សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិលបៈ មហាវិទ្យាល័យសាាបរយកមម ន្ិងន្គរោបន្ីយវិទ្យា
ឯកទេស៖ ស្ថបត្យកម្ នងនគទោបនយវេា
ជនានេ២៧
គដជ្មងសារ្ណាបញ្បថ្នកបរ្ញ្បជ្តសាបតយកម មជ្ឈមណ្ឌលរបរិកភណ្ឌវបបធម៌ខ្មមរ ភមជ្រង ស្ង្កតស្ជ្កាម ជ្កងដស្ៀមរាប ដែតដស្ៀមរាប
ដោយនស្សត ក. ដយ ដេជ្រទណា
សាស្រ្សាចារ្យដកន
សាស្រ្សាចារ្យេដជ្រោះ
ដោក អង ស្មរ្ (សាាបតយករ្)
ដោក ស្េ មងល ( វស្ករ្ស្ណង)
ដោក គង កស្ល (សាាបតយករ្)
ថ្ងទ១៧ ខែវច្កា ឆ្នាំ២០២០
សារ្ណាបញ្បបរ្ញ្បជ្តខនកសាបតយកម នងនគដរាបនយវទាខដលបានស្កា
ដលគដជ្មង “
មរឈមណលដបតកភណវបបធមខែរ្”
ឆ្ស្កា២០១៩ - ២០២០។
ស្កាដោយនស្សត៖
ហតាដលខា ដ្មោះ ក ដយ ដេជ្រទណា
ថ្ងទ១៧ ខែវច្កា ឆ្២០២០
ដកនដោយសាស្រ្សាចារ្យ៖
ហតាដលខា ដ្ោះ ដោក អង ស្មរ្ ថ្ងទ១៧ ខែវច្កា ឆ្២០២០
ហតាដលខា ដ្មោះ ដោក ស្េ មងល ថ្ងទ១៧ ខែវច្កា ឆ្២០២០
សាស្រ្សាចារ្យេដជ្រោះ៖
ហតាដលខា ដ្មោះ ដោក គង កស្ល ថ្ងទ១៧ ខែវច្កា ឆ្២០២០
បញ្អតបទ
បទររ្វកច្
ដស្ច្កខងងអណរ្គណ
បញ្អកសរ្កាត
បញ្រ្បភាេ
បញ្ខននទ
ដស្ច្កស្ដងបសារ្ណា ទាំេ័រ្
១. ដស្ច្កដនម
១.១ ច្ាំដណាទបញ្ហា
១.២ ដរលបណងថ្នការ្ស្កា
១.៣ ស្ដងបដរលបណងស្កា
១.៤ ទហ នងខដនកណតថ្នការ្ស្កា
១ ៥ វធសាស្រ្ស្ថ្នការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវ
១. អេដបតកភណវបបធមខែរ្
អែោះជាដបតកភណ?
២. ទតងស្កាគដជ្មង
២.១ ការ្ដជ្រស្ដរ្ស្ទតង
២២ វភាគរដជ្មស្ទតងស្កា
២៣ ទតងស្កាគដជ្មងលអត
២៤ មលដហតថ្នការ្ដជ្រស្ដរ្ស្ទតង
៣. ជ្បវតទតងស្កា
៣.១ ជ្បវតការ្ដជ្បជ្បាស្ដ
៤. ដទស្ភាេ ឬគដហញរវញ
៥ អេអាកាស្ធាត
៥ ១ ការ្វភាគគនងជ្េោះអាទតយ
៥ ២ ការ្វភាគថ្នមេលជ្េោះអាទតយ ៥ ៣ ការ្វភាគទស្ នងដលបឿនែយល
ក ស្តណភាេ
ែ ស្ដណម
៦ ការ្វភាគច្ននដភៀវដទស្ច្រ្
៧ ជ្បជារន
៧ ១ ដងស្ដតជ្បជារន
៧ ២ អេមែរ្បរ្
៧ ៣ លាំដៅោាន
៨. វបបធម៌
៨.១ អេរដនឿ សាស្ន ទដនៀមទោប
៨.២ រដនឿរវច្ល
៨.៣ សាស្នដនសងៗ
៨.៤ សាានភាេដទស្ច្រ្ណ៍
៩. ដហោារ្ច្នស្មពនធ័
៩.១ មែង្ករ្សាបតយកមដៅកងទតងស្កា
៩.២ ទជ្មងកមស្អររ្ ឬធមជាត
៩.៣ សានភាេនវ ច្ណត ជ្បដភទនវ យានរនោះ
៩.៣.១ សានភាេនវ
៩.៣.២ ច្រាច្រ្ណកងទតងស្កា
៩.៤ ជ្បេនអគស្ន ទកសាត ជ្បេនបដញ្ដចាល
៩.៤.១ ទកសាត
១០ ការ្វភាគ SWOT៤៧
ក ច្ាំនច្ខាលាំង៤៦
ែ ច្ាំនច្ដែាយ៤៦
គ ឱកាស្ដ្យតប៤៧
ឃ ការ្គាំរាមកាំខហង៤៧
៣៣ ៣៤ ៣៥ ៣៦ ៣៦ ៣៧ ៣៨ ៣៨
៣៨
៣៩ ៤១ ៤២
៤៣
៤៣
៤៤
៤៥ ៤៥ ៤៧
៤៦
៤៦
៤៧ ៤៧
៤បទដ្ឋ្ន
បម្ចេកម្ទស
១ វទាសានស្ករ្ត
២ មរឃមណឌលវបបធមនង ស្លបៈឈងតវ
៣ សារ្មនរ្ដបតកភណវបបធមរ្ប
៤ សារ្មនរ្SIAM
២ បទោានបដច្ចកដទស្
២. ១ បទោានទ៉ូដៅថ្នមនស្ស
២. ២ បទោនបដច្កដទស្ទដភាេរ្ម
២. ៣ អាររ្រ្ដាបាល នងបដស្ណាកច្
២. ៤ អាររ្អបរ្ នងជ្សាវជ្ជាវ
២. ៥ អាររ្សារ្មនរ្
៥ ការអភិវឌ្ឍន៍ គម្រោង
១ ទស្សនៈរន
២ បងទដភាេរ្ម
៣ គនរ្បងសាបតយកមអាររ្
៣ ១ អាររ្បណាលយ នងបណោះបណាល
៤៨
៥០
៥២
៥៤
៥៦
៥៨
៥៩
៦១
៦៤
៦៦
៧១
៧៣
៧៥
៦ម្សចកតី បញ្េប់
១ ដស្ច្កស្នោន
២ បញ្ឯកសារ្ដយាង
៣ ឧបស្មពនធ័
៩១
៩២
៩៣
បទគាវរកិច្ច
នងែ ដយ ដេជ្រទណា ស្មស្ខមងការ្ដងគណដលអកមយ អយ ឈនល នងដោកឪេក ដយ ជ្សាង នងបងជ្ស្ជ្បស្ ខដលដោកជាដទវត ដោកជាអាចារ្យ តមខងរ្កា នលការ្ជ្បកា នង
នតនងការ្ស្កាដលកន។ ដោកបាននលជ្ទេយដមនតថ្មគ ខតងែតែនតនងឧបតមដលការ្ស្កា រ្បស្កនបនតងអេថ្នកបឋមរ្ហតបនដលថ្នកឧតមស្កា។ ដបដរោះជាដោកដៅឆ្យយាងណាកដោយ ដោកខតងមនការ្នករ្លក ោស្ដតឿនកនជាដរ្ឿយៗ
ជ្បកបដោយជ្េហវហារ្ធមជានច្។ ក៉ូននងែតែស្ភ កងកច្ការ្បញ្បសារ្ណាដនោះ កដច្ជាភារ្ៈកច្ ដថ្ទដទៀត តមពាកយខដលដោកបានទ៉ូនមន ” កនខម ជ្តវជាមនស្សឧស្ាហេាយាម ដនោះកនដៅទ ណាកដោយមនសាបស្នយដនោះដទ។”
ជាអវសាន ក៉ូនស្៉ូមនមសាារ្ ដលគណជ្េោះរ្តនជ្តយ មនជ្េោះេទ ជ្េោះធម នងជ្េោះស្ងឃ
ស្មដអាយអានស្សងថ្នបណយខដលបានបដេញដហយ ច្៉ូលមនដល់ដោករាំងដទវរ្ ស្៉ូមដអាយដោក
មនស្ែភាេបរ្បណ ដរៀស្ឆ្យេដរារពាធ ដដមបកនបានដៅដជ្កាមមបដបរ្វរ្រ្បស្ដោកអស្កាល
យ៉ូរ្។
ដោយកដររ្េជ្ស្ោញេកន
ដយ ដេជ្រទណា
ដធដៅភដេញ, ថ្ងដៅរ្ ១ដកត ខែកតក ឆ្រត ដរស្័ក េទធស្ករារ២៥៦៤
ជ្តវនងថ្ងទ១៧ ខែតោ ឆ្២០២០
សេច្កតីថ្លែងអំណរគុណ
ជ្កមដយងែនស្សតរននទ២៧ ថ្នមហាវទាលយសាបតយកម ស្មដលកជ្មមថ្ដដប ខងងអណរ្គណ
នងរ្លកដងគណដលវញ្ហណែន អតតដោកសាស្រ្សាចារ្យដកន យា ស្ែល ខដលបានដធអនច្កមដៅ
ដោកបានរយស្ជ្មលដលការ្ច្ោះដៅទតង នងខតងខតនលដយាបលដលគដជ្មងសារ្ណាកនងមក ស្ម ដអាយនលបណយ នងគណខកវរងបច្លមនដលដោកដលស្គតភេ។ ទនមនងដនោះជ្កមដយងែស្មលដអានកាយ ស្ខមងការ្អរ្គណយាងជ្ជាលដជ្ៅ ច្ដពាោះសាស្រ្សាចារ្យដកន អង ស្មរ្ នងសាស្រ្សាចារ្យ ស្ត មងល (វស្ករ្) ខដលបានដកនសារ្ណាយាងមតច្ត ររ្ញដលកទក ច្តេកែកនងមក។ ដហយកអរ្គណស្ជ្មបការ្នលកខនងដធការ្ង្ករ្ របេកាអេជ្បធានបទ ដដណរ្ការ្ ជ្បជ្េតដៅកងកច្ការ្ង្ករ្ដបតកភណ នងដស្ស្ ឯកសារ្ពាក់េ័នធដនសងៗច្ាំដពាោះ៖
អាជាធរ្ជាត អបសរា
ដោក អម ស្ែរ្ទ , ជ្បធាននយកោនស្កាជ្សាវជ្ជាវ
ដោក ្ន រ្ោា , ជ្បធាននយកោនអភរ្កស ដជ្ៅតាំបន់អងគរ្, ដោក ដសាម សារា៉ាត់ ,ជ្បធាន នយកោនអភវឌ្ឍនជ្កងដបតកភណ, Brice Vincent , ជ្បធានសាោបារាាំងច្ងប៉ូពា៌ដស្ៀមរាប
មង ដមត ,មស្កខនងែ
រាមច្បង មតរ្មថ្នក រ្មរននរងអស្ ជាច្ងបពាបែស្មដអាយរនេរ្សាស្រ្សាចារ្យ ជ្េមរងដោកអកខដលបានច្លរ្មរយស្ជ្មលដលកច្ ការ្សារ្ណាដយងែដអាយរបខតេទេរ្រងបនជ្បការ្ ដៅខតបនរយស្ងមជាតខែរ្ នងបណោះបណាល
ធនធានមនស្សនដេលអនគត។
បញ្ជីអ័កសការ់
ម ខ្ម៉ែត្រ
គម គឡខ្មត្រ
Kwh គឡវររមាង
ជ្ រជ្ង
បញ្ជីរូបភាព
ក្រាហ្វិកទី១៖គោលនគោបាយទប់ស្កាត់ារបំផ្លាញវតថុបុរាណ ក្រាហ្វិចទី២គោយ៖បង្ហាញពីគបតិកភណឌារអប់រំគទសគចណ៍ រូបភាពទី៣៖បង្ហាញពីគករតំណណល
រូបភាពទី៤៖បង្ហាញកណនែងសិកាក្រស្កវក្រាវ
រូបភាពទី៥៖បង្ហាញធម្មាតិកនុងទីតំង
រូបភាពទី៦៖បង្ហាញបុរីសណ្ឋាោរពីម្ុន
រូបភាពទី៧៖ទិដ្ឋភាពជុំវិញទីតំង
រូបភាពទី៨៖ារវិភាគកម្ាំងក្រពះអាទិតយ
រូបភាពទី៩៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញទិសខ្យល់
រូបភាពទី១0៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញទិសខ្យល់
រូបភាពទី១១៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញគលបឿនខ្យល់បក់ាម្ធយម្ រូបភាពទី១២៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញសីតុណាភាពទាបនិងខ្ពស់ាម្ធយម្ រូបភាពទី១៣៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញកក្រម្ិតសំគណើម្ផ្លសុកភាព រូបភាពទី១៤៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញឱាសទឹកគភែៀងធ្លាក់កនុងម្ួយថ្ងៃ រូបភាពទី១៥៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញទឹកគភែៀងធ្លាក់ាម្ធយម្កនុងម្ួយណខ្
រូបភាពទី១៦៖ម្ុខ្ង្ហរជុំវិញទីតំង
រូបភាពទី១៧៖ទក្រម្ង់កម្ពស់អាោរទី១
រូបភាពទី១៨៖ទក្រម្ង់កម្ពស់អាោរទី២
រូបភាពទី១៩៖បង្ហាញទីតំងសិកាសថិតកនុងទីក្របជុំជន រូបភាពទី២០៖បង្ហាញទីតំងឆ្ងាញពីសហ្គម្ន៏គបតិកភណឌ
រូបភាពទី២១៖ក្រាហ្ិចបង្ហាញទីតំងសិកាគឆ្ងពះគៅតំបន់អងគរ រូបភាពទី២២៖បង្ហាញទីតំងសិកាក្របកួតក្របណជងរវាងស្ករម្នទីរវ
ក្របភព៖ក្រកសួងវបបធម្៌ ក្របភព៖អងការម្រតកវបបធម្៌ ក្របភព៖ google image
ក្របភព៖ស្កលាបារាំងចុងបូពា៌៌
ងតគោយ៖ដ្យគពក្រជទីណ្ឋ
ក្របភព៖បុរីណខ្មរទំគនើប
ងតគោយ៖ដ្យគពក្រជទីណ្ឋ
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ក្របភព៖ weatherspark.com
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
ក្របភព៖ google map
ងតគោយ៖ណសម្ពសុធ្ល
បញ្ជីខ្ែន្ទ្យី
ណែនទី១៖បង្ហាញទីតំងគខ្តតគសៀម្រាបគលើក្របគទសកម្ពុា
ណែនទី២៖បង្ហាញទីតំងសិកាគៅក្រកុងគសៀម្រាប
ណែនទី៣៖បង្ហាញគខ្តតគសៀម្រាប
ណែនទី៤បង្ហាញពីជគក្រម្ើសទីតំងទាំងបី
ណែនទី៥៖បក្រងួម្បង្ហាញទីតំងទី១
ណែនទី៦៖បក្រងួម្បង្ហាញទីតំងទី២
ណែនទី៧៖បក្រងួម្បង្ហាញទីតំងទី២
ណែនទី៨៖បក្រងួម្បង្ហាញទីតំងទី៣ ណែនទី៩៖បក្រងួម្បង្ហាញទីតំងទី៣
ណែនទី១០៖បង្ហាញទីតំងសិកានិងទំនាក់ទំនងជុំវិញ
ណែនទី១១៖បង្ហាញទីតំងសិកាចាស់លាស់
ណែនទី១២៖ក្របវតិតថ្នារគក្របើក្របាស់ទីតំង
ណែនទី១៣៖ទិដ្ឋភាពជុំវិញទីតំង
ណែនទី១៤៖ម្ុខ្ង្ហរស្កាបតយកម្មជុំវិញទីតំង ណែនទី១៥៖កក្រម្ិតកម្ពស់អាោរ
ណែនទី១៦បង្ហាញទីតំងសិកាចរាចរណ៍
ណែនទី១៨បង្ហាញទីតំងពំនុះែែូវ
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Earth, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
ក្របភព៖ Google Map, ឆ្ងនំ២០១៩
១ជំពូក
ម្សចកតីម្្តើម
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
រសចកតីសរងេបសារណា
ដតគរ្ដធដច្ដមច្ដដមបរ្ច្នសាបតយកមខែរ្ទដនបមយ ខដលអាច្បង្កញេភាេតញខតរ្រ្បស្ស្មបត វបបធម៌ខែមរ្
ខដលកេងរ្ស្ដៅជាមយនងភាេឈចាប? ជ្ស្បដេលខដលជ្បជារនខែមរ្មនក់ៗកាំេងមន ដមទនភាេ នងការ្ជ្េដងយកដនយច្ដពាោះការ្ខងរ្កាស្មបតខដលែនមន។ នយេការ្គតរ្បស្មនស្ស មនក់ៗ ខដលខតងខតយលថ្នស្មបតវបបធមខែរ្ បានច្លកងបញ្ស្មបតដបតកភណេភេដោក គដពារ្ ដេញដៅដោយ រ្ស្េនច្ខញ្ងច្ញ្ហង ខតតមេតដនោះេករតកេងជ្បងឈរ្រងជ្តោបជ្តដស្ដដមបរ្ង ចាការ្ដជ្សាច្ជ្ស្ងេេភេដោក។ ដដមបេដនឿនច្ណាបអារ្មណមនស្សដៅកង យគស្មយបដច្កវទា ឱយង្កកមកខស្ងយលេទកដសាករងដនោះវញ ការ្រ្ច្នសាាបតយ កមគបនសនងបដច្កដទស្បដងតង រាល់ ស្មស្ធាតនសាំមនលាំហ នងភាេទទដនយមថ្នសាបតយកមនងកាយជារ្បភាេ្ោះបញ្ហងេដរលបណង ថ្នច្៉ូលរ្ួមខងរ្កាការ្ពារ្ ស្មបតដបតកភណខែរ្ដ ងវញ។ រ្បភាេថ្នការ្រពារ្ដបតកភណខដលលបនត មនខមន ជាស្កមភាេខដលដយងដធមងរ្ច្ដហយដនោះដទ ខដលវាគជារ្បភាេខដលដកតដ ងេ ការ្រ្កឱយ ដឃញេតថ្មថ្នស្មបតដបតកភណ, រជ្មញឱយមនការ្ច្លរ្មេស្ណាកមហា រនសាធារ្ណៈឱយរ្ស្រ្ដវក នងដពារ្ដេញដោយថ្នមេល។ ជាេដស្ស្ការ្បនស្គនត ឱយមនការ្ច្លរ្មេស្ណាកមនស្សជ្គបរនន ខដលដកត នងរ្ស្ដៅកងស្ហគមនដបតកភណផាលដដមបកាយជាជ្បតបត នងជាអកយាមការ្ពារ្ស្មបត ដបតកភណរ្បស្ែន។
ជាទស្សនៈវស្យថ្នគដជ្មងសារ្ណាដនោះ គជាការ្រ្ច្នទតងមយដ ងជ្បកបដោយការ្នតនង ថ្នគនតថ្ច្ជ្បឌ្តសាបតយកមខដលដដរ្តនទជាច្ណច្ស្លដបងថ្នការ្ខស្ងយលេអតស្ញ្ហណថ្ន ស្មបតដបតកភណជាតខែរ្ “ថ្នដតអជាស្មបតវបបធមខែមរ្ឱយជ្បាកដ?”
ដោយភាបែនដៅនងការ្ទស្សន កមានាដទស្ច្រ្ណ៍ខបបអប់រ្ាំ។
ជាដរលបណងថ្នគដជ្មង
គដៅកងទស្សវតសងកមជានងមនមរឈមណលដបតកភណស្មបតវបប ធម៌ខែមរ្មួយ ខដលជាអកបដជ្ងៀនមនស្សឱយច្លរ្មខងរ្កា នងដលកតដមង ស្មបតវបបធមរ្បស្ែន។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
រសចករែម
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
១ ដស្ច្កដនម
តាំបន់ដស្ៀមរាប-អងគរ្ គជាទតងថ្នជ្កមជ្បាសាទស្ោខដលជានមតរ្បថ្នជ្បដទស្កមជា នងជា ដបតកភណវបបធមេភេដោក ដហយកជាតបនខដលរ្កាបាននវជ្បថ្េណ ទដនៀមទមបរ្បស្អកជ្ស្ក ជ្េម រងជាតបនខដលជ្គបដណបដោយថ្ជ្េជ្េកា ស្ង បងប ស្មបត ធមជាត ដជ្បថ្េ ខដលស្ទស្ង ជាដទស្ភាេវបបធមខែរ្។ ដោយដហតដែតដស្ៀមរាប ជាដែតមយខដលមនជ្បវតសាស្រ្ស្ជាអតតរារធាន
នស្មយអងរ្ នងមនភាេរ្ងដរ្ឿងជាងដគថ្នរារធានបរាណខែរ្ នងដៅអាស្ខបកអាដគយ។ ដោយភាេ រ្កច្ដជ្មនងដងងថ្នអារ្យធមខែរ្នកងស្មយអាណាច្ជ្កអងរ្ដនោះដហយ ខដលជាដហតនឱយមនបនសល ន៉ូវដករ្កខណលនង សាកសាមបរាណជាដជ្ច្នដស្ស្ស្លដៅដលទកដដែតដស្ៀមរាបបច្បបន។ បខនដោយសារ្ស្ស្រ្ង្កម នងទរ្ភកសជាហរ្ខហខដលបានដធឱយជ្បដទស្កមជាមនភាេរ្ដង្កោះរ្ដង កងក ងបននទស្វតសច្ងដជ្កាយដនោះ បណាលឱយឧទានអងរ្បានទទលរ្ងនវការ្ែច្ខាតយាងដណ។ ដៅកងឆ្១៩៩២ ឧទានអងរ្ជ្តវបានច្ោះកងបញ្ដបតកភណេភេដោកនង នងកងបញ្ដបតកភណ េភេដោកកងស្ភាេដជ្រោះថ្នកនង។ ខតរ្ហតមកដលឆ្២០០៤ រ្មណយោនអងរ្ជ្តវបានដកដច្ញ េ បញ្ដជ្រោះថ្នក។ ការ្ច្ោះច្លកងបញ្ដបតកភណវបបធមមនស្សជាតដនោះ បានដបកទោយឱយមន ការ្ចាប អារ្មមណ៍ យាងខាងេស្ណាកអកស្កា ជ្សាវជ្ជាវ អងការ្ដជ្ៅរ្ោភបាល ជាេដស្ស្រ្ោភបាលផាល កេងខតយកច្តទកោកដលកច្ការ្អភរ្កសការ្ពារ្ស្មបតមរ្តកវបបធមជាត នងអភវឌ្ឈនដលខនដទស្ភាេ វបបធមរងកង នងដជ្ៅតបនដបតកភណឧទានជាតអងរ្រងមល ។ មនជ្តមខតបដណាោះ ការ្ច្ោះច្លកង
បញ្ដបតកភណបានបដជ្មជាជ្បដយារនយាងដជ្ច្ន មកដលស្មបតដបតកភណខែរ្ ខដលរ្មមនការ្រស្ រលខងរ្កាការ្ពារ្ការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវនងជាេដស្ស្ដជ្បៀបបដច្ជាពានជ្បដទស្កមជាដៅកានឆ្កអនរ្ ជាតឱយដគបានសាល នងច្លមកទស្សនជាបនបនប។ ជាដហតដនោះដហយខដលបណាេលឱយដភញៀវដទស្ច្រ្ កមជាដកនដ ងជាលោប។
មកទលបច្បបនដនោះ ងដបតខតមនការ្ច្លរ្មខងរ្កាអភរ្កសតបនដបតកភណកដោយ កដៅមន សានយបរាណមយច្ននដៅមនភាេច្ដនោះជ្បដហាងខដលកេងខតជ្តវការ្ការ្ខងរ្កានងរស្រលអភរ្កស ដ ងវញ។ ទនមនងការ្យកច្តទកោកេជ្កមអករនញ ជ្បជារនខដលដកត នងរ្ស្ដៅកងតបន ដបតកភណគជាជ្កមមនស្សដស្កមកងការ្ច្លរ្មខងរ្កាការ្ពារ្នងឃ្ដមលការ្ែស្ជ្តវអៗខដលមន ដៅរវញែនរ្បស្េកដគ។ ដដច្ោះការ្ស្កាខស្ងយលេអតស្ញ្ហណ នងគណតថ្មថ្នស្មបត ដបតកភណ រងឡាយឱយបានច្ាស្ោស្ គជារហានដបងថ្នទនលែស្ជ្តវ ខដលវាេតជាមនសារ្ៈ ស្ខានកងការ្ ច្លរ្មច្ខណកខងរ្កាការ្ពារ្ស្មបតវបបធមរងដនោះ ដោយរ្កឱយដឃញ នងដជ្បជ្បាស្ ឱយជ្តមជ្តវជ្គប ជ្រងនវតថ្មេតថ្នស្មបតវបបធមជាត។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
១. ចំរណាទ្យបញ្ហា
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
ដែតដស្ៀមរាប គជាជ្រងមយថ្នស្មបតដបតកភណវបបធមខែរ្ នងជាដបោះដងដបតកភណថ្ន
ជ្បដទស្កមជាដស្មបរ្ខបបខដលបេបរ្ស្ខែរ្បានបនសលទកដស្រ្ពាស្ដេញថ្នជ្បដទស្។ ជាេដស្ស្ គ ជ្បាងជ្បាសាទរាបពានដៅកងទជ្កងរ្មណយោនឧទានអងរ្ ខដលជាដរលដៅដស្ខានស្ជ្មបស្កា ជ្សាវជ្ជាវេជ្បវតសាស្រ្ស្ នងជាច្ខណកថ្នដរលដៅដទស្ច្រ្ណវបបធមដច្មបងស្ជ្មបរងដភៀវជាត នង អនរ្ជាត។ ងតបតដែតដស្ៀមរាបមនស្កានេលខនកដទស្ច្រ្ណយាងណាកដោយ កដយងស្ដងតដឃញ េរន់មនជ្គប់ជ្រន់ន៉ូវដហោារ្ច្នស្មព័នធដទស្ច្រ្ណ៍ ស្ជ្មប់បាំដេញដស្វាកមមដទស្ច្រ្ណ៍បានរាំងជ្ស្ុង ដនោះខដរ្។ ជាកខស្ងដៅកងគដជ្មងតបនបរ្វបបធម នងដទស្ច្រ្ណ៍អងគរ្ក៏េាំរន់មនមរឈមណឌ ល ដទស្ច្រ្ណ៍ណាមួយ ខដលអាច្បដជ្មដស្វាដទស្ច្រ្ណបានជ្គបជ្រងដជ្ជាយដនោះខដរ្។ មាងវញដទៀត ដោយជ្ស្បតមដរលនដយាបាយរ្បស្ជ្កស្ងអបរ្ យវរន នងកឡា ខដលមនបណងច្ងបញ្លការ្ ស្កាអបរ្ខនកការ្ច្លរ្មខងរ្កាដបតកភណដៅកងកមវធស្កាស្ជ្មបយវរនរននង ដរលនដយាបា យរ្បស្ជ្កស្ងវបបធម នងវច្ជ្តស្លបៈ ដដមបខស្ងយល នងច្លរ្មទបសាត លបបបាតស្កមភាេរញ ដរ្ស្មបតដបតកភណរងឡាយ។
ដោយមនការ្ដមលដឃញបញ្ហដច្ខាងដលដនោះដហយ ដទបជ្កមដយងែមនគនតច្ងខកលម នង បដេញបខនមនវបញ្ហជ្បឈមដនោះ ដដមបរយរជ្មញការ្អភវឌ្ឍនដលវស្យដទស្ច្រ្ណឱយកានខតមនភាេ ឆ្ប់រ្ហ័ស្។
ការ្ច្រាច្រ្ណវត
បរាណ
បញ្ឈប់
ការ្រួញដ៉ូរ្វតបរាណ
ពីគោលនគោបាយទប់ស្កាត់ារបំផ្លាញវតថុបុរាណ ក្របភព៖ ក្រកសួងវបបធម្៌ និងវិចិក្រតសិលបៈ
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
ការ្ការ្បផាញសានយបរាណ បាំផាលញវតបរាណ
១ ២ រោលបំណ្ងនន្ការសិកា
ដដមបឱយមនការ្នសេនាយ ខច្ករ្ខលកេច្ដណោះដងដបតកភណដនោះ ដៅកានជ្បជារន ខដលដកត នងរ្ស្ដៅកងតបនដបតកភណ មនភាេឆ្បរ្ហស្ នងវសាលភាេដ ង ដដច្ោះ ដហយបានជាជ្កមដយង ែស្ដជ្មច្ដលកយកគដជ្មង៖ “មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្” ដោយជ្ស្បតមទស្សនៈវស្យ នងដរលបណងដច្ខាងដជ្កាម៖
ដរលបាំណងជាក់ោក់
• បដងតអររ្បដស្ណារ្កច្ នងេេណរ្បភាេ ដដមបដរ្ៀបច្ នងជ្គបជ្គង ដស្វាកមមរ្ដាបាល នង ដទស្ច្រ្ណ៍ដនសងៗ
• បដងតអររ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវ នងបណោះបណាល ជាកខនលងច្ងជ្កង ឯកសារ្ពាក់េ័នធ នងអបរ្អេរ្ដបៀប ខងរ្កាអភរ្កសស្មបតវបបធមដៅកាន មនស្សទ៉ូដៅ
• បដងតអររ្សារ្ៈមនរ្ នងសាលេេណដ ង ជាកខនលងោក់តាំងបង្កាញ កបនខាត នងគជ្មថ្នការ្អភរ្កស ខដលអាច្ឱយអនកជ្សាវជ្ជាវ នងដភៀវដទស្ច្រ្ណ៍ បានច្លរ្មស្កាសាលតមរ្យៈការ្ទស្សន។ ទស្សនៈវស្យ
• េជ្ងក នងេជ្ងងវសាលភាេថ្នវស្យអបរ្ដបតកភណរងដៅកង នងដជ្ៅស្ហគមនដបតកភណ ឱយ បានយលដងេស្កានេលវបបធមដៅរវញែន នងដជ្បជ្បាស្ឱយស្មជ្ស្បគណតថ្មស្មបតដបតកភណ
• មរឍមណលដនោះដដរ្តនទជាមរឈមណលអបរ្ ស្កាជ្សាវជ្ជាវ សារ្មនរ្បណកជ្សាយតថ្មថ្នស្មបត វបបធមខែ ខដលនងនលឱយអកទស្សនស្កាខស្ងយលអេស្ញ្ហណ, អតស្ញ្ហណ នងតថ្មដបតកភណ ខែមរ្ ដហយច្លរ្មខងរ្កាការ្ពារ្ នងដលកកមស្។
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
• បដងតស្កានេលវស្យអបរ្ង ដោយនារ្ភាបដៅនងការ្កមាន ខបបដទស្ច្រ្ណ៍ ខដលអាច្ទទួលបាន រាំងការ្កមានា នងច្ដណោះដង
ជ្បភេ៖អាជាធរ្ជាតអបសរា, នយកោាននសេវនាយ
• ជាថ្នលបណោះបណាលគជ្មអេការ្ខងរ្កាបបាច្វបបធមជាត
• ដបកច្ហការ្នសេនាយ នងខច្ករ្ខលកច្ដណោះដងអេអារ្យធមជាត
• រជ្មញច្កវស្យជាត កងការ្ខងរ្កាដទស្ភាេវបបធម
• ដដរ្តនទជាដរាងច្ជ្ករនខនសង ដដមបរ្មបដេញ វស្យដស្ដកច្
• បដងតសាបតយកមង ខដលបង្កញេភាេរ្បចាស្ថ្ន
• ជាគដជ្មងស្កាេនរ្ននភាេថ្នសាបតយកម
• ជាទតងបណអករនញ អភរ្កសវបបធមដបតកភណ
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៤ .ខ្ែន្កំណ្រ់នន្ការសិកា
មរឈមណលដទស្ច្រ្ណនងអបរ្កច្រពារ្ដបតកភណ
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
ដដមបបញ្បសារ្ណាថ្នកបរ្ញ្ហបជ្តខនកសាបតយកម នងនគដរាបនយវទាកងរ្យៈដេល១០ខែដនោះជ្កុម ែបាទបានកណតការ្ង្ករ្ខដលជ្តវស្កាដដមបធានបាននវ តលយភាេរ្វាងការ្ង្ករ្ នងស្មតភាេផាលែន ជ្េមរាំងដេលដវោខដលកាំណត់បាំណងឱយ គដជ្មងដនោះទទលបានដជាគរយនដេលអនគត។ យា៉ាងណា
មញការ្ង្ករ្ខដលជ្តវស្កា នងអនវត ន៍មនដ៉ូច្ខាងដជ្កាម៖
ការ្ជ្រស្ដរ្ស្គដជ្មង នងទតង ស្កា
គដជ្មង ដោយខនកដលតជ្មវការ្ កងវោះខាត
នង បញ្ហដចាទដ ងដៅកង ស្ងគម ដហយ
ដរ្ៀបច្ដ ងជាច្ដណាទ បញ្ហា នង ដរល
បណងថ្នការ្ស្កា។
ស្កាលមតដៅដលស្កានេលទតង
ផាល នងដលកយកនវដដណាោះជ្សាយ
ខដល ស្មជ្ស្បដដមបឱយគដជ្មងជ្បជ្េត
ដៅដោយដជាគរយនងមនជ្បស្ទភាេ
•ស្កាជ្សាវជ្ជាវឯកសារ្េជ្បភេដនសងៗ នងច្ោះដៅកានទតងផាល
•ដរ្ៀបដរ្ៀងច្ងជ្កងឯកសារ្នងស្ដស្រ្ ដស្ៀវដៅរក់ទង នងគដជ្មងដោយ
បង្កញអេស្មបតដបតកភណខែរ្ការ្ ខងរ្កាការ្ពារ្ដបតកភណការ្វភាគ ទននយនសងៗ
ស្កាមតេបងសាបតយកមរ្បស្ អររ្ នមយៗ ខដលមនដៅកងបង ទដភាេរ្ម
ខដលមនដ៉ូច្ជា បងកជ្មល, រ្៉ូបភាេកមពស្់ ៤ទស្, រ្៉ូបភាេេោះ, បងលមតសាបតយកម នងការ្វភាគេ
គដជ្មងច្ដពាោះទតង ផាទល់។
ដោយជ្កុមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧ •គជ្មមខកតខដលបង្កញេទស្សនៈថ្នការ្ រ្ច្នបដងតបង នងគជ្មមខកតថ្នបងទដភាេរ្ម ថ្នគដជ្មង៖ “មរឈមណឌលដទស្ច្រ្ណ៍ នងអបរ្ កច្រពារ្ដបតកភណ” ដដមបបង្កញេទជ្មង នងរ្ប រាងេតរ្បស្អររ្កងមជ្តោន មួយជ្តូវបានកាំណត់
•ផាទាំងជ្កោស្ស្ជ្មប់បទបង្កាញ ទាំហាំA0
៥ .
វិធីសាស្រសតនន្ការសិកាត្សាវត្ាវ
មរឈមណលដទស្ច្រ្ណនងអបរ្កច្រពារ្ដបតកភណ
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
កងការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវរមររ្ឱយមនការ្ដរ្ៀបច្វធសាស្រ្ស្ឱយបានច្ាស្ោស្ ដដមបបងជាភាេ ង្កយជ្ស្ួល នងជាមរតជ្មងទស្ថ្នការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវ ដដមបឱយមន ជ្បស្ទភាេ នងមនខាតបងដេល
ដវោ។ ជ្កមែបាទបានដជ្បវធសាស្រ្ស្ ៣ដណាកកាល ដដមបស្កាជ្សាវជ្ជាវដច្ជា៖
• ដណាកកាលទ១
ការ្េភាកាជ្កមដដមបដជ្រស្ដរ្ស្ទតងជ្ពាង៣ទតងដនសងៗ ដដមបយកមកវភាគ េគណស្មបត នងគណវបតមយច្ននដៅកងដណាកកាលដបង ដោយខនកដល ដហោរ្ច្នស្មននវ ជ្បវតថ្នទតង នងការ្ដជ្បជ្បាស្ ដធឱយជ្ស្បតមបងដរល ដែតាដស្ៀមរាប ដហយជ្កមែបាទបានដរ្ៀបច្ ន៉ូវកជ្មងស្ាំណួរ្ ស្ជ្មប់ ច្ោះដៅទតងផាល។
• ដណាកកាលទ២
ការ្េភាកាមតដយាបលអេគដជ្មង ស្កាជាមយនងសាបនពាកេននងកច្ការ្ ដបតកភណដច្ ជា អាជាធរ្ជាតអបសរា សាោបារាាំងច្ងប៉ូពា៌ នងការ្ដស្ស្ជា ដដណាោះជ្សាយរ្មមយ ដដមបរជ្ទកច្ការ្ ស្កាជ្សាវជ្ជាវបញ្បសារ្ណា។ បនទប់ មកច្ោះដៅទតង ដដមបស្ដងតនងវភាគ ច្ាំណច្ខាលាំង នងដែាយ នងបានរប ស្មស្នជាមយជ្បជារនកងតបនអេការ្យលដងដៅដលស្មបតដបតកភណ នងអេ រវភាេរ្ស្ដៅ ការ្ដជ្បជ្បាស្ទកដភង មដធាបាយដធដដណរ្ អារវកម នងដហោ រ្ច្នស្មព័នធដនសងៗ។ បនបេស្ជ្មង នងវភាគទននយដហយ ជ្កមែបាទបានេភាកា ដៅដលជ្បធានបទ នងបញ្ហជ្បឈមមែ រ្បស្ទតង នងជ្បធានបទស្កា។
• ដណាកកាលទ៣
ជ្កមែបាទបានោកពាកយដស្រ្ស្ខននទ ខដនអភរ្កស នងឯកសារ្ពាកេនដនសងៗ េមនរ្រ្ដបាល ដនសងៗដ៉ូច្ជា អាជាធរ្ជាត អបសរា មនរ្ខដនដ សាោបារាាំងច្ងប៉ូពា៌ នងរបេកាជាមយ ដោក អម ស្ែ រ្ទ ជ្បធាននយកោនស្កាជ្សាវជ្ជាវ, ដោក ្ន រ្ោា ជ្បធាននយកោនអភរ្កស ដជ្ៅតាំបន់អងគរ្, ដោក ដសាម សារា៉ាត់ ជ្បធាននយកោនអភវឌ្ឍនជ្កងដបតកភណ, ដោក ជ្បធានសាោបារាាំងច្ងប៉ូពា៌ ដដមបេភាកាអេជ្បធានបទ ដដណរ្ការ្ជ្បជ្េតដៅកងកច្ការ្ង្ករ្ដបតកភណ នងដស្ស្ ឯកសារ្ពាក់េ័នធ ដនសងៗ។
• ដណាកកាលទ៤ ដោយជ្បធានបទមនទនកទនងនងការ្បណោះបណាលដបតកភណ ដនោះដទបជ្កមែបាទ
បានដៅរបេភាកាដោយផាលជាមយដោក អន មណនត ជាអនជ្បធានអងគការ្រាំពារ្ដករ្មរ្តកខែមរ្
ដោយជ្កុមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
មរឈមណលដទស្ច្រ្ណនងអបរ្កច្រពារ្ដបតកភណ
ជ្ពកទ្យ១ ដស្ច្កដនម
ដដមបេភាកាមតដយាបល នងស្កាខស្ងយលអេកមវធបណោះបណាល នងដដណរ្កាជ្គបជ្គងដនសងៗ ខដលអងការ្បានដរ្ៀបច្ដ ង ដដមបជារនយកងការ្បដងតកមវធននដៅកងគដជ្មងសារ្ណា។
• ដណាកកាលទ៥
អខដលេដស្ស្ គការ្េភាកាគនតដនសងៗថ្នគដជ្មង ជាមយសាស្រ្សាចារ្យដកនគដជ្មង សា ស្រ្សាចារ្យខនកវស្ករ្ នងសាស្រ្សាចារ្យេដជ្រោះដយាបល ដដមបទទលបាននវគនតដនសងៗបខនម ដដមបខកលម កាំហស្្គងការ្ង្ករ្។
វធសាស្រ្ស្ជ្សាវជ្ជាវដនោះ អាច្ជាមដធាបាយស្ជ្មបការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវដនសងៗដទៀត ដបដរោះបជា វាមនកងោះច្ដនោះមយច្ននដោយខានមនបាន ដហយជ្កមែបាទស្ងឃមថ្នអកជ្សាវជ្ជាវបន នងរយខក ស្ជ្មល នងបដេញបខនមនវកងោះខាតដនោះ។
សគងេបដ្ំណ្ឋក់ាលសិកាក្រស្កវក្រាវ៖
គក្រជើសគរីសគគក្រម្ងនិង
ទីតំងសិកាគគក្រម្ង
ជួបពិភាកាាម្ួយអនក
ជំនាញណែនកបណ្ឋាល័យ
សិកាក្រស្កវក្រាវពី
ទិននន័យទីតំង, កំណត់
ចំណុចខ្វះខាត
ជួបពិភាកាាម្ួយអនក
ជំនាញណែនកអប់រំ
សិកាបែង់ស្កាបតយកម្ម ពិភាកាគោបល់ាម្ួយ
ស្កស្ត្ស្កាចារយដ្ឹកនាំ
គគក្រម្ងនិងស្កស្ត្ស្កាចារយ
គក្រគឿងបងគំ
ចុះសគងកតគម្ើលទីតំង
និងក្របម្ូលទិននន័យ
ជួបពិភាកាាម្ួយអនក ជំនាញណែនកគបតិកភណឌ
បំគពញបណនថម្និង
លម្អិតបែង់ស្កាបតយកម្ម
ដោយជ្កុមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
២ជំពូក
ការរបមូលទិននន័យ
និងវិភាគទីតំង
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២ ៖ ការត្បមលទ្យន្ន្យ ន្ងវភាគទ្យតង
១. អំពីរបរិកភណ្ឌវបបធម៌ខ្មមរ
ពាកយ «គបតិកភណឌ» ម្នន័យថាក្រទពយសម្បតតិណដ្លម្នាប់តម្កពីខាងឪពុកម្ាយជីដ្ូនជីត ឬក្រទពយសម្បតិតាគករដ្ំណណល ណដ្លបុពវបុរសបនសល់ទុកឲ្យ។ ពាកយ វបបធម្៌ា ារែាំបណ្ដះចំគណះវិាា និងក្របាាញស្ការតីឱយបានលូតលាស់ចគក្រម្ើនគោយតម្រយៈវិទាស្កស្ត្សត អកសរ-ស្កស្ត្សតអកសរសិលប៍ឬគោយ សិលបៈារអប់រំជំគនឿស្កសនាទំគនៀម្ទំលាប់ក្របថ្ពណីនិងារអនុវតតន៍គែសងៗាគដ្ើម្។វបបធម្៌គគបាន ណបងណចកា២ក្របគភទគឺវបបធម្៌រូបិយនិងវបបធម្៌អរូបិយ។ វបបធម្៌រូបិយ គឺាទក្រម្ង់ថ្នារក្របម្ូលែ្ុំថ្នសំណង់ ស្កាបតយកម្ម វតថុសិលបៈ ាពិគសសអវីៗណដ្ល គយើងអាចគម្ើល គ ើញគោយណភនក និងបះពាល់បានគោយាោ។ វបបធម្៌អរូបិយ គឺាណែនកម្ួយថ្នអតត សញ្ញាណាតិថ្នជនាតិម្ួយម្ិនអាចខ្វះបានណដ្លវារួម្ចំណណក បគងកើត សងគម្ាតិម្ួយឱយាន់ណតម្ន ភាពរឹងម្ំ។ វបបធម្៌អរូបិយ ាអវីៗណដ្លគយើងម្ិនអាចបះបាន ម្ិនអាចណសវងយល់វាគោយណភនកទគទរ បុណនត គយើងយកវាម្កបង្ហាញឱយគគបានគ ើញតម្រយៈទក្រម្ង់សិលបៈាគក្រចើនណបបគែសងៗពីោន ដ្ូចា របាំ តក្រនី ាររចនាលម្អគែសងៗ។
គបតិកភណឌវបបធម្៌រូបិយ សំគៅដ្ល់សម្បតតិណករដ្ំណណលទាំងឡាយណ្ឋណដ្លដ្ូនតណខ្មរបុរាណ បានបនសល់ទុក គហ្ើយណដ្លគយើងអាចគម្ើលគ ើញ ឬទសសនាបាន។គបតិកភណឌវបបធម្៌អរូបិយ សំគៅគលើ ទំគនៀម្ទំលាប់ ក្របថ្ពណីណខ្មរ ណដ្លធ្លាប់ក្របតិបតតិតំងពីបុរាណម្ក និងបនតរការហ្ូតម្កដ្ល់បចចុបបនន ណដ្ល ក្របាជនណខ្មរម្នក់ៗម្ិនអាចខ្វះបាន។ឧទាហ្រណ៍៖ តំបន់ឧទានអងគរ គលាោនណសបក គលាោនគខាល ក្របាស្កទ ក្រពះវិហារក្របាស្កទសម្បូរថ្ក្រពគុក… បានចុះបញ្ជីាសម្បតតិគបតិកភណឌពិភពគលាក។
ជ្បភេ៖អាជាធរ្ជាតអបសរា, នយកោាននសេវនាយ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
សក្រម្ប់សម្បតតិវបបធម្៌ាគបតិកភណឌាតិ គគបានចាត់ទុកថា គឺារបស់ម្ួយម្នតថ្ម្ែខាាំងណ្ឋស់ ម្ិនអាចាត់ថ្ងែបាន ពីគក្រពាះវតថុទាំងអស់គនាះគឺាតំណ្ឋងឲ្យអតតសញ្ញាណ ឬាដ្ួងក្រពលឹងរបស់ាតិ ស្កសន៍នីម្ួយៗ។ ចំណណកឯសម្បតតិវបបធម្៌គបតិកភណឌពិភពគលាកវិញ ក៏គគចាត់ទុកថា ាវតថុម្ួយដ្៏ ខ្ពង់ខ្ពស់និងម្នតថ្ម្ែបំែុតម្ិនអាចាត់ថ្ងែបានណដ្រពីគក្រពាះវតថុគនះគឺាគករម្រតករបស់ម្នុសសាតិជំនាន់ម្ុ នៗណដ្លបានកស្កងទុកម្កាយូរអណងវង។
គបតិកភណឌពិភពគលាកគឺ
• ាស្កនថ្ដ្របស់ម្នុសសនិងរាល់ែលិតែលរបស់ធម្មាតិ ណដ្លម្នចរិកវិទាស្កស្ត្សត សិលបៈណដ្ល ទាក់ទងនិងស្កសនាឆែុះបញ្ញាំងគៅតម្ដ្ំណ្ឋក់ាលវិវតតន៍ថ្នអរិយធម្៌និងធម្មាតិ
• សម្បតតិក្រទពយ ឬគករម្រតកណដ្លាប់ម្កពីម្ាយឪពុក ឬដ្ំណគវន ពីជំនាក់ម្ួយគៅជំនាន់ម្ួយគទៀ ត។ ដ្ូចគនះ គបតិកភណឌពិភពគលាកាក្រទពយសម្បតតិឬែលិតែលរបស់ម្នុសសណដ្លបំគរីឱយែល ក្របគោជន៍ស្កធ្លរណៈនិងាសកល។ បនាាប់ពីគលាោនគខាលក្រតូវបានចុះបញ្ជីសម្បតតិគបតិកភណឌពិភពគលាកកម្ពុាម្នសម្បតតិ គបតិកភណឌពិភពគលាកទាំងអស់ចំនួន៨គហ្ើយណដ្លកនុងគនាះណចកាសម្បតតិវបបធម្៌រូបី៣និងសម្បតតិ វបបធម្៌អរូបី៥។
រូបភាពទី ៖ ក្រាហ្វិកបង្ហាញពីាលបរិគចេទារោក់សម្បតតិវបបធម្៌ណខ្មរ កនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាក
គតើអវីខ្ែះាគបតិកភណឌអងគរ?
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្បភេ៖ អាជាធរ្ជាតអបសរា, នយកោាននសេវនាយ
អងគរក្រតូវបានចុះកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាកតំងពីឆ្ងនំ១៩៩២ម្ក បុណនតគៅណតម្នអនកយល់ ក្រចឡំថាារចុះបញ្ជីគបតិកភណឌគនះ គឺសំគៅគៅគលើក្របាស្កទអងគរវតត។ តម្ពិតម្ិនណម្នម្នណតក្របាស្កទ អងគរវតតម្ួយគទ ណដ្លក្រតូវបានចុះកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាក គឺអងគរវតតក្រោន់ណតាក្របាស្កទម្ួយកនុង ចំគណ្ឋម្ក្របាស្កទជិត១០០ ណដ្លបានចុះបញ្ជី។ គបតិកភណឌអងគរណដ្លបានចុះបញ្ជីគនះគឺរម្ណីយោាន អងគរទាំងម្ូលណដ្លម្នក្របាស្កទបុរាណោានស្កានីយបុរាណវិទាបរិស្កាននិងសហ្គម្ន៍ម្នុសសែងណដ្រ។ តំបន់អងគរ ឬរម្ណីយោានអងគរ ណដ្លក្រតូវបានចុះបញ្ជីាគបតិកភណឌពិភពគលាកគនះ ម្នថ្ែទដ្ី សរុប៤០១គីឡូណម្ក្រតក្រកឡាណដ្លណបងណចកាបីតំបន់ធំៗគឺ៖តំបន់កណ្ឋាលណដ្លម្នក្របាស្កទគក្រចើនដ្ូច ាក្របាស្កទអងគរវតត បាយ័ន តក្រពហ្ម នាគព័នធ។ល។ ម្នថ្ែទដ្ីសរុប ៣៥១០០ហ្ិកត។ តំបន់ខាងគជើង ណដ្លម្នក្របាស្កទបនាាយក្រសីម្នថ្ែទដ្ីសរុប២០០០ហ្ិកត។តំបន់ខាងតបូងឬគៅថាតំបន់រលួសណដ្ល ម្នក្របាស្កទបាគងក្រពះគោលថ្ល។ល។ម្នថ្ែទដ្ីសរុប៣០០០ហ្ិកត។សរុបតំបន់ទាំងបីគនះម្កគៅ ថា ឧទានអងគរ ឬរម្ណីយោានអងគរ។ កនុងឧទានអងគរទាំងម្ូលម្នរបស់៣ណដ្លាសម្បតតិគបតិកភណឌ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ពិភពគលាក ម្ិនអាចាត់ផ្លាច់ពីោនបានគឺ ក្របាស្កទ បរិស្កាន និងសហ្គម្ន៍ម្នុសស ឬគៅម្ា៉ាងគទៀតថា
វបបធម្៌គទសភាពនិងក្របាជន។
ក្របាស្កទ
កនុងគពលណដ្លអងគរក្រតូវបានចុះបញ្ជីគបតិកភណឌ ពិភពគលាក ម្នក្របាស្កទ ស្កានីយបុរាណវិទា និងក្របវតតិ
ស្កស្ត្សតសរុបចំនួន៩១។ ក្រតង់ចំណុចគនះ អនកបុរាណវិទា
របស់អាាញធរាតិអបសរា គលាក អ៊ឹម្ សុខ្រិទធី ពនយល់ថា
ចំនួន៩១ ណដ្លម្នកនុងចុះបញ្ជីាលគណ្ឋះ គោយស្ករ
គោងតម្បញ្ជីចាស់ ណដ្លធ្លាប់បានក្រស្កវកនែងម្ក និងគោយក្រតួសៗបុគណ្ឋាណះ។ ណតគក្រាយម្កគទៀត អនក បុរាណវិទាបានរកគ ើញក្របាស្កទ និងស្កានីយបុរាណរាប់រយគទៀត ណដ្លសថិតគៅកនុងតំបន់អងគរ ណតម្ិន ទាន់ម្នគ្ាះគៅកនុងបញ្ជីគៅគឡើយ។ គលាកបានគលើកឧទាហ្រណ៍ថា ក្រោន់ណតក្របគភទឧគបាសថាោរគៅ អងគរធំ ជុំវិញក្របាស្កទបាយ័ន និងកនុងថ្ក្រពម្នដ្ល់គៅ១០០ គហ្ើយក្រគឹះក្របាស្កទណដ្លកប់កនុងថ្ក្រពក៏ម្ន ដ្ល់គៅរាប់រយគទៀត។
បរិស្កាន
បរិស្កានណដ្លសំខាន់គៅតំបន់អងគរ គឺថ្ក្រពគ និងទឹក។ តម្សិថតិជំគរឿនថ្ក្រពគ ើកនុងឆ្ងនំ២០១៣ របស់ នាយកោានក្រគប់ក្រគងថ្ក្រពគ គទសភាពវបបធម្៌ និងបរិស្កានថ្នអាាញធរាតិអបសរា ថ្ក្រពគ ើគៅកនុងឧទាន អងគរម្នក្របម្ណាង៥៧០០ហ្ិកត គឺគសមើនឹង១៣%ថ្នថ្ែទដ្ីទាំងម្ូល។ ថ្ក្រពគ ើម្ិនក្រតឹម្ាក្របភពថ្ន គភែៀងបុគណ្ឋាណះគទ ណតម្នតួនាទីពិគសសសក្រម្ប់ក្របាស្កទ គធវើារនាំងារពារក្របាស្កទ ទប់ទល់នឹងខ្យល់ ពយុះគភែៀងខាាំងណដ្លបក់គបាកម្កគលើក្របាស្កទ និងាម្ែប់ារពារក្របាស្កទគទៀតែង។ ាពិគសសថ្ក្រពគ គក្របៀបដ្ូចាសគម្ែៀកបំពាក់ ឬាអលង្ហារ ណដ្លគធវើឲ្យក្របាស្កទម្នភាពរឹងរឹតណតក្រសស់បំក្រពងណងម្គទៀត។ ក្របាស្កទតក្រពហ្ម គឺាឧទាហ្រណ៍ាក់ណសតងម្ួយ ណដ្លបានទាក់ទាញគទសចររាប់ពាន់នាក់ចូលគៅទសស នាគរៀងរាល់ថ្ងៃ។
គក្រៅពីថ្ក្រពគ ទឹកាបរិស្កានដ្៏សំខាន់ម្ួយគទៀតែារភាាប់ខ្ែួននឹងអងគរណដ្រ។ ាលណ្ឋគគនិោយ ពីអងគរគគណតងនឹកដ្ល់បារាយណ៍ខាងលិចណដ្លគៅថាបារាយណ៍ទឹកថាាណដ្លម្នទំហ្ំ៨គម្x២.២គម្ ាសំណល់ថ្នវិសវកម្មធ្លរាស្កស្ត្សត ទុកគក្របើក្របាស់ាពិគសសសក្រម្ប់ារង្ហរកសិកម្មរហ្ូតដ្ល់សពវថ្ងៃ។ បារាយណ៍ខាងគជើង ណដ្លបានរីងសៃួតទឹកាង៥០០ឆ្ងនំកនែង ក៏ក្រតូវបានអាាញធរាតិអបសរាគធវើារជួសជុល ក្របព័នធទឹកបុរាណ បញ្ចូលទឹកគពញ ណដ្លម្នក្របាស្កទនាគព័នធគៅចំកណ្ឋាលគួរឲ្យចង់គយគន់ថ្ក្រកណលង។
គក្រៅពីគនះ ក្របព័នធែែូវទឹកខាាត់ណខ្វង
កសិណទឹក ក្រសះបុរាណ ណដ្លម្នគៅ
កនុងឧទានអងគរហាក់ដ្ូចាសរថ្ស្ម្
ថ្នរាងាយរបស់ម្នុសសគយើងដ្ូគចានះណដ្
រ។ បណ្ឋាញធ្លរាស្កស្ត្សតដ្៏ធំគនះ គឺ
សក្រម្ប់បគញ្ជៀសទឹកជំនន់ ម្ិនឲ្យលិច
លង់ដ្ល់ក្របាស្កទនិងក្រកុងគសៀម្រាបទាំង
ម្ូល។ ាពិគសស ទឹកកនុងកសិណជុំវិញ
ក្របាស្កទនានា
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្បភេ៖ អាជាធរ្ជាតអបសរា, នយកោាននសេវនាយ
ាក្របភពទឹកែទុកនូវសំគណើម្ាក្របចាំណងរកាក្រគឹះក្របាស្កទណដ្លាខ្ាច់កុំឲ្យសៃួតគធវើឲ្យដ្ួល រលំឬគក្រទតក្របាស្កទនិងគហ្ោារចនាសម្ព័នធក្របាស្កទ។
ក្របាជន
តំបន់ជុំវិញក្របាស្កទសុទធណតាភូម្ិ។ ភូម្ិកនុងឧទានអងគរបចចុបបននម្ន១១៣ភូម្ិ ២១ ុំសង្ហាត់។ ភូម្ិទាំងគនះម្នក្របាជនរស់គៅតៗោនរាប់ជំនាន់ម្កគហ្ើយ ណដ្លបានែតល់ឲ្យនូវលកេណៈពិគសសដ្ល់ ឧទានអងគរ ឲ្យគៅាម្ត៌ករស់។ អនកក្រសុកទាំងគនះ ក្រតូវបានចាត់ទុកថាាគបតិកភណឌណដ្រ គោយស្ករអនក ទាំងគនាះបានណងរកាគបតិកភណឌអរូបីណដ្លម្ន ទំគនៀម្ទម្ាប់ ក្របថ្ពណី ពិធីបុណយទាន បន់ក្រសន់ ស្កសនា ក្រពម្ទាំងសិបបកម្ម និងរគបៀបរស់គៅក្របចាំថ្ងៃ តំងពីយូរលង់ម្កគហ្ើយ។ ភាស្កនិោយក៏ាម្ត៌ កណដ្រដ្ូចាអនកភូម្ិក្របោកភូម្ិអូរទទឹងាគដ្ើម្ម្នភាស្កនិងសំគនៀងណបែកពីគគឯង។បចចុបបននក្របថ្ពណី ម្ួយចំនួន ណដ្លអនកគៅតំបន់គែសងៗបានបំគភែចគចាល ឬម្ិនសូវយកចិតតទុកោក់ គៅណតកំពុងបនតក្របតិបតតិ គោយអនកក្រសុកអងគរគៅគឡើយ។ ទំគនៀម្ទាំងគនាះម្នដ្ូចា ពិធីគារជុក ពិធីគឡើងអនកត ពិធីគៅទឹក គភែៀង ពិធីគៅក្រពលឹង ។ល។ អាាញធរាតិអបសរា ណដ្លម្នភារកិចចក្រគប់ក្រគង អភិវឌ្ឍន៍រម្ណីយោានអងគរ កំពុងគផ្លាតារយកចិតតទុកោក់ខាាំងគលើទំគនៀម្ទាំងអស់គនះ គោយគធវើោ៉ាងណ្ឋឲ្យទំគនៀម្ទាំងគនះអាច
គង់វងសតកូនតគៅរហ្ូតតគៅ៕
គតើគធវើដ្ូចគម្តចគទើបក្របគទសម្ួយអាចោក់គបតិកភណឌាតិរបស់ខ្ែួនចូលគៅកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភព គលាករបស់អងគារយូគណសកូ?
អងគារយូគណសកូ បានចាត់ទុកគបតិកភណឌថាាគករដិ៍ដ្ំណណលរបស់ម្នុសសពីអតីតាល អវីណដ្ល ម្នុសសរស់គៅាម្ួយសពវថ្ងៃ និងអវីណដ្លម្នុសសបានគែទរគៅឱយជំនាន់គក្រាយរបស់ពួកគគ គហ្ើយ គបតិកភណឌពិភពគលាកក្រតូវបានណចកាបីក្របគភទ គឺគបតិកភណឌវបបធម្៌ គបតិកភណឌធម្មាតិ និង គបតិកភណឌចក្រម្ុះ(រួម្បញ្ចូលទាំងវបបធម្៌និងធម្មាតិ)។
គោងតម្គោលារណ៍ណណនាំរបស់អងគារយូគណសកូ គដ្ើម្បីអាចរាប់បញ្ចូលកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌ ពិភពគលាកបាន គបតិកភណឌម្ួយក្រតូវណតម្នលកេណពិគសសាសកល គហ្ើយអាចបំគពញតម្លកេណ វិនិចេ័យរបស់អងគារយូគណសកូោ៉ាងគហាចណ្ឋស់១ កនុងចំគណ្ឋម្លកេណវិនិចេ័យទាំង១០។ លកេណវិនិចេ័ យចាប់ពីទី(1) ដ្ល់ (6) គផ្លាតគលើគបតិកភណឌវបបធម្៌គោយសំគៅគលើគបតិកភណឌណ្ឋណដ្ល៖
1. តំណ្ឋងឱយស្កនថ្ដ្ណដ្លាគទពគាសលយថ្ចនក្របឌ្ិតរបស់ម្នុសស;
2. បង្ហាញពីារផ្លាស់បតូរថ្នតថ្ម្ែរបស់ម្នុសសកនុងរយៈណ្ឋម្ួយ ឬកនុងណែនកណ្ឋម្ួយថ្នតំបន់វបបធម្៌គៅ កនុងពិភពគលាកនិង
បង្ហាញពីារអភិវឌ្ឍណែនកស្កាបតយកម្ម ឬបគចចកវិទា សិលបៈ ារគរៀបចំណែនារទី ក្រកុងឬាររចនាគទសភាពនានាាគដ្ើម្;
3. ម្នលកេណពិគសសផ្លាល់ ឬោ៉ាងគហាចណ្ឋស់ម្នលកេណៈពិគសសទាក់ទងគៅនឹង ទំគនៀម្ទម្ាប់ វបបធម្៌ឬអរិយធម្៌ណដ្លកំពុងម្នឬបានបាត់បង់គៅគហ្ើយ;
4. អាចថាាក្របគភទថ្នអោរស្កាបតយកម្ម បគចចកវិទា ឬគទសភាពណដ្លបង្ហាញ ពីដ្ំណ្ឋក់ាលដ្៏សំខាន់ ម្ួយឬគក្រចើនគៅកនុងក្របវតតិស្កស្ត្សតរបស់ម្នុសស; 5. ាគំរូភាពម្ួយថ្នារតំងលំគៅរបស់ម្នុសសសម្័យបុរាណតម្ណបបក្របថ្ពណី ារគក្របើក្របាស់ដ្ីគោកឬ ារគក្របើក្របាស់សម្ុក្រទ ណដ្លតំណ្ឋងឱយវបបធម្៌ ឬអនតរកម្មរបស់ម្នុសសាម្ួយនឹងបរិស្កាន ាពិគសស
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
គៅគពលណដ្លអនតរកម្មគនាះកំពុងណតរងភាពង្ហយបាត់បង់ទក្រម្ង់របស់ខ្ែួនគក្រាម្ែលបះពាល់ថ្នារ ផ្លាស់បតូរនានា;
6. ក្រតូវបានែាភាាប់គោយផ្លាល់គៅនឹងក្រពឹតតិារណ៍ឬទំគនៀម្ទម្ាប់ណដ្លកំពុងម្ន គោយបង្ហាញនូវ គោលគំនិត ជំគនឿ ស្កនថ្ដ្សិលបៈនិងអកសរស្កស្ត្សតណដ្លម្នស្ករៈសំខាន់ាស្កកល។ (គណៈកម្ាធិ ារបានចាត់ទុកថាលកេណវិនិចេ័យគនះគួរក្រតូវបានគក្របើគោយភាាប់ាម្ួយលកេណវិនិចេ័យគែសងគទៀត)
រូបក្របាស្កទអងគរវតត
និងារទសសនារបស់
គភញៀវគទសចរ
ក្របភពរូប៖
© Manfred
Werner/2001 /CC
BY-SA 3.0
រីឯលកេណវិនិចេ័យទី(7) ដ្ល់ (10) គផ្លាតគលើគបតិកភណឌធម្មាតិគឺាគបតិកភណឌណ្ឋណដ្ល៖
7. ាបាតុភូតធម្មាតិដ្៏លអឥតគខាចះ ឬតំបន់ណដ្លម្នសក្រម្ស់ធម្មាតិពិគសស គហ្ើយគស្កភណឌភាពថ្ន តំបន់គនាះក្រតូវបានចាត់ទុកថាម្នស្ករសំខាន់;
8. ាឧទាហ្រណ៏ដ្៏លអ ណដ្លអាចតំណ្ឋងឱយដ្ំណ្ឋក់ាលសំខាន់ៗថ្នក្របវតតិស្កស្ត្សតរបស់ណែនដ្ី រួម្ម្ន កំណត់ក្រតជីវិតដ្ំគណើរារភូគពភស្កស្ត្សតណដ្លកំពុងដ្ំគណើរារោ៉ាងសំខាន់កនុងារវិវតតគលើទក្រម្ង់ដ្ីឬលកេ ណៈពិគសសថ្នណែនដ្ីវិទាឬរូបវិទា
9. តំណ្ឋងឱយដ្ំគណើរារគអកូឡូសុីនិងជីវស្កស្ត្សតណដ្លកំពុងដ្ំគណើរារោ៉ាងសំខាន់គៅកនុងារវិវតតនិងារ អភិវឌ្ឍថ្នក្របព័នធគអកូឡូសុីទឹកស្កបគឆនរសម្ុក្រទនិងសហ្គម្ន៍ថ្នរុកេាតិនិងសតវ។
10. ម្នជំរកធម្មាតិសំខាន់បំែុតសក្រម្ប់ារអភិរកសជីវៈចំរុះណដ្លរួម្ម្នក្របគភទរុកេ ាតិណដ្លម្នកំពុង ណតរងារគំរាម្កំណហ្ង រុកេាតិណដ្លម្នគុណតថ្ម្ែាសកល (គបើគម្ើលពីគលើទសសនៈវិទាស្កស្ត្សតឬារអភិ រកស)។
ចំណណកឯគបតិកភណឌវបបធម្៌ និងធម្មាតិចក្រម្ុះសំគៅគលើគបតិកភណឌណ្ឋណដ្លបំគពញគៅតម្ ណែនកម្ួយឬគក្រចើនថ្នលកេណវិនិចេ័យសក្រម្ប់គបតិកភណឌវបបធម្៌និងធម្មាតិណដ្លបានគរៀបរាប់ខាងគដ្ើម្។
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
គោងតម្គគហ្ទំព័ររបស់អងគារយូគណសកូណែនកគបតិកភណឌពិភពគលាកបចចុបបននគបតិកភណឌចក្រម្ុះម្ន ក្របម្ណក្រតឹម្ណត៣៨បុគណ្ឋាណះណដ្លបានោក់ចូលកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាករបស់អងគារយូគណសកូ គោយកនុងគនាះក្របគទសចិននិងអូស្ត្ស្កាលីម្នគបតិកភណឌក្របគភទគនះគក្រចើនាងគគ។ គតើក្របគទសម្ួយទទួលបានស្ករក្របគោជន៍អវីខ្ែះគក្រាយពីារោក់បញ្ចូលគបតិកភណឌរបស់ខ្ែួនកនុង បញ្ជីរបស់អងគារយូគណសកូ?
ស្ករក្របគោជន៍ម្ួយចំនួនណដ្លក្របគទសម្ួយទទួលបានពីារោក់បញ្ចូលគបតិកភណឌរបស់ខ្ែួនគៅ កនុងបញ្ជីបតិកភណឌពិភពគលាករបស់អងគារយូគណសកូគោយទទួលជំនួយាអនតរាតិរួម្ម្ន៖
• ជំនួយសគស្ត្ង្ហរះបនាាន់ជំនួយគនះអាចក្រតូវបានគសនើសុំ គោយក្រតូវបញ្ញាក់ពីារគំរាម្កំណហ្ងណដ្លគកើត គឡើងគលើគបតិកភណឌ ណដ្លម្នកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាកសថិតកនុងភាពគក្រោះថានក់ធៃន់ធៃរ ឬសថិត គៅកនុងគក្រោះថានក់ថ្នារខ្ូចខាតធៃន់ធៃរគោយស្ករណតបាតុភូតណដ្លម្ិននឹកស្កានដ្ល់។ បាតុភូតណបប គនះអាចរួម្បញ្ចូលទាំងារដ្ួលរលំដ្ី ារគឆះ ារបំែទុះ ទឹកជំនន់ឬគក្រោះម្ហ្នតរាយណដ្លបងកគឡើង គោយម្នុសសរួម្ម្នសស្ត្ង្ហរម្ាគដ្ើម្។ កនុងករណីគនះ ក្របគទសាម្ចស់ថ្នគបតិកភណឌពិភពគលាកអាចគសនើសុំាងវិារ ារអនុវតតវិធ្លនារ
បនាាន់គដ្ើម្បីារពារក្រទពយសម្បតតិគបតិកភណឌគនាះ ឬារគរៀបចំណែនារក្រោអាសននម្ួយសក្រម្ប់ អចលនក្រទពយ។
• ជំនួយអភិរកស និងារក្រគប់ក្រគង(បញ្ចូលជំនួយសំរាប់ារបណ្ដះបណ្ឋាលនិងក្រស្កវក្រាវកិចចសហ្ ក្របតិបតតិារបគចចកគទសនិងារគលើកកម្ពស់និងារអប់រំ)គោយជំនួយគនះអាចក្រតូវបានគសនើសុំសក្រម្ប់:
• ារបណ្ដះបណ្ឋាលបុគគលិកនិងអនកឯកគទស
• ារក្រស្កវក្រាវណែនកវិទាស្កស្ត្សតណដ្លែតល់ែលក្របគោជន៍ដ្ល់សម្បតតិគបតិកភណឌពិភពគលាក
• សំគណើសុំារោំក្រទវគគបណ្ដះបណ្ឋាលនីម្ួយៗពីអងគារយូគណសកូ
• ារែតល់អនកជំនាញអនកបគចចកគទសនិងពលករជំនាញសក្រម្ប់ារអភិរកស
• ក្របាក់កម្ចីណដ្លម្នអក្រតារក្របាក់ទាបឬោានារក្របាក់សក្រម្ប់អនុវតតសកម្មភាពសក្រម្ប់ារអភិ រកសារក្រគប់ក្រគងនិងារបង្ហាញក្រទពយសម្បតតិណដ្លបានចុះបញ្ជីគៅបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាក។
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ក្របាស្កទRamses II គៅគអសុីបរូបងតគោយ Przemyslaw “Blueshade” Idzkiewicz, October 2004.
ក្របភពរូប៖ © Wikimedia Commons/ 2004/ CC BY-SA 2.0
• ទាក់ទងនឹងជំនួយណបបគនះ ាឧទាហ្រណ៍ាក់ណសតង ក្របគទសគអសុីប គក្រាយពីបានោក់បញ្ជូល តំបន់បូជនីយោានក្របវតតិស្កស្ត្សតរបស់ខ្ែួន គឺតំបន់Nubian រោាភិបាលក្របគទសគនះបានគសនើសុំឱយយូ គណសកូ ជួយបគញ្ចៀសគក្រោះម្ហ្នតរាយដ្ល់គបតិកភណឌរបស់ខ្ែួនណដ្លបានចុះបញ្ជី។ យូគណសកូក៏ បានជួយគធវើយុទធនាារ គកៀងគងជំនួយគដ្ើម្បីសគស្ត្ង្ហរះក្របាស្កទ និងតំបន់គបតិកភណឌទាំងគនាះ គោយបគញ្ចៀសពីទឹកជំនន់ពីបឹងNasser កនុងអំឡុងឆ្ងនំ១៩៦០ដ្ល់ឆ្ងនំ១៩៨០។
• គោយណឡកគក្រៅពីជំនួយាអនតរាតិ ក្របគទសណដ្លាម្ចស់ថ្នគបតិកភណឌណដ្លបានចុះបញ្ជីក៏ ទទួលបានស្ករក្របគោជន៍គែសងៗគទៀតគោយារោក់បញ្ចូលកនុងបញ្ជីគបតិកភណឌពិភពគលាកអាច ាក្របភព ឬព័ត៌ម្នែសពវែាយគៅក្រគប់ទិសទី ណដ្លអាចទាក់ទាញឱយម្នកំគណើនគទសចរណ៍កនុង ក្របគទសរបស់ខ្ែួន។ អវីណដ្លសំខាន់គនាះគឺារទទួលបានកិតតិយស និងារទទួលស្ករល់ាសកល ថាាក្របគទសណដ្លាម្ចស់ម្នសម្បតតិគបតិកភណឌពិភពគលាក។
២. ទ្យីតំងសិកាគរត្មាង
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ដដមបដអាយធានបានទតងស្កាមនស្កានេលកានខតខាង ដយងបានដធការ្ស្កាដជ្បៀបដធៀបដល ទតងបមនច្នច្លែស្ៗរ។
ដោយការ្ស្ការងបស្តដៅដជ្ៅតបនការ្ពារ្ ភាគខាងដកត នងខប៉ាក ឥសាន។
២.១ ការរត្ជ្សររសទ្យតង
ក. ទ្យីតំងទ្យី១
• ទតងដនោះស្តដៅ កងស្ង្កតអេល
ជ្កុងដស្ៀមរាប។
• ទហជ្កោថ្នដ ៤.៥ ហច្ត
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ការ្វភាគទតងទ១
គណស្មបត
គណវបត
• ដៅរតតបនដបតកភណ នងទស្ដៅទស្សនរ្មណយោនជ្បវតសាស្រ្ស្នន (ច្មៃយ ជ្បមណ៨គ មេ តាំបន់រ្លួស្ នង១២ គម េជ្បាសាទអងគរ្)
• ដៅខកបរ្ស្ហគមនដបតកភណ
• មនការ្អភវឌ្ឍថ្នគដជ្មងឯករនដលលដៅោន នងដស្វាកមមសាធារ្ណៈ
• ដៅច្ង្កយជ្បខហលទជ្បររន
• ជាតបនលហសាធារ្ណៈ នងថ្បតងតមច្កវស្យឆ្២០៣៥
ខដលែស្េមែង្ករ្ថ្នគដជ្មង
ម. ទ្យីតំងទ្យី២
• ទតងទ២ដនោះស្តដៅស្ង្កតស្ជ្កាមជ្កង
ដស្ៀមរាប
• មនទាំហាំថ្នទជ្កោ ១៤ ៥៨ ហច្ត
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ការ្វភាគទតងទ២
គណស្មបត
គណវបត
• ស្តដៅតបនបរ្ស្ណាររ្ សារ្មនរ្ នងដភារនយោន
• ដៅតមទស្ដៅទស្សនតាំបន់អងគរ្
• ជ្ស្បតមច្កវស្យដែតដស្ៀមរាបឆ្២០៣៥ ជាតបនដទស្ច្រ្ណវបបធម
• ដៅរតទជ្បររន មនដហោរ្ច្នស្មនជ្សាប នងរតដស្វាកមសាធារ្ណៈ
• ដៅឆ្យេស្ហគមនដបតកភណ
• អាច្មនការ្ជ្បកតជ្បខរងជាមយសារ្មនរ្រវញ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម គ. ទ្យីតំងទ្យី៣
• ទតងទ៣ដនោះស្តដៅឃរ្នតឯក ជ្ស្កបនយជ្ស្
• មនទហថ្នជ្កោ ១៣.៤ ហច្ត
ការ្វភាគទតងទ៣
គណស្មបត
គណវបត
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
• ហមេទដោយតបនដបតកភណស្ខានៗ ភគខលន សានយកោភារនតន
• ដៅខកបរ្ស្ហគមនដបតកភណឌ
• ដៅកងតបនដទស្ច្រ្ណធមជាត
• ដៅឆ្យេទជ្បររន នងដស្វាកមសាធារ្ណៈ
• មនមនដហោរ្ច្នស្មនជ្តមជ្តវ
២.២ វិភាគជ្រត្មើសទ្យីតំងសិកា
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ដស្ច្កស្នោន
ជ្កមដយងែស្ដជ្មច្យកទតងទ២ ដជ្ពាោះទតងដនោះសាកស្មនងគដជ្មង មរឈមណឌល ដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ជ្ស្បតមច្កវស្យដែតដស្ៀមរាបឆ្២០៣៥អភវឌ្ឍនជាតបនដទស្ច្រ្ណ៍វបបធ ម។ មាងទដនោះមនដហោរ្ច្នស្មនជ្សាបដៅរតទជ្បររន នងតមទស្ដៅទស្សន
រ្មណយោនជ្បវតសាស្រ្ស្ ខកបរ្កខនងជ្សាវជ្ជាវស្ខានៗ ដហយមនការ្គរាមកខហងតច្តច្។
ទតងដនោះមនស្កានេលជាងដគដបដធៀបនងទតងេរ្ដនសងដទៀត។
២.៣ ទ្យីតំងសិកាគរត្មាង
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ទតងស្កាស្តភាគនរ្តថ្នដែត កងជ្កងដស្ៀមរាប ខដលដៅច្ដនោះទជ្បររន នង រ្មណយោនជ្បវតសាស្រ្ស្ដច្ជា៖ បាគង តបនអងរ្តច្ តបនអងរ្ធ បនយជ្ស្ ភគខលន នងតបនទដនសាប។ ទតងស្កាជាច្នច្នារ្ភាបរ្វាងដបតកភណវបបធម នងស្ងមកច្
មននទយាងស្ខានស្ជ្មបវស្យដទស្ច្រ្ណ។
រ្បភាេទ១៖បង្កញទតងស្កានងទនកទនងរវញ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
រំបន្់អងគរ
ដៅទតងស្កា
ច្មៃយ៩គម
ជ្បមណ១៩នទ
រងវង់មូលនាគី
ដៅទតងស្កា
មនច្មៃយ៤,៨គម
ជ្បមណនទ១០នទ
រ្បភាេទ១២៖បង្កញទតងស្កាច្ាស្ោស្
រងវង់មូលអបសោ
ដៅនវជាតដលែ៦
ច្មៃយ២គម
ជ្បមណ៤នទ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម ២.៤ ការរត្ជ្សររសទ្យតងសកា
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
រ្បភាេទ១៖បង្កញទតងដែតដស្ៀមរាបដលជ្បដទស្កមជារ្៉ូបភាេទ២៖បង្កញទតងស្កាដៅជ្កងដស្ៀមរាប
ដែតដស្ៀមរាបស្តដៅភាគពាយេយថ្ន ជ្បដទស្កមជា ខដលច្ង្កយ៣១៤គម េរារធានភដេញ ខដលោតស្នងដលថ្នដ ១០ ២៩៩គម២ ។
ជ្កងដស្ៀមរាបស្តដៅភាគនរ្ត។ វាជាជ្កងស្ខានមយកងច្ាំដណាមជ្ស្ុករាំង១១ នងមន ស្ង្កាត់រាំងអស្់ ១២ស្ង្កាត់ ។ មលដហតខដល គដជ្មងដនោះជ្តវបានស្កាដៅដលទកដដែតដស្ៀមរាបដជ្ពាោះ៖ ១. ដស្ៀមរាបជាដែតាមួយច្ាំណាស្់ដោយវបបធម៌ នងស្បរ្ដោយដករ្តខណលជាដជ្ច្ន។ ភាេទ៣៖បង្កញដករ្តខណល
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
២. វាជាមរឍមណលកណាលដស្ខានស្រាបការ្ស្កាជ្សាវជ្ជា ខដលដែតជ្បរដោយអកស្កាជ្សាវជ្ជាវ
ច្ជ្មោះជាតសាស្ន ជ្គបរនញ។
រ្បភាេទ៤៖បង្កញកខនងជ្សាវជ្ជាវ
៣.ដស្ៀមរាបហមេទដោយដែតស្មបរ្ជ្បាសាទស្ខានៗដច្ជា៖ ដែតជ្េោះវហារ្ កេងធ បនយមនរយ បាត់ដបង។
ខននទ៣៖បង្កញដែតដស្ៀមរាប
៣. ត្បវរតិទ្យីតំងសិកា
៣ ១ ត្បវរនន្ការរត្បត្ាសែធ
ការ្គតគរ្ដលបរ្យាកាស្
ដដមរ្បស្ដែតដស្ៀមរាប។
តបនដនោះេមនមន
ស្ណងអាររ្តច្តច្ នងជាថ្ជ្េគដមពត។
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ដមនអដណាយនលដលការ្ង្ករ្
ទតងស្កាស្តដៅកងតបនបរ្វបបធម នងដទស្-
ច្រ្ណអងរ្(ថ្នដជ្បមណ១០០៧ហច្ត)ខដល
កាលដដមដ យជាទតងថ្ជ្េគដមតមនការ្សាង
ស្ង នងសាកដៅតច្តច្ខតបដណាោះ។
ការ្ដរ្ៀបច្អភវឌ្ឍជ្កងតមរ្ដធមនញ្ឆ្១៩៩៣
ជ្កងដស្ៀមរាបេជ្ងកតមខែសបនតេរ្៖ខែសទទង
ថ្ងតមបដណាយស្ង នងខែសបដណាយថ្ងតម
បដណាយនវជាតដលែ០៦
ស្េវថ្ងៃដោយជ្ស្បតមដរលដៅខននការ្ដម អភវឌ្ឍនជ្កងដស្ៀមរាប។ តបនដនោះជ្តវបានបដងត
ឱយមនស្ណាររ្ សារ្ៈមនរ្ អាររ្រ្ោបាលខដល
ថ្ងអនគតវានងកាយជាតបនយាងស្ខានកងកច្
អភវឌ្ឍនដទស្ច្រ្ណ នងអភរ្កសដទស្ភាេវបបធម
ថ្នបរាណោាន។
កស្កម សាកស្មបដងតដអាយ មនបរ្ស្ណាររ្ដោយខ ក
ស្ជ្មប់មែង្ករ្ដទស្ច្រ្ណ៍។
រ្បភាេទ៖បងបង្កញការ្ដជ្បជ្បាស្ដកងកងឆ្២០០៥ រ្បភាេទ៖បងបង្កញការ្ដជ្បជ្បាស្ដកងកងឆ្២០១០ រ្បភាេទ៖បងបង្កញការ្ដជ្បជ្បាស្ដកងកងឆ្២០២០
៤. រទ្យសភាព ន្ង គរ ញជ្វញ
មរឈមណលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្ ធម
ជ្ពកទ្យ២ ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ស្ដងតដឃញថ្នទតងស្កាជា
ដទដនរ្កមស្ទឯករនដៅខាងមន កាលដមនការ្លកដរ្រ្បស្ជ្បជា រនខាងច្ដហៀងជាបសារ្មនរ្វាយ នភណនងខាងដជ្កាយជាបភម ជ្បជារន។
ស្កមភាេរងដនោះមនភាគស្កមដជ្ច្នដៅដេលោច្ចាបេដមង៣ដ ងដៅ។
គ៉ូស្ដោយ៖ ក. ដយ ដេជ្រទណា
៥. អំពីអាកាសធារ
៥ ១ ការវិភាគគន្លងត្ពះអាទ្យិរយ
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
រ្បភាេទ៨៖គនងកងខែធរ្បភាេទ៩៖គនងកងខែមននងកញ្ហរ្បភាេទ១០៖គនងកងវខែមងន ជ្បភេ៖ www.glsma.com
ជាកខស្ង គនងជ្េោះអាទតយកងមយឆ្ដរច្រ្ច្ននបដង កងដនោះគនងកងខែធ ជ្េោះអាទតយរ្ោះ ដនៀងដៅទស្ខាងតបង ដហយរ្ោះរបជាងខែដនសងៗ។ យាងណាមញ ដៅកងខែមងនវញ មនគនងនយ េខែធ។ ច្ខណកគនងមយដទៀតស្តកងខែមន នងខែកញ្ហ ជ្េោះអាទតយស្តកងគនងដស្រ។ ៥.២ ការវិភាគថាមពលត្ពះអាទ្យិរយ
រ្បភាេទ១១៖ការ្វភាគថ្នមេលជ្េោះអាទតយជាមធយមជ្បចាថ្ង ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ដេលថ្ងមនរ្យៈដេល២ខែជាង ចាបេខែមករា ដលខែមន ដោយមនថ្នមេលជ្េោះអាទតយកង មួយខម៉ាជ្តកាដរ្៉ាែពស្់ជាង ៥,៦kWh។ ដេលយប់មនរ្យៈដេល ៤ខែជាង ចាបេខែមងន ដលថ្ងខែតោ មនថ្នមេលជ្េោះអាទតយកងមយខមជ្តកាដរ្ដជ្កាម ៤,៤kWh។ ថ្នមេលជ្េោះអាទតយអាច្បដញ្ញថ្នមេល ែពស្់បាំនតបានរ្ហ៉ូតដល់ ៦kWhកងខែមន នងរបបនតរ្ហតដល ៤kWh
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៥.៣ ការវិភាគទ្យិស ន្ិងរលបឿន្មយល់
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ក. ទ្យិសមយល់ ទស្ែយលដៅកងជ្ស្កស្រ្ជ្កាម ភាគដជ្ច្នកងមយឆ្បកេទស្ខាងដរងដៅទស្ខាងតបងកង ដលបឿន ១៩km/h នងបកជ្ត បមកវញ កងដលបឿនជាមធយម ១២km/h។ ដយងស្ដងតដឃញថ្ន ែយលបកេទស្ខាងតបងច្នន២ខែជាងចាបេថ្ង២៤កមៈ ដល់ថ្ងៃ១ឧស្ភា ែស្ជាងដគមនច្នន៤៤%កងថ្ង២៨ដមសា។ ច្ខណកែយលេទស្ខាងលច្ ច្នន៥ខែជាង ចាបេថ្ង១ ឧស្ភា ដលថ្ង៩តោ ែស្ជាងដគមន៧៦%កងថ្ង១០ស្ហា។ រ្ឯទស្ខាងដរងវញមនច្ននរត៣ខែ េថ្ង៩តោ ដលថ្ង១មករា ែស្ជាងដគ៥៩%កងថ្ង១ធ។
រ្បភាេទ១២៖ជ្កាហច្បង្កញទស្ែយលរ្បភាេទ១៣៖ជ្កាហច្បង្កញដលបឿនែយល ជ្បភេ៖ www.meteoblue.com
រ្បភាេទ១៤៖ជ្កាហច្បង្កញភាគរ្យកងមយដមងថ្នទស្នមយៗ
ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
ម. រលបឿន្មយល់
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
រ្បភាេទ១៥៖ជ្កាហច្បង្កញដលបឿនែយលបកជាមធយម ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ដយងស្ដងតដឃញថ្ន ែយលបកខាងកងក ងដេលច្នន ៣ខែជាង ចាបេថ្ង៣១ឧស្ភា ដលថ្ង ៦កញ្ហ ខដលមនដលបឿនេ៩,១គ ខមជ្តកងមយដមង។ ច្ណច្គរ្ឳ្យកតស្មលដនោះគ កងថ្ង៦ស្ហា មនដលបឿនែយល់បក់ខាលាំងជាងខែដនសងៗដទៀត ខដលមនច្ាំនួន ១០,៩គ ខមជ្តកងមយដមង។ យាងណា មញ ខែខដលមនដលបឿនតច្ជាងដគដនោះស្តកងថ្ង៦តោមនច្ននជ្តម៧,៣គ ខមជ្តកងមយដមងខត ប៉ាដណាាោះ។
៥.៤ ការវិភាគសីរណ្ាភាព ន្ិងសំរណ្ើម
ក សីរណ្ាភាព
រ្បភាេទ១៦៖ជ្កាហច្បង្កញស្តណភាេរបនងែស្ជាមធយម ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
២
រ្ដវដៅមនរ្យៈដេល២ខែ ចាបេខែមនដលខែឧស្ភា ដោយមនស្តណភាេែស្ជាមធយម ជ្បចាថ្ងដលស្េ ៣៤ អងាដស្។ ថ្ងដៅបនតជ្បចាឆ្គថ្ង១៨ ដមសាខដលមនស្តណភាេមធយម ៣៥ អងាដស្ នងរប ២៧អងាដស្។
រ្ដវជ្តជាកមនរ្យៈដេល៣ខែកនោះ ចាបេខែកញ្ហដលខែមករា ដោយមនស្តណភាេែស្ជា មធយមជ្បចាាំថ្ងៃដជ្កាម ៣០ អងាដស្។ ថ្ងខដលជ្តជាកបនតជ្បចាឆ្គថ្ង ១ មករា ដោយមនស្តណភាេ ជាមធយម ២១អងាដស្ នងែស្ ៣០អងាដស្។
ម. សំរណ្ើម
រ្បភាេទ១៧៖ជ្កាហច្បង្កញកជ្មតស្ដណមផាស្ែភាេ
ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ករ្តស្ដណមដ ងខាងដេញមយឆ្ខតមង ខដលមនករ្តស្ដណមរ្មដកនដលស្២៤អងាដស្ នងមនស្ភាេច្ោះដៅវញ បនច្បនច្កងខែមករា ។
៥.៥ របបទ្យឹករភលៀង
រ្បភាេទ១៨៖ជ្កាហច្បង្កញឱកាស្ទកដភៀងធាកកងមយថ្ង ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ភាគរ្យរ្បបទកដភៀងដកនដ ងដៅដល៧២%ដៅកងខែកញ្ហ នងច្ោះដៅវញជ្តម២%ដៅកងខែ ធ។ ជាកខស្ង អាកាស្ធាតជ្បដទស្កមជាដយង ដៅកងរ្ដវវស្ា រនដភៀងធាកកងមយរ្យៈដេល នងដៅ រ្ដ៉ូវជ្បាាំង មនដភៀងកកខែ នលនលជ្បដយារនដលកស្កមខាង។
រ្បភាេទ១៩៖ជ្កាហច្បង្កញទកដភៀងធាកជាមធយមកងមយខែ
ជ្បភេ៖ www.weatherspark.com
រ្ដ៉ូវដភលៀងមនរ្យៈដេល ៩ខែជាង ចាបេខែកមៈដលខែវច្កា ដោយមនដភលៀងធាលក់រ្យៈដេល ៣១ ថ្ងៃយា៉ាងដហាច្ណាស្់ ១៣ មលខមជ្ត។រ្យៈដេលមនមនដភៀងដេញមយឆ្មនរ្យៈដេល២ខែកនោះ ចាប់ េខែវច្កាដលខែកមៈ។
ករ្តកេស្ទកដភៀង ដកនខាងបនតរ្ហតដល២២០mm3 កង១mm2កងខែកញ្ហ នងតច្បនត កងខែធ ខដលមនជ្តមខត៣mm3 កង១mm2 ។
ដស្ច្កស្នោន
ដោយដយាងដៅតមលកែណអាកាស្ធាតកងជ្ស្ុកស្លរ្ជ្កាម ខដលបានបញ្ហជក់បង្កាញរ្ួច្មក អាជ្ស្យដហតដនោះដហយ រាលការ្រ្ច្នអររ្រងអស្រមររ្ឳ្យមនការ្គតគរ្យាងមតច្ត ដដមបដ្យ តបដៅនងបរ្សានដៅកងគដជ្មងមរឈមណលដបតកភណវបបធម៌កងដែតដស្ៀមរាបមនដច្តដៅ៖
· អររ្ជ្តវខតមនការ្ដបកលហរ្ដៅតមទស្ខាងតបង នងទស្ខាងដរងដជ្ច្នជាងទស្ដនសងៗ ដដមបរញយកែយលធមជាត ច្លមកកងអររ្ឳ្យបានជ្គបជ្រន ជាេដស្ស្វាមនតនទរយកាតបនយ កដតកងអររ្នងខដរ្។
· ដយាងតមទននយថ្នមេលជ្េោះអាទតយ ដយងអាច្ដជ្បជ្បាស្បនោះផាងស្ឡាដៅតមខនកដបល នមយៗ ដដមបនតនងអគស្នបានដេញកងទតងស្កា។
· ដលស្េដនោះដៅដទៀត ដយងអាច្កាយដរកជ្ស្ោះ នងដលកទនប រញយកទកដភៀងដៅរ្ដវវស្ា ជាេដស្ស្កងខែកញ្ហ ដដមបយកមកដជ្បជ្បាស្ដនសងៗដៅរ្ដវជ្បាង នងជាអាងស្កទកមយស្ជ្មប បដញ្ៀស្ទករននដៅរ្ដវវស្ា។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧ ៦. ការវិភាគចំន្ួន្រភញៀវរទ្យសចរ
ចំន្ួន្រភញៀវរទ្យសចរមកទ្យសសនាអងគរត្បាំំខ្ម
350,000
300,000
250,000
200,000
150,000
100,000
50,000
៧. ត្បាជ្ន្
៧ ១ ែង់សីររត្បាជ្ន្
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ដែតដស្ៀមរាបមនជ្បជារនស្រ្បច្នន ១ ០៩៦ ២៤៨នក នងមនជ្គសារ្ ស្រ្បច្នន
២៣២.២២០ជ្គួសារ្។ រ្ឯដៅកងជ្កងដស្ៀមរាប មនជ្បជារនស្រ្បច្នន ៥១,១៧៤ ជ្គសារ្ជ្តវនង ២៥០ ៧៩៨នក ខដលកងដនោះមនជ្ស្ ស្រ្ប ១២៨ ០៩០នក ដស្នង ៥១,០៧%ថ្ន ជ្បជារនស្រ្ប កងជ្កងដស្ៀមរាប នងមនអជ្តកដណនជ្បចា ឆ្៣,១%។ ដៅកងដនោះស្ង្កតស្ជ្កាម គជាស្ង្កតខដល ជ្បជារនរ្ស្ដៅដជ្ច្នជាងដគ។ ៧.២ អំពីមមរបរ
ជ្បជារនដៅកងស្ង្កតស្ជ្កាម ជ្កងដស្ៀមរាប មនជ្បកបមែរ្បរ្ដច្ជា វស្យកស្កម ស្បបកម ខនកដស្វាកម នងមែរ្បរ្ដនសងៗ។ ជ្បភេ៖ឯកសារ្េតមនស្េដស្ដកច្ស្ងមកច្ស្ង្កាត់ស្លជ្កាមឆ្នាំ២០១៩ សលក្រកាម បឹងដូនប៉ា ច្ុងមៅស ដកមោធ្ិ៍
កស្កម៣,៥%
គ៉ូរ្ដោយ៖ភផាន់២០១៩.១១.២១
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៧.៣ លំរៅសាាន្
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ជ្បជាេលរ្ដកងដែតដស្ៀមរាបភាគដជ្ច្ន រ្ស្ដៅជាលកណៈជ្បមលនតមដងនវជាតដច្ជា ជ្ស្កជ្កឡាញ ជ្ស្កេក ជ្កង ដស្ៀមរាប ជ្ស្កជ្បាសាទបាគង ជ្ស្ក ស្ជ្ទនគម
នងជ្ស្ករខជ្កង។ ច្ដពាោះ សានភាេលដៅសានរ្បស្ជ្បជារនមន ភាេលជ្បដស្រ្ដ ង ជាកខស្ងកងឆ្នាំ២០១៧ អជ្តនទោះមន ដបលជ្បកស្កស្បវមន ៧,៦០% នងដៅ កងឆ្២០១៨ ម នការ្ ងយ ច្ោះមកជ្តម ៤,១៨%។
ជ្បដភទនទោះដនសងៗ៧,៦២%ជ្បដភទនទោះខលវង១,៨៩%
ជ្បដភទនោះភមជ្គោះវឡា០,៣៨%ជ្បដភទនោះជ្បកស្ងស្៥៦,១៥%
ជ្បដភទនទោះដកបឿង២៩, ជ្៨១% បដភទនោះជ្បកស្បវ៤,១៨%
គ៉ូរ្ដោយ៖ភផាន់២០១៩.១១.២១
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៨. វបបធម៌
៨.១ អពជ្រន្ឿ សាសនា ទ្យំរន្ៀមទ្យំលាប់
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្បជារនដៅកងស្ង្កតស្ជ្កាម ភាគដជ្ច្នជ្បកានខាបនវការ្ដររ្េជ្បណបតដល ជ្េោះេទសាស្ ន។ មាងដោយតបនដនោះស្តជាបនងតបនឧទានអងរ្ផាលដនោះ ការ្ ដររ្េបជាមយច្នន គមនតង េបរាណមកដហយ។
មកទលបច្បបនការ្ដររ្េ ជ្បណបតរងដនោះកដៅមនបននងខដរ្។ ខតអបយ រដនឿថ្នការ្ដររ្េដលអរ្កស អកត ឬរវច្ល កមនអាច្កាតផាច្េទដនៀមរ្បស្អកជ្ស្កបានដនោះខដរ្។ ៨.២ ជ្រន្ឿជ្វចល
ដបតការ្ដររ្រ្េបជាមនភាេដរឿនដលឿន យា៉ាងណាក៏ដោយ ខតជ្បជារនខែមរ្ក៏ដៅ មនការ្ដរឿ
ជាកដៅដលរដនឿអរ្បយដច្ជា ការ្ប៉ូជា អារ្កស អនកត ដខាមច្ជ្ពាយដនសងៗ។ ខដលរាំងដនោះ ខតងខត
ដជ្រៀតច្លកងទាំដនៀម ខែរ្ថ្នរវភាេ ជ្បចាាំថ្ងៃ។
៨.៣ ត្ពះពទ្យធសាសនា
ជ្េោះេទសាស្នបានដដរ្តនទយាងស្ខាន
ច្ដពាោះជ្បជារនខែរ្បច្បបន។ វតាអារាមក៏បានកាលយ
ជាទស្ការ្ៈដែងែស្
ខដលដគខតងខតជ្បារ្េេធ
សាស្នដនសងៗ ជា ដរ្ៀងរាលឆ្។ ដៅកងតបនដនោះ
ដយងដឃញមន វតដរកច្ក វតជ្េោះឥនដកាស្ ជ្េោះ
ឥនដកាសា វតដពាធលង្កជាដដម ខដលមនភាេរត
ស្ទនងេទបរ្ស្ទកងស្ង្កត ស្ជ្កាម។
៨.៤ សាសនារែសងៗ
គ៉ូរ្ដោយ៖ភផាន់២០១៩១១២១
គ៉ូរ្ដោយ៖ភផាន់២០១៩.១១.២១
ដសាភ័ណភាេថ្នច្ជ្មោះជាតសាស្នកបានបដងតនវវបបធម នងសាស្នច្ជ្មោះដ ងនងខដរ្។ កង ដនោះដយងដឃញមន សាស្នជ្គស្ សាស្នអសាម បានដលច្រ្បរាងដ ងដៅកងរវភាេជ្បតបតជ្បចា ថ្ងៃនងខដរ្។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៨.៥ សាាន្ភាពរទ្យសចរណ្៍
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ដស្ៀមរាប គជាទកដស្មបរ្ដៅដោយ ស្មបតវបបធម ស្ណងជ្បាសាទជ្បវតសាស្រ្ស្ នងតបន
ដទស្ច្រ្ណធមជាតជាដជ្ច្ន ខដលលបលាញទរងជ្បដទស្កមជា នង ដលេភេដោក។ ដដច្ោះដហយ ទ ជ្កុងដស្ៀមរាប កាលយជាដរលដៅដទស្ច្រ្ណ៍ជ្តូវខតទស្សនស្ជ្មប់ ដភញៀវជាត នងអនរ្ជាតរងអស្ខដល មកកាន់ជ្បដទស្កមជា។ មាងបច្បបនតបនដទស្ច្រ្ណដៅកងដែតដស្ៀមរាបកានខតមនលកណៈល ជ្បដស្រ្ដ ង ខដលអាច្រយដលកកមស្វស្យដទស្ច្រ្ណ កបខនស្កានេលរ្បស្ដែតដនោះមនរនដជ្ប ជ្បាស្ឱយអស្លទភាេដៅដ យដទ ដោយសារ្ខតតបនដទស្ច្រ្ណមយច្ននមនរនបានខកថ្ច្ នង អភវឌ្ឍឱយស្មជ្ស្បជាមយនងស្កានេលរ្បស្តបនដនោះ។ តបនដទស្ច្រ្ណដៅកងដែតដស្ៀមរាបមន ដ៉ូច្ជា៖
- រ្មណយោនវបបធម-ជ្បវតសាស្រ្ស្៖ មនជ្កមអងរ្តច្ ជ្កមអងរ្ធ ជ្កមវងសតច្ ជ្កមវងសធ ជ្កមរ្លស្ ជ្កមជ្បាសាទភដជ្កាម ជ្កមជ្បាសាទបនយជ្ស្ ជ្កមជ្បាសាទបងមោ
- រ្មណយោនធមជាត-ខកថ្ច្៖ មនបងទដនសាប បារាយណទកថ្ន ដេងតនន ច្ស្រ្ង្កនរ្យ ភ គ៉ូខលន..
- រ្មណយោនខកថ្ច្៖ មនភមវបបធម រ្នតឯក អាងស្កទកទនបមក កស្ោនស្ជ្តអងរ្ ...
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
សារ្មនរ្ស្ខានៗដៅកងដែតដស្ៀមរាប
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
សារ្មនរ្ កបានដដរ្តនទជាដរលដៅស្ខានមយនងខដរ្ដៅកងវស្យដទស្ច្រ្ណ៍ នងខដរ្។
បច្បបនដៅកងដែតដស្ៀមរាប មនសារ្មនរ្ស្ខានៗច្នន៩ ខដលសារ្មនរ្រងដនោះភាគដជ្ច្ន ស្ទស្ង
ជាទតងវតស្លបៈ វតបរាណទដៅដនសងៗ ខដលបានមកេការ្ស្កាជ្សាវជ្ជាវ នងកណាយដនសងៗ។
១ សារ្មនរ្ជ្េោះនដរាតម ស្ហន-អងគរ្,
២ សារ្មនរ្ស្េទស្សនអងរ្
៣ សារ្មនរ្វាយនភណ
៤ សារ្មនរ្វតច្មងជ្បាសាទអងរ្វត,
៥ សារ្មនរ្ជាតអងរ្,
៦ សារ្មនរ្សាកសាមស្ស្រ្ង្កមកមជា
៧ សារ្មនរ្ស្ស្រ្ង្កមកមជា
៨ ភមវបបធមខែរ្
៩ សារ្មនរ្រ្ករាយ Artbox។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៩. រ ដ្ឋារចនាសមព័ន្ធ
៩ ១ មមងារសាបរយកមរៅកងទ្យតងសកា
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ដោយទតងស្កាស្តដៅកងតបនបរ្វបបធម នងដទស្ច្រ្ណអងរ្ ជាបនងនវ៦០ខមជ្ត ដដច្ោះ ស្ណងអររ្ភាគដជ្ច្នមនដច្ជា សារ្ៈមនរ្ អររ្រ្ោបាល ស្ណាររ្ ដភារនយោន មរឈមណឌលអប់រ្ាំ នងវតអារាមដនសងៗ។ ដៅដលថ្នដដនោះនងខដរ្ ែោះមនជ្បជារនតងទលដៅ នងែោះេមនជ្បជារនសាក ដៅដនោះដទ។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៩.២ ទ្យត្មង់កមពស់អោរ ឬធមមារិ
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ជាកខស្ង ទតងស្កាស្តដៅកងតបន “ ក ” បរ្វបបធម នងដទស្ច្រ្ណអងរ្ អាជ្ស្យដហតដនោះ ដហយស្ណងអររ្ភាគដជ្ច្នរ្កាសាបតយកមខែរ្ ដច្ជាដបលជ្បកដកបឿងជ្ស្បតមស្មមជ្តបង ដបលខែរ្ជាដដម។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
៩.៣ សាន្ភាពែវ ចណ្រ ត្បរភទ្យែវ យាន្ជ្ន្ះ
៩.៣.១ សាន្ភាពែវ
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
ជ្បេននវស្ខានៗដៅកងទតងដនោះគ (នវ ៦០ម ) វងស្ដមច្ វបលបញ្ហស្ែអាន, នវអបសរា
មនទហ៦០ម នងនវភម។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧ នវដនោះជាជ្បដភទនវដជ្កហមមនទហ៦ម
នវដនោះជាជ្បដភទនវមនដមកណាលជានវជ្កាលដៅស្ទហ១៤ម នង
នវលស្ងខាងទហ១៤មរងស្ន នងជ្បេនជ្បឡាយទកេស្ខាង។
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
រ្៉ូបភាេទ៖បង្កញទតងស្កាច្រាច្រ្ណ
ច្រាច្រ្ណ៍ថ្ងៃអង្កគរ្ 5:45 ោៃច្ រាច្រ្ណ៍ថ្ងៃដៅរ្៍ដម៉ាង 12:00 ថ្ងៃ
ដស្ច្កស្នោន
ស្ដងតដឃញថ្នច្រាច្រ្ណមនភាេមមញញកដជ្ច្នេដេលរ្ដស្ៀលដមង៣ដៅ នងមនភាេកក ស្ោះដៅច្ងស្បាហ ខដលភាគដជ្ច្នជាមត នងយានយនធនតច្ដបកបរ្្ងកាត។ មាងដទៀតកដឃញមន រ្ងយនាដទស្ច្រ្ណ៍នងខដរ្ ដោយសារ្ស្មបរ្សារ្មនរ្ដៅរវញទតង។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧ ៩.៣.២ ចោចរណ្៍កងទ្យតងសកា
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ជ្ពកទ្យ២
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
៩.៤ ត្បពន្ធ័អគគីសន្ី ទ្យឹកសាារ ត្បព័ន្ធបរញ្េញរាំល
៩ ៤.១ ទ្យឹកសាារ
សានយនតនងទកសាតដែតដស្ៀមរាបស្េថ្ងស្តដៅឃទកវល។ជ្កមជ្សាវជ្ជាវរបន បានរ្ក ដឃញជ្បភេទក៤កខនង ទដនសាប បារាយទកថ្នស្ងដស្ៀមរាប នងទកដជ្កាមដ។
រ្ោករ្ដែតដស្ៀមរាបមនលទភាេនតនងទកសាត ៣០០០០ម៣/ថ្ង ជ្គបដណបដល១៥០០០ ជ្គសារ្ ដស្៣០% ថ្នជ្បជារនជ្កងដស្ៀមរាប៥០២២៦ ជ្គួសារ្។ ឆ្២០១៩ ដជ្រងបដងនស្មតភាេនត នងទកសាត ១០០០០ម៣/ថ្ងខងមដទៀត ខដលអាច្ជ្គបដណប ១៥០០០ជ្គសារ្បខនមដស្៤០%ថ្ន ជ្បជារនជ្កង នង៩០% ដៅដណាច្ឆ្២០២០ ស្រ្ប ១០០ ០០០ម/ថ្ង។
លទ្យធភាពនន្ការែគរ់ែគង់ទ្យឹកសាារ
គតជាភាគរ្យដធៀបជ្បជារនជ្កងដស្ៀមរាបតមឆ្
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
១០. ការវិភាគ SWOT
ក. ចំណ្ចខ្លំង
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
B ទតងស្កាស្តដៅតមបដណាយនវដឆ្ោះដៅទស្សនតបនអងរ្ ខដលអាច្រករញដភៀវ ដទស្ច្រ្ជាត នងអនរ្ជាតមកទស្សនកសានបាន ។
B ស្តដៅជាបសារ្មនរ្ដថ្ទដទៀត ខដលអាច្ជាខនកមយកងការ្រករញដភៀវដទស្ច្រ្មកបនទស្ស នដៅទតងស្កាខដលមនមែង្ករ្សារ្មនរ្ខបបង ។
B ស្តដៅតបនជ្បររន នងតបនរ្ដបាលនន (អាជាធរ្អបសរា វតអារាម សារ្មនរ្ ស្ណាររ្...) ខដលបាននលភាេង្កយជ្ស្លដលជ្បជារនកងតបន ។
B ជាតបនខដលមនជ្បជារនមនវបបធមដបតកភណកងតបនជ្សាប ជាេដស្ស្កងដែតដស្ៀមរាប ជាដែតលបលាញ ស្មបរ្ដៅដោយស្មបតដបតកភណជាងបណាដែតដថ្ទដទៀត ។
B ទតងមនលហរ្ែយលដច្ញច្លល នងបរ្ស្ទ ដោយស្តកងតបនបរ្វបបធម នងដទស្ច្រ្ណ អងគរ្ ដ៉ូដច្នោះេាំមនអាររ្ែពស្ៗសាងស្ង នងការ្បេលេខនសងដរាងច្ជ្កដនសងៗ ។
ម. ចំណ្ចរមាយ
B េមនស្ហគមនដបតកភណដៅរវញទតងស្កាដ យ ។
B កងោះខាតការ្ជ្សាវជ្ជាវ នងច្ងជ្កងទកជាឯកសារ្រកទងនងស្មបតវបបធមដៅកងតបន ។
B ជ្បជារនចាបដនមដបាោះបងដចាលស្មបតវបបធមជាបដណរ្ ដោយសារ្ខតការ្េស្វឲ្យតថ្មែស្ ។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
គ. ឳកាសរ្លើយរប
មរឈមណឌលដបតកភណវបបធម៌ខែមរ្
ការ្ជ្បមលទននយនងវភាគទតង
ជ្ពកទ្យ២
B កេងទទលបានការ្ចាបអារ្មណ នងយកច្តទកោកយាងខាងេរ្ោភបាល នវបញ្ហរកទង
នងស្មបតដបតកភណ
ការ្ដលកទកច្តឲ្យជ្បជារនឲ្យតថ្មដៅដលស្មបតវបបធម នងច្ដណោះដង
ខននកខងរ្កា ។
B ច្លរ្មបនស្គនតរពារ្ស្មបតដបតកភណឲ្យមនជ្បស្ទភាេ នងនសេនាយឲ្យកានខតមន
ភាេលបលាញដៅកានបណាដែត ជ្បដទស្នន ។
B ជ្ស្បតមច្កវស្យឆ្ ២០៣៥ តបនបរ្វបបធម នងដទស្ច្រ្ណអងរ្ អាច្បនស្គនតបដងតជា តបនដទស្ច្រ្ណវបបធម នងបណោះបណាលខនកដបតកភណ ដដមបរករញដភៀវដទស្ច្រ្ណកង ច្រាច្រ្ណ៍តាំបន់អងគរ្ ។
ឃ. ការគំោមកំខ្ ង
B មនការ្ជ្បកតជ្បខរងររ្វាងសារ្មនរ្រវញទតងស្កា ។
B ជ្បជាេលរ្ដរនទកច្ត កងការ្បនរពារ្ស្មបតដបតកភណ ដធឲ្យបោះពាលអកដកងរនន ដជ្កាយ ។
B ជ្បជារនមនមនការ្យលដងេស្មបតដបតកភណ បណាលឲ្យមនការ្បនច្បផាញ នងរញដរ្ ែស្ច្ាបនវស្មបតដបតកណដៅថ្ងអនគត ។
ដោយជ្កមនស្សត៖កដយដេជ្រទណា, លភផាន់, លខស្មេស្ធារនន២៧
