Als er porno opduikt in je huis Hoe hou ik die rotzooi bij mijn kind weg?
Maurits van Huijstee wist altijd precies hoe hij moest opvoeden. Tot zijn zoon twaalf werd, en een smartphone kreeg …
Twijfels Verbieden of communiceren? Luisteren of zeggen ‘hoe het hoort’? Straffen of begeleiden? ‘Ja, maar…’ of ‘Ja, èn…’? Dwarsdenken of omdenken? Moraliseren of laissez-faire? Betrokkenheid of bemoeizucht? Voorleven of hapklare brokken? Verbinden of verdwalen? Preken of bespreken? Voorlichting of waardenvorming?
40
educare | augustus 2013
Ooit dacht ik dat ik precies wist waar het allemaal om draait bij opvoeden. Luisteren. En wel luisteren met de intentie om te horen en te voelen. Niet: munitie verzamelen ter voorbereiding op je eigen woorden. Iedereen wil gehoord worden. Kinderen net zo zeer als volwassenen. Het heeft geen zin om wijsheden te spuien als je kinderen daar niet voor open staan. Ze willen eerst bevestigd krijgen dat ze zelf gehoord zijn. Dat hun mening belangrijk is. Dat hun gevoelens er toe doen. I don’t care how much you know until I know how much you care. Toch?
Geen machtsmisbruik Bij ons in huis hangen wij het model van Thomas Gordon aan. Voor wie Thomas Gordon niet kent: hij ontwikkelde een opvoedkundig model waarbij het er om gaat je kinderen zo veel mogelijk zonder machtsgebruik op te voeden. Ik-boodschappen en echt luisteren staan daarbij centraal. Mijn vrouw is een succesvol Gordon-trainer, en geeft bovendien ook nog eens thuis vaak het goede voorbeeld. Ik doe mijn best. En er zijn veel dagen dat ik het idee heb dat ik het goed doe. Maar tegenwoordig zie ik in mezelf echter de autoritaire figuur naar voren komen die ik nooit heb willen zijn. Dat is allemaal begonnen met twee gebeurtenissen: mijn oudste zoon is twaalf geworden, en … hij heeft een smartphone aangeschaft.
Tekst Maurits van Huijstee
Help, wat nu? Ik bevind me op onbekend terrein. Een wereld vol seks en plat vermaak omsingelt ons huis, als een zwerm boze bijen. Bij andere kinderen in mijn omgeving met een smartphone neem ik al de prille signalen van een serieuze verslaving waar. Gaat mijn zoon hetzelfde pad op? Met de allergrootste moeite onderdruk ik de neiging om dingen te controleren. Maar in de meeste gevallen lukt me dat nu niet. Tegelijkertijd betwijfel ik of het allemaal wel zo erg is. Hij is een kind van deze tijd. Ze zien en horen veel meer dan ik op die leeftijd. Misschien zijn ze wel minder gevoelig voor al die rotzooi en prikken ze er sneller doorheen. Of willen ze alleen maar heftiger en meer? Mijn intuïtie zegt me om die autoritaire lijn een beetje te verwelkomen. De wereld is veranderd sinds Thomas Gordon zijn boeken schreef.
Een wereld vol seks en plat vermaak omsingelt ons huis, als een zwerm boze bijen. En toch … Kinderen moeten het zelf leren. Ze moeten het zelf inzien, zelf willen en vervolgens zelf de discipline opbrengen. Maar hoe doe je dat, als je constant als een kat op het spek gebonden wordt?
Doe ik het wel goed? Ik ga niet mee in de verhalen van andere kinderen die volgens mijn zoon alles mogen wat hij niet mag. Het ligt op het puntje van mijn tong om te zeggen: ‘Die ouders zijn gewoon te slap om NEE te zeggen. Misschien houden die wel niet zoveel van hun kinderen als ik van jou.’ Ik geloof niet zo dat het vanzelf gaat. Ik twijfel steeds vaker of ik een goed voorbeeld geef en of luisteren wel voldoende is. De prikkels van deze tijd komen zo heftig op mij over. De twijfel blijft. Doe ik het wel goed? Ontneem ik mijn zoon een kans om zijn kunnen te laten zien? Zeg ik niet stiekem met mijn houding: je kunt het (nog) niet aan? Ik weet het even niet. Maar ik kom er wel uit. Opvoeden is geen zaak waarbij je honderd procent zekerheid kunt behalen.
Maurits van Huijstee schrijft een verhaal in drie delen over de weg naar een duurzame wereld die draait op hernieuwbare energie. Diego Zonnesteek & De magische bril was vorig jaar een van de voorleestips op De Dag van de Duurzaamheid. Dit jaar kwam deel II uit, Diego Zonnesteek & De terugkeer van de adelaar. www.diegozonnesteek.nl
“Vragen staat vrij” Ineke Struijk: “Daar zitten ze: zesentwintig pre-pubers in groep acht. Boordevol vragen en onzekerheden over seks. Een kant en klaar pakket ‘waarden en normen’ lijkt me niet de oplossing tegen de hormonenstorm die zich in hoofd en lijf aandient. (Alsof ze daar hun morele overtuigingen wel even zelf uit vissen…) Als kersverse leerkracht van deze leeftijdsgroep kan ik niet terugvallen op de ervaring van oudere en ervaren collega’s, omdat er nog niets is, behalve dat pakket. ‘Actieve betrokkenheid’ stond (en staat nog steeds) hoog in mijn vaandel, dus dat werd de insteek van het project dat ik ‘vragen staat vrij’ noemde. Met als start mijn vragen naar de kinderen: ‘wat willen jullie weten, waar zijn jullie bang voor, waar zijn jullie nieuwsgierig naar?’ In groepjes liet ik hen een thema kiezen, hebben ze hun onderzoeksvragen opgesteld en zijn ze aan de slag gegaan met diverse thema’s zoals: huiselijk geweld, seksualiteit, geslachtsziekten, loverboys, drugsgebruik, mishandeling, cyberpesten en seksueel misbruik. Het ‘Voorlichtingsbureau voor Pubers’ dat hieruit ontstond heeft zowel hun ouders als hun klasgenoten geïnformeerd over de onderwerpen die ZIJ belangrijk en interessant vonden!”
Win een boek! Wie heeft een goede tip voor Maurits van Huijstee? Het beste advies wint deel I en deel II van Diego Zonnesteek, uiteraard gesigneerd! Zet je tip op het EducareNetwerk in de groep Gratis Boek.
educare | augustus 2013
41
Dit artikel kreeg je van Educare! Educare is een tijdschrift over opvoeden en onderwijzen vanuit verbondenheid. Het wordt uitgegeven door Stichting Universele Opvoeding en verschijnt 5x per jaar. Ieder nummer bevat een uitneembaar katern met praktische oefeningen en informatie die je thuis en/of in de klas kunt uitvoeren. Wanneer je op de hoogte wilt blijven van nieuws over opvoeding en onderwijs in verbondenheid, dan kun je je inschrijven op onze digitale nieuwsbrief. We sturen je dan ook bericht wanneer de nieuwe Educare (het tijdschrift) uitkomt. We gebruiken de nieuwsbrief tevens voor nieuws wat niet in het tijdschrift gedrukt kon worden en om je op de hoogte te houden van ontwikkelingen op onze websites. Schrijf je nu in op de nieuwsbrief en ontvang direct 6 Educare katernen (pdf):
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Leren met Hart Focus Schatgraven in jezelf Verrassend tekenen Opgroeien in verbondenheid Leren kun je leren De rol van spiegelneuronen
Je vindt het inschrijfformulier op onze homepage op www.educare.nl Op onze website kun je ook een abonnement afsluiten op het tijdschrift zelf of ter kennismaking een proefnummer aanvragen. De websites van Stichting Universele Opvoeding: www.educare.nl – alles over het tijdschrift Educare www.opvoedingsboek.nl – wekelijks een boekbespreking... www.opgroeieninverbondenheid.nl – wekelijks een praktische tip... opvoedingenonderwijs.ning.com – digitale ontmoetingsplaats voor leden Copyrights van alle teksten en foto’s in deze pdf berusten bij Stichting Universele Opvoeding en de respectievelijke auteurs en fotografen. Je mag er niets uit kopiëren zonder hier vooraf toestemming voor te vragen. Je mag wèl deze pdf in zijn geheel doorgeven aan vrienden en/of collega’s van wie je denkt dat ze belangstelling hebben voor de inhoud ervan. St. Universele Opvoeding – Hendrik Marsmanweg 16 – 4103 WS Culemborg – redactie@educare.nl