Spiritual Bread - Հոգեւոր Հաց -September 9, 2020 by torontoarmenianchurch

ՀՈԳԵՒՈՐ ՀԱՑ / SPIRITUAL BREAD Չորեքշաբթի/ Wednesday 9 Սեպտեմբեր/ September, 2020- No. 124

920 Progress Ave. Toronto, ON, M1G 3T5 Tel: 416 431 3001 www.TorontoArmenianChurch.com / info@TorontoArmenianChurch.com

ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ ԸՆԹԵՐՑՈՒՄ ՄԱՏԵԱՆ ՈՂԲԵՐԳՈՒԹԵՆԷՆ (ՆԱՐԵԿ) ԲԱՆ ԻԴ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ Ա Եւ արդ, ի՞նչ բաների արժանի համարելով ինքս ինձ, մօտենամ ես քեզ աղերսելու, Արքայությա՞ն, որից վրիպեցի, Թէ՞ վայելուչ փառքիդ, որից զրկուեցի, Թէ՞ անմահ կեանքիդ, որից վտարուեցի, Թէ՞ պարակցութեանը հրեշտակների, որից տրոհուեցի, Թէ՞ արդարների մասնակցութեանը, որից ջոկուեցի, Թէ՞ ուռն լինելու կենդանի որթի, որից պոկուեցի, Թէ՞ ոստը բերկրութեան ծառի, որից գօսացայ, Թէ՞ ծաղիկը փառքի շնորհի, որից թափուեցի, Թէ՞ ժառանգաւորն պանծանաց, որից կորացայ, Թէ՞ հայրական հարազատ գրկին, որից դուրս ընկայ: 2

Բ Լուսեղէն զգեստո՞վ պարծենամ, որից մերկացայ, Թէ՞ ստացողի դարձին յուսամ ես, որից խորթացայ, Ըղձալի լոյսի՞ն դիմեմ ես արդեօք, որից մեկնեցի, Թէ՞ ոսկորներին յօդուեմ Յիսուսի, որից մերժուեցի, Նրա թեւերի՞ն մօտենամ, որից օտարացայ, Թէ՞ ապաւէնին ապաստանեմ ես, որից զատուեցի, Նորոգությա՞նը յուսամ փրկարար, որից մահացայ, Թէ՞ զուարթարար զգաստութեանը, որից լքուեցի, Կամ ուխտադրական կենաց կանոնին, որից փոխուեցի, Թէ՞ հաստատական օրինադրութեան, որից սահեցի, Անշարժ, անսասան Վէմի՞ն կառչեմ ես, որից սասանեցի, Թէ՞ սրբոց գնդին լինեմ դասակից, որոնցից ինքս ինձ ի դուրս մղեցի, Անդրանիկների քաղաքո՞ւմ շինուեմ, որից ես գերի քշուեցի, Թէ՞ ամէնօրեայ հացին աղօթեմ, որ չվաստակեցի, Թէ՞ տաժանքների վերացումն խնդրեմ, որոնց համար չքրտնեցի, Թէ՞ պարգեւներով պսակուեմ ես այն, որոնց արժանի չհանդիսացա Կամ կենաց գրքո՞ւմ արձանագրուեմ, որից ջնջուեցի, Թէ՞ երախտիքներդ յիշեմ ես արդեօք, որոնք մոռացայ: Գ Եւ ահաւասիկ, ապրելու յոյսի լարը կտրուեց, Ու վարակուեցի՜ ես բոլորովին գարշ բորոտութեամբ. Տգեղ, սպիտակ ու փոքր-ինչ փայլող պալարի պէս այն, Որը կրկնակի մեր անմաքրութեան իբրեւ նշանակ` Նախնական ախտի սպին է պահում երկդիմի կերպով, Ապականութիւնն ինձ պաշարելով` սպառեց մարմինն իմ բոլորովին Պարծանքի նշոյլը բոլորովին շիջաւ ինձ համար, Փրկութիւնը վտանգուեց, բարին ստուերացաւ, 3

Կեանքի դուռն ընդմիշտ փակուեց, Մխիթարութիւնը վերացաւ, Դատաստանի ատեանը մօտեցաւ, Մահուան թոյնն արծարծուեց իմ մէջ, Սպանուածն իմ մէջ կրկին կենդանացաւ, Նաւահանգիստը քարերով խցուեց, Յոյսի շաւիղը կուրացաւ, Շնորհի ծածկոյթն ինձանից հանուեց, Փառքի վայելչութիւնն աղօտացաւ, Առաջնորդող հանճարը խափանուեց, Կշտամբանքների փուշը շատացաւ, Անօրէնութեան ուղեշը ծաղկեց, Գեհենի բոցը բորբոքուեց իմ դէմ, Ծառայութեան լուծը սաստկացաւ, Ստրկութեան կապը զօրացաւ, Կառոյցը պահող սիւնն ահա ընկաւ, Բարձրութեան վստահարանը կործանուեց, Ընտանի միաբանութիւնն անջրպետուեց, Եւ տխրեց սաստիկ սրբութիւն սիրող Աստծոյ հոգին: Դ Եւ քանզի ես դառնութիւնների մրուրը ճաշակեցի,Տանջանքներ, խայթեր ու տխրութիւններ, վշտեր հոգեկան, Ցաւեր անդարմանելի եւ տարակոյսներ անյուսադրելի, Ամօթանքներ անպարտակելի, խայտառակութիւններ անծածկելի, Պատկառութիւններ անհամարձակ, փախուստներ անդառնալի Եւ հալածանքներ անմարդասիրելի, Երկար ու ձեռնունայն, անպաշար ուղեւորութիւն,Ուստի եւ դու, ո՜վ փրկութիւն, զօրութիւն եւ օգնութիւն, Ողորմութիւն, լուսաւորութիւն, քաւութիւն եւ անմահութիւն, Տէր Յիսուս Քրիստոս, Որդի կենդանի Աստծոյ, 4

արարիչ երկնի եւ երկրի, Որ ջուր ես տալիս ծարաւներին անջուր անապատում, Օրհնեալ, բարեգութ, հզօր, մարդասէր, Երկայնամիտ, խնամակալ, հնարաւոր, այցելու, Պաշտպան աննախանձ, պահապան յաղթող եւ կեանք անկորուստ, Միջնորդ երկնային, լիութիւն աննուազ, երանութիւն տօնելի, Քո ողորմութեան աջ ձեռքը սիրով երկարելով ինձ` Ընդունի՛ր եւ ներկայացրու քաւուած եւ սրբուած ամենապարտիս` Քեզ հաւասարապատիւ Հոգուն, ո՜վ կենդանի Բան, Որպէսզի քեզնով հաշտուած վերստին` իմ մէջ դառնայ նա: Եւ քո միջոցով Նա, որ զօրեղ է ինքնութեամբ Իր մաքուր կամքով ինձ սրբագործած` Հօրդ ընծայելով` Միաժամանակ ամբողջ իմ շնչով անբաժանօրէն Կապի, միացնի բարեշնորհիդ հետ: Որի համար` քեզ, Հօրդ ու սուրբ Հոգուդ` Երրեակ անձնաւորութեանդ` մի բնութեամբ եւ մի աստուածութեամբ Փա՜ռք եւ բովանդակ արարածներից գոհաբանութիւն Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Ընդունէ՜, Տէ՜ր, մեր աղաչանքները, Սրբուհի Աստուածածնին՝ Միածին Որդւոյդ՝ անարատ ծնողին բարեխօսութեամբ, եւ Քու բոլոր Սուրբերուդ աղօթքներով։ Լսէ՜ մեզի, Տէ՜ր, ողորմէ՜, ներէ՜, քաւէ՜, եւ թողութիւն տո՜ւր մեր մեղքերուն. արժանի ըրէ՜ գոհութեամբ փառաւորելու զՔեզ, Որդւոյդ եւ Սուրբ Հոգւոյդ հետ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։ 5

ԱՒԵՏԱՐԱՆ ԸՍՏ ՄԱՏԹԷՈՍԻ 6: 7- 24 Երբ աղօթէք, շատախօս մի՛ ըլլաք հեթանոսներուն պէս, որովհետեւ կը կարծեն թէ պիտի ընդունուին՝ իրենց շատ խօսելուն համար: Ուրեմն մի՛ նմանիք անոնց, որովհետեւ ձեր Հայրը գիտէ ձեր պէտքերը՝ դեռ դուք չխնդրած իրմէ: Ուստի դուք սա՛պէս աղօթեցէք. “Հա՛յր մեր՝ որ երկինքն ես, քու անունդ սուրբ ըլլայ. քու թագաւորութիւնդ գայ. քու կամքդ ըլլայ, ինչպէս երկինքը՝ նոյնպէս երկրի վրայ: Մեր ամէնօրեայ հացը՝ մեզի տո՛ւր այսօր. մեզի ներէ՛ մեր պարտքերը, ինչպէս մենք ալ կը ներենք մեր պարտապաններուն. ու մեզ մի՛ տանիր փորձութեան, հապա մեզ ազատէ՛ Չարէն. որովհետեւ քո՛ւկդ են թագաւորութիւնը, զօրութիւնը եւ փառքը յաւիտեան. ամէն”: Արդարեւ եթէ դուք ներէք մարդոց իրենց յանցանքները, ձեր երկնաւոր Հայրն ալ պիտի ներէ ձեզի. իսկ եթէ դուք չներէք մարդոց իրենց յանցանքները, ձեր Հայրն ալ ձեզի պիտի չներէ ձեր յանցանքները»: «Երբ ծոմ պահէք, տրտումերես մի՛ ըլլաք՝ կեղծաւորներուն պէս. որովհետեւ իրենց երեսները կը խաթարեն, որպէսզի երեւնան մարդոց՝ թէ ծոմ կը պահեն: Ճշմա՛րտապէս կը յայտարարեմ ձեզի. “Անոնք ունեցած կ՚ըլլան իրենց վարձատրութիւնը”: Բայց դո՛ւն՝ երբ ծոմ պահես՝ օծէ՛ գլուխդ ու լուա՛ երեսդ, որպէսզի չերեւնաս մարդոց՝ ծոմ պահողի պէս, հապա քու Հօրդ՝ որ գաղտնի տեղ կը գտնուի: Եւ քու Հայրդ՝ որ կը տեսնէ գաղտնիքը, պիտի հատուցանէ քեզի»: 6

«Երկրի վրայ գանձեր մի՛ դիզէք ձեզի, ուր ցեցը եւ ժանգը կ՚ապականեն, ուր գողերը պատ կը ծակեն ու կը գողնան: Հապա երկի՛նքը գանձեր դիզեցէք ձեզի, ուր ո՛չ ցեցը եւ ո՛չ ժանգը կ՚ապականեն, ու ո՛չ գողերը պատ կը ծակեն եւ կը գողնան: Որովհետեւ ձեր գանձը ո՛ւր որ է, ձեր սիրտն ալ հո՛ն պիտի ըլլայ»: «Մարմինին ճրագը աչքն է. ուրեմն եթէ աչքդ պարզ է, ամբողջ մարմինդ լուսաւոր կ՚ըլլայ: Բայց եթէ աչքդ չար է, ամբողջ մարմինդ խաւարամած կ՚ըլլայ. ուրեմն եթէ քու մէջդ եղած լոյսը խաւար է, ա՛լ ո՜րքան է այդ խաւարը»: «Ո՛չ մէկը կրնայ ծառայել երկու տիրոջ. որովհետեւ կա՛մ պիտի ատէ մէկը եւ սիրէ միւսը, կա՛մ պիտի յարի մէկուն՝՝ ու արհամարհէ միւսը: Չէք կրնար ծառայել Աստուծոյ եւ մամոնային: ԲԺՇԿՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Փարատէ՛ ցաւերը եւ բժշկէ՛ հիւանդութիւնները քու ժողովուրդէդ, Տէր Աստուած մեր եւ բոլորին կատարեալ առողջութի՛ւն շնորհէ` Քու ամենայաղթ խաչիդ նշանով, որուն միջոցով մարդկութեան տկարութիւնը վերցուցիր եւ դատապարտեցիր մեր կեանքի եւ փրկութեան թշնամին: Դուն ես մեր կեանքն ու փրկութիւնը, բարերար եւ բազումողորմ Աստուած. միայն Դո՛ւ կրնաս ներել մեր մեղքերը եւ մեզմէ հեռացնել ախտերն ու հիւանդութիւնները. Քեզի յայտնի են մեր կարիքները: Բարիքներ պարգեւող, առատ ողորմութիւնդ պարգեւէ՛ քու արարածներուդ՝ իւրաքանչիւրին ըստ իր պէտքին, որովհետեւ արարածներուդ միջոցով 7

միշտ կը գովաբանուի Ամենասուրբ Երրորդութիւնդ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՔԱՐՈԶ Սուրբ Խաչով Տիրոջը աղաչենք, որպէսզի սրանով փրկէ մեզ մեղքերէն եւ Իր ողորմութեան շնորհով պահէ մեզ: Ամենակալ Տէր Աստուած մեր, ապրեցու՛ր եւ ողորմէ՛: ՊԱՀՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԱՂՕԹՔ Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա, Տէր ողորմեա: Պահպանիչ եւ հաւատացեալներու յոյս, Քրիստոս Աստուած մեր, պահէ պահպանէ եւ օրհնէ Հայոց ազգը եւ Հայաստանեայց Եկեղեցին. Քու Սուրբ եւ պատուական Խաչիդ հովանիին ներքեւ, խաղաղութեան մէջ. փրկէ եւ ազատէ երեւելի եւ աներեւոյթ թշնամիներէն, արժանաւորէ գոհութեամբ փառաւորենք Քեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյն. այժմ եւ ﬕշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: ՏԷՐՈՒՆԱԿԱՆ ԱՂՕԹՔ Օրհնեալ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս. ամէն: Հայր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն քո: Եկեսցէ արքայութիւն քո, եղիցին կամք քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տուր մեզ այսօր, եւ թող մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: 8

Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն, այլ փրկեա զմեզ ի չարէ: Զի քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն։ Օրհնեալ ըլլաք Սուրբ Հոգիին շնորհներով, խաղաղութեամբ գացէք եւ Տէրը ձեր բոլորին հետ ըլլայ. ամէն։

LORDâ&#x20AC;&#x2122;S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. READING: FROM MADYAN VOGHPERKOUTYAN (NAREG) Prayer 24 Speaking with God from the Depths of the Heart A What am I worthy to ask of you in prayer? May I pray for paradise, from which I have strayed? your magnificent glory, which I am denied? your everlasting life, from which I was rejected? the society of angels, from which I was expelled? the company of the just, from which I am banished? the living vine, from which I have been ripped away? the shoot of the plant of bliss, from which I have dried up? the grace of the flower of glory, from which I have fallen? the legacy of praise, from which I was disinherited? the devoted fatherly embrace, from which I have pulled away?

B Or may I pray that I might be honored with clothing of light, from which I have been stripped? that I might hope for return to my creator, from whom I have been estranged? that I might turn my desires to the light, from which I have strayed? that I might join the body of Christ, from which I was rejected? that I might touch the hand of him, from whom I am separated? that I might seek refuge in the sanctuary, from which I was spurned? Or might I pray for the renewal of salvation, from which I fell? the reawakening of joy, from which I was abandoned? the rule of monastic life, from which I have been diverted? the edge of steadfastness, from which I have slipped? the bulwark of the immovable rock, from which I have been shaken? the procession of the faithful, from which I strayed? Or may I pray that I might prosper in the city of firstborn, from which I was taken captive? receive my daily bread, for which I have not worked? be compensated for labor, for which I have not sweat? be showered with rewards, which I have not earned? be recorded in the book of life, from which I have been erased? remember the bounty of blessings, which I always forget? C And now the thread of the hope of life has snapped. I am dominated by a plague of leprosy, diseased all over. My body has been eaten away by corruption. 11

Besieged, I have been made dead to God. A small, shiny, ugly, white scar is all that remains of my earlier ambiguous symptoms, leaving no doubt of my uncleanness. All vestiges of pride have been snuffed. Salvation is forsaken; the good darkened by shadows. Access to life is completely closed; comfort removed. The tribunal of judgment approaches. The poisons of death quicken within me. The malignancies reawaken. The harbor is shut by reefs. The path of hope is blocked. The cloak of grace has been stripped away. The splendor of majesty is eclipsed. The sense of direction has been confused. The stabs of reprimand have multiplied. The horns of iniquity have sprouted. The flames of hell have singed me. The yoke of servitude weighs heavily. The chains of slavery are strengthened. The supporting structure has collapsed. The base of the summit has disintegrated. The unity of the family has fallen into the abyss. The Spirit of God which loves holiness is dejected. D I have embraced the bitter dregs of torment, anguish, sorrow, spiritual distress, pains beyond treatment, doubt beyond steadying, shame beyond measure, scandal beyond concealment, humiliation beyond brazenness, fleeing beyond return, 12

persecution beyond human decency, a long, barren pilgrimage. Whereas you are salvation, strength, and relief, mercy, enlightenment, atonement and life eternal, Lord Jesus Christ, Son of the living God, creator of heaven and earth, who offers water to those parched from thirst in the desert. Blessed, kind, mighty, loving, forbearing, caring, ingenious, visitor, defender without sparing, protector victorious, life indestructible, intercessor to heaven, undiminishing fullness, bliss celebrated, lovingly extend your right hand of mercy. Accept and present me, a manifold sinner, my sins forgiven and cleansed, to your Holy Spirit, equal to you in honor, O living Word, so that reconciled through you the Holy Spirit might return to me. Through you, may the almighty Holy Spirit cleanse me with pure will and present me to your Father so that I may with him and through him always be bound with grace to you through the breath of salutation inseparably united with you. And for these gifts, to you, the Father and the Holy Spirit, three persons, one nature and one godhead, glory and thanksgiving from your created beings, forever and ever. Amen.

PRAYER Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy O Lord, receive our supplications through the intercession of the holy Mother of God, the im- maculate bearer of your only-begotten Son, and by the supplications of all your saints. Hear us, O Lord, and have mercy upon us; forgive, expiate and remit our sins; make us worthy to give you thanks and to glorify you together with the Son and the Holy Spirit, now and always and unto the ages of ages. Amen. GOSPEL ACCORDING TO MATTHEW: 6: 7- 24 And when you pray, do not keep on babbling like pagans, for they think they will be heard because of their many words. Do not be like them, for your Father knows what you need before you ask him. “This, then, is how you should pray: “‘Our Father in heaven, hallowed be your name, your kingdom come, your will be done, on earth as it is in heaven. Give us today our daily bread. And forgive us our debts, as we also have forgiven our debtors. And lead us not into temptation, but deliver us from the evil one.’ For if you forgive other people when they sin against you, your heavenly Father will also forgive you. 15But if you do not forgive others their sins, your Father will not forgive your sins. 14

“When you fast, do not look somber as the hypocrites do, for they disfigure their faces to show others they are fasting. Truly I tell you, they have received their reward in full. But when you fast, put oil on your head and wash your face, so that it will not be obvious to others that you are fasting, but only to your Father, who is unseen; and your Father, who sees what is done in secret, will reward you. “Do not store up for yourselves treasures on earth, where moths and vermin destroy, and where thieves break in and steal. But store up for yourselves treasures in heaven, where moths and vermin do not destroy, and where thieves do not break in and steal. For where your treasure is, there your heart will be also. “The eye is the lamp of the body. If your eyes are healthy, your whole body will be full of light. But if your eyes are unhealthy, your whole body will be full of darkness. If then the light within you is darkness, how great is that darkness! “No one can serve two masters. Either you will hate the one and love the other, or you will be devoted to the one and despise the other. You cannot serve both God and money. PRAYER FOR THE SICK Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Dispel the pain and heal the sickness of thy people, Lord our God and grant to all perfect health by the sign of thine all-conquering cross through which thou removed the weakness of mankind and condemned the enemy of our life and salvation. Thou art our life and salvation, beneficent and all merciful God, who alone can forgive us our sins and remove diseases and sickness from us, to whom are known our needs and necessities. Bestower of gifts, grant thy bounteous mercy to thy creatures according to their individual needs, through whom thy Holy

Trinity is always glorified and praised, now and always and forever and ever. Amen. LITANY By the Holy Cross let us beseech the Lord, that through it he may deliver us from our sins and save us by the grace of his mercy. Almighty Lord our God, save us and have mercy upon us. PRAYER OF PRESERVATION Lord have mercy. Lord have mercy. Lord have mercy Guardian and hope of the faithful Christ our God, guard, protect and bless Armenian Nation and Armenian Church, under the shadow of Thine holy and precious Cross in peace. Deliver from enemies visible and invisible. Make us worthy to give thanks to Thee and to glorify Thee with the Father and the Holy Spirit, now and forever and unto the ages of ages. Amen. LORDâ&#x20AC;&#x2122;S PRAYER Blessed be our Lord Jesus Christ. Amen. Our Father, who art in heaven, hallowed be thy name; thy kingdom come; thy will be done on earth as it is in heaven. Give us this day our daily bread; and forgive us our trespasses, as we forgive those who trespass against us; and lead us not into temptation; but deliver us from evil. For thine is the kingdom and the power and the glory unto the ages of ages. Amen. May you all be blessed by the grace of the Holy Spirit. Depart in peace and the Lord be with you all. Amen.