Dare to be different Grensverleggend innoveren en ondernemen op NHL Hogeschool
: l d o n o e h m c e s n e r g de o H n o L f , H l N iaa atie v c so inno n e
2
KENNIS EN BEDRIJF
Uitblinkers Tel alle oud NHL-studenten bij elkaar op en je vult met gemak een kleine stad of een voetbalstadion. Al die studenten leveren hun eigen, waardevolle bijdrage aan de maatschappij. Neem oud-NHL’ er Ömer Kaya, jonge ambtenaar van het jaar 2010: een mooi voorbeeld van iemand die boven het maaiveld uitsteekt. Vanaf zijn 22ste werkt hij als raadslid bij de gemeente Sneek. Zijn drang tot innoveren en zijn ondernemingszin zetten hem ertoe 2.0 toepassingen een plek binnen de overheid te geven. Omdat wij studenten als Ömer de kans willen geven om zich verder te ontwikkelen buiten hun opleiding, is er het Excellentieprogramma. Speciaal voor NHL-studenten die meer in hun mars hebben, die willen vernieuwen en ondernemen. Het Excellentieprogramma van de NHL geeft uitblinkers de mogelijkheid om, naast hun reguliere studie, hun talenten op het gebied van innoveren en ondernemen te trainen. Dit doen ze niet alleen binnen hun eigen vakgebied: juist de samenwerking met andere opleidingen maakt het Excellentieprogramma zo uniek. Samenwerken om verder te komen. Als hbo-afgestudeerde wordt het steeds belangrijker een bijdrage te leveren aan vernieuwingen en ontwikkelingen in de maatschappij. Het bedrijfsleven staat immers te springen om creatieve, nieuwsgierige en innovatieve starters. Studenten die willen uitblinken met het Excellentieprogramma worden beloond met een extra aantekening op hun diploma. Ik kan persoonlijk niet wachten om het eerste ‘Excellentiediploma’ uit te reiken. Hopelijk komen er in de toekomst alleen maar meer studenten bij die een schepje bovenop hun eigen studie willen doen. En staan bedrijven in de rij om met onze excellente studenten samen te werken. Want dat we veel creatieve en ondernemende studenten op de NHL hebben, bewijst dit magazine. Allemaal vernieuwende initiatieven vanuit het hart, bedoeld om de wereld een stukje beter te maken. Diane Keizer-Mastenbroek, College van Bestuur NHL Hogeschool
Colofon Concept en uitvoering Lotte Heyer
Opmaak en vormgeving
Myrthe Heuzinkveld, Gilbert Terpstra
Tekst
Jolanda Breur, Lotte Heyer
Eindredactie
Marketing & Communicatie NHL
Fotografie Henri Vos
Drukwerk
Zalsman B.V.
NHL Hogeschool Marketing & Communicatie 058 251 1735 mc@nhl.nl www.nhl.nl/kennisenbedrijf
KENNIS EN BEDRIJF
3
8
18
12
21
26
4
KENNIS EN BEDRIJF
Inhoudsopgave NHL uitblinkers
Het Excellentieprogramma op NHL Hogeschool
Baanbrekende innovatie op de NHL Projectpagina My Schools Network
Unity Express Europa united
Projectpagina Down tot Earth
ECOmunitypark Duurzaam ondernemen to the max
Projectpagina Mission Communications
De sociale eeuw Sociaal ondernemen is de hype voorbij
Ondernemende NHL’ers Interview met oud NHL-docent Martin Kuipers
Lectoraten en Kenniscentra NHL Hogeschool Slim en verantwoord incasseren Projectpagina Frisian Solar Challenge
Het Excellentieteam
6 8
11 12 17 18 20 21 26 28 29 30 31
Lees over verrassende projecten op pagina
11, 17, 20 en 30 KENNIS EN BEDRIJF
5
‘Het Excellentieprogramma is een kweekvijver voor talenten die hun steentje willen bijdragen aan de maatschappij.’
6
KENNIS EN BEDRIJF
NHL uitblinkers Talentvol, ondernemend, nieuwsgierig en gemotiveerd; studenten met deze eigenschappen krijgen de kans hun kwaliteiten verder te ontwikkelen in een speciaal onderwijsprogramma: het Excellentieprogramma van NHL Hogeschool. Het Excellentieprogramma richt zich niet op studenten met de hoogste cijfers, maar op studenten die met passie voor hun eigen vakgebied iets op gang willen brengen, binnen of buiten een organisatie.
Studeren op topniveau Margriet Kat, onderwijsconsultant van NHL Hogeschool en projectleider van het Excellentieprogramma: “Het Excellentieprogramma is een kweekvijver, een speeltuin voor talenten op het gebied van grensverleggende innovatie en ondernemen. Het programma wordt samen met studenten en externe partners vormgegeven. Het afgelopen half jaar hebben we een proef gedaan met een oriëntatieprogramma. Een groep van ongeveer twintig eerstejaarsstudenten heeft een training gehad om hun kwaliteiten en doelen te bepalen en ze hebben kennisgemaakt met de lectoraten van de NHL. Een groot deel van deze groep stroomt door naar het Excellentieprogramma.”
Hoe innoveren en ondernemen excellente studenten? “Ondernemen en innoveren zijn verschillende en toch samenhangende activiteiten”, zegt Margriet. “In beide gevallen onderzoek je een goed idee. Je werkt het uit en realiseert het. De excellente studenten doorlopen deze cyclus verschillende keren, voor echte opdrachtgevers. Dat zijn externe ondernemers of organisaties, maar ook onze lectoraten zelf.”
Wat zijn de voordelen? “Studenten die willen uitblinken in ondernemen en innoveren kunnen zich hierin binnen het
Excellentieprogramma ontwikkelen. Daarmee verdienen ze 30 extra studiepunten. Als ze het programma succesvol afronden, krijgen ze een certificaat bij hun diploma. Dat geeft ze een streepje voor bij een sollicitatie. Bedrijven en instellingen reageren enthousiast op het Excellentieprogramma. Ze wachten vol spanning op startende professionals, die interdisciplinair, sociaal, innovatief en ondernemend zijn.”
Met wie werken excellente studenten samen? “Onze talentvolle en ambitieuze studenten werken samen met verschillende organisaties in Friesland zoals de Vrijwilligerscentrale en een groot reclamebureau dat landelijk opereert. Ook maatschappelijke organisaties, gemeenten en bedrijven als banken en verzekeringsmaatschappijen zijn geïnteresseerd. Het Excellentieprogramma helpt de kloof te dichten tussen onderwijs, ondernemers, overheden en maatschappelijke organisaties.”
Eerstejaarsstudent European Studies Nick Buijs (21) greep de kans om zich buiten de reguliere lessen te ontwikkelen met beide handen aan. Hij rondde het oriëntatietraject succesvol af en begint nu met het Excellentieprogramma. “Ik hou van uitdagingen, vandaar. Bovendien wil ik me onderscheiden van andere studenten en het Excellentieprogramma geeft een extra vermelding op mijn diploma. Ik wil de concurrentie achter me laten wanneer ik naar een stage of baan zoek.”
NHL-student Eline: “Door leuke lectures en talentworkshops kom je achter je sterke eigenschappen. Die kun je in een afwisselend programma samen met andere studenten ontwikkelen. Voor je ideale toekomst!” KENNIS EN BEDRIJF
7
L de NH ken de bre op an ie Ba vat o in n
, den en u o h ier t te schol NHL fi n ; t t ere k da bindt ikkel d u r r w e twe mo ont rv s o al ne lkaa den ecten e r m j Ga digita met e euwa pro en e e r d n L e ij . op ee ldw ol in n and rop l vatie e r o o e no in we sch eze l vo de in illen e o g d o Ho Met uit ch ijden HL w s s e e . r zen g N ti h n a c e e het e ho s r s nd d ani ver eg wil enso en va t org ver d een. n gr orat me en o en h ere r g in r t r n lec ied ve ncu rki De enwe , inno kgeb n co k va ne e sam raktij nde k lin a p de besta e uitb e l. van aarm chaa d s En ereld w op 8
KENNIS EN BEDRIJF
“In elkaars specialisme rondneuzen naar inspirerende overeenkomsten of een frisse blik van een buitenstaander, dat levert nieuwe ideeën en onverwachte samenwerking op”, volgens Peter Joore van het lectoraat Open Innovatie. Als lector zoekt hij organisaties die buiten de grenzen van hun eigen vakgebied durven te kijken. “Denk aan bedrijven, kennisinstellingen en de overheid.” Maar ook binnen de NHL is Peter op zoek naar verrassende samenwerkingsverbanden tussen verschillende opleidingen. NHL Hogeschool startte het lectoraat Open Innovatie in 2008 omdat ze voor de troepen uit wil lopen op het gebied van transsectorale innovatie. “Vernieuwen draait tegenwoordig vooral om de combinatie van technische innovatie, zoals ICT en organisatorische innovatie, waarbij het bijvoorbeeld gaat om gedragsverandering van gebruikers”, vertelt Peter. “Maar mensen uit het maatschappelijke werkveld zoeken nauwelijks oplossingen in de techniek. Technici denken daarentegen vaak te
Illustratie: Amy Wu en Renate Boere
Uitblinken en concurreren op wereldschaal utopisch, in producten die functioneren onder ideale omstandigheden. Zonde, want de combinatie tussen techniek en het maatschappelijk werkveld is juist heel kansrijk. De NHL wil meer sectoroverschrijdend werken. Binnen én buiten de hogeschool. We zijn nu binnen het lectoraat ‘iHuman: Wonen Welzijn Digitaal’ bezig met serious gaming, games die ouderen fit en gezond houden. Studenten en docen-
ten van de opleiding Communication & Multimedia Design (CMD) en van het instituut Zorg & Welzijn werken mee aan dit onderzoek. Dit doen ze samen met een universiteit uit Japan. Deze activiteiten geven studenten, de regio Friesland en de rest van de wereld nieuwe mogelijkheden.”
Klein, lokaal, open en verbonden Een digitaal netwerk voor scholieren over de hele wereld. Bedacht en uitgevoerd hier in Leeuwarden, maar met een bereik tot aan Vietnam en Afrika. Twee NHL-docenten zetten MySchoolsNetwork op om te kunnen leren van andere culturen en het Engels van scholieren te verbeteren. Een mooi voorbeeld van het SLOC-scenario, volgens Peter. “SLOC staat voor Small, Local, Open en Connected, een nieuwe manier van ondernemen en innoveren.” Hierbij wordt uitgegaan van kleinschalige initiatieven die door nieuwe ICTtechnieken toch op wereldschaal actief kunnen zijn. “Ze zijn lokaal gevestigd en hebben een uniek regionaal karakter, terwijl ze tegelijkertijd international met elkaar verbonden zijn. Dus small en local, maar tegelijkertijd open en connected.”
Friesland: uniek en vooruitstrevend Friesland als knooppunt in het wereldwijde innovatienetwerk. Hoe ziet dat eruit in de praktijk? Peter: “Friesland heeft een duidelijke identiteit. De buitenwereld bestempelt deze regio misschien niet direct als vooruitstrevend, maar ze biedt veel mogelijkheden. Het SLOC-scenario past in Friesland. Small en local; dat is een belangrijke voorwaarde voor duurzaamheid. Onze regio is ook relatief klein. Toch zijn we door de moderne multimediatechnologie verbonden met de hele wereld, open en connected. Zo kunnen we
KENNIS EN BEDRIJF
9
uniek en lokaal geworteld blijven en tegelijkertijd globaal actief. Hiervoor hoef je dus niet meer naar de Randstad of New York. Maar er is wel een mentaliteitsverandering nodig; we moeten streven naar excellentie! Niet: ‘doe maar normaal, want dat hebben we altijd al zo gedaan’, maar: ‘doorbreek de onzichtbare grenzen en vertaal eeuwenoude tradities naar nieuwe kansen voor de toekomst’. Willen uitblinken en concurreren op wereldschaal. Een mooi voorbeeld hiervan is het wereldkampioenschap zonnebootracen met teams van over de hele wereld, tot Brazilië aan toe. Met de ontwikkeling van boten die varen op zonne-energie loopt Friesland wereldwijd voorop. Door dat te koppelen aan de traditie van de elfstedentocht, maak je gebruik van je lokale sterkte. Tegelijkertijd ben je bezig met grensoverleggende innovatie. Het feit dat er zoveel studententeams meedoen aan deze race laat zien dat er wordt gewerkt aan de toekomst. En die toekomst ligt hier!”
Blik op de toekomst Het lectoraat Open Innovatie blijft zoeken naar uitdagende problemen en kansrijke initiatieven, vertelt Peter. “We richten ons vooral op leefbaarheid, duurzame energie op basis van zon en wind, waarbij we ons met name richten op oplossingen op en om het water. In onze projecten willen we werken met gemotiveerde, creatieve studenten, medewerkers, lectoraten en partijen vanuit verschillende opleidingen en vakgebieden. Zo kunnen we een bijdrage leveren aan een inspirerende en sociaal levende omgeving. Je kunt van alles ontwerpen en maken, maar wat voegt het toe, wordt de wereld er beter van? Met onze projecten wil ik die laatste vraag met ja kunnen beantwoorden. Op die manier kan Friesland een proeftuin worden voor radicale, grensoverschrijdende innovatie, een internationaal duurzame ‘hub’. Lokaal geworteld, maar nauw verbonden met de rest van de wereld.”
10
KENNIS EN BEDRIJF
“Friesland kan een proeftuin worden voor radicale, grensoverschrijdende innovatie, een internationaal duurzame ‘hub’. Lokaal geworteld, maar nauw verbonden met de rest van de wereld.”
PROJECT: My Schools Network Wie: Ron Barendsen, Guido Bos, Roelien Bos-Wierda, Jaap Jongejan, Marco van der Kuur, Simon Remery en tweedejaarsstudenten van de opleiding Docent Engels.
My Schools Network Hoe geef je internationalisering een vaste plek in het onderwijs? NHL-docenten Ron Barendsen en Roelien Bos-Wierda bedachten samen het online en internationale platform My Schools Network (MySN). Dit is een site waar leerlingen van basisscholen en het voortgezet onderwijs, docenten én studenten van over de hele wereld elkaar ontmoeten. Een soort Hyves, maar dan net even anders. Roelien: “Via My Schools Network leren kinderen wereldwijd hun Engels verbeteren. Studenten van verschillende lerarenopleidingen kunnen via deze site positieve feedback geven om de scholieren te helpen. Het is een soort van online stage voor ze. Bovendien leert iedereen op deze manier andere culturen kennen, zonder dat ze ervoor op reis hoeven. NHL-student Marco: “We hopen dat zoveel mogelijk landen zich aansluiten bij het netwerk. Op dit moment doen scholen mee uit Turkije, Burundi, Vietnam, Nederland en Duitsland. Binnenkort komt Italië daar ook nog bij. Ik houd op een wereldkaart bij welke landen meedoen en daar kunnen wat mij betreft nog veel meer vlaggetjes bij!” Roelien: “Het is geweldig om te zien hoe leerlingen die eerst in gebrekkig Engels schreven, nu hele verhalen plaatsen. MySN is inmiddels een vast onderdeel van de Lerarenopleiding Engels op de NHL. Studenten zijn erg enthousiast over de site. Leerlingen van basisscholen en het voortgezet onderwijs vinden het leuk om op een speelse manier iets te leren en hierbij andere leerlingen en docenten te ontmoeten. Het is heel anders dan Engels leren uit een boekje.”
‘Hoe meer vlaggetjes, hoe beter!’
www.myschoolsnetwork.com KENNIS EN BEDRIJF
11
m i e
h d n
o r T
m l o kh
c o t S
รถ m l
lo s O n e ag
h n e p o K
js i r Pa
s j i
r a P
Ma
n j i l er
B
g a a Pr
Bu
t s e p da
n reb e n ag e W Z
l u b
n
I
a st
on y n e L a m i li a o k i R n M o l a s s The
e n he
At
12
KENNIS EN BEDRIJF
Un
pa
i n u
se e p ro : u e E issie t s ia n m s u e o er e h d t t n n s e en me ren o e Z ĂŤ r e e e? 4 r g o c n jo eid en. H oor 2 h een opean eis d in r n r Eu trein stede n Ee opese n. r e Eu wek 1. 1 0 r ? vie neer van 2 n Wa omer z De
it
o r u
E
d e t
y
s
es pr
Ex Foto: Stevec 77
KENNIS EN BEDRIJF
13
Un
ity Un rkt. n: e e e d an gew nt Co v a p e s mm volo -stud expre a r e g og HL n pro rdt n en N teite gd. W ordt n t e i e e o n h ss w ager activ stgel ent w help a A re an de ag va em p Ex jectm ben maal even en m lp is n of e Pro e heb hele t een eder lle hu nsore op I “W niet at he aal. en. A , spo dan g n m g d ijk no len alle nbren helpe n? K l i s w on ën i il je kope n a v idee .” W ket .eu. en lkom n tic press e we ast e ityex alv w.un ww
y
it
es pr
Ex s s e r p x E y t i n U e h T 14
KENNIS EN BEDRIJF
s
ken r e w te in 4 0 me m s 0 k in: 40 gier , 0 0 a s re ar 6. : 1 de t 0 pas en b n d e o n 2 an fst te va or: 4 usief swag A o ncl n • eng i da ev • L uimt gons é én • R 6 wa , caf ines n • 1 euke pcab k slaa 0 •8
‌ e g h nin t In gin be
n ee l n a va m tiona u r na ar fo et inter elka h p n n rs al o g, ee izige ns ee a m n e re alle hsurfi aar . Tijd hun zes n n w n n o eg couc erk iede en e slote elijk b g r w t n e b He voo e net aan opea pa, b el mo meer site onlin pplek r Eur Euro o ve n en ent. en slaa ove d bij rein z oeke ontin en, i e n ee cussi enhe per t e bez un c kenn ress. h dis rokk rfers den t op ijk te y Exp t l be chsu e lan eĂŤren soon Unit cou opes te cr r per al de r Eu heid elkaa t zest n ee der e he n Zo ceerd lan
Foto: Euro Express
KENNIS EN BEDRIJF
15
Un
Op weg naar eenheid
Vier weken Europa
KENNIS EN BEDRIJF
s
16
es pr
www.unityexpress.eu
Ex
“Tijdens de reis eten, drinken, slapen, feesten en discussiëren we in de trein. We organiseren allerlei activiteiten rond het thema Europa, zoals een filmfestival, debatten en feesten. Iedereen kan aanhaken. Niks moet, alles mag. Natuurlijk doen we ook veel leuke dingen buiten de trein. We bezoeken 24 landen en in 22 steden stoppen we langer dan 8 uur. In Rome, Parijs, Istanbul, Berlijn en Stockholm overnachten we bij mensen thuis zodat we de stad en de inwoners echt leren kennen. Uiteindelijk hopen we op meer begrip tussen Europeanen. Neem als voorbeeld Griekenland. Bijna iedereen heeft wel een mening over het land en zijn economische problemen. Met een pensioenleeftijd van 53 zullen Grieken wel lui zijn, zegt men. Maar wanneer je de inwoners niet zelf spreekt, is dat makkelijk praten. Ik hoop dat de deelnemers aan het eind van de reis zien dat Europeanen onderling van elkaar verschillen, maar vooral veel op elkaar lijken. Dat iedereen zich naast Fries, Nederlander, Duitser of Turk wat meer Europeaan gaat voelen.”
y
it
Coen de Jong, projectmanager en NHL-student, straalt zodra zijn ‘kindje’ de Unity Express ter sprake komt. “Ondanks dat de grenzen vervagen, klampen Europeanen zich steeds meer vast aan hun eigen nationaliteit. Dit vind ik zonde. Met de Unity Express willen we meer begrip tussen verschillende culturen kweken.” Coen is fulltime bezig met het project. “We draaien op vrijwilligerswerk. Naast dit megagrote project moet ik mijn opleiding afronden. Gelukkig kan ik mijn afstuderen combineren met de Unity Express. Ik ga onderzoeken hoe je met multimedia de reis zo gaaf mogelijk kunt maken. Bijvoorbeeld door GPS in de trein of ervaringen van reizigers met filmpjes vastleggen.”
PROJECT: Down to Earth Wie: Stefanie Bes & Marjolein Noot, opleiding Communication & Multimedia Design
Down to Earth Geen supersonisch spel met special effects en veel geweld, maar een computerspel om communicatieve vaardigheden van kinderen met het Downsyndroom te verbeteren. Stefanie en Marjolein, twee studentes van de opleiding Communication & Multimedia Design gebruikten hun passie voor games om het spel ‘Down to Earth’ te maken. Aan de hand van minispelletjes, liedjes en verhalen leren kinderen met het syndroom van Down spelenderwijs hun lees- en luistervaardigheden ontwikkelen. Stefanie: “Ik wilde heel graag afstuderen met een educatieve game. Ik wist nog helemaal niets van het Downsyndroom, maar ik had er meteen een goed gevoel bij. Het is een heel specifieke doelgroep.” Marjolein: “Juist omdat we niets van het onderwerp wisten, vonden we het interessant. Het was een extra uitdaging. Na twee maanden onderzoek zijn we aan de slag gegaan. We kwamen er bijvoorbeeld achter dat kinderen met het Downsyndroom een trager reactievermogen hebben. Daarnaast duurt het ook even voor het denkvermogen op gang komt en tot een antwoord leidt. We hebben de demo getest bij de doelgroep en bij het introducerende liedje werden kinderen meteen al enthousiast. Het is zo leuk om ze te zien genieten! Ze zitten gelijk helemaal in het spel. De logopediste bij wie we het spel testten, was ook helemaal enthousiast.” Met het educatieve spel wonnen Stefanie en Marjolein de NHL Academy Award, een prijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan NHLstudenten of –medewerkers met het mooiste project. Vanuit het bedrijfsleven is al interesse getoond in het spel. Marjolein en Stefanie hopen binnenkort Down to Earth op de markt te brengen.
Down met down KENNIS EN BEDRIJF
17
id he am za ax m ur Du he t to
en v j i n: dr n e e a b t v rnem met n pu nde ark p ie o o d t p t y He rzaam unit ingen het in m ll u du ECO inste oog dat n h r s een enni heid . Voo eure k n ijn d m e a n b a e z b rz e 2 u h 1 du ndel n 20 n t i e vaa park acht alvas te d u het nt, be enten ntro e ope -stud ainm t L e NH enter roen . g een r het schap voo kland r we
18
KENNIS EN BEDRIJF
Op ruim 17 hectare grond midden in de uitgestrekte Friese weilanden verrijst het ECOmunitypark, een duurzaam werklandschap. In dit natuurgebied in Oosterwolde is plaats voor zo’n vijftien bedrijven. “Duurzaam ondernemen zit ECOstyle in de genen”, volgens Jessica Langedijk van het familiebedrijf in ecologische tuinproducten. Toen ECOstyle op zoek ging naar een locatie om uit te breiden, kwam het bedrijf op het idee van een inspirerend werklandschap: het ECOmunitypark. “Een omgeving voor kennisinstellingen en bedrijven met de neuzen dezelfde kant op die van elkaar kunnen leren en profiteren.” Het zijn uiteenlopende bedrijven: van een duurzaam ingenieursbureau tot een accountantskantoor. Een dergelijk werklandschap is uniek in Europa volgens Jessica. “Je ziet steeds vaker dat bedrijven onderling samenwerken, maar wij willen ook het onderwijs erbij betrekken. Studenten hebben de toekomst. De kinderen van nu zijn de consumenten van 2020. Ik denk dat er tussen het onderwijs en het bedrijfsleven een goede wisselwerking mogelijk is.”
Ecologie + entertainment = ecotainment NHL-studenten van het Excellentieprogramma voerden een opdracht uit voor ECOmunitypark. Het Excellentieprogramma is een speciaal onderwijsprogramma van NHL Hogeschool waarbij ambitieuze studenten de kans krijgen om zich breder te ontwikkelen op het gebied van grensverleggend innoveren en ondernemen. “We vroegen de studenten een entertainmentroute te bedenken voor het park, een zogenaamde ecotainmentroute”, vertelt Jessica. “We lieten alleen de omgeving zien, verder mochten ze bedenken wat ze wilden. Erg leuk om te zien wat daar uitkwam. Van een aquarium waar je onderdoor kunt lopen, tot bodemmonsters maken en een uitkijktoren. Ik was verrast hoe creatief en enthousiast de studenten waren. Elke groep had elementen in hun presentatie die we goed kunnen gebruiken. Het is een geweldige wisselwerking; studenten werken aan een echte praktijkopdracht
en wij leren van hun creativiteit. We gaan nu een keuze maken uit hun ideeën.” ECOstyle hoopt in de toekomst vaker samen te werken met de NHL. “We denken aan stages, praktijkopdrachten en congressen.” NHL-student Rutger de Haan deed mee aan de opdracht van de ecotainmentroute. “We hadden geen idee wat ons te wachten stond. ECOstyle stuurde ons in groepen van vijf studenten de hei op om te brainstormen. De teams bestonden uit studenten van verschillende opleidingen, waarbij iedereen ergens anders op focuste. Ik doe zelf de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en let vooral op de sociale aspecten. Studenten van de opleiding European Studies keken meer met een bedrijfsmatige blik naar de opdracht. Uiteindelijk kwamen we op heel leuke ideeën. We willen de route beginnen bij de ondergrondse parkeergarage waar mensen meer te weten komen over mineralen in de grond. Vervolgens loopt de route naar boven waar bezoekers aankomen bij de planten en dieren. Daarnaast bedachten we een doorkijkje in het laboratorium zodat ze kunnen zien wat daar allemaal gebeurt. Geweldig als één van deze ideeën echt terug komt in de route.”
Sociale en duurzame toekomst
“Studenten kiezen na hun opleiding niet auto matisch voor het grote geld of een mooie auto”
Dat het Excellentieprogramma zich ook richt op sociaal ondernemen en sociale innovatie is een groot pluspunt, volgens Rutger. “Ondernemen is meer dan alleen geld verdienen. De wereld verder helpen, heeft ook waarde, ook voor jezelf.” Jessica: “Ik vind het mooi om te zien dat de jongere generatie bewuster over zaken nadenkt. Studenten kiezen na hun opleiding niet automatisch voor het grote geld en een mooie leaseauto. Ze denken bij een baan of stageplek eerder aan wat het hen brengt en wat zij zelf kunnen betekenen voor een ander. Deze ontwikkeling biedt hoop voor de toekomst!”
KENNIS EN BEDRIJF
19
PROJECT: MISSION COMMUNICATIONS Wie: Carin Verweij, opleiding Communicatie
Mission Communications Kerken ouderwets en stoffig in hun communicatie? Als het aan Communicatiestudente Carin Verweij ligt, is dit binnenkort verleden tijd. “Veel kerken en christelijke instellingen hebben niet eens een website. Als ze er wel één hebben, zijn ze vaak grauw en alles behalve up-todate. Ik ben zelf christen en ik vind het erg belangrijk dat kerken en christelijke organisaties goed te vinden zijn. Mensen zoeken tegenwoordig alles via internet op. Om contact te houden met je doelgroep moet je je laten zien op het web.” Carin startte het bedrijf Mission Communications: een marketing- en communicatiebureau speciaal voor kerken en christelijke instellingen. “Het is moeilijk om mensen in de christelijke hoek te overtuigen van het nut van marketing. De meesten zien marketing als een vorm van misleiding, terwijl dat niet zo is. Toch groeit hun interesse naarmate ik er meer over vertel. Door na te denken over communicatie kan een gemeente helder en eerlijk naar buiten treden, een enorme kans. Zeker omdat veel kerken leegstromen en Nederlanders volgens onderzoek juist ‘zoekend’ zijn. Ik hoop dat christelijke instanties moderne communicatie vaker zullen inzetten. Als je iedere kerk kunt vinden via Google, zijn we een eind op de goede weg.” Carin won met haar bedrijfsplan NHL Dragon’s Day 2010. Onder leiding van Jort Kelder presenteerden zes NHL’ers hun idee met een pitch. Carin won zowel de jury- als de publieksprijs.
www.missioncommunications.com
20
KENNIS EN BEDRIJF
Nieuwe kansen voor kerken
Ondernemen, innoveren en de wereld vooruit helpen Joland Breur, journalist bij QPQ, een magazine over sociaal ondernemen, schrijft speciaal voor deze Kennis en Bedrijf over sociaal ondernemer足 schap en de rol van het onderwijs hierin.
KENNIS EN BEDRIJF
21
in ven s i en edrij ar ook r m ne eer b , ma te r e e b d on eds m emen eetje eelt l a b n ia . Ste sp n n c n e e o i e e t S ars et alle ereld nova r kijke m op n ni e w en. In arvoo d e l wil n, om mak l. Da ndere e te ro a et h gev ooier hoofd g bij ĂŠn de n p i m n t a er of ee chut nsch e j i n b o s e i r hie er de e wet epass v d nt g nten ze o ches, a en W e n s . c i a s br wij en do kenn de r e ond enten g hun in om a t d stu en gra gslus ruit te in voo t t m e e z ij rn p e p d on tscha a ma en. p hel
22
KENNIS EN BEDRIJF
Veel bedrijven weten het al; ondernemen draait niet enkel om winst uitgedrukt in geld. Als het even kan, zoeken ze ook rendement in het oplossen van een maatschappelijk vraagstuk. Daarnaast proberen ze schade aan de omgeving en verbruik van grondstoffen zo veel mogelijk te beperken. Duurzaam, sociaal of groen ‘doen’ lijkt een hype, maar is niet meer te stuiten. Volgens Josephine Green, voorheen directeur Trends en Strategie bij Philips Design, zijn we in een sociale eeuw beland. De trendwatcher ziet internationaal dat het streven naar maximale winst mensen geen voldoening meer geeft. Obama, president van de VS opende in het Witte Huis een Office of Social Innovation and Civic Participation. Hiermee wil hij publiek geld efficiënter inzetten voor sociale innovatie, om maatschappelijke problemen op te lossen. Maar hoe doe je ‘groen’ of sociaal? Educatie is het toverwoord, meent Arjen Wals. Hij is bijzonder hoogleraar (UNESCO Chair) sociaal leren en duurzame ontwikkeling aan de Wageningen Universiteit en maakt zich nog altijd zorgen over economische expansie. “Alsof wij op aarde zijn met één belangrijke missie: consumeren om de op eindeloze groei gerichte economie draaiende te houden. Met jaarlijks ruim zeshonderd miljard euro aan reclame wereldwijd krijgen we vaak valse behoeften aangepraat.” En informatie over duurzame producten of diensten is niet eenduidig, vindt hij. Daarom moeten we kritisch leren kijken en hebben we concrete, duurzame handelingsperspectieven nodig.
Je bent er niet met het indraaien van spaarlampen en doneren aan een goed doel. In de haarvaten Duurzaam en sociaal ondernemen vergt een mentaliteitsomslag van ondernemingen die nog niet zo ver zijn, want je bent er niet met het indraaien van spaarlampen en doneren aan een goed doel. Het raakt de hele bedrijfscultuur. Je ziet het terug in alle activiteiten, van beleid tot uitvoering. Management en medewerkers denken na over de consequenties van iedere stap in het productie- of
dienstverleningsproces. En dan kunnen ze alsnog besluiten met die vervuilende, chemische stof te blijven werken bij het maken van hun product. Of ze pakken toch de benzineslurpende bedrijfsbus om personeel te vervoeren. ‘We hebben geen betere optie’ kan een voorlopig argument voor deze keuzes zijn. Het gaat om de bewuste afweging die eraan vooraf gaat en de uitkomst kan voor ieder bedrijf anders uitpakken. “Wanneer je stilstaat bij alle stappen in het bedrijfsproces, kun je keuzes ook uitleggen”, volgens Erik van Erne, directeur van stichting Milieunet. Deze non-profitorganisatie probeert onder meer duurzaamheid, milieu en ontwikkelingssamenwerking sterker onder de aandacht van de samenleving te brengen. “Wij hebben ook geen zonnepanelen op het dak. Dat zag de huisbaas niet zitten toen we ons kantoor betrokken en dan houdt het op. Onze energierekening is daarentegen wel laag; onder de tweehonderd euro. We besparen op veel kleine zaken, het gaat uiteindelijk om het totaal. Ik krijg wel eens commentaar op mijn oude auto die veel benzine verbruikt. Niet milieuvriendelijk. Dan vraag ik altijd hoeveel auto’s zij in de afgelopen tien jaar hebben gekocht en hoe vaak ze naar het buitenland vlogen. Als ik morgen honderdduizend euro krijg, weet ik welke auto ik ga halen: een elektrische. De afweging draait vaak om geld.” Verduurzamen is een doorlopend proces, meent Van Erne. “Je bent altijd onderweg naar de volgende stap. En de druk van de consument wordt groter. Daarom kun je maar beter eerlijk zijn over wat er nog niet duurzaam en sociaal is in je bedrijf.”
Kostenpost Dat kosten nog altijd een grote rol speelt bij duurzaam en sociaal ondernemen blijkt volgens Erik van Erne in de bouwwereld. “Duurzaam bouwen kan en de sector wil het ook. Dit gebeurt echter niet zolang we in Nederland denken dat goedkoop het beste is. Duurzaam is duurder, maar de winst zit hem in het gebruik.” Daarnaast wijst hij op de tegenstelling tussen de Westerse wereld en Derdewereldlanden. “Armoede en scholingsgebrek daar zijn niet zo verwonderlijk als wij hen één euro betalen voor een product dat hier tien euro kost. We zijn helaas niet bereid twee euro te betalen, maar doneren liever vier euro aan ontwikkelingshulp waarvan een deel aan de strijkstok blijft
KENNIS EN BEDRIJF
23
Sociaal ondernemen is de hype voorbij: ‘We zijn in de sociale eeuw beland’
24
KENNIS EN BEDRIJF
hangen.” We zetten de boeren die onze goedkope rijst produceren onder druk, zegt hij. “Zij zien echter via internet en tv dat meer welvaart mogelijk is en gaan zich verzetten.” Uiteindelijk, vermoedt Van Erne, stijgt de welvaart in Derdewereldlanden en keert de productie weer terug naar onze eigen contreien. “Dit gebeurt al in China en Polen. Daarbij, tomaten uit het Westland halen, is beter voor het milieu.”
Massale netwerken De wereld een beetje beter of mooier maken, is een drijfveer van ondernemers die sociaal en duurzaam werken. En het levert ze voldoening en waardering op. Dit is mensen meer waard dan geld, volgens trendanalist Justien Marseille. “Het gaat om aandacht. Daarnaast willen mensen elkaar helpen. Kijk naar het belang dat ze hechten aan het aantal bezoekers van hun website. Of de stemmen die ze geven aan bloggers voor hun bijdragen op het web. Al die individuen bij elkaar zijn een grote kracht.” Marseille denkt dat het om dit soort massale netwerken gaat draaien. “Ze gebruiken de nieuwste technologie. We hoeven enkel te wachten totdat deze snufjes voor iedereen bereikbaar zijn.”
Excellente studenten De tijd lijkt rijp voor verandering. Ondernemers zetten technologische innovaties in om de maatschappij te verbeteren en mensen kiezen meer dan ooit voor de ervaring. NHL Hogeschool wil bij deze ontwikkeling aanhaken en hierin als onderwijsinstelling voorop lopen. De NHL wil talent de kans geven bij te dragen aan een betere wereld. Uitmuntende studenten kunnen via het Excellentieprogramma met bedrijven meedenken over dilemma’s en sociaal innoveren. De student volgt zijn eigen passie om een idee uit te werken tot een product met maatschappelijke betekenis. Excellente docenten, lectoren, externe coaches en experts begeleiden hem daarbij. Het programma, gericht op innovatie en ondernemingszin, maakt studenten bewust van hun idealen en keuzes. Ze laten zich inspireren door kennis en beleving en zetten dat om naar een concept. Multimiljonair en ontwikkelaar van de ledlamp Ruud Koornstra weet als geen ander dat dit dé manier van ondernemen is. Als hij terugkijkt op 23 jaar ondernemen, wordt het hem duidelijk.
“Alles draait om het najagen van je droom. Een project mislukt als ik eraan begin om de verkeerde redenen. Dat kan prestige zijn, lust, ego of hebberigheid. Mijn afwegingen hierin worden steeds zuiverder, want ik ga meer op mijn intuïtie af. Visualiseren helpt je dromen te vinden, veel denken blokkeert creativiteit. Heb je die droom eenmaal gevonden, hou dan vol en geef nooit op.” Feature Talent, een non-profitorganisatie die bedrijven en studenten matcht, heeft ervaring met hbo-stagiairs bij bedrijven. Directeur Rickert Pos: “Wij werken zelf met studenten en zien vaak aan hun bedrijfsadviesrapporten dat duurzaamheid voor hen al vanzelfsprekend is. Ook als het bedrijf waar ze stage lopen hier niet aan denkt. Wanneer ze een idee, stap of actie betekenisvol vinden, zijn ze niet bang om door te zetten.” Pos vertelt over een stagiair die suggereerde een ander lettertype op pc’s te installeren dat minder inkt verbruikt. Daarnaast, zegt hij, laten studenten zich op banenbeurzen niet meer verleiden door spelletjes en stressballetjes van potentiële werkgevers. Het gaat ze om de ervaring.”
Best draaiende tent Soms zijn bedrijven opgezet om een maatschappelijk vraagstuk op te lossen. Het zijn sociale ondernemingen die net als gewone bedrijven commercieel werken. Winst maken mag, moet zelfs, want ze draaien liever niet op subsidies en giften. “Geen klanten, geen inkomsten.” Dat geldt voor sociaal ondernemer Janny van de Sande in Schijndel. Ze opende in 2002 een lunchroom waar vijftien jongeren met een psychische of lichamelijke beperking werken. Vanaf de eerste dag draait ze op eigen financiële kracht. “Volgens andere ondernemers heb ik de best draaiende tent van de stad”, aldus Van de Sande, die wekelijks zo’n 500 tot 1000 bezoekers verwelkomt. Sociaal ondernemers zoeken creatief naar manieren om een probleem in de samenleving aan te pakken. Daarbij kijken ze ook over de schutting en werken vaak samen met mensen uit andere sectoren. Ze zijn innovatief, bereid om kennis te delen en staan, zoals het een ondernemer betaamt, op een realistische manier achter hun idee, hun droom.
KENNIS EN BEDRIJF
25
en
nem der On
‘Wij stellen gebruikers altijd de vraag: waar word je blij van?’
uit
van
t in r o o d isp ring u h e m lok en: o atiev t B De ward i cre it he z u e. rle Lee alle ijven Labl r r L jf doo bed bedri d NH er re s, ou icht a w r lt t pr sof Kuipe edeo verte n , ij rtin en m Lable ver z g a M ent an e o dran te i c v s o d j as de t p f en appi en. e m drij sch ter be maat erbe v de m o
KENNIS EN BEDRIJF
rt ha je
26
“De wereld een stukje leuker maken. Met dat uitgangspunt zijn we begonnen met Lable. Met ‘we’ bedoel ik de groep (oud) NHL-studenten waarmee ik dit avontuur ben begonnen.” Lable is geen standaard softwarebedrijf. Het bedrijf pakt zijn dienstverlening op een onorthodoxe manier aan. “We leveren geen kant-en-klare pakketten, maar ontwikkelen de software samen met de gebruikers. Onze applicaties maken ingewikkelde bedrijfsprocessen overzichtelijk.”
Zorginnovatieprijs De ontwerpers van Lable nemen geen stapeldikke documenten en lange lijsten met eisen door. Ze draaien mee op de werkvloer van de klant. Op die manier maakte het bedrijf ook het Elektronisch Zorgleefplan samen met Zorggroep Noorderbreedte en
het lectoraat ‘iHuman: Wonen Welzijn Digitaal’ van NHL Hogeschool. “Zorginstellingen staan voor de moeilijke opgave om een balans te vinden tussen de persoonlijke zorgbehoefte van cliënten en het beschikbare budget vanuit het zorgzwaartepakket”, aldus Martin.
tin Meer Mar
Het Elektronisch Zorgleefplan geeft inzicht in de individuele zorgbehoefte van patiënten en koppelt deze aan het zorgzwaartepakket. Dat scheelt het zorgpersoneel veel administratieve rompslomp. Een goed werkend softwaresysteem gaat volgens Martin om het samenspel van de juiste functies, een passende techniek, een gevoel van gebruiksvriendelijkheid en werkplezier. “Als dit in balans is, ben je goed bezig.” Om dat evenwicht te vinden, liepen de ontwerpers een aantal dagen mee in de zorg, een soort sociale stage. “Op deze manier konden we ook zien, horen en voelen wat het zorgpersoneel beleeft. Digitale zorgapplicaties hebben vaak een onaantrekkelijk ontwerp en zijn gemaakt vanuit een administratief oogpunt. Alles ziet er uit als ingewikkelde boekhoudsoftware. Daar worden veel oudere verzorgers en verplegers erg chagrijnig van. Daarom stellen wij altijd de vraag: waar word je blij van? Mensen weten tegenwoordig niet meer zo goed waar ze blij van worden. Zeker niet als je over computers praat. Met Lable willen we het digitale weer menselijk, makkelijk en leuk maken.” Het Elektronisch Zorgleefplan leverde Lable en Noorderbreedte de ‘KNBV Best Practice Award 2010’ op. Een prijs voor het beste initiatief op het gebied van zorg, welzijn en wonen.
Een bedrijf met een sociaal hart; net als duurzame bedrijven helemaal van deze tijd. Trend of beweging? Martin denkt dat er een sociale golf op komst is, die voor veel verandering gaat zorgen. “Steeds meer mensen zien in wat de gevolgen zijn van excessief materialisme. Bij Lable grappen we altijd over grote terreinwagens in de stad. Die worden niet gemaakt omdat ze nodig zijn, maar gewoon omdat het kan. Daar hebben techneuten nogal last van. Zij doen dingen ‘omdat het kan’ en vergeten na te denken over nut of emotionele waarde. Dit zie je ook veel in de softwaresector. We willen allemaal geld verdienen en daar is niets mis mee. Toch lijkt de behoefte aan het grote geld af te nemen. De kick om iets wezenlijks bij te dragen aan de samenleving, al is het maar een druppel op de gloeiende plaat, is veel meer waard dan geld. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig dat dankzij het Elektronisch Zorgleefplan medewerkers in de zorg met meer plezier met computers werken en aangeven dat ze door ons pakket beter begrijpen hoe het zorgstelsel werkt.”
Rasidealist Lable richt zich vooral op toepassingen in de zorg. Volgens Martin liggen daar grote uitdagingen. “Nederland vergrijst. Steeds meer mensen hebben zorg nodig. Als we ons huidige zorgstelsel behouden, hebben we de komende tien jaar 450.000 extra verzorgers en verplegers nodig. Dat is iedereen die de komende tien jaar een diploma haalt: vmbo’ers, elektriciens, hbo’ers, afgestudeerden in de communicatie en juristen! De situatie is onhoudbaar, dat weet iedereen. Maar de echte veranderingen moeten nog beginnen. Ik hoop dat wij met Lable daaraan kunnen bijdragen en anderen inspireren om mee te denken over oplossingen.”
Martin Kuipers werkte ruim vijf jaar als NHL-docent. Tijdens het werk als docent merkte hij dat er veel talent op school rondliep met goede ideeën. Deze talentvolle studenten vlogen vaak uit naar grote bedrijven of gingen als freelancer aan de slag. Martin: “We wilden onze krachten bundelen. Op die manier konden we meer doen dan alleen een website maken voor de bakker om de hoek. Lable ontstond vanuit de wens om met onze kennis van multimedia, een flinke dosis idealisme, passie en gevarieerde talenten iets goeds te doen voor de wereld.” www.label.org KENNIS EN BEDRIJF
27
NHL Info NHL Hogeschool: veelzijdig, ondernemend en sociaal De NHL richt zich vooral op innovatie door sectoroverschrijdende toepassing van technologie. Samenwerking met studenten, kenniscentra en lectoraten levert vaak innovatieve en verrassende oplossingen op. De NHL is een professionele kennispartner voor het bedrijfsleven en kan prijstechnisch goed concurreren met bijvoorbeeld een commercieel onderzoeksbureau.
Lectoraten De lectoraten van NHL Hogeschool zorgen voor kennisuitwisseling tussen het onderwijs en het bedrijfsleven. Door middel van onderzoek spelen de verschillende lectoraten in op de behoefte van het noordelijke bedrijfsleven, instellingen en overheden. NHL Hogeschool heeft de volgende lectoraten: • Cybersafety • Duurzaam innoveren in het Onderwijs • iHuman: Wonen Welzijn Digitaal • Lectoraat Fries en Meertaligheid (in opvoeding en onderwijs) • Maatschappelijke participatie door (jonge) mensen met een licht verstandelijke beperking • Maritiem, Marien Milieu & Veiligheidsmanagement • Ondernemerschap en Risicofinanciering • Open Innovatie • Serious Gaming, Taalgebruik en Leren • Talmalectoraat Wonen, Welzijn & Zorg op hoge leeftijd • Water Services Management • Werkplekleren en ICT NHL Hogeschool start regelmatig nieuwe lectoraten. Voor een compleet overzicht en meer informatie over onze lectoraten: www.nhl.nl/lectoraten
Kenniscentra In de verschillende kenniscentra van NHL Hogeschool komt alle beschikbare kennis van een vakgebied samen: deskundigen, docenten en studenten werken samen om bedrijfsvraagstukken op te lossen. Docenten van NHL Hogeschool zijn allemaal professionals uit het vakgebied.
28
KENNIS EN BEDRIJF
De kenniscentra van NHL Hogeschool: • Educatief Centrum Noord en Oost (ECNO) • Hotspot Duurzame Energie (HSDE) • Internet Academie • Kenniscentrum Communicatie • Kenniscentrum Computer Vision • Kenniscentrum Economie en Management • Kenniscentrum Jachtbouw • Kenniscentrum Maritiem Instituut Willem Barentsz • Kenniscentrum Multimedia • Kenniscentrum Ruimtebouwers • Kenniscentrum Zorg & Welzijn • VraaghetdeVries.nl Meer informatie: www.nhl.nl/kenniscentra
Slim en verantwoord incasseren
Een deurwaarders- of incassobureau: waarschijnlijk zullen weinig mensen dromen van een baan in deze branche. Toch zijn Vanity en Desi, NHL-studenten van de opleiding Personeel & Arbeid, erg blij met hun bijbaan bij Incassade. “Incassobureaus hebben vaak een negatieve associatie bij mensen. Incassade onderscheidt zich van traditionele incassobureaus door hun menselijke en vernieuwende werkwijze”, vertelt Desi. “Het bedrijf besteedt bijvoorbeeld veel aandacht aan duurzaamheid”, vult Vanity aan. “De directie drukt ons op het hart om zo weinig mogelijk te printen en ze doen veel aan energiebesparing. Daarnaast steunen we een project in Indonesië. We geven als bedrijf regelmatig een financiële bijdrage voor goede opvang, scholing, sport, recreatie en cultuur op het Indonesische eiland Sulawesi.”
Een goede relatie met debiteuren is erg belangrijk bij Incassade. Vanity: “Natuurlijk moet iedereen uiteindelijk betalen, maar een goede verstandhouding is net zo belangrijk. We proberen het betalingsproces zo makkelijk mogelijk te laten verlopen voor iedereen. Bijvoorbeeld door de communicatie zo interactief mogelijk in te zetten. Denk hierbij aan een sms- en chatservice en AcceptEmail: het versturen van een e-mail met acceptgiro naar debiteuren.” Een bijbaan met maatschappelijke waarde, is dat belangrijk voor studenten? “Toen ik hier solliciteerde, wist ik nog niet veel van de werkwijze van het bedrijf. Nu ik hier wat langer werk, merk ik wel de meerwaarde ervan. Ik vind het goed dat naast geld verdienen, aandacht wordt besteed aan duurzaamheid en maatschappelijk betrokken ondernemen. Het zet je zelf ook op scherp,” vertelt Desi.
KENNIS EN BEDRIJF
29
PROJECT: FRISIAN SOLAR CHALLENGE Wie: Arjen Bosma (Werktuigbouwkunde), Tim Gorter (Universiteit Twente en promoveert aan de NHL), René Knijpstra (Werktuigbouwkunde), Sietse Schat (Technische Bedrijfskunde), Guido Sijbranda (Elektrotechniek), Martijn Weidema (Scheepsbouwkunde) en Coen Wisselink (Elektrotechniek)
Frisian Solar Challenge Zo snel mogelijk de Elfstedenroute afleggen met een boot die vaart op zonne-energie. Daar draait het om tijdens de zonnebotenrace ‘The Frisian Solar Challenge’. Studenten van verschillende NHL-opleidingen zoals Technische Bedrijfskunde, Scheepsbouwkunde, Werktuigbouwkunde en Elektrotechniek doen iedere editie mee. Ze proberen de snelste, meest aërodynamische en geavanceerde boot te bouwen en zo de race te winnen. Maar met concurrenten vanuit de hele wereld valt dat niet mee. Studentprojectleider Sietse Schat: “De Solar Challenge was erg leerzaam. Er komen zoveel disciplines bij elkaar: van elektrotechniek tot scheepsbouwkunde. Het was een half jaar lang keihard werken, maar met z’n allen gingen we ervoor. In onze klasse kregen de deelnemers vijf zonnepanelen, voor iedereen dezelfde hoeveelheid energie.” De studenten proberen door de vorm en het materiaal van hun boot zo efficiënt mogelijk met die energie om te gaan. “De eerste dag was fantastisch. We wonnen de proloog en de eerste etappe. Toen zeiden we tegen elkaar: we gaan eerste worden. Dat was ook zeker gelukt als we geen pech hadden gekregen, want we hadden absoluut de snelste boot. De zonneboot van het Scylla Solarboat Racing team van de NHL werd uiteindelijk derde in het klassement Challenge A. “Ik kijk er heel tevreden op terug”, vertelt Sietse. “Onze boot was het snelste, maar wij waren niet de beste. Meedoen was in ieder geval een geweldige manier om me te verdiepen in de mogelijkheden van duurzame energie.”
30
KENNIS EN BEDRIJF
De Elfsteden tocht in een zonneboot
Vragen of meer weten over het Excellentieprogramma? Stuur een mail naar excellentie@nhl.nl.
Het Team
Edwin Elferink
Frits Sieswerda
‘ Het Excellentieprogramma biedt je de ruimte om te creëren wat je wilt’
‘Het zijn de mensen die het ‘m doen’
Johan Mekkes
Jooske Haije
Margriet Kat
‘ In een excellente community inspireren on dernemende studenten elkaar tot innovatie’
‘ We leggen de lat hoog: hoge verwachtin gen leiden tot excellente prestaties!’
Michiel Galama
Peter Joore
Renny Poelstra
‘ Kijk naar buiten met ambitie, verbind mensen en kansen en gebruik je eigen talent in een blauwe oceaan’
‘ Baanbrekende innovatie: Blik op de horizon en voeten in de modder’
Coördinator Kennisdiensten
Lector Ondernemerschap en Risicofinanciering
‘ Doe maar gek, dan doe je gewoon genoeg!’
Docent minor Ondernemen en docent Marketing
Docent Welzijnsopleidingen
Hoofd afdeling Exacte Vakken en adviseur Excellentieprogramma
Lector Open Innovatie en lid stuurgroep Excellentieprogramma
Jacco de Weerd
Docent minor Ondernemen en docent Communication & Multimedia Design
‘ Diepere passie staat in verbinding met iets dat groter is dan jezelf.’
Projectleider Excellentieprogramma en consultant Onderwijs
Docent Communicatie
‘Zonder wrijving geen glans’
KENNIS EN BEDRIJF
31
www.nhl.nl NHL Hogeschool Postbus 1080 8900 CB Leeuwarden 058 251 18 88