De Poorter
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Binnenstadkrant, verschijnt elke twee maanden
Het beeld van de Stedemaagd aan de Groothoofdspoort en dat van Hanneken Van Dordt, een groot houten beeld van een legendarische reuzin dat in de 16e eeuw op het Bolwerk bij de Boombrug stond, maar verloren is gegaan, vormde voor onze Dordtse kunstenaar Gerhard Lentink de inspiratie voor een monumentaal vrouwenbeeld van bijna 22 meter hoog.
Foto: Gerhard Lentink
Alvast fijne feestdagen!
Pag. 3 800 jaar Dordrecht
Hanneken van Dordrecht komt terug?
De ‘Stichting Hanneken van Dordt’ in oprichting gaat zich inzetten om dit beeld aan de stad te schenken bij de viering van 800 jaar stadsrechten. De Dordtse stedemaagd: aan de waterzijde van de Groothoofdspoort pronkt ze daar in Hollands tuin, haar borst ontbloot, met in de linkerhand een palmtak en in de andere het Dordtse wapenschild. Sinds 1617 staat ze daar, maar al vanaf 1420 symboliseerden haar voorgangsters de kracht en de kwetsbaarheid, de vruchtbaarheid en de vrijheidsdrang van Hollands oudste stad.
werven. Al wat op de rivier vaart, ontmoet het beeld en het is duidelijk zichtbaar vanaf de Merwekade. Het ligt aan de vaarroute van de veerponten naar Rotterdam, Papendrecht en Sliedrecht, geeft de Stadswerven een smoel en Dordrecht een ‘Landmark’, te vergelijken met het Vrijheidsbeeld in New York.
Dit beeld en dat van Hanneken Van Dordt, een groot houten beeld van een legendarische reuzin dat in de 16e eeuw op het Bolwerk bij de Boombrug stond, maar verloren is gegaan, vormde voor onze Dordtse kunstenaar Gerhard Lentink de
Lentink ontwierp een vliegervormig plateau dat ook voor rolstoelers toegankelijk is. Het vormt de basis voor het beeld, met een trapeziumvormige sokkel van drie meter hoog. Lees verder op pag. 2
We kennen Lentink van ‘Medea Maria’ in de Vest, van zijn Walters Huis in het ASZ, zijn Duiker in Kaapstad en zijn sculpturen in Beeldengalerij Het Depot te Wageningen. Het idee voor de watervrouw speelt al vele jaren in zijn hoofd. Het werd al in 2012 met Wethouder Sleeking gedeeld en in 2013 in De Poorter vermeld onder de kop: inspiratie voor een monumentaal ‘Geef Dordrecht zijn Maagd terug.’ vrouwenbeeld van bijna 22 meter hoog. Hij noemt haar Choëphore, Maar door de plannen om in 2020 een offerschaal dragende vrouw, die de 800 jaar stadsrechten te vieren, is als personificatie van de stad een het in een stroomversnelling gekooffer brengt aan de rivier aan welke men. De ideale plek was ook allang zij haar oorsprong dankt. duidelijk: de westpunt van de Stads-
Pag. 5 HIP in Berckepoort
Pag. 5 Kinderklimaattop
Keizerin Maria en de zwaanridder
Hoewel de titel anders doet vermoeden, is dit geen sprookje. Deze geschiedenis is voor een deel biografisch en voor een ander deel een sage uit de middeleeuwen.
De Maria uit het opschrift werd keizerin door haar huwelijk met de Duitse keizer Otto IV. Na zijn dood trouwde zij met graaf Willem I van Holland, die haar bij die gelegenheid de stad Dordrecht ten geschenke gaf. In diezelfde tijd, juli 1220, ontving Dordrecht een nieuw stadsrecht of stadskeur. Dit feit wordt volgend jaar in onze stad feestelijk herdacht onder de noemer ‘Dordrecht, 800 jaar stad’. Dat Dordrecht al eerder stadsrechten had, kwam in een interview met historicus Henk ‘t Jong al aan de orde in de Poorter van augustus. Ook de
rol van Maria in onze stad. Maar wie was die Maria van Brabant, stadsvrouwe van Dordrecht, en wat was haar connectie met de zwaanridder?
Maria van Brabant (1189/901260) was de dochter van graaf Hendrik I van Brabant en Mathilde van Boulogne. Hendriks bijnaam: de strijdvaardige, was gezien zijn krijgszuchtige karakter, bepaald geen troetelnaampje. Hij nam deel aan de derde kruistocht en had waarschijnlijk veel belangstelling voor de geschiedenis van de zwaanridder en diens nazaat Godfried van Bouillon, de kruisvaarder bij uitstek. Gedurende lange tijd was Maria het enige kind van Hendrik en Mathilde en voorbestemd om haar vader op te volgen. Hendrik had
opportunistische trekjes, waarbij hij zijn dochter als speelbal gebruikte. Na haar eerst uitgehuwelijkt te hebben aan de latere keizer Otto IV, loopt hij over naar diens tegenstander Filips van Zwaben, waardoor het huwelijk van de baan is. Met van Zwaben onderhandelt hij over een echtverbintenis van Maria met Frederik van Sicilië. Maar na al deze verwikkelingen trouwt Maria in 1214 toch met de inmid-
Maria werd keizerin door huwelijk met de Duitse keizer, na zijn dood trouwde zij met graaf Willem I van Holland.
Pag. 7 Helianthus viert lustrum
dels weduwnaar geworden Otto en na diens dood met graaf Willem I van Holland. Tussen 1100 en 1300 verscheen in Noord-Frankrijk en Brabant een verhalencyclus over de eerste kruistocht. Hierin speelt de superheld Godfried van Bouillon een belangrijke rol. Aan deze cyclus werd de vertelling over de zwaanridder toegevoegd om Godfried van Bouillon, die van betrekkelijk eenvoudige afkomst was, een achtenswaardige voorvader te verschaffen. Lees verder op pag. 2
Bewoners weten het beste wat er speelt in de wijk • Buurtwerk Dordrecht
Column
Diaken Franck Baggen Parochie Heilige Theresia van Avila
De Kerk is nooit af De rooms-katholieken van Dordrecht kunnen voor hun eredienst terecht in twee kerken. Te weten de Verrezen Christus-kerk aan de Nolensweg in Crabbehof en de Antoniuskerk aan de Burgemeester De Raadtsingel: schuin tegenover het NS-station. Wist u dat de Antoniuskerk nooit is afgebouwd? De eerste steen werd gelegd aan het begin van de jaren twintig van de vorige eeuw. Echter, het budget bleek niet toereikend om het gebouw volgens het ontwerp af te bouwen. Prijzen voor bouwmaterialen schoten omhoog als gevolg van schaarste na de Eerste Wereldoorlog. Het langwerpige deel van de kerk, het zogenaamde ‘schip’, kon door geldgebrek niet voltooid worden. Het schip is daarom eenvoudigweg halverwege dichtgemetseld. Dat is de hoge muur die u nu ziet, als u voor het kerkgebouw staat. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de kerk tot aan het huidige trottoir werd gebouwd, met een grote klokkentoren als blikvanger. Doordat de bouw is gestaakt, ontbreekt dus ook die toren. Wat betreft het klokgelui moeten wij het doen met het zogenaamde ‘angelus-klokje’ dat zich op het dak van de kerk bevindt, op de kruising van het schip en de zijbeuken. We luiden dit klokje vol enthousiasme, maar we leggen het af tegen de grote klokken van de kerken om ons heen.
2
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Vervolg van pag. 1
Hanneken van Dordrecht komt terug? Hij maakte daarvan een schaalmodel van 1:20. Na overleg met de betrokken ambtenaren en de architect van de nieuwe brug naar Stadswerven, bleek dat beeld en brug elkaar niet in de weg zullen staan. En hoe het stedenbouwkundig goed inpasbaar is, hangt af van de verdere ontwikkeling van de Stadswerven. Het beeld ‘Choëphore’ zal uit een open, transparante staalconstructie bestaan. Lentink werkt aan een schaalmodel van 1:5 dat in 2020 klaar moet zijn. In dit bijna drieënhalve meter hoge schaalmodel - eigenlijk een beeld op zich - wordt het ontwerp tot in de kleinste details uitgewerkt.
voor een belangrijk deel kunnen geschieden door ‘fundraising’. Het burgercomité Stichting Hanneken van Dordt in oprichting, die als doelstelling heeft: ‘de totstandkoming van het Choëphore-beeld als geschenk aan de jarige stad’, zal daar een belangrijke rol in vervullen.
De dierbaarste Kerst- en Nieuw jaarswens van Lentink is: “Het lijkt me een fantastisch idee dat de stad Dordrecht naar aanleiding van de viering van haar achthonderdjarig bestaan in 2020, zou gaan beschikken over een waardige eigentijdse opvolger van het verloren geraakte beeld van Hanneken van Dordt. Als 800 jaar Dordt een nieuw icoon voor een eeuwenDe idee is dat zij een rol gaat spe- oude stad. Het moet mogelijk zijn len bij de viering van Dordrecht 800 om in vijf jaar dit visioen te verhefGerhard Lentink: “Het lijkt me een fantastisch idee naar aanleiding van het jaar stad. Eerst moet de gemeente fen tot realiteit.” achthonderdjarig bestaan.” het principebesluit nemen het beeld Ton Delemarre Foto: Jole Kraaijo te accepteren. De financiering zal Vervolg van pag. 1
Keizerin Maria en de zwaanridder
Dit in de persoon van zijn grootva- belangrijke onderhandelingen. Na legio huwelijksaanzoeken, trouwt der Elias, de zwaanridder. diens dood zette zij zich fanatiek in met de zwaanridder. Zo wordt een voor de ontwikkeling van haar erf- link gelegd tussen de Brabantse Sage van de zwaanridder goed: de heerlijkheid Helmond en vorsten en de zwaanridder. Het verhaal ontwikkelt zich als het landgoed Miskem in de buurt Ook in onze tijd speelt de sage van volgt: Beatrix, de vrouw van koning van Leuven, waardoor ze ook wel de zwaanridder nog steeds een rol. Oriant van Illefort krijgt een zeven- Maria van Leuven genoemd wordt. In bijvoorbeeld het Suske en Wiske ling. Haar jaloerse schoonmoeder Ze sticht in 1244 een klooster ‘Lo- verhaal ‘De briesende bruid’ wordt Matabrune haalt de pasgeborenen cus imperatricis’ (plaats van de kei- tante Sidonia verliefd op de zwaanweg, legt er zeven hondjes voor zerin) en stimuleert haar nonnen ridder. in de plaats en laat een dienaar de om zich met culturele zaken bezig Heintje Groesbeek kinderen naar het bos brengen om te houden. Haar houten kasteel ‘t hen daar te doden. Beatrix wordt Oude Huys was een centrum van de beschuldigd van overspel met een hoofse cultuur met zijn beschaafde Literatuur: hond, veroordeeld tot de brandsta- omgangsvormen. Literatuur speel- Remco Sleiderink: De stem van de pel en in het cachot geworpen. De de een belangrijke rol en het is meester. De hertogen van Brabant dienaar heeft compassie en brengt vrijwel zeker dat in de versroman en hun rol in het literaire leven de kinderen bij een kluizenaar, ‘Parzival’ van Wolfram von Es- (1106-1430) die hen opneemt en verzorgt. Bij chenbach, Maria model staat voor W.P. Gerritsen & A.G. van Melle: hun geboorte droegen ze allemaal de rijke hertogin van Brabant die, na Van Aiol tot de Zwaanridder. een zilveren kettinkje om hun hals waaraan ze later door een andere dienaar van Matabrune worden herkend. Zij laat de kettinkjes weghalen, waardoor ze zwanen worden. Maar één kind, Elias, de grootvader van Godfried van Bouillon, ontspringt de dans. Vijftien jaar later komt er een engel bij de kluizenaar die aan Elias het bevel geeft zijn moeder van de brandstapel te redden. Beatrix wordt bevrijd en de zwanen worDat het kerkgebouw niet af den weer mens. Eén broer is echter is heeft ook een symbolizwaan gebleven: zijn kettinkje was sche betekenis. De kerk als gemeenschap van gedoopten al omgesmolten tot een beker. Wellicht is Hendrik I als opdrachtis namelijk nooit af. We gever betrokken geweest, bij de vermoeten blijven bouwen, vooral halen over de voorouder van Godin deze tijd waarin geloof niet fried van Bouillon. Feit is, dat Brameer vanzelfsprekend is en bantse vorsten zich lieten voorstaan wij als rooms-katholieke kerk op afstamming van de zwaanridder, flink aan geloofwaardigheid die de stamvader van Brabant, Arhebben ingeboet als gevolg kel en Kleef zou zijn. Aan het einde van de misbruikschandalen. van de dertiende eeuw schreef JaZal de Antoniuskerk ooit cob van Maerlant: ‘dattem Brabanworden afgebouwd? Ik denk ters beroemen, dat si vanden zwane het niet. Laat het maar zo, sijn coemen’. denk ik dan. Dat herinnert ons eraan dat wij moeten blijven Maria van Brabant heeft als vrouw bouwen, niet met stenen, in de middeleeuwen een turbulent maar met mensen. leven geleid. Zij maakte hoge speel- Na de eerste kruistocht werd de vertelling over de zwaanridder toeschulden en voerde voor haar vader gevoegd aan de verhalencyclus.
Repair Café in Sta Pal
elke 3e zaterdag van de maand Open van: 10.00-13.00 uur Op Zaterdag 21 december Zaterdag 18 januari Zaterdag 15 februari
Colofon Redactieadres:
Spuiweg 93, 3311 HG Dordrecht Tel. 078 - 750 89 66 E-mail: r.besjes@kpnmail.nl
Website:
www.tienplus.net/poorter en www.dordrecht.nl/wijken
TIEN Plus
Uitgever Dordtse Wijkkranten mail: tienplus@meeplus.nl tel: 078 750 89 66
Redactie:
Ria Besjes, Ton Delemarre, Kees Dijkman, Gerard Goudriaan, Heintje Groesbeek, Anne Nies Keur, Els Kobec, Jole Kraaijo, Mary Ruisch
Medewerkers: Lucy Wouters
Druk: Dordt Centraal Kopij binnen:
vóór 4 februari
Bezorging volgende nummers: 26 februari 29 april De Poorter niet in de bus gekregen? Haal de krant op bij een van de volgende adressen: Uitgeverij Tienplus: Spuiweg 89, SPUI93: Spuiweg 93, Stadsbibliotheek Dordrecht: Groenmarkt 153, StaPal: Otto Dickeplein 4, Molen Kijk over den Dijck: Noordendijk Of kijk op:
www.tienplus.net/poorter
3
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Ingediende plannen, gespannen verwachtingen:
Dordrecht thuis en onderweg
Eén van de belangrijkste en boeiendste zaken die nu spelen, is de Bouwopgave. Dordrecht moet de komende vijftien jaren 6000 tot 9000 kwalitatief goede woningen extra bouwen. Daarin komen zomaar rond de twintig tot vijfentwintigduizend mensen te wonen. Beleidsmakers en besluitvormers houden zich nu en de komende jaren hiermee bezig. Zij spreken over mogelijkheden voor 2500 nieuwe banen in ‘De Spoorzone’ en ook kansen om de wijken daaromheen aantrekkelijker te maken. Door barrières weg te nemen en verbindingen te verbeteren, zoals nieuwe
OV-haltes, waardoor het openbaar vervoer een sterkere drager voor de ontwikkelingen wordt. En dit alles maakt de stad uiteraard duurzaam, klimaatbestendig en gezond. In dit project stel ik mijzelf vooral de vraag: “Voelen toekomstige bewoners zich op die plekken ook thuis?” Mijn projectvoorstel ‘Dordrecht Thuis En Onderweg’ voor de viering van 800 jaar stad, gaat daarom over het Thuisgevoel in de Stad en op het Eiland van Dordrecht. In dit project gaan wijkbewoners foto’s en verhalen maken die hun ‘Thuisgevoel in Dordrecht’
Plan van Spui 93:
800 jaar Dordt, De Ommegang
Het bijzondere van Dordt zijn de Dordtenaren, door de eeuwen heen: een mengeling van boeren, vissers, handwerkslui en handelaren. Jong, oud, vrouw, man, Poorter en buitenman. Samen maken wij Dordrecht. Dat is de leidende gedachte bij de aanvraag die Spui93 (voorheen SSKW) indient bij de gemeente voor het vieren van 800 jaar Stadsrechten. En hoe kan je dat idee beter uitbeelden dan door een bonte tocht van historische en hedendaagse figuren die door de stad trekken met muziek en zang? In het verleden zijn al eerder zulke optochten geweest. Daarom de titel: de Dordtse Ommegang. In Den Briel trekt jaarlijks op 1 april zo’n stoet rond en ook in Sliedrecht, bij 950 jaar Sliedrecht in 2014-15 was het een succes. Middeleeuwse kledij Dus gaat op de Monumentendag zondag 13 september 2020, aansluitend bij Dordt Monumenteel, een gezelschap al dan niet in middeleeuwse kledij langs de Dordtse monumenten en eindigt op het Stadhuisplein met een ontvangst
De stadsomroepster is van de partij...
door burgemeester Kolff. De zelfgemaakte kostuums worden vervaardigd van gerecycled materiaal. Carnavalsvereniging de Merwekrabbers doet mee, Volksdansgroep Machar. Er zijn muziekkapellen, Helma Hartman en Goue Galen verzorgen een optreden, de stadsomroepster is van de partij. de Dochters van Dordrecht sluiten ook aan. Iedereen kan en mag meedoen ongeacht afkomst, leeftijd, lichamelijke of verstandelijke beperking. Het uitgangspunt is een inclusief Dordrecht. Spannend Het wordt spannend of de enthousiaste werkgroep ook het geld krijgt om dit mooie plan mogelijk te maken. Zo niet dan was het toch een inspirerend idee. Er komen in de toekomst nog meer historische evenementen. Ton Delemarre
de wijk en op het Eiland van Dordrecht. Het gaat over jezelf kunnen zijn met blijdschap, angst, verdriet, boosheid en verlangens. Ongegeneerd, zonder schaamte. Eigenlijk gaat het over vrijheid en geluk: Het wonen in een door mensen gemaakt aards paradijs. Dat is erg idealistisch, dus focussen we op de aardse werkelijkheid van het wonen in de Stad en op het Eiland van Dordrecht. Door het thuisgevoel te onderzoeken kom je dichtbij de persoonlijke ervaring van mensen. Tegelijkertijd raak je aan een belangrijk maatschappelijk vraagstuk over weergeven. Zij worden daarbij be- hoe mensen zich kunnen en willen geleid door beroepsfotografen en thuis voelen in de samenleving. schrijvers van Photocase en De Vertelfabriek. De onderwerpen van de foto’s en Het ‘Thuisgevoel in Dordrecht’ verhalen kunnen heel divers zijn. gaat niet over trots, maar over ie- Zoals portretten van mensen in ieders gevoel van veiligheid en ge- mands omgeving die hij of zij kent. borgenheid. Jezelf op je plek voe- Mensen die vertrouwd zijn. Of inlen: thuis, in de stad, in de straat en terieurfoto’s van iemands thuis. De
woonkamer, de bank, de slaapkamer, het bed, het bureau, de keuken enzovoort. Maar ook de school, de werkplek, of de hangplek. Het kunnen ook stillevens zijn van iemands spulletjes, of favoriete eten en drinken. Ik denk ook aan straatfoto’s van plekken in de wijk, iemands straat, vertrouwde winkels, pleintjes, zijstraten, de achterpaden, of hangplekken. Voor wie verder kijkt, komen de landschappen van het Eiland van Dordrecht in beeld. Het agrarisch gebied, de Biesbosch met zijn natuur, de grote rivieren en hun oevers. De dijken Noordendijk, Zuidendijk, Zeedijk, de stadsrand, havens, kreken, killen en elzen in de wijk. Kortom er ligt een zee aan mogelijkheden om het thuisgevoel te verbeelden en te verwoorden. Kees Dijkman
Dordrecht wandelend verkennen Het wordt heel spannend. Zouden de Dordtenaren en toeristische bezoekers een wandelgids willen omarmen die in acht taferelen een 800-jarig Dordrecht portretteert? Want dat is mijn project bij 800 jaar stadsrechten: bezoekers in acht wandelingen informeren over de belangrijkste historische thema’s van Dordrecht.
wandeling onder te brengen. Denk aan kijkpunten die met de uitbouw van de havens en de vestingstad Dordrecht te maken hebben. En voor de 20e eeuw voert de wandeling langs punten die de stadsontwikkeling van na de tweede wereldoorlog laten zien. ‘Van kaalslag tot nieuwbouw’, zoals Bert te Kiefte zijn Verhalen van Dordrecht 28 heeft genoemd.
langs de rode laarsjes van Helma Eeuwijk, die als actrice de moeder van Dikkertje Dap speelde, de stolpersteine voor het gezin van de Joodse DFC-coach Ariad Weisz en een plaquette voor Miep Diekmann. Andere wandelingen laten onder meer de hofjes van Dordrecht zien, tonen Dordrecht als handelsstad en gaan langs de monumenten die herinneren aan de oorlog.
De wandelingen komen langs plekken die zichtbaar verbonden zijn met een thema. Bij het thema ‘Dordtse architectuur’ is dat heel gemakkelijk. Huizen en gebouwen zijn goed te bekijken waardoor alle belangrijke bouwstijlen uit de Dordtse architectuurgeschiedenis in de wandeling bewonderd kunnen worden. Ook het thema ‘800 jaar Stadsontwikkeling’ is goed in een
Zichtbare verbondenheid is wel een probleem bij het hoofdstuk ‘Dordtse helden’. Veel markante Dordtenaren, en vooral vrouwen, zijn niet, of hooguit met een straatnaambordje, terug te vinden in het Dordtse stadsbeeld. Maar er blijft genoeg over. Naast overbekende Dordtse helden als C. Buddingh’, de gebroeders de Witt, Ary Scheffer, Albert Cuyp en Top Naeff, komen we
Voor Amsterdam en Utrecht heb ik ook zo’n soort gids geschreven: Amsterdam acht keer anders en Utrecht acht keer anders. Het wordt dus nu Dordrecht acht keer anders: acht wandelingen met veel foto’s over acht historische thema’s die zich, al wandelend, laten verkennen. Een uitgever heb ik al, nu de subsidie van Dordt 800 nog.
Was getekend...
Gerard Goudriaan
Illustratie: Lucy Wouters
In het kader van de viering van Dordrecht, 800 jaar stad in 2020 heb je al snel de neiging om 800 jaar terug te kijken. Dat is interessant om te beseffen waar we in 2019 en komend jaar staan. In het verleden liggen immers de lessen voor nu en de toekomst. Waar zullen we in de toekomst mee te maken krijgen? Daarvoor heb je geen glazen bol nodig, maar een eenvoudige camera en pen en papier.
Het verhaal van Evert Muis Het liep tegen het nieuwe jaar en buiten was het donker en koud. Maar onder de grond had Morris Mol het in zijn huisje lekker warm. Hij was net zijn kerstboom aan het versieren, toen er iemand bij de deur riep: “Doe eens open, Morris, ik ben er weer!” Het was Evert Muis, zijn vriend die heel lang op reis was geweest. “Kom binnen, Evert, fijn je weer te zien!” riep Morris verheugd, “Ik ga meteen thee zetten, want je hebt vast veel te vertellen.” Even later zaten ze samen gezellig aan tafel en begon Evert te vertellen. “Ik heb toch zoveel meegemaakt! Ik heb gelopen tot ik niet meer kon. Ik heb op schepen gevaren en in treinen gereisd. Maar het meest bijzondere ga ik je nu vertellen, moet je horen!” Hij ging er eens goed voor zitten en begon: “In een ver land liep ik eens in een donker bos met eeuwenoude bomen. Daar zaten twee jonge kraaien die meer dood dan le-
vend waren en vreselijke honger hadden. Ze smeekten mij om eten. Ik had met hen te doen en gaf hun al het brood dat ik bij me had. Ze schrokten alles snel naar binnen en zeiden dankbaar: “Je hebt ons leven gered! We zullen je nooit vergeten en je helpen als het nodig is!” Ik ging daarna weer verder en kwam in een grote stad terecht. Iedereen daar was heel verdrietig want de koning van het land was ernstig ziek en zou wel spoedig sterven. Volgens een oude wijze man kon alleen een gouden appel van de levensboom hem redden, maar niemand wist hoe je daaraan kon komen. Iedereen was ten einde raad. Toen kwam de oude man naar mij toe en zei: “Er is voorspeld dat een onbekende reiziger de koning zou genezen. U moet naar het paleis!” Ik werd naar de zieke koning gebracht die doodstil op zijn bed lag. Maar ik ben natuurlijk geen dokter, hoe zou ik de koning ooit beter kunnen maken? Maar als het niet lukte, zou ik honderd stokslagen krijgen en voor al-
Tekst en illustratie Els Kobec
zijn over zeven diepe zeeën en honderd hoge bergen gevlogen naar het onbekende land waar de levensboom staat. En hier is de gouden appel.” En met het geluid van een klok rolde toen de gouden appel tot aan het bed van de koning. De koning stond meteen op en was helemaal genezen! De kraaien vlogen door het raam naar buiten en namen de appel weer mee, want die moest terug. En zo ben ik dus gered!” Evert nam nog een slok thee en vervolgde: “Ik mocht van de koning voor altijd in zijn paleis blijven wonen en een fijn leventje hebben, maar ik begon heel erg naar huis te verlangen. Ik wilde graag met Kerstmis thuis zijn en kijk: dat is gelukt!”
tijd de gevangenis ingaan! Wat kon ik doen? De oude man fluisterde toen in mijn oor: “Zoek de levensboom en pluk de gouden appel!” Ik wilde dat wel, maar hoe zou ik die levensboom ooit kunnen vinden? Ik zag me al geslagen
worden en voorgoed in de gevangenis zitten. Toen vlogen er opeens twee kraaien de zaal in, dezelfde kraaien die ik te eten had gegeven. Ze waren groot en sterk geworden en zeiden: “Wij hebben beloofd u te helpen en hier zijn wij! Wij
“Wat een verhaal!” zuchtte Morris vol bewondering, “Ik ben ook blij dat je terug bent, nu kunnen we hier samen kerstfeest vieren, dat is fijner dan alleen! Hij had het nog niet gezegd of buiten begonnen de klokken van de grote kerk met hun mooie stemmen te luiden: de kerstnacht was begonnen.
Speciale Kinderkrant komt eraan! Het duurt niet lang meer of alle kinderen in Dordrecht kunnen lezen in hun eigen kinderkrant. De krant komt op alle basisscholen en gaat Jong078 heten. Linda te Veldhuis, uit Zwijndrecht heeft het plan bedacht: “Sinds het begin van dit jaar zet ik mij in om kinderen een speciaal voor hen gemaakte kinderkrant te bieden. Inmiddels kan ik de krant bijna gaan uitbrengen. Door crowdfunding hoop ik de helft van de drukkosten binnen te kunnen krijgen, zodat in januari volgend jaar het eerste echte exemplaar op de scholen afgeleverd wordt.”
Mogelijk maken
“In de krant komen verhalen van kinderen uit de regio. Tijdens gesprekken kreeg ik veel draagvlak voor mijn initiatief. Het is erg leuk om een bekende in de krant te zien staan en ook voor volwassenen is het mooi om de verhalen over kinderen te lezen. Door de crowdfunding kan iedereen die dat wil bijdragen in de kosten. Inmiddels hebben tientallen personen geld gedoneerd, zij zien Jong078 als een mooi initiatief dat gerealiseerd moet worden. Daar ben ik heel blij mee!” Kinderen en scholen betalen geen abonnementgeld voor de kinderkrant en er komen alleen artikelen in, geen advertenties. Dat betekent dat de financiering anders geregeld moet worden. Daarom zet Linda crowdfunding in.
De kinderkrant is leuk om te lezen.
De bedoeling is dat alle kinderen in basisschoolgroepen 5 tot en met 8 uit Dordrecht, Zwijndrecht, Heerjansdam en Hendrik-Ido-Ambacht,
Linda te Veldhuis heeft het plan bedacht de krant tien keer per jaar ontvangen. De kinderkrant is leuk om te lezen, maar streeft ook belangrijke doelen na. Zoals een bijdrage leveren aan taalontwikkeling, bekender maken met de woonomgeving en stimuleren van de eigen mening. Kinderkrant Jong078 wordt elke maand verspreid via basisscholen, zodat de krant voor alle kinderen be-
schikbaar is. Met opdrachten in de krant kunnen leerlingen en leerkrachten in de praktijk aan de slag. Alle artikelen worden geschreven vanuit de beleving van kinderen. Dat zorgt voor herkenning en leesplezier.
Jong078 is ook te volgen op Facebook.
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Een HIP in de Berckepoort
In ons historische Hof huist op nr 15, recht tegenover het museum Hof van Nederland, het Historisch Documentatie en Kenniscentrum Augustijnenhof. Iedereen met belangstelling voor geschiedenis kan hier terecht. Dagelijks komen er bezoekers van buiten die meer willen weten van de stad en haar historie. De meesten zijn niet beland bij de zogenaamde ‘Toegangspoort tot Dordrecht’ - Intree van de VVV aan de Spuiboulevard - omdat ze de stad zijn binnengekomen via de Merwekade, Hooikade of de Buitenwalevest, waar de cruiseschepen, de waterbus of touringcars aanlanden. Omdat er een grote behoefte blijkt aan een plek waar je meer over Dordrecht en de historie aan de weet kunt komen, besloot het Augustijnenhof om haar activiteiten uit te breiden met een Historisch Informatie Punt (HIP). Veel historische steden zijn ons al voorgegaan met zo’n infopunt.
telt ruim 1.700 Dordtse publicaties in haar bibliotheek en beschikt via databank ‘HofNet’ over een grote hoeveelheid digitaal doorzoekbare boeken, tijdschriften, rapporten en archiefbronnen. Die kunnen ter plekke worden ingezien. Het Augustijnenhof wil met ‘HIP Dordrecht’ startklaar zijn bij aanvang van het jubileumjaar 2020, met het 800Wat is een HIP? jarig bestaan van de stad. Er wordt Een HIP informeert zowel bewo- dan een grote toeloop van bezoekers ners en bezoekers van de stad over verwacht. de geschiedenis van de stad, haar vroegere bewoners en haar monu- Locatie ‘historisch VVV’ mentale panden. Feitelijk is een HIP Het Augustijnenhof blijft in Hof 15. het ‘Historisch VVV’ van een stad. Die locatie in het hart van het HofMaar met meer dan alleen toeris- kwartier met haar ligging pal tegentische info. De HIP medewerkers over de ingang van het Regionaal kunnen met hun cultuurhistorische Archief, is te waardevol om op te kennis in belangrijke mate bijdra- geven. Als Historisch Informatie gen aan de beleving van de stad. De Punt heeft dit voormalige kerkkancollectie van het Augustijnenhof toor behoorlijke beperkingen. Het
den van het Augustijnenhof, het historisch onderzoek ‘in opdracht’ en de cursussen. Dat wordt anders bij de vestiging van een HIP in de Berckepoort. Dat is een activiteit in het belang van de stad, waar de gemeente een bijdrage aan dient te leveren. Omdat er vrijwilligers bij het HIP worden ingezet, hoeft dat geen kostbare zaak te worden. Wel zal het ‘dak boven het hoofd’ gefaciliteerd moeten worden. En: een cultuurhistorisch gebruik van dat pand is beter dan de schadelijke leegstand van nu alweer vijf jaar. Zeker wanneer de stad en haar bezoekers daar baat bij zullen hebben.
Het Hof met het Kenniscentrum Augustijnenhof.in de linkerhoek.
Augustijnenhof zou het HIP het liefst als tweede locatie willen vestigen in de Berckepoort, aan de Voorstraat. In de oude foyer van het theater met de etalage waar nu nog Nieuw Dordts Peil op prijkt. Die strategische plek heeft voor bezoekers van Dordrecht een uitnodigende uitstraling die recht doet aan het ‘Historisch VVV’ dat de stad zo hard nodig heeft. Op die manier zou dit deel van het complex alsnog de cultuurhistorische bestemming kunnen krijgen die de stad in haar oorspronkelijke
plannen heeft geformuleerd. Hof 15 blijft dan het Documentatie- en Kenniscentrum zoals dat al ruim vier jaar in bedrijf is: een ontmoetingspunt voor eenieder die zich met historisch onderzoek naar de stad en de bewoners bezighoudt. Wat vindt VVV en de gemeente van dit aanbod en wat gaat het kosten? Het Augustijnenhof heeft geen gelden van de gemeente nodig voor de activiteiten, dankzij de inkomsten van sponsors, donaties van Vrien-
Kinderklimaattop 2019:
“Het plastic van de grond af!”
In de Duurzaamheidsfabriek in het Leerpark verzamelen zich ruim 250 leerlingen uit groep 6 van tien verschillende basisscholen. Het geeft een drukte van belang. Sommige scholen komen op de fiets, andere niet: “Ik ben doodmoe, we hebben het hele eind moeten lopen!” verklaart een van de deelnemers. Tja, het valt niet mee om duurzamer te leven…
Eenmaal boven, allemaal in een grote zaal, blijken de kids toch heel stil te kunnen luisteren. Ze worden verwelkomd door Mark, directeur Duurzaamheidsfabriek. Arnold stelt het panel voor: Marije, de kinderburgemeester, Petra van de gemeente, Nillis van Waterschap Rivierenland, Judith van Waterschap Delta, Christine van de HVC, Tim, controleur van OZHZ (soort milieupolitie) en Pim, student milieutechniek. Meer groen De kinderen hebben een plan gemaakt om hun school en omgeving duurzamer te maken. Die plannen worden gepresenteerd in een video. Van de Bavinckschool (dependance Museumstraat) komen Meta en Janne naar voren, zij vertellen dat ze meer groen op het schoolplein willen. Voor het nieuwe schoolplein hebben ze een ontwerp gemaakt met veel planten en een tuintje. Leerlingen van de Fontein uit Wielwijk willen: “het plastic van de grond af”. Op het filmpje zie je ze druk bezig, gewapend met knijpers en afvalzakken, om schoolpleim en straat plasticvrij te maken. Leuker dan rekenen! Van de Vrije School komen Sophie
5
verklaren ze gedecideerd. Hoe? In het filmpje maken ze duidelijk dat ze een website zullen maken voor kinderen, met tips en informatie over een schonere omgeving. Want: “Alle websites die we gevonden hebben zijn allemaal voor volwassenen en vaak een beetje moeilijk.”
Een eerste voorstel van Augustijnenhof aan B&W is afgewezen op basis van een aantal argumenten: andere investeringen, bevredigende rol van Dordrecht Marketing en VVV, onvoldoende onderbouwing van noodzaak, kostendekkende exploitatie moeilijk. VVV is praktisch failliet en dus ligt een gemeentelijke subsidie op dit moment moeilijk. Het Augustijnenhof is toch van plan om in 2020 het HIP formeel te starten, voorlopig in de behuizing aan het Hof. Tegelijk zullen de pogingen om onderdak te vinden in De Berckepoort worden voortgezet. Met name de foyer en het auditorium zijn geschikt voor het beoogde doel. Er is overleg gaande, of in voorbereiding, met enkele bij het Historisch Platform aangesloten organisaties, zoals Vereniging Oud-Dordrecht en het Gilde. Maar ook zou bijvoorbeeld de Archeologische Werkgemeenschap gebruik kunnen maken van deze ruimten. In de komende tijd gaat Jan-Willem Boezeman, de voorman van Augustijnenhof na wat voor activiteiten in de Berckepoort kunnen worden ontplooid.
Na inventarisatie van de mogelijkHierna was het pauze en omdat het heden en verkregen commitment programma nogal uitliep, moest ik zal opnieuw een voorstel aan B&W helaas weg. Van de filmpjes van de worden gedaan. Dat wordt een Prins Florisschool uit Papendrecht, Huis der Geschiedenis, samen met de ikc Het Kristal en de Koningin de Vereniging Oud-Dordrecht, het Julianaschool uit Heerjansdam kan Historisch Platform, het Gilde Dorik u dus niets vertellen. Ook niet drecht en de Archeologische Werkover de beoordeling van het panel gemeenschap. ...verwelkomd door Mark, directeur Duurzaamheidsfabriek... - zij zouden het beste filmpje uitkiezen. Dat zal ze niet meegevallen Lezers van De Poorter kunnen ook en Anna naar voren. Sophie ver- lijk op de fiets of lopend!” verklaart zijn! Ik ben in ieder geval diep onder ideeën aandragen bij: klaart eerlijk: “Het is een stuk leu- Lars. In het filmpje zie je de kinde- de indruk geraakt van de voortva- info@ augustijnenhof.nl ker dan rekenen!” Zij hebben een ren enthousiast bezig van allerlei te rendheid waarmee deze schoolkinTon Delemarre heel creatief filmpje gemaakt met verkopen. deren zulke grote problemen te lijf een verhaal over een vissengezin gaan. Volgens mij kunnen u en ik dat ernstig wordt gehinderd door Wat is een plastictariër? daar nog wat van leren... Ria Besjes de plastic soep in de zee. Ze hebben Voor de broodnodige onderbreking een aantal concrete tips, om meer houdt Wouter van het Lexlab een plastic in zee te voorkomen, die ze quiz waarbij duidelijk wordt dat op het internet gaan zetten. Van de de leerlingen heel wat van duurDolfijn uit Zwijndrecht komen Ilako zaamheid afweten. Weet u bijvooren Doesja naar voren. Zij willen dat beeld wat een plastictariër is? Dat is meer kinderen en ouders met de iemand die niets eet dat uit plastic fiets of lopend naar school komen. komt! Jongleur Daniel treedt op in In het filmpje laten ze zien hoe ze een korte pauze en er wordt vers fruit hebben onderzocht welk vervoer rondgedeeld. Dan gaan we weer verer gebruikt wordt. Iedereen die niet der met de filmpjes. Aan de beurt is per fiets of lopend komt, krijgt hier- obs Dubbeldam, vertegenwoordigd over een brief. In de komende tijd door Laurens: “Wij willen meer willen ze bijhouden hoe het gedrag groen op school en overal.” In het in vervoer naar school verandert. filmpje zie je hoe de kids in groepjes Van de Wegwijzer uit Zwijndrecht een ontwerp maken voor het schoolkomen Lars en Luka naar voren en plein. Motto: ‘Minder stenen en vertellen enthousiast over hun plan. meer groen’. Hierna volgt de DrieZe hebben spullen - oud speelgoed master uit Hardinxveld-Giessendam en CD’s - verkocht en de opbrengst waarvan Abby en David naar voren Een deel van het panel in de pauze: Marije de kinderburgemeester, zal besteed worden aan een duur- komen. “Wij willlen zorgen dat er Petra van de gemeente, Tim controleur OZHZ en Christine van de Foto’s: Jole Kraaijo zaam uitje. “Dat moet dan natuur- minder plastic in het milieu komt.” HVC.
6
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Mazelaarsbrug buiten gebruik De monumentale Mazelaarsbrug in het centrum van Dordrecht is al enige tijd buiten gebruik. Dat weten de centrumbewoners inmiddels wel. Ook de fietsers en voetgangers, die van de Waterbus komen, of er naar toe gaan, kunnen alleen via de Korte Engelenburgerkade naar het centrum.
WE KOMEN IN JOUW WIJK
Fractie Dordrecht
BINNENKORT ZIJN WE OOK IN MET EEN JOUW WIJK WIJKONTBIJT
De oorzaak hiervan is dat in de vier stalen draagbalken scheuren zijn ontdekt. Deze balken vormen de ophanging naar het centrale draaipunt van de brug. Dit moet worden gerepareerd. De gemeente heeft aan installatiebedrijf Spie Nederland bv opdracht gegeven om die reparatie uit te voeren. De brug werd op maandag 18 november in zijn geheel van zijn plek gehesen. De brug is op een ponton geplaatst en via de Oude Maas en de Beneden Merwede naar de werkplaats van Spie in Sliedrecht gevaren.
Kom gezellig eten en praten over jouw wijk...
Daar wordt de reparatie in de werkplaats uitgevoerd.
OF ANDERE ACTIVITEIT
www.pvdadordrecht.nl • info@pvdadordrecht.nl
Tot Ziens
In het eerste kwartaal van het volgend jaar, waarschijnlijk in februari, wordt de gerepareerde brug weer naar Dordrecht teruggebracht. Tot het moment van terugplaatsen van de brug is er langs de Gelderse Kade geen doorgaand verkeer mogelijk. Tekst en foto: Kees Dijkman
Wilt u ook adverteren in de Poorter? Vraag naar de mogelijkheden! Beter Voor Dordt vertegenwoordigt uw belang in het Centrum.
Roland van der Klaauw
Marieke van Eck
Herman van der Graaf
Nu ook bereikbaar via WhatsApp; 06 - 1220 1572
Kinderen floreren & presteren door talentontwikkeling • Speels, liefdevol en vakkundig! • Van baby tot puber • Rots & Water als basis Kijk voor meer informatie op www.ikcdewereldwijzer.nl IKC de Wereldwijzer Doelstraat 13 3311XD Dordrecht tel: 078 6142561 leny.tholhuijsen@skoba.nl ikcdewereldwijzer.nl
Basisschool Voorschool Peutergroepen Kinderopvang BSO
Meer informatie? tienplus@meeplus.nl
Het team van TIEN Plus wenst u fijne feestdagen! Administratie & Belasting Adviesbureau Is net zo enthousiast over uw zaak als u!
v.d. Werken
Administraties Belastingzaken Bedrijfsadviezen
Succesvol ondernemen vraagt om deskundige begeleiding en een goede adviseur. Wij zijn gespecialiseerd in het MKB en startende ondernemers. Wij leveren tegen redelijke tarieven maatwerk op het gebied van: • financiële administratie en jaarrekeningen • loonadministratie • belastingzaken • advisering adm.vdwerken@tiscali.nl
Belt u ons voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek v.d. Werken Noordersteeg 3 3311 RV Dordrecht T 078 630 01 55
7 Koken uit de tuin
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Inloophuis Helianthus bestaat vijf jaar!
De tijd is omgevlogen: op 10 oktober 2014 werd Inloophuis Helianthus officieel geopend, nu zijn we alweer vijf jaar verder. Inloophuis Helianthus is niet meer weg te denken uit het aanbod voor mensen die te maken hebben met kanker, of daarmee te maken gehad hebben. Gedurende de openingstijden kunnen geïnteresseerden, (ex)patiënten en hun vrienden of familieleden, binnenlopen om de sfeer in het inloophuis te proeven. De gastvrouwen zullen je gastvrij ontvangen en je vertellen over de activiteiten. Ik noem er een paar: yoga-lessen, de zanggroep, aquarelleren en massages door professionele krachten. Wanneer kankerpatiënten klaar zijn met hun medische behandeling in het ziekenhuis, een traject dat vaak vele maanden vergt, en te horen hebben gekregen dat de ziekte onder controle is, breekt een nieuwe periode aan. De constante zorg en aandacht van artsen en verpleegkundigen, de bezoeken aan het ziekenhuis, vallen weg en de patiënt staat er min of meer alleen voor. Uiteraard in de meeste gevallen met steun van familie en vrienden, maar veel ex-patiënten hebben er behoefte aan om die ingrijpende gebeurtenis in hun leven te delen met lotgenoten. Zij lopen rond met vragen als: ‘hoe pak ik mijn dagelijks leven weer op’, ‘hoe gaan anderen om met het verlies van hun werk’, ‘ik ben vaak erg moe, gaat dat weer over’, ‘ik voel me angstig en onzeker’, ‘is de
kanker wel definitief uit mijn lijf’?’ Die vragen worden door lotgenoten herkend, zij hebben immers een vergelijkbaar traject doorlopen en zij begrijpen je zorgen en onzekerheid. Lotgenoten hebben maar een half woord nodig om te weten hoe je je voelt. Wanneer je hoort dat die andere (ex)patiënt vergelijkbare of dezelfde vragen heeft, is dat meestal een opluchting: het is dus ‘normaal’ dat je je zorgen maakt, ook al ben je genezen verklaard. Het aantal ex-patiënten, familieleden en vrienden dat het Inloophuis bezoekt of deelneemt aan één van de activiteiten, is in de afgelopen vijf jaar gestegen van rond de 500 in het eerste jaar tot ruim 2000 in het vorig jaar. Het ziet ernaar uit dat in 2019 minimaal 2000 bezoekers in het Inloophuis zullen komen. Er
Na een korte pauze wordt de bijeenkomst feestelijk afgesloten.
Dichter Marieke van Leeuwen opent de middag met het voorlezen van Foto’s: W. v.d. Pol haar gedicht ‘Courage’ dat zij schreef in 2014. zijn veel trouwe gasten die al jaren het inloophuis bezoeken, voor wie de wekelijkse activiteit een plek is om weer op te laden en er ontstaan vriendschappen. Regelmatig weten ook nieuwe gasten Helianthus te vinden. Anderen hebben na een aantal jaren geen behoefte meer aan de steun van lotgenoten. Zij hebben het ziekteproces min of meer verwerkt, voelen zich weer sterk genoeg om op eigen kracht verder te gaan en nemen afscheid van het Inloophuis. Dat is ook prima. Alle mensen die werken bij Helianthus doen dit als vrijwilliger, zij worden er niet voor betaald. Dat geldt ook voor bestuursleden, de administratieve kracht, de coördinator en voor alle docenten die de activiteiten verzorgen. Mensen die nog niet eerder in het Inloophuis zijn geweest, denken vaak dat het wel een sombere boel zal zijn daar, maar dat is zeker niet zo. De sfeer is goed, er wordt veel plezier gemaakt, maar ook een serieus gesprek wordt niet uit de weg gegaan. Donderdag 10 oktober werd uitgebreid stilgestaan bij het vijfjarig bestaan. Marieke van Leeuwen, actrice en dichter,
Dordtse Letteren 1572-2019
Op 14 november hield Kees Klok in de blauwe kamer van de Bibliotheek Aanzet het 38e deeltje van de serie Dordtse verhalen ten doop. Hij karakteriseerde zichzelf als een schoolmeester, die in het vuur van zijn betoog de tijd placht te vergeten en door de schoolbel afgeremd moest worden. In het geval van de Dordtse Letteren 1572-2019 was die rem de redactie van de reeks, die hem zijn oorspronkelijk manuscript van 10.000 naar 6000 woorden liet bekorten. Jammer, want nu moest de historie ingedikt worden tot een feitenrelaas dat niet het volle pond geeft. Er was nog zoveel meer moois te vertellen. Om te beginnen is de hele historie van vóór 1572 weggelaten, terwijl onze Latijnse school vanaf de 13e eeuw al schrijvers en letterlievenden heeft voortgebracht. Gelukkig gaat Kees Klok het volledige script op zijn website zetten. In zijn beknoptheid geeft het boekje met 40 pagina’s een boeiend overzicht van het literaire leven in de loop
kende namen. Houbraken en Hoogstraten kennen we als schilders, maar J. Oudaan schreef al dat ze ‘het penseel verwisselden met de pen’. In een van de fraaie illustraties smokkelde Kees ook de teksten mee die Marie Schmitz (een getogen Dordtse 18831972) schreef als randschrift voor onze beiaardklokken.
Diversa sed Una, Pictura, het Dordtboek, de Fonteijne, de Literatour, en nog veel meer, alles vindt zijn plaats in dit door Herman A. van Duinen fraai geïllustreerde der eeuwen. Niet alleen coryfeeën en vormgegeven zakboek. als Top Naeff, Kees Buddingh’ en Voor € 4,75 te verkrijgen bij Jan Eijkelboom komen aan bod, ook de Dordtse boekhandels. mindere goden krijgen hun plek op de Dordtse Olympus. Wie wist van Waaraan overigens ook best het Dordrechts Lijstertje uit 1604? een deeltje te wijden zou zijn. Ton Delemarre En dat Johan van Beverwijck naast geneesheer en stadbestuurder ook als schrijver ‘Van de uutnementheyt Kijk ook op: des vrouwelicken geslachts’ op zijn www.kees-klok.blogspot.com naam heeft staan? Zo meanderen we langs tal van bekende en onbe-
opent de middag met het voorlezen van haar gedicht ‘Courage’ dat zij schreef ter gelegenheid van de opening in 2014. (Zie onder) Peter van de Meer, bestuurder van het Albert Schweizer ziekenhuis spreekt tot de aanwezigen in een videoboodschap. Hij benadrukt het belang en de meerwaarde van de samenwerking tussen het ziekenhuis en het Inloophuis en nodigt de bestuursleden van Helianthus uit om in het nieuwe jaar, tijdens een gezamenlijke bijeenkomst, stil te staan bij uitdagingen voor de toekomst met de wens: “de ziekte kanker een halt toe te roepen.” Na een korte pauze wordt de lustrumbijeenkomst feestelijk afgesloten, muzikaal omlijst door het Dordtse ukelele-orkest ‘Oud’ onder leiding van Randy Derkhof. Vol energie gaan we op weg naar het tweede lustrum.
Vichyssoise ‘Geeft Kerstdag warme zonneschijn, dan zal ‘r met Pasen nog houtvuur zijn,’ zegt een oude spreuk. Dan kunnen we met Pasen nog sneeuw verwachten? Wie weet. Op ons landje staat nu alles in de ruststand. Behalve wijzelf dan, want hoewel we tegenwoordig veel aan ‘mulchen’ doen, dus met blad en plantenafval en dergelijke de grond bedekken, moet er toch nog wat gespit worden. Met de overvloedige regenval van de laatste tijd is onze kleigrond behoorlijk zwaar geworden, dus dat wordt wel aanpakken. Trouwens, de nachtvorst is ook stiekem langs geweest, zodat alleen de boerenkool en de prei, die niet klein te krijgen zijn, nog triomfantelijk overeind staan. En prei is een geweldige groente, rijk aan ijzer, kalium, vitamine C en B6. We kunnen van die prei, samen met aardappelen een luxe voorgerecht maken: Vichyssoise. Een Franse soep, inderdaad genaamd naar Vichy, de plaats in midden Frankrijk. Meestal wordt hij koud gegeten, maar warm kan ook. Laten we de oorspronkelijke koude versie maar volgen. Een heerlijk voorgerecht van eenvoudige ingrediënten.
Mary Ruisch
Voor meer info: www.inloophuishelianthus.nl Inloophuis Helianthus Singel 28, tel. 078 - 737 00 62 info@inloophuishelianthus.nl
courage als alles even stilstaat bij jou, bij anderen dat ene woord blijft hangen het lot een vonnis is wanneer de wachtkamer je wereld wordt omdat wat voor je ligt geen uitzicht heeft wanneer gedachten sarren en jouw vertrouwde lijf een woning wordt met ongewenste gasten dan vraag je om veerkracht en hoop om te vechten ontsluiten van deuren en uitweg naar ruimte opdat er een plaats is voor moed na wanhoop voor lucht en leven gezelligheid zo kan wellicht het einde einder worden horizon Marieke van Leeuwen stadsdichter 2014 voor Helianthus
Nodig voor ongeveer 8 personen: 5 preistengels (alleen het witte gedeelte) 1 l kippenbouillon 4 middelgrote aardappels halve eetlepel zout 1 stengel bleekselderij 750 ml melk 1 stengel bleekselderij 0,5 l room 60 gr boter 2 eetlepels fijngehakte bieslook
Was de prei en snijd in ringen van ongeveer 1 cm. Schil de aardappels en snijd in dobbelsteentjes. Was de bleekselderij en snijd in dunne pakjes. Smelt de boter in een pan, doe de preiringen erin en laat die met het deksel op de pan 5 minuten, of iets langer, zacht en gaar worden. Ze mogen beslist niet verkleuren. Voeg dan de aardappels, de bleekselderij en de bouillon toe. Breng op smaak met het zout. Breng aan de kook en laat alles op een laag vuur zo’n 35 minuten pruttelen. Pureer de massa met een staafmixer en voeg dan de melk en de helft van de room toe. Dan, onder voortdurend roeren, de soep kort opkoken en van het vuur nemen. Laat afkoelen en breng over in een terrine. Roer daar dan de rest van de room door en zet de vichyssoise een uur op een koele plaats. Strooi voor het opdienen de fijngeknipte bieslook eroverheen en serveren maar. Een fijne Kerst toegewenst en smakelijk eten! Maartje Schaffels
Jaargang 25, december 2019, nummer 6
Kerstpuzzel
Kerstlied 2019 Een oude herder was ook bij de stal hij had het verhaal al honderd keer gehoord een kind, een ster, een nieuw begin. Het wordt versleten dacht hij dan.
Ton Delemarre
8
Maar toen hij in zijn slaap gestoord - het geluid van oorlog is niet ver van Betlehem toch maar op weg ging naar die voederbak nam hij zich voor te geloven want als alle strohalmen van hoop zich zouden samenvouwen tot een web, een bedje voor de nieuwe babyboy dan weet ik zeker dat de wereld wordt gered. En hoe tot op de draad versleten het oud verhaal hem leek toen hij het kind zag liep zijn twijfel leeg Hier ligt het nieuw begin. De dood blijkt schijn een rijk van vrede binnen handbereik...
5. Kweker 6. Moeder (Lat.) 7. Bijenhouder 8. Echopeiling
Vul de puzzel in volgens de omschrijving. Elk woord eindigt met de letter R. Bij juiste invulling leest u in de buitenste cirkeltjes de naam van een actueel traditioneel feest, dat is de oplossing. Puzzel mee en maak kans op een VVV-cadeaukaart van 25 euro! Stuur uw oplossing vóór 4 februari 2020 naar: De Poorter, Spuiweg 89, 3311 GT Dordrecht. Of mail uw oplossing, onder vermelding van uw naam en adres naar: r.besjes@kpnmail.nl. De oplossing van de rebus uit (digitale) krant 5 was: 800 stadsrechten. Met als winnaar: Marjolein Lengton. Gefeliciteerd!
Absurd aantal bomen dreigen gekapt Door het waterschap Hollandse Delta dreigen 1139 bomen-opdijken gekapt te worden. Help ons het aantal ondertekenaars tegen het kappen op te tillen naar het aantal bedreigde bomen. Er hebben al bijna 1100 mensen ondertekend. We streven naar net zoveel handtekeningen als bedreigde bomen, namelijk 1139, liefst meer. Ga naar de website en teken ook! Iedere ondersteuning, in welke vorm ook, is van harte welkom. John Steegh www.1139bomen.petities.nl
Met VANAV de pondjes eraf
December is een slechte maand om af te vallen. Het is de maand van pepernoten, chocoladeletters, gezellige kerstmaaltijden, glühwein en oliebollen. Gek genoeg vliegen de pondjes er dan zomaar aan. En dan is het moeilijk er in januari weer van af te komen.
“Minder eten en meer bewegen,” is dan het devies, maar dat blijkt makkelijker gezegd dan gedaan. Gewichtsconsulente Irene Zwinkels weet daar alles van en geeft advies om je daarmee te helpen. Maar dat niet alleen: vanaf 7 januari organiseert ze samen met Optisport (het zwembad aan de Sportboulevard) een cursus Zwem-je-Slank van 6 weken.
Was getekend...
Meer info: www.vanavvoedingenmassage. com Opgeven bij: sportboulevard-marketing@optisport.nl, of bij de balie van het zwembad. Nog vragen? Bel Irene: 06 2420 8226
Secret Santa Dordrecht
Compleet met groepslessen waarin Irene informatie geeft over gezonde voeding en gezonder leven. De cursus begint met een intake-gesprek waarin het doel besproken wordt. Na het zwemmen is er telkens een kort praatje, een mini-lezing. De cursus is alleen voor vrouwen en Gewichtsconsulente Irene Zwinhet zwemmen is op dinsdagavond kels geeft advies. tijdens Lady’s night. De kosten kunnen vergoed worden met een aanvullende verzekering.
Voor veel mensen betekenen de feestdagen lekker eten en gezelligheid. Maar helaas zijn er mensen die niet zo’n fijne maand tegemoet gaan. Het idee van Secret Santa is dat je in het geheim een levensmiddelenpakket met een kersttintje maakt voor een minimagezin in Dordrecht.
Uitgifte van de pakketten gebeurt persoonlijk door de organisatie met een Kerstborrel op 18 december met lekkers en een Kerstman. Dankzij de samenwerking die we zijn aangegaan met Wijkhaven De Staart en Jumbo Sterrenburg. Wil je ons helpen als Secret Santa met het doneren van een pakket? Meld je aan In de vorige Poorter werd vermeld per mail: secretsantadordrecht@ dat de Rommelmarkt in StaPal op outlook.nl. de eerste zaterdag van de maand is. Dat moet zijn: de eerste zondag Meer info: van de maand. Onze welgemeemde Facebookpagina Secret Santa excuses voor deze fout. Dordrecht
Rectificatie Stapal
Illustratie: Lucy Wouters
Omschrijving: 1. Afgewerkt 2. Eénjarige koe 3. Schroef van helikopter 4. Hees
de redactie
Ochtendcursus Frans
Wilt u Frans leren spreken, lezen, of beter verstaan? Of wilt u uw kennis van het Frans ‘opfrissen’? In wijkcentrum StaPal starten volgend jaar in januari een aantal cursussen op verschillende niveaus.
Start vanaf maandag 6 januari 2020 Wijkcentrum StaPal, Otto Dickeplein 1 Meer informatie: Mirjam van der Schoor, docente tel. 078 - 613 82 83 mail: m.vanderschoor@solconmail.nl