De Poorter
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Binnenstadkrant, verschijnt elke twee maanden
Het beeld van de Stedemaagd aan de Groothoofdspoort en dat van Hanneken Van Dordt, een groot houten beeld van een legendarische reuzin dat in de 16e eeuw op het Bolwerk bij de Boombrug stond, maar verloren is gegaan, vormde voor onze Dordtse kunstenaar Gerhard Lentink de inspiratie voor een monumentaal vrouwenbeeld van bijna 22 meter hoog.
Foto: Gerhard Lentink
Alvast fijne feestdagen!
Pag. 3 800 jaar Dordrecht
Hanneken van Dordrecht komt terug?
De ‘Stichting Hanneken van Dordt’ in oprichting gaat zich inzetten om dit beeld aan de stad te schenken bij de viering van 800 jaar stadsrechten. De Dordtse stedemaagd: aan de waterzijde van de Groothoofdspoort pronkt ze daar in Hollands tuin, haar borst ontbloot, met in de linkerhand een palmtak en in de andere het Dordtse wapenschild. Sinds 1617 staat ze daar, maar al vanaf 1420 symboliseerden haar voorgangsters de kracht en de kwetsbaarheid, de vruchtbaarheid en de vrijheidsdrang van Hollands oudste stad.
werven. Al wat op de rivier vaart, ontmoet het beeld en het is duidelijk zichtbaar vanaf de Merwekade. Het ligt aan de vaarroute van de veerponten naar Rotterdam, Papendrecht en Sliedrecht, geeft de Stadswerven een smoel en Dordrecht een ‘Landmark’, te vergelijken met het Vrijheidsbeeld in New York.
Dit beeld en dat van Hanneken Van Dordt, een groot houten beeld van een legendarische reuzin dat in de 16e eeuw op het Bolwerk bij de Boombrug stond, maar verloren is gegaan, vormde voor onze Dordtse kunstenaar Gerhard Lentink de
Lentink ontwierp een vliegervormig plateau dat ook voor rolstoelers toegankelijk is. Het vormt de basis voor het beeld, met een trapeziumvormige sokkel van drie meter hoog. Lees verder op pag. 2
We kennen Lentink van ‘Medea Maria’ in de Vest, van zijn Walters Huis in het ASZ, zijn Duiker in Kaapstad en zijn sculpturen in Beeldengalerij Het Depot te Wageningen. Het idee voor de watervrouw speelt al vele jaren in zijn hoofd. Het werd al in 2012 met Wethouder Sleeking gedeeld en in 2013 in De Poorter vermeld onder de kop: inspiratie voor een monumentaal ‘Geef Dordrecht zijn Maagd terug.’ vrouwenbeeld van bijna 22 meter hoog. Hij noemt haar Choëphore, Maar door de plannen om in 2020 een offerschaal dragende vrouw, die de 800 jaar stadsrechten te vieren, is als personificatie van de stad een het in een stroomversnelling gekooffer brengt aan de rivier aan welke men. De ideale plek was ook allang zij haar oorsprong dankt. duidelijk: de westpunt van de Stads-
Pag. 5 HIP in Berckepoort
Pag. 5 Kinderklimaattop
Keizerin Maria en de zwaanridder
Hoewel de titel anders doet vermoeden, is dit geen sprookje. Deze geschiedenis is voor een deel biografisch en voor een ander deel een sage uit de middeleeuwen.
De Maria uit het opschrift werd keizerin door haar huwelijk met de Duitse keizer Otto IV. Na zijn dood trouwde zij met graaf Willem I van Holland, die haar bij die gelegenheid de stad Dordrecht ten geschenke gaf. In diezelfde tijd, juli 1220, ontving Dordrecht een nieuw stadsrecht of stadskeur. Dit feit wordt volgend jaar in onze stad feestelijk herdacht onder de noemer ‘Dordrecht, 800 jaar stad’. Dat Dordrecht al eerder stadsrechten had, kwam in een interview met historicus Henk ‘t Jong al aan de orde in de Poorter van augustus. Ook de
rol van Maria in onze stad. Maar wie was die Maria van Brabant, stadsvrouwe van Dordrecht, en wat was haar connectie met de zwaanridder?
Maria van Brabant (1189/901260) was de dochter van graaf Hendrik I van Brabant en Mathilde van Boulogne. Hendriks bijnaam: de strijdvaardige, was gezien zijn krijgszuchtige karakter, bepaald geen troetelnaampje. Hij nam deel aan de derde kruistocht en had waarschijnlijk veel belangstelling voor de geschiedenis van de zwaanridder en diens nazaat Godfried van Bouillon, de kruisvaarder bij uitstek. Gedurende lange tijd was Maria het enige kind van Hendrik en Mathilde en voorbestemd om haar vader op te volgen. Hendrik had
opportunistische trekjes, waarbij hij zijn dochter als speelbal gebruikte. Na haar eerst uitgehuwelijkt te hebben aan de latere keizer Otto IV, loopt hij over naar diens tegenstander Filips van Zwaben, waardoor het huwelijk van de baan is. Met van Zwaben onderhandelt hij over een echtverbintenis van Maria met Frederik van Sicilië. Maar na al deze verwikkelingen trouwt Maria in 1214 toch met de inmid-
Maria werd keizerin door huwelijk met de Duitse keizer, na zijn dood trouwde zij met graaf Willem I van Holland.
Pag. 7 Helianthus viert lustrum
dels weduwnaar geworden Otto en na diens dood met graaf Willem I van Holland. Tussen 1100 en 1300 verscheen in Noord-Frankrijk en Brabant een verhalencyclus over de eerste kruistocht. Hierin speelt de superheld Godfried van Bouillon een belangrijke rol. Aan deze cyclus werd de vertelling over de zwaanridder toegevoegd om Godfried van Bouillon, die van betrekkelijk eenvoudige afkomst was, een achtenswaardige voorvader te verschaffen. Lees verder op pag. 2
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • Buurtwerk Dordrecht