S MAG
Genieten in Scheldeland. Langs Schelde, Dender & Rupel
2015
Wandelen rond het Donkmeer
WIJDER DAN WIJD Vossenstreken
WILLEBROEK IS WAAR ELS OLAERTS THUIS IS DAGTRIPTIPS & SCHELDETOPPERS
brouwerij dilew yns UIT EEN A MBACHTELIJK VA A T J E G E TA P T
INhOUd EDITORIA AL
04
SFEERVOLLE SMELTKROES VAN NATUUR, CULTUUR & BEDRIJVIGHEID Tussen het drukke stadsgewoel van Gent, Antwerpen en Brussel vind je een unieke parel van een toeristische streek. Het rustige Scheldeland strekt zich in al zijn pracht uit over 19 Oost-Vlaamse en 11 Antwerpse gemeenten. Het telt haast 300 km bevaarbare waterwegen met de Schelde, Dender en Rupel in de schitterende hoofdrol. 02
BROuWERiJ diLEWYNs uit EEN AMBACHtELiJk VAAtJE GEtAPt
12
De oevers van charmante dorpjes worden verbonden door veerboten, typisch voor de regio. De gezapige muze van de stroom inspireerde er al menig dichter, schrijver en beeldhouwer… Langs het water vind je oude sporen van baksteennijverheid en scheepsbouw. Ook het rijke patrimonium en historisch erfgoed van steden zoals Ninove, Aalst en Dendermonde zijn gewoonweg overdonderend. Troeven genoeg dus om mee uit te pakken! En dat is precies wat we doen in de derde editie van dit SMAG magazine. Zo vertelt actrice Els Olaerts waarom zij zo graag vertoeft in Scheldeland en wat Willebroek voor haar betekent. Je kan kennismaken met bierbrouwer Vincent Dilewyns uit Dendermonde en zijn 4 ambitieuze dochters. Fervent wandelaar Johan Meganck verklapt dan weer alle geheimen van het wandelnetwerk Kalkense Meersen-Donkmeer. En tot slot ontdek je wat een zeppelin uit Gontrode (bij Melle) te maken heeft met de Groote Oorlog in Scheldeland.
VOssENstREkEN MEt ELs OLAERts
24
Geniet van dit voorsmaakje, maar vooral: wees welkom om de streek écht te ontdekken! Team Toerisme Scheldeland
WiJdER dAN WiJd WANdELEN RONd HEt dONkMEER
COLOFON
Verantwoordelijke uitgever: Toerisme Scheldeland vzw Noordlaan 21 9200 Dendermonde Fotografie: Beeldenbank Toerisme Scheldeland, diensten voor toerisme in Scheldeland, fotoclubs in Scheldeland, Niko Caignie, Inge Van den Heuvel, DaniĂŤl Rys, Jan Dirkx, Rivertours, Piet Dhanens, Thomas Genth, Frederik Vanderstraeten Info en eindredactie T. Corijn en S. Palmaers Concept en opmaak RCA Group Dit magazine is met de grootst mogelijke zorg samengesteld door Toerisme Scheldeland met medewerking van de steden en gemeenten uit de toeristische regio Scheldeland, Toerisme Rupelstreek en Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland. De opgenomen informatie is verzameld in maart 2015. De verantwoordelijke uitgevers kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor fouten, onnauwkeurigheden of veranderingen.
VEERMAN RONNY sint-amands
Š Alle rechten voorbehouden. Niets van dit magazine mag worden vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Depotnummer D/2015/0332/7
UIT EEN AMBACHTELIJK VAATJE Bieren van brouwerij Dilewyns
04
Groote oorlog Op zoek naar de Zeppelin
18
SCHELDEKORTJES Stappers en trappers
08
SCHELDEKORTJES Geproefd & goedgekeurd
22
MET DE STROOM MEE Toeristische boottochten in Scheldeland
10
golfen in de binnenstad
23
VOSSENSTREKEN Willebroek is waar Els Olaerts thuis is
12
Wijder dan wijd Wandelen rond het Donkmeer
24
FESTIVALITIS Scheldse spektakels
16
scheldeland praktisch
28
03
04
Uit een a mbachtelijk vaatje getapt
het zijn vrouwen die brouwen
Wie denkt dat er achter de moderne façade van Brouwerij Dilewyns in Dendermonde niets anders dan een industriële brouwerij schuil kan gaan, slaat de bal mis. Want achter de muren van dit pand rijpt Vicaris, één van Scheldelands heerlijkste parels. Door vader Vincent Dilewyns én zijn vier dochters met veel liefde voor het vak en voor 100% ambachtelijk gebrouwen.
In 2015 bestaat brouwerij Dilewyns precies vijf jaar. Amper vijf jaar dus, en toch zat het brouwen oprichter Vincent Dilewyns altijd al in het bloed. Zowel aan vaders als aan moeders kant waren zijn grootouders immers brouwers. Ook hij had al snel de smaak te pakken. Maar brouwer zou hij niet worden, want op dat moment zat er geen toekomst in het vak. Vincent werd tandtechnicus. Uit de hand gelopen hobby “Ik bleef brouwen, maar dan als hobby en puur voor mezelf”, vertelt Vincent. “Ik volgde een brouwopleiding en bouwde zelf een installatie waarmee ik 1 hectoliter of 100 liter bier kon brouwen. Zo ontstond al snel mijn eerste bier, een tripel hooggistingsbier. Toen nog zonder naam, maar vandaag Vicaris. Voor mijn vrouwke, die houdt van donkere bieren, maakte ik een roodbruine versie: de Vicaris Generaal. Uiteindelijk ging de bal aan het rollen toen ik op vraag van één van mijn broers bij de Proefbrouwerij eenmalig 1.200 l van beide bieren liet brouwen. De Oudheidkundige Kring van Grembergen had een boek geschreven over de brouwerij van mijn voorouders. Op de boeklancering heb ik als achterkleinzoon van de laatste brouwer mijn zelf gebrouwen bier geschonken. De rest van de voorraad was voor familie voorbehouden. Wat ik niet wist, is dat elk bier dat door de Proefbrouwerij gebrouwen wordt, automatisch ook in het vaktijdschrift Zythos vernoemd wordt. Van het één kwam het ander, en voor ik het goed en wel besefte, was mijn hele voorraad weg. Ik bestelde bij, maar nog voor die tweede bestelling klaar was, was de voorraad al opnieuw helemaal opgekocht. Niet veel later sleepte ik als amateurbrouwer met Vicaris de prijs voor ‘beste bier’ in de wacht op het Zythos bierfestival in Sint-Niklaas. Vicaris Generaal kreeg de derde prijs. Een jaar later won ook Vicaris Tripel / Gueuze de eerste prijs, viel Vicaris Tripel opnieuw in de prijzen én werden we bekroond met een Gouden Glas voor beste degustatiebier.” Van 700 naar 3.000 hectoliter Een beslissing drong zich op: doorgaan als tandtechnicus - hij had ondertussen vier mensen in dienst - of uiteindelijk toch nog in het brouwersvak stappen. “Op een dag zijn we met onze vier dochters rond de tafel gaan zitten en hebben we hen gevraagd wat ze het liefst wilden doen: mij opvolgen als tandtechnicus, of samen een brouwerij uit de grond stampen. Het werd dat laatste, en de rest is geschiedenis…” Vandaag - vijf jaar na de start - brouwt brouwerij Dilewyns jaarlijks 3.000 hectoliter, maar de productiecapaciteit wordt binnenkort nog verder uitgebreid naar 6.000 hectoliter. Dochter Claire, die in 2011 in de zaak stapte, vertelt: “Waar we uiteindelijk gestart zijn met een mooie 700 hectoliter, zijn we er vandaag in geslaagd om vanuit Dendermonde heel Scheldeland en uiteindelijk heel het land te veroveren. Ons bier is nu zo goed als overal verkrijgbaar, ook in enkele belangrijke supermarktketens.
05
06
De 3.000 hectoliter die we vandaag brouwen, wordt volledig via die kanalen verdeeld. Voor export blijft er nauwelijks iets over. In 2015 gaan we onze productiecapaciteit verdubbelen. We hebben daartoe een nieuw magazijn bijgebouwd van 900 m² met een nieuwe warme kamer. Binnenkort hopen we met ons Scheldelandse bier dan ook de wereld te veroveren! De buitenlandse interesse is er alvast.” Authentiek en natuurlijk brouwproces Dé troef van deze brouwerij is dat ze het echte, authentieke brouwproces van vroeger blijft hanteren. “Hier brouwen we nog zoals het hoort. 100% ambachtelijk, zonder te filteren, te centrifugeren of te pasteuriseren, én zonder toevoegingen aan ons bier. En dat bovendien in een ultramoderne installatie, waardoor we kunnen garanderen dat er geen kans is op infecties in de installatie”, zegt Vincent. “Het authentieke brouwproces vereist wel wat meer tijd. Waar commerciële brouwerijen op enkele dagen tijd een bier klaar hebben voor verkoop, duurt dat bij ons twee maanden. In tegenstelling tot de meeste brouwers filteren wij het bier niet om de gist eruit te halen, maar zetten we het koel zodat de gist rustig kan zakken. Omdat we geen filters gebruiken, hoeven we ook niets te pasteuriseren. Bij filtering verdwijnen bovendien de eiwitten uit
het bier, die zorgen voor een mooie schuimkraag. Andere producenten lossen dat op door schuimvormende stoffen toe te voegen aan het bier. Maar bij ons is dat niet nodig. Na drie weken kunnen we de dikke brij gist uit de vaten halen, terwijl we tegelijk alle gezonde stoffen behouden en dus niets extra’s hoeven toe te voegen. Daarna wordt het bier gebotteld en laten we het hergisten in de warme kamer, waar het 14 dagen blijft staan. Na nog eens 14 dagen rusten in het magazijn is het uiteindelijk klaar voor verkoop. Het eindresultaat is een veel gezonder, natuurlijker en authentieker bier vol antioxidanten.” Vier dochters op een ros Dat de aanpak van Dilewyns gesmaakt wordt, mag duidelijk zijn. In 2014 vonden niet minder dan 6.800 bezoekers de weg naar Dendermonde voor een bezoek aan Dilewyns. Vaak zijn ze op daguitstap en combineren ze het brouwerijbezoek met een bezoek
aan peperkoekfabriek Vondelmolen om de hoek, of lopen ze ook langs bij de jeneverstokerij van Rubbens in Wichelen. “Wat ook absoluut de moeite waard is, is kunstdorpje Vlassenbroek. Veel mensen kiezen er ook voor om de dijk langs de Schelde af te fietsen, of brengen een bezoek aan Dendermonde. Het SintAlexiusbegijnhof is daar absoluut de moeite waard, maar je kan er ook met de boot de rivier op en bijvoorbeeld naar Aalst varen. Wordt het wat te veel om op één dag te combineren, dan zijn er tal van gezellige bed & breakfasts in de buurt waar je pittoresk kan logeren”, aldus Claire. Over één ding zijn de zussen het eens: kom je voor het brouwerijbezoek door vader Vincent, dan trek je in ieder geval best voldoende tijd uit. Hij kan immers als de beste vertellen - in geuren en kleuren - over de geschiedenis van zijn brouwerij. Bijvoorbeeld over de naam van zijn bier: Vicaris. “Het was een idee van mijn vrouwke. Ik wilde
Op het Ros Beia ard zitten de vier heemskinderen. Op ons pa ardje zitten mijn vier d o chters
het zijn vrouwen die brouwen
een naam hebben met een katholieke link, zoals bv. een pater, een trappist, … Uiteindelijk heeft zij Vicaris bedacht. Een vicaris is de hulp van de bisschop, maar ‘vi’ komt ook van mijn voornaam en ‘caris’ verwijst naar mijn vroegere beroep: tandtechniek. Op het etiket staat dan weer het wapenschild van Grembergen, dat een vlasbloem afbeeldt, omdat we echt gehecht zijn aan deze streek. We voegden er nog een ludieke verwijzing naar de stad Dendermonde aan toe: op het Ros Beiaard zitten de vier heemskinderen, op ons paardje zitten mijn vier dochters.” (lacht)
zaak. En wat meer is: het is leuk om samen te werken met familie, we hebben heel veel aan elkaar!” Met het jaar 2015 heeft Dilewyns alweer een nieuwe mijlpaal bereikt. Niet alleen bestaat de brouwerij vijf jaar, het is ook precies tien jaar geleden dat Vincent Vicaris creëerde. Een dubbel lustrum dus, en dat werd gevierd met een tweedaags evenement in mei én een nieuw bier in limited edition. De Vicaris Lustrum is een blond hooggistingsbier van 10 graden, met een vleugje citrus. Het werd exclusief gebrouwen naar aanleiding van de verjaardag.
Dubbel lustrum Er wordt in elk geval hard gewerkt in deze familiezaak. Vader Dilewyns en zijn echtgenote ontfermen zich over de financiën en de brouwerijbezoeken, en na Claire en Anne-Cathérine vervoegen waarschijnlijk ook Julie en Hélène binnen afzienbare tijd de brouwerij. Voor Claire was het alvast een logische stap, zo zegt ze: “We hebben nooit anders gezien. Van jongsaf hielpen we mee in de brouwerij en dat vonden we fantastisch! We stonden op een rijtje, op lege kratten bier omdat we zo klein waren, met schorten tot op onze voetjes, flesjes schoon te maken. De vaten stonden in onze speelkamer te gisten. En na school en in het weekend hielpen we mee in de winkel of bij de brouwerijbezoeken. Het is hard werken, maar het is voor onze eigen
De bieren van Dilewyns • Vicaris Tripel, 8.5°: blond, zacht en toegankelijk bier met fruitige toets. • Vicaris Generaal, 8.5°: stevig donker bier. • Vicaris Tripel / Gueuze, 7°: blond, licht zurige dorstlesser op warme dagen. • Vicaris Winter, 10°: donker bier met steranijs en zoethout. • Quinto, 5°: zacht en toegankelijk goudblond bier, gecreëerd naar aanleiding van de opening van de brouwerij. Ideaal voor een zomerse avond. • Lustrum, 10°, limited edition naar aanleiding van het dubbele lustrum in 2015. Gebotteld op 8.000 75 cl flessen met kurk en muselet.
Bezoek je?
Ga voor een brouwerijbezoek en luister naar het verhaal over de familie Dilewyns uit de eerste hand! Maak een afspraak via info@vicaris.be, www.vicaris.be of bel naar 052 20 18 57 Vlassenhout 5 Industrieterrein Hoogveld 9200 Dendermonde DORST GEKREGEN?
Je vindt de bieren van brouwerij Dilewyns bij je drankenhandel, Colruyt en Spar en in cafeetjes over heel België. Op woensdag en zaterdagvoormiddag kan je ook terecht in de biershop van de brouwerij zelf. LO GEREN in scheldeland?
Brouwerij Dilewyns raadt alvast deze adresjes aan: • www.denderhof.be • www.cosycottage.be • www.siberia-bedandbreakfast.be • www.domeindelusthof.be • www.abalona.be • www.casacava.be
Meer weten? www.vicaris.be
07
S C H E L D E KO R TJ E S
Tips voor trips - Stappers & trappers HAMME
Stap voor stap door het paradijs
WETTEREN
Zet de bloemetjes buiten, ga op Floraliëntocht
08 8
Op de volgende editie van de wereldberoemde FLORALIËN Gent is het nog even wachten. Maar in Scheldeland kan je áltijd genieten van bloemenpracht: de streek is immers hofleverancier van de internationale bloemententoonstelling. Van mei tot september kan je je elke laatste zondag van de maand op sleeptouw laten nemen door een gids, die je meeneemt op een fleurige fietstocht doorheen de bloemenstreek. Inclusief deskundige uitleg én een rondleiding bij een sierteeltbedrijf. Trek je er liever zelf op uit? Uiteraard kan je de Floraliëntocht ook op eigen houtje ontdekken. In principe kan dat het hele jaar door, maar dé periode bij uitstek is van april tot begin oktober. Dan lééft de Oost-Vlaamse bloem- en sierteelt en staat er altijd wel iets in bloei. De Floraliëntocht bestaat uit 3 lussen die met elkaar verbonden zijn: de Azalealus (34 km), de Begonialus (27 km) en de Boomkwekerijlus (44 km).
Op 24, 25 en 26 september 2015 kan je al voor de 44e keer deelnemen aan de Wuitensmarsen in Hamme. Kies voor een wandeltocht van 8, 15, 25 of 32 km en ontdek samen met tal van andere binnen- én buitenlandse stappers deze idyllische streek. Het paradijselijke Hamme staat immers al lang bekend als een oase van groen en water en de Wuitensmarsen zijn ondertussen uitgegroeid tot echte klassiekers. Wist je trouwens dat er elk jaar bijzonder veel militairen deelnemen aan de tocht van 32 km? Een traditie die de Hammenaars na aan het hart ligt. Deelnemen kost 1,5 euro. Aan de start krijg je een rugzakje met een drankje, versnapering en een leuk gadget. Wandel je drie dagen mee, dan kan je sparen voor nog een extra beloning! Meer weten? www.hamme.be of toerisme@hamme.be
Meer weten? www.floralientocht.be AALST
MECHELEN
Gezocht: Gouden Carolus speurneuzen
Dolle pret met de tablet in Aalst
Zijn ontspannende en tegelijk actieve zomerse uitstapjes helemaal jouw ding? Tussen 30 mei en 30 september kan je deelnemen aan de Gouden Carolus wandel- en fietstocht. Het startschot van de zoektochten wordt gegeven tijdens de Molenbergfeesten in Blaasveld op 30 en 31 mei. Al wandelend of fietsend ga je op zoek naar het juiste antwoord op de (foto)vragen én geniet je tegelijk van al het moois dat Mechelen en Scheldeland je te bieden hebben. De fietszoektocht is 30 km lang en brengt je langs de mooiste plekjes. Moe in de benen? Hou dan zeker even halt aan het bezoekerscentrum De Molenberg in Blaasveld: hier distilleert Brouwerij Het Anker de Gouden Carolus Single Malt whisky! De wandelzoektocht van 4 km brengt je dan weer naar het historische hart van Mechelen, waar je het bekende én minder bekende culturele erfgoed van de stad mag ontdekken. Dankzij de ludieke foto-opdracht voor kinderen wordt het ook voor hen een spannende ontdekkingstocht! Wat er in de prijzenpot zit? Vakanties, verblijfsarrangementen, driegangendiners én nog tal van andere mooie prijzen. Zeker de moeite waard dus!
Nieuwe media, nieuwe mogelijkheden! Sinds kort kan je je voor een stadsbezoek in Aalst laten gidsen door de gratis wandelapp ‘Wij zijn zot van Aalst’: een app boordevol spelelementen en interactiviteit, die je meeneemt op een knotsgekke zoektocht doorheen het roemrijke Aalsterse verleden. De wandeling zet de deuren van het belfort virtueel wagenwijd open, brengt historische Aalsterse figuren tot leven en laat je in een samenspel van feit en fictie carnaval beleven. De hoofdrol? Die is voor een rasechte Aalstenaar en voil jeanet! Wil je Aalst ontdekken, maar heb je zelf geen iPad? Dan kan je er ook eentje huren in het toeristisch infokantoor van de stad.
Meer weten? www.hetanker.be
Meer weten? www.aalst.be/toerisme
S C H E L D E KO R TJ E S
Tips voor trips
AALST
Aalst ontvangt je met open armen Of Aalst in zichzelf gelooft als toeristische trekpleister? Reken maar. Onlangs investeerde de stad in een gloednieuw toeristisch infokantoor op de Hopmarkt, boven de Hopmarktparking. Het toeristische infokantoor op zich is al een bezoekje waard: in het glazen paviljoen heet Aalst zijn bezoekers welkom in een ultramodern interieur met strak lijnenspel. Je ontdekt er een 360°-bioscoop die je een promofilm van Aalst laat zien en aan de hand van aanraakschermen kan je informatie over de stad opvragen. Meer weten? www.aalst.be/toerisme
SCHELDELAND
Ontdek of deel je ‘Parels langs de Schelde’ op Facebook! Het begon bij de liefde van Marina Philips voor haar Scheldeland. Temse, de Schelde, de natuur rond de waterloop, het betoverende licht tussen historische gebouwen: Marina besloot haar passie te delen met wie het zien wilde, via een Facebookgroep. Vandaag telt de groep ‘Parels langs de Schelde’ al meer dan 3.500 gelijkgestemde zielen uit heel Vlaanderen! Amateurfotografen trekken er te voet of met de fiets op uit in Scheldeland en posten hun mooiste plaatjes, idyllische vergezichten of pas ontdekte onbekende plekjes op de Facebookpagina. Wil je Scheldeland virtueel ontdekken of heb je zelf leuke foto’s die je wil delen? Gewoon lid worden van de Facebookgroep ‘Parels langs de Schelde’! bit.ly/parelslangsdeschelde
HINGENE
De 18e eeuw, kunstig in de spotlights Pruiken, hoepelrokken, torenhoge dameskapsels en elegante meubels. Verfijnd porselein op overdadig gedekte tafels. Sensuele portretten, frivole schilderijen. Welkom in de 18e eeuw, welkom in Kasteel d’Ursel! Met haar zoete wereld van plezier, overvloed, wellust, pasteltinten en gekrulde versieringen inspireert de 18e eeuw ook vandaag nog talloze kunstenaars. Benieuwd? Van 1 mei tot en met 5 juli 2015 gunnen maar liefst 50 hedendaagse kunstenaars, modeontwerpers en designers je een blik in hun kijk op de 18e eeuw. Van Wim Delvoye over Walter Van Beirendonck en Erwin Olaf tot Philippe Starck! Verspreid over 3 verdiepingen van het Kasteel d’Ursel in Hingene - winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs 2014 - tonen ze je een 18e eeuw zoals je haar nog nooit gezien hebt. De tentoonstelling is open van 13 tot 18 uur op vrijdag, zaterdag, zondag en feestdagen. Groepsbezoeken zijn mogelijk op weekdagen tussen 10 en 18 uur. Meer weten? www.kasteeldursel.be
09
E b & v loe d, goe d vo or h e t g e m oe d
Met de stroom mee 10
Van de verrassende Rupel over de wispelturige Dender tot de Schelde, moeder aller waterlopen: Scheldeland is een land van water. En daar kan je naar hartenlust van genieten vanop de kade, maar net zo goed vanop de rivier. Tal van rederijen nemen je - alleen of in groep - maar wat graag mee op een heerlijke boottocht, dwars door een landschap van groene oevers, pittoreske dorpen, voorbij denderende steden en uitgestrekte natuurgebieden.
Van april tot oktober kan je zo goed als dagelijks genieten van een boottocht op de Scheldelandse waterlopen. Tijdens een tocht op de Schelde, Dender of Rupel leer je de regio van een heel andere kant kennen. Leef op het ritme van eb en vloed, van sluiswachters en bruggenmannen. De ultieme vorm van onthaasten! Dwars door Scheldeland met Riverstar Trek erop uit in Scheldeland gedurende een halve of een hele dag. Van mei tot september vertrekt Riverstar van maar liefst 10 opstapplaatsen, waaronder Temse, Sint-Amands, Antwerpen en Boom. De rivier slingert zich in verleidelijke bochten een weg door het landschap. Tijdens je rondvaart word je begeleid door een nautische gids.
Onderweg breng je ook een gegidst bezoek aan bezienswaardigÂheden langs de waterlopen. Meer weten? www.riverstar.be Varen op Schelde en Dender met Rivertours Ook bij Rivertours mag je rekenen op professionele begeleiding van je tocht door een nautische gids. Deze rederij neemt je van mei tot september vanop tal van vertrekplaatsen - bv. Aalst, Dendermonde, Temse en Willebroek - mee op het water van Schelde en Dender. Een tip: neem je fiets mee aan boord en combineer het varen met een leuke fietstocht! Een unieke belevenis‌ Meer weten? www.rivertours.be
Praktisch: Vrijwel alle boottochten kan je zowel alleen ontdekken als in groep. Reserveren kan nodig zijn. Check de website van de rederij van je keuze. Kijk voor alle zekerheid voor exacte vertrekuren, vertrekplaatsen en tickets op de website van de rederij.
Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland en Toerisme Rupelstreek zijn twee toeristische infokantoren die boottochten met ticketverkoop uitwerken. Meer informatie: Contacteer Toerisme Klein-Brabant - Scheldeland op 03 899 28 68 of surf naar www.toerismekleinbrabant.be Contacteer Toerisme Rupelstreek op 03 880 76 25 of surf naar www.toerismerupelstreek.be
Deinen op de Dender met Rodimo Plan je een bezoekje aan Dendermonde? Rederij Rodimo organiseert stadsrondvaarten in de stad waar de Dender in de Schelde uitmondt. Blik terug op het boeiende, maar woelige verleden van de stad, waarvan de restanten nog duidelijk zichtbaar zijn in het straatbeeld. Wil je liever de Dender op richting rustiger oorden? Van mei tot september organiseert Rodimo ook dagtochten en avondtochten vanuit Denderleeuw en Aalst. Meer weten? www.rodimo.be Cruisen op Rupel en Schelde met Greenstarline Voor passagierstochten op Rupel en Schelde ben je bij Greenstarline aan het juiste adres. En zoek je een unieke
locatie voor een vergadering of party? Dan kan je de Antverpia afhuren voor een halve of hele dag. Ook thematische boottochten zitten in het aanbod: op 20 juni, 18 juli en 15 augustus kan je genieten van een heerlijke brunch terwijl je rustig verder dobbert op het water. En op 22 en 26 augustus staat er een gegidste mosselvaart op de agenda. Ontspanning gegarandeerd! Meer weten? www.greenstarline.be Variatie troef met Jan Plezier Van de scheepswerven en baksteenfabrieken in en rond Boom, over de zeesluis in Hingene tot het land van Stille Waters met idyllische plekjes als Mariekerke en Sint-Amands: in het aanbod aan vaartochten van Jan Plezier zit voor elk wat wils.
Wat dacht je overigens van een rondvaart met pannenkoeken, ribbetjes à volonté of een heerlijke brunch? Eén ding staat vast: het unieke kader van Scheldeland is altijd present! Meer weten? www.janplezier.be Rust vinden op het water met Flandria Rederij Flandria staat al sinds 1922 garant voor plezier op het water. Deze Antwerpse rederij organiseert als enige élke dag een toeristische boottocht, zowel in de haven van Antwerpen als op de Schelde. Geniet van de oevers van de Schelde op een Scheldevaart, terwijl zich in de verte de skyline van Antwerpen aftekent. Meer weten? www.flandria.nu
11
12
Willebroek is waar Els Olaerts thuis is
o p zo e k n a a r s t i lt e , r u s t e n g r o e n
Honkvast is ze nooit geweest. In Congo zag ze het levenslicht, nadien woonde ze met haar ouders zowat overal in België. Aan zee, in Oudenaarde, in Emblem en in Opwijk, om maar enkele plaatsen te noemen. Maar thuiskomen deed ze in Willebroek. En laat dat nu net één van de locaties zijn waar onlangs de VTMserie Vossenstreken werd opgenomen. Actrice Els Olaerts over het podium, onthaasten en over haar Willebroek.
“Ik denk dat mijn vader gewoon geen zittend gat had”, begint Els lachend. “Net als ik overigens.” We ontmoeten haar aan de Vredesbrug, de metalen hefbrug waar Willebroek zo bekend om staat. Ze komt zo laag tegen het water, dat ze zelfs voor het kleinste bootje open moet. “Wellicht bedacht Wannes Van de Velde zijn liedje ‘De brug van Willebroek’ terwijl hij er voor de zoveelste keer stond te wachten!” Ze gaat lachend verder over haar kindertijd. “We zijn veel verhuisd toen ik klein was. En ook nu nog doe ik niks liever dan ergens naartoe trekken zonder te weten waar ik beland. Mijn dochters hebben dat ook in zich. Het nadeel is wel dat ik nooit geweten heb wat het is om ergens op te groeien en daar te blijven, terwijl de meeste van mijn vrienden wél ergens geboren en getogen zijn. Ik heb ook geen vaste vriendengroep die ik al van jongsaf ken.” Voor de liefde naar Willebroek Uiteindelijk was het de liefde die haar naar Willebroek bracht, nu 22 jaar geleden. “Mijn man is opgegroeid in Boom. We waren op zoek naar een huis en op dat moment begon de industrie weg te trekken uit Willebroek, waardoor wonen hier betaalbaar werd. Ons huis bevindt zich in het centrum. Dichtbij vinden we alles wat we nodig hebben, en toch kijken we uit op groen. Bovendien is alles met de fiets of te voet goed bereikbaar. Omdat de kinderen hier school liepen, heb ik heel wat andere ouders leren kennen en heb ik veel vrienden gemaakt. Ik zit ook in een amateurgroepje. Als we zin hebben om samen iets te maken, dan doen we dat. Daar kan ik ontzettend van genieten. Hier voel ik me thuis, een gevoel dat ik eigenlijk nooit eerder gekend heb.” Haar liefde voor Willebroek wordt nog duidelijker als ze gepassioneerd vertelt over de site De Naeyer: waar vroeger een papierfabriek stond die heel wat mensen uit Willebroek tewerk stelde, ligt nu een braakliggend terrein. Her en der staan nog de hoge buitenste geraamtes van de oude fabrieksgebouwen. “Dit is zonder meer een intrigerende plek. Vroeger gonsde het hier van de bedrijvigheid, vandaag is dit vergane glorie. Het is kaal, maar toch is dat ook mooi. Zoals ik oude mensen of versleten spullen ook heel mooi kan vinden. Wat er precies met de site gaat gebeuren, is niet helemaal duidelijk. Er komen deels woningen, maar een stuk van het terrein is ook behouden als Het Broek De Naeyer: een natuurgebied van 66 hectare en een klein paradijs voor watervogels. Je kan er vanuit twee vogelkijkhutten de vogels bestuderen zonder ze te storen!” Dijken troef In haar drukke werkschema - ze acteert, geeft les in een toneelschool én tourt momenteel door Frankrijk met de theaterproductie ‘Thuis’ van Josse De Pauw - blijft er maar weinig ruimte voor onthaasten over. “Gelukkig laad ik de batterijen op als ik op het podium sta. Dat geeft me ontzettend veel energie. Die energie kan ik dan weer kwijt in lesgeven.
13
Fort Breendonk
Broek de naeyer
14
De combinatie van beide is voor mij ideaal om alles in balans te houden. Natuurlijk heb ik daarnaast ook de nood om af en toe eens te ontsnappen. Dan zoek ik het liefst stilte, rust en groen op. Mijn man en ik houden van fietsen. We hebben nu plannen om in de zomervakantie de bron van de Schelde op te zoeken in Frankrijk en daar een fietsvakantie van te maken. Misschien fietsen we nadien dan ook wel eens het traject dat de Schelde in België aflegt.” De lange, aangelegde dijken langs de Schelde zijn voor Els dé troef van Scheldeland. “Je hebt hier zo veel fantastische fietspaden, waar koning auto niet welkom is. Dat is echt uniek! Je kan van hier naar Brussel fietsen zonder ook maar één keer op straat te moeten komen. Tal van fiets- en wandelroutes gidsen je langs landelijke gemeenten, uitgestrekte velden en idyllische plekjes, waarbij de kronkels in onze waterlopen zorgen voor afwisseling in het landschap. De routes kan je aan elkaar rijgen naargelang je wensen. Je kan vanuit Willebroek bijvoorbeeld via de Vredesbrug naar Rumst fietsen
en dan terugkeren via Boom, of je kan de andere kant op en via Bornem het landschap rondom Puurs en Buitenland ontdekken.” Gigantisch, groen en uitgestrekt Ook in Willebroek weet Els vooral het groen te appreciëren. Vooral over Het Broek laat ze zich lyrisch uit. “Vroeger overstroomde dit natuurgebied regelmatig op momenten dat de Rupel buiten haar oevers trad. Maar vandaag vormen de populieren, wilgen en zwarte elzen hier een feeëriek landschap en is Het Broek een gigantisch natuurpark geworden en een prachtige plek om te wandelen, lopen, fietsen, … Met een surfput waarop je de golfjes kan trotseren
en een aangelegd stuk kanaal in het midden waarop je kan roeien.” Toen ze pas in Willebroek woonde en zich nog niet zo thuis voelde, kwam Els regelmatig de natuur opzoeken in Het Broek. “Ik bracht de kinderen naar school, trok mijn loopoutfit aan en kwam hier rondjes lopen. Ongelofelijk ontspannend. En daarna kon de dag beginnen. Alle vegetatie wordt hier ook gaandeweg in zijn oorspronkelijke staat hersteld. Dat zorgt ervoor dat sommige diersoorten opnieuw de weg vinden naar Het Broek.” Vossenstreken Terwijl ze ons wat later meeneemt naar Klein-Willebroek, een klein schippersdorpje ten noorden van
Je hebt hier zo veel fantastische fietspaden, wa ar koning auto niet welkom is. Dat is echt uniek !
Veer Boom Klein-Willebroek
Vossenstreken wandeling
Willebroek, vertelt Els over de VTM-serie Vossenstreken, waarin ze de echtgenote speelt van Karel Vingerhoets. “De reeks is onder andere in Willebroek opgenomen. Bijna alle plekken die op tv komen, zijn dan ook bekend voor me. Ik had maar een kleine rol, maar vond het scenario zo leuk dat ik heel trots ben dat ik mocht meespelen. En voor mij was het natuurlijk praktisch dat de opnames zo dicht bij huis gebeurden!” Voor fans van de reeks is er ondertussen zelfs een Vossenstrekenwandeling, die je langs de leukste plekjes van de serie brengt: Café Casino bijvoorbeeld, waar Sara Roose en haar team vaak een pintje pakken, de begraafplaats, maar je wandelt ook dwars door het gezellige centrum en doet andere parels uit het toeristische patrimonium van Willebroek aan. “Denk maar aan het mooi gerestaureerde station en de Sint-Niklaaskerk. Architect Tom Callebaut heeft van de kerk - onder andere met een nieuw stel lampen en stoelen van Van Severen - een aangename ruimte gemaakt waar ook concerten gegeven worden.
klein-willebroek
En dan is er uiteraard ook nog het Fort van Breendonk: minstens even impressionant als de oorlogsherinneringen die je in Ieper en de Westhoek kan bekijken. Het fort is prima bewaard en je wordt er op een deskundige manier rondgeleid. Het blijft een plek waar je de verschrikking van de oorlog voélt.” Op onze vraag wat de toekomst voor haar in petto heeft, antwoordt ze voorzichtig. “Het is moeilijk te voorspellen, want de culturele sector heeft het moeilijk. Door een gebrek aan budget worden producties soms on hold gezet. Ik weet niet wat de toekomst brengt, maar ik ben er wel van overtuigd dat ik altijd op mijn pootjes terechtkom.” Ook of Willebroek voorgoed haar thuishaven is, kan ze nu niet zeggen. “Mijn man droomt er soms wel van om naar de Ardennen te verhuizen, maar dan zit je zo ver weg van alles. Ik sluit niks uit, maar voorlopig voel ik me hier heel goed. In die zin ben ik nu misschien toch een klein beetje honkvast…” (glimlacht).
15
© VTM
Vredesbrug Willebroek
Fan van Vossenstreken? Op de Vossenstrekenwandeling treed je binnen in de leefwereld van Sara Roose en haar team. Je wandelt door het gezellige centrum van Willebroek, kan halt houden voor een drankje in café Het Casino of tafelen bij één van de adresjes op het charmante Van Landeghemplein of op de markt van Willebroek. De route brengt je ook naar sterkhouders als het Fort van Breendonk, de Vredesbrug en de Sint-Niklaaskerk. Kennismaken met Willebroek dus, en dit op een originele manier!
M E E R I N F O R M AT I E
www.bezoekwillebroek.be
F e s t i va l i t i s
Scheldse SPEKTAKELS WICHELEN
POTJESM ARKT SCHELLEBELLE Zondag 7 juni 2015
MUNTE
Al jaren organiseert Schellebelle op de tweede zondag na Pinksteren zijn befaamde Potjesmarkt: die dag zijn er tentoonstellingen, kaartingen, eetfestijnen, wielerwedstrijden, dansgelegenheden én worden er potjes verkocht! Een traditie die stamt uit de tijd dat handelaars in Schellebelle aanmeerden om hun aardewerken potten te verkopen op het dorpsplein. Bewoners van toen bewaarden er hun voedingsmiddelen in! Meer weten? www.wichelen.be
16
Reuzenmeifeest in Munte Zondag 3 mei 2015
SCHELDELAND IN STOOM 4 en 5 juli 2015
Munte: liefelijk landelijk, rustig en authentiek, maar niet tijdens het Reuzenmeifeest. Het eerste weekend van mei wordt het kleine gehucht in de buurt van Merelbeke omgetoverd in een bruisend dorp. Fanfares en harmonieën uit het hele Land van Rode tekenen present. Gigantische reuzen trekken door de kleinste straatjes en er worden tal van randactiviteiten georganiseerd. Maar hét moment van de feesten is de Landelijke Zeepkistenrace. Dit unieke evenement zet het hele dorp in beweging en trekt bezoekers en kijklustigen van in en buiten Merelbeke aan.
De zomer, die zetten we in Scheldeland stomend in! Tijdens het eerste weekend van juli organiseert vzw Stoomtrein Dendermonde-Puurs immers haar jaarlijkse evenement ‘Scheldeland in stoom’. Langs de 14 km lange spoorlijn tussen Dendermonde en Puurs probeert deze vzw bezoekers een beeld te geven van hoe een spoorbedrijf vroeger werkte. Met een trein van toen kan je de prachtige natuur van Scheldeland doorkruisen en genieten van pittoreske bezienswaardigheden in de buurt. Voor ‘Scheldeland in stoom’ tovert de vzw het oude stationsterrein in Baasrode-Noord én de eindhalte in Puurs bovendien om in een heerlijk sfeertje van weleer. Voor de jongsten is er een springkasteel, voor de volwassenen een fris streekbiertje!
Meer weten? www.uitinmerelbeke.be
Meer weten? www.stoomtrein.be
WILLEBROEK
Molenbergfeesten Blaasveld 30 en 31 mei 2015 Het laatste weekend van mei luidt brouwerij Het Anker met De Molenbergfeesten officieel het toeristische zomerseizoen in. Het wordt een feestweekend om u tegen te zeggen! Het hele weekend lang kan je deelnemen aan de Gouden Carolus fiets- en wandelzoektochten, de stokerij bezoeken, proeven van de huiswhisky’s, deelnemen aan een heuse whisky initiatie of genieten van streekgerechten en barbecue. Doorlopend is er een marktje met authentieke streekproducten, een dorp met volksspelen, kinderanimatie, muziek, … Kortom, voor elk wat wils! Ook handig om te weten: het hele weekend lang is er een fietsherstelplaats en -verhuurpunt. Zo kan je zonder zorgen op pad met de Gouden Carolus fiets- en wandelzoektocht. Meer weten? www.stokerijdemolenberg.be
DENDERMONDE - PUURS
F e s t i va l i t i s
WETTEREN
Ola!Palabr a 14 en 15 november 2015
AALST
CIRK! 21 t.e.m. 23 augustus 2015
Als de dagen korter worden en de bomen hun pracht verliezen, is het tijd voor Ola!Palabra: een tweedaags vertelfestival in en rond het Sint-Jozefsinstituut in Wetteren. Op zaterdag kunnen durvers vanaf 8 jaar mee op pad. Een duistere wandeling loodst je langs smalle wegjes en donkere steegjes. Onderweg ontmoet je schimmige figuren in een stemmig lichtdecor, die honderduit spannende verhalen vertellen over Wetteren en Jabeke. Op zondag zijn kinderen van 4 tot 8 jaar welkom voor een heuse vertelcarrousel. Niet buiten, maar lekker warm binnen, in de knusse vertelhoekjes van de Sint-Jozefbasisschool. Deelnemen kost 4 euro. Reserveren is een must! Meer weten? www.ccnovawetteren.be
Ook dit jaar trakteert Aalst alle bewoners, bezoekers en toevallige passanten opnieuw op een spetterende circusdriedaagse in de stad. Dit keer zijn de Aalsterse straten en pleintjes gedurende het gratis openluchtfestival het speeltoneel voor de artiesten van Cirk! Nationale én internationale acts hebben al toegezegd. Vlammelina, een creatie van Cirk!huistekenaar Randall Casaer, leidt alles in goede banen. Visueel spektakel, acrobatie, kindergrime en jongleeracts: het zijn slechts enkele voorbeelden van wat Aalst voor je in petto heeft. Veel plezier!
17
Meer weten? www.cirkaalst.be BERLARE
Festivaria Augustus en september 2015 Om de twee jaar lokt Festivaria maar liefst 300.000 toeschouwers naar het Donkmeer voor de ondertussen gerenommeerde openluchtvoorstellingen óp het meer. Prachtige zangpartijen, oogverblindende kostuums en adembenemende decors smelten hier samen met de natuur. Met de musical ‘The story of Sacco & Vanzetti’ dompelen de organisatoren je ook in 2015 weer onder in een magische mix van romantiek, drama, spanning en spektakel. Niemand minder dan Dirk Brossé, Frank Van Laecke en Allard Blom brengen je samen met een cast om u tegen te zeggen het waargebeurde verhaal over twee Italianen die naar Amerika emigreren, in de hoop op een beter leven. Maar hun droom wordt snel doorprikt… Meer weten? www.festivaria.eu
In het wiel van onze profs Vlaanderen, fietsland! En in Scheldeland kunnen sportfanaten het hele jaar door hun wielerhartje ophalen. Zo is er het Natourcriterium van Aalst, dat doorgaat op maandag 27 juli, de eerste dag na het einde van de Ronde van Frankrijk. In Niel wordt dan weer de bekende Jaarmarktcross gereden, zoals altijd op 11 november. Pakt Sven Nys hier nog een laatste keer de zege? In Hamme strijden de Belgische veldrijders tot slot voor de felbegeerde overwinning op de Flandriencross - vroeger de Bollekescross - die doorgaat op 29 november. En dan is er nog Wichelen. 70 jaar nadat de Wichelse Sylvain Grysolle Vlaanderens Mooiste won, wilde Wichelen als eerbetoon Dorp van de Ronde worden. Toen dat helaas niet lukte, riep Wichelen het hele jaar 2015 prompt uit tot het Jaar van Grysolle! Op de septemberkermis wordt aan zijn ouderlijke huis een buste onthuld voor de wielerheld. Er komt bovendien een boek én een nieuw Wichels streekbier: het Grysolleken wordt eenmalig op 1.000 l gebrouwen en is nu al een collector’s item voor wielerliefhebbers. Schol, op onze profs! Meer weten? www.criteriumaalst.be / www.niel.be / www.sport.be/flandriencross / www.wichelen.be / www.inhetwielvaneddymerckx.be
Inspectie vliegveld Gontrode
HAL MET GOTHA-VLIEGTUIG
18 18
De duitse zeppelin
Op zoek naar de zeppelin Op 7 juni 2015 is het precies 100 jaar geleden dat de Duitse zeppelin LZ37, op weg om Londen te bombarderen, technische problemen kreeg. Hij zette koers richting de vlakbij gelegen luchtmachtbasis van Gontrode, bij Melle. Daar stegen tijdens de Groote Oorlog zeppelins en Gotha’s op. Maar nog voor hij zijn doel kon bereiken, werd het luchtgevaarte neergehaald boven Sint-Amandsberg. Een eeuw later brengen Melle en Erfgoedcel Viersprong het vliegveld van Gontrode en het verhaal van de neergestorte zeppelin opnieuw tot leven.
“Een zeppelin, een zeppelin!”, schreef Virginie Loveling in ‘In Oorlogsnood’. “Vanuit het venster is hij heel goed te zien. Niet hoog, hij maakt niet het minste gerucht, het is een langwerpig tuig, als eene aan den eenen kant afgeronde buis, heel wit als mat glas. Hij schittert in de felle zon. ‘Heeft zeker verleden nacht wat wandaden uitgericht’, zegt een stem op straat. Langzaam verdwijnt hij in de zonverglanste lucht.” Stille getuigen We schrijven 1915 wanneer een compagnie van het Duitse II. Regiment Eisenbahn een reusachtige luchtschipbasis optrekt in Gontrode, vlakbij Melle. Een hal van maar liefst 180 bij 76 meter, en 50 meter hoog, die plaats biedt aan één zeppelin. De luchtvaartschepen waren zo groot, dat de Duitsers ze met een paar honderd man tegelijk naar buiten moesten trekken. Vanuit het kleine Gontrode zouden er de eerste jaren van de oorlog verschillende zeppelins richting Groot-Brittannië vertrekken, om daar bombardementen uit te voeren. Later, na het vertrek van de zeppelins, zouden er vanuit Gontrode ook Duitse Gotha IV-vliegtuigen vertrekken, opnieuw om raids uit te voeren boven Londen. Vandaag staan er op het uitgestrekte terrein in de Lembergse kouter alleen nog twee bunkers. Als stille getuigen van de ooit imposante aanwezigheid van de Duitsers in dit gebied, precies 100 jaar geleden. Toen de Duitsers zich uiteinde-
Groote Oorlog in Gontrode
lijk in 1918 terugtrokken, vernielden ze alle infrastructuur die ze hadden opgezet. De gigantische zeppelinhal werd opgeblazen. En sindsdien maakt het verhaal over de luchtmachtbasis in Gontrode deel uit van het immaterieel cultureel erfgoed van de streek. Maar omdat het een verhaal is dat verteld moet worden, brengen de stad Melle en Erfgoedcel Viersprong de geschiedenis van het vliegveld 100 jaar later opnieuw tot leven.
JE KAN O OK EVEN BINNEN IN EEN BUNKER SCHUILEN
Te voet, met de fiets of met de bus Vanaf 7 juni 2015 kan je in Gontrode het hele jaar door ‘Op zoek naar de Zeppelin’. Aan de hand van verschillende activiteiten wordt het vliegveld herdacht en toegankelijk gemaakt voor het publiek. Om te beginnen is er de overgebleven bunker, die de gemeente Melle samen met een deel van de grond waarop de luchtmachtbasis destijds stond, heeft opgekocht. De bunker werd volledig gerestaureerd en op het dak ligt nu een hippe panoramatafel, die aan de hand van woord én beeld het verhaal van het vliegveld uit de doeken doet. Via QR-codes kunnen bezoekers het uitgebreide verhaal oproepen op hun smartphone of tablet. Je krijgt meteen tips voor de wandel- en fietsroute, die naar aanleiding van de herdenking uitgestippeld werden. De wandelroute van ongeveer 6 km start aan het station van Gontrode en loodst je aan de hand van een wandelkaart het vliegveld rond. Vanuit elke hoek krijg je een spectaculair zicht op de bunkersite. Liever trappen dan stappen? Dan is er in eerste instantie de fietslus SintAmandsberg-Westerbegraafplaats-Sint-Amandsberg (16 km), die je langs plaatsen brengt waar de crash van de zeppelin nog tastbaar aanwezig is. Een tweede fietslus tussen Gontrode-Sint-AmandsbergGontrode (31,5 km) neemt je mee naar het vliegveld van 100 jaar geleden en naar de imposante, maar gevaarlijke zeppelins. Onderweg stop je bij markante plaatsen die een rol gespeeld hebben tijdens de Groote Oorlog. Je kan ook even binnen in een bunker schuilen. Wil je het fascinerende verhaal van de zeppelin liever vanuit de bus beleven? Kies dan voor de 2 uur durende busrondleiding die je naar Melle, Sint-Amandsberg en Wetteren brengt. Onderweg stap je even af aan de bunker van Gontrode. Voor meer informatie over de busrondleiding kan je terecht bij Toerisme Wetteren. Totaalervaring De gemeente Melle en Erfgoedcel Viersprong willen met deze activiteiten het vergeten verhaal van het vliegveld van Gontrode, dat kadert
MONUMENT MELLE
19 BUNKER GONTRODE
in een bredere context van de luchtvaartgeschiedenis boven Gent en de Gentse rand, toegankelijk maken voor een breed publiek. Hiermee willen de organisatoren ook meeschrijven aan het bredere kader van de herdenkingsactiviteiten rond de Groote Oorlog ’14’18. Eén ding mag duidelijk zijn: in Gontrode ligt de nadruk op de totaalervaring: de aantrekkelijke natuur, het mooie landschap, het waardevolle culturele erfgoed én de nabijgelegen stad Gent vloeien in Gontrode naadloos in elkaar over. Een must voor wie ervan houdt om de oorlogsgeschiedenis in eigen land niet alleen te ontdekken, maar ook te beleven!
M E E R I N F O R M AT I E
www.hetvliegveldvangontrode.be www.erfgoedcelviersprong.be info@4sprong.be www.beleefwetteren.be www.facebook.com/beleefwetteren toerisme@wetteren.be
Stappen en trappen door strijdend Scheldeland 20
De Groote Oorlog woedde niet alleen in de buurt van Gontrode en aan de Ijzer: in heel Scheldeland werd een verbeten strijd geleverd. Ook in 2015 kan je dwars door een Scheldeland in oorlog wandelen én fietsen in het kader van de herdenkingsactiviteiten rond ‘100 jaar Groote Oorlog’. In Wetteren kan je tijdens de boeiende bunkerwandeling mét gids bijvoorbeeld 2 uur lang in het oorlogsverleden van de gemeente duiken. Een verleden dat op zijn zachtst gezegd bewogen is. Wist je bijvoorbeeld dat er in Kwatrecht en Melle een belangrijke strijd geleverd werd waardoor de Fransen en de Belgen de opmars van de Duitsers konden afremmen? Zo kregen de Belgische troepen de kans om zich terug te trek-
ken achter de Ijzer. Kwatrecht kreeg het bovendien ook in mei 1940 zwaar te verduren. De bunkers in het landschap getuigen tot op vandaag van het oorlogsverleden van Wetteren. De gids loodst je langs de slagvelden van weleer en de oorlogsmonumenten.
• Je kan de bunkerwandeling volgen in het Nederlands, Frans, Engels of Duits. • 70 euro per groep (maximum 30 personen)
• Starten kan op een tijdstip naar keuze, zowel in het weekend als in de week. Of wat dacht je van één van de 3 fietsroutes die speciaal uitgestippeld werden voor de herdenking van 100 jaar Groote Oorlog? De fietsroute ZeleDendermonde-Buggenhout brengt je langs dijken en bossen en belicht vooral de gewapende strijd die geleverd werd op de oevers van de Schelde, de Dender en in Buggenhoutbos.
d ompel je ENKELE UREN onder in een bewo gen o orlo gsverleden
BUNKER Wetteren
Groote Oorlog in Scheldel and
Wat leuk is: deze route kan je afstemmen op jouw maat. Vertrekken doe je naar keuze in Zele of Buggenhout, en je kan het traject ook inkorten.
Bestel de gratis brochure ‘100 jaar Groote Oorlog - Fietsen in Scheldeland’ via www.scheldeland.be/grooteoorlog en ontdek ook de fietsroutes PuursBornem-Sint-Amands en Aalst-Dendermonde-Lebbeke.
Nog lang niet moe? • Ook in Klein-Brabant kan je de benen strekken én geschiedenis opsnuiven tegelijk. Wat dacht je van een bezoek aan het Fort van Liezele of het Fort van Bornem? Van daaruit kan je ook de Bunkerroute stappen (10 km): via verharde en onverharde wegjes kronkel je in een wijde boog rond het fort van Bornem en kom je langs verschillende bunkers en andere militaire restanten. Of kies voor de fietstocht 14-18 met een bezoek aan de Sint-Pietersburcht.
Wie liever te voet op ontdekking gaat, kan natuurlijk ook genieten van de talrijke wandelroutes. In Liezele is het Fort absoluut een bezoekje waard: het is één van de best bewaarde forten van de fortengordel rond Antwerpen en meteen ook het vertrekpunt van een wandelroute door een Liezele in oorlog. Het dorpje werd een verlaten spookdorp nadat het Belgische leger beslist had om het plat te branden, om zo een open schootsveld te hebben en naderende Duitsers te kunnen opmerken. Gelukkig zorgde de enthousiaste pastoor Van Ginderdeuren ervoor dat het dorpje vanaf 1918 stilletjes aan weer opgelucht kon ademhalen. Je geniet er van rust, trage wegen en een uiterst vredig landschap.
Bestel de gratis brochure ‘100 jaar Groote Oorlog - Wandelen in Scheldeland’ via www.scheldeland.be/grooteoorlog en ontdek ook de wandelroutes in Dendermonde en Aalst.
Meer weten? www.toerismekleinbrabant.be
100 jaar Groo te Oorlog
Wandelen in Schelde
land
Wandelbrochure
WOI Scheldeland
v7-DIN REG.indd
1 01-04-14 10:18
M E E R I N F O R M AT I E
De drie fiets- en drie wandelroutes zijn ook gratis te downloaden op: www.scheldeland.be/grooteoorlog
21
• In Dendermonde neemt de app ‘Martelaarsteden’ je mee langs de plaatsen die in 1914 het zwaarst getroffen werden. Bij elke locatie krijg je een verhaal met foto’s van vroeger en nu. De app is gratis verkrijgbaar in de App store. Voor scholen en groepen is er de gegidste themawandeling ‘Martelaarstad Dendermonde’, die stilstaat bij het militaire aspect van WO I, maar vooral bij de impact op het dagelijkse leven van de inwoners. Deze wandeling wordt dit jaar aangevuld met een nieuwe themawandeling over ‘De wederopbouw van Dendermonde na WO I’.
Meer weten? www.dendermonde.be
BuGGENHOutBOs
BuNkERs WEttEREN
FORt LiEZELE
S C H E L D E KO R TJ E S
Tips voor trips - Geproefd & Goedgekeurd
MARIEKERKE
22
MECHELEN
BOOM
Kom je verlekkeren aan vis & folklore
Smullen & fietsen, een perfectE match
Wandelen & tafelen, de ideale combi
Op 27 en 28 juni organiseert het pittoreske voormalige vissersdorp Mariekerke al voor de 38e keer het Vis- en Folklorefestival. Twee dagen waarop het dorp opnieuw oogt als het vissersdorp van weleer, met een vis mijn, vissersstoet, openluchtspektakel, animatie, rommelmarkt én uiteraard heel wat vers en lekkers uit het water. Laat je leiden door je zinnen, want in elke straat en achter elke hoek is wel iets te beleven! De toegang is gratis.
Al fietsend en smullend vanuit Mechelen door de Rupelstreek: zeg nu zelf, wat is er ontspannender? Op de fietstocht ‘Smullen van Mechelen tot de Rupelstreek’ (50 km) laat Happen en Trappen je de groene long van België ontdekken: een bijzonder gebied tussen Antwerpen en Brussel, waar het drukke stadsleven ver weg is, maar fauna en flora des te dichterbij. Beginnen doe je met koffie en wat lekkers bij Het Anker in Mechelen. Daarna gaat het richting Hombeeks Plateau, een landelijk gebied met open karakter. Je geniet er van een voorgerechtje bij Baron van Zon in Hombeek en een soepje bij Bistro The Boathouse in Heindonk. Energie getankt? Zet koers richting het waterland dat Rupelstreek heet. In Terhagen serveert Taverne De Klamp je het hoofdgerecht. Bij aankomst nadien in hartje Mechelen, wacht je bij Sava een heerlijk dessert.
Ken je het concept van Happen en Stappen? In heel Nederland en België zijn wandelroutes uitgestippeld van 13 km, waarbij je onderweg drie keer verrast wordt met een heerlijke verwenpauze bij Grand Café Kaai en Beukenhof. Wandelen én bourgondisch tafelen dus, een zalige combinatie die calorieën tellen overbodig maakt. En sinds kort kan het ook in de Rupelstreek! Op de wandelroute ‘Met de benenwagen door Boom’ bekijk je het verstedelijkte Boom door een groene bril. Je wandelt door De Schorre, bekend door Tomorrowland en de kunst van Arne Quinze, maar tegelijk ook een oase van rust dankzij het feit dat de natuur in deze vroegere kleiput alle ruimte krijgt. Nadat je ook door steenbakkersgehucht Noeveren bent gestapt, eindig je aan de wandelesplanade.
Meer weten? www.mariekerke.be
DENDERMONDE
Dender erop los: sfeer & lekkers zijn voorzien Op vrijdag 21 augustus kan je op en rond de oevers van de Dender, in hartje Dendermonde, opnieuw zalig zomers genieten van ‘Walking Dender’. Het programma heeft alweer heel wat gastronomische en artistieke traktaties voor je in petto. Wandel de werkweek van je af langs het rustgevende water, of proef voor een klein prijsje van typische streekbieren en ander lekkers dat aangeboden wordt door de ontelbare eet- en drankkraampjes op de markt. De kunstmarkt en gratis randanimatie (kinderattracties, muziek, sfeervolle lichtjes, …) maken het plaatje compleet. Meer weten? www.dendermonde.be
Meer weten? www.happenenstappen.be
Meer weten? www.happenentrappen.be
WICHELEN
GENIETEN Van korrel tot borrel Wat is er leuker dan een streek ontdekken en tegelijk wat streekgebonden lekkers meepikken? In Wichelen, aan de oevers van de Schelde, neemt de zaakvoerder van Jeneverstokerij Rubbens je maar wat graag mee door de geschiedenis van deze authentieke jeneverstokerij. Hier wordt graanjenever van de korrel tot de borrel zelf gestookt. De granen worden hier zelf verwerkt en verrijkt met unieke kruiden. Zo ontstaat de specifieke en zeer zachte smaak van dit kwalitatieve streekproduct. Afsluiten doe je met een overheerlijk glaasje jenever! Zin om nadien nog na te tafelen? Dat kan in de gezellige brasserie Rubbens... Meer weten? www.rubbens.be
Oefen je golfswing gerust op str a at
Het is eens iets anders dan een stad verkennen aan de hand van een brochure of met een gids: City Golf! Een nieuw concept, waarbij je gewapend met golfstick en balletje in groep door de stad trekt om bezienswaardigheden te ontdekken. De bal mik je niet naar een hole, maar naar een fontein, zitbank, standbeeld, … Ideaal als teambuilding of voor een groepsuitstap. En nu kan het ook in Scheldeland.
Toerisme hoeft niet altijd de begane paden te bewandelen, zo moeten ze in Dendermonde en Aalst gedacht hebben. Sinds kort kan je beide steden immers volgens het originele en ludieke concept van City Golf ontdekken. Het hele jaar door, in winter én in zomer, van ’s morgens tot ’s avonds, en dat elke dag van de week.
DENDERMONDE
Test je swing in Dendermonde De stad van het Ros Beiaard laat je tijdens een partijtje City Golf zijn meest verrassende kantjes zien. In de formule van 6 holes maak je een mooie stadswandeling langs 6 verborgen plekjes. Perfectioneer je slag en oefen erop los: deze formule houdt onder andere halt aan het Begijnhof, de Grote Markt en het stadspark. Nood aan een pauze? Op de Grote Markt vind je tal van drank- en eetgelegenheden. Heb je zin in een net iets stevigere wandeling, dan is er de formule van 9 holes. In totaal ben je 3 uur onderweg. Je wandelt langs 9 verborgen parels in en rond de binnenstad van Dendermonde. Maak er een onvergetelijke ontdekkingsreis van, maar vergeet niet om ook even stil te staan bij al dat moois: met een lekkere Tripel Abdij Dendermonde op de Grote Markt bijvoorbeeld!
AALST
Praktisch: Kies jouw stad, een tijdstip dat past en informeer naar de speciale prijzen voor groepen. Alle golfmateriaal is voorzien. Meer weten? www.dendermonde.be www.aalst.be/toerisme www.city-golf.be
Sla een hole-in-one in Aalst In Aalst ontdek je binnen de formule van 6 holes al golfend de trekpleisters van de stad. Zo sla je onder meer een balletje op de Graanmarkt, het Werfplein, de Grote Markt en de Hopmarkt. Geniet tussendoor van een kleine pauze in één van de cafeetjes op de Grote Markt. In totaal voorzie je best 2 uur voor deze activiteit. De formule van 9 holes bestaat uit een iets uitgebreidere wandeling door de stad, waarbij je maar liefst 9 verborgen parels in en rond de binnenstad ontdekt. Gelukkig is ook hier ruimte voor een pauze. Rust even uit met een lekker Ondinneke of een kopje thee of koffie op de Grote Markt. De formule van 9 holes neemt 3 uur in beslag en is dus eerder geschikt als activiteit voor een voor- of namiddag. Nog nooit gegolft? Des te beter! Vaak levert het immers heel wat hilarische momenten op als deelnemers weinig of geen ervaring hebben met golf. En plezier is toch waar het om draait, niet? Bovendien voorzien de organisatoren voor aanvang ook een korte initiatie. Zo krijg je snel de belangrijkste tips & tricks onder de knie.
23
24
wijder dan wijd: wandelen rond het Donk meer
Meer dan zom a ar een meer
Voor Johan Meganck van wandelvereniging ‘De Boerenkrijgstappers’ heeft het gloednieuwe wandelknooppuntnetwerk rond het Donkmeer in Berlare nu al geen geheimen meer. Al jaren neemt hij wandelaars én zijn eigen gezin mee langs de mooiste hoekjes van Berlare. Vandaag laat hij ons kennismaken met zijn favoriete plekjes op het nieuwe wandelnetwerk. Een wandelvereniging zoet houden die om en bij de 400 leden telt en niet alleen wekelijks de benen strekt, maar ook jaarlijks verschillende dagwandelingen organiseert: dat kan enkel in een regio die nooit verveelt. De streek rond het Donkmeer is zo’n regio. Johan kent de buurt als zijn broekzak. Logisch, want dit is waar hij thuis is. Rusten aan de scheve villa “Het nieuwe wandelnetwerk Kalkense Meersen - Donkmeer zit goed in elkaar”, begint Johan enthousiast. “Er zijn bijna geen wegjes op het netwerk die ik niét ken. Het is ideaal om met vrienden of familie uit te waaien. Door verschillende lussen van het netwerk aan elkaar te knopen wordt een wandeling op maat uitgestippeld. Zelf maak ik ook gebruik van het knooppuntensysteem als ik wandelingen plan in andere regio’s. Ik noteer de nummers op een papiertje, en zo weet ik meteen welke kant we op moeten.” Via een piepklein paadje loodst hij ons meteen naar zijn lievelingsplek of wat hij ‘het achterpoortje van de donk’ noemt: op dit kleine plaatsje bij ‘de scheve villa’ - letterlijk een scheve villa - vindt hij rust en stilte. Het plekje bevindt zich aan knooppunt 7 van het nieuwe netwerk. “Het Donkmeer is met een oppervlakte van ongeveer 86 hectare het tweede grootste meer in Vlaanderen”, mijmert hij. “Duizenden jaren geleden liep hier een hoefijzervormige Scheldearm rond een zandheuvel, ook wel donk genoemd. Die meander is uiteindelijk verzand, maar liet een laag turf achter. Een gegeerde brandstof, dus de turf werd opgegraven. Het standbeeld van de turfputsteker aan de hoek van het meer herinnert hier nog aan. Later, toen de turf uitgeput was, is de put onder water komen te staan.” Vreemde eend in de kooi Voor gezinnen is het volgens Johan een aanrader om rond het meer te wandelen. Deze wandeling van ongeveer 4,5 km brengt je onder andere naar de Eendenkooi. “Lang geleden was dit een plaats waar mensen wilde eenden probeerden te vangen. In het moeras van toen werden er grachten gegraven die steeds smaller werden en overkapt werden met draad. Lokeenden lokten de wilde eenden naar de smalle beekjes, tot op het punt waar ze gevangen konden worden. Een zestal jaar geleden is de Eendenkooi volledig gerestaureerd. Vandaag spot je er reigers, ooievaars en tal van andere (water)vogels. Kinderen vinden dit doorgaans fantastisch om zien. Vlakbij is er ook een klein dierenparkje met boerderijdieren.” De wandeling brengt je ook naar het brugje van de vissers, de vlindertuin en museum ‘Klim naar de Democratie’. OP AdEM kOMEN AAN HEt dONkMEER iN BERLARE
25
VEER APPELsBERLARE
26
In het museum - dat je overigens gratis kan bezoeken - reis je mee naar de tijd van de Boerenkrijg: in 1798 kwamen de landbouwers van Overmere in opstand tegen het Franse regime, dat alle godsdienstelijke symbolen wilde doen verdwijnen. “Jaren geleden heeft de pastoor een klein museumpje opgezet over de Boerenkrijg. Dat is vandaag overgebracht naar ‘Klim naar de Democratie’. Het museum biedt je bovendien ook een ruimere blik op de geschiedenis: er wordt aandacht besteed aan de Franse Revolutie, de Verlichting en je krijgt een beeld van het leven in de 18e en 19e eeuw. Goed om weten is dat het museum ook dienstdoet als toeristisch infopunt én fietsverhuurdienst. Een goed startpunt voor je bezoek aan het Donkmeer dus!” Paling & groen Maar het meer heeft nog zo veel meer te bieden. Fietsen, minigolfen of - waarom niet? - genieten van een lekkere portie paling, het streekgerecht
kAstEEL VAN kAstEEL VANBERLARE BERLARE
bij uitstek! Bij de vele restaurantjes vooraan het meer staat paling standaard op het menu, op wel 101 verschillende wijzen. Restaurants De Nieuwe Pluim en De Oude Pluim worden bijvoorbeeld uitgebaat door families die hun authentieke palingrecept overleveren van generatie op generatie. “Maar paling is een gerecht van heel Scheldeland”, zegt Johan. “Ook in Sint-Amands kan je lekker paling smullen, of in Appelsveer: een toprestaurant aan het oudste veer van dit gewest, waarmee je oversteekt van Berlare naar het idyllische Appels. Daar vind je overigens ook ’t Veerhuis: in 2009 verkozen tot ‘strafste café van Vlaanderen qua ligging’!”
Wie ook het ruimere - en minder toeristische - hinterland van het Donkmeer wil ontdekken, moet volgens Johan zeker één van de vele natuurreservaatwandelingen in de buurt proberen. “Je kan de ruimere reservaatszone rond het Donkmeer ontdekken, waar je tal van turfputten vindt: de kleine wandelpaadjes van het wandelnetwerk brengen je naar de restanten van de turfputten van weleer. Probeer bijvoorbeeld knooppunten 14, 15, 28, 29 of 30 en 31.” Land van Stille Waters Vlakbij het nieuwe wandelnetwerk Kalkense Meersen - Donkmeer ligt bovendien nog een ander wandelnetwerk dat tot de verbeelding
Fietsen, minigolfen of genieten van een lekkere portie paling
meer dan zom a ar een MEER
Een landschap in verandering Het gebied van het nieuwe wandelnetwerk Kalkense Meersen - Donkmeer maakt samen met de Polders van Kruibeke en kunstenaarsdorpje Vlassenbroek deel uit van het Sigmaplan. Dit project wil de nabije en iets verdere omgeving van getijdenrivieren de Schelde, de Durme, de Rupel, de Nete, de Kleine Nete, de Grote Nete, de Dijle en de Zenne beter beschermen tegen overstromingen. Hier groeit een betoverend nieuw natuurgebied van bijna 1.000 hectare met schrale graslanden, weidevogelgebieden en getijdennatuur. Een nieuwe thuis voor tal van dieren, planten én een unieke kans voor bezoekers om plaatsen te ontdekken die vroeger onbereikbaar waren te voet of met de fiets.
MUSEUM ‘klim naar de democratie’
Meer weten? www.sigmaplan.be
spreekt: ‘In het land van Stille Waters’. Je kan bijvoorbeeld starten en eindigen in Mariekerke. Je geniet van prachtige trajecten langs én over de kronkelende Schelde. Je wordt - hoe kan het ook anders twee keer overgezet door de veerman en belandt uiteindelijk in het stiltegebied van Weert. “Als je beide wandelnetwerken wil combineren, is Dendermonde een mogelijke uitvalsbasis”, zegt Johan. “Je vindt er tal van leuke logeeradresjes”. Om af te ronden neemt hij ons mee naar het kasteel van Berlare, ook een punt op het nieuwe wandelnetwerk. “Nadat het door de troepen van Lodewijk XIV volledig verwoest werd, bouwde de familie van der Meersche het begin de 18e eeuw terug op én werden zowel het kasteel zelf, als de bijgebouwen en het park in 1974 volledig geklasseerd. Meer dan een bezoekje waard dus als je in de buurt bent!” Logeren in Scheldeland Weidse landschappen, zacht deinend water, culinaire delicatessen en parelende streekbieren: Scheldeland heeft zo veel te bieden. Maak er een lekker lange uitstap van en logeer in het land dat nooit verveelt. • B&B Arte: www.artelogies.be • B&B ‘t Vijfde Seizoen: www.tvijfdeseizoen.be • B&B Buitengewooon: www.buitengewooon.be • Camping Groenpark: www.campinggroenpark.be Meer weten? www.berlare.be www.boerenkrijgstappers.be
EENDENKOOI
27
GOED OM WETEN! Wandelkaarten zijn verkrijgbaar vanaf dit najaar. Meer details over het wandelnetwerk Kalkense Meersen-Donkmeer vind je vanaf dit najaar via www.tov.be. Het deel ‘Kalkense Meersen’ van het netwerk wordt later gerealiseerd. De Eendenkooi kan je ook bereiken via overzetboot. De boot vertrekt vanop de kade aan de Donklaan. Vlakbij de Eendenkooi vind je recreatiedomein Nieuwdonk: je kan er zwemmen, zonnen, spelen, (water)sporten, lasershooten, een touwenparcours afleggen, ... Bij het toeristisch infokantoor kan je terecht voor een partij minigolf of het huren van tandems voor een fijne fietstocht.
G RO E N E O E V E RS N O D I G E N UI T
SCHELDEL AND PR AKTISCH Voor meer informatie over Scheldeland kan je terecht bij: toerisme Aalst Hopmarkt 51 9300 Aalst tel. 053 72 38 80 toerisme@aalst.be www.aalst.be/toerisme toerisme Berlare Infokantoor Donkmeer Donklaan 123 9290 Berlare tel. 09 342 92 40 toerisme@berlare.be www.berlare.be toerisme dendermonde Stadhuis Grote Markt 9200 Dendermonde tel. 052 21 39 56 toerisme@dendermonde.be www.dendermonde.be Cultuur & toerisme Erpe-Mere Oudenaardsestwg. 458 9420 Erpe-Mere tel. 053 60 34 00 toerisme@erpe-mere.be www.erpe-mere.be toerisme Gent Sint-Veerleplein 5 9000 Gent tel. 09 266 56 60 visit@gent.be www.visitgent.be
toerisme scheldeland #scheldeland #scheldeland
toerisme Hamme Gemeentehuis Marktplein 1 9220 Hamme tel. 052 47 56 05 toerisme@hamme.be www.hamme.be toerisme klein-Brabant scheldeland ‘Het Landhuis’, Boomstraat 1 2880 Bornem tel. 03 899 28 68 info@tkbs.be www.toerismekleinbrabant.be toerisme Mechelen Hallestraat 2-4-6 2800 Mechelen tel. 070 222 800 visit@mechelen.be www.visitmechelen.be VVV/toerisme Ninove Stadhuis Centrumlaan 100 9400 Ninove tel. 054 31 32 85 toerisme@ninove.be www.ninove.be toerisme Rupelstreek vzw Regionaal infokantoor Rupelstreek PRD De Schorre Schommelei 1/3 2850 Boom tel. 03 880 76 25 info@toerismerupelstreek.be www.toerismerupelstreek.be toerisme Wetteren Markt 23 9230 Wetteren tel. 09 366 31 04 toerisme@wetteren.be www.beleefwetteren.be
www.scheldeland.be