The Torch Publications Tomo 64 Blg. 3

Vol. 64 no. 3

AUGUST 2011

Ink your pen, Serve the people!

PNU-NCTE wala pa ring pondo p. 2 SUCs Incorporated p. 3

Matabil na Gatilyo p. 10 PITIK B p. 15

VOLUME 64 NO. 3

People’s Rights Week, inilunsad

--PNU STUDENT GOVERNMENT-MANILA

NO TO BUDGET CUT!

2 News

Regie A. Cayosa and John Paul A. Orallo

P

Nagprotesta ang ilang mga estudyante kasama ng iba’t ibang progresibong organisasyon sa PNU upang kundinahin si Pangulong Aquino hinggil sa mga paglabag sa karapatang pantao at hindi pagtutok sa ilang mga isyung kinahaharap ng bansa.

atuloy na ipaglaban, karapatan ng mamamayan.

Pinangunahan ng Student Government (SG) kasama ang mga organisasyong pang-masa tulad ng ANAKBAYAN–PNU, GABRIELA Youth-PNU, ACT Teachers–PNU ang paglulunsad nitong limang araw na pagtalakay sa mga isyung panlipunan, Hulyo 18-22.

Ayon sa isang estudyanteng nasa unang taon na nakasaksi sa People’s Right Week, ”nagulat ako dahil nakikisangkot sa suliraning panlipunan ang mga mag-aaral ng PNU, pero natutuwa ako dahil may mga gurong aktibo, nakikialam at nauunawaan ang aspetong panlipunan at lumalaban para sa karapatan ng mamamayan.”

Tinalakay sa unang araw ang kasalukuyang kalagayan ng edukasyon sa bansa. Patuloy ang pagbabawas ng badyet at kakulangan ng suporta mula sa administrastong Aquino na nagdudulot ng unti-unting pagkawala ng

Campus press walkout, pinangunahan ng CEGP

kalidad ng edukasyon sa bansa.

Isinagawa naman kinabukasan ang National Walkout ng iba’t ibang unibersidad tulad ng University of the Philippines (UP), Polytechnic University of the Philippines (PUP), Philippine Normal University (PNU), Far Eastern University (FEU), University of Sto. Thomas (UST), Eulogio “Amang” Rodriguez Institute of Science and Technology (EARIST) at iba pang mga unibersidad na nagmartsa patungong Mendiola upang kondenahin ang pagbabawas ng badyet sa State Universities and Colleges (SUCs) at ang Private-Public Partnership (PPP) kung saan popondohan ng pribadong sektor ang ilang proyekto ng institusyon ng gobyerno na maaaring humantong sa komersyalisasyon at pribatisasyon.

Pareho namang tinalakay sa dalawang magkasunod na araw ang Oil Price Hike (OPH) o ang patuloy na pagtaas ng presyo ng langis dulot ng PPP at Oil Deregulation Law (ODL) kung saan kontrolado na

ng pribadong sektor ang pagtaas at pagbaba ng presyo ng langis.

Nanawagan ang mga estudyante para sa P125 across-the-board wage hike dahil karamihan sa mga magulang nila ay mga manggagawa.

Dagdag pa rito, hinihiling ng mga estudyante na tuparin ni P-Noy ang pangako nitong pamamahagi ng mga lupang agraryo sa mga magsasaka, partikular na sa Hacienda Luisita Incorporated (HLI).

Hustisya pa rin ang hinihingi para sa mga desaparecidos o forced disappearances at extrajudicial killings sa ilalim ni P-Noy para sa huling araw ng People’s Right Week. Nagkaroon din ng Movement for Quality Education (MQE) Forum at winakasan ang pagdiriwang sa pamamagitan ng programa at pagsasagawa candle lighting sa main gate, pagsusuma ng isang taong pamamahala ni P-Noy at anyaya sa PNUans na dumalo sa ikalawang State of the Nation Address (SONA) ng Pangulo.

Cromwell C. Allosa

K

arapatan sa pamamahayag, ipaglaban!

Ito ang naging panawagan ng College Editors Guild of the Philippines (CEGP) sa nakaraang island-wide buildup activity for National Walk out sa Mendiola, July 5.

Bitbit ang plakards at Angry Birds na sumisimbulo sa galit ng mamamayan na tinanggalan ng estado ng karapatan sa pamamahayag, nanawagan ang CEGP kasama ang The Torch Publications (PNU-Manila), Philippine Collegian (UP-Diliman) at Technozette (EARIST-Manila) sa muling pagpapabukas ng mga nagsarang student publications sa iba't

ibang unibersidad, pagbibigay ng proteksyon sa mga mamamahayag mula sa karahasan, pagbabalik ng karampatang subsidiya, at pagkakaroon ng mataas na badyet para sa State Universities and Colleges (SUCs).

Sinabi ni CEGP National President Trina Federis na ang mga ibong ito ay katulad ng kasalukuyang estudyante na hindi na nagawang makalipad dahil sa dami ng pahirap upang magkaroon ng dekalidad na edukasyon tulad ng napakalaking kakulangan sa pasilidad, guro, classroom at ang walang habas na pagtaas ng school fees.

Samantala, sa ibang rehiyon, nagsagawa rin ng kilos-protesta ang iba pang CEGP chapters. Sa Negros,

nagkaroon ng torch parade ang mga publikasyon ukol sa campus press repression habang sa Pampanga nama'y nagkaroon ng radio hopping campaign laban sa mga polisiya ni Aquino sa edukasyon.

Tinukoy ng grupo na 11% lamang ng pambansang badyet ang inilaan ni P-Noy sa edukasyon, hindi hamak na mas mababa kaysa sa 13% na inilaan ng administrasyong Arroyo at 18% na inilaan ng administrasyong Estrada.

Bilang pagtatapos, inihagis nila ang mga simbolikong Angry Birds sa harap ng Mendiola Peace Arch bilang tanda ng kanilang pagpoprotesta.

photo credit: www.cegp.org

Inihalintulad ng mga mamamahayag pangkampus sa pangunguna ng CEGP ang Angry Birds bilang simbolo ng galit at pagkadismaya sa kasalukuyang estado ng mga mamamahayag sa bansa. Ang konsepto ay nagmula sa isang sikat na online game na Angry bird na patok sa kasalukuyan lalo na sa mga kabataan.

PAGPUPUGAY SA MGA DUMALO SA NAKARAANG PEOPLE’S RIGHTS WEEK AT MOVEMENT FOR QUALITY EDUCATION FORUM!

--ANAKBAYAN-PNU, GABRIELA YOUTH-PNU AT ACT TEACHERS-PNU

Para sa mga insulto, panlalait at kung ano pa man, mangyari lamang na i-email kami sa thetorchpub_pnu@yahoo.com

SUC s Incorporated

Editorial 3

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE

B

unga ng malaking dagok ng budget cut na ipinataw ng administrasyong Aquino sa State Universitites and Colleges (SUCs), maraming pampublikong pamantasan ang patuloy na nasisilaw sa alok ng mga pribadong korporasyon na magdudulot ng komersalisasyon; halimbawa PPP (Public-Private Partnership).

Ang PPP ay isa sa mga ipinatupad na programa ng pamahalaang Aquino na sumusuporta sa pagpasok at pangingialam ng mga pribadong korporasyon sa mga pampublikong institusyon, lalonglalo na ng foreign investors sa mga institusyon ng gobyerno. Naglalayon itong palawigin at paunlarin ang mga pampublikong ahensya sa pamamagitan ng suportang makukuha sa mga pribadong korporasyon. Sa ilalim nito, magbibigay ang mga ito ng pondo para sa pagpapaunlad ng mga pasilidad ng mga institusyong aanib nito, kasabay ang pagtatayo ng iba’t ibang negosyo upang magkaroon ito ng sariling kita at punan ang maliit na badyet na ibinibigay ng gobyerno.

Ilan sa mga institusyon at ahensya ng pamahalaan na sasailalim sa PPP ay ang Implementing Agencies (IAs), Government Owned and Controlled Corporations (GOCCs), Local Government Units (LGUs) at SUCs. Ang unti-unting pagsasailalim ng mga ito sa komersyalisasyon at pribatisasyon.

Isa ang budget cut sa taktika ni P-Noy upang mapilitan ang mga institusyon lalong-lalo na ang SUCs para tanggapin ang alok ng mga pribadong korporasyon. Sa pagpasok ng mga ito sa mga pampublikong pamantasan,

mabibigyan sila ng badyet upang mapaunlad ang mga pasilidad at mga programa nito ngunit kaalinsabay nito ang pagbibigay-tuon sa pagpapagawa ng business infrastructures, at Income Generating Projects (IGP) para magkaroon ito ng sariling kita – ito ang komersyalisasyon. Dahil mayroon nang pinagkukunan ng badyet ang pampublikong pamantasan, unti-unti na itong bibitawan ng gobyerno hanggang sa maging pagmamay-ari na ito ng mga korporasyong may hawak dito – ito naman ang pribatisasyon. Kaakibat ng pagsasapribado ng mga pampublikong pamantasan ay ang tuition and other fee increase (TOFI) na magsasapribilehiyo ng karapatang makapag-aral.

Isang halimbawa ng nangyari sa University of the Philippines (UP) kung saan isa itong state university na unti-unti nang naisasapribado dahil sa patuloy na budget cut at pamumuhunan ng mga pribado at internasyunal na korporasyon. Isa ang UP Ayala Techno Hub sa mga establisyimentong ipinatayo ng Ayala Corporation upang pagkakitaan sa halip na maging daan para mapaunlad ag kalidad ng edukasyon sa naturang unibersidad. Dagdag na isyu pa ang matrikula sa naturang ‘state university’ na umaabot sa P1,000 per unit at nanganganib pang tumaas sa mga susunod na taon kung magpapatuloy ang budget cut at pagpasok ng private investors.

Ilan sa dating SUCs na hawak ng mga korporasyon ang National University (NU) kung saan si Henry Sy, may-ari ng SM, na ang major stockholder nito at ang National Teachers College (NTC) na kabilang sa Top

1,000 Corporations in the Philippines.

Kabilang din ang Far Eastern University (FEU), University of the East (UE), De La Salle University (DLSU) at iba pa sa mga pribadong unibersidad sa kinokontrol ng iba’t ibang pribadong korporasyon.

D a h i l sa taas ng matrikula’t iba pang bayarin sa mga pribadong unibersidad, kaunti lang ang mga estudyanteng nakakapasok dito. Ngayon, kung pati ang SUCs ay patuloty na babawasan ng badyet ng gobyerno, magp a patuloy rin ang pagtaas ng tuition and other fees, at lalong darami ang bilang ng mga estudyanteng hindi makakapagtapos na magbubunga pa sa lalong paglobo ng bilang ng mga Pilipinong walang trabaho, ng kahirapan, at ng pagkalugmok ng Pilipinas.

Bawat Pilipino ay may karapatan sa maayos na buhay, maunlad

The Torch Publications

na kinabuk a s a n , de-kalidad at abot-kayang edukasyon. Kung iisiping mabuti, ginawa ang gobyerno upang mamuno’t mamahala para sa mamamayan, hindi sa mga dayuhan. Ang pilit na pagpasok ng PPP sa SUCs ay lantarang pagsasawalang-bahala sa pangangailangan ng mga Pilipino sa karapatang makakuha ng karampatan at libreng serbisyong pinopondohan ng buwis ng mamamayan. Sa taumbayan nagmumula ang

kapangyarihan at pondo ng gobyerno kaya’t nararapat lamang na gawin ng pamahalaan ang kanilang tungkulin sa pamamagitan ng paggawa ng makamasang proyekto’t batas at tapat na paglilingkod, hindi ng mga polisiyang magsusulong sa karapatan at interes ng mga dayuhan at iilan.

Sa puntong tila manhid ang pamahalaan sa daing ng mamamayan, bilang mga nag-iisip na guro ng bayan, kailangang lumabas sa apat na sulok ng silid-aralan at makilahok sa mga usaping panlipunan.

Hindi sapat na alam lang natin ang nangyayari sa lipunang ating ginagalawan, kailangang kalampagin ang natutulog na pamahalaan. Kailangan magsuri, kumilos at manindigan para sa kapakinabangan ng nakararami.

Donnadette S.G. Belza,EDITOR-IN-CHIEF. Joanna Marie R. Tabafunda,ASSOCIATE EDITOR. Geraldine Grace G. Garcia,MANAGING EDITOR. Ethel Diana G. Jordan,ASSISTANT MANAGING EDITOR. Jether-Koz B. Roxas,NEWS EDITOR. Ma. Cherry P. Magundayao,FEATURES EDITOR. Reginald P. Pradanos,LITERARY EDITOR. April Mae. G. Carvajal,RESEARCH EDITOR. Eliza Rose R. De Leon,STAFF Juvy Grace Adrias, Cromwell C. Allosa, Erickson P. Avila, Liza May S. Bucno, France Mae Cabalo, Feliph Angelo Calunod, Charlene Candari Jr., Christian Robert Cartagena, Regie A. Cayosa, Abigail A. Chang, Ian Harvey A. Claros, Dothy T. Cueva, Imee Delos Santos, Vincent D. Deocampo, Cheska Lorraine P. Diaz, Richelle B. Diaz, Razel Joy R. Espineda, Sharmaine Joy Fajardo, Michelle F. Fiecas, Elgie Marie Fuego, Mariel Gia Gojo Cruz, Rhea Gulin , Elaine I. Jacob, Marriane Ysabel Lobrin, Nikko C. Manibo, John Paul A. Orallo, Christine Joy B. Pascual, Sharri Anne Perolina, Benjamin Ponterez, Toni Mae Rosalin, Lara Jean L. Salaysay, Princess M. Samaco, Joan Christi D. Sevilla, Charmae Tambong, Christianne Minhah Teppang, Ronalyn Tungcul CORRESPONDENTS Chino S. Batoctoy,PHOTOJOURNALIST. Franklin A. Amoncio, Emmanuel C. Barrameda, Constantine H. Capco, Lloyd Christian R. Estudillo, VISUAL ARTISTS. Melie Rose E. Cortes, Joyce Anne G. Andres,GRAPHIC ARTISTS. JC E. Sibayan, LAYOUT ARTIST. Prof. Patrocinio V. Villafuerte, TECHNICAL ADVISER.

Page design by: Franklin Amoncio Lay out by: JC Sibayan

4 Opinion

VOLUME 64 NO. 3

B

udget cut na naman. Anong bago?

[P8.9 M (Personal Services) + P3.9 M (Maintenance and Other Operating Expenses) = P12.8 M (mungkahing kaltas sa PNU badyet ng 2012)] + [P91.35 M (2011 budget cut) + P0 (Capital Outlay) + P0 (National Center for Teacher Education Law)] = state abandonment of education ‘Yan ang pinakabago’t nakapanlulumong mathematical equation na hindi mabibigyan ng kasagutan, kahit ng mga Math major, in its simplest form.

Ngayong taon ang PNU ay P297.791 M, bababa ito ng 4.31% sapagkat P284.956 M ang iminungkahing badyet ng Department of Budget and Management (DBM) sa susunod na taon. Malamang, hahanap na naman ang Pamantasan ng paraan upang makatipid at humanap ng pondo sa paraang “self-sufficient and financially independent,” kaya’t asahan ang pagpapatuloy ng “experimental and innovative” merging of classes, ng “archaic” facilities, ng “eternal promise” of salary upgrade for teachers, ng “threats” of tuition and other fees increase (TOFI), at iba pang nakapanlulumong katotohanan na hindi papaangat ang tunguhin ng edukasyon sa ating Pamantasan, bagkus ay padausdos ng padausdos – ito ang bunga ng paulit-ulit na budget cut.

Ayon sa panayam ng The Torch kay Dr. Ogena, nakabatay sa Commission on Higher Education (CHEd) Guidelines ang pagpopondo sa State Universities and Colleges (SUCs). At dahil mababa ang bahagdan ng PNU Licensure

Budget cut, bisyo?

Examination for Teachers (LET) passers, kakaunti ang miyembro ng fakulti na may titulong Ph.D., at mahina ang research outputs sa larangan ng edukasyon, kaya mahirap humingi ng mataas na pondo upang bigyang-katotohanan ang pagiging NCTE ng Pamantasan.

Kung iisipin, ang lahat ng nabanggit na kakulangan ng PNU ay buhat ng mababang badyet at di dahil

na sahod sa mga guro’t kawani ng akademya, walang dagdag na suporta sa mga student assistant at scholarship grants, walang pagkilala sa lokal at internasyunal na pamantayan ng kahusayan.

Isa pa, responsibilidad ng gobyernong maglaan ng sapat, kung hindi man mataas, na pondo para sa edukasyon. Subalit, P21.8 B ang ilalaan para sa mga SUCs sa susunod na taon, mas mababa sa P22.03 B naipasa para sa 2011 kahit pa tumaas ng 10.4% ang 2012 national budget, mula P1.645 T tungong P1.816T ayon sa Proposed Budget Highlights ng DBM. Dagdag pa, P44.4 B lamang ang inilaan ng gobyerno sa serbisyong pangkalusugan kahit pa 5% ng Gross Domestic Product (GDP) o P440B ang rekomendasyon ng World Health Organization (WHO). Sa halip, napakalaki ng pondong ilalaan sa debt interest payment (P738.57 B o higit 40% ng budget), militarisasyon (mula P104.7 B, tumaas sa P107.9 B ang pondo ng Department of National Defense), at dole-out funds (P29.2 B noong 2011, P39.5 B ngayon). Ang pork barrel ng mga senador at kongresista, P24.8 B mula sa P24.6 B noong 2011. Ang unprogrammed funds o pork barrel ng pangulo ay tumaas mula P66 B tungong P161 B – kasama dito ang P2.6 B na intelligence funds.

Ang budget appropriations na ito ay purong desisyon na ng rehimeng Aquino. Noong nakaraang taon, maaari pa siyang mapatawad ‘pagkat kahati pa nito ang administrasyong Arroyo sa paghahati-hati ng pondo. Ngunit ngayon, malinaw na hindi talaga prayoridad ni P-Noy ang edukasyon, lalo na ang SUCs, kabilang ang PNU kahit pa 40% ng mga estudyante sa kolehiyo ay nasa pampublikong pamantasan dahil sa taas ng matrikula sa mga pribadong unibersidad. Mas binigyang-tuon pa niya ang pambayad sa utang panlabas dala nang panggigipit ng papaluging Amerika dahil sa kasalukuyang global financial crisis.

Bisyo ba ‘to? Hindi na nakakatuwa.

Marapat na kalampagin ang mga Senador at Kongresista na huwag tuluyang ipasa ang mungkahing badyet na ito sa SUCs. Bawasan ang pondo sa pambayad-utang, military fund, dole-out fund at pork barrel, sa halip ay idagdag sa mga serbisyong panlipunan na direktang mararamdaman ng mga estudyante, guro, kawani, bata, matanda, at bawat pamilyang Filipino nang pangmatagalan.

Budget cut na naman. Wala nang bago.

Pero kung bisyo ng kasalukuyang gobyerno ang pagkakaltas sa badyet, gawin din nating bisyo ang pagtungo sa DBM, Kongreso, Senado at sa Mendiola upang manawagan at ipamukha sa kanilang hindi mangmang ang mga estudyante sa kabila ng pagbabansot ng pamahalaan sa edukasyong nais matamasa ng kabataang Filipino.

ayon sa Philippine National Police (PNP). Sa ganitong mga pagkakataon, diborsiyo ang solusyon — karapatang pumili kung itutuloy ang relasyon o hindi.

Kung titignan natin, bahagi na ng kultura ng ating bansa ang diborsiyo at ito’y laganap sa Katutubong Pilipino tulad ng Tagbanwa, Gaddang, Igorot, Manobo at maging ng mga Muslim. Sa panahon ng pananakop ng mga Amerikano noong 1917, isinabatas ang Act. No. 2710 na nagliligalisa sa diborsiyo. At noon namang panahon ng Hapon, ipinatupad ang EO 141(Divorce Law) na tumagal hanggang 1950. Subalit noong Agosto 30, 1950, nagkaroon ng New Civil Code kung saan ipinagbawal ito sa Pilipinas at pinalitan ng legal separation. Sa Code na ito, ipinapakilala ang konsepto ng psychological incapacity na batayan sa pagwawalang bisa ng isang kasal.

Subalit sa katotohanan, mahirap itong patunayan sa pagitan ng mag-asawa dahil madalas na walang umaamin kung sino ang may diperensiya kaya’t napapatagal ang kaso.

Legal separation at annulment ang mayroon ngayon sa ating bansa, ngunit ang mga taong may pera lang ang kayang magsagawa nito dahil sa tantiya ng ilang abogado ay aabot sa P300,000 ang gagastusin kasama na ang bayad sa korte, abogado at psychologist para sa ebalwasyon. Dagdag pa, hindi maaaring magpakasal ulit ang magkabilang panig. Ang mga may pera lang tulad ni Kris Aquino ang may kaya nito ngunit ang mga mahihirap na may problema sa relasyon ay humahantong na lang sa iligal na paghihiwalay o hayaan na lamang manatili ang problema.

Sa ikatlong pagkakataon, isinusulong ng GWP ang House Bill (HB) 1799 o ang batas sa diborsiyo. Ipinaliwanag ni GWP Rep. Luzviminda Ilagan na pinag-aralan nila ang pagbubuo ng HB 1799 para di ito magamit ng mga mag-asawang maghihiwalay sa mababaw na dahilan. Hindi umano pumapayag ang batas na ito sa diborsiyong walang batayan, tulad ng diborsyo na ipinapatupad sa Las Vegas.

Ang diborsyo ang magbibigay ng boses para sa mga maralitang hindi kaya ang legal separation o annulment. Magagamit ito ng kababaihan bilang sandata laban sa pangaabuso, pisikal man o emosyonal. Paraan na rin ito upang wakasan ang matagal nang pananahimik ng kababaihan sa isyu ng karahasan at pagtitiis o mapanatiling buo ang pamilya, at malayo sa eskandalo at kahihiyan.

Hindi na ito ang panahon nang pagtitiis o pagiging martyr kung may pagkakataon namang pumili sa pamamagitan ng batas na ito.

“Manawagan at ipamukha sa kanilang hindi mangmang ang mga estudyante.” sa “incompetent” ang mga estudyante’t fakulti nito. Sa palagay ko, ginagawang mangmang ng pamahalaan ang Pamantasan at iba pang SUCs kung performance-based ang pagbibigay ng pondo. Dapat, badyet muna upang makapagluwal ng “outstanding results.”

Kung tutuusin, bloodline ng kahit anong institusyon o ahensya, pampribado man o pampubliko, ang badyet. Kung wala nito ang kahit anong unibersidad, ganito ang mangyayari: walang magandang programa, walang high-end research facilities, walang dagdag

Divorce Bill: Breaking conventions

M

artyr lang ang pinapatayuan ng rebulto’t monumento, ngayon hindi na ito dapat mauso pa.

Martyr ang tawag sa mga bayaning nagbuwis ng buhay para sa bayan. Ngunit sa panahon ngayon, martyr ang taong hindi lumalaban sa pang-aapi o pang-aabuso. Laganap ang ganitong pananaw sa pamilya at sa kababaihan dahil mas pinipili pa nilang magtiis kaysa lumaban dahil sa patriyarkal na lipunang hindi pinapahalagahan ang boses ng kababaihan.

Maliban sa konbensyunal na lipunan mayroon tayo, dumaragdag pa dito ang isa sa mga mahalagang institusyon, ang simbahan na nakatali sa kung ano ang ‘banal’ na doktrina, kaya ang mga ‘di konserbatibong’ batas ay tinututulan nito — gaya ng diborsiyo. Nagkaroon ngayon ng malaking debate tungkol sa divorce bill ‘pagkat hindi pa handa ang Pilipinas sa ganitong batas dahil sa usaping moral — kung sino ang pinagbuklod ng Diyos ay hindi na maari pang paghiwalayin.

May diborsyo man o wala sa bansa realidad sa maraming mag-asawa ang naghihiwalay, dahil may mga taong ayaw nang magpakamartyr.

Ngunit, dahil sa hindi maisabatas ang diborsiyo, nagkakaroon tuloy ng sumakabilang

bahay at live in relationships. Ayon nga sa GABRIELA Women’s Party (GWP) at iba pang tagasuporta ng panukalang batas, hindi dapat doktrina ng simbahan ang maging mapagpasya sa pagkakaroon ng diborsyo sa bansa kundi realidad.

Realidad ang hindi pagkakaroon ng successful marriage sa lahat ng nagpakasal (at nagpasakal). Ilan sa kadahilanan ay hindi handa ang mag-asawa

“Martyr lang ang pinapatayuan ng rebulto’t monumento ngayon hindi na ito dapat mauso pa.” sa usaping pinansya, sarili at contributing factor pa ang incompatibility. Ngunit ang pinakamatinding dahilan ay ang pagkakaroon ng pang-aabuso sa isang relasyon. Ayon nga sa Department of Social Welfare and Development (DSWD), marital violence ang naitalang pinakamataas na porma ng Violence Against Women (VAW) na nasa 1,933 na kaso.

Noong 2009, naitalang 19 kababaihan ang biktima nito araw-araw. At sa dami ng porma ng pang-aapi sa kababaihan, wife battery ang pinakamataas sa lahat na may 6,783 na kaso

OPINION

Opinion 5

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE

Magulo

A

ng pagkatuto ay nakadepende sa tao.

Ang paggamit ng iba’t ibang paraan ng pagtuturo ng isang guro sa kanyang mga estudyante ay nakatutulong upang umunlad at lumawig ang kanilang kaalaman. Ngunit kahit gaano pa kagaling ang estratehiya at metodolohiya, maaaring maapektuhan ang pagkatuto ng mga estudyante dahil sa uri o klase ng kapaligiran. Hindi na ako lalayo, isang kongkretong halimbawa ang kasalukuyang nagaganap sa ating Pamantasan- merging of classes.

Minsang sinabi ng aking propesor, “kaya nagkaroon tayo ng merging of classes ay upang madevelop ang camaraderie at para mapaghandaan ninyo bilang magiging guro, ang sitwasyon kung saan hawak ninyo ang maraming estudyante.”

Naglaro sa imahinasyon ko ang senaryo kung saan hawak ko ang sandamakmak

na estudyante na iba-iba ang asal at pilit pinagkakasya ang mga sarili sa apat na sulok ng maliit at mainit na silid-aralan. Hindi ko alam kung kakayanin ko at ng mga estudyante ko ang limang araw na pamamalagi roon. Ang gulo!

* RICHELLE B. DIAZ rich_diaz03@yahoo.com mag-ingay, mam-bully at iba pang pagpapapansin. Kanya-kanyang trip lang talaga yan, pero isipin mo na lang kung ikaw guro, paano mo pakakalmahin ang mga nagwawala at nagsasawalang-bahalang estudyante?

Sa aking karanasan, apat kaming seksyon na pinagsama-sama. Ayos naman ang silid-aralan, malaki at air-conditioned pero problema talaga ang ingay at hindi epektibong classroom management.

Malas pa kapag natapat sa mga propesor na hirap din sa pagsasalita ng malakas.

Kung experimental at innovative itong merging of clases, marapat na mayroong sapat na pasilidad. Maliban pa rito, kailangang sapat ang bilang ng mga estudyanteng kayang hawakan at turuan ng guro kung saan magkakaroon ng epektibong pagtuturo at esensyal

“Kailangang makibahagi ang bawat isa sa panawagan ng mas mataas na badyet para sa ikauunlad ng kalidad ng edukasyon.”

Iba-iba ang katangian ng mga estudyante, nariyan ang mga genius(tahimik lalo na pag may exam), mga mahilig sa larangan ng arts(kikay), mga stand-up comedian( maingay at hilig magpatawa), mga silent sanctuary ( trip lang nilang magpapanis ng laway) at siyempre, hindi mawawala ang mga taong hobby na ang

* Ang pitak na ito ay bukas para sa lahat ng nais magpasa hinggil sa mga isyung kinasasangkutan at umiinog sa loob at labas ng pamantasan

T

oday I don’t feel like doing anything, I just wanna lay in my bed… Haha! Grabe kahiya naman sa inyo na na-hear nyo pa ang evah byutipoool operatic voice ko.

Baka i-chismax nyo na naman na ako ang cause ng evah humid climate natin dahil sa pabugso-bugsong rainy days. I know very much naman kasi na matutuklap nyo na ang mushroom cap ko di lang dahil sa pagpapa-rain ko, kundi dahil sa maririnig nyo: Wednesday is not a pahinga day anymooore! Wednesday=activity day!

Kaimbyernakeeels!

Well, you know naman that Wednesday is a day for your homework, o kaya naman kung may extra ekek kayo in and out of the campus, o kung magtatampisaw pa kayo sa bahang kalye kasi… wala lang! Di ba? Aketch?

OMG! May kalanduday ako kapag ganitong malamig ang panahon.

Hihi! Syempre I shuper need din na maghapihapi in between popping in and out of the scenes sa kabila ng weather disturbances.

Anyways-my-sexy-waist, ayun na nga merong biglaang pagbabago!!! There’s a sudden change of heart este weather. Magiging strict na ang Opis of the iShtudent Aferz and iShtudent Servishes (aka OSASS) na ang araw ng Miyerkules ay hindi na traditionally magiging “day off” nating dedicated ishtudents. Ang siste kasi, meron pa lang Memo noong 2000

Climate Change

pa that mandates us na four days lang ang pasok, and Wednesday should be an activity day for whatevah GA, meeting, activity or event. Owkaaay! Given this Memo, hu knew about it ba?

Eto pa! Ang

na pala to eh di syempre reiteration na lang.

Riiiiiight or riiiiiight?

Haler naman! I really dunno naman kasi why all of a sudden eh may paghihigpit na sa pagkakasa ng mga event on regular days.

Nasisira tuloy ang mga plano ng ating everbeloved and oh-so-active ishtudents to make our lives meaningful (hehe!) pero syempre, pasok-pasok din sa klase — this is just an intelligent advice from the expert (wink!).

Eh paano na lang ang mga ishtudent na super na-condition nang hindi pumasok ng Wednesday dahil nga they were used to the culture of PNU that Wednesday is a pahinga day or forother-matters day? Eh di wala nang um-attend ng mga activity ng mga kung anek-anek na grupo, right? Besides, kaya naman nagkakaroon ng mga activity sa regular days ay para mapa-abot sa mas malawak na froglets, este ishtudent ang rationale ng events. Hay naku, endorse nyo na lang po (with proper/apt/ appropriate judgement pa rin syempre) ang activities, if you don’t like their proposals, then wag i-endorse but let them do their ways.

“Puhlease! proper information dissemination lang po ang need ng ishtudents.”

extra feeds...

P12. 8 Million BUDGET CUT 2012 in PNU

na pagkatuto.

Sa sitwasyong ito, kitang- kita naman na parehong estudyante at guro ang nahihirapan.

Ang ganitong proyekto ay dulot pa rin ng Budget Cut sa ating ng gobyerno kung kaya’t nasasakripisyo ang magandang kalidad ng edukasyon.

Sa anggulong ito, masasabi sa uri ng sistema na hindi prayorida ni P-Noy ang edukasyon. Naglaan lamang ang gobyerno ng 2.4% sa halip ng 6% ng Gross Domestic Poduct (GDP). Manipestasyon talaga ang programang ito ng hindi mamatay-matay na isyu ng Budget Cut at sa iba pang State abd Universities and Colleges (SUC’s), at kawalan ng pondo mula sa pagiging National Center for Teacher Education (NCTE) ng PNU. Kung magpapatuloy ang Budget Cut sa ating Pamantasan hindi malayong ang experimental merging of classes ay magiging permanente na sa buhay ng PNUans. Sa palagay ko kailangang makibahagi ang bawat isa sa panawagan ng mas mataas na badyet para sa ikauunlad ng kalidad ng edukasyon, hindi lamang sa PNU kundi sa lahat ng SUCs sa Pilipinas. Lalong magiging magulo’t mahirap ang kalagayan ng sektor ng edukasyon kung mananatiling walang pakialam ang mga Iskolar ng Bayan.

like ng Opis na itey ay di na magrelease ng excuse letters sa mga event ng kung anekanek na orgs on regular school days para di na mabawasan pa lalo ang number of meetings ng mga iShtudent and profs. You know what guysh, okidoki lang naman ang ganitong siste — if…isang malaking if existing talaga ang Memo na iyownz! Gosh! Sakit sa pilikmata ha. Kasi naman we just need proofs, vaaaalid prooooofsss. What we ishtudents need is proper info dissemination, or if kalat naman

Ilang aral mula sa kontrobersiya sa “Poletismo” at eksibisyong Kulo

--- Karatula Nasyunal Pilipinas http://facebook/karatula.national

Visit! isyungpnu.wordpress.com

Ewan na lang ha. Puhlease! Proper information dissemination lang po ang need ng ishtudents if this is final. Get nyo ba? Parang weather report lang yan that warns us if we are to bring our kapote or not. Haha!

Ano kaya magiging reaksyones ng fellow ishtudents natin sa abrupt climate change sa loob ng aquarium? Well… Let’s see in the coming days (if they would even try to wipe their faces or if they would just tolerate their clammy sweat. Ansabeeeh!) For now, chachararat muna ko sa friendchups ko na fresh from the moisture of the earth. Byiiee!

ACT Teachers Party-list Rep. Antonio Tinio: proponet of HB 2142 or The Public School Teachers’ Salary Upgrading Act

6 News PNU-NCTE wala pa ring pondo,

VOLUME 64 NO. 3

>>>UPDATES

9-storey building imposibleng maipatayo Ethel Diana G. Jordan

M

akalipas ang dalawang taon ng pagkakapasa sa Kongreso ng Republic Act (R.A.) No. 9647 o mas kilalabilang PNU Modernization Act of 2009 na nagtatakda sa Pamantasan bilang National Center for Teacher Education (NCTE), wala pa rin itong natatanggap na pondo.

Binibigyang-diin sa Section 6 ng nasabing batas na, “The PNU shall prepare a modernization plan to fulfill its mandate as the National Center for Teacher Education, and to upgrade its capability to provide pre-service and in-service formation for our country’s teachers. The modernization plan shall enhance curricular programs to make them relevant and responsive to the needs of society and address the upgrading of services, faculties and equipment in the University.”

P250,000,000 ang laan para sa Capital Outlay (CO) at makatatanggap din kada taon ng P100,000,000 sa loob ng limang taon bilang karagdagan sa taunang badyet na nakalaan sa CO ng Pamantasan, ayon sa Section 8.

Wala sa plano Isa sa mga prayoridad ni Dr. Ester B. Ogena noong kumakandidato siya bilang susunod na pangulo ang pagkakaroon

ng pondo ng PNU bilang NCTE. Samantala, ipinanawagan naman noon ng SG at ng iba pang progresibong organisasyong pangmag-aaral ang muling pag-aaral sa R.A. 9647 lalo pa’t nilabag na ang isa sa mga nilalaman nito – na makatanggap ang PNU ng P250 M sa unang taon ng pagpapatupad nito kaya’t malabo pa ring maibigay ang P100 M kada taon mula 2009 hanggang 2014.

Kaugnay nito, hindi nakasaad sa R.A 9647 ang pagpapatayo ng 9-storey building na balak ng nakaraang administrasyon.

“As of now, there are no updates regarding the 9-storey building due to zero capital outlay declared by the Aquino administration. As I remember during the interview with former President Atty. Lutgardo Barbo, the P250 M subsidy for PNU as NCTE will come from congressional insertions of different congressmen and senators. Actually, the 9-storey building will not only be used as a research center, as part of the plan, it will also be a venue for new laboratories and audio-visual rooms that can also be used by outsiders,” pagbabaliktanaw ni SG Vice President for External Affairs (VPE) Arsadon Vera.

Bunsod din ng kawalan ng badyet para sa nasabing batas at hindi pagbabanggit ni Dr. Ogena

kung ipagpapatuloy pa ang planong ito, imposible na ang pagpapatayo ng NCTE Building batay sa pagsusuri ng mga organisasyon tulad ng ACT Teachers-PNU, ANAKBAYAN-PNU, GABRIELA Youth-PNU, at ng partidong STAND-PNU. “Isa na namang porma ng kapabayaan ng gobyerno. Disappointing dahil kung tutuusin sila pa yung nag-initiate ng modernization ng PNU,” pahayag ni ANAKBAYAN Chairperson Roxanne Ricablanca.

Dagdag pa niya, kahit simpleng estudyante alam na bago ipasa ang isang panukalang batas, dapat may sigurado itong pondong pagkukunan. Pero hanggang sa kasalukuyan ay wala pa rin ang pondo nito.

PPP bilang solusyon Sa panayam ng THE TORCH kay Dr. Ogena, sinabi niya na plano ng dating administrasyon ang pagpapatayo ng nasabing gusali habang siya naman ay may sariling plano.

“I understand that the Department of Budget and Management (DBM) has no specific guidelines to release the capital outlay for construction, even for repair. We ask for repair of the Normal Hall, Main Building, and not only on the main kasi part ng network are the other campuses,” dagdag pa niya.

Bilang tugon sa kakulangan sa badyet, tatanganan ni Dr. Ogena

Student handbook revision starts soon Technical Working Group formed April Mae G. Carvajal

A

fter the long delay, the Technical Working Group who will work on the student handbook revision was lined-up.

University President Dr. Ester B. Ogena appointed the Office of the Student Affairs and Student Services (OSASS) Dean Aurora Fulgencio as the chair of the group while National Federation of PNU Student Leaders (NFPNUSL) President ArnoldJohn Bulanadi as the the co-chair.

According to Bulanadi, Pres.

Ogena addressed him in a letter stating her approval of the new list

of officials who will work on the revision of student handbook. The list includes the Special Assistant for Legal Affairs, University Press Director, Office of the Admissions Director, University Registrar Dean, PNU Administrative Employees Association President and Chief Security Officer. However, their specific tasks are not stated.

Regarding the inclusion of the different officials, Bulanadi said, “Mahusay na makakasama natin ang ilang university officials para magabayan tayo sa mga

teknikal at legal na mga usapin.”

In addition, Bulanadi stated that the student representatives from all year levels will be selected via election. He said that the lobbying of student representatives from other campuses is ongoing.

Their presence is important in the student handbook revision in order to know their comments and opinions to the rules and regulations therein. On the other hand, one faculty will represent each college through appointment by their deans.

As regards to the handbook content, Ogena said that she is waiting for the recommen-

ang BOT (Build-Operate-Transfer) arrangement na pumapailalim sa Public-Private Partnership (PPP) arrangement. “Kasi ‘yun ay nasa policy ng government. [Tulad ng] Ayala Techno hub. ‘Yung mga ganoong scheme, that’s legal, authorized by the government,” paliwanag niya.

Sa kabilang banda, di sinangayunan ni Ricablanca ang paraang ito sapagkat maaari itong magbunga ng mas matinding komersyalisasyon sa loob ng Pamantasan at ng higit pa rito – ang pribatisasyon.

Sinabi pa niya na napipilitan ang admin na maging pro-commercialization dahil wala na silang ibang paraan na naiisip, subalit para sa mga estudyante ay mayroon pa – tumungo sa lansangan upang magassert ng mas mataas na badyet.

Huling sagot: Panlilimos Binigyang-diin ni GABRIELA Chairperson Billy Joy Creus na malaking kabawasan pa rin sa PNU ang kawalan ng pondo mula

sa pagiging NCTE, isama pa ang P91.35 M budget cut ngayong taon at ang nakaambang P12.8 M budget cut sa susunod na taon.

Hindi pa rin ito matutumbasan kahit dinagdagan pa ng gobyerno ang 2012 national budget proposal.

Dahil dito, kasama sa mga plano ni Dr. Ogena ang paglapit sa Kongreso at Senado upang humingi ng suportang pinansyal. “That’s the last resort, we will await for the NEP (National Expenditure Program) given to us by Commission on Higher Education (CHED).”

Subalit para kay Ricablanca, “Kung presidente ng PUP naisip makipag-alliance sa students against budget cut, bakit hindi magawa ni Dr. Ogena. Siya yung administrator, siya dapat ang unang concern at hindi dapat PPP or commercialization ang una niyang sagot. Dapat paglaban, kasi karapatan ang edukasyon.”

Technical Working Group

Chair: Office of the Student Affairs and Student Services (OSASS) Dean Co- Chair: National Federation of PNU Student Leaders President Members: Two (2) Student Government (SG) Representatives

One student per year level One faculty representative per college Scholarship coordinator from OSASS Student Activities coordinator from OSASS One Guidance Counselor Special Assistant for Legal Affairs Director, of the Office of the Admissions Director, University Press University Registrar President of the PNU Administrative Employees Association Chief Security Officer

dation of the chair and co-chair.

As Bulanadi shared, the student handbook content will focus more on citing and giving important terms and provisions. “Dapat magkaroon ng pangil ang handbook na bibitbit sa kapakanan at demokratikatikong karapatan ng mga student organizations and institutions,” Bulanadi recommended.

Also, he pointed out the inconsistencies in the definition of academic freedom exercised by the faculty and students which must be given clarity.

With regards to the implementation of student handbook to other PNU campuses, Bulanadi said that this matter is still under deliberation.

“Depende sa mapag-uusapan dahil iba ang konsepto at kalagayang nararanasan sa Manila campus sa iba pang campuses, pero para inisyal na matugunan ito, nagconduct na ang Office of the Student Regent ng konsultasyon sa iba’t ibang sangay ng PNU ngayong semestre,” he ended.

TO KNOW THE LATEST UPDATES, ADD US ON FACEBOOK! thetorchpubpnu@gmail.com

News 7

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE

Merging of classes,

epekto ng budget cut Jether-Koz B. Roxas

“

Due to budget cut, we have to develop an alternative solution to our problem. We have to find academic ways through research without sacrificing the quality of education.”

Ito ang naging pahayag ni Faculty Regent Ma. Lourdes Santiago-Agustin hinggil sa pagpapatupad ng merging of classes nna tinalakay sa nakaraang 49th Board of Regents (BOR) meeting sa Commission on Higher Education (CHEd), Hunyo 13.

Sa unang araw pa lang ng pasukan, ginulantang ng pamantasan ang mga bagong pasok na estudyante sa implementasyon ng merging of classes – isang research-based experiment na ipinatupad ng BOR kung saan magtuturo ang mga guro, may Masteral at Doctoral degrees, ng dalawa o higit pang klase sa isang session.

Ayon kay Agustin, merong dalawang uri ng merging of classes depende sa dami ng estudyante. Fusion ang tawag kung mas mababa

sa 45 estudyante at merged class naman ang tawag kung lumagpas sa 45. Dagdag pa niya, mayroong mga kaakibat na kondisyon ang pagpapatupad nito. Una, hindi lahat ng courses ay kabilang sa merging of classes, ang mga pumayag lamang na departamento ang susunod dito.

Ikalawa, ang full-time faculties na may MA at Ph. D titles lamang ang maaaring humawak nito. Ikatlo, ang pamantasan ay dapat maglaan ng malaking silid para sa mga klaseng apektado nito. Panghuli, dapat ding maglaan ng overhead projector, mic at iba pang pang-akademikong teknolohiya ang bawat departamentong pumayag dito.

“Mandated ang PNU bilang National Center for Teacher Education (NCTE) na magkaroon ng bagong pamamaraan ng pagtuturo,” pagpapaliwanag ni Agustin.

Samantala, bilang miyembro ng BOR, tanging si Bulanadi lamang ang tumutol sa implementasyon

SONA ng Bayan - Kalabit ng mga kamera, palakpakan at hiyawan ng mga nagpoprotesta ang maririnig habang unti-unting sinusunog ang effigy ni P(e)-Noy.

nito. “Bilang estudyante, tayo ang unanng maaapektuhan nito. Nararapat lamang na magkaroon ng pangalawang sarbey tungkol sa pulso ng mga eatudyante hinggil sa merging of classes.” Matatandaang sa unang ginawang sarbey ng SG hinggil sa pagpapatupad ng merging of classes, 82% sa mga tinatanong na estudyante ang hindi sang-ayon dito.

Sabahagingadmin,magkakaroon ng student at faculty evaluation pagkatapos ng unang dalawang semestre.

Sa ginawang panayam, ng THE TORCH sa ilang estudyanteng nakakaranas ng merging of classes at nakakaalam ng mga kondisyon sa pagpapatupad nito, iisa ang tema ng kanilang sagot. Ayon kay Kristin Perez, III-10 BSE ENGLISH, “maganda sana ang layunin ng merging ngunit sa tingin ko hindi pa handa ang PNU sapagkat hindi pa nami-meet yung ilang kondisyon dito, tulad na lamang ng mga pang-akademikong teknolohiya sa pagtuturo.”

Ayon pa kay Perez, “dagdag na rin ang malaking adjustment sa schedule ng estudyante. For example, sa group activity na kailangan niyo magmeet outside the classroom, nagkakaroon ng conflict sa paghahanap ng free time para makapag-meet ang mga grupo.” Dagdag pa dito,napilitan ang klase nila Perez na humanap ng ibang kwarto kung saan magkakasya ang 65 estudyante.

Ipinunto din ni Christine Tulang ng II-BSBT ang hindi nasusunod na mga kondisyon nito. Ayon sakanya, “hindi kapabor-pabor para sa akin ang merging of classes lalong-lalo na noong malaman ko ang mga kondisyon na kaakibat nito. Sa unang kondisyon, hindi na ito nasusunod. Tulad na lamang sa klase namin, hindi kami dapat kabilang sa mga courses na magkakaroon ng merging of classes dahil wala kami sa listahan (ed. tignan sa ibaba) ng dapat kabilang lamang dito. Ikalawa, ang aming professor ay part-timer lamang. Hindi rin malaki ang mga kwartong ginagamit namin at hindi gumagamit ang mga professor namin ng teknolohiya na mas makatutulong sa aming pag-aaral.” Idinulog din niya kung paano nagsisiksikan ang mahigit 50 estudyante sa loob ng isang kwarto tulad sa BPS 105.

Ipinahayag din ni Tulang ang posibleng dahilan ng merging of classes. “Kung walang budget cut, hindi mahihirapan ang mga estudyante na nais matuto at mag-aral ng mabuti. Nang dahil sa budget cut, hindi nai-improve ang facilities at mga teknolohiyang maaari pa sanang makatulong sa mga iskolar ng bayan.

INDIGENEWS...

MQE Forum, tinalakay ang suliranin sa edukasyon

“

Education is not a commodity; it is a right, not a privilege of a few.”

Ito ay ayon kay Prof. Benjamin Valbuena ng ACT Teachers Party-list, punong tagapagsalita sa Movement for Quality Education (MQE) Forum sa AV Theater, Hulyo 22.

Ibinahagi ni Valbuena na tumaas ng P45 B ang badyet sa edukasyon ngayong taon na P207 B mula sa P162 B noong 2012. Sa kabila nito, hindi pa rin ito naging sapat upang masolusyunan ang mga suliranin sa edukasyon tulad ng kakulangan sa guro, silid-aralan, textbooks, upuan at di maayos na palikuran. Dagdag pa niya, nangangailangan ng P91 B para matugunan ang kakulangan sa basic education.

Hindi lamang kakulangan sa mga pasilidad ang suliranin ng mga paaralan kundi pati ang mababang pasahod sa mga guro na umaabot lamang ng P17,099 kada buwan kaya maraming guro ang umaalis patungong ibang bansa upang kumita ng mas malaki. Umaabot sa halos P1.5 M hanggang P2 M kada taon ang maaaring maging sahod ng isang guro sa ibang bansa kung ikukumpara sa Pilipinas na umaabot lamang ng P205,188 kada taon.

Samantala, pinangunahan ni John Javir Laserna ng ACT Teachers-PNU ang pagtalakay sa tertiary education, partikular ang budget cut. Kabilang din sa kanyang mga ibinahagi ang epekto ng komersyalisasyon at pribatisasyon – tuition and other fees increase (TOFI), low enrollment rate, more out-of-school-youth, at iba pa.

“Marami akong natutunan sa forum na ito lalo na ang tungkol sa budget cut. Nalaman kong mahalaga sa bawat Iskolar ng Bayan ang nangyayari sa kanyang Inang Pamantasan kaya’t nararapat lamang na tutulan ang budget cut na iyan,” pahayag ng isang dumalo.

Ang forum na ito ay pinangunahan ng mga institusyon partikular na ang Student Government at The Torch Publications, kasama ang GABRIELA Youth-PNU, ANAKBAYAN-PNU at ACT Teachers-PNU. (Michelle F. Fiecas)

A

International Solidarity Youth Forum held Delegates around the world participated

midst critical situations of countries around the world due to economic and societal problems, youth and students join their forces to renew and uphold solidarity.

Together with organizations in and out of the country, The Torch Publications attended the International Solidarity Youth Forum held at the University of the Philippines School of Labor and Industrial Relations (UP SOLAIR), July 6.

Larry Hales (United States of America), Harry Sandy (Indonesia), Liza Gartner (Germany), Gopal Neupane (Nepal), and Aki Merced (Philippines) were the panel speakers. They discussed the common international problems that affect youth and students like increasing rate of student dropouts every year which is common to all countries. Harry Sandy said that education is very expensive in Indonesia. Like in the Philippines, Indonesia also experiences the state abandonment on education. Gopal Nuepane also shared that Nepal has only five universities and four of these are already privatized which is “no good” because privatization limits Nepali’s privilege to an affordable education. In America, only 6 out of 10 students finish apprenticeship while in the Philippines, there are 2 million drop-outs every year.

Another problem discussed is the increasing rate of youth unemployment. Survey says that 85% to 90% of Black American youth, 60.5% Indonesian youth and 15% German youth are unemployed. It is because of the deregulation of employees due to selfish desires of investors and businessmen. They avoid regulation and promotion of employees because it will increase the company’s salary expense and issuance of due and maximum benefits. Jobs are often contractual and there is not enough employment for youth.

The forum emphasized the common aspiration of youth from different countries which is the manifestation of their collective hope to advocate higher unity and solidarity. Delegates from different participating countries like United States of America, Germany, Nepal, Indonesia, France and Spain attended the said forum.

Active student and youth organizations from different colleges and universities in the Philippines like ANAKBAYAN, College Editors Guild of the Philippines (CEGP), League of Filipino Students (LFS), and Student Christian Movement of the Philippines (SCM) and National Union of Students of the Philippines (NUSP) also attended the said event.

(Christine Joy B. Pascual and Dothy T. Cueva)

H

ulyo 25 – Sa ikalawang State of the Nation Address (SONA) ni Pang. Benigno “Noynoy” Aquino, sama-samang nagtungo ang iba’t ibang sektor ng lipunan sa Batasan Hills, Quezon City upang itampok ang SONA ng BAYAN at kondenahin ang mga naging hakbang ng gobyerno sa nakalipas na mahigit isang taong pamumuno ni P-Noy.

Manggagawa Sa loob ng mahigit isang taong pamumuno ni P-Noy, hindi pa rin nabibigyan ng malinaw na solusyon ang mga hinaing ng mga manggagawa – kontraktwalisasyon, dagdag sahod, pagbaba ng presyo ng bilihin, benepisyo.

“Kung anong hinaing namin noon ay ‘yun pa rin hanggang ngayon, nadagdagan pa nga,” diin ni Efren Reyes, tagapangulo ng Kilusang Mayo Uno (KMU) upang ipakita ang kawalang suporta ng administrasyong Aquino sa hanay ng mga manggagawa.

Ayon pa kay Reyes, nararapat lamang ipatupad ang dagdag na P125 sa sahod lalo’t di sumasapat ang kasalukuyan nilang sahod na P384-P404 para makaraos sa araw-araw lalo pa’t P1, 000 ang kasalukuyang Cost of Living Allowance (COLA) para sa isang pamilyang may limang miyembro.

“Puro kontraktwal ang trabahong nakukuha ngayon. Anim na buwan lamang ito at pwede matanggal kahit kailan kasama ang

Ikalawang SONA ni P-Noy, tin mga inaasahan naming benepisyo,” pagpapatuloy ni Reyes. Sa ngayon, humigit kumulang 2,600 manggagawa ang nawalan ng trabaho sa Philippine Airlines (PAL) dahil sa kontraktwalisasyon.

Sinabi rin niya na ang mga programang ibinibigay ni P-Noy sa mga manggagawa ay hindi para tugunan ang problema kung hindi para lamang ‘pahupain ang protesta.’ Isa na rito ang kakarampot na subsidiya sa langis para sa mga tsuper bunga ng Oil Deregulation Law (ODL) at Public-Private Partnership (PPP).

Magsasaka “Wala na nga kaming kinikita, wala pang benepisyo. Huwad ang kanilang mga programang handog daw sa mga magsasaka.”

Ito ang daing ng mga magsasaka sa ikalawang SONA ni P-Noy. Maliban pa rito, sinabi rin ni Ka Bobot Zambu, miyembro ng Alyansa ng mga Manggagawang Bukid ng Asyenda Luisita (AMBALA), panahon na para marinig ni P-Noy ang kanilang mga hinaing – tuluyang reporma sa lupa lalo na sa Hacienda Luisita Inc (HLI).

“Lupang sakahan ang kailangan namin at hindi ang Stock Distribution Option (SDO). Wala kaming mapapala sa referendum na ito,” dagdag pa ni Zambu. Ang SDO ay ang pagkakaroon ng kakarampot na bahagi mula sa azucarera, sa halip na ang mismong sinasakang lupa na minana pa nila sa mga ninuno noong panahon pa ng Kastila. Samantala, ayon sa House Bill 3059 o Genuine Agrarian Reform Bill (GARB), nilalayon nitong ipamahagi ang mga lupang sakahan sa mga dapat na mamahala nito – ang mga magsasaka.

Sa kasalukuyan ang ilang bahagi ng humigitkumulang 6,000 ektaryang lupain ng HLI na binubuo ng 10 barangay ay napatayuan na ng mga gusaling komersyal tulad ng International Wiring System (IWS), mall at iba pa.

Samantala, maraming magsasaka ng HLI ang dismayado sa nakaraang SONA ni P-Noy dahil magpasahanggang ngayon, wala pa rin siyang konkretong aksyon sa isyung ito.

Guro

Nananawagan din ang Alliance of Concerned Teachers (ACT) para sa paglalaan ng na-

kabubuhay na badyet para sa sektor ng edukasyon.

Sa pangunguna ng ACT, nananawagan din ang mga guro para sa agarang pagsasabatas ng House Bill (HB) 2142 o ang pagtaas ng sahod ng mga pampublikong guro mula Salary Grade 11 tungo sa Salary Grade 15 (P 20,00025,000 Ayon kay Gng. Rosie Lura, representante ng ACT at Faculty Club President ng Batasan Hills National High School, “wala namang nangyayari sa panunungkulan ni PNoy. Mainam na bumaba na lamang siya kung wala rin naman siyang gagawin.”

Idinagdag pa ang pagbabalewala ng administrasyon sa kanilang hinaing. “Ilang beses na kaming nagpunta sa Malacañang upang magbigay ng hinaing ukol sa aming nararanasan sa pagtuturo, pero walang humaharap sa amin.”

Sa ikalawang SONA ni P-Noy, walang nakalaang plataporma para sa edukasyon. Wala ring nabanggit ang pangulo sa K-12 program.

Ayon sa ACT, parang naging multong proyekto lamang ito para sa edukasyon at wala itong “K”: kahandaan, kalidad at karapatan.

Kababaihan Nananatili pa rin ang iba’t ibang problemang kinahaharap ng kababaihan at kabataan kaya mariin pa rin silang nananawagan ng konkretong aksyon mula sa pamahalaang Aquino.

Samantala, inihayag ni Gng. Obet Montes, opisyal ng GABRIELA-National ukol sa mga aksyon at opinyon ng simbahang Katolika sa mga batas gaya ng RH Bill at Divorce, “Sana buksan ng simbahan ang kanilang isipan kasi minsan, may mga ipinaglalaban sila na parang hindi na napapanahon o naaayon sa pangangailangan ng nakararami.”

Sa kanyang pananaw, hindi ang paglaki ng populasyon ang tunay na nagpapahirap sa bayan. “Kasalanan na naman ba ng mga babae kung bakit lumalaki ang populasyon at lalo pa tayong nalulugmok sa kahirapan? Sa totoo lang, mayaman ang Pilipinas. Ang sistema ng gobyerno ang dapat ayusin,” dagdag pa niya.

Gayundin, sinabi niyang, “dapat talagang maisabatas na ang Divorce Law upang mabigyan ng pagkakataon ang babae o maging ang lalaki na lumabas sa isang relasyon na bukod sa hindi nakatutulong ay hindi pa nakasisiya.”

Sa kabilang dako, ini-

hayag ni Montes na nabawasan ang kaso ng pang-aabuso sa kabataan at kababaihan ngayong taon dahil oras na ang binibilang bago magkaroon ng kaso ng karahasan. Samantala noong 2010, kung saan pinakamataas ang bilang ng women and children violence, pumapatak na sa loob ng 37 minuto, mayroong isang babae o bata na naaabuso.

Kabataan Patuloy na nararamdaman ng mga kabataan ang di makatarungang mga polisiya ng administrasyong Aquino sa loob ng higit isang taon nitong pamamalakad.

Pangunahin na dito pagbabawas sa badyet ng State Universities and Colleges (SUCs) habang binigyang-prayoridad ang pambayad sa utang panlabas at militar. Dahilan upang magtaas ng matrikula ang ilang SUCs, bagay na hindi pinaburan ng mga estudyante. Ayon sa isang mag-aaral ng Polytechnic University of the Philippines (PUP), “kaya nga ako nag-aral sa state university dahil sa murang tuition, wala kaming pang-aral sa private.”

Samantala, idiniin ni Kabataan Party-list (KPL) Rep. Raymond “Mong” Palatino ang kailangan ng bansa ay, “pagbabago para sa mga Pilipino, hindi pagbabago para sa kapamilya, kaibigan, kamag-aral, at kabarilan.”

Ayon kay Vencer Crisostomo, dating Secretary General ng KPL na ngayo’y tagapangulo ng ANAKBAYAN Youth, patuloy nilang susubaybayan ang administrasyong Aquino at patuloy na ipaglalaban ang karapatan ng kabataan sa kalidad at abot-kayang edukasyon.

Kalusugan “Ang mga mamamayan ay hindi na makakapunta sa ospital kapag pribado na ito.”

Ito ang naging pahayag ni Alliance of Health Workers (AHW) Secretary-General Robert Mendoza upang tukuyin ang panukala ni Pang. Aquino na PPP. Napipilitan ang mga ospital sa Pilipinas na isulong ito dahil sa napakalaking kaltas sa badyet ng kalusugan mula sa P40B patungong P31.83B na magdudulot ng lalo pang nagsisisikang mga pasyente dahil sa napakalaking kakulangan sa mga kwarto, marumi at kulangkulang na pasilidad, at mababang suplay ng gamot na makikita ngayon sa Philippine

numbasan ng PEOPLE’S SONA General Hospital (PGH).

“So far, wala kaming inaasahang pagbabago sa programa niya,” dagdag pa ni Mendoza. Inihayag niya na hanggang ngayon ay wala pa ring nagagawa ang administrasyon para sa kanila kabilang na ang hinihiling nilang umento sa sahod na Salary Grade (SG) 1 na katumbas ng P6,000, at maging ang pagpapalaya sa natitirang pitong bihag mula sa Morong 43 (43 health workers na inakusahang miyembro ng New People’s Army o NPA). Lima dito ang sapilitang pinagseserbisyo sa Armed Forces of the Philippines (AFP) at ang dalawa ay nananatiling hawak ng gobyerno.

Empleyado ng Gobyerno Patuloy na ibinandera ng Confederation for Unity, Recognition, and Advancement of Government Employees (COURAGE) ang bandilang “Wage Fight” upang ipakita ang pagkadismaya nila sa hindi ganap na pagpapatupad ng Salary Standardization Law 3 (SSL3) at ang kasiguruhan sa kanilang mga trabaho.

Ayon sa representante ng COURAGE na si Mao Aguilar, wala pang nagagawang mabuti ang kasalukuyang administrasyon para sa ikabubuti ng kanilang sektor. Marso pa raw nila hinihingi ang P6,000 na dagdag sahod ng mga empleyado ng pamahalaan ngunit Mayo lamang ito nabigyang-pansin nang ipalabas ni P-Noy ang Executive Order (EO) No. 40 o ang implementasyon ng SSL3. Subalit ang mga nasa ehekutibo at lehislatibong sangay pa lamang ang nakatanggap nito, hindi kasama ang mga nasa Local Government Unit (LGU).

Ang tangka namang pagsasara at pribatisasyon ng mga ahensya ng gobyerno tulad ng National Housing Authority (NHA) at National Food Authority (NFA) ay isang banta sa kanilang trabaho kaya tinututulan ng kanilang grupo.

“Wala kaming aasahan kay P-Noy, puro salita, dada, wala naming gawa.

Mga tuta rin yan ng mga burukrata, mga kapitalismo at imperyalismo,” pagtatapos ni Aguilar.

Migrante

“Though it has become more apparent that Aquino is no different from Arroyo.

Pareho lang

sila, negosyo sa halip na serbisyo, koleksyon sa halip na proteksyon para sa mga OFW.” Ito ang naging pahayag ni Gary Ramirez, tagapangulo ng Migrante International (MI) hinggil sa pamumuno ni P-Noy sa loob ng mahigit isang taon na siya ring pinakamalalang taon para sa mga OFW. Ipinangako ni P-Noy na sapat ang ibibigay niyang trabaho sa mga Pilipino upang hindi na sila manilbihan pa sa ibang bansa, ngunit sa taong ito, umangat sa 12 M ang bilang ng mga Piipinong walang trabaho mula pa noong Abril 2011. Wala ring maibigay na konkretong solusyon ang gobyerno para sa mga OFW na nawalan ng trabaho sa Libya, Japan at New Zealand at may posibilidad pa ang pagkakaroon ng Saudization policy o ang batas sa Middle East na nagsasaad na ang tanging mga mamamayan lamang nito ang bibigyan ng prayoridad sa trabaho at pagsasara ng oportunidad sa ibang bansa na makapagtrabaho sa kanilang bansa.

Hindi rin pabor ang MI sa Labor Export na nagiging dahilan upang maraming Pilipino ang maipadala sa ibang bansa para lamang sa foreign remittances at cheap labor na sinasabing makatutulong sa paglago ng ekonomiya ng Pilipinas.

Ayon sa istatistika, sa halos 150 M na OFW, 50 M ang nasa ilalim ng kontraktwalisasyon na nagtatrabaho sa loob ng 2 taon alinsunod sa kanilang kontrata habang ang nalalabing 100 M ay mga manggagawa na walang legal na dokumento at biktima ng illegal recruiters.

Hinahangad ng Migrante na aksyunan at pagtuunan ng pansin ang kanilang hinaing upang wala nang OFW pang manganib ang buhay sa ibang bansa sa hangaring guminhawa ang buhay ng kanilang pamilya.

Simbahan “No member of the Church can deny its competence in defending the moral law.”

- Humanae Vitae (Paul VI) Ayon kay Nardy Sambino, Secretary General ng Promotion of Church People’s Response (PCPR), nakalulungkot isipin na binigo ni Aquino ang taumbayan sa pangako niyang tuwid na landas. Dagdag pa ni Sambino, ang bulok na mga programa tulad ng PPP at Cash Transfer ay copy cat programs na walang madudulot na pagbabago sa kalagayan ng bansa. Wala rin daw usad ang hustisya sa extra judicial killings (EJK) na kinabibilangan ni Fr. Lucero na isang pari sa parokya ng Catubigan, Northern Samar na napaslang.

Sa katunayan nga, dismissed

case na ito.

Samantala, hindi sang-ayon ang PCPR sa RH Bill sa dahilang isa itong uri ng Population Management, hindi pagpapahalaga sa Reproductive Health. Walang rin umanong saysay ang Divorce Bill sa larangan ng pagtulong sa namumuong gulo sa pagitan ng dalawang mag-asawa.

Itinuring naman ng grupo na imoral na gawain ang pagtanggap ng mga obispo ng sasakyan mula sa Philippine Charity Sweepstakes Office (PCSO) na kumukuha ng pera mula sa sugal. Walang koneksyon ang paggamit ng mga mamahaling sasakyan para sa pagkakawanggawa ng mga obispo. Sa huli, sinabi ni Sambino na ipagpapatuloy nila ang pagpapahayag ng mabuting balita (prophetic function) upang magsilbing inspirasyon at gabay ng mga mamamayan sa lahat ng panahon.

Katutubo Patuloy ang pagasam ng KATRIBU Partylist para sa kanilang lupa na matagal nang ipinagkait sa kanila.

Binulalas ni Kakay Tolentino, isang Dumagat mula Sierra Madre at tagapagsalita ng KATRIBU na, “hindi pantay ang pagtingin ng gobyerno. Mga problema naming idinulog wala pa ring sagot. Wala talagang pagbabago sa ilalim ni Aquino!”

Idinudulog din ng KATRIBU Partylist ang kakulangan sa kanilang edukasyon.

Ayon pa kay Tolentino, hindi nakapagaaral ang mga Dumagat dahil sa kakulangan sa paaralan at kalayuan ng mga bahay nila rito.

Isa pa sa mga idinadaing nila ang Forestry Code na nagsasaad na sa 18% slope ay dapat walang human activities.

Dahil dito, nawalan ng tirahan at nalimitahan ang mga karapatan ng mga katutubo.

Idagdag pa dito ang Mining Act of 1995 na nagsasaad na hinati ang mga lupa sa 100 ektarya kada korporasyon na naging dahilan ng pagkawala ng kanilang kabuhayan.

“Tuparin ang mga pangako, resolusyon ng Indigenous People (IP) ay sagutin. Isang taong walang nangyari! Mga karapatan sa lupang ninuno ay dapat nang ibigay,” pagtatapos ni Tolentino.

Ang KATRIBU ay isang aktibong miyembro ng National Alliance for Indigenous People (NAIP) samahan ng mga katutubong Pilipino.

The Torch Correspondents Alagad ng Sining Makabayang pagpapahayag, alay sa mga alagad ng sining!

Nakiisa ang Concerned Artists of the Philippines (CAP) sa pagsulong ng karapatan ng mamamayan sa pamamagitan ng paghahandog ng isang rebolusyonaryong awitin para mamulat ang mga mamamayan sa tunay na kalagayan ng bansa.

Isa sa mga paraan ng pagmumulat nito ay ang pagtatanggal ng censorship sa iba’t ibang uri ng sining tulad ng musika, teatro, pelikula, sining-biswal, atbp.

“Hindi dapat i-censor ang political imageries,” pahayag ni Karl Ramirez, tagapagsalita ng CAP. Patuloy na nilalagyan ng censorship ng pamahalaan ang mga obra maestrang may sosyo-politikal na mensahe na gawa ng mga progresibong pintor, musikero at artista.

Iginigiit ng CAP sa gobyernong Aquino ang pagkilala sa kanilang karapatan bilang mga alagad ng sining. Ito rin ang layunin ng Kamanyang Artists Collective (KAC), isang organisasyon nasa ilalim ng Kabataang Artista para sa Tunay na Kalayaan (KARATULA) na nagsusulong ng pambansang demokrasya.

Ayon kay Winnie Legisma, tagapamahala ng KAC, hindi mulat ang mga kabataan sa mga isyung panlipunan ng bansa dahil hindi ito binibigyang-pansin ng pamahalaan.

“Iminumungkahi namin na tangkilikin natin ang sariling atin, ipagmalaki ang gawang Pilipino at maging makabayan.”

10 Features

VOLUME 64 NO. 3

: o y l i t a G a n l i b a Mat

o k i r i L a g m g n d o k i l a s 9 C O L Si G adanos

Reginald P. Pr

tid ni Orlando Pollisco Sr. Kasal si Gloc-9 kay Thea G. Pollisco at ama sa kambal na sina Sean Daniel at Danielle Shaun. Naranasan niya ang tunay na kalagayan ng buhay sa isang nayon na pinaliligiran ng bukirin at palaisdaan. Minsan na rin siyang tumambay sa lansangan at nakapagtrabaho na sa ospital.

Ilan sa liriko ng kanyang mga kanta ang hinalaw sa sariling karanasan tulad ng kakulangan sa edukason na malinaw sa kantang Diploma na “nag-aral siya sa Binangonan Elementary School, nagtapos sa mataas na paaralan ng Morong Rizal, nagaral ng kolehiyo, nagtigil.” Batid din dito ang kanyang panaghoy sa krisis sa edukasyon sa parteng “hindi po ako nakatapos ng aking pag-aaral.” Gayunpaman, nasa ikalawang taon na siya sa kursong nursing sa kasalukuyan.

Ibinansag sa kanya ang Gloc-9 ni Ronald Salonga ng Death Threat, grupo ng mga rapper, dahil sa kanyang mabilis at malinaw na mga liriko tulad ng modelo ng baril na Glock na may katangiang mabilis at malinaw ang sunud-sunod na pagputok. Kilala si Gloc-9 sa kanyang kakayahang mag-rap ng 200 salita sa loob ng isang minuto.

Nagsimula ang pagputok ng hilig niya sa rap noong nakuha niya ang inspirasyon sa ilang mga kanta ng tinaguriang Master Rapper Francis Magalona. Napili niyang ihayag sa publiko ang kanyang opinyon at damdamin sa mga pinaniniwalaan niyang mali na kailangang itama, at napaalingawngaw pa niya ito sa unang album pa na may pamagat na G9 (Gloc-9) noong 2003.

Matabil ang mga liriko ng kanyang mga kanta na nagpapakita ng tunggalian ng mga tao at prinsipyo sa bayang kinamulatan. Ayon nga sa isang panayam sa kanya ni Neil Ramos ng Manila Bulletin, “Sadly, talagang lubog tayo ngayon. Obvious naman eh...pero hindi ito dahil sa ayaw ng tao sa musika, ayaw niya bumili ng CD o DVD, o manood ng konsiyerto – hirap lang talaga tayo, lubog ang ekonomiya.” “[Gloc-9 is] a blacksmith of words and letters, and a true Filipino Poet.”

--Francis Magalona

M

apa-kanto man o sosyal na kapihan, madalas nating marinig ang mga tugtugin mula sa mga foreign artist tulad nila Katy Perry, Lady Gaga, Bruno Mars, at 2NE1. Ngunit sa kabila nito, marami pa rin tayong maipagmamalaking Original Pilipino Music (OPM), isa na rito ang pambansang icon sa larangan ng rap – si Gloc-9. Nagiging salamin siya ng bansa sa kabila ng pagnenegosyo sa industriya ng musika.

Firearm assembled

Sa Binangonan, Rizal, Oktubre 18, 1977, isinilang si Gloc-9 o Aristotle Pollisco na ikalawang anak sa apat na magkakapa-

Ammunition

Kargado ang kanyang pagiging musikero ng mga karangalan tulad ng 2002 Best Rap Recording mula sa Katha at Awit Awards para sa kantang Isang Araw. Tampok noong 2010 ang Upuan sa OPM awards Song of the Year para at Favourite Urban Video sa MYX Music Awards. Tinagurian ding Video of the Year ng MTV pilipinas ang kantang Sayang. Tinanggap niya sa 2011 MYX Music Awards para sa kantang Upuan ang Favorite Male Artist, Song of the Year, Best Rap Recording, Best Collaboration, Best Sound Engineered at Best Rock/Alternative Recording. Tinagurian din siyang Rap Artist of the Year ng Philippine Hip Hop Awards noong 2005, 2006, 2007, 2008 at 2009.

Mula noong 2002 hanggang 2006, ilang patalastas ang kanyang nagawa. Kasama si Gloc-9 sa ABS-CBN ‘TVC Comedy

Plug’ at ABS-CBN ‘TVC Xmas Comedy Plug’. Nakagawa rin ng theme song na Mangarap Ka para sa isang TV series, ilang mga liriko para sa mga palabas na “Go West”, “SCQ Reload”, at “Nginig.”

Ilan sa tv commercials niya ang isang vocal arrangement para sa Pop Cola sa radyo at TV, at modelo rin siya ng V-fresh.

Tagapagsalita rin siya ng Sony Ericsson’s W580i. Nagkaroon ng patalastas sa radyo na Grab and Go Breakfast ng McDonald.

Nagpapakita ang kanyang marami at dumaraming karangalan at pagkilala na pinagtitibay siya ng kanyang sining na umuugnay sa masa. Sa kabila nito, isang porma ng komersyalisasyon ang ginagawa sa kanyang mga katha upang kumita ang mga kumpanya. Kumikitid ang nasyonalismo sa pagnenegosyo nito kung saan dinadaan sa mga pagkokontrata sa mga artista, pagpapatalastas, at pagpapagawa ng pamaypay, keychain, t-shirt at iba pa para lang kumita ang ilang negosyante.

Disarm

Kung didisarmahan natin ang kanyang mga kanta at susuriin, kitang-kita na tanda ng kanyang musika ang pagkakaroon nito ng kaugnayan sa realidad. Bawat album, G9 (2003), Ako si...

Gloc-9 (2005), Diploma (2007), at Matrikula (2009), ay nagpapakita ng tiyak na larawan ng maraming suliranin sa Pilipinas: pagkagutom, kakarampot na sahod, pagkakait sa karapatan sa edukasyon, kakarampot na sahod, kakulangan sa trabaho, pagkawala ng hustisya, at pagpapakasasa ng iilan sa kapangyarihan.

Sa unang album pa lang, ipinakilala na niya sa mga Pilipino ang kahalagahan ng musika sa pagpapakita ng kultura sa isang bansang nakararanas ng kahirapan. Hindi lang dapat pagtakas sa problema ng lipunan sa pamamagitan ng mga tugtuging sentimental ang tinuturan nito bagkus dapat nitong salaminin sa kinahaharap ng sambayanan. Isa sa mga kanta dito ang Ayoko Na na hayag sa berso ang tipo ng konkretong kalagayan ng bansa, “...sawang sawa na dahil wala akong trabaho, sawang sawa na dahil wala akong sinusweldo, sawang sawa na dahil walang magandang auto, sawang sawa na dahil di ako milyonaryo.”

Halimbawa rin ang Walang Natira na lumalagatok sa bahagi na “Napakaraming guro dito sa amin ngunit bakit tila walang natira, napakaraming nurse dito sa amin ngunit bakit tila walang natira, nag-aabroad sila.” Ipinapakita nito kung gaano ang kawalang oportunidad sa bansa kaya nawawala ang maglilingkod sa bayan, sa halip nagpapa-alipin o nasa bansa ng dayuhan.

Kaya’t makikitang higit 4,000 na Pilipino ang pumipila paalis ng bansa. Halos sumusuko na ang mga mamamayan sa krisis, ipinapakita sa atin ni Gloc-9 na hindi solusyon ang pagiging kanya-kanya, pagtalikod sa bansa at paglilingkod sa dayuhan.

At dahil nandito ang suliranin, isang nagkakaisang mamamayan ang kailangan ng Pilipinas para sa progreso ng bansa.

Lock,Load,Aim & Shoot

Laging bala sa kahit anong istasyon ng radyo o telebisyon ang musika. Puno man ng iba’t ibang genre ang midya, kung susuriin, iilan lamang dito ang nagbibigay ng makabuluhan

sundan>>>pahina 15

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE

NOW PLAYING: MGA ANAK NG DIYOS Ma. Cherry P. Magundayao

T

o be a Padre Damaso or not to be, that is the question.

The video of Juana Change on Reproductive Health (RH) Bill has been a hot issue since P-Noy took position as president because of his blatant support for it. As a result, the church publicly assaulted P-Noy’s stand on the said bill. While some groups believe that RH Bill which he supports does not address the real issue of the declining economy of the Philippines.

Uploaded

NOW PLAYING

Juana Change, commonly known as TV actress Mae Paner, started airing her videos on current issues after she campaigned for P-Noy during the 2010 national election. She, along with the artists of Convergence Team, is making collaborative projects such as this to show her witty opinions on issues which are mostly about the Philippine system’s incompetence and inadequacy.

Aside from Mga Anak ng Diyos, one of the dozen sensational videos by Juana Change is the ‘Porsche.’ The short video criticizes P-Noy’s insensitivity in buying a luxury car amidst the worsening poverty. Even if Juana Change attacks most of P-Noy’s moves, she still claimed that she’s still a supporter of the president. But in the video Mga Anak ng Diyos, it is very much seen how she supports the president in his endeavor to push through RH Bill despite the church’s obvious opposition.

The predominant allusion she made use in the video is the image of Padre Damaso. Padre Damaso is known in Rizal’s Noli Me Tangere as the parish priest who impregnated Doña Pia Alba. While in the video, the monsignor had a child with Juana Change, giving us a connotation that holy men also commit sins.

But analyzing it deeper, it can be seen as the representation of the retarded views of the church especially as regards to RH Bill.

Description

Basically, the video is not just about the bill but also the risk of not passing it as a law. However, with all the nonsense throw of words like blow job, hand job, cunnilingus and ligation, and the questioning of the priest’s morality, the video lost its overall impact. In the eight-minute video, it was not able to explain the essence of those words and the bill’s underpinnings as a whole (but it adds humor to those who understand the terms); when, in fact, Juana Change just wants to point out that RH Bill should be passed.

If RH Bill was not comprehensively discussed in the video, then what is the bill really about?

There have been two existing RH Bills in the Congress. The first bill is House Bill (HB) 5043 or Reproductive Health and Population Development Act of 2008 authored by AKBAYAN. In its declaration of policy, it stated that “The State upholds and promotes responsible parenthood, informed choice, birth spacing and respect for life in conformity with internationally recognized human rights standards.” The second one is HB 4244 or The Responsible Parenthood, Reproductive Health and Population Development Act of 2011 (otherwise known as the Comprehensive RH Bill) authored by GABRIELA Women’s Party-list (GWP). It stated that “The State recognizes and guarantees the exercise of the universal basic human right to reproductive health by all persons […],” as declared in its section two.

Fundamentally, the two act aim to address the right of women to live “malinis”, “ligtas” and “guilt-free”, as said in the video. Both are about women because of the great role they play in reproduction. In addition, it is also about the proper information dissemination on reproductive health, so the Filipino youth would give importance to their health and not just waste it by acquiring sex-related diseases.

The only highlighted difference is the part wherein HB 5043 recognizes poverty as a result of overpopulation; thus, the bill primarily addresses family planning that can help alleviate the worsening population. On the other hand, HB 4244 is aimed at addressing the health of the Filipinos in terms of their reproductive system by providing accessible health care assistance regardless of location and financial capabilities.

Suggestions

One of the points that the video failed to point out is the concept of overpopulation in the bill. Favoring HB 5043, the Aquino administration even used the word population management, which gave the people a clear stance of the administration that they are pushing this bill in order to control population growth.

On the other hand, GWP’s RH Bill is not limited on population control, instead it is being pushed as a basic human right and part of the comprehensive approach on the solution to health problems, especially that of the women.

GWP does not address the issue of population for they do not regard overpopulation as reason of poverty like what the administration does. The government fails to realize and address the issue on unemployment which is really one of the causes of the worsening poverty. Instead of putting much emphasis on the roots of the dire situation of Filipinos, the Aquino administration opts to sensationalize their support for the first bill that does not resolve the problems of his bosses.

This only proves that the administration is trying to veer the Filipinos away on the real causes of poverty which is the unjust social system brought by the negligence of the administration in providing resolutions that would directly help the people. Instead of doing this, they tend to do what suits their vested interest; thus, putting the blame on the issues of overpopulation and undisciplined masses. The government should stop casting their blind eyesight on these detrimental issues so as not to further aggravate the perennial problems.

Share

Juana Change is able to exemplify clearly how the church and the state clash on the issue of reproductive health, but it is not able to point out how they contradict each other. The church’s opposition is clear in the January 2011 Pastoral Letter of Catholic Bishops’ Conference of the Philippines (CBCP) with

Features 11

NOW PLAYING

the title, “Choosing Life, Rejecting RH Bill.” This message is also evident on posters in every parish church. The church contests the said bill for the immoral actions that Filipinos will do once it is passed. For instance, sex education will only propagate pre-marital sex; thus, increasing the number of abortion cases.

However, this is not the case. The GWP’s RH Bill Sec. 16 clearly stated that sex education pertains to the age-appropriate reproductive health and sexuality education which shall be integrated in all relevant subjects. ‘Sex’ in sex education does not literally mean that the teachers will instruct the student about sexual intercourse itself, rather the subject encompasses the following topics: 1.) Values formation; 2.) Knowledge and skills in self protection against discrimination, sexual violence and abuse, and teen pregnancy; 3.) Children’s and women’s rights; 4.) Sexually Transmitted Infections (STI), Human Immunodeficiency Virus (HIV), and Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS); and 5.) Responsible relationship. These are just some of the listed topics that need to be discussed in the curriculum.

According to Bishop Leonardo Medroso in one of his blogs, “We condemn compulsory sex education that would effectively let parents abdicate their primary role of educating their own children, especially in an area of life – sexuality – which is a sacred gift of God.” Contrary to the statement, the bill’s pursuance of sex education does not mean that it will destroy whatever values and morality children have; yet, it will only broaden their perspective into something that they may understand what not to do and what to take care of at an early stage of their lives.

Further, sex education also pertains to proper information dissemination to people living in remote areas, as well as those who are incapable of having education like indigent women. This also means that the bill requires additional trainings for teachers, health care personnel, and other volunteers in order for the reproductive health care information to be understood fully without it misinterpretated. Consequently, it does not propagate teenagers to have pre-marital sex, rather it proliferates proper knowledge that an act such as sex should be taken seriously for it undermines issues such as overpopulation and health hazards.

With regard to abortion, the bill does not specifically state that it is legalizing abortion nor it is pro-abortion. According to GWP’s Sec. 3, “While this Act recognizes that abortion is illegal and punishable by law, the government shall ensure that all women needing care for post-abortion complications shall be treated and counseled in a humane, non-judgmental and compassionate manner.” This means that abortion is still a personal option. For instance, if a minor rape victim was impregnated, the people surrounding her should understand the implications of having a child at the wrong time — her education would be hindered; she will not be able to support her child; and, most importantly, she is not well equipped with the requi-

continue>>>page 15

12 Literary Filipinista Elaine I. Jacob

literary

Filipina!

Nakita ang yumi nang dumungaw sa bintana Noon katawa’y balot manamit Kay hinhin nang nagsalita Walang bahid dungis ang isip Sininta ng mga nakakita Pinay!

Tinangay ni Hudas Tuwina’y pinaindayog habang lumuluha Matapos ay sinaktan, inalipusta Sa ‘di kagustuhang kumain ng mansanas Feminista!

Sa kalalakiha’y nakipagsabayan Nilabanan ang takot, mga alinlangan Pinasok ang pulitika’t nakipagtalastasan Sa mga hungkag na mata Sarili’y pinatunayan Filipinista!

Ngayo’y patay na si Maria Clara Di payag yurakan ang ngalan ni Eba ‘Eto na ang makabagong Darna Filipinista, bangon na!

VOLUME 64 NO. 3 BABAE Perlas at Dyamante ang Iyong sinapupunan Ang iyong kagandahan I-angat sa silangan INA ‘Di maikukumpara ‘yong mga ginagawa Mula sayo’y sisibol Kamulatan ng bansa

Tahan Na Liza May S. Bucno

Mariel Gia Gojo Cruz

’Til death do us part Magugulat at mapapapikit Amoy babae ang damit Umaga kung umuwi Overtime daw sa office Pero sabi ni kumare Call girl ang kasama Nang marinig bumaligtad aking sikmura Samantalang ako Magdamag ang pagkayod Ni hindi mailapat ang likod Sa matigas na papag Uuwi kang pagod at hinihingal Sakal-sakal ng kamay na bakal Bugbog dito, bugbog doon Lagi na lang Nang maalala ko Ilang beses tinangkang pumasok sa kasal Nang humarap tayo sa simbahan sabi mo at sabi ko “‘til death do us part”

Sa konting mali Bali ang buto sa braso Tadtad ng galos May paso ng sigarilyo At bukol sa ulo Natatanggap mong Paulit-ulit Kahit ikaw ang nagsilbi, nag-aruga Gumabay sa pamilya Ganti pa ay sumbat At pasakit Tanging pagtangis At basag mong tinig Na bumabalot sa gabi Ang aking nadidinig Nais kong humiyaw Magpumiglas Sa galit na ikinukubli Iganti ka sa ‘yong bana* Ialis sa kanyang piling Kumalas Kung sa’n paulit-ulit Kang pinaparusahan, pinapatay Pagod mo’y Malapit nang maibsan Tahan na.

Tahan na…

Panahon na Bumangon Magpakatatag Tipunin ang lakas Sige…

literary Pero ngayon dala ko ang mga maleta Handang lumabas sa pintong Kumulong sa ating sumpaan Abigail A. Chang

Aaaah!

Madungis na palad ni Adan Sayo’y di na dadampi Kailanman *bana-asawa .

Culture 13

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE

POKUS! NATIONAL

“Sa unang taon ni P-Noy, natupad ba niya ang kanyang mga pangako sa unang SONA?”

Jade - Hindi. Dahil hindi ko man lang naramdaman. _______ - Sa totoo lang hindi naman natin kailangang madaliin ang mga pangyayari. Kung tutuusin, ang mga pangako niya ay hindi madaling tupdin sa loob ng isang taon lamang. Hindi agad-agad makikita ang pagbabago.

Mas mabuti siguro kung tulungan natin siya sa pagbabagong nais natin makamtan. _______ - Hindi, mas maraming naghihirap dahil sa kakulangan ng edukasyon (Budget cut). _______ - Oo, natupad naman niya. Ang kanyang pangako kaya lang binawasan ang budget sa edukasyon.

Manikang Chinita - yung iba pero hindi lahat, katulad ng para sa Hacienda Luisita at yung para sa edukasyon.

Julia Naguit - Hindi po lahat, ang natatandaan ko lang po siguro na natupad ay ang wang-wang!

Maj - May iilan namang natupad ngunit isang taon pa lang naman kung kaya’t bigyan pa natin siya ng pagkakataong magawa ang mga proyektong pinangako niya para sa mga Pilipino.

PATALASTAS!

“Ano ang masasabi mo sa bagong students’ ID design?

ISAAC – It’s great! Pang college xa. ______ - Masyadong maliit yung pictures. Madaming nasayang na space sa lower portion nito.

YANG – It’s better than last year’s design because it has more info of the students. ______ - SO HIGHSCHOOL! ______ - Ok naman, pero mali kc yung spelling ng UNDERGRADUATE sa kin.

09301844749 – Mas gusto [ko] yung dati. Ang panget kasi ng kulay. ______ - Mas formal ID kaysa dati. ______ - Ganun pa rin ang pangit ng lights kaya ang sagwa ng itsura sa ID. Rhomee – Maganda kasi may address. Pero sana gumagana yung barcode, yung magnetic chuchu.

Marichelle G – It’s a lot better given the added information. On the other hand, it would be nice to improve the layout.

LOCAL

As always andito na naman ang hit na hit na portion sa dyaryong ito. The latest and hottest people, thingy, places, events, or ideas na pipitikin. Bato-bato sa langit, ang TAMAAN… syempre sapul! Hehehe.

PITIK B!

1

Hindi lahat ng nasa Normal ay normal… may baliw rin!

Maraming may saltik sa PNU. How ironic! At isa sakanila ang kemerloo na ito na malakas ang power tripping. Tama ba namang half ng class ang ibagsak?! Goshness! Aber, aber…kase naman eh baka tambay ito sa Mandaluyong. You know?!

Dapat sayo pitikin sa utak, wla ka na atang konsensya e. Hindi uso magpatawad? Wahaha!

Hindi lahat ng services functional… may dysfunctional din! Naku nakakaloka itong sunod na Pitik!

Tumbling ako! Hindi student-oriented! Naturingang *tootoot* pero sila pa ang hesitant sa

2

May _ _ _n_n_ ceremony bang walang _ _ _?

Funny lang!

isang estudyanteng need ng help – nahirapan, natumba, nahimatay. Diba mam-sir-it kayo dapat ang tumutulong sa mga estudyanteng physiologically deorived?! Ansabeeeh?! Ilang beses na itong nangyayari ah.

Mam-sir-it wag nyo naman ipagdamot ang services nyo. Kahit isang YAKAPsule lng ok na! Hehe. Konting care naman, carebears?!

Hindi lahat ng ceremony ay maayos… may disastrous din.

Nung nakaraang taon, late ang seremonya, ngayon may kulang. Forever practice ang drama nila pero useless rin naman kasi wala ung pinakamahalagang bagay, as in super duper important sa ceremony na iyon. Grabe lang!

3

Hindi lahat ng teacher, relaxed… mayroon ding bipolar . Haha! Sorry for the term pero routine na ata ni mam-sir-it ito!

Pag pasok sa class, mag-aala-Angry bird?! Then, wala nang class, puro sermon. Naku, kawawa naman mga estudyante self-study na lang at wala talagang matututunan. Maliban sa kunot-noo at taastinig school-of-acting, mahilig din siya sa reporting! Naku mam-sir-it hindi naman sa lahat ng panahon dapat maging ganyan ka. Teacher po kayo hindi observer at parish priest.

4

Bitin! Tapos na ang paghahatol, kung tinamaan man sila (dapat lang!) ganun talaga!

Hehe! Kasi naman sa estudyante pa kayo magkakaatraso kaya iyan tuloy ang napala niyo.

Hanggang sa susunod na pitikan… Hangga’t may estudyanteng nakakaranas ng pang-aapi, buhay to the highest level ang portion na ito! Babaaaay!

WE NEED MAARTE! WE WANT YOU NOW! AS IN! WE ARE CALLING LAHAT NG GRAPHIC ARTIST SA BUONG KAPULUAN NG PNU! MAGSADYA LAMANG SA ROOM C, 2ND FLOOR STUDENT VERANDA AT ‘WAG MAHIYANG I-APPROACH KAMI. OK, THANKS!

VOLUME 64 NO. 3 14 News Ogena’s investiture prioritizes PNU modernization, >>>ISSUES SG fears commercialization Reginald P. Pradanos

T

Peoples’ Rights Week - Ibinandera ng PNUan ang disgusto nila sa mga di makamasang patakaran ni P-Noy sa sektor ng edukasyon.

hrough modernization roadmap as National Center for Teacher Education (NCTE), PNU will be funded by private agencies and donors to have global standard education programs.

Thus was the statement of Dr. Ester B. Ogena as she took oath as 10th PNU President last June 15 at PNU Quadrangle, witnessed by guests, alumni, diplomats, government officials, and local and foreign visitors.

Producing teachers through personal development and social transformation are Dr. Ogena’s plan for the University. She shall ensure that PNU will fulfill its mandate as NCTE by implementing her 8-point agenda namely 1. Scholarship of teaching; 2. Global positioning; 3. Human capital development; 4. Establishing a PNU system; 5. PNU modernization and e-learning system; 6. Resource generation through partnership and collaboration; 7. Leadership in education reform; 8. Application of new management technologies. She said that these plans would have to take place despite last year’s P91.35M budget cut.

Moreover, Vice President for Academic Affairs (VPAA) Dr. Adelaida C. Gines stated that Dr. Ogena carries the idealism for quality and accessible education for all.

Aside from this budget slash, R.A. 9647 or NCTE Act has no clear provisions about its source of funds and there is no budget allocated on Capital Outlay (CO). With this, Ogena announced that the University must undergo all types of collaboration on Public-Private Partnership (PPP) to forge agreements from funding organizations and benefactors to generate and optimize resources and explore new finance mechanisms. Ogena emphasized in her speech that quality education equates competence to global arena in as many field as possible, leading us to adapting the K to 12 program.

Meanwhile, Student Government Vice President for Internal Affairs (VPI) John Clifford Sibayan, who attended the event said in an interview with The Torch, “As adherent to our advocacy to render a nationalist perspective in leadership, we, as Iskolar ng Bayan, will be vigilant on every occurrence in this administration. We will expect a better university as the premiere state univer-

sity in teacher education in the forthcoming years — no tuition and other fees increases, repressions, commercialization, privatization, and no anti-student policies that will threaten the rights of every Iskolar ng Bayan.”

The event was attended by PNU-SG and other 93 PNUans. Numerous delegates from government also attended, such as Department of Education (DepEd), Commision on Higher Education (CHEd), the National Research Council of the Philippines (NRCP), Philippine Association of State Universities and Colleges (PASUC), and DOST – Science Education Institute (DOST-SEI) where Ogena served as director before running for PNU president. Academic institutions and universities were represented by presidents or spokespersons from Ateneo de Manila University (AdMU), Chiang Kai Shek College (CKSC), De La Salle University (DLSU), Emilio Aguinaldo College (EAC), Technological University of the Philippines (TUP), St. Paul’s Manila, Philippine Women University (PWU), Manila Tytana, University of the Philippines (UP) College of Education, and UP Manila. Ambassadors of countries like Indonesia, Japan, Laos, and Spain were invited. Diplomat of UNESCO and the California State University at Monterey Bay are also present.

Delayed salary upgrade troubles SAs Joan Christi D. Sevilla and Constantine H. Capco ith longer working hours, student assistants (SAs) deserve salary upgrade.

WOne of the advocacies of the Student

Government (SG) is effective salary upgrade; however, according to the SG Students Welfare Committee (SWECOM) Chairperson Angel Balantac, keeping the SAs on their feet has been stiff due to the lack of salary upgrade.

“Nadedelay yung sweldo ng mga SA kasi di pa naaaprubahan ng Board of Regents (BOR) ang proposal na salary upgrade,” said Balantac.

Meanwhile, the Vice President of External Affairs (VPE) Arsadon Vera expressed, “Tingnan natin ang mga tipikal na dahilan kung bakit nag-aaply maging student assistant ang mga estudyante. Una, pambili ng mga gamit sa eskwela, mga kailangang ipaphotocopy, pamasahe, pambili ng pagkain, at pambayad sa tuition fee. Sa limang ibinigay kong dahilan kung bakit sila nagiging SA, ano ang tumataas? Yung matrikula.”

Eunice, an SA who refused to give her full name, shared that she entered such a job in order to lessen the burdens of her family financially and she found working at school convenient. When asked about the possibility of an upgrade, she said that it would be a big help since she finds the job not as easy as it seems.

The current tight budget for the salary made a former SA from the College of Science Department A.R. Ceyten highlight, “Hindi sapat [ang sahod]. Syempre maraming gawain.

Kailangang tumakbo-takbo ka from one building to another. Minsan, hindi ka pa tapos sa isang gawain, meron na naman. Sobrang pagod ka na, gutom ka pa. Then you’ll only earn P25 an hour. So, hindi talaga sapat.”

On the other hand, Ms. Bernadette Valle, a librarian from Arts and Social Science Section stated that in 2007, the SAs only earned P12 every hour; however, they were given 100 hours to work compared to 50 hours prescribed by the University administration this year. “It would be good for the SAs to receive P25 if the duration in which they could have the job has not been cut to half the previous,” Valle said.

Valle also stressed that SAs are greatly needed during summer classes due to the large number of researchers particularly those who take post-graduate courses. She ended that there are only 12 to 14 SAs in the library today.

H

alf-baked innovation.

This must be the description for having a new students’ ID with its scanning machine yet to be built.

“Our systems are evolving. Nagbabago rin ang binibigay ng suppliers. May nagrecommend na pwede bang baguhin na rin natin ang design,” PNU President Dr. Ester B. Ogena explaine din an interview with The Torch regarding the first year students’ ID with its new design.

The new ID, a Smart card, can embed information about the students. Dr. Ogena pointed out that this is an intelligent system, stressing the importance of students’ security while inside the campus.

Moreover, Dr. Ogena said that her administration looks at this innovation in different aspects. “If that is really a Smart card, then we could be like De La Salle. You store [personal] information there.” She added that if PNU will become Information Technology (IT)-oriented,

National Walkout for Greater Budget in Education September 25, 2011

New ID released despite no scanning machine Donnadette S.G. Belza students can store money in the card to be swiped off at the canteen for food, for instance.

However, the ID scanning machine is yet to be built because it should still undergo a process of canvassing and bidding, and most importantly, it needs to be funded. The machine’s system depends upon what the suppliers provide.

With this, SG Vice President for External Affairs (VPE) Arsadon Vera finds the new ID futile as of now for it cannot be used without the machine.

“Nakapagtataka lang na walang pondo para sa scanning machine. Sa pagkakatanda ko, within the past three years ay nagbayad ang mga estudyante ng P150 para sa ID kung saan ang kalahati nito ay mapupunta sa ID

mismo at ang kalahati pa ay sa machine.”

This year, the first year students paid the same ID fee with the previous years, but the fee accounts solely for the ID card, excluding the lace, case and the scanner. Availing the ID lace and case will cost the students an additional P30. Same fees are to be paid by the higher year levels if they voluntarily want the new ID. As regards the students pulse about the new design, 49 out of 100 said that it was nicer compared to the old design while 51 expressed dissatisfaction and that it needs improvement.

Meanwhile, the group who created the current ID layout was requested by the Vice President for Administration, Finance and development (VPAFD) Dr. Rebecca Nueva Espana.

Features15

INK YOUR PEN, SERVE THE PEOPLE mula sa pahina 10 at makabayang mensahe. Tulad ni Gloc-9 sa kanyang pag-uugnay ng isyung panlipunan at musika ng masa sa pamamagitan ng rap.

Pinapatunayan ng mga katha ni Gloc-9 na sinasalamin ng sining ang konkretong kalagayan sa lipunan. Sa kanta niyang Upuan tinukoy niya ang suliranin na pagiging manhid ng gobyerno sa daing ng mamamayan. Malaman ang koro nito na patama sa gobyerno. “Kayo po na naka upo, subukan nyo namang tumayo, at baka matanaw, at baka matanaw ninyo, ang tunay na kalagayan ko.” Karamihan din sa kanyang album, lalo na ang Diploma (2009), ang pagkokomento sa isyu sa kawalang hustisya, krimen, karapatan sa pag-aaral, problema sa pagkain at sahod, tugma sa linya ng kanyang kanta, “Ang lahat ay pantay-pantay, iskwater man o disente lahat ay may bubong, lahat ay may dingding, kung walang makain, di magsasangla ng singsing [...] sa dagdag-sahod ay di kailangang magmakaawa [...] mga mamayabang, mga abusado sa kagawaran ng gobyerno nag-aagawan lang sa pwesto mahawakan lang pursyento” (Akin Lang Naman, 2009).

from page 11

Ipasa ang RH Bill!

NO MORE Padre Damaso!

Burn in hell!

-Monsignor

Fire Mission

Sa mga pinakawalan at pinatama na mensahe ni Gloc-9, nakikita na mula sa katinuan at kamulatan ng sining, magiging bale-wala ito kung hindi rin nito mapapaunlad ang kalagayan ng mamamayan sa lipunan. Misyon para sa bawat Pilipino ang magkaisa sa pagkilos upang baguhin ang kondisyon ng pilipinas. Nakapaloob sa mga matatabil na liriko ni Gloc-9 na panahon na para sa pagtataguyod ng mas makamasang at makabayang gobyerno.

Ayon nga sa kanta niyang “Martilyo” (2009), “...ako’y nasa pinas, may pila sa bigas, ilan lang ang sikat na bulsa’y di butas, para di mautas dapat matigas ang iyong mukha [...] huwag mong palalampasin ang pagkakataon [...] baka may mapanaginipan akong kanta na patok sa masa na para bang ito’y nagsisilbing panglunas.” Nilalayon ng mga ipinaalingawngaw ni Gloc-9 sa atin na hindi na natin dapat tanggapin ang paghihirap. Kaya misyon para sa bawat Pilipino ang magkaisa sa pagkilos upang baguhin ang kondisyon ng Pilipinas. Napapaloob sa mga matatabil na liriko ni Gloc-9 na panahon na para sa pagtataguyod ng mas makamasa at makabayang estado at nagkakaisang Pilipinas.

sites that she needed in raising a child for lack of experience. This shows that the bill’s primary concern is women’s reproductive health and their total preparedness in family life.

The video also pointed out that “Contraceptives are actually abortifacients that do the job cleaner and faster.” However, HB 4244 does not necessarily mean that if you use contraceptives such as condoms, it would be an act of abortion as said in the video. In fact, contraceptives do not only help couples in preventing unwanted pregnancies, it also helps them, especially condom, to have a ‘safe’ sex. Meaning to say, having safe sex prevents the transmission of Sexually Transmitted Infections (STIs), Human Immunodeficiency Virus (HIV), and Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS). Using contraceptives will not only lessen the number of Filipinas who die every day (11 Filipinas die daily due to pregnancy and childbirth-related complications, according to the video) because of untimely and unwanted pregnancies, but it will also help slow down the steep increase of people infected with sex-related diseases.

It is understood that the church’s opposition is coming from their moral standard.

However, morality is relative depending on the circumstance and on the persons involved.

Though the church has the duty in the society to proliferate and pass on moral views and judgments, the state should still be free from the reins of the church in order to avoid what happened in the period of Spanish colonization wherein the state was dictated upon by the clergymen. The people should not be influenced by the fact that the church has been strongly rejecting the bill through the use of posters in every church and the sermons of its priests. It is even provided in 1987 Philippine Constitution Article 2, Sec. 6 that “The separation of Church and State shall be inviolable.”

Like

The administration, with the help of its allies in the legislative body, proves to the people that the cause of increasing poverty is overpopulation. However, they were not able to concretize in their arguments that continuous increment of oil price, basic commodities, unemployment rate, lack of job opportunities, and inadequate salary on minimum wage earners are the real critical sources that aggravates the people’s struggle for a better living condition.

People only see the opposing sides of the bill from the church and the state; but, then again, both are not able to point out the perennial causes of the predicament.

People should open their minds on the critical issues of our country like reproductive health. Filipinos should not be limited to what the mass media dictates them to accept.

The insufficient humorous attempt of Juana Change to simply overshadow the major point of RH Bill should not limit the people’s critical heads.

Sanggunian:

Campo, E. (2005). Retrieved July 22, 2011, from gloc-

9.blogspot.com: http://gloc-nine.blogs pot.com/p/biography.html Ramos, Neil. (2011, February 25). Retrieved July 22,

2011, from www.mb.com.ph: http://www. mb.com.ph/node/306271/gloc-9-wont- talk-politic

Photo credit: gelsantosrelos.typepad.com

HERSTORY 16 April Mae G. Carvajal

“The DepEd is trying to show that there are reforms in the basic education system by implementing universal kindergarten. But the change is not for the better, the change is for the worse.”

-ACT Teachers Party-list Secretary General France Castro

According to psychological researches, almost 90% of all brain development occurs by the age of five. What they learn or experience as early as this age can greatly affect their learning. With this reason, the Department of Education (DepEd) finally implemented Universal Kindergarten (UK) which provides a free and mandatory education for children ages five and above regardless of their economic status in life. However, it seems like this race for quality education is encountering a lot of problem as it goes through its journey.

that the DepEd’s budget was limited so, as a move to adjust to financial limitations, the school will hire in contractual teachers. Kindergarten teachers, even without teaching units will receive a salary of P3, 000 - P6, 000 a month with three to four hours of teachThe starting line ing sessions per day to more than 45 students. With this Universal Kindergarten is known as House Bill kind of salary, the status of kindergarten teachers seems to 3555 which is “an act institutionalizing the kindergarhave no difference with the status of contractual workers. ten education in the education system.” According Tinio said that if DepEd’s plans push through, the status to ACT Teachers Party-list Rep. Antonio Tinio, of teaching profession will be seriously undermined. Accordone of the authors of the bill, ACT teachers its assertions that the 2011 budget is ing to him, the contractualization of public school teachers is in has been calling for the implementation of an education budget that prioritizes the DepEd. The violation of laws on job security and adequate compensation of national kindergarten. He said that when agency received 18% budget increase from P175 B Republic Act. 4670, the Magna Carta for public school teachers. the bill becomes a law, it will provide to P207 B. However, this budget is still insufficient.

Aside from that, DepEd admitted that the a strong legal basis for a univerThe United Nations (UN) stated that the budgcountry is also in need of 103,612 teachers to sal kindergarten in the country et for education should be P300 B. The allocation fill in the gap of increasing number of students. which would be a prerequisite for public education should be equivalent to 6% Every kindergarten students deserve to have a quality eduin entering Grade 1. of the country’s Gross Domestic Product (GDP). cation. However, if it is hindered by lack of quality facilities and However, in the Philippine context, this do not teachers, this could lead to deficient quality of learning. If Universal apply because the government allocated higher Kindergarten railroads the Philippines’ efforts to meet the global debudget for debt servicing and military aids. Acmands, reality shows that it may not be the right time to set the plan. cording to ACT, the government intends to build UK, Go? 18,000 new classrooms despite of 152,000 The implementation of Universal Kindergarten is the shortages and 32 M new textbooks out of 95 The bill also aims to minimize the huge numM deficits. This only shows that government stepping stone for an educational innovation that will creber of drop-outs in the early elementary level. us not giving what is appropriate. Yes, they are ate a big impact in the Philippine education system. HavAccording to DepEd Undersec. Yolanda Quijano, this making solution, but only band-aid solution. ing the scenario of low budget implementation, lack of classis part of the intensified efforts for the Education For In order to fix and sustain this lack of rooms, learning materials and facilities and quality teachers All (EFA) commitment of DepEd towards achieving the facilities in education, the government needs preparing for a new type of education is not yet an option.

UNESCO Millenium Development Goals (MDG). She To make an innovation is to make sure that everything is set; enough fund. However, looking at the ecoalso mentioned that this Universal Kindergarten is the nomic situation of the country, it seems like problems of the past and present should be settled before everyfirst step for the implementation of K - 12 program the quest for bigger budget remains a big thing goes. There is no problem with this education curriculum, there which will add two extra years in basic education. question with an indeterminable answer. is no problem with K – 12 or UK program, the problem is that the govHowever, as this endeavour became reThe picture of classroom shortages and the ernment gives less priority to a genuine educational development. ality, the government seemingly forgets to With this educational situation, the race for quality educasight of deteriorating school facilities will prepare an educational program in keepnot be a conducive environment for learn- tion seems like a very long road. Before our government set our ing with the demands of Filipino students. ing new kindergarten students. Winning students on a new long and winding road, they must make sure the quest for quality education requires that they have maps and prepared kits to guide them to a real Budget, ready?

DepEd is still searching for solutions to ad- a lot of preparation, however, it seemed and brighter future and not in a dangerous ravine of failure. dress the need of approximately 1.93 million kin- like the government is not yet ready. dergarten pupils who enrolled this school year Teachers, set?

Sources: in public schools nationwide. DepEd Sec. Armin Tinio held his reservations regardACT National. (2011, June 13). Teachers demand proper implementation of DEPED’s Universal KinderLuistro said that the department is well aware ing the government’s policy in the hir- garten Program. Act Philippines. June 20, 2011. Fromhttp://www.actphils.com/2007/node/238.

Corpuz, N. (2011, January 24). Gov't bats for universal kindergarten. Abs-cbn news. Retrieved June 20, of the huge resource gaps in the country’s baing of kindergarten teachers. “Our 2011 From http://www.abs-cbnnews.com/nation/01/24/11/govt-bats-universal-kindergarten. sic education and that they are finding alterEvangelista, K. (2010 December 30). DepEd to start universal kindergarten program in 2011. Philippine proposed provision that teachers be Daily Inquirer. Retrieved June 20, 2011 From http://newsinfo.inquirer.net/breakingnews/nation/view/20101230native means to fill in the gaps. According to regularly employed and paid accord- 311760/DepEd-to-start-universal-kindergarten-program-in-2011. their report, out of 37,000 public schools, Silverio, I. A. (2011, March 9). ’Yes’ to Universal Kindergarten, ‘No’ to Contractualization of Kinder Teachers ing to the Salary Standardization Law – ACT Teachers. Bulatlat. Retrieved June 20, 2011 From http://bulatlat.com/main/2011/03/09/‘yes’-to-universal35,000 are fortunate to have kindergar3 was not accommodated. Whether or kindergarten-‘no’-to-contractualization-of-kinder-teachers-–-act-teachers/. ten. There are no enough public schools Umil, A. M. (2011, June 18). Shortages in schools worsen with kindergarten program-ACT. Bulatlat. Retrieved not universal kindergarten is going to June 20, 2011 From http://bulatlat.com/main/2011/06/18/shortages-this-school-year-have-become-worse-withand facilities to accommodate the needs be adequately funded by the state is kindergarten-program-act/ of millions of students. With this, addi. another matter and will be the subtional students will going to suffer the ject of an on-going struggle,” he said. woes of lack of facilities just to learn.

During the committee deAccording to Bulatlat.com, critliberation on HB 3555, it was revealed ics of the Aquino government sneer at