HƯỚNG DẪN CHÀ KHỐI CƠ BẢN

BÀI4:HƯỚNGDẪNVẼKHỐICƠBẢNBẰNG

PHƯƠNGPHÁPCHÀCHÌ

Chà chì là phương pháp luyện tập cơ bản áp dụng trong thời gian đầu học vẽ. Bởi lẽ đây là phương pháp khá dễ hiểu, dễ làm theo và không cần quá nhiều thời gian để luyện tập. Trong bài học này sẽ hướng dẫn cách vẽ 4 khối cơ bản bằng phương pháp chà chì.

*Phân biệt chà chì với đánh nét:

Khichàchì,takhôngnhấcmũibútchìlênkhỏimặtgiấy.

*Mẫu 4 khối cơ bản

(Ảnh mẫu 4 khối cơ bản tra ở phụ lục)

I.KHỐILẬPPHƯƠNG

MộttrongnhữngbướcđầulàmquenvớibộmônHÌNHHỌA,khôngthể

khôngnóitớikhốilậpphương,mộttrongbốnkhốicănbảnkhôngthể bỏqua trongsuốtquátrìnhrènluyệnkĩnăngcănbảntronggiaiđoạnmột,giaiđoạnvẽ

khốikỷhà.

Trongkhônggianhaichiều,khốilậpphươngcònđượcgọilàhìnhvuông.

Trongkhônggianbachiều,ngoàichiềungangvàchiềucao,khốilậpphương

còncóchiềusâu.

Khốilậpphươngtrongbàithitĩnhvậtsẽxuấthiệnởmộtsốvậtnhưlà:cục gạch,cuốnsách,khốirubic,…

1.Nguyênlýsángtối

Khichiếumộtnguồnsáng(vídụtừphảisángtrái),3mặtcủalậpphương

sẽcó3sắcđộkhácnhau:

-Mặtbênphảilàmặthứngsángnênsẽcósắcđộsángnhất.

-Mặttrênlàmặttrunggian.

-Mặtbêntráibịkhuấtsángnênsẽcósắcđộtốinhất.

Ánh sáng từ phải sang trái (nguồn pinterest)

Quy tắc chuyển sắc độ trong khối lập phương (nguồn pinterest)

2.Cácbướcvẽkhốilậpphương

Bước 1: Dựng hình -Vẽkhunghìnhchungcủakhốilậpphương.

Hình 2.1

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Tanhậnthấy,khốilậpphươngcó3mặtnhìnthấylàmặtphíatrên,bên phảivàbêntrái.Trongđómặttráivàphảiđượcphâncáchvớinhaubằngcạnh

AA’nhưhìnhvẽ.

Hình 2.2

-ĐovàxáchđịnhvịtrívàchiềudàicủacạnhAA’.

Hình 2.3

-XácđịnhđiểmBbằngcáchđokhoảngcáchchênhlệchgiữaAsovớiB, sauđónốiđoạnAB.

Hình 2.4

-LấyđoạnBB’saochoBB’<AA’mộtchút,sauđónốiA’B’,tađượcmặt bêntrái.Trong2D,AA’vàBB’bằngnhau,tuynhiêntrongkhônggian3D,ta tuântheonguyêntắcxagần.Vìvậy,cạnhBB’làcạnhnằmsauAA’nênngắn hơn.

-Tươngtựvẽmặtbênphải.

Hình 2.5

Hình 2.6

-XácđịnhC’,nốicáccạnhcònlạiđểtạothànhhìnhlậpphương.

Hình 2.7

-Vẽđườngchântrờivàbóngđổ.

Hình 2.8

Bước 2: Chia khối

-Lấyánhsángtừtráisang,taxácđịnh,mặtbêntráilàmặtsáng,mặttrên làmặttrunggian,mặtbênphảilàmặttối.

Hình 2.9

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Bước 3: Chà khối

* Chà mặt tối

-Nhưđãxácđịnhtrừbướctrước,mặtbênphảisẽđượcchọnlàmặttốicủa khốilậpphương.

-Tadùngchì4Bchàtừtronggócchàra.Nếubạnnàomạnhtaycóthể dùngchì3Bthaythế.

Hình 2.10

-Khichàcầnđiềuchỉnhlựctaynhưsau:phầntronggócchàmạnhtayrồi chuyểnnhạtrangoàinhưhướngmũitênđểtạophảnquang.

Hình 2.11

-Khôngnhấtthiếtphảichàmộtlầnhếtphầndiệntíchmặttối.Nếunhư diệntíchlớn,tacóthểchàmộtmảngrồitiếptúcchàtiếpphầncònlại.

-Tiếptụcchàtiếplớpthứ2chồnglênlớpđầutiênchođếnkhinàođủsắc độ.

TRUNG

TKSTUDIO

Hình 2.12

* Chà mặt trung gian

-Dùngchì3Bchàlênmặttrunggian.Cóthểchàthêmmộtlớpnữanếu

nhưchưađủsắcđộ.

-Phươngpháptươngtựnhưkhichàmặttối,tuynhiênkhôngcầnchuyển

nhạttạophảnquang.

Hình 2.13

Lưu ý: Khichàcầnquansátsắcđộ,tránhtrùngmàuvớimặttối.

* Chà mặt sáng

-Mặtsánglàmặtbêntrái,tiếpxúctrựctiếpvớinguốnsángchonênđâylà

mặtcósắcđộnhạtnhất.

-Dùngchì2Bđểchàlênmặtsáng.Phươngphápchàcũnggiốngnhưmặt

trunggian,chỉkháclàmặtnàychànhạthơn.

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Hình 2.14

Lưu ý: Tránhđểmặtsángtrùngmàuvớimặttrunggian.Bamặtsáng,trung gian,tốiphảitáchđượcsắcđộvớinhau.

* Chà bóng đổ

-Phươngphápchàtươngtự.KhichàbóngđổcầndùngchìđậmBnhấn mạnhtronggócrồichuyểnnhạtrangoài.

Hình 2.15

-Phầntiếpgiápgiữabóngđổvàphảnquangphảitáchsắcđộvớinhau.

II.KHỐITRỤTRÒN

Khối trụ tròn là khối có hai mặt đáy là hai hình tròn song song với nhau và bằngnhau.Ta cóthểthấyrấtnhiềuvậtdạnghìnhtrụđượcsửdụngtrongthựctế

cóthể kểđếnnhư:lonsữabò,cốc uống nước,lọ hoa,thùngđựngnước,dưa leo, mướpđắng,chuối,…Hìnhtrụđượcsửdụngkháphổbiếntrongthựctếdođónắm

được cách đánh bóngkhối trụ sẽ dễ dàng đánh được các vật có hình dạng tương

tự.

1.Nguyênlýsángtối

(Nguồn pinterest)

Quy tắc chuyển sắc độ trong khối trụ tròn (Nguồn pinterest)

Chomộtnguồnsángtừtráisangchiếuvàomộtkhốitrụtròn.Khiđótrên

khốitrụsẽchialàmcácphầncóquytắcchuyểnđâmnhạtnhưhìnhtrên.

2.Cácbướcvẽkhốitrụtròn

Bước 1: Dựng hình

-Dựngmộthìnhchữnhậtdọcngaychínhgiữatờgiấy.

-Kẻtrụcđốixứng.

Hình 2.1

-Chia2phầnnhỏởđầuvàđáyđểvẽelip.

-Chiatrụcelip.

-Vẽ2elipsaochocânxứng.

Hình 2.2

-Tẩyđicácđườngtrụcvànétkhuất,tađượcmộthìnhtrụtròn.

-Vẽđườngchântrờivàbóngđổ.

Hình 2.3

Bước 2: Chia khối

-Lấyánhsángtừtráisang,dựavàonguyênlýsángtối,taxácđịnhphần

tốinhấtvàsángnhấtcủakhốitrụtrònnhưhình2.1.

Hình 2.4

Bước 3: Chà khối

Khácvớihìnhlậpphươngđượctạothànhtừcácmặtphẳng,hìnhtrụtròncó 2mặtđấylàmặtphẳng,cònmặtxungquanhlàmặtcong.Vìvậyđểdiễntảđược

độ cong, ta cần chà mạnh tại khối tối và chuyển nhẹ ra phần trung gian và phần sáng.

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Dùngchì2Bchàtheochiềudọc.Chàtạivịtríkhốitốitrước,sauđó

chuyểnnhẹsang2bên.Phầnkhốisángtrongbướcnàycóthểđểtrắngnhưhình 3.1.

Hình 2.5

-Trênđườngkhốitối,vịtríđậmnhấtlàvịtríphíatrên,càngxuốngphía dướicàngnhạtdầnnhưhình3.2.

Hình 2.6

-Tiếptụcsửdụngchì3Bđểchàthêmmộtlớpnữa.Phươngpháptươngtự

lớpchàđầutiên.

Hình 2.7

-Chuyểnsangchàtheophươngngang,đểtạođượcđộcong,tachàxoay vòngtheohìnhvẽsau.

Hình 2.8

-Tiếptụcdùngchì4Bđểtăngsắcđộ.Riêngphầnsángkhôngnênchà3B và4Bquađểtránhbịđậmphầnnày.

Hình 2.9

-Chàmặtsángphíatrênbằngchì2B.Lưuýmặtelipphíatrênlàmặt phẳng.

Hình 2.10

-Gômsángtạikhốisángđểkhốitrụtrònđượcrõkhốihơn.

-Chàbóngđổchuyểnnhạtdầntừtronggócrangoài.

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Truy group: Lớp vẽ tĩnh vật online 01 (trình độ cơ bản) – bài Hướng dẫn 4 để xem video hướng dẫn

Videohướngdẫn04: quét mã QR để xem video hướng dẫn vẽ khối hộp +trụ

Bài tập về nhà:

Học viên xem video hướng dẫn và luyện tập chà khối Hộp + Trụ theo 2 chiều ánh

sáng từ trái sang hoặc phải sang. 4 khối được sắp xếp gọn gang trên giấy A3, tránh vẽ quá to hoặc quá nhỏ sẽ khó để sửa bài.

Hình 2.11

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

II.KHỐICẦU

Khối cầu là một trong 4 khối quan trọng nhất trong tất cả các khối kỷ hà. Cùngvớikhốilậpphương,khốitrụtròn,khốichópnón,khốicầulàcơsởtạohình cho rất nhiều vật thể phức tạp. Khối cầu trong đề thi đại học trừcác vật như trái banhcònxuấthiệntrong nhiềuloạitráicây vídụnhư táo,ổi,… Hiểurõ cấutrúc

cũngnhưcáchphântíchnguyênlýsángtốicủakhốicầusẽgiúphọcviêndễdàng hơntrongviệcdiễntảkhốicácvậtcódạngkhốicầusaunày.

1.Nguyênlýsángtối

Nguồn pinterest

Nguồn sáng chiếu từ phải sang (nguồn pinterest)

Quy tắc chuyển sắc độ trong khối cầu (nguồn sáng từ trái sang) (nguồn pinterest)

2.Cácbướcvẽkhốicầu

Bước 1: Dựng hình

-Vẽmộthìnhvuôngchínhgiữatờgiấy,đảmbảohìnhvuôngcó4cạnh

bằngnhau.

-Nốicácđườngtrụcdọc,ngangvà2đườngchéocủahìnhvuông.Các

đườngnàycắtnhautạitâmhìnhtrònnhưhình1.1.

Hình 2.1

-HìnhtròncầnvẽsẽcóbánkínhR.ĐánhdấuđộdàibánkínhRtêncác

đườngchéo.

-Nốicácđiểmvừađánhdấu.

-Dùngnétđimộtđườngtròntheokhungcósẵn.

Hình 2.2

-Saukhidựnghìnhxonghìnhtròn,taxácđịnhmặtelipvớitâmlàgiao điểmcủatrụcdọc&trụcngangđểtạođộsâu,hìnhthànhnênkhốicầu. -Vẽbóngđổ.

Hình 2.3

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Bước 2: Chia khối Hình 2.4

-Lấyánhsángtừtráisang,nơitốinhấtcủakhốicầuchínhlàđườngcong điquavịtrísố7(Hình2.1).Tavẽmộtđườngcongđiquavịtrísố7đểphân chiaphầntốivớiphầntrunggianvàmộtđườngtròntạivịtrísố1đểđánhdấu phầnsángnhất.

Bước 3: Chà khối

Khácvớikhốilậpphươngvàkhốitrụtròn,khốicầucóđộcongtròncảvề chiềudọcvàchiềungang.Chínhvìvậytachàkhốitheođườngcongkhốitối nhưđãxácđịnh.Vịtrítốinhấttrênkhốitốinhưhình3.1.

Hình 2.5

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Dùngchì2Bchàtừđườngkhốitốichuyểnnhạtsang2bên.

Hình 2.6

-Tiếptụcchuyểnxoayvòngsangphầnbêncạnhchàtươngtựchođếnkhi nàophủhếtkhốicầu.

Hình 2.7

-Khichà,vịtríđậmnhấttrênkhốilàvịtríphíadướiđườngkhốitốirồi

chuyểnnhẹsang4phíanhưhình3.4.

TàiliệuluyệnthiKiếntrúc–Mỹthuật,bộmônvẽ chì.

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Hình 2.8

-Tiếptụcdùngchì3Bchàtiếpđểtăngsắcđộ.Phươngphápchàtươngtự như trên.

Hình 2.9

-Đểtăngsắcđộvàtươngphản,tadùngchì4Btiếptụcnhấntạiphầnkhối tốivàchuyểnnhạtsangphầntrunggian.Tuynhiênchỉchuyểnsangmộtđoạn ngắnđểtránhđềumàuvớiphầntrunggiannhưhình3.6.

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Từphầnkhốitốichuyểnsangphảikhôngđượcquáđậmmànênvừaphải

đểtạophảnquang.

-Gômsángtạiphầnkhốisángđãchia.

Hình 2.10

Lưu ý: Khôngđượcchàchì3Bvà4Blênphầnsángđãđánhdấuđểtránh

tốimàuphầnsáng.

-DùngchìđậmBchàbóngđổđậmtừtronggócvàchuyểnnhạtrangoài.

Hình 2.11

TRUNG

TÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

IV.KHỐICHÓPNÓN

Khốichópnónlàkhốicómộtđáylàhìnhtrònvàmộtđỉnhnhọntụlại1

điểmnằmtrênđườngtrụccủakhốichópnón.

Nguồn pinterest

1.Nguyênlýsángtối

Chomộtnguồnsángtừtráisang,khiđótrênkhốichópnónsẽchialàmcác

phầncóquytắcchuyểnđậmnhạtnhưhìnhdướiđây.

Quy tắc chuyển sắc độ của khối chóp nón (nguồn pinterest)

2.Cácbướcvẽkhốichópnón

Bước 1: Dựng hình

-Dựngđáyelip:Trong2D,đáycủakhốichópnónlà1hìnhtròn.Tuy nhiêntrongkhôngian,đểdiễntảđượcchiềusâu,đáycủahìnhchópnónsẽlà hìnhelip.

Hình 2.1

-Từtâmcủaelip,dựng1trụcthẳngđứng.Chiềucaocủatrụcchínhlà chiềucaocủakhốichópnón.

-Nối2đườngsinhđểtạothànhhìnhchópnónnhưhình2.2

Hình 2.2

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Vẽbóngđổ

Hình 1.3

Bước 2: Chia khối

-Lấyánhsángtừtráisang,dựavàonguyênlýsángtối,taxácđịnhphần

tốinhấtvàsángnhấtcủakhốichópnónnhưhình2.1.

Hình 2.1

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

Bước 3: Chà khối

Khốichópnóncóđộcongtròntheochiềungang.Vìvậycáchchàkhốicủa khốichópnóntươngtựnhưkhốitrụtròn.

-Dùngchì2Bchàtheochiềudọc.Chàtạivịtríkhốitốitrước,sauđó chuyểnnhẹsang2bên.Phầnkhốisángtrongbướcnàycóthểđểtrắngnhưhình 3.1.

Hình 2.2

-Trênđườngkhốitối,vịtríđậmnhấtlàvịtríphíatrên,càngxuốngphía dướicàngnhạtdầnnhưhình3.2.

Hình 2.3

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Tiếptụcsửdụngchì3Bđểchàthêmmộtlớpnữa.Phươngpháptươngtự lớpchàđầutiên.

Hình 2.4

-Chuyểnsangchàtheophươngngang,đểtạođượcđộcong,tachàxoay vòngtheohìnhvẽsau.

Hình 2.5

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Tiếptụcdùngchì4Bđểtăngsắcđộ.Riêngphầnsángkhôngnênchà3B và4Bquađểtránhbịđậmphầnnày.

Hình 2.6

-Gômsángtạikhốisángđểkhốitrụtrònđượcrõkhốihơn.

Hình 2.7

TRUNGTÂMLUYỆNTHIMỸTHUẬT–KIẾNTRÚCTKSTUDIO

-Chàbóngđổchuyểnnhạtdầntừtronggócrangoài.

Hình 2.8

Truy cập kênh youtube TKstudio để xem video hướng dẫn chà khối cầu, khối chóp

Quét mã QR để xem video hướng dẫn đánh khối cầu - chóp

Yêu cầu hoàn thiện

- Làm rõ khối, khi nhìn vào tạo cảm giác 3D

- Tránh chà lầy bài

Bài tập về nhà:

Học viên xem video hướng dẫn và luyện tập chà khối Hộp + Trụ theo 2 chiều ánh sáng từ trái sang hoặc phải sang. 4 khối được sắp xếp gọn gang trên giấy A3, tránh vẽ quá to hoặc quá nhỏ sẽ khó để sửa bài.