Ik voel, ik voel, wat jij niet voelt, of toch? Ga lekker aan de slag met een gevoelsbingo, maak een gevoelsboekje, wandel mindful door de natuur, ga lekker droedelen, of maak een leuke feelgood-knutsel. Geef je gevoel de ruimte en geef de ander de ruimte. Dat gevoel heet
GELUK.
While we try to teach our children all about life, our children teach us what life is all about. Angela Schwindt
Gevoelens zijn als golven van de zee. We kunnen ze niet stoppen, maar we kunnen wel zelf kiezen op welke we gaan surfen.
educare | november 2012
23
Gevoelsbingo Tijd voor een goed gesprek
Wij vinden het belangrijk dat kinderen hun gevoel leren uiten. Maar voordat je je gevoel kunt uiten, zul je het eerst moeten herkennen. Dat kun je spelenderwijs stimuleren met deze gevoelsbingo. Maak samen een bingokaart waar je alle gevoelens die jullie kennen op zet. Dat kan met woorden, maar ook kun je samen foto’s zoeken of tekeningen maken. Elke keer als je een bepaald gevoel hebt mag je het vakje aankruisen. Als het kind al kan schrijven, kun je er ook bij laten zetten waarom of wanneer het was. Misschien ontstaat bij het kind vanzelf de behoefte om er meer over te vertellen.
Denk je even in: een heel gezin aan tafel, of een klas vol kinderen met een kringgesprek. De bedoeling is goed, namelijk dat we naar elkaar luisteren en vertellen wat ons bezighoudt. Maar lukt jou dat altijd? Onze ervaring is dat dat nog best lastig kan zijn. De Indianen hebben daar jaren geleden al iets op gevonden: de talking stick. Met de spreekstok in de hand voel je je veiliger. Bovendien maakt het concreet wie er aan het woord is. Je kunt met zijn allen een talking stick maken, door ieder een stukje van een stok te laten versieren. Maar je kunt als alternatief ook een kussen maken of een knuffelbeer gebruiken.
Feelgood-knutsel De herfst is volop bezig en de winter staat op de deur te bonzen. De meeste vogels hebben hun trek naar het warme zuiden gemaakt. Maar een aantal vogels blijft lekker in Nederland bivakkeren. Laten we daar nou eens extra lief voor zijn door dit bijzondere vogelhuisje voor ze te maken. Lekker voor de vogels, leuk om te maken en voldoenend om aan ze te geven. Bovendien geeft dit je de gelegenheid om eens op je gemakje vogels te kijken. Bij de kringloper of in je kast staan misschien nog wat mooie oude kopjes en schoteltjes. Het kopje dient als voederbakje. Het schoteltje hangt er ondersteboven, als ware het een parasolletje, boven. Je maakt ze aan elkaar met een lange bout, moertjes en ringetjes. Een sieraad voor je tuin en een goedkoop alternatief voor vogelvoerbakjes. Op onze twitterpagina kun je een linkje vinden naar een artikel waarin de bouw van deze bijzondere voederbak stap voor stap met foto’s weergegeven wordt.
24
educare | november 2012
Gevoelsboekje
Welk kind wil er nou geen boek van zichzelf? Nu kun je een boek maken dat kinderen helpt om gevoelens bespreekbaar te maken. Zet je kind voor een licht raam en vertel een kort verhaaltje dat een bepaald gevoel oproept. Of laat met behulp van korte kwestiebeschrijvingen juist zoveel mogelijk gevoelens uitbeelden. Misschien wil je ze wel liever gewoon lekker hun gang laten gaan en het op hun eigen manier laten doen. Het gaat er maar om dat je zoveel mogelijk mimiek op de foto krijgt. Met een fotobewerkingsprogramma verwerk je tekst er doorheen. Nu laat je er met weinig moeite een fotoboekje van maken. Deze veelzeggende beelden kun je gebruiken om kinderen te laten zien hoe ze zich voelen. En om zich in anderen in te laten leven.
Ik neem mee‌ Leerkracht of ouder van kinderen tussen de vier en twaalf? Dan is dit iets om altijd bij je te hebben: letterkaartjes. Je kunt er namelijk van alles mee. Bij kleine kinderen kun je spelletjes spelen met de klanken of de vormen van de letters. Als ze wat ouder zijn en net leren lezen kun je ze gebruiken voor de letter-herken-spelletjes. Met de oudste kinderen kun je de kaartjes in een brainstrominspiratie op verschillende manieren gebruiken: voor het bedenken van zinnen, verhalen of gespreksthema’s. Voor wie het leuk vindt om hiermee aan de slag te gaan hebben we op onze facebookpagina een linkje gezet waarop de spelletjes wat specifieker uitgelegd worden.
Uit je met doedels Voel je je onrustig? Doedelen! Heeft je kind een vol hoofd? Doedelen! Weet je wat doedels zijn? Doedels zijn krabbeltjes, lijntjes en figuren die nergens op hoeven te lijken. Hoe onnadenkender, hoe beter! Je hebt er enkel papier en potlood voor nodig en je kunt beginnen. Iedereen kan het. En ieders doedels zijn uniek. Krabbels zullen eruit slippen voor je het weet. En voor je het weet is hij weer rustig met als cadeau een prachtig kunstwerkje. Kun je meteen zien wat jouw kind bezig houdt! Maar ook in de klas of thuis om de creativiteit te ontwikkelen kun je
doedelen. Kies een vorm, bijvoorbeeld een driehoek en ga daar samen mee doedelen. Ook leuk om op de stoep te doen! Of maak een familie- of groepsdoedel. Een onderwerp waar je kind idolaat van is of bezig met een thema in de klas? Maak een mindmap en laat de woordjes in plaats van schrijven maar lekker doedelen. Zo komt de beelddenker ook aan zijn trekken. A drawing is simply a line going for a walk. - Paul Klee Meer inspiratie vind je op http://www. doodle-art-alley.com/
educare | november 2012
25
Een vlinder op je schouder Soms zijn ze er ineens. Van die momenten dat je jezelf even moet knijpen, omdat je je plots realiseert dat het geluk als een vlinder op je schouder is komen zitten. Alles valt zo prachtig samen... Mooi hè, die momentjes. Zo mooi, dat je er alles aan zou willen doen om het vast te houden. Als je dit moment intens wilt beleven, adem dan eens drie keer heel diep in en uit. Dat is alles. Het vlindertje op je schouder hoeft er niets van te merken en kan rustig blijven zitten. En jij hebt dit moment voor altijd vastgezet in je systeem.
Geef maar wat meer ruimte Je zult het vast regelmatig meemaken: een boos of verdrietig kind. Het is ook heel logisch dat je als betrokken ouder of leerkracht geraakt wordt door die emoties. Maar hoe mooi zou het zijn als jij leert beseffen dat jij dan eigenlijk alleen geraakt wordt op jouw eigen gevoel? En dat kinderen best de ruimte mogen krijgen om hun gevoel te uiten? Je hoeft er niets aan te doen, laat het gevoel er zijn, benoem het en laat het kind voelen dat jij er bent. Als de emotie eruit kan, blijft het puur en zuiver. En als jij merkt dat jij geraakt wordt, is dat juist een mooie kans om voor jezelf te onderzoeken waar je door geraakt wordt. Zo laat jij je door het kind helpen om je eigen emoties te verwerken.
Mindfull wandelen Lekker de natuur in met zijn allen? Dan kun je eens deze leuke vorm van mindfulness toepassen. Spreek samen af dat je de hele wandeling gaat zoeken naar een bepaalde kleur. Bijvoorbeeld rood. Je zult versteld staan van wat jullie samen ontdekken! Door gezamenlijk met hetzelfde doel bezig te zijn ontstaat vanzelf verbinding. Dat is zo ongeveer het beste gevoel dat je kunt krijgen. Om dit lekkere gevoel vast te houden kun je de spulletjes die je vindt verzamelen en er thuis een natuurslinger van maken. Zo word je ook in de dagelijkse bezigheden steeds weer herinnerd aan de gezamenlijke wandeling.
tekst: matty van de rijzen Foto’s: robin riphagen, rino Kleverlaan, Willem Blanken, Shutterstock
Volgende keer: Schatgraven in je hoofd. Je hoofd zit vol prachtige gedachten, beelden en verhalen. Wij geven ideeën over hoe je die mooie dingen kunt vinden. 26
educare | november 2012
Dit katern kreeg je van Educare! Educare is een tijdschrift over opvoeden en onderwijzen vanuit verbondenheid. Het wordt uitgegeven door Stichting Universele Opvoeding en verschijnt 5x per jaar. Ieder nummer bevat een uitneembaar katern met praktische oefeningen en informatie die je thuis en/of in de klas kunt uitvoeren. Wanneer je op de hoogte wilt blijven van nieuws over opvoeding en onderwijs in verbondenheid, dan kun je je inschrijven op onze digitale nieuwsbrief. We sturen je dan ook bericht wanneer de nieuwe Educare (het tijdschrift) uitkomt. We gebruiken de nieuwsbrief tevens voor nieuws wat niet in het tijdschrift gedrukt kon worden en om je op de hoogte te houden van ontwikkelingen op onze websites. Schrijf je nu in op de nieuwsbrief en ontvang direct 6 Educare katernen (pdf):
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Leren met Hart Focus Schatgraven in jezelf Verrassend tekenen Opgroeien in verbondenheid Leren kun je leren De rol van spiegelneuronen
Je vindt het inschrijfformulier op onze homepage op www.educare.nl Op onze website kun je ook een abonnement afsluiten op het tijdschrift zelf of ter kennismaking een proefnummer aanvragen. De websites van Stichting Universele Opvoeding: www.educare.nl – alles over het tijdschrift Educare www.opvoedingsboek.nl – wekelijks een boekbespreking... www.opgroeieninverbondenheid.nl – wekelijks een praktische tip... opvoedingenonderwijs.ning.com – digitale ontmoetingsplaats voor leden Copyrights van alle teksten en foto’s in deze pdf berusten bij Stichting Universele Opvoeding en de respectievelijke auteurs en fotografen. Je mag er niets uit kopiëren zonder hier vooraf toestemming voor te vragen. Je mag wèl deze pdf in zijn geheel doorgeven aan vrienden en/of collega’s van wie je denkt dat ze belangstelling hebben voor de inhoud ervan. St. Universele Opvoeding – Hendrik Marsmanweg 16 – 4103 WS Culemborg – redactie@educare.nl