Moderne architectuur Europan 4 Osdorpplein te Amsterdam Arons en Gelauff architecten Pagina
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
Voorwoord Voor u ligt een analyse van het woongebouw Europan 4 in Amsterdam-Osdorp. De aanleiding voor deze analyse lag bij een project aan de Vermeerstraat in Zwolle. Wij als ontwerpers wilden op deze locatie een woongebouw ontwerpen. Om een goed ontwerp neer te zetten, is onderzoek nodig. Wij dachten dat een analyse van een vergelijkend woongebouw een goede voorbereiding zou zijn, om onze visie te kunnen uitbuiten in het ontwerp. Al snel vonden we een goede overeenkomst met het ontwerp van het woongebouw Europan 4 in Amsterdam-Osdorp. Dit gebouw had een binnentuin, een inpandige parkeergarage, en had aan de binnenkant een andere look, dan de buitenkant; exact de aspecten die wij in ons ontwerp een plaats wilden geven. Om meer te weten te komen over de beweegredenen van de architecten voor allerlei beslissingen hebben we een uitgebreide analyse over het gebouw losgelaten. In dit boekje willen we u onze analyse duidelijk maken. We zullen zoveel mogelijk analyseaspecten behandelen, van stedelijk niveau tot detailniveau. Zwolle, 22 mei 2008 Projectgroep E
Pagina 2
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
Inhoudsopgave Pag.
Voorwoord
Pag.
27
4 Woning
1 Inleiding
4
4.1 Ruimtelijk concept
27
4.2 Dienende ruimtes
30
4.3 Interne circulatie
31
2 Projectinformatie
5
3 Ensemble
6
4.4 Leidingschachten
32
3.1 Locatie en situatie
6
4.5 PrivĂŠ Buitenruimten
33
3.2 Situatie
7
4.6 privacy
35
3.3 Structuur
8
4.7 Vluchtroutes
36
3.4 Dichtheid
9
4.8 Daglicht
38
3.5 Stedelijk ensemble
11
3.6 Vorm
12
3.7 Parkeervoorzieningen
14
3.8 Openbare ruimte
16
3.9 Verschillende type woningen
18
3.10 Schakeling en Stapeling
20
3.11 Collectieve ruimten
21
3.12 Berging
22
3.13 Verticale ontsluiting 3.14 Horizontale ontsluiting
5 Constructie en gevel
39 39
5.1 Draagconstructie
5.2 Hoofddraagconstructie en krachtenafdracht 40 5.3 Geveltypen
41
5.4 Opbouw gevel
42
5.5 Details
43
6 Nawoord
46
23
Bronvermelding
47
24
Foto’s en impressies
48
Pagina 3
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
1 Inleiding Heeft u wel eens van Europan gehoord? Dat is een prijsvraag voor verschillende locaties binnen de EU. Een van die prijsvragen won het architectenbureau Arons en Gelauff. Ze ontwierpen een woongebouw in Amsterdam-Osdorp, met als thema: “bouwen van de stad op de stad – transformatie van stedelijke gebieden.” Dit typische vierkante gebouw, met een binnentuin op de 2e verdieping, en een gat in de gevel, is gerealiseerd en heeft 112 woningen, 112 parkeerplaatsen en 1200 m2 bedrijfsruimte. In dit analyserapport zullen we u van buitenaf naar het gebouw toe leiden, om u te laten zien, waar en hoe het gebouw in de omgeving staat. Vervolgens komen we dichter bij het gebouw, en laten we u de openbare ruimte en parkeervoorzieningen zien. Daarna gaan we met u het gebouw in en zullen verschillende aspecten langskomen voor wat betreft de woningen zelf. Tenslotte gaan we de gevel iets beter bekijken, en laten we ook tot op detailniveau zien hoe het gebouw constructief is neergezet. Dit is de hoofdlijn die we hebben gevolgd in het analyseren van dit woongebouw in Amsterdam-Osdorp.
Pagina 4
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
2 Projectinformatie Europan wordt sinds 1988 georganiseerd, door 20 samenwerkende Europese landen. Het is een architectonische ideeënprijsvraag voor jonge Europese architecten. De prijsvragen worden gelijktijdig en onder hetzelfde thema uitgeschreven in de deelnemende landen. Een netwerk van Europese steden stelt een locatie beschikbaar voor de winnende inzending. Onder deze locaties viel ook het osdorpplein in Amsterdam. De winnende inzending was van Floor Arons en Arnoud Gelauff. Het was het vierde gerealiseerde project in de Europan geschiedenis en daarom heeft het gebouw de naam Europan 4 gekregen. Dit project was zo’n succes, dat Arons en Gelauff daarna besloten om samen een eigen architectenbureau op te richten.
Europan 4 richt zich op twee onderwerpen, één de problematiek die speelt aan de buitenzijde van het gebouw en twee de overgangsgebieden tussen de stad en de buitenwijken. Daarnaast moest het recente verleden van Osdorp meegenomen worden in het ontwerp. Dit is vooral terug te zien aan de gevel en de locatie van de gemeenschappelijke binnentuin. Om aan te sluiten bij het idee van de autoluwe wegen uit de jaren 60, is de parkeergarage in het gebouw gesitueerd.
Architecten
: Floor Arons, Arnoud Gelauff
Locatie
: Osdorpplein Amsterdam
Indeling
: - 112 woningen met 112 parkeerplaatsen - 1200m² bedrijfsruimte
Pagina 5
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.1 Locatie en situatie
Pagina 6
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3. Ensemble 3.2 Situatie
Het is een stedelijke omgeving met relatief veel groenvoorzieningen. Door goede ontsluitingswegen en een dichtbijzijnde parkeervoorzieningen en tramlijnen is het gebouw goed bereikbaar voor bewoners en bezoekers.
Pagina 7
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.3 Structuur
Pagina 8
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.4 Dichtheid
Uitkomsten: GSI: 0.51 FSI: 2.52 OSR: 0.19
Pagina 9
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.4 Dichtheid Uit het diagram van de verkavelingtypologieën is te zien dat de GSI, FSI en OSR vallen in het type gesloten bouwblok. In het diagram van de stedelijkheid komt uit dat het gebied hoog stedelijk is. Het diagram van de typologie van de open ruimte geeft aan dat openbaar en privé ruimte gemengd is en dat het gebouw waarschijnlijk een dakpark heeft. De diagrammen komen sterk overeen met de werkelijkheid. Het gebouw is een gesloten blok met veel verdiepingen. Er wonen veel mensen op een klein aantal vierkantenmeters. Verder is het gebouw voorzien van een openbare binnentuin en privéterrassen. Het gebouw is dus naar de juiste typologieën ontworpen.
TYPOLOGIE VAN DE OPEN RUIMTE
STEDELIJKHEID
VERKAVELINGSTYPOLOGIEËN
Pagina 10
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.5 Stedelijk ensemble
Het is een gesloten Bouwblok
Hierboven staat de stedelijke opzet van de wijk Osdorp. Het ontwerp sluit goed aan op de historische wijkopzet en het winkelcentrum.
Met een opgetild “2e maaiveld� Een goede oplossing met het Verkeer rondom de kavels.
Pagina 11
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.6 Vorm
Pagina 12
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.6 Vorm
Pagina 13
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.7 Parkeervoorzieningen
Pagina 14
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.7 Parkeervoorzieningen 7e 6e 5e 4e 3e 2e 1e Begane grond Doorsnede A-A
Begane grond
1e Verdieping
Pagina 15
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.8 Openbare ruimte
De ruimte om het gebouw bestaat uit de openbare ruimte rondom het gebouw en de collectieve ruimte op de 2e verdieping binnen het gebouw. De openbare ruimte rondom het gebouw bestaat uit veel groen (bomen). Verder is er een plein rond het gebouw aangelegd. De collectieve binnenruimte bestaat uit grind, begroeiing (gras) en bestrating. Ook zijn er enkele bankjes met windschermen geplaatst. Door een deel van de gevel te openen is er vanaf de binnenruimte contact mogelijk met buiten. Hierdoor was het ook niet nodig bomen en struiken in de binnentuin te plaatsen dat voordelig voor het budget is. Immers er is genoeg groen door het gat in de gevel te zien. De woningen aan de binnenruimte hebben een directe ontsluiting aan deze tuin. Andere woningen kunnen via trappenhuizen bij deze ruimte komen
Pagina 16
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.8 Openbare ruimte
Pagina 17
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.9 Verschillende type woningen
Begane grond
1e Verdieping
2e Verdieping
3e Verdieping
Pagina 18
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.9 Verschillende type woningen
4e Verdieping
5e Verdieping
6e Verdieping
7e Verdieping
Pagina 19
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.10 Schakeling en Stapeling
Bijzondere type woningen
Pagina 20
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.11 Collectieve ruimten
Pagina 21
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.12 Berging
Doorsnede A-A
Begane grond
1e Verdieping
Pagina 22
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.13 Verticale ontsluiting
Pagina 23
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.14 Horizontale ontsluiting
Begane grond
Pagina 24
1e Verdieping
2e Verdieping
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
3e Verdieping
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.14 Horizontale ontsluiting
4e Verdieping
5e Verdieping
6e Verdieping
7e Verdieping
Pagina 25
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
3 Ensemble 3.14 Horizontale ontsluiting
7e 6e 5e 4e 3e 2e 1e Begane grond Doorsnede A-A
Doorsnede B-B
Pagina 26
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.1 Ruimtelijk concept Oriéntatie van de woningen Type
Oriëntatie
1
eenzijdig (boven tweezijdig)
2
eenzijdig
3
tweezijdig
4
tweezijdig
5
driezijdig (hoekwoning)
Gegevens woning: Type woningen: grondgebonden (corridor) maisonnettes Galerij appartementen Hoekwoningen Terraswoningen De woningen variëren van 3 tot en met 4 kamers. In totaal 26 woningtypes. Bruto vloer oppervlak woning 78 – 123 m² Gemiddeld 103m²
Pagina 27
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.1 Ruimtelijk concept
Pagina 28
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.1 Ruimtelijk concept Woningtype R
Woningtype C
Woningtype E
Woningtype F
Woningtype H
Woningtype P
Woningtype A
Woningtype B
Woningtype W
Pagina 29
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.2 Dienende ruimtes Woningtype W
Woningtype E
Woningtype H
Woningtype P
Zone evenwijdig met bouwmuur
Woningtype F
Woningtype C
Woningtype B
Woningtype R
Woningtype R
Pagina 30
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.3 Interne circulatie De interne circulatie vind in alle woontypes plaats via een hal of gang.
Pagina 31
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.4 Leidingschachten
Woningtype E
Woningtype H
Alle leidingschachten bevinden zich ongeveer boven elkaar en komen in de woning uit bij de keuken of badkamer.
Pagina 32
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.5 Privé Buitenruimten Alle privébuitenruimten zijn gesitueerd aan de zonkant.
Pagina 33
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.5 PrivĂŠ Buitenruimten
Pagina 34
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.6 privacy Langs de collectieve ruimtes bevinden zich geen of nauwelijks ramen in de woning, waardoor niet iedereen zomaar naar binnen kan kijken en men zijn privacy behoudt.
Pagina 35
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
Woning 4.7 Vluchtroutes Alle vluchtroutes komen uit bij een trappen huis met lift.
Pagina 36
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.7 vluchtroutes De trappenhuizen zijn overal vanuit het gebouw te bereiken binnen een straal van 30 m. De vluchtroutes zijn allen voorzien van verlichting.
Pagina 37
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
4 Woning 4.8 Daglicht De ramen zitten allemaal aan zonkant. Langs de collectieve verkeersruimten zitten geen of weinig ramen. De ramen in de woning zitten aan de kant van de bediende ruimten.
Pagina 38
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.1 Draagconstructie
Pagina 39
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.2 Hoofddraagconstructie en krachtenafdracht
Pagina 40
De hoofddraagconstructie bestaat uit betonnen wanden,vloeren en kolommen. De beukmaat van de woning is de stramienmaat van de constructie. Dit zijn in verhouding allemaal kleine overspanningen. De indeling van de plattegrond, heeft er voor gezorgd dat er zo min mogelijk kolommen in de parkeergarage staan. Plaatsen waar grote overspanningen worden gemaakt, zijn de parkeergarage, bedrijfsruimte en de reuze loggia. Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.3 Geveltypen
Pagina 41
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.4 Opbouw gevel
Pagina 42
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.5 Details
Pagina 43
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.5 Details
Pagina 44
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
5 Constructie en gevel 5.5 Details
Pagina 45
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
6 Nawoord Aan het eind van dit rapport gekomen, zult u bij u zelf denken: ik wist niet dat dit gebouw zoveel interessants in zich heeft. Dat dachten wij namelijk ook na onze analyse. Het leuke van deze analyse voor ons was, dat we erachter kwamen dat de visie van de architecten Arons en Gelauff, heel goed aansloot bij onze visie. Zodoende kwamen we soms dingen tegen die we zelf al bij ons ontwerp van het woongebouw aan de Vermeerstraat in Zwolle hadden bedacht. Verder heeft de analyse ons erg geholpen bij het ontwikkelen van onze visie. Aan het eind van de analyse wisten we wat we wel, en wat we juist niet in ons ontwerp van het woongebouw wilden. U als lezer zal ongetwijfeld nu anders over het woongebouw in Osdorp denken, en zal voortaan met een verhelderde blik verschillende gebouwen kunnen bekijken.
Pagina 46
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
Bronvermelding Literatuur:
Europan Realisaties Documentatie Hogeschool Windesheim
Websites:
www.aronsengelauff.nl Www.architectenweb.nl Www.europan.nl
Pagina 47
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS
Foto’s en impressies
Pagina 48
Naam: Cornell de Bruin s1000928
Lars Boelens s1001583
Pim Koelma s1001692
Theo Weijs s1005875
Ton van Vilstern s247010
Klas: BTAS