ProAgri, Junie 09, Nr 113

ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer

Nr 113

Junie / June 2009 R9,95 BTW ingesluit

Integriteit: Monsanto wys hoe Trokke vir die boer: FAW Mitsubishi Fuso NviroTek: WĂŞreldklas laboratorium vir boere Kerf en strooi mooi met Staalmeester

K2 Agri:

Die boer se saadmaat

���� ��� ���� ����������������������� �������������������������

Nr 113

Junie / June 2009 R9,95 BTW ingesluit

Integriteit: Monsanto wys hoe Trokke vir die boer: FAW Mitsubishi Fuso NviroTek: Wêreldklas laboratorium vir boere Kerf en strooi mooi met Staalmeester

K2 Agri:

Die boer se saadmaat

K2Agri se invloed in die saadmark is onlangs dramaties verstewig met die inkoop van Afgri-saad.

Die maatskappy bied nou ’n wye keuse van wit- en geelmielies, kort-, medium- en langtermyngroeiers, konvensionele basters, BT-basters en Roundup Ready-basters.

ProAgri 113

Inhoud Contents ProAgri

Diens met integriteit: Monsanto is aan die boer se kant!............................................................. 5 Omnia proves products in real farming conditions .... 7 K2 AGRI: Groot saad kom uit die Klein Karoo ........... 8 NviroTek - die wêreldklas laboratoriums spesiaal vir die boer.............................................................. 10 ’n Trok vir elke taak: Mitshibishi Fuso is die boer se vervoerbroer ........................................................... 15 Spesiaal: Die perfekte vragmotor vir SA se boere ... 17 Staalmeester se baalkerwers, kuilvoerkerwers en strooistrooiers......................................................... 18 Besige boere reken op GC Tillage se tapkarre..........19 Agritrader Beefmasterbulle bewys hulle waarde......... ................ 6 Bobaas by veldbultoetse: Die veld is die Braford se kos ....................................................................... 7 Boere reken op Buffel - die bobaas brandblusser ... 10 Filterdienste 30 jaar: “Ons klante maak ons” ........... 12 ProAgri en AgriTrader word deur ProAgri (Edms) Bpk uitgegee en aan aktiewe kommersiële boere in Suid-Afrika versprei.

Die oplaag is 60 000.

Taalversorging: Mediadienste ProAgri is ook op die Internet by http://www.proagri.co.za The proprietors and publishers of ProAgri do not necessarily agree with or support the opinions expressed in articles or advertisements appearing in this magazine.

Gogga Connect

As die internetgogga jou byt...

N

uwe tegnologie loop ’n mens deesdae om elke hoek en draai raak. Sommige boere laat selfs hulle trekkers en stropers sonder drywers op die land op-en-af draf. En alhoewel dit nie vir al die boere die aangewese manier van plant en stroop is nie, sal presiese boere altyd die nuutste tegnologie tot hulle voordeel inspan.

Boere kan oeste, profiele en produksie verbeter deur van die internet gebruik te maak. Dink maar aan inligting oor kommoditeitspryse, insetpryse, weervoorspellings, inligting oor peste en plae, nuwe produksiemetodes, beter masjinerie, saad en diere. Hierdie inligting is meestal gratis en maklik bekombaar op die internet.

Met kostedoeltreffende pakkette en wye dekking is Gogga Connect die internetdiensverskaffer wat boere op die platteland ook toegang tot die internet wil bied. Gogga Connect besef dat boerdery intensief is en daarom laat ons boere toe om met gemak te fokus op boerdery terwyl ons toesien dat jy toegang tot inligting op die internet het. Gogga se produkte sluit ook gratis faks na e-pos, webtuiste en e-pos-adresse in.

Skakel Gogga Connect by 08600-46442 of gaan na www.goggaconnect.co.za om meer uit te vind.

Copyright reserved © Kopiereg voorbehou

ProAgri 113 - Junie / June 2009

3

Diens met integriteit:

Monsanto is aan die boer se kant!

“O

ns is baie tevrede met Monsanto se hantering van die hele bestuiwingsvraagstuk en ons sal beslis Monsanto-kliënte bly.” So sê oom At Janse van Rensburg van Mooiveld so ’n ent buite Hoopstad in Bothaville se koers.

Hy is een van die boere wat groot geskrik het toe hulle mielies nie behoorlik bestuif het nie, maar wat nou baie ingenome is met die eerbare manier waarop Monsanto die probleem hanteer het.

Twee-derdes van die mielies wat hy, sy seun en sy skoonseun geplant het is Monsanto se DKC78-45BR en in ’n mindere mate DKC 78-35R. Dit was hierdie twee kultivars, tesame met DKC77-71R, wat die afgelope seisoen bestuiwingsprobleme gehad het.

Casper du Toit van De Rust, so tien kilometer nader aan Hoopstad, is oom At se skoonseun. Hy vertel dat hulle by ander boere van die bestuiwingsprobleem gehoor het en dadelik na hulle eie mielies

Buks Barnard gaan kyk het. Daar was in daardie stadium geen stuifmeel nie en geen pitte het gevorm nie.

Later het daar tog bestuiwing plaasgevind, maar oneweredig en nie volledig nie.

In daardie stadium het hulle Monsanto-agent op Wesselsbron, Rudolph Marais, gesê dat Monsanto besig is om ’n volledige opname van die probleem te doen en by hulle ook sou uitkom.

Uiteindelik is ’n vergadering by Nampo gehou waar Monsanto se mense aan boere verduidelik het wat die probleem was en voorstelle van boere oor vergoeding gevra het.

“Hulle het dadelik erken dat die fout aan hulle kant was en in geen stadium hulle verantwoordelikheid probeer ontduik nie,” vertel Casper.

“So hier en daar het ’n ou uitgehaak, veral toe daar oor pryse gepraat word, maar uiteindelik is almal in ’n baie goeie gesindheid uitmekaar,” voeg oom At by. “Na die einde se kant toe het ’n mens gevoel die boer en Monsanto is aan dieselfde kant.”

Die feit dat Monsanto ’n groot internasionale organisasie is maak natuurlik sy hand sterker om ’n probleem soos hierdie op te los, voeg hy by. “’n Kleiner organisasie sou miskien versigtig wees om mildelik te vergoed.”

Naas Brits van Dankbaar Boerdery is baie tevrede met Monsanto se produkte, diens en veral die manier waarop hulle die probleem met wisselvallige bestuiwing hanteer het. “Ek sal met Monsanto die pad loop.”

4

En mildelik was die vergoeding inderdaad. Monsanto het hulle opnames gemaak van die pitbedekking en graad op mieliekoppe. Hulle het die bemesting, reënval en vorige oes in aanmerking geneem om te bepaal wat die boer se oes sou moes wees as daar geen bestuiwingsprobleem was nie en die verskil summier aan die boere uitbetaal.

“Die bedrag was meer as wat ons gedink of oor gedroom

“Boerdery is Monsanto se enigste besigheid en daarom is elke boer se voorspoed ons eerste oorweging.” So sê Kobus Lindeque, Monsanto se gebiedsdirekteur vir Afrika (regs) en hier voeg hy die daad by die woord deur op Piet van Zyl van die Springbokvlakte se land te help met die bepaling van die skade deur wisselvallige bestuiwing. het,” erken oom At, “en ons het dit ontvang voordat ons ’n enkele pit gestroop het. En gister het ons dit alles gebruik om kunsmis te koop vir die volgende seisoen. Dis die eerste keer dat ons hierdie tyd van die jaar ons kunsmis kan koop.”

Daar is deesdae soveel uitbuiters in die landbou bedrywig dat die boer gerus sy vingers kan tel elke keer as hy iemand met die hand gegroet het.

Teen hierdie agtergrond herstel Monsanto se eerlike optrede weer ’n mens se vertroue in jou medemens.

“Ons plant al Monsanto vandat CRN 3505 op die mark gekom het en daar is normaalweg geen klagte oor Monsanto se diens of produkte nie,” sê Casper. “Hulle pryse vergelyk goed, hulle het met die hantering van die bestuiwingsprobleem gewys ’n mens kan op hulle reken en ons sal Monsanto-kliënte bly.”

Dit strook met die uitspraak van Kobus Lindeque, gebiedsbestuurder van Monsanto Afrika: “Monsanto is daartoe verbind om by sy produkte te staan en om sy boerekliënte te ondersteun. Dit is wat ons nog altyd gedoen het en ook in die toekoms sal doen.”

dat die probleem nie weer ondervind sal word nie.

Die ondersoek het onteenseglik aan die lig gebring dat die probleem nie by biotegnologie lê nie. Dit is veroorsaak deur sistoplasmiese manlike steriliteit (cytoplasmic male sterility) (CMS).

Hierdie natuurlike proses beheer bestuiwing deurdat die plant steriele stuifmeel produseer en dit kom voor in meer as 150 plantspesies.

CMS kan net deur die vroulike ouerlyn oorgedra word.

Die bestuiwingsvariasies is veroorsaak deurdat die manlike en vroulike ouerlyne tydens die produksie van die betrokke saad omgeruil is. Dit, saam met weersomstandighede en sekere boerderypraktyke, het veroorsaak dat die drie basters minder stuifmeel geproduseer het, wat tot ’n laer opbrengs gelei het.

Die probleem was beperk tot minder as ’n kwart van dié kultivars se aanplanting.

Monsanto het deeglik ondersoek ingestel en bevind dat CMS net in die vroulike ouerlyn van die drie basters ter sprake voorkom. Die ouerlyn wat CMS bevat sal nie weer as die vroulike ouerlyn in basterproduksie Monsanto het natuurlik ook gebruik word nie, daarom deeglik ondersoek ingestel na kan boere met vertroue weer die oorsaak van die wisselvaldieselfde basters plant. Talle lige bestuiwing om te verseker ProAgri 113 - Junie / June 2009

boere het reeds hulle saad vir die volgende seisoen bestel.

Een so ’n boer wat verseker weer Monsanto se saad sal koop is Gideon Koegelenberg van Makwassie se wêreld. “Ek dink Monsanto het die beste saad vir ons gebied en boonop gee hulle ’n mens meer as saad,” sê hy.

Hulle verteenwoordiger, Dawie Smith, is die wakkerste

saadverteenwoordiger in die omgewing, vertel Gideon. “Hy kom kyk gereeld deur die jaar hoe my mielies en sonneblom groei. Hy woon ook al die studiegroepdae en die meeste boeredae by en gee belangrike insette.”

Toe Gideon en ’n vriend, Jaco Beyers, agterkom dat hulle mielies nie na behore bestuif nie, het Dawie onmiddellik die landboukundiges laat kom,

Plant met vertroue Die oorgrote meerderheid van die boere wat deur die bestuiwingsvariasie van drie Monsanto-witmieliebasters geraak is, het reeds weer Monsanto-saad bestel vir hulle volgende aanplantings.

Die bestuiwingsprobleem is opgelos en die drie betrokke basters bly ’n wyse keuse vir topproduksie.

DCK78-35R is verdraagsaam teenoor Roundup Readyonkruiddoder en DKC78-45BR is ’n stapelgeenbaster wat ook stronkboorder beheer. Albei hierdie basters het ’n baie hoë opbrengspotensiaal, is uiters meerkoppig, het ’n baie goeie graangehalte ’n uitstekende staanvermoë, goeie siekteweerstand en toon baie goeie hitte- en droogteverdraagsaamheid. Hulle is geskik vir droëlandverbouing in die Ooste en Weste, sowel as vir besproeiing.

DKC77-71R is ’n nuwe Roundup Ready-onkruiddoderverdraagsame baster wat digter geplant kan word, vinniger as bogenoemde twee is en min spruite het.

So lyk ’n mieliekop wat nie ordentlik bestuif is nie. Monsanto het die verskil tussen hierdie mielie en een vol sterk gesonde pitte in Gideon Koegelenberg se bankrekening inbetaal nog voordat hy begin stroop het. “Monsanto het steeds die beste saad vir ons gebied,” sê hy. selfs buitelandse kundiges, om die saak deeglik te ondersoek.

“Hulle het ons heeltyd op datum gehou en gesê hulle werk aan die saak. Hulle het nooit probeer ontken dat daar ’n probleem is nie. Van die begin af het hulle gesê dat, as daar ’n probleem aan hulle kant is, hulle sal pa staan daarvoor.

“Uiteindelik het Monsanto ons beter uitbetaal as wat ons verwag het. Hulle het ook baie gou uitbetaal. Ons is honderd persent tevrede en ek het vertroue in die maatskappy.”

Naby Klerksdorp boer Naas Brits met droëlandmielies en -sonneblom. 500 hektaar van sy mielie-aanplanting en 100 hektaar van sy sonneblomaanplanting was Monsanto.

Daar was bestuiwingsprobleme op gedeeltes van sy DKC7845BR en sy DKC77-71R, maar baie min. “Die skade was minder as wat Monsanto toegegee en waarvoor hulle my uitbetaal het,” erken die eienaar van Dankbaar Boerdery.

Naas is baie tevrede met die manier waarop Monsanto die saak hanteer het vanaf die eerste vergadering tot met die spoedige uitbetaling nog voordat hy ’n enkele pit gestroop het.

Oom At Janse van Rensburg en sy skoonseun, Casper du Toit, is baie tevrede met Monsanto se hantering van die hele bestuiwingsvraagstuk en sal Monsanto-kliënte bly.

“Monsanto gee die boer meer as saad,” sê hulle.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

“Ek sal met Monsanto die pad loop,” sê Naas. “Dis lekker om met hulle saam te werk: hulle stel belang, hulle verstaan die boer se saak en hulle staan by hulle produkte en beloftes.”

Naas se Monsanto-verteenwoordiger, Willa Botha, is gereeld in die lande en kom gewoonlik ook strooptyd saam lekkerkry oor die puik oeste wat Naas met Monsanto-basters behaal.

Toe Willa die pitverlies vanjaar sien, het hy dadelik Monsanto se magtige masjien aan die rol gesit.

Landboukundiges het blokke mielies kom deurgaan, hulle het gps-koördinate en foto’s geneem, mielies oopgemaak, pitte getel, tabelle opgestel en die skade bepaal.

“Die streekbestuurder, Pieter Basson, het kom vra of ek tevrede is met hulle skadeberekening en voorgestelde vergoeding en binne net veertien dae het hulle die geld in my bankrekening inbetaal.”

Met hierdie toewyding en integriteit is dit geen wonder dat boere soos Gideon Koegelenberg weer Monsanto-basters gaan plant nie: “Ek het vertroue in Monsanto. Dit laat ’n mens gemaklik voel om te sien dat Monsanto sy beloftes nakom. Monsanto is op daardie gebied ’n wonderlike maatskappy.”

Vir meer inligting oor Monsanto, sy skitterende diens en wenprodukte, praat met Magda du Toit by 011-790-8200 of magda. du.toit@monsanto.co.za of besoek www.monsanto. co.za.

5

Omnia proves products in real farming conditions creased yields usually resulting from the tests.

Due to the many variable factors in the farming industry, tests have to be conducted over different seasons and in different situations. Provision must be made for aspects such as different soils, weather changes and different cultivars.

Menso van Zyl of Omnia’s Agronomic Research and Development Department applying a foliar product to wheat at Koedoeskop.

I

n the never-ending quest for improved yields, farmers are constantly confronted with new products. However, the application of unproven new technology in a production situation can be a risky business.

At Omnia, new products are first tested in the chemical laboratory, where factors such as formulation stability, consistency, possible hazards and quality are determined.

Omnia believes that all new products should be thoroughly tested in the field before being released to farmers. Therefore, after laboratory testing, products are passed on to Omnia’s Agronomic Research and Development Department,

headed by Megan A’Bear, for field tests.

“We want to add value through applied research on how the product can influence quality, yield and profitability,” says Megan. “Therefore, we find the optimum dosage, determine when to apply it and whether and how well it will work in the South African situation.”

Throughout the test period, observations are made, measurements are taken and accurate records are kept to be analysed at the end of the period.

Finally, after two to three years of testing, accurate advice can be given on the use of the particular product, and the results that can be expected under specific conditions.

This means that the farmer knows exactly what to expect,

Initial screening and tests are conducted in the Department’s greenhouses at Sasolburg, and then continued on commercial farms all over the country.

Researcher Dr. Teferi Yeshitela giving feedback to a group of farmers. and that Omnia’s marketing department maintains its credibility when making recommendations about the use of products.

This forms part of Omnia’s principle of looking holistically at soil to improve yields through the more efficient use of fertiliser.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

same amount of fertiliser, this approach also opens up other exciting possibilities, such as using nutrition to help plants to resist disease and pest attacks, and to improve the protein content of wheat and the starch content of apples.

Natural plant hormones can also be used to direct plant growth or physiology to alleviate drought stress and other challenges.

Farmers are quite willing and enthusiastic to help. After all, they do not only benefit from the information gained in the process, but also from the in-

Thatohatsi Mokoena taking measurements during a trial cycle.

Omnia’s Agronomic Research and Development Department conducts thorough field tests to accurately determine the efficiency of products on offer to the farmer. Megan A’Bear heads up the Department.

Apart from attaining improved yields and quality with the

The farmer welcomes all these developments, but there are so many products and claims that he may find it very difficult to make the right decisions.

Omnia’s Agronomical Research and Development Department makes it easier for him by performing thorough and repeated tests to scientifically assess the use of products under various conditions, so that the farmer can see whether the yield increase is due to the product used or merely to soil variations or other factors.

For more information, contact Megan A’Bear at 011-7098778.

7

K2 Agri: Groot saad kom uit die Klein Karoo Annemarie Joubert

A

lles begin by saad.

Daardie heerlike sappige biefstuk op die braaivleisvuurtjie, ’n lekker vars slaai met ’n vlesige langlewe tamatie- en rooiuiesous en ’n porsie krummelpap. Dit is die standaard waaraan ons Suid-Afrikaners gewoond is. En dit alles begin by saad.

In 1947 toe Klein Karoo Saad nog in die doeke was, sou min mense kon voorsien dat dié lusernsaadmaatskappy teen 2009 sy vlerke so wyd kon sprei dat dit die omvattendste saadmaatskappy in Suid-Afrika sou word.

Van mielies, koring, weidingsgewasse en groente tot blomme word onder die vaandel van Klein Karoo Saadbemarking landwyd versprei. Die maatskappy het twee bene: Afrigro wat verantwoordelik is vir die groente, lusern en blomme, en K2 Agri wat sorg vir al die graan en weidingsgewasse.

K2 Agri het veral naam gemaak met sy bekende sorgumgewasse, Sugergraze, Jumbo en Nutrifeed. Met uitstekende loofproduksie, energie-inhoud en deurlopende groei, het hierdie kultivars ’n nuwe deur oopgemaak vir

vleis- en melkproduksie. Dié staatmakers is steeds deel van K2 Agri se saadpakket.

“Dis mos ons ding,” sê Rudi Kuschke, Produksiebestuurder, te Bronkhorstspruit. Hy is ’n kundige op die gebied van winter- en somersweidingsgewasse, maar hy is meer as dit. Rudi werk hard vir gesonde grond. Hy glo dat volhoubare boerdery afhang van dit wat ons terugsit in die grond. “Binne die volgende tien jaar gaan ons ’n rewolusie sien met betrekking tot groenbemesting in SuidAfrika en K2 Agri is gereed daarvoor.”

Die reeds groeiende behoefte aan gewasse soos hawer en rog het alle saadmaatskappye onverhoeds betrap, maar Rudi beloof dat hulle nou alles gereed het vir die volgende seisoen.

K2 Agri se invloed in die saadmark is onlangs dramaties verstewig met die inkoop van AFGRI-Saad. ’n Mielieboer hoef nou nooit meer verder te kyk nie. Vroeër was daar so ses kultivars op K2 Agri se lys beskikbaar, maar nou het die lys tot ongeveer 30 aangegroei. Wit- en geelmielies, kort-, medium- en langtermyngroeiers, konven-

sionele basters, BTbasters en Roundup Ready-basters word nou almal onder die naam van K2 Agri verkoop.

Van die basters word plaaslik ontwikkel, maar dit neem sewe jaar om ’n nuwe baster gereed te kry vir kommersiële produksie. Daarom word ook gebruik gemaak van buitelandse tegnologie.

saadvoorsiening in die verlede,” sê Rudi, “maar ons sien kans daarvoor om die probleme uit te stryk en om ons koringboere op die voorpunt van tegnologie-ontwikkeling te hou. Oor die koringprys kan ons nie veel doen nie, maar

Boere wat al die jare gewoond was aan AFGRI-Saad, hoef glad nie te skrik nie. Die kultivars sal steeds hulle bestaande beskrywings behou. Op die sak staan daar nou net ook: K2 Agri.

Saam met K2 Agri gaan die trots van ’n Suid-Afrikaanse maatskappy wat hom roem op ’n persoonlike verhouding met sy klante en die beste moontlike nasorgdiens.

Koring is ook nou vir die eerste keer deel van K2 Agri se aanbieding. “Ons weet daar was probleme met met insette en produksie kan ons help.”

K2 Agri is nou een van net twee saadmaatskappye in Suid-Afrika wat betrokke is by koringsaad.

Teelstasie te Oudtshoorn 8

Aan die groentekant ontwikkel dinge net so vinnig. ’n Splinternuwe teelplaas word tans te Schoemanshoek net buite Oudtshoorn ontwikkel waar die ontwikkeling van nuwe pampoenkultivars veral aandag sal geniet. Afrigro se nuwe tamatiereeks word ook uitgebrei en nuwe uiesaad word ontwikkel.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

Pierre Maritz, Navorsingsbestuurder te Oudtshoorn, sê hy kyk so dan en wan televisie en dan sien hy hoe die sterkokke soos Jamie Oliver kook. “Hulle almal gebruik rooi uie,” sê hy. “Dit beteken al die huisvroue gaan een van die dae rooi uie soek, en daarom moet ons werk maak daarvan. Ons boere moet een stappie voorbly.”

Suid-Afrika het hom reeds bewys as ’n uitstekende land vir uiesaadproduksie en die nuwe teelplaas sal sorg dat boere wat uie vir die varsmark produseer net die beste materiaal het om mee te werk.

Ton pasaangewende wortel kultivars is nog ’n pluimpie in die hoed van Suid-Afrikaanse boere en met Afrigro kan enige hasie tuis voel op sy plasie.

Maar Afrigro se groentesaad is nie beperk tot pampoen, uie, tamaties en wortels nie.

Alle bekende (en minder

bekende) groentesoorte se saad is beskikbaar in verskillende volumes om voorsiening te maak vir alle boere, van die kommersiële produsent tot die kleinboer wat net Saterdae boeremark toe gaan.

Pierre sien baie uit na die nuwe teelstasie: “Ons het in Februarie begin werk op ’n ou volstruisplaas. Nou het die gebou darem al mure en ’n dak en ons grond is amper reg om te begin plant vir die nuwe seisoen.”

Oor die pampoene wat uit die volstruis-as gaan verrys, is hy nog redelik stil. “Boere moet maar wag en sien – ons het baie planne,” sê hy.

Nou ja, van ’n maatskappy wat die stilste internasionale ekonomiese jaar kies om sy grootste groei te toon, kan enigiets verwag word.

Wat verseker is, is dat Klein Karoo Saadbemarking meer vertroue gevestig het in die

Heinz Schutte, mielieteler, en Johan Kok, Landboukundige, by een van hulle gewilde kultivars by KKSB se proefplaas te Kleinsonderhout tussen Bapsfontein en Delmas.

Suid-Afrikaanse boer om van die toekoms ’n sukses te maak, as enige ander saadmaatskappy. Immers moet almal wat volgende jaar sokker kom kyk, tog eet...

Vir nuus oor al die nuwe verwikkelings by KKSB en oor nuwe kultivars, besoek gerus www.saadbemarking.co.za of skakel die hoofkantoor by 044-203-5180.

Plant kuilvoer – ’n beter belegging as geld

’n

Stewige voorraad kuilvoer is die boer se beste versekering teen maer jare en ’n beter belegging as geld in die bank.

liese as gevolg van droogtes beskerm. In droogtejare moet boere dikwels noodgedwonge van hulle vee teen weggepryse verkoop, bloot omdat hulle nie genoeg kos vir hulle het nie.

Ordentlike kuilvoer kan jare lank hou en die boer teen ver-

Na die droogte moet hulle weer betaal dat hulle bars om vee aan te koop om hulle boerdery voort te sit.

Daardie boer wat sy vee dwarsdeur die droogte in kondisie kan hou, is die boer wat wen.

Valtrac se Tatu T2SI-planter is perfek vir die veeboer wat tien of vyftien hektaar kuilvoer wil plant. Daar is modelle wat 2, 3, 4, 5 of 6 rye kan plant.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

Kuilvoer is een van die beste, voedsaamste, smaaklikste, waardevolste voersoorte wat vir die boer die angel uit die skraal wintermaande haal en die melkboer help om ook ’n deeltjie van die vrug op sy arbeid uit die

voermaatskappy se hande te herwin.

Kenners is dit eens dat mieliekuilvoer die beste kuilvoer is.

Tien of vyftien hektaar kuilvoer kan ’n veeboer baie ver bring, maar dit regverdig nie die koste van groot trekkers of allemintige lugdrukplanters nie.

Wat die veeboer nodig het is ’n kleiner, eenvoudige, maklik-om-te-werk, betroubare plantertjie wat tog deeglik kan plant. Daardie planter is ongetwyfeld Valtrac se Tatu Marchesan T2SI-planter wat in variasies van 2, 3, 4, 5 of 6 rye beskikbaar is met rywydtes van 450 tot 1 350 mm.

Die planter kombineer gehalte, doeltreffendheid, lae koste, maklike werking, eenvoud en lae onderhoud. Enigiemand kan perfek plant met hom.

Hy haak aan die trekker se

driepunt sodat hy plant wanneer jy hom laat sak en ophou wanneer jy hom optel. Die saadbakke hou 34 liter elk en die kunsmisbakke 50 kg. Al die bakke is van polietileen gemaak om jare en jare te hou.

Die plantdiepte, kunsmistoediening en plantspasiëring kan maklik verstel word en jy kry saam met die planter ook ’n mielie- en sojaboonplaat.

Maak jou beeste bly.

Praat vandag nog met Hennie du Toit van Valtrac oor jou eie kleiner planter vir die kuilvoerseisoen. Sy nommer is 082-880-3412 of 056817-7308 en sy e-posadres henniedut@valtrac.co.za.

Besoek ook www.valtrac.co.za.

9

Verhoog opbrengs, verbeter gehalte, verlaag koste met NviroTek – die wêreldklas laboratoriums spesiaal vir die boer

T

ydige, akkurate inligting is die grondslag van sukses vir enige onderneming – veral ook vir ’n boerdery. Produksiemiddels is te duur om jou op raaiwerk te verlaat, daarom reken verstandige boere op akkurate, tydige ontledings van NviroTek Laboratoriums se puik span ervare kenners.

Presiesheid is die wagwoord by dié laboratoriums van internasionale standaard. Om dit te verseker, word net die beste personeel, toerusting en tegnieke gebruik om die volgende dienste aan boere te lewer: Grondontleding Grondontleding stel die boer in staat om presies die regte hoeveelheid duur bemestingstowwe te gebruik om die beste resultate teen die laagste koste te behaal. Veral presisieboerdery steun baie swaar op tydige, akkurate grondontledings.

NviroTek Labs se grondlaboratorium kan 2 000 grondmonsters binne 24 ontleed vir die standaardbepaling. Die laboratorium is immers ontwerp

en toegerus na besoeke aan ses groot grondlaboratoria in Noord-Amerika en by die ALP-interlaboratoriumkontroleskema van Noord-Amerika geregistreer.

Die laboratorium volg tradisionele ekstraksiemetodes, maar bied ook op aanvraag alternatiewe soos Mehlich-3 en DTPA vir mikro-elemente.

Bykomend tot standaardontledings word bepalings van byvoorbeeld koolstof, tekstuur, boor, swael en stikstof aangebied.

Na ontleding word monsters vir drie maande gebêre vir moontlike terugverwysing.

Dit is baie belangrik dat monsters reg geneem moet word om ’n ware prentjie van die situasie te kry. Boere kan geperforeerde plastiekmonstersakkies en volledige voorskrifte vir doeltreffende monsterneming by die laboratorium kry.

Blaarontleding Blaarontleding bepaal alles wat groei se voedingstatus sodat die boer kan weet presies wat die plante se voedingsbehoeftes is. Dit verseker dat alles wat nodig is toegedien kan word, maar dat geen geld gemors word met onnodige toedienings nie. ’n Standaardontleding sluit in stikstof, fosfor, kalium, kalsium, natrium, magnesium, yster, koper, mangaan, sink, swawel, boor en molibdeen.

Chloried kan bykomend bepaal word.

Dailena Hattingh, besturende direkteur van NviroTek Labs, het persoonlik verskeie laboratoriums in Noord-Amerika besoek om bande aan te knoop en te verseker dat NviroTek Labs op die beste praktyke van die beste landboulaboratoria in die wêreld gegrond is.

10

Blaarmonsters moet in die regte groeistadium op die regte plek aan die plant geneem word, koel gehou word en so gou as moontlik aan die laboratorium besorg word.

Soos met grondmonsters, verskaf NviroTek Labs geperforeerde plastieksakkies en volledige voorskrifte vir die neem en hantering van blaarmonsters.

Waterontleding NviroTek Labs ontleed water om te bepaal hoe geskik dit vir besproeiing, menslike of dierlike gebruik is.

Kunsmis en kalk As jy nou weet presies wat jou grond kortkom, is dit ’n goeie gedagte om seker te maak dat dit presies is wat jy toedien.

NviroTek Labs ontleed korrelkunsmis, vloeibare kunsmis en kalk om die gehalte daarvan te bepaal. As die boer twyfel kan dit wys wees om monsters vir ontleding te stuur.

Verskeie kunsmismaatskappye laat hulle produkte onafhanklik

by NviroTek Labs ontleed as ’n kontrolemaatreël.

Veevoer NviroTek Labs ontleed ook veevoer om die samestelling en gehalte te bepaal. Die laboratorium se personeel het bewese kundigheid en ervaring in die veevoervervaar-

Tewie Mey is een van NviroTek Labs se ervare en bekwame personeellede. akkurate diens om produksie en gehalte te verbeter en om insetkoste te verminder.

Kliënte is gewoonlik verbaas om te hoor hoe laag NviroTek Labs se tariewe is, veral as in ag geneem word dat dit die boer duisende bykomende rande in die sak kan besorg.

Kontak NviroTek Labs Data-administrateur: Leoni Erasmus 082-889-0139 lerasmus@nviroteklabs.co.za Bestuurder Stelsels en Veevoer: Georgie Johnson 082-889-0138 gjohnson@nviroteklabs.co.za Operasionele bestuurder: Francois Reeders 082-889-0133 freeders@nviroteklabs.co.za Besturende direkteur: Dailena Hattingh 082-885-8699 dhattingh@nviroteklabs.co.za Besoek ook www.nviroteklabs.co.za vir pryslyste, koerierdiensbesonderhede vir monsters en ander interessante inligting. digingsbedryf en verstaan die spesiale behoeftes van die bedryf.

Die water- en kunsmisimplikasie kan duisendvoudig die koste van ontledings wees.

Die laboratorium bepaal ook die voedingswaarde van lusern.

Boere kan regstreeks met NviroTek Labs skakel, of deur hulle landboukundiges en verteenwoordigers van kunsmismaatskappye.

Resultate van ontledings is elektronies en op papier beskikbaar.

Van die land se voorste boere, landboukundiges en bemesting- en voermaatskappye gebruik NviroTek Labs se tydige,

ProAgri 113 - Junie / June 2009

Sedert 1994

Maak jou eie reën met Rotrix 023-342-3438 rotrixirrigator.co.za

ProAgri 113 - Junie / June 2009

Passievol oor ‘n spilpunt!

By SENTER 360 is spilpunte vir ons ‘n passie. Juis daarom bou ons nie net ‘n buitengewone sterk en taai struktuur nie – ons bestee heelwat tyd en aandag aan die klein besonderhede wat ‘n groot verskil aan jou dag kan maak.

Die SENTER 360 spilpunt is vanaf die eerste ontwerpskonsep ontwikkel met ‘n praktiese modulêre inslag; 6,4 m pype dwarsdeur die reeks, modulêre vakwerkysters en ‘n beheerpaneel wat saam met jou behoefte kan groei tot ‘n gevorderde beheerstelsel. Ons het ook met ‘n innoverende oplossing vorendag gekom wat die laaste spuit deurlopend skoon hou.

SENTER 360 gebruik doelgemaakte spilpuntbande (minder wielspoor probleme), standaard I-Wob sprinkelpakkette (die duurste en beste wat geld kan koop) en vele meer standaard toerusting.

Tel: 018 469 1331/2/3/4/5/6/8 • E-pos: info@senter360.co.za www.senter360.co.za

Vervaardiger van die Senter 360 spilpunt

11

Sabi-kongres

Terug na die

beginsels

D

it was die tema vir die Suid-Afrikaanse Besproeiingsinstituut se drie dae lange kongres wat vroeër vandeesmaand in Vanderbijlpark plaasgevind het. Volgens die SABI se president, Isobel van der Stoep, is die tema gekies om die aandag te vestig op besproeiingsontwerpbeginsels in Suid-Afrika en om gesprek daaromheen aan te moedig.

SABI het meer as 450 lede en sy hooffunksies is om besproeiingsnorme en standaarde daar te stel en om as gespreksforum vir die rolspelers in die bedryf te dien.

Besproeiingsboere wat probleme met besproeiing ondervind kan met SABI skakel, wat aan hulle die besonderhede van besproeiingskundiges sal voorsien.

Hulle nommer is 021-8555412.

ILI-Besproeiingsleesstof Die Instituut vir Landbouingenieurswese van die Landbounavorsingsraad het die volgende publikasies vir boere beskikbaar.

Irrigation design manual (Planning and design of irrigation systems) .......................................... R350-00 Besproeiingsontwerphandleiding (beplanning en ontwerp van bespr.stelsels) .......................... R350-00 Besproeiingsbedryfshandleiding (installering, bestuur en instandhouding van bespr.stelsels) ... R300-00 Irrigation User’s Manual (installation, management and maintenance of irrigation systems) ...... R300-00 Besproeiingsontwerphandleiding / Irrigation Design Manual on cd (pdf-format) ........................ R250-00 Besproeiingsbedryfshandleiding/Irrigation Users’ Manual on cd (pdf-format) ............................ R250-00 Posgeld vir straalskuif/ Postage for cd = Registered mail only = R15-00.

The efficient use of labour in sprinkler irrigation systems ............................................................ R 20-00 The effects of wind on sprinkler irrigation ................................................................................... R 20-00 Aspects to consider when selecting sprinklers for use in irrigation systems ............................... R 20-00 Critical elements which influence the efficiency of small-scale farm sprinkler irrigation sytems . R 20-00 Reënval-opvangstegnieke ............................................................................................................ R 30-00 Water harvesting techniques ........................................................................................................ R 30-00 Ingenieursaspekte betrokke by ondergrondse drupbesproeiing.................................................. R 50-00 Engineering aspects of sub-surface drip irrigation ...................................................................... R 50-00 Laedruk vloeibeheerklep .............................................................................................................. R 30-00 Treatment of low quality water for drip irrigation systems ........................................................... R 50-00 Voedingsbesproeiing .................................................................................................................... R 50-00 Fertigation ....� R 50-00 Investigation into materials for lining of canals ............................................................................ R 50-00 Besproeiing met dieremiswater .................................................................................................... R 50-00 Irrigation with animal manure water ............................................................................................. R 50-00 Petrol-aangedrewe besproeiingspomp vir beginnerboere ........................................................... R 30-00 Petrol-driven irrigation pump for emerging farmers ..................................................................... R 30-00 An evaluation of some irrigation methods for small vegetable gardens in remote rural areas .... R 30-00 Handleiding vir die evaluering van besproeiingstelsels ................................................................ R100-00 Manual on the evaluation of irrigation systems ............................................................................ R100-00 Grondwatersensors ...................................................................................................................... R 30-00 Soil water sensors ........................................................................................................................ R 30-00 A guide to manufacturing the kit treadle pump ............................................................................ R 50-00 Bekostigbare ronde plaasdam (’n Selfbouhandleiding) ............................................................... R 20-00 Affordable round dam for farms (A do-it-yourself manual) ........................................................... R 20-00 Irrigation made easy (training manual) ........................................................................................ R100-00 Alternative small-scale irrigation technologies for domestic utilization and production use ....... R 50-00

Skakel Elmarie Stoltz by 012-842-4017 om te bestel.

Faks: 012-842-4176 E-pos: stoltze@arc.agric.za

Franklin Electric launches new 150mm pump

F

ranklin Electric South Africa recently announced the launch of its new stainless steel 150mm submersible pump. The technologically-advanced turbines follow the highly successful launch of the 100mm submersible pump that raised the bar for the submersible pump industry in SA. Explains Product Manager, Bryan Storrier: “These pumps are significantly lighter and shorter than other pumps that deliver similar performances. This makes them highly efficient and in most cases, they use a lot less power and stages to attain results.

In addition, due to this high

12

efficiency, we can often quote on pumps with smaller motors offering our customers more cost-effective solutions.”

There are four models on offer which utilise different impeller technologies to achieve the optimum flow and pressure ratings.

dissimilar materials, the components will generally be a lot easier to remove if necessary, especially if they have been in the water for a long period of time.”

The SR Series submersible pumps utilise high grade stainless steel materials for the most demanding applications.

“The pumps are also very practical, especially when it comes to replacing parts. For example, both the coupling and the motor adaptor can be removed without disassembling the hydraulic stack.”

“The impellers and the shaft are made from different grades of stainless steel, each with their own properties complementing their application within the pump. By using

“Our upper journal sleeve is made from an extremely high grade stainless steel and employs a ceramic coating for added strength and durability,” says Bryan.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

���������� ���������

������� ����������� ��� ��������� ������� ������ ��� ����� � � � � ������������ ������ ������������ ������� ���������������������������

�������� ������������ ��� ���� ������������ � ���� ���� ������������ � ��� ���� ������������� ��� �������������� ���� ��������������� ����������������������� ��� ������������

����� ������ ���� ���� ��� ����� ����

���� ������������������� ����� ���������� ������ ��� ���� ������ ��� ��������� ������� �������� ��� ������������� ������� �������� ���� ��������������� ������������������� ���� ������ �������� ����

���������� ���� �������� ����������� ���������� ���� �������� ��� ��� ����� ��������� ��� ����� ���� ��� ����� ���� ����� ����� ����� ������ ���� ��� ������� ��������� ������ ������� ���� ���� ����������

�������� �������������� ����� ������������ ����� �������� ���� ����� ��� ���� ���� ����������� �������� ��� ������������������������ ������� ���� �������� ���� �������� ���� ������� ������ ���������� �������� ������� ���� ������� ��������� ������� ���������� ����� ���� ����� ��� ���� �������� ����� ��� �������� ��� ����� ��� ���� ������ ��������� ��� ���������� ��� ��� ������� ������ ��� ������ ���� � ������� ������������ ��� ���� ������� ������� ��� ���������� ��� ��������������� ��� �������� ������������ ���� ������� ����� ������� ���������� ���� ������������ ������������ ������� �������� �������� ��� ������������ ��� ��� ���� ���� ���������� ������ ��� �������� �������� ������ ���� ��� ��� ����� ��������� �������� ������� ��� ���� ������� ���� ���� ����� ������������ ��������� ��� ������ ����� ��� ������� ����

������� ���� ���� ����� ��� ���� ��������� ������� ��� ������� ����� �������� ���� ����� ��� ����� ������ ���� ���� ���� ����� ����� ��� ���� �������� ���� ������� ��������� ���� ����� �������� ���� ���� ��������� ��� ����� ���� ������� ����������� ��� ����� ��������������� ��� ��������� ���� ���������������������������� ������ ���� ���� ������� ��� ������ ���� ���� ������ ������ ��� ������ ���� ����� ����������� ����� ���� ���� ��������� ���� ���� ����������� ���� �����

�����������������

’n Trok vir elke taak:

Mitsubishi Fuso is die boer se

vervoerbroer

D

anksy die SuidAfrikanse kommersiële boer is die land instaat om sy bevolking te voed. Die boer kan egter net hierdie lewensbelangrike taak vervul indien dit vir hom lonend is, en koste-effektiewe vervoer speel hierin ’n sleutel rol.

Produksiemiddele soos saad en kunsmis asook plaasprodukte soos graan, groente en vee moet so goedkoop moontlik vervoer word.

Daarom is Mitsubishi Fuso sedert 1932, wêreldwyd boere se vervoerbroer. Die boer het immers genoeg ander uitdagings om nog wakker te lê oor on-ekonomiese en onbetroubare vervoer.

Die pronkparade van boergereed vragmotors bestaan uit drie reekse: Die kleinste is die Canterreeks bestaande uit die FEen FG-modelle, met presies dieselfde onverbiddelikke vervaardigingstandaarde as Fuso se grootste spiertiere.

Die FE 6-106 dra 6,5 ton en het ’n gedugte Mitsubishi 4D34-2AD-enjin. Dié enjin met sy inhoud van 3 907 cm3 lewer 79 kW teen 3 200 opm en 251 Nm teen 1 800 opm, wat dit ideaal maak vir die vrag waarvoor die vragmotors gebou is.

As jy ’n bietjie meer wil laai, is die FE 7-115-sewe-en-’nhalftonner jou antwoord. Hy kan ’n bak van 5 meter dra en sy 4D34-2A-ejin lewer 85 kW teen 3 200 opm en 289 Nm teen 1 800 opm.

Verlang jy meer krag vir jou 7,5-tonner, kan jy die FE 7136 kies. Hy is die grootboet ProAgri 113 - Junie / June 2009

3

Een van die Fuso-modelle wat boere se verbeelding by Nampo aangegryp het, is die Canter FG 6-106 vierwieltrek sestonner met sy lae- en hoëstrek-oordragkas en beperkteglip-ewenaar wat enige vrag enige plek in Suid-Afrika kan dra. van Fuso se Canter-reeks en sy enjin lewer 100 kW teen 2 900 opm en ’n allemintige 370 Nm teen 1 600 opm.

Selfs vir boere in die bergwêreld is dit genoeg krag.

Die opwindende 4x4 in die Canter-stal is die FG 6-106, wat met sy vierwieltrek, spesiaal vir die rowwe toestande wat Suid-Afrika kan bied gebou is. Hy het ’n lae- en hoëstrek-oordragkas en ’n beperkteglip-ewenaar.

Jy kan kies of jy hom met enkel- of dubbelagterwiele wil hê.

Mitsubishi Fuso se middelslagreeks strek van 10,4 tot 16 ton en bestaan uit die volgende modelle: Die FK 10-162 dra 10,4 ton en sy lae bak maak dit maklik om enigiets op en af te laai. Sy 7,5-liter enjin lewer 119 kW teen 2 900 opm en 443 Nm teen 1 700 opm. ’n Gewilde en veelsydige veertientonner is die Fuso FM 14-213 met 157 kW teen 2 800 opm en 626 Nm teen 1 400 opm.

Die FM 15-253 met ’n nege-

spoed gesinchroniseerde ratkas het ’n 15-ton voorhaker en ’n wipbakmodel in sy kraal .

Fuso se grootboet in die middelslagreeks is die FM 16-253, wat sestien ton dra en met sy negespoedratkas ook ’n sleepwa kan sleep om die boer ’n bruto kombinasiemassa van 28 000 kilogram te bied. Hy en die FM 15-253 het dieselfde 7,5 liter-enjin wat 186 kW teen 2 900 opm en 708 Nm teen 1 400 opm lewer.

Vir die boer wat groter vragte wil vervoer, maak nie saak hoe ver nie, het Mitsubishi die groot FP- en FV-modelreeks. Dit sluit ook ’n wipbak- en betonmengermodel in, maar die boer sal hoofsaaklik belangstel in die volgende: Die FP 18-340 TT is ’n kragtige voorhaker vir ’n bruto voertuigmassa van 42 000 kg. Sy wielbasis is kort soos ’n mens van ’n fatsoenlike voorhaker verwag en sy twaalfliterenjin gee jou ’n gedugte 250 kW teen 2 200 opm en 1 395 Nm teen 1 400 opm.

Dieselfde enjin word vir die Fuso FV 26-340 TT en die FV 26-340 FC gebruik. Hulle is altwee 26-tonners met ’n 6x4-wielkonfigurasie en tienspoed gesinchroniseerde ratkase.

Misubishi se Fuso-vragmotors is so gerieflik en bestuur so maklik dat die boer sommer self graag agter die stuur inspring. Alles is gerieflik byderhand sodat dit ’n veilige, ontspanne ervaring is om ’n Fuso te bestuur – selfs as jy lang ure en groot afstande agter die stuur moet deurbring.

Mitsubishi Fuso se onderstelle is uniek ontwerp om sake vir die bakbouers so maklik as moontlik te maak.

Veiligheid is ’n belangrike kenmerk van alle Fusovragmotors. Dit sluit sluitweerremme, hoë gehalte ligte en ’n veilge kajuitomgewing in.

Vir meer inligting oor die boer se vervoerbroer gesels gerus met u naaste Mitsubishi Fuso handelaar of besoek www.fuso.co.za.

15

Spesiaal: Die perfekte vragmotor vir SA se boere Die 11.140 FL het dieselfde enjin en ratkas as die 9.140 FL-tonner, maar hy is ’n sestonner.

Die 15.180 FL is ’n stewige agttonner met ’n turbodieselenjin van 134 kW en ’n sesspoedratkas. Hy is beskikbaar met ’n baklengte van 6,2 of 7,2 meter.

Dink net hoe sal hierdie stewige drietonner op jou plaas lyk! Die 7.130 FL het ’n turboaanjaer en tussenverkoeler en ’n enjin van 4,752 liter wat 96 kW teen 2 500 opm en 390 Nm teen 1 400 tot 1 600 opm lewer. Die totale lengte van die kajuit en onderstel is 6 932 mm. FAW-trokke het geen elektroniese tierlantyntjies wat jou in die steek kan laat nie, maar hulle is sterk, stewig en netjies afgewerk.

D

ie uitdagende boerderybedryf van SuidAfrika het geen plek vir sissietjie-boere of sissietjietoerusting nie. Dit geld ook vir vragmotors wat hulle man onder swaar vragte oor groot afstande op grondpaaie, gruispaaie en slaggatpaaie moet kan staan.

Suid-Afrika se landboubedryf stel spesiale eise aan ’n vragmotor. Dis hoekom al hoe meer boere die perfekte boerevragmotor kies: FAW. Een van die belangrikste oorwegings is die feit dat jy nie jou plaas hoef te verkoop om ’n FAW-vragmotor te bekostig nie. FAW word betroubaar, bekostigbaar en doeltreffend gemaak sonder fieterjasies en tierlantyntjies wat die prys onnodig opjaag.

Die afwesigheid van fênsie goetertjies sorg sommer ook dat FAW ’n betroubare staatmaker is wat jou nie langs die pad in die steek sal laat nie.

Dit verseker ook dat versiening en onderhoud altyd maklik en bekostigbaar bly Nogtans het elke FAW presies alles wat nodig is om doeltreffend en veilig en betroubaar ProAgri 113 - Junie / June 2009

te kan werk. Net die beste tegnologie en materiaal word gebruik om vir die FAW-eienaar jare en jare se eerlike, betroubare diens te verseker.

FAW-vragmotors se gedugte en bewese FAW- en Steyerenjins is die toonbeeld van onwrikbare betroubaarheid, wat FAW die gewilde keuse maak in verafgeleë gebiede van Angola, Tanzanië, Botswana, Namibië en alle nabye buurlande waar net die taaiste trokke oorleef.

Vir die boer bied FAW meer as ’n eersteklas vragmotor – hy bied jou ’n werkbare, betroubare, bekostigbare vervoeroplossing sonder swets of sukkel. Professionele handelaars regoor die land en in al die buurstate staan reg om ’n 24/7-ondersteuningsdiens te bied.

Elke handelaar hou ’n voorgeskrewe reeks onderdele in voorraad en as hy jou dalk nie kan help nie, is daar R40-miljoen se onderdele by FAW se aanleg in Spartan.

Met FAW sal jy nooit hulpeloos langs die pad bly staan nie, verseker die besturende direkteur, Richard Leiter persoonlik.

Elke FAW-vragmotor het ’n waarborg van 12 maande of 100 000 km en daar is ’n grootte met ’n bakwerk spesiaal vir jou behoeftes.

Kyk net: Die 7.130 FL is ’n stewige drietontrok met ’n turbo-aanjaer en tussenverkoeler. Sy enjin van 4,752 liter lewer 96 kW teen 2 500 opm en 390 Nm teen 1 400 tot 1 600 opm. Sy kajuit en onderstel is altesaam 6 932 mm lank.

Die 9.130 FL is ’n viertonner met dieselfde enjin en vyfspoedratkas as die drietonner.

Sy kajuit en onderstel is 7 300 mm lank. Hierdie trokke is ideaal vir die boer wat ’n paar beeste op ’n slag wil vervoer.

Die 9.140 FL is ’n 4,5-tonner met ’n 104 kW-enjin, ’n sesgangratkas en twee dieseltenks wat elk 150 liter hou.

Die bulperd waarmee die boer met vertroue ’n groot vrag vee of produkte kan vervoer, is die 14-tonner 28.280 FL met sy dubbelagteras. Hierdie staatmaker met sy Steyer-enjin van 9,726 liter met interverkoelde turbo-aanjaer skop ’n gedugte 208 kW teen 2 300 opm en 1 050 Nm teen 1 400 opm uit en kan ook ’n wa sleep met tien ton daarop.

Sy 9-spoedratkas se perfekte strekke sorg dat jy krag vir elke spoed en geleentheid het en met sy kragsteunstuur en ergonomies ontwerpte kajuit is bestuur pure plesier.

Sy dubbelkring-lugremme sorg dat jy veilig kan stop as dit nodig is, sy 300liter dieseltenk bring jou ver voordat jy hoef vol te maak en sy stewige onderstel en betroubare veerstelsel sorg dat hy sy vrag soos ’n man dra sonder om die bestuurder moeg te maak.

Moenie langer sukkel met duur, onekonomiese flentervervoer nie. Sluit aan by die wenspan. Praat met Eugene van der Berg by 082-4962825 of eugene@fawsa.com of besoek www.fawtrucks. co.za.

Besoekers aan Nampo staan telkens verstom as hulle sien hoeveel waarde FAW vir hoe min geld bied, sê Eugene.

17

Staalmeester se baalkerwers, kuilvoervoerders en strooistrooiers:

Bespaar arbeid, tyd, voer en geld

’n

Ordentlike baal is ferm en stewig saamgepers. Dit maak dat hy makliker hanteer, langer hou en minder mors.

Maar wanneer jy daardie baal wil gebruik hetsy vir voer, beddegoed of grondbedekking in aarbeilande, wil jy hom graag eweredig los en fyn hê. Dit geld vir hooi-, strooi- en kuilvoerbale.

Wanneer jy Staalmeester se Teagle Tomahawk-baalkerwers gebruik, bespaar jy tyd, voer, arbeid en geld.

Die Teagle Tomahawk 8080SC-D Dual Chop en sy boetie, die 808SC-D Dual Chop is veelsydige knape wat onmiddellik verstel kan word om strooi òf kort òf lank te kap. As jy die strooi glad nie wil kap nie, maar net die baal wil ontstrengel en die materiaal wil uitblaas na waar dit nodig is, laat jy twee hidrouliese silinders bloot die messe en skutplaat terugtrek.

Wil jy die strooi fyner kap, stel jy dit weer nader en die skutplaat sal sorg dat elke deeltjie wat te groot is vir

die sif terugkom om tot sy gewenste grootte teruggesny te word.

Beddegoedstrooi wat met een van dié kerwers gekap en gestrooi word is egaliger versprei, sorg vir beter vogopname en hou diere skoner en gesonder. Boonop is tot 30% minder strooi nodig om dieselfde werk beter te doen.

Boonop spaar jy die mannekrag vir wie dit ’n reuse taak sou wees om die beddegoed met gaffels oop te sprei.

Die 8080 hanteer vierkantige bale van enige grootte, “Big Pack” bale ingesluit, of twee ronde bale van 1,5 meter in deursnit. Hy is ’n sleepmodel.

Sy kleinboetie, die 808, is reg vir die meeste vierkantige bale of ronde bale van tot 1,5 meter in deursnit. Hy word aan die driepunthyser gemonteer om hom beweegliker in klein ruimtes te maak.

As jou trekker te klein is, kan jy tolwiele aanbring.

Om bale op te laai is kinderspeletjies. Die baalkerwer se

Die Teagle Tomahawk-kuilvoervoerder se voertempo word gereël deur die toevoerdrom se helling met ’n hidrouliese boonste driepuntskakel (toplink) te verstel. pens word met twee hidrouliese silinders laat sak en sy agterklap slaan plat. Jy stoot bloot agteruit en daar is jou baal gelaai!

Daarna voer ’n kettingvoerder die baal na die kerwer wat hom presies na jou behoefte kerf voordat die materiaal deur die geut uitgeblaas word na presies waar jy dit wil hê.

Die geut kan 280 grade draai, tot 20 meter ver blaas en word, soos alles anders, uit die gerief van die trekkeroperateur se sitplek beheer.

Gesogte kenmerke van dié twee modelle is: • Die swaar rotor bou momentum op om egalige werking te verseker en die las op die trekker en oordragstelsel te verlig.

• Die tweespoedratkas stel jou in staat om materiaal ver of naby ewe deeglik en noukeurig te blaas.

• Die hele aandryfstelsel word deur koppelaars en breekpenne beskerm.

Staalmeester se Teagle Tomohawk-baalkerwers bespaar die boer tyd, arbeid, materiaal en geld.

18

• Die kerwer se vloer is heeltemal toe sodat geen halm beland waar jy hom

nie wil hê nie. Alle materiaal wat in die pens beland gaan terug baalkamer toe.

• Dit is maklik om die masjien te onderhou en hy is sterk en stewig genoeg om die boer baie jare te dien.

Staalmeester bied ook die Teagle Tomohawk 4040, 5050 en 6060 kuilvoervoerder en strooistrooier, waarmee kuilvoer maklik, vinnig en sonder vermorsing opgedien kan word en wat ook gebruik kan word om vrugte, groente, knolgewasse soos rape of Sjinese radyse en strooi te kerf.

Fyner kuilvoer verseker ’n hoër inname en die masjien se ses lemme maak hulleself skoon sodat jy nooit ’n oponthoud beleef nie.

Die Teagle Tomahawk 404, 505 en 606 baalkerwers kan enige baal van enige vorm kerf so grof of fyn as wat jy wil en die materiaal sonder vermorsing plaas waar jy dit wil hê.

Vir meer inligting oor Staalmeester se baalkerwers en ander toerusting, skakel 018-431-0693 of besoek www.staalmeester. co.za.

ProAgri 113 - Junie / June 2009

Besige boere reken op GC Tillage se tapkarre

’n

Onverbiddelike reël geld vir die uitgebreide Truter Boerdery tussen Delmas en Ogies op die Hoëveld: Elke masjien moet sy plek vol staan en presteer anders is hy nie welkom op die plaas nie.

Dit geld ook vir tapkarre, want in dié boerdery moet elke tapkar elke jaar 10 000 ton mielies aanry, en dan is daar nog die koringoes wat wag...

Dis hoekom die boerdery nie tyd en geld mors met substandaard tapkarre nie – hulle gebruik GC Tillage se stoere, stewige Jan-tapkarre van sterk staal.

Christie Truter, wat die boerdery saam met sy broer, hulle twee seuns en hulle pa behartig, verkies Jan-tapkarre omdat hulle

eenvoudig en baie prakties gebou is. Daar is geen tierlantyntjies nie – hulle doen hulle werk en bied die boer waarde vir geld.

Diens is vir Christie van die uiterste belang en daarmee loop GC Tillage se mense los voor. As jy hulle nodig het reageer hulle onmiddellik en hulle rus nie voordat die probleem opgelos is nie. Jy kan hulle produkte met vertroue koop.

Die Brasiliane wat die Janreeks vervaardig kom ook dikwels plaas toe om te kom kyk hoe hulle produkte hier werk. Dit help hulle om selfs nog beter produkte te vervaardig. So het hulle die ratkasprobleme wat die ouer modelle gehad het uitgestryk. Hulle luister na die boer, sê Christie.

Die Truters is ewe ingenome met hulle Jan-

Taai, sterk, betroubaar en sonder tierlantyntjies – dit is GC Tillage se Jan-tapkar wat strooptyd vir Truter Boerdery pure plesier maak. presisiekunsmisstrooiers met poli-etileentenks, wat hulle vir vooraf toediening van stikstof gebruik.

As jy ook sonder sukkel wil boer met GC Tillage se wye reeks werktuie vir die wenboer, praat met Lane

Reynolds by 082-6522501 of Maré Potgieter by 082-959-0044, e-pos lanereynolds@gctillage. co.za of besoek www. gctillage.co.za. GC Tillage se produkte word deur Afgri en Senwes versprei.

��������� ����� ����

� � ���� ������ ������� ���� ������ ����� � � ��������� ���� ���� ���� ���� �������� � � �������� ������� ������������ ������� �� � � ��� ������� �� ���������������� ������ �� � � ���������� ���� ������������ ������ �����

��������� ���

� � ������ ������� ���� ��� ��� � � ������������ ����� � � �������� ������ �

�������������� ����������������� ����� ���� ���� ���� ���� ���� ���� ���� ���� ������� �������������������

� � � � ������ ��� ��� �� ������ � � ����� ������� ������� � � � � ��������� ������� �� � � ��� ������ ������ �� ���������������� � � � � � ��� ���� ��� ������������� ������ � � ���������� ���� �������� � � � ���� ������ �����

����

������ �� ����� ����

���������� �����

����

����������

������

��������� ���� ���������� ������������� ������������ ����������������������

���� �� ������� ��������� ��� ������������������� ���� �� ���� ��������

��� ��� ���������� ������� ������� ���� ���� �������������� ������� ��� ���� �������������� ����������� ������ ������ ��������

���� ����� ��������

�����������������������

������ ��������������������� ��� ������������������������� � ��� ������������������� ��� ������� ������������

�

��������������������

���� ������ ��������

������� ���� ���� ��������� �����

��� ������ ������ �������

��������� �������������������� ��������� ���� ��� �������� ������

������ ������ �����

������� ������������ ��� ������ ������ ��� ����

����� ���������������� ��� ����� ��������� ��������� �����

������ ������ ����� ����������� ��� �������� ����� ��� �����

����� ������� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � ��������� ����� ������ � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � ������� ������ ���� ���� ���� � � � � � � ���� ���� ����� � � � �������� ������� ����� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � ���������� ������� �������� � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � �������� ����� ���� ���� ���� � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � ���� ���� ����� ���� ���� � � � � � � � � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � � ������� ����� ��������� � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � �������� ����� ������ ����� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ���� ���� ����� � � � ���� ���� ���� ������� ���������� � ���� ���� ���� � � � � ������ ����

ras kinko

������ ������� � ������������

����������� ������� ��� ������ ����

������ ����� ������������� �� ������������

����

��� ��� ������� �������� ������������

������ ������ ����� �������

��� ���� ����

��� ������ ������� ������� ������� ���� ������� ��� ���� �� ���

����

���� ����������������

������

������� ��������� ������������� ��� ����

���������

����������������������� ��������

��������� �����

������ �� ����� ����

�

Beefmasterbulle bewys hulle waarde Annemarie Joubert

Nasionale Beefmaster veiling Parys, 15 Julie 2009

merk van die Suid-Afrikaanse Beefmaster moet dra, naamlik “B”. (

eienskappe wat Tom Laseter met die ontwikkeling van die ras in Amerika neergelê het, naamlik: vrugbaarheid, gehardheid, groeivermoë, melkproduksie, bouvorm en temperament.

Die brandmerk moet en mag slegs op ’n bul aangebring word wat aan die volgende vereistes voldoen.

Maar die Beefmaster is egter nie net ’n ras waarmee telers speel nie. Dit voldoen aan die hoë vereistes van kommersiële beesboere wat die basterkrag van kruisteelt benut.

(

(

D

(

• Die teler van die bul moet ’n lid van die Genootskap wees.

• Die bul moes binne 100 ie groot “B” staan dae na geboorte by Stamvir Beste Beefmasboek aangemeld gewees ter Beesvleis. Die het en moet die kalf wees ontwikkeling van die Beefvan ’n geregistreerde BeefDie boere weet wat hulle wil masterras in Suid-Afrika het masterkoei en die seun van hê, want daar is ’n magdom nou so ver gevorder dat die ’n geregistreerde BeefBeefmasterbulle wat verkoop van kennis en ondervinding in masterbul of veelvuldige elkeen van die boere se teelword elkeen die merk van groep van geregistreerde programme opgesluit.

Enige sukses moet dra.

Beefmasterbulle. (In die beesboer kan met gemoedslaaste geval kan die bul rus slaap wanneer BeefmasDie brandmerk, “B”, of soos slegs as ’n aanhangsel Bterbulle die werk op die plaas dit onder die telers bekend dier geregistreer word.) in die teeltroppe doen. staan, “Rocking B”, beteken • Die bul moet prestasiegedat daardie bul aan die toets wees met ’n minimum Die Beefmaster is by uitstek strengste vereistes van die indeks van 90 op speenBeefmastertelersgenootskap ’n moederlynras, maar staan ouderdom, (dit is verpligbaie sterk in enige kruisteelvoldoen. tend), minimum indeks van program met die besondere 90 op jaaroud en minivoordeel dat die vervangMet ’n ras wat so vinnig mum indeks van 90 op 18 ingsverse die bestaande groei, is dit nodig om streng maande, waarvan een van beheer te handhaaf. Die getal koeikudde in baie opsigte die laaste twee wegings verbeter. telers het in die laaste drie verpligtend is. Die bul kan jaar feitlik verdubbel: Van 56 ook Fase D of C getoets Die verhoging in speenmassa aan die einde van 2006 tot wees, wat opsioneel is. van die kalwers verseker ’n 100 teen Mei 2009. beter inkomste wat gemaklik • Die bul moet deur ’n bevoegde keurder van die Die getal geregistreerde vrou- vergoed vir die koste van Beefmastergenootskap op like diere het in dieselfde tyd- die bulle. Met goeie bestuur die minimum ouderdom verbeter die hoër speenmasperk van 18 265 tot 27 326 van 18 maande gekeur sa van die verse die kanse aangegroei en die manlike word. Indien die dier aan dat die verse op ’n vroeër diere van 5 588 tot 8 512. die minimum rasstanouderdom suksesvol gepaar daarde voldoen, kan die Dit beteken dat die Beefmas- kan word. brandmerk “B” aan die ter die vinnigste groeiende regterkant agter die blad ras in Suid-Afrika geword het. As gevolg van die gehardheid teen die rug aangebring van die ras word daardie Daar is goeie rede daarword. voordeel behou en met goeie voor: Die Suid-Afrikaanse weiding en die regte lekaanBeefmaster word geteel en vulling kan die verse weer geselekteer om optimaal in binne die verloop van die al die klimaatstoestande van Suidelike Afrika te produseer. dekseisoen beset raak.

Elke opregte Beefmaster is die produk van toegewyde telers se seleksie en prestasietoetsing met die klem op funksionele doeltreffendheid.

Die riglyne wat gebruik word is steeds die ses onmisbare �

Hierdie brandmerk dien dan as waarborg van die Genootskap en die teler dat die bul geregistreer, prestasiegetoets en goedgekeur is.

Indien iets gebeur dat die bul later nie meer geskik is om verkoop te word nie, word hy geslag.

Die president van die Beefmasterstelersgenootskap, Hans Coetzee, sê: “Die kopers van Beefmasterbulle is ons kliënte en ons wil hulle ook beskerm. Dit staan elke koper van ’n Beefmasterbul vry om te vra vir die sertifikaat van die bul, die prestasietoetsdata en of die bul gekeur is. Vra ook waar is sy handelsmerk as hy nie gebrand is nie. Verantwoordelike telers brand hulle diere duidelik met die “Rocking B”, hulle kuddekenmerk en die bul se nommer, of tatoëer die bulle voordat hulle verkoop word.”

Die vertroue in die Beefmasterras en die Genootskap kan hierin gesien word. Moenie te lank wag om die regte besluit te neem nie: die Beefmaster sal u op die winspad plaas.

Kontak Helga Prinsloo van die Beefmaster-kantoor by Posbus 1977, Parys, 9585; tel/faks 086-111-3144; beefmastersa@telkomsa. net of besoek www. beefmastersa.co.za of praat regstreeks met die president, Hans Coetzee, by 083-259-2503.

Om te verseker dat meer kommersiële boere dié voordele met vertroue kan benut, het die Beefmastersgenootskap besluit dat elke opregte Beefmasterbul wat verkoop word, die handels��������������������

���� ������ ��������

Bobaas by veldbultoetse:

Die veld is die Braford se kos

’n

Doeltreffende fabriek wat veldgras na goeie, gesonde, smaaklike beesvleis omskakel – dit is die Braford volgens die prestasies wat dié ras in indringende toetse by die Oos-Vrystaat Veldbulklub aanteken.

Veldbul SA (VBSA) glo dat beesvleis net volhoubaar van die veld af geproduseer kan word. ’n Herkouer is immers geskape met ’n verteringstelsel wat gras en ander benutbare ruvoer na benutbare produkte soos vleis, wol en melk omskakel. Dis ’n unieke fabriek wat die mens tot sy voordeel moet benut.

Oos-Vrystaat Veldbulklub is in 1986 gestig met die doel om veldaangepaste en prestasiegemete bulle aan die bedryf te voorsien.

Sedertdien is duisende bulle van regoor die land se prestasie op die veld gemeet.

In 2001 is Veldbul Suidelike Afrika (VBSA) gestig om die toetsprosedures van die bestaande veldbulklubs te koördineer.

VBSA beywer hom om deur middel van sinvolle toetsing onder sy beskerming soveel as moontlik veldaangepaste bulle te identifiseer en aan die bedryf beskikbaar te stel om beesvleis kostedoeltreffend van die veld af te produseer in mededinging met ander vleisbedrywe.

Daarmee verseker VBSA dat die naam, “veldbul” sekere getoetste en bewese hoedanighede verseker en nie ’n ongegronde verkoopstruuk is nie.

VBSA het ook hulle brandmerk as ’n handelsmerk geregistreer. Net ’n bul wat in ’n veldtoets bewys dat hy aan al die vereistes voldoen ������ �� ����� ����

en deur sy telersgenootskap goedgekeur word, kan daarmee gebrand en as ’n regte veldbul verkoop word.

Volgens dr Hannes Dreyer van LDO Dienste in Vrede en ’n stigterslid van VBSA, is daar drie redes waarom bulle op die veld getoets word: aanpasbaarheid, vrugbaarheid en groei op die veld.

Aanpasbaarheid Aanpasbaarheid beteken die vermoë van diere om in die gebied waarmee met hulle geboer word te oorleef, te reproduseer en te produseer.

Vrugbaarheid Vrugbaarheid van bulle word deur hoë-energierantsoene (kragvoer) beperk. ’n Herkouer wat terwyl hy jonk is te veel kragvoer kry, se voormaag ontwikkel nie na wense nie. Daarom pas intensief gevoerde bulle nie maklik op die veld aan nie en moet dikwels na net een dekseisoen uitgeskot word.

Kragvoerrantsoene kan tot ’n kilogram vet in die nek van ’n bul se skrotum laat aanpak. Dit beïnvloed die temperatuurregulering van die skrotum en dié bulle is òf onvrugbaar òf laag vrugbaar.

As die dier later maerder word, is die vet in die skrotum die laaste vet wat verdwyn – en soms verdwyn dit glad nie.

massa van die groep diere wat vergelyk word nie noemenswaardig verskil nie. As dit verskil, vertoon die groter diere beter.

Voeromsetverhouding is die belangrikste kriterium en bemoontlik ’n betroubare vergelyking tussen diere van verskillende groottes.

In intensiewe toestande is dit maklik om te meet presies hoeveel elke dier vreet, maar in ekstensiewe toestande is dit nie so maklik om te bepaal hoeveel gras ’n dier inneem nie.

Maar daar is ’n oplossing: Kleiber het in 1975 aangetoon dat alle metaboliese funksies van ’n dier, ook voerinname, regstreeks in verhouding tot die metaboliese massa-ekwivalent (MME) staan. MME is (massa)0,75.

Om VVO te bereken word aangeneem dat ’n dier in

veldtoestande sowat 12% van sy MME per dag inneem. As die GDT bekend is, kan die VVO dus bereken word, selfs al verskil die liggaamsgrootte en massa van die diere. Geen dier word dus as gevolg van sy liggaamsgrootte bevoordeel of benadeel nie en VVO kan selfs gebruik word om interrasvergelykings te maak.

Oos-Vrystaat Veldbulklub neem bulle in Julie in, die toets begin in Augustus en eindig aan die begin van April. Gedurende die wintergedeelte van die toets kry die bulle ruvoer met ’n goeie proteïenlek en in die somer loop hulle op die veld met ’n sout-/fosfaataanvulling.

Sedert die eerste Brafordbulle in 2001by die Oos Vrystaat Veldbulklub ingeneem is, het Braford unieke prestasies aangeteken. Met die eerste inname is die Braford-teler, mnr Walter Thiele, as beste teler aangewys. Met die tweede inname is ’n Braford van dr Johan Meaker as beste bul aangewys.

Kontak Welma Steyn

by SA Braford Beestelersgenootskap, 051-448-0603.

Die Brafords se groei in veldtoestande is aanskoulik, soos Tabel 1 aantoon.

Jaar 01/02 02/03 03/04 04/05 05/06 06/07 07/08 08/09

GDT(t) 626 626 654 663 752 664 685 775

Variasie 455 – 789 523 – 753 508 – 911 498 – 865 457 – 990 516 – 751 582 – 873 599 – 1 078

GDT(s) Variasie 942 948 963 919 705 759 962

705 – 1 154 743 – 1 196 737 – 1 218 919 – 1 095 357 – 982 577 – 1 010 730 – 1 180

Groei op die veld Verskillende gene is verantwoordelik vir groei in intensiewe en groei in ekstensiewe omstandighede.

Daarom sal ’n bul wat intensiewe toestande presteer nie noodwendig die paal haal in ekstensiewe toestande nie.

Veldvoeromset (VVO) Gemiddelde daaglikste toename (GDT) is ’n betroubare kriterium vir groei as die �

Boere reken op Buffel – die bobaas brandblusser

’n

Benoude tyd van vrees vir verliese van veld en vee – dit is die winter vir die boer wat nie ’n Buffel-vuurvegter het om veldbrande veilig, flink, betroubaar en doeltreffend te bestry nie.

In ons land het veldbrande toenemend die gewoonte om op die snaaksste plekke en tye uit te breek en mannekrag vir brandbestryding is altyd ’n probleem.

Maar met die Buffel is brandbestryding kinderspeletjies.

Kyk net: Jou Buffel-vuurvegter pas knus agter op ’n bakkie, maar jy kan hom ook sommer klaar op ’n stewige sleepwa gemonteer aanskaf sodat hy immer regstaan vir

aksie – dis net vir aanhaak en daar gaan jy.

Hy vat 650 liter water in sy stewige tenk met sy sterk, son- en weerbestande wande. Die tenk is boonop binne met ’n swart plastieklaag uitgevoer sodat daar nie alge kan groei wat op ’n kritieke oomblik jou pype of spuitstukke kan verstop nie.

Boonop is die tenk se bodem so ontwerp dat die water se skommeling nie die voertuig se hantering aantas nie. Dit beteken jy kan maar laat waai op pad brand toe.

Met die 650 liter kan jy meer as ’n uur vuur bestry voor volmaaktyd. Die Buffel se groot toevoergat verseker dat jy ’n dik, dik

Die Buffel is veldbrande se tier: beweeglik, betroubaar en doeltreffend. pyp kan gebruik om hom gou vol te maak en gou terug by die vuur te wees.

Die Buffel se spuitpyp is 20 meter lank sodat jy ver genoeg van die vuur af kan stilhou sonder om doeltreffendheid in te boet.

Oor die betroubaarheid van die Honda GX160-vierslagpetrolenjin hoef niemand uit te wei nie – almal weet dat dit die enjin is wat die standaard stel, en so ook die Sanchin-suierpomp wat geen gelyke ken nie.

Die pomp gee ’n hoë druk, maar gebruik minder water.

Hy verplaas die suurstof op die punt waar die water

����� ���������������

spuit sodat die vlamme vrek. Die fyn watersproei verseker dat die vuur nie weer opspring nie.

Die Buffel word deur Midmacor vervaardig en deur ’n landwye handelaarsnetwerk gerugsteun sodat diens en onderdele nooit ’n probleem is nie.

Buffel het ook medium- en laedruk vuurvegters, maar vir grasbrande is Buffel die beste.

Vir meer inligting oor Midmacor se vuurvegters, praat met Alwyn Coetsee van Midmacor by 083-271-4951 of Adriaan Booyens by 076-5228556.

���� ����� ����������� ������� ���� �������� ��� � ����� ���������������������

���� ���� �������� ���������������� ���� ������ ��� ��� ����� ���������� �������� ��� ����� ���� ����������� ������������� ����������� ���������� ���� ���� ���������������� ����� �������� ���� �������� ��� ����������� ��������������� ���� ������� ������� ����������� ����� ������� ����������� ���������� ����������� ��� ���� ������� ���� ��������������� ������ ���� ��� ������������ ���� ������������� ������� ���� ��������� ���� ��������� ���� ���� ����� ����� ��������� ����� �������� ���� ���� �������� ���� ���� �������� ���������������� ���� ���� ���������������� ���� ���� �������� ����� ��� ������� ������� ������ ��� ����� ���������� ���� ������ ���� ���� ���������������� ��� ������ ������ ���� ���� ��������������� ���������������� ������� ���������� ��� ��� ���� ���� ������� ��� ���� ����� ������� ��� ��������� ������ ����� ������������� �� �� ������� �������� ������������� � �� ������������ �������� �������� ��������� ���������������������� ������� ���� ������ ���� �� ������������ ����� �������

��

��������������������

���� ������ ��������

�

���� ����� ������������ ���������� ��� ���� ��������� ������������

������� ���� ������� ����������� ����������

� �������� ���� �������� ��� ����� ����� ��������

������ �� ����� �����

��

Filterdienste 30 jaar: “Ons klante maak ons” Annemarie Joubert

O

p ’n plattelandse dorp soos Bethal leef ’n landbouonderneming saam met sy boere. Daar is goeie jare en slegte jare, maar soos ’n familie op ’n plaas saamstaan, so kan ’n goed gewortelde familiesaak die soet en die bitter verteer.

Filterdienste is 30 jaar gelede deur Jan van Vreden begin. Daar was ’n paar veranderinge, maar die hart van die saak het dieselfde gebly. Filterdienste is daar om die boere in die omgewing te dien.

Vandag is die drie Van Vreden-broers in beheer van sake.

Filterdienste is die enigste Massey Ferguson-handelaar op die dorp, maar dit is nie die enigste produk op die verkoopsvloer nie.

Boere weet al dat hulle daar kan aanklop vir Kongskilde, Landini, Geringhoff, Hardispuite en ’n verskeidenheid ander produkte.

“As ons dit nie het nie, bestel ons dit,” sê Cecile van Vreden. Sy is getroud met Martin, wat in beheer van die werkswinkel is.

��

Enige herstel- of nasorgdiens is vir die mense van Filterdienste net so belangrik soos die aanvanklike verkoopdiens. Dit is geen wonder dat dié plaaslike onderneming in 1998 Massey Ferguson se Handelaar van die Jaar was nie.

“En, o ja,” sê Cecile, “ons is nou al die laaste vier jaar Kongskilde se nasionale handelaar van die jaar.” Dit beteken dat Hendri van Vreden nou ook al vir die afgelope paar jaar verkoopsman van die jaar was.

In die mieliewêreld rondom Bethal is daar waarskynlik nie meer ’n boer oor wat

nog twyfel dat Kongskilde aan sy behoeftes voldoen nie.

Nog ’n welkome pluspunt van Filterdienste is die afdeling vir gebruikte onderdele. Abri (nog ’n Van Vreden-broer) meen daar is geen rede waarom ’n boer halfpad om die wêreld na ’n onderdeel van ’n trekker moet gaan soek as dit ploeg- of planttyd is nie.

Die kans is baie goed dat die regte onderdeel teen die beste prys by Filterdienste beskikbaar is. Natuurlik is hulle ook altyd byderhand om te help as daai ring of plaat net nie behoorlik wil inpas nie.

dit is ’n ordentlike stroper.

Soms ontbreek die kapitaal egter om die stroopwerk maklik en vinnig te maak en dit is dié leemte wat Filterdienste raakgesien het.

Die maatskappy kan nou gekontrakteer word om te stroop en dit sluit in: drywer en masjien. Filterdienste se stropers is alreeds lekker bedrywig, maar boere kan hulle gerus nog kontak om die stroopwerk met lekkerkry klaar te kry – soos Langenhoven sou sê.

Die onderdele is nie beperk tot Massey Ferguson nie.

Kom klop gerus aan vir ’n verskeidenheid onderdele vir planters, spuite en stropers.

So wat maak Filterdienste anders? “Wel, ons pryse is mededingend,” sê Cecile, “ons diens is vriendelik, ons nasorg is goed, maar eintlik is dit ons lojale klante wat al soveel jare met ons sake doen, wat die verskil maak. Ons kan hulle mos nooit in die steek laat nie...”

Geen landboumaatskappy kan egter oorleef sonder nuwe uitdagings nie. Filterdienste het onlangs besluit om self sy hande in die grond in te steek (figuurlik gesproke). As dit Juniemaand is op die Hoëveld, is daar net een ding belangriker as ’n kaggelvuur en

Filterdienste is in Eeufeesstraat, Bethal. Skakel hulle by 017-647-5810 of 017-647-5911 of stuur ’n faks na 017-6474031. E-pos na abri@filterdienste.co.za, hendri@filterdienste.co.za en marthin@filterdienste. co.za ���� ������ ��������