Zdrowy Białystok Nr 26

nr 2(26)/2016

bezpłatny magazyn o tematyce zdrowia i urody

Marzena Smyk

Katarzyna Ruszczyk

Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Białymstoku

Spis treści: Aktualności Akcja Teraz Serce – str. 2 Dajmy szansę Metanoi – str. 4 Medycyna Prawidłowa higiena jamy ustnej – str. 6 Zrób USG w Ultramedzie – str. 8 Familijne Centrum Medyczne już działa – str. 10 Współczesna diagnostyka obrazowa – str. 12 Depresja u dzieci – str. 14 Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego – str. 16 Wykrywanie zaburzeń w utrzymaniu moczu – str. 18 Domowa apteczka – str. 20 Pielęgnacja skóry wrażliwej – str. 22 Wkrótce rusza wiosenna edycja Wampiriady – str. 23 Rehabilitacja w Eskulapie – str. 24 Wywiad Elementarz czy zabawki – str. 25 Uroda – str. 26 Sport – str. 28 Kuchnia Tydzień Weganizmu w Białymstoku – str. 30 Zdrowa Micha z natury – str. 30 Szalone Widelce zapraszają – str. 32 Oferty deweloperów – str. 33 Nowości rynkowe – str. 36 Rozrywka – str. 37 Tu są nasze gazety – str. 38 Na okładce: Marzena Smyk i Katarzyna Ruszczyk z Niepublicznej Poradni PsychologicznoPedagogicznej Nr 2 w Białymstoku Fot. Niepubliczna Poradnia PsychologicznoPedagogiczna Nr 2 w Białymstoku

Wydawnictwo Skryba, ul. Zwycięstwa 10A, 15-703 Białystok, tel. 85 742 90 90, fax 85 742 90 92, e-mail: redakcja@zdrowybialystok.pl Redaktor naczelny: Barbara Klem Dziennikarze: Marzena Bęcłowicz Skład i opracowanie graficzne: Jan Kitszel Reklama: Edyta Andrukiewicz tel. 508 353 278 eandrukiewicz@skryba.media.pl Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych tekstów.

Przedruki i wykorzystywanie opublikowanych materiałów mogą odbywać się wyłącznie za zgodą redakcji.

www.zdrowybialystok.pl Druk: Bieldruk Białystok. Nakład: 8.000 egz.

2 2

aktualności Skorzystaj z bezpłatnych badań biorąc udział w akcji...

Teraz Serce Czy wiesz, że niewydolaność serca jest obecnie jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych Polaków?

Choroby serca i naczyń zabijają co roku blisko 170 tys. osób w naszym kraju. Jak chronić serce, dowiedź się biorąc udział w akcji Teraz Serce.

Wzrost świadomości w zakresie profilaktyki chorób serca, w szczególności nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii, które wciąż są w Polsce najczęstszą przyczyną zgonów, to główne cele ogólnopolskiej kampanii Teraz Serce.

– Nasza kampania ma za zadanie edukować, jak ważną rolę w naszym życiu odgrywa profilaktyka, zdrowy styl życia oraz odpowiednia dieta, motywując jednocześnie jej uczestników do podjęcia istotnych decyzji z perspektywy zdrowia serca – powiedziała Magdalena Wargin, manager akcji medycznych z firmy Telemedycyna Polska S.A. Jedna z takich akcji miała miejsce 9 kwietnia br. w Centrum Handlowym Auchan Hetmańska w Białymstoku. Zainteresowanie wydarzeniem było bardzo duże – z szeregu badań oraz konsultacji skorzystało blisko 110 mieszkańców naszego miasta i okolic.

– Podczas ośmiogodzinnej akcji każdy chętny mógł skorzystać z fachowej pomocy w zakresie: badania EKG z opisem oraz interpretacją lekarza specjalisty, badania poziomu cholesterolu, porady dietetyka, pomiaru ciśnienia, obliczenia wskaźnika BMI, określenia czynników ryzyka zawału mięśnia sercowego. Wśród zgłaszających się były osoby, które leczą się kardiologicznie od wielu lat oraz takie, które pierwszy raz od kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu lat miały wykonane badanie EKG – dodała Magdalena Wargin.

Głównym celem akcji jest profilaktyka kardiologiczna, ale też ułatwienie osobom, które biorą w niej udział dostępu do lekarzy specjalistów.

Akcje takie są przeprowadzane cyklicznie w różnych miastach w Polsce, w najczęściej odwie-

▲▲ Wybór miejsc, w których odbywają się bezpłatne ba-

dania, podyktowany jest ich powszechną dostępnością dla odwiedzających oraz możliwością szerszego dotarcia do zainteresowanych.

dzanych miejscach – hipermarketach i centrach handlowych.

– Do badań wykorzystujemy cyfrowy aparat EKG umożliwiający przesyłanie badań na odległość. Dzięki najnowszym osiągnięciom telemedycyny badanie EKG osoby, która znajduje się w centrum handlowym, zostaje przesłane on-line przez mobilny internet do centrum monitoringu kardiologicznego. Lekarz specjalista dyżurujący w centrum niezwłocznie opisuje i interpretuje badanie, które już po chwili możemy wydrukować i wręczyć pacjentowi – dodaje Magdalena Wargin.

Organizatorem akcji jest firma Telemedycyna Polska S.A., lider teleopieki kardiologicznej; współorganizatorem – Centrum Handlowe Auchan Hetmańska. Sponsorami zaś: Ustronianka, Mondial Assistance oraz Przychodnia Kardiologiczna Dzieci i Dorosłych Kardiofon. Portal zdrowybialystok.pl oraz gazeta Zdrowy Białystok patronowali wydarzeniu.

Marzena Bęcłowicz Fot. Teraz Serce

Już teraz zapraszamy naszych Czytelników do udziału w kolejnej akcji „Teraz Serce”. Odbędzie się ona 23 kwietnia br. w Centrum Handlowym Auchan Produkcyjna w Białymstoku.

Stomatologia Dąbrowscy

Atom Pracownia RTG Tomasz Dąbrowski oraz prywatny gabinet ortodontyczny Joanna WojdalskaDąbrowska zmieniają lokalizację.

– Przenosimy się z lokalu przy ul. Legionowej 3 w Białymstoku do lokalu przy ul. Fabrycznej 4, lok. 1A (pierwsze piętro, wjazd od ul. Jurowieckiej, przy Galerii Jurowiecka – parking dla naszych pacjentów) – mówi Tomasz Dąbrowski, właściciel Atomu.

Oprócz wykonania cyfrowych zdjęć RTG zębów, w Pracowni Atom (pantomografia, cefalometria, zdjęcia punktowe oraz obrazowanie 3D nowym, światowej klasy aparatem – pięć pól obrazowania) będzie można skorzystać także z usług lekarza stomatologa oraz lekarza stomatologa specjalisty ortodoncji – Joanny Wojdalskiej-Dąbrowskiej.

Zapraszamy już wkrótce. Szczegóły na www.atomrtg.pl.

ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

3

aktualności

Laboratorium Revita-Lab z Białegostoku oferuje szeroki wybór paneli alergicznych zarówno dla dzieci jak i dorosłych. Pierwszy panel – X-atopic -30 zawiera najpopularniejsze antygeny wybrane na podstawie potrzeb rynku i doświadczeń. Jego celem jest zbadanie jak najszerszego zakresu alergenów pokarmowych i wziewnych z jednej próbki krwi. Panel atopowy jest zmodyfikowaną wersją panelu pediatrycznego, skierowany do najmłodszych dzieci. Pierwsze 14 alergenów – to pokarmy, które mogą pojawić się w diecie dziecka najwcześniej. Pozostałe pięć to alergeny wziewne. W skład panelu mleko plus gluten wchodzi pięć alergenów dotyczących mleka oraz gluten.

Inne dostępne panele (po 20 alergenów) to: wziewny, pokarmowy, jadowy (osa, pszczoła, szerszeń, komar, meszka) oraz antybiotyki zawierający dziesięć powszechnie stosowanych antybiotyków.

Poza tym w Revita-Lab można wykonać też testy na nietolerancję pokarmów, która jest często mylona z alergią.

Nowe zajęcia Niepubliczne Przedszkole Kubuś z Białegostoku dodało do swojej oferty nowe metody i formy terapii. Pierwsza z nich to metoda ruchu rozwijająceg Weroniki Sherborne. Jej podstawowymi założeniami jest rozwój dziecka poprzez ruch prowadzący do poznania własnego ciała.

– Prowadzenie ćwiczeń tą metodą ma na celu stworzenie dziecku okazji do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia własnej siły, sprawności i w związku z tym możliwości ruchowych – mówi Paulina Kryńska, dyrektor placówki.

Kolejna, to metoda Marii i Christophera Knillów.

Jej założeniem jest fakt, iż dotyk jest niezwykle ważny dla rozwoju człowieka, a skóra ludzka jest najważniejszym kanałem sensorycznym. Metoda może być skutecznie stosowana w pracy z dziećmi, młodzieżą jak i dorosłymi.

– Metoda przywracająca doznania zmysłowe trenowane w życiu płodowym, służące poznaniu własnego ciała i umożliwiające kontakt z otoczeniem. Ponadto pobudza dzieci głębiej upośledzone do aktywności i współdziałania oraz aktywizuje dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym – wyjaśnia Paulina Kryńska.

Ostatnia metoda – dr Paula Dennisona oparta jest na trzech prostych założeniach. Po pierwsze nauka jest naturalną, przyjemną sferą działalności kontynuowaną przez całe życie; po drugie w naszym ciele ukryte są blokady, które utrudniają nam naukę oraz uniemożliwiają łagodne przejście przez stresy i po trzecie wszyscy mamy trudności w uczeniu się, lecz do tej pory nie czyniliśmy żadnych starań, aby je usunąć.

– Wprowadzenie metody Dennisona usuwa blokady ukryte w naszym ciele, wprowadza ciało i umysł w stan optymalny do przyswajania wiedzy, równoważąc tym samym wymiar koncentracji.

Poprawia się koordynacja wzrokowo-ruchowa, umiejętności wysławiania się, czytania, rozumienia, liczenia oraz zwiększają się zdolności manualne – tłumaczy dyrektor placówki.

Zeb. MB 4 4

Fot. Metanoia

Zrób test na alergię

▲▲ – W ubiegłym roku świętowalismy 15-lecie istnienia. Przez te lata z terapii skorzystało ponad 600 młodych ludzi.

Wielu z nich podkreśla, że Ośrodek był dla nich ostatnią deską ratunku – mówi Joanna Szmurło, terapeutka i kierowniczka Ośrodka. Na zdjęciu z podopicznymi, którzy ze względu na zakaz publikacji, mają zasłonięte twarze.

Metanoi grozi zamknięcie. Potrzebna jest pomoc.

Dajmy im szansę Miejsce, które przemienia serca i umysły, daje nadzieję i nowe możliwości. Tam dostaje się szansę naprawy swego dotychczasowego życia. To Katolicki Ośrodek Wychowania i Terapii Uzależnień Metanoia.

Metanoia jest jedyną placówką na Podlasiu, gdzie trafiają osoby nieletnie uzależnione od środków odurzających i alkoholu.

– To miejsce, gdzie młodzi ludzie przewartościowują swoje życie. Z dala od rodzinnego domu, toczą walkę o życie, zdrowie i trzeźwość – mówi ks. Adam Kozikowski, dyrektor Caritas Archidiecezji Białostockiej, która prowadzi placówkę.

– Do pierwszego ośrodka trafiłam mając 17 lat.

Kontakt z używkami miałam od kilku lat. Byłam negatywnie nastawiona do leczenia. Do Metanoi przyjechałam w najcięższym momencie mojego życia, kiedy nie miałam dokąd pójść. Życzliwość, ciepło i wsparcie z jakim się tu spotkałam sprawiły, że podjęłam stanowczą i świadomą decyzję o całkowitej zmianie mojego życia. Nie piję od trzech lat, zdałam maturę, mam pracę. Chcę dalej realizować się w trzeźwym życiu i bez strachu witać każdy dzień – mówi Alicja, która ukończyła terapię w Ośrodku.

Program terapeutyczny przewidziany jest na rok. Składa się z czterech etapów, w trakcie których uczestnik pracuje w kierunku samopoznania, odnajdywania sposobów samorealizacji, kształtowania swojej samooceny, budowania nowej hierarchii wartości i odnajdowania sensu życia w trzeźwości.

– Najtrudniejszy jest początek, kiedy podopieczni przyzwyczajają się do nowych warunków. Jest to dla nich inny świat, inne zasady, normy i zwyczaje do których muszą się przyzwyczaić – wyjaśnia Joanna Szmurło, terapeutka i kierowniczka Ośrodka.

Terapia składa się z kilku elementów: terapii grupowej, indywidualnej i ergoterapii. Pięć razy w tygodniu odbywają się spotkania społeczności,

które mają na celu omówienie dotychczasowego życia wychowanków oraz analizę poniesionych strat. Realizowana jest także terapia rodzinna.

– Szczególną uwagę zwracamy na to, by panowała u nas życzliwa i serdeczna atmosfera, utrzymujemy też bliskie kontakty z rodzinami pacjentów – dodaje Joanna Szmurło.

– Kiedy trafiłem do Ośrodka nie sądziłem, że to miejsce tak zmieni moje życie. Przez kilka lat brałem narkotyki. Towarzystwo, pieniądze, imprezy – to był cały mój świat. W Metanoi stopniowo odkrywałem prawdę o sobie, na nowo budowałem system wartości. Uczyłem się szanować siebie i innych. Nie było łatwo, ale przemiana, której doświadczyłem odcisnęła ślad na całym moim życiu. Dziś jestem szczęśliwym mężem i ojcem.

Doceniam rodzinę, miłość, przyjaźń. Na nowo odkryłem moc wiary – opowiada Piotr, były podopieczny Metanoi.

Warto dodać, iż budynek, w którym znajduje się Ośrodek wymaga generalnego remontu.

Potrzeba dużych nakładów, by dostosować go do nowych przepisów i uzyskać akredytację ministra zdrowia. Najważniejsze prace powinny zostać przeprowadzone do końca 2016 roku, w przeciwnym razie placówce grozi zamknięcie.

Dlatego Caritas Archidiecezji Białostockiej apeluje o pomoc finansową, by pozyskać fundusze na remont. Wszystkie kampanie, również „Kilometry Dobra”, organizowane są z myślą o Metanoi. Środki można też wpłacać na konto: 66 1240 5211 1111 0000 4931 3527 (z dopiskiem: Matanoia). Ponadto Caritas prowadzi kampanię społeczną pod hasłem „Wybieram życie”, której ambasadorami są raperzy z zespołu „Wyrwani z niewoli”. Jej celem jest poszerzenie świadomości społecznej dotyczącej problemu uzależnień wśród młodych ludzi, a także zachęcenie obywateli do przekazania 1% podatku na Caritas Potrzebującym KRS 0000269579.

Pozyskane środki także zostaną przeznaczone Metanoi.

Oprac. MB ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

5

aktualności medycyna Jak powinno wyglądać prawidłowe czyszczenie zębów

Kto ich nie myje, ten ma kłopoty

Zacznijmy od podstaw. Zęby myjemy co najmniej dwa razy dziennie (przez około dwie minuty), nitkujemy przynajmniej raz dziennie przed myciem oraz płuczemy jamę ustną płynami, które wzmacniają działanie past. Warto też wziąć szczoteczkę i pastę do pracy, co wpłynie na poprawę higieny naszych zębów. Dwa razy do roku zalecana jest profilaktyka gabinetowa, czyli czyszczenie, piaskowanie i fluoryzacja. I jeszcze jedna ważna rzecz – proszę pamiętać, że nie powinno się myć zębów bezpośrednio po jedzeniu. Jest to związane ze spadkiem pH jamy ustnej. Kwaśne pH sprzyja niszczeniu szkliwa (demineralizacji) i dopiero po ok. 30 min. ślina powinna zneutralizować pH i wówczas jest „bezpieczniej” umyć zęby.

Pamiętajmy także o myciu języka – jest to powierzchnia, na której znajduje się całe siedlisko bakterii (w szczególności dotyczy to palaczy i osób nałogowo pijących herbatę, kawę, wino). Jako, że klasyczna szczoteczka dociera do 70 % powierzchni zębów, pozostałe powierzchnie czyścimy nitką dentystyczną, szczoteczkami międzyzębowymi lub ewentualnie wykałaczkami.

Na rynku dostępne są nitki woskowane, nasączone fluorem, miętą, są też pęczniejące. Wszystkie one skutecznie usuwają zalegające resztki pokarmowe.

Osobom, którym nitkowanie sprawia trudności, proponuję użycie irygatora wodnego. Urządzenie to służy do przepłukiwania przestrzeni międzyzębowych i kieszonek, szczególnie polecam je pacjentom z aparatami ortodontycznymi.

Ważną rzeczą, o której warto wspomnieć jest stosowanie płynów do jamy ustnej. Najlepiej byłoby gdyby stanowiły one tzw. uzupełnienie pasty, czyli były z tej samej firmy. Płukanki mają działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne oraz odświeżają jamę ustną.

Fot. Centrum Stomatologii Classic

Higiena jamy ustnej – to temat tak znany, iż wydawać by się mogło, że nie ma nic, czego nie wiemy na ten temat. Reklamy past do zębów, płynów, szczoteczek i gum do żucia bombardują nas z ekranów telewizorów. Jednak moje doświadczenie zawodowe mówi zupełnie co innego.

▲▲ – Zęby powinno się myć co najmniej dwa razy dziennie, nitkować przynajmniej raz – przed myciem, a także płukać

jamę ustną płynami, które wzmacniają działanie past. Dwa razy do roku zalecam wizytę profilaktyczną w gabinecie dentysty – radzi lek. stom. Magdalena Ziemkowska-Suchodolska z Centrum Stomatologii Classic w Białymstoku.

Warto wspomnieć też o zdrowej i zrównoważonej diecie, czyli braku podjadania między posiłkami oraz piciu dużej ilości zwykłej wody mineralnej (około dwóch litrów dziennie). Woda zwiększa wydzielanie śliny, a jej większa ilość pomaga w oczyszczaniu powierzchni zębowych. Proszę pamiętać, że picie kawy i herbaty nie wlicza się, ponieważ napoje te zabierają wodę z organizmu.

Nie będę się rozpisywać na temat past i szczoteczek, ponieważ jest to temat rzeka. Wszystko zależy tu od osobistych preferencji, wieku i płci.

Według moich obserwacji mężczyźni wybierają twarde szczoteczki, kobiety miękkie. Ja osobiście preferuję szczoteczkę mechaniczną, ponieważ ruchy drgające tejże szczoteczki lepiej doczyszczają i masują dziąsła. Zauważyłam, że często niezależnie od rodzaju stosowanej szczoteczki, pacjenci mają niedoczyszczone powierzchnie zębów przy dziąsłach. Wówczas, należałoby sięgnąć, po do-

stępne specjalne tabletki i płyny wybarwiające płytkę nazębną. Polecam je zarówno dzieciom, jak i dorosłym.

Kolejną istotną rzeczą jest wspomniana wcześniej kontrola u dentysty lub higienistki – dwa razy do roku. Na takiej wizycie powinniśmy poprosić o profesjonalne oczyszczenie zębów przy pomocy skalera i piaskarki. Po takich zabiegach wskazane jest również zastosowanie fluoryzacji, która wspomaga walkę z próchnicą. Na wizytach kontrolnych można wykonać także badanie RTG całego uzębienia, celem zlokalizowania ognisk próchnicy, a także ognisk zapalnych. Stan jamy ustnej często odzwierciedla ogólny stan naszego zdrowia, dlatego, tak ważne jest utrzymanie właściwej higieny jamy ustnej i zapobieganie próchnicy.

Warto dodać, iż dzięki zaangażowaniu ponad 80 Klubów Motocyklowych z całej Polski podczas siedmiu wcześniejszych edycji Motoserca,

w latach 2009-2015, udało się zebrać ponad 21 tys. litrów krwi.

lek. stom.

Magdalena Ziemkowska-Suchodolska, Centrum Stomatologii Classic, Białystok

Przyjdź na Motoserce 23 kwietnia br. na białostockim Rynku Kościuszki po raz ósmy zabije Motoserce. Będzie pomoc potrzebującym dzieciom, pokazy motocyklowe oraz wiele innych atrakcji.

Motoserce to akcja wynikająca z potrzeby serca i z chęci działania, propagująca ideę krwiodawstwa. Jej pomysłodawcami i jednocześnie organizatorami są motocykliści zrzeszeni w Kongresie Polskich Klubów Motocyklowych. W centralnych punktach 50 miast Polski odbędą się imprezy, których głównymi atrakcjami będą pokazy motocyklowe, występy zespołów dziecięcych i młodzieżowych, pokazy ratownictwa medycznego, konkursy z nagrodami oraz koncerty.

6 6

MB ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

7

aktualności medycyna Badania ultrasonograficzne są nieodzownym elementem w diagnostyce chorób wielu narządów i układów

USG... i wszystko jasne

– USG tarczycy obrazuje większość chorób tarczycy, takich jak wole obojętne, torbiele, guzki tarczycy, nowotwory czy choroba Hashimoto – mówi doktor Anita Budzeńska, ultrasonografista z Gabinetu USG Ultramed w Białymstoku.

Szybkie, bezinwazyjne i bezpieczne.

To dzięki niemu lekarz jest w stanie ocenić narządy takie jak wątroba, nerki, trzustka, śledziona, tarczyca oraz naczynia krwionośne. To badanie USG. Dlaczego warto je wykonywać wyjaśnia dr n. med. Radosław Bobrowski, właściciel gabinetu USG Ultramed w Białymstoku.

Wiele chorób rozwija się w sposób nie dający przez długi czas żadnych niepokojących objawów.

Dlatego też badania ultrasonograficzne odgrywają bardzo istotną rolę we wczesnym wykrywaniu różnych stanów chorobowych. Zatem niezależnie od tego czy mamy jakiekolwiek dolegliwości czy też nie, warto systematycznie wykonywać badania obrazowe, w szczególności USG jamy brzusznej, piersi oraz tarczycy.

– Badania USG są łatwo dostępne, bezpieczne dla pacjenta, niebolesne i nieinwazyjne – mówi dr n. med. Radosław Bobrowski, właściciel gabinetu USG Ultramed w Białymstoku. – Mogą one być powtarzane wielokrotnie ponieważ nie ma żadnych przeciwwskazań do ich wykonywania.

Badanie USG wykonane w sposób profesjonalny ma dużą wartość diagnostyczną, dostarczając wielu cennych informacji na temat obrazowanych narządów i struktur. I tak podstawowym badaniem w diagnostyce wielu chorób oraz dolegliwości dotyczących narządów jamy brzusznej jest USG jamy brzusznej.

– USG jamy brzusznej jest badaniem niezwykle pomocnym w diagnostyce wielu dolegliwości dotyczących jamy brzusznej, np.: wzdęć, nawracających zaparć oraz biegunek, ostrych napadów bólu w okolicy wątroby i pęcherzyka żółciowego oraz dolegliwości bólowych okolicy nerek, nawracających infekcji układu moczowego i krwiomoczu.

W trakcie badania lekarz ocenia m.in.: wątrobę (określając jej stan pod kątem stłuszczenia, występowania naczyniaków, torbieli lub nowotworów), 8 8

pęcherzyk żółciowy (wykluczając kamicę żółciową i stan zapalny), trzustkę (określając czy nie występują zmiany zapalne, torbiele i nowotwory), nerki (w kontekście występowania kamicy nerkowej, torbieli, naczyniaków i nowotworów), pęcherz moczowy (podobnie jak w przypadku nerek – kamica i nowotwory) oraz u mężczyzn gruczoł krokowy, tzw. prostatę (oceniając stan zapalny, zwapnienia, rozrost, bądź nowotwory) – wyjaśnia doktor Radosław Bobrowski.

Kolejne ważne badanie to USG tarczycy.

Obrazuje ono większość chorób tarczycy, takich jak: wole, torbiele, guzki, nowotwory, choroba Hashimoto. Badanie pomocne jest między innymi przy widocznym powiększeniu tarczycy oraz przy wyczuwalnych guzkach.

– USG piersi to badanie obrazujące większość patologicznych zmian występujących w gruczole piersiowym. Mogą to być: torbiele, włókniaki, gruczolaki, ropnie oraz zmiany o charakterze nowotworów. Badanie to jest przydatne w diagnostyce guzków oraz nieprawidłowych zmian wyczuwanych przez kobietę podczas samodzielnego badania piersi. Jest także uzupełnieniem mammografii – mówi doktor Bobrowski, właściciel Ultramedu.

Badania USG są łatwo dostępne, bezpieczne dla pacjenta, niebolesne i nieinwazyjne. Mogą one być powtarzane wielokrotnie, ponieważ nie ma żadnych przeciwwskazań co do ich wykonywania.

Z kolei USG Doppler żył kończyn dolnych jest badaniem obrazującym układ żylny kończyn dolnych. Badanie to jest szczególnie przydatne w przebiegu takich chorób jak: żylaki, zakrzepica żył powierzchownych i głębokich, niewydolność żylna oraz w różnego rodzaju dolegliwościach bólowych nóg, obrzękach i zaczerwienieniach podudzi i kostek.

– Podwyższone ryzyko żylnych zmian zakrzepowych występuje między innymi u kobiet stosujących doustną antykoncepcję hormonalną i jednocześnie palących papierosy. Ryzyko to znacznie wzrasta powyżej 35 roku życia. Natomiast USG Doppler tętnic szyjnych i kręgowych to badanie obrazujące układ tętnic domózgowych. Jest szczególnie przydatne w diagnostyce zaburzeń neurologicznych i laryngologicznych oraz takich dolegliwości jak zawroty głowy, zaburzenia równowagi, nagłe utraty przytomności, szumy uszne oraz bóle głowy – tłumaczy właściciel gabinetu USG Ultramed.

Jeśli chodzi o najmłodszych pacjentów, to wykonuje się u nich najczęściej USG jamy brzusznej oraz USG przezciemiączkowe.

– Jest to badanie dobrze obrazujące struktury mózgowe u noworodków, niemowląt oraz małych dzieci z niezarośniętym ciemiączkiem. Takie badanie USG jest szczególnie przydatne w diagnostyce zaburzeń rozwoju psychoruchowego, zaburzeń wzrostu, przy podejrzeniu wodogłowia, małogłowia oraz w diagnostyce różnego typu schorzeń u wcześniaków – wyjaśnia doktor Radosław Bobrowski.

Warto dodać, że dzieciom wykonuje się też USG w kierunku refluksu żołądkowo-przełykowego oraz USG w kierunku zwężenia odźwiernika u niemowląt. Odźwiernik to końcowy odcinek żołądka, łączący go z dwunastnicą. Jego zwężenie powoduje szereg objawów, z których najbardziej charakterystycznymi są silne wymioty, występujące krótko po posiłku.

– Zarówno USG w kierunku refluksu, jak i w kierunku zwężenia odźwiernika może stanowić diagnostykę uzupełniającą w zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego, dolegliwościach bólowych jamy brzusznej oraz wymiotach u dzieci – dodaje doktor Bobrowski.

Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

9

aktualności medycyna W marcu br. otwarto prawdziwie familijne centrum medyczne Fundacji „Pomóż Im”

Rozumie potrzeby pacjentów ◄◄ Podopieczni Fundacji „Pomóż Im” z opieki FCMedu

korzystają bezpłatnie. Natomiast cały dochód z działalności placówki jest przeznaczany na finansowanie potrzeb Hospicjum i Fundacji.

Fot. Centrum Medyczne Bojary

a także medycyny estetycznej. Wykonujemy też specjalistyczne badania, takie jak kolonoskopia i gastroskopia oraz zabiegi endoskopowe przewodu pokarmowego. Dzięki połączeniu wiedzy i kompetencji naszych specjalistów z wysokiej klasy sprzętem, jesteśmy w stanie kompleksowo zająć się pacjentami pediatrycznymi – łącznie z noworodkami, ale też osobami dorosłymi – mówi szef medyczny FCMed-u.

Warto dodać, iż ważną specjalizacją Ośrodka jest rehabilitacja dzieci, młodzieży i dorosłych.

Co ciekawe, specjaliści FCMed prowadzą nie tylko terapię dla osób z zaburzeniami narządu ruchu – pourazowymi lub wrodzonymi, ale także oferują pomoc tym, którzy chcą poprawić swoją sprawność.

Stworzono szereg programów medycznych skierowanych m.in.: do mam, które chcą wrócić do aktywności po porodzie; do osób uprawiających sport; do seniorów i maluchów; a także opracowanych z myślą ▲▲ W centrum działają też specjalistyczne gabinety terapeutyczne: magnetoterapii, świa- o rosnącej liczbie osób cierpiących na bóle krętłolecznictwa, laseroterapii, elektroterapii, ultradźwięków. gosłupa i wady postawy. potrzeb. Jak zaznacza dr hab. Adam Hermanowicz, Agnieszka Stepańczuk, specjalistka fizjoterapii, specjalista chirurgii dziecięcej, a zarazem szef kierująca Ośrodkiem Rehabilitacji z nieskrywaną medyczny placówki, dotychczasowa codzienność satysfakcją podkreśla, że w FCMed powstał ośrozwiązana z prowadzeniem Hospicjum i opieką nad dek na prawdziwie europejskim poziomie.

– W jednym miejscu udało się zgromadzić nomałymi pacjentami onkologicznymi, opierała się na stałym obcowaniu z najtrudniejszymi przypad- woczesny i co ważne, unikatowy w skali całego regionu sprzęt oraz doświadczonych, znakomitych kami medycznymi.

– Nieuleczalne choroby, na które cierpią nasi terapeutów, którzy oprócz swoich kwalifikacji podopieczni nauczyły nas szczególnej empatii, wyróżniają się niesłychanie empatycznym powrażliwości i umiejętności wsłuchiwania się w pro- dejściem do pacjenta, wkładając w swoją pracę blemy drugiego człowieka. To wszystko sprawiło, całe serce. W tym Ośrodku pacjent zyskuje komże te doświadczenia przenosimy teraz na zupełnie pleksową opiekę – od badań i pełnej diagnoinny grunt, świadcząc komercyjne usługi medycz- styki, poprzez nowoczesne i skuteczne formy ne, skierowane do ogółu pacjentów – mówi doktor terapii, po bieżący monitoring postępów – mówi Agnieszka Stepańczuk.

Hermanowicz.

Obecnie w FCMed przyjmuje ponad 30 speFCMed to ponad 700 mkw przestronnych, nowoczesnych wnętrz, w których zlokalizowano cjalistów z takich dziedzin jak: kardiologia, komfortowe poradnie specjalistyczne, znakomi- nefrologia, urologia, onkologia i hematologia, cie wyposażone gabinety diagnostyczne: USG, ortopedia, chirurgia, neurologia, gastrologia, engastroskopii i kolonoskopii dla dzieci i dorosłych, dokrynologia, dermatologia oraz medycyna esecho serca, badania Holtera, EKG oraz wspomniany tetyczna. Wykonywane są też badanie USG, USG z Dopplerem oraz biopsje pod kontrolą USG. już Ośrodek Rehabilitacji im. Sue Ryder.

– W centrum mamy w pełni wyposażoną, no- Zapisy na wizyty odbywają się telefonicznie. woczesną salę zabiegową przystosowaną do wy- Więcej informacji na www.fcmed.pl. konywania drobnych zabiegów z zakresu chirurgii, Oprac. MB, Fot. FCMed

30 specjalistów różnych dziedzin medycyny. Nowoczesny sprzęt diagnostyczny. Jeden z najlepiej wyposażonych ośrodków rehabilitacji dzieci i dorosłych, we wschodniej części Polski, już działa. Jest to Familijne Centrum Medyczne Fundacji „Pomóż Im”. Pomoc w FCMed znajdą zarówno dzieci, dorośli jak i seniorzy.

– Głównym i najważniejszym powodem uruchomienia ośrodka było zapewnienie naszym podopiecznym stałej opieki medycznej na najwyższym poziomie. Pomysł był odważny i ambitny. Udało się – mówi Arnold Sobolewski, prezes Fundacji „Pomóż Im”, która prowadzi jedyne w regionie Hospicjum dla Dzieci.

Prezes podkreśla, że działalność Centrum to też sposób na niezależność finansową Fundacji, bowiem dochód z działalności FCMed-u w całości przeznaczany jest na rzecz podopiecznych: małych pacjentów Kliniki Onkologii i Hematologii Uniwersy teckiego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku oraz Domowego Hospicjum dla Dzieci w Białymstoku.

– Pomysł na stworzenie własnego centrum medycznego pojawił się przed kilkoma laty.

Ale udało się zrealizować go dopiero „teraz”.

Problemem były oczywiście fundusze. Projekt nie byłby możliwy gdyby nie wsparcie sponsorów oraz osób indywidualnych. Stworzenie najnowocześniejszego w regionie centrum rehabilitacyjnego dla dzieci i dorosłych zostało sfinansowane ze środków Fundacji im. Sue Ryder – dodaje prezes Fundacji.

FCMed wyróżnia się przede wszystkim podejściem do pacjenta i pełnym zrozumieniem jego 10

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności medycyna Twoje życie zależy od dobrze wykonanej diagnostyki obrazowej

Radiolog prawdę ci powie O tym jak wygląda współczesna diagnostyka obrazowa jamy brzusznej i miednicy z prof. dr hab. Eugeniuszem Tarasów, dyrektorem medycznym TMS Diagnostyka w Białymstoku rozmawia Marzena Bęcłowicz.

▼▼ Rezonans dysponuje takimi technikami jak cho-

langiopankreatografia MR (MRCP) lub hydrografia MR, które pozwalają na obrazowanie dróg żółciowych lub moczowych i zastępują tradycyjne metody takie jak ECPW (endoskopowa cholangiopankteratografia wsteczna) lub urografia.

Eugeniusz Tarasów: W jamie brzusznej i miednicy znajduje się wiele narządów, których diagnostyka wymaga indywidualnego podejścia.

W uproszczeniu można powiedzieć, że USG jest metodą wstępną w większości chorób jamy brzusznej i miednicy, zaś tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR) to dokładniejsze metody, o porównywalnej wartości diagnostycznej. Zarówno TK jak i MR są doskonałymi metodami w przypadkach chorób zapalnych i nowotworowych wątroby, trzustki, śledziony, nerek lub narządów miednicy – pęcherza moczowego, macicy i jajników – u kobiet oraz prostaty u mężczyzn. Obie metody pozwalają na ustalenie dokładnego rozpoznania oraz kontrolę efektów leczenia oraz stosowane są w ocenie tzw. stagingu – określeniu stopnia zaawansowania miejscowego nowotworu, obecności przerzutów w węzłach chłonnych oraz przerzutów odległych.

MB: Czy do badań TK i MR trzeba się jakoś przygotować?

ET: Chory powinien być na czczo, ponieważ wypełnienie przewodu pokarmowego treścią pokarmową utrudnia ocenę badanych narządów.

Dodatkowo przed badaniem TK i MR zwykle podaje się pacjentowi do wypicia środek kontrastowy.

Specjalne przygotowanie konieczne jest też w badaniach jelit – enteroklizie i kolonografii.

MB: Czy konieczne są środki kontrastowe podawane dożylnie?

ET: Większość badań TK i MR powinna być wykonywana po podaniu kontrastu dożylnego, bowiem badanie bez kontrastu ma znacznie ograniczoną wartość diagnostyczną. Nie należy obawiać się podania tego środka, gdyż obecne nowoczesne kontrasty rzadko wywołują reakcje uboczne. Przy wykluczeniu uczulenia na nie, ryzyko reakcji niepożądanych jest minimalne.

Wszystkie kontrasty stosowane zarówno w TK jak i w MR wydalane są przez nerki, dlatego przed badaniem z kontrastem należy oznaczyć poziom kreatyniny lub wskaźnik przesączania kłębuszkowego – GFR. Podstawową sprawą jest też wcześniejsze odpowiednie nawodnienie organizmu.

MB: Jakie są zalety i wady tomografii komputerowej?

ET: Tomografia komputerowa jest głównym narzędziem diagnostycznym w rękach radiologa 12 12

Fot. Marzena Bęcłowicz

Marzena Bęcłowicz: Jakie badanie obrazowe najlepiej wykonać w przypadku bólów lub innych dolegliwości brzucha lub miednicy?

w diagnostyce chorób jamy brzusznej i miednicy.

Dzięki nowoczesnym wielorzędowym aparatom badanie jest szybkie – trwa kilka sekund. Dzięki temu w TK jest bardzo mało artefaktów – ruchowych, oddechowych lub od perystaltyki jelit. Jest to szczególnie istotne np. u chorych w ciężkim stanie, z urazami wielonarządowymi lub po zabiegach operacyjnych. TK jest też bardzo dokładną metodą, gdyż na otrzymanych skanach widoczne są nawet bardzo drobne zmiany. Ponadto TK ma wysoką wartość diagnostyczną, gdyż często pozwala na postawienie od razu rozpoznania histologicznego. Główna wada TK wynika z faktu zastosowania dość dużej dawki promieniowania rentgenowskiego. Jednak w nowoczesnych aparatach stosuje się systemy tzw. modulacje dawki, aby zminimalizować jego skutki.

MB: Czy badanie MR jest alternatywą dla TK czy ma jakieś zalety, których nie ma tomografia?

ET: MR jamy brzusznej i miednicy jest trudniejsze do wykonania, trwa dłużej – ok. 30 min. i jest bardziej podatne na artefakty. Z tego względu jeśli trzeba wykonać obrazowanie brzucha i miednicy wykonujemy dwa oddzielne badania.

Wartość diagnostyczna MR jest porównywalna z TK, ale rezonans ma większą możliwość różnicowania rodzaju tkanek, co od razu ułatwia rozpoznanie. Stąd też wynikają wyjątkowe możliwości diagnostyczne MR, nieosiągalne w TK. Rezonans dysponuje też technikami unikalnymi dla tej metody, które pozwalają na obrazowanie dróg żółciowych lub moczowych bez podania kontrastu i zastępują inne tradycyjne metody. Od niedawna w badaniach jamy brzusznej i miednicy wykorzystuje się obrazowanie dyfuzyjne (DWI).

Jest to metoda czuła na swobodne ruchy cząsteczek wody. Ponieważ w strukturach o gęstym utkaniu komórkowym dochodzi do tzw. restrykcji dyfuzji, badanie DWI pozwala na uwidocznienie takich ognisk. Takimi zmianami są m.in. ogniska nowotworowe, w których dochodzi do szybkiego mnożenia się komórek – dlatego DWI stosuje się

do wykrywania przerzutów np. do wątroby lub wszczepów przerzutowych w otrzewnej.

MB: Czy w TK lub MR możliwe jest badanie jelita?

ET: Do badania jelita cienkiego stosuje się enteroklizę TK lub MR. Są to metody wykorzystywane np. w chorobie Crohna, pozwalające pokazać zwężone odcinki jelita, ocenić stopień pogrubienia zapalnego ścian oraz uwidocznić powikłania – ropnie lub przetoki, często występujące w tej chorobie. Najlepsze obrazy w enteroklizie uzyskuje się po wypełnieniu jelita cienkiego kontrastem podanym przez sondę wprowadzoną do dwunastnicy, ale można też wykonywać badanie z podaniem kontrastu tylko doustnie. W badaniach jelita grubego kontrast podaje się doodbytniczo – w MR jest to wodny środek kontrastowy, w TK podaje się powietrze – jest to tzw. kolonoskopia wirtualna.

MB: Które z tych badań można wykonać w TMS Diagnostyka? Czy na jakość badania wpływa typ aparatu jakim jest wykonywane?

ET: Wykonujemy pełen zakres badań jamy brzusznej i miednicy, o których powiedziałem, włącznie z badaniami wysokospecjalistycznymi.

Jakość i klasa aparatów TK i MR znacząco wpływa na wartość diagnostyczną badania. Jest to ważne właśnie w badaniach jamy brzusznej, które są trudne technicznie i wymagają wysokiej klasy sprzętu. Jesteśmy obecnie najlepiej wyposażonym ośrodkiem diagnostyki obrazowej na Podlasiu.

Dysponujemy kilkoma aparatami TK, w tym najnowocześniejszym skanerem 320-rzędowym.

Do badań MR używamy jedynie aparatów wysokopolowych, w tym aparatu o natężeniu pola 3 Tesle, co gwarantuje najwyższą jakość badań. Ponadto pracują u nas najlepsi w regionie specjaliści z zakresu diagnostyki obrazowej. Nasza firma istnieje już ponad dziesięć lat, tak więc mamy ogromne doświadczenie zdobyte w trakcie pracy.

MB: Dziękuję za rozmowę.

ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

13

aktualności medycyna Depresja u dziecka. Czy jest coś co zrobiliśmy źle?

One są wśród nas O depresji dziecięcej z mgr Marzeną Smyk, psychologiem dziecięcym z Niepublicznej Poradni PsychologicznoPedagogicznej Nr 2 w Białymstoku, rozmawia Marzena Bęcłowicz.

Marzena Bęcłowicz: Czy depresja występuje też u dzieci?

Marzena Smyk: Dzieci, podobnie jak dorośli, mogą doświadczać nastroju, który potocznie określa się jako depresję. Dzieje się tak gdy doznają frustracji, rozczarowania, przeżywają smutek związany z jakąś stratą w ich życiu. Te trudne uczucia wywołane różnymi sytuacjami, najczęściej dość szybko mijają. Są jednak dzieci, które przez długi czas przeżywają smutek, z którym nie potrafią sobie poradzić. Depresję do niedawna rozpoznawano jedynie u dorosłych. U dzieci nie była zauważana, ponieważ nie pytano ich o nastroje i uczucia. Również dzisiaj nie uda się rozpoznać depresji, jeżeli nie porozmawiamy z dzieckiem o jego samopoczuciu, nastroju, problemach. Dzieciom jest trudniej niż dorosłym nazywać swoje uczucia.

Znacznie częściej wyrażają je w zachowaniu, które bardziej przyciągają uwagę otoczenia niż ciche, wewnętrzne cierpienie.

MB: Jakie zachowania dzieci mogą świadczyć o depresji?

MS: Należy pamiętać, że u wielu dzieci cierpiących na depresję, głównym nastrojem nie jest smutek lecz drażliwość. Dzieci, szczególnie te młodsze, nie dysponują odpowiednim słownictwem, żeby szczegółowo opisać swoje uczucia.

Nie potrafią też określić swoich nastrojów. Mogą natomiast sygnalizować swoje problemy poprzez zachowanie. Podobnie jak u dorosłych, objawami depresji u dzieci są: smutek, ograniczenie lub rezygnacja z zainteresowań i aktywności, zmiany w zakresie aktywności psychoruchowej – spowolnienie lub pobudzenie, poczucie braku nadziei, braku sensu życia, bezradności, niskie poczucie własnej wartości, poczucie winy, nawracające myśli o śmierci lub samobójstwie, nadmierna męczliwość, zaburzenia koncentracji uwagi, wzrost lub spadek apetytu, zmiana wzorca snu (utrzymujące się trudności z zasypianiem lub wczesne wybudzanie). Typowe zachowania, mogące świadczyć o wystąpieniu depresji, to (obok zmiany wzorca odżywiania i snu): RRtrudności w usiedzeniu bez ruchu, niepokój manipulacyjny, np. pociąganie lub skręcanie włosów, skubanie skóry, fragmentów garderoby czy innych przedmiotów; RRnagłe wybuchy złości, trudna do wyjaśnienia drażliwość; RRwzmożona płaczliwość; RRwidoczne przejawy napięcia, niepokoju i lęku; RRodmowa współpracy, zachowania aspołeczne; RRsięganie po alkohol i narkotyki; 14

▲▲ Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 2 w Białymstoku,

- Zanim przystąpimy do rozmowy z dzieckiem, przemyślmy w jaki sposób chcemy ją przeprowadzić - mówi Marzena Smyk, psycholog dziecięcy z Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 2 w Białymstoku.

RRskargi na bóle różnych części ciała, np. głowy,

ramion, nóg, brzucha, pomimo braku przyczyny somatycznej; RRtrudności w funkcjonowaniu szkolnym, np. spóźnienia, zwiększona absencja, unikanie lekcji, na których przewidziane są sprawdziany, wycofanie z aktywnego udziału w lekcjach, brak przygotowania do lekcji.

MB: Jak przebiega proces leczenia depresji?

MS: Depresja jest chorobą uleczalną. Jej leczeniem zajmują się psychiatrzy dziecięcy, psychoterapeuci, psychologowie. Jeśli rodzic zauważy niepokojące objawy, wskazana jest ocena stanu psychicznego dziecka przez psychologa, np. w poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Leczenie dzieci i młodzieży z rozpoznaniem zaburzeń depresyjnych powinno być kompleksowe, z uwzględnieniem zarówno objawów choroby, jak i związanych z wiekiem potrzeb rozwojowych.

Podczas terapii może być konieczne leczenie współistniejących zaburzeń somatycznych i psychicznych oraz wprowadzenie, w zależności od potrzeb, takich oddziaływań jak psychoedukacja, warsztaty umiejętności rodzicielskich oraz dla dzieci treningi umiejętności społecznych. W pewnych sytuacjach konieczne jest włączenie leczenia farmakologicznego. Jednak jak wskazują badania, u dzieci i młodzieży nie jest ono tak skuteczne jak u dorosłych.

MB: W jaki sposób rozmawiać z dzieckiem, u którego podejrzewamy depresję?

MS: Zanim przystąpimy do rozmowy z dzieckiem, należy przemyśleć w jaki sposób chcemy ją przeprowadzić. Powinniśmy zastanowić się też nad swoją reakcją. Ważne jest, aby unikać wypytywania, aby dziecko nie poczuło się jak na „przesłuchaniu”. Istotne jest natomiast wyra-

żenie swojej gotowości do wysłuchania go ( „Jeśli będziesz chciał o czymś ze mną porozmawiać, to zawsze znajdę czas, aby cię wysłuchać”, „Czy potrzebujesz czegoś z mojej strony, czy mogę coś dla ciebie zrobić?” ). Jeśli nie rozumiemy czegoś w wypowiedzi dziecka, powinniśmy zadać dodatkowe pytania ( „Co się dokładnie stało?” „Czy możesz podać jakiś przykład zachowań, o których wspomniałeś?” ), przez co unikniemy zgadywania, o co dziecku mogło chodzić. Ważne jest, by nie należy krytykować i nie podważać prawdziwości tego, co dziecko mówi o swoim przeżywaniu rzeczywistości (nie stosujemy sformułowań typu „Nie wygłupiaj się, przecież nic takiego się nie stało” ). Jeśli zachowanie dziecka budzi niepokój, możemy zapytać je o samopoczucie i powiedzieć jakie objawy nas niepokoją: „Wydajesz mi się od jakiegoś czasu smutny/ rozdrażniony. Nie bawisz się z kolegami tak, jak to było kiedyś. Co się wydarzyło?”

MB: Czy możemy zapobiegać zaburzeniom emocjonalnym i stanom depresyjnym u dzieci?

MS: Ważnym czynnikiem zapobiegającym późniejszym zaburzeniom emocjonalnym i stanom depresyjnym jest bezpieczne, stabilne otoczenie, w którym dziecko spędza pierwsze lata życia. Dla prawidłowego rozwoju dziecka oraz jego poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie konieczna jest spokojna atmosfera w domu. Oprócz przyjaznej i akceptującej postawy najbliższych, istotne znaczenie w podtrzymaniu zdrowia psychicznego, ma stabilna atmosfera w środowisku szkolnym.

Istotne jest zapobieganie takim negatywnym czynnikom jak przemoc w szkole, nasilona rywalizacja i presja ze strony rówieśników, nadmierny nacisk na osiągnięcia szkolne.

MB: Dziękuję za rozmowę.

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności medycyna Czym jest wirus brodawczaka ludzkiego i dlaczego ważne są systematyczne badania

Skutki spotkania z HPV

HPV to wirus brodawczaka ludzkiego.

Dotychczas poznano 200 jego różnych typów.

Ze względu na powinowactwo do różnych tkanek, ludzkie wirusy HPV można podzielić na dwie grupy – zakażające skórę i zakażające błony śluzowe.

Wirusy pierwszej grupy są powszechnie spotykane i powodują powstawanie brodawek na skórze, popularnie zwanych „kurzajkami”. Do grupy drugiej zaliczamy głównie wirusy wywołujące zmiany w obrębie dróg moczowo-płciowych.

Wyróżniamy tu: grupę niskiego ryzyka (HPV 6, 11, 42, 43, 44) – wirus wywołuje łagodne zmiany rozrostowe typu kłykcin kończystych, czyli brodawek płciowych; grupę średniego ryzyka (HPV 35, 39, 51, 52 i 58) – związaną z dysplazją małego i średniego stopnia (stan przedrakowy) oraz grupę wysokiego ryzyka (HPV 16, 18, 31, 33, 45 i 56, tzw. typy onkogenne). DNA wirusów z ostatniej grupy jest najczęściej wykrywany w zaawansowanych zmianach nowotworowych w obrębie szyjki macicy.

Zakażenie HPV odbywa się głównie drogą płciową. W ciągu całego życia ponad 80% aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn było, jest i będzie zakażonych wirusem brodawczaka ludzkiego.

Zakażenie to jest najczęściej przemijające, przebiega bezobjawowo i ulega samowyleczeniu dzięki skutecznej odpowiedzi ze strony układu immunologicznego. Za najbardziej niebezpieczne należy uznać przetrwałe zakażenie typami HPV o wysokim potencjale onkogennym (szczególnie HPV typ 16 i 18), utrzymujące się co najmniej dwa lata.

Diagnostyka laboratoryjna zakażeń HPV opiera się na poszukiwaniu materiału genetycznego wirusa metodą PCR z wykonaniem genotypowania, czyli określeniem typu wirusa wykrytego w badanym materiale. Testy DNA HPV powinny wykrywać możliwie jak najwięcej z 14 genotypów wysokiego ryzyka. Należy zauważyć, że stosując metody molekularne, można wykryć DNA HPV także u osób bez żadnych cech klinicznych, cytologicznych i histologicznych zakażenia. Wykonywanie testu zaleca się zarówno kobietom jak i mężczyznom, po ukończeniu 25. roku życia, co trzy lata.

Rekomenduje się też łączne zrobienie testu DNA HPV wraz z wymazem cytologicznym, tzw. skrining raka szyjki macicy.

Należy wspomnieć, że u ponad 50% mężczyzn – partnerów kobiet ze śródnabłonkową neoplazją szyjki macicy, stwierdza się zmiany w obrębie żołędzi wywołane zakażeniem HPV. Z kolei partnerzy kobiet z rakiem szyjki macicy częściej chorują na raka prącia. Śródnabłonkowa neoplazja, może dotyczyć też pęcherza moczowe16

Fot. Marzena Bęcłowicz

Rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u kobiet.

Głównym czynnikiem biorącym udział w jego rozwoju jest obecność HPV. Wirus ten jest też przyczyną wystąpienia raka odbytu i prącia u mężczyzn oraz nowotworów okolic głowy i szyi u obu płci. Poznaj tego groźnego przeciwnika.

▲▲ Diagnostyka zakażeń HPV opiera się na wykrywaniu materiału genetycznego wirusa metodą Real Time PCR

z oznaczeniem typów o wysokim potencjale onkogennym. Na zdjęciu Elżbieta Bieniasz, diagnosta laboratoryjny z Ośrodka Diagnostyczno-Badawczego Chorób Przenoszonych Drogą Płciową w Białymstoku.

go, pochwy, sromu lub odbytu, szczególnie gdy zmiany w zainfekowanych komórkach wywołują typy HPV wysokiego ryzyka. Końcowe, najbardziej zaawansowane stadium, stanowią zmiany nowotworowe. W ostatnich latach wykazano także udział HPV w powstawaniu nowotworów jamy ustnej, przełyku i krtani.

Warto się badać! Dotyczy to wszystkich aktywnych seksualnie osób, niezależnie od orientacji, czy rodzaju aktywności seksualnej, a w szczególności tych, którzy częściej zmieniają partnerów. Kobiety powinny rozważyć kontrolę gdy: są aktywne seksualnie, pojawiają się u nich nawracające infekcje dróg moczowych, planują ciążę (HPV może doprowadzić do zarażenia dziecka lub do poronienia), stosują antykoncepcję hormonalną lub wkładki domaciczne, występują u nich brodawki płciowe okolic narządów płciowych i odbytu, palą papierosy, mają obniżoną odporność lub niedobór witaminy A. Z kolei mężczyźni powinni zgłosić się na badanie w przypadku: nawracających zapaleń cewki moczowej i żołędzi; wystąpienia brodawek zarówno płaskich jak i wypukłych w okolicy narządów płciowych, odbytu, w pachwinach i na mosznie; pojawienia się dolegliwości bólowych, świądu, krwawienia lub wydzieliny z odbytu oraz powiększenia się węzłów chłonnych w okolicy pachwin czy zaburzenia pracy jelit.

Badanie w kierunku HPV polega na pobraniu wymazów. Szczególnie ważne jest, aby w badanym materiale nie było substancji hamujących, czyli krwi, preparatów leczniczych czy nawilżających. Ponadto ok. 12-24 godz. przed pobraniem materiału należy zrezygnować ze współżycia płciowego oraz ograniczyć zabiegi higienicz-

no-pielęgnacyjne okolicy narządów płciowych.

U kobiet wymazu nie należy pobierać w czasie miesiączki. Najlepiej robić to w 10-20 dniu cyklu, nie wcześniej, niż dwa dni po ostatnim dniu krwawienia i nie później niż dwa dni przed krwawieniem. Dodatkowo 48 godz. przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych preparatów miejscowych w postaci kremów, maści, leków dopochwowych (szczególnie przeciwgrzybiczych) i dopochwowych preparatów nawilżających.

Należy też zachować siedmiodniową przerwę po leczeniu antybiotykami oraz minimum jednodniową po badaniu ginekologicznym, czy USG ginekologicznym.

Pamiętajmy, że wirus brodawczaka ludzkiego jest przenoszony drogą płciową, ale także poprzez kontakt z naskórkiem. Czas infekcji ma kluczowe znaczenie dla ryzyka rozwoju zmian nowotworowych. Szansą na skuteczne wyleczenie jest jego wczesne wykrycie.

Barbara Kotowicz, specjalista mikrobiologii medycznej, Ośrodek Diagnostyczno-Badawczy Chorób Przenoszonych Drogą Płciową w Białymstoku

Ośrodek Diagnostyczno-Badawczy Chorób Przenoszonych Drogą Płciową w Białymstoku ul. Św. Rocha 3 15-879 Białystok tel. 85 746 04 54, 85 742 63 61 www.std.bialystok.pl ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności medycyna Badanie urodynamiczne jest elementem diagnostyki przy wykrywaniu zaburzeń w utrzymaniu moczu

Aaa psik i… sik

Fot. Przychodna Położniczo-Ginekologiczna

Z problemem utrzymania moczu boryka się wiele kobiet. Co robić z tą dolegliwością? Gdzie szukać pomocy? Jak zdiagnozować, gdzie leży problem? Jak leczyć? Odpowiadają położne z Przychodni PołożniczoGinekologicznej przy ul. NMP Królowej Rodzin w Białymstoku.

▲▲ Położne Jolanta Czebotar (z lewej) oraz Urszula Czajkowska z Przychodni Położniczo-Ginekologicznej przy ul. NMP

Królowej Rodzin w Białymstoku ciągle podnoszą swoje kwalifikacje uczestnicząc w wielu konferencjach i sympozjach na szczeblu krajowym jak i międzynarodowym.

Nietrzymanie moczu to szeroko rozpowszechniony i – niestety – wstydliwy problem.

Przypadłość ta jest wynikiem niewydolności układu zamykającego pęcherz moczowy i objawia się niekontrolowanym wypływem moczu. Dziać się to może podczas wysiłku, kichania lub kaszlu, czyli wykonywania czynności, które powodują wzrost ciśnienia w brzuchu.

– Przyczyną takiego stanu rzeczy są najczęściej zmiany anatomiczne w dnie miednicy zachodzące wraz z wiekiem, w następstwie wiotczenia mięśni – mówi Jolanta Czebotar, położna specjalistka z Przychodni Położniczo-Ginekologicznej.

O ile, rozpoznać nietrzymanie moczu na podstawie objawów relacjonowanych przez pacjentkę może lekarz rodzinny, to specjalistyczną diagnostyką i leczeniem tego schorzenia zajmują się ginekolodzy.

– Leczenie przypadłości zaczynamy od dokładnego wywiadu ginekologicznego oraz uroginekologicznego – wyjaśnia z kolei Urszula Czajkowska, położna z tej samej placówki. – Pytamy m.in.

18 18

o przebyte i toczące się choroby, zabiegi, operacje, przyjmowane leki oraz o dolegliwości, czyli w jakich okolicznościach dochodzi do niekontrolowanego wycieku moczu; jak często się to zdarza, ile jest mikcji (oddawanie moczu) na dobę, czy pacjentka odczuwa nagłą potrzebę pójścia do toalety, czy w przypadku jakiegokolwiek „kontaktu z wodą” – typu kran, deszcz, fontanna – musi szybko skorzystać z toalety.

Uzupełnieniem wywiadu jest oczywiście badanie ginekologiczne, mające na celu sprawdzenie jak wygląda statyka narządu rodnego. Bardzo pomocna w leczeniu jest także ocena biocenozy pochwy tzw. rozmaz w mikroskopie fazowo-kontrastowym, ponieważ obecność stanów zapalnych pochwy najczęściej nasila objawy nietrzymania moczu. I bywa tak, że „zwykłe” przeleczenie stanu zapalnego już łagodzi objawy choroby.

– Po takiej wizycie zlecamy pacjentce prowadzenie dzienniczka mikcji. Jest to kilkudniowe skrupulatne zapisywanie m.in. każdego pójścia do toalety na siusiu, każdego nagłego parcia na mocz,

każdego niekontrolowanego popuszczania moczu, każdej zmiany podpaski oraz ilości wypitych płynów w ciągu doby – mówi Jolanta Czebotar.

Po analizie zebranych informacji, kolejnym etapem diagnozy jest badanie urodynamiczne, które polega na pomiarze czynności dolnego odcinka dróg moczowych. Wskazaniem do jego wykonania, oprócz problemu nietrzymania moczu, są zaburzenia mikcji, czyli: częstomocz dzienny lub nocny, parcia naglące, oddawanie moczu w kilku niewielkich porcjach, osłabienie strumienia moczu, zatrzymanie oddawania moczu czy zaleganie moczu po mikcji.

– Badanie przeprowadza się z pomocą specjalnego urządzenia, które jest sprzężone z komputerem, który analizuje dane. Dane te ocenia następnie lekarz ginekolog i decyduje o dalszym postępowaniu – kontynuuje Urszula Czajkowska.

Na badanie urodynamiczne pacjentka powinna zgłosić się z wypełnionym pęcherzem, tak, by odczuwała wyraźną potrzebę oddania moczu oraz po wypróżnieniu. W czasie badania wykonuje się szereg pomiarów, są to m.in. próby kaszlowe, sprawdzenie, kiedy występuje pierwsze parcie na mocz oraz sprawdzenie czy nie występuje jakaś przeszkoda podpęcherzowa, typu obniżenie narządu rodnego, utrudniająca opróżnienie pęcherza.

Niektóre stadia choroby mogą być leczone zachowawczo. Stosuje się wówczas terapię farmakologiczną oraz odpowiednie ćwiczenia fizyczne, opracowane przez Kari Bo, profesor wychowania fizycznego z Norwegii, mające na celu zwiększenie napięcia mięśni dna miednicy i wzmocnienie odruchowego napięcia mięśni zwieraczy cewki moczowej.

– Wiele kobiet decyduje się na ćwiczenia.

Umawiam się z nimi na indywidualne wizyty, podczas których uczę, jak je wykonywać. Najprościej mówiąc polegają one na właściwym napinaniu i rozluźnianiu mięśni dna miednicy, choć nie jest to tak łatwe jakby się mogło wydawać. Zaleca się wykonanie 8-12 takich „ścisków” – bardzo precyzyjnie – trzy razy dziennie. Jeśli pacjentka potrafi solidnie ćwiczyć, to efekt jest bardzo zadowalający – dodaje Jolanta Czebotar.

Nieinwazyjną metodą leczenia nietrzymania moczu są także pessary. Są to wykonane z miękkiego silikonu środki, które po wprowadzeniu do pochwy zapobiegają niekontrolowanemu wyciekowi moczu.

– Powodzenie terapii z użyciem pessarów jest bardzo duże. Po założeniu go kobieta może swobodnie poruszać się i wykonywać zwykłe codzienne czynności. Co pewien czas zalecana jest kontrola, w trakcie której sprawdza się czy nie tworzą się odleżyny lub stany zapalne – wyjaśnia Jolanta Czebotar.

– Umawiamy się z naszymi pacjentkami i tymi, które zdecydowały się na pessary, i tymi, które ich nie noszą, że będą ćwiczyły przez pół roku.

Dajemy im tzw. „szansę”. Z naszego doświadczenia wynika, że po tym czasie 80% kobiet nie chce operacji. Ćwiczenia te są więc i leczeniem i zarazem profilaktyką, choć bywają oczywiście przypadki, że operacja jest jedynym wyjściem – dodaje Urszula Czajkowska.

Marzena Bęcłowicz ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

19

aktualności medycyna Jakie leki warto mieć zawsze w domu

Apteczny niezbędnik Każdy z nas ma domową apteczkę.

Jedni wyposażoną „na bogato”, inni z niezbędnym minimum. Czy faktycznie warto mieć w domu pół apteki, jeśli ta, często otwarta do późnych godzin wieczornych, znajduje się tuż obok. Może więc wystarczy nam termometr, bandaż i aspiryna?

Co powinna zawierać domowa apteczka? Czy powinna „pękać w szwach”, czy być ograniczona do minimum. A może nie warto mieć jej wcale...

– W domowej apteczce powinny przede wszystkim znaleźć się leki pierwszej potrzeby, które przyjmujemy w dolegliwościach pojawiających się nagle oraz środki opatrunkowe – radzi farmaceutka z Apteki Bliska przy ul. Antoniukowskiej w Białymstoku. – Natomiast jeśli jest to apteczka osoby chorującej przewlekle, wymagającej codziennego stosowania leków, powinna ona zawierać przynajmniej tygodniowy zapas tych środków. W innych sytuacjach nie ma potrzeby „gromadzenia” zapasów.

▲▲ Jeśli ktoś ma małe dzieci powinien mieć w domu leki łagodzące pierwsze objawy przeziębienia oraz gorączkę (pre-

paraty z paracetamolem lub ibuprofenem). Przydadzą się też krople do nosa lub inhalacji, syrop lub tabletki łagodzące kaszel, tabletki lub spray na ból gardła, czy preparat do nacierania w przeziębieniu.

Leki przeciwalergiczne są szczególnie przydatne jeżeli w domu mieszkają osoby mające alergię na cokolwiek. Przydają się także leki na dolegliwości pokarmowe typu niestrawność, wzdęcia, zgaga, stany skurczowe. Poza tym w każdym domu powinny znaleźć się materiały opatrunkowe i środki dezynfekcyjne typu: kompresy, bandaże, plaster bez opatrunku, zestaw plastrów z opatrunkiem oraz woda utleniona. Przydadzą się

także środki łagodzące oparzenia lub stłuczenia i oczywiście termometr.

Zatem poniżej przedstawiam tzw. niezbędnik, który warto mieć w domu na wszelki wypadek, w myśl powiedzenia „kto z sobą nosi, drugiego nie prosi”. A w jednym z kolejnych wydań gazety napiszę jakie leki warto zabrać ze sobą w podróż.

Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz

▲▲ Leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym to bez wątpienia środki nu-

▲▲ Kolejna ważna grupa leków to środki przeciwbiegunkowe (stoperan, węgiel w tablet-

mer jeden, jakie powinny znaleźć się w domowej apteczce. Dwa najpopularniejsze to paracetamol i ibuprofen (ten drugi należy stosować ostrożnie w chorobie wrzodowej u osób chorujących na nerki.

kach, laremid, smecta) oraz środki zapobiegające odwodnieniu, czyli tzw. elektrolity w saszetkach z probiotykiem lub bez. Warto też mieć miętowe krople, które są wskazane przy zaburzeniach przewodu pokarmowego typu niestrawność i wzdęcia.

szukaj w aptece

▲▲Leczenie chorób można wspomagać naturalnym produktami. Doskonale nadają się do tego soki. Pokrzywa dostarcza dużych ilości żelaza, krzemu, wapnia, manganu, potasu, miedzi, a także witamin C, B, K. Dzika róża i acerola to bogate źródło naturalnej i świetnie przyswajalnej wit. C. Natomiast jagody leczą oczy, obniżają poziom złego cholesterolu oraz uelastyczniają naczynia krwionośne.

20

▲▲Oprócz leków i suplementów diety w aptekach coraz częściej pojawia się tzw. zdrowa żywność. Mamy do wyboru m.in.: wspomagający odchudzanie młody jęczmień, wzmacniający układ odpornościowy czystek, wspomagający watrobę ostropest oraz całą gamę ekologicznych, bezkofeinowych kaw zbożowych. Można kupić też przekąski dla cukrzyków – ciasteczka bądź czekoladki.

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności medycyna Wrażliwa skóra potrzebuje odpowiedniej pielęgnacji

Tubka w domu nie zaszkodzi

Fot. Aurea Pharma

Zmiany skórne występujące w wyniku radioterapii, tzw. odczyny popromienne, mogą pogorszyć komfort życia pacjenta w trakcie leczenia. Poza tym przedłużają one proces gojenia, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do powstania owrzodzeń, blizn a nawet martwicy. Właściwa pielęgnacja skóry w trakcie radioterapii jest więc kluczowa.

– Działania profilaktyczne oraz leczenie odczynu popromiennego powinno rozpocząć się już w trakcie napromieniania i być kontynuowane przez wiele miesięcy po jego zakończeniu – mówi dr n. farm. Grzegorz Demski z firmy Aurea Pharma z Nadarzyna. – Chory powinien traktować miejsca napromieniania szczególnie delikatnie, nie trzeć ich i nie drapać, nie dopuszczając do uszkodzeń skóry. Wskazane jest mycie ich tylko letnią wodą oraz noszenie przewiewnych ubrań z naturalnych tkanin. Nie wolno używać tradycyjnych kosmetyków, ani zmywać oznaczeń miejsc wyznaczonych do napromienienia. Pomimo odczuwanego dyskomfortu, na skórę napromienianą nie wolno stosować plastrów rozgrzewających, ani worków z lodem. Nie wolno się też opalać.

▲▲ RadioProtect i ChemoDry B6 zostały opracowane na-

ukowo przez dr n. farm. Grzegorza Demskiego. Oba mają opatentowany skład i udowodnione działanie klinicznie. Można je kupić przez stronę www.aureapharma. eu oraz w aptekach – internetowych i stacjonarnych.

22

Fot. AW

Skóra ulega wysuszeniu oraz przeróżnym uszkodzeniom. Zdarza się to w trakcie zwykłych domowych czynności, ale także w przypadku chorób nowotworowych i związanych z nimi radioterapii i chemioterapii.

W takich sytuacjach warto korzystać ze specjalistycznych kosmetyków, które zostały stworzone właśnie z myślą o pacjentach onkologicznych. ▲▲ – Kiedy opalamy się lub naświetlamy skórę część jej

komórek zostaje uszkodzona. Jeden ze składników kremu RadioProtect niszczy do końca te uszkodzone komórki. Sam „wie” które zniszczyć, a które chronić dla dobra pacjenta – mówi dr n. farm. Grzegorz Demski z firmy Aurea Pharma z Nadarzyna.

Aby ułatwić skórze odnowę ważna jest staranna pielęgnacja, najlepiej przy użyciu kosmetyków opracowanych specjalnie dla skóry poddanej radioterapii. Takim specjalistycznym kremem, o unikatowym, opatentowanym składzie posiadającym właściwości nawilżające, natłuszczające, ochronne i przede wszystkim łagodzące odczyn popromienny jest kojąco-łagodzący krem RadioProtect.

– RadioProtect od lat stosowany jest na oddziałach radioterapii w szpitalach onkologicznych. Skutecznie pielęgnuje, chroni i odżywia naświetlaną skórę. Dzięki aksamitnej konsystencji z łatwością się rozsmarowuje i dobrze wchłania.

Pozostawia na skórze delikatną warstwę ochronną – mówi Grzegorz Demski.

W wyniku niektórych chemioterapii przeciwnowotworowych może pojawić się nadmierna suchość skóry wewnętrznych części dłoni i stóp, a także okolic pach i pachwin. Ten tzw. zespół „ręka-stopa” objawia się zaczerwienieniem, mrowieniem, przeczulicą, a nawet bólem i obrzękiem skóry tych okolic. Może mu towarzyszyć nadmierne rogowacenie, powstawanie pęcherzy oraz pękanie skóry.

– Taka skóra wymaga specjalnego traktowania i systematycznej, specjalistycznej pielęgnacji. Potrzebuje witamin, substancji zmiękczających, nawilżających, odżywczych i ochronnych. Pielęgnacja musi prowadzić do powstania na skórze cienkiego, ochronnego filmu, tworzącego dodatkową barierę, hamującą ucieczkę wilgoci i odbudowę płaszcza wodno-tłuszczowego. Preparatem spełniającym te oczekiwania jest specjalistyczny krem nawilżająco-natłuszczający ChemoDry B6 – wyjaśnia przedstawiciel firmy Aurea Pharma z Nadarzyna.

Warto dodać, iż oba kremy doskonale sprawdzają się nie tylko w pielęgnacji skóry w trakcie i po radioterapii, ale też w codziennym użytkowaniu. Nie

ma bowiem lepszego preparatu kojącego skórę po opalaniu (tak na solarium jak i słonecznym) jak RadioProtect, który daje delikatne uczucie chłodu, działa ochronnie i kojąco. Jest też świetny po naświetlaniach kosmetycznych, depilacjach laserowych oraz wszelkiego rodzaju oparzeniach.

Doskonale radzi sobie z pękającą skórą pięt oraz podrażnioną, np. środkami piorącymi, skórą dłoni. Natomiast ChemoDry B6 dedykowany jest osobom, które mają problemy z suchą i wrażliwą skórą. Może być stosowany jako krem pielęgnacyjny do twarzy jak i całego ciała. Jego skład oparty jest głównie na naturalnych składnikach. Zawiera m.in.: ok. 40% tłuszczu, mocznik, który pomaga zatrzymać wodę, kwas hialuronowy, koenzym Q10, masło shea.

Z ostatniej chwili: RadioProtect i ChemoDry B6 zdobyły, głosami pacjentów i personelu medycznego, Konsumencką Nagrodę Zaufania Złoty OTIS 2016.

– Ciekawostką jest, iż RadioProtect od kilku lat używany jest przez polskich żołnierzy na misjach ONZ i NATO na terenach Afryki, Azji, Europy. Jest na wyposażeniu zestawu profilaktyczno-leczniczego każdego żołnierza – mówi Grzegorz Demski.

Zbliża się lato. Warto wcześniej zaopatrzyć domowa apteczkę w tubkę kremu RadioProtect i nie ruszać się bez niej na letni wyjazd.

Marzena Bęcłowicz

W badaniu klinicznym przeprowadzonym w Centrum Onkologii w Bydgoszczy, na 152 pacjentów leczonych radioterapią i stosujących krem RadioProtect u 53,3% nie wystąpił wczesny odczyn popromienny skóry; u 39,5% odnotowano odczyn popromienny pierwszego stopnia; u 7,2% odnotowano odczyn popromienny skóry drugiego stopnia; odczynów trzeciego i czwartego stopnia nie zarejestrowano.

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności medycyna Już wkrótce rusza wiosenna edycja akcji Wampiriada

Liczy się każda kropla Zebranie jak największej ilości krwi oraz promowanie dobroczynności i zdrowego trybu życia – to główne założenia Wampiriady. Projekt organizuje Niezależne Zrzeszenie Studentów Uniwersytetu w Białymstoku oraz Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku.

– Głównym celem Akcji jest uświadamianie innych, jak wiele mogą zrobić dla drugiego człowieka poprzez oddawanie krwi czy szpiku kostnego – mówi Marta Jasiuk, koordynator uczelniana projektu Wampiriada na Politechnice Białostockiej. – Zależy nam też na angażowaniu tych ludzi, którzy nie mogą oddać krwi, ale wspierają tę ideę. Akcja zakłada nie tylko zebranie jak największej ilości krwi, lecz także promowanie dobroczynności i zdrowego trybu życia. Wampiriada pokazuje, że poprzez honorowe krwiodawstwo oddajemy coś, co nic nas nie kosztuje, a dla biorcy może być bezcennym darem życia.

NZS promuje te wartości nie tylko w ośrodkach akademickich, ale też wśród mieszkańców miast, w których odbywają się akcje. Z roku na roku liczba uczestników zwiększa się, a akcje zbiórek krwi organizowane przez studentów zyskują coraz większe grono odbiorców, nie tylko wśród młodzieży akademickiej.

– Białostocka Wampiriada odbędzie się w tym roku już po raz dwudziesty. W dniach 21 maj – 3 czerwiec 2016 r. wszyscy chętni będą mogli oddać krew na swoich uczelniach. Zbiórki będą prowadzone na wydziałach Uniwersytetu w Białymstoku, Politechniki Białostockiej, Uniwersytetu Medycznego

w Białymstoku, a także w szkołach niepublicznych: Niepaństwowej Wyższej Szkole Pegagogicznej, Wyższej Szkole Ekonomicznej, Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania oraz Szkole Policealnej nr 1 Ochrony Zdrowia w Białymstoku – wyjaśnia Izabela Fiedorowicz, koordynator regionalna projektu Wampiriada w Bia ł y ms toku. D o datkowo pierwszego dnia akcji na Rynku Kościuszki na Białostoczan będzie czekał krwiobus. Podczas akcji można będzie także zarejestrować się do bazy potencjalnch dawców szpiku.

Aktualny harmonogram całego wydarzenia znajduje się na www.wampiriada. nzs.bialystok.pl. „Wampiriada – studenckie honorowe krwiodawstwo” jest ogólnopolskim projektem organizowanym przez Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) we współpracy z Regionalnymi Centrami Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.

W tegoroczną edycję akcji zaangażowanych jest 35 uczelni z 16 miast Polski.

Oprac. MB

LAUREACI KONSUMENCKIEJ NAGRODY ZAUFANIA ZŁOTY OTIS 2016 RadioProtect Specjalistyczny preparat do pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej dla pacjentów w trakcie oraz po zabiegach chemioterapii.

www.chemodry.eu

ZDROWY BIAŁYSTOK 1 203x144.indd

Specjalistyczny preparat kojąco – łagodzący do pielęgnacji skóry dla pacjentów w trakcie oraz po zabiegach radioterapii.

www.radioprotect.eu

2016-03-29 14:26:06 23

aktualności medycyna Rehabilitacja to metoda na bóle i wszelkie niesprawności

Przywrócona zwrotność Dziedzina medycyny, która obejmuje walkę z bólem oraz dążenie do poprawy zaburzeń funkcji układu ruchu spowodowanych urazami, wadami wrodzonymi oraz uszkodzeniem układu nerwowego. Oto rehabilitacja.

– Ostatnimi czasy rehabilitacja stała się bardzo modną dziedziną medycyny, choć na dobre rozwinęła się dopiero po II wojnie światowej – mówi doktor Elżbieta Bołtryk, specjalista rehabilitacji medycznej z Centrum Rehabilitacji LSSP Eskulap w Białymstoku.

O ile rozwój rehabilitacji zaczął się w XIX w., to dopiero Douglas McMurtie, dyrektor Nowojorskiego Instytutu Czerwonego Krzyża w 1918r., przedstawiając wyniki leczenia inwalidów wojennych, po raz pierwszy użył określenia rehabilitacja.

– Ojcem i prekursorem polskiej rehabilitacji był z kolei prof. Wiktor Dega, ordynator Kliniki Rehabilitacji w Poznaniu. Natomiast twórcami współczesnego, polskiego modelu rehabilitacji byli: wspomniany prof. Dega oraz prof. Marian Weiss z Konstancina – wyjaśnia doktor Elżbieta Bołtryk.

Według profesora Weissa rehabilitacja jest zorganizowaną działalnością, która umożliwia rekonstrukcję funkcji uszkodzonego narządu i przywrócenie do normalnego życia tych osób, które na skutek urazu lub schorzenia utraciły zdolność do właściwego funkcjonowania. Natomiast

▲▲ Uniwersalny Gabinet Usprawniania Leczniczego (UGUL) to tzw. kabina do różnego rodzaju ćwiczeń. Na zdjęciu

Elżbieta Bołtryk, specjalista rehabilitacji medycznej z Centrum Rehabilitacji Eskulap w Białymstoku, z pacjentką.

prof. Dega stworzył polski model rehabilitacji, który opiera się na kilku przesłankach.

– Po pierwsze rehabilitacja musi być powszechna, po drugie musi być odpowiednio wcześnie wdrożona, po trzecie ma być kompleksowa, czyli nad pacjentem ma pracować cały team rehabilitacyjny (lekarz, fizjoterapeuta, masażysta, psycholog, pracownik socjalny) i po czwarte, musi być zachowana jej ciągłość – mówi doktor Bołtryk.

Niestety taki model rehabilitacji nie ma obecnie racji bytu. Wraz z reformą zdrowia pojawiły się tzw. kontrakty, które nie zapewniają pacjentowi tego co proponował profesor Dega. Kolejki oczekujących na zabiegi są długie, a im szybciej wdrożona jest rehabilitacja, tym szybszy jest powrót do sprawności. Dlatego powstało wiele prywatnych poradni rehabilitacyjnych, wśród których na szczególną uwagę zasługuje Centrum Rehabilitacji LSSP Eskulap.

prądowe, światłolecznictwo, ultradźwięki, laser, krioterapia, magnetoterapia), kinezyterapii, czyli leczenia ruchem oraz masaży (m.in. klasycznych, limfatycznych, segmentarnych) i oczywiście porad lekarza rehabilitacji.

Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz–

Określenie rehabilitacja wywodzi się z łaciny: „habilitas” – zręczność, sprawność, „re” – przywrócenie, zwrotność.

▲▲ Masaże w Centrum Rehabilitacji Eskulap w Białymstoku

to „specjalność” Joanny Łozowskiej.

24

– Oferujemy leczenie usprawniające, czyli przyjmujemy pacjentów pourazowych, z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego (m.in. z niedowładami połowiczymi po udarach mózgowych). Pomagamy też pacjentom z uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego, czyli z uszkodzeniami np. nerwu promieniowego, łokciowego, twarzowego, z uszkodzeniami splotów barkowych. Ostatnio coraz częściej zajmujemy się też rehabilitacją osób z pojawiającymi się z wiekiem zmianami zwyrodnieniowymi – wyjaśnia doktor Elżbieta Bołtryk.

W myśl tego w Eskulapie skorzystać można z całej gamy zabiegów z fizykoterapii (to m.in. zabiegi

▲▲ – Zapraszamy do nas. Mamy bardzo konkurencyjne

ceny w stosunku do innych placówek – mówi Barbara Kołaczek, fizjoterapeutka z Centrum Rehabilitacji Eskulap w Białymstoku.

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności wywiad Czy sześciolatka posłać do szkoły, czy zostawić w przedszkolu

Fot. Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2

Elementarz czy zabawki

Szkoła czy przedszkole? Odpowiedź na to pytanie prosta nie jest. Poprosiłam Katarzynę Ruszczyk, pedagoga specjalnego i Marzenę Smyk, psychologa dziecięcego z Niepublicznej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 2 w Białymstoku o rady dla rodziców, stojących przed tym trudnym wyborem.

Marzena Bęcłowicz: Rząd cofnął obowiązek szkolny dla sześciolatków, ale mam wrażenie, że nałożył tym samym duży ciężar na barki rodziców. Ci bowiem muszą teraz sami zdecydować o przyszłości edukacyjnej dziecka. Czy uważają Panie, że rodzice są w stanie podołać temu zadaniu i obiektywnie ocenić swoje dziecko?

Katarzyna Ruszczyk: Rozpatrując gotowość do nauki, należy wziąć pod uwagę rozwój procesów poznawczych i ruchowych, które umożliwiają opanowanie podstawowych technik szkolnych, czyli czytania, pisania i liczenia; rozwoju społecznego, emocjonalnego i fizycznego, a także poszerzenie zasobu umiejętności i wiadomości, stanowiących podstawę nauki w klasie pierwszej.

Dlatego też rodzice podejmujący decyzję dotyczącą rozpoczęcia obowiązku szkolnego powinni uzyskać informacje od nauczyciela przedszkola o funkcjonowaniu dziecka. Ponadto swoje wątpliwości mogą rozwiać zgłaszając się na konstultacje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznej.

MB: Czy jest jakaś rada dla rodziców dzieci sześcioletnich stojących przed wyborem: pozostawić dziecko w przedszkolu czy posłać do pierwszej klasy? Czy powinni pójść za głosem większości i przedłużyć naukę w przedszkolu, czy raczej rozważyć tę drugą opcję?

ZDROWY BIAŁYSTOK

▲▲ – Przed ostatecznym podjęciem decyzji czy zostawić dziecko w przedszkolu, czy posłać do szkoły, warto udać się

do poradni psychologiczno-pedagogicznej, aby specjaliści ocenili możliwości dziecka – mówią zgodnie Marzena Smyk psycholog dziecięcy (z lewej) oraz Anna Laskowska, logopeda dziecięcy z Niepublicznej Poradni PsychologicznoPedagogicznej nr 2 w Białymstoku.

Marzena Smyk: Rodzice powinni przede wszystkim obserwować własne dziecko. Im młodsze dzieci, tym bardziej różnią się tempem rozwoju i osiągnięciami rozwojowymi.

Rodzice w różny sposób mogą przygotować je do przestąpienia progu szkolnego.

Niezwykle istotne jest, aby opiekunowie dziecka na co dzień stwarzali mu różnorodne okazje do nabywania i kształtowania umiejętności stanowiących podstawę do nabywania kolejnych kompetencji w szkole.

MB: W takim razie na co powinien zwrócić uwagę rodzic, który chce posłać sześcioletnie dziecko do szkoły?

KR: Na gotowość szkolną dziecka istotnie wpływa dojrzałość poznawcza, emocjonalna i społeczna.

Dojrzałość poznawczą osiąga dziecko, które posiada podstawowe informacje o sobie, czyli: potrafi przedstawić się, podać swój wiek, adres zamieszkania, imiona rodziców i podstawowe informacje o swojej rodzinie i najbliższym otoczeniu. Ponadto wykazuje umiejętność orientacji w przestrzeni – potrafi lokalizować miejsca w najbliższym otoczeniu, wykazuje umiejętność orientacji w czasie – zna dni tygodnia i ich kolejność, rozumie związki przyczynowo-skutkowe, interesuje się czytaniem, pisaniem, liczeniem, samo próbuje to robić, zadaje pytania, potrafi skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności.

Gotowość emocjonalną posiada dziecko, które potrafi wyrażać swoje emocje w sposób akceptowany przez innych ludzi, rozpoznaje i nazywa

emocje własne oraz innych, rozumie swoje emocje, np. wie, co jest przyczyną jego smutku lub złości, kontroluje swoje emocje, np. umie chwilę poczekać na nagrodę, umie znosić porażki, rozumie wpływ swoich emocji na innych ludzi.

Z kolei dojrzałość społeczna przejawia się umiejętnością inicjowania kontaktów z innymi dziećmi, zgodną zabawą i współpracą w grupie, znajomością podstawowych norm i zasad, a także podporządkowywaniu się narzuconym regułom. Istotne są uważne słuchanie i odpowiadanie na pytania, obowiązkowość i wytrwałość, także wtedy, gdy nikt go w danej chwili nie chwali i nie kontroluje oraz samodzielne finalizowanie, czyli doprowadzanie do końca rozpoczętych przez siebie czynność.

MB: W tym roku nie jest konieczne posiadanie zaświadczenia o gotowości szkolnej, by posłać dziecko do pierwszej klasy.

Dla niektórych rodziców może to być jednak obiektywny argument za, bądź przeciw? Czy macie Państwo jakiekolwiek zgłoszenia?

MS: W tym roku badania dzieci pod kątem gotowości szkolnej nie są tak popularne jak wcześniej.

Warto jednak udać się do poradni psychologicznopedagogicznej, aby specjaliści ocenili możliwości dziecka. Należy jednak pamiętać, że istotna jest opinia z przedszkola, która zawiera informacje dotyczące funkcjonowania w grupie rówieśniczej, ocenę samodzielności oraz umiejętności radzenia sobie z emocjami.

MB: Dziękuję za rozmowę.

25

Sezon bikini tuż, tuż...

Ozdoby małych uszek

Wiosna drogie Panie

Temat piercingu u małych dzieci budzi kontrowersje. Widok kilkumiesięcznej dziewczynki z kolczykami w uszach jednych szokuje, innych zupełnie nie dziwi. Zatem kiedy można bezpiecznie przekłuć uszy dziecku i jak to zrobić?

Kiedy zrzucamy z siebie ciepłe okrycia i sięgamy po odpowiednie na letnią porę roku ubrania, to chcąc nie chcąc odsłaniamy te części ciała, z wyglądu których nie zawsze bywamy zadowoleni. Okazuje się, że tu i ówdzie trochę nam przybyło. I jak tu teraz założyć bikini?

Klinika Laserland jako jedyna na Podlasiu zachęca do skorzystania z dwóch najlepszych technologii na świecie: Icoone i kriolipolizy LipoCryo.

Icoone jest obecnie najbardziej zaawansowaną, bezinwazyjną metodą leczenia niedoskonałości ciała. Na czym polega, zapytałam właścicielkę Kliniki Laserland w Białymstoku.

– Icoone to bardzo precyzyjny masaż ciała opatentowanymi głowicami wyposażonymi w rolki z mikro-otworkami. W wyniku jego działania skóra otrzymuje pełne 1.180 mikrostymulacji na każdy dmkw. Rezultatem jest niezwykle dokładny, wielowymiarowy masaż przy zachowaniu ogromnego „szacunku” dla skóry. Dzięki zaawansowanej technologii osiąga bardzo dobre efekty w modelowaniu sylwetki, redukcji cellulitu, tkanki tłuszczowej i ujędrnianiu skóry, a co ważne jest to rozwiązanie całkowicie bezpieczne dla skóry luźnej i naczyniowej – wyjaśnia Agnieszka Kuźmicka.

Drugim polecanym zabiegiem jest kriolipoliza LipoCryo, która polega na redukcji tkanki tłuszczowej przez działanie niskiej temperatury.

– W tym procesie komórki tłuszczowe ulegają kontrolowanej śmierci komórkowej, a ich zawartość jest transportowana przez układ limfatyczny i wydalana z organizmu w procesach metabolicznych. Zabieg jest wskazany w przypadku nadmiaru miejscowo skoncentrowanej tkanki tłuszczowej np. na brzuchu, biodrach, ramionach, udach czy dolnej części pleców – wyjaśnia właścicielka Laserland.

Obie metody są bezinwazyjne i bezbolesne, nie wymagają rekonwalescencji.

Przekłuwam uszy dzieciom od blisko 20 lat i wielokrotnie spotkałam się z pytaniem jaki wiek jest najlepszy na wykonanie tego zabiegu. Otóż nie ma czegoś takiego. W wielu krajach kulturowo uszy przebija się dziecku zaraz po narodzeniu.

Jednakże, czy warto narażać maleństwo na dodatkowe, możliwe źródło infekcji? Niemowlę ma słaby system odpornościowy i nawet niewielka infekcja może doprowadzić u niego do powstania stanu zapalnego wymagającego podania antybiotyku. Dlatego jeśli rodzice zdecydują się na zabieg, podstawową zasadą jest utrzymywanie przekłutych uszu dziecka w czystości. A bywa to dość trudne, gdyż maluszek mimowolnie pociera, a nawet szarpie uszko.

Fot. Ladies Studio Urody

Zima odeszła w niepamięć. Wielkimi krokami zbliża się lato. A im wyższa jest temperatura, tym bardziej skąpe są nasze ubrania. Pomyślmy więc zawczasu o redukcji cellulitu, ujędrnieniu ciała oraz pozbyciu się zbędnych kilogramów.

▲▲ Lęk przed przekłuciem uszu jest czymś naturalnym.

Warto więc przygotować dziecko na spotkanie z kosmetyczką i wytłumaczyć mu na czym będzie polegał zabieg.

Fot. Laserland

Marzena Bęcłowicz

▲▲ Efekt zabiegu Icoone i kriolipolizy jest widoczny

po ok. trzech tygodniach – jest to utrata ok. 25-45% grubości tkanki tłuszczowej. Laserland zaprasza także na darmowe konsultacje.

26 26

A jak wygląda zabieg? Otóż po dezynfekcji płatków uszu, zaznacza się miejsce przekłucia specjalnym, sterylnym pisakiem z gencjaną. Jest to moment pierwszego stresu. Ważne jest, by nie mówić dziecku, że nie będzie bolało. Ból jest częścią tego zabiegu, jednakże jest on niewielki, łatwy do zniesienia i chwilowy. Dziecko słysząc, słowo „ból”, denerwuje się i zdarza się, że wpada w panikę. Określenie „boli jak uszczypniecie lub jak ukłucie komara” zazwyczaj załatwia sprawę.

Z moich doświadczeń wynika, że kilkuletnie dziewczynki, które same chcą takiej ozdoby uszu są moimi najczęstszymi klientkami. Obecny system przekłucia obu uszu naraz jest szybki i ogranicza stres. Wymaga jednak samodzielnego trzymania prosto głowy. U młodszych dzieci, które trzeba trzymać na kolanach, uszy najlepiej przekłuć jedno po drugim, zmniejszając ryzyko nierówności dziurek.

Jeśli chodzi o przeciwwskazania medyczne, to nie wolno przekłuwać uszu osobom chorym na: cukrzycę, epilepsję, zapalenie wątroby, hemofilię.

Przeciwwskazaniem są też stany zapalne skóry i infekcje (zwłaszcza te obejmujące zmiany ropne).

Zabiegom piercingu nie powinny się również poddawać osoby, które są nosicielami wirusa HIV. kosmetolog, Ladies

Urszula Hajduczenia, Studio Urody, Białystok

Fot. Dwór Czarneckiego

aktualności uroda

▲▲ Jeśli teraz oczyścimy, zregenerujemy i odżywimy skórę,

to będzie ona zupełnie inaczej „funkcjonować” latem.

Sucha, szorstka, z widocznymi naczynkami krwionośnymi – taka często bywa nasza skóra po zimie. Jak ją zregenerować? Jak przywrócić zdrowy wygląd? Przecież lato tuż, tuż...

– Początek wiosny to najlepszy czas, by rozpocząć kompleksową pielęgnację skóry przed latem i jednocześnie zregenerować ją po zimie – mówi Iwona Koller-Staszczak, kierownik strefy Spa&Wellness w Dworze Czarneckiego. – Niskie, zimowe temperatury spowodowały, że skóra stała się szorstka, sucha, pojawiły się rozszerzone naczynka krwionośne.

Dlatego ten wiosenny – taki przejściowy – okres jest najlepszym czasem, by polikwidować te „pozimowe” niedoskonałości, nawilżyć i zregenerować naskórek oraz przygotować i zabezpieczyć go przed letnim słońcem.

Jak to zrobić? Okazuje się, że możliwości mamy dużo. Bogata oferta strefy Spa&Wellnes w Dworze Czarneckiego ucieszy każdego. Jest w czym wybierać.

– Każdy klient może liczyć na bezpłatną konsultację z naszym kosmetologiem. Trwa ona ok. kwadransa, a w jej trakcie dobierana jest indywidualna, kompleksowa terapia – wyjaśnia pani Iwona.

Terapia rozpoczyna się od oczyszczania skóry.

Doskonale nadają się do tego zabiegi złuszczające z wykorzystaniem różnych kwasów, np. AH, BH, pirogronowego, glikolowego, mlekowego, azelainowego czy salicylowego, który jest szczególnie polecany do cery trądzikowej.

– Peeling kawitacyjny to „stary” i dobrze klientkom znany zabieg. Świetnie oczyszcza, doskonale regeneruje, odświeża i rozjaśnia szczególnie wrażliwą skórę.

Polecam również mikrodermabrazję – proponuje Iwona Koller-Staszczak.

Kolejny etap wiosennej pielęgnacji to odżywianie i regeneracja. Tu także mamy do wyboru szereg zabiegów.

– Regenerująca mezoterapia bezigłowa, odżywczy i mocno nawilżający zabieg Hydramemory, dotleniający – Recover touch, przeciwzmarszczkowo-regenerujący Action Sublime i wiele, wiele innych. Polecam też terapię laserową, np. obkurczanie i zwężanie naczyń krwionośnych – mówi pani Iwona.

Pamiętajmy, wiosna to świetny czas, by kompleksowo zadbać o skórę. Latem odsłaniamy trochę więcej ciała. Zadbajmy więc o to, byśmy miały co pokazywać.

Marzena Bęcłowicz ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

27

aktualności sport Pretty Woman to jedyny taki klub fitness w Białymstoku tylko dla kobiet

Konkurs

Z nami się uda Brakuje ci czasu i mobilizacji? Szukasz wsparcia? Chcesz zmienić nawyki żywieniowe? Mamy coś specjalnie dla Ciebie. Poznaj ofertę klubu fitness Pretty Woman. Dzięki indywidualnie przygotowanej ofercie oraz opiece psychodietetycznej „zrozumiesz” swoje ciało i określisz własne cele.

– Pretty Woman to jedyne takie miejsce w Białymstoku, stworzone z myślą o kobietach zabieganych, szukających wsparcia i pomocy w zmianie nawyków żywieniowych – mówi Janetta Sidoruk, założycielka klubu fitness Pretty Woman. – To miejsce dla kobiet, które szukają

28

Fot. Pretty Woman

Zapraszamy Czytelniczki do udziału w konkursie, w którym nagrodami są dwa miesięczne karnety do klubu Pretty Woman (ćwiczenia bez ograniczeń, analiza ciała wraz z omówieniem, psychodietetyka). Aby zdobyć jeden z nich, należy do 15 maja br. napisać, na adres redakcji lub mailem redakcja@zdrowybialystok.pl, dlaczego chciałaby Pani dostać taki karnet.

▲▲ Wśród kobiet, bez luster, bez stresu – tak wygląda trening w Pretty Woman.

i potrzebują czegoś więcej niż proponują fitness kluby czy poradnie dietetyczne.

Zmiana nawyków żywieniowych to przede wszystkim zrozumienie własnych potrzeb oraz odpowiednie nastawienie psychiczne, a niewiele osób zdaje sobie sprawę, jak ważna jest psychodietetyka.

– To najważniejszy po dietetyce element procesu budowania zdrowej i smukłej sylwetki.

Konsultacje są szczególnie polecane osobom, które chcą na stałe wprowadzić do swojego życia zdrowe odżywianie, są zniechęcone stosowaniem różnych diet, mają problem z akceptacją swojego ciała, potrzebują silnej motywacji do działania i zrozumienia – wyjaśnia Janetta Sidoruk.

Z kolei trening obwodowy jest najodpowiedniejszą formą ruchu dla osób, które na ćwiczenia nie mają wiele czasu. Wystarczy pół godziny, by podczas indywidualnego spotkania z trenerem wzmocnić swoje mięśnie, siłę fizyczną oraz spalić tkankę tłuszczową.

– Na treningi nie trzeba umawiać się na konkretne godziny. Można przyjść w dowolnym momencie dnia i od razu rozpocząć ćwiczenia. To duże ułatwienie dla zapracowanych kobiet – mówi założycielka Pretty Woman.

Klub ma też wyjątkową ofertę skierowaną do pań po sześćdziesiątym roku życia.

MB

ZDROWY BIAŁYSTOK

FITNESS KLUB

CENTRUM ODCHUDZANIA

SIŁOWNIA

575 307 088

ul. Harcerska 7, Białystok

fb.com/panipanifit

aktualności kuchnia

Droga do zdrowia

„Wegestok” to nieformalna grupa non-profit, działająca na zasadzie wolontariatu. Zrzesza ludzi, by wspólnie organizować happeningi w obronie praw zwierząt, wege-imprezy kulinarne, wykłady i wiele innych wydarzeń.

– Działamy w Białymstoku promując weganizm, szerząc ideę zdrowego i aktywnego stylu życia oraz szacunku do zwierząt – mówi Luiza Wojda z Wegestoku – Nasze działania wynikają z potrzeby zmian – zmian na lepsze. Chcemy również,

by Białostoczanie cieszyli się dobrym zdrowiem i samopoczuciem.

Zachęcamy zainteresowanych wegetarianizmem i weganizmem do przyłączenia się do grupy i stania się częścią proekologicznego przedsięwzięcia oraz szerzenia postawy pokazującej, jak łatwo i przyjemnie można zdrowo żyć. Wkrótce będzie ku temu dobra okazja, zbliża się bowiem Tydzień Weganizmu.

– Akcje pod szyldem Wegestok rozpoczęliśmy w 2014 r, kiedy to po raz pierwszy zorganizowaliśmy w Białymstoku Tydzień Weganizmu, w ramach Ogólnopolskiego Tygodnia Weganizmu promowanego przez Stowarzyszanie Empatia. Kolejną odsłonę tej akcji planujemy w dniach 7-15 maja br. – tym razem pod hasłem „Tydzień przyjaźni ze zwierzętami”. Będzie to cykl wydarzeń, wykładów i warsztatów. Do udziału w tym wydarzeniu zapraszamy gości z całej Polski, m.in. przedstawicieli stowarzyszeń pro-zwierzęcych, profesorów, lekarzy, dietetyków, działaczy na rzecz zwierząt.

Plan akcji: 1. Muły jak brokuły – wykład o masie mięśniowej budowanej na diecie roślinnej.

2. Animal Pastor (Berlin) – spotkanie, z prawdopodobnie jedynym księdzem na świecie, który uważa, że zwierzęta mają duszę.

3. Weganizm a ciąża – spotkanie z lekarzem.

4. Film „Jutro będzie futro” oraz wykład dotyczący przemysłu futrzarskiego.

6. EkoTarg – targ skupiający wystawców powiązanych z tematyką wege i ekologią.

7. Joga – wykład i warsztaty.

8. Piknik – wspólne jedzenie, dyskusje oraz spotkanie z psychologiem zwierzęcym.

9. Koncert.

Zdrowa Micha to bistro serwujące zdrowe sałatki i dania bezglutenowe

Jedzenie z natury Pełnowartościowe, lekkie i w pełni zbilansowane sałatki, świeżo wypiekane chleby bezglutenowe, zupy, zdrowe słodkości, świeżo wyciskane soki. To tylko niewielki wstęp do tego co czeka na nas w białostockim bistro Zdrowa Micha.

Menu Zdrowej Michy opracowała dietetyk dr inż. Kamila Sobaś. Dzięki temu serwowane tam posiłki są ściśle oparte o zalecenia Instytutu Żywności i Żywienia z Warszawy.

– Chcemy propagować wszystko co zdrowe.

Nasze potrawy są wolne od konserwantów, glutaminianu sodu, sztucznych barwników i gotowych półproduktów – mówi Magdalena Urbanowicz, menadżer Zdrowej Michy. – Bazą naszych sałatek nie są gotowe mixy sałat lecz np. makaron kukurydziany, buraki, kasza gryczana, roszponka czy awokado. Menu jest naprawdę bardzo apetyczne.

W ubiegłym roku bistro otrzymało certyfikat „Menu bez glutenu”, gdyż wszystkie serwowane tam potrawy nie zawierają tego składnika. Jest to bardzo istotna wiadomość dla osób chorych na celiakię. Odpowiednie dla siebie słodkie wypieki znajdą tam także osoby nietolerujące mleka, jajek i weganie.

– Wykorzystujemy wyłącznie certyfikowane produkty bezglutenowe oraz przyprawy z ekologicznych upraw. Zaopatrujemy się zawsze w świeże mięsa i ryby, które nigdy nie zostają zamrażane, by nie traciły walorów smakowych i wartości odżywczych. Nasze dania przygotowujemy na bieżąco, dzięki czemu warzywa są świeże, chrupiące i soczyste – przekonuje menadżerka Zdrowej Michy.

Ostatnio lokal wzbogacił się o profesjonalny młyn do mielenia mąk. Wypiekane są z nich pyszne bezglutenowe chleby i słodkości – ciasta, torty, babeczki z kremem jaglanym, mazurki itp.

▲▲ – Kierujemy naszą ofertę do osób mających świado-

mość tego, że nasze zdrowie w 50% zależy od sposobu odżywiania – mówi Magdalena Urbanowicz (pierwsza z lewej), menadżer Zdrowej Michy, w towarzystwie pracowników bistro – Eweliny i Wojciecha.

– Jeśli ktoś chciałby zamówić nasz chleb do domu, powinien poinformować nas o tym dzień wcześniej. Może dobrać sobie do niego dowolne dodatki – ziarna, zioła, suszone pomidory lub oliwki. Zamówić na wynos można też bezglutenowe ciasta i torciki. Przygotowujemy je na specjalne życzenia klienta, urodziny, imieniny czy rodzinne uroczystości. Podobnie sałatki – są dostępne na miejscu jak i na wynos – mówi Magdalena Urbanowicz.

Warto dodać, że wszystkie swoje specjały Zdrowa Micha dowozi do klientów w godzinach otwarcia lokalu.

Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz

Imprezy towarzyszące: Lepiej z tatuażem niż z futrem – współpraca ze studiami tatuażu w Białymstoku; Tu zjesz wege – mapa lokali w Białymstoku serwujących przez miesiąc przynajmniej jedno danie wegańskie; Jak gotować wege – warsztaty kulinarne oraz Ogólnopolski konkurs poetycki i literacki „Człowiek też zwierzę”.

Uwaga!

Pow yższ y plan może ulec zmianie. Po szczegóły zapraszamy na facebooka: Wegestok – Viva Akcja dla zwierząt – Białystok oraz na na www.wegestok.blogspot.com ▲▲ Tak może wyglądać twój obiad – sałatka profilaktyczna, cukiniowo-brokułowa zupa krem z natką pietruszki i pra-

żonym słonecznikiem oraz bezglutenowa szarlotka na jaglance.

30 30

ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

31

aktualności kuchnia Zapraszamy na domowe dania oraz obiady abonamentowe

Co dziś na widelcu?

Chcesz zjeść smacznie i zdrowo?

Odwiedź przytulne bistro o groźnie brzmiącej nazwie – Szalone Widelce.

Panuje tam ciepła, domowa atmosfera, a serwowane dania smakują jak u mamy.

To świetne miejsce na spotkanie w gronie znajomych lub rodzinny obiad.

Założycielką bistro Szalone Widelce jest Aneta Bazyluk. Lokal jest bardzo charakterystyczny, a to za sprawą wielkich widelców namalowanych na ścianach. Wyróżnia go też pyszne, domowe jedzenie.

– Coraz więcej ludzi jada „na mieście”.

Przekonałam się o tym na swoim przykładzie – nie mam czasu gotować w domu – mówi z uśmiechem Aneta Bazyluk. – Charakter, wystój i atmosfera mojego lokalu odpowiada temu, czego zawsze

32

◄◄ – Zapraszamy na obiady abonamentowe,

w skład których wchodzi zupa, drugie danie, surówka i kompot. Minimalnie można wykupić pięć obiadów, przy zakupie dziesięciu – jedenasty jest gratis – mówi Aneta Bazyluk, właścicielka Szalonych Widelców.

Na zdjęciu ze Sławomirem Walania, szefem kuchni.

szukałam. W jego prowadzenie wkładam mnóstwa pasji i serca, prawie codziennie jestem na miejscu i pomagam w kuchni.

O jakość i smak potraw Szalonych Widelców dba Sławomir Walania, szef kuchni.

– Sławek to człowiek z wielkim zaangażowaniem. On po prostu kocha to co robi. Pomaga mu w tym cała załoga, która dobrze wie że jakość, smak i świeżość naszych dań muszą być na najwyższym poziomie – dodaje założycielka bistro.

Szef kuchni bardzo dużą uwagę przywiązuję do składników, z jakich tworzone są dania, starając się maksymalnie wyeliminować produkty zawierające glutaminian sodu i sztuczne barwniki – Nasze potrawy są zawsze świeże, gdyż wszystkie przygotowywane są na bieżąco, np. pierogi, kartacze, babka ziemniaczana – mówi Sławomir Walania. – Menu jest urozmaicone i codziennie

inne. Mamy oczywiście dania stałe, np. rosół z domowym makaronem, żurek z białą kiełbasą i jajkiem czy kotlet z piersi kurczaka. Menu opiera się głównie na kuchni polskiej, choć często proponujemy też dania z kuchni świata, np. burito, kurczak po chińsku, żeberka po amerykańsku. Zawsze mamy też dania wegetariańskie, a wkrótce także bezglutenowe.

Wkrótce w Szalonych Widelcach pojawi się oferta całodziennych diet z wyliczoną liczbą kalorii dla osób chcących zgubić zbędne kilogramy lub trenujących i prowadzących intensywny tryb życia.

– Diety przygotowaliśmy we współpracy ze specjalistami z białostockiego Centrum Dietetyki Stosowanej. Zadbamy o to, aby były nie tylko zdrowe, ale także smaczne – dodaje Aneta Bazyluk.

Tekst i fot.: Marzena Bęcłowicz

ZDROWY BIAŁYSTOK

oferty deweloperów aktualności Ostatnie wolne lokale w Apartamentach Wiejska

Idealne miejsce na gabinet Atrakcyjnie zlokalizowane, doskonale skomunikowane, dopasowane do indywidualnych potrzeb – to główne atuty lokali usługowych w białostockich Apartamentach Wiejska.

Apartamenty Wiejska to budynek mieszkalno-usługowy znajdujący się u zbiegu ulic Wiejskiej i Krętej w Białymstoku. Jego niewątpliwą zaletą jest znakomita lokalizacja. Sąsiedztwo Parku Zwierzynieckiego, sklepów, punktów usługowych i gastronomicznych, przedszkoli, szkół, uczelni wyższych oraz licznej zabudowy mieszkaniowej, zapewniają dobre warunki dostępności świadczonych usług i możliwość wyeksponowania ich dużej liczbie ludności w centrum miasta. Dzięki dobrze rozwiniętej sieci komunikacji autobusowej mieszkańcy mają zapewniony łatwy dojazd z każdej dzielnicy Białegostoku.

– Szukając przestrzeni do otwarcia np. gabinetu lekarskiego, salonu urody czy sklepu, w pierwszej kolejności skupiamy się właśnie na lokalizacji. Od niej bowiem w dużej mierze zależy zainteresowanie naszymi usługami – mówi Dorota Trochimowicz z firmy Eko-System.

– Umiejscowienie firmy przy jednej z głównych ulic miasta może w znaczący sposób podnieść szanse na odniesienie sukcesu.

Atrakcyjna lokalizacja to nie jedyna zaleta lokali w Apartamentach ▲▲ Szklane i przejrzyste fasady oraz możli- Wiejska. Każde z pomieszczeń powość bezpłatnego umieszczania reklam zwala bowiem na doskonałą eksi tablic informacyjnych w pasie elewacji – pozycję towarów czy oferowanych w nich usług. to dodatkowe atuty lokali.

ZDROWY BIAŁYSTOK

◄◄ Każdy z lokali ma przynależne mu miejsce parkingowe, lokal nr 9 – jedno, nr 10 – dwa.

– W ofercie sprzedaży pozostały nam już tylko dwa (z dziesięciu) lokale usługowe: nr 9 o pow. 45,20 mkw oraz nr 10 (z antresolą) o pow. 93,60 mkw (wys. 5,40 m). Oba z bezpośrednim wejściem z podwórka i z doprowadzonymi wszystkimi mediami. W pasie elewacji nad lokalami jest możliwość umieszczania reklam oraz tablic informacyjnych, a od strony ul. Wiejskiej, przed budynkiem, znajduje się pylon z ekranem LED, na którym można emitować reklamę prowadzonych usług. Do dyspozycji klientów jest też parking wokół budynku – dodaje Dorota Trochimowicz.

Ponadto w budynku znajduje się jeszcze w sprzedaży siedem mieszkań o pow. 50-58 mkw., na dziewiątym, dziesiątym i jedenastym piętrze.

Mieszkania są nowoczesne i ustawne, co pozwala na dużą swobodę w zakresie aranżacji i wystroju wnętrz.

Warto również wspomnieć, iż Eko-System ma w swojej ofercie inne inwestycje. To mieszkania w szeregówkach i bliźniaki znajdujące się na osiedlu Bagnówka w Białymstoku.

– Firma zaprasza na dni otwarte na Bagnówce, które odbędą się 23 i 24 kwietnia br. w godz. 10.00-15.00. Na uczestników czekają atrakcyjne promocje – zaprasza Dorota Trochimowicz.

Marzena Bęcłowicz, Fot. Eko-System

33

oferty deweloperów Mieszkanie powinno spełniać nasze wymogi i powinniśmy czuć się w nim dobrze

Rezydencja Piastowska Dogodna lokalizacja, przyjazna zabudowa i atrakcyjne ceny, to jedne z głównych atutów inwestycji firmy Yuniversal Podlaski. Prezentuje ją Państwu Hubert Piekut.

Rezydencja Piastowska to wielorodzinny budynek mieszkalny. To idealne miejsce dla fanów miejskiego życia, którzy pragną korzystać ze wszystkich jego zalet i uroków.

– Inwestycja położona jest w Białymstoku przy zbiegu ulic Sybiraków i Wołyńskiej, w tętniącym życiem osiedlu Piasta, gdzie wszystko jest w zasięgu ręki, a dzięki doskonale rozwiązanej sieci połączeń komunikacji miejskiej, do centrum można dotrzeć w ciągu kilka minut – mówi Hubert Piekut. – Przyszli mieszkańcy Rezydencji będą więc mogli w pełni korzystać z całej, szerokiej oferty kulturalnej i rozrywkowej miasta. Osiedle jest też doskonale skomunikowane z trasami wylotowymi z Białegostoku.

Ponadto nieopodal znajdują się ścieżki rowerowe.

Nowy budynek zlokalizowany jest wśród przedszkoli, szkół, centrów handlowych oraz kin i teatrów.

Jest to idealne miejsce dla osób ceniących zarówno ciszę, jak i łatwy dostęp do centrum miasta.

Ceny mieszkań nie są wygórowane, gdyż oscylują

34

w przedziale od 4.577 do 5.100 zł/ mkw. Są też mieszkania, które można kupić korzystając z programu MDM. Ponadto w ofercie firmy są także lokale usługowe.

Na uwagę zasługuje wysoki standard wykończenia mieszkań, m.in.: trzyszybowe, energooszczędne i dzwiękoszczelne okna, o niskim współczynniku przenikania ciepła – 0,85 oraz wzmocnione drzwi wejściowe do mieszkań. Termin realizacji całej inwestycji to IV kwartał 2016 r.

Dodajmy, że Yuniversal Podlaski zatrudnia specjalistów, którzy chętnie udzielają pomocy w wyborze mieszkania. Firma wciąż tworzy nowe inwestycje, dzięki czemu posiada szeroką ofertę mieszkaniową.

– Kupno nowego lokum to jedna z najważniejszych życiowych decyzji. Dlatego też wybór ten powinien być dokładnie przemyślany. Nasze budynki projektujemy w sposób otwarty tak, by w przyszłości móc sprostać zmiennym potrzebom i wymaganiom ich lokatorów. Oferujemy szeroki wybór apartamentów, mieszkań, lokali usługowych, domów wolno-

▲▲ W budynku Rezydencja Piastowska dostępne są mieszkania o powierzchni od 26 do 101 mkw, w cenie od 4.800 do 5.150 zł/mkw. Po lewej przykładowy układ mieszkania.

stojących, bliźniaczych i szeregowych, doradztwo w kredytowaniu zakupu nieruchomości, jak również możliwość negocjacji cen i rozłożenia płatności na raty – dodaje Hubert Piekut.

Kluczową kwestią, o której nie każdy klient wie, jest zapoznanie się z dokumentacją techniczną i urzędową, która zawsze dostępna jest w dziale sprzedaży firmy budowlanej.

Marzena Bęcłowicz Fot. Yuniversal Podlaski

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności nowości rynkowe

Inteligentna regeneracja

Wzmocnienie włosów, zwiększenie ich odporności i elastyczności zapewnia Biomimetyczna odżywka do włosów w piance Venita Salon. Zawiera ekstrakt z amarantusa bogaty w składniki naśladujące naturalne procesy regeneracji oraz D-pantenol. Zwiększenie objętości włosów i termoochronę podczas modelowania zapewni odżywka w piance Venita Salon Volume z keratyną i D-pantenolem. Odżywki są idealne do pielęgnacji włosów pod prysznicem, można je również stosować na włosy suche bez konieczności spłukiwania.

Fot. Venita

Ekspresowa pielęgnacja

Multi-pielęgnacyjny olejek do ciała pod prysznic w żelu błyskawicznie nawilża ciało.

Zawarty w nim olej monoi to kompozycja ekstraktu z kwiatów gardenii tahitańskiej oraz bazowego oleju kokosowego. Kosmetyk został wzbogacony o witaminę E, która odżywia komórki naskórka oraz przyspiesza ich regenerację. Pozostawia jedwabisty film na skórze, chroniąc ją przed działaniem czynników zewnętrznych.

Fot. Venus

Przełom w modelowaniu ciała

Soraya Body Diet 24 to kosmetyki oparte na innowacyjnym mechanizmie działania na komórki tłuszczowe. Intensywne wyszczuplanie polecamy dla kobiet, które chcą wysmuklić sylwetkę i poprawić elastyczność skóry. Ujędrnianie, lifting, antycellulit to serum przeznaczone do walki z widocznym cellulitem, utratą jędrności i napięcia skóry. Antycellulit i ujędrnianie to z kolei kosmetyk do pielęgnacji tych partii ciała, które wymagają intensywnego ujędrnienia, czyli nogi, pośladki, brzuch, ramiona.

Fot. Soraya

Konkurs

Codzienne wybielanie

Krem do codziennej pielęgnacji skóry z przebarwieniami, nierównym kolorytem oraz narażonej na powstawanie przebarwień podczas ekspozycji na słońce, zmian hormonalnych, przyjmowania środków antykoncepcyjnych, w czasie ciąży, po zabiegach dermatologicznych i medycyny estetycznej oraz zmianach zapalnych.

Krem zawiera 4% niacynamid, który skutecznie hamuje syntezę melaniny, jak i migrację barwnika do naskórka, przeciwdziałając powstawaniu nowych zmian barwnikowych.

Dostępny w wersji na dzień i na noc.

Fot. Pharmaceris

Zapraszamy do udziału w konkursie, w którym nagrodami są prezentowane kosmetyki wyszczuplające Soraya.

Aby je zdobyć, należy do 15 maja br. przesłać nam, na adres redakcji lub mailem redakcja@zdrowybialystok. pl, hasło reklamujące markę Soraya.

Nagrodzimy dwie osoby.

Intensywna regeneracja

Idealna do regenerację włosów po zimie maska Venita Salon, zawiera masło Shea bogate w kwasy tłuszczowe i polifenole, D-pantenol oraz wygładzające proteiny jedwabiu. Systematycznie stosowana sprawnie odbuduje kondycję włosów, wzmocni końcówki i sprawi, że włosy odzyskają blask i zdrowy wygląd.

Postaw na zdrowie i jakość

Chcesz odżywiać się zdrowo? Postaw na produkty firmy Primavika. Powstają one bez dodatku glutaminianu sodu, polepszaczy, konserwantów, barwników, GMO. Produkowane są tylko z wysokiej jakości naturalnych surowców, przygotowywane tradycyjnym sposobem, przechowywane w szklanych słoiczkach. Masz ochotę ich spróbować? Rozwiąż krzyżówkę i wygraj: Masło orzechowe bez soli i cukru w 94% złożone z fistaszków, Pasztet pomidorowy z cieciorką, Ketchup dla dzieci bez dodatku cukru, Paprykarz wegetariański, którego głównym składnikiem jest bezpieczna dla alergików i osób na diecie bezglutenowej – kasza jaglana oraz Pulpety wegetariańskie w sosie pomidorowym. www.primavika.pl 36

ZDROWY BIAŁYSTOK

aktualności rozrywka

Oni wygrali, wygraj i Ty

humor Przychodzi hipochondryk do lekarza: – Panie doktorze – mówi – żona ciągle mnie zdradza, a mi rogi nie rosną...

– Czyś pan zwariował?! Przecież to tylko przenośnia!

– Dzięki Bogu, bo już myślałem, że mam niedobór wapnia.

Niedawno składaliśmy Państwu Bożonarodzeniowe życzenia, niedawno walczyliśmy z mrozami, nosiliśmy ciepłe czapki i szaliki…

Mamy wiosnę, czekaliśmy na nią z utęsknieniem.

Kiedy w końcu jest, niejednokrotnie czujemy się osłabieni. Jedni mają kłopoty ze snem, innych boli głowa, łamie w kościach. Nasz organizm też przeżywa wiosnę. Jest to tzw. przesilenie wiosenne.

Taki stan może trwać nawet ok. miesiąca. Co robić by pozbyć się go jak najszybciej? Otóż wystarczy wzmocnić organizm i zmienić zimowe nawyki.

Warto wspomóc się dawką witamin zawartych w świeżych owocach i warzywach. Zalecamy też wiecej ruchu na świeżym powietrzu – o żadnej porze roku spacery nie są tak przyjemne jak na wiosnę. Warto wykorzystać każdy słoneczny dzień.

A w wolnej chwili zapraszamy oczywiście do lektury naszej gazety, w której jak zwykle poruszamy ciekawe tematy medyczne. Mamy też dla Państwa dwie zabawy, w których można zdobyć atrakcyjne nagrody: krzyżówkę, za poprawne rozwiązanie której można otrzymać produkty od firmy Primavika – producenta zdrowej żywności prze-

***

▲▲ Elżbieta Orłowska nagrodę już odebrała, pozostałych

zapraszamy do redakcji przy ul. Zwycięstwa 10a.

znaczonej dla wegetarian i wegan oraz konkurs sponsorowany przez markę Soraya.

Hasło krzyżówki z ostatniego wydania gazety brzmiało: Zatrzymaj czas kosmetykami Ava. Osoby nagrodzone zostały powiadomione listownie lub mailowo. I tu mamy do Państwa prośbę, przesyłając zgłoszenie mailem prosimy o podawanie wraz z odpowiedzią konkursową również swojego adresu.

Kolejnego numeru Zdrowego Białegostoku proszę szukać w placówkach (spis na str. 38) służby zdrowia w naszym mieście w połowie czerwca.

MB

Wchodzi pacjent do gabinetu lekarza i mówi – Panie doktorze, mam straszny nałóg. Ciągle oglądam „Gwiezdne wojny”.

– A jak to się zaczęło? – pyta lekarz.

– „W odległej galaktyce...”

***

– Mamo, dlaczego chirurdzy operują w maskach?

– Żeby ich pacjenci nie rozpoznali.

***

Przed operacją.

– Panie ordynatorze, czy będzie mnie pan osobiście operował?

– Tak, lubię przynajmniej raz na rok sprawdzić, czy jeszcze coś pamiętam…

KRZYŻÓWKA

Łączy Zalew Szczeciński z Zatoką Pomorską

Złocisty trunek

Przy Naro siodle dowość kowboja, lasso Włoski styg matyk



Różnica pozio mów wody

Radiowy konkurs Przyzwy czajenie

Uszko dzenie urzą dzenia Mocna muzyka Znak zodiaku

  Imię Bergma na, reżysera

Warzy wo na mizerię



James, autor "Ulis sesa"

Trafiła na kamień Paragon

Służył do narkozy Przy czyna



Czarny koń Ukryte klejnoty

Domino lub Szachy Jaźń

Stopień w dżudo

Chwast z rzepami

Krew niaczka łasicy

Piątka w zeszycie

2

ZDROWY BIAŁYSTOK

3

5

6

7

 Naj dłuższa rzeka Francji



8

Ciasto z baka liami Głos kobiecy Łączy blachy

Wyższa izba parla mentu Imię reżysera "Tronu we krwi"

Spiętrza wodę rzeki



4



 Długi skok





Odrobi na szczęś cia

Film Krzyszto fa Za nussiego

Zakrzy wiony pręt

Głębia



Siedzi na grzędzie

Ze stolicą w Limie

Zwyżka kursów akcji

Edgar, malarz francuski

Pod ziemna część rośliny

Grecka nimfa morska

Pieśń operowa

Publicz ne uznanie

Bywa kapitalny



Opera Rachma ninowa

Kojący środek



Taśma z po działką

Zadaje tortury

Sędzia z pisto letem

Gruczoł rozrod czy

1



Spód naczynia ...

Fasola Wczes na pora

Przenik Tajanie liwy śniegów krzyk Następ ca w linii prostej



Przepły wa przez Poznań

Gazo wany napój

Bliskie sąsie dztwo

9

10

11

12

Odbiór nagród w redakcji.

Alabama lub Alaska



13

Pląs na parkiecie

Spośród osób, k tóre prześlą prawidłowe hasło krz yżówki wylosujemy cztery i nagrodzimy produktami firmy Primavika.

Zgłoszenia prosimy wysyłać na adres: Zdrowy Białystok ul. Zwycięstwa 10a/201 15-703 Białystok lub redakcja@zdrowybialystok.pl Na roz wiązania czekamy do 15 maja br. Zapraszamy do zabawy!

14

15



16

17

18

19 37

Tu są nasze gazety Antoniuk, Młodych

Bacieczki

Centrum Medyczne Okolandia, ul. KEN 38, lok. U3 RR Poradnia Położniczo-Ginekologiczna, ul. Królowej Rodzin 21 RR

Bema, Nowe Miasto, Kawaleryjskie

Bistro Zdrowa Micha, ul. Kręta 10A Catering dietetyczny Fit-Bag, ul. Ekologiczna 16, lok 2 RR Centrum Stomatologii Estetycznej Perłowy Uśmiech, ul.

Pogodna 11C, lok. 2 RR NZOZ Przychodnia Lekarska, ul. Bema 2 RR Specjalistyczne Centrum Gastrologii Gastromed, ul. Wiejska 81 RR Stay Fit, ul. Kręta 2, lok. 4 RR Ultramed – gabinet USG, ul. Bema 2, lok. 29 RR RR

Białostoczek

Piaski, Mickiewicza, Dojlidy

Artykuły ortopedyczno-rehabilitacyjne Formed Plus, ul. Parkowa 14 RR Atom Pracownia RTG, ul. Legionowa 3, lok. 42 RR Centrum Medyczne Dojlidy, ul. Niedźwiedzia 69 RR Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 1, ul. Mickiewicza 74, lok. 4 RR R e g i o n a l n e C e n t r u m K r w i o d a w s t w a i Krwiolecznictwa, ul. M. C. Skłodowskiej 23 RR TMS Diagnostyka, USK, ul. M. C. Skłodowskiej 24A, budynek G RR

Piasta, Skorupy

Armedis Ośrodek Rehabilitacji, ul. Przygodna 14 Centrum Medyczne Bojary, ul. Piasta 14 RR Gabinet Urologiczny Paweł Zajkowski, ul. Warszawska 79, wejście E RR Podlaskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z Porażeniem Mózgowym Jasny Cel, ul. Bukowskiego 4 RR Sadowscy Wędliny tradycyjne, sklep firmowy, ul.

Modlińska 2/1 RR Towary Tradycyjne, ul. Słonimska 5, lok. 5 RR RR

Instytut Urody Medea, al. Tysiąclecia P. P. 10A, lok.62 RevitaLab, al. Tysiąclecia P.P. 10, lok. 21A RR Twój Lekarz Rodzinny, ul. Zagumienna 10A RR RR

Centrum, Przydworcowe

Centrum Medyczne Stołeczna (Dia Bakter, STDerm), ul.

Stołeczna 7 RR Eskulap, ul. Białówny 9/1 RR Eskulap, ul. Malmeda 6 RR Eskulap, ul. Nowy Świat 11C RR Futu Sushi, ul. Lipowa 12 RR Gabinet Kosmetyki i Makijażu Permanentnego M, ul.

Grochowa 2/1 RR Ośrodek Alergologiczno-Laryngologiczny Barbara Południewska, al. Piłsudskiego 4A RR Ośrodek Diagnostyczno-Badawczy Chorób Przenoszonych Drogą Płciową, ul. Św. Rocha 3 RR Prywatny Gabinet Lekarski, Barbara Domysławska, ul.

Przejazd 2A, lok. 5 RR Rehabilitacja Białystok Lege Artis, ul. Młynowa 17 RR Sklep Zdrowy Kiełek, ul. Św. Rocha 14a, lok. 12 RR Sklep z kawą i herbatą, C.H. Park, ul. Św. Rocha 31, lok. 115 RR Sklep z kawą i herbatą Samowar, ul. Grochowa 2/1, lok.9 RR Zielarnia Esencja Zdrowia, ul. Wyszyńskiego 2, lok.45, RR

Jaroszówka, Wygoda RR

Centrum Medyczno-Stomatologiczne Prima Medica, ul. Witosa 36, lok. 12 RR Centrum Optyki, ul. Witosa 36 RR Centrum Stomatologii Estetycznej Perłowy Uśmiech, ul. Storczykowa 5, gab. 115 RR

Centrum Stomatologii Estetycznej Perłowy Uśmiech, ul.

Gruntowa 1, lok. U2 RR Centrum Tenisowe Richi, ul. Antoniuk Fabryczny 4 RR Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Alter, ul. Zwycięstwa 10A RR

Klub Fitnes Fenix, ul. Syczewskiego 8

Sienkiewicza RR RR

Centrum Stomatologii Classic, ul. Sienkiewicza 81/3 Stomatologia 5 Plus, ul. Wąska 5

Wysoki Stoczek, Dziesięciny

Centrum Medyczno-Stomatologiczne Prima Medica, ul. Dziesięciny 12 RR Centrum Optyki, ul. Berlinga 8 RR Centrum Stomatologii Estetycznej Perłowy Uśmiech, ul. Swobodna 24, lok. 33 RR Niepubliczna Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 1, ul. Blokowa 4, lok. 4 RR

Hajnówka

Park Wodny w Hajnówce, ul. 3 Maja 50 RR Prywatny Gabinet Chirurgiczny Popow, ul. 11 listopada 17 RR

Leśna Dolina, Zielone Wzgórza, Marczuk

Porosły – Kolonia

RR

RR

Apteka Awicenna, ul. Szarych Szeregów 6

Dwór Czarneckiego, Porosły – Kolonia 54A

Jeśli, w którymś z tych miejsc nie znajdą Państwo naszej gazety, prosimy o kontakt, tel. 508 353 278 – Edyta Andrukiewicz.

Ponadto po gazety zapraszamy też do naszej redakcji, ul. Zwycięstwa 10A.

USŁUGI FITNESS

JESTEŚ osobą otyłą, wykorzystałaś wszystkie dostępne Ci środki to te ogłoszenie jest dla Ciebie. Doradztwo właściwego żywienia. 513-562779 BIAŁ

TERAPIE ALTERNATYWNE USŁUGI MEDYCZNE ũũ DOJRZAŁA PANI OFERUJE MASAŻ KLASYCZNY, REHABILITACYJNY I RELAKSACYJNY, GODZ. 100 ZŁ, OKOLICE SIEMIATYCZ. 880-274-296 SIEM

38 38

DLA zdrowia rzuć palenie, odstaw alkohol dzięki akupunkturze ucha.

515-156-031 BIAŁ GABINET terapii naturalnej, leczenie bólu ostrego i przewlekłego. 515156-031 BIAŁ JEDZ co chcesz, jedz ile chcesz, szczupłą sylwetkę zapewni ci akupunktura ucha. 515-156-031 BIAŁ

USŁUGI OPIEKUŃCZE

KOLEJNA dieta i nic. Kilogramy wracają, a Ty nie masz już ochoty ani sił na dalszą walkę. My to zmienimy.

Podaj kontakt oddzwonimy. 501258-617 BIAŁ TRENING personalny, siłownia, fitness, basen 792-456-550 BIAŁ

ASYSTENT osoby niepełnosprawnej, pomoc osobom niepełnosprawnym w czynnościach dnia codziennego.

502-845-582 BIAŁ

NA ZAMÓWIENIE, B-STOK, UL. ZWYCIĘSTWA 8, GALERIA MADRO, LOK. 044. 883-747-797 BIAŁ

AKCESORIA MEDYCZNE APARATY mechaniczne do mierzenia ciśnienia, bez słuchawek, 4szt 25 zł szt 605-962-475 BIAŁ MAŚĆ ziołowa na żylaki, grzybicę stóp, hemoroidy, trudno gojące się rany. 30 zł 668-432-788 BIAŁ MASAŻER od cellulitu i na kręgosłup.

80 zł 696-564-454 BIAŁ ROWER rehabilitacyjno-treningowy.

180 zł 664-326-880 BIAŁ

USŁUGI KOSMETYCZNE ũũ GABINET KOSMETYCZNY JULIA ZAPRASZA NA SZEREG PROMOCJI NA USŁUGI I ZABIEGI KOSMETYCZNE, ZNIŻKI NAWET DO 50 PROCENT 694-175-685 BIAŁ

SKLEP JUBILERSKI GEKON, BIŻUTERIA ZŁOTA I SREBRNA, NAPRAWA, RENOWACJA, SKUP, SPRZEDAŻ, WYRÓB

ZDROWY BIAŁYSTOK

ZDROWY BIAŁYSTOK

39