จัดทำ�โดย
ศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ สำ�นักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) 99/8 อาคารศูนย์เรียนรู้สุขภาวะ ซอยงามดูพลี แขวงทุ่งมหาเมฆ เขตสาทร กรุงเทพมหานคร 10120 โทรศัพท์ 02-343-1500 โทรสาร 02-343-1501 www.thaihealthcenter.org e-mail : resource.thc@thaihealth.or.th เรื่อง ชีวิตใหม่ ไร้พุง : เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน
ที่ปรึกษา อาจารย์สง่า ดามาพงษ์ จอมขวัญ ขวัญยืน, กริสรินทร์ จูงศิริวัฒน,์ สิริรัตน์ จันทศรี บรรณาธิการ วุฒินันท์ ชัยศรี เรียบเรียง นลินี ฐิตะวรรณ, จารุวรรณ ชื่นชูศรี, ศศิกานต์ เอื้อวิทยาวุฒิกุล, พุทธิพงศ์ อึงคนึงเวช ออกแบบ นวพร สินสมบูรณ์ทอง พิมพ์ครั้งแรก สิงหาคม 2557 พิมพ์ที่ บริษัท ศิริวัฒนาอินเตอร์พริ้นท์ จำ�กัด โทร.038-532000 จัดจำ�หน่ายโดย บริษัท เคล็ดไทย จำ�กัด โทร.02-225-9536-9 ISBN 978-616-7790-49-7
สารบัญ 1 | มด - วฐระ มหันตพล นักลดพุงผู้พิชิตพิษไขมันพอกตับ
9
2 | เมศร์ - ธนะเมศร์ รุจิภรณ์ชัยกิจ “ชีวิตใหม่” ของนักศึกษาแพทย์ผู้พิชิตพุง
21
3 | ณัฐ - ณัฐพนธ์ ไข่งาม ชายหนุ่มนักกินผู้ค้นพบความสุขที่แท้จริง
35
4 | แพ็ค - ภัทรนันท์ ลิ้มอุดมพร นักลัดเลาะหน้าผาผู้รอดพ้นจากโรคอ้วน
50
5 | เถ้าแก่ - กิตติ ประสพสุข Burn By Bike พิชิตไขมัน
65
ชนะตนเองได้ ก็สุขใจอย่างยั่งยืน
(1) พุงนี้ไม่ดีไฉน?
วันทีค่ นอ้วนตัดสินใจซือ้ รองเท้า ซือ้ ชุดวิง่ หอบพุงต้วมเตีย้ ม ออกไปวิ่งจนเหนื่อยหอบแฮ่กๆ คงมีหลายคนตั้งค�ำถามกับตัวเอง เรา ท�ำไปท�ำไมวะเนี่ย ก่อนจะตอบตัวเองด้วยภาพนายแบบนางแบบหุ่น สวยเซ็กซี่ที่อยู่ตามป้ายโฆษณา บอกตัวเองว่า นี่แหละคือเป้าหมาย ของฉัน ค่านิยมเกลียดพุงเช่นนี้ จะว่าไปก็ไม่ผิดนัก แต่ก็ไม่ถูกต้อง เสียทีเดียว ว่ากันเฉพาะในประเทศไทย แรกเริ่มเดิมที “ความอ้วน” ไม่ใช่เรื่องเลวร้ายมากนัก เนื่องด้วยค่านิยมที่รับมาจากวัฒนธรรมจีน ที่มองเจ้าไขมันพูนหน้าท้องนี้ว่าเป็นสัญลักษณ์ของความร�่ำรวย ความ อุดมสมบูรณ์ (จะว่าไปค่านิยมนีย้ งั ปรากฏอยูก่ บั บางเคสทีเ่ ราสัมภาษณ์ ด้วยซ�้ำ) แต่ในปัจจุบัน “ความอ้วน” ถูกสร้างความหมายใหม่จากว่า คือการปล่อยตัว การไม่รู้จักดูแลตัวเอง ความอ้วนเป็นสิ่งเลวร้ายที่ ต้องหลีกเลี่ยงให้พ้น ทั้งที่จริงแล้ว เรื่องความอ้วน-ความผอม ในสมัยโบราณ มิได้เป็นความรู้สึกที่รุนแรงจนสามารถตัดสินความดีเลวของมนุษย์กัน 4 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
อย่างในปัจจุบัน ทว่าด�ำรงอยู่เป็นขั้วตรงข้ามให้คนได้เลือกปฏิบัติ นั่น คือ ความอ้วนเป็นความอุดมสมบูรณ์ทางโลก ส่วนการอดอาหารเป็น วิถีปฏิบัติของศาสนาเพื่อความเข้าใจเรื่องความทุกข์หรือการไถ่บาป ทว่ า ต่ อ มากลั บ เกิ ด การผู ก โยงความหมายของการอดอาหารทาง ศาสนาซึ่งเป็นสิ่งดีงามเข้ากับร่างกายที่ผอมบางจากการอดอาหาร กลายเป็นความหมายใหม่ว่าร่างกายผอมบางคือร่างกายที่งดงามซึ่ง ผ่านการควบคุมตนเองอย่างดีแล้ว ยิ่งในยุคที่ “ภาพลักษณ์” ส�ำคัญกว่าสิ่งอื่นใด อย่าว่าแต่ จะแข่งกันผอมสวยตามประสาหญิงสาวสมัยใหม่ แม้แต่กล้ามเนื้อของ ผู้ชายซึ่งแต่เดิมมีไว้ส�ำหรับใช้แรงงานก็กลับกลายเป็น “ทรวดทรงอัน เซ็กซี่” ที่บุรุษทั้งแท้และเทียมต่างบ่มเพาะปั้นแต่งขึ้นมาแข่งกัน ส่วน ใครปล่อยตัวให้อ้วนเผละก็ถูกมองในทางตรงข้าม นั่นก็คงเป็นเหตุผล ว่าท�ำไมคนอ้วนหลายๆ คนถึงตัดสินใจสวมรองเท้าวิ่ง สมัครสมาชิก ฟิตเนส กินสลัดเป็นอาหารเย็น และอีกสารพัดวิธี รวมถึงวิธีลัดอย่าง การกินยาลดความอ้วนหรืออาหารเสริมด้วยความใจร้อนอยากลดเร็วๆ
(2) ยุคแข่งกันผอม
ไม่รู้จะเรียกว่าโชคดีหรือโชคร้ายที่คนรุ่นเราเกิดมาในยุคที่ วาทกรรมเรื่องความผอมก�ำลังระดมโจมตีเราอย่างหนักหน่วงจากสื่อ ทุกแขนง ไม่เชือ่ ลองไปเปิดดูนติ ยสารสักฉบับ หรือกดรีโมทดูทวี สี กั ช่อง สักประเดี๋ยวก็จะเห็นภาพของหญิงสาวหรือชายหนุ่มทรวดทรงงดงาม เป็นตัวเด่น (แม้แต่ตัวละครทาสหนุ่มสมัยนี้ยังต้องมีซิกส์แพ็ค!) ขณะที่ คนอ้วนเป็นได้แค่ตัวประกอบหรือสมุนตัวโกงเท่านั้น เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 5
มองในแง่หนึ่งก็คงไม่ใช่เรื่องเลวร้ายนักถ้าจะเชื่อว่าความ อ้วนเป็นเรื่องไม่ดี ถ้าความเชื่อนั้นจะมาจากข้อมูลทางการแพทย์ ซึ่ง มีหลักฐานอยูม่ ากมายว่าความอ้วนน�ำมาซึง่ โรคร้ายต่างๆ ทว่าวาทกรรม ความผอมที่ ร ะดมปลุ ก ใจเราในสื่ อ นั้ น ส่ ว นมากแล้ ว มี แ ต่ ป ระเภท “เรียนลัด-ตัดตอน” ว่าความอ้วนเป็นบาป ความผอมคือสิ่งเลิศเลอ เธอลองกินนี่สิแล้วจะผอม กินนั่นสิแล้วหุ่นดี ง่ายดีแท้ อ้วนก็เพราะกิน ผอมได้ก็เพราะกิน แค่เอาไอ้นั่น ไอ้นเ่ี ข้าปากเท่านัน้ เอง การเรียนลัดจึงท�ำให้ไม่เข้าใจเรือ่ ง “ความอ้วน” อย่างถ่องแท้ ท่องมาแต่วา่ ความอ้วนเป็นสิง่ ไม่ดี ความผอมเป็นสิง่ ดีงาม น�ำมาสู่การโกงข้อสอบ คือลดความอ้วนด้วยวิธีผิดๆ และส่งผลร้ายต่อ ร่างกายจนถึงแก่ชีวิต
(3) ชนะความอ้วนอย่างยั่งยืน
ลองมองย้อนกลับไปยังรากเหง้าของความอ้วน-ความผอม เราจะพบว่าแท้จริงแล้วเป้าหมายของความผอมไม่ใช่รูปร่าง แต่คือวิถี ปฏิบัติ หากควบคุมตนเองอย่างเคร่งครัด ผลคือร่างกายได้รับการ ฝึกฝนให้ทนต่อความยากล�ำบาก เพราะมีแต่การฝึกฝนตัวเองเท่านั้นที่ จะชนะความอ้วนได้อย่างถาวร แต่อันที่จริงนั่นคือเรื่องยากที่สุดของ “นักลดน�้ำหนัก” ทุกท่าน วิ่งมาเหนื่อยก็ขอแวะพักดื่มน�้ำอัดลมให้ชื่นใจสักหน่อยน่า ลดแป้งได้สามวันเกิดตบะแตก กินทุกอย่างที่ขวางหน้า เข็มหน้าปัดที่ เคยหมุนลงอย่างเชื่องช้าก็กลับเด้งคืนมา แถมยังมากกว่าเดิมด้วยซ�้ำ หลัก 3 อ. อะไรกัน ไม่เคยมีใครท�ำได้หรอก “นักลดนำ�้ หนัก” ผูล้ ม้ เหลว 6 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ครัง้ แล้วครัง้ เล่าอาจจะกล่าวไว้ ก่อนจะหันไปกินยาลดความอ้วนจนป่วย เข้าโรงพยาบาล แต่ “นักลดน�้ำหนัก” ที่ประสบความส�ำเร็จด้วยหลัก 3 อ. มีอยูจ่ ริง และพร้อมจะเปิดเผยเรือ่ งราวให้ผอู้ า่ นเกิดแรงบันดาลใจ เรื่อง ราวของพวกเขาในเล่มนี้ บางทีผู้อ่านอาจไม่พบในสื่อกระแสหลัก เพราะทุกเรื่องใช้เวลานานเกินกว่าที่สื่อจะหยิบจับมาขายได้ในระยะ เวลาสั้นๆ แถมยังไม่มีสินค้าอะไรมาพ่วงขายได้เลย ไม่ว่าจะเป็นยาลด ความอ้วน กาแฟลดน�้ำหนัก หรือชุดกระชับสัดส่วน เพราะกรณี ศึกษาทุกท่านไม่มีใครเรียนลัดแล้วโกงข้อสอบแม้แต่คนเดียว ทุกคน ล้วนควบคุมอารมณ์ อาหาร และออกก�ำลังกายอย่างมีวินัย บางคนใช้ เวลานานนับปี หรือหลายปี บางคนใช้ระยะทางยาวไกลหลายพัน กิโลเมตร แต่สุดท้ายดอกผลอันงดงามก็เบ่งบานทุกคน พร้อมแล้วก็คว้ารองเท้าวิ่ง ปั่นจักรยาน และอ่านเพื่อ สร้างแรงบันดาลใจไปพร้อมกันเลยครับ
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 7
มด - วฐระ มหันตพล นักลดพุงผู้พิชิตพิษไขมันพอกตับ
8 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
Time 4 months Before 85 kg After 71 kg
มด - วฐระ มหันตพล Design and Graphic Manager ของบริษัทซูเปอร์จิ๋ว ชายผู้ดูภายนอกแล้วไม่ น่าจะมีปัญหาสุขภาพใดๆ ซ�้ำยังออกก�ำลังกายอย่าง สม�่ำเสมอ จนยากจะจินตนาการได้ว่าเขาจะเสี่ยงต่อการ เป็นโรคตับอักเสบ ทว่าผลการตรวจสุขภาพประจ�ำปีของ บริษัทคือสัญญาณเตือนขั้นแรก เมื่อค่า SGOT หรือค่าที่ บอกถึงปัญหาการท�ำงานของตับพุ่งของเขาสูงถึง 120 บวกกับค�ำทักท้วงจากหมอจับเส้นจากฮ่องกง ท�ำให้เขาเริ่มสนใจรักษาตนเองด้วยการดูแลรักษา สุขภาพ ลดน�้ำหนักอย่างถูกวิธี จนกระทั่ง น�้ำหนักที่เคยพุ่งเฉียด 85 กิโลกรัม ปัจจุบัน เหลือ 71 กิโลกรัม ภายระยะเวลา 4 เดือน เปลี่ยนจากเสื้อไซส์ XL สู่ไซส์ M และนี่คือเรื่องราวของชายผู้นิยาม ก�ำลังใจในการลดน�้ำหนักว่าไม่มีอะไรมากไป กว่า วินัย กล้าหาญ และอดทน
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 9
ภัยเงียบของพุง จากเด็กหนุ่มรูปร่างผอม น�้ำหนักแค่ 67 กิโลกรัม ผ่าน มาไม่กี่ปี น�้ำหนักขึ้นเฉียด 85 กิโลกรัม ชวนให้คนที่ไม่เคยพบกันมา นานต้องตกใจทุกราย กระนั้นชายหนุ่มก็ไม่เคยคิดเลยว่าตนเองจะ เจ็บไข้ได้ป่วย เพราะเขายังแข็งแรงไร้ปัญหาสุขภาพ แม้ว่ารูปลักษณ์ ภายนอกจะเปลี่ยนแปลงไปมากก็ตาม แต่เขาก็ยังคิดว่าตัวเลขบอก ระดับคอเลสเตอรอลที่เพิ่มขึ้นในผลการตรวจสุขภาพประจ�ำปีเป็น เพียงตัวเลขที่ขึ้นลงได้ตามกาลเวลา “มีคนทักว่าอ้วน เพื่อนที่ไม่เจอกันนานก็จะตกใจ เพราะ สมัยเรียนมหาวิทยาลัยผอมมาก แต่ตอนท�ำงาน น�้ำหนักก็ดันกระโดด ขึ้นมา ซึ่งตัวผมไม่ได้เดือดร้อน เพราะไม่มีปัญหาสุขภาพเลย แล้วก็ ไม่มีใครมากดดันผมว่าต้องลดน�้ำหนัก นอกจากแฟนที่บ่นๆ บ้างว่า อ้วนไปแล้วนะ (หัวเราะ) แต่ผมก็ยังตีเทนนิสได้ ว่ายน�้ำได้ ไม่ได้ปวด หลัง ตอนน�้ำหนักเยอะก็ยังออกก�ำลังกายอยู่ ถึงจะมีผลฟ้องออกมา ตอนตรวจประจ�ำปีว่า ไขมันเกิน คอเลสเตอรอลเกิน แต่มันเป็นแค่ ตัวเลขไง มันไม่ได้กระทบอะไรกับชีวิตผม” เมื่อจิตใจไม่น�ำพากับน�้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ชั้นไขมันบน หน้าท้องก็เริม่ ก่อตัวขึน้ ช้าๆ นอกจากมันจะน�ำพาตัวเลขคอเลสเตอรอล ในกระแสเลือดเพิ่มขึ้นทีละน้อยแล้ว มันยังน�ำเอามหันตภัยเงียบมาสู่ อวัยวะภายในของเขาด้วย
10 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ไขมันเป็นพิษ ต้นเหตุพิชิตพุง คุณมดอธิบายว่า ค่า SGOT หรือค่าอาการอักเสบในตับ ปกติจะไม่เกิน 40 ทว่าผลการตรวจครั้งล่าสุด ค่า SGOT ของเขา ทะลุไปถึง 120 แต่ดว้ ยความไม่รวู้ า่ ตัวเลขนีส้ �ำคัญอย่างไร ชายหนุม่ จึง เก็บตัวเลขนี้ไว้ในกองเดียวกับตัวเลขคอเลสเตอรอลที่รอวันหลงลืม ทว่าโชคชะตาก็ได้บันดาลให้เขาพบกับหมอจับเส้นจากฮ่องกงซึ่งเป็น ผู้เตือนสติให้เขาสนใจความผิดปกติในตับ “วันหนึ่งผมไปเที่ยวฮ่องกง ไปเจอหมอจับเส้น เขาก็บอก ว่า สุขภาพคุณแข็งแรงดีมากเลย แต่ตับคุณน่ะร้อนมาก ผมก็งงว่า ตับร้อนคืออะไร นั่งรถกลับก็นั่งคิดอยู่นาน เลยนึกได้ว่าน่าจะเป็นค่า อาการอักเสบในตับ หมอจับเส้นเขารู้ได้ไงว่าตับเราร้อน “ผมจึงไปหาแพทย์เฉพาะทางให้เขาตรวจตับอย่างละเอียด หมอตรวจพบก็ด่าเลย คุณปล่อยให้เกินมาหลายเท่าขนาดนี้ได้ยังไง จากนั้นก็จับผมไปอัลตราซาวด์แบบคนท้อง จึงพบว่าตับยังไม่แข็ง แต่ทตี่ บั อักเสบเพราะว่ามันมีไขมันพอกตับอยูเ่ ยอะมาก ถ้าปล่อยไว้ นานๆ จะเป็นตับแข็งแม้จะไม่ดื่มสุรา และต่อไปมันจะกลายเป็น มะเร็งตับ” ภายหลังการตรวจ แพทย์ได้แนะน�ำยาวิเศษขนานเดียวที่ จะช่วยขจัดโรคร้ายนี้ นัน่ คือการออกก�ำลังกายเพือ่ ลดนำ�้ หนัก ลดไขมัน ทีพ่ อกพูนในร่างกาย ฟังดูงา่ ยดายเพราะปกติชายหนุม่ ก็ออกก�ำลังกาย เป็นกิจวัตรอยู่แล้ว ทว่าเมื่อตั้งใจออกก�ำลังกายเพื่อลดน�้ำหนักจริงๆ เขากลับพบว่าไม่ใช่เรื่องง่ายเลย ผลก็คือจ�ำเป็นต้องรับยาลดอาการ ไม่ให้ตับอักเสบไปมากกว่านี้ เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 11
“ผมพยายามลดด้วยตัวเอง แต่เพราะไม่เข้มงวดกับตนเอง เลยไม่ส�ำเร็จ น�้ำหนักก็ลดลงมาได้นิดหน่อย ไปหาหมออีกที เขาก็ให้ ยาที่มันลดอาการไม่ให้อักเสบ แต่หมอบอกว่าถ้าไม่ลดน�้ำหนักลงก็ ต้องมาหาผมอย่างนี้เรื่อยไปนะ”
บนเส้นทางวิบากของการลดพุง ก่อนหน้าจะเกิดปัญหาที่ตับ เขาเล่าว่าเคยลดน�้ำหนักมา หลายวิธี รวมทั้งวิธีที่ไม่ถูกต้องอย่างการกินยาลดน�้ำหนัก หรือการ โหมออกก�ำลังกาย ซึ่งผลก็ออกมาว่าไม่มีประโยชน์เลยแม้แต่น้อย “ยาที่กินมันเป็นประเภทที่กินแล้วขับถ่าย มันก็ลดนะ แต่เหมือนไปลดน�้ำในร่างกายมากกว่า กินแล้วก็ทรมาน มันไม่มีผล ข้างเคียงอะไรมากกว่าถ่ายแล้วเพลีย และร�ำคาญที่ต้องเข้าห้องน�้ำ ตลอดเวลา “เรื่องการหักโหมออกก�ำลังกายเกิดขึ้นครั้งแรกที่ผมไป ว่ายน�้ำกับลูก พอไปถึงผมกระโดดลงสระเลย อาศัยว่าเคยว่ายน�้ำ แต่เด็ก ก็ซัดไปเลย 4 กิโลเมตร ใช้เวลาชั่วโมงครึ่ง ว่ายไปก็เหนื่อย พอกลับบ้าน อาบน�้ำ ดูทีวี จู่ๆ จะเป็นลมเหมือนคนหัวใจจะวาย กล้ามเนื้อมันคงล้า ผมตกใจมาก นึกว่าต้องไปหาหมอแล้ว” เขาพูด พลางหัวเราะ
12 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“ประมาณสามเดือนถึงห้าเดือนไม่ค่อยขยับ ลดลงเลย มันต้องมีวินัยอย่างสูงที่จะต้องทำ�ให้ได้ ...พอผ่านการปรับตัวเองให้ลดอาหารและจริงจัง กับการออกกำ�ลังกาย น้ำ�หนักก็ลดเร็วมากจนเรา เองยังตกใจ” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 13
ต่ อ มาเมื่ อ ทางส�ำนั ก งานกองทุ น สนั บ สนุ น การสร้ า ง เสริมสุขภาพ (สสส.) ได้สนับสนุนเงินทุนในการท�ำรายการเกี่ยวกับ การลดพุงลดโรค ท�ำให้คุณมดไม่ลังเลที่จะคว้าโอกาสเป็นอาสาสมัคร ในรายการ และได้พบกับผู้เชี่ยวชาญด้านการลดน�้ำหนักอย่างถูกวิธี อาทิ อาจารย์สง่า ดามาพงษ์ และนายแพทย์ปัญญา ไข่มุก ซึ่งคอย แนะน�ำเรื่องการควบคุมอาหารและการออกก�ำลังกายอย่างถูกต้อง “ผมได้รับค�ำแนะน�ำจากนายแพทย์ปัญญา ไข่มุก อาจารย์ สง่า ดามาพงษ์ และจากหลายๆ ท่าน ที่มาแนะน�ำเรื่องการออกก�ำลัง กาย เหมือนผมถูกคุมประพฤติน่ะ เลยมีความตั้งใจที่จะท�ำมากขึ้น” Q: อยากให้แนะน�ำเคล็ดลับการกินอาหาร และออกก�ำลังกายที่ได้เรียนรู้มา
A: ก่อนอืน่ ต้องส�ำรวจตัวเองว่าท�ำไมเราถึงอ้วนได้ขนาดนี้ พอมานึกดูก็เห็นเลยว่าเราชอบกินมื้อดึก กินขนม กินเครื่องดื่ม พวกโกโก้ น�้ำผลไม้ ก็ต้องเลิก ลดอาหารที่ท�ำให้มีไขมันสะสมเช่น พวกน�้ำตาลและแป้ง พร้อมกับออกก�ำลังกาย ช่วงนั้นเลือกการ ว่ายน�้ำกับขี่จักรยาน ผมว่ายสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง มีปั่นจักรยาน บ้าง แต่ไม่ได้ปั่นระยะไกล คิดว่าที่ลดน�้ำหนักได้เยอะน่าจะได้จาก ว่ายน�้ำ การว่ายน�้ำใช้พลังเยอะมาก รวมทั้งควบคุมอาหาร ต้องท�ำ สองอย่างนี้ไปด้วยกัน แล้วก็ต้องไม่อด ผมใช้วิธีลดมื้อเย็น กินแป้ง แค่ 3 ช้อนโต๊ะและเน้นผัก
ตอนที่ผมไปหาหมอก่อนจะเข้าโครงการ ผมเน้นอด อาหาร แต่ก็ไม่ได้ผล มันจะหิว พอเราหิวเราก็กลับไปกินเท่าเดิม หรือมากกว่าเดิม แบบนี้น�้ำหนักไม่มีทางลดแน่ เรือ่ งการออกก�ำลังกาย ผมพบว่าการตีเทนนิสไม่ได้ชว่ ย ให้น�้ำหนักลดลงเลย การออกก�ำลังกายมีสองแบบ แบบแรกคือ Non-aerobic เป็นการออกก�ำลังกายแบบไม่สมำ�่ เสมอ ใช้พลังงาน จากกล้ามเนื้อเป็นส่วนมาก เช่น ตีเทนนิส มีวิ่งบ้าง ยืนบ้าง ตีเร็วตี ช้าบ้าง รวมถึงบาสเกตบอลและฟุตบอล พวกนี้จะเป็นการออก ก�ำลังกายที่เสริมสร้างกล้ามเนื้อ และการออกก�ำลังกายอีกแบบคือ Aerobic เป็นการออกก�ำลังที่จะใช้พลังงานจากไขมันสะสม แต่ ต้องออกก�ำลังกายต่อเนื่องให้ได้ 30 นาทีขึ้นไป เช่น วิ่ง ว่ายน�้ำ ท�ำ อะไรท่าเดิม รูปแบบเดิมๆ ไม่จ�ำเป็นต้องเร่งมากขึ้นเรื่อยๆ แต่ต้อง ครึ่งชั่วโมงขึ้นไปและสม�่ำเสมอ
“พอผมมาเข้าโครงการ ผมรูเ้ ลยว่าการลดนำ�้ หนักเป็นเรือ่ ง ยากมาก เริ่มต้นท�ำเดือนแรก ท�ำไปเถอะ น�้ำหนักไม่ลด ผ่านไป สองเดือนยังไม่ลด สามเดือนมีขยับนิดๆ ช่วงแรกจะเป็นอย่างนี้จริงๆ เคยคุยกับคนทีเ่ ข้าร่วมโครงการ เขาก็บอกว่าประมาณสามเดือนถึงห้า เดือน ไม่ค่อยขยับลดลงเลย มันต้องมีวินัยอย่างสูงที่จะต้องท�ำให้ได้ บางช่วงที่รู้สึกทนไม่ไหว แว้บไปกินบ้าง อยากกินร้านประจ�ำ คิดถึง เหลือเกิน ขอกินหน่อย แต่ก็จะกินให้หายคิดถึงพอ” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 15
ชายหนุม่ สารภาพถึงสามเดือนแรกแห่งความทุกข์ทรมาน เมือ่ ดอกผลแห่งความพยายามไม่เบ่งบานดังใจหวัง ตัวเลขบนตาชัง่ แทบไม่เปลีย่ นแปลงเมือ่ เทียบกับความพยายามทีไ่ ด้ลงแรงไป ทว่า เมือ่ เวลาล่วงเลยเข้ามายังเดือนทีส่ ี่ ความพยายามก็เริม่ สัมฤทธิผ์ ล เมือ่ ตัวเลขบนตาชัง่ ค่อยๆ ทยอยหายไปอย่างน่าตกใจ “พอผ่านการปรับตัวเองให้ลดอาหารและจริงจังกับการ ออกก�ำลังกาย นำ�้ หนักก็ลดเร็วมากจนเราเองยังตกใจ ตอนชัง่ นำ�้ หนัก เห็นว่ามันลดไปครึง่ โล วันต่อมาลดแปดขีด วันต่อมาครึง่ โล เพราะมัน เข้ากระบวนการเบิรน์ ไขมัน ภายในครึง่ เดือนนำ�้ หนักลดลงไปเยอะมาก “อาจารย์สง่าบอกว่าที่หายไปคือน�้ำกับไขมันเหลวๆ ที่อยู่ ในตัวเรา และจะมีช่วงหนึ่งที่ลดลงมาเรื่อยๆ แล้วหยุดนิ่งไม่ลดลงต่อ เพราะร่างกายเริ่มชินกับกิจวัตรที่เราท�ำ ตรงนี้ที่มันท�ำให้คนท้อมา เยอะแล้ว ซึ่งจะท�ำให้เกิดอาการโยโย่ได้ง่าย แต่ถ้ายังออกก�ำลังกาย และควบคุมอาหารอย่างต่อเนือ่ ง ไม่นานนำ�้ หนักก็จะลดลงอีก เราต้อง ไม่ละความพยายาม”
ชีวิตสดใสเมื่อไร้พุง นอกจากน�ำ้ หนักทีล่ ดลงมาเกือบสิบกิโลกรัมแล้ว รอบเอว ที่เคยอยู่ที่ 101 เซนติเมตรก็ลดลงเหลือเพียง 90 เซนติเมตร ตามเป้าหมายของรายการ และสิ่งส�ำคัญเหนืออื่นใด ค่า SGOT ที่ ชายหนุ่มเคยกังวลว่าจะเป็นอันตรายต่อสุขภาพก็ลดลงเหลือเพียง 16 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
23 เท่านั้น เสื้อผ้าไซส์ XL ที่เคยสวมใส่เป็นประจ�ำ วันนี้เหลือแขวนไว้ เพียงสองตัวเป็นอนุสรณ์การมีพุง ปัจจุบันคุณมดพอใจกับรูปร่างใน เสื้อผ้าไซส์ M และใช้เกณฑ์ขนาดเสื้อผ้าในการควบคุมน�้ำหนัก “พอโครงการจบลง เสือ้ ผ้าของผมเปลีย่ นขนาดจากไซส์ XL เป็น L จนเหลือแค่ M ไซส์ใหญ่ที่เคยใส่จะเก็บไว้ตัวสองตัวเป็น อนุสรณ์ ดูจากขนาดกางเกง ตอนนี้ใส่กางเกงไซส์ 33-34 ถ้ายังใส่ได้ อยู่จะยังไม่เดือดร้อนนัก แต่ถ้าไซส์เริ่มมากกว่านี้ แสดงว่าต้องควบคุม ให้มากขึ้น ต้องตั้งหน้าตั้งตากลับมาลดให้ได้เท่าไซส์เดิม ผมไม่ได้ อยากมาซีเรียสโดยการวัดพุง ชั่งน�้ำหนัก ก็เลยใช้เกณฑ์ง่ายๆ ผ่าน เสื้อผ้าที่ใส่” การหายไปของพุงน�ำมาซึ่งความเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง ในชีวิต และหนึ่งในนั้นก็คือเครื่องดื่มหวานๆ ที่เคยชอบดื่มนักหนา มาวันนี้ลิ้นที่เคยติดรสหวานเปลี่ยนไปจนดื่มความหวานไม่ได้เหมือน เดิมแล้ว “เราเคยดื่มเครื่องดื่มที่มีน�้ำตาล แล้วเรารู้สึกว่ามันหวาน อร่อยดี พอผมลดได้ และกลับไปกินอีก ผมรู้สึกเหมือนคนดัดจริตนะ คือมันกินไม่ได้จริงๆ ท�ำไมมันหวานขนาดนี้ เมื่อก่อนเราไม่เคยรู้สึก เลยว่ามันหวาน ถ้าไม่เลิกจริงๆ ไม่ใส่ใจเรื่องลดน�้ำหนักก็จะไม่รู้เลย แต่ทุกวันนี้ที่ถ้าผมต้องท�ำงานตอนดึก ผมก็ยังกินอยู่ แต่จะบอกเขาว่า ใส่น�้ำตาลแค่ครึ่งเดียว แค่นี้ก็หวานพอแล้ว”
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 17
“เราเคยดื่มเครื่องดื่มที่มีน้ำ�ตาล แล้วเรารูส ้ ก ึ ว่ามันหวานอร่อยดี พอผมลดได้ และกลับไป กินอีก ผมรู้สึกเหมือนคนดัดจริตนะ คือมัน กินไม่ได้จริงๆ ทำ�ไมมันหวานขนาดนี้” 18 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ก�ำลังใจจากคนเคยอ้วน ชายหนุ่มผู้เคยมีชั้นไขมันประดับหน้าท้องกล่าวว่า การลด น�้ำหนักครั้งนี้หากขาดก�ำลังใจจากคู่ชีวิตหรือเพื่อนร่วมงานที่ดีก็ยาก จะส�ำเร็จได้เช่นในปัจจุบัน “โครงการนี้มีเพื่อนในบริษัทมาช่วยกัน คิดว่าน่าสนุกดีนะ เราจะได้มีวินัยกับตัวเองมากขึ้น ถ้าท�ำด้วยตัวเองไม่ส�ำเร็จมันไม่สนุก พอมีส่วนร่วมกับคนอื่น ช่วยกันดูแล มันก็ไปด้วยกันได้ “แฟนผมก็ดีใจที่ผมจะไม่เป็นมะเร็งตับ เพื่อนที่บริษัทก็ จะคอยช่วยเตือนสติ เช่น มือ้ กลางวันจะกินอะไรทีอ่ อกนอกลูน่ อกทาง ก็จะมีคนเตือนว่ากินอีกแล้วนะ กินไม่ได้นะ ก็จะช่วยกัน การลด ความอ้วนบางทีต้องมีคนช่วยกันหลายคนไม่งั้นไม่ส�ำเร็จ” แต่ที่ส�ำคัญที่สุดก็คือ หัวใจที่เปี่ยมด้วยวินัย ไม่ย่อท้อต่อ ความยากล�ำบากในการลดน�้ำหนัก “วินัย กล้าหาญ อดทน เท่านั้นครับ” เขากล่าวด้วย มาดเดียวกับนักปราชญ์จีนเจ้าของวาทะ ลิขิตฟ้าหรือจะสู้มานะคน
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 19
Time 7 years Before 122 kg After 75 kg
เมศร์ - ธนะเมศร์ รุจิภรณ์ชัยกิจ “ชีวิตใหม่” ของนักศึกษาแพทย์ผู้พิชิตพุง 20 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
เด็กตัวกลมเจ้าของน�ำ้ หนัก 122 กิโลกรัม ไม่เคย
คิดว่าเจ้าไขมันพอกพูนที่หน้าท้องของตนจะเป็นอุปสรรค ในการด�ำเนินชีวต ิ แต่อย่างใด ต่อเมือ ่ ย่างเข้าสูว ่ ย ั รุน ่ ได้พบ เพือ ่ นต่างเพศ ได้รบ ั ค�ำแนะน�ำจากอาจารย์ทห ี่ ว ่ งใยเขา ท�ำให้เขาคิดปฏิวัติตัวเองด้วยวิธีออกก�ำลังกาย และควบคุมอาหารอย่างเป็นธรรมชาติ จนถึง วันนี้ ชายหนุม ่ ไซส์ XL โยนเอาน�ำ้ หนักออกไป จากชีวต ิ ได้เกือบครึง่ ร้อย เหลือเพียง 75 กิโลกรัม แม้จะยังไม่สมหวังในความรัก ทว่าแววตาเปีย ่ มสุขตลอดเวลาขณะทีค ่ ย ุ กับ เรานัน ้ คงพอจะบ่งบอกได้วา่ เขาได้รบ ั อะไร บ้างจากการลดน�ำ้ หนักครัง ้ นี้
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 21
กินอิ่มเพราะกลัวอด ย้อนกลับไปยังวัยเด็ก เมศร์กล่าวว่าทีม่ าของพุงพลุย้ ๆ น่าจะ มาจากความเชื่อของครอบครัวเขาว่า “กินอิ่มดีกว่าอด” เนื่องจากเขา มีพื้นเพเป็นครอบครัวชาวจีนซึ่งเคยล�ำบากมาก่อน เมื่อพอจะมีกินจึง ไม่อยากให้ลูกหลานอดอยากเหมือนตนเอง เมื่อบวกกับทัศนคติว่า เด็กอ้วนเป็นเด็กน่ารัก ผลก็คือเข็มวัดน�้ำหนักตัวของเด็กชายนั้นวิ่งขึ้น ไปถึง 122 กิโลกรัม กระนั้นเขาก็ไม่เคยคิดว่าพุงกลมที่พกอยู่ทุกวัน นั้นเป็นปัญหา “จริงๆ แล้วคุณพ่อคุณแม่เลีย้ งตามใจตัง้ แต่เด็ก โดยเฉพาะ ถ้าเป็นเรือ่ งกินไม่เคยห้าม คือกินเท่าไหร่กไ็ ม่วา่ กัน กินให้อมิ่ อาจจะกลัว เราไม่โต (หัวเราะ) สมัยก่อนครอบครัวคุณพ่อทางอากงเป็นคนจีนที่ อพยพมา เหมือนกับว่าเมื่อก่อนเขาล�ำบาก ตอนนี้พอมีอันจะกิน แล้วเรือ่ งอยูเ่ รือ่ งกินจึงไม่อนั้ เลย เราก็มคี วามสุขกับการกินไปเรือ่ ยๆ คนรอบตัวไม่ได้ว่าอะไร แถมยังมีทัศนคติว่าเด็กอ้วนน่ารักอีก เราก็ สามารถใช้ชีวิตที่บ้านได้ปกติดี ครอบครัวก็ไม่มีปัญหาก็รักเราดี ส่วนที่ โรงเรียนก็อาจจะโดนล้อบ้าง แต่เราก็อยู่ได้ เรามีเพื่อน แล้วก็สามารถ ด�ำรงชีวิตอยู่ได้ ตอนนั้นก็เลยรู้สึกว่าการที่เรามีน�้ำหนักมากตรงนี้ก็ไม่ ได้เป็นปัญหาเดือดร้อนอะไร”
22 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
แรงบันดาลใจพิชิตไขมัน ชายหนุม่ เล่าว่า เมือ่ ขึน้ ชัน้ มัธยมปลายในโรงเรียนสหศึกษา เขาได้พบกับเพือ่ นต่างเพศ จึงเริม่ รูว้ า่ ชัน้ ไขมันบนหน้าท้องเป็นอุปสรรค อย่างหนึง่ ทีท่ �ำให้ขาดความมัน่ ใจ และเหตุผลอีกประการหนึง่ คือ ความ ใฝ่ฝนั ทีจ่ ะเป็นแพทย์ ซึง่ หากน�ำเอาร่างกายอวบอ้วนนีส้ วมใส่เสือ้ กาวน์ และเตือนคนไข้ให้ลดพุงลดโรค ร้อยทัง้ ร้อยคงจะไม่เชือ่ ค�ำเขาเป็นแน่ “ก่อนหน้านี้เราอยู่กับกลุ่มเพื่อนเดิมๆ คือกลุ่มเพื่อนผู้ชาย ท�ำให้เราก็รู้สึกว่ามันไม่มีอะไรต้องเปลี่ยนแปลง จนกระทั่งขึ้น ม.4 ผมสอบเข้าโรงเรียนเตรียมอุดมฯ คราวนี้เป็นโรงเรียนสหศึกษาแล้ว เราก็เจอกับคนที่ชอบ อันที่จริงแล้วมันไม่ได้จ�ำเป็นที่จะต้องลด แต่เรา รู้สึกได้ดว้ ยตัวเองว่า เฮ้ย มันก็ควรจะปรับรูปลักษณ์ของตัวเองให้ดดู ี หน่อย ไม่ใช่ว่าปล่อยให้เป็นอย่างนี้ คนที่เราชอบ เขาก็ดูดี ดูหลายๆ อย่างแล้วเขาก็พร้อม แต่เหมือนเราดูไม่ดีเลย มันดูไม่คู่ควรกับเขา เราก็เลยมองว่าไม่ได้แล้วนะ เพราะว่าถ้าดูจากรูปแล้วตอนนัน้ ก็สดุ ๆ จริงๆ คือมันดูรปู ลักษณ์ไม่ดเี ลย เราก็เลยคิดว่าน่าจะเปลีย่ นตัวเอง “แล้วก็อีกเหตุผลที่ท�ำให้อยากปรับรูปลักษณ์ตัวเองก็คือ ตลอดเวลาที่ผ่านมาก็มีอาจารย์ที่คอยถามเราว่าอยากเป็นอะไร ตอน นั้นก็ตามประสาเด็กที่ค่อนข้างเรียนดี ก็เลยบอกว่าอยากเรียนหมอ อยากช่วยเหลือคน เค้าก็บอกว่าถ้าอยากเป็นหมอเนี่ย การที่เราจะ ไปแนะน�ำคนอื่น แนะน�ำคนไข้ว่าคุณเป็นโรคเบาหวานนะ คุณเป็น
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 23
โรคความดันเลือดสูงนะ คุณจะต้องงดอาหารหวาน อย่าให้อ้วนนะ อย่ากินไขมันเยอะ คือความเชื่อถือตรงนี้มันก็ลดลง มันก็เหมือน กับว่าแม้กระทั่งตัว หมอเองยังไม่ท�ำเลย แล้วจะมาสั่งอะไรให้คนไข้ ท�ำ หมอดูแลตัวเองก่อนไหม”
เส้นทางการลดน�้ำหนัก เมือ่ ถามถึงการเริม่ ต้นลดนำ�้ หนัก เมศร์กล่าวอย่างอารมณ์ดี เพราะวันแรกทีเ่ ริม่ ต้นนัน้ ท�ำเอาเขาถึงกับหน้ามืดตาลายเนือ่ งจากการ หักดิบไม่กนิ อาหารเย็น “วันแรกทีล่ ดนำ�้ หนักเรายังจ�ำได้ดแี ม้จะผ่านมา 7 ปีแล้ว (หัวเราะ) ตอนแรกทีจ่ ะลดก็ยงั ไม่ได้คยุ กับแม่เท่าไหร่วา่ เราจะลด ยังไง อยูด่ ๆี คิดจะเริม่ ก็เริม่ เลย แบบว่าวันนีเ้ ริม่ ไม่ได้วางแผนอะไร มาก่อนเลย เคยได้ยนิ ว่าลดนำ�้ หนักต้องลดมือ้ เย็น “วันแรกหักดิบเลย จากคนทีก่ นิ ข้าวอย่างตำ�่ 2 จานพูนๆ แล้วก็กินไปเรื่อยๆ ไม่ใช่แค่ว่าอิ่มนะ แต่คือกินไม่ไหวแล้ว แน่นแล้ว พอวันแรกหักดิบเลย ไปซื้อเวเฟอร์ธัญพืช กินแค่นั้นแล้วก็ไป ออกก�ำลังกายด้วย วันนั้นไปเล่นบาสเก็ตบอลที่โรงเรียน วันนั้น กลับบ้านไปถึงกับสลบ เหนื่อยมาก หน้ามืดตาลายไปหมด 24 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“ผมรู้สึกว่าจริงๆ จุดที่สำ�คัญของการลด น้ำ�หนักคือเราต้องมีความสุขไปกับมัน ถ้าเราไปทรมานมันนานๆ เราก็จะทนได้ ไม่นาน แล้วสุดท้ายก็คือเลิกเลย”
“เย็นนัน้ ก็โอเครูส้ กึ ว่า ไม่ใช่ทางนี้ มันน่าจะมีทางทีด่ กี ว่านี้ เราก็เลยเปลีย่ นเอาเป็นค่อยๆ ลดดีกว่า ถ้ามันลดแบบหักดิบอย่างนี้ เราก็ไม่มแี รงออกก�ำลังกายด้วย สุขภาพเสียด้วย แล้วเราก็จะไม่มี แรงท�ำอะไรเลย” บทเรียนอันสาหัสในวันแรกท�ำให้เมศร์เริม่ ศึกษาหาความรู้ ในการลดนำ�้ หนักมากขึน้ จนกระทัง่ ได้พบวิธกี ารทีเ่ ป็นธรรมชาติและ ยัง่ ยืนคือการออกก�ำลังกายไปพร้อมกับควบคุมอาหาร และต้องไม่หกั ดิบ จนเกินไปเพือ่ ให้รา่ งกายมีเวลาปรับตัว “พอเราเริม่ ลดนำ�้ หนัก เราก็เริม่ หาข้อมูลมากขึน้ เริม่ สนใจ มากขึน้ เราก็ลองไปดูซวิ า่ มันมีเรือ่ งอะไรไหมทีค่ นอืน่ เขาพอจะเล่าเป็น ประสบการณ์ได้ เราก็ลองไปอ่านตามหนังสือ บทความ บางทีกป็ รึกษา อาจารย์สขุ ศึกษาบ้าง “อาหารจริงๆ ทีเ่ รากินทุกวัน ถ้าพูดถึงเรือ่ งพลังงานก็จะมี โปรตีน คือพวกเนือ้ สัตว์ แล้วก็ไขมัน แล้วก็เป็นพวกแป้ง คาร์โบไฮเดรต อะไรพวกนี้ เราก็หาข้อมูลไปเรือ่ ยๆ จนรูว้ า่ ไขมันเป็นตัวทีใ่ ห้พลังงานสูง เบิรน์ ออกได้ยาก แล้วก็สะสมได้เรือ่ ยๆ อย่างทีเ่ ราเคยเป็นมา ส่วนเรือ่ ง ของแป้งคือกินแล้วก็เป็นตัวทีร่ า่ งกายจะใช้กอ่ น คือตอนเบิรน์ ร่างกายก็ จะใช้สว่ นทีเ่ ป็นแป้งก่อน ซึง่ ถ้าเรากินแป้งเข้าไปเยอะ มันก็จะไม่ไปเบิรน์ ส่วนทีเ่ ราสะสม ส่วนโปรตีนเนีย่ กินแล้วค่อนข้างจะเผาผลาญ ช่วยเพิม่ การเผาผลาญได้ดี ถ้าเราออกก�ำลังกายในเรือ่ งของกล้ามเนือ้ เนีย่ มันก็ จะเอาไปสร้างกล้ามเนือ้ ได้ “เราก็พยายามท�ำให้ชีวิตเหมือนปกติที่สุด แต่เลือกกิน มากขึ้น ถ้าเป็นอาหารชุบแป้งทอดเนี่ยเมื่อก่อนจะเอาเข้าปากแบบ 26 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ไม่ตอ้ งคิดเลย เดีย๋ วนีก้ ็ เออ ชุบหนาไปนะ เราก็เอาแป้งออก เพราะว่า แป้งทอดนีก่ ท็ งั้ แป้งทัง้ ไขมันเลย เราก็เลยเอาออก กินให้มนั ได้รสสัมผัส บ้างเท่านัน้ เอง แต่สว่ นทีเ่ กินเราก็คอ่ ยๆ ลดลงไป เมือ่ ก่อนหมู 3 ชัน้ เรา ก็ไม่หนั่ ก็กนิ เข้าไปทัง้ ชิน้ เลย เดีย๋ วนีโ้ อ้โหหนาขนาดนี้ ตัดออกให้มนั ติดอยูน่ ดิ เดียวก็พอ ให้มนั รูส้ กึ ว่ากินแล้วไม่เหนียวจนเกินไป ก็รสู้ กึ ว่า แค่นกี้ พ็ อแล้ว เราก็เริม่ ปรับจากตรงนี้ ค่อยๆ ลด เพราะถ้างดไปเลยจะ รูส้ กึ ว่าชีวติ เราจะไม่ปกติ แล้วเราจะไม่มคี วามสุขกับมัน “ผมรูส้ กึ ว่าจริงๆ จุดทีส่ �ำคัญของการลดนำ�้ หนักคือ เรา ต้องมีความสุขไปกับมัน โอเคเป้าหมายมันก็เป็นจุดหนึง่ เราประสบ ความส�ำเร็จกับเป้าหมาย ถ้าเราไปทรมานมันนานๆ เราก็จะทนได้ ไม่นาน แล้วสุดท้ายก็คอื เลิกเลย เราต้องค่อยๆ ปรับให้มนั เป็นนิสยั ให้รสู้ กึ ว่ามันไม่ได้เลวร้ายขนาดนัน้ เมือ่ วานก็กนิ เท่านีก้ ไ็ ด้ หมูกินติดมัน แค่นี้ก็ได้นี่หว่า เราไม่จ�ำเป็นต้องเหมือนเมื่อก่อน เราจะค่อยๆ ปรับตัว ก็เลยรู้สึกไม่ต่อต้าน มันไหลไปเรื่อยๆ มีความสุขกับมันได้ เราปรับได้ ทีส่ �ำคัญเลยคือเราต้องท�ำให้ถกู วิธี ไม่ใช่หกั ดิบ ผมว่าวิธหี กั ดิบเนีย่ ตัง้ แต่ วันแรกเราก็เรียนรู้ว่าหักดิบมันไม่ใช่วิธีที่ดี ก็ค่อยๆ ปรับใช้ไปเรื่อยๆ เรารูว้ า่ ร่างกายตัวเองไหวประมาณไหน สมมติวนั แรกวิง่ ได้ซกั 15 นาที เราบอกว่าก็ไหวนะเอาอีกซักหน่อยไหม อีกซัก 5 นาทีไหวไหม ถ้าไม่ไหว ก็เลิก อาทิตย์หน้าค่อยเอาใหม่นะเพิม่ อีกซัก 5 นาที “เพียงแค่เราเปลีย่ นมุมมอง เปลีย่ นความคิด มันก็เลย ไม่ทรมาน ไม่อะไรเลย ก็มคี วามสุขดี แล้วพอยิง่ เห็นผลมาเรือ่ ยๆ เราก็ แฮปปี้ เพือ่ นเองก็คอยเชียร์ แม่กค็ อยให้ก�ำลังใจ พ่อก็สนับสนุนดีอะไร ทุกอย่าง คนรอบตัวก็เป็นส่วนส�ำคัญทีเ่ ค้าให้ก�ำลังใจเราหลายๆ อย่าง” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 27
และสิง่ ทีเ่ มศร์ยนื ยันหนักแน่นคือ การลดนำ�้ หนักด้วยวิธลี ดั เช่น การใช้ยาลดความอ้วน คือสิง่ ทีเ่ ขาจะไม่ขอ้ งแวะเด็ดขาด เพราะ นอกจากอันตรายทีม่ มี หาศาลแล้ว เขายังคิดว่าเป็นการสิน้ เปลืองเงินทอง โดยเปล่าประโยชน์ “ส่ ว นเรื่ อ งยาลดความอ้ ว นไม่ คิ ด ครั บ เพราะว่ า บอก ตรงๆ ว่าทางบ้านก็ไม่ได้ฐานะดีเลิศถึงขนาดว่าจะท�ำอะไรก็ได้ เราก็ เป็นชนชัน้ กลาง พ่อแม่กท็ �ำงานบริษทั มีเงินเดือน เรารูส้ กึ ว่าถ้าเรา ท�ำได้โดยไม่ตอ้ งเสียเงิน ก็ไม่จ�ำเป็น คือท�ำไมต้องเอาเงินเหล่านีม้ า เสียเปล่า ในเมือ่ เราก็รสู้ กึ ว่าเราก็ท�ำได้”
Q: อยากให้แนะน�ำเทคนิคพิเศษในการ ลดน�้ำหนัก
A: จริงๆ แล้วเรือ่ งเทคนิคพิเศษเนีย่ ผมไม่มี คือจะบอก เลยว่าไม่วา่ จะไปหาจากทีไ่ หนก็ตาม ไม่วา่ แต่ละทีจ่ ะมีเทคนิคอะไร ก็ตาม สุดท้ายแล้วมันจะจบอยูแ่ ค่ค�ำว่า อาหาร ออกก�ำลังกาย แล้ว ก็เรือ่ งของอารมณ์ มันจะมีอยูแ่ ค่นแี้ หละครับ ไม่วา่ เราจะใช้วธิ กี ารอะไรก็ตาม แต่ถา้ เราสามารถท�ำให้ 3 ตัวนีม้ นั เป็นปกติได้ มันเป็นไปในทางทีถ่ กู ต้อง มันเป็นไปในทางที่ จะปรับเปลีย่ นตัวเอง ไม่วา่ คุณจะใช้เทคนิคอะไรก็ตามมันได้ผลทัง้ นัน้ แหละ 28 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
เรารู้แค่หลักๆ ก็พอแล้ว แล้วเราก็ท�ำที่เราคิดว่ามันถูก ไปตามเซนส์ว่า ประมาณนี้นะก�ำลังดี ไม่ทรมานจนเกินไป แล้วก็ไม่ ปล่อยตัวเองจนเกินไป เราก็เลยรู้สึกว่าเรามีความสุข อาหารเราก็ ท�ำได้ เรื่องออกก�ำลังกายเราก็ท�ำอยู่แล้ว เรื่องของอารมณ์ก็เป็น ปกติ เรื่องของผลการเรียนก็ไม่ได้ตกอะไร บางคนไปเครียดมาก การเรียนก็เสียไป หรือชีวิตด้านต่างๆ ก็เสียไป ตอนนั้นผมรู้สึกว่า ผมคอนโทรลชีวิตตัวเองได้ดีมาก คือผลการเรียนก็ไม่ได้ตก แล้วเรา ก็สามารถใช้ชวี ติ มีความสุขในแต่ละวัน พอเรามองย้อนไปทีไรก็รสู้ กึ ว่ามันเป็นเรื่องที่ดีนะ เราลดน�้ำหนักได้แล้วเราก็สามารถคอนโทรล ชีวิตตัวเองได้ว่าไม่เครียดจนเกินไป ผมคิดว่าจุดทีท่ �ำให้ส�ำเร็จจริงๆ คือแรงใจมากกว่า ไม่ได้ อยู่ที่เทคนิค เพราะว่าต่อให้เทคนิคดีแค่ไหน แต่ถ้าคุณไม่มีแรงใจ จะท�ำตามตรงนั้นมันก็สูญเปล่า ให้เราไปอ่านเทคนิคมาจากหลายๆ ที่ที่เขาว่าส�ำเร็จ แต่ถ้าเราไม่ท�ำเอง ไม่ลงมือท�ำเอง ไม่มีใจจะท�ำมัน ก็ไม่ได้ผล ผมว่าตรงนี้เป็นจุดส�ำคัญ แต่ละคนก็จะมีแรงใจไม่เหมือน กัน ซึ่งตรงนี้ผมว่านี่แหละคือเทคนิค หาแรงใจของตัวเองให้ได้ว่า แรงใจที่จะลดน�้ำหนักคืออะไร บางคนก็จะไม่เหมือนกัน ผมโชคดี ตรงที่ว่าแรงใจมันอยู่ใกล้ๆ ตัว
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 29
“สุดท้ายแล้วถ้าคุณลดน้ำ�หนักได้ แต่ ตัวคุณไม่เปลี่ยน มุมมองความคิดไม่เปลี่ยน การใช้ชีวิตคุณไม่เปลี่ยน พอคุณหมดยา คุณออกจากสถาบันลดน้ำ�หนัก คุณก็จะ กลับไปเป็นเหมือนเดิม” 30 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ชีวิตใหม่เมื่อไร้พุง แม้ความรักจะยังไม่สมหวังดังแรงบันดาลใจ แต่ชายหนุม่ ที่ ปัจจุบนั นำ�้ หนักลดลงจาก 122 กิโลกรัมเหลือเพียง 75 กิโลกรัมก็ยนื ยัน ว่า สิง่ ทีเ่ ขาได้รบั จากการลดนำ�้ หนักครัง้ นีม้ คี า่ มหาศาล อดีตเด็กตัวกลม ทีเ่ คยขลาดอาย ไม่มนั่ ใจตัวเอง ต่อจากนีไ้ ม่มอี กี แล้ว จะมีกแ็ ต่ชายหนุม่ นักศึกษาแพทย์ผคู้ ล่องแคล่วมัน่ ใจในตนเองเท่านัน้ “จริงๆ ถ้าถามว่าลดน�้ำหนักแล้วรักสมหวังไหม ก็แห้วนะ (หัวเราะ) แต่ถามว่าเราเสียใจไหม เราไม่เสียใจเลยนะ อย่างน้อยถ้า เราไปถึงตรงนั้นได้มันก็ยังดีกว่าตอนนี้ที่ไม่มีใคร พอตอนนั้นเราก็อาจ จะดีพอที่จะไปหาใครสักคนได้ สุดท้ายแล้วมันอยู่ที่ตัวเราเอง เรารัก ตัวเราเอง เราได้ชีวิตที่ดีขึ้น เราท�ำอะไรได้คล่องตัวมากขึ้น “เมือ่ ก่อนนีท้ �ำอะไรก็ไม่มนั่ ใจ บางทีมนั ก็เหมือนปมด้อย ในใจเราลึกๆ ซึง่ เราพยายามปิดมันไว้ เราพยายามข่ม เราพยายาม เอาเรือ่ งเรียน เราพยายามเอาเรือ่ งความเฮฮามาปิดบังมันไว้ แต่มนั ก็ถงึ เวลาทีเ่ ราจะก�ำจัดปมด้อยออกไปเหมือนกัน จะให้เรือ่ งนีม้ าเป็น จุดทีท่ �ำให้เป็นปมด้อยในใจเราไปอีกนานเท่าไหร่ ตอนนัน้ สมัคร รด. ก็เรียนไม่ได้ นำ�้ หนักไม่ผา่ น อายไหมมันก็อายนะ ในใจลึกๆ มันก็ อาย แต่ตอนนัน้ ก็รสู้ กึ ว่าไม่รบั แล้วไง เราก็พยายามแสดงเหมือนกับ ว่าไม่เป็นไร “สุดท้ายพอถึงเป้าหมาย เราลดได้ส�ำเร็จ แฮปปีก้ บั ตัวเอง เราได้ลุคใหม่ เราได้ชีวิตใหม่ เราได้ความคิดใหม่ เราเปลี่ยนตัวเอง เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 31
ไปเลยในมุมมองจากคนรอบข้าง จริงๆ เมื่อก่อนผมก็ไม่ได้แคร์อยู่แล้ว ว่าคนจะมองเรายังไง ตอนอ้วนก็ไม่ได้แคร์ เรารู้สึกว่าเราอยู่ได้ เรามี ความสามารถ มันเหมือนว่าเราใช้เรื่องอื่นมาปิดบังก็เลยไม่รู้สึกว่าขาด อะไร พอเราลดมาได้เราก็ไม่รู้สึกถึงความเปลี่ยนแปลงว่าคนรอบตัว เขามองเรายังไง แต่เรารู้สึกว่าตัวเราเองมีความมั่นใจมากขึ้น “ถ้าถามว่ารางวัลทีไ่ ด้คอื อะไร ก็คอื ชีวติ ใหม่ มุมมองและ ความคิดทีม่ นั ติดมาจนถึงทุกวันนีว้ า่ เราท�ำได้นะ เรามีความมัน่ ใจ มากขึน้ ถ้าเราลดนำ�้ หนักขนาดนีไ้ ด้ ไม่วา่ อะไรก็ไม่ยากอีกต่อไปแล้ว สุขภาพจิตเราก็ดขี นึ้ ด้วย เพราะว่าก็มนั่ ใจมากขึน้ เราก็ไม่มปี มด้อย ในใจแล้ว”
ก�ำลังใจจากคนเคยอ้วน ชายหนุม่ อดีตน�ำ้ หนักเกินร้อยฝากถึงผูท้ อี่ ยากมี “ชีวติ ใหม่” ว่า สิง่ ส�ำคัญคือการตัง้ เป้าหมาย และเริม่ ก้าวเดินไปให้ถงึ แม้จะล้มลุก คลุกคลานบ้าง แต่ตอ้ งไม่หยุดเดิน “ถ้าใครทีไ่ ด้ฟงั เรือ่ งเล่าแล้วอยากจะลดนำ�้ หนัก ผมแนะน�ำ ว่าเริ่มเลยครับ คือไม่ต้องคิดว่าจะเริ่มยังไงดี เริ่มไปก่อน คือถ้าเราเริ่ม ท�ำแล้วเนี่ยเดี๋ยวมันจะค่อยๆ ท�ำไปได้เอง อย่างผมนี่เริ่มที่การหักดิบ มันก็จะรู้เองว่ามันไม่ใช่ทาง เดี๋ยวอะไรมันจะคอยตบๆ เราเอง คือถ้า เราก้าวเดินไปแล้วแล้วเราออกนอกลู่เนี่ยมันจะมีอะไรคอยหยุดเราไว้ 32 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
เพียงแต่ว่าอย่าถอยหลัง อย่าหยุดเดิน อย่าหยุดที่จะท�ำมัน คือถ้า เดินต่อไปเรื่อยๆ สักวันมันต้องถึงเป้าหมาย จะเซซ้ายเซขวาบ้าง แต่สุดท้ายมันจะถึงเป้าหมายของมันเอง” “ผมเองก็เริม่ จากศูนย์ ไม่ได้มเี ทรนเนอร์ ไม่ได้มยี า ไม่ได้มี สถาบันลดนำ�้ หนัก ตอนแรกไม่มคี วามรูด้ ว้ ยซำ�้ แต่แค่มแี รงใจว่าจะเริม่ จะท�ำ เพราะฉะนัน้ ถ้าจะเริม่ ลดวันนีค้ อื ขอแค่มแี รงใจทีจ่ ะท�ำ แล้วเดีย๋ ว ทุกอย่างจะตามมาเอง เดีย๋ วมีขอ้ มูล เดีย๋ วมีคนช่วย ก�ำลังใจ ความรู้ มัน จะตามมาเอง และทีส่ �ำคัญคุณต้องตัง้ เป้าหมายไว้ให้ไกลๆ เลย อย่างผม เนี่ยตั้งไว้ว่าจะเอาจนกว่าตัวเองจะมีรูปลักษณ์ที่ตัวเองดูแล้วโอเค มอง กระจกแล้วมัน่ ใจว่า วันนีเ้ ดินออกไปแบบแฮปปีว้ า่ เราไม่ได้ดเู ละเทะ ดู ปล่อยเนือ้ ปล่อยตัว พอเราตัง้ ไปถึงจุดนัน้ เราไม่รหู้ รอกว่านำ�้ หนักตัวเลข ปลายทางจะเป็นเท่าไหร่ แต่เรามีเป้าหมายทีช่ ดั เจนว่าต้องเท่านี้ ต้องให้ ดูแล้วมันเฟิรม์ ต้องให้ดแู ล้วเราไม่มปี มด้อยในใจ “และที่อยากจะฝากไว้คือ สุดท้ายแล้วถ้าคุณลดน�้ำหนัก ได้ แต่ตัวคุณไม่เปลี่ยน มุมมองความคิดไม่เปลี่ยน การใช้ชีวิตคุณ ไม่เปลี่ยน พอคุณหมดยา คุณออกจากสถาบันลดน�้ำหนัก คุณก็จะ กลับไปเป็นเหมือนเดิม ฉะนัน้ เก็บตรงนีม้ าให้ได้ ระหว่างทางทีก่ า้ วเดิน ในเส้นทางการลดน�้ำหนักเอาตรงนี้มาให้ได้ เรื่องของมุมมองความคิด เรื่องของการใช้ชีวิต ต้องเปลี่ยนตรงนี้ แล้วคุณจะเสียเงินเท่าไหร่มันก็ คุ้มค่า ของผมเนี่ยคุ้มมากกว่าตรงที่ไม่ต้องเสียอะไรมาก แต่ถ้าคุณเสีย แล้วก็เอาให้คุ้มค่ามากที่สุด แล้วจากนี้ชีวิตก็จะเปลี่ยนไปเลย อย่า กลับไปเป็นคนเดิมอีก” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 33
Time 7 months Before 91 kg After 66 kg
ณัฐ - ณัฐพนธ์ ไข่งาม ชายหนุ่มนักกินผู้ค้นพบความสุขที่แท้จริง 34 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ณัฐพนธ์ ไข่งาม ชายหนุ่มอารมณ์ดี เป็น
เจ้าหน้าทีฝ ่ า่ ยบุคคล โรงงานราชาเซรามิค จ�ำกัด อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี เป็นพนักงานออฟฟิศทีห ่ ลงใหลการรับประทาน อาหารเป็นชีวต ิ จิตใจ ไม่เคยใส่ใจกับน�ำ้ หนักตัวทีพ ่ ง ุ่ พรวด เกือบทะลุหน้าปัดตาชัง ่
และไม่เคยคิดจะออกก�ำลังกาย
สักครัง ้ เดียว จนท�ำให้เขาป่วยเป็นโรคอ้วนลงพุง พร้อม สัญญาณเตือนจากโรคภัยต่างๆ
ทีต ่ ามมา
พร้อมกับ
ความอ้วนอย่างไม่ขาดสาย ทัง ้ ปริมาณไขมันในเลือด ทีเ่ พิม ่ สูงขึน ้ อาการปวดหัวโดยไม่ทราบสาเหตุ
แต่ในวันนี้ น�ำ้ หนักทีช ่ ายหนุม ่ บ้านโป่งคนนี้
เคยแบกรับถึง 91 กิโลกรัม กลับเหลือ 66 กิโลกรัม ภายในระยะเวลา 7 เดือน การตัดสินใจลุกขึน ้ มา เปลี่ยนแปลงตัวเองของเขาเป็นเหมือนภารกิจ ใหญ่ทเี่ ขาสารภาพว่าไม่ได้อยูใ่ นสารบบชีวต ิ ของเขาเลย และเป็นช่วงเวลาทีเ่ ต็มไปด้วย ความสุข รอยยิม ้ คราบน�ำ้ ตา และเสียง สบประมาทปนชืน ่ ชม แต่สด ุ ท้ายเขาก็ตอ ่ สู้ อย่างหนักเพือ ่ พลิกฟืน ้ สุขภาพของตัวเอง ขึน ้ มาได้สำ� เร็จ
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 35
ชายหนุ่มผู้หลงใหลในการกิน จุดเริ่มต้นของการแบกน�้ำหนักเกินขนาดของณัฐก็คล้าย กับคนอ้วนคนอื่น ๆ นั่นคือเป็นคนชอบกิน และไม่ยอมออกก�ำลังกาย เพียงแต่ส�ำหรับชายหนุ่มคนนี้ การกินไม่ใช่แค่ความสุขเท่านั้น เขา ยอมรับว่ามันถึงขั้นเสพติดเลยทีเดียว “ถ้าชีวติ ในช่วงแรกๆ เราจะเน้นเรือ่ งกิน เพราะเป็นคนชอบ กิน กินทุกอย่าง อะไรก็แล้วแต่ คือเราชอบกินมาก แล้วไม่ใช่กนิ ธรรมดา คืออย่างสัง่ อาหาร อะไรก็ตาม ก็จะสัง่ พิเศษ สัง่ กลับบ้านด้วย (หัวเราะ) ทุกอย่างต้องคูณสอง คูณสาม กินทีร่ า้ นไม่พอ ถ้าอร่อยมากก็ซอื้ กลับ เรากินแล้วไม่ออกก�ำลังกาย ตอนนัน้ เรายอมรับว่ายังแยกไม่ออก เราคิด ว่าการท�ำงานของเรามันเหนือ่ ย ก็เลยให้รางวัลกับชีวติ ด้วยการกินไม่ เลือก สรรสรรค์ เฮฮาปาร์ตกี้ บั เพือ่ น อย่างบางทีบา้ นโป่งไม่มี กรุงเทพมี ก็จะมากินในกรุงเทพ กินทุกที่ที่ชอบ ชอบกินมาก ก็มเี พือ่ นๆ น้องๆ ชวนกันไปกิน เน้นเรือ่ งกินเป็นหลัก” “เราก็รนู้ ะว่าเขามีการสนับสนุนให้คนนำ�้ หนักตัวเยอะออก ก�ำลังกาย แต่กไ็ ม่เคยคิดเลย เพราะคิดว่าไม่เอาหรอก เหนือ่ ย เหงือ่ ออก นอนสบายดีกว่า เรือ่ งอะไรจะไปออกก�ำลังกายให้เหนือ่ ยเปล่าๆ”
36 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
จุดเปลี่ยนสู่ชีวิตใหม่
ชีวิตติดพุงของณัฐด�ำเนินเรื่อยมาจนกระทั่งร่างกายเริ่ม ส่งสัญญาณเตือนผ่านโรคภัยและผลตรวจสุขภาพที่นับวันจะย�่ำแย่ลง เรื่อยๆ โดยเฉพาะน�้ำตาลในเลือดที่เริ่มจะพุ่งสูงจนท�ำเฉยไม่ไหว “ก่อนหน้านั้นที่จะเข้าโครงการ เราสังเกตสุขภาพตัวเอง เห็นว่าจะเหนื่อยง่าย เดินขึ้นบันไดแค่ชั้นเดียว สิบว่าขั้นก็เหนื่อยแล้ว เหมือนจะก้าวขาไม่ออก ขึ้นไปยืนหอบอยู่ข้างบน ท�ำงานก็เหนื่อยขึ้น ตื่นขึ้นมาบางทีก็จะปวดหัว ก็จะเป็นภาวะความดัน “หลังจากนั้นเราก็ปวดหัวตลอดเวลาโดยไม่ทราบสาเหตุ ตอนนัน้ คิดเอาเองว่าเพราะนอนมากไป โรคภัยทีเ่ ห็นชัดๆ จากผลตรวจ สุขภาพของบริษัท ที่จ�ำได้ก็คือ น�้ำตาล 283 คือเยอะมาก แล้วหมอ ก็บอกว่าให้ไปรับยาเบาหวานเลย เราก็เอะใจแล้วว่าเบาหวานแต่เรา ก็ยังไม่ไปรับยา ตอนนั้นเราคิดว่ามันต้องมีวิธีอื่นที่ช่วยได้ ส่วนค่าอื่นๆ ก็มีโรคเก๊าท์ ที่แพทย์ระบุว่ามีความเสี่ยงที่จะเป็นสูง” นอกจากนัน้ แล้ว ต�ำแหน่งการงานทีณ ่ ฐั รับผิดชอบอยูก่ เ็ ป็น อีกเหตุผลหนึง่ ทีเ่ ขาจะต้องลดความอ้วนเพือ่ ให้เป็นตัวอย่างของคนอืน่ อีกด้วย “ตอนประมาณ 92 กิโล ก่อนหน้านัน้ ทีย่ งั ไม่คดิ ลดนำ�้ หนัก คือคิดว่าตัวเองยังน่ารักอยู่ ยังไม่คดิ ถึงว่าต้องไปลดนำ�้ หนัก ไม่เคยคิดเลย ถามว่าอยากผอมไหม ก็อยากนะ แต่ไม่รวู้ ธิ กี ารว่าจะต้องท�ำอย่างไร คิดว่าการลดความอ้วนคือการอดอาหารมื้อใดมื้อหนึ่งแล้วก็กินยา ในความคิดตอนนั้นมีแค่นี้ เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 37
“อีกเหตุผลหนึง่ คือเรือ่ งสุขภาพ ซึง่ เกิดจากผลตรวจสุขภาพ ที่ไม่โอเค แล้วอีกส่วนหนึ่งเราท�ำงานเป็นเจ้าหน้าที่ดูแลในเรื่องของ กิจกรรม สวัสดิการแรงงาน แล้วก็แรงงานสัมพันธ์ในโรงงาน ดูแลเรื่อง สุขภาพของพนักงาน เราก็ควรเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับพนักงานก่อน เราถึงจะไปดูแลเรื่องสุขภาพของคนอื่นได้”
เรียนรู้หลัก 3 อ. พลิกชีวิต ก่อนหน้าจะเข้าร่วมโครงการกับทางส�ำนักงานกองทุน สนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) เขาเล่าว่าเคยลองลดความ อ้วนด้วยวิธีที่ผิดมาก่อน คือการกินยาลดน�้ำหนัก แม้ว่ายาอาจจะช่วย ให้นำ�้ หนักลดไปสักพักหนึง่ ทว่าด้วยพฤติกรรมการกินทีไ่ ม่เปลีย่ นแปลง ท�ำให้ยาขนานใดๆ ก็ช่วยเหลือณัฐไม่ได้ “เคยทานอาหารเสริมอะไรพวกนัน้ ยาลดความอ้วน คือ เราเห็นเพื่อนผอมแล้วก็อยาก เพื่อนกินยาตัวนี้แนะน�ำมา เราก็กิน ตาม ก็ลดไป 3 กิโลกรัม แต่เรากินไม่ต่อเนื่อง มันกลับมาเหมือนเดิม มันไม่ได้ผล เรารู้สึกว่าเราห้ามปากเราไม่ได้ เราก็ยังกินเหมือนเดิม” จนเมื่อทางโรงงานเซรามิกของณัฐร่วมมือกับส�ำนักงาน กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) จัดการ อบรมเพือ่ ให้ พนักงานดูแลสุขภาพอย่างถูกวิธี ค�ำว่า “หลัก 3 อ.” ก็เข้ามาอยูใ่ นความ รับรูข้ องเขา แม้ในตอนแรกเขาจะยังไม่เปิดใจมากนัก ทว่าเมือ่ ได้เข้า อบรมอย่างต่อเนือ่ ง ชายหนุม่ ก็เริม่ เห็นแนวทางการลดนำ�้ หนักอย่างถูกวิธี เพือ่ จะมีสขุ ภาพดีอย่างถาวร 38 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“ตอนแรกก็คิดเหมือนกันนะว่า ท�ำไมโรงงานต้องบังคับ ฉันอะไรแบบนี้ เรายอมรับว่าตอนนั้นยังไม่เปิดใจขนาดนี้ คือพอรู้ อยู่แล้วว่า 3 อ. คืออะไร ก็เข้าๆ ไปฟังเป็นพิธี ยังคุยกับเพื่อนเล่นๆ อยูเ่ ลยว่าอาทิตย์สดุ ท้ายอดข้าวดีกว่า นำ�้ หนักจะได้ลดตามเป้าหมาย ที่โรงงานก�ำหนดคือ 2 กิโลกรัม “แต่พออบรมไปแล้ว มันน่าสนใจมากขึ้น แตกต่างจาก รูปแบบที่ผ่านมาโดยสิ้นเชิง เราได้รับรู้ข้อมูลเกี่ยวกับการกิน การ ควบคุมแคลอรี การออกก�ำลังกาย มันดูน่าสนใจ มันกลายเป็นผลดี กับเรา” เมื่อถามว่าชีวิตเปลี่ยนไปอย่างไรหลังเข้าอบรม เขายืนยัน หนักแน่นว่า ณัฐคนใหม่ได้ถือก�ำเนิดขึ้นแล้ว “พฤติกรรมของเราเปลีย่ นแปลงอย่างเห็นได้ชดั โดยเฉพาะ เรือ่ งกิน มีโภชนากรเข้ามาให้ค�ำปรึกษาเป็นรายบุคคล เขาบอกว่ากรณี เราน่าจะบวมนำ�้ ให้ลดพวกโซเดียม พวกผงชูรส ซอส อะไรอย่างนั้น ก็กลับไปหาข้อมูลเพิ่มว่ามันคืออะไร จะปรับเข้ากับการใช้ชีวิตของเรา ได้ไหม วันนั้นกลับไปก็บอกแม่ว่า โรงงานให้นัทเข้าโครงการลดพุง แม่ ก็บอกว่าดี แม่คอยช่วยท�ำอาหารท�ำกับข้าว อาหารที่กินก็จะเปลี่ยน ไม่ซ�้ำกัน ส่วนมากก็จะเน้นผักต้มผักลวก ย�ำ เราก็ดูของที่มันแคลอรี ต�่ำๆ แล้วเราก็มาใช้ในการปรุงอาหาร จะเปลี่ยนที่รสชาติของน�้ำจิ้ม มากกว่า เป็นน�้ำจิ้มสุกี้บ้าง น�้ำจิ้มซีฟู้ดบ้าง อะไรอย่างนี้ แต่บอกก่อน ว่ากินครบสามมื้อ ลดแป้งเยอะๆ แต่ห้ามอด คือแม่มีส่วนส�ำคัญมาก ต้องเล่าก่อนว่าพ่อกับแม่เป็นคนท�ำอาหาร แม่เคยเป็นแม่ครัวตามร้าน อาหารคือท�ำกับข้าวอร่อย แล้วเราก็ได้เต็ม เพราะแม่ท�ำอร่อย ก็ยิ่งกิน เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 39
“ขนาดกินข้าวจากทีบ ่ า้ นมาแล้ว เดินผ่านหน้า โรงงานเห็นของกินขายอยูเ่ ต็ม ก็ซอ ้ื เข้าไปกินอีก กินไม่เป็นเวล่ำ�เวลา ท้องร้องก็กน ิ จริง ๆ คือน้ำ�ย่อย มันกำ�ลังย่อยอาหารทีก ่ น ิ เข้าไปอยู่ แต่เราคิดไปเอง ว่าหิว เราไม่ได้หว ิ หรอก มันเป็นความอยาก” 40 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
อะไรๆ ก็อร่อย ยิ่งกินยิ่งชอบ แต่แม่ก็ห้ามนะ ไม่ใช่ไม่ห้าม กินเยอะไป ก็เลยอ้วน (หัวเราะ) พอเริ่มเข้าโครงการก็เลยลองคุยกับแม่ให้แม่ท�ำ กับข้าวให้ โดยเราก็ไปหาข้อมูลว่าวันนีจ้ ะกินอะไร เมนูไหนมีประโยชน์ จัดเมนูมาให้แม่ นี่คือช่วงที่จัดอบรมแล้ว “กับข้าวต้องไม่ใส่ผงชูรสเลย ไม่ใส่น�้ำตาล แต่ถ้าโซเดียมที่ มันแฝงมากับพวกซอสนี่ก็ใส่บ้างนิดหน่อย ก็พอได้ ไม่อย่างนั้นรสชาติ มันก็จะจืดชืดไป เราคิดว่าเราโชคดีกว่าคนอื่น เพราะกินอะไรก็ได้ เป็นคนชอบกินอยู่แล้ว ผักก็กินนะเมื่อก่อน แต่จะไม่เยอะเท่าตอนนี้ คนที่เห็นก็ทักว่าเดี๋ยวอ้วนนะ กินท�ำไมต้องอดสิ เราบอกว่าเรากิน ทุกอย่าง กินทุกมื้อ ทุกคนไม่เชื่อ เราก็งงว่าท�ำไมไม่เชื่อ แค่เราจัด ระเบียบการกินของเราเอง กินปกติ แต่ลดข้าวลงเหลือครึ่งทัพพี ไป เน้นอาหารหลายๆ อย่าง เน้นเรื่องผักแทน” ณัฐยอมรับว่า ก้าวที่เดินยากที่สุดของการลดน�้ำหนักของ เขาก็เหมือนกับคนอื่น ๆ คือก้าวแรกที่ตัดสินใจลดน�้ำหนัก โดยเฉพาะ การลดอาหารซึ่งเคยเป็นความสุขที่สุดของชายหนุ่มคนนี้ “สิ่งที่ต้องปรับตัวมากที่สุดก็น่าจะเรื่องการกินนี่แหละ คนเราเคยกินเยอะ อะไรก็ชอบ อะไรก็กิน เราก็กินทุกอย่างเหมือน เดิม แต่กินน้อยลง สองคืนแรกนอนกลืนน�้ำลาย มันก็ทรมานนะ คือแยกระหว่างความหิวกับความอยากไม่ออก เช่นเรานั่งท�ำงานอยู่ วันนี้อยากกินไก่ย่าง กินร้านนี้นะ เออๆ เดี๋ยวไปกิน เดินผ่านร้านลูก ชิ้นทอด ร้านขนมปังที่เคยกิน ร้านเบเกอรี่อร่อยๆ ซื้อเลย สองไม้สาม ไม้ไม่พอ ซื้อเยอะเลย ขนาดกินข้าวจากที่บ้านมาแล้ว เดินผ่านหน้า โรงงานเห็นของกินขายอยู่เต็มก็ซื้อเข้าไปกินอีก กินไม่เป็นเวล�่ำเวลา เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 41
ท้องร้องก็กิน จริงๆ คือน�้ำย่อยมันก�ำลังย่อยอาหารที่กินเข้าไปอยู่ แต่ เราคิดไปเองว่าหิว เราไม่ได้หิวหรอก มันเป็นความอยาก “พฤติกรรมพวกนีท้ เี่ คยเป็น พอเข้าโครงการสักพักก็เปลีย่ น ไปเลย น�ำ้ อัดลมแทบจะไม่ได้ดมื่ เลย ถ้าทนไม่ไหวจริงๆ เราก็ดมื่ บ้าง แต่ พยายามเลีย่ งไม่กนิ หากท�ำได้” นอกจากเรือ่ งการลดอาหารแล้ว สิง่ ส�ำคัญในการลดนำ�้ หนัก อีกประการหนึง่ คือการออกก�ำลังกาย ณัฐยอมรับว่าในช่วงแรกนัน้ ต้อง เผชิญกับขีดจ�ำกัดของร่างกายซึง่ เกิดจากการไม่ได้ออกก�ำลังกายมานาน มาก แต่วา่ ด้วยทัศนคติทเ่ี ปลีย่ นแปลงไปจากการอบรม เขารูว้ า่ สิง่ ส�ำคัญ ของการออกก�ำลังกายคือความต่อเนือ่ ง ดังนัน้ แม้รา่ งกายจะไม่ไหว แต่ ชายหนุ่มก็ใช้แรงใจย�้ำกับตัวเองตลอดเวลาว่าจะต้องออกก�ำลังกาย ทุกวันเพือ่ พาตัวเองไปให้ถงึ เป้าหมาย “การออกก�ำลังกาย เราแนะน�ำว่าให้เลือกตามความชอบ ความถนัด ความเหมาะสม แล้วก็สะดวกกับเรา ออกก�ำลังกายที่บ้าน ก็ได้ อย่างเราเลือกการวิ่ง คือวิ่งที่ไหนก็ได้ ที่บ้าน เบื่อที่บ้านก็ไปวิ่งที่ ห้าง ลานจอดรถ เบื่อลานจอดรถก็ไปวิ่งที่สวนสาธารณะ นอกจากวิ่งก็ มีเต้นแอโรบิก มันแล้วแต่ความชอบของคน “เราท�ำทุกวันจนกลายเป็นพฤติกรรมประจ�ำไปเลย แล้วก็ ต้องหาข้อมูลการออกก�ำลังกายเหมือนกันนะ ถ้าเราไม่ไปฟิตเนสเราจะ ท�ำอะไรได้บา้ ง ข้อมูลพวกนีอ้ ยูใ่ นเน็ตหมด ถ้าอยูบ่ า้ นก็จะปัน่ จักรยาน กลางอากาศ ช่วงแรกๆ คิดว่าการปัน่ จักรยานอากาศมันง่าย แค่นอน แล้วยกขาขึน้ ก็ไปหาข้อมูล มีคนแชร์วา่ ต้องท�ำ 300 ครัง้ ต่อวัน แบ่ง เป็นเซ็ตได้ อย่างเช่น ร้อย/ร้อย/ร้อย วันแรกก็ตง้ั ใจท�ำสามร้อย ท�ำจริง 42 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ได้แค่ยี่สิบที ปั่นไม่ไหว (หัวเราะ) มันต้องพอ มันเมื่อย ด้วยรูปร่างใน ตอนนั้น ไม่เคยออกก�ำลังกายมาก่อน แค่ยืดเหยียดท�ำงานธรรมดาแค่ นั้น ไม่มีการออกก�ำลังกายเพิ่มเติมเลย “ทุกวันนีท้ �ำได้สามร้อยสีร่ อ้ ย พยายามคุมให้ได้สามร้อย ต่อวัน การเหนือ่ ยจากการออกก�ำลังกายคือการเผาผลาญอย่างหนึง่ มีสว่ นช่วยในการคุมนำ�้ หนักได้ ต้องผลักตัวเองออกมาให้ได้ ว่าวันนี้ ต้องมาออกก�ำลังกาย เพือ่ ความต่อเนือ่ ง คือใช้ใจเรานีแ่ หละลากไป”
คืออะไร
Q: อุปสรรคส�ำคัญของการลดความอ้วน
A: อุปสรรคที่ส�ำคัญที่สุดคืออารมณ์ คือความอยากกิน อาหาร เราต้องบอกตัวเองว่าของพวกนี้มันท�ำให้ เราอ้วน ท�ำให้เรา มีภาวะเสีย่ งเป็นเบาหวาน เราจะต้องรูว้ า่ ของอะไร มีประโยชน์ ไม่มี ประโยชน์ ของชนิดนี้มีแคลอรี่สูง มีน�้ำตาลสูง เรากินสัดส่วนที่ เหมาะสมกับเรา Q: พูดได้ไหมว่าหลัก 3 อ. ท�ำให้พฤติกรรม เราเปลี่ยนจากหน้ามือเป็นหลังมือ
A: ถูกต้อง เดือนแรกลงไป 8 กิโล คือตอนแรกเรา ก็ไม่คิดว่าเราจะท�ำได้ ทุกวันนี้ตื่นขึ้นมาก็ยังคิดอยู่ ใช่หรือเปล่าวะ
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 43
ส่องกระจก ไม่คิดว่าเราจะสามารถท�ำได้ ไม่เชื่อว่าตัวเองสามารถมา ถึงวันนี้ได้ เพราะว่าเราดูไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงเท่าไร แต่พอคนอื่น ทัก เราถ่ายรูปออกมา นั่นเราหรอ เราก็ตกใจ เดือนแรกที่ท�ำ มันดู ผอมลงมาก
ชีวต ิ หลังไร้พง ุ หลังจากเราหันมาออกก�ำลังอย่างจริงจัง สิ่งแรกที่เปลี่ยน
ไปอย่างเห็นได้ชัดส�ำหรับณัฐ คือเรื่องสุขภาพ จากที่เคยแบกน�้ำหนัก ไว้กับตัวมากถึง 91 กิโลกรัม มาวันนี้ไขมันสูญหายหมด เหลือเพียง 66 กิโลกรัมภายในระยะเวลา 7 เดือนเท่านั้น นอกจากสุขภาพที่ดีขึ้นจน เรียกว่าสบายหายห่วงแล้ว ค�ำว่า “เบาตัว” ที่ณัฐเคยคิดว่าเป็นแค่ ค�ำเปรียบเปรย ในวันเขารู้แล้วว่ามันคือความรู้สึกจริง ๆ ของคนลด น�้ำหนักส�ำเร็จ ณัฐกลายเป็นคนใหม่ ท�ำกิจกรรมอย่างคล่องตัวมากขึ้น “สุขภาพเราดีขนึ้ มาก นำ�้ ตาลจากเคยขึน้ สูงถึง 283 เมือ่ เดือน พ.ค. 56 พอเข้าโครงการได้หนึ่งสัปดาห์ ก็ไปตรวจอีก เดือน พ.ย. สัปดาห์แรกของเดือน เหลือ 196 แค่อาทิตย์เดียวเหลือเท่านั้น พอเดือน ก.พ.รายการชีวิตลิขิตโลกมาถ่ายชีวิตเรา บอกตามตรงว่า เครียดมาก เพราะเราไม่รู้ว่าในสิ่งที่เราท�ำมามันได้ผลหรือไม่ได้ผล ก็ตรวจ ณ ตอนนั้น อ่านค่าฟังพร้อมหมอเลย เหลือ 96 ขนลุกเลย ไม่อยากเชื่อ พยาบาลวิ่งมาบอกว่า ตอนนี้น�้ำตาลในเลือดกลับมา เหมือนคนปกติแล้ว 44 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“เรารู้สึกได้ว่า เราไม่เหนื่อยง่ายเหมือนแต่ก่อน โรคภัย ต่างๆ ก็หายไป ก่อนหน้านั้นก็มีแต่คนถามนะว่า เป็นไงรู้สึกเบาตัวขึ้น ไหม แรกๆ ก็งงนะว่า มันคืออะไร แต่พอสักพักเราถึงรู้สึกได้ว่า เบาตัว นั้นคือ เราท�ำกิจกรรมอะไรก็ไม่เหนื่อยง่าย “เวลาเรามาท�ำงาน แล้วรู้สึกคล่องตัวขึ้น ไม่เหนื่อยง่าย เหมือนเมื่อก่อน อาการที่บางวันตื่นมาเคยปวดหัว เพราะคิดว่าตัวเอง นอนมากนั้น เดี๋ยวนี้ก็ไม่มีเลย เพื่อนพนักงานหลายคนเห็นเรา เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ก็มาปรึกษาเรา “ก่อนแนะน�ำณัฐก็จะถามทุกคนก่อนว่า พร้อมแล้วใช่ไหม ทีจ่ ะลดนำ�้ หนัก เพราะว่าบางคนอยากผอม อยากหุน่ ดี แค่เพราะเห็น คนนัน้ คนนีผ้ อมง่าย ก็จะคิดว่าเราต้องผอมหุน่ ดีได้ทนั ใจตัวเองด้วย แต่ทจี่ ริงมันมีอะไรมากกว่านัน้ เพราะแค่ถา้ คุณเปิดใจ ทุกอย่างก็จะ ตามมาเอง และมันไม่ใช่เรือ่ งยากเลย ในการดูแลสุขภาพของตัวเอง นัทท�ำได้ คนอืน่ ก็ท�ำได้” ณัฐกล่าวว่า ค�ำแนะน�ำที่เขามักจะให้แก่คนที่มาปรึกษา มากที่สุดก็คือเรื่องของใจที่จะบังคับตัวเองให้อยู่ในหลัก 3 อ. เริ่มจาก การควบคุมอารมณ์ การควบคุมอาหาร และการออกก�ำลังกาย แต่ละ เรื่องหากไม่เอาวินัยไปบังคับใจแล้วก็ยากจะท�ำส�ำเร็จได้ “เรื่องแรกคือการควบคุมอารมณ์ เรื่องความอยาก ใครก็ อยากกิน เดี๋ยวนี้ของอร่อยเยอะแยะไปหมด การลดน�้ำหนักของเรา ไม่ควรให้ตวั เองทรมานเกินไป มีคนบอกว่านัทลดนำ�้ หนักด้วยความสุข มันคือเรื่องจริงเลย เพราะเราจัดสรรเอาตามความสะดวกเท่าที่ท�ำได้ เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 45
เวลาเล่าให้คนอืน่ ฟังเหมือนจะยุง่ ยาก แต่ไม่ยงุ่ ยากนะ บางคนล�ำบาก ตัวเองคือดูทงั้ แคลอรี ดูโภชนาการ ค�ำนวณมากเกินไป อันนัน้ มันก็แค่ ส่วนประกอบ เราต้องมีความรูไ้ ว้นดิ หนึง่ ว่า การทานอาหารให้สมั พันธ์ กับน�ำ้ หนักเป็นอย่างไร “เรื่องการออกก�ำลังกาย หลายคนชอบอ้างบอกไม่มีเวลา ไม่มีสถานที่ ไม่มีนั่น ไม่มีนี่ ส�ำหรับเราว่าไม่จริง อยู่บ้านก็ออกก�ำลัง กายได้ ปั่นจักรยานอากาศบ้าง เดินเร็วบ้าง วิ่งในบ้านกับหมากับ หลาน เมื่อก่อนเราเองก็อ้าง ไม่มีเวลา งานเยอะ บ้านไกล ต้องลอง ปรับมุมคิดดู ลองเปิดใจดู เบื้องต้นเอาแค่วันนี้ขอออกก�ำลังกาย สิบนาที บอกตัวเอง แรกๆ วันแรกสิบนาที ลองออกก�ำลังกายดู ต่อไป ก็เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ นี่เป็นวิธีที่ณัฐท�ำ แล้วได้ผลจริงด้วย” นอกจากเรือ่ งสุขภาพและทัศนคติแล้ว ผลพลอยได้อกี อย่าง คือรูปร่างทีเ่ ล็กลง หรือกระทัง่ ขนาดรองเท้าก็เปลีย่ นไปด้วย เงินทีใ่ ช้ซอื้ อาหาร วันนีเ้ ปลีย่ นเป็นเงินส�ำหรับเสือ้ ผ้าสวยๆ ใหม่ๆ “มีอยูส่ องสิง่ ทีด่ ตู วั เองเปลีย่ นไป จากทีเ่ ราไม่คดิ ไอ้สดั ส่วน มันลงอยูแ่ ล้ว เสือ้ ผ้าเปลีย่ นแน่นอน แต่ไม่เคยคิดว่ารองเท้าต้องเปลีย่ น ด้วย เท้าเล็กลง จาก 44-45 ตอนนีใ้ ส่ประมาณ 40 แล้วอีกเรือ่ งหนึง่ คือ เงินเหลือมากขึน้ เพราะค่าใช้จา่ ยเรือ่ งกินลดลง เพือ่ นบอกว่าเราชอบ แต่งตัวมากขึน้ ซึง่ เป็นเพราะเราหาเสือ้ ผ้าใส่ได้งา่ ยขึน้ เราสามารถเลือก แบบเสือ้ ผ้าเราได้มากขึน้ เราก็ใช้เงินตรงนัน้ แหละซือ้ สรุปเงินไม่เหลือ เหมือนเดิม” เขาพูดพลางหัวเราะอย่างมีความสุข
46 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“วันที่เราตัดสินใจไปเต้นออกกำ�ลังกาย นั่งทำ�ใจ อยู่ประมาณครึ่งชั่วโมง ไปคนเดียวด้วย คิดว่า เอาไงดีวะ ในที่สุดก็บอกตัวเองว่า ไปเต้นเถอะ ณัฐ เราจะเลือกเดินเข้าไปเต้นวันนี้ หรือเดินเข้า โรงพยาบาลเพื่อรับยาเบาหวาน” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 47
ก�ำลังใจทีอ ่ ยากฝากจากคนเคยอ้วน
สุดท้ายณัฐได้ฝากเรือ่ งทีส่ �ำคัญทีส่ ดุ เอาไว้ซึง่ ก็เป็นค�ำแนะน�ำ ทีม่ กั จะให้แก่คนทีม่ าปรึกษาทุกคน นัน่ คือใจส�ำคัญทีส่ ดุ หากว่าใจไม่ เปิดรับ ยังคิดว่าไม่เป็นไร ก็จะไม่ได้เริม่ ต้นเสียที และหากไม่มใี จทีม่ งุ่ มัน่ เด็ดเดีย่ ว เพียงไม่นานก็คงล้มเลิกกลางคัน แต่หากใจยังคงมุง่ มัน่ ไม่วา่ จะ มีอปุ สรรคแค่ไหน ความส�ำเร็จย่อมอยูไ่ ม่ไกล “เรื่องใจส�ำคัญมาก จริงๆ ถ้าเราไม่ถึงทางตันเรื่องสุขภาพ ก็คงไม่มีใจหันกลับมาดูแลตัวเอง เพราะเราไม่อยากกินยาตลอดชีวิต วันที่เราตัดสินใจไปเต้นออกก�ำลังกาย นั่งท�ำใจอยู่ประมาณครึ่งชั่วโมง ไปคนเดียวด้วย คิดว่าเอาไงดีวะ ในที่สุดก็บอกตัวเองว่า ไปเต้นเถอะ ณัฐ เราจะเลือกเดินเข้าไปเต้นวันนี้ หรือเดินเข้าโรงพยาบาลเพื่อรับยา เบาหวาน แค่เราเปิดใจเดินเข้าไปเลย ไม่ต้องกลัว ไม่ต้องอาย คิดว่า โลกนี้มีแค่เรากับครู คนอื่นจะเต้นแรงเต้นเบาไม่ต้องไปคิด “สุขภาพเราไม่ได้มาโดยที่ว่าอยู่ดีๆ แล้วจะได้สุขภาพ หรือร่างกายแบบนี้มา ทุกสิ่งทุกอย่างที่เราท�ำ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกิน เรื่องออกก�ำลังกาย มันเห็นผลกับเราเองโดยตรง ใครไม่ท�ำก็ไม่รู้ แล้วก็ส�ำคัญที่ใจ อยู่ที่ตัวเรา ถ้าเราเปิดใจ แล้วทุกอย่างมันก็จะ ตามมาเอง”
48 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
Time 1 year Before 120 kg After 70 kg
แพ็ค - ภัทรนันท์ ลิ้มอุดมพร นักลัดเลาะหน้าผาผู้รอดพ้นจากโรคอ้วน เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 49
หากให้นึกภาพคนที่จะมาบอกเล่าประสบการณ์ เกี่ยวกับการลดความอ้วนสักคนหนึ่ง หลายคนคงคิดว่า เขาหรือเธออาจต้องมีลักษณะบางประการที่เชื่อมโยงกับ
ค�ำว่าอ้วนอยู่บ้าง แต่ทันทีที่เจอ คุณแพ็ค ภัทรนันท์
ลิ้มอุดมพร ไม่วา่ ใครก็คงจะไม่เชือ่ ว่า ชายผิวขาวใบหน้า
เกลี้ยงเกลา ท่าทางกระฉับกระเฉงผู้นี้จะเคยเป็นเด็กชาย ที่มีน�้ำหนักเกินร้อยกิโลกรัม เกลียดการออกก�ำลังกาย เป็นทีส ่ ด ุ และกินทุกอย่างทีข่ วางหน้า จนกระทั่งวันหนึ่งเขาตัดสินใจที่จะไม่อยู่ร่วมกับ ไขมันส่วนเกินและลงมือลดความอ้วนอย่าง ตั้งใจ ดังที่เขาเปรียบเปรยว่าเป็น “การไต่ หน้าผา” ที่ต้องอาศัยแรงใจพาตัวเองไป ถึงเป้าหมาย ก่อนจะเสี่ยงตกหน้าผา อย่างไรก็ตาม เขาได้ออกตัวไว้ว่าเขาอาจ จะไม่ใช่คนที่ประสบความยากล�ำบากมาก ที่สุดในการลดความอ้วน แต่หากได้ฟัง เรื่องราวของเขาแล้ว เราอาจต้องยอมรับเขา ในฐานะ “นักลัดเลาะหน้าผา” ที่ประสบความ ส�ำเร็จคนหนึ่งก็เป็นได้
50 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
พุงพลุ้ยเพราะตามใจปาก ย้อนกลับไปในอดีต เด็กชายแพ็คเป็นเด็กธรรมดาคนหนึง่ ที่ เชื่อว่าสาเหตุที่ต นเองอ้วนนั้น มาจากการกิ น ยารั กษาโรคหอบหื ด ประกอบกับการเป็นเด็กทีเ่ กิดในครอบครัวคนจีน จึงโตมากับทัศนคติวา่ ความอ้วนเป็นสัญลักษณ์ของความอุดมสมบูรณ์ แม้วา่ เขาจะไม่มปี ญ ั หา กับไขมันหน้าท้องทีพ่ อกพูนขึน้ ทุกวันๆ ทว่าเมือ่ ตัวเลขนำ�้ หนักค่อยทวี ขึน้ ทุกวัน เขาก็เริม่ ส�ำรวจความผิดปกติของตนและรูว้ า่ ไม่ได้มาจากผล ข้างเคียงของยาแน่นอน “ตัง้ แต่ผมจ�ำความได้ผมก็เริม่ อ้วนเลยครับ ครอบครัวผม เป็นคนจีน คนแก่เขาจะเชือ่ มาตลอดว่า การมีลกู หลานอ้วนท้วนนี่ มันดีมาก ถ้าผอมนีแ่ ปลว่าอดอยาก (หัวเราะ) แต่แม่บอกว่าความจริง แล้วผมน่ะไม่ใช่คนอ้วนอะไรหรอก มันเป็นผลข้างเคียงของยา เพราะว่า ผมเป็นหอบหืดตัง้ แต่เด็กแล้วต้องกินยาเยอะ แต่ผมก็ตอ้ งยอมรับครับ ว่าผลข้างเคียงของยานีท่ �ำให้ผมอ้วนแค่ในระยะแรกๆ แล้วหลังจากนัน้ ก็ เริม่ รูต้ วั แล้วว่าตัวเองอ้วน แต่อว้ นเพราะอย่างอืน่ “ผมใส่เสื้อไซส์ M ตอน ป.3 พอขึ้น ป.5-ป.6 ก็เริ่มใส่ไซส์ L พอมัธยมต้นก็เล่น XL เลย เราก็รู้ไง ว่ามันอ้วนขึ้นเรื่อยๆแล้ว พอขึ้น มัธยมปลายก็ใส่ XXL แล้ว ผมก็รู้มาตลอดว่าเราเป็นคนอ้วน ต้อง เปลี่ยนจากเอวกางเกงที่เราคุ้นเคย มาใส่ขนาดที่ใหญ่ขึ้น ผมใส่กางเกง เอว 30 ตั้งแต่ ป.2- ป.3 สุดท้ายมันก็ขยายไปเรื่อยๆจนในที่สุด ก่อนที่ จะตัดสินใจลดความอ้วน เอวผมอยู่ที่ 48” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 51
ในที่สุดเขาจึงรู้สาเหตุท่ีแท้จริงของความอ้วนว่าเกิดจาก พฤติกรรมการกินของเขานั่นเอง “ผมได้รู้ว่ามันไม่เกี่ยวกับยาแล้ว มันเกี่ยวโดยตรงกับ ไลฟ์สไตล์ วิธีกิน อาหารที่เราเลือกกิน เพราะถ้าถามผมจริงๆ แล้ว สิง่ ทีผ่ มตามใจมากทีส่ ดุ ในชีวติ ก็คอื ตามใจปาก ผมคิดว่าผมมีวถิ ชี วี ติ ทีป่ ระหลาดกว่าคนอืน่ ก็คอื ผมเป็นคนกินเร็วมาก เพราะทีบ่ า้ นแม่เป็น หมอ แม่ตอ้ งรีบกินเพือ่ จะไปเข้าเวรต่อ เพราะฉะนัน้ กินข้าวจริงๆ นีไ่ ม่ เคยเกินครึง่ ชัว่ โมง อีกอย่างคือสมมติถา้ เป็นตอนทีผ่ มอ้วนอยูน่ ะ แล้ว ผมเดินไปตามห้าง ผมจะไล่ซอื้ ของกินตามทางทีเ่ ดินผ่าน ไม่วา่ จะเป็น ขนมเค้ก ไอศกรีม ซือ้ บ้าซือ้ บออะไรก็ไม่รเู้ ต็มไปหมดเลย และยังซือ้ เยอะด้วย สมมติถา้ อากาศร้อนๆ ผมก็อยากกินไอศกรีม มันก็จะมีโปร โมชัน่ อย่างเช่น หนึง่ ลูกห้าสิบบาท สองลูกเจ็ดสิบ เราก็เริม่ คิดละ กูก็ ซือ้ สองลูกสิ คุม้ กว่าตัง้ เยอะ แล้วคุณดูอากาศประเทศไทยสิ มันร้อน ขนาดไหน ผมซือ้ ไอศกรีมมาแปปเดียวมันก็ละลายแล้ว ผมเป็นคนชอบ กินไอศกรีมมากนะ ทุกวันนีก้ ย็ งั เป็นปัญหาอยู่ ยังต้องคอยข่มตัวเอง เอาไว้อยู”่ การกินโดยไม่บนั ยะบันยัง บวกเข้ากับการไม่ออกก�ำลังกาย เมือ่ ร่างกายรับเข้าไปมากโดยไม่ได้ระบายออก ผลก็คอื นำ�้ หนักตัวทีเ่ พิม่ ขึน้ ทบทวี จนกระทัง่ นำ�้ หนักของเขาพุง่ พรวดเกินร้อยเมือ่ อายุยงั ไม่ถงึ ยีส่ บิ ปีดว้ ยซำ�้ “ผมเป็นคนที่อ้วนมาก เป็นคนที่ญาติๆมักจะบอกว่ามี อะไรก็รีบสั่งเสียไว้ก่อนเถอะ (หัวเราะ) ญาติๆ มักขู่ว่า แพ็คตายเร็ว แน่ๆ หุ่นอย่างนี้อยู่ไม่เกินสามสิบหรอก เดี๋ยวก็ตาย ตายเร็วชัวร์ ไม่มีทางรอดเลย (หัวเราะ) 52 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ผมอ้วนจริงๆ ป.3 ผมก็หนัก 50 กิโลกรัมแล้ว หนักขึ้นมาเรื่อยๆ เลย พอถึงช่วงมัธยมปลายก็คือแตะถึงร้อยกว่าๆ ตอนมาเข้าปีหนึ่งที่จุฬาฯ น�้ำหนักอยู่ที่ประมาณ 120 กิโลกรัม”
ถึงเวลาทนไม่ไหวต้องบ๊ายบายไขมัน ส�ำหรับคนอืน่ สาเหตุของการลดความอ้วนอาจเป็นเพราะ อยากมีแฟน หรือมีปญ ั หาสุขภาพ แต่ส�ำหรับแพ็คแล้ว เขาบอกว่าจู่ ๆ ก็ วาบขึน้ มาว่าจะต้องลดแล้ว จะปล่อยให้เป็นแบบนีไ้ ม่ได้อกี ต่อไป “มีอยูว่ นั หนึง่ ผมก็มานัง่ คิดว่าผมปล่อยให้อว้ นอย่างนีต้ อ่ ไป ไม่ได้ คนอืน่ อาจมีสาเหตุจากความรัก ครอบครัว หรืออะไรก็แล้วแต่ แต่ ส�ำหรับผม ผมแค่มานัง่ คิด ตอนนัน้ เป็นหลังเรียนจบใหม่ๆ ผมก็มานัง่ คิด ว่าเอาไงดีวะ แม่งอ้วนฉิบหายเลยเนีย่ คงต้องถึงเวลาของมันแล้ว “เรือ่ งรูปลักษณ์นผี่ มไม่คอ่ ยสนใจ แต่การเคลือ่ นทีน่ เี่ ซ็งมาก เพราะผมเป็นคนเดินเร็ว ตอนอ้วนนีร่ สู้ กึ เลยว่าเดินไกลๆ ตอนทีอ่ ว้ นมัน เหนื่อยมาก รู้สึกชัดเจนเลย ผมเลยย�้ำกับตัวเองว่าเราเริ่มมาแล้วต้อง ท�ำให้ได้ จัดการเรื่องกินแล้วต้องตัดให้ขาด” เขาเปรียบเปรยตัวเองว่าเหมือนก�ำลังอยู่ท่ามกลางหุบเหว ถ้าตัดสินใจจะลดความอ้วนแล้วก็ต้องรู้ว่าจะเดินทางอย่างไร ทางข้าง หน้าต้องท�ำอะไรบ้าง เสมือนการปลุกใจตนเองให้เดินทางไปข้างหน้า แม้จะยากล�ำบาก แต่ก็ยังดีกว่าตกลงไปยังหุบเหวเบื้องล่าง “คือพอรู้ว่าทางที่เราไปมีความเสี่ยงอะไรบ้าง จะต้องท�ำ อะไรบ้าง ก็กลับมาถามตัวเองว่าในความเสี่ยงนี้เรายังจะไปไหม เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 53
“เมือ ่ ก่อนตอนผมอ้วน... ผมมีความดัน 150 ซึง ่ สูงมากสำ�หรับวัยรุน ่ คลอเรสเตอรอลก็สง ู ... โรคพวกนีม ้ น ั เป็นสัญญาณบางอย่าง ผมก็ไม่รู้ ว่าคุณอยากอยูแ ่ บบไหน เพราะบางคนเขาก็ไม่ สามารถสร้างภาพนรกของตัวเองขึน ้ มาได้” 54 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ค�ำตอบของผมคือ ถ้าไปมันก็จบแล้ว ผมเหมือนอยู่ระหว่างหน้าผาที่ แคบมากๆ ผมรู้แล้วว่าเหวข้างขวาลึกเท่าไหร่ เหวข้างซ้ายลึกเท่าไหร่ ทางเดินกว้างกี่เซนติเมตร ดินเป็นยังไงบ้าง สภาพอากาศเป็นยังไง ถามว่าคุณพร้อมไหมล่ะที่จะไปตามทางสายแคบนั้น เพราะถ้าคุณ พลาดมันก็หมายถึงความตาย ผมใช้วิธีนี้ทุกครั้งที่ตัดสินใจเรื่องส�ำคัญ “คือตัวผมเองไม่ได้ท้อนะ แต่คนที่ถากถางมากที่สุดก็คือ ญาติๆ ที่มักจะบอกว่า จะท�ำได้เหรอ หุ่นอย่างกับโอ่ง ท�ำไม่ได้หรอก ผมก็รู้สึกว่า ถ้าคิดว่าท�ำไม่ได้เอาเงินล้านนึงมาวางตรงนี้ แล้วผมก็ชี้ไป ที่โต๊ะ ถ้ามั่นใจว่าท�ำไม่ได้ก็วางเลย แต่ถ้าท�ำได้เงินทั้งก้อนหายไป เลยนะ เพราะผมเคารพค�ำสัญญาของตัวเองมาก เพราะผมบอกว่า ผมตัดสินใจจะท�ำ แปลว่าไตร่ตรองอย่างรอบคอบแล้ว มันก็จะเป็นไป ตามนั้น ไม่มีลังเลระหว่างทาง”
กุญแจส�ำคัญอยู่ที่การควบคุมจิตใจ แพ็คเล่าให้ฟังว่า ก่อนหน้านี้ที่ยังไม่ได้ตัดสินใจเด็ดขาด เรือ่ งลดความอ้วน ส่วนหนึง่ อาจเป็นเพราะชีวติ ของคนเมืองทีม่ ภี ารกิจ มากมายต้องท�ำในระยะเวลาจ�ำกัดในแต่ละวัน โดยเฉพาะในวัยเรียน ซึ่งเขาเล่าว่า กว่าจะเรียนเสร็จ ท�ำการบ้านเสร็จในแต่ละวันก็ไม่เหลือ เวลาท�ำอย่างอื่นแล้ว “ชีวิตคนสมัยใหม่ก็มีผลด้วย บางคนบอกว่าลดความอ้วน ในวัยเรียนท�ำได้ง่าย แต่ผมขอโทษเถอะ พอเรียนเสร็จสีโ่ มงเย็น เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 55
ถึงบ้านห้าหกโมง ถ้าผมมีงานต้องท�ำส่งพรุ่งนี้ จะเอาเวลาไหนไปออก ก�ำลังกาย เพราะการจะไปออกก�ำลังกายในแต่ละครั้งให้มันเผาผลาญ จริงๆ มันใช้เวลามากกว่านั้น ไม่รวมการแต่งตัวเดินทางอะไรอีก ถ้า คุณเข้าฟิตเนส อย่างต�่ำมันก็คือสองชั่วโมง ไม่ใช่ว่าเราคิดจะออก แล้ว มันท�ำได้เลย มันมีรายละเอียดของมัน มันไม่ง่ายหรอก “ถ้าคุณเถียงว่า ก็เลิกเรียนสีโ่ มงครึง่ ไง ผมให้เวลาคุณครึง่ ชัว่ โมงเลย กรณีทรี่ บี ไปนะ คุณเดินทางไปฟิตเนส แต่งตัวอะไรเสร็จตอน ห้าโมงออกก�ำลังกายเสร็จประมาณหนึง่ ทุม่ กว่าจะกลับถึงบ้านก็สองทุม่ กว่า ในกรณีทยี่ งั ไม่รวมเวลากินข้าวอีกนะ คุณจะกินข้าวสามทุม่ เหรอ แล้วถ้านอนสีท่ มุ่ อาหารมันก็ไม่ยอ่ ยก็อว้ นอีก แต่ถา้ มีการบ้านคุณก็ยงั ไม่ได้นอนหรอก แล้วมันก็จะกลายเป็นเทีย่ งคืน ตีหนึง่ ผมคิดว่าการใช้ เวลาแต่ละคนมันไม่เท่ากันหรอก นีข่ นาดบ้านผมไม่ไกลมากนะ” อย่างไรก็ดี หลังจากเรียนจบและตัดสินใจเด็ดขาดแล้วเขา ก็เริ่มจากการควบคุมอาหาร ผลช่วงแรกๆ เป็นไปอย่างน่าพอใจ จน กระทั่งน�้ำหนักลดจากเลขสามหลักเหลือสองหลักอยู่สักพัก เขาก็ได้ พบกับอุปสรรคครั้งใหม่ “ส�ำหรับผมคิดว่าการปรับพฤติกรรมการกินส�ำคัญที่สุด เพราะสมมติว่าคุณออกก�ำลังกายอยู่แล้ว มันก็จะง่ายขึ้นอีก เหมือน หลักการ in put-out put แหละ ถ้าคุณรับมา 3000 แคลอรี คุณออก ก�ำลังเพื่อเผาผลาญ 3000 แคลอรี เหมือนกัน แต่มันก็หักลบกันหมด ส่วน 7000 แคลอรี ที่อยู่ในร่างกายคุณก็คงอยู่เหมือนเดิม แต่ถ้าคุณ รับมาแค่ 1500 แคลอรี ออกก�ำลังไป 3000 แคลอรี เหมือนเดิม
ส่วนเดิมที่สะสมอยู่ในร่างกายก็จะหายไปอีก 1500 แคลอรี เพราะ ฉะนั้นลดให้ตายมันก็ไม่มีผลน่ะ ถ้าคุณยังขยาย input “แม้กระทั่งตอนตัดสินใจจะลดให้ได้แล้วเนี่ยผมก็ยังไม่คิด ออกก�ำลังกาย เพราะมันยากล�ำบาก วิธที ผี่ มเลือกหลังจากตัดสินใจ ตอนนัน้ คือ ตืน่ เช้ามาผมรูว้ า่ ร่างกายต้องการพลังงานวันละ 1200 แคลอรี ผมอ่านเอาเลย ว่าร่างกายต้องการพลังงานวันละ 1000 แคลอรี มาก ทีส่ ดุ ไม่เกิน 1200 แคลอรี แล้วผมก็เริม่ เลย “อย่างแรกคือ พวกบุฟเฟ่ต์นี่ผมตัดไปเลย ร้านบุฟเฟ่ต์ อะไรก็แล้วแต่ ไม่ไปเลย ข้าวเช้าเปลี่ยนเป็นผักต้มธรรมดา ใส่เนื้อไก่ แล้วตอนเย็นผมกินแค่ฝรั่งสองลูก ผมซื้อตราชั่งมาวัดเลยว่ากินอะไร ไปเท่าไหร่ ผมว่ามันจ�ำเป็นนะ อย่างคุณจะกินแตงโม ซื้อมาลูกนึง ถ้า คุณกินหมดทั้งลูก จะลดได้ยังไง ฉะนั้นคุณก็ต้องรู้ว่ากินอะไรไปเท่า ไหร่ เมื่อก่อนผมชอบกินกาแฟใส่วิปครีมเยอะๆ หวานไม่เอานะ แต่ นมต้องเยอะ เดี๋ยวนี้เหลือแค่กาแฟด�ำ เอสเปรสโซ่เข้มๆ เพราะเรารู้ว่า เราต้องลด “บางวันผมก็นบั แคลอรี บางทีกก็ ะเอาบ้าง วันนีอ้ อกงาน กินเยอะ วันพรุง่ นีก้ ก็ นิ น้อยหน่อย แล้วเวลาผมคุมอาหารก็ไม่ได้แปลว่า กินไม่ได้ สมมติไปออกงาน เมือ่ ก่อนถ้ามีแซนวิชด์ 2 ชิน้ ผมกินทัง้ หมด เลย ปัจจุบนั ก็อาจจะกินแค่ชนิ้ เดียว ทีเ่ หลือเป็นผลไม้ ก็พยายามปรับ สมดุลเอา บางอย่างก็กนิ เพือ่ ให้หายอยาก อย่างเช่น เกิดอยากกินเค้ก ขึน้ มา ก็ออกไปหยิบมากินชิน้ นึง แล้วก็จบ แต่ถา้ เป็นเมือ่ ก่อนนีเ่ รากิน ทัง้ ปอนด์เลย เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 57
“มันลดจากร้อยกว่าๆ จนเหลือประมาณ 95-96 แล้วก็ ชะงัก ไม่ยอมลงต่อ ผมไปถามคนรู้จักของแม่ที่เป็นหมอ เขาก็บอก ว่า เอาล่ะ ถ้าคุณลดลงมาถึงประมาณนี้นะ มันถึงเวลาที่คุณต้อง ออกก�ำลังกายแล้ว เพื่อเร่งให้ระบบเมตาบอลิซึมท�ำงานมากกว่านี้ ส�ำหรับชายหนุม่ ผูเ้ กลียดการออกก�ำลังกายทีส่ ดุ คงไม่มี อะไรจะทรมานร่างกายไปมากกว่านีอ้ กี แล้ว แต่ส�ำหรับ “นักไต่หน้าผา” ทีต่ ดั สินใจเด็ดขาดแล้ว แพ็คบอกว่ายอมไปตายเอาดาบหน้าดีกว่าจะ ถอยหลังกลับไปทีเ่ ก่า “ช่วงแรกๆจะเป็นอย่างนีก้ นั ทุกคน บ้างคนเริม่ ต้นด้วยการ ออกก�ำลังกายเลย แต่คณ ุ ออกก�ำลังกายมากเท่าไหร่กก็ นิ เท่านัน้ คุณก็ ไม่มวี นั ผอมได้หรอก ผมไม่อยากเป็นอย่างนัน้ เลยเริม่ จากเปลีย่ นนิสยั ตัวเองให้ได้กอ่ น จากนัน้ พอเริม่ ออกก�ำลังกายมันก็ลงเร็วเลย” “ค�ำอธิบายของอาการนีก้ ค็ อื เมือ่ เรากินน้อย เมตาบอลิซมึ ก็ท�ำงานต�่ำ คล้ายอยู่ในภาวะจ�ำศีล เราก็ต้องไปเร่งให้มันเผาผลาญ อีกครั้ง ผมออกก�ำลังกายบ้าคลั่งมากเลยช่วงแรกๆ พอผ่านไปสัก สามอาทิตย์ น�้ำหนักมันก็ลดลงฮวบต่อเลยจาก 95 กิโลกรัม เหลือ ประมาณ 80 กิโลกรัม “โตจนป่านนีแ้ ล้วก็ไม่ได้ชอบครับ ไม่ได้ชอบออกก�ำลังกาย เลย แต่ในที่สุดก็บีบบังคับตัวเองให้ออกก�ำลังกาย ผมเริ่มจากเดิน-วิ่ง ในลู่วิ่ง อยู่ในฟิตเนสทั่วไป แต่ไม่ได้ยกน�้ำหนัก ใช้เครื่องที่มันใช้แรงยืด แรงดึง เราเล่นแค่เผาผลาญพลังงาน ไม่ได้ต้องการให้มีกล้ามอะไร แบบนั้น “ก็เหนื่อยนะ แต่ก็ท�ำใจ ตอนที่เหนื่อยนึกอยู่ในใจแค่ว่า วันละ 300 แคลอรีก็ยังดี ช่วงแรกผมออกก�ำลังกายประมาณ 1 ชั่วโมง 58 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
เพราะรูว้ า่ ร่างกายรับได้เท่านัน้ คือใจยังสูน้ ะ แต่รา่ งกายไปต่อไม่ได้แล้ว มันจะล้า เรารูส้ กึ ตัวก็จะไม่ฝนื ตัวเองจนเกินไป หลังจากนัน้ ก็เพิม่ ปริมาณการออกก�ำลังกายขึน้ ตามความเหมาะสม”
Q: เคยคิดจะใช้ยาลดความอ้วนไหม?
Q: ทุกวันนีย ้ ง ั กลัวว่าจะกลับไปอ้วนอีกไหม?
A: ก็เคยคิดครับ แต่พอได้รู้ข้อมูลก็รู้สึกว่า แล้วไงล่ะ มัน แค่กดเอาไว้ไม่ให้คุณหิว แต่ที่สุดแล้วคุณไม่ได้เปลี่ยนพฤติกรรมการ กิน มันก็กลับมาอ้วนอยู่ดี ผมคิดว่าส�ำนวนไทยที่บอกว่าสันดอนขุด ง่าย สันดานขุดยากเป็นความจริงครับ เพราะไม่ว่าคุณจะลดน�้ำหนัก ลงมาได้มากเท่าไหร่ก็ตาม สุดท้ายถ้าคุณไม่ระวังพฤติกรรมการกิน แป๊ปเดียวเท่านั้นแหละ มันก็จะกลับมาอ้วนอีก A: กลัวสิ กลัวแน่นอน ถ้าพูดทางสังคมศาสตร์ มันก็ เหมือนกับปีศาจหรือนรกที่อยู่ในศาสนา ศาสนาสร้างสวรรค์ให้เป็น เป้าหมาย แต่ขณะเดียวกันก็ต้องมีนรกเพื่อให้คุณกลัวด้วย เพราะถ้ามี แต่สวรรค์เนี่ย คุณจะไม่มีแรงผลักดันหรือความพยายามที่จะไปสู่สิ่งที่ ดีเลย ผมก็ต้องจ�ำภาพที่ตัวเองเคยอ้วนไว้ เพื่อที่จะท�ำให้ตัวเองคุมน�้ำ หนักเอาไว้ได้ และจะไม่ยอมย้อนกลับไปสู่จุดนั้นอีก
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 59
กลายเป็นคนใหม่หลังลดน�้ำหนัก จากเด็กตัวกลมที่น�้ำหนักทะลุ 120 กิโลกรัม ผ่านไปหนึ่งปี
ตอนนี้น�้ำหนักของแพ็คลดเหลือเพียง 70 กิโลกรัม ซึ่งมาพร้อมกับ ร่างกายที่คล่องแคล่วมากขึ้น ตัวเลขน�้ำตาลในเลือด ความดัน และ คอเลสเตอรอลทีเ่ คยอยูบ่ นเส้นอันตราย ในวันนีก้ ลับมาอยูใ่ นภาวะปกติ ทั้งหมดนี้ท�ำให้ทัศนคติบางอย่างของเขาเปลี่ยนไปด้วย “ภาพที่มองตัวเองก็ต่างออกไป เพราะเราติดภาพว่า คนอ้วนมันไม่เอาไหน มันยึดโยงกับการไม่รู้จักควบคุมตัวเอง” “ปัญหาของหลายคนที่ยังไม่ยอมเริ่มลดความอ้วนคือ การ พยายามสรรหาข้ออ้างมาเพื่อปลอบใจตัวเองหรือหนีปัญหา ทั้งที่จริง เราสามารถเริ่มลดความอ้วนได้เลย โดยอาจจะเริ่มจากสิ่งที่ง่ายที่สุด คือการควบคุมอาหาร “คุณอาจจะอ้างว่าไม่มีเวลาว่างได้ แต่อย่างน้อยที่สุดผม คิดว่า การปรับนิสัยเรื่องกินมันง่ายที่สุดนะ คุณไม่ต้องออกก�ำลังกาย ก็ได้ ไม่ต้องเสียเวลาอะไรเลย แต่คุณพร้อมไหมละที่จะกินแอปเปิ้ลลูก เดียวตอนเที่ยง เลิกไปกินบุฟเฟ่ต์หรือของหวานต่างๆ แค่นั้น “การปล่อยให้ตัวเองมีข้ออ้างไปเรื่อยๆ แล้วคุณก็เสี่ยง ตายอยู่ทุกวัน มันคุ้มไหมล่ะ เมื่อก่อนตอนผมอ้วน ผมเคยตรวจ ความดันได้ 150 ซึ่งสูงมากส�ำหรับวัยรุ่น คลอเรสเตอรอลก็สูง แต่ ทุกวันนี้ความดันผมปกติ น�้ำตาลในเลือดก็ไม่สูง คลอเรสเตอรอล ปกติ ถามว่าผมอยากใช้ชีวิตที่เหลือแบบไหน 60 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“คนที่ลดน้ำ�หนักไม่สำ�เร็จ สาเหตุมีแค่ อย่างเดียวเท่านั้น คือเขายังคุมพฤติกรรม ตัวเองไม่ได้ แค่นั้นเอง คุณต้องพร้อมที่จะ ซื่อตรงกับตัวเอง” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 61
เพราะโรคพวกนีม้ นั เป็นสัญญาณบางอย่าง คล้ายๆ โรคคนแก่ ผมก็ ไม่รวู้ า่ คุณอยากอยูแ่ บบไหน เพราะบางคนเขาก็ไม่สามารถสร้างภาพ นรกของตัวเองขึ้นมาได้ “ผมว่ามันคือการควบคุมตัวเองให้ดีที่สุด”
ก�ำลังใจทีอ ่ ยากฝากไว้ เมื่อถามถึงเคล็ดลับการลดน�้ำหนัก มีเพียงเคล็ดลับเดียวที่ ชายหนุ่มมักจะแนะน�ำให้แก่ผู้ที่มาขอค�ำปรึกษาคือ การควบคุมตัวเอง “มีคนมาถามเคล็ดลับบ้าง ผมก็ถามกลับไปว่า คุณคุม ตัวเองได้หรือเปล่าล่ะ ถ้าคุมตัวเองได้ก็จบ เพราะผมก็ใช้หลักการ ลดน�้ำหนักทั่วไปนะ “บ้านผมก็อว้ นตัง้ เยอะแยะ ท�ำไมผมท�ำได้ ก่อนอืน่ เราต้องรู้ ปัญหาของตัวเองแล้วตัง้ เป้าหมาย เมตาบอลิซมึ ของผมก็มปี ญ ั หา ผมจะ ปล่อยให้อ้วนต่อไปก็ได้ มันอยู่ที่ว่าคุณรู้ข้อบกพร่องของตัวเองแล้ว คุณจัดการกับมันยังไง มันเป็นสิ่งส�ำคัญมากกว่า ถ้าเรารู้ตัวเองแล้วก็ ไม่ต้องท้อ “ก่อนหน้าทีผ่ มจะลดอย่างจริงจัง ไม่ใช่วา่ ผมไม่พยายามนะ ผมคิดเรือ่ งนีอ้ ยูใ่ นใจตลอดเวลา หลังเลิกเรียนผมก็เดินไปบีทเี อสทุกวัน อาจจะยังเปลีย่ นการกินไม่ได้ แต่ผมก็พยายามขยับร่างกายให้มนั มาก ทีส่ ดุ ผมถามคุณกลับว่า คุณเปลีย่ นพฤติกรรมการนัง่ มอเตอร์ไซค์ ไปขึ้น รถเมล์ตอนเช้าและหลังเลิกงาน เปลี่ยนเป็นเดินเอาได้ไหมล่ะ เปลี่ยน 62 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
พฤติกรรมทีช่ อบขึน้ ลิฟท์มาขึน้ บันไดแทนได้ไหมล่ะคุณต้องถามตัวเอง” สุดท้ายเขาจึงทิ้งท้ายไว้ว่า ไม่ว่าจะท�ำอะไรก็ตาม หากว่า ทุ่มเทหมดใจ จะอย่างไรก็ไม่ส�ำเร็จ แต่หากท�ำอย่างเต็มที่จริงๆ แล้ว วันแห่งความส�ำเร็จก็จะมาถึงในไม่นาน “คุณรูห้ มดแล้วแหละว่าการลดความอ้วนมันท�ำอย่างไร มันเสีย่ ง มันล�ำบาก แล้วคุณจะไปไหมล่ะ ไม่ไปก็ได้ แล้วแต่คณ ุ ถ้าคุณท้อมากๆ นูน่ นีน่ นั่ เต็มไปหมด ผมก็บอกแล้ว ว่าให้คณ ุ ปรับการ กินของคุณ ง่ายมาก ง่ายทีส่ ดุ เลยล่ะ คุณท�ำได้ไหม เห็นผลเร็วทีส่ ดุ ด้วย ถ้าคุณพร้อมที่จะหักดิบจากนิสัยเดิมๆ ของคุณ จากนั้นไม่มี อะไรยากเลย เพราะคุณผ่านสิง่ ทีย่ ากทีส่ ดุ แล้ว “คนทีล่ ดนำ�้ หนักไม่ส�ำเร็จ สาเหตุมแี ค่อย่างเดียวเท่านัน้ คือเขายังคุมพฤติกรรมตัวเองไม่ได้ แค่นั้นเอง คุณต้องพร้อมที่จะ ซื่อตรงกับตัวเอง”
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 63
เถ้าแก่ - กิตติ ประสพสุข Burn By Bike พิชิตไขมัน
Time 6 months Before 85 kg After 75 kg 64 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
กว่าจะพบ “รักแท้” บางคนใช้เวลาหลายปี หรือ
อาจจะหลายสิบปี เช่นเดียวกับคุณ
ประสพสุข
เถ้าแก่
หรือ
กิตติ
ที่ใช้เวลาอยู่นานกว่าจะได้พบเจ้าพาหนะ
สองล้อทีเ่ ปรียบเสมือน “รักแท้” ซึง่ ท�ำให้เขาทัง้ สนุกสนาน และสุขภาพดีไปพร้อมกัน ในทุกเช้าขณะที่ทุกคนอยู่ในชุด เรี ย บร้ อ ยทว่ า หน้ า บู ด บึ้ ง ในรถที่ ก� ำ ลั ง ติ ด แหง็ ก กลาง ถนน ชายคนหนึ่งสวมหมวกกันน็อค นั่งสบายๆ บนอาน ขณะสองเท้าออกแรงปั่นหมุนสองล้อ ทะยานไปข้างหน้า หากไม่ใช้ความรักเป็นแรงขับเคลือ ่ น แล้ว ระยะทางจากบ้านไปที่ท�ำงานซึ่งไกลถึง 37 กม. คงจะไกลเกินไปส�ำหรับหลายคน แต่ส�ำหรับคุณเถ้าแก่แล้ว ระยะทางกว่า 7,000 กิโลเมตร ในระยะเวลาเพียง 6 เดือน และน�้ำหนักที่ลดลงกว่า 10 กิโลกรัม คงจะเป็นบทพิสูจน์ว่าชายคนนี้ ทุ่มเทให้ รักแท้ของเขามากเพียงใด
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 65
เถ้าแก่นอ ้ ยพุงพลุย ้ ย้อนกลับไปในวันวาน เด็กชายตัวกลมคนหนึ่งได้ชื่อเล่น มาจากอากัปกิริยาที่ชอบเดินพุงพลุ้ย พ่อของคุณกิตติจึงเรียกเขาว่า “เถ้าแก่” ด้วยความเอ็นดู แต่กใ็ ช่วา่ จะมีแต่เถ้าแก่นอ้ ยพุงพลุย้ เท่านัน้ ทีช่ อบพกพุงเวลาเดิน เพราะคนในครอบครัวเองก็นยิ มสะสมพุงเช่นกัน “ตอนเด็กๆ ชอบแอ็คท่าพุงพลุย้ เหมือนเถ้าแก่ พ่อเลย เรียกแบบนัน้ (หัวเราะ) แต่พอโตมา คนใต้เขาไม่ชอบชือ่ ยาวๆ ก็ตดั ค�ำข้างหน้าออก เหลือค�ำว่าแก่อย่างเดียว แล้วก็เรียกกันมาแบบนัน้ “ผู้ชายที่บ้านอ้วนหมดเลย น�้ำหนักเฉียดๆ ร้อยทั้งนั้น (หัวเราะ) แต่ตอนเด็กๆ หรือวัยรุ่นยังไม่ค่อยเห็นชัดเท่าไหร่นะ มา เห็นชัดก็ตอนที่ทุกคนท�ำงานแล้ว เพราะทุกคนไม่ค่อยมีเวลาออก ก�ำลังกาย” ชายหนุม่ เล่าว่าชีวติ ในวัยรุน่ ของเขาก็เหมือนกับเพือ่ น ๆ ใน วัยเดียวกันช่วงนัน้ คือมีเรือ่ งอบายมุขเล็กๆ น้อยๆ บ้างตามประสา ส่วน น�้ำหนักตัวนั้นแม้เรียกไม่เต็มปากว่าอ้วน แต่ด้วยความเป็นคนตัวใหญ่ ก็นับว่าตัวเลขแปดสิบนั้นเป็นน�้ำหนักส่วนเกินอยู่บ้าง “เมื่อก่อนน�้ำหนักอยู่ที่ 82 เป็นคนตัวใหญ่ เรื่องกินเหล้า สูบบุหรี่ก็ตามประสาวัยรุ่น บุหรี่นี่สูบมาตั้งแต่สมัยมัธยมฯ สมัยเรียน อยู่ก็ไปตามที่เพื่อนชักชวน สมัยเป็นนักศึกษานี่ก็หนัก จบมาท�ำงาน ใหม่ๆ ก็หนัก แต่ช่วงสักสิบปีที่แล้วนี่ก็เลิกไปหมดแล้ว เลิกก่อนที่จะ ปั่นจักรยานด้วยซ�้ำไป” 66 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
เลิกอบายมุขเพราะกลัวมะเร็ง
คุณแก่เล่าให้ฟังถึงสาเหตุที่เลิกเหล้าเลิกบุหรี่ว่าเป็นเพราะ ได้ศึกษาเรื่องสุขภาพมากขึ้น จึงท�ำให้กลัวโรคร้ายต่างๆ ที่จะตามมา ภายหลัง โดยเฉพาะโรคมะเร็งที่มักจะกลายเป็นค่าชดใช้ของร่างกาย ภายหลังการผ่านอบายมุขเสมอ “น่าจะราวๆ สิบปีมาแล้วทีผ่ มสนใจเรือ่ งการดูแลสุขภาพ เริม่ จากการได้ปฏิบตั ธิ รรม เข้าคอร์สวิปสั สนากรรมฐานทีว่ ดั คณิการาม จ.ฉะเชิงเทราเมือ่ ประมาณปี 2546 หลังจากนัน้ ก็เลิกสูบบุหรี่ เลิกกิน เหล้าเด็ดขาด จากนัน้ ผมอ่านต�ำราของ ดร.สาทิตย์ อินทรก�ำแหง ท่าน สอนเกีย่ วกับเรือ่ งการดีทอ็ กซ์ การร�ำกระบอง การกินอาหารชีวจิต อย่างเรือ่ งการกินผมก็กนิ ข้าวกล้องตลอด “ตอนนัน้ เราหาวิธดี แู ลสุขภาพทุกทาง อะไรทีเ่ ขาว่าดีเรา ก็ลองท�ำหมด เช่น ท�ำนำ�้ อาร์ซกี นิ กินข้าวกล้อง ท�ำดีทอ็ กซ์ลา้ งพิษ ล�ำไส้ หาเวลาออกก�ำลังกาย ช่วงเสาร์-อาทิตย์ ช่วงนัน้ ผมไปสวนนำ�้ บึงกุม่ ผมออกก�ำลังกายทุกอย่าง เช่น ร�ำกระบอง ร�ำไท้เก็ก ร�ำชีก่ ง เดินเร็ว และวิง่ “สิ่งที่เน้นมากมาจนถึงปัจจุบันคือพยายามไม่กินข้าว นอกบ้าน อาหารก็จะปรุงเอง ท�ำกับข้าวเอง เราเห็นบางคนชอบ กินข้าวนอกบ้าน กินอะไรก็ได้ แต่เรื่องการกินนี่ส�ำคัญมาก เป็นสิ่งที่ เราควรจะดูแลเป็นอันดับหนึ่งเลย “ช่วงนั้นสุขภาพผมก็ดีขึ้น ส่วนน�้ำหนักก็คงตัวอยู่ตลอด อยู่ที่ 80-90 ราวๆ นั้น” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 67
ขณะนั้นชายหนุ่มคิดว่าการดูแลสุขภาพของตนเพียงแค่ การกินอาหารสุขภาพ และไปออกก�ำลังกายบ้างก็น่าจะเพียงพอแล้ว ส�ำหรับการดูแลสุขภาพ เขากินข้าวกล้อง ท�ำดีท็อกซ์ ปรุงอาหารกิน เอง และออกก�ำลังกายบ้างในบางโอกาส ท�ำให้ชีวิตที่ใช้ไปอย่างหนัก ในวัยหนุ่มเริ่มกลับเข้าที่เข้าทาง หน้าตาผิวพรรณผุดผ่องขึ้น น�้ำหนัก เริ่มอยู่คงที่ เป็นเช่นนี้นานเกือบสิบปี แต่เขาเมื่อได้รู้จักกับเจ้าพาหนะ สองล้อ ชีวิตของเขาก็เริ่มเปลี่ยนไป
เริม ่ ปัน ่ จักรยานเผาผลาญไขมัน ก่อนหน้าจะเอาจริงเอาจังกับการปั่นจักรยาน ชายหนุ่ม เล่าว่าเมื่อสิบปีก่อนเขาก็เคยตกหลุมรักเจ้าพาหนะประเภทนี้มาก่อน แล้ว ทว่ารักแรกของเขากลับจบลงไม่สวยงามนัก เพราะตอนที่ซื้อมา ปั ่ น ครั้ ง แรกนั้ น ยั ง ไม่ มี ผู ้ เ ชี่ ย วชาญมาแนะน�ำจั ก รยานที่ เ หมาะสม ท�ำให้เขาได้จักรยานที่ปั่นยากมาใช้ ส่งผลให้เบื่อและเลิกไปในที่สุด “จักรยานนีอ่ ยากปัน่ มาตัง้ นานแล้ว เคยซือ้ จักรยานคันแรก สมัยหนุม่ ๆ สักสิบปีได้แล้วมัง้ แล้วปัน่ แต่มนั ไม่สนุกเท่าไหร่เลยทิง้ เอาไว้ เพราะตอนนัน้ เราไม่มใี ครแนะน�ำ เราก็ซอื้ มาจากในห้างธรรมดาๆ ปัน่ แล้วมันหนักมันเหนือ่ ยมันเมือ่ ยไปหมด ก็เลยปัน่ อยูไ่ ม่นานแล้วหยุดไป” ต่อมาคุณแก่ได้พบกับเว็บไซต์ Thaimtb.com ซึ่งเป็น ศูนย์รวมนักปั่นจักรยานชาวไทย ท�ำให้ได้รู้จักนักปั่นมากหน้าหลายตา และได้รับค�ำแนะน�ำมากมายกระทั่งสนใจจะกลับมาสู่วงการอีกครั้ง 68 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“ตอนหลังรู้จักพี่ที่เค้าปั่นอยู่ เค้าก็แนะน�ำแล้วก็พาเราไป เลือกซื้อ แล้วก็แนะน�ำการปั่นให้ จริงๆ แล้วถ้าจะนับตามล�ำดับ คันนี้ เป็นคันที่สาม ก่อนหน้านี้ซื้อจักรยานญี่ปุ่นแต่ยกให้แฟนไป ตอนนี้ แฟนก็ปั่นคันนึง ผมปั่นอีกคันนึง ตอนแรกก็ปั่นอยู่แถวบ้านไม่มีอะไร พอมีโอกาสได้เจอทริปปั่นจักรยานครั้งแรกก็ได้ไปจองทริปไปปั่นที่ กระบี่ เป็นทริปของชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพ หลังจากทริปนั้นก็ ติดใจการปั่นจักรยาน เลยเริ่มปั่นมาท�ำงานดู หลังจากวันนั้นก็ปั่น จักรยานมาท�ำงานทุกวัน” ค�ำว่าปั่นจักรยานมาท�ำงานของคุณแก่นั้นหมายความเช่น นั้นจริงๆ แม้ระยะทางจากบ้านมายังที่ท�ำงานจะไกลถึง 37 กิโลเมตร รวมระยะทางไปกลับก็เกือบแปดสิบกิโลเมตรก็ตามที ชายหนุ่มบอก กับเราว่า ระยะทางออกทริปทุกครั้งยังไกลกว่านี้อีกหลายเท่า และ เมื่อปั่นจักรยานจนคุ้นเคยแล้ว ระยะทางแค่นี้ถือว่าน้อยไปด้วยซ�้ำ “ผมมองว่ากรุงเทพฯ เป็นจังหวัดทีไ่ ม่ใหญ่มาก แต่ทเี่ รา เดินทางไปไหนมาไหนล�ำบากเป็นเพราะรถติดมากกว่า คุณดูระยะ ทางจากบ้านผมมาทีน่ ี่ 37 กม. คุณว่าไกลไหม แน่ละ่ ตอนแรกๆ มัน อาจจะเหนือ่ ยพอสมควร แต่พอปัน่ ไปจนติดแล้ว ช่วงนีผ้ มอยากให้ มันขยายออกเป็น 50 กม. ไปกลับเอาสัก 100 กม. เพราะพอสนุกกับ มันแล้ว ต่อให้เหนือ่ ยคุณก็เหนือ่ ยแบบสนุก” “หลายครั้งจักรยานเร็วกว่ารถ ผมขับรถมาอย่างเร็วที่สุด ก็หนึ่งชั่วโมง อย่างช้าอาจสองหรือเลยเถิดถึงสามชั่วโมง แต่จักรยาน ใช้เวลาชั่วโมงครึ่ง ก�ำหนดเวลาได้เลย” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 69
“คำ�ว่าไม่มีเวลานี่น่าสนใจ เพราะทุกคนมีเวลา 24 ชม. เท่ากัน ผมมองว่าถ้าเราไม่ปั่นจักรยาน มาทำ�งาน ผมก็ไม่มีเวลาออกกำ�ลังกาย ผมได้ ออกกำ�ลังกายเช้าเย็นเพราะผมเลือกปัน ่ จักรยาน มาทำ�งาน”
เมื่อเราถามไปว่าบางทีคนอื่นอาจจะไม่มีเวลาปั่นจักรยาน มาท�ำงานเหมือนเขา เขายิม้ น้อยๆ ก่อนจะตอบกลับมาว่า เขาเองก็ไม่ได้ มีเวลามากกว่าคนอื่นเช่นกัน จึงต้องเลือกเอาเวลาช่วงใดช่วงหนึ่งของ ชีวิตมาออกก�ำลังกาย และค�ำตอบที่ได้คือช่วงเวลาเดินทางมาท�ำงาน ซึ่งคุณแก่มองว่า คนกรุงเทพฯ เสียเวลาไปกับการเดินทางมากที่สุด หากเปลี่ยนจากการนั่งอยู่ในรถติด มาเป็นการออกก�ำลังกาย โรคภัยที่ คุกคามสุขภาพคงลดหายมากกว่าครึ่ง “ค�ำว่าไม่มีเวลานี่น่าสนใจ เพราะทุกคนมีเวลา 24 ชม. เท่ากัน ผมมองว่าถ้าเราไม่ปั่นจักรยานมาท�ำงานเนี่ย ผมก็ไม่มีเวลา ออกก�ำลังกาย ผมได้ออกก�ำลังกายเช้าเย็นเพราะผมเลือกปั่น จักรยานมาท�ำงาน เอาเวลาเดินทางของเรามาออกก�ำลังกาย 7.00 9.00 น. คือเวลาออกก�ำลังกายช่วงเช้า 18.00 - 19.30 น. คือเวลา ออกก�ำลังกายช่วงเย็น โดยที่เราไม่ต้องไปหาเวลาเพิ่มเติม ถ้าเป็น เมื่อก่อนพอเลิกงาน เราก็ต้องขับรถไปหาที่ออกก�ำลังกาย ได้แค่หนึ่ง ชั่วโมงก็ต้องรีบกลับ “เรามักมองมันแยกส่วน ท�ำงานต่างหาก ออกก�ำลังกาย ต่างหาก แต่ถ้าเราเอาเวลาออกก�ำลังกายมาแทรกไว้ในเวลาแต่ละ ช่วงของชีวิต เช่น เอาช่วงที่ใช้เดินทางนี่แหละ มาเป็นเวลาออก ก�ำลังกาย เราก็จะได้ออกก�ำลังกายทุกวัน เพราะเราต้องมาท�ำงาน อยู่แล้ว แต่การนั่งรถเฉยๆ มันไม่ได้ออกก�ำลังกาย”
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 71
ส�ำหรับคนทีค่ ดิ ว่าการปัน่ จักรยานในกรุงเทพฯ นัน้ อันตราย คุณกิตติกลับมองว่าเป็นเพียงความเชื่อหนึ่งซึ่งเขาเองก็เคยเชื่อเท่านั้น ต่อเมือ่ ได้ลงสนามจริงๆ เขาพบว่ามันมีกฏกติกาและช่องทางทีจ่ ะปัน่ อย่างปลอดภัยได้อยู่ อวัยวะของเขาทีย่ งั ครบสามสิบสองประการหลัง จากผ่านมาหกเดือนนัน้ ก็คงพอเป็นเครือ่ งยืนยันได้บา้ ง นอกจากนัน้ เขา ยังกล่าวว่าเรือ่ งมลพิษจากท้องถนนนัน้ คงหลีกเลีย่ งไม่ได้ แต่อย่างน้อย การหายใจในทีโ่ ล่งก็ยงั น่าจะดีกว่าการแออัดในทีแ่ คบๆ นานนับชัว่ โมง “สิ่งส�ำคัญคือต้องปั่นชิดซ้ายเสมอ ส่วนมากรถไม่ค่อย อยากจะมายุ่งกับเราหรอก แล้วเราก็ต้องมีสติอยู่ตลอด หูตาต้องไว มองถนนมีฝาท่อหรือเครื่องกีดขวางอะไรไหมต้องหลบให้ทัน ไฟแดง ไฟเขียวต้องตามจังหวะเขาให้ทัน ถ้าช้าจะเป็นตัวกีดขวางการจราจร หูต้องคอยฟังเสียงรถ เสียงแตร ตอบสนองให้ทัน ของพวกนี้ต้องลอง ปั่นทุกวัน แต่ละถนนก็มีกฎกติกา มีเงื่อนไขที่เราต้องเรียนรู้แตกต่าง กันไป แทนที่จะมองเรื่องการจราจรเป็นปัญหา เราก็มองว่ามันเป็น อุปสรรคให้เราฝ่าฟันได้สนุก “เรือ่ งมลพิษ คิดว่าร่างกายเราปรับตัวได้ เพราะเราหายใจ เข้า-ออกตลอดเวลา ไม่ได้เข้าไปสะสม นอกจากนัน้ เราก็ยงั ขับของเสีย ออกทางเหงือ่ อีกทางหนึง่ การปัน่ จักรยานเนีย่ ถึงมีมลพิษ แต่มนั อยูใ่ น ทีโ่ ล่ง แต่ถา้ คนทีอ่ ยูใ่ นรถเมล์ รถส่วนตัวทีต่ ดิ ๆ กันอยู่ อันนัน้ น่าจะต้อง ผจญกับมลพิษมากกว่าเราด้วยซำ�้ ไปเพราะคนมันแออัด คนอยูก่ นั เยอะ ในทีแ่ คบๆ”
72 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
นับจากวันแรกที่ปั่นจักรยาน มาถึงวันนี้เลขไมล์สะสมของ คุณแก่ก็ทบทวีขึ้นราว ๆ 7,700 กิโลเมตรภายในระยะเวลาแค่ 6 เดือน ผกผันกับตัวเลขน�้ำหนักที่ลดลงไปราวสิบกิโลกรัม แต่ที่ส�ำคัญ ยิ่งกว่าน�้ำหนักคือ กล้ามเนื้อขาที่เริ่มแน่น ร่างกายที่ไร้ไขมันส่วนเกิน และหัวใจที่กล้าจะพิชิตถนนในกรุงเทพฯ ด้วยจักรยาน Q: ก�ำลังกาย
จักรยานแบบไหนที่เหมาะกับการออก
A: ผมคิดว่าไม่ต้องแพงมากเพราะเราไม่ได้ปั่นเพื่อแข่งขัน ไม่ต้องเน้นท�ำความเร็ว แต่เน้นแข็งแรง เอาก�ำลังขาเข้าสู้ ถ้าเราไม่ได้ ติดกับยี่ห้ออะไรแบบนี้เราก็เลือกแบบที่เราชอบ บางคนชอบแบบ ทัวร์ริ่งปั่นสบายๆ สมบุกสมบันหน่อยก็เสือภูเขา ตัวเฟรมจักรยาน อาจจะหาเฟรมมือสองทีแ่ ข็งแรงๆ มาแต่งใหม่นา่ จะดีกว่า ทีค่ ดิ ว่าต้อง เน้นคือพวกชุดขับ เฟือง โซ่ เกียร์ เลือกทีด่ ๆี หน่อยมันจะเบาแรงเรา เวลาปัน่ ต้องถามตัวเองก่อนว่าเราจะปั่นแนวไหน จะเน้นความเร็ว เราก็จะแนะน�ำให้ไปปั่นเสือหมอบ ถ้าออกก�ำลังกายสมบุกสมบันก็จะ แนะน�ำเสือภูเขา ถ้าปั่นสบายๆ ออกทริปไกลๆ ก็จะแนะน�ำให้ไปปั่น ทัวร์ริ่ง แต่บางทีเราก็ต้องผ่านการมีจักรยานก่อนสักคันนะถึงจะรู้ตัว เองว่าชอบแบบไหน อย่างผมตอนแรกผมก็ไม่รู้ว่าตัวเองอยากจะปั่น แบบไหน ต้องลองปั่นสักระยะถึงจะรู้ เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 73
Q: มีค�ำแนะน�ำให้กับคนที่อยากเริ่มต้นปั่น จักรยานไหม
A: ถ้าคนได้ลองมาปัน่ จักรยานแล้วจะรูว้ า่ การปัน่ จักรยาน มันสนุกจริง ๆ แต่วา่ มันอาจจะยากทีก่ ารเริม่ ต้น คนส่วนใหญ่ไม่รวู้ า่ จะ เริม่ ต้นแบบไหน ไม่รจู้ ะหาใครมาช่วยแนะน�ำได้บา้ ง ถ้าเราเจอคนที่ แนะน�ำดี ได้รถดีมาปัน่ เขาจะช่วยแนะน�ำเรือ่ งจักรยานทีม่ คี ณ ุ ภาพ การปรับเบาะ ปรับบันไดให้เหมาะกับความสูง ท�ำให้ไม่ปวด แล้วก็ชว่ ย เช็คท่าทางของเราเวลาปัน่ ว่าถูกต้องไหม หรือควรต้องปรับอย่างไร ด้วยค�ำแนะน�ำเหล่านั้น เราจะรู้ว่าการปั่นจักรยานมันสนุก 30-40 กิโลเมตรนี่มันสบาย ถามว่าเหนื่อยไหม มันก็เหนื่อยแต่ไม่หอบแฮ่กๆ ขนาดนั้น พักสักครู่ก็หาย แต่ช่วงแรกๆ นี่เราต้องอดทนกับมัน ตอน แรกอาจจะเจ็บนั่นปวดนี่ แต่ร่างกายเราจะค่อยๆ ปรับตัวได้เอง อยากแนะน�ำให้ลองไปปั่นเป็นกลุ่มกับทริปต่างๆ การปั่น เป็นกลุ่มจะท�ำให้เราสนุก ได้มิตรภาพ ได้เรียนรู้เทคนิคต่างๆ จากคน ที่ปั่นเป็นประจ�ำ ไม่ต้องเครียดกับการแข่งขัน อีกเรือ่ งหนึง่ ทีส่ �ำคัญมากคือต้องปัน่ ทุกวัน ท�ำให้เป็นกิจวัตร ให้ได้ ถ้าเราปัน่ บ้าง พักสองสามวันบ้าง ร่างกายเรามันก็อยากจะหยุด ต่อเพราะความขีเ้ กียจจะเข้าครอบง�ำ แต่ถา้ เราปัน่ ทุกวันมันยิง่ ท�ำให้เรา อยากปัน่ ขึน้ มากขึน้ ทุกวัน
74 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
ชีวต ิ หลัง 7,000 กิโลเมตร
ชายหนุ่มผู้หลงรักจักรยานกล่าวว่า แรกเริ่มเดิมทีนั้นเขา ไม่มคี วามคิดเรือ่ งการลดความอ้วนด้วยซำ�้ เพราะคิดว่านำ�้ หนักของตน ก็ไม่ถือว่าอ้วนอะไรมากแต่เมื่อน�้ำหนักที่หายไปกว่าสิบกิโลกรัมแทนที่ ด้วยกล้ามเนื้อกระชับแน่น เขาก็รู้ว่าสิ่งที่เพียรพยายามด้วยความรัก มาตลอดครึ่งปีให้ผลลัพธ์ที่เกินคาด “เราไม่ได้ตั้งใจว่าจะลดน�้ำหนักด้วยการปั่นจักรยาน แต่ ว่าตอนที่จริงจังกับการปั่นจักรยานนี่แหละที่การลดน�้ำหนักเห็นผล เป็นรูปธรรมมากๆ จริงๆ แล้วก่อนหน้านี้ผมก็ใช้ชีวิตปกติมาเรื่อยๆ น�้ำหนักขึ้นๆ ลงๆ ตามแต่ละช่วงการใช้ชีวิต “ทางด้านร่างกาย รูส้ กึ แข็งแรงขึน้ กว่าเดิมเยอะ กล้ามเนือ้ กระชับ ขาเริ่มเรียวขึ้น เมื่อก่อนขาจะใหญ่กว่านี้ มีคนบอกว่า ปั่นจักรยานแล้วน่องจะโต เป็นความเชื่อที่ผิด จริงอยู่ถ้าปั่นผิดวิธี น่องจะโต แต่ถ้าปั่นถูกวิธีน่องจะเรียว ขาสวย ลองสังเกตดูสวิ า่ นัก ปัน่ ส่วนใหญ่ขาเขาจะเรียวสวย ปัน่ จักรยานแม่บา้ นนีเ่ ราปัน่ งอเข่า ท�ำให้นอ่ งโต แต่ถา้ เราปัน่ จักรยานแบบนี้ (เสือภูเขา) ขาเราจะยืดตรง ใช้พลังงานเต็มที่ ท�ำให้ขาเรียวสวย เทคนิคคืออย่าปัน่ แบบขางอ อีกอย่างคือให้ปน่ั แบบแอโรบิก คือควงขาไปเรือ่ ยๆ จังหวะเร่งให้ ควงเร็ว จังหวะชะลอให้ควงช้าลง แต่อย่าหยุดปัน่ ไปเลย เท้าอย่าอยูน่ งิ่
เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 75
“พอน�้ำหนักลดลงทุกคนก็ทัก เฮ้ย ไปท�ำอะไรมา มันผอม ลงผิดหูผิดตา ดูสุขภาพดีขึ้นมาก แม่กับพี่สาวยังบอกว่าผอมไปด้วยซ�้ำ เมื่อก่อนมันลงพุง แต่ตอนนี้ไม่มีส่วนเกินเลย ผมก็บอกว่านี่ไงผมปั่น จักรยาน มาลองปั่นด้วยกันสิ แต่ยังไม่มีใครลองท�ำตามเลย (หัวเราะ) “ผมมองว่าจักรยานจะช่วยกระตุ้นการเผาผลาญพลังงาน ในแต่ละวันได้ดี มีคนแนะน�ำให้ปน่ั ตอนเช้าๆ ผมก็อาศัยช่วงเวลาก่อน จะมาท�ำงานปั่นมา ออกจากบ้านประมาณ 7 โมง มาถึงนี่ก็ใช้เวลา ประมาณชั่วโมงครึ่ง แล้วมากินข้าวเช้าที่ออฟฟิศ แล้วพอตกเย็นก็ปั่น กลับบ้าน ท�ำเป็นกิจวัตรมานานแล้ว” นอกจากผลลัพธ์ด้านร่างกายที่ดีเยี่ยมแล้ว ทางด้านจิตใจ ก็ดูเหมือนว่าเขาจะตกหลุมรักเจ้าพาหนะใช้เท้าปั่นอย่างถอนตัวไม่ขึ้น เมื่อใกล้จะถึงวันหยุดสุดสัปดาห์ บางคนอาจจะคิดถึงการพักผ่อนให้ เต็มอิ่ม แต่ส�ำหรับคุณแก่แล้ว การพักผ่อนที่ดีที่สุดของเขาคือ ออกไป หาทริปปั่นจักรยานกับเพื่อนนักปั่น “เรารูส้ กึ ว่าขาดจักรยานไม่ได้ เช้ามานีก่ ต็ อ้ งควงรถจักรยาน ออกมาแล้ว เสาร์อาทิตย์ก็เล็งหาทริปปั่น วางแผนตลอดว่าจะไปเที่ยว ไหนดี “การออกทริปทุกครัง้ อาจเหนือ่ ย แต่สนุก ความสนุกท�ำให้ เราลืมเหนื่อย เราไปของเราเรื่อย ๆ เพราะเราไม่ได้ไปแบบแข่งขันกับ ใคร ส่วนใหญ่เค้าก็จะพาปั่นไปไกลสัก 25-30 กิโล ยิ่งเราเป็นน้องใหม่ เค้ายิ่งดูแลเราดี เค้าก็ไม่ได้ให้ปั่นเยอะ ให้พักบ่อยๆ
76 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
การออกทริปท�ำให้สนุก ได้เพื่อน มีความสุขกับการปั่น ท�ำให้ไม่เบื่อ อยากจะออกปั่นทุกอาทิตย์ ยิ่งถ้าออกไปทริปที่ต้องไป ค้างคืนยิ่งสนุกมาก การไปทริปถึงจะไม่เคยรู้จักใครมาก่อน แต่มันได้ เจอคนที่ชอบอะไรเหมือนกัน ท�ำอะไรๆ เหมือนกัน ฝ่าฟันอุปสรรค ร่วมกันมา แป๊บเดียวก็สนิทกัน” ใช่แต่จะหวงความสุขไว้กบั ตัวเท่านัน้ คุณแก่เล่าว่าความรัก จักรยานของเขาได้ถา่ ยทอดไปยังคนในครอบครัวด้วย ทริปต่างจังหวัด ทุกครัง้ ต้องมีภรรยาเขาคอยปัน่ อยูเ่ คียงข้างเสมอ ส่วนลูกทีก่ �ำลังเรียน หนังสืออยูน่ นั้ ชายหนุม่ นักปัน่ บอกว่าหากลูกสนใจอยากปัน่ จักรยานก็ สนับสนุนเต็มที่ แม้อาจจะกลัวเรือ่ งรถราในกรุงเทพฯ บ้างตามประสา พ่อแม่ แต่สดุ ท้ายแล้วผูเ้ ป็นพ่อเชือ่ ว่าเด็กชายจะได้เรียนรูอ้ ย่างทีเ่ ขาเคย กลัวและฝ่าฟันมาได้ “เอาจริงๆ ก็กลัวแหละตามประสาพ่อแม่ แต่เราคิดว่าเด็ก ก็ต้องเรียนรู้ ต้องฝึกให้เค้ามีประสบการณ์ ถ้าคิดว่ากลัวไปหมดมันก็ ไม่ได้เริ่มอะไรเลย จริง ๆ แล้วมันอยู่ที่ใจลูกว่าเค้ากลัวหรือเปล่า แต่ ผมคิดว่าเด็กๆ ก็คงไม่ต่างจากเราตอนเด็กๆ เราห้าว เราอยากรู้อยาก เห็น อยากลอง สมมติเราไปสั่งเค้าไม่ให้เค้าท�ำ แต่ถ้าเค้าอยากท�ำเค้าก็ แอบไปท�ำจนได้ ผมคิดว่าหน้าที่ของผู้ใหญ่อย่างเราไม่ใช่ไปสั่งเค้าให้ ท�ำอะไรๆ แต่คอื ต้องช่วยประคับประคองเค้าในทางทีเ่ ค้าตัดสินใจเลือก แล้ว ถ้าลูกอยากปัน่ ผมจะสนับสนุนเต็มทีเ่ ลย เพราะเดีย๋ วเด็กก็จะเรียน รูว้ ธิ กี ารปัน่ การเอาตัวรอดของเค้าเอง เราก็ให้ค�ำแนะน�ำเท่าทีเ่ ราจะ แนะน�ำได้” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 77
สิง ่ ส�ำคัญคือการฝึกตน
เคล็ดลับของการปั่นให้ได้เจ็ดพันกิโลเมตรภายในหกเดือน พร้อมกับนำ�้ หนักทีล่ ดลงกว่าสิบกิโลกรัมนัน้ คุณแก่บอกว่าอยูท่ คี่ วาม พยายาม ซึง่ เขาคิดว่าเป็นเรือ่ งเดียวกับความรัก หากรักสิง่ ใดแล้วความ พยายามก็จะตามมาเองโดยไม่ตอ้ งฝืน เขาจึงแนะน�ำว่าหากต้องการ ลดนำ�้ หนัก ต้องหาการออกก�ำลังกายทีเ่ หมาะกับตัวเองมากทีส่ ดุ เพือ่ ให้ได้ผลลัพธ์ทสี่ มใจ “ส่วนตัวไม่ค่อยมีความรู้สึกขี้เกียจปั่น มีแต่คนรอบข้าง ที่เป็นห่วง อย่างแฟนไปออกทริปด้วยกันมาวันเสาร์-อาทิตย์ พอเช้า วันจันทร์แฟนก็จะบอก อย่าปั่นเลยเอารถไปเถอะ แต่เราก็คิดว่าถ้า หยุดวันหนึ่งได้แล้ว วันต่อมาก็จะมีข้ออ้างอื่นอีกเรื่อยๆ” เมือ่ ถามว่าการมีระเบียบวินยั ส�ำคัญมากไหม เขาพยักหน้า หนักแน่น “ทุกคนต้องฝึกตัวเอง ผมคิดว่าหลายคนรูด้ อี ยูแ่ ล้วว่าอะไร ดีไม่ดี ถ้าไปถามเค้าว่าอะไรควรกิน อะไรควรท�ำ เค้าก็ตอบได้หมด แต่ ถามว่าเค้าท�ำไหม ส่วนมากไม่ท�ำ ทุกสิง่ ทุกอย่างเริม่ ทีก่ ารฝึก “ผมเอาค�ำของท่าน ป.อ. ปยุตโต มาใช้ ท่านบอกว่า มนุษย์ เป็นสัตว์ประเสริฐด้วยการฝึก แต่เราจ�ำมาแค่ทอ่ นว่า มนุษย์เป็นสัตว์ ประเสริฐ เราก็หลงคิดว่าเราเนีย่ ประเสริฐแล้ว ทีจ่ ริงไม่ใช่ เราเป็นสัตว์ ประเสริฐด้วยการฝึกถ้าคนทีฝ่ กึ ตนเองแล้วเนีย่ ถึงจะเรียกว่าเป็นมนุษย์ “เราอยากเป็นอะไร เราอยากลดความอ้วน เราอยากปัน่ จักรยานให้ได้กี่กิโลเมตร เรารู้ปลายทางของเรา แต่คนส่วนมาก เดินไป ไม่ถึงปลายทางเพราะขาดระเบียบวินัย ขาดการฝึกตนเอง” 78 | ชีวิตใหม่ไร้พุง
“ผมเอาคำ�ของท่าน ป.อ. ปยุตโต มาใช้ ท่าน บอกว่า “มนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐด้วยการฝึก” แต่เราจำ�มาแค่ทอ ่ นว่า มนุษย์เป็นสัตว์ประเสริฐ เราก็หลงคิดว่าเราเนีย ่ ประเสริฐแล้ว ทีจ ่ ริงไม่ใช่ เราเป็นสัตว์ประเสริฐด้วยการฝึก ถ้าคนทีฝ ่ ก ึ ตนเองแล้วเนีย ่ ถึงจะเรียกว่าเป็นมนุษย์” เรื่องเล่าจากคน (เคย) อ้วน | 79
บทส่งท้าย “ความพยายามอยูท่ ไี่ หน ความส�ำเร็จอยูท่ นี่ นั่ ” สุภาษิตนี้ อาจเก่าและใช้กนั จนเกร่อ แต่มนั ก็เป็นความจริงแท้ส�ำหรับการลดนำ�้ หนักด้วยหลัก 3 อ. เพือ่ ให้สขุ ภาพดีอย่างยัง่ ยืน ประสบการณ์ลดพุงของ ทุกคนในเล่มล้วนแสดงให้เราเห็นว่าไม่มีใครประสบความส�ำเร็จอย่าง หอมหวานโดยไม่ผา่ นอุปสรรค ทุกคนล้วนเคยพลาดพลัง้ เคยท้อใจ แต่ไม่มีใครเลิกล้มความพยายาม ไม่มีความส�ำเร็จอันยิ่งใหญ่ที่ไม่ได้มาจากความพยายาม อย่างยิ่งยวด ถึงวันนี้ บางคนในเคสยืนมองอดีตเสือ้ ไซส์ XL ทีเ่ คยจ�ำใจใส่ ซึ่งปัจจุบันแขวนไว้เป็นอนุสรณ์เตือนใจ ทุกคนพกพาเอาความคล่อง ตัวไปท�ำงานอย่างสดชืน่ อาการป่วยกระเสาะกระแสะหายเป็นปลิดทิง้ ตัวเลขบ่งชี้โรคภัยอย่างค่าคอเลสเตอรอลในเลือดที่เคยพุ่งสูงจนน่า กังวล ตอนนี้ไม่จ�ำเป็นต้องใส่ใจอีกแล้ว ดอกผลแห่งความสุขจากความพยายาม เบ่งบานแล้วใน แววตาของทุกคน ไม่มีข้ออ้างอีกต่อไปแล้วส�ำหรับ “นักลดน�้ำหนัก” ทุกท่าน เมื่อมีคนธรรมดาอีกมากมายที่ใช้หลัก 3 อ. ลดน�้ำหนักอย่างได้ผลและ ยั่งยืน ขอเพียงเราไม่ยอมแพ้ไปเสียก่อน เติมแรงบันดาลใจให้เต็ม เลือกวิธีออกก�ำลังกายที่ชอบ แล้วออกไปลุยกันเลยครับ