OVER TIVOLIVREDENBURG EEN NIEUW ORGEL
EEN NIEUW ORGEL, EEN NIEUW GELUID Feest in de Grote Zaal. Barokorkesten krijgen vanaf het nieuwe seizoen versterking van een vast, volwaardig begeleidingsorgel voor muziek uit de Barok en de Klassieke periode. Voor het eerst klinken de Passionen van Bach, cantates, oratoria, orgelconcerten van Händel en Haydn, of missen van Mozart ook in de concertzaal zoals ze moeten klinken: niet met een bescheiden kistorgeltje maar net als in de tijd van Bach, Händel en Mozart met een volwassen, stijlgetrouw instrument. Een primeur in de mondiale concertpraktijk!
Mayke Nas
vr 25 aug 20.00 uur
Componist des Vaderlands, schrijft een stuk voor orgel en orkest dat op 30 maart 2018 zijn première beleeft in de Grote Zaal
Grote Zaal
i.s.m. Festival Oude Muziek Utrecht
‘Een stuk voor orgel en klein orkest, dat stond al lang op mijn verlanglijstje. Ik vind het orgel een stoer en cool instrument. Voor sommigen lijkt het een instrument uit vervlogen tijden, een beetje losgezongen van de concertzaal, maar dat maakt de opdracht er alleen maar leuker op. Ook al heeft het geen symfonisch karakter, reken erop dat ik alle kleuren en klankverschillen van de verschillende registers zal uitbuiten. Als kind hoorde ik mijn opa Louis Toebosch spelen, die was organist en componist. Dat ik nu in zijn voetsporen treed, maakt het voor mij extra leuk en spannend.’
dirigent en artistiek leider bij de Nederlandse Bachvereniging
Inwijdingsconcert: La Divia Armonia Lorenzo Ghielmi orgel Bach Geist und Seele wird verwirret Bach Gott der Herr ist Sonn und Schild En diverse solowerken voor orgel ZIE PAG. 137
Het orgel is onder meer te beluisteren bij de volgende concerten: 29 SEP Feestelijk orgelprogramma
Nederlandse Bachvereniging, zie pag. 26 / 53
Het orgel wordt gebouwd door de Utrechtse firma Gebroeders Van Vulpen. Op basis van een ontwerp van Herman Hertzberger, die ook de Grote Zaal ontwierp, en op advies van de Utrechtse orgeldeskundige Peter van Dijk, bouwen de orgelmakers in hun Utrechtse werkplaats een instrument met twee klavieren en pedaal. Het orgel telt vijftien stemmen of registers en is geïnspireerd op Duitse barokorgels uit de achttiende eeuw.
Jos van Veldhoven
‘Het orgel voor TivoliVredenburg is speciaal voor de Grote Zaal ontworpen. Het gebruikt de ruimte als klankkast. Elke pijp is op die ruimte afgestemd. De zaal wordt als het ware onderdeel van het instrument, een échte twee-eenheid. Een groot vast continuo-orgel dat meespeelt in het orkest is als een comfortabele jas: iedereen is omgeven door het geluid, of je nu zingt of speelt. Zacht of hard, het is er altijd. Bij een solopartij kan een vast orgel de competitie met het orkest of koor gemakkelijk aan, zowel in schoonheid, zeggingskracht, presentie als in volume. Het is alsof het barokorkest er een nieuw instrument heeft bijgekregen.’
OVER TIVOLIVREDENBURG EEN NIEUW GELUID
4 NOV Allerzielenconcert Nieuwe Philharmonie Utrecht, zie pag. 38 15 DEC Bach Weihnachts-Oratorium Nederlandse Bachvereniging, zie pag. 50 16 DEC Händel Messiah Nieuwe Philharmonie Utrecht, zie pag. 38 20 DEC Bach Weihnachts-Oratorium Concerto Köln & Nederlands Kamerkoor, zie pag. 19/97
Leo van Doeselaar
20 MRT Bach Matthäus-Passion
Nederlandse Bachvereniging, zie pag. 39
organist bij de Nederlandse Bachvereniging ‘Als solo-instrument is het orgel bij uitstek geschikt voor Sinfonia’s en aria’s uit Bach-cantates, met een concerterende rol voor het orgel. Vooral in Sinfonia’s biedt het orgel prachtig tegenspel aan de vaak uitgebreide orkestbezetting, soms met hoorns of trompetten. En het klinkt natuurlijk ook goed in beroemde en minder bekende orgelconcerten uit de Barok en Klassieke periode, denk aan Händel, Stanley, Arne, Brixi, Carl Philipp Emanuel en Johann Christian Bach, Sammartini, Corrette, Joseph en Michael Haydn en niet te vergeten de kerksonates van Mozart. Het TivoliVredenburg-orgel is gemaakt voor de samenklank met instrumenten en vocalisten, maar overstemt die in het geheel niet. Een groot orgel kan juist mooi zacht klinken, maar altijd voller, romiger en klankbepalender dan zijn heel kleine neefje: het kistorgel.’ 148
30 MRT Mozart Grote Mis in c Radio Filharmonisch Orkest, zie pag. 51 / 62 / 65 31 MRT Händel Brockes Passion
Concerto Copenhagen, zie pag. 20
Tip
Het orgel in de Grote Zaal dankt zijn bestaan aan de Stichting Orgel Comité Muziekcentrum Utrecht. De stichting maakte de financiering mogelijk, speelde een rol bij de artistieke keuzes en coördineerde de werkzaamheden. TivoliVredenburg dankt de stichting voor haar jarenlange inspanningen voor een vast begeleidingsorgel voor koren en orkesten.
Stel uw eigen keuzeabonnement Orgel samen! Vanaf vier concerten ontvangt u 15 procent korting. Zie pagina 164 voor meer informatie over het keuzeabonnement.
149