ΚΕΡΑΣΙΑ Ποικιλίες, Υποκείμενα, Σχήματα Η ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε είναι μια Ελληνική εταιρεία που δραστηριοποιείται από το 1985 στην παραγωγή, έρευνα και διάθεση φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού υψηλής ποιότητας. Έχει μεγάλη συμβολή στην ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας και ιδιαίτερα στον αμπελοοινικό τομέα (ελληνικές και ξένες ποικιλίες αμπέλου) καθώς επίσης και στον τομέα των οπωροφόρων δένδρων. Χρησιμοποιώντας όλες τις σύγχρονες τεχνικές μέσω του εργαστηρίου ιστοκαλλιέργειας που διαθέτει, παράγει το σύνολο των υποκειμένων και ποικιλιών των οπωροφόρων δένδρων καθώς επίσης και των ακτινιδίων. Τα τελευταία χρόνια προχώρησε σε συνεργασία με μεγάλους ερευνητικούς και παραγωγικούς οίκους του εξωτερικού, που κατέχουν τα δικαιώματα νέων και δυναμικών ποικιλιών (C.R.P.V, VIVAI F. LII ZANZI, IPS) με στόχο την παραγωγή και διακίνηση στην Ελληνική αγορά των εγγυημένων αυτών ποικιλιών.
Στον τομέα της κερασιάς έχει σε αποκλειστικότητα 7 αυτογόνιμες ποικιλίες (Σειρά “Star”) από το Πανεπιστήμιο της Bologna μαζί με τον Ιταλικό οργανισμό C.R.P.V (CENTRO RICERCHE PRODUZIONI VEGETALI ). Ενώ από φέτος το καλοκαίρι θα έχει μια νέα σειρά από 5 νέες ποικιλίες κερασιάς του Πανεπιστημίου της Bologna. Πρόκειται για τη Σειρά “Sweet” (“Sweet Aryana”, “Sweet Gabriel”, “Sweet Lorenz”, “Sweet Saretta”, “Sweet Valina”).
Υποκείμενα: Τα υποκείμενα που χρησιμοποιούνται στην καλλιέργεια της κερασιάς είναι: • P. Μahaleb : είναι κατάλληλο για μέρη φτωχά, λιτά, ελαφριά, χαλικώδη, ασβεστούχα, αλλά καλά στραγγιζόμενα. Πολύ ευαίσθητο στην ασφυξία, και στο βακτήριο A. tumefanciens και σε πολλές άλλες ασθένειες του ριζικού συστήματος. Το ριζικό σύστημα είναι πυκνό με άριστη στήριξη και χωρίς παραφυάδες. Διαφέρει η ζωηρότητα ανάλογα με την προέλευση των σπόρων. • SL 64: κλωνική επιλογή του P. Mahaleb, προτιμάται περισσότερο από το P. Mahaleb, καθώς κρατάει όλα τα θετικά αλλά έχει 20% μικρότερη ζωηρότητα. Ομοιόμορφο φυτό, πολλαπλασιάζεται in vitro ή με μοσχεύματα, έχει μια άριστη συγγένεια με όλες τις ποικιλίες και μια πρώιμη είσοδο στην καρποφορία. Ιδανικό για επαναφύτευση (κουρασμένα εδάφη). Δεν είναι κατάλληλο για ανθεκτικά και βαριά εδάφη • Colt: διασταύρωση του P. avium & P. Pseudocerasus. Kλωνική επιλογή που έχει επιτευχθεί στο East
Η καλλιέργεια της κερασιάς τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος γιατί έχει πολύ καλές αποδόσεις. Για να το πετύχει αυτό βέβαια ο παραγωγός, πρέπει να κάνει σωστή επιλογή ποικιλίας, στο σωστό υποκείμενο και στο σωστό σύστημα. Εάν οι παραπάνω επιλογές γίνουν σωστά, τότε λοιπόν η Δενδροκομία μπορεί να αποτελέσει τον κύριο μοχλό ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας. Ας δούμε λοιπόν τα υποκείμενα πάνω στα οποία εμβολιάζονται οι περισσότερες ποικιλίες κερασιάς, τα συστήματα διαμόρφωσης και τις ποικιλίες που μόνο η ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε έχει το δικαίωμα παραγωγής και διακίνησης στην Ελλάδα, αλλά και όλα τα Βαλκάνια.
2
Malling, έχει επιφανειακό ριζικό σύστημα, καλή στήριξη των δέντρων, ανθεκτικό στο ασβέστιο, ανεκτικό στην φυτόφθορα, υψηλή αντοχή στην εξάντληση των εδαφών, είναι λίγο ανθεκτικό στην έλλειψη νερού και στο A. tumefaciens. Πρώιμο στην παραγωγή, καλύτερη παραγωγή σε σχέση με το άγριο, η ζωηρότητα του είναι 10-15% είναι κατώτερη ενώ σε εδάφη βαθιά και γόνιμα το ξεπερνά. • CAB 6P (P. cerasus ): Κλωνική επιλογή της Βυσσινιάς που έχει ζωηρότητα κατά 20% μικρότερη σε σχέση με το Άγριο. Κατάλληλο για διάφορους τύπους εδαφών ακόμα και βαριών. Βγάζει παραφυάδες και δίνει μέτρια στήριξη. Επιλέγεται για το καλύτερο παραγωγικό δυναμικό του σε σχέση με το Άγριο και το Colt δεν φαίνεται όμως να καθιερώνεται. • MAxMA 14: (P. mahaleb x P. avium): Επιλογή της Lyle Brooks του Oregon των Η.Π.Α. Χαρακτηρίζεται για την καλή συγγένεια με τις ποικιλίες, την έλλειψη παραφυάδων και την μεγάλη προσαρμοστικότητα στις διάφορες εδαφοκλιματικές συνθήκες. Είναι ανθεκτικό στο Βακτηριακό Καρκίνο, στην έλλειψη Σιδήρου (Fe) και έχει μικρότερη ζωηρότητα περίπου στα 2/3 σε σχέση με το Άγριο. Επίσης έχει πρώιμη είσοδο στην παραγωγή. • GISELA 5: Είναι Γερμανικής προέλευσης του πανεπιστημίου ‘’Giessen”. Υποκείμενο νάνο (50% πιο νάνο από το άγριο) που δίνει υψηλή καρποφορία με καλό μέγεθος καρπών. Συστήνεται σε εδάφη γόνιμα και αρδευόμενα. Απαιτείται διαφορά θερμοκρασίας μέρα με νύκτα γύρω στους 10°C. • GISELA 6: Είναι μέτριας ζωηρότητας υποκείμενο. Είναι 30% πιο νάνο από το άγριο. Ανθεκτικότερο στην έλλειψη υγρασίας σε σχέση με το Gisela 5. Μπαίνει γρήγορα στην καρποφορία. Είναι ιδανικό για ελαφρά
εδάφη ή βαριά εδάφη χωρίς δυνατότητα άρδευσης. • Piku 1: Προϊόν διασταύρωσης Prunus avium x (Prunus canescens x Prunus tomentosa). Πρόκειται για ένα νέο γερμανικό υποκείμενο, το οποίο δίνει 30-45% νανισμό σε σχέση με το άγριο. Αποδίδει καλά σε ελαφρά εδάφη χωρίς άρδευση και με πολύ καλά αποτελέσματα στο μέγεθος του καρπού. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δείχνουν ότι πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον υποκείμενο που σε αρκετές περιπτώσεις είναι προτιμότερο από το Gisela 6. • Piku 3: Προϊόν διασταύρωσης Prunus pseudocerasus x (Prunus canescens x Prunus incisa) Πρόκειται για ένα πολύ ζωηρό νέο υποκείμενο. Παράγει πάρα πολύ και για πολλά χρόνια. Δεν είναι απαραίτητη η άρδευση. • Piku 4: Προϊόν διασταύρωσης Prunus avium x Prunus Kursar. Νέο ημινάνο υποκείμενο (20-30% μειωμένη ανάπτυξη σε σχέση με το άγριο). Αποδίδει πολύ καλά σε στεγνά, φτωχά και αμμώδη εδάφη. • Τελευταία δοκιμάζονται και τα Gisela 12, Gisela 13, Gisela 17 καθώς και PHL-A, PHL-C
Τρόποι φύτευσης: Οι κερασιές φυτεύονται σε κύπελλο, χαμηλό κύπελλο, παλμέτα, κυπαρισσάκι (fusetto) και φέτος δοκιμάστηκε σε τρεις διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας και το σύστημα UFO
3
• Για το κύπελλο οι διαστάσεις φύτευσης είναι 5x6 – 6x6 m (28-33 δένδρα/στρέμμα). • Για το χαμηλό κύπελλο οι διαστάσεις φύτευσης είναι 4x5 – 4,5x5m (45-50 δένδρα/στρέμμα). • Για την παλμέτα οι διαστάσεις φύτευσης είναι 5x4 – 4x4m (50-62 δένδρα/στρέμμα). • Για το κυπαρισσάκι οι διαστάσεις φύτευσης είναι
Bologna. Πρώιμη πλούσια άνθηση. Ζωηρό δένδρο με έντονη πλάγια βλάστηση. Εποχή ωρίμανσης 10 με 12 ημέρες μετά την B. Burlat. Μέσο βάρος καρπού 12 με 13 gr.. Έχει μακρύ μίσχο και μέτριο πυρήνα. Πολύ μεγάλη παραγωγή. Η επιδερμίδα του καρπού είναι έντονα γυαλιστερή πορφυρή κόκκινη. Είναι πολύ γλυκιά (17 Brix) με πολύ ωραία γεύση. Είναι αυτογόνιμη και πολύ ανθεκτική στο “cracking”. Και αυτή αγαπάει τα χαμηλά υποκείμενα.
4x1,5 – 4x2m (125-165 δένδρα/στρέμμα). • Για το UFO οι διαστάσεις φύτευσης είναι 4x1,5 – 4x2m (125-165 δένδρα/στρέμμα). Τα τελευταία χρόνια προτιμάται το χαμηλό κύπελλο και το κυπαρισσάκι. Ο λόγος που χρησιμοποιούνται αυτά τα δύο σχήματα είναι ότι έχουμε χαμηλότερο κόστος καλλιέργειας, γρηγορότερη είσοδο στην παραγωγή (κυπαρισσάκι), καλύτερη ποιότητα καρπού. Ιδανικά υποκείμενα για πυκνά σχήματα (κυπαρισσάκι, χαμηλό κύπελλο) είναι το Maxma 14, Gisela 6, Piku 1, Piku 4. Στο εξωτερικό χρησιμοποιείται πάρα πολύ και το Gisela 5, κυρίως σε βορειότερα μέρη από την Ελλάδα. Στην Ελλάδα τα αποτελέσματα για το Gisela 5 δεν ήταν παρόμοια με αυτά των άλλων χωρών. Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και της νύκτας, στη διάρκεια του καλοκαιριού, είναι ένας αρνητικός παράγοντας.
Ποικιλίες: Sweat Early® – Panaro 1: Προϊόν διασταύρωσης B. Burlat x Sunburst στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Είναι η πιο πρώιμη ποικιλία της συγκεκριμένης σειράς. Ωριμάζει 2 με 4 ημέρες πριν από τη B. Burlat. Έχει μεσοπρώιμη πλούσια ανθοφορία και είναι αυτογόνιμη. Το μέγεθος του καρπού φτάνει τα 10 gr. (30 mm). Είναι ζωηρή ποικιλία και δίνει πολλά πλάγια κλαδιά. Έχει μεσαίο-μακρύ μίσχο και η επιδερμίδα της έχει ένα έντονο γυαλιστερό κόκκινο σκούρο χρώμα. Είναι ανθεκτική στη βροχή και δεν σχίζει όπως οι αντίστοιχες πρώιμες ποικιλίες. Για την εποχή της έχει πολύ ψηλά ζάχαρα>15° Brix και η οξύτητά της είναι γύρω στο 4 gr./l μαλικού οξέος (malic acid). Προτιμά τα ημινάνα υποκείμενα Piku 1 και Gisela 6 αλλά και υπό προϋποθέσεις το νάνο Gisela 5. Σε ζωηρά υποκείμενα όπως Maxma 14, Colt, Cab 6P καθυστερεί να μπει σε παραγωγή.
Blaze Star®: Διασταύρωση Lapins x Durone στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Ενδιάμεσης άνθησης. Η εποχή ωρίμανσης είναι 12 με 14 ημέρες μετά την B. Burlat. Ζωηρή ποικιλία. Μέσο μέγεθος καρπού 9 με 10 gr. Το χρώμα της επιδερμίδας είναι σκούρο κόκκινο. Ο καρπός έχει πολύ καλή γεύση και τα ζάχαρα του φτάνουν τα 16,5 Brix. Είναι αυτογόνιμη ποικιλία με πολύ καλη παραγωγή. Έχει μεγάλο μίσχο και μεσαίο πυρήνα. Ενδιάμεσης αντοχής στη μονίλια.
Early Star®- Panaro 2: Προϊόν διασταύρωσης B. Burlat x Stella στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Ωριμάζει 2 με 4 ημέρες μετά τη B. Burlat. Έχει μεσοπρώιμη ανθοφορία και είναι αυτογόνιμη. Το μέγεθος του καρπού φτάνει τα 12 gr. Είναι πολύ ζωηρή ποικιλία και θέλει «τσιμπήματα» για να δώσει πλάγια βλάστηση. Ο καρπός της έχει σκούρο κόκκινο χρώμα και εξαιρετική γεύση. Ο πυρήνας του καρπού είναι μεσαίος-μικρός. Για πρώιμη ποικιλία, είναι ανθεκτική στο σχίσιμο από τη βροχή και τη μονίλια. Τα ζάχαρα στον καρπό φτάνουν 16 Brix. Προτιμάει Gisela 5, Gisela 6 και Piku1 για υποκείμενα.
Black Star®: Προέκυψε από διασταύρωση Lapins x B Burlat στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Ποικιλία μεσαίας ζωηρότητας (Πλαγιόκλαδη). Αυτογόνιμη ποικιλία. Πολύ καλή παραγωγή. Ωριμάζει 16 με 18 ημέρες μετά τη B. Burlat. Μέγεθος καρπού 12 gr. Η επιδερμίδα είναι σκούρα γυαλιστερή κόκκινη. Η γεύση του καρπού είναι πολύ γλυκιά(>18 Brix). Ο μίσχος είναι μεσαίος προς μεγάλος και ο πυρήνας είναι και αυτός μεσαίου μεγέθους. Πολύ ανθεκτική στο “cracking”. Μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή ακόμα και σε ζωηρά υποκείμενα.
Grace Star®: Προέκυψε από την B. Burlat στο Πανεπιστήμιο της
4
Sweet Gabriel®:
Lala Star : ®
Προέκυψε από διασταύρωση της Lambert Compact x Lapins στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Είναι μεσαίαςόψιμης άνθησης ποικιλία, ενώ η εποχή ωρίμανσης είναι 22 με 24 ημέρες μετά τη B. Burlat. Μεγεθος καρπού 9 – 10 gr. Είναι πολύ παραγωγική ποικιλία. Η σάρκα είναι κόκκινη, η επιδερμίδα όμως είναι γυαλιστερή σκούρα κόκκινη. Ο μίσχος είναι μεσαίος και το κουκούτσι επίσης μεσαίο. Μπαίνει γρήγορα σε παραγωγή και είναι spur ποικιλία. Είναι και αυτή αυτογόνιμη ποικιλία.
Νέα μεσαία ποικιλία του Πανεπιστημίου της Bologna η οποία έχει δοκιμαστεί σε Gisela 6 και Colt από το 2007 έως και σήμερα. Μεγάλο μέγεθος καρπού 12gr. (Ποσοστό %>28 mm: 60,9), συμμετρικό καρδιόσχημο, έντονο κόκκινο χρώμα, ωριμάζει 11-14 μέρες μετά την Burlat, ομοιόμορφη παραγωγή και ανθεκτικό στο σχίσιμο. Το δένδρο είναι ζωηρό, με πλαγιόκλαδο χαρακτήρα, μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή και είναι πολύ παραγωγική ποικιλία. Πρώιμη ανθοφορία σταυροασυμβίβαστη (S1S4).
Big Star®:
Sweet Lorenz®:
Πρόκειται για την πιο καινούρια ποικιλία της σειράς Star. Προήλθε από διασταύρωση Lapins x Lapins στο Πανεπιστήμιο της Bologna. Είναι αυτογόνιμη ποικιλία και ωριμάζει 20-25 ημέρες μετά από τη Burlat . Έχει πολύ πλούσια ανθοφορία και ξεκινάει 1-2 ημέρες μετά την Burlat. Μεσαίας ζωηρότητας δένδρο, με ορθόκλαδη συμπεριφορά, αλλά και μερική πλάγια βλάστηση. Πολύ υψηλή και σταθερή παραγωγή, με μεγάλο μέγεθος καρπού (12 gr.). Η επιδερμίδα του έχει έντονο σκούρο κόκκινο χρώμα, ενώ έχει μακρύ μίσχο και μεσαίο-μικρό κουκούτσι. Ο καρπός είναι ανθεκτικός στο σχίσιμο. Τα ζάχαρα φτάνουν έως και 21 Brix, ενώ η οξύτητα 5,1 g/l malic acid. Προτεινόμενα υποκείμενα Piku 1, Piku 4, Gisela 6, Maxma 14.
Νέα μεσαία ποικιλία του Πανεπιστημίου της Bologna η οποία έχει δοκιμαστεί σε Gisela 6 και Colt από το 2007 έως και σήμερα. Μεγάλο μέγεθος καρπού 11,5gr. (Ποσοστό %>28 mm: 80), συμμετρικό καρδιόσχημο, έντονο σκούρο κόκκινο χρώμα, ωριμάζει 8-10 μέρες μετά την Burlat, εξαιρετική γεύση, ομοιόμορφη παραγωγή και μέτρια ανθεκτικό στο σχίσιμο. Το δένδρο είναι ζωηρό, με πλαγιόκλαδο χαρακτήρα, μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή και είναι πολύ παραγωγική ποικιλία. Πρώιμη ανθοφορία σταυροασυμβίβαστη (S3S4).
Νέα Σειρά “Sweet” Sweet Aryana®: Νέα πρώιμη ποικιλία του Πανεπιστημίου της Bologna η οποία έχει δοκιμαστεί σε Gisela 6 και Colt από το 2007 έως και σήμερα. Έχει μεγάλο μέγεθος καρπού 11gr. (Ποσοστό %>28 mm: 43,9). Χρώμα λαμπερό σκούρο κόκκινο. Μεσαίος μεγάλος μίσχος, ομοιόμορφη παραγωγή. Ωριμάζει 3-5 μέρες μετά την Burlat. Το δένδρο είναι ζωηρό, με πλαγιόκλαδο χαρακτήρα, μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή και είναι πολύ παραγωγική ποικιλία. Πρώιμη ανθοφορία σταυροασυμβίβαστη (S3S4).
5
Sweet Saretta®: Νέα όψιμη ποικιλία του Πανεπιστημίου της Bologna η οποία έχει δοκιμαστεί σε Gisela 6 και Colt από το 2007 έως και σήμερα. Πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού 12,5 gr. (Ποσοστό %>28 mm: 65,5), συμμετρικό καρδιόσχημο, σκούρο λαμπερό κόκκινο, γλυκό εύγευστο, ωριμάζει 20 – 24 μέρες μετά τη Burlat. Ομοιόμορφη υψηλή παραγωγή, ανθεκτικό στο σχίσιμο. Το δένδρο είναι ζωηρό, με πλαγιόκλαδο χαρακτήρα, μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή και είναι πολύ παραγωγική ποικιλία. Μεσαία ανθοφορία σταυροασυμβίβαστη (S3S4).
Sweet Valina®: Νέα μεσαία όψιμη ποικιλία του Πανεπιστημίου της Bologna η οποία έχει δοκιμαστεί σε Gisela 6 και Colt από το 2007 έως και σήμερα. Πολύ μεγάλο μέγεθος καρπού 13,9 gr. (Ποσοστό %>28 mm: 70,3), συμμετρικό καρδιόσχημο, σκούρο λαμπερό κόκκινο, γλυκό εύγευστο, ωριμάζει 15-18 μέρες μετά τη Burlat. Ομοιόμορφη υψηλή παραγωγή, ανθεκτικό στο σχίσιμο. Το δένδρο είναι ζωηρό, μπαίνει γρήγορα στην παραγωγή και είναι παραγωγική ποικιλία. Μεσαία ανθοφορία σταυροασυμβίβαστη (S3S4).
Οι παραπάνω ποικιλίες αποτελούν ίσως την πιο ολοκληρωμένη πρόταση για την καλλιέργεια της κερασιάς. Ο παραγωγός που θα επιλέξει κάποια από αυτές θα έχει πολλαπλά οφέλη. Η σειρά “Star” είναι αυτογόνιμη ενώ η σειρά “Sweet” παρόλο που δεν είναι αυτογόνιμη, έχει εξαιρετική παραγωγή. Είναι προστατευμένες ποικιλίες «πατενταρισμένες». Ο παραγωγός δηλαδή θα μπορεί να τις πουλάει με το όνομα τους και αυτό θα τον ξεχωρίζει από τους άλλους με τις κοινές ποικιλίες. Έχουν εξαιρετικό μέγεθος καρπού και σε σχέση με τις κλασικές ποικιλίες είναι πιο ανθεκτικές στο σχίσιμο. Είναι ευκαιρία τα επόμενα χρόνια με αυτές τις ποικιλίες άλλα και τα νέα πυκνά σχήματα να πάρουμε το μερίδιο της αγοράς που μας ανήκει στην Ευρώπη.
Άρης Κωνσταντινίδης Γεωπόνος ΒΙΤΡΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε
6