BANYUHAY 6 TALIPAPA by The Gears Publication

UKOL SA PABALAT A

artwork â&#x20AC;˘ jesuit sj labro

ng Banyuhay Seis (Talipapa) ay ang ikalabing- isang edisyon ng Kadlit, ang opisyal na Literary Folio ng Laguna State Polytechnic University- Santa Cruz Main Campus (LSPU- SCC). Ito ay inilimbag ngThe Gears Publication. Lahat ng akda at larawan sa kalipunang ito ay pawang orihinal at hindi maaaring kopyahin o ilathala sa anumang pamamaraan ng walang pahintulot ng may akda ng The Gears. Nananatili ang lahat ng karapatan sa mga may- akda at sa pamunuan ng The Gears Publication. Ang anumang puna, pahatid at mga kontribusyong pampanitikan ay maaaring ipadala sa The Gears Publication Officer, Second Gate, LSPU- SCC. Maaari ring makipag- ugnayan sa TheGearsOfficial@ yahoo.com Maari nyo rin kaming i-like at sundan sa anming mga sumusuno na pahina: facebook.com/TheGearsOfficial twitter.com/.TheGearsOfficial

â&#x20AC;&#x153;

Totoong mahal pa rin ang galunggong at wala pa ring makain ang mga nagtatanim ng bigas. At iyon mismo ang dahilan kaya patuloy ang pagtatanim ng mga pangarap... patuloy ang pagsalubong ng mga adhikain.â&#x20AC;? - Lualhati Bautista

PAG-AALAY A

ng pamunuan ng The Gears Publication sampu ng mga manunulat at kontribyutor nito ay lubos-pusong inaalay ang literary folio na ito para sa lahat ng mga mag-aaral at mga guro ng Laguna State Polytechnic University-Santa Cruz Campus (LSPU SCC). Gayundin sa lahat ng mga Lagunenos na walang tigil at walang sawa sa paglalakbay at pakikipagsapalaran sa buhay. Inaalay naming ito sa lahat ng mga Juan at Juana na hindi napapagod na maglakbay sa mundong ito. At higit sa lahat, inaalay naming ito sa Poong Maykapal na Siyang lumikha sa lahat ng mga bagay.

PASAKALYE

anong! Para sa tabi na lang po! Sa wakas, matapos ang humigit kumulang na trapikong aking kinaharap at umaalingasaw na amoy mula sa mga nagtitinda ng mga isda, nakarating narin ako dito sa talipapa, isang paboritong lugar ng mga suking mamimiling naghahanap ng mga murang mga bilihin gaya ng gulay, prutas at iba pa. Pabili po...limang piso nalang... magkano po yung… isang kilo para sa… bawasan niyo pa ng mga dalawang guhit… wala na po bang tawad? Ilan na marahil ito sa mga salitang inyong maririnig kapag ikaw ay napagawi na sa isang lugar na mayroong iba’t-ibang klase ng mga tao. Rinig ko nga mula sa ilan sa aking mga nakakasabay tuwing ako ay magagawi dito, simple at mga may payak na pamumuhay lamang ang mga mag ti-tyaga sa init at amoy ng ganitong klase ng lugar. Ang talipapa, parte na ng ating buhay. Mula sa araw-araw nang pamumuhay ng mga Pilipino, marahil ito ay sumisimbulo sa pamumuhay ng mas nakararaming Pinoy. Sa lugar na kung saan ating masasalamin ang buhay kung saan mayroong kompetisyon ngunit may mga tamis paring maiuuwi matapos ang buong araw ng pagod sa pakikipagkalakaran. Kapag walang tiyaga, walang nilaga! Matuto tayong magbigay ng pagpapahalaga sa mga bagay na gusto nating makamit para sa kinabukasan o kahit sa pansariling kagustuhan. Ating isaisip na ang lahat ng bagay na ating makukuha ay mas masarap at mas iyong mabibigyan ng halaga kung ito ay magmumula sa inyong paghihirap. Bunga nito ay ang mas pagpupursigi natin na malampasan ang anumang mga maaaring maging mga hadlang. Sadya nga talagang walang madaling bagay na makuha kung ikaw ay walang gagawing hakbang upang iyo ito makamit. Sa talipapa, pawis at pagod ang iyong pangunahing puhunan gayon din sa tunay na buhay kung saan ating mas haharapin pa ang malawak na pakikipagkalakaran. Kaya kung ating iisipin, mahalagang magbigay ng halaga sa mga bagay na dapat pahalagahan. Inyo pong sulyapan ang aming munting handog, isang libro na sumasalamin at nagbibigay ng pagpapahalaga sa estado ng di lamang para sa iilan kundi para sa lahat. Ang BANYUHAY ‘SEIS’ TALIPAPA. BANJO C. VENTOLERO Editor-in-Chief 2015-2016

NILALAMAN

TULA 7-100 • Pusong Lamog • That Girl • Suicide

SANAYSAY 101-114

• Sa isang ulo ng Repolyo • Puting Damit • Second Chance

MAIKLING KWENTO

• Happy Birthday • Pabile • Paghihiganti

115-130

TULA 7-100 • Pusong Lamog • That Girl • Suicide

LARAWAN 131-146

• Hugot Larawan • Kalabit • Little Big Star

DIBUHO 146-160

• Coffee Paint • Leaf Mosaic • Tsinelas

CAMPUS BLOG 162-201

• Tinolang Manok • Nawawalang Kabanata • Huling Pahina

PASASALAMAT S

a mga mitsa ng buhay para magpatuloy. Sa makinang nagsindi para lumipad ang mga pangarap. Sa himpapawid na nagsilbing tayog ng tagumpay. Sa mga sagwan na nagdala sa akin sa laot ng karangalan at kagalakan. Sa mga agos ng buhay na nagturo sa aming tumayo at manindigan. Hanging nagdala ng mga masasayang ala-ala at karanasan. Salamat sa mga dahilan para hindi kami sumuko. Mga pakpak na naging gabay sa kabila ng pagkabulag. Hampas ng alon para subukin ang mga kakayahan. Hindi kami babagsak o lulubog, ipagpapatuloy bawat paglalakbay ng buhay. Mundong bilog at umiikot. Minsan nasa ibabaw pero mas madalas nasa ilalim. Matang nabulag sa liwanag, dilim na nagpakita ng katotohanan. Salamat sa nag-umpisa para magpatuloy. Salamat sa tanikalang nabuksan, kumawala ang bawat kakayahan. Salamat sa madlang nagbuhos ng suporta para maisakatuparan. Salamat sa mga kamay na nagdikit para sa panalangin. Salamat sa mga kamay na gumabay. Salamat sa mga tinakang papel ng tagumpay. Salamat sa pising nagbigay pasensya. Salamat sa lahat na nakisama. Bawat umpisang natapos. Sa mga pinagdaanan at pagdadaanan pa lamang. Ngayon, isang mahaba-habang paglalakbay pa ang sa atiâ&#x20AC;&#x2122;y naghihintay na tatahakin.

TULA

Choose • Romel Brian Florendo

e walk on a new chapter of our lives To make us see what our lives would bee In a path with us walking over a set of knives Or with us in a road being happy thee To venture on a thoroughfare is hard Especially when you cross where you should not Think big with that small perlite you have This moment will describe what and who you are about Live life someday like you’re told Free like a trash being recycled Away from them that makes you fold Hurt and sometimes bleed All that makes who you are Strong like titanium yet fragile as a glass Learning away from home that is afar Making every moment go as it lasts Never choose being improper Futility, that’s what you bring out Regret and loss of laughter In future, you see yourself in blues You decide on what you make yourself today So pick and decide wisely You should not see yourself in dismay Like a trash being picked properly

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Ang Buhay ay Sari- sari • Dodong

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Pandesal Ni Mang Juan Tumatagaktak na likido sa likod Damang-dama sa bawat hagod Masa rito, masa roon Lamas nang lamas ng mahinahon Kapagdaka’y napahilahod Sa pandesal ni Mang Juan ay namangha Parang dinaig pa ang sinungkit na tala Masahe pa ng kaunti Hanggang sumarap ang bira

Ganyan kasarap ang tinapay Tanging si Mang Juan lang makapagbibigay Talaga namang dinarayo Lasang lasa’t malalasap mo Suka, betsin at paminta Lahat ay napapanganga Ang pandesal ni Mang Juan Masarap talagang umagahan

Hipon Ni Bebang Makinis ang balat Waring hinubog sa kagat Kung si Bebang ang tatanungin Di niya palalagpasin Patimpalak sa kagandahan Siya ri’y may hanggnanan Laging matinding sakal Ang kanyang pinaiiral Kung siya’y pagmamasdan

Parang si Barbie na laruan Black and White na sine Ang ganda niyang kumporme Isang araw ay namimili ng pagkain Hipon ay kanyang napansin Nagtaka kung may utak? Pagkat ulo’y labis na walang tatag Kanyang tanto, hipo’y kanya Kanya ang hipon

Talong ni Betong Malaki, mahaba at mataba Mukhang lambog ang balat Lila at luntian iyong masisilayan Sa talong ni Betong Sinong di magsisisndi ng panggatong? Masarap kung ihawin at torta Daig pa ang longganisa Sa lasa at hitsura Siguradong gaganahan ka

Mukhang batuta ang hugis Ngunit muta’y nagmamalabis Talagang kapag nagkagulo Kay klepto maipanghahampas mo Ngunit talong ni Betong di na matigas Ginawang panghampas sa maaangas Kaya ang rumeskyu’y tanga Susugod ay walang sandata Talong ni Betong ang dala 13

Welcome Home • Rich Anne Dayo

Night is dark, hallow and scary Moon is dim in unknown murky Those trees sway and bent as if someone hasn’t mercy Blood is uproar with dreadful prophecy. This place is so bizarre and uncomfortable The air is cold and howling like wolves in miserable There are crying ladies trembling and screaming behind And the Aztecs collecting creatures impossible to sight. Abandoned sanctuary and haunted houses were created Monsters, witches and sorcerers are there to imitate and hide The bats are flying freely in ceiling of cenotaph While men are killing in violence and rough. So if one can see a house made of bricks Please look at the window in the attic quick In there, one can see someone odd and freak A girl with bloody face and gunshots at risk… 14

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

That girl • Pollyanna

he got that mouth to speak with everyone A friendly smile that could make you says “Hi” Typical lady with an unpredictable mind She is the girl whom I miss a lot She got that heart who can express Words is one of her weapon Against those who loves discrimination She is the girl whom I care about She got that brain for competition But winning is not her goal Experience is what makes her go She is the girl I am used to be She got that mouth, She got that heart, She got that brain, She got more of it. She got more confidence to speak, She got more feelings to express She got more creative thinking to compete She is me.

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

IMAGINED SIGHT • Rich Anne Dayo

paint stories in the cold breezy air Mix the hue with rainbow’s refreshing care Blend the texture in the smooth fresh cut leaves While hearing the sweet tone of chirping beaks. I create visible things pink and blue Take mysterious actions without a clue As I pass to the sweet meadows behind I reminisce the greatest love that hide. I start to focus in the azure sky Now I see the brightest stars that can fly At the outer core I see mother earth Like a diamond at the system’s hearth.

Pusong Lamog â&#x20AC;˘ Jhon Alfred Diocampo

h! aking gulay Sayo'y walang silay Hadlang na tatlong araw Sabik na ika'y matanglaw Bakit kaba minahal? Ampalaya na tinanggal Tiwalang iaalay Sa pag ibig ng aking buhay Matang mapanukso Pusong tinukso Isip na mapaglaro Hinagpis na inararo. Talong na mahaba Pusong pinatataba Aking mahal ika'y inaalala Sa araw na ika'y mawawala

Banyuhay Seis â&#x20AC;˘ Talipapa

TULA

Immeasurable • Rich Anne Dayo

ifferences are present since birth Everything is freak as planet earth. Freak one has the most inner beauty That’s the craziest reality.

Once in the world’s hidden history There’s an annoying but sweet story Causing two different life diverge In a thrilling thing called love, they merge.

Some things uncertain as birth and death Not all thing ends like universe depth. Immeasurable links in the sky Glancing at a balloon flying high.

In the middle of the weird forest Looks different throughout the fairest Wearing mysterious suit and anklet Wandering in wind, faster I bet.

Fractals are there in field of physics A wave in the visions of optics. Many measures their boundaries Never enough to see its qualities.

The clocks start ticking in silence Shocking creatures pumping blood to cleanse Someone comes along to save her day Giving solutions quick right away.

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

PANGARAP • Adonis Manalo

akbo ng aking pangarap hanggang saan, Hanggang kailan ako mananatiling nakatindig, Hanggang saan ang aking lalakbayin, Katanungang walang sagot hanggang ngayon. Pangarap kong magkaroon ng kasaganaan, Kasaganaang lahat ay mararanasan. ‘Di magmamaliw, ‘di magkukulang, Yan ang buhay na gusto kong makamtan. Liban sa iba, ako’y may pinagdadaanan, Minsan sumagi sa isip, totoo bang may Diyos? O baka ilusyon lang ang lahat ng nababasa ko. Pero nanaig pa din na may Diyos na lumikha. Sa paglalakbay, alam na may patutunguhan, ‘Di man alam kung saan aabutin, Ngunit maniniwalang ako’y may pangarap, Na kayang tuparin sa aabot ng aking makakaya.

Buwayang naka-barong • Joyce Ann Fabula

ila-sila na nagbabatuhan ng sariling dumi kaliwa’t kanan siraang nakakabingi Pangalan nila kanilang pinapapabango kunwaring pagmamalasakit sa atin ay ipinapakita Kung kamamay sayo’y parang walang lihim kaunlaran sayo’y kanilang garantisado Ngunit kanilang pangako ngayon ay naglaho sa pamumuno nila nais nila tayong magpasailalim Imulat mo iyong mga mata upang makita kulay ng mga pulitiko Buwayang nagtatago sa likod ng maskara perang pinaghirapan ng bayan kanilang ibubulsa upang karangyaan kanilang matamasa Sa paglipas ng taon korapsyon lalong lumalala Tuwid na daan inyong ipinangako pero baluktot yata ang ating nadaanan Irehas yaong mga pulitikong nagtaksil sa atin Sinirang tiwala marapat na kanilang baguhin Isa lang ang hiling ng bawat Pilipino sa isang pulitiko Pagbabago, pagbabago na ikauunlad ng bawat isa Walang sikreto, walang takot na itatama ang mali Wag sana ipagkait aming hiling mga buwayang naka-barong

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Sa Palengke • Lou Fatima Muega

oong muli kitang makita Dibdib ko’y puno ng kaba Umurong aking dila Nanlaki aking mata Kasalanan ko sana’y malimutan na Kaya’t pinilit kong ‘di mo ako makita Lumingon ka man sa kanan o kaliwa Anino ko’y walang-wala Pero ano ito!? Bumilis ang tibok ng aking puso Aking pawis tuloy ang pagtulo Sinigaw mo ang pangalan ko Sabay sabing, “Utang mo! Bayaran mo!”

SUICIDE • #Ms.SaturdayXOXO

My fist meets the wall My mind is not functioning now Bloody Red engulfed my hands Giving me the nerves “I’m alive.” I want to go on Hoping to block tomorrow’s come I give up, I surrender But the muscle of life is still Die! All I want is to die! I am not worthy I am succumbed by your spell The fucking feeling of death Should I jump out of the building? Should I use the rope to hang me up? Should I cut my veins on my wrist? Or do all of these? All I want is a peaceful life Simple way of living turned miserable Happy life that turned into black light Dreams that turned into heartbreaks My mind would explode anytime I’m thinking of ending my life But I am not ready to be brave Indeed, I want to be saved. 26

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Buhay sa Talipapa • Daisaree Mole

asado alas kawatro kung siya ay gumising Hihigop ng kape, magagayak ng panaing Isang maghapon sa trabaho ay guguglin Upang sa inakay ay may maipakain Pasado alasingko gising na ang diwa Handan g tumungo sa talipapa Bidig at kamao sadyang subok na Upang makalikom ng dagdag na kwarta Pasado alas nwebe oras ng miryenda Maga katrabaho’y lumalapang na Tiyan ay pagtitiiisan na lamang Upang kwartang tangan di na mabawasan Pasado alas dose tirik na ang araw Bitbit sa kanmay nalikom na bahaw Tutungong karinderya hihingi ng sabaw Para sa marangal na trabaho imbis na magnakaw Makakasagupa sa maghapon sandamakmak na reklamo Sa mga mamimiling kung umasta ay dayo Mayroon nga riyan na naturingang edukado Kung manduro nama’y daig pa ang bobo Payak na buhay kanilang tinatamasa Nitong mga trabahador sa magulong talipapa Mga nahalal mistulang walang pakialam Sa mga tunay na may-ari ng kaban Nasaan ang patunay na bansa’y demokratiko? Kung tao’y napagkaitan ng magreklamo? Estado ng buhay na di naman talaga nila gusto Mga bibig na nakabusal upang maiwasan ang gulo

Unang Pagkikita • FEDC<3

aulan at malakas ang hangin, Aking mga paa’y basa ng tubig na ibinuhos ng langit. Sarili ko’y nakasilong yaring Amang tahanan, Simbahan na siyang aming pagkikitaan. Pagkalipas ng palitan ng kamay ng relo Guhit sa masayang mukha akin nasilayan. Ngunit ano nga ba ito? Ano ng aba itong nadarama ko? Unang pagtugma ng mata, Puso ko’y tumalon na sa tuwa. Mga ngiti mong ubod ng tamis, Lamig ng hangin sa‘king katawa’y naalis. Bawat patak ng buhangin na kasama ka, Tila’y nagdala na ng kakaibang tuwa. Hindi makakalimutang makulay na larawan Habang tayo’y naglalakad sa ulanan. Namahinga man si Haring Araw nagyaon, Ala-alang nilagay sa baul ang namumutawi. Bagamat saglit na oras na tayo’y magkasama, Masaya kong ipagmamalaki ang ating ala-ala, Malamig man ang una nating pagkikita, Iyon ay ubod naman nang saya. Nangangatal man tayo ng araw na ito. Nakangiti naman akong naglakad palayo sayo.

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Itim sa likod ng Pula • Micah Joy Bayaoa

sa, dalawa, tatlo aking mga paa’y humahakbang papalayo habang ang mga luha sa matay tumutulo habang ating nakaraan ay sa isipay tumatakbo. Habang pagibig mo’y hinahanap hanap ko Naalala ko pa nung una tayong nagkakilala Ngiti sa iyong labi ang aking nakita Nang lumaon ay naging malapit sa isat isa At di namalayan sa ating pagsasama Tayo pala ay itinadhana Pagmamahal mo ang siyang nadama At ako, hanggang sa una lang pala Isa, dalawa, tatlo Hindi mabilang ang kirot nitong puso Puso koy sinaksak mo ng iyong panloloko mga mata koy binulag ng iyong pagbabalat kabayo Isipan koy iyong ginuloNagbibigay ngiti nagbibigay saya Nagpunas sa luha ng aking mga mata Salita mong saking pisngi’y nagpapula Sa iyong mga pangako akoy naniwala Ngunit kung kailang tayoy matagal na Kung kailan na lalong iniibig kita Na siyang puso ay umaasa Nahuli kong may minamahal kang iba

Kapatid • Janous

as malapot man ang namumulang dugo Umaapaw man ito sa bawat tapsak Kutsilyong nagdulot ng napakasarap na marka Di matatwa sa inilakip na paka Madalas man mag-usok ang tainga Nagtaas man ang pulang bandera Di maarok ang tamang kasagutan Bakit sa nilalang na’to lubha ang turan? Marahil ang tubig ay naging langis Pinagbuklod ng luha ng pluma Gasumot man ang papel na may pitong bukas Kahit gaano mang giso’y di iiwas Ikaw ang siyan inugatan Maging gabay nawa sa pasibol pa lamang Walang butil ng buhangin ang sumaliw sa ihip Ang di punalipas sa pataasan ng ihi Ngunit sa huli ako ang siyang humikbi Utak ba may pintong nakabukas Pumasok ang kaliwanagan ng panahon Pagbigyan na’t mas matanda ako roon

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

In every market â&#x20AC;˘ June Louie Flores

here's a vendor Who's selling goods at very high price? There's an innocent face Who's looking for his victim? There's an old lady Who's asking for pennies There's a quiet man Who's wearing a white shirt. There's a cat Who's waiting for gills and intestine There's a worker Who's working hard for his future.

Inihaw na Pangako • Rayns Keneth Ampon

Lumlagablab ang init ng pangarap Sa bawat bagang bumubuhay sa akin Ang mga labi niyang animo’y mansanas Mga mata niyang matilos kung tumingin Sa maingay na bangketa ng Maynila Sa mga kotseng nagbubungguan sa trapik Doon ko siya nakita’t tinangkilik Binago niya ang aking paniniwala Binaliktad niya ang aking pagkatao Sabay nang mga himig ay awit ng pag-ibig Binili na niya ang aking atensyon Sukli ko ang katawan at kayamanan Noong mga oras na may direksyon ang aking buhay Saka naman ako naligaw sa karimlan Tulad din pala siya ng usok — naglalaho Kasama ng kanyang inihaw na pangako 38

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Hinango mo • Joymie Elona

Uling sa dilim, hayop sa lungkot Baso ng damdamin puno ng poot Ampalaya ng pangingilakbot Kumot sa sarili’y binalot Parang singaw na di alam ang pinagmulan Walang makain ni matirahan Kompas ng buhay walang direksyon Hinihigop ng kumunoy at di makabangon Kamuwanga’y lumueag ng isinaing Sa parang ako’y napabaling Hayop sila sa gawi nilang turing Ngunit sa katotohanan ako’y nagising Si Amang nakatanod aking nakilala Binhi sa puso nagsilbing pag-asa Dilim, lungkot at pangamba Napalitan ng liwanag ng lente nabakas-ligaya Unti-unting naging paru-paro Nagkahalaga ang buhay ko Utak na nilawig lagi ng negatibo Ngayo’y sa maliwanag na bahagi na ang takbo Maraming Salamat Jesu-Kristo Sa lahat ng ginawa Mo Kulang ang mga pilandit ng dila ko Upang bigyang ganti ang kabutihan mo

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Basurang Edukasyon • Jhon Alfred Diocampo

usi ng buhay kailangan ng lahat Kamay na magaspang salat sa pansulat Mga basurang Photocopy Mga estudyanteng ubos ang money Bakit kailangan mag-aral? Nang buhay ay kailangang marangal? Oo nga’t maraming gurong mabait Mayroon ding gurong masungit. Estudyanteng gustong mag-aral Natatakot ka pa gang katamaran ay umiral Aksyonan nating lahat Upang pag-aaral di maging kalat. Basurang dapat tinatapon sa basurahan Di dapat iniipon sa eskwelahan Oo nga’t basura’y pwedeng irecycle Kailangan itapon ng di madaanan ng tricycle.

Flee

• Jan Aldous O. Viriña

everal times a leaf of oak changed its color All I could see were traces of horror My love, in grave I put my honor Thy frozen heart gave me inside sore When thee, my love, in red affair My futile judgment let thee in my lair Sometimes it’s just a strand of hair This pumping pipe makes us breathe the same air I am no the man of steel Nor Iron Man with great gear Thee, I could be Hercules with no fear For thee my love; my battery in fill Sometimes my love makes me feel I’m gold This oozing feeling; tact and bold Three tied words I utter to hold We’re in good terms; the right road Yes I admit, I have a brain of pea I’m a glass that fallen and broken free Even a tropical depression had captured me I’d put on my notes to flee from thee

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Mababaw na Bangin • Precious Ann Zacarias

asa harapan ako ng isang mababaw na bangin Hawak kong kuyumos na papel ay aanhin? Parang isang bangungot na handa akong lamunin At singko kong grado’y sino ang dapat sisihin? Parang kahapon lamang naninibago Sa isang bagong kikilalaning mundo Ngunit ngayo’y hawak-hawak ng pandama ko Sanhi ng pagakawasak ng bituin ko! Ang Singko! Pagkatalikod ko sa bangin na kinahuhulugan Tila isang kawayang pahaba na aking pinagkaipunan Aking pinagkakataguan ng mga kasalanan Ano nga ba ang aking kasasakdalan? Ngayo’y hahanapin panibagong laban Lapis, sa kamy ko lamang ang laan Tulad ng mga araw na nagdaan Papel ko’y may sagot bang laman? At sa isang dahilan saki’y nagpaluha Waring namamalimos ng tres gaya ng dukha Hindi bokya! Perpektong iskor aking nakuha! Emoyong lumulunod sakin, gatao ang pagkabaha! Kaya’t sa susunod na pagsubok ay aking pag-iigihin Ang pagkalugmok sa basuraha’y aking ihahabilin Pagbabagong buhay ay aking nang pipiliin Upang mga pangarap ay unti-unting sungkitin

Ito ang Reyalidad • Joymie Elona

ng paligid ay waring nagsasabong Makibaka ang sigaw ng mga kalye sa lungsod Sinisisi ang lehitimong kwago de buwaya Ang aking tanong, “Bakit nakatulong na ba kayo sa lahat?” Tayo ang nagluklok sa kanila sa trono Naglagay sa papel ng kapangyarihan Kaya nawa’y negatibong bato wag ng ibato pa Tayo’y igalaw ang bisig at ibuka ang tainga Oo talagang maraming pulpolitiko Ngunit tingin nyo ba’y mapaghihiwalay pa ang langis at tubig? Tanggapin na natin ang reyalidad ng mundo Kakaunti na lamang ang matinong pulitiko

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Evanescent Metamorphosis â&#x20AC;˘ Rayns Kenneth Ampon

divergent road is on perspective Colors thy burst on the crowd Trashes and mess had seized yesterday A part of triumph a man could stay Strong structure aback the floor The veins leave it with great abhor Melodies had sung around the campus Voices revolve and cheer avast Time rapidly flash along the way Rigid melancholy shoots the res play Dropping of work is a habit Vernacular phases transcend of morbid Numbers, chemicals and binary Denotes the rhythm, lines and litearacy A day had gone along the pages Red marks was erased by the ages Love strikes on the applauding heart Deteriorates the style and craft Seconds allocates the ecstasy of shame A butterfly has evolve from a lame Beoadcast your voice and be heard Teach the students nd let them held It was a mess before you decide Evanescent metamorphosis has a pride

Pinitritong Pagmamahal • Rayns Keneth Ampon

umilamsik ang pag-abig sa umalingawngaw na kawali Animo’y kumakawala mula sa naglingkis na tanikala Iginisa nang kahapon ang bawat sandali Kalendaryo nagbago na’t pumitlag na ang pagdadalamhati Apo yang siyang namayani at lumamon sa aking katawan Isip ko’y binanlian ng labis na katotohanan Naggalawan ang kamay at ako’y napaso ng pagmamhal Natutong ituwid ang mga pilay na paa sa bawat hamon ng buhay Tinakpan ko ang bawat pagkakataon Likam nito ang katas ng aking pagpapagal Tapos na ang aking mga sakripisyo Hindi na hilaw ang aking pagkatao Sinangkutsya, ginisa at niluto ako ng bawat karanasan Ng pusong binalot sa papel ng poot at sakit aking naglagpasan Ngunit hindi na mabubura ang tatak ng sugat na iniwan Sa aking puso ng pinritong pagmamahal

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Paminta • FEDC

akit ganyan kayo makatingin? Bilugang nanlilisik sa husga inyo kaming salingin. Pamintang nakahayag sa inyong mga harap Sana’y pagtingin na patas amin ding malasap. Diskriminasyon na sa ami’y hatid ng mundo Dahil sa aming kasariang hindi niyo gusto. Bagama’t ayaw man ng ilan ang aming presensya May iba pa ring sa ami’y natutuwa Kami na tao rin tulad niyo Sana’y ituring ninyong maayos at matino Hindi lamang kami salot sa inyong mga mata Kundi mga malalaya sa likod ng pangungutya Kaya balanseng pagtingin gaya ng sa iba Ay nais makamtan at makuha. At lahat ng aming mga karapatan Ay maibigay sa amin ng tama. 51

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Feigned Freedom • Bladimer J. Gutierrez

world of Democracy We have our liberty The place where we can be free But still not wholly – Free Were all numb, to be called dumb Because of the bad word we choose to succumb It’s the mordant apocalypse, that brought us ill will The happiness and peace we ignore to feel We were all vibrant for freedom But were people under thralldom A nation of discrimination People killed by self-destruction In search of gold and nickel We forgot about our title Because of our ignorance and innocence We chose to – not to fight our independence Were free from the colonizers But were controlled by mediocre leaders Are we truly free and gained our liberty Or were a colony of our own country Were truly free but not wholly It’s sad to say were still in any

“Mane-OBRA” • Maria Kristelle C. Jimenez

ko'y naglikha ng isang tanikala Tanikala na pinag-isipan Pinag-isipan ng isang manunulat Manunulat —heto nga ba ako? Ako na namulat, ngunit dilim Dilim ng katotohanan, aking napuna Napuna, ang lahat ng 'king gawa Gawa —maituturing bang 'sang obra? Obra nga ba o 'sang mane-obra? Mane-obra, minani-obra aking utak Utak na malawak, unti-unting kumitid Kumitid —nasaan na ang katotohanan? Katotohanan —heto nga ba ang aking likha? Likha, na hindi maituring ng iba Iba ang kanilang tingin kaysa sa akin Akin ay obra, sa kanila ay mane-obra Mane-obra, minani-obra aking puso Puso? Puso ko'y naguguluhan Naguguluhan sa katotohana't kabuktutakan Kabuktutan na nagmula sa 'king paligid Paligid ko'y waring walang pakialam Pakialam, unting-unting nawala Nawala ang letra't mga tula Tula, na nalagutan ng hininga Hininga —na nilikha ng isang ako Ako . . . na naglikha ng isang tanikala.

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Prejuciety • Masquerade

I can walk through my ears and hands I can take myself to the kitchen Though I live in a box for a long time I know I was born in the dark.

I can’t go through without my best pals One always on the left and one on the right It really sucks, but I’m pursuing to live I live on the ground

I talk through my eyes I spell through my hands I feel through my heart Indeed, I was born in silence

They say I’m naughty But that’s me I can’t control off myself I was born for seeking one’s nurture

It seems that I am normal But I can’t communicate well Yes! It seems I have my own world I was born with dancing letters

I’m good at memorizing I’m good at mathematics and science I’m good at all But I live in my own world of exploration

They say I’m idiot That might be true But my heart feels like breaking I was born with a bended neuron

I’m so lucky I’m the luckiest among them Now I understand how it feels

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Buang

• Maria Kristelle C. Jimenez

ahal —anong ba ang pagmamahal? Kulang pa raw ba ang materyal? Hindi, materyal mo'y sadyang labis, Kaya'y emosyon mo'y tuluyang napanis! Manatili raw akong tahimik, ‘pagkat ako’y buang, Hahayaan ko bang panulat ko'y may hadlang? Ako'y namulat —‘pagkat ugali ko raw ay barubal, Sa tingin ko nga, pagmamahal nila'y "banal". Oo! Murahin kita ulo't 'gang likuran, ‘Pagkat pagkatao ko'y iyong tinapakan! Sino raw ba sila para husgahan? Sila ang buang! Hinusgahan 'king pagkatao, ‘pagkat ako ra'y sirang. Bobo ako, ‘pagkat puso 'king pinairal! Kilala mo ako? Sadyang utak ko'y matumal, Kung ako'y iyong kilala: Ano ba ako sa’yo? Nanlimos ng kalinga ngunit binato mo ng insulto. Kilala na ako ng tao bilang produkto niyo, Pero kilala ninyo ako bilang basura sa ‘ting mundo. Nakakawindang! Alin nga ba ang tunay na buang: Aking pagiging makata o ang pag-ibig na hibang?

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

BESPREND • Jan Aldous Viriña

Binhing nagbunga ng lubid na nag-alaB Estrangherong nagbahagi ng bagahE Sinag ng liwanag, isang senyaleS Pagsalubong sa bukas waring alapaaP Radar ninyo di pasupil sa pag-andaR Espadang sabay nating pinanday parE! Naik na nilakbay lubak man ang daaN Dala yaring ala-alang bukas-palaD

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Magical word • Joyce Ann Fabula

word that can change anyone the most powerful word for everyone a word that moves everything you can’t compare to anything When you’re in love, you don’t need to be perfect happy moments together that you connect Just be yourself and let him accept How I wish this would never end My love for you is strong as a stone Precious as a diamond that built with love away from you is like a dog longing for a bone When I’m with you I can prove that there is forever This feeling is very fast I hope this would never last Magical word gift from above This crazy little thing called love

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Tunay na Lider â&#x20AC;˘ Geminiah Cuanan

ng nararapat maupo sa Pagka-pangulo" Halalan, nalalapit na namang maganap, sino ba sa kanila ang karapat-dapat? kalakip nito ang masusing paghahanap, Pangulo na magpapatuloy ng lahat. Bawat isang boto ay napaka-halaga, bato ng puso sa isip ang magsasabi, maraming maririnig na bigkas ng iba sa bigkis ng bansa, wag magpapagapi. Ang taong maprinsipyo at may katapangan, di masusumpungan sa masamang hangarin, kadikit ang pagmamahal at katapatan, paglilingkuran ang mga inaalipin. Huwag magpadala sa banta ng sinoman, sa bansa natin, boto ay di nabibili, pakinggan ang puso ng walang alinlangan, upang sa ganon, di masayang ang pagpili . Ang tulad ni Gat Jose Rizal ang tipo ko, Inialay ang buhay niya para sa bayan, Nararapat maupo sa Pagka-Pangulo sapagkat ang pagmamalasakit ay tunay

Kalan de Uling • Masquerade

agaspang na mga palad nagkadampi May kakaibang kuryenteng kumiliti Tila ba nararamdaman ang pag-iinit Naglalagablab sa bawat pagpihit Idinarang yaring mahinang katawan Kapagdaka’y nilamaon pati kalamnan Kaibutura’y sinimulang pasukin Di pumalag ng tuluyang angkinin Lalong nag-alab nang patungan Payag sa pagdaloy ng dugong nangamakam Tumutulo ng husto luha at pawis Tila namamagod sa pagmamalabis Matapos ang paglabas masok ng init Ang lahat ng ito ay kapiit piit Datapwat pagkatapos ng init senswal Dumulog sa hapag upang mag-almusal

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

The Market Purge |Dodong

People are speaking in tongues Water is sprouting from one’s back Blood had spread out The filthy scene on showing Knives on finest sharpness Killing is legal The light is deemed Hence, I see the realm Exchange of internal organs for money To provide worm to my chicks Some are amazed by fast hands Hickey picky meats on board Honks of a mother giving birth Crack on the middle of the membrane Strings have loosen and torn out Neat murder I see it though Smoky atmosphere engulfing the place Grease spreading to the silk Cans were on play The ashtray of hope is cleaned Saliva is oozing from glands Eyes were rolling in disguise Seeking for courage and liberty Legs were weak, can’t stand freely Splash of water to the hands Cleaning the blood stains due to crime Killing the silence and peace Keeping the society at ease

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Dare the Darkness • Zion Krehl Astronomo

arkness is solid and sharp as a knife Heavy and hurtful like the weight of life With the sorrows of all who have move through it Weeping, huddling, waiting and hiding without grit. Humans fear the dark Because they think it’s just unknown But the true reason to mark Is that it’s full of everything known We ignore and run to avoid the real thing For fear that it might latch on and infect us too Yet it is us who are doing the infecting When the only thing that darkness can do Is to watch our miseries And to halt our reveries. But we must not forget Darkness is not a threat ‘Coz it can’t exist permanently In fact it’s absent in eternity Nothing in this world can last forever Dare the darkness, everyone must remember. 69

Busina • FEDC

agulo, maingay, at walang kaayusan Ganyan ang buhay kong tila walang patutunguhan Ngunit bakit naging ganito ang buhay ko Nagging mabait naman ako kahit sa ibang tao Kalyeng aking tinatahak sa bawat araw Sa aking pamamasada umulan man o umaraw Manibelang aking gamit sa aking pagmamaneho Ay naging daan ko sa pangarap kong umasenso Ngayon kayamana’y abot kamay ko na Ngunit buhay ko ngayon wala pa ring sigla Ingay na aking kasalukuyang hanap-hanap Sana ngayon aki’y malasap. Matatamis na mga ngiti ng aking pamilya Aki’y hindi na muling nakikita. Kung oras at panahon ay aking maibabalik Ito’y noong pag-uwi ko’y sobra pang sabik Magulo, maingay, at walang kaayusan Hanggang ganyan na lang ba ako? Kasalanan na matagal kong pinagsisihan Dahil sa aking labis na kahangalan

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Pamana

â&#x20AC;˘ Precious Ann Diaz Zacarias Tag-sibol ng araw, Liwanag ay di pa matanaw. Hanging sumasayaw, Parang hindi gumagalaw. Ako'y nagising, Nang dahil sa halimaw, Isang pagkatok sa aming dingding, Sa aking tainga'y umalingawngaw. Pagtingin sa bintana'y, Aking natuklasan, Isang mundong walang malay, Pinatay sa brutal na paraan. Ito ba ang pamanang, Kanilang mamumuwangan? Ito ba ang kapaligirang Makikita ng kamusmusan? Makalat Wasak Pinabayaang kapaligiran, Pamanang kanila'y kamumulatan. 71

Monica • Minette Del Mundo

umisigaw na papel ng kasikatan Buhay kolehiyo ikay pahihirapan Puno na ang bote ng luha Asahang madaragdaga’t aapaw pa Turing sayo’y isang malaking latak Pigilin mo ang rumaragasang patak Huwag hayaang maruming kamay himatak Taglay nila’y lasong inilagay sa alak Nilalang na mga salaula Wag mong talikuran ang madla Quiapo’y puno ng manghuhula Totoong kasinungalingan lang ang mapapala Sa iyong sariling hirap at sikap Wag kalimutang may aakap Haligi ng kaharian ay sandalan Paglinang sa isip wag pabayaan Tamis ng tagumpay Ito’y iyong ipalasap at iaalay Nang ipagmalaki ka ni itay at inay Dahil ikaw ay di naging pasaway Pagpuno ng baso ng kaalaman ay mahalaga Kailanma’y di mababasura Boteng apaww sa luha’y limasin Paaralang nagbigay katotohana’y lilisanin

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Bulalas ng mga Taludtod • Alden Sinuhin

agkahalo man mga damdamin ng pinta Malinaw pa rin larawan ng pangamba At pagsisising pumupulupot sa mundo Dinukot sa pinakamatigas kong buto Tinig ma’y walang tunog ni dagundong Damdami’y hindi maihatid ng ugong Galak ay di tuwirang masabi Ngunit mahuhuki sa dulo ng aking ngiti Hindi man magtagpo sa pampang ang ating Bangka Dalisay ang pag-ibig na dakilang biyaya Na ‘di basta na lamang binuo Kundi minina sa pinakailalaim na bahagi ng aking puso Sa init ng aking hininga Patawad! Salamat! Mahal kita!

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

BOY PALABOY • Masquerade

Nagwawalang mga alaga Mga naglalahong bintana Amos sa aking maskara Butil ng mais ang nagmarka Ito ang aking buhay Walang pakialam gaspang ng kamay Kahit kaliwa’t kanan balon pudpod na Sa bawat mapaminsalang mga dila Pagpihit ng mga bilugang pang-andar Paghanap sa yamang nagkalat Marahil inutil kung titignan Ginto sa aking kailangang lamnan Mga nakalulunod na titig Di kaaya-ayang mga tinig Puro sibat at palasong matulis Dumanak ang dugo sa aking loob Ito ba ay dahil sa aking anyo Palibhasa inosente’y ginagago May damdamin din ang basahan Akong bahala sa kalat na iyong iniwan Saan man natin tignan Lahat tayo ay tuldok lamang Marangal ako! Iya’y aking pinaglalaban Kahit pa basura’y may kagandahan Sabihin nang hindi patok sa madla Yaring kabuuan siyang mahalaga Di ako tutulad sa iba Kahit sa lata’y kumikita 75

Noon at Ngayon • Joyce Ann Fabula

oon ikaw ang aking sinisinta Noon ikaw ang nagbibigay sa’kin ng ligaya Noon ikaw ang aking pinapangarap Noon sa aking pagmulat ikaw ang hinahanap Noon umaasa akong magkakaroon ng tayo Noon pagtingin ko sayo ay sintulin kidlat ng ako’y tinamaan Tibok ng puso ay sinbilis ng oras kapag kasama ka Tumitigil ang pag-ikot ng mundo sa bawat pagngiti mo Nakalimutan kong nandiyan pa rin siya sa puso mo Di ka pa nakakawala sa sakit ng kahapon Ako itong tanga na umaasa sayo Una akong nahulog kaya’t ako ang talo Ngayon ako’y labis na nasasaktan ng dahil sayo Ngayon sumasabay sa ulan ang pagluha ko Ngayon ako’y binabalewala na parang di kilala Ngayon pagtingin ko sayo ay wala na nga bang halaga? Sa bawat paghalik ng hangin sa aking pisngi Aasa pa ba akong sa bisig ng aking yakap ikaw ay magbabalik? Ngayon nais kong maghilom ang aking puso Susubukan kong kalimutan ang Noon at harapin ang Ngayon 76

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Yakap ng Isang Ama • Florence Gatdula

imula pa lamang nang magkamalay Supremo ng tahana’y siyang nakaagapay Kapag kumulimlim na’t pumatak, ikaw ang karamay Sa tuwina magkasama’t ngiti’y sumisilay Mga labing kumukurba pag matataas ang marka Bibigkasing papuri’t pupursigihin ka pa Puso’y tumataba sa’yong mga papuri Ikaw ay dakila, sadyang natatangi Subalit naganap bangungot na di inaasahan Pulang kulay ang namutawi’t nagkaroon ng alitan Nagulumihanan kung sino ang mas papanigan Binuklod ng panahon, nagkaroon ng lamat ang pinggan Oh Ama! Inanay na kahaoy! Ika’y marupok! Nagpadala sa tawag ng laman ng pokpok! Malandi, Makati, hitad at maharot Babaeng iyon lubhang nakapopoot Aking simpleng kubong kay saya Nanghihinayang ngayo’y talagang naupos na Tiwala’t pagkalinga binagyo’t nawasak Pagmamahalang wagas parang retasong nawarak Nasaan na ang mga yakap na nagpapagalak Sana’y batid mong nangungulila iyong anak Mahal kong Ama, di na kita mahanap Ako’y nasasabik na sa iyong mga yakap!

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

BURDEN • Russel Kamatoy

The dropping down of sun, the rising of the dark It seems my life had been eaten by the shark. My heart is filled with a thousand trucks. Oh, Please! Don’t let my soul get a crack. The cruelty of life with tyrannous pain All wonderful things have turned into tame. Every scenarios of my book are always the same. The devastation and catastrophe came. How come that life is beautiful? Feelings demands to be painful. Do you think I’m a fool? Nothing in this world is cool! Pain and burden, this is where my life made of. All things are rough, wish it becomes soft. Experiences are bitter like it is colt. My life was ruined, it is my entire fault! Everyday all I’m doing is to condemn. I am begging for a bit of solemn. My faith is gradually lessened. Experiencing these unfortunate arrows that have fallen Please, help me! I can’t breathe, I’m drowning! The bursting blood in my heart is flowing Thousand of knives are coming! Oh, no! I think I’m dying!

Enchanted • FEDC<3

irst time that I met this girl, Enchanted was felt as my eyes went twirl. Earnest appeal to my beloved angel in disguise Sew my mind until my heart went tied. Palpable feelings of mine for her Exclaims even she’s still there Railroads of my heart Aims from and into her smile Nabbed me my dear angel Zenith feelings of mine were now all yours Angelic face and your sweetest smiles Can make my world complete Oh my dear angel, Nocturnal walks at night was my only plea Come and just join me Even let our world took a flee. Please stay with my side Come and let us everything aside I will either love you forever and always Or I will love you Nicely to infinity and beyond.

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Hear Me • Jan Aldous O. Viriña

he sound is raging through the storm I can’t even burst out the source Every slip of the lid of the eye Every air that enters the lungs and excretes Have you heard the call? Something bad had shaken me inside Whispering winds causes shivers to my spine Up to the moisten silk of life Intensifying energy succumb my veins Have you heard the scream? The passage way of life The gorgeous world had captured Heat had run through the fields Tight friendship to a paper with shitty face Have you heard the story? All sound and clear That the town only sees the rear Judging a cover without scrutinizing the contents Thunderstorms drifted off the edge of behind Have you try to hear Me?

Tindero •FEDC

Pagbebenta ng laman, aking ikinabubuhay Sa aking murang edad, reyalidad aking hinarap Musmos na pag-iisip, nawala dahil sa aking paglalakbay Pati mga libro, sa akin di’y nawalay. Pagbebenta ng laman, akin ng kinagawian Talipapang pinaglalagian, nagging pangalawang tahanan Oras at panahon na sana’y sa iba’y nakikipagtawanan Aking isinantabi upang gutom ay matugunan Pagbebenta ng laman na nagging aking kasiyahan Dahil sa dala nitong sarap at kaginhawahan Laman ng baboy na sa talipapa’y aking dala Labis na mabenta dahil sa angkin nitong ganda Ibang mga tindero sa nasabing talipapa Sa akin ay lubos na humahanga Dahil sa aking laman na laging tinda Kahit hindi mahilig kumain ng laman ay nahahalina. Pagbebenta ng laman, aki’y gusto ring iwan Dahil sa buhay ko’y nais pang umunlad at yumaman Kaya aking pag-aaral ay aking ipagpapatuloy Kahit isabay ang pagbebenta sa aking pag-aaral

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Passenger • Bladimer J. Gutierrez

ife is full of unbearable tricks When I’m broken your there to fix I’m treacherous and a problem freak Whatever happen your there to stick They say everything happens for a reason You left me broken with no conclusion For I was hurt, I lost my own repression The agony and pain – I felt, got me under depression WE had everything to be together We will do anything for our love to conquer I love you , you hurt me your action left me dither For loving you myself I can’t deter. The memory you left still sting We were everything now were nothing We started lover, end up stranger In our relationship were the controller In the world of love our hearts are the driver And the both of us are the passenger.

Sistemang Bulok • Masquerade

Talsikan ng laway Pumuputak na mga labi Kumakawalang lalamunan Nagpupumiglas na isda sa bitag Pinipigang mukha Lumuluhang balat Dinaig ng dila ang espada ni Panday Siya namang sinangga ng Barbell Malinis na nagbalat ng patatas si Sarah Kasama pa ang ilan nagmash potato pa! Lintik na baboy at ginto! Naging poging Don ang hito Naging sossy na Donya ang hipon Lupain ni among kalabaw naglaho Walang natira kahit isang paso Gaano ba kasarapang bacon ni Lolong? Kung sa hapag ni JDC hai’y tuyo Kapag baul ang usapan Siguradong lahat ay magsasanitizer ng kamay Ganyan ang artistang sikat Bigla na lang lumilipas Nagalak pa sa pagkalaos Bayang naghihikahos Paano nga ba? ang tanong Sa lahat na sumusigaw na papel Sa lahat ng kalibre ng baril Bituing tinintingala’y kinain pababa Mga talangka sa parang Mga uwak sa hiyang na silid Ganyan si Perlas Kapag siya’y aahon May kakabig!

Banyuhay Seis • Talipapa

tula

Tusong Tindera • Joymie Elona

Isang tinder sa pamilihan Tila di yata mapagkakatiwalaan Kanyang ginagawa’y di kaaya-aya Siya’y maituturing na mandaraya Panggigipit sa kapwa’y pinagbubuti Animo maamong tupa kapag bumabati Pero maitim naman ang kanyang budhi Timbangan niya’y maling-mali Iba ang agamit na panukat Sa mayaman at mahirap Itong tindera’y may pinapaboran Laganap na talaga ang katiwalian

Siya’y nagbabalat kayo Sa kanya dapat tayo ay lumayo Mga tinda niyang tila inuuod na Dahil wala ng iteresadong bumili sa kanya Grabe ang mga ganitong tao Parang wala na ni katiting na anino Sa mandarayang timbangan ng tinderang tuso Huwag n asana pa tayong magpapatukso

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Walang hanggan ang hangganan â&#x20AC;˘ Pollyana

a aking huling pag-asa, siya ay bumalik Dating kaibigan nais manumbalik Bilang kasintahan, siya ay humiling Sa wakas, nakamit ko din dati pang hiling. Nagtagal ang ilan pang buwan, Kamiâ&#x20AC;&#x2122;y nagkakilala ng lubusan. Kakaibang pakiramdam, Ngayon ko lamang naranasan. Ngayoâ&#x20AC;&#x2122;y tinatamasa ang tamis ng pag-ibig, Ni walang away ang nagbibigay ng pait. Pag-sasamang walang hanggan, Pilit hinihintay at pinapatunayan.

Tinapang Pabebe â&#x20AC;˘ Rayns Keneth Ampon

inalot na puso Nagtagong damdamin Biniling pagmamahal Inalok na pagkatao Nagmagandang panahon Kumaway na pagkakataon Pinausukang isp Hinimay na pangarap Tumiling pananaw Gintong pabalat Umayaw sa pangako Nagmagaling sa oras Kumekendeng na pangalan Ngumiti sa pag-asa Tinikmang mammon Wala kang pakialam!

Banyuhay Seis â&#x20AC;˘ Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

Pipe

• Reynalyn Bulan

abi kong magkadikit Sa likod nito`y pangalan mo Dila kong urong Sa unahan nito`y pangalan mo Mmhh….mmmmhhh…mmmhh Pilit kong ibinubuka ang labi Pilit kong inilalabas ang dila Ngunit ayaw lumbas ng aking salita Hirap na ang aking kalooban Pagod na ang aking isipan Sa muka, boses, at pangalan mo Bakit hindi mabigkas ang iyong pangalan? Sukdulang takot marahil ang nadarama Sapagkat sa pagbuka ng aking mga labi Sa malatinig na paraan mabibigkas ang iyong pangalan At malalaman mong mahal kita aking “KAIBIGAN”!

Urong-Sulong • Zynell Mangilin

sang mag-aaral ng sekundarya sa Nagcarlan Kung maglakbay bahay-paaralan lamang Kapit-tuko sa magulang nakasnayan Tila magnet sa bakal ayaw lumisan Ngayo’y bagong yugto ng buhay ang nabuksan Paglakbay sa kolehiyo’y aking sisimulan Tulad ng isang sanggol na bagong silang Pakikisalamuha’y di ko nakasanayan Dahil dito problema’y nag-usbungan Pag-angkin ng hiya nais kong labanan Tila bangungot na gustong iwan Habang pinipilit lalong nahihirapan Tulad ng langgam na nagsasarili Sa barkada’y nahihiyang makisali Maging sa klase ay napapakamot lagi Naaganas tiwala sa sarili Minsan pa’y habang naglalakad sa daan Mata’y nabaling sa taong kulang-kulang Kahit katawa’y di kumpleto Siya’y kumpyansang makipagkapwa-tao “Buti pa siya.”, tulak ng bibig, akoing natanto Kailangan kong gumawa ng pagbabago Di mabuting katangian ay iwasto Tulad ng basura, itapon ang mga ito

Banyuhay Seis • Talipapa

TULA

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

TULA

CCTV • Masquerade

sang malalawing asong nakatali Iilang mga matang nagbabakasakali Karimlan sa sulok nagsisiumpukan Mundo ng panaginip kinahinatnan Sa lansangan, nilaruan ang patalim Kandilang pinatay di ko maatim Humihiyaw na kaliwa’t kanang bagtas Bunga ng mga inuuod na batas Babaeng may piring di na nahubaran Makinis na balat, di na dinapuan Timbangang hawak, tuluyan ng nasira Bulok na daloy talagang pambihira Aking mga mata ay nagmamasid Sa pagmamatiyag ng parang walang patid Saksi ako sa hinaing ng lipunan Mapa-ekonomiya’t simpleng handaan Walang liban, bawat kantong nagkwekwentuhan Layunin ko’y bumuo ng kasaysayan

De Pindot • Masquerade

asahe ng masahe Mga daliring di mapakali Hinimas matambok kong harap Pinisa ng madiin Hinaplos ng kaunti yaring balat Pinadulas mga nangangatal na kuko Di magkandamayaw sa ganda ko Dumating isang araw Nagsawa’t pinalitan Nakita iyong bagong kagigiliwan Mas bago at malaman Nakaaaliw ang karikitan Hinimayhimay niya’t nagustuhan Ako’y basurang pinagtabuyan Lobo na ang tiyan at putok ang tagiliran Parang pang-isahang pag-ibig Ako’y lubhang nasakatan Ako’y naging tulay Kung siya’y matamlay Hindi marunong mangalaga Pagkat siya ay sugapa Nawa’y wag gawin sa bago Ang kanyang panggagago Nagmamahal, pangkaskas ng yelo

100

Banyuhay Seis • Talipapa

SANAYSAY

Anong “P” mo? • Jan Aldous Viriña

“L

ahat ng bagay sa mundo ay may dahilan.”Isa sa mga karaniwang ekspresyon ng mga tao. Ngunit ako’y napaisip kung ano nga ba ang aking dahilan upang magpatuloy sa buhay. Sa ilang taong pananatili ko sa mundong ibabaw, hindi pa ba sapat ang lahat ng naggawa ko? May mga salik na tunay ngang nakaaapekto sa aspeto ng ating buhay— ang pitong P. PAG-IBIG. Ang pag-ibig parang business ownership lang yan, “You should manage your business in sole proprietorship before you enter into partnership.” Maraming kabataan, kapag sinabing LOVE kung makareact, dinaig pa sa pait ang ampalayang kulubot. Love isn’t generally defined as pandalawahang tao. It is for all. Bakit kamo? Halimbawa na lang ay ang paggawa ng buong pusong trabaho ay hindi ba maituturing na pag-ibig? Ang pagiging concern sa kaibigan ay maituturing ding pag-ibig. Ngunit ang pag-ibig na dapat mauna ay ang pag-ibig para sa sarili. Kasi nga “You cannot give what you don’t have.” Bago mo ibahagi ang pagmamahal sa iba, matuto ka munang mahalin ang sarili mo. PAG-AARAL. “Ang buhay ay walang katapusang pag-aaral.”Hindi lamang sa loob ng silid-aralan masasabing nagaaral ang isang tao. Minsan pa ay nakasaksi ako ng mga batang nagtitinda ng balut sa may 7-11 Nagcarlan. Sabi sakin ng tropa ko “Alam mo ba nung Pasko may bumili jan sa kanila na nagbayad ng 100 tapos ibinigay na sa kanila yung sukli, di sila pumayag at sinuklian nila yung bumili ng 87.” I’ve realized na sa murang edad nila ay di man

lang nila naggawang manlamang ng kapwa. Namumukod tangi sa kanila ang katapatan at pagtingin ng patas. Hindi man sila sagana sa akademikong kaalaman eh dinaig pa nila ang mga pulpol na edukado. “Aanhin pa ang laman ng utak, kung wala namang puso.” PROBLEMA. Sino nga ba naman ang walang problema? Abnormal yon sa mga normal. For me, kahit mahirap, problems are blessings from above. Why? It is because we’re being molded through those impediments. Sa katunayan nakaranas na ako ng mabibigat na problema—pamilya, pag-ibig, pag-aaral, pera. Normal lang ang pag-aaway sa pamilya. Naranasan ko pang mamulot ng barya at magtinda sa klase para may pambaon lang. Indeed, I’ve learned a lot from those harsh experiences. Hanggang ngayon may problema pa rin, pero kayangkaya yan through prayers. “OPTIMISM is the best sword of all.” PANGARAP AT PLANO. Bilang tao, dapat may pangarap ka. Dahil kapag may pangarap ka may focus ka sa buhay. Magkakaroon ka ng magandang plans and decisions for your future. You’ll be inspired to go on through the journey of life. “Dreams would just stay dreams if you keep on sleeping.” PAMILYA’T KAIBIGAN. “No man is an island.” Malamang sino bang mukhang isla? Syempre, we need support and someone who would believe in our capabilities. It is for the reasons na kailangan natin ng paglalaananan ng lahat ng hirap at pagpupunyagi. “Walang sinuman ang nabubuhay para sa sarili lamang.” Sabi nga

102

Banyuhay Seis • Talipapa

SANAYSAY sa kanta. PAGHAHANAPBUHAY. May malaking epekto ang income sa buhay ng tao. Malamang dito tayo kukuha ng pang avail sa mga kailangan at kagustuhan natin. Bakit nga ba kailangan nating maghanapbuhay? Simple lang, upang maipagpatuloy ang buhay. “Kung di kakayod, walang masasahod.” Pagkatapos ng tersyarya, anong gampanin mo?

PAGDARASAL. Aminin mo na di ka paladasal. Tumatawag ka lang sa Kanya tuwing may kailangan. Sa huli, wag mong kalimutan kung sino ang nagpahiram sayo ng magandang buhay na tinatamasa mo ngayon. Matuto tayong ibalik ang mga kabutihan ng Ama sa pamamgitan ng pagdarasal. “A prayer doesn’t make you corny but rather nearer in God’s heart.” Ikaw anong “P” mo?

103

104

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

SANAYSAY

Sa Isang Ulo ng Repolyo â&#x20AC;˘ Reniel Renz Gallardo

indi ako ipinanganak kahapon upang lokohin ng kung sinuman na magsasabi na hindi bilog ang repolyo sapagkat nakikita at nasasaksihan ko naman sa bawat binibili, hinihiwa at niluluto sa anumang paraan na ito ay bilog. Masasabi ko lamang na hindi ito bilog kapag ito nasa proseso na ng pagluluto at kung ito ay nasa bibig na at nginunguya liban na lamang kung may magtatiyaga na ito ay ikorteng bilog parin. Ngayong papalapit na nang papalapit ang pagtatapos ng taon ay tiyak na papalapit na din ang panahon ng palapadan ng mga dahon ng mga repolyong kandidato. Siguroâ&#x20AC;&#x2122;y para sa mga baguhan o nabubulagan ng kakaunting ambon na naiiambag ng sinumang pulitiko ay mabibighani sa malalapad na dahon at matutuksong pitasin ang mga ito upang tikman ang ipinangakong sustansya ngunit kung ito ay sariwa pa at wala sa panahon, ang kalusugang inaasam ay hindi tiyak na makakamtan. Siguroâ&#x20AC;&#x2122;y mapapniwala ako ng mga bagong repolyong kandito na umuusbong at tumutubo sa taniman sa mga kasabihan nilang tuwid ang kanilang mga dahon at sila ang nagtataglay ng sustansyang hanap ko ngunit sa bandang huli ang panimulang tuwid na dahon ay babaluktot din at titiklop upang takpan ang nakabilad nitong kalooban na pilit itinatago at inililiblib. Walang makakapagsabi kung ilang ang dahon ng repolyo na nananatiling tuwid at

hindi bumabaluktot sa panahon ng anihan ngunit isa lamang ang tinitiyak ko, lahat ay tutungo sa pagtiklop at pagbilog kahit gaano man katuwid ang pinanghahawakang dahon. Walang matinong tao na pipiliting bilangin pa ang mga nabilog na dahon sa isang buong ulo ng repolyo. O kaya naman ay kahit pa bukahin pa ang mga bumilog na dahon nito. Mahirap naman talagang malaman pa ang mga tuwid na pangako nuong una na ay saksakan ng tuwid ngayon ay bumaluktot na, mahirap malaman kung ang tuwid na dahon noong una ay tiwali at baluktot na din dahil pilit na tinakpan ang mga kabuktutang nagawa at mahirap bilangin ang mga tiwali sa isang ulo na mga tiwali dahil ang nauna ay susundan nalang nila. Ganoon naman talaga, sasabhin sa una na hindi sila titiklop at iba ang pamumunong gagawin niya pero dahil pilit na nililingon ang mga ginawa nuong nakaraang administrasyon, wala nauwi pa rin sa kaparehas na kahihinatnan . Mahirap makahanap ng repolyong tuwid ang mga dahon at mahirap ding hanapin ang repolyong sakto sa panahon. Iyong tipong hinog na ngunit hindi madilaw at malayo sa pagkabulok, yaong mga dahon ay maganda at nabibigay ng kompletong sustansya at hindi yaong pinipilit ituwid ang sadyang baluktot hanggang sa kapitan ng uuod at mauwi sa pagkabulok. 105

“Ang Metamorphosis ng isang Binhi” • Maria Kristelle Jimenez

ng parang ng pagsulat ay maihahalintulad sa isang metamorphosis ng isang binhi. Lahat na nangahas na bumuo ng palayan sa larangan ng pagsusulat ay nagsimula sa mga binhing isinaboy sa isang aplayan. At mula sa aplayan ay sisibol ang mga binhi, na sa paglao’y magiging mga bigas ng isang malawak na palayan. Sa pagsusulat, lahat ay maguumpisa sa isang palay. Mula sa mga palay na nahango, maaring isa ka sa mga ‘yon. Masasabing sa puntong ito’y wala ka pang kapakinabangan. Nakakababang-dangal man kung tingnan, pero kailangan mong tanggapin na isa kang palay. Isang palay na magnanais ng pagbabagong-anyo, upang malaman ang kanyang kapakinabangan. Mula sa mga palay ay malalaman mo kung anong uri ka ng palay. Ikaw ba ay isang palay na may angking gandang mala-Segunda, o isang ipa? Malalaman mo ‘yan sa angking kakayanan mo, sa paghahabi ng mga salita; kung papaano mo ginagamit ang habi ng wika upang mamutawi ang mga pahayag mula sa ‘yong damdamin, imahinasyon, at ang hangarin mo bilang manunulat. At sa paglipas ng mga araw ng iyong pag-iisip, ang ‘yong malambot na kaalama’y maninigas at kikintil sa ‘yong balat. Sa mga oras na ito’y ihahanda mo ang sarili sa pagbabayo at pag-iisis. Bilang isang palay ay hahayaan mo ang sarili mo na mabayo ng iba’t-ibang kaalaman.

Magtatanong ka. Magsasaliksik ka. Magaanalisa ka. At ang dating matigas na pabalat ay unting-unting mapapalitan ng maputing pabalat. At ngayo’y maituturing ka na’ng bigas. Hindi d’yan magtatapos ang iyong paglalakbay sa larangan ng pagsusulat dahil ikaw ay maituturing pa lamang bilang ‘yong kaalaman. Ihahanda mo ang mga kasangkapan na siyang magpapalinang sa ‘yong sarili. Mula sa iyong pagiging bigas ng kaalaman ay isasalang mo ang ‘yong sarili sa tubig at kaldero. Ang tubig ay maihahalintulad mo sa ‘yong kapaligiran at ang kaldero nama’y para sa iyong sarili. Heto na ‘yung panahon na isasama mo ang kaalaman mo sa ‘yong paligid at sa ‘yong sarili. Ang kaldero, kapag nilam’nan mo ng bigas, nagkakalaman. Ngunit ang kalderong may bigas, na kapag pinadaloy mo sa tubig ay nagkakaroon ng halaga. Pagkatandaan, “Ang tao, kahit anong dunong kung ito’y hindi pinapadaloy sa paligid ay maituturing lamang na pigurin.” At sa paglalakbay mo sa pagsusulat, isasalang mo ang ‘yong sarili sa apoy. Paulit-ulit. Painit nang painit. Ang apoy na idadarang sayo’y maihahalintulad sa mga kompetisyon, patimpalak, palihan, at iba pang kasanayan sa pagsusulat. Ang apoy na iyong idadampi sayo’y maaring mapalakas o mapahina. P’wedeng sa unang salang mo’y kalabasan mo’y isang hilaw na kanin. P’wede rin naman na sa ikalawang

106

Banyuhay Seis • Talipapa

SANAYSAY salang mo sa bumabagang apoy, maging isa kang sunog na kanin. Ang pagsasalang sa’yong sarili sa iba’t ibang kondisyon ay siyang magpapatibay sa’yong pananaw bilang isang manunulat. Walang taong hindi nagkakamali. Mas marami kang matutunan kung kakayanin mong indahin ang paulitulit na pagsalang. Sa oras na naluto mo na ang ‘yong sarili sa mga kondisyon, matatawag ka na’ng kanin. Isang kanin na mula sa mga isang hilaw na bigas na nabuo mula sa pagbabayo sa iba’t-ibang kaalaman, at sinanay mula sa iba’t ibang apoy ng paligsahan. Sa ‘yong posisyon ngayon, maaring maging malinamnam kang kanin na s’yang babalikbalikan sa hapag. O ang masaklap, ay ikaw ang mapag-iwanan. Ang buhay sa pagsusulat ay maihahalintulad sa siklo ng pagsasaing; hanggang marami ang nagnanais, marami ang paulit-ulit na kakain. At mula sa kanin na nasa kaldero, ika’y magpasalok gamit ang sandok. Ang sandok ay maihahalintulad sa mga taong naging kaagapay mo sa paglalakbay upang maging ‘sang kanin. Namnamin mo ang mga sandaling binabalik-balikan ka nila bilang isang kanin. At sa kanilang pagsubo sayo’y maaring makatikim ka ng magiliw

na tugon o isang maalinsangan na bunton. Bilang isang manunulat, kailangan mong tanggapin ang bawat salitang ibabagsak sa ‘yo. Iba’t iba ang panlasa ng tao. Marahil, sa pagsalang mo’y hindi pa kaaya-aya ang ‘yong paninimula. Ikaw lamang, sa lahat ng bigas ay may kakayanan na alamin kung anong tanda ang ‘yong maitatarak sa larangan ng pagsusulat. Ang ‘yong kanin ay mauubos at muli kang babalik sa pagiging bigas. Paulit-ulit kang magsusulat. Paulit-ulit mong tutuklasin ang mundo ng pagsusulat, hanggang sa dumating ang oras na ang klase ng binhi mo ang s’yang itatanim na sa palayan. Ang palayan ng pagsusulat ay isang malawak na lupain. Sa oras na mahanap mo na ang ‘yong kalidad ng binhi, h’wag kang matakot na lumayo sa dati mong lupain. Ang mundo ay malawak, at ang isang katulad mong palay ay maghahanap ng sarili mong kalupaan. Doon sa kalupaan na iyo’y magpunyagi ka. At sa oras na malaman mo na ang tanda mo bilang palay, ang tandang tanging sa ‘yo lamang maririnig, hayaan mong lumago ang ‘yong sarili. . .at makakamit mo ang inaatim na tagumpay.***

107

108

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

SANAYSAY

Puting damit â&#x20AC;˘ June Louie Flores

atawad, ang salitang madalas marinig sa tuwing may nagagawang kasalanan ang isang tao sa kaniyang kapwa. Hindi sapat na ang bibig at dila ang kumikilos upang takpan ang pagkakamaling nagawa depende sa bigat na nagpapahirap sa damdamin at lalim ng sugat na tanging oras lamang ang remedyo. Sa isang relasyon hindi malabo na magkaroon ng punit o gusot, masaya kayo noon pero ngayon hindi, ibinuhos lahat ng oras para masuyo lamang. Ngunit manunumbalik rin sa dati ang lahat basta maalam na maghintay ang isa't-isa at alam kung paano patitibayin ang napagsamahan . Ang pag-ibig na pilit tinatago ay isa sa mga mahirap gawin sa buhay ng isang tao, hindi mo muna sinasabi kasi ang panahon at oras ay hindi pa hinog na parang prutas na pipitasin na lang kung kailan tama na ang sukat, laki, at lasa nito, at hindi mo muna sinasabi dahil alam mo na mayroong masasaktan at madadamay kung madadaliin itong pag-amin pero kapag alam mo na matatalo na ang bataan kailangan nang magisip at kumilos para sa pag-ibig na tanging hangad noon pa man - - kung minadali man ay dahil takot ka na maagawan ng iba kaya dapat rin na humingi ng tawad, "Patawad

kasi hindi ko ipinaglaban ang pag-ibig ko sa'yo." Mayroon namang mga taong nakalapat na ang mga paa sa reyalidad ngunit mas pinili pa rin na bumalik sa pantasya ng buhay, sila yung mga ayaw makapanakit at makarinig ng salitang patawad na ang gusto ay perpektong buhay na hindi makakaramdan ng sakit, ni-kagat ng lamok ay ayaw maranasan. Sa makatuwid, ang salitang â&#x20AC;&#x2DC;â&#x20AC;&#x2DC;sorry" o "patawad" ang isa sa mga pinakamakapangyrihang salita na naisip ng tao sa ating mundo. Pero may mga taong hindi maalam tumanggap at hirap makaintidi ng salitang ito, humingi ka na nga ng tawad, pinagsilbihan, lumuhod at hinalikan ang mga paa sinasabi pa na gumagawa lamang ng isang palabas, dinaig pa ng kanilang puso ang tigas ng isang marmol pero minsan iba't iba ang mithiin ng isang tao sa paggamit ng salitang patawad minsan idinudugtong sa mga salitang ikaiinis pa lalo ng kapwa o direktang paghingi ng kapayapaan na maihahalintulad sa isang maputi na damit na walang bahid ng dumi pero hindi pa rin maiiwasang mabahidan muli ng karumihan.

109

Tatlong Salita • Lou Fatima U. Muega

otoo? Hindi mo ko niloloko? Hindi ‘yan biro? E bakit ngayon mo lang sinabi? Sa tingin mo maniniwala ako sa’yo? Anong tingin mo sa akin madaling magpaniwala? Kaya hindi umuunlad ang isang bansa, marami kasing mga nang-uuto at marami rin namang nagpapaniwala. Hindi naman kasi sa lahat ng oras, lahat ng masarap pakinggan ay tama na, totoo na. Pero bakit? Bakit gusto ko pa ring maniwala sa tatlong salita na sinabi mo? Siguro kasi masarap pakinggan. Ang bilis paniwalaan. At siguro, ‘yung pakiramdam na ang dami-dami ko ng gawain at problema sa buhay pero marinig ko lang ‘yung tatlong salita na ‘yun, bigla na lang gagaan ang aking pakiramdam. Minsan nga kapag naririnig ko ‘yun, bigla na lang akong napapatalon sa tuwa. Pakiramdam ko tumama na ako ng isandaang libong piso sa jueteng. Pero ano ba? Hindi ako tanga. Marunong akong mag-isip. Kahit minsan,

hindi ko maintindihan ang tinuturo sa Math at Science, alam ko pa rin ang dapat paniwalaan at hindi. Pero sandali lang, totoo ba talaga? Kung totoo, ipakita mo! Iparamdam mo. Magbigay ka ng pruweba. At kung hindi mo naman kaya, huwag na lang. Huwag na! Huwag na huwag mo ulit babanggitin ang tatlong salitang ‘yun. Tatlong salita na gustong marinig ng lahat ng estudyante mapa-Lunes man o Martes, mapa-Miyerkules man o Huwebes. Mapa-ambon man o bagyo. Tatlong salita na higit pa sa “I love you.” Higit pa sa “Wala si Ma’am/Sir!” Higit pa sa “Hindi raw tuloy ang exam sa Math!” Sandali lang, ano nga uli ang tatlong salita na kapag naririnig ko at ng lahat ng estudyante, mga ngiti nami’y wagas? “Walang pasok bukas.”

110

Banyuhay Seis • Talipapa

SANAYSAY

Coscmic Crime • Zion Krehl Astronomo

s man’s existence a cosmic crime? Take a tour in the meat section of a market and you will find there butchered hogs ready for sale. Those pigs are raised, and then slaughtered, before reaching markets and to our tummies. I admit that I am the one of innumerable people who patronizes pork for its delicious taste. Yet, one day in my life, after I’ve read a religious magazine that features types of meats which are forbidden to eat by Christians, my eyes got stuck in a paragraph that says swine (pig) is one of those “forbidden flesh.” That magazine even has Bible verses to support that claim: Leviticus 11:3-47 and Deuteronomy 14:3-21. I am a person who doesn’t easily accept and believe on what I read so being a truth-seeker and at the same time being bothered with that I’ve read, I immediately grabbed my Bible and started to search the aforementioned verses until I found this one: “Nevertheless these ye shall not eat of them that chew the cud or of them that divide the cloven hoof . . . the swine, because it divideth the hoof, yet cheweth not the cud, it is unclean unto you; ye shall not eat of their flesh, nor touch their dead carcase.” -Deuteronomy 14:7-8 After reading that verse, I almost cried full of regrets for I ate that kind of meat for countless times and yet, I’ve just known it is banned in the Bible. I read again

my Bible, starting from the book of Genesis to discern what type if food is designated by God for us to be eaten, and I found the answer quickly: “And God said, Behold, I have given you every herb bearing seed, which is upon the face of all the earth, in the which is a fruit of a tree yielding seed; to you it shall be for meat.” -Genesis 1:29 Realizing that fruits and vegetables were those destined as our food, I suddenly hit by an idea: that all men are guilty of committing crimes. We steal other creatures’ lives just to perpetuate our own. We survived and still living for taking lives of other beings. But as I read my Bible again, my question has been answered, that man’s existence is not a cosmic crime because we are all created by God, and Jesus came to clean what was forbidden (Mark 7:18-19; Hebrews 9:10) and He said that “. . . every creature of God is good, and nothing to be refused, if it be received with thanksgiving: For it is sanctified by the word of God and prayer (I Timothy 4:4-5). Yet, we are all committing crimes, sins if you insist.

111

Isang Kilong Pangarap • Rayns Keneth S. Ampon T

inimbang ko ang bawat sandali ng buhay na aking nasisilayan mula sa aking perspektiba. Sa bigat ng bawat dalangin, may porsyento kayang Ako’y mapakinggan. Kung ang pagsubok ay animo’y imposibleng makamtan na sa hirap ay tanging pagsuko na lamang ang daan. Tanging pagasa ko’y ang perlas na yaon ay makamtan, sa bulto ng pagsubok na nakaharang. Mabigat ang paratang ng bawat tadhana sa isang tulad ko,isang palaboy sa paralumang lupang kinatitirikan. Bawat segundo ay pasanin animo’y krus na nakapatong sa dibddib. Ninais kong makamtan siyang nakalagak sa altar, sa gintong patong at sa pilak na antipara. Mailap na gahamang ninakaw ang mga pagkakataon sa akin na’y binigay. Saang sulok nagtatago ang pusong uhaw sa pagmamahal at pangunawa?

Pinapangarap kong araw na busilak nawa’y sumapit na sa aking hapag. Matiim ang katahimikan sa pagsara ng bawat paham, di nais makinig sa aking samo’t dalangin. Isang araw na naman yaring pumatak sa pulos ng mga palay sa parang. Hindi bulag ang pusong mulat sa katotohanan. Isang guhit ang umani ng aking kapalaran dito sa daigdig. Tagay ng bawat sandali ang liwanag ng isang pusong minsan nang pinatay ng panahon. Naubos na ang aking pag-asa sa paglipas ng araw,lumipas na rin ang aking sariwang pagkatao.Sa pagtimbang ng pagkakataon ang pangarap ko’y lumubog, mas mabigat yaring tadhana na sa atin inatang. “Tinimbang ko ang aking pangarap ngunit kulang, Guhit ng tadhana isang porsyentong nawaglit”

112

Banyuhay Seis • Talipapa

SANAYSAY

Be Yourself: Magpakatotoo ka – Mismo! • Zynell B. Mangilin P ag-isipan ang bagay na ito – anong mangyayari kung ang lahat ng tao ay pare-pareho? Ang “akward” diba? Paglabas mo ng bahay, makakasalamuha ka ng iba’t ibang tao, ngunit iisang uri – kamuka mo, kasing-ugali mo at iisa ang inyong mga kagustuhan. Nilikha tayo na magkakaiba. Maaaring makalamang ka sa isang bagay, at maaaring mapag-iwanan ka sa ibang bagay. Ako yung tipong maaasahan mo pagdating sa pagsulat at pagpinta, ngunit hindi mo mapapakanta. Iba’t iba rin ang ating katangian. Halimbawa, matatawag bang pogi o maganda ang isang tao kung walang pangit sa mundong ito? O mauuso ba ang salitang “matalino” kung walang mangmang? Nakalulungkot, may iba na umaabuso sa kanilang kakayahan. Dahil may abilidad sila at naging maimpluwensya, nagagamit niya ito bilang diskriminasyon sa mga taong sa tingin niya’y mas mahina. Kagaya na lamang ng pagsakop sa atin ng mga Kastila kung saan itinuring tayong mga “indio” o mababang uri. Dito rin nahubog ang isip ng mga Pilipino sa paniniwala na may nakatataas at mayroon ding nakabababa. Bilang estudyante, siguradong namulat na tayo sa ganitong kalagayan na mayroong biglang susulpot at magmamataas sa atin kahit ‘nagka-level’ lang kayo. Yung tipong magugulat ka nalang

dahil uutusan ka at magagalit kapag mali ang iyong nagawa sa isang bagay, sa halip na pakiusapan ka at umunawa kung hindi mo iyon magagawa. Nakakainis hindi ba? Pero wala tayong magagawa. ‘Ganun sila eh’. Kung ikaw naman ang kabaligtaran ng aking tinutukoy, huwag mahiyang ipakilala kung sino ka. Kung may talento ka, hayaan mong makita ito ng iba. Oo, maaaring hindi nila magustuhan ang ipakikita mo dahil may iba’t iba tayong hilig. Sa aking kalagayan, hindi lahat ng tao ay katulad ko na mahilig sa pagsulat at pagguhit. Maaaring mas gusto nila ang pagkanta, pagsayaw, pagdula, tumulala, ngumanga, kumain, matulog o manahimik na lang. “Be yourself ”. Huwag sumabay sa uso kung ang ginagawa mo ay hindi mo naman talaga gusto. Kahit ang pinakamatalik mong kaibigan ay may personal ding katangian na iba sa gusto mo. Kung lagi ka lamang tutulad sa ginagawa ng iba, lalo mo lang ilalayo ang sarili mo sa tunay mong pagkatao. Kung ipapakita mo kung sino ka talaga, makikilala ka nila sa paraan na nais mong makilala ka. Sabi nga ng Sprite, “Magpakatotoo ka! - Mismo!”. Sa halip na kopyahin mo kung ano ang mayroon ang iba para lang maging “in”– na hindi mo naman kaya, mas makabubuti kung pauunlarin mo nalang ang iyong potensyal. 113

Second Chance • Joymie Elona

RIENDSHIP.10 letters,2 syllables,1 word. Ganyan lang siya kasimple. Isang maikling kataga pero parang ginto kung pahalagahan ng karamihan. TIWALA. 6 letters,3 syllables,1 word,kahit na bata’y kayang basahin at bigkasin. Pero bakit sobrang makaapekto sa ibang tao? Kasi nga naman malungkot kapag wala kang kaibigan,feeling mo iba ka sa kanila. Feeling mo you are one of that worthless thing in the world. Feeling mo may kulang sayo. Kaya naman maraming naghahangad na magkaroon ng “friendship”. Pero what if meron kana nito? Marami pa nga kung titignan pero may isang tao na mas nagparamdam sayo na napakahalaga nito at nagpakita na forever yung friendship niyo. Ikaw naman umasa,nagtiwala at pinanghawakan ang mga promises ninyo sa isa’t isa. Pero what if isang araw paggising mo ang laki na ng pinagbago.Nawala na rin yung mga bagay na meron kayo,yung pangako,tiwala maging pagkakaibigan niyo. Sinubukan mong lapitan at kausapin siya pero no response. Pilit ka pa rin niyang iniiwasan. Ni text o chat wala man lang dumapo sa pfone at FB mo. Ang sakit diba? Umasa ka. Tapos sinlamig ng niyebe ang pagtrato niya sa’yo. Damn. Asshole. Lumipas ang panahon, pinili

mong huwag ng magpaapekto hanggang sa masanay kana nga ng wala siya. Pero isang araw,may lumapit sayo,niyakap ka,umiiyak,nagsosorry at biglang nanligid sa mga mata mo ang luha at di mo napigilan ang pagbagsak nito at rumagasa sa iyong pisngi dahil narin sa nanariwang sa’yong sakit. Okay kana i,sanay kana din. Tanggap mo nang wala talagang forever yung friendship niyo,pero bakit may past na bumabalik pa sa present? Masakit maiwan at maging parang hangin lang matapos ang lahat ng pinagsamahan niyo pero time heals the pain. Tanggapin natin ang reyalidad ng buhay na may kasayahan,kalungkutan at pagsasakripisyo. Hahayaan mo bang mawala nalang lahat o willing kang magbigay nang second chance? Minsan kailangan din nating magbigay nang second chance para maprove kung nagsisi ba sila at pinahahalagahan talaga nila ang mga bagay sa pagitan niyo at mas nagiging matibay pa ang samahan kung minsan, sa second chance dahil mas nag-iingat sila, tayo o mismong ikaw sa bawat gagawin nating kilos. Kaya naman pagbigyan natin sila na patunayan ang sarili nila sa pamamagitan nang pagbibigay ng second chance.

114

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO

Medalya ng Karangalan • Masquerade

“A

hh. Uhmmm. You’re so hot Baby. Uhhhmmmmm Magie…Oh! Sh*t!..I’m going to…” Iyan ang mga ingay na nagpupumitlag sa bunganga ng lalaking nasa ibabaw ko ngayon sa isang hotel room na kung saan lahat ng kamunduhan ay aking nasaksihan. Naalala ko pa ang lahat at sariwa pa sa aking pag-iisip ang masagana at mapayapa kong buhay noon. Maria Geronima Dela Cruz. Iyan ang tunay kong pangalan bago pa man ako mapadpad sa Maynila. Magie ang palayaw ko. Isa akong simpleng bata noon na nangarap upang maitaguyod ang sarili sa pagkakalugmok sa isang bukid na kung saan ang buhay namin ng ina kong si Berta, isang katulong at ng aking amaing si Jose, isang magsasaka ay isang kahig isang tuka. Maaga akong nawalan ng ama noong bata pa kaya si Amang ang nakasama namin ni nanay sa hirap at ginhawa. “Nay gusto ko po sanang maging maestra pagdating ng araw.” Sabi ko habang magkakasama kami sa hapag hain lamang ay nilagang talbos ng kamote. “Oo naman. Pagsusumikapan namin iyan ni Amang Jose mo.” Ani ni inay “Magie tama ang ina mo, basta ba ay dadalhan mo kami ng karangalan sa ating tahanan tuwing magtatapos ang taon.” Sabi ni amang. “Opo, amang. Gagawin ko po ang makakaya ko.” Simula noon, pagtapak ko pa lamang sa elementarya ay wala na akong ginawa kundi magsumikap, magsinop at magsipag sa lahat ng gawain mapabahay

o mapapaaralan. Lagi kong nagagawa ang pangako kong madalhan at bigyang karangalan ang aking mga magulang. Nagkaroon ako ng kapatid noong ako’y nasa ikaanim na baitang—si Lorenzo. Makulit siya at masayahing bata. “Ang galing talaga ng Ate Magie ko. Lagi kang nasa top. Sana ako rin maging matalino tulad mo. Gusto ko ikaw maging maestra ko ha?” “Oo bunso ang kulit mo talaga!” sabay pisil sa kanyang ilong. Natapos ako sa sekundarya at ako ang naging valedictorian. Kaya naman kaliwa’t kanang opurtunidad ang lumapit. At pinili ko ang isang unibersidad sa Maynila kung saan maganda ang paghubog sa mga nagnanais maging guro. Pagtapak ko sa Maynila. Hindi naging ganoong kadali ang lahat. Maraming nakahayang na tukso at nagkalat na panganib. Nakatagpo rin ako ng mga kaibigan na tubong probinsya rin kaya madali kaming nagkaintindihan. Lumipas ang mahigit isa’t kalahating taon ko sa Maynila ay tila ba nag-iba ang tingin ko sa mundo. Doon nagkaroon ako ng iba’t ibang karanasan tulad na lamang nang nadukutan ako ng pambayad sa isang project sa bus. Kaya wala akong naggawa kundi magtrabaho noong sem na iyon. Naging waitress, janitress, nagtinda ako ng kakanin at kung anu-ano pa dahil di rin naman sapat kung sa scholarship ako aasa. Di nila sagot ang pag-upa. Salamat dahil nakapasa ako noong nagdaang sem na iyon.

116

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO Bakasyon nang ako’y umuwi. Bumilis ang tibok ng aking puso nang may madatnan akong burol sa bahay namin. Hindi lang isa kundi dalawang ataol ang nakaratay sa loob ng sala. Humagulgol ako ng mapagtanto kong ang Amang at si Lorenzo iyon. Umiyak ako ng umiyak. Pinatay sila dahil sa agawan sa lupa. Pati ang walang muwang kong kapatid ay dinamay. Para bang nawala ang lahat sa akin dahil sila ang mga taong pinag-aalayan ko ng pangarap. Ang sakit sakit mawalan ng mahal mo sa buhay di ko alam kung paano makababangon. Si inay?! Nasaan si inay? “Ang inay mo, nasa bilangguan dahil napagbintangan siya ang pumatay sa alaga niya, yung anak ni Don Tiburcio, ayaw siyang patawarin ng pamilya.” Ani ni Aling Annie na kapitbahay namin. Natulala na lang ako sa isang tabi na parang baliw. Halos masiraan na ako ng bait. Paano na mga pangarap ko? Paano na? Hindi ko na alam. Pinuntahan ko si inay sa kulungan. “Nay! Hmmmmm.” Agad lumabas ang mga luha sa aking mga mata. “Anak, kaya natin to. Ipagpatuloy mo lang laban. Magdasal ka.” “Magdasal?! Wala namang epekto iyon. Bakit pag nagdasal ako maibabalik ba nun ang buhay na nawala? At ang takbo ng buhay natin dati?” Nagulat ako dahil sa paglapat ng isang magaspang na palad sa aking mukha. “Walanghiya ka! Di kitang pinalaking ganyan!” sabi ni inay na maluhaluha. Umalis akong dala dala ang bigat sa loob ko. Naghanap ng trabahong mapapasukan at natanggap naman ako. Oo, nawalan ako ng respeto kay inay at nawalan ako

ng pananampalataya sa Diyos. Pero nagsumikap pa rin ako upang matustusan ang mga kailagan ko sa pag-aaral. Ngayon nasa ikaapat na akong antas ng kolehiyo. Nakalaya na rin si inay. Malapit na akong grumaduate sa susunod na linggo ngunit… “Ms. Dela Cruz, pwede bang makausap kita?” sabi ni Prof Pelaez , teacher ko sa major. “Bakit po?” tugon ko. “Mukhang magkakaproblema ka sa subject ko. Ilang araw lang ang naipasok mo sa subject ko dahil sa pagtatrabaho mo at pagkakasakit. Baka bumagsak ka.” “Eh, sir paano po? Ano pong gagawin ko? Ako na lang inaasahan sa amin? Ahhh. Ano po…?” “Relax lang may paraan pa. Magkita tayo ng mga alasingko pagkatapos ng klase mo sa parking lot.” Wala na akong naggawa kundi pumunta at hintayin siya. Pinasakay niya ako sa kotse. Nagtungo kami sa isang hotel. Laking gulat ko, kaya nang bumaba ako sa kotse agad akong naglakad palayo, pero pinigilan niya ako. “Ms. Dela Cruz gagraduate o uulit?” nakangisi siya. Hinila niya ako papasok na para bang may bumulong sakin “Para kay tatay at nanay ang medalya at diploma ko. Para kay Lorenzo ang pagiging maestra ko.” Kaya nang ipasok niya ko sa kwarto agad niya akong hinubaran, pinugpog ng halik at ang alam ko lang para ‘to sa pangarap at pamilya ko. Narinig ko siya na kung anu-anong sinasabing kalaswaan habang inaangkin niya ang buo kong pagkatao. Pagkatapos noon sabi niya, “Huwag kang mag-alala Magie hot ka naman. Papasa kana!” Tulala lang ako hanggang maihatid niya ko sa may 117

boarding house ko. At dumating na ang graduation agad kong pinuntahan ang ina ko sa probinsya. Humagulgol ako sa kanya hindi sa tuwa kundi sa lungkot na wala akong naggawa para ipagtanggol ang kabuuan ko. Habang umiiyak ako sa balikat niya. Para bang naduduwal ako at nahihilo. Napatingkayad ako at tumakbo sa lababo. Nagtaka si inay “Nay, sorry. Ginawa ko lahat kaya…” “Shhhh.” Niyakap niya ako at doon ko naramdamang may nagmamahal sa akin at hanggang ngayon ay buhay pa rin ako. Kinabukasan pumunta ako sa puntod ni Amang at Lorenzo. “Amang at bunso. Maestra na ako. Amang narito yung medalya ko. Mahal na mahal ko po kayo ni Lorenzo.” Biglang pumatak ang ulan at humangin na waring dinadamayan nila ako

sa pasakit na dinaranas ko ngayon. Ito ang kwento ko, maraming lubak na daraananan makabili lamang ng pagkaing simbolo ng aking pangarap. Gumapang at magbuhat. Kumitil at magpagamit. Talagang karumaldumal, maliit, masikip, nakamamatay ang ating mundo. Sa kakaharapin kong bagong buhay kasama si inay, siguradong ang kahalagahan ng medalya ng karangalan ay hindi mabibili sa sidera’t talipapa ngunit ang paraan ng pagkamit sa ating tagumpay ang mahalaga. Masakit. Mahirap. Masaya. Buhay na iikot lamang sa mga emosyong di nabibili ng nakatali o tingi-tingi. Gaya ng medalya maaring peke at maaaring tunay ang ating makakasalamuha. Ako si Magie, isa ng guro sa aming bayan kasama si inay at si Lawrence,ang aking anak.

118

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO

Happy Birthday â&#x20AC;˘ Carlos Alvarez

irthday na ni Lilette at isa lang ang pinakahihiling niyang regalo, ito ay ang batiin siya ng crush niyang si Roy. Excited na siyang pumasok sa klase. Katulad ng inaasahan ay sinorpresa siya ng mga mapanglait ngunit tapat niyang kaibigan. May dala silang cake, lobo at mga regalo. Bagamat nasa kolehiyo na ay parang pang bata pa rin ang selebrasyon. Labis ang kagalakan ni Lilette. Kahit ang mga kaklase niya ay nagbigay ng simple ngunit makahulugang mga mensahe. Samantala, halos pareparehas naman ang regalo ng mga malalapit niyang kaibigan, Halos puro libro dahil batid naman nila ang hilig ni Lilette sa pagbabasa. Patapos na ang klase at nagagalak pa rin si Liletter. Gayumpaman, mayroong kaunting kalungkutan siyang nararamdaman. Iyon ay dahil hindi pa rin siya binabati ng crush niya. Si Roy ay

mahilig rin magbasa; isa sa mga dahilan kung bakit siya nagustuhan ng dalaga. Paglabas ng lahat mula sa classroom ay biglang lumapit si Roy kay Liletter. Walang mapagsidlan ng tuwa at kilig niya. Binati ng binata ang dalaga. Matapos iyon may kinuha si Roy sa kanyang bag at iniabot kay Liletter na sinundan naman ng pagpapaalam nito. Halos mapalundag at mapasigaw si Lilette sa tuwa. Bagamat nakabalot ang regalo ay batid niyang ito ay isang libro. Dahil na rin sa hugis at bigat nito. Hindi na nakapaghintay ang may birthday at dalidali niyang pinunit ang pambalot ng regalo. Tama nga sya, isa itong aklat. Napangit siya sa cover nito, ang title â&#x20AC;&#x153;Bakit Hindi ka Crush ng Crush mo?â&#x20AC;?

119

I’m in Love with Him I

• Jan Aldous Viriña

t was a hot afternoon. I’m so exhausted. My earphones were plugged in. While I’m tuning up the volume a certain feeling summoned me. This feeling I had felt two years ago since we’d graduated from college. If my memory serves me right, it was the feeling of distress and despair happened between me and her. You cannot blame me or her. All I know is that our friendship had been ruined due to a great foolishness. I remember that day. The day we’d became strangers. “Hey! Joe. Oh! There you are.” She greeted me. I can’t utter any word. My heart is beating as if it would go out of my rib cage. It keeps on pumping, giving me goose bumps. Shivering from the thought I faced her direction. “Joe, what’s the problem?” Earlier that day, I’ve texted her that we should meet at the tree where we first met; that was when we are both on the 3rd grade. “uhhh-hmmm, Jenny…” I said hesitantly. “Yeah?” “Sorry.” “Huh?Why?” “Sorry because I love… I love you more than what you think.” She laughed at me like a crazy kid. “You must be kidding. We’re best friends. Joe I know you’re just confused. Just talk to me if you’ll be back to reality.” So that’s it? After I confessed my feelings to

the person I thought who would accept me for who I am and my feelings? What about those late night calls? What about those I love you’s? Those times when we’re together? How about those times that I served as her pillow when she needed someone to lean on? I know I might be too assuming but being rejected by the laugh and unserious mood, is that the right treatment I must receive after all the things that I’ve done for her? But at the back of my mind, there’s something that knocks. “You’re a loser because you let yourself to be used by an unworthy person.” However, I fought this feeling but it grew fonder. There came a time when we saw each other in the mall or even in the park as if we never knew each other. She barely text me or even chat back in Facebook. She put herself away from me. Huh. That pain that crumpling my heart every time I would hear her name and even things that would make me to remember her. Yes, I know it is not good to reminisce the past especially when it hurt you and really changed your personality. To clear things up, I had moved on. It’s been two years all the pain led to prayers. Now, I’m walking on the aisle wearing my casual clothes and will be doing my everyday routine. But suddenly I’ve noticed a familiar image. I saw her at the side smiling. I came unto her.

120

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO “Hey!” I exclaimed smiling back at her. “Hey! How are you?” She asked. “I’m fine. Thanks. What brought you here? How did you know that I’m here?” “Your mom had told me that I can find you here and here you come a strong man and much taller than I think.” She uttered. “ Uhmm, I bet you’re inviting me for your wedding?” I said in a serious manner. “Nah! I just want to make things up to you.” She said in blast. We walk for a while outside. We had great stories from what we have accomplished in life —our dreams, goals and craziness back then. Everything is casual as before. As we went back she told me. “Joe I’m so sorry for dumping you that day. I knew in myself that I love you as what you see me before. I’m just afraid and hesitant because that day, my sister confessed that she’s pregnant and she’s only 18 that time. My dad told me not to get into a relationship during college. And I’m afraid

to be like my sister. I’m afraid to go beyond my limitations. Uhm..uhmm…I love you Joe more than what you think.” She’s pink as a rose. “Are you serious? Jenny, I loved you. I had loved you. I was in love with you. And that’s in the past. I’m sorry. I didn’t mean to hurt you. We’re on different roads now. I’m so sorry to disappoint you. But I’m already in love now.” I answered reluctantly. “With whom?” she asked with a jealous tone and almost teary eyed. “With Him!” I pointed that man who’s hanging on the cross in the middle of the aisle; the one who had held me during my failures and frustrations. He is the man that saved me from falling in the dark well of stubbornness and bitterness. He saved me. He is my savior and I promise to serve Him for the rest of my life. We both laughed like we were before. Yes! I’m in love with Him. I’m in love with Jesus Christ and I will be like Him serving and leading the people to God, our Father.

121

AND THEN YOU LEFT ME • Joshua Aquino

was staring at the clear window of the bus, watching the beautiful landscape as it was fill with green trees and beautiful mountain ranges. I’m on my way home from the university. It’s a very tiring day. There’s a lot of activities, quizzes and exams that we did plus the heavy problem that my heart is facing. But then, there’s a sudden drop of rain went down across to the window. At first, it is just one, then two, and I just heard the heavy drops of the rain at the roof of the bus. And as I go by, the clouds become darker and darker seems like it will be a huge disaster. I can’t see the scenery I was watching a while ago. The weather expresses sympathy on what I feel for now. By the way, I’m Rei Sanchez, 18 years existing in this world and a simple college student. I’m not that handsome or smart. I am not a head-turner person. You’ll just walk and look straight ahead without noticing that I’m on your way. But it’s not a really big deal for me. What matters most is that I do something good on my studies though I am not that smart. In short, I am pursuing myself just to be a successful accountant someday. My life is plain as water. Nothing is special—flavourless. No one will care. But I’m not that kind of anti-social. Though I still have friends but I’m keeping my circle small. But everything was changed when I met this girl. Reminiscing those days how we met. It was really unexpected. I was on the library, studying for our upcoming exam in management then suddenly this girl came close to me and

asked me if it is okay to sit beside me because the only available chair is near beside me. That’s my first encounter with her. Then she noticed that I was reading a management book and she asked me if I’m an accounting student. I nodded at her. And I discovered that she is also taking the same course as mine. After that, everything went so fast. We asked questions to each other. We ate together. Until every day, we were always with each other. I never really imagined that we would be that close to each other. Her tantalizing eyes, her smiles that make me freeze, her perfume that my nose is searching; her, for what she was. I’m always longing for her. We are always making fun of nonsense things around us. Doing such silly things that makes us crazy and stupid. She’ll always punch me on my biceps and I will just tickle her as revenge. My simple life became extraordinary when she came into my journey, unflavoured turned into sweetness, plain became colourful. Every time that I was with her, every hour, minute or even seconds became essential to me. It was the most memorable moment to cherish for a lifetime. Until I realized that something was wrong on what I feel. This is not right. This is not just an ordinary friendship. I fell for her. I love her. Despite my emergent feelings, I continued doing such stuffs with her though there’s a really big probability that this feeling will grow more and more. I really think that I have a chance on her, that we have mutual

122

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO feelings for each other. But all this time, I decided to keep my love for her. I don’t want to ruin our friendship. I don’t want to lose her. I was afraid. I am coward. At that time, I thought I was really contented being just a friend of her. But I was wrong. I can’t help it. I can’t keep it anymore. I thought my heart is going to explode anytime. Until one day, I talked to her. I am about to confess everything to her. I don’t want to surprise her. I don’t want her to be shocked. I planned to do it slowly, little by little. But no! I was the one to get shocked and surprised. Before I say anything to her, she said that she’s going to meet someone. She glanced in my eyes and gave me a very expressive smile seems like she was really happy and excited. I thought it was just a friend of her, or a relative. But it was not. “I’m going to meet my boyfriend”, she said then smiled at me. I felt so lost. I felt I’m so pathetic. But I need to control myself. I don’t want to ravage her happiness. I just smiled at her then laughed. I told her to go now, prepare herself and just be happy. I can see the excitement on her face and that really gave me heartbreak. It was a month ago since they met. And you know what, it’s their 6th monthsary tomorrow. Oh God! I really don’t know what to do. I’m getting crazy at this point in time. I told her that I’ll just say what I’m about to say next time because it’s not really that important then I told her that I have to go. I ran off nowhere. I don’t know where to go. There’s something heavy on my heart. I can’t take a deep breath then suddenly tear drops from my left eye. I want to scream. I want to die. I can’t fight for this feeling. It really hurt. I am hurt so much. I’m

wrecked. After that day, everything between us became so cold. I can’t contact her even message her. I didn’t receive any text from her unlike those past few days that we’ve been together. I think I’m about to lose her. She’s always going now with her boyfriend and leave me always; ALONE. I’m still waiting for her to talk with me or message me; though we’re seeing each other on the pathway or in the canteen of the university. It seems like she doesn’t want me to be in her life anymore. I attempted to talk to her for several times, but I was like talking to myself or to the air. I’m completely trashed and dumped. And now, it’s been a week since that day. The rain outside became heavier and heavier. The aircon from the bus makes me shiver plus the factor that it is raining outside. Little by little, the bus became full but no one attempted to sit beside me. Am I that ugly? Am I not that interesting guy? Ohhh. It really hurts me a lot. I just lean my head on the window watching the drops of the rain. After 5 minutes, the bus stopped. Suddenly someone sat beside me. I smelled the perfume I was longing for. My heart beat so fast. Fast as the bus I was riding on. IT WAS HER! I looked at her. She was still beautiful. Nothing was change on her. Her expressive eyes that I like the most, her red lips as red as blood, I miss those, I miss her. I REALLY MISS HER. I was the one who started the conversation. There’s a lot of question I want to ask, but my mouth doesn’t know what to say. I just greet her and asked how she was. She just smiled on me telling me that she was okay as always. I took a deep breath and asked her a lot of questions. I asked her 123

“What was happening? Did I do something wrong? Is there something wrong with me? Why she was avoiding me...”. But she didn’t give me a word. She always answered me with a smile. I was really down casted at that time and stopped. My tears started to fall again. I can’t stop it. I can’t control it. And then I said what I need to say last time. “I LOVE YOU, MAY. I REALLY LOVE YOU” Then I sobbed for many times. I was surprised when she caressed my hair. I look at her slowly. Still, tears continuously flowed from my eyes. She whipped my tears and held my cheeks. We looked eye to eye. Her mouth slowly moves saying those words I can’t understand. “I LOVE YOU TOO, REI” I think my heart heard her heart beat and I was about to jump at that time. I smiled at her. She smiled at me too. Our faces came

closer and closer to each other. Our lips is about to collide. Time became slower and slower. “SCREEEEEEEECH!” “BEEP! BEEP! There’s a sudden break of that bus that made my head bumped to the seat in front of me, plus its loud beeping. I look around, and I realized that there’s no MAY around me. She didn’t sit beside me. And as I looked outside the bus, the nature seems unfamiliar on me. Oh God! I already passed that bus stop I need to go off. Without hesitation, I went off from the bus. I rode again going back to the route to our house. I really felt that I was unlucky. It really hurts that I passed by to my route and everything that happened on the bus was just a dream. She already left me. She didn’t love me...

Doktora at nars • Fatima Muega

agi niyang kinukwento sa akin na isa raw siyang nars. Masaya naman siya sa kanyang trabaho pero dumadating ang punto na nalulungkot siya. Nalulungkot siya sapagkat nadarama niya ang kalungkutan at pighati ng pasyente na nakasasalamuha niya. Gusto niyang bigyan ng ngiti ang mga taong nakalimutan nang ngumiti pero hindi niya akalain na ang lungkot na nadarama ng pasyente ay tunay niya ring madarama. Pero ngayong araw na ito, ng dahil sa isang aksidente, isang buwan na siya sa ospital na pinagtatrabahuhan ko, hindi

bilang isang nars kundi bilang pasyente ko. Paulit-ulit niyang kinukwento ang nakaraan niya pero hindi niya matandaan ang bawat nangyayari sa kasalukuyan, iyon bang ‘yung nangyayari ngayon, limot niya na agad kinabukasan. Tuwing kasama ko siya, pinipilit kong maging masaya kahit makikita ang lungkot sa aking mata. Kailangan kong maging matatag para sa kanya at para sa aking dinadala.

124

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO

Kolehiyo de Tondo

• Jan Aldous Viriña

muulan. Bumabaha. Madaming nakalutang na basura. Nagkalat ang mga patay na hayop. Mga upos na yosi ang nakapalibot sa no smoking area. Iyan ang mga bagay bagay na aking nakikita sa tuwing babagtasin ko ang daan patungo sa aming bahay. Aba! Teka! Alas Nwebe na ng gabi! Takte Last trip na ko. Ganito ang buhay ko sa tuwing aabutin ako ng last trip sa biyahe sa kadahilanang marami akong ginagawa sa university arawaraw. Palibhasa ay isa akong mag-aaral na kumukuha ng AB Journalism sa isang pampublikong pamantasan sa kabisera ng aming probinsya. Kung susumahin ay dalawang oras ang binabyahe ko araw-araw makarating lamang sa school. Mahirap siyempre na araw-araw gigising ka ng maaga at dinaig pa ng bunganga ng nanay ko ang armalite na naririnig ko tuwing nakataas na naman ang pulang bandera ng mga kapitbahay naming walang ibang gawin kundi kumayod at kumabig na lamang ng bato. Ako nga pala si Yohan Dimaguiba. Ang ganda ng apelyido ko no? hahahah. Pero hanggang pangalan lang yan dahil sa loob ko gibang-giba na ako. Dise-otso lang ako. Asan na nga baga ako? Ayon, buti na lamang ay nasa may Bungcol na ako. Yari na naman ako pag-uwi ko. Hahahahaha. Ayos yan mga repa makikipagbarilan na naman ako kay nanay hahahaha. Sa paglipas ng panahon (parang napakatagal ko na sa Sta. Elena eh) nakasanayan ko na ang mabahong usok na sumisiksik sa ilong ko sa tuwing nagsusunog ng baga si manong drayber na anlakas pa ng

loob maglagay ng sign ng “No SMOKING”. Tsk. Tsk. Kung sinong nagpapatupad silang sumusuway. Yan tayo eh. Pero teka may kwento ako, kanina sa may Kalye Kabilugan, dumaan yung sinsakyan kong jeep. Aba! Biruin mo mga tsong, yung lolong lasing may kasamang chicks. Sexy at labas na ang kabundukan sa sobrang baba ng kwelyo ng blouse niya. Tapos, dinaig pa nung labi niyang pulang-pula ang tila ba limang labi ng BRATZ pag pinagsama. Hahaha. Pero nakakaudiwa kasi sa harapan pa nung jeep naglilingkisan. Ito namang si lolo, binabayo na yung pisonet nung pokpok. Nako! Bakit ga ganito ang sistema dito puro gamitan lamang at palipasan ng libang ang pinapagana. Sana wag puro libido ang paganahin nareng mga taong are! Aba ay napapapunto tuloy ako dine! Kainaman naman kasi. Makamundo nang paligid. Samantala, sa kabilang parte naman nakita ko yung mga bata nakayupyop sa isang sulok ng bangketa. Siguro mga limang bata yun na nasa lima hangggang walong taon na yung mga yun. Kitang kita ko nag-aagawan sila sa isang pirasong mamon na binigay nung aleng kasasakay lang ng jeep. Para silang mga hayop na nagkakakagulo sa isang karneng inihagis sa kanila. Nakakaawa at nakakalungkot at wala akong maggawa. Estudyante lang ako. Balang araw, matutulungan ko rin sila, kahit na hindi ako pulitiko or famous (Papeymus na tao). Pag manunulat nako sa Manila Bulletin. Tsk. Tsk. Sana naman masulosyonan na tong mga gantong bagay. Sa paglagpas ko sa Bungcol, may natalapid pa sa unahan ng jeep, kaya tong si manong 125

na sunog na ang baga ay napapreno. Kaya yung isang lola napasubsob sa harapan ko. Di ko man lang naisipang tulungan kasi naman amoy putok. Hindi naman ako maarte kaso talaga akala ko talaga simbango niya ang bait ng mukha niya. Hahahahah. Maraming taong ganun hanggang cover lang ang kagandahan. Hahahahaha. Ang init naman dito sa jeep eh. Tiisin na ah at malapit na ako sa amin mga kalahating oras na lang. Maya-maya, pumara yung katabi kong binatilyo. Estudyante rin ata. Nang biglang “Oi! Toy yung bayad mo. Bababa ka ng jeep ng walang bayad. Ano yan chandelier? 1-2-3?” ani manong. Natulala yung katabi ko sabay abot ng bayad “Oh! Ayan na manong.” Sabi niya. Shet. Ang baho amoy alak at black bat yung hininga. Inabot ko na lang yung bayad. Tae, di nagpapakahirap magulang natin para magbisyo ka lang. Gusto ko sanang sabihin pero nakakahiya naman. Tskkk. Palibhasa kasi epekto yan ng mga impluwensyang kanluran na tayo namang mga Pinoy walang ibang alam kundi manggaya. Pagkatapos non, umandar na ulit yung jeep. Nararamdaman ko na yung haplos ng malamig na hangin sa aking mukha nang biglang. “Boom Dagasa!” Ano baga naman yan? Tsk. Tsk. Pumreno si manong kasi naman ang daming nagkalat na aso sa daan. Putakteng yan. Nauntog tuloy ako sa bakal. Tsk. Nawala antok ko. Asan na baga ang mga may-ari ng mga asong yun? Panira ng mood eh. Ang mga aso talaga, minsan kaibigan kadlasan peste. Mga kinse minutos na lang ay nasa bahay na ako. Ayan na papara na ako. Tapos biglang may tumawag sakin. Nauntog na naman ako, tangna. Edi yun bumaba ako sa 7-11. Tae yung barkada ko pala. “Oh, ano tol kamusta?” sabay kurot sa utong ko. “Aba!

Putakteng to. Huwag. Parang tanga. Eh ikaw kamusta? Tira ka nang tira jan. Manlibre ka naman. Malakas kita mo ngayon sa networking ah.” Oo nagnenetworking tong si Jonas nakakatatlong libo kada lingo ang kita neto. Sarap supalpalin kuripot eh tamo. “Ah, nako napangchicks ko na. Tsaka bumili akong Iphone 7.” Tae to nang chicks daw baka nanlalalaki, pamintang to. “Tanga pre! Wala pang Iphone7. Bobo to eh Iphone 6 palang yan.” “Edi Wow. Sabi kasi ni Cholo…” Si Cholo yung hinuhuthutan niyang kaibigan niyang foreigner. Arabo pa nga ata yun. “Nagpapapniwala ka na naman sa gunggong na yon. Sige na uuwi nako. Puro ka kasi kayabangan eh.” Pinoy nga naman puro kayabangan, pulpol naman. Hahakbang na sana ako, ngunit! “Ano Ricardo! Anjan ka na naman sa kabit mong mukhang tinapa? Baka nga tiglilimang pisong luya lang paa niyan eh. Hoy ikaw hipon ka! Pokpok ka! Wag ka na nga lumapit sa asawa ko!” Hala! Takte ano ba yan napakadami namang pangyayari ngayon. “Tama na Susan! Umuwi na tayo!”sabi nung Ricardo. Yun namang kabit daig pa ang asong yumuyuyop sa sulok. Hay ano baga yan? Makalakad na nga. Pagdating sa bahay. Pagkabukas ko ng ilaw. Bumukas na yung recorded tape nung nanay ko na nakalagay sa lalamunan. Dinaig pa yung nagtitinda sa palengke ng isda sa pagsigaw ng “ISDA!ISDA!SARIWANGSARIWA!”Nakakaasiwa. “Anong oras na?San ka naman galing? Blah. Blah.” Para naman akong nasa palengke eh. Taena.

126

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO

Paghihiganti • Lou Fatima Muega

“G

inagamit lang kita Enrico. Ginagamit lang kita. Mayaman ka, kaya pilit kitang minamahal. Pero alam mo bang pera lang ang habol ko sa’yo? Obvious naman ‘diba? Shunga ka ba talaga? Kaya lulubayan na kita Enrico. Paalam!” sabi ni Ella. “Girl! Ano ba? Kaunting emote pa! Kaunti pang feelings. Para ka namang nagrerecite ng multiplication table niyan e! Paano ka papaniwalaan ni Enrico niyan? Emote pa nang todo!” sabi naman ni Ana. “Ano ba ‘yan Ana?! Ayoko na. Grabe. Masyado nang mabait sa’kin ‘yung matanda. Balo naman siya. Gusto ko na siyang iwan pero naaawa ako sa kanya. Kasi parang ginamit ko lang siya diba?” “Tanga ka ba? E ginagamit mo lang naman talaga siya e! Patawa ‘to. May pagkashunga ka rin minsan e no?” sagot naman ni Ana habang naglalagay ng kolorete sa mukha. “Uyy ano? Magdadaldalan pa kayo diyan? Ang dami ng customer! Labas na!” sabi ni Lea. Every time I try to fly I fall without my wings I feel so small I guess I need you baby And every time I see you in my dreams, I see your face It’s haunting me I guess I need you baby Ako si Ella. Singer sa isang club. Night club. Wala ng magulang. Kumakayod mag-isa. Mahirap. May matandang boyfriend na mayaman. Ano pa bang pwedeng description sa’kin? Ayun. Malandi.

Haliparot. Pokpok. ‘Yun ang tingin sa’kin ng karamihan. Pero wala na akong pakialam. Matagal na akong manhid. Pagkatapos na pagkatapos ko sa trabaho ay lumabas na ako ng club. At ayun na nga, nag-iintay si Ador. Si Ador ang driver slash alalay ni Enrico. “Ma’am, good evening po! Sakay na po kayo,” Sabi ni Ador. “Ador, morning na.” sabi ko. Alas-quatro na ng madaling araw. Laging ganito. Lagi akong sinusundo ni Ador para dalhin ako sa bahay ni Enrico. Ang mayaman at matanda kong boyfriend. “Ma’am, mahal niyo ba talaga si Sir Enrico?” tanong ni Ador habang nagmamaneho ng sasakyan. “Ha? Ahh..ehh…oo naman! Tinatanong pa ba ‘yan?” tugon ko. “E paano ba kayo nagkakilala ni Sir? Hindi ko pa po kasi alam e,” pag-uusisa ni Ador. “Customer kasi siya sa club tapos ayun mabait naman pala siya kaya ayun tapos ayun kaya ayun,” paliwanag ko naman. “Ahh…’yun ohh! Hahaha. Ang galing. Na-gets ko Ma’am nang slight. Ang ayos niyo talagang magkwento. At saka gusto niyo si Sir Enrico kasi ang dami niyang pera no?” tugon ni Ador. “Ayy siyempre naman! Ayy mali este hindi. Hindi kaya! Ikaw talaga Ador, mapagbiro ka.” tugon ko naman kay Ador. Tumawa siya. Tumawa rin ako. Nagtawanan kaming dalawa habang umaandar ang sasakyan.

127

Gago ‘tong Ador na ito. Bakla ata ‘to e. Nagaseselos sa’ming dalawa ni Enrico. Naku! Naku! Nakakainis. Kung pwede nga lang kitang sabunutan ngayon, gagawin ko na! Pagkatapos ng ilang minutong byahe, bumaba na ako ng sasakyan. At pumasok sa mala-mansion na bahay ni Enrico. Pumunta ako sa dining area at nagulat sa aking nakita. Ang daming handa sa hapag-kainan. Ang daming rosas na pula na naka-display. Marami ring pula at puting talulot ang nakakalat sa sahig. May mga kandila ring nakasindi. “Ummm…sinong may birthday?” tanong ko. Napangiti si Enrico. Bago siya magsalita, hinalikan niya ako sa pisngi. “Ella, walang may kaarawan ngayon, sadyang espesyal ang araw na ito. Sige, upo ka na. Let’s have some breakfast!” pagaanyaya ni Enrico. Umupo ako. Umupo na rin si Enrico. Magkatapatan kaming dalawa pero may nakapagitan sa amin na umaalab na apoy ng kandila. Kumuha ako ng hita ng manok at agad-agad ko itong kinain dahil kanina pa kumakalam ang aking sikmura. Dahil almusal nga ito, may hotcake, longganisa, itlog, tinapay at kung anuano pa ang nakahapag sa lamesa na pangagahan. Ano kayang mayroon sa araw na ito? Naku. Kailan ko nang sabihin kay Enrico na iiwan ko na siya, na nakuha ko na lahat ng gusto ko mula sa kanya—pera, alahas, damit, kayamanan. Naku! Tiyak, malulungkot siya. Wahahaha. At wala akong pakialam kung malungkot o magdusa siya. Pe…pe..ro… parang nagkakaroon na ako ng pakialam para kay Enrico ngayon. Bakit parang hindi ko kayang iwan si Enrico, bakit parang

naaawa ako sa kanya? Bakit ganoon? Mahal ko na ba talaga itong matandang mayaman na ito? Wala ito sa plano ko. Wala. Wala!!! “Ehem. Ehem! Tubig! Tubig!” sigaw ko, nabulunan na pala ako ng hindi ko namamalayan. Dali-dali namang dumating si Ador na may dala-dalang isang gallon ng tubig. “May sunog? May sunog ba? Bakit kailangan ng tubig?” pag-aalinlangan ni Ador. “Ako! Ehem. Ehem. Nabu--bu-lunan ako!” sigaw ko. Mabilis namang lumapit si Enrico na may dalang baso ng tubig. “Ella! Inumin mo ito,” pag-aalalang sabi ni Enrico. Naubos ko ang tubig na ibinigay ni Enrico. Kulang na lang pati baso, kainin ko. Huminga ako nang malalim. Hinga. Hinga. “Ayos ka lang Ella?” tanong ni Enrico. “Oo, ayos lang ako. Ikaw, Enrico, ayos ka lang?” tugon ko. “Oo naman Ella, basta ayokong napapahamak ka,” sabi naman ni Enrico. “Ikaw talaga Enrico, basta tandaan mo na sobrang mahalaga ka sa’kin,” pangbobola ko naman. “Ang corny niyo pong dalawa.” sangat naman ni Ador. Oo nga pala, nandito rin si Ador! Pero saglit lang. Eto na ba ang tamang oras para sabihin ko na iiwan ko na si Enrico? Na ginagamit ko lang naman siya? “Ella,” sabi ni Enrico. Na kailangan ko lang naman talaga ang yaman niya? Lumuhod si Enrico sa harapan ko. Hala!!! Anong ibig sabihin nito? May mga rosas. May mga kandila. May masasarap na pagkain. May audience (si Ador).Magpo-

128

Banyuhay Seis • Talipapa

MAIKLING KWENTO propose si Enrico?! Ang slow ko naman! Pe…pero ayoko! Ayokong masaktan si Enrico kahit ‘yun lang naman talaga ang plano ko sa una. Ayoko na. Ayokong makasakit ng damdamin ng isang taong may mabuti naman palang puso. Enrico, huwag kang magpo-propose. Huwag kang magpo-propose. Huwag kang magpo-propose. “Ella….” Sabi ni Enrico. “Can I….. …… tie your shoelace?” tanong ni Enrico. Ha? Ano raw? Tie my shoelace? Tiningnan ko ang de goma kong sapatos ko. Ayy oo nga. Hindi nakatali! “Syempre naman Enrico. He he” tugon ko na may halong kaba. Nang naitali na ni Enrico, bigla uli siyang nagsalita. “Ella,” sabi niya. May inilabas na maliit na box si Enrico. “Will you marry me?” tanong ni Enrico. Dug! Dug! Dug! Bigla akong kinabahan nang todo. Hindi ko alam ang gagawin ko. Pero eto na siguro ang tamang oras para sabihin ang totoo. Patawad Enrico. Patawad!!! “Ginagamit lang kita Enrico. Ginagamit lang kita!!! Mayaman ka, kaya pilit kitang minamahal! Pero alam mo bang pera lang ang habol ko sa’yo?!?! Obvious naman ‘diba?! Hindi kita…mahal!” sambit ko habang tumutulo ang mga luha ko. Nakita ko ang mukha ni Enrico. Bigla siyang napatulala. Halong lungkot, galit, inis at takot ang namumutawi sa kaniyang mukha. Hindi ko na kaya! Ang sama-sama ko! Ang sama-sama ko!!! “So..sorry Enrico! So…sorry!” sabi ko habang papalayo kay Enrico, habang papalayo sa bahay niyang mala-mansion.

Habang papalayo sa lalaking niloko ko pero minahal ako nang todo. Kasabay ng aking pagsisisi ang pagbuhos ng malakas na ulan. Kasabay din nito ang pagpatak ng aking mga luha. “Ang sama-sama ko! Ang tanga ko. Ang tanga ko! Ang sama ko!” sigaw ko habang nakatingala sa langit. “Ella!” “Si…sino ‘yun?” Nang biglang may nagpasukob sa akin ng payong. “Ador? Ba…bakit?” tanong ko. “Hatid daw kita sabi ni Sir Enrico,” tugon ni Ador. Lalo pa akong nagpalahaw sa iyak. Napayakap ako kay Ador sa sobrang pagsisisi. “Ador! Huhuhuhuhuhu!” iyak ko. Tahimik kaming dalawa ni Ador habang nagmamaneho siya ng sasakyan. Tumigil na rin ang malakas na pagbuhos ng ulan. Tila walang gustong bumasag ng katahimikan. Pero biglang umimik si Ador. “Bakit si Sir Enrico pa Ma’am? Bakit siya pa?” tanong ni Ador na may halong galit. “Napoles. Si Enrile, Revilla, Sotto, Binay,” sabi ko. “Ha? Anong sinasabi mo?!” tanong ni Ador. “’Yung gobernador, ‘yung mayor, ‘yung kapitbahay ko, lahat ng ‘yun mayayaman. Lahat nang binanggit ko mayayaman, pero alam mo ba kung bakit si Enrico?!” tugon ko. “Bakit nga ba Ma’am!? Bakit ang mabuti ko pang amo!?” tanong ni Ador. “Si Enrico. Gusto ko siyang magdusa. Gusto ko siyang paghigantihan! Pero nalaman kong may mabuti naman talaga siyang puso,” “Pero bakit gusto mong magdusa ang mabuting nilalang na tulad ni Sir Enrico?!” galit na tugon ni Ador. 129

“Si Enrico ang dahilan kung bakit ako naghirap. Kung bakit ako sawi. Kung bakit lumaki ako na may galit at pighati! Siya ang dahilan kung bakit namatay ang mga magulang ko!” Tugon ko sa inosenteng si Ador na kanina’y galit na galit ngayon nama’y walang imik. Muling bumalik ang nakakabinging katahimikan sa loob ng sasakyan. Pero nawala ito ng biglang umiyak muli nang malakas ang kalangitan.

Pabile

• Carlos Alvarez

“A

le pabili po.”Banggit ni Toto habang tinatanglaw ang helera ng mga paninda sa tindahan ni aleng Taleng. “Ano ‘yon Toto?” Sambat ni aleng Taleng habang nagugupit ng kuko. “Sandali lamang ho, pipili pa ko” sagot ni Toto. “Aling Taleng bigas nga dalawa kilo.” Banggit ng isa pamg mamimili. Agad namang iniabot ng matanda ang binibili. Habang si Toto ay masusi pa ring pinagmamasdang ang mga paninda. “Ano Toto? Ako’y may kukunin pa sa loob, bilisan mo na.” pagmamadali ni Aleng Taleng kay toto. Saba’y alis nito at pumasok sa may loob pa ng tindahan. Pagbalik niya ay naroon pa si Toto. “Aba utoy, ikaw ba talaga’y bibili? Patingin nga ng pera mo.” Bulyaw ng matanda sa bata. “Eto ho.” Pinakita ni Toto ang piso. “Susmaryosep! Piso lang pala! O ano na at kanina ka pa diyan.”

“Sandali lang ho, napulot ko lang ho kasi tong piso.” sagot ni Toto. “Ano ba gusto mo?” Tanong sa kanya ng tindera. “Lollipop ho sana.” akmang iaabot na ni Taleng ang lolipop ng pigilan sya ni Toto. “Pero wag ho iyan, yung tsokoletang maliit na bilog na lang ho. Yung marami.” “alen? Ito bang Nips, hijo?” inis na tanong ng matanda. “Oho iyan na lang para hati kami sa kapatid ko.”

130

Banyuhay Seis • Talipapa

LARAWAN

SIMPLE JOY

Grecielle Ann Baldesco 1st Place - 7th UniversityWide Press Conference Photojournalism English Category

132

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

LARAWAN

Sa Rural

Jan Aldous Virina

Sa paghalik ng araw sa himpapawid Halimuyak ng gawain ang hatid Usok na sumasaluksok sa kasarata’t payak Pangtawag halina sa katawang walang gana “Ang almusal ay luto na” tawag ni ina Sa init ng pugon di niya inalintana

Taluktok at tapsak Iyan ang malalasap Mula sa mga bulang dumaloy sa bukal Kusot at banlaw Iyan ang tatanglaw saýo paslit Sa iyong kagulangaý sumapit Dugo! Katas! Kaliskis! Hasang! Ganyan sa inyoý nag-aabang Sa pagluha ng namumukadkad na balat Sa litid nyaring pulso ang alay Sa pagdugsong nitong buhay

133

Pangarap Muna ng Iba Johndee de Leon

Tinitingala dahil nasa taas Hindi dahil sa mataas ang estado sa buhay, mataas lang ang kinalulugaran Hinahangaan dahil mataas rin ang pangarap Tanging paraan para maisakatuparan Pangarap muna ng iba

Religion, Faith, Belief Joshua Aquino

Despite of dilemma and obstacle in life we've been faced still, we have faith and belief in him hoping that he will guide us no matter what. We love and believe on him, and of course, he loves us too regardless of what religion we have 134

Banyuhay Seis â&#x20AC;˘ Talipapa

LARAWAN

Kalabit

Grecielle Ann Baldesco

“Ito ay kanyang nakita ng mata sa mata, karahasan ay lageng naroon saan ka man mag punta. Totoy wag ka sanang gumaya sa mga kuya mong lageng hinahanap ng pulisya. Kapit mo’y ibaba mo na, hindi mo ‘to magugustahan pag naiputok mo ‘to sa iba.”

135

Under The Blue Sky Joshua Aquino

As we look above and see the sky, we feel that we can see GOD as blue sky signifies the color of heaven. Aside from this, it also symbolizes prosperity, cleanliness and loyalty. Despite of the struggles we’ve been through, just like the damaged kite above, as we can see the sky, calmness is what we feel and we know that we still have hope to have a new kite to fly up over the blue sky.

Musmos

Grecielle Ann Baldesco

“Namulat sa lansangan lumaki ng walang tirahan, kelan ba makakaranas ang kaligayan kung ako’y batang namamalimos at lumalaking walang pinag aralan. Inay tama pabang ako’y inyong binuo kung ako’y inyo’y papabayaan nalang ng ganito. Hanggang dito nalang ba ako?”

136

Banyuhay Seis • Talipapa

LARAWAN

Little Big Star

Lloyd Lawrence Carpio

Dreams are never achieved by the size of our brain but it is always achieved by the quality of our thoughts. A grade 5 student who sits infront of our University secretly glimpsing to our marching band. Dreaming that someday, he will become a part of the band that will make him a little big star.

137

Bisikleta

Grecielle Ann Baldesco

“Tera at ako’y iyong samahan, dalhin moko sa mga gusto kong puntahan at tayo ay mag unahan. Ipepedal ko ng pakaliwa at pakanan basta siguraduhin mong balanse ang yung hinahawakan.”

138

Banyuhay Seis • Talipapa

LARAWAN

CARLOS ALVAREZ

SILIP. PAGSILIP NG PASLIT, MUMUNTI ANG NATATANAW. KAHALINTULAD NA RIN NG NARARAMDAMAN MO SA AKIN, KAUNTING PAGTINGIN.

139

TUHOG. CHICKS NA NAKATUHOG, BINEBENTA SA KANTO; LAHAT NA NG CHICKS SA KANTO TINUHOG MO.

KALKAL. ISANG KALKAL PA AT BAKA SA SUSUNOD AY GINTO; GANYAN KA NAMAN TALAGA, HINDI NA NAKUNTENTO. 140

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

LARAWAN

PUSA'T ASO . MINSAN MAGKASUNDO, MADALAS MAGKAAWAY, PARANG IKAW AT AKO.

141

LOLLIPOP. MATAMIS, MALAGKIT, MASARAP SA UNANG TIKIM. MATAMIS, MALAGKIT, MASARAP SA UNANG TIKIM, ULIT.

142

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

tula

SARANGGOLA . ISANG IHIP NG HANGIN PA'Y MAPIPIGTAL NA. TULAD MO, ISANG PAGSUBOK PA'Y BIBITAW NA.

BAGUIO. KAY LAMIG NGUNIT PUNONG-PUNO NG TAO. PUNONGPUNO NA TALAGA AKO SA PANLALAMIG MO. SANA AKO NALANG AY NAG BAGUIO.

143

SITIO

Lloyd Lawrence Carpio Entry - 7th UniversityWide Press Conference Photojournalism Filipino Category

144

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

Dibuho

• Pencil on Paper

146

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Mark Jethro Ramos beed sped

â&#x20AC;¢ Junior Artist 147

• Paint on Canvass

148

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Shien Rhoel Moral bs electrical ENGG

â&#x20AC;¢ Junior Artist

149

• Coffee Painting

150

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Bea Javier bs info tech

â&#x20AC;¢ Junior Artist 151

• Pastel on Board

152

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Jade Luterio bs electronics engg

â&#x20AC;¢ Junior Artist

153

• Ink on paper

154

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Jude Malibago bsed mapeh

â&#x20AC;˘ Junior Artist

155

•Charcoal/Color Pencil on paper 156

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Rio Porca

bs computer ENGG

â&#x20AC;¢ Junior Artist 157

• Leaf Mosaic

158

Banyuhay Seis • Talipapa

DIbuho

Norman Belarma bs electronics engg

â&#x20AC;˘ Junior Artist

159

160

Banyuhay Seis â&#x20AC;¢ Talipapa

Blog

Ang Kwentong Yapak

to ang unang beses na gagawa ako ng blog. Ito rin ang una at huling beses na magsusulat ako para sa gears. Dahil huling taon ko at hindi ako gagraduate na Cum Laude o deans lister man lang. Lulubusin ko na to na parang isang privilege speech. Nakanang! Ang blog ko ay sisimulan ko sa kwento ng paglalakbay ng isang Batang yapak at ang kanyang mahiwagang tsinelas. Si Bata ay isang bata na tulad ng marami, ay mahilig maglaro ng Popoye. Ano ba ang popoye? Para sa mga di nakakaalam, (palagay ko marami), Ang Popoye ay isang laro na… hmmmm. Titirahin mo ang tsinelas ng kalaban mo palayo ng finish line, pagkatapos tumira ng lahat, titirahin mo naman ang tsinelas mo palapit ng finish line. Ang unang makarating ng finish line, siya si “Popoye”. Ang huling makarating ng finish line. Sya ang talo at hahatawan ng tsinelas sa kamay. Aruy. Balik tayo kay Bata. Namaster na ni Bata ang larong popoye. Bawat anggulo ng laro ay nasaulo na niya. Palagi na lang siyang panalo sa kanilang lugar. Walang kahit na sino ang makatalo sa kanya kaya wala ng ibang bata sa lugar nila ang lumaban sa kanya simula noon. Marami tuloy ang nagtataka kung anong sikreto ni Bata. Ang sikreto ni Bata ay ang kaniyang pambatong tsinelas. Kahit kailan ay hindi pa siya binigo nito sa kahit anong laban, mapa sekyo man yan o popoye. Dumating ang araw na naisipan na ni Bata na lumipat ng lugar para maghanap ng malakas na makakaktunggali. Nakarating siya sa isang

malayong purok na hindi pamilyar sa kanya. Sa kanyang paglalakad lakad ay nakakita siya ng mga naglalarong bata. “Uy! Naglalaro sila ng popoye! Ayos masususbukan ko ngayon ang galing nila!” ani Bata. Sumali si bata at mayabang na inilabas ang kaniyang pambatong tsinelas. Natapos ang laban. Natalo si Bata sa unang pagkakataon. Ang masaklap pa, nasira ang kaniyang pambatong tsinelas. Sa unang pagkakataon ay nabigo siya. Sa unang pagkakataon ay naramdaman niya ang kaniyang kahinaan. Umuwing yapak si bata. Malalaman mo daw ang kwento ng isang tao sa suot niyang tsinelas. Pag naka Haviananas ka, mayaman ka, pag naka sipit na local, mahirap ka. Pag naka Rusty Lopez ka, marami kang pera, pag naka Otto ka, low class ka. Pag madumi ang Tsienlas mo, baluga ka, Pag malinis, mabango ka. Ang tsinelas daw ay mukha ng isang tao. Mukha ito ng kaniyang nakaraan, ng kaniyang kabiguan, ng kaniyang kasiyahan, ng kaniyang mga plano sa buhay at ng kaniyang kabuuan. Ang Tsinelas ay kasama natin sa paglalakbay sa ating buhay. Kasama mo ang tsinelas mo ng makilala mo ang una mong kaibigan. Kasama mo siya noong una kang imibig. Kasama mo siya sa yong mga tagumpay at pati na rin sa iyong kabiguan. Ang Tsinelas ang magpapaalala sayo na ipinanganak kang yapak at isang kapirasong sapin lang ang naghihiwalay sayo sa lupang iyong tinatapakan. Marami nang nakadaupang paa ang aking tsinelas. Maraming paa na ang sa

162

Banyuhay Seis • Talipapa

blog aki’y nakatapak at marami na rin ang aking natapakan. Marami na rin ang sumabay sa aking paglalakbay, minsan paatras, minsan paabante, minsan patakbo at minsan pagapang. Sa oras ng akoy naliligaw ay may mga taong hindi man ako masabayan sa aking paglalakbay ay nagiiwan naman ng mga bakas ng kanilang mga tsinelas para matahak ko ang tamang daan. GUSTO KONG MAGPASALAMAT. Sa mga taong sumabay sa aking paglalakbay sa institusyon na tawagin natin sa pangalang ELESPIYU. Sa unang taong nag bigay sa akin ng tiwala. Kay Maam Jane at ang pamilya ng Enggaranahe, salamat sa pagangat sa aking mga tsinelas. Sa pinaka mapagkumbabang taong nakilala ko. Sa taong nagpaalala sa akin ang lupa ay lagi katabi ng tsinelas. Salamat Sir VIbora. Sa ating muling pagkikita! Sa unang tao na nagsabii sa akin na “wag mong maliitin ang Elespiyu”, kay Sir Elymar Pascual. Sa taong nag mulat sa akin na “hindi ang mundo ang susunod sa ikot mo, ikaw ang susunod sa ikot ng mundo”. Kay Sir (Dean) Joseph Cabiente. Salamat sa pagmulat sa akin na marami pa ang pwede kong magawa sa aking tsinelas. Sa taong nagbigay sa akin ng mas malawak perspektibo sa mundong papasukin ko. Kay Sir Edsel Anyayahan. Salamat sa pagpapakita sa akin ng malawak ng landas na tatahakin ng aking mga tsinelas. Sa mga taong may malaki akong utang na loob, Sir Ramon, Maam Villamin, Maam Virtudes, Maam Mitra, Maam Cel, Sir at Maam Mendiola, at siyempre sa teacher

ko sa PE. Salamat sa pagintidi sa mga ingay ng tsinelas na madalas kong magawa. Sa mga chupul, Homies, Oregulars, kay ate Ofhel, Anna, kuya Dereck at Mamu! Salamat sa apat na taon nang pagampon. Sa mga tanong na hindi ko na ata masasagot. What is anus? 800 + 800? Sino ang mas abnormal? Ang taong nagsasabing “suntukin mo ko! Sige suntukin mo ko!!” O yung taong nagsasabing “Susuntukin ko na ba to? Ha? Susuntukin ko naba to?” Saan dapat ipwesto ang exhaust fan at ano ang dapat paikutin? Ang mainit na hangin o yung malamig? Sino ang pipiliin ni Hari? Si Casas ba o si Albert? Ano ang definition ng Under?si piyok? Ako? O si Rein? At higit sa lahat. Bakit Ang sakit ni Wyvern? Sa nagbigay sa akin ng tsinelas. Sa aking mga magulang. Sa taong tumanggap at nagmahal sa mga dumi at sira ng aking tsinelas. Kay Roxanne at kay Kapitan Ponchito. Kayo ang dahilan kung bakit tuloy tuloy na naglalakbay ang aking mga paa. Sa nagiisang gumawa ng lahat ng mga Tsinelas sa buong mundo. Kay LORD. Salamat sa magaganda at mapapait na karanasan na tinahak at tatahakin pa ng aking mga tsinelas! KUDOS! GRADUATION NA!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Jesuit SJ Labro bs ME

• Senior Artist 163

Joymie Elona bs info tech

• Staff Writer 164

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

Donâ&#x20AC;&#x2122;t Lose Hope

agsimula ang lahat sa isang libro nang The Gears, ang Banyuhay Cinco na hiniram ko lang sa kaklase ko kung saan itoâ&#x20AC;&#x2122;y nagbigay sakin nang kaaliwan at paghanga sa mga miyembro ng organisasyong ito. Masaya ako na naging part ako nang The Gears, at hindi lang siya basta isang publication o gusali kundi naging isang tahanan na para sa akin, hindi lang ako nagkaroon nang mga ka-members kundi nagkaroon ako nang isang pamilya. Sumali ako sa Gears na wala masyadong alam, ang kaya ko lang ay ang magsulat nang tula, essays and short stories, yan lang talaga pero heto nasa Gears pa din ako, at masaya ko dahil dito di ako ineetsepwera o binabalewala nang mga mas matatalino, mas magagaling at mas matatanda sa akin ang ibig kong sabihin ay yung may mga mas may experience kesa bs Electronics sakin. Andiyan lang sila naENGG naging,nagiging at magiging gabay ko simula nang maging miyembro ako ng The Gears para akoâ&#x20AC;&#x2122;y matuto.

Norman Belarma â&#x20AC;˘ Junior Artist

Dumating din naman sa puntong gusto ko na agad iwan ang Gears kahit lampas isang buwan pa lang ako na nagiging part neto, di dahil sa ayaw ko na dito at nahihirapan na ko kundi dahil sa ibang reason pero buti nalang dahil sa mga encouragement ng mga kaibigan ko, nabuksan yung isip ko na wag magpadala sa emosyon na nararanasan ko, kase may maganda pala yong magiging kapalit, at kaya naman din di ako nawalan nang pagasa at di ko tuluyang iniwan ang Gears, at alam ko rin naman din na walang mawawala sa Gears kahit na iwanan ko ito, kahit na umalis ako sa organisasyong ito na kinabibilangan ko, pero sa akin alam kong malaki ang mawawala - pamilya, tahanan, kaibigan, kakulitan, kaalaman, karunungan...napadami para isa-isahin ko pa. Masaya ko dito, mananatili at sisikapin pang matuto.

165

Romel Brian Florendo bs electronics engg

• Staff Writer 166

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

Deus Ex Machina

here comes a time in life where we get too troubled and preoccupied with things that we need someone to help us overcome that battle. Naks! English yan! Pero totoo yan, that’s what we call the Deus Ex Machina. Sila yung mga parte sa isang play or theater wherein they suddenly appear, solves a problem that may seem impossible to be solved and then be later on a part on the character’s life. Fortunately, I can apply that in my life. Joking aside, there are people in my life who became my Deus Ex Machina, and they are my The Gears Family. Last year pa talaga akong member ng Gears. Pero intimidation made me too caught up with my self-righteousness. Sabi ko lagi, “Nahihiya ako,”, “Nakakatakot sila,” Which is, ako lang naman pala ang nawawalan. Sana, I could have reached something I wanted long since. Regrets maybe, that’s why I am here to change and draw my future. Iba’t-ibang klase ng tao, ng estudyante, at ng kaibigan. Mula sa maliit, kaway kay Wendy na si Ate Xena papunta sa mga higante, nandyan na din yung mga payat papunta sa malalapad. Pero, parehas lang lahat ng direksyon sa buhay, to live their passion in writing. We are not just co-writers here in the publication office but also colleagues through thick and thin. Marami nang naitulong sa akin ang The Gears, they gave me opportunities that I just once dreamt of having. Hindi ko din alam how to express yung gratitude kasi kahit puro laitan at katatawanan, nandun pa

rin yung concern for one another. Lalo na pag may problems, they always know how to cheer up your day. Thank you sa ever-maputing EIC naming na lagi akong binibigyan ng opportunities, and somehow molded what am I today, Kuya Banjo Ventolero. Kay Mr. Associate Editor na lagi kong inaamoy ang buhok, Kuya Carlos. Sa babaeng kung makapanglait sakin—wagas! Ang magandang DevComm Editor na si Ate Xena. Ang copyeditor na dala ang buong solar system, si Kristelle. Sa News Editor na si Joshua, kung hindi dahil sa mga effort and support nya na pagsasabi na may seminars and so, hindi ako magiging part ngayon ng isang pamilya. Sa ibang mga editors, na laging nakakatawanan ko at although minsan nilalait ako, at sa lahat ng mga bagong staff writers na katulad ko, salamat guys. Salamat din sa taong nag-inspire saking sumulat. Salamat din sa suporta at sa lahat. Kilala mon a kung sino ka! Haha! Let your smile change the world. Never let the world change your smile. Simple lang naman ang buhay, lalo na kung may makakasama kang harapin ito. Minsan kasi, we think too much of the problem and our ability to think of the solution fades. I really do hope na magcontinue lahat ng good things na nangyayari sa buhay natin, lahat tayo ay may kanyakanyang Deus Ex Machina, you just have to learn how to give the importance and my The Gears Family will always be my Deus Ex Machina. *** 167

ZION KREHL ASTRONOMO bsed mathematics

• Staff Writer 168

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

the gears?

indi ako nagsusulat para makilala. Nagsusulat ako para magpakilala.

“Bakit ka nag-The Gears?” “May sweldo ba kayo dyan?” “Anong nakukuha mo sa pagsusulat?” “Hindi mo naman yan magagamit sa major mo, ‘di ba?” Ilan lamang iyan sa mga katanungang madalas kong sinasagot. Mga katanungang minsan ay aking ikinaiirita. Mga katanungang nag-iwan din ng tanong sa’king isip. Bakit nga ba? GUSTO KO! Simpleng dahilan ng pagsali ko sa The Gears Publication. Kalakip ng pagiging campus journalist ang mga tungkulin’t responsibilidad. Pero balewala sa’kin dahil masaya ako sa ginagawa ko and I know I’m serving my fellow students. Wala akong mapapala sa The Gears, sabi nila. Ngunit ang hindi nila alam, dito ko nakilala ang mga taong pwede kong ituring na ikalawang pamilya. Dito sa The Gears. . . Laging may asaran at kantyawan pero walang awayan Nagkakalaitan man ngunit trip-trip lang naman. May “bullies” at nabu-bully pero hindi nagkakasakitan. Mukha lang kaming weird pero laging nagkakatuwaan. Hindi lang basta friends, magkakapatid ang dito’y turingan Magkakasundo ang lahat at ‘di uso rito ang plastikan. Mag-iwan ka man ng pera o gamit sure hindi mawawala ‘yan. Kasi lahat kami’y talagang mapagkakatiwalaan. Tambak man ang aming gawain, kami’y masasaya pa rin. Dahil napupuno ng tawanan ang paligid namin. Nakangiti ang bawat isang gumaganap ng kani-kanilang

tungkulin. Nahihirapan mang madalas ngunit ‘di mo mapapansin. Wala ritong mataas o mababa, pantay-pantay ang aming tingin. Gayunpama’y sa “seniors” at sa EB ay may paggalang pa rin Maglingkod sa mga mag-aaral ang pangunahing layunin. Kapakanan nila ang inuuna at di ang sarili namin. To all my co-journalist, maraming maraming salamat sa mga makabuluhang moments na naidulot nyo sa’kin like our seminar-workshops and teambuilding activities and of course sa bawat araw na nakakasama ko kayo. IT’S MORE FUN IN THE GEARS! Maraming maraming salamat din sa inyo Kuya Banjo, Ate Kristelle, Kuya Reniel, Kuya Aldous, Ate Lorena, Kuya Efren at sa maraming iba ko pang kasamahan na naginspire sa’king magpatuloy at tumutulong sa’kin para mas gumaling at mas mag-improve pa ako sa pagsusulat. Pinasasalamatan ko rin ang mga kaklase ko’t kaibigan na hindi ako dina-down bagkus ay nagchi-cheer sa’kin sa pinili kong larangan. I also express my gratitude to Ma’am Urrea, Ma’am Fuentes at Ma’am Vitasa gayundin sa lahat ng school officials especially to our Honorable President Dr. Nestor M. de Vera na patuloy na gumagabay at sumusuporta sa lahat ng gawain ng official student publication ng LSPU-SCC. At ikaw na nagbabasa nito at ng mga isinulat ko, taos-puso kitang pinasasalamatan.

TO GOD BE THE GLORY!

169

Zynell Mangilin bs info tech

• Staff Writer

170

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

COLLEGE 101

’am Zynell Bandillo Valenzuela Mangilin, nakatira sa Brgy. Gatid, Sta. Cruz, Laguna, kumukuha ng kursong Bachelor of Science in Information Tech… teka, ano to talambuhay? MMK? Naiinaman na yata sa details ang lintik kong intro, siguro dahil problemado ako kung paano ko pagsisiksiking isulat ang mga articles ko noong gabing itina-type ko ito, lalo’t ang “blog“ na ito palang ang mukhang matatapos eh bukas na ang deadline ng mga articles. O’rayt! Whooooo! “ANYWAYS”, this is my first blog kaya sasamantalahin ko na ang pagkakataon para sagutin ang tanong nila sa akin - kung ano ang pananaw ko at mga experiences sa “college life”. Para sa’kin, it is very different from high school kung saan nasanay ako na kasama ang mga magulang ko, kaya ‘wag na kayong magtataka kung bakit EditorIn-Chief ako noon, national qualifier at president ng Techno Club – dahil teacher coach ko ang parents ko, hehe :D joke lang. Ayun, dahil nga sanay ako na nariyan sila palagi kapag may problema sa paaralan, hindi agad ako nakapag-adjust sa buhay kolehiyo – kung saan kailangan mong magdesisyon para sa iyong sarili. Noong una, ako yung tipong may sariling mundo at tila nasa lamay sa sobrang katahimikan. Dahil bihira akong makisalamuha noon, hindi ako updated sa mga nangyayari sa paligid. Minsan, late na akong nagising kaya’t kumaripas ako ng takbo para kumain at maligo ng isang buhos lang. Pawisan na ako at mukhang batang hamog nang makarating ako sa LSPU dahil tinakbo ko papuntang sakayan. Lalo kong

naramdaman ang pagod nang may biglang humarang at nagsabi pagpasok ko ng gate: “Toy, walang pasok! Hindi ka ba nanunuod ng balita?” What???? Nakakahiya para sa isang journalist na maging hindi updated! Hahaha! Speaking of journalism, gustonggusto ko talagang makapasok sa The Gears. Una sa lahat, it’s my. Yun nga lang, naging masalimuot ang takbo ng utak ko kung sasali nga ba talaga ako. Nung unang pasok ko sa publication office, kinakabahan talaga ako lalo na ng kinausap ako ni kuya Banjo. Akala ko kasi dati, seryoso silang tao since matataas ang position nila sa pub. Pero noong nagsimula ang workshop days, nakita ko sa kanila ang pagiging open nila sa’ming mga newbie staff writers. Magkakasundo lahat ng new, old at veteran staff. Finally, it’s official. Staff Writer na kame ng the Gears. Pero kahit ganun, bihira lang akong pumunta noon sa office. At kung naroon man, ako na siguro ang pinakatahimik sa office, na kabaliktaran ni kalamares. Pero naging open sila at lalong tumibay ang bonding namin noong nagkaroon ang team building. Dito ko napagtanto ang isang bagay: “We are not just an organization, nor friends, we are family!” Ibang-iba nga talaga ang college life, hindi dahil sa mas mahirap ito, kundi dahil dito ko naranasan na mas maging mature, independent at maging friendly sa iba. Thank you po sa mga teachers ko, classmates, staffs, at sa iyo na nagbabasa ng blog na ito. O’rayt! Whooooooo! 171

Joyce Ann Fabula bsed social studies

• Staff Writer

172

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

SI KALAMARES

i Kalamares na walang malay, si Kalamares na di pa rin masanay sa pagiging DYOSA nya.Hahahaha.Si Kalamares B. na ngayon ay tinatawag ng Kalamares tae (pasintabi po) Hahaha.Ikaw na nagbabasa nito,handa ka na ba sa mga matutuklasan mo?Handa ka na bang mabago ang buhay mo? Ang P2000 mo lalaki sa loob ng 2 linggo!Charot lang! Sa simula ng college life ko ay aminado akong hirap akong mag-adjust dahil ibangiba ito sa High School namimiss ko yung mga kalokohan ko kasama ang Bayabat Friends ko.Sinubukan kong sumali sa The Gears, wala akong kaalam-alam kung anong mangyayari sa akin nagpasa ako ng article ko pero hindi ako nagpa-interview kahit sobrang lapit lang ng room namin sa office.Eto na tinawagan ako para sa 3 days Seminar Workshop grabe ang madami talaga akong.Pero may isang bagay talaga akong hindi makakalimutan sa workshop na yun, ang Chorbox kung saan nagsimula si Kalamares.Kasama ko sa pagsusulat ng mga Hugot Lines at pang-aasar sa mga EB at mga Staff Writers sila Joymie at Alfred di pa kami official staffers ang babait na namin.Hahaha. Well ayun lagi kong inaasar si Ate Rio na dun ko lang nalaman na brokenhearted na umiyak pa.Ang mga ma-Noo,payat,mataba at brokenhearted ang tinatamaan sa mga sinusulat ko sa Chorbox.Pero sa di ko inaasahan nagging peymus ako!(Joke lang nagfi-feeling lang Hahaha)nalaman nila ang

katauhan ko na matagal ko nang itinatago ayan ngaâ&#x20AC;&#x2122;t nanganib ang buhay ko!Huhuhu. Heeeelp! (OA lang) Di ko din inaasahan na mananalo ako sa Photojournalism na di ko naman hilig expect the unexpected nga naman.Eto na, Official Staff Writer na me! Araw-araw na ako sa pub at araw-araw akong tumatawa doon kaysa sa room namin. Mas naglalagi pa ako sa pub kaysa sa room namin minsan ginagabi na ako.Masaya naman talagang maging part ng publication bakit? kahit baguhan pa lang ako alam kong This is where I belong.Masarap sa pakiramdam na naa-appreciate ka at yung ginawa mo nai-express mo yung sarili mo sa pagsulat na walang pumipigil sayo.Sa pagpasok ko sa publication nakahanap ako ng panibagong pamilya, dati wish ko lang na magkaroon ng ate pero ngayon binigyan ako ni Lord ng maraming ate at may bonus pang mga kuya!Grabeee, ang blessed ko.Nandyan na nagpapayo at nagencourage sa akin sila Kuya Janous at Kuya Reniel si June na lagi kong kasabay sa paguwi at kakwentuhan,kung alam nyo lang kung gaano ako kasaya na maging parte ng The Gears. Hanggang dito na lang muna ang kadramahan ko first time ko pa lang mag-blog ang dami na agad chika.Ako si Kalamares ang Binibining masiyahin! Nag-iisang DYOSA! Hanggang sa muli,magtutuhog pa ako ng Kalamares. 173

Harlene Gabrielle Origines bs info tech

• Staff Writer 174

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

WILDEST DREAMS

“I

t takes nothing to join the crowd, but it takes everything to stand alone.” – Hans F. Hansen It’s been a year since naging official staff writer ako sa The Gears Publication. HAHAHAHA ! Who would have thought ? XD I don’t have the guts to be a staff writer here. Hindi naman ako sociable na tao at to be honest hindi naman talaga ako magaling magsulat. But still pinasok ko pa din to. I remember sabi ko nun sa sarili ko; “Okay lang na wala ako nung mga news, editorial or column articles, basta gusto ko lang mag share ng mga poems and stories. Sapat na sakin ‘yon” Pero ang galing lang kase kahit hindi ko naman achieve yung mga ganong writings ee tinutulungan talaga ako ng The Gears na ma’enhance yung writing skills ko. Dito ko unti unting natutunan that I should without favor and express without fear. Oh diba!  HAHAHAHA ! Bat nga ba ako sumali dito ?  Siguro common na sa inyo kapag sinabi kong gusto ko pang ma’enhance yung writing skills ko, because this is what it’s all about. Pero bukod kase don gusto ko pang ma’build up yung self-esteem ko, alam ko na kapag sumali ako dito mas matututo akong makipag socialize sa mga tao  Other than that, gusto ko din kasing na ch’challenge yung sarili ko. Yun

bang madami kang gagawin na halos puno yung sched mo. Hahaha ! Through that kase natututo akong mag prioritize ng mga bagay bagay and at the same time nagkakaron ako ng time management. Sobrang helpful diba. But it doesn’t go the way I plan it to be. Hindi na kase ako nakakapunta sa Pub. Hindi ako sa pub. Minsan lang talaga ako pumunta don na dati naman ee halos inaraw araw ko na ang pag punta. I’m a third year Info. Tech. student. Madaming projects and requirements na dapat tapusin. I know na yung iba kong kasama sa pub ee ganto din XD At until now I still try to manage my time effectively. Minsan nga nag tataka ako kung pano ginagawa yung ni Kuya Banjo ii (EIC namen :D). I guess I just need to practice it more. Alam mo kung ano yung nakakatuwang part don ? :D Yung yung welcome ka pa din sa pub no matter what happens  I really love this Fam  HAHAHA ! Sorna guys kung di na ko nakakapunta jan ha Labyu :* Anyway, thanks to The Gears Fam Thanks to God. HOHOHOHO ! And thank you for reading this. Keep smiling ^_^ Bye Bye #Gab 175

June Louie Flores bsed social studies

• Staff Writer

176

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

STILL A WRITER

t has been a year since I become one of The Gears Publication’s writers. I find myself bored ‘cause staying in just one loop is not enough for me to find happiness. Malaki ang mundo, maraming bagay na kung minsan ay hindi inaasahan ng isang tao. Mayroong makikilala na bago’ng kaibigan ngunit mang-iiwan din. May tao na magmamahal at mananakit. “Genuine people are very rare.” Kaya’t pinagmamalaki ko na mayroon ako’ng KAKAIBA at TUNAY na mga kaibigan lalo na sa loob ng publication na parati ko’ng nakakasama. I’m very thankful din sa tatlong tunay na kaibigan na patuloy lang sa pagsuporta sa’kin simula pa noong una, sina Aldous, Ren at Maria Kristelle Jimenez (Huwaw! full name ang lola mo, Uyyy!) A person who turns my world around. Dahil sa’yo mas nakita ko pa ang kalahati ng mundo’ng hindi ko pa nagagalawan. Patawad dahil hindi ko naman sinasadya ang nangyari. Mahirap kasing pigilan at huli na na’ng ma-realize ko na nadaya ako

ng sarili ko’ng damdamin. Nahulog ako ng hindi ko man lang napansin. I give up but my feelings… still attached to my heart. Inilugar ko lang ang aking sarili sa tama pero maayos na ang lahat kundi dahil sa mga butihin ko’ng mga kaibigan. I have two damsels named Grecielle and Lou and cool kids named Xena, Rio, Jaja and some student journalists who are very close to me. Barbies and the rest of my classmates, I’m will never leave you guys. “Real people shows real world”. I’ve had enough in this world pero kung may dumating man na mga bagay sa aking buhay ay tatanggapin ko ng buong puso. Thank you also to Kuya Banjo ‘cause I’m still part of The Gears Publucation and fulfilling our needs as student journalists. Pagbubutihin ko pa at hindi ako titigil sa pagsulat kahit wala na ako sa apat na sulok ng publication at paaralan na ito. Marami pa’ng magaganda na mangyayari sa atin, just look forward to it. Thank you and I’ am always here to support. 177

Jhon Alfred Diocampo bsed physical science

• Staff Writer

178

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

Friends are not the real friends

a buhay ng tao masasabi mong lahat sila nagkaroon ng kaibigan. Ang tanong, totoo ba silang lahat? Masasabi mo bang Kaibigan ang turing nila sayo. Ang kaibigan ay di lang basta kaibigan dahil minsan nagiging Bestfriend, Kapatid, Kaaway, at higit sa lahat KA IBIGAN. Base sa aking naranasan tumuntong ako ng Elementary, Highschool masasabi ko na marami akong naging kaibigan totoo ako sa kanila at wala akong pakeelam kung naging totoo ba sila saken. Pag tungtung ko ng kolehiyo ngayon ko napatunayan na hinde lang basta kaibigan ang kaibigan dahil alam ko sa sarili ko na mas lumawak ang aking pananaw at pagiisip. Buhay nga naman o! Naniniwala na ko na sa kaibigan talaga lahat nagsisimula. May mga taong madudumi lang ang isip meron ding mapang husga wala tayong magagawa yan sila e. Nung ako ay elementary palang marami akong kaibigan ngunit kaibigan lang talaga. Pagtungtong ko ng Highschool at Kolehiyo dun ko nalaman ang totoong depinisyon ng kaibigan. Ang kaibigan ay isang parte ng buhay mo na magsisilbi mong pangalawang kapatid. Ang tao may mga kaibigan yan syempre

hindi nila maiiwasang mainlove sa kaibigan nila. Natatawa ako hahahaha katulad ko nainlove ako sa kaibigan ang hirap ano kaibigan ka lang pero mahal mo. Pero bakit nga ba kayo naging magkaibigan? Lahat ng mga pangyayare sa mundo ay hindi lang basta masasabi nating mangyayare talaga kundi nakatadhana yan para sa atin. Tayo lang ang gagawa ng mga bagay na ikakaiba ng Nakatadhana sa atin. Base sa aking naranasan falling inlove with my friend is my biggest mistake. Bakit ko nasabing isang pagkakamali ang pagmamahal ko ng kaibigan? Alam natin na pag tayo ay nag kakaroon ng kasintahan naghihiwalay at nagkakasakitan. Pero kung kaibigan walang sakitan walang hiwalayan. Una magkaibigan kame at ng lumaon lumalim ito at naging magkasintahan kame. Masaya nagmamahalan ngunit di lahat ng oras masaya syempre papasok ang mga obstacle sa pagibig. Naghiwalay nagkasakitan at may pumasok sa isip ko na lumabas sa bibig ko na SANA KAIBIGAN nalang tayo atlease tatagal tayo at walang lamat ang pagsasamahan. 179

Franz Victor Mendoza bs tourism

• Staff Writer 180

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

Naubos na ang tinta ng aking pluma…

ay rami ko pa naman sanang gustong isulat. Mga kwentong kapupulutan ng aral, poems, love stories, opinion, at marami pang iba. Nais ko pa naman ding isulat ang aking pagkahaba-habang talambuhay. Ang dami ko pang nais iparating na mga issues tungkol sa school at sa bayan. Ngunit wala nang papel. Naubos na ang tinta ng aking pluma. Olryts ang panimula. Haha! Joke. But seriously, ang dami kong naiisip isulat. Eh yun lang tinamaan na ata ako ng katamaran. Unti-unti nang nawawala ang hilig ko sa pagsulat. Naaawa kasi ako sa papel, sobrang nababasa ng aking mga pawising kamay. Kaya lagi akong may panyong dala eh, pamunasan. Haha. Kinakalyo na din yata yung mga kamay ko sa pagtype ng mga letra sa keyboard. Eh kung nakakapagprint lang talaga ang utak ng kusa, marami na siguro akong nailathala sa dami ng aking mga naiisip. Dati nung mejo bata pa ako, I used to write to every single person na mahalaga sakin. Love letter kay Mama, kay Tita, friendship letters sa mga barkada, mga sulat ng pagkamiss sa aking mga pinsan, poem kay crush, at goodbye letter kay ex. Madalas pa nga akong sumulat ng blogs, tulad nalang sa LSPU Confession. Ilang pseudo names na nga ang nagamit ko dun eh. I also remember na madalas akong sabihan ng aking guro noong grade school na mahusay daw ako sa pagsulat ng essay. I was part of Sinagtala publication back then. At nung PUP days ko naman, sumusulat ako ng script para sa aming theater play. Pero siguro nga papel at panulat lang ang sanggahan

ko noon. Tahimik kasi ako dati, kaya sa pagsulat ko na lang nailabas ang mga gusto kong sabihin. I even wrote to my classmates who bullied me when I was in highschool. Siguro kaya di na ako madalas sumulat it’s because I think I’m starting to learn how to express my thoughts vocally. Madalas ko nang sabihin kung ano yung nais kong ipahiwatig. Madalas ng mangatwiran kapag nasa katwiran. At madalas ng ibuka ang bibig at umusap kung kinakailangan. Mahirap na kasing mapanisan ulit ng laway. Haha. Siguro yung mga isinusulat ko na lamang eh yung mga bagay na mahirap sabihin ng pasalita. Di ko alam kung paano ko tatapusin itong aking sinusulat. Hmm. Pasalamatan ko nalang siguro ang aking mga sponsors. Hahaha! Kay idol Banjo, thank you talaga for inspiring me. Lols. Marami pa akong dapat na matutunan upang maging isang tulad mo. Pwe. Haha, joke! Basta, keep it up. Alam kong ika’y magiging successful. Nais ko rin pong pasalamatan ang lahat ng staffs ng The Gears. Thank you sa mga tulong at memories. I may not be as good as you all pagdating sa journalism at di man akong kasing committed ng karamihan sa inyo, but you still make me feel that I am part of The Gears family. Lastly, sa mga gurong tagapangasiwa sa publication, lalong-lalo na kay Ma’am Urrea. Thank you po sa napakaraming kaalaman na naituro nyo sa akin. This is the future Mr. The Gears Publication (joke!), Franz Victor P. Mendoza, 20. Write without favor, express without fear. Now, signing off. :) 181

Gerald Janolino bs info tech

• Senior Artist 182

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

ANG ALAMAT NG GWAPO PART II

arahil marami ang nagtaka kung bakit may part II ang alamat ng gwapo. Oo, tama ang iniisip ninyo intro palang yung unang blog ko sa banyuhay cinco, kaya ihanda mo na ang mga luha mo at ang panyo mo. Kung naantig ka sa una kong blog dito sa part II baka ito pa ang magpabago sa buhay mo. Maraming mga tanong na nabuo sa aking murang kaisipan, kagaya ng bakit ang gwapo ko? at bakit ako pinanganak sa mundong to? Narealize ko ang kapangyarihan ng isang simpleng tanong na ito. “Bakit?” Ganyang salita ang lagi kong naririnig. “Bakit ang daming babae ang lumalapit sa akin?” Siguro yung iba may pagtingin talaga sakin at yung iba naman may kailangan lang. Eto pa! “Bakit ang dami daw naglalike ng profile picture ko sa fb?” Sagot ko naman, kasalanan ko ban a marunong akong gumamit ng phototshop at eto talaga ang matinding naencounter kong tanong. “Bakit ang gwapo ko daw?” Syempre nagpakaprofessional ako. Sinagot ko nang English, sabi ko “Because with Good Looks comes Great Responsibility”. Alam ninyo to be honest nararamdaman ko na ang hirap ng pagiging

gwapo at pogi. Paglabas ko palang sa sinapupunan na aking ina nagkakagulo na ang lahat kung anong magandang ipangalan sakin, kung gwapo o pogi, sa bagay wala namang kaso sakin kung anong ipangalan nila sakin, may magagawa ba ako? Sa paglipas ng panahon, at nagumpisa na akong mag-aral maraming mga private and public school ang nagrereklamo dahil sa maraming babae ang lumilipat ng paaralan kung saan man ako mag-aral. Hindi ko sila masisisi dahil isang privelehiyo ang makikita at makasalamuhang palad ang isang poging katulad ko. Mahirap talagang maging gwapo. Hindi ko na magawa ang gusto kong gawin. Nagselfie lang ako naging cover na agad ng FHM. Nagjogging lang ako naging fun run na! At eto pa ang matindi sa sobrang hot ko hindi nila maramdaman ang pasko. Minsan gusto ko nang takas an ang undo kong kinalakihan ngunit wala rin akong mapupuntahan. Sa sobrang inis ko sa sarili ko pinagsigawan ko sa maraming tao na ang pangit ko alam ba ninyo na walang naniwala? Badtrip diba? Hanggang dito na lang muna ang aking blog, abangan nalang ninyo ang part 3 kung mayroon pang part 3. 183

Grecielle Ann Valdesco ba broadcasting

• Junior Photojournalist

184

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

GOD IS WITHIN HER, SHE WILL NOT FALL.

ear Diary, biruin mo yon 2 years nako sa publication, 2 years ng nakikiwifi sa publication. (Haha, dejk.) Hindi ko lubos akalain na yung university na sobrang iniyakan ko nung high school dahil ayoko don pumasok ay yung University na sobrang nagpa bago at nag pasaya ng buhay ko ngayon. Parang kelan lang ini- stalk ko pa yung page ng The Gears at timeline ni Ate Maan at lageng sinasabe sa sarili kong "Magiging katulad din nila 'ko." Pero eto nako ngayon, andito nako ngayon at "Ako na ang ini- stalk ngayon." Choz. Haha. Kung ano man ang meron ako ngayon at mga narating ko ngayon at mararating pa sa mga susunod na taon dahil ito sa publication na ito, na humubog, nagpalakas, nagpakita at nagpalabas ng totoong ako at kung ano pa ang aking talento. Salamat sa mga co photojourns kong tumulong saken na si Ate Maan, Kuya Jon at Carlos na nag inspire pa saken na "lahat talaga nag sisimula sa mababa hanggang sa ikaw na ang itinitingala." Sa EIC namin na si Kuya Banjo na lageng pinapalakas ang loob ko sa tuwing nadodown ako at lageng sinasabeng "Wag mo i- compare sa iba ang sarili mo." Utang ko

sayo lahat ng confidence ko. Charot. Haha. Sabi nila iwanan ko na daw ang publication, dahil kulang nalang hatiin ko na ang katawan ko sa school, sa trabaho ko sa Mcdo at sa Publication. Pero hindi ko kaya, siguro nga wala kameng nakukuha pero yung bawat samahang nabuo at mga kwento sa bawat conference at bonding na aming pinag samahan ay hinding hindi kayang tumbasan ng kahet ano mang halaga. (Enebeyen naiiyak na'ko.) Choz. Hindi man ako yung photojourn na kasing galing ng iba na nananalo ng bongga at nakakarating ng regionals at nationals, hinding hindi ako titigil sa pagkuha ng litrato para pasayahin ang bawat nakakakita nito. I love you berimats nga dudung! Lols. PS: At sa lahat ng hindi ako binoto nung nakaraang election, who you kayo saken! HAHA. De joke, sobrang SALAMAT. Dahil kung nanalo siguro ako, malamang paa na ang pang sulat ko ngayon sa dami ng gawain ko. Choz. At sa malamang baka wala na siguro ako sa publication ngayon kung nagkataon. TRULY EVERYTHING HAPPENS FOR A REASON YOU JUST ONLY NEED TO TRUST GOD! 185

Jan Aldous O. Viriña bsed english

• Literary Editor 186

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

ALAByu The Gears

insan dumarating na lamang sa point na mararamdaman mo lahat ng sakit at pakiramdam ko ako’y apoy na syang naubos at nahipan ng hangin. Parang shakra lang HOKAGE ako eh. Haha. Five minutes bago mag-alaskwatro ng umaga, pinagiisipan ko kung papalitan ko yung blog ko at eto nga siguro nga dapat ko ng palitan. Marami nagsasabi sakin na ako raw ay matalino, genius, suplado, mayabang, bi, bakla at kung anu-ano pa. Wala eh, ganyan naman lahat ng tao mapanghusga. Sabi ng karamihan ang galing ko raw kasi napagsasabay ko raw ang studies at ang pagiging isang student journalist. Pero sa totoo lamang minsan mahirap, nakakasawa, nakakainis, nakakadismaya at kung minsan eh talagang nakakapagod. Sa ikalawa kong taon sa Dajirs ay masasabi kong masyado na akong natali sa organization na to, ay mali pala pamilya ko na pala ang Dajirs. Pero minsan dumating na lamang sa point na nawala na yung alab ng pagsusulat ko dahil hindi lang siguro ako sanay na walang guide, kumbaga na walang mas nauna sa aming mas may alam tungkol sa pub. Bago pa lamang kasi akong section editor na sabi nila walang kwenta dahil literary isn’t part of journalism anymore. Haha. Pero kahit ganoon, tuloy lamang ako dahil walang maggagawa ng folio kung wala ako. Walang masining na parte ng buhay kapag wala ako. Minsan ayoko na talagang pumunta sa pub, siguro dahil sa mga

personal na problema. Dumarating na lamang sa point na umiiyak na lang ako sa may shed katabi ng pub. Haha. Korni ihh no. Pero ewan, nahihirapan kasi akong balansihin ang mga bagay-bagay. Minsan ang tangi ko na lamang dahilan sa pagpunta sa pub ay yung mga taong anjan para sabihing “Kuya Janous wag kang aalis.” “Pag nagquit ka sa pub wala nakong kilalang Aldous.” “Ipagpapalit mo kaming mga kapatid mo?” “Bes, wag ganon parang sinayang mo lang mga pinaghirapan natin para maging EB.” “T*nga ka Aldous! Kapag journalist ka dapat matapang ka!” “Kaya mo bang mabuhay ng walang panulat at papel?” Aywan ko ba sa mga batang are. Oh! Bago pa ako maiyak LOL. Salamat.Kayo ang rason kung bakit masaya pa rin maging journalist. Well, ang tangi ko na lamang natutunan sa mga ito ay ang pagkakaroon ng matinding pakiramdaman sa mga taong nakapaligid sakin. Gusto kong humingi ng sorry sa mga nadisappoint ko at nagawan ng di kaaya-aya. Tsaka naalala ko kahit na mahirap maging journalist, atleast alam kong may mga taong concern sa akin. “It takes only one to journey his life. But it would be better if you spend your life with the people who you are comfortable with.” Salamat sa mga kapatid ko na patuloy pa rin sa pagsalba sa natitirang baga at pagpapaalab ng apoy na minsan nang nahipan ng malakas na hangin. Ako si Janous. Simple pero rak! 187

Xena Bautista bs computer engg

• DevCom Editor

188

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

TINOLANG MANOK

nce upon a time, pinagluto ko siya ng tinolang manok, pero hindi pa rin pasado sa kanya, the end. Oo, nagustuhan niya kasi ako yung nagluto pero sa ilang saglit umamin siya na hindi pa siya gaanong nasasarapan, sa madaling salita, may kulang. Ngayong taon, pagusapan natin ang salitang “effort” na gasgas na sa panliligaw at kung saan saan pa. Sa eskwelahan, ang effort ay binibigyan ng katumbas na kapalit na maaaring idagdag sa ating huling marka. Ngunit, tila sa ordinaryong klase na lamang pwedeng mabigyan ng hustisya ang salitang effort. Sabi nila, pinaka- effective daw ang effort sa panliligaw. Weh? Haha. Akala ko din eh, hanggang sa isang araw narealize ko na kahit pala anong effort ng lalaki sa isang babae kung yung babae ay may gusto na talagang iba, lahat ng effort (paghihirap) ay mababalewala. Siguro, effective sa ibang bagay pero lagi nating tatandaan na mayroon lamang itong pinipiling tao. Ganoon din sa pakikisama natin sa ibang tao, masakit man isipin pero totoo. May mga bago tayong kakilala na iisipan agad natin ng masama sa unang tingin, hindi pagkakatiwalaan dahil yoon ang akala natin at kahit anong gawin niyang effort na suyuin tyo para maipakita kung sino talaga siya ay wala nang bisa sapagkat sarado na ang ating isipan para kilalanin pa siya. Maaring hindi lahat, pero maaari nating magawa sa ibang pagkakataon. We tend to misjudge people because we never try to consider them.

It is never easy to trust someone even they did something wrong, we just need to understand and know them better. Pero para saan nga ba ang blog na ito? Ito ay para sa lahat ng estudyante, guro at administrators ng LSPU na nagbibigay ng effort sa bawat isa para sa mas ikauunlad din ng bawat isa. Kahit minsan sa isang araw ating purihin ang ating sarili sa pagbibigay ng effort sa ibang tao upang tumulong, magparamdam ng pagmamahal, makisama at higit sa lahat magpasaya ng ibang tao. Sa EB at Staff ng gears na walang sawang nagbibigay ng effort upang matapos ang lahat ng tungkulin nila sa paghahandog ng impormasyon sa buong LSPU-SCC. Ma’am Urrea, thanks po sa effort na i-tama ang lahat ng mga bagay na dapat ay nasa tama, Ma’am Zen, thanks po sa effort upang gabayan kaming lahat. Syempre kay Ma’am Jane, hmm.. Thank you po! Ma’am text ko na lng po sainyo ha. (haba kasi eh) Haha. Maraming salamat sa lahat ng tao na hindi nagdadalawang isip mag- handog ng effort kahit na wala silang nakukuhang kapalit. Sana sa 2016, piliin natin ang taong ma-effort at siguradong hindi hihingi ng kapalit. Naguluhan ako don Xena ha! Naging eleksyon bigla. Haha! “Sorry na, ako din nga eh.” Anyway, pagkatapos ng ilang diskusyon natanggap ko din na hindi pa talaga ako masarap magluto ng tinola kaya hayun, panalo pa rin siya sa leche flan niya. 189

Lou Fatima Muega bs psychology

• Features Editor

190

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

Nawawalang Kabanata

ilala niyo ba si Elias? E si Salome? Kung nabasa mo talaga ang Noli Me Tangere hanggang sa pinaka-apendiks noong hayskul ka at hindi lang basta nangongopya ng buod sa kaklase mo, siguradong kilala mo sila. Ang nawawalang kabanata ay tungkol sa magsing-irog na sina Elias at Salome. Dahil sa mga problemang kinakaharap ni Elias, kailangan niyang iwan si Salome, kailangan nilang tahakin ang magkaibang landas upang patuloy na mabuhay. Ang kabanatang ito ay tungkol sa paglisan ni Elias kay Salome. Huhuhu. Sad naman. Tinanggal daw ito sa Noli Me Tangere dahil kinapos ng pambayad si Dr. Jose Rizal sa pagpapalimbag. Sinasabi ko ang mga bagay na ito, dahil.... wala lang. Wala naman. Gusto ko lang sabihin na may mga bagay na kailangang hindi bigyan ng pansin, tanggalin, mawala, alisin o kalimutan para sa mas ikabubuti ng mundong ito. Na may mga bagay na sadya dapat panatilihing misteryo. Hanggang doon lang sana â&#x20AC;&#x2DC;yung blog ko kaso dagdagan ko raw. Hahaha. Kaso wala na akong masabi e. Hehe. Magtatanong na lang ako, paano kung ikaw si Salome? Iniwan ka ni Elias, sad naman. Lol. Eto na

talaga, totoo kayangâ&#x20AC;Ś.. magkakatuluyan ang Aldub?! Char! E bakit ang taas ng miscellaneous fee natin? Charing! Ahh wala na kasi akong masabi e. Sorry na. Hehehe. Pero eto na talaga ang sasabihin ko, ang buhay daw ay magulo at ang buhay daw ay ka-rhyme ng aray. Marami tayong nararanasang problema sa buhay. Minsan, puro na lang regrets, kabiguan, kamalasan, kalungkutan, kapangitan! Minsan nagtataka tayo kung bakit nangyayari ang mga hindi magagandang bagay sa atin at minsan, sige na nga, hindi minsan, pero madalas ay nabibigo tayo kasi hindi natin nakakamtan ang ninanais natin. Very sad no? Pero bakit nga ba ganoon? Bakit kaya ganoon? Bakit ganoon?! Bakit?! Aba. Malay ko rin. Kaya nga ako nagtatanong e. Sa mga may alam ng kasagutan kung bakit magulo ang buhay, i-text lang ang numerong ito, 0918567893 o kaya naman i-dial ang 8-7000 (Jollibee delivery). Hashtagsobrangcorny. Pero eto na lang, tandaan na may mga bagay na kailangang hindi bigyan ng pansin,kailangang tanggalin, mawala, alisin o kalimutan para sa mas ikabubuti ng mundong ito. Na may mga bagay na sadya dapat panatilihing misteryo. 191

Reniel Gallardo bsed tle

• Sports Editor

192

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

ANG AKING SANDATA

indi ko pa din mapagtanto kung papaanong ang aking mahaba at mabilog na sandata ay unti-unting nagkabuhay at ngayon ay gigil na gigil na itutok at idiin ang dulo nito upang mabuo ang dapat mabuo. Ang tanging alam ko lamang sa tuwing tatagas ang likodo sa labi nito ay may mga nabubusog mula dito. Oops, huwag kang ano.. alam ko ang iniisip mo, hayaan mong ipaliwanag ko. Ganito yan, ayaw ng mga magulang ko na sumali ako sa Publication na kinabibilangan ko ngayon dahil natatakot sila na baka daw mapabayaan ko ang mga marka ko at maging sanhi iyon ng pagkatanggal ko sa scholarship. Sa kabila ng kanilang paalala ay ipinagpatuloy ko ang aking pagsali dahil alam kong dito mabubuhay ang sandata ko, ang mabilog at mahabang sandata na ugali kong hawakan. Iyan ay walang iba kundi ang aking ballpen, ang laging nagigigil na at nasasabik na idiin ang dulo sa katambal nitong papel upang mabuo ang mga kataga mula sa mga titik na grinugrupo upang makabuo ng makabuluhang mga salita. Noong una ang tanging layunin ko lamang ay magsulat at ubusin ang katas ng

aking sandata upang pampalipas oras ngunit ngayon ay nagkaroon ako ng layunin na sa bawat tutulong tinta ay may mabubusog mula dito, yaong mga isipan na nagugutom sa kaalaman, naghahanap ng sarili mula sa mga babasahin at kumukuha ng kalinga sa mga kataga upang magpalipas oras. Pero mas masarap talagang gumawa kung may kasama ka. Tama naman diba? Masarap kung may katuwang ka dahil mas mabilis. Yung tipong habang nagsusulat kayo ay nag-aambagan kayo ng mga ideya upang mas mapaganda at maayos ang mga article isa pa mas napapabilis ang mag gawain kung sa kaling may kulang na impormasyon ay mabilis masusulusyunan. Nabubuo din ang pagkakaibigan at pagkakaisa kasabay ng pagtuturuan sa mga bagay na hindi pa alam ng isaâ&#x20AC;&#x2122;t isa. Ganyan naman talaga ang magkakaibigan e nagdadamayan, natutulungan, nag-aakbayan ngunit hindi nag-eespadahan (nagsasakitan). Iyan ang samahang The Gears publication. O sya hanggang dito nalang muna at naginginig na ang mga kamay ko na humawak ng ballpen upang magsulat ng mga bagong artikulo. 193

Joshua Aquino bs electronics engg

• News Editor

194

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

s I started my college life, I know that publications exist in every university. At dahil nga may background na ko sa pagsusulat ng mga articles lalong-lalo na ng news at editorial articles, talagang interesadong interesado akong sumali ng publication. Back then, when I was in high school, sumasali lang ako sa publication dahil sa extra curricular, pero ngayon, dahil gusto ko na talaga sya, gusto ko sumali without any in returns. At dahil nga wala naman akong naririnig na kung anong publication dito sa LSPU, ayun, nag focus na lang ako sa pag-aaral. Teka lang ha, hindi to MMK o LSPU Confession ah. Oo, nag kwekwento ako, hindi ko kase talaga alam pa kung anong ilalagay ko dito sa blog ko. Back to my story, yun na nga, biglang may nag chat sakin kung gusto ko daw sumali ng publication, si Kuya Cy, edi yun, without any hesitation, regardless of busy schedule, obligations, and responsibilities, I joined “The Gears”. Nung una, tahimik lang ako pag papasok dito sa office. Natural naman na sakin yun yung pagiging tahimik. Hindi ako nag papaka pabebe. HAHAHAHA. Ayun nga, pag may ina-assign sakin na articles, ginagawa ko din, kahit na medyo dinadapuan ako ng katamaran. Hanggang yun na nga, nakasali ako ng RHEPC, at nanalo. Sa totoo lang, hindi ako nag eexpect ng kung ano nung araw na yun. Para sira din kase yung announcer eh, sabi “Special Contest for Editorial Writing-English”, e Filipino naman yung akin, tapos tatawagin ako

haha. Anyway, syempre nagpapasalamat din ako kase yun din yung nag motivate sakin na i-enhance patong skills ko. At ngayon ngang school year, naging News Editor ako, kahit alam ko sa sarili ko na tamad ako. Pero syempre untiunti kong tatanggalin yun dahil narin sa tiwalang binigay nila sakin para sa posisyon nato. Hindi na rin ako yung ganun katahimik tulad ng dati, nang bubully narin ako. Basta napakaraming experience yung naranasan ko dahil sa The Gears. Nakakapunta sa magagandang lugar, team building, sa Baguio at kung saansaan pa. Mas lalo ko ding nakilala at naka close yung bawat isa samin dito. Sa totoo lang, hindi ko din alam kung hanggang kailan din yung itatagal ko dito. Ang dami ko pa sanang ikwento dito sa blog ko, kaso baka umabot to ng 20 pages hahahaha. Pasensya na kung minsan tingin nyo lagi akong galit, hindi naman eh, sadyang natatahimik lang ako minsan. Sorry din sa lahat ng nagawa kong masama sa inyo. Sorry Ma’am Jane sa inasal po naming nung OSSEI. Sobrang sorry po. Sorry Kuya Banjo, kung may kung ano-anong issue nangyayari. Sorry sa lahat-lahat. S O B R A - S O B R A N G PASASALAMAT YUNG GUSTO KONG IPARATING SA INYO. I KNOW, THESE ARE JUST ORDINARY WORDS, PERO SAKIN NAPAKA ESPESYAL NITONG PASASALAMAT KO DAHIL GALING TO SA IKABUTURAN NITONG PUSO KO. THANK YOU THE GEARS! THANK YOU SO MUCH! 195

Efren Sardova bs mechanical engg

â&#x20AC;˘ Managing Editor

196

Banyuhay Seis â&#x20AC;˘ Talipapa

blog

CJA of 1991

â&#x20AC;&#x153;A

no bang nakukuha mo diyan sa The Gears? May sweldo ba kayo o miski scholarship? Alam mo nagpapakapagod ka lang diyan. Napapabayaan mo pa pag-aaral mo.â&#x20AC;? Marahil ay pamilyar na kayo sa katanungang iyan ngunit hindi batid ng marami ang mas malalalim na katanungan ukol dito ngunit kung kayang ipakita ang punto ng isang piraso ng papel na ito ang kalagayan ng isang student journalist, ang masasabi ko lamang ay â&#x20AC;&#x201C; magaling! Sa kalagayan namin, kailangang balansehin ang oras sa mga aralin at sa aming trabaho. Trabaho? Oo, trabaho ang tingin ko rito dahil kailangan kong ibigay ang buong makakaya ko para sa mga gawain ko dahil alam kong makakaapekto ito ng malaki sa mga taong nakapaligid ko. Ang sagot ko ay wala. Bakit? Totoo naman. Pero sana sa blog kong ito ay malaman niyo talaga ang dulot sa akin ng The Gears Publication. Ngunit ang masasabi ko lang ay kahit na wala akong nakukuhang gaya ng mga nasabi sa taas ay Malaki pa rin ang tulong nito sa akin. May mga bagay talaga na hindi nasusukat ng pera o anumang bagay sa mundo. Sa The Gears Publication, hindi lang kulitan at pagod ang makukuha mo

pero mararamdaman mo rin ang saya sa bawat output na maiproproduce niyo. Sa loob din ng aming publication ay hindi mo lang makikita ang isang samahan kung saan nagtutulungan kundi isang pamilya na higit naming pinanghahawakan upang makabuo ng isang teamwork. Sa totoo lang, hindi lahat ng mga dapat makuha mo sa mundo ay puro na lang may kinalaman sa mga bagay na may kinalaman sap era. Dahil ang tunay na mas mahalaga ay ang mga bagay na hindi matutumbasan nito. Ako, sa trabaho ko bilang Managing Editor, malimit akong utusan. Dahil iyon naman talaga ang aking tungkulin. Tungkulin na aking tinanggap at tinutupad. Pero diba, kailangan mo munang sumunod bago ka sundin? Paano ka susundin kung ang simpleng patakaran hindi mo kayang sundin? May point naman ako diba? Para din yang love, paano ka mamahalin kung hindi ka marunong magmahal? Boom! Hugot! Sa amin, maaring hindi kami tulad ng ilan sa mga ibang mga unibersidad na malaya sa pagsulat ngunit an gaming antas ng pagsulat ay hindi naman nalalayo sa galing namin. 197

John Carlos Alvarez bsed english

• Associate Editor 198

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

nagkataon lang

ctober 31, 2015, 1:48 AM. I’m sitting at the EIC’s desk, trying to do my blog. And there are no thoughts, ideas or anything to write! Wait, they’re playing It’s Time! Goodness, Imagine Dragons! Hahaha. You know the song? It says it’s time begin, isn’t it? Well, I believe, I should start, with or without any idea to expound. Bakit ba ‘ko nage-English? Hahaha. (On Top of the World na yung nagpeplay, Imagine Dragons yata yung playlist, Haha). So, binigyan nung EIC namin, si Banjo, yung isa naming artist ng t-shirt, uniform namin. Nakalimutan daw pala nyang isama si Kuya Norman sa listahan kaya yung napabigay sa kanya e t-shirt ng iba. Tsk, tsk. EIC talaga namin, nako. Walang pakundangan sabi ni Rio. Hahaha. Kung ikaw binigyan ng bagay na hindi nakalaan sa’yo, matutuwa ka ba? ‘Yung iba siguro masasaktan, pero isipin mo, mabuti na yon kesa wala. Kesa wala, ba’t may mga bagay na tinatanggap natin kahit hindi naman talaga para sa atin? Bakit may mga bagay na pinipili nalang natin angkinin kahit alam naman nating nakalaan para sa iba? Kasi mabuti na ‘yon kesa wala? Ewan ko lang din. Well, mahirap din kasi yung ganong arrangement, alam mong merong parte, pero hindi lahat sa’yo. ‘Di ba mas masaya pag sa’yo lahat, yung

buong-buo? Pag may nagsabi sa’yo ng mahal ka nila pero 95% lang tatanggapin mo ba? Naalala ko lang bigla, kanina out of nowhere, sabi ni Xena, alam na raw nya kung anong pwede para sa Halloween, commitment daw, kasi maraming tao ang takot don. Hahaha. Mahirap naman talaga magcommit, lalo na kung hindi isangdaang porsyento yung kaya mong ibigay. Pero ‘di ba masaya yung nakalaan ka na talaga sa isang bagay o idea. ‘Yung susubukan mong mag grow sa discipline na’yon. ‘Yung bigla mo na lang marerealize na masaya pala, kahit minsan nasasaktan ka. Pain demands to be felt, sabi ni John Green and without pain, how can we know joy (sabi nya uli)? Sabi naman ni Kelly Clarkson, what doesn’t kill you makes you stronger at sabi ng One Republic, everything that kills me makes me feel alive. O! mga ilan pa bang motivation ang kailangan mo. Hahaha. Gusto ko lang naman na hayaan mong tamaan ka ng sakit! Damhin mo lang, umiyak ka ng kinakailangan. Kung di mo pa kayang tumayo at maglakad, e ‘di gumapang ka muna. Patience is a virtue mi amigo. Bakit ba ganto blog ko? Ewan ko, nagkataon lang. October 31, 2015, 2:11 AM. I’m sitting at the EIC’s desk. Tapos na yung blog ko. 199

Banjo Ventolero bs info tech

• Editor-in-Chief

ugust 26, 2015. Sabi ko ayaw ko munang gawin ang blog ko kasi masyado pang maaga gusto ko pag marami-rami na kong na experience kasama sila. September 11. Mejo may mga nakolekta nakong memories sa pub. pwede ko ng simulan pero tinatamad pako. October 5. Buti naalala ko, wala pa nga pala akong blog yung column ko ng mga panahong ito sa magazine at newslet ay hanging padin :3. October 26. Mejo nasimulan ko na siya pero teka hindi ko alam kung anong gusto kong sabihin, pass na muna ang blog. November 5, start ng OJT. Wahhhhhh malapit na ang uwide. Yung blog ko ayun process parin hahaha kailangan umabot sa DEADLINE. Ganyan na siguro mailalarawan ang huling taon ko sa pub. Masyado ba akong naging kumpyansang “kaya ko namang tapusin yan!” Sobra din ba akong naging Happy Go Lucky sa mga bagay-bagay. Anyway, halos nasabi ko naman na lahat ang gusto kong sabihin sa column ko. Kulang nalang ata dun ay sabihin kong “Napakahirap kayang mag-EIC, ikaw kaya dito sa pwesto ko, nang aano ka e no?” haha. May karapatan naman siguro akong sabihin yun

200

Banyuhay Seis • Talipapa

blog

huling pahina dahil una sa lahat hindi ko naman hiningi ang pwesto ko ngayon. Hindi rin naman ako yung tipo na gustong patunayan sa lahat na deserving ako ngayon bilang isang EIC. Ayun yung iba pang mga responsibilities na kailangan mong harapin kapag ikaw na yung LEADER nila. Mga responsibilities na kapag nagawa mo ay hindi naman nila mapapansin pero kapag nagkamali ka o nag-FAILED sa isang bagay e feeling mo nakatingin lahat ang mga mata nila sayo. Ang tinutukoy ko dito ay si Doc (Jon Aldrin Garcia) na puro kamalian ko na lamang ang nakikita. Hahaha sisiraan na kita makaganti manlang joke. Syempre mahirap naman talagang iplease ang lahat. Kapag ayaw, edi ayaw kapag natuwa edi maraming salamat. Pero isa sa pinaka mahalagang natutunan ko sa apat na taon kong pananatili sa publication ay ang tumanggap ng pagkakamali kahit na hindi ka naman talaga mali! Hahahaha de joke. Yung pinaka natutunan ko talaga ay yung magtiwala kalang sa sarili mong kakayahan. Dapat lahat ng ginagawa mo ay ieenjoy mo lang para naman pag dumating yung panahong tapos na yung journey mo, wala kang pagsisisihan dahil na-enjoy mo lahat ng bawat hakbang. Sa totoo lang kasi, naandon naman talaga yung kasiyahan, sino bang natutuwa kapag nagtapos na ang bagay na ineenjoy mo pa, diba? Hindi mo kailangang i-pressure yung sarili mo sa mga bagay na tingin mo ay hindi mo kaya at imposible mo/ninyong magawa. Dapat focus kalang lagi sa ginagawa mo at pag narating mo na ang goal mo bilang myembro ng publication dun mo lang mararamdaman yung fulfillment sa lahat ng paghihirap mo. Masasabi kong masaya parin naman ang huling taon ko sa pub. kahit na isang damukal na problema ang kinaharap ko mula noong maging EIC nako. Nagpapasalamat ako sa lahat ng mga nakasama ko sa huling taon ng aking pagsusulat sa mga estudyante ng LSPU-SCC. Sa mga magigiting kong writers, photojournalists

at cartoonists ipagpatuloy niyo lang yung positibong ugali ng buong grupo. Laging masaya, kahit na may hindi pagkakaunawaan ay sa huli magkakasama parin naman. Hayaan niyo na akong manuway sa inyo, last year ko nanaman haha next year malaya na kayo lol joke. Isaisip at isapuso ninyo lahat ang mga naging payo ko at wag kakalimutang manatiling nakaapak sa lupa ang inyong mga paa. Si Janous huwag ninyong kakalimutang timplahan ng gatas! Si Joshua papalitan ninyo lagi ng diaper yan ha! Si Gerald, o anak huwag ka munang mag ggirlfriend ha, alam ko namang habulin ka! Si Motchi itali ninyo yan, baka kung san-san pa makarating yan. Si Efren painumin ninyo ng gamot yan, baka kasi natrauma na yan lagi tuloy tulala. Xena at Carlos, iniwan ko sa Supply Office yung cherifer at gel niyo haha Si Kristelle, pa_dede_hin ninyo padin yan ha pabebe yan e! Hahahaha Tama na Yan! Joke xD. At sa iba pa I canâ&#x20AC;&#x2122;t mention all your names pero alam ko lahat yung mga kabaliwang ginawa natin at masaya akong makasama kayong lahat ď &#x160; Sa huli, masasabi ko namang naging successful naman ang term ko. Oo wala pang resulta galing sa Uwide, ATPAST at Luzonwide pero hindi lang naman yung mga awards na yun ang mga batayan. Kung nagawa mong patakbuhin ng maayos ang isang organisasyon, tagumpay ka sa mga tungkulin mo. Naalala ko tuloy noong grade 1 pa ako kung saan napatigil ako ng pag-aaral sa elementarya. Hanggang mag-kolehiyo ako ay iniisip ko kung bakit kaya nangyari ito sa akin. Marahil may plano si God kung bakit ito nangyari at ito pala yon, magiging Editor-in-Chief pa pala daw muna kasi ako. Maraming Salamat po sa apat na taon The Gears Publication ang naging pangalawang tahanan ko at ang halos ipagpalit ko na sa pag-aaral ko ď &#x160;. December 4, nagwagi ang folio namin dahil sa blog ni Banjo Ventolero ang nasa huling pahina ng aklat na ito. Hahahahahaha joke bbye!

201

ACKNOWLEDGEMENT

uong pusong kinikilala ng The Gears Publication ang mga tao at grupong ito na nagbibigay kahulugan sa mga adhikain namingbilang mag-aaral ng Laguna State Polytechnic University - Sta. Cruz Main Campus. Dr. Nestor M. de Vera – LSPU System President: Sa pangunguna sa pagpapataguyod ng buong institusyon tungo sa katuparan ng ating bisyon. Dr. Mario C. Pasion – Vice President for Academic Affairs: Sa patuloy na pagsuporta sa mga layunin at hangarin ng publikasyon. Dr. Roberto C. Miranda – LSPU-SCC Campus Director: Sa pagkanlong sa publikasyong naging pandayan ng malayang pagkatao at kamalayan gayundin sa walang maliw na pagsuporta sa mga gawain ng publikasyon. A/Prof. Virgilio F. Bartolome – Office Student Affairs and Services Director and Deputy Campus Director: Sa pagbibigay halaga sa kakayahan ng mga mag-aaral ng LSPU-SCC bilang tagapagtaguyod ng mga gawaing maka-estudyante. Mrs. Novelinda M. Pasion – LSPU-SCC Accountant: Sa pagbibigaydaan upang isakatuparan ang lahat ng makabuluhang naisin. Mrs. Carmelita Estrosa – LSPU-SCC Supply Officer: Sa buong sikap na paglalaan ng tulong sa aming pangangailangan. The Gears Student Publication

Editorial Board

Banjo Ventolero Editor-in-Chief John Carlos Alvarez Associate Editor Efren Sardova Jr. Managing Editor Joshua Aquino News Editor Reniel Renz Gallardo Sports Editor Lou Fatima Muega Feature Editor Ma. Xena Bautista DevComm Editor Jan Aldous Virina Literary Editor Jon Aldrin Garcia Senior Photojournalist Grecielle Anne Baldesco Junior Photojournalist Rudy Fabilane Graphics Artist Jesuit SJ Labro Lay-out Artist Gerald Janolino Senior Artist Shien Rhoel Moral Junior Artist Rio Porca Junior Artist Mark John Banca Junior Artist Jude Malibago Junior Artist STAFF WRITERS:

•Zion Krehl Astronomo•Franz Victor Mendoza•Gerson Gerodias •June Louie Flores•Harlene Gabrielle Origines •Zynell Mangilin•John Steven Bacube•Jayrick Flores •Justine Perdiguerra•John Paul Ablaza•Romel Brian Florendo •Norman Belarma•Romina Taracatac•Vanessa Mae Antony •Desiree Mole•Jerelyn Barrientos•Mark Jethro Ramos•Rhona Gutierrez•Maricar Rodrigo •Jade Leuterio•Bea Joy Javier•Jay Malibago•Lloyd Lawrence Carpio •Joyce Anne Fabula•Joana Jean Arapan•Precious Ann Zacarias •Rayns Kenneth Ampon•Minette Del Mundo •Jhon Reyster Catarino•Marineth Casquejo•Rob-Rob Dob •Joymie Elona•John Alfred Diocampo•Samantha Pasahol

Ms. Julienne Urrea Editorial Consultant A/Prof. Mary Jane D. Fuentes Adviser, The Gears Zenaida O. Vitasa, Ed., D. Chair, The Gears A/Prof. Virgilio F. Bartolome Consultant Roberto C. Miranda Ed.D Campus Director

Dr. Mario C. Pasion Vice-President for Academic Affairs Nestor M. De Vera, Ph.D, Ffp. University President

203

artwork • Sj Labro

Banyuhay Seis • Talipapa