Hospital Research Project by Tizzada Lim

HOSPITAL RESEARCH PROJECT

: S A M I T I V E J H O S P I TA L A N D M A N A R O M H O S P I TA L

Fa c to r s , Te c h n o l o g i e s a n d I n n o v a t i o n s o f I n te r i o r A r c h i t e c t u re a n d B u i l t E n v i ro n m e n t I n s t r u c t o r : A j . Vi r a t R a t t a k o r n Authors : Jurairat Bootprasertwicha Phachara Phanthawutkoson Nutchakarn Kanchanapan Tizzada Limpisthira Thanakorn Chanreungrit

HOSPITAL RESEARCH PROJECT

: S A M I T I V E J H O S P I TA L A N D M A N A R O M H O S P I TA L

CONTENT

7 15 17 31 33

81 89 93 97 119

126

127 129 133 145 153 173

H O S P I TA L H I S TO RY H O S P I TA L T Y P E H O S P I TA L L EG A L S A M I T H I V E J H O S P I TA L OVERVIEW DESIGN PROCESS DESIGN FACTOR DESIGN TECHNOLOGY DESIGN INNOVATION DESIGN DETAIL DESIGN SUGGESTION

M A N A R O M H O S P I TA L OVERVIEW GENERAL INFORMATION DESIGN PROCESS DESIGN INNOVATION DESIGN DETAIL DESIGN SUGGESTION

HOSPITAL HISTORY ประวั ต ิ ค วามเป็ น มาของโรงพยาบาลในประเทศไทย

เมื่อปี พ.ศ. 2424 ประเทศไทยเกิดอหิวาตกโรคระบาดไปทั่ว ในรัช สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่5 จึงทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งโรงพยาบาลขึ้นชั่วคราวในที่ชุมชนรวม 48 ตำ�บล ครั้น โรคร้ายเสื่อมถอยลง โรงพยาบาลจึงได้ปิดทำ�การไป แต่ในพระราชหฤทัย ทรงตระหนักว่า โรงพยาบาลนั้นยังประโยชน์บำ�บัดทุกข์บำ�รุงสุขให้พสกนิกร ดังนั้น 5 ปีต่อมา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระ กรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งคณะกรรมการ เพื่อดำ�เนินการก่อสร้างโรง พยาบาลถาวรแห่งแรกในประเทศไทย ณ บริเวณวังของกรมพระราชวังบวร สถานพิมุข (วังหลัง) ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำ�เจ้าพระยา โดยพระราชทาน พระราชทรัพย์เป็นทุนแรกเริ่มในการดำ�เนินการ ในระหว่างที่เตรียมการก่อสร้างโรงพยาบาลนั้น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราชกกุธภัณฑ์ฯ พระราชโอรสอันประสูติจากสมเด็จพระศรีพัชริน ทราบรมราชินีนาถ ได้ประชวรโรคบิดสิ้นพระชนม์ลง ยังความอาลัยเศร้า โศกแห่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ยิ่งนัก ถึงกับทรงมีพระราช ปณิธานอย่างแรงกล้าที่จะให้มีโรงพยาบาลเกิดขึ้น ครั้นเสร็จงานพระเมรุแล้ว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้รื้อโรงเรือนและ เครื่องใช้ต่างๆ

ในงานพระเมรุนำ�ไปสร้างโรงพยาบาล ณ บริเวณวังหลังดังกล่าว แล้วยังพระราชทานทรัพย์ส่ วนของสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าศิริราช กกุธภัณฑ์ แก่โรงพยาบาลอีกด้วย โดยในระยะแรก ได้จัดสร้างเรือนพักผู้ ป่วยขึ้น 6 หลัง national (JCI) ในระดับนานาชาติ นั่นเอง เมื่อ 124 ปีที่แล้ว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ทรงพระกรุณา เสด็จพระราชดำ�เนินทรงประกอบพิธีเปิด และพระราชทานนามว่า “โรง ศิริราชพยาบาล” สำ�หรับทั้งแผนปัจจุบันและแผนโบราณของไทย ต่อมาได้โปรดเกล้า ให้จัดตั้งโรงเรียนแพทย์แห่งแรกของประเทศไทย และพัฒนาขึ้นเป็นคณะ แพทยศาสตร์จัดการเรียนการสอนระดับปริญญาตรี ครั้นถึง พ.ศ. 2512 ได้สถาปนามหาวิทยาลัยมหิดล จึงเปลี่ยนนามเป็น คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระ มหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ได้ทรงพัฒนายกระดับ มาตรฐานทางวิชาการแพทย์ และโรงพยาบาลศิริราชเข้าสู่มาตรฐานสากล แพทย์ในประเทศที่มีชื่อเสียง และได้รับการปรับปรุงพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ผ่านการรับรองคุณภาพ Hospital Accreditation (HA) ในระดับชาติ และ Joint Commission Inter

H O S P I TA L H I STO R Y TIMELINE

ร.5 โปรดเกล้าฯ แต่งตั้ง คณะกรรมการ เพ่ือดํา เนินการก่อสร้างโรง พยาบาลถาวรแห่ง แรกในประเทศไทย ณ บริเวณวัง ของกรมพระ ราชวังบวข สถานพิมุข

2429

สถานทูตอังกฤษ ชุุมชน ชาว อังกฤษ และ Mr. George Greville CMG ราชทูตได้ ปรึกษาหารือเร่ื องความเจ็บ ร.5 ทรงโปรดเกล้าฯจัด ไข้ของชาวอังกฤษในสยาม จึงนําเรื่องเสนอ รัชกาลท่ี 5 ตั้ง โรงเรียนแพทย์แห่งแรก และได้รับพระราชานุญาต ของไทย ชื่อว่า “โรงเรียน และพระราชประสงค์ให้ก่อ ศิริราชแพท ยากร” ต่อ ตั้ง “บ้าน พยาบาล หรือ มา ได้รับ พระราชทาน เนอสซิ่งโฮม” ข้ึน เพื่อเป็น นามว่า “ราชแพทยาลัย” สถานท่ีรักษาพยาบาลแก่

2433

2440

2424

2431

2441

ประเทศไทยเกิดอหิวาตก โรคระบาด ร.5โปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งโรงพยาบาลข้ึนชั่ว คราวในท่ีชุมชน 48 ตําบล แต่เม่ือโรคหยุดระบาด ได้

โรงพยาบาลก่อสร้างแล้ว เสร็จและสถาปนาข้ึนใน เม่ือ วันท่ี 26 เมษายน พ.ศ. 2431 และโปรด เกล้าฯพระราชทานนาม

โรงพยาบาลก่อสร้างแล้ว เสร็จและได้ว่าจ้างผู้จัดการ พยาบาลผู้ดูแลคนแรกชื่อ Miss Cawley และพยา บาลชื่อ Miss Hitchens จากประเทศอังกฤษมา เป็นพยาบาลประจํา

โรงเรียนแพทย์พัฒนาเป็น คณะแพทยศาสตร์ จัดการ เรียนการสอนปริญญาตรี แห่งแรกในประเทศไทย และจัดตั้ง “มหาวิทยาลัย

โรงพยาบาลได้ก้าวสู่ พัฒนาการคร้ังสําคัญ เพื่อปรับองค์กรสู่ระดับ มาตราฐานสากล

2485

2534 2512 ร.9 สถาปนา“มหาวิทยาลัย มหิดล” ขึ้น และพระราช ทานนามใหม่เป็น “คณะ แพทยศาสตร์ศิริราชพยา บาล” และด้วยมหากรุณาธิ คุณของสมเด็จ พระมหิดลา ธิเบศร์ อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ได้ทรง พัฒนายกระดับมาตรฐาน

2539

ได้ก่อสร้างอาคารใหม่ ขึ้น และเปลี่ยนช่ือโรง พยาบาลเป็น “โรง พยาบาลบีเอ็นเอช”

“Hospital is an integral part of medical organization, the func is to provide for the population health care, both curative and and whose out- patient servic to the family in its home enviro hospital is also a center for th health workers and biosocial r “ สถานพยาบาล

หมายถึง สถาน โรคศิลปะ การประกอบวิช าชีพเวชกรรมตามกฎหมา วิชาชีพ การพยาบาลและการผดุงครรภ์ หรือ การประ จะได้รับผลประโยชน์ตอบแทนหร

“ โรงพยาบาล หมายถึง สถานพยาบาลใดๆซึ่งได้รับอนุญาตให้ตั้งและดำ�เนินการสถานพยาบาลตามพระราชบัญญัต ซึ ่ งมีเตีย งรับคนไข้ ไว้ค้างคืน และจัดให้ มี ก ารวิ นิ จ ฉั ยโรค การศั ลยกรรม ผ่ า ตั ดใหญ่ และให้ บ ริ การด้ านพยาบาลเต็ ม เวลา ”

f a social and ction of which n complete d preventive, ces reach out onment, the he training of research. ”

W H AT D O E S T H E H O S P I TA L M E A N S ?

นที่รวมตลอดถึ งยานพาหนะ ซึ่ง จัด ไว้เพื่อการประกอบโรคศิลปะตามกฎหมายว่าด้วยการประกอบ ายว่าด้วยวิ ช าชี พ เวชกรรม การประกอบวิชาชีพ การพยาบาลและการผดุงครรภ์ตามกฎหมายว่าด้วย ะกอบวิช าชี พทั น ตกรรมตามกฎหมายว่า ด้วยวิชาชีพ ทันตกรรม ทั้งนี้โ ดยกระทำ�เป็นปกติธุระ ไม่ว่า รื อไม่ แต่ ไม่ รวมถึ งสถานที ่ ขายยาตามกฎหมายว่า ด้วยยาซึ่งประกอบธุรกิจการขายยาโดยเฉพาะ ”

ติ สถานพยาบาล พ.ศ. 2541 เพื่อประกอบการรั ก ษาคนไข้ หรื อผู ้ ป่ ว ย

โรงพยาบาล คื อ องค์ ก ารที ่ ด ำ � เนิ น งาน ด้ า นการแพทย์

ทั ้ ง ในสถานที ่ ต ั ้ ง ของโรง

พยาบาลและในชุ ม ชน มี ห น้ า ที ่ ใ ห้ บ ริ ก าร สาธารณสุ ข ทุ ก ด้ า นแก่ ป ระชาชน ทั ้ ง ด้ า น การส่ ง เสริ ม สุ ข ภาพ

การป้ อ งกั น โรค/

ภาวะเสี ่ ยงต่อการเกิดโรคหรือลักษณะ ที ่ จ ะเป็ น อั น ตรายต่ อ สุ ข ภาพ

การรั ก ษา

พยาบาล และการฟื ้ น ฟู ส ภาพภายหลั ง การ เจ็ บ ป่ ว ย ทั ้ ง การให้ บ ริ ก าร ณ องค์ ก าร และ การให้ บ ริ ก ารภายนอกองค์ ก าร

รวมทั ้ ง

ขยายไปถึ ง บ้ า นของผู ้ ป ่ ว ยด้ ว ย นอกจาก นี ้ ยั ง เป็ น สถานที ่ ฝ ึ ก อบรมบุ ค ลากรด้ า น การแพทย์ แ ละสาธารณสุ ข

ตลอดจนการ

ศึ ก ษา การค้ น คว้ า และการวิ จ ั ย ในด้ า นการ แพทย์ ด้ า นการสาธารณสุ ข และด้ า นอื ่ น ๆ ที ่ เ กี ่ ย วข้ อ ง เพื ่ อ การแก้ ป ั ญ หาและการ พั ฒ นาคุ ณ ภาพชี ว ิ ต ของประชาชน

HOSPITAL TYPE ประเภทของโรงพยาบาล

การจัดประเภทโรงพยาบาลตามการใหบริการ แบ่งเป็น 3 ประเภท ดังนี้ 1) โรงพยาบาลทวั่ไป(generalhospital) ให  บ ริ ก ารการรั ก ษาในโรคพื้ น ฐานและการรั ก ษาทั่ ว ไปซึ่ ง จะ อยูทั้งในรูปแบบของ โรงพยาบาลรัฐและโรงพยาบาลเอกชนประกอบ ไปดวยหนวยงานสวนตาง ๆ ตามความจําเปนของการ รักษา และ ความสามารถในการใหบริการ ซึ่งโดยพื้นฐานแลวโรงพยาบาลจะประ กอบดวยแผนกตาง ๆ ที่ใหบริการรักษา เชน แผนกฉุกเฉิน แผนก อายุรกรรม แผนกกุมารเวช แผนกศัลยกรรม หองผาตัด หองปฏิบัติ การ แผนกสูตินารีเวช แผนกอภิบาล ผูปวยวิกฤติ หองคลอด และ หองทารกแรกเกิดซ่ึงแผนก เหลานี้เปนแผนกพื้นฐานของโรงพยาบาล ที่ ใหการรักษาในระดับเบื้องตน (primary care) นอกจากนี้ โรง พยาบาลที่มีขนาดใหญอาจมีการใหบริการใน รูปแบบอื่น ๆ เชนแผนก เอกซเรยแผนกทันตกรรม แผนกตาหูคอจมูกแผนกผิวหนังแผนก จิตเวชแผนกโรคหัวใจซึ่งเปนโรงพยาบาลทั่วไป เชนบํารุง ราษฏร พญาไท กรุงเทพฯ วิภาวดี สมิติเวช เปนตน

ทุนดานเครื่องมือแพทยคอนขางสูงและเสพติด) สถาบันมะเร็งแหง ชาติ โรงพยาบาลโรคผิวหนัง โรงพยาบาลทันตกรรม เปนตน อาศัย ช่ื อเสียง ของแพทยผูเช่ียวชาญเปนสําคัญเม่ือเทียบกับการรักษาจากโรง พยาบาลทั่วไป โรงพยาบาล เฉพาะทางจะมีความไดเปรียบจากการรักษา ที่มีความเปนเลิศเฉพาะอยาง โรงพยาบาลสวนใหญจึง เริ่มที่จะจัดตั้ง แผนกหรือหนวยงานที่สามารถรองรับการรักษาเฉพาะทางมากขึ้นหรือ มีการตั้งคลีนิค เฉพาะทางขึ้นมา เชน ศูนยหัวใจโรงพยาบาลกรุงเทพ ศูนยหัวใจพญาไท หรือคลีนิคจิตเวชเด็ก โรงพยาบาลรามาธิบดี เปนตน 3) โรงพยาบาลแยกประเภทผูปวย(specificpatienthospital) โรงพยาบาลที่มีการแยกหรือรับแตเฉพาะผูปวยที่มีขอจํากัด ดานตาง ๆ เชน ขอจํากัด ดานศาสนาหรือขอจํากัดดานความปลอดภัย เชน โรงพยาบาลสงฆที่มีการใหบริการเฉพาะอัน เนื่องจากขอจํากัดของ สมณเพศ โรงพยาบาลเด็กซึ่งมีขอจํากัดดานเครื่องมือแพทยที่เหมาะ สมกับเด็ก และภาวะภูมิคุมกันของเด็ก

2) โรงพยาบาลรกัษาโรคเฉพาะทาง (specialized hospital) โรงพยาบาลที่ ใหการรักษากับโรคหรือสวนของรางกายในแบบ เฉพาะทางที่มีการ รักษาแบบยุงยากซับซอน เชน โรงพยาบาลจักษุ รัตนิน โรงพยาบาลโรคทรวงอก โรงพยาบาลศรีธัญญา (จิตเวช) โรง พยาบาลธัญญารักษ (ผูปวยยาโรงพยาบาลเหลานี้สวนใหญจะมีการลง

HOSPITAL LEGAL กฏหมายที ่ เ กี ่ ย วกั บ โรงพยาบาลอาคารสถานพยาบาล

พระราชบัญญัติ 1. พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522, (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535, (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2543 - มาตรา 32,มาตรา 32 ทวิ,มาตรา 33, มาตรา 34 2. พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 - มาตรา 46, มาตรา 47, มาตรา 48, มาตรา 49, มาตรา 50, มาตรา 51 3. พระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. 2541, (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2547, (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2555 - มาตรา 4, มาตรา 14 ประกาศกระทรวง และกฏกระทรวง 1. กฏกระทรวงออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ 2522 - ฉบับที่ 6 2527, ฉบับที่ 33 2535, ฉบับที่ 39 2537, ฉบับที่ 44 2538, ฉบับที่ 55 2543 2. ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม - ฉบับที่ 2 2535, ฉบับที่ 3 2539 3. กฏกระทรวงว่าด้วยการประกอบกิจการสถานพยาบาล พ.ศ 2545 - ข้อ 7, ข้อ 10, ข้อ 27, ข้อ 28 4. กฏกระทรวงว่าด้วยลักษณะของสถานพยาบาล และลักษณะการให้ บริการของสถานพยาบาล พ.ศ. 2545 - ข้อ 5, ข้อ 6, ข้อ 1

พระราชบั ญ ญั ต ิ ค วบคุ ม อาคาร พ.ศ.2522

๓๒

๓๒ทวิ

“มาตรา 32 อาคารประเภทควบคุมการใช้ คือ อาคารดังต่อไปนี้ “(1) อาคารสำ�หรับใช้เป็นคลังสินค้า โรงแรม อาคารชุด หรือสถาน พยาบาล” (2) อาคารสำ�หรับใช้เพื่อกิจการพาณิชยกรรม อุตสาหกรรม การศึกษา การ สาธารณสุข หรือกิจการอื่น ทั้งนี้ ตามที่กำ�หนดในกฎกระทรวง เมื่อผู้ ได้รับ ใบอนุญาตให้ก่อสร้างดัดแปลงหรือเคลื่อนย้ายอาคารประเภทควบคุมการ ใช้ หรือผู้แจ้งตามมาตรา 39 ทวิได้กระทำ�การดังกล่าวเสร็จแล้ว ให้แจ้งเป็น หนังสือให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบตามแบบที่เจ้าพนักงานท้องถิ่นกำ�หนด เพื่อทำ�การตรวจสอบการก่อสร้างดัดแปลง หรือเคลื่อนย้ายอาคารนั้นให้ แล้วเสร็จภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ได้รับแจ้งห้ามมิให้บุคคลใดใช้อาคาร นั้นเพื่อกิจการดังที่ระบุไว้ ในใบอนุญาต หรือที่ได้แจ้งไว้ตามมาตรา 39 ทวิ ภายในกำ�หนดเวลาตามวรรคสองถ้าเจ้าพนักงานท้องถิ่นได้ทำ�การตรวจ สอบแล้วเห็นว่าการก่อสร้างดัดแปลง หรือเคลื่อนย้ายอาคารนั้นเป็นไปโดย ถูกต้องตามที่ได้รับใบอนุญาตหรือที่ได้แจ้งไว้ตามมาตรา 39 ทวิแล้ว ก็ให้ ออกใบรับรองให้แก่ผู้ ได้รับใบอนุญาตหรือผู้แจ้งตามมาตรา 39 ทวิ เพื่อ ให้มีการใช้อาคารนั้นตามที่ได้รับใบอนุญาตหรือขที่ได้แจ้งไว้ตามมาตรา 39 ทวิได้ แต่ถ้าเจ้าพนักงานท้องถิ่นมิได้ทำ�การตรวจสอบภายในกำ�หนด เวลาตามวรรคสอง ให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคารนั้นใช้หรือยินยอม ให้บุคคลใดใช้อาคารนั้นเพื่อกิจการดังที่ระบุไว้ ในใบอนุญาตหรือที่ได้แจ้ง ไว้ตามมาตรา 39 ทวิ ต่อไปได้ห้ามมิให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคาร ประเภทควบคุมการใช้ ใช้หรือยินยอมให้บุคคลใดใช้อาคารนั้นเพื่อกิจการ อื่นนอกจากที่ระบุไว้ ในใบอนุญาต หรือที่ได้แจ้งไว้ตามมาตรา 39 ทวิ” (“มาตรา 32” แก้ ไขโดย พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535 มาตรา 9) (มาตรา 32 “(1)” แก้ ไขแล้วโดย พ.ร.บ. ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2543 มาตรา 16)

“มาตรา 32 ทวิ เจ้าของอาคาร ดังต่อไปนี้ (1) อาคารสูง อาคารขนาดใหญ่พิเศษ (2) อาคารชุมนุมคน (3) อาคารตามที่กำ�หนดในกฎกระทรวง ต้องจัดให้มีผู้ตรวจสอบด้านวิศวกรรมหรือผู้ตรวจสอบด้านสถาปัตยกรรม แล้วแต่กรณี ทำ�การตรวจสอบสภาพอาคาร โครงสร้างของตัวอาคาร อุปกรณ์ประกอบต่างๆ เกี่ยวกับระบบไฟฟ้า และการจัดแสงสว่างระบบ การเตือนการป้องกันและการระงับอัคคีภัย การป้องกันอันตรายเมื่อมีเหตุ ชุลมุนวุ่นวาย ระบบระบายอากาศ ระบบระบายน้ำ� ระบบบำ�บัดน้ำ�เสีย ระบบ เครื่องกล หรือระบบอื่น ๆ ของอาคารที่จำ�เป็นต่อการป้องกันภยันตรายต่าง ๆ ที่มีผลต่อสุขภาพ ชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สิน แล้วรายงานผลการตรวจ สอบต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่น ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่ กำ�หนดในกฎกระทรวง ให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นพิจารณาผลการตรวจสอบสภาพอาคารตามวรรค หนึ่งโดยมิชักช้า เพื่อพิจารณาออกใบรับรองการตรวจสอบสภาพอาคารหรือ ดำ�เนินการตามมาตรา 46 หรือมาตรา 46 ทวิ แล้วแต่กรณี ต่อไป” (“มาตรา 32 ทวิ” บัญญัติเพิ่มโดย พ.ร.บ. ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2543 มาตรา 17)

๓๓

๓๔

“มาตรา 33 ห้ามมิให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคารซึ่งไม่เป็นอาคาร ประเภทควบคุมการใช้ ใช้หรือยินยอมให้บุคคลใดใช้อาคารดังกล่าวเพื่อ กิจการตามมาตรา 32 เว้นแต่จะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น หรือได้แจ้งให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบแล้ว และให้นำ�มาตรา 25 และ มาตรา 27 หรือมาตรา 39 ทวิ แล้วแต่กรณีมาใช้บังคับโดยอนุโลม ให้นำ�ความในวรรคหนึ่งมาใช้บังคับแก่การเปลี่ยนการใช้อาคารประเภท ควบคุมการใช้สำ�หรับกิจการหนึ่งไปใช้เป็นอาคารประเภทควบคุมการใช้ สำ�หรับอีกกิจการหนึ่งโดยอนุโลม”

“มาตรา 34 ห้ามมิให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคารที่ต้องมีพื้นที่ หรือสิ่ง ที่สร้างขึ้นเพื่อใช้เป็นที่จอดรถ ที่กลับรถ และทางเข้าออกของรถตามที่ระบุ ไว้ ในมาตรา 8 (9) ดัดแปลง หรือใช้หรือยินยอมให้บุคคลอื่นดัดแปลงหรือ ใช้ที่จอดรถ ที่กลับรถ และทางเข้าออกของรถนั้นเพื่อการอื่น ทั้งนี้ ไม่ว่า ทั้งหมดหรือบางส่วน เว้นแต่จะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น ข้อห้ามตามวรรคหนึ่งให้ถือว่าเป็นภาระติดพันในอสังหาริมทรัพย์นั้น โดยตรงตราบที่อาคารนั้นยังมีอยู่ ทั้งนี้ ไม่ว่าจะมีการโอนที่จอดรถ ที่กลับ รถและทางเข้าออกของรถนั้นต่อไปยังบุคคลอื่นหรือไม่ก็ตาม”

(“มาตรา 33” แก้ ไขโดย พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535 มาตรา 9 )

(“มาตรา 34” แก้ ไขโดย พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535 มาตรา 9)

กฏกระทรวงออกตามความใน พระราชบั ญ ญั ต ิ ค วบคุ ม อาคาร พ.ศ.2522

ฉบับที่ ประเภทและส่วนต่างๆของอาคาร (๔) เป็นห้องแถว ตึกแถวที่ใช้พักอาศัย อาคารชุด ห้อพัก โรงแรม และ ห้องคนไข้ พิเศษของโรงพยาบาล (๖)(ก) อาคารพาณิชย์ ส่วนของห้องแถว ตึกแถวที่ใช้เพื่อการพาณิชย์ มหาวิทยาลัย วิทยาลัย โรงเรียน และโรง พยาบาล

๖

ฉบับที่

หน่วยน้ำ�หนักบรรทุกจรเป็นกิโลกรัม ต่อ ตารางเมตร ๒๐๐ ๓๐๐

๓๙

หมวด ๒ แบบ และจำ�นวนห้องน้ำ�ห้องส้วม ชนิดหรือประเภทของอาคาร (๑๓) สถานพยาบาลตามกฏ หมายว่าด้วยสถานพยาบาล ต่อพื้นที่อาคาร ๒๐๐ เมตร (ก) ผู้ชาย (ข) ผู้หญิง

ห้องส้วม ห้องน้ำ� ที่ถ่ายอุจจาระ ที่ถ่ายปัสสาวะ

๒ ๒

๒ -

อ่างล้าง มือ

๑ ๑

หมวด ๓ ระบบจัดแสงสว่าง และการระบายอากาศ

ฉบับที่

๓๓

หมวด ๒ ระบบระบายอากาศ ระบบไฟฟ้า ระบบป้องกันเพลิงไหม้ ลำ�ดับ ๑๙

สถานที่ โรงพยาบาล - ห้องคนไข้ - ห้องผ่าตัด และห้องคลอด - ห้อง ไอ.ซี.ยู

ลูกบาศก์ เมตร/ซ.ม./ตารางเมตร ๒ ๘ ๕

ลำ�ดับ ๑๑

สถานที่(ประเภทการใช้) ห้องน้ำ� ห้องส้วมโรง มหรสพ สถานพยาบาล สถานีขนส่งมวลชน ห้าง สรรพสินค้า หรือตลาด

หน่วยความเข้มของแสงสว่าง (ลักษ์ : LUX) ๒๐๐

หมวด ๓ ตารางที่ ๕ อัตราปรับอากาศ กรณีที่มีเครื่องระบายอากาศ ลำ�ดับ ๑๙

สถานที่(ประเภทการใช้) หน่วยความเข้มของแสงสว่าง (ลักษ์ : LUX) สถานพยาบาล -ห้องคนไข้ ๒ -ห้องผ่าตัดและห้องคลอด ๘ -ห้องช่วยชีวิตฉุกเฉิน ๕ - ห้องไอ.ซี.ยู ห้องซี.ซี.ยู ๕

ฉบับที่

๔๔

ข้อ ๓ อาคารประเภทและลักษณะดังต่อไปนี้ ต้องจัดให้มีระบบการระบาย น้ำ�และระบบบำ�บัดน้ำ�เสียที่มีประสิทธิภาพเพียงพอในการปรับปรุงน้ำ�เสีย ออกจากอาคาร ให้เป็นน้ำ�ทิ้งที่มีคุณภาพมาตรฐานที่กำ�หนดไว้ ในข้อ ๔ ก่อนที่จะระบายลงสู่แหล่งรองรับน้ำ�ทิ้ง (๑) อาคารประเภท กโรงพยาบาลของทางราชการหรือสถานพยาบาลตาม กฎหมายว่าด้วยสถานพยาบาลที่มีจำ�นวนเตียงรับผู้ป่วยไว้ค้างคืนรวมกัน ทุกชั้นในอาคารหลังเดียวกัน หรือหลายหลังรวมกันตั้งแต่ ๓๐ เตียงขึ้นไป (๒) อาคารประเภท ข โรงพยาบาลของทางราชการหรือสถานพยาบาลตาม กฎ หมายว่าด้วยสถานพยาบาลที่มีจำ�นวนเตียงรับผู้ป่วยไว้ค้างคืนรวมกัน ทุกชั้นในอาคารหลังเดียวกันหรือหลายหลังรวมกันตั้งแต่ ๑๐ เตียงแต่ ไม่ เกิน ๓๐ เตียง (๔) อาคารประเภท งโรงพยาบาลของทางราชการหรือสถานพยาบาลตาม กฎหมายว่าด้วยสถานพยาบาลที่มีจำ�นวนเตียงรับผู้ป่วยไว้ค้างคืนรวมกัน ทุกชั้นในอาคารหลังเดียวกัน หรือหลายหลังรวมกัน ไม่ถึง ๑๐ เตียง ข้อ ๔ น้ำ�ทิ้งจากอาคารที่จะระบาย จากอาคารลงสู่แหล่งรองรับน้ำ�ทิ้งได้ ต้องมีคุณภาพน้ำ�ทิ้งตามประเภท ของอาคารตามมาตรฐานคุณภาพน้ำ�ทิ้ง ข้อ ๑๐ อาคารที่ใช้เป็นตลาด โรงแรม ภัตตาคาร หรือ สถานพยาบาล ต้อง จัดให้มีที่รองรับขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล โดยมีลักษณะ ดังต่อไปนี้ (๑) ผนังต้องทำ�ด้วยวัสดุถาวรและทนไฟ (๒) พื้นผิวภายในต้องเรียบและ กันน้ำ�ซึม (๓) ต้องมีการป้องกันกลิ่นและน้ำ�ฝน (๔) ต้องมีระบบการระบายน้ำ�เสียและขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลลงสู่ระบบ บำ�บัดน้ำ�เสีย (๕) ต้องมีการระบายอากาศและป้องกันน้ำ�เข้า (๖) ต้องมีความจุไม่น้อยกว่า ๑.๒ ลิตรต่อพื้นที่ของอาคารหนึ่งตารางเมตร (๗) ต้องจัดไว้ ในที่ที่สามารถขนย้ายขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลได้โดย สะดวก

ฉบับที่

๕๕

ข้อ ๑ ในกฎกระทรวงนี้ อาคารสาธารณะ หมายความว่า อาคารที่ใช้เพื่อประโยชน์ในการชุมนุม คนได้โดยทั่วไป หรือเพื่อกิจกรรมทางราชการ การเมือง การศึกษา การ ศาสนา การสังคม การนันทนาการ หรือการพาณิชยกรรม เช่น โรงมหรสพ หอประชุม โรงแรม โรงพยาบาล สถานศึกษา หอสมุด สนามกีฬากลาง แจ้ง สนามกีฬาในร่ม ตลาด ห้างสรรพสินค้า ศูนย์การค้า สถานบริการ ท่า อากาศยาน อุโมงค์ สะพาน อาคารจอดรถ สถานีรถ ท่าจอดเรือ โป๊ะจอด เรือ สุสาน ฌาปนสถาน ศาสนา เป็นต้น ส่วนที่ ๒ พื้นที่ภายในอาคาร ข้อ ๒๒ ห้องหรือส่วนของอาคารที่ใช้ ในการทำ�กิจกรรมต่างๆ ต้องมีระยะ ดิ่งไม่น้อยกว่าตามที่กำ�หนดไว้ดังต่อไปนี้ ประเภทการใช้อาคาร ๑.ห้องที่ใช้เป็นที่พักอาศัย บ้านแถว ห้องพักโรงแรม ห้องเรียนนักเรียน อนุบาล ครัวสำ�หรับอาคารอยู่อาศัย ห้องพักคนไข้พิเศษ ช่องทางเดินในอาคาร ๓.ห้องขายสินค้า ห้องประชุม ห้องคนไข้รวม คลังสินค้า โรงครัวตลาดและอื่นๆที่คล้ายกัน

หน่วยน้ำ�หนักบรรทุกจรเป็น กิโลกรัม ต่อ ตารางเมตร ๒.๖๐ เมตร ๓.๕๐ เมตร

ข้อ ๒๔ บันไดของอาคารอยู่อาศัยรวม หอพักตามกฎหมายว่าด้วยหอพัก สำ�นักงาน อาคารสาธารณะ อาคารพาณิชย์ โรงงาน และอาคารพิเศษ สำ�หรับที่ใช้กับชั้นที่มีพื้นที่อาคารชั้นเหนือขึ้นไปรวมกันไม่เกิน ๓๐๐ ตาราง เมตร ต้องมีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า ๑.๒๐ เมตร แต่สำ�หรับบันไดของ อาคารดังกล่าวที่ใช้กับชั้นที่พื้นที่อาคารชั้นเหนือขึ้นไปรวมกันเกิน ๓๐๐ ตารางเมตร ต้องมีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า ๑.๕๐ เมตร ถ้าความกว้าง สุทธิของบันไดน้อยกว่า ๑.๕๐ เมตร ต้องมีบันไดอย่างน้อยสองบันได และ แต่ละบันไดต้องมีความกว้างสุทธิไม่น้อยกว่า ๑.๒๐ เมตร

พระราชบั ญ ญั ต ส่ ง เสริ ม และรั ก ษา คุ ณ ภาพสิ ่ ง แวดล้ อ มแห่ ง ชาติ พ.ศ. 2535

๔๖ มาตรา ๔๖ เพื่อประโยชน์ในการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม ให้รัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ มีอำ�นาจประกาศในราชกิจจานุเบกษากำ�หนดประเภท และขนาดของ โครงการหรือกิจการของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือเอกชนที่มีผลกระทบ สิ่งแวดล้อมซึ่งต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม เพื่อ เสนอขอความเห็นชอบตามมาตรา ๔๗ มาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙ ในการประกาศตามวรรคหนึ่ง ให้กำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธีการ ระเบียบปฏิบัติ แนวทางการจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ตลอดจน เอกสารที่เกี่ยวข้องซึ่งต้องเสนอพร้อมกับรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อม สำ�หรับโครงการหรือกิจการแต่ละประเภทและแต่ละขนาดด้วย ในกรณีที่โครงการหรือกิจการประเภทหรือขนาดใดหรือที่จะจัดตั้งขึ้นใน พื้นที่ใดมีการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมไว้แล้ว และเป็นมาตรฐานที่ สามารถใช้กับโครงการหรือกิจการประเภทหรือขนาดเดียวกันหรือในพื้นที่ ลักษณะเดียวกันได้ รัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการสิ่ง แวดล้อมแห่งชาติอาจประกาศในราชกิจจานุเบกษากำ�หนดให้โครงการหรือ กิจการในทำ�นองเดียวกันได้รับยกเว้นไม่ต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ ผลกระทบสิ่งแวดล้อมก็ได้ แต่ทั้งนี้ โครงการหรือกิจการนั้นจะต้องแสดง ความยินยอมปฏิบัติตามมาตรการต่างๆ ที่กำ�หนดไว้ ในการวิเคราะห์ผลก ระทบสิ่งแวดล้อมสำ�หรับโครงการหรือกิจการนั้นตามหลักเกณฑ์และวิธีการ ที่รัฐมนตรีกำ�หนด

๔๗ มาตรา ๔๗ ในกรณีที่โครงการหรือกิจการซึ่งต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามมาตรา ๔๖ เป็นโครงการหรือกิจการของส่วน ราชการ รัฐวิสาหกิจหรือโครงการร่วมกับเอกชน ซึ่งต้องเสนอขอรับความ เห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีตามระเบียบปฏิบัติของทางราชการ ให้ส่วน ราชการหรือรัฐวิสาหกิจซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบโครงการหรือกิจการนั้น จัดทำ� รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ตั้งแต่ในระยะทำ�การศึกษา ความเหมาะสมของโครงการเสนอต่อคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เพื่อเสนอความเห็นประกอบการพิจารณาของคณะรัฐมนตรี ในการพิจารณาให้ความเห็นชอบรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อมที่เสนอตามวรรคหนึ่ง คณะรัฐมนตรีอาจขอให้บุคคลหรือสถาบัน ใด ซึ่งเป็นผู้ชำ�นาญการหรือเชี่ยวชาญเกี่ยวกับการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อมทำ�การศึกษาและเสนอรายงานหรือความเห็นเพื่อประกอบการ พิจารณาด้วยก็ได้ สำ�หรับโครงการหรือกิจการของส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจตามมาตรา ๔๖ ซึ่งไม่จำ�ต้องเสนอขอรับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีตามวรรคหนึ่ง ให้ ส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ ซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบโครงการหรือกิจการนั้นจัด ทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมเพื่อเสนอขอความเห็นชอบ ก่อนที่จะดำ�เนินการตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำ�หนดไว้ ในมาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙

๔๘

๔๙

มาตรา ๔๘ ในกรณีที่โครงการหรือกิจการซึ่งต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ตามมาตรา ๔๖ เป็นโครงการหรือกิจการซึ่งจะต้อง ได้รับอนุญาตจากทางราชการตามกฎหมายก่อนเริ่มการก่อสร้างหรือดำ�เนิน การให้บุคคลผู้ขออนุญาตเสนอรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ต่อเจ้าหน้าที่ซึ่งมีอำ�นาจตามกฎหมายนั้น และต่อสำ�นักงานนโยบายและ แผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม* ในการเสนอรายงานดังกล่าวอาจ จัดทำ�เป็นรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมเบื้องต้นตามหลักเกณฑ์และวิธีการ ที่รัฐมนตรีกำ�หนดตามมาตรา ๔๖ วรรคสอง ก็ได้ ให้เจ้าหน้าที่ซึ่งมีอำ�นาจ อนุญาตตามกฎหมายรอการสั่งอนุญาตสำ�หรับโครงการหรือกิจการตามวรรค หนึ่งไว้ก่อนจนกว่าจะทราบผลการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อมตามมาตรา ๔๙ จากสำ�นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม* ให้สำ�นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ง แวดล้อม*ตรวจสอบรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมและเอกสาร ที่เกี่ยวข้องที่เสนอมา หากเห็นว่ารายงานที่เสนอมามิได้จัดทำ�ให้ถูกต้องตาม หลักเกณฑ์และวิธีการที่กำ�หนดไว้ ในมาตรา ๔๖ วรรคสอง หรือมีเอกสาร ข้อมูลไม่ครบถ้วน ให้สำ�นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ง แวดล้อม*แจ้งให้บุคคลผู้ขออนุญาตที่เสนอรายงานทราบภายในกำ�หนดเวลา สิบห้าวันนับแต่วันที่ได้รับการเสนอรายงานนั้น ในกรณีที่สำ�นักงานนโยบาย และแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม*พิจารณาเห็นว่า รายงานการ วิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมและเอกสารที่เกี่ยวข้องที่เสนอมาถูกต้องและ มีข้อมูลครบถ้วน หรือได้มีการแก้ ไขเพิ่มเติมให้ถูกต้องครบถ้วนตามวรรค สามแล้ว ให้สำ�นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม* พิจารณาเสนอความเห็นเบื้องต้นเกี่ยวกับรายงานดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายใน กำ�หนดสามสิบวัน นับแต่วันที่ได้รับการเสนอรายงานนั้น เพื่อนำ�เสนอให้ คณะกรรมการผู้ชำ�นาญการพิจารณาต่อไปกฎหมายสำ�หรับโครงการหรือ กิจการนั้น หรือผู้แทนร่วมเป็นกรรมการอยู่ด้วย

มาตรา ๔๙ การพิจารณาของคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการตามมาตรา ๔๘ ให้กระทำ�ให้แล้วเสร็จภายในสี่สิบห้าวันนับแต่วันที่ได้รับรายงาน การวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมจากสำ�นักงานนโยบายและแผน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม* ถ้าคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการมิได้ พิจารณาให้เสร็จภายในกำ�หนดเวลาดังกล่าว ให้ถือว่าคณะกรรมการผู้ ชำ�นาญการให้ความเห็นชอบแล้ว ในกรณีที่คณะกรรมการผู้ชำ�นาญการให้ความเห็นชอบ หรือในกรณีที่ให้ ถือว่าคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการให้ความเห็นชอบแล้ว ให้เจ้าหน้าที่ซึ่งมี อำ�นาจตามกฎหมายสั่งอนุญาตแก่บุคคลซึ่งขออนุญาตได้ ในกรณีที่คณะกรรมการผู้ชำ�นาญการไม่ให้ความเห็นชอบ ให้เจ้าหน้าที่รอ การสั่งอนุญาตแก่บุคคลผู้ขออนุญาตไว้ก่อนจนกว่าบุคคลดังกล่าวจะเสนอ รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามที่คณะกรรมการผู้ชำ�นาญ การสั่งให้ทำ�การแก้ ไขเพิ่มเติมหรือจัดทำ�ใหม่ทั้งฉบับ ตามแนวทางหรือราย ละเอียดที่คณะกรรมการผู้ชำ�นาญการกำ�หนด เมื่อบุคคลดังกล่าวได้เสนอรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมซึ่ง ได้ทำ�การแก้ ไขเพิ่มเติมหรือได้จัดทำ�ใหม่ทั้งฉบับแล้ว ให้คณะกรรมการผู้ ชำ�นาญการพิจารณารายงานดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายในสามสิบวันนับแต่ วันที่ได้รับการเสนอรายงานดังกล่าว แต่ถ้าคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการมิได้ พิจารณาให้แล้วเสร็จภายในกำ�หนดเวลาดังกล่าว ให้ถือว่าคณะกรรมการ ผู้ชำ�นาญการเห็นชอบ และให้เจ้าหน้าที่ดังกล่าวสั่งอนุญาตแก่บุคคลผู้ขอ อนุญาตได้ ในกรณีที่เห็นเป็นการสมควร รัฐมนตรีจะประกาศในราชกิจจานุเบกษา กำ�หนดให้โครงการหรือกิจการตามประเภทและขนาดที่ประกาศกำ�หนด ตามมาตรา ๔๖ ต้องเสนอรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมใน การขอต่ออายุใบอนุญาตสำ�หรับโครงการหรือกิจการนั้น ตามวิธีการเช่น เดียวกับการขออนุญาตด้วยก็ได้ 23

พระราชบั ญ ญั ต ส่ ง เสริ ม และรั ก ษา คุ ณ ภาพสิ ่ ง แวดล้ อ มแห่ ง ชาติ พ.ศ. 2535

๕๐ มาตรา ๕๐ เพื่อประโยชน์ในการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบ สิ่งแวดล้อมตามมาตรา ๔๘ และมาตรา ๔๙ ให้กรรมการผู้ชำ�นาญการหรือ พนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการ มี อำ�นาจตรวจสถานที่ซึ่งเป็นที่ตั้งของโครงการหรือกิจการที่เสนอขอรับความ เห็นชอบในรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมได้ตามความเหมาะ สม เมื่อคณะกรรมการผู้ชำ�นาญการได้ ให้ความเห็นชอบในรายงานการวิเคราะห์ ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามมาตรา ๔๙ แล้ว ให้เจ้าหน้าที่ซึ่งมีอำ�นาจตาม กฎหมายในการพิจารณาสั่งอนุญาต หรือต่ออายุใบอนุญาต นำ�มาตรการ ตามที่เสนอไว้ ในรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมไปกำ�หนดเป็น เงื่อนไขในการสั่งอนุญาต หรือต่ออายุใบอนุญาตโดยให้ถือว่าเป็นเงื่อนไขที่ กำ�หนดตามกฎหมายในเรื่องนั้นด้วย

๕๑ มาตรา ๕๑ เพื่อประโยชน์ในการปฏิบัติตามมาตรา ๔๗ และมาตรา ๔๘ รัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติอาจ กำ�หนดให้รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมตามมาตรา ๔๖ ต้อง จัดทำ�หรือได้รับการรับรองจากบุคคลซึ่งได้รับอนุญาตให้เป็นผู้ชำ�นาญการ ศึกษาผลกระทบสิ่งแวดล้อมก็ได้ การขอและการออกใบอนุญาต คุณสมบัติของผู้ชำ�นาญการศึกษาผลกระ ทบสิ่งแวดล้อมที่จะมีสิทธิทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม การควบคุมการปฏิบัติงานของผู้ ได้รับใบอนุญาต การต่ออายุใบอนุญาต การออกใบแทนใบอนุญาต การสั่งพักและการเพิกถอนการอนุญาต และ การเสียค่าธรรมเนียมการขอและการออกใบอนุญาตให้เป็นไปตามหลัก เกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่กำ�หนดในกฎกระทรวง

พระราชบั ญ ญั ต ิ ส ถานพยาบาล พ.ศ ๒๕๔๑

๔ มาตรา ๔ ในพระราชบัญญัตินี้ สถานพยาบาล หมายความว่า สถานที่รวมตลอดถึงยานพาหนะซึ่ง จัดไว้เพื่อการประกอบโรคศิลปะตามกฎหมายว่าด้วยการประกอบโรคศิลปะ การประกอบอาชีพเวชกรรมตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพเวชกรรม การ ประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพ การพยาบาลและการผดุงครรภ์หรือการประกอบอาชีพทันตกรรม ตาม กฎหมายว่าด้วยอาชีพทันตกรรม ทั้งนี้ โดยการทำ�เป็นปกติธุระ ไม่ว่าจะได้ รับประโยชน์ตอบแทนหรือไม่ แต่ไม่รวมถึงสถานที่ขายยาตามกฎหมายว่า ด้วยยา ซึ่งประกอบธุระกิจการขายยาโดยเฉพะ

๑๔

หมวด ๒ การประกอบกิจการสถานพยาบาลและการดำ�เนินการสถาน พยาบาล มาตรา ๑๔ สถานพยาบาลมี ๒ ประเภท ดังต่อไปนี้ (๑) สถานพยาบาลประเภทที่ไม่มีผู้ป่วยค้างคืน (๒) สถานพยาบาลประเภทที่มีผู้ป่วยค้างคืน ลักษณะของสถานพยาบาลแต่ละประเภทตามวรรคหนึ่ง และ ลักษณะการให้บริการของสถานพยาบาลให้เป็นไปตามที่กำ�หนดในกฎ กระทรวง

ประกาศกระทรวงวิ ท ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ ่ ง แวดล้ อ ม

ฉบับที่

๒

เรื่อง กำ�หนดประเภทและขนาดของโครงการหรือกจิการของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือเอกชนที่ต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อม โดยที่เป็นการสมควรเพิ่มเติมการกำ�หนเประเภทและขนาดของโครงการ หรือกิจกรรม ของส่วนราชการรัฐวิสาหกิจ หรือเอกชน ที่ต้องจัดทำ�รายงาน วิ เ คราะห์ ผ ลกระทบสิ่ ง แวดล้ อ มตามบั ญ ชี ท้ า ยประกาศกระทรวงวิ ท ยา ศษสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม เรื่องกำ�หนดประเภทและขนาดของ โ๕รงการหรือกิจกรรมของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือเอกชน ที่ต้องจัด ทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ลงวันที่ ๒๔ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ อาศัยอำ�นาจตามความในมาตรา ๔๖ และมาตรา ๕๑ แห่งพระราชบัญญัติส่ง เสริมและรักษษคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม โดยความเห็นชอบของ คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ จึงกำ�หนดประเภทและขนาดของโ๕รง การหรือกิจการของส่วนของราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือเอกชน ที่ต้องจะดทำ� รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม เพิ่มเติมตามบัญชีท้ายประกาศ นี้ ประกาศ ณ. วันที่ ๙ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๕ ลำ�ดับที่ ประเภทโครงการหรือกิจการ ขนาด ๕ โรงพยาบาลหรือสถานพยาบาล ๕.๑ ที่มีเตียงสำ�หรับผู้ป่วย (๑) กรณีตั้งอยู่ริมแม่น้ำ� ฝั่งทะเล ทะเลสาบ ไว้ค้างคืนตั้งแต่ ๓๐ เตียง หรือชายหาด ซึ่งเป็นบริเวณที่อาจจะก่อให้เกิด ขึ้นไป ผลกระทบกระเทือนต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อม (๒) กรณีโครงการที่ไม่อยู่ในข้อ (๑) ๕.๒ ที่มีเตียงสำ�หรับผู้ป่วย ไว้ค้างคืนตั้งแต่ ๖๐ เตียง ขึ้นไป

ฉบับที่ เรื่อง กำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธีการ ระเบียบปฏิบัติและแนวทางในการจัดทำ� รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม อาศัยอำ�นาจตามความในมาตรา 46 และมาตรา 51 แห่ง พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม โดยความ เห็นชอบของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ จึงกำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธี การ ระเบียบการปฏิบัติ และแนวทางในการจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลก ระทบสิ่งแวดล้อมในส่วนขั้นตอนที่ต้องเสนองานรายการวิเคราะห์ผลกระ ทบสิ่งแวดล้อม ดังต่อไปนี้ ข้อ 1. ให้ยกเลิกความในลำ�ดับที่ 4 ตามบัญชีท้ายประกาศ 1 ของ ประกาศประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมลงวัน ที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2535 และให้ ใช้ความในลำ�ดับที่ 1 ตามบัญชีท้าย ประกาศนี้แทน ข้อ 2. ให้ยกเลิกความในลำ�ดับที่ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศประกาศ กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธีการ ระเบียบปฏิบัติและแนวทางในการจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลก ระทบสิ่งแวดล้อม ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2535) ลงวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2535 และให้ ใช้ความในลำ�ดับ ที่ 2 ตามบัญชีท้ายประกาศนี้แทน ข้อที่ 3. ให้ยกเลิกในลำ�ดับที่ 5 ตามบัญชีท้ายประกาศกระทรวง วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำ�หนดหลักหลักเกณฑ์ วิธี การ ระเบียบปฏิบัติ และแนวทางในการจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระ ทบสิ่งแวดล้อม ฉบับที่ 2 (พ.ศ.2535) ลงวันที่ 9 กันยายน พ.ศ.2535 และ ให้ ใช้ความในลำ�ดับที่ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศนี้แทน ข้อ 4. ให้ประเภทและขนาดของโครงการ ลำ�ดับที่ 3.4 และ 5 ตาม บัญชีท้ายประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำ�หนดประเภทและขนาดของโครงการ หรือกิจการของส่วนราชการ

๓ รัฐวิสาหกิจ หรือเอกชน ที่ต้องจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่ง แวดล้อม ฉบับที่ 3 (พ.ศ.2529) ต้องเสนอรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบ สิ่งแวดล้อมตามขั้นตอนละดับที่ 4.5 และ 6 ตามบัญชีท้ายประกาศนี้ ข้อ 5. สำ�หรับการขยายโครงการหรือกิจการ และแนวทางในการ จัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ให้เป็นไปตามประกาศ กระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม เรื่อง กำ�หนดหลักเกณฑ์ วิธีการ ระเบียบปฏิบัติ และแนวทางในการจัดทำ�รายงานการวิเคราะห์ผลก ระทบสิ่งแวดล้อม ลงวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2535 ประกาศ ณ. วันที่ 22 มกราคม พ.ศ. 2439 ลำ�ดับที่ ๓

ประเภทโครงการหรือกิจการ โรงพยาบาลหรือสถานพยาบาล (๑) กรณีตั้งอยู่ริมแม่น้ำ� ฝั่งทะเล ทะเลสาบ หรือชายหาด ซึ่งเป็น บริเวณที่อาจจะก่อให้เกิดผลกระทบ กระเทือนต่อสิ่งแวดล้อม (๒) กรณีโครงการที่ไม่อยู่ในข้อ (1)

ขั้นตอนการเสนอรายงาน ๓.๑ กรณีโครงการของส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ ให้เสนอรายงานฯ ใน ขั้นก่อนขออนุมัติงบประมาณหรือ ดำ�เนินการก่อสร้าง ๓.๒ กรณีโครงการของเอกชน ๓.๒.๑ กรณีโครงการที่อยู่ในเขต ท้องที่ ซึ่งมี พระราชกฤษฎีกาให้ ใช้กฎหมายว่า ด้วยการควบคุมอาคาร ให้เสนอรา ยงานฯ ในขั้นอนุญาตก่อสร้างขอ ขยาย ขอเปลี่ยนแปลงการใช้อาคาร

กฎกระทรวงว่ า ด้ ว ยการสถานพยาบาล และลั ก ษณะการให้ บ ริ ก ารของสถาน พยาบาล พ.ศ.๒๕๔๕

๕ หมวด ๒ ลักษณะของสถานพยาบาลและลักษณะการให้บริการของสถาน พยาบาล ประเภทที่รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน ข้อ ๕ อาคารและพื้นที่ใช้สอยของสถานพยาบาลต้องมีลักษณะโดยทั่วไป ดังนี้ (๑) ตั้งอยู่ในทำ�เลที่สะดวก ปลอดภัย และไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ (๒) สำ�หรับสถานพยาบาลที่มีลักษณะเป็นโรงพยาบาล โครงสร้างของ อาคารต้องไม่ติดกับอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างอื่น

๖ ข้อ ๖ สถานพยาบาล ต้องมีลักษณะเฉพาะดังนี้ (๑) ได้รับอนุญาตให้เป็นอาคารสถานพยาบาลตามกฎหมายว่าด้วยการ ควบคุมอาคาร (๒) รายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมที่ได้รับความเห็นชอบตามกฎหมายว่า ด้วยการส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม (๓) ถูกสุขลักษณะตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุข (๔) ไม่ขัดหรือฝ่าฝืนต่อกฎหมายว่าด้วยการผังเมือง

๑๓ ข้อ ๑๓ สถานพยาบาล ต้องมีลักษณะโครงสร้างภายในเพื่อการจัดบริการใน แต่ละแผนกตาลักษณะการประกอบวิชา ดังนี้ (๑) มีความปลอดภัยต่อผู้ ให้บริการ และผู้รับบริการในการประกอบวิชาชีพ ตามประเภทและสาขานั้น (๒) มีความสะดวกและเหมาะสมในการประกอบอาชีพ เพื่อให้มีบริการที่ ได้มาตรฐานและมีคุณภาพตามลักษณะการประกอบวิชาชีพ ที่สภาวิชาชีพ หรือคณะกรรมการการประกอบโรคศิลปะแล้วแต่กรณี ประกาศกำ�หนด (๓) ให้มีการระบุขอบเขตการให้บริการในกรณีที่โครงสร้างมีข้อจำ�กัด

กฎกระทรวง ว่ า ด้ ว ยการประกอบ กิ จ การสถานพยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๕

๗

๒๗

ส่วนที่ ๒ สถานพยาบาลประเภทที่รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน ข้อ ๗ ในการพิจารณาอนุมัติการจัดตั้งสถานพยาบาล ผู้อนุญาตได้ต่อเมื่อ พิจารณาแล้วเห็นว่า (๑) ผู้ขออนุมัติแผนงานการจัดตั้งสถานพยาบาลมีคุณสมบัตไม่มีลักษณะ ต้องห้ามตามมาตรา๑๗ แห่งพระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๑ (๒) บริการนั้นเหมาะสมกับความต้องการของประชาชนในเขตพื้นที่และ เหมาะสมกับสภาวะการเจ็บป่วยของประชาชนในเขตพื้นที่นั้น (๓) แผนการลงทุนเหมาะสมกับขนาดและประเภทของบริการ (๔) แบบแปลนสถานพยาบาลเป็นไปตามลักษณะที่กำ�หนดในกฎกระทรวง ที่ออกตามความในมาตรา ๑๔ วรรคสอง แห่งพระราชบัญญัติสถาน พยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๑

หมวด ๙ การขอและการอนุญาตให้เปลี่ยนแปลงการประกอบกิจการสถาน พยาบาล ข้อ ๒๗ การเปลี่ยนแปลงการประกอบกิจการสถานพยาบาลจากประเภทที่ ไม่มีผู้ป่วยค้างคืนเป็นการประกอบกิจการของสถานพยาบาลประเภทที่รับผู้ ป่วยไว้ค้างคืนไม่สามารถกระทำ�ได้

๑๐

๒๘

ข้อ ๑๐ ให้ผูได้รับอนุมัติแผนงานการจัดตั้งสถานพยาบาล ดำ�เนินการ ก่อสร้างอาคารสถานที่ตามแผนงานดังกล่าวให้แล้วเสร็จภายในเวลาที่ กำ�หนดไว้ ในแผนงานนั้น และหากยังไม่แล้วเสร็จให้ผู้ ได้รับอนุมัติแผน งานการจัดตั้งสถานพยาบาลดังกล่าวรายงานความก้าวหน้าของการก่อสร้าง อาคารสถานที่ต่อผู้อนุญาตเป็นระยะทุกหกเดือน กรณีที่ไม่สามารถก่อสร้างอาคารสถานที่ให้แล้วเสร็จได้ภายในกำ�หนดระยะ เวลาสามปีนับตั้งแต่วันที่ได้รับอนุมัติ ถ้าผูได้รับอนุมัติแผนงานการจัดตั้ง สถานที่พยาบาลผู้นั้นยังมีความประสงค์จะประกอบกิจการสถานพยาบาล อีก ให้ยื่นคำ�ขออนุมัติแผนการจัดตั้งสถานพยาบาลใหม่

ข้อ ๒๘ ผู้รับอนุญาตที่ประสงค์จะเปลี่ยนแปลงการประกอบกิจการสถาน พยาบาลให้แตกต่างไปจากที่ระบุในใบอนุญาต หรือก่อสร้างอาคารขึ้นใหม่ หรือดัดแปลงอาคารเกินกว่าที่ได้รับอนุญาตไว้เดิมในกรณีใดกรณีหนึ่ง หรือ หลายกรณี ให้กระทำ�ได้เมื่อได้รับอนุญาตจากผู้อนุญาต

SAMITIVEJ HOSPITAL โรงพยาบาลสมิ ต ิ เ วช สาขา สุ ข ุ ม วิ ท

â&#x20AC;&#x153;Hospitals need new packaging, brand new dress that be speaks health and happiness rather than sickness and suffering, hope instead of despair....What is being done to create for the patient surroundings that make him want to live, that restore to him the old fight to regain his healthâ&#x20AC;? - Dorothy Draper 32

SAMITIVEJ OVERVIEW

ภาพรวมโรงพยาบาลสมิ ต ิ เ วช

At Samitivej,Truly we care โรงพยาบาลสมิติเวช เราใส่ใจอย่างแท้จริง โรงพยาบาลสมิติเวช ตั้งอยู่ใจกลางเมืองย่านสุขุมวิท ซอย 49 เป็น โรงพยาบาลเอกชนขนาดใหญ่ ที่ให้บริการรักษาโรคทั่วไปทุกชนิด และยัง เป็นโรงพยาบาลชื่อดังอันดับต้นๆในประเทศไทย มีรักษามาตรฐานระดับ สากล ทำ�ให้การออกแบบโรงพยาบาล จึงมีลักษณะค่อนข้างซับซ้อนอย่าง มาก เนื่องจากประกอบด้วยบริการที่หลากหลายครอบคลุมทุกการรักษา พร้อมหน่วยงานและเครื่องมือการแพทย์ที่ครบครัน โดยมีฟังก์ชั่นตาม มาตรฐานโรงพยาบาลทั่วไป โดยแบ่งเป็น ส่วนการวินิจฉัยโรคและการรักษา เช่น ห้องแล็ปทดลอง, การถ่ายภาพ, ส่วนห้องฉุกเฉิน ห้องผ่าตัด ส่วน บริการผู้ป่วยนอก ส่วนฟังก์ชั่นแผนกต้อนรับ ร้านอาหาร ส่วนบริการผู้ป่วย ใน และอื่นๆอีกมากมาย ด้วยความหลากหลายนี้ ทำ�ให้เกิดการพัฒนาและ ปรับปรุงโรงพยาบาลอยู่บ่อยครั้ง เพื่อปรับเปลี่ยนพื้นที่ให้เหมาะสม ตาม ความต้องการที่มากขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อก่อตั้งโรงพยาบาล สถาปนิก ที่ออกแบบ คือ คุณรังสรรค์ ต่อสุวรรณ ต่อมาได้มีการแก้ ไขปรับปรุงใหม่ ครั้งใหญ่ โดย บริษัท TEAC ARCHITECT ทำ�ให้เปลี่ยนโฉมการออกก แบบภายในทั้งหมด เพื่อให้ทันสมัยมากขึ้น และมีการออกแบบปรับปรุง แก้ ไขมากมายจนถึงปัจจุบัน โดยบทความในส่วนนี้จะกล่าวถึง ข้อมูล เบื้องต้นของโรงพยาบาลสมิติเวช ประวัติและการพัฒนาด้านการออกแบบ ของโรงพยาบาลในปัจจุบัน กระบวนการออกแบบ ปัจจัยในการออกแบบ เทคโนโลยีในการออกแบบ นวัตกรรมในการออกแบบ รวมถึงแนวทางข้อ เสนอแนะในการปรับปรุงงานออกแบบ เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

GENERAL INFORMATION

ข้ อ มู ล เบื ้ อ งต้ น

HISTORY

VISION & MISSION

โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท ก่อตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2522 โดยได้รับ รางวัลชนะเลิศด้านการรักษาพยาบาลด้วยมาตรฐานระดับสากลที่ได้รับการ รับรองโดย JCI ด้วยพันธกิจหลักของโรงพยาบาล คือการให้บริการด้วย คุณภาพและนวัตกรรมใหม่ ๆ ทำ�ให้โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท เติบโต เป็นโรงพยาบาลชั้นแนวหน้าเรื่องเทคโนโลยีด้านการแพทย์ ปัจจุบันโรง พยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท เป็นที่ยอมรับจากประชาชนคนไทยและชาวต่าง ประเทศที่อาศัยอยู่ในเมืองไทย ในฐานะทางเลือกของผู้ ให้บริการทางการ แพทย์และกลายเป็นศูนย์กลางชั้นนำ�สำ�หรับการท่องเที่ยวเชิงการแพทย์ใน ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท ได้รับการยอมรับโดยกองทุนเพื่อเด็ก แห่งสหประชาชาติ (UNICEF) และองค์การอนามัยโลก (WHO) ในปี พ.ศ. 2542 เราเป็นโรงพยาบาลแห่งแรกในประเทศไทยที่ได้รับการรับรองเป็น “โรงพยาบาลสายสัมพันธ์แม่-ลูก” (Mother & Baby Friendly Hospital) นอกจากนี้ยังมีความสำ�เร็จอื่น ๆ เช่น รางวัลผู้ประกอบการดีเด่นด้าน ธุรกิจบริการสาขาโรงพยาบาลในปี พ.ศ. 2547 (Prime Minister Award 2004) และได้รับการประกาศรับรองคุณภาพโรงพยาบาลไทย (Hospital Accreditation – HA) จากสถาบันพัฒนาและรับรองคุณภาพโรงพยาบาล ที่โรงพยาบาลสมิติเวชสุขุมวิทวิสัยทัศน์ของเรา คือ การให้บริการที่มี ประสิทธิภาพและความเป็นเลิศในทุก ๆ ด้าน โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท ให้บริการที่ครอบคลุมตั้งแต่การบริการ ระดับปฐมภูมิจนถึง ตติยภูมิด้วยจำ�นวนเตียงที่รองรับผู้ป่วยจำ�นวน 270 ราย ห้องตรวจโรค 87 ห้อง และบุคลากรมากกว่า 1,200 คนโรงพยาบาล สมิติเวชสุขุมวิท จึงได้รับการยอมรับในฐานะแหล่งให้บริการทางการแพทย์ ที่ครบวงจร ซึ่งตั้งอยู่ใจกลางกรุงเทพมหานครมาอย่างยาวนาน

Vision มุ่งมั่นที่จะเป็นผู้นำ�โรงพยาบาลระดับแนวหน้าของแระเทศไทย ที่ ให้บรบิ การทางการแพทย์ครบวงจร ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ระบบบริหารจัดการ ที่มีประสิทธิภาพ พัฒนาคุณภาพอย่างต่อเนื่อง ด้วยบุคลากรที่มีความ รู้ ความสามารถและจริยธรรม เพื่อเป็นที่ยอมรับและเกิดความพึงพอใจสูงสุด ของผู้มารับบริการ และผู้ ให้บริการ

ประวัติความเป็นมาของโรงพยาบาล

วิสัยทัศน์และพันธกิจ

Mission ให้บริการทางการแพทย์ที่มีประสิทธิภาพ มาตรฐานระดับสากล ให้บริการที่มีคุณภาพด้วยราคาที่เหมาะสม และพึงพอใจสูงสุด ศูนย์รวมให้บริการด้วยเทคโนโลยีทันสมัยและมีจริยธรรม พัฒนาบุคลากรต่อเนื่องในทุกสาขา Values เพื่อคุณค่าในการดำ�เนินชีวิตด้วยสุขภาพที่ดีทั้งร่างกายและจิตใจ เคารพให้เกียรติแลรักษาความลับของผู้ ใช้บริการ คำ�นึงถึงสิทธิประโยชน์ ตระหนักถึงความสำ�คัญและยอมรับในบุคลากรทางการแพทย์ทุกสาขา ศึกษาความต้องการของชุมชน ทั้งทางด้านการรักษาพยาบาลและสุขภาพ อนามัย ตระหนักถึงหน้าที่ความรับผิดชอบในการจัดให้มีบริการทั้งทางด้าน การรักษาและดูแลสุข ภาพที่ดีที่สุด

"ศูนย์กลางชั้นนำ�สำ�หรับการท่องเที่ยวเชิงการแพทย์ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การให้บริการที่มีประสิทธิภาพและความเป็นเลิศในทุกด้าน และ การบริการทางการแพทย์ที่ครบวงจร"

DEPARTMENT & MEDICAL SERVICES

แผนกการบริการและการรักษา

Department แผนกการบริการ

Medical service การบริการรักษา

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.

แผนกผู้ป่วยนอก แผนกฉุกเฉิน แผนกเด็ก แผนกผู้ป่วยใน แผนกผ่าตัด แผนกคลอด แผนกไอซียู แผนกเอกซเรย์ แผนกแล็ป แผนกเวชระเบียน แผนกการเงิน แผนกเภสัชกรรม

แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำ�บัด แผนกไต แผนกทันตกรรม แผนกรังสีวินิจฉัย ไลฟ์เซ็นเตอร์ คลินิก หู คา จมูก คลินิกโรคมะเร็ง คลินิกจิตเวช คลินิกนอกเวลาโดยแพทย์เฉพาะทาง คลินิคผิวหนัง คลินิกศัลยกรรม คลินิกอายุรกรรม จักษุคลินิก ศูนย์โรคภูมิแพ้ ศูนย์กระดูก ข้อ และการแพทย์กีฬา ศูนย์ระบบทางเดินหายใจ ศูนย์รักษาและฟื้นฟูปัญหาสุขภาพเส้นผม และหนังศีรษะ

18. 19. 20. 21. พันธุ์ 22. 23. 24. งาม 25. 26. 27. 28.

ศูนย์วัคซีน ศูนย์สมองและระบบประสาท ศูนย์สุขภาพ ศูนย์สุขภาพสตรี และเวชศษสตร์การเจริญ สถาบันโรคตับและระบบทางเดินอาหาร สถาบันกุมารเวช สถาบันศัลยกรรมตกแต่งและเสริมความ สถาบันสุขภาพผิวพรรณ สถาบันหัวใจ หน่วยฉุกเฉิน หอทารกแรกเกิด และทารกภาวะวิกฤต

DESIGN PROCESS

กระบวนการออกแบบ

Hospital Functional Analysis วิเคราะห์ความต้องการพื้นที่ใช้สอยในการใช้งานในโรงพยาบาล 1.1 ส่วนบริการรักษาพยาบาลผู้ป่วย Medical Service Department • งานบริการรักษาพยาบาลผู้ป่วยนอก OPD Out-Patient Deparment o งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยทั่วไป General Medical Services o งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยเฉพาะโรค Specific Medical Service o งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยฉุกเฉิน Emergency Mediacal Service • งานบริการรักษาพยาบาลผู้ป่วยใน IPD In-Patient Department o งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยทั่วไป General Care o งานรักษาพยาบาลเฉพาะผู้ป่วย Specific Care o งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยวิกฤต Critical Care o งานผ่าตัดรักษาผู้ป่วย Operative Care o งานทำ�คลอด Labor Care 1.2 ส่วนบริการตรวจวินิจฉัยโรค Diagnoistic Department • งานตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ Laboratory Services • งานตรวจวินิจฉัยทางเอ็กซเรย์ • งานตรวจวินิจฉัยด้วยเอ็กเรย์คอมพิวเตอร์ • งานตรวจวินิจฉัยด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง Ultrasound Examination • งานตรวจวินิจฉัยด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Intensifier - MRI) • งานตรวจชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยา Chemical Laboratory • งานตรวจทางพันธุกรรม • งานตรวจวินิจฉัยด้วยกล้องไฟเบอร์ออพติก • งานตรวจวินิจฉัยด้วยสารรังสี

1.3 ส่วนบริการสนับสนุน Supporting Service Department • แผนกเวชระเบียน Medical Record Unit • แผนกเภสัชกรรม Phamaceutical Unit • แผนกจ่ายกลาง Central Sterile Supply Unit • แผนกพัสดุและบำ�รุงรักษา • แผนกโภชนาการ Nutrition Service Unit • แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟู Rehadbilitation Unit 1.4 ส่วนสำ�นักงานบริหารจัดการ Administration Department • แผนกบริหารจัดการทั่วไป General Adminisatration Unit • แผนกบริหารจัดการทางการแพทย์ Medical Adminisatration Unit • แผนกบริหารจัดการทางพยาบาล Nursing Adminisatration Unit 1.5 ส่วนพัฒนาโรงพยาบาล Hospital Improving Department • ฝ่ายแผนงานและโครงการร • ฝ่ายผลิตและพัฒนาสื่อและภาพ • ฝ่ายห้องสมุด • ฝ่ายวิจัย • ศูนย์ข้อมูลข่าวสาร • ฝ่ายฝึกอบรม

งานบริการรักษาพยาบาลผู้ป่วยนอก OPD Out-Patient Department

งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยทั่วไป General Medical Services เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร1 ชั้น1 ให้บริการผู้ป่วยที่มีอาการป่วยค่อนข้าง เสี่ยงต่อการเกิดอาการภาวะฉุกเฉิน ผู้ป่วยสามารถนั่งรอรับการรักษาได้ และเจ้า หน้าที่หน่วยงานรักษาพยาบาลจะต้องเฝ้าระวัง ดูแลผู้ป่วยขณะรอรักษาอย่าง ใกล้ชิด เพราะหากเกิดอาการ หน่วยงานพยาบาลสามารถช่วยเหลือและส่งไปยัง หน่วยงานรักษาในลำ�ดับต่อไปได้ทันที ดังนั้นผู้ออกแบบส่วนงานรักษาผู้ป่วยทั่วไป จึงคำ�นึงถึงผู้ ใช้งานและ ผู้รับบริการทั้ง2 ส่วน โดยการออกแบบจุดพักคอยผู้ป่วยให้ความรู้สึกสบาย ด้วยเฟอร์นิเจอร์เก้าอี้ผ้าบุและมีพนักพิงและเท้าแขนเพื่อความเป็นส่วนตัว และ ให้ความรู้สึกผ่อนคลายจากสีเบจ สงบเยือกเย็นจากเฟอร์นิเจอร์ ไม้ จึงทำ�ให้การ นั่งรอการรักษาไม่ตึงเครียด กดดันและหวาดกลัวจากการรักษานั่นเอง

นอกจากจะคำ�นึงผู้ ใช้แล้วผู้ออกแบบยังเน้นผุ้ ใช้งาน โดยการ แบ่งห้อง ตรวจรักษาที่เว้นพื้นที่ในการรักษาได้อย่างคล่องตัว ไม่เล็กไม่ใหญ่จนเกินไป ออกแบบชั้นวางที่เก็บของใช้เครื่องมือการแพทย์ การรักษาได้เหมาะสม และ สะดวกต่อการนำ�มาใช้เมื่อเกิดกรณีฉุกเฉินได้เลย การออกแบบโต๊ะตรวจ ทำ� โค้งมนเพื่อลดการกระแทกของผู้ป่วย และการเกิดอุบติเหตุขณะทำ�งานรักษา อีกด้วย

งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยเฉพาะโรค Specific Medical Service เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร1 ชั้น1-2 อาคาร2 ชั้น1-5 เพื่อรองรับผู้ป่วย ที่ทราบผลการนิจฉัยโรคแล้ว และยังคงต้องรับการรักษาอย่างต่อเนื่อง โดย เป็นการรักษาเฉพาะโรค ส่วนงานนี้ผู้ออกแบบเน้นฟังชั่นสำ�หรับผู้ ใช้บริการโดย เฉพาะโซนพักคอย จุผู้มาใช้บริการได้ ไม่เกิน20 คน จะไม่ใช่การนั่งรอการตรวจ แบบจดวางเป็นแถวอย่างเดียว แต่เน้นเป็นชุดรับแขกด้วย เพื่อรองรับญาติผู้ ป่วยที่มารอ ทำ�ให้ทั้งผู้ป่วยและญาติมีความรู้สึกเป็นส่วนตัว สามารถสนทนา ในกลุ่มเหมือนการนั่งพักผ่อนในบ้าน อีกทั้งยังให้ความรู้สึกเรื่องการยกระดับ ลูกค้า เปรียบเสมือนเป็นลูกค้าพิเศษนั่นเอง และการจัดวางพื้นที่ในส่วนการ รักษาผู้ป่วยเฉพาะโรคยังมีส่วนที่คำ�นึงถึงความรวดเร็วด้านการบริการ โดยแยก ส่วนการจ่ายยา การชำ�ระเงิน มาที่ส่วนงานเฉพาะโรค เพื่อให้ลุกค้าประหยัด เวลาและความรวดเร็วในขั้นตอนแบบครบครัน ส่งผลดีให้ทั้งผู้รับบริการและเจ้า หน้าที่ให้บริการอีกด้วย

งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยฉุกเฉิน Emergency Mediacal Service เป็นส่วนงานที่อยู่ อาคาร 3 ชั้น 1 และต้องเผชิญหน้าอยู่ระหว่างความ เป็นความตายของผู้ป่วย ผู้ปฏิบัติการฉุกเฉินทุกระดับจำ�เป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้อง เกี่ยวกับระบบงานรักษาพยาบาลหรือระบบงานการแพทย์ ฉุกเฉินดังนั้นหากมีผู้ป่วย ที่เกิดจากหลายๆสาเหตุที่อาจถึงชีวิต เช่น การได้ รับอุบัติเหตุ การหมดสติฉับพลัน การเสียเลือดรุนแรงจากเหตุการณ์ต่างๆ การ ถูกสัตว์มีพิษกัด หรือการเกิดอาการจากโรคร้ายแรงต่างๆ เป็นต้น ทั้งหมดนี้ จึงมีการเตรียมความพร้อมจากหน่วยงานรักษาพยาบาลอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อช่วยเหลือชีวิตผู้ป่วยที่มีภาวะฉุกเฉิน ให้ปลอดภัยกลับมาใช้ชีวิตเป็นปกติ ได้ ดังนั้นผู้ออกแบบส่วนงานพยาบาลจึงคำ�นึงถึงการใช้งานของเจ้าหน้าที่เป็น สำ�คัญ โดยการออกแบบทางเดิน ทางลำ�เลียงผู้ป่วยให้สามารถช่วยผู้ป่วยไปยัง ห้องรักษาต่างๆได้ทันท่วงที โดยไม่ต้องมากรอกประวัติก่อนการรักษา ระหว่าง การลำ�เลียงประตูทางเข้าจะต้องเปิดอัตโนมัติ การออกแบบมีการเน้นวัสดุ อุปกรณ์ที่ไม่มีพื้นผิวขลุขละ ใช้พื้นหินอ่อน เพื่อจะให้เข็นผู้ป่วยได้โดยไม่สะดุด อีกทั้งแสงไฟว่างในระดับที่ผ่านมาตรฐานสถานพยาบาล ตามกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เพื่อสะดวกและเพิ่มประสิทธิภาพการใช้งานของหน่วย งานในการให้ความช่วยเหลือและการรักษาผู้ป่วยนั่นเอง 39

งานบริการรักษาพยาบาลผู้ป่วยใน IPD In-Patient Department

งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยทั่วไป General Care เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร1 ชั้น3-5 และอาคาร3 ชั้น3-5 ซึ่งให้บริการผู้ ป่วยที่เข้ามาพักรักษาตัว ให้การดูแลด้านสุขภาพอนามัย การดูแลความสะอาด ของเสื้อผ้า ที่นอน และเครื่องใช้ การดูแลด้านอาหารและน้ำ�ดื่มให้สะอาด และการส่งเสริมการหายจากโรค การ ดูแลด้านจิตใจให้ผ่อนคลาย ไม่วิตกกังวล และมีกำ�ลังใจที่เข้มแข็ง และการ ดูแลด้านสิ่งแวดล้อมให้สะอาด ปราศจากเชื้อโรค และสิ่งปฏิกูล ฯลฯ ดังนั้นผู้ ออกแบบจึงต้องแบบออกส่วนงาน รวมไปถึงห้องพัก โดยคำ�นึงถึงการใช้งาน ของผู้ ให้บริการและ ผู้รับบริการ กรณีห้องพักผู้ป่วย การออกแบบจะเน้นสิ่งอำ�นวยความ สะดวกครบครัน เพื่อให้ผู้ป่วยเลือกพักได้ตามความต้องการและงบประมาณ โดยมีตั้งแต่เริ่มต้นห้องธรรมดาขนาด ขนาดสตูดิโอ 40

ขนาด 27 ตรม. จนกระทั่ง ห้องสวีท ขนาด 45-60 ตรม. ในห้อง ทุกขนาด ผุ้ออกแบบคำ�นึงถึงญาติผู้ป่วยโดยวางจุดรับรองภายในห้องด้วยชุด รับแขกที่เน้นการดีไซน์บุผ้า สีเอิร์ธโทน และขนาดของชุดรับแขก จะแตกต่าง ไปตาม ประเภทของห้องพักนั่นเอง และทุกประเภทได้รับออกแบบเพื่อให้ ได้รับ ความสะดวกและความปลอดภัยสูงสุดด้วย

งานรักษาพยาบาลเฉพาะผู้ป่วย Specific Care เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร 1 ชั้น 6 งานรักษาพยาบาลที่ให้กับผู้ป่วยแต่ละ คนตามสภาวะของผู้ป่วยและโรคของผู้ป่วยนั้น ได้แก่ การให้ยา การให้เลือด การดูแลรักษาแผล การป้องกันภาวะแทรกซ้อน (เช่น การป้องกันแผลกดทับ เป็นต้น) การดูแลเฉพาะเรื่อง (เช่น การดูแลผู้ป่วยที่ใส่ท่อช่วยหายใจ เป็นต้น) การให้การรักษาเฉพาะโรค (เช่น โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคกระดูก โรคตา โรคมะเร็ง โรคจิต หรือโรคอัมพาต เป็นต้น) และงานให้การรักษาเฉพาะบุคคล (เช่น การให้คำ�ปรึกษา เป็นต้น) ดังนั้นการออกแบบ จึงออกแบบมาเพื่อให้ผู้ ใช้งานโดยเฉพาะในส่วนนี้ เพราะต้องประกอบด้วยอุปกรณ์ทางการแพทย์ เพื่อการรักษาพยาบาล และค่อน ข้างซับซ้อนในการวางอุปกรณ์เพื่อให้ถูกหลักการใช้งาน จึงทำ�ให้ส่วนงานนี้ไม่ เน้นความสวยงามแต่เน้นการออกแบบที่ใช้วัสดุที่ทำ�ความสะอาดง่าย โลหะส แตนเลสจึงเป็นองค์ประกอบสำ�คัญในการออกแบบในส่วนนี้เป็นอย่างมาก อีก ทั้งการใช้เฟอร์นิเจอร์ถ้าเป็นลอยตัว เช่นโฟฟา ก็จะหุ้มหนังเพื่อง่ายต่อการ ทำ�ความสะอาดเช่นกัน แสงไฟสว่างผ่านมาตรฐาน ไม่เน้นแสงสีส้มที่หลอกตา เพื่อประสิทธิภาพในการรักษาพยาบาล

งานรักษาพยาบาลผู้ป่วยวิกฤต Critical Care เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร 1 ชั้น 2 อาคาร 3 ชั้น 2 งานรักษาพยาบาล ที่ให้กับผู้ป่วยที่มีอาการหนักที่อาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้ง่าย และต้องให้การ ดูแลรักษาอย่างใกล้ชิดตลอดเวลา เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของโรคและ ผลการรักษา วิเคราะห์ ประเมิน และเปลี่ยนแปลงวิธีการรักษาให้เหมาะสมและ ทันเวลาอยู่เสมอ โดยทั่วไปมักจะจัดไว้เป็นหน่วยงานเฉพาะในการดูแลผู้ป่วย ที่เรียกว่า “หออภิบาล หอผู้ป่วยหนัก หรือ หอผู้ป่วยไอ.ซี.ยู. (Intensive Care Unit - ICU)” ซึ่งจะมีสถานที่ เครื่องมือ อุปกรณ์ แพทย์ พยาบาล ทีมงาน และ ระบบงานที่ดี ทันสมัย ครบถ้วน และมีประสิทธิภาพสูง ส่วนงานนี้จะเน้นการ ออกแบบ ให้ผู้ ใช้งานทำ�งานได้สะดวกที่สุด เพราะต้องประกอบด้วยอุปกรณ์ ทางการแพทย์ เพื่อการรักษาผู้ป่วยวิกฤต ในการวางอุปกรณ์มีการจัดวางถูก หลักการใช้งาน จึงทำ�ให้ส่วนงานนี้ไม่เน้นความสวยงามแต่เน้นการออกแบบที่ ใช้วัสดุที่ปลอดภัย ทำ�ความสะอาดง่าย โลหะสแตนเลสจึงเป็นองค์ประกอบใน การออกแบบในส่วนนี้อีกทั้งการใช้เฟอร์นิเจอร์ถ้าเป็นลอยตัว เช่นโฟฟา ก็จะหุ้มหนังเพื่อง่ายต่อการทำ�ความสะอาดเช่นกัน การลบมุมของเฟอร์นิเจอร์ ที่อาจเกิดอุบัติเหตุขณะรับการรักษา พื้นผนังจะต้องรีบ เน้นการปล่อยพื้นทาง เดินที่โล่ง เพื่อสะดวกต่อการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย แสงไฟสว่างผ่านมาตรฐาน ไม่ เน้นแสงสีส้มที่หลอกตา เพื่อประสิทธิภาพในการรักษาพยาบาล 41

งานผ่าตัดรักษาผู้ป่วย Operative Care เป็นส่วนงานที่อยู่อาคาร 1 ชั้น 2 งานรักษาพยาบาลผู้ที่ต้องได้รับ การผ่าตัดร่างกาย เพื่อการรักษา เช่น ผ่าตัดสมอง ผ่าตัดหัวใจ ผ่าตัดในช่อง อก ผ่าตัดตา ผ่าตัดไต ผ่าตัดกระดูก ผ่าตัดมดลูก เป็นต้น ซึ่งต้องใช้สถานที่ อุปกรณ์ ทีมผ่าตัด และเครื่องมือเครื่องใช้ที่จำ�เพาะในการดำ�เนินงาน การออกแบบ เน้นแสงไฟสว่างผ่านมาตรฐานห้องผ่าตัด เพื่อการทำ�งาน ที่สะดวก เช่น หยิบเครื่องมือผ่าตัด หรือ อุปกรณ์อื่นๆที่จำ�เป็นขณะทำ�การ ผ่าตัด ฉะนั้นการออกแบบไม่ว่าจะเป็นเฟอร์นิเจอร์บิ้วท์อิน หรือ ลอยตัว จะ ต้องอิงข้อมูลการใช้งาน เพื่อการออกแบบมาให้ผู้ ใช้สามารถใช้งานได้จริงและ สะดวกปลอดภัย จึงทำ�ให้ส่วนงานนี้ไม่เน้นความสวยงามแต่เน้นการออกแบบ ที่เรียบๆสีไม่ฉูดฉาด ใช้วัสดุที่ทำ�ความสะอาดง่าย โลหะสแตนเลสมีผลในการ ออกแบบในส่วนนี้เป็นอย่างมาก การใช้เฟอร์นิเจอร์ถ้าเป็นลอยตัว จะมีทั้งชั้น วางที่เป็นล้อเข็นได้ เพราะหากต้องใช้อุปกรณ์สามารถเคลื่อนย้ายได้ทันที จึงทำ�ให้การออกแบบที่เน้นการใช้งานเป็นหลักและสะดวก มีผลต่ออุปกรณ์ เครื่องมือทางการแพทย์ เพื่อประสิทธิภาพในการรักษาพยาบาลสูงสุด

งานทำ�คลอด Labor Care ส่วนงานทำ�คลอดอยู่ที่อาคาร 1 ชั้น 2 งานรักษาพยาบาลหญิงมีครรภ์ใน ระยะที่ทารกในท้องแม่จะคลอดออกมาชมโลกอย่างปลอดภัยทั้งแม่และลูก เป็นส่วนงานที่ต้องใช้ความละเอียดอ่อนในการออกแบบเป็นอย่างมาก เพราะ ผู้ออกแบบได้สื่อการออกแบบออกมาเพื่อเน้นความรู้สึกในเรื่องความอบอุ่น ปลอดภัย เฟอรนิเจอร์สีอ่อนสบายตา สิ่งอำ�นวยความสะดวกครบครัน และ ออกแบบห้องพักทารกแรกเกิดที่ยังต้องอยู่ในการดูแลหลังการคลอด โดยให้ ผนังอีกฝั่งเป็นกระจกเพื่อให้มารดาและญาติๆมาเยี่ยมชมขณะที่นอนพักใน ห้องที่ต้องมีพยาบาลดูแลอย่างใกล้ชิด ภายในห้องจะเน้นผนังวอลเปเปอร์ลาย การ์ตูน และพื้นเรียบหินอ่อน แสงสว่างเหมาะสม อีกทั้งภายในห้องบางจุดมี การบุผ้าบริเวณจุดนอนของเด็กทารก เพื่อให้ความรู้สึกเชื่อมั่นในเรื่องความ ปลอดภัยของผู้ ใช้บริการ 42

ส่วนบริการตรวจวินิจฉัยโรค Diagnoistic Department • งานตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ Laboratory Services • งานตรวจวินิจฉัยทางเอ็กซเรย์ • งานตรวจวินิจฉัยด้วยเอ็กเรย์คอมพิวเตอร์ • งานตรวจวินิจฉัยด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง Ultrasound Examination • งานตรวจวินิจฉัยด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance In tensifier - MRI) • งานตรวจชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยา Chemical Laboratory • งานตรวจทางพันธุกรรม • งานตรวจวินิจฉัยด้วยกล้องไฟเบอร์ออพติก • งานตรวจวินิจฉัยด้วยสารรังสี ส่วนบริการสนับสนุน Supporting Service Department • แผนกเวชระเบียน Medical Record Unit อาคาร 1 ชั้น 1 • แผนกเภสัชกรรม Phamaceutical Unit อาคาร 1 ชั้น 1 • แผนกจ่ายกลาง Central Sterile Supply Unit อาคาร 1 ชั้น G • แผนกพัสดุและบำ�รุงรักษา อาคาร 1 ชั้น G • แผนกโภชนาการ Nutrition Service Unit อาคาร 1 ชั้น G • แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟู Rehadbilitation Unit อาคาร 1 ชั้น 4 ส่วนสำ�นักงานบริหารจัดการ Administration Department อ • แผนกบริหารจัดการทั่วไป General Adminisatration Unit • แผนกบริหารจัดการทางการแพทย์ Medical Adminisatration Unit • แผนกบริหารจัดการทางพยาบาล Nursing Adminisatration Unit ส่วนพัฒนาโรงพยาบาล Hospital Improving Department • ฝ่ายแผนงานและโครงการร • ฝ่ายผลิตและพัฒนาสื่อและภาพ • ฝ่ายห้องสมุด • ฝ่ายวิจัย • ศูนย์ข้อมูลข่าวสาร • ฝ่ายฝึกอบรม

Hospital User’s needs Analysis วิเคราะห์ความต้องการของผู้ ใช้งาน 1.1 ผู้ป่วย Patient • ผู้ป่วยนอก o ผู้ป่วยใหม่ o ผู้ป่วยเก่า o ผู้ป่วยนัด 1.2 บุคลากร Staff o เจ้าหน้าที่รักษาพยาบาล o เจ้าหน้าที่บริการทางการแพทย์ o เจ้าหน้าที่บริการและบริหารจัดการโรงพยาบาล

OUT-PATIENT ผู้ป่วยนอก ผู้ป่วยนอก หมายถึง ผู้ที่รับการบริการหรือเวชภัณฑ์อันเนื่องมาจากการรักษา พยาบาลในแผนกผู้ป่วยนอกหรือในห้องรักษาฉุกเฉินของโรงพยาบาลและ สถานพยาบาล หรือผู้ที่รับการศัลยกรรมผ่าตัดเล็ก โดยไม่เป็นผู้ป่วยใน

ผู้ป่วยใหม่ ( New Partient ) ด้วยระบบของโรงพยาบาลสมิติเวช เมื่อผู้ป่วยใหม่เข้ามาใช้บริการ จะ ถูกส่งไปยังแผนกอายุรกรรม OPD ก่อนเป็นอันดับแรก เพื่อตรวจวินิจฉัยโรค เบื้องต้น โดยเริ่มต้นลงทะเบียนผู้ป่วยใหม่ที่เวชระเบียน ชั้น 1 ใกล้ทางเข้า ที่สุด ผู้ป่วยรับเอกสารการลงทะเบียนผู้ป่วยใหม่ เจ้าหน้าที่ตรวจสอบประวัติ ทั่วไป เพื่อลงระบบ จะมีเจ้าหน้าตรวจสอบข้อมูลและถามอาการเบื้องต้น กรณี เป็นผู้ป่วยต่างชาติ จะมีบริการพิเศษ เพื่อรองกลุ่มผู้รับบริการนานาชาติ ตาม มาตรฐานสากล จากนั้นจะมีเจ้าหน้าที่ส่งต่อไปยังห้องวินิจฉัยอาการ แผนก อายุรกรรม เมื่อมีการพบแพทย์ หากมีกรณีวินิจฉัยเพิ่มจากส่วนของOPDอายุร กรรม จะมีการส่งกรณีผู้ป่วยใหม่ไปยังส่วนงานเฉพาะทางทันที

ผู้ป่วยเก่า ( Old Partient ) ผู้ป่วยเก่าเป็นผู้ป่วยที่มีการลงทะเบียนและเคยมีการรักษาแล้ว หากมี การเจ็บป่วย และต้องเข้ารับการรักษา จะมีการแบ่งประเภทดังนี้ การเจ็บป่วยจากภายนอก เช่น หู ตา คอ จมูก ผิวหนัง ฟัน สามารถไปที่แผน กนั้นๆได้เลย โดยติดต่อเค้าเตอร์ในแต่ละแผนก ซึ่งจะอยู่ที่อาคาร 2 ทั้งหมด การเจ็บป่วยภายใน เช่น มีไข้ ปวดท้อง เวียนศรีษะ หน้ามืด หรืออาการที่ไม่ ทราบสาเหตุที่ชัดเจน จะต้องเข้ารับบริการแผนกอายุรกรรม เพื่อวินิจฉัยอาการ เบื้องต้นทุกครั้งก่อนเข้ารับการรักษาที่ถูกต้องและแม่นยำ�

ผู้ป่วยนัด ( Appointment Partient ) เป็นผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่อง โดยมีแพทย์เฉพาะทางให้การ บริการ สามารถติดต่อเค้าน์เตอร์แต่ละแผนก โดยที่แผนกรักษาเฉพาะทาง ภายใน เช่น กระเพาะ ตับ ไต หัวใจ เป็นต้น จะอยู่ที่อาคาร1 ชั้น1และ2 เท่านั้น ส่วนแผนกรักษาเฉพาะทางภายนอก เช่น ตา จมูก ผิวหนัง ทันตกรรม จะอยู่ อาคาร2ทั้งหมด และยังรวมแผนกรักษาผู้ป่วยเด็กด้วย

ผู้ป่วยฉุกเฉิน ( Emergency Partient ) คือ ผู้ป่วยที่มีภาวะวิกฤต ต้องทำ�การรักษาทันที และสามารถเข้ารับ การบริการที่แผนกฉุกเฉินได้เลย

IN-PATIENT ผู้ป่วยใน ผู้ที่ต้องเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลหรือสถานพยาบาลอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง หรือผู้ที่ต้องเสียค่าห้องและอาหารประจำ�วัน ในการเข้ารักษาในโรง พยาบาลและสถานพยาบาล

ผู้ป่วยที่มีอาการหนักหรือวิกฤต (critical patient) คือ เป็นโรคหรือมีสภาวะที่จะก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิต เช่น ผู้ป่วย หัวใจวาย ผู้ป่วยหัวใจขาดเลือด ผู้ป่วยที่มีภาวะฉุกเฉินของหลอดเลือดในสมอง ผู้ป่วยที่อยู่ในสภาวะระบบไหลเวียนเลือดล้มเหลว ผู้ป่วยที่สูญเสียเลือดมาก เป็นต้น

ผู้ป่วยที่ต้องได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัดใหญ่ (major operation patient) เช่น ผ่าตัดหัวใจ ผ่าตัดสมอง ผ่าตัดปอด ผ่าตัดตับ ผ่าตัดกระเพาะ ลำ�ไส้ ผ่าตัดมดลูก ผ่าตัดกระดูก ฯลฯ เนื่องจากต้องการได้รับการดูแลรักษา อย่างใกล้ชิด ทั้งก่อนผ่าตัด ในขณะผ่าตัด และภายหลังการผ่าตัด

ผู้ป่วยที่ต้องได้รับการดูแลหรือควบคุมสภาวะร่างกาย ผู้ป่วยที่ต้องได้รับการดูแลหรือควบคุมสภาวะร่างกายเพื่อการวินิจฉัย โรคให้ทราบแน่นอนว่าเป็นโรคอะไร ที่ไม่สามารถทำ�ได้หรือทำ�ได้แต่อาจเกิด อันตรายหรือเกิดความเบี่ยงเบนไป ถ้าไม่รับไว้ดูแลในโรงพยาบาล เช่น ผู้ป่วยที่ ต้องเจาะตับหรือไตเพื่อการวินิจฉัยโรค เป็นต้น

ผู้ป่วยที่อาจเกิดอันตรายแก่ชีวิตหรืออาจเกิดภาวะแทรกซ้อนที่ รุนแรง (risk patient) ถ้าให้กลับไปรักษาตัวที่บ้าน เช่น ผู้ป่วยที่มีไข้สูง ท้องเดินอย่างรุนแรง ได้รับการกระทบกระแทกอย่างรุนแรงที่ศีรษะที่อาจมีเลือดออกภายในสมอง หรือผู้ป่วยที่มีภาวะผิดปกติทางจิต เป็นต้น

STAFF บุคลากร คือเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลและสถานพยาบาลทั้งเต็มเวลาและบาง เวลา โดยแต่ละฝ่ายมีการปฏิบัติการงานตามที่ได้รับมอบหมายในแต่ละหน้าที่ ภายในองค์กร

เจ้าหน้าที่รักษาพยาบาล

หมายถึง เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานด้านการให้บริการ ตรวจรักษาโรค โดยตรง เช่น แพทย์ พยาบาล ผู้ช่วยพยาบาล

เจ้าหน้าที่บริการทางการแพทย์ หมายถึง เจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานด้านการให้บริการทางแพทย์อื่นๆนอก เหนือจากการตรวจรักษาโรคโดยตรง เช่น หน้าที่เอ็กซ์เรย์ นักกายภายบำ�บัด นักเทคนิคการแพทย์ เภสัขกร และเจ้าหน้าที่ประจำ�ในแผนกที่ให้บริการทางการ แพทย์ เป็นต้น

เจ้าหน้าที่บริการและบริหารจัดการโรงพยาบาล หมายถึงเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการักษาะพยาบาล หรืองานบริการทางการแพทย์ เช่น ผู้อำ�นวยการ หัวหน้าแผนก เจ้าหน้าที่ฝ่าย การเงินและบัญชี เจ้าหน้าที่งานพัสดุ พนักงานจ่ายยา พนักงานขับรถ พนักงาน ทำ�ความสะอาด เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย เป็นต้น ส่วนงานรักษาพยาบาล เป็นหน่วยที่เกี่ยวข้องกับการบริการผู้ป่วย และ เป็นส่วนสนับสนุน หน่วยงานบริการทางการแพทย์โดยทั้ง 2หน่วยงาน ประสาน งานในส่วนของการรักษา บริการผู้ป่วย ในโรงพยาบาลเช่นกัน เพียงแต่หน้าที่ ของหน่วยงานแพทย์ จะแยกส่วนงานเฉพาะทางได้ชัดเจนมากกว่าส่วนงาน รักษาพยาบาล ซึ่งในส่วนของการบริหาร การจัดการในโรงพยาบาล จะส่วนที่ไม่ ได้เกี่ยวข้องกับแผนกที่มีการรักษาหรือบริการผู้ป่วย หากเป็นหน่วยงานที่คอย ดูแลควบคุมการจัดการโดยรวมขององค์กร ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการประชาสัมพันธ์ การตลาด เพื่อให้เกิดรายได้ของโรงพยาบาล เป็นต้น โดยส่วนงานบริหาร จะ แบ่งเป็นส่วนงานผู้อำ�นวยการ จะอยู่ที่ชั้น3 อาคาร1ส่วนงานด้านเอกสารแผนก บริหาร บุคคล การตลาด บัญชี จัดซื้อ จะอยู่ที่อาคาร1 ชั้น7 และยังมีแผน กอื่นๆจะแยกส่วนงานลงไปชั้นG ด้วยเช่นกัน

Hospital Plan Analysis วิเคราะห์แปลนของโรงพยาบาล 1. Target User กลุ่มผู้ ใช้งาน • Visitor • Out Patient • In Patient Visitor • In Patient • Staff 2. User Behavior พฤติกรรมผู้ ใช้งาน 3. Function ประโยชน์ ใช้สอยของอาคาร • Shop Area • OPD Area • IPD Area • Staff Area 4. Building Requirement 6. Circulation การสัญจร • ทางสัญจรภายนอก • ทางสัญจรภายใน o Customer Circulation ทางสัญจรของผู้รับบริการ o Staff Circulation ทางสัญจรของผู้ ให้บริการ 7. Grouping & Zoning การแบ่งแผนกและกลุ่มโซนพื้นที่ • Visitor Zone • Out Patient Zone • In Patient Visitor Zone • In Patient Zone • Staff Zone 53

TARGET USER กลุ่มผู้ ใช้งาน

Visitor ผู้มาเยี่ยมชม

IPD Visitor ผู้มาเยี่ยมผู้ป่วย

ผู้ที่มาเพื่อใช้บริการสถานที่ แต่ไม่ได้มีความต้องการจะเข้ารับการรักษาหรือพบ แพทย์ พื้นที่ส่วนที่เข้าใช้ คือ ส่วนร้านค้า และห้องประชุมอบรม

ผู้ที่มาเพื่อเยี่ยมผู้ป่วยในโรงพยาบาล โดยพื้นที่ส่วนที่เข้าใช้ คือ ส่วน IPD

Patient ผู้่ป่วย

Staff บุคลากร

ผู้ที่มาเพื่อเข้ารับการรักษากับแพทย์ ในลักษณะผู้ป่วยนอก และหากจะต้องพัก รักษาตัวในโรงพยาบาล จะกลายเป็นผู้ป่วยใน พื้นที่ส่วนที่เข้าใช้ คือส่วน OPD และ IPD

ผู้ที่ทำ�งานประจำ�อยู่ในโรงพยาบาล โดยพื้นที่ส่วนที่เข้าใช้ สามารถเข้าได้ทุก พื้นที่ โดยขึ้นอยู่กับหน้าที่และการทำ�งาน

USER BEHAVIOR พฤติกรรมของกลุ่มผู้ ใช้งาน

OPD Medicine Clinic

OPD Specific Department

Operating Room & Birth Unit

IPD Ward

Visitor

Staff

BUILDING REQUIREMENT ความต้องการของอาคาร

ด้วยโรงพยาบาลสมิติเวชตั้งอยู่ใจกลางเมือง และอยู่ในซอย จึงมีขนาด พืนที่แนวราบที่จำ�กัด อีกทั้ง ตามกฏผังเมือง พื้นที่นี่จะอยู่ในเขตคลองเตย เป็นเขตพื้นที่สีน้ำ�ตาล ย.10 เป็นที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาหนาแน่นมาก เนื่องจาก โดยมีข้อจำ�กัดว่าถ้าทำ�เลอยู่ในซอยที่กว้างไม่เกิน 10 เมตร สามารถ สร้างอาคารสูงได้ ไม่เกิน 23 เมตร และในซอยสุขุมวิท 49 นั้น เขตทางไม่ถึงตา มกฏหมายผังเมืองกำ�หนด ทำ�ให้เนื้อที่ประมาณ 2.5 ไร่ของโรงพยาบาล จึงจะ ต้องจัดสรรพื้นที่ให้สามารถใช้ประโยชน์อย่างสูงสุด โดยพื้นที่ 2.5 ไร่นี้ เทียบ แล้วจะเท่ากับ 1000 ตารางวา หรือ 4000 ตารางเมตร ตามกฏผังเมือง FAR หรือ อัตราสวนพื้นที่อาคารรวมตอพื้นที่ดิน จะมีค่าเท่ากับ 8 เป็นอัตราสวน พื้นที่อาคารรวมทุกช้ันของอาคารทุกหลังตอพื้นที่ดินที่ใชเปนที่ตั้งอาคาร และ OSR หรือ อัตราสวนของที่วางตอพ้ืนที่อาคารรวม มีค่าร้อยละ 4 เป็นอัตราสวน ของที่วางอันปราศจากสิ่งปกคลุมตอพ้ืนที่อาคาร รวมทุกช้ันของอาคารทุกหลัง ที่กอสรางในท่ีดินแปลงเดียวกัน ซึ่งในพื้นที่ส่วนของอาคาร 1 และอาคาร 3 นั้น เมื่อเชื่ิอมกันแล้วจะมีขนาด 9800 ตารางเมตร จึงทำ�ให้ ใช้ FAR เท่ากับเพียง 2.45 เท่านั้น

Circulation การสัญจร FLOOR 1 Building 1,2,3

ทางเข้า-ออก ที่ 1

Circulation การสัญจรภายนอกอาคาร

ทางออก ที่ 2 เส้นทางไปจุดรับ-ส่งผู้ป่วย

เส้นทางไปจุดรับ-ส่งผู้ป่วย เส้นทางสำ�หรับผู้ที่ต้องการรับ-ส่งผู้ป่วย โดยจะขึ้นแลมป์ไปยังอาคาร 1 ชั้น 1 ซึ่งเป็นจุดรับ-ส่งหน้าล๊อบบี้อาคาร และจะมีเส้นทางออกที่สุดทางเพื่อลง แลมป์ และหากตรงไปจะเป็นเส้นทางออกจากโรงพยาบาลอีกด้านหนึ่ง แล้วไป จอดรถใต้อาคาร2 ได้ หรือตรงไปออกจากอาคาร

FLOOR 1 Building 1,2,3

ทางเข้า-ออก ที่ 1

ทางออก ที่ 2 เส้นทางรถพยาบาลไปแผนกฉุกเฉิน

เส้นทางรถพยาบาลไปแผนกฉุกเฉิน เส้นทางสำ�หรับส่งผู้ป่วยฉุกเฉนอย่างรวดเร็ว โดยจะขึ้นแลมป์เหมือนกัน และจะพบ แผนกฉุกเฉินที่ อาคาร 3 ชั้น 1 เป็นอันดับแรก สร้างความสะดวก รวดเร็วเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน

Building Floor

FLOOR G Building 3

3 G

ไปยังที่จอดรถ

ทางเข้า-ออก ที่ 1 เส้นทางไปจุดรับ-ส่งร้านค้า และไปที่จอดรถ

เส้นทางไปจุดรับ-ส่งร้านค้า และไปที่จอดรถ เส้นทางสำ�หรับผู้ที่มาใช้บริการร้านค้า,ผู้ที่มาเยี่ยมคนไข้ ในโรงพยาบาล, ผู้มาใช้บริการหรือบุคลากรที่ต้องการไปที่จอดรถ โดยจะวนรอบวงเวียนลอดใต้ อาคารไปยังจุดรับ-ส่งร้านค้า และสามารถผ่านไปยังที่จอดรถใต้อาคาร 1 และใต้ อาคาร 2 หากต้องการออกจากอาคาร จะต้องวนกลับมาที่เส้นทางเดิม เพื่อสวน ออกตรงทางเข้าโรงพยาบาล โดยเมื่อที่จอดรถใต้อาคาร 1 จะมที่จอดรถสำ�หรับ บุคลากร และสำ�หรับผู้มาใช้บริการส่วนใหญ่จะจอดใต้อาคาร 2 62

FLOOR 1 Building 1,2,3

Circulation การสัญจรภายในอาคาร