1.2 Antwoorden op levensvragen

Je leert:

• waar of bij wie je antwoorden op levensvragen kunt vinden,

• wat verhalen met een boodschap zijn,

• verschillende soorten verhalen met een boodschap (mythe, legende, fabel en sprookje).

Antwoorden op levensvragen

Simba kreeg van zijn vader Mufasa een antwoord op zijn vraag:

'Blijven we altijd bij elkaar?' Ook jouw ouders, of andere mensen zoals je opa of oma, zullen je soms antwoorden op levensvragen geven. Je kunt ook door een bijzondere gebeurtenis een antwoord krijgen op een levensvraag.

Je kunt ook zelf antwoorden op levensvragen proberen te vinden door er bijvoorbeeld met vrienden en vriendinnen over te praten. Soms vind je een antwoord in een boek, film of tvprogramma of op internet.

9 Om te beginnen – Antwoord op een levensvraag

Noem een levensvraag waar jij voor jezelf een antwoord op hebt. Zet erbij wat het antwoord is en van wie of door wat je het antwoord hebt gekregen of gevonden. Denk bijvoorbeeld aan:

• je ouders, andere familieleden, vrienden en vriendinnen,

• je geloof of godsdienst,

• een boek, speelfilm of documentaire,

• een gebeurtenis uit het verleden.

De vraag: Mijn antwoord:

Van wie of door wat antwoord gekregen of gevonden:

10 Een lied over een levensvraag

Ken je een lied dat antwoord geeft op een levensvraag?

Gebruik internet om zo'n lied te zoeken als je er niet meteen een weet. Beantwoord de volgende vragen.

a Wat is de titel van het lied?

b Wie zingt of zingen dit lied?

c Over welke levensvraag gaat dit lied?

d Wat is het antwoord op deze levensvraag in dit lied?

Verhalen voor je plezier

Er kunnen allerlei redenen zijn waarom je graag een boek leest of een film kijkt. Bijvoorbeeld omdat je het verhaal grappig vindt of omdat je het verhaal spannend of zelfs eng vindt. Het is ook mogelijk dat je jezelf in de hoofdpersoon herkent of dat je je graag inleeft hoe het zou zijn om de hoofdpersoon te zijn. Je voelt je dan erg betrokken bij de hoofdpersoon en leeft mee met wat hij of zij meemaakt. Verhalen in boeken en films kunnen antwoord geven op levensvragen die je hebt.

11 Leuke of spannende verhalen

Kies een verhaal uit een boek of speelfilm dat je voor je plezier hebt gelezen of gezien. Beantwoord de vragen.

1 Noem de titel van het verhaal.

2 Waarover gaat het verhaal? Vertel kort de kern van het verhaal.

3 Waarom heb je dit verhaal gekozen?

4 Op welke levensvraag kan dit verhaal een antwoord geven? Het kunnen ook meerdere levensvragen zijn.

Beoordeel je antwoorden.

Heb je de volledige titel van het boek of de speelfilm genoemd?

Heb je de kern van het verhaal goed weergegeven?

Heb je duidelijk uitgelegd waarom je dit verhaal hebt gekozen?

Heb je duidelijk uitgelegd welke levensvragen volgens jou het verhaal kunnen beantwoorden?

Verhalen met een boodschap

Er zijn verhalen die vooral bedoeld zijn om ons iets te leren of ons over iets te laten nadenken. Dit zijn verhalen met een boodschap. Deze verhalen kunnen ook leuk of spannend zijn, maar het gaat vooral om de diepere betekenis. Dit soort verhalen kunnen antwoorden geven op levensvragen. Sommige van deze verhalen met een boodschap zijn echt gebeurd. Ze gaan over gebeurtenissen uit de geschiedenis. Ze worden bijvoorbeeld verteld omdat ze een wijze les voor ons bevatten of omdat ze ons laten inzien dat bepaalde gebeurtenissen niet opnieuw mogen plaatsvinden. Ook verhalen die niet echt gebeurd zijn, die dus door de vertellers of schrijvers zijn bedacht, kunnen een diepere betekenis hebben. Bij zo'n verhaal kun je proberen te begrijpen welke boodschap erin te vinden is.

Er zijn verschillende soorten verhalen met een boodschap of een diepere betekenis. Een aantal van die verhalen is lang geleden in een bepaalde cultuur verteld en opgeschreven. De oudste voorbeelden hiervan zijn mythen. Maar ook legenden, fabels en sprookjes zijn erg oud en met een bepaalde verteltraditie verbonden.

Mythe

Een mythe is een verhaal waarin goden, godinnen of andere bovenmenselijke wezens de hoofdpersonen zijn. Mythen zijn de oudste religieuze verhalen. Ze gaan vaak over het begin van de wereld en over het ontstaan van het leven. Sommige mythen geven een verklaring voor een natuurverschijnsel of voor andere dingen die de mensen vroeger niet begrepen.

Legende

Een legende is een verhaal over een gebeurtenis uit het leven van een belangrijk historisch persoon, bijvoorbeeld een heilige of een koning. In een legende wordt verteld welke bijzondere dingen zo'n persoon heeft gedaan, vaak als kind al. Niet alles in het verhaal hoeft echt gebeurd te zijn. Het gaat erom dat de hoofdpersoon uit de legende een voorbeeld is voor de mensen.

Fabel

Een fabel is een verhaal met een levensles. Fabels willen ons iets leren over de manier waarop mensen met elkaar moeten omgaan. In een fabel zijn dieren vaak de hoofdrolspelers, maar de boodschap is natuurlijk voor de mensen bedoeld.

Sprookje

Een sprookje is van oorsprong een oud volksverhaal met personen, dieren en/of dingen die in het echte leven niet bestaan of niet kunnen. Sprookjes hebben een symbolische betekenis. Ze gaan vaak over tegenstellingen als goed en kwaad, arm en rijk, groot en klein. Een sprookje begint vaak met 'Er was eens ...' en eindigt vaak met 'En ze leefden nog lang en gelukkig.'

12

Mythen, legenden, fabels en sprookjes

Zoek twee voorbeelden van een mythe, legende, fabel en sprookje. TIP Gebruik de QR-code voor websites die je kunnen helpen bij het zoeken naar voorbeelden.

13 En nu jij

Een verhaal met een boodschap

Kijk naar je antwoorden bij opdracht 12 Mythen, legenden, fabels en sprookjes Beschrijf een verhaal met een boodschap.

• Kies één van de mythen, legenden, fabels of sprookjes die je opgezocht hebt voor opdracht 12. Let op: het mag geen verhaal zijn dat al in de klas is besproken.

• Schrijf de titel op van het verhaal dat je gekozen hebt.

• Geef met eigen woorden kort de kern van het verhaal weer. Leg uit waarom dit verhaal volgens jou een mythe, legende, fabel of sprookje is. Aan welk kenmerk is dit te herkennen?

• Vertel wat de boodschap is van dit verhaal. Je mag ook meer dan één boodschap noemen.

• Schrijf dit op een apart A4’tje. Lever het in bij je docent.

Beoordeel je werk.

Heb je de volledige titel van het verhaal opgeschreven?

Heb je de kern van het verhaal goed weergegeven?

Heb je duidelijk uitgelegd waarom het verhaal volgens jou een mythe, legende, fabel of sprookje is?

Heb je duidelijk uitgelegd wat de boodschap is van het verhaal?

1.3 Tot slot

Scan de QR-code voor een overzicht van de begrippen bij dit hoofdstuk.

Ga naar eDition voor de samenvattende opdracht van dit hoofdstuk.

14 Eindopdracht - Jouw levensvragen

In deze eindopdracht ga je zelf aan de slag met jouw levensvragen. En je gaat ook andere mensen ernaar vragen.

Scan de QR-code voor het werkblad bij deze opdracht.

Voer de opdracht op het werkblad uit.

Beoordeel je verslag.

Heb je vier goede levensvragen geformuleerd?

Heb je jouw levensvragen zelf beantwoord?

Heb je de antwoorden van vier volwassenen nauwkeurig genoteerd?

Heb je alle antwoorden met elkaar vergeleken en de juiste conclusies eraan verbonden?

Heb je jouw mening over alles duidelijk beschreven?

Heeft je verslag een duidelijke indeling en ziet het er netjes uit?