Θεσσαλικές Επιλογές Μάρτιος 2021 | Αφιέρωμα Οι υγρότοποι της Θεσσαλίας

περιεχόμενα 04 ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ: «Εκεί που φύτρωνε βαμβάκι…»

08 ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ: Ακούγοντας Hip Hop στη νοηματική

12 DESIGN: Σουμάγια Βάλι: Η επόμενη σταρ της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής

16 ΜΟΔΑ: Φλοράλ: Θα ’ναι σαν να μπαίνει η άνοιξη

22 ΟΜΟΡΦΙΑ: Πως θα αντιμετωπίσετε τους διεσταλμένους πόρους

26 ΓΕΥΣΕΙΣ: Νηστίσιμες συνταγές της αγιορείτικης κουζίνας

30 ΠΡΟΣΩΠΟ: Αλέξανδρος Οικονομίδης: Μαθήματα ζωής στο σχολείο της λίμνης Κάρλας

40 ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Οι υγρότοποι της Θεσσαλίας: Ένα μοναδικό οικοσύστημα στην καρδιά της Ελλάδας

60 ΜΟΥΣΙΚΗ & ΜΟΥΣΙΚΟΙ: Μουσικά Φεστιβάλ Λάρισας: Παρέες που έγραψαν και γράφουν ιστορία

Φωτογραφία εξωφύλλου: Δημ. Παύλου

Μηνιαίο περιοδικό ISSN 1105-6363 ΚΩΔΙΚOΣ 2591 Εκδότρια: Δανάη Δημητρακοπούλου, Αρχισυνταξία: Χαρίκλεια Βλαχάκη Creative design: Εύη Αγγελούλη, Marketing - Διαφήμιση: Σταυρούλα Γκρίλλα, Εκτύπωση - Bιβλιοδεσία: Ariagraf - Γραφικές Τέχνες Επικοινωνήστε: Για τη σύνταξη του περιοδικού, epiloges@eleftheria.gr, τηλ.: 2410 660335. Για το τμήμα Marketing: dtp@eleftheria.gr, τηλ.: 2410 564029 Oι «Θεσσαλικές Eπιλογές» εκδίδονται από τον Δημοσιογραφικό Oργανισμό «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» και διανέμονται δωρεάν σε 17.000 αντίτυπα 02

3/2021

ΘΕ

περισκόπιο

«Εκεί που φύτρωνε βαμβάκι…» Ένα εικαστικό project για το παρελθόν και το μέλλον του θεσσαλικού κάμπου

«Μια νέα μάχη έχει ξεσπάσει στον Θεσσαλικό Κάμπο με αντικείμενο τις αγροτικές ιδιοκτησίες και πρωταγωνιστές μεγάλες ξένες και εγχώριες εταιρείες από τον κλάδο των ΑΠΕ, συμβούλους, μεσίτες, «πειρατές», «κατασκόπους» και… σεΐχηδες», έγραφε πριν λίγο καιρό η δημοσιογράφος Χρύσα Λιάγγου σε ρεπορτάζ της στην «Καθημερινή», καταγράφοντας τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στον Θεσσαλικό Κάμπο με αφορμή το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για φωτοβολταϊκά έργα. «Έπειτα από 100 και πλέον χρόνια από την ιστορική μάχη του Κιλελέρ και την απόφαση για διανομή του κλήρου των γαιοκτημόνων, οι διάσπαρτες αγροτικές ιδιοκτησίες του Θεσσαλικού Κάμπου επανενώνονται για να φιλοξενήσουν φωτοβολταϊκά πάρκα», συνέχιζε το ρεπορτάζ όπως και πολλά ακόμη δημοσιεύματα το τελευταίο διάστημα που με ενδιαφέρον παρακολουθούσε ο Λαρισαίος εικαστικός Πα04

ναγιώτης Σαμσαρέλος, για τον οποίο ο Κάμπος έχει αποτελέσει πολλές φορές αντικείμενο καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τι σηματοδοτεί άραγε αυτή η νέα συνθήκη που διαμορφώνει η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, για την ιστορία και την ταυτότητά του; Αύτη η σκέψη έδωσε το έναυσμα στο λαρισαίο εικαστικό για το ξεκίνημα ενός project σε συνεργασία με καλλιτέχνες αλλά και δημιουργούς στον χώρο της επικοινωνίας, με στόχο την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ που φιλοδοξεί να εξετάσει σε πολλαπλά επίπεδα τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα στον Θεσσαλικό κάμπο σε κοινωνικό, γεωλογικό και οικονομικό επίπεδο και φυσικά τις αλλαγές στο ίδιο το τοπίο. Η προτεινόμενη κινηματογραφική περιπλάνηση αναζητά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα όλα εκείνα τα στοιχεία 3/2021

ΘΕ

περισκόπιο που συνθέτουν την πολυτάραχη ιστορία του και εν τέλει την ταυτότητα του. Συνδυάζοντας την εικόνα με τη δημοσιογραφική έρευνα, μέσα από συνεντεύξεις, αρχαιολόγων, επιστημόνων και θεσμικών φορέων αλλά και επιτόπια καταγραφή, το ντοκιμαντέρ θα επιχειρήσει να δημιουργήσει ένα αφηγηματικό βίωμα του κάμπου. Παράλληλα επιδιώκεται μια ιστορική σύνδεση με το παρελθόν του, την πολιτιστική κληρονομιά, το τοπίο και τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Το πρότζεκτ θα προσπαθήσει να αναδείξει ιστορικές προσωπικότητες που συνδέονται με τον Θεσσαλικό τον κάμπο και να τους συνδέσει σε μια αφήγηση για το μέλλον του τοπίου, τις κοινωνικές, οικονομικές και γεωλογικές εξελίξεις από την επερχόμενη μεταμόρφωση του θεσσαλικού κάμπου, στο δρόμο για την πράσινη ενέργεια. Επίσης θα αναζητήσει απαντήσεις σε προβληματισμούς που αφορούν στο περιβάλλον, στην αγροτική πολιτική, στους υδάτινους πόρους, στην ερημοποίηση και αστικοποίηση γόνιμων καλλιεργήσιμων εκτάσεων, στα οφέλη αλλά και τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Μέσα από τις διαφορετικές προσεγγίσεις στόχος είναι η

06

σύνθεση ενός διαφορετικού φάσματος απόψεων και η δημιουργία μιας ουσιαστικής συζήτησης που θα οραματίζεται το άγνωστο μέλλον του τόπου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το φιλόδοξο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και οι στόχοι που αυτό θέτει με ορίζοντα το 2030, έχουν δημιουργήσει τα τελευταία χρόνια ένα τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε αγροτική γη, με επίκεντρο τον Θεσσαλικό κάμπο. Ως αποτέλεσμα, η ανάγκη των επενδυτών για εξεύρεση των απαιτούμενων εκτάσεων δημιούργησε μια νέα μεσιτική αγορά με εξαιρετικά ελκυστικές τιμές μίσθωσης αγροτεμαχιών, στρέφοντας αρκετούς αγρότες στην ενοικίαση ή και πώληση των χωραφιών τους, αντί της καλλιέργειας τους. Την ίδια στιγμή η προσδοκία μιας επικερδούς επένδυσης σε συνδυασμό με τη δυνατότητα που δίνει η νομοθεσία στους κατόχους γεωργικών εκμεταλλεύσεων να επωφεληθούν οι ίδιοι από την ηλιακή ενέργεια, μειώνοντας το κόστος παραγωγής μέσω του ενεργειακού συμψηφισμού (αυτοπαραγωγή) οδηγεί επίσης πολλούς αυτούς στην υλοποίηση φωτοβολταϊκών έργων. Χ.Β.

3/2021

ΘΕ

προσβασιμότητα

Ακούγοντας Hip Hop στη νοηματική Παρότι η προσβασιμότητα και η συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρίες δυστυχώς παραμένει ακόμη ζητούμενο, ευτυχώς το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι πρωτοβουλίες που επιδιώκουν να σπάσουν στερεότυπα και προκαταλήψεις. Μια από αυτές είναι και η πρωτοβουλία του συγκροτήματος Λόγος Τιμής οι οποίοι οπτικοποίησαν έξι από τα πιο γνωστά κομμάτια τους στη νοηματική με τη βοήθεια της διερμηνέως Εύας Γκαγκούση καθιστώντας τα προσβάσιμα σε άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ομιλίας και ακοής. Όπως μάλιστα σημειώνει σε συνέντευξη της η νοηματική είναι μια πανέμορφη και πανέξυπνη γλώσσα, με δική της δομή και βαθιές ρίζες από το παρελθόν. Είναι ισότιμη με την ελληνική ομιλούμενη και όπως κάθε γλώσσα, έτσι και η νοηματική είναι σαν ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται συνεχώς. Αποτελεί έναν πολύ πλούσιο και σαγηνευτικό τρόπο επικοινωνίας, με βασικά εργαλεία την κίνηση των χεριών και την έκφραση. Πρόκειται για έναν γοητευτικό κόσμο, γεμάτο εικόνες και συναισθήματα. Η ίδια επίσης θεωρεί ότι η νοηματική διευρύνει τον τρόπο σκέψης και αντίληψης του ανθρώπου, για το λόγο αυτό ως εκπαιδευτικός υποστηρίζει την εκμάθησή της νοηματικής 08

στο σχολείο. «Θεωρώ πως ο κόσμος των ακουόντων και ο κόσμος των κωφών αξίζει να συναντηθούν και ελπίζω να αποτελέσω μια μικρή γέφυρα για να ενώσω τους δυο κόσμους», σημειώνει. Σ’ αυτό το πλαίσιο αξίζει επίσης να αναφερθεί και η εξαιρετική πρωτοβουλία της ποιήτριας Ελένης Παπαλαμπροπούλου η οποία με δικά της έξοδα και σε συνεργασία με τον Φάρο Τυφλών μετέγραψε την ποιητική συλλογή της Διάφανο Καταφύγιο (εκδόσεις Θράκα) στο σύστημα ανάγνωσης και γραφής τυφλών Βraille. Το βιβλίο ήδη βρίσκεται στα ράφια βιβλιοπωλείων, φορέων και βιβλιοθηκών σε όλη την Ελλάδα, ενώ το αρχείο της μεταγραφής του βιβλίου σε braille είναι διαθέσιμο, δωρεάν για λόγους ανάγνωσης, πρακτικής, εκπαιδευτικούς σκοπούς γενικά και με την ελπίδα ότι θα παρακινήσει κι άλλους ανθρώπους να ασχοληθούν περισσότερο με την Βraille. «Ο εμπλουτισμός των διαθέσιμων έργων στην γραφή Βraille αποτελεί σπουδαία πολιτιστική και κοινωνική πράξη και η ύπαρξη συνοδοιπόρων με όραμα και ευαισθησία αποτελεί σημαντική και ελπιδοφόρα συνθήκη. Η εκμάθησή της σου ανοίγει έναν νέο κόσμο και τη συστήνω ανεπιφύλαχτα», τονίζει η ποιήτρια. Χ.Β.

3/2021

ΘΕ

auto Τα θετικά και τα αρνητικά για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου Τι πιστεύουν οι Ευρωπαίοι Η τιμή ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα για την αγορά του. Έρευνα έχει δείξει ότι το 53% των Ευρωπαίων πολιτών προβληματίζεται για το κόστος αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου, το οποίο ποικίλλει ανάλογα με τις φορολογικές ελαφρύνσεις και τα κίνητρα που δίνει κάθε κυβέρνηση. Τα κίνητρα που δίνουν οι κυβερνήσεις δεν είναι πάντα δομημένα με τον ίδιο τρόπο. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες λαμβάνουν ένα «μπόνους» έξι μήνες μετά την ταξινόμηση που λειτουργεί περισσότερο ως έκπτωση από τον φόρο που έχουν να πληρώσουν. Το 26% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι υπάρχει σύγχυση σχετικά με τα οικονομικά πλεονεκτήματα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Σημαντικό εμπόδιο η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων Από την άλλη πλευρά, η φόρτιση των ηλεκτρικών οχημάτων αποτελεί σημαντικό εμπόδιο. Πάνω από τα τρία πέμπτα (62%), σύμφωνα με την έρευνα της yougov, αναφέρουν περιορισμένη διαθεσιμότητα σημείων φόρτισης, ενώ το 58% θεωρούν τη φόρτιση ως το μεγαλύτερο εμπόδιο για την αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Επίσης, το 32% κάνει λόγο για υψηλή χρέωση ηλεκτρικής ενέργειας στο σπίτι. Όμως, η χρέωση ποικίλλει σημαντικά από αγορά σε αγορά.

10

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ACEA, από το 2019, τα σημεία φόρτισης είναι πολύ λιγότερα από τα απαραίτητα σημεία που έπρεπε να υπάρχουν για να υπάρξει απρόσκοπτη εξάπλωση της ηλεκτροκίνησης. Αντίθετα, η Νορβηγία, η οποία έχει τον μεγαλύτερο στόλο ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ευρώπη ανά αναλογία πληθυσμού, έχει 12.000 σταθμούς φόρτισης για να εξυπηρετήσει τον πληθυσμό της, που είναι 5,5 εκατομμύρια. Αριθμός που θεωρείται ικανοποιητικός για το μέγεθος μίας τέτοιας χώρας. Τι πιστεύουν οι Ευρωπαίοι για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε ότι οι μισοί Ευρωπαίοι (51%) βλέπουν το περιβάλλον ως λόγο αγοράς ηλεκτρικού αυτοκινήτου, καθώς πιστεύουν ότι τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν μία σειρά πρακτικών πλεονεκτημάτων έναντι των συμβατικών. Τρεις στους δέκα (31%) αναφέρουν σημαντικό κίνητρο τη χαμηλότερη συντήρηση, το 27% εκτιμά τα φορολογικά πλεονεκτήματα ως κίνητρο για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, ενώ μόνο το 11% πιστεύει ότι υπάρχει καλή σχέση ποιότητας και τιμής. Το 29% συμφωνεί ότι πολύ σύντομα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα κυριαρχήσουν έναντι των βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων.

3/2021

ΘΕ

design Σουμάγια Βάλι: Η επόμενη σταρ της παγκόσμιας αρχιτεκτονικής Η νεότερη αρχιτέκτονας στην οποία έχει ανατεθεί περίπτερο στην καρδιά του Λονδίνου, το διάσημο Serpentine, και ιδρύτρια του αρχιτεκτονικού στούντιο Counterspace με έδρα το Γιοχάνεσμπουργκ, περιλαμβάνεται στη λίστα «Time100 Next» των ανθρώπων που «είναι έτοιμοι να γράψουν ιστορία». Η 30χρονη Σουμάγια Βάλι είναι η μόνη αρχιτέκτονας στη λίστα με τους ανθρώπους που διαμορφώνουν το μέλλον και η ίδια έχει δηλώσει ότι η φιλοδοξία της είναι να χτίσει με τρόπο διαφορετικό, εννοώντας να διαμορφώσει μια νέα σχεδιαστική κουλτούρα που θα αφορά την ενσωμάτωση των ποικίλων μορφών της, όπως αναπτύσσονται στην αφρικανική ήπειρο. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Να χτίσει κτίρια που αναβαθμίζουν την καθημερινότητα και μεταφράζουν τις ανάγκες κάθε κοινότητας σε αρχιτεκτονική φόρμα. Με καταγωγή από την Ινδία και τη Νότιο Αφρική, γεννήθηκε σε ένα δήμο του απαρτχάιντ της Πρετόρια. Μεγάλωσε με τον παππού της, που ήταν μετανάστης και ιδιοκτήτης ενός καταστήματος στο Γιοχάνεσμπουργκ. Η Βάλι από τα φοιτητικά της χρόνια, όταν όλοι πίστευαν ότι η αρχιτεκτονική ανήκει στη Δύση, πίστευε ότι απλώς είχε αγνοηθεί η αφρικανική εμπειρία. «Υπάρχουν τόσα πολλά που μας έχουν αφαιρεθεί ή διαγραφεί ή καταστραφεί στην ήπειρο» λέει στο Τime. Η αναγνώριση «σημαίνει ότι τα πράγματα αλλάζουν και αλλάζουν, όχι μόνο για μένα και τη φωνή μου, αλλά και για τη γενιά μετά από μένα». Ως δασκάλα αρχιτεκτονικής, λέει στους μαθητές της ότι υπάρχει πάντα ένας άλλος κανόνας αρχιτεκτονικής – εναπόκειται σε αυτούς να τον ονειρευτούν.

Με καμβά τον πυθμένα Ο Αμερικανός σχεδιαστής Alex Proba, δημιουργεί χειροποίητους πίνακες ζωγραφικής με καμβά τον πυθμένα από πισίνες. Παίζοντας με τις αντανακλάσεις του νερού οι πίνακες του είναι μια έκρηξη πολύχρωμων καμπυλωτών σχημάτων που δημιουργούν έντονες αντιθέσεις με το φυσικό περιβάλλον και θυμίζουν καλειδοσκόπιο.

12

3/2021

ΘΕ

design Μια κατοικία στην Τήνο υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Tο Lap Pool House, ένα από τα πιο ιδιαίτερα και γνωστά έργα του αρχιτέκτονα Αριστείδη Ντάλλα, διεκδικεί το υψηλού κύρους Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe. Το βραβείο, το οποίο αναγνωρίζει και τιμά την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, αντικατοπτρίζει τόσο την ποικιλομορφία της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής έκφρασης όσο και τον ρόλο της ως ενοποιητικού στοιχείου για τον καθορισμό ενός κοινού ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η κατοικία στην Τήνο, ένα νησί που χαρακτηρίζεται από αρχιτεκτονική λιτότητα και εντυπωσιακό τοπίο, είναι εμπνευσμένη από τις κοιλότητες και προεξοχές των βράχων και αναδύεται από το φυσικό τοπίο σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό στοιχείο που την περιβάλλει. Το Lap Pool House, εμπνευσμένο από τις κοιλότητες και προεξοχές των βράχων του νησιού, αναδύεται από το φυσικό τοπίο ως μια ανθρωπογενής σπηλιά. Η είσοδος στην κατοικία γίνεται μέσα από μία ρωγμή στην πλάτη του κτιρίου, ενώ επιμέρους σχισμές στο δώμα επιτρέπουν την δίοδο στο κυκλαδίτικό φως και στον αέρα. Η μακρόστενη πισίνα είναι ένα από τα πιο θεαματικά στοιχεία του έργου καθώς το υγρό υγρό στοιχείο έρχεται σε αντίστιξη με τη βραχώδη υφή του εμφανούς σκυροδέματος. Το Lap Pool House άλλωστε αποτελεί κατοικία μιας κολυμβήτριας και δεν θα μπορούσε να μην προσφέρει δυναμική παρουσία του νερού.

Για τον εκδημοκρατισμό της ηλιακής ενέργειας Μια λάμπα που τοποθετείται μπροστά από παράθυρα προκειμένου να συλλέγει και να αποθηκεύει ηλιακή ενέργεια στη διάρκεια της ημέρας σχεδίασε η Ολλανδή σχεδιάστρια Marjan van Aubel. Η λάμπα «Sunne» είναι εξοπλισμένη με φωτοβολταϊκό πάνελ και μπαταρία γεγονός που τις επιτρέπει να φωτίζει ένα δωμάτιο το βράδυ, με την ενέργεια που συνέλεξε στη διάρκεια της ημέρας. Η εργασία της αποτελεί μέρος ενός project που επιδιώκει την ενσωμάτωση της ηλιακής τεχνολογίας στις καθημερινές λειτουργίες ενός σπιτιού, καθιστώντας τη εύκολα προσβάσιμη σε όλους.

14

3/2021

ΘΕ

μόδα

Φλοράλ

Θα ’ναι σαν να μπαίνει η Άνοιξη Υπάρχει κάτι πιο ανοιξιάτικο από ένα αέρινο φόρεμα με λουλουδένια σχέδια και ζωηρές αποχρώσεις; Η απάντηση είναι όχι! Άλλα πιο μίνιμαλ και άλλα πιο έντονα, άλλα μακριά μέχρι το πάτωμα και άλλα mini, άλλα με έντονους ώμους, γιακάδες και βολάν, τα floral φορέματα είναι και φέτος εδώ -παρά τις δυσκολίες της περιόδουπροκειμένου να ανεβάσουν την ψυχολογία, την αυτοπεποίθηση, τη διάθεσή μας και να προσθέσουν στο στυλ μας μια νότα αισιοδοξίας, που θυμίζει τις ανέμελες στιγμές προ κορονοϊού. Και για αυτό τον λόγο, φέτος ειδικά, τα αγαπάμε λίγο παραπάνω.

3/2021

ΘΕ

Η μικρή τσάντα που συνδυάζεται άψογα με όλα τα ντυσίματα Τον τελευταίο χρόνο μια κοινή δραστηριότητα προστέθηκε στις ζωές των περισσότερων. Οι άλλοτε σύντομοι και άλλοτε μεγάλοι περίπατοι στην πόλη. Τα αθλητικά ρούχα αναδεικνύονται στους καλύτερους συμμάχους μιας τέτοιας δραστηριότητας, αφού επιτρέπουν ελευθερία κινήσεων και αφήνουν το σώμα να αναπνέει. Άλλωστε, οι φόρμες δεν θεωρούνται πλέον κάτι πρόχειρο, αλλά ένα καθημερινό ντύσιμο για την πόλη, που με τα κατάλληλα αξεσουάρ θα μπορούσε να φορεθεί ακόμη και στο γραφείο. Συνήθως, σε αυτούς τους περιπάτους δεν χρειαζόμαστε πολλά πράγματα, αλλά μία τσάντα είναι πάντα απαραίτητη. Έτσι, το σακίδιο για τις εκδρομές φαίνεται αρκετά μεγάλο και βαρύ, ενώ τα κομψά medium τσαντάκια που τόσο ταιριάζουν, μοιάζουν συχνά «ξένα» σε ένα αθλητικό στυλ. Οι γυναίκες της μόδας, ωστόσο, έχουν βρει τη χρυσή τομή ήδη από πέρυσι στις τσάντες μεσαίου μεγέθους.

Oι τσάντες μεσαίου μεγέθους που φοριούνται στον ώμο, έχουν συνήθως ένα βολικό χαρακτηριστικό -λουράκι που αυξομοιώνεται ώστε να φοριούνται στο πλάι αλλά και χιαστί. Συχνά σε μαύρο χρώμα, αλλά και σε στιλάτα παστέλ, οι συγκεκριμένες τσάντες είναι τόσο μικρές ώστε να παρέχουν ελευθερία κινήσεων αλλά ταυτόχρονα να χωρούν μέσα όλα τα απαραίτητα. Το καλύτερο; Αυτό το στιλ είναι δημοφιλές στη μόδα ανεξάρτητα από το αθλητικό ντύσιμο. Δηλαδή, είναι μια τσάντα που θα κρατήσετε σε βραδινές αλλά και πρωινές εξόδους, σε επίσημες αλλά και πιο casual περιστάσεις.

ΘΕ

3/2021

17

διακόσμηση Ανοιξιάτικοι συνδυασμοί χρωμάτων που θα σας ενθουσιάσουν! Τα ανθισμένα λουλούδια και δέντρα παντού γύρω μας και οι όμορφες ηλιόλουστες ημέρες μας φωνάζουν πως η άνοιξη έχει φτάσει για τα καλά. Μια γιορτή χρωμάτων στην φύση που μας φτιάχνει την διάθεση. Είναι λοιπόν η κατάλληλη στιγμή να φέρετε αυτή τη ζωντάνια και φρεσκάδα στο σπίτι σας.

Γαλάζιο aquamarine και ασημί Μια λαμπερή κουζίνα στην κυριολεξία! Η ταπετσαρία συνδυάζει γαλάζιο aquamarine και μεταλλικό ασημί και το ίδιο συμβαίνει στα ντουλάπια τα οποία βάφτηκαν σε παρόμοιους τόνους του μπλε. Η προσθήκη μεταλλικών διακοσμητικών όπως τα ασημί χερούλια, της ράγας και των εκτεθειμένων σκευών έδωσε ακόμα περισσότερη λάμψη σε αυτή την κουζίνα.

18

Παστέλ Μπλε και Λευκό Μια είσοδος σπιτιού με φλοραλ ταπετσαρία στους τοίχους, πλακάκι με γεωμετρικά μοτίβα στο πάτωμα και μια πόρτα Ολλανδικού στυλ βαμμένη σε ένα υπέροχο watercolor γαλάζιο. Τα φούξια λουλούδια συμπληρώνουν το φρέσκο ανοιξιάτικο στυλ!

3/2021

ΘΕ

ΘΕ

Έντονο Κίτρινο και λευκό Κάποιοι μπορεί να βρουν το χρώμα αυτό ενοχλητικό, το σίγουρο όμως είναι πως πρόκειται για μια ζωντανή ανοιξιάτικη-καλοκαιρινή τραπεζαρία!

Γκρι και Χρυσοκίτρινο Οι ψυχροί γκρι τόνοι αλληλοσυμπληρώνονται με τους θερμούς τόνους του κίτρινου –σχεδόν χρυσού– σε αυτό το υπνοδωμάτιο που βρίσκεται σε ένα εξοχικό.

Μπλε και Πράσινο Ένα σαλόνι που σου δίνει την εντύπωση πως είσαι έξω! Ο κλασσικός φρέσκος συνδυασμός μπλε λευκού, εμπλουτίστηκε με πινελιές του πράσινου και του κίτρινου. Επιπρόσθετα, τα φλοραλ μοτίβα και το πλούσιο φυσικό φως ταξιδεύουν το μυαλό σε ένα ανοιξιάτικο τοπίο.

Λεβάντα με… τυρκουαζ! Μην σας ξεγελάει ο καναπές. Δεν πρόκειται για σαλόνι αλλά για ένα πανέμορφο κοριτσίστικο υπνοδωμάτιο με προσεγμένα ταιριαστά μοτίβα σε αποχρώσεις της λεβάντας και του τυρκουαζ – γαλάζιου. Τόσο νεανικό, τόσο ανοιξιάτικο, τόσο φρέσκο.

3/2021

19

διακόσμηση 1

2

Γραφείο στο σπίτι

3 20

4

Ο σχεδιασμός ενός οικιακού γραφείου πρέπει να έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός γαλήνιου και χαλαρωτικού περιβάλλοντος που προάγει την παραγωγικότητα. Σε αντίθεση μάλιστα με τις αυστηρές γραμμές των επαγγελματικών χώρων ο χώρος του γραφείου στο σπίτι μπορεί να είναι εντελώς διαφορετικός, χαλαρωτικός και παιχνιδιάρικος. Το ροζ χρώμα είναι ευέλικτο από τη φύση του. Μια φωτεινή έκδοση του συνδυάζεται με κόκκινα και ζωηρά πράσινα χρώματα και δημιουργεί ένα έντονα μινιμαλιστικό σχήμα. Διαφορετικά ένα ροζ με πιο σκούρες αποχρώσεις συνδυάζεται πανέμορφα με ελαφριές, ξύλινες πινελιές δημιουργώντας μια δροσερή, αίσθηση σκανδιναβικού στυλ. Το υπέροχο χρώμα του ώριμου τριαντάφυλλου στον τοίχο συμβάλλει στην εκλεπτυσμένη διακόσμηση, ενώ τα κομψά, μινιμαλιστικά έπιπλα εμπνέουν μια σύγχρονη πινελιά (φωτ.

1). Η μαύρη επιτραπέζια λάμπα δένει όμορφα με τη βάση του γραφείου, προσδίδοντας μια μοντέρνα λεπτομέρεια ανάμεσα στους πιο απαλούς τόνους – και η καρέκλα γραφείου από ανοιχτόχρωμο ξύλο προσθέτει ζεστασιά στο δωμάτιο. Στο πανέμορφο αυτό γραφείο σπιτιού έχει γίνει μια εμπνευσμένη χρήση του ροζ χρώματος μέσω ενός δίχρωμου συνδυασμού χρωμάτων που αναδεικνύει την σύγχρονη εσωτερική διακόσμηση (φωτ. 2). Η σκούρα απόχρωση του ροζ ταιριάζει τέλεια με τα απαλά χαρακτηριστικά αυτού του δωματίου – γραφείου στο σπίτι, προσφέροντας απαλή αντίθεση με τα ανοιχτά δρύινα έπιπλα και τα κομψά λευκά διακοσμητικά (φωτ. 3). Εάν δεν θέλετε να βάψετε ολόκληρο το δωμάτιο γραφείου στο σπίτι σας, απλά κάντε μαγικά βάφοντας ή ντύνοντας με χρωματιστό βινυλιο το πίσω μέρος της βιβλιοθήκης σας (φωτ. 4).

3/2021

ΘΕ

Contemporary design for better living

Contemporary design for better living εδώ και 60 χρόνια η οικογένεια Τζιαστούδη έχει μοναδικό της σκοπό να προσφέρει στον χώρο σας ποιοτικά προϊόντα με χαρακτήρα συνδυάζοντάς τα με ποιοτικά και καινοτόμα υλικά. Για τον λόγο αυτό προσφέρει λύσεις με εκλεπτυσμένη αισθητική και σύγχρονο design που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες του σήμερα. Το «better living» ξεκινά από τον χώρο της κουζίνας και με αυτό το σκεπτικό η bomel Τζιαστούδης sa έχει συγκεντρώσει τις ιδέες επώνυμων σχεδιαστών που έχουν στόχο να ικανοποιήσουν κάθε απαίτηση. Πρωτοποριακά υλικά, φιλικά προς το περιβάλλον συνδέουν το «better living» με το «eco living», περιορίζοντας το ενεργειακό αποτύπωμά μας στο περιβάλλον. Ταυτόχρονα οι οικολογικές λύσεις συνδυάζονται με εντοιχισμένους αποθηκευτικούς χώρους, βοηθητικά εξαρτήματα, ράφια, πάγκους εργασίας και βαθιά συρτάρια, συνθέτοντας σύγχρονες λύσεις που καλύπτουν κάθε ανάγκη στον χώρο της κουζίνας και της ντουλάπας. Το σπίτι μας είναι ο χώρος που ζούμε, δημιουργούμε και

απολαμβάνουμε. Η bomel Τζιαστούδης sa έχει λάβει πολύ σοβαρά αυτή την παράμετρο εστιάζοντας στο πρωτοποριακό Design, το συνδυασμό αισθητικής, εργονομίας και λειτουργικότητας και φυσικά στην αξεπέραστη ποιότητα, παρουσιάζοντας έπιπλα για κάθε χώρο. Με αυτόν τον τρόπο, η εταιρία παραμένοντας πιστή στα χαρακτηριστικά που την ανέδειξαν – ευελιξία, δημιουργικότητα, ποικιλομορφία – έχει εξελιχθεί σε ένα casual χώρο μοντέρνου σχεδιασμού και προτάσεων του σύγχρονου design, εντάσσοντας έπιπλα με γνώμονα την ποιότητα και το πρωτοποριακό design. Οι συνεργασίες της bömel Τziastoudis S.A. όπως αυτή με τη Nova Mobili στο χώρο της ντουλάπας, οι Bonaldo, Ditre Italia και Cattelan Italia spa στο χώρο των επίπλων που προσφέρουν απεριόριστες tailor made δυνατότητες. Και φυσικά σε συνδυασμό με τη δημιουργικότητα και την έμπνευση των έμπειρων αρχιτεκτόνων της εταιρίας που σχεδιάζουν τον χώρο σας, ακολουθώντας τις επιθυμίες & τις κατευθύνσεις σας, το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό.

bömel Τziastoudis S.A.: showroom: Σωκράτους 111, Λάρισα, τηλ, 2410 556010, Factory: 10ο χλμ. Λάρισας- Αγιάς

ομορφιά

Πως θα αντιμετωπίσετε τους διεσταλμένους πόρους Oι πόροι είναι απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία του δέρματος, ωστόσο, όταν είναι ιδιαιτέρως εμφανείς στο πρόσωπο, γίνονται ένα χαρακτηριστικό που «προβληματίζει» τις περισσότερες γυναίκες. Παρόλο που δεν μπορούμε να τους «εξαφανίσουμε», μπορούμε να τους κάνουμε λιγότερο ορατούς. Τι μπορεί να βοηθήσει Αποφύγετε τα σκληρά προϊόντα απολέπισης, όπως επίσης, και οποιοδήποτε εργαλείο περιποίησης που μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο πρόσωπο. Ιδανικά συστατικά για τους πόρους είναι τα AHA, όπως το γλυκολικό ή το γαλακτικό οξύ και τα BHA, όπως το σαλικυλικό οξύ. Τα άλφα-υδροξυοξέα κάνουν απολέπιση και βοηθούν στην ανάπλαση του δέρματος, κάτι που συμβάλλει στη βελτίωση της εμφάνισης των πόρων. Τα βήτα-υδροξυοξέα λειτουργούν βαθύτερα χάρη στις αντιβακτηριακές τους ιδιότητες. Κατά την πρώτη εισαγωγή ενός AHA ή BHA, περιμένετε ένα ήπιο «μούδιασμα». Επιλέξτε ένα ήπιο προϊόν και περιορίστε τη χρήση του, σε δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα, έως ότου το δέρμα σας γίνει πιο ανεκτικό.

22

Μην αμελείτε τον σχολαστικό καθαρισμό Ο λανθασμένος καθαρισμός είναι ο βασικός λόγος να αυξηθούν οι φραγμένοι πόροι. Και ενώ είναι γνωστό ότι πρέπει να πλένουμε το πρόσωπο μας, κάθε πρωί και βράδυ, χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή τη νύχτα, φροντίζοντας να αφαιρεθεί όλο το μακιγιάζ, το αντηλιακό και το υπερβολικό σμήγμα. Εάν συσσωρευτούν, μπορεί να επιδεινώσει τους φραγμένους, διευρυμένους πόρους. Η νιασιναμίδη, η ενεργός μορφή της βιταμίνης Β3, είναι ένα εξαιρετικό συστατικό για την μείωση του μεγέθους των πόρων. Το συγκεκριμένο συστατικό έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει στην ελαχιστοποίηση των διογκωμένων πόρων, βελτιώνει τον άνισο τόνο του δέρματος, μαλακώνει τις λεπτές γραμμές και τις ρυτίδες, μειώνει τη θαμπάδα και ενισχύει μια εξασθενημένη επιδερμίδα. Εξίσου σημαντική είναι η ρετινόλη, η οποία όχι μόνο διεγείρει την αναζωογόνηση των κυττάρων, αλλά επιπλέον βοηθά στη σωστή λειτουργία των πόρων. Πρόκειται για ένα δυναμικό δίδυμο, που μπορείτε να εντάξετε στην περιποίηση, καθώς το ένα συμπληρώνει το άλλο- η νιασιναμίδη μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό τυχόν ερεθισμού από τη ρετινόλη.

3/2021

ΘΕ

διατροφή Φυτικές ίνες για καλύτερη διάθεση Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες σχετίζεται με ένα πιο υγιές μικροβίωμα του εντέρου και αυτό, με τη σειρά του, συνδέεται με την υγεία του εγκεφάλου. Οι φυτικές ίνες βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, διευκολύνουν την πέψη και ενισχύουν την απώλεια βάρους, εξασφαλίζοντας αίσθημα κορεσμού για περισσότερη ώρα. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη φυτικών ινών είναι 25 γραμμάρια για γυναίκες και 35 γραμμάρια για άνδρες. Αυτό ισοδυναμεί με περίπου 1/2 φλιτζάνι (75g) δημητριακών υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, 1/2 φλιτζάνι (120g) φασόλια, ένα αχλάδι και 1/2 φλιτζάνι (100g) λαχανικά την ημέρα. Πώς οι φυτικές ίνες μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεσή σας Υπάρχει και ένας άλλος εξαιρετικός λόγος για να προσθέσετε περισσότερες φυτικές ίνες στη διατροφή σας: μπορούν

να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε την καλή σας διάθεση. Η υψηλότερη πρόσληψη φυτικών ινών συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη. Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν τις διατροφικές συνήθειες περισσότερων από 5.800 γυναικών και διαπίστωσαν ότι οι προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που κατανάλωναν περισσότερες φυτικές ίνες, είχαν λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης συγκριτικά με τις γυναίκες που κατανάλωναν χαμηλότερα επίπεδα φυτικών ινών. Ορισμένες φυτικές ίνες και υδατάνθρακες, που ονομάζονται ολιγοσακχαρίτες, γνωστοί ως πρεβιοτικά, τροφοδοτούν τα «καλά» βακτήρια του εντέρου και προάγουν ένα υγιές εντερικό μικροβίωμα. Η πρόσφατη μελέτη βρήκε συσχέτιση μεταξύ πρόσληψης φυτικών ινών και διάθεσης, αλλά μπορεί επίσης αυτό να συμβαίνει επειδή τα άτομα με καλύτερη ψυχική υγεία τείνουν να έχουν μια πιο υγιεινή διατροφή.

Πώς θα αυξήσετε τις φυτικές ίνες στη διατροφή σας • Επιλέξτε δημητριακά ολικής άλεσης και βρώμη για το πρωινό σας.

• Προσπαθήστε να τρώτε περισσότερα φρούτα, κατά προτίμηση με τη φλούδα τους και όχι σε μορφή χυμού.

• Καταναλώστε πιο συχνά όσπρια και λαχανικά.

• Δοκιμάστε τα αποξηραμένα φρούτα.

• Επιλέξτε ζυμαρικά ολικής άλεσης αντί για λευκά.

• Αντικαταστήστε το λευκό ψωμί με μαύρο.

• Προτιμήστε το καστανό ρύζι από το λευκό.

ΘΕ

3/2021

23

παιδί Μπορεί ένα παιδί να κάνει δίαιτα; Υψηλά τα ποσοστά της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα Πολλά προβλήματα που συνδέονται με την υγεία σχετίζονται με την παιδική παχυσαρκία καθώς αυτή οδηγεί επίσης σε κινδύνους για την υγεία κατά την ενηλικίωση. Το ανησυχητικό για τη χώρα μας είναι ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Ομάδα Εργασίας για την Παχυσαρκία (IOTF), η Ελλάδα κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών στην Ευρώπη. Τα παραπάνω επισημαίνει ο διαιτολόγος- διατροφολόγος Λεωνίδας Ναθαναηλίδης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την ομιλία του, με θέμα «Παιδική διατροφή - Παιδική παχυσαρκία και οι κίνδυνοι από τον εγκλεισμό στο σπίτι λόγω κορονοϊού». «Τα στοιχεία για τη συχνότητα της εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας στο γενικό πληθυσμό, είναι αρνητικά για τη χώρα μας. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομάδα Εργασίας για την Παχυσαρκία, η Ελλάδα κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών στην Ευρώπη. Σε άλλη έρευνα της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (ΕΙΕΠ) φαίνεται ότι το 21,3% των παιδιών 2-5 ετών ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα, ενώ το ποσοστό αυτό φάνηκε να αυξάνεται όσο αυξανόταν η ηλικία. Ενώ η τελευταία έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) το 2016, έδειξε ότι το 44% των αγοριών και το 38% των κορι-

τσιών σχολικής ηλικίας στην Ελλάδα είναι παχύσαρκα ή υπέρβαρα. Τέλος, σε πρόσφατη επίκαιρη έρευνα αναφέρεται θετική συσχέτιση του εγκλεισμού που ζούμε σήμερα λόγω Covid- 19 με την παιδική παχυσαρκία», σημειώνει ο κ. Ναθαναηλίδης. Αναφερόμενος στα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παιδική παχυσαρκία επισημαίνει ότι αυτά δεν είναι μόνο φυσικά αλλά και ψυχολογικά και κοινωνικά και σημειώνει ότι βασικές παραμέτρους για την αντιμετώπιση αποτελούν η παραδοχή του προβλήματος, η υποστήριξη της οικογένειας και η ενθάρρυνση προς τον αθλητισμό. Μπορεί ένα παιδί να κάνει δίαιτα; Η ζωή ενός παιδιού είναι μέσα σε πρόγραμμα και κανόνες. Ακούν πιο εύκολα αυτό που θα πει ένας ειδικός απ’ αυτό που λένε οι γονείς του. Κατά την παιδική και την εφηβική ηλικία βάζουμε τα θεμέλια της μετέπειτα ενήλικης ζωής. Είναι κρίσιμο συνεπώς να κτίσουμε γερά θεμέλια απευθυνόμενοι στους ειδικούς», σημειώνει ο κ. Ναθαναηλίδης. «Αυτό που χρειάζεται είναι να βρεθεί μια ισορροπία», λέει ο κ. Ναθαναηλίδης και προσθέτει πως το βέβαιο είναι ότι τα παιδιά που δεν τρέφονται ισορροπημένα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να συνεχίσουν να κάνουν λάθος διατροφικές επιλογές ως έφηβοι και ως ενήλικες αργότερα.

Συμβουλές για ισορροπημένη διατροφή • Καθιερώστε και τηρείστε σχολαστικά μια συγκεκριμένη ώρα για την κατανάλωση των γευμάτων. Ποτέ, όμως, μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή, γιατί χάνουν τον έλεγχο του τι και πόσο τρώνε.

• Ποτέ μη μαγειρεύετε ξεχωριστά φαγητά. Σερβίρετε το ίδιο φαγητό που τρώει όλη η οικογένεια. Να είστε επίμονοι, αν αποκλείσετε ένα φαγητό είναι βέβαιο ότι δεν θα το δοκιμάσουν ποτέ.

• Εάν το παιδί σας δε συμπαθεί ένα φρούτο ή λαχανικό, μπορείτε να του το σερβίρετε αλλιώς (τα λαχανικά σε σαλάτες, μαγειρεμένα, στο φούρνο, στο γκριλ και τα φρούτα μόνα τους, σε φρουτοσαλάτες ή σε smoothie) για να τα εντάξουν τα παιδιά στη διατροφή τους.

• Στα ενδιάμεσα των τριών κύριων γευμάτων φροντίστε να υπάρχουν διαθέσιμα πάντα υγιεινά σνακ, όπως ψωμάκι με κασέρι, κέικ σπιτικό, φρουτοσαλάτα, δημητριακά, μικρά σάντουιτς, γιαουρτάκια.

• Δεν υπάρχει κακό τρόφιμο, αλλά κακή ποσότητα και κακή συχνότητα. Γλυκά και λιχουδιές δικαιούται όλος ο κόσμος, όχι όμως καθημερινά και πότε σε αντικατάσταση γεύματος.

24

3/2021

ΘΕ

Γιατί είναι σημαντικό να χαμογελάτε στο μωρό σας Το χαμόγελο είναι δομικό στοιχείο των τρυφερών, στοργικών σχέσεων. Αυτές οι σχέσεις είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του μωρού σας. Μέσω αυτών των σχέσεων, τα μωρά και τα παιδιά μαθαίνουν πώς να σκέφτονται, να κατανοούν, να επικοινωνούν και να δείχνουν τα συναισθήματά τους. Στην πραγματικότητα, το να χαμογελάτε στο μωρό σας είναι ένα από τα πρώτα βήματα να το βοηθήσετε να μάθει πώς να είναι κοινωνικό και να επικοινωνεί με τους γύρω του. Το χαμόγελο είναι σημαντικό για την πρώιμη σχέση σας. Προωθεί το μεταξύ σας δέσιμο και βοηθά το μωρό σας να αισθάνεται ασφαλές και αγαπητό. Επίσης, όταν χαμογελάτε συχνά στο μικρό σας, του λέτε πολλά για τον κόσμο του, όπως ότι είναι ένα ασφαλές μέρος όπου οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι, φιλικοί και ανταποκρίνονται στις ανάγκες του. Άλλωστε, είναι πραγματικά αδύνατο το να μη χαμογελάτε στο μωρό σας! Τα χαμόγελα είναι πολύ σημαντικές πρώιμες θετικές εμπειρίες, καθώς διδάσκουν στο παιδί σας πολλά για τον εαυτό του και τον κόσμο του, σε ένα αναπτυξιακό στάδιο κατά το οποίο είναι πολύ μικρό για να καταλάβει τις λέξεις. Η επιστήμη πίσω από το χαμόγελο Τα χαμόγελα και τα συνοφρυώματα είναι ο πρώτος τρόπος ΘΕ

3/2021

που το μωρό σας επικοινωνεί με εσάς. Όταν εσείς και το παιδί σας χαμογελάτε ο ένας στον άλλο, απελευθερώνονται ουσίες στο σώμα σας που σας κάνουν να νιώθετε χαρούμενοι και ασφαλείς. Από την άλλη πλευρά, εάν ένα μωρό αισθάνεται ανασφαλές ή αγχωμένο, υπάρχει αύξηση των ορμονών του στρες στο σώμα του. Διαφορετικές χημικές ουσίες αλληλεπιδρούν με το νευρικό σύστημα του μωρού με διαφορετικούς τρόπους και διαδραματίζουν ρόλο στο πώς μεγαλώνει και αναπτύσσεται ο εγκέφαλός του. Για παράδειγμα, τα υψηλά επίπεδα ορμονών του στρες μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα μάθησης ενός μωρού και να επηρεάσουν τη συνολική ανάπτυξη και ευεξία του. Κάθε χαμόγελο μετράει Αξίζει να θυμάστε ότι ένα απλό χαμόγελο είναι δομικό στοιχείο για τη σχέση σας με το παιδί σας. Στο πρόσωπό σας το παιδί σας αναζητά καθησυχαστικές, παρηγορητικές απαντήσεις και προσοχή. Προφανώς δεν είναι ζωτικής σημασίας κάθε απάντηση που δίνετε, αλλά όσο πιο συχνά χαμογελάτε στο μωρό σας, τόσο το καλύτερο. Κάθε χαμόγελο που βλέπει το μωρό σας του στέλνει ένα υπέροχο μήνυμα ότι είναι ασφαλές και αγαπητό.

25

ΓΕΥΣΕΙΣ

Νηστίσιμες συνταγές της «Η αγάπη μας προς τους άλλους μας οδηγεί στο πώς θα κάνουμε νοστιμότερο το φαγητό», έγραφε ο αγιορείτης μοναχός Επιφάνιος ο Μυλοποταμινός, αρχιμάγειρας στο Περιβόλι της Παναγίας, στο βιβλίο του «Μαγειρική του Αγίου Όρους». Η Μαγειρική του Αγίου Όρους περιέχει τρεις κατηγορίες συνταγών: αυτές που αφορούν τα Ψαρικά, εκείνες που περιλαμβάνουν τα Όσπρια και τα Λαδερά και αυτές που αφορούν τα Μαλάκια και τα Οστρακόδερμα. Το φαγητό είναι «θείον» – το ίδιο και η μαγειρική. Η μοναστηριακή κουζίνα ακολουθεί τους κύκλους των εποχών στα υλικά που χρησιμοποιεί. Ξεχωρίζει για την απλότητα και τη γνησιότητα των γεύσεων της αλλά και για την καλαισθησία, την οικονομία και την αυτάρκειά της. Από τις συνταγές των μοναχών δεν λείπουν τα γλυκά. Σε περιόδους νηστείας, τα γλυκά που φτιάχνουν είναι κυρίως από μέλι ή σιμιγδάλι, με συνηθέστερο τον χαλβά. Όταν δεν είναι νηστεία, οι επιλογές είναι πολύ περισσότερες καθώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν γάλα, βούτυρο και αυγά για να φτιάξουν νόστιμα γλυκίσματα. Η μοναστηριακή διατροφή ξεχωρίζει για έναν ακόμη λόγο. Οι μοναχοί, είτε είναι περίοδος νηστείας είτε όχι, δεν τρώνε πολύ. Ζουν με τα απαραίτητα, τα λιτά, αποφεύγοντας τις υπερβολικές ποσότητες. Μοναστηριακή κουζίνα με μοναδικά οφέλη για την υγεία μας! Ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια η μοναστηριακή διατροφή, ειδικά οι συνταγές του Αγίου Όρους, αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής μελέτης. Ιατροί και διατροφολόγοι αποφαίνονται για τα αναρίθμητα οφέλη της. Ακόμη και αυτοί που δεν πιστεύουν στην πνευματική διάσταση της νηστείας, υποστηρίζουν ότι η μοναστηριακή διατροφή με τα λιτά χειροποίητα γεύματα, φτιαγμένα με μεράκι, φροντίδα και αγνά υλικά, είναι ευεργετική για την ανθρώπινη υγεία.

26

3/2021

ΘΕ

αγιορείτικης κουζίνας Κολοκυθόπιτα Νηστίσιμη

(Χωρίς Ζάχαρη)

Υλικά: • ½ κιλό φύλλα • 1 κιλό κολοκύθια (μεγάλα) • 1 φλυτζάνι του τσαγιού χοντροτριμμένη καρυδόψυχα • Ελαιόλαδο για το άλειμμα των φύλλων • 1-2 φλυτζάνια του καφέ ρύζι γλασσέ χοντροκοπανισμένο ή σιμιγδάλι χοντρό • Λίγο αλάτι • Λίγο σουσάμι (προαιρετικά) Εκτέλεση: Ξύνουμε τα κολοκύθια, τα τρίβουμε και τα βάζουμε σε μια λεκάνη. Τα αλατίζουμε, τα αφήνουμε για λίγα λεπτά και μετά τα στύβουμε. Ανακατεύουμε το ρύζι ή το σιμιγδάλι με τα κολοκύθια. Κατόπιν αλείφουμε με λάδι ένα μέτριο ταψί. Στρώνουμε το πρώτο φύλλο. Αλείφουμε πάλι με λάδι και σκορπάμε λίγα καρύδια. Επαναλαμβάνουμε και στο δεύτερο φύλλο το ίδιο. Κατσαρώνουμε το τρίτο, σκορπίζουμε κολοκύθι, ρίχνουμε και λίγο λάδι. Απλώνουμε άλλο ένα φύλλο κατσαρώνοντάς το και σκορπάμε πάλι κολοκύθι και λάδι. Επαναλαμβάνουμε το ίδιο για τρίτη φορά ρίχνοντας το υπόλοιπο του κολοκυθιού. Στα επόμενα τρία ή τέσσερα φύλλα αλείφουμε λάδι και σκορπάμε καρύδι. Στα δύο τελευταία δεν ρίχνουμε καρύδι, ρίχνουμε μόνο λάδι και ψεκάζουμε με λίγο νερό. Προαιρετικά πασπαλίζουμε με σουσάμι. Ψήνουμε στους 180-200 βαθμούς για τρία τέταρτα ή μία ώρα. Όταν βγάλουμε το ταψί από τον φούρνο το σκεπάζουμε λίγο για να μαλακώσουν τα φύλλα και κόβουμε τα κομμάτια.

ΘΕ

3/2021

27

ΓΕΥΣΕΙΣ Σουπιές στιφάδο Υλικά: • 1 1/2 κιλό σουπιές καθαρισμένες • 8 ως 10 μεγάλα κρεμμύδια ξερά • 5 με 6 σκελίδες σκόρδο • 2 ή 3 κουταλιές πελτές • 1 ποτήρι κόκκινο κρασί • 5 ως 6 φύλλα δάφνης • μαυροπίπερο σε σπυριά • κανέλα σε ξύλο • γαρίφαλο σε καρφάκια • 300 γραμμάρια λάδι • αλάτι Εκτέλεση: Μπορούμε να τις καθαρίσουμε μόνοι μας, αν δεν φοβόμαστε μήπως μαυρίσουν οι άκρες των νυχιών μας. Αφαιρούμε πρώτα το κόκαλο και τα εντόσθια μαζί με τα μελάνια, τις πλένουμε και τις βράζουμε για σαράντα πέντε λεπτά περίπου. Μπορούμε όμως να τις αγοράσουμε καθαρισμένες από τον ψαρά μας. Επίσης υπάρχουν καταψυγμένες πολύ καθαρές. Όπως και να είναι, θέλουν πρώτα ζεμάτισμα. Κατόπιν τις κόβουμε σε κομμάτια αναλόγως της αρεσκείας μας. Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια και τα σκόρδα και τα σοτάρουμε με το λάδι. Ρίχνουμε δυο κουταλιές από το ζουμί, στο οποίο τις βράσαμε, καθώς και όλα τα μυρωδικά και το κρασί. Αφού βράσουν αρκετά επί τριάντα λεπτά περίπου, ρίχνουμε στον ταβά τις σουπιές και τον πελτέ αραιωμένο, καθώς και το αλάτι (έπειτα από δέκα λεπτά δυνατού βρασμού). Χαμηλώνουμε κατόπιν στο ελάχιστο τη φωτιά και περιμένουμε ώσπου να φύγουν όλα τα ζουμιά.

Ρεβύθια με Μελιτζάνες Υλικά: • ½ κιλό ρεβίθια • 3 μέτρια κρεμμύδια τριμμένα • 1 φλιτζάνι τσαγιού λάδι • 1,5 φλιτζάνι τσαγιού ντομάτα περασμένη από το ρεντέ • Αλάτι, πιπέρι • 4 μελιτζάνες • 1 φλιτζάνι τσαγιού αλεύρι • Λάδι για τηγάνισμα Εκτέλεση: Έχουμε βάλει από το προηγούμενο βράδυ τα ρεβίθια να μουσκεύουν. Σοτάρουμε τα τριμμένα κρεμμύδια στο λάδι και ρίχνουμε την ντομάτα, αλάτι και πιπέρι. Προσθέτουμε τα ρεβίθια, το ανάλογο νερό και τα αφήνουμε να σιγοβράσουν. Κόβουμε σε φέτες τις μελιτζάνες. Τις αλευρώνουμε, τις τηγανίζουμε και τις βάζουμε στο φαγητό προς το τέλος, για να πάρουν 2-3 βράσεις μαζί με τα ρεβίθια.

28

3/2021

ΘΕ

Φακόρυζο με χταπόδι Υλικά: • 1 χταπόδι, 1 κιλό περίπου • 1/2 κούπα ξύδι • 300 γρ. φακές χοντρές • 2 μέτρια κρεμμύδια • 80 γρ. ρύζι καρολίνα • 1/2 κούπα ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμυδάκι • 800 γρ. ώριμες ντομάτες χωρίς τη φλούδα και τους σπόρους, ψιλοκομμένες • 1 κόκκινη και 1 πράσινη πιπεριά σε κομματάκια • 1 κούπα λάδι • Μαϊντανό • Αλάτι, πιπέρι Εκτέλεση: Σε μία κατσαρόλα βάλτε το χταπόδι και το ξύδι. Ρίξτε μπόλικο νερό να το σκεπάζει και βράστε το για μία ώρα. Σε μια άλλη κατσαρόλα, βάλτε τις φακές και τα κρεμμύδια. Ρίξτε 3 κούπες νερό και βράστε 30 λεπτά. Στραγγίστε το χταπόδι και αφού κρυώσει και βγάλετε την πέτσα του, το κόβετε σε κομμάτια. Αδειάστε τις φακές που έβρασαν και το ζουμί τους σε πυρίμαχο σκεύος. Πάνω στις φακές τοποθετήστε τα κομμάτια του χταποδιού, το ρύζι, τη ντομάτα, το φρέσκο κρεμμυδάκι, τις πιπεριές, αλάτι και πιπέρι. Περιχύστε με το λάδι και ανακατέψτε απαλά. Ψήστε στους 180 βαθμούς Κελσίου για 40 λεπτά περίπου ή ώσπου να φουσκώσει το ρύζι και το φαΐ να μείνει με το λάδι του.

Αγιορείτικη Ταχινόσουπα Υλικά: • 1 ½ φλιτζάνι του τσαγιού μικρό ζυμαρικό (κριθαράκι ή πεπονάκι) • 6 κουταλιές της σούπας ταχίνι • Χυμό 1 λεμονιού • Αλάτι • Άσπρο πιπέρι • 8 φλιτζάνια του τσαγιού νερό • 15 φύλλα σέλινου ή μαϊντανού • Για το σερβίρισμα κυβάκια ψωμιού φρυγανισμένα Εκτέλεση: Βράζετε σε άφθονο νερό, στο οποίο έχετε προσθέσει αλάτι, το κριθαράκι μέχρι να μαλακώσει. Αποσύρετε από τη φωτιά. Βάζετε το ταχίνι σε ένα μπολ και ρίχνετε σιγά-σιγά το χυμό του λεμονιού, ανακατεύοντας με ένα πιρούνι μέχρι τα δύο υλικά ενωθούν. Συμπληρώνετε κουταλιά -κουταλιά νερό και συνεχίζετε το ανακάτεμα μέχρι το ταχίνι να αραιώσει λίγο. Προσθέτετε κατόπιν μικρή ποσότητα από το ζεστό ζουμί της σούπας στο ταχίνι, ενώ εξακολουθείτε να ανακατεύετε. Αφού αραιώσει αρκετά, ενώνετε το αραιωμένο ταχίνι με τη ζεστή σούπα και την πασπαλίζετε με πιπέρι. Σερβίρετε την ταχινόσουπα γαρνιρισμένη με τα κρουτόν και τα φύλλα σέλινου ή μαϊντανού.

ΘΕ

3/2021

29

ΠΡΟΣΩΠΟ

γράφει η Χαρίκλεια Βλαχάκη

Μαθήματα ζωής στο σχολείο της λίμνης Κάρλας Ο γενετιστής και ερασιτέχνης φωτογράφος

Αλ. Οικονομίδης μιλά για τα υπέροχα συναισθήματα που έχει βιώσει στο καρτέρι της άγριας ζωής

ΦΩΤ.: ΑΛ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ

30

3/2021

ΘΕ

Ξημερώματα στην Κάρλα και ένα λεπτό στρώμα πάχνης σκεπάζει απαλά τον ορίζοντα. Στα καταπράσινα λιβάδια που απλώνονται περιμετρικά, άλογα καλπάζουν ελεύθερα ενώ κοπάδια από αγελάδες βόσκουν αμέριμνα στο χλωρό χορτάρι. Στο υγρολίβαδο της λίμνης μια νέα ημέρα ανατέλλει πάνω και κάτω από το νερό, εκεί όπου βρίσκουν καταφύγιο εκατοντάδες ψάρια και πουλιά, σε τέτοια έκταση και ποικιλία που λίγοι ελληνικοί υγρότοποι μπορούν να συναγωνιστούν, καταγράφοντας καθημερινά πολλές μικρές ιστορίες της άγριας ζωής. Ιστορίες και εικόνες όπως αυτές που μας αφηγούνται οι «Φωτογράφοι της λίμνης Κάρλας και της ευρύτερης περιοχής», μέσα από τη σελίδα τους στο Facebook δημιουργώντας μια κοινότητα αφιερωμένη στη γνώση, στην κατανόηση, την καταγραφή αλλά και την ανάδειξη και προστασία της φυσικής μας κληρονομίας. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο γενετιστής, συλλέκτης εικόνων της άγριας ζωής και εμπνευστής της ομάδας Αλέξανδρος Οικονομίδης, μιλά για τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τις άπειρες υπέροχες ώρες που έχει αφιερώσει στο φωτογραφικό καρτέρι καθώς και για τα μαθήματα που του έχει διδάξει το σχολείο της φύσης.

ΦΩΤ.: X. KOYZIΩΚΑΣ

Κύριε Οικονομίδη πως ξεκινά η σχέση σας με το φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα η αγάπη σας για την Κάρλα; Η επαφή μου με τη φύση ξεκινάει από τα δέκα μου χρόνια, δίπλα στον πατέρα μου σε καρτέρι τσίχλας στο κυνήγι! Εκεί έμαθα πως μυρίζει το νωπό χώμα, τι χρώματα παίρνει ο ουρανός στη δύση και πως τονίζεται το πράσινο της γης λίγο πριν το σούρουπο! Η Κάρλα ήρθε μερικά χρόνια αργότερα όταν οι γονείς μου ασχολήθηκαν συστηματικά με την καταγραφή της ορνιθοπανίδας της λίμνης και οργάνωσαν εκπαιδευτικές περιβαλλοντικές εκδρομές με τους μαθητές τους ως φυσιογνώστες εκπαιδευτικοί μέσης εκπαίδευσης. Έκτοτε και για δέκα περίπου χρόνια έμαθα το πέταγμα κάθε υδρόβιου, ακολουθώντας τους σχεδόν σε κάθε εξόρμησή τους! Τι σημαίνει για εσάς το έργο ανασύστασης της λίμνης και με ποιόν τρόπο θεωρείτε ότι έχει συμβάλει στην αλλαγή της συνολικής εικόνας της περιοχής; Έχοντας στο μυαλό μου την εικόνα της περιοχής και όλο το φωτογραφικό υλικό και αρχείο των γονιών μου πριν από περίπου 25 χρόνια, έχω να πω με σιγουριά πως η ανασύσταση της Κάρλας εμπλούτισε σε ποιότητα και ποσότητα τη βιοποικιλότητα της λίμνης! Για παράδειγμα όταν ήμουν μικρός, ήταν για όλους μας όνειρο να δούμε πελεκάνο στην περιοχή ή ψάχναμε μανιωδώς να βρούμε μαυροπελαργό! Σήμερα όχι μόνο βλέπουμε πληθώρα από αυτούς αλλά πλέον μένουν, γεννάνε και έρχονται σε απόσταση αναπνοής από το φακό σου! Η ανασύσταση της Κάρλας από την Περιφέρεια Θεσσαλίας αναμφισβήτητα αποτέλεσε μοναδικό περιβαλλοντικό έργο και αυτό πλέον ΦΩΤ.: Δ. ΠΑΥΛΟΥ

ΘΕ

3/2021

31

ΠΡΟΣΩΠΟ

Η ανασύσταση της Κάρλας από την Περιφέρεια Θεσσαλίας αναμφισβήτητα αποτέλεσε μοναδικό περιβαλλοντικό έργο. Οι δυνατότητες δε οικοτουριστικής εκμετάλλευσης της περιοχής δείχνουν ατελείωτες! καταγράφεται στο φωτογραφικό φακό! Οι δυνατότητες δε οικοτουριστικής εκμετάλλευσης της περιοχής δείχνουν ατελείωτες! Στήνοντας …καρτέρι με τον φακό σας, ποιες υπέροχες ιστορίες ζωής ξετυλίγονται μπροστά σας; Στη λίμνη βιώνεις πολλές μικρές ιστορίες κάθε φορά που βγαίνεις για φωτογράφιση! Μου αρέσει να παραλληλίζω αυτές τις ιστορίες με τις ανθρώπινες και να καταλήγω σε μαθήματα ζωής! Για παράδειγμα, είναι φοβερό πως τόσα πολλά διαφορετικά είδη ζωής μπορούν να ισορροπούν μεταξύ τους σε τόσο μικρό χώρο ενώ ο άνθρωπος δε μπορεί να ισορροπήσει με το είδος του σε ολόκληρο πλανήτη! Είναι λυπηρό να βλέπεις “κατώτερα” είδη στο ζωϊκό βασίλειο να σκοτώνουν μόνο για την τροφή και ο “ανώτερος” άνθρωπος να έχει αποδείξει στην ιστορία του ότι σκοτώνει απλά έτσι γιατί μπορεί! Είναι φοβερά συγκινητικό να βλέπεις έναν εγκέφαλο που κατέχει το 1/10 σε όγκο από τον ανθρώπινο, να φτιάχνει τόσο περίτεχνα τη φωλιά του για να γεννήσει, όπως ο Καλαμοκανάς, ή κάθε χρόνο να βλέπεις το ίδιο μεταναστευτικό είδος, όπως η Βαρβάρα, στο ίδιο ακριβώς σημείο στη λίμνη χωρίς να έχει τη βοήθεια δορυφορικής πλοήγησης! Όλες αυτές οι καθημερινές ιστορίες στη λίμνη μόνο “ανώτερο” δε σε κάνουν να νιώθεις σαν άνθρωπο αλλά σε γεμίζουν με την ελπίδα ότι αν κάνεις τα παιδιά σου να αγαπήσουν και να μάθουν από τη φύση, ο κόσμος των ανθρώπων θα γίνει καλύτερος. Για μένα η λίμνη και η φύση γενικότερα αποτελεί σχολείο συμπεριφοράς για τον άνθρωπο και ιδίως για τα παιδιά μας! Πόση ώρα χρειάζεται για να πετύχετε μια λήψη; Στη φωτογραφία της άγριας ζωής ή θα κάνεις οδοιπορική κα32

ΦΩΤ.: Ν. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ

ταγραφή και θα έχεις συνάντηση με πολλά είδη πτηνών σε διαφορετικές λήψεις, ή θα κάνεις καρτέρι σε ένα σημείο που θα επιλέξεις και θα πάρεις καλύτερα μεν καρέ αλλά σαφώς λιγότερα. Όλα είναι θέμα καλής γνώσης της περιοχής και της ζωής που υπάρχει, αλλά και τύχης. Η καλύτερη φωτογραφία όπως λέει και ένας φίλος είναι αυτή που ακόμα δεν τράβηξες οπότε δεν υπάρχει τελειωμός ούτε χρονικός περιορισμός σε αυτό το πάθος. Μπορεί το καλό κλικ να γίνει στο πρώτο μισάωρο της εξόρμησης μπορεί όμως και να μην το πάρεις μετά από τέσσερις ώρες αναζήτησης. Πόσα είδη πουλιών έχετε καταγράψει; Μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί ένας χρόνος συστηματικών καταγραφών στην περιοχή που οριοθετείται από την παλιά εθνική Βόλου-Λάρισας και Καναλίων-Πλασιάς (από Νότο προς Βορρά) και από Νάματα μέχρι το στρατόπεδο αρμάτων του Τχη Παπαϊωάννου (από Ανατολή προς Δύση) με πάνω από 120 επισκέψεις σε διαφορετικές καιρικές συνθήκες, εποχές του χρόνου και ώρες της ημέρας. Έχω ξημερώσει μέσα στο μικρό υγρότοπο του Στεφανοβικείου μετά από ολονύκτια αναζήτηση ενός μεγάλου ευρασιατικού μπούφου και έχω ξεκινήσει χαράματα με μείον 6 βαθμούς για να βρω τσακάλια στην περιοχή! Στόχος των τυχαιοποιημένων εξορμήσεων ήταν η καταγραφή όσο περισσότερων ειδών άγριας ζωής στην περιοχή σε χρονικό εύρος ενός έτους, καλύπτοντας και τα δύο μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα, αυτά της άνοιξης και του φθινοπώρου! Πλέον ξέρω ακριβώς που και πότε να αναζητήσω τα πάνω από 150 είδη πτηνών που έχω φωτογραφίσει στην περιοχή με πάνω από 100.000 λήψεις. Υπάρχουν βέβαια και οι συναντήσεις με άγρια θηλαστικά όπως η αγριόγατα που ήμουν τυχερός να φωτογραφίσω!

3/2021

ΘΕ

ΦΩΤ.: Α. ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ

Εκτός από την Κάρλα, υπάρχουν και άλλοι υγρότοποι που έχετε μελετήσει; Κατεξοχήν με ενδιαφέρει η ολοκλήρωση του έργου των γονιών μου που ξεκίνησε πριν 30 σχεδόν χρόνια στην Κάρλα και η ανάδειξη της περιοχής μου! Αυτό γιατί πιστεύω στη δυναμική της οικοτουριστικής εκμετάλλευσης ενός μοναδικού περιβαλλοντικά τόπου σαν το δικό μας! Παράλληλα όμως ως ομάδα έχουμε φωτογραφίσει την περιοχή ανάμεσα στη Νέα Αγχίαλο και την 111 ΠΜ, ένα μοναδικό μέρος για περίπατο δίπλα σε υδρόβια πουλιά, την Μπουρμπουλίθρα στο Βόλο, εξίσου πλούσιος βιότοπος σπάνιων ειδών, αλλά και πιο απόκοσμα σημεία όπως το ορεινό βόρειο Πήλιο με τις ορχιδέες του και τον υποθαλάσσιο κόσμο της Μαγνησίας έως και τα μείον τριάντα μέτρα! Έχω πάρει όμως και πολύ ωραίες λήψεις από το Καλοχώρι Θεσσαλονίκης όπου εκεί είδα από κοντά το Στρειδοφάγο, που τον αναζητούσα στα παιδικά μου βιβλία και ποτέ δεν είχα δει στην Κάρλα! Με αφορμή και τις πρόσφατες περιπτώσεις λαθροθηρίας στη λίμνη, τι είναι αυτό που οδηγεί έναν κυνηγό στο να σκοτώσει ένα φλαμίνγκο ή ένα αργυροπελεκάνο για παράδειγμα και πως θα μπορούσε αυτό να αποφευχθεί; Ένας κυνηγός δε θα σκοτώσει ποτέ ένα φλαμίνγκο ή έναν αργυροπελεκάνο! Ένας άνοος, απαίδευτος, οπλοχρήστης θα σκοτώσει ό,τι κινείται αλλά το χειρότερο είναι ότι είναι επικίνδυνος για την ασφάλεια ανθρώπινων ζωών. Μεγάλωσα με κυνηγετική παιδεία και κουλτούρα από γονείς ενεργούς κυνηγούς και φυσιολάτρες, και έχω ακόμα την εικόνα να κάνουν αγώνα να απαγορευτεί το κυνήγι σε περιοχές ώστε να υποβοηθηθεί ο εμπλουτισμός των θηραμάτων! Όσο οξύμωρο και να ακούγεται σε κάποιους, ο κυνηγός είναι φυσιολάτρης ΘΕ

3/2021

ΦΩΤ.: N. ΛΕΥΚΑΔΙΤΗΣ

όπως και ο άνθρωπος που θα ψήσει το κατσίκι που μέχρι χθες τάιζε αγαπάει το σκύλο που έχει στην αυλή του! Αλλά ναι, υπάρχει και ο μωρός που βρέθηκε με το όπλο στο χέρι και αμαυρώνει μεγάλη μερίδα ανθρώπων, αυτή των κυνηγών. Αυτούς τους καταγγέλλουμε και τους περιορίζουμε και εμείς οι ίδιοι οι κυνηγοί. Επίσης η τελεία απαγόρευση της κυνηγετικής δραστηριότητας σε κάποιες περιοχές δε βρίσκει καθόλου αντίθετους κάποιους από εμάς. Αν για παράδειγμα η Κάρλα γινόταν ένα τεράστιο οικολογικό πάρκο, με ελάχιστες επιτρεπόμενες ανθρώπινες δραστηριότητες, θεωρώ ότι αυτόματα οι περιοχές γύρω από αυτήν θα γέμιζαν θηράματα και για τους κυνηγούς. Νομοθετικό πλαίσιο χρειάζεται, κυνηγετική παιδεία και πάταξη της παράνομης και αλόγιστης οπλοχρησίας! Δηλαδή είστε και κυνηγός και φωτογράφος της Άγριας Ζωής; Είναι προσωπική μου επιλογή εδώ και χρόνια να κυνηγάω πλέον φωτογραφίες στη φύση και προσωπικά προτρέπω τους συναδέλφους κυνηγούς να αφιερώσουν χρόνο και στη φωτογραφία της άγριας ζωής! Προσωπικά το επέλεξα και σχεδόν αντικατέστησα τις κυνηγετικές μου εξορμήσεις με φωτογραφικές, για βασικούς λόγους! Η φωτογραφία στη φύση είναι πολύ πιο ομαδική και για αυτό το λόγο διασκεδαστική δραστηριότητα (δε χρειάζεται να αφήσεις πίσω οικογένεια, παιδιά, φίλους)! Η φωτογραφία δεν έχει χρονικούς και ποσοτικούς περιορισμούς και φυσικά κάθε είδος είναι στόχος της φωτογραφικής μου μηχανής! Στο τέλος της εξόρμησης μου, μου αρέσει να καμαρώνω στο παιδί μου για μια καλή και μοναδική φωτογραφία μιας πάπιας στη λίμνη με τα μικρά της! Τα όπλα σκοτώνουν ακόμα και άδεια. Και εν τέλει βλέποντας 33

ΠΡΟΣΩΠΟ

Έχοντας την εικόνα της περιοχής από περίπου 25 χρόνια πριν, είναι ξεκάθαρο πως η ανασύσταση της Κάρλας εμπλούτισε καταλυτικά τη βιοποικιλότητα της λίμνης! όλη αυτή τη ζωή μέσα από το φωτογραφικό μου φακό, από την πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι δε θα μπορέσω να ξανασηκώσω όπλο. Να πούμε και δυο λόγια και για την κοινότητα των Φωτογράφων της λίμνης Κάρλας και της ευρύτερης περιοχής αλλά και το προσωπικό σου φωτογραφικό project ΑΜ-WildLife-Photoshots. Τo ΑΜ-WildLife-Photoshots είναι οι φωτογραφικές στιγμές (Photoshots) της άγριας ζωής (WildLife) που έχει αποθανατίσει ο Αλέξανδρος (Α) με την αστείρευτη υπομονή της Μαρίας (Μ) – γυναίκας μου – που με περιμένει αρκετές ώρες δίπλα μου ή μακριά μου! Μου άρεσε το PhotoShots μιας και παραπέμπει στη φωτογραφική προσπάθεια ενός ερασιτέχνη όπως εγώ και όχι επαγγελματία οπότε θα ήταν Photography! Ο υπότιτλος “I am dreaming of a world shooting only photos” είναι αλληγορικός, σημειολογικός! Θα μου άρεσε ο κόσμος μου να μη σηκώνει όπλο, δάκτυλο, ύφος, επί(κατά)κριση σε κανέναν και σε τίποτα, όσο διαφορετικό και παράξενο να του φαίνεται και όσο εξουσία/βία και να μπορεί να του ασκήσει. Θα μου άρεσε ο κόσμος μου να στοχεύει μόνο φωτογραφίες και δη

ΦΩΤ.: ΔΗΜ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ

χαρούμενες και όχι τη διπλανή του ζωή, υπόληψη, ευαισθησία, ψυχοσύνθεση. Μετά τις πρώτες, λίγο πιο τεχνικές λήψεις μου, έφτιαξα αυτή την ομάδα στο facebook ώστε να κοινοποιείται γρήγορα η ομορφιά του τόπου μας και να ευαισθητοποιηθούν και άλλοι για αυτή την προσπάθεια! Έτσι ο Δημήτρης Παύλου με τις απίθανες λήψεις του σε Κάρλα και Βόλο, ο Νίκος Λευκαδίτης με τις μοναδικές αεροφωτογραφίες του και ο Νίκος Δεληγιάννης με τις απόκοσμες υποθαλάσσιες φωτογραφίες απαρτίζουν μερικούς από τους φωτογράφους της ομάδας μας. Επαγγελματίες φωτογράφοι όπως ο Χρήστος Κουζιώκας συμμετέχουν με τεχνικές και αρτίστικες λήψεις που δίνουν επαγγελματική χροιά στη σελίδα μας, ενώ ο πατέρας μου, Δημήτρης Οικονομίδης, έχει σχεδόν αποκλειστικά αφοσιωθεί στη φωτογράφιση άγριων ορχιδεών του Πηλίου και είναι δίπλα μου στην καταγραφή της ορνιθοπανίδας της Κάρλας! Μόνιμη έλλειψη στις εξορμήσεις μου στη λίμνη είναι η μητέρα μου, Αγλαΐα, αλλά εκείνη από μόνη της νομίζω αποτελεί ξεχωριστή κουβέντα! Πάντως για την ομάδα μας κάθε φωτογραφία άγριας ζωής είναι καταγραφή! Όλοι είμαστε ερασιτέχνες στην τέχνη της φωτογραφίας αλλά επαγγελματίες στην αγάπη μας για αυτό που κάνουμε!

Bio: Ο Αλέξανδρος Οικονομίδης γεννήθηκε στο Μόναχο Γερμανίας το 1983. Το 2004 ορκίστηκε πτυχιούχος του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας & Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και το 2008 Διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το Μάρτιο του 2013 ορκίστηκε πτυχιούχος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το 2010 εκλέχτηκε Λέκτορας Μοριακής – Ιατρικής Μικροβιολογίας στο Τμήμα Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Έχει ολοκληρώσει ιατρική υπηρεσία υπαίθρου σε άγονη περιοχή και από το 2016 ολοκληρώνει πλέον την ιατρική ειδικότητα της Παθολογίας. Επί 10 σχεδόν έτη διηύθυνε το Κέντρο Διερεύνησης Υπογονιμότητας & Έρευνας Γενετικού Υλικού «Βιογονιδιακή» και ήταν επιστημονικός υπεύθυνος του ιδιωτικού εργαστηρίου γενετικής «Ευρωγενετική Θεσσαλίας». Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος επί διετίας του Συλλόγου Επαγγελματιών Ιδιωτών Βιοεπιστημόνων Ελλάδας. Οι συστηματικές επισκέψεις που πραγματοποιεί στην περιοχή της Κάρλας του έχουν επιτρέψει να τραβήξει περισσότερες από 100.000 φωτογραφίες και να καταγράψει περισσότερα από 170 είδη πτηνών στη λίμνη.

34

3/2021

ΘΕ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Το «Alter ego» της Περιφέρειας Θεσσαλίας Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας (Π.Τ.Α. Π.Θ.) είναι ένα από τα 13 υπάρχοντα Περιφερειακά ταμεία της Χώρας που συστάθηκαν στην έδρα κάθε κρατικής Περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 53 του ν. 2218/1994 (ΦΕΚ 90 Α), όπως αυτό τροποποιήθηκε με τα άρθρα 190-193 του Ν. 3852/10 (ΦΕΚ-87 Α/7-6-10), υπάγεται στην αιρετή Περιφέρεια με την επωνυμία «Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας», και εποπτεύεται από τον Ελεγκτή Νομιμότητας του Υπουργείου Εσωτερικών. Κατ' εξαίρεση των ισχυουσών διατάξεων περί Δημοσίων Επενδύσεων, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Θεσσαλίας ορίζεται υπόλογος διαχειριστής για πληρωμές έργων σε βάρος του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων. Είναι Ν.Π.Ι.Δ του Δημοσίου, διοικείται από εννεαμελές Δ.Σ. με πρόεδρο τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας. Ανάμεσα στους σκοπούς και τις αρμοδιότητες του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι: • Η διαχείριση, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου πιστώσεων του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, χρηματοδοτήσεων φορέων του δημόσιου τομέα και άλλων νομικών προσώπων, χρηματοδοτήσεων προερχόμενων από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων διεθνών οργανισμών και λοιπών φορέων του εξωτερικού, οι οποίες αφορούν τα περιφερειακά, τα τοπικά και τα ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα της περιοχής της περιφέρειας.

• Η τεχνική υποστήριξη της Περιφέρειας και ιδίως στον τομέα της εκπόνησης μελετών και ερευνών και εφαρμογής προγραμμάτων που αναθέτει στο ταμείο η Περιφέρεια για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων.

• Η συμμετοχή σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

• Η σύναψη δανείων με χρηματοδοτικούς φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού για την εκτέλεση έργων, την παροχή υπηρεσιών και την εφαρμογή προγραμμάτων.

• Η ενίσχυση του επιτελικού έργου της περιφέρειας στο στρατηγικό σχεδιασμό, τη χάραξη, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της πολιτικής στους τομείς ευθύνης της, η υποβοήθηση του έργου της, η τεχνική υποστήριξη των υπηρεσιών της περιφέρειας στην άσκηση των αρμοδιοτήτων

τους και ειδικότερα η εκπόνηση και η εφαρμογή των περιφερειακών αναπτυξιακών προγραμμάτων, η εφαρμογή προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών.

• Η παροχή υπηρεσιών, η εκτέλεση εργασιών και η διεξαγωγή ερευνών, η εκπόνηση αναπτυξιακών, τεχνικοοικονομικών, οργανωτικών μελετών και η εκπόνηση, παρακολούθηση και εφαρμογή προγραμμάτων που αναθέτει στο Ταμείο η Περιφέρεια ή άλλοι φορείς, εφαρμοζόμενων ανάλογα των διατάξεων του άρθρου 274 παρ. 4 του π.δ.

323/1989, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά. Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας, «λειτουργεί υπέρ του δημοσίου συμφέροντος, συμπράττει από κοινού με τους ΟΤΑ στην υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής σε δημοτικό, διαδημοτικό, περιφερειακό ή ευρύτερο χώρο και συμβάλλει στην επιστημονική, συμβουλευτική και τεχνική υποστήριξη των ΟΤΑ και των ενώσεών τους, την υποστήριξη και εφαρμογή της αναπτυξιακής πολιτικής των Δήμων και της Περιφέρειας, την ωρίμανση έργων υποδομής και την υλοποίηση πολιτικών κοινωνικής συνοχής, ψηφιακής σύγκλισης και αειφόρου ανάπτυξης. Για την επίτευξη των σκοπών του, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας αξιοποιεί χρηματοδοτικά εργαλεία και διαχειρίζεται αναπτυξιακά, επενδυτικά και ειδικά προγράμματα, χρηματοδοτούμενα από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους. Ειδικότερα, για το διάστημα από 01/01/2020 – 31/12/2020 το ΠΤΑ ΠΘ πραγματοποίησε δημοσιονομικό και οικονομικό έλεγχο σε πάνω από 5.000 φακέλους λογαριασμών συγχρηματοδοτούμενων και εθνικών, ενταγμένων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, έργων, πραγματοποιώντας αντίστοιχα πληρωμές, για το παραπάνω διάστημα, που άγγιξαν το εξωπραγματικό ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ. Ταυτόχρονα, το 2020, διαχειρίστηκε και υλοποίησε με επιτυχία δύο σημαντικά προγράμματα α) το EUROPE DIRECT και β) το BLUEMED, για τα οποία, παρακάτω, γίνεται μια περιγραφική αναφορά.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

202 Tα Κέντρα Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης EUROPE DIRECT επικεντρώνονται στα βασικά θέματα και στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης που παρουσιάζουν άμεσο ενδιαφέρον για τους Ευρωπαίους πολίτες, κυρίως σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Τα EUROPE DIRECT αποτελούν ένα από τα κύρια ενημερωτικά εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) παρέχοντας τη δυνατότητα σε όλους τους πολίτες να λαμβάνουν άμεσα πληροφορίες, συμβουλές και απαντήσεις σε ερωτήματα σχετικά με τα όργανα, τη νομοθεσία, τις πολιτικές και τα προγράμματα της ΕΕ., καθώς και τις δυνατότητες χρηματοδότησης. Όπως σε άλλα κράτη μέλη, έτσι και στην Ελλάδα, τα κέντρα συμπληρώνουν και υποστηρίζουν τις δραστηριότητες επικοινωνίας της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Γραφείου Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλων θεσμικών οργάνων και οργανισμών της ΕΕ σε τοπικό και/ή περιφερειακό επίπεδο. Επίσης, συνεργάζονται με άλλα δίκτυα πληροφόρησης και παροχής βοήθειας της ΕΕ. Το EUROPE DIRECT Περιφέρειας Θεσσαλίας λειτουργεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υλοποιείται από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσ-

σαλίας στους χώρους του, στο Διοικητήριο, όπου υπάρχει και λειτουργεί γραφείο υποδοχής κοινού καθημερινά κατά τις εργάσιμες μέρες. Τα μέλη της ομάδας έργου του Κέντρου δέχονται πολίτες και καταγράφουν τα ερωτήματά τους, σχετικά με θέματα της ΕΕ, που μπορούν να υποβάλλονται αυτοπροσώπως ή τηλεφωνικά ή με τη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Η απάντηση των ερωτημάτων είναι άμεση διαφορετικά προωθούνται σε αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βασικός στόχος της λειτουργίας του EUROPE DIRECT Περιφέρειας Θεσσαλίας είναι η πληρέστερη δυνατή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ενδιαφερόμενων (κοινωνία των πολιτών, φορείς, επιχειρήσεις), σε περιφερειακό επίπεδο, για τους σκοπούς, τις κατευθύνσεις, τις προτεραιότητες και τις δράσεις της Ε.Ε., συνδυάζοντας τις προτεραιότητες και το μοντέλο ανάπτυξης της Περιφέρειας Θεσσαλίας, μέσω ενός επιλεγμένου φάσματος επικοινωνιακών ενεργειών και μέσων προβολής. Από το 2013 που το Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Περιφέρειας Θεσσαλίας λειτουργεί υπό την επιμέλεια του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης, έχει εξυπηρετήσει

• Ταχ. Δ/νση: Παπαναστασίου και Κουμουνδούρου Στοιχεία επικοινωνίας EUROPE DIRECT Περιφέρειας Θεσσαλίας

Πλατεία Ρήγα Φεραίου, Τ.Κ.41222, Λάρισα | Γραφείο 312 Α’ πτέρυγα • Ώρες λειτουργίας: 09:00 - 14:00 (εργάσιμες ημέρες)

1

#Ευρωπαϊκή_Πράσινη_Συμφωνία #Μια_Ευρώπη_έτοιμη_για_την_ψηφιακή_εποχή

αιτήματα χιλιάδων θεσσαλών πολιτών, και έχει ενημερώσει πολύ μεγάλο μέρος αυτών για θέματα που άπτονται ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, μέσω της οργάνωσης και συμμετοχής μιας σειράς στοχευμένων δράσεων και δραστηριοτήτων, και μέσω της δημιουργίας ενός δικτύου φορέων και πολιτών που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας με σκοπό την προβολή, την πληροφόρηση καθώς και την ανατροφοδότηση για θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Η μεγάλη δραστηριότητα που έχει επιδείξει το EUROPE DIRECT Περιφέρειας Θεσσαλίας όλα αυτά τα χρόνια σ΄ ολόκληρη τη Θεσσαλία συνέβαλε: • Στην ανάδειξή του ως ένα βασικό εργαλείο των πολιτών της Περιφέρειας Θεσσαλίας, για την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τα όργανα, τις δραστηριότητες, τις πολιτικές και τις παρεχόμενες δυνατότητες της ΕΕ και των οργάνων της σε κάθε τομέα ενδιαφέροντος του (π.χ. σπουδές, εργασία, δικαιώματα και υποχρεώσεις των πολιτών κλπ).

• Στη δημιουργία προϋποθέσεων ανάπτυξης του διαλόγου και της επικοινωνίας μεταξύ του τοπικού πληθυσμού και

• Ιστοσελίδα: www.edicthessaly.gr | Email: europedirect@thessaly.gov.gr • Facebook: Europe Direct Larissa | Instagram: edicLariss | Twitter:@edthessaly • Τηλέφωνα: 2413506312 | Φαξ:2410554368

των οργάνων της Ε.Ε σχετικά με τις πολιτικές και τις προτεραιότητές της.

• Στην ενεργοποίηση του πληθυσμού της περιοχής στο να συμμετέχει στον διάλογο και να δημιουργήσει ανάδραση προς τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε.

• Στην προβολή της Ευρώπης που προστατεύει, ενδυναμώνει και υπερασπίζεται τους πολίτες της, Για το 2021, έμφαση θα δοθεί στις στρατηγικές «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» και «Μια Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή». Επιπρόσθετα κατά τη διάρκεια του 2021 το EUROPE DIRECT δύναται να συμμετέχει σε δράσεις με θέματα που ενδιαφέρουν την κοινωνία των πολιτών και άπτονται των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που μπορεί να προκύψουν από την τρέχουσα επικαιρότητα. Σε περίπτωση που λόγω COVID19 οι συνθήκες δεν επιτρέψουν την δια ζώσης πραγματοποίηση των εκδηλώσεων, αυτές θα διαμορφωθούν κατάλληλα ώστε να γίνουν διαδικτυακά χρησιμοποιώντας τις απαραίτητες εφαρμογές-υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης και μετάδοσης στην ιστοσελίδα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του EUROPE DIRECT Θεσσαλίας.

• 0080067891011, από οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ 09.00-18.00 ώρα Κεντρικής Ευρώπης (εργάσιμες ημέρες)

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Bluemed, στο οποίο η Περιφέρεια Θεσσαλίας μέσω του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης, είναι επικεφαλής εταίρος, ξεκίνησε 01/11/2016 και μελέτησε για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο τις βέλτιστες πρακτικές για την προστασία και ανάδειξη της Ενάλιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ειδικότερα όσον αφορά στη λειτουργία ενάλιων επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων (υποβρύχιων μουσείων) σε αρχαία ναυάγια. Παράλληλα, μέσα από τις δράσεις του, το BLUEMED, φιλοδοξεί να προστατεύσει και να αξιοποιήσει τον ενάλιο φυσικό πλούτο και τη βιοποικιλότητα της Μεσογείου. Το Πρόγραμμα BLUEMED στοχεύει στην παραγωγή διαφοροποιημένων και ανταγωνιστικών τουριστικών προϊόντων, που ενσωματώνουν τοπικά χαρακτηριστικά, προκειμένου να επιτευχθεί και να διασφαλιστεί η ισχυρή συνεργασία και προστιθέμενη αξία για ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου. Τα δύο πρώτα Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού (ΚΑC) της Ελλάδας για τις ενάλιες αρχαιότητες σε Αλόννησο και Αμαλιάπολη είναι γεγονός (έγιναν αντίστοιχα κέντρα στο Capo Rizzuto και στη Baia, στην Ιταλία και στο Cavtat στην Κροατία) και δίνεται πλέον η δυνατότητα σε επισκέπτες να βρίσκουν πληροφορίες και ενημερωτικό υλικό αναφορικά με την αρχαιολογική και πολιτιστική κληρονομιά του κάθε πιλοτικού χώρου. Παράλληλα, σε αυτές τις περιοχές, στο πλαίσιο του BLUEMED, ο επισκέπτης που δε μπορεί ή δε θέλει να καταδυθεί, μπορεί να ζήσει μια μοναδική εμπει-

ρία ψηφιακής κατάδυσης με το καινοτόμο Εικονικό Σύστημα Κατάδυσης σε συνδυασμό με άλλες συσκευές πολυμέσων (διαδραστικές βιτρίνες, ψηφιακή σήμανση κλπ) οι οποίες βρίσκονται στα Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού. Επιπλέον στον «Παρθενώνα των ναυαγίων», όπως έχει χαρακτηριστεί από τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης, το ναυάγιο της Περιστέρας στην Αλόννησο έχουν τοποθετηθεί πιλοτικά δύο προηγμένες τεχνολογικά εφαρμογές. Συγκεκριμένα έχει εγκατασταθεί το σύστημα υποβρύχιων καμερών – NOUS το οποίο είναι παγκοσμίως πρωτοποριακό και πολλαπλώς χρήσιμο αφού συμβάλει καθοριστικά στην ανάδειξη των ενάλιων αρχαιοτήτων της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Η εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος NOUS (uNdersea visiOn sUrveillance System) στο Ναυάγιο της Περιστέρας, στα ανοιχτά της Αλοννήσου, επιτρέπει στο ευρύ κοινό την παρακολούθηση του ναυαγίου σε real time χρόνο, στο site www.nous.com.gr. Το υποβρύχιο σύστημα που εγκαταστάθηκε παρέχει σε πραγματικό χρόνο: • video streaming από 5 υποβρύχιες κάμερες, • κάμερα επιτήρησης, πλήρη δεδομένα καιρικά κλπ και • άλλα στατιστικά στοιχεία. Και η δεύτερη τεχνολογική εφαρμογή που βρίσκεται στο ναυάγιο της Περιστέρας της Αλοννήσου είναι το προηγμένο καταδυτικό σύστημα (Augmented Diving System), το οποίο

μπορούν να το χρησιμοποιούν όλοι όσοι καταδύονται στο ναυάγιο και τους παρέχει πληροφορίες για το ναυάγιο. Τα Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού λειτουργούν όλο το χρόνο επεκτείνοντας την τουριστική περίοδο, δημιουργώντας ευκαιρίες απασχόλησης και αυξάνοντας τη δημοτικότητα της περιοχής. Χαρακτηριστικά είναι τα σχετικά δημοσιεύματα στο διεθνή τύπο που αναδεικνύουν ως μοναδικό καταδυτικό προορισμό την Αλόννησο, λόγω του πρώτου υποθαλάσσιου επισκέψιμου μουσείου. Το φιλόδοξο σχέδιο για τη δημιουργία επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων στη θαλάσσια περιοχή των Σποράδων και του Παγασητικού, υλοποιήθηκε μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος BLUEMED ενώ παράλληλα έχει ολοκληρωθεί και η τετραμερής προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Θεσσαλίας και των Δήμων Αλοννήσου και Αλμυρού με την οποία «ανοίγει» η χρηματοδότηση των παραπάνω έργων από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-2020. Όλα αυτά, καθιστούν το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα BLUEMED καινοτόμο και πρωτοποριακό, καθώς δίνεται η δυνατότητα στην ευρύτερη περιοχή για: Α. Το σχεδιασμό ενός συστήματος διαδικασιών και πρακτικών πολιτικής, διαχείρισης, δικτύωσης και προώθησης των Υποβρύχιων Μουσείων, των Καταδυτικών Πάρκων και των Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού. Β. Την προώθηση καινοτόμων υπηρεσιών και τεχνολογιών

κατάδυσης για ενίσχυση του καταδυτικού τουρισμού. Γ. Την αύξηση προσέλκυσης ατόμων που ενδιαφέρονται για τις καταδυτικές δραστηριότητες στις πιλοτικές περιοχές. Δ. Την ανάδειξη της υποβρύχιας πολιτιστικής κληρονομιάς στο ευρύτερο κοινό, μέσω της τρισδιάστατης (3D) απεικόνισης σε μουσεία και Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Κοινού. Το πρόγραμμα BLUEMED έχει κερδίσει τα εξής βραβεία: 2 Ευρωπαϊκά Βραβεία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Περιφερειών (European Week of Regions and Cities) και 2 Εθνικά Βραβεία. Τον Οκτώβριο του 2019, στο πλαίσιο του προγράμματος BLUEMED, πραγματοποιήθηκε, υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου, στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα, το 1ο Διεθνές Συνέδριο για τη Διαχείριση των Επισκέψιμων Ενάλιων Χώρων Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς «Dive in Blue Growth».

To Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Περιφέρειας Θεσσαλίας, έχει πλέον στη διάθεσή του, το Εικονικό Σύστημα Κατάδυσης σε φορητή μορφή, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής σε εκθέσεις, συνέδρια και εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, με σκοπό την προβολή του ναυαγίου της Περιστέρας Αλοννήσου. Δείτε το βίντεο για τα υποβρύχια μουσεία στο κανάλι της Περιφέρειας στο you tube: @pthessit

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Οι υγρότοποι της Θεσσαλίας Ο υγροτοπικός πλούτος της περιοχής ως πόλος έλξης ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων

(Φωτ.: Β. Αγοραστός) 40

3/2021

ΘΕ

Ένα μοναδικό οικοσύστημα στην καρδιά της Ελλάδας

Η προβολή των φυσικών και πολιτιστικών πόρων και η σύνδεσή τους με τον τουρισμό συνιστούν προτεραιότητα για την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ειδικά δε μετά το βαρύ πλήγμα που αυτός υπέστη από την πανδημία αλλά και τις προσκλήσεις που διαμορφώνονται μακροπρόθεσμα, ο υγροτοπικός πλούτος της Θεσσαλίας θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης ήπιων τουριστικών δραστηριοτήτων και να συνδεθεί με πολιτιστικές διαδρομές και εκδηλώσεις, με σκοπό την προσέλκυση επισκεπτών και την ανάπτυξη ήπιων και εναλλακτικών δραστηριοτήτων, με σεβασμό στο περιβάλλον.

ΘΕ

3/2021

41

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ Οι υγρότοποι, όσοι δεν έχουν εντελώς υποβαθμισθεί από τον άνθρωπο,σφύζουν από ζωή. Δημιουργούν ποικίλα μωσαϊκά οικοτόπων και συνιστούν ενδιαιτήματα για πολλά απειλούμενα είδη. Ιδιαίτερα θαυμαστή είναι η πληθώρα υδρόβιων πουλιών που βρίσκουν εκεί χώρους για αναπαραγωγή, φώλιασμα, τροφή και ξεκούραση. Πολλά από τα είδη είναι μεταναστευτικά και προστατεύονται άμεσα ή έμμεσα από Διεθνείς Συμβάσεις (όπως της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης, της Βόννης για τη διατήρηση των αποδημητικών ειδών της άγριας πανίδας) και από την Eυρωπαϊκή Οδηγία για τα Πτηνά. Οι υγρότοποι θεωρούνταν άλλοτε από πολλούς άχρηστοι τόποι, ενώ το ενδιαφέρον των διεθνών, εθνικών αλλά και τοπικών πρωτοβουλιών για την προστασία και ανάδειξή τους είχε εστιαστεί στη σπουδαιότητά τους ως τόπων διατροφής, φωλιάσματος και αναπαραγωγής για είδη ζώων και κυρίως πτηνά. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, αναγνωρίζονται πλέον οι πολύπλευρες υπηρεσίες των υγροτοπικών οικοσυστημάτων στην ανθρώπινη ευημερία και στην οικονομική ανάπτυξη. Οι υγρότοποι παρέχουν πόσιμο νερό και νερό για τη γεωργία και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, βελτιώνουν την ποιότητα των υδάτων, επαναφορτίζουν τους υπόγειους υδροφορείς, προστατεύουν τις ακτές από τη διάβρωση

βοηθώντας στη δημιουργία ασφαλών και ανθεκτικών πόλεων και οικισμών, συμβάλλουν στην αποθήκευση φυσικού άνθρακα στη Γη, παρέχουν αλιεύματα, αλλά και ευκαιρίες για έρευνα, εκπαίδευση και αναψυχή. Ιδιαιτέρως αναγνωρίζεται ο ρόλος τους για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς οι υγρότοποι προστατεύουν τις κοινωνίες και την οικονομία από τις επιπτώσεις της, όπως η μείωση των διαθέσιμων υδατικών πόρων και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στον ρόλο που διαδραματίζουν οι υγρότοποι στο τοπίο παρέχοντας μοναδικά ενδιαιτήματα για πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, ιδιαιτέρως εντός αγροτικών και αστικών περιοχών, δημιουργώντας «νησίδες βιοποικιλότητας». Σε όλα τα μέρη του κόσμου οι υγρότοποι συνδέονται άρρηκτα με τον πολιτισμό. Έχουν αποτελέσει κομβικά σημεία για ανθρώπους και κοινωνίες, παρέχοντας ζωτικές υπηρεσίες. Οι τοπικές κοινότητες και πληθυσμοί έχουν αναπτύξει χάρη σε αυτούς ισχυρές πολιτιστικές συνδέσεις και βιώσιμες πρακτικές. Σύμφωνα με τη Σύμβαση Ραμσάρ, οι περισσότεροι από τους μισούς υγροτόπους παγκοσμίως έχουν πολιτιστικές αξίες. Θεωρείται δε, ότι η ενσωμάτωση του πολιτισμού στη διαχείριση των υγροτόπων μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση και τη συνετή χρήση τους.

Τεχνητή λίμνη Ταυρωπού. Πανοραμική άποψη του νότιου τμήματος της λίμνης με το νησάκι Νιάγκα. (Φωτ. Αρχείο ΕΚΒΥ) 42

3/2021

ΘΕ

Άποψη της λίμνης Κάρλας. (Φωτ.: Β. Αγοραστός) ΘΕ

3/2021

43

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Το φυσικό περιβάλλον στην Περιφέρεια Θεσσαλίας Το φυσικό περιβάλλον στην Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι εξαιρετικά πλούσιο, με μεγάλη ποικιλία οικοσυστημάτων και τοπίων. Κυρίαρχα στοιχεία συνιστούν η εκτεταμένη παράκτια ζώνη (Σποράδες, Παγασητικός Κόλπος, ακτές Αιγαίου), ο Θεσσαλικός κάμπος, ο ποταμός Πηνειός και η Κοιλάδα των Τεμπών, καθώς και οι ορεινοί όγκοι Ολύμπου, Πίνδου, Όσσας και Πηλίου. Επίσης, κυριαρχούν οι μεγάλες τεχνητές λίμνες Ταυρωπού (Πλαστήρα) επί του ομώνυμου ποταμού και Σμοκόβου επί του ποταμού Ρεντινιώτη, οι οποίες δημιουργήθηκαν για την αποθήκευση νερού για ύδρευση, άρδευση και παραγωγή ενέργειας, όπως και η τεχνητή λίμνη Κάρλα στη θέση της ομώνυμης φυσικής λίμνης, γνωστής από την αρχαιότητα ως Βοιβιής, η οποία αποξηράνθηκε το 1962 και το έργο ανασύστασής της ξεκίνησε το 1999. Στο αγροτικό και ημι-ορεινό περιβάλλον της Θεσσαλίας δεσπόζουν μικρές σε μέγεθος φυσικές λίμνες, όπως η Νεσσωνίδα, υπόλειμμα της αρχαίας ομώνυμης λίμνης, η Στεφανιάδα που σχηματίστηκε από κατολισθήσεις το 1963 και οι δύο μικρές ολοστρόγγυλες λίμνες Ζερέλια, οι οποίες, κατά την πιθανότερη εκδοχή, αποτελούν δίδυμους κρατήρες που δημιουργήθηκαν από σύγκρουση μετεωρίτη με τη Γη πριν από 12.500 με 8.000 έτη. Χαρακτηριστική είναι επίσης η μικρή Δρακολίμνη Βερλίγκα σε υψόμετρο 2.000 μ. στο οροπέδιο του Όρους Λάκμος (Περιστέρι), ενώ επίσης χαρακτηριστικές είναι οι πολυάριθμες φραγμαλίμνες και τα μικρά τεχνητά λιμνία στις ημι-ορεινές και αγροτικές περιοχές. Πολλές από τις φυσικές περιοχές της Θεσσαλίας συνιστούν προστατευόμενες περιοχές στο πλαίσιο της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, καθώς και διεθνών συμβάσεων.

44

Φωτ.: Διαμ. Μαρμαράς

3/2021

ΘΕ

Λιμνοθάλασσα Μπουρμπουλήθρα Η Λιμνοθάλασσα Μπουρμπουλήθρα καταλαμβάνει έκταση 298 στρ. περίπου και βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού της πόλης του Βόλου, στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας. Στα βόρεια του υγροτόπου έχει δημιουργηθεί πάρκο αναψυχής, ενώ δίπλα στη λιμνοθάλασσα υπάρχουν λιμενικές εγκαταστάσεις και εδρεύει ένας αλιευτικός συνεταιρισμός. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως από καλάμια, βούρλα και αρμυρίκια, ενώ στο δυτικό τμήμα του υγροτόπου έχουν φυτευτεί ευκάλυπτοι. Ο υγρότοπος είναι περιφραγμένος.

ΘΕ

3/2021

45

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Προστατευόμενες περιοχές της Θεσσαλίας Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας σημαντικές φυσικές περιοχές αναγνωρίζονται ως προστατευόμενες με βάση την εθνική νομοθεσία και τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τη Φύση (σε εφαρμογή των οποίων η χώρα έχει εντάξει περιοχές της Θεσσαλίας στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000) ή στο πλαίσιο διεθνών συμβάσεων και πρωτοβουλιών.

46

3/2021

ΘΕ

Φωτ.: Αλ. Οικονομίδης

ΘΕ

3/2021

47

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Στο αγροτικό και ημι-ορεινό περιβάλλον της Θεσσαλίας δεσπόζουν μικρές σε μέγεθος φυσικές λίμνες, όπως η Νεσσωνίδα, υπόλειμμα της αρχαίας ομώνυμης λίμνης, η Στεφανιάδα που σχηματίστηκε από κατολισθήσεις το 1963 και οι δύο μικρές ολοστρόγγυλες λίμνες Ζερέλια, οι οποίες, κατά την πιθανότερη εκδοχή, αποτελούν δίδυμους κρατήρες που δημιουργήθηκαν από σύγκρουση μετεωρίτη με τη Γη πριν από 12.500 με 8.000 έτη. Ειδικότερα, η Περιφέρεια Θεσσαλίας περιλαμβάνει 132 προστατευόμενες περιοχές, οι οποίες βρίσκονται στην επικράτειά της εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, και σε πολλές περιπτώσεις αλληλεπικαλύπτονται, λόγω ένταξής τους σε περισσότερες από μία κατηγορίες προστασίας. Μεταξύ των προστατευόμενων περιοχών βάσει της εθνικής νομοθεσίας συγκαταλέγονται: το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων και τμήματα του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, του Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων Περιστερίου και χαράδρας Αράχθου, του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, το Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης Νησί Πιπέρι στις Βόρειες Σποράδες, καθώς επίσης 69 Καταφύγια Άγριας Ζωής, 10 Αισθητικά Δάση, 8 Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές και το Εκτροφείο Θηραμάτων Μπαλάνου Πορτής Μουζακίου. Στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 έχουν ενταχθεί 16 περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Οδηγία για τους οικοτόπους (5 βρίσκονται εξ ολοκλήρου στην επικράτειά της), 19 περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Οδηγία για τα πτηνά (8 εξ ολοκλήρου στην επικράτειά της) και 4 περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ταυτοχρόνως ως ΕΖΔ και ΖΕΠ (1 εξ ολοκλήρου στην επικράτειά της). Στο πλαίσιο διεθνών συμβάσεων και πρωτοβουλιών, τα Αντιχάσια Όρη - Μετέωρα έχουν χαρακτηρισθεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO για το φυσικό περιβάλλον και την πολιτισμική κληρονομιά τους, η Πε48

Φωτ.: Δημ. Παύλου

ριοχή Προστασίας της Φύσης (Ζώνη Α) του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Αλοννήσου Βορείων Σποράδων και το Αισθητικό Δάσος Σκιάθου έχουν χαρακτηρισθεί ως Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές σύμφωνα με τη Σύμβαση της Βαρκελώνης για την προστασία των σημαντικών θαλάσσιων περιοχών της Μεσογείου, ενώ το Αισθητικό Δάσος Κουρί Αλμυρού έχει ενταχθεί στο Δίκτυο Βιογενετικών Αποθεμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο αποσκοπεί στη διατήρηση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων χλωρίδας, πανίδας και φυσικών περιοχών της Ευρώπης. Ορισμένοι από τους υγροτόπους της Θεσσαλίας περιλαμβάνονται σε προστατευόμενες περιοχές (26 από τους 91), όπως οι μεγάλες τεχνητές λίμνες Ταυρωπού, Κάρλα και Παναγιώτικου, το δέλτα Πηνειού, τα παράκτια έλη του Όρμου Σούρπης και της Λειχούρας, τα εσωτερικά έλη της Μεταμόρφωσης και της Παλιομάνας Ελασσονίτη, καθώς και κάποιοι μικροί υγρότοποι, όπως η Δρακολίμνη Βερλίγκα, οι λίμνες Ζερέλια, αλλά και τεχνητά λιμνία όπως Φλαμπουρεσίου, Καβακιά και Καρυάς τα οποία εντάσσονται, είτε σε Καταφύγια Άγριας Ζωής, είτε σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας για τα πτηνά. Τα νησιά των Σποράδων (κυρίως το παράκτιο δάσος κουκουναριάς στη Σκιάθο και το θαλάσσιο πάρκο της Αλοννήσου), το θεσσαλικό τμήμα του Ολύμπου, ο Κάτω Όλυμπος, το Πήλιο, η λίμνη Ταυρωπού, σηματοδοτούν περιοχές ιδιαίτερης σπουδαιότητας, τόσο από άποψη φυσικού περιβάλλοντος, όσο και ως προορισμοί ιδιαίτερα δημοφιλείς που προσφέρονται για φυσιολατρικό τουρισμό και αναψυχή, αλλά και για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς.

3/2021

ΘΕ

Φωτ.: Β. Αγοραστός

ΘΕ

3/2021

49

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Το πολιτιστικό γίγνεσθαι Ο φυσικός πλούτος της περιοχής υπαγόρευσε ένα πολιτιστικό περιβάλλον σημαίνουσας σπουδαιότητας. Η Θεσσαλία αναφέρεται ήδη στα Ομηρικά έπη όταν ο Οδυσσέας επισκέφτηκε το Βασίλειο του Αιόλου, ενώ ο Ιάσονας και οι Αργοναύτες εξέπλευσαν, σύμφωνα με τον μύθο, από την πεδιάδα της Μαγνησίας για να αναζητήσουν το Χρυσόμαλλο Δέρας στη μακρινή Κολχίδα. Σήμερα, η Περιφέρεια Θεσσαλίας φιλοξενεί πλήθος μνημείων μεγάλου αρχαιολογικού, ιστορικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος. Ο Όλυμπος ως έδρα του Δωδεκάθεου και Απόθεμα της Παγκόσμιας Βιόσφαιρας σύμφωνα με την UNESCO, το Πήλιο ως κατοικία των Κενταύρων και σήμερα χαρακτηρισμένο ως Τόπος Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους με πληθώρα παραδοσιακών οικισμών, τα Μετέωρα ως ένα από τα πλέον σημαντικά μοναστικά συγκροτήματα της Ελλάδας που εντάσσεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, καταδεικνύουν την πολιτιστική σπουδαιότητα της περιοχής και αποτελούν παγκοσμίως δημοφιλείς προ50

ορισμούς. Υψηλής πολιτιστικής αξίας και μεγάλου ενδιαφέροντος είναι και οι αρχαιολογικοί χώροι του Σέσκλου και του Διμηνίου, το Σπήλαιο της Θεόπετρας κοντά στα Μετέωρα, τα αρχαία θέατρα Φθιωτιδών Θηβών, Δημητριάδος και Λάρισας, τα πολυάριθμα κάστρα της περιοχής και οι παραδοσιακοί οικισμοί όπως τα Αμπελάκια και τα χωριά του Πηλίου. Το πολιτιστικό γίγνεσθαι εμπλουτίζουν πολυάριθμες πολιτιστικές εκδηλώσεις και ενδιαφέροντα φεστιβάλ που οργανώνονται κάθε χρόνο, προσελκύοντας επισκέπτες από όλη τη χώρα και από το εξωτερικό. Αναπόσπαστο στοιχείο του πολιτισμού στην Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι και η γαστρονομία, με εξαιρετικά και φημισμένα τοπικά προϊόντα, όπως τυρί, ζυμαρικά, μέλι, γλυκά κουταλιού, κρασί, τσίπουρο, αρωματικά βότανα, φρούτα και θαλασσινά, πολλά από τα οποία αποτελούν προϊόντα «προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης - ΠΟΠ» ή «προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης - ΠΓΕ».

3/2021

ΘΕ

ΘΕ

3/2021

51

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Οι υγρότοποι της Περιφέρειας Θεσσαλίας Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουν καταγραφεί 91 υγρότοποι (εξαιρουμένων των ποταμών και ρεμάτων), με συνολική έκταση περίπου 95.500 στρέμματα (0,6% της συνολικής έκτασής της). Οι 79 από αυτούς βρίσκονται στο ηπειρωτικό τμήμα της Περιφέρειας και οι 12 στο νησιωτικό. Περισσότεροι από τους μισούς υγροτόπους (49) είναι μικροί (έκτασης κάτω από 80 στρέμματα ο καθένας) και καταλαμβάνουν συνολικά μόλις 1.120 στρέμματα.

Οι υγρότοποι που καταγράφηκαν στην παράκτια ζώνη περιλαμβάνουν το Δέλτα του Πηνειού, 6 λιμνοθάλασσες, 7 εκβολικά συστήματα και 11 παράκτια έλη. Οι εσωτερικοί υγρότοποι περιλαμβάνουν 2 μεγάλες φυσικές λίμνες (Νεσσωνίδα και Στεφανιάδα) και 7 μικρές φυσικές λίμνες εσωτερικά έλη, τουλάχιστον 12 παραποτάμια εσωτερικά έλη όπου κυριαρχούν υδροχαρή δάση, 3 μεγάλες τεχνητές λίμνες (Κάρλα, Ταυρωπού, Σμοκόβου) και 2 σχετικά μικρότερες (Αργυροπουλίου και Παναγιώτικου), 10 μεμονωμένα μικρά τεχνητά λιμνία και 18 συμπλέγματα μικρών τεχνητών λιμνίων. Το ποτάμιο σύστημα του Πηνειού, με τους πολλούς παραπόταμους, τα ρέματα και τους χειμάρρους που τον τροφοδοτούν, συνιστούν κύρια συνεκτική αρτηρία που συνδέει, άμεσα ή έμμεσα, το σύνολο σχεδόν τον υγροτόπων της Θεσσαλίας, με εξαίρεση ορισμένα παράκτια έλη και μικρά εκβολικά συστήματα στην περιοχή της Μαγνησίας, τους νησιωτικούς υγροτόπους καθώς και κάποιους ορεινούς υγροτόπους που απορρέουν προς την πλευρά της Ηπείρου. Ο Πηνειός αποτελεί επίσης έναν από τους ελάχιστους μεγάλους ποταμούς της χώρας, η κοίτη του οποίου δεν έχει διακοπεί από την κατασκευή μεγάλων φραγμάτων και ρέει 52

με σχετικά φυσική ροή, παρά τις ευθυγραμμίσεις και τους εγκιβωτισμούς της κοίτης του κοντά στις εκβολές του στο Αιγαίο Πέλαγος. Από τους υγροτόπους της Θεσσαλίας, τη μεγαλύτερη έκταση καταλαμβάνουν οι μεγάλες τεχνητές λίμνες, όπως του Ταυρωπού και του Σμοκόβου. Οι λίμνες αυτές, ιδίως η λίμνη Ταυρωπού, παρότι δημιουργήθηκαν για άρδευση, ύδρευση και παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, έχουν αποκτήσει πλέον πρόσθετη οικονομική σημασία, καθώς συμβάλλουν στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Αξιοσημείωτη για τα ελληνικά δεδομένα περίπτωση τεχνητού υγροτόπου που επαναδημιουργήθηκε στη θέση προϋπάρχοντος σημαντικού φυσικού υγροτόπου, αποτελεί η λίμνη Κάρλα. Παρά τα αρχικά προβλήματα που αντιμετωπίσθηκαν κατά την αποκατάστασή της, η λίμνη έχει ανακτήσει σημαντικό μέρος των λειτουργιών του αρχικού υγροτόπου. Ιδιαίτερη περίπτωση είναι και η λίμνη Μάτι ή Αργυροπουλίου, η οποία δημιουργήθηκε σε θέση με φυσική ανάβλυση πηγαίων υδάτων, μετά την κατασκευή φράγματος για την συγκράτηση των νερών και αποτελεί έναν εκτεταμένο, για τα δεδομένα της Θεσσαλίας, πεδινό υγρότοπο με αξιόλογα χαρακτηριστικά.

3/2021

ΘΕ

Τεχνητή λίμνη Παναγιώτικου. (Φωτ.: Β. Οικονόμου)

Τεχνητό Λιμνίο Καλυβιών Αναλήψεως

Μικρή λίμνη Γκιτζή. (Φωτ.: Δ. Καμπλιώνης) ΘΕ

3/2021

Τεχνητά λιμνία Γριζάνου 53

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

Λίμνη Στεφανιάδα. (Φωτ.: Ντ. Μιχαήλ)

Από τους μικρούς υγροτόπους αξιοσημείωτη είναι η παρουσία των τεχνητών λιμνίων που έχουν δημιουργηθεί από την κατασκευή μικρών χωμάτινων φραγμάτων σε κοίτες χειμάρρων, ρεμάτων και παραπόταμων του Πηνειού, για τη συγκράτηση νερού για άρδευση καλλιεργειών και για την ενίσχυση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Σε αρκετά από αυτά, με την πάροδο του χρόνου, αναπτύχθηκε υγροτοπική βλάστηση, με αποτέλεσμα να εξελιχθούν σε ενδιαιτήματα ψαριών και υδρόβιων και παρυδάτιων πτηνών. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, βρίσκονται σε πολύ κοντινές αποστάσεις μεταξύ τους, λόγω διαδοχικών φραγμάτων στο ίδιο ρέμα, δημιουργώντας υγροτοπικά συμπλέγματα, όπως για παράδειγμα τα τεχνητά λιμνία κοντά στους οικισμούς Καρυάς, Συκαμινέας, Πυθίου και Φλάμπουρου στις παρυφές του Ολύμπου. Παρομοίως, στην περιοχή του Μεγάλου Ελευθεροχωρίου Λάρισας, τα αρκετές δεκάδες τεχνητά λιμνία που βρίσκονται διάσπαρτα στην ημιορεινή αγροδασική περιοχή με ανεπτυγμένη κτηνοτροφία, συνθέτουν ένα ασυνήθιστο τοπίο μεγάλης αισθητικής και περιβαλλοντικής αξίας. Τέλος, μικροί υγρότοποι έχουν δημιουργηθεί και σε παλιά λατομεία, όπου οι κοιλότητες εκσκαφής έχουν πληρωθεί με νερό, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη υγροτοπικής βλάστησης και τη φυσική αποκατάσταση του τοπίου. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στα παραποτάμια δάση που βρί54

σκονται διάσπαρτα σε όλο το μήκος του Πηνειού ποταμού και των παραπόταμων του, συχνά κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως της Λάρισας, της Καρδίτσας και των Τρικάλων. Πρόκειται για σπάνιο τύπο οικοσυστήματος ιδιαίτερης αισθητικής και περιβαλλοντικής σημασίας ο οποίος έχει απωλέσει κατά την προηγούμενη εκατονταετία το μεγαλύτερο εύρος της παλαιότερης κατανομής του στη χώρα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα δάση αυτά έχουν αξιοποιηθεί με τη διαμόρφωση χώρων και διαδρομών αναψυχής. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας φιλοξενεί υγροτόπους με σπάνια ή και μοναδικά γνωρίσματα για τον ελλαδικό χώρο, όπως οι λίμνες Ζερέλια κοντά στον Αλμυρό Βόλου, η αλπική ρακόλιμνη της Βερλίγκας, ο πολύ μικρός υγρότοπος που υπάρχει στον κρατήρα της δολίνης του Ζουρ-Παπά κοντά στη Φαρκαδόνα και η λίμνη Στεφανιάδα, που σχηματίστηκε από κατολίσθηση που έφραξε τη ροή ενός παραπόταμου του Πηνειού και αποτελεί ίσως τη νεότερη λίμνη της Ελλάδας. Σχετικά σπάνιος είναι και ο τύπος υγροτόπου που σχηματίζεται από ανάβλυση πηγαίων υδάτων σε πεδινές εκτάσεις, όπως το εκτεταμένο έλος στη Μεταμόρφωση Σωτήρος κοντά στην Καρδίτσα. Ιδιαίτερη, τέλος, είναι η περίπτωση του παράκτιου έλους Λειχούρας όπου υπάρχουν πηγές γλυκού νερού που αναβλύζουν προς τον υγρότοπο. Οι υγρότοποι της Θεσσαλίας αποτελούν βασικά ενδιαιτή3/2021

ΘΕ

Αργυροτσικνιάς και κορμοράνοι στη μικρή λίμνη Κεφαλόβρυσου

ματα για ποικίλα είδη ζώων. Πολλά θηλαστικά, αμφίβια, ερπετά και ασπόνδυλα διαβιούν, τρέφονται και αναπαράγονται σε αυτούς. Σχεδόν σε κάθε υγρότοπο, ακόμη και στους πιο μικρούς, έχουν καταγραφεί είδη πανίδας, με πιο χαρακτηριστικά τα παρυδάτια πτηνά (σταχτοτσικνιάδες, αργυροτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, πελαργοί, καλαμοκανάδες κ.ά.), τα υδρόβια πτηνά (πάπιες, νερόκοτες, φαλαρίδες, κορμοράνοι κ.ά.), αλλά και ψάρια, ερπετά (νεροχελώνες, νερόφιδα) και αμφίβια, ενώ σε ορισμένες περιοχές παρατηρήθηκαν πιθανά βιοδηλωτικά ίχνη παρουσίας βίδρας. Στους δύο μεγαλύτερους υγροτόπους της Περιφέρειας, δηλαδή στο Δέλτα Πηνειού και στη λίμνη Κάρλα, που εντάσσονται σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας, έχουν καταγραφεί 226 και 194, αντίστοιχα, είδη πτηνών. Στην πρόσφατα ανασυσταθείσα Κάρλα έχουν επίσης καταγραφεί 13 είδη ψαριών, 6 από τα οποία αποτελούν ενδημικά είδη της περιοχής. Η καταγραφή, χαρτογραφική αποτύπωση και συλλογή πρωτογενών δεδομένων για τους υγροτόπους της Θεσσαλίας αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την ανάδειξη της αξίας τους και βασική παράμετρο για την αξιοποίησή τους ως πολύτιμου πόρου, με πολλές δυνατότητες αειφόρου ανάπτυξης, προς όφελος της φύσης και των κατοίκων της περιοχής. ΘΕ

3/2021

Οι υγρότοποι στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης Το έργο «Βελτίωση της αποτελεσματικότητας στη διατήρηση των υγροτοπικών οικοσυστημάτων - WetMainAreas» ξεκίνησε το 2017, στο πλαίσιο του Διακρατικού Προγράμματος Εδαφικής Συνεργασίας της Βαλκανικής Μεσογείου INTERREG Balkan-Mediterranean 2014-2020, με κύριο σκοπό να συμβάλει στην προστασία και διατήρηση των υγροτόπων ως διακρατικού αγαθού υψηλής βιολογικής και πολιτιστικής αξίας. Μεθοδολογικά, το έργο αξιοποιεί τη δορυφορική τεχνολογία για τη χαρτογραφική αποτύπωση των υγροτόπων της Βαλκανικής Μεσογείου, αξιολογεί τον ρόλο τους στη συνδεσιμότητα των προστατευόμενων περιοχών και αναπτύσσει εργαλεία για τη διάδοση και ελεύθερη πρόσβαση σε εναρμονισμένα απογραφικά δεδομένα. Το έργο υλοποιείται με τη συνεργασία 10 εταίρων (ερευνητικών ιδρυμάτων και αρμόδιων υπηρεσιών περιβάλλοντος) από Ελλάδα, Βουλγαρία, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία. Από την Ελλάδα συμμετέχουν το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η Περιφέρεια Θεσσαλίας και, ως παρατηρητής εταίρος, το Τμήμα Προστατευόμενων Περιοχών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

55

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ

To ξέρατε

Τεχνητή Λίμνη Κάρλα Η Τεχνητή Λίμνη Κάρλα καταλαμβάνει έκταση 35.147 στρ. περίπου και μοιράζεται στις Περιφερειακές Ενότητες Μαγνησίας (Δήμος Ρήγα Φεραίου), όπου ανήκει το μεγαλύτερο τμήμα της, και Λάρισας (Δήμοι Αγιάς και Κιλελέρ). Δημιουργήθηκε σε έκταση που καταλάμβανε η φυσική λίμνη Κάρλα, γνωστή από την αρχαιότητα με το όνομα Βοϊβιής. Έως το 1962 καταλάμβανε το χαμηλότερο σημείο της Θεσσαλικής πεδιάδας και αποτελούσε έναν από τους σπουδαιότερους υγροτόπους της Ελλάδας. Η λίμνη φιλοξενούσε εκατοντάδες χιλιάδες υδρόβια πτηνά. Οι διακυμάνσεις της στάθμης, οι πλημμύρες στις γειτονικές καλλιέργειες και η ανάγκη για δημιουργία νέων γεωργικών εκτάσεων, καθώς και η απειλή των επιδημιών ελονοσίας, υπαγόρευσαν την ολική αποστράγγιση της λίμνης. Το έργο της επαναδημιουργίας της λίμνης άρχισε να υλοποιείται από το 1999 και οι θετικές συνέπειες έχουν ήδη γίνει αισθητές, όπως η άνοδος του υπόγειου υδροφορέα, η άρδευση περίπου 150.000 στρ., η βελτίωση της ποιότητας των υδάτων και η προστασία του Παγασητικού κόλπου, η ανάσχεση του μετώπου θαλασσινού νερού που έχει επηρεάσει τους υδροφόρους ορίζοντες και η μερική αποκατάσταση του μικροκλίματος της περιοχής, της χλωρίδας και της πανίδας της.

56

3/2021

ΘΕ

ότι

στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουν καταγραφεί: 91 υγρότοποι 79 βρίσκονται στο ηπειρωτικό τμήμα 12 βρίσκονται στο νησιωτικό τμήμα ~95.000 στρέμματα συνολική έκταση Δέλτα Πηνειού Το Δέλτα Πηνειού καταλαμβάνει έκταση 8.585 στρ. περίπου και βρίσκεται στον Δήμο Τεμπών. Πρόκειται για το εκτεταμένο δελταϊκό σύστημα του μεγαλύτερου ποταμού της Θεσσαλίας. Δημιουργεί ένα σύνθετο μωσαϊκό οικοτόπων, περιλαμβάνοντας θαμνώνες με αρμυρίκια, παραποτάμια δάση με πλατάνια, ασημόλευκες, ιτιές, φτελιές, σκλήθρα αλμυρά έλη και αμμοθίνες. Διαθέτει πλούσια πανίδα και ιδιαίτερα ορνιθοπανίδα (226 είδη) η οποία περιλαμβάνει αρπακτικά, πολλά είδη ερωδιών 12 είδη πάπιας και άλλα υδρόβια και παρυδάτια είδη, πολλά από τα οποία φωλιάζουν στο δέλτα, ενώ άλλα χρησιμοποιούν τον υγρότοπο κατά τις περιόδους μετανάστευσης ή ως περιοχή διαχείμανσης.

Φωτογραφίες: Β. Αγοραστός ΘΕ

3/2021

Εκβολή Ρέματος Ρακοποτάμου Η Εκβολή Ρέματος Ρακοποτάμου καταλαμβάνει έκταση 9 στρ. περίπου και βρίσκεται μεταξύ των οικισμών Κάτω Πολυδέντρι και Ισιώματα του Δήμου Αγιά,. Περιλαμβάνεται στην περιοχή GR1420004: Κάρλα - Μαυροβούνι - Κεφαλόβρυσο Βελεστίνου που εντάσσεται στο Δίκτυο Natura 2000 ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Οδηγία για τους οικοτόπους.

57

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ Μικρή Λίμνη Γκιτζή Η Μικρή Λίμνη Γκιτζή καταλαμβάνει έκταση 67 στρ. περίπου και βρίσκεται στον οικισμό Κεφαλόβρυσο του Δήμου Τρικκαίων, στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων. Η λίμνη δημιουργείται από πηγή, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, περιβαλλόταν από παρθένο δάσος με λεύκες και ιτιές. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, με πρωτοβουλία των τοπικών αρχών, έγινε κοπή των καλαμιών για την ανασύσταση της λίμνης και δημιουργήθηκε νησίδα, η οποία έχει διαμορφωθεί ως χώρος αναψυχής. Στην περιοχή δραστηριοποιείται τοπικός σύλλογος, με στόχο την ανάδειξη της λίμνης και την προσέλκυση επισκεπτών και λειτουργεί υποδομή εστίασης. Μικρές Λίμνες Ζερέλια Οι Μικρές Λίμνες Ζερέλια καταλαμβάνουν συνολική έκταση 101 στρ. περίπου και στον ομώνυμο οικισμό του Δήμου Αλμυρού. Κατά την πιθανότερη εκδοχή, οι λίμνες αποτελούν δίδυμους κρατήρες που δημιουργήθηκαν από σύγκρουση μετεωρίτη με τη Γη, η οποία συνέβη κατά την εποχή του Ολόκαινου, πριν από 12.500 - 8.000 χρόνια. Στον ευρύτερο χώρο έχουν δημιουργηθεί υποδομές αναψυχής και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης (διαδρομές, παρατηρητήρια, ενημερωτικές πινακίδες) και η περιοχή συνιστά έναν αξιόλογο πόλο προσέλκυσης επισκεπτών.

Tεχνητό λιμνίο Λογγά.

58

Τεχνητή Λίμνη Ταυρωπού Η Τεχνητή Λίμνη Ταυρωπού καλύπτει έκταση 24.250 στρ. περίπου και ανήκει στον Δήμο Λίμνης Πλαστήρα. Είναι γνωστή και ως Λίμνη Πλαστήρα, από το όνομα του αρχικού εμπνευστή της, στρατιωτικού και πολιτικού Νικολάου Πλαστήρα. Δημιουργήθηκε το 1959 από φράγμα που κατασκευάστηκε επί του ποταμού Ταυρωπού ή Μέγδοβα, παραπόταμου του Αχελώου. Από τη δεκαετία του 1990, η λίμνη, λόγω της ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς του τοπίου της, άρχισε να αναπτύσσεται τουριστικά. Σήμερα αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της χώρας, συμβάλλοντας σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Λόγω της μεγάλης κλίσης των πρανών, περιμετρικά αναπτύσσονται κατά θέσεις μόνο εποχικά υγρολίβαδα. Παραποτάμιο Εσωτερικό Έλος Πηνειού 1 Το Παραποτάμιο Εσωτερικό Έλος Πηνειού 1 καταλαμβάνει έκταση 2.813 στρ. περίπου και βρίσκεται ανατολικά του οικισμού Φωτάδα του Δήμου Τρικκαίων, στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων. Πρόκειται για ένα εκτεταμένο παραποτάμιο δάσος που σχηματίζεται στις όχθες του Πηνειού ποταμού, όπου κυριαρχούν τα πλατάνια. Εντός του δάσους υπάρχει διαμορφωμένη ποδηλατική-πεζοπορική διαδρομή με ξύλινα γεφύρια και χώρους αναψυχής.

Φωτ.: Κ. Λαγός 3/2021

ΘΕ

Λιμνοθάλασσα Μπουρμπουλήθρα Η Λιμνοθάλασσα Μπουρμπουλήθρα καταλαμβάνει έκταση 298 στρ. περίπου και βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού της πόλης του Βόλου, στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας. Στα βόρεια του υγροτόπου έχει δημιουργηθεί πάρκο αναψυχής, ενώ δίπλα στη λιμνοθάλασσα υπάρχουν λιμενικές εγκαταστάσεις και εδρεύει ένας αλιευτικός συνεταιρισμός. Τεχνητή Λίμνη Μάτι ή Αργυροπουλίου Η Τεχνητή Λίμνη Μάτι ή Αργυροπουλίου καταλαμβάνει έκταση 495 στρ. περίπου και βρίσκεται στον Δήμο Τυρνάβου. Έχει δημιουργηθεί από τις πηγές Μάτι, με την κατασκευή φράγματος κατά τη δεκαετία του 1950. Στην περιοχή έχει διαμορφωθεί χώρος αναψυχής με γέφυρα, διαδρόμους, παγκάκια, ενώ λειτουργεί και παραδοσιακή νεροτριβή (δριστέλα) για το πλύσιμο χαλιών. Λίμνη Νεσσωνίδα Η Λίμνη Νεσσωνίδα καταλαμβάνει έκταση 1.353 στρ. περίπου και βρίσκεται στο Καλοχώρι του Δήμου Τεμπών. Τμήμα του υγροτόπου αποτελεί υπόλειμμα της αρχαίας Νεσσωνίδας, μιας λίμνης που πιστεύεται πως υπήρξε μεγαλύτερη από τη γειτονική της λίμνη Βοϊβηίδα (σημερινή Κάρλα), με την οποία ενωνόταν κατά τις περιόδους πλημμυρών.

Τεχνητό Λιμνίο Σκήτης Το Τεχνητό Λιμνίο Σκήτης καταλαμβάνει έκταση περίπου 40 στρ. και βρίσκεται 1,7 χλμ. νοτιοδυτικά του ομώνυμου οικισμού του Δήμου Αγιάς. Ο υγρότοπος βρίσκεται σε υψόμετρο 320 μ. και δημιουργήθηκε με την κατασκευή φράγματος για εμπλουτισμό των υπόγειων υδάτων και συγκράτηση των ομβρίων υδάτων, με σκοπό την άρδευση των καλλιεργειών της περιοχής. Βρίσκεται σε μια κατάφυτη από καστανιές περιοχή. Τα τελευταία χρόνια γύρω από τον υγρότοπο οργανώνονται εκδηλώσεις από τις τοπικές αρχές. Λιμνοθάλασσα Κουκουναριών Η Λιμνοθάλασσα Κουκουναριών, ή Λίμνη Στροφυλιάς, όπως αναφέρεται συχνά, καταλαμβάνει έκταση 353 στρ. περίπου και βρίσκεται 7,4 χλμ. δυτικά του οικισμού της Σκιάθου του ομώνυμου Δήμου, σε μία από τις πιο διάσημες και τουριστικές παραλίες του νησιού. Μεταξύ της λιμνοθάλασσας και της ακτής υπάρχει ευρεία αμμοθινική ζώνη με δάσος κουκουναριών, που είναι ένα από τα τρία σημαντικότερα στην Ελλάδα. Ο υγρότοπος είναι περιφραγμένος και η πρόσβαση επιτρέπεται για ήπιες δραστηριότητες αναψυχής, όπως περίπατος και παρατήρηση πουλιών. Επίσης, το Δάσος Κουκουναριών έχει κηρυχθεί ως Αισθητικό Δάσος.

Μικρή Λίμνη Δρακολίμνη Βερλίγκα Η Μικρή Λίμνη Δρακολίμνη Βερλίγκα καταλαμβάνει έκταση 9 στρ. περίπου και βρίσκεται σε υψόμετρο 2.050 μέτρων, ανάμεσα στην ψηλότερη κορυφή του Λάκμου Τσουκαρέλα στα βόρεια και την κορυφή Μέγας Τράπος στα νότια, στον Δήμο Καλαμπάκας. Είναι λιγότερο γνωστή σε σχέση με τις άλλες δρακολίμνες της Τύμφης και του Σμόλικα. Δημιουργείται από τα νερά που απορρέουν από τις γύρω ψηλές κορυφές και συνήθως στερεύει έως τις αρχές του φθινοπώρου. Τα νερά της λίμνης εξέρχονται από το οροπέδιο μέσα από ένα δίκτυο ρυακιών για να καταλήξουν στον ποταμό Αχελώο. Πρόκειται για ένα γυμνό από δέντρα ορεινό τοπίο με βραχώδεις και πετρώδεις πλαγιές, γκρεμούς, αλπικά λιβάδια, ορεινές πηγές και ρυάκια με ιδιαίτερη χλωρίδα και πανίδα, προσαρμοσμένη στις συνθήκες που επικρατούν.

ΘΕ

3/2021

59

ΜΟΥΣΙΚΗ & ΜΟΥΣΙΚΟΙ

›

γράφει ο Κώστας Σταυριανός, φωτογραφίες: Αλ. Χαρτώνας - Life of Film Productions

ΜΟΥΣΙΚΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ

Παρέες που έγραψαν και γράφουν ιστορία Για να πραγματοποιηθούν πετυχημένες καταστάσεις σε αυτή τη ζωή χρειάζονται πολλά «προσόντα»: Χρήματα, οργάνωση, δημόσιες σχέσεις… Αντιθέτως για να πραγματοποιηθούν όμορφες είναι απαραίτητο μόνο ένα αλλά δεν δύναμαι να το περιγράψω όπως του αξίζει και θα το πω λίγο πιο ποιητικά: «φουσκοδεντριά». Από αυτήν τη φουσκοδεντριά λοιπόν ορμώμενοι κάποιοι συμπολίτες μας κατά καιρούς, έχοντες να αντιμετωπίσουν πολλές πρακτικές δυσκολίες, κατάφεραν να διοργανώσουν μουσικά φεστιβάλ σε διάφορους χώρους με καλεσμένους που υπό κανονικές συνθήκες δε θα μπορούσαμε να φανταστούμε την επίσκεψή τους στην πόλη.

60

3/2021

ΘΕ

SchooLA fest

ΘΕ

3/2021

61

ΜΟΥΣΙΚΗ & ΜΟΥΣΙΚΟΙ Για να μπορέσει να ονομαστεί μια διοργάνωση «φεστιβάλ» υπάρχει στο μυαλό μου μία βασική συνθήκη που πρέπει να τηρείται, δηλαδή να διαρκεί πάνω από μία ημέρα και να μπορούν οι επισκέπτες ή κάποιοι από αυτούς να διανυκτερεύσουν. Κατ’ επέκταση θα πρέπει να υπάρχει επίσης η δυνατότητα φαγητού και προσωπικής υγιεινής. Δύο από τα Φεστιβάλ με τα οποία θα ασχοληθούμε πληρούν τις πιο πάνω παραμέτρους. Ήταν το «Arm your desires» και, είναι ακόμα, το «Φεστιβάλ Βρύσης Τυρνάβου». Το «Arm your desires» ξεκίνησε από μια μικρή παρέα το 2007 και συνέχισε για κάποια χρόνια να διοργανώνεται στον πανέμορφο χώρο της Βρύσης λίγο έξω από τον Τύρναβο στα τέλη του καλοκαιριού. Όταν άρχισαν εργασίες διαμόρφωσης του χώρου, το φεστιβάλ μεταφέρθηκε σε άλλη τοποθεσία ανάμεσα από Τύρναβο και Αργυροπούλι. Η καλλιτεχνική διεύθυνση είχε στραμμένη την προσοχή της σε Hardcore punk και Grindcore σχήματα από την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, από την Ιαπωνία και τον Καναδά (!), χωρίς όμως να παραβλέπει και άλλα μουσικά είδη, όπως Hip hop, Surf, Ska. Άξιο λόγου είναι ότι δεν υπήρχε ποτέ αντίτιμο εισόδου. Τα έξοδα του τριήμερου φεστιβάλ καλύπτονταν από το μπαρ και την κουζίνα και από το κράνος που έβγαινε κατά τη διάρκεια των συναυλιών και στο οποίο οι παρευρισκόμενοι έριχναν τον οβολό τους. Τα μουσικά σχήματα που πέρασαν από το «Arm your desires» μετριούνται σε εκατοντάδες… Το «Φεστιβάλ Βρύσης Τυρνάβου» ξεκίνησε το 2011 και συνεχίζει μεγαλώνοντας χρόνο με τον χρόνο. Όπως και το «Arm your desires» προσφέρει ελεύθερο camping, μπαρ, κουζίνα, υπαίθρια αγορά, ντουζ, τουαλέτες και τρεις ημέρες μουσικής πανδαισίας σε έναν πανέμορφο χώρο. Από τη σκηνή του έχει περάσει ο,τι καλύτερο κυκλοφορεί στην Ελληνική ροκ και όχι μόνο σκηνή αλλά και πολύ σημαντικές μπάντες από το εξωτερικό. Ενδεικτικά: VILLAGERS OF IOANNINA CITY, ONE DROP FORWARD, FLYING EYES (Baltimore - US), GOLDEN ANIMALS (Los Angeles - US), ΓΚΟΥΛΑΓΚ, ΜΩΡΑ ΣΤΗ ΦΩΤΙΑ, ZOUNDS (UK), ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΝΤΙΝΟΣ ΣΑΔΙΚΗΣ, ΑΡΝΑΚΙΑ, BAZOOKA, NIGHTSTALKER, PANX ROMANA, LOST BODIES, NAXATRAS, VODKA JUNIORS, LAST DRIVE… Eίναι η διοργάνωση που βάζει τον Τύρναβο στο επίκεντρο της χώρας για μια δεύτερη φορά κάθε χρόνο. Πριν από όλα αυτά υπήρξε μια μικρή ομάδα νέων ανθρώπων που με ορμητήριο ένα κοινό στέκι στην οδό Παλαιστίνης αποφάσισαν να φτιάξουν μια ομάδα ώστε να διοργανώνουν συναυλίες. Η ομάδα μεγάλωσε, πήρε όνομα (No budget team) και το 2006 έφτασε να διοργανώνει τριήμερο φεστιβάλ στο κηποθέατρο με τα έσοδα να πηγαίνουν σε ανθρώπους και συλλογικότητες με ανάγκη. Στην περίπτωση του «No Budget Festival» είναι εντυπωσιακό το πλήθος των ονομάτων από το εξωτερικό αλλά και από την Ελλάδα που προσκλήθηκαν στα τέσσερα χρόνια που διήρκησε: The Fleshtones και Murder by Death από τις ΗΠΑ , Nomads και Nightrage από τη Σουηδία, Threshold από την Αγγλια μαζί με 62

Φεστιβάλ Βρύσης Τυρνάβου

SchooLA fest

3/2021

ΘΕ

Larizona Festival

Φεστιβάλ Βρύσης Τυρνάβου

Φεστιβάλ Βρύσης Τυρνάβου

ΘΕ

3/2021

μπάντες όπως ΜΙΚΡΟ, Sigmatropic, Astyplaz, Earthbound, Matisse, No Sin, Ducky Boys, Rotting Christ, Personality Crisis, ΜΩΡΑ ΣΤΗ ΦΩΤΙΑ, Film, Siva Six, Deus Ex Machina, PANX ROMANA, 63 High, Spitback, Γιάννης Αγγελάκας/Ντίνος Σαδίκης, Dread Astaire, Hidden In The Basemen. Το εισιτήριο για κάθε ημέρα του Φεστιβάλ κόστιζε 5 ευρώ… Βάζοντας μια σκεπή πάνω από το κεφάλι μας θα μεταφερθούμε στο Stage και σε 2-3 ρομαντικούς λάτρεις της μουσικής, οι οποίοι σχεδόν από την αρχή της λειτουργίας του και επί σειρά ετών διοργάνωσαν διήμερα γεμάτα από «σκληρούς» ήχους. Αναφέρομαι στο «No Music, No Holidays Fest», το οποίο ξεκίνησε το 2010 και επι μία εξαετία, μετά από τις γιορτές των Χριστουγέννων, πρότεινε στο κοινό της πόλης κυρίως punk και hardcore μπάντες συστήνοντάς μας σε συγκροτήματα όπως οι Vodka Juniors, My Turn, Allergic, Bat signal, Against all odds, και φυσικά τους δικούς μας Streetwise, 10 to go, Piotita και Hidden in the Basement… Το έτερο φεστιβάλ «Rock Music store fest» είχε προτίμηση στις γιορτές του Πάσχα και σε πιο μεταλλικούς ήχους, ικανοποιώντας ίσως το πιο απαιτητικό αλλά σίγουρα και πιο πιστό κοινό, αυτό των οπαδών του Heavy Metal και των, άπειρων, παρακλαδιών του. Μας έμαθε μπάντες όπως οι Universe 217, Need, Mahakala, Innerwish, Poem, και στηρίχθηκε από local heroes όπως οι Spitback, Show your face, Shadeless Emperor, Black Juju και Murder Angels… Ισως το πιο σημαντικό όμως από τα διάφορα που διοργανώθηκαν κατά καιρούς στο Stage ήταν το Φεστιβάλ των μαθητικών συγκροτημάτων. Ξεκίνησε σαν Schoolstage το 2008, διοργανώθηκε δύο φορές από το Stage και την Off Art και τα τελευταία 4 έτη επανήλθε με πρωτοβουλία φωτισμένων εκπαιδευτικών για να ονομαστεί στο τέλος SchooLA fest. Ηταν το φεστιβάλ που κατόρθωσε να δώσει βήμα και κίνητρο στα νιάτα της πόλης. Φυσικά υπήρξαν και άλλα φεστιβάλ, όμως εδώ θυμόμαστε τα μεγαλύτερα και κυρίως, τα πιο επίμονα. Τελευταία, πριν χτυπήσει η λαίλαπα των lockdown, ξεκίνησαν προσπάθειες και σε άλλους χώρους εντός της πόλης όπως στην αυλή του Μύλου με πιο χαρακτηριστική και ευοίωνη το Larizona Festival.

H διοργάνωση μίας και μοναδικής συναυλίας προυποθέτει πολύ μεγάλο κόπο, πόσο μάλλον αν μιλάμε για ένα πχ τριήμερο φεστιβάλ. Σε αυτήν την περίπτωση οι εργασίες που πρέπει να φέρει σε πέρας ο διοργανωτής, από την τηλεφωνική κλήση σε ένα συγκρότημα, μέχρι τη δημιουργία της αφίσσας και το στήσιμο του ήχου, είναι πάμπολλες. Στις περισσότερες από τις περιπτώσεις που αναφέραμε πιο πάνω όλες αυτές οι δουλειές περνούσαν από τις πλάτες ελάχιστων ανθρώπων και σε κάποιες από αυτές ενός και μόνο! Τα αποτελέσματα όμως ήταν τόσο όμορφα που είμαι σίγουρος ότι η κούραση ερχόταν σε δεύτερη μοίρα. Αυτό που είχε σημασία ήταν μόνο η «φουσκοδεντριά»! Στο επανιδείν…

63

αγορά ● Cosmos

BoConcept Living In & Out Days με έκπτωση 40% Βρείτε στο Cosmos, μέχρι τις 27 Μαρτίου μια ακόμη εκπληκτική προσφορά της BoCocept. BoConcept Living In & Out Days με έκπτωση 40% + Επιπλέον Έκπτωση -10% στα έπιπλα εσωτερικού χώρου + Επιπλέον Έκπτωση -20% σε ΟΛΑ τα έπιπλα εξωτερικού χώρου. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα μέτρα για την αναχαίτιση της πανδημίας το κατάστημα Cosmos εξυπηρετεί αποκλειστικά μέσω Click Away. Το τηλεφωνικό κέντρο 2410 670970 καθώς και το eshop μας www.cosmos.com.gr παραμένουν ανοιχτά για την εξυπηρέτησή σας. Όλες οι παραγγελίες και αποστολές προϊόντων εκτελούνται κανονικά.

COSMOS A.E. Περιφερειακή Λάρισας-Τρικάλων, Λάρισα, τηλ: 2410 670970, www.cosmos.com.gr, : Cosmos Α.Ε - Οικιακός Εξοπλισμός Δευτέρα-Παρασκευή: 10:00-21:00 Σάββατο: 10:00-16:00

● G.P.SN. Private Security

ΕΠΩΝΥΜΑ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ ΑΣΠΙΔΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ, ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΣΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ι.Ε.Π.Υ.Α.

Αρ. Αδείας : 3015/39/60/2723-ε’

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Φαρσάλων 3, 41222, Λάρισα Επικοινωνία: 2410-549922 Email: gpsn.sec@gmail.com www.gpsn.gr 80

3/2021

ΘΕ