TKRI Annual Report 2019

สารบั​ัญ THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

3

สารจากผู้อำ�นวยการ สถาบันไทยคดีศึกษา

นั​ับเป็​็นเวลากว่​่า ๔ ทศวรรษ ที่​่�สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ได้​้ดำำ�เนิ​ินงานตามพั​ันธกิ​ิจหลั​ักที่​่�สำำ�คั​ัญ ของสถาบั​ันฯ ทั้​้�งทางด้​้านการวิ​ิจั​ัย การบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม และ การทำำ �นุ​ุ บำำ �รุ​ุ งศิ​ิ ลปะและวั​ั ฒนธรรม โดยได้​้ ตระหนั​ั กถึ​ึ งบทบาท ความรั​ั บ ผิ​ิ ด ชอบที่​่ � พึ ึ ง ปฏิ​ิ บั ั ติ ิ ต ามพั​ั น ธกิ​ิ จ ดั​ั ง กล่​่ า วเป็​็ น อย่​่ า งดี​ี ซึ่​่�งในรอบปี​ี ๒๕๖๒ นี้​้� สถาบั​ันฯ ได้​้รวบรวมผลการดำำ�เนิ​ินงานตาม พั​ั น ธกิ​ิ จ หลั​ั ก และข้​้ อ มู​ู ล เกี่​่ � ย วกั​ั บ สถาบั​ันทั้​้ � ง ทางด้​้ า นการวางแผน งบประมาณ ด้​้านบุ​ุคลากร ไว้​้เพื่​่อ� เป็​็นประโยชน์​์ต่อ่ การสื​ืบค้​้น ประเมิ​ินผล และสอดคล้​้ อ งตามเกณฑ์​์ คุ ุ ณ ภาพการศึ​ึ ก ษาเพื่​่ � อ การดำำ � เนิ​ิ น การ ที่​่�เป็​็นเลิ​ิศ

การวิ​ิจัยั เป็​็นพั​ันธกิ​ิจสำำ�คัญ ั อย่​่างหนึ่​่ง� ของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา นั​ับเป็​็น รากฐานทางด้​้านวิ​ิชาการ และเครื่​่�องมื​ือส่​่งเสริ​ิมให้​้นั​ักวิ​ิจั​ัย แสวงหาความรู้​้�ใหม่​่ ๆ อย่​่างเป็​็นระบบเพื่​่�อนำำ�มาปรั​ับใช้​้เชื่​่�อมโยงกั​ัน ในลั​ักษณะแผนงานวิ​ิจั​ัยแบบบู​ูรณาการสอดคล้​้องกั​ับแนวทางการวิ​ิจั​ัย ของชาติ​ิ

การบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม เป็​็นอี​ีกหนึ่​่�งพั​ันธกิ​ิจหลั​ักที่​่� สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาดำำ�เนิ​ินการมาอย่​่างต่​่อเนื่​่อ� ง โดยมี​ีการนำำ�องค์​์ความรู้​้� ที่​่�ได้​้จากการวิ​ิจั​ัยไปให้​้บริ​ิการทางวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม และขณะเดี​ียวกั​ัน ก็​็นำำ�ความรู้​้�ที่​่�สั​ังคมมี​ีอยู่​่�มาใช้​้ในการวิ​ิจั​ัย สำำ�หรั​ับรู​ูปแบบกิ​ิจกรรม ให้​้บริ​ิการวิ​ิชาการมี​ีหลายรู​ูปแบบ เช่​่น การจั​ัดสั​ัมมนาทางวิ​ิชาการ อบรม บรรยาย การเสวนาทางวิ​ิชาการ การประชุ​ุมทางวิ​ิชาการ ตลอดจน การจั​ัดแสดงนิ​ิทรรศการภาพถ่​่าย รวมถึ​ึงดำำ�เนิ​ินการจั​ัดพิมิ พ์​์เป็​็นเอกสาร ประกอบการสั​ัมมนาทางวิ​ิชาการเพื่​่�อเผยแพร่​่ความรู้​้�สู่​่�สั​ังคม

พั​ันธกิ​ิจด้​้านการทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม การดำำ�เนิ​ิน กิ​ิจกรรมมุ่​่�งเน้​้นการจรรโลงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม รวมทั้​้�งการปลู​ูกฝั​ัง คุ​ุณธรรม จริ​ิยธรรม อั​ันดี​ีงามของสั​ังคมไทย สร้​้างมาตรฐานคุ​ุณภาพด้​้าน ศิ​ิลปวั​ัฒนธรรมที่​่�ควรค่​่าแก่​่การอนุ​ุรั​ักษ์​์ ฟื้​้�นฟู​ู ปกป้​้อง และเผยแพร่​่ ศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรมที่​่�ดี​ีงามให้​้คงอยู่​่� อย่​่างยั่​่�งยื​ืน โดยสร้​้างผลงาน ให้​้เป็​็นที่​่�ยอมรั​ับในระดั​ับชาติ​ิมากยิ่​่�งขึ้​้�น

อย่​่างไรก็​็ตาม สถาบั​ันฯ ยั​ังได้​้รั​ับนโยบายจากมหาวิ​ิทยาลั​ัย เพื่​่อ� ปฏิ​ิบัติั งิ านตามโอกาสและวาระสำำ�คัญ ั ต่​่าง ๆ ทั้​้�งในระดั​ับมหาวิ​ิทยาลั​ัย และระดั​ับชาติ​ิ เพื่​่�อให้​้เกิ​ิดความก้​้าวหน้​้ามั่​่�นคงต่​่อไป

รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุ​ุณเอนก ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา 4

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

5

รายนามผู้บริหารสถาบันไทยคดีศึกษา และผลงาน 6

รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุ​ุณเอนก (Associate professor Roj Khunanake) ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

การศึ​ึกษา วิ​ิทยาศาสตร์​์ (วิ​ิทยาศาสตร์​์สิ่​่�งแวดล้​้อม) มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ วิ​ิทยาศาสตร์​์มหาบั​ัณฑิ​ิต (วิ​ิทยาศาสตร์​์สภาวะแวดล้​้อม) จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย ปั​ัจจุ​ุบั​ันเป็​็นอาจารย์​์ประจำำ�สาขาวิ​ิชาวิ​ิทยาศาสตร์​์สิ่​่�งแวดล้​้อม (Department of Environmental Science) คณะวิ​ิทยาศาสตร์​์และเทคโนโลยี​ี มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ มี​ีความสนใจด้​้านการอนุ​ุรั​ักษ์​์ศิ​ิลปกรรมและสิ่​่�งแวดล้​้อม เป็​็นผู้​้�ทรงคุ​ุณวุ​ุฒิ​ิที่​่�คณะรั​ัฐมนตรี​ีแต่​่งตั้​้�งประจำำ�สภาวิ​ิชาชี​ีพวิ​ิทยาศาสตร์​์และเทคโนโลยี​ี พ.ศ.๒๕๕๒ - ปั​ัจจุ​ุบัน ั นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ีผลงานวิ​ิชาการ ผลงานด้​้านสิ่​่�งแวดล้​้อมและการอนุ​ุรั​ักษ์​์ศิ​ิลปกรรมไทยอื่​่�น ๆ อาทิ​ิ คุ​ุณาประโยชน์​์ต่​่อสั​ังคม (สมาชิ​ิกภาพ)

-สมาคมอนุ​ุรั​ักษ์​์ศิ​ิลปกรรมและสิ่​่�งแวดล้​้อม (SCONTE)

-อุ​ุปนายกคนที่​่� ๑ สมาคมสถาบั​ันอุ​ุดมศึ​ึกษาสิ่​่�งแวดล้​้อมไทย (TSHE)

-คณะกรรมการโบราณสถานแห่​่งชาติ​ิว่​่าด้​้วยสภาการโบราณสถานระหว่​่างประเทศ (ICOMOS Thailand)

-กรรมการสมาคมวิ​ิทยาศาสตร์​์แห่​่งประเทศไทยในพระบรมราชู​ูปถั​ัมภ์​์

-นั​ักวิ​ิจั​ัยแห่​่งชาติ​ิของสำำ�นั​ักงานคณะกรรมการวิ​ิจั​ัยแห่​่งชาติ​ิ

-สมาคมธรรมศาสตร์​์ในพระบรมราชู​ูปถั​ัมภ์​์

-สมาคมศิ​ิษย์​์เก่​่าสาธิ​ิตปทุ​ุมวั​ัน ผลงานทางวิ​ิชาการ หนั​ังสื​ือ ตำำ�รา และงานวิ​ิจั​ัย

-โครงการยกร่​่างกฎหมายเกี่​่�ยวกั​ับการส่​่งเสริ​ิมและรั​ักษาคุ​ุณภาพสิ่​่�งแวดล้​้อมของท้​้องถิ่​่�น

-โครงการจั​ัดทำ�ำ มาตรฐานคุ​ุณภาพสิ่​่�งแวดล้​้อมธรรมชาติ​ิ และสิ่​่�งแวดล้​้อมศิ​ิลปกรรม: เมื​ืองเก่​่า ภายใต้​้โครงการบริ​ิหาร จั​ัดการและฟื้​้�นฟู​ูสิ่​่�งแวดล้​้อมธรรมชาติ​ิและศิ​ิลปกรรม

-การสำำ�รวจเพื่​่�อจั​ัดลำำ�ดั​ับความเร่​่งด่​่วนในการอนุ​ุรั​ักษ์​์สิ่​่�งแวดล้​้อมธรรมชาติ​ิและสิ่​่�งแวดล้​้อมศิ​ิลปกรรมประเภทถ้ำำ�� ในจั​ังหวั​ัดพั​ัทลุ​ุง

-การศึ​ึกษาการจั​ัดทำ�ำ แผนแม่​่บทเพื่​่�อการอนุ​ุรั​ักษ์​์และพั​ัฒนาคุ​ุณภาพสิ่​่�งแวดล้​้อมของถ้ำำ��ในจั​ังหวั​ัดพั​ัทลุ​ุง

-คุ​ุณภาพสิ่​่�งแวดล้​้อมกั​ับนโยบายและการจั​ัดการด้​้านการท่​่องเที่​่�ยวของเมื​ืองพั​ัทยา

-โครงการบู​ูรณะปรั​ับปรุ​ุงภู​ูมิ​ิทั​ัศน์​์และคุ้​้�มครองโบราณสถานลุ่​่�มน้ำำ��ทะเลสาบสงขลา: โครงการจั​ัดทำ�ำ แนวทางการจั​ัดการ อนุ​ุรั​ักษ์​์พั​ัฒนา และฟื้​้นฟู � ูคุ​ุณภาพสิ่​่�งแวดล้​้อมธรรมชาติ​ิและสิ่​่�งแวดล้​้อมศิ​ิลปกรรม ประเภทถ้ำำ�� ในพื้​้�นที่​่�ลุ่​่�มน้ำำ��ทะเลสาบสงขลา

-ผลกระทบของธรณี​ีพิ​ิบั​ัติต่ิ ่อสั​ังคมพื​ืชชายเลน และสถานภาพของประชาชนที่​่�อาศั​ัยอยู่​่�โดยรอบพื้​้�นที่​่�ป่​่าชายเลน กรณี​ีศึ​ึกษา: พื้​้�นที่​่�สถานี​ีพั​ัฒนาทรั​ัพยากรป่​่าชายเลน จั​ังหวั​ัดพั​ังงา

-โครงการให้​้คำำ�ปรึ​ึกษาความเหมาะสมและจั​ัดทำำ�แผนพั​ัฒนาการเกษตรระดั​ับตำำ�บลในภาคตะวั​ันออกเฉี​ียงเหนื​ือ

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

การศึ​ึกษา ปริ​ิญญาสถาปั​ัตยกรรมศาสตร์​์บั​ัณฑิ​ิต (สถ.บ.) Bachelor of Architecture (B. Arch) ปริ​ิญญาสถาปั​ัตยกรรมศาสตร์​์มหาบั​ัณฑิ​ิต (สถ.ม.) Master of Architecture (M. Arch)

ปั​ัจจุ​ุบั​ันเป็​็นอาจารย์​์ประจำำ�สาขาวิ​ิชาสถาปั​ัตยกรรม คณะสถาปั​ัตยกรรมศาสตร์​์และการผั​ังเมื​ือง มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ มี​ีความสนใจทางด้​้านสถาปั​ัตยกรรมไทย การออกแบบ นอกจากนี้​้�ยั​ังมี​ีผลงานดั​ังนี้​้� ผลงานออกแบบ และผลงานวิ​ิชาการ

- สถาปนิ​ิกผู้​้�ออกแบบและปรั​ับปรุ​ุงหมู่​่�เรื​ือนไทย หลั​ังหอพระ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต เพื่​่�อใช้​้เป็​็น ศู​ูนย์​์เผยแพร่​่และประสานงานของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

- สถาปนิ​ิกผู้​้�ช่​่วย โครงการศาลฎี​ีกา ออกแบบโดยคณะสถาปั​ัตยกรรมศาสตร์​์ จุ​ุฬาลงกรณ์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย

- ประธานคณะกรรมการดำำ�เนิ​ินงานกิ​ิจกรรมและสวั​ัสดิ​ิภาพนั​ักศึ​ึกษา คณะสถาปั​ัตยกรรมศาสตร์​์และการผั​ังเมื​ือง

- ผู้​้�ช่​่วยอธิ​ิการบดี​ีฝ่​่ายกี​ีฬาและศิ​ิลปวั​ัฒนธรรม มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- คณะกรรมการบริ​ิหารกี​ีฬามหาวิ​ิทยาลั​ัยแห่​่งประเทศไทย สำำ�นั​ักงานการอุ​ุดมศึ​ึกษา

- ที่​่ปรึ � ึกษาฝ่​่ายศิ​ิลปกรรมและการออกแบบ ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- คณะกรรมการบริ​ิหารสำำ�นั​ักหอสมุ​ุด มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- คณะกรรมการบริ​ิหารกองทุ​ุนค่​่าธรรมเนี​ียมเพื่​่�อการพั​ัฒนา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- รองผู้​้�อำำ�นวยการฝ่​่ายศิ​ิลปวั​ัฒนธรรม สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- สถาปนิ​ิกที่​่ปรึ � ึกษา โครงการจ้​้างที่​่�ปรึ​ึกษา ศึ​ึกษาและออกแบบ พร้​้อมติ​ิดตั้​้�งอุ​ุปกรณ์​์ ศู​ูนย์​์อบรมดั​ับเพลิ​ิงและกู้​้�ภั​ัย เสนอสำำ�นั​ักป้​้องกั​ันและบรรเทาสาธารณภั​ัย กรุ​ุงเทพมหานคร โดยสถาบั​ันวิ​ิจั​ัย และให้​้คำำ�ปรึ​ึกษา แห่​่งมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

- งานออกแบบสถาปั​ัตยกรรม อาคารสถาบั​ันการศึ​ึกษา

- อาคารเรี​ียนโรงเรี​ียนไผทอุ​ุดมศึ​ึกษา

- อาคารอเนกประสงค์​์และสนามกี​ีฬาในร่​่ม มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์ลำำ�ปาง

- ปรั​ับปรุ​ุงอาคารครุ​ุศาสตร์​์อุ​ุตสาหกรรม มหาวิ​ิทยาลั​ัยเทคโนโลยี​ีพระจอมเกล้​้า พระนครเหนื​ือ กรุ​ุงเทพมหานคร

- ปรั​ับปรุ​ุงอาคารหอสมุ​ุดปรี​ีดี​ี พนมยงค์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์

- ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ สาขาคณะแพทยศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต

- ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ สาขามหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์ลำำ�ปาง

- ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยเชี​ียงใหม่​่ (โดยความร่​่วมมื​ือกั​ับศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือธรรมศาสตร์​์) ณ มหาวิ​ิทยาลั​ัยเชี​ียงใหม่​่

- ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยสงขลานคริ​ินทร์​์ (โดยความร่​่วมมื​ือกั​ับศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือธรรมศาสตร์​์) ณ มหาวิ​ิทยาลั​ัยสงขลานคริ​ินทร์​์ วิ​ิทยาเขตหาดใหญ่​่

- ปรั​ับปรุ​ุงหอพั​ักเอเชี่​่�ยนเกมส์​์ อาคาร D๑ เป็​็นโรงแรม ณ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต

- ศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือมหาวิ​ิทยาลั​ัยราชภั​ัฏยะลา (โดยความร่​่วมมื​ือกั​ับศู​ูนย์​์หนั​ังสื​ือธรรมศาสตร์​์) ณ มหาวิ​ิทยาลั​ัยราชภั​ัฏยะลา

- ร่​่างโครงการจั​ัดทำ�ำ แผนการจั​ัดตั้​้�งศู​ูนย์​์คานธี​ีเพื่​่�อการสานเสวนาทางอารยธรรม มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์พั​ัทยา

- ปรั​ับปรุ​ุงหอพั​ักแพทย์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

รายนามผู้บริหารสถาบันไทยคดีศึกษา และผลงาน

อาจารย์​์เชษฐา พลายชุ​ุม (Instructor Chetha Plaichoom) รองผู้​้�อำำ�นวยการฝ่​่ายบริ​ิหารสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

7

ป

ระวัติความเป็นมาของสถาบัน ไทยคดีศึกษา

สถาบั​ั น ไทยคดี​ีศึ​ึ ก ษาได้​้ ข ยายขอบเขตบทบาท ออกไปอี​ีก คื​ือ ทำำ�หน้​้าที่​่�เป็​็นศู​ูนย์​์รวมการวิ​ิจั​ัยทางวิ​ิชาการ

สถาบั​ั น ไทยคดี​ีศึ​ึ ก ษาแรกเริ่​่� ม มี​ีฐานะเป็​็ น ของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ สนั​ับสนุ​ุนและส่​่งเสริ​ิมตลอดจน “โครงการไทยคดี​ีศึ​ึกษา” มี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เมื่​่�อแรกตั้​้�ง คื​ือ ให้​้บริ​ิการเพื่​่�อการวิ​ิจั​ัยภายในมหาวิ​ิทยาลั​ัย ในลั​ักษณะของ เพื่​่�อส่​่งเสริ​ิมการวิ​ิจั​ัยค้​้นคว้​้าเกี่​่�ยวกั​ับสั​ังคมไทย เพื่​่�อส่​่งเสริ​ิม การวิ​ิจั​ัยเชิ​ิงสหวิ​ิทยาการ โดยให้​้ทุ​ุนอุ​ุดหนุ​ุนการวิ​ิจั​ัยและ การเรี​ียบเรี​ียงตำำ�ราที่​่�เกี่​่�ยวกั​ับสั​ังคมไทย เพื่​่�อสร้​้างผู้​้�เชี่​่�ยวชาญ ให้​้บริ​ิการทางด้​้านอื่​่�น ๆ ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องกั​ับการดำำ�เนิ​ินงานวิ​ิจั​ัย ในเรื่​่�องของสั​ังคมไทยที่​่�จะไปทำำ�การค้​้นคว้​้าและสอน และเพื่​่�อ และการเผยแพร่​่ ผลงานวิ​ิจั​ัย สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาได้​้ดำำ�เนิ​ิน เผยแพร่​่ความรู้​้�เกี่​่�ยวกั​ับสั​ังคมไทยแก่​่ประชาชนทั่​่�วไป นั​ับเป็​็น งานตามพั​ันธกิ​ิจที่​่�มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์มอบหมาย คื​ือ ู ์รวมการจั​ัดสรรทุ​ุน สถาบั​ันแห่​่งแรกของประเทศไทยที่​่�มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ เป็​็นสถาบั​ันวิ​ิจั​ัย ที่​่�สร้​้างงานวิ​ิจั​ัย เป็​็นศูนย์ ตั้​้ง� หน่​่วยงานขึ้​้�นทำ�ำ หน้​้าที่​่ศึ� กึ ษาเรื่อ�่ งของไทยขึ้​้น� อย่​่างเฉพาะทาง สนั​ับสนุ​ุนการวิ​ิจัยั ของมหาวิ​ิทยาลั​ัย ให้​้บริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สังั คม ทั้​้�งนี้​้�ได้​้รั​ับกำำ�ลั​ังสนั​ับสนุ​ุนทางความคิ​ิดและทุ​ุนทรั​ัพย์​์จาก และทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม ผู้​้�ทรงคุ​ุณวุ​ุฒิหิ ลายท่​่าน เช่​่น ศาสตราจารย์​์ พระเจ้​้าบรมวงศ์​์เธอ กรมหมื่​่ �นนราธิ​ิ ปพงศ์​์ ประพั​ั นธ์​์ อธิ​ิ การบดี​ีมหาวิ​ิ ทยาลั​ั ย ธรรมศาสตร์​์ในขณะนั้​้น � ทรงเป็​็นผู้​้�ประทานคำำ�แปลศั​ัพท์อั์ งั กฤษ “Thai Studies” ว่​่า “ไทยคดี​ีศึ​ึกษา” มหาวิ​ิทยาลั​ัยได้​้จั​ัดตั้​้�งสถาบั​ันวิ​ิจั​ัยและให้​้คำำ�ปรึ​ึกษา ให้​้เป็​็นชื่อ�่ ของโครงการ และยั​ังทรงบริ​ิจาคทรั​ัพย์ตั้​้์ ง� เป็​็นกองทุ​ุน “นราธิ​ิปพงศ์​์ประพั​ันธ์​์ – สุ​ุพิ​ิณ” ขึ้​้�นสนั​ับสนุ​ุนการดำำ�เนิ​ินงาน แห่​่งมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ (TU-RAC) เป็​็นสถาบั​ันวิ​ิจั​ัยขึ้​้�น ของโครงการ โดยมี​ี ศาสตราจารย์​์ ม.ร.ว. คึ​ึกฤทธิ์​์ ป � ราโมช เป็​็น อี​ีกแห่​่งหนึ่​่�งของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ เมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๐ ประธานกรรมการบริ​ิหารโครงการไทยคดี​ีศึ​ึกษาคนแรก และ เพื่​่�อทำำ�หน้​้าที่​่�เป็​็นหน่​่วยงานหลั​ักในการให้​้บริ​ิการด้​้านการ เป็​็นผู้​้�สนั​ับสนุ​ุนการก่​่อตั้​้�งคนสำำ�คั​ัญด้​้วย อี​ีกประการหนึ่​่�ง บริ​ิหารงานวิ​ิจัยั และดำำ�เนิ​ินการวิ​ิจัยั ในนามมหาวิ​ิทยาลั​ัยก็​็ตาม การมาดำำ � รงตำำ � แหน่​่ ง ประธานกรรมการบริ​ิ ห ารโครงการ แต่​่ทั้​้ง� สองสถาบั​ันมี​ีหน้​้าที่​่ห� ลั​ักแตกต่​่างกั​ัน สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ของท่​่าน เป็​็นที่ม�่ าของการตั้​้ง� โรงโขนธรรมศาสตร์​์ขึ้​้น� ในครั้​้ง� นั้​้น � ยั​ังคงดำำ�เนิ​ินงานตามพั​ันธกิ​ิจดั​ังกล่​่าวมาได้​้โดยลำำ�ดับั จนกระทั่​่ง� ส่​่ วนผู้​้�อำำ �นวยการคนแรกของโครงการไทยคดี​ีศึ​ึ กษา คื​ือ เมื่​่อ� สำำ�นั​ักงานคณะกรรมการวิ​ิจัยั แห่​่งชาติ​ิมี​ีระเบี​ียบการพิ​ิจารณา ทุ​ุนสนั​ับสนุ​ุนการวิ​ิจั​ัยแบบใหม่​่ โดยกำำ�หนดให้​้มหาวิ​ิทยาลั​ัยตั้​้�ง ศาสตราจารย์​์ ดร.ท่​่านผู้​้�หญิ​ิงนิ​ิออน สนิ​ิทวงศ์​์ ณ อยุ​ุธยา คณะกรรมการขึ้​้�นทำำ�หน้​้าที่​่�กลั่​่�นกรองคุ​ุณภาพโครงการ พร้​้อม ทั้​้�งจั​ัดเรี​ียงตามลำำ�ดั​ับความสำำ�คั​ัญของโครงการ ส่​่งให้​้กั​ับสำำ�นั​ัก งานคณะกรรมการวิ​ิจั​ัยแห่​่งชาติ​ิเพื่​่�อขออนุ​ุมั​ัติ​ิทุ​ุนสนั​ับสนุ​ุนต่​่อ สำำ�นั​ักงานงบประมาณ

สมั​ัย ศาสตราจารย์​์ ดร.ป๋​๋วย อึ๊​๊�งภากรณ์​์ เป็​็นอธิ​ิการบดี​ี มหาวิ​ิ ทยาลั​ั ย ธรรมศาสตร์​์ โครงการไทยคดี​ี ศึ​ึ กษา ได้​้รั​ับการยกฐานะขึ้​้�นเป็​็น “สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา” มี​ีฐานะเที​ียบเท่​่า คณะวิ​ิชา ทำำ�หน้​้าที่​่�เป็​็นสถาบั​ันเพื่​่�อการวิ​ิจั​ัย

ผู้​้�บริ​ิหารสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาในขณะนั้​้�นพิ​ิจารณา ของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ และให้​้ดำำ�เนิ​ินการวิ​ิจั​ัย เพื่​่�อ เห็​็นสมควรยกเลิ​ิกหน้​้าที่​่�การเป็​็นศู​ูนย์​์รวมการจั​ัดสรรทุ​ุนวิ​ิจั​ัย ประโยชน์​์ ข องมหาวิ​ิ ทยาลั​ั ย ในด้​้ านการเรี​ียนการสอนและ ของมหาวิ​ิทยาลั​ัยเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๔๘ จวบจนปั​ัจจุ​ุบันั สถาบั​ัน การพั​ัฒนาประเทศ ไทยคดี​ีศึ​ึกษามี​ีพั​ันธกิ​ิจสำำ�คั​ัญ ๓ ประการคื​ือ มุ่​่�งสร้​้างงานวิ​ิจั​ัย บริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม และทำำ�นุ​ุบำ�รุ ำ ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม 8

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

ต

ลอดช่​่วงเวลา ๔๘ ปี​ี ของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

ทิ​ิศทางการดำำ�เนิ​ินงานวิ​ิจั​ัยได้​้มี​ีการปรั​ับเปลี่​่�ยนไป ตามกระแสและนโยบายของผู้​้�บริ​ิหารในขณะนั้​้�น เช่​่น พ.ศ. ๒๕๒๑ – ๒๕๒๕ มุ่​่�งเน้​้นการวิ​ิจั​ัยในด้​้านการพั​ัฒนาชนบท พ.ศ. ๒๕๒๕–๒๕๓๖ มุ่​่�งส่​่งเสริ​ิมการค้​้นคว้​้าวิ​ิจัยั เกี่​่ย� วกั​ับไทยคดี​ีศึ​ึกษา การตระเตรี​ียม ต่​่อสั​ังคม และยั​ังได้​้นำำ�วิ​ิธี​ีบริ​ิหารแบบใหม่​่ตามหลั​ักการปฏิ​ิรู​ูป ข้​้อมู​ูลพื้​้�นฐานสำำ�หรั​ับการวิ​ิจั​ัยและส่​่งเสริ​ิมให้​้มี​ีการค้​้นคว้​้าวิ​ิจั​ัย ระบบราชการที่​่เ� น้​้นรูปู แบบการทำำ�งานในรู​ูปแบบคณะกรรมการ โดยอาจารย์​์ แ ละข้​้ า ราชการในมหาวิ​ิ ท ยาลั​ั ย ธรรมศาสตร์​์ ในแต่​่ละกิ​ิจกรรม ในด้​้านการเรี​ียนการสอนด้​้านสั​ังคมศาสตร์​์และมนุ​ุษยศาสตร์​์ พ.ศ. ๒๕๔๙ - ๒๕๕๕ พ.ศ. ๒๕๓๖ – ๒๕๔๒ มุ่​่�งเน้​้นการบริ​ิการทางการวิ​ิจั​ัยและพั​ัฒนาการทำำ�วิ​ิจั​ัยด้​้าน สถาบั​ันวางแผนพั​ัฒนาการผลิ​ิตงานวิ​ิจัยั โดยสนั​ับสนุ​ุนให้​้มี​ีการ ไทยคดี​ีศึ​ึกษา โดยต่​่อยอดศั​ักยภาพเดิ​ิมที่​่มี​ี� อยู่​่�แล้​้วของสถาบั​ัน ทำำ�วิ​ิจั​ัยในรู​ูปแบบต่​่าง ๆ เช่​่น โครงการวิ​ิจั​ัยเชิ​ิงวิ​ิชาการ ไทยคดี​ีศึ​ึกษา ทั้​้�งที่​่�เป็​็นการวิ​ิจั​ัยพื้​้�นฐาน การวิ​ิจั​ัยและพั​ัฒนา โครงการวิ​ิจั​ัยเชิ​ิงพั​ัฒนา และโครงการวิ​ิจั​ัยเชิ​ิงสำำ�รวจ ทั้​้�งนี้​้�เพื่​่�อ การวิ​ิจัยั แบบสหสาขาวิ​ิชา ตลอดจนการวิ​ิจัยั เพื่​่อ� ภู​ูมิภิ าคศึ​ึกษา พั​ั ฒนาสถานภาพทางวิ​ิ ชาการ มี​ีการแลกเปลี่​่ � ยนนั​ั กวิ​ิจั​ั ย ทางด้​้านวั​ัฒนธรรม และเน้​้นภารกิ​ิจการทำำ�นุ​ุบำ�รุ ำ ุง รวมถึ​ึงการ (Visiting Researcher) เพื่​่อ� แลกเปลี่​่ย� นข้​้อมู​ูลและความร่​่วมมื​ือ เผยแพร่​่ศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม เพื่​่�อส่​่งเสริ​ิมความเป็​็นผู้​้�นำำ�ของ ในการเก็​็บข้​้อมู​ูลภาคสนาม เช่​่น โครงการศึ​ึกษา วั​ัฒนธรรมไท-ไทย มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ทางด้​้านการทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและ ในประเทศจี​ีน พม่​่า ลาว เวี​ียดนาม และไทย รวมทั้​้�งส่​่งเสริ​ิม วั​ัฒนธรรม โครงการทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม บริ​ิการวิ​ิชาการ แก่​่สั​ังคม และสนั​ับสนุ​ุนให้​้นั​ักวิ​ิจั​ัยของสถาบั​ันรั​ับทุ​ุนอุ​ุดหนุ​ุน พ.ศ. ๒๕๕๕ – ปั​ัจจุ​ุบั​ัน อยู่​่�ในทิ​ิศทางว่​่าจะส่​่งเสริ​ิมให้​้ จากแหล่​่งทุ​ุนจากภายนอก ซึ่​่�งแนวทางดั​ังกล่​่าวเป็​็นแนวที่​่�ใช้​้ นั​ักวิ​ิจัยั ผลิ​ิตงานวิ​ิจัยั ตามความถนั​ัด โดยอยู่​่�ในแนวทางการวิ​ิจัยั ดำำ�เนิ​ินงานต่​่อมา ของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์และแผนยุ​ุทธศาสตร์​์ชาติ​ิ มุ่​่�งเน้​้น การผลิ​ิตผลงานวิ​ิจั​ัยที่​่�ต้​้องการองค์​์ความรู้​้�ที่​่�นำำ�ไปใช้​้ประโยชน์​์ พ.ศ. ๒๕๔๒ - ๒๕๔๖ ในการพั​ัฒนาสั​ังคมได้​้ มี​ีความน่​่าเชื่​่�อถื​ือและการเป็​็นที่​่�ยอมรั​ับ ดำำ�เนิ​ินแนวทางการวิ​ิจั​ัยเช่​่นเดิ​ิมและมุ่​่�งเน้​้นส่ง่ เสริ​ิมการอนุ​ุรักั ษ์​์ ในการวิ​ิจั​ัยที่​่�ถู​ูกต้​้องตามจริ​ิยธรรมการวิ​ิจั​ัย วั​ัฒนธรรมและศิ​ิลปะไทยมากขึ้​้น � เพื่​่อ� ให้​้นักั ศึ​ึกษาและประชาชน ทั่​่ว� ไปมี​ีความรู้​้�ความเข้​้าใจเกี่​่ย� วกั​ับวั​ัฒนธรรมไทยอั​ันเป็​็นสิ่​่ง� สำำ�คัญ ั จจุ​ุบั​ันสถาบั​ันมุ่​่�งให้​้ความสำำ�คั​ัญต่​่อการสร้​้างงานวิ​ิจั​ัย ในการจรรโลงวั​ัฒนธรรมไทยให้​้คงอยู่​่�กั​ับสั​ังคมไทย การบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคมเพื่​่�อสนั​ับสนุ​ุนการเป็​็นสั​ังคม แห่​่งการเรี​ียนรู้​้� และทำำ�นุ​ุบำ�รุ ำ ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรมในระดั​ับที่​่� พ.ศ. ๒๕๔๖ - ๒๕๔๙ ใกล้​้เคี​ียงกั​ัน ด้​้วยตระหนั​ักถึ​ึงความสำำ�คั​ัญและจำำ�เป็​็นต่​่อการ ทำำ �หน้​้ าที่​่ � วิ​ิ จั​ั ยค้​้ นคว้​้ าด้​้ านมนุ​ุ ษยศาสตร์​์ และสั​ั งคมศาสตร์​์ นำำ � องค์​์ ความรู้​้�ที่​่ � สถาบั​ั น ได้​้ ส ร้​้ างสมมาตลอดระยะเวลามา ในเรื่​่�องของไทยอย่​่างมี​ีทิ​ิศทางที่​่�สอดคล้​้องกั​ับนโยบายและ เผยแพร่​่สู่​่�สั​ังคมในระดั​ับที่​่�เข้​้มข้​้นมากขึ้​้�น แนวทางการวิ​ิจั​ัยของชาติ​ิ ฉบั​ับที่​่� ๖ (พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๔๙) ด้​้านการพั​ัฒนาสั​ังคมและวั​ัฒนธรรมโดยให้​้ความสำำ�คั​ัญกั​ับ เป้​้าหมายการวิ​ิจัยั ที่​่เ� น้​้นคุณ ุ ภาพทางวิ​ิชาการและเป็​็นประโยชน์​์

ปั​ั

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

9

ผู้ดำ�รงตำ�แหน่งผู้อำ�นวยการ สถาบันไทยคดีศึกษา ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๔ – ปัจจุบัน

๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. ๑๑. ๑๒. ๑๓. ๑๔.

10

พั​ันเอกหญิ​ิง ดร.คุ​ุณนิ​ิออน สนิ​ิทวงศ์​์ ณ อยุ​ุธยา รองศาสตราจารย์​์ยุ​ุทธ ศั​ักดิ์​์�เดชยนต์​์

รองศาสตราจารย์​์ ดร. ม.ร.ว.อคิ​ิน รพี​ีพั​ัฒน์​์ ศาสตราจารย์​์เสน่​่ห์​์ จามริ​ิก

ศาสตราจารย์​์ ดร.เมธี​ี ครองแก้​้ว

รองศาสตราจารย์​์นิ​ิพั​ัทธ์​์ จิ​ิตรประสงค์​์

ผู้​้�ช่​่วยศาสตราจารย์​์ชั​ัช กิ​ิจธรรม

รองศาสตราจารย์​์สุ​ุมิ​ิตร ปิ​ิติ​ิพั​ัฒน์​์

รองศาสตราจารย์​์กมล ฉายาวั​ัฒนะ

รองศาสตราจารย์​์ ดร.พิ​ิริ​ิยะ ไกรฤกษ์​์

อาจารย์​์ ดร.อนุ​ุชา ที​ีรคานนท์​์

ผู้​้�ช่​่วยศาสตราจารย์​์วรรณี​ี สำำ�ราญเวทย์​์

อาจารย์​์ ดร.อนุ​ุชา ที​ีรคานนท์​์

รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุ​ุณเอนก

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

พ.ศ. ๒๕๑๔ – ๒๕๑๘ พ.ศ. ๒๕๑๘ – ๒๕๒๐ พ.ศ. ๒๕๒๐ – ๒๕๒๔ พ.ศ. ๒๕๒๔ – ๒๕๒๘ พ.ศ. ๒๕๒๘ – ๒๕๓๑ พ.ศ. ๒๕๓๑ – ๒๕๓๒ พ.ศ. ๒๕๓๓ – ๒๕๓๖ พ.ศ. ๒๕๓๖ – ๒๕๔๒ พ.ศ. ๒๕๔๒ – ๒๕๔๖ พ.ศ. ๒๕๔๖ – ๒๕๔๙ พ.ศ. ๒๕๔๙ – ๒๕๕๕ พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๘ พ.ศ. ๒๕๕๘ – ๒๕๖๒ พ.ศ. ๒๕๖๒ – ปั​ัจจุ​ุบั​ัน

รายนามคณะกรรมการ ประจำ�สถาบันไทยคดีศึกษา ปี ๒๕๖๒

๑. ๒. ๓. ๔. ๕. ๖. ๗. ๘. ๙. ๑๐. ๑๑. ๑๒. ๑๓. ๑๔.

ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

รองศาสตราจารย์​์กิ​ิติ​ิมา สุ​ุรสนธิ​ิ

อาจารย์​์เชษฐา พลายชุ​ุม

อาจารย์​์เผ่​่าทอง ทองเจื​ือ

รองศาสตราจารย์​์ ดร.อุ​ุรุ​ุยา วี​ีสกุ​ุล ผู้​้�ช่​่วยศาสตราจารย์​์ ดร.วี​ีรวั​ัฒน์​์ จั​ันทโชติ​ิ รองศาสตราจารย์​์นิ​ิพั​ัทธ์​์ จิ​ิตรประสงค์​์ นางสาวดารุ​ุณี​ี ธรรมโพธิ์​์�ดล

นายศั​ักดิ์​์�ชั​ัย กาย

นางสาวศิ​ิริพิ ร อั​ัญญณรงค์​์กุ​ุล

นายจั​ักรชั​ัย หิ​ิรั​ัณยะวสิ​ิต

เลขานุ​ุการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

นางจี​ีระนั​ันท์​์ วรพั​ัฒน์​์พิ​ิมุ​ุข

นางสาวสราพร หั​ัตถากรณ์​์

ประธานกรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ กรรมการ เลขานุ​ุการ ผู้​้�ช่​่วยเลขานุ​ุการ ผู้​้�ช่​่วยเลขานุ​ุการ

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

11

แผนภูมิโครงสร้างการแบ่งส่วนราชการ สถาบันไทยคดีศึกษา

* หน่​่วยสารบรรณ * หน่​่วยการเจ้​้าหน้​้าที่​่� * หน่​่วยการประชุ​ุม * หน่​่วยการเงิ​ินและบั​ัญชี​ี * หน่​่วยงบประมาณ นโยบาย และแผน * หน่​่วยพั​ัสดุ​ุ * หน่​่วยอาคารสถานที่​่�และยานพาหนะ

12

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

* หน่​่วยสั​ัมมนา/ประชุ​ุมทางวิ​ิชาการ * หน่​่วยทำำ�นุ​ุบำ�รุ ำ ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม * หน่​่วยจั​ัดพิ​ิมพ์​์เอกสารประกอบโครงการ บริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคมเพื่​่�อการเผยแพร่​่ * หน่​่วยเผยแพร่​่และประชาสั​ัมพั​ันธ์​์ * หน่​่วยบริ​ิหารจั​ัดการข้​้อตกลงความร่​่วมมื​ือ กั​ับหน่​่วยงาน องค์​์กร สถาบั​ัน ทั้​้�งภายใน และต่​่างประเทศ(MOU) *หน่​่วยประกั​ันคุ​ุณภาพ

* หน่​่วยบริ​ิหารโครงการวิ​ิจั​ัย * หน่​่วยดำำ�เนิ​ินการและจั​ัดพิ​ิมพ์​์วารสาร ไทยคดี​ีศึ​ึกษา * หน่​่วยวางแผนจั​ัดพิ​ิมพ์​์เผยแพร่​่ผลงาน วิ​ิจั​ัยและ บทความวิ​ิจั​ัย * หน่​่วยสารสนเทศเพื่​่�อการวิ​ิจั​ัย * หน่​่วยพั​ัฒนาบุ​ุคลากรทางการวิ​ิจั​ัย * หน่​่วยคลั​ังสิ่​่�งพิ​ิมพ์​์ของสถาบั​ันฯ

แผนภูมิโครงสร้างการแบ่งส่วนราชการ และอัตรากำ�ลังสถาบันไทยคดีศึกษา รองผู้​้�อำำนวยการฝ่​่ายบริ​ิหาร อาจารย์​์เชษฐา พลายชุ​ุม (วั​ันที่​่� ๑ พฤษภาคม ๒๕๖๒) เลขานุ​ุการสถาบั​ันฯ *นางณั​ัฐธยาน์​์ มิ​ิตรมู​ูลพิ​ิทั​ักษ์​์

๑. นางสาวเที​ียมจิ​ิตร์​์ พ่​่วงสมจิ​ิตร์​์ * นั​ักวิ​ิจั​ัยชำำ�นาญการพิ​ิเศษ (๑๓๑๗) ๒. นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ * นั​ักวิ​ิจั​ัยชำำ�นาญการ (๕๙๐๑) ๓. ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินันท์ ั ์รั​ัชต์​์ธร * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ (๔๕๕๓) ๔. ดร.อาสา คำำ�ภา * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ(๕๑๐๐) ๕. นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ (๕๙๕๑) ๖. นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ (๖๙๒๘) ๗. นางสาวดวงรั​ักษ์​์ จั​ันแตง * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ (๖๐๐๓) ๘. นายรั​ัชพล แย้​้มกลี​ีบ * นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ (๖๕๑๙)

งานบริ​ิหารและธุ​ุรการ นางจี​ีระนั​ันท์​์ วรพั​ัฒน์​์พิมุิ ุข *เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปชำำ�นาญการ (๑๒๐๙) ตำำ�แหน่​่ง หั​ัวหน้​้างาน

งานส่​่งเสริ​ิมการวิ​ิจั​ัย นางจั​ันทนี​ี พึ่​่�งเถื่​่�อน *นั​ักวิ​ิชาการศึ​ึกษาชำำ�นาญการพิ​ิเศษ (๐๐๖๓) ตำำ�แหน่​่ง หั​ัวหน้​้างาน

๑. นางจุ​ุฑาทิ​ิพย์​์ ภู่​่�มณี​ี * บุ​ุคลากรชำำ�นาญการ (๑๔๔๒) ๒. นายประสาน เผื​ือกหอม ** ผู้​้�ปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานบริ​ิหารชำำ�นาญงาน (๑๓๔๔) ๓. นางสาวสราพร หั​ัตถากรณ์​์ * นั​ักวิ​ิเคราะห์​์นโยบายและแผนปฏิ​ิบัติั ิการ (๔๑๑๔) ๔. นางสาวภาพิ​ิมล จิ​ิรานุ​ุไชยวั​ัฒนา * นั​ักวิ​ิชาการเงิ​ินและบั​ัญชี​ีปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๔๑๘๗) ๕. นางสาวธี​ีราพร อ่ำำ�ทิ � ิม * นั​ักวิ​ิชาการเงิ​ินและบั​ัญชี​ีปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๖๕๒๒) ๖. นางสาววารุ​ุณี​ี นุ่​่�มสำำ�รวย *** พนั​ักงานสถานที่​่� ๗. นายปรี​ีชาญ เงิ​ินกระโทก *** ผู้​้�ปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานบริ​ิหารปฏิ​ิบั​ัติ​ิงาน

๑. นางสาวบุ​ุณยนุ​ุช นาคะ * เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๕๓๒๓) ๒. นายวรานนท์​์ จงพู​ูนผล * นั​ักวิ​ิชาการศึ​ึกษาปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๖๙๑๑)

หมายเหตุ​ุ * พนั​ักงาน มธ. ** ข้​้าราชการ *** พนั​ักงานเงิ​ินรายได้​้ ประเภทชั่​่�วคราว

สรุ​ุป ๑. ข้​้าราชการ ๒. พนั​ักงาน มธ. ๓. ลู​ูกจ้​้างหน่​่วยงาน

รวม

งานบริ​ิการวิ​ิชาการ นางสาวโศรยา สุ​ุรั​ัญญาพฤติ​ิ * เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๔๕๕๔) ตำำ�แหน่​่ง รั​ักษาการในตำำ�แหน่​่งหั​ัวหน้​้างาน ๑. นายธนสาร จู​ูจันั ทร์​์ * เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๖๔๕๕) ๒. นายธนะปิ​ิติ​ิ ธิ​ิป๋​๋า * เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๖๔๕๖) ๓. ว่​่าที่​่ร้� ้อยตรี​ี ศิ​ิวพล โกศลสิ​ิริ​ิเศรษฐ์​์ * เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ (๖๐๔๐)

๑ อั​ัตรา ๒๑ อั​ัตรา ๒ อั​ัตรา ๒๔ อั​ัตรา

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

13

นางสาวเที​ียมจิ​ิตร์​์ พ่​่วงสมจิ​ิตร์​์ นั​ักวิ​ิจั​ัยชำำ�นาญการพิ​ิเศษ

นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ นั​ักวิ​ิจั​ัยชำำ�นาญการ

ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

ดร.อาสา คำำ�ภา นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ

นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นางสาวดวงรั​ักษ์​์ จั​ันทร์​์แตง นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบัติั ิการ

14

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

นายรั​ัชพล แย้​้มกลี​ีบ นั​ักวิ​ิจั​ัยปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นางณั​ัฐธยาน์​์ มิ​ิตรมู​ูลพิ​ิทั​ักษ์​์ เลขานุ​ุการสถาบั​ัน

นางจี​ีระนั​ันท์​์ วรพั​ัฒน์​์ภิ​ิมุ​ุข เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปชำำ�นาญการ หั​ัวหน้​้างานบริ​ิหารและธุ​ุรการ

นางจั​ันทนี​ี พึ่​่�งเถื่​่�อน นั​ักวิ​ิชาการศึ​ึกษาชำำ�นาญการพิ​ิเศษ หั​ัวหน้​้างานส่​่งเสริ​ิมการวิ​ิจั​ัย

นางสาวโศรยา สุ​ุรั​ัญญาพฤติ​ิ เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ รษก.หั​ัวหน้​้างานบริ​ิการวิ​ิชาการ

นางจุ​ุฑาทิ​ิพย์​์ ภู่​่�มณี​ี บุ​ุคลากรชำำ�นาญการ

นายประสาน เผื​ือกหอม ผู้​้�ปฏิ​ิบัติั ิงานบริ​ิหารชำำ�นาญงาน

นางสาวบุ​ุณยนุ​ุช นาคะ เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นายธนสาร จู​ูจั​ันทร์​์ เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นางสาวสราพร หั​ัตถากรณ์​์ นั​ักวิ​ิเคราะห์​์นโยบายและแผนปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นางสาวภาพิ​ิมล จิ​ิรานุ​ุไชยวั​ัฒนา นั​ักวิ​ิชาการเงิ​ินและบั​ัญชี​ีปฏิ​ิบัติั ิการ

นายวรานนท์​์ จงพู​ูนผล นั​ักวิ​ิชาการศึ​ึกษาปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นายธนะปิ​ิติ​ิ ธิ​ิป๋​๋า เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นางสาวธี​ีราพร อ่ำำ��ทิ​ิม นั​ักวิ​ิชาการเงิ​ินและบั​ัญชี​ีปฏิ​ิบัติั ิการ

นางสาววารุ​ุณี​ี นุ่​่�มสำำ�รวย พนั​ักงานสถานที่​่�

ว่​่าที่​่� ร.ต.ศิ​ิวพล โกศลสิ​ิริ​ิเศรษฐ์​์ เจ้​้าหน้​้าที่​่�บริ​ิหารงานทั่​่�วไปปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ

นายปรี​ีชาญ เงิ​ินกระโทก ผู้​้�ปฏิ​ิบัติั ิงานบริ​ิหารปฏิ​ิบัติั ิงาน

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

15

ผลการดำ�เนินงานปี ๒๕๖๒

16

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

ส

รุปงบประมาณสถาบันไทยคดีศึกษา ประจำ�ปีงบประมาณ ๒๕๖๒

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มี​ีแหล่​่งเงิ​ินงบประมาณที่​่�ได้​้รั​ับจั​ัดสรรในแต่​่ละปี​ี ทั้​้�งสิ้​้�น ๒ แหล่​่ง คื​ือ งบประมาณแผ่​่นดิ​ิน และ งบประมาณรายจ่​่ายจากรายได้​้พิเิ ศษ ในปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาได้​้รับั จั​ัดสรรและมี​ีรายได้​้ลดลงจากปี​ี ๒๕๖๑ คิ​ิดเป็​็นร้​้อยละ ๑๘.๕๙ โดยงบประมาณที่​่�ได้​้รั​ับจั​ัดสรรปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ รวมจำำ�นวนทั้​้�งสิ้​้�น ๓,๐๗๙,๑๙๔.๖๖ บาท แยกเป็​็นงบประมาณแผ่​่นดิ​ิน จำำ�นวน ๑๕๐,๐๐๐ บาท และงบประมาณรายจ่​่ายจากรายได้​้พิ​ิเศษและหน่​่วยงาน จำำ�นวน ๒,๙๒๙,๑๙๔.๖๖ บาท ส่​่วนรายจ่​่ายจริ​ิงปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ ลดลงจากปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ คิ​ิดเป็​็นร้​้อยละ ๑๕.๔๑ โดยรายจ่​่ายจริ​ิงแยกเป็​็นงบประมาณแผ่​่นดิ​ิน (ยั​ังไม่​่มี​ีการเบิ​ิกจ่​่าย) และงบประมาณรายจ่​่ายจากรายได้​้พิ​ิเศษและหน่​่วยงาน จำำ�นวน ๓,๓๑๕,๒๗๒.๔๕ บาท

รายจ่​่ายจริ​ิง ได้​้รั​ับจั​ัดสรร ปี​ี ๒๕๖๑ งบประมาณรายจ่​่ายจากรายได้​้พิ​ิเศษปี​ี ๒๕๖๑ งบประมาณแผ่​่นดิ​ินปี​ี ๒๕๖๑

หมายเหตุ​ุ

ได้​้รั​ับจั​ัดสรร

รายจ่​่ายจริ​ิง ปี​ี ๒๕๖๒

งบประมาณรายจ่​่ายจากรายได้​้พิ​ิเศษปี​ี ๒๕๖๒ งบประมาณแผ่​่นดิ​ินปี​ี ๒๕๖๒

งบประมาณแผ่​่นดินปี ิ ี ๒๕๖๒ มี​ี ๑ โครงการ คื​ือ ๑. โครงการทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปวั​ัฒนธรรม งบประมาณแผ่​่นดิ​ินปี​ี ๒๕๖๒ สามารถใช้​้เงิ​ินถึ​ึง ๓๐ กั​ันยายน ๒๕๖๓

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

17

ภ

ารกิจด้านการวิจัย การเผยแพร่ผลงาน และการผลิตสิ่งพิมพ์

รายงานผลการวิ​ิจั​ัยของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ในปี​ี ๒๕๖๒ ตั้​้�งแต่​่ มกราคม ๒๕๖๒ – ตุ​ุลาคม ๒๕๖๒ งานวิ​ิจั​ัยที่​่�แล้​้วเสร็​็จ ในปี​ี ๒๕๖๒ มี​ีทั้​้�งหมด ๔ เรื่​่�อง ดั​ังนี้​้� ประเภททุ​ุนวิ​ิจั​ัยทั่​่�วไป มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ จำำ�นวน ๑ เรื่​่�อง

รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง ตานก๋​๋วยสลาก พลวั​ัตประเพณี​ี ล้​้านนาในกรุ​ุงเทพมหานคร: กรณี​ีศึ​ึกษาการจั​ัดงานตานก๋​๋วย สลากที่​่�วั​ัดเบญจมบพิ​ิตรดุ​ุสิ​ิตวนารามราชวรวิ​ิหาร โดย นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๘๕,๐๐๐ บาท ประเภททุ​ุนวิ​ิจั​ัยสภาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา จำำ�นวน ๓ เรื่​่�อง

๑. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง การสำำ�รวจสิ​ินค้​้าท่​่องเที่​่�ยว ในจั​ังหวั​ัดน่​่าน: กรณี​ีศึ​ึกษาสิ​ินค้​้าท่​่องเที่​่�ยวเพื่​่�อการเรี​ียนรู้​้�วิ​ิถี​ี ชี​ีวิ​ิตชุ​ุมชนไทลื้​้�อ

โดย นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

๒. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง พระพุ​ุทธฉาย ในกรุ​ุงเทพฯ: คติ​ิความเชื่​่�อ รู​ูปแบบศิ​ิลปะ และแนวคิ​ิดในการสร้​้างสรรค์​์ งานศิ​ิลปกรรม

โดย ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

๓. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง พลวั​ัต และการสื​ืบทอด ละครชาตรี​ี: กรณี​ีศึ​ึกษาละครชาตรี​ีนางเลิ้​้�ง

โดย นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

18

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

การวิ​ิ จั ั ย เป็​็ น ภารกิ​ิ จ อั​ั น สำำ � คั​ั ญ อย่​่ า งหนึ่​่ � ง ของ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา โดยกำำ�หนดขอบเขตของการวิ​ิจั​ัย ในด้​้านสั​ังคมศาสตร์​์และมนุ​ุษยศาสตร์​์ นอกจากนี้​้�ยั​ังส่​่งเสริ​ิม การวิ​ิจั​ัยที่​่�มี​ีการเชื่​่�อมโยงกั​ันในลั​ักษณะแผนงานวิ​ิจั​ัยและ บู​ูรณาการเพื่​่�อให้​้สอดคล้​้องกั​ับแนวทางวิ​ิจั​ัยของประเทศ และในขณะเดี​ียวกั​ันสถาบั​ันฯ มี​ีการบู​ูรณาการการวิ​ิจั​ัย ในสาขาต่​่าง ๆ ร่​่วมกั​ับงานบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคมและการ ทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปวั​ัฒนธรรมของสถาบั​ันฯ และมหาวิ​ิทยาลั​ัย ไว้​้อี​ีกด้​้วย

งานวิ​ิจั​ัยที่​่�คาดว่​่าจะแล้​้วเสร็​็จในปี​ี ๒๕๖๓ มี​ีทั้​้�งหมด ๒ เรื่​่�อง ดั​ังนี้​้�

๑. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง การศึ​ึกษาและการพั​ัฒนาฐาน ข้​้อมู​ูลวั​ัฒนธรรมอาหารไทยสู่​่�การเป็​็นทุ​ุนทางวั​ัฒนธรรม เพื่​่อ� ส่​่งเสริ​ิมการพั​ัฒนาผลิ​ิตภั​ัณฑ์​์ นวัตั กรรม และการท่​่องเที่​่ย� ว ด้​้านอาหารไทย

โดย ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร

ดร.อาสา คำำ�ภา,

นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว

นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ ทุ​ุนวิ​ิจั​ัยทั่​่�วไป ประเภทกำำ�หนดหั​ัวข้​้อ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๑๐๐,๐๐๐ บาท

๒. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง ความสั​ัมพั​ันธ์​์ระหว่​่าง ข้​้าราชการการเมื​ืองท้​้องถิ่​่�นกั​ับข้​้าราชการประจำำ�ขององค์​์กร ปกครองส่​่วนท้​้องถิ่​่น� : กรณี​ีศึ​ึกษาเพื่​่อ� สร้​้างตั​ัวแบบความสั​ัมพั​ันธ์​์ ที่​่�เหมาะสมต่​่อการบริ​ิหารจั​ัดการท้​้องถิ่​่�นไทย

โดย นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๑ ทุ​ุนวิ​ิจั​ัยทั่​่�วไป ประเภทนั​ักวิ​ิจั​ัยรุ่​่�นใหม่​่ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๑๘๐,๐๐๐ บาท

งานวิ​ิจั​ัยที่​่�ได้​้รั​ับทุ​ุน ในปี​ี ๒๕๖๒ มี​ีทั้​้�งหมด ๖ เรื่​่�อง ประเภททุ​ุนวิ​ิจั​ัยสภาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา จำำ�นวน ๔ เรื่​่�อง

๑. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง ความต้​้องการสร้​้างกิ​ิจกรรม ท่​่องเที่​่�ยวเชิ​ิงอาสาสมั​ัครของสถานศึ​ึกษาระดั​ับมั​ัธยมศึ​ึกษา ตอนปลายในเขตกรุ​ุงเทพมหานคร

โดย นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

๒. รายงานวิ​ิจั​ั ย เรื่​่ � อง “ราชประชาสมาสั​ั ย ” ในประวั​ัติศิ าสตร์​์การเมื​ืองไทย พ.ศ. ๒๔๘๙ – ทศวรรษ ๒๕๔๐: จาก อุ​ุดมการณ์​์ปฏิ​ิบั​ัติ​ิการสู่​่� “พระราชอำำ�นาจนำำ�” ใน พระบาทสมเด็​็จพระบรมชนกาธิ​ิเบศร มหาภู​ูมิ​ิพลอดุ​ุลยเดช มหาราช บรมนาถบพิ​ิตร

โดย ดร.อาสา คำำ�ภา ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

๓. รายงานวิ​ิจั​ั ย เรื่​่ � อง การศึ​ึ กษาการรั​ั บรู้​้�ของ นั​ักท่​่องเที่​่�ยวต่​่างชาติ​ิที่​่�มี​ีต่​่อธุ​ุรกิ​ิจสถาบั​ันสอนทำำ�อาหาร สำำ�หรั​ับนั​ักท่​่องเที่​่�ยว

โดย นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

๔. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง ทิ​ิศทางการบริ​ิหารจั​ัดการ ท้​้องถิ่​่�นไทยตามยุ​ุทธศาสตร์​์ชาติ​ิ (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๘๐)

โดย นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ ได้​้รั​ับทุ​ุนวิ​ิจั​ัยประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๔๐,๐๐๐ บาท

ประเภททุ​ุนวิ​ิจั​ัยทั่​่�วไป มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ประเภท ผู้​้�ที่​่�ปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานในมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ จำำ�นวน ๒ เรื่​่�อง

๑. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง การประเมิ​ินศั​ักยภาพใน แหล่​่งท่​่องเที่​่�ยววิ​ิถี​ีไทยภู​ูมิ​ิภาคเหนื​ือ*

โดย นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๓๐๐,๐๐๐ บาท

๒. รายงานวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง การมี​ีส่​่วนร่​่วมของชุ​ุมชนใน การสร้​้ า งสรรค์​์ วั ั ฒ นธรรมและการพั​ั ฒ นาสู่​่�การบริ​ิ ก าร เพิ่​่�มมู​ูลค่​่า กรณี​ีวิ​ิสาหกิ​ิจชุ​ุมชนท่​่องเที่​่�ยวเชิ​ิงนิ​ิเวศและ วั​ัฒนธรรม วิ​ิถี​ีคนปลายบาง จั​ังหวั​ัดนนทบุ​ุรี​ี*

โดย นางสาวดวงรั​ักษ์​์ จั​ันแตง จำำ�นวนทุ​ุนที่​่�ได้​้รั​ับสนั​ับสนุ​ุน ๗๐,๙๐๐ บาท หมายเหตุ​ุ * ทุ​ุนดังั กล่​่าวเป็​็นทุนวิ ุ จัิ ยั ทั่​่ว� ไป ประจำำ�ปี​ี งบประมาณ ๒๕๖๒ ซึ่​่�งมี​ีข้​้อกำำ�หนดในการเบิ​ิกเงิ​ิน งวดสุ​ุดท้​้ายว่​่า ต้​้องมี​ีรายงาน ฉบั​ับสมบู​ูรณ์​์ และหนั​ังสื​ือตอบรั​ับการตี​ีพิ​ิมพ์​์วารสารที่​่�อยู่​่�ใน ฐาน Scopus จึ​ึงมี​ีระยะเวลา ในการดำำ�เนิ​ินการตามสั​ัญญา ๒ ปี​ี ผลงานวิ​ิจั​ัยที่​่�ตี​ีพิ​ิมพ์​์ลงวารสาร มี​ีทั้​้�งหมด ๒ เรื่​่�อง

๑. บทความวิ​ิจัยั เรื่อ�่ ง พลวั​ัตสถาบั​ันพระมหากษั​ัตริ​ิย์​์ เชิ​ิงเครื​ือข่​่าย: ข้​้อสั​ังเกตว่​่าด้​้วยความเปลี่​่ย� นแปลงของเครื​ือข่​่าย ชนชั้​้�นนำำ�ไทย พ.ศ. ๒๔๙๕ – ๒๕๓๕

โดย ดร.อาสา คำำ�ภา ตี​ีพิ​ิมพ์​์ลง วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ีที่​่� ๑๕ ฉบั​ับที่​่� ๒

๒. บทความวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง ความย้​้อนแย้​้งของการ ฆ่​่าตั​ัวตายว่​่าด้​้วยทั​ัศนะทางวิ​ิชาการเชิ​ิงพุ​ุทธกั​ับความเชื่​่�อ ของคนไทยและพุ​ุทธทั​ัศนะ

โดย นางสาวเที​ียมจิ​ิตร์​์ พ่​่วงสมจิ​ิตร์​์ ตี​ีพิ​ิมพ์​์ลง วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ีที่​่� ๑๕ ฉบั​ับที่​่� ๒

๓. บทความวิ​ิจั​ัย เรื่​่�อง วั​ัดคงคาราม จั​ังหวั​ัดราชบุ​ุรี​ี: คุ​ุณค่​่าของทุ​ุนทางวั​ัฒนธรรมที่​่จั� บั ต้​้องได้​้และแนวทางส่​่งเสริ​ิม เป็​็นแหล่​่งเรี​ียนรู้​้�วั​ัฒนธรรมชาวมอญในประเทศไทย

โดย ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร ตี​ีพิ​ิมพ์​์ลง วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ีที่​่� ๑๖ ฉบั​ับที่​่� ๒

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

19

โครงการพั​ัฒนาศั​ักยภาพด้​้านการวิ​ิจั​ัย สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา พ.ศ. ๒๕๖๒ เรื่​่�อง “การอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการสร้​้างเครื​ือข่​่ายงานวิ​ิจั​ัยด้​้านไทยศึ​ึกษา”

วั​ันพุ​ุธที่​่� ๔ กั​ันยายน ๒๕๖๒ ณ ห้​้องประชุ​ุมคึ​ึกฤทธิ์​์� ปราโมช สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์

จากภายนอก การจั​ัดทำำ�วารสารและการสร้​้างและแสวงหา ช่​่องทางในการเผยแพร่​่ผลงานวิ​ิจัยั รวมทั้​้�งการสร้​้างและพั​ัฒนา บุ​ุ ค ลากรด้​้ า นการวิ​ิ จั ั ย ให้​้ มี​ีศั ั ก ยภาพในการทำำ � งานวิ​ิ จั ั ย ทั้​้� ง ทางด้​้านปริ​ิมาณและด้​้านคุ​ุณภาพเพิ่​่�มมากยิ่​่�งขึ้​้�น

วั​ันพุ​ุธที่​่� ๔ กั​ันยายน ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา สถาบั​ันฯ จึ​ึงจั​ัดโครงการพั​ัฒนาศั​ักยภาพด้​้านการวิ​ิจัยั มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ โดยฝ่​่ายส่​่งเสริ​ิมการวิ​ิจั​ัย ได้​้จั​ัด ซึ่​่�งเป็​็นโครงการที่​่�มุ่​่�งเน้​้นให้​้นั​ักวิ​ิจั​ัยได้​้มี​ีความรู้​้�ความเข้​้าใจ โครงการพั​ัฒนาศั​ักยภาพด้​้านการวิ​ิจั​ัย สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ความสามารถในการสร้​้างเครื​ือข่​่ายการทำำ�งานด้​้านการวิ​ิจั​ัยทั้​้�ง พ.ศ. ๒๕๖๒ เรื่​่�อง การอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการสร้​้างเครื​ือข่​่าย ภายในและนอกประเทศ เนื่​่�องจากมหาวิ​ิทยาลั​ัยมี​ีการวาง งานวิ​ิจัยั ด้​้านไทยศึ​ึกษา พร้​้อมทั้​้�งเสวนาถึ​ึงทิ​ิศทางในการขอทุ​ุน รากฐานให้​้งานวิ​ิจั​ัยมุ่​่�งสู่​่�การบู​ูรณาการและการสร้​้างเครื​ือข่​่าย วิ​ิจั​ัย ซึ่​่�งเกิ​ิดการปรั​ับเปลี่​่�ยนครั้​้�งใหญ่​่ในขณะนี้​้� ด้​้วยสถาบั​ัน เพื่​่�อให้​้เป็​็นไปตามนโยบายการวิ​ิจั​ัยของชาติ​ิ และนำำ�ไปสู่​่�การ ไทยคดี​ีศึ​ึกษา เป็​็นสถาบั​ันวิจัิ ยั ที่​่ใ� ห้​้ความสำำ�คัญั ต่​่อการสร้​้างงานวิ​ิจัยั พิ​ิ จ ารณาจั​ั ด สรรทุ​ุ นวิ ิ จั ั ย ให้​้ ไ ด้​้ ทุ ุ นวิ ิ จั ั ย ให้​้ ไ ด้​้ ห ลากหลาย และการตี​ีพิ​ิมพ์​์เผยแพร่​่ผลงานวิ​ิจัยั และวิ​ิชาการในรู​ูปแบบต่​่าง ๆ หน่​่วยงาน อี​ีกทั้​้�งยั​ังเป็​็นการเตรี​ียมพร้​้อมต่​่อนโยบายของทุ​ุน ทั้​้�งนี้​้�เพื่​่�อให้​้เป็​็นไปตามพั​ันธกิ​ิจที่​่� มหาวิ​ิทยาลั​ัยได้​้มอบหมายคื​ือ ต่​่าง ๆ ที่​่จ� ะต้​้องเขี​ียนข้​้อเสนอในแบบบู​ูรณาการในภายภาคหน้​้า เป็​็นสถาบั​ันวิ​ิจั​ัยที่​่�มี​ีผลงานวิ​ิจั​ัย เผยแพร่​่ความรู้​้�สู่​่�สั​ังคม และ ดั​ังนั้​้�นฝ่​่ายส่​่งเสริ​ิมการวิ​ิจั​ัย สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา จึ​ึงสนั​ับสนุ​ุน ทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม ให้​้มี​ีการจั​ัดโครงการพั​ัฒนาศั​ักยภาพนั​ักวิ​ิจั​ัยขึ้​้�น เพื่​่�อพั​ัฒนา

นั​ั บ จากอดี ี ต จนถึ​ึ ง ปั​ั จ จุ​ุ บั ั น สถาบั​ั น ไทยคดี​ีศึ​ึ ก ษา การเขี​ียนข้​้อเสนอโครงการวิ​ิจั​ัยในรู​ูปแบบการสร้​้างเครื​ือข่​่าย ได้​้ ดำ ำ � เนิ​ิ น การให้​้ บ รรลุ​ุ เ ป้​้ า หมายดั​ั ง กล่​่ า วมาโดยตลอด เพื่​่�อขอทุ​ุนวิ​ิจั​ัยในแหล่​่งทุ​ุนต่​่าง ๆ และเพื่​่�อพั​ัฒนาศั​ักยภาพ มุ่​่�งมั่​่�นและวางแผนดำำ�เนิ​ินงาน โดยตั้​้�งปณิ​ิธานของสถาบั​ันว่​่า ในการเขี​ียนข้​้อเสนอโครงการวิ​ิจั​ัยแบบบู​ูรณาการของนั​ักวิ​ิจั​ัย “มุ่​่�งสร้​้างงานวิ​ิจั​ัยให้​้เป็​็นเลิ​ิศ ทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรม และนั​ักวิ​ิชาการของมหาวิ​ิทยาลั​ัยให้​้มี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพ และถู​ูกต้​้อง เผยแพร่​่ความรู้​้�สู่​่�สั​ังคม” เพื่​่�อสร้​้างสรรค์​์งานวิ​ิจั​ัย กิ​ิจกรรม ตามหลั​ักเกณฑ์​์ของแหล่​่งทุ​ุนสนั​ับสนุ​ุนการวิ​ิจัยั อี​ีกทั้​้ง� ยั​ังปฏิ​ิบัติั ิ บริ​ิ ก ารวิ​ิ ช าการตลอดจนกิ​ิ จ กรรมทำำ �นุ ุ บำ ำ �รุ ุ ง ศิ​ิ ล ปะและ งานด้​้านการวิ​ิจั​ัยให้​้ดี​ีมากยิ่​่�งขึ้​้�น อั​ันจะเป็​็นการเพิ่​่�มพู​ูนผลงาน วั​ัฒนธรรมแก่​่สั​ังคมไทย และเพื่​่�อให้​้เป็​็นไปตามปณิ​ิธานที่​่ตั้​้� �งไว้​้ ด้​้านการวิ​ิจั​ัยของมหาวิ​ิทยาลั​ัย และสถาบั​ันฯ และการพั​ัฒนา สถาบั​ันฯ ได้​้กำ�ำ หนดกลไกในการบรรลุ​ุเป้​้าหมายไว้​้หลายประการ องค์​์ความรู้​้�ยิ่​่�งขึ้​้�นไป เช่​่น การจั​ัดสรรทุ​ุนการวิ​ิจั​ัย การสนั​ับสนุ​ุนในการขอแหล่​่งทุ​ุน

20

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

โครงการอบรมเริ่​่� ม ลงทะเบี​ียนเวลา ๙.๐๐ น. โดยมี​ีบุ​ุคลากรในสถาบั​ันฯ และบุ​ุคลากร ภายนอก เข้​้าร่​่วม โครงการ จำำ�นวนทั้​้�งสิ้​้�น ๓๕ คน กล่​่าวเปิ​ิดงานโดย รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุณ ุ เอนก ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันฯ จากนั้​้�น เวลา ๑๐.๐๐ น. ได้​้รั​ับเกรี​ียติ​ิจาก ศาสตราจารย์​์ ดร.ทั​ันตแพทย์​์หญิ​ิง ศิ​ิริ​ิวรรณ สื​ืบนุ​ุการณ์​์ รองอธิ​ิการบดี​ีฝ่​่ายวิ​ิจั​ัยและ นวั​ัตกรรม ถ่​่ายทอดองค์​์ความรู้​้�เกี่​่ย� วกั​ับ “การเสนอ ขอทุ​ุนวิ​ิจั​ัย ช่​่องทางการเสนอขอทุ​ุน การเขี​ียนข้​้อ เสนอแผนงานและโครงการวิ​ิจั​ัยให้​้ตรงกั​ับความ ต้​้องการของแหล่​่งทุ​ุน” ซึ่​่�งรองอธิ​ิการบดีฯี ได้​้เน้​้น ถึ​ึงเรื่​่�องการขอทุ​ุนจากงบประมาณแผ่​่นดิ​ิน จาก สกสว ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๔ เป็​็นหลั​ัก เนื่​่�องจาก วั​ั นจั ั ด โครงการอยู่​่�ในช่​่ ว งระหว่​่ า งการเสนอ ขอทุ​ุนวิ​ิจั​ัย นอกจากนี้​้�ยั​ังได้​้อธิ​ิบายเรื่​่�องเกี่​่�ยวกั​ับ นโยบายและยุ​ุทธศาสตร์​์ อววน. พ.ศ. ๒๕๖๓ ๒๕๗๐ แพลตฟอร์​์มการดำำ�เนิ​ินงานยุ​ุทธศาสตร์​์ที่​่� เกี่​่ย� วข้​้องกั​ับการเสนอขอทุ​ุนตามที่​่� สกสว ได้​้ประกาศ มาแล้​้วเบื้​้�องต้​้น

ในช่​่วงท้​้ายได้​้ร่​่วมพู​ูดคุ​ุยกั​ับนั​ักวิ​ิจั​ัย เพื่​่�อต่​่อยอด ข้​้ อ เสนอโครงการวิ​ิ จั ั ย ในสาขาตามความถนั​ั ด ให้​้ เข้​้ า กั​ั บ นโยบายจากผู้​้�ให้​้ทุน ุ โดยแนะนำำ�ว่า่ ๑) การเขี​ียนข้​้อเสนอให้​้ตรง กั​ับวั​ัตถุ​ุประสงค์​์ของทุ​ุนซึ่​่�งในแต่​่ละทุ​ุนจะมี​ีความแตกต่​่างกั​ัน ออกไปตามเป้​้าหมายของผู้​้�ให้​้ทุ​ุน จึ​ึงควรเขี​ียนข้​้อเสนอให้​้ สอดคล้​้องกั​ับวั​ัตถุ​ุประสงค์​์ของเจ้​้าของทุ​ุนนั้​้�น ๆ ๒) การเขี​ียน ข้​้อเสนอควรมี​ีความพึ่​่�งพาทางเศรษฐศาสตร์​์ อธิ​ิบายเรื่​่�องราว ให้​้มี​ีความเกี่​่�ยวข้​้องกั​ับด้​้านเศรษฐกิ​ิจ การประกอบอาชี​ีพ หรื​ือ การสร้​้างรายได้​้ และ ๓) การเขี​ียนข้​้อเสนอต้​้องมี​ีการช่​่วยเหลื​ือ ชุ​ุมชน พื้​้�นที่​่�ที่​่�ต้​้องการพั​ัฒนาเร่​่งด่​่วน ตลอดจนการเชื่​่�อมโยงไป ถึ​ึงต่​่างประเทศ เป็​็นต้​้น

จากนั้​้�นในช่​่วงเวลา ๑๓.๓๐ - ๑๖.๐๐ น.ได้​้รั​ับเกี​ียรติ​ิ จาก อ.ดร.เกรี​ียงไกร เกิ​ิดศิริ​ิ ิ อาจารย์​์ประจำำ�คณะสถาปั​ัตยกรรม ศาสตร์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัยศิ​ิลปากร ได้​้ให้​้ข้​้อบรรยายให้​้ข้​้อเสนอแนะ และแลกเปลี่​่ย� นความคิ​ิดเห็​็น เกี่​่ย� วกั​ับการเขี​ียนข้​้อเสนอภายใต้​้ การปฏิ​ิรู​ูปกระทรวงใหม่​่ ในระบบการอุ​ุดมศึ​ึกษา วิ​ิทยาศาสตร์​์ วิ​ิจั​ัยและนวั​ัตกรรม ที่​่�ส่​่งผลให้​้นั​ักวิ​ิจั​ัยในมหาวิ​ิทยาลั​ัยต้​้องปรั​ับ

ลั​ักษณะการทำำ�งาน โดยข้​้อเสนอการวิ​ิจั​ัยในปั​ัจจุ​ุบั​ัน ควรเป็​็น ข้​้ อ เสนอที่​่ � เ กิ​ิ ด จากการวิ​ิ เ คราะห์​์ จ ากต้​้ นทุ ุ น และจุ​ุ ด เด่​่ นที่ ่ � สถาบั​ันมี​ี ตลอดจนงานศึ​ึกษาในอดี​ีตที่​่มี​ีศั � กั ยภาพในการต่​่อยอด โดยนำำ�มาปรั​ับและประยุ​ุกต์​์ให้​้สอดคล้​้องกั​ับจุ​ุดยื​ืน และความ เชี่​่�ยวชาญของนั​ักวิ​ิจั​ัยแต่​่ละคน มากกว่​่าที่​่�จะเป็​็นการเปิ​ิดพื้​้�นที่​่� ใหม่​่ ห รื​ือประเด็​็ น ใหม่​่ ใ นทุ​ุ ก ครั้​้� ง ที่​่ � มี​ี การเปิ​ิ ดรั ั บ ข้​้ อ เสนอ นอกจากนี้​้�ได้​้ให้​้ข้อ้ เสนอแนะเกี่​่ย� วกั​ับหลั​ักในการเขี​ียนข้​้อเสนอ เช่​่น การวิ​ิเคราะห์​์ SROI เพื่​่�อใช้​้ประเมิ​ินโครงการเชิ​ิงสั​ังคม ประเมิ​ินรายได้​้ชุ​ุมชนเพิ่​่�มขึ้​้�นเท่​่าไหร่​่ การเริ่​่�มหั​ัวข้​้อวิ​ิจั​ัย แบบสอบถามว่​่าอยากได้​้อะไร ถ้​้ามี​ีวั​ันหยุ​ุด ๓ วั​ัน จะไปเที่​่�ยว ที่​่�ไหน และ Action Research เป็​็นไปตามสมมุ​ุติ​ิฐานไหม เป็​็นต้​้น

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

21

วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา และหนั​ังสื​ือ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาได้​้สนั​ับสนุ​ุนงบประมาณเพื่​่อ� การจั​ัดทำ�ำ วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ซึ่​่ง� เป็​็นวารสารทางวิ​ิชาการราย ๖ เดื​ือน ฉบั​ับที่​่� ๑ เดื​ือนมกราคม – เดื​ือนมิ​ิถุนุ ายน, ฉบั​ับที่​่� ๒ เดื​ือนกรกฎาคม – เดื​ือนธั​ันวาคม โดยมี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่อ� เผยแพร่​่ผลงานวิ​ิจัยั และการค้​้นคว้​้าที่​่�เป็​็นความรู้​้�ไทยศึ​ึกษา ด้​้านสั​ังคมศาสตร์​์และมนุ​ุษยศาสตร์​์ ส่​่งเสริ​ิมให้​้นั​ักวิ​ิชาการเสนอผลงานเพื่​่�อกระตุ้​้�น การค้​้นคว้​้าในระดั​ับอุ​ุดมศึ​ึกษา

ในปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันฯ ได้​้จั​ัดพิ​ิมพ์​์วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา จำำ�นวน ๒ ฉบั​ับ โดยมี​ีบทความทางวิ​ิชาการ ในฉบั​ับ ดั​ังนี้​้� วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ีที่​่� ๑๖ ฉบั​ับที่​่� ๑ (มกราคม – มิ​ิถุ​ุนายน ๒๕๖๒) รายชื่​่�อบทความและผู้​้�เขี​ียนในเล่​่ม บทความวิ​ิจั​ัย – วิ​ิชาการ • บทเรี​ียนทางการเมื​ืองจาก ลิ​ิลิ​ิตพระลอ

สมเกี​ียรติ​ิ วั​ันทะนะ •ฟ้​้อนม่​่านมุ​ุยเซี​ียงตา: อิ​ิทธิ​ิพลนาฏกรรมพม่​่าในสั​ังคมไทยศึ​ึกษา วิ​ิเคราะห์​์ความหมายของชื่​่อ� ชุ​ุดการแสดง บทขั​ับร้​้องและโครงสร้​้าง ของทำำ�นองเพลง

สิ​ิทธิ​ิพร เนตรนิ​ิยม • หมู่​่�บ้​้าน - พุ​ุทธสถาน - โรงเรี​ียนสั​ัมมาสิ​ิกขา: การประกอบสร้​้าง ชุ​ุมชนทางศี​ีลธรรมของชาวอโศก

บั​ัณฑิ​ิต ศิ​ิริรัิ ักษ์​์โสภณ • การเมื​ืองเรื่​่�องซากศพ: การกำำ�จั​ัดความสยดสยองและควบคุ​ุม ซากศพโดย “กระบวนการทำำ�ให้​้ศิ​ิวิ​ิไลซ์​์” ในสยามช่​่วงทศวรรษ ๒๔๓๐

ภั​ัทรนิ​ิษฐ์​์ เกี​ียรติ​ิธนวิ​ิชญ์ • สิ​ินค้​้าสั​ัตว์​์ป่​่า: ปฏิ​ิบั​ัติ​ิการในชี​ีวิ​ิตประจำำ�วั​ันของผู้​้�ค้​้าลาวในตลาด ชายแดนไทย - สปป. ลาว

สุ​ุดารั​ัตน์​์ ศรี​ีอุ​ุบล และ จั​ักรพั​ันธ์​์ ขั​ัดชุ่​่�มแสง • วิ​ิจารณ์​์หนั​ังสื​ือ Limology: ชายแดนศึ​ึกษากั​ับเขต - ขั​ันธ์​์วิ​ิทยา ของพื้​้�นที่​่�ใน / ระหว่​่าง

รั​ัชพล แย้​้มกลี​ีบ

22

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

วารสารไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ีที่​่� ๑๖ ฉบั​ับที่​่� ๒ (กรกฎาคม – ธั​ันวาคม ๒๕๖๒) รายชื่​่�อบทความและผู้​้�เขี​ียนในเล่​่ม บทความวิ​ิจั​ัย – วิ​ิชาการ • กรุ​ุงศรี​ีอยุ​ุธยาในรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์ สมั​ัยรั​ัชกาลที่​่� ๑ - ๕: ศึ​ึกษาจากเอกสารวรรณคดี​ีและเอกสารสมั​ัยรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์

นิ​ิชาภา ทิ​ิชากรสกุ​ุล • เจดี​ีย์​์วั​ัดหั​ัวข่​่วงเมื​ืองแพร่​่: การศึ​ึกษาประวั​ัติ​ิศาสตร์​์และรู​ูปแ บบสถาปั​ัตยกรรม

นั​ันทพร พุ่​่�มมณี​ี • การเปลี่​่�ยนแปลงอั​ัตลั​ักษณ์​์ “คนเผาผี​ี” ในเขตชุ​ุมชนเมื​ือง นครศรี​ีธรรมราช

ดำำ�รงศ์​์พั​ันธ์​์ ใจห้​้าววี​ีระพงศ์​์, เก็​็ตถวา บุ​ุญปราการ และ ณฐพงศ์​์ จิ​ิตรนิ​ิรั​ัตน์​์ • วั​ัดคงคาราม จั​ังหวั​ัดราชบุ​ุรี​ี: คุ​ุณค่​่าของทุ​ุนทางวั​ัฒนธรรมที่​่� จั​ับต้​้องได้​้ และแนวทางส่​่งเสริ​ิมเป็​็นแหล่​่งเรี​ียนรู้​้�วั​ัฒนธรรมชาวมอญในประเทศไทย

สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร • นโยบายการสื่​่�อสารการท่​่องเที่​่�ยววิ​ิถี​ีไทยและการปรั​ับตั​ัวของชุ​ุมชนในจั​ังหวั​ัดพั​ังงาและจั​ังหวั​ัดตรั​ัง

กวิ​ิน สิ​ิงห์​์อิ​ินทร์​์ • วิ​ิจารณ์​์หนั​ังสื​ือ จดหมายเหตุ​ุฟอร์​์บั​ัง

ดวงรั​ักษ์​์ จั​ันแตง • แนะนำำ�หนั​ังสื​ือ “สื​ืบสานจิ​ิตรกรรมไทยในพม่​่า” ณ อุ​ุโบสถวั​ัดมหาเตงดอจี​ี และ เจติ​ิยวิ​ิหารจอกตอจี​ี

สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร

กระบวนพยุ​ุหยาตราชลมารค เนื่​่�องในการเสด็​็จพระราชดำำ�เนิ​ินเลี​ียบพระนคร ในพระราชพิ​ิธี​ีบรมราชาภิ​ิเษก พุ​ุทธศั​ักราช ๒๕๖๒

อาสา คำำ�ภา

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

23

ภ

ารกิจด้านการ บริการวิชาการ แก่สังคม

การบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม เป็​็นอี​ีกหนึ่​่�งพั​ันธกิ​ิจหลั​ักที่​่�สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาดำำ�เนิ​ินการอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง โดยสถาบั​ันฯ จั​ัดทำำ�โครงการหรื​ือกิ​ิจกรรมบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคมที่​่�เกิ​ิดจากการนำำ�องค์​์ความรู้​้�ซึ่​่�งได้​้จากการวิ​ิจั​ัยไปให้​้บริ​ิการวิ​ิชาการสู่​่�สั​ังคม และชุ​ุมชนด้​้วยความร่​่วมมื​ือกั​ับหน่​่วยงานภาครั​ัฐ ภาคเอกชน และชุ​ุมชน การให้​้บริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สังั คมที่​่ดำ� �ำ เนิ​ินการมี​ีหลายรู​ูปแบบ ดั​ังนี้​้� โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ เรื่​่�อง “การจั​ัดทำ�ำ ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุ ของพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์วั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ จั​ังหวั​ัดลำำ�ปาง” โครงการระยะ ๑ ปี​ี (ตุ​ุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ – กั​ันยายน พ.ศ. ๒๕๖๒) ณ วั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ จั​ังหวั​ัดลำำ�ปาง

การจั​ัดทำำ�ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุของพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์วั​ัด พระธาตุ​ุเสด็​็จ จั​ังหวั​ัดลำ�ป ำ าง เป็​็นโครงการที่​่ส� ถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา และมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์ลำำ�ปาง ได้​้ร่​่วมกั​ันเข้​้ามา สำำ�รวจและเล็​็งเห็​็นศักั ยภาพของวั​ัดและชุ​ุมชนวั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ ในเรื่​่�องงานอนุ​ุรั​ักษ์​์และงานพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ โดยเฉพาะได้​้ให้​้ความ สำำ�คั​ัญกั​ับพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของวั​ัด จึ​ึงได้​้ร่​่วมมื​ือกั​ับวั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ และชุ​ุมชนศรั​ัทธาวั​ัด จัดั สร้​้างพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ขึ้​้�นใหม่​่ โดยปรั​ับปรุ​ุง จากอาคารศาลาบาตรของวั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จเป็​็นอาคารจั​ัดแสดง โบราณวั​ัตถุ​ุ พร้​้อมดำำ�เนิ​ินการทำำ�ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุในพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์จนสำำ�เร็​็จลุ​ุล่​่วง และมี​ีการจั​ัดทำำ�เล่​่มทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุ ในเบื้​้�องต้​้นไว้​้

อนึ่​่�ง ผลจากการเข้​้าไปทำำ�งานร่​่วมกั​ับวั​ัดและชุ​ุมชน ประกอบกั​ับการลงพื้​้�นที่​่�ของนั​ักวิ​ิจั​ัยสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ร่​่วม กั​ับผู้​้�ประสานงานมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์ลำำ�ปาง ยั​ังทำำ� ให้​้เกิ​ิดโครงการวิ​ิจัยั อย่​่างต่​่อเนื่​่อ� ง อาทิ​ิ โครงการจั​ัดตั้​้ง� พิ​ิพิธิ ภั​ัณฑ์​์ วั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ โครงการวิ​ิจั​ัยเรื่​่�อง พระธาตุ​ุเสด็​็จ: วั​ัด ชุมุ ชน คน พิ​ิ พิ​ิ ธภั​ั ณฑ์​์, เรื่​่ � องการพั​ั ฒนาความสามารถของชุ​ุ มชน วั​ัดพระธาตุ​ุเสด็​็จ จั​ังหวั​ัดลำำ�ปาง มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ วั​ัด และชุ​ุมชนอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง

24

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

“โครงการความร่​่วมมื​ือทางวิ​ิชาการ ในการทำำ�ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุและ ศิ​ิลปวั​ัตถุ​ุของวั​ัดพระรู​ูป จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี เพื่​่�อนำำ�ไปสู่​่�การจั​ัดทำำ� พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของวั​ัดและชุ​ุมชน” โครงการระยะ ๑ ปี​ี (ตุ​ุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๑ – กั​ันยายน พ.ศ. ๒๕๖๒) ณ วั​ัดพระรู​ูปและชุ​ุมชนย่​่อยวั​ัดพระรู​ูป อำำ�เภอเมื​ือง จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี

จั​ัดนิ​ิทรรศการชั่​่�วคราวที่​่�มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

ในวั​ันที่​่� ๑๐ เมษายน ปี​ี พ.ศ. ๒๕๖๒ สถาบั​ัน

โครงการความร่​่วมมื​ือทางวิ​ิชาการในการทำำ�ทะเบี​ียน ไทยคดี​ีศึ​ึกษา ร่​่วมกั​ับสภาพนั​ักงานมหาวิ​ิทยาลั​ัย กองบริ​ิหาร โบราณวั​ัตถุ​ุและศิ​ิลปวั​ัตถุ​ุของวั​ัดพระรู​ูป จังั หวั​ัดสุพุ รรณบุ​ุรี​ี เพื่​่อ� ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต และชุ​ุมนุ​ุมศึ​ึกษาพุ​ุทธศาสตร์​์และประเพณี​ี ร่​่วมกั​ัน นำำ�ไปสู่​่�การจั​ัดทำ�พิ ำ พิ​ิ ธิ ภั​ัณฑ์​์ของวั​ัดและชุ​ุมชน มี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่อ� จั​ัดงานทำำ�บุ​ุญตั​ักบาตรร่​่วมสื​ืบสานประเพณี​ีสงกรานต์​์ประจำำ�ปี​ี สร้​้างความร่​่วมมื​ือทางวิ​ิชาการระหว่​่างสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา พ.ศ. ๒๕๖๒ ณ เรื​ือนไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ มหาวิ​ิ ทยาลั​ั ย ธรรมศาสตร์​์ กั​ั บวั​ั ดพระรู​ู ปและชุ​ุ มชนย่​่ อย ศู​ูนย์รั์ งั สิ​ิต ในงานครั้​้ง� นั้​้น� สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาได้​้นำ�นิ ำ ทิ รรศการ วั​ัดพระรู​ูป อำ�ำ เภอเมื​ือง จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี โดยการร่​่วมกั​ัน ชั่​่�วคราวจากโครงการฯ ไปจั​ัดแสดงด้​้วย เพื่​่�อเป็​็นการเผยแพร่​่ จั​ัดทำำ�ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุของวั​ัดพระรู​ูป สำำ�หรั​ับนำำ�ไปใช้​้ใน งานโครงการฯ ไปยั​ังคณะผู้​้�บริ​ิหารมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ การจั​ัดทำำ�พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของวั​ัดและชุ​ุมชนในระยะอั​ันใกล้​้ต่​่อไป และคณะบุ​ุคคลที่​่�มาร่​่วมงานในครั้​้�งนั้​้�น โดยมี​ีกลุ่​่�มเป้​้าหมายคื​ือ ประชาชนทั่​่�วไป วั​ัดพระรู​ูป และ ต่​่อมาจึ​ึงได้​้นำ�นิ ำ ทิ รรศการชั่​่ว� คราวดั​ังกล่​่าวไปจั​ัดแสดง ชุ​ุมชนย่​่อยวั​ัดพระรู​ูป อำำ�เภอเมื​ือง จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี ที่​่ห� อสมุ​ุดป๋ว๋ ย อึ๊​๊�งภากรณ์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต

ในการทำำ�งานครั้​้ง� นี้​้� คณะทำำ�งานจากสถาบั​ันไทยคดี​ีศึกึ ษา เพื่​่�อเผยแพร่​่งานโครงการฯ ให้​้เป็​็นที่​่�รั​ับรู้​้�ในวงกว้​้างกั​ับกลุ่​่�ม ได้​้รั​ับความร่​่วมมื​ือจากคณะสงฆ์​์วั​ัดพระรู​ูปเข้​้ามาร่​่วมเรี​ียนรู้​้�ใน นั​ักศึ​ึกษามหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์และประชาชนทั่​่�วไปต่​่อไป การเขี​ียนข้​้อมู​ูลทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุและถ่​่ายภาพโบราณวั​ัตถุ​ุด้ว้ ย จนในปั​ั จ จุ​ุ บั ั น คณะสงฆ์​์ วั ั ดพ ระรู​ู ปมี​ี ความสามารถพอจะ เขี​ียนทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุได้​้เอง อั​ันเป็​็นการส่​่งเสริ​ิมให้​้เกิ​ิด ความยั่​่�งยื​ืนในการจั​ัดทำ�พิ ำ ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์วั​ัดพระรู​ูปต่​่อไปในอนาคต การใช้​้ประโยชน์​์เบื้​้�องต้​้นจากโครงการ

จั​ั ดนิ ิ ท รรศการชั่​่� ว คราวที่​่ � วั ั ดพ ระรู​ู ป ในวั​ั น งาน หลวงพ่​่อดี​ี ในวั​ันที่​่� ๑๘ กุ​ุมภาพั​ันธ์​์ ๒๕๖๒ จั​ัดนิ​ิทรรศการการ ริ​ิเริ่​่ม� จั​ัดทำ�ำ ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุเพื่​่อ� นำำ�ไปสู่​่�การจั​ัดทำ�พิ ำ พิ​ิ ธิ ภั​ัณฑ์​์ ของวั​ั ดพระรู​ู ป เผยแพร่​่ สู่​่�สายตาผู้​้�ที่​่ � มาร่​่ วมงานครบรอบ วั​ันมรณภาพของหลวงพ่​่อดี​ี อดีตี เจ้​้าอาวาสวั​ัดพระรู​ูป ซึ่​่�งเป็​็น วั​ันสำำ�คั​ัญของทางวั​ัดโดยมี​ีเนื้​้�อหาสาระสำำ�คั​ัญเพื่​่�อการรำำ�ลึ​ึกถึ​ึง คุ​ุณงามความดี​ีของหลวงพ่​่อดี​ี พระเกจิ​ิชื่อ�่ ดั​ังของเมื​ืองสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี ในงานมี​ีกิ​ิจกรรมสำำ�คั​ัญได้​้แก่​่ คณะสงฆ์​์จะร่​่วมกั​ันสวดมนต์​์ให้​้ กั​ับหลวงพ่​่อดี​ี มี​ีคณะศิ​ิษย์​์ที่​่�นั​ับถื​ือหลวงพ่​่อดีเี ดิ​ินทางมาร่​่วม กั​ันทำำ�บุ​ุญอุ​ุทิ​ิศให้​้หลวงพ่​่อดี​ี มี​ีการตั้​้�งโรงทานเลี้​้�ยงอาหารแก่​่ผู้​้� มาร่​่วมงาน และมี​ีการจั​ัดประกวดพระเครื่​่�อง

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

25

โครงการอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ เพื่​่�อเตรี​ียมความพร้​้อมบุ​ุคลากร ในการดำำ�เนิ​ินงานตามอนุ​ุสั​ัญญา ว่​่าด้​้วยการสงวนรั​ักษา มรดกทางวั​ัฒนธรรมที่​่�จั​ับต้​้องไม่​่ได้​้ ค.ศ. ๒๐๐๓ ครั้​้�งที่​่� ๒: การศึ​ึกษาดู​ูงานการแสดงหนั​ังใหญ่​่ วั​ัดขนอน อ.โพธาราม จ.ราชบุ​ุรี​ี วั​ันที่​่� ๒๘ กุ​ุมภาพั​ันธ์​์ ๒๕๖๒ ณ วั​ัดขนอน ตำำ�บลสร้​้อยฟ้​้า อำำ�เภอโพธาราม จั​ังหวั​ัดราชบุ​ุรี​ี

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา จั​ัดโครงการอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบัติั กิ าร เพื่​่อ� เตรี​ียมความพร้​้อมบุ​ุคลากรในการดำำ�เนิ​ินงานตามอนุ​ุสัญ ั ญา ว่​่าด้​้วยการสงวนรั​ักษามรดกทางวั​ัฒนธรรมที่​่�จั​ับต้​้องไม่​่ได้​้ ค.ศ. ๒๐๐๓ ครั้​้�งที่​่� ๒: การศึ​ึกษาดู​ูงานการแสดงหนั​ังใหญ่​่วั​ัดขนอน อำำ�เภอโพธาราม จั​ังหวั​ัดราชบุ​ุรี​ี ให้​้แก่​่คณาจารย์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัย ธรรมศาสตร์​์ นั​ักวิ​ิชาการด้​้านวั​ัฒนธรรม เครื​ือข่​่ายชุ​ุมชนนางเลิ้​้ง� และบุ​ุคลากรสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา โดยมี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่�อ เผยแพร่​่ความรู้​้� การสร้​้างความตระหนั​ักถึ​ึงคุ​ุณค่​่าของการแสดง หนั​ังใหญ่​่ โดยการร่​่วมพู​ูดคุยุ กั​ับผู้​้�สงวนรั​ักษาการแสดงหนั​ังใหญ่​่ ของชุ​ุมชนวั​ัดขนอน เจ้​้าอาวาสวั​ัดขนอนและผู้​้�นำำ�ชุมุ ชนที่​่ก่� อ่ ตั้​้ง� พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์การแสดงหนั​ังใหญ่​่ของวั​ัดขนอน ซึ่�ง่ เป็​็นแหล่​่งรวม การอนุ​ุรั​ักษ์​์ศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรมอั​ันเกี่​่�ยวเนื่​่�องกั​ับการแสดง หนั​ังใหญ่​่ ที่​่�มี​ีการถ่​่ายทอดจากรุ่​่�นหนึ่​่�งไปยั​ังคนอี​ีกรุ่​่�นหนึ่​่�ง ซึ่ ่ � ง คาดหวั​ั ง ให้​้ ผู้​้� เข้​้ า ร่​่ ว มโครงการและบุ​ุ ค ลากรสถาบั​ั น ฯ นำำ � ความรู้​้�จากอนุ​ุสั​ั ญ ญาว่​่ าด้​้ ว ยการสงวนรั​ั ก ษามรดกทาง วั​ัฒนธรรมที่​่�จั​ับต้​้องไม่​่ได้​้ ค.ศ. ๒๐๐๓ มาเชื่​่�อมโยงกั​ับศึ​ึกษา เรี​ียนรู้​้�การสื​ืบทอดและฟื้​้นฟู � ูหนั​ังใหญ่​่วั​ัดขนอนต่​่อไป

26

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

โครงการอนุ​ุรั​ักษ์​์มรดกไทย ประจำำ�ปี​ี ร่​่วมกั​ับกองบริ​ิหารงาน ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต

กิ​ิจกรรมถวายทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุกว่​่า ๖๐๐ ชิ้​้�น ณ วั​ัดพระรู​ูป จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี

วั​ันที่​่� ๑๐ เมษายน ๒๕๖๒ ณ เรื​ือนไทยคดี​ีศึ​ึกษา

วั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๖๑

รศ.โรจน์​์ คุณ ุ เอนก ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ร่​่วมกั​ับ กองบริ​ิหารงาน อาจารย์​์เชษฐา พลายชุ​ุม รองผู้​้�อำำ�นวยการฝ่​่ายบริ​ิหาร ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต ร่​่วมกั​ันจั​ัดงานทำำ�บุ​ุญตั​ักบาตรร่​่วมสื​ืบสานประเพณี​ี สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ดร.สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินันท์ ั ์รั​ัชต์​์ธร ดร.อาสา คำำ�ภา สงกรานต์​์ ในวั​ันที่​่� ๑๐ เมษายน ๒๕๖๒ ในชื่​่�องาน “ผ้​้าขาวม้​้า นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังการบู​ูรณะ นางสาวเที​ียมจิ​ิตร์​์ พ่​่วงสมจิ​ิตร์​์ มหาสงกรานต์​์ เบิ​ิกบานสำำ�ราญใจสไตล์​์ธรรมศาสตร์​์” ณ นั​ักวิ​ิจั​ัยและบุ​ุคลากรสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานตาม เรื​ือนไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ศู​ูนย์​์รั​ังสิ​ิต ปณิ​ิ ธ านในการรั​ั บ ใช้​้ ป ระชาชนด้​้ ว ยการลงพื้​้� นที่ ่ � เ พื่​่ � อ ช่​่ ว ย โดยได้​้รั​ับเกี​ียรติ​ิจาก รองศาสตราจารย์​์เกศิ​ินี​ี วิ​ิฑู​ูรชาติ​ิ วั​ัดพระรู​ูป จั​ังวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี จั​ัดทำำ�ทะเบี​ียนโบราณวั​ัตถุ​ุของวั​ัด อธิ​ิการบดี​ีมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ คณะผู้​้�บริ​ิหาร พร้​้อมด้​้วย กว่​่า ๖๐๐ ชิ้​้�น สำำ�เร็​็จเรี​ียบร้​้อยแล้​้ว และส่​่งมอบแก่​่ทางวั​ัดเมื่​่�อ คณาจารย์​์ เจ้​้าหน้​้าที่​่� ม.ธ. และนั​ักศึ​ึกษา ร่​่วมกั​ันสวดมนต์​์ วั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒ แผนงานในอนาคตคื​ือ และทำำ�บุ​ุญตั​ักบาตร เพื่​่�อความเป็​็นสิ​ิริ​ิมงคลในช่​่วงเทศกาล การพั​ัฒนาพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของวั​ัดซึ่​่�งจะได้​้ดำำ�เนิ​ินการอย่​่างต่​่อเนื่​่�อง ปี​ีใหม่​่ไทย จากนั้​้�นคณะผู้​้�บริ​ิหาร คณาจารย์​์ เจ้​้าหน้​้าที่​่� ม.ธ. ต่​่อไป ตลอดจนคณะผู้​้�บริ​ิหารและบุ​ุคลากรสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ร่​่วมรดน้ำำ��ขอพร รองศาสตราจารย์​์เกศิ​ินี​ี วิฑูิ ูรชาติ​ิ อธิ​ิการบดี​ี มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

27

โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ งานเสวนาวิ​ิชาการ เรื่​่�อง “ราชพั​ัสตราบรมราชาภิ​ิเษกในสมั​ัยรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์” ครั้​้�งที่​่� ๑ วั​ันที่​่� ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๖๒ และ ครั้​้�งที่​่� ๒ วั​ันที่​่� ๒๐ กรกฏาคม ๒๕๖๒ ณ หอประชุ​ุมศรี​ีบู​ูรพา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์

28

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มธ. ร่​่วมกั​ับ พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ผ้​้า ในสมเด็​็จพระนางเจ้​้าสิ​ิริ​ิกิ​ิติ์​์� พระบรมราชิ​ินี​ีนาถ และ คณะศิ​ิลปกรรมศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ จั​ัดงานเสวนาวิ​ิชาการ เรื่​่�อง “ราชพั​ัสตราบรมราชาภิ​ิเษก ในสมั​ัยรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์” (ครั้​้�งที่​่� ๒) โดย เป็​็นการเสวนาเกี่​่�ยวกั​ับ เครื่​่�องราชบรมภู​ูษิ​ิตาภรณ์​์ พั​ัสตราภรณ์​์ และผ้​้าที่​่�เกี่​่�ยวเนื่​่�อง ในพระราชพิ​ิธี​ีบรมราชาภิ​ิเษก โดยนำำ�เสนอให้​้ความรู้​้�ในเรื่​่�อง ฉลองพระองค์​์ บรมขั​ัตติ​ิยราชภู​ูษิ​ิตาภรณ์​์ ในเรื่​่�องของเนื้​้�อผ้​้า สี​ีของผ้​้า ลายผ้​้า การออกแบบ และ ขั้​้�นตอนการทำำ�ฉลองพระองค์​์ ที่​่�นำำ�ไปใช้​้ในพระราชพิ​ิธี​ี บรมราชาภิ​ิเษกในรั​ัชกาลปั​ัจจุ​ุบั​ัน และกล่​่าวถึ​ึงประวั​ัติ​ิฉลองพระองค์​์ ตั้​้�งแต่​่สมั​ัยอยุ​ุธยา สมั​ัยกรุ​ุงธนบุ​ุรี​ี และรั​ัตนโกสิ​ินทร์​์ตั้​้�งแต่​่รั​ัชกาลสมั​ัย รั​ัชกาลที่​่� ๔ ถึ​ึงรั​ัชกาลปั​ัจจุ​ุบั​ัน พร้​้อมนำำ�ฉลองพระองค์​์ พระสนั​ับเพลา และผ้​้าเขี​ียนทอง นำำ�มาเป็​็นตั​ัวอย่​่างให้​้กั​ับ ผู้​้�เข้​้าร่​่วมเสวนาได้​้ชม

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

29

โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ ประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ เรื่​่�อง เส้​้นทางท่​่องเที่​่�ยวผ้​้าไหมไทย: ขอนแก่​่น “นครมั​ัดหมี่​่�โลก” วั​ันที่​่� ๒๙ พฤษภาคม - ๒ มิ​ิถุ​ุนายน ๒๕๖๒ ณ อำำ�เภอชนบท จั​ังหวั​ัดขอนแก่​่น

เป็​็นโครงการศึ​ึกษายุ​ุทธศาสตร์​์การยกระดั​ับการ ท่​่องเที่​่�ยวไทยให้​้เกิ​ิดประโยชน์​์ต่​่อชุ​ุมชน มี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่�อใช้​้ การท่​่องเที่​่�ยวเป็​็นเครื่​่�องมื​ือในการพั​ัฒนาชุ​ุมชนอย่​่างยั่​่�งยื​ืนซึ่​่�ง จั​ังหวั​ัดขอนแก่​่นเป็​็นหนึ่​่�งในจั​ังหวั​ัดที่​่�มี​ีทุ​ุนทางวั​ัฒนธรรมที่​่� สามารถเชื่​่อ� มโยงความคิ​ิดสร้​้างสรรค์​์กับั ระบบเศรษฐกิ​ิจที่​่ส� ร้​้าง คุ​ุณค่​่าใหม่​่ให้​้กั​ับงานทำำ�ด้​้วยมื​ือ โดยมี​ีรากเหง้​้าวั​ัฒนธรรมของ ท้​้องถิ่​่�นในการปลู​ูกหม่​่อนเลี้​้�ยงไหม

คณะผู้​้�วิ​ิจั​ัยได้​้สรุ​ุปและจั​ัดทำำ�ในรู​ูปแบบการนำำ�เสนอ เป็​็นลั​ักษณะวิ​ิดี​ีโอสั้​้�น (clip Video) ความยาวไม่​่เกิ​ิน ๑๐ นาที​ี เพื่​่�อเผยแพร่​่ทุ​ุนทางวั​ัฒนธรรม (Cultural Capital) ซึ่�ง่ เป็​็น ตั​ั ว กลางสำำ �คั ั ญ ในการเชื่​่ � อ มความคิ​ิ ด สร้​้ า งสรรค์​์ กั ั บ ระบบ เศรษฐกิ​ิจบนอั​ัตลั​ักษณ์​์ที่​่�สร้​้างคุ​ุณค่​่าใหม่​่ให้​้กั​ับงานทำำ�ด้​้วยมื​ือ (craft) ผ่​่านการจั​ัดทำำ� Content อย่​่างง่​่ายเพื่​่�อให้​้เข้​้าถึ​ึง สื่​่�อออนไลน์​์ในช่​่องทางต่​่าง ๆ รวมทั้​้�งสนั​ับสนุ​ุนนโยบายของ ภาครั​ัฐ (รั​ัฐบาล) ในด้​้านการเป็​็นแผนยุ​ุทธศาสตร์​์การท่​่องเที่​่ย� ว โดยชุ​ุมชนอย่​่างยั่​่�งยื​ืน พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๓ (CBT Thailand) และพั​ัฒนาเป็​็นผลการศึ​ึกษาวิ​ิจั​ัยของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา เกี่​่ย� วกั​ับการท่​่องเที่​่ย� ว เพื่​่อ� นำำ�ไปต่​่อยอดการพั​ัฒนาการท่​่องเที่​่ย� ว เชิ​ิงสร้​้างสรรค์​์ในอนาคตในการเป็​็นต้​้นแบบที่​่�จะนำำ�ไปเผยแพร่​่ ผ่​่านช่​่องทางสื่​่�อออนไลน์​์ เช่​่น Social Media, Website ให้​้กั​ับนั​ักเรี​ียน นั​ักศึ​ึกษา นั​ักวิ​ิชาการ นั​ักวิ​ิจั​ัย และบุ​ุคคลทั่​่�วไป ที่​่�รั​ับชมสื่​่�อวี​ีดิ​ิทั​ัศน์​์สั้​้�นต่​่อไป

30

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม เรื่​่�อง “เรี​ียนรู้​้�วิ​ิถี​ีริ​ิมน้ำำ��ชาวนนท์​์ คนปลายบาง” วั​ันศุกุ ร์​์ที่�่ ๑๔ มิ​ิถุนุ ายน ๒๕๖๒ เวลา ๐๙.๐๐ น. – ๑๕.๐๐ น. ณ ศาลเจ้​้าแม่​่ทั​ับทิ​ิม วั​ัดศรี​ีเรื​ืองบุ​ุญ และ บ้​้านโบราณ ๑๐๐ ปี​ี - ริ​ิมคลองบางราวนก อำำ�เภอบางกรวย จั​ังหวั​ัดนนทบุ​ุรี​ี

โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม เรื่​่�อง “เรี​ียนรู้​้�วิ​ิถี​ี ริ​ิมน้ำำ��ชาวนนท์​์ คนปลายบาง” เป็​็นการดำำ�เนิ​ินงานภายใต้​้ โครงการวิ​ิจั​ัยเรื่​่�อง การขั​ับเคลื่​่�อนศิ​ิลปะและวั​ัฒนธรรมเพื่​่�อการ พั​ัฒนาเชิ​ิงพื้​้�นที่​่� กรณี​ีวิ​ิสาหกิ​ิจชุ​ุมชนปลายบาง จั​ังหวั​ัดนนทบุ​ุรี​ี ได้​้นำำ�มาสู่​่�การต่​่อยอดเผยแพร่​่ความรู้​้�จากภาคสนามของการ วิ​ิจั​ัย เป็​็นกิ​ิจกรรมถู​ูกแบ่​่งเป็​็นสองส่​่วน ส่​่วนแรกเป็​็นการนำำ�ชม สถานที่​่�สำำ�คั​ัญซึ่​่�งถื​ือเป็​็นมรดกทางวั​ัฒนธรรมที่​่�จั​ับต้​้องได้​้ใน ชุ​ุมชน และกิ​ิจกรรมในส่​่วนที่​่ส� องเป็​็นการทดลองปฏิ​ิบัติั กิ​ิ จิ กรรม อั​ันเกี่​่�ยวข้​้องกั​ับมรดกทางวั​ัฒนธรรมที่​่�จั​ับต้​้องไม่​่ได้​้ อาทิ​ิ การพั​ับดอกไม้​้จากใบเตย และการทดลองตั​ัดพวงมโหตร นอกจากนี้​้� ยั​ังเปิ​ิดโอกาสให้​้ผู้​้�เข้​้าร่​่วมที่​่�มาจากเครื​ือข่​่ายทาง ชุ​ุมชนของสถาบั​ัน อาทิ​ิ ชุ​ุมชนนางเลิ้​้�ง ชุ​ุมชนหั​ัวจระเข้​้ ชุ​ุมชนตลาดน้​้อย ได้​้ร่​่วมแลกเปลี่​่�ยนประสบการณ์​์การบริ​ิหาร จั​ัดการการท่​่องเที่​่�ยวเชิ​ิงวั​ัฒนธรรมโดยชุ​ุมชนกั​ับผู้​้�นำำ�ชุ​ุมชน ปลายบางที่​่�พั​ัฒนารู​ูปแบบการท่​่องเที่​่�ยวเป็​็นวิ​ิสาหกิ​ิจชุ​ุมชน คนปลายบาง มี​ีทั้​้�งเส้​้นทางท่​่องเที่​่�ยวเชิ​ิงวั​ัฒนธรรมและ ผลิ​ิตภั​ัณฑ์​์สิ​ินค้​้า OTOP สามารถสร้​้างรายได้​้หลั​ักและรายได้​้ เสริ​ิมให้​้แก่​่ครอบครั​ัว

โครงการฝึ​ึกอบรมทางวิ​ิชาการหลั​ักสู​ูตร “การเพิ่​่�มประสิ​ิทธิ​ิภาพในการ บริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ ของสำำ�นั​ักทรั​ัพย์สิ ์ ินมี​ีค่​่า ของแผ่​่นดิ​ิน ประจำำ�ปี​ีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๒” วั​ันที่​่� ๑๗ – ๑๘ มิ​ิถุ​ุนายน ๒๕๖๒ ณ ห้​้องรามบุ​ุตรี​ี ชั้​้�น ๗ โรงแรมไอบิ​ิส สไตล์​์ กรุ​ุงเทพฯ ข้​้าวสาร เวี​ียงใต้​้

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ จั​ัดโครงการฝึ​ึกอบรมทางวิ​ิชาการ หลั​ักสู​ูตร “การเพิ่​่ม� ประสิ​ิทธิ​ิภาพ ในการบริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของสำำ�นั​ักทรั​ัพย์​์สิ​ินมี​ีค่​่าของ แผ่​่นดิ​ิน ประจำำ�ปี​ีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๒” แก่​่ผู้​้�บริ​ิหารและ บุ​ุคลากรของสำำ�นั​ักทรั​ัพย์​์สิ​ินมี​ีค่​่าของแผ่​่นดิ​ิน กรมธนารั​ักษ์​์ กระทรวงการคลั​ัง มี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่�อให้​้ผู้​้�บริ​ิหารของกรม ธนารั​ักษ์​์และเจ้​้าหน้​้าที่​่�ของสำำ�นั​ักทรั​ัพย์​์สิ​ินมี​ีค่​่าของแผ่​่นดิ​ิน ๑) ได้​้ศึ​ึกษารู​ูปแบบและเทคนิ​ิคการจั​ัดแสดงในพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ของ ประเทศชั้​้นนำ � �ำ ในเอเชี​ีย สำำ�หรั​ับนำำ�มาปรั​ับใช้​้และพั​ัฒนารู​ูปแบบ การจั​ัดแสดงของพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ และการจั​ัดสร้​้างพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ให้​้เป็​็น ไปอย่​่างถู​ูกต้​้องตามหลั​ักวิ​ิชาการพิ​ิ พิ​ิธภั​ัณฑ์​์ที่​่�ได้​้มาตรฐาน ระดั​ับสากล ๒) ได้​้ศึ​ึกษารู​ูปแบบและวิ​ิธี​ีการสร้​้างพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ เพื่​่�อให้​้เป็​็นศู​ูนย์​์การเรี​ียนรู้​้�และการท่​่องเที่​่�ยว (Land Mark) ที่​่�มี​ีชื่​่�อเสี​ียง ๓) ได้​้ศึ​ึกษาการบริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ที่​่�ได้​้ มาตรฐาน สำำ�หรั​ับนำำ�มาพั​ัฒนาประสิ​ิทธิ​ิภาพและเพิ่​่�มศั​ักยภาพ ในการบริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ การเผยแพร่​่จั​ัดแสดง รวมถึ​ึง การผลิ​ิตและจำำ�หน่​่ายสิ​ินค้​้าของพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ในสั​ังกั​ัดของสำำ�นั​ัก ทรั​ัพย์​์สิ​ินมี​ีค่​่าของแผ่​่นดิ​ิน

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

31

โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ เรื่​่�อง การเสริ​ิมสร้​้างและพั​ัฒนา องค์​์ความรู้​้�ให้​้กั​ับบุ​ุคลากร ในการจั​ัดทำำ�พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์วั​ัดพระรู​ูป จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี วั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๒๒ สิ​ิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๒ ณ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์, พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑสถานแห่​่งชาติ​ิ พระนคร และวั​ัดพระเชตุ​ุพนวิ​ิมลมั​ังคลารามราชวรมหาวิ​ิหาร

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ได้​้จัดั โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ เรื่​่�อง “การเสริ​ิมสร้​้างและพั​ัฒนาองค์​์ความรู้​้�ให้​้กั​ับบุ​ุคลากร ในการจั​ัดทำ�พิ ำ พิ​ิ ธิ ภั​ัณฑ์​์วัดพ ั ระรู​ูป จังั หวั​ัดสุพุ รรณบุ​ุรี​ี” ให้​้กับั พระสงฆ์​์ คณะกรรมการมู​ูลนิ​ิธิผู้​้�ิ แทนประชาคมและชุ​ุมชนย่​่อยวั​ัดพระรู​ูป ตลอดจนสมาชิ​ิกชมรมนั​ักโบราณคดี​ี (สมั​ัครเล่​่น) เมื​ืองสุ​ุพรรณ รวมถึ​ึ ง คณะนั​ั ก ศึ​ึ ก ษาจากมหาวิ​ิ ท ยาลั​ั ย ราชภั​ั ฏพ ระนคร และสถาบั​ันการพลศึ​ึกษา วิ​ิทยาเขตสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี โดยมี​ีเป้​้าหมาย เพื่​่ � อ เสริ​ิ ม สร้​้ า งและพั​ั ฒ นาให้​้ บุ ุ ค ลากรของวั​ั ดพ ระรู​ู ป และ ชุ​ุมชนย่​่อยวั​ัดพระรู​ูปให้​้มี​ีความรู้​้�และความเชี่​่�ยวชาญในการจั​ัด ทำำ�พิพิ​ิ ธิ ภั​ัณฑ์​์และดำำ�เนิ​ินการบริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิธิ ภั​ัณฑ์​์วัดพ ั ระรู​ูป จั​ังหวั​ัดสุ​ุพรรณบุ​ุรี​ี ให้​้เกิ​ิดความยั่​่�งยื​ืนในระยะยาว

ช่​่วงเช้​้า เสวนาเรื่อ�่ ง “จากประวั​ัติศิ าสตร์​์เมื​ืองสุ​ุพรรณ สู่​่�การจั​ั ดทำำ �พิ​ิ พิ​ิ ธภั​ั ณฑ์​์วั​ั ดพระรู​ู ป” โดยได้​้ รั​ั บเกี​ียรติ​ิ จาก อาจารย์​์วารุ​ุณี​ี โอสถารมย์​์ อดี​ีตนั​ักวิ​ิจั​ัยชำำ�นาญการพิ​ิเศษ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ร่​่วมด้​้วยอาจารย์​์เชษฐา พลายชุ​ุม รองผู้​้�อำำ�นวยการฝ่​่ายบริ​ิหาร สถาบั​ันฯ และคณะนั​ักวิ​ิจั​ัยของ สถาบั​ันฯ ในช่​่วงบ่​่ายคณะนั​ักวิ​ิจั​ัยของสถาบั​ันฯ ได้​้นำำ�ผู้​้�เข้​้าร่​่วม โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการฯ เดิ​ินทางไปศึ​ึกษาดู​ูงานถึ​ึงวิ​ิธี​ีการ รู​ูปแบบ และเทคนิ​ิคการจั​ัดแสดงและการนำำ�เสนอข้​้อมู​ูลของ โบราณวั​ัตถุ​ุและศิ​ิลปวั​ัตถุ​ุในพิ​ิพิธิ ภั​ัณฑ์​์พิพิ​ิ ธิ ภั​ัณฑสถานแห่​่งชาติ​ิ พระนคร และวั​ัดพระเชตุ​ุพนวิ​ิมลมั​ังคลารามราชวรมหาวิ​ิหาร

32

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

โครงการสั​ัมมนา เรื่​่�อง วิ​ิญญาณนิ​ิยม ในศิ​ิลปะเอเชี​ียตะวั​ันออกเฉี​ียงใต้​้

(Animism in the Arts of Southeast Asia)

วั​ันที่​่� ๘ - ๙ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ ณ หอประชุ​ุมศรี​ีบู​ูรพา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ได้​้ ร่ ่ ว มมื​ือกั​ั บ ศู​ู นย์ ์ ภู ู มิ ิ ภ าคโบราณคดี​ี แ ละวิ​ิ จิ ิ ต รศิ​ิ ล ป์​์ จั​ัดงานสั​ัมมนาเรื่​่�อง วิ​ิญญาณนิ​ิยมในศิ​ิลปะเอเชี​ียตะวั​ันออก เฉี​ียงใต้​้ (Animism in the Arts of Southeast Asia) เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๘ - ๙ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ ณ หอประชุ​ุมศรี​ีบู​ูรพา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ เพื่​่อ� แลกเปลี่​่ย� นความรู้​้�เรื่อ�่ งวิ​ิญญาณ นิ​ิยมในภู​ูมิ​ิภาคเอเชี​ียตะวั​ันออกเฉี​ียงใต้​้ที่​่�แสดงออกผ่​่านศิ​ิลปะ แขนงต่​่าง ๆ ทั้​้�งนี้​้� งานสั​ัมมนาดั​ังกล่​่าวเป็​็นโครงการต่​่อเนื่​่�องที่​่� ศู​ูนย์​์ฯ ได้​้ดำำ�เนิ​ินการมานั​ับแต่​่ปี​ี ๒๕๕๕ โดยส่​่งเสริ​ิมการ แลกเปลี่​่ย� น ความรู้​้�และการอนุ​ุรักั ษ์​์ศิลิ ปะที่​่เ� กี่​่ย� วเนื่​่อ� งกั​ับความ เชื่​่�อทางจิ​ิตวิ​ิญญาณและศาสนา กิ​ิจกรรมแต่​่ละครั้​้�งประกอบ ไปด้​้วยงานสั​ัมมนาวิ​ิชาการและการทั​ัศนศึ​ึกษา และบางครั้​้�ง อาจมี​ีการอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการเพื่​่�อเพิ่​่�มพู​ูนความรู้​้�ด้​้านการ อนุ​ุ รั​ั กษ์​์ รวมถึ​ึ งอาจมี​ีการแสดงนาฏศิ​ิ ลป์​์ที่​่ � เกี่​่ � ยวเนื่​่ � องกั​ั บ ศาสนานั้​้�นๆ เพื่​่�อความรู้​้�ความเข้​้าใจยิ่​่�งขึ้​้�น

งานสั​ัมมนาเรื่​่�อง วิ​ิญญาณนิ​ิยมในศิ​ิลปะเอเชี​ียตะวั​ัน ออกเฉี​ียงใต้​้ มี​ีการนำำ�เสนอผลงานทางวิ​ิชาการ ๑๒ เรื่​่�อง โดย นั​ักวิ​ิชาการจาก ๑๐ ประเทศในภู​ูมิภิ าคเอเชี​ียตะวั​ันออกเฉี​ียงใต้​้ ประกอบด้​้วย ๑๒ เรื่​่�องดั​ังนี้​้� ๑. Iban Pua Kumbu as a Canvas of Documentation and Symbol of Identity ๒. Animism in Vietnamese Folk Art

๓. The Wedding Ceremony of U Min Kyaw: Interaction between Supernatural Power and Human Needs ๔. Cremation of Luang Pho Khun: Hastilinga Mythical Animal of Funeral Pyre ๕. Monkey and Chicken: Motif in Brunei Folklore ๖. The Development of Performing Art from the Ma-Muad Ritual based on the Local Wisdom of Villagers in Surin Province ๗. Performing Babaylan in Philippine Communities: Liminality, Myth and Inspiration ๘. Dayak Basap Ornaments: Engage the Supernatural Being ๙. Ta Reach, the Grand Vishnu at Angkor Vat: from Brahmanism to Animism ๑๐. The Baci Ritual: A Centerpiece of Lao traditions ๑๑. Animism in Art: The Spirit in Puppets ๑๒. Reflection on “Animism in the Arts of Southeast Asia” from an Archaeological Perspective

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

33

โครงการประชุ​ุมวิ​ิชาการระดั​ับชาติ​ิและเสวนานานาชาติ​ิ เรื่​่�อง “โขน: คุ​ุณค่​่าและความสำำ�คั​ัญในฐานะมรดกภู​ูมิ​ิปั​ัญญาทางวั​ัฒนธรรม ของมวลมนุ​ุษยชาติ​ิ” วั​ันที่​่� ๒๙ - ๓๐ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ ณ หอประชุ​ุมศรี​ีบู​ูรพา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ได้​้รั​ับการสนั​ับสนุ​ุนงบประมาณการจั​ัดโครงการประชุ​ุมวิ​ิชาการระดั​ับชาติ​ิและเสวนานานาชาติ​ิ เรื่​่�อง โขนฯ จากกรมส่​่งเสริ​ิมวั​ัฒนธรรม กระทรวงวั​ัฒนธรรม เพื่​่�อร่​่วมเฉลิ​ิมฉลองในวาระที่​่�ยู​ูเนสโกประกาศให้​้โขนเป็​็นมรดก ภู​ูมิ​ิปั​ัญญาทางวั​ัฒนธรรมของชาติ​ิ เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๒๙ พฤศจิ​ิกายน ๒๕๖๑ จากมติ​ิการพิ​ิจารณาของคณะกรรมการร่​่วมรั​ัฐบาลในฐานะ รั​ัฐภาคี​ี ตามอนุ​ุสั​ัญญาว่​่าด้​้วยการสงวนรั​ักษามรดกวั​ัฒนธรรมที่​่จั� ับต้​้องไม่​่ได้​้ (Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage) ณ สาธารณรั​ัฐมอริ​ิเชี​ียส โดยวั​ัตถุ​ุประสงค์​์โครงการเพื่​่�อเผยแพร่​่ และเปิ​ิดโอกาสให้​้แลกเปลี่​่�ยน ความรู้​้�ทางวิ​ิชาการเรื่อ�่ งโขนในศาสตร์​์และศิ​ิลป์​์ที่เ�่ กี่​่ย� วเนื่​่อ� ง อาทิ​ิ นาฏศิ​ิลป์​์ คี​ีตศิ​ิลป์​์ หัตั ถศิ​ิลป์​์ ภาษาและวรรณกรรมจากนั​ักวิ​ิชาการ ชาวไทยและต่​่างชาติ​ิคณะกรรมการผู้​้�จั​ัดงานทั้​้�งสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาและเครื​ือข่​่ายทางวิ​ิชาการ ได้​้แก่​่ คณะศิ​ิลปกรรมศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ สถาบั​ันบั​ัณฑิ​ิตพั​ัฒนศิ​ิลป์​์ วิ​ิทยาลั​ัยนาฏศิ​ิลป และ SEAMEO SPAFA จึ​ึงกำำ�หนดกิ​ิจกรรมโครงการ ๓ กิ​ิจกรรม ได้​้แก่​่

๑. การแสดงปาฐกถานำำ�และการเสวนาวิ​ิชาการจากนั​ักวิ​ิชาการชาวไทยและชาวต่​่างชาติ​ิตลอด ๒ วั​ัน ได้​้รั​ับเกี​ียรติ​ิจาก นั​ักวิ​ิชาการผู้​้�ทรงคุ​ุณวุ​ุฒิทั้​้ิ �งที่​่�มี​ีบทบาทเป็​็นนั​ักแสดงโขน ผู้​้�ฝึ​ึกสอนโขน และผู้​้�อำำ�นวยการแสดงโขนทั้​้�งภาครั​ัฐและภาคเอกชน

๒. การนำำ�เสนอบทความวิ​ิชาการที่​่�ผ่​่านการพิ​ิจารณาจากคณะกรรมการผู้​้�ทรงคุ​ุณวุ​ุฒิ​ิ (Peer Review) ในวั​ันที่​่� ๓๐ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ และมี​ีการพิ​ิมพ์​์เป็​็นหนั​ังสื​ือรวมบทความวิ​ิชาการสื​ืบเนื่​่�องจากการประชุ​ุม (Proceedings)

๓. การสาธิ​ิตการแสดงโขน โดยวั​ันที่​่� ๒๙ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ คื​ือ เรื่​่�อง รามเกี​ียรติ์​์� ตอน อิ​ินทรชิ​ิตแผลงศรพรหมาสตร์​์ ศึ​ึกสองราชกษั​ัตริ​ิยาจากวิ​ิทยาลั​ัยนาฏศิ​ิลปอ่​่างทอง และวั​ันที่​่� ๓๐ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ คื​ือ เรื่​่�อง รามเกี​ียรติ์​์� ตอน หนุ​ุมานชู​ูกล่​่องดวงใจ จากวิ​ิทยาลั​ัยนาฏศิ​ิลปลพบุ​ุรี​ี

34

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

35

การเสด็​็จพระราชดำำ�เนิ​ินเลี​ียบพระนคร โดยขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารค เนื่​่�องในพระราชพิ​ิธีบ ี รมราชาภิ​ิเษก พุ​ุทธศั​ักราช ๒๕๖๒ วั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๑๒ ธั​ันวาคม ๒๕๖๒

ตามที่​่ สำ � �ำ นั​ักพระราชวั​ัง ได้​้มี​ีประกาศ เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑ มกราคม ๒๕๖๒ เรื่​่�อง ทรงพระกรุ​ุณาโปรดเกล้​้าโปรดกระหม่​่อม ให้​้ ตั้​้ � งการพระราชพิ​ิ ธี​ีบรมราชาภิ​ิ เษก โดยมี​ีการเสด็​็ จพระราชดำำ �เนิ​ิ นเลี​ียบพระนครโดยขบวนพยุ​ุ หยาตราทางชลมารค ในช่​่วงเดื​ือนตุ​ุลาคม ๒๕๖๒ และได้​้มี​ีประกาศเลื่​่�อนงานพระราชพิ​ิธี​ีเป็​็นวั​ันที่​่� ๑๒ ธั​ันวาคม ๒๕๖๒ นั้​้�น

ด้​้วยความสำำ�คั​ัญยิ่​่�งของพระราชพิ​ิธี​ีดั​ังกล่​่าว และเป็​็นวาระมงคลยิ่​่�งที่​่�จะร่​่วมแสดงความสำำ�นึ​ึกในพระมหากรุ​ุณาธิ​ิคุ​ุณใน พระบาทสมเด็​็จพระวชิ​ิรเกล้​้าเจ้​้าอยู่​่�หั​ัว มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ จึ​ึงมี​ีคำำ�สั่​่�งมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ที่​่� ๙๘๖/๒๕๖๒ แต่​่งตั้​้�ง คณะกรรมการนำำ�ชมกระบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารค ลงวั​ันที่​่� ๕ เดื​ือน สิ​ิงหาคม พุ​ุทธศั​ักราช ๒๕๖๒ เพื่​่�อเตรี​ียม ความพร้​้อมด้​้านสถานที่​่� อำ�น ำ วยความสะดวกให้​้แก่​่ฝ่​่ายทหารและตำำ�รวจเพื่​่�อการถวายความปลอดภั​ัย และเปิ​ิดพื้​้�นที่​่�ให้​้บุ​ุคลากร ของมหาวิ​ิทยาลั​ัย และประชาชนได้​้เข้​้าชมกระบวนเรื​ือพระราชพิ​ิธี​ี ทั้​้�งวั​ันซ้​้อมและวั​ันเสด็​็จพระราชดำำ�เนิ​ิน นอกจากนี้​้� มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ยั​ังได้​้จั​ัดพิ​ิมพ์​์หนั​ังสื​ือเรื่​่�อง “กระบวนพยุ​ุหยาตราชลมารค” เพื่​่�อเสริ​ิมสร้​้างความรู้​้�ความเข้​้าใจที่​่�เกี่​่�ยว เนื่​่�องกั​ับกระบวนเรื​ือพระราชพิ​ิธี​ีให้​้กว้​้างขวางยิ่​่�งขึ้​้�น ตลอดจนเผยแพร่​่แก่​่ประชาชน สื่​่�อมวลชน ผู้​้�บริ​ิหาร คณาจารย์​์ เจ้​้าหน้​้าที่​่� และนั​ักศึ​ึกษา

วั​ันเสาร์​์ที่�่ ๑๔ ธั​ันวาคม ๒๕๖๒ หลั​ังจากเสร็​็จสิ้​้น� การเสด็​็จพระราชดำำ�เนิ​ินเลี​ียบพระนคร โดยขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารค เนื่​่�องในพระราชพิ​ิธี​ีบรมราชาภิ​ิเษก พุ​ุทธศั​ักราช ๒๕๖๒ ในวั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๑๒ ธั​ันวาคม แล้​้วนั้​้�น สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ซึ่​่�งเป็​็นหน่​่วยงานด้​้านการวิ​ิจั​ัย การบริ​ิการวิ​ิชาการแก่​่สั​ังคม และการทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปวั​ัฒนธรรม ได้​้จัดั โครงการบริ​ิการวิ​ิชาการ แก่​่สังั คม เรื่อ�่ ง “ขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารคเลี​ียบพระนคร: ว่​่าด้​้วยเรื่อ�่ งอดี​ีต เกร็​็ดประวั​ัติศิ าสตร์​์ และประสบการณ์​์ของพนั​ักงานเห่​่” ณ ห้​้อง ๔๐๓ คณะศิ​ิลปศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ท่​่าพระจั​ันทร์​์ โดยมี​ี รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุ​ุณเอนก ผู้​้�อำำ�นวยการ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา เป็​็นประธานเปิ​ิดงาน การเสวนาครั้​้�งนี้​้�ได้​้รั​ับเกี​ียรติ​ิจาก นาวาโท ไพรั​ัช สมุ​ุทรสิ​ินธุ์​์� หั​ัวหน้​้าแผนกเอกสาร กองประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ กรมยุ​ุทธศึ​ึกษาทหารเรื​ือ บรรยายในหั​ัวข้​้อ “ขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารคในประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ไทย” อาจารย์​์ ดร.ศรั​ัณย์​์ มะกรู​ูดอินิ ทร์​์ นั​ักวิ​ิชาการอิ​ิสระ บรรยายในหั​ัวข้​้อ “เกร็​็ดความรู้​้�เรื่​่�องขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารค ในการ เสด็​็จพระราชดำำ�เนิ​ินเลี​ียบพระนคร” ปิ​ิดท้​้ายการเสวนาด้​้วย นาวาเอก ณั​ัฐวั​ัฏ อร่​่ามเกลื้​้�อ รองผู้​้�อำำ�นวยการกองเรื​ือเล็​็ก กรมการขนส่​่งทหารเรื​ือ ผู้​้�ปฏิ​ิบัติั หิ น้​้าที่​่พ� นั​ักงานเห่​่ ถ่า่ ยทอดเรื่อ�่ งราวอั​ันน่า่ สนใจและหาฟั​ังได้​้ยากยิ่​่ง� ในหั​ัวข้​้อ “มุ​ุมมองและประสบการณ์​์ ๓๘ ปี​ี จาก “ฝี​ีพาย” สู่​่� “พนั​ักงานเห่​่” ในกระบวนเรื​ือพระราชพิ​ิธี​ี” โดยมี​ี ดร.อาสา คำำ�ภา นั​ักวิ​ิจั​ัยสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา เป็​็นผู้​้�ดำำ�เนิ​ินการเสวนา

การเสวนาในครั้​้ง� นี้​้ไ� ด้​้รับั ความสนใจจากประชาชนเป็​็นจำ�น ำ วนมาก มี​ีผู้​้�ลงทะเบี​ียนเข้​้าร่​่วมกว่​่า ๒๐๐ คน ได้​้รับั ทั้​้�งความรู้​้� ในเรื่​่�องขบวนพยุ​ุหยาตราทางชลมารคทั้​้�งในอดี​ีต และปั​ัจจุ​ุบั​ัน พร้​้อมด้​้วยความเพลิ​ิดเพลิ​ินจากประสบการณ์​์ของพนั​ักงานเห่​่

36

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

37

พิ​ิธี​ีลงนามบั​ันทึ​ึกความร่​่วมมื​ือ (MOU) ระหว่​่างกรมธนารั​ักษ์​์ กั​ับพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ ศู​ูนย์​์การเรี​ียนรู้​้� สถาบั​ันการศึ​ึกษา และหน่​่วยงานที่​่�เกี่​่�ยวข้​้อง

โครงการการจั​ัดพิ​ิมพ์​์ทำำ�หนั​ังสื​ือเรื่​่�อง สื​ืบสานจิ​ิตรกรรมไทยในพม่​่า ณ อุ​ุโบสถมหาเต็​็งดอจิ​ิ และเจติ​ิยจอกตอจี​ี

วั​ันพฤหั​ัสบดี​ีที่​่� ๑๒ กั​ันยายน ๒๕๖๒ ผู้​้�อำำ�นวยการสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ร่​่วมพิ​ิธี​ีลงนามบั​ันทึกึ ความร่​่วมมื​ือ (MOU) ระหว่​่างกรมธนารั​ักษ์​์ กั​ับพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์ ศู​ูนย์​์การเรี​ียนรู้​้� สถาบั​ันการศึ​ึกษา และ หน่​่วยงาน ที่​่�เกี่​่�ยวข้​้อง ๑๓ หน่​่วยงาน ณ พิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์เหรี​ียญ กษาปณานุ​ุรักั ษ์​์ สำ�ำ นั​ักทรั​ัพย์สิ์ นมี​ีค่ ิ า่ ของแผ่​่นดิน ิ กรมธนารั​ักษ์​์ โดยมี​ีจุ​ุดประสงค์​์ในการส่​่งเสริ​ิมบทบาทพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์สถาบั​ัน การศึ​ึกษา และหน่​่วยงานที่​่�เกี่​่�ยวข้​้องให้​้เป็​็นแหล่​่งเรี​ียนรู้​้� เชิ​ิ ง สร้​้ า งสรรค์​์ เ พื่​่ � อ ยกระดั​ั บ มาตรฐานการให้​้ บ ริ​ิ ก ารและ การบริ​ิหารจั​ัดการพิ​ิพิ​ิธภั​ัณฑ์​์

38

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

หนั​ังสื​ือ “สื​ืบสานจิ​ิตรกรรมไทยในพม่​่า” ณ อุ​ุโบสถ มหาเตงดอจี​ี และ เจติ​ิยวิ​ิหารจอกตอจี​ี นำำ�เสนอ “องค์​์ความรู้​้�” เกี่​่�ยวกั​ับจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ังฝี​ีมื​ือช่​่างชาวโยเดี​ียผู้​้�ถู​ูกกวาดต้​้อนมา จากกรุ​ุงศรี​ีอยุ​ุธยาภายหลั​ังการเสี​ียกรุ​ุงครั้​้�งที่​่� ๒ โดยคณะ นั​ักวิ​ิจั​ัยด้​้านสถาปั​ัตยกรรม จิ​ิตรกรรมไทย ประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ศิ​ิลปะ และบริ​ิบทแวดล้​้อม ซึ่​่�งได้​้ลงพื้​้�นที่​่� ณ เมื​ืองสะกาย และเมื​ือง มั​ัณฑะเลย์​์ สาธารณรั​ัฐแห่​่งสหภาพเมี​ียนมา เพื่​่อ� สำำ�รวจ ค้​้นคว้​้า และบั​ันทึ​ึกหลั​ักฐานอั​ันทรงคุ​ุณค่​่าทางประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ความ สั​ัมพั​ันธ์​์ระหว่​่างผู้​้�คนสองแผ่​่นดิ​ินที่​่�กำำ�ลั​ังเลื​ือนหายไปตาม กาลเวลา ซึ่​่ง� คนไทยจำำ�นวนมากไม่​่เคยทราบและสั​ัมผั​ัสกั​ับความ งดงามทางศิ​ิลปะที่​่�บรรพบุ​ุรุ​ุษได้​้สรรค์​์สร้​้างฝี​ีมื​ือไว้​้ในต่​่างแดน

หนั​ังสื​ือเล่​่มนี้​้�ประกอบด้​้วยข้​้อมู​ูลและบทวิ​ิเคราะห์​์ ทางวิ​ิชาการด้​้านประวั​ัติ​ิศาสตร์​์และภาพถ่​่ายจิ​ิตรกรรมฝาผนั​ัง แบบไทยในต่​่างแดนที่​่�แสดงให้​้เห็​็นถึ​ึงร่​่องรอยของสายสั​ัมพั​ันธ์​์ ระหว่​่างผู้​้�คนทั้​้�งสองชนชาติ​ิที่ป่� รากฏ ณ อุ​ุโบสถมหาเตงดอจี​ี และเจติ​ิยวิ​ิหารจอกตอจี​ี จั​ัดจำ�ำ หน่​่ายในราคา เล่​่มละ ๖๕๐ บาท (จั​ัดส่​่งฟรี​ีทั่​่�วประเทศ) สนใจติ​ิดต่​่อ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มธ. เบอร์​์โทร ๐-๒๖๑๓-๓๒๐๕ ต่​่อ ๓๑ (ธนสาร) ๑๙ (ศิ​ิวพล)

ตั​ัวอย่​่างเนื้​้�อหาภายในเล่​่ม

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

39

ก

ารพัฒนาระบบบริหารจัดการภายในองค์กร ประจำ�ปีงบประมาณ ๒๕๖๒

ในรอบปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ สถาบั​ันฯ มี​ีการดำำ�เนิ​ินงานตามแผนงานบริ​ิหารและพั​ัฒนาบุ​ุคลากร ที่​่มี​ี� ความสอดคล้​้อง กั​ับพั​ันธกิ​ิจ เป้​้าหมาย ตามแผนกลยุ​ุทธ์​์สถาบั​ันฯ และแผนปฏิ​ิบั​ัติ​ิราชการ ตามยุ​ุทธศาสตร์​์ที่​่� ๕ : พั​ัฒนาระบบการบริ​ิหารจั​ัดการ บุ​ุคลากรภายในองค์​์กรภายใต้​้หลั​ักธรรมาภิ​ิบาล สร้​้างองค์​์กรแห่​่งการเรี​ียนรู้​้� โดยสถาบั​ันฯ ได้​้กำำ�หนดกิ​ิจกรรม/โครงการ ที่​่�บรรลุ​ุผลสำำ�เร็​็จดั​ังนี้​้�

๑. สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา กำำ�หนดจั​ัดโครงการพั​ัฒนา บุ​ุคลากรตามแผนปฏิ​ิบั​ัติ​ิราชการปี​ี ๒๕๖๒ ตามยุ​ุทธศาสตร์​์ที่​่� ๕ : มุ่​่�งสู่​่�ความมั่​่�นคง ยั่​่�งยื​ืน ด้​้วยการบริ​ิหารจั​ัดการที่​่ทั� ันสมั​ัย หั​ัวข้​้อ ๕.๓ แผนงานพั​ัฒนาทรั​ัพยากรมนุ​ุษย์​์ วัตั ถุ​ุประสงค์​์เพื่​่อ� ให้​้บุ​ุคลากรของสถาบั​ันฯ ได้​้มี​ีการพั​ัฒนาตนเองให้​้เป็​็นไปตาม เป้​้าหมายขององค์​์กรและมี​ีการพั​ัฒนาตนเองที่​่�สอดคล้​้องกั​ับ ยุ​ุทธศาสตร์​์ขององค์​์กรให้​้มี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพและเกิ​ิดสั​ัมฤทธิ์​์�ผล ยิ่​่�งขึ้​้�น โดยการถ่​่ายทอดความรู้​้�แลกเปลี่​่�ยนในงานด้​้านพั​ัสดุ​ุ เพื่​่ � อให้​้ มี​ี การปรั​ั บกระบวนการทำำ �งานให้​้ เป็​็ นไปในทิ​ิ ศทาง เดี​ียวกั​ัน อี​ีกทั้​้�งสถาบั​ันฯ มี​ีการสร้​้างความสั​ัมพั​ันธ์​์บุ​ุคลากรไป ศึ​ึกษาดู​ูงานนอกสถานที่​่�เกี่​่�ยวกั​ับการอนุ​ุรั​ักษ์​์และพั​ัฒนาเมื​ือง เก่​่าในยุ​ุคประเทศไทย ๔.๐ ในจั​ังหวั​ัดอุ​ุดรธานี​ี-หนองคาย

40

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

๒. สถาบั​ันฯ มี​ีการส่​่งเสริ​ิมให้​้บุ​ุคลากรให้​้มี​ีขวั​ัญและกำำ�ลั​ังใจที่​่�ดี​ี สุ​ุขภาพที่​่�ดี​ี เพื่​่�อคุ​ุณภาพชี​ีวิ​ิตของบุ​ุคลากร ลดความเครี​ียดจากการ ทำำ�งานส่​่งเสริ​ิมให้​้ตระหนั​ักถึ​ึงเรื่อ�่ งสุ​ุขภาพกายและใจ ภายใต้​้โครงการ/กิ​ิจกรรมเสริ​ิมสร้​้างองค์​์กรแห่​่งความสุ​ุข (Happy work place) ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ สถาบั​ันฯ กำำ�หนดจั​ัด กิ​ิจกรรมเสริ​ิมสร้​้างองค์​์กรแห่​่งความสุ​ุข (Happy workpplace) โดยฝ่​่ายบริ​ิหารและธุ​ุรการ ได้​้จั​ัดกิ​ิจกรรม “การออกกำำ�ลั​ังกายและรั​ับประทานอาหารสุ​ุขภาพ” ทุ​ุกวั​ันจันั ทร์​์ พุ​ุธ ศุ​ุกร์​์ ของสั​ัปดาห์​์ ให้​้กับั บุ​ุคลากรของสถาบั​ันฯ และเผยแพร่​่ประชาสั​ัมพั​ันธ์​์ เมนู​ูอาหารต่​่าง ๆ ที่​่มี​ีป � ระโยชน์​์ต่อ่ ร่​่างกายให้​้เลื​ือกรั​ับประทาน เพื่​่�อให้​้บุ​ุคลาการของสถาบั​ันฯ ได้​้มี​ีสุ​ุขภาพชี​ีวิ​ิตที่​่�ดี​ีและบริ​ิภาคอาหารที่​่�มี​ีประโยชน์​์ส่​่งเสริ​ิมการทำำ�งานของร่​่างกายให้​้ปราศจาก โรคภั​ัยสามารถทำำ�งานและใช้​้ชี​ีวิ​ิตได้​้อย่​่างมี​ีความสุ​ุข สิ่​่�งที่​่�ได้​้รั​ับจากการพั​ัฒนาบุ​ุคลากรในครั้​้�งนี้​้�ได้​้ทำำ�ให้​้บุ​ุคลากรของสถาบั​ันฯ มี​ีคุ​ุณภาพชี​ีวิ​ิตที่​่ดี� ีขึ้​้น มี​ี � การเลื​ือกรั​ับประทานอาหารที่​่ดี� ีมี​ีประโยชน์​์ และยั​ังสามารถใช้​้เวลาว่​่างให้​้มี​ีประโยชน์​์ด้ว้ ยการออกกำำ�ลังั กาย เพื่​่�อลดการเกิ​ิดโรคภั​ัยและทำำ�ให้​้มี​ีสุ​ุขภาพที่​่�แข็​็งแรงขึ้​้�น

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

41

๓. สถาบั​ันฯ จั​ัดโครงการรั​ักษ์​์สิ่​่ง� แวดล้​้อมเพื่​่อ� องค์​์กร สี​ีเขี​ียว (Green Office) ประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ ที่​่� สอดคล้​้ อ งกั​ั บ แผนยุ​ุ ท ธศาสตร์​์ ม หาวิ​ิ ท ยาลั​ั ย ธรรมศาสตร์​์ ฉบั​ับที่​่� ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) ประเด็​็นยุ​ุทธศาสตร์​์ที่​่� ๕ : มุ่​่�งสู่​่�ความมั่​่�นคง และยั่​่�งยื​ืน ด้​้วยการบริ​ิหารจั​ัดการที่​่�ทั​ันสมั​ัย โดยมี​ีเป้​้าประสงค์​์ เพื่​่�อพั​ัฒนาระบบงานและศั​ักยภาพบุ​ุคลากร ให้​้พร้อ้ มต่​่อการเปลี่​่ย� นแปลงอย่​่างยั่​่ง� ยื​ืน ระยะเวลาดำำ�เนิ​ินการ ช่​่วงเดื​ือนตุ​ุลาคม ๒๕๖๑ - เดื​ือนกั​ันยายน ๒๕๖๒ โครงการรั​ักษ์​์สิ่​่�งแวดล้​้อมเพื่​่�อองค์​์กรสี​ีเขี​ียว (Green Office) จั​ัดทำำ�ขึ้​้�นเพื่​่�อให้​้บุ​ุคลากรของสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ได้​้ร่​่วมกั​ัน “ตระหนั​ักถึ​ึงการรั​ักษาสิ่​่�งแวดล้​้อม การประหยั​ัด พลั​ังงาน รวมถึ​ึงการเลื​ือกใช้​้วั​ัสดุ​ุ อุปุ กรณ์​์เครื่​่�องใช้​้ในที่​่ทำ� ำ�งาน อย่​่างรู้​้�คุ​ุณค่​่า และเป็​็นมิ​ิตรกั​ับสิ่​่�งแวดล้​้อม เพื่​่�อลดการใช้​้ พลั​ังงาน ทั้​้�งพลั​ังงานไฟฟ้​้า-น้ำำ�� ลดการใช้​้พลั​ังงานอย่​่างสู​ูญเปล่​่า สิ้​้�นเปลื​ือง รวมถึ​ึงจะช่​่วยลดการเกิ​ิดก๊​๊าซเรื​ือนกระจกที่​่�เกิ​ิดจาก การทำำ�กิ​ิจกรรมต่​่าง ๆ ภายในสำำ�นั​ักงาน การกำำ�หนดอุ​ุณหภู​ูมิ​ิ เครื่​่ � อ งปรั​ั บ อากาศอยู่​่�ที่​่ � ๒๕ องศา เพื่​่ � อ ลดค่​่ า ใช้​้ จ่ ่ า ย เมื่​่�อสามารถ ประหยั​ัดพลั​ังงานค่​่าใช้​้จ่​่ายเรื่​่�องพลั​ังงานต่​่าง ๆ เช่​่ น ค่​่ าไฟฟ้​้ า ค่​่ าน้ำำ� � รวมถึ​ึ งลดปริ​ิ มาณการใช้​้ กระดาษ ภายในสำำ�นั​ักงาน การสร้​้างจิ​ิตสำำ�นึ​ึก การสร้​้างความเข้​้าใจ เพื่​่�อตระหนั​ักในการใช้​้ ทรั​ัพยากร รวมถึ​ึงแก้​้ปั​ัญหาการจั​ัดการ ทรั​ัพยากรต่​่าง ๆ เป็​็นวิ​ิธี​ีที่​่�จะช่​่วยให้​้รู้​้�จั​ักการใช้​้ทรั​ัพยากร ต่​่าง ๆ อย่​่างยั่​่�งยื​ืน ทั้​้�งใน ชี​ีวิ​ิตประจำำ�วั​ัน และการใช้​้ทรั​ัพยากร

ภายในสำำ�นั​ักงานได้​้เป็​็นอย่​่างดี​ีรวมถึ​ึงเลื​ือกส่​่งข้​้อมู​ูลข่​่าวสาร ต่​่าง ๆ ในรู​ูปแบบข้​้อมู​ูล อิ​ิเล็​็กทรอนิ​ิคส์​์ให้​้มากขึ้​้�น เช่​่น ส่​่งอี​ีเมล แทนการส่​่งจดหมายเวี​ียนในลั​ักษณะกระดาษ หรื​ือจะใช้​้ โซเชี​ียลเน็​็ตเวิ​ิร์​์คต่​่าง ๆ ในการสื่​่�อสารอย่​่างเช่​่น ไลน์​์หรื​ือ เฟสบุ๊​๊�ค เพื่​่�อลดขั้​้�นตอนการใช้​้กระดาษในกระบวนการทำำ�งาน รู้​้�จั​ักคั​ัดแยกกระดาษเหลื​ือใช้​้ หรื​ือการนำำ�กระดาษมาใช้​้ซ้ำำ�� เพื่​่�อสามารถบริ​ิหารจั​ัดการได้​้อย่​่างเหมาะสม การใช้​้กระดาษ น้​้ อยลง การพิ​ิ มพ์​์ น้​้ อยลง ส่​่ งผลให้​้ ใช้​้ หมึ​ึ กพิ​ิมพ์​์ น้​้ อยลง ตลั​ับหมึ​ึกก็​็จะลดลงการใช้​้ ขยะสารเคมี​ีก็​็ลดลง และยั​ังรวมถึ​ึง การจั​ัดเก็​็บเอกสารในรู​ูปแบบอิ​ิเล็​็กทรอนิ​ิคส์​์ จะช่​่วยให้​้เกิ​ิด ความสะดวกในการจั​ัดหมวดหมู่​่� ช่​่วยอำำ�นวยความสะดวก ในการสื​ืบค้​้นข้​้อมู​ูล ประหยั​ัดพื้​้�นที่​่� ได้​้อี​ีกด้​้วย นอกจากนี้​้� การดำำ�เนิ​ินการการกำำ�หนดมาตรการ การรณรงค์​์ หรื​ือการจั​ัดทำ�กิ ำ จิ กรรมต่​่าง ๆ ที่​่เ� กิ​ิดขึ้​้น� ในโครงการนี้​้� ยั​ังมี​ีความสอดคล้​้องกั​ับการจั​ัดทำำ�ข้​้อตกลงการปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานตาม แผนยุ​ุ ทธศาสตร์​์ มธ. ฉบั​ับที่​่ � ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔) ประจำำ�ปี​ีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ ประเด็​็นยุ​ุทธศาสตร์​์ที่​่� ๕ มุ่​่�งสู่​่�ความมั่​่�นคง และยั่​่�งยื​ืน ด้​้วยการบริ​ิหารจั​ัดการที่​่�ทั​ันสมั​ัย ตั​ัวชี้​้�วั​ัดที่​่� ๕.๖ ระดั​ับความสำำ�เร็​็จของการเป็​็นมหาวิ​ิทยาลั​ัย สี​ีเขี​ียว หรื​ือ Green University (ระดั​ั บหน่​่ วยงาน) ทั้​้�งนี้​้� จากผลการดำำ�เนิ​ินงานสรุ​ุปได้​้ดั​ังนี้​้�

ผลผลิ​ิต (Output) ตั​ัวชี้​้�วั​ัด

หน่​่วยนั​ับ ค่​่าเป้​้าหมาย ไตรมาส ๑ ๑. ร้​้อยละของบุ​ุคลากรที่​่�เข้​้าร่​่วมอบรมในโครงการ ร้​้อยละ ๙๐ ๙๐ ผลลั​ัพธ์​์ = ร้​้อยละ ๙๐.๙๗ ๒. กิ​ิจกรรมการรณรงค์​์อนุ​ุรั​ักษ์​์พลั​ังงาน ครั้​้�ง ๕ ๑ ทรั​ัพยากรและสิ่​่�งแวดล้​้อม ผลลั​ัพธ์​์ = ครั้​้�ง ๕

ผลการดำำ�เนิ​ินงาน ไตรมาส ไตรมาส ๒ ๓ ๘๕ ๘๕ ๘๑.๙๔ ๑

ไตรมาส ๔ ๑๐๐ ๑๐๐

๒

๑

๓

๒

ผลลั​ัพธ์​์ (Outcome) ตั​ัวชี้​้�วั​ัด

หน่​่วยนั​ับ ค่​่าเป้​้าหมาย ไตรมาส ๑ ๑. การใช้​้ทรั​ัพยากรในการทำำ�งานลดลง ร้​้อยละ ๕ - ๑๐ ผลลั​ัพธ์​์ = ร้​้อยละ ๑๖.๘๔

42

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

ผลการดำำ�เนิ​ินงาน ไตรมาส ไตรมาส ๒ ๓ ๕

ไตรมาส ๔ ๕ ๑๖.๘๔

แผนและผลการใช้​้จ่​่ายงบประมาณ

กิ​ิจกรรมที่​่� ๑ : อบรมจั​ัดกิ​ิจกรรมส่​่งเสริ​ิมความรู้​้� ความเข้​้าใจของการอนุ​ุรั​ักษ์​์พลั​ังงานทรั​ัพยากรและสิ่​่�งแวดล้​้อม : ด้​้านพลั​ังงานไฟฟ้​้า (พร้​้อมติ​ิดตามผล ๓๐ วั​ัน)

กิ​ิจกรรมที่​่� ๒ : อบรมจั​ัดกิ​ิจกรรมส่​่งเสริ​ิมความรู้​้� ความเข้​้าใจของการอนุ​ุรักั ษ์​์พลังั งาน ทรั​ัพยากรและสิ่​่ง� แวดล้​้อม : ด้​้านการใช้​้น้ำำ��ประปา (พร้​้อมติ​ิดตามผล ๓๐ วั​ัน)

กิ​ิจกรรมที่​่� ๓ : อบรมจั​ัดกิ​ิจกรรมส่​่งเสริ​ิมความรู้​้� ความเข้​้าใจของการอนุ​ุรักั ษ์​์พลังั งาน ทรั​ัพยากรและสิ่​่ง� แวดล้​้อม : ด้​้านการใช้​้กระดาษ (พร้​้อมติ​ิดตามผล ๓๐ วั​ัน)

กิ​ิจกรรมที่​่� ๔ : อบรมจั​ัดกิ​ิจกรรมส่​่งเสริ​ิมความรู้​้� ความเข้​้าใจของการอนุ​ุรักั ษ์​์พลังั งาน ทรั​ัพยากรและสิ่​่ง� แวดล้​้อม : ด้​้านการปรั​ับสภาพแวดล้​้อมในการทำำ�งาน (พร้​้อมติ​ิดตามผล ๓๐ วั​ัน)

กิ​ิจกรรมที่​่� ๕ : สรุ​ุปผลอบรมการจั​ัดกิ​ิจกรรมการ อนุ​ุรั​ักษ์​์พลั​ังงาน ทรั​ัพยากรและสิ่​่�งแวดล้​้อม

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

43

โครงการวั​ันคล้​้ายวั​ันสถาปนา สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาก่​่อตั้​้�งเมื่​่�อปี​ี พ.ศ. ๒๕๑๔ ด้​้วยความริ​ิเริ่​่�มของอาจารย์​์มหาวิ​ิทยาลั​ัยกลุ่​่�มหนึ่​่�งซึ่​่�งมี​ีความประสงค์​์ ที่​่�จะศึ​ึกษาเรื่​่�องของไทย “โดยไม่​่ลอกตำำ�ราฝรั่​่�ง” ในระยะแรกมี​ีสถานะเป็​็นโครงการ ดำำ�เนิ​ินงานภายใต้​้การบริ​ิหารงานของ คณะกรรมการอั​ันมี​ีศาสตราจารย์​์ ม.ร.ว. คึ​ึกฤทธิ์​์� ปราโมช เป็​็นประธาน และศาสตราจารย์​์ พระเจ้​้าวรวงศ์​์เธอพระองค์​์เจ้​้านราธิ​ิป พงศ์​์ประพั​ันธ์​์ อธิ​ิการบดี​ีมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ประทานชื่​่�อให้​้ว่​่า “ไทยคดี​ีศึ​ึกษา” (Thai Studies) สำำ�หรั​ับจั​ัดงานในวั​ันคล้​้าย วั​ันสถาปนาสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษานั้​้�น กำ�ำ หนดจั​ัดขึ้​้�นในวั​ันที่​่� ๓ มี​ีนาคม ของทุ​ุกปี​ีเพื่​่�อเป็​็นการรำำ�ลึ​ึกถึ​ึงวั​ันที่​่�สถาบั​ันฯ ได้​้รั​ับประกาศ จากทบวงมหาวิ​ิทยาลั​ัยของรั​ัฐ (ในขณะนั้​้�น) ยกให้​้โครงการไทยศึ​ึกษามี​ีฐานะเป็​็นสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ดั​ังเอกสารพิ​ิมพ์​์ไว้​้ใน จุ​ุลสารไทยคดี​ีศึ​ึกษาฉบั​ับ ๑๘ ปี​ีสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา ปี​ี ๒๕๓๒ หน้​้า ๑๓ ดั​ังนี้​้� “(สำำ�เนา) ฉบั​ับพิ​ิเศษ หน้​้า ๓ เล่​่ม ๙๒ ตอนที่​่� ๕๘ ราชกิ​ิจจานุ​ุเบกษา ๑๕ มี​ีนาคม ๒๕๑๘ ประกาศทบวงมหาวิ​ิทยาลั​ัยของรั​ัฐ เรื่​่อ� ง การแบ่​่งส่​่วนราชการในมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ อาศั​ัยอำำ�นาจตามความในมาตรา ๕ และ มาตรา ๗ แห่​่งพระราชบั​ัญญั​ัติ​ิมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ พ.ศ.๒๔๙๕ ซึ่​่�งแก้​้ไขเพิ่​่�มเติ​ิม โดยพระราชบั​ัญญั​ัติ​ิมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ (ฉบั​ับที่​่� ๕) พ.ศ.๒๕๑๖ รั​ัฐมนตรี​ีว่​่าการทบวงมหาวิ​ิทยาลั​ัยของรั​ัฐออกประกาศให้​้สถาบั​ันเพื่​่�อการวิ​ิจั​ัย และสำำ�นั​ักเพื่​่�อส่​่งเสริ​ิม วิ​ิชาการในมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ คื​ือ (๑) สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา (๒) สำำ�นั​ักศู​ูนย์​์บั​ัณฑิ​ิตอาสาสมั​ัคร เป็​็นส่​่วนราชการในมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ประกาศ ณ วั​ันที่​่� ๓ มี​ีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ ลงนาม เกษม สุ​ุวรรณกุ​ุล รั​ัฐมนตรี​ีว่​่าการทบวงมหาวิ​ิทยาลั​ัยของรั​ัฐ”

ในปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ วั​ันที่​่� ๓ มี​ีนาคม ๒๕๖๒ เป็​็นวั​ันหยุ​ุดราชการทางสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา จึ​ึงได้​้กำำ�หนดจั​ัดงาน วั​ันคล้​้ายวั​ันสถาปนาสถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาครบรอบ ๔๘ ปี​ี ในวั​ันศุกุ ร์​์ที่�่ ๑ มี​ีนาคม ๒๕๖๒ ณ ห้​้องประชุ​ุมคึ​ึกฤทธิ์​์ ป � ราโมช ชั้​้�น ๙ อาคารอเนกประสงค์​์ ๑ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ (ท่​่าพระจั​ันทร์​์) รวมทั้​้�งมี​ีกำำ�หนดการจั​ัดงานครั้​้�งนี้​้� โดยสถาบั​ันฯ นิ​ิมนต์​์พระสงฆ์​์ จากวั​ัดพระเชตุ​ุพนวิ​ิมลมั​ังคลารามราชวรมหาวิ​ิหาร (วั​ัดโพธิ์​์�) สวดมนต์​์พระปริ​ิตรมงคล ต่​่อเนื่​่�องเป็​็นประจำำ�ทุ​ุกปี​ี นอกจากนี้​้�แล้​้ว ในการจั​ัดงานทุ​ุกปี​ีสถาบั​ันฯ ได้​้เชิ​ิญชวนบุ​ุคลากรของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ผู้​้�เข้​้าร่​่วมงานสวมใส่​่ผ้​้าไทยมาร่​่วมกิ​ิจกรรมทุ​ุกปี​ี อย่​่างต่​่อเนื่​่�อง มี​ีวั​ัตถุ​ุประสงค์​์เพื่​่�อเผยแพร่​่ผลงานที่​่�สอดคล้​้องกั​ับภารกิ​ิจและผลงานด้​้านการวิ​ิจั​ัย สื​ืบสานและทำำ�นุ​ุบำำ�รุ​ุงศิ​ิลปะ และวั​ัฒนธรรม เพื่​่�อสื​ืบสานการสวดเจริ​ิญพระพุ​ุทธมนต์​์โดยใช้​้ “บทเจริ​ิญสวดมนต์​์พระปริ​ิตรมงคล” โดยพระสงฆ์​์วั​ัดพระเชตุ​ุพน วิ​ิมลมั​ังคลารามราชวรมหาวิ​ิหาร (วั​ัดโพธิ์​์�) และเชิ​ิญชวนบุ​ุคลากรสถาบั​ันฯ และบุ​ุคลากรของมหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์สวมใส่​่ผ้​้า ไทยมาร่​่วมงานอย่​่างต่​่อเนื่​่�องเป็​็นประจำำ�ทุ​ุกปี​ี

44

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

การประกันคุณภาพสถาบันไทยคดีศึกษา

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาได้​้รับั การตรวจประเมิ​ินคุณ ุ ภาพ ภายใน ปี​ีการศึ​ึกษา ๒๕๖๑ ตามระบบ “เกณฑ์​์คุ​ุณภาพการ ศึ​ึกษาเพื่​่�อการดำำ�เนิ​ินการที่​่�เป็​็นเลิ​ิศ” (Education Criteria for Performance Excellence) หรื​ือ EdPEx เมื่​่อ� วั​ันที่�่ ๑๕๑๖ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ เป็​็นครั้​้�งแรก และได้​้รั​ับผลประเมิ​ินคุ​ุณภาพ (Feedback Report) ที่​่�บ่​่งบอกสถานการณ์​์ดำำ�เนิ​ินงานทั้​้�งด้​้าน จุ​ุดแข็​็ง (Strange) และโอกาสในการพั​ัฒนา (Opportunity for Improvement: OFI) ซึ่​่�งจะทำำ�ให้​้สถาบั​ันฯ สามารถนำำ�ผล การประเมิ​ินคุ​ุณภาพไปพั​ัฒนาระบบการบริ​ิหารในด้​้านต่​่าง ๆ ที่​่�สำำ�คั​ัญที่​่�สามารถผลั​ักดั​ันให้​้หน่​่วยงานมี​ีผลการดำำ�เนิ​ินงาน ที่​่�ดี​ีขึ้​้�นอย่​่างต่​่อเนื่​่�องและยั่​่�งยื​ืน

ดั​ังนั้​้�น เพื่​่�อให้​้ผู้​้�บริ​ิหารสถาบั​ันฯ และบุ​ุคลากร ร่​่ ว มกั​ั นจั ั ดทำ ำ � แผนการพั​ั ฒ นาผลดำำ � เนิ​ิ น งานที่​่ � เ ป็​็ น เลิ​ิ ศ หน่​่วยประกั​ันคุ​ุณภาพ งานบริ​ิการวิ​ิชาการ จึ​ึงกำำ�หนดจั​ัด โครงการอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ “ระดมสมองเพื่​่�อมุ่​่�งสู่​่�การพั​ัฒนา ที่​่�เป็​็นเลิ​ิศ” เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๓ ธั​ันวาคม ๒๕๖๒ ณ เรื​ือนไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ เพื่​่อ� เปิ​ิดโอกาสให้​้ระดมความคิ​ิดเห็​็น และข้​้อเสนอแนะต่​่อผลการประเมิ​ินคุ​ุณภาพภายใน และร่​่วม กั​ันวางแผนพั​ัฒนาระบบการบริ​ิหารงานในด้​้านต่​่าง ๆ ลำำ�ดั​ับ ความสำำ�คั​ัญของการพั​ัฒนา ค้​้นหาเครื่​่�องมื​ือที่​่�เหมาะสมกั​ับ ลั​ั กษณะของสถาบั​ั นฯ ซึ่​่ � งจะนำำ �ไปสู่​่�แผนพั​ั ฒนาคุ​ุ ณภาพ หน่​่วยงานต่​่อไป

วั​ันที่​่� ๑๕ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ สถาบั​ันฯ ได้​้รั​ับการประเมิ​ินคุ​ุณภาพภายใน ปี​ีการศึ​ึกษา ๒๕๖๑

วั​ันที่​่� ๑๖ สิ​ิงหาคม ๒๕๖๒ คณะกรรมการประเมิ​ินคุ​ุณภาพภายใน แถลงผลประเมิ​ินคุ​ุณภาพภายใน ปี​ีการศึ​ึกษา ๒๕๖๑ อย่​่างไม่​่เป็​็นทางการ

ภาพโครงการอบรมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการ “ระดมสมองเพื่​่�อมุ่​่�งสู่​่�การพั​ัฒนาที่​่�เป็​็นเลิ​ิศ” เมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๓ ธั​ันวาคม ๒๕๖๒ ณ เรื​ือนไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

45

การรายงาน ควบคุมภายใน และการบริหาร ความเสี่ยง

การรายงานผลการดำำ�เนิ​ินการบริ​ิหารความเสี่​่�ยง และการดำำ�เนิ​ินการควบคุ​ุมภายในประจำำ�ปีงี บประมาณ ๒๕๖๒ เป็​็นข้อ้ มู​ูลรายงานผลการดำำ�เนิ​ินการส่​่งให้​้ฝ่า่ ยพั​ัฒนาคุ​ุณภาพ มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ นั้​้�น สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มี​ีกิ​ิจกรรมต่​่าง ๆ ที่​่�แสดงถึ​ึงการดำำ�เนิ​ินการขององค์​์กร เพื่​่�อ บริ​ิหารความเสี่​่�ยงและการดำำ�เนิ​ินการควบคุ​ุมภายในดั​ังนี้​้�

๑

๓

๒

๔

สถาบั​ั นมี​ี การกำำ � หนดผู้​้�รั​ั บ ผิ​ิ ด ชอบด้​้ า นการ บริ​ิหารความเสี่​่�ยงโดยการแต่​่งตั้​้�งคณะทำำ�งาน ตามคำำ�สั่​่�งแต่​่งตั้​้�งคณะกรรมการวางแผนควบคุ​ุมภายในและ บริ​ิ ห ารความเสี่​่ � ย งของสถาบั​ั น ไทยคดี​ีศึ​ึ ก ษาคำำ �สั่​่ � ง ที่​่ � ๓๖/๒๕๖๑ สถาบั​ันมี​ีการกำำ�หนดองค์​์ประกอบคณะกรรมการ บริ​ิหารความเสี่​่ย� งและมี​ีการกำำ�หนดวาระการประชุ​ุม ซึ่​่�งในปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ มี​ีการประชุ​ุมคณะกรรมการ วางแผนควบคุ​ุมภายในและบริ​ิหารจั​ัดการความเสี่​่�ยงของ สถาบั​ันเมื่​่�อวั​ันที่​่� ๑๒ พฤศจิ​ิกายน ๒๕๖๑ จำำ�นวน ๑ ครั้​้�ง หากแต่​่ยั​ังไม่​่มี​ีการกำำ�หนดจำำ�นวนครั้​้�งของการประชุ​ุมของ คณะกรรมการ

สถาบั​ันมี​ีการกำำ�หนดนโยบายการบริ​ิหารความเสี่​่ย� ง ระดั​ั บ ความเสี่​่ � ย งที่​่ � ย อมรั​ั บ ได้​้ ข องหน่​่ ว ยงาน อ้​้างอิ​ิงตามที่​่�ประชุ​ุมคณะกรรมการวางแผนควบคุ​ุมภายใน และบริ​ิ ห ารจั​ั ด การความเสี่​่ � ย งของสถาบั​ั น ไทยคดี​ีศึ​ึ ก ษา ครั้​้�งที่​่� ๒/๒๕๖๑ เมื่​่�อวั​ันจันั ทร์​์ที่​่� ๑๒ พฤศจิ​ิกายน ๒๕๖๑ สถาบั​ันมี​ีแผนบริ​ิหารความเสี่​่�ยงของหน่​่วยงานที่​่�ได้​้ รั​ั บ การอนุ​ุ มั ั ติ ิ จ ากมติ​ิ ที่ ่ � ป ระชุ​ุ ม คณะกรรมการ วางแผนควบคุ​ุมภายในและบริ​ิหารจั​ัดการความเสี่​่�ยงของ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษาทุ​ุกครั้​้�ง

การดำำ�เนิ​ินด้​้านการประเมิ​ินความเสี่​่�ยงระดั​ับองค์​์การที่​่ผ่� ่านมา สถาบั​ันฯ มี​ีการประเมิ​ินความเสี่​่�ยงโดยการจั​ัด ประชุ​ุมเชิ​ิงปฏิ​ิบั​ัติ​ิการเพื่​่�อจั​ัดทำำ�ข้​้อมู​ูลในการกำำ�หนดทิ​ิศทางพร้​้อมทั้​้�งการวิ​ิเคราะห์​์ SWOT เพื่​่�อการบริ​ิหารจั​ัดการองค์​์กร การสร้​้างโอกาส และหาแนวทางการแก้​้ไขอุ​ุปสรรค รวมถึ​ึงการประเมิ​ินปั​ัจจั​ัยความเสี่​่�ยงที่​่�อาจจะเกิ​ิดขึ้​้�นของแต่​่ละฝ่​่ายงาน และ นำำ�ข้​้อมู​ูลที่​่�ได้​้มารวมเป็​็นข้​้อมู​ูลของสถาบั​ันฯ โดยการประเมิ​ินความเสี่​่�ยงและมี​ีมาตรการจั​ัดการความเสี่​่�ยงแบบมี​ีขั้​้�นตอนการ ดำำ�เนิ​ินงานโดยผ่​่านการประชุ​ุมพิ​ิจารณาของคณะกรรมการวางแผนควบคุ​ุมภายในและบริ​ิหารจั​ัดการความเสี่​่�ยงของสถาบั​ันฯ นอกจากนี้​้�สถาบั​ันฯ ยั​ังมี​ีกิ​ิจกรรมดั​ังได้​้กล่​่าวไว้​้แล้​้วข้​้างต้​้นแสดงถึ​ึงการควบคุ​ุมความเสี่​่�ยง การควบคุ​ุมและติ​ิดตามข้​้อมู​ูลการ ดำำ�เนิ​ินการปฏิ​ิบั​ัติ​ิงาน/โครงการ/กิ​ิจกรรมให้​้สอดคล้​้องกั​ับเป้​้าหมายของสถาบั​ันฯ ไว้​้อย่​่างเหมาะสม โดยกำำ�หนดให้​้มี​ีการรายงาน ผลการปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานตามไตรมาส ระบุ​ุแหล่​่งที่​่�มาของงบประมาณ ระยะเวลาการดำำ�เนิ​ินงาน ทำำ�ให้​้สามารถตรวจสอบข้​้อมู​ูลได้​้

ผลการดำำ�เนิ​ินการบริ​ิหารความเสี่​่�ยงและการดำำ�เนิ​ินการควบคุ​ุมภายในประจำำ�ปี​ีงบประมาณ ๒๕๖๒ โดยรวม สถาบั​ันฯ มี​ีการติ​ิดตามและประเมิ​ินผลการควบคุ​ุมภายในโดยคณะกรรมการวางแผนควบคุ​ุมภายในและบริ​ิหารจั​ัดการความเสี่​่ย� ง อย่​่างต่​่อเนื่​่�องทุ​ุกปี​ี จึ​ึงกล่​่าวได้​้ว่​่าสถาบั​ันฯ มี​ีการควบคุ​ุมภายในครบ ๕ องค์​์ประกอบ คื​ือ สภาพแวดล้​้อมของการควบคุ​ุม การประเมิ​ินความเสี่​่�ยง กิ​ิจกรรมการควบคุ​ุม สารสนเทศและการสื่​่�อสาร การติ​ิดตามประเมิ​ินผล ซึ่​่�งมี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพเพี​ียงพอ ในการปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานเพื่​่�อให้​้บรรลุ​ุวั​ัตถุ​ุประสงค์​์ มี​ีการประเมิ​ินผลและการบริ​ิหารจั​ัดการความเสี่​่�ยงให้​้ลดลงมากที่​่�สุ​ุด มี​ีการบริ​ิหาร จั​ัดการที่​่�มี​ีลั​ักษณะการทำำ�งานที่​่�มี​ีความยื​ืดหยุ่​่�นคล่​่องตั​ัว เพื่​่�อให้​้สามารถปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานตามภารกิ​ิจและหน้​้าที่​่�ที่​่�ได้​้รั​ับมอบหมายได้​้ อย่​่างมี​ีประสิ​ิทธิ​ิภาพและเกิ​ิดสั​ัมฤทธิ์​์�ผลต่​่อองค์​์กร

46

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา

บุคลากรสถาบันไทยคดีศึกษา ที่เข้ารับการพัฒนาความรู้ ทักษะทางวิชาชีพ

สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา สนั​ับสนุ​ุนให้​้บุ​ุคลากรเข้​้ารั​ับการพั​ัฒนาความรู้​้� และทั​ักษะในการปฏิ​ิบั​ัติ​ิงานที่​่�ตรงตามสมรรถนะ ประจำำ�ตำำ�แหน่​่ง หน้​้าที่​่�งานที่​่�รั​ับผิ​ิดชอบ เพื่​่�อให้​้เกิ​ิดความก้​้าวหน้​้าตามสายอาชี​ีพ และเกิ​ิดประโยชน์​์ต่​่อการพั​ัฒนาองค์​์กรและ มี​ีทรั​ัพยากรบุ​ุคคลที่​่มี​ีคุ � ุณภาพ ดั​ังนั้​้�น บุ​ุคลากรสถาบั​ันฯ ทุ​ุกท่​่าน จึ​ึงได้​้รั​ับการพั​ัฒนาไม่​่ต่ำำ��กว่​่า ๒๔ ชั่​่�วโมงต่​่อปี​ี ดั​ังนี้​้� ลำำ�ดั​ับที่​่� รายชื่​่�อบุ​ุคลากร จำำ�นวนครั้​้�ง/ปี​ี ลำำ�ดั​ับที่​่� ๑. นางสาวเที​ียมจิ​ิตร์​์ พ่​่วงสมจิ​ิตร์​์ (ลาเรี​ียน) ๑๔. ๒. นายอาสา คำำ�ภา

๖

๑๕. ๓. ดร. สิ​ิโรตม์​์ ภิ​ินั​ันท์​์รั​ัชต์​์ธร ๕

๑๖. ๔. นางกั​ัญญาริ​ินทร์​์ ไชยจั​ันทร์​์ ๓

๑๗. ๕. นางสาวศุ​ุภารมย์​์ ประสาทแก้​้ว ๓

๑๘. ๖. นายสุ​ุทธิ​ิเกี​ียรติ​ิ อั​ังกาบู​ูรณะ ๕

๑๙. ๗. นางสาวดวงรั​ักษ์​์ จั​ันแตง ๕

๒๐. ๘. นายรั​ัชพล แย้​้มกลี​ีบ ๘

๒๑. ๙. นางณั​ัฐธยาน์​์ มิ​ิตรมู​ูลพิ​ิทั​ักษ์​์ ๑๕ ๒๒. ๑๐. นางจั​ันทนี​ี พึ่​่�งเถื่​่�อน

๘

๒๓. ๑๑. นางจี​ีระนั​ันท์​์ วรพั​ัฒน์​์พิ​ิมุ​ุข ๙

๒๔. ๑๒. นางจุ​ุฑาทิ​ิพย์​์ ภู่​่�มณี​ี

๔

๑๓. นายประสาน เผื​ือกหอม ๓

รายชื่​่�อบุ​ุคลากร จำำ�นวนครั้​้�ง/ปี​ี นางสาวโศรยา สุ​ุรั​ัญญาพฤติ​ิ ๑๒ นางสาวบุ​ุณยนุ​ุช นาคะ ๙ นายธนสาร จู​ูจั​ันทร์​์

๔ นายธนะปิ​ิติ​ิ ธิ​ิป๋​๋า

๔ ว่​่าที่​่� ร.ต.ศิ​ิวพล โกศลสิ​ิริ​ิเศรษฐ์​์ ๕ นางสาวสราพร หั​ัตถากรณ์​์ ๘ นายวรานนท์​์ จงพู​ูนผล ๔ นางสาวภาพิ​ิมล จิ​ิรานุ​ุไชยวั​ัฒนา ๗ นางสาวธี​ีราพร อ่ำำ�ทิ � ิม ๗ นางสาววารุ​ุณี​ี นุ่​่�มสำำ�รวย ๓ นายปรี​ีชาญ เงิ​ินกระโทก ๕

ขอแสดงความยิ​ินดี​ีกั​ับ ดร.อาสา คำำ�ภา นั​ักวิ​ิจั​ัยประจำำ�สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา เนื่​่�องในโอกาสสำำ�เร็​็จการศึ​ึกษา ปริ​ิญญาปรั​ัชญาดุ​ุษฎี​ีบั​ัณฑิ​ิต สาขาวิ​ิชาประวั​ัติ​ิศาสตร์​์ PH.D (HISTORY) คณะมนุ​ุษยศาสตร์​์ มหาวิ​ิทยาลั​ัยเชี​ียงใหม่​่ ปี​ีการศึ​ึกษา ๒๕๖๒ จากวิ​ิทยานิ​ิพนธ์​์ในหั​ัวข้​้อ ความเปลี่​่�ยนแปลงของเครื​ือข่​่ายชนชั้​้�นนำำ�ไทย พ.ศ.๒๔๙๕-๒๕๓๕ (Changes of the Thai Elite Network, 2495-2535 B.E.)

THAI KHADI RESEARCH INSTITUTE Annual Report 2019

47

เจ้​้าของ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา มหาวิ​ิทยาลั​ัยธรรมศาสตร์​์ ที่​่�ปรึ​ึกษา รองศาสตราจารย์​์โรจน์​์ คุ​ุณเอนก บรรณาธิ​ิการ นางจั​ันทนี​ี พึ่​่�งเถื่​่�อน ฝ่​่ายสนั​ับสนุ​ุนข้​้อมู​ูล / จั​ัดทำำ�ข้​้อมู​ูล

นางณั​ัฐธยาน์​์ มิ​ิตรมู​ูลพิ​ิทั​ักษ์​์

นางจั​ันทนี​ี พึ่​่�งเถื่​่�อน

นางจี​ีระนั​ันท์​์ วรพั​ัฒน์​์พิ​ิมุ​ุข

นางสาวโศรยา สุ​ุรั​ัญญาพฤติ​ิ

นางจุ​ุฑาทิ​ิพย์​์ ภู่​่�มณี​ี

นางสาวบุ​ุณยนุ​ุช นาคะ

นายธนสาร จู​ูจั​ันทร์​์

ว่​่าที่​่� ร.ต.ศิ​ิวพล โกศลสิ​ิริ​ิเศรษฐ์​์

นางสาวสราพร หั​ัตถากรณ์​์

นายวรานนท์​์ จงพู​ูนผล

นางสาวภาพิ​ิมล จิ​ิรานุ​ุไชยวั​ัฒนา

นางสาวธี​ีราพร อ่ำำ�ทิ � ิม เผยแพร่​่ใน Website: http://www.tkri.tu.ac.th/เมนู​ูวารสารและสิ่​่�งพิ​ิมพ์​์/DOWNLOAD เอกสารวิ​ิชาการเผยแพร่​่

48

รายงานประจำำ�ปี​ี ๒๕๖๒ สถาบั​ันไทยคดี​ีศึ​ึกษา