Περί Υγείας 7 by Techpress

COVER_PY_07 14/04/2021 5:15 μ.μ. Page 1

_ADDS 14/04/2021 5:16 μ.μ. Page 1

_ADDS 14/04/2021 5:17 μ.μ. Page 1

EDITO_PY7_L 14/04/2021 5:17 μ.μ. Page 2

Edito

Περιεχόμενα

Ξεπέρασαν το 1,5 εκατ. οι εμβολιασμοί πρώτης δόσης

Self-test

ι εμβολιασμοί πρώτης δόσης ξεπέρασαν το 1,5 εκατ. Αυτό κοινοποίησε σε λογαριασμό του στο Twitter ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι: «Σήμερα (13/04), πάνω από 1,5 εκατ. συμπολίτες μας έχουν εμβολιαστεί με τουλάχιστον μία δόση. Ολοι μαζί διευρύνουμε το τείχος προστασίας απέναντι στην πανδημία. #Ελευθερία». Ένα αισιόδοξο μήνυμα για τα εμβολιαστικά ραντεβού και το πόσο κοντά είμαστε στους στόχους που έχουν τεθεί, αναμένοντας μέχρι το τέλος του μήνα να έχουμε φτάσει τους 2 εκατ. εμβολιασμούς. Να αναφέρουμε, επίσης, ότι μέσω της πλατφόρμας έχουν εμβολιαστεί τουλάχιστον με την πρώτη δόση τα άτομα της ηλικιακής ομάδας 85 και άνω, ακολούθησαν οι πολίτες 80-84, η ηλικιακή ομάδα 70-74 ετών, η κατηγορία 65-69 ετών, οι άνθρωποι της ηλικιακής κατηγορίας 60-64 ετών, οι πολίτες που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες της κατηγορίας Α’ (νοσήματα αυξημένου κινδύνου), ενώ η πλατφόρμα των ραντεβού εμβολιασμού κατά της πανδημίας, άνοιξε από τις 16 Απριλίου έως τις 19 Απριλίου για τους πάσχοντες με υποκείμενα νοσήματα αυξημένου κινδύνου κατηγορίας Β’ και σειρά πήραν στις 21 Απριλίου οι εκπαιδευτικοί και η ηλικιακή ομάδα των 55-59 ετών και ακολουθούν οι πολίτες 50 -54 ετών. Ας έρθουμε, όμως, στο τεύχος που κρατάτε στα χέρια, στο οποίο δεν θα μπορούσε να μην γίνει αναφορά για τις εξελίξεις γύρω από την COVID-19. Ετσι, μέσα από το ρεπορτάζ της Αλεξίας Σβώλου, θα μάθετε ό,τι χρειάζεται για τα self-test, για το πώς κινείται ο εμβολιασμός στην Ευρώπη και τη χώρα μας και για την κατάσταση που επικρατεί στο ΕΣΥ. Επίσης, μέσα από το άρθρο της Μαρίας Τριανταφύλλου, (γ.γ. της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.), θα μάθετε πώς άλλαξε η ζωή των διαβητικών την περίοδο αυτή. Είναι γνωστό πως όλα αυτά που βιώνουμε έχουν επηρεάσει κατά κόρον την ψυχολογία μας. Εικάζεται πως μετά την πανδημία της COVID19 αυτή που ακολουθεί είναι η πανδημία της ψυχικής υγείας. Ετσι, η υφυπουργός Υγείας, Ζωή Ράπτη, μιλά στη Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή, για το πώς το ελληνικό κράτος προσπαθεί να προλάβει και να καταπολεμήσει τις ψυχικές συνέπειες της πανδημίας. Συνεχίζοντας στα μονοπάτια της ψυχολογίας, η Αννα Σταυράκη, κάνει μία εκτενή αναφορά στο άγχος, που έχει «χτυπήσει κόκκινο» την εν λόγω περίοδο. Η αξία της πρόληψης αναδεικνύεται μέσα από το άρθρο του γενικού ιατρού, Ευάγγελου Φραγκούλη. Εκτός από τις προληπτικές εξετάσεις, βέβαια, στην έννοια της πρόληψης περιλαμβάνεται και ο εμβολιασμός ενηλίκων και παιδιών, θέματα με τα οποία έχουν καταπιαστεί η Μάρθα Φραγκάκη και η Βασιλική Λαπέα (Επιμ. Παιδ. Τμήμ. του Ν.Ν.Α.), αντίστοιχα. Φυσικά, αναφορά γίνεται και στην αυτοφροντίδα. Στη συνέχεια, ο ψυχολόγος, Λουκάς – Ιαν Ζαχαριάς, μας μιλά για το πώς νιώθουν τα παιδιά που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, ένα θέμα που δυστυχώς έχει πάρει μεγάλες προεκτάσεις στις μέρες μας. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αιμορροφιλίας, ο Γεν. Γραμματέας του Σ.Π.Ε.Α, κ. Περδίκης, μας δίνει όσες πληροφορίες πρέπει να ξέρουμε για τη «βασιλική νόσο», ενώ η Βίκυ Καρατζαφέρη, μας εξηγεί το «θαύμα» της ανοσολογίας. Καθώς έχει σημειωθεί μεγάλη αύξηση στην κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής, η διατροφολόγος, Αννα Πετρίδου, μας ενημερώνει για πότε πρέπει να πάρουμε κάποιο συμπλήρωμα, ενώ ο γνωστός κλινικός διαιτολόγος, Δημήτρης Γρηγοράκης, μιλά για το πώς το μουρουνέλαιο βοηθά στην αντιμετώπιση των ανοιξιάτικων αλλεργιών. Τέλος, πολλά ακόμα θέματα για νέα της αγοράς, για την ομορφιά και για άλλες παθήσεις συμπληρώνουν την ύλη μας. Γιάννης Παπαδάκης

2 | περί υγείας |

Το διαβατήριο για την κανονικότητα ......................σελ. 4

COVID-19 Πέντε μύθοι για τα εμβόλια ....................................σελ. 6

Εμβολιασμοί Σε αργούς ρυθμούς στην Ε.Ε. ................................σελ. 8

ΕΣΥ Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα ............σελ. 10

Συνέντευξη

ΜΗΝΙΑΙΟ ΕΝΤΥΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ TEYXOΣ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021 ΙΔΡΥΤΗΣ Τρύφων Αλευρίτης IΔIOKTHΣIA «ONLINE-TECHPRESS ΕΠΕ» info@online-techpress.gr

Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Υγείας ..........................σελ. 12

Αγχος

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιάννης Παπαδάκης

Στην καραντίνα «χτύπησε κόκκινο» ....................σελ. 14

Διαβήτης Πώς επηρέασε η πανδημία τους πάσχοντες..........σελ. 16

Check-up Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για την υγεία σας ........................................σελ. 18

Εμβόλια Πνευμονιόκοκκος, γρίπη, έρπης ζωστήρ και HPV ........................................σελ. 21

Πρόγραμμα εμβολιασμού Προστασία για βρέφη και παιδιά..........................σελ. 22

Αυτοφροντίδα Οι διαστάσεις της στην περίοδο του κορωνοϊού ....................................................σελ. 23

Παιδική σεξουαλική κακοποίηση Ενα ζήτημα δημόσιας υγείας................................σελ. 24

Νέες θεραπείες Ποιες αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ ................................σελ. 26

Μικροβιακή αντοχή O ύπουλος εχθρός................................................σελ. 28

Αιμορροφιλία Στην Ελλάδα του σήμερα......................................σελ. 30

Ανοσολογία «Κλειδί» για τα αυτοάνοσα;..................................σελ. 31

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ Μάρθα Φραγκάκη martha@allabouthealth.gr ART DIRECTOR Σωτήρης Ανδρίτσος ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Βίκυ Καρατζαφέρη Λήδα Κοντογιαννοπούλου Αφροδίτη Ντάικου Αλεξία Σβώλου Αννα Σταυράκη Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣYNEPΓΑTEΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ Δημήτρης Γρηγοράκης Λουκάς-Ιαν Ζαχαριάς Βασιλική Χρ. Λαπέα Ιωάννης Μπουζάκλας Αλέξης Περδίκης Αννα Πετρίδου Μαρία Τριανταφύλλου Ευάγγελος Φραγκούλης ΕΔΡΑ Αργοστολίου 108 Τ.Κ. 183 45 Μοσχάτο Tηλ.: 210 7474890 Φαξ: 210 7470108

Συμπληρώματα διατροφής Πότε τα έχουμε ανάγκη; ......................................σελ. 32

Μουρουνέλαιο Πώς καταπολεμά τις ανοιξιάτικες αλλεργίες ........σελ. 36

Υγιή δόντια Ποιές τροφές τα βοηθούν να είναι καθαρά και λευκά ..................................σελ. 38

Στο φαρμακείο της γειτονιάς Προϊόντα υγείας που θα βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής σας ..................................σελ. 42

Θρεπτικά συστατικά Για μαλλιά, νύχια και δέρμα..................................σελ. 44

Οι απόψεις που εκφράζονται σε ενυπόγραφα άρθρα δεν συμπίπτουν απαραίτητα με αυτές του περιοδικού. Υλικό που αποστέλλεται προς δημοσίευση δεν επιστρέφεται, ανεξαρτήτως με το αν δημοσιεύθηκε. Απαγορεύεται η ολική ή μερική αναδημοσίευση οποιουδήποτε κειμένου, διαγράμματος ή φωτογραφίας, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιαδήποτε γλώσσα, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, ΝΔ 3565/1956 και 4254, 1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

_ADDS 14/04/2021 5:18 μ.μ. Page 1

SELF TEST_x2 14/04/2021 5:19 μ.μ. Page 4

Self-test: Το διαβατήριο της επιστροφής στην κανονικότητα μέχρι τη συλλογική ανοσία Το «όπλο» αυτό έχει τη μορφή ενός εργαλείου αυτοεξέτασης και η άφιξή του τα αλλάζει όλα!

αυτοεξέτασης που είχε αναγγείλει και για τη Μ. ε τους COVID εμβολιασμούς να έχουν Βρετανία, ο καθηγητής πολιτικής υγείας του Lonξεπεράσει τα 2 εκατ. στην επικράτεια don School of Economics και διευθυντής του LSE και να συνεχίζονται -μέσα από τις αναHealth, Ηλίας Μόσιαλος. Οπως εξηγεί ο αναπληταράξεις που έχουν προκαλέσει τα σπάνια περιρωτής υπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης, στατικά θρόμβωσης με το εμβόλιο της Asπρόκειται για τεστ ρινικού επιχρίσματος που ανήtraZeneca, αλλά και τα νέα περιστατικά που κακουν στην κατηγορία των rapid test και έχουν ταγράφηκαν στις ΗΠΑ με το μονοδοσικό εμβόλιο πιο απλή διαδικασία. της Janssen (του ομίλου Johnson & Johnson)Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί θα κάνουν την είναι ξεκάθαρο ότι η συλλογική ανοσία δεν θα εξέταση, ακολουθώντας τις οδηγίες που έχει επιτευχθεί πριν αρχίσει το καλοεσωκλείονται, αλλά και παρακολουθώνκαίρι. Προκειμένου να μπορέσουμε να τας τα σχετικά βίντεο που θα προβάλεπιστρέψουμε σε μια μορφή κανονιλονται και σαν σποτ στην τηλεόραση κότητας έχουμε ανάγκη από ένα «διακαι ανάλογα με το αποτέλεσμα θα πράτβατήριο» που θα μας επιτρέψει να ανοίτουν τα εξής: Εφόσον το αποτέλεσμα ξουμε δραστηριότητες, προτού εμβοβγει αρνητικό, η πλατφόρμα selfλιαστεί το 60% του πληθυσμού. testing.gov.gr με την αρνητική δήλωση Το διαβατήριο αυτό έχει τη μορφή θα εκδίδει μία σχολική κάρτα για τον ενός εργαλείου αυτοεξέτασης που δεν μαθητή που θα την έχει μαζί του όλη τη υπήρχε διαθέσιμο στα ευρωπαϊκά κράβδομάδα και μία αρνητική δήλωση για τη πριν από λίγους μήνες και η άφιξη τον καθηγητή. Εάν το αποτέλεσμα βγει του στο οπλοστάσιο τα αλλάζει όλα. Γράφει η θετικό, θα υπάρχει αντίστοιχα δήλωση Πρόκειται για τα self-test που ήδη ξεΑλεξία Σβώλου και βεβαίωση του θετικού αποτελέσματος κίνησαν να διανέμονται δωρεάν από και αποστολή SMS στα τηλέφωνά τους για τη διετα φαρμακεία, με πρώτους δικαιούχους τους μανέργεια rapid test σε ένα από τα 386 σημεία που θητές λυκείου και τους εκπαιδευτικούς που επέπροσφέρονται δωρεάν έλεγχοι για την επιβεβαίωση στρεψαν στις σχολικές αίθουσες. Πρόκειται για του θετικού αποτελέσματος στην επικράτεια. περίπου 350.000 ανθρώπους που με τον αριθμό Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Βασίλης ΚοΑΜΚΑ τους προσέρχονται ήδη εδώ και μέρες για ντοζαμάνης ξεκαθαρίζει πως μόνο με το δεύτερο να παραλάβουν τα πρώτα κιτ, τα οποία παρέλαβε θετικό τεστ θα δικαιολογείται η απουσία από το η χώρα από την εταιρία Roche Diagnostics. Οι σχολείο ή την εργασία και στην τελική καταμέμαθητές λυκείου και οι εκπαιδευτικοί θα υποτρηση των κρουσμάτων ο Εθνικός Οργανισμός βάλλονται σε self-test δύο φορές την εβδομάδα, Δημόσιος Υγείας θα προσμετρά μόνο τα επιβεΔευτέρα και Πέμπτη, αφού επικράτησε το μοντέλο

4 | περί υγείας |

βαιωμένα θετικά αποτελέσματα. Για τις άλλες δύο βαθμίδες το Γυμνάσιο και το Δημοτικό, το κουδούνι της επιστροφής στο σχολείο θα ηχήσει μετά το Πάσχα και ειδικά για τους μαθητές του Γυμνασίου τα δύο συναρμόδια υπουργεία, Παιδείας και Υγείας, δεν έχουν ακόμα καταλήξει, αν θα χρησιμοποιηθούν τα self-test. Ο προβληματισμός αφορά το γεγονός πως ο τρόπος διενέργειας των self-test, η εμπειρία δηλαδή του χρήστη, παίζει μεγάλο ρόλο στο αποτέλεσμα και πιθανώς σε παιδιά μικρότερης ηλικίας θα είναι πιο αμφισβητήσιμο το αποτέλεσμα, εφόσον αυτά επιλέξουν να κάνουν το τεστ μόνα τους.

Στόχος οι ασυμπτωματικοί φορείς του ιού Θυμίζουμε ότι τα self-test έχουν στόχο να πιάσουν κυρίως τους μη συμπτωματικούς φορείς του κορωνοϊού και σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητά τους είναι κι αυτά rapid tests αντιγόνου, μόνο που διαφέρουν στον τρόπο λήψης του δείγματος. Συγκεκριμένα, γίνονται με τη λήψη ρινικού επιχρίσματος, δηλαδή η μπατονέτα εισέρχεται απλά στη μύτη όχι βαθιά και η ανάλυση γίνεται κατ’ οίκον χωρίς να πρέπει να αποσταλεί το δείγμα σε ειδικό εργαστήριο. Το κλασικό rapid test αντιγόνου που πραγματοποιεί ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας λαμβάνει ρινοφαρυγγικό η στοματοφαρυγγικό δείγμα με μια δυσάρεστη διαδικασία λήψης που απαιτεί επαγγελματία υγείας και η ανάλυση είναι κι αυτή γρήγορη, χωρίς να απαιτείται ειδικό εργαστήριο. Σε αυτές τις εξετάσεις δύο είναι οι παράμετροι που καθορίζουν την αποτελεσματικότητα, η ευαισθησία και η ειδικό-

SELF TEST_x2 14/04/2021 5:19 μ.μ. Page 5

“

τητά τους, όπως εξηγεί ο καθηγητής Μικροβιολογίας Αλκιβιάδης Βατόπουλος. Σε ό,τι αφορά την ειδικότητα, τα self-test έχουνε μειωμένο αποτέλεσμα, πιάνουν δηλαδή περίπου 7 στα 10 ασυμπτωματικά θετικά άτομα, που σημαίνει ότι βγάζουν ψευδώς αρνητικά 3 τεστ στα 10, γι’ αυτό η χρήση τους δεν καταργεί τα μέτρα προστασίας -και πρωτίστως τις μάσκες και τις αποστάσεις- που θα συνεχίσουνε για αρκετό καιρό να μας συντροφεύουν.

Δικαιούχοι των πρώτων self-test είναι 350.000 μαθητές Λυκείου και οι εκπαιδευτικοί που προσέρχονται στα φαρμακεία με τον αριθμό ΑΜΚΑ και παραλαμβάνουν 2 τεστ την εβδομάδα.

Σημαντική η ατομική ευθύνη Μετά τη διενέργεια του τεστ είναι πολύ σημαντική η ατομική ευθύνη ειδικά, αν βγει θετικό. Αυτό σημαίνει πως ο εξεταζόμενος μπορεί να κολλήσει όλη την οικογένεια και γι’ αυτό θα πρέπει να απομονωθεί όσο γίνεται σε ένα δωμάτιο. Οπως εξηγεί ο καθηγητής επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης, εφόσον εντοπιστούν οι θετικοί φορείς δεν πρέπει να χρησιμοποιούν την κουζίνα και τα άλλα κοινόχρηστα δωμάτια και στο μπάνιο να μην αφήνει τα δικά του αντικείμενα. Θα πρέπει να μείνει σε αυτοπεριορισμό για 14 ημέρες και να προσέχει πολύ ειδικά τις πρώτες 10 ημέρες, που είναι πιο υψηλή η πιθανότητα μετάδοσης γιατί τις τελευταίες εβδομάδες η ενδοοικογενειακή μετάδοση οδηγεί την πανδημία, με την καθηγήτρια παιδιατρικήςλοιμωξιολογίας Βάνα Παπαευαγγέλου να τονίζει ότι στα νοσοκομεία της επικράτειας νοσηλεύονται ολόκληρες οικογένειες που ο ένας κόλλησε από τον άλλο. Αν όμως το θετικό τεστ σημαίνει αυτοπεριορισμό για τον εξεταζόμενο, το αρνητικό δεν συνεπάγεται άκρατη ανεμελιά. Το ότι βγήκε αρνητικό σήμερα, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να βγει θετικό αύριο, με τον καθηγητή επιδημιολογίας, Γκίκα Μαγιορκίνη, να συστήνει τη χρήση της μάσκας και των αποστάσεων και να θυμίζει ότι τα επιδημιολογικά ευρήματα και οι ιχνηλατήσεις δείχνουν ότι υπάρχουν πολλές μεταδόσεις και σε εξωτερικούς χώρους, όταν παρατηρούνται συ-

“

Βασίλης Κοντοζαμάνης, αναπληρωτής υπουργός Υγείας

νωστισμοί. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ανοίξει η χρήση των self-test για μεγαλύτερες πληθυσμιακές ομάδες, με τον καθηγητή πολιτικής υγείας του LSE, Ηλία Μόσιαλο, να υπογραμμίζει ότι η χρήση τους είναι πιο αποτελεσματική, όταν χορηγούνται σε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, στοχευμένα και όχι στον γενικό πληθυσμό.

Το νέο σποτ Κομμένο και ραμμένο στο στυλ των εφήβων είναι το νέο σποτ για τα self-test που παίζεται στην τηλεόραση και το ίντερνετ. Με γρήγορο ρυθμό και καρέ-καρέ δίνει συμβουλές στους νέους 15-18 ετών να κάνουν την αυτοεξέταση, ώστε να αποκτήσουν εμπειρία στη διαδικασία. Οπως ειπώθηκε και παραπάνω, τα self -test έχουν ένα περιθώριο ψευδώς αρνητικών γύρω στο 30% και γι’ αυτό θα πρέπει να επιβεβαιώνονται με rapid test ή μοριακό τεστ (PCR). Στην ερώτηση τι από τα δύο να προτιμήσουμε για επιβεβαιωτική εξέταση, ο καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας, απαντά πως είναι προτιμότερο να κάνουμε μοριακό τεστ, που έχει τη μεγαλύτερη αξιοπιστία.

Κι εξηγεί γιατί: «Αν κάνουμε self- test, βγει θετικό και μετά το rapid test βγει αρνητικό, πρέπει να κάνουμε μοριακό. Ας το κάνουμε εξαρχής».

Ποιοι θα πάρουν σειρά για να προμηθευτούν τα self-test Μετά τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, σειρά θα πάρουν με τον ΑΜΚΑ τους στα φαρμακεία, όσοι εργάζονται στο λιανεμπόριο, στις μεταφορές και στις τράπεζες. Θα ακολουθήσουν οι εργαζόμενοι στη μεταποίηση, στο χονδρεμπόριο και στην εστίαση, τουλάχιστον σε εκείνο το κομμάτι που θα έχει ανοίξει και μετά θα ακολουθήσει ο γενικός πληθυσμός, όπως επισημαίνει ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, Βασίλης Κοντοζαμάνης. Κατά τον υπουργό, πέραν των εκπαιδευτικών και των μαθητών, όλοι οι υπόλοιποι θα κάνουν το τεστ μία φορά την εβδομάδα, κάτι που στα σχολεία δεν ίσχυσε περισσότερο για να δημιουργηθεί πιο δυνατή η αίσθηση της ασφαλούς επιστροφής. Τέλος, έρευνα στις ΗΠΑ έδειξε ότι ακόμα και αν μόνο το 50% χρησιμοποιήσει το εργαλείο του self-test, θα υπάρξει σημαντική μείωση της διασποράς του κορωνοϊού. u

| περί υγείας | 5

EMBOLIA_MYTHOI_L 14/04/2021 5:20 μ.μ. Page 6

Πέντε μύθοι για τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού Οι απαντήσεις σε ανακρίβειες γύρω από τα εμβόλια που κυκλοφορούν εδώ και καιρό. Γράφει η Μάρθα Φραγκάκη

ε εποχές κρίσης και πόσο μάλλον μίας υγειονομικής φύσεως κρίσης, η παραπληροφόρηση και τα λεγόμενα fake news δυστυχώς έχουν την τιμητική τους. Πολλές ανακρίβειες έχουν ακουστεί από την έναρξη της εθνικής εκστρατείας του εμβολιασμού μέχρι σήμερα για τα εμβόλια και η αλήθεια πρέπει να επικοινωνείται οποιοδήποτε στιγμή και με κάθε τρόπο, προκειμένου να κατανοήσουν όλοι πως τη μάχη με την COVID-19 μπορούμε να την κερδίσουμε μόνο όταν τηρούμε τους κανόνες υγιεινής, εμβολιαστούμε και πληροφορούμαστε σωστά.

Κάποια εμβόλια είναι πιο αποτελεσματικά από άλλα Ολα τα εμβόλια έχουν ως στόχο να προστατεύσουν από τα μικρόβια του ιού, διαμορφώνοντας ανοσία κατά της πρωτεΐνης-ακίδας του κορωνοϊού, με την οποία εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα. Συνολικά, τα εμβόλια εστιάζουν σε αυτήν την πρωτεΐνη, για να παράξουν τα αντίστοιχα αντισώματα στο ανοσοποιητικό σύστημα. Τα εγκεκριμένα εμβόλια δημιουργούν υψηλά επίπεδα προστασίας που ελαχιστοποιούν δραστικά την πιθανότητα νοσηλείας και ενδεχομένως την ασυμπτωματική μετάδοση. Δεν υπάρχουν έως τώρα έρευνες, οι οποίες να αποδεικνύουν ότι κάποιο εμβόλιο παρέχει μεγαλύτερης διάρκειας προστασία, ενώ λογικά θα χρειαστεί επαναληπτική χορήγηση σε όλα.

Οι νεότεροι δεν χρήζουν εμβολιασμού Αν και οι νέοι έχουν λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν σοβαρά ή να καταλήξουν από COVID19, ο κίνδυνος παραμένει και γι’ αυτούς. Επίσης, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, σχεδόν το 30% των ασθενών από 18 έως 39 ετών που μολύνθηκαν από κορωνοϊό, αν και δεν αρρώστησαν βαριά, ακολούθως βίωναν για μήνες συμπτώματα τύπου «μακράς

COVID-19», όπως για παράδειγμα κόπωση, νοητική θολούρα, απώλεια γεύσης ή όσφρησης. Με βάση δεδομένα από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ, γύρω στο 1/3 των θανάτων λόγω COVID-19 αφορά ασθενείς κάτω των 65 ετών. Ενας υγιής τρόπος ζωής και μία καλή φυσική κατάσταση μπορεί πράγματι να συμβάλουν στην αντοχή του ανοσοποιητικού, χωρίς αυτά να αρκούν για να προκαλέσουν αντισώματα κατά του κορωνοϊού, συνεπώς δεν διασφαλίζεται και ότι ένας νέος θα αποφύγει τη νοσηλεία σε νοσοκομείο ή μια χειρότερη νόσηση. Γι’ αυτό, συνίσταται οι νεότεροι να εμβολιαστούν, όταν έρθει η σειρά τους.

Τα εμβόλια αναπτύχθηκαν πολύ γρήγορα για να είναι ασφαλή Είναι από τις πιο συνήθεις φήμες που κυκλοφορούν, τόσο από τους γύρω όσο και από υγειονομικούς, οι οποίοι αποφεύγουν να εμβολιαστούν. Ειδικά, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σφύζουν από σχετικές ανακρίβειες που επηρεάζουν τον κοινό κόσμο. Οι επιστήμονες εργάζονται πάνω σε εμβόλια κατά των κορωνοϊών εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία, από όπου είχαν εντοπίσει ήδη ως βασικό εμβολιαστικό στόχο την πρωτεΐνη-ακίδα (spike). Η προϋπάρχουσα περίοδος έρευνας και ανάπτυξης (R & D) είναι αντίστοιχη με εκείνη και για άλλα εμβόλια. Αν δεν υπήρχε μια προϊστορία σε αυτό το εγχείρημα, οι φαρμακευτικές εταιρείες και οι ακαδημαϊκοί ερευνητές δεν θα μπορούσαν να αντιδράσουν τόσο άμεσα εν μέσω πανδημίας. Επίσης, οι κλινικές δοκιμές των εμβολίων κατά του νέου κορωνοϊού ήταν ευρύτερες και επισφαλώς ελεγχόμενες, περίπου ανάλογου μεγέθους σε αριθμό συμμετεχόντων με εκείνες για λοιπά εμβόλια.

Τα εμβόλια περιέχουν ύποπτα συστατικά Πρόκειται ίσως για τις πιο αβάσιμες, συνωμοσιολογικής φύσεως, διατυπώσεις που αφορούν «τσιπάκια» μέσα στα εμβόλια, όπως κύτταρα προερχόμενα από εκτρώσεις κ.λπ. Στην πραγματικότητα, κανένα εμβόλιο έναντι του κορωνοϊού δεν κάνει χρήση υλικών από

έμβρυα που προέρχονται από εκτρώσεις. Στο παρελθόν, αναφερόμενοι στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, είχαν αξιοποιηθεί για την παραγωγή εμβολίων κυτταρικές καλλιέργειες από δύο έμβρυα εκτρώσεων, αν και από τότε έχει μεσολαβήσει πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να υπάρχουν ανάλογα απομεινάρια στα εμβόλια, πόσο μάλλον στης COVID-19. Οσον αφορά στα τσιπάκια, αυτά δεν μπορούν να διοχετευθούν στη σύριγγα, αλλά μερικά «τσιπάκια» μπορεί να χρησιμοποιούνται κατά τη μεταφορά των εμβολίων για να καταγράφουν τις δόσεις, την ημερομηνία λήξης ή την πιστότητα τους, τα οποία βρίσκονται βέβαια στο εξωτερικό μέρος των συσκευασιών ή των συρίγγων και επομένως δεν εισάγονται στο σώμα κάποιου.

Τα εμβόλια mRNA τροποποιούν τo DNA Εξίσου υπαρκτός, αλλά ανυπόστατος είναι ο ισχυρισμός από αρνητές των εμβολίων ότι τα νέου τύπου εμβόλια τεχνολογίας mRNA (βλ. της Pﬁzer/BioNTech και της Moderna) αλλάζουν το γενετικό υλικό του εμβολιαζόμενου και μπορεί να προκαλέσουν στειρότητα ή αυτοάνοσες διαταραχές. Η πλατφόρμα του Facebook έχει κάνει αναφορά αποκλεισμού σε πολλές τέτοιες αναρτήσεις τους τελευταίους μήνες. Ο συγκεκριμένος μύθος συνιστά ψευδής είδηση, πολύ κοντά σε μια παρόμοια που υπήρχε και για το εμβόλιο κατά του ιού HPV. Δεν υφίσταται καμία επιστημονική βάση σε αυτές τις ενστάσεις, διότι το mRNA του εμβολίου που εισάγεται στο σώμα εντός νανοσωματιδίου από λιπίδια, δεν έχει πρόσβαση στο ανθρώπινο γονιδίωμα. Παραμένει στον χώρο του κυττάρου εκτός του πυρήνα (όπου βρίσκεται το DNA), ενδεικτικά στα ριβοσώματα, ενώ από εκεί προσανατολίζει την παραγωγή πεπτιδίων που μοιάζουν με την πρωτεΐνη-ακίδα, έτσι ώστε με τη σειρά του ο οργανισμός να αντιδράσει, παράγοντας αντισώματα. Επομένως, είναι σφάλμα να θεωρείται ότι τα εμβόλια mRNA είναι ισοδύναμα της γονιδιακής θεραπείας, όπως διαδίδουν μερικοί επιστημονικοφανείς επικριτές των εμβολίων. u

_ADDS 14/04/2021 5:20 μ.μ. Page 1

COVID EMBOLIA_L 14/04/2021 5:21 μ.μ. Page 8

Πανευρωπαϊκή ανάγκη να τρέξουν οι COVID εμβολιασμοί Σε αργούς ρυθμούς προχωρούν οι εμβολιασμοί στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Της Αλεξίας Σβώλου

και οι θάνατοι. Τρίτον, ότι τα αμείλικτα αριθμητικά ετά τις αναταράξεις που προκάλεσαν βώσεων, δηλαδή ποσοστό στατιστικά ασήμαντο, τα τουλάχιστον 222 περιστατικά θρομκαθώς βγαίνει υπερβολικά μικρό. Στον αντίποδα, στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων βώσεων, τα οποία καταγράφηκαν ύστετο 40% των ασθενών με λοίμωξη COVID κινδυνεύει δείχνουν πως η ζυγαριά ανάμεσα στον κίνδυνο ρα από τη χορήγηση 34 εκατ. δόσεων του εμβολίου από θρομβώσεις, οι οποίες μπορούν να συμβούν θρόμβωσης από τη νόσο COVID και τον κίνδυνο της Astra Zeneca, και τη διάσταση των απόψεων ανά πάσα στιγμή σε διάφορα όργανα, στους θρόμβωσης από το εμβόλιο γέρνει με απόλυτη που επικράτησε σε ό,τι αφορά τα ηλικιακά όρια πνεύμονες, την καρδιά, τον εγκέφαλο κι αλλού. σαφήνεια προς τη νόσο, με την πνευμονολόγο για τη χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου, Σε 135.755.388 κρούσματα κορωνοϊού παγκοΜίνα Γκάγκα, διευθύντρια της 7ης Πνευμονολογικής μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού σμίως, στους ασθενείς που χρειάστηκαν νοσηλεία, Κλινικής του νοσοκομείου «Σωτηρία» και πρόεδρο Φαρμάκων τρία πράγματα έγιναν ξεκάθαρα: το 40% παρουσίασε θρόμβους κι ένα μεγάλο ποτου ΚΕΣΥ να παραθέτει τα συντριπτικά στατιστικά Πρώτον ότι θα έπρεπε να υπάρχει μια κοινή σοστό από τους 2.934.236 θανάτους που έχουν δεδομένα, τα οποία πρέπει να λάβουν σοβαρά διεθνώς από COVID οφείλεται σε γραμμή των Ευρωπαϊκών κρατών σε ό,τι αφορά καταγραφεί υπόψη όσοι έχουν δεύτερες σκέψεις για τον εμτη χορήγηση του εμβολίου, καθώς κάτι τέτοιο θρόμβωση. Επίσης, η νόσος COVID-19 αυξάνει βολιασμό για τον κορωνοϊό. θα μείωνε τη σύγχυση και τη ανασφάλεια των από 30 έως 80 φορές τον κίνδυνο εμφάνισης Σύμφωνα με τα διαθέσιμα ευρήματα, σε 34 εκατ. πολιτών. Δεύτερον, ότι είναι επείγουσα ανάγκη θρόμβωσης των φλεβωδών κόλπων του εγκεδόσεις του εμβολίου AstraZeneca, που έχουν χονα τρέξουν οι COVID εμβολιασμοί, που ακόμα φάλου. Σε ό,τι αφορά τη θρομβοπενία, μια επίσης ρηγηθεί, καταγράφηκαν 222 περιστατικά θρομπροχωρούν με αργούς σπάνια παρενέργεια που ρυθμούς, καθώς το παέχει συνδεθεί και με άλλα Ο κίνδυνος της θρόμβωσης μετά τον εμβολιασμό με το ράδειγμα δύο χωρών εμβόλια (της γρίπης, της εκτός ΕΕ, του Ισραήλ και ηπατίτιδας Α), τα διεθνή δεεμβόλιο της Astra Zeneca είναι στατιστικά αμελητέος, με 1 της Μ. Βρετανίας, που δομένα δείχνουν πως η συπεριστατικό να έχει καταγραφεί στην Ελλάδα σε 378.997 έχουν πετύχει τη συλλοχνότητα των εκδηλώσεων γική ανοσία, εμβολιάζοθρόμβωσης με θρομβοπεδόσεις εμβολίου. Αντίθετα το 40% των ασθενών με λοίμωξη ντας το 60% του πληθυνία εκτιμάται σε 1 προς κορωνοϊού υφίστανται σοβαρές θρομβώσεις με τον κίνδυνο να είναι σμού ( το Ισραήλ με δύο 150.000 δόσεις του εμβοδόσεις, η Μ. Βρετανία με λίου της AstraZeneca και η συντριπτικά μεγαλύτερος. μια δόση) δείχνουν ότι συχνότητα των αντίστοιχων Μίνα Γκάγκα, θανάτων διαμορφώνεται μόνο έτσι μπορούν να ης πνευμονολογικής κλινικής Πνευμονολόγος, διευθύντρια της 7 εκμηδενιστούν οι νοσησε 1,5 θανάτους προς λείες, οι διασωληνώσεις του νοσοκομείου «Σωτηρία» και πρόεδρος του ΚΕΣΥ 1.000.000 δόσεις.

“

Αμελητέος ο κίνδυνος θρόμβωσης από τα εμβόλια και στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, από την αρχή της πανδημίας έχουν επιβεβαιωθεί περισσότερες από 288.230 περιπτώσεις μολύνσεων από κορωνοϊό και περισσότεροι 8.680 θάνατοι, ενώ έχουν ήδη εμβολιαστεί περισσότεροι από 2 εκατ. πολίτες. Μέχρι στιγμής, έχει αναφερθεί στον ΕΟΦ μια περίπτωση θρόμβωσης μεγάλων αγγείων και θρομβοπενίας μετά από εμβολιασμό με το εμβόλιο της AstraZeneca, μετά τη χορήγηση 378.997 δόσεων εμβολίου. Το περιστατικό έχει χαρακτηριστεί ως ενδεχόμενα σχετιζόμενο με τον εμβολιασμό και έχει περιληφθεί στην αξιολόγηση των αρχικών περιπτώσεων από τον ΕΜΑ. Στον απόηχο των περιστατικών με το σκεύασμα της ΑΖ, νέο πλήγμα ήρθε να ταράξει τα νερά με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων δήλωσε ότι εξετάζει αναφορές για σπάνια περιστατικά θρόμβων, που συνοδεύονται

8 | περί υγείας |

από θρομβοπενία σε σχέση με το εμβόλιο της Johnson & Johnson. Πρόκειται για τέσσερις σοβαρές περιπτώσεις σπανίων θρομβώσεων με χαμηλό αριθμό αιμοπεταλίων, κάτι που έχει παρατηρηθεί σε περισσότερα περιστατικά με το εμβόλιο της AstraZeneca. Η μία από τις τέσσερεις τελευταίες περιπτώσεις κατέληξε σε θάνατο μετά τον εμβολιασμό με το εμβόλιο της Johnson & Johnson. Ωστόσο, ο ΕΜΑ δεν έχει ακόμα καταλήξει στο αν υπάρχει αιτιώδης σχέση ανάμεσα στο εμβόλιο και σε

αυτά τα περιστατικά. Μέσα από αυτές τις δυσκολίες που πάντοτε απαντώνται με τα εμβόλια και τα φάρμακα -καθώς δεν υπάρχει σκεύασμα χωρίς καμία παρενέργεια- η πρόκληση που η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει είναι να προλάβει να χτίσει το πρώτο τείχος ανοσίας μέχρι τις αρχές Μαϊου, έχοντας εμβολιάσει όλους τους ανθρώπους άνω των 60 ετών. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να υπάρξει διαθεσιμότητα εμβολίων και αν τη-

ρηθούν οι παραδόσεις που έχουν υποσχεθεί οι παρασκευάστριες εταιρίες, τότε από τον Απρίλιο μέχρι τα τέλη Ιουνίου περιμένουμε να παραλάβουμε σχεδόν 7 εκατ. δόσεις από τις τρεις εταιρίες εμβολίων, τις Pﬁzer/BionTech, την AstraZeneca και την Johnson & Johnson, με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών να δίνει το πράσινο φως να ανοίξει η πλατφόρμα για τις ηλικίες από 30 ετών κι άνω, ώστε να εμβολιάζονται με τα ραντεβού που δεν πραγματοποιούνται. u

MSD_HPV_R 15/04/2021 1:42 μ.μ. Page 9

HPV: Oλα όσα πρέπει να ξέρετε Τι είναι ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων; Ποια είδη καρκίνου οφείλονται σε αυτόν; Υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης; Αυτά και άλλα πολλά απαντώνται παρακάτω.

ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) είναι ένας μικρός σε μέγεθος DNA ιός, με >200 τύπους, από τους οποίους οι ~40 μεταδίδονται κυρίως μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας και ταξινομούνται σε «υψηλού» και «χαμηλού κινδύνου», ανάλογα με τη συσχέτισή τους με ανάπτυξη καρκίνου. «Υψηλού κινδύνου» θεωρούνται οι τύποι 16, 18, 31, κ.ά., διότι σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας, τον κόλπο, το αιδοίο, το πέος, τον πρωκτό, τον στοματοφάρυγγα, τον λάρυγγα και τη στοματική κοιλότητα. «Xαμηλού κινδύνου» θεωρούνται οι τύποι 6, 11, 40, 42 κ.ά., που σχετίζονται κυρίως με πρωκτογεννητικά κονδυλώματα και θηλώματα στο στόμα και στην άνω αναπνευστική οδό. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί σήμερα την 4η κατά σειρά συχνότητας κακοήθη νόσο των γυναικών παγκοσμίως και συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών πρώτων καρκίνων που αφορούν σε γυναίκες νεότερες των 45 ετών. Περίπου 570.000 περιπτώσεις και 311.000 θάνατοι από τη νόσο αυτή πιστοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2018. Η παγκόσμια επίπτωση, όμως, της νόσου (13,1 ανά 100.000 γυναίκες ανά έτος) διαφοροποιείται σημαντικά μεταξύ των διαφόρων χωρών, ανάλογα με το κοινωνικο-οικονομικό τους επίπεδο, από 2 έως και 75 ανά 100.000 γυναίκες ανά έτος. Στην Ελλάδα, η επίπτωση ανήλθε το 2018 στις 7,9/100.000 και η θνησιμότητα στις 2,0/100.000 γυναίκες. Υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης και έγκαιρης ανίχνευσης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και άλλων καρκίνων που προκαλούνται από τον ιό ΗPV; Με βάση τη νέα γνώση ότι ο HPV ευθύνεται για την πρόκληση καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας και άλλα όργανα, η σύγχρονη βιοτεχνολογία κατόρθωσε κατά τα τελευταία 20 περίπου χρόνια

Π.Ο.Υ. (90/70/90) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να πραγματοποιήσει δύο σημαντικότατα βήματα για το 2030. στον τομέα της πρωτογενούς και δευτερογενούς Ειδικότερα, θα πρέπει έως το 2030 να επιτευχθούν πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου: α. τη δηοι εξής στόχοι: μιουργία ενός εμβολίου εναντίον l Τουλάχιστον 90% εμβολιαστική της HPV-μόλυνσης, του πρώτου εμβολίου εναντίον καρκίνου και β. κάλυψη κατά του HPV των κοριτην ανάπτυξη ενός μοριακού test τσιών <15 ετών και αύξηση εμβο(HPV DNA test), του πρώτου μολιασμού και των αγοριών. l Εισαγωγή οργανωμένου Εθνικού ριακού τεστ για μαζικό πληθυσμιακό έλεγχο, με το οποίο ανιχνεύεται το Πληθυσμιακού Προσυμπτωματικού ιικό DNA στα κύτταρα του τραχήλου Ελέγχου με HPV testing προς επίτης μήτρας. τευξη τουλάχιστον 70% κάλυψης στην ηλικιακή ομάδα-στόχο. Υπάρχουν ήδη αποδείξεις ότι ο εμl Σωστή διαχείριση του 90% των βολιασμός, με το νέο 9δύναμο εμβόλιο κοριτσιών, μπορεί να προθετικών στον προσυμπτωματικό Γράφει o σφέρει πλήρη προστασία από τη έλεγχο γυναικών, με ενδεδειγμένη Θεόδωρος Αγοραστός, μόλυνση με τους 7 πλέον ογκογόθεραπευτική αντιμετώπιση και παΚαθηγητής Μαιευτικής και νους τύπους του HPV, που ευθύρηγορητική φροντίδα. νονται για το ~90% των περιπτώ- Γυναικολογίας Αριστοτελείου Απαραίτητη προϋπόθεση για την Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, σεων καρκίνου στον τράχηλο της επίτευξη των ανωτέρω στόχων Πρόεδρος της Ελληνικής HPV μήτρας. Παράλληλα, η διεθνής αποτελεί η ανάληψη εκστρατείας Εταιρείας. εμπειρία δύο δεκαετιών έδειξε ότι ενημέρωσης/ευαισθητοποίησης το HPV DNA test προσφέρει μεγαλύτερη μακροτου ευρέος κοινού σχετικά με τον HPV εμβολιασμό χρόνια προστασία από την εμφάνιση καρκίνου και το HPV testing από την ίδια την Πολιτεία. στον τράχηλο, συγκριτικά με το τεστ ΠΑΠ. Είναι αναγκαίο να ενταχθούν και τα αγόρια Τι θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα; στο εμβολιαστικό πρόγραμμα; Η Ελλάδα πρέπει να ακολουθήσει τις Παγκόσμιες Τα αγόρια και οι άνδρες μπορούν να μολυνθούν και Ευρωπαϊκές Στρατηγικές, με σκοπό την εξάαπό τον HPV και να εμφανίσουν είτε κονδυλώματα λειψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας. Για τον είτε καρκίνο σε πρωκτό, πέος, στοματοφάρυγγα, λόγο αυτό, 119 επιστημονικοί, επαγγελματικοί λάρυγγα. Συνεπώς, ενδείκνυται οπωσδήποτε ο και κοινωνικοί φορείς, υποστηρίζουν την εφαρπροληπτικός εμβολιασμός και των αγοριών, τουμογή της σχετικής Παγκόσμιας Στρατηγικής του λάχιστον μέχρι την ηλικία των 26 ετών. Οι περισΠ.Ο.Υ., καθώς και των οδηγιών του Ευρωπαϊκού σότερες χώρες του δυτικού κόσμου έχουν εισάγει Σχεδίου κατά του Καρκίνου, και απευθύνουν αίτον HPV εμβολιασμό και των αγοριών στο Εθνικό τημα προς την Ελληνική Πολιτεία, όπως προβεί Πρόγραμμα Εμβολιασμών τους, στις δε ΗΠΑ στις επιβεβλημένες ενέργειες και ρυθμίσεις, ώστε υπάρχει ένδειξη εμβολιασμού των ανδρών μέχρι να καταστεί δυνατή η επίτευξη και στην Ελλάδα και την ηλικία των 45 ετών για την πρόληψη του των στόχων της Παγκόσμιας Στρατηγικής του καρκίνου του στοματοφάρυγγα. u

Είναι εφικτό να εξαλειφθεί ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και άλλων καρκίνων που σχετίζονται με τον ιό ΗPV; Ο συνδυασμός στο μέλλον του HPV εμβολιασμού από μικρή ηλικία, με τη διεξαγωγή σε γυναίκες 25 (30) – 65 (70) ετών ανά 5ετία του HPV DNA testing μπορεί να εξαλείψει τον καρκίνο του τραχήλου τις επόμενες δεκαετίες. Γι’ αυτό και ο Π.Ο.Υ. εγκαινίασε τον Νοέμβριο 2020 μια Παγκόσμια Στρατηγική για την Εξάλειψη του Καρκίνου

Τραχήλου ως Προβλήματος Δημόσιας Υγείας με τους εξής στόχους μέχρι το 2030: α. Το 90% των κοριτσιών <15 ετών θα πρέπει να έχουν εμβολιαστεί πλήρως. β. Το 70% των γυναικών θα πρέπει να εξετασθούν προληπτικά με HPV testing σε ηλικία 35 και 45 ετών. γ. Το 90% των γυναικών με

(προ)καρκίνο τραχήλου θα πρέπει να τύχουν ενδεδειγμένης θεραπευτικής αντιμετώπισης και παρηγορητικής φροντίδας. Εάν εφαρμοσθεί αυτή η στρατηγική (90/70/90), ο καρκίνος τραχήλου μήτρας θα μπορέσει να εξαλειφθεί σε χώρες με υψηλό εισόδημα μέχρι το 2040 και παγκοσμίως εντός ενός αιώνα! Παράλληλα, η Ευ-

ρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Σχέδιο κατά του Καρκίνου, στο οποίο αναφέρονται ως προληπτικές δράσεις ο HPV-εμβολιασμός του >90% των κοριτσιών και η αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού των αγοριών, καθώς και η εφαρμογή Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου του Καρκίνου.

| περί υγείας | 9

COVID ESY_SBOLOY_L 14/04/2021 5:21 μ.μ. Page 10

Η πανδημία δίνει μαθήματα... στο ΕΣΥ Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα με αντίπαλο τον κορωνοϊό και τον χρόνο.

Χρόνια και οξέα περιστατικά στα ιδιωτικά θεραπευτήρια Ο ιδιωτικός τομέας έβαλε πλάτη για τα χρόνια και οξέα non COVID περιστατικά, ενώ ο δημόσιος τομέας με την εμπειρία από την πρώτη στιγμή στα χαρακώματα της μάχης με την πανδημία κράτησε τα COVID περιστατικά. Φυσικά, επειδή κανένα νοσοκομείο δεν υπολογίζεται σαν κτιριακός και τεχνολογικός εξοπλισμός χωρίς το προσωπικό του, για να μπορέσουν να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες των ασθενών έπρεπε να βρεθεί και το ανάλογο προσωπικό. Εγινε κάλεσμα σε γιατρούς του ιδιωτικού τομέα συγκεκριμένων ειδικοτήτων (γενικοί ιατροί, παθολόγοι και πνευμονολόγοι) και επειδή η οικειοθελής προσφορά δεν έφτασε ακολούθησε επίταξη με τους γιατρούς του ιδιωτικού τομέα να αναλαμβάνουν θέσεις στις κλινικές, ώστε να οι γιατροί των κλινικών να πάρουν εσωτερική μεταγραφή για τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, όπως εξηγεί ο πρόεδρος των εργαζομένων του Ευαγγελισμού, Ηλίας Σιώρας.

Μείωση στις εισαγωγές των ασθενών 70 ετών κι άνω, όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί Το ΕΣΥ παρότι δέχτηκε μεγάλο σφυροκόπημα κατά τη διάρκεια του τρίτου κύματος της πανδημίας άντεξε με όλους τους γιατρούς και τους εκπροσώπους των εργαζομένων στα νοσοκομεία να εκτιμούν ότι περάσαμε την κορύφωση της επιδημιολογικής καμπύλης και προχωράμε προς την αποκλιμάκωση. Στις εφημερίες του νοσοκομείου «Αττικόν» καταγραφεται σταθεροποίηση των εισαγωγών, όπως επισημαίνει ο καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, ενώ μειώθηκε και ο μέσος όρος της ηλικίας των νοσηλευομένων, καθώς προχωρούν οι εμβολιασμοί. Ετσι δεν εισάγονται πια άτομα άνω των 70 ετών, με συνέπεια οι νεότεροι ασθενείς που νοσηλεύονται να έχουν καλύτερη πρόγνωση και να βγαίνουν νωρίτερα από τις κλινικές COVID, καθώς ξεπερνούν τη λοίμωξη πιο γρήγορα. Από το νοσοκομείο Γ. Γεννηματάς, η πρόεδρος της Eνωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών και Πειραιά, Ματίνα Παγώνη, επισημαίνει ότι οι νοσηλείες θα μειωθούν, θα μικρύνει κι άλλο η ψαλίδα μεταξύ εισαγωγών και εξιτηρίων, αλλά η αποκλιμάκωση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας

10 | περί υγείας |

“

Η αποκλιμάκωση στις ΜΕΘ θα αργήσει να φανεί, γιατί οι ασθενείς που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι αντιμετωπίζουν πολλά υποκείμενα προβλήματα και επιμολύνσεις.

“

ο μάθημα της πανδημίας σε ό,τι αφορά το δημόσιο σύστημα υγείας και τον διαχωρισμό δημόσιου και ιδιωτικού νοσοκομείου έδειξε ότι οι συνεργασίες γίνονται με fast-track διαδικασίες, όταν υπάρχει εκεί έξω ένας επικίνδυνος εχθρός και μέσα σε χρόνο dt ξεπερνώνται γραφειοκρατικά ζητήματα που ταλαιπωρούσαν επί δεκαετίες τη Δημόσια Υγεία. Στη συγκυρία που βρισκόμαστε τρεις στις τέσσερις κλίνες των ιδιωτικών θεραπευτήριων έχουν παραχωρηθεί στο εθνικό σύστημα υγείας, όπως εξηγεί η υφυπουργός υγείας, Ζωή Ράπτη, και ουσιαστικά η χώρα βιώνει μία πρωτοφανή σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα, χωρίς να υπάρχει λόγος επίταξης, αφού οι περισσότερες συνεργασίες έγιναν με οικειοθελή παραχώρηση.

Ματίνα Παγώνη, πρόεδρος της Eνωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά θα έρθει πιο αργά, γιατί οι ασθενείς που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι εκεί έχουν πολλά υποκείμενα προβλήματα και επιμολύνσεις, οπότε αργούν να πάρουν εξιτήριο. Το ζήτημα που απασχόλησε τους ειδικούς, τους αξιωματούχους της κυβέρνησης, τον Τύπο και το κοινό τον τελευταίο καιρό ήταν οι λίστες αναμονής των ασθενών για Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, παρότι η Ελλάδα για πρώτη φορά απέκτησε περισσότερες από 1.438 κλίνες ΜΕΘ. Υπήρξαν μέρες που στο διαχειριστικό κέντρο του ΕΚΑΒ περισσότεροι από 100 ασθενείς περίμεναν για ώρες ή και μέρες μια διαθέσιμη κλίνη, με το 60% των αναμονών να αφορούν non COVID περιστατικά. Εκεί καταγράφηκαν οι περισσότερες δυσκολίες, γιατί υποχρεωτικά το σύστημα εξοπλίστηκε κυρίως για να αντιμετωπίσει το σφυροκόπημα από τον κορωνοϊό, με αποτέλεσμα τα άλλα περιστατικά να μείνουν στο περιθώριο. Αρκετές από τις σχεδόν 1.450 κλίνες ΜΕΘ που απέκτησαν τα νοσοκομεία δημιουργήθηκαν σε χειρουργικές αίθουσες και αίθουσες ανάνηψης που δεν χρησιμοποιούνταν, καθώς τα τακτικά χειρουργεία αναβλήθηκαν σε ποσοστό 80% και εκτελούνται μόνο τα επείγοντα.

Η συλλογική ανοσία μηδενίζει τη θνησιμότητα Η επίτευξη της συλλογικής ανοσίας πρώτα στο Ισραήλ που υπήρξε και η χώρα «πρωταθλήτρια» στους εμβολιασμούς και προσφάτως στη μεγάλη Βρετανία, η οποία επέλεξε να χορηγήσει την πρώτη μόνο δόση των εμβολίων COVID σε όσο το δυνατόν περισσότερους πολίτες δείχνει ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο μειώνονται δραματικά οι εισαγωγές, οι διασωληνώσεις και οι θάνατοι όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί. Συνεπώς, η εξέλιξη

των εμβολιασμών αποτελεί το κλειδί για τη μείωση των σκληρών δεικτών των διασωληνώσεων και των εισαγωγών που θα κρίνει την επιστροφή στην κανονικότητα. Η Ματίνα Παγώνη, πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, εκτιμά ότι τη αποσυμπίεση στα νοσοκομεία του ΕΣΥ θα τη δούμε στις αρχές Μαΐου, που θα έχουμε χτίσει το πρώτο τείχος ανοσίας έχοντας σε εμβολιάσει όλους όσοι είναι άνω των 60 ετών ώστε να μην μπαίνουν πια στο νοσοκομείο.

Στήριξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, την επόμενη ημέρα Το μεγάλο στοίχημα όμως για τη δημόσια υγεία και για την επόμενη μέρα δεν είναι τα COVID νοσοκομεία που άντεξαν στην πίεση. Είναι η επιστροφή της ομαλής λειτουργίας της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, η οποία θα πρέπει να ξαναβάλει μπροστά τις μηχανές, να επιστρέψουν στις πρωτοβάθμιες δομές υγείας οι πολίτες και να μην εγκαταλείψουν την πρόληψη μέσω του προ-ασυμπτωματικού ελέγχου, γιατί αν δεν αλλάξουν τα πράγματα γρήγορα θα βρεθούμε αντιμέτωποι με παραμελημένους καρκίνους, με παραμελημένες καρδιοπάθειες κι άλλα χρόνια νοσήματα, που θα διαγνωστούν σε προχωρημένο στάδιο. Το κύμα αυτό το έχει προβλέψει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, κάνοντας λόγο για τεράστια αύξηση των καθυστερημένων διαγνώσεων σε προχωρημένους και μεταστατικούς καρκίνους έως το 2030. Ο έγκαιρος εντοπισμός τους, η διαχείρισή τους και η δημιουργία εκείνων των δομών (με νοσηλεία κατ’οίκον, τηλεϊατρική, Κέντρα Αριστείας κ.τ.λ.) αποτελεί την επόμενη μεγάλη πρόκληση για το ΕΣΥ, μια πρόκληση που θα χρειαστεί ξανά συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, στον δρόμο που μας έδειξε η πανδημία. u Αλεξία Σβώλου

_ADDS 14/04/2021 5:22 μ.μ. Page 1

SYNENTEFKSI_ZWH RAPTH_x2 14/04/2021 5:22 μ.μ. Page 12

Ζωή Ράπτη, υφυπουργός Υγείας

«Η ψυχική κόπωση των πολιτών από τα μέτρα δεν είναι ανεξήγητη» Στόχος του υπουργείου Υγείας είναι η ένταξη της Ψυχικής Υγείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα, εκπονώντας παράλληλα Εθνικό Σχέδιο Δράσης με ορίζοντα δεκαετίας, καθώς το θέμα αποτελεί μια εξαιρετικά σοβαρή παράμετρο της κρίσης.

πανδημία του κορωνοϊού δεν επηρεάζει μόνο τη σωματική υγεία, αλλά και την ψυχική ισορροπία των Ελλήνων. Ο παρατεταμένος εγκλεισμός σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για το αύριο οξύνει ακόμα περισσότερο τα άγχη και τις φοβίες των πολιτών. Η υφυπουργός Υγείας, Ζωή Ράπτη, επισημαίνει στο «Περί Υγείας» πως η ψυχική κόπωση των πολιτών από τα περιοριστικά μέτρα είναι αναμενόμενη, ειδικά σε συνδυασμό με την οικονομική αβεβαιότητα. Επίσης αναφέρει τις δράσεις ψυχοκοινωνικής στήριξης που υλοποιούνται για τους ασθενείς με COVID-19, τους υγειονομικούς, τα παιδιά, τους εφήβους και για τον γενικό πληθυσμό. - Κυρία Ράπτη, η πανδημία εμφανίστηκε στην Ελλάδα μετά από μια περίοδο μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης. Εσείς είστε η πρώτη υφυπουργός που ορίστηκε αρμόδια για τη διαχείριση των θεμάτων Ψυχικής Υγείας εν μέσω μιας δύσκολής περιόδου, μετά από σχεδόν επτά μήνες στη θέση αυτή πώς βλέπετε ότι αντιμετωπίζουν οι Eλληνες την πρωτοφανή υγειονομική κρίση; Η αντιμετώπιση από την πλευρά των πολιτών είναι υπεύθυνη και σοβαρή. Ας μην ξεχνάμε ότι η πα-

12 | περί υγείας |

μηνύματα στους ιδιοκτήτες, τους μεγκόσμια περιπέτεια ξεκίνησε πριν τόχους, τους εργαζομένους της. από περισσότερο από έναν χρόνο Από την άλλη πλευρά της κοινωνικής και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την πλειοψηφίας, υπάρχει και μια ισχνή επιβολή περιοριστικών μέτρων, που μειοψηφία, που «ανέλαβε το ρίσκο» ούτε εμείς είχαμε φανταστεί ότι ήταν να ακυρωθούν οι θυσίες και οι αγώνες πιθανό να λάβουμε. Το αδιανόητο των πολλών. Λίγοι ήταν εκείνοι που έγινε μονόδρομος και το απίθανο προκάλεσαν και την τύχη τους με συκαθημερινότητά μας! Η δική μας γεναθροίσεις και διαδηλώσεις –ακριβώς νιά είχε ενημερωθεί για καταστάσεις Συνέντευξη: τη στιγμή που δεν έπρεπε- και έθεσαν ασθενειών, που έλαβαν παγκόσμιες Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή σε κίνδυνο τις ζωές όλων μας. Αυτό διαστάσεις (Η1Ν1, έμπολα, γρίπη είναι κάτι που συνέβη, κατεγράφη και δεν πρέπει των πουλερικών κ.ά) αλλά δεν είχε βιώσει –στην να επαναληφθεί. Ελλάδα τουλάχιστον- τέτοιου είδους πανδημία με όλα όσα αυτή συνεπάγεται. Οι Eλληνες ήταν σύμ- Ποιες είναι οι δράσεις που έχει αναπτύξει μαχοι της κυβέρνησης στην περιφρούρηση της το υπουργείο Υγείας για την αντιμετώπιση δημόσιας υγείας. Εξαιρέσεις υπήρξαν, αλλά αυτές των ψυχικών προβλημάτων που προκαλεί δεν αλλοιώνουν τη συνολική εικόνα. Τον τελευταίο η πανδημία; καιρό η ψυχική κόπωση των πολιτών από τα πεΜια από τις πρώτες σκέψεις μας, που τέθηκε ήδη ριοριστικά μέτρα δεν είναι κάτι το ανεξήγητο, αλλά σε εφαρμογή, είναι η λειτουργία σε 24ωρη βάση μάλλον αναμενόμενο – ειδικά αν συνδυαστεί αυτή της δωρεάν τηλεφωνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής η αντίδραση με την αγωνία των εκατοντάδων χιΥποστήριξης 10306 για το γενικό πληθυσμό. Πρόλιάδων οικογενειών για τις οικονομικές προοπτικές κειται για έναν δωρεάν δίαυλο επικοινωνίας, που τους. Oσα μέτρα στήριξης σε επιχειρήσεις κι αν ενημερώνει ανώνυμα και εμπιστευτικά τους πολίτες παρέχει η πολιτεία, το κλειστό κατάστημα, η επιπου αναζητούν ψυχολογική και συμβουλευτική χείρηση που δεν λειτουργεί δεν στέλνει αισιόδοξα

SYNENTEFKSI_ZWH RAPTH_x2 14/04/2021 5:22 μ.μ. Page 13

- Η πανδημία όμως έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην Ψυχική Υγεία του υγειονομικού προσωπικού που εδώ και ένα χρόνο καθημερινά βρίσκεται στη πρώτη γραμμή και δίνει μια δύσκολη μάχη. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το θέμα; Το θέμα αυτό αποτελεί μια εξαιρετικά σοβαρή παράμετρο της κρίσης. Γι’ αυτό το υπουργείο προχωρεί σε υλοποίηση έρευνας με τη μορφή ερωτηματολογίων, για το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης (BurnOut Syndrome) στα Εθνικά Κέντρα Αναφοράς COVID-19. Πρέπει να γνωρίζουμε τι βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι και πώς επιδρά αυτό στην ζωή και την εργασία τους. Η χαρτογράφηση αυτής της ανεξερεύνητης περιοχής είναι το πρώτο βήμα για την παροχή ουσιαστικής βοήθειας στο προσωπικό μας, που εδώ και ένα χρόνο έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία στην ένταση και την ποιότητα της απόδοσής του. Για τον δικό μου τομέα, αυτόν της Ψυχικής Υγείας πρέπει να σημειώσω ότι ενισχύσαμε με προσλήψεις μόνιμων και επικουρικών ψυχιάτρων τις δομές Ψυχικής Υγείας της χώρας για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών από τη διασπορά του κορωνοϊού. Ειδικότερα, εγκρίθηκαν και προκηρύχθηκαν θέσεις: α) μόνιμων ψυχιάτρων (21) και ψυχιάτρων παιδιών και εφήβων (3) στην Αττική , στη Θεσσαλονίκη και στην υπόλοιπη Ελλάδα (Ξάνθη, Σάμος, Κρήτη) και β) 23 θέσεις επικουρικών ψυχιάτρων και συνεχίζεται η διαδικασία προσλήψεων. - Πώς λειτουργούν τα προγράμματα απεξάρτησης από ναρκωτικές ουσίες και αλκοόλ εν μέσω πανδημίας; Το πρόβλημα των εξαρτήσεων υπήρχε πριν την πανδημία και θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά το πέρας αυτής. Δική μας αποστολή είναι να παρέχουμε τα εργαλεία, τις δομές και τις υπηρεσίες στους πολίτες, ώστε να μπορούν να το ξεπεράσουν, να το αντιμετωπίσουν, να το ελέγξουν. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο δημιουργούμε Εθνικό Δίκτυο για τις εξαρτήσεις, όσων αντιμετωπίζουν πρόβλημα με καταχρήσεις, χρήση αλκοόλ και παθολογική ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια, το διαδίκτυο και το gaming, με τη δημιουργία νέων δομών και υπηρεσιών, διευρύνοντας την πρόσβαση σε βοήθεια και ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη, μετά τη θεραπεία. Μαζί με αυτό έχει προωθηθεί η υλοποίηση 16 προγραμμάτων χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ. Αυτά, μέχρι να αναλάβει καθήκοντα η κυβέρνηση της ΝΔ παρέμεναν σε αδράνεια. Αυτή την περίοδο προχωρούμε στο σχεδιασμό για την υλοποίηση νέων δομών και υπηρεσιών. Επίσης, εκπονούμε

“

Στα πεπραγμένα μας είναι η υπερψήφιση στη Βουλή και η υλοποίηση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, νέας μορφής Μονάδων Ψυχικής Υγείας: τις Μονάδες Εγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση.

“

υποστήριξη, ενώ στελεχώνεται από καταρτισμένους και έμπειρους επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας. Επιπλέον, υλοποιούμε προγράμματα κατάρτισης για την κοινωνική/συναισθηματική ενδυνάμωση και ψυχική ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων στο πλαίσιο της πανδημίας. Ειδικά για τους νέους, αναπτύσσουμε πλατφόρμα παρακολούθησης των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ψυχική Υγεία τους. Ταυτόχρονα, υλοποιούμε προγράμματα ψυχολογικής υποστήριξης με τηλεσυμβουλευτική, μέσω διαδικτυακών εφαρμογών επικοινωνίας (skype, messenger κ.λπ.) για τους ασθενείς COVID-19 που νοσηλεύονται ή βρίσκονται σε καραντίνα κατ' οίκον, για τα μέλη των οικογενειών τους και για το υγειονομικό προσωπικό των νοσοκομείων μας, με παραχώρηση tablet στις σχετικές κλινικές που θα παρέχει τη δυνατότητα σύνδεσης με τους εξειδικευμένους συνεργάτες των Κέντρων Ημέρας και των Κινητών μονάδων.

νέα επταετή Προγραμματική Σύμβαση για τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων που λειτουργούν στους Δήμους, με τη συμμετοχή και συνεργασία του Υπουργείου Εσωτερικών, της ΕΕΤΑΑ, της ΚΕΔΕ και του ΟΚΑΝΑ. Μαζί με όλα όσα ανέφερα προηγουμένως υπάρχει και το υπό διαμόρφωση Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά των Ναρκωτικών. Στόχος μας είναι η παρουσίασή του από τον Εθνικό Συντονιστή, εντός του 2021. - Ο τομέας της Ψυχικής Υγείας στην Ελλάδα πάσχει διαχρονικά σε πολλαπλά επίπεδα. Εχουν εκπονηθεί πολλά σχέδια για τη ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας, αλλά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Εσείς τι σχεδιάζετε; Ενα από τα βασικά μας μελήματα είναι η εκπόνηση του νέου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ψυχική Υγεία με ορίζοντα δεκαετίας, το οποίο θα παρουσιάσουμε μέσα στην χρονιά. Για τον λόγο αυτό συστήνουμε Επιτροπή Ψυχικής Υγείας με τη συμ-

μετοχή εξειδικευμένων – διακεκριμένων επιστημόνων στον χώρο, για τον σχεδιασμό της στρατηγικής και την παρακολούθηση των δράσεων στην Ψυχική Υγεία. Επίσης, συνεργαζόμαστε με το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για την υιοθέτηση πολιτικών και στρατηγικής εναρμονισμένων τις διεθνείς πρακτικές. Εχουμε αποφασίσει να ενισχύσουμε την αποασυλοποίηση. Περαιτέρω, εντάξαμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την υποστήριξη στον τακτικό προϋπολογισμό της Υγείας των κοινωνικών συνεταιρισμών (ΚοιΣΠΕ) που ως πρωτοπόροι θεσμοί ασχολούνται με την επαγγελματική αποκατάσταση των ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Περαιτέρω, στοχεύουμε στην ενίσχυση της αποασυλοποίησης στα τρία βασικά ψυχιατρικά νοσοκομεία (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής, Δρομοκαΐτειο, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης). Η Ψυχική Υγεία θα ενταχθεί στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, με την προετοιμασία για την τοποθέτηση επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας στα Κέντρα Υγείας, αξιοποιώντας και την τηλε-συμβουλευτική. Στα πεπραγμένα μας είναι η υπερψήφιση στη Βουλή και η υλοποίηση, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, νέα μορφή Μονάδων Ψυχικής Υγείας: τις Μονάδες Εγκαιρης Παρέμβασης στην Ψύχωση. Πρόκειται για μια σύγχρονη ιατρική υπηρεσία που στοχεύει στην έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ψυχωτικών διαταραχών στο αρχικό τους στάδιο και στοχεύει στην πρόληψη της κρίσης και στην παροχή αποτελεσματικής θεραπείας του ψυχικού νοσήματος. Μέσα σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα και υπό συνθήκες αντίξοες, με το σύστημα υγείας να δοκιμάζεται από τη θύελλα της COVID-19 παρουσιάζουμε έργο, το οποίο δεν έχει ξαναγίνει στη χώρα – και στον τομέα της Ψυχικής Υγείας και στους υπόλοιπους τομείς.u

STRESS_x2 14/04/2021 5:23 μ.μ. Page 14

Σε κυριεύει το στρες; Πάντα είχες άγχος, αλλά στην καραντίνα «χτύπησε κόκκινο»...

αυτό που λέμε ότι κάθε άνθρωπος το αντιμετωπίζει α μαγειρέψεις, να έχεις στην εντέλεια το διαφορετικά και το παλεύει όπως ξέρει και μπορεί. σπίτι, τα παιδιά στο σχολείο και μετά να «Αν μιλήσουμε για το ψυχικό κομμάτι, αυτό σητρέξεις να προλάβεις τις συγκοινωνίες μαίνει ότι καθετί που θα έρθει μπροστά μου, για τη δουλειά και στην επιστροφή να πάρεις τα ψάχνω να βρω τρόπους να ανταποπαιδιά. Αν αργήσεις όμως, θα μείνεις κριθώ και να μην χάσω τη λειτουργιπαραπάνω ώρα, άρα θα πάει πίσω όλο κότητά μου. Αν κάποιος δυσκολεύεται το πρόγραμμα. Και μια ωραία πρωία, να το διαχειριστεί, τότε να ζητήσει ήρθε η καραντίνα και όλοι κλείστηκαν βοήθεια από ψυχολόγο και σε τελική μέσα και άρχισε ένα νέο μαρτύριο. ανάλυση να πάρει φαρμακευτική αγωOλοι στο σπίτι, ο καθένας τη δική του γή. Τότε το άγχος γίνεται μη λειτουργικό. δουλειά, μοιραία πολύ φασαρία, και Το μη λειτουργικό σημαίνει δεν μπορώ εσύ να έχεις να δουλέψεις από το σπίτι. να βγάλω τη μέρα μου. Δεν μπορώ να Η αγωνία μήπως χάσεις τη δουλειά κάνω τη δουλειά μου, δεν έχω καλή σου, μήπως σε απολύσουν και είσαι η σχέση με τον σύντροφό μου, με τα παράπλευρη απώλεια στην υπόθεση παιδιά μου τους φίλους και τον κοιτης πανδημίας, δεν σε αφήνει ούτε να Γράφει η νωνικό μου περίγυρο, αποφεύγω να κοιμηθείς. Με δυο λόγια, πάντα είχες Άννα Σταυράκη βρεθώ μαζί με άλλους, γιατί νιώθω ότι άγχος, αλλά στην καραντίνα χτύπησε με κατακυριεύει και με καταβάλλει κόκκινο. αυτό το άγχος. Αυτού του είδους το άγχος είναι Κι αυτό είναι μόνο η ακίδα από το παγόβουνο. μέσα στο πλαίσιο ψυχικής κατάστασης και το Γιατί υπάρχουν σπίτια μικρά που στεγάζουν μεάτομο χρειάζεται βοήθεια. Αυτή είναι η κλινική γάλες οικογένειες και σε γειτονιές κάθε άλλο περίπτωση του άγχους. Η άλλη η λειτουργική ειπαρά ειδυλλιακές, άρα το περιβάλλον είναι έτσι κόνα, είναι η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε κι αλλιώς επιβαρυμένο και πρόσφορο έδαφος όλοι μας». για εκνευρισμό και καβγάδες. Oλα αυτά τα συζητάμε μεταξύ μας, αλλά η γνώμη ενός ειδικού πάντα μετράει και ίσως μας βοηθάει να δούμε πιο ξεκάθαρα την κατάσταση. Η ψυχολόγος, Νάντια Μάλλιου, ανοίγει τον φάκελο «άγχος» και σκιαγραφεί τις καταστάσεις που ζούμε. «Aγχος και στρες είναι ίδιο πράγμα το πρώτο στην ελληνική το άλλο σε ξένη γλώσσα που χρησιμοποιείται ανάλογα τις εκφάνσεις της καθημερινότητάς μας. Σε κάθε περίπτωση παραπέμπουν σε ένα πράγμα αυτό που βιώνει το ανθρώπινο μυαλό, σώμα και ψυχή όταν βρίσκεται μπροστά σε κάτι άγνωστο σε κάτι που δεν μπορεί να το αναγνωρίσει εύκολα και γρήγορα, με αποτέλεσμα να επικρατεί φόβος και ένταση. Ολα αυτά, μπορεί να οδηγήσουν σε κρίση άγχους. Μια κατάσταση στην οποία περιέρχεται ένας άνθρωπος είτε συστηματικά στο πλαίσιο κάποιας ψυχικής νόσου, είτε σποραδικά σπασμωδικά εντελώς τυχαία, όταν βρεθεί σε αυτές τις καταστάσεις που του προκαλούν φόβο. Η κρίση άγχους, μπορεί να είναι το γνωστό «έχω να κάνω πάρα πολλά πράγματα σήμερα, με πνίγουν οι καταστάσεις από παντού, οπότε αγχώνομαι», αν όμως είναι μέσα στα πλαίσια ψυχικής νόσου, αντιμετωπίζεται διαφορετικά». Το άγχος είναι μία πραγματικότητα στη ζωή όλων μας. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να ζήσει τη ζωή του, χωρίς να αναπτύξει κάποια δεδομένη στιγμή άγχος και να είναι μέσα σε αυτό για χρονικό διάστημα μεγάλο ή μικρό. Είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο, διότι κάθε τι που είναι καινούργιο και άγνωστο, ό,τι μας βγάζει από τα τετριμμένα και τη ρουτίνα μας, δημιουργεί αυτόματα ένα επίπεδο άγχους. Αυτό για τον οργανισμό μας σημαίνει ότι είναι σε εγρήγορση και ψάχνει τρόπους να προσαρμοστεί. Είναι

14 | περί υγείας |

Η αλήθεια είναι ότι τα φάρμακα δεν είναι το τελευταίο όπλο, ούτε όμως και το πρώτο. Οι καταστάσεις για όλους μας, δεν είναι ίδιες ούτε ανταποκρινόμαστε με τον ίδιο τρόπο όλοι μας. Φάρμακο θα χρειαστεί όταν κάποιος επαγγελματίας υγείας ή και ψυχολόγος, το κρίνει απαραίτητο. Ο ψυχίατρος δίνει το φάρμακο, ο ψυχολόγος μπορεί να παραπέμψει στον ψυχίατρο, ο δε ασθενής να παρακολουθείται και από τους δύο. Εχετε αναρωτηθεί πώς εκδηλώνεται το άγχος, πώς γραπώνει τον άνθρωπο; Πολλές φορές οι τρόποι είναι ευδιάκριτοι, άλλες φορές όμως είναι ύπουλα κρυφοί. Το άγχος στη δουλειά, που μας κάνει να νομίζουμε ότι τίποτα δεν προλαβαίνουμε, μπορεί να εκδηλωθεί με αυξημένους παλμούς, αυξάνονται οι χτύποι της καρδιάς μου, μπορεί να ιδρώσω, να φουντώσουν τα μάγουλά μου να κοκκινήσω, αν ενεργοποιείται το συμπαθητικό και παρασυμπαθητικό αυτόνομο σύστημα, δίνοντάς μου το μήνυμα να είμαι σε συνεχή ετοιμότητα για να ανταποκριθώ. Το άγχος, λοιπόν, δίνει βιολογικά σημάδια τα οποία άλλες φορές τα καταλαβαίνουμε και άλλες όχι. Αν θέλουμε να μιλήσουμε σε κάποιον και κομπιάζουμε ή διστάζουμε, ο οργανισμός μας το λαμβάνει με τη γνώριμη κατάσταση του άγχους. Πολύ δύσκολο να το αποφύγουμε αυτό στο 100% και σε καθημερινή βάση. Δεν μπορούμε να ζούμε με τον απόλυτο έλεγχο της ζωής μας, ούτε μπορούμε να ξέρουμε τι διαφορετικό θα συμβεί την κάθε μέρα. Τις περισσότερες φορές οι στρεσογόνες καταστάσεις μάς βρίσκουν, δεν τις δημιουργούμε εμείς, π.χ. ένα ατύχημα στον δρόμο ή μια αρρώστια ή μια αιφνίδια απώλεια. Μπορούμε όμως να αποφύγουμε πράγματα που βλέπουμε ότι μας κάνουν να δυσκολευόμαστε, όταν μάθουμε να τα διαχειριζόμαστε. Είναι σίγουρο ότι στρεσογόνες καταστάσεις, όπως το να χάσω τη δουλειά μου ή το να είμαι άνεργος ή να χάσω κάποιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή μου, η απώλειά του, η αλλαγή κατοικίας, φέρνουν μεγάλη αναστάτωση στη ζωή μας. Ωστόσο, κάποιοι άλλοι θεωρούν στρεσογόνα πηγή το να συναντηθούν με κάποιους που δεν ξέρουν ή το να αλλάξουν εργασία. Δεν υπάρχει κανόνας στο άγχος. «Σας πληροφορώ ότι πολύ άγχος έχουν και τα παιδιά, άρα δεν είναι θέμα ηλικίας. Η διαφορά μας είναι πως το κατανοούμε και πως το διαχειριζόμαστε το άγχος. Τα παιδιά όπως και οι ενήλικες σαφώς βιώνουν καταστάσεις άγχους. Θυμηθείτε πόσα έχουν γραφτεί για την πρώτη μέρα στο σχολείο είτε το σχολείο είναι το νηπιαγωγείο, η πρώτη δημοτικού, η πρώτη γυμνασίου ή η πρώτη στο πανεπιστήμιο. Τα παιδιά ενδεχομένως έχουν άλλους τρόπους άμυνας απέναντι στο άγχος. Το παραβλέπουν ή το διαχειρίζονται αλλιώς. Οι ενήλικες είναι πιο εκλεπτυσμένοι στους τρόπους τους ή πιο έμπειροι στο άγχος. Τα παιδιά αλλιώς βλέπουν τα πράγματα, π.χ. αν ένα παιδί περιμένει φίλους στο πάρτυ των γενεθλίων του και αυτοί αργούν, τότε βιώνει το στρες. Για τους ενήλικες αυτό φαίνεται αμελητέο ή πολύ μικρό».

STRESS_x2 14/04/2021 5:23 μ.μ. Page 15

Αγχος και καραντίνα

ν το άγχος, μας ήταν πάντα οικείο, τότε γιατί η καραντίνα μας έφτασε τόσο πολύ στα όριά μας; Σίγουρα όλοι θα αναρωτιέστε γι’ αυτό που ζούμε και το πώς το ζούμε. Η κα Μάλλιου υπογραμμίζει: «Δεν έφερε τίποτα καινούργιο η καραντίνα. Μόνο μας έδωσε χώρο και χρόνο, επειδή είμαστε όλοι κλεισμένοι στα σπίτια μας, να βιώσουμε το άγχος μας στον μέγιστο βαθμό. Οταν είσαστε πάρα πολύ στρεσαρισμένοι, ενδεχομένως ένας καφές με μια φίλη σας σε μια καφετέρια έξω από το σπίτι, σε οποιοδήποτε μέρος της πόλης όπου ζούμε, θα μπορούσε να δώσει μια ανάσα, για να κατευναστεί το στρες και η πίεση που βιώνετε. Αυτό όμως τώρα δεν υπάρχει. Δεν βγαίνουμε πολύ, δεν συναντάμε φίλους, δεν είναι ανοικτές οι καφετέριες, δεν πάμε μακριά από το σπίτι μας. Κάποτε μας έκανε πολύ καλό να πάμε σε ένα γυμναστήριο, όπου κι εκεί συναντούσαμε κάποιους φίλους ή βγαίναμε ένα βράδυ να φάμε σε ένα εστιατόριο ή να πάμε ένα Σαββατοκύριακο εκδρομή σε κάποιον άλλον νομό ή στο εξοχικό μας. Μικρές καθημερινές απολαύσεις που όλοι εμείς θεωρούσαμε δεδομένες και εύκολα σχετικά να γίνουν πράξη, σήμερα έχουν όλα ερωτηματικά επάνω τους και δυσκολίες να πραγματοποιηθούν. Αυτό σημαίνει αυτόματα ότι οι άνθρωποι έχουν όλοι τραβηχτεί πίσω στα σπίτια τους, υπάρχει χώρος και χρόνος για να μένουν μέσα κλεισμένοι και να σκέφτονται όλα αυτά που φοβούνται και όσα θα μπορούσαν να συμβούν. Τελικά, δεν θέλει και πάρα πολύ να χάσουμε το μέτρο του εαυτού μας, άνθρωποι είμαστε». Και όταν θα είμαστε ελεύθεροι πια απαλλαγμένοι από την πανδημία και την καραντίνα, μήπως τότε βγουν στην επιφάνεια επιπλέον αγχωτικές κατα-

στάσεις που κρύβαμε επιμελώς μέσα στον εγκλεισμό μας; «Μην έχετε καμία αμφιβολία. Ηδη έχουν βγει και θα βγαίνουν καθημερινά στην επιφάνεια δυσλειτουργίες. Οι δυσκολίες μας μέσα στο πλαίσιο του εγκλεισμού και μετά από αυτόν θα βρουν τρόπο να αναδειχθούν και τότε θα τις δούμε ξεκάθαρα, βιώνοντάς τες πιο έντονα». Η κα Μάλλιου πιστεύει ότι ήδη βρισκόμαστε σε αυτό το στάδιο. Σε καθημερινή βάση η ίδια στην πρακτική της ζωής της, στο επάγγελμά της, βλέπει ανθρώπους οι οποίοι ήταν καθ’ όλα συγκροτημένοι και ήρεμοι, να είναι σε έκρυθμη κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο. Είναι πολλές οι πληροφορίες από τους γύρω μας που συντείνουν σε αυτό. Το άγνωστο και ο φόβος που βιώνουμε ενεργοποιείται συνεχώς. Ολο αυτό είναι πάρα πολύ κακή συνθήκη και πυροδοτεί εύκολα και γρήγορα οτιδήποτε έχει να κάνει με το άγχος και τη δυσκολία. «Είμαι σίγουρη ότι θα βγούμε τραυματισμένοι απ’ όλο αυτό». Επίσης, η κα Μάλλιου βάζει τα πράγματα στη θέση τους όσον αφορά στην ενημέρωση του κόσμου. Ακούγονται πολλά για το ότι οι δημοσιογράφοι κάνουν χειρότερα τα πράγματα. Η ίδια τονίζει ότι: «Δεν νομίζω ότι κάνετε χειρότερη την κατάσταση που βιώνουμε, οι δημοσιογράφοι. Η υπόθεση ήταν δύσκολη και θα συνεχίσει να είναι γιατί, αυτό βιώνουμε. Μακάρι όλοι οι δημοσιογράφοι να ήλεγχαν διπλά και τριπλά το τι γράφουν και πώς το γράφουν, με γνώμονα το τι μπορεί να δημιουργήσουν τα γραφόμενά τους. Μακάρι όλοι όσοι διαβάζουμε και ενημερωνόμαστε να είχαμε και ένα κομματάκι αναστοχασμού του στιλ, τι είναι αυτό που άκουσα τώρα, πώς συνάδει αυτό με τη πραγματικότητα και τι η λογική μου λέει

ότι συμβαίνει. Η όλη συγκυρία φούσκωσε το ποτάμι που έτσι κι αλλιώς υπήρχε. Ετσι το νερό βγαίνει απέξω. Είναι τόσο δύσκολα τα πράγματα. Οσοι είσαστε στο μέσο όρο και βρίσκετε σε αυτά σημεία του εαυτού σας, φοβόσαστε νιώθετε ανασφάλεια και βλέπετε τον εγκλεισμό πάρα πολύ δύσκολα, θα ήταν χρήσιμο να έχετε ανθρώπους γύρω σας να μιλήσετε να πείτε τι σκέφτεστε. Αν κάποιος όμως δυσλειτουργεί και δεν μπορεί να το διαχειριστεί και κάθε μέρα είναι πιο δύσκολη, τότε από τις ποικίλες γραμμές βοήθειας που ακόμα και το υπουργείο έχει εγκαταστήσει, να μιλήσει ή να επισκεφθεί κάποιον επαγγελματία υγείας. Ακόμα και τα νοσοκομεία δέχονται ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Το μυστικό είναι να μιλάμε για ότι έχουμε μέσα στο κεφάλι μας. Ισως κάποιος να πει μια κουβέντα μαγική και να μας κατευνάσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το να κλειστούμε ακόμα πιο μέσα στους εαυτούς μας, να μην ζητήσουμε βοήθεια, δεν θα φέρει καλό αποτέλεσμα. u

| περί υγείας | 15

COVID DIABETES_L 14/04/2021 5:24 μ.μ. Page 16

Πώς επηρέασε η πανδημία τους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη; Η Μαρία Τριανταφύλλου, γεν. γραμματέας της Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., δημοσιογράφος και πάσχουσα από σακχαρώδη διαβήτη, σχολιάζει την επίδραση του κορωνοϊού στις ζωές των διαβητικών.

πανδημία βρήκε τη χώρα μας δυστυχώς απροετοίμαστη σε κάθε πτυχή της. Ειδικά σε ό,τι αφορά την υγεία, το κράτος ήταν και εξακολουθεί να είναι «αδύναμο», κάτι που έγινε ακόμη πιο έντονο αυτήν την περίοδο. Η πανδημία δημιούργησε πολλά και σοβαρά προβλήματα σε όλους τους πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη, όπως η λειτουργία των διαβητολογικών κέντρων, η έλλειψη προστασίας τους έναντι του κορωνοϊού κ.λπ. Τα κατά τόπους διαβητολογικά κέντρα και ιατρεία, ειδικά στα μικρά αστικά κέντρα, σταμάτησαν να υλοποιούν προγραμματισμένα ραντεβού. Στα μεγάλα αστικά κέντρα λειτουργούν, σε κάποια νοσοκομεία κανονικά, σε άλλα κατά περίπτωση. Οι άνθρωποι με Σακχαρώδη Διαβήτη, που, σύμφωνα με τα δεδομένα της Η.ΔΙ.Κ.Α., τα οποία ζήτησε και έλαβε η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ., ξεπερνούν στη χώρα μας το 1.050.000, στις περισσότερες των περιπτώσεων, ακυρώνουν τα ραντεβού τους και τα μεταθέτουν για το επόμενο εξάμηνο ή και έτος ή κάποιοι λίγοι που έχουν την οικονομική δυνατότητα, επισκέπτονται ιδιώτες ιατρούς. Ωστόσο, η αναγκαία συνεχής παρακολούθηση που χρήζει η χρόνια πάθησή μας, επιβάλλει τρίμηνες συναντήσεις με τον θεράποντα ιατρό και την επιστημονική υποστηρικτική ομάδα. Σε ό,τι αφορά τους ψηφιακούς τρόπους παρακολούθησης, δυστυχώς ούτε οι ιατροί ούτε και οι πάσχοντες ήταν εξοικειωμένοι. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι η επικοινωνία μπορεί να υπάρχει αποσπασματικά ή για τους πολύ λίγους, αλλά αυτή δεν είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων ούτε ουσιώδης, μα ούτε και αποτελεσματική σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του Διαβήτη. Μέσα στην πανδημία, η Πολιτεία και το Σύστημα Υγείας επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους μόνο στον SARS-CoV-2, παραγκωνίζοντας και αγνοώντας όλες τις χρόνιες παθήσεις και τους πάσχοντες! Σαν να έπαψαν ξαφνικά, με κάποιο μαγικό τρόπο, να υπάρχουν τα άλλα νοσήματα. Ολοι εμείς οι άνθρωποι με Διαβήτη νιώσαμε πολλές φορές, μέσα στην πανδημία την απαξία του Κράτους και την παντελή έλλειψη φροντίδας και μέριμνας.

16 | περί υγείας |

Μαρία Τριανταφύλλου, Γενική Γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.), Δημοσιογράφος.

Η μόνη θετική πρωτοβουλία ήταν η υιοθέτηση της άυλης συνταγογράφησης και της επανέκδοσης συνταγών χρονίως πασχόντων, αλλά αυτό αφορά μόνο τους ασφαλισμένους. Δυστυχώς, δεν υπάρχει ακόμη και σήμερα πρόβλεψη για τους ανασφάλιστους, ειδικά στο θέμα του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού, ταινίες μέτρησης σακχάρου, σκαριφιστήρες, βελόνες ινσουλίνης, που οι ανασφάλιστοι υποχρεούνται να τα προμηθεύονται από τα φαρμακεία των νοσοκομείων. Στη διάρκεια της πανδημίας, όμως, η πρόσβαση ειδικά σε κάποια νοσοκομεία ήταν αδύνατη! Η κατάσταση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη εδώ και μήνες. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει δημοσιεύσει αμέτρητες επιστημονικές μελέτες σε σχέση με τη νόσηση από την COVID-19 των ατόμων με Διαβήτη, που αποδεικνύουν ότι ο κίνδυνος θνητότητας είναι κατά 40% μεγαλύτερος σε σύγκριση με τους μη πάσχοντες. Στις 13 Μαρτίου του 2020, η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. ζήτησε από όλα τα αρμόδια υπουργεία, την ένταξη των ανθρώπων με Σακχαρώδη Διαβήτη σε ειδικό καθεστώς εργασίας, δηλαδή, σε τηλεργασία, back-

oﬃce εργασία και όπου αυτό δεν ήταν εφικτό, σε ειδική άδεια. Δυστυχώς, όμως, μέχρι και σήμερα δεν τύχαμε καμιάς ανταπόκρισης και δεν έχει ληφθεί καμία πρόνοια για τους ανθρώπους με Διαβήτη με αποκορύφωμα της κρατικής αδιαφορίας και ακαμψίας το τελευταίο ΦΕΚ 4011 Β’/2020, το οποίο τους κατατάσσει στις ομάδες ενδιάμεσου κινδύνου και προϋποθέτει τη συνύπαρξη τουλάχιστον μιας ακόμα πάθησης από συγκεκριμένη λίστα, προκειμένου οι πάσχοντες από Διαβήτη να τύχουν των ευεργετημάτων της νομοθεσίας! Η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. με άοκνες και επίμονες προσπάθειες και με επιστολές, διεκδικεί τα αυτονόητα για την προστασία των πασχόντων από Διαβήτη, χωρίς όμως ανταπόκριση, εισπράττοντας, συστηματικά, την κρατική αδιαφορία και την απαξία, από το πλέον αρμόδιο υπουργείο, το υπουργείο Υγείας! Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι οι πάσχοντες από Διαβήτη να μην έχουν ούτε καν το δικαίωμα της τηλεργασίας, παρ’ όλο που η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών τους εντάσσει στις ευπαθείς ομάδες που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο. Δύο μέτρα και δύο σταθμά, που κοστίζουν ανθρώπινες ζωές! Ακόμη και τώρα, και σε αντίφαση με την ανωτέρω απόφαση της Επιτροπής Εμβολιασμών, το υπουργείο Υγείας ανακοίνωσε στις 19 Μαρτίου ότι ο εμβολιασμός της ομάδας Β των ευπαθών ομάδων, στην οποία κατατάσσεται και ο Διαβήτης, θα πραγματοποιηθεί το δίμηνο Μαΐου – Ιουνίου! Η ένταξη, λοιπόν, των πασχόντων από Διαβήτη στις ευπαθείς ομάδες, καθώς και η προτεραιοποίησή τους στον εμβολιασμό έναντι της COVID19 ουσιαστικά μένουν μόνο στα λόγια! Η Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ. θα συνεχίζει να αγωνίζεται και να διεκδικεί όλα τα νόμιμα και αυτονόητα δικαιώματα των πασχόντων από Σακχαρώδη Διαβήτη και των οικογενειών τους. Παράλληλα, μέσω της ιστοσελίδας της www.glikos-planitis.gr, φροντίζει να ενημερώνει τους επισκέπτες της για όλες τις τρέχουσες εξελίξεις που αφορούν θέματα που άπτονται τόσο του Σακχαρώδη Διαβήτη, όσο και της πανδημίας. u

_ADDS 14/04/2021 5:25 μ.μ. Page 1

PROLHPSH CHECKUP_PROSFORESx3 14/04/2021 5:25 μ.μ. Page 18

Check-up Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για την υγεία σας Η έγκαιρη ανίχνευση εγκατεστημένων νοσημάτων μπορεί να οδηγήσει σε σωστότερη θεραπεία και διαχείρισή τους, μειώνει τον κίνδυνο επιπλοκών και αυξάνει τις πιθανότητες καλύτερων αποτελεσμάτων για την υγεία.

Γράφει ο Ευάγγελος Φραγκούλης Γενικός Ιατρός, Αναπληρωτής Αρχίατρος του ΕΔΟΕΑΠ

ο ετήσιο check-up αποτελεί προτεραιότητα για να διασφαλίσετε τη βέλτιστη υγεία. Συμβάλλει στον εντοπισμό τυχόν προδιάθεσης, κινδύνου για κάποια ασθένεια και βοηθά στη διαδικασία πρόληψης εκδήλωσής της.

Η προληπτική φροντίδα έπεσε θύμα της COVID-19 με μεγάλο περιορισμό της σε παγκόσμιο επίπεδο στο διάστημα της πανδημίας. Κάποιοι θεωρούν πως μπορούν να παραλείψουν χωρίς συνέπειες την ετήσια επίσκεψή στο γιατρό τους, όμως αυτή η επίσκεψη

είναι συχνά η πρώτη γραμμή στη μάχη για τον εντοπισμό και τη θεραπεία σοβαρών παθήσεων, πρώιμα, πριν επιδεινωθούν ή εξελιχθούν σε επικίνδυνο βαθμό. Η προληπτική φροντίδα δεν πρέπει να αναβάλλεται, καθώς η υγεία σας δεν μπορεί να μπει σε αναμονή.

Το ετήσιο check-up ξεκινά με την επίσκεψη στον οικογενειακό σας γιατρό

επίσκεψη στο γιατρό σάς παρέχει την ευκαιρία να αξιολογήσετε την τρέχουσα κατάσταση της υγείας σας και να προσδιορίσετε μαζί τους στόχους και τις προσδοκίες σας για το επόμενο έτος. Αν και δεν είναι μια εξονυχιστική εξέταση, βοηθά στη δημιουργία ενός εξατομικευμένου πλάνου υγείας για εσάς, να αντιμετωπίσετε τυχόν τρέχουσες ανησυχίες και να εντοπίσετε τρόπους πρόληψης προβλημάτων στο μέλλον. Βοηθά στην πορεία του χρόνου να οικοδομήσετε μια ισχυρότερη σχέση με τον γιατρό σας και προάγει την μεταξύ σας επικοινωνία. Είναι σημαντικό

18 | περί υγείας |

ο γιατρός σας να δίνει τον απαραίτητο χρόνο για να κατανοήσει τις ανησυχίες σας και να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις σας. Ο γιατρός σας πρέπει να είναι κάποιος με τον οποίο νιώθετε άνετα να μιλάτε ακόμη και για τα πιο ευαίσθητα θέματα. Η ετήσια επίσκεψη είναι, επίσης, μια ευκαιρία να διερευνηθούν υγιεινές και δυνητικά ανθυγιεινές επιλογές τρόπου ζωής, όπως διατροφή, άσκηση, καπνιστική συνήθεια και χρήση αλκοόλ, να διερευνηθούν και να επικαιροποιηθούν οι εμβολιασμοί σας, να ελεγχθεί η παρουσία κοινών προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως άγχος, κατάθλιψη και διαταραχές ύπνου, να συζητηθεί η ανάγκη

για συγκεκριμένες εξετάσεις διαλογής, μερικές από τις οποίες ίσως δεν γνωρίζετε και αφορούν ορισμένους τύπους καρκίνου, καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, κ.λπ. Πριν από την επίσκεψη στο γιατρό σας συγκεντρώστε το ιατρικό ιστορικό της οικογένειάς σας. Συζητήστε με τους συγγενείς σας, προκειμένου να μάθετε αν υπάρχουν ασθένειες που διατρέχουν στην οικογένεια. Βοηθά επιπρόσθετα να έχετε φτιάξει εκ των προτέρων μια λίστα με ερωτήσεις και τις ανησυχίες σας, για να απευθύνετε στο γιατρό σας.

PROLHPSH CHECKUP_PROSFORESx3 14/04/2021 5:26 μ.μ. Page 19

Εξετάσεις διαλογής

σο νωρίτερα διαγιγνώσκεται μια ασθένεια, τόσο πιθανότερο είναι να θεραπευτεί ή να αντιμετωπιστεί επιτυχώς και τυχόν επιπλοκές της να καθυστερήσουν ή και να αποτραπούν. Ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει εξετάσεις διαλογής, οι οποίες εντοπίζουν προβλήματα υγείας νωρίς στην πορεία τους, πριν εμφανιστούν συμπτώματα, βασιζόμενος σε κατευθυντήριες συστάσεις από ομάδες ειδικών. Ο προσδιορισμός των εξετάσεων διαλογής που χρειάζεστε βασίζεται: l στην ηλικία, στην κατάσταση της υγείας και στο φύλο σας. l στους παράγοντες κινδύνου - καταστάσεις που όταν είναι παρούσες κάνουν πιο πιθανή την εκδήλωση μιας ασθένειας. Περιλαμβάνουν το οικογενειακό σας ιστορικό και συνήθειες του τρόπου ζωής. Πέρα από τα οφέλη, όλες οι εξετάσεις έχουν και πιθανούς κινδύνους και ο γιατρός σας οφείλει να σας ενημερώσει για αυτούς. Ορισμένες εξετάσεις μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα, όπως αιμορραγία ή λοίμωξη. Εξετάσεις, επίσης, μπορούν να δώσουν λάθος αποτέλεσμα, π.χ. μια εξέταση θα μπορούσε να οδηγεί στη διάγνωση μιας ασθένειας, ενώ στην πραγματικότητα δεν την έχετε, οδηγώντας σε περισσότερες εξετάσεις που συνεπάγονται επίσης κινδύνους. Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε από κοινού, εάν τα οφέλη από την εξέταση υπερτερούν των κινδύνων για εσάς. Με αυτόν τον τρόπο, είστε καλύτερα ενημερωμένοι και εμπλέκεστε ενεργότερα στη διατήρηση της υγεία σας. Αναλόγως της υπό έλεγχο κατάστασης, η διερεύνηση θα μπορούσε να αφορά εργαστηριακή εξέταση- αιματολογική (π.χ. PSA) ή ακτινολογική (π.χ. μαστογραφία), να αφορά σε στοιχεία από τη φυσική εξέταση (π.χ. αρτηριακή πίεση) ή ερωτηματολόγιο που σας χορηγεί προς συμπλήρωση ο γιατρός σας (π.χ. για κατάθλιψη). Καρκίνος τραχήλου της μήτρας: Κάντε τεστ Παπανικολάου κάθε 3 χρόνια από την ηλικία των 21 ετών και έως την ηλικία των 65 ετών ή εναλλακτικά ένα συνδυασμό τεστ Παπανικολάου και HPV τεστ από την ηλικία των 30 ετών και κάθε 5 χρόνια έως την ηλικία των 65 ετών. Εάν είστε >65 ετών ή έχετε υποβληθεί σε υστερεκτομή, μιλήστε με τον γιατρό σας, για το εάν πρέπει να ελεγχθείτε. Καρκίνος μαστού: Γυναίκες μέσου κινδύνου για καρκίνο μαστού μπορούν να ξεκινήσουν τον ετήσιο έλεγχο με μαστογραφία από την ηλικία των 40-44 ετών. Πρέπει να υποβάλλονται κάθε χρόνο σε μαστογραφία από τα 45-55 έτη, ενώ από τα 55 έτη μπορούν να συνεχίσουν να υποβάλλονται σε μαστογραφία ετησίως ή ανά 2 έτη και για όσο διάστημα είναι σε καλή υγεία. Καρκίνος παχέος εντέρου: Από την ηλικία των 50 ετών και μέχρι τα 75 έτη (στις ΗΠΑ πρόσφατα το κατώτερο ηλικιακό όριο έπεσε στα 45 έτη) πρέπει να υποβάλλεστε σε εξέταση διαλογής για καρκίνο του παχέος εντέρου. Για άτομα ηλικίας 76-85 ετών, η απόφαση για έλεγχο πρέπει να βασίζεται στις ατομικές προτιμήσεις, στο προσδόκιμο ζωής, στη γενική υγεία και στο προηγούμενο ιστορικό ελέγχου.

Ο έλεγχος γίνεται είτε με μια ευαίσθητη εξέταση κοπράνων που αναζητά αιμοσφαιρίνη στα κόπρανα και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο ή με κολονοσκόπηση, που εξετάζεται οπτικά το παχύ έντερο και πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 10 έτη. Καρκίνος προστάτη: Οι άνδρες πρέπει να έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν με τον γιατρό τους τα υπέρ και τα κατά του ελέγχου για καρκίνο προστάτη. Η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί, αφού ενημερωθούν σχετικά με τις αβεβαιότητες, τους κινδύνους και τα πιθανά οφέλη από τον έλεγχο. Ο έλεγχος ξεκινά στην ηλικία των 50 ετών για άνδρες που διατρέχουν μέσο κίνδυνο καρκίνου προστάτη και στην ηλικία των 45 ετών για άνδρες με υψηλό κίνδυνο (πατέρας ή αδελφός που έχει διαγνωστεί με καρκίνο προστάτη σε ηλικία <65 ετών). Γίνεται με τη μέτρηση του PSA στο αίμα και μπορεί να συνδυάζεται με δακτυλική εξέταση. Η συχνότητα του ελέγχου εξαρτάται από τα επίπεδα του PSA: Aνδρες που έχουν PSA < 2,5 επανεξετάζονται κάθε 2 χρόνια. Ο έλεγχος γίνεται ετησίως, όταν το PSA είναι ≥2,5.

Eλεγχος εμβολιασμών

ετήσια επίσκεψη στον γιατρό σας αποτελεί την ιδανική στιγμή για τον έλεγχο- επικαιροποίηση των εμβολιασμών σας. Τα εμβόλια δεν είναι μόνο για τα παιδιά. Η προστασία από ορισμένα εμβόλια παιδικής ηλικίας μπορεί να εξασθενίσει με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί, επίσης, να διατρέχετε κίνδυνο για ασθένεια που μπορεί να προληφθεί από εμβόλιο λόγω της ηλικίας, της εργασίας, του τρόπου ζωής, του ταξιδιού ή καταστάσεων της υγείας σας. l Εμβολιαστείτε κατά της γρίπης κάθε χρόνο, ειδικά αν είστε ηλικιωμένος, έχετε χρόνια νοσήματα ή είστε έγκυος. l Κάθε ενήλικας πρέπει να εμβολιάζεται με το Tdap μία φορά στη ζωή του, εάν δεν το έλαβε ως έφηβος για να προστατευτεί από τον κοκκύτη, και στη συνέχεια να κάνει μια αναμνηστική δόση εμβολίου Td (τετάνου, διφθερίτιδας) κάθε 10 χρόνια. Επιπρόσθετα, οι γυναίκες πρέπει να λαμβάνουν το εμβόλιο Tdap κάθε φορά που είναι έγκυες και κατά προτίμηση μεταξύ 27ης- 36ης εβδομάδας κύησης. l Κάντε το εμβόλιο έναντι του HPV αν είστε <26 ετών και δεν έχετε ακόμα εμβολιαστεί. l Εάν είστε >60 ετών, κάντε το εμβόλιο για να αποφύγετε την εκδήλωση έρπητα ζωστήρα. l Εάν είστε >65 ετών, κάντε τα εμβόλια έναντι του πνευμονιοκόκκου- δυο διαφορετικά εμβόλια με απόσταση μεταξύ τους τουλάχιστον ενός έτους. l Συζητήστε με τον γιατρό σας για το εάν χρειάζεστε άλλους εμβολιασμούς.

Καρκίνος πνεύμονα: Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τον έλεγχο για καρκίνο πνεύμονα, εάν είστε μεταξύ 55 - 80 ετών, έχετε ιστορικό καπνίσματος ≥30 πακέτων-ετών και παραμένετε καπνιστής ή έχετε σταματήσει τα τελευταία 15 χρόνια. (Πακέτα-έτη είναι ο αριθμός των πακέτων τσιγάρων που καπνίζετε την ημέρα επί τον αριθμό των ετών που έχετε καπνίσει). Βέβαια, η διακοπή του καπνίσματος είναι το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για την υγεία σας. Δυσλιπιδαιμία: O έλεγχος της χοληστερόλης στο αίμα πρέπει να ξεκινά νωρίς. Συστήνεται κάθε 5 χρόνια από την ηλικία των 20 ετών. Συχνότερα, νωρίτερα συστήνεται σε άτομα με παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου- κάπνισμα, παχυσαρκία, οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου, κ.λπ. Αρτηριακή υπέρταση: Σε μέτρηση της αρτηριακής πίεσης πρέπει να υποβάλλονται όλοι οι ενήλικες τουλάχιστον κάθε 2 έτη. Διαβήτης: Ελεγχος για διαβήτη συστήνεται να γίνεται σε όλους από την ηλικία των 45 ετών. Επίσης, πρέπει να γίνεται σε ενήλικες κάθε ηλικίας που είναι υπέρβαροι (ΔΜΣ>25) και που έχουν ≥1 πρόσθετους παράγοντες κινδύνου. Περιλαμβάνει τη μέτρηση του σακχάρου νηστείας, τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη και την καμπύλη σακχάρου. Αν ο αρχικός έλεγχος είναι φυσιολογικός, μπορεί να επαναλαμβάνεται κάθε 3 έτη. Οστεοπόρωση: Κάντε μια μέτρηση οστικής μάζα DEXA - ακτινολογική εξέταση χαμηλής δόσης της σπονδυλικής στήλης και του ισχίου σε ηλικία 65 ετών (γυναίκες), 70 ετών (άνδρες)- για να βεβαιωθείτε ότι τα οστά σας είναι δυνατά. Εάν είστε νεότεροι, αλλά διατρέχετε υψηλό κίνδυνο κατάγματος, θα πρέπει επίσης να υποβληθείτε σε έλεγχο. Διερευνήστε με τον γιατρό σας τον ατομικό κίνδυνο. Παχυσαρκία: Ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε εάν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι είναι υπολογίζοντας τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) βάση του σωματικού βάρους και του ύψους σας. ΔΜΣ 18,5- 25 δείχνει ένα κανονικό βάρος, ενώ ≥30 υποδεικνύει παχυσαρκία. Εάν είστε παχύσαρκοι, ο γιατρός σας μπορεί να βοηθήσει στην αλλαγή συμπεριφοράς και στην απώλεια βάρους. Ηπατίτιδα C: Aτομα που έχουν γεννηθεί μεταξύ 1945-1980 θα πρέπει να ελέγχονται άπαξ για μόλυνση από ηπατίτιδα C. Aδιάγνωστοι παραμένουν σχεδόν οι 8 στους 10 ασθενείς με ηπατίτιδα C. Κατάθλιψη: Η ψυχική σας υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική. Διερευνήστε την ανάγκη ελέγχου για κατάθλιψη, ειδικά εάν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2 εβδομάδων: l αισθάνεστε πεσμένος, λυπημένος ή απελπισμένος l έχετε χάσει το ενδιαφέρον ή την ευχαρίστηση να κάνετε πράγματα Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ): Εάν είστε σεξουαλικά ενεργοί, ο έλεγχος για ΣΜΝ είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Βεβαιωθείτε ότι έχετε μια ανοιχτή και ειλικρινή συνομιλία σχετικά με το σεξουαλικό σας ιστορικό με το γιατρό σας και διερευνήστε την ανάγκη ελέγχου για ΣΜΝ. Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής: Συστήνεται να γίνεται έλεγχος μια φορά στη ζωή για ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής με τρίπλεξ κοιλιακής αορτής σε άνδρες ηλικίας 65 -75 ετών, νυν ή πρώην καπνιστές. u

| περί υγείας | 19

PROLHPSH CHECKUP_PROSFORESx3 15/04/2021 5:21 μ.μ. Page 20

Πακέτα προληπτικών εξετάσεων Τ

ο Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής και Μακροβιότητας ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις της εποχής, εφαρμόζει μία καινοτόμο προσέγγιση στον τομέα της πρόληψης. Οι νέες υπηρεσίες περιλαμβάνουν: α) Δομημένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου ανά ηλικία και φύλο β) Εξειδικευμένα προγράμματα προληπτικού ελέγχου στοχευμένα στη διαχείριση νόσων υψηλού επιπολασμού γ) Ειδικούς ελέγχους που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19

Biomed Οστεοπόρωσης Περιλαμβάνει: l Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας (ΟΜΣΣ/DEXA) l Παραθορμόνη Πλάσματος (PTH) l 25-OH Βιταμίνη D – Υδροξυβιταμίνη D3 l Ασβέστιο Ορού l Φώσφορος Ορού Κόστος: 75€ Biomed Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων Περιλαμβάνει: l Ελεγχο Ηπατίτιδας Α (Hep A IgM Aντισώματα) l Ελεγχο Ηπατίτιδας Β (HBsAG: Αυστραλιανό Αντιγόνο, HBcAB Ορού: HepB Αντισώματα Πυρήνος, HBsAB Ορού: Hep B Aντισώματα Eπιφανείας) l Ελεγχο Ηπατίτιδας C (Hep C Oλικά Aντισώματα) l HIV Ag Ορού (p24)/HIV Ab Ορού (type1+type2) l Σύφιλη (Αντισώματα Τρεπονήματος, TPHA) l Ερπητας Τύπου Ι & ΙΙ (Αντισώματα έναντι Ερπητα τύπου Ι Ορού HSV-1, GG1, IgG & Αντισώματα έναντι Ερπητα Τύπου ΙI Ορού HSV-2, GG2, IgG) Κόστος: 75€

*Προσφέρεται επιπλέον 50% έκπτωση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες (εξατομικευμένο πλάνο διατροφής & λιπομέτρηση) του Διατροφολογικού Κέντρου του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, Bioiatriki+ Nutrition

ο Τμήμα Προληπτικού Ελέγχου του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center εγγυάται: l Αξιοπιστία αποτελεσμάτων σε όλο το φάσμα των προληπτικών εξετάσεων (εργαστηριακές, ακτινοδιαγνωστικές κ.ά.). l Αρτια και χωρίς χρονοβόρες διαδικασίες εξυπηρέτηση σε κάθε στάδιο του προληπτικού ελέγχου (εξετάσεις - αποτελέσματα). Ο μέσος χρόνος για την ολοκλήρωση κάθε προγράμματος δεν ξεπερνά τις δύο ώρες. l Προσωποποιημένη εξυπηρέτηση - φροντίδα. l Παρακολούθηση ιατρικού ιστορικού και συνεχή ιατρική καθοδήγηση του εξεταζόμενου.

Βασικός έλεγχος ανοσοποιητικού στο Ερρίκος Ντυνάν Η φυσική άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού απέναντι στις αρρώστιες είναι το ανοσοποιητικό σύστημα. Σήμερα, θέλουμε περισσότερο από ποτέ να είμαστε σίγουροι ότι ο οργανισμός μας είναι δυνατός και ικανός να μας προστατέψει. Στο Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, ανταποκρινόμενοι στις αυξημένες ανάγκες τις εποχής, σχεδιάσαμε έναν βασικό έλεγχο του ανοσοποιητικού συστήματος που δοκιμάζεται σε περίπτωση νόσησης από SARS-COV-2. Το βασικό πακέτο περιλαμβάνει και ταχεία ανίχνευση αντιγόνου SARS-COV-2 (rapid test). Η τιμή του πακέτου είναι 50€ και περιλαμβάνει: l Γενική αίματος l Φερριτίνη l 25 - υδροξυβιταμίνη d l Ch - 50 l Ταχεία ανίχνευση αντίγονου sars-cov-2 (rapid test) l Λήψη δείγματος ταχείας ανίχνευσης αντίγονου sars-cov-2 (rapid test) l Βασική εξέταση παθολόγων Πλέον του βασικού πακέτου, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβληθούν σε Eλεγχο Αντισωμάτων COVID-19 IgG, έναντι 20€. Η συγκεκριμένη εξέταση ελέγχει την ύπαρξη αντισωμάτων σε άτομα, που έχουν νοσήσει από SARS-COV-2. Αντίστοιχα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβληθούν σε Ελεγχο Ανίχνευσης Εξουδετερωτικών Αντισωμάτων SARS-COV-2 μετά από εμβολιασμό, έναντι επίσης 20€. Η συγκεκριμένη εξέταση ελέγχει την ανάπτυξη αντισωμάτων σε άτομα, που έχουν εμβολιαστεί. Χαρτογράφηση σπίλων στο Ερρίκος Ντυνάν Η Ανοιξη είναι η ιδανική εποχή για να εξετάσετε τους σπίλους σας, πριν εκθέσετε το σώμα σας στην επιβλαβή ηλιακή ακτινοβολία. Στη δερματολογική κλινική του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center, η εξέταση γίνεται με το πιο σύγχρονο και αξιόπιστο σύστημα εξέτασης δερματικών βλαβών και σπίλων παγκοσμίως, το FotoFinder Vexia 1000, το οποίο καθιστά εφικτή την έγκαιρη διάγνωση παθήσεων όπως το κακόηθες μελάνωμα και οι μη μελανοκυτταρικοί καρκίνοι του δέρματος. Η ειδική προσφορά περιλαμβάνει: l Χαρτογράφηση 1 σπίλου & δωρεάν κλινική εξέταση: 45€ l Χαρτογράφηση 2-5 σπίλων & δωρεάν κλινική εξέταση: 75€ l Χαρτογράφηση 6-20 σπίλων & δωρεάν κλινική εξέταση: 112,5€ l Χαρτογράφηση άνω των 20 σπίλων & δωρεάν κλινική εξέταση 150€

* Απαραίτητη προϋπόθεση για τον επιπλέον έλεγχο είναι η διενέργεια του βασικού πακέτου ελέγχου. *προϋπόθεση για τη δωρεάν κλινική εξέταση είναι η χαρτογράφηση σπίλων **στις παραπάνω τιμές χαρτογράφησης έχει ενσωματωθεί έκπτωση 25%. Κλείστε το ραντεβού σας καλώντας στο 210-6972004 (8:00-16:00) ή στέλνοντας e-mail στo callcenterop@dunant.gr

o Tμήμα Check up του Metropolitan General είναι ένα πλήρως οργανωμένο και εξοπλισμένο τμήμα, παρέχοντας προγράμματα προληπτικού ελέγχου που καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες κάθε ατόμου. Στελεχώνεται από εξειδικευμένο γενικό ιατρό με πολυετή εμπειρία, ενώ βρίσκεται στον ίδιο χώρο με τα Εξωτερικά Ιατρεία έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η άμεση συνεργασία διαφόρων ιατρικών ειδικοτήτων όταν κρίνεται αναγκαίο. Υποστηρίζεται από τα Διαγνωστικά-Απεικονιστικά Εργαστήρια της Κλινικής, που διαθέτουν προηγμένο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και σύστημα ψηφιακής αρχειοθέτησης.

Check Up Just For U Θυρεοειδούς Το πακέτο Just For U Check Up Θυρεοειδούς απευθύνεται σε άτομα με ατομικό ιστορικό θυρεοειδοπάθειας ή με διαγνωσμένη παθολογική θυρεοειδική λειτουργία από κάποιο αιματολογικό έλεγχο. l T4 l FT3 l FT4 l TSH l ANTI-TG l ANTI-TPO l Θυρεοσφαιρίνη l Υπερηχογράφημα Θυρεοειδούς l Ενδοκρινολογική Εξέταση Check Up Just For U Ρευματολογικό Το πακέτο Just For U Check Up Ρευματολογικό απευθύνεται σε άτομα που παρουσιάζουν αρθραλγίες ή παραμορφώσεις στα άκρα ή όταν ο ιατρός τους υποψιάζεται κάποιο αυτοάνοσο νόσημα. l Τ.Κ.Ε. l CRP (ποσοτική) l Γενική Αίματος l Γενική Ούρων l Ηλεκτροφόρηση Πρωτεϊνών l ΑΝΑ l RA Test l C3 l C4 l ANTI-DSDNA Για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο: 2106502662

20 | περί υγείας |

AKSIA EMBOILWN_R 16/04/2021 11:30 π.μ. Page 21

Ποτέ δεν είστε μεγάλοι για να εμβολιαστείτε! Μήπως το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού δεν είναι το μόνο που πρέπει να κάνετε;

τον αγώνα κατά των λοιμωδών νοσημάτων, τα εμβόλια είναι μεγάλος σύμμαχος για την ανθρωπότητα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο εμβολιασμός αποτελεί μία από τις πιο επιτυχημένες, αλλά και οικονομικά επωφελείς, παρεμβάσεις δημόσιας υγείας, καθώς προλαμβάνει έως και 3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε ανθρώπους όλων των ηλικιών και προφυλάσσει ακόμα περισσότερους ανθρώπους από νοσήματα ή αναπηρία. Δίχως εμβόλια, η παγκόσμια εκρίζωση της ευλογιάς, η εξάλειψη της πολιομυελίτιδας από πολλές περιοχές του κόσμου, η σημαντική μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας από διφθερίτιδα, τέτανο και κοκκύτη, θα ήταν αδύνατες. Η κάλυψη του εμβολιασμού των παιδιών στην Ελλάδα διατηρείται σε υψηλά ποσοστά, ενώ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πολιτών δεν γνωρίζει την ύπαρξη εμβολιασμού για ενήλικες και θεωρεί ότι οι εμβολιασμοί είναι μόνο για τα παιδιά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, άγνοια, αμέλεια, έλλειψη ενημέρωσης παρατηρείται στους ενήλικες και γι’ αυτό οι επαναληπτικές δόσεις εμβολίων καταγράφουν χαμηλά ποσοστά. Στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, καθορίζονται τα εμβόλια των ενηλίκων, πότε και ποιοι πρέπει να τα κάνουν, όπως η αναμνηστική δόση του εμβολίου για τέτα-

Ερπης Ζωστήρας

Tης Μάρθας Φραγκάκη

νο, διφθερίτιδα ή/και κοκκύτη, το εμβόλιο της γρίπης ετησίως, τα εμβόλια του πνευμονιόκοκκου, το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, το εμβόλιο ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας (MMR) (όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1970, θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο δόσεις MMR).

Πνευμονιόκοκκος H πνευμονιοκοκκική νόσος αποτελεί μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας, με ένα φορτίο 1,6 εκατομμυρίων θανάτων ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο, με θύματα κυρίως βρέφη και ηλικιωμένους. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι ασθενείς με πνευμονιοκοκκική πνευμονία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για παράλληλη εμφάνιση οξέος καρδιακού συμβάματος. Στην Ελλάδα, ο εμβολιασμός για πνευμονιόκοκκο συστήνεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών σε όλους τους ενήλικες άνω των 65 ετών (η ηλικία αποτελεί αυτοτελή παράγοντα κινδύνου), καθώς και για ενήλικες 19 έως 64 ετών που ανήκουν στις ομάδες κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις.

Πνευμονιόκοκκος και γρίπη Η σοβαρή γρίπη μπορεί να επιπλακεί με πνευμονιοκοκκική πνευμονία, αυξάνοντας τις νοσηλείες και τους θανάτους. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η λοίμωξη από γρίπη διευκολύνει τη μόλυνση και νόσηση από πνευμονιόκοκκο σε ανθρώπους όλων των ηλικιών. Συνεπώς, είναι σημαντικό οι ασθενείς που έχουν ένδειξη (π.χ. ενήλικες 65+ ετών, ασθενείς με χρόνια νοσήματα) να λάβουν ταυτόχρονα τους συνιστώμενους εμβολιασμούς τόσο για τον πνευμονιόκοκκο όσο και την εποχική γρίπη.

Για τον έρπητα ζωστήρα μας μίλησε ο Καθηγητής Δερματολογίας, Νομικός, Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής, Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής και Συμπληρωματικής Ιατρικής, Κωνσταντίνος Κουσκούκης. Ο έρπης ζωστήρ είναι δερματοπάθεια οφειλόμενη στον ιό VZV, ο οποίος είναι ένας ειδικός DNA δερματοτρόπος και νευροτρόπος ιός, έχοντας σχέση με τον ιό της ανεμευλογιάς. Η νόσος μετά από επώαση 7-18 ημερών αρχίζει με αίσθημα πόνου, κνησμού και καύσου στο σημείο όπου πρόκειται να εμφανισθεί το εξάνθημα ή κατά μήκος του νεύρου, το οποίο έχει προσβληθεί από τον ιό. Το εξάνθημα εμφανίζεται 4-5 ημέρες αργότερα με ερυθηματώδεις κηλίδες, φυσαλλίδες συρρέουσες κατά πλάκες, διατασσόμενες ζωστηροειδώς κατά μήκος ενός αισθητικού νεύρου. Τα υποκειμενικά συμπτώματα συνήθως προηγούνται του εξανθήματος και χαρακτηρίζονται από μυαλγίες, νευραλγίες και πλευροδυνίες, οι οποίες είναι εντονότερες στα ηλικιωμένα άτομα ακόμα και μετά από τη θεραπεία του ζωστήρα (μεταζωστηριακά άλγη). Οι διάφορες κλινικές εικόνες του έρπητα ζωστήρα είναι ο οφθαλμικός ζωστήρας, ο θωρακοβραχιόνιος, ο μεσοπλεύριος, ο τραχηλικός, ο οσφυοϊερός, ο μηριαίος και ο ζωστήρας τριδύμου. Οι κύριοι στόχοι της θεραπείας είναι η χορήγηση να γίνεται τις πρώτες 72 ώρες από το εξάνθημα για την αντιμετώπιση του πόνου του ζωστήρα και την πρόληψη των επιπλοκών της μεθερπητικής νευραλγίας (ΜΕΝ) με τα φάρμακα Acyclovir: 800mg X 5, Valacyclovir: 1.000mg X 3, Famciclovir: 500mg X 3, Brivudin: 125mg X 1. Οι συνέπειες της μεθερπητικής νευραλγίας είναι: κόπωση, μείωση δραστηριότητας, λειτουργικός περιορισμός, απώλεια ύπνου, απώλεια όρεξης, συναισθηματική επιβάρυνση – κατάθλιψη, με σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Σκοπός του εμβολιασμού με το νέο εμβόλιο ΗΖ/su της GSK είναι η μείωση της συχνότητας εμφάνισης ζωστήρα που είναι αυξημένη σε >50 ετών καθώς και των επιπλοκών του ζωστήρα.

HPV – Γιατί να εμβολιαστεί μία ενήλικη γυναίκα;

ο εμβόλιο κατά του HPV δεν διατίθεται δωρεάν στον ενήλικο πληθυσμό, ωστόσο υπάρχουν λόγοι για να εμβολιαστούν οι ενήλικες γυναίκες και μας του εξηγεί ο κ. Θεόδωρος Αγοραστός, Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΑΠΘ, Πρόεδρος της Ελληνικής HPV Εταιρείας. Μια ενήλικη γυναίκα πρέπει να εμβολιαστεί κατά του HPV για τους εξής λόγους: l Αν κάνει το HPV test και είναι αρνητική (ανεξάρτητα αν είχε μολυνθεί στο παρελθόν με τον HPV), εμβολιαζόμενη θα έχει πλέον πολύ μεγάλη

προστασία από τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας, αλλά και στον κόλπο, αιδοίο, πρωκτό και στοματοφάρυγγα. Παράλληλα, η γυναίκα αυτή θα προφυλαχθεί και από τη μελλοντική εμφάνιση κονδυλωμάτων. l Αν το HPV test δείξει ότι έχει μολυνθεί με κάποιο «μη καρκινογόνο τύπο», τότε εμβολιαζόμενη θα έχει και πάλι πολύ μεγάλη προστασία από καρκίνο τραχήλου και από άλλους HPV-σχετιζόμενους καρκίνους. l Αν έχει μολυνθεί με κάποιο «καρκινογόνο» τύπο εκτός αυτών από τους

οποίους προστατεύει το 9δύναμο εμβόλιο, θα έχει και πάλι την ίδια μεγάλη μελλοντική προστασία. l Αν έχει μολυνθεί με κάποιον/ους από τους 7 «καρκινογόνους» τύπους από τους οποίους προστατεύει το 9δύναμο εμβόλιο, τότε εμβολιαζόμενη θα προστατευθεί από τους υπόλοιπους και η μελλοντική αυτή προστασία θα είναι και πάλι μεγάλη. Παράλληλα, βέβαια, θα πρέπει να ελεγχθεί από τον ιατρό για το αν η υπάρχουσα μόλυνση έχει προκαλέσει πρόβλημα στα κύτταρα του τραχήλου. l Αν έχει υποστεί στο παρελθόν κω-

νοειδή εκτομή τραχήλου λόγω προκαρκινικών αλλοιώσεων, τότε, εάν εμβολιαστεί, έχει αποδειχθεί ότι ελαττώνονται σημαντικά οι πιθανότητες επανεμφάνισης της νόσου. Αρα, όλες οι γυναίκες έχουν λόγο να κάνουν το εμβόλιο (μέχρι την ηλικία των 45-50 ετών), και μάλιστα όσο πιο νωρίς, τόσο πιο καλά! Σημειωτέον, ότι από το 2020 στις ΗΠΑ υπάρχει ένδειξη HPV εμβολιασμού όλων των γυναικών και ανδρών μέχρι την ηλικία των 45 ετών για την πρόληψη του καρκίνου του στοματοφάρυγγα! u

| περί υγείας | 21

EMBOLIA PAIDIA BREFH_L 14/04/2021 5:28 μ.μ. Page 22

Βρεφικός και παιδικός εμβολιασμός Τα εμβόλια είναι μία επιλογή ζωής και δικαίωμα κάθε παιδιού να μπορεί να προστατεύεται.

χώρας μας διαμορφώθηκε, όπως δείχνει ο πίνακας α εμβόλια αποτελούν βασική έκφραση παρακάτω. της προληπτικής ιατρικής και ο παιδίατρος Με την πρόοδο της επιστήμης και την εφαρμογή ως αγγελιαφόρος της δημόσιας υγείας των πολυδύναμων εμβολίων, η ανοσοποίηση των οφείλει να αξιοποιεί την επιρροή του στον πληπαιδιών είναι πλέον πιο αποτελεσματική, καθώς θυσμό με δράση. Κύριος στόχος αποτελεί η προδύναται να λάβουν ταυτόχρονα περισσότερα εμάσπιση της υγείας των παιδιών μέσω της σωστής βόλια με μία μόνο ένεση, καθιστώντας έτσι πιο ενημέρωσης για την ανάγκη ανοσοποίησης και εύκολη τη συμμόρφωση και τη δημιουργία «τείτην προαγωγή της πρόληψης. χους ανοσίας». Συνεπώς, προτείνεται Οι γονείς με μέριμνα του παιδιάτρου η χρήση των πολυδύναμων εμβολίων, οφείλουν να ενημερώνονται για τον με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα απαραίτητο επικείμενο εμβολιασμό ισάξια των μεμονωμένων εμβολίων. του παιδιού τους και να προγραμΟ βασικός εμβολιασμός κατά τη διάρματίζουν σε έγκαιρο χρόνο την ανοκεια της βρεφικής ηλικίας περιλαμβάνει σοποίηση παράλληλα με τον έλεγχο τη χορήγηση 6-δύναμου εμβολίου της ανάπτυξης. (DTaP-IPV-Ηib-HepB) που περιέχει το Ο εμβολιασμός των παιδιών ξεκινάει εμβόλιο της ηπατίτιδας Β, της διφθεαπό τη βρεφική ηλικία, ώστε να θωρίτιδας, του τετάνου, του κοκκύτη, της ρακιστεί το ανώριμο ανοσοποιητικό πολιομυελίτιδας και του αιμόφιλου της τους σύστημα από παθογόνους μιινφλουέντζας τύπου b και του συζευγκροοργανισμούς που δυνητικά προΓράφει ο μένου εμβολίου του πνευμονιόκοκκου καλούν υψηλή νοσηρότητα και θνηη Βασιλική Χρ. Λαπέα, (PCV). Το 6-δύναμο εμβόλιο (DTaP-IPVτότητα, ενώ ολοκληρώνεται στην MD, Παιδίατρος, Ηib-HepB) χορηγείται στο τέλος του εφηβική ηλικία. Δεν θα πρέπει να Στρατιωτικός Ιατρός, 2ου, 4ου και 6ου μήνα της ζωής και το εμαγνοούμε όμως ότι η ανοσοποίηση Επιμελήτρια Παιδιατρικού και η πρόληψη από σοβαρά λοιμώδη βόλιο του πενυμονιόκοκκου στο τέλος Τμήματος Ναυτικού νοσήματα είναι συνεχής και αφορά του 2ου και 4ου μήνα. Νοσοκομείου Αθηνών. και την ενήλικη ζωή. Στη συνέχεια, στη διάρκεια του 2ου Τον Ιούνιο του 2020 γνωστοποιήθηκε το νέο έτους της ζωής ολοκληρώνεται ο εμβολιασμός «Εθνικό Πρόγραμμα εμβολιασμών Παιδιών και έναντι του πνευμονιόκοκκου με τη χορήγηση Εφήβων» από το Υπουργείο Υγείας, όπως προμίας αναμνηστικής δόσης έπειτα από την ηλικία έκυψε από τη συνεδρίαση της Εθνικής Επιτροπής των 12 μηνών. Επιπλέον, χορηγούνται τα εμβόλια Εμβολιασμών. έναντι του μηνιγγιτιδόκκου οροομάδας C (MCC) Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα της σε ηλικία 12 μηνών, καθώς επίσης και τα εμβόλια

Πρόγραμμα εμβολιασμού παιδιών και εφήβων 2020

22 | περί υγείας |

της ιλαράς, της ερυθράς και της παρωτίτιδας (MMR) και της ανεμευλογιάς (Var) στους 3 πρώτους μήνες μετά τα πρώτα γενέθλια. Από την ηλικία των 15 μηνών είναι δυνατή η χορήγηση του πενταδύναμου εμβολίου (DTaP-IPV-Ηib) της διφθερίτιδας, του τετάνου, του κοκκύτη, της πολιομυελίτιδας και του αιμόφιλου της ινφλουέντζας τύπου b με ολοκλήρωση του σχήματος εμβολιασμού για τον αιμόφιλο. Βαδίζοντας στο 3ο έτος ζωής χορηγούνται οι αναμνηστικές δόσεις των εμβολίων για την ιλαρά, την ερυθρά, την παρωτίτιδα (MMR) και την ανεμευλογιά (Var), με σύσταση για ολοκλήρωση της ανοσοποίησης μέχρι την ηλικία των 4 ετών, με σκοπό την προστασία του νηπίου από πιθανή νόσηση. Επιπλέον, από την ηλικία των 2 μέχρι των 6 ετών συστήνεται ο εμβολιασμός με το εμβόλιο της ηπατίτιδας Α με χορήγηση δύο δόσεων με χρονική απόσταση 6 μηνών μεταξύ τους. Επόμενος σταθμός ανοσοποίησης της παιδικής ηλικίας στην ηλικία 4-6 ετών είναι η ολοκλήρωση του βασικού σχήματος εμβολιασμού για τη διφθερίτιδα, τον τέτανο, τον κοκκύτη και την πολιομυελίτιδα με τη χορήγηση του 4-δύναμου εμβολίου DTaP-IPV. Τέλος, στο κατώφλι της μετάβασης από την παιδική ηλικία στην εφηβεία σε ηλικία 11-12 ετών συστήνεται η ανοσοποίηση με το 4-δυναμο εμβόλιο του μηνιγγιτιδόκκου οροομάδων A,C,W135,Y (MenACWY), καθώς επίσης και η χορήγηση αναμνηστικής δόσης εμβολίου για τη διφθερίτιδα, τον τέτανο και τον κοκκύτη σε μορφή Tdap-IPV για τη χώρα μας. Για τα κορίτσια της ίδιας ηλικιακής ομάδας συστήνεται ο εμβολιασμός έναντι του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, καθώς επίσης για την πρόληψη άλλων καλοήθων και κακοήθων νοσημάτων σχετιζόμενων με τον ιό. Για τις έφηβες, με έγκαιρη έναρξη του εμβολιασμού σε ηλικία 11-12 ετών, το σχήμα εμβολιασμού ολοκληρώνεται με τη χορήγηση 2 δόσεων με μεσοδιάστημα 6 μηνών. Ο παιδίατρος σύμφωνα με τις συστάσεις του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού κατευθύνει τους γονείς στον προγραμματισμό της ανοσοποίησης των παιδιών όχι μόνο σε σχέση με την ηλικιακή τους ομάδα αλλά και την ένδειξη ανοσίας, την πιθανή καθυστέρηση εμβολιασμού ή αν ανήκουν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου. Συνεπώς, εξετάζεται η κατά περίπτωση τροποποίηση των εμβολιαστικών σχημάτων και ενδεχομένως παράλειψη ή χορήγηση επιπλέον εμβολίων, όπως του πολυσακχαριδικού εμβολίου του πνευμονιόκοκκου, της γρίπης, της φυματίωσης, του μηνιγγιτιδόκοκκου Β, του ροταϊού και του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων για τα αγόρια. Η διασφάλιση της υγείας των παιδιών και των εφήβων και η πρόληψη μέσω των εμβολίων είναι προέκταση της αδιάλειπτης συνεργασίας του παιδιάτρου με τους γονείς. u

AFTOFRONTIDA_R 14/04/2021 5:28 μ.μ. Page 23

Νέα διάσταση αποκτά η αυτοφροντίδα στην πανδημία

Αυξήθηκε η κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής, αντικαταθλιπτικών, αγχολυτικών, υπνωτικών, αναλγητικών και σκευασμάτων για την αντιμετώπιση της ψηφιακής κόπωσης. Γράφει η Αλεξία Σβώλου

πό το πρώτο κιόλας κύμα της πανδημίας αναδείχθηκε η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής στη θωράκιση του ανοσοποιητικού συστήματος, με έρευνες να φανερώνουν πως οι άνθρωποι που έχουν έλλειψη βιταμίνης D διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν βαριά, αν προσβληθούν από κορωνοϊό. Η προστασία της υγείας με τη λήψη μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων ονομάζεται αυτοφροντίδα και αποτελεί σημαντικό πυλώνα της πρωτογενούς πρόληψης, όπως τονίζουν οι ειδικοί του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Ωστόσο, τα συμπληρώματα διατροφής δεν πρέπει να λαμβάνονται αυθαίρετα, ειδικά αν κάποιος πάσχει από υποκείμενα νοσήματα και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για αυτά. Ο λόγος, πέραν του προφανούς ότι δεν υπάρχει σκεύασμα που να μην έχει παρενέργειες, είναι πως οι αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων-με φάρμακα ή συμπληρώματαμπορούν εύκολα να στείλουν κάποιον στο νοσοκομείο, με τον καθηγητή πολιτικής Υγείας του London School of Economics Ηλία Μόσιαλο να υπογραμμίζει ότι το 10% των εισαγωγών στα νοσοκομεία στη Μ. Βρετανία οφείλεται σε αλληλεπιδράσεις φαρμάκων που μπορούν ωστόσο να προληφθούν σε ποσοστό 80%.

ΜΗΣΥΦΑ για αϋπνία και ψηφιακή κόπωση των ματιών Μετά τις πολυβιταμίνες με τα αντιοξειδωτικά και τα ιχνοστοιχεία που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα, σειρά στην προτίμηση των καταναλωτών έχουν πάρει τον τελευταίο καιρό τα σκευάσματα

με μελατονίνη που βοηθούν στην καταπολέμηση του άγχους και της αϋπνίας. Η αϋπνία έχει εξελιχθεί σε εθνική επιδημία, με τους περισσότερους ανθρώπους να έχουν χάσει τον ύπνο τους. Τα σκευάσματα με μελατονίνη αποτελούν εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς προχωρά η φαρμακολογία, με νέες πιο εύχρηστες συνθέσεις να παίρνουν τη θέση τους στα ράφια των φαρμακείων, διεκδικώντας την προτίμησή μας. Σταγόνες, λεπτά φιλμ που διαλύονται στο στόμα και χάπια, συνθέτουν το οικιακό φαρμακείο της άνοιξης, που πρέπει επίσης να περιλαμβάνει κάποιο κολλύριο για τις αλλεργίες και τεχνητά δάκρυα (με χαμομήλι ή υαλουρονικό άλας), για να ανακουφιστούμε από την ψηφιακή κόπωση και την ξηροφθαλμία που μας προκαλούν οι οθόνες.

Με μέτρο τα παυσίπονα Μια από τις παράπλευρες απώλειες της τηλεργασίας και της τηλεκπαίδευσης είναι οι πονοκέφαλοι τάσεως, που προκαλούνται από τις ατελείωτες ώρες εργασίας μπροστά σε μια οθόνη. Στην περίπτωση αυτή, οι ενήλικες συνήθως καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες παυσίπονων συχνά ανακατεύοντας δραστικές ουσίες, στην προσπάθειά τους να ανακουφιστούν. Ετσι όμως υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστεί ένας άλλος δυνατότερος και πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμος πονοκέφαλος που προκαλείται από την κατάχρηση των παυσίπονων.

Κατάχρηση αντικαταθλιπτικών δείχνουν τα λύματα Εκτός να από το να μετρούν το ιικό φορτίο του κορωνοϊού, τα λύματα μέσω κάποιων μαθηματικών μοντέλων εντοπίζουν και την κατάχρηση που κάνουν οι Ελληνες και πρωτίστως οι Ελληνίδες στα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά σκευάσματα. Αιτία, ο φόβος της νόσησης με τον κορωνοϊό, αλλά κυρίως τα περιοριστικά μέτρα που κατά τη διάρκεια του δεύτερου και του τρίτου lock down αύξησαν σε υπερβολικό βαθμό την ψυχική πίεση του κόσμου. Μάλιστα με μελέτη του ΚΕΘΕΑ αναδεικνύεται μια νέα σιωπηλή επιδημία στην Ελλάδα, η υπερβολική χρήση ψυχοτρόπων ουσιών από τους ηλικιωμένους που βιώνουν ακόμα μεγαλύτερη απομόνωση μέσα στην πανδημία.

Αποφεύγοντας τις παρενέργειες των φαρμάκων με ένα κλικ Την ατελείωτη ταλαιπωρία που υφίστανται οι ασθενείς στο σπίτι από τις αλληλεπιδράσεις των φαρμάκων μπορούν να τις αποσοβήσουν οι έγκυρες επιστημονικές γνώσεις για τα φαρμακευτικά σκευάσματα, που προσφέρει ο μοναδικός εξειδικευμένος, δωρεάν e-συμβουλός μας, με ένα κλικ στον υπολογιστή μας. Είναι το site Galinos.gr που έχει καταξιωθεί στη χώρα μας ως το Google για τα φάρμακα και το επισκέπτονται 950.000 ιατροί, φαρμακοποιοί, νοσηλευτές και ασθενείς σε μηνιαία βάση. Πρόκειται για μια προσπάθεια συγκέντρωσης, ψηφιοποίησης και οργάνωσης επιστημονικών δεδομένων που ξεκίνησε το 2008 και συνεχίζεται έως σήμερα και αποτελεί τον ηλεκτρονικό σύμβουλο του επιστήμονα υγείας, προσφέροντας καινοτόμα εργαλεία υποστήριξης απόφασης. Η μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, υπηρεσία «Ελεγχος συγχορήγησης» κυριολεκτικά σώζει ζωές, καθώς εντοπίζει αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ φαρμάκων που χορηγούνται ταυτόχρονα. Αυτές τις ημέρες βγαίνει στον διαδικτυακό αέρα το νέο εργαλείο του, «Μητρότητα και φάρμακα», που παρέχει πληροφορίες για την ασφάλεια χορήγησης ενός φαρμάκου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή τη συμβατότητά του με τον θηλασμό. Καθώς κανένα σκεύασμα δεν είναι απολύτως ασφαλές, συστήνεται η αποφυγή φαρμάκων κατά τη διάρκεια της κύησης. Ωστόσο, ιδιαίτερες καταστάσεις όπως χρόνιες παθήσεις, συμπτώματα της εγκυμοσύνης και λοιμώξεις, τα καθιστούν απαραίτητα. Ο ιατρός πρέπει να έχει στη διάθεσή του όλες τις πληροφορίες για να αποφασίσει τεκμηριωμένα αν η χορήγηση ενός φαρμάκου ενέχει περισσότερα οφέλη από ό,τι κινδύνους για την υγεία της μητέρας και του βρέφους. Σύντομα το νέο εργαλείο θα είναι διαθέσιμο για όλους σαν εφαρμογή (application) για κινητά τηλέφωνα, ενώ το επόμενο πρότζεκτ είναι ο έλεγχος συγχορήγησης φαρμάκων για ηλικίες κάτω των 18 ετών. Σε αυτό, θα λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες συνταγογράφησης σε νεογνά, νήπια και παιδιά, έτσι ώστε παιδίατροι και γονείς να επιλέγουν με ασφάλεια τα σωστά φάρμακα, στη σωστή δοσολογία. u

| περί υγείας | 23

PAIDIKH KAKOPOIHSH_L 14/04/2021 5:29 μ.μ. Page 24

«Γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα…» Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους, καθώς είναι ζήτημα δημόσιας υγείας.

κοποίησης να καταγγείλουν τον θύτη. ε βάση τα διεθνή στατιστικά στοιχεία του ΟΗΕ, Οι αποτρεπτικοί παράγοντες για να μιυπολογίζεται πως ένα στα τρία κορίτσια και λήσουν στην οικογένεια ή στις αρχές ένα στα έξι αγόρια θα βιώσουν τουλάχιστον είναι πολλοί και διαφορετικοί για το μία φορά στη ζωή τους σεξουαλική βία, πριν ενηλικιωθούν. κάθε άτομο. Γενικότερα, τα θύματα Ομως, ενας στους τρεις επιζώντες σεξουαλικής κακοποίησης παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης δεν θα αναφερθεί ποτέ στην κακοποίηση. Ποιοι είναι, μπορεί να βιώνουν αντιφατικά συλοιπόν, αυτοί οι παράγοντες που παίζουν ρόλο σε ψυχοναισθήματα για τον θύτη. συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο και που δυσχεραίνουν την πραγματοποίηση καταγγελιών; Τι συμβαίνει Ο σεβασμός, η αγάπη, η εκτίμηση στον επιζώντα και γιατί μπορεί να προτιμήσει να κρατήσει μπερδεύονται με τον φόβο, τον μυστικό το γεγονός της κακοποίησης; θυμό και την απόγνωση, με αποΗ σεξουαλική βία έχει διαφορετικές μορφές και όλες οι τέλεσμα το θύμα να αδυνατεί μορφές της μπορούν να τραυματίσουν τον ψυχοσυναινα κατανοήσει τι συμβαίνει και σθηματικό κόσμο του θύματος. Σωματικές παρενοχλήσεις, να ζητήσει έγκαιρα βοήθεια. Εφόλεκτικές σεξουαλικές προσβολές και απειλές και βιασμός σον δεν ζητηθεί έγκαιρα βοήθεια, νομίζει πως έχει μερίδιο ευθύνης είναι μέρη του ίδιου προβλήματος. για την κακοποίηση και οτι θα τιμωH ευαισθητοποίηση των ανθρώπων είναι ουσιαστικής σηρηθεί αν μιλήσουν. Μπορεί να νιώθουν μασίας, για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση της μπερδεμένοι για το συμβάν ακόμα και παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Η ευαισθητοποίηση ντροπή, σαν να είχαν το απόλυτο του κόσμου έρχεται μέσα από τον ανοιχτό, μερίδιο ευθύνης για αυτό που τους δημόσιο και ελεύθερο διάλογο. Σεξουαλική συνέβη. Ο επιζώντας εγκλωβίζεται κακοποίηση μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σε ένα φαύλο κύκλο αυτοκριτικής, περιβάλλον και ο θύτης είναι στατιστικά (70ενοχής και σιωπής. Η ιδέα του στιγματισμού 80%), συνήθως κάποιο οικείο άτομο υπεράνω υποψίας. και η ντροπή είναι από τους κύριους παράΕνας μεγάλος αριθμός θυμάτων παιδικής σεγοντες της σιωπής. ξουαλικής κακοποίησης δεν θα αναφέρει την Συχνά, υπάρχει φόβος για εκδικητικές πράκακοποίηση που υπέστει και αρκετές έρευνες ξεις του θύτη. Ετσι λοιπόν, τα παιδιά χρειέχουν πραγματοποιηθεί για να εντοπίσουν άζεται να νιώθουν απόλυτη ασφάλεια στο τους αποτρεπτικούς παράγοντες καταγγελίας περιβάλλον τους, προκειμένου να μπορέσεξουαλικών αδικημάτων. σουν να μιλήσουν. Γράφει ο Πρώτα από όλα, αξίζει να αναφέρουμε τις Λουκάς – Iαν Ζαχαριάς, Μάλιστα, αρκετές φορές το ανήλικο θύμα συνθήκες που επιτρέπουν την κακοποίηση. Ψυχολόγος και Συνθετικός μπορεί να θέλει να προστατέψει τη σχέση Ψυχοθεραπευτής. Οπως προαναφέρθηκε, ο θύτης είναι συνήτου με το θύτη, ελπίζοντας πως η κακοποίηση θα σταματήσει. Μπορεί ο θύτης να θως άτομο εμπιστοσύνης και οικείο προς το περιβάλλον του ανήλικου. Συχνά, έχει κάποιον σημαντικό έχει εκδηλώσει κουβέντες μετάνοιας στο άμεσο ή έμμεσο ρόλο στο περιβάλλον του παιδιού. Πέρα από αυτό το γεπαρελθόν για τις πράξεις του και συμπτωματικά να ελπίζει γονός, οι κακοποιητές έχουν χειριστικούς τρόπους για το παιδί σε μια αλλαγή. Επίσης, μπορεί τα παιδιά να να πλησιάζουν τα παιδιά. Πριν κακοποιήσει κάποιος ένα θέλουν να προστατέψουν τον θύτη, αν είναι οικογενειακό παιδί, σιγουρεύεται πως έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη πρόσωπο, από τον νόμο και τις αρχές. Ανάλογες συνθήκες του ανήλικου αλλά και την εκτίμηση της οικογένειας/κημπορεί να επιτρέψουν τη χρόνια σεξουαλική κακοποίηση δεμόνων. Στα Αγγλικά, χρησιμοποιείται ο όρος «grooming», μέσα σε οικογενειακό περιβάλλον. που εξηγεί όλες αυτές τις χειριστικές συμπεριφορές του Πολλές φορές το αναπτυξιακό επίπεδο της νεαρής ηλικίας θύτη, πριν ακόμα κακοποιήσει το παιδί. των παιδιών δεν τους επιτρέπει να εξηγήσουν την κακοΗ θέση ισχύος του θύτη και ο φόβος των επιπτώσεων, ποίηση με γλώσσα που χρησιμοποιούν οι ενήλικες. Η όπως π.χ. η απομάκρυνση από το περιβάλλον και από εκπαίδευση των παιδιών στα όρια σωματικής και λεκτικής οικεία πρόσωπα, η εγκατάλειψη, ο χλευασμός και η επαφής από την οικογένεια, αλλά επίσης και από το τιμωρία πολλές φορές παγιδεύει τα παιδιά στη σιωπή. σχολείο μπορούν να Η σιωπή με τη σειρά της υποδέχεται την ενοχή και το αποτρέψουν πιπαιδί σταδιακά θεωρεί πως η σιωπή και η καταπίεση του θανή κακοποίηση. Η ενηεαυτού του είναι καλή τακτική αντιμετώπισης. Συχνά, το μέρωση των παιδί εξαρτάται από τον θύτη οικονομικά, συναισθηματικά, παιδιών για κοινωνικά ή και σωματικά σε περιπτώσεις ανηλίκων με μη επιτρεπτές σωματική αναπηρία και έτσι ο θύτης βρίσκει τρόπους να συμπεριφορές ασκήσει έλεγχο πάνω στο θύμα του για αρκετό χρονικό ενηλίκων είναι εξίδιάστημα. σου σημαντική για Πρόσθετα, η κοινωνική πίεση να παραμείνει η ισορροπία την αποτροπή σεξουακαι η συνοχή σε μια ομάδα-οικογένεια- κοινότητα είναι λικής κακοποίησης.u παράγοντας που αποθαρρύνει θύματα σεξουαλικής κα-

24 24 | | περί περίυγείας υγείας | |

HATIRIA_R 14/04/2021 5:30 μ.μ. Page 25

Κάποιες αμαρτίες είναι αμαρτία να μην τις κάνεις…

άνθρωπος που θεωρείται υπεύθυνος για τη δημοφιλία του τζόκινγκ, ο James Fixx, έχασε τη ζωή του, ενώ έκανε το πρωινό του τρέξιμο από ανακοπή σε ηλικία 43 ετών. Ο άνθρωπος που βρήκε και εφάρμοσε τη δίαιτα πέθανε σε ηλικία 57 ετών, ενώ ο άνθρωπος που βρήκε και έφτιαξε τη Νουτέλα, o Piero Ferrero, άφησε την ευτυχισμένη του ζωή στα 89 του χρόνια. Με δυο λόγια, οι άνθρωποι που ενέδωσαν στις μικρές αμαρτίες τους, που έκαναν κάποια χατίρια στον εαυτό τους, έζησαν παραπάνω, μακροημέρευσαν, ακόμα και αν είχαν προβλήματα υγείας. Τι είναι όμως αυτό το κάτι που μας ικανοποιεί τόσο, ώστε να μας δίνει έναυσμα για ζωή και να μας πηγαίνει ευτυχισμένους λίγο παρακάτω; Η Νικολέττα Κουσουρή, ψυχολόγος ψυχοθεραπεύτρια, αναλύει αυτόν τον πολύ ευαίσθητο τομέα που όλοι μας θέλουμε να μάθουμε και να ανοίξουμε παράθυρο προς αυτόν: «Ουσιαστικά μιλάμε για τη φροντίδα του εαυτού μας και δεν εννοούμε μόνο τα υλικά πράγματα στην καθημερινότητα που επίσης είναι πάρα πολύ σημαντικά αυτή την περίοδο, αλλά κυρίως να ξέρουμε ότι η αποδοτικότητά μας στη δουλειά ή και οι μαθητές στο σχολείο μπορεί να μειωθεί. Και το έχουμε αυτό το δικαίωμα. Ενδεχομένως ο κορωνοιός είναι μια καλή αρχή να μάθουμε να ακούμε τις ανάγκες μας και να μειώσουμε τις απαιτήσεις που έχουμε από εμάς. Να σταματήσουμε το κυνήγι της τελειότητας και να αποδεχθούμε τον εαυτό μας και ως μέτριο και κακό ορισμένες φορές. Π.χ. μια εργαζόμενη μητέρα που δραστηριοποιείται από το σπίτι και έχει και τα παιδιά στο σπίτι, παρακολουθώντας όσο μπορούν τα μαθήματα στο σχολείο, έχει μεγάλη πιθανότητα να βιώνει συστήματα ανεπάρκειας. Είναι σημαντικό να ξέρει ότι δεν πειράζει να μην τα καταφέρνει τόσο καλά. Επίσης, μπορεί να κάνει και μια ατασθαλία πάνω στη διατροφή. Μπορεί να μην γυμνάζεται τόσες φορές όσες πριν. Η περίοδος είναι απαιτητική και δεν γίνεται να είναι όλα στην εντέλεια. Ούτε πριν τα καταφέρναμε όλα, αλλά τώρα είναι πιο δύσκολο». Σε θεωρητικό επίπεδο το να γνωρίζουμε ότι δεν θα προλάβουμε να είναι όλα στην εντέλεια, θα έπρεπε να μας κατευνάζει, να μας δίνει δύναμη, όμως σε πολλές περιπτώσεις δρα αγχωτικά. Οταν κάποιος έχει βάλει ημερήσιο πρόγραμμα και δεν καταφέρει

να το ολοκληρώσει, μπορεί να νιώθει ενοχικά. Αυτό το συναίσθημα μέσα στην πανδημία είναι σημαντικό να μειωθεί. Την ενοχή πρέπει αρχικά να την αναγνωρίσουμε, γιατί πολλές φορές δρα υπολανθάνουσα. Συνήθως εκδηλώνεται ως στρες, ένα γενικευμένο άγχος που δεν ξέρουμε από πού προέρχεται. Πρέπει να παρατηρήσουμε το πώς νιώθουμε, όταν δεν έχουμε ολοκληρώσει τις δουλειές μας. «Ψυχοσωματικά δεν εκδηλώνεται με συγκεκριμένο σύμπτωμα. Εχει σχέση με τον άνθρωπο και το πόσο διαχειρίζεται το άγχος του ασυνείδητα. Σε ορισμένους δεν υπάρχουν συμπτώματα, άλλοι όμως παρουσιάζουν πονοκεφάλους ή στομαχικά προβλήματα. Είναι σημαντικό να ενδίδουμε σε κάποια θέλω μας, κάποια χατίρια προς τον εαυτό μας. Δεν προτρέπουμε σε ασυδοσία, γιατί πολλοί επιστρέφουν στις καταχρήσεις είτε είναι ουσίες είτε παιχνίδια διαδικτυακά. Συζητάμε για καλύτερη προσαρμοστικότητα στα σημερινά δεδομένα. Οι απαιτήσεις εν μέσω κορωνοιού έχουν αυξηθεί πολύ μέσα στην καθημερινότητα και ταυτόχρονα οι απαγορεύσεις, κοινωνικές και κρατικές, αν και καλώς έχουν γίνει, μας έχουν περιορίσει πολύ και πρέπει κάπως να το αντισταθμίσουμε. Είτε αυτό αφορά μια πλάκα σοκολάτα είτε μια περιποίηση του εαυτού μας είτε μια ώρα αφιερωμένη στον εαυτό μας. Φροντίδα του εαυτού αυτό το διάστημα είναι και η ψυχοθεραπεία. Είναι σημαντική. Δεν είναι μια υποστήριξη στην πολυτέλεια, αν και ισχύει αυτό σε οικονομικό επίπεδο. Είναι παρ’ όλα αυτά φροντίδα εαυτού 50 λεπτά την εβδομάδα να μιλήσει κάποιος για τον ίδιο». Η ψυχοθεραπεία είναι πολύπλοκη άλλες φορές δρα προστατευτικά, άλλες επειδή έχουν ανασκαφεί δεδομένα μπορεί να είναι κάπως επίπονη. Αυτή είναι και η χρησιμότητά της. Μέσα στην πανδημία έχει αυξηθεί πολύ η αναζήτηση ψυχοθεραπευτικής βοήθειας ειδικά από νέους που δεν έχουν ταμπού ως προς το ζήτημα αυτό. Από το Φεβρουάριο και μετά έχει εκτοξευθεί η ζήτηση ειδικά όταν αυξήθηκαν οι περιορισμοί, εξωτερικεύοντας χρόνιες προϋπάρχουσες καταστάσεις. Η ενδοτικότητα πρέπει να υπάρχει μέσα στο τεράστιο πλαίσιο των απαγορεύσεων. Το κοινωνικό πλαίσιο μάς χρειάζεται. Να προσαρμοζόμαστε με κίνητρα. Να αγκαλιάσουμε τον εαυτό μας με τα λάθη μας, τις

Εσείς κάνετε στον εαυτό σας τα χατίρια ή είστε αυστηροί μαζί σας; Γράφει η Άννα Σταυράκη

αδυναμίες μας και με τη σοκολάτα μας, ακόμα και με μειωμένες προσδοκίες. Είναι δύσκολο αυτό και για τα παιδιά. Από την άλλη, θέλει δύναμη και θάρρος το να ζητήσει κάποιος ψυχοθεραπεία. Η κλινική ψυχολόγος κα Νέλλη Θεοδοσίου δίνει τη δική της διάσταση στο ζήτημα: «Πολλά από τα λάθη στα οποία προβαίνουμε στην ενήλικη ζωή οφείλονται στο γεγονός πως δεν μάθαμε σε μικρότερη ηλικία να λέμε «όχι» και να θέτουμε όρια. Η ύπαρξη ξεκάθαρων ορίων ανάμεσα σε καταστάσεις και περιστατικά που μας ικανοποιούν έναντι αυτών που μας δυσαρεστούν αποτελούν μια κατάκτηση που οδηγεί στην αυτογνωσία και τη γαλήνη. Η λέξη «χατίρι» είναι σε πολλές περιπτώσεις συνδεδεμένη με τη παιδική μας ηλικία, όταν οι γονείς μας – ανεξάρτητα από το αν το δικαιούμασταν – φρόντιζαν, ώστε να εκπληρώνουν τις επιθυμίες μας, εγκλωβισμένοι στο σύνδρομο του «καλού» γονέα. Αυτό σαφώς δεν σημαίνει πως η αποστέρηση ή η άρνηση να κάνουμε τα χατίρια στα παιδιά μας είναι η λύση. Από νωρίς, όμως, το παιδί πρέπει να μάθει ότι το χατίρι είναι αποτέλεσμα μιας καλής συμπεριφοράς ή μιας όμορφης πράξης. Κάτι σαν ανταμοιβή. Με την κατανόηση της παραπάνω πρότασης, θα μπορέσει σταδιακά να αντιληφθεί και τα όριά του, τόσο στο επίπεδο της ζήτησης όσο και σε αυτό της επιβράβευσης. Το «όχι» πρέπει να αποδεσμευτεί από την αρνητική χροιά που το συνοδεύει και να γίνει απλά μια ξεκάθαρη απάντηση που θα δίνει στο μέλλον το παιδί, αλλά και που θα αντιλαμβάνεται χωρίς να απογοητεύεται. Φανταστείτε μια ζωή γεμάτη «ναι». «Ναι» στα κοινωνικά καλέσματα, «ναι» στην εκπλήρωση επιθυμιών οικογένειας, φίλων και γνωστών, «ναι» στις επαγγελματικές προτάσεις. Σε αυτή την περίπτωση το «ναι» καθορίζει τη ζωή μας με βάση τη ζωή των άλλων, αλλά και τη διάθεσή μας να εκπληρώσουμε όλα τα χατίρια». u

| περί υγείας | 25

NEA FARMAKA_XATZIPALAMOYTZH_L 14/04/2021 5:30 μ.μ. Page 26

Νέες καινοτόμες θεραπείες στην Ελλάδα - Ποιες αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ Πρόσβαση σε νέα καινοτόμα φάρμακα έχουν πλέον οι Eλληνες ασθενείς μετά την ένταξη 17 νέων θεραπειών στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων του υπουργείου Υγείας. Γράφει η Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή

τα νέα φάρμακα που αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ συμπεριλαμβάνονται σημαντικές θεραπείες για σοβαρές ασθένειες, όπως ο καρκίνος, η πολλαπλή σκλήρυνση, το σοβαρό άσθμα, η ψωρίαση και οι ρευματικές παθήσεις. Η αναθεώρηση του καταλόγου δημοσιεύθηκε στα τέλη Ιανουαρίου με αναδρομική ισχύ από 30/1/2021, «ξεμπλοκάροντας» την είσοδο νέων φαρμάκων στη χώρα μας, που είχαν «παγώσει» για 2,5 χρόνια, λόγω των καθυστερήσεων που παρατηρήθηκαν στο παρελθόν στις Επιτροπές Αξιολόγησης Φαρμάκων και Διαπραγμάτευσής.

Ογκολογικές θεραπείες Μετά την εισαγωγή στη Θετική Λίστα των νέων αντικαρκινικών φαρμάκων οι Ελληνες γιατροί και ασθενείς έχουν πλέον στη φαρέτρα τους περισσότερα όπλα στη μάχη κατά του καρκίνου. Πρόκειται για θεραπείες που αυξάνουν το προσδόκιμο επιβίωσης σε πολλές μορφές καρκίνου ή έρχονται να καλύψουν ακάλυπτες θεραπευτικές ανάγκες, προσφέροντας παράλληλα καλύτερη ποιότητα ζωής στους ασθενείς. Συγκεκριμένα, οι νέες ογκολογικές θεραπείες που αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ είναι: n H ατεζολιζουμάμπη ως 1ης και 2ης γραμμής θεραπεία για τον τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ΜΜΚΠ) και ως 1ης και 2ης γραμμής θεραπεία για το τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό ουροθηλιακό καρκίνωμα (UC). n H δουρβαλουμάμπη για τη θεραπεία του τοπικά προχωρημένου, ανεγχείρητου μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (ΜΜΚΠ). n H αξικαμπταγένη σιλολευκήλη για ασθενείς με

υποτροπιάζον ή ανθεκτικό διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα B-κύτταρα (DLBCL) και πρωτοπαθές λέμφωμα μεσοθωρακίου από Β-κύτταρα (PMBCL). n H τισαγκενλεκλεουσέλη για τη θεραπεία παιδιατρικών και νεαρών ενήλικων ασθενών ηλικίας έως 25 ετών με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Β-κυττάρων (ΟΛΛ) και για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό διάχυτο από μεγάλα Β-κύτταρα λέμφωμα (DLBCL). n H γεμτουζουμάμπη οζογαμικίνη για τη θεραπεία της οξείας μυελογενής λευχαιμίας (AML). n H αβελουμάμπη για τη θεραπεία ασθενών με καρκίνωμα των κυττάρων Merkel, μια σπάνια και επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. n H ενκοραφενίμπη και η μπινιμετινίμπη για τη θεραπεία του μεταστατικού μελανώματος που φέρει μετάλλαξη BRAF V600. n H καβοζαντινίβη μόνο ως 1ης γραμμής θεραπεία σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνωμα των νεφρών (RCC).

Πολλαπλή σκλήρυνση Για την Πολλαπλή Σκλήρυνση στη Θετική Λίστα συμπεριλαμβάνονται οι θεραπείες οκρελιζουμάμπη και κλαδριβίνη. Η οκρελιζουμάμπη είναι η πρώτη θεραπεία που έχει πάρει έγκριση για την πιο επιθετική μορφή της νόσου της Πρωτοπαθούς Προϊούσας Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΠΠΣ), η οποία προκαλεί μη αναστρέψιμη αναπηρία. Παράλληλα, έχει έγκριση και για την υποτροπιάζουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΥΠΣ). Τα δισκία κλαδριβίνης είναι η πρώτη βραχείας διάρκειας από του στόματος θεραπεία που προσφέρει αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα, έως και 4 έτη, στα βασικά σημεία μέτρησης ενεργότητας της

Οι καθυστερήσεις στην εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων

αρά τις προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών για την κυκλοφορία νέων θεραπειών στη χώρα μας, συνεχίζουν να καταγράφονται καθυστερήσεις, οι οποίες επιβάλλουν την ανάγκη για εξεύρεση αποτελεσματικών εργαλείων και λύσεων που θα αποκαταστήσουν την πρόσβαση των ασθενών στα νέα φάρμακα.

26 | περί υγείας |

Για μια νέα θεραπεία που έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), απαιτούνται περίπου 2,5 χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, ώστε να αποζημιωθεί και να κυκλοφορήσει στην ελληνική αγορά. Οι φαρμακευτικές εταιρείες ζητούν επιτάχυνση των διαδι-

κασιών. Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ) σε δέσμη προτάσεων που έχει καταθέσει στη κυβέρνηση, μεταξύ άλλων, ζητά την ενίσχυση της πρόσβασης των Ελλήνων ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες μέσω μιας αποτελεσματικής, δυναμικής και συνεχούς διαδικασίας αξιολόγησης των τεχνολογιών υγείας (ATY).

νόσου σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα ΠΣ υψηλής ενεργότητας, με μέγιστη διάρκεια θεραπείας τις 20 ημέρες. Τα εν λόγω βασικά σημεία περιλαμβάνουν την εξέλιξη της αναπηρίας, τον ετησιοποιημένο ρυθμό υποτροπών και την μαγνητική τομογραφία (MRI).

Ψωρίαση κατά πλάκας Θετικά είναι τα νέα και για την ψωρίαση, αφού πια αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ τρείς νέες θεραπείες: Η ιξεκιζουμάμπη, η γκουσελκουμάμπη και η ρισανκιζουμάμπη. Και οι τρείς είναι νέες ενέσιμες θεραπείες για τη μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση κατά πλάκας, οι οποίες διευρύνουν το «οπλοστάσιο» των δερματολόγων που έχουν στόχο την ανακούφιση των ασθενών, από τα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα της ψωρίασης. Επίσης, στις νέες θεραπείες που συμπεριλαμβάνονται στη Θετική Λίστα είναι η μιγαλαστάτη για την αντιμετώπιση της νόσου Gaucher και η μπενραλιζουμάμπη για το σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα. Η νόσος Gaucher (GD) είναι μια σπάνια, κληρονομική γενετική διαταραχή. Τα άτομα που πάσχουν από τη συγκεκριμένη διαταραχή παρουσιάζουν έλλειψη επαρκών δραστικών ποσοτήτων ενός ενζύμου που ονομάζεται γλυκοσερεβροσιδάση. Ετσι σαν αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ενζυμικής έλλειψης μια λιπαρή ουσία, το γλυκοσερεβροσίδιο, συσσωρεύεται στα όργανα του σώματος και καταλήγει σε συμπτωματική νόσο, η σοβαρότητα της οποίας διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Τέλος, αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ και η μπαρισιτινίμπη για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η μπαρισιτινίμπη είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που έχει αντιφλεγμονόδη δράση και βρέθηκε στην επικαιρότητα, διότι -εκτός από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα- χορηγείται συνδυαστικά με τη ρεμντεσιβίρη και ως αντιφλεγμονώδη θεραπεία κατά της νόσο CΟVID-19. Συγκεκριμένα, η μπαρισιτινίμπη στις 19 Νοεμβρίου έλαβε άδεια έκτακτης χρήσης από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) σε συνδυασμό με τη ρεμντεσιβίρη, σε νοσηλευόμενους ενήλικες και παιδιατρικούς ασθενείς ηλικίας 2 ετών και άνω με πιθανή ή εργαστηριακά αποδεδειγμένη νόσο COVID-19 που χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο, επεμβατικό μηχανικό αερισμό, ή εξωσωματική οξυγόνωση μεμβράνης. u

Eva Intima Biolact_KOLPITIDA_R 14/04/2021 5:31 μ.μ. Page 27

Eva Intima Biolact Τι δείχνει μελέτη του «Αρεταίειου» Σημαντική βελτίωση των κυριοτέρων συμπτωμάτων αιδοιοκολπίτιδας σε 4 ημέρες, χωρίς αντιμικροβιακή αγωγή.

ποδεδειγμένα πλέον σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων της αιδοιοκολπίτιδας ανεξαρτήτου αιτιολογίας σε μόλις 4 ημέρες- χωρίς μάλιστα την παράλληλη χρήση αντιμικροβιακών ουσιών- εμφανίζει η ενδοκολπική χορήγηση Eva Intima Biolact της φαρμακοβιομηχανίας InterMed. Πρόκειται αναμφισβήτητα, για μία πολύ θετική είδηση, η οποία αφορά γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που μπορούν πλέον να απαλλαγούν άμεσα από τα ενοχλητικά συμπτώματα που προκαλούν οι αιδοιοκολπίτιδες, και να ξαναβρούν την ποιότητα ζωής στην καθημερινότητά τους. Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν σύμφωνα με μελέτη από τη Μαιευτική & Γυναικολογική κλινική του Αρεταίειου Νοσοκομείου, η οποία δημοσιεύθηκε στο Beneﬁcial Microbes με τίτλο «Alleviation of vulvovaginitis symptoms: can probiotics lead the treatment plan». Η μελέτη του Αρεταίειου νοσοκομείου, απέδειξε ότι η ενδοκολπική χορήγηση των γαλακτικών βακτηρίων Bacillus coagulans που προσφέρει το Eva Intima Biolact πριν τη χορήγηση αντιμικροβιακής αγωγής, μειώνει σημαντικά τα τέσσερα βασικά συμπτώματα που εμφανίζουν οι γυναίκες με αιδοιοκολπίτιδα: κνησμός, αίσθημα καύσου, ερεθισμός και κολπικές υπερεκκρίσεις με ταυτόχρονα σημαντική βελτίωση και στην τιμή κολπικού pH μέσα σε 4 μόλις ημέρες. Αξίζει να σημειωθεί, ότι είναι σημαντικό το όφελος που προκύπτει για την ασθενή, για το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της πρώτης συνάντησης με τον γιατρό, μέχρι και την ολοκλήρωση των διαδικασιών διαγνωστικού ελέγχου, βάση του οποίου θα χορηγηθεί η κατάλληλη αντιμικροβιακή αγωγή, η όποια θα άρει και το αίτιο εμφάνισης των συμπτωμάτων. Ειδικότερα, η κλινική μελέτη του Αρεταίειου νοσοκομείου, περιλαμβάνει 70 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας με συμπτώματα κολπικής ενόχλησης, τα οποία καταγράφηκαν κατά την πρώτη επίσκεψη σε ειδικά ερωτηματολόγια. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε μέτρηση κολπικού

pH και ελήφθησαν δείγματα μέσω κολπικών στυλεών για μικροσκοπικό έλεγχο και καλλιέργεια. Για τις επόμενες 4 ημέρες οι ασθενείς έλαβαν κολπικές πλύσεις και κολπικά υπόθετα με B. coagulans (Eva Biolact), με την κατάλληλη αντιμικροβιακή αγωγή (βασισμένη στα αποτελέσματα του διαγνωστικού ελέγχου) να προστίθεται μετά την τέταρτη ημέρα της αγωγής. Οι ασθενείς επανήλθαν στην κλινική μετά από 16 ημέρες για να συμπληρώσουν εκ νέου το ερωτηματολόγιο. Η αξιολόγηση των διαφορών της έντασης των κλινικών σημείων της κολπίτιδας, καθώς και της μέτρησης του κολπικού pH μεταξύ των συναντήσεων επανελέγχου έγινε με βάση τη Wilcoxon signed-ranked test.

ημέρες με τα παραπάνω κλινικά σημεία να βελτιώνονται επιπλέον, βάσει της αξιολόγησης που πραγματοποιήθηκε στην τρίτη και τελευταία επίσκεψη της ασθενούς στην κλινική. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η κλινική βελτίωση των συμπτωμάτων ήταν σημαντικότερη κατά το διάστημα αγωγής μόνο με προβιοτικά, συγκριτικά με το διάστημα χορήγησης του συνδυασμού αντιμικροβιακού παράγοντα/προβιοτικού.u

Τα αποτελέσματα που καταγράφηκαν είναι τα εξής: Μετά από 4 ημέρες αποκλειστικής εφαρμογής Eva Biolact douche & Eva Biolact ovules* (μεταξύ της πρώτης και δεύτερης επίσκεψης): n Το 91% των ασθενών παρουσίασε σημαντική μείωση της εμφάνισης αισθήματος καύσου (P<0.001) n Το 85% των ασθενών παρουσίασε σημαντική μείωση της εμφάνισης κνησμού (P<0.001) n Το 76% των ασθενών παρουσίασε σημαντική μείωση της εμφάνισης ερεθισμού (P<0.001) n Το 75% των ασθενών παρουσίασε σημαντική μείωση του κολπικού pH (P<0.001) n Το 71% των ασθενών παρουσίασε σημαντική μείωση της εμφάνισης κολπικού εκκρίματος (P<0.001) Με τη χορήγηση του κατάλληλου αντιμικροβιακού παράγοντα, η εφαρμογή του Eva Biolact ovule συνεχίστηκε για 10 ακόμα

*κολπική εφαρμογή μιας πλύσης Eva Biolact douche & από 20-30 λεπτά κολπική εφαρμογή ενός Eva Biolact ovule.

Τι είναι η αιδιοκολπίτιδα; Η αιδοιοκολπίτιδα είναι μια φλεγμονή ή λοίμωξη του αιδοίου και του κόλπου. Είναι μια κοινή πάθηση που επηρεάζει γυναίκες και κορίτσια όλων των ηλικιών και προκαλείται από διάφορους αιτιακούς παράγοντες (πολλοί από αυτούς οφείλονται σε παθογόνους μικροογρανισμούς, γι’ αυτό απαιτείται καλλιέργεια κολπικού υγρού ή/και μικροσκοπική ανάλυση). Αλλα ονόματα για αυτήν την κατάσταση είναι η αιδοιοπάθεια και η κολπίτιδα.

| περί υγείας | 27

MIKROBIAKH ANTOXH_L 15/04/2021 5:07 μ.μ. Page 28

Μικροβιακή αντοχή O ύπουλος εχθρός, που ανέδειξε η πανδημία Από τη μία έχουμε τη μικροβιακή αντοχή της κοινότητας, που προκαλείται από την κατάχρηση αντιβιοτικών στα νοικοκυριά και από την άλλη τη μικροβιακή αντοχή των νοσοκομείων που αναδείχθηκε σαν ύπουλος εχθρός κατά τη διάρκεια της COVID πανδημίας.

μικροβιακή αντοχή, δηλαδή τα ανθεβάτι καταλαμβάνεται για πολύ καιρό από τον από επιπλοκές, όπως είναι οι θρομβώσεις. κτικά μικρόβια -τα λεγόμενα super ίδιο ασθενή. Επίσης, αυξάνεται η θνησιμότητα, Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η μικροβιακή bugs- μοιάζει με τη μυθική «Λερναία λόγω των επιμολύνσεων. Στην Ελλάδα, η θνηαντοχή δεν μπορεί να καταπολεμηθεί από τη Υδρα» από τους άθλους του Ηρακλή, καθώς σιμότητα των ασθενών COVID στις ΜΕΘ αγγίζει μία μέρα στην άλλη. Μέσα στα νοσοκομεία έχει πολλά πρόσωπα ή πολλά κεφάλια, όπως το το 50%, που σημαίνει ότι τους διασωληνωμένους χρειάζεται μία σειρά παρεμβάσεων για να μπομυθικό τέρας. Οι δύο βασικές της μορφές αφοασθενείς τα καταφέρνει ο ένας στους δύο, ενώ ρέσει να θωρακιστεί το σύστημα και μάλιστα ρούν τη μικροβιακή αντοχή της κοινότητας, σε άλλες χώρες (ΗΠΑ, Ιταλία) η θνησιμότητα σε εποχές πανδημίας που το σύστημα υγείας που προκαλείται από την κατάχρηση αντιβιοτιεκτοξεύτηκε στο 80% κατά την κορύφωση των δοκιμάζεται στα όρια του. κών στα νοικοκυριά και τη μικροβιακή αντοχή κυμάτων, όπου το σύστημα δέχτηκε ασύμμετρη των νοσοκομείων που αναδείχθηκε πίεση. Μείωση έως και 45% στα παιδιατρικά εμβόλια σαν ύπουλος εχθρός κατά τη διάρκεια Ωστόσο στην κοινότητα είναι στο χέρι μας να της COVID πανδημίας, καθώς αποτελεί Νέα κατάχρηση μην δημιουργούνται ανθεκτικά μικρόβια. Πώς; πλέον κοινό μυστικό ότι τα ανθεκτικά Με το να κάνουμε τα επιβεβλημένα εμβόλια αντιβιοτικών στο σπίτι νοσοκομειακά μικρόβια είναι αυτά και με το να μην παίρνουμε αντιβιοτικά σαν Ενα μεγάλο βήμα που έγινε προς τη που ανεβάζουν σε υψηλά ποσοστά καραμέλες. Οπως προειδοποιεί ο καθηγητής σωστή κατεύθυνση είναι πως ήδη από τη θνησιμότητα στις Μονάδες Ενταπαιδιατρικής Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, πρότον περασμένο Σεπτέμβρη κανείς δεν τικής Θεραπείας, στους διασωληνωεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας, μπορεί να πάρει αντιβιοτικό χωρίς μένους ασθενείς με λοίμωξη COVID. όταν οι εμβολιασμοί μένουν πίσω, ακόμα και συνταγή γιατρού στο φαρμακείο. Οπως εξηγεί η ομότιμη καθηγήτρια τα ξεχασμένα λοιμώδη νοσήματα -αυτά που Ωστόσο, όπως εξηγεί ο καθηγητής παθολογίας - λοιμωξιολογίας υγείας, έχουμε να δούμε δεκαετίες- κάνουν ξανά την πνευμονολογίας, Στέλιος Λουκίδης, Ελένη Γιαμαρέλλου, τα ανθεκτικά μιΓράφει η εμφάνισή τους, απειλώντας τη δημόσια υγεία. πρόεδρος της Ελληνικής ΠνευμονοΑλεξία Σβώλου κρόβια που βρίσκονται στα νοσοκοΤο φαινόμενο αυτό -της παράλειψης του εμβολογικής Εταιρίας και μάχιμος γιατρός μεία είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και λιασμού των παιδιών και των εφήβων με τα βατης πρώτης γραμμής στο νοσοκομείο δεν ανταποκρίνονται στα συνηθισμένα αντισικά παιδιατρικά εμβόλια- εγκυμονεί σοβαρό«Αττικόν»,: «Τον τελευταίο καιρό καταγράφεται βιοτικά. Από τη μεριά του, ο πρόεδρος της Ελτατους κινδύνους και είχε παρατηρηθεί κατά κατάχρηση φαρμάκων, μεταξύ των οποίων και ληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, Πάνος Γαργαλιάτον πρώτο κύμα της πανδημίας, που ο κόσμος αντιβιοτικών από ασθενείς που παραμένουν νος-Κακολύρης, εξηγεί ότι πλησιάζει προς το απέφευγε να πάει στον γιατρό. Δυστυχώς, όμως στο σπίτι, οι οποίοι φοβούνται να πάνε στο νοτέλος των αντιβιοτικών, καθώς τα αντιβιοτικά τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι επαναλαμβάνεται σοκομείο, με συνέπεια να φτάνουν σε επιδειπου πρόκειται να έρθουν δεν είναι περισσότερα στο 3ο κύμα της πανδημίας με τους εμβολιασμούς νωμένη κατάσταση στα τμήματα επειγόντων από 10 και πως το σημαντικότερο «όπλο» για των παιδιών και των εφήβων να παραμελούνται περιστατικών». την καταπολέμηση της μικροβιακής αντοχής σε ποσοστό έως και 45% για τα εμβόλια κατά Και προσθέτει πως το κακό είναι ότι οι ασθενείς είναι ο εμβολιασμός. Η ρίζα του κακού βρίσκεται του καρκίνου της μήτρας HPV και για τη μηνιγπεριμένουν να δράσουν οι αναποτελεσματικές στην κατάχρηση αντιβιοτικών, ένα φαινόμενο γίτιδα και έως 20%-30% για άλλα εμβόλια που θεραπείες, με συνέπεια να χάνεται πολύτιμος στο οποίο η χώρα μας υπήρξε επί σειρά ετών θεωρούσαμε δεδομένα όπως του τετάνου, της χρόνος και τελικώς όταν οι ασθενείς έρχονται πρωταθλήτρια Ευρώπης. Οπως εξηγεί από τη παρωτίτιδας και της διφθερίτιδας. u στο νοσοκομείο κινδυνεύουν πολύ περισσότερο δική της μεριά η πρόεδρος της Ενωσης Νοσοκομειακών Γιατρών Αθηνών και Πειραιά, Ματίνα Παγώνη, όταν στο σύστημα υγείας στα νοσοΤον τελευταίο καιρό καταγράφεται κατάχρηση κομεία πιέζονται αφόρητα και πιέζονται για φαρμάκων, μεταξύ των οποίων και αντιβιοτικών από πολύ καιρό όπως έχει συμβεί με τα αλλεπάλληλα κύματα του κορωνοϊού και οι νοσηλείες είναι ασθενείς που παραμένουν στο σπίτι, οι οποίοι διαρκώς πολυάριθμες, τότε αυξάνεται η θνησιφοβούνται να πάνε στο νοσοκομείο, με συνέπεια να μότητα και στις απλές κλινικές (παθολογικές και πνευμονολογικές) και στις Μονάδες Εντατικής φτάνουν σε επιδεινωμένη κατάσταση στα τμήματα Θεραπείας. Οσο πιο πολύ μένουν στην εντατική επειγόντων περιστατικών. οι ασθενείς με λοίμωξη COVID και όσο περισσότερα υποκείμενα νοσήματα ή επιπλοκές και επιμολύνσεις αντιμετωπίζουν, τόσο αυξάνεται Στέλιος Λουκίδης, καθηγητής πνευμονολογίας, ο κίνδυνος να φρακάρουν οι ΜΕΘ, γιατί το κρε-

“

πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρίας

28 | περί υγείας |

TAKEDA_R 14/04/2021 5:32 μ.μ. Page 29

Ενώνουμε δυνάμεις για τις σπάνιες παθήσεις Η ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευτικών λύσεων στις σπάνιες νόσους δίνει ελπίδα στους ασθενείς για ένα καλύτερο μέλλον.

τις «σπάνιες φωνές» όλου του κόσμου και αυτό Takeda αποτελεί μια βιο-φαρμακευτική τον στόχο υπηρετούμε καθημερινά με όλες μας εταιρεία, με έδρα την Ιαπωνία και μακρά τις δυνάμεις. Τοποθετώντας τον ασθειστορία με παρουσία σε 80 νή και τις ανάγκες του στο επίκεντρο, χώρες και περιοχές παγκοσμίως. Η κάθε δραστηριότητάς μας, εδώ και αποστολή της είναι ξεκάθαρη: Να 70 χρόνια επενδύουμε στη συστηπροσφέρει Καλύτερη Υγεία και ένα ματική έρευνα για την ανάπτυξη θεπιο Λαμπρό Μέλλον στους ασθενείς ραπευτικών λύσεων για τις σπάνιες όλου το κόσμου. ασθένειες, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση Σήμερα, η Takeda είναι στρατηγικά στα σπάνια ανοσολογικά νοσήματα, τοποθετημένη ως παγκόσμιος ηγέτης τις σπάνιες αιματολογικές διαταραχές στην ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευκαι τα κληρονομικά μεταβολικά νοτικών λύσεων για σπάνιες νόσους. σήματα. Ταυτόχρονα, προωθούμε Μια ηγετική θέση που έχει κατακτηθεί τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου μέσα από πολλές δεκαετίες σκληρής Γράφει o για την ενίσχυση της φαρμακευτικής δουλειάς και σαφούς προσανατολιΙωάννης Μπουζάκλας σμού στην Eρευνα και την Ανάπτυξη, Επικεφαλής Patient Value έρευνας, η οποία αποδεικνύεται ιδιαλλά και μέσα από την αδιαπραγμά- Access της Takeda Ελλάδος, αίτερα σημαντική, όπως μας δίδαξε η παγκόσμια πανδημία, ενώ την ίδια τευτη προσήλωση στις βασικές αρχές Κύπρου και Μάλτας στιγμή, ηγούμαστε, σε παγκόσμιο και αξίες που μας συνοδεύουν σε όλη επίπεδο, διαφόρων διεθνών πρωτοβουλιών και την πορεία μας, την Ακεραιότητα, την Αμεροληψία, συνεργασιών που στόχο έχουν την πρόοδο της την Εντιμότητα και την Επιμονή. επιστήμης. Oλα αυτά τα χρόνια, στόχος μας είναι να ενώνουμε Για εμάς στην Takeda, η συνεργασία και η συνένωση δυνάμεων αποτελεί στρατηγική επιλογή υψίστης σημασίας. Στο πλαίσιο αυτό, επιδιώκουμε στενή συνεργασία με όλους τους φορείς που σχετίζονται με τις σπάνιες ασθένειες και φροντίζουμε να ενισχύουμε τους συνεργατικούς δεσμούς με τους συλλόγους και τις ενώσεις ασθενών, το σύστημα υγείας και φυσικά, με την ακαδημαϊκή κοινότητα, προκειμένου να κάνουμε τη διαφορά στη ζωή των ασθενών. Ωστόσο, το να είσαι ηγέτιδα δύναμη σε ένα τόσο ευαίσθητο κλάδο, όπως είναι οι σπάνιες ασθένειες, προϋποθέτει αφοσίωση, τεχνογνωσία, συνεχή επένδυση στην καινοτομία, αλλά και τολμηρή και εξωστρεφή επιχειρηματική στρατηγική. Με δεδομένο ότι οι σπάνιες ασθένειες αφορούν ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού, περίπου 5-8% σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, αντιλαμβάνεται κανείς

ότι η ανάπτυξη φαρμακευτικής έρευνας για τα σπάνια νοσήματα ενέχει υψηλό επιχειρηματικό ρίσκο. Είναι ακριβώς η ανάληψη αυτού του ρίσκου και η προσήλωση στην αποστολή της, που κάνει την Takeda να ξεχωρίζει. Φέτος, μάλιστα, πετύχαμε μια σημαντική διάκριση που αποτελεί αναγνώριση αυτής της προσήλωσης και των προσπαθειών μας, η οποία αφορά στη βράβευση με το ετήσιο βραβείο Black Pearl 2021 της EURORDIS, μιας σημαντικής συμμαχίας ασθενών από 72 χώρες. Η εταιρεία, για να πετύχει τους στόχους της, προχωρά σε σημαντικές επενδύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως η εξαγορά της Shire plc το 2019. Βάσει αυτής της εξαγοράς, πρόσφατα ανακοινώθηκε στην Ελλάδα η ολοκλήρωση της διαδικασίας ενοποίησης των θυγατρικών εταιρειών των ομίλων Takeda, Shire και Baxalta. Με αυτή την κίνηση ενισχύονται οι συνέργειες με πολλαπλασιαστικό όφελος για τις υπηρεσίες που λαμβάνουν και οι Ελληνες ασθενείς. Επιπλέον, η δράση μας στην Ελλάδα εκτείνεται σε μια σειρά προγραμμάτων, ενώ στην προσπάθειά μας να ενισχύσουμε τη φωνή των ίδιων των ασθενών, ώστε να ακουστεί το μήνυμά τους, θα είμαστε αρωγοί σε μία εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για σπάνιες παθήσεις σε πανελλαδικό επίπεδο. Για όλους εμάς στην Takeda, το διακύβευμα που έχουμε μπροστά μας είναι σαφές. Να προσφέρουμε νέες, καινοτόμες και αποτελεσματικές λύσεις στις καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με σπάνιες ασθένειες και ειδικότερα εν μέσω πανδημίας. Τέλος, στόχος μας είναι, μέσω της ενίσχυσης της φαρμακευτικής έρευνας, να συμβάλλουμε στη θωράκιση της υγείας των Ελλήνων ασθενών, καθώς η υγεία, όπως έχει καταστεί πλέον σαφές με τον πιο εμφατικό τρόπο, αποτελεί τον θεμελιώδη λίθο της οικονομίας και της κοινωνίας. u

| περί υγείας | 29

AIMMOROFILIA_L 14/04/2021 5:33 μ.μ. Page 30

Η αιμορροφιλία στην Ελλάδα του σήμερα Ο Αλέξης Περδίκης, Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Προστασίας Ελλήνων Αιμορροφιλικών, μας μιλά για την αιμορροφιλία και όλα όσα πρέπει να ξέρουμε.

17η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως ημέρα παγκόσμιου εορτασμού της νόσου της αιμορροφιλίας, με τη συγκεκριμένη ημερομηνία να είναι εμπνευσμένη από τα γενέθλια του ιδρυτή της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αιμορροφιλίας (World Federation of Hemophilia), Φρανκ Σνάμπελ.

Τρόποι αντιμετώπισης Σήμερα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αιμορροφιλία, χωρίς ωστόσο να μπορούμε να τη θεραπεύσουμε. Έτσι αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα της νόσου κυρίως με αναπλήρωση του παράγοντα πήξης που βρίσκεται σε ανεπάρκεια. Αυτό επιτυγχάνεται με την ενδοφλέβια έγχυση προϊόντος το οποίο περιέχει τον κατάλληλο παράγοντα. Αν ο παράγοντας χορηγείται αφού εμφανιστεί η αιμορραγία, η αγωγή υποκατάστασης ονομάζεται συμπτωματική ή κατ’ επίκληση (on demand) και έχει ως αποτέλεσμα την παύση της αιμορραγίας, αφού όμως η τελευταία έχει εξελιχθεί για κάποιο χρόνο. Αν η χρήση των παραγόντων γίνεται ανά τακτά διαστήματα με στόχο την πρόληψη εμφάνισης της αιμορραγίας, τότε η αγωγή αυτή ονομάζεται προφυλακτική. Είναι πλέον αποδεδειγμένο πως η προφυλακτική αγωγή ελαχιστοποιεί τον αριθμό των αιμορραγιών στις αρθρώσεις, με αποτέλεσμα να προφυλάσσεται η λειτουργία τους και να προλαμβάνεται η ανα-

πηρία. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα το σύνολο των ανήλικων αιμορροφιλικών ασθενών μας με σοβαρής μορφής αιμορροφιλία τελεί υπό καθεστώς προφύλαξης. Επιπροσθέτως η προφυλακτική θεραπεία είναι μακροπρόθεσμα οικονομικότερη αφού εξαλείφει το υψηλό κόστος, το οποίο σχετίζεται με την φροντίδα των αρθρώσεων που έχουν υποστεί βλάβη (ακόμα υψηλότερη κατανάλωση παραγόντων, αρθροπλαστικές κτλ). Η εποχή που διανύουμε όμως είναι γεμάτη προκλήσεις. Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα συγκριτικά αποτελέσματα τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Παγκόσμιο επίπεδο, η διαρκώς αυξανόμενη ένταξη σύγχρονων θεραπειών στην φαρέτρα των Ιατρών μας, γεννούν ελπίδες για ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών μας.

Σύλλογος ασθενών Από το 1964 και αποτελώντας έναν από τους παλαιότερους συλλόγους ασθενών στην Ελλάδα, τα άτομα με αιμορροφιλία και συγγενείς αιμορραγικές διαθέσεις στη χώρα μας εκπροσωπούνται από τον Σύλλογο Προστασίας Ελλήνων Αιμορροφιλικών (ΣΠΕΑ). Ο ΣΠΕΑ είναι εκ των ιδρυτικών μελών της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), του Ευρωπαϊκού Κονσόρτιουμ Αιμορροφιλίας (European Hemophilia Consortium) και σταθερό μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Αιμορροφιλίας (World Federation of Hemophilia). Ο ΣΠΕΑ εδρεύει στην οδό Στουρνάρη 51 στην Αθήνα με τηλέφωνο 210-5232667 και η επίσημη ιστοσελίδα του είναι www.hemophiliasociety.gr.

Στην εποχή του κορονοϊού Κέντρα παρακολούθησης Στην Ελλάδα οι αιμορροφιλικοί ασθενείς παρακολουθούνται σε πέντε διαφορετικά κέντρα, τρία ενηλίκων και δύο παίδων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα Λαϊκό και Ιπποκράτειο Νοσοκομείο είναι τα κέντρα παρακολούθησης ενηλίκων στην Αθήνα, ενώ το Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» είναι το αντίστοιχο για τους ανήλικους. Στη Θεσσαλονίκη το κέντρο παίδων όσο και το ενηλίκων, στεγάζονται στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο.

Οι αιμορροφιλικοί ασθενείς δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες λόγω του κορονοϊού οπότε η μεταχείρισή τους δεν διαφέρει σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Κύριο μέλημα της Ελληνικής αιμορροφιλικής κοινότητας το οποίο εκφράζεται μέσω του ΣΠΕΑ, είναι η επάρκεια των θεραπευτικών μας σκευασμάτων, ειδικότερα αυτή τη δύσκολη εποχή που το εθνικό σύστημα υγείας δέχεται μεγάλη πίεση. Ο παραπάνω στόχος έχει μέχρι στιγμής επιτευχθεί χωρίς ωστόσο εφησυχασμό και χαλάρωση.

Τι ακριβώς όμως είναι η αιμορροφιλία;

ρόκειται για μία σπάνια κληρονομική διαταραχή της αιμόστασης που οφείλεται σε έλλειψη είτε του παράγοντα VIII (Αιμορροφιλία Α) είτε του παράγοντα IX (Αιμορροφιλία Β) της πήξης του αίματος. Εμφανίζεται από τη γέννηση του ατόμου και με τα μέχρι στιγμής ιατρικά δεδομένα διαρκεί καθόλη τη ζωή του. Ουσιαστικά, πρόκειται για βλάβη στο μηχανισμό του οργανισμού για την παύση της αιμορραγίας μετά από έναν τραυματισμό αγγείου, όπου φυσιολογικά το αίμα θα έπρεπε να πήζει. Η βαρύτητα της κατάστασης του ασθενούς προέρχεται από το ποσοστό έλλειψης του αντίστοιχου παράγοντα πήξης. Εφόσον το ποσοστό του παράγοντα που βρίσκεται σε έλλειψη κυμαίνεται ανάμεσα σε 0% και 1%, τότε μιλάμε για βαριά μορφή της πάθη-

30 | περί υγείας |

σης, από 1.1% έως 5% για μεσαία βαρύτητα και από 5.1% και πάνω για ελαφριά βαρύτητα. Η συχνότητα εμφάνισης αιμορροφιλίας Α υπολογίζεται στο 1:10.000, δηλαδή 1 πάσχοντας ανά 10.000 γεννήσεις ενώ στην αιμορροφιλία Β 1:50.000. Στην Ελλάδα σήμερα και σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, υπάρχουν 1.025 άτομα με αιμορροφιλία Α και Β, 1212 με την νόσο Von Willebrand καθώς και 553 άτομα με σπάνιες ελλείψεις παραγόντων πήξεως. Η αιμορροφιλία προσβάλλει κατά συντριπτική πλειοψηφία τα αγόρια και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κληρονομική. Κληρονομείται δηλαδή από τη μητέρα φορέα στο αρσενικό τέκνο. Σπανιότερα μπορεί να προκύψει αυτόματα από μετάλλαξη του υπεύθυνου γονιδίου σε άτομο χωρίς οικογενειακό ιστορικό.

Η νόσος έχει πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις. Αιματώματα στις αρθρώσεις (αίμαρθρα), στους μύες, εσωτερικές αιμορραγίες σε ζωτικά όργανα που είναι ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου, ρινορραγίες, αιματουρίες, αιμορραγίες σχετιζόμενες με τα δόντια είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος ο αιμορροφιλικός από τους πρώτους μήνες της ζωής του. Οι κυριότερες επιπτώσεις που αντιμετωπίζουν –ειδικότερα οι μεγαλύτερες γενιές αιμορροφιλικών- έχουν να κάνουν με τη σταδιακή εκφύλιση και δυσλειτουργία βασικών αρθρώσεων (γόνατα, αγκώνες, αστράγαλοι) εξαιτίας των επαναλαμβανόμενων αιμάρθρων. Γεγονός που οδηγεί προοδευτικά στην αχρήστευση των αρθρώσεων και ακολούθως στην αναπηρία. u

ANOSIOLOGIA_R 15/04/2021 5:12 μ.μ. Page 31

Ανοσολογία «Κλειδί» για τα αυτοάνοσα; Η ανοσολογία είναι η μελέτη του ανοσοποιητικού συστήματος, με εφαρμογές στην καθημερινότητά μας, από την προφύλαξή μας από ένα κοινό κρυολόγημα, μέχρι την αντιμετώπιση ταχέως εξελισσόμενων και, μέχρι πριν από λίγα χρόνια, ανίατων καρκίνων.

«Η λεπτή ισορροπία του ανοσοποιητικού συστή14η Μαΐου του 1796 είναι μια ημεροματος είναι εκείνη που καθορίζει, αν θα αναπτύμηνία καθοριστική για την ιστορία της ξουμε φλεγμονή ή όχι», διασαφηνίζει ανθρωπότητας. Ηταν η ημέρα ο καθηγητής. που ο Εντουαρντ Τζένερ, από ένας απλός Αγγλος γιατρός μετατράπηκε (όχι από τύχη) στον αδιαφιλονίκητο Πού εφαρμόζεται η ανοσολογία «πατέρα της σύγχρονης ανοσολογίας», Η ανοσολογία εφαρμόζεται, μεταξύ σώζοντας, όπως αποδείχτηκε αργόάλλων, στους εξής κλάδους της τερα, εκατομμύρια ζωές, με την αναιατρικής: κάλυψη του πρώτου εμβολίου, εκείνου 1) Της αυτοανοσίας, με πυραμίδα τα κατά της ευλογιάς. αυτοάνοσα ρευματικά νοσήματα (π.χ. Η απαρχή της κατανόησης των εμβορευματοειδής αρθρίτιδα), τα φλεγμολίων και του μηχανισμού προστασίας νώδη νοσήματα του γαστρενερικού και πρόληψης των μολυσματικών σωλήνα (π.χ. νόσος Crohn και ελκώδης Γράφει η ασθενειών οδήγησε στην ανάπτυξη κολίτιδα), του νευρικού συστήματος Βίκυ Καρατζαφέρη της ανοσολογίας. (πολλαπλή σκλήρυνση), του δέρματος Οπως εξηγεί στο «Περί Υγείας» ο κα(ψωρίαση, έκζεμα, ιδιοπαθής κνίδωση), θηγητής Παθολογίας και Αυτοάνοσων του πνεύμονα (άσθμα) Νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Δη2) Της ανοσοανεπάρκειας μήτρης Μπόγδανος: «Το ανοσοποιητικό μας σύ3) Της μεταμόσχευσης οργάνων στημα είναι ένα δίκτυο κυττάρων και οργάνων, 4) Της ογκολογίας τα οποία συνεργάζονται, για να υπερασπίσουν 5) Της αναπαραγωγής το σώμα μας από τις επιθέσεις ξένων εισβολέων. 6) Της ιολογίας και μικροβιολογίας Η ανοσολογία είναι η μελέτη του ανοσοποιητικού συστήματος, ενός πολύ σημαντικού κλάδου των ιατρικών και βιολογικών επιστημών, με εφαρμογές στην καθημερινότητά μας, από την προφύλαξή μας από ένα κοινό κρυολόγημα, μέχρι την αντιμετώπιση ταχέως εξελισσόμενων και, μέχρι πριν από λίγα χρόνια, ανίατων καρκίνων». Το ανοσοποιητικό σύστημα μάς προστατεύει από μολύνσεις μέσω διαφόρων γραμμών άμυνας, επισημαίνει ο κ. Μπόγδανος. Εχει μια αξιοσημείωτη ικανότητα να ξεχωρίζει τα κύτταρα του σώματος από τα ξένα. Επειδή όργανα του ανθρώπινου σώματος, όπως το έντερο, το δέρμα και ο στοματοφάρυγγας παρέχουν ένα ιδανικό περιβάλλον για πολλούς μικροοργανισμούς, αυτοί προσπαθούν να εισβάλουν σε αυτό. Η δουλειά του ανοσοποιητικού συστήματος είναι να αποτρέψει την είσοδο των μικροοργανισμών, να τους ανιχνεύσει και να τους καταστρέψει ή τουλάχιστον να τους ελέγξει και να τους απενεργοποιήσει. Εάν, βέβαια, το ανοσοποιητικό σύστημα υπολειτουργεί, μπορεί να μας κάνει επιρρεπείς σε μικροβιακές και ιογενείς, οξείες ή χρόνιες λοιμώξεις. Αν, επίσης, το ανοσοποιητικό μας δεν λειτουργεί καθόλου, πάσχουμε από ανοσοανεπάρκειες ή χάνουμε την ικανότητα μέσω των κυττάρων του ανοσοποιητικού μας να καταστρέφουμε τα καρκινικά κύτταρα και, δυστυχώς, αναπτύσσουμε καρκίνους. Αν, από την άλλη, το ανοσοποιητικό μας υπερλειτουργεί και είναι εξαιρετικά ενεργοποιημένο, χωρίς λόγο και χωρίς να καταπολεμά παθογόνα, τότε αναπτύσσουμε αλλεργίες και αυτοάνοσα νοσήματα.

Οι καινοτόμες θεραπείες Ενα από τα φάρμακα, που αναπτύχθηκαν στην ανοσολογία, είναι τα μονοκλωνικά αντισώματα κατά των κυττάρων, που εκφράζουν στην επιφανειά τους το αντιγόνο CD20 και εκείνο κατά του παράγοντα νέκρωσης όγκου (αντί-TNF, tumor necrosis factor). To αντί-CD20 αντίσωμα χρησιμοποιείται για να καταστρέψει τα Β-λεμφοκύτταρα, που συμμετέχουν σε διάφορα νοσήματα, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα, αλλά και κακοήθειες του αίματος. Το μονοκλωνικό αντίσωμα κατά του TNF απενεργοποιεί αυτό το μόριο, που είναι σημαντικό για την ανάπτυξη πολλών ρευματικών νοσημάτων. Εκτός από τα μόρια, που οι ασθενείς παίρνουν από το στόμα, υπάρχει η απρεμιλάστη, που αναστέλλει ένα ένζυμο σημαντικό για την παθογένεια της ψωρίασης και της ψωριασικής αρθρίτιδας. Τέτοια μικρά μόρια και μονοκλωνικά αντισώματα έχουν αναπτυχθεί δεκάδες μέχρι σήμερα και για κάθε ασθένεια υπάρχουν σήμερα πολλαπλές επιλογές. Ειδικά για την ψωρίαση αποτελεσματική αποδεικνύεται και η ριζανκιζουμάμπη. Είναι ένας αναστολέας της ιντερευκίνης-23, η οποία θεωρείται ότι βρίσκεται στη ρίζα της ψωρίασης.

Συνεχής έρευνα Η ανοσολογική έρευνα βοηθά να κατανοήσουμε την ανοσοθεραπεία, τα αυτοάνοσα και τα εμβόλια για ανερχόμενα παθογόνα, όπως ο κορωνοϊός SARS-CoV-2. Οπως αναφέρει ο κ. Δημήτρης Μπόγδανος: «Η εφαρμογή νέων τεχνολογιών απέδειξε ότι το ανοσοποιητικό σύστημα συνομιλεί με όλα τα συστήματα του οργανισμού, κυρίως με το ενδοκρινικό και με το νευρικό. Για αυτό και καταστάσεις, όπως το στρες, η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση, η ρύπανση του περιβάλλοντος και η δυτικού τύπου διατροφή, βλάπτουν το ανοσοποιητικό, που, στους παχύσαρκους για παράδειγμα, είναι διαταραγμένο κι έτσι τα άτομα αυτά νοσούν πιο εύκολα από λοιμώξεις ή πάσχουν πιο συχνά από αυτοάνοσες παθήσεις». Εξάλλου είναι, πια, γνωστό, ότι για τα περισσότερα είδη καρκίνου το μυστικό της ολοκληρωμένης θεραπείας είναι η φαρμακευτική ενεργοποίηση με ανοσοθεραπείες, που επιτρέπουν σε κύτταρα του ανοσοποιητικού να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Επιπλέον η μελέτη της ανοσολογίας του αναπαραγωγικού συστήματος οδήγησε σε θεραπείες της υπογονιμότητας και των λεγόμενων ανοσοεπαγόμενων αποτυχιών της κύησης, που προκαλούνται από φλεγμονώδη κύτταρα του ανοσοποιητικού. u

| περί υγείας | 31

SYMPLHROMATA DIATROFHS_x2 14/04/2021 5:34 μ.μ. Page 32

Πότε έχουμε την ανάγκη ενός συμπληρώματος διατροφής; Τα συμπληρώματα διατροφής είναι προϊόντα που αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων ή/και άλλων ουσιών.

περιπτώσεις όπου η πρόσληψη μέσω της διαίναι γεγονός ότι, τα τελευταία χρόνια, τα τροφής είναι ανεπαρκής, δηλαδή είναι κάτω από συμπληρώματα διατροφής τείνουν να γίτη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα, η οποία νουν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημεέχει καθοριστεί για το άτομο ανάλογα με την ρινότητάς μας, καθώς κυριαρχεί η αντίληψη ότι ηλικία, το φύλο και την κατάσταση του (εγκυμοαποτελούν σημαντικούς συμμάχους της υγείας σύνη, θηλασμός ή κάπνισμα). Αυτό συμβαίνει, μας. Μάλιστα, πολύ συχνά καταφεύγουμε σε κάόταν η διατροφή είναι φτωχή σε φρούτα και λαποιο συμπλήρωμα διατροφής, είτε επειδή νιώχανικά. Μάλιστα, είναι πιθανότερο να συμβεί θουμε κόπωση και θέλουμε να τονώσουμε τα όταν οι ανάγκες είναι υψηλές, όπως στις περιεπίπεδα ενέργειας μας είτε για να ενδυναμώσουμε πτώσεις της εγκυμοσύνης, του θηλασμού και το ανοσοποιητικό μας. των καπνιστών. Επίσης, τα επίπεδα Τα συμπληρώματα διατροφής, όπως της βιταμίνης C στον οργανισμό μποφανερώνει και ο τίτλος τους, είναι ρούν να μετρηθούν μέσω αιματοπροϊόντα που αποτελούν συμπυλογικών εξετάσεων. Η χρήση συκνωμένες πηγές βιταμινών, μετάλλων, μπληρώματος βιταμίνης C συστήιχνοστοιχείων ή/και άλλων ουσιών νεται στην περίπτωση που οι εξετά(όπως αμινοξέα, απαραίτητα λιπαρά σεις δείξουν έλλειψη της βιταμίνης. οξέα, φυτικές ίνες, καθώς και διάφορα φυτικά εκχυλίσματα), τα οποία προορίζονται να συμπληρώσουν την Συμπληρώματα βιταμίνης D καθημερινή μας διατροφή και όχι Tα συμπληρώματα της βιταμίνης D να αντικαταστήσουν κάποιο τρόφιμο έχουν γίνει ιδιαίτερα διαδεδομένα ή γεύμα. τα τελευταία χρόνια, καθώς είναι ιδιΓράφει η Σε μια εποχή όπου η υγιεινή και αίτερα συχνό τα επίπεδά της να είναι Δρ. Aννα Πετρίδου υψηλής διατροφικής αξίας διατροφή μειωμένα στο σώμα. Πρόσφατη μεαποτελεί καθημερινή πρόκληση, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, λέτη έχει δείξει ότι περίπου 6 στους απόφοιτος Χαροκοπείου λόγω των απαιτητικών ρυθμών της 10 Ελληνες έχουν χαμηλή συγκέΠανεπιστημίου καθημερινότητας, τίθεται το θέμα ντρωση βιταμίνης D. Αυτό συμβαίνει κατά πόσο έχουμε ανάγκη τη λήψη ενός γιατί η κύρια πηγή της βιταμίνης D είναι μέσω συμπληρώματος. της έκθεσης μας στον ήλιο. Παράγοντες, όπως η Παρακάτω αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια από αυξημένη χρήση αντηλιακών, η εργασία σε κλειτα πιο γνωστά συμπληρώματα και πότε χρειάζεται στούς χώρους και ο έντονος ρουχισμός που κανα τα λαμβάνουμε: λύπτει μεγάλο κομμάτι του σώματός μας, ευθύ-

Συμπληρώματα βιταμίνης C Τα συμπληρώματα της βιταμίνης C χρησιμοποιούνται ευρέως, λόγω της γνωστής αντιοξειδωτικής δράσης της βιταμίνης, καθώς και του ρόλου που διαδραματίζει στην ανοσοποιητική λειτουργία. Ωστόσο, αποτελέσματα μελετών που έχουν χορηγήσει συμπληρώματα βιταμίνης C δεν έχουν δείξει κάποιο όφελος είτε στη μείωση του οξειδωτικού στρες στον οργανισμό ή στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης κρυολογήματος. Τη βιταμίνη C τη βρίσκουμε σε πολλά φρούτα και λαχανικά, όπως τα εσπεριδοειδή, τις ντομάτες, τις κόκκινες και πράσινες πιπεριές, τα ακτινίδια, το μπρόκολο, τις φράουλες και τα λαχανάκια Βρυξελλών. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως μία διατροφή η οποία χαρακτηρίζεται από ποικιλία και περιλαμβάνει 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως, είναι ικανή ώστε να καλύψει τις ανάγκες μας σε βιταμίνη C. Το συμπλήρωμα της βιταμίνης C συστήνεται στις

32 | περί υγείας |

νονται για την ανεπαρκή σύνθεσή της. Επίσης, η μη ικανοποιητική πρόσληψή της από τις διατροφικές πηγές, όπως λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα, τόνος, ρέγγα), συκώτι, αυγά και εμπλουτισμένα προϊόντα, οδηγούν στην έλλειψή της. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε επαρκή επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό μας, καθώς πολυάριθμες μελέτες έχουν αναδείξει τους πολλαπλούς της ρόλους. Εκτός από την ευρύτατα γνωστή δράση της στην καλή υγεία των οστών, συμμετέχει και σε άλλες διεργασίες, όπως στη μείωση της φλεγμονής, στην ανοσολογική λειτουργία, καθώς και στον μεταβολισμό της γλυκόζης. Για να ξέρουμε αν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο σώμα μας είναι επαρκή, μπορούμε να μετρήσουμε τον δείκτη 25 (OH) D μέσω αιματολογικών εξετάσεων. Η χρήση ενός συμπληρώματος διατροφής βιταμίνης D συστήνεται στην περίπτωση που οι εξετάσεις δείξουν ανεπάρκεια ή έλλειψη της βιταμίνης.

SYMPLHROMATA DIATROFHS_x2 14/04/2021 5:35 μ.μ. Page 33

Συμπληρώματα μαγνησίου Το μαγνήσιο αποτελεί σημαντικό μεταλλικό στοιχείο, καθώς ενεργοποιεί περισσότερα από 300 συστήματα ενζύμων που ρυθμίζουν διάφορες βιοχημικές αντιδράσεις στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεϊνικής σύνθεσης, της λειτουργίας των μυών και των νεύρων, του ελέγχου της γλυκόζης του αίματος και της ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης. Το μαγνήσιο μπορούμε να το βρούμε στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως σπανάκι, στα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το μεταλλικό νερό. Μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία χαρακτηρίζεται από ποικιλία είναι ικανή ώστε να καλύψει τις ανάγκες μας σε μαγνήσιο. Το συμπλήρωμα του μαγνησίου συστήνεται στις περιπτώσεις όπου η πρόσληψη μέσω της διατροφής είναι ανεπαρκής, δηλαδή είναι κάτω από τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα, η οποία έχει καθοριστεί για το άτομο ανάλογα με την ηλικία, το φύλο και την κατάσταση του (εγκυμονούσα, θηλάζουσα). Επίσης, η λήψη συμπληρώματος συστήνεται όταν υπάρχει μειωμένη απορρόφηση του μαγνησίου από το έντερο ή αυξημένη απέκκρισή του, λόγω θεμάτων υγείας ή λήψης φαρμάκων. Η αξιολόγηση των επιπέδων μαγνησίου μέσω αιματολογικών εξετάσεων είναι δύσκολη, διότι το μεγαλύτερο μέρος του μαγνησίου βρίσκεται μέσα στα κύτταρα ή τα οστά. Ετσι, φυσιολογικές τιμές στο αίμα δεν συνεπάγονται και σε επαρκή ποσότητα μαγνησίου στο εσωτερικό των κυττάρων, καθώς μόνο το 1% του συνολικού μαγνησίου του οργανισμού βρίσκεται στο αίμα.

Συμπληρώματα βιταμίνης Β12 Η βιταμίνη Β12 είναι απαραίτητη για τη δημιουργία λευκών και ερυθρών αιμοσφαιρίων, τη σύνθεση του DNA και RNA, ενώ παίζει ουσιαστικό ρόλο στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος. H έλλειψη της βιταμίνης Β12 οδηγεί σε μεγαλοβλαστική αναιμία και συμπτώματα, όπως γλωσσίτιδα, κούραση, αίσθημα παλμών, χλωμό δέρμα, άνοια και νευρολογικές αλλαγές, όπως μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα χέρια και τα πόδια. Αυτά

τα νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν και χωρίς αναιμία. Επομένως η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση είναι σημαντική για την αποφυγή μη αναστρέψιμης βλάβης . Τη βιταμίνη Β12 τη βρίσκουμε σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών, του κρέατος, των πουλερικών, των αυγών και των γαλακτοκομικών προϊόντων, αλλά και σε εμπλουτισμένα προϊόντα, όπως δημητριακά πρωινού. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 με τα κλασικά αιματολογικά και νευρολογικά συμπτώματα είναι ασυνήθιστη. Ωστόσο, η οριακή κατάσταση βιταμίνης Β12, χωρίς αυτά τα συμπτώματα είναι πολύ πιο συχνή, ειδικά στα άτομα που δεν καλύπτουν τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα σε βιταμίνη Β12. Για να ξέρουμε αν τα επίπεδα της βιταμίνης Β12 στο σώμα μας είναι επαρκή, μπορούμε να τα μετρήσουμε μέσω αιματολογικών εξετάσεων. Το συμπλήρωμα της βιταμίνης Β12 συστήνεται στην περίπτωση που οι εξετάσεις δείξουν ανεπάρκεια ή έλλειψη της βιταμίνης ή στην περίπτωση που η πρόσληψη μέσω της διατροφής είναι ανεπαρκής, δηλαδή είναι κάτω από τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στους αυστηρά χορτοφάγους. Συμπερασματικά, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η πρόσληψη των βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων θα πρέπει να καλύπτει τις Συνιστώμενες Διαιτητικές Προσλήψεις (RDAs), διασφαλίζοντας έτσι την ομαλή λειτουργία του μεταβολισμού και εξασφαλίζοντας το μέγιστο επίπεδο υγείας. Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί τη βασική πηγή κάλυψης των θρεπτικών μας αναγκών. Αν αυτό δε συμβαίνει, τότε η πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής αποτελεί μία σίγουρη επιλογή. Είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι η ανάγκη λήψης συμπληρωμάτων διατροφής είναι σημαντικό να εκτιμηθεί από τον αρμόδιο επαγγελματία υγείας. Εκείνος είναι, επίσης, που θα ορίσει την κατάλληλη δόση και τον τρόπο κατανάλωσης του συμπληρώματος και θα ελέγξει ενδεχόμενη αλληλεπίδραση του με φάρμακα που μπορεί να λαμβάνονται. u

| περί υγείας | 33

PROVIOTIKA_L 14/04/2021 5:35 μ.μ. Page 34

Τα πλεονεκτήματα των προβιοτικών Η σωστή σύνθεση του εντερικού μικροβιώματος συνδέεται με πολλά οφέλη για την υγεία. Της Λήδας Κοντογιαννοπούλου

υμβιώνουμε με μικρόβια. Υπάρχουν στο δέρμα μας, στο στόμα μας και κυρίως στο έντερό μας, ειδικά στο παχύ έντερο. Τα ονομάζουμε με μια λέξη μικροβίωμα. Ξεπερνούν κατά 10 φορές τον αριθμό των κυττάρων μας. Τα περισσότερα είναι βακτήρια, αλλά έχουμε επίσης μύκητες και ιούς. Πρόκειται για μια συνάθροιση που είναι συνήθως ακίνδυνη ή ακόμα και ευεργετική, αλλά όχι πάντα. Αποκτάμε τα μικρόβιά μας από τη στιγμή που γεννιόμαστε. Τα παίρνουμε στο δέρμα μας μόλις έρθουμε στη ζωή με φυσιολογικό τρόπο, περνώντας από το γεννητικό κανάλι της μητέρας μας. Επίσης, τα παίρνουμε μέσω του θηλασμού -το μητρικό γάλα έχει βακτήρια και μύκητεςκαι ίσως αυτή να είναι η αρχική σπορά του μικροβιώματος στο έντερό μας. Τα είδη που υπάρχουν στο μητρικό γάλα μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας για τη σύνθεση του μικροβιώματος που θα αναπτύξουμε.

Οι «ευεργεσίες» των προβιοτικών Τα περισσότερα μικρόβια του εντέρου δεν μας βλάπτουν, αντίθετα είναι ωφέλιμα. Μια από τις ευεργεσίες τους είναι ότι καταλαμβάνουν χώρο στο παχύ έντερο και έτσι δεν αφήνουν να αναπτυχθούν τα μικρόβια που είναι επικίνδυνα. Τα ευεργετικά βακτήρια τα λέμε «προβιοτικά», που σημαίνει ότι υπερασπίζονται τη ζωής μας -από τη λατινική λέξη «προ» που σημαίνει «για» και την ελληνική λέξη «βίος». Ωφέλιμα ή όχι, όλα τα μικρόβια ανταγωνίζονται μεταξύ τους για φαγητό και το βρίσκουν από το δικό μας. Ενα μέρος της τροφής που καταναλώνουμε δεν απορροφάται από το λεπτό

α προβιοτικά μπορεί να σας βοηθήσουν αν έχετε σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Επίσης, έχουν καταγραφεί κάποια οφέλη για τις φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, όπως η νόσος του Κρον και η ελκώδης κολίτιδα. Εάν έχετε πεπτικά προβλήματα που δεν εξαφανίζονται, ένα προβιοτικό συμπλήρωμα είναι κάτι που μπορείτε να σκεφτείτε, αν και θα πρέπει πρώτα να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Ακόμα, οι μελέτες

34 | περί υγείας |

έντερο και διέρχεται στο παχύ έντερο για να αποβληθεί. Εκεί γίνεται τροφή των μικροβίων του εντέρου. Αλλά, καθώς τα μικρόβια χρησιμοποιούν τα άπεπτα συστατικά, προκύπτει όφελος και για μας. Για παράδειγμα, ορισμένα παράγουν λιπαρά οξέα μικρού μήκους, όπως π.χ. το βουτυρικό, το προπιονικό και το οξικό, τα οποία τρέφουν το έντερό μας ή περνούν στην κυκλοφορία του αίματος, προσφέροντας οφέλη στο σώμα μας. Στην πραγματικότητα, ένα μέρος των καθημερινών θερμίδων μας, το 6-10%, ανάλογα με τη διατροφή που κάνουμε, τις λαμβάνουμε με τη μεσολάβηση του εντερικού μικροβιώματος. Παράγονται, επίσης, βιταμίνες, όπως η Κ και ορισμένες του συμπλέγματος Β. Εχει μεγάλη σημασία να διατηρούμε τα ευεργετικά μας βακτήρια ευχαριστημένα και γι' αυτό πρέπει να καταναλώνουμε επαρκείς ποσότητες φυτικών ινών και ανθεκτικού αμύλου. Τα προβιοτικά υπάρχουν και σε ορισμένες τροφές, όπως είναι το γιαούρτι, το κεφίρ και το τουρσί. Πιστεύεται ότι οι τροφές αυτές μπορούν να αλλάξουν τη σύνθεση του μικροβιώματός μας προς το καλύτερο, αν και δεν ξέρουμε σε ποιο βαθμό. Το 1907, ο Ρώσος μικροβιολόγος, Ιλια Ιλίτς Μέτσνικοφ, ο οποίος βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ιατρικής ένα χρόνο αργότερα, ανέφερε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της κατανάλωσης των βακτηρίων, που παράγουν γαλακτικό οξύ στο γιαούρτι και της μακροζωίας. Αυτή ήταν η πρώτη επιστημονική αναφορά στα προβιοτικά. Σήμερα, ξέρουμε πως η σωστή σύνθεση του μικροβιώματος συνδέεται με πολλά οφέλη για την υγεία, όπως η απώλεια βάρους, η βελ-

που εξέτασαν τη θεραπεία ή την πρόληψη της αιδοιοκολπικής καντιντίασης και της πνευμονίας έδειξαν θετικά αποτελέσματα. Αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα, ορισμένα προβιοτικά φαίνεται να βοηθούν στην απώλεια βάρους. Τα παχύσαρκα άτομα έχουν δια-

τιωμένη πέψη, το ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα, το υγιέστερο δέρμα και ο μειωμένος κίνδυνος ασθενειών. Ενα μη ισορροπημένο μικροβίωμα μπορεί να συνδέεται με πολλές ασθένειες. Μπορούμε να λάβουμε προβιοτικά και με τη μορφή διατροφικού συμπληρώματος. Ορισμένα συμπληρώματα -γνωστά ως προβιοτικά ευρέος φάσματος -συνδυάζουν διάφορα είδη στο ίδιο σκεύασμα. Είναι ενδιαφέρον ότι τα διαφορετικά προβιοτικά σχετίζονται με διαφορετικές καταστάσεις υγείας. Οι πιο κοινές ομάδες προβιοτικών περιλαμβάνουν το Lactobacillus και το Biﬁdobacterium. Αν σκοπεύετε να κάνετε χρήση προβιοτικών διατροφικών συμπληρωμάτων, είναι απαραίτητη η επιλογή του σωστού τύπου για το σκοπό που τα θέλετε. Η έρευνα για τα προβιοτικά έχει επικεντρωθεί στις επιπτώσεις που έχουν στις γαστρεντερικές διαταραχές, διότι η πιο προφανής χρήση τους είναι στην υγεία του πεπτικού συστήματος. Ορισμένα στοιχεία δείχνουν ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της διάρροιας που σχετίζεται με τα αντιβιοτικά. Αρκετοί άνθρωποι που παίρνουν αντιβιοτικά, ειδικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα, παρουσιάζουν διάρροια ακόμη και μετά την εξάλειψη της λοίμωξης. Αυτό συμβαίνει επειδή τα αντιβιοτικά εξολοθρεύουν τα βακτήρια του εντέρου, γεγονός που αλλάζει τη μεταξύ τους ισορροπία και επιτρέπει στα επιβλαβή βακτήρια να ευδοκιμήσουν. Μια ανασκόπηση του 2013 έδειξε ότι μετά από χρήση αντιβιοτικών, τα προβιοτικά βοηθούν στην πρόληψη της διάρροιας που σχετίζεται με το βακτήριο Clostridium diﬃcile. u

φορετικά βακτήρια του εντέρου από τα άτομα κανονικού βάρους. Είναι ενδιαφέρον ότι οι μελέτες σε ζώα δείχνουν πως οι μεταμοσχεύσεις κοπράνων από άπαχα ζώα μπορούν να κάνουν τα παχύσαρκα να αδυνατίσουν. Σε μια μελέτη 210 ατόμων με κοιλιακή παχυσαρκία αποδείχθηκε ότι η λήψη

Τι δείχνουν οι μελέτες

του προβιοτικού Lactobacillus gasseri καθημερινά είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια λίπους από την κοιλιά κατά 8,5% σε διάστημα 12 εβδομάδων. Οταν οι συμμετέχοντες σταμάτησαν να το παίρνουν, κέρδισαν το λίπος της κοιλιάς μέσα σε 4 εβδομάδες. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το Lactobacillus rhamnosus και το Biﬁdobacterium lactis μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της παχυσαρκίας, αν και αυτό χρειάζεται περισσότερη έρευνα. u

DYSANEKSIA LAKTOZH_R 14/04/2021 5:36 μ.μ. Page 35

Δυσανεξία στη λακτόζη 5 συμβουλές που θα σας βοηθήσουν Ολο και περισσότεροι άνθρωποι μεγαλώνοντας εμφανίζουν συμπτώματα δυσανεξίας σε προϊόντα με μεγάλη ποσότητα λακτόζης.

ύμφωνα με σχετικές έρευνες, το ποσοστό του πληθυσμού με δυσανεξία στη λακτόζη υπερβαίνει το 65%. Τι συμβαίνει, όμως, στον οργανισμό των ατόμων με δυσανεξία στη λακτόζη, ποια είναι τα συμπτώματα και με ποια άλλα προϊόντα μπορούν να αντικαταστήσουν τα κοινά γαλακτοκομικά (όπως είναι το παγωτό, το γάλα, το βούτυρο, οι κρέμες, μερικά τυριά κ.ά.);

Τι είναι η δυσανεξία στη λακτόζη; Η λακτόζη είναι ένας δισακχαρίτης (υδατάνθρακας) που συναντάμε κυρίως στα γαλακτοκομικά προϊόντα σε διάφορα ποσοστά. Η δυσανεξία στη λακτόζη, συγκεκριμένα, αφορά την κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός ενός ανθρώπου αδυνατεί να µεταβολίσει τη λακτόζη και δεν μπορεί να διασπάσει όλη την ποσότητα που προσλαμβάνει.

Ποιες είναι οι συνέπειες; Οσον αφορά στα συμπτώματα, τα άτομα που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη εμφανίζουν συνήθως ναυτία, κράμπες στο στομάχι, αέρια, φούσκωμα και διάρροια μετά την κατανάλωση γάλακτος ή τη λήψη τροφών που περιέχουν λακτόζη. Τα συμπτώματα αυτά τείνουν να εμφανιστούν περίπου 15 λεπτά με μερικές ώρες μετά την κατανάλωση τροφών πλούσια σε λακτόζη.

Πώς αντιμετωπίζεται; Τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να βγάλουν εντελώς από τη διατροφή τους τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία περιέχουν ασβέστιο και βιταμίνη D, δύο θρεπτικά στοιχεία απαραίτητα για την υγεία. Ας δούμε, όμως, μερικές συμβουλές, που θα βοηθήσουν τα άτομα με δυσανεξία να διατηρήσουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα στη διατροφή τους, χωρίς να χάσουν τα οφέλη που σχετίζονται με τα τρόφιμα αυτά: Αρχικά, για την ύφεση των συμπτωμάτων καλό είναι να περιοριστεί η κατανάλωση προϊόντων πλούσιων σε λακτόζη. Σταδιακή κατανάλωση αγελαδινού γάλακτος (από 30 έως 250 ml/ημέρα) που πρέπει να καταναλώνεται μαζί με άλλες τροφές, για να επιβραδύνεται η απελευθέρωση λακτόζης στο λεπτό έντερο. Κατανάλωση παλαιωμένου τύπου τυριού και γενικά πιο σκληρά τυριά, τα οποία περιέχουν χαμηλό έως και καθόλου μερίδιο λακτόζης, όπως είναι το τσένταρ είτε το πεκορίνο, η γραβιέρα και η παρμεζάνα. Κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με μειωμένη λακτόζη, τα οποία είναι διατροφικά

όμοια με τα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως είναι για παράδειγμα τα υποκατάστατα του γάλακτος (π.χ. γάλα σόγιας, καρύδας κ.λπ.) ή ακόμη και προϊόντων με γάλα χωρίς λακτόζη, τα οποία είναι ήδη διαθέσιμα στο εμπόριο. Κατανάλωση προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το γιαούρτι, που αποτελούν επίσης πηγή προβιοτικών και πρεβιοτικών, τα οποία ασκούν ευεργετικά αποτελέσματα στη γαστρεντερική μικροχλωρίδα. Στις μέρες μας, υπάρχουν πολλά προϊόντα με μειωμένη ή και χωρίς λακτόζη, που μπορούν να αντικαταστήσουν τα γαλακτοκομικά. Για παράδειγμα, τα άτομα με δυσανεξία δεν χρειάζεται να κόψουν τη λα-

τρεμένη συνήθεια του καφέ με προσθήκη γάλακτος. Υπάρχουν πολλά υποκατάστατα που μπορούν να αντικαταστήσουν το γάλα, όπως είναι το γάλα σόγιας, ρυζιού, καρύδας, αμυγδάλου, βρώμης κ.ά. Το κεφίρ, επίσης, όπως και το γιαούρτι, μπορεί να καταναλωθεί ως προβιοτικό για ένα πιο υγιές πεπτικό σύστημα. Σύμφωνα με μελέτη, ερευνητές ανακάλυψαν πως το κεφίρ και το γιαούρτι βοηθούν στην πέψη της λακτόζης και ελαχιστοποιούν τις παρενέργειες της δυσανεξίας, καταφέρνοντας να μειώσουν το φούσκωμα κατά 50% των περιπτώσεων συγκριτικά με το γάλα. Στο εμπόριο, υπάρχουν φυσικά και πολλά συμπληρώματα λακτάσης, τα οποία βοηθούν στην αναπλήρωση του συγκεκριμένου ενζύμου και στην πέψη της λακτόζης. Συμπερασματικά, η δυσανεξία στη λακτόζη είναι πλέον ένα σύνηθες φαινόμενο, αλλά εντελώς διαχειρίσιμο. Εξαιτίας μάλιστα του μεγάλου ποσοστού ανθρώπων που εμφανίζουν μια τέτοια δυσανεξία, συνεχώς βρίσκονται νέες εναλλακτικές λύσεις για την ικανοποίηση τους. u Μάρθα Φραγκάκη

1. 2.

| περί υγείας | 35

MOYROYNELAIO ALERGIES_L 16/04/2021 11:55 π.μ. Page 36

Μουρουνέλαιο και ανοιξιάτικες αλλεργίες Γιατί η Ανοιξη αποτελεί την εποχή κατά την οποία οι αλλεργίες παρουσιάζουν έξαρση και τι μπορούμε να κάνουμε για να τις αντιμετωπίσουμε;

στο δέρμα, προοδευτικά τα επίπεδα ς γνωστόν, η Ανοιξη είναι της βιταμίνης D βρίσκονται στα χαη μόνη εποχή του χρόνου μηλότερα ετήσια επίπεδά τους. Στην που φυσιολογικά συνδέεται περίπτωση των αλλεργιών, παρατημε την εμφάνιση εποχικών αλλεργιών. ρείται το φαινόμενο γνωστό ως deΤα τελευταία χρόνια το φαινόμενο layedresponse ή delayedreaction αυτό έχει λάβει σημαντικές διαστά(καθυστερημένη απάντηση ή αντίσεις, είτε διότι οι συγκεντρώσεις γύδραση), το οποίο εξηγεί το γιατί η ρης στην ατμόσφαιρα είναι πολύ έξαρση των συμπτωμάτων εμφανίυψηλότερες σε σχέση µε το παρελθόν, ζεται σχετικά καθυστερημένα. Σύμείτε διότι το ανοσοποιητικό μας σύφωνα με τη σχετική θεωρία, η αλστημα πλέον δεν βρίσκεται και στην Γράφει o καλύτερη δυνατή κατάστασή του. λεργική αντίδραση λαμβάνει χώρα Το πιο συχνό αίτιο που πυροδοτεί Δρ. Δημήτρης Γρηγοράκης μετά από αρκετές ημέρες είτε έκθεΚλινικός Διαιτολόγος – σης σε έναν επαγωγέα, είτε ύπαρξης τις εποχικές αλλεργίες είναι η γύρη, Διατροφολόγος MSc, PhD ενός πραγματικού αιτίου που δεν τα λουλούδια και το γρασίδι. Η είσοΔιδάκτωρ Χαροκοπείου είναι άλλο από τα χαμηλά επίπεδα δος της γύρης στη ρινική οδό κάΠανεπιστημίου της βιταμίνης D. ποιου, ο οποίος είναι αλλεργικός, προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού του συστήματος. Το ανοσοποιητικό σύστημα Το μουρουνέλαιο στην αντιμετώπιση λανθασμένα βλέπει τη γύρη σαν ξένο εισβολέα, των ανοιξιάτικων αλλεργιών για αυτό και απελευθερώνει αντισώματα. Τα ανΠολλοί διατείνονται ότι για την αντιμετώπιση των τισώματα επιτίθενται στα αλλεργιογόνα, τα οποία συμπτωμάτων των ανοιξιάτικων αλλεργιών είναι απελευθερώνουν στο αίμα χημικές ουσίες, οι απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, υπάροποίες ονομάζονται ισταµίνες. Οι ισταµίνες προχει και η άλλη άποψη που προσωπικά πιστεύω ότι καλούν ρινική καταρροή και φαγούρα στα µάτια. είναι και η ορθότερη, η αντιμετώπιση της βάσης του προβλήματος που δεν είναι άλλη από το ίδιο Εποχικά επίπεδα βιταμίνης D το ανοσοποιητικό. Προς την κατεύθυνση αυτή και ανοιξιάτικες αλλεργίες συμβάλλει αποτελεσματικά το μουρουνέλαιο. H βιταμίνη D σχετίζεται ως ανοσορρυθμιστικός Το μουρουνέλαιο, πέρα από την πλούσια περιεπαράγοντας με την προστασία (και) από τις ανοικτικότητα του σε βιταμίνη D (10 μg/5ml) αποτελεί ξιάτικες αλλεργίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην εξαιρετική πηγή ωμέγα-3 λιπαρών (DHA 600 Κρήτη, μία περιοχή με υψηλή ηλιοφάνεια τους mg/5ml και ΕΡΑ 400 mg/5ml). Τα ωμέγα-3 λιπαρά περισσότερους μήνες του χρόνου, τα άτομα παείναι γνωστά για τις σπουδαίες αντιφλεγμονώδεις ρουσιάζουν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίσουν τα σχετικά συμπτώματα. Πέρα όμως από το θεωρητικό υπόβαθρο, υπάρχουν και οι επιστημονικές επισημάνσεις, οι οποίες τονίζουν ότι οι ανοιξιάτικες αλλεργίες μπορούν να οφείλονται στα χαμηλά επίπεδα της βιταμίνης D στο σώμα. Πώς συμβαίνει αυτό; Κατά παράδοξο τρόπο στη μελέτη της διακύμανσης των εποχιακών (μηνιαίων) επιπέδων της βιταμίνης D, όλες οι επιστημονικές αναφορές συγκλείνουν ότι ο Μάρτιος αποτελεί τον μήνα κατά τον οποίο τα επίπεδά της βρίσκονται στο ναδίρ. Δεδομένου ότι ο χρόνος ημίσειας ζωής της 25(ΟΗ)D δεν ξεπερνά τις 2-3 εβδομάδες, τα επίπεδά της υποχωρούν το φθινόπωρο (Οκτώβριο και Νοέμβριο) όσο ψηλά και αν βρίσκονται το καλοκαίρι, κάτω από το επιθυμητό όριο των 30 ng/ml. Απολύτως, λοιπόν, λογικά μέχρι την άνοιξη (Μάρτιο και Απρίλιο) και εφόσον το χειμερινό ηλιακό φως δεν επαρκεί για τη σύνθεση της βιταμίνης D

36 | περί υγείας |

ιδιότητες τους, οι οποίες είναι άκρως απαραίτητες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των ανοιξιάτικων αλλεργιών. Ομως το δεδομένο αυτό έχει και συνεργική σημασία, αφού ως γνωστόν η βιταμίνη D είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία απορροφάται στο μέγιστο όταν συνυπάρχει με περιβάλλον λίπους, γεγονός το οποίο συμβαίνει απόλυτα στην περίπτωση του μουρουνέλαιου. Αυτό ακριβώς αποτελεί και το πιο σημαντικό διατροφικό πλεονέκτημα του μουρουνέλαιου, δηλαδή το ότι πραγματικά περιέχει έναν μοναδικό συνδυασμό συνύπαρξης βιταμίνης D και ω-3 λιπαρών, τον οποίο δεν θα βρείτε σε κανένα συμπλήρωμα διατροφής. Ετσι η θρεπτική υπεροχή του συγκεκριμένου συνδυασμού έγκειται ακριβώς στο γεγονός ότι προσφέρει ταυτόχρονα ανοσορρυθμιστική και αντιφλεγμονώδη προστασία. Εάν στην εξίσωση προσθέσετε και το γεγονός της επίσης πλούσιας περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη Α (250 μg/5ml) και βιταμίνη Ε (10 mg/5ml) για την αντιοξειδωτική προστασία των ωμέγα-3 (Mollers.gr), θα καταλάβετε το γιατί θωρακίζει αποτελεσματικά το αμυντικό σύστημα και προσφέρει σπουδαία ανοσοποιητική θωράκιση. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του 1960 χρησιμοποιήθηκε εκτενώς για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων, χαρακτηρίζοντας διατροφικά τα άτομα της συγκεκριμένης γενιάς. Θα πρέπει να σας ομολογήσω ότι συστήνω επιστάμενα μουρουνέλαιο MOLLER’S στους πελάτες μου, ιδιαίτερα σε εκείνους με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D:[25(ΟΗ)D]<30ng/ml. Σας πληροφορώ λοιπόν ότι σε πολλές περιπτώσεις τα άτομα με ευαισθησία σε αλλεργίες μου ανέφεραν είτε ότι μειώθηκε φέτος η ένταση των συμπτωμάτων τους, είτε ότι αυτά δεν εμφανίστηκαν καν. Υπάρχει όμως και το προσωπικό μου βίωμα: Λαμβάνω μουρουνέλαιο ανελλιπώς από τον περασμένο Σεπτέμβριο και σας διαβεβαιώ ότι δεν έχω αρρωστήσει! Χαρακτηριστικά αναφέρω δεν έχω βήξει μέχρι σήμερα, την ίδια στιγμή που στην ίδια χρονική περίοδο υπέφερα τουλάχιστον από 2-3 προσβολές γρίπης. Ομοίως και ο 11άχρονος γιος μου Νικόλας, στον οποίο με κάθε ειλικρίνεια θα σας επιβεβαιώσω ότι το χορηγώ καθημερινά.

Γευστική διαθεσιμότητα Για κάποιους σημαντικό πρόβλημα για την κατανάλωση μουρουνέλαιου αποτελεί η ιδιαιτερότητα της φυσικής του γεύσης. Ετσι, για εκείνους που δυσκολεύονται στη φυσική γεύση, το υγρό μουρουνέλαιο MÖLLER’S διαθέτει και τη γεύση λεμόνι που αποτελεί μία ιδανική επιλογή. Για τα παιδιά, επίσης, υπάρχει η λύση του MÖLLER’S υγρό Tutti Frutti και των MÖLLER’S Ψαράκια – Ζελεδάκια.u

GYMNASTIKH_R 14/04/2021 5:39 μ.μ. Page 37

Γυμναστική Υπόθεση ζωής! 5 εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο παγκοσμίως οφείλονται σε έλλειψη φυσικής δραστηριότητας.

ο 2002 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) όρισε την 6η Απριλίου ως παγκόσμια ημέρα φυσικής δραστηριότητας. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο, 5 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως οφείλονται σε έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, αφού τα μη δραστήρια άτομα παρουσιάζουν 20-30% μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από οποιοδήποτε νόσημα. Η φυσική δραστηριότητα αναφέρεται σε κάθε μορφή κίνησης που μπορεί να παραχθεί σε εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους, κατά την ενασχόληση στο σπίτι, στην εργασία ή στον ελεύθερο χρόνο του ατόμου και διακρίνεται σε χαμηλής, μέτριας και υψηλής έντασης. Τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας και ιδιαίτερα όταν αυτή είναι συστηματική (π.χ. βάδιση, ποδηλασία, ενασχόληση με αθλήματα) είναι πολυάριθμα και περιλαμβάνουν τη βελτίωση της κατάστασης του καρδιοαναπνευστικού και μυοσκελετικού συστήματος, τη βελτίωση της λειτουργικής κατάστασης του ατόμου και τον έλεγχο του σωματικού βάρους. Παρά το γεγονός ότι ο ΠΟΥ έχει ορίσει ελάχιστα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας με βάση την ηλικία, τουλάχιστον 1 στους 4 ενήλικες παγκοσμίως δεν τα τηρεί. Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας είναι ακόμα πιο έντονη μεταξύ των ασθενών με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, καθώς η δύσπνοια, η μυϊκή αδυναμία και η κατάθλιψη περιορίζουν συχνά τον ασθενή στο σπίτι, οδηγώντας σε έναν φαύλο κύκλο κακής φυσικής κατάστασης, μειωμένης λειτουργικότητας και επίτασης των συμπτωμάτων του. Το τελευταίο έτος, η πανδημία της COVID-19 και τα αναγκαία μέτρα περιορισμού (lockdown) που

επιβλήθηκαν για τον έλεγχο της μετάδοσης του ιού, οδήγησαν σε ακόμα μεγαλύτερο περιορισμό της σωματικής δραστηριότητας, ιδιαίτερα μεταξύ των ευπαθών ομάδων, όπως είναι οι ασθενείς με χρόνιες πνευμονοπάθειες, με δυσμενείς βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία τους. Ωστόσο η φυσική δραστηριότητα, ακόμα και κάτω από αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες είναι αναγκαία. Φυσικά, όταν αυτή συνδυάζεται με θεραπευτική άσκηση, δηλαδή με εξατομικευμένη, δομημένη και επαναλαμβανόμενη σωματική δραστηριότητα, όπως αυτή που προσφέρει ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών υγείας στα πλαίσια της πνευμονικής αποκατάστασης, τα αποτελέσματα είναι πολλαπλάσια, με μείωση της συμπτωματολογίας και των παροξύνσεων της νόσου, ελάττωση των ημερών ασθένειας, ενίσχυση της ικανότητας αυτοεξυπηρέτησης και τελικά βελτίωση της ποιότητας ζωής. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες τα προγράμματα πνευμονικής αποκατάστασης έχουν ενταχθεί στο δημόσιο σύστημα υγείας και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής αντιμετώπισης των ασθενών. Δυστυχώς, στην Ελλάδα λειτουργούν σε ορισμένα μόνο δημόσια ιδρύματα και δεν αποζημιώνονται, με αποτέλεσμα να είναι διαθέσιμα σε περιορισμένο μόνο αριθμό ασθενών. Επομένως τώρα, εξαιτίας των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας, η ενίσχυση αυτών των προγραμμάτων είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. u

Γιατί να γυμναστείτε σε καιρούς COVID-19; Η σωστή και προγραμματισμένη άσκηση δύναται να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα του αθλουμένου, σε σημείο που να μειώσει τις πιθανότητες για εμφάνιση κρυολογημάτων, γρίπης και όχι μόνο. u Η άσκηση βοηθά στην καταπολέμηση του στρες και του άγχους, φαινόμενα που εμφανίζονται έντονα τη συγκεκριμένη περίοδο, λόγω της καραντίνας, του φόβου των συνεπειών της πανδημίας κ.ά. u Με τη γυμναστική μπορείτε να αξιοποιήσετε τον ελεύθερο χρόνο σας και να καίτε τις παραπανίσιες θερμίδες, που δικαιολογημένα καταναλώνετε. u Η κόπωση που προκαλεί θα σας κάνει να κοιμηθείτε πιο εύκολα. u Η άσκηση δεν βελτιώνει μόνο τη μυϊκή δύναμη, χαρίζοντας ένα καλλίγραμμο σώμα, αλλά βοηθά σημαντικά και στη ρύθμιση των δεικτών υγείας σε φυσιολογικά επίπεδα, καθώς ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με μια ισορροπημένη διατροφή και έναν υγιεινό τρόπο ζωής, μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, μειώνει την «κακή» (LDL) χοληστερίνη, αυξάνοντας παράλληλα την «καλή» (HDL) και διατηρεί την αρτηριακή πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. u Μετά από μακρόχρονες μελέτες, οι επιστήμονες κατέληξαν, στο συμπέρασμα, πως μια βιοχημική αντίδραση, που λαμβάνει χώρα στον εγκέφαλο και που προκαλείται από την άσκηση, δημιουργεί φυσικά «οπιοειδή» στοιχεία, που χαρίζουν μια ανεξήγητη χαρά στον αθλητή αμέσως μετά την άσκηση. ΄ u Θα είστε έτοιμοι για την εποχή που θα ξαναβγούμε στους δρόμους και θα επιστρέψουν όλα στην κανονικότητα τους! u

| περί υγείας | 37

OMORFA DONTIA_L 14/04/2021 5:40 μ.μ. Page 38

Τροφή για… δόντια Γνωρίζατε πως κάποιες τροφές, όχι μόνο ωφελούν τα δόντια μας, αλλά τα βοηθούν κιόλας να είναι καθαρά και λευκά; Γράφει η Αφροδίτη Ντάικου.

ίναι ευρέως γνωστό πως υπάρχουν τρόφιμα που βλάπτουν τα δόντια μας, όπως οι σάλτσες, το κρασί, το τσάι κ.ά., σπάνια όμως ακούμε για αυτά που λειτουργούν υποστηρικτικά στην υγεία τους. Παρακάτω θα δούμε τροφές που βοηθούν στο να έχουμε πάντα ένα λαμπερό χαμόγελο. Ανανάς: Eνα ένζυμο του ανανά, που ονομάζεται βρωμελίνη, διασπά πρωτεΐνες που συσσωρεύονται στην επιφάνεια του δοντιού, οι οποίες συμβάλλουν στις κηλίδες και στον αποχρωματισμό των δοντιών. Στη συνέχεια, το σάλιο απομακρύνει φυσικά τα υπολείμματα, προσδίδοντας λάμψη στο χαμόγελό σας. Γιαούρτι: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα προωθούν την παραγωγή σάλιου, ώστε να απομακρύνονται ευκολότερα λεκέδες από το σμάλτο των δοντιών. Η λευκαντική τους δράση είναι όμως διπλή, αφού παρέχουν επίσης γαλακτικό οξύ, το οποίο δρα περίπου όπως το μηλικό οξύ, για να καθαρίσει τα δόντια. Κουνουπίδι: Τραγανά λαχανικά, όπως το κουνουπίδι και το μπρόκολο, έχουν οφέλη για τα δόντια, όταν καταναλώνονται ωμά. Τρίβονται με την εξωτερική επιφάνεια του δοντιού και «καθαρίζουν» υπολείμ-

Super tips! Tσένταρ VS τερηδόνα Σύμφωνα με τους ειδικούς της Ακαδημίας Γενικής Οδοντιατρικής των Ηνωμένων Πολιτειών, το τυρί και γενικά τα γαλακτοκομικά προϊόντα βοηθούν στην εξουδετέρωση των οξέων που παράγονται από τους μικροοργανισμούς της οδοντικής πλάκας και οδηγούν στη φθορά των δοντιών. Συγκεκριμένα, μάλιστα, το τυρί τσένταρ προσφέρει σημαντική προστασία κατά της τερηδόνας. Και για τα ούλα; Κόκκινες πιπεριές Τα ούλα αξίζουν την ίδια προσοχή με τα δόντια μας, άλλωστε από την καλή τους κατάσταση εξαρτάται και η οδοντοστοιχία μας. Είναι σύνηθες το φαινόμενο να ματώνουν τα ούλα κάποιων, ακόμα και όταν δεν τα βουρτσίζουν σε καθημερινές συνήθειες, όπως το φαγητό. Αυτό μπορεί να υποδηλώνει έλλειψη από βιταμίνη C. Οι κόκκινες πιπεριές είναι γεμάτες με βιταμίνη C που είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη στοματική υγεία, καθώς βοηθά στο χτίσιμο γερών δοντιών και ούλων. Παίζει, επίσης, ρόλο στη σύνθεση του κολλαγόνου, το οποίο απαιτείται για τη δημιουργία των συνδετικών ιστών, συμπεριλαμβανομένων των οστών, των αιμοφόρων αγγείων και των ούλων.

38 | περί υγείας |

ματα τροφών και λεκέδες. Μάλιστα, όσο περισσότερη ώρα μασάτε κάθε μπουκιά, τόσο περισσότερο σάλιο παράγεται. Ετσι, βοηθούν να απομακρυνθούν αποτελεσματικότερα τα υπολείμματα. Κρεμμύδι: Μπορεί να μην φημίζεται για την ευχάριστη αναπνοή που χαρίζει, όμως οι θειούχες ενώσεις του αποτρέπουν τον σχηματισμό πλάκας επάνω στο δόντια και ανάμεσα σε αυτά. Τα καλύτερα αποτελέσματα έρχονται, όταν τρώτε το κρεμμύδι ωμό. Ξηροί καρποί: Επειδή είναι σκληροί, οι ξηροί καρποί βοηθούν να κάνετε «απολέπιση» στα δόντια σας. Η λειαντική δράση των αμύγδαλων, των καρυδιών και των κάσιους μπορεί να διορθώσει ως έναν βαθμό τον αποχρωματισμό των δοντιών και να αποκαταστήσει το φυσικό λευκό τους. Σέλινο: Εχει μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό και έτσι βοηθά να απομακρύνονται από τη στοματική κοιλότητα υπολείμματα τροφών. Παράλληλα, είναι τραγανό κι έτσι καθαρίζει επιφανειακά τα δόντια. Φράουλες: Οι φράουλες περιέχουν μηλικό οξύ, το οποίο είναι απαραίτητο για την καλή υγεία των δοντιών, καθώς διαλύει επιφανειακές κηλίδες που έχουν σχηματιστεί.

Ο δεκάλογος της οδοντοστοιχίας Λόγω COVID-19 προμηθευτείτε οδοντόβουρτσες με ειδική προστατευτική θήκη και πλένετε απαραιτήτως τα χέρια σας πριν και μετά το βούρτσισμα των δοντιών. Περιορίστε την κατανάλωση σακχαρούχων αεριούχων ποτών και αυξήστε τη λήψη φυσικών χυμών ή γαλακτοκομικών προϊόντων. Εάν εξαιτίας κάποιου ατυχήματος τα δόντια φύγουν από τη θέση τους διατηρείστε την ψυχραιμία σας. Επαναφέρετέ τα στην αρχική θέση και επισκεφθείτε το πλησιέστερο οδοντιατρείο. Εάν έχουν φύγει από το στόμα φυλάξτε τα σε φυσιολογικό ορό, γάλα ή σάλιο και επισκεφθείτε όσο πιο γρήγορα γίνεται οδοντίατρο. Περιορίστε την κατανάλωση σοκολατών, καραμελών, παγωτών και διαφόρων γλυκαντικών ουσιών σε τυποποιημένη μορφή (καραμέλες, τσίχλες κ.λπ.). Βουρτσίζετε τα δόντια σας δύο φορές την ημέρα απαραιτήτως για 2-3 λεπτά κάθε φορά. Προτιμήστε μαλακή ή μέτρια οδοντόβουρτσα, την οποία θα αλλάζετε ανά 3 μήνες. Χρησιμοποιείστε φθοριούχες οδοντόπαστες και στοματικά διαλύματα κατά περίπτωση. Σε περίπτωση που εντοπίσετε κακώσεις και πληγές του στοματικού βλεννογόνου και των ούλων, συνίσταται η χρήση ειδικού τζελ. Χρησιμοποιείστε σε καθημερινή βάση οδοντικό νήμα ή/και βουρτσάκια μεσοδοντίων, ειδικά αν έχετε θήκες, γέφυρες δοντιών, εμφυτεύματα ή σιδεράκια. Επισκεφτείτε τον οδοντίατρο μία φορά το εξάμηνο.

1 2 3

4 5 6 7 8 9

AFFIDEA MOSIALOS_R 14/04/2021 5:40 μ.μ. Page 39

COVID-19 H επόμενη μέρα στην Υγεία H ενημερωτική εκδήλωση των Affidea & Generali με ομιλητή τον Η. Μόσιαλο

ε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, στις 7 Απριλίου, οι δύο εταιρείες ένωσαν τις δυνάμεις τους, με στόχο να παρέχουν αξιόπιστη πληροφόρηση σε πελάτες και συνεργάτες τους. Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, εκπρόσωποι των δύο εταιρειών απηύθυναν χαιρετισμό στους συμμετέχοντες, ενώ τον συντονισμό της εκδήλωσης ανέλαβε η κα Σταυρούλα Σηφάκη, Υπεύθυνη Επικοινωνίας της Aﬃdea. Ο κ. Θεόδωρος Καρούτζος, Διευθύνων Σύμβουλος Aﬃdea Ελλάδος, αναφερόμενος στο ρόλο του ιδιωτικού κλάδου παροχής υπηρεσιών

υγείας, την περίοδο της πανδημίας υπογράμμισε: «Την κρίσιμη ώρα που το υγειονομικό σύστημα της χώρας μας δίνει μάχη με έναν «αόρατο εχθρό», ο βασικός πυλώνας του, η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας αποτελεί τον «κυματοθραύστη» περιστατικών, προκειμένου να μην καταλήγουν στα δη-

μόσια νοσοκομεία και τα επιβαρύνουν. Στη δύσκολη αυτή συγκυρία, η Aﬃdea βρίσκεται διαρκώς παρούσα στο πλευρό της ελληνικής κοινωνίας. Ολα τα διαγνωστικά κέντρα μας συμμετέχουν στην αντιμετώπιση της κρίσης, παραμένοντας σε λειτουργία και συμβάλλοντας στην καλύτερη διαχείριση των ασθενών. Ολοι οι εργαζόμενοί μας δίνουν μια μεγάλη μάχη, ώστε να μπορούν όλοι οι συμπολίτες μας να νιώθουν ασφαλείς. Σε κάθε πόλη. Για κάθε οικογένεια. Με αυτόν τον τρόπο, είμαστε «όλοι μαζί» και ας κρατάμε τις αποστάσεις!».

Η. Μόσιαλος: Ο ρόλος του ιδιωτικού συστήματος υγείας στη χώρα μας Ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας και Διευθυντής του κέντρου Οικονομικών της Υγείας του London School of Economics, Ηλίας Μόσιαλος, αναφέρθηκε στη γενική εικόνα του κλάδου υγείας σήμερα, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων πως: «Ενας πιο ουσιαστικός ρόλος του ιδιωτικού συστήματος υγείας στη χώρα μας και η σύμπραξη με το δημόσιο – όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες – θα πρέπει να είναι μέρος του στρατηγικού σχεδιασμού του συστή-

ματος υγείας στην Ελλάδα». Αναφερόμενος στις δαπάνες υγείας, σημείωσε ότι: «Η καλύτερη οργάνωση δημόσιου και ιδιωτικού κλάδου ασφάλισης και υγείας θα προσφέρει ακόμη καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες και θα επιτρέψει τη συμπληρωματικότητα και τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών υγείας, οι οποίες σήμερα κυμαίνονται σε 35-40% (ιδιωτικές δαπάνες)». Ο κ. Μόσιαλος αναφέρθηκε και στην ανάγκη στήριξης της εκπαίδευσης και της μετεκπαίδευσης γιατρών σε δημόσιο και ιδιωτικό σύστημα υγείας, τονί-

ζοντας, όμως, ότι: «Το 70% των προβλημάτων οφείλεται σε δομικές ανεπάρκειες στο σύστημα υγείας κι όχι στο προσωπικό». Υπογράμμισε την ανάγκη ύπαρξης ενός εθνικού σχεδίου υγείας για ασθένειες, όπως οι καρδιοπάθειες και ο καρκίνος, που επηρεάζουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Τέλος, επισήμανε τον σημαντικό ρόλο της ψηφιοποίησης της υγείας και τη δημιουργία υπηρεσιών, όπως ο ψηφιακός φάκελος υγείας, ως κοινό σημείο αναφοράς για την καλύτερη αντιμετώπιση του ασθενή και τη μείωση νοσηλειών.

COVID-19: Η επόμενη μέρα Οταν βρίσκεται ο κ. Μόσιαλος σε μία ενημερωτική εκδήλωση είναι δύσκολο να μην υπάρξουν ερωτήματα για τον εμβολιασμό, για την επιστροφή στην κανονικότητα, για τα self-tests και για όλα αυτά που απασχολούν τον κόσμο τον τελευταίο χρόνο. Στο ερώτημα, λοιπόν, για το πότε θα εισέλθουμε σε συνθήκες κανονικότητας, ο κ. Μόσιαλος ανέφερε ότι: «Αυτό θα συμβεί όταν θα έχει εμβολιαστεί ποσοστό μεγαλύτερο του 60% του ελληνικού πληθυσμού ή το 70% -75% των άνω των 50 ετών». Ωστόσο, υπογράμμισε την ανάγκη μελέτης για ανοσία του πληθυσμού και την παρακολούθηση εξέλιξης των μεταλλάξεων του ιού, καθώς δεν αποκλείεται ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας τον Δεκέμβριο, η οποία, όμως, θα επηρεάσει μικρότερες ομάδες πληθυσμού και ομάδες που δεν έχουν εμβολιαστεί (π.χ. αρνητές εμβολίων). Ο ίδιος εξέφρασε την αισιοδοξία και την ψυχραιμία του για τις εξελίξεις, εφόσον οι εμβολιασμοί προχωρήσουν ομαλά. Αναφορικά με τα self-tests, o καθηγητής χαρα-

κτήρισε γενναία την απόφαση παροχής τους από την ελληνική κυβέρνηση, ωστόσο σημείωσε ότι ο έλεγχος είναι πιο αποτελεσματικός όταν γίνεται στοχευμένα σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες και όχι στον γενικό πληθυσμό. Με επιστημονικό αλλά ιδιαίτερα κατανοητό τρόπο, ο κ. Μόσιαλος εξήγησε στο κοινό πώς ο εμβολιασμός ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό μας σύστημα με τη δημιουργία αντισωμάτων και μέσω της κυτταρικής ανοσίας. Μεταφέροντας τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα ανέφερε ότι: «Το ποσοστό ανοσοαπόκρισης των εμβολίων αγγίζει μέχρι και το 99%». Ωστόσο, τόνισε ότι: «Καθώς το ιικό φορτίο που μένει στον οργανισμό μας αν έχουμε νοσήσει είναι πολύ μικρό, η πιθανότητα μετάδοσής του ιού σε τρίτους είναι μόλις 10%-20% βάσει μέχρι τώρα μελετών. Για τον λόγο αυτό, συνεχίζει να παραμένει προτεραιότητα η τήρηση μέτρων, μέχρι να εμβολιαστεί η πλειοψηφία του πληθυσμού».

Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στον οργανισμό, ο κ. Μόσιαλος ανέφερε ότι έχουν παρατηρηθεί νεφρολογικές, καρδιακές και νευρολογικές επιπτώσεις στην υγεία και ότι οι έρευνες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Σημαντικές, όπως είπε, είναι και οι επιπτώσεις του lockdown στην ψυχική υγεία, οι οποίες θα πρέπει να συνεκτιμηθούν, ειδικά σε νεότερες ομάδες πληθυσμού. Κλείνοντας την ομιλία του, ο καθηγητής αναφέρθηκε με αισιοδοξία στην επόμενη μέρα, τονίζοντας ότι η εξέλιξη των εμβολιασμών και η μεταφορά των δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς χώρους όπου σύμφωνα με έρευνες η μετάδοση του ιού είναι σημαντικά μικρότερη - θα συμβάλλουν στη μετάβαση στην επόμενη μέρα. Ομως, όπως τόνισε, η τήρηση των μέτρων προστασίας (μάσκες, αποστάσεις, μέτρα υγιεινής) παραμένει κλειδί στην ανακοπή της εξάπλωσης του ιού. u

| περί υγείας | 39

CHIESI_TAKEDA_L 14/04/2021 5:41 μ.μ. Page 40

Νέα ταυτότητα, νέα κουλτούρα Ο πολυεθνικός φαρμακευτικός όμιλος προϊόντων υγείας αποκάλυψε την καινούργια του οπτική ταυτότητα, που είναι εμπνευσμένη από τους ασθενείς του.

υτή η ανακοίνωση σηματοδοτεί το πρώτο βήμα σε μία εξελικτική πορεία δημιουργίας μίας εταιρικής κουλτούρας, με ειλικρινή ενσυναίσθηση προς τους ασθενείς, σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις υψηλότερες προδιαγραφές ηθικών προτύπων και αειφορίας, τα οποία ακολουθεί η Chiesi ως πιστοποιημένη B Corp επιχείρηση. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, ο ομιλος Chiesi επιδίωξε μία πρωτοποριακή προσέγγιση, καθιερώνοντας έναν διάλογο με τους ασθενείς, τις οικογένειες και τους φροντιστές τους, ώστε να ακουστούν οι πραγματικές εμπειρίες από την καθημερινή διαχείριση της ασθένειάς τους. Η προσέγγιση μέσω της ενσυναίσθησης χτίζει τα υψηλά ηθικά πρότυπα που ο ομιλος Chiesi ακολουθεί ως ο μεγαλύτερος φαρμακευτικός όμιλος παγκοσμίως με πιστοποίηση B Corp. Τα συμπεράσματα προσέδωσαν στον ομιλο Chiesi μία μοναδική γνώση για το πώς αντιλαμβάνονται οι ασθενείς την κατάστασή τους, δημιουργώντας μία συναισθηματική βάση, που οδήγησε στην ανάδειξη της νέας εταιρικής οπτικής ταυτότητας, μέσα από μία σειρά διεργασιών από εργαζομένους όλων των βαθμίδων, διαφορετικού υπόβαθρου και από διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες. «Η νέα εταιρική μας οπτική ταυτότητα – και ο

τρόπος που επιλέξαμε να φτάσουμε σε αυτήν – αποτελούν την πρώτη δημόσια εκδήλωση της κουλτούρας μας, «πρώτα ο ασθενής», ως οικογενειακή και πιστοποιημένη B Corp επιχείρηση», δήλωσε ο κ. Alberto Chiesi, Πρόεδρος του ομίλου Chiesi. «Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η ενσυναίσθηση βρίσκεται στον πυρήνα όσων κάνουμε. Ο καθένας μας στην Chiesi πρέπει να καταλάβει ειλικρινά τις ανάγκες των ασθενών και τι βιώνουν, στην προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν καθημερινά χρόνιες και σπάνιες ασθένειες. Ο,τι μάθαμε στην πορεία είναι ανεκτίμητο. Θα συνεχίσουμε να ενθαρρύνουμε τον ενεργό διάλογο μεταξύ των ασθενών μας, των εργαζομένων και των παρόχων υγείας, προσβλέποντας στην από κοινού βελτίωση της ανθρώπινης ζωής με κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο». Ως μέρος της νέας εταιρικής οπτικής ταυτότητας, ο όμιλος Chiesi βασίστηκε στις τρεις κατηγορίες Air (Αναπνευστικό), Rare (Σπάνιες Παθήσεις), και Care (Εξειδικευμένα Σκευάσματα & Καταναλωτικά Προϊόντα Υγείας). Παράλληλα με τον νέο συνδυασμό χρωμάτων, τα ονόματα των θεραπευτικών κατηγοριών είναι εμπνευσμένα από τον τρόπο που αναφέρονται σε αυτές οι ασθενείς. Η απλοποιημένη ορολογία αυξάνει την προσβασιμότητα

και βελτιώνει την κατανόηση των θεραπευτικών λύσεων που προσφέρει ο όμιλος Chiesi: n Air: Δηλώνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που βελτιώνουν την αναπνοή, από τα πρόωρα νεογνά έως τους ενήλικες. n Rare: Επικεντρώνεται στη θεραπεία των ασθενών με σπάνιες και πολύ σπάνιες παθήσεις. n Care: Συνδυάζει προϊόντα και υπηρεσίες που υποστηρίζουν την ειδική φροντίδα που παρέχεται από επιστήμονες υγείας σε ασθενείς, αλλά και από τους καταναλωτές απευθείας στον εαυτό τους. «Το λανσάρισμα της νέας εταιρικής οπτικής ταυτότητας, είναι η πρώτη από πολλές ακόμη αλλαγές οι οποίες προοδευτικά θα παρουσιάζονται στην πορεία εφαρμογής μιας ασθενοκεντρικής προσέγγισης με οδηγό την ενσυναίσθηση», δήλωσε ο Ugo Di Francesco, CEO του ομίλου Chiesi. Επιπροσθέτως, ο όμιλος Chiesi συνεχίζει την πορεία του ώστε να γίνει μια πλήρως αειφόρος επιχείρηση. Ενα σημείο στο οποίο επικεντρώνεται ιδιαίτερα είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και πάνω σε αυτό η εταιρεία θα παρουσιάσει τους περιβαλλοντικούς της στόχους με τη δημοσίευση του Sustainability Report 2020 στις αρχές Ιουνίου.u

Takeda Hellas: Ενοποίηση εταιρειών στο πλαίσιο εξαγοράς Ολοκληρώθηκαν στην Ελλάδα οι διαδικασίες ενοποίησης των τριών ημεδαπών θυγατρικών εταιρειών των ομίλων Takeda και Shire.

Takeda είναι μία βίο-φαρμακευτική εταιρεία με ηγετική θέση παγκοσμίως και με έδρα την Ιαπωνία, έχοντας ως βάση σταθερές αξίες και προσανατολισμό στην Ερευνα και Ανάπτυξη. Οι προσπάθειες της εταιρείας για έρευνα και ανάπτυξη επικεντρώνονται σε τέσσερις θεραπευτικούς τομείς: την Ογκολογία, τη Γαστρεντερολογία, τη Νευρολογία και τις Σπάνιες Νόσους, καθώς και σε επενδύσεις που στοχεύουν στα παράγωγα αίματος και στα εμβόλια. Σκοπός της είναι να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, αναπτύσσοντας υψηλής καινοτομίας φάρμακα που διατίθενται σε περίπου 80 χώρες και

40 | περί υγείας |

γεωγραφικές περιοχές παγκοσμίως. To 2019 πραγματοποιήθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο η εξαγορά της «Shire plc» από την «Takeda Pharmaceutical Company Limited». Με την εν λόγω εξαγορά η Takeda καθίσταται παγκόσμιος ηγέτης στον κλάδο των βιοφαρμακευτικών προϊόντων με παρουσία σε 80 χώρες και περιοχές. Στο πλαίσιο της ανωτέρω εξαγοράς ολοκληρώθηκαν στην Ελλάδα οι διαδικασίες ενοποίησης των τριών ημεδαπών θυγατρικών εταιρειών

των ομίλων Takeda (Takeda Ελλάς Α.Ε.) και Shire (Shire Ελλάς Α.Ε. και Baxalta Μ.Ε.Π.Ε.), με κύριο γνώμονα να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση των συναφών συνεργειών και η βελτιστοποίηση των επιχειρησιακών λειτουργιών τους προς όφελος των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους ασθενείς και το σύστημα υγείας. Η εν λόγω ενοποίηση υλοποιήθηκε μέσω συγχώνευσης των ανωτέρω τριών νομικών οντοτήτων και ειδικότερα διά απορροφήσεως από την

εταιρεία Takeda Ελλάς των εταιρειών Shire Ελλάς Α.Ε. και Baxalta Ελλάς. Η συγχώνευση στην Ελλάδα συντελέστηκε επίσημα την 1η Απριλίου, 2021. Κατά τα οριζόμενα στις κείμενες νομοθετικές διατάξεις, από την ημερομηνία συντέλεσης της συγχώνευσης η απορροφώσα εταιρεία, Takeda Ελλάς Α.Ε., υποκαθίσταται ως καθολική διάδοχος και υπεισέρχεται αυτοδικαίως στο σύνολο των δικαιωμάτων, υποχρεώσεων, συμβατικών σχέσεων και εν γένει των εννόμων σχέσεων των απορροφημένων εταιρειών, οι οποίες έκτοτε παύουν να υφίστανται. u

BIANEX_KRKA_L 14/04/2021 5:41 μ.μ. Page 41

ΒΙΑΝΕΞ και Be-Live «υιοθετούν» το νησί της Σάμου Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία και το μη κερδοσκοπικό σωματείο δίνουν ελπίδα στα ζευγάρια που θέλουν να αποκτήσουν παιδί.

ΒΙΑΝΕΞ, η κορυφαία ελληνική φαρμακοβιομηχανία, στηρίζει έμπρακτα σε συνεργασία με το μη κερδοσκοπικό σωματείο Be-Live τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν αναπαραγωγικές και οικονομικές δυσκολίες και συγκεκριμένα «υιοθέτησε» το νησί της Σάμου για έναν ολόκληρο χρόνο. Ετσι, τα ζευγάρια που κατοικούν στο νησί και απευθύνονται στο σωματείο έχουν την ευκαιρία να δώσουν ζωή στο όνειρό τους να γίνουν γονείς και να αποκτήσουν το δικό τους παιδί. Από την ίδρυσή της έως και σήμερα, η ΒΙΑΝΕΞ βρίσκεται σταθερά δίπλα στην κοινωνία και τον άνθρωπο, με υψηλό αίσθημα ευθύνης, σεβασμό και έμπρακτη συνεισφορά μέσα από ποικίλα προγράμματα, ενέργειες και δράσεις. Με την υπευθυνότητα να αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της φιλοσοφίας και της πορείας της, η ΒΙΑΝΕΞ ξεκίνησε ήδη από τον Σεπτέμβριο μια ιδιαίτερη συνεργασία με το

σωματείο Be-Live και υιοθέτησε εξ ολοκλήρου το έργο του σωματείου για το νησί της Σάμου, με στόχο να δοθεί η δυνατότητα της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε ζευγάρια και να καλυφθεί το κόστος των απαραίτητων διαδικασιών. Το πρόγραμμα, που είναι σε εξέλιξη κατά το τελευταίο εξάμηνο, έχει ήδη φέρει ευχάριστα νέα: το πρώτο ζευγάρι από τη Σάμο που απευθύνθηκε στο σωματείο αναμένεται να κρατήσει στην αγκαλιά του το μωράκι του τον Ιούλιο. Παράλληλα, άλλα τρία ζευγάρια έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία διερεύνησης και έναρξης θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης, με πολύ θετικές έως τώρα ενδείξεις. Με την υπογεννητικότητα να αποτελεί ένα μείζον θέμα και για την Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη εν γένει, η ΒΙΑΝΕΞ αφουγκράζεται τα

προβλήματα της κοινωνίας και στέκεται δίπλα στο νησί της Σάμου, για να έρθει στον κόσμο κάθε παιδί που αγαπήθηκε πριν ακόμη γεννηθεί. O κ. Δημήτρης Π. Γιαννακόπουλος, Πρόεδρος Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΒΙΑΝΕΞ, δήλωσε σχετικά: «Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που συνεισφέρουμε στο πολύτιμο έργο της Be-Live, ενός σωματείου που ιδρύθηκε για να βρίσκεται δίπλα στα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας. Ο Ομιλός μας στοχεύει πάντα στο θετικό αντίκτυπο των πρωτοβουλιών του, με κάθε μας ενέργεια να προσφέρει στην ελληνική κοινωνία πρακτικά και οργανικά. Ετσι, με χαρά υιοθετήσαμε το νησί της Σάμου, με σκοπό να καλύψουμε το κόστος για τις προσπάθειες εξω-

σωματικής γονιμοποίησης των ζευγαριών του νησιού που απευθύνονται στην Be-Live». Οι ιδρυτές του μη κερδοσκοπικού σωματείου Be-Live, κ. Βασίλης Κελλάρης και κ. Χάρης Χηνιάδης, ανέφεραν για τη συνεργασία με τη ΒΙΑΝΕΞ: «Είμαστε υπερήφανοι για το σωματείο και το έργο που έχει επιδείξει έως τώρα, δίνοντας ζωή στα όνειρα ζευγαριών με δυσκολίες. Επιπλέον, η Σάμος αποτελεί ένα ιδιαίτερο νησί για εμάς για πολλούς λόγους, και μας κάνει διπλά χαρούμενους το γεγονός ότι η ΒΙΑΝΕΞ, μια κορυφαία εταιρεία στον κλάδο της και χρυσός χορηγός μας, ανέλαβε τη στήριξη όλων των ζευγαριών του νησιού που απευθύνονται σε εμάς. Μέσα από αυτή τη συνεργασία που είναι μοναδική, θέλουμε να δώσουμε στα ζευγάρια τη δυνατότητα όχι μόνο να ελπίζουν, αλλά να ζήσουν το θαύμα της ζωής και να αποκτήσουν σύντομα το δικό τους μωράκι». u

Η KRKA άνοιξε θυγατρική στην Ελλάδα! Με σκοπό την προαγωγή της υγείας, η «KRKA Hellas Single Member LTD» ήρθε στην Αθήνα.

πίκεντρο της στρατηγικής της εταιρείας είναι η ανάπτυξη και η εμπορία γενόσημων φαρμάκων υψηλής ποιότητας, τα οποία παράγονται σύμφωνα με τα υψηλότερα ποιοτικά πρότυπα και με τη χρήση της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας από δραστικές ουσίες που δεν προστατεύονται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η παραγωγή ελέγχεται εσωτερικά από ένα καθετοποιημένο μοντέλο που ξεκινά από την ανάπτυξη και παραγωγή της δραστικής ουσίας και φθάνει μέχρι το τελικό προϊόν. Η ΚRΚΑ Hellas προωθεί στην Ελλάδα τα συνταγογραφούμενα φαρμακευτικά προϊόντα της KRKA, d. d., Novo mesto και της TAD Pharma, που επίσης αποτελεί μέλος του Ομίλου KRKA. Αρχικά, το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της για το 2021 περιλαμβάνει προϊόντα για την αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας (στατίνες), για την υπέρταση και τις γαστροοισοφαγικές παθήσεις, προσφέροντας

στους ασθενείς στην Ελλάδα γενόσημα φάρμακα υψηλής ποιότητας που ταυτόχρονα είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και οικονομικά. Παρά το γεγονός ότι η πανδημία COVID-19 δοκιμάζει όλον τον κόσμο και δυσχεραίνει τις δραστηριότητες μάρκετινγκ και πωλήσεων, ο Oμιλος KRKA παραμένει δεσμευμένος στον στρατηγικό σκοπό της οργανικής ανάπτυξης. Oπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Εκτελεστικός Διευθυντής, Jože Colarič, «Προστατεύουμε τους υπαλλήλους μας, εξασφαλίζουμε αδιάλειπτη λειτουργία και παρέχουμε επαρκείς ποσότητες ποιοτικών και αποτελεσματικών φαρμακευτικών προϊόντων στις αγορές ανά πάσα στιγμή. Eχουμε αποδείξει ότι, χάρη στην καθετοποιημένη παραγωγή μας, είμαστε ευέλικτοι και έτοιμοι να αντιδράσουμε άμεσα στις ολοένα μεταβαλλόμενες και γεμάτες προκλήσεις συνθήκες».

Καθημερινά, περίπου 13.000 άνθρωποι εργάζονται για την ανάπτυξη και παραγωγή ποιοτικών, καινοτομικών φαρμακευτικών προϊόντων, τα οποία χαίρουν της εμπιστοσύνης περισσότερων από 50 εκατομμύριων ανθρώπων σε περισσότερες από 70 χώρες παγκοσμίως. Παρακολουθούμε την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων μας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους και όχι μόνο μετά την τοποθέτησή τους στην αγορά. Η θεραπευτική τους ασφάλεια και αποτελεσματικότητα έχουν αποδειχθεί σε κλινικές μελέτες που προσθέτουν αξία στα φαρμακευτικά προϊόντα της KRKA. Περίπου 350.000 ασθενείς από 27 χώρες έχουν μέχρι στιγμής λάβει μέρος σε περισσότερες από 150 κλινικές μελέτες των φαρμακευτικών προϊόντων της εταιρείας. Η αποστολή της KRKA, «Ζήστε μια ζωή γεμάτη υγεία», και οι αξίες της, «Ταχύτητα και ευελιξία, Συνεργασία και εμπιστοσύνη, Δημιουργικότητα και αποτελεσματικότητα», αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της KRKA Hellas και το επίκεντρο της εξυπηρέτησης των ασθενών στην Ελλάδα. u

| περί υγείας | 41

PROIONTIKO_x2 15/04/2021 5:13 μ.μ. Page 42

Στο φαρμακείο της γειτονιάς Περίοδος; Ελλειψη σιδήρου; Διάρροια; Αϋπνία; Αδύναμο ανοσοποιητικό; Με μία βόλτα στο φαρμακείο της γειτονιάς σας θα βρείτε τις λύσεις! Ερευνα αγοράς: Μάρθα Φραγκάκη

Hypnofix Τέρμα πια στην αϋπνία Στριφογυρίζετε στο κρεβάτι και δεν μπορείτε να κοιμηθείτε καθόλου εύκολα; Υπάρχει λύση από τη UniPharma. Το Hypnofix είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής με μορφή ταινιών, με μελατονίνη, που βοηθάει στο μη φαρμακευτικά υποβοηθούμενο ύπνο και τη γρήγορη και άμεση μετάβαση σε αυτόν. Στη συσκευασία περιλαμβάνονται 24 ταινίες και η προτεινόμενη δοσολογία είναι μία ταινία μία ώρα πριν τον ύπνο. Να σημειωθεί πως το προϊόν αυτό δεν προορίζεται για την πρόληψη, αγωγή ή θεραπεία ανθρώπινης νόσου. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας.

42 | περί υγείας |

Perfectil Plus Skin Γιατί όταν το δέρμα μας λάμπει, λάμπουμε και εμείς Το συμπλήρωμα διατροφής Perfectil Plus Skin της Vitabiotics συνδυάζει τις ταμπλέτες Perfectil με τις δερμοθρεπτικές κάψουλες με ωμέγα-3 & 6 λιπαρά οξέα, λυκοπένιο, λουτεΐνη, συνένζυμο Q10 και βιοτίνη. Οι ταμπλέτες Perfectil περιέχουν τυποποιημένο εκχύλισμα σταφυλιού, βιταμίνες C, Ε και καροτενοειδή που προσφέρουν ισχυρή αντιοξειδωτική προστασία στο δέρμα, προστατεύουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη και βοηθούν στην καλή μικροκυκλοφορία του αίματος. Το παντοθενικό οξύ μπορεί να βοηθήσει κατά της ξηροδερμίας, η βιοτίνη, η L-κυστίνη, η βιοτίνη και τα ιχνοστοιχεία, όπως ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός, συμβάλλουν στην υγιή ανάπτυξη της τρίχας, την υγεία του θύλακα και την αντοχή των μαλλιών. Επιπλέον, ο ψευδάργυρος, ο σίδηρος και η L-κυστίνη συμβάλλουν στην υγεία και την ανάπτυξη των νυχιών. Οι δερμο-θρεπτικές κάψουλες του Perfectil Plus Skin προσφέρουν συστατικά για την ενίσχυση της υγείας του δέρματος. Τα ωμέγα-3 & 6 λιπαρά οξέα βοηθούν στην ακεραιότητα των κυττάρων του δέρματος και στη διατήρησης της φυσικής απόχρωσης του δέρματος. Το λυκοπένιο και η λουτεΐνη παρέχουν ισχυρή προστασία στο δέρμα από τον ήλιο, που είναι ο Νο 1 παράγοντας γήρανσης, χαλάρωσης και δημιουργίας ρυτίδων στο δέρμα και το συνένζυμο Q10 έχει σημαντική αντιοξειδωτική δράση.

Moller’s Forte Omega-3 Ο θησαυρός της Νορβηγίας σε μαλακές κάψουλες Μάσκες μίας χρήσης του Ομίλου Πλαστικών Θράκης Με τα υψηλότερα πρότυπα προστασίας Χειρουργική μάσκα προσώπου μιας χρήσης, κατασκευασμένη από 3 στρώσεις μη-υφαντού υφάσματος πολυπροπυλενίου. Η εξωτερική στρώση είναι από spunbond με υδροφοβικές ιδιότητες, η μεσαία στρώση από meltblown για μέγιστη αποτελεσματικότητα διήθησης βακτηρίων και η εσωτερική στρώση από μαλακό spunbond για άνετη εφαρμογή. Να σημειωθεί πως τα υφάσματα και οι μάσκες παράγονται από τον Ομιλο Πλαστικά Θράκης. Εφαρμόζει τέλεια στο πρόσωπό σας, ενώ είναι και άνετη στην αναπνοή. Διαθέτει τις εξής πιστοποιήσεις: Πιστοποιημένη υπό την ταξινόμηση ΕΛΟΤ EN14683:2019, AC standard & ASTM F2100, Πιστοποίηση Covid Shield επιπέδου: excellent και Πιστοποιήσεις ISO 13485:2016 & ISO 9001:2015.

Κατά τα τελευταία χρόνια αναρίθμητες μελέτες ανέδειξαν τα ω-3 λιπαρά οξέα σαν ιδιαίτερα σημαντικό διατροφικό παράγοντα για την υγεία μας. H Möller’s κυριαρχεί απόλυτα σαν ο αναγνωρισμένος υψηλής ποιότητας παραγωγός μουρουνέλαιου, ιχθυέλαιου και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Με τα Moller’s Forte Omega3, που είναι μαλακές κάψουλες ω-3 λιπαρών οξέων από υψηλής ποιότητας μείγμα μουρουνέλαιου και συμπυκνωμένου ιχθυέλαιου σε αναλογία 1:3. θα ενισχύσετε το ανοσοποιητικό και το νευρικό τους σύστημα, την καρδιά, τις εγκεφαλικές λειτουργίες, κ.λπ.

PROIONTIKO_x2 15/04/2021 5:34 μ.μ. Page 43

BabyCare Pure Water Το βρεφικό δέρμα βρήκε το μωρομάντηλό του Η σειρά μωρομάντηλων BabyCare Pure Water σχεδιάστηκε ώστε να προσφέρει ολοκληρωμένη, αγνή φροντίδα, χάρη στον εξειδικευμένο σχεδιασμό για κάθε τύπο δέρματος, ακόμα και του πιο ευαίσθητου. Διαθέτουν μια μοναδική σύνθεση που συνδυάζει ιδανικά το αγνό νερό (πάνω από 96% της φόρμουλας) για απαλό καθαρισμό, αλλά και τα απαραίτητα ευεργετικά φυτικά συστατικά (χαμομήλι, αλόη, καλέντουλα, λεβάντα) για αγνή φροντίδα. Χωρίς παραβένες, σαπούνι, οινόπνευμα, καθαρίζουν απαλά, φροντίζουν φυσικά και περιποιούνται το βρεφικό δέρμα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του, ενώ ταυτόχρονα προστατεύουν από τυχόν ερεθισμούς και συγκάματα, με πολύτιμο σύμμαχο τη φύση. Κυκλοφορούν με τέσσερις διαφορετικές επιλογές ευεργετικών φυτικών συστατικών: Chamomile (με εκχύλισμα χαμομηλιού), Sensitive (με εκχύλισμα αλόης), Calming (με εκχυλίσματα οργανικής λεβάντας και βαμβακιού) και Fresh (με απαλή σύνθεση φρεσκάδας και καλέντουλα).

EveryDay Ultra Plus Hyperdry Normal Για να νιώθετε καθαρές και άνετες σε όλες τις περιπτώσεις

Almora Plus Probio Για ανακούφιση των συμπτωμάτων της διάρροιας Το almora Plus Probio είναι συμπλήρωμα διατροφής που περιέχει στη σύνθεσή του το πιο μελετημένο προβιοτικό στέλεχος, το Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) και ηλεκτρολύτες (Na, K, Cl). O μοναδικός συνδυασμός των συστατικών του προσφέρει τριπλή δράση για τη συνολική διαχείριση της διάρροιας, καθώς μειώνει την ένταση και τη διάρκεια της διάρροιας, ενυδατώνει τον οργανισμό, μέσω της αναπλήρωσης των ηλεκτρολυτών και επαναφέρει την ισορροπία της εντερικής χλωρίδας. Ιδανικό για την πρόληψη και τη διαχείριση των περιστατικών διάρροιας και την επανενυδάτωση του οργανισμού σε καταστάσεις, όπως οξεία διάρροια (λόγω γαστρεντερίτιδας), διάρροια λόγω χρήσης αντιβιοτικών, διάρροια ταξιδιωτών, ήπια/μέτρια διάρροια και χρόνια διάρροια.

Οι EveryDay Ultra Plus Hyperdry Normal είναι κανονικού μήκους πολύ λεπτές σερβιέτες, με φτερά προστασίας και υπερ-απορροφητικό κάλυμμα. Χάρη στην ειδική τεχνολογία Center Plus, με διευρυμένο πυρήνα στο κέντρο, προσφέρουν μοναδική προστασία από διαρροές, εκεί όπου χρειάζεται περισσότερο. Είναι δερματολογικά ελεγμένες και είναι οι πρώτες που συνέστησε η Ενωση Μαιευτήρων Γυναικολόγων Ελλάδος και που απέκτησαν τη διεθνή πιστοποίηση Oeko-Tex Standard 100, για απουσία βλαβερών ουσιών.

Pregnaderm Morning Sickness Relief Ποιος είπε πως η ναυτία στην εγκυμοσύνη είναι απαραίτητη; Το Pregnaderm Morning Sickness Relief αποτελεί ένα ειδικά σχεδιασμένο συμπλήρωμα διατροφής για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της πρωινής αδιαθεσίας της εγκυμοσύνης. Η αποτελεσματική σύνθεσή του βασίζεται στον συνδυασμό της δράσης της βιταμίνης Β6 και στο εκχύλισμα ginger (πιπερόριζας). Η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στον έλεγχο της ορμονικής δραστηριότητας και στη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος του οποίου η έλλειψη προσαρμοστικότητας είναι μια από τις αιτίες της ναυτίας στην εγκυμοσύνη. Το εκχύλισμα ginger (πιπερόριζας) χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την ανακούφιση των γαστρικών ενοχλήσεων, όπως η ναυτία και ο εμετός, περιορίζοντας την ένταση και συχνότητα εμφάνισής τους και αποτελεί μια αποτελεσματική, μη φαρμακολογική επιλογή για τη διαχείριση της πρωινής αδιαθεσίας.

| περί υγείας | 43

OMORFIA SYMPLHRWMATA_L 14/04/2021 5:45 μ.μ. Page 44

Η ομορφιά είναι καθρέφτης της υγείας μας Εχετε ποτέ αναρωτηθεί γιατί τα μαλλιά σας είναι θαμπά, τα νύχια σας σπάνε εύκολα και το δέρμα σας ταλαιπωρημένο; Γράφει η Αφροδίτη Ντάικου

ρόλος της διατροφής είναι φανερά σπουδαίος για την υγεία μας γενικότερα. Σίγουρα, όταν νιώθετε ατονία, συνεχή κούραση και ζαλάδες τρωτέ τροφές πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία ή προμηθεύεστε συμπληρώματα διατροφής. Το γνωρίζατε, όμως, πως οι βιταμίνες, τα μέταλλα, οι πρωτεΐνες κ.λπ. βοηθούν πολύ στην υγιή εμφάνιση των μαλλιών, των νυχιών και του δέρματός; Μία ισορροπημένη διατροφή, εμπλουτισμένη με πολύτιμα συστατικά, σε συνδυασμό με μικρά και γνωστά tips ομορφιάς θα ενδυναμώσουν την τρίχα και τα νύχια σας και θα κάνουν το δέρμα σας να λάμπει.

Μαλλιά Τα μαλλιά είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ομορφιάς, αλλά η χρήση προϊόντων styling, οι βαφές και η διατροφή μπορεί να επηρεάσουν την εμφάνισή τους. Παρακάτω θα βρείτε τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για μία εντυπωσιακή κόμη. l Πρωτεΐνες: Επειδή τα μαλλιά αποτελούνται κυρίως από πρωτεΐνες, χρειάζεστε επαρκείς ποσότητες στην ημερήσια διατροφή σας, ειδάλλως τα μαλλιά σας θα είναι ξηρά, εύθραυστα και αδύναμα. l Σίδηρος: Η έλλειψή του είναι κύρια αιτία τριχόπτωσης, διότι οδηγεί στην αναιμία, που διαταράσσει την παροχή θρεπτικών συστατικών στα τριχοθυλάκια και επομένως παρεμποδίζει τον κύκλο ανάπτυξης των τριχών. l Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα: Είναι έλαια σημαντικά για το σμήγμα που παράγεται από τους αδένες των τριχοθυλακίων για να διατηρεί καλά ενυδατωμένο τόσο το δέρμα του κρανίου όσο και τα μαλλιά. Ιδανική για την παραγωγή σμήγματός είναι και η βιταμίνη Α. l Ψευδάργυρος και σελήνιο: Η προστασία των τριχοθυλακίων απαιτεί επαρκή κατανάλωση σημαντικών ιχνοστοιχείων, κυρίως ψευδαργύρου και σεληνίου. Η έλλειψη ψευδαργύρου μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση και ξηροδερμία. l Βιταμίνη Ε: Είναι απαραίτητη για την προστασία των μαλλιών από τον ήλιο. l Βιοτίνη. Είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη του συμπλέγματος Β (η Β7 ή Η, όπως λεγόταν παλαιότερα). Η ανεπάρκειά της μπορεί να κάνει τα μαλλιά εύθραυστα και να οδηγήσει στην τριχόπτωση.

44 | περί υγείας |

Νύχια Τα νύχια μας μπορούν να πουν πολλά για την υγεία μας. Η επαρκής πρόσληψη βιταμινών, μετάλλων και θρεπτικών συστατικών βοηθά στην υποστήριξη της ανάπτυξής, του σχηματισμού και της αντοχής των νέων κυττάρων των νυχιών. Ας δούμε πιο συγκεκριμένα ποια συστατικά θα μας βοηθήσουν να βγάλουμε… δυνατά νύχια. l Πρωτεΐνη: Τα νύχια, καθώς και τα μαλλιά αποτελούνται από σκληρά, νεκρά κύτταρα του δέρματος. Αυτά αποτελούνται κυρίως από κερατίνη, μια ινώδη πρωτεΐνη. Αυτήν μπορείτε εύκολα να την λαμβάνετε μέσω της διατροφής, εάν καταναλώνετε τακτικά κρέας, ψάρια, αυγά, γαλακτοκομικά προϊόντα ή όσπρια. l Βιοτίνη: Η βιοτίνη ανήκει στο σύμπλεγμα βιταμινών Β και εμπλέκεται στην κυτταρική ανάπτυξη, διαδραματίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στο υγιές δέρμα, τα μαλλιά και τα νύχια. Για αυτό η έλλειψη βιοτίνης μπορεί να παρατηρηθεί και μέσω δερματικών διαταραχών, τριχόπτωσης ή εύθραυστων νυχιών. Η βιοτίνη περιλαμβάνεται συχνά στα τρόφιμα, αλλά συνήθως μόνο σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση.

Πυρίτιο: Το πυρίτιο ενισχύει τα νύχια και παράλληλα τους συνδετικούς ιστούς, καθώς και τα οστά. Αν έχετε έλλειψη αυτού του μεταλλικού στοιχείου, φαίνεται, μεταξύ άλλων, από τα εύθραυστα νύχια. l Βιταμίνη A: Η βιταμίνη Α και η πρόδρομη προβιταμίνη Α εμπλέκονται στη διέγερση του μεταβολισμού και στην προώθηση της κυτταρικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης των νυχιών. Ειδικά για τη διαίρεση των κυττάρων, η βιταμίνη έχει μεγάλη σημασία. l Ψευδάργυρος: Και το ιχνοστοιχείο του ψευδάργυρου εμπλέκεται στην κυτταρική διαίρεση και κατά συνέπεια στην ανάπτυξη και τη σωματική εξέλιξη. Αν νιώθετε τα νύχια σας μαλακά ή έχουν λευκές κηλίδες, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι έχετε έλλειψη ψευδαργύρου. l

Δέρμα Η όψη του δέρματος επηρεάζεται σημαντικά από τις διατροφικές μας συνήθειες και συγκεκριμένα από τα θρεπτικά συστατικά που λαμβάνουμε από τις διάφορες τροφές. Δείτε τα θρεπτικά συστατικά που θα κάνουν να το δέρμα σας να λάμπει. l Βιταμίνη Α: Η βιταμίνη Α εμπλέκεται στη δόμηση των κυττάρων του δέρματος και αποδεικνύεται ιδιαίτερα ωφέλιμη για την αντιμετώπιση της ακμής. l Βιταμίνη Ε: Η βιταμίνη Ε έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Προλαμβάνει τα σημάδια της γήρανσης και βοηθά να παραμείνει το δέρμα απαλό και σφριγηλό. l Λυκοπένιο: Πρόκειται για ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό που προλαμβάνει τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες στο δέρμα (π.χ. λόγω ακμής ή υπεριώδους ακτινοβολίας). l Ω-3 λιπαρά: Τα καλά λιπαρά προστατεύουν το δέρμα από φλεγμονές και του χαρίζουν υγιή όψη. l Σελήνιο: Το σελήνιο είναι ένα μεταλλικό στοιχείο με αντιοξειδωτική δράση, το οποίο προστατεύει το δέρμα από φλεγμονές και από βλάβες που προκαλεί ο ήλιος, ενώ παράλληλα διατηρεί τα αποθέματα ελαστίνης, της πρωτεΐνης που δίνει στο δέρμα σφριγηλή όψη. l Ψευδάργυρος: Ο ψευδάργυρος προωθεί την ανανέωση των δερματικών κυττάρων, προστατεύει τη μεμβράνη των κυττάρων και ελέγχει τη δραστηριότητα των σμηγματογόνων αδένων. l Βιταμίνη Β3: Η βιταμίνη Β3 δρα κατά της ακμής, καθώς καταπολεμά τις φλεγμονές και ενισχύει τις άμυνες του δέρματος. l Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C είναι απαραίτητη, μεταξύ άλλων, για την καλή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, την υγεία των αρθρώσεων και την αντιμετώπιση της δερματικής φλεγμονής. Βοηθά επίσης να μειωθεί το βάθος των ουλών της ακμής, καθώς ενισχύει την παραγωγή κολλαγόνου. u

_ADDS 14/04/2021 5:46 μ.μ. Page 1

_ADDS 15/04/2021 4:22 μ.μ. Page 1