NGHIÊN CỨU CHUYÊN ĐỀ
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT PHẦN MỘT: ĐẶT VẤN ĐỀ 3 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................... 3 2. Ý nghĩa đề tài ................................................................................................................ 3 3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................... 3 4. Giới hạn đề tài ............................................................................................................... 4 PHẦN HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ................................................................................. 5 CHƢƠNG 1 ...................................................................................................................... 5 TỔNG QUAN CHUNG VỀ ĐÔNG DƢƠNG................................................................ 5 1. Tổng quan về Đông Dƣơng ...................................................................................... 5 1.1 " Đông Dương" là gì?...........................................................................................5 1.2 Lịch sử hình thành khu vực Đông Dương………………………………………5 1.3 Lý do hình thành phong cách Đông Dương tại Việt Nam…………………… 6 2. Tổng quan chung về phong cách Đông Dƣơng………………………………….8 2.1 Khái niệm " Phong cách Đông Dương"………………………………………….8 2.2 Sự hợp nhất về văn hóa trong phong cách Đông Dương………………………..8 2.3 Phong cách Đông Dương tại các nước trong khu vực...........................................8 2.3.1 Lào…………………………………………………………………………9 2.3.2 Campuchia………………………………………………………………...10 3. Phong cách Đông Dƣơng tại Việt Nam ................................................................. 10 3.1 Sự ảnh hưởng của phong cách Ấn Độ………………………………………..11 3.2 Sự ảnh hưởng của phong cách Trung Quốc………………………………… 12 3.3 Sự ảnh hưởng của phong cách Pháp………………………………………… 13 3.3.1 Phong cách kiến trúc Tiền thực dân…………………………………….13 3.3.2 Phong cách kiến trúc Tân cổ điển………………………………………14 3.3.3 Phong cách kiến trúc Địa phương………………………………………14 3.3.4 Phong cách kiến trúc Art Décor………………………………………..15 PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 1
CHƢƠNG 2 .................................................................................................................... 16 PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT TẠI VIỆT NAM ................................................................................................................................ 16 1. Đặc điểm phong cách Đông Dƣơng tại Việt Nam ................................................ 16 1.1 Hình thái kiến trúc…………………………………………………………….16 1.2 Cảnh quan……………………………………………………………………..19 1.3 Yếu tố phong thủy…………………………………………………………….20 1.4 Nội thất………………………………………………………………………..22 1.4.1 Màu sắc………………………………………………………………….23 1.4.2 Vật liệu………………………………………………………………….24 1.4.3 Hoa văn, họa tiết………………………………………………………..26 1.4.4 Phù điêu, tượng tròn…………………………………………………….30 1.4.5 Trang thiết bị……………………………………………………………31 1.5 Giải pháp chiếu sáng trong nội thất…………………………………………..35 2. Phong cách Đông Dƣơng giai đoạn đầu tại Việt Nam (1920_1945) ................... 37 2.1 Bảo tàng Luois Finot (Bảo tàng Lịch sử Việt Nam), Hà Nội…………………37 2.2 Bảo tàng Blanchard de la Brosse (Bảo tàng Lịch sử Việt Nam), TP Hồ Chí Minh……………………………………………………………………………………….41 2.3 Dãy nhà cổ phố Nguyễn Thái Học, phố Phan Bội Châu, Hội An…………….44 3. Kết luận ................................................................................................................... 49 CHƢƠNG 3 ........................................................................................................................ 50 ỨNG DỤNG PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT RESORT HIỆN NAY. ....................................................................................................... 50 1. Resort Furama, Đà Nẵng ....................................................................................... 50 2. Resort Victoria, Hội An, Quảng Nam................................................................... 54
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 2
PHẦN MỘT: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Theo nhận định cá nhân, những công trình mang phong cách Đông Dương trải qua 1 thời gian dài luôn giữ được vẻ đẹp và giá trị riêng khi so sánh với các công trình mang những phong cách hiện đại khác nhau được xây dựng tại Việt Nam. Chính lý do này, dẫn đến việc muốn tìm hiểu và nghiên cứu về phong cách Đông Dương. Hiện nay, những tiện nghi về vật chất đã thành những chuẩn mực chung, khai thác giá trị truyền thống của dân tộc để đưa vào trong thiết kế đang là một xu hướng được quan tâm trên thế giới. Phong cách Đông Dương là 1 xu hướng thiết kế thể hiện được vẻ đẹp truyền thống của Việt Nam. Phong cách Đông Dương phù hợp với phong cách sống của người Việt, phong tục tập quán, văn hóa, quan niệm mĩ thuật, cảnh quan và khí hậu của Việt Nam. 2. Ý nghĩa đề tài Phong cách Đông Dương là sự kết hợp giữa bản sắc của Việt Nam và phong cách Tân cổ điển của Pháp, sự kết hợp đặc sắc giữa Đông- Tây. Phong cách Đông Dương thể hiện được tinh hoa, bản sắc và bề dày lịch sử của dân tộc. Tìm hiểu và nghiên cứu những đặc trưng trong phong cách Đông Dương : tổ chức không gian, họa tiết, hoa văn, màu sắc, vật liệu,…để sử dụng hiệu quả trong thiết kế. Tạo ra những không gian mang đậm phong cách Đông Dương kết hợp với những tiện nghi hiện đại nhưng vẫn phù hợp với phong cách sống hiện nay, đem lại sự thoải mái và tiện ích cho người sử dụng. Phong cách nội thất là cái thể hiện được bản sắc, diện mạo. Bên cạnh những trào lưu, xu hướng thiết kế mới dễ bị thay thế bởi những trào lưu mới hơn nữa. Những người có thị hiếu thẩm mỹ theo hướng thích cách tân nhưng vẫn có chút hoài cảm, đã tạo ra những không gian theo quan niệm tryền thống của mỗi dân tộc, mỗi đất nước. Phong cách Đông Dương là 1 trong những lựa chọn phù hợp. 3. Phƣơng pháp nghiên cứu Nghiên cứu những ảnh hưởng của phong cách Tân cổ điện Pháp và phong cách truyền thống Việt Nam tác động lên phong cách Đông Dương tại Việt Nam. So sánh phong cách Đông Dương ở các nước trong khu vực (Lào, Campuchia, Thái Lan) với Việt Nam. Từ đó, tìm ra những sự khác biệt, những nét riêng và đặc điểm nhận dạng của phong cách Đông Dương tại Việt Nam. Tham khảo các nguồn tài liệu từ: internet, tạp chí, sách chuyên đề và những bài viết về lịch sử, văn hóa, du lịch, kiến trúc, nội thất … viết về phương Đông, các nước thuộc Đông
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 3
Dương, Việt Nam và phong cách Tân cổ điển Pháp để tìm ra những yếu tố tạo hình và đặc điểm của phong cách Đông Dương. Nghiên cứu những những công trình kiến trúc tại Việt Nam thiết kế theo phong cách Đông Dương từ giai đoạn đầu cho đến ngày nay: Đại học Đông Dương, nhà số 4 Lý Nam Đế, khách sạn Sofitel de Metropole, resort Đông Dương, du thuyền Hạlong Jashmine sail,… và những bộ sưu tập trên thế giới (về kiến trúc, nội thất) lấy cảm hứng từ phong cách Đông Dương. 4. Giới hạn đề tài Nghiên cứu chỉ tập trung vào phong cách Đông Dương tại Việt Nam. Nhấn mạnh những giá trị truyền thống của dân tộc kết hợp với phong cách Tân cổ điển Pháp để phân biệt phong cách Đông Dương tại Việt Nam với các nước trong khu vực. Nghiên cứu phong cách Đông Dương trong thiết kế nội thất tại Việt Nam. Tìm hiểu những đặc điểm chung và cơ bản nhất trong phong cách Đông Dương để áp dụng vào những không gian nội thất hiện nay. Nghiên cứu phong cách Đông Dương để đưa ra được giải pháp ứng dụng hiệu quả cho các công trình hiện nay.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 4
PHẦN HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN CHUNG VỀ ĐÔNG DƢƠNG 1. Tổng quan về Đông Dƣơng 1.1 “ Đông Dƣơng” là gì? “Đông Dương” (Indochine hay Indochinoise) là tên gọi chỉ 1 khu vực ở Đông Nam Á đã từng thuộc quyền cai trị của thực dân Pháp trong những năm 1884-1954. Trong khu vực Đông Dương, thực dân Pháp chia Việt Nam ra 3 xứ riêng lẻ: Cochinchine (miền Nam, Côn Đảo, Phú Quốc và các đảo trong Vịnh Thái Lan), Tonkin (miền Bắc, Tây Bắc), Annam( miền Trung). Và 2 xứ bảo hộ gồm: Ai Lao ( Lào) và Cao Miên (Campuchia).
Bản đồ khu vực Đông Dương
Tên gọi “Đông Dương” (Indochine) lần đầu tiên xuất hiện năm 1804, được Conrad Malte Bruun sử dụng trong bộ sách “Địa lý toán học, hình thể và chính trị của các nơi trên thế giới” Năm 1808, tên gọi Đông Dương (Indochine) lại xuất hiện trong một bài báo của John Leyden trên tạp chí “Nghiên cứu châu Á” của Hội châu Á vùng Bengal. 1.2 Lịch sử hình thành khu vực Đông Dƣơng Liên bang Đông Dương được thành lập vào ngày 17/10/1887 và tồn tại đến năm 1954. Lúc đầu, thủ phủ đặt tại Sài Gòn (1887-1901), sau chuyển ra Hà Nội (1902-1954). Đứng đầu liên bang Đông Dương là những người nằm trong bộ máy chính phủ của thực dân Pháp: một Toàn quyền Đông Dương ( 1887-1945) hay một Cao ủy (1945- 1954). Một số chính quyền địa phương đặt dưới quyền các ông vua địa phương nhưng quyền lực vẫn nằm trong tay các quan chức thực dân Pháp. Việc hình thành Liên bang Đông Dương vì lý do tài chính khi thực dân Pháp muốn dùng lợi nhuận từ Cochinchine (Nam Kỳ) để tài trợ kinh phí cai trị Tonkin (Bắc Kỳ) và Annam (Trung Kỳ) thay vì chính quốc phải chi thêm để trang trải. Liên bang Đông Dương bị Nhật Bản lật đổ vào ngày 9/3/1945 khi cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai sắp kết thúc. Tuy nhiên, quân Nhật lại thua quân Đồng Minh và liên bang này chỉ thực sự tan rã sau khi Pháp bại trận ở Điện Biên Phủ và Hiệp ước Genève được ký kết năm 1954.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 5
Liên bang Đông Dương tồn tại từ 1887-1954 1.3 Lý do hình thành phong cách Đông Dƣơng tại Việt Nam: Năm 1887, thực dân Pháp bắt đầu chương trình khai thác thuộc địa Đông Dương lần thứ nhất. Thời gian này, nhiều đô thị ở Việt Nam được qui hoạch theo quan niệm đô thị Pháp lúc bấy giờ. Các công trình kiến trúc được xây dựng tại các thành phố lớn mang tinh thần chủ nghĩa Pháp cổ điển.
Bưu điện trung tâm TP.HCM 1886-1891
Nhà thờ Đức Bà 1877-1880
Phủ Toàn quyền Đông Dương 1901-1906
Sau thập kỉ 20 thế kỉ XX, thực dân Pháp tiến hành chương trình khai thác thuộc địa Đông Dương lần thứ hai. Giai đoạn này, giới trí thức Pháp nhận ra sự áp đặt những giá trị văn hóa từ Pháp vào một đất nước có truyền thống văn hóa lâu đời Việt Nam là không phù hợp với đất nước và con người Việt Nam: khí hậu, tập quán sinh hoạt, quan niệm thẩm mỹ, cảnh quan.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 6
Giữa thập kỉ 20 thế kỉ XX, những công trình kiến trúc kết hợp phong cách Tân cổ điển thịnh hành ở Pháp và văn hóa truyền thống Việt Nam xuất hiện. Những công trình này phù hợp hơn với văn hóa bản địa. Thời giàn này bắt đầu hình thành phong cách Đông Dương tại Việt Nam. Ví dụ: KTS Ernest Hébrard .
Đại học Đông Dương, 1923-1925
Nhà thờ Cửa Bắc, 1925-1930
Sở Tài chính Đông Dương, 1925-1930
Bảo tàng Louis Finot, 1926-1930
Ví dụ: KTS Arthur Kruze.
Nhà số 4 Lý Nam Đế, 1939-1940
Câu lạc bộ Thủy Quân, 1939-1941
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 7
2. Tổng quan chung về phong cách Đông Dƣơng 2.1 Khái niệm “ Phong cách Đông Dƣơng” “Phong cách Đông Dương” ( Indochine style) là một phong cách thiết kế được hình thành trong 1 khoảng thời gian tương đối ngắn, những năm cuối thế kỉ 18 đến giữa thế kỉ 20, khi đế quốc Pháp tiến hành thực dân hóa các nước thuộc địa trong khu vực Đông Dương (Việt Nam, Lào, Campuchia) đề hình thành nên Liên bang Đông Dương thuộc Pháp. Nói cách khác, “Phong cách Đông Dương” là phong cách do người Pháp sáng tạo ra khi kết hợp với phong cách kiến trúc Pháp với phong cách kiến trúc và văn hóa của nước bản đại tại khu vực Đông Dương. 2.2 Sự hợp nhất về văn hóa trong Phong cách Đông Dƣơng Phong cách Đông Dương là sự hợp nhất tinh tế và đặc sắc giữa 2 nền văn hóa Đông và Tây hoàn toàn khác nhau. Nhưng sự kết hợp đó đã tạo ra 1 phong cách mới, 1 phong cách phù hợp với triết lý, quan điểm mỹ thuật truyền thống, văn hóa và cảnh quan của các nước thuộc địa. Phong cách Đông Dương ra đời tại phương Đông, là nơi có 2 nền văn minh lớn của nhân loại: Trung Quốc, Ấn Độ. Các nước thuộc địa Đông Dương đều bị ảnh hưởng và chi phối nhiều bởi 2 nền văn minh này. Nên, phong cách Đông Dương là 1 sự hợp nhất có hơi hướng của văn hóa Trung Quốc và Ấn Độ. Phong cách Đông Dương là sự hợp nhất của: phong cách kiến trúc Pháp với văn hóa và kiến trúc bản địa. Mỗi nước trong khu vực Đông Dương lại đem những đặc trưng của dân tộc kết hợp với phong cách Pháp để tạo ra một phong cách Đông Dương đặc trưng riêng của mỗi nước.
Phong cách Đông Dương
Phong cách Pháp
Phong cách và văn hóa các nước bản địa
Phong cách Trung Quốc
Phong cách Ấn Độ
Sự hợp nhất về văn hóa trong phong cách Đông Dương. 2.3 Phong cách Đông Dƣơng tại các nƣớc trong khu vực Khác với Việt Nam, các nước trong khu vực Đông Dương: Lào và Campuchia mang đậm văn hóa của Ấn Độ: Tôn giáo (Phật giáo Nam Tông_Ấn Độ), phong cách kiến trúc, văn hóa, quan niệm thẩm mỹ,… Phong cách Đông Dương tại Lào và Campuchia bị ảnh hưởng của nền văn minh Ấn Độ.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 8
2.3.1 Lào Phong cách Đông Dương tại Lào là sự kết hợp của phong cách truyền thống bản địa, phong cách Pháp và bị ảnh hưởng từ văn hóa của những dân tộc chính trên đất Lào : dân tộc Siam (người Thái), Khmer, Trung Hoa. Thủ đô Vientiane và Luang Prabang là 2 nơi đã từng là khu hành chính và khu sinh sống của thực dân Pháp nên còn lưu giữ nhiều kiến trúc phong cách Đông Dương. Đặc điểm phong cách Đông Dương tại Lào: Quy hoạch từ thời Liên bang Đông Dương vẫn được giữ đến nay, tổng thể các khu nhà 2 tầng với 1 motif mái ngói thống nhất hòa lẫn với cây xanh, tạo không khí yên bình. Mái nhiều diện, nhiều mặt nghiêng là 1 phong cách đặc trưng trong kiến trúc của Lào. Mặt bằng, tổ chức không gian đăng đối theo 1 trục. Cấu trúc nhà: 1 tầng trệt là nơi để xe, nhà kho và 1 tầng lầu là không gian sinh hoạt chính. Nội thất: màu sắc nhiệt đới nhẹ nhàng, gỗ là vật liệu chính, tượng Phật xuất hiện nhiều trong các không gian, sử dụng các họa tiết và trang thiết bị ảnh hưởng từ văn hóa Khmer (nhiều nhất), Trung Hoa, Pháp.
Phong cách Đông Dương tại Lào.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 9
2.3.2 Campuchia Phong cách Đông Dương tại Campuchia là sự kết hợp giữa văn hóa của dân tộc Khmer và phong cách kiến trúc Pháp, bị ảnh hưởng tư tưởng của Phật giáo, Ấn Độ giáo. Đặc điểm phong cách Đông Dương tại Campuchia: Mái nhà ảnh hưởng từ đền chùa, có đỉnh chóp nhọn, 4 mặt chạm trổ các bức phù điêu: cuộc sống tâm linh của con người ở thế giới bên kia, vũ nữ Apsara, con ngựa Ramanaya Công trình thường khắc ký tự, con số. Mặt bằng tổng thể đăng đối theo 1 trục. Nội thất: màu sắc nhiệt đới ấm nóng, vật liệu chính là đá và gỗ, trang thiết bị bằng gỗ và tre, sử dụng các họa tiết Khmer, tượng Phật,phù điêu và tường hình: hình ký tự và con số, hình theo quan niệm Phật giáo, vũ nữ Apsara nhảy múa, con ngựa Ramanaya Ấn Độ…
s
Phong cách Đông Dương tại Campuchia. 3. Phong cách Đông Dƣơng tại Việt Nam Lịch sử Việt Nam có sự xuất hiện của 2 nền văn minh lớn Trung Quốc và Ấn Độ trong phong cách kiến trúc, văn hóa, tôn giáo. Khi thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, họ đem phong cách Pháp vào. Vì vậy, phong cách Đông Dương hình thành đầu nhưng năm 1920 tại Việt Nam bị ảnh hưởng bởi phong cách của Trung Quốc, Ấn Độ, Pháp và văn hóa truyền thống bản địa. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 10
3.1 Sự ảnh hƣởng của phong cách Ấn Độ (văn hóa Champa): Năm 1471, vua Lê Thánh Tông chinh phục Vương quốc Champa (Chăm), nay là khu vực miền Trung kéo dài đến Bình Thuận.Văn hóa Champa chịu ảnh hưởng sâu sắc của nền văn minh Ấn Độ. Văn hóa Champa là 1 phần của văn hóa Việt Nam. Phong cách Đông Dương trong quá trình hình tại miền TrungViệt Nam bị ảnh hưởng từ văn hóa Champa, nên có sự khác biệt với các vùng miền khác tại Việt Nam.
Nghệ thuật điêu khắc Champa: Phong cách Đông Dương ở miền Trung có sự xuất hiện của nghệ thuật điêu khắc Champa. Phù điêu, tượng tròn và các yếu tố trang trí chạm khắc trên mái, cột kèo, tường: thiếu nữ Apsara nhảy múa, linh vật và biểu tượng tôn giáo Sivah của Champa (Linga, thần Indra, bò Nandin, chim Garuda, nữ thần Kinnari,…)
Họa tiết trang trí Champa ở Mỹ Sơn và Trà Kiệu.
Vật liệu: Sử dụng vật liệu: gạch nung đỏ sẫm, đá trộn với vữa vôi và cát hoặc vôi với mật của đường mía. Gạch nung.
Đá trộn vữa vôi và cát.
Bảo tàng nghệ thuật điêu khắc Champa_ Đà Nẵng. Công trình kiến trúc đặc trưng của sự kết hợp phong cách Champa và Đông Dương.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 11
Sự ảnh hưởng của văn hóa Champa trong phong cách Đông Dương. 3.2 Sự ảnh hƣởng của phong cách Trung Quốc: Việt Nam bị Trung Quốc đô hộ 1000 năm và bị ảnh hưởng nhiều từ Trung Quốc.Trong phong cách Đông Dương cũng thấy rõ sự ảnh hưởng từ Trung Quốc ở cả 3 vùng miền .
Mái ngói: Đây là đặc điểm kiến trúc tương đồng và bị chi phối nhiều bởi phong cách Trung Quốc. Thấy rõ nhất sự ảnh hưởng này ở các hệ mái ở 1 số đình chùa Việt Nam, phong cách Đông Dương đã dùng hình ảnh hệ mái ở đình chúa lớn Việt Nam: Văn miếu Quốc Tử Giám, Chùa Một Cột,…đưa vào các công trình.
Màu sắc Vật liệu Cấu trúc
Trang trí
Việt Nam - Đỏ son, vàng nâu. - Ngói mũi hài (vảy rồng), ngói âm dương, ngói lưu ly, ngói ống. - Dốc mái thẳng, hếch lên ở góc mái. - Đỉnh mái có những bờ nóc và chạm trổ - Đỡ mái bằng kẻ (bảy) theo nguyên tắc đòn bảy. - Cột mập to, phình ở giữa thân dưới. - Thể hiện tinh thần ngôi nhà, yếu tố tâm linh và quan niệm dân gian. - Điêu khắc chạm trổ đơn giản: con giống, lạc long thủy quái, đấu đao, tứ linh - Màu mộc, sơn nâu.
Phong cách Đông Dƣơng - Đỏ son, vàng nâu. - Ngói âm dương (chủ yếu). - Dốc mái thẳng hoặc hếch nhẹ ở góc. - Đỉnh mái có những bờ nóc - Đỡ mái bằng kết cấu mới phương Tây và hệ console - Cột thanh mảnh, bệ đỡ hình khối đơn giản. - Thể hiện phong cách bản địa. - 1920_1930: điêu khắc chạm trổ cầu kỳ, sử dụng điêu khắc đấu đao. Sau 1930: chạm trổ đơn giản,không trang trí mái. - Màu mộc của ngói.
Hệ thống cấu trúc mái ngói truyền thống Việt Nam. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 12
Những mái ngói ở các đình chùa bị ảnh hưởng từ Trung Hoa, được sử dụng vào Phong cách kiến trúc Đông Dương.
Con tiện: Con tiện thường sử dụng để trang trí ở: cửa, lan can, hành lang… trong phong cách Đông Dương . Phong cách truyền thống Việt con tiện thay bằng những lam thẳng, vì bị ảnh hưởng của Trung Quốc nên 1 số công trình kiến trúc cổ cũng sử dụng con tiện.
Lam gỗ đơn giản trang trí trong phong cách truyền thống Việt Nam.
Con tiện thay cho lam gỗ trang trí trong phong cách truyền thống Việt Nam_ảnh hưởng Trung Quốc.
3.3 Sự ảnh hƣởng của phong cách Pháp Thời gian đâu người Pháp đến Việt Nam, nhiều công trình với các phong cách khác nhau đã được xây dựng trước khi họ sáng tạo ra phong cách Đông Dương. 3.3.1 Phong cách kiến trúc Tiền thực dân Phong cách kiến trúc Tiền thực dân hình thành tại những khu Nhượng địa Hà Nội( phố Tràng Tiền, Tràng Thi, Điện Biên Phủ và xung quanh Hồ Hoàn Kiếm). Những khu nhà làm việc cho binh lính Pháp với những không gian chức năng cần thiết, phù hợp khí hậu nhiệt đới Việt Nam. Phong cách mang tính công năng duy lý, ít chú trọng về mặt thẩm mỹ nên không có nhiều giá trị về mặt kiến trúc, đại diện cho kiến trúc Pháp thời kỳ đầu tại Việt Nam. Kiến trúc: Mặt bằng hình chữ nhật đơn giản. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 13
Hành lang rộng bao quanh không gian chính. Nhà thường 2 tầng (1-3 tầng), sàn tầng hai dùng dầm đỡ thép hình cuốn gạch ở trên. Yếu tố trang trí: Mái dốc lợp ngói hoặc tôn. Mặt tiền trang trí bằng tường chắn mái xây gạch, hàng con tiện, đắp xi măng hình hoa lá. Hành lang tạo thành vòm cuốn hình cung, bán cầu có khóa vòm.
Sở chỉ huy quân đội Pháp. Dãy nhà trên phốTràng Tiền. Tòa nhà Pháp tại Hoàng Thành 3.3.2 Phong cách kiến trúc Tân cổ điển Phong cách kiến trúc Tân cổ điển là phong cách chủ đạo của các công trình công cộng tại Hà Nội thời kỳ Pháp thuộc. Phong cách Tân cổ điển không là phong cách Tân cổ điển Pháp thuần tuý mà mang nhiều màu sắc của chủ nghĩa Triết chung. Kiến trúc: Bố cục đối xứng nghiêm ngặt. Cấu trúc hình học và tỷ lệ vẫn được tuân thủ các thức cổ điển. Yếu tố trang trí: Mái dốc lợp ngói Tây hoặc ngói đá. Hình thức trang trí phong phú sử dụng các thức cột, chi tiết La Mã, Phục hung, Baroque.
Phủ toàn quyền Đông Dương.
Dinh thống sứ Bắc Kỳ.
Ga Hàng Cỏ.
3.3.3 Phong cách kiến trúc Địa phƣơng Pháp Những năm 1900, người Pháp đến Hà Nội sinh sống, thời gian này nhiều công trình xây dựng mang đậm tính hồi cổ, duyên dáng, có nhiều nét kiến trúc địa phương miền Bắc Pháp và Paris, những biến đổi phù hợp với công năng và khí hậu tại Việt Nam. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 14
Phong cách địa phương Pháp ở Hà Nội không giống hoàn toàn ở chính quốc, mang nhiều tính công năng, thực dụng và bỏ nhiều hình thức trang trí nguyên gốc. Kiến trúc: Nhà 2- 3 tầng. Mái dốc lợp ngói. Yếu tố trang trí: Hệ console đỡ mái bằng gỗ mảnh hình tam giác được khắc triện. Họa tiết trang trí không nhiều nhưng tinh tế.
Trung học Alber Sarraut.
Trung học Protectorat.
Trụ sở Tư pháp.
3.3.4 Phong cách kiến trúc Art Deco Những năm 1920-1930, phong cách kiến trúc Art Deco phát triển, các kiến trúc sư cách tân được trọng dụng, 1 phong cách hiện đại, giản dị, thực dụng, phù hợp xu hướng kiến trúc đang phát triển ở Tây Âu và Bắc Mỹ là phong cách Art Deco được ứng dụng trong nhiều công trình ở Hà Nội. Kiến trúc: Bố cục không gian với hình khối kinh điển, giản dị, hiện đại. Mái bằng sử dụng vừa phải. Yếu tố trang trí: Họa tiết trang trí bằng thép uốn hoặc đắp nổi bằng xi măng. Họa tiết trang trí thạch cao với đường nét mềm mại.
Chi nhánh Ngân hàng Đông Dương.
Trụ sở chính Ngân hang. Đông Dương.
Nhà in IDEO.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 15
CHƢƠNG 2
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT TẠI VIỆT NAM 1. Đặc điểm phong cách Đông Dƣơng tại Việt Nam Đặc điểm phong cách Đông Dương tại Việt Nam, được rút ra từ các công trình kiến trúc Đông Dương giai đoạn đầu tại Việt Nam và những ứng dụng thường thấy trong các công trình Đông Dương được xây dựng và thiết kế hiện nay . Đây là những đặc điểm chung và khái quát của phong cách Đông Dương. 1.1 Hình thái kiến trúc Xử lý hình thái kiến trúc nhằm tạo cho công trình dáng dấp, đường nét phù hợp và gần gũi với kiến trúc Việt Nam. Những điều kiện khí hậu và cảnh quan khu vực được đặc biệt lưu tâm giải quyết: hệ mái ngói chống nóng, các ô văng dốc che nắng và chống mưa hắt, hệ thống cửa lấy áng sáng và thông gió tự nhiên, hành làng, tường dày,… Sử dụng các giải pháp kết cấu mới để tổ chức được các không gian lớn, nhiều tầng. Kết cấu beton cốt thép, dàn vì kèo thép được sử dụng thay những cột kèo gỗ truyền thống. Sử dụng các hình khối lập phương trong kiến trúc, thiết kế kỹ lưỡng và tỉ mỉ đến từng chi tiết. Tổ chức không gian Chú trọng đến công năng sử dụng. Phân khu chức năng theo quan niệm sử dụng của các loại hình công trình khác nhau. Mặt bằng theo phong cách kiến trúc Pháp chính thống, đăng đối theo 1 trục, lấy sảnh làm trung tâm.
Mặt bằng Phủ Toàn quyền.
Mặt bằng Chi nhánh Ngân hàng Đông Dương.
Hành làng yếu tố quan trọng trong tổ chức không gian. Hành lang là không gian đệm và tạo độ sâu cho công trình, là trục di chuyển chính, các phòng chức năng đều quay về trục hành lang để lấy mát. Hành làng là 1 bộ lọc thông minh, 1 ống dẫn gió xuyên suốt công trình: Giải quyết được vấn đề thông thoáng, chống nóng ,làm mát và thoát ẩm cho công trình thuộc khí hậu nhiệt PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 16
đới như ở Việt Nam. Khi mở cửa, tránh ánh nắng và nước mưa hắt trực tiếp vào các phòng chức năng.
Hành lang là 1 không gian đệm, 1 bộ máy lấy gió cho công trình. Mái ngói ảnh hưởng nhiều từ các mái ngói truyền thống tại bản địa. Mái sử dụng các chi tiết trang trí truyền thống Việt Nam và Champa. Đỉnh mái có những bờ nóc. Góc mái hếch nhẹ lên và kết thúc bởi các chi tiết trạm khắc đầu đao. Độ dốc mái là 60%, để thoát nước nhanh và không bị dột Hệ console đỡ mái bằng gỗ (giai đoạn đầu dùng gỗ Lim), hợp với mái ngói và xà gỗ. Mái đua và mái chống hắt kết hợp với console là ảnh hưởng kiến trúc Pháp. Sử dụng để lợp mái gồm các loại mái ngói như: ngói mũi hài (ngói vảy rồng), ngói ống, ngói lưu ly (đặc trưng phong cách Đông Dương ở Hội An, Huế).
Kiểu mái vây đặc biệt Nhà thờ Cửa Bắc.
Motif mái ngói thường sử dụng trong phong cách Đông Dương hiện nay.
Tƣờng Tường dày khoảng 40, có 2 lớp: chống nóng vào mùa hè, chống lạnh vào mùa đông. Tường bằng gạch, trét vôi vữa và sơn nước bên ngoài. Ở miền Trung, miền Duyên Hải vì ảnh hưởng của Champa, nhiều nơi sử dụng gạch nung đặc biệt: đá trộn với vữa vôi và cát hoặc vôi với mật của đường mía. Cửa Cửa có cấu tạo 2 lớp: Lớp ngoài là cửa lá sách để lấy gió về mùa hè. Lớp trong là cửa kính, lam gỗ, hoặc con tiện Đối với những công trình hiện nay, lớp trong sẽ là kính để có thể sử dụng được máy lạnh. Lớp ngoài vẫn là là sách để giữ lại yếu tố đặc trưng. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 17
Cửa có gờ bao quanh, phía trên có ô văng dốc lợp ngói để che mưa nắng, bậu cửa số có độ vát nhất định để tránh nước mưa tràn vào trong. Cửa là 1 hệ thống lấy gió, lấy ánh sáng tự nhiên cho công trình. Hệ thống cửa bằng gỗ, được quét sơn màu ( thường là màu xanh) với những lá sách là 1 rong những đặc điểm nhận dạng của công trình kiến trúc phong cách Đông Dương.
Hệ thống cửa cung cấp gió và ánh sáng tự nhiên cho toàn bộ công trình.
Cửa có 2 lớp: lớp ngoài là cánh cửa với lá sách, lớp trong là lam gỗ hoặc kính. Trang trí mặt tiền Mặt đứng của công trình đối xứng theo 1 trục, với những hình khối đơn giản. Mặt tiền trang trí họa tiết Á Đông: hoa văn chữ triện, bát giác phổ biến trong kiến trúc đình chùa Việt cổ, các hình này còn được nhắc lại trên diềm mái làm tôn tính bản địa của công trình. Sử dụng gốm sứ xanh ở các chi tiết trang trí mặt mặt tiền: họa tiết đắp nổi, con tiện, phù điêu, lan can,…là đặc trưng của phong cách Đông Dương tại Hội An và 1 số khu vực ở miền Nam, miền Tây Việt Nam. Công trình thường có màu vàng, hoặc trắng kem. Những công trình hiện nay, mặt tiền trang trí với các hoa văn đường nét truyền thống cách điệu đơn giản.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 18
Mặt tiền thường sử dụng màu vàng, với các họa tiết Việt Nam và con tiện trang trí. 1.1 Cảnh quan Giai đoạn 1920-1945, trong phong cách Đông Dương, các kiến trúc sư lựa chọn vị trí đặt công trình phù hợp với qui hoạch tạo 1 tổng thể toàn bích. Công trình luôn hài hòa với tổng thể xung quanh, những tòa nhà không quá cao, đồ sộ và đăng đối, hòa với cây xanh và hồ nước làm qui hoạch tổng thể của Hà Nội thanh lịch, sang trọng. Vườn cây đăng đối theo trục của công trình và là 1 phần của công trình. Khu vườn bao quanh công trình có tác dụng làm mát và trang trí thêm cho công trình.
Khu vườn là 1 phần của công trình kiến trúc, vườn đăng đối theo 1 trục của công trình và có những cây cao, cây bụi, cây hoa để làm mát và trang trí. Cây xanh Các loại cây được trồng theo lớp lang. Cây cao để làm mát và lấy bóng. Cây thấp, gồm cây bụi, cây hoa màu sắc để trang trí và tạo điểm nhân cho vườn. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 19
Sử dụng các loại cây ở bản địa tương ứng với các vùng miền khác nhau ( Bắc, Trung, Nam) : sen, chuối, sứ, bông giấy, dây leo, các loại bông nhiều màu sắc, bonsai,… Cây xanh để trang trí và là yếu tố làm mát công trình.
Một biệt thự cổ phong cách Đông Dương, sử dụng những loại cây đặc trưng và phù hợp khí hậu Việt Nam. Biệt thự La Résidence, Nghi Tàm, Hà Nội. Yếu tố trang trí khác Hồ nước làm mát công trình và là yếu tố phong thủy quan trong theo quan niệm Á Đông. Các tiểu cảnh, hòn non bộ làm khu vườn thêm sinh động và đậm chất Á Đông, Một số công trình xây tại miền Trung có sử dụng các tượng tròn có họa tiết truyền thống, tượng tròn Champa, hoặc các vật dụng dân dã: lu nước, gáo dừa,… để trang trí vườn.
Hồ nước, tượng tròn, lu nước, gáo dừa,… cũng là những yếu tố trang trí vườn. 1.2 Yếu tố phong thủy Phong cách Đông Dương ra đời ở Á Đông, ban đầu những công trình cho người Pháp nên yếu tố phong thủy không tồn tại, về sau những công trình cho tầng lớp tư bản, tiểu tư sản thuộc địa nên yếu tố phong thủy không thể bỏ qua trong phong cách Đông Dương. Những yếu tố phong thủy cơ bản thường thấy trong phong cách Đông Dương: Trật tự, đối xƣng và yếu tố tâm linh Sắp đặt và bố trí trong công trình phải đối xứng theo 1 trục trung tâm, theo tôn ti trật tự và có đôi có cặp, ảnh hưởng từ tính tôn nghiêm Phật giáo. Ví dụ: Nhà ở, nơi thờ cúng vị trí các bậc vai vế trong nhà luôn phải là nơi trang trọng, trung tâm, bàn thờ luôn ở giữa nhà. Lục bình, ghế đẩu, câu đối đối xứng nhau. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 20
Sắp đặt và bố trí đối xứng, 1 yếu tố quan trọng trong phong thủy. Nƣớc Nước, yếu tố mang lại tiền bạc và vượn khí cho gia chủ. Các công trình thường chú trọng yếu tố nước, bố trí các hồ nước, tạo những dòng chảy trong khu vườn của công trình, công trình nhỏ có các tiểu cảnh, hồ cá.
Nước, yếu tố đem lại vận khí tốt trong phong thủy. Màu sắc Không phải ngẫu nhiên mà các tone màu chính trong công trình ở các nước Châu Á đều là gam màu ấm, nóng với 2 màu: màu đỏ, màu vàng được ưa chuộng. Màu vàng, màu đỏ đem lại may mắn và sự thịnh vượng nên thường được sử dụng trong công trình. Đối với các không gian sử dụng màu trắng trong phong cách Đông Dương, thường được giải quyết bằng các ánh đèn màu vàng hoặc các vật trang trí màu gỗ, màu ấm nóng.
Màutheo vàng, màuniệm đỏ đem lại sựthủy: may mắn và sự sung túc. Yếu tố khác quan phong PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 21
Một số yếu tố phong thủy khác Tượng tròn, các vật dụng thủ công mỹ nghệ, vật trang trí trong công trình thường được trang trí, chạm khắc hoặc có hình: Tứ linh (long,lân,quy,phụng) đem lại sự trường thọ, sự an bình, bền vững, may mắn. Họa tiết hình chữ: Phúc, Lộc, Thọ, Hỷ, Vạn yếu tố cầu may theo mong muốn của gia chủ. Họa tiết: Cùng, Túc, Trúc, Mai và biểu tượng Bốn mùa: Tứ Quý hay Xuân, Hạ, Thu, Đông đem sự lâu bền, may mắn, sung túc. Họa tiết Bát Bửu: mang lại sự tốt lành, thụ hưởng về mặt vật chất lẫn tinh thần. Sen và tượng Phật: sự thanh tịnh, bình an cho tâm hồn (quan niệm Phật giáo).
Tượng Phật và hoa sen, biểu tượng đem lại sự bình yên và thanh tịnh trong tâm hôn, theo quan niệm của Phật giáo.
Câu đối thường được treo trong nhà, vừa là biểu tượng đem lại sự tốt lành và cầu may, vừa được dùng để trang trí nhà cửa. 1.4 Nội thất Giai đoạn đầu, các công trình phục vụ cho người Pháp, nên nội thất và các trang thiết bị đều mang phong cách sống Pháp. Giai đoạn sau, phong cách Pháp được “ nhiệt đới hóa” bởi sắc thái bản địa,khí hậu, nghệ thuật trang trí tinh xảo ở các kiến trúc cổ, sản phẩm mỹ nghệ và hình thành 1 sự gặp gỡ, pha trộn. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 22
Nội thất truyền thông Việt Nam đơn giản, mộc mạc, các trang thiết bị chính chỉ phục vụ nhu cầu thiết thực : giường, phản thay cho bàn ghế, chõng. Tầng lớp tư sản và tiểu thị dân bị ảnh hưởng từ Trung Quốc, nên nội thất đậm chất phô trương, cầu kì, trang trí nhiều hơn là tính công năng: Tường tô vẽ, tủ chè và bàn ghế chạm trổ cầu kỳ, bình gốm sứ Trung Hoa, hoành phi câu đối sơn son thếp vàng…Phong cách Đông Dương giai đoạn đầu phục vụ tư sản, tiều thị dân nên bị ảnh hưởng bởi phong cách này. Hiện nay, phong cách Đông Dương chọn lọc những motifs trang trí và thể hiện đậm chất truyền thống Việt cổ, đơn giản và tinh tế, những motifs cầu kì chỉ thấy ở những điểm nhấn trong công trình và các trang thiết bị nội thất. Nội thất phong cách Đông Dương, ngoài vấn đề thẩm mỹ, còn đáp ứng và phù hợp với tập quán sinh hoạt và khí hậu nhiệt đới, nóng ẩm ở Việt Nam: từ cách sử dụng màu sắc, cách sử dụng vật liệu, hình dáng các trang thiết bị,… 1.4.1 Màu sắc Sử dụng những tone màu trung tính: vàng nhạt, vàng kem, trắng để tạo cảm giác mát mẻ phù hợp với khí hậu nhiệt đới Việt Nam. Không gian nội thất là sự kết hợp giữa tone màu trung tính và màu sắc của đồ gỗ, đồ mây tre nên gợi được chất Á Đông. Màu vàng thường xuất hiện trong các không gian nội thất phong cách Đông Dương, là màu được người Á Đông ưa chuộng, đã được sử dụng nhiều trong các không gian truyền thống, màu vàng tạo cảm cảm giác gần gũi với thiên nhiên và tạo ra sự ấm áp. Một số không gian cũng sử dụng màu sắc nhiệt đới ấm, nóng tạo ấn tượng mạnh như: màu đỏ, màu tím, màu vàng cam,…
Tone màu vàng thường được sử dụng trong không gian nội thất phong cách Đông Dương. Tone màu này tạo được cảm giác ấm áp.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 23
1.4.2 Vật liệu Gỗ
Tính chất: mềm, bền, chắc. Gỗ tạo được cảm giác sang trọng và được ưa chuộng. Gỗ là vật liệu chính trong các công trình: hệ khung kết cấu và console của mái ngói, hệ thống cửa, lát sàn và trần nhà, trang thiết bị, chi tiết trang trí, tượng tròn, phù điêu,…
Du thuyền Paradises Cruise-Hạ Long với phong cách Đông Dương, sử dụng vật liệu chính là gỗ trong các không gian nội thất. Tre: Chống mối mọt, dẻo, độ bền cao. Trong phong cách Đông Dương, mây tre được sử dụng làm trang thiết bị, đồ trang trí, những tấm vách ngắn (panel),… vì độ dẻo của nó dễ tạo những hình mềm mại, đẹp. Những sản phẩm bằng tre rất được ưa chuộng trong văn hóa dân gian Việt Nam.
Tre, vật liệu thường được sử dụng để làm trang thiết bị nội thất và đồ trang trí. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 24
Gạch bông
Có nguồn gốc từ Pháp, được làm bằng xi-măng, được trang trí bằng các motif hoa văn đơn giản, mềm mại, tinh tế và trang nhã. Gạch bông đa dạng về màu sắc và mẫu mã. Sử dụng để lát nền, tạo nên vẻ sang trọng, sự ấn tượng và đầy tính nghệ thuật cho công trình. Đây là 1 nét đặc trưng riêng của phong cách Đông Dương trong nội thất. Gạch bông có độ bền cao, càng sử dụng càng sáng bóng, làm mát nhà trong mùa hè. Hiện nay, gạch bông đang bị thay thế bằng gỗ lát sàn.
Gạch bông đa dạng về họa tiết và màu sắc.
Hiện nay, các công trình sử dụng gạch bông để tạo sự ấn tượng và vẻ đẹp hoài cổ đầy tính thẩm mỹ.
Gạch nung
Được làm từ đất (đất sét), nung qua lửa ở nhiệt độ cao để tạo ra thành phẩm. Ở miền Trung và Duyên Hải, ảnh hưởng văn hóa Chăm, sử dụng loại gạch nung đặc biệt: đá trộn vữa vôi và cát hoặc vôi với mật của đường mía. Gạch nung có độ bền cao, thích hợp với khí hậu Việt Nam: làm mát nhà vào mùa hè, giữ nhiệt vào mùa đông. Gạch nung là 1 phần của kiến trúc truyền thống Việt Nam. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 25
Gạch nung có vẻ đẹp thô mộc và màu sắc tự nhiên đẹp, được sử dụng trong nội thất để trang trí các mảng tường, lát nền, làm các vật dụng trang trí từ gạch nung.
The Temple Club Saigon-phong cách Đông Dương, gạch nung sử dụng ở các mảng tường và lát nền. 1.4.3 Hoa văn, họa tiết Yếu tố mĩ thuật truyền thống Việt Nam được thể hiện rõ trong các hoa văn, họa tiết và tạo ra những đặc trưng riêng của phong cách Đông Dương tại Việt Nam. Hoa văn, họa tiết truyền thống Việt Nam thời Đông Sơn với những đường nét kỷ hà đơn giản cách điệu từ hoa lá, cách thể hiện tỉ mỉ và chi tiết. Đến thời An Nam, hoa văn họa tiết được tổng hợp lại và được cách điệu từ những hình ảnh khác: hình kỷ hà, hình chữ, hình cây, hình hoa lá, hình tĩnh vật,… với đường nét và cách thể hiện phong phú hơn. Những hoa văn, họa tiết này được ứng dụng để xử lý các chi tiết sàn, tường, trần, các vách ngăn, vậy dụng trang trí, trang thiết bị nội thất. Sử dụng hoa văn, họa tiết dân tộc trong các không gian nội thất phong cách Đông Dương sẽ tạo ra những hiệu quả thẩm mỹ và giá trị nghệ thuật cao. Như vậy, có thể chia hoa văn, họa tiết sử dụng trong phong cách Đông Dương thành 5 nhóm sau:
Họa tiết kỷ hà: gồm 3 nhóm chính.
Họa tiết mắc lưới hình thoi,dài ngắn khác nhau, cạnh thẳng, hơi cong nhẹ. Họa tiết mắc lưới lục giác giống vảy trên mai rùa. Họa tiết mắc lưới không đều. Họa tiết mắc lưới tam giác, có hình chữ nhân. Họa tiết vòng tròn hình đồng tiền vàng, 2 vòng tròn đồng tâm tạo gờ mép bên ngoài và trong các vòng tròn khác chia cắt vòng ngoài 4 phần, tạo tâm là 1 lỗ hình vuông. Họa tiết PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 26
hoa thị, các vòng tròn cắt lẫn nhau và đi qua cùng một chỗ tạo ở tâm 1 ngôi sao 4 cánh. Họa tiết 2 vòng tròn, nhiều vòng liên kết với nhau Họa tiết hồi văn, các chữ Hán-Việt gấp khúc vào nhau, bẻ gập lại, kéo dài ra, hoặc vuốt thon ngẫu hứng. Họa tiết hồi văn gợi các dáng chữ: chữ thập (亞), chữ vạn (卐, 萬 ), chữ công (工).
Họa tiết kỷ hà gồm 3 nhóm: họa tiết mắc lưới, họa tiết vòng tròn, họa tiết hồi văn. Họa tiết hình chữ Họa tiết gồm các chữ Hán: Phúc, Lộc, Thọ, Hỷ, được cách điệu đơn giản, liền nét, theo đường kỷ hà, đan xen chồng lớp, nằm gọn trong 1 ô vuông hoặc tự do theo nét.
Họa tiết hình chữ.
Họa tiết tĩnh vật
Trái châu (thường thấy ở nóc đền chùa), họa tiết gồm trái châu và 2 con rồng cách điệu ở 2 đầu góc mái. Bát bửu: nhiều hình tĩnh vật. Bộ bát bửu thường thấy gồm: quả bầu, quạt, gươm, đàn, quyển sách, bút, cây sáo, phất trần. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 27
Họa tiết tĩnh vật.
Họa tiết hoa lá, dây lá, quả
Họa tiết là biểu tượng bốn mùa “Tứ quý’ gồm: cùng, túc, trúc, mai, sen. Họa tiết được trang trí kiểu dấu nhấn, làm bật lên đọ cong của nét hay thấy trong kiến trúc, được cách điệu từ đơn giản đến phức tạp.
Họa tiết hoa lá, dây lá, quả.
Họa tiết hình thú
Họa tiết cách điệu từ những con vật theo quan niệm của người Việt cổ đem lại những điều may mắn, tốt lành. Họa tiết hình thú không đứng riêng rẽ mà kết hợp với những họa tiết hình kỷ hà, hồi văn, hình chữ. Họa tiết Tứ linh: Long, Lân, Qui, Phụng. Họa tiết hình con dơi, con cá, con cọp, con sư tử.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 28
Họa tiết hình thú. Hiện nay, trong phong cách Đông Dương, những hoa văn, họa tiết được đưa vào sử dụng trong các không gian nội thất với 2 cách thường thấy: Sử dụng những họa tiết, hoa văn đơn giản chỉ mang tính chất gợi. Cách sử dụng này thường được áp dụng, vì nó tạo ra được vẻ đẹp tinh tế, nhẹ nhàng, sang trọng, không gây cảm giác nặng nề và nhàm chán. Hình thức này rất phù hợp và thường được áp dụng cho những tấm vách ngăn ( panel). Sử dụng những họa tiết, hoa văn nhiều chi tiết, cầu kỳ và phức tạp. Cách sử dụng này được áp dụng để tái tạo những không gian nệ cổ, đậm chất truyền thống hoặc sử dụng để tạo điểm nhấn trong không gian đơn giản. Trang thiết bị nội thất vẫn thường có những họa tiết, hoa văn phức tạp này vì đây là nét đặc thù của thủ công mỹ nghệ Á Đông. Nếu xử lý không khéo, những hoa văn, họa tiết nhiều chi tiết dễ bị cho là “quê mùa”.
Resort Fusion Maia, Đà Nẵng sử dụng các họa tiết kỷ hà đơn giản để chạm lộng và tạo ra những không gian đơn giản, ấn tượng mang đậm phong cách Đông Dương. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 29
Du thuyền Heritage Line Cruise sử dụng các họa tiết hình thú, hình tĩnh vật, hình hoa-lá, dây lá, quả… hợp lí, không gây cảm giác rườm rà. 1.4.4 Phù điêu, tƣợng tròn Phong cách Đông Dương là sự hợp nhất về văn hóa, nghệ thuật điêu khắc là 1 phần của văn hóa Việt. Trong nội thất, phù điêu và tượng tròn là một phần quan trọng, nó không chỉ là vật trang trí mà nó còn thể hiện được bản sắc và tinh hoa của 1 dân tộc. Trong phong cách Đông Dương, phù điêu và tượng tròn với những vật liệu phong phú ( gỗ, đất nung, đá, sứ, đồng,…), những hình dạng đa dạng là dấu ấn nghệ thuật điêu khắc của Việt Nam và Champa.
Phù điêu, tƣợng tròn truyền thống Việt Nam
Phù điêu, tượng tròn truyền thống Việt Nam thường được sử dụng trong phong cách Đông Dương được mô phỏng lại theo nhiều biểu tượng, những biểu tượng thường thấy:
Tượng Phật: biểu tượng tôn giáo, biểu tượng cho sự bình yên, thanh cao . Con giống, con rối: những biểu tượng dân gian. Tứ linh: mô phỏng Long, Lân, Qui, Phụng những con vật đem lại điều may mắn. Hoa sen: có từ thời Lý, biểu tượng của sự trong sạch, thanh tịnh của Phật giáo. Hoa cúc: ảnh hưởng Phật giáo là biểu tượng bình dị, thanh cao, kín đáo và lâu bền. Bồ Đề: Cây Bồ đề biểu trưng cho sự đại giác của đức Phật.
Một số phù điêu, tượng tròn truyền thống Việt Nam thường sử dụng trong nội thất. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 30
Phù điêu, tƣợng tròn Champa Văn hóa Champa tác động mạnh mẽ đến nghệ thuật điêu khắc truyền thống Việt Nam, phù điêu và tượng tròn Champa được sử dụng nhiều trong các không gian nội thất phong cách Đông Dương. Phù điêu, tượng tròn Champa thể hiện quan niệm tôn giáo, tín ngưỡng của dân tộc Champa, đã xuất hiện từ thời Lý và thời Mạc trong những ngôi đền, chùa tại Việt Nam. Một số phù điêu, tượng tròn thường thấy: Nhạc công thiên thần Gandharva, nữ thần đầu người mình chim Kinnari, tiên nữ Apsara, chim thần Garuda.
Một số tượng tròn, phù điêu Champa tại Bảo tàng nghệ thuật điêu khắc Chăm,Đà Nẵng.
Phù điêu, tượng tròn trong một số không gian mang phong cách Đông Dương. 1.4.5 Trang thiết bị Trong phong cách Đông Dương, các trang thiết bị là sự tác động của sắc thái và văn hóa bản địa lên phong cách sống của người Pháp. Bên cạnh những trang thiết bị của người Pháp thời gian đầu, có sự xuất hiện của những trang thiết bị thuần Việt : phản, sập gụ, bình phong,… Hiện nay, những trang thiết bị sử dụng trong phong cách Đông Dương được tạo hình và trang trí phù hợp với văn hóa, bản sắc Việt Nam. Những trang thiết bị này có đặc chung: Vật liệu tự nhiên: gỗ, mây tre. Trang thiết bị bằng vật liệu tự nhiên qua xử lý, tạo ra được sự thông thoáng, phù hợp với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm, nhiều hơi nước PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 31
Thể hiện được sự khéo léo và quan niệm thẩm mỹ riêng của thủ công mỹ nghệ Việt Nam, những trang thiết bị được chạm trổ, xử lý bề mặt bằng tay 1 cách tài tình. Sự kết hợp tinh tế giữa văn hóa Đông- Tây. Trang thiết bị tiện nghi của người Pháp, kết hợp với những đặc thù của văn hóa bản địa: ghế sofa bằng tre và gỗ, đèn chum bằng sắt và đồng thay thế bằng đèn lồng tre,…
Những bộ sưu tập về trang thiết bị nội thất phong cách Đông Dương Trang thiết bị chạm khắc gỗ
Trang thiết bị bằng gỗ được chạm khắc thủ công với những họa tiết, hoa văn và đường nét truyền thống Việt Nam như: họa tiết kỷ hà, họa tiết tĩnh vật, con tiện,… Trang thiết bị chạm khắc gỗ có thể chia ra làm 2 loại: Trang thiết bị mang dáng dấp, đường nét truyền thông Á Đông, là những trang thiết bị với tạo hình, đường nét đơn giản, décor bằng hoa tiết đơn giản. Trang thiết bị đậm chất truyền thống Việt Nam, được chạm khắc thủ công bằng tay, với những hoa văn, họa tiết cầu kỳ, phức tạp, nặng tính trang trí đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm của người thợ thủ công.
Những trang thiết bị chạm khắc gỗ với đường nét và tạo hình đơn giản.
Những trang thiết bị chạm khắc gỗ cầu kỳ, tỉ mỉ, đậm chất truyền thống Việt Nam. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 32
Trang thiết bị gỗ đƣợc khảm xà cừ
Trang thiết bị bằng gỗ sau khi được đánh bóng sẽ khảm (cẩn ) những hoa văn, họa tiết, điển tích cổ,… bằng xà cừ. Chất liệu xà cừ được lấy từ vỏ trai, vỏ ốc. Vỏ trai, vỏ ốc được cát thành mảnh ngâm nước, hơ qua đèn nóng và uống phẳng. Sau đó, người thợ dùng sơn ta gắn xà cừ lên đồ gỗ đã được khoét lõm các họa tiết trước đó, rồi đem mài. Cuối cùng đánh bằng lá ngài rồi xoa bột gạo lên. Trang thiết bị khảm xà cứ có họa tiết và màu sắc đẹp, và là 1 trong những sản phẩm thủ công lâu đời của Việt Nam.
Trang thiết bị được khảm xà cừ.
Trang thiết bị bằng mây, tre
Tre sau khi được ngâm bùn 1 năm và hun khói sẽ có độ bền cao, độ dẻo, chống mối mọt. Chính vì vậy, tre thường được dùng để tạo ra những trang thiết bị nội thất . Với độ dẻo, tre dễ dàng tạo hình những hoa văn, họa tiết uốn cong và đa dạng. Sản phẩm bằng mây, tre phù hợp với khí hậu nhiệt đới và văn hóa Việt Nam, chúng thường được sử dụng trong phong cách Đông Dương.
Trang thiết bị nội thất sử dụng chất liệu mây, tre.
Sự hợp nhất văn hóa trong các trang thiết bị
Ngay từ giai đoạn đầu hình thành phong cách Đông Dương, đã có sự hợp nhất giữa trang thiết bị của người Pháp với nghệ thuật thủ công Việt Nam để phù hợp với nhiệt đới khí hậu và văn hóa bản địa. Sự hợp nhất giữa Đông- Tây, 2 nền văn hóa hoàn toàn xa lạ và có nhiều điểm khác biệt lại cho ra đời những sản phẩm có tính thẩm mỹ cao và sự mới lạ . PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 33
Những bộ sofa của người Pháp kết hợp nghệ thuật thủ công Việt Nam, với những tấm nệm có hoa văn, họa tiết Việt Nam và được đặt trong những không gian nội thất Đông Dương, gợi được không khí và bản sắc của người Việt .
Giường ngủ với các thanh treo mùng, những bộ ra gối ngủ bằng lụa với hoa văn Á Đông, giường được décor bằng các họa tiết Việt Nam truyền thống.
Trang thiết bị đặc trƣng của Việt Nam
Phong cách Đông Dương do người Pháp sáng tạo ra tại Việt Nam, phong cách Pháp đã bị “ nhiệt đới hóa” bởi văn hóa bản địa của một nước Á Đông có nhiều sự khác biệt trong cách sống. Nên, trang thiết bị nội thất có những đồ hoàn toàn xa lạ với người Pháp. Đó là những trang thiết bị mang đậm phong cách Đông Dương tại Việt Nam. Phản (sập gụ): Là trang thiết bị đa năng được làm bằng gỗ, có bề mặt phẳng, người Việt từ xưa dùng phản để ăn, để ngồi tiếp khách, chỗ ngủ, chỗ học…Phong cách Đông Dương, phản như 1 món đồ nội thất đậm chất Việt Nam.
Phản, truyền thống Việt Nam thô mộc, đơn giản hay được trang trí những họa tiết cầu kỳ. Đưa vào, phong cách Đông Dương được décor lại phù hợp với thị hiếu thẩm mỹ của người Pháp Bình phong: Từ lâu, bình phong đã xuấ thiện trong nội thất cung đình Huế, những nhà phú hộ, rồi qua những người nông dân và tiểu tư sản thành thị. Bình phong là 1 vách ngăn di động, thay cho tường có thể xếp lại tiện dụng, được làm bằng vật liệu thiên nhiên. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 34
Bình phong được làm từ các vật liệu thiên nhiên như: gỗ, mây và tre. Đồ sơn mài: Là nghệ thuật thủ công truyền thống Việt Nam phát triển tử kỹ thuật nghề sơn ta, đồ sơn mài Việt Nam có nhiều điểm khác với Trung Quốc, Nhật, là sự nhận biết phong cách Đông Dương với Lào, Campuchia. Sử dụng vật liệu truyền thống: sơn then, sơn cánh gián, các loại son, bạc thếp,…sau đó vẽ trên nền gỗ tối màu, đợi sơn khô đem mài trong nước và tạo ra những bức tranh sơn mài đẹp, những trang thiết bị sơn mài độc đáo và có giá trị nghệ thuật.
Những trang thiết bị nội thất và đồ trang trí nội thất được làm bằng sơn mài. 1.5 Giải pháp chiếu sáng trong nội thất Giải pháp chiếu sáng luôn quan hệ chặt chẽ với các thành phần kiến trúc, thiết kế chiểu sáng không thể tách rời hoàn toàn với thiết kế kiến trúc và nội thất. Giải pháp chiếu sáng của 1 công trình là hệ thống chiếu sáng tự nhiên và nhân tạo.
Giải pháp chiếu sáng tự nhiên:
Trong các công trình kiến trúc Đông Dương, giải pháp chiếu sáng tự nhiên tồn tại ngay từ giai đoạn đầu hình thành phong cách nhưng phụ thuộc nhiều vào hình thái kiến trúc . Hệ thống cửa: đã được nói ở Chương 2, phần 1.1 Hình thái kiến trúc. Vách ngăn bao che: Trong không gian các công trình phong cách Đông Dương hiện đại, để sự dụng ánh sáng tự nhiên hiệu quả nhất. Vách ngăn bao che trong không gian được thiết kế là hệ thống những lam gỗ, những tấm vách ngăn được chạm lộng các hoa văn, họa tiết truyền thống Việt.. Hình thức này tạo sự ngăn chia không gian, đảm bảo ánh sáng tự nhiên xuyên suốt công trình, hiệu quả thẩm mỹ cao.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 35
Những vách ngăn họa tiết truyền thống
Giải pháp chiếu sáng nhân tạo
Công trình nào cũng phải có hệ thống chiếu sáng nhân tạo cho những hoạt động thường xuyên vào buổi tối và khi ánh sáng tự nhiên không đủ đáp ứng. Giải pháp chiếu sáng nhân tạo là 1 phần trong thiết kế kỹ thuật công trình và thiết kế nội thất. Hệ thống chiếu sáng trong mọi công trình đều phải đảm bảo tính công năng và thẩm mỹ trong nội thất. Trong những công trình phong cách Đông Dương, cũng phải đảm bảo đáp ứng 3 hệ thống chiếu sáng như mọi công trình khác: Chiếu sáng chung: đảm bảo ánh sáng đều khắp cho toàn bộ không gian. Chiếu sáng cục bộ: công suất phù hợp nhu cầu sử dụng của từng không gian. Chiếu sáng trang trí: làm tăng giá trị thẩm mỹ trong nội thất, tạo điểm nhấn. Sự khác biệt của giải pháp chiếu sáng nhân tạo trong phong cách Đông Dương: Màu sắc ánh sáng: sử dụng những loại đèn cho màu sắc nhẹ nhàng, trầm ấm như màu đèn vàng (thường được sử dụng). Chiếu sáng trang trí: được đặc biệt chú trọng, thể hiện được cái tinh tế của Á Đông, sử dụng chính là màu đèn vàng như ánh sáng chung nhưng khác về công suất.
Nhà hàng Nam Phan, TP.HCM, thiết kế theo phong cách Đông Dương. Sự tinh tế trong sử dụng ánh sáng tự nhiên kết hợp với ánh sáng nhân tạo màu đèn vàng . PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 36
2. Phong cách Đông Dƣơng giai đoạn đầu tại Việt Nam (1920_1945) Giai đoạn 1920_1945, những công trình phong cách Đông Dương kết hợp được những nét truyền thống của bản địa trong thiết kế để phù hợp với khí hậu, cảnh quan Việt Nam. Những công trình này do kiến trúc sư người Pháp thiết kế và dành cho những người Pháp ở Không gian nội thất của những công trình trong giai đoạn này vẫn còn đậm phong cách Pháp. 2.1 Bảo tàng Louis Finot (Bảo tàng lịch sử Việt Nam), tại Hà Nội Bảo tàng Louis Finot, nay là Bảo tàng lịch sử Việt Nam, thuộc trường Française d’Extrème- Orient, do hai kiến trúc sư C.Batteur và Ernest Hébrard xây dựng trong khoảng thời gian 1926- 1932. Bảo tàng Louis Finot là 1 đại diện lớn của phong cách kiến trúc Đông Dương giai đoạn đầu, là sự nỗ lực kết hợp các giá trị của nền kiến trúc Pháp với các giá trị kiến trúc bản địa.
Bảo tàng Louis Finot (1926-1932), Hà Nội, đại diện của phong cách kiến trúc Đông Dương Hình thái kiến trúc Mặt bằng: Đảm bảo tính công năng cho kiến trúc bảo tàng nên được kiến tạo theo yêu cầu của không gian kiến trúc trưng bày và được cấu tạo dựa trên những không gian khẩu độ lớn. Mặt bằng đối xứng và đăng đối theo 1 trục của sảnh chính. Sảnh chính hình bát giác có kích thước mỗi cạnh 11m. Tổ chức không gian: Không gian trưng bày chính nằm sau đại sảnh, có hình chữ nhật kéo dài và được tổ chức theo hình thức xuyên phòng có sự chuyển tiếp được tổ chức khéo léo. Những không gian trưng bày chuyên đề nằm ở hai phía của đại sảnh tạo thành một tổng thể trưng bày khoáng đạt. Tầng trệt nằm dưới tầng trưng bày, cao 2,5m, là nơi tổ chức các phòng phục chế, lưu trữ, kho và bộ phận hành chính Tầng trệt còn là một tầng cách ẩm làm cho không gian trưng bày phía trên luôn khô ráo trong điều kiện độ ẩm cao, nhiều hơi nước như ở Hà Nội. Mặt đứng: Mặt đứng công trình đối xứng theo 1 trục và được nhấn mạnh bởi hệ thống mái che. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 37
Khối sảnh hình bát giác nhô cao phía trên công trình và có 1 bộ mái hình bác giác. Khối sảnh bát giác mang nhiều tính hình thức của chủ nghĩa Biểu hiện vì bảo tàng Louis Finot 1 công trình văn hóa lớn do thực dân Pháp xây dựng để tạo ấn tượng tốt khi bắt đầu Chương trình khai hóa thuộc địa lần thứ II.
Mặt đứng công trình nhấn mạnh bởi hệ thống mái ngói. Công trình đăng đối qua 1 trục chính ở khối sảnh hình bát giác . Hệ mái ngói Bộ mái ở khối sảnh có hình bát giác, là một hệ ba lớp mái bao gồm mái trên có độ dốc lớn và được ngăn cách với các mái dưới bởi hệ thống cửa lấy sáng và một hệ console liên tục, phía dưới là hai lớp mái có độ dốc nhỏ hơn. Khối mái theo kiểu bát giác mang nhiều nét của kiến trúc Trung Hoa cổ, nhưng nhìn toàn bộ khối mái này lại gợi cho chúng ta hình ảnh của tháp chuông chùa Keo, Thái Bình do cách xử lý khéo léo của các kiến trúc sư - tác giả theo kiểu hệ mái ba lớp với các console liên tục chồng lên nhau. Hệ mái cho các khu trưng bày được cấu tạo theo kiểu mái chồng diêm hai lớp thường thấy ở các công trình tôn giáo, tín ngưỡng Việt Nam. Khe hở giữa hai lớp mái đóng vai trò thoát gió trong hệ thống thông gió tự nhiên của công trình. Lớp mái phía dưới đua rộng ra khỏi hệ thống tường ngoài, để che nắng và chống mưa hắt cho hệ thống cửa mở rộng phía dưới
Hệ mái ngói chồng diêm hai lớp thường thấy ở công trình đền, chùa tại Việt Nam. Bộ mái có 1 hệ console liên tục, lớp mái dưới đua rộng ra che nắng, mưa.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 38
Hành lang Hành lang bao quanh công trình, là không gian đệm và tạo chiều sâu không gian cho công trình. Hành lang tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào không gian trưng bày. Hành
làng chạy dọc bên hông của bảo tàng.
Trang trí mặt tiền Hệ mái ngói có mái dưới đua ra ngoài nhiều và tạo bóng đổ trên mặt đứng làm tăng vẻ duyên dáng cho tòa nhà. Phần mái đua được đỡ bởi hàng cột kép kết hợp với hệ console cách điệu theo truyền thống Việt Nam. Chạy viền dưới mái ngói là các hình bát giác được làm bằng sứ xanh, tạo điểm nhấn. Trang trí trên lan can, hệ thống cửa và mái nhà bởi hoa văn và họa tiết kỷ hà, hình chữ của Việt Nam đã tạo ra một dáng vẻ Á Đông cho công trình.
Mặt tiền công trình có các họa tiết, hoa văn hình chữ, hình kỷ hà ( hành lang). Dưới mái ngói là đường diềm gồm những hình bát giác bằng sứ xanh xen kẽ là các họa tiết chữ. Màu sắc Công trình có màu sắc phù hợp với bản sắc văn hóa Việt Nam và hài hòa với cảnh quan xung quanh. Công trình được sơn màu vàng. Hệ mái bằng ngói lưu ly màu đỏ nâu. Cảnh quan Bảo tàng Louis Finot được xây dựng trong 1 quy hoạch tổng thể hài hòa với cảnh quan xung quanh. Công trình nằm ở khu đất phía sau Nhà hát lớn, chạy dọc theo bờ đê sông Hồng và là điểm kết thúc của tuyến phố Quaï Guillemoto (nay là phố Trần Quang Khải), một vị trí có thể tạo ra điểm nhấn kiến trúc cho tuyến đường bờ đê. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 39
Cây xanh, sân vườn cũng được các tác giả lưu ý một cách thấu đáo. Hệ thống cây xanh từ vườn hoa phía trước được kéo vào sâu trong sân bảo tàng làm cho công trình dường như mọc lên từ khối cây xanh nhiệt đới. Nội thất Bảo tàng Louis Finot là 1 trong những công trình đầu tiên xây dựng theo phong cách kiến trúc Đông Dương tại Việt Nam. Trong nội thất, kiến trúc sư đã sử dụng những yếu tố truyền thống để phù hợp với văn hóa bản địa. Nhưng, chỉ là phong cách triết trung Âu- Á và phảng phất những hình thái kiến trúc và nội thất Đông Dương giai đoạn đầu. Hoa văn, họa tiết Sừ dụng những hoa văn, họa tiết trang trí truyền thống của Việt Nam: họa tiết kỷ hà, hoạt tiết hình chữ,… Những chi tiết diềm trần là sự kết hợp và pha trộn kiến trúc đền đài châu Âu và kết hợp họa tiết châu Á .
Cầu thang, hành lang trang trí họa tiết kỷ hà, không gây cảm giác nặng nề. Những vẫn chưa ra được chất truyền thống của Việt Nam.
Những họa tiết kỷ hà trên vòm trần, mái nhà, chi tiết décor ở các hệ thống cửa. Hàng cột Sử dụng hệ thống cột trong thiết kế kiến trúc và nội thất. Motif những hàng cột truyền thống Việt Nam được đưa vào thiết kế nội thất, được chẻ thành hai cây. Ở đây có cả sự pha trộn kiến trúc Việt Nam và các nước châu Á khác.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 40
Hàng cột theo motif truyền thống Việt Nam, được décor theo kiểu Á Đông,
Hệ thống thông gió và lấy sáng tự nhiên Trong nội thất bảo tàng, sử dụng hệ thống ánh sáng tự nhiên được kết hợp với hệ thống mái ngói chồng diêm . Ngoài ra, hệ thống thông gió cũng được kiến trúc sư tính toán và sắp đặt. Hệ thống thông gió từ lớp mái ngói chồng diềm thấp như cổ diềm.
Hệ thống thông gió và lấy sáng tự nhiên của bảo tàng. 2.2 Bảo tàng Blanchard de la Brosse (Bảo tàng Lịch sử Việt Nam), TP. Hồ Chí Minh: Bảo tàng Blanchard de la Brosse, nay là Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh. Bảo tàng được xây dựng từ năm 1926- 1928. Bảo tàng được xây theo phong cách kiến trúc Đông Dương, do kiến trúc sư người Pháp Delaval thiết kế, và hãng thầu Etablissements Lamorte Saigon thực hiện . Khi khởi xây (1926), công thự này định làm Bảo tàng Lúa gạo (Musée du Riz), sau là Bảo tàng Kinh Tế (Musée économique), nhưng cuối cùng là Bảo tàng Blanchard de la Brosse. Năm 1970, Bảo tàng được xây dựng thêm phần phía sau một dãy nhà do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng thiết kế.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 41
Bảo tàng Blanchard de la Brosse, nay là Bảo tàng Lịch sử Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh.
Hình thái kiến trúc
Công trình đăng đối và đối xứng qua 1 trục. Sử dụng hệ thống kết cấu khung bao mới nhất giai đoạn đó, cho phép công trình xây dựng những không gian lớn.
Mặt đứng của Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, TP. Hồ Chí Minh.
Kiến trúc tổng thể của công trình, năm1928
Tổ chức không gian Phần giữa công trình có 1 khối bát giác lớn (theo quan niệm về bát quái của Kinh Dịch_1 yếu tố phong thủy truyền thống của Việt Nam). Dãy nhà phía sau hình chữ U, ở giữa là hồ cây cảnh lộ thiên và hai dãy nhà nối 2 bên. Phía sau cùng của công trình, là dãy nhà 3 tầng với hệ thống 2 lớp mái. Dãy nhà này là không gian trưng bày, có 1 hệ thống cửa hướng ra hồ cây cảnh để lấy ánh sáng tự nhiên và tạo ra được sự thông thoáng cho các gian trưng bày.
Phần giữa là 1 khối hình bát giác.
Dãy nhà phía sau của công trình với hồ cây cảnh.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 42
Hệ mái ngói Sử dụng ngói ống màu đỏ sẫm để lợp toàn bộ hệ mái cho công trình. Hệ mái ở phần giữa công trình gồm: 2 nóc mái lợp ngói ống, có gắn vật trang trí hình phụng, hình rồng cách điệu. Trên cùng, là 4 quả cầu nhỏ dần và đặt chồng lên nhau. Vì vậy, có người cho rằng phần nóc mái này, mang nhiều yếu tố của kiến trúc cổ Trung Quốc. Hệ mái ở dãy nhà phía sau hình chữ U, có hai lớp mái, gắn đầu rồng kiểu gặm trang trí ở các góc mái.
Hệ mái ngói công trình bằng ngói ông, có hình rồng, phụng ở nóc mái, 4 quả cầu nhỏ đặt trên đỉnh mái giữa. Trang trí mặt tiền Mặt tiền được trang trí bằng các hoa văn, họa tiết truyền thống Việt Nam: họa tiết kỷ hà, họa tiết hình chữ, họa tiết hồi văn, chạy các đường diềm. Hệ thống cửa lấy sáng cho toàn bộ công trình bằng gỗ và kính, được trang trí các hình bát giác (cửa chính ở phần giữ công trình) và các lam gỗ. Hàng cột ở hành lang theo thức cột truyền thống Việt Nam, đơn giản gần như không trang trí và có bệ đỡ ở dưới chân cột. Chân công trình được viền bằng 1 lớp đá chẻ.
Mặt tiền với các họa tiết kỷ hà, hạo tiết chữ hồi văn, đường diềm.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 43
Cửa sổ bằng kính và gỗ, có họa tiết Việt và các lam gỗ để lấy sáng. Cảnh quan Công trình nằm ở đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, gần Thảo Cầm Viên, nằm trong 1 tổng thể qui hoạch hài hòa với môi trường cây xanh xung quanh. Theo như thiết kế ban đầu, công trình có 1 khu vườn bao quanh. Khu vườn đăng đối với công trình, gồm có những cây cao bao vòng ngoài và thảm cỏ xanh ở phía trong, kèm theo đó là 1 vài loài cây bản địa khác. Khu phía sau được xây dựng năm 1970, có 1 hồ cây cảnh lộ thiên tự nhiên ở giữa vườn, làm mát cho công trình.
Toàn cảnh bảo tàng Blanchard de là Brosse
Nội thất
Nội thất của công trình đậm tính chất duy lý thuần túy, phục vụ cho việc trưng bày các hiện vật trong bảo tàng. Yếu tố trang trí và các chi tiết décor rất đáng kể. Sử dụng gạch bông để lát nền, tạo được vẻ trang nhã cho sàn nhà với họa tiết đẹp. Hệ thống cột trong công trình giống cấu trúc các thức cột truyền thống Việt Nam, phần chân cột phình to và có các hoa văn trang trí.
Hệ thống cột sử dụng trong nội thất bảo tàng. 2.3 Dãy nhà cổ trên phố Nguyễn Thái Học, phố Phan Bội Châu, Hội An, Quảng Nam Hội An, là 1 phố cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, ven biển tỉnh Quảng Nam, gần thành phố Đà Nẵng. Phố cổ Hội An từng là 1 thương cảng sầm uất của Đông Nam Á từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 18, là vùng đất của sự pha trộn và giao thoa văn hóa Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Champa và phương Tây. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 44
Thế kỷ 19, Hội An bị suy thoái vì giao thông đường thủy không còn thuận tiện nhưng vẫn là 1 trung tâm thương nghiệp lớn. Năm 1888, Đà Nẵng thành nhượng địa của Pháp, đây là thời điểm bắt đầu có sự xuất hiện các công trình kiến trúc của người Pháp ở Hội An. Giai đoạn 1920- 1945, các công trình kiến trúc Pháp ở Hội An hướng về đặc điểm văn hóa, kiến trúc, phù hợp với khí đậu và thiên nhiên địa phương. Đây là giai đoạn hình thành phong cách Đông Dương tại Hội An. Những công trình phong cách Đông Dương phần lớn tập trung ở phía tây phố Nguyễn Thái Học, phía Đông phố Phan Bội Châu, gồm những ngôi nhà ở của các công chức thời Pháp thuộc.
Dãy nhà phong cách Đông Dương trên phố Nguyễn Thái Học, phố Phan Bội Châu, Hội An.
Hình thái kiến trúc
Những ngôi nhà trên phố Nguyễn Thái Học, phố Phan Bội Châu là những ngôi nhà được phân khu theo lô đất như các kiểu nhà phố hiện nay ở Việt Nam. Nhà thường có chiều ngang hẹp, và bố trí phân khu chức năng theo chiều sâu. Đặc điểm chung của những ngôi nhà này : nhà có 1 đến 2 tầng, chiều rộng từ 6m đến 9m, một vài trường hợp đặc biệt có thể cao hơn, chiều sâu từ 30m đến 40m được thay đổi theo quy hoạch từng tuyến phố. Những ngôi nhà xây theo motif nhà phố, chiều ngang hẹp, chiều sâu dài, gồm 1- 2 tầng. Tổ chức không gian Tầng 1: gồm không gian hiên hoặc sân trước. Là không gian kinh doanh buôn bán, thờ cúng (đối với nhà 1 tầng). Nhà cầu nối kết hợp với sân trong, không gian ăn, sinh hoạt gia đình, phòng ngủ (đối với nhà 1 tầng) , bếp, khu vệ sinh kết hợp bố trí sân sau. Tầng 2 : bố trí phòng thờ phía trước và các phòng ngủ phía sau. Đối với biệt thự và nhà vườn được xây dựng trên diện tích rộng, công trình thường được bố trí ở vị trí giữa khu đất, xung quanh là vườn, phía trước là khoảng sân rộng.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 45
Nhà thường có 1- 2 tầng, bố cục không gian theo chiều sâu. Tầng 1- kinh doanh, không gian sinh hoạt chung. Tầng 2- nơi thờ cúng, phòng ngủ. Mặt đứng Kiến trúc theo bố cục đối xứng. Mặt đứng được xây tường gạch, có ban công, phần hiên trước có bố trí cột, tùy theo chiều ngang ngôi nhà mà được bố trí 2- 4 cột chia mặt đứng công trình thành 1- 3 gian. Giữa các cột hiên được trang trí bởi các vòm cuốn, với các công trình được xây dựng ở giai đoạn muộn hơn thường sử dụng các dầm thẳng được xử lý chi tiết ở hai đầu vị trí tiếp xúc với cột bằng các hình thức vác góc hoặc những đường cong đặc trưng tạo sự mềm mại cho công trình. Đối với các nhà ở biệt thự và nhà vườn các chi tiết được sử dụng đa dạng hơn chủ yếu theo phong cách cổ điển.
Mặt đứng công trình đối xứng, xây bằng tường gạch và sơn nước màu vàng. Hàng hiên trước nhà được bố trí 2- 4 cột, chia nhà thành 1- 3 gian. Hệ mái ngói Hệ mái thông thường gồm hai mái, độ dốc lớn. Được lợp bằng ngói âm dương, một số ít sử dụng ngói vảy cá, phần lớn có bố trí sê-nô chắn nước phù hợp với khí hậu mưa nhiểu tại Hội An. Hệ khung gỗ đỡ mái thường được sử dụng chủ yếu là hệ kèo kẻ suốt.
Mái lợp ngói âm dương, có sê-no chắn nước. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 46
Hệ cửa Hệ cửa được sử dụng thông thường là một bộ cửa đi ở giữa và hai bộ cửa sổ hai bên. Sử dụng cửa lá sách, hoặc cửa được trang trí bằng cac con tiện. Cấu trúc công trình Tường: xây bằng gạch kết hợp hệ cột gỗ hoặc gạch chịu lực. Bố trí các hệ dầm chính, dầm phụ đỡ sàn. Sàn tiếp xúc trực tiếp với không gian bên ngoài thường bị ảnh hưởng của thời tiết nên sử dụng beton thay cho vật liệu gỗ truyền thống. Vật liệu Sử dụng chủ yếu là gạch và gỗ. Có loại gạch nung đặc biết ảnh hường từ Champa. Đá ít được sử dụng trong công trình. Trang trí mặt tiền Trang trí đơn giản. Trang trí mặt tiền bằng các phào chỉ, vòm cuốn, các hoa văn đơn giản gần gũi thiên nhiên, con người như hoa, lá. Đắp vẽ các panno. Sử dụng các cấu kiện khuôn hoa đúc sẵn.
Nhà được trang trí mặt tiền đơn giản, hoa văn, họa tiết truyền thống Việt, các cấu kiện khuôn hoa đúc sẵn. Nội thất Không gian nội thất của những ngôi nhà trên phố Nguyễn Thái Học, phố Pham Bội Châu gây ấn tượng là sự đơn giản, ấn áp, gợi được cái chất truyền thống của Hội An,. Không trang trí cầu kỳ, rườm rà, thiết kế nội thất tiết chế vừa phải cho những không gian có tính công năng cao. Hoa văn, họa tiết: sử dụng những hoa văn, họa tiết truyền thống với motif đơn giản. Màu sắc: tone màu nhẹ nhàng, ấm áp, màu vàng nhẹ hoặc màu kem kết hợp với màu nâu sậm của gỗ. Sử dụng gạch nung màu đất để lát nền là chủ yếu, ít sử dụng gạch bông lát nền như những công trình phong cách Đông Dương tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Hệ thống cột kèo bằng gỗ có trang trí hoa văn và họa tiết, giống với thức cột truyền thống Ảnh hưởng văn hóa Champa, sử dụng tượng tròn và phù điêu tảng trí của Champa. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 47
Đèn lồng trong các không gian nội thất, 1 yếu tố truyền thống của địa phương. Trang thiết bị nội thất bằng gỗ. Sử dụng những bóng đèn tròn màu vàng để chiếu sáng không gian.
Brother Café, Hội An, 1 ngôi nhà phong cách Đông Dương, công trình được phục hồi lại hiện trạng ban đầu.
Brother Café trước khi được xây dựng lại, nội thất với các cột kèo truyền thống Việt, sử dụng câu đối và họa tiết kỷ hà để trang trí nội thất.
Brother Café hiện nay, nội thất với màu vàng của tường và đá lát, màu nâu đất của gạch nung lát sàn, màu nâu sậm của trang thiết bị, những họa tiết chữ hồi văn, ánh đèn vàng, sử dụng đèn lồng để trang trí,… phong cách Đông Dương đặc trưng ở Hội An. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 48
Một số không gian nội thất của những ngôi nhà phong cách Đông Dương tại Hội An. 3. Kết luận Những công trình phong cách kiến trúc Đông Dương giai đoạn đầu tại Việt Nam, đã có những nét khác biệt với các nước trong khu vực ( Lào, Campuchia). Những vùng miền khác nhau của Việt Nam lại có những đặc điểm khác biệt, Bắc ( Hà Nội), Trung (Hội An), Nam (Hồ Chí Minh). Chính những điều tạo nên sự phong phú, đa dạng cho phong cách. Những công trình giai đoạn 1920- 1945, đã hình thành những đặc điểm kiến trúc đặc trưng của phong cách Đông Dương. Trong nội thất, vẫn chưa định hình rõ được phong cách vì phần lớn các công trình phục vụ cho cuộc sống của người Pháp ở bản địa. Nhưng đã có 1 vài yếu tố riêng, rõ nét riêng trong: hoa văn, họa tiết, trang thiết bị, màu sắc, vật liệu, phù điêu, tượng trong,… Đặc điểm nội thất phong cách Đông Dương tại Việt Nam ( Chương 2, phần 1) được đút kết từ những hình thái đặc trưng tồn tại ban đầu của phong cách Đông Dương tại Việt Nam và trải qua 1 thời gian dài, những hình thái đó đã được đem vào sử dụng ở những công trình hiện nay. Đã có 1 sự sáng tạo, chắt lọc, them bớt để những đặc điểm nội thất phong cách Đông Dương đậm chết truyền thống Việt Nam và phù hợp với nhiều loại hình coogn trình đương đại.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 49
CHƢƠNG 3
ỨNG DỤNG PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT RESORT HIỆN NAY. 1. Resort Furama, Đà Nẵng Resort Furama nằm ở khu Bắc Mỹ An, Đà Nẵng, là khu nghỉ dưỡng 5 sao năm dọc bờ biển, cách khu dân cư 3km, cách khu đô thị cổ Hội An 30 phút đi xe. Resort gồm 198 phòng ngủ, hệ thống bungalow, spa, nhà hàng, café, khu villa,… sang trọng, tiện nghi. Resort Furama là sự hòa quyện của phong cách kiến trúc Đông Dương và những sắc thái văn hóa tại địa phương.
Tổng thể kiến trúc khu nghỉ dưỡng 5 sao- Furama, Đà Nẵng.
Cảnh quan
Resort Furama là 1 thiế kế xan hài hoài với môi trường xung quanh. Resort được thiết kế thân thiện và nhiều khoảng mở rộng ra thiên nhiên. Không gian xanh của cây cối và bể bơi cũng chiếm diện tích khá lớn. Các phòng nghỉ đều nằm ở hai dãy nhà cao 4 tầng, nhìn ra vườn, bể bơi hoặc biển. Một mặt của resort hướng ra đường bờ biển, đem lại sự thoải mái cho khách. Khu vườn của resort Furama được ví là 1 rừng cây nhiệt đới, sử dụng nhiều loài cây của nhiệt đới: cây dừa, các loài hoa nhiều màu sắc. Sử dụng những yếu tố trang trí mộc mạc, phù hợp với văn hóa địa phương : tượng tròn và phù điêu Champa, lu nước, đèn lồng,…
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 50
Resort Furama, 1 mặt quay ra dọc bờ biển, 1 khu vườn lớn với nhiều loài cây nhiệt đới. Cảnh quan thân thiện với thiên nhiên, đem lại sự thư thái và cân bằng cho khách nghỉ dưỡng.
Một phần khu vườn của Resort Furama, với 1 bể bơi nước mặn có diện tích lớn,hình dáng cong lượn mềm mại bao quanh khối công trình.
Khu vườn được trang trí với các bức tượng Champa.
Hình thái kiến trúc
Resort Furama với phong cách kiến trúc Đông Dương. Nét cổ điển và hiện đại đan xen vào nhau tạo nên phong cách rất riêng của Furama resort. Bố cục đối xứng và đăng đối. Sử dụng motif mái ngói của phong cách Đông Dương, đơn giản, không trang trí rườm rà. Mái được lợp ngói ống màu đỏ sẫm. Màu sắc của công trình kiến trúc trang nhã : màu kem kết hợp với màu đỏ của mái ngói.
Hình thái kiến trúc resort Furama với phong cách kiến trúc Đông Dương.
Nội thất
Trong nội thất sử dụng nhiều yếu tố truyền thống và những đặc điểm riêng của địa phương. Có sự ảnh hưởng của văn hóa Champa trong phong cách thiết kế.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 51
Phong cách thiết kế Đông Dương đương đại trong nội thất. Sử dụng những đường nét, hoa văn, họa tiết và các yếu tố trang trí đơn giản, không gây nặng nề cho khách nghỉ dưỡng. Màu sắc trong các không gian nội thất nhẹ nhàng, sáng màu, kết hợp với giải pháp chiếu sáng tinh tế trong mọi khu vực của công trình. Phong cách Đông Dương trong thiết kế và sử dụng những công nghệ cao, tiện ích phục vụ nhu cầu của khách nghỉ dưỡng. Sự kết hợp hài hòa 2 yếu tố truyền thống và đương đại. Vật liệu chính sử dụng là gỗ, đem lại sự tiện nghi và sự sang trọng cho công trình. Sử dụng tre, vật liệu thiên nhiên. Trang thiết bị nội thất, đồ trang trí là những nét đặc trưng của phong cách Đông Dương và nghệ thuật thủ công truyền thống Việt Nam : tranh thêu, bình gốm sứ, tranh sơn mài, trang thiết bị gỗ chạm khắc đơn giản, đồ đất nung, tượng tròn và phù điêu Champa,… được chọn lựa phù hợp, kỹ càng. Sảnh Sắp xếp và bố trí đăng đối Sảnh được lát bằng gạch hoa cương và những tấm panel bằng lam gỗ, tạo sự sang trọng và ấn tượng, bắt ánh đèn tạo ra không gian đẹp và ấm cúng vào ban đêm. Những hàng cột trong sảnh có chân cột bằng đá hoa cương, được trang trí họa tiết chạy đường diềm. Những hoa văn, họa tiết Champa: Tượng vũ nữa Apsara trang trí, phù điêu Champa…
Sảnh chính của Resort Furama.
Quầy reception, hang cột có những họa tiết Champa: vũ nữ Apsara nhảy múa, hình vú- ý nghĩa sự phồn thực. Khối phòng ngủ Khối phòng ngủ gồm hệ thống các phòng: suit, standard,deluxe. Sử dụng 2 màu chính: màu vàng, màu đỏ- tone màu nhiệt đới. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 52
Hoa văn, họa tiết: các chi tiết chạy chỉ ở trần là các họa tiết truyền thống Việt và họa tiết Champa. Vật liệu chính là gỗ: từ sàn, trần, mảng tường trang trí, đến các trang thiết bị. Trang thiết bị chủ yếu bằng gỗ, đồ trang trí: bình sư, thảm thêu họa tiết Việt Nam, tranh sơn mài, tượng Champa. Hệ thống cửa ở khối phòng ngủ gồm 2 lớp: lớp ngoài là lá sách, lớp trong là cửa kính.
Nội thất khối phòng ngủ resort Furama. Nhà hàng Nhà hàng được thiế kế với phong cách Đông Dương: tone màu nhiệt đới, sử dụng cửa lá sách để trang trí, ghế mây, gạch nung và gạch bông lát sàn, tượng Champa,…
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 53
Hệ thống nhà hàng trong resort Furama 2. Resort Victoria, Hội An, Quảng Nam Khu nghỉ dưỡng Victoria, Hội An nằm dọc theo bờ biển, cách khu dân cư khoảng 5km, có 1 mặt đối diện với vùng châu thổ, 1 mặt đối diện với bờ biển. Resort Victoria, Hội An, là khù nghỉ dưỡng 5 sao do tập đoàn Victoria quản lý. Khu resort này gồm 105 phòng, bungalow, căn hộ tiện nghi, spa, nhà hàng,… Resort Victoria thiết kế đậm chất phong cách Đông Dương truyền thống, resort có sự ảnh hưởng của sắc thái bản địa- văn hóa Champa trong thiết kế. Phong cách Đông Dương ở thiết kế nội thất resort được kết hợp với các trang thiết bị hiện đại, những công năng mới, tạo ra những không gian gợi chất Á Đông, tiện nghi và hiện đại.
Hình thái kiến trúc
Khối kiến trúc công trình mang đậm phong cách Đông Dương, làm liên tưởng đến những biệt thự và nhà vườn phong cách Đông Dương được xây dựng những năm 1925- 1945 tại Hội An. Sử dụng hệ mái ngói đặc trưng của phong cách Đông Dương. Công trình gây chú ý với màu vàng quen thuộc ở những ngôi nhà cổ Hội An. Hành lang trong công trình là 1 không gian đệm, hệ thống làm mát tự động của toàn bộ công trình. Hệ thống cửa lá sách và những lan can được trang trí bằng những lam gỗ.
Khối kiến trúc Resort Furama là những hình thái PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 54 kiến trúc của phong cách Đông Dương.
Hành lang, hệ thống làm mát tự nhiên cho công trình, hàng hiên được trang trí bởi các con tiện bằng sứ trắng.
Cảnh quan
Khu vườn đăng đối theo 1 trục của công trình. Cây xanh trong khu vườn là những cây nhiệt đới và những cây hợp với khí hậu của Hội An: cây dừa, cây sứ, cây bông giấy,… Cảnh quan là 1 khối thống nhất với môi trường xung quanh.
Cảnh quan hài hòa với môi trường thiên nhiên. Giải pháp chiếu sáng
Sử dụng những giải pháp chiếu sáng tự nhiên và cơ bản của phong cách Đông Dương. Sử dụng hệ thống cửa lá sách, hệ thống dãy hành lang bao quanh công trình, những vách ngăn chạm lộng họa tiết truyền thống đơn giản trong khối phòng ngủ. Sử dụng đèn với màu sắc vàng, ấm áp.
Nội thất
Màu sắc: sử dụng những tone màu vàng nhẹ nhàng, những tone màu cam và đỏ, đậm tính chất Á Đông, những tone màu nhiệt đới mạnh mẽ. Vật liệu: Sử dụng chủ yếu là gỗ, những vật liêu thiên nhiên mây, tre, đất nung. Hoa văn, họa tiết: Sử dụng nhiều hoa văn, họa tiết truyền thống Việt Nam. Hình thức trang trí Á Đông. Trang thiết bị nội thất chủ yếu bằng gỗ và đồ trang trí đặc trưng của phong cách Đông Dương nói chung và của địa phương nói riêng được sử dụng để tôn lên vẻ đẹp của coogn Phong cách Đông Dương trong nội thất resort Victoria khi kết hợp với các trang thiết bị và công nghệ hiện đại vẫn hài hòa và giữ được nét truyền thống trong phong cách. PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 55
Phòng ngủ Màu sắc sử dụng chính là trắng, được nhấn bằng các mảng tường màu đỏ hoặc cam. Vật liệu sử dụng chính là gỗ từ sàn, tường, trần đến các trang thiết bị. Hoa văn, họa tiết thường sử dụng trong phong cách Đông Dương được đưa vào đơn giản, tiết chế. Trang thiết bị thấy rõ được sự hợp nhất giữa truyền thống và hiện đại, những chiếc giường với drap được thêu hoa văn truyền thống, những ghế sofa gỗ với gối thêu họa tiết chữ hồi văn,… Đồ trang trí nội thất: câu đối, đèn lồng, tranh sơn mài, những bức tranh “Tứ Qúy”,… Sử dụng những ánh đèn vàng chiếu sáng toàn cục và trang trí.
Nội thất phòng ngủ resort Furama.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 56
Một số không gian khác của resort Furama. Nguồn: http://belleindochine.free.fr Indochine Style- Barbara Walker Tropical Asian Style- William Warren Les motifs de l’art Annamite- L. Cadière Kiến trúc dân gian truyền thống Việt Nam- Quang Trứ Chu.
PHONG CÁCH ĐÔNG DƢƠNG TRONG THIẾT KẾ NỘI THẤT | 57