r o o v f ie Exclutsernet! in s.net/poorter enplu www.ti
De Poorter Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5
Binnenstadkrant, verschijnt elke twee maanden
Op de Open Monumentendagen van 8 en 9 september was er in de stad weer veel te genieten. Er waren meer dan zestig monumenten opengesteld. Meestal zijn ze niet open voor publiek. Nu waren ze, op een enkele uitzondering na, gratis te bezoeken.
Pag. 3 Nieuwe wijkmanager
Film: Jole Kraaijo
Open Monumentendagen
Op de Open Monumentendagen van 8 en 9 september was er in de stad weer veel te genieten. Er waren meer dan zestig monumenten opengesteld. Meestal zijn ze niet open voor publiek. Nu waren ze, op een enkele uitzondering na, gratis te bezoeken. Ook waren er veel aanvullende activiteiten: VVV-rondleidingen en speciale wandelingen die de invloed van Europa op de architectuur van Dordrecht lieten zien. Dat was het thema van de Monumentendagen. Over Europa gesproken: Lenny Kuhr, gedeeld winnares van het Eurovisiesongfestival in 1969, trad op in de Bonifatiuskerk. Er was straattheater, waar bijvoorbeeld het schapenkoppenverhaal werd uitgebeeld. Ook muziekvoorstellingen stonden op het programma en de Voorstraat Noord had zijn eigen festival.
Zelf nam ik de gelegenheid te baat om binnen te stappen bij voor mij totaal onbekende monumenten. Zo bezocht ik het uit 1611-1617 daterende pand ‘In den Hatert’ (Vlak 6) waar in de voorkamer een kleine,
beperkt geopende parfumwinkel is gevestigd. Dat de Open Monumentendagen soms ook een commercieel tintje hebben, wordt duidelijk als de bezoeker geattendeerd wordt op ‘de bijzondere parfums die zorgen voor een unieke geurbeleving’. Minstens zo uniek is het mooie uitzicht vanuit de winkel - of is parfumboetiek een beter woord in deze sferen? - op de Wolwevershaven. Het commerciële tintje was ook terug te vinden in het statige voormalige patriciërshuis Voorstraat 125 dat circa 1730 werd gebouwd. Het is nu een conferentiecentrum met
als motto ‘Oog voor dialoog’ en dat mochten de bezoekers weten. Maar desondanks was het een genoegen om dit pand met de prachtige tuin een keer te kunnen bezoeken. Ook totaal onbekend voor mij was het pand van Sociëteit Amicitia aan Vlak 1. Het werd tussen 1870 en 1876 gebouwd als winkelruimte en magazijn en heeft de status van rijksmonument. Sinds 1974 zetelt hier de Herensociëteit Amicitia, waar vrouwen slechts incidenteel welkom zijn. Voor mij een verrassende kennismaking met een deel van het Dordtse gezelschapsleven. Lees verder op pag. 2
Graffiti (straatkunst) een pure kunstvorm!
Minstens drie maal per week loop ik met mijn ‘leen-hond’ langs de Wantijdijk, dus niet op het harde gedeelte maar in het gras. Het is een geweldige omgeving met veel gras en overal water en de hond mag hier loslopen, dat is een feest.
Dezelfde dijk is ook een geliefde plek voor fietsers en joggers dus rekening houden met elkaar is geboden, zo staat het ook op de borden aangegeven. Niet iedereen neemt die aanwijzing ter harte. Zo zijn er fietsers die willen racen op de dijk. Zij vinden eigenlijk dat iedereen dan maar ruim baan moet maken en aan hen voorrang moet geven, maar dat lijkt mij niet de bedoeling. Andersom zijn er ook hondenbezitters die weinig oog hebben voor de lopers en fietsers en dat is ook niet
oké, maar over het algemeen gaat het goed. Waar ik altijd met enige spanning naar uitkijk zijn de schilderingen op de muren van de Wantijbrug. “Is er dit weekend weer een nieuw kunstwerk, is de muurschildering van vorige week nog steeds intact?” Soms tref ik de jongens aan als ze aan het werk zijn, heel geconcentreerd en zorgvuldig bezig. Soms hebben we een kort gesprekje: “Hoeveel tijd heb je nou nodig om zo’n werk te maken. Maak je thuis eerst een uitgebreide schets en kosten de spuitbussen veel geld?” Ik loop weer lekker door met de hond, ik moet ze niet van hun werk houden. Morgen even kijken wat het is geworden, spannend! Bepaald chagrijnig word ik als ik zie dat één of andere Is er dit weekend weer een nieuw kunstwerk, is de muurschildering van vorige eikel doelloos zijn spuitbus heeft week nog steeds intact?
Pag. 4 Scouting Arooda
Pag. 5 Cultuurnacht bij DOOR
Pag. 7 Gevelsteen ‘De Onbeschaamde’ leeggespoten op een Piece van een ander, een kunstwerk waar ik blij van werd. Ze deden dit niet met de bedoeling om het mooier of beter te maken maar gewoon om het te verpesten. Balen vind ik dat! De negatieve sfeer die er rond Graffiti hangt, vind ik onterecht. Wanneer de een of andere onverlaat in de binnenstad of in één van de andere wijken, doelloos deuren, muren of rolluiken heeft volgespoten met verf dan heeft dat niks, maar ook helemaal niks, te maken met Graffiti. Dat zijn gewoon zielepietjes die zich vervelen. Het is vergelijkbaar met acties als het doelloos lek prikken van autobanden of het vernielen van een fiets die geparkeerd staat. Lees verder op pag. 2
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • MEE Buurtwerk
2
Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5 Ingezonden brief:
Vervolg van Pag. 1
Open Monumentendagen Wat ik bijzonder vond van het programma, was de aandacht voor een aantal brugwachtershuisjes die nu ook in het programma waren opgenomen. Het gaat om zes huisjes die een nieuwe bestemming hebben gekregen als onderdeel van het tweejarige kunstproject ‘Overbruggen’. Er is in een folder een mooi overzicht gemaakt van de betreffende huisjes met heldere beschrijvingen.
Informatie over de folder is te krijgen Geachte redactie, via www.brugwachtershuisjes.nl. Op zondag 9 september vond de opening plaats van het laatste kunstwerk ‘Minatocho’: Japans voor ‘Door de haven’. In dit brugwachtershuisje aan de Engelenburgerbrug kun je vanaf de buitenkant 2000 gekleurde bootjes zien, die symbool staan voor de historische havens van de stad. Het project loopt tot en met november 2019. Wethouder Sleeking van Cultuur, die de opening verrichtte, hoopt dat de tijdelijke invulling van de huisjes een vervolg krijgt. Goede en praktische ideeën zijn welkom.
In de vorige Poorter stond een artikel van Ton Delemarre over de Toulonselaan, waarbij hij gegevens had gekregen van zijn glazenwasser. Ik heb het artikel met plezier gelezen, maar er waren wel enkele onjuiste gegevens weergegeven.
Ten eerste: op de hoek van de Paul Krugerstraat zat geen slagerij Hessels (moet zijn Hessler) want die zat op de hoek van de Cronjéstraat tegenover Vernes, maar op de hoek zat slagerij Van der Sijde. Daarnaast zat de sigarenwinkel van Nico de Vries, die later eigenaar Gerard Goudriaan was van Frisol. Op de hoek naast slagerij Hessler zat de levensmiddelenzaak van Kortleve en daarnaast een groentenwinkel van naar mijn mening De Haan (en zeker niet Kortleve).
Vervolg van Pag. 1
Graffiti (straatkunst) een pure kunstvorm! Ik zou het fantastisch vinden als er in het centrum van Dordrecht meer plekken worden aangewezen waar legaal muurschilderingen kunnen worden aangebracht, liever niet in een hoekje achteraf maar op prominente plaatsen, dat zou de omgeving heel wat kleurrijker maken. Wekelijks- of tweewekelijks een nieuw kunstwerk, het lijkt mij geweldig. Een spontane eigentijdse bijdrage aan een levendige binnenstad!
Extra Muros in het Dordrechts Museum, die was te zien tot 7 oktober, was een muurschildering opgenomen van Sarah Verbeek die aanleunt tegen de traditie van de Graffiti. Het werk heeft als titel: “Tegen de straal in zie je de toekomst”.
“Haar werk heeft iets van de vorm en taal van de straatkunst, maar zij (Sarah) laat zich ook inspireren door wat ze ‘old school’ Japanse manga’s noemt en door comic Ik hoor de tegenstanders al: “En wie strips”, uit kunstmagazine ‘Culthuruimt de rommel op die ze achter- re’, september 2018. laten?” Onnodig deze zorg, ook onder de Wantijbrug vind ik nooit Tot slot: ik zou graag één van de lege spuitbussen of andere rotzooi, Graffiti-makers een keer interviede werkplek wordt altijd opgeruimd wen voor De Poorter, het tweeachtergelaten. maandelijks blad voor de binnenstad. Als je dat wilt dan kun je conLeve de Graffiti! tact opnemen met: De Graffiti heeft recent ook een tienplus@meeplus.nl plaats gekregen in het Dordrechts Mary Ruisch Wethouder Peter Heijkoop opende de foto-exposite ‘VrijwilliMuseum. Tijdens de tentoonstelling
Vrijwilligerswerk in beeld, meedoen maakt gelukkig
gerswerk is overal’ in de hal van het Stadskantoor. Hij deed dit begin september samen met Ilse van Donkelaar van Voorleespret. Vrijwilligershuis Drechtsteden organiseerde de expositie om een inkijkje te geven in de diversiteit en breedte van vrijwilligerswerk. De expositie was de hele maand september te bewonderen. De wethouder benadrukte het belang van vrijwilligersinzet: “Als alle vrijwilligers in de stad besluiten om een dagje geen vrijwilligerswerk te doen, is er echt een probleem. Het is goed om hun belangrijke werk onder de aandacht te brengen, bijvoorbeeld met deze expositie. Bovendien maakt meedoen echt gelukkig, daar ben ik van overtuigd. Vrijwilligerswerk speelt hierbij een belangrijke rol.’
Donkelaar de drijvende kracht is. Voorleespret regelt onder andere dat vrijwilligers bij gezinnen thuis komen waar niet wordt voorgelezen. Ilse: “Je ziet vaak dat er een band ontstaat tussen de vrijwilliger en het gezin en dat is prachtig. Ik ben ook onder de indruk van het enthousiasme en de gedrevenheid van de vrijwilligers. Deze tentoonstelling is een goed initiatief.” Boekje
Boven twee fragmenten van Graffiti onder de Wantijbrug, duidelijk een Band De expositie sluit aan bij het boekje kunstvorm. Een van de foto’s bij de expositie is ‘Vrijwilligerswerk is overal’ dat het Foto’s: Mary Ruisch
Nieuw: Werkcafé Stichting Werkbank Drechtsteden organiseert elke woensdagavond van 19.00-21.00 uur een werkcafé met gratis Wi-Fi, koffie en een steuntje in de rug bij werk zoeken. Iedereen is welkom, zonder afspraak. Open vanaf september. Locatie: Prinsemarij, Nassauweg 4 Dordrecht www.werkbankdrechtsteden.nl
van Voorleespret, waarvan Ilse van Vrijwilligershuis in juni presenteerde. In dit boekje staan allerlei verhalen van vrijwilligers bij Dordt in Stoom, basisschool de Wereldwijzer, DordtYart, stichting ANDERS, Play it en de Swinhove groep. Het boekje is gratis af te halen bij het Vrijwilligershuis, Spuiweg 93 of bij de expositie. De wijken in Na september verhuist de expositie naar andere locaties in de stad. In oktober wijkcentrum De Admiraal, daarna in wijkcentrum De Nieuwe Stoof. Meer informatie op www. vrijwilligershuisdrechtsteden.nl
Bloemenwinkel De Wit zat veel verder weg, voorbij de De la Reijstraat, waar nu een acupunturist zit en op de hoek was het Paviljoen. Aan de overkant zaten twee gerenommeerde winkels, namelijk melkhandel Van Dalen en manifacturenzaak Nankman, die beide niet genoemd worden. Dit is uiteraard geen kritiek, maar ik heb de indruk dat de glazenwasser toch niet helemaal de juiste details voor ogen had. Zelf woon ik al jaren in de Cronjéstraat, van 1947-1969 en na het overlijden van mijn ouders heb ik het ouderlijk huis gekocht en daar wonen we nu alweer sinds 1980. Mocht de heer Delemarre nadere informatie willen hebben dan ben ik daartoe uiteraard bereid. Frans Schellenbach
Andere bewoners van die buurt zeggen dat u gelijk heeft, mijnheer Schellenbach. Met dank voor uw reactie. Red.
Colofon Redactieadres:
Spuiweg 93, 3311 HG Dordrecht Tel. 078 - 750 89 66 E-mail: r.besjes@kpnmail.nl
Website:
www.tienplus.net/poorter en www.dordrecht.nl/wijken
Redactie:
Ria Besjes, Ton Delemarre, Kees Dijkman, Gerard Goudriaan, Heintje Groesbeek, Anne Nies Keur, Els Kobec, Jole Kraaijo, Mary Ruisch
Medewerkers:
Lucy Wouters, Paul Wansink, Hans Berrevoets
Druk: Dordt Centraal
Kopij binnen: vóór 20 november Bezorging volgende nummers: 12 december De Poorter niet in de bus gekregen? Bel dan Tienplus: 078 - 750 89 66. Of haal op bij een van de volgende adressen: Uitgeverij Tienplus, Spuiweg 89, Vrijwilligershuis SSKW, Spuiweg 93, Stadsbibliotheek Dordrecht, Groenmarkt 153, StaPal, Otto Dickeplein 4.
3
Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5
Chris Hoogerwaard:
“Meewerken aan prettige leefomgeving”
De nieuwe wijkmanager van de gemeente voor Binnenstad en Noordflank is Chris Hoogerwaard. Hij is een geboren Dordtenaar, opgegroeid in Wielwijk en in september begonnen in zijn nieuwe werkkring. Tijd voor een interview. Wat doet een wijkmanager? Chris Hoogerwaard: “Vooral het aanspreekpunt voor de wijk zijn, zorgen dat mensen die actief zijn in de wijk met elkaar in contact komen. Hij bevordert de samenwerking, zodat er meer samenhang in de wijk komt. Dat betekent contact leggen met instanties die in de wijk werken, maar ook met bewoners. Je moet zichtbaar aanwezig zijn, als een soort spin in het web. Sommige groepen zijn met dezelfde dingen bezig zonder dat ze dat van elkaar weten. Maar voordat je dat allemaal kunt doen, moet je natuurlijk eerst zelf goed weten wat er gebeurt. Ik ben nog maar een paar weken aan het werk, dus ik ben nog bezig met iedereen te leren kennen en me te oriënteren in de wijk. Gelukkig hoef ik niet alles zelf uit te vinden, mijn voorganger heeft me wel het een en ander overgedragen.”
Hoe wordt je wijkmanager, is daar een opleiding voor? Chris: “Dat dacht ik niet, ik heb er in elk geval niet voor geleerd. Maar er wordt meer naar je sociale vaardigheden gekeken dan naar je opleiding. Je moet vooral netwerker zijn. Hiervoor was ik gebiedsmanager in Dordrecht West, dat is Wielwijk, Crabbehof en Krispijn. Dus ik heb wel wat ervaring opgedaan, ook daar heb je met allerlei mensen te maken, ook met bewoners die iets willen. Een keer sprak ik mensen die zeiden: ‘die slordige stukjes grond om de bomen heen, kunnen we daar niet iets leuks van maken?’ Toen zijn we met de mensen uit die straat gaan praten en zijn er bloeiende planten om die bomen gezet. De bewoners houden dat zelf bij, een keer in de maand zetten ze een partytent op straat, dan drinken
Chris Hoogerwaard: “Vooral het aanspreekpunt voor de wijk zijn...”
‘Van Letter tot Leven’ In de Wilhelminakerk exposeren 38 kunstenaars uit het hele land. Dit is de derde landelijke expositie van Platform Kerk en Kunst, een stichting die eigentijdse kunst een plek wil geven binnen de veelkleurigheid van leven en geloof.
ze samen koffie. De bomenspiegels worden schoongemaakt en gewied, er is ook iets voor de kinderen, en ze hebben met elkaar een leuke ochtend. Prachtig toch?” Hij zit te stralen terwijl hij dit vertelt en laat weten dat hij op dat resultaat best trots is. “Maar”, laat hij er meteen op volgen: “Je kunt deze dingen niet alleen, je hebt elkaar daarbij nodig.” Werkt het in de binnenstad net zo? Chris: “Je moet vooral eerst kijken wat er al is, er gebeurt al heel veel, er zijn veel instellingen en groepen actief in de binnenstad. Ik hoorde toevallig over een buurtlunch bij Albert Heijn, dat was ontzettend leuk. Tafels, gewoon in de winkel, en daar zaten mensen uit de buurt met elkaar te lunchen. Ik heb daar gesproken met ‘Tante Corry’, van 94 jaar, een fantastische dame! Zo’n lunch zou uitgebreid kunnen worden, bijvoorbeeld voor eenzame ouderen. Als je op die manier mensen met elkaar in contact kan brengen, en met een bedrijf dat een financieel steuntje biedt, dat lijkt me geweldig.”
Foto en film: Jole Kraaijo
Heb je een vaste plek in de wijk? Chris: “Nee, ik heb natuurlijk hier in het Stadskantoor mijn werkplek, maar in de wijk zijn we bezig met ‘inloopochtenden’. Daar ben ik dan te vinden, maar ook de wijkagent of een zorginstelling en dergelijke. Het gaat dan om informatie voor de bewoners. Maar ook kunnen mensen daar met elkaar in contact komen. Zo’n plek is bijvoorbeeld Ontmoetingspunt de Eendracht aan de Noordendijk, daar zou dat heel goed kunnen. Maar ik heb ook een afspraak met StaPal aan het Otto Dickeplein en zo zijn er vast nog veel meer plekken, ik ken die nog lang niet allemaal. Ik wil nog in de wortels en de haarvaten van de wijk kruipen en vooral een luisterend oor zijn. Ik wil er graag aan meewerken dat mensen zich prettig voelen in hun leefomgeving.”
Tijdens de internationale synode van Dordrecht van 1618-1619 viel het besluit om de Bijbel te vertalen uit de grondtekst naar het Nederlands van toen. Dat maakte de Bijbel verstaanbaar. De expositie sluit aan bij de herdenking van 400 jaar Dordtse Synode. Daarom was Peter Schoon, directeur Dordrechts Museum, ook voorzitter van de jury, die de selectie voor de expositie deed. Schoon is namens de gemeente ook programmadirecteur van activiteiten rond de Synode. Op 10 november wordt de nationale herdenking geopend in aanwezigheid van Koning Willem-Alexander in de Augustijnenkerk.
Ds Gerrit de Fijter uit Kampen, voorzitter van de nationale synode, is op 10 november één van de sprekers in de Augustijnenkerk en hij zal op 26 oktober de kunstexpositie in de Wilhelminakerk openen. Ook Peter Schoon zal deze avond het woord voeren. Voorzitter van Platform kerk en kunst Roel Ottow en ds Michiel de Zeeuw zullen vanuit eigen perspectief de tentoonstelRia Besjes ling inleiden. Ds Michiel de Zeeuw van de Wilhelminakerk is blij met de komst van de kunstenaars uit alle windstreken van NederOntmoetingspunt de land. “De verbeeldingskracht van Eendracht aan de hedendaagse kunstenaars heeft Noordendijk 89-1 en 89-2 ons veel te zeggen in het omgaan werd officieel geopend op met het Woord. Vaak werkt die zaterdag 20 oktober. als een opening, een ander gezichtspunt, om in gesprek te gaan over wat wezenlijk is voor vandaag en morgen.”
Meer straatnamen vrouwen
Onder grote belangstelling ging het Project Dochters van Dordrecht van start op de Inspiratie-Informatiebijeenkomst begin september in de Blauwe Kamer van de Stadsbibliotheek.
Jacqueline van den Bergh (namens Platform Vrouwen Kunnen Alles, coördinator Project Dochters van Dordrecht) heette iedereen welkom. Volgend jaar is het Jaar van de Vrouw en is het 100 jaar geleden dat vrouwen stemrecht kregen. Vrouwen zijn altijd onderbelicht gebleven in de geschiedenis, nu worden zij zichtbaar gemaakt en in het zonnetje gezet. Het hele volgende jaar worden allerlei activiteiten georganiseerd rondom vrouwen en diverse thema’s. Bekend is al dat op 4 mei aandacht wordt besteed aan vrouwen in de oorlog, juli is de herdenking van 100 jaar vrouwenkiesrecht, augustus de herdenking van Johan en Cornelis de Witt, met de vrouw van Cornelis: Maria van Berckel, in oktober de presentatie van het boek ‘Dochters van Dordrecht’ van Saskia Lensink.
Van ‘Handelingsonbekwaam’ tot ‘Vrouwen Kunnen Alles’. Jacqueline memoreerde dat pas op 14 januari 1956 de Handelingsonbekwaamheid van de vrouw werd afgeschaft. Getrouwde vrouwen mochten vanaf die tijd werken, een bankrekening openen en zonder toestemming van manlief op reis gaan. Tot 1971 stond in het wetboek dat de man het hoofd van de echtvereniging was en de vrouw aan hem gehoorzaamheid was verschuldigd. Hans Berrevoets vertelde kort iets over de vier Zonen van Dordrecht. Hij pleitte voor meer vrouwelijke straatnamen in Dordrecht. Zeker nu de ambitie is om zoveel huizen te bouwen is daar ruimte voor. Hij gaf opdracht aan de gemeenteraad om hierop actie te ondernemen. Gemeenteambtenaar Simone Beunke gaf informatie over subsidie. Via de gemeentelijke website kun je hierover informatie vinden. De mogelijkheden zijn beperkt: je moet een stichting of vereniging zijn. Voor amateurkunst is er maximaal 5000
euro, waarvan 40 procent subsidie, de rest via eigen sponsoring. Evenementen kennen hogere subsidies, maar moeten een bredere uitstraling hebben.
Hierna volgden de opgeworpen ideeën. Kunstmin wil met functies werken, zoals: vrouwen in de oorlog. Bibliotheek: activiteit rond eerste bibliothecaresse van Nederland, was in Dordrecht. Saskia Lensink met haar boek Dochters van Dordrecht. Wandeling door binnenstad, met opname van vrouwen en markante punten. Buitenwacht: vrouwen in armoede, na een scheiding blijven zij vaak met schulden achter, mannen weten hun financiën beter af te schermen. Hollands Diep: project met stilte en geluiden. Gerda Bosdriesz: Activiteiten en tentoonstelling rond 100 jaar Kiesrecht, Suze Groeneweg (1e vrouw in 1e Kamer), vrouwen in Raad en College. Annet de Vlieger: vrouwen en Stadslandbouw en Groene Kratje. Vrouwencafé ‘Brood en Rozen’ werd ook genomineerd, evenals Mary Ruisch. Onder het genot van
De expositie ‘Van Letter tot Leven’ is van 27 oktober tot 24 november hapjes en drankjes werden na af- gratis te bezoeken in de Wilhelmiloop nog veel ideeën ingebracht en nakerk Blekersdijk 41. Woensdag tot zondag van 13.30-17.00 uur afspraken gemaakt. open. Daarbij wordt meer georganiseerd: er zijn lezingen, vespers, Criteria voor Dochters: muziekoptredens en voor scholen Er moet een sterke binding zijn met rondleidingen en lesbrieven.
Dordrecht, zij moet betekenis hebben voor Dordrecht, een sociale en Meer info: maatschappelijke betrokkenheid en www.platformkerkenkunst.nl of betekenis voor de ontwikkeling Foto onder: van de vrouw door Roel Ottow en ds Michiel de Zeeuw de eeuwen heen, en er moet een verhaal over te vertellen zijn en een activiteit omheen georganiseerd kunnen worden. Aanmelden vrouwen voor Dochters van Dordrecht, inclusief foto en verhaal via: info@dochters vandordrecht.nl
4
Het Driedubbele Monster Vader en moeder Knor wilden met hun zoontje Biggie op bezoek gaan bij opa Brombeer. Opa was pas verhuisd naar de andere kant van het weiland en had hulp nodig in zijn nieuwe huis. Toen ze het weiland wilden oversteken, kwam daar opeens Mekkie de geit hard aangerend. “Stop, ga niet verder!” riep ze buiten adem, “Er staat een gevaarlijke stier in de wei met boze plannen! Hij is reuze kwaad en valt iedereen aan die hij ziet. Ikzelf kon nog maar net ontsnappen!”
bang en gaan er gewoon langs!” Zo stapten ze dapper het weiland in. Maar ze waren nog niet ver gekomen of daar kwam de stier al aangestormd. Onder luid gesnuif dreunde hij met zijn zware hoeven over het gras, waarbij de kluiten in het rond vlogen. “Maak dat je wegkomt, jullie horen hier niet!” loeide hij woedend, “Ik ben de baas hier, Taurus ben ik, Taurus de onoverwinnelijke!” Hij was intussen al gevaarlijk dichtbij gekomen, dus nu moest er snel iets gebeuren, anders ging het helemaal mis. “Klim snel op moeders rug, Biggy, en houd je goed vast!” riep vader Knor naar zijn zoontje.
Vader Knor schrok, maar wilde toch verder gaan. “Opa is al oud, we moeten hem gaan helpen.” zei hij, “Kom, we gaan het weiland over.” en hij deed het hek al open. “Ga toch niet!” jammerde Mekkie, “Gisteren heeft die woesteling nog twee schapen over de sloot gesmeten. Die arme zielen durven helemaal niet meer naar buiten!” Maar vader Knor zei vastberaden: “Wij zijn niet
Daarna klom moeder Knor vliegensvlug op de rug van haar man en zo stonden er opeens drie varkens boven op elkaar tegenover de kwade stier. Taurus wist niet wat hij zag en raakte helemaal in de war. Eerst waren er nog drie gewone varkens en plotseling stond er het raarste beest dat hij ooit had gezien voor zijn neus: een beest met drie koppen, drie staarten, zes
maar op, Taurus, ik heb grote zin om jou in een worm te veranderen, zodat je altijd onder de grond moet kruipen.” Dat vond Taurus helemaal geen prettig idee, hij wilde niet voor altijd in het donker leven. “Alstublieft, meester Triplus, betover me niet!” riep hij benauwd, “Ik wil zo graag in mijn weiland blijven!”
ogen, zes oren en een heleboel poten! Wat was dat voor iets? Tovenarij! En tovenarij was nu net het enige waar Taurus bang voor was, want verder was hij nergens bang voor, iedereen was juist altijd bang voor hem. Maar nu wist hij zich geen raad met deze
Weizigt verrast 100.000e bezoeker Eind augustus verwelkomde het Duurzaamheidscentrum Weizigt aan het begin van de woensmiddag de 100.000ste bezoeker van dit jaar. Met cadeautjes, bloemen en felicitaties werden de bijzondere gasten door wethouder Rik van der Linden feestelijk onthaald. Kees en Joke van Gils uit Zevenbergschen Hoek zijn met hun kleinzoons Jens en Siem met de trein naar Weizigt gekomen en voor een dagje uit. Ze zitten net even uit te rusten in de Klimaatzone van Stadsboerderij Weizigt als ze verrast worden door wethouder Rik van der Linden en Nicole van Straaten, teamleider. “Van harte gefeliciteerd! Wij mogen jullie vertellen dat jullie de 100.000e bezoekers van Weizigt zijn.” Om het te vieren krijgen ze van de wethouder een bos bloemen en een pakketje met cadeautjes.
Tekst en illustratie: Els Kobec
toestand en bleef stokstijf staan. “Wie of wat ben jij eigenlijk? Ik ken jouw soort niet,” vroeg hij terwijl hij probeerde zijn angst te verbergen. Vader Knor zei rustig: “Ken je mij dan niet? Ik ben meester Triplus, de grote tovenaar. Kijk, ik heb mezelf nu even in een driedubbel monster veranderd, maar straks word ik weer iets anders. Pas
“Luister dan goed,” ging vader Knor verder: “Als je me belooft om voortaan nooit meer andere dieren aan te vallen of kwaad te doen, mag je blijven waar je bent. Anders zal ik zorgen dat je nooit meer terugkomt!” Taurus beloofde plechtig beterschap en trok zich stilletjes met gebogen hoofd terug. Daarop sprongen vader, moeder en Billy opgelucht op de grond en liepen veilig verder naar opa Brombeer. Alle dieren van de boerderij die van de geschiedenis hoorden, waren heel dankbaar. Niemand hoefde meer bang te zijn. Vader en moeder Knor en Biggy werden als helden toegejuicht. En stier Taurus hield woord: van die dag af was hij heel aardig voor alle andere dieren en werd een echte vriend van iedereen.
Girlpower! Scouting voor meiden Scouting alleen voor stoere meiden? Nee hoor! Scouting is voor iedereen. Bij scouting mag en kan iedereen zichzelf zijn. Of je nu in je gescheurde broek en te grote shirt komt of dat je voor je de deur uit gaat nog even snel je mascara bijwerkt. Voor iedere meid is er een plek bij onze groep.
Jens, Siem en Kees van Gils, wethouder Rik van der Linden, Joke van Gils en Nicole van Straaten Is scouting leuk? Dat is altijd lastig te beantwoorden. Wij “We maken zo nog een rondje en Siem klaar voor een nieuw zeggen natuurlijk: “Ja!” Want en gaan dan nog even lekker avontuur en rennen ervandoor. wij hebben zelf gekozen voor spelen in de speeltuin.” Jens Joke en Kees gaan hun klein- deze hobby. Maar wij snappen ook dat je misschien denkt: van 1,5 en Siem van bijna 4 zoons lachend achterna. “Nou, ik weet het nog niet!” jaar gaan ondertussen onverstoorbaar door met het bekij- Weizigt houdt bij hoeveel Daarom was er eind septemken van de maquette van de bezoekers er elke dag komen. ber bij Arooda, een Girlpower Stadsboerderij. Bij het in- Dit gebeurt met digitale sen- event, om kennis te maken met drukken van de knopjes gaat soren bij de ingang. Over het scouting. er telkens een ander lamp- hele jaar 2018 worden ongeje branden wat de jongens veer 150.000 bezoekers ver- Wat doe je bij scouting? Eigenlijk van alles! We gaan “De dieren, maar ook het ontzettend boeiend vinden. wacht. veel naar buiten, daar hebben Aquarama vinden Jens en Na braaf geposeerd te hebwe de ideale locatie voor. Wij Siem prachtig”, vertelt Joke. ben voor de foto, zijn Jens Meer info: www.weizigt.nl
spelen veel samen in groepsverband zodat we leren samenwerken. De ene week leren we een kampvuur stoken en de week erna gaan we aan de slag met papier, glitters en lijm. We zingen liedjes, gaan op kamp, verleggen grenzen, leren grenzen aangeven, leren koken, verantwoordelijkheid te nemen, hebben veel plezier en lachen erg veel.
Nieuwsgierig geworden?
Kom gratis en vrijblijvend kennismaken! Als je dit leuk lijkt en je bent tussen 6,5 en 18 jaar mag je bij Scouting Arooda altijd drie keer gratis meedoen, om te kijken of scouting ook wat voor jou is. Neem eerst contact op, dan hoor je welke dag en tijd je kunt komen.
ScoutingArooda Middelweg 13
Facebookpagina
Scouting Arooda Dordrecht Website www.arooda.nl
Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5
Cultuurnacht in DOOR
Dordrecht presenteerde op 13 oktober voor de tweede keer de Cultuurnacht. Veel culturele organisaties in de stad wilden op die manier mensen laten kennismaken met wat de stad op cultureel gebied heeft te bieden. Gevestigde instellingen als het Dordrechts Museum en Kunstmin deden natuurlijk mee. Ook het Energiehuis had een uitgebreid programma met onder meer als gast Bibliotheek AanZet met activiteiten op het terrein van schrijven, woordkunst en Hiphop. Als nieuweling was DOOR van de partij. DOOR is een organisatie voor exposities van beeldende kunst en van culturele actie zoals muziek, theater en woordkunst. En het is een broedplaats met op dit moment bijna 50 ateliers voor kunstenaars. Omdat DOOR voor het eerst meedeed met de cultuurnacht en omdat men onlangs is verhuisd van de Voorstraat naar het oude belastingkantoor op de Spuiboulevard, heb ik daar een kijkje genomen. Omdat veel ateliers open waren, eerst een Kunstrondje DOOR gemaakt. Het was een genoegen om de ateliers van de kunstenaars binnen te lopen en te zien waar men mee bezig is.
atelierhouders werden geveild voor het goede doel: DOOR. Voorzitter Masja Ottenheim liet weten dat het geld bestemd is voor de verbouwing en om eigen activiteiten draaiende te houden. Je kon niet alleen kunstwerken kopen, ook waren er gimmicks te koop als een raam bij DOOR om ermee te doen wat je wilt (niet verkocht) en een ook niet verkochte doorzichtige damesjas. Wel werd er goed geboden op Meneertje Waf (vraagprijs 10 euro, bod 27,50 euro) van Xiomara Klein. Het is een plastic leenhondje met een kaartje om zijn nek waarop je een tijdje kunt schrijven wat je met hem gedaan hebt. Laaggeprijsde objecten gingen wel vaker Er was ook een kunstveiling waar goed van de hand, zoals een grapéén of twee stukken van een aantal pig vogelhuisje van Paul Schmitz
5
(vraagprijs 2 euro, bod 21 euro). Maar er werden ook veel hogere prijzen geboden zoals voor een inkttekening van Otto Dicke, ingebracht door een voormalige leerlinge van hem uit de jaren zestig: Riekje Smael (vraagprijs 125 euro, bod 250 euro). Ook een prachtig schilderij van Katinka van Haren: ‘De Goudopsneevink’, ging goed weg (vraagprijs 120 euro, bod 140 euro, een echt koopje voor de bieder). De hoofdprijs van 350 euro was van de hand van architect Peter van Vliet, een keuze uit een van zijn landschapsstudies in oliepastel. In totaal werd er 1150 euro opgehaald.
Wel werd er goed geboden op Meneertje Waf... Enorme toeloop Wat me bij DOOR opviel was dat het publiek gevarieerd en geschaIn de volgende editie: keerd was: jong en oud, er waren mensen met mobiele beperkingen en zowel geïnteresseerden in cultuur als in popmuziek waren in groten getale aanwezig. David Timmer, coördinator van DOOR, liet later weten dat de avond erg succesvol was en dat men verrast was door de enorme toeloop. Het bier en de wijn waren niet aan te slepen, voor de sluiting was alles al op. En voor de Dordtse Cultuurnacht in zijn geheel geldt vermoedelijk hetzelfde. Naar verluidt was het veel drukker dan vorig jaar. Het mooie weer zal daarbij zeker geholpen hebben. En ook positief: voor iedereen en voor iedere smaak was er wat te doen.
De Lengenhof
Gerard Goudriaan
RTV Dordrecht maakte opnamen: kijk op YouTube.
Voor een inkttekening van Otto Dicke werd een veel hogere prijs geboden. Foto’s: Kees Dijkman
Na 400 jaar weer in vrijheid en verdraagzaamheid bijeen
Remonstranten en de Grote Kerkgemeente doorbreken 400 jaar verwijdering uit de Dordtse Synode: de plek waar het ooit begon. Dat doen beide kerkelijke gemeenten met een gezamenlijke dienst op 11 novemDe MEElezers is een leeskring van een groep mantelzorgers. ber om 11 uur. Het thema van Zij lezen samen hetzelfde boek en gaan daarover met elkaar in de dienst is ‘Vrijheid en vergesprek. Ze komen één keer per zes weken bij elkaar in de Blauwe draagzaamheid’. Kamer, in de Bibliotheek. Deze gezellige groep mantelzorgers kiezen met elkaar een boek al naar gelang ieders interesse, de Predikanten Jan Klijnsma (Remonbibliotheek stelt boeken en ruimte beschikbaar voor de leeskring. stranten) en Paul Wansink (Grote
MEElezers: Leeskring voor mantelzorgers
Samen lezen Heeft u lezen als hobby? Of is dit door de zorg in het slop geraakt? Maak gebruik van deze nieuwe kans om uw hobby samen met een groep mantelzorgers een nieuwe vorm te geven en ga met elkaar genieten van een mooi boek! Er kunnen nog 2-4 mantelzorgers meedoen. De eerstvolgende leeskring is op maandag 5 november, van 10.30-12.00 uur in de Blauwe Kamer van Stadsbibliotheek Dordrecht, Groenmarkt 153. Toegang is gratis. Aanmelden kan via mail: servicebureau@meedrechtsteden.nl.
Kerkgemeente) laten zien dat zij samen kerk kunnen zijn. En dat het anno 2018 wél mogelijk is om samen te geloven, elkaar de vrijheid te gunnen om anders te denken en zonder vooroordeel verdraagzaam naar elkaar te luisteren: “Het is onze eigenheid en maatschappelijke opdracht die ons bindt.”
Historisch tintje Een delegatie Remonstranten in 17e eeuwse kleding klimt ‘s ochtends om 10 uur op de Dordtse kade om samen met hun aldaar verzamelde broeders en zusters naar de Grote Kerk op te trekken. Na een symboMeer informatie over Leeskring of mantelzorgweek bij Chantal Kruithof, lische handeling nodigt de PKN-geconsulent mantelzorg MEE Drechtsteden: tel 078 206 32 03 meente de remonstranten uit om de of mail: mantelzorg@meeplus.nl. Grote Kerk opnieuw binnen te treMeer over programma verwenweek op pag. 7 den. In heel Nederland worden op en rond De Dag van de Mantelzorg op 10 november mantelzorgers in het zonnetje gezet. In Dordrecht organiseert MEE Drechtsteden een verwenweek om te waarderen wat mantelzorgers belangeloos voor een ander doen. De week start op maandag 7 november met een feestelijke lunch bij Van der Valk.
In de volgende Poorter uitgebreid aandacht voor een van de mooiste hofjes van de stad: de lenghenhof. Een interview met mevrouw Bruns, inwoonster van de hof. Mis het niet!
Nooit officieel Hoe zat het ook alweer met die Dordtse Synode? Vierhonderd jaar geleden liep het hoog op tussen remonstranten en contra-remonstranten in de jonge Republiek der Nederlanden. Op 13 november 1618 werd in de Grote Kerk in Dordrecht een synode geopend. Die moest aan alle religieuze verdeeldheid een einde maken. Pas in het voorjaar van 1619 kondigde de synode de zogenaamde Dordtse Predikanten Jan Klijnsma (rechts) en Paul WanLeerregels tegen sink in de Grote Kerk de Remonstranten af. Remonstrantse predikanten werden reerd, maar natuurlijk zijn ze al veel uit hun ambt gezet. Wie de regels langer met elkaar in gesprek. weigerde te onderschrijven, werd Op 11 november laten we in Dorverbannen, onthoofd of levenslang drecht zien dat vrijheid en verdraaggevangen gezet. De breuk tussen zaamheid voor beiden wezenlijke remonstranten en contra-remon- thema’s zijn. Paul Wansink stranten is formeel nooit gerepa-
Leegstand creatief benut Beter Voor Dordt vertegenwoordigt uw belang in het Centrum.
Roland van der Klaauw
Marieke van Eck
Herman van der Graaf
Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 1572
Administratie & Belasting Adviesbureau Is net zo enthousiast over uw zaak als u!
v.d. Werken
Administraties Belastingzaken Bedrijfsadviezen
Succesvol ondernemen vraagt om deskundige begeleiding en een goede adviseur. Wij zijn gespecialiseerd in het MKB en startende ondernemers. Wij leveren tegen redelijke tarieven maatwerk op het gebied van:
Meerdere malen schreven we over de leegstand in de binnenstad. Lege etalages vormen onaangename gaten in het winkelbestand. Mooi is het om te zien dat sommige winkeliers en buurtbewoners daar geen genoegen mee nemen en de eatalages een nieuwe creatieve bestemming geven. Ook daar laten we u graag een paar voorbeelden van zien. In de Vriesestraat, in het Kromhout, en in de Museumstraat, hoek Steegoversloot. Weet u ook voorbeelden van opnieuw gebruikte etalages? Laat het ons weten! Zie adres op pag. 2
• financiële administratie en jaarrekeningen • loonadministratie • belastingzaken • advisering
Belt u ons voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek v.d. Werken Noordersteeg 3 3311 RV Dordrecht T 078 630 01 55
adm.vdwerken@tiscali.nl
Kinderen floreren & presteren door talentontwikkeling • Speels, liefdevol en vakkundig! • Van baby tot puber • Rots & Water als basis
Basisschool Voorschool Peutergroepen Kinderopvang BSO
Kijk voor meer informatie op www.ikcdewereldwijzer.nl IKC de Wereldwijzer Doelstraat 13 3311XD Dordrecht tel: 078 6142561 leny.tholhuijsen@skoba.nl ikcdewereldwijzer.nl
Horloge-Batterijen
Repair Café in Sta Pal
Los gekocht: =C3,50 Met inzetten: =C4,95 Ook voor uw horlogebandjes Leder: =C8,95 Metaal: =C11,50 Gratis gemonteerd
Ted Bogers
Vogelplein 40 Tel. 078 - 613 94 64 tedbogers@gmail.com www.tedbogers.nl
elke 3e zaterdag van de maand Open van: 10.00-13.00 uur Op Zaterdag 20 oktober Zaterdag 17 november Zaterdag 15 december
7 Koken uit de tuin
Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5
Dordtse Gevelstenen: Het verdwenen beeld
Als je, vanaf de Voorstraat, over de Nieuwbrug rechtsaf slaat, valt je oog direct op een statig majestueus pand, dat eigenlijk te kolossaal is voor een smalle straat als de Wijnstraat. Desondanks past Huis de Onbeschaemde prachtig in de gevelrij, tussen de andere monumentale panden. Het gebouw is bij alle Dordtenaren bekend door het blote mannetje op de voorgevel. De bouw van de Onbeschaemde vond plaats tussen 1650 en 1653 in opdracht van Abraham van Beveren en zijn echtgenote. De architect was Pieter Post, onder andere de bouwheer van Huis ten Bosch en vriend van dichter Constantijn Huygens, die bij de dood van Post in 1669 het volgende ‘speelse’ grafschrift schreef: By dese Post Light Pieter Post, Die won sijn kost Soo veel hij kost Aan Baelck en Post En weird verlost Met hij begost, En als hij most, Vergingh te Post
In het fronton aan de voorgevel is het wapen van de opdrachtgevers aangebracht met als schildhouder een blote putto, het Dordtse Manneke Pis. Toen Koningin Emma en Prinses Wilhelmina een bezoek aan Dordrecht brachten, kreeg het kereltje uit fatsoensoverwegingen een oranje sjerp om, waardoor zijn geslachtsdeeltje onzichtbaar werd. Abraham van Beveren was viermaal burgemeester van Dordrecht en ambachtsheer van Oost en West Barendrecht. Een portret van hem, geschilderd door een onbekende kunstenaar, hangt in de Regentenkamer van het Arend Maertenshof. Het verhaal gaat dat van Beveren
‘Met Allerheiligen (1 november) vochtig weer, volgen sneeuwbuien keer op keer’. Zal deze oude voorspelling gaan uitkomen? Voorlopig lijken die sneeuwbuien nog ver weg, al zijn we op het landje al wel aan het voorbereiden voor het winterseizoen. Er moet veel worden opgeruimd en schoongemaakt. En er moet weer worden gesnoeid in het boomgaardje. Dit jaar gaan we ook het hele aardbeienbed rooien en verplaatsen. Dat is om de drie tot vier jaar nodig om gezonde planten te houden en een goede oogst. De druiven hebben het overal deze hete zomer uitzonderlijk goed gedaan: zoeter dan ooit! In het kasje zijn de komkommers nu wel ter ziele, maar we kunnen nog steeds wat tomaten Het Huis de Onbeschaemde met een blote putto, het Dordtse Manplukken. De tuinbuurvrouw heeft ons neke Pis. weer op appels getrakteerd, laten we daar eens, samen met de tomaen twee broers die alle drie een legende. In werkelijkheid ging de ten iets pikants van maken, een Indieigen huis lieten bouwen een wed- weddenschap tussen twee neven en ase chutney bijvoorbeeld.
denschap aangingen wie het meest scabreuze beeld in de voorgevel durfde op te nemen. Het huis aan de Engelenburgerkade van Willem van Beveren en Cornelia Schaap, het Bever-Schaep, werd getooid met een parende meermin en meerman. Abraham van Beveren koos een blote putto en broer drie won, maar moest het beeld subiet verwijderen van het stadsbestuur. Een timpaan aan het Grote Kerksplein 4 dat heel lang leeg bleef, heeft waarschijnlijk de basis gelegd voor deze Het Bever-Schaep met een parende meermin en meerman.
Verwenweek voor alle Dordtse Mantelzorgers
Op zaterdag 10 november is de jaarlijkse Dag van de Mantelzorg. Rond die datum worden in heel Nederland mantelzorgers in het zonnetje gezet. MEE Mantelzorg heeft tussen 10 en 18 november een verwenweek voor mantelzorgers georganiseerd.
De verwenweek gaat van start met een feestelijke brunch waarbij Wethouder Heijkoop het startsein zal geven. Er zijn die week allerlei workshops en verwenactiviteiten. Groot Film-en Musicalorkest Timbres Divers zal met het concert ‘Thank You’ de week afsluiten. Mantelzorgers uit Dordrecht kunnen gratis deelnemen. Meer informatie kunt u vinden in het activiteitenoverzicht op de web- Laat dat ons weten en wij zorgen site of bekijk de facebookpagina. dat die een leuk cadeautje krijgt. Aanmelden kan tot 1 november Jonge mantelzorgers via de website. Ook jonge mantelzorgers verdienen extra aandacht. Veel jongeren Survival Clinic maken het mee: er is bij hen thuis Hierbij dagen wij jongeren uit om iemand langdurig ziek. Bijvoor- naar het terrein van Gymforce One beeld vanwege een lichamelijke te komen voor een speciale Cliof psychische ziekte, een handi- nic met als hoogtepunt een echte cap of een ernstige verslaving. Dat hindernisbaan. Na instructie mag kan de vader of moeder zijn, maar jij die natuurlijk over! Het maakt ook een broer of zus of een ander niet uit of je sportief bent of niet, familielid. Kent u een kind of jon- iedereen kan meedoen. Deze Cligere die opgroeit met zorg thuis? nic is speciaal voor jongeren (6-21
Appel-tomatenchutney
de reder Rochus Rees.
Rochus Rees (1625-1680) was gehuwd met Elisabeth Ooms die na zijn dood haar dochters Elisabeth en Maria elk voor de helft het eigendomsrecht schenkt van Groot Cruyssenburg en Klein Cruyssenburg aan het Grote Kerksplein. Of één van deze gevels ooit een korte wijle met een aanstootgevend beeld was gesierd, is niet te achterhalen. Huis Cruyssenburg, op dat moment in gebruik als pakhuis, bezweek namelijk in 1813 in toen er te veel beetwortelen, oftewel suikerbieten ingestort werden. De kunstschilder Jacob van Strij die ertegenover Nodig voor ca 1 liter: woonde, maakte een tekening van 1 kg zure appels 0,5 l water deze catastrofe.
Wat we wel weten is, dat in 1778 de koopman Verminnen het pand Grote Kerksplein 4 koopt en moderniseert in Lodewijk XVI stijl. Hij krijgt vergunning om aan de voorkant een kamer met een koepel (erker) te bouwen die uitsteekt buiten de rooilijn. In het midden van het pand is een driehoekig fronton uitgespaard en een overgeleverde tekening toont ontwerpen voor de invulling: twee goden, Neptunus de god van de wateren en Mercurius, de god van de handel. Verminnen was immers zowel reder als handelsman. Verminnen overleed voordat hij zijn nieuwe huis kon betrekken, waardoor het beeldhouwwerk in het fronton er nooit is gekomen. Als het pand in de zestiger jaren van de vorige eeuw wordt gerestaureerd, wil de gemeente Dordrecht het lege timpaan vullen en kiest dan voor het stadswapen met griffioenen als schildhouders, afkomstig uit jaar) die opgroeien met zorg thuis. de gevel van het Waaggebouw in de Aanmelden mag, maar hoeft niet. Wijnstraat. Natuurlijk mag je een vriend, vriendin, broer of zus meenemen. Misschien was er destijds wel een Het is op woensdag 14 novem- weddenschap en is de mare die ber van 18.00-19.00 uur. Locatie: rondgaat wel leuker, maar feit is, Gymforce One (bij tennisvereni- dat Dordrecht twee monumentale ging CC), Schenkeldijk 13. huizen heeft, het Bever-Schaep en Huis de Onbeschaemde, met, zacht Vragen? uitgedrukt, merkwaardige gevelsteBel met MEE Mantelzorg tel. 078 nen. 206 32 02 of mail naar: Tekst en foto’s mantelzorg@meeplus.nl. Heintje Groesbeek Meer info op: www.meemantelzorg.nl
1 kg tomaten 2 grote uien 1 teentje knoflook 75 gr rozijnen 150 gr witte basterdsuiker 600 ml (appel)azijn 1 eetlepel mosterdzaad 1 theelepel piment 2 theelepels zout 1 theelepel cayennepeper Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd ze in blokjes. Snipper de uien en hak de knoflook fijn. Ontvel (eventueel) de tomaten en snijd ze in parten. Doe de appelblokjes met het water in een grote pan met dikke bodem en kook tot ze zacht zijn: zo’n 25 minuten. Regelmatig roeren tegen aanbranden, eventueel water toevoegen. Doe dan alle resterende ingrediënten erbij en roer tot de suiker is opgelost. Breng weer even aan de kook, temper het vuur tot een laag pitje en laat zo’n 2,5 uur, onder regelmatig roeren, zachtjes doorkoken tot het lekker dik is. Gebruik glazen potten met twist-offdeksel. Was ze met heet water en afwasmiddel en spoel grondig na met kokend water. Zet ze omgekeerd op een schone doek. Doe de chutney zo heet mogelijk in de potten en sluit meteen af. Nog even 5 minuten ondersteboven zetten. Als na afkoeling de deksels hol staan, is het steriliseren gelukt en kunnen ze goed bewaard worden. Deze chutney is heerlijk bij rijst en kip, maar ook bij brood. Eet smakelijk! Maartje Schaffels
8
Jaargang 24, oktober 2018, nummer 5
GROEIENDE WOORDEN
Op weg Er zat een vrouw in de trein met ontblote schouders meer dan haar lange benen in het ultrakorte broekje wekten die schouders mijn begeerte Niet om ze te hebben of aan te raken maar om als een kunstwerk ze te beschouwen te bewonderen, te vereren Is dit niet Memlinck of Geertgen tot Sint Jans die het blanke vlees zo vroom penseelden zo mystiek hemelhoog dat ik biddende mijn knieën boog Dit passeerde mij vandaag in de trein hoe kun je vanaf dit doodnuchter station op weg naar de hemel zijn
Omschrijving: 1. Mannelijke bij, advies, grond. 2. Deel van het hoofd, gevaarlijk, niet groot. 3. Vat, rekening, dans. 4. Kippenloop, orgaan, openbaar vervoer. 5. Dierenhok, staaf, rijtuig. 6. Bijl, zuivelproduct, zintuig om te proeven. 7. Wagen, treffend, verkooptent. 8. Zeepwater, paal, deksel.
Ton Delemarre
Los de puzzel op volgens de omschrijving hierboven. Elk woord bevat de letters van het voorafgaande woord plus één letter. Bij juiste invulling leest u in de gekleurde verticale kolom een woord dat van toepassing is op de verschijningsvorm van deze krant. Puzzel mee en maak kans op een VVV-cadeaukaart van 15 euro!
Griezelen doet goed!
Op vrijdag 26 oktober staat een bijzondere Groen doet goed activiteit op de planning. De laatste activiteit van het jaar wordt in samenwerking met Zorgcentrum De Merwelanden georganiseerd. Kinderen gaan samen met de inwonende senioren koken, knutselen en bewegen. Jij doet toch ook mee?
Stuur uw oplossing, onder vermelding van uw naam en adres naar: r.besjes@kpnmail.nl, of stuur een kaart naar: De Poorter, Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht. De oplossing van de puzzel uit krant 4 was: Kraansteiger, met als winnaar mevrouw D. de Visser. Gefeliciteerd!
Jong en oud Alle activiteiten voeren we samen met de bewoners van De Merwelanden uit. Om de interactie tussen senioren en kinderen zo leuk en verrassend mogelijk te maken, zijn ouders, grootouders en of verzorgers dit keer niet uitgenodigd. Uiteraard zorgt de organisatie voor voldoende begeleiding. Doe ook mee! Om zeker te zijn van je plekje, vragen we je vooraf aan te melden door een mailtje te sturen naar Kirsten: k.hendriks@dordrecht.nl. Deelname aan de activiteiten is gratis, maar er is beperkt plaats. Wees er dus snel bij!
Lucy Wouters
Was getekend...
voor iedereen leuk is om erbij te zijn.
Gezellig griezelen Met Halloween voor de deur krijgt Groen doet goed dit keer een griezelig tintje! We maken en eten een lekker heksensoepje, gaan knutselen en sluiten buiten af met een
Kerstmarkt in Stapal Op zaterdag 8 december wordt er een kerstmarkt georganiseerd in wijkcentrum Stapal en in de binnentuin van de Schouwstock.
spannende speurtocht. Natuurlijk trek je hiervoor je meest griezelige, gekke of grappige outfit aan. We nodigen jou, je vriendjes en vriendinnetjes van harte uit om mee te doen aan deze gezellige, gratis middag! We maken het natuurlijk niet te griezelig of te spannend zodat het
Het is van 10.00-14.00 uur bij Zorgcentrum De Merwelanden, Haringvlietstraat 515. Dit is zowel met de fiets als auto goed te bereiken, er is parkeergelegenheid bij het zorgcentrum. Alle informatie over het programma is te vinden op www.weizigt.nl/ groen-doet-goed en op Facebookpagina Groen doet goed Dordrecht.
Ode aan de doden
Op zaterdag 3 november biedt de Wilhelminakerk ruimte om te gedenken. Van 17.00-18.00 uur opent de kerk haar deuren voor iedereen, van welke overEr zijn allerlei kraampjes met kerst- tuiging ook, om uiting te geven spullen, oliebollen en gluhwijn. aan gemis.
De bekende Dordtse molen: ‘Kijck over den Dijk’ aan de Noordendijk getekend door Lucy Wouters. In het Lijnbaangebied hierachter stonden vroeger nog 7 houtzaagmolens die inmiddels zijn verdwenen. De ‘Kijk’ is een graanmolen, die nog altijd in bedrijf is. Elke zaterdag wordt er gemalen en kunt u er volkoren meel kopen. Leuk is ook om langs de steile laddertjes naar boven te klimmen en vanaf de omgang over de binnenstad te kijken: een prachtig uitzicht. Op heldere dagen kun je heel ver kijken, zelfs de torenflats van Rotterdam zijn dan te zien.
Ook is er een kleurwedstrijd voor de kinderen. Een leuke gelegenheid om in de kerstsfeer te komen. De kerstmarkt wordt georganiseerd in samenwerking met Marina Flier van het Praathuis. Heeft u interesse in het huren van een kraampje? Kosten zijn 5 euro per kraam. Opgeven binnen bij Stapal.
U kunt een kaarsje aansteken, een tijdje stil zijn, het gedachtenisboek tekenen of luisteren naar (live) muziek en gedichten. Ook is er mogelijkheid tot een persoonlijk gesprek, indien u daar behoefte aan heeft.
Zo wil de kerk onder het motto Voor meer informatie kunt u terecht ‘Ode aan de doden’ ook aan haar buurt- en stadsgenoten ruimte bie- Wilhelminakerk, Blekersdijk 41 bij Marina Flier: 06 1865 9189 den om uiting te geven aan gemis Meer info: of Jantien Jansen: 06 1282 5683 Jantien Jansen, en gedenken. www.dewilhelminakerk.nl Projectmedewerker Het Spectrum