Reisbegeleidster
met een wachter voor het SOUVENIR DE MAROC Op de foto t. en Mohammed V en Hassan II in Raba vorst de van schitterende mausoleum
“Ik probeer mensen onder de oppervlakte te laten kijken” Negen jaar al begeleidt ze reizen door Marokko. Antropologe Carola Lammers (32) droomde er als kind al van de wereld te ontdekken. In de filosofie van Baobab herkende ze haar eigen drijfveren. “Stel je open, relativeer, steek dingen op, verbreed je horizon.” interview
Martijn de Rooi
W
fotografie
Carola Lammers e.a.
at Baobab-reizen bijzonder maakt is dat ze méér bieden dan het bekijken van de hoogtepunten van een land. Natuurlijk is het op zich geweldig om mooie dingen te zien, en in Marokko kun je wat dat betreft je hart ophalen. Maar wij bieden onze reizigers de mogelijkheid om méér te zien dan de buitenkant van het land, en om in contact te komen met de bevolking. Om het land echt te beleven.” “Die ontmoeting met de lokale bevolking en cultuur maakt een reis tot een verrijkende ervaring. Door het contact leer je van elkaar, hoe kleinschalig ook. En dat bevordert het begrip en respect tussen mensen en culturen. Dat is niet alleen heel mooi, maar ook belangrijk. Conflicten en zelfs oorlogen komen vaak voort uit een gebrek aan begrip en respect.” 38
Baoblad 2 / 2011
STOERE STADSPOORT Kleurrijke markt voor de t oegangspoort tot de medina (oude stad) van Fez, een fascinerend labyrint van kronkelsteegjes.
Kijkje in de keuken “Onze Marokko-reizen bieden allerlei mogelijkheden tot contact met de bevolking. Wie zin heeft kan bijvoorbeeld een middagje mee naar een badhuis. Zo’n hamam is iets anders dan onze sauna’s. Alles draait er om schoon worden. Het is er insmeren met olijfzeep en scrubben geblazen. En er zijn gescheiden afdelingen voor mannen en vrouwen. Sommige reizigers zijn vooraf wat huiverig, maar achteraf vindt eigenlijk iedereen het leuk en leerzaam. Onze vrouwelijke reizigers zien bijvoorbeeld dat hamambezoek voor Marokkaanse vrouwen echt een sociaal gebeuren is.” “Op sommige van onze reizen bezoeken we tegenwoordig ook een koranschool, én we bieden de mogelijkheid om een kookles te volgen. Samen met een Marokkaanse gastvrouw bereid je dan plaatselijke gerechten, waar je daarna natuurlijk met z’n allen van geniet. Zo krijg je letterlijk een kijkje in de keuken van de Marokkaanse cultuur.” “Op onze reizen verlaten we ook regelmatig de gebaande paden. We rijden bijvoorbeeld met Landrovers diep de Atlas in. Dat is echt een avontuur, want soms is er zelfs geen pad meer. En het is dé manier om Marokko van een heel andere kant te leren kennen. Je ziet dromedarissen en schapen, fenomenale berglandschappen, en ook eindeloze leegte.”
Reizigersfoto van Rita en Pat Cools Broodnodige assistentie bij het knopen van een tulband.
“Onze reizen laten je Marokko niet alleen zien, maar ook beleven.” “Op andere plaatsen, zoals bij Midelt, hebben onze reizigers gelegenheid om bijzondere wandelingen te maken. Je komt dan bijvoorbeeld langs tijdelijke stenen onderkomens van nomadengezinnen, die verstopt liggen in fantastische berglandschappen.” Individuele vrijheid “Dit soort activiteiten is vaak facultatief. We laten de reizigers zelf beslissen of ze eraan deelnemen of liever hun eigen gang gaan. Die individuele vrijheid is bij Baobab een groot goed. Als reisbegeleidster neem ik mijn groepen ook niet aan het handje mee. Doe vooral je eigen indrukken en ervaringen op, zeg ik altijd. Kijk en beleef vooral zélf, op je eigen manier.”
“Ik ben er wél om te adviseren, vragen te beantwoorden en om op terug te vallen. En om de reizigers dingen te leren zien en waarderen. Op onze langere reizen bekijken we bijvoorbeeld de koningssteden Fez, Meknes, Rabat en Marrakech. Stuk voor stuk fascinerende steden met een eigen karakter, maar toch verzuchten deelnemers weleens: ‘Alwéér een stad?’ Je moet de verschillen leren zien, en daar wijs ik graag op.” “Fez is bijvoorbeeld van oudsher een intellectueel centrum, en als je er oog voor hebt zie je dat ook aan de stad af. Marrakech is een typische karavaanstad. Dat zie je goed op het grote plein Djemaa el-Fna, waar altijd volop vermaak is en ’s avonds massa’s eetstallen staan. Reizigers
DOOR DE WOESTIJN Bij Merzouga maken we op dromedarissen een tocht door de zandduinen en slapen we in nomadententen. Het enige geluid ’s nachts is het gesnurk van de dieren. Reizigersfoto van Mieke Hinfelaa r.
denken geregeld dat dat allemaal voor de toeristen is opgezet, maar het is er altijd geweest. Vroeger vermaakten de handelaren en karavaandrijvers zich hier.” “Dat zijn dingen die ik de reizigers probeer mee te geven. Ik probeer ze onder de oppervlakte te laten kijken. Des te meer kunnen ze genieten van wat ze zien en meemaken. Die nieuwsgierige houding heb ik zelf altijd sterk gehad – ik ben niet voor niets antropologe geworden – en herkende ik bij Baobab: stel je open, relativeer, steek dingen op, verbreed je horizon. Het is een van de redenen waarom ik me bij Baobab op mijn plaats voel.”
meer inspiratie op www.baobab.nl
39