ontdekkingsgids Haspengouw 2012 by Toerisme Limburg

Ha s p engouw

ONTDEKKINGSGIDS 2012 • GRATIS

Welkom in Limburg, de groenste provincie van

En dan zijn er natuurlijk nog de gulle inwoners die

Vlaanderen. Een regio met een afwisselend land-

je graag verwennen met de vele Haspengouwse

schap, boeiende steden en dorpjes en misschien wel

specialiteiten die het vruchtbare landschap jaarlijks

de meest gastvrije bevolking van België. Limburg

schenkt. Deze gids legt alle Haspengouwse schatten

ontdek je best in alle rust: met de ﬁets, te voet, te

bloot. Zoveel schatten dat je er best een verblijf aan

paard – en dat het hele jaar door. Elk seizoen heeft

koppelt. Wil je de hele provincie verkennen? Vraag

hier nu eenmaal zijn eigen charme.

dan zeker naar de gratis ontdekkingsgidsen van het

Deze ontdekkingsgids loodst je door Haspengouw,

Maasland, de Limburgse Kempen en de Voerstreek.

in het zuiden van Limburg: na Zuid-Tirol de grootste

Want Limburg verrast altijd en overal.

fruitstreek van Europa. In april komen de bloesems tot volle bloei, in de herfst hangen hier miljoenen

Veel plezier op je ontdekkingstocht.

sappige appels en peren aan de takken. Haspengouw is ook een kastelenlandschap met één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Burchten, religieuze monumenten en mergelgrotten dompelen je onder in het rijke verleden. Niet toevallig ligt hier de oudste stad van België: Tongeren, met haar imposante Romeinse ruïnes en middeleeuwse restanten.

Jean-Paul Peuskens, Limburgs gedeputeerde van Toerisme

Inhoud Welkom in Limburg................................................................ 6 Blik op Limburg................................................................................................7 Blik op Haspengouw.........................................................................................8 Rijk verleden........................................................................ 10 Tongeren: oudste stad van BelgiĂŤ..................................................................11 Sint-Truiden, dĂŠ religieuze monumentenstad...............................................15 Borgloon, hoogst historisch............................................................................21 Bilzen, hart van een kastelenlandschap.........................................................23 Riemst, het mergelland..................................................................................26 Verborgen schatten van Haspengouw...........................................................29 Fruit...................................................................................... 32 Bloesem- en oogstfeesten..............................................................................33 Fruitroutes.......................................................................................................33 Fruitbezoekjes het jaar rond...........................................................................34 Fruitig smullen................................................................................................36 Landschap............................................................................ 38 Fietsen door glooiend Haspengouw..............................................................39 Wandelen in greenspots.................................................................................41 Andere topwandelplekjes...............................................................................44 Snorren door Haspengouw............................................................................46

Recreatie.............................................................................. 48 Shoppen..........................................................................................................49 Speeltuinen.....................................................................................................49 Wellness..........................................................................................................51 Zwembaden....................................................................................................51 Evenementen....................................................................... 52 Praktisch............................................................................... 54 Toeristische infokantoren................................................................................55 Haspengouw, hoe geraak je er?.....................................................................55 Trefwoorden......................................................................... 56 Overzichtskaartje................................................................. 58

Eindhoven Antwerpen

Brussel

60’

50’

70’ 35’

Hasselt

Maastricht Aken

Luik

Welkom in Limburg ‘De Limburgers heten u welkom’: het zijn geen holle woorden. Limburgers zijn gastvrije mensen. Waar je ook binnenstapt, ze verwelkomen je met de glimlach. In de logies leggen de gastheer en gastvrouw je in de watten met welkomstgeschenkjes, toeristische tips, … Limburg is ook dichtbij. Brussel-Hasselt rij je in een uurtje, van Antwerpen naar Hasselt heb je maar 50 minuten nodig. De rijtijden naar Hasselt vanuit Maastricht en Eindhoven bedragen 35 en 70 minuten. 6

Blik op Limburg Limburg in vogelvlucht • In het noorden grenst Limburg aan de Nederlandse provincie Noord-Brabant. • In het oosten aan de Nederlandse provincie Limburg. • In het zuiden aan Luik. • In het westen aan Vlaams-Brabant en Antwerpen. • Hoofdstad is Hasselt. • Op een oppervlakte van 2 422 km² wonen zo’n 827 000 inwoners. • De Maas, Demer, Jeker en Dommel zijn de belangrijkste waterlopen. • Remersdaal in de Voerstreek is het hoogste punt van Vlaanderen: 287,50 m boven de zeespiegel.

Historische tweeling

172 jaar geleden vormden Belgisch- en Nederlands-Limburg het verenigde Limburg met Maastricht als hoofdstad. In 1839 werden beide Limburgen gescheiden. Sindsdien vormt de Maas de natuurlijke landsgrens. De Limburgse identiteit blijft echter grensoverschrijdend. Ze kenmerkt zich door de streektaal, het Limburgs. Maar ook door de vele harmonieorkesten en fanfares, de

voorliefde voor carnaval en culinaire specialiteiten zoals Limburgse vlaai en Limburgse kaas.

Haspengouw Limburgse Kempen Maasland Voerstreek Hasselt

Streken met streken

Limburg is de groenste provincie van Vlaanderen. Het noorden en oosten zijn vlak. • In het noorden ligt de Limburgse Kempen met zijn purperen heide, gouden zandvlaktes, vijvers, bossen en Nationaal Park Hoge Kempen, het enige Nationaal Park van Vlaanderen. • In het oosten bevindt zich het Maasland.

Hier vormt de Maas de grens tussen Belgisch- en Nederlands-Limburg. De regenrivier stroomt door groene vlaktes en creëert rivierarmen en uiterwaarden met planten, kruiden en watervogels. Langs de Maas ligt een snoer van charmante Maasdorpjes. • In het zuiden krijgt Limburg een glooiend karakter. Haspengouw kenmerkt zich door zijn heuvels met kastelen, vierkantshoeves, kerkdorpjes, holle wegen, hagen en fruitboomgaarden. In het voorjaar is de regio één bloesemzee, in het najaar hangen er miljoenen appels en peren aan de bomen. • De Voerstreek is één groot natuurreservaat en monumentenpark met zes Voerdorpjes die zich over de heuvels draperen.

Hoofdstad Hasselt

Hasselt is de hoofdstad van Limburg. Deze ‘Hoofdstad van de Smaak’ is het perfecte decor voor een shoppingtrip met vriendinnen of een romantische citytrip. Door smalle doorsteekjes en autoluwe winkelstraten struin je van boetiek tot luxewinkel tot speciaalzaak – vaak ondergebracht in prachtige oude panden. In het Modemuseum doe je extra inspiratie op. Tot rust kom je in de Japanse Tuin, de grootste van Europa. Of op een terrasje met een ambachtelijk gemaakte speculaas of 7

Droog-Haspengouw

Hasseltse jenever. In het Nationaal Jenevermuseum ontdek je alles over deze korte drank. Jaarlijks in oktober vinden de Jeneverfeesten plaats.

Fietsparadijs Limburg Limburg is de jongste jaren regelmatig verkozen tot populairste fietsprovincie van België. Mede dankzij het fietsroutenetwerk – een Limburgse uitvinding die de Vlaamse Prijs voor Sportverdienste kreeg. Dit netwerk telt 2 000 km goed onderhouden en meestal autovrije fietspaden. Met de fietskaart Limburg stippel je vlot je eigen route uit – van knooppunt tot knooppunt. Meer dan 20 000 blauwe bordjes mét gps-coördinaten wijzen de weg. Fietsvriendelijke cafés en logies, picknickplaatsen, rustbanken en een vlotte pechverhelping bieden een ongekend fietscomfort. In de fietsonthaalen servicepunten kun je fietsen huren. 8

Blik op Haspengouw Haspengouw in vogelvlucht • Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden van Limburg. • De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend landschap met vruchtbare gronden. • Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden liggen dorpjes met historische kerken, vierkantshoeven en romantische kastelen. • Tongeren, de oudste stad van België, heeft overblijfselen uit de Romeinse tijd en de middeleeuwen. • Sint-Truiden pronkt met haar religieuze erfgoed. • Haspengouw is ook een indrukwekkend kastelenlandschap, met Alden Biesen in Bilzen als parel aan de kroon.

Ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Droog-Haspengouw. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers, suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier vind je nauwelijks rivieren. Door de dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden verdwijnt het regenwater snel in de ondergrond. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw aan op grote schaal.

Vochtig-Haspengouw Vochtig-Haspengouw ligt in het noorden. Hier bevindt zich onder de leemlaag een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Gevolg: VochtigHaspengouw is rijk aan rivieren en beken. De Demer, de Herk en de Kleine en Grote Gete ontspringen hier. Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Omdat waterlopen en landschapselementen het terrein doorbreken is grootschalige landbouw hier niet overal mogelijk. Zo blijft Vochtig-Haspengouw kleinschalig en afwisselend. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. VochtigHaspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. Laagstamplantages en

Terug in de tijd

klein fruit domineren de fruitteelt. Toch ontdek je er ook nog heel wat oude hoogstamboomgaarden.

120 000 jaar geleden: onze voorouders maken al silexvoorwerpen die tot de oudste archeologische vondsten van de regio behoren

Historische steden

5 300 tot 2 200 jaar v.Chr.: de eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakkers tot aan de Romeinse overheersing: de Kelten bevolken de regio. Goudschatten en metalen voorwerpen getuigen vandaag nog van hun edelsmeedkunst vanaf de 3de eeuw na Chr.: de kloosterordes drukken hun stempel op Haspengouw de vroege middeleeuwen: de Merovingers maken de dienst uit. Hun ambachtslieden laten een rijke erfenis na vanaf de middeleeuwen: de adel bouwt grote kastelen die ze financieren met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen

De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Borgloon en Bilzen. • Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting is bekend om haar rijk cultuurhistorisch patrimonium. • Sint-Truiden is in oppervlakte de grootste gemeente van Limburg en de zesde monumentenstad van Vlaanderen. Ze staat bekend voor haar religieuze erfgoed. Ze vormt het hart van de Haspengouwse fruitstreek, samen met Borgloon. • Borgloon heeft ook een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon. • Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de landcommanderij Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio.

Tirol. De teelt concentreert zich op appels (vooral Jonagold) en peren (vooral Conférence) maar ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen. In april bezoeken duizenden toeristen de streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometerlang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten.

Logeren in gastvrij Haspengouw Waar je in Limburg ook logeert, de ontvangst is hartelijk. Haspengouw heeft een ruime keuze aan logies, zowel in de steden als op het platteland. Je kiest uit B&B’s, kleine hotels en zelfs vierkantshoeven, een kasteel of een fietskluis. Erg in trek bij families is het hoeve- en plattelandstoerisme waar je overnacht in een nog actieve boerderij. Voor fietsers zijn er de vele fietsvriendelijke logies, aan of in de buurt van het fietsroutenetwerk.

Fruitstreek en mergel Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het is de tweede grootste fruitstreek van Europa, na Bolzano in Zuid-

et rijke historische verleden van Haspengouw is nog manifest aanwezig. In Tongeren, oudste stad van België, in Borgloon en Sint-Truiden met haar religieuze erfgoed. Het landschap telt meer dan 100 kastelen: landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. In Mergelland Riemst ontdek je ondergrondse gangenstelsels en grotten.

Fietsroute Rijk Verleden

Rijk verleden 10

Vier lussen voeren je langs het Rijke Verleden van Haspengouw. Je ontdekt kleine dorpjes en gehuchten, de religieuze monumenten van Sint-Truiden, de prachtige kasteelparken rond Borgloon, de middeleeuwse restanten van Tongeren en Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Prijs: € 2; te koop bij de toeristische infokantoren van Haspengouw

TIP

Tongeren: oudste stad van België

Ontstaansgeschiedenis

In het jaar 10 voor Christus stichtten de Romeinen Atuatuca Tungrorum. Deze stad werd het centrum van een gebied dat bijna tweederde van het huidige België omvatte. Aan het begin van de tweede eeuw na Christus omwalden de Romeinen Tongeren met een reusachtige muur van 6 meter hoog, 2 meter dik en 4 544 meter lang. De volgende twee eeuwen groeide de stad verder uit

BILZERSTEENW

De oudste stad van België werd gesticht door de Romeinen en kende een grote economische bloei in de middeleeuwen. Tongeren ligt in het oosten van Limburg, op 25 minuten rijden van Maastricht en dichtbij Heerlen en Aken. Inwonersaantal: ruim 30 000.

AL TW EES WF EEU

TR AA T TS UN M

EG W ST

EE N

ST NS

M KO

AT RA ST

LUIKERSTEENW EG

AT RA

JEW

TAN

KAS

STADSPARK "DE MOTTEN"

C.C. “DE VELINX”

DIJK

5 MOERENPOORT

IKE

BEGIJNHOF

LKU KOO

MIN

JEK

STRA

RINA

ATHA

ST.-C

OLDW

T AA TR NS

O RBR

T ERS

.ST

A RA ST RD

PLEIN

AA NG

KIE

HO IJT

WIJ

T AA

PIE

RID

STR

BREDESTRAAT BROUWERSTRAAT ST.-URSULASTRAAT ONDER DE LINDE

Stadhuis Onze-Lieve-Vrouwebasiliek

4 5 6 7 8 9 10 11 ¡ 3

LEOP

STADHUISPLEIN

ANG

LIN

GROTE MARKT

TR UTS

ERSG

KIE

AAT

RSTR

CHTE

STRI

MAA

1 2

UTT

RAA

NIE

STW

IDER

VEEMARKT

GROENDREEF

AAT

STR

IDER

TRU

ST.-

AAN

STATIONSL

SCH

NST

ULE

RU ST.-T

INIU

11 NOVEMBERWAL

ERNUSW

ST.-MAT

A SW

VER

en romaanse kloostergang Gallo-Romeins Museum Begijnhofkerk Moerenpoortmuseum Middeleeuwse stadsomwalling Standbeeld Ambiorix Agnetenklooster Julianus Shoppingcenter Station Sint-Janskerk Toeristisch Onthaal Limburg Tongeren

tot een bloeiend handelscentrum. Een gevolg van haar strategische ligging op de kruising van de wegen naar Maastricht, Keulen, Bavay, Nijmegen en Doornik.

Tongeren vandaag

Tongeren is het grootst aaneengesloten archeologisch complex van de Lage Landen. Overal vind je nog sporen van de Romeinen, ook in het GalloRomeins Museum. Hedendaags comfort ontdek je in de vele boetiekjes, winkels en het gloednieuwe Shopping Julianus. Of op de jaarmarkten, wekelijkse antiekmarkt en de jaarlijkse sfeervolle boekenmarkt in het begijnhof (tweede zondag van augustus). Info: Toeristisch Onthaal Limburg - Tongeren, Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be

Het Gallo-Romeins Museum

Het Gallo-Romeins Museum is geen stoffig museum maar een interactieve tijdscapsule. In een aangename open architectuur verhaalt de permanente collectie over het verre verleden van Limburg: van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Levensechte figuren, maquettes, films, interactieve media en meer dan 2 000 11

authentieke en mooi uitgelichte objecten brengen de bezoeker oog in oog met het veelzijdige leven van onze voorouders. Het museum pakt regelmatig uit met spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen, heeft een museumcafé en museumshop. In mei 2011 kreeg het de prestigieuze titel van ‘European Museum of the Year’. Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30, grm@limburg.be, www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. vrijdag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u.; gesloten: 24, 25, 31 december en 1 januari Prijs: volwassene: € 7; >55 jaar, andersvalide en kortinghouder: € 5; 4 - 26 jaar: € 1; gezin: € 15

Antiekmarkt

De grootste antiek- en brocantemarkt van de Benelux vindt al meer dan 30 jaar elke zondagmorgen in Tongeren plaats. Meer dan 350 standhouders en een veertigtal antiekzaken stallen vanaf 6 uur ’s ochtends hun schatten uit. Van eeuwenoude antiek, design uit vervlogen jaren en vintagespullen tot die speciale objecten die net nog ontbreken in jouw verzameling: hier vind je het allemaal. Hoe vroeger je komt, hoe meer kans je maakt op echte koopjes. De antiekmarkt trekt ook steeds meer

internationale bezoekers aan zoals Nederlanders, zoals Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten en Amerikanen. Toch behoudt ze probleemloos haar gemoedelijke karakter.

Sagalassos, City of Dreams

De Grieks-Romeinse bergstad Sagalassos in het zuiden van Turkije is een van de best bewaarde archeologische sites van het Middellandse Zeegebied. Tot 17 juni 2012 komt ze helemaal tot leven in het Gallo-Romeins Museum. Met 237 topstukken zoals monumentale architectuurfragmenten en reusachtige standbeelden die voor het eerst Turkije verlaten. Maar ook met megaprojecties van nooit eerder vertoonde beelden, een reuzenmaquette en een theatraal decor dat je door een surrealistische ruïne leidt van een door aardbevingen verwoeste stad. Voor

Leopoldwal, Veemarkt, Hospitaalplein, Maastrichterstraat, de Schiervelstraat, Clarissenstraat, parking Julianus en Eburonenhal, 3700 Tongeren Open: zondagvoormiddag van 6 - 13 u. Prijs: gratis

kinderen zijn er interactieve spelen en de gratis gids ‘Met Pegasus op missie naar Sagalassos’. Gooi je toegangsticket tot ‘Sagalassos, City of Dreams’, niet weg. Het is geld waard! Bij afgifte van je ticket krijg je in een aantal Tongerse restaurants € 4 korting op een Romeins gerecht/menu. Enkele wellnesscentra bieden Romeinse verwenarrangementen aan! Je krijgt er € 2 korting op de toegang tot de thermen. Meer informatie: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismelimburg.be/tongeren Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30, grm@limburg.be, www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. vrijdag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u. Prijs: volwassene: € 10; <26 jaar: € 1; >55, andersvalide en kortinghouder: € 8; gezin: € 21

TIP

Basilica Museum

Romaanse kloostergang

Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en romaanse kloostergang

De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is een van de mooiste gotische religieuze bouwwerken van België. Aan dit monument werd meer dan 300 jaar gebouwd. De eerste stenen werden al in 1240 gelegd. De basiliek rust op oudere religieuze gebouwen, zoals de allereerste Mariakerk ten noorden van de Alpen. De indrukwekkende toren domineert de wijde omgeving en de intrigerende schatkamer is een van de rijkste van het land. Aan de oostkant van de basiliek bevindt zich een 12de-eeuwse romaanse kloostergang, een van de zeldzame getuigen van romaanse bouwkunst in België. Vrijthof, 3700 Tongeren Open: elke dag Prijs: gratis

De schatkamer van de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek heeft haar naam niet gestolen. In de loop van de eeuwen vonden talloze pareltjes van religieuze kunst hun weg naar deze unieke collectie. Vandaag herbergt ze een van de rijkste verzamelingen religieuze kunstvoorwerpen van het land. De religieuze schatten dateren van de 6de eeuw tot en met de 19de eeuw. Vrijthof, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 10 - 12 u. en van 13.30 - 17 u.; gesloten: maandagvoormiddag Prijs: volwassene: € 2,50; >55 en student: € 2; 6 – 12 jaar en mindervalide: € 0,50; <6 jaar: gratis

Sint-Janskerk

Naast de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de verdwenen Sint-Niklaaskerk is dit de derde parochiekerk. Ze werd opgericht door de leerlooiers en gewijd aan hun patroonheilige, Sint-Jan. De oudste restanten van het kerkgebouw dateren van midden twaalfde eeuw. Sint-Jansstraat, 3700 Tongeren Open: elke dag van 9 - 17u. Prijs: gratis

Moerenpoortmuseum

Het middeleeuwse Tongeren was volledig omwald. Het telde 6 stadspoorten en 13 versterkte torens. Alleen de Moerenpoort uit 1379 is nog intact. In de toren bevindt zich een boeiend museum over de militaire geschiedenis van de stad. Verspreid over drie etages brengen multimediale opstellingen een bewogen overzicht van de gewapende conflicten in Tongeren. Op de toren geniet je van een indrukwekkend panorama over de binnenstad en het begijnhof. Leopoldwal, 3700 Tongeren Open: paasvakantie t.e.m. september: wo, do, vr, za: 13 - 17 u. en zondag: 9.30 - 12 u. en van 13 - 16 u.; 1 oktober tot paasvakantie: zaterdag: 13 - 16 u. en zondag: 10 - 12 u. en van 13 - 16 u. Prijs: volwassene: € 2; <26 jaar: € 1; gezin: € 4

Begijnhof

Samen met de Begijnhofkerk in Sint-Truiden staat het Tongerse begijnhof op de lijst van het Unescowerelderfgoed. Het is het oudste begijnhof van de Nederlanden. Dit ‘stadje in de stad’ overleefde miraculeus de Grote Brand van Tongeren in 1677. De meeste authentieke begijnenhuizen bleven gelukkig bewaard en kregen samen met de oude straatjes een fraaie restauratie. Dat geldt ook voor 13

Begijnhofmuseum Beghina

De begijntjes waren geen non maar ook geen leek. Wie waren ze dan wel? Feministen avant-lalettre? Ontdek de antwoorden tijdens een bezoek aan Beghina, een museum in een authentieke begijnenwoning anno 1660. Snuister door het begijnenwinkeltje, bezoek het kruidentuintje en snoep van een begijnenbiertje in de middeleeuwse kelder. Het museum ligt op het idyllische pleintje ‘Onder de Linde’ in het Begijnhof van Tongeren. Onder de Linde 12, 3700 Tongeren, + 32 12 21 32 59, info@begijnhofmuseumtongeren.be, www.begijnhofmuseumtongeren.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 18 u.; gesloten: 1 t.e.m. 8 januari, Kerstmis en Pasen Prijs: volwassene: € 3,50; >60: € 3; <12 jaar begeleid door ouder(s): € 1 Begijnhof

de prachtige Sint-Ursulakapel. Dwaal zeker eens door de bochtige straatjes. Ze loodsen je naar de Sint-Catharinakerk, een van de mooiste en meest sfeervolle hoekjes van Tongeren.

Agnetenklooster

Het Agnetenklooster is één van de weinige kloosters waarvan de gebouwen nog altijd het straatbeeld sieren. Het ligt centraal op de toeristische as die het stadscentrum met het begijnhof verbindt. Achter dit gebouwencomplex schuilt een boeiende wereld boordevol kleine en grotere verhalen. Voor

wie de histories achter de stenen wil ontdekken is er de publicatie ‘Salighe Susteren - Agnetenklooster’. Verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren (€ 3). Sint-Catharinastraat 10, 3700 Tongeren Open: elke dag van 10 - 16 u.; gesloten: 1/1, 2/1, 13/9, 15/11, 24/12, 25/12, 26/12 en 31/12 Prijs: gratis

Stadswandeling Ambiorixroute

Deze bewegwijzerde wandelroute voert je langs de belangrijkste bezienswaardigheden en monumenten in de binnenstad. Volg de koperen klinknagels op het trottoir. Je herkent ze aan het hoofd van Ambiorix. Medio 2012 stelt Tongeren met de Mijlpaalroute een nieuwe toeristische wandeling voor. Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be, Prijs: brochure met uitleg en kaart: € 3; digitaal: eerste 500 downloads gratis

Sint-Truiden, dé religieuze monumentenstad

Ontstaansgeschiedenis

Rond 655 na Christus stichtte Sint-Trudo hier een klooster. Daaruit groeide Sint-Truiden. Dankzij de vele bedevaarten en de rijkdom van de abdij kende de stad de volgende eeuwen een grote welvaart. Rond de abdij ontstond een nederzetting van boeren en handelaren. In 1100 telde Sint-Truiden al elf kerken. In de 13de en 14de eeuw ontwikkelde het zich dankzij de lakennijverheid tot een welvarende

Sint-Truiden in het zuiden van Limburg is de grootste monumentenstad van Limburg en de zesde grootste van Vlaanderen. De stad vormt het centrum van het spirituele erfgoed in Haspengouw en het kloppende hart van de fruitstreek. LA AN

MEN

WE G

RA ST

H SC AT

RA LS T

EU NI

AN LA

NS TR

.TO

ER SE ST W

Abdijtoren, academiezaal en crypte Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk Minderbroederskerk Museum De Mindere Begijnhofkerk Festraetsuurwerk Kapucijnenklooster Domein Speelhof Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden

Sint-Truiden vandaag

Vandaag is Sint-Truiden een gezellige stad waar prachtige historische monumenten en gezellige winkelstraten zij aan zij liggen. In het historische handelscentrum van Sint-Truiden bevindt zich alles op wandelafstand. De winkelstraten monden uit op de feeërieke Grote Markt met zijn vele cafés en eetgelegenheden. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse Ladies City Day. Info: Toeristisch Onthaal Limburg-Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be

Toeristisch Onthaal Limburg Sint-Truiden

In de voormalige hallen van het stadhuis bevindt zich het Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden: bijna 300 m2 toeristische informatie. De ideale startplek voor een verkenning door westelijk Haspengouw. Hier vind je alle gegevens om je vrije tijd recreatief in te vullen. In de mooie belevenisruimte schuif je bij aan de grote tafel, pluis je de

IN G

S IN

TR . G E LS

W ST ER

S PI E

S T R.

LR IJ

LE N

PE N

S E N S TRA A

EVEST

G MO

AMS

PUC IE N E S

I JS

HAM

R. ST RO E DE RS

E RB

T IC

TI C

3 ND

H S TR A A T

E LS

TR.

S LA

RK T

AN MS

W PO O RT

. C AR CL

TR KS

E RG

M BR I N D O E ER PL D E R E IN S -

IS B

H . H A RT P LE I N

B R O E K S TR .

AT A

S IN

U RS U LI

G O O TS

N T-A

W I LD E B A M

LA A N

TRA

SS EL

S LU

BRU

M PIA

GROTE MARKT

O LY

ST R.

TR .

RI D DER S T R A A T

C LO C K

N SE

S INT-MA A RT E N PL EIN

PE L S TR

7 Abdij

N W EG

A AT

S TR

S TA

S TE N

RN E

SP A A

T AA TR ES LD GI

TR .

DO N EE ZE

MS ES TW

CH O O LS

N KS

T RA AT

R I JS

INST

DR IA TE RS CICINDRIA- S T R TR . W IJK A

N A A

AAT

S TR

LD II PO LEO

S TR

C IN

TR A A

A RA

EN NT P LA R. ST EG RW OO SP

SL ST

TR .

ST.-GANGULFUS P LE IN

R. ST N ZE S T RO H U IS ST RA AT

K O N . A S TRIDS

T -T

LB SA

TRA

AT EN

TR A

S TA D S PA R K

RIDDERS DE MENTEN DE HORNE PLEIN

2 3 4 5 6 7 8 ¡

- JA

ER NI VE

AC HY

PA R

LA E RT

BEGIJNHOF

V IA

8 SP

INT

H S TR A A T

S I N T- T R U D O ZIEKENHUIS RUM

E S EM

BLO

E U W - S I N T- T R U I D E N

stad. Het plein voor de abdij, de huidige Grote Markt, groeide uit tot een groot en drukbezocht marktplein.

toeristische gids uit, bestudeer je fietskaarten … Touchscreens geven toegang tot de nieuwe website en de uitstappenplanner. In de commerciële zone vind je streekproducten, alle routekaarten en geschiedkundige boeken over Sint-Truiden. Met de klemtoon op het religieuze verleden en het fruit. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 - 12.30 u. en 13 - 16 u.; van maart t.e.m. december elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 25/12, 26/12, 1/1, 2/1 en 20/2.

Provinciaal Museum Begijnhofkerk

Deze oase van rust aan de rand van de stad prijkt op de lijst met Unesco-werelderfgoed. Het Sint-Agnesbegijnhof werd gesticht in 1258. De laatromaanse, vroeggotische begijnhofkerk pronkt met 38 prachtige pijler- en muurschilderingen van de late 13de tot de vroege 17de eeuw. De kerk bevat het oudste homogeen bewaarde orgel van België. Vandaag doet ze dienst als museum. Je vindt hier ook de enige nog bewaarde begijnhofhoeve van Vlaanderen. Begijnhof, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info@toerisme-sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be

Sint-Gangulfuskerk

Begijnhofkerk Open: april t.e.m. september: van dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u.; zaterdag t.e.m. zondag van 14 - 17 u. Prijs: gratis, behalve bij tentoonstellingen

Minderbroederskerk

Deze kerk is opgetrokken in een sobere barokstijl en bestaat uit één grote beuk. Als paterskerk is de Minderbroederskerk meteen ook een biechtkerk. Dat blijkt overduidelijk uit de zeven mooi gebeeldhouwde biechtstoelen. Achter het hoofdaltaar sluit een dubbele aanbouw het priesterkoor af. Hier bevindt zich de ingang tot de crypte en de portiunculakapel in de absis. Minderbroedersstraat, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 29 71, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Deze kruiskerk met kleine ingebouwde westtoren en halfrond apsis is het oudste en mooiste kerkje van Sint-Truiden. De Sint-Gangulfuskerk is een schoolvoorbeeld van romaanse bouwkunst. De middenbeuk met typische rondboogvensters is opgetrokken uit mergelsteen en dateert uit de 11de eeuw. Het koor is een eeuw jonger. De kerkarmen stammen uit de 16de eeuw en zijn gotisch. De zijbeuken en houten zolderbekleding zijn 18de-eeuws. Diesterstraat, 3800 Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Sint-Maartenkerk

In een van de belangrijkste winkelstraten van Sint-Truiden prijkt deze opvallende kerk met zijn spitse 16de-eeuwse renaissancetoren. Deze toren is de enige restant van de vroegere kerk die rond 1550 werd gebouwd. De kerk combineert talrijke renaissance-elementen met laatgotische kenmerken zoals spitsbogen en waterlijsten. De huidige kerk is een neoromaanse reconstructie van 1887, naar een ontwerp van architect Serrure. Stapelstraat, 3800 Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Sint-Pieterskerk

Deze intrigerende kerk is zeker een bezoek waard. De Sint-Pieterskerk is namelijk een van de weinige voorbeelden van Rijn-Maasromaanse architectuur. Ze werd gebouwd tussen 1180 en 1190. Neem zeker ook binnen een kijkje. De overwelving met kruisgewelven is mogelijk de oudste constructie van die aard in België. Merkwaardig zijn ook het 12de-eeuwse romaanse doopvont en de grafsteen van abt Wiric uit 1180. Naamsesteenweg, 3800 Sint-Truiden Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 18 u. Prijs: gratis

Festraetsuurwerk

Abdijsite met abdijtoren

De abdijsite van Sint-Truiden onderging de laatste jaren een grondige renovatie. De imposante crypte is nu toegankelijk voor het publiek en de barokpoort werd opgeknapt. De Academiezaal met zijn hemelse akoestiek is vandaag één van de mooiste zalen van België. Hoogtepunt van de abdijsite is de sobere abdijtoren, hét historische baken van de stad. De duizend jaar oude torenruïne van de voormalige benedictijnenabdij werd na een zware brand opnieuw volledig gerenoveerd. 196 Trappen en vijf rust- en ervaringsplatforms leiden je naar een adembenemend panorama over stad en streek.

De oudste toeristische attractie van België! Kamiel Festraets startte in 1937 met de bouw van dit astronomisch uurwerk. Het weegt 4 ton, is 6 meter hoog, 4 meter lang, 2,5 meter breed en bevat meer dan 20 000 onderdelen. Voorstellingen duren 40 minuten.

Abdijtoren Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: januari t.e.m. februari elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 16 u.; van maart t.e.m. december elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten op 1/1, 2/1, 20/2, 25/12, 26/12. Prijs: volwassene: € 3; >55 jaar en <26 jaar: € 2; <12 jaar: gratis

Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: van 17 maart t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. vrijdag om 9.45 u., 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.; zaterdag, zon- en feestdagen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u. Prijs: gratis Festraetsuurwerk

Academiezaal

Deze sfeervolle 19de-eeuwse zaal is een realisatie van Louis Roelandt, die ook de Gentse opera bouwde. De zaal staat bekend om zijn uitstekende akoestiek. Veel muzikanten en artiesten gebruiken hem voor concerten en als opnamestudio. De imposante achthoekige aula werd volledig gerestaureerd. Je bereikt de zaal via de barokpoort van de abdijsite. Wandel daarna naar rechts en volg het pad tussen de foyer en de oude muur. Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: van 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. behalve bij tentoonstellingen en concerten Prijs: volwassene: € 2 (toegang met torenticket); <12: gratis mits begeleiding; >55 jaar en <26 jaar: € 1

Abtsvleugel en keizerszaal

Museum De Mindere

Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: van 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. Prijs: volwassene: € 2 (toegang met torenticket); <12 jaar: gratis mits begeleiding; >55 jaar en <26 jaar: € 1

Capucienessenstraat 1, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 29 71, info@demindere.be, www.demindere.be Open: van dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 17 u.; zon- en feestdagen van 14 - 17 u.; gesloten: maandag en feestdagen tussen 1 november en 31 maart Prijs: gratis

De linkervleugel van de bebloemde erekoer is zeker een bezoekje waard. De oorspronkelijk middeleeuwse gebouwen werden in de 18de eeuw verbouwd of vervangen. De Keizerszaal fungeerde ooit als de ontvangstzaal van de abt. En het mag gezegd: de man had smaak. De prachtige plafondschilderingen van de hand van de Italiaan G.A. Caldelli vormen een schitterend decor voor de genodigden van vroeger ... én de bezoekers van vandaag.

Koop een torenticket

Met een torenticket bezoek je tijdens de openingsuren van de dienst Toerisme SintTruiden de crypte en de kapucijnenkapel van de abdijkerk. Van 17 maart tot 30 september geeft het ticket in het weekend ook toegang tot de Academiezaal en de Keizerszaal. Prijs: volwassene: € 3; >55 jaar en <26 jaar: € 2; <12 jaar: gratis

TIP

Een uniek museum voor Vlaanderen. Museum De Mindere beheert het religieuze erfgoed van de Minderbroeders. Een rijke erfenis: van schilderijen, beelden en zilver tot indrukwekkend grafisch werk. Het museum geeft ook boeiende informatie over de figuur Franciscus van Assisi. De afdeling ‘Zij kwamen op blote voeten...’ stelt op een educatieve manier de geschiedenis van de orde der Minderbroeders voor.

Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk

De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde. Verscholen onder de kerk ligt een indrukwekkende schatkamer met een uniek religieus erfgoed. In deze sfeervolle kelder ontdekken bezoekers een prachtig uitgebouwde verzameling van schrijnen, reliekhouders, altaargerei en antieke religieuze gewaden. Een bezoek meer dan waard!

Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: Kerk: elke dag van 8.30 - 18 u.; Schatkamer: zaterdag van 14 - 16.30 u. en zondag van 14 - 17 u.; gesloten: feestdagen van 1 november tot 14 maart Prijs: gratis

Stayenmolen

Van deze molen aan de Molenbeek was al sprake in de 16de eeuw. Vandaag is ze opnieuw operationeel. Het molenmechanisme werd tot in de kleinste details gerestaureerd. De waterkrachtcentrale voorziet de molenaar en de aanpalende kunsthandel van groene energie. Tiensesteenweg 204, 3800 Sint-Truiden Open: 2de en 4de zaterdag van de maand; zaterdag van 10 - 12 u. Prijs: gratis

Château de la Motte

Het kasteel behoorde tot de heerlijkheid Groot-Gelmen. De versterkte mottetoren en de bijgebouwen waren in tijden van gevaar een toevluchtsoord. Nu kun je hier lekker eten en drinken. Op het terras aan de slotgracht heb je een mooi uitzicht over het domein. Mettekovenstraat 4, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 48 10 86, info@chateaudelamotte.com, www.chateaudelamotte.com Open: woensdag t.e.m. zondag van 10 - 22 u.; gesloten: maandag en dinsdag Prijs: gratis

Kasteel en domein het Speelhof

Het Speelhof langs het begijnhof werd in de 16de eeuw ingericht als ‘speelhuis’ voor de abdij. Je kunt er heerlijk wandelen. Er is ook een prachtige rozentuin, een Finse looppiste, een petanquebaan, speeltuin en gezellig terras. Het fietsroutenetwerk passeert hier. Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 38 02, info@speelhof.be, www.speelhof.be

Kasteel en domein Nieuwenhoven Domein Nieuwenhoven

Dit kasteel staat al vanaf de 13de eeuw vermeld in de kronieken als zomerverblijf van de abdij van Sint-Truiden. Het bevindt zich in een 18de-eeuws

Brouwerij Kerkom

park. Geregeld vinden er tentoonstellingen, begeleide bezoeken en workshops plaats.

Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 64 10, info@kasteelnieuwenhoven.be, www.kasteelnieuwenhoven.be

Brouwerij Kerkom

Ambachtelijke brouwerij in het kasteeldorpje Kerkom. Proef van de zelfgebrouwen Bink-bieren (Bink blond, Bink bruin, Bink Bloesem) of andere huisbieren zoals Winterkoninkske, Winterkoninkske Grand Cru, Adelardus Dubbel, Adelardus Tripel en Kerkomse Tripel. Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden (Kerkombij-Sint-Truiden), + 32 495 38 12 14, info@brouwerijkerkom.be, www.brouwerijkerkom.be Open: april t.e.m. september: van 11 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: van 13 - 22 u.; gesloten: maandag en dinsdag Prijs: € 3,50 p.p. rondleiding op zaterdag om 15 u., degustatie Bink-bier inbegrepen

Brouwerij en stokerij Wilderen

Dit authentieke industriële monument uit 1743 bevat een hedendaagse brouwerij en distilleerderij, een imposante alcoholstokerij uit 1890 en een monumentale Haspengouwse vakwerkhoeve. In het café met groot terras proef je van zelfgemaakte bieren en jenevers. Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen), + 32 11 58 06 80, geestrijk@skynet.be, www.brouwerijwilderen.be Open: oktober t.e.m. maart: vrijdag van 19 - 01 u. zaterdag, zon- en feestdagen van 13 - 01 u.; gesloten: weekdagen; april t.e.m. september: elke dag van 13 - 24 u. Prijs: € 5 p.p. rondleiding op zaterdag en zondag om 15 u., degustatie en postkaart inbegrepen

Stadswandeling

Deze stadswandeling onder leiding van een gids voert je langs de belangrijkste gebouwen en monumenten in de historische binnenstad van Sint-Truiden. Enkele hoogtepunten zijn de abdijsite met haar imposante abdijtoren, de Minderbroederskerk en het refugehuis. Afsluiten doe je in de rustige en pittoreske begijnhofsite waar je geniet van een lekker en gezond lokaal appelsapje. Grote Markt z/n, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Start: van 17 maart t.e.m. 30 september: elke zon- en feestdag om 14 u. Prijs: € 4 p.p.; kinderen: gratis

Ga op queeste in Sint-Truiden

Belevingsvolle fietsen wandelroutes. De Stadsqueeste stuurt je te voet door het centrum op zoek naar de schat van Trudo. De Trudofietsqueeste is een fietslus van zo’n 24 km door slaperige kerkdorpjes. Op de Fruitqueeste ontdek je het wachtbekkennatuurgebied van Cicindria. Tussen de fruitbomen los je vragen op en kom je rare vogelkastjes tegen. De I-queeste is een wandeling met iPad waarbij je de historiek én mooiste plekjes en geheimen van de stad ontdekt. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: elke dag Prijs: Stadsqueeste: gratis voor kinderen en € 4 voor ouders (Trudowandelgids); Trudofietsqueeste: gratis voor kinderen en € 4 voor ouders (Trudofietsgids); Fruitqueeste: gratis, kaart af te halen bij toerisme SintTruiden; I-queeste: € 14 (inclusief huur iPad + app) of € 4 als je zelf over een iPad beschikt

Trudo monumentenwandeling

Volg de klinknagels op het trottoir en passeer de mooiste monumenten van de stad. Op de gevels lees je beknopte info over de gebouwen. De Trudowandelgids bevat een plattegrond, wegbeschrijving en foto’s, en beschrijft meer dan 250 beschermde monumenten. Of ontdek Sint-Truiden met een audioguide. Deze multimediagids fluistert je onderweg uitleg toe over de monumenten en het erfgoed. Er zijn ook guides op kindermaat en met zoektocht.

Stadsqueeste Toerisme Sint-Truiden Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 16 u. ; van maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. ; gesloten: 1/1, 2/1, 20/2, 25/12 en 26/12. Prijs: € 4

Ontstaansgeschiedenis

Borgloon, hoogst historisch

Borgloon betekent ‘Burcht op een beboste heuvel’. De stad dankt haar naam aan Graaf Giselbertus van Loon. Hij bouwde in het begin van de 11de eeuw een versterkte burcht op de top van de huidige Burchtheuvel, bovenop de fundamenten van een Romeins legerkamp. In 1180 staken Luikse troepen de burcht in brand. Vanaf de 19de eeuw richtten Borgloon en omgeving zich steeds meer op de fruitteelt en stroopmakerij.

Borgloon is het hoogst gelegen historische stadje van Vlaanderen. Met Sint-Truiden vormt ze het hart van de fruitstreek. De stad met een oppervlakte van 5111 ha ligt op 15 km van Hasselt. Inwonersaantal: ruim 10.000.

SEMS

G ALBER

BLOE

KONIN

OFVEL

Borgloon is een van dé centra van de fruitteelt. Het middeleeuwse stratenpatroon, de markt en smalle steegjes nodigen uit tot struinen. Het 12de-eeuwse stadhuis was ooit het woonhuis van de graven van Loon. De opvallende stoomstroopfabriek is een van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Het gebouw won in 2007 de Monumentenstrijd op Canvas. De hoge Burchtheuvel biedt een fraai panorama over het fruitlandschap. Info: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be

LD GU

PUTH

TRAA T

TLAAN

Borgloon vandaag

WALSTRAAT

OUDE BERG

BURCHTGR

ACHT

TO N

EST

EEN

O PAD

E-

S ER NG T TO RAA ST F

LANGESTEEG

STATIONSTRAA T

TRAPKENS STRAAT

PAPE STRA NAT

STR AA T STEEN- STRAAT 9 9

O BR beeldje VILS TERStrooplekker 5 Stoomstroopfabriek ¡ Toerisme Borgloon

R EB

LLE

KOGELSTRAAT

KLAPPOEL

LA NG ES TE EG

KROON

MARKT

Burchtheuvel 4 Kanunnikenhuis: 3

DA RD AN E

LAN

GRAA

NCK

NIE

Greenspot Grootloon

WAL ST R.

WLA

NIEU

KORTESTR.

WE S TE E NW E G

BEGIJNHOF

ABEELPLEIN AA

GRAVIN AGNESSTRAAT

KOGELSTRAAT

EMPOOR

N IE U

GRAETH

SPEELHOF

2 WALSTRAAT

Stadhuis Klappoel: start wandeling

KAN. DARISSTRA AT VANV ELDE 3 KEST 3 R. GRAAF

WELLENSTRAAT

TR. UISS

TRAMST

CH TH

T AA NIEUW S TR SL A

GRAAF LODEWIJK PLEIN

RAAT

KONIN ASTRIDGIN LAAN

Theater Klappoel

eeuw als kapel met gasthuis. Vanaf de 17de eeuw bevond er zich achter de kapel een kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550. Schenk zeker ook aandacht aan het 16de-eeuwse schilderij ‘Het laatste avondmaal’. Abdij Mariënlof

Abdij Mariënlof

In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438 stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. De legende beweert dat elke vrouw die op deze stoel zit binnen het jaar zwanger raakt. Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 14 - 17 u.; zaterdag en zondag van 15 - 17 u.; gesloten: maandag en kerkelijke feestdagen. Prijs: € 2

Kapel van Helshoven

Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord. De Johannieters bouwden ze in de helft van de 13de 22

Helshovenstraat, 3840 Borgloon (Hoepertingen), + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: elke dag van 8 - 20 u. Prijs: gratis

Audiowandelroute Borgloon

Deze audiowandeling voert je mee op een tocht van zo’n 6 km door Borgloon. De wandeling is geplaveid met verhalen en sappige anekdotes die teruggaan tot de 11de eeuw. De combinatie van het sfeervolle stadsdecor en de boeiende histories brengt de rijke geschiedenis van het gravenstadje helemaal tot leven. Bij de toeristische dienst kun je een mp3-speler huren. Of download de audiogids zelf op www.storynations.com. Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: elke dag Prijs: € 5 (mp3-speler)

Spijkerwandeling de route van de strooplekker Kapel van Helshoven

Kasteel van Rullingen

Een sfeervol 13 ha groot domein met geometrische Franse tuin, een parkbos en een waardevolle hoogstamboomgaard met honderden fruitbomen. Het kasteel met zijn slotgracht huisvest tegenwoordig een hotel en restaurant. Rullingen 1, 3840 Borgloon (Kuttekoven), + 32 12 74 31 46, info@rullingen.com, www.rullingen.com

De Strooplekker is de mascotte van Borgloon én van deze heerlijke stadswandeling. Start aan het Stadhuis en volg de spijkers op de grond. Het hoofdje van de Strooplekker wijst de juiste richting aan. Tijdens de route passeer je alle toeristische en historische hoogtepunten van het gravenstadje. Een sfeervolle wandeling die je de ware rijkdom van Borgloon serveert. Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: elke dag Prijs: € 2 (begeleidende brochure)

Ontstaansgeschiedenis

Bilzen, hart van een kastelenlandschap

Deze regio was al bewoond in de prehistorie. Tijdens de Romeinse overheersing was Bilzen een kleine nederzetting langs de heirbaan TongerenNijmegen. Het plaatsje ontwikkelde zich tot een handelscentrum en kreeg in 1251 de titel ‘goede Stad van het Graafschap Loon’. In 1366 maakte de prins-bisschop van Luik het gebied afhandig. Bilzen werd zo één van de Luikse ‘bonnes villes’ met stadsrechten.

Bilzen is het best bekend als thuishaven van Landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio. Maar het is ook een gezellig Demerstadje met leuke shops en terrasjes. ROYERVELD

MEER S

HOVEN

KLOOSTERWAL

N GR GRAOENE CHT LAA

STR TER

TABAAR AA N TL

TRA

KAT

MAA

STR ICH

BIESENWEG

RWEG LETE

AA T TR ES

G WE

TO N

KEINVELD

RV TE

GE RS

T MS

MS RIE

G ER

ERST SPELV

In 1794 ging het prinsbisdom Luik over in Franse handen en kreeg Bilzen aanzien als kantonhoofdplaats.

TER

STR

AAT

Alden Biesen I Toeristisch Onthaal Limburg Bilzen Alden Biesen Sint-Mauritiuskerk Stadhuis I Toeristisch onthaal Bezoekerscentrum De Landschapsruiter

Bilzen vandaag

Vandaag is Bilzen een dynamische stad met een sfeervol historisch centrum. Hier shop je voluit in de gezellige winkelstraten, geniet je op een zomers terras of proef je van het bruisende uitgaansleven. Het kloppend hart van Bilzen is de vernieuwde markt met zijn monumentale stadhuis. De belangrijkste bezienswaardigheid blijft het kasteelcomplex Landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio. Info: Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

IJK

EL D

1 NA TV

LAAN

STEENBEEMDLAAN

ZUURBEEMD-

TT KA

RIE

ZEEPSTRA

W PAS

RAAT

ZIC H

WAVERSHOEFPAD

VALGADERPAD

R. ST EK RO

BRU

Landcommanderij

BOR REB E

TE B

TR A SE S TO NG

AN LA EN EIK

IA AM RD

WIJSSTRAA T

TIELEMANSTRAAT

UIT

UIT MOO ZIC I HTL AAN

SPIT AA LST RA KO AT REN WA L

NIEUWS

IJS

A LA

AKERD

CAMILLE HUYSMANSPLEIN

ERW AL

LAAN

PARK

LAN

DEM

TE PA

ZA GE

GIJ

2 BRUGSTRAAT

AL W ER

R. ST

M DE

EIN

EN EIK

UT BO

LV E

IDELAA

BERGWE

DEKEN PAQUAYPLEIN

JAZZ BILZENPLEIN

KT AR RA M AT

RA AT

T AA

STR

OL V.S T

KE SPAAGE S

IN RT

PIJPENPOORT

KLOKKEPLEIN

OK KL

RAAT TST NU

T AA

AT TRA AL RIJW

LKE

RAAT

ERS

RA AT

WIJ

ERS

KLO

R KO

4 HOVEN ME

LAA

-M

MEREM

VELD

Stadhuis Bilzen

ART

TRAAT

TUS

MERE

SCHURE

BLEEKA

BER

IJSTRAAT

REVE

SCHU

EN PIJP

LAM

MWEG

BROEDERSCHOOLPLEIN

SPELVERST

AA T

RS GE TO N DE

ST.-

BURGEMEESTER HAFMANSPLEIN NEDERPAD WIESVELDLAAN SCHUTHAAGLAAN GUTSENHOEFPAD

T RA A

AT RA

TSTRAAT

EG ER W OI RO

EG EN W RT OR

W AT E

ELST

S US

RBEE MDLA

AAT

AAT STR TSE BAN BRA

T ES

AT RA

MEE

STR

T AA

EEK

AT GE

NSB

RS TE

RA ST SE LT N TO

E DW

KAP

R RKE

SPU

L VE MP KA

S HA

Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen

In het Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen vind je info over de rijke geschiedenis van de landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de legendarische Duitse Orde. Je leert ook meer over Bilzen, Haspengouw, Limburg, Vlaanderen en Limburgse streekproducten. De fascinerende documentaire ‘Op weg naar Bilzen’ licht het wel en wee toe van negen historische figuren. Een 10 meter lange tafel stelt interactief de rijke Haspengouwse regio voor in al zijn geuren en kleuren. Je kunt hier ook je favoriete fietsen wandelkaarten kopen. Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen Landcommanderij Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1/1 en 25/12 Prijs: gratis

Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen

Landcommanderij Alden Biesen

Een van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. De abdis van Munsterbilzen en haar broer graaf Arnold III van Loon schonken een bedevaartskapel met omringende gronden aan de Duitse Orde. Tot aan het einde van de 18de eeuw bleef Alden Biesen de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. 40 jaar geleden legde een zware brand het kasteel bijna volledig in de as. De overheid restaureerde het tot een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen. Via de

wandeling ‘Greenspot Alden Biesen - Geschiedenis tussen akker en beemd’ ontdek je de prachtige landelijke omgeving rond de landcommanderij. Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 93 93, aldenbiesen@vlaanderen.be, www.alden-biesen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1/1 en 25/12 Prijs: domein: gratis; Franse tuin: € 1; kasteel: enkel met gids of tijdens tijdelijke tentoonstelling (bezoek tuin en kasteel bedraagt dan € 3)

Sint-Mauritiuskerk

De Sint-Mauritiuskerk ligt pal achter het stadhuis van Bilzen. Het is één van de zeldzame hallenkerken in de regio. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl. De laatgotische beeldenschat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische kleurenpalet van glasramen en modern schilderwerk. Onder de toren verwijst de museale ruimte naar de verbondenheid met de landcommanderij Alden Biesen. Markt, 3740 Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be Open: elke dag van 8.30 - 17 u. Prijs: gratis

Bezoekerscentrum De Landschapsruiter

Taalmuseum Tesi Samanunga

De dienstgebouwen van het kasteel Edelhof in Munsterbilzen herbergen vandaag een horecazaak en een bezoekerscentrum. Dankzij de vroegmiddeleeuwse abdij wortelt dit dorpje in een zeer rijk verleden. Hier stap je ook het 19de en 20steeeuwse verhaal van de plantenmannen binnen. Een onthullende ervaring. Een ideale voorbereiding op en startplaats voor een wandeling door het nabijgelegen Munsterbos. Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen) Open: elke dag van 11 - 17 u. Prijs: gratis

In Bilzen bevindt zich een klein maar uniek taalmuseum. Een aanrader voor al wie geïnteresseerd is in de oorsprong van het Nederlands en graag meer wil weten over de oudste geschreven bronnen van onze taal. Het taalmuseum is te bezichtigen in de kelders van het stadhuis. Vanaf het voorjaar 2012 verhuist dit museum naar de bibliotheek. Stadhuis, Markt, 3740 Bilzen Bibliotheek De Kimpel, Eikenlaan 23, 3740 Bilzen Open: Stadhuis: maandag t.e.m. donderdag van 9 - 12 u. en van 14 - 16 u., vrijdag van 9 - 12 u. Bibliotheek: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., zaterdag en zondag van 9 - 12 u. Prijs: gratis

Logeren in de Sint-Kwintensfietskluis

Logeren in een kerk: uniek in Vlaanderen! Het kerkschip van de Sint-Quintinuskerk kreeg een moderne invulling. Er werden twee trekkershutten in ondergebracht die elk plaats bieden aan 4 personen. De kluis ligt in het landelijke Hees, vlakbij het fietsroutenetwerk. Torenstraat 7, 3740 Bilzen (Hees) Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54 Landcommanderij Alden Biesen

TIP 25

Riemst, het mergelland Riemst in het zuidoosten van Limburg is deel van het mergelland. Dat merk je aan de vele mergelgrotten en ondergrondse gangenstelsels. Geologisch maakt deze regio deel uit van het Haspengouws leemplateau. Info: Toerisme Riemst, Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, toerisme@riemst.be, www.riemst.be

Mergelgrot Kanne

KLEINE MOLENSTR.

MOLENPAD

RAAT

BOYS

TRAAT STATIES

OUDE

TRAM WEG

OUDE

CA VE

PRUISSTRA

ROUW

ERL

RPA

EG ES

CA R TE T

RG AT EK TR

CAESTERT WEG

W OP E NN

Vóór de 15de eeuw werd hier al gestart met de ontginning van mergelblokken uit de ondergrond. De stenen dienden voor de bouw van de lokale kerken en burchten. Het resultaat is een indrukwekkend onderaards gangen- en grottenstelsel van meer dan 300 km lang. Een tentoonstelling van blokwerkersmateriaal toont je hoe de blokken werden bovengehaald. Muurschilderingen van prehistorische dieren bekleden de wanden. In de ondergrondse champignonkwekerij krijg je informatie over de kweek van champignons en maak je kennis met de lagering van Grottenbier. Een buitenaards boeiend onderaards labyrint.

IKE

3 E AV

TIENDENBERG

ENDA

GULD

EN AD

IER

T AA

NS VE

ERDE

ZUSS

OUDE PRUIS

Chateau Neercanne

Heilige Grafkapel Mergelgrotten van Kanne 4 Vertrek wandelingen Sint-Pietersberg 5 Jachthaven Kanne 2

ACHTER DE HOVEN

BRUGSTRA

SINT-HUBERTUS STRAAT

AAT

PAD

TR STEENS

DE JEKER WEG

LAA

JAT S

STATIE PLEIN

OEK

KEN

OO SCH PAD

OP’T BR

BER

OP’T BRO

COMMIEZEN

WEG

BERKENLAAN

ERST

OND

KAPE

LSTR

AAT

Mergelgrotten Kanne

Avergat 14, 3770 Riemst (Kanne) Open: zaterdag en zondag om 14 u. (één rondleiding per dag); juli en augustus: elke dag om 14 u.; (één rondleiding per dag)gesloten: van 15 december tot 15 januari. Prijs: volwassenen: € 4; <12 jaar: € 2,50

Grotchampignons

Heilige Grafkapel

Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder

Muizenberg 10, 3770 Riemst (Kanne) Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 17 u. Prijs: gratis

Spotter met multimedia

Sint-Severinuskapel

Onder de straten en huizen van Zichen-ZussenBolder bevindt zich een doolhof van mergelkuilen (waar toeristen, omwille van stabiliteit en privé-bezit, geen bezoek aan kunnen brengen). Maar de spotter, een interactieve periscoop, gunt je toch een kijk in deze verborgen wereld. Via het toestel krijg je ook een panoramisch zicht op de bovenomgeving. De spotter speelt ook filmpjes af over de ontginning van mergel, de tragedie van de ingestorte mergelberg de Roosburg en de mooiste plekjes van Riemst.

De mergelgrotten van Kanne vormen een ideaal terrein voor champignonteelt. De temperatuur (12 tot 14 °C) en de luchtvochtigheid (95 tot 98 %) blijven er constant. Grotchampignons zijn steviger en droger dan gewone soorten, de smaak is iets vleziger en pittiger. Je herkent de Belgische en Nederlandse varianten aan hun grijsbruine kleur. Onderaan de steeltjes zit altijd nog wat mergel of aarde.

Dit ondergrondse labyrint van zalen en gangen verrast met wandschilderingen in houtskool, beeldhouwwerken in mergelzandsteen, fossielen uit de Krijtzee, tekeningen en scripties. Er is ook een vleermuizenreservaat en een didactische voorstelling van de lokale champignon- en witloofkwekerij. Je ontdekt ook alles over de rijping van grottenkaas, de artisanale ontginningstechniek van mergel en de noeste arbeid van de blokbrekers aan het mergelfront. Gielenstraat 18, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder) Open: maandag t.e.m. zondag: reserveren verplicht Prijs: volwassene: € 4; <12 jaar: € 2,50

Herman Jekermans bouwde deze intrigerende mergelzandstenen kapel in 1647, naar het voorbeeld van de Heilig-Grafkapel in Jeruzalem. De kapel is het enige barokke gebedshuis in Riemst. De bediening ervan werd in 1653 toevertrouwd aan de kanunniken van Hoogcruts. Zij richtten drie jaar later tegenover de kapel een rectorhuis op, eveneens volledig in mergelzandsteen. Vandaag is dit huis een hotel.

Graaf de Méan bouwde hier in 1611 een gotisch zaalkerkje. Van het oorspronkelijke romaanse kerkje behield hij alleen de toren uit 1133. In 1856 werd tegen de oorspronkelijke mergelstenen kapel een klooster opgetrokken. De vierkante westtoren uit mergelzandsteen is vandaag een van de oudste gebouwen uit de regio. In de Sint-Severinuskapel zie je maar een paar beelden. De meeste heiligen verhuisden naar de zolderkamer van de vergaderzaal. Bergstraat 1, 3770 Riemst (Val-Meer) Open: na reservering Prijs: gratis

Spotter Zichen-Zussen-Bolder

Kerkstraat, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder)

Wijnkasteel Genoels-Elderen

Waterburcht Millen

Het enige wijnkasteel van België en met zijn 22 ha ook het grootste wijndomein van het land. In de tijd van de Romeinen stond hier al een wijnkasteel. Vandaag produceert het domein wijnen die moeiteloos concurreren met de Franse topwijnen. Met dank aan de bodem en het klimaat. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Het lokale klimaat stemt dan weer overeen met dat in de Bourgognestreek van zo’n 100 jaar geleden. De

Waterburcht Millen

Dit gotische kasteel in Millen werd voor het eerst vernoemd in 1365. Het is omringd met water, vandaar de naam waterburcht. Binnen vind je een bezoekerscentrum rond het thema ‘Burchten en Versterkingen in de Euregio Maas-Rijn’. In het plaatselijke museum duik je onder in het dagelijkse leven van de landadel uit het einde van de 16de, begin 17de eeuw. Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen) Open: 1 april t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. zondag van 12 - 18 u. en gesloten: woensdag; 1 oktober t.e.m. 31 maart: maandag t.e.m. zondag van 12 - 18 u. en gesloten: dinsdag en woensdag; gesloten: februari. Prijs: gratis Wijnkasteel Genoels-Elderen

familie van Rennes combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Een gids loodst je door het domein en laat je proeven van de wijnen. Kasteelstraat 9, 3770 Riemst (Genoelselderen) Open: 3 januari t.e.m. 24 december: maandag t.e.m. zaterdag van 9 - 18 u.; voor individuele bezoekers na reservatie elke zaterdag van april, mei, juni, september en oktober om 14 u.; gesloten: zon- en feestdagen Prijs: volwassene: € 8 (gids inbegrepen); <14 jaar: € 2,50

’t Rood Kasteel Kortessem

De oudste delen van dit kasteel stammen uit de 17de eeuw en kenmerken zich door hun Maasstijl. Vroeger was het kasteel een waterburcht. Je kon alleen binnen over een valbrug. De vijver is nog een restant van de ringgracht. Kasteelstraat 16, 3720 Kortessem (Guigoven), + 32 11 37 93 30, toerisme@kortessem.be, www.kortessem.be

‘t Rood Kasteel

Verborgen schatten van Haspengouw Ook buiten de steden ademt Haspengouw volop historiek, religie en mystiek. In het glooiende landschap ontdek je verborgen eeuwenoude kerkdorpjes, religieus erfgoed en meer dan 100 kastelen, burchten en vierkantshoeves.

Kasteel Hex Heers

Het landgoed Hex is een van de mooiste historische buitenplaatsen in België. De uitgestrekte moestuin heeft een traditionele groentekelder, het park bekoort met eeuwenoude bomen en prachtige doorkijkjes. Een van de hoogtepunten is de unieke collectie oude en botanische rozen, volgens kenners de mooiste rozentuin ter wereld. Twee keer per jaar is het landgoed open voor het publiek. Er vinden ook rondleidingen, exposities en lezingen plaats. Kasteel Hex, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, gardens@hex.be, www.hex.be Open: tweede weekend van juni en september; juni: vrijdag, zaterdag en zondag; september: zaterdag en zondag van 10 - 18 u. (kassa sluit om 17 u.) Prijs: niet-leden: € 8; leden: € 6; <16 jaar en inwoners uit Heers: gratis

Kasteelhoeve de Kerckhem Nieuwerkerken

Deze 17de-eeuwse kasteelhoeve ligt op de kruising van drie dorpen. Het kasteel staat in Wijer, de hoeve met woning in Kozen en de grote schuur met bijgebouwen en het koetsiershuis in Stevoort. In de kasteelhoeve kun je logeren. De gastheren koken na afspraak ook graag een diner voor passanten. Grotestraat 209, 3850 Nieuwerkerken (Wijer), + 32 11 59 66 20, info@dekerckhem.com, www.dekerckhem.com

19 en 20 mei, 16 en 17 juni, 7 en 8 en 21 juli, 25 en 26 augustus, 29 en 30 september, 27 en 28 oktober, 24 en 25 november: van 10 - 16 u.; bijkomend open voor individuele bezoekers: elke zaterdag en zondag van de maanden mei, juni, juli, augustus, september en oktober: start om 13.30 u. Prijs: volwassene: € 6; onderwijzend personeel en >65: € 5; 12 - 18 jaar: € 5; <12 jaar: € 3

Toeren tussen tumuli in Gingelom Het fort van Eben-Emael

Het Fort van Eben-Emael Bassenge

Dit fort was een opnamelocatie voor de Vlaamse fictiereeks ‘De Smaak van De Keyser’. Het Belgische leger bouwde het tussen 1932 en 1935. In de mergelberg groeven ze een ondergrondse kazerne uit. Het fort moest de invalswegen naar Maastricht beschermen en de regio Luik verdedigen. Tevergeefs. Het viel al na 31 uur strijd in Duitse handen. Vandaag wandel je door het tunnelstelsel onder de berg en bezoek je de ondergrondse ziekenboeg en douches. Rue du Fort 40, 4690 Bassenge (Eben-Emael), + 32 12 44 03 75, toerisme@riemst.be, www.riemst.be Open: open weekends: 24 en 25 maart, 28 en 29 april,

Rijke Romeinse villabewoners bouwden als laatste rustplaats grote kunstmatige aarden grafheuvels. In Gingelom tref je in een straal van anderhalve kilometer zes van deze tumuli aan: de grootste collectie van België. Tussen de fietsknooppunten 181 en 183 passeer je de ‘Twee Tommen’, de ‘Drie Tommen’ en de imposante ‘Avernassetom’: met een hoogte van 7,8 m en een diameter van 23 m een van de grootste grafheuvels van Haspengouw. Toerisme Gingelom, + 32 11 88 10 31, info@gingelom.be, www.gingelom.be

Neogotische kapel Wellen

Deze gerestaureerde kloosterkapel in het landelijke kerkdorp Wellen maakte deel uit van het voormalige Ursulinenklooster en dateert uit 1899. Het interieur kenmerkt zich door zijn neogotische stijl. Specialisten typeren de kapel als ‘een totaalkunst-

werk van architectuur en toegepaste kunsten’. Waardevol zijn vooral de decoratieve schilderingen op de plafonds en muren. De kleurrijke ramen illustreren de glas-in-loodtechniek. Dorpsplein, 3830 Wellen, + 32 12 67 07 11, cultuur@wellen.be, www.wellen.be Open: na reservering Prijs: € 2

Kerkje van Veulen Heers

Deze gotische kruiskerk is uniek dankzij de prachtige zoldering. Gravin Marie d’Argenteau liet ter ere van Maria schitterende zolderschilderingen op paneel aanbrengen. Het ensemble toont taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw, heiligen figuren en de zestien blazoenen van de geslachten van de familie d’Argenteau. In de kerk hangt ook een zelfportret van de gravin, geknield voor OnzeLieve-Vrouw en kind. Kerkstraat, 3870 Heers (Veulen), + 32 11 48 01 22, toerisme@heers.be, www.heers.be Open: na reservering Prijs: gratis

Kluis van Vrijhern Hoeselt

Tussen de groene Haspengouwse heuvels in het pittoreske gehucht Vrijhern ligt de gelijknamige kluis. De kapel van de kluis werd in 1710 gebouwd, exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth in het Italiaanse bedevaartsoord Loreto. Tot 1904 woonden hier nog kluizenaars. Vandaag is de kluis van Vrijhern een drukbezochte bedevaartplaats voor Onze-Lieve-Vrouw van Loreto. Er vertrekken hier ook mooie wandelingen. Kluisstraat 1, 3730 Hoeselt, + 32 12 23 48 36, toerisme@hoeselt.be, www.hoeselt.be Open: zondagnamiddag van 13.30 - 18 u. Prijs: gratis

Romaans kerkje Wintershoven Kortessem

Dit romaans kerkje is ĂŠĂŠn van de eerste kersteningplekken in Haspengouw. De heilige Amandus stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeenschap. Heel wat toekomstige bisschoppen en heiligen kregen hier hun opleiding. De kerk uit hout en leem werd rond 1200 vervangen door het huidige romaanse gebouw met ingebouwde westtoren. Binnen ontdek je de relieken van de Wintershovense heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en een uitrolbare preekstoel.

Sint-Lambertusstraat, 3722 Kortessem, + 32 11 37 93 30, toerisme@kortessem.be, www.kortessem.be Open: voor groepen na reservering Prijs: gratis

Sint-Servaaskerk Diepenbeek

De imposante Sint-Servaaskerk aan het Marktplein in Diepenbeek is al eeuwenlang een plaats van gebed. De toren is meer dan 500 jaar oud en werd in 1938 beschermd als monument. Het kerkgebouw kreeg vanaf 2001 ook een beschermd statuut. In de kerk ontdek je mooie 300 jaar oude houten gepolychromeerde beelden. Het orgel kreeg eind 2005 nog een grondige opknapbeurt. Marktplein 1, 3590 Diepenbeek, + 32 11 35 02 28, info@diepenbeek.be, www.diepenbeek.be Open: elke dag van 9 - 17 u. Prijs: gratis

Romaans kerkje Wintershoven Kortessem

aspengouw is de tweede grootste fruitregio van Europa. In april verandert het landschap in één grote bloesemzee. In de zomer vinden miljoenen kilo’s kersen, bramen, bessen en aardbeien de weg naar de veilingen, in september volgen de appels en peren. De jaarlijkse bloesem- en oogstfeesten vieren dit volop. Haspengouw staat intussen ook bekend als gerenommeerde wijnregio.

Fruit 32

Bloesem- en oogstfeesten In Haspengouw beleef je fruit het hele jaar door. Tijdens de bloesem- en oogstfeesten vinden heel wat festiviteiten plaats en openen fruitbedrijven hun deuren voor een gratis rondleiding. Bij enkele fruittelers pluk je mee kersen of appels. Ideaal om een blik te werpen achter de schermen van de fruitindustrie.

Adopteer een boom

Reserveer voor 22 april 2012 een appelboom in de Tuinbouwschool en pluk er letterlijk de vruchten van tijdens de oogst. Je kunt je appelboom persoonlijk kiezen tijdens de bloesemwijding op 22 april. Een fruitteler biedt je professionele hulp. Er is ook leuke én lekkere animatie voorzien. Het aantal bomen is beperkt. Info en reservering: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18 Prijs: € 15 per boom inclusief 10 kg fruit; extra fruit tegen dagprijs

Fruitlounge

Een lounge in het Haspengouwse groen, met de bloeiende en kleurrijke bloesembomen binnen handbereik. Ontspan je in een ligzetel en geniet

intussen van een hapje, drankje en aangenaam gezelschap. Een sfeervol muziekje brengt je helemaal tot rust. Peereleerstaat, Sint-Truiden (Velm) www.bloesemfeesten-haspengouw.be en www.toerismelimburg.be/fruit Open: van 1 april tot 1 mei van 11 u. tot zonsondergang

Fruitroutes

Ontdek het hart van de fruitstreek via vijf mooie fruitroutes. En geniet onderweg volop van het adembenemende en gulle landschap.

Fiets- en wandellussen

Vijf fietslussen loodsen je langs de mooiste plekjes van fruitregio Haspengouw. Je start in Alken, Bilzen, Borgloon of Sint-Truiden. Er zijn ook vier wandelroutes van 4 tot 8,5 km met startplaats in Kortessem, Borgloon, Heers of Sint-Truiden. Onderweg ontdek je prachtige kastelen, vierkantshoeves, vredige dorpjes, fruitplantages en mooie vergezichten. Respecteer het werk van de fruitteler. Pluk daarom geen fruit. De fruitroutekaarten zijn te koop in de toeristische infokantoren van Haspengouw Prijs: € 2 per kaart

Adopteer een boom

Bestel de gratis fruitbrochure

De fruitbrochure en activiteitenkalenders geven je een overzicht van het hele jaarprogramma aan fruitactiviteiten in Haspengouw. Je vindt de gratis boekjes in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be/fruit. Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerismelimburg.be/fruit

TIP 33

Fruitbezoekjes het jaar rond Volg de weg van het fruit, van de mooiste boomgaarden tot in de veilingen. Je ontdekt waarom de Haspengouwse stroop zo lekker is, en waarom de Haspengouwse wijnen tot de absolute top behoren.

Fruitstreekmuseum Borgloon Fruitroutes Haspengouw

Terra Fecunda

Op deze fietsroute van 28 km ontdek je hoezeer Haspengouw in het teken staat van fruit. Je gaat op pad met de Verhalenfluisteraar. Deze persoonlijke audio- en videogids vertelt je onderweg meer over de omgeving en betrekt je bij het verhaal van het fruit. Je speelt de audio- en videofragmenten af op om het even welk multimediatoestel. Je kunt de route gratis downloaden via www.toerismelimburg.be Hoogdorpsstraat 5, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76, carine.luts@alken.be, www.alken.be

TIP

In het Fruitstreekmuseum en de Fruitsite Colen duik je terug in de geschiedenis van de fruitteelt in Haspengouw. Je krijgt ook zicht op alle nevenactiviteiten van de fruitteelt. Fascinerend zijn het grote aantal relicten waaronder de oudste sorteermachine van Europa en de oudste veilingklok van België. Het museum bevindt zich in een zijgebouw op het binnenplein van abdij Mariënlof. Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), + 32 12 74 72 44, fruitstreekmuseum.vzw@pandora.be, www.vzw-fruitstreekmuseum.be Open: april t.e.m. september van dinsdag t.e.m. zondag: van 13 - 17 u.; gesloten: maandag en paaszondag. Prijs: € 1

Keizelboomgaard Diepenbeek

Deze hoogstamboomgaard ligt op de rand van Vochtig-Haspengouw (Keizelstraat).

De Nationale Boomgaardenstichting houdt hier oude hoogstamfruitrassen in stand en kweekt er klein fruit zoals bessen en frambozen. De stichting teelt in totaal 2 500 verschillende soorten en variëteiten. Zo ontstaat er een genenbank waaruit ze continu kan putten voor landschapsherstelprojecten of om liefhebbers te voorzien van streekeigen fruitrassen. Bodemvaart tussen fietsknooppunten 100 en 142, 3590 Diepenbeek, + 32 11 35 02 28, karolien.peusens@diepenbeek.be Open: elke dag Prijs: gratis

Fructuarium Borgloon

In de schaduw van het sfeervolle Kasteel van Rullingen bevindt zich het provinciale fructuarium met een indrukwekkende verzameling van fruitbomen. Hier vind je maar liefst 502 hoogstamfruitbomen met onder andere diverse variëteiten van kersen-, pruimen- en perenbomen. Elke dag kun je dit ‘openluchtmuseum’ gratis bezoeken. Rullingen 1, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: elke dag Prijs: gratis

Veilingen

De Haspengouwse appels, peren, aardbeien, kersen en bessen behoren tot de wereldtop. De Veiling Borgloon, Veiling Haspengouw en de Belgische Fruitveiling openen geregeld hun deuren voor een gratis rondleiding. Ideaal voor een kijk achter de schermen. Van op de eerste rij ontdek je de geheimen van de sortering, opslag, verpakking, verkoop en distributie van het fruit. Veiling Borgloon Kernielerweg 59, 3840 Borgloon Open: elke dinsdag in april, mei en september om 10.30 u. Reserveren: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53

Veiling Haspengouw

Stoomstroopfabriek Borgloon

Stroopstokerij Vrolingen Wellen

Stationsstraat 54, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: elke maandag om 15 u. in april, mei en september Prijs: gratis

Steenweg op Vrolingen 45, 3830 Wellen, + 32 12 74 56 01, ivo.bleus@telenet.be, www.stroopvanvrolingen.be Open: na reservering Prijs: gratis

Een van de laatste restanten van de industriĂŤle verwerking van fruit tot stroop. Begin vorige eeuw was Borgloon de bakermat van de stroopfabricatie. De stoomstroopfabriek werd opgericht in 1878. In 1988 werd de bedrijvigheid stopgezet. In 2005 kocht het stadsbestuur van Borgloon de fabriek op. Twee jaar later won het gebouw De Monumentenstrijd van de Vlaamse tv-zender Canvas. Vandaag wordt er opnieuw stroop gemaakt op ambachtelijke wijze.

Een van de laatste ambachtelijke stroopstokerijen van Vlaanderen. Ze werd opgericht in 1843. Vandaag staat hier al de vijfde generatie aan het roer. De ambachtelijke stokerij bevindt zich in een geklasseerd gebouw. Ze maakt nog altijd gebruik van de authentieke apparatuur. Het productieproces duurt 24 uur en gebeurt nog grotendeels met de hand. Het resultaat is een authentieke appel- en perenstroop zonder kleurstoffen of additieven.

Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden Open: elke dinsdag in april en september om 11 u. Voor groepen na reservering. Reserveren: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18

Belgische Fruitveiling Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden Open: elke donderdag in april en september om 11 u. Voor groepen na reservering. Reserveren: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18 Stoomstroopfabriek Borgloon

Domein Schorpion Kortessem

Deze 2 ha grote wijngaard ligt op een zuiderhelling in het hart van de fruitstreek. Het domein maakt mousserende kwaliteitswijn van Chardonnay en Pinot-Noir. Deze druivenvariëteiten worden gebruikt voor de beste champagnes. Schorpion kiest voor de traditionele methode. Hij plukt de druiven met de hand en perst ze in een verticale korfpers. Met succes. In 2008, 2009, 2010 én 2011 werd Schorpion verkozen tot beste mousserende wijn van België. Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal), + 32 477 58 12 08, info@schorpion.com, www.schorpion.com Open: na reservering Prijs: rondleiding + proeverij: € 10 p.p.

Wijnkasteel Genoels-Elderen

In dit wijnkasteel ontdek je alles over de gerenommeerde wijnen van Genoels-Elderen. Je kunt hier ook regelmatig rondleidingen volgen. Zie p. 28

Fruitig smullen Haspengouws fruit ligt aan de basis van heerlijke streekproducten en -wijnen. Chefkoks tillen er hun gerechten mee op tot in de fruithemel. En wat is er heerlijker dan een fruitige picknick midden in een boomgaard?

Romantisch picknicken in Sint-Truiden

Romantiek is de wereld nog niet uit. Zeker niet in het idyllische Haspengouw. Bestel een fruitige picknickrugzak bij Toerisme Sint-Truiden en ga op ontdekkingstocht door de prachtige Haspengouwse landschappen. De rugzak bevat heel wat lekkere streekproducten voor onderweg, een fietsen wandelgids én … een geheime tip voor de meest romantische picknickplaats van Haspengouw. Met liefde samengesteld. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: € 45 voor 2 personen; € 60 voor 2 personen inclusief fietsen; 2 dagen op voorhand reserveren

Romantisch picknicken

Wandel- of fietstocht met picknick in Borgloon

Kom fietsen of wandelen en geniet van de natuur, een heerlijk picknick-pakket krijg je mee voor onderweg. Elke dag in april t.e.m. september Reservatie: 3 dagen op voorhand, via toerisme Borgloon Prijs: € 9 per persoon (picknick-pakket en fiets- of wandelroutekaart inbegrepen). Vertrek: Kasteelhoeve De Tornaco, Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon (Voort)

Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen – Bilzen

De imposante landcommanderij Alden Biesen ligt sfeervol tussen de Haspengouwse heuvels en fruitbomen. Vlij je neer in een van de omringende boomgaarden en geniet van een picknick met uitzicht op dit magistrale kasteelcomplex. Je kunt ook kiezen voor een picknick met streekeigen producten.

Open: april t.e.m. oktober: vrijdag van 12 - 18 u.; zaterdag en zondag van 11 - 18 u. Van 1/11 t.e.m. 31/3 enkel open: vrijdag van 13 - 17 u. Prijs: gratis toegang

Streekproductenshop Sint-Truiden

Fruitsappen, bieren, wijnen, fruitjenevers en fruitlikeuren. Maar ook fruitconfituren, stroop, speculaas, advocaat en honing … Deze shop is

Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be Open: april t.e.m. september: tijdens openingsuren Toeristisch Onthaal Alden Biesen Prijs: vanaf € 12,50 (drie dagen vooraf reserveren)

Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: 15 maart t.e.m. 31 oktober: elke dag van 9 - 12.30 u. en 13 - 18 u.; 1 november t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12.30 u. en 13 - 16 u. en zaterdag en zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: gratis

De Wroeter Kortessem

De Wroeter maakt ambachtelijke, duurzame en milieuvriendelijke producten binnen een sociaal tewerkstellingsproject. In de boerderij vind je een ruim aanbod aan zelfbereide streekproducten zoals confituur, biologisch brood, bakkerijproducten, gelei, siroop, appelsap, zuivelproducten en kaas. Naast een eigen bakkerij heeft De Wroeter ook een fruitverwerkingsatelier en de nodige aanplantingen voor biologische groenten en fruit.

Streekproductenwinkel Borgloon

Deze streekproductenwinkel heeft een uitzonderlijk sfeervolle locatie: de voormalige portierswoning van de stoomstroopfabriek. Je vindt hier een brede waaier van Haspengouwse streekproducten en fruit. Bij mooi weer kun je in het weekend op het terras smullen van een heerlijke pannenkoek met Loonse stroop of de enige echte Loonse stroopwafel. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be

eigenlijk een streekproductenmarkt met producten die vooral ‘fruit’ als basis hebben. Je keurt en koopt hier de beste Haspengouwse lekkernijen tegen democratische prijzen. De streekproductenshop ligt op de Grote Markt, bij Toerisme Sint-Truiden.

Haspengouwse specialiteiten

Sint-Rochusstraat 6, 3720 Kortessem, + 32 11 37 64 47, dagcentrum@dewroeter.be, www.dewroeter.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 14 - 18 u.; zaterdag: 10 14 u.; dinsdag gesloten Prijs: gratis

oogstamboomgaarden, kerkdorpjes, weilanden, mergelvalleien, kastelen, holle wegen, moerassen, weidse vergezichten, bloesems en fruit: glooiend Haspengouw is overweldigend mooi. Welke pittoreske route je ook uitstippelt.

Online fietsrouteplanner

Landschap 38

Alle fietspaden van het fietsroutenetwerk zijn beschikbaar online. Ga naar www.toerismelimburg.be/fietsen en duid op de kaart aan hoe je wil rijden. De planner berekent automatisch je route. Of kies ĂŠĂŠn van de uitgestippelde themaroutes, druk ze af of laad ze in op je gps-toestel, en ga meteen op stap. Je kunt je route ook delen via de website. Zo ontdek je samen met fietsgenoten de leukste fietsplekjes van Limburg. Online routeplanner: www.toerismelimburg.be/fietsen

TIP

Fietsen door glooiend Haspengouw

Haspengouw telt diverse themaroutes: van fietsen langs het rijke verleden tot fruitfietsroutes. Moeite met heuvels? Huur dan een elektrische fiets in de fietsonthaalen servicepunten van Sint-Truiden, Alken en Alden Biesen (Bilzen).

Fietskaart

De fietskaart op schaal 1:65 000 geeft een totaaloverzicht van het Limburgse fietsroutenetwerk. Ze vermeldt alle routes, knooppunten met onderlinge afstanden, straatnamen, stations, parkings, fietsonthaalen servicepunten, centrumverbindingen, bezienswaardigheden, wandelstartplaatsen, picknickplaatsen, hellingen, veerponten en onverharde wegen. De kaart bevat ook een fietsinfoboekje met een overzicht van de fietsvriendelijke cafĂŠs en logies en andere faciliteiten van het fietsroutenetwerk. De fietskaart mĂŠt fietsinfoboekje kost â&#x201A;Ź 9,50 en is te koop bij alle toeristische infokantoren en via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00

Fietsroutenetwerk

Alle routes van het fietsroutenetwerk zijn verbonden via een systeem van knooppunten. Elk knooppunt heeft een eigen nummer. Blauwe rechthoekige fietsbordjes geven duidelijk de weg naar jouw knooppunt aan. Alle routes zijn in twee richtingen bewegwijzerd. Verloren rijden kan niet. Je volgt gewoon het juiste nummer. Met behulp van de fietskaart stippel je gemakkelijk op voorhand je parcours uit. Het fietsroutenetwerk werd bedacht door Limburger Hugo Bollen en het Regionaal Landschap Kempen en Maasland. Intussen is het overal in Vlaanderen en grote delen van Nederland overgenomen.

Fietsonthaal- en servicepunten: de ideale startplaatsen

Deze punten zijn de ideale startplaats voor een fietstocht door Limburg. Je parkeert je auto op de grote en veilige parking, springt op je fiets en zit meteen op het fietsroutenetwerk. Elk fietsonthaalen servicepunt heeft ook alles voor een geslaagde tocht of tussenstop: van een fietsenstalling, picknickplaats, fietscafé en sanitaire voorzieningen tot fietsverhuur en zelfs een volledige fietsherstelplaats. Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk Alken Laagdorpstraat, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76, carine.luts@alken.be

Fietsonthaal- en servicepunt Landcommanderij Alden Biesen – Bilzen Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be

Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden Stationsplein 65, 3800 Sint-Truiden, + 32 800 96 967, info.toerisme@sint-truiden.be

Huur een fiets

Een fiets huren? Dat kan in de fietsonthaalen servicepunten. Of je nu kiest voor een Fietsparadijs Limburg-fiets of een elektrische fiets: je krijgt altijd een herstelkit mee. Handig om kleine fietsongemakken zelf op te lossen. Heb je een ernstig defect aan je Fietsparadijs Limburg-fiets? Bel dan naar het gratis servicenummer 0800 96 96 7 (optie 2) en we helpen je. Reserveer je fiets best op voorhand. Vanuit België via het gratis nummer + 32 800 96 96 7 (optie 2), buiten België via + 32 11 33 27 56. Op www.toerismelimburg.be vind je het actuele fietsaanbod per Fietsonthaal- en servicepunt terug. Vergeet niet om je fietshelm mee te brengen!

Prijs per fiets of elektrische fiets, locaties van de 50 oplaadpalen, soorten fietsmateriaal en kortingen: zie www.toerismelimburg.be/fietsen.

Fietsvriendelijke cafés en logies

Fietscafés liggen op maximaal 1 km van het fietsroutenetwerk. Je herkent ze aan hun fietslabel. Deze fietsvriendelijke horecazaken bieden drankjes en een kleine snackkaart aan, maar ook speciale faciliteiten voor fietsers. Je vindt er een goede fietsenstalling, propere toiletten, een EHBO-kit en een fietsreparatieset. Fietslogies liggen op maximaal 5 km van het fietsroutenetwerk. Hier geniet je van een overdekte en afgesloten fietsenstalling, een EHBO-koffer, een fietsreparatieset, fietsinfo en mogelijkheid om je kleren te drogen. ’s Morgens krijg je een stevig fietsersontbijt.

Greenspot Alden Biesen ‘Geschiedenis tussen akker en beemd’ Bilzen Je wandelt langs hoogstamboomgaarden en uitgestrekte akkers op plateaus en door beekdalen. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Regelmatig worden je inspanningen beloond met schitterende panorama’s. Hoogtepunten zijn de landcommanderij Alden Biesen en het wijnkasteel Genoels-Elderen. Kies je voor de lange wandeling? Vergeet dan zeker je laarzen niet.

Start: Parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Routes: geel: 16 km, duur 4 uur; oranje: 8,5 km, duur 2 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur; groen: 4 km, duur 1 uur

Wandelen in greenspots Eersteklas wandelgebieden die je tot in de groene schatkamers van Haspengouw loodsen. Elke greenspot heeft een vast startpunt met parking, overzichtsbord en horeca. De routes zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rust- en picknickplaatsen. De kaarten van de greenspotwandelingen kosten € 2 en zijn te koop bij alle toeristische informatiekantoren van Haspengouw of via www.rlh.be of via www.toerismelimburg.be

Greenspot Munsterbos ‘Blik over de plassen’ Bilzen

Deze greenspot dompelt je onder in een prachtig stuk natuur op de grens van de Kempen en Haspengouw. Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden en passeert restanten van een vroeger heidelandschap. Tussen de oude eikenbossen ligt een fascinerend vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Breng zeker je verrekijker mee! Start: Bezoekscentrum De Landschapsruiter, leroyplein 2, 3740 Bilzen Routes: rood: 8 km, duur 2 uur; blauw: 5 km, duur 1,5 uur

Greenspot Heks ‘Langs boerenerven’ Heers

Je start aan een authentieke herberg en ontdekt vervolgens het specifieke landschap van DroogHaspengouw. Oude dorpskernen, monumentale vierkantshoeven, holle wegen, kastelen, heuveltoppen met koepelbosjes en eindeloze panorama’s ... het staat allemaal op het programma. Een buitengewoon boerenlandschap dat je helemaal onderdompelt in de landelijke sfeer van weleer.

Greenspot Rullingen ‘In het spoor van fruit’ Borgloon

Deze wandeling start aan het kasteeldomein van Rullingen, pittoresk gelegen tussen de boomgaarden. Onderweg doorkruis je het gevarieerde landschap van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium en een fruitspoor. Voor buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen. Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) Routes: oranje: 7,5 km, duur 2 uur; rood: 6 km, duur 1,5 uur; groen: 4 km, duur 1 uur; rode + oranje wandeling: 12 km, duur 3,5 uur; rode + groene wandeling: 8,5 km, duur 2 uur.

Greenspot Grootloon ‘Via heuvels en boomgaarden’ Borgloon Vertrekpunt is Borgloon, het historische hart van het Graafschap Loon. Vanaf de imposante burchtheuvel wandel je een eeuwenoud landschap binnen met beboste heuveltoppen en uitgestrekte hoogstamboomgaarden. Een aantal van hen is toegankelijk: ideaal voor een picknick. Je passeert ook een pittoresk kerkdorpje en geniet van panorama’s die je tot mijlenver een blik gunnen op het prachtige landschap van Haspengouw. Start: Klappoel, centrum, 3840 Borgloon Routes: geel: 12,5 km, duur 3,5 uur; oranje: 8,5 km, duur 2 uur; blauw: 5,5 km, duur 1,5 uur; groen: 4 km, duur 1 uur

Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) Routes: geel: 12 km, duur 3,5 uur; rood: 9 km, duur 2,5 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur

Greenspot Mettekoven ‘Grand-Cru landschap’ Heers

Het piepkleine dorp Mettekoven staat model voor fruitig Haspengouw. Van hieruit wandel je langs bloeiende hoogstamboomgaarden, door uitgestrekte heuvellanden en kerkdorpjes. Aan de mythische Tjenneboom, op de grens tussen Borgloon en Heers, heb je een prachtig zicht op het glooiende Haspengouwse decor. Dankzij de vele heuvels geeft deze wandeling haar geheimen maar met mondjesmaat prijs. Verrassend tot het einde! Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) Routes: rood: 7 km, duur 1 uur 45’; oranje: 4 km, duur 1 uur; blauw: 3 km, duur 45’; groen: mindervalidenpad, 1,5 km

Greenspot Vrijhern ‘Natuur rond de kluis’ Hoeselt

Startpunt is de Kluis van Vrijhern, een pittoreske 17de-eeuwse lemen woning in een schaduwrijk decor. In deze bronrijke omgeving ontspringen verschillende beekjes die samen het begin van de Demer vormen. Dit is dan ook VochtigHaspengouw ten voeten uit. Het landschap is heel gevarieerd met bronnen, bossen, weilanden maar ook fruitboomgaarden. En natuurlijk ontbreken ook de weidse panorama’s niet. Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt Routes: rood: 8 km, duur 2 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur

Greenspot Zammelen ‘Groene schatkamer’ Kortessem

Je vertrekt in het pittoreske dorpje Zammelen, aan de rand van het Haspengouwse leemplateau. Hier starten drie wandelingen door Vochtig-Haspengouw. De bijnaam ‘groene schatkamer’ is hier zeker op zijn plaats. Historische paden en kerkwegels leiden je door een sterk glooiend landschap waarin beemden, hooilanden, mysterieuze moerassen en broekjesbossen elkaar afwisselen. In de vallei houdt de kronkelende Mombeek je voortdurend gezelschap. Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) Routes: rood: 7 km, duur 2 uur; oranje: 6 km, duur 1,5 uur; blauw: 4 km, duur 1 uur; groen (combinatie routes): 13 km, duur 3 uur

Greenspot Nieuwenhoven ‘Bos vol verrassingen’ Sint-Truiden

Het bos van Nieuwenhoven maakt deel uit van het grootste aaneengesloten bosgebied van Zuid-Limburg. Deze wandelingen voeren je door het hart van dit eeuwenoude loofbos. Hier leven nog reeën en eekhoorntjes in het wild. Wandelaars passeren ook de vallei van de Kelsbeek, het kasteel van Nieuwenhoven en de basiliek van Kortenbos. Ook liefhebbers van vergezichten komen aan hun trekken. Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven) Routes: oranje: 4 km, duur 1 uur; blauw: 2,7 km, duur 45’; groen: mindervalidenpad, 1 km

Andere topwandelplekjes

bos. Je passeert ook een wilde bijentuin, je duikt onder in holle wegen en ontdekt de bronnen van de Herk. De imposante Rode Dreef voert je naar de ruïnes van het kasteel van Mechelen-Bovelingen. Op het plateau geniet je van vergezichten over het glooiende landschap.

De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde wandelpaden voeren je door het glooiende landschap met mergel, boomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden.

Sint-Pietersberg Kanne ‘Wandelen tussen Jeker en Maas’ Riemst

Dit boeiende grensoverschrijdende wandelgebied voert je door het mergelland tussen Jeker en Maas. Eeuwenlang werden hier mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Maar ook bovengronds is het landschap fenomenaal. In totaal zijn er een 20-tal wandelroutes die je ook onderling kunt combineren. Vijf routes starten in Vlaanderen. Meer bepaald in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit diezelfde mergelsteen. Start: Statieplein, 3770 Riemst (Kanne) Routes: geel: 12,7 km; rood: 11,3 km; oranje: 7,2 km; groen: 5,2 km; blauw: 5 km Prijs: wandelkaart: € 1,50; verzamelbox met wandelkaarten: € 12,50 bij Toerisme Riemst

Verborgen Moois Nietelbroeken Kortessem

Deze belevingsvolle wandeling loodst je door 44

Start: Altenastraat, Mechelen-Bovelingen (Heers) Routes: 3 km, duur 45’; 8 km, duur 2 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 bij Toerisme Heers

de Nietelbroeken, een natuurgebied dat deel uitmaakt van de Mombeekvallei. Hier regeert de natuur. Maar ook het culturele erfgoed laat zich niet onbetuigd. Zo passeer je het kasteel Mombeek met zijn vroegere jachtbos. Misschien spot je hier wel een ree of zelfs een havik? Avontuurlijke knuppelpaden en onverharde wegen zorgen voor extra beleving. Vergeet niet om waterdicht schoeisel mee te nemen. Start: Herbroekstraat, 3720 Kortessem of Nietelbroekstraat, 3590 Diepenbeek Routes: 5 km, duur 1 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 bij Toerisme Kortessem

Verborgen Moois Hornebos Heers

Het Hornebos is een zeldzaam overgebleven stukje bos dat ooit heel Haspengouw bedekte. Op deze wandeling krijg je opnieuw voeling met dit oer-

Wandelgebied Cicindria Sint-Truiden - Gingelom

Sint-Truiden ontstond aan de oevers van de Cicindria. Deze waterloop ontspringt tussen het groen van het eeuwenoude kasteeldomein Hasselbroek in Jeuk. Langs de kronkelende beek kies je uit zes wandellussen. Onderweg wandel je door holle wegen en geniet je volop van vergezichten, boomgaarden, kastelen, kapelletjes en dorpscafés. Er zijn 6 startpunten in Gingelom en Sint-Truiden. Start: 6 startpunten: Park van de Vriendschap in Buvingen, Het Pachthof in Borlo, Romeinse weg in Straeten, kerk van Bevingen, brouwerij én kerk van Kerkom Routes: oranje ruit: 6,5 km; oranje rechthoek: 6 km; blauwe bol: 5,5 km; oranje bol: 6,8 km; groene rechthoek: 2,9 km; blauwe ruit: 5 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 bij Toerisme Sint-Truiden en bij Toerisme Gingelom

Z-OUT

Wandelgebied Gelmen Sint-Truiden

Dit is Katarakt-land in volle glorie. Je vertrekt aan de kerk van Groot-Gelmen of de school van Gelinden. Van hieruit voert de route je door een uniek en vooral afwisselend wandelgebied. Op het menu? Holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse overblijfselen, Katarakt-locaties, een kasteel, de schitterende cultuurhistorische kapel van Helshoven én … de Zwaan: de oudste herberg van Limburg. Start: 3 startpunten; aan de school van Gelinden (Sint-Truiden), aan de kerk van Groot-Gelmen (Sint-Truiden) en aan de Mettekovenstraat (Heers) Routes: 9 km, 6 km en 3 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 bij Toerisme Sint-Truiden

Wandelgebied Fruitvallei

Deze wandeling doet haar naam alle eer aan. Je start aan de achterzijde van het station van Sint-Truiden voor een mooie tocht door de Haspengouwse velden en langs de vele fruitbomen. In april is het landschap één grote bloesemzee, in het najaar ruikt de hele omgeving naar het rijpe fruit. Onderweg passeer je ook de gerenoveerde en opnieuw actieve Stayenmolen en de stokerij en brouwerij van Wilderen. Start: achterzijde van het station van Sint-Truiden Routes: 10 km Prijs: fruitwandelkaart: € 2 bij Toerisme Sint-Truiden

Dit uniek project van Z33 brengt sinds juni 2011 kunstwerken in het typisch Limburgse landschap rond Borgloon. Eén van de kunstwerken, de doorkijkkerk van het architectenduo Gijs Van Vaerenbergh, is al een echte trekpleister. Deze kerk bestaat uit 100 op elkaar gestapelde lagen staalplaat. Afhankelijk van waar je staat, lost de kerk meer of minder van het landschap. In 2012 nestelt er zich nog meer actuele kunst in de omgeving van Borgloon. Langs de fietsen wandelroutes rond het fruitspoor en de Romeinse weg kom je voortdurend verrassende kunstwerken tegen. Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, info@z33.be, www.z33.be

TIP

Fruitwandelroutes

De fruitwandelroutes vertellen je meer over fruit in Haspengouw (zie pagina 33).

TIP 45

en zonder impact op het milieu. Elk wagentje biedt plaats aan vier personen. Een superleuk transportmiddel voor elke toeristische rondrit.

Snorren door Haspengouw Snorren met een Vespa door het glooiende landschap, je laten rondrijden met een fietstaxi of een retro VW-busje … Haspengouw verkennen hoeft niet vermoeiend te zijn.

Met de Vespa door de heuvels

Sommige mensen noemen Haspengouw het Toscane van Vlaanderen. De heuvels, kastelen, kerkdorpjes, wijndomeinen creëren inderdaad een heel zuiderse sfeer. En hoe kun je zo’n landschap beter verkennen dan met een stijlvolle Vespa. In Haspengouw zijn er intussen al verschillende Vespa-formules uitgewerkt. In het zadel maar! Verhuuradressen: zie www.toerismelimburg.be

Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be/toerisme Open: april t.e.m. augustus: elke dag van 9 - 17 u.; september t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u. Prijs: € 20 per uur; € 60 per halve dag; € 180 per weekend (waarborg: € 80 per groen wagentje)

Toeren met tripy

De tripy is veel meer dan een gps. Dit elektronische ‘roadbook’ bevat tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen voor je tocht met de Vespa. Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zo haal je nog meer uit je tocht. Met opgeladen batterij werkt tripy 30 uur volledig autonoom. Reserveren bij Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70 of Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75

Groene wagentjes Bilzen

De streek rond Alden Biesen en Bilzen is ronduit prachtig, maar de Haspengouwse heuvels vergen wel het uiterste van je benen. Geen probleem. Met de compacte elektrisch aangedreven wagentjes bereik je de allermooiste plekjes van de Haspengouwse natuur. Zonder dat je je moet inspannen

Toeristische rondrit met de fruitbus in Borgloon

De gids neemt u mee langs de mooiste plekjes in en rond Borgloon. Onderweg brengen we een bezoek aan een fruitbedrijf (op maandag stroopfabriek) en eindigen op het terras van de streekproductenwinkel aan de stroopfabriek, waar we genieten van een pannenkoek met Loonse stroop en een drankje. Vooraf reserveren via toerisme Borgloon. Stationsplein, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, tourisme@borgloon.be, www.borgloon.be, Open: elke dag tijdens de paasvakantie om 13.30 u. (van 2 t.e.m. 15 april) Prijs: € 15

Toeristische Shuttle Bilzen

Fruittoerbus Sint-Truiden

Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Bilzen), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be Open: elke dag Prijs: op aanvraag

Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: april: maandag t.e.m. zondag Prijs: € 15

Een ideale (halve-)daguitstap voor scholen en groepen. De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen en stopt aan de mooiste toeristische trekpleisters. Je kunt de rit combineren met een geleid bezoek aan het centrum van Bilzen en aan de Landcommanderij Alden Biesen. Lekkerbekken boeken een culinaire rit waarop je kennismaakt met typische Bilzerse lekkernijen. De shuttle biedt plaats aan 49 personen.

Retro VW-bus Borgloon

Toer door Haspengouw met een blitse retro VWbus. De chauffeur brengt je naar de leukste plekjes in Haspengouw via een keurig uitgestippelde route. Onderweg krijg je deskundige uitleg over het landschap, de lokale geschiedenis, kastelen, monumenten en andere toeristische bezienswaardigheden. Het busje biedt plaats aan zes personen. De rit duurt anderhalf uur. Tongersesteenweg 100 A, 3840 Borgloon, + 32 12 67 20 02, info@splitbus.be, www.splitbus.be Open: elke dag Prijs: € 130 per 1,5 uur (max. 6 personen); reserveren verplicht

Elke dag in april toert een comfortabele bus langs fruitige locaties. Onderweg neem je een kijk achter de schermen van een werkend Haspengouws fruitbedrijf. Je krijgt een rondleiding door de boomgaarden, bekijkt de sorteer- en verpakkingsinstallatie en krijgt antwoord op al je fruitvragen. Alle deelnemers ontvangen ook een sappig Haspengouws appelpakket en drankje.

Haspengouw-toerbus Sint-Truiden

Deze tocht brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeven, boomgaarden en velden. Onderweg geniet je van een aperitiefje op een bijzondere en verrassende locatie. Ook aan de kapel van Helshoven is een pitstop voorzien. Aan dit uitzonderlijk cultuurhistorisch monument krijg je ook een korte rondleiding. De rit duurt drie uur, inclusief twee pauzes. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: mei t.e.m. september: woensdag en zaterdag om 14 u. Prijs: € 12,50 p.p.

Fietstaxi Sint-Truiden

Alleen of met zijn tweetjes lui achteroverleunen terwijl de trapper zich een weg door het glooiende landschap baant: met de Fietstaxi ontdek je Haspengouw in stijl én ... zonder moeite. De chauffeur peddelt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden. Je kiest uit drie verschillende routes: een stadsrondrit (1 uur), een kastelenrondrit (2 uur) of een fruitrondrit (2 uur). Stationsplein, 3800 Sint-Truiden, + 32 800 96 967, fietspuntsinttruiden@vzwbasis.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: € 15 per uur; reserveren verplicht via + 32 800 96 967 optie 2

aspengouw is een regio met een rijke geschiedenis, maar ook met alle comfort voor de hedendaagse toerist. In Bilzen, SintTruiden en Tongeren is het heerlijk shoppen. De kids ravotten in de leukste speeltuinen en speelparadijzen of plonzen in de zwembaden. En voor wie zich eens helemaal wil laten verwennen, zijn er de goed uitgebouwde wellnesscentra.

Recreatie 48

Speeltuinen

Shoppen

Winkelwilligen, etalagekijkers en shopaholics halen in Haspengouw volop hun hart op. Zowel in Sint-Truiden, Tongeren als in Bilzen vind je heel wat gezellige winkelstraten en verrassende shoppingadresjes.

Bilzen

Het kloppende hart van Bilzen is de vernieuwde Markt. Een ideale uitvalsbasis voor een ontdekkingstocht door de omliggende winkelstraten en het aangrenzend winkelcomplex De Klokke. De Bilzerse middenstand is ook heel actief. Zo zijn er de wekelijkse markt op woensdag, de jaarlijkse foor, de avondmarkt, ... Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

Sint-Truiden

In het historische handelscentrum van SintTruiden ligt alles op wandelafstand. De sfeervolle winkelstraten monden uit op de gezellige Grote Markt met zijn vele cafés en restaurants. Als de zon schijnt lijkt het hier wel één groot openluchtterras. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse Ladies City Day. www.trudor.be of Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be

Binnenspeeltuin Activ Tongeren

Tongeren

Dit overdekte speelparadijs is een droom voor kids van 1 tot 12 jaar die zich graag uitleven. Hier klimmen, klauteren, springen, glijden ... ze naar hartenlust. Megacool. Ook als het buiten regent.

Tongeren houdt wel van stijl en design. Dat merk je aan de unieke boetiekjes en hippe winkels. In het centrum van de stad ligt de gloednieuwe Shopping Julianus. Leuke koopjes doe je ook op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de sfeervolle boekenmarkt. Elke eerste zondag van de maand openen alle winkels de deuren voor een portie zondagshoppen.

Rutterweg 63, 3700 Tongeren, + 32 12 23 33 43, info@activ1.be, www.activ1.be Open: woensdag vanaf 12 u.; vrijdag vanaf 16 u.; zaterdag en zondag vanaf 10 u.; feestdagen en schoolvakanties vanaf 10 u. Prijs: € 3,50

Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be

Ravotten in de speeltuin, kastelen bouwen in de zandbakken, roeien, minigolf, gocarts, een verkeerspark, Finse piste, tennis, een visvijver: in De Motten staat verveling altijd buitenspel.

Wekelijkse markten • • • • •

Bilzen: woensdagvoormiddag Borgloon: dinsdagnamiddag Diepenbeek: maandagvoormiddag Sint-Truiden: zaterdagvoormiddag Tongeren: donderdagvoormiddag

Speeltuin stadspark De Motten Tongeren

Kastanjewal, 3700 Tongeren, + 32 12 39 02 84, Sportdienst Tongeren Open: elke dag van 7.30 - 21 u. (afhankelijk van het weer); vanaf april t.e.m. augustus: extra activiteiten zoals minigolf. Prijs: speeltuin: gratis; minigolf: € 1,50 voor kinderen, € 2,50 voor volwassenen; roeiboten: € 1 voor kinderen, € 1,50 voor volwassenen; gocarts: € 1 per kind

Recreatiedomein De Alk Alken

Ontspanning voor het hele gezin. De waterfietsen, roeiboten en waterfonteinen brengen verfrissing op warme dagen. Terwijl de kinderen met de gocart rijden, pikken de ouders een terrasje mee. Laagdorp 17, 3570 Alken, + 32 11 59 99 70, anita.pipeleers@alken.be, www.alken.be Open: de speeltuin is altijd toegankelijk; winkeltje en betalende attracties: april, mei, juni en september op woensdag, zaterdag en zondag; paasvakantie, juli en augustus: elke dag van 13 - 20 u. Prijs: gratis; minigolf: € 2 p.p.; waterfietsen en roei boten: € 1 p.p.; gocarts: € 1 per kind

Domein Nieuwenhoven

Domein ’t Speelhof Sint-Truiden

Domein Nieuwenhoven Sint-Truiden

Speelhoflaan 5, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 38 02, info@speelhof.be, www.speelhof.be Open: april t.e.m. september: 10 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: 10 - 22 u. en gesloten op maandag en dinsdag Prijs: gratis

Nieuwenhoven 1, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 06 35, nieuwenhoven@telenet.be, www.domein-nieuwenhoven.be Open: april t.e.m. oktober: elke dag van 11 - 18 u.; november t.e.m. maart: ma, wo, do, za van 14 - 18 u. en zondag van 10.30 - 18 u. en gesloten: dinsdag en vrijdag Prijs: gratis

Naast de traditionele speeltuigen heeft Domein ’t Speelhof ook een toestel voor mindervalide kinderen, zelfs voor rolstoelen! Een uniek stukje speeltuin in Vlaanderen!

Zwieren op de schommels, zoeven op de glijbanen, veren op de veerstoelen en trappen op de fietsbaan. Of je favoriete leraar of lerares imiteren in het schooltje: van een leuk domein gesproken!

Speelparadijs Edelhof

Deze speeltuin telt maar liefst 30 speeltoestellen. Van een indrukwekkend speelkasteel, een zandspeeldorp, kabelbaan en avontuurlijk touwenparcours tot een klimpiramide en speelhuisjes. Waterstraat, Bilzen (Munsterbilzen), + 32 89 62 15 59 Open: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: gratis

Wellness

Zwembaden

Yolande Buekers Kuur- en Wellnesscentrum Wellen

Recreatiezwembad Sint-Pieter

Langstraat 31, 3830 Wellen (Berlingen), + 32 12 74 25 75, info@kuurcentrum.be, www.kuurcentrum.be

Aquatron – Sint-Truiden Terwouwenstraat 119, 3800 Sint-Truiden (Zepperen), + 32 11 68 08 90, aquatron@skynet.be, www.aquatron.be

Thermen Sané – Tongeren Bilzersteenweg 411, 3700 Tongeren, + 32 12 23 64 42, info@sane-thermen.be, www.sane-thermen.be

Visa-Versa – Riemst Visésteenweg 43, 3770 Riemst, + 32 12 74 49 00, www.visa-versa.be

Dit sfeervol ingeklede recreatiezwembad telt twee glijbanen met opvangbad, een stromingsbad, een verwarmd buitenbad, een ploeterbad voor kleuters en een whirlpooltuin. Baantjeszwemmers doen hun ding in het grote 25-meterbad, kinderen plonzen in het instructiebad. Toekijken kan vanuit de ruime en gezellige cafetaria. Olympialaan 10, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 17 59, info.zwembad@sint-truiden.be, www.sint-truiden.be Open: elke dag; gesloten: 2/2, 20/2, 21/6 en op feestdagen Prijs: € 4,50; <14 jaar: € 3,50; <3 jaar: gratis

Zwembad de Kimpel

Een vernieuwd zwembadcomplex met een wedstrijdbad, een instructiebad en een recreatiebad met twee glijbanen, whirlpool, waterstralen, onderwaterverlichting en een peuterbadje. De lange glijbaan heeft zelfs lichteffecten en een sterrenhemel. Eikenlaan 29, 3740 Bilzen, + 32 89 51 95 19, sportdienst@sport-bilzen.be Open: maandag, dinsdag en donderdag van 16 - 21 u.; woensdag van 13.30 - 21 u.; vrijdag van 16 - 22 u.; zaterdag van 10 - 18 u.; zondag van 9 - 17 u.; gesloten: feestdagen, uitgezonderd 11 en 21 juli en eerste 2 weken van september Prijs: vrij zwemmen: € 3,50; < 4 jaar: gratis; > 4 jaar: € 2; ochtend- en middagzwemmen (wedstrijdbad): €1,75; < 14 jaar: € 1,25

Openluchtzwembad Maupertuus

Dit recreatiedomein pakt uit met een speeltuin, een vijver, een gezellige cafetaria en een openluchtnatuurbad met schuifaf. Bampstraat 11a, 3830 Wellen, + 32 11 59 74 95, sport@wellen.be, www.wellen.be Open: juli t.e.m. augustus van 10.30 - 20 u. Prijs: € 2; <1 jaar: gratis

•

Internationale bloesemtaptoe

22 april van 14 - 18 u. Provinciaal domein Rullingen, Rullingen 1, 3840 Borgloon Info: Toerisme Borgloon, +32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be Prijs: gratis •

22 mei – 24 juni Info en reservering: info@zomeropera.be, www.zomeropera.be

Evenementen

imburgers houden van leuk gezelschap, feesten en samenkomen. Geen wonder dat er in Haspengouw het hele jaar door bruisende evenementen plaatsvinden. Op deze gelegenheden maak je volop kennis met het creatieve en bourgondische karakter van de Limburgers. Met als bonus de prachtige historische decors en groene landschappen die vaak een onvergetelijke indruk nalaten.

Zomeropera Bilzen

•

27 mei Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.sagebiesenburcht.be

Trudofeesten Sint-Truiden

Tentoonstelling Christina de Wonderbare en Lutgardis Tentoonstelling Heilige Clara 18 maart – 17 juni Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be

•

Straattheaterfestival Tongeren

3 juni Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

Internationaal Vertelfestival Bilzen

16 – 24 april Info en reservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 43, aldenbiesen@vlaanderen.be, www.alden-biesen.be

De Sage van de Biesenburcht Bilzen

•

Planten-, rozen- en moestuinfestival Heers

8 – 10 juni en 8 – 9 september Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be

•

Tongeren: Sagalassos, City of Dreams

... tot 17 juni 2012 Info en reservering: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme •

•

Straattheater en start van ‘Sint-Truiden verlichte stad’ startweekend: 29 juni - 1 juli (St.-Truiden ‘verlichte stad’ ... tot 21 oktober) Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be •

•

• Stadsmuziekantenfestival Tongeren

1 juli Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

•

Ambiorixfeesten Tongeren

Kunstmarkt Bilzen

16 september Info: Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be •

Bloemschikhappening Bilzen

21 – 24 september Info: Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be •

Verhalen in het park Bilzen

13 oktober Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

Boekenmarkt

12 augustus Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

Dag Oude Muziek Bilzen

Schots weekend Bilzen

7 – 9 september Info en reservering: + 32 478 98 23 03, info@schotsweekend.be, www.schotsweekend.be

Festival “Bier Anders” Tongeren

5 augustus Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.toerismetongeren.be/toerisme

1 juli Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be •

Loon swingt

28 juli vanaf 20 u. Centrum Borgloon Info: Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be Prijs: gratis

Basilica Festival van Vlaanderen

Trudofeesten Sint-Truiden

•

8 juli Info: Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

22 juni – 7 juli Info en reservering: Festival van Vlaanderen, + 32 12 23 57 19, www.basilica.be •

Land- & Tuinbouwdag

•

Dickens Dagen Bilzen

15 – 16 december Info: Toeristisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be

2 september Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be/toerisme 53

ebruik de praktische informatie om optimaal van je bezoek aan Limburg te genieten. Kom je er niet helemaal uit? Aarzel niet om contact op te nemen met een van de toeristische infokantoren.

Jouw mening is een overnachting waard

Vul onze online-enquĂŞte in. Het duurt maar enkele minuutjes. Zo maak je kans op een gratis verblijf in Limburg ter waarde van 250 euro! www.toerismelimburg.be/ jouwmeningtelt

Praktisch 54

TIP

Toerisme Bilzen

Toerisme Borgloon

Toeristisch Onthaal Limburg Bilzen - Alden Biesen

Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, toerisme@borgloon.be, www.borgloon.be Open: april t.e.m. september: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 12.30 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 12.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 13 - 16 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u.

Landcommanderij Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be, www.bilzen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.

Toerisme Sint-Truiden

Toerisme Riemst

Toeristisch Onthaal Limburg Sint-Truiden

Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, toerisme@riemst.be, www.riemst.be Open: maandag en woensdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 16.30 u.; dinsdag van 9 - 12.30 u.; donderdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 19.30 u.; vrijdag van 9 - 15 u.; 11 juni t.e.m. 28 augustus ook zaterdag en zondag van 10 - 15 u.

Stadhuis, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, info.toerisme@sint-truiden.be, www.toerisme-sint-truiden.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; zaterdag en zondag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.

Toerisme Tongeren

Tongeren

Toeristisch Onthaal Limburg Tongeren Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, info@toerismetongeren.be, www.tongeren.be Open: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; april t.e.m. september: zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli t.e.m. augustus: van 8.30 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.

Tongeren

Het Toeristisch Onthaal Limburg is 363 dagen per jaar open en is dĂŠ plek voor meer informatie bij je vakantie in Limburg: tips, logeeradressen, brochures, kaartmateriaal en inspirerende boeken. Maar ook interactieve suggesties via fi lmpjes en audio: kijk en beleef wat de regio voor je in petto heeft. Handig als je geen enkel hoogtepunt wilt missen.

Haspengouw: hoe geraak je er? Met de wagen

Drie autosnelwegen voeren je snel naar Haspengouw: de E40 in het zuiden en de E313 en E314 in het noorden. Door Haspengouw lopen twee steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegen zijn het ideale oriĂŤntatiepunt. Wil je de echte charme van Haspengouw beleven? Dan wijk je er best van af. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de kleine dorps- en veldwegen.

Met trein of bus

Haspengouw is goed bereikbaar met de trein. Er is de lijn Hasselt-Diepenbeek-Bilzen-Tongeren en de lijn Hasselt-Alken-Sint-Truiden. Meer info over de dienstregelingen vind je op www.nmbs.be. Haspengouw is ook vlot bereikbaar per bus. Meer info over de lijnen en dienstregelingen vind je op www.delijn.be.

Trefwoorden Alken

Fietsonthaal- en servicepunt De Alk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 40 Recreatiedomein De Alk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 50 Terra Fecunda fietsroute . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 34

Bilzen

Bezoekerscentrum De Landschapsruiter. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 25 Fietsonthaal- en servicepunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 40 Greenspots; Alden Biesen en Munsterbos. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 41 Groene wagentjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 46 Landcommanderij Alden Biesen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 24 Picknicken tussen boomgaarden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 37 Shuttle. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 47 Sint-Kwintensfietskluis. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 25 Sint-Mauritiuskerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 25 Speelparadijs Edelhof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 50 Taalmuseum Tesi Samanunga. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 25 Toeristisch Onthaal Limburg-Bilzen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 24 Zwembad De Kimpel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 51

Borgloon

Abdij MariĂŤnlof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 22 Fructuarium. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 34 Fruitbus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 46 Fruitstreekmuseum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 34 Greenspots Grootloon en Rullingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 42 Kapel Helshoven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 22 Kasteel van Rullingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 22 Retro VW-bus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 47 Spijkerwandeling de route van de strooplekker en audiowandeling. . . . . . . . . . . . . . p. 22 Stoomstroopfabriek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 35

Streekproductenwinkel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 37 Veiling Borgloon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 35 Wandel- of fietstocht met picknick. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 36 Z-OUT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 45

Diepenbeek

Keizelboomgaard. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 34 Sint-Servaaskerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 31

Gingelom

Toeren tussen tumuli. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 30 Wandelgebied Cicindria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44

Heers

Greenspots Heks en Mettekoven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 42 Kasteel Hex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 29 Kerkje van Veulen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 30 Wandelen Hornebos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44

Hoeselt

Greenspot Vrijhern. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 43 Kluis van Vrijhern . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 31

Kortessem

De Wroeter. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 37 Domein Schorpion. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 36 Greenspot Zammelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 43 Romaans kerkje Wintershoven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 31 â&#x20AC;&#x2DC;t Rood Kasteel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 29 Wandelen Nietelbroeken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44

Nieuwerkerken

Kasteelhoeve de Kerckhem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 29

Riemst

Fort Eben-Emael. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 30 Grotchampignons. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 27 Heilige Grafkapel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 27 Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 27 Sint-Severinuskapel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 27 Spotter Zichen-Zussen-Bolder. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 27 Mergelgrotten Kanne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 26 Toeren met tripy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 46 Wandelen tussen Jeker en Maas. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44 Waterburcht Millen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 28 Wijnkasteel Genoels-Elderen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 28

Romantisch picknicken. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 36 Stayenmolen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19 Streekproductenshop. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 37 Sint-Gangulfuskerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 16 Sint-Maartenkerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 16 Sint-Pieterskerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 17 Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 18 Toeristisch Onthaal Limburg-Sint-Truiden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 15 Trudo monumentenwandeling, stadswandeling en Queeste. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 20 Veilingen Haspengouw en Belgische Fruitveiling. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 35 Wandelgebieden Gelmen, Fruitvallei en Cicindria . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 44-45 Zwembad Sint-Pieter. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 51

Sint-Truiden

Tongeren

Abdijsite met abdijtoren, academiezaal en keizerszaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 17-18 Adopteer een boom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 33 Brouwerij Kerkom. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19 Brouwerij en stokerij Wilderen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 20 ChĂ˘teau de la Motte. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19 Festraetsuurwerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 17 Fietsonthaal- en servicepunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 40 Fietstaxi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 47 Fruittoerbus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 47 Fruitlounge. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 33 Greenspot Nieuwenhoven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 43 Haspengouw-toerbus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 47 Kasteel en domein Nieuwenhoven. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50 Kasteel en domein â&#x20AC;&#x2122;t Speelhof. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50 Minderbroederskerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 16 Museum de Mindere. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 18 Provinciaal Museum Begijnhofkerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 16

Agnetenklooster. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 14 Antiekmarkt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p. 12 Basilica Museum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 13 Begijnhof en Begijnhofmuseum Beghina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 19-50 Gallo-Romeins Museum en Sagalassos, City of Dreams. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 11-12 Moerenpoortmuseum. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 13 Onze-Lieve-Vrouwe-basiliek en romaanse kloostergang. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 13 Sint-Janskerk. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 13 Speeltuinen Activ en stadspark De Motten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 49 Stadswandeling Ambiorixroute. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 14 Toeren met tripy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 46

Wellen

Neogotische kapel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 30 Openluchtzwembad Malpertuus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 51 Stroopstokerij Vrolingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 35 Zwembad Maupertuus. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p. 51

Eindhoven

NL Hamont-Achel Eindhoven Antwerpen

Lommel

Gent

Neerpelt Overpelt

Keulen

Brussel

Hasselt

Bocholt

Maastricht Aken

Luik

Charleroi

Kinrooi

Bree

Hechtel-Eksel Peer

Antwerpen

Leopoldsburg

E313

Maaseik

Ham

Meeuwen-Gruitrode E25

Beringen

Heusden-Zolder Lummen

Limburg in de Euregio

Zonhoven

Maasmechelen

Genk

E314 Leuven Brussel

Dilsen-Stokkem

Opglabbeek

Houthalen-Helchteren

Maa

Tessenderlo

E314 Halen

Hasselt Herk-de-Stad

Zutendaal Aken Heerlen Keulen

Diepenbeek

Nieuwerkerken

Lanaken Alken

Bilzen Kortessem

Wellen

St-Truiden

Maa

Brugge

Hoeselt

Riemst

Borgloon

E25

Brussel Tongeren Heers E40

Voeren

E313

Gingelom Herstappe E40 Luik

Aken

HASPENGOUW IN LIMBURG 58

1 Greenspotwandeling Munsterbos.............................................p. 41 2 Landcommanderij Alden Biesen.......................................... p. 24 3 Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen.............. p. 24 4 Fietsonthaal- en servicepunt Alden Biesen........................... p. 40 5 Greenspotwandeling Alden Biesen...................................... p. 41 6 Wijnkasteel Genoels-Elderen.............................................. p. 28 7 Sint-Pietersberg Kanne...................................................... p. 44 8 Mergelgrotten Kanne......................................................... p. 26 9 Waterburcht Millen............................................................ p. 28 10 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek................................................ p. 13 11 Begijnhof Tongeren............................................................ p. 13 12 Gallo-Romeins Museum.................................................... p. 11 13 Antiekmarkt Tongeren........................................................ p. 12 14 Greenspotwandeling Vrijhern............................................. p. 43 15 Greenspotwandeling Zammelen......................................... p. 43 16 Veiling Borgloon................................................................ p. 35 17 Abdij Mariënlof................................................................. p. 22 18 Stoomstroopfabriek en streekproductenwinkel..................... p. 35 19 Greenspotwandeling Grootloon.......................................... p. 42 20 Kapel van Helshoven.......................................................... p. 22

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

Greenspotwandeling Rullingen / Kasteel van Rullingen......... p. 42 Greenspotwandeling Heks.................................................. p. 42 Greenspotwandeling Mettekoven....................................... p. 42 Museum Vlaamse Minderbroeders...................................... p. 18 Abdijsite met abdijtoren Sint-Truiden.................................. p. 17 Belgische Fruitveiling......................................................... p. 35 Schatkamer Onze-Lieve-Vrouwekerk................................... p. 18 Veiling Haspengouw.......................................................... p. 35 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden............................ p. 40 Begijnhofkerk Sint-Truiden................................................. p. 16 Greenspotwandeling Nieuwenhoven................................... p. 43 Fietsonthaal- en servicepunt Alken...................................... p. 40 Stroopstokerij Vrolingen..................................................... p. 35

Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Bilzen - Alden Biesen.............. p. 24 Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Sint-Truiden........................... p. 15 Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg - Tongeren............................... p. 11 ¡ Toerisme Borgloon............................................................. p. 21 ¡ Toerisme Riemst................................................................ p. 26

Diepenbeek 32

Nieuwerkerken

Tongeren

Alken

Wellen Sint-Truiden 29 27

Kortessem 33

Bilzen Hoeselt

17 21 20

Borgloon

5 6

Riemst

18 10 12

2 14

Tongeren 28 24

11 22

Heers Gingelom Herstappe

Tongeren 13

Tongeren

colofon

Deze ontdekkingsgids is een uitgave van Toerisme Limburg vzw, Universiteitslaan 3, 3500 Hasselt, + 32 11 30 55 00. Verantwoordelijke uitgever: Willy Orlandini, Permekelaan 5, 3500 Hasselt Fotografie: Kristien Wintmolders, Sarie van den Bossche, H. Savenay, Josi Grosemans, Dominique Verhulst, Eddy Daniëls, Michaël Dehaspe, Guido Raedschilders, Archief Toerisme Limburg, Guido Callens, Lies Willaert, Koen Jacobs, Guy van Grinsven, Wim Kempenaers, Guido Sweron, Koen De Langhe, RLH en de toeristische infokantoren van Haspengouw Cartografie: Gentle Realisatie: Impuls, Genk Redactie: Johan Veldeman, Alfabetweter Eindredactie: Toerisme Limburg D/2012/1504/17 Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld. Toerisme Limburg vzw is niet aansprakelijk voor eventuele wijzigingen en/of onjuistheden in de opgenomen gegevens. De ontdekkingsgids kwam tot stand met medesubsidiëring van Provincie Limburg en de gemeenten van Haspengouw.

www.toerismelimburg.be Een initiatief van de provincie Limburg

limburg.be