De Nieuwe Dubbeldammer - Editie 3 - 2019

Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

Het Boekdruk Museum

Je zou het misschien niet verwachten, maar onze wijk is een echt museum rijk. Op een zaterdagochtend ging ik er heen om te onderzoeken wat dit museum allemaal te bieden heeft. nog oude Engelse machines staan. In Nederland zijn achttien grafische musea, soms onderdeel van een groter museum. Het Boekdruk Museum is echter ongesubsidieerd en zelfstandig, al nemen zij wel deel aan een overlegkoepel en wordt er samengewerkt op het gebied van aankopen en uitwisselen van deskundigheid en informatie.

Alles werkt

© John Crielaard

Het Boekdruk Museum zoals het momenteel te bezoeken is, heeft een voorgeschiedenis die sterk verweven is met het leven van Ad den Houter die al 60 jaar in het vak zit. Hij geeft ons een rondleiding en vertelt boeiend en enthousiast over zijn grafische vak.

Op mijn verzoek ook over zijn werkend leven dat al begon op zijn 14e jaar. Op die leeftijd werd hij getest en bleek hij goed te zijn in rekenen, techniek en ook kon hij alle kleuren zien, iets wat veel mannen niet kunnen. Ad begon als leerling-drukker en werd snel gegrepen door de techniek en het leuke van mooie dingen kunnen maken. Op zijn 18e haalde hij zijn drukkersdiploma en ging hij leerlingen opleiden. De techniek van het drukken ontwikkelde zich en toen Ad 21 jaar was ging men over op offset drukken. Na een uitstapje van 20 jaar waarin hij drukker en fotograaf was in dienst van een

stedenbouwkundig bureau in Hendrik Ido Ambacht, startte Ad samen met zijn vrouw Els in de Hoekenessestraat een eigen drukkerij die de voorloper was van de huidige Drukkerij RAD.

Ontstaan

In 1990 kwam de eerste oude drukpers. Er was toen nog geen museum, maar wel interesse in oude technieken. Deze liefhebberij vind je ook bij Johan den Houter, zoon en huidige directeur van Drukkerij RAD en bij Dennis, kleinzoon en ook graficus en werkzaam bij de RAD en voor het museum. Deze drie generaties mannen speuren het internet af, zoeken op veilingen en in faillissementsverkopen naar aanwinsten voor hun collectie. Zo hebben ze bijvoorbeeld een privé collectie overgenomen van een drukkerij in Buren, die heel oude machines omvatte. In Schiedam had een drukkerij

Het unieke van het Boekdruk Museum in Dubbeldam is dat dit volledig in bedrijf is. Alle machines worden voortdurend onderhouden en gebruikt voor mooi speciaal drukwerk. Verbazend is hoe machines van meer dan 150 jaar oud soms precisiewerk leveren en het is mooi om te zien hoe na al die jaren radartjes, buisjes, tandwielen, inktspuitjes en indrukplaten nog zo goed werken.

Daar komt natuurlijk wel flink sleutelen en onderhoud aan te pas, waarbij soms van drie oude machines één goed werkende wordt gemaakt.

Ad en Dennis houden samen deze oude technieken levend en hier is weer veel vraag naar door mensen die dit mooi vinden, de ‘drukwerk fijnproevers’.

nodig blijft is de menselijke creativiteit. De oude machines kunnen naast drukken ook dingen als: rillen (vouwlijn), perforeren (afscheurlijntje), stansen (doosje dat je kunt uitdrukken), foliedruk (goud- of zilverdruk) of pregen (verhoogd beeld). Voorbeelden van werk gemaakt met deze oude technieken zijn: bedrukken van het programmaboekje voor het Oranjecongres 2014 met zilverdruk en preeg, drukken van een bevrijdingslinodruk, geboorte- en trouwkaarten op perspex en met reliëf, uitvouwbare en bedrukte doosjes. Op het festival Dordt in Stoom van 2016 stond een kleine selectie van deze machines in bedrijf op het Vlak en trok toen veel belangstellenden.

Toekomst

Behalve de drukmachines, bind- en nietmachine, zetma-

chine, perforeer- en ringmachine, letterbakken, boeken en accessoires voor het drukproces die nu in het 150 m2 grote museum staan, is er nog een hal achter de drukkerij die vol staat met materialen voor het museum die nog uitgezocht en hersteld moeten worden. Op dit moment is het museum een aanrader voor liefhebbers van techniek en historie. Het is ook mogelijk om op afspraak met een groepje te komen en een rondleiding/demonstratie te krijgen.

Het Boekdruk Museum Reewegpad 22 3319 CJ Dordrecht Geopend 1e en 3e zaterdag van de maand van 9-15.00 uur. Tevoren telefonisch of via de website aanmelden: 0786213882 en www.boekdrukmuseum.nl Entree 4 euro, kinderen tot 12 jaar 2.50 euro. Konnie van Sluys

Ontwikkeling

De drukkerij methode heeft zich ontwikkeld van handgeletterd en met menskracht aangedreven, via machinaal aangedreven en geautomatiseerd tot offset en digitaal gestuurde, volledig gerobotiseerde machines. Wat altijd

Inhoudsopgave

Dubbeldam bruist!

De Horeca op Dubbeldam

Uw favoriete recept Pagina 2

Karakteristiek Dubbeldam Pagina 3

Go2Share Pagina 4

Pagina 5

Dubbeldamse dieren

Pagina 7

2

Servicekolom Huisartsenpost tel. 654 26 00 Aafje Bereikbaar 7 dagen per week en 24 uur per dag, tel. 088 8 233 233 Wijkagenten Dubbeldam Overkampweg 109, Dordrecht, tel. 0900-8844 Linda van Zwieten Esmeralda Folkersma Trivire wonen Callistolaan 2 Op werkdagen tel. te bereiken van 8.30 tot 16.30 uur onder tel. 078 633 16 00.

Openingstijden kantoor: ma/di/do van 08.30-16.30 uur email: wonen@trivire.nl website: www.trivire.nl Wijkcentrum De Gravin Vijverlaan 1004 tel. 616 43 33 Openingstijden: ma - vrij 8.30-13.00 uur 13.30-17.00 uur Clienten Service Bureau Het Parkhuis Op werkdagen van 8.30 uur tot 17.00 uur tel. 622 00 11 of csb@hetparkhuis.nl Uitzendingen RTV - D Tips en nieuws uit de wijken graag doorgeven aan RTV - D tel. 649 26 49 Servicepunt Dubbeldam Vijverlaan 1004 3319 PK Dordrecht Openingstijden: dinsdag 13.00-17.00 uur woensdag 10.00-12.00 uur donderdag 13.00-20,00 uur vrijdag 10.00-12.00 uur Postagentschap Rechte Zandweg 10 tel. 616 23 35 Openingstijden: ma - vrij 8.00-17.30 uur za 8.00-15.00 uur Wijknetwerk Dubbeldam Ondersteund door: Dordt Sport, Dubbelmonde, Gemeente Dordrecht, Gravenhorst, Helpende Handen, MEE, Parkhuis, Politie, R-newt, Sociaal Team en Trivire

Wijkmanager Dubbeldam: Wlliam Jacobs Jongerenwerk R-Newt ContourdeTwern, Tel. 078 632 41 00 woonadviesdordt@contour detwern.nl Internet www.contourde twern.nl MEE Drechtsteden Johan de Wittstraat 40A 3311 KJ Dordrecht Tel. 750 89 00 www.meedrechtsteden.nl Netwerk tel. 622 22 44 Wijklijn tel. 14 078

Colofon

Redactie: Wil van Houwelingen

Linda Wouters

Lita Harpe

Konnie van Sluys Opmaak:

Nol Bakker

Foto’s: Marian Vermeeren Druk:

Dkzet

Bijdrage:

Fokke Visser

Werelds eten op een Dubbeldams bord Voor onze nieuwe rubriek pak ik als eerste de pen op en wil ik graag het recept van Shepherd’s Pie van mijn moeder met u delen.

Zij groeide op in Sevenoaks in Kent en leerde na de Tweede Wereldoorlog mijn vader kennen, die herstellende was van tbc. Hij was sinds 1944 als dwangarbeider in Duitsland onder erbarmelijke omstandigheden te werk gesteld, nadat hij verraden was op zijn onderduikadres.

De stad Sevenoaks in Groot-Brittannië had onze stad Dordrecht geadopteerd en hielp onze stad aan de wederopbouw. De jongens

Uw favoriete recept Het is een typisch Engels gerecht, dat ik als klein meisje vaak thuis voorgeschoteld kreeg. Ook als ik bij mijn Engelse grootouders op bezoek ging, aten we dit regelmatig Je kunt het vaak nog op het menu in Engelse restaurants en pubs tegenkomen. Er zijn allerlei variaties op, maar dit is het recept van mijn moeder, die al meer dan 65 jaar in Nederland in Dordrecht woont, waarvan ruim 45 jaar in Dubbeldam.

Achtergrond

en meisjes uit Sevenoaks werden gevraagd om met de jongelui uit Dordrecht penvrienden te worden.

En zo kreeg mijn moeder het adres van mijn vader.

Jarenlang hebben ze met elkaar geschreven.

Ze besloten elkaar te ontmoeten en trouwden in 1951.

Recept Shepherd’s Pie

Als dochter eet ik nog steeds gerechten met een Engels tintje. Dit is er een van :

Benodigdheden: l

1 kilo aardappelen om

aardappelpuree mee te maken l boter l scheutje melk l 1 of 2 grote uien l 500 gram lamsgehakt l minstens 300 gram groenten zoals worteltjes in schijfjes of dobbelstenen, doperwten en eventueel mais l een scheutje Worcester sauce l ½ kopje runderbouillon l zout, peper en eventuele andere kruiden naar wens. l (geraspte kaas)

Werkwijze;

Laat de aardappelen minstens 20 minuten koken en voeg wat zout toe. Maak er dan aardappelpuree van met een klontje boter en wat melk. l Kook de worteltjes ook minstens 20 minuten l Bak ondertussen de uien aan in wat boter l Giet de wortelen af en voeg bij de uien. l Doe de doperwten en eventueel de mais erbij l Voeg het lamsgehakt erbij.

Strooi er wat zout en peper over en voeg de bouillon en de Worcestersauce er aan toe er aan toe. Laat het l

gerecht pruttelen tot het lamsgehakt gaar is. l Zet ondertussen de oven aan om op te warmen op 200 graden. l Doe dan het gehakt en groentemengsel in een ovenschaal en bedek het met de aardappelpuree (eventueel een laagje geraspte kaas erover) l Na 30 minuten is het gerecht klaar.

Kunt u geen lamsgehakt kopen, dan kan dit gerecht ook met rundergehakt gemaakt worden, maar dan heet dit gerecht ‘Cottage Pie’.

Een andere heerlijke variatie is om als groenten rode kool te nemen en daarbovenop een laagje gehakt met uien en vervolgens aardappelpuree.

Eet smakelijk.

Oproep

Nu wonen er in onze wijk meer mensen met een buitenlandse afkomst. Hierbij roep ik deze mensen op om hun ( favoriete) recept met ons te delen. Wil je meedoen aan deze rubriek en ben je van buitenlandse komaf en heb je een lekker recept? Meld je dan aan via denieuwedubbeldammer@ gmail.com, dan kom ik graag bij u langs.

Linda Wouters

De boom in uw straat: de lijsterbes Ongetwijfeld één van de mooiste dragende sierbomen die in Nederland voorkomen is de wilde lijsterbes de “Sorbus Aucuparia”.

De bloemen trekken in het twee soorten lijsterbessen voorjaar veel insecten, vooral zijn maar ook een lijsterbes wespen aan. Hier in ons met een andere boom. land zijn het voornamelijk Komen deze bessen op de vogels die zich er te goed grond en geven zij een boom, aan doen, zeker de lijsters. dan is dit een cultivar. Deze Terwijl de vinken zich boom wordt als zodanig als Kwarren Wanneer er nu net zo- weer te goed doen aan de echte lijsterbes beschouwd.

Dus zijn er veel lijsterbessen in de wetenschappers Esdoornlaan als bol-esdoorns die beweren dat in de Lijsterbesstraat zouden er ruim honderd staan is het een kwestie soorten zijn maar van straatnaambordjes veranderen beweren wisselen. stellig dat er tweeEr staat zegge en schrijven honderd soorten in Dubbeldam één lijsterbes zijn. in het begin van de LijsterJe kunt jam maken besstraat en vanaf de Elzenvan de bessen, laan staat één zielig geval maar deze is erg te kwarren* midden in het bitter. Wèl bevat gemeentegras. deze jam veel Gelukkig wordt de straatvitamine C. De naam eer aangedaan in de groene bladeren voortuin van Wim van der zijn veervormig, Pol, waar twee werkelijk schitterende lijsterbessen wespen. Tevens zorgen de donker groen aan de de straat alsnog een fleurig vogels voor de verspreiding bovenkant en lichtgroen van de bomen, sommige van aan de onderkant ze aanzien geven. de uitgepoepte bessenpitten kleuren in het najaar geelkomen in de grond terecht oranje tot rood.

Overdaad Door zijn prachtige bloemen en krijgen dan de kans om Sorbus Aucuparia is de wetenschappelijke of latijnse en zijn overdaad aan bessen uit te lopen. naam die vogelvangst is hij veel aangeplant in Cultivars betekent. In het verleden Nederland.

In Scandinavië en in het Er ontstaan af en toe nieuwe werden er bij de lijsterbessen Verenigd Koninkrijk worden soorten: cultivars. Soms veel vogels gevangen. de bessen voor consumptie kruisen twee bomen en geven bessen. Dit kunnen geplukt.

© Marian Vermeeren

De nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

Gemakkelijk

Voor de houtproductie stelt de lijsterbes niet veel voor. Het hout kan gebruikt worden voor vezelplaten.

Het hout gaat vrij snel kapot, maar is daarentegen hard, buigzaam en elastisch.

De lijsterbes is winterhard en stelt geen hoge eisen aan de grondsoort. Er zijn zelfs op 1200 meter hoogte lijsterbessen aangetroffen.

Wil van Houwelingen * Op het eerste gezicht lijkt de boom of een plant gezond. Kwarrende bomen zijn in een toestand van geschokte gezondheid en verminderende krachten.

Geen bloei, de groei is gestopt. Deze toestand kan jaren duren. Tijdens een fikse storm is de kans op omvallen groot.

Frans van Efferen wil karakteristiek Dubbeldam in beeld houden Er zijn van die Dubbeldammers waar je niet omheen kunt. Frans van Efferen is er zo één. Vanachter de geraniums zet hij zich in voor het dorp waar hij geboren en getogen is. “We zijn er immers niet alleen om geld te verdienen, maar ook om een bijdrage te leveren aan de gemeenschap.”

Ook op andere fronten is hij actief, o.a. als voorzitter van de Stichting Oud-Dubbeldam. “In 1984 ontstond er een initiatiefgroep en in 1988 hebben we de Stichting opgericht”, vertelt Fans.

“Het is begonnen met foto’s van Oud- Dubbeldam. Er was toen een wijkopbouworgaan en dat vroeg ons of we hiermee een cursus wilden geven. Ook foto exposities hebben we georganiseerd.

Inmiddels geven we jaarlijks © Marian Vermeeren het tijdschrift ‘Dubbeldam door de eeuwen’ heen uit.

Seizoenshop Deze Dubbeldammer is om Ook maken we ansichtkaartwee redenen bekend. De ten en elk jaar een kalender. meeste mensen zullen hem Ongeveer 450 mensen hebkennen van de seizoenshop ben een abonnement op de aan de Rechte Zandweg. uitgaven van de Stichting.

Samen met zijn vrouw Anja En we hebben een mooie verkoopt hij daar – afhanke- Dubbeldamse vlag, die we lijk van de tijd van het jaar best wel wat vaker willen - perkplanten, pompoenen zien wapperen.” of kerstbomen. De winkel was eerst van de ouders van De Schuur Frans. Deze waren in 1961 De thuisbasis van de Stichbegonnen met een zaak aan ting was De Schuur. (Hoek het Reewegpad. Hier was Achterbergstraat/Nijhofeen zaaddepot, ze verkoch- flaan, afgebrand in 2004) ten pootaardappelen en er Aan de borreltafel namen was een kas achterin de lan- diverse ondernemers het ge tuin. Het Damplein was er initiatief om op –toen nog nog niet, op de hoek met de Koninginnedag een optocht Baron van Boetzelaerstraat met versierde fietsen voor was een klein winkelcentrum de kinderen van Dubbeldam te organiseren. “En geld was met houten noodwinkels.

In 1972 werd het pand aan geen probleem; iedereen de Rechte Zandweg ge- zei: oh ik geef wel dit en ik kocht; vóór was de winkel, heb ook wel wat… De sponachter het woonhuis. Nadat sors meldden zich direct. vader van Efferen in 2000 Hiermee konden we de spuloverleed, ging schoondoch- len voor de optocht kopen.” ter Anja meehelpen in de winkel. Naast planten ver- Optocht kocht zij ook sieraden. Frans Ook nu nog wordt de jaarlijkwerkte als coördinator van se optocht door de Stichting de verkeersleiding bij een Oud-Dubbeldam georganiopenbaar vervoersbedrijf seerd, met hulp van diverse en sprong af en toe bij. Een sponsoren. 275 aanmeldinverandering vond plaats in gen waren er dit jaar. Som2011; moeder verhuisde, het mige ouders hebben vroeger huis werd grondig gemoder- zelf als kind meegelopen. niseerd en Frans en Anja van “Ja, het is best veel werk”, Efferen betrokken de wo- zegt Frans, “maar als je die ning. Kort daarna kwam er snoetjes ziet… Daar doe je nog een ingrijpende veran- het toch voor.” dering, toen Frans afscheid nam van het bedrijf waar hij Oproep 40 jaar had gewerkt. Sinds Toch kan de organisatie wel 2013 houdt het echtpaar wat hulp gebruiken. “We zijn zich gezamenlijk bezig met maar met een klein bestuur de winkel. En met veel ple- en zeker in het voorjaar, zier, zo laten zij weten. “Het met de activiteiten rondom gaat niet alleen om de plan- Koningsdag en 4 en 5 mei, ten, maar ook om de contac- kunnen we extra hulp goed ten, hè̀ . Mensen komen ook gebruiken. Vandaar onze langs voor een praatje, je oproep: wie wil in 2020 helpen als begeleider op de dag hoort hier echt van alles.” zelf en/of als medeorganisator van de optocht?”

Oud-Dubbeldam Niet alleen de winkel maakt Daarnaast is het bestuur ook dat Frans van Efferen goed op zoek naar uitbreiding, onop de hoogte is van wat er der meer voor het verbeteren reilt en zeilt in Dubbeldam. van de communicatie en het

onderhouden de website.

“Ik zou best eens een stapje terug willen doen”, zegt Frans. “Niet om helemaal te stoppen, want Dubbeldam zit in mijn hart. Maar het zou heel fijn zijn als we de Stichting met meer mensen kunnen draaien en de taken onder meer mensen kunnen verdelen. Dan kunnen we al die mooie activiteiten blijven doen. En misschien hebben nieuwe mensen ook wel nieuwe ideeën. Als we de dingen met meer mensen kunnen organiseren wordt het allemaal nóg leuker.”

Contact

Voor meer informatie (én de foto’s van de optocht), zie www.ouddubbeldam.nl Lita Harpe

Van de redactie

Na het vertrek van Lester van Houwelingen telt onze redactie slechts vier schrijvende leden.

Gelukkig krijgen wij ook berichten van anderen aangeleverd. Daar zijn we erg blij mee! We hopen dat steeds meer inwoners van Dubbeldam ons weten te vinden met een tip, een aankondiging, een leuk nieuwtje of een interessant onderwerp. De Wijkkrant voor én door Dubbeldammers! ● Bent u de eigenaar van een bijzonder huisdier? Wij komen graag kijken hoe leuk/mooi/lief die is! ● Bent u van buitenlandse afkomst? Wilt u ons latengenieten van een lekker gerecht uit uw land? Maak ons dan blij met een recept (mét verhaal). ● Ook redactielid/wijkjournalist worden? Van harte welkom!

De volgende Nieuwe Dubbeldammer wordt op 16 oktober 2019 bezorgd. Kopij ontvangen wij graag vóór 29 augustus. Ons e-mailadres is:

denieuwedubbeldammer@gmail.com

3

Wachtende mannen Sinds vele jaren is Marian Vermeeren de fotograaf van deze wijkkrant. U geniet natuurlijk iedere editie opnieuw van de foto’s die ze maakt. Maar wist u dat er nog veel meer is? Zo is uw huisfotograaf lid van DAF, Dordtse Amateur Fotografen. Bij deze club doet ze veel inspiratie op.

Marian geeft ook workshops en cursussen. Ze kan een fotoreportage voor u verzorgen en heeft bovenal een prachtige website. Neem maar eens een kijkje op Marianvermeeren.nl. Vanaf de website kunt u ook doorklikken naar Flickr om nog veel meer schitterende foto’s van haar te bekijken.

Mijn favoriet is het album ‘Wachtende mannen’. Op de foto’s in dit album zijn, niet moeilijk te raden, wachtende mannen te zien. En dan voornamelijk mannen die wachten, terwijl hun vrouw aan het winkelen is. Iedereen kent, heeft of is zo’n wachtende man, zo nu en dan. De man met zijn armen vol tassen of kledingstukken. De man met de gelaten gezichtsuitdrukking die uitstraalt: “ik hoop dat het deze keer niet zo lang duurt”’. De man die na de zoveelste passessie wanhopig roept: “staat je goed, die moet je nemen!” Ongeacht waarmee zijn vrouw nu weer tevoorschijn komt.

Als hij er maar vanaf is! De uitdrukking ‘een foto zegt meer dan duizend woorden’ is op deze foto’s zeer van toepassing. Zonder veel moeite kun je bij ieder beeld een heel verhaal verzinnen.

Maar er is meer, veel meer te zien. Prachtige foto’s van vorken bijvoorbeeld. Ja, van vorken. Maar ook een schitterende serie strandfoto’s of haar ongelooflijke foto’s van de reis naar Nepal en India.

Echt, ik kan u aanraden om eens een kijkje te nemen en van al dit moois te genieten. En Marian, één verzoekje van deze dame: in het album ‘Wachtende mannen’ zou ik zo graag een plaatje willen zien van zo’n wachtende man bij een damestoilet, die heel zorgvuldig, maar met pijnlijke blik, haar handtasje voor haar vasthoudt, omdat zij dat niet wil meenemen naar de wc.

Dubbeldame

Afscheid van een redactielid

Bijna 20 jaar geleden kwam Lester van Houwelingen, tezamen met zijn vader Wil, de redactie van De Nieuwe Dubbeldammer binnenstappen, toen nog gevestigd in de portacabin naast het gebouw wat toen nog bibliotheek was. Een week daarvoor waren vader en zoon door Carla - moeder en echtgenote - als vrijwilligers aangemeld.

Vaak deed Wil de interviews, waarbij Lester hem dan vergezelde. Lester corrigeerde de artikelen en mailde ze naar de redactie, alwaar ze op de daarvoor georganiseerde redactieavonden gezamenlijk werden nagekeken. Samen ontvingen ze nog een Oscar, een gelukstreffer, voor het beste artikel bijeengebracht door de gezamenlijke wijkkranten.

Terwijl Wil gewoon bleef doen waar hij goed in was, ontplooide Lester zich meer en meer als een creatief brein. Hij maakte de cartoons, ontwierp het logo voor De Nieuwe Dubbeldammer en was een genie met de sociale media. Of zoals hij zichzelf beschreef: journalist, redacteur, webdesigner, social media specialist. Als een van de eerste in Dordrecht beheerde hij een digitale versie van de wijkkrant.

Het afscheid van Lester komt niet geheel onverwacht; zowel zakelijk (nieuwe baan buiten de stad) als privé (getrouwd, vader geworden en uit Dubbeldam vertrokken) is zijn leven de laatste jaren veranderd en drukker geworden. Dit betekent nu helaas het einde van zijn werkzaamheden voor De Nieuwe Dubbeldammer.

Wij als redactie wensen hem veel succes in alles wat hij verder gaat doen en danken hem voor zijn inzet en inbreng in de afgelopen 20 jaar!

De nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

4

Go2Share in Hong Kong

© Fleur van den Doel

Op zaterdag 4 mei kwam het team van Go2Share van de Evangelische Gemeente Jozua met veel nieuwe indrukwekkende ervaringen terug van een reis van 14 dagen naar Hong Kong.

Het thema was dit jaar: Op reis om te delen. Olivier en Nicole Bouwmeester (vader en dochter) uit onze wijk maakten deel uit van het gezelschap van 36 mensen. Olivier vertelt hierover: “Het doel van deze reis was om onze zendeling in Hong Kong te helpen met het opzetten van een nieuwe voedselbank en de mensen daar te bemoedigen. De oude locatie was te krap geworden.

De vraag naar voedselpakketten is erg groot en groeit alsmaar. Twee weken lang

hebben we daklozen, bejaarden, verslaafden, mensen met een beperking en kinderen ondersteund en leuke activiteiten met hen gedaan. Ook hebben we aan veel arme mensen voedselpakketten uitgedeeld. Daarnaast hebben we heel wat uren gewerkt aan het opknappen van de ruimte die als voedselbank zal fungeren.”

Armoede

“Er is een groot contrast tussen Hong Kong City waar

mensen in luxe leven en de buitenwijken van dit eiland dat bijna net zo groot is als de provincie Utrecht. In de buitenwijken delen meerdere gezinnen een appartement en er wonen zelfs mensen in opgestapelde kooien. De huren zijn extravagant hoog, waardoor er veel armoede is en de arbeiders geen mogelijkheid hebben om te verhuizen. Het is daar erg warm en broeierig, waardoor de mensen de deuren allemaal open houden om het klein beetje tocht dat er is, op te vangen. Deze mensen hebben geen enkele privacy.

Veel gemeenteleden hebben daarom gordijnen genaaid om tussen de deuren te hangen en aan ons meegegeven om daar uit te delen.”

Verblijf

“We hebben onze reis en ons verblijf zelf betaald,” vervolgt Olivier zijn verhaal.

“We droegen allemaal groene T-shirts, behalve op Koningsdag, toen waren we traditiegetrouw allemaal in het oranje. Zo waren we goed herkenbaar. Wij overnachtten bij het YWAM Tuen Mun ( Youth With A Mission – een zendelingenproject) en moesten meestal zelf

Ontmoeting bij Jozua Dordrecht koffiedrinken, een praatje maken of behoefte aan een luisterend oor? Van harte welkom bij Jozua (Sikkelstraat 2)!

Sinds een aantal maanden organiseert evangelische gemeente Jozua wekelijks ontmoetingsbijeenkomsten onder de naam #Ontmoeting. Elke dinsdag is er om 12:30 uur een lekkere lunch voor wie wil aanschuiven en elke donderdag staat er om 10:30 uur een bakje koffie/ thee met wat lekkers klaar.

Initiatiefneemster Jessica Kitsz: “Jozua #Ontmoeting is ontmoeten zonder moeten, mensen kunnen gewoon

© Hanneke Span binnenlopen en aanschuiven. De mensen die langskomen zijn ook allemaal heel verschillend: mensen die even komen lunchen omdat ze aan het werk zijn in de buurt, ouderen die het gezellig vinden om even een praatje te maken, cliënten van De Hoop, vrijwilligers die aan het werk zijn in de kerk...

Echt een heel diverse groep.

En een tijdje terug hadden we pannenkoeken, speciaal voor ouders met kinderen

die tijdens de lunchpauze van school even bij Jozua komen eten.”

Het idee voor #Ontmoeting is ontstaan vanuit de wens om ook van betekenis te zijn voor mensen uit de wijk.

Jozua ligt aan de rand van Dubbeldam (op het industrieterrein, tegenover Wierks, Progress en Pentagon) vlak naast Stadspolders. Jessica: “We willen de mensen de mogelijkheid bieden om er even uit te zijn, om anderen te ontmoeten en even gezellig een praatje te maken. In de toekomst willen we ook meer activiteiten gaan aanbieden, bijvoorbeeld een workshop. Wanneer mensen een gezellige tijd hebben gehad en met een goed gevoel weer naar huis gaan, is ons doel bereikt!”

Elsa Jovanov, communicatiemedewerkster Jozua

onze maaltijden bereiden.

Dat schepte een band. Samen de inkopen doen op de markt of bij de supermarkt.

Je kwam er allerlei ingredienten tegen die in Nederland niet bekend zijn. Met elkaar bereidden we dan het eten.

Soms kregen we een maaltijd aangeboden. Ik zal niet snel het ontbijt vergeten dat bestond uit Dim Sum met kippenpoten die op traditionele Kantonese wijze waren klaargemaakt, met de nagels van de kip nog aan de pootjes!”

Organisatie

“Ons team was verdeeld in vijf groepen en kreeg in die twee weken verschillende taken. Het kon zomaar zijn, dat je de ene dag in de nieuw op te richten voedselbank stond te schilderen of te stukadoren en een volgende dag voedselpakketten, inclusief Nederlandse stroopwafels, op straat stond uit te delen.

Of je ging de tehuizen af om aandacht te geven aan de ouderen en de mensen met een beperking. We hebben veel plezier beleefd met ons team, maar ook met de mensen die we daar ontmoet hebben. We organiseerden spelletjes voor de kinderen,

bakten koekjes, organiseerden sportieve activiteiten en hebben veel gezongen en gedanst. Ook ging er een groep ‘s avonds rond sluitingstijd naar de markt om alle ‘left-overs’ op te halen en de volgende dag weer uit te delen.”

Terugblik

Olivier en zijn dochter kijken met een dankbaar gevoel terug. De groep bestond uit enthousiaste en onbevangen jongeren naast ouderen met levenservaring. Het was een unieke groep en een unieke ervaring. Olivier

ziet al uit naar het volgende project. Hij is vast van plan om over twee jaar weer naar een van de zendelingen van de Gemeente Jozua te gaan om mensen aandacht te geven en te helpen. Op You Tube is er een korte impressie te zien van deze reis voor wie meer wil weten van dit project.

Linda Wouters

Kom zingen bij Diff’rent Voices Een enthousiaste groep zangers en zangeressen uit Dordrecht. Bas, tenor, sopraan of alt? Grijp je kans!

Vocalgroep Diff’rent Voices heeft weer ruimte voor nieuwe leden, die ervaring hebben met meerstemmig zingen en bereid zijn thuis zelf muziek in te studeren met behulp van bladmuziek of mp3.

Diff’rent Voices is een veelzijdige zanggroep en… een beetje anders. Zij combineren zingen met verbeelden, door toevoeging van enkele of meerdere passen, gebaren en bewegingen. Het repertoire is gevarieerd: pop, jazz, latin, rock, gospel, musical. Ze zingen zowel in het Nederlands als in het Engels. Om de 2 à 3 jaar geeft Diff’rent Voices een theater-concert in eigen productie. Ze werken dan

met een regisseur. Verder heeft Diff’rent Voices een groot kerstrepertoire en de concerten in de stijl van Dickens zijn inmiddels een traditie. Vrij naar het verhaal ‘A Christmas Carol’ zingen en spelen ze deze korte musical sinds 2013 jaarlijks tijdens de Dordtse kerstmarkt.

Diff’rent Voices repeteert op maandagavond van 20.00 22.00 uur in Dubbeldam.

Enthousiast geworden?

Neem contact via www. diffrent-voices.nl of bel 06 16384189 We maken dan een afspraak wanneer je langs kunt komen voor een kennismaking.

Expositie Aart van der Weijde in De Gravin Tot half augustus is in wijkcentrum De Gravin de expositie te zien van schilderijen van Aart van der Weijde. Van der Weijde is een plaatselijke amateurschilder die voornamelijk met acryl werkt. Hij heeft nog wekelijks les van Ab Vroegindewei.

Vroeger heeft hij ook les ge- deren met acrylverf, waarbij had van Bart van de Bom en zijn voorkeur uitgaat naar maakte hij vooral aquarellen. stillevens Sinds hij tien jaar geleden met pensioen is gegaan is Exposities hij weer actief gaan schilde- In de loop van het jaar zijn ren en overgestapt op schil- in De Gravin ongeveer iedeDe nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

re zes weken nieuwe exposities te zien. Zo verwacht men nog de schilderijen van Anky Fokkema en schilderijen en keramiek van Els Kop van aterlier Kunstkop. Indien u zelf ook een keer uw schilderijen, foto’s of kleine beelden zou willen exposeren, kunt u een mail sturen naar secretarisgravin@gmail.com

© Diff’rent Voices

Dubbeldam bruist!

De Watertoren

Het Parkhuis

www.hoteldewatertoren.nl Tel. 078 6224411 Kromme Zandweg 80 3319 LC Dordrecht In het restaurant De Watertoren kun je ontbijten, koffie drinken, lunchen en dineren. Het eten is grotendeels biologisch en lokaal geteeld. Het restaurant is alleen maandags gesloten. De prijzen zijn gemiddeld. Er is een zonnig terras en een zaal die voor groepen te huur is. Je vindt hier rust en een prachtig uitzicht. Het is zelfs mogelijk de watertoren te beklimmen.

www.hetparkhuis.nl Tel. 078 6220000 Haaswijkweg Oost 69a 3301 AC Dordrecht Brasserie De Brink in verpleeghuis Het Parkhuis is een ontmoetingsplek waar íedereen - dus ook andere bewoners uit de wijk - 7 dagen per week tussen 11.30 en 13.30 uur kan genieten van een (warme) lunch voor € 4,-. Alles wordt vers bereid. Op donderdag is het restaurant ook ’s avonds geopend. Tussen 17.00 en 19.00 uur kun je voor € 10,- een 3 gangenmaaltijd met een drankje krijgen. Makkelijk als je zelf geen zin, tijd of mogelijkheid hebt om te koken.

Snackbar Fons

Snackbar ’t Dammetje

https://m.facebook.com/Snackcorner-damplein-Fons-266836463386586 Tel. 078 6210560 Damplein 60 3319 HC Dordrecht Snackbar Fons is een familiebedrijf dat al 50 jaar actief is in Dubbeldam. Inmiddels is het de zoon van de oprichter -ook Fons genaamd- die de snackbar runt samen met zijn vrouw en schoonmoeder. Behalve op maandag kun je hier elke dag terecht tussen 12.00 en 21.00 uur. Het terras kijkt uit op het Damplein. Trots is de familie op het stoofvlees, de gehaktballen, de babi ketjap en de satésaus die in eigen keuken worden gemaakt.

Tel. 06 43042162 Groenekruislaan 79-A 3319 RH Dordrecht Generaties Dubbeldammers hebben ’t Dammetjes bezocht; de bekende keet staat al 56 jaar op dezelfde plek! Raspatat is de specialiteit, maar natuurlijk is er veel meer te krijgen. De snackbar is op zondag open vanaf 15.00 uur, op alle andere dagen van 12.00 tot 20.00 uur.

5 Wist je dat je ‘op Dubbeldam’ in wel zestien verschillende gelegenheden iets buiten de deur kunt eten? Wij stellen ze allemaal aan je voor. Ga er eens heen en geniet van het aanbod.

De IJswinckel

www.deijswinckel.nl Tel. 078 8706874 Damplein 1a 3319 HC Dordrecht Vanaf half maart totdat de zomer echt voorbij is! Dagelijks vanaf 12 uur tot een uur of 9 in de avond kunnen we hier een ijsje halen. Of koffie of een smoothie. Het ijs wordt ambachtelijk gemaakt met verse ingrediënten. In het aardbeienijs zitten dus echte aardbeien verwerkt en bij de Stracciatella proef je echte stukjes chocolade.

Döner Kebab Damplein

www.donerkebabdamplein.nl Tel. 6475140 Damplein 24 3319 HC Dordrecht Je kunt hier Turkse pizza, Italiaanse pizza, Döner, Köfte, Shoarma, Pita’s of broodjes eten maar ook allerlei snacks, patat en kipgerechtjes en complete menu’s. Er is veel keuze in vegetarische gerechten. Zowel afhalen als bezorgen is mogelijk. En er zijn 8 zitplaatsen om ter plekke lekker te eten. Prijzen zijn gemiddeld. Maandag en dinsdag gesloten. Andere dagen open van 11.00 u. (woensdag vanaf 16.00 u.) tot 21.45 u.. De zaak bestaat in deze vorm drie jaar en krijgt steeds meer vaste klanten, ook uit Stadspolders en Krispijn. Specialiteit is de Kapsalon, zelfs met macaroni of vegetarisch.

www.zorbadegriek.info Tel. 078 6212663 Dubbeldreef 6 3319 BJ Dordrecht Bij dit specialiteiten afhaalcentrum moet je zijn voor diverse gerechten, die dagelijks vers in eigen keuken worden bereid. Met liefde en passie, zoals de Griekse eigenaren zelf zeggen, en dat al 19 jaar lang. Bij Zorba kun je de maaltijd afhalen of thuis laten bezorgen. Telefonisch of via de website bestellen wordt aangeraden.

Zorba is dinsdag t/m zondag geopend van 15.00 tot 20.30 uur. Maandag gesloten (behalve op feestdagen).

Poffertjeskraam Werelds in de tuin

Het vernieuwde Damplein biedt nu ook ruimte aan een Poffertjeskraam mét terrasje. De kraam staat op woensdag en donderdag op het plein zolang de zomer duurt. Ze zijn open tot het begin van de avond.

De Gravin

Laura’s keuken

https://www.facebook.com/wereldsindetuin/ Tel. 078 6219163 Provincialeweg 4a 3319 LH Dordrecht Deze brasserie, die in de winter geheel vernieuwd is, bevindt zich in tuincentrum Tuinwereld en heeft dezelfde openingstijden als de winkel. Je kunt er ontbijten, koffiedrinken, lunchen en op donderdag serveert men een ook avondmaaltijd. Vanaf juni is het goed toeven op het terras. Aan te raden is vooral de uitgebreide high tea, waarbij je veel krijgt voor weinig geld.

Herberg De Kop van ‘t Land

Bakkerij Korteweg

https://www.bakkerkorteweg-shop.nl Tel. 078 6162157 Damstraat 2 3319 BD Dordrecht De van oudsher bekende bakkerswinkel met gezellig terras en uitzicht op het levendige Damplein. Voor koffie met iets er bij en een eenvoudige lunch. Alles vers gemaakt. Je kunt de bakkers aan het werk zien in de eigen bakkerij.

Prijzen zijn gemiddeld tot iets hoger. Specialiteit is de Flammkuchen in drie smaken. Alleen zondags gesloten.

Zorba de Griek

www.lauraskeuken.nl Tel. 6472372 Damplein 66 3319 HC Dordrecht Leuk centraal gelegen aan het Damplein vind je dit restaurantje met een terras waar je ook bij minder mooi weer kunt zitten. Laura’s heeft als ambitie de lekkerste ingrediënten te bereiden tot een eigenwijze keuken. Je kunt er terecht voor lunch en diner. Op de menukaart vind je toegankelijke gerechten en enkele vegetarische varianten. Prijzen zijn gemiddeld tot wat hoger.

Ook is catering mogelijk. Zondag en maandag gesloten, andere dagen van 12.00 - 20.00 u. open.

www.degravindubbeldam.nl Tel. 078 616 43 33 1004 3319 PK Dordrecht De Gravin is het wijkcentrum voor ouderen waar veel activiteiten worden georganiseerd.

Gewoon binnen lopen voor een kopje koffie met appelgebak of een lekker glas kan ook. Daarvoor is iedereen (dus ook niet-senioren) welkom in De Salon, de serre of op het terras. Vrijwillige gastvrouwen verzorgen de service. Elke werkdag van 9.00 tot 17.00 u. geopend en op zondagmiddag vanaf 15.00 uur.

Huiskamercafé Fluitekruid

Golden Star Chinees Indisch afhaalrestaurant

http://www.kopvanhetland.nl Tel. 078 6300650 Zeedijk 32 3329 LC Dordrecht Kleinschalig restaurant dat de vegetarische keuken op haute cuisine niveau beoefent. De groentes zijn hoofdzaak en er wordt gewerkt met biologisch en lokaal geteelde groentes en kruiden. De missie is om ook niet-vegetariërs aan te spreken met echt goed eten. Er zijn drie menu’s die in het hogere prijssegment liggen. Op aanvraag is een veganistisch menu mogelijk. Er is een mooi terras met uitzicht op de Nieuwe Merwede en (veerboot)Kop van ’t Land. Openingstijden in het seizoen: donderdag t/m maandag vanaf 17.30 u. Reserveren is nodig.

Restaurant De Koningshoff

Tel. 078 6164510 26 3319 EA Dordrecht Sinds acht jaar kun je hier terecht voor het afhalen van Chinees Indische gerechten en catering. In de open keuken kun je alles zien bereiden. De menukaart is heel uitgebreid met soepen, voorgerechten als garnalen, loempia, spareribs of gebakken banaan. Dan zijn er de hoofdgerechten waarvan de bami en nasi het meest over de toonbank gaan. Maar ook complete menu’s en rijsttafels zijn af te halen. De prijzen zijn bescheiden, je kunt al een complete maaltijd hebben voor € 8,00. Alleen maandags gesloten, andere dagen open vanaf 16.00 21.00 u. en op zaterdag en zondag en feestdagen van 11.00 - 21.00 u..

www.facebook.com/pages/HuiskamercafeFluitekruid Tel. 078 6213482 Zeedijk 30 3329 LC Dordrecht Alleen in het lente- en zomerseizoen geopend op donderdag t/m maandag van 10.30 - 21.00 u. Terras met prachtig uitzicht op de Nieuwe Merwede en de Kop van ’t Land. Sfeer gemoedelijk. Voor koffie met iets er bij, zelfgemaakte limonades, lunch met kleine kaart en gemiddelde prijzen. Alles is vegetarisch en vers gemaakt.

Leuke pleisterplaats voor fietsers.

Tekst: Konnie van Sluys en Lita Harpe - Foto’s: © Marian Vermeeren

https://www.zorggroepcrabbehoff.nl/diensten/ eten-en-drinken/de-koningshoff-2/ Tel. 078- 616 2222 290 3319 PH Dordrecht De Koningshoff is het restaurant van woon-zorgcentrum Dubbelmonde. Naast bewoners en bezoekers zijn ook andere wijkbewoners welkom. Voor koffie en lunch is het restaurant op maandag en dinsdag open van 12.00 tot 14.30 u. De rest van de week sluit men om 19.00 u. zodat je er ook terecht kunt voor een warme avondmaaltijd. De kleine kaart varieert van een uitsmijter tot een biefstuk. Elke week is er een broodje van de week. Iedere maand is er een thema-avond met een menu of buffet in dat thema. De Koningshoff beschikt over een binnentuin en een terras.

De nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

6

Wandelen met de Fitclub Dubbeldam: Een “frivool pretext” Hendrik van Halen, in 1748 inmiddels 81 jaar oud, was wie was Johannes Bocardus? olieslager van beroep geweest. Dat wilde zeggen dat hij In deze nieuwe wandelrubriek lopen we langs plekken met een verhaal in Dubbeldam, die de Fitclub Dubbeldam heeft bezocht. Wilt u ook eens mee met de Fitclub?

Wilt u ook eens mee met de Fitclub? U bent van harte welkom bij deze gratis wandeling elke vrijdag van 10.00 tot 11.00 uur, vanuit het Kruispunt/ Dubbelmonde, Koningstraat 290. Koffie/thee vooraf van 9.30 tot 10.00 uur. Als eerste wandelen we naar de Wijnstok, de Protestantse kerk aan de Dubbelsteynlaan West 70. In 1630 lukte het Dubbeldam, ingepolderd in 1603, een predikantsplaats

© Harry Aardoom te worden, een kerkgemeenschap met een eigen predikant. Helaas is het oude kerkje afgebroken, maar in de consistorie van de Wijnstok is het bord bewaard gebleven met de namen van alle Dubbeldamse predikanten vanaf 1630. De eerste naam: J. Bocardus. Het predikantenbord is niet vrij te bezichtigen, maar u kunt ernaar vragen na afloop van de zondagochtenddienst.

In

1610 wordt deze Gentenaar predikant in Dordrecht en gaat daar ook wonen, aan het Steegoversloot 159 (Paternoster) en aan Wijnstraat 113 (’t Zeepaert).

Daar komt hij, een rijke geleerde en gematigder dan vele van zijn geloofsgenoten, terecht in het tumult van de Synode. De naam Johannes Bocardus komt dan ook voor in het nieuwe boek van stadsgenoot Fred van Lieburg: ‘Synodestad: Dordrecht 1618-1619’ . Na enkele rustige jaren elders te hebben gewerkt, wordt Bocardus in 1630 de eerste predikant van Dubbeldam. Oude gevoeligheden met de kerkenraad uit Dordrecht uit de Synodetijd spelen op, zoals is te lezen in ‘Een kerk op Dubbeldam: 350 jaar Hervormde Gemeente Dubbeldam 16302005’, G. Hamoen e.a. De beide gemeenten sluiten uiteindelijk vrede. Johannes Bocardus pendelt vijftien jaar op en neer tussen zijn woonplaats Dordrecht en zijn kerk in Dubbeldam. Hij wordt in 1645 begraven in de Grote Kerk, maar er is geen graf van hem bekend (informatie Herman A. van Duinen).

Corine Bouma, wandelcoach van Fitclub Dubbeldam

Dubbeldamse dieren: het varken In deze serie worden Dubbeldammers aan je voorgesteld die een bijzonder huisdier hebben. Dat blijken er nog best veel te zijn. Vandaag de eerste aflevering: het varken. Heb je zelf een dier dat niet alledaags is of waarmee je iets bijzonders samen doet? Meld je aan via denieuwedubbeldammer@gmail.com en ik kom graag eens bij jou en je dier kijken.

varken te nemen ontstond bij Lianne, toen zij iets las over mini-varkens. Wilfred was direct enthousiast en twee mini-varkens werden aangeschaft. Al snel bleek dat er één ziek was en niet overleefde, terwijl het andere zich ontwikkelde tot Elvis, niet bepaald meer mini te noemen, maar wel erg lief.

Met Elvis kun je alle kanten op, hij houdt van kroelen en stoeien en gaat op zijn rug liggen om geaaid te worden.

Zelfs voor de kleinste kinderen is hij een betrouwbare, tamme speelkameraad.

Verzorging

© Marian Vermeeren

Een eigen kinderboerderij

Verstopt achter de huizen aan de Stevensweg liggen prachtig diepe tuinen met uitzicht op de weilanden. In één van die huizen wonen Wilfred en Lianne met hun vier jonge kinderen. Beide hadden in hun jeugd geen dieren, maar wèl de sterke wens om hun eigen kinderen met dieren op te laten groeien. Achter in hun tuin bevindt zich dan ook inmiddels een kleine kinderboerderij,

doorlopend in de tuin van de buren die ook dol op dieren zijn. Behalve het varken zijn er geitjes, kippen en lammetjes te vinden. In de wei achter de tuin zie je paarden en schapen voorbij lopen.

Het varken

Maar goed, het bijzondere dier voor dit verhaal is het varken. Een flink uit de kluiten gewassen, zwart, mannelijk varken (beer) met de naam Elvis. Het idee om een

De nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

Elvis verzorgt zichzelf door lekker in de modder te wroeten. Dit heeft zijn nadelen zoals hieronder beschreven.

Bijzonder blij wordt hij als je hem afspuit met de tuinslang, daar geniet hij echt van. Tweemaal per jaar komt de dierenarts hem zijn vaccinaties geven en worden zijn hoeven gecontroleerd en zo nodig bijgewerkt. Een varken is een gezelschapsdier en Elvis heeft dan ook een goede band opgebouwd met de geitjes die zelfs op zijn rug mogen klimmen en uitrusten. Elke dag krijgt hij 2 maal paardenmuesli en hij is

zijn hele leven had gewerkt op een molen aan de ´s Gravendeelse dijk waar olie uit raapzaad en lijnzaad werd geperst.

De oliemolen was van de heer Taaij. Hendrik had daar in de buurt een klein huisje.

“De ´s Gravendeelse dijk” behoorde in die tijd tot het dorp Dubbeldam. Maar de goede man woonde daar veel dichter bij de stad Dordrecht zodat hij op zondagen meestal met zijn gezin in de stad naar de kerk ging. En daarmee begon zijn probleem.

In 1748 was hij weduwnaar.

Hij kon “door swakheijd” zijn werk niet meer doen en vroeg dan ook bij de kerkenraad van Dubbeldam om ondersteuning door de diaconie. Zijn (getrouwde) kinderen konden hem niet helpen. Die waren eveneens arm. De een woonde onder Dubbeldam, en de ander in Bommel (Zaltbommel).

Maar de diaconie van Dubbeldam weigerde zijn verzoek. Immers, zij hadden hem zelden in Dubbeldam in de kerk gezien. Ze gaven hem de raad om financiële ondersteuning bij de diaconie van Dordrecht aan te vragen. Dat had Hendrik vervolgens inderdaad gedaan, maar ook daar werd zijn verzoek geweigerd. Immers, hij stond in Dordrecht niet als lidmaat ingeschreven bij de kerk. Hendrik noemde een en ander “een frivool pretext”, en was bang om “van gebrek te creveeren.” Kortom, als gevolg van dat smoesje van de beide kerkenraden kon hij op een ook dol op het (plantaardige) afval van de maaltijden van zijn baasjes. Gaat het gezin op vakantie dan zorgen de buren en vrienden graag voor hun menagerie.

Moet iedereen een varken nemen?

Het antwoord hierop kan volmondig nee zijn. Behalve het hierboven geschetste idyllische plaatje heeft een varken ook wat minpuntjes. Zo is Elvis een echte sloper, hij wroet het gras volledig om en zit binnen een omheining die ‘varken-hufter-proef’ is.

Omdat ontsnappen en kaal-

houtje bijten.

Hij deed met behulp van advocaat Pieter van Well op 15 Januari 1748 zijn beklag bij de Hoge Vierschaar van Zuid-Holland. Immers, Dubbeldam viel onder de hoge vierschaar. Zoals dat in die tijd ging benoemde de baljuw op 15 Januari een commissie om over het probleem te overleggen met alle partijen. Dat waren de heren Gijsbert Beudt en Willem ´t Hooft. Op 4 Maart 1748 volgde de uitspraak.

Hendrik werd in het gelijk gesteld. De diaconie van Dubbeldam kreeg opdracht om hem “wekelijks te doen een bedeling van eene gulden en zes stuijvers en drie brooden”.

Ook in 1748 bestond er al bureaucratie. De eerlijkheid gebiedt te vermelden dat diaconieën in die tijd wel de plicht hadden om hun lidmaten te helpen, maar dat er ook in Dubbeldam weinig geld was. Immers, alles moest betaald worden uit de collectezak.

Bron

Nationaal Archief, Den Haag, Rechterlijke Archie-ven in Zuid-Holland: Bal-juw en Hoge Vierschaar van Zuid-Holland, 1574 –1811 (1813), nummer toe-gang 3.03.08.224, inventa-risnummer 13, dd 15 en 26 Januari, en 4 Maart 1748, fol 257-258.

Harry Aardoom vreten van de eigen tuin èn die van de buren zijn hobby was moest er een apart stuk van de tuin afgezet worden.

Daarbij heeft een varken een specifieke geur, al ruimen zijn baasjes zijn mest altijd netjes op. Wil je zelf een varken nemen dan moet je een héél grote tuin hebben en veel tijd om aan het dier te besteden. Eén ding is heel duidelijk voor dit gezin: Elvis wordt niet opgegeten en hij mag tot zijn pensioen en daarna lekker blijven wonen aan de Stevensweg.

Konnie van Sluys

Wandel de natuur in met IVN De natuur speelt in deze stressvolle tijd steeds meer een belangrijke rol. Even heerlijk tot rust komen met een enthousiaste natuurgids in één van de natuurgebieden die Dordrecht rijk is, is steeds vaker een ‘must’.

Toename

Dankzij de site, de folders, de mond-tot-mond reclame en de dag- weekbladen wordt het IVN steeds bekender. Ook de wijkkranten spelen een rol bij het onder de aandacht brengen van de IVN wandelingen en is er toename te bespeuren in het aantal deelnemers. De gratis natuurwandelingen vinden wekelijks plaats op en in de Dordtse parels; de natuurgebieden van Dordrecht, met steeds een ander thema, vaak gebaseerd op de ac-

© IVN

tuele omstandigheden zoals jaargetijde. Maar ook het broedseizoen, de vruchten, of specifiek de bever of de grienduil, kunnen een thema zijn. De meeste van deze natuurgebieden liggen op Dubbeldams grondgebied, zoals landgoed Dordwijk, De Hooge Biezenplaat, de Tongplaat, de Oost - en de Zuidhaven en boswachterij De Elzen. De gratis wandelingen voor het komend seizoen, waarvan de meeste ook zeer geschikt zijn voor

kinderen, willen we graag onder uw aandacht brengen.

De wandelingen

Aanstaande zaterdag 6 juli vertrekken de gidsen om 10.00 uur voor een wandeling door de Oosthaven, met als thema ‘epifyten’. Dit zijn organismen die op levende planten leven zonder hiervan voedsel te onttrekken.

Verzamelen op de parkeerplaats aan de Nieuwe Merwedeweg.

Op de zaterdagen 13 juli en 10 augustus zijn er rondleidingen op landgoed Dordwijk. Het thema op 13 juli is: Oogsten uit de moestuin. Op 10 augustus is het thema : Insecten in de tuin. Deze wandelingen starten om 10.00 uur, vanaf de parkeerplaats tegenover het landgoed aan de Dordtwijklaan. Aanmelden (bij Elly den Hartog, tel.

078-6166780) is verplicht in verband met het maximale aantal deelnemers.

Zaterdag 20 juli is er een wandeling over de Tongplaat. Thema: Libellen en insecten. Vertrek om 10.00 uur vanaf parkeerplaats Zuidhaven aan de Nieuwe Merwedeweg.

Op zaterdag 3 augustus nemen drie gidsen -dit in verband met de te verwachten grote opkomst- u mee door de Hooge Biezenplaat. Dit

Terug naar Dubbeldam Het lijkt wel of er in Dubbeldam steeds meer jonge gezinnen komen wonen. Is dat ook echt zo, verjongt de wijk? Is dit een trend? 72% van de huizen in onze wijk zijn koopwoningen. Dus wie kan deze vraag beter beantwoorden dan Jelmer Balm, eigenaar van makelaarskantoor Nouwen.

Betrokken

Het kantoor zit aan het Damplein in het pand waar voorheen de Rabobank zat. In 2006 heeft Jelmer Balm de makelaardij, die toen nog aan de Noordhoevelaan zat, overgenomen. Al een tijd dacht hij: “als dát pand nog eens vrij komt…..” En dat gebeurde. Sinds februari 2018 is het kantoor gevestigd op die mooie locatie in het centrum van de wijk. Dat pást ook bij de eigenaar; zowel Jelmer Balm als zijn vrouw zijn geboren en getogen in Dubbeldam. Nu wonen zij hier met hun drie kinderen. Zowel privé als zakelijk met het bedrijf is Jelmer actief in de wijk.

Verjonging

De makelaardij is betrokken bij koop en verkoop van vele particuliere woningen.

“Inderdaad kun je een verjonging constateren”, be-

vestigt Jelmer. “Wat leuk is om te zien, is dat mensen vaak terúgkeren naar Dubbeldam. Veel 20-ers en 30ers die hier een leuke jeugd hebben gehad, willen graag weer in Dubbeldam wonen als ze zelf kinderen krijgen.

Mensen die een koophuis hebben in Stadspolders of De Hoven, missen vaak de sfeer van Dubbeldam en komen terug. Daarnaast wordt er veel verhuisd bínnen de wijk, door gezinnen die toe zijn aan een grotere woning.

Maar mensen van buitenaf bijvoorbeeld uit Rotterdam zien eveneens de vele voordelen van Dubbeldam.”

Vergrijzing

Van de 12.590 inwoners zijn er ruim 3200 65+ (in 2018). “Ook ouderen willen graag binnen de wijk blijven als zij hun eengezinswoning te groot gaan vinden of de tuin te bewer-

kelijk”, vervolgt de makelaar.

“Appartementen zijn er hier helaas nog niet genoeg om aan die vraag te voldoen.

De appartementen die op de markt komen, zijn heel snel verkocht.”

Toekomst

Nog even een blik vooruit. Hoe zal de wijk er over tien jaar uitzien? De jonge kinderen van nu zijn dan pubers. Gaan de jongeren dan naar de stad? Of creëren zij hier hun eigen ontmoetingsplekken?

Jelmer Balm vraagt zich af hoe het zal gaan met de woningen die in de jaren 60 zijn gebouwd. Zijn die wel te verduurzamen? En zo niet, wat doet men dan met die huizen die kwalitatief steeds verder achteruit zullen gaan?

We zullen het weten over tien jaar.

Lita Harpe

7 unieke natuurgebied is alleen toegankelijk met een IVN gids! De wandeling heeft als thema: Waar is de bever gebleven? Halverwege de tocht wordt er koffie of thee gedronken in een authentieke griendwerkerskeet.

Voor wie iets te vieren heeft, zakelijk of privé, is het misschien een leuke tip om - voor een kleine donatie-

tezamen met een IVN gids eens een wandeling door één van onze prachtige natuurgebieden te maken. Zo kan men eens op een andere manier kennis maken met de natuur. Voor meer informatie, zie https://www.ivn.nl/ afdeling/dordrecht Wil van Houwelingen

Operatie Steenbreek

Voorkom verstening; vogels, egels, insecten en vlinders zitten graag in het groen

Onderhouden

Hoe keurig zag het eruit vanaf de jaren ‘70. In de wijken Krispijn, later ook in Crabbehof, Wielwijk en daarna ook nog in Sterrenburg, waren de huurhuizen dikwijls voorzien van mooie voortuintjes.

Deze werden vaak onderhouden door de gemeente of door een aannemer. Soms liet het te wensen over, wanneer je de reacties van de bewoners moest geloven in die tijd, maar het wérd onderhouden.

Koploper

Ook in Dubbeldam, waar de tuinen zelfs relatief groter waren dan in Dordrecht, lagen goed onderhouden voortuinen. Dubbeldam is percentsgewijs in Dordrecht ook nú nog koploper met goed onderhouden voortuinen.

In de jaren die volgden kwamen er door diverse omstandigheden steeds meer tuinen in onderhoud bij de bewoners zelf. Soms met desastreuze gevolgen: steeds meer groen werd verwijderd en maakte plaats voor tegels, grind en kunstgras. Met name in de huis- en tuinprogramma’s op tv werd de onderhoudsvrije stenen tuin tot een modetrend verheven.

Milieuproblemen

In de huidige situatie –landelijk- liggen er in 30 % van de voortuinen tegels en in 13 % ligt grind. We laten de hagen in de achtertuinen die zijn vervangen door metershoge schuttingen even buiten beschouwing. De verstening zorgt voor problemen die ernstige gevolgen hebben voor ons milieu. Onder andere vogels, vlinders en egels zien hun leefgebied inkrimpen, evenals de wilde bijen en de insecten. Minder groen is minder zuurstof. Dit kan leiden tot gezondheidsproblemen; de concentratie

fijnstof neemt toe.

Kortom, het is tijd voor actie!

Waterspelen

In Dordrecht is (in samenwerking met IVN en KNVV) op woensdag 1 mei Operatie Steenbreek van start gegaan. Dit viel samen met de waterspelen, die ter gelegenheid van de Week van het Water gehouden werden. De combinatie met de waterspelen is niet toevallig; meer groen zorgt ervoor dat het regenwater sneller in de grond wordt opgenomen. Zo is er minder wateroverlast bij hevige regenval.

De bedoeling van Operatie Steenbreek is dat de bewoners met een betegelde stoep voor hun huis dit kunnen vervangen door een geveltuintje. Als je bij Weizigt een stoeptegel inlevert, krijg je er een plantje voor terug.

Stoep eruit, tuintje erin. De eigenaren van het pas verworven tuintje kunnen dan zelf de plantjes er in zetten.

Gezellig

Tegen de tijd dat u dit artikel leest, is het misschien niet meer mogelijk om een stoeptegel in te ruilen. De organisatie hanteert het “op=op” principe.

Maar het blijft uiteraard altijd een goede zaak dat u tegels vervangt voor groen. Goed voor de vogels, de insecten, de vlinders, kortom voor het hele milieu. Bovendien staat het leuk en gezellig!

Overigens, Steenbreek is een plantje uit de Saxifraga fa- milie; een geslacht met ongeveer 220 soorten. Hij wordt gebruikt in rotstuinen als vulling tussen de stenen.

Het verhaal dat hij door stenen groeit en stenen daardoor breken is niet waar.

Dus…. hoe meer Steenbreken in Dubbeldam, des te beter!

Wil van Houwelingen

De nieuwe Dubbeldammer Jaargang 24 - Nummer 3 - Juli 2019

8

werk nog beter te kunnen doen of vrijwilligersbeleid wil ontwikkelen? Voor alles van en over vrijwillige inzet kun je bij het Vrijwilligershuis wterecht.

14.00-16

Vrienden van De Gravin Essentaksterfte Goed, beter, Academie (ook E-learning)

stuks. Het kappen van de gebeurt Wijkcentrum De Gravin houdt al jarenlang, zonder struc- Het Op woensdag 15ismei 2019 vanjaren regelmatig in het zijn de afgelopen nieuws ge- na de zomer. Omwonenden turele subsidie van gemeente of andere instellingen, het weest: te devinden essentaksterfte. van Stadspolders in winkelcentrum Bieshof om metworden u in daar steeds over geNu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 hoofd boven water. informeerd.

Ook 1572 in de Nieudus niet op korte termijn al Deze over boomziekte tast Koffie de es- en thee staat voor u klaar! gesprek te gaan de wijk. we Dubbeldammer houden 9.000 essen weggehaald. jaar € 100,00 doneren om sen aan, die er uiteindelijk we u op de hoogte van de Andere instanties, zoals bijmeestal aan doodgaan. Ook Meer weten? het wijkcentrum te helpen. gevolgen van deze boomvoorbeeld bosbeheerders, Wilt u meedoen met de Club in Dordrecht komt deze ziek- Ragna Bottse, Buurtwerk Dordrecht ziekte. kiezen wel voor massale kap van Honderd, dan kunt u uw te nu veel voor. Van de tien- T 06-52 89 51 24 Advies en ondersteuning bijdrage storten op NL 89 duizend essen op gemeen- en vervanging. In De Elzen is dat te zien. Toch moeten Informatie RABO 0175 44 89 49 t.n.v. tegrond is op dit moment al ragna.bottse@meeplus.nl we in Dordrecht dit jaar al De essentaksterfte krijgt een stadspolders.dordtcentraal.nl Horloge-Batterijen De Gravin-Dubbeldam o.v.v. meer dan 90% aangetast.

240 essen weghalen om- grote impact op de openbaVrienden van De Gravin. www.stadspolders.buurbook.nl dat de situatie te gevaarlijk re ruimte. Ook in particuliere Als tegenprestatie zal uw Niet massaal kappen www.buurtwerkdordrecht.nl Advertentie 1/8 pagina in de nieuwe Dubbeldammer 1mei 2019 tuinen staan essen. De genaam een plaatsje krijgen De essentaksterfte is een wordt, of omdat de bomen al helemaal dood zijn. Dit jaar meente geeft daarom op veel Dat valt niet altijd mee, maar op onze ‘Wall of fame’ en schimmelziekte. De aangeworden in de stad 1065 es- manieren informatie over de het is tot nu toe steeds ge- desgewenst kunt u een foto taste bomen sterven langziekte en hoe er mee omgesen gesnoeid. lukt om op die manier zoveel van uzelf met De Gravin la- zaam af. Afgestorven takgaan wordt. Op de gemeenmogelijk activiteiten voor ten maken voor de ‘Wall of ken kunnen uit de bomenLos gekocht: =C3,50 telijke website kunt u daar ook Dubbeldam vallen.

Vooral langs wegen je mee?

50-plussers in de wijk te or- fame’. Hiertoe kunt u uw ge- Doe = over lezen. Onderstaand ziet Met inzetten: C 4,95 Ook in Dubbeldam zijn heel ganiseren. Dat varieert van gevens mailen naar secre- en paden kan dat natuurlijk u waar. U wordt daar ook verveel essen aangetast door Ookmet voor uw horlogebandjes gezellige clubs, tot sportieve tarisgravin@gmail.com om gevaarlijk zijn. Samen wezen naar artikelen| Drukken die meer de ziekte.

Net als elders in Ontwerp | printen =C8,95 activiteiten en van muzie- een afspraak te maken voor andere gemeenten heeft Leder: e stad staan ook hier veel uitleg geven over de ziekte en de 1 lid=C€11,50 17,50 kOpiëren | Afwerken kavonden tot lekkere maal- het maken van de foto en de Dordrecht daarom een pro- Metaal: de symptomen.

U kunt dit nae essen langs doorgaande 2 lid € 12,50 naam die u op de ‘Wall of tocol opgesteld. Daarin staat tijden.

Gratis gemonteerd bomen langs tuurlijk ook op de gemeentelijwegen. hoe we omgaan met de gefame’ wilt zetten.

Daarnaast wonend op De zelfde Maar De Gravin het niet 078 2000 223, contact@vrijwilligershuisdrechtsteden.nl Spuiweg 93, 3311kan GT Dordrecht, bijOpde de Hovenlaan en langs ke website vinden door VOlg Ons met De volgen van deze ziekte. Doradres alleen. De activiteiten www.vrijwilligershuisdrechtsteden.nl zijn zullen we5jaarlijks Ted Bogers zoekfunctie ‘essentaksterfte’ redenen om lid te worden een groot deel van de Probedoeld voor alle seniore vrienden van De Gravin een drecht heeft ervoor gekozen Vogelplein 40 in te vullen.22https://cms.dorvinciale Weg zijn essen. Reewegpad doRdRecht een drankje nutti- om bomen alleen te kappen wijkbewoners en het bestuur hapje en 1.

Tel. 078 -snoeien 613 94 64 drecht.nl/Inwoners/Overzicht_ 10 x per jaar het ledenblad de DordtSenior Het van aangetaste als de veiligheid in gevaar gen in het wijkcentrum. vraagt daarom uw hulp. Er is tedbogers@gmail.com 078 - 621 38 82 is. In andere situaties wor- bomen is intussen begon- Inwoners/Natuur_en_milieu/ een Club van Honderd opgewww.tedbogers.nl Groen/Essentaksterfte 2.

Collectiviteitskorting zorgverzekering nen.

In Stadspolders geBestuur De Gravin den de bomen gesnoeid. richt, waarvan de leden ieder www.Drukkerij-rAD.nl Fokke Visser Aangetaste takken worden beurt dat tussen eind mei en 3. Belasting-invulservice Ontwerp | printen | Drukken Gebiedsbeheerder dan weggehaald. Er worden eind juni en betreft het 348 David Schalken 14.00-16.00 uur

Herman Aydin essen gevaarlijke vannetwerkpartners der Graaf Gündogdu de

Voor al uw

drukwerk Voor al uw

Sterk in vrijwilligerswerk!

Ik voel me zo vaak leeg.

drukwerk

4. Belangenbehartiging bij de gemeente 5. Dagtochten en reizen Ik voel me (georganiseerd door eigen reisclub)

vaak alleen.

Ho

O

kOpiëren | Afwerken

pensioen en dan!

Met pensioenMet en dan!

VOlg Ons Op

Kom naar de vrijwilligersmarkt Reewegpad 22

Kom de de vrijwilligersmarkt Wordt nunaar lid van Dordtse Seniorenbond!

doRdRecht

078 - 621 38 82

Beter Voor Dordt vertegenwoordigt Met pensioen en dan!

Ben je met pensioen of ga je binnenkort met pensioen?

telefoon: - |gae-mail: ledenadmin@dordtsenior.nl uwkansen. belang in Dubbeldam.

Vrijwillige inzet biedt veel Ben06-48219666 je met pensioen of je binnenkort met pensioen? www.Drukkerij-rAD.nl

Ik voel dat ik er niet bij hoor.

Vrijwillige inzet biedt veel kansen.

• Sociale contacten • Wie actief blijft, blijft jong • Sociale contacten Ben je met pensioen of ga je binnenkort met pensioen?

Iets heel anders gaan doen • Wie actief blijft, blijft jong• Vrijwillige inzet biedt veel kansen.

• Nieuwe mogelijkheden • Iets heel anders gaan doen Ik zou wel meer mogelijkheden of • Voldoening door waardering van anderen • watNieuwe David Herman Aydin • Sociale contacten van der Graaf • Voldoening Schalken Gündogdu andere contacten willen.door waardering van anderen • Wie actief blijft jong Datum: dinsdagavond 26blijft, maart 2019 Kom naar de vrijwilligersmarkt Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 1572 • - 21.30 Iets uur heel anders gaan doen Datum: dinsdagavond 26 maart 2019 Tijd: 19.00 •Event Center NieuweDordrecht, mogelijkheden Tijd: 19.00 - 21.30 uur Locatie:Ben Weeskinderendijk je met pensioen of ga je binnenkort met pensioen?9 • Voldoening Locatie: Event Center Dordrecht, Weeskinderendijk 9 door waardering van anderen

Kom naar de vrijwilligersmarkt

Met pensioen en dan!

Je Bent Niet Alleen

Beter Voor Dordt vertegenwoordigt uw belang inMet Dubbeldam. pensioen en dan!

Ga aan de slag met het werkboek Creatief Leven

Tijdens acht bijeenkomsten maak je een positieve omslag in je leven door op zoek te gaan naar je eigen waarden, interesses en vaardigheden. Je wordt zowel individueel als in klein groepsverband gecoacht. Op een creatieve manier, met eenvoudige opdrachten, leer je je gevoelens van eenzaamheid zelf aan te pakken. Zo leer je jouw leven in eigen hand te nemen.

Onder begeleiding van WALK FOR (F)IT! wordt er tijdens de bijeenkomsten een half uur met elkaar gewandeld en worden er oefeningen gedaan. Alle leeftijden en niveaus kunnen hieraan meedoen. Ook ontvang je tips over voeding, leefstijl en houding.

Vrijwillige inzet biedt veel kansen.

KomIedereen naar de die vrijwilligersmarkt graag vrijwilligerswerk wil gaan doen, is van harte welkom

Marketing ondernem

• inspiratie, • coaching b • praktische

Margriet Aalb

Datum: dinsdagavond 26 maart 2019 •inspirerende Sociale contacten op deze avond.

Maak kennis met verschillendeTe organisaIedereen die graag vrijwilligerswerk wil gaan doen, is van harte welkom koop Ben je met pensioen of ga je binnenkort met pensioen?

• Wie actief blijft, blijft jong Tijd: 19.00 21.30 uur tieskennis en vrijwilligers.

Dit in combinatie met een hapje, drankje en muziek op deze inspirerende avond.Vrijwillige Maak met verschillende organisainzet biedt veel kansen.

Aardappelen: •Locatie: Iets heel anders gaan doen de moeite Event Center Dordrecht, Weeskinderendijk 9 uit demet jaren maakt deze avond zeker waard. ties en vrijwilligers. Dit in combinatie een70hapje, drankje en muziek Waar?

Ramos en Bildtstar • Nieuwe mogelijkheden • Sociale contacten David Herman Aydin uit de jaren 70 maakt deze avond zeker de moeite waard. door waardering van anderen Cultureel Centrum Sterrenburg Ook voor fruit en verse eieren Voldoening Wie actief•blijft, blijft jong Schalken van •der Graaf Gündogdu Iedereen die graag vrijwilligerswerk wil leuk gaanom doen, Dalmeyerplein 10, 3318 CB Dordrecht.

• Iets heel anders gaan doen te is van harte welkom • Nieuwe mogelijkheden op deze inspirerende avond.

Maak kennis met verschillende organisaA.A. trakteren Groeneveld of Datum: dinsdagavond 26 maart 2019 Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 -waardering 1220 1572 • Voldoeningties dooren van anderen Wanneer? vrijwilligers.

Dit in combinatie met een hapje, drankje en muziek Uw Tijd: advertentie aanmelden Provincialeweg 12 cadeau te geven!

19.00 - 21.30 uur (500 m voor veer Kop v.h.

Land, links) Vanaf september om de week op uit tienplus@meeplus.nl de26jaren 70 maakt deze avondAanmelden: zeker de moeite via: Locatie: Event 9waard. ja graag, via Datum: kan dinsdagavond maart Center 2019 Dordrecht, Weeskinderendijk

Dordtse roomboter SCHAPEKOPPEN

Dit plekje voor u?

dinsdag. Binnenkort meer informatie.

Deelname is kosteloos. De cursus is inclusief het werkboek, koffie, thee, materiaal voor de acht bijeenkomsten Krommedijk en trainingen van WALK FOR51 (F)IT!.

BANKETBAKKERIJVANDERBREGGEN.NL tel. 078 - 616 55 90

of 078 750ja89 66 via Tijd: 19.00 - 21.30 uur Maandag t/m zaterdag, dag geopend contact@vrijwilligershuisdrechtAanmelden: graag, REEWEG OOST 31hele • 0786134702 Locatie: Event Center Dordrecht, Weeskinderendijk Iedereen die graag vrijwilligerswerk9 wil gaan doen, is van harte welkom contact@vrijwilligershuisdrecht-steden.nl

op deze inspirerende avond. Maak kennis met verschillende organisasteden.nl Iedereen die graag vrijwilligerswerk wil gaan is van harte welkom ties en vrijwilligers.

Dit indoen, combinatie met een hapje, drankje en muziek op deze inspirerende avond. Maak kennis met verschillende organisaKrommedijk 51 uit de jaren 70 maakt deze avond zeker de moeite waard.

Heren T 078drankje - 614 26 ties en vrijwilligers. Dit in combinatie met een hapje, en88 muziek

3312 CD Dordrecht uit de jaren 70 maakt dezeTavond de moeite waard.

Dames - 647 27 37 Heren 078zeker - 614 26T 078 88 www.harryskapsalon.nl

Aanmelden: ja graag, via contact@vrijwilligershuisdrechtsteden.nl

Sterk in vrijwilligerswerk!

Sterk in vrijwilligerswerk!

Meld je aan bij Viveca Chatlein, 3312 CD Dordrecht

Meedoen? www.harryskapsalon.nl

Dames T 078 - 647 27 37

Buurtwerk Dordrecht T 078 654 97 47 viveca.chatlein@meeplus.nl M MEE Buurtwerk Dordrecht Buurtwerk oost oost

Aanmelden: ja graag, via contact@vrijwilligershuisdrechtKrommedijk 51 contact@vrijwilligershuisdrechtVermeij steden.nl Heren T 078Anthony - 614 26 88 steden.nl 3312 CD Dordrecht

GOOS STAM Aanmelden: ja graag, via

VoorSterk al uwin vrijwilligerswerk!

drukwerk www.harryskapsalon.nl

tel DamesDamstraat T 078 - 64792 27-37

616 04 60

Sterk in vrijwilligerswerk!

Sterk in vrijwilligerswerk!

Ontwerp | printen | Drukken

Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk - MEE Buurtwerk

kOpiëren | Afwerken

De diëtist?

VOlg Ons Op

Uw adviseur op het gebied van Reewegpad 22 doRdRecht voeding!

078 - 621 38 82

Diëtistenpraktijk

www.Drukkerij-rAD.nl T.E. de Rooij Vijverplantsoen 28

3319 SW Dordrecht

HippeMaatjes Nieuwe en gebruikte merkkinderkleding

TUMBLE ‘N DRY NINNI VI VINGINO NOPPIES STURDY FEETJE QUAPI JUBEL FLO