραμείνετε σε καραντίνα για μερικές ημέρες και να πραγματοποιήσετε δεύτερο μοριακό τεστ. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να ακολουθείτε τους υγειονομικούς κανονισμούς που ισχύουν σε κάθε χώρα και να έχετε πάντα μαζί σας το πιστοποιητικό εμβολιασμού σας.

Πώς να προετοιμάσετε σωστά το ταξίδι σας εν καιρώ πανδημίας; Με τη σωστή οργάνωση σίγουρα δεν θα χάσετε ούτε λεπτό από τη διασκέδαση των καλοκαιρινών σας διακοπών. Αρχικά, φροντίστε στις αποσκευές σας να υπάρχουν αρκετές μάσκες και αντισηπτικά, ώστε να μην χρειαστεί να ψάχνετε στον τόπο που θα είστε. Επείτα, σε περίπτωση που έχετε κάποιο εξοχικό προτιμήστε το για τις φετινές σας διακοπές, ειδάλλως φροντίστε να μείνετε σε κατάλυμα, του οποίου οι κοινόχρηστοι χώροι που χρησιμοποιούνται είναι κυρίως εξωτερικοί και δεν σφύζουν από κόσμο. Πριν κανονίσετε πού θα πάτε καλό είναι να ελέγξετε τα ποσοστά εμβολιασμού του εκάστοτε τόπου, για να νιώθετε όσο πιο προστατευμένοι γίνεται. Τέλος, αν έχετε σκοπό να επισκεφτείτε μουσεία, θέατρα, αρχαιολογικούς χώρους, καλό θα ήταν να κλείσετε από πριν τα εισιτήρια για να μην βρεθείτε προ εκπλήξεως και δεν καταφέρετε καν να μπείτε. Μην ξεχνάτε πως οι περισσότεροι χώροι δεν λειτουργούν με πληρότητα της δυναμικότητάς τους για την αποφυγή συνωστισμού.

Πώς θα προστατεύσετε τα παιδιά σας; Η πρώτη κίνηση για την προστασία των παιδιών σας, όχι μόνο κατά τις καλοκαιρινές διακοπές, είναι ο δικός σας εμβολιασμός, καθώς με τον τρόπο αυτό μειώνεται η ενδοοικογενειακή μεταδοτικότητα. Από εκεί και πέρα, σε μέρη που βλέπετε πως υπάρχει συνωστισμός, ακόμα και αν είναι υπαίθρια, όπως παιδικές χαρές, πάρκα κ.λπ., μην τους αφαιρείτε τη μάσκα και για να δείξετε το καλό παράδειγμα φορέστε τη και εσείς. Τα παιδιά, κατά κύριο λόγο, βιώνουν πιο ήπια την COVID-19 και δεν έχουν τις επιπλοκές των ενηλίκων,

εφόσον φυσικά δεν συντρέχουν ιατρικές παθήσεις και έχουν ακόμα μικρότερη πιθανότητα να κολλήσουν τον ιό, εάν οι γύρω τους είναι ήδη εμβολιασμένοι.

Ποια συμπτώματα να σας θορυβήσουν; Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν πως μπορεί η μετάλλαξη Δέλτα να παρουσιάζει πολύ μεγαλύτερη μεταδοτικότητα, ωστόσο δεν δείχνει να αυξάνει τις νοσηλείες και αυτό ίσως να σημαίνει, ότι δεν είναι περισσότερο επικίνδυνη από τα υπόλοιπα στελέχη του ιού. Ωστόσο, νέα στοιχεία δείχνουν, ότι όσοι μολύνονται με αυτή μπορεί να παρουσιάσουν και κάποια απρόβλεπτα συμπτώματα, όπως π.χ. το συνάχι, που μέχρι πρότινος δεν θεωρούνταν σύνηθες σύμπτωμα COVID-19. O πυρετός και ο βήχας παραμένουν, πάντως, τα συνηθέστερα συμπτώματα, ενώ συχνά είναι και ο πονοκέφαλος και ο ξηρός λαιμός. Σε κάθε περίπτωση, αν παρουσιάσετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα μην το υποτιμήσετε, πάρα σπεύσατε να κάνετε ένα διαγνωστικό τεστ (σε πρώτη φάση self test ή ακόμα καλύτερα rapid).

Εμβόλιο στις διακοπές; Γίνεται! Να θυμάστε πως υπάρχει η επιλογή μέσω της πλατφόρμας emvolio.gov.gr, ο καθένας να επιλέξει τον τόπο που θα εμβολιαστεί, αλλάζοντας τον ταχυδρομικό κώδικα που είχε δηλώσει εξ αρχής, με αυτόν που ισχύει για τον προορισμό που έχει επιλέξει τα ταξιδέψει. Για παράδειγμα, αν έχετε κλείσει ραντεβού για την Αττική ή έχετε κάνει την πρώτη δόση εκεί και έχετε προγραμματίσει να πάτε σε κάποιο νησί, το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι να βάλετε τον ταχυδρομικό κώδικα του νησιού και να κλείσετε νέο. Ετσι έχετε τη δυνατότητα είτε να ξεκινήσετε, είτε να ολοκληρώσετε τον εμβολιαστικό σας κύκλο στο μέρος που έχετε προγραμματίσει να κάνετε διακοπές. Μάλιστα, στην περίπτωση της 2ης δόσης η πλατφόρμα «γνωρίζει» αυτόματα ποιο σκεύασμα είχε χορηγηθεί στην αρχή και θα δείτε απευθείας σε ποιο εμβολιαστικό κέντρο θα προχωρήσει ο εμβολιασμός και ποια είναι τα διαθέσιμα ραντεβού πάντα με το ίδιο εμβόλιο που είχατε κάνει στην 1η δόση. Το καλοκαίρι, λοιπόν, είναι εδώ, αλλά το ίδιο και ο κορωνοϊός και για αυτό καλό θα ήταν να αφεθείτε μεν με… μέτρα δε, για να χαρείτε τις διακοπές σας υγιείς! u

| περί υγείας | 15

TIPS ZESTH_L 15/07/2021 1:16 μ.μ. Page 16

SOS συμβουλές για τη ζέστη Η θερμοκρασία έχει ανέβει και η ζέστη πολλές φορές γίνεται ανυπόφορη. Δείτε τι πρέπει να κάνετε για να παραμείνετε… δροσεροί. Γράφει η Λήδα Κοντογιαννοπούλου

ς καύσωνας, ορίζεται μια περίοδος θερμοκρασιών που ξεπερνούν τους 32 βαθμούς Κελσίου, για περισσότερο από 3 ημέρες. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι προειδοποιήσεις των αρχών για αυξημένα μέτρα προσοχής εκ μέρους των κατοίκων, είναι συνήθεις. Ακόμα και τα υγιή άτομα κινδυνεύουν κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα. Oπως αναφέρει σχετικά ο διευθυντής του κέντρου Duke για την Υπερβαρική Ιατρική και την Περιβαλλοντική Φυσιολογία, Claude Piantadosi, ο ανθρώπινος οργανισμός δεν είναι φτιαγμένος ώστε να παραμένει επί μακρόν σε θερμοκρασίες που ξεπερνούν κατά πολύ την εσωτερική των 37 βαθμών Κελσίου. Ετσι, ο οργανισμός χρησιμοποιεί διάφορους φυσικούς μηχανισμούς για να διατηρεί αυτήν τη «φυσιολογική» θερμοκρασία.

ικανότητά του να παρέχει στα όργανα και τους ιστούς θρεπτικά συστατικά, να απομακρύνει τα άχρηστα υποπροϊόντα του μεταβολισμού, αλλά και να εξακολουθήσει να δροσίζει το σώμα. Εάν το σώμα εξακολουθήσει να χάνει υγρά χωρίς να αναπληρώνονται, είναι πιθανό να αρχίσει το άτομο να εκδηλώνει συμπτώματα που υποδηλώνουν ανάπτυξη θερμικού νοσήματος. Τέτοια συμπτώματα είναι γενικευμένη δυσφορία, απώλεια αντοχής και συντονισμού των κινήσεων, αδυναμία, μειωμένη ικανότητα πνευματικής συγκέντρωσης, οξυθυμία, μυϊκοί πόνοι και κράμπες, θολωμένη όραση, κεφαλαλγία, ίλιγγος, ναυτία κ.λπ., τα οποία από μόνα τους είναι ανησυχητικά, αλλά αυξάνουν κιόλας τον κίνδυνο ατυχήματος.

καθώς ορισμένα φάρμακα αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος. Αποφύγετε τα πολύωρα ταξίδια με τα μέσα συγκοινωνίας, όταν η ζέστη είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Aν έχετε νεογνά βρέφη: Ντύστε τα όσο γίνεται πιο ελαφρά. Φροντίστε ώστε τα χέρια και τα πόδια τους να είναι ελεύθερα και να μην τυλίγονται σε πάνες. l Φροντίστε να μην μένουν στον ήλιο και να φορούν πάντα καπέλο. l Εκτός από γάλα συνιστάται η χορήγηση και άλλων υγρών, όπως χαμομήλι και νερό. l Ειδικά για τα βρέφη και τα μεγαλύτερα παιδιά, φροντίστε να τρώνε περισσότερα χορταρικά και φρούτα και λιγότερα λίπη. l

Συμβουλές πρόληψης Τι παθαίνει ο οργανισμός μας όταν ζεσταίνεται; Η κύρια πηγή της θερμότητας που μπορεί να μας εξαντλήσει μια καλοκαιρινή μέρα είναι το ίδιο το σώμα μας. Οσο περισσότερο κινείται κανείς τόσο ταχύτερα παράγει θερμότητα και τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη του οργανισμού να απαλλαγεί από την περίσσειά της. Οταν όμως η περιβαλλοντική θερμοκρασία είναι υψηλή και κυρίως όταν η ζέστη συνυπάρχει με υψηλά επίπεδα υγρασίας, επιβραδύνεται η αποβολή θερμότητας στο περιβάλλον. Πώς γίνεται αυτή; Καταρχάς με επιτάχυνση του καρδιακού παλμού και διαστολή των αιμοφόρων αγγείων στις εξωτερικές στιβάδες του δέρματος, ούτως ώστε να αποβληθεί αμέσως μέσω του αίματος η περίσσεια θερμότητας. Αν η περιττή θερμότητα δεν αποβληθεί αρκετά γρήγορα με τον τρόπο αυτό, ενεργοποιούνται οι ιδρωτοποιοί αδένες, οι οποίοι έλκουν νερό από το αίμα για να δημιουργήσουν τον ιδρώτα που θα μεταφέρει θερμότητα μέσω των πόρων του δέρματος στην επιφάνειά του, όπου και θα εξατμιστεί για να αποβάλει τη θερμότητα που περιέχει. Καθώς όμως κατευθύνεται περισσότερο αίμα προς την επιφάνεια του δέρματος για να δροσιστεί το εσωτερικό του σώματος, μειώνονται οι ποσότητές του που είναι διαθέσιμες για τους μυς, τον εγκέφαλο και άλλα εσωτερικά όργανα. Επιπλέον, η παρατεταμένη εφίδρωση έλκει πολύ νερό από το αίμα, ελαττώνοντας την

16 | περί υγείας |

Παραμείνετε σε σκιερά και δροσερά μέρη μακριά από χώρους όπου επικρατεί συνωστισμός. l Αποφύγετε τη βαριά σωματική εργασία ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. l Αποφύγετε το βάδισμα για πολύ ώρα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο. l Προτιμήστε τα ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα από φυσικό υλικό για να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα. Επιλέξτε ένα καπέλο που εξασφαλίζει καλό αερισμό του κεφαλιού. Φορέστε μαύρα ή σκουρόχρωμα γυαλιά με ειδική επίστρωση που προστατεύουν από την αντανάκλαση του ήλιου. l Φροντίστε η διατροφή σας να αποτελείται από ελαφρά και μικρά γεύματα, με έμφαση στα φρούτα και τα λαχανικά. Περιορίστε τα λιπαρά. l Πίνετε άφθονα υγρά (νερό και χυμούς φρούτων). Αν ιδρώνετε πολύ, προσθέστε αλάτι στο φαγητό σας. l Κάντε χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας κι αν δεν μπορείτε και χρειαστεί, τοποθετήστε υγρά καλύμματα στο κεφάλι και στο λαιμό. l Οσοι πάσχουν από χρόνια νοσήματα (αναπνευστικά, καρδιαγγειακά κ.λπ. να συμβουλευθούν τον ιατρό τους για την εφαρμογή ειδικών οδηγιών και για όσους λαμβάνουν φάρμακα, αν πρέπει να τα συνεχίσουν και σε ποια δοσολογία, l

Aν έχετε ηλικιωμένους: Μετακινείστε τους σε δροσερότερους χώρους κατά το δυνατόν, διότι το πολύ ζεστό και υγρό περιβάλλον αποβαίνει επικίνδυνο. Ανοίξτε το χώρο διαμονής τη νύχτα για να δροσίζει και κρατάτε τον ερμητικά κλειστό τις ζεστές ώρες της ημέρας. l Μην εγκαταλείπετε τους ηλικιωμένους μόνους τους σε περίπτωση πολυήμερων διακοπών. Αν δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, φροντίστε να υπάρχει στον χώρο φροντιστής. l

Πρώτες βοήθειες σε περίπτωση θερμοπληξίας Μεταφέρετε τον πάσχοντα σε μέρος δροσερό, ευάερο και σκιερό. l Αφαιρέστε τα βαριά ρούχα, για να αερίζεται το σώμα του. l Βρέξτε το πρόσωπό του και γενικά το σώμα του με κρύο νερό. l Τοποθετήστε ψυχρά επιθέματα στο πρόσωπό και το κεφάλι του. l Ανυψώστε τα κάτω άκρα του. l Κάντε εντριβές στα άκρα του με κατεύθυνση από κάτω προς τα πάνω. l Aν έχει τις αισθήσεις του, υποδείξτε του να κάνει ντους με δροσερό νερό. l Χορηγήστε άφθονα υγρά και μικρές ποσότητες αλατιού. l Καλέστε το 166 για τη μεταφορά του σε νοσοκομείο, σε περίπτωση που δεν συνέρχεται. u l

AKTINOBOLIA HLIOY_R 15/07/2021 1:16 μ.μ. Page 17

ίγουρα θα έχετε ακούσει τις παλιές γυναίκες να λένε: «Mην κάθεσαι στον ήλιο, θα κάνεις ρυτίδες, θα χαλάσει το δέρμα σου». Μετά, έγινε της μόδας το μαύρισμα που βέβαια δεν καλύπτει τις ρυτίδες, αλλά δίνει άλλο χρώμα στο δέρμα, που δεν είναι τίποτα άλλο από αφυδάτωση, μια πρώτη αιτία έναρξης της φωτογήρανσης ακόμα και από την ηλικία των 25 ετών. Ο ήλιος δεν είναι πάντα ο φίλος, είναι συχνά ο εχθρός, όχι μόνο της ομορφιάς, αλλά και της υγείας μας. Γι’ αυτό, τίποτα δεν είναι αποτελεσματικότερο για τη διατήρηση της νεανικότητας, από το να αποφεύγετε τον ήλιο, τις επικίνδυνες ώρες, δηλαδή μεταξύ 11 το πρωί και 4 ή 5 το απόγευμα. Oμως το θέμα της φωτογήρανσης και της μαγικής λέξης που ακούει στο όνομα κολλαγόνο, μας αναλύει ο πλαστικός χειρουργός, Θάνος Κοντογιάννης. Φωτογήρανση είναι η πρόωρη γήρανση του δέρματος, που οφείλεται στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία, που είναι η UVA, UVB και UVC και στην υπεριώδη ακτινοβολία από άλλες πηγές, όπως το solarium. Η UVA ακτινοβολία είναι το 95% της υπεριώδους ακτινοβολίας με μήκος κύματος από 320 έως 400nm, η UVB το 5% της υπεριώδους με μήκος κύματος 280 έως 320nm και η UVC σχεδόν ανύπαρκτη στην επιφάνεια της γης, γιατί απορροφάται από την ατμόσφαιρα με μήκος κύματος από 200 έως 280nm. Οι ακτινοβολίες που σε χτυπάνε στο πρόσωπο εκπέμπουν υπεριώδη και σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και το φως από το κομπιούτερ. Η φωτογήρανση αφορά εκτεθειμένα μέρη του σώματος, όπως το πρόσωπο, το λαιμό, τα χέρια και το ντεκολτέ. Αν γίνεται η έκθεση για χρόνια, εμφανίζονται έντονες ρυτίδες, γύρω από τα μάτια, το στόμα και στο ντεκολτέ. Η εικόνα που δείχνει ένα φωτογηρασμένο άτομο είναι ρυτίδες, χαλάρωση του δέρματος, απώλεια όγκου, ειδικά στο πρόσωπο, αγγειακές βλάβες, ακτινικές κερατώσεις ( κόκκινες φολίδες ), απώλεια ελαστικότητας, φακίδες και λεκέδες στο δέρμα. Η φωτογήρανση, αφορά όλους μας και από τις μικρές ηλικίες, αλλά συνήθως μετά την ενηλικίωση αρχίζει και γίνεται πρόβλημα. Συνήθως γίνεται ορατή από την ηλικία των 25 ετών. Τότε αρχίζουν τα σημάδια της υπεριώδους, τα οποία είναι σωρευτικά. Οσο μεγαλώνουμε είναι πιο έντονα. Επιπλέον, επηρεάζει το ίδιο άντρες και γυναίκες. Υπάρχουν άντρες που εργάζονται στην ύπαιθρο, και το δέρμα τους είναι σαν περγαμηνή με έντονους λεκέδες και ατροφία στο πρόσωπο.

προβλήματα. Τα προβλήματα της φωτογήρανσης αντιμετωπίζονται είτε με τη βοήθεια των λέιζερ είτε με τη βοήθεια της βαθιάς ενυδάτωσης με μεσοθεραπεία, και φυσικά με πολλές καλές ενυδατικές κρέμες. Συνδυάζουμε ενυδατικές κρέμες με αντηλιακά. Οταν βγαίνουμε από το σπίτι πρώτα βάζουμε μια βαθιά ενυδατική, και μετά από ένα τέταρτο με 20΄βάζουμε από πάνω την αντηλιακή. Τη δε αντιηλιακή προστασία πρέπει να την ανανεώνουμε κάθε τρεις ώρες Το αντιηλιακό πρέπει να είναι πάντα στη τσάντα μας. Υπάρχουν θεραπείες που μπορεί να γίνουν στο ιατρείο, σε συνεδρίες για ένα καλό τελικό αποτέλεσμα. Συνήθως συνδυάζεται το λέιζερ με ενέσιμες μεσοθεραπείες και αγωγή στο σπίτι με τη βοήθεια καλλυντικών και κρεμών. Παρ’ όλο όμως που η UVB μπορεί να κάνει ζημιά, σε μικρές όμως δόσεις, είναι πολλή καλή, απαραίτητη για τη D3 άρα δεν την αποκλείουμε εντελώς. Το κολλαγόνο είναι ένα άλλο όπλο. Βγαίνει από την κόλλα και το γόνο, γόνος σημαίνει γεννώ παράγω. Οι ίνες του κολλαγόνου είναι η κόλλα που παράγει ο οργανισμός για να κρατήσει τον ίδιο και τα όργανά μας σε σωστή λειτουργία. Βρίσκονται παντού στο σώμα μας. Στο χόριο του δέρματος, στα οστά, στους τένοντες, στους μυς και στα όργανα του σώματος. Οι θεραπείες με κολλαγόνο είναι και ενέσιμες, αλλά και από το στόμα σε συμπλήρωμα διατροφής. Στην ηλικία των 25 ετών, το κολλαγόνο στο σώμα είναι 75%, άρα έχει αρχίσει ήδη να χάνεται και με την πάροδο του χρόνου μειώνεται συνεχώς. Τα κύτταρα που παράγουν κολλαγόνο στο δέρμα λέγονται ινοβλάστες ενώ για τα οστά λέγονται οστεοβλάστες. Οταν μειώνεται το κολλαγόνο εμφανίζονται σημάδια γήρανσης. Το αναπληρώνουμε με συμπληρώματα διατροφής, προσφέροντας λάμψη, νεανικότητα και σφριγηλότητα, αλλά βοηθούν και τις αρθρώσεις να μην πονούν, ειδικά από τις αρθρίτιδες και αποτρέπει απώλειες οστικής μάζας μαζί με το ασβέστιο και ένα 10% βοηθάει τη μυϊκή μάζα και στην υγεία της καρδιάς. Αυτές οι θεραπείες καλό είναι να γίνονται από το φθινόπωρο έως και την άνοιξη, όχι μέσα στο καλοκαίρι. Η κοσμετολογία στον χώρο της πλαστικής ιατρικής έχει στόχο να αναπληρώνει το κολλαγόνο σε πρόσωπο και σώμα με τα λέιζερ, με μεσοθεραπεία καθώς και με τη χρήση των νημάτων. Το παιχνίδι στην ομορφιά παίζεται πια στην αναπλήρωση του κολλαγόνου. Αυτό μας διατηρεί φρέσκους, ανανεωμένους και με δέρμα σε καλή κατάσταση. u

Η φωτογήρανση ξεκινάει από τα 25 Oλο το μυστικό της νεανικής διατήρησης κρύβεται στην ανάκτηση του κολλαγόνου. Γράφει η Aννα Σταυράκη Ομως μπορούμε να παίρνουμε αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη D ή η Ε, οι οποίες βοηθούν τα δέρματα να αντισταθούν στην υπεριώδη. Δεν παίζει ρόλο η ηλικία έναρξης των βιταμινών. Οταν το δέρμα δείξει ότι έχει οξειδωθεί τις ξεκινάμε. Τη μεγαλύτερη ζημιά από τις υπεριώδεις τη κάνει η UVA, γιατί πάει σε όλο το βάθος του δέρματος και προκαλεί λεκέδες, χαλάρωση, έντονες και βαθιές ρυτίδες. Οπως είναι ευνόητο, η Μεσόγειος με τη μεγάλη ηλιοφάνεια, έχει και μεγάλα ποσοστά φωτογήρανσης. Ιδιαίτερα ευπαθή είναι τα ανοιχτόχρωμα δέρματα. Είναι τόσο «κακή» η UVA, ώστε περνάει όλη την επιφάνεια και δυστυχώς ακόμα και μέσα από τα τζάμια στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Η UVB δεν περνάει από το τζάμι, αλλά κάνει έντονη ζημιά στην επιφάνεια του δέρματος. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο DNA των κυττάρων του δέρματος, και ενοχοποιείται ακόμα και για το μελάνωμα. Από την άλλη, η UVA ενοχοποιείται για πιο ήπιες μορφές καρκίνου. Για να αναστραφούν ή να ανατραπούν αυτά τα δεδομένα πρέπει να αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 11 το πρωί και 4 το απόγευμα, να βάζουμε αντιηλιακά με υψηλό δείκτη προστασίας, να προσπαθούμε να παραμένουμε στη σκιά ή να φοράμε καπέλο, καθώς και ρούχα ανοιχτόχρωμα και όχι πολύ σκούρα. Από θεραπευτικής πλευράς, δερματολόγοι και πλαστικοί χειρουργοί, δίνουν λύσεις σε ποικίλα

| περί υγείας | 17

TSIMPHMATA_x2 15/07/2021 1:44 μ.μ. Page 18

Καλοκαιρινά τσιμπήματα Μην αφήσετε τίποτα (ούτε καν τα έντομα) να σας χαλάσουν τη διάθεση, ωστόσο φροντίστε από πριν να έχετε λάβει τα μέτρα σας. Γράφει η Μάρθα Φραγκάκη

υνήθως, όταν λέμε πως κάποιος είναι «τσιμπημένος», εννοούμε πως ερωτεύτηκε, δυστυχώς όμως υπάρχουν και… τσιμπήματα που δεν είναι τόσο ευχάριστα και η αλήθεια είναι πως το καλοκαίρι έχει πολλά τέτοιου είδους τσιμπήματα, συχνά και ενοχλητικά. Ας δούμε αναλυτικά τι μπορεί να σας τσιμπήσει, πώς να προφυλαχθείτε και τι να κάνετε μετά το τσίμπημα.

Κουνούπια (ή αλλιώς ο εφιάλτης του καλοκαιριού) Τα κουνούπια επιβιώνουν με την απομύζηση φυτικών χυμών, όμως τα θηλυκά τσιμπούν τον άνθρωπο και τα θερμόαιμα ζώα, καθώς το αίμα είναι απαραίτητο για την ωρίμανση των αυγών τους. Ετσι πριν από κάθε ωοτοκία, απαιτείται τουλάχιστον μία αιμοληψία. Η αναπαραγωγή τους γίνεται τους θερμούς μήνες, ενώ τον χειμώνα, τα γονιμοποιημένα θηλυκά, αφού χρησιμοποιήσουν την τελευταία αιμοληψία για αποθήκευση λίπους στο σώμα τους, καταφεύγουν σε προφυλαγμένα και ζεστά μέρη. Κάποια κουνούπια, τα λεγόμενα ανωφελή, κατά τη διάρκεια της ημέρας αναπαύονται στα καταφύγιά τους και τη νύχτα αναζητούν τροφή. Τα κοινά κουνούπια αναζητούν το θύμα τους και τις πρωινές και τις απογευματινές ώρες. Τα κουνούπια αποτελούν μέσο μετάδοσης σοβαρών νοσημάτων όπως είναι ο δάγκειος πυρετός, ο ιός του δυτικού Νείλου, η εγκεφαλίτιδα και η ελονοσία. Αγαπημένο τους μέρος είναι το νερό (πισίνες, λίμνες, λιμνά-

18 | περί υγείας |

ζοντα νερά), αλλά συχνάζουν και στις πόλεις. Τα συμπτώματα μετά το τσίμπημα είναι μικρή αίσθηση τσουξίματος και φαγούρας στο δέρμα, ενώ το «επίμαχο» σημείο γρήγορα κοκκινίζει και ελαφρά πρήζεται.

Μέλισσες (ή αλλιώς το κεντρί του πόνου) Όλοι όσοι έχουν βιώσει ένα τέτοιο τσίμπημα, ξέρουν πως είναι αρκετά οδυνηρό και χρήζει προσοχής. Τα τσιμπήματα από μέλισσες προκαλούν μία τοπική φλεγμονώδη αντίδραση του δέρματος που είναι, αποτέλεσμα του δηλητηρίου που εισχωρεί στον οργανισμό με το κεντρί του εντόμου. Τοπική κοκκινίλα, πρήξιμο, πόνος ή φαγούρα είναι τα κύρια συμπτώματα στο σημείο του τσιμπήματος που μπορούν να διαρκέσουν από αρκετές ώρες μέχρι αρκετές ημέρες.

Πώς να τα αποφύγετε l Οι σήτες στις πόρτες και τα παράθυρα του σπιτιού και οι κουνουπιέρες στα κρεβάτια είναι πολύ αποτελεσματικές. l Οι έντομο-απωθητικές παστίλιες, αν και βοηθούν, χρειάζονται μεγάλη προσοχή (πλύσιμο χεριών μετά τη χρήση και τοποθέτηση μακριά από τα κρεβάτια). l Οι επαλείψεις με χημικά έντομο-απωθητικά θα πρέπει να αποφεύγονται, ιδιαίτερα στα παιδιά. Προτιμήστε τη χρήση φυσικών έντομο-απωθητικών, που θα βρείτε στα φαρμακεία και περιέχουν αιθέρια έλαια από βότανα και φυτά. l Μην ξεχνάτε πως οι ανεμιστήρες τα δυσκολεύουν πολύ να φτάσουν στο στόχο τους, δηλαδή σε εσάς.

Πώς να τις αποφύγετε Τα δημοφιλέστερα έντομα της άνοιξης και του καλοκαιριού εμφανίζονται λόγω της ανθοφορίας της φύσης. Φροντίστε αν βλέπετε κυψέλες να απομακρύνεστε, μην βρίσκεστε κοντά σε λουλούδια, θάμνους, κήπους και μην φοράτε έντονα αρώματα. Επίσης, όταν έρθετε… αντιμέτωποι με τη μέλισσα προσπαθήστε να είστε χαλαροί. Ο μύθος του «αν δεν την πειράξεις, δεν σε πειράζει», ίσως να μην είναι και τόσο μύθος τελικά.

Κι αν σας τσιμπήσουν; Σε περίπτωση που δεν γλυτώσετε το τσίμπημα, αλείψτε την περιοχή με αμμωνία και αν το πρήξιμο γίνει έντονο χρησιμοποιείστε μία κορτιζονούχα ή αντισταμινική κρέμα. Σε καμία περίπτωση μην ξύνετε την περιοχή του τσιμπήματος γιατί έτσι μπορεί να το μολύνετε.

Κι αν σας τσιμπήσουν; Ευτυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα τσιμπήματα αυτού του είδους δεν είναι επικίνδυνα. Ωστόσο, ακόμα και έτσι υπάρχουν κάποια βήματα που καλό είναι να ακολουθήσετε: l Αφαιρέσετε με ένα τσιμπιδάκι, που έχετε απολυμάνει, το κεντρί της μέλισσας.

TSIMPHMATA_x2 15/07/2021 1:45 μ.μ. Page 19

Ξεπλύνετε καλά την περιοχή με νερό και σαπούνι. l Χρησιμοποιήστε αμμωνία για άμεση ανακούφιση από τον πόνο, ενώ για να μειωθεί το πρήξιμο, κρύες κομπρέσες για να επιβραδύνουμε τη διάχυση του δηλητηρίου. l Σε περίπτωση έντονης φαγούρας, ο ιατρός ή ο φαρμακοποιός σας θα σας υποδείξει τοπικά κάποια αλοιφή κορτιζόνης με αντιβιοτικό ή κάποιο αντισταμινικό σκεύασμα. Αν γνωρίζετε ότι είστε αλλεργικός, καλό είναι να έχετε μαζί σας μια ένεση κορτιζόνης και αδρεναλίνης. Αν όμως δεν το γνωρίζετε και παρουσιάσετε συμπτώματα όπως εξανθήματα, ωχρότητα, κρύο ιδρώτα, ρίγη και δύσπνοια, χρειάζεστε άμεση ιατρική βοήθεια, διότι αυτά είναι σημάδια αλλεργικού σοκ. l

Τσούχτρες (ή αλλιώς ο θαλάσσιος πανικός) Πολλές ελληνικές ακτές βρίθουν από αυτές και χαλούν τη διάθεση των λουόμενων. Υπάρχουν πολλών ειδών τσούχτρες, αλλά δεν «τσιμπούν» όλες. Οι επικίνδυνες περιέχουν μια τοξίνη στα πλοκάμια τους, η οποία απελευθερώνεται όταν έρθει σε επαφή με το δέρμα. Μετά το τσίμπημα στο σημείο της επαφής εμφανίζεται τοπικό εξάνθημα, φαγούρα, πρήξιμο και πόνος, συμπτώματα που μπορεί να διαρκέσουν αρκετές ώρες. Κι αν σας τσιμπήσει; Απομακρύνετε τα τυχόν κολλημένα στο σώμα σας πλοκάμια της τσούχτρας, όχι με γυμνά χέρια διότι αυτό θα οδηγήσει σε κόλλημα των πλοκαμιών στα χέρια σας και κατά συνέπεια μεταφορά του ερεθισμού και στα χέρια σας. l Τοποθετείστε στο σημείο του τσιμπήματος πάγο ή κρύες κομπρέσες. Αυτό περιορίζει τα τοπικά φαινόμενα από το δέρμα. l Αλείψτε την πάσχουσα περιοχή με κορτιζονούχο κρέμα. Η κρέμα αυτή περιορίζει την τοπική φλεγμονώδη αντίδραση και ανακουφίζει γρήγορα από το τσούξιμο και τη φαγούρα. l Πάρτε κάποιο χάπι αντισταμινικό. Με το χάπι αντιμετωπίζονται συστηματικότερα τα συμπτώματα. l Τέλος αν τα συμπτώματα είναι έντονα και ιδιαίτερα αν δεν υποχωρούν μετά την εφαρμογή των τοπικών μέτρων, ίσως απαιτηθεί η διενέργεια κάποιας ενέσεως κορτιζόνης. l

Αχινός (ή αλλιώς κάθε αγκάθι και καημός) Στη Μεσόγειο ευτυχώς δεν έχουμε δηλητηριώδη είδη αχινών. Αν τύχει και πατήσετε αχινό και τα αγκάθια του διεισδύσουν στο δέρμα σας, το πιθανότερο είναι να προκληθεί πόνος, ερεθισμός και ίσως αργότερα αναπτυχθούν κοκκιώματα. Πώς να τους αποφύγετε Οι αχινοί «συχνάζουν» στα βράχια. Αν, λοιπόν, θέλετε να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο σας συνιστούμε αμμώδεις παραλίες. Βέβαια, και για εσάς που προτιμάτε τις βραχώδεις, υπάρχει η λύση των λαστιχένιων ειδικών υποδημάτων. Κι αν πατήσετε; Καθαρίστε την περιοχή με λίγο οινόπνευμα ή αν δεν διαθέτετε με λίγο νερό (κατά προτίμηση ζεστό γιατί βοηθά στην απομάκρυνση των αγκαθιών) Με ένα τσιμπιδάκι καθαρό ή με μια βελόνα που θα έχετε πρώτα «κάψει», βγάλτε τα αγκάθια ένα-

ένα. Απολυμάνετε την περιοχή με οινόπνευμα. Αν παραμείνουν κάποια αγκάθια μέσα στο δέρμα μην ανησυχείτε. Παρακολουθείστε τα κι αν εντοπίσετε πρήξιμο συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Φίδι (ή αλλιώς το ύπουλο φαρμάκι) Μπορεί να σας ακούγεται απίθανο, μα όλα εξαρτώνται από το πού πάτε διακοπές. Η φύση είναι το «σπίτι» το φιδιών και εσάς σας θεωρούν φιλοξενούμενους και μερικές φορές, μάλιστα, ανεπιθύμητους. Εντονος πόνος, πρήξιμο στο επίμαχο σημείο και μούδιασμα που μπορεί να απλωθεί στο υπόλοιπο μέλος είναι τα χαρακτηριστικότερα συμπτώματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Πώς να το αποφύγετε Για να αποφύγετε τέτοιου είδους τσιμπήματα θα πρέπει να αποφύγετε να περνάτε πολλές ώρες απροστάτευτοι στην ύπαιθρο, μένοντας ακίνητοι και με το δέρμα εκτεθειμένο (ο ύπνος κάτω από τα αστέρια, για παράδειγμα, είτε δίπλα στη θάλασσα είτε στο δάσος δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για να γίνετε το γεύμα κάποιου τέτοιου εντόμου-ερπετού). Κι αν σας τσιμπήσει; Το άτομο που θα είναι μαζί σας θα πρέπει να σας ξαπλώσει έτσι ώστε το σημείο με το τσίμπημα να βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από την καρδιά. Μετά θα πρέπει να τοποθετηθεί σφιχτά ένας επίδεσμος ή ένα κομμάτι ύφασμα περίπου δέκα εκατοστά πάνω από το επίμαχο σημείο. Αν έχετε πάγο, κρύες κομπρέσες ή κάποια ειδική αλοιφή για τσιμπήματα εφαρμόστε τα στην περιοχή μέχρι να φτάσετε στο κοντινότερο νοσοκομείο, όπου θα σας χορηγηθεί αντιοφικός ορός.

Δράκαινα (ή αλλιώς το επώδυνο τσίμπημα) Οι δράκαινες ανήκουν στην οικογένεια των τραχινιδών. Η μεγάλη δράκαινα (Trachinus araneus) χαρακτηρίζεται από το μικρότερο κεφάλι το οποίο καταλήγει σε ένα στόμα το οποίο έχει διεύθυνση προς τα πάνω. Μπορεί να φτάσει στα 40 εκατοστά και είναι αρκετά επικίνδυνη. Έχει επτά δηλητηριώδεις αγκαθωτές ακτίνες στο ραχιαίο πτερύγιο, ενώ και στην άκρη του επικαλύμματος υπάρχει ένα αγκάθι. Αυτά συνδέονται με δηλητηριώδεις αδένες, το δηλητήριο των οποίων ενεργεί τόσο στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου όσο και στο αίμα όταν αυτός έχει την ατυχία να τσιμπηθεί. Το τσίμπημα της δράκαινας είναι εξαιρετικά επώδυνο. Το αποτέλεσμα σε αυτή την περίπτωση είναι ο έντονος και με διάρκεια πόνος, η λιποθυμία, ο εμετός και ο υψηλός πυρετός. Οι παρενέργειες ενός τέτοιου τσιμπήματος διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τις άμυνες και τις αντιστάσεις του οργανισμού του. Κι αν σας τσιμπήσει; Βγείτε αμέσως έξω από το νερό και αν είναι δυνατόν επισκεφθείτε ένα σημείο που θα σας προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες άμεσα, καθώς το τσίμπημα μιας δράκαινας (όσο μεγαλύτερη είναι σε μέγεθος, τόσο πιο επώδυνο το τσίμπημα) μπορεί σε ορισμένους να δημιουργήσει αλλεργικό σοκ με πολύ άσχημα επακόλουθα. Το δηλητήριο της δράκαινας είναι θερμοδιασπώμενο, αν θερμανθεί πάνω από τους 50 βαθμούς αδρανοποιείται. Με προσοχή λοιπόν, θερμαίνετε το τραύμα και πάτε σε γιατρό.

Αποφύγετε να βρίΤα tips της σκεστε σε περιοχές όπου πιθανόν βρίαποφυγής θουν εντόμων ή άλλων «επιτσιμπημάτων κίνδυνων» l

ζώων. Τα λιμνάζοντα νερά, οι κήποι, τα δένδρα και τα λουλούδια στην ανθοφορία τους ή οι εστίες σκουπιδιών αποτελούν συνήθως και εστίες κινδύνου. l Προσέξτε το ντύσιμό σας κατά τους θερινούς μήνε,ς ώστε να μην είναι εκτεθειμένο πολύ το δέρμα του. Προτιμήστε τα μακρυμάνικα δροσερά ρούχα, καθώς και τα παντελόνια κάτω από το γόνατο που προστατεύουν το σώμα του τόσο από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο όσο και από τις επιθέσεις εντόμων και ζώων. l Οσον αφορά στα έντομα, καλό είναι να γνωρίζετε ότι έλκονται από τα έντονα χρώματα και τις έντονες οσμές. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε καλλυντικά και αρωματικά προϊόντα για την καθαριότητα και φροντίδα του σώματός σας, που αφήνουν έντονο το άρωμά τους, διότι θα γίνει ευκολότερα θύμα των εντόμων.

Ξαφνική δυ-

Πότε πρέπει να σκολία στην αναπνοή απευθυνθείτε Αδυναμία, λιποθυμία ή απώσε γιατρό; λεια της συνείδησης l

l Κνιδωτικό εξάνθημα ή φαγούρα σε όλο το σώμα l Υπερβολικό οίδημα (πρήξιμο) κοντά στα μάτια, τα χείλια ή το πέος που σας δυσκολεύει να βλέπετε, να τρώτε ή να ουρείτε. l Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι τα συμπτώματα αυτά μπορούν να εμφανιστούν και μετά από κάποιες ώρες από το τσίμπημα.u

| περί υγείας | 19

KALOKAIRINOI TRABMATISMOI_L 15/07/2021 1:46 μ.μ. Page 20

Οι συχνότεροι τραυματισμοί των διακοπών Προκειμένου τα χαμόγελα των διακοπών να μην μετατραπούν σε δάκρυα μετά από κάποιο ατύχημα, διαβάστε τις παρακάτω γραμμές, για να είστε προετοιμασμένοι για όλα!

περίοδος του καλοκαιριού αποτελεί μια θαυνότητας κολύμβησης, η ανεπαρκής επίβλεψης των μάσια ευκαιρία για ξεκούραση, αλλά και παιδιών κατά το κολύμπι, η ακατάλληλη τοποθεσία, για δεκάδες δραστηριότητες στην ύπαιθρο η φθορά του προστατευτικού εξοπλισμού (π.χ. σωσίβια και σε παραλίες. Σύμφωνα με τα κ.λπ.) και η πρότερη κατανάλωση εθνικά στατιστικά δεδομένα σε αυτές αλκοόλ και τροφίμων. τις δραστηριότητες συχνά ελλοΓια αυτό θα πρέπει: χεύουν κίνδυνοι για μεγαλύτερους 1. Να έχουμε συνεχώς υπό την επίή μικρότερους τραυματισμούς, μιας βλεψη μας τα μικρά παιδιά. Η επίκαι κάθε χρόνο αρκετοί χάνουν τη βλεψη μπορεί να γίνεται μόνο από ζωή τους από τροχαία ή από πνιγμό, ενήλικες όταν κολυμπούν και όχι γιατί δεν εκτίμησαν σωστά τις δυαπό μεγαλύτερα παιδιά που παίζουν κοντά. Η επίβλεψη των ενηλίκων νατότητες τους και εκατοντάδες απαιτεί συνεχή επαγρύπνηση μιας άτομα αντιμετωπίζουν τραυματικαι ένας πνιγμός μπορεί να συμβεί σμούς, που τους οδηγούν στα επείπολύ γρήγορα και αθόρυβα. γοντα των νοσοκομείων. Γράφειο 2. Τοποθέτηση περίφραξης στις πιΛευτέρης Μπουρνουσούζης σίνες που θα εμποδίζει τα μικρά παιΦυσικοθεραπευτής Τροχαία ατυχήματα διά να αποκτήσουν πρόσβαση σε PT,Msc,PhD(cand), Υπεύθυνος Τα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν Δημοσίων Σχέσεων Π.Σ.Φ. αυτή χωρίς επιτήρηση. όλο το χρόνο, αλλά αποτελούν ιδιΝ.Π.Δ.Δ. & Πρόεδρος 3. Να προσέχετε τους ηλικιωμένους, αίτερο κίνδυνο κατά τους καλοκαιΠεριφερειακού Τμήματος Αττικής γιατί είναι τα πιο συχνά θύματα λόγω ρινούς μήνες, γιατί κυκλοφορούν Π.Σ.Φ., πρώην Αντιπρόεδρος της ιατρικού ιστορικού (καρδιολογικά περισσότερα αυτοκίνητα και πεζοί Α’ ΔΥΠΕ Αττικής. προβλήματα, επιληψία, φαρμακευτική στην περιφέρεια και γιατί αναπτύσαγωγή), υποθερμία και υπερεκτίμησης δυνατοτήσονται μεγαλύτερες ταχύτητες στις άδειες πόλεις. των. Μέτρα προφύλαξης: 4. Να θυμάστε πως ο πνιγμός είναι πάντα σιωπηλός. 1. Χρήση κράνους και ανοιχτόχρωμων ρούχων κατά 5. Να κολυμπάτε πάντα με έναν φίλο και αν δεν είναι την ενοικίαση ποδηλάτου ή μηχανής. εφικτό, σε χώρους κολύμβησης που διαθέτουν 2. Προσεκτική οδήγηση. Η ταχύτερη οδήγηση δεν ναυαγοσώστες. εγγυάται την άφιξη στον προορισμό σας νωρίτερα 6. Να μην κάνετε βουτιές σε ρηχά νερά. γιατί στην πραγματικότητα, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο σύγκρουσης, τραυματισμού ή θανάτου. Πτώσεις Ο κίνδυνος αυξάνεται γεωμετρικά κατά 5% με κάθε χιλιόμετρο ανά ώρα που αυξάνεται η ταχύτητά Το άγνωστο περιβάλλον, οι ολισθηρές πλάκες και σας. Τα όρια ταχύτητας δεν αποτελούν πρόταση ή μια selﬁe στην άκρη του δρόμου σε συνδυασμό με σύσταση για τον οδηγό. Είναι το μέγιστο όριο ταδυο αλκοολούχα ποτά αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες πτώσης. Μπορεί να σας φαίνεται απλό, χύτητας για να οδηγείτε με ασφάλεια. 3. Συγκροτημένη οδική συμπεριφορά των πεζών και αλλά πρέπει να προσέχετε περισσότερο και να περτων ποδηλατών. πατάτε, χωρίς να σας αποσπά την προσοχή το μα4. Αποφυγή της οδήγησης, αν σκοπεύετε να καταναγευτικό τοπίο. λώσετε αλκοόλ. 5. Προσοχή στην κόπωση και στη θερμική εξάντληση Ηλιακά εγκαύματα και θερμοπληξία των οδηγών. Οποιος κι αν είναι ο τόνος του δέρματός σας, θα 6. Αποφυγή χρήσης κινητών. πρέπει να αποφεύγετε την άμεση ηλιακή ακτινοβολία 7. Τακτικοί έλεγχοι από την τροχαία. μεταξύ 12 και 2 μ.μ.

Πνιγμοί και ατυχήματα στη θάλασσα και σε πισίνες Οι αιτίες που ενισχύουν τον κίνδυνο πνιγμού είναι η έλλειψη ικα-

20 | περί υγείας |

Εάν έχετε ηλιακό έγκαυμα, πηγαίνετε στη σκιά, δροσίστε το δέρμα, πάρτε παυσίπονα και απλώστε ειδική λοσιόν ή μια κρέμα . Η θεραπεία για θερμική εξάντληση είναι παρόμοια, αλλά εάν υποψιάζεστε θερμοπληξία, ζητήστε

άμεση ιατρική βοήθεια. Μην αφήνετε ποτέ ένα παιδί μόνο στο αυτοκίνητο σε μια καυτή μέρα. Θανατηφόρα αφυδάτωση μπορεί να συμβεί μέσα σε λίγα λεπτά. Να θυμάστε πως ένα παιδί που κοιμάται ή ένα μικρό παιδί σε ένα κάθισμα με σύστημα συγκράτησης, δεν θα μπορεί να βγει από το αυτοκίνητο μόνο του.

Τραυματισμοί θαλάσσιων σπορ Το τζετ σκι και τα θαλάσσια σπορ είναι δημοφιλείς δραστηριότητες στις καλοκαιρινές διακοπές. Αυτές οι δραστηριότητες μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς και μυοσκελετικές κακώσεις. Η καλή ενυδάτωση, το ζέσταμα και οι διατάσεις πριν από τη δραστηριότητα είναι ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε αυτούς τους τραυματισμούς .

Αθλητικοί τραυματισμοί Το ποδόσφαιρο, το τένις, το μπάσκετ και το βόλεϊ μπορούν να προκαλέσουν ένα μεγάλο αριθμό τραυματισμών, όπως είναι τα διαστρέμματα, οι θλάσεις και οι ρήξεις τενόντων. Για να τους αποφύγετε θα πρέπει 1. Να ελέγξετε την κατάσταση του γηπέδου και να βεβαιωθείτε πως είναι κατάλληλο για να παίξετε. 2. Να διατηρήσετε ένα κιτ πρώτων βοηθειών. 3. Να φροντίσετε για καλή ενυδάτωση, ζέσταμα και διατάσεις πριν από τη αθλητική δραστηριότητα.

Τραυματισμοί στην παιδική χαρά Για την αποφυγή τραυματισμών στην παιδική χαρά: 1. Φροντίστε για την τακτική ενυδάτωση και εφαρμόστε αντηλιακό, για να αποφύγετε τα εγκαύματα. 2. Ελέγξτε τη θερμοκρασία του εξοπλισμού, για να βεβαιωθείτε ότι δεν είναι αρκετά ζεστή, ώστε να κάψει το δέρμα του παιδιού σας. 3. Ελέγξτε τον εξοπλισμό για κακοτεχνίες που μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό. 4. Διαλέξτε τον κατάλληλο ηλικιακά εξοπλισμό. 5. Παρακολουθήστε προσεκτικά το παιδί σας, ώστε να μπορείτε να παρεμβαίνετε γρήγορα. Οι διακοπές είναι μια πολύ καλή περίοδος για να κάνουμε μια ασφαλή επανεκκίνηση στη σχέση μας με την άσκηση και τις υπαίθριες δραστηριότητες. Λίγη προσοχή χρειάζεται στους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης για την πρόληψη της μετάδοσης του κορωνοϊού και κοινή λογική για να περάσουμε άλλο ένα υπέροχο καλοκαίρι. u

KALOKAIRINA ATHLHMATA_R 16/07/2021 10:36 π.μ. Page 21

Καλοκαιρινά αθλήματα Πώς θα σας φαινόταν να κατανοήσετε τα οφέλη της άσκησης σε μία παραλία; Γράφει η Αφροδίτη Ντάικου

α πάρτι, η ηλιοθεραπεία και τα ποτά στην παραλία θα βρεθούν σίγουρα στη λίστα με τα πράγματα που σχεδιάζετε να κάνετε, ωστόσο υπάρχουν κάποια θαλάσσια σπορ που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμά σας.

Δείτε τις προτάσεις μας και γυμναστείτε παρέα με τον ήλιο και τη θάλασσα! Stand up paddle boarding (SUP) Μπορεί να φαίνεται τρομερά ακούραστο και πως δεν χρειάζεται ιδιαίτερες δεξιότητες, ωστόσο στο SUP πρέπει να κρατάτε την ισορροπία όση ώρα είστε όρθιοι πάνω στη σανίδα, κάτι που σημαίνει πως εξασκείτε ολόκληρο το σώμα σας. Φροντίστε πρώτα να έχετε αποκτήσει τον κατάλληλο εξοπλισμό. Beach volley Μιλάμε ίσως για τον «βασιλιά» της καλοκαιρινής άθλησης. Είναι μια μορφή αερόβιας προπόνησης που γυμνάζει όλο το σώμα. Η ξυπόλυτη επαφή με την άμμο προσφέρει έντονη τόνωση σε πόδια και γλουτούς, ενώ παράλληλα το πάνω μέρος του σώματος δουλεύει ακατάπαυστα. Πόλο Αν θεωρείτε πως το πόλο παίζεται αποκλειστικά σε πισίνα, κάνετε λάθος! Αυτοσχεδιάστε και φτιάξτε το δικό σας… θαλάσσιο γήπεδο, χρησιμοποιώντας τις σημαδούρες που θα βρείτε για τέρματα και μετατρέποντας την παρέα σας σε συναθλητές σας. Οι κανόνες μπορεί να είναι αρκετοί, αλλά οι περισσότεροι είναι γνωστοί και κατανοητοί, ενώ αποτελεί μία ιδανική άσκηση για την εκγύμναση όλου του σώματος. Wind Surf Προσπαθώντας να ισορροπήσετε πάνω στη σανίδα, γυμνάζετε όλο το σώμα σας και ειδικότερα τους μύες στο πάνω μέρος. Μην αποθαρρύνεστε, αν στην αρχή πέφτετε συχνά από τη σανίδα σας, με τον καιρό θα αποκτήσετε εμπειρία και θα γίνετε καλύτεροι.

Θαλάσσιο σκι Εκτός από άκρως διασκεδαστικό, αποτελεί και φοβερή άσκηση. Κάνοντάς το καίτε τις περιττές θερμίδες και παράλληλα ενδυναμώνετε τους μύες και βελτιώνετε την ευελιξία του σώματός σας. Για τους γνώστες του χειμερινού σκι, είναι ιδανική λύση, αφού τα δύο αυτά σπορ μοιάζουν πολύ. Κολύμβηση Είναι δεδομένο πως θα κολυμπήσετε το καλοκαίρι. Γιατί, λοιπόν, να μην το κάνετε με τέτοιο τρόπο ώστε να γυμναστείτε κιόλας; Το κολύμπι γυμνάζει όλες τις μυϊκές ομάδες, καθώς απαιτείται νευρομυικός συντονισμός για να επιτευχθεί καλύτερη πλεύση. Περισσότερο γυμνάζονται οι τραπεζοειδείς, οι δελτοειδείς και οι μηριαίοι. Οι κολυμβητές έχουν μεγάλη αντοχή, την οποία καλλιεργούν καθημερινά στην προπόνηση, δύναμη με ασκήσεις στο νερό και στο γυμναστήριο και ευλυγισία για την οποία αφιερώνουν αρκετή ώρα μετά το τέλος της προπόνησης. Καταδύσεις Σίγουρα αποτελεί έναν τρόπο για να ηρεμήσετε ψυχικά και να γνωρίσετε έναν… νέο κόσμο! Οι καταδύσεις γυμνάζουν αρμονικά όλο το σώμα. Ιδιαίτερα αναπτύσσονται οι μύες των ποδιών (δικέφαλος, τετρακέφαλος, γαστροκνήμιος), της πλάτης και οι κοιλιακοί. Ρακέτες Είναι τόσο αγαπητό hobby που οι περισσότεροι το εξασκούν με αποκλειστικό σκοπό τη διασκέδαση. Οι ρακέτες, λοιπόν, αποτελούν μία άσκηση low impact, κατά την οποία όπως είναι λογικό μπορούμε να ασχοληθούμε συνεχόμενα για πάρα πολλή ώρα, δίχως ιδιαίτερη κούραση. Ως μοναδικό αρνητικό του μπορούμε να αναφέρουμε τη μονόπλευρη άσκηση των άνω άκρων και τον αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού σε αρθρώσεις (ώμος, αγκώνας, καρπός), εάν δείξουμε υπερβάλλοντα ζήλο. u

Σίδηρος και άθληση Η έλλειψη σιδήρου στους αθλητές, αποτελεί φαινόμενο που μπορεί να προκαλεί περιττή ανησυχία σε κάποιους, ενώ πολλοί άλλοι μπορεί να το αγνοούν. Η αναιμία, λόγω έλλειψης διαιτητικού σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία) εμφανίζεται πιο συχνά σε αθλητές αντοχής, σε νεαρές αθλήτριες και σε άτομα που ασκούνται τακτικά σε αερόβια αθλήματα παρατεταμένης διάρκειας και υψηλής έντασης.Οι απαιτήσεις των αθλητών σε σίδηρο είναι λίγο αυξημένες συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό, καθώς υπάρχει αυξημένη καταστροφή ερυθρών αιμοσφαιρίων σε καταστάσεις εντατικής γυμναστικής. Επίσης, κάποιοι αθλητές τείνουν να μειώνουν την ενεργειακή τους πρόσληψη, είτε με σκοπό την απώλεια βάρους, είτε από φόβο αύξησης του βάρους τους. Αλλες αιτίες εμφάνισης έλλειψης σιδήρου μπορεί να είναι οι χορτοφαγικές δίαιτες που είναι φτωχές σε σίδηρο και περιέχουν σίδηρο που δεν απορροφάται εύκολα (με χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα), οι προπονήσεις σε υψόμετρο, η απώλεια σιδήρου μέσω του ιδρώτα και των ούρων, η απώλεια αίματος λόγω της έμμηνης ρύσεως στις γυναίκες, η ενδοαγγειακή αιμόλυση και οι τραυματισμοί. Η λύση Οι κάψουλες Feroglobin έχουν αναπτυχθεί για να παρέχουν μια αποτελεσματική πηγή βασικών θρεπτικών συστατικών, όπως φυλλικό οξύ, βιταμίνες B6 & B12 και σίδηρο που συμβάλλουν στη μείωση της κούρασης και της κόπωσης. Αυτός ο μοναδικός συνδυασμός είναι κατάλληλος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και για τις γυναίκες κατά τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου. Οι αθλητές και αυτοί που κάνουν δίαιτα μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τα θρεπτικά συστατικά που περιέχονται στις κάψουλες Feroglobin. Πότε συνιστώνται οι Feroglobin Caps; Οι κάψουλες Feroglobin είναι κατάλληλες για άτομα όλων των ηλικιών και είναι ιδιαίτερα κατάλληλες για: τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τις γυναίκες που έχουν έμμηνο ρύση, τους αθλητές και αυτούς που κάνουν δίαιτα. Οι κάψουλες Feroglobin είναι σχεδιασμένες για μακροχρόνια χρήση και μπορούν να ληφθούν για όσο διάστημα απαιτείται. Δεν υπάρχει μέγιστο χρονικό διάστημα κατά το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθούν.

| περί υγείας | 21

SEXOYALIKA NOSHMATA_L 15/07/2021 1:47 μ.μ. Page 22

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα Μην θυσιάσεις σε μια στιγμή χαράς το μέλλον σου Προσοχή το καλοκαίρι στις ελεύθερες σχέσεις!

Στις γυναίκες η ύπαρξη κονδυλωμάτων είναι συνίμαστε στη καρδιά του καλοκαιριού. Ο δεδεμένη με τον καρκίνο τραχήλου της μήτρας. χειμώνας ήταν δύσκολος. Τώρα όλοι θέλουν να βγουν, να διασκεδάσουν, να φλερτάρουν, να προχωρήσουν σε σχέσεις έστω και εφήΗπατίτιδες μερες. Οι ηπατίτιδες, με σοβαρότερη τη B και τη C, Είναι ανάγκη πια η εκτόνωση των συναισθημάτων προκαλούν φλεγμονή στο ήπαρ. Το πρόβλημα έξω και κόντρα στην απομόνωση. Όμως κανένας μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση του ήπατος, να μην προχωρήσει ακόμα και στη λεπου πολλές φορές καταστρέφει το γόμενη one night stand, γιατί ειδικά συκώτι. αν δεν παρθούν προφυλάξεις, μπορεί να σημάνει πολύμηνες θεραπείες μέσα AIDS στο χειμώνα, ίσως και για πολλούς χειΤο AIDS δεν είναι μια ξεχασμένη νόσος. μώνες και καλοκαίρια ακόμα. Πρώτιστο Εξακολουθεί να μεταδίδεται, αν και με καθήκον ενός υπεύθυνου ανθρώπου, μικρότερη συχνότητα, από ό,τι παλιόπάνω απ’ όλα απέναντι στον εαυτό τερα. Τα συμπτώματα μπορεί να εμτου, είναι η χρήση προφυλακτικού. φανιστούν 10-20 ημέρες από τη μόΤο συμβουλεύει η Ελληνική Δερματολυνση ή και μετά από χρόνια. Πυρετός, λογική και Αφροδισιολογική Εταιρεία, διάρροια, αίσθημα κόπωσης, διογκωκαθώς αυτή είναι η κυριότερη πράξη μένοι λεμφαδένες, γενικά συμπτώματα, σωστής αντιμετώπισης της πρόκλησης Γράφει η τα οποία θυμίζουν γρίπη, αποτελούν του απέναντι. Aννα Σταυράκη την κύρια συμπτωματολογία. Ο ιός Ηπατίτιδα Β και C, Έρπης γεννητικών βρίσκεται στο αίμα, στο σπέρμα, στα κολπικά οργάνων, Νόσος των ανθρώπινων κονδυλωμάτων υγρά και μπορεί να εισέλθει στο σώμα μας μέσω (HPV), Γονόρροια-Βλεννόρροια, Χλαμύδια, Μυμικρών ή μεγαλύτερων πληγών στο δέρμα ή κόπλασμα, Σύφιλη, Βακτηριδιακή κολπίτιδα, Μομέσω του κόλπου, του πρωκτού, του πέους και νιλίαση-Μύκητες, Τριχομονάδες-Τριχομονίαση, του στόματος. Η ταυτόχρονη ύπαρξη άλλων ΣΜΝ Φθειρίαση-Ψείρες του εφηβαίου και Σύνδρομο ευνοεί τη μετάδοση του ιού ανοσοποιητικής ανεπάρκειας (AIDS), είναι η γκάμα που καραδοκεί σε μια στιγμή απερισκεψίας.

Χλαμύδια Κονδυλώματα Τα κονδυλώματα είναι πάρα πολύ συχνά – μπορεί να ξεπερνάνε και το 70% των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων μολύνσεων.Είναι σαν μικρές κρεατοελιές, που εμφανίζονται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του περίνεου (περιοχή μεταξύ των γεννητικών οργάνων και πρωκτού) και του πρωκτού. Στις γυναίκες συνήθως εμφανίζονται στα χείλη του αιδοίου και στον κόλπο. Στους άνδρες στη βάλανο του πέους, στην ουρήθρα και στη βάση του πέους.

Τα χλαμύδια προκαλούνται από βακτήρια και εκδηλώνονται με διάφορες ενοχλήσεις, όπως αίσθημα κνησμού και συχνουρία, πόνο κατά την ούρηση, κοιλιακό άλγος και πυρετό.

Έρπης των γεννητικών οργάνων Ο έρπης των γεννητικών οργάνων προκαλείται από μόλυνση από τον αντίστοιχο ιό. Τα συμπτώματα είναι κυρίως δερματικά. Εμφανίζονται φυσαλίδες στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, οι οποίες προκαλούν έντονο πόνο. Υπάρχει, επίσης, πιθανότητα να δημιουργηθεί αίσθημα κόπωσης και να διογκωθούν οι λεμφαδένες. Η διάγνωση συνήθως γίνεται με την κλινική εξέταση, αλλά να χρειαστεί ΡΑΡ τεστ στις γυναίκες και κυτταρολογικές εξετάσεις από τη βλάβη για τους άνδρες (PCR).

Μύκητες Οι μύκητες, που προσβάλλουν συχνότερα τις γυναίκες, προκαλούν διάφορα συμπτώματα,

22 | περί υγείας |

όπως κολπικές εκκρίσεις, κνησμό, ερεθισμό, πόνο και φλεγμονή στο αιδοίο και στον κόλπο.

Ψείρες εφηβαίου – Φθειρίαση Οι ψείρες του εφηβαίου είναι αρθρόποδα παράσιτα (Phthirus pubis) αρκετά μεγάλα ώστε να είναι ορατά με το μάτι. Πολλαπλασιάζονται γεννώντας αυγά. Οι ψείρες αυτές ζουν μέσα στο τρίχωμα των γεννητικών οργάνων. Η αλήθεια είναι ότι πολλοί αποφασίζουν να γίνουν παράτολμοι και «εκκεντρικοί» το καλοκαίρι, δοκιμάζοντας διάφορα στο σεξ, όπως, για παράδειγμα, σεξ στην πισίνα και στη θάλασσα ή σεξ στην καυτή άμμο. Προσοχή σε κάθε τέτοια διάθεση. Συμπτώματα που πρέπει να μας ανησυχήσουν είναι: Ογκίδια ή πληγές κοντά στον πρωκτό, το στόμα, το πέος ή τον κόλπο, οίδημα ή ερυθρότητα κοντά στο πέος ή τον κόλπο, εξάνθημα, πόνος κατά την ούρηση, απώλεια βάρους, υδαρά κόπρανα, νυχτερινοί ιδρώτες/ρίγη, πυρετός, ίκτερος, εκκρίσεις από το πέος ή τον κόλπο, αιμορραγία από τον κόλπο που δεν αποδίδεται στον εμμηνορροϊκό κύκλο, πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή, φαγούρα στην περιοχή του εφηβαίου. Για αρκετές από αυτές τις ασθένειες υπάρχει η δυνατότητα θεραπείας, αλλά η προφύλαξη και οι κανόνες υγιεινής αποτελούν την καλύτερη οδό. Μαθαίνουμε πώς να χρησιμοποιούμε τα προφυλακτικά σωστά. Χρησιμοποιούμε προφυλακτικά λάτεξ με μεγάλη προσοχή, αφού και τα προφυλακτικά δεν παρέχουν σίγουρη προστασία. Εάν χρησιμοποιούμε λιπαντικό, βεβαιωνόμαστε ότι είναι με βάση το νερό. Αποφεύγουμε την ανταλλαγή πετσέτας ή εσωρούχων. Πλενόμαστε με νερό πριν και μετά τη συνουσία. Ενημερωνόμαστε από τον γιατρό για το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β (τρεις δόσεις). Αποφεύγουμε το υπερβολικό αλκοόλ πριν από το σεξ ή το σεξ με άτομα υπό την επήρεια αλκοόλ ή εξαρτησιογόνων ουσιών. Τα άτομα αυτά συχνά αποτυγχάνουν να έχουν ασφαλείς σεξουαλικές επαφές. Εξεταζόμαστε για τον HIV, εάν πιστεύουμε ότι έχουμε εκτεθεί. Μην ξεχνάμε ότι μία αρνητική εργαστηριακή απάντηση για ορισμένα νοσήματα (π.χ. τον ιό του AIDS) μπορεί να δείξει θετικό αποτέλεσμα πολύ αργότερα. Απευθυνόμαστε σε ειδικό γιατρό αμέσως, αν νομίζουμε ότι έχουμε εκτεθεί! Η πρόληψη προστατεύει όχι μόνο εμάς, αλλά και τους αγαπημένους γύρω μας! u

GYNAIKOLOGIKA THALASSA_R 15/07/2021 1:48 μ.μ. Page 23

Γυναίκα και καλοκαίρι Χρήσιμες συμβουλές Χαρείτε την επαφή σας με τον ήλιο και τη θάλασσα, ακολουθώντας μικρά tips, που θα κρατήσουν μακριά σας λοιμώξεις, κολπίτιδες κ.ά.

l Να ακολουθεί αυστηρά τους κανόνες υγιεινής ο καλοκαίρι, η ωραιότερη για πολλούς εποχή του χρόνου, είναι και η περίοδος της ευαίσθητης περιοχής l Να αποφεύγει συνθετικά εσώρουχα, καθώς και με τα περισσότερα γυναικολογικά ζητήματα. Περιλαμβάνει στιγμές ξεκούρασης, αναπολύ στενά ρούχα l Να είναι προσεκτική στην επιλογή παραλίας, ζωογόνησης και εξόδου από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, ενώ χαρακτηρίζεται από αυξημένη πισίνας και ξαπλώστρας l Να μην παραμένει με το βρεγμένο διάθεση για διασκέδαση, ξενύχτι, αλκοόλ, ερωτική επαφή και ακατάστατη μαγιό l Να μην κάθεται στην άμμο ή στην διατροφή. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τα μπάνια, την ηλιοθεραπεία και ξαπλώστρα, χωρίς τη χρήση πετσέτας l Να είναι προσεκτική κατά την τοποτη λανθασμένη υγιεινή, εξασθενούν την άμυνα του οργανισμού και οι γυθέτηση του ταμπόν και να το αλλάζει ναίκες γίνονται ακόμα πιο επιρρεπείς συχνά, ειδικά μετά την έξοδο της από σε κινδύνους. το νερό l Να χρησιμοποιεί ειδικά σαπουνάκια Κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών αλλάζει η καθημερινότητά μετά την επαφή l Να κάνει χρήση σκευασμάτων που μας, γεγονός που έχει ως συνέπεια την εμφάνιση λοιμώξεων στον κόλπο ενισχύουν την άμυνα του κόλπου Γράφει ο ή και στο ουροποιητικό. Επιβαρυ- Γεώργιος Π. Παναγάκης l Να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες MD μαιευτήρας-χειρουργόςντικοί παράγοντες είναι το μπάνιο σε νερού και να αποφεύγει την κατακράγυναικολόγος | υποπλοίαρχος θάλασσα ή πισίνα, η αυξημένη εφίτηση των ούρων για μεγάλα διαστήιατρός Πολεμικού Ναυτικού δρωση, η χρήση ταμπόν σε μεγάλη ματα υποψήφιος διδάκτωρ Ιατρικής l Να αποφεύγει την κατανάλωση συχνότητα, οι σεξουαλικές επαφές, Σχολής ΕΚΠΑ | επιστημονικός καθώς και η αυξημένη κατανάλωση σκευασμάτων πλούσιων σε ζάχαρη συνεργάτης Α’ Μαιευτικής & ζάχαρης. Γυναικολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ, Τα συμπτώματα που απασχολούν τις Σεξουαλικές επαφές ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» | Ναυτικό γυναίκες είναι ποικίλα. Συνήθως αφοΝοσοκομείο Αθηνών Το καλοκαίρι επίσης αυξάνεται, σε σχέρούν αίσθημα κνησμού τόσο εσωτεση με τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου, ρικά όσο και στα έξω γεννητικά όργανα, δύσοσμα ο αριθμός νέων σεξουαλικών συντρόφων και κολπικά υγρά, αίσθημα καύσου, το οποίο μπορεί των επαφών χωρίς προφύλαξη. Αυτό οδηγεί σε να επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της ούρησης, αύξηση των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσησυχνουρία, επώδυνη σεξουαλική επαφή ακόμη μάτων, όπως χλαμύδια, λοιμώξεις από έρπητα, και ανώμαλη κολπική αιμόρροια. Σε κάθε περίπτωση οποιαδήποτε ενόχληση θα πρέπει να ελέγχεται από τον γυναικολόγο για να κρίνει, αν χρειάζεται κάποιας μορφής θεραπεία. Προληπτικά υπάρχουν διάφορες συμβουλές που μπορεί να ακολουθήσει μια γυναίκα για να αποφύγει ή τουλάχιστον να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης μιας λοίμωξής στον κόλπο ή στο ουροποιητικό:

HPV, ενώ δεν πρέπει να υποτιμάται ο κίνδυνος για ηπατίτιδες ή HIV που πάντα παραμονεύει. Οι λοιμώξεις αυτές μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες συνέπειες στο μέλλον, να επηρεάσουν τη γονιμότητα της γυναίκας, ενώ σχετίζονται και με την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Η μόνη μέθοδος προφύλαξης είναι φυσικά το προφυλακτικό. Για τους ίδιους λόγους αυξάνεται και το ποσοστό των ανεπιθύμητων κυήσεων. Η χρήση προφυλακτικού ή άλλων μεθόδων αντισύλληψης κρίνεται απαραίτητη για να μη βρεθείτε προ εκπλήξεων. Τονίζουμε ότι, πέραν του προφυλακτικού, οι υπόλοιπες μέθοδοι αντισύλληψης δεν προσφέρουν προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

Εμμηνος ρύση και κολπίκο ταμπόν Eνα άλλο ζήτημα που απασχολεί το γυναικείο φύλο είναι η έμμηνος ρύση να συμπίπτει με τις ημέρες των διακοπών. Λύση στο πρόβλημα αυτό δίνει ο γυναικολόγος σας μέσω φαρμακευτικής αγωγής (συνεχόμενη χορήγηση προγεστερόνης), μετακινώντας την αναμενόμενη περίοδο μέρες ή εβδομάδες αργότερα! Ο εμμηνορυσιακός κύκλος δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από τα μπάνια στη θάλασσα ή την πισίνα, αλλά κυρίως από την αλλαγή του τρόπου ζωής. Θεωρίες του τύπου «κρύωσαν τα γυναικολογικά μου» αποτελούν φυσικά μύθο. Αν υπάρχει πόνος στην κοιλιακή χώρα που δεν οφείλεται π.χ. σε ωορρηξία, καλό είναι η γυναίκα να επισκεφθεί γυναικολόγο για να αποκλειστεί κάποια κύστη ωοθήκης ή και φλεγμονή. Αλλο ένα σύνηθες ζήτημα τους καλοκαιρινούς μήνες αφορά τη χρήση του κολπικού ταμπόν. Είναι ασφαλές και βοηθά αρκετά σε περιπτώσεις αιμορραγίας, δίνοντας στη γυναίκα τη δυνατότητα να κολυμπήσει, να κάνει ηλιοθεραπεία και να παραμείνει στην παραλία όσο επιθυμεί. Η πιθανότητα ενδομήτριας λοίμωξης είναι πολύ μικρή, αρκεί μετά την έξοδο από το νερό να αφαιρείται ή να αλλάζει. Ωστόσο, καλό είναι να αποφεύγεται η χρήση του για μεγάλο χρονικό διάστημα! Το καλοκαίρι κρύβει χαρές, ευκαιρίες για χαλάρωση, ανανέωση, διασκέδαση αλλά και κινδύνους. Με απλά tips και λίγη προσοχή µπορείτε να τους αποφύγετε και να ευχαριστηθείτε τις διακοπές και την επαφή σας µε τον ήλιο και τη θάλασσα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι γυναικολόγοι είναι πάντοτε στη διάθεσή σας για οτιδήποτε προκύψει! u

| περί υγείας | 23

IAMATIKOS TOYRISMOS_L 15/07/2021 1:48 μ.μ. Page 24

Ιαματικός τουρισμός και καρδιαγγειακές παθήσεις Συνδυάστε διακοπές και θεραπεία, κάνοντας «βουτιές» σε ιαματικά νερά.

λότητας και της ακροκυάνωσης, καθώς και άλλων ιαματική υδροθεραπεία σε συνδυασμό φλεγμονωδών ασθενειών. Οι ιδιότητές τους βαμε την κλασική ιατρική συμβάλλει σησίζονται κυρίως στην ύπαρξη του θείου και των μαντικά στη θεραπεία, την αποκατάσταενώσεων του, με βασικότερο στοιχείο το υδρόθειο ση και την πρόγνωση της καρδιαγγειακής νόσου, (H2 S), το οποίο είναι διαθέσιμο σε συνθήκες χακαθόσο η τακτική άσκηση σε ιαματικό νερό μηλού pH και χαμηλής συγκέντρωσης οξυγόνου, επιδρά ευεργετικά στους παράγοντες που ευθύενώ μικροποσότητες υδροθείου νονται για την πρόκληση της αθηπαράγονται και από τα κύτταρα ρωματικής νόσου των αγγείων. Ιδικατά τη διάρκεια διαφόρων βιοαίτερα η τακτική άσκηση στο νερό λογικών διεργασιών. Η υψηλή προκαλεί μείωση των τριγλυκεριδίων, συγκέντρωση υδροθείου έχει τοαύξηση των επιπέδων της χοληστεξικές επιπτώσεις στον ανθρώπινο ρόλης υψηλής πυκνότητας λιποπρωοργανισμό, με την παρουσία τεϊνών (HDL) και σημαντική μείωση όμως διαφόρων ενζύμων δίνεται των επιπέδων της ολικής χοληστεη δυνατότητα να καταστεί μη τορόλης και των επίπεδων της Cξικό μέσω της οξείδωσης του σε αντιδρώσας πρωτεΐνης. θειικά ιόντα. Το υδρόθειο συμΗ εμβύθιση του σώματος στο νερό μετέχει στα σηματοδοτικά μονοπροκαλεί βραδυκαρδία, η οποία αποΓράφει ο πάτια των κυττάρων και της σουλτελεί μέρος της λεγόμενης αντίδρασης κατάδυσης και αυτό οδηγεί σε Κωνσταντίνος Κουσκούκης, φυδριλίωσης των πρωτεϊνών σε Καθηγητής Δερματολογίας πληθώρα κυττοπροστατευτικών μείωση της καρδιακής παροχής, ενώ Νομικός - Πρόεδρος της βιοχημικών αντιδράσεων στο ανσυγχρόνως η εμβύθιση προκαλεί Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής άμεση μετατόπιση αίματος προς την Ιατρικής - Πρόεδρος Ελληνικού θρώπινο σώμα, γι΄αυτό και έχει ειδική δράση στις αρτηρίες, το καρδιά και μια βραδύτερη μετάγγιση Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας τοίχωμα των οποίων περιέχει σε υγρού από τα κύτταρα προς τον ενφυσιολογική κατάσταση μεγάλη ποσότητα θείου, δοαγγειακό χώρο. ενώ η ελάττωση στο τοίχωμά τους προκαλεί απόΗ εμβάπτιση δηλαδή του σώματος σε θερμοουθεση χοληστερίνης και ασβεστίου, με αποτέλεσμα δέτερο νερό (34°C-35°C) για 3-6 ώρες προκαλεί τη δημιουργία της αθηρωματικής νόσου των αγβραδυκαρδία και άμεση μετατόπιση αίματος από γείων. Το υδρόθειο εισπνεόμενο ασκεί βακτητα άκρα και αύξηση του όγκου του ενδοθωρακικού ριοστατική δράση και κυρίως δρα στον μηχανισμό αίματος, γεγονός που αυξάνει την καρδιακή παμετανάστευσης και επιβίωσης των ενδοθηλιακών ροχή καθώς και μείωση των ολικών περιφερειακών αντιστάσεων. Οι θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών νερών αποδίδονται και στα φυσικοχημικά συστατικά τους, δηλαδή στα μεταλλικά άλατα και στις μεταξύ τους ενώσεις όπου εντάσσονται και τα ραδιενεργά στοιχεία, τα οποία εισερχόμενα στον οργανισμό βοηθούν στην ανάπλαση του ενδοθηλίου του έσω χιτώνα των αγγείων. Η απορρόφηση του CO2 προκαλεί διεύρυνση των τριχοειδών αγγείων του δέρματος και πτώση της αρτηριακής πίεσης, καθόσο τα τριχοειδή αγγεία λαμβάνουν μεγαλύτερο όγκο αίματος, τον οποίο επιστρέφουν στην καρδιά διευρυμένα που εξωθεί περαιτέρω στις αρτηρίες, ενώ ο αριθμός των σφίξεων στη διάρκεια του λουτρού μειώνεται κατά 10 - 15 ανά λεπτό. Τα θειούχα νερά παρουσιάζουν πλεονεκτήματα στην καταπολέμηση της υπέρτασης, της αθηροσκλήρωσης, της ισχαιμίας, της καρδιακής ανεπάρκειας, της διαλείπουσας χω-

24 | περί υγείας |

κυττάρων, με αποτέλεσμα την αγγειοδιαστολή και τη νεοαγγειογένεση. Το υδρόθειο και το μονοξείδιο του αζώτου (ΝΟ) είναι διαβιβαστές κυτταρικών μηνυμάτων σε διάφορες διεργασίες και λειτουργίες της ανθρώπινης φυσιολογίας, συμμετέχοντας σε σηματοδοτικά μονοπάτια της κυττοπροστατευτικής δραστηριότητας. Το ενδογενές υδρόθειο λειτουργεί ως νευροτροποποιητής στον εγκέφαλο και στο κυκλοφορικό σύστημα, με βασικές λειτουργίες την αγγειοδιαστολή και την αγγειονεογένεση. Οι προαγγειακές επιπτώσεις του υδρόθειου έχουν συσχετισθεί με τον αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα (VEGF) και συγκεκριμένα με την έκφρασή του και την ενεργοποίηση του υποδοχέα του. Διάφορες χημικές ενώσεις που απελευθερώνουν υδροθείο στην αντιμετώπιση αγγειακών παθήσεων, μειώνουν τη συσσωμάτωση των λευκοκυττάρων-αιμοπεταλίων και αυξάνουν την ενδογενή θρομβόλυση, ενώ το υδρόθειο και τα οιστρογόνα έχουν δείξει ότι εμποδίζουν την ανάπτυξη της αθηροσκλήρωσης μέσω της αύξησης της S-νιτροσυλίωσης των πρωτεϊνών. Πολλές μελέτες έχουν επιβεβαιώσει την ασφάλεια και την ευεργετική επίδραση της καρδιαγγειακής αποκατάστασης στο νερό για ασθενείς μετά από έμφραγμα και ισχαιμική καρδιομυοπάθεια, υποδεικνύοντας την υιοθέτησή τους ως μέρος μιας στρατηγικής θεραπευτικής παρέμβασης μέσω άσκησης, πάντα υπό την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού και υπό το Ιπποκράτειο Αξιώμα «Ωφελέειν ή μη βλάπτειν», καθώς και το Δόγμα της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής, συμπορευόμενο με τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για προάσπιση και πρόληψη της Δημόσιας και Ατομικής Υγείας, ειδικότερα στη μετά-COVID εποχή.u

ASFALHS KOLYMBHSH_R 15/07/2021 1:49 μ.μ. Page 25

Ασφαλής κολύμβηση Oλα όσα πρέπει να ξέρετε Πώς πρέπει να μπαίνετε στη θάλασσα; Πόση ώρα είναι σωστό να κολυμπάτε; Αν πάθετε κράμπα, πώς την αντιμετωπίζετε; Οι απαντήσεις ακολουθούν! Γράφει η Αφροδίτη Ντάικου

αταγεγραμμένα, ένας άνθρωπος πεθαίνει από πνιγμό κάθε 90 δευτερόλεπτα στον πλανήτη. Πιθανότατα όμως, ο αληθινός αριθμός είναι ένας κάθε 30 δευτερόλεπτα από όλα τα εκούσια και ακούσια περιστατικά συνολικά που περιλαμβάνουν βύθιση ή εμβάπτιση οποιασδήποτε μορφής, είτε καταγράφονται είτε όχι. Ταυτόχρονα τετραπλάσιος αριθμός τουλάχιστον εισάγεται στο νοσοκομείο προληπτικά. Από αυτό το δεδομένο και μόνο γίνεται κατανοητό πως η θάλασσα κρύβει κινδύνους, τους οποίους όμως μπορείτε να αποφύγετε, αν προσέξετε.

Πότε δεν πρέπει να κολυμπάτε; Καλό είναι να μην μπαίνετε στη θάλασσα, αν δεν έχουν περάσει δυόμιση έως τρεις ώρες από την τελευταία φορά που φάγατε ή ήπιατε αλκοόλ. Tο γεμάτο στομάχι καθιστά το κολύμπι επικίνδυνο, γιατί η καρδιά σας αναγκάζεται να δουλέψει εντατικά, τόσο για να συνεχίσει την πέψη όσο και για να αντεπεξέλθει στους ρυθμούς της κολύμβησης και κινδυνεύετε να λιποθυμήσετε, κάτι που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, αν συμβεί στη θάλασσα, αφού ισοδυναμεί με σοβαρό ενδεχόμενο πνιγμού. Φυσικά, δεν πρέπει να κολυμπάτε ούτε με τελείως άδειο στομάχι. Αν λίγο πριν την κολύμβηση έχετε φάει κάτι ελαφρύ, όπως μία φρυγανιά ή ένα φρούτο, σίγουρα ούτε θα έρθετε αντιμέτωποι με προβλήματα, αλλά ούτε θα εξαντληθείτε. Οσον αφορά στο αλκοόλ, είναι γνωστό πως μειώνει τα αντανακλαστικά, γεγονός που δεν το θέλουμε μέσα στη θάλασσα.

Επιτρέπεται να κολυμπάτε, αν νοσείτε από καρδιοπάθεια ή από κάποια άλλη ασθένεια; Συνήθως το κολύμπι κάνει καλό σε όλες τις παθήσεις, αλλά υπό προϋποθέσεις. Aν, για παράδειγμα, πάσχετε από καρδιοπάθεια, θα πρέπει να κολυμπάτε πάντα με παρέα, να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας και να ακολουθείτε τις οδηγίες του. Επίσης, θα πρέπει να κολυμπάτε έως ενάμιση μέτρο βάθους. Οπότε το κολύμπι δεν είναι απαγορευτικό για κανέναν υπό προϋποθέσεις.

Πώς πρέπει να μπαίνετε στη θάλασσα; Σίγουρα στις παραλίες έχετε δει αυτούς που τρέχουν για να μπουν στη θάλασσα και τους άλλους που μπαίνουν τόσο αργά που ίσως βραδιάσει και το μετανιώ-

σουν. Ποιοι είναι πιο κοντά στον σωστό τρόπο; Στο νερό πρέπει να μπαίνουμε σταδιακά, με αργές κινήσεις, για να προσαρμοστεί το σώμα στη χαμηλότερη θερμοκρασία. Ιδίως αν πιο πριν έχουμε κάτσει κάτω από τον ήλιο για ώρες, τότε αυτό επιβάλλεται, γιατί η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας κουράζει την καρδιά, ταλαιπωρεί τον οργανισμό και μπορεί να σας προκαλέσει δυσφορία.

Κανόνες ασφαλείας σε πισίνα Πριν μπείτε στο νερό, επισκεφθείτε την τουαλέτα. l Μετά την τουαλέτα και πριν την είσοδο στο νερό, κάνετε οπωσδήποτε ντους. l Κρατήστε την πισίνα καθαρή και μην ουρείτε ή φτύνετε μέσα στο νερό. l Τα παιδιά να συνοδεύονται πάντα από ένα ενήλικο άτομο. l Αποφύγετε τα επικίνδυνα παιχνίδια στο νερό, όταν υπάρχουν άλλοι λουόμενοι γύρω. l Σε πισίνες που έχουν κολυμβητικές διαδρομές, κολυμπάτε πάντα δεξιά, ώστε να μην συγκρούεστε με τους άλλους λουομένους. l Πριν καταδυθείτε, βεβαιωθείτε ότι κάτω από την επιφάνεια του νερού δεν υπάρχει άλλος λουόμενος. l Δώστε προτεραιότητα στους κολυμβητές με αναπηρία. l Κολυμπήστε 3 ώρες μετά το φαγητό. l Βγείτε από την πισίνα, αν νιώσετε ότι κρυώνετε. l Αν το νερό χλωριώνεται, χρησιμοποιήστε κολυμβητικά γυαλάκια για να προστατέψετε τα μάτια σας. l Μην σπρώχνετε ή τραβάτε κάποιον για πλάκα. l Οι χρήστες της πισίνας να αφαιρούν τα τιμαλφή τους (σκουλαρίκια, κοσμήματα κ.τ.λ.) πριν την είσοδο στο νερό, για να αποφύγουν τον τραυματισμό. l Μην τρέχετε γύρω από την πισίνα. Το γλιστερό δάπεδο μπορεί να προκαλέσει πτώση στο έδαφος. l Μην χρησιμοποιείτε μάσκα, βατραχοπέδιλα και αναπνευστήρα, αν δεν επιτρέπεται. l Μην μασάτε τσίχλα, τροφή και μην πίνετε ροφήματα, όταν βρίσκεστε μέσα στο νερό. Μπορεί να πάθετε πνιγμονή. l Αν ακούσετε τον συναγερμό του πνιγμού και καταλάβετε ότι οι ναυαγοσώστες αντιμετωπίζουν κάποιο επείγον περιστατικό, βγείτε από το νερό αμέσως. l Αν έχετε προβλήματα υγείας ή λαμβάνετε φάρμακα, ενημερώστε τον ναυαγοσώστη, πριν μπείτε στο νερό. u l

Πόση ώρα πρέπει να κολυμπάτε; Η απάντηση εξαρτάται από τις αντοχές και τις δυνατότητές σας. Σαφώς, δεν πρέπει να το παρακάνετε, καθώς τότε είναι πιθανό να προκληθεί μούλιασμα των άκρων, τρέμουλο και μελάνιασμα στα χείλη. Στην περίπτωση αυτή, βγείτε κατευθείαν από το νερό και το ίδιο πρέπει να κάνετε με τον παραμικρό πόνο στο στήθος ή στο κεφάλι, καθώς και αν νιώσετε ζαλάδα ή τάση για έμετο.

Αν πιείτε νερό ή πάθετε κράμπα, τι κάνετε; Σίγουρα δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε. Ο πανικός εκείνη την ώρα είναι ο χειρότερος σύμβουλος. Οπότε αν πιείτε νερό, το πιθανότερο είναι να μην πάθετε τίποτα, απλά να σας ενοχλήσει το αλάτι και να νιώσετε τάση για έμετο. Ολα τα άλλα προβλήμτα που φαντάζεστε είναι κυρίως λόγω τρόμου, αρά ξεχάστε τα και κολυμπήστε. Αν πάθετε κράμπα, προσπαθήστε να τεντώσετε το σημείο που πάσχει και κινηθείτε προς την ακτή. Αν σας είναι αδύνατο να κολυμπήσετε, ξαπλώστε σε ύπτια θέση με τα χέρια και τα πόδια ανοιχτά και όλα θα περάσουν.

Βουτιές; Είναι γνωστό πως λόγω των καλοκαιρινών βουτιών ιδίως σε άγνωστα νερά, έχουν προκληθεί αρκετά ατυχήματα. Εμείς θα σας πούμε πως αν πηδήξει κάποιος από ψηλά και δεν βλέπει το βυθό, κινδυνεύει να χτυπήσει σε βράχο. Aν βουτήξει και πάει βαθιά, αυτό μπορεί να προκαλέσει μέχρι και ρήξη τυμπάνου. Γενικά, αν αγαπάτε τις βουτιές φροντίστε να φυσάτε από τη μύτη, ώστε να ανοίγουν τα τύμπανα και η πίεση που έχετε μέσα σας να εξισορροπείται από την πίεση που δέχεστε από το νερό και να επιδίδεστε στο χόμπι σε νερά που γνωρίζετε.

Νυχτερινό μπάνιο; Είναι μία όμορφη συνήθεια, αλλά καλό είναι να την αποφύγετε, καθώς εγκυμονεί πολλούς κινδύνους, αφού η ορατότητα είναι περιορισμένη και μπορεί να χάσετε τον προσανατολισμό σας. u

| περί υγείας | 25

KALOKAIRINES THERMIDES_L 15/07/2021 1:51 μ.μ. Page 26

Οι «ύπουλες» θερμίδες των διακοπών Oταν σκεφτόμαστε το καλοκαίρι, άμεσα μας έρχεται στο μυαλό, παραλία, coctails και ταβερνάκια δίπλα στη θάλασσα. Oλα αυτά κάπου κρύβουν όμως, κάποιες θερμιδικές παγίδες.

ενδεχωμένως θα προσλαμβάναμε από τις σάλτσες πορούμε να απολαύσουμε τις χαρές των άλλων σαλατών. του καλοκαιριού, που τόσο πολύ τις Θαλασσινά: Φροντίζουμε να αποφύγουμε τηπεριμένουμε, διατηρώντας το βάρος γανιτά ψάρια και θαλασσινά, τα οποία αποδίδουν μας; Πάμε να δούμε πώς μπορούμε να ζήσουμε τις διπλάσιες έως και τριπλάσιες το καλοκαίρι, νικώντας τις παραθερμίδες σε σχέση με τα αντιστοιχα κάτω «ύπουλες» καλοκαιρινές θερψητά. Ετσι, καλό είναι να προτιμήμίδες. σουμε ψητά θαλασσινά και ψάρια, Ροφήματα: Τα ροφήματα τύπου όπως ψητό χταπόδι, ψητό καλαμάρι, φρεντοτσίνο, φραπουτσίνο, milkψητή σαρδέλα ή οποιοδήποτε άλλο shake, μας αποδίδουν 400-500 ψάρι ή θαλασσινό της αρεσκείας kcal, προερχόμενες από ζάχαρη μας. και γάλα ή/και κρέμα γάλακτος. Επιδόρπια: Το συνηθέστερο επιΜια καλύτερη εναλλακτική θα μποδόρπιο που προτιμούμε το καλορούσε να είναι, ένας καφές τις αρεκαίρι είναι το αγαπημένο σε μικρούς σκείας μας, κατά προτίμηση χωρίς και μεγαλους παγωτό. Μια μπάλα ζάχαρη, μια γρανίτα χωρις ζάχαρη Γράφει η παγωτό θας μας δώσει 200-250 ή ένας φυσικός χυμός. Δήμητρα Γλυνού kcal. Μια πολύ καλή εναλλακτική Σαλάτες: Ακόμα και οι αθώες σαλάτες μπορεί να κρύβουν «ύπου- Κλινική διαιτολόγος- διατροφο- θα ήταν το παγωτό γρανίτα ή/ και λόγος, MSc διατροφή, δημόσια το παγωμένο γιαούρτι (κατα προλες» θερμίδες. Για παράδειγμα, υγεία και πολιτικές. τίμηση χωρίς ζάχαρη) και με αυτές αντί να καταναλώσουμε μια σατις επιλογές θα γλιτώσουμε εκτός από 100-150 λάτα του chef ή μια Ceasar's που θα μας αποδόkcal και λιπαρά, καθώς τα συγκεκριμένα επιδόρπια σουν 500-700 kcal, μπορούμε να καταναλώσουμε δεν περιέχουν κρέμα γάλακτος. μια αγγουροντομάτα, βραστά λαχανικά ή πρασινες Αλκοόλ: Η καλύτερη επιλογή αλκοολούχων ποτών, σαλάτες με ελαιόλαδο, λεμόνι ή/και βαλσάμικο είναι φυσικά η μπύρα και το κρασί, τα οποία αποξίδι, έτσι ώστε να γλιτώσουμε τις θερμίδες που

26 | περί υγείας |

δίδουν 43 kcal και 84 kcal αντίστοιχα. Βέβαια, όλοι μας θέλουμε να απολαύσουμε ένα δροσιστικό coctail, το οποίο όμως είναι μια θερμιδική «βόμβα», καθώς ένα coctail μπορεί να φτάσει και τις 500 kcal. Για αυτό τον λόγο, καλό θα ήταν να διαλέξουμε ένα coctail χωρίς ζάχαρη, ίσως με κάποιο εναλλακτικό γλυκαντικό, χωρίς ιδιαίτερο θερμιδικό φορτίο. Σνακ: Είμαστε στην παραλία και είναι μεσημεράκι και θέλουμε να φάμε κάτι ελαφρύ. Ετσι, συνήθως θα καταφύγουμε σε ένα τοστ ή μια φρουτοσαλάτα. Ακομα και με αυτές τις επιλογές, περνούν κάτω από τη μύτη μας αυτές οι θερμίδες που δεν θέλουμε να πάρουμε, αλλά τελικά παίρνουμε. Σε αυτή τη περίπτωση προτιμούμε ένα τόστ με ψωμί ολικής άλεσης, γαλοπούλα και τυρί χαμηλών λιπαρών και συνοδευτικό σαλάτα αντί για πατατάκια, έτσι γλιτώνουμε αυτές τις ύπουλες 100-150 kcal. Οσον αφορά στη δροσιστική φρουτοσαλάτα, ζητάμε να μην περιέχει ζάχαρη ή σαντιγί και έτσι γλιτώνουμε περίπου 100-150 kcal. Το καλοκαίρι έχει φτάσει και μας περιμένει να το απολαύσουμε, γνωρίζοντας ότι έχουμε πολλές επιλογές ώστε να διατηρήσουμε την υγεία μας και το βάρος μας, αποφεύγοντας τις «ύπουλες» θερμίδες του καλοκαιριού. u

ENYDATWSH_R 15/07/2021 1:53 μ.μ. Page 27

Καλοκαίρι και υψηλές θερμοκρασίες Φρόντισε για τη σωστή ενυδάτωση του οργανισμού σου!

ο καλοκαίρι είναι αυτή η περίοδος του χρόνου όπου απολαμβάνουμε τις πολυπόθητες διακοπές μας. Ωστόσο, η άνοδος της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος είναι μια κατάσταση που μας επηρεάζει και ενδεχομένως να ταλαιπωρεί τον οργανισμό μας. Κι αυτό γιατί ο οργανισμός μας στην προσπάθειά του να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος ιδρώνει, με αποτέλεσμα να αποβάλλει περισσότερο νερό αλλά και ηλεκτρολύτες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργείται μια συνθήκη που οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο αφυδάτωσης.

Η δίψα μπορεί να είναι «σημάδι» αφυδάτωσης Δεν είναι λίγες οι φορές που αισθανόμαστε κούραση, έχουμε πονοκέφαλο, ακόμη και κακή διάθεση, αλλά δεν αντιλαμβανόμαστε ότι πιθανή αιτία μπορεί να είναι η αφυδάτωση. Το αίσθημα της δίψας είναι ίσως το πιο απλό «σημάδι» που μας δείχνει ο οργανισμός. Μια κατάσταση που μας οδηγεί στο να θέλουμε να καταναλώσουμε μεγαλύτερη ποσότητα υγρών, έτσι ώστε να ξεδιψάσουμε. Η δίψα είναι ουσιαστικά το σήμα που μας δίνει ο οργανισμός μας και υποδηλώνει ότι τα επίπεδα ενυδάτωσής του έχουν μειωθεί και υπάρχει άμεση ανάγκη για αναπλήρωση των υγρών του. Κάλο είναι να γνωρίζουμε ότι η αφυδάτωση, ακόμη και όταν είναι ήπια, μπορεί να έχει επιπτώσεις στις σωματικές και νοητικές επιδόσεις, ειδικά σε θερμές και υγρές καιρικές συνθήκες ή σε συνθήκες παρατεταμένης άσκησης.

Νερό & ηλεκτρολύτες Το νερό είναι η πιο βασική πηγή ενυδάτωσης του οργανισμού, καθώς αποτελεί το απαραίτητο συστατικό για τη ζωή μας μετά το οξυγόνο. Οταν χάνουμε υγρά που αντιστοιχούν σε ποσοστό πάνω από 2% του σωματικού βάρους είναι πιθανόν να

μας οδηγήσουν στη μείωση της ικανότητας συγκέντρωσης αλλά και της απόδοσής μας κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε είδους άσκησης, ειδικά σε θερμό περιβάλλον. Η σωματική δραστηριότητα και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι ορισμένοι από τους παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση. Ωστόσο, κάθε οργανισμός έχει διαφορετικές ανάγκες σε κατανάλωση υγρών.

Ηλεκτρολύτες & σωστή ενυδάτωση πάνε μαζί Για την ενυδάτωση του οργανισμού βασική προϋπόθεση είναι λήψη νερού. Ομως για να πετύχουμε ένα ικανοποιητικό επίπεδο ενυδάτωσης καλό είναι να φροντίζουμε αντίστοιχα και για την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώσμα μας. Οι ηλεκτρολύτες είναι αυτοί που ρυθμίζουν την κατανομή του νερού στο σώμα και τη λειτουργία του μυϊκού και του νευρικού μας συστήματος. Οι ηλεκτρολύτες αποτελούν στοιχεία που συμμετέχουν στη μεταφορά διαφόρων θρεπτικών συστατικών μέσα και έξω από τα κύτταρα, επηρεάζουν την πίεση και το pΗ του αίματος, τις μυϊκές συσπάσεις και τη μετάδοση νευρικών ερεθισμάτων. Οταν διαταράσσεται η ισορροπία στο ισοζύγιο πρόσληψης και απώλειας υγρών στο σώμα, τότε μπορεί να υπάρξουν επιπτώσεις στην υγεία μας, λόγω αυξημένου κινδύνου αφυδάτωσης. Η επαρκής πρόσληψη υγρών σε συνδυασμό με τις κατάλληλες ποσότητες ηλεκτρολυτών μπορεί να βοηθήσει στη σωστή ενυδάτωση του οργανισμού. Για τον λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό να φροντίζουμε για την αναπλήρωση των υγρών, αλλά και των ηλεκτρολυτών στον οργανισμό μας. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνιστά στους ταξιδιώτες να περιλαμβάνουν στο φορητό φαρμακείο τους πόσιμο διάλυμα ενυδάτωσης με ηλεκτρολύτες. u

Ενυδατώσου! Βάλε ένα almora στο νερό σου! Η ELPEN, η πρωτοπόρος φαρμακευτική βιομηχανία, για περισσότερα από 40 χρόνια διαθέτει στην ελληνική αγορά τη σειρά συμπληρωμάτων διατροφής, almora PLUS®. Η σειρά περιλαμβάνει εκτός των άλλων μια ολοκληρωμένη πρόταση σκευασμάτων ηλεκτρολυτών που αποτελεί τη Νο1 σε προτίμηση επιλογή των καταναλωτών στην κατηγορία της ενυδάτωσης.

almora PLUS® eﬀervescent: Ενυδάτωση & τόνωση του οργανισμού στις υψηλές θερμοκρασίες To αναβράζον με γεύση λεμόνι. Ενισχυμένη σύνθεση, που περιέχει ηλεκτρολύτες (Νa, K, Cl), μαγνήσιο και ψευδάργυρο (100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης).

almora PLUS® SPORT: Ενυδάτωση, καλύτερες επιδόσεις & μικρότερη καταπόνηση κατά τη διάρκεια της άσκησης Το αναβράζον με γεύση πορτοκάλι που περιέχει στη σύνθεσή του ηλεκτρολύτες (Νa, K, Cl), μαγνήσιο, ασβέστιο και το ειδικά μελετημένο σε αθλητές εκχύλισμα citrus sinensis.

almora PLUS® sachet Απαραίτητο για το φαρμακείο των διακοπών σου Το κλασικό φακελίδιο με γεύση φράουλα. Περιέχει ηλεκτρολύτες και γλυκόζη. Είναι ιδανικό για την ενυδάτωση του οργανισμού.

| περί υγείας | 27

IPATITIDA_L 15/07/2021 1:53 μ.μ. Page 28

H σιωπηρή απειλή του HCV Hδη στην προ COVID εποχή, η χρόνια λοίμωξη της ηπατίτιδας C καθυστερούσε να διαγνωστεί σε ποσοστό 80%. Μετά από ενάμιση χρόνο ζωής στη δίνη της πανδημίας, οι ασθενείς με ηπατίτιδα C έχουν βρεθεί στο περιθώριο, όπως όλοι όσοι νοσούν από χρόνιες ασθένειες. Γράφει η Αλεξία Σβώλου

ύπουλη επιδημία της ηπατίτιδας C απειλεί τον καθένα, καθώς η νόσος δεν δίνει συμπτώματα στα αρχικά στάδια, παρά μόνο όταν είναι πλέον αργά και η κίρρωση του ήπατος έχει προσωρήσει. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, το focus της Δημόσιας Υγείας στον κορωνοϊό, έχει αφήσει στη σκιά τα άλλα χρόνια νοσήματα, με συνέπεια να υπάρχει εφησυχασμός και να κυριαρχεί η άγνοια, συνδυασμός που κάνει κακό στην υγεία! Ειδικά σε ό,τι αφορά την ενημέρωση του κόσμου για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την αντιμετώπιση της ηπατίτιδας C, η πανδημία διεύρυνε το πρόβλημα και προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη καθυστέρηση στη διάγνωση της χρόνιας λοίμωξης που ήδη στην προ COVID εποχή ξεπερνούσε το 80%. Δηλαδή, 8 στα δέκα περιστατικά διαγιγνώσκονταν τυχαία… Γι’ αυτό και η καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κόσμου για τον ιό της ηπατίτιδας C και τη σιωπηρή χρόνια λοίμωξη πήρε τους δρόμους, με όχημα τα αστικά λεωφορεία που ντύθηκαν στο μήνυμά της. Η πρωτοβουλία έγινε στην συμπρωτεύουσα και η δράση, με τα «ντυμένα» λεωφορεία θα διαρκέσει όλον τον Ιούλιο. Με κεντρικό μήνυμα «Κάνε την εξέταση για την Ηπατίτιδα C τώρα», η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης του Ήπατος, ο Σύλλογος Ασθενών Ηπατος Ελλάδος «Προμηθέας» και η βιοφαρμακευτική εταιρεία Gilead Sciences ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υλοποιήσουν εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ηπατίτιδα C, στη Θεσσαλονίκη. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ηπατίτιδας στις 28 Ιουλίου, οι δράσεις ξεκίνησαν την Πέμπτη 8 Ιουλίου στην Πλατεία Αριστοτέ-

28 | περί υγείας |

λους, όπου σε ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο, επίσημοι φορείς της πόλης και το ευρύτερο κοινό είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν αναφορικά με τη σιωπηλή νόσο, την έκταση του προβλήματος, αλλά και την ανάγκη πρώιμης διάγνωσης και αντιμετώπισης. Παράλληλα, και για ένα μήνα λεωφορεία που διασχίζουν ολόκληρη την πόλη της Θεσσαλονίκης «ντύθηκαν» με τα εικαστικά της εκστρατείας, με στόχο την προτροπή στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες να προχωρήσουν σε εξέταση για την ηπατίτιδα C.

Επικίνδυνος ιός δεν είναι μόνο Sars-Cov2 Η πανδημία COVID αποτελεί το ισχυρότερο παράδειγμα ότι οι λοιμώξεις απειλούν τη Δημόσια Υγεία και συνιστούν ένα μεγάλο μέρος του συνολικού ποσοστού νοσηρότητας και θνητότητας. Η ιογενής ηπατίτιδα C είναι μια λοιμώδης νόσος του ήπατος που ευθύνεται κυρίως για την ανάπτυξη κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου. Εκτιμάται ότι το 2016, 399.000 άτομα στον κόσμο έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της νόσου. Αν και δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό της ηπατίτιδας C, οι νεότερες αντιιικές θεραπείες μπορούν να θεραπεύσουν -εκριζώσουν δηλαδή- τον ιό σε περισσότερους από το 95% των ασθενών, και, έτσι να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο θνησιμότητας από τη νόσο. Επίσης, μπορούν να συμβάλουν στην εξάλειψη του ιού και τη – σταδιακή – εκρίζωση της νόσου στην κοινότητα. u

Οι νέες θεραπείες εκριζώνουν τον ιό HCV Η καταπολέμηση της ιογενούς ηπατίτιδας συμπεριλαμβάνεται στους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και ο ΠΟΥ έχει αναπτύξει σειρά οδηγιών για να βοηθήσει τα κράτη μέλη του να τον επιτύχουν. Αν τα κράτη μέλη εφαρμόσουν τις οδηγίες του ΠΟΥ, οι ειδικοί εκτιμούν ότι σε λιγότερο από μια δεκαετία θα είναι εφικτό οι περισσότεροι από 71 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν με ηπατίτιδα C να διαγνωστούν και, στην πορεία, με τη διασύνδεση με την κατάλληλη για αυτούς φροντίδα, να ιαθούν. Παρά τη σύνταξη Εθνικού Σχεδίου Δράση, το 2017 διαπιστώνεται πως ο ετήσιος ρυθμός ατόμων που θεραπεύονται υπολείπεται κατά 50% έναντι των στόχων και ο ρυθμός νέων διαγνώσεων κατά 60%. Είναι αναγκαία η ενεργοποίηση του Σχεδίου, η επικαιροποίηση των προτεραιοτήτων, αλλά και η πολιτική βούληση, ώστε να είναι εφικτός ο στόχος της εκρίζωσης της νόσου έως το 2030 (σύμφωνα με τη στρατηγική του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).

GILEAD SCIENCES_R 15/07/2021 1:54 μ.μ. Page 29

«Κάνε την εξέταση για την Ηπατίτιδα C τώρα» Αυτό είναι το μήνυμα της φετινής εκστρατείας ενημέρωσης, που έτρεξε στη Θεσσαλονίκη, από την ΕΕΜΗ, τον «Προμηθέα» και τη βιοφαρμακευτική Gilead Sciences.

ε κεντρικό μήνυμα «Κάνε την εξέταση για την Ηπατίτιδα C τώρα», η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης του Ηπατος (ΕΕΜΗ), ο Σύλλογος Ασθενών Ηπατος Ελλάδος «Προμηθέας» και η βιοφαρμακευτική εταιρεία Gilead Sciences ενώνουν τις δυνάμεις τους και υλοποιούν εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ηπατίτιδα C, στη Θεσσαλονίκη. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ηπατίτιδας στις 28 Ιουλίου, οι δράσεις ξεκίνησαν την Πέμπτη 8 Ιουλίου στην Πλατεία Αριστοτέλους, όπου σε ειδικά διαμορφωμένο περίπτερο, επίσημοι φορείς της πόλης και το ευρύτερο κοινό είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν αναφορικά με τη σιωπηλή νόσο, την έκταση του προβλήματος, αλλά και την ανάγκη πρώιμης διάγνωσης και αντιμετώπισης. Παράλληλα και για ένα μήνα λεωφορεία που διασχίζουν ολόκληρη την πόλη της Θεσσαλονίκης «ντύνονται» με τα εικαστικά της εκστρατείας, με στόχο την προτροπή στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες να προχωρήσουν σε εξέταση για την Ηπατίτιδα C. Η ΕΕΜΗ, ο Προμηθέας και η Gilead Sciences θέτουν σε πρώτο πλάνο την εξάλειψη της χρόνιας ηπατίτιδας C στην Ελλάδα, επενδύοντας και στηρίζοντας διαρκώς και αμείωτα, την έγκαιρη διάγνωση και διασύνδεση με τη φροντίδα των ασθενών, προκειμένου να επιτευχθεί η βελτιστοποίηση της αντιμετώπισης και τελικώς της εκρίζωσης της νόσου μέχρι το 2030, όπως ακριβώς έχει θέσει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Τη δράση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης τίμησαν με την παρουσία τους οι κ.κ.: Δημήτρης Κούβελας (Βουλευτής Ν.Δ.), Θεοδώρα Αυγέρη (Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ), Κωνσταντίνος Ζέρβας (Δήμαρχος Θεσσαλονίκης), Χρήστος Μήττας (Αντι1

Από αριστερά: Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος Προμηθέα, Κωνσταντίνος Ζέρβας, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Γουλής, Αντιπρόεδρος ΕΕΜΗ, Σάββας Χαραλαμπίδης, Γενικός Δ/ντής Gilead Sciences.

Από αριστερά: Σάββας Χαραλαμπίδης, Γενικός Δ/ντής Gilead Sciences, Δημήτρης Κούβελας, Βουλευτής Α' Θεσσαλονίκης ΝΔ, Ιωάννης Γουλής, Αντιπρόεδρος ΕΕΜΗ.

περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας), Χάρης Αηδονόπουλος (Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Θεσσαλονίκης).

Ηπατίτιδα C Η ιογενής ηπατίτιδα C, μια λοιμώδης νόσος του ήπατος, ευθύνεται κυρίως για την ανάπτυξη κίρρωσης και ηπατοκυτταρικού καρκίνου. Εκτιμάται ότι το 2016, 399.000 άτομα στον κόσμο έχασαν τη ζωή τους εκ της νόσου. Αν και δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό της ηπατίτιδας C, οι νεότερες αντιϊικές θεραπείες μπορούν να θεραπεύσουν τον ιό σε περισσότερους από το 95% των ασθενών, και, έτσι α) να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο θνησιμότητας από τη νόσο και β) να συμβάλουν στην εξάλειψη του ιού και τη – σταδιακή – εκρίζωση της νόσου στην κοινότητα1.u

Από αριστερά: Χάρης Αηδονόπουλος, Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Θεσσαλονίκης, Τζελίνα Μακραντωνάκη, συνεργάτιδα υφυπουργού Εσωτερικών κ. Καλαφάτη, Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος Προμηθέα, Χρήστος Μήττας, Αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας Κεντρικής Μακεδονίας, Θεοδώρα Αυγέρη, Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης ΣΥΡΙΖΑ, Σάββας Χαραλαμπίδης, Γενικός Δ/ντής Gilead Sciences, Αργύρης Παπαφράγκου, Δ/ντής εμπορικού τμήματος αντιιϊκών Gilead Sciences, Μπάμπης Τζανάκης, Δ/ντής εξωτερικών υποθέσεων Gilead Sciences.

WHO, Hepatitis C, Factsheet, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-c

| περί υγείας | 29

KARKINOS NEFROY_L 15/07/2021 1:55 μ.μ. Page 30

Νέα συνδυαστική θεραπεία βάζει στο στόχαστρο τον καρκίνο του νεφρού Tα μονοκλωνικά αντισώματα αποτελούν το μέλλον στην ογκολογία.

τον 14ο πιο συχνό καρκίνο, έχει αρκετά αυξημένη ιευρύνεται μήνα με το μήνα το θεραπευτικό πεδίο των νέων ανοσοθεραπειών ηλικία μέσης διάγνωσης στα 64 έτη και η επίπτωση για τον καρκίνο που είτε σαν μονοθερατου σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο έχει πεία είτε σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, όπως αυξηθεί κατά 2% τουλάχιστον την τελευταία ειείναι οι αναστολείς των τυροσινικών κινασών, κοσαετία, ενώ ο δείκτης θνησιμότητας αυξάνει, χαρίζουν καλύτερη πρόγνωση σε δύγιατί διαγιγνώσκεται με καθυστέρηση, σκολα αντιμετωπίσιμους καρκίνους, για όπως ισχύει για πολλούς καρκίνους. τους οποίους έως πρόσφατα δεν υπήρΑς μην ξεχνάμε πως δεν υπάρχει κάποιο χαν πολλές θεραπευτικές επιλογές. συγκεκριμένο πρόγραμμα προασυμΟ προχωρημένος καρκίνος του νεφρού πτωματικού ελέγχου και το εύρημα ανήκει σε εκείνα τα ογκολογικά νοσήανακαλύπτεται μετά από κάποια τυχαία ματα που δεν έχουνε καλή πρόγνωση, εξέταση. Το σίγουρο είναι πως τα μοωστόσο το τοπίο αλλάζει για τους ασθενοκλωνικά αντισώματα αποτελούν το νείς, καθώς η ανοσοθεραπεία Νivoluμέλλον στην ογκολογία και οι έρευνες mab μαζί με τον μοριακό αναστολέα που πραγματοποιούνται για τον κοπολλαπλών τυροσινικών κινασών ρωνοϊό, στον τομέα των μονοκλωνικών Γράφει η Cabozantinib κατάφερε να αυξήσει σηαντισωμάτων θα οδηγήσουν σε μεγάλες Αλεξία Σβώλου μαντικά τη συνολική επιβίωση και τις ανακαλύψεις στο πεδίο των αντικαραντικειμενικές ανταποκρίσεις με χαμηκινικών θεραπειών. Επιπλέον, μέσα από λότερα ποσοστά διακοπής θεραπείας έναντι του τις κλινικές μελέτες οι ασθενείς έχουν πρόσβαση αναστολέα Sunitinib. O συνδυασμός αυτός όπως στις καινοτόμες θεραπείες προτού καν αυτές λάεξηγεί ο καθηγητής παθολογίας ογκολογίας ΕΚΠΑ, βουν έγκριση από τις ανεξάρτητες ρυθμιστικές Αριστοτέλης Μπάμιας, διπλασιάζει σχεδόν την Αρχές. επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου και βελτιώνει σημαντικά τη συνολική επιβίωση των ασθενών. Κάθε ασθενής με καρκίνο Η συνδυαστική θεραπεία είναι διαθέσιμη και στη έχει ανάγκη από έναν «φροντιστή» χώρα μας και αποτελεί προτεινόμενη θεραπευτική Ωστόσο, η αντιμετώπιση ενός ογκολογικού ασθενή επιλογή στις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωδεν εξαρτάται μόνο από τα σημαντικά και τα μεπαΐκής Εταιρείας Ογκολογίας. γάλα όπως είναι οι καινοτόμες θεραπείες, με την Από τη μεριά του ο Δρ. Ιωάννης Μπουκοβίνας, πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου, παθολόγος-ογκολόγος, πρόεδρος της Εταιρίας Καίτη Αποστολίδου, να αναδεικνύει εκείνες τις Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, επισημαίνει μικρές και ασήμαντες παραμέτρους που όμως πως ο καρκίνος του νεφρού αποτελεί παγκοσμίως παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδρομή ενός

“

Η μάχη με τον καρκίνο δεν περιλαμβάνει μόνο τα μεγάλα και τα σημαντικά, αλλά και εκείνα τα μικρά και ασήμαντα, τις καθημερινές λεπτομέρειες, με κάθε ασθενή να χρειάζεται έναν φροντιστή δίπλα του, που θα τον συνοδεύει στη διαδρομή του.

“

Καίτη Αποστολίδου, πρόεδρος Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου 30 | περί υγείας |

ασθενή. Γιατί κάθε καρκινοπαθής για να μπορέσει να έχει τελικά πρόσβαση στα φάρμακα και να κάνει όλες αυτές τις διαγνωστικές εξετάσεις που απαιτούνται για τις νέες θεραπείες, θα πρέπει να έχει έναν προσωπικό αφανή ήρωά μαζί του σε όλη του τη ζωή. Κι αυτός ο αφανής ήρωας είναι ο «φροντιστής» του, ένας άνθρωπος -συγγενής τις περισσότερες φορές- που θα τα εγκαταλείψει όλα, δουλειά, υποχρεώσεις, για να του αφιερωθεί και να τον κατευθύνει σε αυτή την ατελείωτη «Οδύσσεια» στις δαιδαλώδεις διαδρομές του Συστήματος Υγείας. Το μήνυμα που οφείλει κάθε νέα ανακάλυψη ή έγκριση φαρμάκου να στείλει στην κοινωνία είναι πως καταρχάς δεν πρέπει να μείνει πίσω η διάγνωση του καρκίνου, λόγω της COVID. Επίσης, επειδή ο ρόλος του φροντιστή είναι απαραίτητος για τους ογκολογικούς ασθενείς, το κράτος οφείλει να ακούσει τα αιτήματα των φροντιστών και να τους στηρίξει οικονομικά και ψυχοκοινωνικά. Ας μην ξεχνάμε πως σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής (η πρώην ΕΣΔΥ), όταν νοσήσει από καρκίνο ένα μέλος της οικογένειας, το 20% των ελληνικών νοικοκυριών υφίστανται αυτό που λέμε «καταστροφική δαπάνη», δηλαδή αναγκάζονται να κόψουνε από άλλες ζωτικές δαπάνες, προκειμένου να πληρώσουν για την ασθένεια και τις απαιτούμενες εξετάσεις.

Φιλοξενία ογκολογικών ασθενών από την Περιφέρεια στα χρόνια της COVID Για να κάνει τα μικρά και καθημερινά προβλήματα των ασθενών πιο εύκολα, η ΕΛΛΟΚ δημιούργησε σε συνεργασία με τον Oμιλο Πειραιώς διαμερίσματα φιλοξενίας για ασθενείς (και την οικογένειά τους), που έρχονται από την περιφέρεια, προκειμένου να υποβληθούν σε μακροχρόνιες θεραπείες σε κάποιο από τα ογκολογικά νοσοκομεία της πρωτεύουσας. Μέσα στην πανδημία με το κλείσιμο των ξενοδοχείων κατά τη διάρκεια των lockdown, οι ασθενείς της περιφέρειας αντιμετώπισαν πρόβλημα διαμονής στο Λεκανοπέδιο και γι’ αυτό η ΕΛΛΟΚ δημιούργησε χώρους, όπου φιλοξενήθηκαν περισσότεροι από 160 καρκινοπαθείς και οι φροντιστές τους, έως τώρα. u

KARKINOS EMBOLIO_R 15/07/2021 1:56 μ.μ. Page 31

Ο ΕΟΦ εγκρίνει κλινική μελέτη φάσης 3 για εμβόλιο κατά του καρκίνου Eλληνες ασθενείς που πάσχουν από Οξεία Μυελογενή Λευχαιμία (ΟΜΛ) μπορούν να έχουν πρόσβαση στην καινοτόμα αυτή ανοσοθεραπεία.

Sellas Life Sciences Group, εταιρεία βιοτεχνολογίας με έδρα τη Νέα Υόρκη, που δραστηριοποιείται σε πρωτοποριακές μελέτες προχωρημένου σταδίου στον τομέα της ανοσο-ογκολογίας και ανοσοθεραπείας του καρκίνου, ανακοίνωσε πως το galinpepimut-S (GPS) –ένα θεραπευτικό εμβόλιο που αναπτύσσει η εταιρεία και το οποίο στοχεύει στη διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς εναντίον των καρκινικών του κυττάρων– έλαβε την έγκριση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) για τη διενέργεια στη χώρα μας της Κλινικής Μελέτης Φάσης III REGAL και πλέον Ελληνες ασθενείς που πάσχουν από Οξεία Μυελογενή Λευχαιμία (ΟΜΛ) μπορούν να έχουν πρόσβαση στην καινοτόμα αυτή ανοσοθεραπεία. Η πρωτεΐνη WT1 έχει χαρακτηριστεί από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH) ως ο σημαντικότερος στόχος (καρκινικό αντίγονο) εναντίον του οποίου η ανοσοθεραπεία μέσω εμβολίων πρέπει να ελεγχθεί σε κλινικές μελέτες. Η WT1 ανιχνεύεται σε μεγάλες ποσότητες σε πολλά είδη κακοήθων όγκων, αλλά όχι σε φυσιολογικούς ιστούς των ασθενών. Το GPS αποτελεί ένα καινοτόμο προϊόν για την ανοσοθεραπεία κατά του καρκίνου, καθώς χρησιμοποιεί -για πρώτη φοράετεροκλιτικά πεπτίδια ενάντια στην πρωτεΐνηστόχο Wilms Tumor-1 (WT1), διεγείροντας πιο αποτελεσματικά το ανοσοποιητικό σύστημα έναντι του καρκινικού αυτού αντιγόνου. Η τεχνολογία αυτή εφευρέθηκε στο Κέντρο Καρκίνου Memorial Sloan Kettering (MSK) της Νέας Υόρκης, ενός εκ των μεγαλύτερων κέντρων έρευνας για τον καρκίνο στον κόσμο, και έκτοτε η Sellas έχει συνεχίσει

την ανάπτυξή της μέσω κλινικών μελετών σε ασθενείς με διάφορα είδη καρκίνων, διαθέτοντας αποκλειστική άδεια για την περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της τεχνολογίας. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση τη κλινικής μελέτης φάσης ΙΙ, όπου καταδείχθηκε τόσο η ασφάλεια αλλά και η αποτελεσματικότητα του GPS σε ασθενείς με ΟΜΛ (οι ασθενείς που έλαβαν GPS είχαν μέση συνολική επιβίωση 21 μήνες σε αντίθεση με τους 5,4 μήνες για τους ασθενείς που έλαβαν την καλύτερη δυνατή συνήθη θεραπεία – μία εξαιρετικά σημαντική από κλινικής και στατιστικής άποψης μέση διαφορά των 15,6 μηνών με ισχυρή εύνοια υπέρ του GPS και τιμή p<0.02.), το GPS χαρακτηρίστηκε ως φαρμακευτικό προϊόν «ταχείας διαδικασίας αξιολόγησης» (fast-track designation) από τον FDA και ως φάρμακο για «ορφανή νόσο» (orphan drug designation) τόσο από τον FDA όσο και τον EMA. Το 2020 ξεκίνησε η τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη φάσης ΙΙΙ με την ονομασία REGAL, με στόχο την σύγκριση της αποτελεσματικότητας του αντικαρκινικού εμβολίου GPS έναντι των υπαρχόντων θεραπειών. Καταληκτικό σημείο της μελέτης REGAL, για την έγκριση του φαρμάκου από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), είναι η επίπτωση της θεραπείας με GPS στη συνολική επιβίωση των ασθενών. Στη διεθνή αυτή κλινική μελέτη που διενεργείται σε κέντρα από όλο τον κόσμο και τα πρώτα αποτελέσματα της οποίας προβλέπονται να είναι διαθέσιμα εντός του πρώτου εξαμήνου του 2022, θα συμμετάσχουν πλέον - μετά τη θετική γνωμάτευση του ΕΟΦ - και αιματολογικές κλινικές στην Ελλάδα. Ο γενικός διευθυντής και πρόεδρος της Sellas, Δρ. Aγγελος Μ. Στεργίου, M.D, Sc.D. h.c., δήλωσε σχετικά: «Είμαστε ενθουσιασμένοι που η μελέτη για το προϊόν μας έλαβε έγκριση από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και πλέον Ελληνες ασθενείς θα έχουν τη δυνατότητα να πάρουν μέρος στην παγκόσμια μελέτη μας για τη μάχη κατά της ΟΜΛ. Προσωπικά, είμαι

διπλά χαρούμενος μιας και κατάγομαι από τη χώρα, από ένα μικρό χωριό στη Θεσπρωτία. Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που παρά την πανδημία της COVID-19, η εταιρία μας και η ομάδα μας παραμένουν αφοσιωμένοι στην αποστολή και το όραμά μας να αναπτύξουμε και να παρέχουμε καινοτόμες ανοσοθεραπείες για ασθενείς που μάχονται τον καρκίνο και δεσμευόμαστε για την περαιτέρω ανάπτυξη του GPS, έτσι ώστε, σύντομα, να κάνει τη διαφορά στη ζωή των ασθενών. Τέλος, είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι, καθώς λάβαμε επίσης και τα αρχικά θετικά αποτελέσματα από δύο ακόμα μελέτες του GPS σε άλλες παθήσεις, μία πάνω στον καρκίνο των ωοθηκών και μία πάνω στο κακοήθες μεσοθηλίωμα του υπεζωκότα». Ο επικεφαλής της μελέτης στην Ελλάδα, Καθηγητής Ιατρικής και διευθυντής της Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών και του Ινστιτούτου Κυτταρικών Θεραπειών του Πανεπιστημίου Πατρών, Δρ. Αλέξανδρος Σπυριδωνίδης, ανέφερε: «Γνωρίζουμε ότι το πιο αποτελεσματικό όπλο έναντι στην Οξεία Μυελογενή Λευχαιμία είναι το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ενώ στους νεαρούς ασθενείς η ανοσοθεραπεία είναι εφικτή – μέσω της αλλογενούς μεταμόσχευσης μυελού των οστών – δυστυχώς η πληθώρα των ασθενών που πάσχουν από ΟΜΛ είναι ηλικιωμένοι και για τους περισσότερους από αυτούς η μεταμόσχευση είναι ιδιαίτερα τοξική. Τα αντικαρκινικά εμβόλια έναντι του WT1 διερευνώνται πολλά χρόνια. Επιτέλους, φαίνεται ότι ένα από αυτά -το GPS- μπορεί να διεγείρει ικανοποιητικά και αποτελεσματικά το ανοσοποιητικό μας σύστημα έναντι της λευχαιμίας. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που πλέον και οι Ελληνες ασθενείς με ΟΜΛ έχουν πρόσβαση σε αυτή την καινοτόμα και πολλά υποσχόμενη ανοσοθεραπεία. Είμαι πεπεισμένος ότι πέραν του οφέλους επιβίωσης, οι ασθενείς που θα λάβουν το αντικαρκινικό εμβόλιο GPS θα έχουν και σαφές όφελος στην ποιότητα ζωής, καθώς η θεραπεία αυτή χορηγείται στο σπίτι και δεν έχει σχεδόν καμία τοξικότητα». Ο ειδικός επιστημονικός σύμβουλος Κλινικής Ερευνας της εταιρείας, Δρ. Νικόλαoς Ι. Σαρλής, M.D., Ph.D., είπε: «Τα αποτελέσματα των πρώτων φάσεων της μελέτης του GPS είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για τους ασθενείς με ΟΜΛ και ελπίζουμε σύντομα η Sellas να έχει ένα αποτελεσματικό προϊόν κατά του καρκίνου διαθέσιμο για τους ασθενείς σε όλον τον κόσμο». u

| περί υγείας | 31

EMMHNOPAFSH_L 15/07/2021 1:59 μ.μ. Page 32

Ορμόνες και εμμηνόπαυση Τα οιστρογόνα είναι αυτά που προστατεύουν τη γυναίκα και τον εγκέφαλό της από πάρα πολλά γεγονότα.

ζωή είναι μια ευαίσθητη κατάσταση στον Οι ωοθήκες στις γυναίκες παράγουν τις ειδικές κόσμο μας, που τη χαρακτηρίζει η τεορμόνες που προσδιορίζουν τα βασικά χαρακτηράστια οργάνωση όλης της ύλης που ριστικά του φύλου (μαστοί, γλουτοί, μήτρα κ.λπ.), αποτελεί τον οργανισμό μας. αλλά και λειτουργίες (ωορρηξία, εμμηΗ ύλη αυτή παραμένει δομημένη ναρχή, εμμηνόπαυση, κύηση κ.λπ.). και λειτουργική με συνεχή κατανάΟι ειδικές ορμόνες του φύλου, που για λωση ενέργειας, αλλά και με τεράστια τη γυναίκα ονομάζουμε οιστρογόνα παροή πληροφορίας συνεχώς. ράγονται, κατά κύριο λόγο, από τις ωοΗ πληροφορία αυτή αποτελείται από θήκες και δευτερευόντως από άλλους όλα τα αισθητικά ερεθίσματα (όραση, αδένες. Η επίδρασή τους αφορά, εκτός ακοή, όσφρηση, αφή και γεύση), από τη μήτρα και τους μαστούς, όλα τα όλα τα αισθητηριακά ερεθίσματα όργανα και συστήματα όπως του εγκε(θέση όλων των μελών και ολοκλήφάλου, του υποδόριου λίπους κ.ά. ρου του σώματος, η ταχύτητα μεταΗ ενεργοποίηση των ωοθηκών στην ήβη κίνησης, αλλά και ο έλεγχος της αρκαθορίζει το πέρασμα του κοριτσιού τηριακής πίεσης, της θερμοκρασίας στην εφηβεία και την εμμηναρχή και η Γράφει η του σώματος, της κινητικότητας του σταδιακή παύση της λειτουργίας τους Αθανασία Παππά, Πρόεδρος Ελληνικής γαστρεντερικού σωλήνα κ.λπ.). σηματοδοτεί την εμμηνόπαυση, ενώ κατά Για να διακινείται όλη η αναγκαία Εταιρίας Εμμηνόπαυσης τη φάση της γυναικείας παραγωγικής (ΕΛΕΤΕΜ πληροφορία ο οργανισμός χρησιζωής οι ωοθήκες είναι υπεύθυνες για τη www.eletem.org), μοποιεί το νευρικό, το ενδοκρινικό γυναικεία μορφή, την ωορρηξία, τη σύλΠρόεδρος Ελληνικής σύστημα και το ανοσιακό σύστημα. ληψη, την εγκυμοσύνη και τη γέννηση. Εταιρίας Αντιρευματικού Το ανοσιακό είναι υπεύθυνο για την Τα οιστρογόνα, λοιπόν, είναι οι ορμόνες Αγώνα (ΕΛΕΑΝΑ). άμυνα του οργανισμού, το νευρικό του θαύματος της γέννησης της ζωής. για τη γρήγορη διακίνηση της πληροφορίας και Αφού ολοκληρωθεί η παραγωγική φάση και έχουν το ενδοκρινικό παίζει ένα ρόλο βασικού ρυθμιστή εξαντληθεί τα ωοθυλάκια, σταματάει δηλαδή η όλων των οργάνων και συστημάτων. ωορρηξία, οι ορμόνες αυτές σταδιακά μειώνονται και η εμμηνόπαυση σχετίζεται με αυτές τις διαΟι ορμόνες που παράγονται είναι πολλές και ταραχές. Η εμμηνόπαυση χαρακτηρίζεται από διάφορες και όλες συντονίζονται από ένα κεντρικό σύστημα που βρίσκεται στον εγκέφαλο και λέγεται μια θλίψη, από φοβίες, από υποθάλαμος. Ο υποθάλαμος είναι άρρηκτα συνσυναισθηματικές εκρήξεις, δεμένος με τον κεντρικό ενδοκρινή αδένα του τις οποίες πολλοί αποδίοργανισμού, που ονομάζεται υπόφυση και παράγει δουν σε μια φροϋδική χημικές ουσίες που ρυθμίζουν τους υπόλοιπους βάση, ότι δηλαδή η γυαδένες, όπως τον θυρεοειδή, τα επινεφρίδια αλλά ναίκα θλίβεται και αγκαι του όρχεις στους άνδρες και τις ωοθήκες χώνεται που μεγαλώστις γυναίκες. νει και σταδιακά περ-

32 | περί υγείας |

νάει στην τρίτη ηλικία. Στην ουσία, τα οιστρογόνα είναι αυτά που προστατεύουν τη γυναίκα και τον εγκέφαλό της από πάρα πολλά γεγονότα. Της χαρίζουν το θάρρος της τεκνοποιίας, το θάρρος της μητρότητας και το θάρρος της ανάληψης ευθύνης για τα παιδιά της. Οι γυναίκες είναι προικισμένες με τεράστια αποθέματα ψυχικού σθένους, σε σχέση με τα παιδιά τους και οτιδήποτε τα αφορά. Με τη μείωση, λοιπόν, των ορμονών και επειδή δεν υπάρχει πλέον η ανάγκη προστασίας των τέκνων, η γυναίκα ξαφνικά χάνει το χημικό ερέθισμα του θάρρους της και τρομάζει από τη ζοφερή πραγματικότητα, που για πρώτη φορά αντιμετωπίζει, χωρίς τα φίλτρα των οιστρογόνων. Αλλοιώνεται το σώμα της και νιώθει να την προδίδουν οι δυνάμεις της. Σταματάει η δυνατότητα τεκνοποιίας και πολλά άλλα που τα βιώνει ως πραγματικά γεγονότα και όχι ως ψυχικά δημιουργήματα. Η γυναίκα της εμμηνόπαυσης ετοιμάζεται για έναν άλλον σημαντικό ρόλο της επικουρίας της τεκνοποιίας των τέκνων της. Χρειάζεται να γίνει λιγότερο μαχητική και ανταγωνιστική, περισσότερο ήρεμη και στοργική για τον ιερό ρόλο της γιαγιάς. Του παιδιού μου το παιδί, δύο φορές παιδί μου έλεγε η γιαγιά μου, κάθε φορά που έτρεχα να προστατευτώ από την οργή της μητέρας μου. Είναι η απόλυτη προστασία και ισορροπία μέσα στην οικογένεια. Ελπίζω και πιστεύω ότι η παραδοσιακή ελληνική οικογένεια θα μείνει παραδοσιακή για πολλά χρόνια ακόμα, άσχετα από τις κοινωνικές αναταράξεις και βιολογικές απειλές όπως αυτή της πανδημίας. Τα «ιερά» οιστρογόνα πρέπει να ολοκληρώνουν τον ρόλο τους ακόμα και με την παύση της λειτουργίας τους. u

TOXICES SXESEIS_R 15/07/2021 2:00 μ.μ. Page 33

Χειριστικές σχέσεις Μην πεις ότι δεν μπορείς να ξεφύγεις Με αφορμή την αποτρόπαιη δολοφονία της Καρολάιν από τον σύζυγό της, οι συζητήσεις για τις τοξικές σχέσεις πληθαίνουν. Γράφει η Aννα Σταυράκη

την αρχή είπες ότι είναι ωραία να παίρνει ο άλλος πρωτοβουλίες, μετά μπορεί να είχες δική σου γνώμη, αλλά είπες να μην κακοκαρδίσεις τον άλλον και δεν μίλησες. Eτσι πέρασε ο καιρός, σιωπούσες πάντα, και όταν έφερες αντίρρηση, τότε έγινε χειριστικός, στην αρχή λεκτικά μετά με ψυχολογική επιβολή και τέλος έφτασε στη βία. Είπες δεν μπορείς να κάνεις τίποτα. Ποτέ μην πεις ότι δεν μπορείς να ξεφύγεις. Μη μένεις στη σιωπή, μη γίνεσαι θύμα, γιατί και ο θύτης σου έχει αδυναμία στο να σε θυματοποιεί. Eτσι ξεκινάνε και συχνά εξελίσσονται πολλές σχέσεις. Aλλοτε είναι μεταξύ ζευγαριών, άντρας ή γυναίκα δεν παίζει ρόλο και οι δύο μπορεί να γίνουν πιεστικοί και μετά χειριστικοί. Aλλες φορές πάλι είναι η συμπεριφορά μητέρας προς το παιδί της και άλλες προϊστάμενος ή διευθυντής, προς τον υφιστάμενό του ή τον υπάλληλό του. Πάντα όμως κάποιος έχει το πάνω χέρι και κάποιος άλλος, περιμένει από κάτω μήπως αυτό το χέρι γίνει και η δαμόκλειος σπάθη. Το πλέον ουσιαστικό, είναι να βγούμε στο φως στην επιφάνεια να δούμε την αλήθεια κατάματα, όσο και αν πονάει. Ναι, όταν ο άλλος είναι επιλογή μας, τότε τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Τίποτα όμως, δεν είναι μη αναστρέψιμο, όσο και αν υπάρχουν παράπλευρες απώλειες. Και αυτό το ρεπορτάζ ξεκίνησε με αφορμή τη χειριστική σχέση του Μπάμπη του πιλότου, που κάτω από το αξίωμα και τη στολή, έκρυβε έναν άλλον άνθρωπο, που τελικά εκδηλώθηκε και δυστυχώς βρέθηκε κάτω από το χέρι του, θύμα η σύζυγός του. Δεν είναι τα χρόνια της διαφοράς που είχαν, αυτό είναι πια ξεκάθαρο. Πολλά ζευγάρια έχουν αυτή τη διαφορά ηλικίας ή και μεγαλύτερη. Δεν πάει να πει όμως, ότι ο ένας δεν σέβεται και δεν εκτιμάει τη γνώμη του άλλου. Η περίπτωση αυτού του ανθρώπου, δεν είναι η μόνη και σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία μέσα στα κοινωνικά ήθη ελληνικά ή παγκόσμια. Είναι όμως,

ένα παράδειγμα, αυτού που λέμε προς γνώση και συμμόρφωση. Την ανάλυση των χειριστικών σχέσεων και το πώς συμπεριφέρονται οι χειριστικοί χαρακτήρες, ανέλαβε να μας αναλύσει η ψυχολόγος κα Νάντια Μάλλιου. «Χειριστικός άνθρωπος είναι αυτός που μπορεί και χρησιμοποιεί τον χαρακτήρα του, την προσωπικότητά του, ώστε να φέρνει τους άλλους, γιατί μπορεί να χειρίζεται πολλούς, στη θέση που εκείνος θέλει, για να κάνει ότι εκείνος επιθυμεί ή ότι έχει στο μυαλό του. Μπορεί να είναι συνειδητά χειριστικός, αλλά και όχι. Είναι φορές που ένας τέτοιος άνθρωπος, έχει μεγαλώσει έτσι και δεν γνωρίζει ότι είναι χειριστικός. Ολα έχουν να κάνουν με το άτομο και τις συνθήκες. Ο χειριστικός άνθρωπος κάτι προσπαθεί να αποδείξει, κάτι θέλει να διασφαλίσει, για τον εαυτό του. Δύσκολο να δούμε τη σκέψη όποιου χειρίζεται τους άλλους και μάλιστα συστηματικά. Θέλει να έχει τον έλεγχο και να ξέρει ότι δεν τον περιμένουν απρόοπτα ή δεν θα πληγωθεί και δεν θα βρεθεί σε μη αναγνωρίσιμες από αυτόν καταστάσεις. Καλύπτει έτσι κάποια ανάγκη του. Θέλει να φτιάξει τέτοιο περιβάλλον γύρω του, ώστε να μην βρεθεί σε απάτητα νερά. Γι’ αυτό και χειρίζεται άλλους, χωρίς να το καταλαβαίνει, βασιζόμενος σε μια δική του ανάγκη, για πράγματα που δεν έχει καταφέρει ο ίδιος για τον εαυτό του. Θέλει να ηρεμήσει και να νιώσει άνετα με τον εαυτό του». Από την άλλη η χειριστική σχέση, είναι αυτή που έχει κομμάτια ελέγχου και εξουσίας. Κάποιος από τους δύο είναι πιο δυνατός ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται. Ο χειριστικός έχει τον πρώτο λόγο στη σχέση ή το δεύτερο μέλος είναι πιο αδύναμο και πιο εξαρτημένο. Η σχέση μπορεί να είναι ερωτική, συντροφική, γονέα προς παιδί, συνεργατική, φιλική. Δεν είναι σίγουρο αν τα χαρακτηριστικά διακρίνονται πάντα από μακριά. Σίγουρα όμως, κάποιος από τους δύο, ή και οι δύο δυσφορούν, δεν είναι χαρούμενος, ούτε είναι καλά μέσα σε αυτή τη σχέση. Πιθανώς να είναι και τα δύο μέλη. Ισως η σχέση συνδυάζεται με κάποιας μορφή βία, δεν

χρειάζεται να είναι πάντα σωματική, μπορεί να είναι συναισθηματική, ψυχική ή και λεκτική. Μπορεί το ένα μέλος της σχέσης, να αποδυναμώνει συστηματικά το άλλο και του παίρνει κομματάκια ψυχικής δύναμης, αυτοπεποίθησης. Ετσι ο συνεχώς αποδυναμωμένος παραμένει πάντα εκεί. Καμιά φορά, αυτό δεν γίνεται καν αντιληπτό από το περιβάλλον ακόμα και το πιο στενό. Γι’ αυτό δεν είναι εύκολο ένα τρίτο μάτι να πει ότι κάποιος έχει χειριστική σχέση ή ότι ο ίδιος είναι χειριστικός. Φυσικά έχει διαβαθμίσεις αυτή η συμπεριφορά όπως όλες, με ένταση ή διάρκεια και τότε κρίνεται πότε είναι προβληματική ή όχι. Η συνέχεια είναι εκείνη που κάνει το προβληματικό χρόνιο. Καμιά φορά γίνεται παράλληλα κατάχρηση εξουσίας. Δεν είναι ακριβώς ίδιες έννοιες. Γενικά, σε μαζικές εκπαιδεύσεις παρατηρείται και χειριστική συμπεριφορά, αλλά και κατάχρηση εξουσίας. Αν ξεφύγει η χειριστική συμπεριφορά και δεν ελέγχεται, τότε οδηγεί σε ανεπιθύμητες καταστάσεις. Αυτό ισχύει για κάθε σύστημα. Ομως ας ξέρουμε, ότι πολλοί άνθρωποι γύρω μας είναι εγκλωβισμένοι μέσα σε μια χειριστική σχέση, ασφυκτιούν και δεν μπορούν να ξεφύγουν. Στις σχέσεις πρέπει και τα δύο μέλη να νιώθουν εξίσου δυνατά και να βιώνουν ίση κατάσταση ελευθερίας. Αλλιώς μπορεί να χωρίσουν ή να ακουστεί ότι τον εγκατέλειψε ή πήρε το παιδί της και έφυγε, έως και τα πιο απίθανα της επικαιρότητας. Οταν ένα ζευγάρι όμως δυσλειτουργεί, πρέπει να ζητήσει βοήθεια. Κάτι που δεν είναι πάντα εύκολο, δεν νιώθεις ότι κινδυνεύεις εσύ ή το ζευγάρι σου. Σίγουρα όμως, η σιωπή δεν οδηγεί πουθενά. Στόχος είναι να γίνει πιο δυνατός ο αδύναμος και να ζητήσει βοήθεια. Να βγει από τη δυσλειτουργία και να μην διστάσει. Δεν είναι ταμπού και δεν πρέπει να σκέφτεται τι θα πουν οι άλλοι. u

| περί υγείας | 33

KYADA_x2 15/07/2021 2:00 μ.μ. Page 34

Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων Κι όμως την εποχή της πανδημίας έγιναν και… θαύματα! Ρεπορτάζ: Μάρθα Φραγκάκη

σως να ακούγεται υπερβολική η χρήση της λέξης «θαύμα» για μία δομή, αλλά στα μάτια όλων όσοι επωφελούνται από το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.) κάπως έτσι πρέπει να μοιάζει! Κι αν όλοι εμείς που έχουμε τουλάχιστον τα απαραίτητα (στέγη, τροφή, περίθαλψη) τακτοποιημένα, δούμε τον τρόπο που λειτουργεί η εν λόγω δομή, σίγουρα έτσι θα τη χαρακτηρίσουμε. Γιατί είναι ένα έργο που πραγματικά ξεχωρίζει για τα ελληνικά δεδομένα, που λειτουργεί σαν καλοκουρδισμένο ρολόι και που από τα μύχια του εκπέμπει ανθρωπιά, αγάπη, σεβασμό και κατανόηση! Και όλα αυτά πού; Στο κέντρο της Αθήνας, που πολλές φορές αυτές οι λέξεις φαίνεται να εκλείπουν, αν και ίσως είναι η περιοχή που τις χρειάζεται περισσότερο από τις άλλες, καθώς στις… αγκάλες της σκεπάζει όλους αυτούς που τις έχουν πραγματικά ανάγκη. Επισκέφτηκα το Κέντρο Υποδοχής και Αλλη-

- Κύριε Λέων, το Κέντρο Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.) έχει κερδίσει επάξια τον τίτλο της «ναυαρχίδας» των κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου Αθηναίων. Θέλετε να μας πείτε λίγα πράγματα για τη λειτουργία του; Πράγματι, το Κ.Υ.Α.Δ.Α. υποστηρίζει κάθε μήνα περισσότερους από 26.000 ανθρώπους. Οχι μόνο άστεγους, αλλά και άτομα και οικογένειες που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Για την υποστήριξη των απόρων ατόμων και οικογενειών δημιουργήσαμε ένα «Κοινωνικό Mall» όπου μπορούν να λάβουν πολύτιμα για την καθημερινή τους διαβίωση αγαθά και υπηρεσίες, από τις αντίστοιχες δομές: Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Φαρμακείο, Κοινωνικό Βιβλιοχαρτοπωλείο- Κατάστημα Παιχνιδιών, Κοινωνικό Πλυντήριο, καταστήματα ανδρικώνγυναικείων και παιδικών ενδυμάτων

34 | περί υγείας |

λεγγύης του Δήμου Αθηναίων για να μιλήσω με τον πρόεδρό του, τον γνωστό ιατροδικαστή, Γρηγόρη Λέων, και ξεναγήθηκα στους περισσότερους χώρους του. Εντυπωσιάστηκα με το πόσο ανθρώπινα μιλούσαν όλοι σε όλους (και όταν λέω όλοι εννοώ πως ακόμα και τον ίδιο τον κύριο Λέων τον ήξεραν όλοι οι ωφελούμενοι που συναντήσαμε και του μιλούσαν σαν να τον ήξεραν από πάντα), με την καθαριότητα και την οργάνωση όλων των χώρων, με την ασφάλεια που ένιωθες εκεί μέσα, αλλά πάνω από όλα με τα χαμόγελα που συνόδευαν τα πρόσωπά τους (και όχι τα ίδια τα χαμόγελα μπορεί να μην τα είδα λόγω μάσκας, αλλά όλων τα μάτια είχαν μία γαλήνη, μία χαρά, μία ηρεμία)! Aλλοι έπιναν τον καφέ τους, άλλοι έκαναν τεστ ανίχνευσης του κορωνοϊού, άλλοι έπλεναν τα ρούχα τους, άλλοι πήγαιναν να δανειστούν βιβλία, άλλοι έστρωναν το κρεβάτι τους, μα όλοι είχαν βρει το καταφύγιό τους!

και κατάστημα υποδημάτων. Δημιουργήσαμε επίσης τρία Κοινωνικά Ιατρεία, (Παθολογικό Ιατρείο, Ιατρείο Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικό Οδοντιατρείο), όπου οι ευάλωτοι συμπολίτες μας μπορούν να λάβουν πολύτιμες υπηρεσίες περίθαλψης. Το πιο εμβληματικό έργο μας είναι όμως το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων που εδώ και έναν χρόνο παρέχει πολύτιμες υπηρεσίες στον άστεγο πληθυσμό της πόλης. - Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων βρίσκεται στην καρδιά του κέντρου της Αθήνας, που το είχε ανάγκη πιο πολύ από κάθε άλλη περιοχή. Εχει τις κατάλληλες υποδομές για να καλύψει τις ανάγκες του Δήμου; Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων του Δήμου Αθηναίων

Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων άνοιξε τις πόρτες του στις 8 Απριλίου του 2020, εν μέσω του πρώτου lockdown, για να προσφέρει στους ανθρώπους που μέχρι τότε ζούσαν στον δρόμο, έναν ασφαλή, προστατευμένο και αξιοπρεπή χώρο διαβίωσης. Eχει λάβει τα εύσημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως καλή πρακτική για την αποτελεσματική προστασία του ευάλωτου πληθυσμού των αστέγων από τον νέο κορωνοϊό, καθώς εκεί, εκτός από στέγη και φαγητό, οι φιλοξενούμενοι βρήκαν πλήρη νοσηλευτική και ιατρική φροντίδα και ψυχοκοινωνική στήριξη, από κατάλληλα εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό, ιατρούς και νοσηλευτές, κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους. Ο κ. Λέων μάς έδωσε όλες τις πληροφορίες που θέλαμε να μάθουμε!

είναι μια δομή που έλειπε από την πόλη της Αθήνας, ένας χώρος που ήλθε να καλύψει το σύνολο των αναγκών του άστεγου πληθυσμού της πόλης. Στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων καταφέραμε να συγκεντρώσουμε όλες αυτές τις πολύτιμες υπηρεσίες σε ένα σημείο, στο Κέντρο Ημέρας, όπου ο άστεγος που κάνει την επιλογή να παραμείνει στον δρόμο μπορεί να κάνει ατομικό λουτρό, να πλύνει τα ρούχα του, να πάρει καθαρά ρούχα και φαγητό, να βρει ένα καθαρό και ασφαλές μέρος για να κοιμηθεί. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι έρχεται σε επαφή με

τις κοινωνικές υπηρεσίες μας, με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που σταδιακά κερδίζουν την εμπιστοσύνη του, με απώτερο στόχο την ένταξή του στη δομή σε πιο μόνιμη βάση (ξενώνας βραχείας φιλοξενίας). Στον χώρο του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων λειτουργεί επίσης Ξενώνας Βραχείας Φιλοξενίας. Με τους ανθρώπους που ζουν εκεί προσπαθούμε να κάνουμε ήδη «το επόμενο βήμα», αυτό της επανένταξης. Με προγράμματα κατάρτισης και επαγγελματικής αποκατάστασης, αφού ισορροπήσουμε τους ανθρώπους αυτούς τόσο σωματικά, όσο και ψυχικά, τους δίνουμε τα εφόδια και τη δύναμη για να αφήσουν μια για πάντα πίσω τους την αστεγία, για να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή. - Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι άνθρωποι που ωφελούνται από τις υπηρεσίες του Κ.Υ.Α.Δ.Α.; Γενικά, για να γίνει κάποιος ωφελούμενος του Κ.Υ.Α.Δ.Α. θα πρέπει να εγγραφεί στις υπηρεσίες μας με την προσκόμιση κάποιων αναγκαίων δικαιολογητικών. Και στον συγκεκριμένο τομέα βέβαια, αλλάξαμε αρκετά διαδικασίες και νοοτροπία, κάνοντας τα πράγματα απλούστερα, κυρίως για τους

KYADA_x2 15/07/2021 2:01 μ.μ. Page 35

άστεγους της πόλης. Ειδικά σε αυτή την ομάδα ωφελούμενων, έχουμε περιορίσει τα αρχικά απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα που πρέπει να προσκομιστούν σε ένα απλό έγγραφο ταυτοποίησης (ταυτότητα, διαβατήριο). Με αυτόν τον τρόπο προσπαθήσαμε να διευκολύνουμε την ένταξη των αστέγων στις δομές μας. - Με ποιον τρόπο μπορεί κάποιος να βοηθήσει στο έργο σας; Με πάγιο στόχο να προσφέρουμε περισσότερα σε περισσότερους ανθρώπους από την αρχή της θητείας μας αποφασίσαμε τη δημιουργία ενός Γραφείου Χορηγιών για την υποστήριξη του έργου του Κ.Υ.Α.Δ.Α. Κάθε διάθεση σε προσφορά, σε χρήματα, είδη ή προσωπική εργασία, μπορεί να μεταφραστεί από εμάς σε αντίστοιχες προτάσεις. Για να υποστηρίξει κάποιος το έργο μας, μπορεί να επικοινωνήσει με το γραφείο χορηγιών του Κ.Υ.Α.Δ.Α. στο 210-9233310. - Το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων είναι «παιδί του κορωνοϊού». Πώς καταφέρνετε να διατηρείτε την ασφάλεια των εργαζομένων και των ωφελούμενων την περίοδο που διανύουμε. Τι μέτρα λαμβάνετε; Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε τη λειτουργία του το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων λάβαμε πολύ αυστηρά μέτρα προστασίας -θα τολμούσα να πω αυστηρότερα από εκείνα που όριζε κάθε φορά η Πολιτεία. Συγκεκριμένα: n Εκπαιδεύσαμε προσωπικό και φιλοξενούμενους στην καθολική χρήση μάσκας. n Πραγματοποιούμε τακτικές απολυμάνσεις σε όλους τους χώρους της δομής. n Ορίσαμε χώρους καραντίνας κάτι που μας βοήθησε, ακόμη και τις ελάχιστες φορές που είχαμε κρούσμα, να μην υπάρξει διασπορά. n Πραγματοποιούμε από την αρχή της πανδημίας μαζικούς ελέγχους με rapid test στο σύνολο των φιλοξενουμένων και του προσωπικού μας, σε τακτά χρονικά διαστήματα. n Τοποθετήσαμε στις εισόδους της δομής μηχανήματα που πραγματοποιούν θερμομετρήσεις και παρέχουν αντισηπτικό. n Οι νοσηλευτές της δομής πραγματοποιούν συστηματικά θερμομετρήσεις σε ωφελούμενους και προσωπικό. n Υποστηρίζουμε τον εμβολιασμό των ωφελούμενων μας. Ηδη πάνω από το 50% των φιλοξενούμενων στο Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων έχει εμβολιαστεί. u

Σταύρος Β.: «Στο Κ.Υ.Α.Δ.Α. βρήκα την ψυχική μου ανάσα»

κτός από τον κ. Λέων, μίλησα και με τον αξιαγάπητο Σταύρο Β., ωφελούμενο της δομής και μου επιβεβαίωσε όσα είχα δει με τα μάτια μου. Μου είπε για το πόσο ανθρώπινα και φιλικά του φέρθηκαν στο Κ.Υ.Α.Δ.Α., για το γεγονός πως μπόρεσε να ονειρευτεί και πάλι για το μέλλον του, μένοντας στη δομή, και πως σιγά-σιγά καταφέρνει να σταθεί στα πόδια του και να δημιουργεί τη ζωή του από την αρχή. Θέλησα να μάθω για τη ζωή του, πώς κατέληξε το Κ.Υ.Α.Δ.Α. να είναι μονόδρομος για εκείνον. Ο κ. Σταύρος μου είπε πως όλα ξεκίνησαν όταν έχασε την εργασία του και από εκεί και πέρα συνέβησαν και άλλα γεγονότα τα οποία τον στιγμάτισαν, καθώς όπως είπε «ενός κακού μύρια έπονται». Οντας άνεργος, μαθαίνει πως η πολυαγαπημένη του αδερφή, η οποία ήταν ο μόνος άνθρωπος που του στάθηκε την εν λόγω περίοδο, πολεμούσε με τον καρκίνο σε μία άνιση μάχη, καθώς είχε πληροφορηθεί πως βρισκόταν σε τελικό στάδιο. Ο κ. Σταύρος πριν από αυτά ήταν άνθρωπος καριέρας, όπως είπε, δούλευε σε μία πολυεθνική εταιρεία στο τμήμα των πωλήσεων, με μεγάλη επιτυχία, έβγαζε αλλά και ξόδευε αρκετά χρήματα και τίποτα δεν τον προϊδέαζε για τη μελλοντική κατάσταση. Η ζωή του άλλαξε την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όπως πολλών. «Ενιωσα σαν να φεύγει ένα χαλί κάτω από τα πόδια μου», μου είπε χαρακτηριστικά. Πλέον, ανήκει στην πολύπαθη κατηγορία των μακροχρόνια ανέργων. Οι 90 μήνες ανεργίας του έχουν στοιχίσει σε ζωή. Τους μισούς από αυτούς τους βίωσε συντροφιά με το τέρας της κατάθλιψης. Ευτυχώς γρήγορα απευθύνθηκε σε ειδικούς και αφού ακολούθησε σαν σωστός στρατιώτης τη φαρμακευτική του αγωγή, κατάφερε και ξεπέρασε αυτό το εμπόδιο. Την περίοδο αυτή ζούσε στην αδερφή του, βλέποντάς την να υποφέρει και μπαινόβγαινε και σε μία ψυχιατρική κλινική με σύσταση γιατρού. «Ενιωσα σαν να είμαι ένα μικρό παιδί στα 49 μου έτη», έτσι περιέγραψε τη στιγμή που άρχισε να σκέφτεται ξανά καθαρά, χωρίς η κατάθλιψη να κατακλύζει το μυαλό του. Ο δρόμος από εκεί και πέρα τον οδήγησε στην Κατερίνη, με τη βοήθεια της αδερφής του, και κάποιων φίλων, ώστε να μπορέσει να κάνει το restart που ήθελε. Εκεί, όμως βίωσε τον κοινωνικό αποκλεισμό. «Ηταν σαν ο ΟΑΕΔ να ξέχασε την ηλικία μου». Χωρίς δουλειά, σε ένα σχετικά άγνωστο περιβάλλον, μετά τη μάχη του με την κατάθλιψη, δεν ήξερε πώς να σταθεί στα πόδια του και βοήθεια δεν έβρισκε ούτε από το κράτος, ούτε από τους παλιούς του συνεργάτες. Και πάλι όμως δεν το έβαλε κάτω. «Ξεκίνησα να αποκτώ δεξιότητες που δεν είχα. Με σύμμαχο το διαδίκτυο έπαιρνα γνώσεις για την τεχνολογία, την πληροφορική, για νέους τρόπους επικοινωνίας και marketing. Αυτό με γέμισε με θετικές σκέψεις». Τότε όμως ήρθε το μεγάλο χτύπημα για εκείνον.

Εχασε την αδερφή του. Τον άνθρωπο που αγαπούσε περισσότερο και το μοναδικό του στήριγμα στη ζωή. «Εχασα το μοναδικό συναισθηματικό μου στήριγμα», είπε και ακόμα και την ώρα που μιλάγαμε πρέπει να σκέφτηκε την εικόνα της. «Βρέθηκα ξανά στο πουθενά». Γύρισε στην Αθήνα και τον φιλοξένησε η ξαδέρφη του, σε ένα σπίτι, όμως που ήδη είχε ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα να αντιμετωπίσει. Ο τοξικοεξαρτημένος ανιψιός του σε συνδυασμό με τις καταστάσεις που προκάλεσε το lockdown δημιουργούσαν συνθήκες που μόνο κατάλληλες δεν τις χαρακτηρίζει κανείς για έναν άνθρωπο ψυχικά εξοντωμένο. «Ηταν το τελευταίο μου βήμα, πριν βγω στο δρόμο. Την βοήθησα και με βοήθησε όσο μπορούσε ο καθένας». Ωστόσο, η κατάσταση έγινε αφόρητη και κάποιες φορές ακόμα και επικίνδυνη. «Προτιμούσα να ήμουν έξω από το σπίτι. Ο ανιψιός μου ήθελε βοήθεια και ούτε εγώ, ούτε η μητέρα του μπορούσαμε να βοηθήσουμε. Τότε το internet βοήθησε για ακόμα μία φορά, καθώς διάβασα για το Κ.Υ.Α.Δ.Α. Ημουν απελπισμένος. Πήγα με τα πόδια ως εκεί και είπα τη ιστορία μου στους ανθρώπους του Πολυδύναμου. Μου έδωσαν κουράγιο για αρχή και γρήγορα, μετά από κάποιες συνεντεύξεις, μου έδωσαν την ευκαιρία να σωθώ. Στο Υπνωτήριο του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων, είμαι από τις 15 Δεκεμβρίου. Βρήκα ένα καταφύγιο. Το παρακάτω σκαλοπάτι θα με γύριζε πάλι πίσω σε όλα». Τον ρώτησα πώς είναι η ζωή του στη δομή. Το πρώτο πράγμα που μου είπε είναι πως οι άνθρωποι του Κ.Υ.Α.Δ.Α. τον βοηθούν με τα χαρτιά για τις προκηρύξεις και το βιογραφικό του, ώστε να βρει δουλειά. Ο άνθρωπος αυτός φαινόταν πλέον ότι είναι τόσο καλά, που ήταν έτοιμος να κάνει το επόμενο βήμα. «Μια αποτυχία, φέρνει την άλλη. Εγώ ήμουν τυχερός. Βρήκα το μαξιλάρι μου, την ψυχική ανάσα μου εδώ μέσα. Είμαι ευγνώμων για όλα. Είμαι ασφαλής, δεν κρύωσα, δεν πείνασα, είχα κάπου να μείνω. Κάνω μια βόλτα στο κέντρο και με πιάνει λύπη και τρόμος. Βλέπω τα παιδιά που είναι έξω και προσπαθώ να τα βοηθήσω. Τώρα πια έχει ξυπνήσει και πάλι ο εαυτός μου». Ο κ. Σταύρος εκεί μέσα σώθηκε. Εκεί ξαναγεννήθηκε. Μην αναρωτιέστε αν το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων του Δήμου Αθηναίων είναι απαραίτητο στο κέντρο της Αθήνας. Είναι ό,τι πιο χρήσιμο υπάρχει στην πόλη αυτή. Είναι ένα ζεστό σπίτι για όλους όσοι έχασαν τις σταθερές τους! Και να θυμάστε πως τις σταθερές εύκολα τις χάνεις, πολύ δύσκολα όμως τις ξαναβρίσκεις και το Κ.Υ.Α.Δ.Α. είναι ουσιαστικά εκεί για να βοηθήσει και σε αυτό. u

PSHFIOPOIHSH YGEIAS_x2 15/07/2021 2:01 μ.μ. Page 36

Ψηφιακός μετασχηματισμός στην υγεία SMS για ιατρικές εξετάσεις και mobile app υγείας Μετά την άυλη συνταγογράφηση και την πλατφόρμα για τον προγραμματισμό των ραντεβού για τον εμβολιασμό, σειρά έχουν και άλλες ψηφιακές ευκολίες. Γράφει η Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή

ι πρωτόγνωρες καταστάσεις που προκάλεσε στη ζωή των πολιτών η πανδημία COVID-19, με τα συνεχόμενα lockdown και τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, ανάγκασαν την κυβέρνηση να επιταχύνει την ψηφιοποιήση πολλών υπηρεσιών του κράτους. Ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας τέθηκε σε εφαρμογή η άυλη συνταγογράφηση και η πλατφόρμα για τον προγραμματισμό των ραντεβού για εμβολιασμό στο πλαίσιο της επιχείρησης «Ελευθερία». Επόμενος στόχος της κυβέρνησης είναι να υλοποιηθεί Εθνικό Πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην υγεία.

Οι πυλώνες και η χρηματοδότηση για την ψηφιοποίηση της Υγείας Το Εθνικό Πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην υγεία έχει σχεδιαστεί από το υπουργείο Υγείας με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ την υλοποίηση του εγχειρήματος θα αναλάβει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταικούρα, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» προβλέπει συνολικά για τον τομέα της υγείας την ενίσχυση, τη βελτίωση και τη μεταρρύθμιση

36 | περί υγείας |

της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, των Νοσοκομείων, της Πρόληψης και της Ψηφιακής Υγείας, με επιπλέον πόρους άνω των 1,5 δισ. ευρώ. «Αξιοποιούμε τη δυνατότητα που μας δίνουν τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας, προκειμένου αυτό να παρέχει υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας», δήλωσε ο κ. Σταικούρας. Για την ψηφιοποίηση υπηρεσιών υγείας έχουν εξασφαλιστεί από το Ταμείο Ανάκαμψης περίπου 300 εκατ. ευρώ, με στόχο να διευκολύνουν την πρόσβαση των ασθενών στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ). Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Κωτσιόπουλος, στο συνέδριο HealthIT επεσήμανε ότι οι 4 πυλώνες στους οποίους βασίζεται το Εθνικό Πρόγραμμα για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό στην Υγεία είναι οι εξής: εξάλειψη των ανισοτήτων στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, προσφορά λύσεων με νέες ψηφιακές υπηρεσίες στον πολίτη, να αποτελέσει ένα αξιόπιστο συνεργάτη του επαγγελματία υγείας και τέλος η δημιουργία πλήρως ψηφιοποιημένων νοσοκομείων που θα είναι ασφαλέστερα για τους ασθενείς. Παράλληλα ο κ. Κωτσιόπουλος ανέφερε ότι οι 4

στόχοι του Εθνικού Προγράμματος που θα αρχίσουν να υλοποιούνται τους επόμενους μήνες είναι: l Η εφαρμογή του Εθνικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας l Το Ψηφιακό Πρόγραμμα για τον Καρκίνο l Η Ψηφιακή αναβάθμιση των νοσοκομείων l Η διευρυμένη χρήση της τηλεϊατρικής «Η κυβέρνηση θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στη βιωσιμότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού στην υγεία, εξασφαλίζοντας του πόρους για την κάλυψη του κόστους λειτουργίας των ψηφιακών συστημάτων, αλλά και στην ανάπτυξη των ψηφιακών ηγετών μέσα στα νοσοκομεία (digital clinical leaders), οι οποίοι θα αναλάβουν την ψηφιακή αναβάθμισή τους», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας. Στο ίδιο συνέδριο, ο Γενικός Γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του υπουργείου Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, εξήγησε πως διαχειρίστηκε το υπουργείο την πανδημία και τι παρακαταθήκη υπάρχει πλέον, ώστε να πραγματοποιηθεί το βήμα της επόμενης ημέρας. Η δημιουργία υπηρεσιών έχει τον ασθενή ως κέντρο και εστιάζει σε τέσσερις βασικούς άξονες, οι οποίοι αφορούν την ολιστική αντιμετώπιση φροντίδας, την ενίσχυση της πρόληψης, τη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων και τη χρηματοδότηση βάσει των απο-

PSHFIOPOIHSH YGEIAS_x2 15/07/2021 2:02 μ.μ. Page 37

τελεσμάτων μέσω ξεκάθαρων και μετρήσιμων δεικτών. «Ολα αυτά δεν μπορούν να γίνουν πραγματικότητα χωρίς έναν ψηφιακό μετασχηματισμό στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση του πολίτη σε ένα ανθρωποκεντρικό σύστημα υγείας επιτυγχάνοντας την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων», επεσήμανε ο κ. Θεμιστοκλέους. Επίσης, ο Γενικός Γραμματέας παρουσίασε τη ψηφιακή στρατηγική για τη βελτιστοποίηση παροχής υπηρεσιών υγείας στον πολίτη με ανθρωποκεντρικό πρόσημο, οι οποίες εστιάζουν σε βασικούς άξονες, όπως ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας και τα e-ραντεβού, η ανάπτυξη των δυνατοτήτων τηλεϊατρικής, ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός του ΕΟΠΥΥ, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και διαχείριση φαρμάκων. Για την επίτευξη αυτών των στόχων σύμφωνα με τον κ. Θεμιστοκλέους θα πρέπει να υπάρξει αναδιάρθρωση του δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, ανακαίνιση των κτιρίων και αναβάθμιση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού.

Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας Ο Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας δεν είναι κάτι καινούργιο. Στην ουσία είναι ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ) που είχε θεσμοθετηθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΑΗΦΥ επί της ουσίας δεν λειτούργησε, διότι πρόσβαση στο σύστημα της ΗΔΙΚΑ για τη δημιουργία του φακέλου είχαν μόνο οι οικογενειακοί γιατροί που δεν ξεπερνούσαν τους 1.200, για τους δέκα εκατομμύρια ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ. Το υπουργείο Υγείας τώρα προχωράει στον ανασχεδιασμό του ηλεκτρονικού φακέλου, προσθέτοντας νέες υπηρεσίες. Στόχος της κυβέρνησης είναι ο Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας να περιλαμβάνει το αναλυτικό ιστορικό υγείας των πολιτών, τα στοιχεία της φαρμακευτικής αγωγής, τις διαγνωστικές εξετάσεις και τις νοσηλείες. Οταν ολοκληρωθεί ο Εθνικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας , θα πρέπει σε κάθε σημείο της χώρας, οι γιατροί ή οι μονάδες υγείας να μπορούν να ανοίγουν τον φάκελο των

ασθενών και να γνωρίζουν το πλήρες ιστορικό τους. Γεγονός που σημαίνει πως όλες οι δομές υγείας θα πρέπει να διασυνδεθούν ψηφιακά μεταξύ τους. Ταυτόχρονα, προϋπόθεση αποτελεί η πλήρης ψηφιοποίηση όλων των υπηρεσιών υγείας, όπως των διαγνωστικών εξετάσεων και των νοσηλειών, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν στη διάγνωση από οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η σύνδεση όλων των δεδομένων υγείας θα πρέπει να γίνει μεταξύ νοσοκομείων και των άλλων δημοσίων μονάδων υγείας, αλλά και του ιδιωτικού τομέα, ώστε να μπορούν οι γιατροί να έχουν πλήρη εικόνα της κατάστασης της υγείας των ασθενών. Με βάση τον σχεδιασμό, το εγχείρημα έχει αναλάβει να υλοποιήσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Βεβαιώσεις και ιατρική μέσω κινητού Αλλες ψηφιακές υπηρεσίες υγείας που έχει ως στόχο να προχωρήσει άμεσα η κυβέρνηση και την υλοποίηση τους έχει αναλάβει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αφορούν στη δημιουργία εφαρμογής (mobile app) υγείας για έξυπνα κινητά, τις ιατρικές ψηφιακές βεβαιώσεις, την προληπτική ιατρική και την τηλεσυμβουλευτική. Αναλυτικά οι υπηρεσίες αυτές θα λειτουργούν ως εξής:

Εφαρμογή υγείας για έξυπνα κινητά Το mobile app θα παρέχει στον πολίτη άμεση και εύκολη πρόσβαση στα στοιχεία που περιέχονται στη συνταγογράφηση και τα παραπεμπτικά για τον ίδιο και τα πρόσωπα που έχουν οριστεί ως προστατευόμενα μέλη του. Πρώτο βήμα στη διαδικασία είναι το «κατέβασμα» της δωρεάν εφαρμογής στο κινητό του τηλέφωνο. Στη συνέχεια, ο πολίτης, χρησιμοποιώντας τους ειδικούς κωδικούς της άυλης συνταγογράφησης, θα εισέρχεται στην Ηλεκτρονική Πύλη Υγείας, μέσω της οποίας θα μπορεί να εκτελεί σειρά ενεργειών. Μέσω της εφαρμογής θα έχει απευθείας πρόσβαση στην προϋπάρχουσα άυλη συνταγογράφηση και τα παραπεμ-

πτικά για φάρμακα και εξετάσεις, τόσο του ιδίου όσο και των προσώπων που έχουν οριστεί ως προστατευόμενα μέλη του. Στόχος είναι να γίνει ακόμη πιο εύχρηστη η άυλη συνταγογράφηση και πιο προσβάσιμη σε όλους.

Ιατρικές ψηφιακές βεβαιώσεις Στο σύστημα της συνταγογράφησης θα προστεθεί σύντομα η δυνατότητα κατάρτισης και ανάρτησης ψηφιακών ιατρικών βεβαιώσεων από γιατρούς όλων των ειδικοτήτων (παθολόγους, οφθαλμίατρους κ.λπ.), με στόχο την απλοποίηση της διαδικασίας εγγραφής σε χώρους άθλησης και συλλόγους. Μετά την εξέταση του ασθενούς, ο γιατρός θα καταχωρεί στο σύστημα τη βεβαίωση και ο ενδιαφερόμενος θα μπορεί να την αποστείλει ηλεκτρονικά και με άυλο τρόπο στην ενδιαφερόμενη υπηρεσία και φορέα, χωρίς εκτύπωση εγγράφων και χωρίς να απαιτείται η φυσική του παρουσία.

Προληπτική ιατρική Οι νέοι γονείς θα λαμβάνουν ειδοποιήσεις στο κινητό τους ως υπενθύμιση για τον εμβολιασμό των παιδιών τους. Περαιτέρω, προβλέπεται οι πολίτες να λαμβάνουν εξατομικευμένες ενημερώσεις για τη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων, με βάση την ηλικία και το φύλο τους για την ενίσχυση της πρόληψης και την προαγωγή της υγείας τους.

Τηλεσυμβουλευτική Με την αξιοποίηση των σχετικών τεχνολογικών εργαλείων, πρόκειται να επεκταθεί η παροχή εξ αποστάσεως συμβουλών από γιατρούς. Η πρωτοβουλία αυτή, που θα ξεκινήσει από την ψυχική υγεία και τα δερματολογικά νοσήματα, είναι ιδιαίτερα σημαντική ιδίως για τις ακριτικές και νησιωτικές περιοχές, καθώς θέτει την απομακρυσμένη επικοινωνία ιατρούασθενή σε ένα ξεκάθαρο και σαφές πλαίσιο.u

| περί υγείας | 37

PROIONTIKO_x2 15/07/2021 2:03 μ.μ. Page 38

Στο φαρμακείο της γειτονιάς Οι αγορές πριν τις διακοπές επιβάλλονται, πόσο μάλλον όταν έχουν να κάνουν με θέματα υγείας! Ερευνα αγοράς: Μάρθα Φραγκάκη

Pregnacare Plus Μία φόρμουλα για τις διατροφικές ανάγκες των εγκύων Το Pregnacare Plus της Vitabiotics αποτελεί ένα συμπλήρωμα διατροφής ειδικά σχεδιασμένο για τη διατροφική κάλυψη των εγκύων. Η συσκευασία περιέχει ταμπλέτες πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικά, καθώς και κάψουλες με ιχθυέλαια σε μια διπλή συσκευασία. Συγκεκριμένα το φολικό οξύ που περιέχει συμβάλλει στην ανάπτυξη των ιστών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, στη φυσιολογική σύνθεση των αμινοξέων, στο φυσιολογικό σχηματισμό του αίματος, στο φυσιολογικό μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης, στη φυσιολογική ψυχολογική λειτουργία, στη φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, στη μείωση της κούρασης και της κόπωσης, στη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης. Η συμπληρωματική λήψη φολικού οξέος αυξάνει τα επίπεδα του μητρικού φυλλικού οξέος. Τα χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος της εγκύου είναι ένας παράγοντας κινδύνου στην ανάπτυξη ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα στο έμβρυο.

38 | περί υγείας |

Collagen Pro-active Γιατί η ομορφιά πηγάζει από μέσα μας Το Collagen Pro-active ενεργοποιεί φυσικά τον οργανισμό ώστε να παράγει το δικό του κολλαγόνο, με πολλαπλά οφέλη για την υγεία και την ομορφιά: l Αναδόμηση του χόνδρου των αρθρώσεων l Αναπλήρωση του κολλαγόνου στο χόριο του δέρματος (κάτω από την επιδερμίδα) l Χαρίζει λάμψη στην επιδερμίδα l Δυναμώνει τα μαλλιά l Ενισχύει τα νύχια Η συστηματική λήψη του βοηθά στην καλύτερη κινητικότητα και μείωση του πόνου σε ποσοστά άνω του 80%, χαρίζοντας ευεξία, ελευθερία κινήσεων και καλύτερη ποιότητα ζωής. Τα αποτελέσματα είναι ορατά ήδη από τις πρώτες 4 εβδομάδες, όπως προκύπτει και από κλινικές και προκλινικές μελέτες που έχουν γίνει. Καθώς στη διάρκεια του ύπνου αυξάνεται η δυνατότητα απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό, ένα καπάκι Collagen Pro-active 30 λεπτά πριν από τον ύπνο μεγιστοποιεί την απορρόφηση και συσσώρευση πεπτιδίων κολλαγόνου στους χόνδρους των αρθρώσεων και το χόριο του δέρματος.

Wet Hankies Antibacterial Extra Safe Αποτελεσματική προστασία που εμπιστεύεστε Τα υγρά μαντήλια Wet Hankies Antibacterial Extra Safe, χάρη στην καινοτόμο σύνθεση ενισχυμένης δράσης, η οποία περιέχει ισχυρό ποσοστό αιθυλικής αλκοόλης και επιπλέον αντιβακτηριδιακό παράγοντα, δρουν ενάντια σε βακτήρια και ιούς (Η1Ν1, Η3Ν2) και είναι τα μόνα αντιβακτηριδιακά μαντήλια χεριών που εξασφαλίζουν επιστημονικά ελεγμένη δράση και κατά του κορωνοϊού SARS-CoV-2 (χρόνος επαφής 1’ βάσει ΕΝ14476). Ετσι, προσφέρουν αποδεδειγμένα ενισχυμένη αντιβακτηριδιακή προστασία, σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα (ΕΝ1276, ΕΝ1500, ΕΝ1650, ΕΝ14476), ενώ είναι εγκεκριμένα και από τον Ε.Ο.Φ.

Counterpain Ο ειδικός στον πόνο H Counterpain είναι θερμαντική αναλγητική κρέμα που προσφέρει, χάρη στη μοναδική σύνθεσή της με 3 δραστικά συστατικά, άμεση ανακούφιση από μυϊκούς πόνους. Η Counterpain απευθύνεται σε όλους όσους έχουν μυϊκούς πόνους: τους αθλητές, τους αθλούμενους, τους εργαζόμενους που καταπονούνται από σωματική εργασία (αγρότες, εργάτες, πωλητές που είναι συχνά όρθιοι ή στο δρόμο, κ.τ.λ), τους ανθρώπους που καταπονούνται από σωματική κόπωση (γονείς που έχουν μικρά παιδιά και τα παίρνουν συχνά αγκαλιά, άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, κ.τ.λ), τους ανθρώπους που έχουν κακή στάση σώματος (π.χ. στο γραφείο, δουλεύοντας για ώρες μπροστά στον υπολογιστή τους), τους ανθρώπους που από το άγχος, σφίγγουν τους μύες τους, και πολλούς άλλους! Με την Counterpain, νιώθετε τη δράση μέσω της θερμότητας και της χαρακτηριστικής μυρωδιάς (του σαλικυλικού μεθυλίου), διώχνοντας τον πόνο.

PROIONTIKO_x2 15/07/2021 2:04 μ.μ. Page 39

Almora PLUS Eﬀervescent Ενυδάτωση με γεύση λεμόνι Altion 4Sleep Για να ευχαριστιέστε τον καλοκαιρινό ύπνο Το Altion 4Sleep είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής που συμβάλλει καθημερινά στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου. Περιέχει 4 διαφορετικά φυτικά εκχυλίσματα χαμομηλιού, βαλεριάνας, πασιφλόρας και λυκίσκου, που προσφέρουν ανακούφιση από το καθημερινό στρες, εμπλουτισμένα με 1mg μελατονίνης, η οποία βοηθάει στη μείωση του χρόνου που χρειάζεται κάποιος για να κοιμηθεί. Επιπλέον, η μελατονίνη συμβάλλει στην ανακούφιση από το υποκειμενικό αίσθημα της χρονικής υστέρησης του βιολογικού ρολογιού (jet lag).

To almora PLUS Effervescent είναι συμπλήρωμα διατροφής σε αναβράζουσα μορφή με συνδυασμό ηλεκτρολυτών (Na, K, Cl), ψευδαργύρου (Zn), μαγνησίου (Mg) και δεξτρόζης. Ενυδατώνει τον οργανισμό και ενισχύει το ανοσοποιητικό. Το Almora PLUS Effervescent είναι ιδανικό για όσους ακολουθούν έντονους καθημερινούς ρυθμούς ζωής και χρειάζονται σωστή ενυδάτωση και προστασία του οργανισμού. Η σωστή ενυδάτωση δεν προϋποθέτει μόνο τη λήψη νερού αλλά και την ισορροπία των ηλεκτρολυτών στο σώμα μας, νατρίου, καλίου, χλωρίου, καθώς τελικά είναι αυτοί που ρυθμίζουν την κατανομή του νερού στο σώμα, βοηθούν τη σωστή διέλευση της ενέργειας και τη βελτίωση του μυϊκού και του νευρικού μας συστήματος. Το almora PLUS Effervescent περιέχει ποσότητα ψευδαργύρου που ισοδυναμεί με το 100% της απαιτούμενης ημερήσιας πρόσληψης ενός υγιούς οργανισμού σύμφωνα με τις οδηγίες και τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων. Το μαγνήσιο συμβάλλει στη μείωση της κούρασης, στην παραγωγή ενέργειας και στη φυσιολογική λειτουργία των μυών.

Luxurious Suncare Antioxidant Sunscreen Invisible Spray SPF 50+ Αντηλιακή προστασία με βιταμίνη C Διάφανo σπρέυ που μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα και γρήγορα σε στεγνό ή βρεγμένο δέρμα, δημιουργώντας έναν υδρόφοβο φραγμό. Η αντιοξειδωτική σύνθεση με βιταμίνη C και ενισχυμένο συνδυασμό UV φίλτρων προσφέρει ολοκληρωμένη προστασία από την UVA, UVB ακτινοβολία και αντιγηραντική δράση. Ενυδατώνει και προστατεύει το δέρμα από την οξειδωτική φθορά, ενώ βελτιώνει την υφή του, χωρίς να αφήνει ίχνη λιπαρότητας.

Actinica lotion H UV ακτινοβολία «βρήκε τον μπελά της» Η Actinica Lotion είναι κατάλληλη για την πρόληψη των ακτινικών κερατώσεων και του καρκινώματος από πλακώδες επιθήλιο σε άτομα υψηλού κινδύνου (ανοσοκατεσταλμένους). Προστατεύει από την UVA και UVB ακτινοβολία, καθώς περιέχει φωτοσταθερά φίλτρα ευρέως φάσματος και είναι ανθεκτική στο νερό. Παράλληλα, η Actinica Lotion ενυδατώνει και προστατεύει το δέρμα. Η απουσία αρώματος και προπυλενογλυκολών (PEG), εξασφαλίζει την καλή ανοχή του γαλακτώματος, ακόμα και από υπερευαίσθητα δέρματα. Η Actinica Lotion θα πρέπει να εφαρμόζεται σε επαρκή ποσότητα κάθε πρωί στις εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές. Επαναλάβετε την εφαρμογή, εάν η επαφή με τον ήλιο και το νερό είναι παρατεταμένη.

| περί υγείας | 39

WINDMEDICA_EYROKLINIKH_L 15/07/2021 2:04 μ.μ. Page 40

WinMedica: Επεκτείνει τη συνεργασία της με τη PharmaNutra Η φαρμακευτική παρουσίασε την κρέμα Cetilar για την αντιμετώπιση του πόνου σε μυς, αρθρώσεις και τένοντες.

WinMedica ανακοίνωσε την επέκταση της συνεργασίας της με την ιταλική εταιρεία PharmaNutra και παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα νέο ιατροτεχνολογικό προϊόν (Cetilar) για τη γρήγορη αντιμετώπιση του πόνου και την ανάκτηση της λειτουργικότητας σε μυς, αρθρώσεις και τένοντες, με φυσικό τρόπο. Βασικό πλεονέκτημα του Cetilar, είναι η καινοτόμος σύνθεσή του, από κετυλιωμένα λιπαρά οξέα μικρού μοριακού βάρους, φυτικής προέλευσης με αυξημένο λιπόφιλο χαρακτήρα και σε υψηλή περιεκτικότητα. Τα λιπαρά οξέα, ως γνωστόν, είναι συστατικά του οργανισμού μας και έχουν λιπαντική, αντιφλεγμονώδη και αναλγητική δράση. Οι ιδιότητες των λιπαρών οξέων και η ειδικά μελετημένη σύνθεσή του Cetilar, προσφέρει τριπλό όφελος: l Ανακουφίζει γρήγορα από τον πόνο και τη φλεγμονή l Λιπαίνει τους ιστούς και επαναφέρει την ελαστικότητά τους l Βελτιώνει την κινητικότητα

Πώς «λειτουργεί»: Η έντονη σωματική καταπόνηση, οι τραυματισμοί, ή ορισμένα νοσήματα μπορεί να τροποποιήσουν τη συγκέντρωσή των λιπαρών οξέων, επηρεάζοντας τη φλεγμονώδη διαδικασία και την ελαστικότητα των ιστών. Με την εφαρμογή της κρέμας (κάνοντας συστηματικό μασάζ) δυο φορές την ημέρα στην πάσχουσα περιοχή, εξασφαλίζεται η υψηλή και γρήγορη απορρόφηση, και αποκαθίσταται η συγκέντρωση των λιπαρών οξέων που λειτουργούν ευεργετικά στους ιστούς. Είναι εύκολη στη χρήση, χάρη στη μορφή κρέμας τοπικής εφαρμογής (χωρίς να χρωματίζει ή να αφήνει υπολείμματα στο δέρμα και στα ρούχα).

Το Cetilar, έχει κλινικά δεδομένα για 12 εβδομάδες συνεχούς χρήσης και συνιστάται για οστεοαρθρίτιδα, τενοντίτιδα, μυϊκούς πόνους, τραυματισμούς κατά την άθληση ή σε συνδυασμό με φυσικοθεραπεία και γενικώς για την αντιμετώπιση του πόνου σε αρθρώσεις, μυς ή τένοντες, που δυσκολεύουν τις καθημερινές δραστηριότητες, Εχει αναπτυχθεί από την ιταλική εταιρεία PharmaNutra, με την οποία η WinMedica διατηρεί σταθερή συνεργασία από το 2014. Ο κ. Μάριος Κοσμίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της WinMedica, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για την επέκταση της συνεργασίας μας με τη PharmaNutra και την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου μας, η οποία αποτελεί μια ουσιαστική επένδυση, που θέτει στο επίκεντρο τον ίδιο τον ασθενή. Η WinMedica, πιστή στο όραμά της, θα εξακολουθήσει να καινοτομεί και να ανοίγει δρόμους, στοχεύοντας στη συνεχή βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών, παρέχοντας άμεσες και προσιτές θεραπευτικές επιλογές».u

Διάκριση για την Ευρωκλινική Αθηνών Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Εγκεφαλικών πιστοποίησε την πρότυπη Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών της Ευρωκλινικής Αθηνών.

ην εξαιρετικά τιμητική πιστοποίηση «ESO Stroke Unit» από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Εγκεφαλικών (European Stroke Organisation) έλαβε η πρότυπη Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών της Ευρωκλινικής Αθηνών. Η αναγνώριση αυτή εντάσσει την Ευρωκλινική και τη χώρα μας στο επιλεγμένο δίκτυο των νοσοκομείων της Ευρώπης, που διαθέτουν τα υψηλά ποιοτικά κριτήρια παροχής εξειδικευμένης υποστήριξης και θεραπείας σε ασθενείς με εγκεφαλικό. Πρόκειται για την επιβεβαίωση της ποιοτικής λειτουργίας της πρότυπης Μονάδας Εγκεφαλικών που περιλαμβάνει: l Ολοκληρωμένη και υψηλού επιπέδου κατάρτιση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού l Τελευταίας τεχνολογίας ιατροτεχνολογικό ειδικό εξοπλισμό l Στοχευμένη και πολυεπίπεδη συνερ-

40 | περί υγείας |

γασία πολλαπλών ιατρικών ειδικοτήτων. Συγκεκριμένα, η έμπειρη και εξειδικευμένη διεπιστημονική ομάδα (νευρολόγοι, επεμβατικοί νευροακτινολόγοι, καρδιολόγοι, ακτινολόγοι, νευροχειρουργοί, παθολόγοι) αξιοποιεί ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό αιχμής (αξονικό και μαγνητικό τομογράφο, αγγειογράφο) και ειδικά λογισμικά τεχνητής νοημοσύνης, αποτελώντας την πιο αξιόπιστη επιλογή για την αντιμετώπιση των ασθενών με εγκεφαλικό στο κέντρο της Αθήνας. Η Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών της Ευρωκλινικής εφημερεύει όλη μέρα, κάθε μέρα, 365 ημέρες τον χρόνο και επιτυγχάνει σε σύγκριση με μη-πι-

στοποιημένες μονάδες: Γρηγορότερη πρόσβαση σε θεραπεία l Μείωση θνησιμότητας και αναπηρίας l Μικρότερο χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο l Μικρότερο χρόνο αποκατάστασης l Πρώιμη έναρξη κινητοποίησης ασθενών l Αποφυγή επιπλοκών l Δευτερογενή πρόληψη εγκεφαλικού στο 100% των ασθενών Ο διευθύνων σύμβουλος ομίλου Ευρωκλινικής, Αντώνης Βουκλαρής, ανέφερε «Είμαστε πολύ περήφανοι για αυτή τη διάκριση, καθώς αποδεικνύεται η υψηλή ποιότητα και η εξειδίκευση της Μονάδας Εγκεφαλικών της Κλινικής μας, η οποία σε συνδυασμό με τη στρατηγική τοποl

θεσία της Ευρωκλινικής Αθηνών στο κέντρο της Αθήνας, έχουν σαν αποτέλεσμα πολλοί συνάνθρωποί μας να μπορούν να έχουν φυσιολογική και ποιοτική ζωή χωρίς αναπηρίες, ακόμα και μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο». Η υπεύθυνη Μονάδας Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων της Ευρωκλινικής, Βάσω Ζησιμοπούλου, δήλωσε από την πλευρά της: «Το εγκεφαλικό είναι η πρώτη αιτία αναστρέψιμης αναπηρίας παγκοσμίως και για αυτό η άμεση προσέλευση του ασθενούς σε μία εξειδικευμένη και πλήρως οργανωμένη μονάδα είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιβίωσή του και την αποφυγή αναπηρίας. Η Μονάδα μας πιστοποιήθηκε ως μια από τις καλύτερες στην Ευρώπη, γιατί λειτουργεί με ένα οργανωμένο πλαίσιο, ακολουθώντας τα πιο σύγχρονα επιστημονικά guidelines για την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού». u

YGEIA_MSD_R 15/07/2021 2:04 μ.μ. Page 41

Υγεία: Βραβείο από το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης «Χρυσό» στο ΥΓΕΙΑ για τις πρακτικές Εταιρικής Υπευθυνότητας & Βιώσιμης Ανάπτυξης.

έα διάκριση και μάλιστα «GOLD» έλαβε το ΥΓΕΙΑ από το Ινστιτούτο Εταιρικής Ευθύνης, σχετικά με τις επιδόσεις του στον τομέα της Εταιρικής Υπευθυνότητας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, για το 2020 - 2021. Είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που το ΥΓΕΙΑ διακρίνεται στον συγκεκριμένο θεσμό, ανάμεσα στις καλύτερες εταιρείες της χώρας, σχετικά με τις πρακτικές Εταιρικής Υπευθυνότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης που εφαρμόζει. Η αξιολόγηση των εταιρειών πραγματοποιείται

κάθε χρόνο σύμφωνα με τα κριτήρια του Εθνικού Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης (CR Index) και του CRI Pass. Πρόκειται για δύο διεθνώς αναγνωρισμένα συστήματα που εξετάζουν, αναλύουν και αξιολογούν τις επιδόσεις των εταιρειών στο πεδίο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Την εκδήλωση του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης, που φέτος πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, προλόγισαν η κα Νιόβη Ρίγκου, Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρω-

παϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, ο κ. Χρήστος Σταϊκούρας, Υπουργός Οικονομικών και ο κ. Βασίλης Κοντοζαμάνης, Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας. Στο πλαίσιο της νέας διάκρισης, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΥΓΕΙΑ, κ. Ανδρέας Καρταπάνης δήλωσε: «Στο ΥΓΕΙΑ γνωρίζουμε καλά πως η ευθύνη μας δεν περιορίζεται μόνο σε όσους μας εμπιστεύονται την υγεία τους. Απλώνεται στην κοινωνία, στο περιβάλλον, στη χώρα. Θέλουμε κάθε όφελος που δημιουργείται από τη δραστηριότητά μας, κάθε μας πράξη, να αφήνει ένα ουσιαστικό, θετικό αποτύπωμα για όσο το δυνατόν περισσότερους. Ετσι αντιλαμβανόμαστε την ανάπτυξη, εδώ και 50 ολόκληρα χρόνια. Έτσι αποκτά πραγματικό νόημα η κατάκτηση της κορυφής». u

Η MSD ανανέωσε την πολιτική γονικών αδειών για τους εργαζομένους της Η εταιρεία πέραν όλων των άλλων παρέχει και άδεια πατρότητας διάρκειας 12 εβδομάδων με πλήρεις αποδοχές.

βιο-φαρμακευτική εταιρία MSD προχώρησε σε ανανέωση της πολιτικής αδειών της, όσον αφορά τις γονικές άδειες των 180+ εργαζομένων της. Επιθυμώντας να στηρίξει έμπρακτα όλους τους νέους γονείς, ανεξαρτήτως του φύλου τους και ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο απέκτησαν το παιδί ή τα παιδιά τους (γέννηση, υιοθεσία, παρένθετη μητρότητα), αποφάσισε τις ακόλουθες παροχές, με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2021: l Αδεια μητρότητας, διάρκειας 17 εβδομάδων, με πλήρεις αποδοχές,

σε όλες τις εργαζόμενες γυναίκες που γέννησαν παιδί/ παιδιά . Αδεια μητρότητας, διάρκειας 12 εβδομάδων, με πλήρεις αποδοχές, σε όσες εργαζόμενες γυναίκες έγιναν μητέρες μέσω υιοθεσίας ή μέσω παρένθετης μητέρας. Αδεια πατρότητας, διάρκειας 12 εβδομάδων, με πλήρεις αποδοχές, σε όσους εργαζόμενους άνδρες απέ-

κτησαν παιδί/παιδιά μέσω γέννησης, υιοθεσίας ή παρένθετης μητέρας. Πέραν της ενίσχυσης του ρόλου της μητρότητας, η MSD στηρίζει έντονα και την πατρότητα. Η χορήγηση άδειας πατρότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική και συμβάλλει στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Οι άδειες πατρότητας βοηθούν τον πατέρα να αναπτύξει ισχυρό δεσμό με το παιδί του, γεγονός που συμβάλλει στην καλή υγεία και στη θετική αναπτυξιακή πορεία του παιδιού. Στόχος των παροχών αυτών είναι η ενίσχυση του εργασιακού περιβάλλοντος της MSD, ώστε αυτό να χαρακτηρίζεται από ίσες ευκαιρίες, δικαιοσύνη, συμπερίληψη και πολυμορφία. Με τις εκτεταμένες γονικές άδειες σε

όλες τις εργαζόμενες και σε όλους τους εργαζόμενους της MSD, προσφέρεται ευελιξία και υποστήριξη, ώστε οι νέοι γονείς να περνούν περισσότερο χρόνο με το/τα παιδί/παιδιά τους. Η κα Αθηνά Σταύρου, HR Lead MSD Ελλάδας, Κύπρου και Μάλτας, υπογραμμίζει: «Mε τη νέα μας πολιτική θέλαμε να ενδυναμώσουμε τη μητέρα ανεξαρτήτως μεθόδου τεκνοποίησης, αλλά και να δώσουμε τη δυνατότητα στον πατέρα να χαρεί μια από τις σημαντικότερες στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου. Τον ερχομό μιας νέας ζωής! Η νέα μας πολιτική αντικατοπτρίζει τα πιστεύω μας στην ισότητα και τη διαφορετικότητα καθώς και τη διάθεση μας να συνεισφέρουμε πάντα στη δημιουργία ίσων ευκαιριών για όλους. u

| περί υγείας | 41

NOVARTIS_IASO_L 15/07/2021 2:10 μ.μ. Page 42

«Συμμαχία» Novartis και Hewlett Packard Enterprise για την παγκόσμια υγεία H συνεργασία έγινε στο πλαίσιο των προσπαθειών της φαρμακευτικής να βελτιώσει την πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και σε φάρμακα.

συνεργασία θα εστιάσει σε τρεις καταλυτικούς παράγοντες για την παγκόσμια υγεία: εντοπισμός και ενσωμάτωση σύνθετων πηγών δεδομένων που αφορούν την υγεία, προώθηση της εφαρμογής της τεχνητής νοημοσύνης, της μηχανικής μάθησης και της γεωχωρικής ανάλυσης σε αυτά τα δεδομένα, και διεύρυνση της πρόσβασης στην τεχνολογία σε απομακρυσμένες και ανεπαρκώς εξυπηρετούμενες περιοχές. Ως πρώτη περίπτωση αξιοποίησης της συνεργασίας, θα επιδιωχθεί να αναπτυχθεί μια λύση επιτήρησης νόσου αναφορικά με τον δάγκειο πυρετό, εστιάζοντας αρχικά στην Ινδία. «Η Novartis δεσμεύεται να αξιοποιήσει στο μέγιστο την τεχνογνωσία και το οργανωτικό δυναμικό της, προκειμένου να αντιμετωπίσει μείζονος σημασίας ανεπίλυτες προκλήσεις αναφορικά με την παγκόσμια υγεία. Με την

Hewlett Packard Enterprise, θα επιδιώξουμε να αξιοποιήσουμε δεδομένα, ψηφιακές και τεχνολογικές δυνατότητες, προκειμένου να μεγιστοποιήσουμε αυτό το αποτέλεσμα», δήλωσε ο Lutz Hegemann, Group Head of Corporate Aﬀairs and Global Health της Novartis. Οι σχετιζόμενες με τα δεδομένα πληροφορίες είναι σημαντικές για τη βελτίωση της πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη και σε φάρμακα, ιδιαίτερα σε συνθήκες χαμηλής διαθεσιμότητας πόρων, γιατί επιτρέπουν στους ιθύνοντες λήψης αποφάσεων να στοχεύουν σε παρεμβάσεις με τις οποίες επιτυγχάνεται το μέγιστο αποτέλεσμα. Ωστόσο, συχνά, δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα ή είναι παρωχημένα, ελλιπή ή δεν υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή. Ως εκ τούτου, η Novartis και η HPE στοχεύουν στον εντοπισμό και την ενσωμάτωση ποικίλων πηγών δεδομένων, ώστε οι πληροφορίες σχετικά με τις ασθένειες σε πραγματικό χρόνο να καθορίζουν τις στοχευμένες στρατηγικές αντιμετώπισης.u

ΙΑΣΩ: Γαστρικό botox H σύγχρονη μη επεμβατική μέθοδος για την απώλεια βάρους.

όμιλος ΙΑΣΩ υιοθετεί καινοτόμες και ασφαλείς μεθόδους διάγνωσης και θεραπείας, επιδιώκοντας διαρκώς τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το γαστρικό botox είναι μία σύγχρονη, ασφαλής, οικονομική και αποτελεσματική, μη επεμβατική τεχνική απώλειας βάρους, η οποία διενεργείται από την εξειδικευμένη ιατρική ομάδα της Β΄ Γαστρεντερολογικής – Ηπατολογικής Κλινικής του ΙΑΣΩ. Στηρίζεται στην καινοτόμο ενδοσκοπική μέθοδο του γαστρικού botox, δηλαδή στην έγχυση μέσω ενέσεων βοτουλινικής τοξίνης στο γαστρικό τοίχωμα, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παράταση του αισθήματος της γαστρικής πληρότητας και τη μείωση του αισθήματος της πείνας. Απευθύνεται σε: l Υπέρβαρους ασθενείς με ΒΜΙ (δείκτη μάζας σώματος) από 25 – 29,9. l Ασθενείς που έχουν ήδη υποβληθεί

42 | περί υγείας |

σε βαριατρική επέμβαση και έχουν ανακτήσει βάρος. l Παχύσαρκους ασθενείς με ΒΜΙ>40, που δεν είναι εφικτό να χειρουργηθούν (προετοιμασία για χειρουργική επέμβαση). l Περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται σύντομη απώλεια βάρους, για λόγους υγείας ή για αισθητικούς λό-

γους, όπως μετά από εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση, διαταραχές θυρεοειδούς, μετά από διακοπή καπνίσματος, σακχαρώδους διαβήτη, μεταβολικού συνδρόμου καθώς ακόμα και κιλά καραντίνας. Διενεργείται μέσω γαστροσκόπησης υπό αναισθησιολογική επίβλεψη, έχει μικρή διάρκεια (περίπου 30 λεπτά),

δεν απαιτεί νοσηλεία, είναι καλά ανεκτή στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών και δεν απαιτεί αποχή από τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Το πρόγραμμα διαρκεί από 4 έως 6 μήνες και περιλαμβάνει διατροφολογική καθοδήγηση από το Τμήμα Διατροφικής Υποστήριξης και Διαιτολογίας του ΙΑΣΩ.u

IOBE_R 15/07/2021 2:06 μ.μ. Page 43

Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα Γεγονότα και στοιχεία 2020 Το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, παρουσίασε τις εξελίξεις στον χώρου του φαρμάκου σε Ελλάδα και Ευρώπη.

την ετήσια έκθεση «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και στοιχεία 2020» παρουσιάζονται οι εξελίξεις και οι τάσεις σε Ελλάδα και Ευρώπη, στον χώρο του φαρμάκου και της υγείας. Εμφαση δίνεται στις τρέχουσες προκλήσεις που ο κλάδος αντιμετωπίζει και στις προοπτικές που διαμορφώνονται στον τομέα της υγείας. Η φετινή έκθεση αποτυπώνει τις σημαντικές προκλήσεις που δημιούργησε στην παγκόσμια κοινότητα το 2020 και το 2021 η πανδημία COVID-19. Για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με τις χώρες-μέλη έλαβε αποφάσεις με βραχυπρόθεσμο, αλλά και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, για την προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών της Ε.Ε. και για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών. H κρίση του κορωνοϊού έχει προκαλέσει σημαντική οικονομική υποχώρηση στην ελληνική οικονομία (ύφεση -8,2%), όπως και σε άλλες ανεπτυγμένες και βιομηχανοποιημένες χώρες του κόσμου. Συγχρόνως, τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας καλούνται να επαναξιολογήσουν τη δημόσια χρηματοδότηση για δαπάνες υγείας. Οι ανάγκες του πληθυσμού για δαπάνες υγείας και φαρμάκου επηρεάζονται από τις συνήθεις δημογραφικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας της υγείας στη χώρα μας. Χαρακτηριστικά, η διαχρονική μείωση των γεννήσεων (κατά 41 χιλ. άτομα το 2019) και η αύξηση του γηραιότερου πληθυσμού (65+ ετών), από 22,3% του συνολικού πληθυσμού το 2020 στο 33,5% το 2060, οδηγούν σε αυξανόμενη ανάγκη για δημόσια χρηματοδότηση σε υγειονομική περίθαλψη και φαρμακευτική κάλυψη. Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα έχει ενισχυθεί σημαντικά, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι αυτή μπορεί να διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα σε ένα περιβάλλον μακροχρόνιας ανεργίας και μείωσης του εισοδήματος. Στον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, στην Ελλάδα η συνολική εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε στα €3,9 δισ. το 2020 (μόλις τα €2 δισ. αποτελούν δημόσια χρηματοδότηση). Το βάρος παραμένει στους ασθενείς και στον ιδιωτικό τομέα με το μεγαλύτερο μέρος να το επωμίζεται ο φαρμακευτικός κλάδος, μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών και εκπτώσεων (clawback & rebates) που καταβάλλει, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβλήθηκαν για τη συγκράτησή τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η φαρμακευτική βιομηχανία συνεχίζει να καλύπτει τις ανάγκες των Ελλήνων ασθενών σε φάρμακα, μέσω των υποχρεωτικών επιστροφών, διαθέτοντας δωρεάν πάνω από 1 στα 3 φάρμακα σε εξωνοσοκομειακό και σχεδόν 1 στα 2 φάρμακα σε νοσοκομειακό επίπεδο. Σημαντική παραμένει η αναπτυξιακή προοπτική της φαρμακοβιομηχανίας, καθώς η δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη, αντιπροσωπεύει το 5% της συνολικής ιδιωτικής δαπάνης στην Ελ-

Από αριστερά: Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, και ο επιστημονικός σύμβουλος του ΙΟΒΕ, Αγγελος Τσακανίκας.

λάδα (2017), ενώ από το 2002 μέχρι και το 2020 διεξήχθησαν 3.114 κλινικές μελέτες ανεξαρτήτου τύπου και φάσης (1.800 ολοκληρωμένες). Η παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων σε αξία το 2019 ανήλθε σε €1,4 δισ., ενώ η προστιθέμενη αξία στα €1,2 δισ. (6,6% μερίδιο στον κλάδο της μεταποίησης). Οι απασχολούμενοι στην παραγωγή φαρμακευτικών προϊόντων και σκευασμάτων ξεπέρασαν τα 23,3 χιλ. άτομα το 2020, με το 57,1% των απασχολούμενων να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (για το 2018). Σημαντικός είναι και ο ρόλος του φαρμακευτικού κλάδου στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο, καθώς οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθαν το 2020 σε €2,9 δισ. και αντιστοιχούν στο 9,4% των ελληνικών εξαγωγών όλων των αγαθών για το 2020. Το ΙΟΒΕ προχώρησε και σε μια νέα εκτίμηση του οικονομικού αποτυπώματος του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, η συνολική συνεισφορά του κλάδου του φαρμάκου σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε €6,7 δισ. (3,6%) το 2019. Ετσι, για κάθε 1€ προστιθέμενης αξίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, δημιουργούνται άλλα 3,3€ στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 153 χιλ. θέσεις εργασίας. Δηλαδή, κάθε θέση εργασίας στον κλάδο του φαρμάκου υποστηρίζει άλλες 3 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης συνολικά στην οικονομία. Τέλος, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται περίπου στα €2 δισ. Στην ομιλία του ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Ολύμπιος Παπαδημητρίου, σημείωσε: «Ο κλάδος του φαρμάκου είναι ένας κλάδος στρα-

τηγικής σημασίας για τη χώρα μας με ισχυρό οικονομικό αποτύπωμα. Τα σημαντικά βήματα που έγιναν την προηγούμενη περίοδο για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του κλάδου μας, είναι απαραίτητο να συνεχιστούν, αφενός γιατί χρειαζόμαστε περισσότερη προβλεψιμότητα, αφετέρου διότι η λύση στα προβλήματα που ανέδειξε η πανδημία περιλαμβάνει αναμφίβολα έναν εύρωστο φαρμακευτικό κλάδο που θα είναι στυλοβάτης στη διασφάλιση της καλής δημόσιας υγείας. Η εξάλειψη των καθυστερήσεων στην είσοδο νέων φαρμάκων στη χώρα πρέπει να συνεχιστεί, ενώ είναι ακόμη πιο σημαντικό να ολοκληρωθούν σημαντικές δομικές μεταρρυθμίσεις που λιμνάζουν για χρόνια. Εχουμε καταθέσει στην κυβέρνηση από τον Ιούνιο του 2020 ρεαλιστικές και τεκμηριωμένες προτάσεις που συμπυκνώνονται σε 7 πυλώνες δράσεων: 1ος: Επαναπροσδιορισμός της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και συνυπευθυνότητα φαρμακοβιομηχανίας με την Πολιτεία. 2ος: Αύξηση αποτελεσματικότητας των δαπανών υγείας, ολοκλήρωση μεταρρυθμίσεων, ενίσχυση ΠΦΥ. 3ος: Αναθεώρηση του μηχανισμού των υποχρεωτικών επιστροφών. 4ος: Ενίσχυση της πρόσβασης των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες. 5ος: Προώθηση επενδύσεων, με την ενίσχυση των κινήτρων για παραγωγικές επενδύσεις και επενδύσεις σε κλινικές μελέτες, Data Centers και ενίσχυση συνεργασιών διεθνών και ελληνικών επιχειρήσεων. 6ος: Ενίσχυση εποπτείας συστήματος και αξιοποίηση ψηφιακών δυνατοτήτων. 7ος: Προώθηση κοινωνικής και ηθικής ευθύνης. u

| περί υγείας | 43

ONYXOMYKITHASH_L 15/07/2021 2:06 μ.μ. Page 44

Συμπτώματα Πάχυνση νυχιών Εύθραυστα, τραχιά νύχια n Παραμορφωμένα σε σχήμα νύχια n Θαμπά n Αποχρωματισμός και πάχυνση του δέρματος κάτω από το νύχι n Αποκόλληση του νυχιού από το υγιές δέρμα n n

Βασικές αρχές υγιεινής Να αποφεύγουμε να περπατάμε με γυμνά πόδια σε δημόσιους χώρους. n Να σκουπίζουμε σχολαστικά τα πόδια μας. n Να κόβουμε τα νύχια μας και να καθαρίζουμε τις περιοχές που έχουν την τάση για πάχυνση. n Να μη χρησιμοποιούμε τα ίδια εργαλεία στα νύχια που έχουν προσβληθεί από μύκητες. n Να φοράμε άνετα με ανατομική στήριξη και καλής ποιότητας παπούτσια, ώστε να μην πιέζονται τα δάκτυλα των ποδιών. n Να χρησιμοποιούμε βαμβακερές κάλτσες, τις οποίες να αλλάζουμε μετά την πρώτη χρήση. n Να χρησιμοποιούμε αντιμυκητιασικό ταλκ μέσα στα παπούτσια, ώστε να απορροφάται η υγρασία. n Να επισκεφθούμε άμεσα τον ειδικό, αν παρατηρήσουμε κάτι διαφορετικό στα πόδια μας. n

Ονυχομυκητίαση Ενα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στα πόδια που βλέπουν οι ποδίατροι κυρίως μετά το καλοκαίρι.

Ενα επίσης πολύ συχνό πρόβλημα είναι η ονυμυκητίαση ποδιών, γνωστή και ως το χομυκητίαση. Είναι μια συχνή πάθηση, η οποία «Πόδι του Αθλητή» είναι μια κοινή λοίαρχικά παρουσιάζεται ως λευκή κηλίδα στην μωξη των πελμάτων και των μεσοδαάκρη των νυχιών. Προσβάλλει ένα ή κτύλιων περιοχών από μύκητες και περισσότερα νύχια, συνήθως των ποσυνήθως έχει έξαρση το καλοκαίρι, διών. Κάποιες φορές προκαλεί πόνο λόγω της ανόδου της θερμοκρακαι πάχυνση των νυχιών, με αποτέσίας. Ωστόσο πιο ευπαθείς ομάδες λεσμα να χρειαστεί τη φροντίδα του θεωρούνται οι αθλητές, οι ηλικιωειδικού, καθώς και κατάλληλη φαρμένοι, καθώς και άτομα που πάσχουν μακευτική αγωγή. από διαβήτη, κυκλοφορικές διαταΗ πάθηση αφορά κυρίως ενήλικες. ραχές, υπερβολική εφίδρωση, και Συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερες άτομα που έχουν αδύναμο ανοσοηλικίες. Κάποιες ομάδες ανθρώπων ποιητικό σύστημα. διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να Οι συνθήκες που ευνοούν την ανάπροσβληθούν από μύκητα, όπως άτοπτυξη μυκήτων είναι η υγρασία και Γράφει η μα με διαβήτη, αθλητές, άτομα με η υψηλή θερμοκρασία. ΣυγκεκριμέΜάνος Αρβανιτάκης κινητικά προβλήματα, ή άτομα με να, τα κλειστά παπούτσια κρατούν Ποδολόγος - Ποδίατρος, κυκλοφοριακές διαταραχές (αγγειτα πόδια ζεστά και υγρά. Επίσης, τα Πρ. Ελληνικού Συλλόγου οπάθεια). Ατομα που ιδρώνουν έναποδυτήρια ευνοούν την ανάπτυξη Ποδιάτρων - Ποδολόγων μυκήτων αφού είναι ζεστοί και υγροί Msc. Bsc (Hons) Podiatry MPS τονα, άτομα που κάνουν χρήση κοινόχρηστων ντους στο γυμναστήριο χώροι. ή στην πισίνα. Ωστόσο, ο αριθμός των περισταΟι μύκητες μπορούν να μεταδοθούν είτε με τικών αυξάνεται κάθε χρόνο και στα παιδιά, ιδιάμεση επαφή, δηλαδή από άνθρωπο σε άνθρωπο αίτερα σε αυτά που έχουν σακχαρώδη διαβήτη ή από ζώο σε άνθρωπο, είτε με έμμεση επαφή, ή σε αυτά που έχουν την τάση να βάζουν τα δάδηλαδή από το έδαφος, την άμμο, τις πετσέτες. κτυλά τους στο στόμα.u Επίσης, καλό θα ήταν να μην χρησιμοποιούν άλλα άτομα τα προσωπικά μας αντικείμενα (πετσέτες, σαγιονάρες), εκτός και αν γνωρίζουμε ότι δεν εμφανίζουν κάποια μορφή μυκητίασης. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα της μυκητίασης είναι η κακοσμία των ποδιών. Οι μύκητες των ποδιών εκδηλώνονται με δερματικό εξάνθημα ανάμεσα ή κάτω από τα δάκτυλα, επάνω στο πέλμα ή στα πλαϊνά του ποδιού. Το δέρμα σκάει, ξεφλουδίζει, γίνεται κόκκινο και μαλακώνει, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πληγές ανάμεσα στα δάκτυλα, στις φτέρνες και στα πέλματα. Ολη αυτή η κατάσταση δημιουργεί ερεθισμό, κνησμό και πόνο. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι πολύ σημαντικός παράγοντας, ώστε η μυκητίαση να μην εξελιχθεί σε χρόνια δερματοπάθεια.

44 | περί υγείας |

Διάγνωση Ο γιατρός με την κλινική εξέταση κάνει τη διάγνωση των μυκητιάσεων. Επίσης, χρειάζεται και η μικροσκοπική εξέταση, καθώς και η καλλιέργεια του δέρματος των νυχιών από την περιοχή που φαίνεται πως έχει προσβληθεί.

Θεραπεία Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι φαρμακευτικών αγωγών: n Η δια στόματος αγωγή (αντιμυκητιασικά χάπια) n Οι τοπικές θεραπείες (με σκευάσματα και αντιμυκητιασικά φάρμακα) n Συνδυασμός και των δύο n Χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση του νυχιού n Με laser Η θεραπεία που θα ακολουθήσει ο θεράπων γιατρός εξαρτάται από τη βαρύτητα της λοίμωξης. Μπορεί να γίνει και συνδυασμός των δύο στην περίπτωση που έχει προσβληθεί και η μήτρα του νυχιού. Και οι δύο θεραπείες σκοτώνουν τον μύκητα και αποτρέπουν τον πολλαπλασιασμό του υπολειπόμενου μύκητα κάτω από τα νύχια. Τέλος, η θεραπεία των ποδιών μας πρέπει να γίνεται από ειδικούς ποδολόγους – ποδίατρους στα ειδικά διαμορφωμένα κέντρα. Πρέπει να τηρούνται οι απαραίτητες προδιαγραφές υγιεινής. Επίσης, τα εργαλεία πρέπει να απολυμαίνονται και να αποστειρώνονται μετά από κάθε χρήση, καθώς αποτελούν εστία μόλυνσης και μετάδοσης των μυκήτων.

_ADDS 15/07/2021 2:07 μ.μ. Page 1

_ADDS 16/07/2021 4:42 μ.μ. Page 1