Rzeżucha na Księżycu

Po co hodować rośliny w warunkach księżycowych?

Studenci z koła naukowego Herbion z Politechniki Warszawskiej postawili sobie za cel wyhodowanie roślin jadalnych na glebie księżycowej. Chcieli sprawdzić działanie technologii podtrzymujących życie w warunkach habitatu kosmicznego z wykorzystaniem innowacyjnych technologii. Po kilku tygodniach wzmożonych prac w laboratorium na Politechnice Warszawskiej i na szwajcarskiej górze Pilatus wykiełkowały: rzeżucha, sałata, rukola i cykoria. Maleńkie kiełki, choć nie wyglądają może spektakularnie, są zielone, a to dobrze świadczy o przeprowadzonym eksperymencie.

Konrad Uściło, członek Herbionu: Chcielibyśmy doprowadzić do tego, aby dość sprawnie móc produkować żywność na Księżycu. Dotychczasowe technologie − hydro- i aeroponiczna − są obiecujące, ale trudne. Nasza jest o wiele prostsza.

Podłoże wykorzystywane w badaniach warszawskich studentów to symulant gleby księżycowej sprowadzony ze Stanów Zjednoczonych. To właśnie on w najlepszy sposób odwzorowuje warunki księżycowe. – Lepszy symulant ma tylko NASA i Europejska Agencja Kosmiczna – mówi Uściło.

Prace polegały na próbie wyhodowania roślin w warunkach laboratoryjnych. Symulant okazał się stosunkowo miałki, przypominał w zasadzie piasek i stawał się bardzo twardy po zalaniu go wodą. Konrad

Uściło: Symulant nie chłonął jej, dolne partie często były suche. Aby wyrosły na tym rośliny, potrzebne były mikroorganizmy, które pomagają przekształcać związki mikroorganiczne i zmieniać fakturę symulantu. Wszystko po to, by rośliny łatwiej mogły zapuszczać korzenie i rosnąć.

Studenci wybrali trzy mikroorganizmy, zdolne do wzrostu w niskich temperaturach, odporne na zasolenie podłoża, potrafiące pozyskiwać energię ze związków organicznych i nieorganicznych, mogące wykorzystywać w swoim metabolizmie różne metale, a co najważniejsze dla procesu terraformacji – zdolne do wzrostu na nieorganicznym tlenku żelaza, obecnym w glebie księżycowej. Po dwóch-trzech tygodniach studenci posadzili nasiona w szklanym słoiku i obserwowali ich wzrost pod lampami UV.

Dziś koło prowadzi dalsze obliczenia matematyczne. Studenci chcą dokładnie przeanalizować przeprowadzony eksperyment, wyliczyć, jak wygląda wzrost, ile roślin w danym czasie może wykiełkować i w jaki sposób. Te dane pomogą zdecydować o przyszłości eksperymentu. Na razie projekt wzbudził zainteresowanie w NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej jako innowacja na skalę światową. – Chcemy kontynuować nasze prace. Po udanej próbie wyhodowania kiełków roślin jadalnych w planach mamy hodowlę ziół czy porostów mogących mieć zastosowanie wspomagające w medycynie naturalnej – mówi Konrad Uściło.

Koło Naukowe Biotechnologów Herbion działa na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, skupia około 50 studentów, młodych pasjonatów nauki, w szczególności biotechnologii i nauk pokrewnych. Jego historia sięga 2003 r. W 2021 roku Herbion wraz ze Studenckim Kołem Astronautycznym PW zrealizowało projekt „SAMPLE 2”. Jego celem było stworzenie technologii podtrzymywania życia w ekstremalnym środowisku (symulowana kolonia na Księżycu).